Book Title: Bhakti Rasa Jharana Part 1
Author(s): Abhaysagar
Publisher: Prachin Shrutrakshak  Samiti Kapadwanj
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004510/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ \\lT,/. H TTI. લill, ''7'||||I\\ -પ્રકાશકપ્રાચીળા કૃત રક્ષક સમિતિ કપડવંજ (જિ. ખેડા.) જ રઘવાણા ના વાડામાં janen og Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 555卐当卐555 KRKER HERE श्रीवर्धमानस्वामिने नमः ભક્તિ રસ ઝરણાં (પ્રથમ ભાગ ) | પૂર્વાચાર્યાં વિરચિત ૩૧ ચાર્વિશીએને કઠિન શબ્દાર્થ સાથે હ. લિ. પ્રતા સાથે મેળવી શુદ્ધ પાડવાળા સુંદર.............. સંગ્રહ] *: પ્રભુ ગુણ ગાવત કનિજરે આતમ શુદ્ધિ સુખકાર-સલૂણા વીર નિ. સ. ૨૫૦૪ પ્રથમાવૃત્તિ ૧૦૦૦ : પ્રકાશક : પ્રાચીન શ્રુતસ`રક્ષક સમિતિ કપડવ་જ (ખેડા) મૂલ્ય ૧૧ }} 当卐SS卐卐 વિક્રમ સ ૨૦૩૪ ઇસ્વીસન ૧૯૭૮ www Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . પ્રાપ્તિસ્થાન : પ્રાચીન શ્રુત સ’રક્ષક સમિતિ C/o. દિનેશયન્દ્ર નગીનદાસ પરીખ કે. કાપડબજાર, કપડવંજ (ખેડા) આવશ્યક સૂચના ૪૭ એવી અને ૧૧ વિહરમાનવીશી તથા સામાન્ય જિનના ભાવવાહી પ્રાચીન પૂર્વાચાર્ય રચિત સ્તવનાના સુવ્યવસ્થિત સ ંગ્રહ ખૂબ પ્રયાસ કરી અનેક હસ્તલિખિત પ્રતાના આધારે પાડાના સોાધનપૂર્વક તૈયાર કરેલ છે. મુ નિમેકપ્રિન્ટરી, રાજુભાઇ સી. શાહુ મામુનાયકની પેળ, અમદાવાદ. આ પ્રથમ ભાગ પ્રકાશિત થાય છે. ખીજા ભાગનું કામ ચાલુ છે. ટ્રક સમયમાં પ્રકટ થશે, Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ $ 59955 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 $ $559595959595 श्री वर्द्धमानस्वामिने नमः સપાદકની વાત...... મહામ ગલકારી પતિતપાવન તરણતારહાર શ્રી જિનશાસનમ સઘળી પ્રવૃતિના આદર્શ તરીકે જીવનશુદ્ધિને પ્રાધાન્ય અપાયેલ છે. 乐乐 乐乐 55$$$ આત્માની સાજિક-શક્તિઓના અખૂટ સ્રોતને રુંધી અટકાયત ફરતારી ક સત્તાના આવરાધને હટાવ્યા સિવાય જીવનશુદ્ધિ હકીકતમાં સુશકય નથી. તેથી મેહના સસ્કારીયી આમત્રિતકર્માના આવરણને ખસેડવા જરૂરી હાઈ તે માટેના શાસ્ત્રોમાં અનેક સચાટ ઉપાયે જણાવેલ છતાં તે બધામાં અનુસ્મૃત અને સર્વોપરી સર્વ શ્રેષ્ઠ ઉપાય શ્રી વીતરાગ-પ્રમાત્માની ભક્તિ અનુભવજ્ઞાનીએએ જણાવ્યા છે. આથી જીવનશુદ્ધિના આદર્શને યથાવત્ પામવા માટે શ્રી વીતરાગ પુરમાત્માની ભક્તિ અમાધ સાધન મનાય છે, તે વીતરાગ-ભક્તિના પાયામાં આપણામાં સત્તાગત રહેલ આત્મગુણાને શ્રી વીતરાગપ્રભુ તીર્થંકરદેવ પરમાત્માના ઝળહળતા આત્મસ્વરૂપમાં નિહાળી તેની યચાવત્ સદ્દભૂત કી ના કરવાથી ઉપજતા વિશિષ્ટ ગુણાનુરાગ અને માપણા અને તન્નાનાદિ ગુણ્ણાને આવરનાર કર્માંનાં આવરણા ગરમીથી આગળતા બરફી જેમ સ્વતઃ ક્ષીણ થવા પામે છે. આવા કાઈ મગમ્ય હેતુથી જ આપણા આપ્તપુરુષાએ “ fન્નનનુળાન અનન્તપુજ્યું". જનગુણગાન તણું નહી માન Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ આકાશતણું નહીં જિમ માન. “ અનન્તનુળ હિ સ્તવનું '' આદિ સૂક્તિઓ દ્વારા શ્રી વીતરાગપ્રભુ ભગવંત તીર્થંકર પરમાત્માનાં ગુણાના વર્ણનાત્મક સ્તવન-સ્તુતિ કાર્યને અદ્ભુત લેાકાત્તર દિવ્ય શક્તિવાળુ વધુ યુ છે. આવા કાઈ કારણથી સસારત્યાગી, બૈરાગી, જ્ઞાનનિષ્ઠ, સ્વાધ્યાયપરાયણ પણ અનેક શ્રમણુભગવ ́તાએ સ્વ-પરકલ્યાણાર્થે સ્તવન-ચેાવિશીએાની અતિ-મનેાહર પ્રાસાદિક-શૈલીએ રચનાએ કરી બાળ-જીવાને શ્રી વીતરાગપ્રભુ પરમાત્માના ગુણગાન માટે પ્રેરિત કર્યાં જણાય છે. આજે છીછરા સાહિત્યનું પ્રકાશન મનેારજનના દૃષ્ટિક્રાણુથી પૂરજોશમાં ફેલાઈ રહ્યું છે. પરિણામે નક્કર તત્ત્વચિ ંતન કે આત્મશુદ્ધિના સાહિત્યની માત્રામાં ધરખમ ઘટાડા થઈ રહ્યો છે. શ્રી વીતરાગ—પરમાત્માની ભક્તિ જીવન-શુદ્ધિનું પ્રધાન અંગ છતાં આજે તે અ ંગે પણ અશ્લીલ-અશિષ્ટ સીને-ક્ષેત્રનાં ઉત્તેજક ઢણું રેાચક ગાયના રચવાની ધૂનમાં ઢાળ–શૈલીનું માળખુ તેનુ તે જ ! માત્ર અમુક શબ્દોને જ ફેરફાર કરીને સરવાળે વાસનાના તત્ત્વને વિકૃત રીતે પોષવાનુ કામ શ્રી વીતરાગ–પરમાત્માના સ્તવન સાહિત્યના નામે જાણ્યે-અજાણ્યે વત માનકાળે શાયનીયરૂપે થઈ રહ્યું છે. પરિણામે ત્યાગ-તપ-સંયમની ત્રિવેણીમાં ગળાડૂબ—અવગાહન કરી અંતરના ઝણકારવાળા અને ભક્તિ-યાત્રમાં તન્મય થયેલ પ્રાચીન પૂર્વાચાય આદિ મહાપુરુષાની બનાવેલ સ્તવન-ચેાવિશાએના પ્રચાર ઘટવા પામ્યા, અમુક ગણી-ગાંડી ચેવિશાએ સિવાય બાકીની ચેવિશીએ તે માત્ર પુસ્તકમાં જ રહેવા પામી છે. એટલે પ્રાચીન ચેાવિશીએબ્વીશીએના સંગ્રહ ભાવિ પેઢીમાં પરિચિત રહે તે શુભ આશયથી અત્યંત જૂનું પ્રાયઃ ૬૦-૭૦ વ ・ Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પૂર્વે પ્રકાશિત પુસ્તક જેની બીજી નકલ પણ ઘણું જ્ઞાનભંડારામાં તપાસ કરવા છતાં મળી શકી નહીં, જીવની જેમ સાચવી રાખેલ. વર્ષોથી સુરક્ષિત જળવાયેલ આ પુસ્તક વિ. સં. ૨૦૩૨ના મહેસાણું ચાતુર્માસ દરમિયાન ધમ પ્રેમી સુશ્રાવકેની પ્રેરણાથી સં. ૨૦૩૩ના નવા વર્ષના પ્રારંભે પ્રકાશિત કરવાના શુભ સંકલ્પ સાથે આખા પુસ્તકની પ્રેસ કેપી કરાવવાની શુભ શરૂઆત થઈ. માગશર મહિને છાપકામ અંગેની વ્યવસ્થા થઈ, પણ સંજોગવશ છાપકામમાં ધાર્યા કરતાં વધુ અડચણ આવવાથી અમદાવાદથી પાલિતાણું-ભાવનગર-સોનગઢના પ્રેસમાં ચારથી પાંચ મહિના કામ રવાડે પડવું. છેવટે મંગલકારી શ્રી જિનશાસનની વિલક્ષણ વિશિષ્ટતા હૃદયંગમ કરનાર પુણ્યાત્મા પં શ્રી રતિભાઈ ચી. દોશી તથા શ્રી લાલચંદભાઈ કે. શાહના ઉમળકાભર્યા ધર્મનેહ મિશ્રિત ભક્તિરાગથી આ વિશી-સંગ્રહનું મુદ્રણ-કાર્ય પુનઃ ગયા અષાઢ મહિને અમદાવાદમાં જ સ્થિર થયું. વધુમાં તે બંને મહાનુભાવોએ ધાર્યા કરતાં વધુ ઝડપથી છાપકામ આદિ પ્રેસ અંગેની બધી જવાબદારી ઉઠાવી શ્રમણ-જીવનમાં ન છૂટકે પણ મુદ્રણાદિના સીધા લાગતા આરંભદષમાંથી બચાવવાનું મંગલકાર્ય કર્યું. ધર્મપ્રેમીઓના ભાવ-ભક્તિભર્યા આગ્રહથી દરેક સ્તવનેના કઠિન શબ્દોના અર્થો ટિપ્પણરૂપે આપવાનું દેવ-ગુરુકૃપાએ અનેક પ્રામાણિક ગ્રંથ, વડીલે તેમ જ શ્રી નમસ્કાર મહામંત્રના ધ્યાન– આરાધના-બળે પ્રાપ્ત વિશિષ્ટ-સ્કૃતિ આદિના આધારે યથાશક્તિ પ્રયત્ન કર્યો છે. ચોવીસમી વિશી પહો ખાસ વિષમાર્થવાળા શબ્દો ન લાગવાથી ટિપ્પણુ જૂજ લખેલ છે. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ይ પ્રસ્તુત સ ંગ્રહમાં ૪૭ ચાવીઓ અને ૧૧ વિહરમાન વીશીએ આપવાના નિર્ધાર હતા છે, પણ પ્રેસની અગવાથી આખુ છાપકામ કરતાં વધુ સમય લાગે તથા પુસ્તકનુ કદ ઘણું વધી જાય તેમ લાગવાથી એ ભાગની ચેાજના વિચારી છે. પ્રસ્તુત પ્રથમ વિભાગમાં ૩૧ ચેાવિશીએ આપી છે, બાકીની ૧૬ ચાવિશીએ તથા ૧૧ વીશીએ તેમજ સાધારણ જિનનાં ઉપયોગી સ્તવને ખીજા ભાગમાં આપવા વિચાર છે ચેાવિશી અને વીશીએના કર્તા સંબંધી ઐતિહાસિક પરિચય વગેરેનું લખાણુ ખીજા ભાગની પ્રસ્તાવનામાં આપવા વિચાર છે. બનતા પ્રયત્ને પ્રથમ વિભાગમાં દરેક ચેાવિશી કર્તાના અતિહાસિક સત્તા–સમયના ક્રમ મુજબ આપેલ છે. પાઠાંતરા—પાડભેદાના ટિપ્પણેા આપી શ્રદ્ધાળુ વાંચકાના હૈયામાં સંશય ઊભા કરી નાહક શ્રદ્દાના પાયા ડગમગાવી દેવાની ધૃષ્ટતા કરવી ડીક ન લાગવાથી અનેક હસ્તલિખિત પ્રતેાના મેળવેલ અહેાળા પાઠાંતરા સામે રાખી ક્ષયાપથમાનુસાર અથ સાથે સંગત તેમજ કર્તાની રચના સાથે મેળ ખાતા પાઠ સુધારીને મૂળ પાઠમાં દાખલ કરેલ છે. કદાચ વર્તમાનકાળની સંપાદન શૈલીની કહેવાતી પર પરાના ભુંગ આમાં દેખાય તેા સુન પુરુષે! તે બદલ મને ક્ષમા કરશે ! કેમ કે કમ-નિજ રાના ધ્યેયથી પ્રભુભક્તિના પથે જઈ રહેલા તથા શ્રદ્ધાના દાર પર ઝૂમી રહેલા શ્રદ્ધાળુ-પુણ્યાત્માએ ના શ્રદ્દાના દારને જ વિપુલ પાઠાંતરીના દેખાવથી ઢીલેા કરવાના મહા પાપ કરતાં તથાકથિત સપાદન શૈલીના ભંગ વ્યક્તિગત દોષ વધુ-લાભાય સ્વીકારી લીધે છે. પ્રસ્તુત સંપાદનકાર્ય માં અનેક વીતરાગ-ભક્તિનિષ્ઠ મહાનુભાવાના સહયાગ સાંપડયો છે. તે બધા નામી-અનામી પુણ્યાત્માએ ના ધર્મ પ્રેમની અનુમેદના સહજ ભાવે થઈ રહી છે, તેની નોંધ આ પ્રસગે અસ્થાને તા ન જ ગણાય. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ વધુમાં આખા ગ્ર ંથની મુદ્રણ યાગ્ય, સ્વચ્છ, નકલ ઝડપી ઉતારી દેનાર શ્રી શાન્તિભાઈ ગારધનદાસ (આદશ છુક ભાઈડર) તેમજ મુદ્રણ સંબધી જવાબદારાં ઉઠાવનાર શ્રી બાબુલાલ કેશવલાલ શાહ, શ્રી રતિલાલ ચી. શ્રેશી, શ્રી લાલચંદભાઈ કે, શાહુ તથા ટિપ્પણા આદિના દુરૂહ લખાણને પણ શુદ્ધ-સ્વચ્છ રીતે લખી આપનાર મુનિ શ્રી નિરૂપમસાગરજી મ. તથા બાલમુનિ શ્રી પુણ્યશેખર સાગરજી મ. તેમજ શ્રી અશ્વિનભાઈ એસ. ધ્રુવે તેમજ પ્રસ્તુત સંપાદનની વ્યાવહારિક જવાબદારીઓને સ્વૈચ્છાએ *કભાવે નિઃસ્વાર્થ રીતે અદા કરનાર શ્રી કુમારપાલ (રાજેશ), શ્રી જયંતીલાલ શાહ, શ્રી આશિષકુમાર (ભદ્રેશ) માણેકલાલ શાહ, શ્રી ભરતભાઈ જયંતીલાલ શાહ તથા શ્રી મુકેશભાઈ માબુલાલ શાહ આદિના ધર્મ પ્રેમની ગુણાનુરાગ-દષ્ટિથી થતી અભિનદનાની સાદર નાંધ લઉં છું. છેવટે પ્રસ્તુત સંપાદનમાં યથામતિ શકય સાધનાના આધાર વ્યવસ્થિત અને શુદ્ધ પાઠ તથા અર્થા (ટિપ્પણુ) આપવામાં દેવગુરુકૃપાએ સફળ પ્રયત્ન કરવા છતાં મતિદેષ કે મુદ્રણદોષથી જિનશાસનની મર્યાદા વિરુદ્ધ, શાસ્ત્રીય-શૈલી કે પર ંપરા વિરુદ્ધ અગર મૂળકર્તાના આશય વિરુદ્ધ જે કાંઈ થયું કે લખાયું હેય તે બદલ સબ શ્રીસ ંધ સમક્ષ મિથ્યાદુષ્કૃત નિખાલસપણે દઈ પુણ્યવાન આત્માએ આ ચેવિશીઓને અંતરની ભાવવૃદ્ધિથી ઉપયાગમાં લઈ સ્વ-પર કલ્યાણુ. કારી જીવન બનાવે એ મોંગલકામના. નીતિ. સ, ૨૫૦૪ વિ.સ’. ૨૦૩ ૬ કા. વ. ૧૦ બુધવાર કરજણ ( જિ, સુરત ) સારથી ધાનના રસ્તે {HI.) નિવૈદક પૂજ્ય ઉપાધ્યાય તષશ્રી ગુરુદેવ શ્રી ધસાગરજી મ. ચરણસેવક અક્ષયસાર Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ English Transari - - - ri : नमः श्रीजिनशासमाय પ્રકાશક તરફથી..... titivil*irinki-ski i | k F દેવગુરુકૃપાએ શ્રી વીતરાગ–પરમાત્માની ભક્તિને પિષનાર પૂર્વાચાર્ય કૃત પ્રાચીન ચેવિશીઓ-વીશીઓના સંગ્રહને પ્રકાશિત કરતાં અમે ખૂબ હર્ષ અનુભવીએ છીએ. પૂજ્યપાદ આગમિક-પ્રૌઢ-વ્યાખ્યાતા ધ્યાનસ્થ સ્વર્ગત આગમેદ્ધારક આચાર્ય દેવશ્રીના શિષ્યરત્ન પૂ. પંન્યાસપ્રવર શ્રી સૂર્યોદયસાગરજી મ.ના સદુપદેશ અને પ્રેરણાથી આગમિક-સાહિત્યને લહિયાઓ પાસે પ્રાચીન ભારતીય–શૈલીથી હાથના બનાવેલ કાગળો ઉપર હાથની બનાવેલ દેશી શાહીથી લખવાનું મંગળકાર્ય કરવાકરાવવાના શુભ આશયથી અમારી આ સંસ્થાનું અસ્તિત્વ થયું છે. આજ સુધીમાં ૧૫ આગમ ટીકા સાથે લહિયાઓ દ્વારા હસ્તલિખિત પ્રત રૂપે લખાયાં છે. મૃતભક્તિના આ શુભ કાર્યની અનુમોદના સાથે અમારી સંસ્થા મારફત જૈન શ્રીસંઘની આરાધનામાં ઉપયોગી પ્રાચીન સાહિત્યનું પ્રકાશન પણ પૂજ્ય પંન્યાસજી મ. શ્રીની ઉદાત્ત પ્રેરણાથી ગત ચાતુર્માસમાં ચૌદપૂર્વના સારભૂત મહામંગલકારી શ્રી નમસ્કાર મહામંત્રની આરાધનાના નવ દિવસના લઘુતપની આરાધના–પદ્ધતિનું પુસ્તક “આરાધના જ્યોત નામે પ્રક્ટ કરવા અમે ભાગ્યશાળી થયા છીએ. જે પુસ્તક પરમ તપસ્વી પૂજ્ય ઉપાધ્યાય શ્રી ધર્મસાગર મ.ના શિષ્ય પૂ. પં. શ્રી અભયસાગરજી મ. શ્રી એ સં. ૨૦૭૩ના Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સુરત (નેમુભાઈ શેઠની વાડી, ગોપીપુરા)ના ચાતુર્માસમાં કરાવેલ શ્રી નમસ્કાર મહામંત્રની આરાધના પ્રસંગે અનેક પ્રાચીન જ્ઞાનભંડારાની ખંતભરી ૭-૮ વર્ષની ગષણું પછી વિસરાઈ ગયેલ અનેક પ્રાચીન શાસ્ત્રીય-પરંપરાની વિગતો ૩૦-૪૦ હ. લિ. પ્રતોના આધારે સંકલિત કરી તૈયાર કરેલ પુસ્તકની ત્રીજી આવૃત્તિરૂપે પ્રકટ થયેલ. આવું જ મહત્ત્વપૂર્ણ આ બીજું પ્રકાશન અમારી સંસ્થાના ગૌરવને વધારનાર કરી રહ્યા છીએ. - પરમ પૂજ્ય તપસ્વી ઉપાધ્યાય શ્રી ધર્મસાગરજી મ.ના શિષ્ય પૂ. પં. શ્રી અભયસાગરજી મ. શ્રીએ અત્યંત મહેનતપૂર્વક અનેક હસ્તલિખિત પ્રતો સાથે પાઠાંતરો મેળવી ચોકસાઈપૂર્વક તૈયાર કરેલ આ સંગ્રહનું પ્રકાશન કરવાને પુણ્યલાભ અમારી સંસ્થાના પ્રેરક પ. પુ. શ્રી સૂર્યોદયસાગરજી મ. શ્રીની ઉદારકૃપાથી મળ્યો છે, તે બદલ ગૌરવ અનુભવીએ છીએ. આ પુસ્તકના પ્રકાશન માટે છાપકામ અંગેની ધાર્યા કરતાં વધુ મુશ્કેલીઓમાંથી પસાર થવું પડ્યું, પરિણામે કાગળ, છાપકામના ભા, એસ્ટીમેંટ કરતાં દેઢા-બમણું થઈ જવા પામ્યા. તેમ છતાં ભાવિયેગે અમદાવાદ, પાલિતાણું, ભાવનગર, સેનગઢ પ્રેસમાં ઘણું હાડમારી અનુભવી છેવટે શ્રી હેમચંદ્રાચાર્ય જૈન પાઠશાળા અમદાવાદના અધ્યાપક પં. શ્રી રતિભાઈચી, દેશી તથા શ્રી લાલચંદભાઈ કે. શાહ (૧૬. શત્રુંજય સોસાયટી, ૧ માળે, પાલડી, અમદાવાદ-૭)ના ધગશભર્યા સહકાર અને ખંતભર્યા પ્રયત્નથી પ્રેસની વ્યવસ્થા અમદાવાદમાં અષાઢ મહિને ગોઠવાઈ. ટૂંક સમયમાં ૫૦ ફમ વ્યવસ્થિત રીતે છાપી પ્રથમ ભાગ તૈયાર કરી આપ્યો તે બદલ ઉપરના બંને મહાનુભાવોના ઉદાત્ત-ધર્મપ્રેમની ખૂબ ખૂબ અભિનંદના કરીએ છીએ. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ આ બંને મહાનુભાવોએ પ્રફ વાંચવાનું કામ પણ ઘણું ત્તિઓમાંથી સમય કાઢી ઉઠાવી પૂજ્ય મહારાજશ્રીના સંપાદન પાછળ કરાયેલ ભગીરથ શ્રમને દીપાવી દીધો છે. ઝડપી અને સ્વચ્છ-સુંદર છાપકામ કરી આમવા માટે કેનિક પ્રેસવાળા શાહ મહેન્દ્રભાઈ તથા રાજુભાઈને પણ આ પ્રસંગે કૃતજ્ઞતાપૂર્વક ઉલ્લેખ કરવો જરૂરી છે. આ પુસ્તકના પ્રકાશનમાં આર્થિક લાભ લેનાર મહાનુભાવોને ઉદારપ્રેરણા આપનાર પૂ. સાધુ-સાધ્વીજી ભગવંતે તેમજ સહસ્થાના ધમ પ્રેમની પણ સાદર નોંધ લઈએ છીએ. છેલ્લે યથાશક્ય પ્રયને શુદ્ધિનું ધોરણ જાળવવાનો પ્રયત્ન છતાં છદ્મસ્થતાવશ થયેલ મુદ્રણદોષ આદિ માટે ચતુર્વિધ શ્રીસંધ–સમક્ષ મિથ્યાદુષ્કૃત માંગી પુણ્યવાન આરાધક જીવો પ્રસ્તુત સંગ્રહમાં રજુ થયેલ ભાવગંભીર ચેવિશીઓના ગહન મર્મભર્યા સ્તવનોના મનનગાનથી જીવનશુદ્ધિના રાજપંથે ધપવા ઉદાત્ત આત્મબળ મેળવે એ મંગલ અભિલાષા. કાપડ બજાર નિવેદક પ્રકમજ (જિ. ખેડા) દિનેશચંદ્ર નગીનદાસ પરીખ વિરનિ. સં. ૨૦૪ વિ. સંવત-૨૦૭૪ કાર્યવાહક માગશર સુદ ૨ સેમ પ્રાચીન ગ્રુત સંરક્ષક સમિતિ તા. ૧૨-૧૨-૧૭ Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હું અનુક્રમણિકા સંખ્યા કર્તા પૃષ્ઠ સંખ્યા શ્રી આનંદઘનજી મ. ૧-૨૭ ઉપા. શ્રી વિજયજી મ. ૩૬૫૩ ૬૧-૭૭ ૮૩–૧૭ શ્રી ભાણુવિજયજી મ. ૧૧૨-૧૩૪ શ્રી આણંદવર્ધનજી મ. ૧૩-૧૫૫ શ્રી લક્ષમીવિમલજી મ. ૧૬૦-૧૮૬ શ્રી ઉપા. માનવિજયજી મ. ૧૯૩-૨૧૮ પૂ.આ.શ્રી જ્ઞાનવિમલસૂરિ મ૦ ૨૯૫-૨૪૫ પૂ. શ્રી ભાવવિજયજી મ. ૨પ૧-૨૬૭ પૂ. શ્રી વિનયવિજયજી મ. ૨૭૩-૨૯૧ શ્રી હરખચંદજી મ. ૨૮૭-૩૧૧ શ્રી નવિજયજી મ. ૩૧૫-૩૩૯ શ્રી ઋષભસાગરજી મ. ૭૪૪-૭૭૪ શ્રી ઉદયરત્નજી મ. ૩૮૨-૮૧ શ્રી જિનવિજયજી મ. ૩૯૨-૪૧૪ ૧૭ ૪૧-૪૪૧ ૧૮ શ્રી હંસરત્નજી મ. ૪૪૭-૪૭૪ શ્રી મોહનવિજ્યજી મ. ૪૮૦-૫૧૫ શ્રી રામવિજયજી મ. પર૨ ૫૪૨ ૨૧ ૫૪૮-૫૭૦ ટિપ્પણ ૨૮-૩૫ ૫૪-૬૦ ૭૮-૮૨ ૧૦૮–૧૧૧ ૧૩૫-૧૩૮ ૧૫૬–૧૫૯ ૧૮૭-૧૯૨ ૨૧-૨૨૪ ૨૪૬–૨૫૦ ૨૬૮-૨૭૨ ૨૯૨-૨૯૬ ૩૧૨–૩૧૪ ty ૧૩ ૧૪ ૧૬ ૩૪૦-૪૩ ૩૭૪-૩૮૧ નથી. ૪૧૫-૪૧૮ ૪૪૨-૪૪૬ ૪૭૫–૪૭૯ ૫૧ ૬-૫૨૧ ૫૪૩–૫૪૭ પ૭૧-૧૭૪ - ૦ Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ **** ૨૦ ૨૮ ૨૯ ३० ૩૧ શ્રી કાંતિવિજયજી મ, શ્રી ન્યાયસાગરજી મ. 99 શ્રી પદ્મવિજયજી મ. "" 39 31 શ્રી વિજયલક્ષ્મીસૂરિ મ. શ્રી કીતિ વિમલજી મ. શ્રી દાનવિમલજી મ. શ્રી વિનીતવિજયજી મ. શ્રી અમૃતવિજયજી મ. ૧૧ ૫૦૫-૧૯૬ ૬-૧-૪૧૮ }૨૨-૪ ૬૪૧- } } ૦ }}૧૬૮૫ }¢}-૭૧૫ ૭૧૬-૭૩૨ ૭૩૨-૭૫૧ ૭૫૨-૭૭૩ ૭૦૪-૭૯૦ ૫૦-૬૦૦ ૬૧-૬૨૧ ની.. નથી. નથી. , "3 "9 39 >> Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ॥ શ્રી વર્ધમાન સ્વામિને નમઃ । શ્રી આન ંદઘનજી કૃત સ્તવન ચાવીસી ૧. શ્રી ઋષભદેવ-પ્રભુનુ સ્તવન (૧-૧) (રાગ મારૂ-કરમ પરીક્ષા કરણ કુંવર ચાહયેા.-એ દેશી ) ગૃષભ-જિનેશ્વર પ્રીતમ માહરા રે, એરર ન ચાહું રે ક’ૐ । ઝીંઝયો સાહિબ સંગ ન પરિહરે રે, ભાંગે સાદિ-અનંત ઋ૰ ||૧| ગીત-સગાઈ રે જગમાં સહુ કરે રે, પ્રીત-સગાઈ ન કાય । મીત-સગાઈ રે “નિરૂપાધિક”પ કહી રે, સેાપાધિક ધન ખાય ઋ૦ રા નાઈ ક’ત-કારણુ કાષ્ટભક્ષણ કરે રે, “મિલજી કતને થાય''૮ | E મેળે નિવ કહીયે. સભવે રે, મેળેા ઠામ ન હાય- ||૩| કાઈ પતિ-રજન” અતિ॰-ઘણા તપ કરે, પતિ-ર`જન તન-તાપ૧૧ | એપતિ-રંજન મે ́નવિ ચિત્ત ધર્યું રે,“રંજન ધાતુ૧૨-મિલાપ”-ઋ૦ ||૪| કોઈ કહે-“લીલારે અ-લખ અ-લખ૧૨ તણી રે, લખ૧૪ પૂરે મન આશ’। દોષ-રહિતને લીલા નિવ ઘટે રે; લીલા દે.ષ-વિલાસ૧૫-૪૦ ||પ ચિત્ત પ્રસન્ન રેપૂજન-ફળ કહ્યુ` રે, પૂજા અખંડિત એહ 1 પેટ-રહિત થઈ આતમ-અરપણારે, આનંદઘન પદ રેહ૧૬-૧૦ ||૬ ૨. શ્રી અજિતનાથ-સ્વામીનું સ્તવન (૧–૨) (રાત્રે આશાવરી-મારું મન મેથ્રુ રે શ્રી વિમલાચલે રે.—એ દેશી ) ચડા૧ નિહ!ળું૨ રે બીજા જિનતારે, અ-જિત અજિત ગુણધામ । તે' જીત્યારે તેણે હું જીતીયા રે, પુરુષ કિશ્યું મુજ નામ ?-પ્૰૧ ૩ : Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી આનંદુઘનજી કૃત ભક્તિ-રસ ચરમ -નયણ કરી મારગ જોવતાં રે, ભૂલ્યા સયલ સંસાર । જેણે નયણે કરી મારગ જોઇયે રે, નયણ તે દિવ્યપ વિચાર–૫૦ ર પુરુષ–પર પર અનુભવ જોવતાં ૨, અધા-અંધ પુલાય॰ । વસ્તુ વિચારે રે જો આગમ કરી રે, ચરણ-ધરણુદ્ધ નહીં ઢાય-૫.૦ ||૩| તર્ક વિચારે રે, વાઢ પરપરા રે, પાર ન પહોંચે કાય । અભિમત વસ્તુ રે વસ્તુગતે કહે રે, તે વિરલા જગ જોય-૫૦ ||૪| ' વસ્તુ વિચારે રે દિવ્ય-નયણ તણેા રે, વિરહ પડચા નિરધાર૧૦ | તરમજોગે૧૧ ૨ તરતમ વાસના૧૨ રે, વાસિત એય આધાર-૫૦।।પાં કાળલબ્ધિ૧૩ લહી પથ નિહાળશું, એ આશા અવલંબ । એ જન જીવેરે જિનજી જાણો રે, આનંદઘન૧૪ મત૧૫ અ૧૬-૫૦ ।૬। 卐 ૩. શ્રી સંભવનાથ—જિન સ્તવન (૧–૩) (રાગરાગિરિ, રાતલડી રમીને કિહાંથી આવીયારે?—એ દેશી.) સંભવદેવ તે ર૧ સેવા સવે રે, લહી પ્રભુ–સેવન—ભેદ | સેવન–કારણ પહેલી ભૂમિકા રે,૨ અ-ભય અ-દ્વેષ અ-ખેદ–સ૦ ॥૧॥ ભય ચંચલતા હા જે પરિણામની રે, દ્વેષ અ—રેચક-ભાવ | ખેદ પ્રવૃત્તિ હા કરતાં થાકીયે રે, દોષ અ-બેધક લખાવ—સ‘૦ ||૨|| ચરમાવતે પ હો ચરમ કરણ તથા રે, ભવ-પરિણતિ–પરિપાક ઢાષ ટળે વળી દષ્ટિ ખીલે ભલી રે, પ્રાપ્તિ પ્રવચન-વાસ'૦ ॥૩॥ પરિચય પાતિક ઘાતક સાધુળુ` રે, અ-કુશળ-અપચય૧૦ ચેત | ગ્રંથ અધ્યાતમ શ્રવણ-મનન કરી રે, પિશીલન નય-હેત૧૧-સ’- ill Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીસી કારણ-જેગે છે કારજ નીપજે રે,” એહમાં કઈ ન વાદ ! Uણ કારણ વિણ કારજ સધિયે રે, એ નિજ-મત-ઉમાદા૨–સં૦ પી. વિગ્ધ૧૩ “સુગમ૧૪ કરી” સેવન આદરે રે, સેવન અ–ગમ૧૫ અનૂપ૧૬ ! જે કદાચિત સેવક-યાચના રે, આનંદઘન રસ-રૂપ–સં૦ મા ૪. શ્રી અભિનંદન-સ્વામી સ્તવન (૧–૪) (રાગ ધન્યાશ્રી-સિંધુઓ-આજ નિજોરે દીસે નાહલે–એ દેશી) અભિનંદનજિન! દરિસણી તરસ, દરિસણ દુરલભ દેવ મત-મત-ભેદે રે જ જઈ પૂછીયે, સહુ થાપે “અહમેવ”૩-અ. ૧૫ ઉમાદ કરી દરિસણ દેહિલું, નિરણયપ સકળ વિશેષ છે. પંદર ઘેર્યો રે અંધે કિમ કરે? રવિ-શશિરૂપ વિલેષ-અરા. તિ-વિવાદે હે ચિત્ત ધરી ઈયેં, અતિ-દુરગમ ય-વાદ માગમ-વાદે હે ગુરૂ-ગમ કે નહીં, એ સબળે વિષવાદ-અ૦ lia પતી-ડુંગર આડા અતિઘણા, તુજ દરિસણ જગનાથ ! પિઠાઈ૮ કરી મારગ સંચરૂં, સેંગૂ કેઈ ન સાથ-અ૦ માં સિરિસણ –“દરિસણ” રટતે જે ફિરૂં, તે રણ-રેઝ સમાન | હિને પિપાસા હે અમૃત-પાનની, કિમ ભાંજે વિષપાન અo Iપા સ૧૦ ન આવે તે મરણ-જીવનતણે, સીઝે જે દરિસણ કાજ ! સિણ દુર્લભ, સુલભ કૃપા થકી, આનંદઘન મહારાજ-અ. દા Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી આનંદઘનજી કૃત ૫. શ્રી સુમતિનાથ-જિન સ્તવન (૧-૫) (રાગ—વસંત-કેદ્રારા ) સુમતિ ચરણુ૧-ક જ આતમ-રપણા, દરપણું જિમ અ-વિકારર્—સુજ્ઞાની | મતિ–તરપણું? અહુ-સમ્મત જાણીયે, પરિસરપણુ સુવિચાર-સુજ્ઞાની॰ સુમતિ॰ ॥૧॥ ત્રિવિધ સકળ તનુ-ધરપ ગત આતમા, અહિરાતમ રિ ભેદ—સુજ્ઞાની । બીજો તીસરા અંતરતમ, પરમાતમ અ-વિચ્છેદ સુજ્ઞાની સુમતિ ર આતમબુદ્ધે' હા કાદિક ગ્રહ્યો, અહિરાતમ કાયાદિકના અંતર આતમ અઘરૂપ——સુજ્ઞાની ! હૈ। સાખી-ધર રહ્યો, રૂપ—સુજ્ઞાની જ્ઞાનાન વર્જિત અતી દ્રિય –ગુણુગણ-મણિ-આગરૂ, ઈમ પરમાતમ સાધ—સુજ્ઞાની॰ સુમતિ॰ II૪ સુમતિ॰ ||૩|| ભક્તિરસ હો પૂરણ-પાવને, સકળ ઉપાધિ—સુજ્ઞાની । અહિરાતમ તજી અંતર–આતમા, પ થઈ થિરભાવ—સુજ્ઞાની । પરમાતમનું હા આતમ ભાવવું, આતમ-અરપણ દાવ૧૦-સુજ્ઞાની૰ સુમતિ॰ |||| Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ચરણ સ્તવન ચોવીસી આતમ-અરપણ–વસ્તુ વિચારતાં ભરમ ટળે મતિ-દેષ–સુજ્ઞાની ! પરમ-પદારથ-સંપત્તિ સંપ જે, આનંદઘન–રસ-પષ–સુજ્ઞાની, સુમતિ દા ૬. શ્રી પદ્મપ્રભ-જિન સ્તવન (૧-૬) (રાગ–મારુ-સિંધુડે-ચાંદલીયા ! સંદેશે કહેજે મારે તને ૨-એ દેશી) પદ્મપ્રભ જિન ! તુજ-મુજ આંતરરે, કિમ ભાંજે ભગવંત? | કરમવિપાકે કારણ જોઈને રે, કેઈ કહે મતિમંત-પદ્મ. ૧૫ પથઇ –ઠિઈ-આણુભાગ–પ્રદેશથીરે, મૂળ-ઉત્તર બિહુ ભેદ | ઘાતી અ-ઘાતી હે બંધદય ઉદીરણારે, સત્તા કર્મ-વિછેદ-પદ્મ ભરા કનકે પલવત્ પડી—પુરૂષતરે, જેડી૬ અનાદિ-સ્વભાવ | અત્યસંગી જિહાં લગે આતમારે, સંસારી કહેવાય-પદ્ધ છેડા “કારણ-ગે હે બાંધે બંધને રે,” કારણ મુગતિ મૂકાય આશ્રવ સંવર નામ અનુક્રમે રે, હે–પાદેય સુણાય—પદ્મ. જા યુજન-કરણે હ અંતર તુજ પડયો રે, ગુણકરલે કરી ભંગ | ગ્રંથ-ઉક્ત૧૦ કરી પંડિતજન કહ્યો રે, અંતર–ભંગ૧૧ સુ-અંગ૧૨ પદ્મ પા. તુજ-મુજ૧૩ અંતર૧૪ અંતર૧૫ ભાંજશેરે, વાજશે મંગળસૂર ! જીવસરેવર અતિશય વાધશ્કેરે, આનંદઘન રસપૂર–પદ્મદા Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી આન ઘનજી કૃત ૭. શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (૧-૭) (દેશી–લસનાની ) શ્રી સુપાસ—જિન વીયે, સુખ–સપત્તિના હેતુ-લલના । શાંત-સુધારસ-જલનિધિ, ભવસાગરમાંહે સેતુ-લલનાશ્રી સુપાસ॰ ||૧| સાતર મહા—ભય ટાળતા, સક્ષમ જિનવર દેવ-લલના । સાવધાન–મનસા કરી, ધારા જિન-પદ-સેવ-લલનાશ્રી સુપાસ॰ II{{ શિવ શકર જગદીશ્વરૂ, જિન અરિહા તીથ કરૂ, ચિદાનંદ ભગવાન લલના | ન્યુતિ-સરૂપ અ-સમાન -લલના–શ્રી સુપાસ॰ ||૩| અલખ નિરજન વછ્યુ, સકળ-જ'તુ-વિસરામ-લલના | અભયદાન દાતા સદા, વીતરાગ-મદ-કલ્પના, નિદ્રા-તંદ્રા-દુરદશા-રહિત ભક્તિ-રસ પૂરણ શ્રી સુપાસ॰ I|૪| રતિ-અતિ-ભય-શેાગ-લલના અ-મધિતયેાગ લલનાશ્રી સુપાસ॰ ill પરમ-પુરૂષ પરમાતમાં; પરમેશ્વર પરયાન-લલના પરમ-પદારથ પરમેષ્ઠી, પરમ-દેવ પરમાનપ લલના શ્રી સુપાસ॰ III આતમ-રામ-લલના હૃષીકેશ જગનાથ-લલના । વિધ વિરચી વિશ્વભરૂ,૮ અઘ-હર૧૦ અધ-માચન૧૧ ધણી મુક્ત પરમ-પદ સાથ લલના-શ્રી સુપાસ॰ lil Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચાવીસી ઈમ અનેક અભિધા૧૨ ધરે, અનુભવગમ્ય-વિચાર-લલના / જે જાણે તેહને કરે, આનંદઘન અવતાર. લલના શ્રી સુપાસ૮ ૮. શ્રી ચંદ્રપ્રભ-જિન સ્તવન (૧-૮) (રાગ કેદાર–ગડી-કુમારી રાવે આઠંદ કરે મુને કેાઈ મુકાવે–એ દેશી) ચંદ્રપ્રભુ મુખ-ચંદ્ર, સખિ! મને દેખણ દે! ઉપશમ-રસને કંદ, સખિ૦ ! સે વે સુ ૨ – નર – વૃં દ, સ ખિo ! ગત-કલિ-મલ–દુખ-દંદ સખિ૦ ૫૧ સુહમ નિગેદેન દેખી, સખિ બાદર અતિહિ વિશેષ-સ!િ ઢવી-આઉ ન દેખીઓ, સખિ૦ તેલ-વાઉ ન લેશ-સખિ પર વનસ્પતિ અતિ–ઘણુર દીહાર સખિ૦ દીઠે નહીય દીદાર-સખિ! બિ-તિ–ચઉરિદી જળલિહા, સખિ૦ ગતસન્ની પણ ધાર-સખિ૦ ૩ સુર-તિરિ–નરય નિવાસમાં, સખિ૦ મનુજ અનાજ સાથ-સખિ! અપજત્તા-પ્રતિભાસમાં સખિ૦ ચતુર ન ચઢીયે હાથ-સખિ૦ ૪ ઈમ અનેક થલ જાણીયે, સખિ૦ દરિસણ વિણ જિનદેવ-સખિત આગમથી મતિ આણી, સખિ૦ કીજે નિરમલ સેવ-સખિ૦ માપ નિર્મલ સાધુ-ભગતિ લહી, સખિ વેગ-અવંચક હોય-સખિ! કિરિયા-અવંચક તિમ સહી, સખિ૦ ફળ-અવંચક જોય-સખિગા૬ Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી આનન્દઘનજી કૃત ભક્તિ -રસે પ્રેરક અવસરછ જિનવરૂ, સખિ૦ મેહનીય ક્ષય થાય–સખિ! કામિત–પૂરણું–સુરતરૂ, સએિઆનંદઘન પ્રભુ પાય-સખિ૦ ના ૯. શ્રી સુવિધિનાથ-જિન સ્તવન (૧–૯) [રાગ કેદાર-ઈમ ધન્નો ધનને પચાવે—એ દેશી] સુવિધિજિણેસર પાય નમીને, શુભકરણ ઈમ કીજે રે ! અતિઘણો ઉલટ અંગ ધરીને, પ્રહ ઉઠી પૂછજે રે સુ. ૧ દ્રવ્ય-ભાવ શુચિભાવ ધરીને, હરખું દેહરે જઈયે રે ! દર-તિગ પણ અહિગમ સાચવતાં એક-મના ધુરિ થઈયેં રે સુર ||રા. કુસુમ-અક્ષત-વર વાસ-સુગધી, ધૂપ-દીપ મન સાખી રે ! અંગપૂજા પણ-ભેદ સુણ ઈમ, ગુરૂ–મુખ આગમ ભાખી રે– સુ૧૩. એહનું ફળ હેય ભેદ સુણ જે, અનંતર ને પરંપર રે ! આણુ-પાલણ ચિત્તપ્રસત્તિ, મુગતિ-સુગતિ સુરમંદિર સુઇ જા ફૂલ-અક્ષત વર-ધૂપ-પઈ, ગંધ–નૈવેદ્ય-ફળ-જળભરી રે ! અંગ–અગ્રપૂજા મિલી અડ વિધ, ભાવે ભવિક શુભ ગતિ વરી - સુત્ર પા સત્તર-ભેદ ઈકવીશ–પ્રકારે, અઠત્તર શત–ભેદે રે ! ભાવપૂજા બહુવિધ નિરધારી, દેહગ—દુરગતિ છેદે સુહ દા Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Fરણાં સ્તવન ચોવીસી તરીય ભેદ પડિવત્તીપૂજા૯ ઉપશમ૧૦–ખીણસાગી રે ૧૨ ઉહા૧૩ પૂજા ઈમ ઉત્તરાધ્યયને, ભાખી કેવળ૧૪-ભેગી રે સુઇ જવા મ પૂજા બહુભેદ સુણુને, સુખ-દાયક શુભ-કરણું રે વિકજીવ કરડ્યે તે લહેશ્ય, આનંદઘનશ્ય-પદ ધરણી સુ૦ ૮. ૧૦. શ્રી શીતળનાથ-જિન સ્તવન (૧–૧૦) (રાગ-ધન્યાશ્રી, ગેડ-માંગળીમાળા ગુણs વિશાળ–એ દેશી.) શીતળજિનપતિ લલિત ત્રિભંગીર,વિવિધ-ભંગી મન મેહેરે. કરૂણા કમળતા તીક્ષ્ણલા ઉદાસીનતા સેહેરે-શીતળo II૧. સર્વ-જંતુ-હિત-કરણ કરૂણા, કર્મ-વિદારણ તીક્ષણરે હાન-દાનરહિત પરિણામી, ઉદાસીનતા વિક્ષણ-શીતળ, રતા પરદુઃખ-છેદન-ઈરછા કરૂણ, તીકણ પર-દુઃખ રે ! ઉદાસીનતા ઉભયવિલક્ષણ, એક ઠામે કિમ સીઝેરે?–શીતળ૦ ૩. અભયદાન તે કરૂણું, મળક્ષય તણુતા ગુણભાવે રે; / પ્રેરક વિકૃતિ ઉદાસીનતા, ઈમ વિરાધ મતિ ના રે શીતળ૦ કલા શક્તિ૧૦ વ્યક્તિ ત્રિભુવન પ્રભુતા, નિર્ચથતા સગેરે | યેગી ભેગી વક્તા મૌની, અનુપયેગી ઉપયેગીરે-શીતળ પવા ઈત્યાદિક બહુ-ભંગ ત્રિ-ભંગી, ચમત્કાર ચિત્ત દેતી રે ! અ-ચરિજ-કારી ચિત્ર-વિચિત્રા, આનંદઘન-પદલેતી રે-શીતળાદા Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી આનંદઘનજી કૃત ભક્તિ-રસ ૧૧. શ્રી શ્રેયાંસનાથ-જિન સ્તવન (૧–૧૧) (રાગ ગાડી–અહે ! મતવાલે ! સાજના. એ દેશી) શ્રી પ્રયાસ-જિન અંતરજામી, આતમ-રામી નામી અધ્યાતમ-મત પૂરણ પામી, સહજ-મુગતિ-ગતિગામી-શ્રી ના સયલ-સંસારી ઇન્દ્રિય-રામી, મુનિગણ આતમ-રામીર મુખ્યપણે જે આતમરામી, તે કેવળ નિકામી-શ્રી. રા. નિજh-સ્વરૂપે જે કિરિયા સાધે, તે અધ્યાત્મ લહિયે રે ! જે કિરિયા કરી ચઉગતિ સાધે, તે ન અધ્યાત્મ કહિયેરે શ્રી. 13 નામ-અધ્યાતમ ઠવણ-અધ્યાતમ, દ્રવ્ય-અધ્યાતમ છેડે રે ભાવ-અધ્યાતમ નિજ ગુણ સાધે, તો તેહથી ૨૮ મડે-શ્રી ગજા. શબ્દ-અધ્યાતમ અરથ સુણીને, નિરવિકલ્પ આદર રે. શબ્દ-અધ્યાતમ ભજના જાણી, દાન-ગ્રહણ મતિ ધરો – શ્રી. પા. અધ્યાતમી તે જે વસ્તુ વિચારી, બીજા જાણ લેબાસી રે" વસ્તુ–ગતે જે વસ્તુ પ્રકાશે, આનંદઘન-મત-વાસીરેશ્રી દા ૧૨. શ્રી વાસુપૂજ્ય સ્વામી–જિન સ્તવન (૧-૧૨) (રાગ ગેડી–તુંગિયાગિરિ શિખરે સોહે-એ દેશી ) વાસુપૂજ્ય-જિન ત્રિભુવન-સ્વામી, ઘન-નામી પરિણામીર નિરાકાર-સાકાર સચેતન, કરમ કરમ-ફળ-કામરે-વાસુ૧૫ Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હિરણાં સ્તવન ચોવીસી નિરાકાર અભેદ-સંગ્રાહક, ભેદ-ગ્રાહક સાકારે રે ! ન-જ્ઞાન દુ-ભેદ ચેતના, વસ્તુ-ગ્રહણ-વ્યાપારે રે-વાસુર ારા ર્તાિ પરિણામી પરિણામે, કર્મ જે જીવે કરી રે ! નક અનેકરૂપ નયવાદે, નિયતે નય અનુસરીયે રે-વાસુ મારા ખિ-સુખ રૂપ કરમ-ફળ જાણે, નિશ્ચય એક આનંદ રે. [ચેતનતા પરિણામ ન ચૂકે, ચેતન” કહે જિનચંદેરે-વાસુ મારા પરિણામી ચેતન-પરિણામે, જ્ઞાન કરમ-ફળ ભાવી રે ! જ્ઞાન કરમ-ફળ ચેતન કહીયે, લે તેહ મનાવી રે-વાસુર પો. આત-જ્ઞાની શ્રમણ કહાવે બીજા તે દ્રવ્યલિંગીરે. વરતુગતે જે વસ્તુ પ્રકાશે, આનંદઘન મત-સંગીરે-વાસુદા F ૧૩. શ્રી વિમળનાથ-જિન સ્તવન (૧–૧૩). (રાગ (મારૂ-મલ્હાર-ઈડર આંબા આંબલી રે–એ દેશી.) દુઃખ-દેહગ દરે ત્યારે, સુખ-સંપદશ્ય ભેટ ! ધીંગ૧ ધણી માથે કિયેરે, કુણ ગાજે નર–ખેટ – વિમળજિન ! દીઠા લેયણ આજ | મારા સીઝવા વાંછિત કાજ-વિમળ૦ ૧ાા. ચરણ-કમળ કમળા વસેરે, નિર્મળ–થિર પદ દેખ ! સ-મળ અ-થિર પદ પહિહરીરે, પંકજ પામર પેખ-વિમળ પર મુજ મન તુજ પદ-પંકજે રે, લીણ ગુણ-મરકંદ | રંક ગણે મંદર ધરારે, ઈદ-ચંદ-નાગંદ- વિમળ૦ ૩ WWW.jainelibrary.org Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી આનંદઘનજી કૃત ભક્તિ-રસ સાહિબ ! સમરથ તું ધણુંરે, પામ્યો પરમ-ઉદાર / મન-વિસરામી૧૦ વાલહેરે, આતમ ૧૧ આધાર-વિમળ૦ ૪. દરિશ૧૨ દીઠે જિનતાણું રે, સંશય ન રહે વેધ૧૩ દિનકર કર ભર પસરતાં રે, અંધકાર-પ્રતિષેધ-વિમળ૦ પા અમીય–ભરી મૂરતિ રચી રે, ઉપમા ન ઘટે કેય શાંત-સુધા-રસ ઝીલતી રે, નિરખત તૃપ્તિ ન હેય-વિમળ૦ માદા એક અરજ સેવક તીરે, અવધારો૧૪ જિનદેવ | કૃપા કરી મુજ દીજીયેરે, આનંદઘન-પદ–સેવ-વિમળo Iળા ૧૪. શ્રી અનંતનાથ-જિન સ્તવન (૧–૧૪) (રાગ રામગિ—િકડખે. પ્રભાતી) ધાર તલવારની હિલી ! દેહિલી, ચૌદમા જિનતણી ચરણ-સેવા | ધારપર નાચતા દેખ બાજીગરા,૧ સેવના-ધારપરર રહે ન દેવા-ધારવ || ૧ | એક કહે-“સેવીયે વિવિધ-કિરિયા કરી.” ફળ અનેકાંત –ાચન ન દેખે ! ફળ અનેકાંત-કિરિયા કરી બાપડા, ૨ડવડે યાર-ગતિમાંહિ લેખે-ધા૨૦ ૧ ૨ | ગચ્છ–ભેદ બહુ નયણ નિહાળતાં, તત્ત્વની વાત કરતાં ન લાજે ! ઉદર-ભરણાદિ નિજ-કાજ કરતાં થક; મેહ-નડિયા કળિકાળ-રાજે-ધાર | ૩ | Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણ સ્તવન ચોવીસી ? “વચન-નિરપેક્ષ વ્યવહાર જૂઠે ” કહ્યો, વચન-સાપેક્ષ વ્યવહાર સાચે || વચન-નિરપેક્ષ વ્યવહાર સંસાર-ફળ, સાંભળી-આદરી કાંઈ રાચે –ધાર કા દેવ-ગુરુ ધર્મની શુદ્ધિ કહ કિમ રહે?, કિમ રહે શુદ્ધ શ્રદ્ધાન આણે ? | શુદ્ધ-શ્રદ્ધાન વિણ સર્વ—કિરિયા કહી, છારપરિ લીંપણું તે જાણે –ધાર૦ પા પાપ નહીં કેઈ ઉત્સુત્ર–ભાષણ જિસે, ધર્મ નહી કઈ જગ સૂત્રસરિઓ / સૂત્ર–અનુસાર જે ભવિક કિરિયા કરે; તેહને શુદ્ધ ચારિત્ર પરિખ -ધાર માદા એહ ઉપદેશનો સાર સંક્ષેપથી, જે નરા ચિત્તમેં નિત્ય ધ્યાવે છે. તે નરા દિવ્ય-બહુ-કાળ સુખ અનુભવી, નિયત આનંદઘન-રાજ પાર્વે-ધાર ૭મી ૧૫. શ્રી ધર્મનાથ-જિન સ્તવન (૧–૧૫) (રાગ ગોડી-સારંગ-દેશી રસીયાની.) ધામ-જિનેશ્વર ગાઊં રંગણું, ભંગ મ પડો હે પ્રોત– જેિણેસર ! બીજે મન-મંદિર આણું નહીં, એ અમ કુળવટ-રીત જિણેસર ! ધર્મ | Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૪ શ્રી આંન‘ઘનજી કૃત ભક્તિ-રસ ધરમ-ધરમ કરતા જગ સહુ ફ્રે, ધર્મ ન જાણે હો મ જિજ્ઞેસર ! । ધમજિનેશ્વર ચરણુ ગ્રહ્યા પછી, કાઈ ન ખાંધે હા કમજિજ્ઞેસર ! ધર્મ॰ રા પરમ-નિધાન જિજ્ઞેસર ! પ્રવચન-અ'જનર જો સદ્ગુરૂ કરે, દેખે હૃદયનચણુ નિહાળે જગધણી,પ મહિમા મેરૂ–સમાજિજ્ઞેસર ! ધર્માં૦ ||૩|| દોડત દોડત દોડત દાડીએ, જેતી મનની ૨ દાડ-જિણેસર ! પ્રેમ-પ્રતીત વિચારા હૂકડી, ગુરૂગમ લેયેા ૨ જોડજિજ્ઞેસર ! ધર્મ॰ ||૪|| એકપખી ક્રિમ પ્રીત પરવડે, ઉભય મિલ્યાં હવે સધ૧૦ જિજ્ઞેસર ! હું રાગી હું મહે ફદીયા, તુ નિરાગી નિરખ ધ— જિજ્ઞેસર ! ધર્મ૰ |૫| પરમ-નિધાન પ્રગટ મુખ આગળે, જગત એલ`ધી હૈ જાય જિજ્ઞેસર । યાતિ વિના જુએ જગદીશની, અધા-અ’ધ પુલાયજિસર ! ધર્મ૦ ॥૬॥ નિરમળ૧ ગુણુ-મણિ–રાણુ-ભૂધરા, મુનિ-જન-માનસ-હસ જિજ્ઞેસર ! ધન્ય તે નગરી ! ધન્ય વેળા-ઘડી, માત-પિતા કુળ-વશ જિજ્ઞેસર ! ધર્મ ॰ I[9]} Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચાવીસી ૧૫ Tયન-મધુકર વર કર જોડી કહે, પદ-કજ૧૨ નિકટ નિવાસ જિણેસર ! અનામી આનંદઘન સાંભળે, એ સેવક અરદાસ જિણેસર ! ધર્મ ૮. ૧૬ શ્રી શાંતિનાથ-જિન સ્તવન (૧-૧૬) (રાગ મલ્હાર-ચતુર ચોમાસું પડિકમી–એ દેશી.) શાંતિજિન! એક મુજ વિનતિ, સુણે ત્રિભુવન-રાયરે શાંતિસરૂપ કિમ જાણ?” કહે-મનકિમ પરખાચરે” શાંતિ. ૧ ધન્યર ! તું આતમા ! જેહને, એહવે પ્રશ્ન અવકાશરે ! ધીરજ મન ધરી સાંભળે, કહુ શાંતિ–પ્રતિભાસરે”- - શાંતિરા સાવ અ-વિશુદ્ધ સુ-વિશુદ્ધ જે, કહ્યા જિનવરદેવ ! R તિમ અ-વિતથ સહે, પ્રથમ એ શાંતિ–પદ-સેવ શાંતિ૧૩ માગમ ધર૫ ગુરૂ સમકિતી, કિરિયા સંવર સાર રે પ્રદાયીક અ-વંચક સદા, શુચિ અનુભવાધાર શાંતિજા T૦ આલંબન આદરે, તજી અવર જ જાળ રે ! મસી-વૃત્તિ સવિ પરિહરી, ભજે સાત્ત્વિક સાલરે શાંતિ |પા Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૬ શ્રી આનંદઘનજી કૃત ભક્તિ-રસ ૧૦ વિસવાનૢ૧૧ જેહમાં નહીં, શબ્દ તે અથ ૧૨.સ'ધિરે । સકળ—નય-વાદ વ્યાપી રહ્યા, તે શિવ૧૩-સાધન-સંધિરેશાંતિ || વિધિ-પ્રતિષેધષ્ટ કરી આતમા, પદારથ અવિરાધરે૧૫ | ગ્રહણ વિધિ મહા-જને૧૬ પરિગ્રહ્યો, ઈસ્યા આગમે એધરેશાંતિ ||| દુષ્ટ-જન-સંગતિ પરિહરી, ભરે સુગુરૂ ૧૭–સ ́તાનરે । જોગ૧૮-સામર્થ્ય ચિત્ત-ભાવ જે, ધરે મુતિ-નિદાનરેશાંતિ ગણે. કનક-પાષાણ રે । હાય તું જાણ ૨ માન અપમાન ચિત્ત સમ ગણે, સમ વક-નિંદકસમ ગણે, ઈસ્યા સ-જગ-જ તુને સમ ગણે, સમ ગણે તૃણ-મણિ ભાવરે ! મુગતિ-સંસાર બિહુ સમ ગણે, મણે “ભવ-જલનિધિ-નાવરે” શાંતિ॰ ||હા આપણા આતમ-ભાવ જે, એક ચેતના-ધાર રે । અવર સર્વિ સાથ૧૩–સયાગથી, એહ નિજ-પરિકર સારરે અહો! અહો! હું મુજને કહ્યું, “તમે મુજ તમે અમિત ફળ દાન દાતારની, જેને ભેટ થઈ - શાંતિ ||૧૦| પ્રભુ–મુખથી ઈમ સાંભળી, કહે આતમ-રામરે । “ તાહરે દરિશણે નિસ્ત, મુજ સિધ્ધાં સવિ કામરે શાંતિ |૧૧| શાંતિ ||૧૨ મુજ રે । તુજ્જરે ’– શાંતિ |૧૩ Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શરણ સ્તવન ચોવીસી શાંતિ-સ્વરૂપ સંક્ષેપથી, કહ્યા નિજ–પર રૂપ રે માગેખમાંહિ વિસ્તર ઘણો, કહ્યા શાંતિ જિન-ભૂપ રે શાંતિ. ૧૪ શાંતિ-સ્વરૂપ ઈમ ભાવયે, ધરી શુદ્ધ પ્રણિધાન રે ! આનંદ–ઘન પદ પામગ્ધ, તે લહેશે બહુ માન રે શાંતિ નપા ૧૭. શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન (૧–૧૭) (રાગ ગુર્જરી–રામકલી-અંબર દે દે મુરારી હમારો–એ દેશી) ફથજિન! મનડું કિમહી ન બાજે !!! જિમ-જિમ જતન કરીને રાખું, તિમ-તિમ અલગુર ભાંજે હે! કુંથુ ના રજની-વાસર વસતી-ઉજડ, ગયણ પાયાલે જાય, સાપ ખાયને મુખડું થું” એહ ઉખાણે-ન્યાય-હે! કુંથુo રા મુગતિતણા અભિલાષી તપીયા, જ્ઞાન ને ધ્યાન અભ્યાસે વયરીડું કાંઈ એહવું ચિંતે, નાખે અવળે પાસે-હ! કુંથુરા વા આગમ આગમ-ધરને હાથે, નવે કિણ વિધ આંકું ! કિહાંકણે જે હઠ કરી હટક્યું તે વ્યાલ તણું પરે વાંકું-હો! કુંથુo l૪ જેિ ઠગ કહું તે ઠગતે ન દેખું, શાહુકાર પિણ નાંહા સર્વ માંહે ને સહુથી અલગું”, એ અચરિજ મનમાંહિ–હો ! કુંથુ પા મા ૨ WWW.jainelibrary.org Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૮ શ્રી આનંદઘનજી કૃત ભક્તિ-રસ જે જે કર્યું તે કાન ન ધારે, આપ-મતે રહે કાલે ! સુર-નર–પંડિત–જન સમજાવે, સમજે ન માહરે સાલે—હે! કુંથુ ૬H મેં જાણ્યું એ લિંગ-નપુંસક, સકળ-મરદને ઠેલે બીજી વાત સમરથ છે નર, એહને કેઈ ન લે–હે કુંથુ ના “મન સાધ્યું તિણે સઘળું સાધ્યું,” એ વાત નહિ બેટી ! ઈમ કહે “સાધ્યું તે નવિ માનું, એક હી વાત છે માટી–હે! કુંથુ H૮ મનડું દુરારાધ્ય તે વશ આયું કે, તે આગમથી મતિ આણું ! આનંદ-ઘન-પ્રભુ માહરું આણે તો “સાચું” કરી જાણું–હો! કુંથુરા લી ૧૮. શ્રી અરનાથ-જિન સ્તવન (૧–૧૮) (રાગ પરજ તથા મારૂ-રૂષભ વંશ રયણાયરૂ–એ દેશી) ધરમ પરમ અરનાથને, કિમ જાણુ ભગવંત રે ! સ્વલ-પરસમય સમજાવીયે, મહિમાવંત મહંત રે-ધરમ૦ ૧૧ શુદ્ધાતમર અનુભવ સદા, સ્વ–સમય એહ વિલાસ રે ! પર પડિછાંયડી જિહાં પડે, તે પર–સમય નિવાસ રે-ધરમ તેરા તારા-નક્ષત્ર ગ્રહ ચંદની, તિ દિનેશ૪ મઝાર રે દર્શન-જ્ઞાન-ચરણથકી, શક્તિ નિજાતમ ધાર રે ધરમ | ભારી–પીળે-ચીકણે, કનક અનેક–તરંગ રે ! પર્યાયદષ્ટિ ન દીજીયે, એક જ કનક અ-ભંગ રે-ધરમ૦ ૧૪ WWW.jainelibrary.org Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સરણાં સ્તવન ચાવીસી દર્શન-જ્ઞાન—ચરણુથકી, અલખ સ્વરૂપ અનેક રે । નિવિકલ્પ-રસ પીજીચે, શુદ્ધ નિરજન એક પરમારથપ પથ જે કહે, તે જે એક ત‘તરે વ્યવહારે લખ જે રહે, ૧૯ રે-ધરમ૦ નો! તેહના ભેદ અનંત રે-ધરમ ॥ વ્યવહાર લખવા દૈહિલા, કાંઈ ન આવે હાથ રે । શુદ્ધ-નય-થાપના સેવતાં, વિ રહે' દુવિધા સાથે રે-ધરમ॰ || એકપખી લખ પ્રીતની, તુમ સાથે જગનાથ રે । કૃપા કરીને. રાખજયા, ચરણ-તલે. ગ્રહી હાથ રે-ધરમ૰. II૮મ ચક્રી ધરમતી રથતણા, તીરથ ફળ તતસાર રે । તીરથ સેવે તે લહે, આનંદધન નિરધાર રે-ધરમ૦ ગા 5 ૧૯. શ્રી મલ્લિનાથ-જિન-સ્તવન (૧–૧૯) (રાગ કાફી. મુજને ક્રિમ અવગણીએ ? હું——એ દેશી ) સેવક કમ અવણિયે ? હા, મલ્ટિજિન ! એ અખ શેાભા સારી અવર જેહને... આદર અતિ ચેિ, તેહને મૂલથી નિવારી હા! મલ્લિ॰ III જ્ઞાન-સ્વરૂપ અનાદિ તમારું, તે લીધુ' તુમે તાણી | જુઓ અજ્ઞાનદશા રીસાઇ, જાતાં કાણું ન આણી ? હા ! મલ્લિ॰ III Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી આનંદઘનજી કૃત ભક્તિ-રસ, નિદ્રા સુપન જાગર ઉજાગરતા, તુરિયર અવસ્થા આવી છે નિદ્રા-સુપનદશા રીસાણી, જાણ ન નાથ ! મનાવી–હો! મલ્લિ૦ ૩ સમકિત સાથે સગાઈ કીધી, સુ-પરિવારશું ગાઢી ! મિથ્યામતિ અપરાધણુ જાણું, ઘરથી બાહિર કાઢી-હે! મલ્લિ૦ ઠા હાસ્ય-અરતિ–રતિ–શેર–ગરછા, ભય પામર કરસાલી | નેકષાય શ્રેણી-ગજ ચઢતાં, પધાનતણું ગતિ ઝાલી-હે! મલિ૦ પામે, સગ-દ્વેષ અ-વિરતિની પરિણતિ, એ ચરણ-મોહના ધા રે વીતરાગ-પરિણતિ પરિણમતાં, ઊઠી નાઠા બેઘા-હે! મલ્લિ દા વેદેદય-કામ-પરિણામ, કામ્ય–કરમ સહ ત્યાગી નિકામી કરૂણ-રસસાગર, અનંત ચતુષ્ક પદ પાગી–હો! મલ્લિ૦ મળી દાન-વિઘન વારી સહુ જનને, અભયદાન પદદાતા | લાભ૦ વિઘન જગ વિઘન નિવારી, પરમ લાભ-રસ–માતા-હો! મલ્લિ૦ ૮ વીર્ય વિઘન પંડિત વયે હર્યો, પૂરણ પદવી મેગી | ભેગે પગ દેય વિઘન નિવારી, પૂરણ ભાગ સુભેગી–હો! મલ્લિ૦ લાહ Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીસી ઈમ અઢાર વર્જિત તનુ, મુનિજન વંદે ગાયા ! અ-વિરતિરૂપક-દેષ-નિરૂપણ, નિર્દષણ-મન ભાયા-હા ! મલ્લિ૦ ૧ પણ વિધિ પરખી મન વિસરામી, જિનવર ગુણ જે ગાવે છે દીન–અંધુની મહેર નજરથી, આનંદઘન-પદ પાવે-હે ! મહિલ૦ ૧૧ ૨૦. શ્રી મુનિ-સુવ્રત-સ્વામી-જિન સ્તવન (૧-૨૦) (રાગ કાફી–ખવા આમ પધારે પૂજ્ય ! –એ દેશી) મુનિસુવ્રત-જિનરાય! એક મુજ વિનતિ નિસુણે છે આતમતત્વ કર્યું જાણું ? જગતગુરુ! એહ વિચાર મુજ કહી ! “આતમતત્ત્વ જાણ્યા વિણ નિરમલ, ચિત્તસમાધિ નવિ લહિયે”—મુનિ ૧ કેઈ–“અ-બંધ આતમતત્ત્વ માને”, કિરિયા કરતો દીસે | “ક્રિયાતણું ફળ કહે કુણુ ભગવે?” ઈમ પૂછયું, ચિત રીસે –મુનિ પરા જડ-ચેતન એ આતમ એક જ થાવર-જંગમ સરિખે ! દુઃખ-સુખ સંકર દુષણ આવે, ચિત્ત વિચારી જે પર –મુનિ રૂા એક કહે “નિત્ય જ આતમતવ, આતમ દરશણુ લી | ઉત-વિનાશ – અ-કૃતા-ગમ-દૂષણ નવિ દેખે મતિ-હીણે –મુનિ પધા Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૨ શ્રી આનંદઘનજી કૃત ભક્તિ-રસ સુગત-મત-રાગી કહે વાદી, “ક્ષણિક એ આતમ ” જાણે ! અંધ-મોક્ષ સુખ-દુઃખ ન ઘટે, એહ વિચાર મન આણે –મુનિ પા અભૂત-ચતુષ્ક-વરજિત આતમતત્ત્વ, સત્તા અલગી ન ઘટે છે અંધ શકટ જે નજરે ન દેખે, તો શું કીજે સંકટે ? –મુનિ દા. ઈમ અનેક–વાદી મતિ-વિભ્રમ, સંકટ-પાયે ન લહે ! ચિત્તસમાધિ તે માટે પૂછું, તુમ વિણ તત્ત્વ કેઈ ન કહે –મુનિછા વલતું જગ-ગુરુ ઈણિ પરે ભાખં, “પક્ષપાત સવિ છેડી ! રાગ-દ્વેષ–મેહ-પખ-વરજિત, આતમ શું હરઢ મંડી –મુનિ ૮. આતમ-દયાન કરે છે કેઉ, સે ફિરિ ૯ઈણમાં નાવે છે ૧ વાગજાળ બીજું સહુ જાણે, એહ તત્ત્વ ચિત્ત ૧૧ચાવે –મુનિ લી જિણે વિવેક ધરી એ ૧૨૫ખ હિરે, તે તત્ત્વજ્ઞાની કહિ ! શ્રી મુનિસુવ્રત કૃપા કરે છે, આનંદઘન-પદ લહિયૅ –મુનિ ૧૦૧ ૨૧. શ્રી નમિનાથ-જિન સ્તવન (૧–૨૧) (રાગ-આશાવરી-ધનવન સંપ્રતિ સાચે રાજ-એ દેશી.) ષટ્-દરિશણ જિન-અંગ ભણજે, ન્યાસ ખડુંગર જે સાધે રે ! નમિ-જિનવરના ચરણ-ઉપાસક, ષટ્ર-દરિશણ આરાધે રે– ૧ Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીસી ૨૩ જિન–સુર–પાદપ પાય વખાણું, સાંખ્ય-ગ દોય ભેદે રે ! આતમ-સત્તા વિવરણ કરતા, લહે દુગ-અંગ અ-ખેદે રે-ષટૂ૦ રા ભેદ–અભેદ સુગત-મીમાંસક, જિનવર દેય કર ભારી રે ! લેકા-લોક અવલંબન ભજિયે, ગુરુગમથી અવધારી રે–ષટૂ૦ ૧૩ કાયતિક કૂખ જિનવરની, અંશ વિચાર છે કીજે રે ! તત્ત્વ-વિચાર સુધા–રસધાર, ગુરુગમ વિણ કિમ પીજે રે –ટૂ૦ રૂા. જન જિનેશ્વર વર-ઉત્તમ-અંગ, અંતરંગ-બહિરંગે રે ! અક્ષર-ન્યાસ ધરા આરાધક, આરાધે ધરી સંગે ૨-૧૦ Rપા જિનવરમાં સઘળા દરિશણ છે, દર્શન જિનવર ભજના રે | સાગરમાં સઘલી કૂટિની સહી, તટિની સાગર ભજના રેકટૂ૦ દા. જિનરૂપ થઈ જિન આરાધે, તે સહી જિનવર હોવે રે ! ભંગી ઈલિકાને ચટકાડૅ, તે ભંગી જગ જેવે રે–ષ૦ થી ચૂરણિ ભાષ્ય સૂત્ર નિર્યુક્તિ, વૃત્તિ પરંપરા અનુભવ રે ! સમય-પુરુષના અંગ જ કહ્યા છે, જે છેદે તે દુરભવ રે–ષ૦ ૮માં મુદ્રા-બીજ-ધારણા અક્ષર, ન્યાસ અરથ-વિનિયેગે રે ! જે ધ્યાનેં તે નવિ વંચીજે; કિયા અવંચક ભેગે રે-ષટ્યૂટ લાં અત અનુસાર વિચારી બેલું, સુગુરુ તથા વિધિ ન મિલે રે | ક્રિયા કરી નવી સાધી શકીયે, એ વિખવાદ ચિત્ત સઘળે રે-ટૂ૦ ૧ળા તે માટે ઊભા કર જોડી, જિનવર આગળ કહીયે રે ! સમયચરણ-સેવા, શુચિ દે, જિમ આનંદઘન લહિયે રે૦ ૧૧ Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪ શ્રી આનંદઘનજી કૃત રર. શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન (૧–૨૨) ભક્તિરસ (રાગ-મારૂણી. ધણુરા ઢાલા-એ દેશી) અષ્ટ-ભવ તર વાલહી રે, તુ મુજ આતમરામ-મનરા વહાલા । મુગતિ–નારીશું આપણે રે, સગપણ કાઈ ન કામ-મનરા॰ |૧|| ઘરિ આવે હા વાલિમ! રિ આવા, મારી આશાના વિસરામ મનરા૦ । રથ ફેરા હૈ સાજન ! રથ ફેરા, સાજન માહરા મને રથ સાથ-મનરા કરી નારી? તે પખા ચૈા નેહલેા રે ? સાચ કહે જગનાથ-મનરા॰ । ઇશ્વર અરધગે ધરી રે, તુ મુજ આલે ન હાથ-મનરા॰ ||૩|| પશુ-જનને કરુણા કરી કે, આણી હૃદય વિચાર–મનરા૦ | માણસની કરુણા નહીં રે, એ કુણુ ઘર આચાર ?–મનરા૦ |૪|| પ્રેમ-કલ્પતરૂ ઈંદ્રીયા રે, ધરિયા ખેંચાગ-ધતૂર-મનરા૦ | ચતુરાઈ રાપર કુણુ કહેા રે, ગુરુ મિલિએ જગ-શૂર-મનરા૦ ॥ માહરું તે એમાં કાંઈ નહીં રે, આપ વિચારા રાજ-મનરા૦ । શજ-સભામાં બેસતાં રૈ, કીસડી વધસી લાજ?–મના૦ !!૬॥ પ્રેમ કરે જગ—જન સહુ અે, નિરવાહે તે એર-મનરા॰ ! પ્રીત કરીને છેાડી દે કે, તેશુ ચાલે ન જોર-મનરા॰ ||૭|| જો મનમાં એહવું હતું રે, નિસપતિ કરત ન જાણુ–મનરા૦ | નિસપતિ કરીને છાંડતાં રે, માણસ હુયે દેતાં દાન—સવત્સરી, સહુ લડે વંછિત સેવક વ‘ષ્ઠિત નવિ લહે હૈ, તે સેવકના નુકસાણ-મનરા ॥૮॥ પાષ—મનરા૦ દોષ-મનરા || Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચાવીસી મારામ. રિ-2 સખી કહે એ “શામળો રે, કહું-૧૦“લક્ષણ તમનરાવન ઈણ લક્ષણે સાચી સખી રે, આપ-વિચારે હેત–મનરાવ મળશે રાગીશું રાગ સહુ કરે રે, વૈરાગી યે રાગ-મનરાવ | રાગ વિના કિમ દાખવે રે, મુગતિ-સુંદરી–માગ૧૧–મનરા૦ ૧૧. એક ગુહ્ય ઘટતું નથી રે, સઘલે ય જાણે લેગ–મનારા ! અનેકાંતિક ભેગ રે, બ્રહ્મચારી ગતગ-મનરાવ ૧રા જિણ૧૨ જેણે તુજને જોઊં રે, તિણ જેણે જૂએ રાજ-મનરાવ | એક વાર મુજને જુએ છે, તે સીઝે મુજ કાજ-મનરાવ ૧૩ મિહદશા ધરી ભાવતાં રે, ચિત્ત લહે તત્ત્વ-વિચાર-મનરા | વીતરાગતા આદરી રે, પ્રાણનાથ ! નિરાધાર-મનરા૦ ૧૪ સેવક પિણ તે આદરે છે, તે રહે સેવક ૧૩મામ-મનરાવ ! આશય સાથે ચાલીયે રે, એહિ જ રૂડું કામ-મનરાવ ૧પ ત્રિવિધગ ધરી આદર્યો છે, તેમનાથ ભરતાર–મનરાવ ! ધારણ-પોષણ તારણો રે, નવસર મુગતાહાર-મનરાવ ૧દા કારણરૂપી પ્રભુ ભજ્યા રે, ગો ન કાજ–અકાજ-મનરાવે છે કૃપા કરી પ્રભુ દીજીયે રે, આનંદઘન-પદરાજ-મનરા૧૭ ૨૩. શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (૧–૨૩) (રાગ સારંગ. રસિયાની દેશી ) ધ્રુવપદ રામી હે! સ્વામી! માહરા, નિઃકામી! ગુણરાય-સુજ્ઞાની !! નિજ-ગુણ-કામી ! પામી તું ઘણી, ધ્રુવ-આરામી ! થાય 1 -સુજ્ઞાની! પ્રવ૦ ના Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી આનંદઘનજી કૃત ભક્તિ-રસ સર્વવ્યાપી કહે સર્વ—જાણગપણે, પર–પરિણમન–વરૂપ-સુજ્ઞાની! ! પર-રૂપે કરી તત્ત્વપણું નહીં, સ્વ-સત્તા ચિદરૂપસુજ્ઞાની ! ધ્રુવ રા 3ય અને કે હું જ્ઞાન અનેક્તા જલ-ભાજન રવિ જેમ-સુજ્ઞાની ! દ્રવ્ય એક–પણે ગુણ-એકતા, નિજ પદ રમતાં હે ખેમ -સુજ્ઞાની ! ધ્રુવ૦ ૩ પર-ક્ષેત્રે ગત રેયને જાણવે, પર-ક્ષેત્રે થયું જ્ઞાન-સુજ્ઞાની! અસ્તિપણે નિજ-ક્ષેત્રે મેં કહ્યા, નિર્મળતા ગુણ માન -સુઝાની ધ્રુવ જીદ ય-વિનાશે તે જ્ઞાન વિનશ્વરૂ, કાળ-પ્રમાણે રે થાય-સુજ્ઞાની! સ્વ-કાળે કરી સ્વ-સત્તા સદા, તે પર-રીતે ન જાય-સુજ્ઞાની! ધ્રુવ પાક પર-ભાવે કરી પરતા પામતાં, સ્વ-સત્તા થિર–ઠાણ-સુજ્ઞાની! | આત્મા–ચતુષ્કમયી પરમાં નહીં; તે કિમ સહુને રે જાણ -સુજ્ઞાની! ધ્રુવ દાદ અગુરુલઘુ નિજ-ગુણને દેખતાં, દ્રવ્ય સકળ દેખંત-સુજ્ઞાની! | સાધારણ-ગુણની સામ્યતા, દર્પણ જળને દષ્ટાંત સુજ્ઞાની! ધ્રુવ૦ ના શ્રી પારસજિન પારસ-રસ સમે, પિણ ઈહ પારસ નાંહિ સુજ્ઞાની! પૂરણ રસીઓ હે નિજ-ગુણ પરસને, આનંદઘન મુજમાંહિ -સુજ્ઞાની! ધ્રુવવાડા Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીસી ૨૪. શ્રી મહાવીર-જિન સ્તવન (૧–૨૪) (રાગધન્યાશ્રી) વીરજીને ચરણે લાગુ, વીરપણું તે માંગું રે ! મિથ્યા–મહ-તિમિર-ભય ભાંજે, છતર નગારૂં વાજે રે-વીર૦ /૧ છઉમથ-વીર્ય લેશ્યા–સંગે, અભિસંધિ—મતિ અંગે રે ! સૂક્ષ્મ-શૂલ-ક્રિયાને રંગે, જેગી થયે ઉમંગે રે–વીર રા અસંખ્ય-પ્રદેશ વીર્ય–અસંખે, વેગ અ-સંબિત કંખે રે ! પુદ્ગલ-ગણ તિણે તે સુ-વિશેષે, યથાશક્તિ મતિ લેખે રે–વીર. ૩ ઉતકૃષ્ટ –વીર્ય-નિવેશે, ગ-ક્રિયા નવિ પેસે રે ! ગતણ ધ્રુવતાને લેશે, આતમ-શક્તિ ન બેસે રે–વીર૦ જા. કામ-વીય–વંશે જિમ ભેગી, તિમ આતમ થયે ભેગી રે ! શૂરપણે આતમ-ઉપયોગી થાય તેહ અ-ગી રે-વર૦ પા વીરપણું તે આતમ-ઠાણે, જાણ્યું તમચી વાણે રે ધ્યાન–વિનાણે શક્તિ-પ્રમાણે, નિજ ધ્રુવ-પદ પહિચાણે રે-વીરદા. આલંબન–સાધન જે ત્યાગે, પર-પરિણતિને ભેગે રે ! અક્ષય-દર્શન–જ્ઞાન–વૈરાગ્યે, આનંદઘન પ્રભુ જાગે રે-વીર Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ છે તે વાન-વારે નમઃ | શ્રી આનંદઘનજી કૃત સ્તવન ચોવીસી Dinko કઠિન શબ્દના અર્થની ટિપ્પણું સ્તવન ૧-૧ ૧ ધણું, ૨ બીજે, ૩ ધણી, ૪, સાદિ અનંત ભગા–એ જેન સિદ્ધાંતનો પારિભાષિક શબ્દ છે, કે જેની આદિ છે પણ અંત નથી એવા ભાગે કરીને, ૫ ઉપાધિ=મમત્વ વગરની, ૬ ઉપાધિ=રાગવાળી, ૭ સતી થાયબળી મરે છે, ૮ દેડીને, ૯ ધણીને રાજી કરવા, ૧૦ બહુ જ, ૧૧ શરીરને તપાવવુ, ૧૨ પ્રકૃતિના મળવાથી, ૧૩ ન લખી શકાય એવી, ૧૪ લાખે, ૧૫ દેશની હેર, ૧૬ રેખા. સ્તવન ૧–૨ ૧ મારગ, ૨ જોઉ, ૩ કેઈથી ન જિતાય ને ગુણોના ઘર, ૪ જ્ઞાનથી ઊપજતી અંતર દૃષ્ટિ વગરનું જેવું છે ચરમ-ચર્મ=ચામડાની કે બાહ્યચક્ષુ વડે જોયું કહેવાય, ૫ જ્ઞાનદષ્ટિ તારિક વિચારવાળી સમજણ, ૬ પરંપરા-ચાલતી આવેલી શિષ્ટપુરૂષમાન્ય રૂઢિ, છ ચાલવાનું થાય છે, ૮ પગ મૂકવાની જગ્યા નથી, ૯ વિગ-અંતર, ૧૦ નિચે કરીને, ૧૧ ક્ષપશમની તરતમતા ઓછાવત્તાપણુથી, ૧૨ એાછીવત્તી જ્ઞાનશકિત, ૧૩ ભવસ્થિતિને પરિપાક, ૧૪ શુદ્ધાત્મદશા, ૧૫ વિચાર, ૧૬ ટકાથી. