Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi

Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 649
________________

६२६
भगवती सूत्रे
6
वेदप्रकाराः संभवन्ति किन्तु ते एकेन्द्रियाणां कथं संभवन्तीति तेषां वेदनप्रकारप्रदर्शनाय प्राह - " पुदविकाइयाणं भंते' इत्यादि । 'पुढविकाइया णं भंते पृथिवीकायिकाः खलु भदन्त ! किम् 'कंखामोहणिज्जं कम्मं वेति' कांक्षामोहनीयं कर्म वेदयन्ति ? भगवानाह - ' हन्ता वेति' इत्यादि । हंता गोयमा' हन्तगौतम ! 'वेति' वेदयन्ति । संज्ञादिराहित्येन कथमेकेन्द्रियाणां कांक्षामोहनीयकर्मणो वेदनमित्याशयेन पुनरपि पृच्छति - 'कह णं' इत्यादि । ' कह णं भंते ' कथं खलु-केन प्रकारेण भदन्त ! 'पुढविक्काश्या' पृथिवीकायिकाः 'कंवा मोहणिज्जं कम्मंवेएंते' कांक्षामोहनीयं कर्म वेदयन्ति । भगवानाह - ' गोयमे 'त्यादि । 'गोयमा' हे गौतम! 'तेसि णं जीवाणं' तेषां खलु जीवानाम् पृथिवीकायिकामोहनीय कर्म को वेदन करने के शङ्कित आदि जो प्रकार कहे गये हैं वे पंचेन्द्रिय जीवों के ही संभवित होते हैं, एकेन्द्रिय जीवों के वे कैसे संभवित हो सकते हैं ? अतः सूत्रकार उनके वेदनप्रकार दिखलाने के निमित्त कहते हैं-" पुढविकाइयाणं भंते " इत्यादि । हे भदन्त ! पृथिवीकायिक जीवोंके क्या कांक्षामोहनीय कर्मका वेदन होता है ? तब प्रभु कहते हैं कि " हंता वेएंति " हे गौतम! हां उनके कक्षामोहनीय कर्म का वेदन होता है । संज्ञा आदि से रहित होनेके कारण एकेन्द्रिय पृथिवीकायिक जीवों के कांक्षामोहनीय कर्म का वेदन कैसे हो सकता है ? यही बात - " कह णं " इत्यादि सूत्र द्वारा पूछी गई है, गौतम पूछते हैं कि "भंते ! " हे भदन्त ! " कह णं " किस प्रकार से " पुढविकाइया " पृथिवीकायिक जीव "कंखामोहणिज्जं " कांक्षामोहनीय "कम्मं" कर्म का " वेति " वेदन करते हैं ? उत्तर में भगवान् ने कहा " गोयमा ! વેદન કરવાના શંકા, કાંક્ષા વગેરે જે પ્રકારો કહ્યા છે તે તે માત્ર પંચેન્દ્રિય જીવેાને જ સંભવી શકે છે તે! પછી એકેન્દ્રિય જીવાને તે કેવી રીતે સભવી શકે ? તેથી સૂત્રકાર તેમને જવાબરૂપે પૃથ્વીકાયિક જીવેાના વેદન પ્રકાર વગેરે उडे छे - " पुढविकाइयाणं भंते ! " ઇત્યાદિ. હે પૂજ્ય ! પૃથ્વીકાયિક જીવેા શું अंक्षाभोडुनीय उर्भनुं वेदन उरे छे ? त्यारे प्रभु उडे छे -" हंता वेएति " હું ગૌતમ! હા, તેઓ કાંક્ષામેાહનીય કર્મીનું વેદન કરે છે. સંજ્ઞા આદિથી રહિત હાવાને કારણે એકેન્દ્રિય પૃથ્વીકાયિક જીવા કાંક્ષામેાહનીય કર્મીનું વેઇન કેવી રીતે કરી શકે છે ? એજ વાત कह णं " त्यिाहि सूत्रपाठ वडे पूछवासां भावी छे, गौतम पूछे छे "भंते!" पून्य! " कह णं" देवीरीते " पुढ विकाइया " पृथ्वी अयि वा “कंखामोहणिज्जं कम्मं वेएंति” अंक्षाभोडनीय भनु वेहन १रे छे ? भगवान महावीर स्वामी नवाज आयो “ गोयमा ! " हे गौतम ! " तेसिणं
""
66
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧


Page Navigation
1 ... 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879