Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi

Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 648
________________

प्रमेयचन्द्रिकाटोका श०१ उ०३ सू० १० नैरयिकादिविषयेतद्वेदनादिस्वरूपम् ६२५
टीका-'नेरइयाणं' नैरयिकाः खलु 'भंते' भदन्त! 'कंखामोहणिज्ज कम्म' कांक्षामोहनीयं कर्म · वेएंति' वेदयन्ति ? भगवानाह-'जहा ओहिया' इत्यादि । 'जहा' यथा येन प्रकारेण 'ओहिया जीवा' औधिका जीवाः कथिताः 'तहा' तथा तेनैव प्रकारेण 'नेरइया' नैरयिका जीवा विज्ञेयाः, सामान्यतो जीवानां कांक्षामोहनीयकर्मणो वेदनोदीरणनिर्जरणादिकं कथितं तथैव नारकजीवानामपि कांक्षामोहनीय कर्मणो वेदनोदीरणादिकं सर्वमपि बोध्यमिति भावः । 'जाव' यावत् 'थणियकुमारा' स्तनितकुमाराः, कांक्षामोहनीयकर्मणो वेदनादिकं यथा सामान्यजीवानां भवति तथैव स्तनितकुमारपर्यन्तजीवानां कांक्षामोहनीयकर्मणो वेदनादिकं सर्वमपि ज्ञातव्यम् । अथ पञ्चेन्द्रियाणां शङ्कितादयः कांक्षामोहनीय
टीकार्थ-"नैरयिका" नारकजीव " भंते" हे भदन्त ! " कंखामोहणिज्जं कम्म" कांक्षामोहनीयकर्म "वेएंति" क्या वेदन करते हैं ? यह प्रश्न है । भगवान् इसका उत्तर देते हुए कहते हैं कि “जहा ओहिया" इत्यादि-जैसे सामान्यजीव कहे गये हैं वैसे ही " नेरइया" नारकजीव जानना चाहिये । तात्पर्य यह है कि सामान्य से जैसे जीवों के कांक्षामोहनीयकर्म का वेदन, उदीरण, निर्जरण आदि पहले कहा गया है, उसी तरह से नारकजीवों के भी कांक्षामोहनीय कर्म का वेदन, उदीरण आदि सभी जानना चाहिये । 'जाव थणियकुमारा" कांक्षामोहनीय कर्म का वेदनादिक जैसा सामान्यजीवों के होता है उसी तरह से स्तनितकुमार तक के जीवों के कांक्षामोहनीय कर्म का वेदनादिक सब भी होता है ऐसा जानना चाहिये । यदि कोई यहां ऐसा कहे कि कांक्षा
टार्थ—“ नैरथिका” ना२४ वो “ भंते" 3 पूoय! " कंखामोहणिज्ज कम्म" क्षामोडनीय भनु “ वेति” वेहन ४२ छ ? ॥ प्रान प्रश्न ગૌતમસ્વામી પૂછે છે. પ્રભુ મહાવીરસ્વામી તેને આ પ્રમાણે જવાબ આપે છે"जहा ओहिया" ने सामान्य ७वाना विषयमा ४युं छे ते “ नेरइया " નારકેના વિષયમાં પણ જાણવું. તાત્પર્ય એ છે કે સામાન્ય જીના સંબંધમાં કાંક્ષાહનીય કર્મના વેદન, ઉદીરણ, નિર્જરણ વગેરેનું જેવું કથન પહેલાં સામાન્ય જીવો અંગે કરાયું છે એવું જ કથન નારક જીવોના સંબંધમાં કાંક્ષાभाडनीय भना वहन, उही पोरेनु ५५५ समन्. " जाव थणियकुमारा" કાંક્ષામહનીય કર્મનું વેદન વગેરે જેવી રીતે સામાન્ય જીવને થાય છે. તેવી જ રીતે સ્વનિતકુમાર સુધીના જીવને પણ કાંક્ષામહનીય કર્મનું વેદન વગેરે થાય છે તેમ સમજવું. અહીં કેઈને એવી શંકા થાય કે કાંક્ષામહનીય કમનું भ०-७९
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧


Page Navigation
1 ... 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879