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ટિપ્પણું તવન ૧-૩ ૧ પહેલાં, ૨ પાય, a ભવ-વ અન ખદ રાહત, ૪ અજ્ઞાનમિથ્યાત્વ, ૫ છેલો પુદગલપરાવર્ત, ૬ છેલ્લું યથાપ્રવૃત્તિકરણ, ૭ ભવસ્થિતિ=તથા ભવ્યત્વનો પાક, ૮ જૈન સિદ્ધાંતના વચનો, ૯ પાપને નાશ કરનાર, ૧૦ ખરાબ વિચારને ઘટાડે, ૧૧ નયવાદ અને હેતુવાદનું, ૧૨ દીવાનાપણું–હઠ-કદાગ્રહનું પડવું, ૧૩ ભેળા, ૧૪ સરળ, ૧૫ સમજી.. ન સમજાય તેવી, ૧૬ અપૂર્વ-અભુત. સ્તવન ૧-૪ ૧ સમ્યગદર્શન, ૨ દરેક મત-મતાંતરવાળાને પૂછીએ, ૩ પિતાની જ વાત સ્થાપે, ૪ સામાન્યથી વસ્તુનું સાચું દર્શન દુર્લભ, ૫ તેમાં પણ સઘળી વિચારધારામાંથી નિર્ણય કરે તે ખૂબ દુર્લભ છે, ૬ મદિરાના ઘેનમાં, તફાવતા, ૮ ધીઠાઈ ખેાટી હિમ્મત, ૯ હેશિયાર ભોમિ, ૧૦ ત્રાસ.. તિવન ૧૫ ૧ ચરણ-કમળ. ૨ વિકારરહિત, ૩ બુદ્ધિની ચંચળતાના નાશથી મિતી તૃપ્તિ, ૪ સર્વ રીતે અન્ય-પદાર્થોમાં બુદ્ધિના વળણથી અળગા. વુિં, ૫ સધળા સંસારી જીમાં રહેલ આત્મા, ૬ પાપરૂપ, ૭ સાક્ષીરૂપ, કે સઘળી ઉપાધિઓથી રહિત, ૯ ઈન્દ્રિયે વડે ન જાણી શકાય પણ તરના ક્ષયો પથમિક–અનુભવથી પ્રકટ થયેલા અનંત-જ્ઞાનાદિ ક્ષાવિક ના સમૂહરૂપ રત્નોની ખાણ, ૧૦ ઉપાય વન ૧-૬ ૧ જુદાપણું, ૨ કર્મને વિપાક કારણ રૂપ છે, એમ ઘણા બુદ્ધિમાને L) છે, ૩ પ્રકૃતિ, સ્થિતિ, રસ અને પ્રદેશબંધથી, સોનું અને માટીના Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૦ શ્રી આન ધનજી કૃત ભક્તિ-રસ સંચાગની જેમ, ૫ પ્રકૃતિ-કર્મ, પુરુષ=આત્માના, ૬ સંચેાગ, છ ખીજ કમ સાથે સયામવાળા, ૮ જે કારણ વડે આત્માને કમ` સાથે સબંધ થાય તે, ૯ જેનાથી આત્મા કથી જુદા પડે છે, ૧૦ આગમાના વચને વડે, ૧૧ જુદાપણું ટાળવાના ઉપાય, ૧૨ સુ=અત્યંત, ચંગ=સુદર્=સારા, ૧૩ આપની અને મારી વચ્ચેનું, ૧૪ વચ્ચેનુ, ૧૫ મતરુ સ્તવન -૭ ૧ પુલસમાન પાર ઉતારનાર, ૨ હાથી, સિ ંહ, અગ્નિ, પાણી, કેદ, ચાર, ગાદિ સાત ભય, અથવા કામ, ક્રોધ, મદ, હ, રાગ, દ્વેષ, મિથ્યાત્વ, એ સાત ભયને દૂર કરનાર, ૩ અસાધારણ-જેમના જેવા ખીજા કાઈ નહી' તેવા, ૪ આત્મસ્વરૂપની સાથેનું જોડાણ જેમનુ ભાષિતણે છે, હું પ્રામાણિક-રીતે નવા, ૬ સળ-આત્મશુદ્ધિના કારક, G અહ્મા તીથની સ્થાપના કરનાર, ૮. ઉદાત્ત જીવન—પ્રક્રિયા વડે જગતના પાલક, ૯ હી=ઇંદ્રિયા તેના ઈંશ=કાબૂમાં રાખનાર, ૧૦ પાપને દૂર કરનાર, ૧૧ પાપકર્મોમાંથી છેડાત્રનાર, ૧૨ નામન્સના, સ્તવન ૧૮ ૧ પાપ, મલ અને દુઃખાના સમૂહથી રહિત, ૨ ઘણા, ૩ દિવસ, ૪ જળચર જીવે, ૫ અસ’ની, હું સમજણુવાળા=પર્યાપ્તામાં, ૭ મા અવસરે શ્રી તીર્થંકર દેવ પ્રેરકરૂપે મળી જાય તા. સ્તવન ૧-૯ ૧ પવિત્રતા, ૨ ચૈત્યવંદન ભાષ્યમાં જણાવેલ દર્શાત્રક. ૩ પાંચ અભિગમ, ૪ પાંચ ભેદ, ૫ સાક્ષાત્, ૬ ચિત્તની પ્રસન્નતા, ૭ દુર્ભાગ્ય અને દ્રુતિને નાશ કરે, ૮ ચાર પ્રકારની પૂજામાં ચેાથે ભેદ, ૯ પ્રતિપત્તિ= પ્રભુઆજ્ઞાના સ્વીકાર, ૧૦ અગિયારમા ગુણુ વાળા, Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ અરણાં સ્તવન ટિપ્પણી ૩૧ ૧૨ તેરમા ગુણ વાળા, ૧૩ અંગપૂજા, અગ્રપૂજા, ભાવપૂજા, પ્રતિપત્તિપૂજા ૧૪ કેવળજ્ઞાની, ૧૫ આનંદથી ભરપૂર સ્થાન=મોક્ષરૂપી ધરણી ભૂમિ. સાવન ૧-૧૦ ૧ સુંદર, ૨ ત્રણ-ત્રણ ભાંગાવાલી, ૩ અનેક પ્રકારની ચીજો, ૪ કર્મને નાશ કરવા માટે, ૫ છોડવું કે લેવું તેનાથી રહિત પરિણામવાળા, ૬ બીજાના દુઃખને હૂર કરવાની ઈછા તે કરુણા, બીજાના દુઃખમાં રાજી થવું તે તીણતા, અને બંનેથી નિરપેક્ષ રહેવું તે ઉદાસીનતા, આ ત્રણ બાબતે પરસ્પર વિરોધી, એક જગ્યાએ કેમ સંભવે ? (ત્રીજી ગાથાને અર્થ) ૭ કર્મના ક્ષયથી, ૮ ગૌણપણે, ૯ પ્રેરક તરીકે રહ્યા વિના સાહજિક પરિણતિ, ૧૦ આ ગાથામાં નય-વિશેષથી પાંચ જાતની ત્રિભંગીઓ જણાવી છે, જેને રહસ્યાર્થ વિવેચનમાંથી જોઈ લે. સ્તવન ૧-૧૧ ૧ આ ગાથામાં જેનાથી આભા કર્મની નિજર કરી પોતાના સહજ શુદ્ધ આત્મસ્વરૂપની પ્રાપ્તિ કરે તેને શ્રેષ્ઠ અધ્યાત્મ કહેલ છે, શુષ્ક અધ્યાત્મ કે શુક જ્ઞાનયોગની અસારતા જણાવી છે, ૨, શબ્દનયથી અધ્યાત્મ, ૩ વૃત્તિઓની નિર્વિકલપતા, ૪ આત્મતત્વની શુદ્ધિ, ૫ વેષધારી. સ્તવન ૧-૧૨ ૧ નિત્ય, ૨ પર્યાયથી રૂપાંતર પામનાર, ૩ નયવાદની અપેક્ષાએ નર=આત્માને નિયતે–ચોકસાઈથી અનુસર=સમજ, ૪ નયસાપેક્ષા રીતે આભાના સ્વરૂપને સ્વીકારનાર. સ્તવન ૧-૧૩ ૧ મોટો–સમર્થ, ૨ દુન્યવી દૃષ્ટિએ મહાપરાક્રમી પણ બીજાની હવે કેણ પરવા કરે ! ૩ લક્ષ્મી, ૪ થાન, ૫ કમળ, ૬ ૮૭, ૭ Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૨ શ્રી આનંદઘનજી કૃત ભક્તિ આસકત થયા, ૮ ફૂલનો રસ, ૯ આપના ગુણમાં લીન બનેલું મારું મન સોનાના મેરૂ પર્વતને તેમજ ઈદ્ર, ચંદ્ર અને નાગકુમારના ઈને પણ રાકતુરછ ગણે છે, ૧• મનને સાંત્વન આપનાર, ૧૧ આત્માને, ૧૨ મુખ ૧૨ આવરણ, ૧૪ સ્વીકારે. સ્તવન ૧-૧૪. ૧ જાદુઈ ખેલ કરનાર, ૨ સેવારૂપી ધાર પર, ૩ સ્યાદ્વાદ દષ્ટિથી, ૪ શાય લક્ષ્યની જાગૃતિ વિનાની, ૫ રઝળતા રહે, ૬ સ્વછંદ-મતિ કલ્પિત, ૭ શાસ્ત્રજ્ઞાશુહ, ૮ અવસ્મ–જરૂર. તવન ૧-૧૫ ૧ પંડિત થવું, ૨ આગળ જ્ઞાનરૂપી અંજન, ૩ આત્મતત્વરૂપ શ્રેષ્ઠ નિધાન, ૪ અંતરની ચક્ષુથી, ૫ પરમાત્માને મેરૂસમાન મહિમા, ૬ પ્રેમની ખાત્રી, ૭ એકતરફી, ૮ નભે, ૯ બંને (=સેવ્ય–સેવક), ૧૦ પ્રેમ, ૧૨ નિર્મળ ગુણરૂપ મણિ માટે રોહણાચલ પર્વત જેવા, ૧૨ ચરણકમળા સ્તવન ૧-૧૬ ૧ હાદિક પ્રતીતિ શી રીતે થાય? ૨ બીજી ગાથાથી ૧૧મી ગાથી સુધી જાણે પ્રભુજી જવાબ આપે છે, ૩ પ્રશ્ન ઉપજેલ છે. ૪ શાંતિનું સ્વરૂપ, ૫ આ ગાથામાં ગાવંચકનું સ્વરૂપ છે, ૬ ક્રિયા દ્વારા સવા સાધનારા, ૭ છત પરંપરાને નભાવનાર, ૮ આ ગાથામાં ક્રિયા-અવંચ ગની વાત છે ૯ સાત્વિક વૃત્તિરૂ૫ કિલે. ૧૦ આ ગાથામાં ફળાવંચ થાગનું સ્વરૂપ છે. ૧૧ અક્કસાઈ ૧૨ અર્થ સાથે સંબંધવાળા, ૧ મેક્ષના સાધનોની સાંકળરૂપ, ૧૪ કરવાલાયકનું વિધાન ન કરવા લાયકને નિષેધ, ૧૫ પરસ્પર વિરોધ ન આવે તે રીતે, ૧૬ શિષ્ટ પુરૂષ–ગીતા Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી માન્ય ૧૭ પંરપરાગત ચાલ્યા આવતા ગુરુઓ, સ્વરછંદ ગુરુઓ નહીં ૧૮ સામર્થ્ય યુગ, ૧૯ કર્મના સંગથી. સ્તવન ૧-૭ ૧ સાચવણ ૨ દૂર ૩ ભાગે ૪ સાપ ભઠ્ય પદાથ ગળી જાય છે તેમજ કરડે ત્યારે પણ દાઢનું ઝેર ચાલ્યું જાય. એટલે મળતુ કંઈ નથી તેમ મન, પ મહા-જ્ઞાની, ૬ સાપ, ૭ સ્વછંદી-ધૂની ૮ લુચ્ચે અથવા કુમતિરૂપ સ્ત્રીને ભાઈ એ રીતે મન આપણે સાળો પણ થાય. સ્તવન ૧-૧૮ ૧ સ્વ અને પર સિદ્ધાંત ૨ શુદ્ધાત્માને અનુભવ તે વ સમય, ૩ આત્મભિન્ન દ્રવ્ય પર પડછા તે પર સમય, ૪ સૂર્ય, પ નિશ્ચય દૃષ્ટિને, ૬ એક શુદ્ધ આત્મલક્ષી, ૭ વ્યવહારથી આત્મા લખ=એાળખવો મુશ્કેલ છે, ૮ ભેદભાવ, ૯ હે જગત-નાથ ! તમારી સાથે મારી પ્રીતિ એકપખી છે, પણ હાથ પકડી મને ચરણમાં રાખજે. સ્તવન ૧-૧૯ ૧ બીજા લેકે જે = દેને = ખૂબ આદર આપે છે. તે બધાને તમે મૂળથી દૂર કર્યા છે. ૨ પ્રથમ ગાથાના ઉતરાદ્ધને અથવિશિષ્ટ શુદ્ધ અપ્રમત્તદશાના બળે કેળવાયેલી આત્માની શુદ્ધ, સહજાવશ્રાની પરિણતિ, ૩ દેશી શબ્દ લાગે છે Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી આન ધનજી કૃત ભકિત–રસ પ્રસંગ ઉપરથી કષ્ટ આપનારા ” એવા અથ ભાસે છે; ૪ શ્રેણિરૂપ હાથી પર ચડયે છતે, ૫ કુતરી જેવા (નવ નાકષાચા) ૬ વિવેકશૂન્ય. છ ઈચ્છા-વાસનાજન્ય અધી પ્રવૃત્તિએ, ૮ અન’ત જ્ઞાન, દન, ચારિત્ર,વીય રૂપ ચાર પદાને પ્રાપ્ત કરનાર સ્તવન ૧-૨૦ ૪ અંધવાળા નથી, ૨ સુખ-દુઃખના વેદનમાં સકર= મિશ્રણ દોષ ૩ કરેલા કર્મોના નાશ ૪ નહીં કરેલ કમના વેદન રૂપે અભ્યાગમ-પ્રાપ્તિ ૫ ચાર ભૂત સિવાય આત્મતત્ત્વની હયાતી જુદી નથી, (છઠ્ઠી ગાથાને પૂર્વાર્ધ) ૬ ડાળાણુ છ રાગદ્વેષ અને મેહના પક્ષથી રહિતપણે ૮ ગાઢસ`ખ ધ આ સંસારમાં ૧૦ શબ્દ જાળ ૧૧ મનને ગમે ૯ ૧૨ વાત. સ્તવન ૧૨૧ ૧ સ્થાપના, ૨ ૭ અંગમાં, ૩ કરીએ, ૪ શ્રી તીર્થંકર પ્રભુરૂપ કલ્પવૃક્ષના બે પગ તરીકે ૫ ભેદ અને અભેદનયથી બૌદ્ધ અને મીમાંસક અને પ્રભુજીના બે કર=હાથ રૂપે છે: 'પૂર્વાર્ધ) મસ્તક ૭ નદી ૮ (ત્રીજી ગાથાના શાસ્ત્ર-સિદ્ધાન્ત રૂપ પુરુષના સ્તવન ૧-૨ ૧ આઠ ભવના સંબંધવાળા, ૨ પ્રેમ, ૩ સખી તરફી પ્રેમ રાખનારા ૪ યાગ રૂપ ધતુરેશ પ Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૫ ઝરણું સ્તવન ચાવીશી ચતુરાઈને ૬ કેટલી ! કેવી ! ૭ વધશે ૮ નભાવે ૯ સંબંધ ૧૦ લક્ષણ સંપન્ન ૧૧ મુક્તિ સખી તરફ સંબંધ ૧૨ જે દૃષ્ટિથી ૧૩ મહિમા, ભા. તવન ૧-૨૩ શાશ્વત મેક્ષપદમાં રમનારા ૨ પાણીના વાસણમાં ૩ આત્માના અનંત ચતુષ્ટય, ૪ સર્વ દ્રવ્યના ગુણ ધર્મનુ પરિણમન પિતામાં ટકાવી રાખનાર અગુરુલઘુ ધર્મની રીતે સઘળાં દ્રશ્ય જોતાં સર્વ, સાધારણ ગુણની સમાનતા દર્પણ કે પાણીના દૃષ્ટાંતે ઘટી શકે (સાતમી ગાથાને અર્થ) સ્તવન ૧-૨૪ મિથ્યા મેહના અંધકારને ભય ૨ છતનું નગારું ૩ ઉપગ જન્ય ૪ ઉત્કૃષ્ટ વીર્યના સ્થાને, ૫ ધ્યાનના વિજ્ઞાનથી, પિતાના ધ્રુવ-શાશ્વતપદ=સ્થાન મોક્ષને ૭ પર પરિણતિના ઘટાડાની સાથે આલંબન અને સાધનને જે છેડે અને અખૂટ જ્ઞાન-દર્શન વિરાગ્યમાં લીન રહે તે આનંદથી ઘન-સંપૂર્ણ આત્મરૂપ પ્રભુ જાગે-અનુભવતા ગમ્ય થાય (સાતમી) ગાથાને અર્થ) Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પૂ. ઉપાધ્યાય શ્રી યશોવિજ્યજી મહારાજ સ્તવન–ચેવિશી (૨૫) (૨-૧) શ્રી કષભદેવ—જિન સ્તવન ( મહાવિદેહ ક્ષેત્ર સેહામણું –એ દેશી.) જગજીવન જગવાલ હો, મરૂદેવીને નંદ-લાલ રે મુખ દીઠે સુખ ઉપજે, દરિશણ અતિહિ આણંદલાલ રે–જગ. (૧) આંખડી અંબુજ પાંખડી, અષ્ટમી –શશિ–સમ ભાલ–લાલ રે વદન તે શારદ–ચંદલે, વાણી અતિહિરસાળ–લાલ રે–જગ0 લક્ષણ અંગે વિરાજતાં, અડદિય સહસ ઉદાર-લાલ રે રેખા કર–ચરણાદિકે, અત્યંતર નહિ પાર–લાલ રે–જગ ઈષ્ટ–ચન્દ્ર રવિ-ગિરિ તણુ, ગુણલેઈ ઘડીઉં અંગ–લાલ રે ભાગ્ય કિહાં થકી આવીયું? અચરિજ એહ ઉનંગ-લાલ રે–જગ (૪) Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી ૩૦ રા ગુણ સઘળા અંગે કર્યા, દૂર કર્યા સાવિ દેષ-લાલ રે વાચક જશ વિજયે થશે, દેજે સુખને પિષ0–લાલ રે-જગ. (૫) (૨૬) (૨૨) શ્રી અજિતનાથ-જિન સ્તવન (નિંદરડી વેરણ હેઈ રહી–એ દેશી.) અજિતજિમુંદયું પ્રીતડી, મુજ ન ગમે બીજાને સંગ કે! માલતીફૂલે મેહીયે, કિમ બેસે છે ? બાવળતરૂ ભંગ કે–અજિત. (૧) ગંગાજળમાં જે રમ્યા,કિમ છીલર હે રતિ પામે મરાળ* કે સરોવર– જલધર જળ વિના, નવિ યાચે હે જગ ચાતક—બાળ કે–અજિત. (૨) કેકિલ કલકૂજિત કરે, પામી મંજરી હે પંજરી સહકાર કે ઓછા ૨ તરૂવર નવિ ગમે, ગિરૂઆશું હે હેન્ચ ગુણને પ્યાર કે–અજિત. (૩) કમલિની ૧૩ દિનકર૧૪–કર ગ્રહે, વલી કુમુદિની હે ધરે ચંદશે પ્રીતકે ગૌરી ૧૬ ગિરીશ૧૭ ગિરિધર વિના, નાવિ ચાહે હે કમળા નિજ ચિત્ત કે-અજિત. (૪) તિમ પ્રભુશ્ય મુજ મન રમ્યું, બીજાશું હે નવિ આવે દાયકે શ્રીનયવિજય સુગુસ્ત, વાચક જશ હે નિત નિત ગુણ ગાય કે–અજિતર (૫) Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી ઉપા. યશોવિજ્યજી કૃત ભક્તિરસ ૨–૩) શ્રી સંભવનાથ-જિન સ્તવન _(મન મધુકર મહી રહ્યોએ દેશી.) સંભવ જિનવર વિનતી, અવધારે ગુણ-જ્ઞાતા રે ખામી નહિં મુજ ખિજમતે, કદીય હો ફળ-દાતા રે–સંભવ૦ (૧) કર જોડી ઊભે રહું, રાતિ–દિવસ તુમ ધ્યાને રે ! જે મનમાં આણે નહિં, તે શું કહિમેં થાને રે–સંભવ ખોટ ખજાને કે નહિં, દીજે વંછિત દાને રે કરુણા–નિજરે પ્રભુતણી, વાર્ધ સેવક–વાને રે–સંભવ કાળ૪–લબ્ધિ નહીં મત ગણે, ભાવ-લબ્ધિ તુજ હાથ રે લડથડતુપણ ગજ–બચું, ગાજે ગજવર-સાથે રે–સંભવ દે તે તુમહી ભલા, બીજો તે નવિ યાચું રે વાચક જશ કહે સાંઈશું, ફળશે એ મન (ભુજ) સાચું રે–સંભવ (૫) (૨૮) (૨-૪) શ્રી અભિનંદન–જિન સ્તવન (સુણો પ્રભુ એ દેશી ) દીઠી હો ! પ્રભુ! દીઠી જગ–ગુરૂ ! તુજ; મૂરતિ હો ! પ્રભુ ! મૂરતિ મહિન-વેલડીજી! મીઠી હે ! પ્રભુ ! મીઠી તાહરી વાણું; લાગે હો ! પ્રભુ ! લાગે જેસી શેલડી જી–દીઠી. (૧) જાણું હે ! પ્રભુ! જાણું જનમ કચ્છ, જે હું હો ! પ્રભુ! જે હું તમને સાથે(થ) મિજી ! Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણ સ્તવન ચાવીસી સુરમણિ હા ! પ્રભુ ! સુરમણિ પામ્યા હથ્થું, આંગણે હા ! પ્રભુ આંગણે મુજ સુરતરૂપ થોજી—દીઠી॰(૨) જાગ્યા હો ! પ્રભુ ! જાગ્યા પુણ્ય અંકુર; માગ્યા હૈ ! પ્રભુ ! મ્હોં માગ્યા પાસા ઢળ્યાજી ! વુડચા હો ! પ્રભુ ! વુડચા અમીય (રસ) મેહ; - નાઠા હો ! પ્રભુ ! નાઠા અશુભ શુભ–દિન વળ્યાજી-દીઠી॰(૩) ભૂખ્યા હો ! પ્રભુ ! ભૂખ્યા મિલ્યા ધૃતપુર ૬ તરસ્યાં હો! પ્રભુ ! તરસ્યાં દિવ્ય-ઉદક મિન્યાંછ થાકયાં હા ! પ્રભુ ! થાકયાં મિની સુખપાલ, ચાહતાં હા ! પ્રભુ ! ચાહતાં સાજન હેજે હલ્યાજી-દીઠી (૪) દીવા હા ! પ્રભુ ! દીવેા નિશા વન ગેહ, શાખી હૈ ! પ્રભુ ! શાખી થળે જળ નૌ મિલિજી કલિયુગે હા ! પ્રભુ ! કલયુગે દુલહેા તુજ (તુજ), ઇરિસણુ હા ! પ્રભુ ! રિસણુ લઘુ (લહી) આશા ફળીજી— દીઠી (૫) વાચક હે ! પ્રભુ ! વાચક જશ તુમ દાસ, વિનવે હા ! પ્રભુ ! વિનવે અભિન`દન સુણેાજી કહી (ઢી) ચે હૈ! ! પ્રભુ ! કહી (ઢી) ચેંમદેશ્યા છેRs૧૦ દેજો ! હા! પ્રભુ ! દેજે ! સુખ દરિશણુ-તણેાજી (૬) 卐 (૨૯) (૨–૫) શ્રી સુમતિ–જિન સ્તવન. (ઝાંઝરીયા મુનિવરની દેશી.) સુમતિનાથ ગુણશું મિલીજી, વાધે મુજ મન પ્રીતિ તેલ-બિંદુ જિમ વિસ્તરેજી, જળમાંહી ભલી રીતિસેાભાગી જિનશું લાગેા અવિહડ રગ (૧) Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઉપા. યશોવિજ્યજી કૃત ભક્તિ-રસ સજજનશું છે પ્રીતડીજી, છાની તે ન રખાય પરિમલ કસ્તુરીજી મહીક માંહિ (મહિમાએ) મહકાય–સેભાગ(૨) અંગુલીયે નવિ મેરૂ ઢંકાયેં, છાબડીચે રવિ-તેજ અંજલીમાં જિમ ગંગ ન માએ, મુન મન તિમ પ્રભુ –હેજ સોભાગી. (૩) હુએ છિપે નહી અધર:–અરૂણ જિમ, ખાતાં પાન સુરંગ પીવત ભર–ભર પ્રભુ-ગુણ પ્યાલા, તિમ મુજ પ્રેમ અનૂભંગ–સે ભાગી(૪) ઢાંકી ઈજ્જુ પરાલશું.” ન રહે લહી વિસ્તાર વાચક જણ કહે પ્રભુતજી તિમ મુજ પ્રેમ–પ્રકાર સેભાગી(૫) (૩૦) (૨–૬) શ્રી પદ્મપ્રભ-જિન સ્તવન (સહજ સલુણ હે સાધુજી ! એ-દેશી) પદ્મપ્રભ જિન જઈ અલગા રહ્યા, જિહાંથી નાવે લેખે કાગળને મસી ૭ તિહાં નવિ સંપજે, ન ચલે વાદ-વિશેજી (સપ-કણ) સ–ગુણ–સહારે કદીય ન વિસરે- (૧) ઈહિાંથી તિહાં જઈ કઈ આવે નહિ, જેહ કહે સંદેશોજી જેહનું મિલવું દેહિલું તેહશું નેહ તે આપ-કિલેશેજી સગુણ૦ (૨) વિતરમશું રે રાગ તે એક –પ, કીજે ક્વણ-પ્રકારે Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી છે સાહિબ-વાજમાં, મન નાણે અસવારે સગુણ૦ (૩) સાચી ભગતિ ભાવના-રસ કહ્યો, રસ હેમેં તિહાં દોઢ રીગ્રેજી હિડ-હડેરે બિહે°-રસ–રીઝથી મનના મને રથ સીઝેજી સગુણ૦ (૪) પણુ ગુણવંતરે–ગોઠે ગાઇએ, મેટા તે વિશ્રામજી વાચક જશ કહે એહજ આસરે, સુખ લહું ઠામે ઠામજી સગુણ૦ (૫) ૩૧ (૨-૭) શ્રી સુપાર્થ-જિન સ્તવન (લાછલદે માત મહાર–એ દેશી) શ્રીસુપાસ-જિનરાજ તું ત્રિભુવન–શિર-તાજ, આજ હે! છાજેર–ઠકુરાઈ પ્રભુ! તુજ પદ તણું છ–શ્રી. (૧) દિવ્ય–વનિ સુરઇ-ફૂલ ચામર છત્ર અમૂલ આજ હે ! રાજે રે ભામંડલ ગાજે દંદુભિજી-શ્રી. (૨) અતિશય સહજના ચ્યાર, કરમ—ખગ્યાથી ઈગ્યા, આજ હ ! કીધા રે ગણશે સુર–ગુણ ભાસુરાજશ્રી. (૩) વાણુ ગુણે પાંત્રીશ, પ્રાતિહારજ જગદીશ, આજ હે ! રાજેરે– દિવાજે છાજે આઠશું છ–શ્રી () સિંહાસન અશોક બેઠા મેહે લોક, આજ હે ! સ્વામીરે-શિવગામી વાચક જશ થજી-શ્રી, Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી ઉપા. યશોવિજયજી કૃત ભક્તિ સ્ટ્સ (૩૨) (ર–૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભજિન સ્તવન ( ધણરા-ઢોલાની દેશી.) ચંદ્રપ્રભ–જિન ! સાહિબા રે, ફર તુમ છે. ચતુર સુજાણું! મનના માન્યા સેવા જાણે! દાસની રે, દેશેા ફળ નિરવાણ મનના માન્યા આવે આવે રે ચતુર ! સુખર-ભાગી, કીજે વાત એકાંતે અ-ભેાગી; ગુણુ–ગાઢ પ્રગટે પ્રેમ, મનના॰ આવેા૦ (૧) એછું-અધિકુ પણ કહે હૈ, આસંગાયત જેહ-મનના૦ આપે ફળને અણુ–કહ્યુ' ૨, ગિરૂઆપ સાહિબ તેહ મનના॰ આવા૦ (૨) દીન કહ્યા—વિષ્ણુ દાનથી રે, દાતાની વાધેમામ–મનના૦ જળ દીયે ચાતક ખીજવીરે,મેઘ હુઆ તેણે શ્યામ મનના॰આવા પિઉં—પિઉ કારી તુમને જપુ રે,હુ ચાતક તુમે મેહ !-મનના એક લહેરમાં દુઃખ હરેા રે,વાધે ખિમણેા નેહ-મનના॰આવે માડુ વહેલુ' આપવું રે, તે શી ઢીલ કરાય ?—મનના વાચક જણ કહે જગ-ધણી રે, તુમ તૂઠે સુખ થાય-મનના આવા૦ (૫) 5 (૩૩) (૨૯) શ્રી સુવિધિ–જિન સ્તવન (સુણા મેરી સજની! રજની ન જાવે રે-એ દેશી.) લઘુ પણ હું... તુમ મન નિવ માવુ* રે . જગ–ગુરૂ ! તુમને દિલમાં લાવુ* રે, . Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન વીશી કુણને દીયે શાબાશીરે ? કહે શ્રીસુવિધિ-જિકુંદ!વિમાસીરે –લઘુત્ર (૧) મુજ મન અણુમાંહી ભગતિ છે ઝાઝીરે,તેહદરીને તું છે માઝીરે વેગી પણ જે વાત ન જાણે રે, તે અચવિજ કુણપી હુએ ટાણે –લઘુ (૨) અથવા થિરમાંહિ અ-થિર ન મારે માટે ગજ દરપણુમાં આવે જેહને તેજે બુદ્ધિ પ્રકાશી રે, તેહને દીજે એ શાબાશી રે –લઘુ(૩) ઊદવ–મૂલ તરૂવર અધ-શાખા,છંદ-પુરાણે એવી છે ભાખારે અચરિજ વાળે અચરજ દીઠું રે; ભગતે સેવક કારજ સીધું –લઘુ (૪). લાડ કરી જે બાળક બોલે રે,માત-પિતા મન અમીય તેલે રે શ્રી નયવિજય વિબુધને શીષરે, જશ કહે એમ જાણે જગદીશરે–લઘુ (૫) (૩૪) (૨–૧૦) શ્રી શીતલનાથ જિન સ્તવન (અલિ અલિ કદિ આવેગે-એ દેશી.) શ્રી શીતલજિન! ભેટીયું, કરી ભગતે ચેખું ચિત્ત હે તેહર્યું કહે છાનું કિડ્યું? જેહને સોંપ્યાં તન-મન વિત્ત છે –શ્રી. (૧) દાયકનામે છે ઘણા પણ તું સાયર તે કૂપ છે તે બહુ ખજુઆ તગતગે, તું દિનકરતેજ સ્વરૂપ હ-શ્રી. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી ઉપા. યશોવિજયજી કૃત ભક્તિરસ માટા જાણી આદર્યાં; દાલિદ્ર ભાંગેા જગતાત હા તુ' કરૂણાવંત–શિામણિ, હું કરૂણાપાત્ર વિખ્યાત હેા-શ્રી૰ અંતરયામી સત્રી લહેા, અમ મનની જે છે વાત હા મા આગળ મેાસાળનાં, ત્યાં વરણવવાં અવદ્યાત ? હેા-શ્રી જાણા તેા તાણે! કિંતુ, સેવા-ફળ દીજે દેવ હા વાચક જશ કહે ઢીલની, એ ન ગમે મુજમન ટેવ હા–શ્રી૦ (૫) જ ' (૩૫) (૨–૧૧) શ્રી શ્રેયાંસ–જિન સ્તવન (કરમ ન છુટેરે પ્રાણીયા—એ દેશી.] તુમે બહુમિત્રી રે સાહિબા; માહરે તે મન એક તુમ વિષ્ણુ ખીજોરે નવિ ગમે, એ મુજ મોટી રે ટેક શ્રી શ્રેયાંસ કૃપા કરે. (૧) મન રાખેા તુમે વિ તણાં, પણ કિહાંએક મલી જા લલચાવે। લખ લાકને, શાથી સહેજ ન થાએ ?-શ્રી૦ (૨) રાગ-ભરે જન-મન રહેા, પણ ત્ર ુ કાળ વિરાગ ચિત્ત તુમારારે સમુદ્રના. કાય ન પામેરે તાગ-શ્રી (૪) એહવાળું ચિત મેળવ્યુ, કેળવ્યુ. પહેલાં ન કાંઈ સેવનિપ૮૪ અબૂઝ છે, નિરવહેશે। તુમે સાંઈ-શ્રી (૪) નિરાગીશુ રે કિમ મિળે ? પણ મળવાનેા એકાંત વાચક જશ કહે મુજ મિન્ગેા, ભગતે કામણુ તંત-શ્રી 卐 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન વીશી (૩૬) (૨–૧૨) શ્રી વાસુપૂજ્ય-જિન સ્તવન (મેતીડાની–એ દેશી) સ્વામી! તમે કઈ કામણ કીધું,ચિતડું અમારું ચારી લીધું સાહિબા ! વાસુપૂજ્ય જિમુંદા, મેહના ! વાસુપૂજ્ય જિર્ણ દા. અમે પણ તેમશું કામણ કરશું, ભગતે ગ્રેહી મન-ઘરમાં ધરશું–સાહિબા૦ (૧) મન ઘરમાં ધરીયા ઘર-શભા, દેખત નિત રહેશે ! થિર ભા મને વૈકુંઠ અનૂકુંઠિત-ભગતે, વેગી ભાખે અનુભવ-ચુગતે–સાહિબા (૨) કલેશ વાસિત મન સંસાર, કલેશ-રહિત મન તે ભવપાર જે વિશુદ્ધ મન ઘર તમે આયા, પ્રભુ તે અમે નવનિધિ રિદ્ધિ પાયા--સાહિબા (૩) સાત રાજ અલગા જઈ બેઠા, પણ ભગતે અમ મનમાં પેઠા અલગાને વળગ્યા જે રહેવું, તે ભાણ ખડખડ દુઃખ સહેવું–સાહિબા (૪) ધ્યાયક ચેય ધ્યાન ગુણ એકે, ભેદ–છેદ કરશું હવે ટેકેપ ખીરનીર પરે તુમશું મિલશું વાચક યશ કહે છે જે હલશું–સાહિબા. (૫) (૩૭) (૨–૧૩) શ્રી વિમલ-જિન સ્તવન સેવો ભવિયાં! વિમલ જિણેસર, દુલહા સજ્જન-સંગજી એહવા પ્રભુનું દરશણ લહેવું, તે આલસમાંહે ગંગાજી-સે૦ Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૬ શ્રી ઉપા. યશોવિજયજી કૃત ભક્તિ રસ અવસર પામી આલસ કરશે, તે મૂરખમાં પહિલેજ ભૂખ્યાને જિમ ઘેબર દેતાં, હાથ ન માંડે ગહિલેજી_સે ભવ-અનંતમાં દરશણ દીઠું, પ્રભુ એહવા દેખાડેજી વિકટ ગ્રંથિ જે પિળિ પાળિગે,કર્મ-વિવર ઉઘાડેજ–સે તત્ત્વ–પ્રીતિ કર પાણું પાએ, વિમલાલકે આંજીજી લયણ ગુરુ પરમાન દિએ તવ, ભ્રમ નાંખે સવિ ભાંજિજી–સે. (૪) ભ્રમ ભાંગે તવ પ્રભુશું પ્રેમેં, વાત કરું મન ખોલીજી સરલતણે જે હીયડે આવે, તેહ જણાવે (૬) બેલીજી–સે. (૫) શ્રીનવિજય વિબુધ પય સેવક, વાચક જશ કહે સાચુંજી કિડિકપટ જે કોઈ દેખાવે, તેહી પ્રભુ વિણ નવિ રાચું—સે. (૬) (૩૮) (૨–૧૪) શ્રી અનંત-જિન સ્તવન શ્રી અનંત-જિન શું કરે, સાહેલડિયાં, ચલ મજીઠને રંગ રે-ગુણ–વેલડિયાં ! સાચે રંગ તે ધર્મનો, સા. બીજે રંગ પતંગ રે–ગુણ ધરમ-રંગ જીરણ નહિં, સારા દેહ તે જીરણ થાયરે-ગુણ સેનું તે વિણસે નહિં, સાઘાટ-ઘડામણ જાયરે-ગુણ (૨) ત્રાંબું જે સર-વેધીઉં, સા. તે હોએ જાચુ હેમરે–ગુણ ફરિ ત્રાંબું તે નવિ હવે, સા એહવે જગ-ગુરૂ પ્રેમ રે –ગુણ૦ (૩) Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી ૪૭ ક ઉત્તમ ગુણ-અનુરાગથી, સા. લહિએ ઉત્તમ ઠામરે –ગુણ૦ (૪) ઉદક બિંદુ સાયર ભળે, સા. જિમ હેય અખય અભંગરે–ગુણ વાચક જશ કહે પ્રભુ–ગુણે સાતિમ મુજ પ્રેમ–પ્રસંગ રે –ગુણ૦ (૫) (૩૯) (૨–૧૫) શ્રી ધર્મનાથ-જિન સ્તવન (બેડલે ભાર ઘણો છે રાજ ? વાત કેમ કરો છો-એ દેશી; થાશું પ્રેમ બને છે રાજા, નિરવહાર તો લેખે મેં રાગી પ્રભુ! થે છે નિરાગી અણજુગતે હોએ હાંસી એકપણે જે નેહ નિરવહ, તે માંહી કીસી શાબાશી ? થાંશુ. (૧) નિ-રાગી સેવે કાંઈ હવે, ઈમ મનમેં નવિ આણું ફળ અ_ચેતન પણ જિમ સુરમણિક,તિમ તુમ ભગતિ પ્રમાણે –થાંસું, (૨) ચંદન શીતલતા ઉપજાવે, અગનિ તે શીત મિટાવે સેવકનાં તિમ દુઃખ ગમાવે, પ્રભુ ગુણ-પ્રેમ સ્વભાવે-થાંસું, વ્યસન ઉદય જલધી અનુહરે, શશિને તેજ સંબંધે અણુસંબંધે કુમુદ અણુહરે, શુદ્ધ–સ્વભાવ પ્રબંધે-થાંસું, દેવ અનેરા તુમથી છટા થૈ જગમાં અધિકેરા જશ કહે ધર્મજિસેસર! થારું દિલ માન્યા હૈ મેરા-થાંસું, Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી ઉપા યશવિજયજી કૃત ભક્તિરસ (૪૦) (૨–૧૬) શ્રી શાંતિનાથ-જિન સ્તવન ( ધાડલિયા મૂકયો સરોવરયાની પાળ-એ દેશી.) ધન દિન વેલા ! ધન ઘડી તેહ ! અચિરારેા નંદ્ઘન જિન જદ્દી ભેટ જી લહેશું રે સુખ દેખી મુખ–ચંદ,વિરહ-વ્યથાના દુખ મેટશુ જી -ધન૦ (૧) જાણ્યા રે જેણે તુજ ગુણુ-લેશ, બીજો રે રસ તેને મન નવ ગમે છ ૪૮ ચાખ્યા રે જેણે અમી લવ-લેશ, બાકસ-બુકસ તસ ન રૂચે કિમે∞ધન૦ (૨) તુજ`સમકિત-સ-સ્વાદને જાણુ, પાપ કુમતને (જે) બહુ-દિન સેવીએજી સેવે જા કરમને ચેાગે તેહિ, વાંછે તે સમક્તિ-અમૃત રે લિખ્યું ધન૦ (૩) તાહરુ' ધ્યાન તે સમક્તિરૂપ, તેહજ જ્ઞાનને ચારિત્ર તેહ છે જી તેહુથીરે જાએ સઘળાં પાંપ, ધ્યાતારે ધ્યેય-સ્વરૂપ હાયે* પછે” -ધન૦ (૪) દેખીરે અદ્ભુત તાહરુ રૂપ.અચરજ ભવિક અ-રૂપી-પદ વરેજી તાહરી ગત તુ જાણે દેવ, સમરણુ-ભજન તે વાચક જશ કરે.--ધન (૫) (૪૧) (૨–૧૭) શ્રી કુંથુનાથ—જિન સ્તવન સાહેલાં હું થુજિજ્ઞેસર ! દેવ, રતન દીપક અતિ દ્વીપતા હૈા લાલ સાહેલાં હું મુજ મન~મદિંર માંહે, આવે જો અરિ-દલ છપતા હો લાલ (૧) Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીસી સારા મિટે તે મેહ અંધાર, અનુભવ તેજે ઝળહળે-હો લાલ સા૦ ધૂમ–કષાયની રેખ, ચરણ ચિત્રામણું નવિ ચળે—હે લાલ (૨) સાવ પાત્ર કર્યો નહિ હેઠ, સૂરજ તેજે નવિ છુપ-હોલાલ સાવ સર્વ—તેજનું તેજ, પહેલાંથી વાધે પછે હો લાલ (૩) સારુ જેહ ન મરૂતને (સમીરને) ગમ્ય, ચંચલતા જે નવિ લહે–હો લાલ સાવ જેહ સદા છે રમ્ય, પુષ્ટપ-(પૃષ્ઠ) ગુણે નવિ કૃશ રહે—હો લાલ (૪) સા. પુદગલ-તેલન ખે૫, તેહ ન શુદ્ધદશા લહે-હો લાલ સાશ્રી નયવિજય સુ-શીશ, વાચક જ એણી પરે કહે—હે લાલ (૫) (૪૨) (૩-૧૮) શ્રી અરનાથ-જિન સ્તવન (આસણરાયોગી–એ દેશી) અરજિન ભવ-જલને તારૂ, મુજ મન લાગે ત્યારે બાંહે ગ્રહી એ ભવિજન તારે, -મન-મેહન સ્વામી આણે શિવપુર આરે –મન. (૧) તપ-જપ-મોહ-મહા-તોફાને, નાવ ન ચાલે માને રે-મન પણ નવી ભય મુજ હાથે હાથે, તારે તે છે સાથે રે-મનભગતને સ્વર્ગ, સ્વર્ગથી અધિકું જ્ઞાનીને ફળ દેઈ રે મન કાયા-કટ વિના ફળ લહીએ, મનમાં દયાન જ ધરીચું રે...મન (૩) Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૦ શ્રી ઉપા. યશોવિજયજી કૃત ભકિત-રસ જેઉપાય-બહુવિધની રચના,યોગ-માયા તે જાણે રે—મના શુદ્ધ દ્રવ્ય-ગુણ-પર્યાય યાને, શિવ દે પ્રભુ સ-પરાણે રે–મન. (૪) પ્રભુ પાય વલગ્યા તે રહ્યા તાજા, અલગ અંગ ન સાજા રે મન વાચક જણ કહે અવર ન થાઉં, એ પ્રભુના ગુણ ગાઉં રે–મન (૫) (૪૩) (૨–૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ-જિન સ્તવન (નાભીરાયકે બાર–એ દેશી.) તુજ-ભુજ રીઝની રીઝ, ૨ અટપટ એહ ખરીરી - લટપટ નાવે કામ, ખટપટ-ભાંજ પરીરી (૧) મલ્લિનાથ તુજ રીઝ, જન-રીપ ન હરી દે! એ રીઝણનો ઉપાય, સાહસું કાંઈ ન જુયેરી (૨) દુરારાધ્ય છે લેક, સહુને સમજી ન શશીરી) સરીરી એક દુહવાએ ગાઢ, એક જે બેલે હસીરી (૩) લોક લોકોત્તર વાત, રીઝલ્ટ દેઈ જઈરી; તાત°–ચક્રધર પૂજ, ચિંતા એહ હુઈરી (૪) રીઝવ એક સાંઈ લેક તે વાત કરિરી શ્રીનયવિજય સુ-શીશ, એહજ ચિત્ત ધરીરી (૫) (૪૪) (૨-૨૦) શ્રી મુનિસુવ્રત સ્વામી-જિન સ્તવન (પાંડવ પાસે વંદતા–એ દેશી) મુનિસુવ્રત જિન વંદતાં, અતિ-ઉલસિત તન-મન થાય રે Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ V\U , ઝરણું સ્તવન ચોવીશી - ૫૧ વદન અનોપમ નિરખતાં, માહરા ભવ-ભવનાં દુઃખ જાય રે જગતગુરુ ! જાગતે સુખકંદરે સુખકંદ અમંદ આનંદ-જગત નિશદિન સૂતા-જાગતાં, હયડાથી ન રહે દૂર રે જબ ઉપગાર સંભારીયે, તબ ઉપજે આણંદ-પૂર રેજ પ્રભુ ઉપગાર–ગુણે ભર્યા, મન અવગુણ એક ન સમાયરે ગુણગુણ-અનુબંધી હુઆ,તે તે અક્ષયભાવ કહાય રેન્જ અક્ષર થોડા ગુણ ઘણા, સજજનના તે ન લખાય રે વાચક જશ કહે પ્રેમથી, પણ મનમાંહે પરખાય રેન્જ (૪૫) (૨–૨૧) શ્રી નમિનાથ-જિન સ્તવન શ્રી નમિ-જિનની સેવા કરતાં, અલિય-વિઘન સવિ દરે નાસે જ અષ્ટ મહાસિદ્ધિ નવ નિધિ લીલા, આવે બહુ (સટ્ટ) મહમૂર (!) પાસેજી-શ્રી. (૧) મયર-મત્તા અંગણ ગજગાજે,રાજે તેજી તુખારચંગાજી બેટા–બેટી બંધવ-જેડી, લહીયેં બહુ અધિકાર રંગાજી-શ્રી, વલ્લભ૭–સંગમ રંગ લહીએ, અણુવાહલા હાયે હર સહજે જી વાંછાતણે વિલંબ ન દુજે, કારણે સીઝે ભૂરિ સહજે છ–શ્રી. (૩) ચંદ્ર-કિરણ યશ ઉજવલ ઉસે, સૂર્ય-તુલ્ય પ્રતાપ દીપેજ જે પ્રભુ ભગતિ કરે નિત વિનમેં, તે અરીયા બહુ તાપ પેજી–શ્રી. (૪) મંગળ-માળા લચ્છીવિશાળા બાળા બહુલે પ્રેમ રંગે શ્રીનયવિજય વિબુધ પય સેવક, કહે લહિયે પ્રેમ-સુખ અંગેજી–શ્રી(૫) Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી ઉપા. યશેાવિજયજી કૃત ભક્તિરસ (૪૬) (૨–૨૨) શ્રી નેમિનાથ—જિન સ્તવન તારણથી રથ ફેરી ગયા રે હાં, પર પશુઆંશિર દેઈ દોષ--મેરે વાલિમા નવ ભવ નેહ નિવારિયા રે હાં શ્થા જોઈ આવ્યા જોષ મેરેજ ચંદ્રકલંકી જેથી રે હાં, રામ ને સીતા-વિયેાગ, મેરે તેહ --રંગને વયણુલે રે હાં, પતિઆવેશ્રુણ્ લેક ?-મેરે ઉતારી હું ચિત્તથી રે હાં, મુગતિ તારી હેત, મેરે સિદ્ધ અનંતે ભેગવી રે હાં, તેહશ્યુ' કવણુ સંકેત ?-મેરે॰ પ્રીત કરતાં સેાહલી રે હાં, નિરવહતાં જ જાલ, મેરૈ॰ જેવા બ્યાળ ખેલાવવા રે હાં, જેહવી અગનની ઝાળ–મેરે જે વિવાહ અવસર દિએ રે હાં, હાથ ઉપર વિ હાથ, મેરે દ્વીક્ષા અવસર દીજીયે રે હાં, શિર ઉપર જગનાથ !–મેરે૦ (૫) ઈમ વિલવતી રાજુલ ગઈ રે હાં, નેમ કને'વ્રત લીધ, મેરે વાચક જશ કહે પ્રણમીયે રે હાં, એ દ‘પતિ ઢાઈ સિદ્ધ-મેરે 5 (૪૭) (૨-૨૩) પાર્શ્વનાથ—જિન સ્તવન (રાગ મલ્હાર) વામાનંદન, જિનવર, મુનિવરમાં વડા રે; કે મુનિ, જિમ સુરમાંહિ' સેહે, સુરપતિ પરવાર રે, કે સુર૦ જિમ ગિરિમાંહે સુરાચલ,મૃગમાંહે કેસરી રે; કે॰ મૃગ, જિમ ચંદન તમાંહે,સુભટમાંહી મુર-અરી રે, કે॰ સુભટ૦ નદીયાંમાંહિ જિમ ગ ́ગ,અન ગપસુરૂપમાં રે, કે અન ગ ફૂલમાંહિ અરવિંદ, ભરતપતિ ભૂપમાં રે; કે॰ ભરત॰ Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીશી ગરૂડ ઐરાવણ ગજમાંહિ, ગરૂડ ખગમાં યથા રે, કે તેજવ તમાંહી ભાણુ, વખાણુમાં જિનકથા રે કે વખાણુ॰ (૨) મત્રમાંહિ નવકાર, રતનમાંહિ સુરમણી રે. કે॰ રતન॰ સાગરમાંહિ સ્વયંભૂ-રમણુ શિરામણું રે, કે રમણુ૰ શુકલધ્યાન જિન ધ્યાનમાં, અતિ નિરમળપણે રે, કે અતિ શ્રી નયવિજય વિબુધ પય—સેવક ઈમ ભણે રે. કે॰ સેવક॰ (૩) 5 (૪૮) (૨–૨૪) શ્રી મહાવીર–પ્રભુ સ્તવન ગિરૂઆરેગુણુ તુમ-તણા, શ્રી વર્ધમાન–જિનરાયારે —ગિરૂ॰ (૧) સુણતાં શ્રવણે અમી ઝરે, માહરી નિ`ળ થાએ કાયા રે— તુમ ગુણુ-ગણુ ગંગા-જળે, હું... ઝીલી નિરમળ થાઉ* ૨ અવર ન ધધે આદરૂ, નિશ-દિન તારા ગુણુ ગા` ૨ —ગિરૂઆ॰ (૨) જળ નવી પેસે રે નવી બેસે ૨ —ગરૂઆ॰ (૩) ઈમ અમ્હે તુમ ગુણ ગાઢશું, રંગે રાચ્યા ને વળી માચ્યા રે તે કિમ પરસુર આદરે,જે પરનારી-વશ રાચ્યા રે-ગિરૂઆ તું ગતિ તુ` મતિ આશરા, તું આલેખન મુજ પ્યારી રે વાચક જળ કહે માડુરે, તુ જીવ-જીવન આધારે રેગિરૂઆ E ઝીલ્યા જે ગગા-જળે, તે છીલર માલતી ફૂલે મહિયા, તે ખાવળે જઈ ૫૩ Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પૂ. શ્રી યશોવિજયજી મહારાજ સ્તવન ચાવિશી કઠિન શબ્દના અર્થ સ્તવન ૨-૧ ૧. જગતને વાલમ પ્રિય અથવા જગવાલ =જગપાલ જગતના પાલન કરનારા (આ અર્થમાં છે એ રાગ પૂર્તિવાચી શબ્દ ગણ જુદે સમજ) ૨. કમળ ૩. આઠમના અર્ધવૃત્તાકાર ચંદ્ર જેવા ૪. કપાળ, લલાટ ૫. મુખ દ. શરદઋતુની પૂર્ણિમાને ચંદ્ર ૭. એક હજાર આઠ ૮. અંતરંગ ઉદાત્ત ગુણરૂપ લક્ષણે ૯. ઈંદ્રનું એશ્વર્ય, ચંદ્રની સૌમ્યતા સૂર્યની તેજસ્વિતા, ગિરિ પર્વત મેરુપર્વતની ધીરતા ૧૦. પિષણ વધારે સ્તવન ૨-૨ ૧. ભમર ૨. ખાબચીયા, ૩. આનંદ–સંતોષ ૪. હંસ છે. શ્રેષ્ઠ તળાવનું પાણી ૬. મેઘ વિના વરસાદના પાણી વિના ૭.ચાતકનું બાળક પણ (એટલે કે–ચાતકનું Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીસી બાળક પણ એવી ટેવવાળું હાય છે કે—વરસાદના પાણી વિના ઉત્તમ જળાશયના પાણીની ઈચ્છા સરખી કરતું નથી, એમ ત્રીજી ગાથાના ઉત્તરા ના આશય જાણવા.) ૮. ટહુકાનું મીઠું... ગૂ.જન ૯. આંબાના મહાર ૧૦, શ્રેષ્ઠ ૧૧. આંખે ૧૨. ગુણુ શૂન્ય ૧૩. સૂર્ય –વિકાસી—કમળની જાતિ ૧૪. સૂનાં કિરણા ૧૫. ચંદ્ર-વિકાસી કમળની જાતિ ૧૬. પાવતી ૧૭.શકર અહી’ ‘વિના’ અધ્યાહારથી સમજવું ૧૮. શ્રી કૃષ્ણ=વિષ્ણુ ૧૯. લક્ષ્મી ૨૦, અનુકૂળ સ્તવન ૨-૩ ૧ સેવામાં. ૨ છાને એકાંતમાં અર્થાત્ આટલા રાત— દિવસ તમારા ધ્યાનમાં ઊભા રહેવા છતાં પણ જો તમે મનમાં ન આછું! તે એકાંતમાં મેલાવી તમને શું સમજાવવું ? અહી”, થાને રે, આવેા પણ પાઠ જૂની પ્રતામાં મળે છે. તે તે મારવાડી-ભાષાના આધારે તમને એવા અર્થે કરી તમને શું કહેવું ?” એમ અસંગતિ થઈ શકે. ૩ સેવકના ઊમગ. ૪ ભવિતવ્યતાના પરિપાકે અમુક વિવક્ષિત કાળના પરિપાક થયે છતે-તે ક્ષાયેાપશમિક-ભાવની પ્રાપ્તિ, ૫ અંતરંગ જ્ઞાનાદિ ગુણ્ણાની ક્ષાચેાપશમિક અવસ્થા ૬. વયરૂપી કાળની દ્રષ્ટિએ નાનુ` હાવાથી ચાલવામાં લથડીયાં ખાતુ Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પ મને ૨-૪ સુંદર ફળ આપનાર તરીકે મનને લેાભાવનાર વેલડી ૨. કૃતા=સફળ ૩. પ્રભુની સાથે ખીજો અથ પ્રભુને સાથ=સપર્ક-સમાગમ ૪, ચિંતામણિ ૫. કલ્પવૃક્ષ ૬ ઘેવર ૭. દેવતાઈ પાણી-અમૃત ૮. સુ'દર. સગવડભરી પાલખી ૯ સારા માણસાકુટુંબીજના ૧૦, ઝાડ ૧૧. નાવડી ૧૨. છૂટકારા= વિયેાગ. સ્તવન -૬ શ્રી ઉપા. યરોવિજયજી સ્તવન –પ ૧. ન જાય તેવા ર. સુગંધ ૩.પૃથ્વીમાં પ્રખળ સુગંધના પ્રભાવથી ૪. ભક્તિરાગ ૫. આઠ ૬. લાલ ૭, સાર્-શ્રેષ્ઠ ૮ અ-ટ્રેટ ૯. શેલડી ૧૦. ઘાસથી ભકિત-સ સ્તવન ૨૭ ૧. દૂર ૨. લખાણુ=કાગળ ૩. મહાનુ' ૪. રસ્તા ૫. ગુણવાળા-સારા ગુણવાળાના સ્નેહ ૬. પેાતાને કષ્ટરૂપ છ. એક તરફી ૮ માલિકની લગામ મુજબ ૯. ભાવાની તન્મયતાના રસ ૧૦. બંનેની રસપૂર્વક અંતરની પ્રસન્નતાથી ૧૧. ગુણવાન મહાપુરુષોની સોબતથી ૧૨. કેમકે મોટાએ વિશ્રામ =આધારરૂપ-શરણરૂપ હાય છે. ૧. શ્રેષ્ઠ ૧. અશ્ચય ૩. તીર્થંકરપદની ૪. દેવતાઈ લેા પ. જન્મથી થયેલ=સ્વાભાવિક ૬. કર્મ ક્ષયથી ૭. દેવાના સમૂહથી ૮. સારા ૯. શાલી રહ્યા છે Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ટિપ્પણી સ્તવન ૨-૮ ૧. છેવટે મેક્ષ ૨. સુખને ભેગવનારા ૩. વધુ પ્રેમ-સંબંધવાળા ૪. વગર–કહે છે. શ્રેષ્ઠ ૬. દીનપણું દાખવ્યા વગરના દાનથી ૭. મહિમા. તવન ૨-૯ ૧. પ્રમાણથી નાનો ૨. મારા અણુસ્વરૂપ મનમાં ભક્તિ ઘણી છે તે મનરૂપ દરીeગુફાને તું માઝી =માજી–માલિક છે ૩. કેટલાથી ૪. વેદ અને પુરાણમાં સ્તવન ૨-૧૦ ૧. નિર્મળ ૨. દાતા તરીકેનું નામ ધરાવનાર. ૩. સૂર્ય ૪. વર્ણન. સ્તવન ૨-૧૧ ૧. ઘણું મિત્ર=મુલાકાતીવાળા ૨, રાગના સમૂહથી લેકના મનમાં રહે છે તેમ છતાં પણ તમે ત્રણે કાળ વીતરાગ છે ૩. આવા વીતરાગ પ્રભુથી ચિત્ત મેળવ્યું છે પણ પ્રથમથી કંઈ એગ્ય કેળવણી કરી નથી ૪. સેવક સાવ અજાણ છે તમે સ્વામી ધણું તરીકે થઈ નભાવશે. સ્તવન ૧૨ નિષ–સંપૂર્ણ ભક્તિના બળે ૨. આતયાનાદિથી દૂષિત બની ૩. ભાણે બેઠા પછી પીરસવાનું આવે નહીં કે મેડું આવે તેથી થાળી-વાડકે ખખડાવ્યા કરે પડે ૪. પરમાત્મા અને આત્માને ભેદ તથા આત્મ-કાર્યને છેદ ૫, ખંતપૂર્વક પ્રયત્નથી. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૮ શ્રી ઉપા. યશોવિજયજી કૃત ભક્તિરસ સ્તવન ૨-૧૩ ૧ ગ્રથિલ=મગજની નબળાઈવાળેeઘેલ ૨, રાગદ્વેષની દુભેધ અને નિકટ જે ગ્રંથિ–તે રૂપી પિળ-દરવાજા ઉપર ૩ પિળિયે દ્વારપાળ કર્મવિવર નામને તે ગ્રંથિને ઉઘાડે, એટલે મળવાની તક આવે ૪ આ. ગાથમાં ભવ્ય–પ્રાણીને ધર્મમાર્ગો ઉપગી તત્વપ્રીતિકર પાણી, વિમળાલેક અંજન અને કલ્યાણ પરમાન (ખીર)ની વાત જણાવી છે. જાવન ૨-૧૪ ૧. પીસેલી મજીઠ–મજબૂત પાકે. ૨. હળદળને રંગ=કા, ૩. ઔષધિઓથી પકાવીને તૈયાર કરેલ ધાતુરસથી વીંધાયેલ, ૪. સાચું ૫. સોનું, ૬ પાણીનું બિંદુ. સ્તવન ૨-૧૫ ૧. તમારાથી, ૨. નભાવશે, ૩. યોગ્ય સંબંધ ન. હોઈ ૪. એક તરફી ૫. જડ, ૫. ચિંતામણિ, ૭. પૌરાણિક માન્યતા પ્રમાણે આ ગાથાને અર્થ આ પ્રમાણે. સમુદ્રમાંથી દેવાસુરોએ મંથન કરી ચૌદ રત્ન મેળવ્યાં, તેમાં ચંદ્રની ઉત્પત્તિ થઈ એટલે ચંદ્ર પિતાને પુત્ર હેઈ અમાસના દિવસે ચંદ્રની કળાએ ક્ષીણ થવા રૂપે વ્યસનદુઃખના ઉદયે જલધિ સમુદ્ર પણ મેટી ભરતીના કારણે જાણે અબુહરેaઉછળે અને ચંદ્ર પાછળ ઊંચે નીચે થાય, પણ તે તે સંબંધે પિતાનો પુત્ર છે, માટે. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્તવન વીશી પ૯ પણ કઈ જાતના જન્ય–જનક સંબંધ વિના પણ કુમુદચંદ્રવિકાસી કમળે ચંદ્રના તેજથી ખીલે અને ચંદ્રને તેજ વિના કરમાય એ ખરેખર વગર–સંબંધે પણ માત્ર ચંદ્રની શીતળતાના ગુણના આકર્ષણથી થાય છે. તે હકીકતમાં ઉચિત કહેવાયું. પાવન ૨-૧૬ ૧. જ્યારે ૨. મુખરૂપી ચંદ્ર, ૩ વિયોગની પીડાના, ૪. રસ હીન–કેરા ફેતરા, ૫. તારા સમકિ તના રસનો સ્વાદ જેણે ચાખે તે કદાચ કર્મવશ થઈ ઘણું કાળથી સેવેલ પાપની આચરણ કરે તે પણ સમકિ ત—અમૃતની જ ઈચ્છા મુખ્યપણે હોય. સ્તવન ૨-૧૭ ૧. કષાયરૂપ ધૂમાડાની રેખા પણ નહીં, ૨. ચારિત્રરૂપ મિત્રો બગડે નહિ, ૩. નીચે પાત્ર=વાસણની જરૂર નથી ૪ પવનથી બુઝાય નહીં, ૪.પિષણના ગુણમાં જે દુર્બળ નથી. અથવા પાછળથી જે ઝાંખે થતું નથી, ૬. કેઈપણ બાહ્ય પદાર્થ–પુદગલ–શૈલ વગેરે નાખવું પડતું નથી. રતવન ૨-૧૮ ૧. સંસાર સમુદ્રને, ૨. તારનાર ૩. સુંદર ૪. કિનારે, ૫. ઘણા પ્રકારના મોક્ષના ઉપાસેની ગઠવણી ૬. યોગની માયા-ગોઠવણું ૭. કુશળતા સાથે હોંશિયાર તવન ૨-૧૯ ૧. પ્રસન્નતા, ૨. પ્રેમ, ૩. ગૂંચ, ૪. તમારી–પ્રભુની પ્રસન્નતા, પરલોકની પ્રસન્નતાથી, બેકરીને રાજ Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * શ્રી ઉપા. યશે.વિજ્યજી કૃત ભક્તિ-રસ રાખી શકોય, ૭. બધા શરીર=પ્રાણીઓ સમ=સરખા હાઈ શકતા નથી, બીજો અથ-રાશી-ચંદ્ર બધાને સરખા નથી હાતા, કાઇને મારમે પણ હાય છે, ૮. એક ખૂબ દુ:ખી થાય ૯. પ્રસન્નતાની રીતે જુદી છે, ૧૦. ભરત ચકીને પિતાજી તીર્થંકરના કેવળજ્ઞાન અને ચક્ર રત્નની પૂજા સમકાળે ચિ’તાના વિષય બની, સ્તવન -૨૦ ૧. સુખ, આનંદને સમૂહ, ૩. શુષ્ણેા ગુણની પર પરાવાળા, ૩. પ્રભુને અનુભવ રૂપ જે પ્રેમ તે અક્ષયપદ આપે છે. સ્તવન ૨-૨૧ ૧. અંતરાય ૨. અવરાધે! ૩. મદદથી મસ્ત ૪ હાથી પ. ઘેાડા ૬. સારા ૭. ઈષ્ટ વસ્તુના સ ંચાગ ૮. ઉલ્લાસથી ૯. અનિષ્ટ-અરૂચિકર પદાર્થè. ૧૦. થાય, ૧૧. સ્વાભાવિક રીતે, ૧૨. દુશ્મનને તાપ ખૂબ જીતે, ૧૩. વિશાળ લક્ષ્મી, ૧૪. ઘણાં બાળકો, સ્તવન ૧-૨૨ ૧. પશુએના માથે ૨. વિશ્વાસ કેણુ કરે ? ૩, ઉપાધિ ૪. સને રમાડવે. ૫. પાસે, સ્તવન ૨-૧૩ ૧. ઈંદ્ર, ૨. શ્રેષ્ઠ ૩. મેરૂપવ ત ૪, લડીયા, પ. કામદેવ ૬. શ્વેતકમળ, સ્તવન -૨૪ ૧. મૈષ્ઠ, ૨. ન્હાઈને, ૩. છીછરા પાણીમાં, ૪. ગુણની ચર્ચાથી. Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्री वर्द्धमानस्वामीने नमः પૂ. મહોપાધ્યાય યશોવિજયજી સ્તવન–એવીસી [૩] (૪૯) (૩–૧) શ્રી ઋષભદેવ–જિન સ્તવન (મેરે પ્રભુ નીકે મેરે પ્રભુનીક–એ દેશી) રષભજિર્ણોદા ઇષભજિર્ણોદા તું સાહિબ ! હું છું તુજ બદાર તુજયું પ્રીતિ બની મુજ સાચી, મુજ મન તુજ ગુણયું રહ્યો માચી–2ષભ૦ (૧) દીઠા દેવ રૂચે ના અનેરા, " તુજ પાખલિ ચિતડું દિમેં ફેરા સ્વામી શ્ય કામણુડું કીધું, ચિતડું અમારૂં ચારી લીધું–ત્રાષભ૦ (૨) પ્રેમ બંધાણે તે તે જાણો, નિરવહો તો હશે વખાણે વાચક જશ વિનવે જિનરાજ, બ્રાહ્ય રહ્યાની તુજને લાજ–અષભ૦ (૩) Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ર શ્રી ઉપા, યશાવજ્યજી કૃત ભક્તિ (૫૦) (૩–ર) શ્રી અજિતનાથ જિન સ્તવન ૧ (કપૂર હાઈ સ્મૃતિ ઉજળું રે —એ દેશી) વિજયા–નદન ગુણનીલેાજી, જીવન જગદાધાર તેહશ્યુ' મુજ મન ગેાઠડીજી, છાજે વારાવારસેાભાગી જિન ! તુજ ગુણના નહિ પાર, R તુ તે દોલતને દાતાર—સેાભાગી૦ (૧) જેહવી કૂઆ-છાંહડીજી, જેવુ વનનું ફૂલ તેજશ્યું જે મન નવિ મિન્યુ જી, તેહવું તેહનુ શૂલ—સાલગી૦ (૨) માહરૂં તે। મન થિકીજી, હળિ” તુજ ગુણ-સંગ વાચક જશ કહે રાખશેાજી, દિન-દિન ચઢતા રંગ-સા 卐 (૫૧) (૩-૩) શ્રી સંભવનાથ-જિન સ્તવન સેનાન'દન સાહિબ સાચારે, પિરપર પરખ્યા હીરા જાચા પ્રીતિ–મુદ્રિકા તેહશ્યુ ોડિ રે, જાણુ' મે' લહી કંચનકાડી રે—સાના૦ (૧) જેણે ચતુરશ્યુ ગેાહિર ન બાંધી રે, તિણું તે જાણ્યુ ફ્રાકટ-વાધી 3 સુગુણ મેલાવે જેહ ઉછાહેા ૨, જાણુએ-જનમના તેહ જ લાહેા રે—સેાના૦ (૨) સુગુણ-શિરામણિ સંભવસ્વામી રે, નેહ-નિવાહ ધર ધર પામી વાચક જશ કહે મુજ દિન વળિયેા રે, મનના મનારથ સઘળા ફળીયા રેસાના૦ (૩ Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન વીશી (પર) (૩–૪) શ્રી અભિનંદન–નિ સ્તવન (ગાડી ગાજેરે-એ દેશી.) શેઠ સેરે અભિનંદન દેવ જેહની સરેરે સુરનર કિંમર સેવા એહ સાહિબ સેવે તેહ હજૂર, જેહનાં પ્રગટ કીધાં પુણ્ય –પંડૂર શેઠ૦ (૧) જેહસુગુણ સનેહી સાહિબ હેજર, દેગલીલાથી લહીયેં સુખ-સેજ વણ સરખું લાગે સઘળે સાચ,તે આગળિ આવ્યું ધરણું રાજ –શેઠ૦ (૨) અલવે મેં પાપે તેહવે નાથ, તેથી હું નિશ્ચય હુએરે સન્નાથ વાચક જણ કહે પામી રંગ રેલિ, માનું શીતળ અંગણ3 સુરતરૂવેલી–શેઠ૦ (૩) (૫૩) (૩–૫) શ્રી સુમતિનાથ-જિન સ્તવન (ઘુઘરીઆળે ઘાટએ દેશી) સુમતિનાથ દાતાર, કીજે ઓળગી તુમ તણી ૨ દીજે શિવ-સુખ સાર, જાણી એળગ જગ–ધણું ૨–સુમતિ અખય ખજાને તુજ, દેતાં ખેડિ લાગે નહિ ? કિસી વિમાસણ ગુઝ૪? મચકથાકે ઉભા રહી રે-સુમતિ, રવણ કેડ તે ગીધ, ઊરણ વિશ્વ તદા કીએ રે વાચક જશ સુપ્રસિદ્ધ, માગે તીન રતન દીઓરે–સુમતિ, Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૪ શ્રી ઉપા. યશોવિજયજી કૃત ભક્તિ-રક (૫૪) (૩-૬) શ્રી પદ્મપ્રભ–જિન સ્તવન (આજ અધિક ભાવે કરી-એ દેશી) પદપ્રભાજિન ! સાંભળો, કરે સેવક એ અરદાસ હૈ પાંતિબેસારી ઓ જે તુહે,તો સફલ કરજે આશ હે–પદ્મ જિન–શાસન પાંતિર તે ઠવી, મુજ આપ્યું આપે સમતિ થાળ હો હવે ભાણખડિખડિ કુણ અમે? શિવ–મોહક પિરસો રસાળ-પઘ૦ (૨) ગજ—ગ્રાસન–ગલિત–મીથિ કરી, જીવે કીડીના વંશ હે વાચક જશ કહે ઈમ ચિત ધરી, દીજે નિજ સુખ એક અંશ હો (૫૫) (૩–૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (એ ગુરૂ વાહે રે એ દેશી) શ્રી સુપાસ-જિનરાજને રે, મુખ દીઠે સુખ હાઈ રે માનું સકળ પદમેં લહ્યાં છે, જે તો નેહ-નજરિ ભરિ જોઈ –એ પ્રભુ પ્યારે માહરા ચિત્તને કારણહાર_મેહન ગાશે રે–એ. (૧) સિંચે વિશ્વ સુધારસે રે, ચંદ રહ્યો પણ દૂર રે તિમ પ્રભુ કરૂણા–દષ્ટિથી રે, લહિ સુખ મહમૂર–એ. વાચક જશ કહે હિમ કરે રે, રહિમેં જેમ હજૂર રે પીજે વાણી મીઠડી રે, જેહ સરસ ખજૂર–એ. (૩) Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કારણું ઉપા. યશેવિજયજી કૃત સ્તવન ગ્રેવીસી (૫૬) (૩-૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભ–જિન સ્તવન [ભાલાભુ - એ દેશી] મારા સ્વામી ! ચંદ્રપ્રભ જિનરાય, વિનતડી અવધારીયે રેજી મારા સ્વામી ! તુહે છે દીન દયાલ, ભવ–જળથી મુજ તારીયે રેજી (૧) મારા સ્વામી ! હું આવ્યું તુજ પાસ, તારક જાણી ગહગહી. રેજી મારા સ્વામી ! જોતાં જગમાં દીઠ, તારક કે બીજે નહિ. છરેજી (૨) મારા સ્વામી ! અરજ કરતાં આજ, લાજ વધું કહે કેણિી પરિ, છરેજી મારા સ્વામી ! જશ કહે ગપયતુલ્ય, ભવ-જળધી કરૂણા ધરી, જીરે (૩) (૫૭) (૩–૯) શ્રી સુવિધિ-જિન સ્તવન [ રાગ - મહા૨] જિમ પ્રીતિ ચંદ્ર-ચકેરને, જિમ મેરને મન મેહરે, અહને તે તુમહેશું ઉલસે, તિમ નાહ! નેવલે નેહ, સુવિધિ-જિણેસરૂ ! સાંભળે - ચતુર સુજાણ, અતિ અલવેસરૂ!-સુવિધિ. (૧) આ. ૫ Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૬૬ ઉપા. ચવિજયજી કૃત સ્તવન ચોવીશી ભક્તિ -સ અણદીઠે અલોય ઘણે, દીઠે તે તૃપતિ ન હોઈ રે, મન તેહિ સુખ માની લિયે, વાહલા-તણું મુખ જોઈ સુવિધિ. (૨) જિન વિરહ કદીયેં નવિ હુ, કીજિયે તેહવો સંચરે, કરજેડી વાચક જશ કહે, ભાજે તે ભેદ-પ્રપંચપ સુવિધિ. (૩) (૫૮) (૩–૧૦) શ્રી શીતલનાથ-જિન સ્તવન [ભેલુડારે હંસા-એ દેશી] શીતલ-જિન ! તુજ-ભુજ વિચિ આંતરું, નિશ્ચયથી નહિ કેય; દંસણું–ના–ચરણગુણ જીવને, સહુને પૂરણ હોયે, અંતરયામીરે ! સ્વામી સાંભળે ! (૧) પણિ મુજ માયારે ભેદી ભેળવે, બાહ્ય દેખાડી રે વેષ; હિયડે જૂઠી રે મુખ અતિ-મીઠડી, હવી ધૂરત–વેષ – અંતર૦ (૨) એહને સ્વામીજે મુજથી વેગળી, ધજે દીન-દયાળ; વાચક જશ કહે જિમ તુહ્માસ્ય મિલી, લહિયે સુખ સુ-વિશાળ–અંતર૦ (૬) Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું ઉપા. યશોવિજયજી કૃત સ્તવન ચોવીસી ૬૭ (૫૯) (૩–૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ-જિન સ્તવન [ મુખને મરકલડે-એ દેશી) શ્રેયાંસ- જિસર! દાતાજી સાહિબ! સાંભળે, તુહમે જગમાં અતિ-વિખ્યાતાજી,–સાહિબ! સાંભળે માગ્યું દેતાં તે કિશું વિમાસ?–સાહિબ ! સાંભળો, મુજ મનમાં એહ તમાશેજી-સાહિબ ! સાંભળે. (૧) તુહ દેતાં સવિ દેવાર્થે જી–સાહિબ ! સાંભળે, તે અજર૩ કર્યો શ્ય થાયેજી-સાહિબ ! સાંભળો. યશ પૂરણ કેમ લહિજે જી !–સાહિબ! સાંભળે, જે અજર કરીને દીજી–સાહિબ! સાંભળે. (૨) જે અધિકું ઘો તે દેજે જી-સાહિબ! સાંભળે, સેવક કરી ચિત્ત ધરજી -સાહિબ! સાંભળે. જશ કહે તુહ પદ-સેવા-સાહિબ ! સાંભળે, તે મુજ સુરતરૂ-ફળ-મેવાઇ-સાહિબ ! સાંભળો. (૩) (૬૦) (૩–૧૨) શ્રી વાસુપૂજ્ય-જિન સ્તવન [ વિષય ન ગંજી-એ દેશી] વાસુપૂજ્ય-જિન! વાલહારે, સંભારો નિજ દાસ સાહિબયું હઠ નવિ હૈયેરે, પણ કીજે અરદાસરેર-ચતુર ! વિચારી રે. (૧) Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૮ ઉપા. યશોવિજયજી કૃત સ્તવન વીશી ભક્તિ-રસ સાસરે પહિલા સાંભરે રે, મુખ દીઠે સુખ હોય વિચાર્યા નવિ વિસરે રે, તેહર્યું હઠ કિમ હાય રે ? ચતુર૦ (૨) આમણ-દુમણુક નવિ ટળે, પણ વિણ પૂરી આશ, સેવક જશ કહે દીજીયેરે, નિજ પદ-કમળને વાસરે. ચતુર. (૩) (૬૧) (૩–૧૩) શ્રી વિમલનાથ-જિન સ્તવન [લલનાની ઢાળ] વિમલનાથ મુજ મન વસે, જિમ સીતા મન રામ-લલના પિકી વછે સહકારને, પંથી મન જિમ ધામ-લલના વિમલ૦ (૧). કુંજર ચિત્ત રેવા વસે, કમળા મન ગેવિંદ-લલના, ગારી મન શંકર વસે, કુમુદિની ૧૦ મન જિમ ચંદ-લલના વિમલ૦ (૨) અલિ૧૧ મન વિકસિત૨-માલતી, કમલિની ૧૪ ચિત્ત દિણંદ-લલના વાચક જશ ને વાલો, તિમ શ્રીવિમલ- જિદ-લલના વિમલ૦ (૩) Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીસી (૬૨) (૩-૧૪) શ્રી અનંતનાથ જીન સ્તવન [ હાલ થયાદાની ] શ્રી અનંત-જિન સેવિહેંરે લાલ, મેહન-વલી –કંદ-મન-મેહના જે સે શિવ-સુખ દિયેરે લાલ, ટાળે ભવભય ર-ફંદ મન શ્રી(૧) મુખ-મટકેક જગ મેહીએ રે લોલ, રૂપરંગ અતિ-ચંગપ-મન લેચન અતિ અણીયાલડાં રે લાલ, વાણુ ગંગ-તરંગ મન શ્રી. (૨) ગુણ સઘળા અંગે વસ્યારે લાલ, દોષ ગયા સવિ દૂર–મન વાચક જશ કહે સુખ લહું રે લાલ, દેખી પ્રભુ-મુખ નૂર મન શ્રી(૩) (૬૩) (૩–૧૫) શ્રી ધર્મનાથ જીન સ્તવન [ રાગ મલ્હાર ] ધરમનાથ તુજ સરખે, સાહિબ શિર થકે રે– સાહિબ શિર થકેરે, ચરર જેર જે ફેર, મુજયું ઈ–મને૪ રે કે- તુજ ગજ નિમીલિકા કરવી, તુજને નવિ ઘટે રે કે-તુજ જે તુજ સનમુખ જોતાં અરિનું બળ મિટે છે કે-અરિ૦ (૧) રવિ ઉગે ગયણુગણિ, તિમિર” તે નવિ રહે રે કે-તિમિર. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઉપયશોવિજયજી કૃત ભક્તિ-રસ કામકુભ૧૧ ઘર આયેં, દાલિદ્ર કિમ લહેરે કે-દાલિદ્ર વન વિચરે જે સિંહ તો, બીહ ન ગજ તણી રે કેબીહ૦ કર્મ કરે ઢું જોર ?, પ્રસન્ન જે જગધણરે કે પ્રસન્ન (૨) સુગુણ-નિગુણને અંતર,પ્રભુ! નવિ ચિ ધરે રે કે–પ્રભુ. નિર્ગુણ પણ શરણાગત, જાણું હિત કરે સે કે-જાણું ચંદ્ર ત્યજે નવિ લંછન, મૃગ અતિ શામળારે કે-મૃગ જશ કહે તિમતુાપ જાણું, મુજ અરિ–બળદળો રે કે મુજ (૩) (૬૪) (૩-૧૬) શ્રી શાંતિનાથ-જિન સ્તવન [ સુણી પસુઆં વાણીરે—એ ઢાલ ] જગ જન મન રંજેરે, મનમથ બળ ભજે રે, નવિ રાગ ન દેસ, તું અજર ચિત્તધૂરે (૧) શિર છત્ર વિરાજે રે, દેવદુર્દુભિ વાજે રે, ઠકુરાઈ ઈમ છાજે, તેહિ અકિંચને રે (૨) થિરતા વૃતિ સારી રે; વરી સમતા નારી રે, બ્રહ્મચારી શિરોમણિ, તે પણ તું સુયે રે (૩) ન ધ રે ભવ-રંગરે, નવિ દેષ–સંગે રે, મૃગ-લંછન અંગે, તે પણ તું સહી રે (૪) તુજ ગુણ કુણ આખે રે, જગ કેવળી-પાખે રે, સેવક જશ ભાખે, અચિરા-સુત જ રે (૫) Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : ઝરણાં સ્તવન વીસી [૬૫) (૩–૧૭) શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન [ હાલ વીછીયાની] સુખદાયક સાહિબ! સાંભળે, મુજને તુમશ્ય અતિરંગરે, તહે તે નિ-રાગી હુઈ રહ્યા, એ યે એકંગે રંગ રે –સુખ૦ (૧) તુમ્હ ચિત્તમાં વસવું મુજ ઘણું, તે તે ઉંબરફલ સમાન રે, મુજ ચિત્તમાં વસહો તહે, તો પામ્યા નવે નિધાન-સુખ. (૨) શ્રી કુંથુનાથ અહ નિરવહું, ઈમ એકંગ પણ નેહ રે, ઈણિ યાકીને ફળ પામશું, વળી હેશ દુખને છેહ રે-સુખ૦ (૩) આરાણે કામિત પૂર, ચિંતામણી પાષાણ રે, વાચક જ શ કહે મુજ દીજીયે; ઈમ જાણી કેડિ કલ્યાણ રે–સુખ૦ (૪) (૬૬) (૩–૧૮) શ્રી અરનાથ જિન સ્તવન [પ્રથમ ગોવાળની – હાલ ] અરજિન! દરિશન દીજિયેંજી, ભાવિક-કમલ–વન-સૂર,૧ મન તરસે મળવા ઘણું, તુહે તે જઈ રહ્યા ર– સેભાગી ! તુહ ઢું મુજ મન નેહ, તુમફ્યુ મુજ મન નેહલેજ, જિમ બયઈયાંક મેહ– ભાગી. (૧) Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૨ ઉપા. યશોવિજયજી કૃત ભક્તિ-રસ આવાગમન પથિક-તણુંજી, નહિં શિવ-નગર નિવેશ, કાગળ કુણ હાથે લિખૂછ? કેણ કહે સંદેશ? સોભાગી(૨ જે સેવક સંભારયેળ, અંતરયામી રે આપ જશ કહે તે મુજ મનતજી, ટળશે સઘળો સંતાપ સેભાગી(૩) (૬૭) (૩–૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ-જિન સ્તવન [ ઢાળ રસિયાની ] મહિલ-જિણસર ! મુજને તુહે મિલ્યા, જેહમાંહિ સુખકંદ–વાલેસર, તે કળિયુગ અહે ગિરૂઓ લેખવું, નવિ બીજા યુગ-વૃંદર–વાહેસર. મહિલ૦ (૧) આરે સારે છે મુજ પાંચમે, જિહાં તુહ દરિશણુ દીઠ–વાહે મરૂભૂમિ પણ સ્થિતિ સુરતરૂપ-તણું, મેરૂ થકી હુઈ ઈ- વાહે મહિલ૦ (૨) પંચમ-આરે રે તુહ મેલાવડે, રૂડેટ રાખ્યો રે રંગ-વાહે૦ ચોથે આરે રે ફિરી આવ્ય ગણું, વાચક જશ કહે ચંગ–વાહે મહિલ૦ (૩) - 1 Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન વીસી ૭૭ (૬૮) (૩–૨૦) શ્રી મુનિસુવ્રત-જિન સ્તવન [વીરમાતા પ્રીતિકરણ – એ દેશી ] આજ સફળ દિન મુજ તણે, મુનિસુવ્રત દીઠા, ભાંગી તે ભાવઠિન ભવતણ, દિવસ દુરિતનાર નઠાર –આજ૦ (૧) આંગણે કહ૫વેલી ફળી, ઘન અમિયના વૂઠા, આપ-માંગ્યા તે પાસા ન્યા, સુર સમકિતી તૂઠા– –આજ૦ (૨) નિયતિ–હિત દાન સનમુખ હુ સ્વ પુણદય સાથે, જશ કહે સાહિબે મુગતિનું, કરિઉં તિલક નિજ-હાથે –આજ૦ (૩) (૬૯) (૩-૨૧) શ્રી નમિનાથ-જિન સ્તવન [ રૂષભને વશ યારૂ – એ દેશી. ] મુજ મન-પંકજ ૧ભમરલે, શ્રીનમિ-જિન જગદીશે રે, ‘ધ્યાન કરૂં નિત તુહ તણું, નામ જપું નિશદીશે રે, મુજ ૦ (૧) ચિત્તથકી કદી ન વીસરે, દેખી આગલિંર ધ્યાન રે, અંતર–તાપથી જાણિયે, દૂર રહ્યાં અનુમાનિ?