Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
७६४
भगवतीसूत्रे चेति षष्ठः६ । क्रोधोपयुक्ताश्च मानोपयुक्ताश्च मायोपयुक्ताश्च लोभोपयुक्तश्चेति सप्तमः७। क्रोधोपयुक्ताश्च मानोपयुक्ताश्च मायोपयुक्ताश्च लोभोपयुक्ताश्चेत्यष्टमः८। तदेवमष्टौ भङ्गाश्चतुष्कसंयोगे भवन्तीति । तदेवं जघन्यस्थितिकेषु नारकजीवेषु एक-पट्-द्वादशाऽष्ट-भङ्गानां संकलनया सप्तविंशतिभंगा भवन्ति, जघन्यस्थितिक नारकीयसप्तविंशतिभङ्गेषु सर्वत्र क्रोधे बहुवचनमेवोपादेयम् , यतो जघन्यस्थितौ नारका बहवो भवन्तीति । __ संपति मूलार्थी विवियते-'सव्वे वि ताव' इत्यादि। हे गौतम ! सर्वेपि तावत् क्रोधोपयुक्ता भवन्त्येव १, 'अहवा कोहोवउत्ता य माणोवउत्ते य' अथवा क्रोधोपयुक्ताश्च मानोपयुक्तश्च२ ' अहवा कोहोवउत्ता य क्रोधोपयुक्त, मानोपयुक्त और कोईएक भायोपयुक्त और बहुतसे लोभोपयुक्त (७) बहुतसे क्रोधोपयुक्त मानोपयुक्त मायोपयुक्त और कोइएक लोभोपयुक्त (८) बहुतसे क्रोधोपयुक्त, मानोपयुक्त, मायोपयुक्त, लोभोपयुक्त इस तरह ये आठ भंग चतुष्क संयोग में बनते हैं। इस तरह जघन्यस्थितिवाले नारकजीवों में ये एक, छह बारह
और आठ भंगों को जोड़ने से २७ भंग हो जाते हैं। जघन्य स्थितिवाले नारकजीवों संबंधी २७ भंगों में सर्वत्र जो क्रोध को बहुवचनान्तर रूप से ग्रहण किया गया है उसका कारण यह है कि जघन्यस्थिति में रहने वाले नारकजीव निरन्तर बहुत मिलते ही रहते हैं। ____ अब इस समय मूल सूत्र का अर्थ लिखा जाता है-(गोयमा !) हे गौतम , जघन्यस्थिति में रहने वाले (सव्वे वि ताव होज्जा कोहोवउत्ता य, अहवा कोहोवउत्ताय माणोवउत्ते य, अहवा कोहोवउत्ता यमाणोवउत्ता य,अहवा कोहोवउत्ता य मायोवउत्ते य ) इत्यादि वे सब भी क्रोधोઅને માયાવી કઈક જ. () ક્રોધી ઘણુ માની ઘણુ માયાવી ઘણા પણ લેભી કઈક જ, (૮) ક્રોધી ઘણા, માની ઘણું માયાવી તથા લેભી પણ ઘણું. આ રીતે ચારના સાગથી આઠ ભાંગા થયા.
આ રીતે જઘન્ય સ્થિતિવાળા નારક જીમાં એક, છ, બાર અને આઠ ભાંગાને સરવાળે કરવાથી કુલ સત્તાવીસ ભેગા થાય છે, જઘન્ય સ્થિતિવાળા નારક જીવ સંબંધી સત્તાવીસ ભાગોમાં કોઇને સર્વત્ર બહુવચનરૂપે લેવાનું કારણ એ છે કે જઘન્ય સ્થિતિમાં રહેનારા કોધી નારકજી હંમેશાં ઘણું જ હોય છે.
वे भू सूत्रने। मथ मा५वामां आवे छे-( गोयमा !) 3 गौतम ! धन्य स्थितिमा २ना। (सव्वे वि ताव होज्जा कोहोवउत्ता य, अहवा कोहोवउत्ता य माणोवउत्ते य, अहवा कोहोवउत्ता य माणोवउत्ता य, अहवा
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