Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 06 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श.८ उ.१ सू.१३ सूक्ष्मपृथ्वीकायस्वरूपनिरूपणम् १६३ वैक्रियपर्याप्तकस्यैव विज्ञेयः, तथा तदेव द्रव्यम् 'वेउब्धियमीसासरीरकायप्पओग परिणए' किं वैक्रियमिश्रसरीरकायपयोगपरिणतं भवति, अयं च वैक्रियमिश्रशरीरकायप्रयोगो देवनारकेषु जायमानस्य अपर्याप्तकस्यैव वैक्रियशरीरस्य मिश्रणं च कार्मणेनैव बोध्यम् , लब्धिजन्यवैक्रियशरीरं परित्यजतः औदारिकं शरीरं पर्याददानस्य तु औदारिकोपादानाय प्रवनेः वैक्रियस्यैव प्रधानत्वात् औदारिकेणापि सह वक्रियस्य मिश्रणं संभवति, तत्रापि वैक्रियमिश्रशरीरकायप्रयोगो ज्ञातव्य इति भावः, एवं कायप्रयोगपरिणतमेव द्रव्यं किम् -'आहारगसरीरकायप्पओगपरिणए, आहारगमीसासरीरकायप्पओगपरिणए कम्मासरीरकायप्पओगपरिणए ?' आहारकशरीरकायप्रयोगपरिणतं भवति ? अत्राहारकशरीरकायप्रयोगः आहारकशरीरनिष्पत्ती प्पओग०' इसी तरहसे जो द्रव्य कायप्रयोगपरिणत होता है वही क्या वैक्रियशरीकायप्रयोगपरिणत होता है ? वैक्रियकायमयोग वैक्रिय पर्याप्तजीवके ही होता है । तथा वही द्रव्य क्या ' वेउव्वियमीसासरीर कायप्पओगपरिणए' वैक्रियमिश्रशरीरकायप्रयप्रयोगपरिणत होता है इसका भाव यह है कि यह वैक्रियमिश्रशरीरकाय प्रयोगदेव, और नारकोंमें उत्पन्न होते हुए अपर्याप्तक जीवके हो होता है । वहां पर वैक्रिय शरीरकी मिश्रता कार्मणके साथ है। तथा लब्धिजन्य वैक्रिय शरीरका परित्याग करते हुए, और औदारिक शरिरको ग्रहण करते हुए औदारिक शरीरवाले जीवके वैक्रियशरीरकी प्रधानता होनेसे औदारिकके भी साथ वैक्रियका मिश्रण होता है । इसलिये वहां पर भी वैक्रियमिश्रशरीरकायप्रयोग जानना चाहिये । 'आहारगसरीरकायप्पओगपरिणए, आहारगमीसासरीरकायप्पओगपरिणए, कम्मासरीरकायप्पओगपरिणए પરિણત હોય છે, એજ શું વૈક્રિયશરીરકાયપ્રયોગપરિણત હોય છે? (ક્રિય પર્યાપ્ત જીવને જ समपी ४ छे) तथा ०५ शु 'वेउब्धियमोसासरीरकायप्पओगपरिणए ?" શૈકિયમિશ્રશરીરકાય પ્રયોગપરિણત હોય છે ? આ કથનનો ભાવાર્થ નીચે પ્રમાણે છે આ વૈકિયમિશ્રશરીરકાયપ્રયોગ દેવ અને નારકોમાં ઉત્પન્ન થતા અપર્યાપ્તક જીવમાં જ થાય છે. અહીં ઐકિયશરીરની મિશ્રતા કામણની સાથે છે. તથા લબ્ધિજન્ય વૅકિયશરીરના પરિત્યાગ કરીને ઔદારિક શરીરને ગ્રહણ કરતા દારિક શરીરવાળા જીવમાં વિઝિયશરીરની પ્રધાનતા હેવાથી દારિકની સાથે પણ વૈક્રિયની મિશ્રતા રહે છે. તેથી ત્યાં પણ વૈક્રિયમિશ્રશરીર5५प्रय सभा मे, 'आहारगसरीरकायप्पओगपरिणए , आहारगमीसासरारकायप्पओगपरिणए, कम्मासरीरकायप्पओगपरिणए ' ३५०४ प्रमाणे रे ०५
श्री. भगवती सूत्र :