–મુજ (૨) તું ગતિ તું મતિ આસરે, તુંહિ જ બંધવ મેટો રે; -વાચક જશ કહે તુજ વિના, અવર પ્રપંચ તે પેટે રે મુજ0 (3) Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઉપા. યશોવિજયજી કૃત ભક્તિ-રસ (૭૦) (૩–૨૨) શ્રી નેમિનાથ જિન સ્તવન [ રાજા જે મિલે-એ દેશી ] કહા કિ ! તુહે કહે મેરે સાંઈના, ફેરિ ચલેં રથ તેરણ આઈ, દિલજાનિક અરે મેરા નાહ, ન ત્યજિઈ નેહ કછુ અજાનિ—દિલ૦ (૧) અટપટાઈ ચલે ધરી કછુ રોષ, પશુઅનકે શિર દે કરી દેષ-દિલ. (૨) રંગ બિચ ભયે યાથી ભંગ, સે તે સાચે જાને કુ-રંગ-દિલ૦ (3) પ્રીતિ તનકમિત્ર તરત આજ, કિઉં ના મનમેં તુમ્હ લાજ-દિલ૦ (૪) તુમ્હ બહુનાયક જાને ન પીર૧૧, વિરહ લાગિ જિઉ૧૨ વૈરી કે તીર-દિલ. (૫) હાર ઠારશિંગાર અંગાર, અશન–વસન ન સુહાઈપલગાર-દિલ૦ (૬) તુજ વિન લાગે સૂની સેજ, નહી તનુ તેજ ન હારદહેજ -દિલ. (૭) આઓને મંદિર વિકસે ભેગ, બૂઢાપનમેં લીજે ગ– દિલ૦ (૮) WWW.jainelibrary.org Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીસી છેરૂંગી મૈં નહિ તેશ સોંગ, ગહિલી૧૮ ચક્ષુ જિ કતે દીનુ કેવલજ્ઞાન. ઈમ વિલવતી ગઈ ગઢ-ગિરનાર, દેખે પ્રીતમ રાજુલ નાર -દિલ॰ (૧૦) મુગતિ-મહલમે' ખેલે દાઈ, ૭ છાયા અંગ—દિલ॰ (૯) કીધી પ્યારી આપસમાન દિલ૦ (૧૧) પ્રણમે' જશ ૧૯ઉલસિત-તન હાઈ-દિલ૦ (૧૨) 5 (૭૧) (૩-૨૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ જિન સ્તવન [ ઢાળ ફાગની ] ચઉ કષાય પાતાલ-કલશ જિહાં, તિસના પવન પ્રચ’ડ, બહુ વિકલ્પ-કલ્લાલ ચઢતુ હે, અરતિ-ફ્રેન ઉર્દૂ પ ભવસાચર ભીષણ તારીઈ હેા, અહા મેરે લલના પાસજી, ત્રિભુવન-નાથ ! દિલમેં, એ વિનતી ધારીધે હા (૧) જરત॰ ઉદ્દામ કામ-વડવાનળ, પરત શીલગિરિશૃ ંગ,૧૦ ફિરત યસન ૧ ૧ બહુ મઘેર૧૨-તિમિગિલ૧૩, કરતš નિમંગ૧૪-ઉમ‘ગ૧૫-ભવ૦ (૨) ભમરીયાંકે ૬ મીચિં ભયંકર, ઉલટી ૧૭-ગુલટી વાચ૧૮, કરત પ્રમાદ પિશાચન-સહિત જિહાં, અવિરતિ–ભ્ય તરી નાચ-ભ૦ (૩) Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી યશોવિજયજી કૃત ભક્તિ-રસ ગરજત અતિ, કુતિ‰રતિ બિજુરી,ર॰હેાત ખર્હુત તેાફાન લાગત ચાર કુગુરૂ મલબારી,૨૧ ધરમ-જિહાજ નિદાન— ભવ૦ (૪) ૭૬ જુરે' ૨૨પાટિયે' જિ' અતિ-જોરિ,૨૩ સહુસ અઢાર શીલ’ગ, ધમજિહાજ રૠતિઉ સજ્જ કરિ ચલવે, જશ કહે શિવપુરી ચંગ-ભવ૦ (૫ (૭૨) (૩–૨૪) મહાવીર–જિન સ્તવન દુઃખ તળિયાં મુખ દીઠે, મુજ સુખ ઉપનાં રે, ભેટયા-ભેટયા વીર-જિષ્ણુ દરે, વે મુજ મન-મંદિરમાં પ્રભુ, આવી વસેા ૨, પામુ પાસું પરમાન દરે—દુઃખ૦ (૧) પીઠખ ધ ઈહાં કીધા સમકિત વજ્રના રે, કાઢયા કાઢચે! કચરે ને ભ્રાંતિ રે, ઈંડાં અતિ ઉંચા સાથે ચારિત્ર-ચંદરુઆરે, રૂડી રૂડી સ’વર-ભાતિરે-દુઃખ॰ (૨) ક્રમ વિવર ગાષિષ્ટ ઈહાં મેાતી ઝુંબણારે,પ ઝૂલઈ ઝૂલઈ ધી-ગુણુ આઠરે, ખાર ભાવના પ`ચાલી અચરય કરે રે, કારિ કેટરિ કારણી કાઢ રે-દુઃખ॰ (૩) Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ટિપ્પણી ૧ ઈહાં આવી સમતા-રાણીયું પ્રભુ રમે રે – સારી સારી સ્થિરતા સેજ રે, કિમ જઈ શકો એક વાર જે આવશે રે, રંજ્યા રંજ્યા હિયડાની હેજરે°–દુખ૦ (૪) વયણ અરજ સુણું પ્રભુ મન-મંદિર આવિયારે, આપે તૂઠા તૂઠા ત્રિભુવન-ભાણ રે, શ્રી નયવિજય વિબુધ પય સેવક ઈમ ભણેરે, તેણિ પામ્યા પામ્યા કેડિ-કલ્યાણ રે-દુઃખ૦ (૫) Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ છે. શ્રી યશોવિજયજી મહોપાધ્યાયત સ્તવન વીશી (દ્વિતીય) કઠિન શબ્દના અર્થ સ્તવન ૩૧ ૧. સેવક ૨. ભય ૩. બીજા ૪. આસપાસ ૫. નભા વશે ૬. પ્રશંસા સ્તવન ૩-૨ ૧. ગુણથી ભરેલ ૨. મુલાકાત ૩. પ્રથમથી ૪. એકમક થયું છે. સ્તિવન ૩-૩ ૧. વિવિધ રીતે ૨. પ્રેમ સંબંધ ૩. સોબત ૪. ગુણવાન જનેની સેબતે સ્તવન ૩-૪ ૧. કરે છે ૨. નિર્મળ-પુણ્ય ૩. અંતરને પ્રેમ ૪. દષ્ટિપાત્રથી સ્તવન ૩-૫ ૧. સેવા ૨. ખેટ-ખાટ ૩. વિચાર-ચિંતા ૪. ખાનગી ૫. માંગનારા ૬. ત્રણ–દેવા વગરનું Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ટિપ્પણી ૭૯ સ્તવન ૩-૬ ૧–૨. જમવાની પંગત ૩. વાસણ ૪. ખખડાવવા. ૫. સહે ૬. મેક્ષરૂપ લાવે છે. હાથીના મહેમાંથી ગળેલા પડયા દાણુથી સ્તવન ૩-૭ ૧. પદવીઓ-સ્થાન ૨. શીતળ કરનાર ૩. સેવામાં સ્તવન ૩-૮ ૧. ઉમંગ પૂર્વક ૨. કયી રીતે ! ૩. ખાચિયા જેવા. હકીકતમાં સંસાર સમુદ્ર બહુ વિષમ છે. પણ મારા સ્વામીના પ્રભાવથી તે મારા માટે ગેમ્પદ ખાબોચિયા જેવું છે. સ્તવન ૩-૯ ૧. અપૂર્વ અદ્ભુત ૨. અત્યંત ઐશ્વર્યવાળા ૩. ઉત્કંઠા ૪. પ્રયત્ન ૫. જુદા પાડવાની પ્રવૃત્તિ સ્તવન ૩-૧૦ ૧. તમારી-મારી વચ્ચે ૨. પરમાર્થ દષ્ટિવાળા શુદ્ધ અદ્ભુત નિશ્ચયનયથી ૩. કર્મ જન્ય વિચિત્ર પરિણતિ ૪. વિચિત્ર વર્તનવાળી ૫. બહારના ૬. બનાવટી વેષધારી સ્તવન ૩-૧૧ ૧. વિચારે ૨. આપવા ૩. મેડું સ્તવન ૩-૧૨ ૧. સ્વામી ૨. વિનતિ ૩. શ્વાસ ૪. માનસિક કચવાટ છે. એક ક્ષણ પણ ૬. પણ નહીં થયેલ Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : સ્તવન ૩-૧૩ સ્તવન ૩-૧૪ ૧. કાયલ ૨. આંખને ૩. મુસાફર ૪. ઘર ૫. હાથી ૬. નમ દાનદી ૭. લક્ષ્મી ૮. શ્રી કૃષ્ણ ૯. પાવતી ૧૦. ચંદ્ર વિકાસી કમળ ૧૧. ભ્રમર ૧૨. ખીલેલા ૧૩. સૂર્યવિકાસી ક્રમળ ૧૪. સૂર્ય, શ્રી યશોવિજયજી કૃત સમાન ૨. ૧. મન ાભાવનાર વેલડીના મુખ સસારના ભયરૂપ ફ્દો-જાળ ૩. મુખના મરકવાથી ૪. શરીરનેા બાહ્ય દેખાવ ૫. અત્યંત સુંદર ૬. અણીઆળા-માહક ૭. ગંગાના તરગની જેમ ધાધમધ ૮. પ્રભુના મુખનુ તેજ. સ્તવન ૩-૧૬ ભક્તિ-રસ સ્તવન ૩-૧૫ ૧. માથે હાયે છતે . ૨. ક રૂપ ચારનું ૩. ખળ ૪. એકદમ ૫. હાથીનાં આંખ મીંચામણાં ૬. દુશ્મનનું ૭. તાકાત-સૈન્ય ૮. સૂર્ય ૯. આકાશમાં ૧૦. અંધકાર ૧૧. મનગમતી ચીને આપનાર દેવાધિષ્ઠિત ઘડા ૧૨. ભય ૧૩. સારા-ખાટાને ૧૪. સમ ૧૫. તુમને-પ્રભુને ૧૬, દુશ્મનનું ખળ તાકાત સૌન્ય ૧૭ દૂર કરે. ૧. કામદેવ ૨. આંજી નાંખે છે ૩. નિપરિગ્રહી ત્યાગી ૪. સ્વભાવની દૃઢતા ૫. પરિષદ્ધ–ઉપસગ Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ટિપ્પણી આદિમાં મક્કમતા ૬. સંસારનો રંગ ૭. દેષનો સંભવ ૮. કહી શકે ૯ વિના. સ્તવન ૩-૧૭ ૧. ઘણે અંતરને પ્રેમ ૨. એક તરફી ૩. ઉંમર ને ફળ નથી લાગતા, એટલે ઉંમરને ફળ ન હોય તેમ ૪. રહે, ૫, નભાવીશું ૬. વિશ્વાસે ૭. નાશ. ૮. ઇચ્છિત. સ્તવન ૩-૧૮ ૧. ભવ્ય રૂપ કમલ વનને સૂર્ય સખા ૨. તલસે છે-- ઝંખે છે. ૩. ચાતક ૪. અવર-જવર. ૫. મુસાફરોની ૬. ગામ. સ્તવન ૩-૧૯ ૧. જે કાળમાં ૨. બીજા કાળના સમૂહ ૩. મારવાડ ૪. હાજરી ૫. કલ્પવૃક્ષની ૬. સારી ૭. સમાગમથી ૮. સારે ૯ સુંદર સ્તવન ૩-૨૦ ૧. ભ્રમર ૨. પાપના ૩. અનિષ્ટ બન્યા, દૂર ગયા ૪. મેઘ ૫. અમૃતના ૬. વરસ્યા ૭. મહેમાંગ્યા ૮. ભવિષ્યમાં હિતકારી. સ્તવન ૩-૨૧ ૧. કમળ ૨. આગળા = આગળના = ધર્મધ્યાનમાં ૩. બીજે ૪. પ્રપંચ=દેખાવ આ. ૬ Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી યશોવિજયજી કૃત ભક્તિ-રસ સ્તવન ૩–૨૨ ૧. સ્વામી ૨. પાછા વાળી ૩. દિલને જાણનાર= જિગરી, પ્રેમી ૪. ન તજીએ (સ્નેહ) ૫. અજાણતાં= ઉતાવળમાં ૬. ગૂંચવાઈને ૭. ઉલ્લાસમાં ૮. તનિક= ક્ષણવારમાં ૯. તેડી રહ્યા છે ૧૦. ઘણાના નાયક= સ્વામી ૧૧. પીડા ૧૨. જેમ ૧૩. ઠાર=શિયાળામાં વરસતા હિમ જે ૧૪. અંગારા જેવા ૧૫. ગમતા નથી ૧૬. ખાલી ૧૭ હયાને ૧૮. ઘેલી=ગાંડા જેવી ૧૯ રોમાંચના ઉલાસવાળ શરીરવાળા. સ્તવન ૩-૨૩ ૧. લવણ સમુદ્રમાં પાણીની ભરતી ચઢાવનારા મેટા પાતાળ કળશા ૨. તૃષ્ણારૂપ ૩. માનસિક અસ્થિરતા ૪. મજા ૫. ઉત્કટ ૬. સંસાર સમુદ્ર ૭. સળગી રહેલ છે ૮. ઉત્કટ ૯. પડી રહેલ ૧૦ શીલ=શિયળ રૂપ પર્વતના શિખરે ૧૧. દુઃખ રૂપ ૧૨. મગર ૧૩. મેટા મછ ૧૪. પાણીમાં ડુબકી મારવી ૧૫. પાણીમાંથી બહાર આવવું ૧૬. આફતોની અંદર ૧૭. અવળી-સવળી ૧૮. વાણી ૧૯. ચમકી રહી છે. ૨૦. વિજળી ૨૧. અસવાર દેશનું મજબૂત ૨૨. જેડેલ ૨૩. અત્યંત મજબૂત ૨૪. તૈયાર. તવન ૩-૨૪ ૧. પાયે ૨. ચંદરવા ૩. ભરતકામ ૪. ગોખલા ૫. લટકતા ઝુમખા ૬. બુદ્ધિના ગુણ ૭. પુતળી ૮. આશ્ચર્ય ૯. શય્યા ૧૦. પ્રેમ Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्री वर्धमानस्वामिने नमः પૂજ્ય ઉપાધ્યાય યશોવિજયજી મહારાજ સ્તવન–વિશી [ આ વીશીમાં ૨૪ તીર્થકર પ્રભુના જીવનની માહિતી આપનારી ૧૨૦ બાબતે પૈકી નીચે મુજબની બાબતે પ્રત્યેક સ્તવનમાં રચયિતા મહર્ષિએ ગૂંથી છે. ૧ પ્રભુનું નામ ૮ દીક્ષા પરિવાર ૨ પિતાનું નામ ૯ આયુષ્ય ૩ માતાનું નામ ૧૦ સાધુ-સંખ્યા ૪ જન્મ-નગરી ૧૧ સાવી-સંખ્યા પ લાંછન ૧૨ નિર્વાણુસ્થળ ૬ શરીરવણું ૧૩ અધિષ્ઠાયક યક્ષ ૭ શરીરની જંચાઈ ૧૪ અધિષ્ઠાયિકા યક્ષિણ આ રીતે પૂજય મહેપાધ્યાય શ્રી યશોવિજયજી મ. જેવા પ્રકાંડ વિદ્વાન મહાતાર્કિક ધુરંધર મહાપુરુષો પણ લેકમેગ્ય–કીલિમાં ભજોિગનું સરળ પ્રરૂપણ કરવામાં કેવા કુશળ હતા, તેને આ પરિચય મળે છે. ] Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પૂજ્ય મહેાપાધ્યાય શ્રી જશેવિજયજી કૃત ચૌદ મેલની સ્તવન ચાવીશી [૪] (૭૩) (૪–૧) શ્રી રૂષભદેવ–જિન સ્તવન [ આજ સખી સખેસર-એ દેશી] રૂષભદેવ નિતુ વંચિ, શિવ-સુખને દાતા નાભિ-નૃપતિ જેહના પિતા. મરૂદેવી માતા. નચરી, વિનીતા ઉપના, વૃષભ લ છન સારું', સાવનવન્તર સુહામણેા, દીઠડે મન માહેં; હાંરે-ટ્વીš. (૧) ધનુષ પાંચસે જેહનુ', કાયનુ' માન, ચ્યાર સહસશ્યુ' વ્રત લીધે, ગુણુ-ચણુ નિધાન, લક્ષ ચારાશી પૂર્વનું આઉછ્યુ. પાળે, Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન વિશી ૮૫ અમિય–સમી દીચે દેશના, જગ પાતિક ટાળે, હાંરે-જગ (૨) સહસ ચોરાશી મુનિવરા, પ્રભુને પરિવાર, ત્રય લક્ષ સાધ્વી કહી, શુભ-મતિ સુવિચાર; અષ્ટાપદગિરિ ચઢી, ટાળી સવિ કર્મ, ચઢી ગુણઠાણે ચઉદમેં, પામ્યા શિવપ શર્મ હાંરે-પામ્યા. (૩) ગેમુખ યક્ષ, ચકકેશ્વરી પ્રભુ સેવા સારે; જે પ્રભુની સેવા કરે, તસ વિઘન નિવારે પ્રભુ-પૂજા પ્રણમેં સદા, નવ નિધિ તસ હાથે, દેવ સહસ સેવાપરા, ચાલે તસ સાથે-હારે ચાલે. (૪) ચુગલા-ધર્મનિવારણ, શિવ-મારગ ભાખે, ભવ-જળ પડતા જતુને, એ સાહિબ રાખે; શ્રી નયવિજય વિબુધ જ, તપગચ્છમાં દીવે, તાસ શીશ ભાવે ભણે, એ પ્રભુ ચિરંજી-હાંરે એ પ્રભુ (૫) (૭૪) (૪–૨) શ્રી અજિતનાથ-જિન સ્તવન [ કેઈલે પરવત ધુંધલે રે લો-એ દેશી અજિત-જિર્ણોદ જુહારિરે લે, જિતશત્રુ-વિજયા જાત રે-સુગુણ-નર. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી જશેવિજયજી કૃત ભક્તિ–રસ નયરી અગ્યા ઉપર લે, ગજ-લંછન વિખ્યાતરે –સુગુણ) અજિત(૧) ઉચપણું પ્રભુજીતશું રે , - ધનુષ સાઢાસે પ્યાર ૨૦-સુગુણ૦ એક સહસર્યું વ્રત લીયે રે , કરૂણ-રસ ભંડાર -સુગુણ અજિત(૨) બેહે તેર લાખ પૂરવ ધરે લે, આઉખું સેવન વાનર રે–સુગુણ૦ લાખ એક પ્રભુજી તણું રે લે, મુનિ-પરિવારનું માન રે–સુગુણ અજિત. (૩) લાખ ત્રણેય ભલી સંયતીરે લે, ઉપર ત્રીસ હજાર રે-સુગુણ સમેતશખર શિવ-પદ લહી રે લે, પામ્યા ભવને પાર રે-સુગુણ અજિત(૪) અજિતબલા શાસનસુરીરે લે, મહાયક્ષ કરે સેવ રે-સુગુણ કવિ જશવિજય કહે સદારે લે, ધ્યાઉં એ જિન દેવ રે સુગુણ) અજિત. (૫) Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીસી (૭૫) (૪–૩) શ્રી સંભવનાથજિન સ્તવન [મહાવિદેહ બેત્ર સેહામણું - એ દેશી] માતા સેના જેહની, તાત જિતારિ ઉદાર-લાલરે, હેમ વરણ હય-લંછને, સાથ્થી શિણગાર-લાલ રે સંભવ ભવ-ભય-ભંજણે(૧) સહસ પુરૂષ શું વ્રત લિયેં, ચ્યારસેં ધનુષ તનું માન 'લાલ રે–સંભવ૦ (૨) સાઠ લાખ પૂરવ ધરે, આઉખું સુ-ગુણનિધાન-લાલ રે, દેઈ લાખ મુનિવર ભલા, પ્રભુજીને પરિવાર–લાલ રે; ત્રણ લાખ વર સંયતી, ઉપર છત્રીસ હજાર–લાલ રે. સં. સમેતશિખર શિવપદજ લહ્યું, તિહાં કરે મછવ દેવ-લાલ રે, દુરિતારી શાસન-સુરી, ત્રિમુખ યક્ષ કરે સેવ-લાલ રે, સંભવ. (૪) તું માતા ! તું મુજ પિતા! તુ બંધવ ! ત્રિણ કાળ-લાલ રે, શ્રીનવિજય વિબુધ તણે, શીશ કહે દુઃખ ટાળ-લાલ રે–સંભવ૦ (૫) Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી જશાવિજયજી કૃત ભક્તિ-રસ (૭૬) (૪–૪) શ્રી અભિનદનજિન સ્તવન અભિનદન ચંદન શીતલ વચન-વિલાસ, સવર-સિદ્ધારથા-નદન ગુણુ મણુિ-વાસ; ત્રણસેં ધનુ પ્રભુ તનુ ઉપર અધિક પચાસ, એક સસથ્યુ' દીક્ષા લિયે' છાંડી ભવર-પાશ. કેચનવાન સેહે વાનર લંછન સ્વામી, પચાસ લાખ પૂરવ આયુ ધરે શિવગામી; વરનયરીયેાધ્યા પ્રભુજીના અવતાર, સમેતશિખગિરિ પામ્યા ભવને પાર. ત્રણ લાખ મુનીશ્વર તપ-જપ સયમ સાર, લક્ષ છત્રીશ સાધ્વીને પરિવાર; શાસનસુર ઈશ્વર સંઘનાં વિઘન નિવારે, કાળી દુ:ખ ટાળી પ્રભુ-સેવકને તારે. તું ભવ-ભય-ભંજન જન-મન-૨'જનરૂપ, મનમથ-ગ૬૪-ગજન`અંજન રતિ હિત-સરૂપ; તુ ભુવને ૬. વિરાચન॰ ગત-શાચન જગ દીસે, તુજ લેાચન-લીલા લહી સુખ નિત દીસે. ખટ er તું ઢાલત–દાયક જગ-નાયક જંગ-મંધુ, જિનવાણી સાચ્ચી તે તરિયા ભવ–સિધુ; તું મુનિ-મન-પકજ-ભમર અમર-નર રાય, ઉભા તુજ સેવે સુધજન તુજ જશ ગાય. 编 (૧) (2) (૩) (૪) (૫) Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -ઝરણાં સ્તવન ચોવીસી (૭૭) (૪-૫) શ્રી સુમતિનાથ-જિન સ્તવન [ભેલડારે હંસા – એ દેશી. નયરી અયોધ્યારે માતા મંગલા, મેઘ પિતા જસ ધીર, લંછન કૌચ કરે પદ–સેવના, સેવન–વાન શરીર. (૧) મુજ મન મેઘુર સુમતિ-જિસરે ન રૂચે કે પર–દેવ; ખિણ-ખિણ સમરે ગુણ પ્રભુજી તણ, એ મુજ લાગી રે ટેવ–મુજ (૨) ત્રિણસેં ધનુ તન, આયુ ધરે પ્રભુ, પૂરવ લાખ ગ્યાલીશ, એક-સહસયું દીક્ષા આદરી,વિચરે શ્રી જગદીશ-મુજ (૩) સમેતશિખરગિરિ શિવ-પદવી લહી, ત્રિણ લાખ વીશ હજાર, મુનિવર પણ લખ પ્રભુની સંયતી, ત્રીશ સહસ વળી સાર–મુજ૦ (૪) શાસનદેવી મહાકાળી ભલી, સેવે તુંબરૂ યક્ષ, શ્રીનયવિજય બુધ સેવક ભણે, જે મુજ તુજ પક્ષ મુજ૦ (૫) (૭૮) (૪-૬) શ્રી પદ્મપ્રભ-જિન સ્તવન [ ઢાલ-ઝાંઝરીયાની ] કોસંબી નયરી ભલીજી ધર રાજા જસ તાત, માતા સુસીમા જેહનીજી, લંછન કમળ વિખ્યાત પદ્મપ્રભયું લાગે મુજ મન રંગ (૧) FOT Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૦ શ્રી જશેવિજયજી કૃત ભક્તિરસ ત્રીસ લાખ પૂરવ ધરેજી, આઉખું નવ...રવિ વન, ધનુષ અઢીસે ઉચ્ચતાજી, મેહે જગ-જન-મન-પઘ૦ (૨) એક સહસશ્ય વ્રત લિયે, સમેતશિખર શિવ-ઠામ, ત્રણ લાખ ત્રીસ સહસ ભલાઇ, પ્રભુના મુનિ ગુણધામ-પ૦ શીળધારિણી સંયતીજી, ગ્યાર લાખ વીશ હજાર, કુસુમ યક્ષ શ્યામા સુરીજી, પ્રભુ શાસન-હિતકાર-પદ્રવ (૪) એ પ્રભુ કામિત*-સુરતરૂછપ, ભવ-જળ-તરણ જિહાજ કવિ જશવિજય કહે ઈહાંજી, સેવે એ જિનરાજ-પદ્ય (૫) (૯) (૪–૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન [ નંદનકું ત્રિસલા હુલાવે-એ દેશી] તાત પ્રતિષ્ઠ ને પૃથવી માતા, નયર વાણુરસી જાયે રે, સ્વસ્તિક લંછન કંચન વરણે, પરતક્ષ સુરતરૂ પાચે રે શ્રી સુપાસ જિન સેવા કીજે. (૧) એક-સહસર્યું દિક્ષા લીધી, બે સય ધનુષ પ્રભુ કાયારે, વીશ લાખ પૂરવનું જીવિત, સમેતશિખર શિવ પાયારે શ્રી. (૨) ત્રણ લાખ પ્રભુના મુનિ ગિરૂઆ, ચ્ચાર લાખ ત્રીસ હજાર રે, Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીસી ગુણ-મણિર-મંડિત શીલ અખંડિત. સાવીને પરિવાર રે–શ્રી. (૩) સુર માતંગ ને દેવી શાંતા, પ્રભુ શાસન અધિકારી રે, એ પ્રભુની જેણે સેવા કીધી, તેણે નિજ-દુરગતિ વારી રે–શ્રી. (૪) મંગળ૩-કમળા-મંદિર સુંદર, મેહન-વલ્લી-કંદરે; શ્રી નયવિજય વિબુધ પદ સેવક, કહે એ ચિર નંદેરે-શ્રી. (૫) (૮૦) (૪–૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભુ-જિન સ્તવન [વાદલ દહદિશી ઉમહયો સખિ - એ દેશી.] શ્રી ચંદ્રપ્રભ જિન-રાજુએ, મુખ સેહેં પુનિમ-ચંદ લંછન જસ દીપે ચંદ્રનું, જગ-જન નયનાનંદ રે; પ્રભુ ટાળે ભવ-ભવ કંદરે, કેવલ –કમળા અરવિંદ રે; એ સાહિબ મેરે મન વચ્ચે. (૧) મહસેન પિતા માતા લક્ષમણા, પ્રભુ ચંદ્રપુરી શિણગાર, ઢસેં ધનુ તનુ ઉચ્ચતા, શુચિક–વરણે શશી–અનુકાર ઉતારે ભવજળ પાર રે, કરેં જનને બહુ ઉપગાર રે; દુઃખ-દાવાનળ-જળધાર ૨. એ. (૨) દશ લાખ પુરવ આઉખું, વ્રત એક સહસ પરિવાર સમેતશિખર શિવપદ લહ્યું, ધ્યાથી શુભ ધ્યાન ઉદારરે; ટાળી પાતિક વિસ્તાર રે, હુઆ જગજનના આધાર રે, મુનિજન–મનપિક-સહકાર રે–એ. (૩) Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૨ શ્રી જશોવિજયજી કૃત ભક્તિ-રસ મુનિ લાખ અઢી પ્રભુજીતણુ, તેમ સંયમ ગુણહ નિધાન ત્રિણ લાખ વર સાહુણ વળી, અસીઅ-સહસનું માન રે; કહે કવિઅણ જસ ગુણગાન રે, જિણે જિત્યા ક્રોધને માનરે; જેણે દીધું વરસીદાન રે, વરષા-જળધર અનુમાનરે– એ. (૪) સુર વિજય નામ ભકૂટી સુરી, પ્રભુ-શાસન-૨ખવાળા કવિ જશવિજય કહે સદા, એ પ્રભુને પ્રભુ વિહું કાળ; જશ પદ પ્રણમે ભૂપાળરે,જસ અષ્ટમી શશિ સમ ભાલરે; જે ટાળે ભવ-જંજાળરે–એ. (૫) (૮૧) (૪–૯) શ્રી સુવિધિનાથ-જિન સ્તવન [ભાવના માલતી ચુસીએ—એ દેશી] સુવિધિ જિનરાજ મુજ મન રમે,સવિ ગમ ભવતણેતાપરે પાપ પ્રભુ-ધ્યાનથી ઉપશમે, વીશમે ચિત્ત શુભ જા૫ રે– સુવિધિ(૧) રાય સુગ્રીવ-રામા સુતે, નયરી કાકદી અવતાર રે, મછર લંછન ધરે આઉખું, લાખ દેઈ પૂર્વ નિરધાર રે સુવિધિ. (૨) એક શત ધનુષ તનુ ઉચ્ચતા, વ્રત લિઓં સહસ પરિવાર રે, સમેતશિખર શિવપદ લહે, સ્ફટીક સમ કાંતિ–વિસ્તાર રે– | સુવિધિ. (૩) Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ગ્રેવીસી લાખ દેઈ સાધુ પ્રભુજી તણું, લાખ એક સહસ વળી વશરે, સાહણી ચરણગુણધારિણી, એહ પરિવાર જગદીશ રે– સુવિધિ(૪) અજિત સુર વર સુતારા સુરી, નિત કરે પ્રભુ તણી સેવ રે; શ્રીનયવિજય બુધ શીશને, ચરણ એ સ્વામી નિતમેવ રે | સુવિધિ. (૫) (૮૨) (૪–૧૦) શ્રી શીતળાથ–જિન સ્તવન [ પૂર હેઈ અતિ ઉજલૂ રે–એ દેશી] શીતલ-જિન ભજિલપુરી, દદ્ધરથ-નંદા જાત નૈઉ–ધનુષ તનુ ઉચ્ચતાજી, સેવન-વાન વિખ્યાત રે - જિનજી! તુજયું મુજ મન નેહ. જેમ ચાતક ને મેહ રે –જિનજી ! તું છે ગુણ-મણિ ગેહરે–જિન ! તુજયું° (૧) શ્રી વત્સ-લંછન સેહજી, આયુ પૂરવ લખ એક, એક-સહસયું વ્રત લીયેંજી, આણું હૃદય વિવેકરે. -જિનજી ! તુજયું(૨) સમેતશિખર શુભ ધ્યાનથી જ, પામ્યા પરમાનંદ; એક લાખ ખટ સાહુજી, એક લાખ મુનિર્વાદરે -જિનજી ! તુજફ્યુચુ ! (૩) સાવધાન બ્રહ્મા સદાજી, શાસન-વિઘન હરેઈ દેવી અશોકા પ્રભુ તણીજી, અહનિશિ ભગતિ કરે ઈ રે -જિન! તુજયું. (૪) Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી જશોવિજયજી કૃત ભક્તિ-રસ પરમપુરુષ પુરુષેતમજી, તું નરસિંહ નિરીહ કવિઅણુ તુજ જશ ગાવતાં, પવિત્ર કરે નિજ જીહ રે. –જિનજી! તુજથયું. (૫) (૮૩) (૪–૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ-જિન સ્તવન નિયરી અધ્યા જયવતી રે—એ દેશી. સિંહપુરી નયરી ભલી રે, વિષ્ણુ નૃપતિ જસ તાત માતા વિષ્ણુ મહાસતી રે, લીજે નામ પ્રભારે જિન ગુણ ગાઈએં (૧) શ્રી શ્રેયાંસ જિનેસરૂરે, કનક વરણ શુચિ કાય લાખ ચોરાશી વરષનું રે, પાળે પ્રભુ નિજ આ રે -જિન ૦ (૨) એક સહસર્યું વ્રત લીયે રે, અસીયર ધનુષ તનું માન ખડગીલ લંછન શિવ લહેરે, સમેતશિખર શુભ ધ્યાન રે -જિન (૩) સહસ રાશી મુનિવર રે, ત્રણ સહસ લખ એક; પ્રભુજીની વર સાહુણી, અદ્ભુત વિનય-વિવેક રે –જિન. (૪) સુર મનુજેશ્વર માનવી રે, સેવે પય–અરવિંદ, શ્રીનયવિજય–સુ-શીશને રે, એ પ્રભુ સુરતરૂ-કંદરે -જિન. (૫) Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી (૮૪) (૪–૧૨)શ્રી વાસુપૂજ્ય સ્વામી-જિન સ્તવન [ રૂષભને વશ રયણાયરૂ–એ દેશી ] શ્રી વાસુપૂજ્ય–નરેસરૂ, તાત જયા જસ માતારે, લંછન મહિષ સહામણું, વરણે પ્રભુ અતિ રાતા રે, ગાઈમેં જિન ગુણ ગહગહી૨૦ (૧) શ્રી વાસુપૂજ્ય જિસરૂ, ચંપાપુરી અવતાર રે, વરષ બેતેર લખ આઉખું, સત્તરિય ધનુ તનુ સાર રે ગાઈવેં૦ (૨) ખટ શત સાથે સંયમ લિયે, ચંપાપુરી શિવગામી રે, સહસ બહેત્તર પ્રભુ તણું, નમિ મુનિ શિરનામી રે ગાઈવેં૦ (૩) તપ-જપ-સંયમ-ગુણ–ભરી, સાહણ લાખ વખાણી રે, ચક્ષ કુમાર સેવા કરે, ચંડા દેવી મેં જાણું રે. ગાઈવેં. (૪) જન-મન-કામિત-સુરમણિ, ભવ-દેવડ–મેહ–સમાન રે, કવિ જશવિજય કહે સદા, હૃદય-કમળ ધરે ધ્યાન રે, ગાઈવેં. (૫) (૮૫) (૪–૧૩) શ્રી વિમલનાથ-જિન સ્તવન સજની ! વિમલ જિનેસર પૂછયૅ, લેઈ કેસર ઘેળાળ, સજની ! ભગતિ–ભાવના ભાવિયે, જિમ હેઈ ઘેર રંગોળ સજની ! વિમલ૦ (૧) Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૬ સ્તવન વીશી ભક્તિ -રસ સજની ! કપિલપુર કૃતવર્મને નંદન શ્યામા-જાત, સજની ! અંક વરાહપ વિરાજિતે-જેહના શુચિ–અવદાત સજની! વિમળ૦ (૨) સજની ! સાઠ ધનુષ તનુ ઉચ્ચતા, વરષ સાઠ લાખ આય, સજની! એક સહસયું વ્રત લિયે, કંચન–વરણ કાય, સજની ! વિમલ૦ (૩) સજની ! સમેતશિખર શિવપદ લહ્યું, મુની અડસઠ હજાર, સજની ! એકલાખ પ્રભુ સાહુણ, વળી અઠ સત નિરધાર. સજની ! વિમલ૦ (૪) સજની! ષણમુખ-વિદિતા પ્રભુ તણે, શાસન ધર અધિકાર, સજની ! શ્રી નયવિજય વિબુધ તણું, સેવકને જયકાર, સજની! વિમલ (૫) (૮૬) (૪–૧૪) શ્રી અનંતનાથ-જિન સ્તવન [ ઈડર આંબા આંબલી રે – એ દેશી.] નયરી અયોધ્યા ઉપનારે, સિંહસેન કુલચંદ સીંચાણે લંછન ભલે રે, સુયશા માતાને નંદ. ભવિક જન ! સે દેવ અનંત (૧) વરષ ત્રીસ લાખ આઉખું રે, ઉંચા ધનુષ પંચાશ, કનક–વરણ તનું સહતે રે, પૂરે જગ-જન-આશ. -ભવિક(૨) Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી ૩ એક સહસશ્યુ વ્રત ગ્રહીર, સમેતશિખર નિરવાણુ, છાસકે સહુસ મુનીશ્વરૂં રે, પ્રભુના શ્રુત-ગુણ જાણ -વિક૦ (૩) ખાસઠે સહેસ સુ–સાહુણી રે, પ્રભુજીનેા પરિવાર, શાસનદેવી અકુશીર, સુર પાતાલ ઉદાર—ભવિક૦ (૪) જાણે નિજ મન દાસનું રે, તું જિન ! જગ હિતકાર, બુધ જશ પ્રેમે વિનવે રે, દી મુજ દીદાર૪, ભવિક (૫) આ. ૭ ' (૮૭) (૪–૧૫) શ્રી ધર્મનાથ-જિન સ્તવન રતનપુરી નયરી હુએ રે લાલ,લંછન વજ્ર ઉદાર-મેરે પ્યારેરે, ભાનુ નૃપતિ-કુળ કેશરી રે લાલ, સુવ્રતા માત મલ્હાર,૧ મેરે પ્યારેરે ધર્મજિતેસર ધ્યાઈ ચે' રે લાલ, (૧) આયુ વરષ દશ લાખનુ` રે લાલ, ધનુ પણયાલર પ્રસિદ્ધ-મેરે૰ કંચન વરણ વિરાજતા ૨ લાલ, સહસ સાથે વ્રત લીધ ~મેરે (ર) સિદ્ધિકામિની કર ગ્રહે રે લાલ, સમેતશિખર અતિ રંગ -મે૨૦ સહસ ચેાસઠ સેાહામણા રે લાલ, પ્રભુના સાધુ અ-ભંગ૪ મે૦ (૩) આસઠ સહસ સુ-સાહુણી રે લાલ, વળી ઉપરિ શત ચ્યાર–મેરે૦ ૯૭ - Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ t શ્રી જાવિજયજી કૃત કંદર્પા શાસન–સુરી રે લાલ, કિન્નર સુર સુ-વિચાર મેરે (૪) લટકાળે તુજ લેાણે રે લાલ,મેાહ્યા જગ-જન-ચિત્ત-મેરે૰ શ્રી નવિજય વિબુધ તળેા રે લાલ, સેવક સમરે નિત્ય, મેરે (૫) 编 ભક્તિ-સ - (૮૮) (૪–૧૬) શ્રી શાંતિનાથ-જિન સ્તવન [ ત્રિભુવન તારણ તીર્થ – એ દેશી ] ગજપુર નયર વિભૂષણ દૂષણ ટાળતા રે કે-દૂષણૢ૦ વિશ્વસેન—નરનાડુના કુળ અજુઆળતા રે કે-કુળ૦ ચિરા-નંદન વંદન કીજે નેહશ્યુ? રે કે-કીજે શાંતિનાથ મુખ પુનિમ-શશિ પરિ ઉલ્લછ્યું રે કે-શશિ॰ (૧) ૐ ચન-વરણી કાયા માયા પરિહરે ૨ કે-માયા૦ લાખ વષનુ આઉભુ મૃગ' લછન ધરે રે કે-મૃગ એક સહસછ્યું વ્રત ગ્રહે,પાતિક-વનપ દહેર રે કે-પાતિક સમેતશિખર શુભ-ધ્યાનથી શિવ-પદવી લહેરે કે-શિવ॰ (૨) ચ્યાલીશ ધનુ તનુ રાજે ભાંજે ભય ઘણા રે કેભાંજે, ખાસઠ સહુસ મુનીસર વિલસે' પ્રભુ તણારે કે–વિલસે॰, એકસઠ સહસ્ર છસે વળી અધિકી સાહુણી રે કે-અધિકી૦ પ્રભુ-પરિવારની સંખ્યા એ સાચી મુણી રે કે-એ (૩) Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન વીસી ૯૯ લક ગરૂડ યક્ષ નિરવાણી પ્રભુ સેવા કરે છે કે–પ્રભુ, તે જ બહુ–સુખ પામશે જે પ્રભુ ચિત્ત ધરે રે કે-જે , મદ-ઝરતા ગજ ગાજે તસ ઘર આંગણે રે કે–તસવ તસ જગ હિમકરન્સમ જશ૭ કવિઅણુ ભણે રે કે–જશ૦ (૪) દેવ ગુણકર ! ચાકર હું છું તાહરે સે કે-હું , નેહ-નજર–કરી મુજ માને માહરે રે કે-ભુજ રે૦ તિહુઅણુ –ભાસન શાસન ચિત કરૂણ-કરે છે કે-ચિત્ત, કવિ જશવિજય પયપે મુજ ભવ-દુઃખ હરો રે કે મુજ ૦ (૫) (૮૯) (૪–૧૭) શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન A [ હાલ-મરકલડાની ] ગજપુર નયરી સહિયેંજી, સાહિબ ! ગુણની, શ્રી કુંથુનાથ મુખ મોહિયેંજી સાહિબ! ગુણનીલે, સૂર નૃપતિ કુલચંદજી સા. શ્રી-નંદન ભાવે વંદેજી સાહિબ૦ (૧) અજર-લંછન વંછિત પૂરેજી સા. પ્રભુ સમરિએ સંકટ રેજી-સાહિબ, પાંત્રીશ ધનુષ તનુ માને સારુ, વ્રત એક સહસ અનુમાને છ-સાહિબ૦ (૨) આયુ વરષ સહસ પંચાણુજી સા., તનુ સેવન વાન વખાણુંછ-સાહિબ૦ Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૦ સ્તવન ચેાવીશી સમેતશિખર શિવ પાયાથ સા॰, સાઠે સહસ મુનીશ્વર રાયાજી-સાહિમ૦ (૩) ખટ શત વળી સાઠ હજારજી સા॰, પ્રભુ સાધ્વીના પરિવારજી-સાહિબ॰ ગધવ-મળા અધિકારીજી સા॰, મ પ્રભુશાસન-સાનિધકારીજી-સાહિમ (૪) સુખદાયક મુખને મટકેજી સા॰, ભક્તિ રસ બુધ શ્રી નવિજય મુણિ દાજી સા॰, લાખેણે લેાયણ લટકેજી-સાહિમ સેવકને દિએ આણુ દાજી-સાહિમ॰ (૫) சு २ (૯૦) (૪–૧૮) શ્રી અરનાથ-જિન સ્તર્વન [ સમરયા રે સાઈિરે દેવ—એ દેશી | અરિજન ગજપુo વર શિણગાર, તાત સુદન દૈવી મલ્હાર –સાહિમ સેવિયે', મેરા મનકા પ્યારા સેવિયે' ત્રીશ ધનુષ પ્રભુ ઉંચી કાય, વરષ સહસ ચારાશી આય –સાહિમ. (૧) નંદાવત્ત વિરાજે અંક, ટાળે પ્રભુ ભવ-ભવના આતંક–સા॰ એક સહસત્રુ સયમ લીધ, કનક વરણુ તનુ` જગત પ્રસિદ્ધ સાહિમ. (૨) સમેતશિખર ગિરિ સપ-મળ-ઉછાહુ, સિદ્ધિ-વધૂને કરે રે વિવાહ-સા Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીસી પ્રભુના મુનિ પચાસ હજાર, સાઠ સહસ સાધ્વી પરિવાર–સાહિમ (૩) યક્ષ ઈંદ્ર પ્રભુ સેવાકાર, ધારિણી શાસનની કરે સાર-સા૦ રવિ ઉગે નાસે જિમ ચાર, તિમ પ્રભુના ધ્યાને કરમ કટાર -સાહિમ॰ (૪) તું સુરતરૂ ચિંતામણિ સાર ! તુ પ્રભુ! ભગતિ મુગતિ દાતાર,-સા બુધ જવિજય કરે અરદાસ, દીઠે પરમાન દ–વિલાસ સાહિમ (૫) ૧૦૧ 卐 (૯૧) (૪–૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ—જિન સ્તવન [ પ્રથમ ગાવાળા તણે ભવેજી—એ દેશી મિથિલા નયરી અવતરયેાજી, કુંભ નૃપતિ કુળ-ભાણુ॰ રાણી પ્રભાવતી ઉત્તર ધરચેાજી, પચવીશ ધનુષ પ્રમાણુ, વિકજન ! વંદા, મલ્ટિજિષ્ણુ ૬, જિમ હવે પરમઆનં–ભવિક૦ (૧) લઇન ફલશ વિરાજતેાજી, નીલ વરણ તનુ ક્રાંતિ, સંયમ લીધે શત ત્રત્રુંજી, ભાંજે ભવની બ્રાંતિર વિક૦ (૨) વર્ષ પંચાવન સહુસનું જી, પાળીએ પૂરણ આય, સમેતશિખર શિવ પદ લઘુ જી, સુર-કિનર ગુણુ ગાય 3 વિક૦ (૩) Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૨ જશ્રી વિજયજી કૃત ભક્તિ-રસ સહસ પંચાવન સાટુણીજી, મુનિ શ્યાલીશ હજાર વસ્યા સેવા કરે છે; યક્ષ કુબેર ઉદાર–ભવિક. (૪) મૂરતિ મોહન–વેલડીજી, મોહે જગ-જન જાણ શ્રી નવિજય સુ-શીશને, દિયે પ્રભુ કેડિ-કલ્યાણ –ભવિક0 (૫) (૯૨) (૪–૨૦) શ્રી મુનિસુવ્રત સ્વામી આનસ્તવન [ ઢાલ રસિયાની–એ દેશી] પદ્માદેવી-નંદન ગુણનીલેલ, રાય સુમિત્ર કુળચંદ કૃપાનિધિ, નયરી રાજગૃહી પ્રભુજી અવતર્યો, પ્રણમેં સુર–નર વૃદ. કૃપાનિધિ ! મુનિસુવ્રત ! જિન ભાવે વંદીએ! (૧) ક૭૫ લંછન સાહિબ શામળે, વીશ ધનુષ તનુ માન-કૃપા ત્રીશ સહસ સંવત્સરર આઉખૂ, બહુ-ગુણ રણનિધાન કૃપા–મુનિ (૨) એક સહસર્યું પ્રભુજી વ્રત ગ્રહી, સમેતશિખર લહી સિદ્ધિ સહસ પચાસ વિરાજે સહુણી, ત્રીશ સહસ મુનિ પ્રસિદ્ધિ -કૃપા, મુનિ(૩) નરદત્તા પ્રભુ શાસન દેવતા, વરૂણ યક્ષ કરે સેવ-કૃપા જે પ્રભુ-ભગતિ–રાતા તેહના, વિઘન હરે નિતમેવ -કૃપા. મુનિ(૪) Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીસી ભાવ-ભંજન જન-મનરંજને, મૂરતિ મોહનગાર–કૃપા કવિ જશવિજય પયંપે ભવ-ભવે, એ મુજ એક આધાર કુપાત્ર મુનિ(૫) (૯૩) (૪–૨૧] શ્રી નમિનાથ-જિન્ન સ્તવન [ કાજ સીધાં સકળ હવે સાર એ–દેશી ] મિથિલાપુર વિજય નરેન્દ્ર વપ્રા સુત નત્રિ-જિનચંદ નીલપલર લંછન રાજે પ્રભુ સે ભાવઠક ભાજે. (૧) ધનુષ પનર ઉંચ શરીર, સેવન-વાન સાહસ ધીર, એક સહસક્યું લિયે નિરમાયત્રત વરષસહસ દશ આય. (૨) સમેતશિખર આહી, હતા શિવપુર નિરમેહી, મુનિ વીશ સહસ શુભ નાણી, પ્રભુના ઉત્તમ ગુણખાણી (૩) વલી સાથ્વીને પરિવાર, એકતાલીશ સહસ ઉદાર, સુર ભ્રકુટિ દેવી ગંધારી પ્રભુ શાસન–સાનિધકારી. (૪) તુજ કરતિ જગમાં વ્યાપી, તપ તપે પ્રબળ પ્રતાપી, બુધ શ્રી નયવિજય સુશીશ, ઈમ દિયે નિતનિત આશીસ. (૫) (૯૪) (૪–૨૨) શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન [ઢાલ–ફાગની ] સમુદ્રવિજય શિવાદેવી, નંદન નેમિકુમાર, શૌરીપુર દશ ધનુષનું, લંછન શંખ સફાર, એક દિન રમતે આવિયે, અતુલ બળીર અરિહંત, જિહાં હરીય આયુધશાળા, પૂરે શંખ મહંત. (૧) Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૪ શ્રી જશોવિજયજી કૃત ભક્તિ-રસ હરી ભય–ભરિજ તિહાં આવે, પેખે નેમિજિણું, સરિઍ શ્રમ-બળ પર ખેં, તિહાં જીતે જિનચંદ, આજ રાજ એ હરર્સે કરડ્યે અપયશ સૂરિ, હરી-મન જાણી વાણી, તવ થઈ ગગને અદ્ભરિ (૨) અણુ પરચું વ્રત લેô, દેર્યું જગ સુખ એહ, હરી મન બીહે ઈહ, પ્રશ્ય ધર્મન્સનેહ. હરી શણગારી નારી, તવ જળ –મજજન અંતિ, માન્યું માન્યું પરણવું, ઈમ સવિ નારી કહંતી. (૩) ગુણમણિ–પિટી બેટી, ઉગ્રસેન નૃપ પાસ, તવ હરી જાયેં માચૅ, માથે પ્રેમ વિલાસ, તુર૭ દિવાજે ગાજે; છાજે ચામર કંતિ, હવે પ્રભુ આવ્યા પરણવા, નવ–નવા ઉત્સવ હતિ. (૪) ગોખે ચઢી મુખ દેખે, રાજમતી ભર પ્રેમ, રાગ અમી રસ વરë, હરમેં ખિી નેમ. મન જાણે એ ટાણે, જે મુજ પરણે એહ, સંભારે તે રંભા, સબળ અચંભા તેહ. પશુ-પુકાર. સુણી કરી, ઈણિ અવસરે જિનરાય, તસ દુઃખ ટાળી વાળી, રથ વ્રત લેવા જાય. તબ બાળા દુઃખ-ઝાળા, પરવરિશ કરે રે વિલાપ; કહિયેં જે હવે હું છું ડી, તે દેશ વત આ૫. (૬) સહસ-પુરૂષશ્ય સંયમ, લિમેં શામળ તનુ કંતિ, જ્ઞાન લહી વ્રત આપે, રામતી શુભ શંતિ,૧૧ Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શક્તિ-સ શ્રી જશાવિજયજી કૃત વરષ સહેસ આઉ"', પાળી ગઢ ગિરનાર. પરણ્યા પૂર્વ મહેાત્સવ, ભવ છાંડી શિવનાર. સહસ અઢાર મુનીસર, પ્રભુજીના ગુણુવ ત, ચ્યાલીશ સહસ સુ–સાહુણી પામી ભત્રને અંત, ત્રિભુવન—અખા અ’ખા, દેવી સુર ગામેધ, પ્રભુ–સેવામાં નિરતા, કરતા પાપ-નિષેષ. અમલ ૧૨-કમળ-દળ-લેાચન, શાચન-રહિત નિરીહ, સિંહુ મદન-ગજ ૧૭ભેદવા, એ જિન અ-કલ૧૪અ-બીહુ, શૃંગારી ગુણુધારી, બ્રહ્મચારી શિર-લીહ. કવિ જશવિજય નિપુણ ગુણ, ગાવે તુજ નિશઘ્રીય. (૯) (૮) ક 5 ૧૦૫ (૯૧) (૪–૨૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ—જિન સ્તવન નયરી વાણારસી અવત હૈ। અશ્વસેન કુળચંદ, વામાનંદન ગુણનીલા-હા, પાસજી શિવ-તર્ કે દ પરમેસર ! ગુણ નિતુ ગાઇયે' હૈ. (૧) ફણી લંછન નવ કર તનુ જિનજી,(સ-જલ-ઘનાઘન)–ન્ત, સયમ લિયે શત તીનશ્યુ' હા, સવ કહે જ્યુ.. અન પન્ન પરમેસર. (૨) (૭) વરષ એક શત આઉભું હા સિદ્ધી સમેતગિરીશ, સાળ સહસ મુનિ પ્રભુ તણા હા, સાહૂણી સહુસ અતીશ પરમેસર, (૩) Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૬ શ્રી જશોવિજ્યજી કૃત ભક્તિ–રસ ધરણરાજ પદમાવતી હે, પ્રભુ-શાસન-રખવાળ, રેગ-શોગ-સંકટ ટળે, નામ જપત જપમાળ–પરમે. (૪) પાસ ! આશ પૂરણ અબ મેરી, અરજ એક અવધાર, શ્રીનયવિજય વિબુધ પદ સેવી, જ શ કહે ભવજલ તાર પરમેસર. (૫) (૬) (૪–૨૪) શ્રી મહાવીર–જિન સ્તવન [ ધન્યાશ્રી | આજ જિનરાજ મુજ કાજ સીધાં સવે, તું કુપાકુંભ જે મુજ તુકે, કલ્પતરૂ કામઘટ કામધેનુ નિ, અંગણે અમિય-રસ મેહ વૂઠ-- આજ. (૧) વીર તું કુંપુર-નયર ભૂષણ હુએ, રાય સિદ્ધાર્થ ત્રિસલા તનુજે, સિંહ લંછન કનક વર્ણ કર-સપ્ત-તનુજ, તુજ સમે જગતમાં કે ન જે- આજ. (૨) સિંહપરે એકલે ધીર સંયમ રહે, આયુ બહેત્તર વરષ પૂર્ણ પાળી; પુરી અપાપાયે નિઃપાપ શિવવહુ વર્યો, તિહાથકી પર્વ પ્રગટી દીવાળી– આજ. (૩) સહસ તુજ ચઉદ મુનિવર મહાસંયમી, સાહુ સહસ છત્રીસ રાજે; યક્ષ માતંગ સિદ્ધાયિકા વર સુરી, સકળ તુજ ભવિકની ભીતિ ભાંજે- આજ. (૪) Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન વીસી ૧ ૦૭ તુજ વચન-રાગ-સુખ-સાગરે ઝીલતે, પીલતે મોહ-મિથ્યાત-વેલી, આવીઓ ભાવિઓ ધરમપથ હું હવે, દીજીચે પરમ-પદ હાઈ બેલી – આજ. (૫) સિંહ નિશિ-દીહ જે હૃદય-ગિરિ મુજ રમેં, તું સુગુણ-લીહ અ-વિચલ નિરી, તે કુમત-રંગ_માતંગના યુથથી મુજ નહીં કેઈ લવ-લેશ બહે – આજ. (૬) શરણ તુજ ચરણ મેં ચરણ3--ગુણનિધિ રહ્યા, ભવ -તરણ-કરણ–દમપ શરમ દાખે; હાથ જોડી કહે જશવિજય બુધ ઈયું, દેવ! નિજ ભુવનમાં દાસ રાખે– આજ. (૭) Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ હું પૂ. મહોપાધ્યાય શ્રી જશવિજયજી મ. કૃત ૧૪ બેલની ચોવિશી (તૃતીય). કઠીન શબ્દના અર્થ ટિપ્પણી સ્તવન -૧ ૧. અયોધ્યાનગરી ૨. સુવર્ણ વર્ણ રંગ ૩. દીક્ષા ૪. પા૫ ૫. મોક્ષસુખ સ્તવન ૪-૨ ૧. પુત્ર ૨. સાડાચારસે ૩. શરીરને રંગ ૪. સાવી સ્તવન ૪-૩. ૧. કંચનવર્ણ ૨. શરીર ૩. સાવી ૪. મોક્ષપદ સ્તવન ૪-જ. ૧. પુત્ર ૨. સંસારની જાળ ૩. કામદેવ ૪. રોગ ૫. હંફાવનાર ૬. જગતમાં સૂર્ય સમાન ૭. શેકવિનાના સ્તવન ૪-૫ ૧. બીજા દેવ ૨. મોક્ષ-પદવી ૩. પાંચ ૪. સાધ્વી ૫. તમારી આજ્ઞા સ્તવન ૪-૬ ૧. પિતા ૨. નવા = ઉગતા સૂર્યના જે વર્ણ ૩. ઉંચાઈ, શરીરની ૪. ઈછિતપણું ૫. કલ્પવૃક્ષ Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ૪-૭ સ્તવન ટિપ્પણી 1. સારા ૨. ગુણુરૂપ મણુિથી શેાલતા ૩. મંગળરૂપ લક્ષ્મીના ઘર સ્તવન ૪-૮ ૧. કેવળજ્ઞાનરૂપ લક્ષ્મી ૨. કમળ ૩. પવિત્ર વણ'થી ૪. મુનિઓના મનરૂપ કાયલ માટે આંબા જેવા ૬. મેઘની વૃષ્ટિ જેમ સ્તવન ૪૯ ૧. સતતપણે રહેા ૨. સ’સારને! સંતાપ દૂર કરા ૩. મગરમચ્છ ૪. ચારિત્ર ગુણવાળી સ્તવન ૪-૧૦ ૧. પુત્ર ૨. કવિએ ૩. જીભ સ્તવન ૪-૧૧ ૧. પવિત્ર ૨. એંશી ૩. ગેડા ૪. ચરણ-કમળ સ્તવન ૪-૧૨ ૧. પાડા ૨. ઉમ'ગથી ૩. સીત્તેર ૪. લેાકેાના મનારથ પુરવા ચિંતામણિ જેવા ૫. સંસારરૂપ દાવાનળ માટે મેઘ જેવા સ્તવન ૪-૧૩ ૧૦૯ મેટે ૧. ખૂબ ઘસે' ર. પિતાનું નામ ૪. લછન ૭. વશ સ્તવન ૪-૧૪ ઉત્સવ ૩. પ્રભુજીના ૫. ભૂંડ ૬. પવિત્ર ૧. માતાને પુત્ર ૨. સેાનાના વણુ વાળું ૩. માક્ષ ૪. પ્રત્યક્ષ દર્શન Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૦ શ્રી જશેવિજયજી કૃત ભક્તિ-રસ સ્તવન ૪-૧૫ ( ૧. પુત્ર ૨. પિસ્તાલીશ ૩. મોક્ષરૂપ સ્ત્રીને હાથ ગ્રહણ કર્યો = મોક્ષપદને પામ્યા ૪. ઉત્તમ સ્તવન ૪-૧૬ ૧. હસ્તિનાપુર ૨. રાજાને ૩. પ્રેમભર્યું ૪. હરણ પ. પાપનું વન ૬. ચંદ્રના જેવો ૭. કીતિ ૮. ગુણેના ખજાના રૂપ ૯. ત્રણ ભુવનના પ્રકાશક ૧૦. કહે સ્તવન ૪–૧૭ ૧. હસ્તિનાપુર ૨. બકરો ૩. ચળકાટથી ૪. સ્તવન ૪-૧૮ ૧. હસ્તિનાપુર ૨. પુત્ર ૩. આયુ ૪. રોગ ૫. ઘણું ૬. ઉત્સાહથી ૭. ઉગ્યાથી ૮. ભક્તિથી સ્તનન ૪-૧૯ ૧. કુળમાં સૂર્ય સમાન ૨. બ્રમણ = ભટકવું. ૩. આયુ સ્તવન ૪-૨૦ ૧. ગુણથી ભરેલ ૨. વર્ષ ૩. પ્રભુ ભક્તિમાં લીન ૪. ભવભવમાં ભટકવાનું અટકાવનાર સ્તવન ૪-૨૧ ૧. રાજા ૨. નીલકમળ ૩. ભટકવાનું ૪. માયા રહિત ૫. દિક્ષા ૬. પહોંચ્યા સ્તવન ૪-૨૨ ૧. શ્રેષ્ઠ ૨. અત્યંત બળવાળા ૩. વાસુદેવ = શ્રી કૃષ્ણ ૪. ભયથી ભરેલા ૫. નજીક ૬. જળકીડા Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવિશા ૭. વાજા ૮. શાલતા ૯. થઈયા રામજી ૧૦, દુઃખની જ્વાળા ૧૧. શાંતિદાયક ૧૨, નિળ કમળની પાંખેડી જેવી આંખાવાળા ૧૩. કામરૂપ હાથી ૧૪. ન કળી શકાય તેવા ૧૫. ન ડરે તેવા ૧૬. બ્રહ્મચારીઓમાં શ્રેષ્ઠ તવન ૪-૩ ૧. નાગ ૨. પાણીવાળા = અષાઢી વાદળાની સઘન ઘટાના વણ જેવી કાંતિવાળા સ્તવન ૪૨૪ ૧. અમૃતરસ ર. ક્ષત્રિયકુંડ ૩. પુત્ર ૪. સાતહાથની કાચવાળા ૫. પાવાપુરીમાં ૬. આના ઉપરના પ્રેમ ૭. આધાર .. સારા ગુણવાળા શ્રેષ્ઠ ૯. અન્યમતાના ઉદ્ભુત હાથીઓના ૧૦. જરાપણ ૧૧ ભય ૧૨. પગને ૧૩, ચારિત્રગુણના ભંડારરૂપ ૧૪. સંસારથી તારનાર ૧૫. ઇન્દ્રિયાને દમનાર H 近 ૧૧૧ 卐 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्री वर्धमानस्वामिने नमः શ્રી ભાણુવિજયજી સ્તવન–ચાવિશી [] (૭) (૫–૧) શ્રીરૂષભદેવ–જિન સ્તવન મારા સ્વામી હે! શ્રી પ્રથમ જિણુંદ કે, રૂષભજિનેશ્વર, સાંભળે; મુજ મનની હે જે હું કહું વાત કે, છેડી મનને આંમળે - મેરા) (1) ગુણ-ગિરૂઆ હો અવસર લહી આજ કે, તુજ ચરણે આ વહી, સેવકને હે કરૂણાની લહેર કે, જુએ જે મનમાં ઉમહીર મેરા(૨) તે હોવે છે અંગ-અંગ આહાદકે, ન કહી જાએ તે વાતડી, દયાસિંધુ! હો સેવકને સાથકે, અવિહડ રાખે પ્રીતડી મોરા૦ (૩) Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં વન વીસી ૧૧૦ હવે અંતર હો નવિ ધ ચિત્ત કે, નિજ સેવક કરી લેખ.૬ સેવા ચરણની હે દેજે વળી મુજ કે, નેહભર નજરે પખજો–મેરા (૪) ઘણું તુમને તે શું કહું ? ભગવાન કે, દુઃખ-દોહગ સહુ ચૂર , પ્રેમ-બુધને હે ભાણુવિજયના સ્વામી કે, મનવંછિત તમે પૂર –મેરા. (૫) (૯૮) (૫–૨) શ્રી અજિતનાથ-જિન સ્તવન (દેશી-કંસારાની] અજિતજિન! એાળગ માહરી, એ તે સુંદર સુરતિર તાહરી, હું તે જોવાનું ઘણું ઉમર, પૂરવ પૂછ્યું તુજને મેં લહ –અજિત. (૧) મહારી ભાગ્યદશા જાગી હવે, હવે માહારું ભાગ્ય મળે ! ગંગાજળ નાહ હું સહી, મુજ સમ પુણવંત બીજે કે નહીં–અજિત (૨) મુખ માંગ્યા પાસા મુજ કન્યા, ઈચ્છતા સજજન આવી મળ્યા, એ તે સુરતરૂ ફળીએ આંગણે, દૂધે મેહ વઠા મુજ બારણે -અજિત. (૩). સા૮ Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૪ શ્રી ભાણુવિજયજી કૃત ભક્તિ-રસ હવે સહુ થકી અધિકે હું થયું, જબ મેં તુમ સમ ઠાકુર લહ, સેવકને નિરવહપ તહે, એટલી વિનતી કરું છું અમહે-અજિત... (૪) સકલ સૂરીશ્વરમાં શોભતા, શ્રી વિજયભુસૂરી દીપતા, પંડિતત્તમ પ્રેમવિજય તણે, તુમ દરિસશે ભાણને સુખ ઘણે- અજિત (૫) (૯) (૫-૩) શ્રીસંભવનાથ-જિન સ્તવન [ આસણુ યોગી-એ દેશી] ત્રીજા સંભવજિનની સુખદાયી, પૂરવ પુણ્ય સેવા પામી છે –સાહિબ સૌભાગી. ક્ષણ ઉત્તમને પરસંગે, લહતાં સુખ હોએ અંગે રે સાહિબ૦ (૧) તે તુમ્હ જેવાની જે સેવા, તેહનું શું કહેવું દેવા! રે, સાહિબ, ત્રિભુવનતારક! તુજને મેં દીઠે, અમૃતથી લાગે મીઠે રે-સાહિબ૦ (૨) તુમ ચરણ મુજ મનડું બાંધ્યું, વળી ભક્તિગુણે કરી સાંકુંરે–સાહિબ૦ હરિ-હર દીસ્યું ચિત્ત ન રાખું, એક તુહ સેવામૃત ચાખુંરે-સાહિબ (૩) Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીડી ૧૧૫ હજધરીને સેવક સામું જુએ એ બગશીસ પામું રે, સા. એળગડી એ સાહિબ ! મહારી, ચિત્ત ધર જગ-હિત કારી રે-સાહિબ (૪) ઘણું ઘણું તમને શું કહીએ ! સેવકને સંગે વહીએ રે, સાવ પંડિત પ્રેમવિજય સુપસાયા, ભાણવિજય નમે તુહ પાયા રે –સાહિબ૦ (૫) (૧૦૦) (૫-૪) શ્રી અભિનંદન–જીન સ્તવન [ સાહિબા મહારા! મહીરે મટકતી ચાલરે જાવા નહીં નહીં દઉં રે...એ દેશી.] સાહિબા હારા ! અભિનંદન જિનરાય રે, સાહિબ સાંભળો રે. સાહિબા મારા ! સુરસેવિત તુમ પાય રે -સાહિબ, સાહિબા મારા ! સેવક મનડાની વાત રે - સાહિબ, સાહિબા મારા! કહું તે સુણે અવદાત રે–સાહિબ (૧) સાહિબા મારા! મેટા જનશું છે પ્રીતિ રે -સાહિબ૦ સાહિબા મારા! કરવી તે ખોટી રીત રે –સાહિબ, સાહિબા મારા ! અમ મનમાં તું એક રે –સાહિબ સાહિબા મારા ! અમ સમ તુમને અનેક રે -સાબે (૨) સાહિબા મારા! નિરાગીશું નેહ રે –સાહિબ, સાહિબા મારા ! છટકી દેવે છેહ રે –સાહિબ૦ સાહિબા મારા! શી ધરવી પ્રીત તે સાથ રે-સાહિબ૦ સાહિબા મારા ! તે નિફળ ગગને બાથ રે-સાહિબ (૩) Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૬ શ્રી ભાણુવિજયજી કૃત સાહિબા મારા ! પણ મેટાની જે સેવ રે, -સાહિબ સાહિમા મારા ! નિષ્ફળ ન હેાવે કદૈવ ૨, -સાહિમ સાહિબા મારા ! મુજ ઉપર ભગવાન રે, –સાહિમ સાહિખા મારા ! તુમ્હે હૈાજ્યે મહિરખાન રૅ-સાહિમ (૪) સાહિબા મારા! તપગચ્છમાં શિરતાજ રે, સાહિમ સાહિબા મારા ! શ્રી વિજય પ્રભસૂરી રાજ રે,-સાહિમ॰ સાહિમા મારા ! પ્રેમવિષ્ણુધ પસાય રે, સાહિમ॰ સાહિબા મારા ! ભાણુ નમે તુમ પાય રે-સાહિબ (૫) (૧૦૧) (૫-૫) શ્રી સુમતિનાથ-અન સ્તવન [ માહરૂ મન પાત્યુ' રે માધવ દેખતાં રે ઢેશી,] ધન ધન દિવસ આજને! માહરી રે, ધન ધન વળી ઘડી એહુ ! ધન ધન સમય વળી જે તાહરૂ' રે, દરિશણ દિ' નયણેહમારું મન માન્યું રે સુમતિજિષ્ણુ દશુ રે. (૧) ' સુંદર મૂર્તિ દીઠી મેં તાહરી રે, કેતલે દિવસે આજ નયન પાવન થયાં પ્રભુજી માહુરા રે, પાપ-તિમિર ગયાં ભાજ, --માર્ક (૨) ખાસાર ખિજ મતગાર તે જાણીને રે, કરૂણા ધરા મનમાંહી, સેવક ઉપર હિત બુધ આણીને રે, ધરી વળી હૃદય માહી ~મારૂં. (૩) નિમલ સેવામૃત સુજ આપીએ, જિમ મૂએ ભવનારે તાપ, હવે ઇરિશણને વિરહ તે મત કરા રે, વળી મેટચે મના સતાપમાર્′૦ (૪) ભક્તિરસ Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી ૧૧૭ ઘણું ઘણું શું કહીએ તુમને રે, છે તમે ચતુર સુજાણ; મુજ મનવંછિત પૂરા ઈમ ભણે રે, પંડિત પ્રેમનો ભાણ –મારૂં(૫) (૧૨) (૫-૬) શ્રી પદ્મપ્રભ–જિન સ્તવન [ લાછલદે માત મહાર-એ દેશી. ] શ્રી પદ્મપ્રભ સ્વામ, અરજ સુણે અભિરામ, આજ હે ! શિરનામીરે બહુવિધ પરે વિનવુંછ. તુહે છે જગદાધાર, મુજ સેવકને તાર, આજહ! ધારે છે મુજ સ્વામીજી નિજ ચિત્તમાંજી. (૨) ભગતવછલ ભગવાન, મુજપે હજ મહિરબાનર, આજ હે ! મુજ ઉપરે રે બિમણું નેહલતા ધરી. (૩) તુજ સમ માહરે સ્વામી, હવે ન રહી કાંઈ ખામી; આજહો ! કામિતરે માહરાં હવે પૂરણ થાયશે છે. (૪) પ્રેમવીબુધ સુપસાય, ભાણુ નમે તુમ પાય, આજહે! દેજે રે ભવ-ભવ તુમ પદસેવના. (૫) (૧૦૩) (૫–૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન [ થારા મારા કરછલા-એ દેશી] પાસે સુપાસીજીરાખીએ, સેવક ચિત્તમાં આણી; સલૂણુ. જિમહું અંતર ચિત્તની, વાત કહું ગુણખાણું સલુણ પાસે. (૧) Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી ભાણુવિજયજી કૃત ભક્તિ–રસ કરૂણાવિલાસી તુમ્હે અછે, કરૂણાગાર કૃપાલ; સલૂણા, કરૂણાસરસ સરેાવરે, પ્રભુજી તું છે મરાલ`સલુણા પાસે. (૨) અપરાધી જો સેવક ઘણું, તા પણ નિવ છ ડાય-સલૂણા, જિમ વિદ્યુત અગ્નિ સમી,નવિધ ડે મેઘરાય–સલૂણા–પાસે. (૩) તે માટે છેડતાં થયાં, શાભશેા કિમ મહારાય ! સલૂણા, માંહ્ય ગ્રહ્યાની લાજ છે, ૧૧૨ ઘણું શું તુમને કહાય-સલૂણા-પાસે. (૪) તું છંડે પણ નવી છડું, હું તુને મહારાય-સલૂણા, તુમ ચરણે ભાણ આવીએ પ્રેમવિષ્ણુધ સુપસાય–સલૂણાપાસે. (૫) சு (૧૦૪) (૫–૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભ–જિન સ્તવન [ ઝાંઝરીયાની-દેશી ] શ્રી ચંદ્રપ્રભુ માહુરાજી, તુમ્હે છે. દીનદયાળ, મહેર ધર! મુજ ઉપરેજી, વિનતિ માનેા કૃપાળ-સસનેહા પ્રભુશુ લાગ્યે અવિહડ નેહ જિમ ચાતક મનમેહા-સસનેહા (૧) સજ્જનશ્રુ' જે નેહલેાજી, કરતાં ખમણેા રંગ, દુર્જન જનશુ પ્રીતડીજી, ક્ષણક્ષણમાં મન-ભંગ -ગ્રસનેહા ઉત્તમજનશુ` સણાંજી, તેહ પણ ભલાં નિરધાર, મૂરખ-જનશુ' ગેાઠડીજી,કરતાં રસ ન લગાર-સસનેહા॰ (૩) મનમાં ઈમ જાણી કરીજી, આવ્યે તુમારે પાસ, . Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૯ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી નિરવહિએ હવે મુજને, જિમ પહેચે મનની આશ– સસનેહા (૪) બહુલપણે શું દાખીયેજી, તુમે છે. બુદ્ધિનિધાન, પ્રેમ-વિબુધના ભણશું, રાખે પ્રીત પ્રધાન-સસનેહા (૫) (૧૦૫) (પ-૯) શ્રી સુવિધિનાથ-જીન સ્તવન [અબકે ચોમાસે માં પૂજયજી મેં રહોને–એ દેશી સુવિધ જિર્ણોદ હાંને દરીસણ ઘોને, દિલભર દિલથી હાંરે સ્વામું શેં જુઓને, હસી થારા ચિત્તની વાત મહાને થેં કહેને, પ્રીતની રીતમાં ચું ચું.... વહોને–સુવિધિ. (૧) અંતર ચિત્તની વારતારે, પ્રભુ! કહું તે ચિત્ત ધરોને, પ્રીત-પ્રતીતર જિમ ઉપજે રે, તિમ અવિહડ પ્રીત કરીને –સુવિધિ. (૨) સુંદર તુમ મુખ મહકડે; પ્રભુ! ભાવ્યા અમને, મુજ મન મળવા અતિ ઘણું રે, ચાહે ક્ષણમાં તમને -સુવિધિ. (૩) લલચાવશે દિન કેટલા રે? ઈમ મુજને દિલાસા દઈને, હા-ના મુખથી ભાખીએ રે, બેસી શું રહ્યા? મૌન લઈને –સુવિધિ. (૪) હસિત વદને બોલાવીને રે, આજ મુજને રાજી કરેને, વંછીત દેઈ અમને, તુહે જગમાં સુજશ વરેને -સુવિધિ. (૫) Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી ભાણુવિજયજી કૃત ભક્તિ-સ રાગ સાગ દુઃખ દેહંગ, પાપ તાપ સંતાપ હરીને, પંડિત પ્રેમના ભાણનેરે, તુમ્હે પ્રસન્ન હજા હેજ ધરીને ——સુવિધિ (૬) ૧૦ (૧૦૬) (૫-૧૦) શ્રી શીતલનાથ-જિન સ્તવન [ માયા માહુ ન કીજે - એ દેશી. ] S એ તા શ્રી શીતલ--જિન મેરા, અખ દૂર કરે। ભવ ફેરા એ ' મેં તેા ચરણુo ગ્રહ્મા પ્રભુ તેરા; હા. લાલ પ્રભુ માહુરે મન માન્યા. તા શીતલ મુદ્દા એહુની, વળી શીતલ વાણી જેની, એહ સમ સુરતિ નહી કેહુની—હાલાલ—પ્રભુ॰ (૨) તુમ વાણી ઘણી ઘણી મિષ્ટ, સાકર-દ્રાખથી એ વિશિષ્ઠ, એ તે લાગે છે મુજ ઈષ્ટ, ---ડા લાલ—પ્રભુ॰ (૩) તુમ શીતલ નામ પ્રધાન, મુજ તન ––મન કરી એકતાન; તુમ નામે કરુ કુરખાતા લાલ—પ્રભુ॰ (૪) નિજ ચરણની સેવા દેજા, નિજ બાલક પરે મુને ગણુજચે, આંઠુ ગ્રહીને તુમ્હે નિરવહુ યા—હા લાલ—પ્રભુ॰ (૫) એ તે પ્રેમવિબુધ સુપસાય, ભાવિજય નમે તુમ પાય. તુમ દરસણે આનંદ થાય-હા લાલ-પ્રભુ (૧) . (4) Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીશી ૧૨૧ (૧૦૭) (૫–૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ જિન સ્તવન [ ઘણુ' પ્યારા પ્યારા પ્રાણથી તુ પ્રભુજી એ દેશી,] શ્રીદ્રેયાંસજી (૨) વિનતિ અમતણીજી, માના તુમે (૨) પ્રાણ આધાર હા અમ મનની (૨) વાત એ છે ઘણીજી, એક-વચને ચેર (૨) દાભુ` પ્રકારૐ હૈા.