Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 77

भगवतीसूत्रे अन्यत्राप्युक्तम्
"आचिनोति च शास्त्रार्थमाचारे स्थापयत्यपि ।
स्वयमाचरते यस्मादाचार्यस्तेन कथ्यते ॥ १॥" इति । एतादृशा आचार्यास्तेभ्यो नम इति योजना । नमस्कारयोग्यत्वं च-आचायाणामाचारोपदेशकतया परमोपकारित्वादिति ॥ ___ "नमो उवज्झायाणं "-नम उपाध्यायेभ्यः, उप-समीपं प्राप्थागमा अधीयन्ते एभ्य इत्युपाध्यायाः, येषां सामीप्यमधिष्ठाय शिष्या आगमानामध्ययन कुर्वन्ति ते तथा, अधिपूर्वक-गत्यर्थकस्य 'इण्' धातोः प्रयोगे तु-अधीयते =विशेषरूपेण गम्यते-ज्ञायते शास्त्रमेभ्य इत्युपाध्यायाः, 'इक स्मरणे' इति इग्धातुदूसरी जगह भी कहा है
" आचिनोति च शास्त्रार्थमाचारे स्थापयत्यपि ।
स्वयमाचरते यस्मादाचार्यस्तेन कथ्यते ॥१॥" जिस कारण ये शास्त्रोंके अर्थका संग्रह करते हैं, दूसरे जीवोंको भी आचारमें स्थापित करते हैं, और स्वयं भी उस आचारका आचरण करते हैं इस कारण ये आचार्य कहे जाते हैं ॥१॥
ऐसे आचार्य होते हैं । इनको नमस्कार हो, ऐसी योजना कर लेनी चाहिये। ये नमस्कार करने योग्य इसलिये कहे गये हैं कि ये आचारके उपदेशक होनेके कारण जीवोंके परम उपकारी होते हैं।
" नमो उवज्झायाणं "-उपाध्यायोंके लिये नमस्कार हो-जिनके पास आकर शिष्यजन आगम शास्त्रोंका अध्ययन करते हैं उनका नाम उपाध्याय है। अधि-उपसर्गपूर्वक "इण् गतौ" धातुसे जब उपाध्याय બીજી જગ્યાએ પણ કહ્યું છે
"आचिनोति च शास्त्रार्थमाचारे स्थापयत्यपि ।
स्वयमाचरते यस्मादाचार्यस्तेन कथ्यते ॥१॥" જે કારણે તેઓ શાસ્ત્રોના અર્થને સંગ્રહ કરે છે, અન્ય જીવોને પણ આચાર પળાવે છે, અને જાતે પણ તે આચારને આચરણમાં ઉતારે છે, તે કારણે तमन भाया ४ छे. (१)
એવા આચાર્યોને નમસ્કાર છે. તેઓ નમસ્કારને યોગ્ય તે માટે કહ્યા છે કે તેઓ આચારના ઉપદેશક હેવાથી જીના પરમ ઉપકારક છે.
___ नमो उवज्झायाणं"- Bाध्यायोन नभ२४१२ डी-मनी पासे २मावान शिष्य! भागमाखनी अभ्यास ४२ छ तेभने उपाध्याय ४ छ. 'अधि' उपसा પૂર્વક “' ધાતુના ઉપયોગી ઉપાધ્યાય શબ્દ બને છે. તેને અર્થ આ પ્રમાણે છે
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