—શ્રી શ્રેયાંસજી૦(૧) માટાને (૨) થાડું જ દાખીએજી, થાડા માંહિ (૨) ઘણે! રે સવાદ હા મુજ મનમાં (૨) ચિંતા એ મટકીજી, ઉપજ તે (૨) હૃદય આલ્હાદ હૈ। -શ્રી શ્રેયાંસજી (૨) હવે જાણ્યુ (૨) ચિત્તમાં વિચારતાંછ, સ્વામી છે। તુમ્હે (૨) મનના જાણુ હા તેહ માટે (૨) ચેડે વીનવુજી, ઘણું તુમ્હને (૨) કેહવુ' અપ્રમાણુ હૈ। —શ્રી શ્રેયાંસજી ૩) સેવકને (ર) કૃપા કરી દીજીએ જી અતિ અદૂભુત (૨) વંછિત દાન હા તુમ્હે પાસે (૨) ગ્યાર અન"ત છે જી, અશ તે દ્યો (૨) ભગવાન એળગજ એ (૨) ચિત્તમાં ધારજ્યેાજી, મુજપે તુમ્હે (૨) હેયા મહિરખાન હા, પતિાત્તમ (૨) પ્રેમવિજય તણેાજી, ભાણવિજય તે (૨) ધરે તુમ ધ્યાન હેા—શ્રી શ્રેયાંસજી॰ (૫) 卐 . હા—શ્રી શ્રેયાંસજી (૪) Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૨૨ શ્રી ભાણવિજયજી કૃત ભક્તિ-રસ (૧૦૮) (પ-૧૨) શ્રી વાસુપૂજ્ય-જિન સ્તવન [ મોતીડાની - દેશી] શ્રી વાસુપૂજ્યજી સાહિબ માહરા, પ્રભુ લાગે છે તુહે પ્રેમ પીયારા; સાહિબા ! જિનરાયા હમારા, મેહના ! જિનરાયા. તમ-મન ચિરા વલું છું તુટુ , હવે અંતર રાખો કહ કિમ અમશું સાહિબા. (૧) દાસની આશા પૂરી પ્યારા, જે નામ ધરાવે છે જગદાધારા–સાહિબા અકળ-લીલા તમ પાસે જે સ્વામી, હિત આણી દીજિયે અંતરજામી–સાહિબા (૨) એતલી વિમાસણ શી છે તુજને ?, એ તે વંછિત દેતાં સ્વામી મુજને,–સાહિબા. બેટ ખજાને નહિ પડે તાહરે, પણ અખય ખજાને હશે માહરે–સાહિબા. (૩) ભલે-ભુંડે પણ પિતાને જાણી, વળી કરૂણની લહેર તે મનમાં આણુ–સાહિબા. અમને મનગત–વંછિત દેજ, પ્રભુ હેત ધરીને સાહમું જે ,–સાહિબા (૪) વારંવાર કહું શું તમને, સેવા-ફળ દેજયે સ્વામી અમને –સાહિબા. પ્રેમવિબુધના ભાણની પ્રભુજી, તુમ નામે દેલત ચઢતી વિભુજી–સાહિબ૦ (૫) Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણા સ્તવન ચોવીશી ૧૨૩ (૧૯) (૫–૧૩) શ્રી વિમલનાથ-જિન સ્તવન [ વીંછીઆની-દેશી] હાંરે લાલા ! વિમળ જિનેશ્વર સેવીએ, એ તે વિમળ અછે તસ નામ રે–લાલા, વિમળવાણુ ગુણ જેહના, જસવિમળ અ છે પરિણામ રે લાલા-વિમલ. (૧) એ તે વિમળ કમળ-દળ પાંખડી, સમ નયન યુગલ છે ભાસ-રે લાલા. મુખ-પંકજ ઘણું વિમળ છે, વળી વિમળ છે મુદ્રા જાસ રે લાલાવિમલ. (૨) દર્શન-ચારિત્ર વિમળ છે, એ તે વિમળ છે કેવળ જ્ઞાનરે –-લાલા, સ્તુતિ સ્તવના જસ વિમળ છે, વળી વિમળ છે શુકલ ધ્યાન -લાલા. વિમલ૦ ૩) સત્તર ભેદે સંજમ કહ્યો,તેહ જ પણ વિમળ છે તાસ રેલાલા. યશકીતિ ઘણું વિમળ છે,ગુણ વિમળ જે ગુણને આવાસ રે –લાલા. વિમલ૦ (૪) પ્રેમવિબુધ સુપસાયથી, ભાણુવિજયને જય જયકાર રેલાલા નિતનિત ચરણકમલ પ્રતે, પ્રણમેં એ પ્રભુના ઉદાર રે. –લાલા. વિમલ૦ (૫) Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૨૪ શ્રી ભાણુવિજયજી કૃત ભક્તિરસ (૧૧૦) (૫–૧૪) શ્રી અનંતનાથ-જિન સ્તવન [ માલિ કેરે બાગમેં–એ દેશી] સુંદર મુરતિ તુમ તણી, પ્યારી લાગે જિમુંદાલો; અહે પ્યારી. ક્ષણ એક સંગ ન પરિહરૂં, તુમ દીઠા આણંદા લે. –અહો તુમ અહા ! પ્રભુ મેહન મારા લે. (૧) કૌમુદચંદ્ર સમાન છે, પ્રભુજી તુમ્હ મુખડું લે -અહે! પ્રભુજી, લગન જાગી જેવા તણી, એહમાં નહીં કુડુંક લે -અહએહમાં. (૨) વિકસિત પદ્મ સમાન છે. સાહિબ, તુમ નયણાં લે –અહે! સાહિબ સાકર દ્રાખથકી ઘણું,મીઠે તુમ વચણ લે-અહો! મીઠાં (૩) આણંદ પામે દેખીને, અનંતજિન તમને રે લે; –અહે! અનંત, હૃદયે ઉલટ આણીને, વંછિત દેજે અમને રે લે– – અહો! વંછિત. (૪) શ્રીવિજયપ્રભસરી ગ૭ધણી, તપગચ્છમાં દિકુંદા લે; –અહા ! ત૫૦ પંડિત પ્રેમના ભાણને, તુમ નામે આણંદા લે. --અહે! તુમ (૫) Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી ૧૨૫ (૧૧૧) (૫–૧૫) શ્રી ધર્મનાથ-જિન સ્તવન [ છાંછ છછ છછ બંદા છાં—એ દેશી ] ને ને ને મુજ ને, ધર્મ છણેશ્વર! પ્યારા મુજરો હોને; જીવન પ્રાણ આધારા–મુજરે(૧) તુજ ગુણ-રંગે અમે પ્રભુ રામ્યા, રાચ્યા નામ સુણીને; અમે દરિસણુના અરથી તુમ કને, આવ્યા દાયક જાણીને-મુજરે(૨) અજર ન કીજે ઘડી એકની હવે, દીજે દરિસણ અમને; દરિસણ દેઈ પરસન કીજે, એ શેભા છે તેમને-મુજર૦ (૨) મુજ ઘટ પ્રગટ આણંદ૩ અતિહુ, નવલી મૂરત પેખી; વિકસિત-કમલ પરે મુજ હિયડું, .. થાએ છે તુમ મુખ દેખી–મુજ રે(૩) મુજ ભક્તિએ તુમ આકર્ષા, આવ્યા છે મુજ ઘટમાં, ન્યૂનતા ન રહી હવે કશી મહારે, મુજ સમ કે નહીં જગામાં-–મુજરો. (૪) સુવ્રતાનંદન સુર-નર-સેવિત, પૂરણ પુરૂ પાયે પંડિત પ્રેમવિજય સુપાયે, ભાણુવિજય મન ભાગે--મુજરો (૫). WWW.jainelibrary.org Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી ભાણુવિજ્યજી કૃત ભક્તિરસ (૧૧૨) (૫-૧૬) શ્રી શાંતિનાથ-જિન સ્તવન [ દીઠી હા પ્રભુ દીઠી જગદ્ગુરૂ તુજ--એ દેશી ] સાહિબ હૈ। પ્રભુ! તુમ્હે સાહિમ શાંતિજિણ', સાંભળેા હા પ્રભુ ! સાંભળેા વિનતિ માહુરીજી; મનડું. હે પ્રભુ! મનડું રહ્યુ. લપટાય, સૂરતિ હા પ્રભુ! સૂતિ દેખી તાહુરીજી--(૧) ર ૧ર૬ આશા હૈ। પ્રભુ! આશા મેરૂ સમાન, મનમાં હા પ્રભુ! મનમાં હુંતી મુજ અતિ ઘણીજી; પૂરણ હા પ્રભુ ! પૂરણ થઈ અમ આશ, સૂતિ હૈ। પ્રભુ ! મૂતિ દીઠે તુમ તણીજી--(ર) સેવક હા પ્રભુ ! સેવક જાણી, સ્વામિ ! સુજશુ હા પ્રભુ! મુજ શું? અંતર નવી રાખીએજી; વિલગાહા પ્રભુ ! વિલગા થરણે જેહ, તેહુને હા પ્રભુ! તેહને છેટુપ ન દાખીએજી––(૩) ઉત્તમ હૈ। પ્રભુ ! ઉત્તમ જનશુ' પ્રીત, કરવી હા પ્રભુ ! કરવી નિચે તે ખરીજી; મૂરખ હા પ્રભુ! મૂરખ શુ' જશવાદ, જાણી હા પ્રભુ ! ઈમ જાણી તુમશુ મે' કરીજી---(૪) નિરવહેવી હા પ્રભુ ! નિરવહુવી તુમ હાથ, મેટાને હા પ્રભુ! મેટાને ભાખીએ શું ઘણુંજી; પ*ડિત હૈા પ્રપ્ર! પડિત પ્રેમનેા ભાણ, ચાહે હૈ! નિતુ ! ચાહે રિશણુ તુમ તણુંજી~~(૫) Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન વીશી ૧૨૭ (૧૧૩) (૫–૧૭) શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન ઘર આજી આંબે મોરીએ દેશી શ્રી જિનરાજજી વિનવી કહું મનની વાત, મહેર ધરી સેવક ભાગી, સુણે વિનતિ તે આ ઘાત--શ્રી. (૧) અવસર પામી કહે પ્રભુ! કુણહિલે તે ગમી જાય, તિમ અવસર પામી તુમ પ્રતે, હું વિનવું છું જિનરાય--શ્રી (૨) સજજન એકાંત મળ્યાં, કહેવાએ મનની વાત; પણ મુજ મનની જે વારતા, તે તે જાણે છે સહુ અવદાત--શ્રી. (૩) પણ એક-વચન જે કહું, તે તે માને થઈ સુપ્રસન્ન અતુલેર અમૃત પાઈએ, જિમ હરખિત હોય મુજ મન્ન--શ્રી (. ભવ-ભવ તુમ પદ-સેવના, હવે દેજ શ્રી જિનરાય પ્રેમ વિબુધના ભાણુને, તુમ દરિસણથી સુખ થાય––શ્રી(૫) Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૧૮ શ્રી ભાણુવિજય કૃત ભક્તિ -સ (૧૧૪) (૫–૧૮) શ્રી અરનાથ-જિન સ્તવન [માના દરજણની–એ દેશી ] શ્રી અરજિન શું પ્રીતડી રે, મેં કીધી એકતા; પ્રીત કરી કપટે રમે, તેમાં સ્વાદ નહિ લિગાર રે --તુમ શું નેહલે રે. (૧) દિન-દિન વધતી, નેહવૃત્તિ એ તે હરેક દાલિદ્ર; શેભા લહે અતિ ઘણ, ભય પામે તેહથી ક્ષુદ્ર રે --તુમ શું. (૨) ઉત્તમ-જનશું પ્રીતડી રે, વાંછિતદાયક હોય; ઈમ જાણ તેમશું પ્રભુ, મેં પ્રીત કરી છે જેય રે --તુમશું. (૩) હવે સેવક જાણી આપણે રે, થાઓ તમે સુપ્રસન્ન હું પણ જાણું તે ખરી, મેં પ્રીત કરી તે ધન --તુમણું૦ (૪) મહીર ધરી મુજ ઉપરેરે, દરિસર્ણ ઘો એક વાર; જિમ પ્રેમવિબુધના ભાણુની, થાયે ઈચ્છા પૂરણ નિરધાર --તુમણું૦ (૫) Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીસી (૧૧૫) (૫–૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ જિનસ્તવન [રામચંદ્ધે ખાગ ચાંપા માહરી રહ્યોરી-એ દેશી] મલ્લિજિષ્ણુ દૃજી વાત, કર્યું તુમ સુણેા? ન મેરીરી; જબ દરિસણુ જેખે તાય, તબ મેરી ગરજ સરરી૦ (૧) અમ મુજથી ડરે સાય, અષ્ટ-કરમ-વય૨ીરી; શુભમતિ જાગીયોય, દુરમતિ માંસેક ડરીરી૰ (૨) અમ પ્રગટયા મુજ ચિત્ત, અનુભવ સૂર' સમારી; તવ લઘોપ દેવ-કુદેવ, દૂર દૂર ધ્યાન થમ્યારી′૦ (૩) લગન” લગી તે સાથ, અમ કર્યુ. સંગ તજુ રી; તુમ ચરણે લપટાય, લપટાય, રહી તે નામ ભજુરી (૪) પુરસન્ન હૈન્યે માય; એહ હું' અરજ કરૂ'રી; પ્રેમવિધ ભાણુ એમ; કહે તુમ આનંદ ધરૂરી૦ (૫) 5 (૧૧૬) (૫-૨૦) શ્રી મુનિસુવ્રતનાથ-જિન સ્તવન [હાંરે મારા ધર્મો જિર્ણ દસ્યુ લાગી પૂર્ણ પ્રીતો-એ દેશી] હાંરે મુજ પ્રાણાધાર તુ મુનિસુવ્રત જિનરાય જો, મળિએ હેજે હળિએ પ્રીત પ્રસંગથી રે લે; હાંરે મુજ સુંદર લાગી માયા' તાહરી જેર જો, અલગા` ૨ ન રહે. હું પ્રભુ ! તુજ સંગથી ૨ લા॰ (૧) હાંરે માનું અમીશ્મ-કચાલાં હેજાળાંઽ તુમ જૈન જો, આ ટ Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઢ શ્રી ભાણુવિજયજી કૃત માહરૂ રે લા૦ (૨) કીજે વાત જો, મેલાવીએ રે ; મનેહુર રે હસિત-વદન પ્રભુ ! તાહરુ. ૨ લે; હાંરે કેાઈની નહિ તીન ભુવનમાં તુમ સમ મૂરતિ જો. એહવી સુરતિ દેખી ઉલ્લુસ્યું મન હાંરે પ્રભુ! અંતર--પડદા ખેાલી કેજ॰ હીઆથી૧ આણી મુજને હાંરે પ્રભુ ! નયન– સલુણે૧૨ સનમુખ જોઈ એક વારજો, સેવકના ચિત્તમાંહિ આણુંઢ ઉપજાવીએ ફ્લેા૦ (૩) હાંરે પ્રભુ! કરૂણાસાગર ! દીનદયાળ ! કૃપાળ ! ને, મહિર ધરિ મુજ ઉપર પ્રીત ધરી હીચે રે લે; હાંરે પ્રભુ ! નિજખાળક પરે મુજ લેખવા જિષ્ણું ! જો, પ્રીત સુરંગી અવિહડ મુજ શુ નિવાહીએ રે લા૦ (૪) હાંરે પ્રભુ ! આંહ ગ્રહ્યાની લાજ છે તુજને સ્વામી ! જો, ચરણુ-સેવા મુજને દેજો હેતે હસી રે લે; હાંરે પ્રભુ પંડિત પ્રેમવિજયના કવિ એમ ભાણજો, પભણેરે જિન–સુરતિ મુજ દિલમાં વસી રે àા૦ (૫) ભક્તિ-સ 5 (૧૧૭) (૫–૨૧) શ્રી નમિનાથ-જિન સ્તવન [અરણીક મુનિવર ચાલ્યા ગાચરી—એ દેશી] શ્રી નમિનાથજી સાહિબ! સાંભળે, મુજ મન–મધુરકર અતિહે રૂઅડે, તુમ ચરણાંમુજ લીનાજી; તુમ ગુણુ-વાસે ભીનાજી—શ્રી (૧) Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૩૧ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી ૧૩૧ હરિ-હરાદિક ધતૂર ઉવેખીને, અબૂઝપ્રત્યય આણી હુમતિમ વાસે તેહ સયા અ છે, બહુ ઈમ અંતર જાણીજી-શ્રી. (૨) તે દેવ છે ડીઝ તુજને આશ્રયે, કરવા ભજન તુમારો; નેહદશા નિજ-દિલમાં આદરી, પ્રભુજી! મુજને તારાજી–શ્રી(૩) ભવ-ભવ તુમ પદ-કમલની સેવના, દે શ્રી જિનરાજે; એ મુજ વિનતિ ચિત્તમાં ધરજે, - ગિરૂઆ ! ગરીબનવાજે છ–શ્રી. (૪). તપગછ નંદન અમરહૂમ સમે, શ્રી વિજયપ્રભસૂરીરાયજી, પ્રેમવિબુધપય સેવક ઈણપરે, ભાણ નમે તુમ પાયજી-શ્રી(૫) (૧૧૮) (૫–૨૨) શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન [જટણીએ દેશી] નયન સલુણું હે વાલહા, સ-સનેહા પ્રભુ નેમ, તે રણ આવીને તુચ્છે, પાછા વળી ગયા કેમ? –નયન (૧) આસ-બાદલની પરે, એવડે ડંબર કીધ, જાન લઈને આવ્યા વહી,પિણ થયા અપ્રસિદ્ધ-નયન (૨) નેહ નિવાહી નવી શક્યા, ક્ષણમાં દીધે છે; Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૫૨ શ્રી ભાણુવિજથજી કૃત ભકિતના એ શી જાદવ રીત છે? જે પૂરણ પાછો ન નેહ –નયન દે લાલચ દેઈને તુચ્છે, કરી નિજ નારી નિરાશ, વચન સહુનાં અવગણી, ગિરનાર કીધો વાસ –નયન (T સિદ્ધ અનેકે વિલસી છે, તેથી કીધે પ્રેમ, ભવ-ભવનીર ના૨ જે મુકે, રીતિ શી છે? તુમ એમ-નયન (૧) ઈસુપર વિપતી બહુપરે, પહુંતી ગઢ ગિરનાર; કેવળ-દરિસણ અનુભવે, પહોતી મુગત–આશ્વર નયન (1) ધન-ધન નેમ-રાજુલ જેણે, પાળી પૂરણ પ્રીત; ભાણ ભણે બુધ પ્રેમને, સાચી એ ઉત્તમ રીત –-નયન (el (૧૧૯) (૫–૨૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન [ધન ધન ધનની હેપી–-એ દેશી] વામાનંદ શ્રી પાસ, મહારી સાંભળે તમે અરદાસ–સાહિબ-સસનેહા અમે સેવક તુમાર, તુહે છે. સાહિબ હમારા હૈ –-સાહિબ (લી સુંદર પ્રભુ તુમ રૂપ, જસ દીઠે હાર્ચે રતિઃ ભૂપ --સાહિબ, For PM Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્તિવન વીશી ૧૩૩ પ્રભુ મુખ વિધુર સમ દીસે, દેખી ભવિયણનાં મન હસે હે–સાહિબ૦ (૨) કમળ-દળ સમ તુમ નયણાં, અમૃતથી મીઠાં વયણ હ; સાહિબ, તુમ અદ્ધ-ચક સમ ભાલ, માનું અધરછ જિમ્યા પરવાળ હે- સાહિબ૦ (૩) શાંતિ–દાંતિગુણ ભરીયે, એ તે અ-ગણિત-ગુણને દરિયે હે-સાહિબ૦ હા શિવપુર સાથ, પ્રભુ તું છે અ-નાથને નાથ હ–સાહિબ૦ (૪) એ તે ભજન કરવા તાહરૂં, પ્રભુ ઉતર્યું છે મન માહરૂં હો–સાહિબ, એ તે પ્રેમવિબુધને શીશ, ભાણુવિજય નમે નિસ-દીશ હે-સાહિબ (૫) (૧૨) (૫–૪) શ્રી મહાવી—જિન સ્તવન [આનંદમય નિરૂપમ ચોવીશમે, પરમેશ્વર પદ નિરખ્યા રે પરમેશ્વર પદ જેહને છાજે, અંતર-ચિત્તથી મેં પરખે રે--આનંદ. (૧) પારક છે દેવશબ્દ ઘણેરા, પણ દેવત્વ તે ન ધરે રે; જમ કનક કહીએ ધતુરને, હેમની ગત તે ન સરે રે--આનંદ૦ (૨) નર તુમ ગુણ-ગણથી રસિયા, તે કિમ અવરને સેવે રે Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી ભાણુવિજયજી કૃત માલતી-કુસુમે લીના જે મધુકર, ૧૩૪ ચિત્ત પ્રસન્ન જિનજીની ભજના એ, અવરર સુરભિ ન લેવે રે-આન ંદ૦ (૩) ઘર આંગણુ ગંગા પામીને, સજ્જન કહા ક્રિમ ચૂકે રે ? ભક્તિ-રસ કુણુ ઉવેખીને મૂકે રે-આન૪૦ (૪) ધ્યેય સ્વરૂપે ધ્યાા તુમને જે, મન વચ કાય આરાધેરે; પ્રેમ વિષ્ણુધ ભાણુ પભણે તે નર, વધમાન સુખ સાથે રે-આનંદ૦ (૫) H Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી ભાણુવિજયજી કૃત ચોવીશી કઠિન શબ્દના અર્થ ટિપ્પણી સ્તવન ૫-૧ ૧. મનની આંટી ૨. ઉમંગથી ૩. સમુદ્ર ૪. કાયમી ૫. ભેદભાવ ૬. ગણ ૭. નેહભરેલી ૮, દુર્ભાગ્ય. સ્તવન ૫-૨ ૧. સેવા ૨. ચહેરે ૩. ઉમંગવાળે ૪. દેશી શબ્દ લાગે છે . નભાવશે. સ્તવન ૫-૩ ૧. ઉત્તમ પુરુષ સાથેના એક ક્ષણના પ્રસંગ= સહવાસથી ૨. ભક્તિરૂપ દોરાથી ૩. અંતરને નેહ ૪. બક્ષીસ=ઈનામ ૫. સેવા ૬-૭ સાથે રાખી નભાવશે. સ્તવન ૫-૪. ૧. વિગત ૨. પ્રીતિ તોડવાની રીત. સ્તવન ૫-૫ ૧. તિમિર નામને આંખને રોગ છે જેથી વસ્તુ મૂળરૂપે ન દેખાય, તે મિથ્યાવરૂપ તિમિર મારી Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૩૬ શ્રી ભાણુવિજયજી કૃત ભક્તિ-રસ ભાવચક્ષુ આગળથી આજે દૂર થયાં. ૨. મુખ્ય ૩. સેવક ૪. હિતબુદ્ધિ ૫. ઉમંગ. સ્તવન ૫-૬ ૧. સુદર–શ્રેષ્ઠ ૨. કૃપાવાળા ૩. બમણી ૪. મનની ઈચ્છાઓ. તવન ૫-૭ ૧. ચિત્ત=હૈયાની, અંતરની ગુહ્યા, ૨. હંસ. સ્તવન ૫-૮ ૧. મનની નારાજી ૨. વધારે. સ્તવન પ-૯, ૧. ઉલટભરેલા ૨. પ્રીતિની ખામી ૩. હસતા મુખે. સ્તવન પ-૧૦ ૧. શરણે આવ્યું છું ૨. સમર્પિત ૩. નભાવશે. સ્તવન ૫-૧૧ ૧. એક શબ્દથી કે ટૂંકા શબ્દોથી ૨. શી રીતે કહું? ૩. ઘણુ વિગતો ૪. નમ્ર અરજી. સ્તવન ૫-૧૨ ૧. પરાણે વળગ્યું ૨. ભેદભાવ ૩. ન સમજાય તેવી શક્તિઓ ૪. મન ઇચ્છિત ૫ સમૃદ્ધિ. તવન ૫-૧૩ ૧. નિર્મળ-સુંદર કમળની પાંખડી. Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન વીસી ૧૦૦ સ્તવન ૫-૧૪ ૧. શરદપૂનમનો ચંદ્ર ૨. ઉત્કંઠા ૩. મેટું ૪. ઉમંગ. સ્તવન પ-૧૫ ૧. ગુણોની ઉમંગભરી વિચારણામાં ૨. વિલંબ મોડું ૩. ઘણે જ ૪. સુંદર ૫. ચહેરો ૬. મનમાં. સ્તવન પ-૧૬ ૧. ખેંચાયેલું ૨. ચહેરે ૩. ભેદભાવ ૪. વળગ્યા ૫. ધક્કો. સ્તવન ૫-૧૭ ૧. વાતનો મેળ ૨. આત્માનું અનુપમ. તવન ૫-૧૮ ૧. અને ૨. તે વધતી સનેહવૃત્તિ ૩. તુચ્છ બુદ્ધિવાળા જી. સ્તવન પ-૧૦ ૧. આંખથી ૨. આઠ કર્મરૂપ વૈરી દુશ્મન ૩. મારાથી ૪. સૂર્ય પ. સમજ ૬. અટક્યું ૭. અંતરંગ પ્રેમ ૮. વળગી રહી. સ્તવન ૫-૨૦ ૧. પ્રેમથી ૨. હળીય=એકમેક થયે ૩. પ્રીતિના પરિચયથી ૪. અંતરની પ્રીતિ પ, આઘે ૬. અમતભર્યા કોળાં–વાટકા ૭. અંતરંગ પ્રેમભર્યા ૮. ભેદભાવરૂપ વચ્ચે પડદે ૯ દૂર કરી ૧૦. અંતરંગ હેત ૧૧. હૃદયથી–સાચા ભાવથી ૧૨. પ્રેમભર્યા. Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૩૮ ભક્તિ-રસ શ્રી ભાણુવિજયજી કૃત સ્તવન ૫-૨૧ ૧. ચરણ-કમળ ૨. મન-ભ્રમર ૩. સુગંધથી ૪. અજ્ઞાનીએ પણ સમજી શકે તેવા બાહ્ય લક્ષણથી અન્ય દેવે ધતૂરા જેવા છે. ૫. દુર્મતિ-કુમતિઓના સહવાસથી તે કુદે આજ સુધી ઉચિત લાગ્યા અને કામ સરશે, એમ ધારી માન્યા-પૂજ્યા. ૬. લૌકિક તે બધા દે ૭. છેડી ૮. એવા. સ્તવન ૫-૨૨ ૧. આડંબર-દેખાવ ૨. જન્મ. જન્મની પ્રેમવાળી ૩. ઘર. સ્તવન ૫-૨૩ ૧. વિનતિ ૨. કામદેવ ૩. ચંદ્ર ૪. ઉલસે છે. ૫. કમળની પાંખડી ૬. કપાળ, ૭. શેઠ, ૮. સમતા. ૯ નિર્વિકારિતા. સ્તવન ૫-૨૪ દેવ શબ્દને ધારણ કરનારા ઘણા છે, પણ દેવને ધારનારા તેઓ નથી, જેમ કેઈ નશામાં ધતુરાને સેનું કહે, પણ હેમ=સાચા સેનાની ગતિ=રીત તેનાથી સરતી નથી. (બીજી ગાથાને અર્થ) ૨. સુગંધ. Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्री वर्धमानस्वामिने नमः શ્રી આણુ ધ્રુવ નજી કૃત સ્તવન–ચાવિશી [૬] (૧૨૧) (૬–૧) શ્રી રૂષભદેવ-જિન ગીત [ શ્રી જિનવાણી મયા કરો—એ દેશી. આદિજિદ મયા કરૂ,૧ લાગ્યા તુમ્હેં શું નેહા રે, દિન-યણી દિલમેં વસે, યું. ચાતક-ચિત્ત મેહા ફ્— અલિ જાઉ વાત સુણેા મેરી॰ (૧) ૩ મરૂદેવી કે લાલન, મૂરતિ નવલ સુહાની રે, અખિયા તપતિ' છુઝાવી, જ્યુ' પ્યાસેકુ' પાની રે; —ખલિ॰ (૨) Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૪૦ શ્રી આણંદવર્ધનજી કૃત ભક્તિરસ તુહ સાહિબ હમ દાસ હૈ, અબ કછુ કર હે દિલાસા રે, આનંદવર ઘનકે પ્રભુ, હમ હે તુમ્હારી આસા રે –બલિ. (૩) (૧૨૨) (૬–૨) શ્રી અજિતનાથ-જિન ગીત [ચલન દેશું પાનીએ દેશી. ] અજિત સયાને સજન! અજિત સયાને, ત્રિભુવન-નાયક સજની, મારા મન માને-સજની (૧) બદન સલુણેસજની, નયન રસીલે, વચન અમૃત રસ, લાગત સીલેપ –સજની(૨) ભગત-વત્સલ નીકે, ત્રિભુવન સ્વામી, જયકે જીવન, મેરે અંતરજામી. –સજની. (૩) બલિ–બલિજાઉં સજની, પ્રભુ ગુન ગાઉં, આણંદવરધન કહે, દરિસન પાઉં. –સજની. (૪) (૧૩) (૬-૩) શ્રી સંભવનાથજિન ગીત [ અવધિ પ્રયુંછનિ-એ હાલ. રાગ-મકહાર.] હે ! સુંદર નામ સેહામણે, સખિ! સંભવનાથ જિમુંદ; હે ! અંગે ઉલટી અતિ ઘણે, Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૪૧ ઝરણાં સ્તવન વિશી સખિ! સુણતાં હુએ આણંદ– વાહેસર ! મુજરો છે જિનરાય !– (૧) છહે ! સહિજે શીતલ ચંદ, મીઠે અભિય રસાળ. હે ! સેના કેરે નદલે, દીઠે પરમ-દયાળ— વાસર (૨) હે ! જિમ જિમ સનમુખ નિરખિયે, સખિ નયણુ નિરમલ થાય. જહેસંભવ નામે હરખિયે, સખિઆણંદ અંગ ન માય-વાહેસર૦ (૩) (૧૨૪) (૬-૪) શ્રી અભિનંદન–જિન ગીત [ હઠીલા વયરીની–દેશી.] અભિનંદન આગળ રહી રે, કર જોડી કહું વાતરે-વાહેસર મેરા પગે લાગી પ્રારયું રે, તુજ વિણે કુણ લહે ઘાત રે –વાલહેસર મેરા સારર કરો પ્રભુ માહરીરે – (૧) અંતર–ગતિ જાણે નહી રે, ઢીલ કરે તે ન્યાય –વાહેસર મારા તું તે ત્રિભુવન સાખીયો રે, મધ્યવરતી જિનરાય રે-વાલહેસર મેરા. (૨) Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી આણુ ધ્રુવ નજી લક્ષ ચઉરાશી જીવનારે, જીવન બિરૂદ સભાળ રે. લક્ષ-અપરાધી આપણે રે, ૧૪૨ આણું નયણે નિહાળ રે–વાલ્ડેસર (૩) 昕 (૧૨૫) (૬-૫) શ્રી સુમતિનાથ-જિન ગીત [દૂલીચ ખાન કે-એ દેશી.] સુમતિ સદા દિલમે ધરા,છડા કુમતિ-કુસંગ, -સલૂણે॰ સાચે–સાહિમ શું મિલેા, રાખા અવિહડ ૧-રંગ-સલૂણે -સુમતિ॰ (૧) પરમાન પદ પાઈ એ, લહિયે વાસ સુવાસ-સલૂણે જગ અપના કરી લીજીયે, અસે સુમતિ નિવાસ–સલૂણે -સુમતિ॰ (૨) ભક્તિ-સ ઉડે અરથ વિચારીયે, ઉડેશુ ચિત લાય-સલૂણે આછેર સંગ ન કીજીયે, આછે ફ્રિ બદલાય–સલૂણે -સુમતિ॰ (૩) રાજહંસ મેાતી ચુંગે, કમઠું ન કર ખાય-સલૂણું૦ જાદુ-ધની પટંતરા, આનંદ સુમતિ ઠહેરાય-સલૂણે ૩ —સુમતિ॰ (૪) 55 Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૪૩ ઝરણું સ્તવન ચોવીસી ૧૪૩ (૧૨૬) (૬–૬) શ્રી પદ્મપ્રભ–જિન ગીત | મન મધુર મહી રહ્યો—એ હાલ] ૫દમ અલંકૃત વિનતિ, પદમપ્રભ જગનાહરે. તુમહ–સરીખે સાહિબ મિજે, તે મુજ શિરપર ચાહ રે –જગજીવન! જિન વિનતિઃ (૧) પંડિતર-સરસી ગોઠડી, મૂરખ શું ઝકવાદરે, મનગમતે મીઠે લહ્યો, કયે કવણ સવારે-જગ (૨) થલપ રોપીને જે રહે, જે સહે સનમુખ ઘાયરે. જયંતપતાકા તે લહે,શૂરા તણે સભાય રેજગઢ (૩) રવિ આગળ જિમ આગીઆ, છે બીજા લખ કેડી રે. ચરણ ન છોડું તાહરી, કહે આણંદ કર જોડી રે–જગ () (૧૭) (૬–૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન ગીત [રાગ સામેરી મહાર—દેશી હાંસલાની] બે કર જોડી વિનવું, સુણજે સ્વામી સુપાસ રે અલવે વિસારો રખે, પહિલી એ અરદાસરે–એ. (૧) મોટા-સરિસી પ્રીતડી, ભરમે મુહગીર હાય રે, જે સનમુખ જેવે નહી, પૂરવ-કરમથી કેય રેબે (૨) સાચા સાજન એાળખી, લાગ્યા તે કિમ છેડે રે. મોતીડેક પાણી મિલ્યાં, કહે તે કવણ વિછેડે રેબે (૩) Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી આણુદેવ નજી છે મનમાન્યાની ચાકરી, છે જગમાં જિનરાય રે, આણંદવરધન વનવે, તુમ્હે ચરણે ચિત્ત લાય રે-એ (૫) ૧૪૪ 55 (૧૨૮) (૬–૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભ—જિન ગીત [ રાગ-જયંતસિરી-આજ નિહેજોરે દીસે નાહુલા—દેશી, વદન અપૂરવ ચંદ્ર પ્રભુ તણા, જોઉં નયણાં નેડિ, તન-મન કેરાં રે કૂંપળ` ઉહસે, પહુ ચેમનમાં કાર્ડિ —વદન॰ (૧) જનમ-જનમની રે તપતિ નિવારવા, પ્રગટ્યા અમૃતપૂર બિંબ મનોહર વિમળ૪ કળાનીલેાપ, શીતલવાન* સનૂર વદન૦ (૨) મુખડું જોતાં પ્રભુ પાતે મિલે, જોઈ જાણે જેહ, આણુંદવરધન પ્રેમ-પતરા, સી સુધારે તેહ = -વદન૦ (૩) ' ભક્તિ–રસ (૧૨૯) (૬–૯) શ્રી સુવિધિનાથ-જિન ગીત [ રાગ-મલ્હાર, મારા સાહિબ શ્રી શીતલનાથ કે-એ દેશી } મન માન્ચે હું સખી! સુવિધિજિષ્ણું કે, મિલવા સુજ અલજો ઘણા, ૧ સુમન તરે હું સખી ! કીજે સેવ કે, પરતક્ષ પિણ રલીયામણેા—મન૦ (૧) Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીસી ૧ અતિ ઝાઝી હે સખી ! મનની વાત કે, એક વચનમાં કિમ કહે ગણગણે છે સખી ! તારા-કેડિ કે. મુંઠિમાં કહે કિમ ગ્રહું, મન (૨) મેરે મનડે હે સખી ! એક સનેહ કે , રાત-દિવસ રમત રહે, કહે આણંદ સખી ભગત–પ્રમાણુ કે, ભાવે તિમ કેઈ કહું- મન () (૧૩૦) (૬-૧૦) શ્રી શીતલનાથ-જિન ગીત [ રાગ કાફી-મુરિ મુરિ ઝરમેહિ ખેલુંગી-એ દેશી.] અબ પ્રભુ શું ઈતની કહું, નીકે અપને દિલહકી વાત હ–અબજ મેરે પ્રભુજી! દુશમન કરમ લગે રહે, મેરી ગેલર ના છેડે આઠ હે, આઠ કે જુદે મને, મહિ ઘેર રહે જડકાર હે–અબ૦ (૧). તુમકું મિલન ન દેતા હૈ, મેરે પૂરવ-કરમ વિલાસ , દુનીયાં સબ લાગતી ફીકી, તાતે જીઉર રહત ઉદાસ હો-અબ૦ (૨). આ. ૧૦ Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૪૬ શ્રી આણુ દવ નજી ભક્તિ-રસ તુમહી તે સુખ પાઈ એ, તુતુ સમરથ શીતલનાથ હા, આનંદ શુ. કરૂણા કરા, નીકે આઈ મિલેં પ્રભુ–સાથ હા-અમ૦ (૩) சு (૧૩૧) (૬–૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ જિન ગીત [ રાગ-દ્રારા-કુમર પુરઃ સાહસી-એ દેશી,] શહેર અડા સંસારકા, દરવાજે જસુ ચ્યાર રંગીલે આતમા, ચૌરાશી લક્ષ ઘર વસે, અતિ મેઢા વિસ્તાર-રગીલે૦ (૧) ઘરઘર મેં નાકિ બને, માહ નચાવનહાર-રંગીલે વેષ અને કેઈ ભાંતકે, દેખત દેખનહાર—ર્ગીલે॰ (૨) ચઉદરાજ કે ચક્રમે, નાટિક વિવિધ પ્રકાર ર’ગીલે ભમરીર ફ્રેંઈ કરત તત્ થઈ, ફિર ફિરિ એ અધિકાર—રગીલે૦ (૩) હાર્યો નિરધાર –રગીલે॰ નાચત નાચ અનાદિકા, હું શ્રી શ્રેયાંસ કૃપા કરે, આનંદ કે આધાર—રંગીલે॰ (૪) 编 (૧૩) (૬–૧૨) શ્રી વાસુપૂજ્યસ્વામી—જિન ગીત [ ઢાળ-વીછીયાની હાંરે સખી ! સાચ વિના કેમ પાઈ એ, સાચી સાહિમ શું પ્રીતિ રે, સખી ! ઝૂઠે સાચા ક્રિ” મિલે, ગૂડૈકી કયા પરતીતિ રે.—સખી૦ (૧) Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી ૧૪૭ હાંરે સખી ! સાચેમેં સાહિબ મિલે, ગૂઠેકે નહી કેય રે; સખી! ચામ, દામ ચલાઈયે, જે ભીતરી સાચા હાય રે.–સખી. (૨) હાંરે સખી ! મુખ મીઠે કિસ કામકે? ભીતરિકે સાચે સાચ રે; સાચે રંગ ન પાલટે, સાહિબકું પ્યારે સાચ રે–સ. (૩) સાચે દિલશું સેવીયે, શ્રીવાસુપૂજ્ય જિન રાયરે મેરે અંતરયામી જિનકે, આનંદવરધન ગુણ ગાય રે–સ (૪) (૧૩૩) (૬–૧૩) શ્રી વિમલનાથ-જિન ગીત [વીરે વખાણી રાણી ચલણજી-એ દેશી.] વિમલ-કમલ-દલ આંખડીજી, મનહર રાતડી રેહ પૂતલડી-મધ મિ તારિકા, શામલી હસિત સ-સનેહ-વિમલ૦ (૧) ઈદ્રતણાં મન રંજતીજી, લલક લેતી સુકુમાલ અ–થિર ચંચલ છે અવરની, મોરા પ્રભુ તણી પરમદયાળ–વિમલ. (૨) વાંકડીભમુહ અણીયાલડીજી, પાતલડી પાંપણ પંત મરલેપ અમૃત વરસતીજી, સહિત સહામણિ સંત-વિમલ૦ (૩) Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૪૮ શ્રી આણુ ધ્રુવ નજી ભક્તિરસ વિમલ મારૂ મન કરી વીનવુજી, સાંભળે વિમલજિષ્ણુ દ આાણું નયણુ નિહાળજ્યેાજી, ટાળો દુખતણા વૃંદ—વિમલ૦ (૪) '; (૧૩૪) (૬–૧૪) શ્રી અનંતનાથ–જિન ગીત [ રાગ મારૂ-ઉમિયાને શત્રુ વિના ન સુહાચે-એ દેશી ] પ્રભુજી ! તુ ત્રિભુવન-નાથ અનંત, મારા પ્રભુ! ત્રિભુવન-નાથ અનંત રે; ગુણ અનંત પ્રભુ તાહેરા—જીરે જી પાર ન પામે કાઈ, પ્રભુજી ! મારા પ્રભુ ! પાર ન પામે કોઈ અંતરયામી તું માહેરા. જી રે ૭ (૧) પ્રભુજી! મુજ મનડાની વાત, મારા, પ્રભુ ! મુજ મનડાની વાત રે તુમ વિષ્ણુ કુણુ આગળ કરૂ? જી રે જી પ્રભુજી! તુ' દુઃખ જાણુણહાર, મેારા પ્રભુ! તુ દુખ જાણુણુહાર રે સ્ત્રીજો ક્રમ હીયડે ધરૂ'. જી રે છ (૨) પ્રભુજી ! સ્વારથીએસ'સાર, મારા પ્રભુ ! સ્વારથીએ સંસાર રે મન-માન્યા. મનમેં વસે, જી રે જી અણુખિં કરૂ એક સાથી,ર Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ # રણું સ્તવન વીશી ૧૪ મેરા, પ્રભુ! અણુખિ કરૂં એક સાથી રે એક દીઠા મન ઉ૯લસે. જી રે જી (૩) પ્રભુજી! તું તે નિકલંક સ્વરૂપ, મારા પ્રભુ! તું તે નિકલંક સ્વરૂપ રે; તું અવિહડ હે ભવભવે, જી રે જ પ્રભુજી ! માહરે તુમ્હશું નેહ, મેરા પ્રભુ! માહરે તુમસું નેહ રે આણંદવરધન વિનવે. જી રે છ () (૧૩૫) (૬–૧૫) શ્રી ધર્મનાથ-જિન ગીત [ રાગ મેવાડ–દેશી માના દરજણની ] પરમેસરશું પ્રીતડી રે, કિમ કીજે કિરતાર પ્રીત કરંતા દેહલી રે, મન ન રહે ખિણ એકતાર રે– મનડાની વાતે જે રે, જુજુઈ૩ ધાતે રંગ–બિરંગી રે, મનડું રંગ બિરંગી રે મનડાની. (૧) ખિણ ઘેડે ખિણ હાથીએ રે, એ ચિત ચંચલપત ચુંપદ વિના ચાહે ઘણું, મન ખિણ રાતું ખિણ સ્વેત રે-મનડા (૩) ટેક ધરીને જે કરે, લાગી રહે એકંત પ્રીતિ–પટંતર તે લહે,ભાંજે ભવની ભ્રાંત રે–મનડા (૩) Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૫૦ શ્રી આણુ વધુ નજી કૃત ધર્મનાથ-પ્રભુશું રમેરે, ન મળે ખીજે ડ્રામ આણંદવરધન વિનવે, સા સાથે વંછિત કામ રે–મનડા૦(૪) (૧૩૬) (૬-૧૬) શ્રી શાંતિનાથ-જિન ગીત [ રાગ બિહાગા-નાચે ઈંદ્ર આણંદ. -એ દેશી] ભગત-વત્સલ પ્રભુ ! સાંભળે, એલ લે? અરદાસ રે છેડતા કિમ છૂટશે, 卐 કરશેાર પાસે દિલાસરે~~ભગત॰ ( તુમ્હ–સરિખા સાહિમા તણી, જો સેવા નિષ્ફળ થાય રે લાજ કહે। પ્રભુ ! કેહને ? સેવકનુ શુ જાય રે ?—ભગત૦ (૨ છાંડેરે ? ગુણુ દેખાડીને હેળવ્યા, તે કિમ કેડા જિહાં જલધરપ તિહાં આપીએ, જો પેાતાના સા-વાતે એક 6 • ભક્તિ પી-પીઉ કરી મુખ માંડૅરે—ભગત૦ (૩ લેખવે, તે લેખે ન વિચારે રે; વાતડી,’ ભવ—ાન્ય પીડ નિવારારે—ભગત॰ ( તુમ્હ–સરિખા કેઉ દાખવા, કીજે તેહુની સેવરે આણંદન પ્રભુ શાંતિ, અચિરા-નંદન. દેવરે—ભગત૦ (૫) 卐 Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્તવન ચાવીશી (૧૩૭) (૬-૧૭) શ્રી કુંથુનાથ-જિન ગીત [રાગ સારંગ-મહાર-દેશી નદલની ] સાહિબ ! સકળ દુનીકેા માનુ ૧ ઝરણાં મુગતિ૨-૨મણિ-શિર-ટીકેા હે; મન-૨'ગ મચે.ક મનમોહન મુખ જિનકેા, અહૈ। શું જિનેસર! નીકા હૈ-મન૦ (૧) મન મૂરખ કર્યુ ન પતીએ" ? દિન-દિન તન યૌવન છીજેપહા; મન૦ પલ-પલ દિલ ભીતર લીજે, પ્રભુ શુ રંગરેલીયાં કીજે હા—મન॰ (૨) શ્રી—ન...દન પ્રભુ પહિચાન્ચે, તબ હીતે મા, મનમાન્યાહા—મન૦ આણુ ભરિ પ્રભુ ગુણ ગાયા, મારા સેાવત વખત જગાયા હા—મન૦ (૩) 綸 (૧૩૮) (૬–૧૮) શ્રી અરનાથજિન ગીત [ દેશી-અલબેલાની, અરજ સુણેા અરનાથજીરે લાલ, દેવી-તદન દેત્ર; જાઉં વારીરે ચાહ ધરી ચિત્તમે' ખરી રે` લાલ, ૧૫૧ મેટે?-પ્રભુકી ચાકરી રે લાલ, સેવ કર્ડ નિતમેવ—જાઉં′૦ (૧) માટે અવસર કાજ—ાઉ Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૫ર સત્સંગત માલક મારા શ્રી આણુ વધુ નજી કૃત લાલ, ઢીજે અવિચલે, રાજ—જાઉં. (૨) લાગત કામલ મીરાપ રે લાલ, કાચું વચન અમાલ; જાઉં માતા તન-મન ઉલ્લુસે રે લાલ, મહિર॰ કરે! મનમેં ધરીરે લાલ, સુનિ માલકકે મેલ—જાઉં॰ (૩) રાખા માહિ હજૂર-જાઉં આણંદકે પ્રભુ માનીયે રે લાલ, ભક્તિરસ આતમરામસ-નૂર-જાઉં (૪) 卐 (૧૩૯) (૬–૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ-જિન ગીત ( રાગ—ગાડી.) માહન મેહુલ અનાય, મૂરતિ કનક રચીરી, ઉત્સવ બરની ન જાય, યૌવન રૂપ મચીરી......(૧) પૂરવ-ભવકે મિત્ત, આએ છેઠુ રાજારી, હુંયવર–ગયવર ·કાડ, પાયક રથ તાજારી.....(૨) માહન-મૂરતિ સંગ, પ્રતિઅે નૃપતીરી, પૂરવ-ભવકી પ્રીતિ, તપ-સ`ઘાત પ્રતીરી.....(૩) મલ્લી મહીરી રૂપ, ત્રિભુવન-નાથ ભઈરી. અજબ કરમડી રેખ, અંત લગે નિબહિરી..... (૪) ઉલસત અગાઅંગ, પ્રભુકાં નામ લિયેરી, આનંદ વદન સુરગ, મન મગન કિચેરી.....(૫) Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્તવન ચોવીશી ૧૫૩ (૧૪૦) (૬-૨૦) શ્રી મુનિસુવ્રત–જિન ગીત [ રાગ : જેસિરી-દેશી પારધીયાની ] સુણ! પંજરકે પંખીયારે, કરી મીઠે પરિણામ –પંખીડા. તું હું તોરે રંગકારે, જ૫ હું જિનેશ્વર નામ રે–પંખીના મેરે જીઉકા સુડા નીકે રંગકા રૂડા એ તે બેલે રે બેલે. પ્રભુને પ્યાર શું રે, ખેલે કરી એક-તારરે–પંખી- (૧) ઉડત-ફિરત અનાદિકારે, ન મિટે ભૂખ ને પ્યાસ રે ચ્ચારદિનકા ખેલનારે, યા પંજરકે વાસ–પંખી (૨) ઈત ઉત ચંચન લાઈ ચેરે, રહીયે સહજ–સુભાય રે મુનિસુવ્રત પ્રભુ થાઈલેંરે, આણંદ શું ચિત લાય રેo (૩) (૧૪ત) (૬-૨૧) શ્રી નમિનાથ-જિન ગીત [.રાગ-મારૂ | મારું મન લાગ્યું રે વિમાનંદ શું રે, દેખાઉં તે દુખડાં જાય રે ભવ-ભવ કેરી તપતિ નિવારીચું રે, સુખ અનંતા થાય રે મેરૂં (૧) વન અતિ મોટું રે અટવી દેહિલી, રાશી લાખ ખાણું રે ભૂલા ભમતાં પાર ન પામીયે રે, મહેર તે છાયા મેરા પ્રાણ રેમેરૂં ... (૨) Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૫૪ શ્રી આણંદવર્ધનજી કૃત ભક્તિ-રસ મારગ દિખાએ રે ! પ્રભુ મિલવા તણેરે, દિએ દરિશણ મહારાજ રે ભગત ઉધારે રે આણંદ આપણે રે, નિમિજન ! સારો મારાં કાજ રે– મેરૂં. (૩) (૧૪૨) (૬-૨૨) શ્રી નેમિનાથ-જિન ગીત [ રાગ-ધન્યાશ્રી-લિમ ગુજરી-એ દેશી ] યૌવન પાહુના, જાત ન લાગત વાર–યૌવન ચંચલ યૌવન થિર નહી રે, જાન્યો નેમિ-જિન-યૌવન. (૧) નીંદ ન કીજે જાગી રે, અંત સહી મરના-યૌવન બાલર-સંધાતી આપણા, દેખે ! કિહાં ગયે બાલપના–યૌવન. (૨) નવલ વેષ નવ યૌવનપણે રે, નવલ-નવલ રચના-યૌવન અલય–ભરમકે કારણે, લેખે_કીજત-ફેલ – ઘના– યૌવન. (૩) દુનિયાં રંગ-પતંગ-સીરે, વાદલસેન્સજના-યૌવન એ સંસાર અસારહે છે, જાગતકે સુપના–ીવન. (૪) તેરન હિંતે ફિરિ ચલે, સમુદ્રવિજય નંદના–ચૌવન આણું કે પ્રહ નેમજી મેરી ઘરી–ઘરી વંદના-યૌવન. (૫) (૧૪૩) (૬-૨૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન ગીત [ રાગ-કાફી પ્રભુ ? નરગ પડતાં રાખીયે-એ દેશી ] મેરે જીયમેં લાગી આસકી, હું તે પલક ન છોડું પાસ રે જયું જાને હું રાખીએ, તેરે ચરનકા હું દાસ રે-મેરે. (૧) Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી ૧૫૫ કહ્યું કહે કેઈ લેકર દિવાને, મેરે દિલ એક-તાર રે મેરી અંતર-ગતિ તુંહી જાનત,એર ન જાનહાર રે...મેરે (૨) મેહેર તમારી ચાહીએ, મેરે તુમહી સાથ સહ રે, આનંદ પ્રભુ પાસ મનહર, અરજ અહારી એહ રે-મેરે. (૩) (૧૪૪) (૬-૨૪) શ્રી મહાવીર–જિન ગીત (સીમંધર કરે મયા-એ દેશી) તું મન માન્યોરે વીરજી, ત્રિશલાનંદન દેવ ભવ-ભવ સાહિબ! તું હ તું તુજ સારૂં રે સેવ-તું. (૧) વયણ સંભારૂં રે તારાં, વાધે ધરમ-સનેહ, હૈડું કૂંપળ-પાલવે, પ્રફુલિત થાયે રે દેહ–તું. (૨) જે તુજ વચને રે ચાલીએ, તે હુયે રૂડી રીત, સુખ અનંતા પામીએ, કીજે તુહશું જે પ્રીત—તું. (૩) આદિત–કુલ ગિરિ–ચંદ્રમા, સંવત ખરતર વાણ ચઉવીશે જિન વીનવ્યા, આતમ હિત મન આણ-તું. (૪) જિનવર્ધમાનપ મયા કરે, ચકવીશમા જિનરાય ! મહિમાસાગર વિનતિ, આણંદવર્બન ગુણ ગાય-તું. (૫) Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી આણુંદવર્ધનજી સ્તવન ચેવિશી કઠિન શબ્દના અર્થ ટિપ્પણું સ્તવન ૬-૧ ૧. દયા કરનારા અથવા દયાની ખાણ, ૨ ઓવારી જાઉં, ૩ લાડલા પુત્ર, ૪ રાગાદિતાપને શમા વનારે. સ્તવન ૬-૨ ૧ શાણા કુશળ–હોંશિયાર, ૨ મારા મનને, ૩ શરીર, ૪ લાવશ્ય–કાંતિવાળું, ૫ શીતળ. ૬ સુંદર રતવન ૬-૩ હરખ-ઉમંગ, ૨ પ્રણામ. સ્તવન ૬-૪ ૧ માર્મિક વાત, ૨ સંભાળ–દેખરેખ. રસ્તવન ૬-૫ ૧ દઢ, ૨ હલકા, ૩ વહેચણી. Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણ સ્તવન વીશી ૧૫૭ તવન ૬-૬ ૧ પ લંછનથી શેભતા, ૨ પંડિતેની સુંદર, ૩ માથાકૂટ, ૪ કડવામાં, ૫ મેદાનમાં જે ટક્યો રહે, ૬ જે સામા ઘાને ઝીલે, ૭ તે જયપતાકા મેળવે ૮ સ્વભાવ. સ્તવન ૬-૭ ૧ ક્યારેય વિચારો નહિ, ૨ મેંઘી, ૩ મતીમાં જે પાણી મળ્યું છે. સ્તવન ૬-૮ ૧ મુખ, ૨ રોમાંચ, ૩ તા૫, ૪ નિર્મળ. ૫ કલાયુક્ત- સંપૂર્ણ, ૬ શીતળકાંતિ, ૭ તેજસ્વી, ૮ ભેદભાવ.. સ્તવન ૬ ૧ ઉમંગ, ૨ સુંદર, સ્તવન ૬-૧૦ ૧ સારી, ૨ સબત. ૩ લાકડાની જેમ જડ = સજજડ રીતે ૪ જીવ. સ્તવન ૬-૧૧ ૧ ચેકમાં, ૨ ઘુમરી, ૩ નિચે કરીને. સ્તવન ૬-૧૨ ૧ ચામડાનાં નાણાં, ૨ અંદરની ચીજaછાપ. તવન ૬-૧૩ ૧ નિર્મળ કમળની પાંખડી જેવી, સુંદર, ૩ વાંકી કુટી, ૪ પાતળી પાંપણ, ૫ હાસ્યમાં.. Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૫૮ શ્રી આણંદવર્ધનજી કૃત ભક્તિ-રસ સ્તવન ૬-૧૪ ૧ વળી, ફરીથી, ૨ મારો સહચારી, ૩ એક આપને જેવાથી. સ્તવન ૬-૧૫ ૧ હે પ્રભુ! ૨ એકાગ્ર, ૩ જુદી જુદી રીતે દેડી રહેતું મન, ૪ ભાત ભાતના રંગ વલણ કરનારું, ૫ ચંચળતાને કારણે, ૬ તૃપ્તિ, ૭ પ્રેમને ભેદભાવ. સ્તવન ૬-૧૬ ૧ ગર્ભિત ઠપકા રૂપે વિનંતિ, ૨ સાચું સાત્વન કરશે, ૩ સંપર્ક–પરિચય વધુ ગાઢ કર્યો. ૪ પીઠ, ૫ મેઘ, ૬ ચાતક, ૭ માને, ૮ હિસાબ. સ્તવન ૬-૧૭ ૧ બધાયમાં શ્રેષ્ઠ ૨ મેક્ષરૂપ સ્ત્રીના માથાને તિલક, ૩ મસ્ત થયું, ૪ વિશ્વાસુ થતું નથી, ૫ ક્ષીણ થાય છે, ૬ મનને અંતર્મુખ બનાવવું, ૭ મારૂં, ૮ સૂવાને સમય, જાગૃત કર્યા. સ્તવન ૬-૧૮. ૧ લાગણી, ૨ સાચી, ૩ મેટા પ્રભુની સેવા મોટા અવસર-પ્રસંગ માટે નિવડે છે., ૪ ગાંડ-ઘેલે, ૫ મધુર ૬ કાચી બુદ્ધિ બાળકના, ૭ દયા, ૮ સેવામાં. સ્તવન ૬-૧૯ એગણી શમા તીર્થંકર શ્રી મલિનાથ પ્રભુએ પિતાને પરણવા આવનાર પૂર્વભવના છ રાજાઓને પ્રતિબંધ કરવા જે પેજના કરેલ, તેનું વર્ણન આ સ્તવનમાં છે. Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી ૧૫૯ ૧ સુંદર, ૨ સોનાની, ૩. પાયદળ સૈન્ય, ૪ સુંદર સેનાની બનાવી રાખેલ મૂર્તિ (અંદર વિવિધ મિષ્ટાન નાંખી કહેવાટવાળી)ના લીધે, ૫ સ્ત્રી રૂપે. સ્તવન ૬-૨૦ ૧ શુભ, ૨ જીવરૂપ હે સૂડાપપટ, ૩ સુંદર રંગવાળે, ૪ આમ–તેમ, ૫ ચાંચ=મુખ, ૬ સહજ સ્વભાવમાં. સ્તવન ૬-૨૧ ૧ તા૫, ૨ મેહથી, ૩ ઢંકાયેલા, સ્તવન ૬-૨૨ ૧ મહેમાન, ૨ બાળપણના મિત્ર, ૩ ચેડા જીવન કારણે, ૪ જુએ, ૫ કરે છે, ૬ તેફાન, ૭ ઘણું, ૮ હળદરના રંગ જેવી ૯ વાદળ જેવી. સ્તવન ૬-૨૩ ૧ તૃણુ પ્રેમ-રાગ, ૨ આગળ, ૩ તમારી. સ્તવન ૬-૨૪ ૧ કરૂં, ૨ ઉલ્લાસ, ૩ પ્રગટે, ૪ આદિત્ય=૧૨, કુલગિરિ=સાત ચંદ્રમાએક અર્થાત વિ. સં૧૭૧૨ વર્ષ, ૫ દયા. Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી વર્ધમાનસ્વામીને નમ: શ્રી લક્ષ્મીવિમલવિજયજી સ્તવનચેાવીશી (૧૪૫) (૭–૧) શ્રી રૂષભદેવ—જિન સ્તવન (સાહિબ! બહુ જિનેસર વિનવું–એ દેશી) તારક ! રૂષભ – જિનેસર ! તું મિલ્યો, પ્રત્યક્ષ પિત સમાન હો, તારક! તુજને જે અવલંબીયા, * તેણે કહ્યું ઉત્તમ-સ્થાને છે. તારક! (૧) તારક ! તુજ વંદન-પૂજન કરી, પવિત્ર કરૂ નિજ દેહ હે, તારક! તુજ ગુણ સ્તવનાએ સ્તવી, જીહા કરૂં અમૃત લેહNહે—તારક ! (૨) તારક ગુણ અનંતા તારા, કુણ કહી લહશે પાર હો? Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી તારક ! કેવળી–કેાડી { મિલે કટ્ટા, જાણે ન કહે નિરધાર હા—તારક! (૩) તારક ! ગણધર મુનિવરે સ્તબ્યા, સ્તવીયેા દેવની કાડ હા, તારક! તે પણ હું તુજને સ્તવું, ભક્તિ કરૂ તસ હેડ હા—તારક ! (૪) તારક ! મરૂદેવી માતાને નમું, રત્ન-કુક્ષિ ધરનાર હૈ, તારક ! નાભિરાયા - કુલચંદàા, સકલ-જંતુ આધાર હા—તારક ! (૫) તારક! સુમ`ગલા-સુનંદા તણેા, પ્રીતમ પ્રભુ વિખ્યાત હા, તારક ! શ્રી પુંડરીક-ગણધર તણેા, પિતામહ ગુરૂ જગ-તાત હા—તારક ! (૬) તારક ! तुम નામે રિદ્ધિ સ`પજે, વાધે કી તે અ-પાર હૈ, તારક! શિવ-લચ્છી સહજે મળે, ૧૧ સફળ થાયે અવતાર હે—તારક ! (૭) 5 (૧૪૬) (૭–૨) શ્રી અજિતનાથ-જિન સ્તવન (ચંદ્રપ્રભ મુખચંદ સિખ ! મુને દેખણ દેએ દેશી) અજિતદેવ જિતકામ૧ પ્રભુ ! સિદ્ધ સાધન હૈ! અનંત ગુણના ધામ;-પ્રભુ॰ . મુનિજન આતમારામ પ્રભુ સર્વે મેહ-કામ-પ્રભુ૦ (૧) સાધનતા નવિ એલખે—પ્રભુ સાધ્યુપ પેાકાયે મુખ—પ્રભુ અવર આ. ૧૩ Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કર શ્રી લક્ષ્મીવિમલવિયજી કૃત ભક્તિરસ આવિર્ભાવે કિમ હવે? –પ્રભુ, સહજાનંદ અતિ સુખ- પ્રભુ (૨) વાંછિત નગરી–નામથી–પ્રભુ, સાંભળી જિમ ભડવાય-પ્રભુ વિપરીત દિશે સંચરે-પ્રભુ, નિકટ કેણિપણે થાય?-પ્રભુ (૩) કેઈ કહે નિરંતર-પ્રભુ, રહિત પરંપરા હેત-પ્રભુ, તે પણ કારજ નવિ-લહે પ્રભુ, આગમ (અ) ગૃહિત સંકેત–પ્રભુ (૪) ભૂખ મિટે ભોજન કર્યું પ્રભુત્વ ભજન કારણ જય-પ્રભુત્વ વૃષ્ટિ-વાયુ જનનાદિકા પ્રભુ ઇંધણ –અગન સંજય–પ્રભુ (૫) કારણતા બહુમાનથી–પ્રભુ કારજ પ્રજન જાણુ–પ્રભુ, પ્રષિત વારિવારિ જપ-પ્રભુ ઉદ્યમ પ્રાય પ્રમાણ-પ્રભુ (૬) મૂરતિ તાહરી દેખીને-પ્રભુત્વ ધરિઅ-મૂરતિભાવ-પ્રભુ કરતિ લેકે વિસ્તરી પ્રભુ વિરપે અનાદિ તાવ-પ્રભુ (૭) R Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -ઝરણાં. સ્તવન વીશી ૧૬૩ (૧૪૭) (૭–૩) શ્રી સંભવનાથ-જિન સ્તવન [ રૂષભજિનેસર પ્રીતમ માહરે રે-એ દેશી] સંભવજિન !'સંભવ સમતાતણેરે, સકળ ભવિકને જાણ પ્રભુ દેખીને દ્વેષ જ ઉપજે રે, તે મિથ્યાત અથાણુ-સંભવ૦ (૧) વિષય વિરૂપ-વિપાક જ છડીયે રે, ધરીયે સહજ-સભા-સંભવ પર-પરિણતિ તે સવિ દૂરે તરે, ઉલસે આતમ-ભાવ-સંભ૧૦ (૨) કરૂણા મૈત્રી માધ્યશ્ય મુદિતા રે, ભાવન-વાસિત સાર; ચરણ-કરણધાર તે આચરે રે, ઉપશમ-રસ જલધાર -સંભવ (3) લાઘા-નિંદા એ દેએ સમ ગણે રે, નહી મન રાગ ને રેષ; પ્રભુ–ગુણ પ્રભુતાને તે અનુભવેરે, હાર્યે ભાવને પોષ-સં. અનુકમે કેવલનાણું ભજે ભજે રે, સુખ-સંભવ-સમુદાય; કીતિવિમલ પ્રભુને ચરણે રહે રે, શિવલચ્છી ઘર થાય -સંભવ (૫) (૧૪૮) (૭–૪) શ્રી અભિનંદન–જિન સ્તવન પિંથડે નિહાલું રે બીજા જિન તણે રે-એ દેશી આણા વહીયે રે ચોથા જિનતણું રે, જિમ ન પડે સંસાર; આણા-વિણ રે કરણી સત કરે રે, નવિ પામે ભવ પાર; -આણ૦ (૧) Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૬૪ શ્રી લક્ષ્મીવિમલવિજયજી કૃત ભક્તિ–રસ જીવ- રધું રે સંયમ–તપ કરે રે, ઊર્ધ્વ-તુંડક આકાશ, શીતલ પાણી રે હેમરતી (ડતુ) સહેરે, સાર્ધ ચગ-અભ્યાસ-આણા (૨) દેવની પૂજા ભગતિ અતિ ઘણી રે કરતા દીસે વિશેષ, આણુ-લેપી જિન-મત-સ્થાપના રે, ન લહે આતમ લેશ -આણ૦ (૩) આણું તાહરી રે ઉભય-સ્વરૂપની રે, ઉત્સગને અપવાદ; વ્યવહાર શેભે રે નિશ્ચય–નયથકી રે, કિરિયા-જ્ઞાન સુવાદ-આણ૦ (૪) સુંદર જાણી રે નિજ-મતિ આચરે રે, નહિ સુંદર નિરધાર; ઉત્તમપાસે ૨૧°મનીખી પાધરી રે, જે જે ગ્રંથ-વિચાર–આણ૦ (૫) ધન તે કહિએ રે નર-નારી સદા રે, આસનસિદ્ધિક જાણ; જ્ઞાતા શ્રોતા રે અનુભવી સંવરી રે, માને છે તુજ આણ–આણ૦ (૬) દેય કર જોડી માંગું એટલું રે, આણુ ભવ-ભવભેટ;૨ વાચક દીજે રે કરતિ શુચિ પ્રભુ રે, આણું ભવ–લછિ૩–બેટ-આણ. (૭) 1 Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન વીમા (૧૪૯) (૭–૫) શ્રી સુમતિનાથ-જિન સ્તવન [જગ-જીવન જગ-વાલોએ દેશી] સમકિત તાહરૂં સહામણું, વિશ્વ-જંતુ-આધાર–લાલ રે; કૃપા કરી પ્રકાશીયે, માટે તે મેહ–અંધાર-લાલ રે સમકિત (૧) નાણુ–દંસણઆવરણની, વેણી મેહની જાણ-લાલ રે; નામ-ગોત્ર-વિદનની સ્થિતિ, એક કેડીકેડ-માણ–લાલ રે–સમકિત (૨) યથા પ્રવૃતિ-કરણ તે ફરસે અનંતી વાર-લાલ રે; દરશન તાહરૂં નવિ લહે, દુરભવ્ય-અભવ્ય અપાર -લાલ રે–સમકિત (૩) શુદ્ધ-ચિત્તમ મગર કરી, ભેદે અનાદિ-ગાંઠ-લાલ રે, નાણા- વિચને દેખીચે, સિદ્ધ–સરવર કંઠ-લાલ રે–સમકિત (૪) ભેદ અનેક છે તેહના, બૃહતુ–ગ્રંથ-વિચાર લાલ રે, સુસંપ્રદાય-અનુભવથકી, ધરજે શુદ્ધ-આચાર. –લાલ રે–સમકિત(૫) અહો ! અહા ! સમકિતને સુણે, મહિમા અનેપમ સાર-લાલ રે, શિવ-શર્મ દાતા એહ સામે, અવર ન કે સંસાર-લાલ રે–સમકિત(૬) Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૬૬ શ્રી લક્ષ્મીવિમલવિજયજી કૃત ભક્તિ-રસ્ટ શ્રી સુમતિ-જિણેસર-સેવથી, સમકિત શુદ્ધ કરાય-લાલરેટ કીર્તિવિમલ-પ્રભુની કૃપા, શિવ-લછિ ઘર આય-લાલ –સમકિત (૭) (૧૫) (૭–૬) શ્રી પદ્મપ્રભ–જિન સ્તવન || રાગ-મારૂ. ધરણા ઢોલા–એ દેશી.] પદ્મપ્રભ પુરૂષોત્તમ રે સાજન ! નિઃકારણ તું ભાઈ, -ચિત્તરા ચેખા શુદ્ધ-હેતુ હે જાળુંરે સા, ઓર ઠગારે માઈ -ચિત્તરા૦ (૧) દુર્જનની કિસી ગોઠડી રે ? સા., દુજેન કિસે હજ ? –ચિત્તરા દુર્જન ડહાપણ કિસે રે ? સા,દુર્જન દુઃખરી સેજ -ચિત્તરા. (૨) લિંબ-સંબંધે અંબનેરે સા, લિંબમણું ભજે અંબ, —ચિત્તરા જાચું હેમપણું ધરે રે, સાઇ, રસ–ધિત જુઓ તંબ –ચિત્તરા. (૩) સંગતરે વિવરે ઈ રે સા, મધ્યમ–ઉત્તમ જાણ, –ચિત્તરા મધ્યમ સંગે મધ્યમ રે સા, ઉત્તમ સંગે ગુણઠાણ, –ચિત્તરા (૪) Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીડી ૧૬૭. મિથ્યાત-કુમતિ સંગથી રે સા, ન લહ્યો આપ–સ્વરૂપ, -ચિત્તરા મહવશે બહુ દુઃખ લો રે સા, પડિ ભવ–મહાકૂપ, -ચિત્તરા૦ (૫) સંત-કૃપાળુ તું મિચે રે સા, ભાંગે દુઃખ- ૧દેલ, - ચિત્તરા તુજ સંગે મુજ વાધરે સા, ચિદાનંદ-કલેલ -ચિત્તરા. (૬) ભવભવ હરે! માહરી રે સા . પદ્મપ્રભ શું પ્રીત, –ચિત્તરા કીતિવિમલ –પ્રભુ–પાયથી રે સા, લક્ષ્મીવિમલ જગ-હિત –ચિતરા. (૭) (૧૫૧) (૭–૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન [ સમચંદકે બાગ ચંપ મોહ૨ ફલેરી–એ દેશી] સ્વામી સુપાસ-જિણુંદ ! શમ-રસ ૧-કુંભ ભરારી તાએંથી લવર એક દીધે કાજ સરેરી. ....(૧) નવિ ચાહું છૂતપૂર, સાકરપાકપ ભલેરી, ચિંતામણિ કામધેનુ, સુધારસ –શાખી ફળરી. ...(૨) રાજ્ય-રામા સ્વર્ગ–ભેગ, તે સવિ છાર ગણુંરી, ઈદ-ચંદ-નાગેન્દ્ર, દુઃખીયા તેહ ભણુરી. (૩) સુખિયા તે મુનીરાય, ઉપશમ-સાર ભજેરી પરપરિણતિ-પરિણામ-કારણ જેહ તજેરી. ૦૦ (ડ) Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી લક્ષ્મીવિમલવિજ્યજી કૃત ભક્તિ રસ ઉપશમ-રસ નવ હાય, નિજ-લેાચન૯ મી ચેરી, મિથ્યાત–વિષયને ત્યાગ,જિન-વચ-અમીય સિ’ચેરી...(૫) ભક્ત-વત્સલ ભગવત, સેવક દુઃખ ટલેરી, ક્રીતિ વિમલ પ્રભુ પાય, સેવા સાચ સ્ક્વેરી. .... (§) 卐 (૧પર) (૭–૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભ—જિન સ્તવન [ દીઠી હા પ્રભુ દીઠી જગદ્ગુરૂ તુજ-એ દેશી, ] સાચા હૈ ! પ્રભુ ! સાચે તું વીતરાગ, { જાણ્યા હા ! પ્રભુ ! જાણ્યા મે નિશ્ચે કરીજી! ૧૬૮ કાચા હા ! પ્રભુ ! કાચે મેહ-જ'જાલ, છાંડા હા ! પ્રભુ ! છાંડા તે સમતા ધરીજી. (૧) સેવે હું ! પ્રભુ ! સેવે દેવની કેડી, જોડી હૈ! ! પ્રભુ ! જોડી નિજ-કર આગલેજી દેવ હા ! પ્રભુ ! દેવ-દ્રની નાર, દૃષ્ટિ હૈ ! પ્રભુ ! દ્રષ્ટિ તુજ ગુણ-રાગ · લેજી. (૨) ગાવે હા! પ્રભુ ! ગાવે કિન્નરી ગીત, ઝીણુ હા ! પ્રભુ ! ઝીણું રાગે રસ ભરીજી ખેલે હા! પ્રભુ ! ખેલે ખગ' યશવાદ, ભાવે હા ! પ્રભુ ! ભાવે-મુનિધ્યાને ધરીજી, સાહે હૈ પ્રભુ ! સેાહુ અતિશય રૂપ, એસે હા ! પ્રભુ ! એસે કનકસિ હાસને જી ગાજે હા ! પ્રભુ ! ગાજે મધુરે નાદ, રાજે હા ! પ્રભુ ! રાજે સંઘ તુજ શાસને છ. (૪) (3) Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન વીશી ૧૬૯ ૧૬૯ તું તે હે ! પ્રભુ ! તું તે તાહરે રૂપ, ભુંજે હો! પ્રભુ! ભુંજે સંપદ આપણી જે નાઠી હે ! પ્રભુ! નાઠી કમંતતિ દૂર, ઉઠી કહે ! પ્રભુ ! ઉઠી તુજથી "પાપીજી. (૫) જે હે ! પ્રભુ ! જે મુજ એક વાર, સ્વામી,હે ! પ્રભુ! સ્વામી ચંદ્રપ્રભ ધણુજી, વાધે હે પ્રભુ! વાધે કીતિ અપાર પામે હે પ્રભુ! પામે શિવ-લચ્છી ઘણજી (૬) (૧૫૩) (૭–૯) શ્રી સુવિધિનાથ-જિન સ્તવન [ ધાર તરવારની સહેલી–એ દેશી.. તાર ! ભવ-પાર ઉતાર ! સુવિધિ-પ્રભે ! સાર મુજ એટલી દેવ! કીજે, મેહર મહાદેહ જન-દ્રોહકારી ઘણે, તેહને દૂર દેશાટ દીજે !–તાર૧) એક પણ નેક–પરિ ગુઝતા મહા-બળ, વાગત-ભાગ કદી ન દીસે, આણુએ તુજ બાણુ સાણિ-ચઢાવી અસી, એહની નારી વિધવા કરી સે-તાર (૨) રાગ પણ છાગ પરિ નાસતો દેખીયે, ચૈ પ્રભુ તાહરી હાક વાગે, છેષ તજી રેષ મદ જાએ ગિરિકંદરે, આવ-ધાવત કદી ન ગાજે–તાર૦ (૩) Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૭૦ શ્રી લક્ષમીવિમલવિજયજી કૃત ભક્તિ-રસ કામ મુખ શ્યામ કરી દુષ્ટ દૂર ટળે, ઉછળે ધ્યાન તુજ નાળ–ગાળા, બાયડી ૧૨ બાપડી શું કરે રતિ પ્રિયા, - રેવતાં, તેહના જાઈ ડેળા ૧૭-તા૨૦ (૪) નાથ ! ધર ! હાથ મુજ મસ્તકે પ્રેમ શું, એટલે મેહનું સૈન્ય ભાંજે. મોહથી ફેજમાં રહું ચિદાનંદની, સત્ય-સુખાસન યાન બાજે-તાર૦ (૫) રાગ વડભાગ ૧૪ મુજ એક છે તારો, તેથી નિર્મળિ કીતિ વાધે નેહભર મેહ૧૫ ઝડી પરિ૧૬ વરસતા, આપ-પંકજ૧૭ દળે લચ્છી વધે–તાર () (૧૫૪) (૭–૧૦) શ્રી શીતલનાથ-જિન સ્તવન [ કીસકે ચેલે કીસકે પૂત-એ દેશી.] શીતલનાથ ! સુણે અરદાસ, સાહિબ! આપ પદ-કમળ વાસ; સાંઈ! સાંભળો મહ-મહીપતિ માટે ચોર, નવ-નવ રૂપ ધરી કરે જેર-સાંઈ (૧) માત-પિતા વધુ ભગિની ભ્રાત; સાસુ સસરો પીતરીયા જાત-સાંઈ કુટુંબ વેષ કરી કિરતાર. એહ ભમાંડે બહુ સંસાર-સાંઈ. (૨) Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १७१ ઝરણા સ્તવન ચોવીશી - ૧૭૧ ષટ-દર્શનનું લેઈ રૂપ, જગને પાડે ભવામ્પકૂપ –સાંઈ જે છેડયું ચાહે સુણે સુત્ત, રૂપ ધરે એહ બીજે ધૂત્ત-સાંઈ. (૩) વિવિધ કુમતિ મન ઉન્માદ, આણું લેપી માંડે વાદ, આગમ–ભાખીની મતિ મંદ, આપે નિજ-મતને કંદ-સાંઈ. (૪) મેહતણે એહ પરપંચ, સ્વામી! હવે શું કીજે સંચ—સાંઈ કાંઈ બતાવો એક ઉપાય, જિન મેહ નાસી ધરે જાય-સાંઈ. (૫) નેહ-નજર ભરી નાથ! નિહાળ! સુખી થાઉં ત્રચ્ચે કાળ–સાંઈ. કીર્તિવિમલ પ્રભુ કર ઉપગાર, લક્ષમી કહે તું કરૂણાગાર-સાંઈ. (૬) (૧૫) (૭–૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ-જિન સ્તવન [ થારાં મેહલાં ઉપરિ મેહ ઝરૂખે ઝબૂકે વીજળી હે લાલ. ઝરૂખે દેશી.. શ્રી શ્રેયાંસ! કૃપાળ! ત્રિભુવન-સુખકરો ! લાલ-ત્રિભુવન-સુખ કરે, Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૭૨ શ્રી લક્ષ્મીવિમલવિજયજી કૃત ભક્તિ-રસ જગ ઉદ્ધરવા હેત ઈહા તું અવતર્યો હે લાલ-હાં કર કરૂણ જગનાથ! કહું હું કેટલું–હે લાલ, કહું? ભવ-ભવને ભય ટાળ માંગું છું એટલું, હે લાલ -માં (૧) દેતાં દાન દયાળ કે કેસર નહીં (સહી) કીસી-હે લાલ, કેસર૦ (૨) જેહવું મુજ શુદ્ધ સ્વરૂપ આપે ઉલસી, હો લાલ-આપ૦ બેસી પરષદામાંહિ દેખાડી ગુણતટી–હે લાલ, દેખાડી લહેવા તેહજ રૂપ થઈ મન ચટપટી હે લાલ–થઈ. (૨) જાણ્યા વિણ ગયે કાળ અનંત ભવ-ભડી, હા લાલ-અને તે સુણે નિરંજન ! દેવ! ન જાએ એક ઘડી–હ લાલ, નવ ઉતાવળ મનમાંહે થાય છે અતિ ઘણું–હે લાલ, થાય. પણું નવિ ચાલે જોર વડાશું આવી ભણું હે લાલ-વડાશું. (૩) કહ્યું તમે હિત આણિ અમે નવિ જાણતા હે લાલ, અમે તે આ જગ-બંધુ! રખે તમે તાણુતાહે લાલ, રખે. Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી ૧૭૩ જાણું છું મુનિનાથ! ઉપાદાન આપણે- લાલ; ઉપાદાનસમરે સીઝે કાજ કે નિમિત્ત તુજતો-હો લાલ, નિમિત્ત (6) ધ્યાતાં નમતાં તુજને આતમ અમ તણે –હે લાલ, આતમ કર્મ રહિત જે થાય પસાય તે તમ તણે-હે લાલ પસાય૦ કીતિ વિમળ પ્રભુ પાય સેવે મનસા કરી–હો લાલ, સે. પાપે પરમાણુંદ કે શિવ-લચ્છી વરી–હ, લાલ શિ૦ (૫) (૧પ૬) (૭૧૨) શ્રી વાસુપૂજ્ય સ્વામી-જિન સ્તવન વાસુપૂજ્ય! વસુધા-તળે હે રાજ, ભલું બેધિબીજ વાવંત, સેભાગી રૂડા–સાહિબા વાણી અમીયરસ સિંચતા હે રાજ, જીવદયાંકૂર કંત–ભાગી. (૧) દાન શિયળ ત૫ ભાવના- રાજ; - તે તે નવ-પહલ ખાસ- સોભાગી. Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૭૪ શ્રી લક્ષ્મીવિમલવિજયજી કૃત ત-વૈરાગ્ય તે ફૂલડાં-હા રાજ, ક્ષાંતિ મ અજવ૪ મુક્ત્તિપ-હા રાજ, અનુભવ સુગંધ સુવાસ-સેાભાગી૦ (૨) એધ-સત્ય-શૌચપણું-હૈ। રાજ, તપ-સંયમસુ` સાર-સેાભાગી આગમ શીતળ, છાંડુડી-હા રાજ, દશ શાખા વિસ્તાર-સેાભાગી૦ (૩) વિષય-વદ્ઘિ આકરા-હા રાજ, માક્ષ-ફળ નિયાય–સાભાગી જૈનવૃક્ષ સફળે ફ્રેન્ચા-હા રાજ, ભક્તિરસ ટાળે તેહને તાપ-સાભાગી૦ (૪) જ્યા સુત આળગ કરેા-હા રાજ, ચાહા ચેતનરાય સેાભાગી ગયા કે ખકા લહી હા-રાજ, જિમ તુજ પ્રસન્ન થાય-સાભાગી૦ (૫) કીત્તિવિમળ પ્રભુની કૃપા હૈા રાજ, નામાં સઘળાં દુઃખ-સે ભાગી લક્ષ્મી લહે બહુ સુખ-સેાભાગી૦ (૬) Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન વીશી ૧૭૫ (૧૫૭) (૬–૧૩) શ્રી વિમલનાથ–જિન સ્તવન (કંત! તમાકુ પરિહર-એ દેશી.) વિમલ-જિનેસર ! જગધણી! કહપતરૂં અભિરામ-મેરા લાલ, તાદશ દાન-દાતા પ્રભુ ! મુજ ન આપે શિવ-કામ-મેરા લાલ-વિમલ૦ (૧) કેવળ દેષ તે માહરા, નિર્દોષી ગુણખાણ મરાવ છિદ્ર-કુંભેર જળ નહિ રહે, સાયર-દેષ ન જાણુ-મારા વિમળ૦ (૨) ૨-ન-દ્વીપે બહ-ધના, ભાગ્ય-હીન શચંત-મેરા, ચિંતામણિ આગે લહી, નિજY-લેચન મીંચંત-મોર.૦ વિમલ૦ (૩) પથી પાપે સાથને, શાતાશું સુવંત-મોરા, ભૂખ્યાને ભેજન મિલે, આદરથી ન કરત–મેરા, વિમલ૦ (૪) તે પણ સ્વામી! તમ વિના, કહેવાનું કુણુ કામ? મેરા કહેતાં કીતિ નાથની, લખમી લહે કલ્યાણ-મોરા૦ વિમલ૦ (૫) Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૬ શ્રી લક્ષ્મીવિમલવિજયજી કૃત ભક્તિ(૧૫૮) (૭–૧૪) શ્રી અનંતનાથ-જિન સ્તવન મારે માથે પંચરંગી પણ સેનાને છોગલ મારૂં જી-એ રાગ આવે ! તમે વીતરાગ ! હમારે મંદિર–સ્વામીજી, તે ન કરૂં પરદેશ સરોવર બંદિ રે–સ્વામીજી ઠેર ધરી એક ચિત્ત કરૂં તુમ ચાકરી-સ્વામીજી માંગુ નહી કિયે દામ સબૂરી આદરી–સ્વામીજી. (૧) છાંડી વેગના ચાળ ઘરૂં દશા પાધરી-સ્વામીજી, ઉદ્ધત દેષ અનાદિ મૂળથી ઉદ્ધરી-સ્વામીજી ફેગટ લેકની વાત વિવાદ પરિહર્-સ્વામીજી, હાંસી–મચ્છર દેષ સવિ નવિ મન ધરૂં–સ્વામીજી (૨) ચિત્ર નહિ મનમાંહે એ ગુણ તુમત–સ્વામીજી; યાદ ધરે જિહાં પૂજ્ય તિહાં આણંદ ઘણે–સ્વામીજી જિહાં વસે રામ તિહાં અધ્યા ઉલસે–સ્વામીજી, ઉખાણે એ લેકતણે મનમાં વસે-સ્વામીજી(૩) આગળથી એવરંતા હવે બહુ ભાષિત–સ્વામીજી થોડામાં સંક્ષેપ કરૂં સાખિતા; –સ્વામી, દેખી સેવક ભણી તમે પણ આકરી–સ્વામીજી, રહેશે કરી થિર–ઠામ પરિણતિ તે મુજ ખરી –સ્વામીજી. (૪) અનંતજિન! પ્રતિબંધ ન દીસે તાહ–સ્વામીજી, સહજે ભાંગે રાડ થાયે ગુણ માહ-સ્વામીજી થાશે ચેખી કીર્તિ તુમારી ચેગણું-સ્વામીજી લક્ષમી કહે કર-જોડી મળે તું સુરમણિ સ્વામીજી(૫) Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૭૭ ઝરણું સ્તવન વીશી (૧૫૯) (૭–૧૫) શ્રી ધર્મનાથ-જિન સ્તવન ભૂપ ભણે સુણે! શેઠ ! કરસિણ પીયારા હો ! ઢોરાં ચારે આપણે-એ દેશી] ધર્મ-જિનેસર દેવ દરસણ તાહરૂ હે? ભાગ્ય અનંતે પામીઓ, જાગે ધર્મ-અંકુર, અમિય-મેહ વડા હે; પુણ્ય ઘણે જામિ. (૧) ભાંગી ભવ-ભય-ભીત, દુશ્મન નાઠા હે-ચાર દિશે દિશેક આદિત્ય લગેલેક, વિકસિત થાવે હે-ચાર ફરે ખિસે(૨) ઢાંકયાં કર્મ–મહાકૂપ, પિહિત કીધાં છે -બારાં દુરગતિતણું; તું (તુજથી) તૃષ્ણ દૂર; કપટ-ઘટ ફૂટ હે -દીધાં સુખ°-ધામણાં. (૩) કીધો સમય પયપાન; ૧ વિષય-પિપાસા હે નાઠી અનાદિની, શું જયુર ભેજનક ભૂખલડી ભાંગી હે -કામ-પ્રમાદની(૪) અધ્યાતમ-મણિપીઠ મંદિરમાં બેસી હો ખેલું વ્રત નારણું કીર્તિ લહી જગસાર, કહે લચ્છી હે આતમ તારશું. (૫) ૧૨ · Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ છ૮ શ્રી લક્ષ્મીમિલજી કૃત ભક્તિ રસ (૧૬૦) (૭–૧૬) શ્રી શાન્તિનાથ–જિન સ્તવન [ ઈડર આંબા આંબલી રે–એ દેશી.] શાંતિનાથ સેહામણે રે, સેળ એ જિનરાય શાંતિ કરે ભવ-ચક્રનીર, ચક્રધર કહેવાય મુનીસર ! તું જગજીવન! સાર (૧) ભદધિ૩ મથતાં મેં લો રે, અમૂલખ-રત્ન' ઉદ્ધાર લક્ષમી પામી સાયર મથી રે, જિમ હર્ષે મુરાર–મુનીટ (૨) ની અટતાં થકાં રે, પૂર્ણ-માસે પૂર્ણ ચંદ્ર તિમ મેં સાહિબ પામીએ રે, ભવમાં નયણાનંદ-મુની. (૩) ભજન કરતાં અનુદિને રે, બહુ લહે ધૃતપૂર૦ તિમ મુજને તુંહી મિજે રે, આતમરૂપ સનર-મુની. (૪) દરિદ્રતા રીસે જળી રે, નાશી ગઈ પાતાળ, શેષનાગ કાળો થઈ રે, ભૂ-ભાર ઉપાડે બાળ-મુની. (૫) ગીસર જેનાં થકાં રે, સમરે ગ સુજાણ, અગિતા વાંછીયે રે, ગ્યાલક નિદાન–મુની. (૬) અચિરા-નંદન ! તું જ્યારે, જય ય તું જગનાથ! કીર્તાિલક્ષ્મી મુજ ઘણી રે, જે તું ચઢીએ હાથ !–મુની (૭) Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ અરડ્યાં સ્તવન ચોવીશી ૧૭૯ (૧૬૧) (૭–૧૭) શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન (ગુણ-દરિયે ગુણ-દરિયે ઊંડા અગાધ–એ દેશી) કર્મ છેદી કર્મ છેદી અતિ નિરબંધ છે, મોહ–ઠેષી મેહ-દ્વેષી ક્ષમા અનુભરેજી પાપભીરુ પાપભીરૂ વીર્ય આકાર કિમ જાણે! કિમ જાણે ! તુજ ગતિ મુજ મતિજી તુ હી જાણે! તુંહી જાણે! | તાહરી ગુણતતિજ-કિમ (૧) તુંહી આપે તુંહી આપે શિવપુર–વાસ હો, જેહ તાહરી જેહ તાહરી આણા સિર ધરેજી, તુજ નિંદી તુજ નિંદી પામે દુઃખ હે, તેહ જાણું તેહ જાણું તુજ નિંદા કરેછ–કિમ. (૨) નહી માયા નહીં માયા મમતા લેશ હે, નિજ થાપે નિજ થાપ સંઘ ગણધરાજી નવિ નામે નવિ નામે પરને શીશ હે, પ્રતિબંધે પ્રતિબંધે તાહરે ભવ તર્યા છ–કિમ. (૩) ગત-સંગી ગત-સંગી નામ કહેવાય હો, | સુરણી સુરણી પદ પાસે વસેજી વીતરાગ વીતરાગ નિરંજન દેવ હે, ભવિ-રંજન ભવિ-રંજન મન તુજ શું ઉ૯લસેજી-કિમ (૪) અદ્ભુત અદ્ભુત શ્રી કુંથુની વાત છે, નવિ જાણે નવિ જાણે ગી-મુનિવર તુજ નામે તુજ નામે કીતિ થાય છે, આપ-લ૨છી આપ-લછી આપે સુખ-કરા-કિમ. (૫) Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૮૦ શ્રી લક્ષ્મીવિમલજી કૃત ભક્તિ (૧૬૨) (૭–૧૮) શ્રી અરનાથ-જિન સ્તવન [ કરી શગાર વંદાવન માલિ, રાધા રમવા ચાલી રે, માહરી સખી રે સહેલી–એ દેશી.] શ્રી અરનાથ નિરાગી નિકામી, નિસનેહી શિવગામી રે, સ્વામી સ્વારથકારી, રોષે કરીને નવી રીસાઈ, તું નિ–સનેહી ગુણ ગાઈ રે. –સ્વામી. (૧) બંધ-ઉદિતર તીર્થ–નામ ભાગવતે, આતમ-રસ જેડવત રે, સ્વામી નિઃકર્મા થાવાને કાજે, બેસી સામે સરણે ગાજે રે–સ્વામી. (૨) તે હું શું કરી તુજ રીઝવું ?, એક ઉપાય ચિત્ત લાવું રે–સ્વામી ધ્યાન તમારૂં નિત્યે ધરશું, અમે પણ સ્વારથ કરશું –સ્વામી. (૩) યાવત સ્વારથ પૂરે પાવું, તાવત તુજને ધ્યાઉં રે–સ્વામી, બ્રુિપ સરખી પ્રજા જાણે, લેકવાત મન આણે રે–સ્વામી (૪) - ન્યાય-મારગમાં શ્રી અરરાજે, નિરૂપાધિક ગુણ છાજે રે– સ્વામી કીર્નિવિમલ પ્રભુ સેવા પામી લહે ઉછી–શિવકામી –સ્વામી. (૫) 1 Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૮૧ ઝરણું - સ્તવન વીશી (૧૬ ૩) (૭–૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ-જિન સ્તવન [ દાન સુપાત્ર દીજીએ દેશી. 1. મહિલજિન જેવા ભણી, અધિક થયે ઉછાહેરેલ માર–ચારનેર ભેદવા, પેિહરી શીલ-સન્નાહારેક નામ તમારું હે લીયે. (૧) ભવ-અટવી મેટી પડી, દયાન-જપે જપમાળી રે ઉપશમ-રસ નદી ભરી, આગમ-પંથે વાળીએ રે.–નામ (૨) સમક્તિ ભટ સાથે લેઈ, સંયમ-શંબળજ સારો રે પંડિત-વીર્ય ધીરજ ધરીટાળી મેહ સવારે રે–નામ. (૩) શુદ્ધ-વ્યવહાર નયરી ઠરે, બાહિર ચોકી ચંગરે નિશ્ચય–નયની જાણીચું, ચતુર ભલી અંતરંગ –નામ. (૪) અનુભવમ્યપ માંસલે, વાધે સેવક–વાને રે દેય ઘડી મસલત કરી, થાપ આપ–સમારે-નામ. (૬) ગુણ કદી ન વિસારીચે, રાત-દિવસ સંભારું રે કીર્તાિ વાધી તુમ તણી, લક્ષ્મી કહે મન ધારું રે-નામ. (૬) (૧૬૪) (૭–૨૦) શ્રી મુનિસુવ્રત-સ્વામી-જિન સ્તવન [કાસંભીની-દેશી જીવન જીવન માહો, મનન મોહન મારે; ભવને રાધન માહેર સાહિબે, પ્રભુ! માહરા ! તીન ભુવન–સણુગાર હે; તુમ દરસણ લહ્યા વિના, Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૮૨ શ્રી લક્ષ્મીવિમલજી કૃત ભક્તિ-રસ પ્રભુ ! માહરા ! જમિઓ બહુ સંસાર હે –જીવને, મન ભવ૦ (૧) ચર્તુદશ રજુ પૂરે કર્યો, પ્રભુ! આતમ ફરસી જાણ હો૦ અનાદિ નિગોદ માંહિ વચ્ચે, પ્રભુ કાળ અનંત પ્રમાણ હે -જીવમન ભવ૦ (૨) ગેલા અસંખ્યાતે ભર્યો, પ્રભુ ! પૂરણ કાકાશ હે; ગેળા અસંખ્ય-નિગોદથી પ્રભુ ! તિહાં જીવ અનંતા વાસ હ -જીવમનભ૦ (૩) સાસોસાસનું મૂકવું, પ્રભુ! જનમ-મરણ સમકાળ હે; આપ-સ્વરૂપ જાણ્યું નહીં, પ્રભુ! અનુભવી જડતા૪–જાળ હો -જીવમન ભવ૦ (૪) બાયર-નિગોદમાંહિ સહ્યો, પ્રભુ! છેદન-ભેદન તા ૫ હો; પુઢવી આઉ તેઉમાં, પ્રભુ વાયુ વણસ્પતિ પહે -જીવન્મનભવ૦ (૫) બિ-તિ-ચઉરિંદિમાં રહ્યો, પ્રભુ સંખ્યાતા મહાકાળ હો, તિર્યંચના ભવ મેં કિયા, પ્રભુ દ્વીપ પંચાવન ચાળ હો-જીવ, મન ભવ. (૬) સાતે નરકે હું ભમે, પ્રભુ દીર્ઘકાળ અસરાળ હો, દુર્ભગદેવની જાતિમાં, દુઃખ સહ્યું વિશાળ હો–છવ૦ મન ભવ. (૭) મુનિસુવ્રત-કૃપાથકી, પ્રભુ ભાંગ્યે સબ વિષવાદ હો, કીર્તિ વિમલ–ગુરૂની ગ્રહી, પ્રભુ શિવ- લચ્છી કરૂં સાદ, હો-જીવરમન ભવ૦ (૩) મા, Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી (૧૬૫) (૭–૨૧) શ્રી નમિનાથ-જિન સ્તવન એહુ કરજોડી કહે છે કામિની, કંત સુણા અરદાસ-એ દેશી] શ્રી નમિસ્વામી રે ! જાગી શુભ-ચેતના, રાગ ધર્યાં તુમ સાથ; સમકિત પામી રે સારર્દશા ધરી, દીઠે શિવપુર—સાથ; નમિજિન ! ભાસે(તું) પેાતા૪ સારખે, પ્રભુને જોઈ કીજે ૨ પારખે-નમિ૦ (૧) આતમ જાણું રે નિરૂપાધિકપણું, સ્વાભાવિક ગુણુ-ખાણુ; છે. અસંખ્યા રે પ્રદેશ નિાવરણા, લેાકાકાશ-પ્રમાણ-નમિ॰ (૨) નિજ-પ્રદેશ ૨. એકે કહે, ગુણ અનંત નિવાસ; પરમાન’ઢી રે શિવસુખ -સ'પન્ન, નિરામય સુવિલાસ-નમિ॰ (૩) નિર્વિકારી રે નિરાધારીએ, દ્રશ્ય-કમ-વિનિમુ ક્ત; ભાવ-૮ કમ થી રે ત્યક્ત નિરજન, દન-નાણી રે કેવળ ભાવથી,અ-રૂપી અ—વિનાશ; નિરાવરણી રે નિગ્રંથી નિર્માય, ના-કમ’-હીણ્ણા ઉક્ત-નમિ॰ ૪) સચેાગી રે ઉપાધિ સર્વે, કનક॰-ઉપલને ન્યાય; ધ્યાનાનલની ૨ જ્વાળાયે સહી, ૧૭ નિલેશ નહી ફાસ—નમિ॰ (૫) એહવે ભાચે રે આતમ આપી, પૃથક ૧ ક૨ે સુખ થાય-નમિ॰ (૬) નમિ-જિનનાં સુણી વાચ; Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૮૪ શ્રી લવિમલજી કૃત ભક્તિ-રસ કીર્તિ વાધી ? દેશ-દેશાંતરે, લક્ષમી કહે જિન! સાચ-નમિ. (૭) (૧૬૬) (૭–૨૨) શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન આંબે મેહરીઓએ દેશી] શ્રી નેમિ ! તમને શું કહીયે,એ કહેવાનો નહિં વ્યવહાર ગુહ્ય મેટાનું ભાંખતાં, ઉપજે મનમાં વિચાર–શ્રી (૧) નામ નિરાગી સહુ કે કહે, બ્રહ્મચારી-શિરદાર; રાગ રાખે છે એવડે, રાજુલ ઉપર તમે નિરધાર-શ્રી, ચેમાસે ચાલી ગયા, ઉગ્રસેન દરબાર; આઠ ભવાંતર-નેહલા તમે પાગ્યે પ્રેમ-પ્રકાર-શ્રી. (૩) આતમ-સુખ-વાંછા અ છે, તું આવજે માહરે પાસ પહેલાં તુજ છે મુજને,” સંકેત કર્યો ગુણવાસ–શ્રી ઈમ કહી વ્રત આદર્યું, રાજુલને આપી ખાસ; સંયમ-સાહી પેહરણે નાણ-દંસણ-ચરણવિલાસ-શ્રી. (૫) સિદ્ધિ-શિરોમણું ઉપરે, ભુંજે ચિદાનંદ-ભેગ; આપ–સમી વશાલે કરી, સાદિ-અનંત સંગ–શ્રી. (૭) અનંત ભવ માહરે, તુમ સાથે સંબંધ; વિસ્મૃતિ તુજને કિમ ઘટે! સંભારે નહિ તસ ગંધ-શ્રી ચું ગુરૂને ચરણે ધરે, હું બેલું તુમ જસવાદ; કીર્તિ તમારી છે ઘણ, લક્ષ્મી સે તુમ પાદ-શ્રી(૮) Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૮૫ આશાતન ઝરણાં સ્તવન વીશી ૧૮૫ (૧૬) (૭–૨૩)શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન [ચીત્રોડા રાજાને-એ દેશી] વાયારાણી–જાયા રે, સુર-નર–મુનિ ભાયા રે; મુજ મન આયા હુઆ શુભ-વધામણું રે. (૧) આરતિય સવિ ભાંગી રે, તુમઠું લય લાગી રે; રૂચિ જાગી ધન પૂરાં આવ્યાં આપણાં રે(૨) તુજ સંગે ભાગી રે, બહુ શર્મજ વિભાગી રે; પશુપ-લેગ થયે ધરણુંદરો રે. (૩) આશાતનાકારીરે, દેશી મહા ભારી રે; શ્રેષને ધારી અસુર કમઠ ત રે. (૪) શ્રી પાશ્વજિર્ણોદા રે, મુખ પુનિમ ચંદા રે; પરમાનંદકારી એ પ્રભુ જાણિરે. (૫) તુજ નામ સંભારી રે, નિજ ગુણ વિચારી રે, કીર્તિ તાહરી જગ વખાણીયે રે. (૬) તુંહી તુંહી હમારે રે, હું ભેદ નિવારે રે; ઈમ કહે લક્ષ્મી-વાચક પ્રમાણીયે રે. (૭) (૧૬૮) (૭–૨૪) શ્રી મહાવીર–જિન સ્તવન [ ગુણિએ શુણિએ રે પ્રભુ! સુરપતિ જે યુણિઓ રે– એ દેશી ] ત્રિશલાનંદન ચંદન શીતલ, સરીસ સેહે શરીર; ગુણ-મણિસાગર નાગર ગાવે, રાગ ધન્યાશ્રી ગંભીર રે; પ્રભુ વીર જિનેસર પામ્યા. (૧) Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૮૬ શ્રી લક્ષ્મીવિમલજી કૃત ભક્તક શાસક વાણિત એ છે લવિકને ત્યારે સયલ સંસાર પાવન ભાવના ભાવતી કીજે,. અમે પણ આતમ સાર રે–પ્ર. (૨) નાયક લાયક તુમ વિણ બીજે, નવી મળિયે આ કાળ; તારક પારક'ભવ–ભય કેરાતું જગ દીનદયાળ રે–પ્ર. (૩) અકલ અમાય અમલ પ્રભુ તાહરે, રૂપાતીત વિલાસ; ધ્યાવત લાવત અનુભવ–મંદિર, યેગીસર શુભ ભાસરે– પ્રભુ (૪) વીર ધીર શાસનપતિ સાધે, ગાતાં કેડિ કલ્યાણ, કીરતિવિમલ પ્રભુ પરમ સેભાગી,લક્ષ્મી વાણું પ્રમાણ રે. પ્રભુ વીર-જિનેસર પામે–પ્રભુ (૫) Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી લક્ષ્મીવિમલજી કૃત સ્તવન–વીશી કઠિન શબ્દોના અર્થ ટિપ્પણી 2 . સ્તવન ૭-૧ ૧. વહાણ ૨. મેક્ષ ૩. સ્તુતિથી ૪, જીભ પ. અમૃતની રેખા ૬. ક્રોડ કેવલજ્ઞાની છે. તે દેવની ૮. મોક્ષ લક્ષ્મી. તવન ૭-૨ ૧. કામ જીત્યા છે જેમણે ૨. સિદ્ધ થઈ ગયા છે, બધાં સાધને જેમને-કૃતકૃત્ય ૩. બીજા બધા મેહની કામના વાળા ૪. કારણ પણું ૫. લક્ષ્યને માત્ર મુખથી પિકારવાથી ૬. કંઈ પણ આંતરૂં નથી-સાક્ષાત છે જ ! ૭. હેતુની પરંપરાથી રહિત ૮. હેતુ=બાહા સાધનની કંઈ જરૂર નહીં ૯ આગમાની ગૂઢ વાતે ગુરુચરણે વિનયથી બેસી જેમણે મેળવી નથી. ૧૦. વરસાદ પન આદિથી ઉપજતું અનાજ વગેરે ૧૧. બળતણ લાકડાં અને અગ્નિને સંગ ૧૨. અરૂપીપણું. Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૮૫ સ્તવન ૭–૩ સ્તવન ૭-૪ શ્રી લક્ષ્મીવિમલજી કૃત ૧. ઉત્પત્તિ ૨. મિથ્યાત્વી ૩. અજ્ઞાની ૪ વિષયાના અનિષ્ટ પરિણામને પ. પુદ્ગલભાષની પરિણતિ ૬. આત્મ સ્વરૂપ ૭. પ્રભુના ગુણની પ્રભુતાને. ભક્તિ રસ છ. ૧. કરણી=ક્રિયા સત્યસાચી–સારી ૨. જીવરક્ષા= જયણા ૩. ઊંચું મુખ રાખી ૪. ઉઘાડામાં=ખૂલ્લામાં પ. ઠંડા પાણીમાં ૬. હેમ'તઋતુ=શિયાળામાં ૭. આત્માની શુદ્ધિ ૮. અનેકાંતવાદમય ૯. ઉત્તમમહાપુરુષ પાસે ૧૦. બુદ્ધિશાળી ૧૧. પાધરીસેવા કરનાર ૧૨. મિલન, સંયેાગ ૧૩. સંસારલક્ષ્મીને નાશ. સ્વતન ૭-૫ ૧. માહના અધકાર ૨. જ્ઞાનાવરણીય-દર્શના-વરણીયની ૩. વેદનીય ૪. અંતરાયની ૫. શુદ્ધ મન રૂપી લેાખંડી ગદા (હથિયાર વિશેષ) ૬. ક્ષયે પશમની વિચિત્રતાથી ભિન્ન-ભિન્ન રૂપ જ્ઞાન-ચક્ષુથી ૭. સિદ્ધના જીવે જ્યાં છે તે શ્રેષ્ઠ-સરાવરને કિનારા ૮. બુહત્ કલ્પ ભાષ્ય ૯. મેક્ષ સુખ દેનાર. સ્તવન ૭-૬ ૧. નિઃસ્વાથી ૨. પ્રેમાળ ૩. બીજા ૪. હું મા ! ૫. સેામત ૬. પ્રેમ ૭.પથારી ૮. લીમડાના સમયે ૯. આંખને ૧૦, સાચું ૧૧. સેાનાપણું ૧૨. સાનુ’ Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું" સ્તવન વીશી ૧૮૯ બનાવનારી ઔષધિઓના સિદ્ધ રસથી વીંધાયેલ ૧૩. શ્રેણિ=સમૂહ. સ્તવન ૭-૭ ૧. વિષય-કષાયના ઉપશમ ભાવરૂપ રસને ઘડો ભરેલો ૩. છોટે ૪. ઘેબર ૫. સાકરનું પકવાન ૬. અમૃત રસવાળાં દેવતાઈ વૃક્ષનાં ફળ ૭. રાખડી ૮. પર-પરિણતિના પરિણમનના કારણભૂત ૯. પિતાની આંખે. તવન ૭-૮ ૧. ગુણથી રંગાયેલ ૨, પક્ષીઓ ૩. કીતિ ૪. સાડા ત્રણ હાથ દૂર ૫ ખરાબ. સ્તવન ૭-૮ ૧. સેવા ૨. મેહરૂપ મહાદ્ધો ૩. દેશવટે ૪. અનેક રીતે ૫. આજ્ઞા ૬. સાણિ-શરાણે ચઢાવેલ અણદાર બાણ ૭. અસી ફેંકી ૮, બકરાની જેમ ૯. ભૂમિકા–મર્યાદા ૧૦. પર્વતની ગુફામાં ૧૧. બંદૂક–તપના ગેળા ૧૨. બિચારી ૧૩. આંખના કેળા ૧૪ મટે–શ્રેષ્ઠ ૧૫. મેઘની ઝડી ૧૬. જેમ ૧૭. આપના ચરણ કમળે. સ્તવન ૭-૧૦ ૧. વિનતિ ૨. હે પ્રભુ! ૩. સંસારરૂપ અંધાર ૪. આગમાનુસાર બાલનારાની બુદ્ધિ મંદ છે એમ કહી પોતાની માન્યતા=મતના મૂળને સ્થાપે છે. (ચાથી ગાથાના ઉતરાધને અથ) પ. પ્રયન. Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્ટ શ્રી લવિમલજી ભકિનારસ વિમાન ૭- ૧. હોશિયારી ૨. ગુણરૂપ બદી. સ્તવન ૭-૧૨ ૧. પ્રભુ શાસનની પ્રાપ્તિરૂપ બીજ ૨. ક્ષમા ૩. નમ્રતા ૪. સરળતા ૫. નિભતા ૬. ઉપજાવી તે ૭. જયા રાણના પુત્ર. સ્તવન ૭-૧૩ ૧. કલ્પવૃક્ષ ૨. તેવા ૩. કાણુ ઘડામાં ૪. પિતાની આંખે ૫. સુખેથી. સ્તવન -૧૪ ૧. પરદેશ, સરોવર, બંદર શબ્દ લાક્ષણિક છે. કહેવાનું તાત્પર્ય એમ લાગે છે કે—બહાર ભટકું નહીં ૨. સ્થાન ૩. કંઈ પણ ૪. ખામોશીન ગંભીરતા ૫. સીધી-સાદી ૬. આશ્ચર્ય ૭. વિવરીને વિરતારથી કહેલાં ૮, પ્રેમ–સ્નેહ ૯. ઝઘડે. સ્તવન ૭-૧૫ ૧. અમૃતના મેઘ ૨. ભવના ભયને ડર ૩. દશે દિશામાં ૪. સૂર્ય ૫. ઉષે ઇતે ૬. કર્મરૂપ મહા કૂવે ૭. ઢાંકી દીધાં બંધ કર્યા ૮. બારણુ ૯. કપટને ઘડે ૧૦. સુખના વધામણાં ૧૧. દુધનું પાન ૧૨. કર્યું –બધું ૧૩. શ્રેષ્ઠ. સતવન ૧૬ ૧. સંસારની ૨. ચક્રવતી ૩. સંસારરૂપ સમુદ્ર ૪. અમૂક્ષ્ય ૫. સમુદ્ર ૬. સુરારિ-કૃણુ ૭. રાત્રિ Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ માં સ્તન મેળવીશી ૮. ભમતાં ૯. રાજ ૧૦. ઘેવર ૧૧. પૃથ્વીના ભાર. સ્તવન ૭-૧૭ ૧. મૂળથી ર. ઉત્કટ ૩. ગુણશ્રેણી ૪. ૪. ઉત્કટ ભક્તિરાગ ૫. આત્મલક્ષ્મી. સ્તવન ૭–૧૮ ૧. સ્વ=પેાતાનેા આત્માના અર્થ કલ્યાણને કરનાર ૨. આંધેલુ' જે ઉદયમાં આવેલ ૩. આત્મકલ્યાણ ૪. જ્યાં સુધી ૫. આત્મમુક્તિ . ત્યાં સુધી ૭. યથા રાના તથા ત્રના 'તુ ગુજરાતી છે. 6 સ્તવન ૭-૧૯ ૧. ઉત્સાહ ૨. કામરૂપી ચારને ૩. શીયળરૂપ અખ્તર ૪. ભાથુ ૫. અનુભવરૂપ હવેલી ૬. સારી ૭. મંત્રણા—વિચારણા. સ્તવન -૨૦ ૧ ૧. અટકાવનાર ૨. રાજલેક ૩. અસંખ્ય નિગાદ સમુદ્ર ૪. જડપણાની જાળ ૫. અકમી ૬. મઢ પુણ્યવાળા - પાકાર, સ્તનન ૭–૨૧ ૧. શુભ આત્મદશા ૨. શ્રેષ્ઠ ૩. મેક્ષપુરને સાથી ૪. પેાતાના જેવે ૫. પરીક્ષા ૬. મેક્ષના સુખથી ભરેલ ૭. કામ ણુ વગાના પુદ્ગલથી રહિત ૮. કમ મધના કારણભૂત અધ્યવસાયોથી ૯. કેમ ખ ધનના Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી લક્ષ્મીવિમલજી કૃત ભક્તિરસ સહકારી શરીરાદિ કારણથી હીન=રહિત ૧૦. ખાણુમાં ભળેલ સાનુ અને માટીની રીત મુજબ ૧૧. જૂઠ્ઠું, સ્તવન ૭-૧૨ ૧૯૨ ૧. ખાનગી વાતુ ૨. ઇશાશ પાકી ગોઠવણ ૩. શ્રી ૪. ભૂલી જવું. સ્તવન ૭-૩ ૧. પુત્ર ૨. ગમ્યા ૩. પીડા ૪. સુખ ૫. પશુપણાને ભાગવતા ૬. મારે ભેદ =આંતરૂ, સ્તવન ૭-૨૪ ૧. ઉત્તમ લેાકા ૨. શાસનથી સંસ્કારિત ૩. જ્ઞાનથી ૪. પવિત્ર ૫. પાર કરનાર=દૂર કરનાર. Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પૂજ્ય ઉપાધ્યાય શ્રી માનવિજયજી કૃત સ્તવન–વિશી (૧૬૯) (૮–૧) શ્રી ઋષભદેવ—જિન સ્તવન [રાગ-પ્રભાતી] ઋષભ- જિદા ! ત્રષભ- જિદા ! તુમ દરિશણ હુએ પરમાણુંદા અહ-નિશિ થાઉં તુમ દીદાર, મહિર કરીને કરજો પ્યારા પારા-શષભ૦ (૧) આપણને પૂછે જે વળગા, કિમ સરે ? તેહને કરતાં અળગા અળગા કીધા પણ રહે વળગા, મેર–પીંછ પર ન હુએ ઉભગા–રાષભ (૨) ૧૩ Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૯૪ શ્રી માનવિજયજી કૃત તુમ્હે પણ અળગા થયે કિમ સરશે ? ગગને ભગતી ભલી આકરષી લેશે ઉડેદૂરે પડાઈ ", દ્વારીખને હાથે રહી આઈ ઋષભ૦ (૩) પ્રસ્તાવે થાયે ?-ઋષભ (૪) મુજ મનડુ છે ચપળ સ્વભાવે, તાહે અંતમુહૂત્ત તું તે। સમય-સમય બદલાયે, ઈમ ક્રિમ પ્રીતિ-નિહાવેશ તે માટે તું સાહિબ માહરા ! એહ સબધમાં મ હો ખામી, કહે વાચક માન ભક્તિ–રસ હું છું સેવક ભવ-ભવ તાહરા ! શિર-નામી-ઋષભ (૫) (૧૭૦) (૮–૨) શ્રી અજિતનાથ-જિન સ્તવન [આદ્યા આપ પધારો રાજ-એ દેશી.] અજિત-જિગ્રેસર ! ચરણની સેવા,હેવા૨ે હું હળિયા કહિયે (કીચે) અણુ–ચાખ્યા પણ અનુભવ–રસનેા ટાણા મળયેા. પ્રભુજી! મહિરપ કરીને આજ, કાજ હમારાં સારા (૧) મુકાવ્યેા પણ હું નિવ મૂકું, સૂકુ એ નિવ ટાણે ભક્તિભાવ ચે જે અતર, તે કિમ રહે શરમાણેા !–પ્ર૦ લાચન શાંતસુધારસ–સુભગા, મુખ મટકાળું સુપ્રસન્ન ચેાગ–મુદ્રાના લટકા-ચટકા,અતિશય તે અતિઘન-પ્ર૦ "C 卐 Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી ૧૯૫ પિંડ–પદસ્થ–રૂપચ્ચે લીને, ચરણ-કમળ તુજ ગ્રહિયાં, ભમરપરે રસ–સ્વાદ ચખા, વિરસે ૧૦ કાં કરો મહિયાં–પ્રભુજી(૪) બાળ-કાળમાં વાર અનંતી, સામગ્રી હું નવિ જાગે, ચૌવન-કાળે તે રસ ચાખે, તું સમરથ પ્રભુ! મા –પ્રભુજી(૫) તું અનુભવ-રસ દેવા સમરથ, હું પણ અરથી તેને ચિત્ત-વિત્ત ને પાત્ર સંબંધે, | અજર રહ્યો હવે કેહનો–પ્રભુજી (૬) પ્રભુની મહિરે તે રસ ચાખે, અંતરંગ-સુખ પામે; માનવિજય વાચક ઈમ જપે, હુએ મુજ મન –કા –પ્રભુજી(૭) (૧૭૧) (૮–૩) શ્રી સંભવનાથ-જિન સ્તવન [સુમતિ સદા દિલમેં ધરૂં-એ દેશી સાંભળ! સાહિબ ! વિનતિ, તું છે ચતુર-સુજાણુ–સનેહી કીધી સુ–જાણુને વિનતિ, પ્રાયે ચઢે તે પ્રમાણુ–સનેહી, સંભવ-જિન ! અવધારીએં, મહિર કરી મેહેરબાન-સનેહી ! ભવ-ભય-ભાવઠ્ઠ–ભંજ, ભગતિવત્સલ ભગવાન–સનેહી ! સંભવ. (૨) તું જાણે પિણ વિનવું, તોહે મેં ન રહાય-સનેહી અરથી હોએ ઉતાવળે, ક્ષણ વરસાં સો થાય–સનેહી ! સંભવ (૩) Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી સાનવિજયજી કૃત ભક્તિ-રસ. તું તે મટિમમાં રહે, વિનવિચૅ પણ વિલંબાયર્સનેહી! એક ધીરે એક ઉતાવળે, ઈમ કિમ કારજ થાય-સનેહી ! સંભવ. (૪) મન-માન્યાની વાતડી, સઘળે દીસે નેટ–સનેહી એક અંતર પેસી રહે, એકન પામે ભેટ-સનેહી ! સંભવ ગ્ય–અગ્ય જે જોઈવા, તે અ–પૂરણનું કામ–સનેહી ! ખાઈના જળને પણ કરે, ગંગા-જળ નિજ નામ-સનેહી ! સંભવ (૬) કાળ ગયે બહુ વાયદે, તે તે મેં ન ખમાય–સનેહી ! જોગવાઈ એ ફિરિ ફિરિ, પામવી દુર્લભ થાય-સનેહીં! સંભવ (૭) ભેદ-ભાવ મૂકી પરે”, મુજળું મે એકમેક સનેહી માનવિજય–વાચક તણી, એ વિનતિ છે છેક-સનેહી ! સં. (૧૭૨) (૮-૪) શ્રી અભિનંદન-જિન રતવન [ હાલ મોતીડાની-એ દેશી.] પ્રભુ ! મુજ (તજ) દરિશન મળિ અલવે, મન થયે હવે હળવે–હળવે, સાહિબા! અભિનંદન-દેવા ! મેહના અભિનંદન પદય એ માટે મારે, આ અણચિંત્યાર થ દરિશણ તાહર–સાહિબા. (૧) દેખત બેવ હરી મન લીધું, કામણગારે કામણ કીધું–સા મનડું જાયે નહી કોઈ પાસે, રાત-દિવસ રહે તારી પાસે–સાહિબ૦ (૨) Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીશી પહિલું તે જાણ્યું હતું. સાહિલ', પણ મેાટાશુ' હિંળવુ૪ ઢોહિલુ —સાહિમા સાહિલ જાણિ મનડું વળગું, થાય નહિ હવે કીધુ' અળગુ—સાહિમા॰ (૩) રૂપ દેખાડી હાએ અ—રૂપી, કિમ ગ્રહિવાયે'? અ-કળ સરૂપી—સાહિબા તાહરી ઘાત ન જાણી જાગે, કહે। મનડાની શી ગતિ થાયે ?—સાહિબા॰ (૪) પહિલાં જાણી પછે કરે કિરિયા, તે પરમારથ સુખના દરીયા—સાહિમા વસ્તુ અ—જાણ્યે મન દોડાવે, તે તો મૂરખ બહુ તે માટે તું રૂપીઅ-રૂપી, તુ શુદ્ધ-બુદ્ધ ને સિદ્ધ-સરૂપી—સાહિબા એક સરૂપ ગ્રહીઉ જમ તાહેરૂ, પતિાવે—સાહિબા (૫) તુજ ગુણ-જ્ઞાન ધ્યાનમાં રહીચે, તવ ભ્રમ-રહિત થયુ' મન માહરૂ’—સાહિમા॰ (૬) ઈમ હિળવું પણ સુલભજ કહીયે —સાહિબા॰ માનવિજય-વાચક પ્રભુ—યાને, ૧૯૭ O 卐 અનુભવ-રસમાં હળિયેા ઈક તાને—સાહિમા॰ (૭) Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી માનવિજયજી કૃત ભક્તિ-રસ (૧૭૩) (૮–૫) શ્રી સુમતિનાથ-જિન સ્તવન [ થારા માહલાં ઉપર મેહ૦-એ દેશી. ] ૧ ડર્યું. રૂપ અનૂપ સુમતિ જિન ! તાહરૂ હેા લાલ-સુમતિ, છાંડી ચપળ સ્વભાવ, યુ મન માહુરુ –હેા લાલ–યું રૂપી(૫) સરૂપ ન હેાત,જો જગ તુજ દીસતુ -હા લાલ-જો 0 તે કુણુ ઉપર મન્ત, કહે ! ૧૯૮ અમ હીંસતુ ંજ –હા લાલ-કહે।૦ (૧) હી'સ્યાપ વિષ્ણુ કિમ શુદ્ધ, સ્વભાવને ઈચ્છતા ?-હા લાલ-સ્વભાવ, ઈચ્છા વિષ્ણુ તુજ ભાવ, ક્ પ્રગટ કિમ પ્રીછતા ?-હા લાલ–પ્રગટ પ્રયા વિષ્ણુ કમ ધ્યાન દશામાંહિ લ્યાવતા હૈ। લાલલાવ્યા વિણ રસસ્વાદ, કહા કિમ પાવતા ?–હેા લાલ-કહા॰ ભક્તિ વિના નવિ મુક્તિ, હુયે' કાઈ ભગતને-હા લાલ– ુચે॰ રૂપી (૫) વિના તેા તેહ, હુંચે કિમ વ્યગતને॰ ?-હેા લાલ-હુચે ! ન્હવણ વિલેપન માળ, પ્રદીપને ધૂપણા હા લાલ–પ્રદીપ૦, નવ-નવ ભૂષણ ભાળ, તિલક શિર–મૂ પણા-હે લાલ-તિલક (૩) અમ સત્ પુણ્યને ચેાગે,તુમે રૂપી થયા-હા લાલ–તુમે અમૃત-સમાણી વાણી,ધરમની કહી ગયા-હે લાલ-ધરમની તેહ આલખીને જીવ, ઘણાએ મૂંઝીયા—હા લાલ-ઘણા॰ ભાવી ભાવન જ્ઞાને, અમે પણ રઝિયા-હા લાલ-અમે॰ ૧. . Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી = તે માટે તુજ પિંડ૧૧, ઘણા ગુણુ કારણા-હા લાલ-ઘણા॰ સેન્ચેા યાયેા હુયે, મહાલય-વારણા હેા લાલ-મહા॰ ! શાંતિવિજય બુધ શીશ,કહે ભવિકા જના-હા લાલ-કહે. પ્રભુનું પિંડસ્થ દયાન,કરા થઈ ઈકમના હેા લાલ-કરા 5 (૧૭૪) (૮-૬) શ્રી પદ્મપ્રભ–જિન સ્તવન [વારી હું ગાડી-પાસજી ભય-ભ જન ભગવંત જિનજી! એ દેશી. ] શ્રી પદ્મપ્રભના નામને હું જાઉ` બલિહાર–ભવિજન ! નામ જયંતા દીહા ગમ્મુ, ભવ–ભય ભંજનહાર—ભવિ૰ શ્રી૦ (૧) નામ સુણુંતાં મન ઉહુસે, લેાચન વિકસિત હાય-ભવિ૰ રામાંચિત ડુચે દેહડી,જાણે મિળિયે સેા ય-ભવિ॰ શ્રી પંચમ-કાળે પામવા, દુર્લભ પ્રભુ દીદાર વિ॰ ! તેહે તેના નામનેા, છે મેટા આધાર-ભવિ॰ શ્રી૰ (૩) નામ ગ્રહચે આવી મિળે, મન-ભીતર ભગવાન-વિ મત્રખળે જિન દેવતા, ૩ વાહલા કીધેા આહવાન-ભવિ॰ શ્રી (૪) ધ્યાન પદસ્થ—પ્રભાવથી, ચાખ્યા અનુભવ-સ્વાદ-ભવિ॰ ! માનવિજય વાચક કહે, મૂકે! બીજો વાદ-વિ॰ શ્રી (૫) ૧૯૯ Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભક્તિ ૨૦૦ શ્રી માનવિજ્યજી કૃત ભક્તિરસ (૧૫) (૮-૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન [ ગીલે આતમા-એ. દેશી. 1 નિરખી-નિરખી તુજ બિંબને, હરખિત હેહેં મુજ મન્ન –સુપાસ હામણે! નિરવિકારતા નયનમાં, મુખડું સદા સુપ્રસન્ન–સુપાસ. (૧) ભાવ-અવસ્થા સાંભરે, પ્રતિહારજની શોભ-સુપાસ, કેડી ગમે દેવા સેવા, કરતા મૂકી લેભ-સુપાસ) (૨) લેકા–લેકના સવિ ભાવા, પ્રતિભાસે પરતક્ષ–સુપાસ તેહ ન રાચે નવિ રૂસે નવિ અવિરતિને પક્ષ –સુપાસ. (૩) હાસ્ય ન રતિ ન અરતિ, નહીં ભય–શક– દુર્ગ સુપાસ ! નહીં કંદર્પ–કદથના, નહીં અંતરાયનો સંચ –સુપાસ. (૪) મોહ મિયાત નિદ્રા ગઈ, નાઠા દેષ અઢાર–સુપાસ, ચોત્રીસ અતિશય ૨ાજતે મૂળાતિશય ઋાર-સુપાસડ (૫) પાંત્રીશ વાણી–ગુણે કરી, દેતે ભવિ ઉપદેશ–સુપાસ, ઈમ તુજ-બિંબે તા ડરે, ભેદને નહિ લવલેશ –સુપાસ(૬) રૂપથી પ્રભુ ગુણ સાંભરે. ધ્યાન રૂપસ્થ-વિચાર -સુપાસ, માનવિજય વાચક કહે જિન-પ્રતિમા જયકાર-સુપાસ. (૭) . Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન વીશી ૨૧ (૧૭૬) (૮-૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભ-જિન સ્તવન (દિનજર્યુંની જૂના સાહિબા રે-એ દેશી.) તું તો અ–કળસ્વરૂપી જગતમાં, મનમાં કે ન પાકે શબદે બેલાવી એાળખા, શબદાતીત ઠરા -તું હી સાહિબા રે ! મન માન્યા (૧) રૂપ નિહાળી પરિચય કીને, રૂપમાંહિ નહિ આ પ્રાતિહારજ–અતિશય–અહિનાણે, - શાસ્ત્રમાં બુધે ન લખા–તુંહી. (૨) શબદ ન રસ ન ગંધ ન રસ નહી, ફરસ ન વરણને વેદ નહી સંજ્ઞા છેદ ન ભેદ ન, હાસ નહી નહી ખેદ તુંહી. (૩) સુખ નહી દુઃખ નહી વળી વાંછા નહી, નહી રેગ–ોગ ને ભોગ નહી ગતિ નહી સ્થિતિ નહીં રતિ–અરતિ, નહી તુજ હરષ ને શેગ-તુહી. (૪) પુણ્ય ન પાપ ન બંધ ન દેહ ન, જનમ ન મરણ ન થ્રીડા ૩ રાગ ન ટ્વેષ ન કલહ ન ભય નહી, નહી સંતાપ ન ક્રીડા-તુંહી. (૫) અલખ અગોચર અજ અવિનાશી,અવિકારી નિરૂપાધિ પૂરણ-બ્રહ્મ ચિદાનંદ સાહિબ, ધ્યા સહજ સમાધિ—તુંહી. (૬) જે-જે પૂજા તે-તે અંગે તું તે અંગથી દૂર તે માટે પૂજા ઉપચારિક, ન ઘટે ધ્યાનને પૂરે-dહીરા(૭) Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૦૨ શ્રી માનવિજયજી કૃત ભક્તિ-રસ ચિદાનંદનઘન કેરી પૂજા, નિરવિકલ્પ–ઉપયોગ આતમ-પરમાતમને અ–ભેદે, નહિ કેઈએ જડને જોગ–તુંહી. (૮) રૂપાતીત–દયાનમાં રહેતાં, ચંદ્રપ્રભ-જિનરાય માનવિજય વાચક ઈમ બેલે, પ્રભુ-સરિખાઈ થાય. તુંહી. (૯) (૧૭૭) (૮–૯) શ્રી સુવિધિનાથ-જિન સ્તવન [રાગ-સિંધુડો–ચિત્રોડી રાજા રે–એ દેશી ] તુજ સેવા સારી રે, શિવ સુખની કયારી રે, મુજ લાગે પ્યારી રે, પણ! ન્યારી છે? તાહરી પ્રકૃતિ સુવિધિ-જિના રે. (૧) હેજે નવિ બોલે રે, સ્તવી નવિ ડોલે રે, હિયડે નવિ બોલે રે, તુજ તેને ત્રણ જગમાં કે નહીં નિ–સંગી રે. (૨) ન જુયે પોતાને રે, ન રીઝે સતાને રે, રહે મેળે પિતાને રે, શ્રોતાને–જેતાને તે એવા લહે રે. (૩) Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૦૩ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી નવિ તૂસે ન રૂસે રે ન વખાણે ન સે રે, નવિ આપે ન મૂસેર રે, નવિ ભૂસે –ન માંડેજ રે કઈને કદા રે. (૪) ન જણાએ ધાતરે, તેહશું શી વાત રે, એહ જાણું કહે વાત રે; ૨હિવા તન-તહે તુજ વિણુ માનને રે. (૫) (૧૭૮) (૮–૧૦) શ્રી શીતલનાથ-જિન સ્તવન (મન રંગ ધરી- દેશી) તુજ મુખ-સનમુખ નિરખતાં, મુજ લોચન અમી કરંતા હ–શીતલ જિનજીક તેહની શીતલતા વ્યાપે,કિમ રહિવાયે કહો તાપે હે શી તુજ નામ સુચ્ચું જબ કાને, હઈયડું આવે તવ સાને હો–શીતલ મુરછાયો માણસ વાટે, જિમ સજજ હશે અમૃત છોટે હો—શીતલ૦ (૨) શુભ-ગંધને તરતમ ગે, આકુલતા હુઈ ભેગે હો–શી. તુજ અદ્દભુત દેહ-સુવાસે, તેહ મિટી ગઈ રહત ઉદાસે હો-–શીતલ(૩) તુજ ગુણ-સંસ્તવને રસના, છાંડે અન્ય—લવની તૃણુ હો–શીતલ Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૦૪ શ્રી માનવિજ્યજી કૃત ભક્તિ-રલ પૂજા તુજ તનુ ફરસે, ફરસન શીતલ થઈ ઉલસે હ–શીતલ૦ (૪) મનની ચંચલતા ભાંગી, સવિ ઇંડી થયે તુજ રાગી હે—શીતલ કવિ માન કહે તુજ સંગે, શીતલતા થઈ અંગ–અંગે હ–શીતલ, (૫) i (૮–૧૧) (૧૯) શ્રી શ્રેયાંસનાથ-જિન સ્તવન | (દેશી વહાણુની-રાગ મહાર) શ્રી શ્રેયાંસ-જિદ ઘનાઘન ગહગહરે-ઘના, વૃક્ષ અશોકની છાયા સુભર છાઈ રહે -સુભર૦ ભામંડળની ઝલક ઝબુકે વિજળીરે-ઝલક ઉન્નત ગઢ“–તિગ ઈંદ્રધનુષ શોભા મિલીરેધનુ. (૧) દેવ દુંદુહિને નાદ ગહિર ગાજે ઘણુંરે--ગુહિર ભાવિક-જનનાં નાટિક મેર-કીડા ભણુંરે-ર૦ ચામર કેરી હાર ચલંતી બગતતીરે-ચલંતી. દેશના સરસ સુધારસ વરસે જિનપતિરે-વરસે. (૨) સમકિત ચાતકવંદ તૃપતિ પામે તિહાર-પતિ, સકળ કષાય-દાવાનળ શાંતિ હુઈ જીહાંરે-શાંતિ જન-ચિત્તવૃત્તિ સુ-ભૂમિત્રે હાલી થઈ રહી,-હાલી તેણ રોમાંય અંકુર-વતી કાયા લહીરે–વતી. (૩) શ્રમણ કૃષી-બળ સજજ હુ તવ ઉજમારે-હુએ ગુણવંત જનમ નક્ષત્ર સમારે સંયમી રેસમા Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી કરતા ખીજાધાન૧૧ સુ-ધાન૨ નિપાવતારે સુધાન, જેણે જગના લેાક રહે સવિ જીવતા રે—રહે (૪) ગણુધર૧૩–ગિરિતટ-સંગી થઈ સૂત્ર ગુથના રેથઈ તેહ નદી પરવાહે હુઈ બહુ પાવના રે; મહુ॰ એહુ જ મોટો આધાર વિષમ કાળે લહ્યો રે, વિષમ માનવિજય ઝાય કહે મેં સદહયા રે—કહે (૫) 卐 (૧૮૦) (૮–૧૨) શ્રી વાસુપૂજ્યજિન સ્તવન | સીતા તા રૂપે રૂડી-એ દેશી. વાસુપૂજ્ય ! તું સાહિબ સાચા, જેવા હુયે હીરા જાચા હા—સુંદર શાભાગી જસ હૈયે વિરોધી-વાચા, તેની કરે સેવા કાચા હા—સુંદર૦ (૧) અતિ’ વાત ઉપાવે, વળી ભાવ છતાને છિપાવે હા—સુંદર૦ કાંઈનુ’ કાંઈ લે,પરની નિંદા કરી ડાલે હા—સુંદર. (૨) ઈમ ચઉવિહુ મિથ્યા ભાખી, તે દેવની કુણુ ભરે સાખી હા-સુંદર૦ પ્રાણીના મના ઘાતી, હુઈયામાં મેાટી કાતીપ ગુણુ વિષ્ણુ રહ્યા "ચે તાણે, ૦૫ કિમ દેવ હરાય પ્રમાણે હૈદ-સુંદર૦ હા-સુંદર૦ (૩) Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २०६ શ્રી માનવિજયજી કૃત ભક્તિ-રસ પ્રાસાદ-શિખર રહ્યો કાગ, કિમ પામે ગરૂડ જસ લાગ હે- સુંદર કહે માનવિજય ઉવઝાય, તું સાચે દેવ ઠરાય હો–સુંદર૦ (૫) (૧૦૧) (૮–૧૩) શ્રી વિમલનાથ-જિન સ્તવન [રાગ મહારની-એ દેશી.] જ હેવિમલ-જિનેસર સુંદરૂ, લાલા ! વિમલ વદન તુજ દિ; જી હે ! વિમલ હુએ મુજ આતમા; લાલા ! તેણે તું અંતર–પછઠ્ઠ જિનેસર ! તું મુજ પ્રાણ-આધાર. (૧) જી હ! વિમલ રહે વિમલે ચળે, ૩ લાલા ! સ–મલેં સન્મલ રમેય; જી હે ! માન-સરોવરમેં હંસલે, લાલા! વાયસ ખાઈ_જલે ય-જિશે. (૨). જી હે તિમ મિથ્યાત્વી ચિત્તમાં, લાલા ! તુજ કિમ હો યે આભાસ? જ હો તિહાં કુદેવ રંગે રમે, લાલા! સમકિતી મને તુજ વાસ–જિશે. (૩) જી હે હીરે કુંદન શું જડે, લાલા ! દુધ ને સાકર વેગ જી હે ઉલટ –ાગે વસ્તુને, લાલા ! ન હોયૅ ગુણ–આગ–જિશે. (૪) Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં ૨૦૭ સ્તવન ચોવીશી જી હા વિમલ પુરૂષ રહેવાતણું, - લાલા ! થાનક વિમલ કરે જી હે ગૃહપતિને તિહાં શી ત્રિપા, લાલા ! ભાટક૭ ઉચિત હેયજિશે. (૫) જી હા તિમ તે મુજ મન નિરમળું, લાલા! કીધું કરતે રે વાસ, છ હે પુષ્ટિ-શુદ્ધિ ભાટક ગ્રહી, લાલા ! હું સુખી થયે દાસ–જિશે. (૬) જી હા વિમલ વિમલ મિલી રહ્યા, લાલા ! ભેદ-ભાવ રહ્યો નહિ જી હે માનવિજય-વિઝાયને, લાલા અનુભવ-સુખ થયે ત્યાં હિ–જિશે. (૭) (૧૮૨) (૮–૧૪) શ્રી અનંતનાથ-જિન સ્તવન [ રાગ મારૂ-દેશી-ગીત અલણની ગુજરાતી ] જ્ઞાન અને તું તાહરે રે, દરિશન તાહરે અનંત સુખ અનંતમય સાહિબા રે, વીરજ પણ ઉલયું અનંત અનંતજિન ! આપજે રે, મુજ એહ અનંતા ચ્યાર-– અનંત, મુજને નહી અવર શું પ્યાર, તુજને આપતાં શી વાર ? અનંત એહ છે તુજ યશને કાર, અનંત. (૧) આપ ખજીનોર ન ખેલ રે–નહિ મિલવાની ચિંતા Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૦૯ માહરે પાતે છે. સવેરે; શ્રી માનવિજયજી કૃત તપ જપ કિરિયા મેગરે ૨,૪ પણ વિચે આવરણુની ભિંત—અનંત॰ (૨) એક તુજ આણુ લહે થકે રે, ભાંજી પણ ભાંગી ન જાય, ભક્તિ-સ હેલામાંપ પરહી! થાય—અને ત॰ (૩) માત ભણી મરૂદેવીનેરે જિન ઋષભ ખિણમાં દીધ આપ-પિયાÍં વિચારતાં રે, ઈમ કિમ વીતરાગતા સિદ્ધ ? અને ત॰ (૪) તે માટે તસ અરથીઆરે, તુજ પ્રાથે જે કાઈ લાક તેને આપે આંણી રે, તિહાં ન ઘટે કરાવવી ટોક અનંત (૫) તેહને તેહનુ' આપવું રે, તિહાં ! ઉપજે છે ખેદ ? પ્રાથના કરતે તાહરે રે, પ્રભુતાઈ ના૧૦ પણ નહિ છેઃ—અનંત (૬) પામ્યા પામે પામશે રે, જ્ઞાનાદિક જેહુ અન ત આણાથી સવે રે, તે તુજ કહે માનવિજય ઉલસંત——અનંત॰ (૭) 卐 (૧૮૩) (૮–૧૫) શ્રી ધર્મનાથ-જિન સ્તવન (મુખને મરકલર્ડ-એ દેશી,) શ્રીધરમ-જિષ્ણુ દ ! દયાળજી, ધરમ તણેા સિવ જંતુ તણેા રખવાળજી;૧ ધરમ તણા દાતા ત્રાતા Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી ૨૦૦૯ જસ અમિય–સમાણુ વાણુજી ધર્મ –જેહ નિસુણે ભાવે પ્રાણીજી—ધર્મ, (૧) તેહના ચિત્તને મેલ જાયજી ધર્મ, –મિ કતકફળે જળ થાયજી–ધર્મ, નિરમળતા તેહ જ ધર્મજ ધર્મ –કલુષાઈ મેટાને મર્મજી–ધર્મ. (૨) નિજ-ધરમ તે સહજ-સભાવજી ધર્મ –તેહિ તુજ નિમિત્ત પ્રભાવજી—ધર્મ, વન-રાજિ ફૂલ ન શગતીજી, ધર્મ, – પણ વતુરાજે હુઈ વ્યગતીજી–ધમ (૩) કમળાકરે કમળ વિકાસજી-ધર્મ -સૌરભતા લિખમી વાસજી-ધર્મ તે દિનકરકરણ જેયજી ધર્મ –ઈમ ધરમ-દાયક તું હેાય છ– ધર્મ () તે માટે ધરમના રાગી-ધર્મ – તુજ પદ સેવે બડભાગીજી—ધર્મ છે કહે માનવિય-ઉવઝાયજી-ધર્મ –નિજ અનુભવ-જ્ઞાન પસાયછ–ધર્મ. (૫) (૧૮) (૮–૧૬) શ્રી શાંતિનાથ-જિન સ્તવન - (ઘરે આવોજી આંબે મારીઓએ દેશી) શ્રી શાંતિ જિનેસરા સાહિબ; તુજ નાઠે કિમ છૂટા? મેં લીધી કેડ જતાહરી, તેહ પ્રસન્ન થયેં મૂકાશ્ય–શ્રી ૧૪. Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૧૦ શ્રી માનવિજ્યજી કૃત ભક્તિ-સ તું વીતરાગપણે દાખવી, ભોળા-જનને ભૂલાવે; જાણીને કીધી પ્રતિગન્યા,તેહથી કહો કુણુ ડેલાવે ?–શ્રી, કઈ કઈને કેડેક મત પડે! કેડ પડ્યાં આણે વાજ; નિરાગી પ્રભુ પણ ખિંચીએ.ભગતે કરી મેં સાત રાજ-શ્રી, મનમાંહી આણું વાસીઓY, હવે કિમ નિસરવા દેવાય? જે ભેદ-રહિત મુજશું મિળે, તે પલકમાંહિ છુટાય–શ્રી, કબજે આવ્યા કિમ છુટશે? દીધા વિણ કહણ કૃપાળ; તે શ્ય હઠવાદ લેઈ રહ્યા ? કહે માન કરે મુસિયાળ–શ્રી (૧૮૫) (૮–૧૭) શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન (ાગીસર ચેલા એ દેશી.) કંથ-જિનેસર ! જાણુજે રે લોલ, મુજ મનને અભિપ્રાય સે-જિનેશ્વર મારા તું આતમ અલવેસરૂ રે લોલ, ખે! તુજ વિરહ થાય રેજિસેસર ! તુજ વિરહ કિમ વેઠિયે રે લોલ; તુજ વિરહે દુખદાય રે...જિણે તુજ વિરહ ન ખમાય રે–જિ. 1 ખિણ વરસાં સ થાય રે–જિણે વિરહ મેટી બલાયક રે જિણે કુંથુ (૧) તાહરે પાસે આવવું રે લાલ, પહિલા નાવત દાયરે-જિશે. આવ્યા પછી તે જાયવું રે લોલ, તુજ ગુણ-વચ્ચે ન સહાય રે જિણેકુંથુ (૨) Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૧ ઝરણું - સ્તવન-ચોવીશી ન મળ્યાને ધખો નહી રે લોલ, જસ ગુણનું નહિ નાણું રે –જિણે મિળિયાં ગુણ-કળિયાં પછી રે લોલ, વિછુરત જાયે પ્રાણ રેજિણે કુંથુ (૩) જાતિ-અંધને દુખ નહી રે લોલ, ન લહે નયનને સ્વાદ રે–જિણે નયણ–સ્વાદ લહી કરી રે લોલ, - હાર્યાને વિખવાદ રે–જિણે કુંથુ () બીજે પણ કિહાં નવિ ગમે રે લોલ, જિણે તુજ વિરહ બચાય રે–જિણે માલતીકુસુમે માલ્હી રે લોલ, મધુપ કરીરે ન જાય રે–જિણે કુંથુ (૫ વન” –દવ-દાધાં રૂખડા ૧૧ રે લોલ, પાલહવે ૨ વળી વરસાત રે–જિણે તુજ વિરહાનળને બળે રે લોલ, કાળ અનંત ગમત રે–જિણે કુંથુ.. (૨) ટાઢક રહે તુજ સંગમેં રે લાલ, આકુળતા મિટી જાય રે–જિણે તુજ સંગે સુખિ સદા રે લોલ, માનવિજય ઉવઝાય રે–જિણે કુંથુ(૭) Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૧૨ શ્રી મીનવિજયજી કૃત ભક્તિ-રસ (૧૮૬) (૮–૧૮) શ્રી અરનાથ-જિન સ્તવન (ઓધવ! માધવને કહેજો એ—દેશી) શ્રી અરનાથ ઉપાસના, શુભ વાસના મૂળ હરિ-હર દેવ આસાસના, કુણ આવે શૂળ–શ્રી. (૧) દાસના ચિત્તની કુ-વાસના, ઉદવાસના કીધ દેવાભાસની ભાસના, વિસારી દીધ–શ્રી (૨) વળી મિથ્યા-વાસનતણા, વાસનારા જેહ તે કુગુરૂની સાસના, હઈ ન ધરેહ-શ્રી. (૩) સંસારિક આશંસના, તુજશું ન કરાય ચિંતામણી દેણહારને, કિમ કાચ મંગાય? શ્રી. (૪) તિમ કલ્પિત ગચ્છવાસના, વાસના પ્રતિબંધ માન કહે એક જિનતણે, સારો પ્રતિબંધ-શ્રી. (૫) (૧૮૭) (૮–૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ-જિન સ્તવન (સાસુ પૂછે હે વહુએ દેશી) મહિમા મલ્લિ-જિકુંદને, એક જીભે કહ્યો કિમ જાય ગિ ધરે ભિન્નર ગણું, ચાળા પણ ચગની દેખાય –મહિમા. (૧) વયણે સમજાવે સભા, મને સમજાવે અનુત્તર દેવ દારિક કાયા પ્રતે, દેવ-સમીપે કરાવે સેવ–મહિમા (૨) ભાષા પણ સવિ શ્રોતાને, નિજ-નિજ ભાષા સમજાય હરશે નિજનિજ રીઝમાં, પ્રભુ તે નિરવિકાર કહાય (૩) Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી ૨૧૩ ગ અવસ્થા જિનતણી, જ્ઞાતા હુંચે તિણે સમજાય ચતુરની વાત ચતુર લહે, મૂઢ બિચારા દેખી મુંઝાય—મહિમા (૪) મૂરખ જન પામે નહિ, પ્રભુ–ગુણને અનુભવ સસ્યાદ માનવિજય ઉવઝાયને, તે રસ-સ્વાદે ગો વિખવાદ—મહિમા (૫) (૧૮૮) (૮-૨૦) શ્રી મુનિસુવ્રત–જિન સ્તવન (ઇડર આંબા આંબલી રે–એ દેશી) મુનિસુવ્રત કીજે મયા રે, મનમાંહિ ધરી મહિર મહિર વિહૂણા માનવી રે, કઠિણ જણાયે કહિરપ જિણેસર ! તું જગનાયક! દેવ ! તુજ જગ હિત કરવા ટેવ—જિણે બીજા જ કરતા સેવ—જિશે(૧) અરહટ ક્ષેત્રની ભૂમિકા રે, સીંચે કૃતારથ હાય ધારાધર સઘળી ધરારે, ઉધરવા સજજ જેય—જિશે. (૨) તે માટે અશ્વ ઉપરે રે, આણી મનમાં મહેર આપે આયા આફરે. બેધવા ભરૂચ શહેર-જિશે. (૩) અણુ-પ્રારથતા ઉધરયા રે, આપે કરીય ઉપાય પ્રારથતા રહે વિલવતા રે, એ કુણુ કહીન્યાય?—જિણે (૪) સંબંધ પણ તુજ મુજ વિચે રે, સ્વામી-સેવકભાવ માન કહે હવે મહિરને રે, ન રહ્યો અજર પ્રસ્તાવ-જિશે. (૫) Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૧૪ શ્રી માનવિજ્યજી કૃત ભક્તિ-રસ (૧૮) (૮–૨૧) શ્રી નમિનાથ-જિન સ્તવન ન (પૂર હવે અતિ ઉજળો રે–એ દેશી) શ્રી નમિનાથ-જિણુંદને રે, ચરણ-કમળ લય લાય મૂકી આપણી ચપળતા રે, તુચ્છ –કુસુમે મત જાય રે સુણ ! મન-મધુકર ! માહરી વાત! ન કરો ફેકટ વિલુપાત–સુણ૦ (૧) વિષમકાળ વરષારિત રે, ક્રમિ-કમિ હુએ વ્યતીત છેહલે પુગ્ગલ–પરિયડ્વોરે,આ શરદપ્રતીતરે–સુણ (૨) જ્ઞાનાવરણ વાદળ ફટે રે, જ્ઞાનસૂરજ પરકાશ ધ્યાન-સરોવર વિકસિયાં રે, કેવળ-લક્ષમી વાસ રે સુણ નામે લલચાવે કઈ રે, કેઈક નવ-નવ રાગ એડવી વાસના નહીં બીજે રે, - શુદ્ધ-અનુભવ સુ–પરાગ રે–સુણ. (૪) ભમત-ભમત કહાવિયે રેમધુકરને રસસ્વાદ માનવિજય મનને કહે રે, રસ ચાખે આહાદ રે –સુણ૦ (૫) (૧૯) શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન (૮–૨૨) (અબ પ્રભુ શુ ઈતની કહું-એ દેશી. નેમિ-જિદ નિરંજણે, જઈમાહથળે જળકેળ રે, મેહના ઉદભટગોપી, એકલમલે નાંખ્યા ઠેલ રે, સ્વામિ! સલુણ-સાહિબા ! અતુલી-બળતું વડવીર રે (૧) Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં. સ્તવન ચાવીશી કોઈક તાકીર મૂકતી, અતિ-તીખાં કટાક્ષનાં ખાણ રે, વેધક–વચણુ બંદુક ગાળી, જે લાગે જાયે પ્રાણ રે, —સાહિમા॰ (૨) અંગુલી૪-કટારી ઘેાચતી, ઉછાળતી વેણીપ-કૃપાણ રે સિથા' ભાલા ઉગામતી, સિ’ગજળ' ભરે કાક આણુ રે —સાહિમ॰ (૩) ફૂલદડા ગેાળી નાખે, જે સત્વ-ગઢે કરે ચાટ રે, કુચ-યુગ કરિ-કુંભસ્થળે, પ્રહરતી હૃદય-કપાટ રે —સાહિમ (૪) શીલ-સન્નાહ ઉન્નત સમે, . અરિ-શસ્ત્ર ને ગાળા ન લાગ્યા રે, સાર કરી મિથ્યા સવે, માહ-સુભટ દહા૨ દિશે. ભાગ્યા રે—સાહિમ (૫) તવ નવ ભવ-ચેાદ્ધો મ`ડળ્યો, સજી વિવાહમ’ડપ કાટ રે પ્રભુ પણ તસ સનમુખે ગયા, નીસાથે દેતા ચેટ રે – સાહિમ (૨) ચાકરી મેાહની છેડવી ૧૩, રાજુલને શિવપુર દ્વીધ રે, આપે રૈવતગિરિ સજી, ભીતર સંયમ-ગઢ લીધ રે —સાહિમ॰ (૭) ૨૧૫ શ્રમણધરમ ચેહા લડે, સંવેગ-ખડગ ધૃતિ૪ ઢાલ રે, ભાલા કેસ ઉપાડતા, શુભ-ભાવના ગડગડે નાળ રે —સાહિમ (૮) Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૧૬ શ્રી માનવિજ્યજી કૃત ભક્તિ -સ ધ્યાનધારા ૫-શરજવરષ,હણી મોહ થ જગનાથ રે માનવિજય વાચક વદે, એ ગ્રહયો તાહિરો સાથ રે –સાહિબ૦ (૯) (૧૯૦) (૮–૨૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (દેહું દેહુ નણંદ હઠીલી-એ દેશી.) શ્રીપાસજી પ્રગટ-પ્રભાવી, તુજ મૂરતિ મુજ મન ભાવી રે મનમેહનાં જિનરાયા સુર-નર-કિનર ગુણ ગાયા રે–મન જે દિનથી મૂરતિ દીઠી, તે દિનથી આપદ નીઠી૧ –મ.(૧) મટકાળું મુખ સુ-પ્રસન્ન,દેખત રીઝે ભવિ-મન્ન રે—મન સમતા-રસકેરાં કાળાં, નયણું દીઠે રંગક-રોળાં રે...મન હાથે ન ધરે હથિયાર, નહી જપમાળાને પ્રચાર રે–મન ઉત્સગે ન ધરે વામા જેહથી ઉપજે સવિ કામા રે–મ.(૩) ન કરે ગીત-નૃત્યના ચાળા, એ તે પરતક્ષ નટના ખ્યાલા – મન ન બજાવે આપે વાજા, ન ઘરે વસ્ત્ર ઝરણુપ–સાજાં રે–મ.(૪) ઈમ મૂરતિ તુજ નિરૂપાધિ, વીતરાગ–પણે કરી સાધી રે મન કહે માનસિથ ઉવઝાયા. મેં અવલંખ્યા તુજ પાયા રે –મન. (૫) Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી ૨૧છે. (૧૨) (૮–૨૪) શ્રી મહાવીર સ્વામી-જિન સ્તવન (હેમરાજ જઝ જશ છત્યા–રે દેશી) શાસન-નાયક સાહિબ સાચે, અતુલી બળ અરિષ્ઠત, કરમર- અરિ-બળ સબળ નિવારી, મારીચ મેહ-મહંત, મહાવીર જગમાં જીજી જીત્યા છો આપ સહાય, હાંજી ! છત્યે જીત્યે જ્ઞાન પસાય, હાંજી ! છ છ ધ્યાન-દશાય, હાંજી ! જીત્યા છો જગ સુખદાય—મહાવીર (૧) અનંતાનુબંધી વડ ધા, હણીયા પહિલી ચેટ, મંત્રી મિથ્યાત પછે તિગ રૂપી. તવ કરી આગળ દેટ –મહા) (૨) ભાંજી હેડક આયુષ તિગ કેરી, ઈક-વિગલે દિ જાતિ, એહ મેવાસ" ભાંજો ચિરકાળે, નરકયુગલ સંઘાતિ –મહા૦ (૩) થાવર-તિરિગ ઝાંસી કટાવી, સાહારણ હણું ઘાડી, શિશુદ્ધી-તિગ મદિરા વયરી, આતપ-ઉદ્યોત ઉખાડી –મહા(૪) અપચ્ચખાણ અને પચ્ચખાણ, હgયા દ્ધા આઠ,' વેદ નપુંસક-સ્ત્રી સેનાની, પ્રતિબિંબિત ગયા નાઠ –મહા (૫) હાસ્ય-રતિ-અરતિ-ક-ગંછા, ભયે મોહ-ખવાસ, હણીયા પુરૂષવેદ કેજધરા, પછે સંજલના-નાશ -મહા. (૬) Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૧૮ શ્રી માનવિજયજી કૃત ભક્તિ -સ. નિદ્રા દેય મેહ-પટરાણી, ઘરમાંહિથી સંહારી, અંતરાય દરશણ ને જ્ઞાનાવરણીય લડતા મારી –મહા (૭). જય-જય હુએ ! મેહ જ મુએ, હુ તું જગનાથ, લોકાલેક-પ્રકાશ થશે તવ, મેક્ષ ચલાવે સાથ –મહા. (૮) છત્યે તિમ ભગતને જીતાવે, મૂકાવે મૂકાવે, તરણતારણ સમરથ છે તુંહી, માનવિજય નિતુ ધ્યાવે –મહા. (૯) Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પૂ. ઉપાધ્યાય માનવિજ્યજી સ્તવન ચાવિશી કઠિન શબ્દોના અર્થ ટિપ્પણી સ્તવન ૮-૧ ૧. ચહેરે, મૂર્તિ ૨. મહેરબાની, કરુણું ૩. પાછળ ૪. જુદા પ. દૂર = જુદા ૬. ચાલશે છે. પતંગ ૮. સમાચિત અનુકૂળ થાય ૯. પ્રેમને નભાવ. સ્તવન ૮-૨ ૧. ગાઢ અભ્યાસથી ૨. કહું છું કે, (અહીં ખરી રીતે કૌંસને પાઠ બરાબર લાગે છે.) કદી પણ = કયારે પણ ૩. આત્મ-સ્વરૂપાનુભવને જે રસ તેનો ૪. અવસર ૫. દયા ૬. કરી આપે છે. શરમથી ગુપ્ત,-છાને ૮. સુંદર ૯. હસતું ૧૦ વિરસ = મન કચવાય તેમ ૧. ગરજવાન ૧૨. વિલંબ ૧૩. મનચું = ઈષ્ટ. - * . Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૨૦ પૂ. ઉપાધ્યાય માનવિજ્યજી કૃત ભક્તિ-રસ સ્તવન ૮-૩ ૧. સમજદારને ૨. સફળ ૩. સંસારના ભયની જંજાળને દૂર કરનાર ૪. તને પ. મારાથી ૬. મેટાઈમાં ૭. છેવટે ૮. અંદર ૯. મુલાકાત ૧૦. દૂર. તવન ૮-૪ ૧. રીતસર-પદ્ધતિપૂર્વક ૨. અચાનક ૩. જેતાની સાથે જ ૪. મળવું ૫. અંદરની વાત-પદ્ધતિ. સ્તવન ૮-૫ ૧. અપૂર્વ-સુંદર ૨. સુંદર ૩. સુંદર ૪. ભક્તિપૂર્વક ઉલાસવાળું છે. ભક્તિ-ઉલ્લાસ વિના ૬. તપાસપૂર્વક પ્રાપ્તિ થાય છે. આરાધકને ૮ મુગટ વગેરે ૯. સત્પષ્યના યોગે ૧૦. ભાવના જ્ઞાનથી ૧૧. સ્થૂલ શરીર. સ્તવન ૮-૬ ૧. દિવસ ૨. તે = પ્રભુ ૩. ઈટ. સ્તવન ૮૭ ૧. સાક્ષાત્ તીર્થંકર પ્રભુની અવસ્થા ૨. જ્ઞાનથી દેખાય ૩. કામની પીડા, ૪. પ્રભુમૂર્તિમાં. સ્તવન ૮-૮ , ૧. સામાન્યથી સમજાય નહીં તેવા સ્વરૂપવાળે ૨. ઓળખાણથી ૩. લજજા ૪. શુદ્ધ સ્વરૂપી. સ્તવન ૮-૮ ૧. પ્રેમસહિત ૨. લેતા નથી ૩. શણગારતા નથી ૪. શેભા કરતા નથી ૫. પદ્ધતિ, અંદરની વાત. Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી સ્તવન ૮-૧૦ ૧. ફેલાય છે તે ૨, ઠેકાણે ૩. બેભાન થયેલ ૪. સારે ૫. ગુણની સ્તવનામાં ૬. બીજા પદાર્થની. સ્તવન ૮-૧૧ ૧. વાદળાની ઘટા ૨. સારી ભરપૂર ૩. શોભા ચમકારે ૪. ઊંચા ૫. ત્રણ ગઢ ૬. ગંભીર ૭. બગલાની શ્રેણું ૮. સારી ખેડાયેલ ભૂમિમાં ૯. ખેડૂત ૧. ઉદ્યમવાળી ૧૧. બીજની વાવણું ૧૨. સારૂં અનાજ ૧૩. ગણધરરૂપ પર્વતના કિનારે થઈ. સ્તવન ૮-૧૨ ૧. સુંદર ૨. ન હોય તેવી ૩ પદાર્થ ૪ હોય તે ૫. કાતર, છરી ૬. જેવી ૭. શોભા ૮. શ્રેષ્ઠ. સ્તવન ૮-૧૩ ૧. મુખ ૨. અંદર હૃદયમાં સ્થપાયો છે. ૩. જગ્યા એ ઇ. સ – મહેંકમલિન સ્થાને ૫. સ – મલકમલિન વ્યક્તિ ૬. કાગડે ૭, ગટરના પાણીમાં ૮. પ્રતિબિંબ ૯. સેના સાથે ૧૬. વિપરીત સંગે ૧૧. ગુણને વિસ્તાર ૧૨. લજજા ૧૩. ભાડું. સ્તવન ૮-૧૪ ૧. કરનાર ૨. ખજાને ૩. જમે પડેલું છે જ. લેખંડી ગદા ૫. જલદી ૬. દૂર છે. જરૂરવાળા = ગરજુ ૮. આપમેળે ૯. માર્મિક ફરિયાદ ૧૦. મોટાઈનો. Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૩ સ્તવન ૮-૧૫ સ્તવન ૮-૧૬ પી ૧. રક્ષણ કરનાર ૨. અમૃત જેવી ૩. તક (નિમળ) ફળના ચૂર્ણથી ૪. મેલ ૫. દૂર કર્યાને ૬. તળાવમાં છે. સુગંધપણું. ૮. સૂર્યની અસર ૯. શ્રેષ્ઠ. સ્તવન ૮–૧૭ ૧. ૫. રાખીએ. પૂ. ઉપાધ્યાય માનવિજયજી કૃત સ્તવન ૮-૧૮ ૨. પ્રતિજ્ઞા ૩. પાછળ સ્તવન -૧૯ ૧. અદ્ભુત અશ્વય વાખે। ૨. ક્ષણ પણ સે। વ જેવડા, ૩. ઉપાધિ, ૪. સાથે નહી. પ. અનુકૂળ ૬. માનસિક ઉચાટ છ. જુદા પડતા ૮. ભ્રમરા ૯. કેરડા ઉપર ૧૦. જંગલના દાવાનળથી મળી ગયેલા ૧૧. વૃક્ષા ૧૨. વિકાસ પામે. ૧૩. માનસિક સંતાપ. ભક્તિ-રસ ૧. આશ ́સા ૨. દૂર થઈ ગઈ ૩. ઝંખના ૪. ગચ્છનુ એકાંગી મમત્વ ૫. માહના સસ્કારાના પ્રતિમ ધ. ૪. અનુકૂળતા ૧. મેક્ષ પ્રાપક ચાગ ૨. વિલક્ષણ ૩. બીજાના ચેાળક સગ ૪. શૈલી ૫. પાંત્રીશ ગુણવાળી વાણીથી ૬. વિશિષ્ટ દ્રવ્યમનના પ્રત્યેાગથી. Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી સ્તવન ૮-૧૦ ૧. મહેરબાની ૨. કરુણા ૩. કરુણ વિનાના ૪. કઠણ કાળજાવાળા ૫. અત્યંત ખરાબ ૬. રેંટ માત્ર ખેતરની ભૂમિને સીંચી સફળ થાય છે, પણ મેઘ તે આખી પૃથ્વીને ઉદ્ધારવા તૈયાર હોય છે. (બીજી ગાથાને અર્થ) ૭. પિતાની મેળે ૮. ઉચિત. સ્તવન ૮-૧ ૧. સંસારરૂપ હલકા ફૂલ વિષે ૨. વલેપાત ૩. પંચમ આરા રૂપી ૪. છેલ્લે ૫. પુદ્ગલપરાવર્તા ૬. શરઋતુ ૭. સુગંધ. સ્તવન ૮-૨૨ ૧. આખી પ્રથમ ગાથાને અર્થ– નેમિનાથ પ્રભુ વીતરાગ છે, જેમણે મહિના સ્થળે-જળક્રીડા સમયે જઈ મેહના પ્રબળ અસરવાળી શ્રી કૃષ્ણ વાસુદેવની પટરાણુનાં વચને રૂપ મેહ રૂપી પ્રબળ મલ્લને એકલા પ્રભુએ ઠેલી નાંખ્યો ૨. ધારીને. ૩. વીંધી નાખનારા માર્મિક ૪. આંગળી રૂપ કટારી, પ. એટલેકેશપાશ રૂપ કરપાણનાની તલવાર, ૬. સિંદૂરના સેંથા રૂપ ભાલાને ૭. સગડીમાં પાછું ૮. સત્વરૂપ ગઢ પર. ૯. દુશ્મનના શસ્ત્રો અને ગેળા, ૧૦. કલાહલ, ૧૧. ફેગટ, ૧૨. દશ દિશામાં ૧૩. Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ અ૪ ૫. ઉપાધ્યાય માનવિજ્યજી કૃત ભક્તિ-સ છેડાવી. ૧૪. ધીરજ રૂપ, ૧૫. ધ્યાનની ઉગ્ર શ્રેણિ, ૧૬. બાણ. વન-૨૩. ૧. નાઠીeભાગ ૨. કટારા ૩. આનંદેત્સવ ૪.. સ્ત્રી પ. જૂના કે નવા. સ્તવન-૨૪ ૧. અનુપમ બળવાળા ૨. કર્મરૂપ દમનના સૈન્યને ૩. જોરદાર ૪. પગની વિશિષ્ટ બેડી પ. છાવણી ૬. સેનાપતિ ૭. ગુલામ. Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्री वर्धमानस्वामिने नमः પૂ. આ. શ્રી જ્ઞાનવિમલસૂરીશ્વરજી મહારાજ સ્તવન–ચેાવીશી [૯] (૧૯૩) (૯–૧) શ્રી ઋષભદેવજિન સ્તવન (ઢાલ-લલનાની) આદિકરણ અરિહંતજી, એલગડી અવધાર– લલના પ્રથમ-જિનેસર પ્રણમીએ, વંછિત-ફળ દાતાર-લલના આદિ. (૧) ઉપગારી અવનીત, ગુણ-અનંત ભગવાન—લલના અવિનાશી અક્ષયકળા, વરતે અતિશય-નિધાન-લલના–આદિ. (૨) ગ્રહવાસે પણ જેહને, અમૃત-ફળ આહાર-લલના તે અમૃત-ફળને લહે, એ યુગ તું નિરધાર–લલના–આદિ. (૩) Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૨૩ આ. શ્રી જ્ઞાનવિમલસૂરીશ્વરજી કૂત વંશ ઇક્ષ્વાગ છે જેના, ચઢતા રસ સુવિશેષ–લલના ભરતાદિક થયા કેવળી, અનુભવ-રસ ફળ દેખ-લલના—આદિ. (૪) નાભિરાયા-કુળમ ડણેા, મરૂદેવી-સર-હંસ ~ લલના રૂષભદેવ નિતુ વ ́દીચે, જ્ઞાનવિમલ-અવત સ-લલના—આદિ (૫) (૧૯૪) (૯–૨) શ્રી અજિતનાથ જિન સ્તવન ( પુણ્યપ્રશસીયે...—એ દેશી ) અજિત-જિષ્ણુંદ ! દયા કરો, આણી અધિક પ્રમેાદ જાણી સેવક આપણેા, સુણીયે વચન-વિનોદ રે જિનજી સેવના ભવ-ભવ તાહરી હેાજોરે! એ મનકામના—જિન. (૧) ક-શત્રુ તુમે જીતીઆ. તિમ મુજને જીતાડ અજિત થાઉં દુશમન થકી, જિતશત્રુ-નૃપન દનેા, જીતે વયરી જેહ, અચિરજ ઇંડાં કણી કે નહિ, ભક્તિ-રસ એ મુજ પૂરો રૂહાડર રે-- જિન॰ (૨) પરિણામે ગુણ-ગેહ રે—જિન, (૩) સકલ પદારથ પામીચે, દીઠે તુમ દીદાર સેાભાગી મહિમાનિલેા,વિજયા-માત મહાર રે-જિન૦ (૪) જ્ઞાનવિમલ સુપ્રકાશથી. ભાસિત લેાકાલેાક શિવ-સુંદરીના વાલહા, પ્રણમેં ભવિ-જન થાક રે—જિન 出 Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી ૧ (૧૯૫) (૯–૩) શ્રી સ`ભવનાથ જિન સ્તવન (કપૂર હેાવે અતિ ઉજલા રે—એ દેશી) સભવ-જિનવર ! ખૂબ બન્યારે, અવિહડ ધર્મ-સનેહ દિન-દિન તે વધતા અચ્છેરે, કમી ન હેાવે છેહર સેાભાગી જિન ! મુજ મન તુંહી સુહાય એ તે બીજા નાવે દાય હું તેા લળી-લળી લાગું પાય—સાભાગી (૧) દૂધમાંહિ જિમ ઘૃત વસ્યુ રે, વસ્તુમાંહિ સામ તંતુમાંહિ જિમ પટ વચ્ચે રે, સૂત્રમાંહિ જિમ અથ—સાભાગી. (૨) કંચન પારસપહાણમાં રે, ચંદનમાં જિમ વાસપ પૃથ્વીમાંહિ જિમ આષધી રે, જિમ સ્યાદવાદે નવ મિલે રે, જિમ ગુણમાં પર્યાય અરણીમાં પાવકક વચ્ચેા રે, કાર્ય કારણ વાસ સેાભાગી (૩) ૨૨૭ જિમ લેાકે ખટકાય—સાભાગી (૪) . તિષ્ણુપરે તુ મુજ ચિત્ત વસ્યા રે, સેના-માત મલ્હાર જો અ-ભેદ બુદ્ધિ મિલે રે, શ્રી જ્ઞાનવિમલ-સુખકાર——સાલાગી॰ (૫) $55 Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૨૮ આ. શ્રી જ્ઞાનવિમલસૂરીશ્વરજી કૃત ભક્તિ-રસ અભિનંદન જિન સ્તવન (૧૯૬) (૯–૪) શ્રી (રામચક માગ ચાંપા મારી રહ્યોરી~એ દેશી) અભિનંદન ! જિનરાજ ! આણી ભાવ ઘારી, પ્રમુ`તુમા પાય, સેવક કર અપણારી; ભવ-ભય-સાગર તાર ! સાહિબ ! સુહામણેરી, સુરતરૂ જાસ પ્રસન્ન, કિમ હાયે તે દુમણેારી.૧ (૧) ભગત-છલ જિનરાજ, શ્રવણે જેહ સુણ્યારી, તેહશ્યુ. ધમ –સનેહ, સહજ-સુભાવ અન્યોરી; ઉપશમવંત અથાહ, તેાહી માહ હણ્યોરી, રતિપતિ” દુઘ ૨૫ જેહ, દુશમન તે ન ગણ્યોરી. (૨) સંવર-નૃપને જાત, સંવર જેહ ધરેરી, અરિજ શુ' તેહમાંહિ કુળ-આચાર કરેરી; કીરતિકન્યા જાસ, ત્રિભુવનમાંહિ ફિરેરી, ૐ તાસુ તેહ E દહેરી; હરેરી, પરવાદી-મત માન, અખય લહે ફળ તેહ, જેશુ' હેજ દોહગ દુરગતિ દુ:ખ, દુશમન ભીતિ ભવ-ભવ સ`ચિત પાપ, ક્ષણમાં તેહ ઇમ મહિમા મહિમાંહિ, સથી કેમ કહેરી ? (૪) સાયર ભલિ. ખંદુ, હાયે અખય પહેરી, તિમ વિનતી સુ-પ્રમાણ, સાહિમ જેહ સુણેરી; અનુભવ-ભુવને નિવાસ, આપે। હેજ ઘણેરી, જ્ઞાનવિમલ-સુપ્રકાશ, પ્રભુ-ગુણરાશ થુણેરી. (૫) ' હરેરી. (૩) વહેરી. Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી (૧૯૬) (૯-૫) શ્રી સુમતિનાથ જિન સ્તવન (દેશી-ખીલીની–સીતા અતિ રૂડી-એ દેશી) સાહિબા ! સુમતિ-જિષ્ણુદા ! ટાળે ભવ-ભવ મુજ ક્દા --શ્રી જિન સેવા રે! તુજ દરસણુ અતિ આનઢા, શ્રી૰ સુમતિ સુમતિ જખ આવે, તું સમતા–રસના કદા—શ્રી. (૧) તવ કુમતિને દાવ ન ફાવે.શ્રી ૧ તુજ સરૂપ જબ ધ્યાવે, તખ આતમ-અનુભવ પાવે—શ્રી તુ હીજ છે આપ અરૂપી, યાચે કબહુ ભેદે રૂપી-શ્રી. સહજે વળી સિદ્ધ-સ્વરૂપી, ઈમ જોતાં તું બહુરૂપી-શ્રી. (૩) ઈમ અલગા-વિલગા હાવે,કિંમ મૂઢમતિ ! તુ જોવે ?–શ્રી જે અનુભવ-રૂપે જોવે, તા માહ-તિમિરને ખાવે–શ્રી (૪) સુમ’ગલા જેહની માતા; તુ' પ`ચમ-ગતિના દાતા-શ્રી; જ્ઞાનવિમલ પ્રભુ જ્ઞાતા, તું માતા ત્રાતા ભ્રાતા શ્રી (૫) . . ૨૨૯ 解 (૧૯૮) (૯–૬) શ્રી પદ્મપ્રભ–જિન સ્તવન (વાલ્ડેસરની—દેશી) પદ્મપ્રભ જિનરાય જી રે લાલ, ગુણ અનંત ભગવાન વાલ્ડેસર મારા અતિશયવત છે તાહરી રે લાલ, રત્તરૃ-કમલ સમ વાન ફેરવાš-પદ્મ (૧) ગગન મવેજ કુણુ અંશુલેખ રે લાલ, Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૩૦ આ. શ્રી જ્ઞાનવિમલસૂરીશ્વરજી કૃત ભક્તિ-રસ કુણ તોલે કર મેર રેવા હે. સર્વ નદી સિકતા -કણું રે લોલ, ' કુણ ગ્રહે મૂઠી સમીર રે-વાહે – પદ્ય (૨) કુણ તારૂ બાંહે કરી રે લોલ, ચરમજલધી૧૦ લહે તીર રે–વાહે. સવિ જલ-ઠામના બિંદુઆ રે લોલ, તારા-ગણિત ગંભીર રે-વાહે – પદ્મ. (૩). એહ૨ અસંખમાંહિં ૧૩ રહ્યા રે લોલ, પ્રભુ! તુમ ગુણ છે અનંત રે–વાલહે. સમરથ કીમ ગણવા હોઈ રે લાલ, • - યદ્યપિ મેહને અંત રે-વાહે પદ્મ. (૪) તેજ પ્રતાપે આગળા રે લોલ, ગિરૂઆ ને ગુણવંત રે–વાહે , શ્રી જ્ઞાનવિમલ ભાવે કરી રે લોલ, તું શિવ સુંદરી કંત રે-વાહે—પઢ૦ (૫) (૧૯) (૯-૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (સુણ બેની પિઉડે પરદેશી-એ દેશી) સાહિબ! સ્વામી ! સુપાસ-જિસુંદ! સુ –નજર કરીને નિરખે રે, હિત-હિયડે હજાળ –હરખું, સેવક સુ-પરે પરખે રે–સાહિબ (૧) એ કાયા જાયા' પરભવમાં, વા૨ અનંતી વિલસી રે, WWW.jainelibrary.org Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી ૨૩૧ તુજ ભગતિ જોડે નહિ ભાવે, તે થઈ અવકર-સરસી રે–સાહિબ૦ (૨) ભક્તિણા અનુબંધ પ્રભાવે, જેહ થઈ ઉજમાળી રે, અખય થએ અવગાહના રૂપે, જેહજ તુજ ગુણ-માળી રે–સાહિબ (૩) તિણે હેતે કરી આપ સમાની, એહ સંબંધે જાણું રે; એહને ગુણ બહુ લેખે લાગે, જે તુમ ધ્યાને આણું રે–સાહિબ૦ (૪) જડ નેહ ન કબહી, એહ ઉત્તમની વાતે રે; જ્ઞાનવિમલ પ્રભુદયાન-પસાયે, કાળ ન જાણે જાતે રે–સાહિબ (૫) (૨૦૦) (૯-૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભજી-જિન સ્તવન (ધણાઢોલા–એ દેશી) શ્રી ચંદ્રપ્રભ – સાહિબા રે, ચંદ્ર- કિરણ સમ દેહ-મનરા માન્યા; નિત્ય–ઉદય નિ–કલંક તું રે, અનુપમ અચરિજ એહ–મનરા (૧) આવો ! આ હે વખાણ ! તું તો ત્રિભુવન–ભાસક ભાણ –મનરા(૧) તુજ સમ ગણના-કારણે રે, જે રેખા પ્રથમ સુચંગ-મ તે આકાશે નિપની રે, ત્રિભુવન-પાવનગંગ–મનરા. (૨) અવર ન કે તુમ સારિખે રે, છેડ્યો ખટિકા-ખંડ-મન Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૩૨ આ. શ્રી જ્ઞાનવિમલસૂરીશ્વરજી કૃત ભક્તિ -રસ તે કેલાસ–રૂપ સમે રે, મહિયલમાં અખંડ મન તારા ગુણ તુમમાં રહ્યા રે, એહ મિલે નહિ પર પાસ–મન ૦ તેણે હેતે કરી જાણ રે, ત્રિભુવન તાહરે દાસ–મન. દેષાકર તુમ પદ રહ્યો રે, સેવાસારે ખાસ-મન દોષરહિતતનુ૩ તાહરૂં રે જ્ઞાનવિમલ-સુ–પ્રકાશ-મ (૧૦૧) (૯-૯) શ્રી સુવિધિનાથ-જિન સ્તવન (રાય કહે રાણી પ્રતે-એ દેશી) સુવિધિ-જિકુંદ સેહામણા–અરિહંતાજી, સુ-વિધિતણ ભંડાર–ભગવંતાજી પ્રેમ ધરીને પ્રાહુણા -અરિ, મન-મંદિર પાઉર ધાર–ભગ૦ (૧) જ્ઞાન દીપક તે ઝળહળે-અરિ, સમક્તિ તોરણ-માળ–ભગ ચારિત્ર ચંદ્રોદયભલો–અરિ, ગુણ–મુગતા ઝાકમઝાળ-ભગ૭ (૨) મૈત્રીભાવ સિંહાસને-અરિક, તકીયા પરગુણપક્ષ–ભગ મુદિતા પરમપ બિછાવણા_અરિ, ઈત્યાદિક ગુણલક્ષ-ભગ૦ (૩) ઈહિાં આવીને બેસીડેં–અરિ, તુમ ચરિત્રના ગીત – ભાગ ગાવે મુજ તનુ કામિની_અરિ, આણી અવિહડ પ્રીત–ભગ(૪). Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેકીશકિ અરજ સુણીને આવિયા–અરિ, સાહિબ મનઘરમાંહિ–ભગ જ્ઞાનવિમલ પ્રભુતા ઘણું–અરિ૦, પ્રગટી અધિક–ઉછાહિ–ભગ (૫) (૨૦૨) (૯-૧૦) શ્રી શીતલનાથ-જિન સ્તવન ( જી હેની દેશી.) જી હો શીતલ-જિન! જગને ધણી, જી હે શીતલ દર્શન જાસ જી હે શીતલ ચંદનની પરે, જી હે પસા સુજસ–સુવાસ સુગુણ! નર ! સે શીતલનાથ, એ તે અવિચલ શિવસુખ-સાથ–સુગુણ૦ (૧) જી હે વિષય-દાવાનળ એલવે, જી હાં ધ્યાન તણે લવ-લેશ જી હે ગારવ –રજ તે ઉપશમે, જી હા દૂરિ દુરિત–કલેશ–સુગુણ૦ (૨) જી હા મલયાચલ-શુભ-વાસથી, જી હે કંટક હેયે સુગંધ જી હે સજન સહુ પણ આદરી, જી હો એ ઉત્તમ અનુબંધ–સુગુણ (૩) જી હે રોમ-રોમ તનુ ઉલસે, જી હાં આનંદ અધિક અથાહ જી હો શીતલ-વાણી સુધારમેં, જી હો સી બેપરવાહ -સુગુણ૦ (૪) Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૩૪ આ. શ્રી જ્ઞાનવિમલસૂરીશ્વરજી કૃત ભક્તિરસ જી હે શીતલતાને કારણે, જી હે આણે સમતા-ભાવ જી હે જ્ઞાનવિમલ-સુખસંપદા, જી હા હોવે અધિક જમાવ -સુગુણ૦ (૫) (૨૦૩) (૯-૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ–જિન સ્તવન (નિંદરડીની દેશી.) શ્રી શ્રેયાંસ-જિનેસરૂ! સેવકની હો કરજે સંભાળ તે રખે ! વીસારી મૂકતા, હેય મેટા હે જગે દીન-દયાળ તે – શ્રી. (૧) મુજ સરિખા છે તાહરે, સેવકની હ બહુ કોડાકેડ તે પણ સુ-નજરે નિરખીએ, કિમ દીજે હો પ્રભુ તેહને છેડ! તો-શ્રી. (૨) મુજને હેજ છે અતિઘણું, પ્રભુ! તમથી હે જાણું નિરધાર તે તે તું નિપટ નિરોગીઓ, હું રાગી હે એ વચન-વિચાર –શ્રી. (૩) વળી ન્હાનું મન માહરૂં હું તે રાખું હો તુમને તે માંહિ તે હું રાગી પ્રભુ ! તારો, એકાંગી હે ગ્રહીયે પ્રભુ-બાંહિ તે–શ્રી. (૪). નિ–ગુણે નવિ ઉવેખીએ, પિતવટર હે ઈમને હે સ્વામિ તે જ્ઞાનવિમલ-પ્રભુ ! શું કરે ? વિષ્ણુ અંતરહો સેવક એકતાન તે–શ્રી(૫) Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૩૫ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી (૨૦૪) (૯–૧૨) શ્રી વાસુપૂજ્યસ્વામી-જિન સ્તવન (ગિરૂઆ ગુણ વીરજીએ-દેશી.) શ્રી વાસુપૂજ્ય–નરિંદનેજી, નંદન ગુણમણિધામ વાસુપૂજ્ય-જિન રાજાજી, અતિશય –રત્ન-નિધાન પ્રભુ ! ચિત્ત ધરીને અવધારો8 મુજ વાત. (૧) દોષ સયલ સુજ સાંસહોજી, સ્વામી ! કરી સુપસાય તુમ ચરણે હું આવીએજી, મહિર કરો મહારાય—પ્રભુ (૨) કુમતિ કુસંગતિ સંગ્રહી, અ-વિધિ અ–સદાચાર તે મુજને આવી મિલ્યાજી, અનંત અનંતી વાર–પ્રભુ (૩) જબ મેં તેમને નિરખીયાજી, તવ તે નાઠા દૂર પુણ્ય પ્રગટે શુભ-દશાજી, આ તુમ હજૂર–પ્રભુ (૪) જ્ઞાનવિમલ પ્રભુ ! જાણને છે, શું કહેવું બહુવાર દાસ-આશ પૂરણ કરે છે, આપ સમકિત સાર–પ્રભુત્ર (૫) (૨૦૫) (૯-૧૩) શ્રી વિમલનાથ-જિન સ્તવન (બે બે મુનિવર વહેરણ પાંગારયાજી-એ દેશી.) વિધિ શું વંદતાં વિમલ-જિનેસરજી, વાધે વળી વારૂ ધર્મન્સનેહ રે આતમ-અનુભવ જ્ઞાનમાંહે મિલે છે, હે અવિનાશી અખય છેહ રે –વિધિ. (૧) પાણી જિમ સહજે વિષ દૂર કરે છે; ' મંત્ર વાચ્યું હોયે અમૃત–રૂપ રે તિમ તુમ દયાને એહ અભેદથીજી, થા હો આતમ સિદ્ધ-સરૂપ રે , –વિધિ. (૨) Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૩૬ આ. શ્રી જ્ઞાનવિમલસૂરીશ્વરજી કૃત ભક્તિ-રસ જિમ તિલ ઉજજવલ શુભ-કુસુમે કરી, વાસ્યાં બહુ-મૂલાં હોચે તેલ રે તિમ સિત–પક્ષી તુમ ગુણ–વાસથીજી, હિચે અતિશય ગુણ – પરિમલ ખેલ રે –વિધિ. (૩) આપ-સરિખે સેવકને કરે છે, સાહિબ સે તે સુપ્રમાણ રે મેટા સેવ્યાને તો યે પટંતરેજી, સમજે છેડે કહ્યું જે હોયે જાણ રે_વિધિ. (૪) જ્ઞાનવિમલસુપ્રકાશ થકી લહ્યાજી, ત્રિભુવન-જન મનકેરા ભાવ રે તે શી જુવે છે? સેવક વિનતિજી, આપ તુમ સેવા ભવ-જલ નાવ રે–વિધિ. (૫) (૨૦૬) (૯-૧૪) શ્રી અનંતનાથ-જિન સ્તવન (એ ગરવારૂ નાયકાની–એ દેશી) અનંત-જિસર! આપણે હો લાલ, અંતરયામી એહ રે–એ જિનજી વાર નેહ નિબિડ નિશ્ચય થશે રે લોલ, જિમ પત્થરની રેહ રે–એ. અનંત. (૧) અંત કર તે કર્મને હો લાલ, પામી ક્ષાયિક ભાવ રે–એ ગુણ અનંત તેહથી લહ્યા રે લોલ, - પ્રગટયો સહજ સુભાવ રે–એ. અનંત (૨) Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન વીશી ૨૩૭, * : - બેઠે અનંત-પાંચમે છે લાલ, આઠ અનંત કરી હાથ રે–એ. નાથ નહિં કે તારા રે લોલ, ભણી ત્રિભુવનનાથ રે–એઅનંત. (૩) એતા દિન નવિ જાણીએ હે લાલ, તાહરૂં અનંત-સરૂ૫ રે–એ. સુયશા માતા જેહની રે લોલ, તાત સિંહસેન-ભૂપ રે–એ. અનંત. (૪) કાળ અને તે મેં પામીએ હે લાલ, હવે કિમ છોડી જાય છે?—એ. જ્ઞાનવિમલ સુખ પિખવા રે લોલ, અવિચલ તુંહી સહાય રે–એ. અનંત. (૫) (૨૦૭) (-૧૫) શ્રી ધર્મનાથ જિન–સ્તવન (મેડા ઉપર મેહુ ઝરૂખે વીજલડી હે લાલ–એ દેશી) ધમ-જિનેસર ! ધર્મ-ધુરંધર ભેટીએ હે લાલ—ધુરં અવિધિ અધર્મ અનીતિ અ–સજન મેટીએ હે લાલ, –અસર સંભારું નિશદીસ કરી ગુણ એકઠા હે લાલ–કરી પણ દેવાની વેળા દીસો છે મન-મઠા હે લાલ–દીસે આજ લગે કોઈ કામ કર્યો હોયે દાસનો હે લાલ–ક. તે દેખ લેઈનામ હોયે જે આસને હે લાલ–હોચે નિ-રાગીશું પ્રીત ધરે તે થેડિલા હે લાલ–ધરે Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૩૮ આ. શ્રી જ્ઞાનવિમલ સૂરીશ્વરજી કૃત ભક્તિ-રસ મેાજન પામે` કાંઈ ભાનુ-નૃપ લાડિલા હા લાલ—ભાનુ ઈમ કરતાં કહેા સ્વામી! કેતા દિન ચાલ હો લાલ-કેતા મેાટા કરે તે પ્રમાણ કહો કુણુ પાળચે હો લાલ—કહો પડી જે પટાળેજ ભાત" તે કદીય નહી ટલે હો લાલ તે જે તુમશું બન્યુ' તાન તે અવર શું વિ મિલે હો × લાલ—અવ૨૦ (૩) તાહરા ગુણને પાર ન પામે કેાઈ ગુણી હો લાલ કીરતિ ત્રિભુવનમાંહિ તુમારી મેં સુણી હો લાલ—તુમારી૰ બહુ કહેતાં આસંગ" હોયે આશાતના હો લાલ—હોયે ઇમ ખિહાવ્યા નવિ જાય હોયે જે આપના હો લાલ—હોચે॰ આપ પિયારૂ કાઇ નદીસે તારે હો લાલ—ન॰ એ કહેવાની રીત ભગત ન થાય રે હો લાલ-ભગત॰ જ્ઞાનવિમલ પ્રભુ આણુ વહે જે તુમ્હે તણી હો લાલ-વહે ત્રિભુવન-તિલક સમાન હોચે ત્રિભુવન-ધણી હો લાલ-હોચે. '; (૨૦૮) (૯–૧૬) શ્રી શાંતિનાથ જિન—સ્તવન (વીછીયાની દેશી) સુષ્ણેા શાંતિ-જિનેસર ! સાહિબા ! સુખકાર! કરુણાસિંધુ રે! પ્રભુ ! તુમ-સમ કા દાતા નહિ, નિષ્કારણ -ત્રિભુવન–ખંધુ રે—સુણા (૧) જસ નામે અખય–સપદ હોએ, વળી આધિ તણી હોચે શાંતિ રે, Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Caccia Cal , zlo ઝરણાં સ્તવન વીશી ૨૯ દુઃખ-દુરિત ઉપદ્રવ સવિ મિટે, ભાંજે મિથ્યા-મતિ-બ્રાંતિ રે–સુણે (૨) તું રાગ-રહિત પણ રીઝવે, સવિ સજજન કેરાં ચિત્ત રે નિદ્રવ્ય અને પરમેશ્વર, વિણ નેહે તું જગ-મિત્ત રે–સુણે. (૩) તું ચકી પણ ભવ-ચક્રને, સંબંધ ન કોઈ કીધ રે તું તે ભેગી યેગી દાખિઓ, સહજે સમતા-રસ સિદ્ધ રે–સુણે. (૪) વિણ-તેડ્યો નિત્ય સહાય છે, તુજ લોકેત્તર-આચાર રે કહે જ્ઞાનવિમલ ગુણ તાહરા, લહિયૅ ગણવે કિમ પાર રે–સુણે (૫) (૨૦૯) (૯–૧૭) શ્રી કુંથુનાથ જિન–સ્તવન (મેતીડાની દેશી) કુંથુ-જિકુંદ! સદા મન-વીએ, તું તે દૂર જઈ પ્રભુ વસીએ સાહિબા! રંગીલા ! હમારા, મોહના શિવ-સંગી છઠ્ઠો ચકી ખટ-ખંડ સાધે, અત્યંતર જિમ ખટક–રિપુ બાંધેલા હિબ. (૧) ત્રિપદી ગંગ" ઉપકઠે, નવ નિધિ-સિદ્ધિ ઉતકઠે સારુ કેઈ અ-જેય રહ્યો નહિ દેશ, તિમ કે ન રહ્યા કર્મ-નિવેશ–સાહિબ૦ (૨) ધર્મચક્રવતી પદવી પામી, ' એ પ્રભુ માહરે અંતરજામી-સાહિબ, Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૪૦ આ. શ્રી જ્ઞાનવિમલસૂરીશ્વરજી કૃત સત્તર-ભેદશું સંયમ પાળી, સત્તરમા જિન મુગતિ-સભાળી—સાહિમ૦ (૩) તેહુને ધ્યાને જે નિતુ રહીએ, જો તેહની આણા નિરવહિઅ—સાહિબ૦ તે ખાઈક ભાવે ગુણ આવે, સાહિમ–સેવક ભેદ ન પાવે—સાહિમ૦ (૪) વારવાર સુ-પુરુષને કહેવુ, તે તે ભરિયા ઉપર વહેવુ સાહિમ જ્ઞાનવિમલ ભાવે કરી જોવે, ભક્તિ-રસ તા સેવક-મનવ હિત હોવે—સાહિબ૦ (૫) 卐 (૨૧૦) (૯–૧૮) શ્રીઅરનાથ-જિન સ્તવન (સિકે ચલે સિકે પૂત—એ દેશી) શ્રી અર–જિનવર દીન દયાળ, સેવા જેહની છે સુર-સાળ—સાહિબ સેવિચે૦ દુસમર્-સમય મહા-વિષ-ઝાળ, તેહમાં સેવકને સંભાળ—સાહિબ (૧) મેથકી મભૂમિ સહાય, જિહાં પ્રગટી સુરતરૂવર૪ છાંય-સાહિબ॰ જિહાં તુમ શાસનની પરતીત, તેહુ જ જાણેા સમકિત-રીત–સાહિમ૦ (ર) અનેિ થકો જિમ અગરાપ ગધ; પ્રગટે હદ્ધિશિ પરિમલ-મધ-સાહિમ Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી ૨૪૧ - કષપાષાણે કનક—સભાવ; પરખીજે પરીક્ષકને ભાવ–સાહિબ૦ (૩) તિમ કલિયુગ છે ગુણને હેતજે તુજ શાસન શુદ્ધ-સંકેતજિમ નિશિ દીપક જલધિમાં દ્વીપ જિમ મરૂમાં રેવાજલ –નીપ–સાહિબ૦ (૪) તિમ કળિમાં તુમ પદ-કજ સેવ; દુર્લભ પામી પુએ હેવ—સાહિબ, જ્ઞાનવિમલ તેજે કરી જોય; ગંજી ન શકે દુજન કોય–સાહિબ (૫) (૨૧૧) (૯–૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ-જિન સ્તવન (ઈડર આંબા આંબલી રે–એ દેશી) મહિલ-જિનેસર વંદીએ રે; પ્રહ–ઉગમતે સૂર; મલી-કુસુમ પરે વિસ્તરે રે, મહિમા અતિય હિનૂર ચતુર નર ! સેવ શ્રી જિનરાય; કુમારી રૂપે થાય––ચતુર. (૧) કુંભ–થકી જે ઉપનો, જે મુનિવર કહેવાય; તે ભવ–જલનિધિ શેષરે; અચરિજ એહ કહાય-ચ લંછન મિસિ સેવે સદા રે, પૂર્ણ—કલશ તુમ પાય; તે તારક-ગુણ કુંભમાં રે; આજ લગે કહેવાય-ચ૦ (૩) માંગલિકમાં તે ભણું રે; થાપે કલશ મંડાણ; શ્રી જિન-સેવાથી હચે રે, આયતિ કેડિ–કયા-ચ Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૪ર આ. શ્રી જ્ઞાનવિમલસૂરીશ્વરજી કૃત ભક્તિ-રસ પરમાતમ સુખ સાગરૂપે આગર ગુણને એહ; જગ જયવંતા જાણીયે રે; જ્ઞાનવિમલ કહે તેહ-ચ૦ (૫) (૨૧૨) (૯-૨૦) શ્રી મુનિસુવ્રતસ્વામી-જિન સ્તવન (આજનહેજે-એ દેશી) શ્રી મુનિસુવ્રત જિન વશમા વિશમીયા મનમાંહિજી; કઈક શુભ-મહુરત આવી વસ્યા; વીસ વસા ઉછાંહજી શ્રી. (૧) અનુભવ જાગે જ્ઞાન–દશા તણો; પર–પરિણતિ ગઈ દરજી વિષ સમ વિષયતણું ફળ જાય, શ્રદ્ધા—પરિમલ પૂરજી—શ્રી. (૨) ઇત્યાદિક ગુણ પ્રગટે પ્રભુ થકી, અવર ન આવે દાયજી; ચંપકતરૂ–તળે જે રતિ પામ્યા; આઉલ તસ ન સુહાયજી-શ્રી. (૩) જે સુ-ગુણશું મનડું વેઠું, વન કરે નિગુણ-સંગજી હંસા છીલર સર નવિ આદરે, છેડી ગંગ-તરંગજી-શ્રી જગ જણ સાથે પ્રીત કરે ઘણી, તે કોઈ નાવે દાયજી જ્ઞાનવિમલ પ્રભુ–પામ્યાથી હવે, સેવક–વંછિત થાયજી –શ્રી. (૫) (૨૧૩) (૯-ર૧) શ્રી નમિનાથ-જિન સ્તવન (રંગી આત્મા–એ દેશી.) નેહ કરે નમિનાથશું, જે છે ચતુર સુજાણ –સુરંગા સાહિબા t; WWW.jainelibrary.org Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન વીશી ૨૪૩ અર્થ સરે છે તેથી નિર્ગુણ નહિં ગુણ—જાણ સુ. (૧) રાગી દેવી દેવતા, તે કિમ આવે જેડ?–સુરંગાઇ એ તો દેવને દેવ છે, વીતરાગ ગુણ કેડ–સુરંગા. (૨) કિહાં સાયર કિહાં છીલરૂ કિહાં દિનકર ખદ્યોતક સુ. કિહાં ધૃતપુર ને કુસકા ! કિહાં મૃગપતિ! મૃગપોત! –સુરંગા (૩) કિહાં તારાપતિ તારિકા કિહાં ચિંતામણી કાચ—સુ. કિહાં ચંદન કિહાં આકડો કિહાં કક્કર કિહાં પાચ સુ. (૪) જ્ઞાનવિમલ ગુણ-સંપદા, સંયુત એ ભગવાન–સુરંગાઇ અવર કહે કિમ દેવતા, આવે એહ ઉપમાન ?૧૩ સુo (૫) (૨૧૪) (૯-૨૨) શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન (આઘા આમ પધારે પૂજ્ય-એ દેશી.) નેમિ નિરંજન ! નાથ ! હમારે, અંજન–વ શરીર પણ અ-જ્ઞાન-તિમિરને ટાળે, છ મનમથ –વીર પ્રભુ ! પ્રેમ ઘરોને પાય,–પામે પરમાનંદા. ય-કુળ-ચંદા રાય ! માત શિવા-નંદા; (૧) રાજીમતી શું પૂરવ-ભવની, પ્રીત ભલી પરે પાળી પાણિગ્રહણ –સંકેતે આવી, તેરણથી રથ વાલી–પ્રણવ અ–બળા સાથે નેહ ન જેડ, તે પણ ધન્ય કહાણું એક-રસે બિહુ પ્રીત થઈત, કરતિ કેડ ગવાણી–પ્રણમે ચંદન પરિમલ જિમ, જિમ ખીરે, વૃત એક રૂપ નવિ અલગ Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : ૨૪ આ. શ્રી જ્ઞાનવિમલ સૂરીશ્વરજી કૃત ભક્તિ-રસ ઈમ જે પ્રીત નિવાસહિં અહ-નિશ તે ધન ગુણ સુ-વિલમાં–પ્રણ૦ (૪) ઈમ એકંગી જે નર કરશે, તે ભવ–સાયર તરશે જ્ઞાનવિમલ લીલા તે ધરશે, શિવ-સુંદરી તસ વરશે –પ્રણ૦ (૫) (૨૧૫) (૯-ર૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (ત્રિભુવન તારણ તીરથ પાસ ચિંતામણિ રે કે-એ દેશી.) પુરિસાદાણી પાસ કે આશ સફળ કરે રે કે–આશ. દાસતણું અરદાસ સદા દિલમેં ધરે રે–સદા, બપઈએ જિમ જલધર વિણ જાચે નહિ રે કે–વિષ્ણુ તિમ તુમ વિણ હું ઓર ન જાચું એ સહીરે કે–જાવ્યું. (૧) તુમ ઉપર એક –તાર કરીને હું રહ્યો રે કે–કરી. સાહિબ ! તું મુજ એક મેં અવર ન સંગ્રહો રે કે–અવરસેવાની પણ ચૂક કદા પડતી નથી રે કે—કદાચ રિદ્ધિ અનંત ખજાને, ખેટ પણ કે નથી રે કે–ખોટ૦ (૨) ભવિતવ્યતા પણ ભવ્ય અછે પ્રભુ! માહરી રે કે–અ છે. તે જાણું નિરધાર કૃપા લહી તાહરી રે કે—કૃપા ભવથિતિને પરિપાક વિલંબ વિચે કરે રે કે–વિલંબ સંઘયણાદિક દોષ તણે અંતર ધરે કે –તો. (૩) પણ તે ભાવે કામ એ વાતની વાત છે રે કે–વાત સેવક કિમ હાર્યો દર જે ખાના જાતિ છે રે કે–ખાના, ભોળવીયા નવિ જાય કે જે તુહે શિખવ્યા છે કે–જે. પહિલા હેજ દેખાડી જેહને હળવ્યા રે કે–જેહને() Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી તે અલગા કિમ જાય ? નજર ધરા તેહની રે કે—નજર૦ વતિ આપી આશ સફળ કરે તેની રે કે—સફળ જ્ઞાનવિમલ પ્રભુ ચરણ-સેવા નિતુ દીજીયે રે કે—સેવા૦ સહજે ઉદય બહુમાન અધિક હવે કીજીયે રે—અધિક॰ (૫) (૨૧૬) (૯-૨૪) શ્રી મહાવીરસ્વામી જિન સ્તવન (આદર જીવ ખિમાગુણ આદર-એ દેશી. ) વધ્ધ માન–જિનવરને ધ્યાને, વમાન-સમ થાવેજી વધ્ધ માન–વિદ્યા-સુપસાયે, વધુ માન-સુખ પાવેજી-વ તું ગતિ મતિ છછતી. થિતિ છે, ૨૪૫ માહેર જીવન પ્રાણ આધારજી, જયવંતુ જગમાં જસ શાસન,કરતુ અહુ ઉપકારજી ૧૦ (૨) જે અજ્ઞાની તુમ મતે સરીખો પરમતને કરી જાણેજી . કહે। કુણુ અમૃતને વિષ સરીખું,મઢમતિ વિણ જાણેજી ૧.(૩) જે તુમ આગમસરસ સુધારસે,સી. શીતલ થાયજી; તાસ જનમ સુકૃતારથ જાણેા,સુરનર તસ ગુણ ગાયજી, વ.(૪) સાહિબ તુમ પ૪પંકજ સેવા,નિત નિત એહજ યાચુંજી; શ્રીજ્ઞાનવિમલસૂરીસર ભાખે,પ્રભુને ધ્યાને માચુજી ૧૦ (૫) Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પૂ. આ. શ્રી જ્ઞાનવિમલસૂરીશ્વરજી મ. કૃત સ્તવન ચાવિશી કઠિન શબ્દોના અર્થ ટિપ્પણી સ્તવન ૯-૧ ૧. અવસર્પિણી કાળના ત્રીજા આરાના છેડે ધમ વ્યવહારની આદિ કરનારા ૨. સેવા ૩. કલ્પવૃક્ષના ફળ ૪. અજરામર-શાશ્વત મેક્ષપદ રૂપ ફળને સ્તવન ૯–૧ ૧. આનદ ૨. ઉમંગ ૩, વૈરી દુશ્મન. સ્તવન ૯-૩ ૧. ન જાય તેવા દૃઢ ૨. નાશ ૩. અનુકૂળ ૪. ઝુકીઝુકી ૫. સુગંધ ૬. અગ્નિ. સ્તવન ૯-૪ ૧. ઉદાસ ૨-૩. અપૂર્વ સમતાવત છતાં પણ માહુના નાશ કર્યાં ૪. કામદેવ પ. પ્રમળ ૬. અંતરના પ્રેમ ૭. જગતમાં, Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન વીશી ૨૭ ૨૪૭ તવન ૯-૫ ૧. સ્વરૂપ ૨. મેહ અંધકારને ૩. મોક્ષગતિને. સ્તવન -૬ ૧. લાલ કમળ જેવી ૨. કાંતિ ૩. આકાશ ૪. આપી શકે છે. આગળથી ૬. હાથથી ૭. મેરૂપર્વત ૮. રેતીના કણીયા ૯. પવન ૧૦. સ્વયંભૂરમણસમુદ્ર ૧૧. કિનારે ૧૨. મેરૂ, રેતી, પવન વગેરે ૧૩. અસંખ્યાત પ્રદેશ ૧૪. શિવ = મેક્ષરૂપ સ્ત્રીના ધણું. સ્તવન ૯-૭ ૧. સારી દષ્ટિ ૨. હેત ભરેલા હૈયે ૩. ઉત્કૃષ્ટ હર્ષથી ૪. સારી રીતે છે. સ્ત્રી ૬. ઉકરડા જેવી ૭. પરંપરાના ૮. સફળ થશે. તવન ૯-૮ ૧. ચંદ્રના કિરણ જેવું શરીર ૨. હંમેશ ઉદયવાળું ૩. કલંક રહિત ૪. શ્રેષ્ઠ ૫. ત્રણ-ભુવનને પ્રકાશિત કરનાર ૬. સૂર્ય ૭. ત્રણ–ભુવનને પવિત્ર કરનારી ગંગાનદી, બીજા પાસે ૧૦. ચંદ્ર ૧૧. કરે છે ૧૨. દોષ વગરનું ૧૩. શરીર, સ્તવન ૯-૯ ૧. મહેમાન ૨. વધારો ૩. ચંદરવો ૪. પ્રમોદ ભાવના છે. શ્રેષ્ઠ છે. જાજમ. સ્તવન ૯-૧૦ ૧. સારા યશની સુગંધ ૨. વિષયવાસના રૂપ Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૪૮ પૂ. આ. શ્રી જ્ઞાનવિમલસૂરીશ્વરજી મ. કત ભક્તિ-રસ જંગલી અગ્નિને ૩. ત્રણ ગારવની ધૂળ ૪. પાપને કલેશ. સ્તવન ૯-૧૧ ૧. સારવાર ૨. વહેતા પણું. સ્તવન ૯-૧૨ ૧. ગુણરૂપ મણિના ઘર ૨. અતિશય રૂપ રત્નના ખજાના રૂપ ૩. ધ્યાનમાં સંગ ૪. ખ = માફ કરે છે. દયા ૬. સમજનેસ્તવન ૯-૧૩ . ૧. સારો ૨. આત્માને અનુભવ જ્ઞાનમાં મળે તે જ્ઞાન અવિનાશી, અક્ષય અને અનંત થાય (પ્રથમ ગાથાના ઉત્તરાર્ધનો અર્થ ) ૩. શુકલપક્ષી જીવ ૪. ગુણ-સુગંધથી ૫. ગુણ-સુગંધ ૬. ભેદભાવ. સ્તવન ૯-૧૪ ૧. મને ગત ભાવેને જાણનાર, સર્વજ્ઞ ૨. ગાઢ ૩. નક્કી ૪. પત્થરની રેખાની જેમ પ. પિષણ કરવા. સ્તવન ૯-૧૫ ૧. ધર્મના નાયક ૨. કઠણ મનના ૩. બનાવ ૪. છાપેલ કપડાની ૫. રંગીન છાપ ૬. પ્રેમવશ. સ્તવન ૯-૧૬ ૧. વિના કારણે ત્રણે ભુવનના બંધુ ૨. મિથ્યા છે. બુદ્ધિની ભ્રમણ. Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી ર૪૯ સ્તવન ૯-૧૭ ૧. શિવ = મોક્ષના કાયમી યોગવાળા ૨. અંદરના ૩. કામ, ક્રોધ, લોભ, મોહ, મદ, મત્સર = ઈર્ષ્યા એ છ દુશ્મને ૪. ત્રિપદીરૂપ પ. ગંગાનદી ૬. કિનારે. સ્તવન ૯-૧૮ ૧. અત્યંત સુંદર ૨. પાંચમે આરે ૩. ભયંકર ઝેરની જાળ જે ૪. કલ્પવૃક્ષની શ્રેષ્ઠ ૫. ગુરૂધૂપનો ૬. સુગંધની ઘટા ૭. કસોટીના પત્થરે ૮. સેનાની પરીક્ષા ૯નર્મદા જળને બેટ ૧૦. પરા ભવ ન કરી શકે. તવન ૯-૧૨ ૧. સવારે ૨. મેગરાના ફૂલની જેમ ૩. પ્રભુજીના પિતાજીનું નામ છે ૪. બહાનાથી ૫. ભવિષ્યમાં. તવન -૨૦ ૧. વિસામે લીધે ૨. ઝેર જેવા ૩. શ્રદ્ધાની સુગંધના સમૂહથી ૪. અનુકૂળ પ. આવી નામે ઝાડ ૬. છીછરા પાણીના ખાબોચીયા. સ્તવન -૨૧ ૧. ગુણની કદર ન કરનાર ૨. દૈષવાળા ૩. સૂય ૪. આગીયે ૫. ઘેવર ૬. ફોતરા ૭. સિંહ ૮. હરણનું બચ્ચું ૯. ચંદ્ર ૧૦. સારે (નાને) ૧૧. કાંકરા ૧૨. શ્રેષ્ઠ મણિ ૧૩. હરેળે. Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૫૦ પૂ. આ. શ્રી જ્ઞાનવિમલસૂરીશ્વરજી કૃત ભક્તિ-રસ સ્તવન ૯-૨૨ ૧. અંજન જેવું શ્યામ વર્ણવાળું ૨. શ્યામ છતાં અજ્ઞાનના ગાઢ અંધકાર (શ્યામ)ને ૩. કામદેવ રૂપ દ્વાને ૪. પરણવાના બહાને ૫. સુગંધ ૬. જુદાં ૭. એકધારી. રસ્તવન ૯-૨૩ ૧. વિનંતિ ૨. ચાતક ૩. મેઘ ૪. એકતાર = ગાઢ ૫. અંતરને પ્રેમ. રતવન ૯-૧૨ ૧. દેશી શબ્દ લાગે છે. અર્થાનુસંધાન શૈલીથી સુયોગ = શેભા અર્થ લાગે છે ૨. શાસન ૩. બીજા શાસનને ૪. ચરણકમળની સેવા. Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' ' श्री वर्धमानस्वामिने नमः પૂ. શ્રી ભાવવિજયજી મહારાજ કૃત સ્તવન–વીશી T IST T [૧૦] (૨૧૭) (૧૦–૧) શ્રી રૂષભદેવ-જિન સ્તવન (રાગ-આશાવરી-અવસર આજ હઈરે એ દેશી.) સકળ–સમીતિ –પૂરણ–સુરતરૂ ઇંદ્રાણીયે ગાવે રે નાભિ-નરેસર-નંદન સુંદર મરૂદેવી (૧) ત્રિભુવન–રાજિઓ રે, શ્રી રિષભ-જિનેસરરાયા સુર–નર જસ સેવે પાયા, જસ લંછન વૃષભ૩ સુહાવા –ત્રિ ધનુષ પંચસય માન મનહર, કંચન–વરણી કાયા રે પૂરવ–લાખ ચઉરાશી જીવિત, નયરી વિનીતા-રાયા–ત્રિ વંશ ઈવાગ ગોત્ર કશ્યપને, આદિ હેતુ વિખ્યાત રે નારી–સુનંદા-સુમંગળ-વલભ, ભરતાદિક સત્તાતે Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પૂ. શ્રી ભાવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-સ ગોમુખ યક્ષ ચકેસરી દેવી, જસ શાસન–સુર સાહે ભાવ કહે તે પ્રભુને સેવે, કામધેનુ સેા દાહે—ત્રિ (૫) ' સ્પર (૨૧૮) (૧૦–૨) શ્રી અજિતનાથ જિન સ્તવન ( રાગ–આશાવરી-મહામુનિવર રાગી-એ દેશી.) શ્રી અજિત-જિણેસરરાય ભવિઅણુ સેવા રે જસ નામે મગળ થાય ભવિયણ સેવે રે દુઃખ દોહગ દરે પલાય—ભવિ શ્રી જિતશત્રુ નરિદના રે, નંદન જગદાનંદ વિજયા- કૂખેઅવતર્યાં રે, કમળા ૧–વેલી કં—ભવિ॰ (૧) લાખ બહેાત્તર પૂર્વનું' રે, જીવિત જસ ઉત્તંગ દેહકાંતિ જસ દીપતી રે, જીપતી સુરર-ગિથિંગ—ભવિ નયરી અયેાધ્યા રાજિએ રે, વશ ઇક્ષાગ શ્રૃંગાર પચાસાધિક ચ્યારસે રે, ધનુષ માન તનુ સાર—વિ૰ અજિતમલા દેવી વડી રે, મહાયક્ષ વળી દેવ એ જસ શાસન-દેવતા રે, સેવા કરે નિતમેવ—ભવિ૦ (૪) ગજ-ગતિ ગજ-લછન ધરૂ' રે, બીજો એ જગદીશ મુગતિ સુગતિદાયક ભણી રે, ભાવ નમે' નિશઢીસ—ભવિ 55 (૨૧૯) (૧૦-૩) શ્રી સંભવનાથ-જિન સ્તવન ( રાગપ-રજીયા, તુંગિગિરિ શિખર સાહે-એ ફ્રેશી,) જ્યેા સભTM શ'ભુ ત્રીજો, જનિત-ભુવનાનદ રે શ્રી જિતારિ—નરિંદ સુંદર, માત સૈનાનંદ રેજ્ગ્યા૦ (૧) Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન વીશી ૨૫૪ ૨૫ વંશ વર ઈક્ષાગ દિનકર, તુરંગ લંછન સાર રે, યારસે ધનુ માન સેવન–વાન દેહ ઉદાર રે– (૨) નયરી સાવસ્થી–નરેસર, દુઃખ-દાવાનળ મેહ રે સાઠ પૂરવ લાખ જીવિતપ, ભગવે જિન જેહ રેન્જ ત્રિમુખ સુર દુરિતારી દેવી, જાસ શાસનદેવ રે વિઘન ટાળે સંઘ કેરા, કરે પ્રભુની સેવ રે–જે. (૪) ભવ–મહોદધિ તરણ–તારણ, સબળ વહાણ સમાન રે ભાવમુનિ શુભ-ભાવ આણી, કરે તસ ગુણ-ગાન રે... ૦ (૨૨૯) (૧૦-૪) શ્રી અભિનંદન–જિન સ્તવન (રાગ પરેજી-મનહર હીરજી-એ દેશી.) શ્રી અભિનંદને રે, ચોથો જિનવર નમીયે સિદ્ધારથાને નંદન ઘુણતાં, સકળ દુઃખ નિગમી, હો હો સિદ્ધિપુરીમાં રમીએ–શ્રી અભિનંદને રે. (૧) વંશ ઈક્ષાગર_પાનિધિ-શશધર, નયરી વિનીતા ભૂપે સંવર–સુત વર વરદાઈ. પ્રભુજી અદ્ભુત–રૂપિ–શ્રી ધનુષ અઉઠ–શત ઉન્નત મહર, કંચનવાન શરીરે કપિલંછિત–મન–વંછિત–પૂરણ રમત રેણુ સમીર–શ્રી. શાસનસુર યક્ષ નાયક નામે, કાળી દેવી રાજે પૂરવ લાખ પચાસ આઉખું, ભેગવ્યું જે જિનરાજે–શ્રી, પરમ-પુરૂષ પુરષોત્તમ તે પ્રભુ, કરમ–બંધ સવિ છેડે ભાવવિજય મુનિ પભણે મુજને, શિવ-સુખ સાથે જોડા–શ્રી(૫) Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૫૪ શ્રી માનવિજયજી કૃત ભક્તિરસ (૨૧) (૧૦-૫) શ્રી સુમતિનાથ-જિન સ્તવન (રાગ રામગિરિ-મહાજ એહ વિચાર કરીજે-એ દેશી) સુહકર સુમતિ-જિણેસર સે જેહનું દરિશન સુર-નર ચાહે, જિમ અમૃત–રસ મે –સુહ૦ (૧) મેઘરાય-સુત મેઘ સરીઓ, પાપ-સંતાપ નિવારે માત મંગલા કુંવર બળી, મંગળવેલ વધારે–સુહ૦ (૨) કૌંચ લંછન ત્રણસેં ધનુ ઉન્નત, કાયા કંચન સમ વાને વંશ-ઈક્ષાગ–દિવાકર ધ્યાઓ, રાગ–તિમિર શમવાને –સુહ૦ (૩) કેસલપુર-નાયકને સેવે, પાયકપરિક સુર–વૃંદા આયુ પૂરવ લાખ ચાલીસ પાળી, પામ્યો પરમ–આનંદા –સુહ૦ (૪) શાસનદેવી મહાકાલી જસ, સુર–વર તુંબરૂ નામે તે પંચમ-જિન ઘુણતાં ભાવેં, ભાવ-પરમપદ-કામે-સુહ૦ (૧૨૨) (૧૦–૬) શ્રી પદ્મપ્રભ-જિન સ્તવન (રાગ રામગિરી-ચંદ્રીકા ચોપડ ઊંચી તડ-એ દે દેશી.) શ્રી પદમપ્રભ પ્રણમીએ, છઠ્ઠો જિનવર ચંદ રે રિષભ-કુળ-કમળ-કલ હંસલે, સેવે સુર–નર-વૃંદ રે –શ્રી(૧) પુત્ર વર ધર–ધરાધર તણે, મહા_ઘરણિધર ધીર રે કમળ-લંછન સુસીમા સુતો,મુનિ–મન-તરૂ-કીર રે શ્રી Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી ૨૫૫ બાલ"–વિબિંબને જીપત, જસ અંગને વાન રે ધનુષ શત અઢીય ઉનતપણે, જસ દેહ પ્રધાન શ્રી જીવિત જેહ જિન” તણું, ત્રીસ પૂરવ લાખ રે નયરી કેસંબીને નરવરૂ, નમું નિજ મન સાખ રે–શ્રી, કુસુમસુર દેવી શ્યામાભિધા, સેવે શાસન જાસ રે ભાવ મન-કમળમાંહિ સદા, કરે તે પ્રભુ વાસ રે...શ્રી (૨૨૩) (૧૦–૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ–જિન સ્તવન (રાગ-માલવી ગોડ –મેરે મન તું અભિનંદન દેવ! –એ દેશી) મે મન શ્રી સુપાસને પાસે સ્વસ્તિક–લંછન સાતમે જિનવર, સુરવર વૃંદ ઉપાસે૨–૨૦ (૧) વાણુરસી–નયરીમેં ઉદ, જિમ દિનકર આકાશે પઈઠ –નરેસર પુહરી –નંદન, દીપે જ્ઞાન-પ્રકાશે રમે, જસ તનુ-કાંતિ કનક્લ–મદ ગાળે, ભવિયણ-કમલ વિકાસે રિષભ –વંશ-રણયર-સુરમણિ, સેવંતા દુખ નાસે રમે, ધનુષ દેય શત તુંગ અંગ જસ, દેખત દુરિત પણસે વસ પૂરવ લાખ આયુ ભેગવી, પુહતો શિવ-પુર વાસે–રમો માતંગસુરવર શાંતાદેવી, શાસન–સુર જસ ભાસે ચરણ-કમલ તસ અનુદિન ધ્યાચું, ભાવમુનિ ઉલાસે– ર૦ (૫) Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પૂ. શ્રી ભાવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ (૨૨૪) (૧૦–૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભજિન સ્તવન (રાગ-માલવી ગાડઆ—તુહુમને પ્રભુ તારક કિમ કહીયે એ દેશી) ૨૫૬ શ્રી ચંદ્રપ્રભુ ! પ્રભુ જયકારી, આઠમા જિનવર પર-ઉપગારી; જેણે કરમતણે ભય વારી, ભવિક–શ્રેણી ભત્ર--પાર ઉતારી—શ્રી (૧) મહુસેન-નરપતિ પુત્ર સુજાતે, માત લક્ષ્મણાને અગરજાત કરે માહસેનાનેા ઘાતા, દયાવંત તાહે વિખ્યાતા—શ્રી ચાનના પુરીપતિ રાજે, ચંદ્રાનન ચંદ્રલ છન છાજે તનુ વાને જસ શશધર લાજે, રિષભ–વંશ-રવિ ભાવડ ભાજે—શ્રી (૩) પચાસાધિક-શત ધનુ તુંગ, નિરૂપમ-રૂપ રુચિર જસ અંગ આયુ પૂરવ દશ લાખ સુ–ચંગ, ભાગવી જે પામ્યા શિવ-સંગ—શ્રી (૪) ભ્રૂકુટિ દેવી વિજય વર દેવા, શાસનસુર જસ સારે સેવા ભાવ કહે મુજ હાયે હેવા, એ જિનજીની આણ વહેવા-—શ્રી (૫) @ ' Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં (૨૫) (૧૦-૯) શ્રીસુવિધનાથ—જિન સ્તવન (રાગ- મારુણી જગત-ગુરુ હીર તું—એ દેશી) સેવા ધરી નિરમલ ભાવ, સુવિધિ જિન રાજીએ રે; નવમા જિન પ્રમલ–પ્રભાવ—સુવિધિ સ્તવન ચાવીશી ભવ-સાયર–તારણુ નાવ——સુવિધિ ', કાક દીનયરી ધણી રે, જસ તાત સુગ્રીવ નિર્દ રામા અભિરામારગુણે રે,જસ જનની સુખકઃ-સુવિધિ વંશ' ઇક્ષાગ સુરાચલે હૈ, સુરતરુ સમ સુખકાર કીરતિ-કુસુમે' મહમહેં રે, છત-ફળ દાતાર-સુવિધિ નિજ વાને કરી જપતીરે, નિરમલ ગંગ-તરગ સુદર કાયા જેહની રે, એક–શત ધનુષ ઉત્ત ગ—સુવિધિ૰ અજિત યક્ષ જસ દ્વીપતા રે, દેવી સુતારા-સાર એ પ્રભુ શાસન દેવતા રે, ટાળે વિઘન-વિકાર-સુવિધિ॰ દાય લાખ પૂરવ આઉભું રે, લંછન મગર ઉદાર તે નિજી મુજ આપજો રે, ભાવ કહે ભવ-પાર-સુવિધિ૰ ૧૭ ' (૨૨૬) (૧૦-૧૦) શ્રી શીતલનાથ જિન સ્તવન (રાગ મારૂણી- ચૈતન ચેતા રે—એ દેશી) દૃઢરથ - નરપતિ-કુલ-પૂરવગિરિ' દિનકર જિનવર વંદો રે નંદાનંદન પ્રભુ ચિર ન ંદા, સમતાવેલી—ક દો, શીતલનાથેા રે, ભવ-જલ, પડતાં દિયે હાચે શીતલ॰ મેળે શિવ-પુરા સાથેા-શીતલ (૧) ૧૭ Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૫૮ પૂ. શ્રી ભાવવિજયજી મ. કત ભક્તિ-રસ દેહ-વાન જેહને અતિ મનહરૂ, કનકશૈલને જીપે રે એક લાખ પૂરવ જસ જીવિત, શ્રી વત્સ-લંછન દીપેન્શીતલ. (૨) ને ધનુષ-માન તનુ સેહે, જેહનું નિરુપમ રૂપે રે જે દેખીને રૂપતણે મદ, છેડે સુરના ભૂપો—શીતલ ભલિપુરને રાજા રાજે, આદિવંશ-અવતંસો રે મમ-માનસ માનસ-રે હસે, સુર-નર-રચિત પ્રશંસો–શીતલ. (૪) બ્રહ્માસુર વર દેવી અશકા જસ શાસનસુર રાજે રે ભાવ કહે એ દશમે જિનવર, સેવક-વૃંદ નિવાજે-શીતલ (૨૨૭) (૧૦-૨૦) શ્રી શ્રેયાંસનાથ-જિન સ્તવન (રાગ કેદારે-હીર ઉતારે હે ભવપાર-એ દેશી) શ્રી શ્રેયાંસ-જિન ગુણ–ગાન; કરે ભવિયણ! ધ્યાન શુભ ધરી, મન કરી એક તાન–શ્રી, વિષ્ણુ ભૂપતિ-તાત માતા, વિષ્ણુ દેવી પ્રધાન સિંહપુરને નાથ સર્વે, સબલ સિંહ સમાન-શ્રી (૨) લંછન ખડગી-જીવ અઈસી, ધનુષ સન્તનુમાન રાષભર–કુલ-માન સરોવર-હસ પુણ્યનિધાન શ્રી. (૩) ચક્ષ યક્ષેસર સુરી વળી, માનવી અભિધાન જાસ શાસનદેવ સોહે, સકલ-સિદ્ધિનિદાન–શ્રી(૪) લાખ ચઉરાશી વરસ જીવિત, દેહ ચંપકવાન ભાવ કહે ઈગ્યારમો જિન, દિએ મુજ વરદાન–શ્રી. (૫) Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચેવશી ૨૫, (૨૧૮) (૧૦–૧૨) શ્રી વાસુપૂજ્યસ્વામી–જિન સ્તવન (રાગ કેદારે-વઈરાગી લાલ લાલ હે–એ દેશી) મન–મંદિર માંહિ વસે, શ્રી વાસુપૂજ્યજિન સૂર દ્વરે જાયે તિહાં થકી, જિન મેહ-તિમિરનું પૂર—મનો મનહર લાલ લાલ છે, જેનું જગ અધિકું-નૂર–મને૦ જેણે મેહ કરો ચકચૂર મન. (૧) વંશ–ઈક્ષાગ શિરેમણિ, વાસુપૂજ્ય નરેસર ધન્ન ધન-ધન તસ રાણું જયા, જસ ઉદરે પ્રભુ ઉતપન્ન-મનચંપાનયરીએ અવતર્યો, વર-વિમક સુંદર અંગ લંછન મહિષ મનેહરુ, પ્રભુ સિત્તરિ ધનુષ ઉત્તગ–મનો લાખ બહોત્તર વરષનું. જસ જીવિત જસભંડાર ચંડા શાસનદેવતા, જસ સેવે યક્ષ કુમાર–મન. (૪) સેવક–જનને દાખતો, ભવ-સાયરછ કેરે પાર ભાવ કહે જિન બારમો, દેખાડે શિવપુર બાર—મનો (૨૨૯) (૧૦–૧૩) શ્રી વિમલનાથ-જિન સ્તવન (રાગ વેલાઉલ–જ ઘરિ હીરજી ઘરિ આવે–એ દેશી) વિમલ-જિનેસરાયા, તેરસમાં સ્વામિ સુહાયા વંશ –ઈક્ષાગ-રહણગિરિ–સુરમણિ, નરમણિ પ્રણમેં પાયા–વિમલ (૧) કપિલપુર કૃત બ્રહ્મ નરેસર, શ્યામારા–જાયા સાઠ ધનુષ તનુ માને વાને, કંચનશૈલ છાયા–વિમલ, લંછન-મિસિ અહનિશિ જસ સેવે, આવી વરાહ સુહાયા Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫. શ્રી ભાવવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ -રસ માનું ભૂમિ-ભારથી ભાગા, જિનવર–શરણે આયા–વિમલ સાઠ લાખ સંવત્સર જીવિત, જીપે મત્સર માયા છમ્મુહ સુર–વર વિજિતા દેવી, શાસન–સુર સુહદાયા વિમલ૦ (૪) ગુણ-મણિમંડિત દંડિતન્દુરમતિ, ખંડિત•–પાપઉપાયા ભાવ કહે ભવમાંહિ ભમતાં, એ પ્રભુ પુણ્ય પાયા-વિમલ (૨૩૦) (૧૦–૧૪) શ્રી અનંતનાથ-જિન સ્તવન (રાગ વેલાઉલ-હીરજીક દરિસન દેખે મેં ભેર એ-દેશી.) સેવે! ભવિયણ! નાથ! અનંત! ચઉદશમે જિન-અનંત સુહાકર, અનંત-ગુણાકર કીરતિ અનંત–સે. (૧) વંશ-ઈક્ષિાગ–નંદનવન–સુરતરૂ,સીહસેન–રાય–નંદન સંત સુજલ્સા જસવતી હુઈ જગમાં, જે જિનને જનમી ગુણવંત–સે. (૨) નયરી અયોધ્યા પ્રભુને મહિમા, મહિમાહે વ્યાપે સુ-મહંત કંચન-કાંતિ દેહ જસ સેહે, સુરગુરૂ કેરે ગરવ હરંત–સે. (૩) ત્રીસ લાખ વત્સર જસ જીવિત, સીંસ લંછન સેહત ધનુષ પંચાશ ઉન્નત તનુ ઓપેક, રૂપે ત્રિભુવન-મન મેહત–સે() Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી ૨૧ સુર પાતાલ અંકુશદેવી, ચરણ-કમલ જસ રમલિ"કરંત ભાવમુનિ મનમાંહિ ધ્યાવે, તે જિનનું અભિધાન સુમંત–સે. (૫) (૨૩૧) (૧૦-૧૧) શ્રી ધર્મનાથ-જિન સ્તવન (રાગ સારંગ-ઉદધિસુત સુંદર વદન સુહાયા–એ દેશી.) ધરમજિન ! ધરમતણો દાતાર ! પન્નર જિન મન મે મારે, મગલતરૂ જલધાર-–ધરમ. (૧) રિષભ-વંશ-મુક્તામણિ મનેહર, દીપે તેને સાર માત સુરતા ભાન નરેસર, નંદન પ્રાણ–આધાર—ધરમ પણુતાલીશ ધનુષ તનુ ઉન્નત, રયણપુરી અવતાર વાસુદેવ –ચીવરને જીપે, જસ તન–વરણ ઉદાર–ધરમ લંછન વજી ધરંત હરત, પાતક*-વૈરિ–વિકાર જસ દસ લાખ વરસ વર–જીવિત, સુકૃતતણે ભંડાર–ધરમ૦ (૪) કિન્નર સુર પણતી દેવી, જસ સેવે સુખકાર ભાવ કહે તે પ્રભુ મુજ દેજે, ભવ–સાયરને પાર–ધરમ (૨૨) (૧૦–૧૬) શ્રી શાંતિનાથ જિન સ્તવન (રાગ સામેરી-વીરા તેરી ગતિ શું નઈ એ-દેશી.) શાંતિપ્રભુ ! હે પરમ–દયાલા સલસ જિન પંચમ ચકી,ગુણ ગાવે સુર–બાલા-શાંતિ Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રર પૂ. શ્રી ભાવયિજી મ. કૃત વ શર-ઈક્ષાગ-સદન–વર દ્વીપક, તેજ તપે અસરાલા દેહતણે વાને કરી જીપે, જાચી ચંપક માલા-શાંતિ॰ (૨) વિશ્વસેન-નરવર-કુલ મંડણુ, ખડે મેહ જ જાલા અચિરાના નંદન ચિર પ્રતા, ભક્તિ-રસ ચ્ચાલીસ ધનુષ માન તનુરાજે, હથિણાઉર ભૂપાલા જીવિત લાખ વરસ જસ સુંદર, સ-ચરાચર–પ્રતિપાલ—શાંતિ (૩) મૃગ-લંછન સુકુમાલા—શાંતિ (૪) ગરૂડ યક્ષ નિરવાણિ દેવી, સેવિત ચરણ-મયાલા ભાવમુનિ જિનને સેવ'તે, પામે લચ્છી વિશાલા-શાંતિ 3 દ !H (૨૩૩) (૧૦–૧૭) શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન ( રાગ—કાફી ) સેવેા ભાવે શ્રી કુંથુ-જિજ્ઞેસર સ્વામી રિષભ-વંશભૂષણ ગત-દૂષણ, નિત પ્રણમું શિર નામી..સેવા॰ (૧) નિજ—તેજે જિત સૂરસૂરસૃપ, અંગજ સુરગજગામી નંદન શ્રી'-નંદનજિણ જેણે, જીત્યેા કામ હરામી-સેવા અજ લંછન ગજપુરનાપ નાયક, ત્રિભુવન-વનઆરામી દેહતણે વાને કરી જીતી, અભિરામી અભિરામી-સેવા અંગ તુંગ પણતીસ ધનુષ જસ, દેખત દુમતિ વામી વરસ સહસ પચાણું જીવિત,ભાગવી શિવગતિગામી-સેવા૦ સુર ગધ અચ્યુતા દેવી; જસ સેવે જસકામી Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સત્તરમે જિન-સત્તમ નમતાં, સ્તવન ચાવીશી ભાવે શુભ મતિ પામી—સેવા॰ (૫) (૨૩૪) (૧૦–૧૮) શ્રી અરનાથ-જિન સ્તવન (રાગ કાફી—પ્રભુ નેકનજર કરી જોઈએ-એ દેશી) શ્રી અર-જિનવર જગદીસરુ, પ્રભુ કેપ-દાવાનળ મેહ રે નંદાવત્ત સુલછન શેભિત, ૨૪ ગુણ-મણિમંડિત દેહ રે—શ્રી (૧) રાય સુદર્શનકુવરૂ, મુજ દરસણ ઘો ગુણવ ́ત રે દેવીનંદન રૂપ નિહાળી,દેવી પણ મેહંત રે—શ્રી૦ (૨) રિષભવ’શ–મલયાચળે, પ્રભુ ચંદનવૃક્ષ-સમાન રે કમલ-ગભ-પરિ ગારસ–ગૌરવ, દાખે દેવ અઢારમા, શીલાંગ સહસ્ર અઢાર રે વરસ સહસ ચઉરાશી જીવિત, ત્રીસ ધનુષ તનુ માન રૈ-શ્રી. (૩) હત્યિાર--અવતાર રે—શ્રી (૪) સુર જખિંદા ધારિણી, દેવી સેવે જસ પાય રે, ભાવ કહે તે જિનવર નામે, મંગલમાલી થાય રે—શ્રી。 க (૨૩૫) (૧૦-૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ-જિન સ્તવન ( રાગ ના—મહાવીર મેરા લાલનએ દેશી.) શ્રી મલ્ટિ-જિજ્ઞેસર ઉપગારી એગણીસમા તીર્થંકર સાહે, જનમ થકી જે બ્રહ્મચારી-શ્રી Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રક પૂ. શ્રી ભાવવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ મિથિલાનગરી કુંભનરેસર, પ્રભાવતી તસ વર નારી તસ કુખે અવતાર હુએ જસ, સયલ–જતુ–દુખ અપહારી–૦ (૨) અંગને રંગે ગંધ તરંગ, નીલકમલ વન જયકારી પચવીસ ધનુ ઉન્નત નિરુપમ-રૂપ વિરાજિત તનુ ધારી- – શ્રી. (૩) સહસ પંચાવન વરસ સુજીવિત, વંશ ઈક્ષાગ અવતારી કબેર સુર વૈ ચા દેવી, જસ સેવા સારે સારી– શ્રી, લંછન રૂપે જેહને સેવે. કામકુંભ શુભ અનુસારી ભાવ કહે સેવકને તે જિન, કર શિવસુખ-અધિકારી—શ્રી(૫) (૨૩૬)(૧૦-૨૦) શ્રી મુનિસુવ્રતસ્વામી-જિન સ્તવન (રાગ દેવગધાર મેરે મન અશ્વી આય બની–એ દેશી) શ્રી મુનિસુવ્રતનાથ ગુણી, શ્રી હરિવંશમહેસર મસ્તક-મંડનયણુ મણિ–શ્રી(૧) ત્રિભુવનમિત્ર સુમિત્ર રાયચુત, કામિત–દેવમણિ, પદમારાણું પુત્ર તણું ગુણ, ગાવે સુરરમણું–શ્રી. (૨) વીસ ધનુષ માને જસ કાયા, નવજલધરવરણી, કચ્છપ–લંછન કરછપની પરે, પિતકરણ ગુણ-શ્રી. (૩) રાજગૃહીને રાજા રાજે, ગૌતમ—ગેત્રમણિ, ત્રીસ સહસ સંવત્સર જીવિત, ભવિક-કમલ-તરણિ -શ્રી. (૪) વરૂણ યક્ષ નરદત્તા દેવી, સેવે ભગતિ ભણું, ભાવ કહે વીસમે જિનેસર, આપે લચ્છી ઘણી–શ્રી. (૫) i Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન વીશી ૨૬૫ (૨૩૭) (૧૦–૨૧) શ્રી નમિનાથ-જિન સ્તવન [ રાગ ગાડી મનમોહન પ્યારે નેમજી-એ દેશી] નમિનાથ નમું એકવીસમે, જિનવર જોડી દેય હાથ રે ઈક્ષાગવંશ ચૂડામણિ પ્રભુ, મુગતિપુરીને સાથ –નમિત્ર નંદનવર વિજયા વરિંદન, મેહારિર વિજય–વરકાર રે નીલેલ લંછન મનહરૂ,માત વપ્રાદેવી મહાર રે-નમિ. મિથિલાનયરીને રાજીઓ, પર ધનુ ઉન્નત અંગ રે, નિજ તન-વાને કરી પત, ચંપકનાં ફૂલ સુરંગ રેનમિ. સુરરાય ભૂ કુટિ અતિ દીપતે, ગંધારી દેવી ઉદાર રે, જસ ચરણ-કમલસેવે સદા, મન આણુ ભગતિ અપાર રે-નમિ. દશ સહસ વરસનું આઉખું, પાળી પામ્યા પદ નિરવાણ રે. મુનિ ભાવ ભણે તે જિનવરૂ, મુજને ઘો કેવળનાણ—નમિ. (૨૩૮) (૧૦-૨૨) શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન રિાગ ગાડી–નેમીસર વિનતિ માનીયે–એ દેશી] નેમીસર-જિન બાવીસમોજી, વીસમે ૧ મુજ મનમાંહિ, શ્રીહરિવંશર--મેરૂ ગિરિમંડન, નંદનવન યદુવંશ, તિહાં જે જિનવર સુરતરૂ–ઉદ,સુરનર રચિત પ્રશંસને સમુદ્રવિજયનુપ શિવાદેવીસુત, શૌરીપુર અવતાર, અંગ તુંગ*દશ ધનુષ મનહર, અંજન–વરણ ઉદાર–ને૦ એક સહસ સંવત્સર જીવિત, લંછન શંખ સુહાય સુર મેધ અંબિકાદેવી, સેવતી જસ નિત પાય–ને કેશવનોબળ–મદ જેણે ગા,જિમ હિમ ગાળે ભાણુ Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૬૬ પૂ. શ્રી ભાવવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ જેણે પ્રતિબોધી ભવિઅણુ કેડિમેડી "મનમથ–બાણુ–ને રાજીમતી મન-કમલ–દિવાકર, કરૂણુ-રસ ભંડાર; તે જિનજી મનવંછિત દેજે, ભાવ કહે અણગાર–ને. (૫) (૨૩૯) (૧૦-૨૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન [રાગ ધનાશ્રી–હીર ગુરૂ! તુમ તોયા ભલિકીની એ-દેશી પાસજિન ! સેવક જન આધારે, ત્રેવીસમો પ્રભુ પુરૂષાદાણી, ભવ-સાયર ઉતારે–પાસ (૧) અશ્વસેન નૃપ વામાદેવી, કુંવરકુલ સિગારે. વંશ ઈક્વાગ–ઉદય ગિરિર-દિનકર, અવગુણ-તિમિર નિકારે–પાસ(૨) નીલ વરન નવ કર ઉન્નત તન, ફણિધર લંછન ધારે એકસો વરસ સુ-જીવિત પાલી, મુગતિ-નયરી પાઉ ધારે–પાસ. (૩) બનારસનયરીએ જનમે, જનમ-મરણભય વારે પાસ યક્ષ પદ્દમાવતી દેવી, જેહની સેવા સાર–પાસ, કમઠદપ–દાવાનળ-જલધર, મંગલવેલી વધારે, સેવક ભાવ-મયૂર ભની પ્રભુ, નેકનજર અબ ધારે–પાસ (૨૪૦) (૧૦–૨૪) શ્રી મહાવીર–જિન સ્તવન (રાગ-ધનાશ્રી મેવાડો-આજ રહો રે જિનિ ચલેર—એ દેશી) વમાન પ્રભુ વંદી, ચેવીશમે જિનરાજ-ભવિજન ક્ષત્રિય કુડે અવતર્યો, આપ ત્રિભુવન–રાજ–ભવિ૦ વર્ષ વંશક્ષા–સરોવરે, જે પ્રભુ હંસ સમાન–ભવિ. Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૬૭ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી ર૬ કનક-કમળને જીપતે,૧ જેહ તણે તન–વાન– ભવિ૦ વર્ષ૦ (૨) સુત સિદ્ધારથ રાયને, ત્રિશલા જાત પ્રધાન–ભવિ. વરસ બહોતેર આઉખું, સાત હાથ તનુ માન–ભવિવધે. (૩) વર્તમાન–શાસન તણે, નાયક અ-કળ અર્બીહ–ભવિ૦ લંછન-મિસિ સેવે સદા, જસ સર્વ જી સિંહ–ભવિ. વધ. () માતંગ યક્ષ સિદ્ધાયિકા, નિત સેવે જસ પાય-ભવિ. મહાવીર-જિનરાયના, ભાવવિજ્ય ગુણ ગાય-ભવિ. વધ. (૫) Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પૂ. શ્રી ભાવવિજયજી મહારાજ સ્તવન વિશી કઠિન શબ્દના અર્થ ટિપ્પણી સ્તવન ૧૦-૧ ૧. ઈષ્ટવસ્તુ ૨. કલ્પવૃક્ષ ૩. બળદ ૪. સ્વર્ણ સ્તવન ૧૦-૨ ૧. લક્ષ્મીરૂપ વેલડીના મૂળ ૨. મેરૂ પર્વતના શિખર ૩. પચાશ અધિક ચાર-સાડાચારસો સ્તવન ૧૦-૩ ૧. સુખને ઉત્પન્ન કરનાર અથવા ભગવાન, ૨. ઉપજાવેલ છે જગતને આનંદ જેમણે, ૩. ઘોડે ૪. કાંતિ પ. આયુષ્ય ૬. શ્રેષ્ઠ વહાણ જેવા તવન ૧૦-૪ ૧. પ્રભુજીની માતાનું નામ ૨. ઈવાકુવંશરૂપ સમુદ્રમાં ચંદ્ર સમાન, ૩. પ્રભુજીના પિતાનું નામ ૪. સાડા ત્રણસે ૫. કુમતરૂપ ધૂળને હઠાવવા પવન સમાન. Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ૧૦૫ સ્તવન ૩૦-૬ ૧. રાગરૂપ અંધકાર શમાવવાને શાંત કરવા માટે ૨. અચેાધ્યાનગરી ૩. સેવકની જેમ, સ્તવન ૧૦-3 ૧. ઋષભદેવ પ્રભુના કુલ-ઇક્ષ્વાકુરૂપ કમળમાં રાજહંસ ૨. ધર નામના ધરાધર=રાજાના ૩, મહા=માટા ધરણિધર=પવ ત=મેરૂ પર્યંત તેની જેમ ધીર ૪. મુનિએના મનરૂપ વૃક્ષના કીર=પાપટ જેવા ૫, ઉગતા સૂના મિંઅને ૬. આયુષ્ય. સ્તવન ચાવીશી સ્તવન ૧૦-૮ ૧. નજીકમાં ૨. સેવા કરે ૩. પ્રતિષ્ઠરાજા (પ્રભુજીના પિતાનું નામ) ૪. પૃથ્વીરાણીના પુત્ર ૫. સેાનાના ગ, ૬. ઋષભદેવ પ્રભુના વંશરૂપ સમુદ્રમાં ચિંતામણિ સમા. ૨૩૯ સ્તવન ૧૦-૯ ૧. શ્રેષ્ઠપુત્ર ૨. પુત્ર ૩. ચંદ્ર જેવા મુખવાળા ૪. શરીરની કાંતિથી ૫. ચંદ્ર ૬. ઋષભદેવ પ્રભુના વ'શમાં સૂય' જેવા ૭. સુંદર. ૧. પ્રભુજીની માતાનું નામ, ૨. સુંદર ૩. ઇક્ષ્વાકુવંશરૂપ મેરૂ પર્વત પર કલ્પવૃક્ષ જેવા હિતકાર (બીજી ગાથાના પૂર્વાને અર્થ) વન ૧૦-૧૦ ૧. હૃહસ્થ રાજાના કુળરૂપ પૂર્વ નિશાના ઉદયાચલ Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પૂ. શ્રી ભાવવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ રસ પત ઉપર સૂર્ય સમાન (પ્રથમ ગાથાના પૂર્વાદ્ધના અ) ૨. નંદા દેવીના પુત્ર સ્તવન ૧૦-૧૧ ૨૭૦ ૧. એંશી, ૨. પેાતાના શરીરનું પ્રમાણ ૩. ઋષભદેવ પ્રભુના કુળરૂપ માનસરોવર હુંસ સમા. વન ૧૦-૧૨ ૧. સૂર્ય, ૨. અંધકાર,૩. તેજ ૪. પરવાળા પુ. સીત્તેર ૬. યશના ભંડાર ૭. સ`સાર સમુદ્ર ને, સ્તવન ૧૦-૧૩ ૧. ઇક્ષ્વાકુવંશ રૂપ રાહણગિરિ પ તમાંથી પ્રગટેલ દેવતાઈ મણિ જેવા ૨. રાજાએ ૩. પ્રભુજીના પિતાજીનુ નામ ૪. રાજા પ. પુત્ર ૬. મેરૂપ ત ૭. કાંતિ ૮. જીતે, ૯. દંડયા છે કુમતિએને જેણે ૧૦. દૂર કર્યો છે, પાપના ઉપાય જેણે. સ્તવન ૧૦–૧૪ ૧. સુખને ખજાના-સુખને કરનાર ૨. જન્મ આપ્યા ૩. બૃહસ્પતિને અથવા સુર દેવામાં ગુરૂ શ્રેષ્ઠ= ઈન્દ્રના ૪. શૈાલે ૫. ક્રીડા. સ્તવન ૧૦-૧૫ ૧. સ્થિર થાએ ૨ મગળરૂપ વૃક્ષ માટે પાણીની ધારા જેવા, ૩ વાસુદેવના ચીવર=વસ્ત્ર=પીતાંબર તેને ૪. પાપરૂપ ખરામ વિકારાને સ્તવન ૧૦–૧૬ ૧. અપ્સરા ૨. ઇક્ષ્વાકુવંશ રૂપ ઘરના શ્રેષ્ઠ દીપક ૩. અદ્વિતીય ૪. સુંદર પ: મયાળા=સુંદર Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી ૨૭૧ સ્તવન ૧૦-૧૭ ૧. દૂષણરહિત ૨. જી છે સૂર્ય જેણે ૩. ઐરાવણહાથી જેવી ગતિવાળ ૪. શ્રી માતાના પુત્ર એવા પ્રભુ ૫. હસ્તિનાપુરને, ૬ પાંત્રીસ, સ્તવન ૧૦-૧૮ ૧. અપ્સરાઓ પણ ૨ કમળને મધ્યભાગની જેમ ગે શરીરની રસ=કાંતિ-છાયાની,ૌરવશ્રેષ્ઠતા (ત્રીજી ગાથાના ત્રીજા પાદન અર્થ) ૩. જણાવે. સ્તવન ૧૭-૧૮ ૧. શરીરની ૨ છાયાથી ૩. અપૂર્વરૂપથી શોભતા સ્તવન ૧૦-૨૦ ૧. શ્રી હરિવંશના મોટા રાજાઓના મસ્તકને શેભવનાર રત્નના મણિ જેવા (૧લી ગાથાના પૂર્વાદ્ધને અર્થ) ૨. ઈષ્ટ વસ્તુ ૩. ચિંતામણિ ૪. ૪. અપ્સરાઓ પ. નવા=આષાઢી મેધ જેવા વણવાળી દ. કાચબાની જેમ ૭. ગોપલ ઇન્દ્રિયવાળા ૮. સૂર્ય સ્તિવન ૧૦-૨૧ ૧. સબતી ૨. મેહરૂપ શત્રુના વિજયને શ્રેષ્ઠ રીતે કરનાર ૩. પુત્ર. સ્તવન ૧૦-૨૨ ૧. વિશ્રામ કર વસે ટકે ૨ શ્રી હરિવંશ રૂપ મેરૂ પર્વતની શોભારૂપ નંદનવન જેવા યદુવંશમાં Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રર શ્રી માનવિજયજી કૃત ભક્તિરસ જે પ્રભુ કલ્પવૃક્ષ જેવા થયા અને દેવા તથા મનુષ્યે એ જેમની પ્રશ’સા કરી છે. તેવા (પ્રથમ ગાથાને અર્થ) ૩. શરીર ૪, ઊંચું પ. શ્રી કૃષ્ણ વાસુદેવને ૬. તેડી ૭. કામદેવ. સ્તવન ૧૦-૨૩ ૧. કુળના શણગારસમા ૨. ઉદ્દયાચલ પર્વત ૩. સૂર્ય ૪. અંધારૂ ૫. ાર કરે સ્તવન ૧૦-૨૪ ૧. જીતનાર ૨. શરીરના રંગ ૩. પુત્ર. Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પૂ. શ્રી વિનયવિજયજી મહારાજ સ્તવન સાવિશી [૧૧] (૨૪૧) (૧૧-૧) શ્રી ત્રઢષભદેવ—જિન સ્તવન (છબીલે લાલન-એ દેશી) શેત્રુજા ૧ શિરશેહર, દુખહર આદિ જિણંદ-સોભાગી સુંદર મ રીને નંદન,સુખ સુરતરૂને કંદરમે મનમંદિર (૧) સકળ કળા જિણે શીખવી, વર્ના વ્યવહાર–સે૦ યુગલા-ધર્મ નિવારીઓ, દેખાઇ આચાર–( નમિ-વિનમિ નિવાજીયાક, કીધા વિદ્યાવંતસે બાકુની પ્રતિબૂઝ, તું શોટે ભગવંત–સે () Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૭૪ પૂ, શ્રી વિનયવિજયજી મ. કૃત ભક્તિરસ સેવા કરતાં સ્વામીની, લહીયેં મુગતિ નિવાસ–સો. કીરતિવિજય ઉવઝાયને,વિનય કરે અરદાસ–સો. (૪) 3 (૨૪૨) (૧૧-૨) શ્રી અજિતનાથ-જિન સ્તવન (રાગ મારૂણી-સાધુ શિરોમણિ સદ્દગુરુ વંદીયે રે–એ દેશી) વિજય સમર્પ (સમી સુત વિજયા તણે રે, હરખ ઘણે જસ નામ અજિત-જિનેસર ! ભુવન–દિસરું રે, ગુણમંડલ અભિરામ વિજ્ય. (૧) ગજપતિ–લંછન ગજગતિ ચાલતું રે, ગજવર –પતિ સમરત્યે મહા-મહીરૂહ-મૂળ ઉખેળવાર રે, વડહઘવાહે હત્ય-વિજય (૨) મન-મંદિરમાં આવી મુજ રમે રે, વિનય કહે મોરા નાથ રાત-દિવસ હું તુમ સેવા કરું રે, નહિ ઈડું તુમ સાથ–વિજય૦ (૩) (૨૪૩) (૧૧-૩) શ્રી સંભવનાથ-જિન સ્તવન (રાગ–સિંધુઓ) સેના-નંદન નંદનવન જિયે સંભવસુખદાતાર તારિન રે શરણે આવ્યું હું સમરથ ભણી રે, હારી દુરગતિ દરે નિવારર વારિન છે : સેના-નંદન નંદનવન જિો ૨–૧૧) WWW.jainelibrary.org Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું R૭૫ સ્તવન ચોવીશી ર૭પ સેવન–ચંપક વાને સેહામણે રે, સરસ સલુણ ૩ દેહ જેહને રે નેહ થયે મુજ ચરણે ભેટવા, કેવળ-કમળા ગેહ એહન રેન્સેના (૨) હયવર લંછન કુંઅર જિતારિને રે, કાંતિ -સુરવર વેલિ બેલિનપ રે વિનય કરે કર જોડી વિનતી રે, ભવ–સાયરની રેલિ કેલિન રે–સેના૦ (૩) (૨૪૪) (૧૧-૪) શ્રી અભિનંદન–જિન સ્તવન (રાગ આસાઉરી-આજ આણંદ ભયો તપાગચ્છમાં એ-દેશી) સંવરનંદન શ્રી અભિનંદન, ચંદન શીતલ વાણું રે કેશર અગર કપૂરે પુજે, ભાવ-ભગતિ મન આણે રે–સંવર૦ (૧) ઠેષ નિવારો ! રાગ મ ધારો ! એ છે દુઃખની ખાણી રે વીતરાગના ચરણ આરાહેર પાર લહે જિમ પ્રાણી રે–સંવર૦ (૨) સિદ્ધારેથા –કું અરની સેવા, મુગતિ હેત ઈમ જાણી રે તન મન વચન વિમલ કરી વંદે, વિનય વદે ઈમ વાણી રે–સંવ (૩) Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૭૬ પૂ. શ્રી વિનયવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ -સ્ત્ર (૨૪૫) (૧૧-૫) શ્રી સુમતિનાથ-જિન સ્તવન ( શિરૂઆ ગુણુ વીરજી–એ દેશી. વંદુ જિનવર પાંચમેજી, વિરતિ–વધૂ ભરતાર મુગતિ–પંથ દેખાડવાજ, જિણે લીધે અવતારર પૂજે રે ! ભવિજન! સુમતિ સુમતિ-દાતાર–(૧) ધન ધન માતા મંગલાજી, જસ સુત જગ આધાર કરૂણા સાયર સુંદરૂજી,ધરમ-લતા જલધાર——પૂજો (૨) મેઘપ મહીપતિ કુળતિલેજી મુખ-જિત પૂનિમચંદ શરણ હ ! મુજ તાહરૂંજી, વિનય ભણે આનંદ–પૂજે (૨૪૬) (૧૧-૬) શ્રી પદ્મપ્રભ-જિન સ્તવન (રાગ –મહાર) પપ્રભની સેવા કરતાં, લહીંચે સુખની કેડી રે લોલ પુત્ર કલત્ર પરિવાર વિરાજે, અવિહડ બંધવ જોડી રે લાલ–પઘ૦ (૧) રોગ વિયેગ સયલ ભય નાસે અંગે ન આવું બેઝિકરે લાલ માત સુસીમા નંદન નમતાં, સંપદા આવે દેડી રે લાલ–પદ્ય (૨) સુણ રે પ્રાણી! હિતુઈવાણું કર્મ તણું મદ મોડી રે લાલ વિનય કહે ધરપ–ભૂધર કુંઅર, સેવા બે કર જોડી રે લાલ–પધ” () Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઋણાં સ્તવન ચોવીશી (૨૪૭)[](૧૧--૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ જિન સ્તવન ( ઢાલ—પનાની ) જી રે મ્હારે સમરૂ સ્વામી સુપાસ, જી રે મ્હારે પßનરેસર કુળતિલે, પૃથ્વી માતા ઉદરે ધરારે—જી રે જી મુગતિ વચ્ચે સાંઈ વાÝ—જી રે જી (૧) જી રે મ્હારે સેાભાગી સુખ સાગરૂ, ગુણ-મિણને આવાસડાપરે—જી રે જી જી રે મ્હારે સુર નર કિન્નર સુ ંદરી, હરયે ગાચે. રાસડા રે—જી ૨ જી (૨) ∞ જી રે મ્હારે શિણ પ્રભુનુ દેખતાં, ૨૭૭ જી રે મ્હારે કીતિવિજય વાચક તણા, નયણાં અમીર્ય આંજિયજી રે જી વિનય તણું મન રજીયેજી ૨ જી (૩) 留 (૨૪૭)[](૧૧–૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન [ મેઘ મનિ ચિંતવે—એ દેશી સમરથ સ્વામી સાતમારે, સ્વસ્તિક લ છન પાય, પઠું નરેસર કુળ–તિલે રે,પૃથવી ધનધન માયારે દેવ સુપાસજી નામે લીલવિલાસરે, પુણ્ય-પ્રકાશજી (૧) પરમેસર પગલાં ઝવે, કચનકમળે' સાર, ઈતિ સકળ નાસે તિહાં, જિહાં પ્રભુ કરે એ વિહારા રે-દેવ૦ ઈંદ્રધ્વજ અતિ લહલહેર, જેઅણુ સહસ તસ માન, Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૭૮. પૂ. શ્રી વિનયવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ તસ વાગ્યે માનું દુઃખ પરાં નાસે જિન સૂકાં પાન રે–દેવ કીતિ વિજય ઉવઝાયને, વિનયવિજય ગુણ ગાય, ભવે–ભવે ભગતિ તુમ્હારડી,હિયડે અધિકી સુહાય રે–દેવ (૨૪૮) (૧૧-૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભ-જિન સ્તવન ચાલે સખી રેપ્રભુને પૂજવા રે, ચંદ્રપ્રભ જિનરાય–મેરા લાલ રે ચંદ્ર તણી પરે નિરમલી રે, ચંદ્ર સુકમલ કાય ––મેરા લાલ રે (૧) વદન પૂનમને ચાંદલો રે, ચાંદે લંછણ પાય-મોરા લાલ રે ચંદ્ર તણી પરે મહમહેરે, શ્વાસ-ઉશ્વાસ સુહાય –મેરા લાલ રે. (૨) ચંદ્ર-ચકેર તણી પરેરે વિંધ્યાચલર જિમ નાગ–મોરા લાલ રે વિનય કહે તિમ મુજ હજે રે, ભવ-ભવે તુક્યું રાગ –મોરા લાલ રે. (૩) (૨૪૯) (૧૧–૯) શ્રી સુવિધિનાથ-જિન સ્તવન સુવિધિજિન નાથ નામથીએ, પરમલ મંગળ-માળ તે–ભાવે પૂજા કરું એ કેસર ચંદન મૃગમદે એ, તિલક કીજે પ્રભુ ભાલો –ભા. માલા બહુજ–વણની ફૂલનીએ, હીએ ઉજલે અંગત-ભાવે રજત–ગિરિ શિખર ઉપર યથાએ, સુરપતિ –ધનુષને રંગતે–ભાવે. (૨) પુષ્પદંતાભિધ૧ જિનવરૂએ,સુગ્રીવ રાય કુળ-ચંદ તે–ભાવે Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ર૭૯ - ઝરણું સ્તવન ટિપ્પણી વિનય કરતાં પ્રભુથી લહુએ, પરમ–પદ પરમ આનંદ તે –ભાવે. (૩) (૨પ૦) (૧૧-૧૦) શ્રી શીતલનાથ-જિન સ્તવન ( આવ્યો માસ વસંત-એ દેશી.) શીતલ સરોવર –તિલક નર નદી તણું રે, શીતલ સાર કપૂરનું પૂર સહામણું રે શીતલ સજજન મન કે વન નંદન ઘણું રે, શીતલ કમલ–કદંબ કે સજજન પિપણું રે. શીતલ જનની –હેતજ કે તેજ મયંકનું રે, શીતલ અંગે વિલેપન ચંદન–પંકનું એ શીતલ જલધર છાંહ કે બાંહ વાલિમનીએ, શીતલ સરસ ઉદાર કે વાડી રંભનીટરે એહથી શીતલ સંત કે શીતલ દેવના રે, ચરણ-કમલપું પ્રીતિ કે ભાવે સેવના રે પાપ તણા સંતાપ કે જેહથી ઉડશમે રે, વિનયવિજય કર જોડી કે પ્રભુ ચરણે નમે રે (૩) (૨પ૧) (૧૧–૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ-જિન સ્તવન વ જિન શ્રેયાંસ, હંસ તણી પરિ, મુનિજન-મન-કમલે રમેંએ (૧) " મુજ મન તરૂઅર છાંહ, સ્વામી અનુસરે, જનમ સફળ માહરે કરીએ. (૨) Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૮૦ ૫. શ્રી વિનયવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ રસ વિણ નરેસર વંશ, ધજા તણી પરે, જેણે કીધે જગે ગાજતેએ. (૩) નિસુણે ! વયણ મુજ તાત, હું ભમીયે ઘણું, ભવ–સાયરના પૂરમાંકેએ. (૪) હવે નિજ પાસે રાખે, દાખે શુભમતિ, વિનય કરે ઈમ વિનતિ એ. (૫) (૨૫૮) (૧૧-૧૨) શ્રી વાસુપૂજ્યસ્વામી-જિન સ્તવન (પરવ પજુસણ આવીયા રે– એ દેશી.) શ્રી વસુપૂજ્ય નરેસરૂ રે, નંદ જયા જસ માય શ્રી વાસુપૂજ્યને પૂજતાં રે, મંદિર રિદ્ધિ ભરાય ભવિક–જન ! પૂજે એ જિનરાય, * જિમ ભવ-જલધિ તરાય–ભાવિક મુગતિને એહ ઉપાય ભાવિક(૧) સોહે સેવન-સિંહાસને રે, કુકુંમર–વરણ કાય જિન કંચનગિરિ ઉપરે રેડૂતન –ભાણ સુહાય-ભવિકટ (૨) લંછન મિસિ' વિનતિ કરે છે, મહિષાસુત જસ પાય લેકે હું સંતાપીએ રે, છુટું તુમ્હ પસાય–ભાવિક, (૩) મન રંજે એ રાતડે રે, એ તે જુગતે ન્યાય પણ જે ઉજજવલ મન કરે રે, તે તે અચરજ થાય-ભવિક(૪). બાર ઉઘાડે મુગતિનાં રે, બારસમે જિનરાય કીર્તિવિજય ઉવઝાય રે, - વિનયવિજય ગુણ ગાય-ભવિકo (૫) Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણુાં સ્તવન ચાવીશી ૨૮૧ (૨૫૩) (૧૧–૧૩) શ્રી વિમલનાથ-જિન સ્તવન (અહિની! જેહુને જેસ્યુ રગ-એ દેશી,) ( રમણ કરે મન-મદિરે રે, વિમલ-કમલ મુખ દેવ વિમલ જનમ કરવા ભણી રે, સુર-નર સારે સેવ રે ભવિજન ! સેવા ! વિમલજિષ્ણુ દ, ભવ–સંકટ-રયણી દિણ દ—ભવિ ૪. જન–àાચન શારદચંદ્ર રે........ વિમલ ચરણ. નખ સેાહીયે. રે, અરૂણુ વરણ જિમ ચેાળપ માનુ દશ દિશ નારીના રે, રયણ!–અરિસા એળ રે –વિ વિમલ ચરણ નખ-દરપણે હૈં, જે જોચેં નિજ રૂપ મંગળ-માળા તસ મિળે રે, મદિર રિદ્ધિ અનૂપ રે—ભવિ૦ (૩) વિમલ વચન રસ વરસતે। રે, વિમલ નયણુ અદ્ભુત દીપાવે કુળ આપણું રે, શ્રી કૃતવરમા-પૂત? – ભવિ શામારાણીએ જનમીચેા રે, ક'ચન-વિમલ-શરીર વિનય વસે તુમ પાઉલે રે, જિમ સહકારે'°કીર૧૧૨—ભવિ૦ (૫) 5 (૨૫૪) (૧૧–૧૪) શ્રી અનંતનાથ-જિન સ્તવન (ઋષભજી અમકુ' તારે રે-એ દેશી) ગુણ અનંત-અરિહંતના રે, જિનપતિ તેજ અન ત સુખ અનંત સહજે દીચે રે, સેવંતાં ભગવંત— અન'તજી! આવે અધિક ઉછાહ, મુજ મન-મદિર માંહિ—અન’તજી (૧) ભવિ॰ (૧) Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૮૨ પૂ, શ્રી વિનયવિજયજી મ, કૃત ભક્તિ-રસ મુખ અનંત જે મુજ હૈયેં રે. મુખે મુખે જીભ અનંત ગુણ અનંતના બોલતાં રે, - તાહે ન આવે અંત—અનંતજી (૨) જ્ઞાન અનંત મુજ દીએ રે, દરિશણ રિદ્ધિ અનંત વિનય ભણે તુમ્હથી હજો રે, મુજનેં પુણ્ય અનંત—અનંતજી. (૩) (૫૫) (૧૧–૧૫) શ્રી ધર્મનાથ-જિન સ્તવન (હાલ–ધૂઆરિને) ધર્મનાથને સેવતાં રે, હોયે ધર્મ અપાર ધર્મ થકી સુખ પામીરે રે, એહ છે વાત નિરધાર સખિ ! આવો જિનવર પૂજીએ રે! સખિ! કેસર ચંદન લાવ સખિ ! | ફૂલનાં મૂલ કરાવિન્ચે હે–સખિ૦ (૧) પનર જિન પૂજવા રે, સુર-નર–કિન્નર કેડિ આવું ગાલેં પ્રભુ તણું રે, કરતિ બે કર જોડી–સખિ૦ (૨) ધન ધન માતા સુત્રતા રે, જેણિ જાયે એ પૂત સેભાગી સુખદાયકે રે, દોલત અતિ અદ્દભુત–સખિ ભાનુ રાય કુળ પુષ્કરે રે, મેરે પ્રભુ ભાણ સમાન પ્રથમ દાન વરસી દઉ રે, હવે દીર્થે સમક્તિ દાન-સખિ૦કીરતિવિજય ઉવઝાયનો રે, વિનય નમે તુમ્હ પાય બધિબીજ દેજો સદા રે, માંગે છે એહ પસાય–સખિ૦ 1 WWW.jainelibrary.org Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી (૨૫૬) (૧૧–૧૬) શ્રી શાંતિનાથ-જિન સ્તવન (ઋષભના વશ રચાયરો—એ દેશી) શાંતિજિનેસર સાળમા, પાંચમા ચક્રવત જાણે રે ચાર્ડ સહસ વધૂ ધણી, પ્રણમા ખટ ખંડ રાણેા રૅશાંતિ (૧) ઘેર વિઘન ધનર સહુરે, જિમ પરચર્ડ સમીર૪ રે; દુઃખદાવાનળ એલ્ડવે', ૨૮૩ જિમ નવપ જલધર૬ નીર રે—શાંતિ૰ (૨) કીર્તિવિજય ઉવઝાયને, વિનય વદે ઈમ વાણી રે શાંતિજિનેસર સેવના, અવિહડ-પુણ્યની ખાણી રે-શાંતિ (૨૫૭) (૧૧-૧૭) શ્રી કુંથુનાથ જિન સ્તવન (ઉત્તર ખિણ હુંતિ હરણાલિ–એ દેશી) કુંથુનેિસર વંદીએ, સખિ! સત્તરમેા દેવ ૨ સખિ ! દેવની સેવ કરે, મન~~་'ગશુ એ (૧) પુરરાય સુત સુંદરૂ, શ્રીરાણીને નંદ રૂ સખિ ! નંદને ચંદ જિશ્યું, મુખ શાભીયે એ (૨) નવ-નિધિ ચઉદ રયણુ તણી, જેણે સ‘પદ્મા છાંડી રે ખિ! છાંડીને માંડી પ્રીતિ, વિરતી સમીએ (૩) નામ જપતાં જિન તણું, સખિ ! પાતક જાયે રે સખિ ! જાયે ને થાયે વાંછિત મન તણુંએ (૪) કીર્તિ વિજય ઉવઝાયના, સિખ ! સેવક ખેલે રે સિખ ! બેલે ઈમ નહી' કા તાલે પ્રભુ તણે એ (પ) Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૮૪ પૂ. શ્રી વિનયવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ (૨૫૮) (૧૧–૧૮) શ્રી અરનાથ-જિન સ્તવન (ભાવના માલતી ચુસીએ–એ દેશી) અર તણુ ગુણ ઘણું સમરતાં, નર હુયૅ નિરમલ ગાત રે દિનકર –કિરણના સંગથી, જિમ હે વિમલ પ્રભાત રે–અર૦ (૧) કરમનું પંજરૂર જાજરું, જિમ કર્યું તે જગનાથ રે તિમ અમહ ભવ-બંધ છેદવા, કાં ન વાહે પ્રભુ! હાથ રે–અર૦ (૨) પ્રભુ નિવારો અહિ આપદા, જિમ નિવાર્યા ઘન-ઘાતી રે જિમ તુહે કેવલ પામીયું, તે અહમને કહે ભાતિ રે–અર૦ (૩) કર્મના કાઠીયા આહુ નડે, તેહને સ્વામી ! તું વાર રે કામિનીટ–નદિએ નર રેલવે, તેહથી નાથઅહુ તાર રે–અર૦ (૪) કીતિ વિજય ઉવઝાયને, વિનવે શીશ એક બેલ રે દેવી રાણું તણા પુત્ર તું, બાર શિવ-પુરતણું ખેલ રે–અર૦ (૫) (૨૫૯) (૧૧–૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ-જિન સ્તવન (મહારા ગુરુજી! તુમહણ્ય ધરમસનેહ–એ દેશી) મલી તણા ગુણ ગાયવાજી, ઉલટ અંગે થાય ઉત્કંઠા અધિકી હુએંજી, હિયડું હરખે ભરાય સુણિજી, ખિણ મન આણે ઠામ, સમરે પ્રભુનું નામ, જિમ સીઝે તુમ કામ-સુણિજી (૧) Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રણાં સ્તવન ચેાવીશી કુંભરા કુળદીપિકા રે, દ્વીપાથી સ્ત્રીજાત સુર-નર પતિ સેવા કરે રે, મેાટી અચરજ વાત-સુણિ કરી સેાવનની પુતલી રે, માંહિ મુકાવીયે. આહાર પૂરવ મિત્ર સમઝાવીયા રે, તે દેખાડી વિકાર—સુણી તિમ અર્હુને પ્રતિષેાધવાજી, માંઢા કાઈ ઉપાય વિનય કહે પ્રભુ ! તિમ કરેાજી, જિમ અન્તુ મેઢુ પલાય—સુણિ (૪) 编 (૬૦) (૧૧-૨૦) શ્રી મુનિસુવ્રતસ્વામી—સ્તવન ( મારગે વહે ઉતાવળા એ—દેશી) મન૧--મધુકર ! સુણુ વાતડી, તજીર અવર સવાદ જિન -ગુણુ-કુસુમ સવાદથી, ટળે સવિ વિખવાદ—મન૰ વિષય ધતૂરા મૂકિચે, તે માંહિ નથી ગધ નારી–વિજયા પરિહરે,મ મ થાઈશ તું અધ—મન૦ (૨) સેાળ કષાય એ કેરડા, તેથી રહેજે દૂર તે કટક છે બાપડા, તુમ્હે કરશે. ચૂર મન૦ (૩) વિસમેાલ પશુ તપ॰-કેવડા, આદર૧૧ ગુણ જણ જે પરિણામે રૂઅડા,તેહની મ કરરસ કાંણુ૧૩-મન૦ (૪) સુનિસુવ્રત પદ-પ્`કજે જો તું પૂરું વાસ વિનય ભણે તેા તાહરી, પેહે ંચે સઘળી આસમન૦ ૧૨ સા Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૮૬ ૨૮૬ પૂ. શ્રી વિનયવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ (૨૬૧) (૧૧-૨૧) શ્રી નમિનાથ-જિન સ્તવન (તે તરીયા ભાઈ! તે તરીયાએ દેશી) શ્રી નમિનાથને ચરણે નમતાં, મન-ગમતાં સુખ લહીયેં રે ભવ–જંગલમાં ભમતાં રહીએ, કર્મનિકાચિત દહીએ રે–શ્રી. (૧) સમક્તિ-શિવપુરમાંહિ પિોહચાડે, સમકિત ધરમ-આધાર રે શ્રીજિનવરની પૂજા કરીએ, એ સમકિતનું સાર-શ્રી. (૪) જે સમક્તિથી હચે ઉપરાંઠા, તે સુખ જાયે નાઠાં રે જે કહે જિન-પૂજા નહી કીજે, તેહનું નામ નહી લીજે રે–શ્રી. (૩) વપ્રા રાણીનો સુત પૂજે, જિમ સંસાર ન દુજે રે ભવ-જલ તારક કટ-નિવારક, નહી કોઈ એહવે દેજે રે – શ્રી. (૪) શ્રી કીતિવિજય-વિઝાયનો સેવક, વિનય કહે પ્રભુ સેવે રે ત્રણ તત્ત્વ મનમાંહી અવધારી, વંદે અરિહંત-દેવો રે -શ્રી, (૨૬૨)(અ)(૧૧–૨૨) શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન (રાગ રામગિરી-રાય કહે રાણી પ્રતેસુણે કામિની એ-દેશી) મહેર કરો મનમેહન-દુઃખ-વારણુજી, આ આણુ ગેહ-ચિત્ત-કારણ રોષ ન કીજે રાજીયા-દુઃખ, આણે હઈડે નેહ–ચિત્ત કાળ જશે કહાણ ચહેરો-દુઃખ, જગ વિસ્તરશે વાત-ચિત્ત Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીશી કાઈ મુજને નરતી' કહેશે –દુઃખ૰ કાઈ વળી તુમ્હને કુભાત`—ચિત્ત (ર) પહિલી વાત વિમાસીયે*॰—દુઃખ૦, તે ન હાય ઉપહાસ—ચિત્ત॰ જો હાયે ઘર આપવા—દુ:ખ, વિષ્ણુ તરૂઅર વન–વેલીને... દુઃખ૦, તાહિજ દીજે આશ—ચિત્ત૰ (૩) કત વિના તેમ નારીને—દુઃખ॰ કુણુ રાખે ? નિજ છાંહિ—ચિત્ત કુણ અવલંબે ? આંહી”—ચિત્ત॰ (૪) નેહ નથી મુજ કારમા‘—દુ:ખ૰ દેહ તણી જિમ છાંડુડી દુ: ખ॰, ૨૮૭ નિશ્ચે જાણે નાથ—ચિત્ત૰ દુ:ખીયાના દુઃખ ટાળવા—દુઃખ, નહીં છાંડું તિમ સાથ-ચિત્ત॰ (૫) તે મુજ આપ ઉત્તમ થઇ—દુ:ખ॰, ઈમ કહેતી રાજીમતી—દુ:ખ, વિનય કહે જઈ મુગતિમાં—દુઃખ, શું શું ન કરે સંત ?—ચિત્ત કાં ઉવેખા ! કંત—ચિત્ત॰ (૬) પેાહતી ગઢ ગિરનાર—ચિત્ત ભેટયો નિજ ભરતાર—ચિત્ત૰ (૭) Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૮૮ પૂ. શ્રી વિનયવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ (૨૬૨)[](૧૧–૨૨) શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન (રાગ - રામગિરિ છોને રે છપીને કંતા! કિહાં રહ્યો રે–એ દેશી) રહે રે! રહે ! રથ ફેરવે રે, આવે ! આવ! આ આવાસ રે જે રે હતું ઈમ જાવું રે, કાંઈ તે કરાવી? એવડી આશરે –ર૦ (૧) પીરસીને ભજન-થાળ ન તાણી રે, સીંચીને ન ખાણીએ મૂળ રે ખધે ચઢાવી ભૂઈ ન નાંખીયે રે, ધોઈને ન ભરીએ ધૂળ રે–રહે. (૨) ચિકટવિણ તળવું કિશ્ય રે ? આદિ વિના કિશો છે રે પરણ્યા વિણ વૈધવ કિડ્યું રે? રેસ કિ ! વિણ નેહ રે_રહે(૩) પાણી વિણ પરવાલડી રે, કહે કેણી પરે વિંધાય રે? ભીંજ્યા વિણ કહે લુગડાં રે, તાપે કેમ દેવાય રે ? રહે, આછિ વિના લાછા નહી રે, જુઓની વિચારી આપ રે પ્રેમસુધા વિણ ચાખવે રે, કરે એવડે સંતાપ રે ? રહે દીઠ ભૂખ ન ભજિયેં રે, લૂખાં ન હમેં લાડ રે આવી ગયે ન પળે પ્રીતડી રે, સીંચ્યા વિણ જિમ ઝાડ રે–રહે. (૬) એહ રાજુલ – ૨, જસ ન ચાલ્યું મન રેખ રે વિનય ભણે પ્રભુ મેમજી રે, નારીને દો નિજ વેષ ર–રહે. (૭) Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી ૨૫૯ (૨૬૨) [ઇ] (૧૧–૨૨) શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન શામળીયા નેમજી, પાતળીયા નેમજી, સેાભાગી નેમજી, રંગીલા નેમજી, તેમ ! હિગેરે વિમાસેા, કાંઈ પડે રે વરાંસાર ઝબકેટૈશ્ય' નાસા,મુજ પડે રે તરાસા’-શામપાત સેાભાગી ર‘ગીલા૦ (૧) નેમ! હું તારી દાસી, જુએ વાત વિમાસી ઈમ જાતાં હૈ। નાસી, જગ થાશે હૈ! હાંસી-શામ॰ (૨) એકવાર પધારા, વન'તી અવધાર મુજ મામપ વધારો, પછે વેહલા સિધારા-શામ૦ (૩) શિવનારી તારી સાધારણું નારી મુજ કીધી શું વારિ, નેમિ લીધા ઉદારી-શામ૦ (૪) કહેતી ઈમ વાણી, રાજુલ ઊજાણી ભેટયે નેસનાણી, પહેાતાં નિરવાણી કીર્ત્તિવિજય ઉવઝાયા, લહી તાસ પસાયા નેમજી ગુણ ગાયા, વિનયે સુખ પાયા—શામ ૬. શામ॰ (પ) (૬) ' (૨૬૩) (અ)(૧૧–૨૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (સુા મેરી સજની ! રજની ન જાવે રે—એ દેશી.) પાસ—જિજ્ઞેસર ! પૂજો બહેની ૨, જગમાં કીરિત સખળી જેહની રે કેસર-ચંદન અગર-કપૂર રે, પૂજ'તાં સવિ ૧૯ આશા-પૂર ૨ -પાસ૦ (૧) Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ર૦૦ +, શ્રી વિનયવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ ત્રિવીશ સવિ કષ્ટ નિવારે રે, સંકટથી સેવકને તારે રે નામ જિર્ણોદ તણું મન ધારે રે, તે પોતાની માગ વધારે રે– પાસ) (૨) સબળ ભાગી ગુણ-ભંડાર રે, વામાનંદન જગ આધાર રે મુગતિ પંથે દેખાડણ હાર રે, | મુગતિ–રમણ કઠે વર-હાર રે—પાસ0 (3) સુર–નર નાયક સેતેં પાય રે,ભાવ–સહિત પ્રભુના ગુણ ગાય રે વિનય કરી સેવક મન ધ્યાય રે, માગે સમકિત ચરણ–પસાય રે–પાસ. (૪) (૨૬૩)(આ)(૧૧-૨૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (પૂજુરે પૂજુ પાસ ચિંતામણી એ- દેશી.) આશ પૂરે સદા પાસ પરમેસરું, દાસ પરિ જાસ સુર સેવ સારે ભીમ ભવસાગરૂ ઘોર ભય આગરૂ, વાહણ પણે લેકના થેક તારે–આશ૦ (૧) માત વીમાસતી, પુત્ર હલરાવતી; નવ નવાં હાલર ગીત ગાવે રૂપ અદ્દભુત નિજ પુત્રનું દેખતાં આનંદ-ઉલટ –અંગ આવે –આશ૦ (૨) પાસ સુર દેવી પદ્માવતી ગુણવતી, ભગતજન વાંછિત સર્વે આપે કીર્તિવિજય ઉવઝાયને સેવક, વિનય નિજ ચિત્ત પ્રભુ પાસ થાપં–આશ૦ (૩) Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન વીશી ૨૯૧ (૨૬૪) (૧૧-૨૪) શ્રી મહાવીર સ્વામી-જિન સ્તવન (લુડારે હંસા-એ દેશી). સિદ્ધારકનારે નંદન વિનવું, વિનતડી અવધાર ભવ–મંડપમાં રે નાટક નાચીએ, હવે મુજ દાન દેવાર સિદ્ધા. (૧) ત્રણ રતનર મુજ આપે તાતજી, જિમ નાવે રે સંતાપ દાન દેયં તાંરે વળિ કેસર કિશી, આપો પદવી રે આપ –સિદ્ધા(૨) ચરણ–અંગુઠડે મેરૂ કંપાવીએ, સુરનું મેડયુંજરે માન કર્મ તણું તેરે ઝગડા જિતાયા દીધુ વરસી રે દાન-સિદ્ધારા શાસન-નાયક સવિ સુખદાયક, ત્રિશલા-કુખે રતન સિદ્ધારથને રે વંશ દીપાવિઓ, સાહિબ ! તું ધન ધન –સિદ્ધા (૪) વાચક શેખર કીનિ વિજય ગુરૂ, પામી તાસ પસાય ધમ તણે રસે જિન ચૌવીશના, વિનયવિજય ગુણ ગાય સિદ્ધા(૫) Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' ' T TT TT TT પૂ. શ્રી વિનયવિજયજી મહારાજ સ્તવન–ચેવીશી કઠિન શબ્દોના અર્થ સ્તવન ૧૧-૧ ૧. શિખરરૂપ મસ્તકના મુકુટસમા ૨. સુખરૂપ કલ્પ વૃક્ષના ૩. નવાયા=સત્કાર્યા ૪. વિનતિ તવન ૧૧-૨ ૧. સમર્પો=આપે ૨. જગતમાં સૂર્યસમા ૩. ગુણના સમૂહથી સુંદર ૪. શ્રેષ્ઠ હાથી ૫. હાથીની ચાલ દ. શ્રેષ્ઠ હાથીઓના માલિક છે. મેહરૂપી ઝાડના મૂળીયાં ૮. ઉખેડી નાંખવા ૯ દેશીશબ્દ પ્રયેાગ છે. પ્રાયઃ આને અર્થ એમ જણાય છે કે વડ= મેટા. હઘવાટે પાણીના પ્રવાહમાં તણાતા માટે પકડી રાખ નાર હાથ સમાન. સ્તવન ૧૧-૩ ૧. ત્રીજા તીર્થકરની માતાનું નામ છે ૨. પુત્ર Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન વીશી ૨૯૭ ૩. સુંદર ૪. મને ૫. વિસ્તારનાર ૬, ભરતી ૭. અટકાવે. તવન ૧૧-૪ ૧. ચેથા તીર્થકરના પિતાનું નામ છે ૨. આરાધે ૩. ચોથા તીર્થકરની માતાનું નામ છે. સ્તવન ૧૧-૫ ૧. વિરતિરૂપ સ્ત્રી ૨. જન્મ ૩. પાંચમા તીર્થંકરની માતાનું નામ છે, ૪. ધર્મરૂપ વેલડી માટે પાણીની ધાર જેવા પ. પાંચમી તીર્થંકરના પિતાનું નામ ૬. મુખથી જીત્યા છે. પૂનમને ચંદ્ર જેણે સ્તવન ૧૧-૬ ૧. સ્ત્રી ૨. ન તૂટે તેવી ૩. ખામી ૪. હિતકારી ૫. ધર = શ્રી પદ્મપ્રભ સ્વામીના પિતાનું નામ ૬. રાજા. સ્તવન ૧૧-૭૪ ૧. સાતમા શ્રી સુપાર્શ્વનાથ પ્રભુના પિતાનું નામ છે. ૨. મુક્તિરૂપ સ્ત્રીએ ૩. પ્રભુજીને સ્વામી તરીકે ૪. સ્વીકાર્યો છે. સ્થાન ૬. મુખ અથવા આંખો. સ્તવન ૧૧-૭ ના - ૧. ઉપદ્રવ ૨. શેભે છે ૩. દૂર સ્તવન ૧૧-૮ ૧. અત્યંત શેભે છે ૨. વિંધ્યાચલ પર્વતના જગલે અને નર્મદા નદીને કિનારે એ હાથીઓનું મૂળ રહેઠાણ ગણાય છે ૩. હાથી Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૯૪ પૂ. શ્રી વિનયવિજયજી મ. કત ભક્તિ-રસ સ્તવન ૧૧-૯ ૧. ઘણી ૨. કસ્તુરીથી ૩. લલાટ-કપાળમાં ૪, ઘણું રંગવાળી ૫. શોભે છે . વેતવર્ણવાળી પ્રભુની કાયાએ છે. ચાંદીના પર્વતના શિખર ઉપર ૮. જે રીતે ૯ ઈન્દ્ર ધનુષ્યનો ૧૦. શ્રી સુવિધિ નાથ પ્રભુનું બીજું નામ છે. સ્તવન ૧૧-૧૦ ૧. સરોવરમાં તિલક-માનસરોવર ૨. પાણી ૩. શ્રેષ્ઠ ૪. દૃષ્ટિ છે. માતાનું હેતવાત્સલ્ય છે. ચંદ્રનું ૭. વાલમરધણીની ૮. કેળની. સ્તવન ૧૧-૧૧ ૧. જેમ ૨. શ્રેષ્ઠઝાડ ૩. છાયા ૪. પાણીના ખેંચાણમાં સ્તવન ૧૧-૧૨ ૧. પુત્ર ૨. લાલ ૩. ઉગતા સૂર્ય ૪. બહાનાથી ૫. પાડે ૬. લાલવણ વાળા પ્રભુ મન રંગે છે ૭. ઉચિત ૮. બારણાં. સ્તવન ૧૧-૧૩ ૧. નિમળ કમળ જેવા મુખવાળા ૨. સંસારરૂપ ઘેર રાત્રિમાં સૂર્યસમા ૩. લેકની આંખને શરદઋતુના ચંદ્ર જેવા ૪. લાલ ૫. મજીઠ ૬. રતનના આરીસા ૭. શ્રેણિ ૮ તેરમા તીર્થંકરના પિતાજીનું નામ છે ૯. ચરણેમાં ૧૦. આંબે ૧૧. પિટ Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન -૧૫ ૧. કમળ ૨. સૂર્ય સ્તવન ૧૧-૧૬ સ્તવન -૧૮ ૧. રાણી ૨. મેઘ ૩. પ્રમળ ૪. પવન પ. નવા ૬. મેઘ સ્તવન ચાવીશી સ્તવન ૧૧-૧૯ ૧. સૂર્ય ૨. પાંજરૂ ૩. જર્જરિત-જૂનુ' ૪. પકડા ! ૧ આપત્તિ દ. ગાઢઘાતી કર્મો ૭. રીતિ ૮. શ્રી રૂપ નદીમાં ૯. ખેંચાઈ ગયા તણાઈ ગયા ૧. હષઁ ૨. સાંભળેા ૩ ભાગે, સ્તવન ૧૩-૨૦ ૨૯૫ ૧. મનરૂપ ભમરા ! ૨. ડી દે ૩. ચટકા ૪. પ્રભુના ગુણુ રૂપ મૂળના સ્વાદથી ૫. વિષયરૂપ ધતૂરાને ૬. શ્રી રૂપ વિજયા=ભાંગના ઝાડને છ. કેરનું ઝાડ ૮. તને ૯. આકરા ૧૦. તપરૂપ કેવડાનું ઝાડ ૧૧. સ્વીકારજે ૧૨. ગુણ-ફાયદા જાણીને સ્તવન ૧૧-૨૧ ૧. અટકીએ ૨. લાવીએ ૩. મૂળકારણ ૪. દૂર સ્તવન ૧૧-૨૨ (અ) ૧. યા ૨. અહીં આણી” ક્રિયાપદનું કમ અધ્યાહારથી દયા એમ જાણવુ' ૩. કહેવાનુ` ૪. ઠેકાણાવગરની ૫. ખરાબ રીતવાળા ૬. પહેલેથી ૭. વિચારીએ ૮. મશ્કરી ૯. અનુકૂળતા ૧૦. હાથ ૧૧. વિષમ-ઠેકાણા વિનાના Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૯૬ સ્તવન ૧૧-૨૨ (આ) પૂ. શ્રી વિનયવિજયજી મ. કૃત ૧. આ બાજુ ૨. જો આવી રીતે જવું હતું ( ઉત્તરાર્ધ ની પ્રથમ લીટીના અર્થ) ૩. પાણી પા માટુ' કર્યાં પછી ૪. ખાદીએ નહી. પ. તૈલ ૬. પ્રવાલ=માતી સ્તવન ૬૧-૨૨ ઈ. ૧. વિચારા ર. મુશ્કેલી ૩. ઝમકારાની જેમ જલ્દી ૪. ત્રાસ પ. મહિમા ૬. મેાક્ષે સ્તવન ૧૪-૨૩ (અ) સ્તવન ૧૧-૨૪ ભક્તિ-રસ ૧. ની જેમ ૨. કરે ૩. ભયંકર ૪. ભયની ખાણુ પ. સમૂહ ૬. ઉમંગ. ૧. અપાવ ૨. જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર ૪. કૌશલ= હાંશિયારી ૪, દૂર કર્યું. Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી હરખચંદજી મ. કૃત સ્તવન ચાવિશી (૨૬૫) (૧૨-૧) શ્રી ઋષભદેવ–જિન સ્તવન (રાગ ભૈરૂ) ઉઠત પ્રભાત નામ, જિનકેા ગાઈ ચે નાભિજીકે નંદકે, ચરન ચિત લાઈચે આનંદકે ક જીકેા, પૂજત સુરિ વૃંદ ઐસેા જિનરાજ છેાડ, એરક ન ધ્યાઈ ચે—ઉઠત૦ (૧) જનમ અોલ્હાર ઠામ, માતા મરૂદેવા નામ, લંછન વૃષભ જાકે ચરન સુહાઈયે પાંચસે ધનુષ માન, દીપત કનકવાન, ચારાશી પૂરવ લાખ, આચુ સ્થિતિ પાઈએ -ઉત॰ (૨) આદિનાથ આદિદેવ, સુર-નર સારે સેવ, દેવનકે દેવ પ્રભુ, શિવસુખ દાઈ ચે પ્રભુકે પાદારવિ'દ્વપ, પૂજત હરખચંદ મેટા દુખદર્દ, સુખ સપતિ ખઢાઈ ચે—ઉઠત॰ (૩) Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૯૮ શ્રી હરખચંદજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ. (૨૬૬) (૧૨-૨) શ્રી અજિતનાથ-જિન સ્તવન (રાગ-ગુજરી). અજિત-જિનકે ધ્યાન, કર મન ! અજિત-જિનકે ધ્યાન રિદ્ધિ-સિદ્ધિ આનંદ-મંગલ, હેત કોડ કલ્યાન–કર૦ (૧) થાકી જામનગરી નામ અધ્યા, પિતા જિતશત્રુ જાન માત વિજયાદેવીનંદન, કુલ ઈફવાગ પ્રધાન-કર૦ (૨) ચારસે પંચાસ ઉપર, ધનુષ જસુ તન-મન' લાખ બહુ તરર પર આયુ, દેડ કંચનવાન–કર૦ (૩) ગુણ અનંત ઉદાર મહિમા, લંછન ગજ સુપ્રધાન હરખચંદ પ્રભુજી કે ગુનકે, કહત નાવત ગ્યાન–કર (૪) (ર૬૭) (૧૨-૩) શ્રી સંભવનાથ-જિન સ્તવન ( રાગ-આસાવરી) સાહિબ સેવી હો, સંભવનાથ જિનંદ સાવત્નિનગરી ભલી હો, પિતા જિતારિ નરિંદ લંછન તુરંગમ દીપહે, રાની સેના માતા નંદર – સાહિબ૦ (૧) ઉંચપને ધનુષ પાંચસે છે, મુખ ભિત રાકાચંદ સાઠ લાખ પૂરવકી સ્થિતિહ, દીપત દેહ દિનંદ – સાહિબા જૈનધરમ પરકાસીએ હે, પ્રભુ મેટે ભવદુખદંદ હરખચંદ હરખે કરી હો, પ્રણમે પ્રભુ પદ–અરવિંદ –સાહિબ૦ (૩) Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી ૨૯૯ (૨૬૮) (૭૨-૪) શ્રી અભિનંદન–જિન સ્તવન (રાગ વેલાઉલ) અભિનંદનસે નેહ હમારે, અભિનંદસેં નેહ નિશ–દિન મનામાંહિ જવું જૈસે, ચાતક મન મેહ હમારે અભિ૦ (૧) જયું મધુકર મન માલતી હૈ, યું શશિ --કુમુદ સનેહ ન્યું ગજ મન રેવાકે નદી, તૈસે મુજ મન પ્રભુ એહ હમારે અભિ૦ (૨) જનમનગરી અધ્યાપુરી, જસુ પિતા સંવર ગુણ-ગેહ માતા સિદ્ધારથારાની, કપિ લંછન ચરનેહ હમારે અભિ૦ (૩) લાખ પચાસ પરવકે છે, આયુ પ્રમાણ મુહ વંશ ઈફવાગે દીપતે, સાઢી તીન ધનુ દેહ –હમારે અભિ૦ (૪) દેવ જિક દૂષણ–ભરે, મોદિલ નહી આવે તેહ હરખચંદકે સાહિબા, નિકલંક નિરાકૃત રેહ હમારે અભિ૦ (૫) (૨૬૯) (૧૨-૫) શ્રી સુમતિનાથ-જિન સ્તવન (ાગ–રામકલી) નિરખ વદન સુખ પા મેં પ્રભુ ! તેરે–નિરખના સુમતિનાથજીકે મુખકી શેભા, દેખત ચિત્ત ઉમા -નિરખ૦ (૧) Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૦૦ શ્રી હરખચંદજી મ. કૃત ભક્તિરસ મેઘનૃપતિ કે નંદ આનંદન, માતા સુમંગલા જાયે લંછન કૌંચ અયોધ્યા ઉપજત, કનકબરન તનુ છા –નિરખ૦ (૨) ધનુષ તીનસત માન બિરાજત, જસુ જસ ત્રિહું જગ છા ચાલીસ લાખ પૂરવ વત્સર, આયુ પ્રમાન બતા • નિરખ૦ (૩) પંચમજિન પંચમગતિ પામી, પરમપુરૂષ જિન ધ્યા હરખચંદકે ચિતમેં તુમ બિન, અવર દેવ નહી આવે ' –નિરખ૦ (૪) (૨૭૦) (૧૨–૬) શ્રી પદ્મપ્રભ-જિન સ્તવન (રાગ-અલહિય વેલાઉલ.) ચરણ-કમલમેં ચિત્ત દીયરી પદમપ્રભકે મુખ કી શોભા, દેખત ચિત્ત આનંદ ભયોરી –ચરણ૦ (૧) શ્રીધર પિતા સુસીમા માતા, કેસંબીપુર જનમ લીરી ધનુષ અઢીસે ઊંચી કાયા, લંછન પંકજ ચરણ ભરી ચરણ૦ (૨) તીસ લાખ પૂરવ સ્થિતિ જાકી,અર્નબરનઉમાનું રવિ ઉદારી કેવલ જ્ઞાન પ્રકાશક પ્રભુજી, તીન લોક જાકૌશીશનપેરી –ચરણ૦ (૩) નામ લેત નવ નિધિ પાયે, દરશન દેખત દુરિત ગરી હરખચંદકે સાહિબ સાચે, જગજીવન જિનરાજ જયેરી –ચરણ૦ (૪) Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીશી ૩૦૧ (૨૭૧) (૧૨-૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (રાગ-આસાવરી) આજ મે દેખ્યારી મુખચંદા....આજ શ્રી સુપાસનેિસરજી, દેખત ચિત્ત આન’દા—આજ॰ (૧) જનમ અનારસી પૃથ્વી માતા, પિતા પ્રતિષ્ટ નરિંદા લઇન સ્વસ્તિક વીશ ધનુષ તનુ, કંચનખરન દ્વીપદા —માજ (૨) વીસ લાખ પૂત્ર થિતિ જાકી, કુલ વાગનિરદા અદ્ભુત રૂપ અનેાપમ મહિમા, પૂજિત પન્નુર સુરવૃંદા —માજ (૩) કેવલ જ્ઞાન અનંત ગુણાકર, સંશય તિમિર હરદાજ અસે સાહિબકે પ૪પ-કજકા, હરખચંદ પ્રભુ બદા 卐 (૨૭૨) (૧૨-૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભજિન સ્તવન ( રાગ-રામલી.) —આજ૦ (૪) ૧ રહત નયન લલચાને દરસકું ચંદ્રપ્રભકે મુખડી શે!લા, ઢેખત નાહિ અદ્યાને જાકે તનકીર આકૃતિ આગે, કાષ્ટ દિન...ન્રુ૪ દુરાનેપ —દરસકું રહેત॰ (૧) સહુસેન પિતા લછમના માતા, શશિ લ છન ઠહરાને દશ લાખ પૂરવ આયુ દેસે, ધનુષ શરીર પ્રમાને —દરસકું” રહેત૦ (૨) Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી હરખચંદજી મ. કૃત ચંદપુરી અવતાર લીધેા જિન,કુલ ઈક્ષ્વાગ કહાને ઉજવલ વરન તરન અરૂ તારન, ૩૦૨ કૃષન સહિત દેવ હૈ જે તે, મેરે હરખચંદકે સાહિમ તુમહિ, હમ જગત-જતુ હિત કાને દરસકુ રહેત૦ (૩) મન નહી માને તુમ હાથ ખિકાને —દરસકુ રહેત॰ (૪) ભક્તિ-રસ ' (૨૩૭) (૧૨–૯) શ્રી સુવિધિનાથ—જિન સ્તવન ( રાગ – જયંતશ્રી ) સુખદાયક સુખકંદ દયાનિધિ........ સાહિબ ! સુવિધિ જિષ્ણુ ......... કાક દીપુર રાજ્યેા હેા, પિતા સુગ્રીવરિ’દ ધનુષ શત માન મગર વર લઈન, રામા-રાનીનંદ—દયા દાય લાખ પુરવ આઉખે। હા, કુલ ઈવાગરિ ઉજ્જલ બરન તરન અખ ંડિત મહિમા, પૂજત પદ્મ સુરવ્રંદ -દયા૦ (૨) —સુખ -યા દરસન દેખત સુખ ભયે હા, મિટે દુરિત દુખદ દ પ્રભુકે ચરન-કમલકી સેવા, ચાહત મુનિ હષ ચંદ—દયા॰ 5 (૨૭૪) (૧૨-૧૦) શ્રી શીતલનાથ-જિન સ્તવન (રાગ—ગુણાકરી ) અટકચા ચિત્ત હમારેરી, જિન ચરણ કમલમે; અટકયો શીતલનાથ જિનેશ્વર સાહિબ ! જીવન-પ્રાણ આધારી —જિન॰ (૧) Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી ક ૦૭ માતા નંદાદેવીકા નંદન, દદ્ધરથ-નૃપકે પ્યારેરી શ્રીવન્સ લંછન જનમ દિલપુર, કુલ ઈવાગ ઉજવાલેરી -જિન. (૨) નેઉ ધનુષ શરીર સુશોભિત, કનકબરન અનુકારેરી એક લાખ પૂરવ થિતિ કહિયત, નામ લિયાં નિસતારી -જિન(૩) દીનદયાલ જગત–પ્રતિપાલક, અબ મોહે પાર ઉતારી હરખચંદકે સાહિબ સાચે, હું તો દાસ તુમારી-જિન (૨૭૫) (૧૨-૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ-જિન સ્તવન (રાગ-ગૌડ મહાર.) અબ તે ઉધાર્યો મોહિ ચાહિયેર જિનંદરાય–અબ૦ રાખ મેં ભરેપ રાવરે ચરનકે–અબ૦ સુનહે શ્રેયાંસનાથ! સાચે શિવપુર સાથે બિરૂદ તમારો પ્રભુ ! તારન-તરનકો–અબ૦ (૧) સિંહપુરી જન્મ ઠામ, વિષ્ણુસેન પિતા નામ વધારાની કુખે જાગે, કંચન બરન–અબ૦ (૨) વરસ રાશી લાખ, આયુ પ્રમાન ભાખ લંછન ચરન પગી, સુખકે કરનકો–અબ૦ (૩) હું તે હું અ–નાથ ! તુમ નાથ! પ્રભુ તુમ બિન ઓર નાંહિ, દૂસરે શરનકો–અબ૦ (૪) પ્રભુકે પાદારવિંદ, પૂજત હર્ષચ. દીજીએ શિવ, દુઃખ મેટિયે મરન–અબ૦ (૫) Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩ ૦૪ શ્રી હરખચંદજી મ, કુત ભક્તિ-રસ (૨૭૬)(૧૨-૧૨)શ્રી વાસુપૂજ્યસ્વામી–જિન સ્તવન (રાગ–હિંડલ) શ્રીવાસુપૂજ્ય બારમા જિનંદ, શિવ સુખકે દાયક આનંદ કંદ જાકી જનમ નગરી ચંપા વિખ્યાત, ઈફવાગ વંસ વસુપૂજ્ય તાત રાનીશ્રી જયાદેવી પ્રસિદ્ધ માત, પદ મહિષ લંછન વિદુમગાત-શ્રી. (૧) દશ–સાઠ ધનુષ કાયા માન, બહુતર લાખ વરસાયુ માન સુર–નર માન જસુ આન, કામિતપુરનકરુનાનિધાન–શ્રી, જગજીવન જગનાયક જિનંદ, મિશ્યામતિક તિમિર હરન દિનંદ પ્રભુ ! દૂર કરે દુખ દુરિત દંદ, - નિત ચરન નમત મુનિ હરખચંદ-શ્રી. (૩) (૨૭૮) (૧૨–૧૩) શ્રી વિમલનાથ-જિન સ્તવન (રાગ-આડાના.) તુમસે લાગે નેહ વિમલજિન-તુમ કૃતબ્રહ્માનુપ શામાદેવીનંદન, સુન સાહિબ ગુણગેહ –વિમલ. (૧) કુલ ઈવાગ કંપિલપુર જનમે, સાઠ ધનુષ હૈ દેહ સાઠ લાખ પૂરવ મિત આયુ, સૂકર લંછન રેહ– વિમલ યોં ચકાર શશિહી નિત ચાહે, યૌ ચાતક મન મેહ Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી ત્યુ હી નિશદિન તુમકુ' સમરૂ, મુજ મન રટના એહ વિમલ૦ (૩) દૂષણુ સહિત દેવ હૈ જેતે, દિલહી નાવે તેડુ હરખચંદ હિત તુમસેાં કીના, રખે દિખાવેા છેઠુક —વિમલ૦ (૩) (ર૭૮) (૧૨-૧૪) શ્રી અનંતનાથ-જિન સ્તવન ( રાગ—વરીયા મલ્હાર) ચરન શરન મેં તક આયે તેરી પ્રભુ હું તે। દીન અધીન અધમ નર, તું જગબંધુ કહાયે --તેરી (૧) સિહસેન નરપતિકે નંદન, મુજસા માતા મલ્હાચેાર લઇન સીચાણા અજોધ્યા ઉપજે, ક ંચનખરન સુહાચે —તેરી॰ (૨) તીશ લાખ વરષ પ્રભુ-આયુ, તનુ ધનુષ પચાસ મતાચે કુલ ઇક્ષ્વાગ મુગટ સેાભાગી, શિવરમની ચિત લાયેાતેરી અનંતનાથ અતુલ-અલ સાહિબ, ૨. '; તુમ જસતિહું જગ છાયા હરખચંદ દેહી અખય સુખ, ભવદુઃખ અહેાત સતાયે —તેરી॰ (૪) ૩૦૫ 福 Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી હરખચંદજી કૃત ભક્તિ-રસ (૨૭૯) (૧-૧૫) શ્રી ધર્મનાથ-જિન સ્તવન (રાગ-વૃંદાવની સારંગ) જબ મેં મૂરત દેખી પ્રભુ! તેરી, તબહી પુણ્યદશા મેરી જાગી જનમ જનમ કે દુરિતર ગએ સબ, કુમતિ કુટિલતા દુરમતિ ભાગી—જબ૦ (૧) ધર્મરાય શ્રીભાગુરાય સુત, સુત્રતા માતા હૈ બડભાગી લંછન વજી રતનપુર જનમે, દશ લાખ વરષ આયુસ્થિતિ વાગી –જબ૦ (૨) પંચ અધિક ચાલીસ ધનુષ તન, કાયા કંચન બરન સેભાગી કુલ ઈફ્લાગ વિભૂષન સાહિબ, મહિમાવંત અનુરાગી જબ૦ સંજમલે પંચમપદ સાથે, રાજપ_રમણ મમતા સબ ત્યાગી હરખચંદ સાહિબ સુખદાયક, મેરી લગન પ્રભુજીસે લાગી જબ૦ (૪) (૨૮૦) (૧૨-૧૬) શ્રી શાંતિનાથ-જિન સ્તવન (ાગ – સારંગ). ચિત્ત ચાહત સેવા ચરનનકી–ચિત્ત વિશ્વસેન અચિરાજીકે નંદા, શાંતિનાથ સુખકરનનકી –ચિત્ત (૧) જનમ નગર હથિનાપુર જાકે, લંછન રેષા હિરનનકી તીસ અધિક દશ ધનુષ પ્રમાને, કાયા કંચનબરનનકી –ચિત્ત (૨) Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી કુરુવંશકુલ લાખ વરસ થિતિ, શોભા સંજમ ધરનનકી કેવલજ્ઞાન અનંત-ગુણાકાર, કીરત તારન-તરનકી-ચિત્ત (૩) તુમ બિન દેવ અવર નહીં ધ્યાઉં, મેં અપને મન પરનનકી હરષચંદ દાયક પ્રભુ શિવસુખ–ભીતિ મિટાવો મરનનકી –ચિત્ત(૪) (૨૮૧) (૧૨-૧૭) શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન (રાગ-બિહાગી રે મન-મધુકર! ચિત્ત હમારે! કંથુનાથકે ચરન-કમલતે, નેક ન હોજિ તું ત્યારે–રે મન (૧). પદકજ સહજ-સુગંધ સુકમલ, શ્રીયુત શુભ સુખકારે, રાગ-દેષ કંટક નહી યાકે, પાપ-પંકસું ત્યારે – મન. (૨) વિકસિત રહત સદા નિશ-વાસર, અતિ અભુત અવિકારે, ઐસે પદપંકજ તજી ઈત-ઉત૮, ડોલતમૂઢ ! કાહારે!-૨૦ માતા શ્રી શ્રીમતીકે નંદન, સૂરનૃપતિ કે પ્યારે, ગજપુર જનમ છાગ વર લંછન, કુરૂવંશ કુલ ઉજવાલે-૨૦ સહસ પંચાણુ બરસ આયુ તન, ધનુ પૈતીસ માહારે, હરખચંદકે સાહિબ જિનવર,જગત-જતુ હિતકારે-૨૦(૫) (૨૮૨) (૧૨–૧૮) શ્રી અરનાથ-જિન સ્તવન [રાગ-ચમન શ્રી અરનાથ-જિનંદ, રહત મન મેરે–શ્રી અ૨૦ ગજપુર નગર સુદર્શન નૃપસુત, શ્રીદેવીકે નંદ–રહત સહસ ચૌરાશી વરસ આયુથિતિ, તીસ ધનુષ તનુ દીપતદિનંદ, WWW.jainelibrary.org Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૦૮: શ્રી હરખચંદજી કૃત ભક્તિરસ લંછન નંદાવર્ત સુશોભિત, કુલ ઈખાગ નરિદ-રહત (૨) કંચન બરન સુકોમલ કાયા, મુખઘુતિ દીપત રાકાચંદ, જગતજતુ પ્રતિપાલક પ્રભુજી, સેવત ચેસઠ ઇંદ રહત (૩) તુમ તો સાહિબ શિવસુખદાયક, હું સેવક મતિમંદ, હરખચંદકી રાખો લજયા, દૂર હિરો દુઃખદંદ-રહત(૪) (૨૮૩) (૧૨–૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ-જિન સ્તવન રાગ-નટ] મન માની રે મેરે મન માની, મલ્લિનાથકી મૂરતી મન કુંભનૃપતિકે નંદ આનંદન,માત પ્રભાવતી રાની-મન(૧) ધનુષ પચીસ ઉંચપને કાયા, નીલબરન ગુણમણિખાની, લંછન કલશ જનમ હથિનાપુર, તારે કરૂણાનિધિ કેવલજ્ઞાની મ0 પચપન સહસ પ્રમાણુ વર્ષ થિતિ, તારે બહુત ભવિકજન પ્રાની જૈનધરમ પ્રકાશ કી પ્રભુ, દુરગતિ દુઃખ દૂર ભગાની-મન ઔર દેવ દિલમાંહી ન થાઉં મેં, અપને જીય ઈહિર ઠાની, હરખચંદ સેવકકી લજ્યા, રાખો પ્રભુ અપને જાની-મ(૪) (૨૮૪) (૧૨-૨૦) શ્રી મુનિસુવ્રત-જિન સ્તવન [પાગ-નાયકી સુંદર મુખકી શેભા, નિત દેખબે કીજે, મુનિસુવ્રત કે દરસનદેખત, દુરિત દુઃખ છીજે - સું પિતા સુમિત્ર નગરી રાજગૃહી, પદમાવતીકી બલીપ લીજે વીસ ધનુષ તસુ ક્રમ લંછન, હરિવંશ કુલ અવતાર લહીજે-સુદર (૨) Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન વીશી ૩૯ તીસ સહસ સંવત્સર આઉ, શ્યામબરન દેખતહી જજે, વારૂં કટિકામકી મૂરત. ઔર કહાકીએપમ દીજે-સુ. જબ દેખું તબ અતિ સુખ ઉપજે, બિન દેખે મેરે મન ન પતી જેર હરખચંદકે પ્રભુકી મૂરત, દેખત નૈન અમૃત-રસ પીજે-સું, (૨૮૫) (૧૨-ર૧) શ્રી નમિનાથ-જિન સ્તવન [રાગ-જયસ્યવંતી] પ્રભુ પ્રીત કરી, ભાઈ મેં તે પ્રભુ શ્રી નમિનાથ જિનેસરજી,લાગી લગન ખરી–મેં. (૧) માતા વપ્રા વિજયનૃપતિસુત, મિથિલા જનમપુરી; પણદશ ધનુષ શરીર કનક ઘુતિ સેવત ચરણ હરી-મેં, દશ હજાર વરષકે આયુ, મહિમા જગત ભરી, દેષ અઢાર રહિત હિતકારણ, સાધી શિવનગરી–મેં. (૩) જબ મેં ચરણકમલ ચિત દીને, તબહિ વિપત ડરી, હરખચંદ ચિત આનંદ પાયે,મનકી આશ ફલી–મેં. (૪) (૨૮૬)[અ](૧૨–૨૨) શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન (રાગ-કેદારે) ચરણ રહ્યો ચિત્ત લલચાય નેમિનાથ જિનજી કે, ઔર કિતહુ ન જાયચરણ સમુદ્ર વિજય-નરિંદ નંદન, શંખ લંછન શિવાદેવી માય દશ ધનુષ તનુ, સહસ વત્સરી આય૪–ચરણ, (૨) Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૧૦ શ્રી હરખચંદજી કૃત ભક્તિરસ શ્યામ સુંદર સુભગ મૂરત, દેખ મદન દુરાય દીનબંધુ દયાલ જગગુરૂ, જગપતિ યદુરાય–ચરણ, (૩) સુપન સેવત ગેસ જાગત૮ ર કછુ ન સુહાય હરખચંદ પ્રભુ માધુરીમૂરત,હૃદયે બસી આયચરણ (૨૮૬)[](૧૨–૨૨) શ્રી નેમિનાથ–જિન સ્તવન | (રાગ- ૨) નેમજી! થેં કાંઈ હડ માંડ રાજ, નેમ રાજુલ ઊભી વીનવેજી, મેરી અરજ સુણ માહારાજ –નેમા સમુદ્રવિજેકે લાડલેજી તુમ, યાદવકુલ શિણગાર નાયક તીનુ લેકકે, તું સબ ગુણનિધિ ગરીબનિવાજ –નેમ (૨) તુમ ભલી બરાત બાયકે, આ વ્યાહન કાજ તેરસેજ રથ ફરકેજી તુમ, ફિરત ન આઈ થાને પલાજ –નેમ. (૩) આ ઉલટ૬ ઘર આપણે જી, હઠ છેડે નણદરા વીર તુમ બિન કે સંસારમેંજી, કવણ મિટાવે પીર?–નેમ તુમ પશુઅન પર કરૂણ કરીજી, મે, પરકીને રસ દીનદયાલ કહાયેકેજી, તુમને નિપટ લગેગે દોસનેમ પ્રીત પુરાણું જાણુકે, તુમ રાજુલ રાખે પાસ હરખચંદ પ્રભુ ! રાજુલ વિનવે, ઘો મને મુગતિને વાસ–નેમ. (૬) Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી ૩૧૧ (૨૮૭) (૧૨-૨૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન ( સગ–સાર૪ ) વામાજીકે નંદ, અરજ સુનેા—વામા॰ અશ્વસેનકે લાડલે હા, શ્રીજી પાસ જિષ્ણુ દ~અરજ જનમ પુરી બનારસી હૈ, લંછન ચરન ફિને દ સે વરસકા આઉષ્મા હા, કુલ ઈબ્બાગ નરિ’g—અરજ॰ નીલમરન નવ હાથકે! હા, દીપત દેહ નિદ એક ધ્યાન પ્રભુકા જપુ હા, મનધરી અધિક આનંદ —અરજ૦ (૩) મેં સેવક હું તિહાર! હા, તું સાહિમ ! સુખકંદ દીજે સેવા ચરનકી હા, ચાહે નિત હરખચંદ-અર૦ 卐 (૮૮) (૧૨-૨૪) શ્રી મહાવીર–જિન સ્તવન (રાગ-પરજચાલ.) મન માન્યા મહાવીર મેરા--મન૦ સિદ્ધાર્થ નૃપ કુલતિલેા હા, પ્રભુ ત્રિશાલાનંદન વીર —મેરા મન૦ (૧) ત્રીકુંડ પ્રભુ જનમીયેા હૈા, સુરગિરિવર સમ ધીર વરસ અહુતર આઉખા હેા, લછન પગ સૌ’ડી૨૨-મેરા સાત હાથ તનુ દીપતા હા, કચન બરન શરીર કાશ્યપકુલ ઉજવાલ કે હા, પ્રભુ પુત્તુતા ભવજલ-તીર મેરા (૩) શાસનનાયક સમરીયે હા, ભજે ભવભય ભીર હરખચ દકે સાહિબા હા; તુમ દૂર હરા દુઃખ પીર-મેરેજ Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ܀܀ ܘ ܀܀ ܘ ܀ ܘ ܀܀܀ સ્તવન ૧૨-૧ ૧. મૂળકારણુ ૨. અર્ચાયા ૩. કાંતિ=શરીરનેા રંગ ૪. કરે ૫. ચરણકમલ ૬. ભૂખ-તરસ, ઠંડી–ગમી, માન-અપમાન, લાભ-નુકશાન, જય-પરાજય આદિ જોડકાં રૂપ સંસારી દુઃખા સ્તવન ૧૨-૨ ૧. ઊંચાઈ ૨. ખેતેર ૩. જાણકારી સ્તવન ૧૨-૩ ૧. ઘેાડા ૨. પુત્ર ૩. પૂનમનેા ચંદ્ર ૪. આયુષ્ય ૫. સૂર્ય ૬. ચરણકમળ સ્તવન ૧૨-૪ શ્રી હરખચ’દુષ્ટ કૃત સ્તવન—ચાવીશી કિન શબ્દાના અ ટિપ્પણી ૧. ૦ થી ૨. ભમરા ૩. ચંદ્ર ૪. નમ દા ૫. જે કાઈ ૬. મારા ૭. મનમાં સ્તવન ૧૨-૫ ૧. નિરખી=જોઈ ને ૨. મુખ ૩. ઉલ્લસ્યું ૪. શરીરની કાંતિ સ્તવન ૧૨-૬ ૧. કમળ ૨. આયુ ૩. લાલવણું ૪. સૂર્ય ૫. ઝાંખા ઉચ્ચા ૬. જેમને ૭, મસ્તક ૮. નમાવ્યું ૯. પાપ Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી ૩૧૩ સ્તવન ૧૨-૭ ૧ દીપ ૨ ચરણ ૩. અંધકાર ૪. દૂર કરનાર ૫. ચરણ-કમલ ૬. સેવક સ્તવન ૧૨-૮ ૧. તુત થતા ૨. શરીરની ૩. આકાર ૪ સૂર્ય પ. ઝાંખા ૬. વેચાઈ ગયેલ=ગુલામ જે સ્તવન ૧૨-૧૧ ૧. ઉદ્ધર ૨. મને ૩. જોઈએ ૪. રાખે છે ૫. વિશ્વાસ ૬. આપના સ્તવન ૧૨-૧૨ ૧. પ્રવાલ જેવા લાલવર્ણના શરીરવાળા ૨ બેતેર ૩. ઇછિતને પૂર્ણ કરનાર ૪. મિશ્યામતિરૂપ અંધા રાને દૂર કરવા સૂર્યાસમા સ્તવન ૧૨-૧૩ ૧. તમારાથી ૨. શેભે છે. ૩. હેતપ્રેમ ૪. વિગ સ્તવન ૧૨-૧૪ ૧. તાકીને ધારીને ૨. પુત્ર ૩. આ સ્તવન ૧૨-૧૫ ૧. ચહેરે ૨. પાપ ૩. ભાગ્યશાળી ૪. સંપૂર્ણ ૫. રાજ્ય અને સ્ત્રીની મમતા=આસક્તિ સ્તવન ૧૨-૧૭ ૧. મનરૂપ ભમરા ! ૨. હોંશિયાર ૩. થઈશ ૪. ચરણકમલ ૫. શેલાવાળા ૬. પાપરૂપ કીચડથી Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી હરખચંદજી મ. કૃત ભક્તિરસ ૭. રાતદિવસ ૮. આમતેમ ૯ ભટકે છે. ૧૦. શા માટે ! રસ્તવન ૧૨-૧૮ ૧. સૂર્ય ૨. કાંતિ ૩. પૂનમનો ચંદ્ર ૪. અજ્ઞાન સ્તવન ૧૨-૧૯ ૧. સ્વરૂપ ચહેરે ૨. અહીં પ્રભુમાં ૩. સ્થિર કરેલ છે. સ્તવન ૧૫-૨૦ ૧ જોયા કરીએ ૨ આંખ–ચહેરે ૩. પાપનું દુઃખ ૪. દૂર થાય . એવારણું ૬. કાચબે ૭ વર્ષ ૮. ખબર પડે ૯. સુંદર ૧૦. ક્રોડ કામદેવની ૧૧. શેની ૧૨. ખાત્રી થાય. ૧૩. આંખે રસ્તના ૨-૨૧ ૧. પ્રભુથી ૨. પંદર ૩. કાંતિ ૪. ઈંદ્ર. સ્તવન ૧૨-રર અને ૧. બીજે ૨. કયાંય ૩. વર્ષ ૪ આયુ ૫. સ્વપ્નામાં ૬. સૂતાં ૭. સવારે ૮. જાગતાં ૯ સુંદર ૧૦. ચહેરે સ્તવન ૧૨-૨૨ આ ૧. લાડીલા-પ્યારા ૨. પરણવા માટે જાન ૩. પરણવા ૪. માંડવેથી ૫. તમને ૬. પાછા ફરી ૭. પીડા ૮. મારા ઉપર ૯ નક્કર સ્તવન ૧૨-૨૪ બોતેર ૨. સિંહ ૩. અજવાળીને ૪. કિનારે Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી નવિજયજી મહારાજ સ્તવન–ચેવીશી [૧૩] (૨૮૯) (૧૩-૧) શ્રી રૂષભદેવ-જિન સ્તવન ( ભાછલદે માત મહાર–એ દેશી.) પ્રણમું આદિજિદ, જગજીવન જિણચંદ આજ હ–સ્વામી રે શિવગામી પાઓ પુણ્યથીજી. (૧) હરખ્યા નયનચકેર, મેહ દેખી જિમ મેર આજ હે માચે રે સુખ સાચે રાચે રંગશું. (૨) સુર નર નારી કેડિ, પ્રણમે બે કર જોડી આજહ નિરખે રે ચિત્ત હરખે પરખે પ્રેમશું. (૩) ગાર્ચે મધુરી ભાસ, ખેલે જિનગુણરાસ આજ હે ગાને રે જિનયાને તાને મેળવે છે. (૪) Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૧૬ શ્રી નવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ દેખી પ્રભુ મુખ નૂર, અદ્ભુત આણંદપૂર આજ હે વાધે રે સુખ સાધે લાધે જિમ નિધિ. (૫). ધન ધન તસ અવતાર, સુકૃત સફળ સંસાર આજહે જિસે રે સુખદાયક નાયક નિરખીઓ. (૬) - સકળ સફળ તસ દીહ૩ ધન ધન તસ શુભ જીહ આજહે જાણું રે ગુણલીસે સ્વામીસું થુજી. (૭) શિવ-સંપદ દાતાર, ગુણગણ-મણિ ભંડાર આજહે જાણીરે સુખખાણી પ્રાણું સેવીયેજી. (૮). જ્ઞાનવિજય ગુરૂશિષ, નયવિજય નિશદીસ આજ હે ગાવે રે શુભ ભાવે પાવે સંપદાજી (૯. (૨૯૦) (૧૩૨) શ્રી અજિતનાથ-જિન સ્તવન | (દેશી–હમીરીયાની ) અજિત જિણેસર સેવીયે, બીજે શ્રી જિનરાજ–સાજનજી સેવ્યાં શિવસુખ પામી, સી વંછિત કાજ–સાજન અજિત. (૧) એ પ્રભુની જે સેવના, તે તે સુરતરૂકંદ-સાજન સફળ ફળે તસ કામના, સેવે જેહ અમંદ–સાજન અo સેવા એ જિનવર તણી પાસે જે કૃતપુણ્ય–સાજન સફળ જનમ જગે તેહને, જીવિત તસ ધન્ય ધન્ય –સાજનઅજિત. (૩) પૂરે પૂરણકામના, સૂરે દુરિત દુરંત–સાજન . સે શિવસંપદ દી ભગત વત્સલ ભગવંત-સાજન (૪) કરૂણાનિધિ કરૂણું કરે, જગજંતુ હિતકાર-સાજન Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન વીશી ૩૧૭ એ સાહિબની સેવના, તે તે ભવજલ પાર–સાજન, (૫)ભવ–ભવભય ભેદે સદા, છેદે પાપ સ-મૂલ–સાજન શિવસંપદ સહજે દીયે, એ સાહિબ અનુકૂલ–સાજન(૬) ઈમ જાણી જે સેવશે, લહશે તે સુખ સાર–સાજન નયવિજય પ્રભુ પ્રણમતાં નિતુનિતુ જય જયકાર–સાજન (ર૧) (૧૩-૩) શ્રી સંભવનાથ-જિન સ્તવન (એ સખિ અમીય રસાલ કે ચંદ વિષ ઝરેરે એ દેશી) શ્રી સંભવજિનરાય કે, મુજ મનમાં વચ્ચે સે કે-મુજક દેખી પ્રભુ-મુખનૂર કે, હીયડે ઉલો રે કે–હિયડે. પાપે હર્ષ અપાર કે, મનવંછિત ફળે રે કે-મનજગજીવન જિનરાય કે, જે મુજને મિજે રે કે–જે. (૧) પામ્ય આનંદ પૂર કે, દુઃખ દૂર ગયા કે – દુઃખ ભેટયો શ્રી જિનરાય કે, વંછિત સવિ લહ્યા રે કે–વંછિત પાઓ ભવજલ પાર કે, સાર એ દિન ગણું રે કે–સારદીઠું જે સુખકાર કે દરિસણ જિનતણું કે–દરિ૦ (૨) ફળિઓ સુરતરૂ બાર કે સાર એ દિન થયરે કે–સાર પ્રગટ પુણ્ય પંડૂર કે પાતિક સવિ ગ રે કે–પાતિક સીધ્યાં વંછિત કાજ કે આજ એ દિન ભલે રે કે–આજ. ભગતવત્સલ ભગવંત કે દીઠે ગુણનીલો રે કે– દીઠો. (૩) આજ થયે સુકયત્થર કે જનમ એ માહિરે રે કે–જનમપરમ પાવન દિદાર કે દીઠો તાહ રે કે–દીઠો. દે, Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૧૮ શ્રી નવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ રસ પામી નવે નિદ્ધિ સિદ્ધિ કે રિદ્ધિ સવે મિલિ રે કે—રિદ્ધિ દીઠે પ્રભુ દિદાર કે આણ્યા વિ ક્ળી રે કે—આશ્યા (૪) નાડા માટાર દૂર કે દુસમન જે હતા૨ે કે—દુસમન ફિક્રિય ન આવે તેહ કે તેાહે વળી છતારેપ કે—તાહે ગયાં સવિ કમ કે શમ'k આવી મળ્યું રે કે~શમ ભેટયે શ્રી ભગવ'ત કે વછિત સવિ ફળ્યુ રે કે—વંછિત॰ (૫) મહિર કરી મહારાજ કે ચરણે રાખિયે' રે કે—ચરણે॰ સેવક તું મુજ એમ કે સુવચન ભાખિયે રે કે—પ્રવચન હાચે વછિત સિદ્ધિ કે પ્રવચન સાખિયે રે કે—પ્રવચન અવસર પામી સ્વામી કે દરિશણ દાખિયે રે કે—દરિાણ (૬) તુમ્હ સેવાથી સ્વામી કે શિવસુખ ચાખીયે રે કે—શિવ, એટલે કેડિ કલ્યાણ કે ઘણું શું ભાખીયેરે કે—ઘણું જ્ઞાનવિજય ગુરુશિષ્ય કે પ્રણમે' લળી લળી રે કે—પ્રણમે॰ તુા ચરણાંમુજ સેવ કે હેજો વળી વળી રે કે–હાજો (૭) મ (૨૯૨) (૧૩-૪) શ્રી અભિનંદન—જિન સ્તવન [નિદડલી વેરણ હેાઈ રહી એ દેશી અભિનદન અરિહંતજી, અવધારે। હા સેવક અરદાસ તે, દાસ જાણી મુજ દીજીયે, મનવંછિત હૈ। સુખલીલ વિલાસ કે–અભિ॰ (૧) પૂરવ પુણ્યે પામીએ, સુખકારણ હૈા જગતારણુદેવ કે, સેવક જાણી સાહિમા,હવે સફળી હૈ। કીજે મુજ સેવ કે—અભિ Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચેવશી ૧૯ સેવક–જનની સેવના, પ્રભુ જાણે છે મન નાણે કેમ કે, બૂઝે પણ રીઝે નહિં, એકાંગી હે કિમ હોયે? પ્રેમ કે–અ. સામાન્ય જનની ચાકરી, સહી સફળી હે હેયે વિસવા રવીશ કે, પ્રભુસરિખાની સેવના, કિમ થાયે હે વિફળી? જગદીશ કે–અભિ૦ (૪) સેવક જે સેવે સદા, તે પામે હો જે વંછિત કામ કે, સેવક સુખીએ પ્રભુ તણી, સહી વાધે હે જગમાંહિ મામજકે અા સાહિબ તે સાચો સહી, જે સેવક હે કરે આપસમાન કે, ભેળી ભગતે રીઝીને જે આપે છે મન વંછિત દાન કે-અ૦ ઈમ બહુ ભગતે વિનો , જગજીવન હો અભિનંદન દેવ કે, નયવિજય કહે સાહિબા, મુજ હજો હો ભવ-ભવ તુજ સેવ કે–અભિ૦ (૨૯૩) (૧૩–૫) શ્રી સુમતિનાથ-જિન સ્તવન દેશી નણદલની-સાહિબ! બાહુ જિનેસર વિનતિ-એ દેશી સાજન ! સુમતિ સદા ચિત ધીર, વારી કુમતિ-પ્રસંગ હો; સાજન ! કલિમલરે ડારીયે, તારીચે, આપ સુરંગ હે-સા સાવ સુમતિતણ જે સેવના, તે સાચો શિવને પંથ હે, સારા પરિચય એહસ્યું જેહને, તે કહિયે નિગ્રંથ હિસાવ સા. સુમતિ પ્રસંગે જે રહે, તે લહે આનંદ પૂર છે, સારુ રહે સદા સહી તેહથી, કુમતિ કદાગ્રહ દૂર હ–સા. સારુ જે જગે સુમતિ મતિ હેયે, લહે તે વંછિત કોડિ હે. સા. સુરવર કિનર નરવરા, સેવે છે કર જોડી હે–સા. Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૨૦ શ્રી નયવિજયજી મ. કૃત ભક્તિરસ સા સેવે જે નિતુ સુમતિને, તસ વાધે અનુપમ દૂર હૈ, . સા॰ શુભમતિ સુરગતિ શિવગતિ, તસ હાયે' સહજે પૂર હા—સા૦ (૫) સા॰ કીરતિકમળા તે વરે, તે તરે ભવજળ પાર હા, સા॰ સફળ વાંછિત સફળા ફળે, જસ મળે... સુમતિ વિચાર હા—સા॰ સા॰ ઈમ જાણી નિતુ સેવિયે, સુમતિ સુમતિ–દાતાર હેા, સા॰ નયવિજય પ્રભુ પ્રણમતાં, નિતનિત જયકાર હા-સા॰ (૨૯૪) (૧૩-૬) શ્રી પદ્મપ્રભ–જિન સ્તવન [ અલીઅલી કમહી આવેગા—એ દેશી ] પદ્મપ્રભજિન સેવના, મેં પામી પૂરવ પુણ્ય હા, જનમ સફળ એ માહરા, હું માનું એ દિન ધન્ય હા-પદ્મ વિનતિ નિજ સેવકતણી, અવધારે। દીન દયાળ હા, સેવક જાણી આપણા, હવે મહેર કરો મયાળ હા-પદ્મ૦ દુ:ષ મારે જો પ્રભુ મિન્ગેા, તા ફળ્યા વંછિત કાજ હા, માનું તરતાં જલનિધિ,મે... પામ્યુ. સફીરઝાઝ હા—પદ્મ૦ *ચઉગઈ-પમહાકાંતારમાં, હુ` ભમીચેા વાર અપાર હા, ચરણ-શરણ હવે આવીએ, તાર તાર કિરતાર હા-પદ્મ સેવના દેવના દેવની, જો પામી મે' કૃતપુણ્ય હા, સફળ જન્મ હું એ ગણું, ગણું જીવિત હું ધન્ય ધન્ય હા–પુ ધન્ય દિવસ ! ધન્ય તે ઘડી, ધન્ય ધન્ય એ વેળા મુજ હા, મન-વચન-કાયાએ કરી, જો સેવા કરીએ તુજ હા,-પા.૦ Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્તવન ચોવીશી ૩૨૧ મહિર કરી પ્રભુ ! માહરી, પૂરજે વંછિત આશ છે, જ્ઞાનવિજય ગુરૂશિષ્યને, દેજે તુહ્મ ચરણે વાસ હો–પઘ૦ (૨૫) (૧૩–૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન [ કલાલની-તેં મારે રાજંદ મહિઓ હે લાલ-એ દેશી ] સુપાસજી ! સાહિબ ! મુજરો માનજે હો લાલ, જગવલ્લભ જગબંધુ, સુપાસજી ! સેવક જાણ કીજીયે હો બાત, કરૂણા કરૂણસિધુ–સુપાસજી ! સાહિબ૦ (૧). સુત્ર સાત રાજ અલગા રહ્યા હો લાલ, પણ પ્રભુ શું બહુ નેહ, સુ, ચંદ-ચકોરતણી પરે છે લાલ, જિમ બાઈયા મેહ–સુપાસજીસાહિબ (૨) સુ મત જાણે પ્રભુ વિસરો હે લાલ, વસીયે જે પણ દૂર, સુ ધ્યાન–સંધાને સ્થિર કર્યા હે લાલ, છે અમ ચિત હજૂર–સુપાસજી સાહિબ (૩) સુ, પ્રભુગુણ જે અમ ચિતમાં હો લાલ, વસીયા છે મહમૂર, સુત્ર લેહ-લિખિત ચિત્રામજયું હે લાલ, તેહ નહિ હોયે દૂર-સુપાસજી! સાહિબ૦ (૪) સુના રસનાતુહ્મ ગુણરાગિણી હે લાલ, મનમાંહિ પ્રભુધ્યાન સુ વાંછે નયન દિદારને હો લાલ,સુણી ગુણ હરખે કાન –સુપાસજી ! સાહિબ, (૫) સુવ ઈમ મન વચન કાયા કરી છે લાલ, સમરૂં હું નિશ–દીસ સુજે સેવક કરી લેખ હે લાલ, તે પૂરો મનહ જગીસ -સુપાસજી ! સાહિબ (9) Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સાર: શ્રી નયવિજયજી કૃત ભક્તિરસ સુ॰ કેતી કીજે વિનતી હૈા લાલ, જિનજી ! ચતુર સુજાણુ સુ॰ નય કહે હરખે નિરખીચે હા લાલ, એતલે કાર્ડિ–કલ્યાણુ—સુપાસજી ! સાહિમ (૭) 出 (૨૯૬) (૧૩–૮) શ્રી ચદ્રપ્રભ—જિન સ્તવન (ઇડર આંબા આંબલી રે-એ દેશી.) ચંદ્રપ્રભ જિન ચંદ્રમારે, ઉદા સહજ સÅ–નૂર પાપ તાપ રે મીટચેા રે, પ્રગટચા આનદપૂર ભવિકજન ! પ્રણમે એ જિનયદ,દશિણુ પરમાનંદૅ ભ૦(૧) ચતુર ચકારા હરષીયા રે, પસĆ પુણ્યપ્રકાશ જ્ઞાન-જલનિધિયે ઉલ્લુસ્યા રે, ઉપશમ-હરિવિલાસ —ભવિક॰ (૨) ચારિત્ર-યદ્રિકા ચિહું દિશે રે પસરી નિરમલ નૂર કરમ૪-ભરમ રાહુ ગયા રે, નાસી જેહથી દૂર—ભવિક સતિષ કૈરવ કાનને રે, પ્રગટયા પરમ-વિકાસ મિથ્યામતિ કમલા કરે રે, પામ્યા. મુદ્રાવાસ.—ભવિક કરૂણા ને મધ્યસ્થતા રે, મુદિતા મૈત્રી ચગ ચ્યાર દિશે જસ ઉદયથી રે, વાન્ધ્યા અતિ ઉછર’ગ~~ભવિક શુદ્ધ ક્રિયા વિ આષધી રે, પામી રૂચિ-પીયૂષ મુગતિફળ સફળી ફળે રે,સરગકુસુમ °સજૂષ ૧૧ ભવિક (૬) અ-કલકી ઉદ્દયી જપેા રે, અનુપમ એ જિનચંદ નયવિજ્ય પ્રભુ પ્રણમતાં રે, નિતુનિતુ પરમાનંદભવિક க Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીસી (૨૯૭) (૧૩–૯) શ્રી સુવિધિનાથ જિન સ્તવન ( પ્રથમ ગાવાલાતણે' ભવે-એ દેશી.) જ્ઞાની-શિર ચૂડામણીજી, જગજીવન જિનચંદ મળીએ તું પ્રભુ એ સમેજી, ફળીએ સુરતક દ સુવિધિજિન ! તુમ્હશું અવિહડ નેહ, જિમ અપઈયા મેહ—સુવિધિ૦ (૧) માનું મેં મરૂમ’લેજી, પામ્યા સુરતરૂ સાર ભૂખ્યાને ભેાજન ભલુંજી, તરસ્યાં અમૃતવારિ—સુવિધિ॰ દુમરૈ દુષમા કાળમાંજી, પૂરવ પુણ્ય પ્રમાણ તું સાહિબ જો મુજ મિન્યેાજી,પ્રગટથો આજ વિહાણÝ—સુ સમરણ પણું પ્રભુજીતણુ જી, જે કરે તે કૃતપુણ્ય રિશણ જે એ અવસરેજી, પામે તે ધન્ય ધન્ય—સુવિધિ ધન્ય દિવસ ધન્ય એ ઘડીજી, ધન્ય મુજ વેલારે એહ, જગજીવન જગવાલહેાજી, ભેટચો તુ· સ~સનેહ—સુવિધિ આજ ભલી જાગી દશા, ભાંગી ભાવ દૂર, પામી વાંછિત કામના, પ્રગટયા સહજ-સનૂર—સુવિધિ॰ અંગીકૃત નિજ-દાસનીજી, આશા પૂરા રે દેવ, નયવિજ્ય કહે તેા સહી”, સુગુણ-સાહિબની સેવ—સુવિધિ ૩૩ 卐 (૨૯૮) (૧૩–૧૦) શ્રી શીતલનાથ-જિન સ્તવન (સીતા હૈ। સિખ ! સીતાએ દેશી.) સેવા હું ! સખી ! સેવા શીતલનાથ, સાથ જ હે! સખી! સાથ જ એ શિવપુરત@ાજી, મહમહે હૈ! સખી! મહુમડ઼ે જાસ અનૂપ, Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી નયવિજયજી કૃત મહિમા હૈ ! સખી ! મહિમા મહિમાંહે ઘણાજી, માટા હૈ ! સખી! મેાટા એ જગદીશ, જગમાં હૈ! સખી ! જગમાંહે પ્રભુ જાણીચેંજી, અવર નહે ! સખો ! અવર ન કાઈ ઈશ, અહુની હૈ ! સખી ! એની એપમા આણીચેંજી (૧) હું ! પ્રભુતા હૈ ! સખી! પ્રભુતાને નહિ પાર, સાયર હે! સખી ! સાયર પરે ગુણમણિ-ભરોજી મૂરત હૈ! સખી ! મૂરિત મેાહનગાર, હરિપર હે ! સખી ! હરિપરિત શિવ–કમળા વગેજી તારક હૈ ! સખી ! તારક જહાજ ન્યૂ એહ, આપે હૈ! સખી ! આપે ભવ-જલ નિસ્તજી સુરમણિ હૈ! સખી ! સુરર્માણુ તેમ સદૈવ, સંપદ હૈ ! સખી ! – સૌંપદ વિ અલકો જી (૨) એ સમ હે ! સખી ! એ સમ અવર ન દેવ, સેવા હું ! સખી ! સેવા એહની કીચે જી, કીજે હા ! સખી ! કીજે જનમ કયચ્છ, માનવ હૈ ! સખી! માનવ ભવ–ફળ લીજીચે જી પૂરે હું ! સખી! પૂરે વષ્ટિત–આશ, ચરે ! હે ! સખી ! ચૂરે ભવભય-આપદાજી, સુરતરૂ હૈ! સખી! સુરતર્ જેમ સદૈવ, આપે હૈ !' સખી! આપે શિવસુખ–સ...પદાજી (૩) ધન ધન હૈ !. સખી! ધન ધન તસ અવતાર, જેણે હે! સખી ! જેણે તુ પ્રભુ લેટિઆજી ર૪ ભક્તિ-સ Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીશી પાતક હૈ ! સખી ! પાતક તસ ગયાં દૂર, ભવભય હે સખિ ! ભવભય તેણે મેટીએજી પામી હૈ! સખી! પામી તેણે નવનિદ્ધિ, સિદ્ધિ જ હું ! સખી! સિદ્ધિ જ સઘળી વશ કરીજી, દુરગતિ હે ! સખી! દુરગતિ વારી દૂર, કેવળ હે! સખી ! કેવળ-કમળા તિણે વરીજી (૪) સેવી હે! સખી! સેવી સાહિબ એહ, હરિ-હર ! હે ! સખી ! હર-હરને કહેા કુણુ તમેજી ચાખી હૈ! સખી ! ચાખી અમૃત–સ્વાદ, આકસ હે! સખી ! માર્કસ-બુકસ કુણુ જમેજી પામી હૈ! સખી ! પામી સુરતર્ સાર, આઉલ હૈ ! સખી ! માઉલ-વનમાં કુણુ ભમેજી લેઈ હે! સખી! લેઈ મૃગમદ -વાસ, પાસે હું ! સખી! પાસે લસણને કુણ · રમેજી (૫) જાણી હું! સખી ! જાણી અંતર એમ, એહશુ... હે ! સખી ! એહશુ' પ્રેમજ રાખીચેજી, હિંચે હૈ! સખી ! લહિયે કામિતપકામ, શિવસુખ હું ! સખી ! શિવસુખ સહેજે ચાખીયેજી, નયવિજય હૈ ! સખી ! નયવિજય કહે ધન્ય તે, અનિશિ હૈ ! સખી ! અનિશ જે સેવા કરેજી, પામે હું ! સખી ! પામે નવનિધિ સિદ્ધિ, સ'પદ હૈ ! સખી ! સ'પદ્મ સઘળી તે વરેજી (૬) 導 ૩૨૫ Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી નવિજ્યજી કૃત ભક્તિ રસ (૨૯) (૧૩–૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ જિન સ્તવન (રહે રહે રહે વાલહા–એ દેશી.) શ્રી શ્રેયાંસ– જિંદજી! અવધારો અરદાસ લાલ રે દાસ કરી જે લેખ, તે પૂરે મન-આશ–લાલ રે શ્રી મોટા-નાના આંતરું, લેખવે નહિ દાતાર–લાલ રે સમ-વિષમ સ્થલ નવિ ગણે, વરસંત જલધાર–લાલ રે શ્રી. (૨) નાના મોટા મિલ્યા, સહી તે મોટા થાય–લાલ રે વાહલીયા ગંગા મિલ્યા, ગંગપ્રવાહ કહાય–લાલ રે શ્રી મોટાને મોટા કરે, એ તે જગતનું રીત–લાલ રે નાના જે મોટા કરે, તે તુહ પ્રેમ-પ્રતીત–લાલ ર–શ્રી, ગુણ અવગુણ નવિ લેખવે, અંગીકૃત જે અમદ–લાલ રે કુટિલ કલંકી જિમ વહ્યો, ઈશ્વર શિશે ચંદ લાલ રે–શ્રી, અવગુણુયે પણ ઓલપે, ગુણવંત તું ભગવંત–લાલ રે નિજ-સેવક જાણ કરી, દીજે સુખ અનંત–લાલ રે–શ્રી, ઘણું શી વિનતિ કીજીયે? જગજીવન જિનનાહ–લાલ રે નયવિજય કહે કીજીયે, અંગીકૃત–નિરવાહ લાલ રે–શ્રી, (૩૦૦)(૧૩–૧૨) શ્રી વાસુપૂજ્યસ્વામી જિન–સ્તવન | ( સાહેલડીની–એ દેશી) શ્રી વાસુપૂજ્ય નિણંદજી–સ–સનેહાજી, તુમ્હ શું અ-વિહડ નેહ–ગુણગેહાજી ચોળ-મછઠતણું પરે–સજિમ ચાતકને મેહ–ગુણ૦ પ્રભુ ગુણરંગે રંજીયાસ, મુજ મન વચન ને કાય-ગુણ Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી જગત સકળ તસ મહિમાયે–૪૦, તનમયતાયે લખાય–ગુણુ॰ અવિહડ રંગ જે પ્રભુતણે!–સ, બેઠા અમ મન આય—ગુણું૦ કીરમજી ર'ગતણી પરે-સ॰, જૂના કિમહિ ન થાય—ગુણ૦ પ્રભુ ગુણરજંગ સુરંગ શુ-સ૰, રંગ્યુ જે અમ મન્ન-ગુણુ૦ તે ર'ગ કિહિ ન ઊતરે-સ, કાર્ડિ કરે પ્રયત્ન-ગુણુ॰ રંગ સુર’ગ એ પ્રભુ તણા-સ॰,અમ મનઅતિહિ સહાય-ગુણ૦ હરખ શું નિતુ નિરખતાં-સ॰, આનંદ અંગ ન માય-ગુણુ૦ ભવભવ અમ્હે એ હેાય જો-સ॰, પ્રભુ! તુમ ગુણ શું ૨ંગ—ગુણ૦ વંછિત દાયક દાય છે-સ॰, અમ્હે એ રંગ અ—ભંગ-ગુણ મહિર કરી મહારાજજી-સ॰ જાણી સેવક ચંગ—ગુણ૦ નયવિજય કહે આપજો-સ॰, પ્રભુગુણ-રંગ અ-ભંગ-ગુણુ॰ ૩૧૭ (૩૦૧) (૧૩–૧૩) શ્રી વિમલનાથ જિન સ્તવન (માહુરી સહી રે સમાણી- એ દેશી.) વિમલ જિજ્ઞેસર મુજ પરમેસર, અલવેસર ઉપગારી ૨ સુણુ સાહિબ ! સાચા. જગજીવન જિનરાજ જયંકર, મુજને તુજ સુતિ પ્યારી રે—સુણ॰ (૧) મહિર કરી જે વછિત દીજે, સેવક ચિત્ત ધરીને રે—સુણુ॰ સેવા જાણી શિવસુખ–પાણી, ભક્તિ સહિનાણી દીજે ૨-સુણ॰ (૨) કામકુંભ ને સુરતથી પણ, પ્રભુ ! ભગતી મુજ પ્યારીરે–સુણ॰ જેઓએ ખિણુ એક લગે સેવી,શિવસુખની દાતારી રે—સુણુ॰ Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * ૨૮ શ્રી નવિજયજી કૃત ભક્તિરસ ભગતિ–સુવાસના વાસે વાસિત,જે હો ભવિ-પ્રાણ-સુણુ જીવમુક્ત ચિદાનંદરૂપી, તે કહિયે શુદ્ધ નાણી રે–સુણ૦ પ્રભુ! તુમ ભક્તિ તણી અતિ મોટી, શક્તિ એ જગમાં વ્યાપે રે–સુણ૦ એકવાર પણ ભાવે સેવી, ચિદાનંદપદ આપે રે સુણ૦ (૫) પૂરણ પૂરવ-પુણ્ય પસાથે, જો તુહ ભગતી મેં પામી રે તે હું દુત્તર એ ભવદરિ,તરીએ સહજે સ્વામી રે–સુણ સાહિબ ! સેવક જાણી સાચે,નેક –સુનજરે જોજે રે–સુણઃ નયવિજય કહે ભવ-ભવ જિનજી! તુમ્હ ભગતિ મુજ હેજે રે સુણ. (૭) (૩૨)(૧૩–૧૪) શ્રી અનંતનાથ જિન–સ્તવન (કેઇલે પરવત પુંધરેલો-એ દેશી. ) સહજ સનેહી સેવિ રે , સાહિબ ! અનંત જિદ રે–સુગુણ નર! સેવ્યા સંપદ પામી રે , દરિશ પરમાનંદ રે–સુગુણ સહજ૦ (૧) સકળ ગુણે કરી ભતા રે લે, જગજીવન જિનચંદ રે–સુગુણ) સેવ્યા વંછિત સવિ દીચે રે લો, સાચે સુરતરુ કંદ રે–સુગુણ સહજ૦ (૨) એ જગમાંહિ જોયતાં રે લો, એ સમ નહિ દાતાર રે–સુટ Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી ખિણુ એક સેવ્યે સાહિમે ફ્ લે, આપે સુખ અપાર ?—સુગુણ૦ સહેજ (૩) સકળ સુરાસુર જેહને ફ્ લેા, સેવે એ કરજોડ રે સુગુણ॰ ભગતિભાવ આણી ઘણા રે લેા, પ્રણમે હાડાહાડ રે—સુગુણ॰ સહજ૦ (૪) છ જીવકાય રક્ષા કરે રે લેા, દુહવે નહીં તિલમાત રે-સુગુણ॰ ક્રોધાદિકથી વેગળા રે લે, અરિહંત તેહ વિખ્યાત રે—સુગુણ॰ સહજ૦ (૫) રિદ્ધિ અનતી પ્રભુતણી રે લેા, કહેતાં ન આવે પાર રે—સુ તેહિ પણ અ-પરિગ્રહી રે લે, કહિયે એ કિરતાર રે—સુઝુ॰ સહજ॰ (૬) શક્તિ અનંતી પ્રભુતણી રે લેા, કુણુ કહી પામે પાર રે—સુગુણ॰ (૬) નયવિજય પ્રભુ પ્રણમતાં રે લા, નિતુનિતુ જય જયકાર રે—સુગુણ॰સહુજ॰ (૭) 卐 રર (૩૦૩) (૧૩–૧૫) શ્રી ધર્મેજિન નાથસ્તવન ( દેશી-વણઝારાની ) વંછિત ફળ દાતાર ભિવ! સેવા રે, જિમ લહે સુખ શ્રીકાર-ભવિ॰, શિવ સુખકારક ધમને—ભવિ॰, પામેા વળી શિવશમ ને—ભવિ॰ (૧) જિમ લહેા, નવનિધિસિદ્ધિવિ રિદ્ધિ સકળ આવી મિળે—ભવિ, Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી નયવિજયજી કૃત ભક્તિરસ વાધે ખડુલી વૃદ્ધિ-ભવિ॰ બુદ્ધિ સર્વે સફળી ફળે–ભવ૦(૨) સકળ ફળે મન આશ-વિ॰ સજ્જન-જન-મેળેા મળે-વિ નાવે દેહગ પાસ—ભવિ॰ રાગ શેષગ દૂર ટળે—ભવિ॰(૩) સુરતરૂ સુરમણિ જિમ-ભવિ॰ પૂરે કામિતકામના...વિ, રાખા નિતુ એકતાર-વિ॰ મત હાો મન દુમના-વિજ્ પૂરવ–પુણ્યપસાય-ભવિ॰ પામીયે નિત ચિત ધરા-ભવિ કુગુરુ કુદેવ કુધર્મ-ભવિ॰ કુમતિ કાગ્રહ પરિહરે—વિ॰ નિતનિત મ’ગળ ચ્યાર-ભવિ॰ એ સેવતાં પામીએ-ભવિ પામી એવા નાથ-વિ॰ અવર નાથ કિમ કાીચે—ભવિ એ સમ અવર ન કાઈ-ભવિ॰ જોઈ જોઈ જોયતાં—ભવિ નયવિજય કહે નવ નિદ્ધિ-ભવિ હાવેએ પ્રભુ પ્રસન્ન હાઈતાં—ભવિ॰ (૭) 5 (૩૦૪) (૧૩–૧૬) શ્રી શાંતિનાથ-જિન સ્તવન (ઢાળ દેશી વિંછીયાની.) સખિ! સેવા શાંતિજિણને, મન આણી અતિ ઉછાહરે એ પ્રભુની જે સેવના, તે માનવ–ભવનેા લાડુરે—સખિ॰ સેવા જે એ જિનતણી, તે સાચી સુરતરૂ સેવ રે એ જગમાંહિ જેવતાં, અવર ન એહવા દેવ રેસખિ૰ ભગતિભાવ આણી ઘણા, જે સેવે એ નિશદીસ સફળ સકળ મનકામના, તે પામે વિસવાવિસરે—સખિ ખિણ ઇક સેવા પ્રભુ તણી, તે પૂરે કામિત કામ રે માનું ત્રિભુવન-સંપદા-કરૂ એ ઉત્તમ ધામ રે—સખિ૰ જનમ સફ્ળ જગ તેહના, જે પામ્યા. પ્રભુની સેવ રે ૧ Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીથી પુણ્ય સકળ તસ પ્રગટીયાં, તસ તૂઠા ત્રિભુવન દેવ રે—સખિ૦ શિવ સુખ–દાયક સેવના, એ દેવના દેવની જેહ રે પામીને આરાધશે, શિવસુખ લહશે તેહ રે—સખિ૦ (૬) ઈમ જાણી નિતુ સેવિયે, જિમ પાંહચે વ'છિત કાર્ડિ રે જ્ઞાનવિજય સુધરાયને ઈમ શિષ્ય કહે કર જોડિ રે.સખિ ૩૧ 5 (૩૦૫) (૧૩-૧૭) શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન ( ઢાળ-નાહુલીયે વિલુદ્ધી આલભા દિઈ રે-એ દેશી.) કુથુજિનેસર! સાહિબ વિનતિ રે, તે નિરવહિયે સંત—કુંથુ૦ (૧) મહિમંડલમાં દેવ છે ઘણા રે, હું ન કરૂં તસ સેવ તુજ વિષ્ણુ અવર ન કદીયે એલગુરૂ, તુ' મુજ એક જ દેવ—કુથુ॰ (૨) અવર ન સેવુ' કદીએ, દેવતા રૈ તુમ વિષ્ણુ દીનદયાળ જલધર-જલ વિષ્ણુ અવર ન આદરે ૨, જિમ જગે ચાતકખાલ—કુથુ (૩) અગીકૃત જે નિરવાહા' પ્રભુ ?, તે પૂરા મન આશ, દાસતણી એ આશા પૂરતાં રે સાહિમને શાખાશ—કુંથુ નિશદ્ઘિન ભાવે સાહિબ સેવતાં રે. જો નહી પૂરે આશ, તે એ જગમાં પ્રભુજી તુમતણા રે, કુણુ કરશે વિસવાસ—કુંથુ॰ (૫) મેટા નથે આશા પૂરવે રે, જો સેવે ધરીનેહુ જુએ ! એ જગમાં ચાતક-ખાલની રે, પૂરે આશ મેહ - થ્રુ (૬) Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કર શ્રી નવિજયજી કૃત ભક્તિ રસ ઈમ જાણીને સાહિબ! પૂરવી રે, નિજ-સેવકની આશ નયવિજય કહે તુમ્હ ચરણાંબુજે રે, દેજે અ-વિચળ વાસ–કુથું(૩) (૩૬) (૧૩–૧૮) શ્રી અરનાથ-જિન સ્તવન (ઢાળ–દેસી નણદલની.) પ્રણમે પ્રેમે પ્રહમે, જિનવર શ્રી અરનાથ– ભવિયણ એ જગમાંહિ જોયતાં, સાચે શિવપુર સાથ-ભવિ૦ પ્રણવ સુખદાયક સાહિબ મિજે, તે ફળ્યો સુરતરૂ બાર – ભવિ. દેખી પ્રભુ દેદારને, પામી જે ભવપાર–ભવિ. પ્રણવ નામથી નવનિધિ પામી, દરિશણ દુરિત લાય–ભવિ. પ્રહસને પ્રેમે પ્રણમતાં, ભવભવ પતિક જાય-ભવિ. સુરતિ એ જિનવરતણી, સાચી સુરતરૂલ–ભવિ. નિરખતાં નિત નયણશું, ઉગમે આનંદકરેલ—ભવિ. શાંતસુધારસશું ભરી, એ મૂરતિ મનોહાર-ભવિ૦ પ્રણમે જે નિત પ્રેમશું, ધન ધન તસ અવતાર-ભવિ. પુણ્ય હશે તે પામશે, એ જિનની નિતુ સેવ-ભવિ. સકળ ગુણે કરી શેભ, અવર ના એહવે દેવ-ભવિ. ચરણ-કમળ એ પ્રભુતણ, સેવંતાં નિશદીસ–ભવિ. નયવિજય કહે સંપદા,પામીએ વિવાવિશ–ભવિ–પ્રણમે. (૩૦૭) (૧૩-૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ જિન સ્તવન (દાળ-મુજ લાજ વધારે રે–એ દેશી) શ્રીમલ્લિસ્વામી, પ્રણમું શિરનામીરે, પુણ્યે પામી, સેવા તુમહતણીરે (૧) Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીશી પ્રગટયાં મુજ પુણ્ય રે હું માનું ધન્યરે, જો મેં કૃતપુણ્ય તું સાહિબ પામીએ રે (૨) પામ્યા સુખ પૂરે, ગયા દુશમન દૂર રે, ક્ સહજ-સનૂર તું મે ભેટિઆ રે (3) નિરખી પ્રભુ નિન્તરે હરખે મુજ ચિત્તરે, જેમ મિત્ર' પકજવન હસે રે, (૪) પ્રભુ શું બહુ નેહારે, જિમ મારા મેહારે, સાહિમ સસનેહારે કેતુપ તે કહે રે, જાણી નિજ દાસરે પૂરા મુજ આશરે, આપે। સુવિલાસ એ એષિબીજના રે, (૬) જ્ઞાનવિજય બુધ શીસરે, વિનવે જગદીશ રે, હો પ્રભુ ! ઈશ તું ભવભવ માહરા ૨, (૭) 338 卐 (૩૦૮) (૧૩--૨૦) શ્રી મુનિસુવ્રત જિન સ્તવન ( દેશી મેાતીડાની ) સાહિબ ! શ્રીમુનિસુવ્રતસ્વામી, કરૂ' વિનતિ ચરણે શિરનામી, સાહિબ ? વિનતિ અવધારે... (૫) જીવન તુજ દરિશણુ પ્યારા, ૧ મેાહના ! મનમેાહન ગાશ....સાહિમ (૧) દુત્તર એ ભવ-સાયર તારા—સાહિબ (૨) સેવક કેાડી ગમે તુજ જોઈ, કિંકર હુ... પણ ગણવા તેાઈ–સાહિમ૰ (૩) ભગતવત્સલ જો ખિરૂદ ધરીજે, તે મુજ મનવ છિત સુખ દીજે—સાહિબ (૪) Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી નયવિજયજી કૃત ૩૦૪ જે પણુ હુ' ન વિશુદ્દાચરણે, તેપણ હું આવ્યો તુમ્હે શરણે—સાહિમ (૫) ગુણ-અવગુણ મુજ કેમ વિચારી, પતિત–પાવન બિરૂદ સંભાળેા—સાહિમ (f) જો પણ હું મહું અવગુણ-ભરીએ, તે પણ મેં પ્રભુજી અનુસરીએ—મહિમ (છ) અવગુણુ પણ ગુણુ કરીને ખીજે”, 'ગીકૃત'–નિરવાહ કરિજે—સાહિબ (૮) ઘણી શી વિનતિ સ્વામી કીજે, ભક્તિરસ નયવિજય કહે એધિમીજ દીજે—સાહિષ્મ॰ (૯) 5 (૩૦૯) (૧૩–૨૧) શ્રી નમિનાથ જિન સ્તવન ( દેશી—યદુરાયાની) શ્રી નમિનાથ-જિણ ધ્રુજી રે લાલ, અવધારે। અરિહંત-જિનરાયા સેવક જાણી આપણા રે લાલ, દીજે સુખ અનંત–જિન શ્રી૰ સેવુ... હુ' નિશ્ચલ-મને રે લાલ, નિશદિન એ-કર-જોડ–જન૦ તે પણ જો રીઝે નહી' રે લાલ, તે શી ખિજમતે ખાડ? જિન-શ્રી૦ (૨) સેવક સહુ સરખા ગણે રે લાલ, જે હાયે ચિત્ત મહંત-જિન શશિ—ઉદ્ભય સાયર વધે રે લાલ, કૈરવ પણ વિકસ’ત——જિન॰ શ્રી॰ (૩) અંજલિ કુસુમે' વાસિયે રે લાલ, સરિખાઇપ કર દોય-જિન૦ Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં તિમ ઉત્તમની સેવના રે લાલ, સહુશુ' સરિખી હોય—જિન॰ શ્રી॰ (૪) પાંતિ-પટંતર નવ કરે રે લાલ, જે હાયે દાતાર-જિન૦ ખેતર–આખર નિવ ગણે રે લાલ, વરસતા જલધાર-—જિન॰ શ્રી૦ (૫) ઈમ જાણી મન આણીયે રે લાલ, પૂરણ પ્રેમવિલાસ–જિન૦ સહેજ–સનેહી સાહિબા રે લાલ, સ્તવન ચેાવીશી પૂરે વછિત-આશ—જિન શ્રી॰ (૬) દેજો ચરણની સેવના રે લાલ, મહિર કરેા જગદીશ-જિન૰ નયવિજય ઈમ વિનવે રે લાલ, જ્ઞાનવિજય ગુરુશિષ-જિન શ્રી॰ (૭) ૩પ (૩૧૦) (૧૩–૨૨) શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન (ધન બિંદલી મને લાગા એ દેશી,) વિઅણુ ! વો ભાવશુ', સાહિબ નેમિજિષ્ણુ દ મેારાલાલ, ભાવશું નિત વદતાં, લહિયે પરમાણંદ-મૈારા॰ વિ બ્રહ્મચારી-ચૂડામણિ સાચેા એ વડવીર—મારા મદન મત`ગજ કે સરી, મેરૂમહીધર-ધીર–મેારા॰ ભવિ॰ રૂપ અનંતુ... જિનતણું, સાહે સહજર–સનૂર-મારા॰ હરખે નયણે નિરખતાં, પસરે પ્રેમપ ́ડૂર —મારા॰ વિદ્ ગુણુ અનંતા પ્રભુતા, કહેતાં ન આવે પાર્—મારા॰ નિરૂપમ ગુણુગણ-મણિ તણા, માનુ એ ભંડાર~મેારા॰ વદન અનેાપમ જિનતણુ, એ મુજ નયણુ-ચકાર—મારા૦ Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી નવિજયજી કૃત ભક્તિ-સ નિરખી હરખે ચિત્તમાં, ઉમટ્યા આનદ જોર---મારા૦ અતુલિત-ખળ અરિહંતજી, ભય-ભંજન ભગવંત—મારા॰ કામિત'-પૂરણ સુરતરુ, કેવળ-કમળા ક'તમારા॰ ભવિ રાજીમતિ-મનવાલહા, યાદવ-કુલ શણગાર-મારા નયવિજય પ્રભુ વદતાં, નિતુનિતુ જયજયકાર—મારા ૩૩ 5 (૩૧૧) (૧૩-૨૩)શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (આ અજુઆળી રાતડી રે-એ દેશી.) પ્રખળ-પ્રભાવે પરગડા રે,પુરિસાદાણી પાસ- ભવિઅણુ !વ ંદે કામગવી સુરમણીક પરે રે, પૂરે વંછિત આશ-ભવિ વંદો વઢ્ઢા હૈ સુજાણ, વિઅણુ ! વો વંદો વંદા શ્રી જિનપાસ, વિઅણુ ! વંદા. વિ॰ (૧) નીલકમલ-દળ૪ પર ભલેા રે, દીપે તનુ-પરકાશ—ભવિ હરખે નયણે નિરખતાં રે, ઉપજે અધિક ઉલ્લાસ.—ભવિ૰ નિરખી-નિરખી હરખીયે રે, સાહિબ સહજ-સનૂર—વિ તેજ જળામળ ઝળહળે રે, જાણે ઉગ્યા સૂર – ભવિ (૩) રત્નજડિત વિરાજતા રે, કુંડળ સાહે સનૂર—ભવિ૰ માનું યે સેવા કરે રે, શિશ-રવિ આયી હજૂર-ભવિ મણિમય મુકુટ મનેાહરૂ રે, સેાહે શિર ધર્યો સાર–ભવિ માનું તારા પરવર્યાં રે, ચંદ એ સેવાગારપ—ભવ (૫) સુદર શિવ–રમણી વયે રે, પરવયે જ્ઞાન અનંત— વિ ચિહ્નન દઃ ચિનમૂરતિ રે, અ—કલંકી અરિહંત—ભવિ॰ (૬) • Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીસી ૩૩૭ કામિત –કામિત પૂર રે, પાપતિમિર–ભર ભાણુ-ભવિ. નયવિજય પ્રભુ દરિશણે રે, નિતુનિતુ કેડિ કલ્યાણ–ભવિ. (૭) (૩૧૨)(૧૩–૧૪) શ્રી મહાવીરસ્વામી–જિન સ્તવન | (દેશી–પંથીડાની) સુગુણ! સ–સનેહા ! વીરજી વિનતિ રે, અવધારે શ્રી જિનરાય રે દરિશણ દીઠે પ્રભુજી તુમતણે રે, અખ્ત મન હરખ ઘણેરે થાય રે–સુગુણ (૧) નિરમળ તુજ ગુણ-ગંગાજળે રે, ઝીલે અહનિશિ મુજ મન હંસ રે, નિરમળ હેયે કલિ –મલ નાશથી રે, પીલે કરમભરમ–ભર અંશ રે–સુગુણ (૨) કેવળર-કમળા કંત મનેહરૂ રે, ભેદી ભાવે તું ભગવંત રે માનું માનવ-ભવ સફળે સહી રે, પામ્યું વંછિત સુખ અનંત રે-સુગુણ (૩) દેવ દયાકર! ઠાકુર જે મિળ્યો રે, તે ફળ્યો સકળ મને રથ આજ રે સેવક-સેવા આણી ચિત્તમાં રે, પૂરે મુજ મન-વંછિત કાજ રે સુગુણ૦ (૪) Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૭૮ ૩૩૮ શ્રી નવિજયજી કૃત ભક્તિ-રસ પ્રભુજી! તુજ મનમાં સેવા થકી રે, - હું વસું એ તે મોટી વાત છે પણ હું યાચું મુજ ચિત્તમાં રે, - જિનજી! વસજો દિન ને રાત રે–સુગુણ૦ (૫) પ્રભુજી! તુજ ચરણાબુજ સેવન રે, સફળી વરજે ભવભવ દેવ રે હેજે મુજ તુજ શાસન-વાસના રે, વળી તુજ ચરણ-કમળની સેવ રે–સુગુણ (૬) ચરમ–જિણેસર ભુવન-દિક્ષેસરૂ રે, પૂરજે સેવક વંછિત આશરે જ્ઞાનવિજય બુધ-શિષ્ય ઈમ વીનવે રે, નયવિજય આણું મન ઉલ્લાસ રે–સુગુણ. (૭) કલશ (રાગ-ધન્યાશ્રી) ગા ગાયો ભવિચઉવિશે જિનરાય, ઈણિપરે જિનવરના ગુણગાતાં,મનવંછિત સુખ થાય–ગા ગુણ અનંતા જિનવર કેરા, મુજથી કેમ કહાય, તેહિ પણ નિજ-શક્તિ ભગતિ કીધે સ્તુતિ ઉપાય ગાયો જિનવર–ગુણ ગાતાં અતિ–નિરમળ, વરતે અધ્યવસાય, પામે બોધિબીજ સ્તુતિથી, ઈમ પ્રવચન સહાય–ગા. Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૩ ઝરણું સ્તવન વીશી ૩૩૯ નવ-નિદ્ધિ રિદ્ધિ સિદ્ધિ સ્વયંવરલક્ષમી, સહેજે વરે જવું આય–ગા. (૪) સંપ્રતિ ગોયમ–સામિ સરિખા, શ્રી વિજયપ્રભસૂરિરાય તે ગુરૂ-ચરણકમળ–સેવાથી, પામી અધિક પસાય–ગા સત્તર છેતાળે કાર્તિક માસે, શુદી તેરસ સુખદાય ઉન્નતપુરમાં જિનવિસે ગાયા ધરી ઉછાય–ગાવ સકળ-પંડિત-શિરમુકુટનગીને, શ્રી જ્ઞાનવિજય બુધરાય તે ગુરૂચરણ પસા જિનના, નયવિજય ગુણગાય-ગાયે, Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પૂ. શ્રી નવિજયજી મહારાજ કૃત સ્તવન ૧૩-૧ ૧. મગ્ન થાય છે ૨. કાંતિ ૩. દિવસ સ્તવન ૧૩-૨ સ્તવન ચાવિશી કંઠન-શદેશના અ ૧. ભાગ્યશાળી ૨. પાપ ૩. ઉગ્ર ૪. શ્રેષ્ઠ સ્તવન ૧૩-૩ ૧. બારણામાં ૨. નિર્મળ ઘણુ` ૩. સફળ ૪. ખરાબ પ. હાજરીમાં ૬. સુખ સ્તવન ૧૩-૪ ૧. એક તરફી ૨. ચાક્કસ ૩. નકામી ૪. મહિમા સ્તવન ૧૩-૫ ૧. પરિચય ૨. પાપના મેલ ૩. નાંખીએ ૪. સારી રીતે Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ૧૩-૬ સ્તવન ૧૩–$ ૧. પાંચમા આરામાં ૨. મુખાકૃતિ માટે શ્રેષ્ઠ ૩. વહાણું ૪. ચાર ગતિરૂપ સ ́સાર પૂ. મહા જ ગલમાં સ્તવન ચેાવીશી ૧. ચાતક ૨. જોડાણથી ૩. દેશી શબ્દ છે, પ્રાયઃ આ શબ્દના અર્થ “ ખૂબ ઉડાણથી ” થઈ શકે. " ૪. જીભ સ્તવન ૧૩૮ ૧. તેજસ્વી ર. ઉપશમરૂપ લીલેાતરીને ફેલાવા ૩. ચાંદની ૪. જેનાથી કર્મીની ભ્રમણા નાસીને દૂર ગઈ ( ત્રીજી ગાથાના ઉત્તરાધના અ) ૫. સમકિતરૂપ ચંદ્રવિકાસી કમળના વનમાં ૭. સરેાવરમાં ૭. મુરઝામણુ=કમળે! ખીડાઈ જવાં ૮. ધાન્ય આઢિ વનસ્પતિ ૯. કાંતિરૂપ અમૃત ૧૦. સ્વર્ગના સુખરૂપ ફૂલ ૧૧. સાથે=સુંદર સ્તવન ૧૩–૧૧ ૩૪૧ સ્તવન ૧૩-૯ ૧. મારવાડમાં ૨. પાંચમા આરે ૩. વિષમ ૪. પ્રભાત સ્તવન ૧૩-૧૦ ૧. વિષ્ણુની જેમ ૨. મેાક્ષરૂપ લક્ષ્મી ૩. સંસાર–સમુદ્ર ૪. કસ્તુરીની સુગંધ ૫. ઈષ્ટપદાથે ૧. ગણા ર. ગણતા ૩. મેઘ ૪, નાના પ્રવાહી Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૪૨ સ્તવન ૧૩-૧૪ સ્તવન ૧૩-૧૩ ૧. મેાક્ષનુ' સુખ જેમના હાથમાં છે (કબજામાં છે) ૨. દુઃખે કરીને તરાય એવા ૩. કલ્યાણકારી સારી દષ્ટિથી સ્તવન ૧૩-૧૫ ૧. દુભવવુ =દુઃખ પહાંચાડવું ૨. જરાપણ સ્તવન ૧૩–૧૬ શ્રી નવિજયજી કૃત ૧. મેાક્ષના સુખને ૨. દુર્ભાગ્ય=અશુભ-કર્મ ૩. નજીક ૪. ઈચ્છિત વિચારધારા ૫. એકાગ્રપણે ૬. દુઃખી સ્તવન ૧૩–૧૭ ભક્તિસ ૧. ઈષ્ટ ધારણા ૨. ત્રણ જગતની સ`પત્તિની ખાણ સ્તવન ૧૩-૧૮ ૧. નિભાવા ર. સેવા કરૂ' ૩. સ્વીકારેલુ` ૪. નિભાવે ૧. સવારના સમયે ૨. આરણામાં ૩. પાપ દૂર જાય ૪. આનદની ભરતી સ્તવન ૧૩-૧૯ ૧. ઉત્તમ ૨. સાહજિક સુ'દર ૩. નેત્ર=આંખ ૪. સૂર્યથી ૫. કેટલું સ્તવન ૧૩-૨૦ ૧. અંતરની શક્તિઓના આધાર ર. દુઃખે કરીને તરાય તેવા ૩. સારા ૪. સ્વીકાર્યાના ૫. નભાવ Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ૧૩-૧ ૧. સેવામાં ૨. ઉદાર ચિત્તવાળા મહાપુરુષા ૩. ચંદ્રના ઉદયે ૪. ચંદ્ર વિકાશી કમળ ૫. સાચી રીતે ૬. ભેદભાવ છ. ઉપર=ખારવાળી ભૂમિ સ્તવન ૧૩-૨૨ સ્તવન ૧૩૨૩ ૧. કામરૂપ હાથીને નાશ કરવા સિંહસમા ૨. સ્વભાવથી ૩. નિર્મળ પ્રેમ ૪. મુખ ૫. ઉભરાયે ૬. ઈચ્છાને પૂરવા કલ્પવૃક્ષસમાં સ્તવન ચાવીસી સ્તવન ૧૩-૨૪ ૧. પ્રકટ સાક્ષાત્ ર. કામધેનુ ૩. ચિંતામણિ ૪. પાંદડાં ૫. સેવા કરનાર ૬. ઈચ્છેલ સઘળી ઈચ્છાએને પૂરનાર ૭. પાપરૂપ અંધકારના સમૂહ માટે સૂર્ય સમાન ૧. પાપમળ ૨. કેવળ જ્ઞાનની લક્ષ્મીના ધણી ૪૩ Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી કષભસાગરજી કૃત સ્તવન–ચાવિશી [૧૪]. (૩૧૩) (૧૪-૧) શ્રી ઋષભદેવ–જિન સ્તવન કાંઈ રિસહસર મઇ પાયે હે જિ–જિનનાયકજી કાંઈ ઇંદ્રચંદ્ર નાગિંદ ભલા થે પાયા હો–ગુણલાયકજી (૧) કાંઈ પરસનર દરસન તુમસેં ત્રિભુવન પ્યાસી હે રાજિ-સુખદાયકજી હું નામ જપું નિસદીસ ઈન્સી તુમ આસી હે–આજિ-મનલાયકજી (૨) કાંઈ બિરુદ ગરીબનવાજ ભલા થે પાયા હે રાજિ-જગનાયકજી કાંઈ દેવ ન લેવું ન દુજે કરી ઈણ કાયા હો–બાલ લાયક (૩) Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું " સ્તવન ચોવીસી ૩૫ કાંઈ કરુણાકર તું વયકુંઠ૪ તકે રાજિ–સબલાયકજી કાંઈ ઈણ વિધિ તુંહી અચિંતિત અવર તુટે હે આજિ–મનલાયકજી (૪) કાંઈ દીનાનાથ! તું બાથાં દે ઘણી હેરાજિ-દુખથાયજી કાંઈ અલસાણા અલસર અરિહંત મે ભણી–હ રાજિક સલાયકજી (૫) કાંઈ ઋષભનાથ જગનાથ તે સનાથ તે હું થયે હે–રાજિ–ગુણગાયકજી કાંઈ તીરથ તું પ્રિયમેલક પરગટ જગિ જ–હ રાજિ—મપાયકજી (૬) કાંઈ ઈણ સંસાર મેં અસાર, સાર તે તું હી હે જિ–મનલાયક કાંઈ રાખજે રાષભ શું રંગ કે હું હુકમી હે–આજિ–ગુણ ગાયકજી (૩૧૪) (૧૪–૨) શ્રી અજિતનાથ-જિન સ્તવન અજિત-જિસર! ઈક્રમના, શૈ કીધી હ! તુમસું કરતાર કે ત્રિવિધ કરી તુજને ચહ્યો મંઈક, યા હી હે ! સંસાર સારકે–અજિત (૧) મોટારી મહીનતિ કિયાં સહી, હા હે! કાંઈ મોટી મેજ કંઈ Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ t શ્રી ઋષભસાગરજી કૃત નહીતર તનુ પવિત્ર હવઈ, દેખતાં હૈ ! આવઈ દરસણુ રાજ કે—અજિત (૨) સદ્ગુરુના ઉપદેશથી છ ઈ,તારક હા ! ઈમ સુણીયા કાન કે તેં તારક બહુ તારીયા, કરોડી હા ! કરુ' અરજ તું માંનિ કઈ—અજિત (૩) તારક તાર! સંસારથી, શક્તિ-રસ હું વિનવુ... હા ! કરુ. અરજ તું માંનિ કંઈ આંગણ અવરના જાવતાં, પાંમસ્યેા હૈ ! સેાભા કર્યુ. ઈસ કઈ—અજિત (૪) સું હવે સાચા સાહિબા ! પ્રભુ પાîહા ! તારક કુણ હા કે ઋષભ કહૈ પ્રભુ−રંગ સ્યું, થાઈ સપદ હા ! જ્યુ* સુરપતિ જોયકે અજિત (૫) (૩૧૫) (૧૪-૩) શ્રી સભવનાથ-જિન સ્તવન (દેશી—ચાપાઈની) સભવ ! સાંભલિ મુજ વાત, વનવિયેા વાર છ સાત જાણીજી તુમૈં જિનરાજ, તુજ રાજઋદ્ધિ સિરતાજ (૧) દેખીનઇ દિલ લેાભાણા, પ્રભુ! જાણા વા તિ જાણે મુજ મનિ અતિ મહુઅતિ વાધી, હુ' સાધિકર પ્રભુ છે. સાધી (૨) કીયેા મઇ માહરી કાંની,૪ યુ. કૉંચનસે લૈ વાંની વાત કહી જે કાંઈ ૫ કુડી, તે તેા નિવલાગઇ રૂડી (૩) Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણુ સ્તવન ચાવીસી o o કારણ! સઘલા મેલાયા, કારિજ પરિમાણુ ચઢાયા કીન્ગેા મતિ અયસી કાંઈ, ગુલ આલકની ભેાલાઇ૯ (૪) પહેલી?” તે પ્રીતિ વધાવઈ, પછŪ દુરિ રહેઇ મન ભાવ મુખિ૨ આગઈ માહુરૈ કઈ, ચિત્ત ૩ માહે ચાહું કેઈ (૫) સુ...૧૪ કહિઇ તે વલિ હેજ, જુડિયાં દિલ કીધી જેજ આંખ્યાં અલગા થાવૈ, મન પાછા સુ' ફિરિ જાવઈ (૬) તુમહીને ૧૫મિલવા આવૈ, લેઈનૈ મુ'હુ મલકાવઈ કલિયુગ મ એહવી પ્રીતિ, જુડિયાં દિલકી કહીજૈ વીતિ (૭) અરિહંતજી ! ઈમમતિ આણે. દિન દિન પ્રીતિ અધિકી જાણે હું આવ્યા છુ' તુમ પાસ, સાહિબ ! દેજા સ્યાખાસ૧૧ (૮) સલી હુૌ ભવ॰ફેરી, મુરતિ દીઠી પ્રભુ! તેરી મનમાંહિ મનેારથ મેટા, પિણુ કરમ કાઠિયા ખાટા (૯) કુલ તેા કર્માયત્ત સારુ, વાલેસરજી છે વારુ, પિણTMદિસ દસા મુજ જાગી, પ્રભુ પાયા તેા સેાભાગી (૧૦) મોટા અરિહંત ! અંતરાય, જો આવુ. પ્રભુ ! જિનઈ દાય દેવ ! અવરસું ભાખું સાખ,તારાવલીઅણુ ૨૧ છે લાખ (૧૧) ૧૮ સુગણાંરી એહુ જ સાખ, રાખઈ સુખ સુખ ન દાખ માહરે છે અવિહડ નેહ, પ્રભુ ! રખે ! દિખાવેા છેહ (૧૨) પ્રભુજી ! નઇ માસા લખ, માહરે પ્રભુજીના ૫૫૨૪ કીજચા મતિ કાંઈ કાચી, વાચા માને જ્યેા સાચી (૧૩) સઘલી પ્રભુજીનઈ સરમ, કહિવાના એ છઈ ધરમ અંતરગતિ પાંમા સામી, તિણુ જાણુ અંતરજામી (૧૪) ક Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૪૮ શ્રી ઋષભસાગરજી કૃત ભક્તિ-રસ ચિત્ત લાયક ! ચરણે લાગા, ભવભવના પાતિક ભાગા ગુણ ગાઢ્યું હું નિસદીસ, પંડિત રદ્ધિસાગર સીસ (૧૫) પ્રભુ સહષભને જાણિ સરાગી, ભરપૂર કી વડભાગી કીધીરપકરિ લાલચ કેતી, એલગ શ્રી સંભવ સેતી (૧૬) (૩૧૬) (૧૪–૪) શ્રી અભિનંદન-જિન સ્તવન સખીમેંને દેખણદેઈ૩ ! મોજમન મોહ ઈણ મૂરતિમ કરવા જનમ પવિત્ર, જેઈસ પ્રભુ સુરતિ (6) પ્રકટ પૂરવ નેહ, અટક, મન છુટે નહી ભટક ભવ ભવ માંહિ, પુણ્ય યોગિ પાયે કહી (૨) લગીય કમલમ્યું પ્રીતિ, સે કયું રાચઈ ધતુર સૌ આણંદદાયક દેવ, પર ભીજે પ્રેમ પૂરસ્યું (૩) ભેટ્યાં ભાજૈ ભૂખ, દુઃખ મિટે સહુ દેહના સંવર-સુતનઈ છોડિ, મણાવડા હે જે કેહના (૪) અણદીઠાં અકુલાય, દીઠાં ૪ દુરિ હવે નસ કઈ ૫ મનમોહન જિનરાજ, પખંઈ રહ્યું છે કે (૫) દેખી સખી! પ્રભુ દેહ, લજિતલાવનિમા લહલહે સાસ®અને પરસેવ, પુષ્પ પરાગવું મહમહૈિ1 (૬) અભિનંદન ! અવધારિ, પારથના એ લહલ હૈ જે પ્રભુ! ધર ચિત્ત, તે સઘળી વાતાં સહસ હૈ૩(૭) પૂરા છે પરમેશ, પૂરાહી સુખ દીજીચે 2ષભસાગર કહે સ્વામી, બિરુદ વડાઈ લિજી (૮) છે જેના મને મેહન અકુલાય, દીઠા Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૪૯ ઝરણું સ્તવન વીશી ૪૯ (૩૧૭) (૧૪-૫) શ્રી સુમતિનાથ-જિન સ્તવન સાંજલિ સુમતિ જિનેસ! અબ મોરા સાહિબિઆ થાઈ ઠકુરાઈ ત્રિભુવન તણી છઈ પ્રભુજી! દાતાર-અબ૦ એહ વાત શ્રવણે સુણી (૧) આ આજ હજૂરિ–અબ૦ ભલી ભાંતિ ભગવંત ભણી જયું જાણે જગદીસ અબવ વાંછા પૂરે મન તણી (૨) કઅ કિસી મનુહારિ–અબ૦, ચરણ ન છોડું તાહરા ઈણ ભવિ એ ઈક તાર–અબ૦, એહ મનોરથ માહરા (3) મહેર કરે મહારાજ–અબ૦, જે અપણાયત જાણુ. અધિકે આ છે જેહ–અબ૦, પ્રભુ મન માંહે ન અણુ જે ગિરુઆ ગુણહ ગંભીર–અબ૦, છેહેપ ન થઈકો કિણહીલું રષભ કહેં રંગ રેલ–અબ૦, | મહેરબાન હવૈ જિણહીલું (૫) (૩૧૮) (૧૪–૬) શ્રી પદ્મપ્રભ––જિન સ્તવન મિલિ કરિ આવે હો! પેખે પ્રભુ પદમને, રાજે રૂપનિધાન સુંદરતા કે હો! સમૂહ જાણે પ્રગટી, પરંતર એને ન અન પ્રભુ પ્યાર હો ! મન હેલું માહરે, દિલતારક એ દેવ (૧) પ્રારથિયાં નઈ હો ! પ્રભુ ! પહેર્ડ નહી, આછી એહની રાતિ Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૫૦ શ્રી ઋષભસાગરજી કૃત તાપ નિવારે હો ! અંતરગતિ તણા, રાખૈ છિ જ નામની પ્રીતિ—પ્રભુ॰ (૨) તન-છબિ રુડી હો ! લાલ પ્રવાલસી, ભરિયા મુખ પીયૂષ1° ઉપના૧૧ તિહાંથી૧૨ હો! વયણ સુણી કરી, વિસર૧૩ જાય” સહુ દુખ—પ્રભુ૦ (૩) દિલ દેઈ-લેઈ હા ! હેજાલુએ દાખવે ૧૭, વિઘટઈ ૧૮વચણની વાત ૧૯ નિત ચિત-ર'જન હા! ચિત ચારે નહી, મુજ પ્રભુની એહવી ધાત—પ્રભુ (૪) એ જિનપતિ હા ! જમવારા લગઈ ૨૨ પાર્ટી અ-વિહડર૩પ્રેમ સહસ ગઐ હા! રાઐ નિજ રિમઇ, માત સુસીમા હા ! પ્રતિષ્ઠિત રાયનેા, ભક્તિ-સ સાચા સાહિબ તેમ—પ્રભુ॰ (૫) પદમ પ્રભુ પરસિદ્ધ હુરરીતિ તેહની હા ! તન-સિરિ એકસી, કાદમ જલસ્યુ અ-વિદ્ધ—પ્રભુ૦ (૬) અચલ અપૂરવ હા ! પદમજિન જાણુઇ,કમલાસનર્સેાભ ત ઋષભસાગર કહે ડર કેહુવા, સદા સહાય કર’ત પ્રભુ॰ (૭) 卐 (૩૧૯) (૧૪–૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન કાંઈ જિનજીનઈ શ્રીજિનજીનઈ, જાણી આણી ભાવસુ' હૈ, સુણિ તું ત્રિભુવન-નાહ! હિય ધરિ કીરી બહુત ઉચ્છાહ મહુલી X Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ગ્રેવીસ ૫૧ બલવંત બાંહ, રાખી જે કરતાંહ લળી લળી હું નમું છે, સાહિબ ! તું સાહ્યો સંબલ, ઉમાહ્યવંછિત પાવસ્યું છે. (૧) કાંઈ મનમાંની મનમાની સેવા સારી માહરી હે, બેલું બેલ બનાય, જગપતિ ! મહેર જણાય, માને મહિમાય, થિર-ચિત સેવક થાય કહણી હશૈ શું કહાય ! દુખ દરિ ગયું છે, હિવ વાર મ લાવે વલિ બતલા વાચા થાંહરી હે(૨) નિશદિન સાહે નિશદિન ચાહે નાહલિયા નામી સ્વામી તોહિ ને હૈ, કાંઈ લાગે મુજ મન રંગ, સેવું જિનવર સંગ, એહ સદા ઉછરંગ માંડેમયા અભંગ, ભવિ ભવિ હું નમું છે, પાલક પ્રતિપાલો નેહ નિહાલે, મટકે મુજને હે (૩) કાંઈ તુમ ધ્યાનંઈધ્યાનઈ રાતિ દીહા જાગી રાગી વાસના હે, કાંઈ સૂત, સુહિણે ઈ પાસ,મિલિએ બારે માસ અહનિસિ એ અભ્યાસ નાયક મહિમ નિવાસ, ઈણ દિલ એહિ આસ, પ્રભુ પાસે રમું છે, ભગવંત! થે ભાખો રસ મૈ રાખો થોહરે આસના હે (૪) કાંઈ ઈસડાને કાંઈ ઈસડાને ! પૂરે પૂર્ણ ૧૪ પાયને ૧૫ હે. Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -૩૫૨ શ્રી ઋષભસાગરજી કૃત ક્તિરસ સરમથ સમી સુપાસ રહિઈ થઈ ખવાસ,૧૬ એહિ શિવસુખ વાસ લછી લીલવિલાસ, સહીયાલ સ્યાબાસ, ઈણ પરિ ઉજમું હું, કાંઈ છિન છિન પલ પલ સફલ ધરી, કરી ઋષભ ગુણ ગાયને હે (૫) (૩૨૦) (૧૪–૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભ-જિન સ્તવન આનનઈંદુ સમ સંભ, ચંદ્રવૃતિ –સમ દેહ–સાહિબજી ચતુરપણે ચિત્ત ચિંતતાં ગુણહ ન લાભું છેહ–સાહિબજી ચંદ્રાંકિત! માહરે ચિત વચ્ચે (૧) અમલ કમલ-દલની પરઈ, પરિમલ-કોમલ પાણિ –સાહિબજી કેમલ કદલદલ જિસી, કાયલતા મેં જાણ—–સાહિબજી –ચંદ્રાંટ (૩) મનમાંä માહરે રહે, હુંસ રહણ હજુર–સાહિબજી દરસણ સાહિબ! દેખતાં, દાલિદ્દ ભાજે દૂરિ–સાહિબજી –ચંદ્ર (3) સાહિબ સનમુખ જેવતાં, ટાઢક પામઈ દેહ–સાહિબજી સાહિબસું ભેદણ ભણી, રાજી મારે મન–સાહિબજી –ચંદ્રાં () ગ્રીષ્મ તપ તપીયા હુતા, સમરે મેઘ મયૂર–સાહિબજી પિયણચંદે ચિંતવૈતિમ પ્રેમ તુમાંસુ પૂર–ચંદ્રા(૫) For Priva Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રાં સ્તવન ચાવીથી પ‘કજમઈ લપટીયા?” ચંદ્ર કેરી ચંદ્રિકા કાંઇ-સાહિમજી ભમરી વાંછૈ સુર કૃતિમ ચિંતનુ ચિતમાંહિ-સાહિબજી-ચંદ્ર૦ એર૧૧ એર પ્રકાસુ’૧૨ કહા કાંય કહ્યા બહુ ચણુ–સાહિબજી સત્ય કહું પ્રભુ ! સાંભલા, દિલમેં તુમ દિન-રયણુ-સા॰ ચંદ્ર૦ અરજ ખેતી અવધારિ નઈ, હવે,પુરીજૈ મન આસ-સાહિબજી મુજ સરિખા જો તારસ્યા,તે કહસ્ય' સ્યામાસ-સા॰ ચંદ્ર॰ બુધ કલ્યાણુસાગર ગુરુ, ઋદ્ધિસાગર ગુરુ શીશ- સાહિમજી ઋષભ કહું કર જોડિન,એ અરજ સુણેા નિસદીસ-સા॰ ચંદ્ર॰ 卐 (૩૨૧) (૧૪–૯) શ્રી સુવિધિનાથ-જિન સ્તવન સુવિધિ ! સુવિધિ વિધવિધ' કરી, શે'ર તેા લાયક લાગે દેવ દાયક છે દિલ વાતરા, જે સેવઇ તુજ પાય સેવ. —માહા પ્રભુજી ! મન મેાહિયેા (૧) ચિતહી માઁઈ નિતહી રહ્ય, યા મૂરતિ મેાહન વેલિ, મન ચિડતા મેટ! માહરી,મોહનજી ! મિટક મેલિ-માહરા નરભવ નિકુલ નવિ હુૌ, કાંઈ અભી નવમા સ્વામી, એનિâૌ અવધાર જન્મ્યા, કહિશૈ છઇ અવસર પામી-માહરા॰ પ્રભુ! કુસુમ-પરાગ તણી પર, જિમ નથૈ સરાવૈ નીર, મહિ' માંખણ જન્મ્યાં મિલિ રહૈ, નીરમાંહિ જિમ ખીર-માહરા મધુકરનૈ મન માલતી, મેાર મિન જિમ મેહ, માનસ માન હુ'સ નઈ૧૦, મીનજીવન નૈ નેહ-માહરા કાક ૧૩ અક ૧૪ કેહુવી ડુબૈ, કાંઈ કોકિલ અને વસંત, શ્રીપતિ૫શ્રીનઈ ૧૬નેહૌ,વચની અથિર મિલ ત– મારા૦ ૨૩ ૩૫૩ Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૫૪ શ્રી હષભસાગરજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ ઈશુપરિ માહરઈ તાહરઈ પ્રભુજીના વચન પ્રમાણ, પારસી પહડઈ નહી, શેતે સુવિધિ સુવિધિના જાણુ–મારા ઋદ્ધિસાગર સેવક પ્રતિ, દેજ સકલ સુખડઈ ધામ, ઋષભસાગર રસ રંગરૂં કરઈ તિકરણ ચરણ પ્રણામ-મા. (૨૨) (૧૪–૧૦) શ્રી શીતલનાથ-જિન સ્તવન અવધારી જે એહ, શીતલ જિનજી! કહું તેહ, તું અંતરજામી માહરઈ કાંઈ જાણી હો શીતલ જિન ! ચતુર સુજાણ, બાંહ૧ અવલંખેર તાહરઈ (૧) મેં કી અવિહડ નેહ, શીતલ. તે સું નેહ, નંદા-નંદ આનંદસ્યું; કાંઈ દી જ હે, શીતલ. સમકિત સુદ્ધ, - સુત સુગ્રીવ શું છંદ સે (૨) બાંહ ગ્રહ્યાંકી લાજ, શીતલ મહારાજ, આજ અમીણી ખાંતિકે કોઈ દી હે, શીતલ દીનદયાલ, સુખ અવિચલ સારી ભાતિક (૩) ભેટયા ચરણુ ભગવંત શીતલ, ભગવંત, તિણ વિરિયાં પ્રભુ ! તાહરા, કાંઈ મિટ ગયા હે, શીતલ મામૂરપ, મન સંદેહા માહરા (૪) દેખ્યા સઘલા દેવ, શીતલ, દલી ન સકઈ દુખ દેહના WWW.jainelibrary.org Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી કાંઈ કીજૈ હા શીતલ તેહની સેવ, જનજનસું નેહ તેહના (૫) જગ જોતાં જગદીશ, ચીતલ॰ જગદીસ, ચિતચાહી તું તું મિલ્ચા, હુૌ ચઢસી હા, શીતલ॰ સહુ પરમાં, તુંહી તુંહી ધ્યાન, શીતલ તુંહી જ્યાંન, ભાવ સહિત તારું ચિત મિલ્યેા (૬) . જ્યુ ચાતક મન મેલા, ગજ સમરે હા, શીતલ મુખરેવા જેમ, મુજ તુજસુ તિમ નેહલેા (૭) તુમ વન ખનન સુહાય, શીતલ॰ ન સહાય, પ્રાણજીવનજી તા૫ભૈ, ૧૧ કાંઈ મીઠા હા, શીત૩૦ મેવા ખાય, ૩૫૫ કહેા નૈ નિમેલી કુણુ ચખૈ (૮) ઋદ્ધિસાગર ગુરુ શીસ, શીતલ સુ જગીસ, ઋષભ-લાખીણી પ્રીતસું કાંઈ પાયા હા શીતલ॰ મન પરતીતિ, સહજ મિથ્યા જિણ મિત્તસુ (૯) ' (૩૨૩) (૧૪–૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ—જિન સ્તવન માહરી લય લાગી તુમ નામÜ—શ્રેયાંસજી, અધિક અધિક ચિત્ત હિત કરી ધારી કાયા કનકસી દેખી—શ્રેયાંસજી, કરહમૈં પૂજણુરી ખરી—માહરી૰ (૧) Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૫૬ શ્રી ઋષભસાગરજી કૃત માહરા સફળ જન્મ હુવા—શ્રેયાંસ, મારા નયન અમન કરી જૈન—શ્રેયાંસ, સ્વામી ! દુઃખ દોહગ દુરગતિ ટરી ભાલે! હૈં પ્રેમઇં ભરી—માહરી૰ (ર) થારે વિષ્ણુ પિતા નામે નીકા—શ્રેયાંસજી, માતા ધન્ય વિષ્ણુ સુંદરી માહરે તે મન અયસી બની—શ્રેયાંસજી, અધિક ન કા થાં ઉપરી~માહરી (૩) માહરે જડિતઘડિત કલોટીપ—શ્રેયાંસજી, માહન મુકુટ સેાભા સીસરી ખડગી લંછન પાએ—શ્રેયાંસજી, નગરી ભલેરી સિ'હપુરી—માહરી॰ (૪) થાંરા મુખકી સુખમા સરસ—શ્રેયાંસજી, ઉવારી॰ ડારુ ઉડુપતિ કાડરી થાંડુરા અંગ-ઉપાંગ લાગૈ એન—શ્રેયાંસજી, દેખતહી દીઠઈ ઠરી~માહરી૦ (૫) થાંહરા ઢોલા એલા↑ એલે૧૧ શ્રેયાંસજી, સુર નર વિદ્યાધર પરી૧૨ ― સા વેલા કર્દિ હૈાસી—શ્રેયાંસજી, ભક્તિરસ થાંહરી દીઠી મીઠી વાણી—શ્રેયાંસજી, ભ્રગતિ કરીજૈ ઇક૧૩ ધરી—માહરી (૬) શે' તેા મેાજ દીયણ મહારાણ—શ્રેયાંસજી, હુÖસ રહૈ બહુ સુણણુરી ગુણુ ગણી રસનારરીમાહુરી૰ (૭) Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩પ૦ સ્તવન ચોવીશી થાહેર નહી કમણT૪ કિણપ વા–શ્રેયાંસજી, જ એમ વિમાસો ઉર પરી મોદક૭ ઓદન આખ્યા દેખ્યાં–શ્રેયાંસજી, ગરજ તિ નવિ કયાસરી–માહરી. (૮) મન પરસન કરી સું–શ્રેયાંસજી, વિશ૧૮ વહેજ બાંહરી થરે વિછુંડણ૯ પલ” ન સુહા–શ્રેયાંસજી, વાત કહું છું પાધરી –માહરી, (૯) થારી ભાવ-ભગતિ પૂજા ગાવૈ–શ્રેયાંસજી, રામગિરી આસાઉરી નિફલી તે ન હવે સેવા–શ્રેયસજી, ભવસમુદ્ર તારણ તરી –માહરી. (૧૦) રદ્ધિસાગર ધરઈ પદવી—શ્રેયાંસજી, પ્રવર પંડિતરાય પૂજારી છે તે ઋષભ તણી ઈચ્છા પૂરો—શ્રેયાંસજી, કાય મન વલિ વાચરી–માહરી, (૧૧) (૩૨૪) (૧૪–૧૨) શ્રી વાસુપૂજ્ય-જિન સ્તવન વાલેસર ! વાસૂવુ પૂજ્યશ્રી વસુપૂજ્યરા, મહરબાન મહારાજ, અધિક અછે સહુ ઉપરી (1) જગત પ્રીતિ એહ રીતિ, ધરતાં હું સહુ કો ધરઇ, પિણ તસ્T પરમેસ! પ્યાર કો કિણ પરઈ? (૨) તું તે નિપટ નિરાગ, રાગી ચિત કિશુવિધિ જઈ, એકણકર કિરતાર તાલ કહે કિણ વિધિ બજઈ (૩) Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી ઋષભસાગરજી મ. કૃત ભક્તિરસ (૪) (૫) નાયક ! તુમચે નામ, સેવક તા અનેિનસ જપઇ, નહી અસવાર નૈ યાદ, ઘેાડા તે! ધાવીપ ધૌ સેવક તેા અહિનિસ જપ, સેવક તા જોચે સહી, મેર કરે' બહુ સાર મેહારઈ તે મન નહી. માલતીન નહી મિન, ભાણુ કે રણકઈ ઝણક ભમરલા, તરફી તરફી મરઈ મીન, નીર ન વેગૈ નિરમલે ગજ ચિત્ત નિત રેવા રે, વાન્ હેવા નહી, ઋષભસાગર તુમ પાય, ડિ અવસર સેવા નહી॰ (૭) (૬) 5 ૩૫૮ (૩૨૫) (૧૪-૧૩) શ્રી વિમલનાથ-જિન સ્તવન સદેશડા વિમલ જિનજીતું—મનડા માહરા, કહિ જૈ જૈ હિ તુ અંતરજામી નૈ રે હાજી, ગુણુગ જ માંનસ્યું તાહરઇમનડા માહરા, વલિ છઈ અમિત હિતુએ', અવસર પાંમિને રે હાજી (૧), વાલેસર સુઈવિવિધ હા—મનડા માહરા સુખ વચન દાઈ કરૈ તુજ પરતીતિ છઇ હાજી, તું તે તિહાં માહારિમપ અછૈ હા—મનડા માહુરા, કાગદ કિસ્સુ રે લિખીજૈ, યા ચિર રીતિ છે હાજી (૨) તે તે છે તુમચા થકા હા—મનડા માહરા, મયા કર‘તા રહુજચેા, કહિન્ટે જોઈન હાજી, નામ તણી નિરવાહન્ત્યા—હા મનડા માહરા, વચન વરગ પ્રભુ ! વહેન્ગેા, આપ સુખ પાયને હાજી,(૩) Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી ૩૫૯ જિનાજીના ગુણ ગહગહે—હ મનડા માહરા, તિમ તિમ આગે ચિતિ, છિણ છિણ અંતરઈ હાજી, એહવે કઈ દીરી નહી–હ મનડા માહરા, કિણ સું બાંધું પ્રીતિ, એહ અત્યંતરઈ-હાજી. (૪) સેવક ગણત્તી વિષધ લેખે લેખવ -હે મનડા માહરા, ચિતરંજન ચિતારઈને હજી, નામ તણું નિરવાહ, ચું કઠિનપણે સ્યું આદર્યો—હે મનડા માહરા, બઈઠા વિસારી નઈ હેજી, દિલસું દિલ લેખવ (૫) નિસપ્રિહી કે હાય રહ્યા–મનડા માહરા, બાંહ બાંહ તુમચી વડાઈ ઈમ કિમ જોઈ હોજી, ગરજ અછઈ અમર ઘણી હો મનડા માહરા, સે સો ભાંતિ સુણાઈ, દુખદંદ ખાઈ જે હોજી(૬) જિન દરસણ જબ દેખસ્યાં–હો મનડા માહા, લેગે પડી તેહ, તે પલ તે ઘડી હોજી, એ આલેચ ૧ અંતરજામીસું અઈ હો મનડા માહરા, ઋષભસાગર સ–સનેહ વિન વીનતડી હજી (૭ (૩ર૬) (૧૪–૧૪) શ્રી અનંતનાથ-જિન સ્તવન અનંત! અનંતી વાતના, ગુણદરીયાજી, ભરિયા થૈ ભરપૂર, દીઠાં દિલ કરી આજી (૧) કિરિયા સઘલી ભાંતિરા, દરસીઆઇ, વસિઆ તુજ ચરિત, મુગતિના રસિયાજી (૨) લસીઆ વિણ–ભૂષણ ભલી, દિલ વસીઆઇ, ખિસિઆર અશુભ કરમ ભરમ સહુ ભિસિઆઇ (૩) Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૬૦ શ્રી ઋષભસાગરજી કૃત (૪) (૫) (૬) હસિયા મુજ અગે! ગઈ, પ્રભુ પસિઆજીજ, વરીઆ અમૃત મેહુ–નેહ મૈં મસિઆજીપ સુણિયા અણુભણીયા ભણ્યા-અતિ સરસીયાજી, ઉપદીસિયા ઈણ રીતિ-કરીઅન ઘસિયાજી સ્યાદવાદ વાણી વદે, ઇમ અસિયાજી, સેા વાતે ભગવત, કરે મુનિ ખુસીજી અરજ ઈસ વિના જિનવરજી, થે' જ રસિયા જી, ચિત્તરંજન ચિત્તર'જી, પ્રભુ શુ' રસિયાજી કરુણાકર કહી વારતા, તે સુ થરસીયાજી પાયા પ્રભુજીના ચરણ, સરણ અતી છરસીયાજી (૮) ચઢસી પ્રમાણૈ સહુ, નાલ સસીયાજી, ઋષભ પ્રભુ પરસાદિ મહાસુખ વિલસીયાજી (૯) (19) 5 (૩૨૭) (૧૪–૧૫) શ્રી ધનાથજિન સ્તલન માહસ મનને સાંસા॰ સગલેટર મિટચેા રે, પાયેા સાહિબ સુધરે સુજ્ઞાન રે—માહરા હિમાની કરસ્યું. તે મન માંનસી ૨, મધુકર મંડપ માલતી પામિનૈ રે, ભક્તિ ત્સ્ય કહસ્ય" તે સુણસી દેઈ કાન ૨. પામૈ પરિરિષ ના સુખપુર ૨ (૧) ત્યુ' ઘટ પ્રગટી જચેાતિ જુઈ જુઈ રે, ઉદયાચલ જાણે ઉબા સૂર ૨. દાયક લાયક પષદ દેખિને રે, હુએ ચિતા અતિ લયલીન ૩ (૨) Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રણ સ્તવન ચોવીશી તે મુખ સરસ દેસન સુણી રે, દાખું નહી અબ ક્રિણ હી સું દીન રે, અરજ કરીશ તે તે અવધારસી રે, સરસી કારિજ વિસવાવીસ રે (૩) રસ ન કરસી કોઈ ગુનોં પડ્યાં રે, કરસી પરસન થઈ નઈ બગસીસ રે (૪) અવગુણ ગુણ કરી સઘલા જાસુસી રે, આંણસી ડી ભગતિ સંતેષ રે પ્રેમ ધરી નઈ પ્રભુજીને પૂછ્યું રે, દુર કરયું સઘલા તનરા દેખ રે આપ તણે ધન મુજનઈ આપસી રે કાપસી કટિક બદ્ધ કિલેસ રે (૫) એાર તણું પરવાહ ન આણપ્યું , સુધરા ૩ સુખરા સુખ વેલસેસિપ રે છે તે સાહિબ કદિય ન સેવિ છે. જેહને ખલિ –ગુલ એકણ ૭ રીતિ રે (૨) સેવા કરતાં મન સાંસે ધરે રે, તેહનઈ રીઝ ન બુઝ ન પ્રીતિ રે ધરમ જિનેસર છેહ ન દાખસી રે, ઈણ મેં નહિ કોઈ મીન મેખ રે (૭) કષભસાગર કહ જિનજી તજીને, અવરસું અવરસું જેડતાં રે કનક કથીર ન હÁ ઈક રેખ રે, માહરા મનને શાંસિ સગલે મિટો રે (૮) Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૬૨ શ્રી ઋષભસાગરજી કૃત ભક્તિ રસ (૩૨૮) (૧૪–૧૬) શ્રી શાંતિનાથ-જિન સ્તવન કાંમિત પૂરણ ચૂરણ ચિંતા વિહરતા અરિહતા હો, સાહિખ શાંતિ જિનેસર, કેવલજ્ઞાન દિનેસર, કાયા ચરચિત કેસર એક જ તુ હી અન્નવેસર,પ્યારા પરમપ્રભુજી ! પરસન હેાજ્યા, એહવા સખત નવી હારે હા, જનની અચિરાના જાયા, નર સુર નાગિદા ગાયા સારી ભાતિ સુહાયા, ભારી મુજ મન ભાયા, પરગટ દરશન પાયા–પ્રભુ (૧) શ્રી વિશ્વસેન સુત થે છે વિદીતા, પવન વાહન –પય નીતા હા સાહિમ કેવલ કાયા. એક જ પ્યારા—પ્રભુજી દિલ ભરિ દિલ કર દરસન દેતા,મહુલા માહરા લેતા હૈ। જનની નર૰ સારી ભારી પરગ૮૦-પ્રભુજી. (ર) ગુણુ સંભારૂં પ્રભુજીના કેતા, તિણુ વિધિ હુતા તેતા હૈા, સાહિબ કેવલ॰ કાયા॰ એક જ૦ પ્યારા—પ્રભુજી વિધિ કરિ આગૈ કિરિયા સહુ અવતાઈ, ઈશુ વિધિ ઢાલી લાઈ હા, જનની॰ નર॰ સારી- ભારી પરગટ પ્રભુજી . (3) કરો અછે અમ કયું કઢિણાઇ, સાહિમ કેવલ કાયા. એકજ ભગત અ ભગત થાંતુ રઈ એકણુ ભાવૈ, યા મનમે અતિ આર્ગે હા યા કુણુશી ચતુરાઇ? હા પ્યારાપ્રભુજી જનની॰ નર૦ સારી॰ ભારી૰ પરગટ૦-પ્રભુજી૦ (૪) * . Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન વીસી ૩૬૩ સેવકની અબ ખબરિપ મના, દીનાનાથ કહાÁ હે, સાહિબ, કેવલકાયા. એક જ પ્યારા-પરગટ પ્રભુજી પરગટ હતા આગે અણુ ગુણ ગાતાં, રીઝંતા લખવાતાં હોય જનની. નર૦ સારી. ભારી. પરગટ –પ્રભુજી(૫) હાથિ પ્રભુજી ને વાત વણતાં, અવર વાતારી વાતો હો સાહિબ૦ કેવલકાયા. એકજ૦ પ્યારાપરગટ ભગત નવાની કાંઈ ભાવરી ભાઈ, કે કલિયુગ વાયલગાઈ હો. જનની, નર૦ સારીબ ભારીપરગટ પ્રભુજી (૬) પ્રભુ પરકાસો ચૂકજ કાંઈકહો કયસી આસાનતા પાઈ? સાહિબકેવલકાયા. એક જ વ્યારા સેવત જાગત તેરે ધ્યાન જ ધ્યાવું, ગાયે તુજ હું ગાવું હો જનની. નર૦ સારી ભારીપરગટ પ્રભુજી (૭) અબકી બેર પ્રભુ મજ ન પાઉં, કહો કુણ જાણ જાવું હો સાહિબ કેવલ. કાયા. એકજ પ્યારા પ્રભુજી, કુડ૧૨ કપટ ધુતારા તાર, અમને કયાંય વિસારે હો જનની. નર૦ સારી. ભારી પરગટ –પ્રભુજી (૮) તારક બિરુદ મનમે સંભારે. તાર્યા છઈ ફિરિ તારે છે સાહિબ કેવલ. કાયા. એકજ પ્યારા પ્રભુજી, ઋદ્ધિસાગર સુશીશ સુખદાઈ વિરડી નહી વરદાઈ હૈ જનની નર૦ સારી ભારી. પરગટ –પ્રભુજી Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી ઋષભસાગરજી કૃત ભક્તિ-રસ ઋષભસાગર કહે સહુ સુખ પાવું, ચરણે લાગી મનાવું હા સાહિમ॰ કેવળ॰ કાયા॰ એકજ॰ પ્યારા પ્રભુજી (૯) ૩૪ (૩૨૯) (૧૪–૧૭) શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન દરસન પ્રાણજીવન ! માહિ દી'ઈ, વિનુ દરસન મેશ્મન ન પત્તીઐ સેવા નિત નિત નવલી કીજઈ, તું તે સાહિબ ! કિમહી ન રીઝ† (૧) હું તેા તેહ, સાહિબ તું સેાઈ, તુમચા કથન' ન લાવ્યા કાઈ પ્રભુજી ! પરસન ન હુૌ તેાઈ, ઈમ નિરવાહ કેતા દિન હાઈ (૨) મૈ તુઝ ઉપિર માંડી મ`ડપ, ઘણૈ થાક કરિ કીજઇ ઘમ'ડ ડાલા હીજો દેસ્યા દંડ, તુમચી વતુ' આંણુ અખંડ (૩) ભગવંત! તુઝન ઈ પાયા ભમતાં, વચન રચન કહો મનગમતાં તે તા સાહિમ સાહી સમતા,માહરઈ છÛ તુઝ ઉપર મમતા ગૌ દાતા ન કહીત, દૈન કહે નટી જાય નચિત્ત આલ ન પૂગÛ કરિ અવસર ચિત્ત, તા થિત તા ઉપર પરતીતિ (૫) વારવાર સ્યુ કહિ હૈ ? કણા,આંપણ તે! એસા હી લહેણા આગલિ-પાછલ ને હુવે દેણા, તેા વચન ખિરુદ ઉપરિ લહુડ્ડા (૬) મેરા મન પ્રભુસે'તી અટકયા, ભેદ ન પાઉં" તુમચા ઘટકા Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૬૫ ઝરણું સ્તવન વીશી તતલિરિયાં હસિ કરિ રે સટકા, વાતારી વાતર તાલ્યાં પટકા (૭) સુરરાય–સુત! તુમહી ન કરણએ તે મઈ કીધી આચરણું ધાર્યા સે હમ તુમ ચિત્ત ધરણા, એ તે પરિ ઈતના કયા કારણ ? (૮) ઈતણું દિન તે વચન ભલાઈ કુંથુનાથ કરી મુઝ કાંઈ પિતાની લાજ વડાઈ દે, અવિચલ પદવી ઋષભ મનાઈ (૯) (૩૩૦) (૧૪–૧૮) શ્રી અરનાથ-જિન સ્તવન સકલ શેભાધર સુંદર મંદિર, ત્રિભુવન મહિમા ઘની જેલ મેં બલિહારી દરશન દી સાનિધદાતા સેવક સાંઈ, અતીસઈદી અતી – બલિ. (૧) તુઝ બાજુ વિના નાં સરઈ સુરિજન, મહર કરી મુજ દી –મ. તુઝ દીઠાંથી દેલતિ હેઈઃખકી રાસિ દહી મેં બલિ૦ તુઝ મન ભરમ ભમ ભરને,તે કાય કમલ કુસમી મેં મહિર નજરિ જે છે મુઝ ઉપર, એડિગ્લૌં નિરવહ – બલિ. (૩) આડી આચૈ લાજ ઘણેરી,કહિ ન શકું કછુ હી – અરિહંત! આપ વિચારી અવસર, તારે બાંહ ગહી – બલિ. (૪) સંત સનેહી સાચે રાઓ,એક તુંહી ચિત હી – Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી ઋષભસાગરજી કૃત ભક્તિ-રસ ન મિટઈ નામ તુઝ જહા સેતી,પ્યારા છે પ્રાંણુથી યા —ી અલિ॰ (૫) અંતર'ગ ખાત કહી અરનાથજી, પૂરેાહી જસ લીન્ગેા-મૈ’૦ ઋષભસાગર તુંહી કીચેા, તિકરણ કરકંઈ સહીજો —મૈ' અલિ॰ (૬) சு (૩૩૧) (૧૪–૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ-જિન સ્તવન ધરી કરી આથક જગીસ-વાલા મારા, સરસ હાઈ પ્રભુજી, મારઈ મનિ ભાઈ પ્રભુજી ! પ્રીતડી પરમ ચતુર તુજ જાણિî, પ્રભુજી ! સેન્યે વિસવાવીસ, વાલા મારા સરસ મેારઈ પ્રીતડી (૧) પ્રભુજી! કૃપા કરી કિકર પ્રતિ, પ્રભુજી! સાચા કહાવા સંત—વાલા કયું અêગસીસ કીધી હુવે, પ્રભુજી ! તે ભાખા થૈ ભગવત વાલા સરસ૰ મેરે॰ પ્રીતડી (૨) પ્રભુજી ! સેવક તા સેવા વિભૈ, પ્રભુજી! ચૂકઈ નહિ લગાર—-વાલા મારા માંગ્યા મુહ મકેાડીને, પ્રભુજી ! આવે કિમ અતિવાર ? વાલા॰ સરસ॰ મેરે પ્રીતડી (૩) પ્રભુજી ! મૌ મુગતિ–પુરી દિૌ, પ્રભુજી ! રીઝઈ સમ-રસ ભાવ—વાલા પ્રભુજી ! અમચી' વિરિયાં' આલસે, Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીશી પ્રભુજી ! કુણુ કહે હાથીને હિર આવ વાલા સરસ મેરે પ્રીતડી (૪) પ્રભુજી ! ખિજમતી કીયાં જે દિચે', પ્રભુજી ! ઈશુ મૈ' ચેા ઉપગાર વાલા॰ પ્રભુજી! યાદ કરી નઇ આપસ',↑ પ્રભુજી ! દેવ સે। દાતાર વાલા॰ સરસ મેરે પ્રીતડી (૫) પ્રભુજી ! સુપન તરઐ સાસતા, પ્રભુજી ! મિલા અછે। મહારાજ-વાલા પ્રભુજી ! તે પણ આયા ઉમહી, પ્રભુજી ! સેવા કાજ— વાલા॰ સરસ॰ મેરે પ્રીતડી॰ (૬) પ્રભુજી! જો આપણાયત જાણુસ્યા, ૧ પ્રભુજી ! તે પૂરવસ્યા આસ–વાલા॰ પ્રભુજી! કેડિ॰લાગા તે કેમ રહે, પ્રભુજી ! દીઐ ૧૧ વિગરિ દ્વિલાસ-વાલા॰ રસ મેરે પ્રીતડી (૯) પ્રભુજી! એ નુખતે મલ્લિનાથજી, ૩}૭ પ્રભુજી ! ઋષભસાગર નિવ ભૂલસી, પ્રભુજી ! એ તુમચા ઉપગાર પ્રભુજી! જો કસ્યેા ધિરે જ્યારવાલા વાલા॰ રસ॰ મેરે પ્રીતડી (૮) (૩૩૨) (૧૪–૨૦) શ્રી મુનિસુવ્રત-સ્વામીનું સ્તવન સુનિસુવ્રત-મહારાજ હે!! તું તે ગરીમ-નિવાજ હા, આજ ન હો ! આજન તા સેા ઈશુ, યુથૈ, શ્યામ સૂરતિ સુખકાર હો, Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૮ બાણભwગરજી કૃત ભક્તિ દેખી જાણ દરબાર હો, વાજ હો! વાર કહું વાલો લગે. (૧) વિકસ્યો પદમ વન પુણ્ય હે, હું હુઓ ધન્ય કૃતપુણ્ય હો! અન્ય જ હો અન્ય ન માંનઇમન વિગે, માહરઈ મનિ અભિલાષ હો! ગિજુતીમે લાખ લાખ હો સાખજ હે! સાખ પુરઈજ કુણ તો પપૈ: જે જાય જસની રાતિહા જસોળે કરઈ હરીભાંતિ હો! ખાંતિજ હો ! ખાંતિ કરી નિત નિત પ્રતિ, માયા રસનીસીર હો ! પ્યાસ બુઝાવણ નીર હો,ધીરજ હો ધીર અછઈમનમેં ઘણી જનમ કૃતારથ કીધ હો ! મુહ માં મુઝન દીધ હો.. લીધ જ હો ! લીધે લાહો નરભવ તણે, હુઓ ન હોતી કેય હો ! તું હોગે તેહવે હાય હો! જેયજ હો જે ૨ હુસૈ આણંદ ઘણા (૪) માહરે પ્રભુ ! સ્યુ મેહ હો ! તેં મેટો મુઝ સંદેહ૧૩ હો! છેહ જ હો! છેહ ધરી કરી ચિત્તમે, ચિતમે તે હું ચેન હો. આછી ભાતિ અન હો! અન જ હો! નિરખી જ તે નિત્ય (પ) તું સંસાર ઐ સાર હો માહરઈ પ્રાણ આધાર હો! પ્યાર જ હો! થાર મ દેજ પર હૌ, એહ અરજ છઈ અમ હો. Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીશી ઋષભસાગર કહૈ તુમ હો ! સમ્મ જ હો ! 5 (૩૩૩) (૧૪–૨૧) શ્રી નમિનાથ-જિન સ્તવન પરતિખ પ્રભુજી સુ... મિલ્યાં, કેઈ સુધરઇ કાજ હો જિનવરજી જાણિનઈં વારુ સદેૌર આલગ ન હૌ વારુ, સમ્મ તુમ્બે સેવક કઐ (૬) સુખદાયક સિરતાજ હો—જિન૦ (૧) અન ઘન નીરસ કથા કી–વારુ, દાખ લિંગ ન હુઐ તેષ હો હુઐ તેષ હો—જિન૦ (૨) પ્રભુ ! કહો કિમ પર કર થકી-વારુ,નખિસી જાયઇ ખાજિ હો વિજયા -સુત તુમ વિનવું–વારુ, માંની જઈં જિનરાજ હો—જિન૦ (૩) ઈમ જાણીનઇં આવીચેા-વારુ, કિરવા તુઝ પાય સેવ હો—જિન॰ અતુલીબલ બલ ફારવી-વાડુ,દેયા મુઝનૈ દેવ હો—જિન૦ તેને કહિ સમજાઇૌ-વારુ, ૨૪ જે હુઠી નિપટ૧૦ અજાણ હો—જિન પ્રભુસ્યું. કિસુ અ છિપાઇયે-વારુ, જાણે! નાણુ પ્રમાણુ હો—જિન૰ (૫) વહી વારુ, વાલહા-વારુ, કીજઇ છઇ કબુલ હો-જિન૰ ને અખિયા તિ ઉરઇ-વારુ, આતમના આધાર હો પ -જિન (૬) Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી ઋષભસાગરજી કૃત ભક્તિ-રસ આપણે। દાસ નિવાજતાં-વારુ, અલવેસર ઈણ વાર હો–જિન, તું કયાવર મતિ જાણુ જો-વારુ, વિશ્વતણા આધાર હા—જિન૰ (૭) abo નમિ ! કિવણાઈ૧૧ મત કરે!–વારુ, પૂરા મનના લાડ હા—જિન૰ સનકી ખાતાં સહુ કરી–વારુ, નિવ રાખી કાંઈ આડ હા—જિન૦ (૮) ઋષભસાગરજી સુખ ઉપને-વારુ, વા કુમતિ કુસંગ હા—જિન॰ 'તરજામી આપસ-વારુ, વરત્યે પરમાનંદ હા—જિન॰ (૯) 5 (૩૩૪) (૧૪–૨૨) શ્રી નેમિનાથ-જિત સ્તવન જાણુ છુ' જિન ! ગુણ ભર્યાં હા ! સાંવલીયા સ્વામી, તાલુ॰ કર્યું પતિ આવું હા રાજિ, સઘલી પિર છાજે તેનૈ હા-સાંવલીયા સ્વામી, દખિખિ કાંઈ દિખાવુ -હા રાજિ, યદુપતિ જુજુઈ જુજુઈ જુગતિ તું જાણે-હા રાજિ, નેમજી ! નયનવલી નવનવલી નિજરિમૈં આૌ –હા રાજિ, પ્રભુ ! મારા ઈમ કિમ મનડા માણૈ હા રાજિ (૧) જગજન મન તુ રજવે-હા સાંવલીયા, અનૈ નિરજન કહાનૈ—હા રાજિ, સેાવન ધરિ નિગ્રંથ તુ હો સાંવલીયા, ચા મનમે અતિ નૈ હો રાજિ યદુ॰ તેમ॰ પ્રભુ॰ ઈ૦(૩) Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી (૩૭૧ આલ બ્રહ્મચારી તે –હો સાંવલીયા, કહિ કિમ સરદહિજૈ –હે રાજિ, ત્રિભુવન પ્રભુતા ભેગી–હે સાવલીયા, તેહી જેગીસર કહી હે રાજિ યદુ નેમિક પ્રભુ ઈમ પ્રભુજી! નવનવલી નવનવલી ભગતિ હું ભાખું–હ રાજિ, પ્રભુજી! નિજ સુખ સુખ લવ ઈક ચાખું –હો રજિ, ભગવંત તાહરઈ બહુ ભગઈ–ો સાંવલીયા અંગઈ રાગ ઉમંગે હે રાજિ, કથન ન માને મૂલથી–હે સાંવલીયા, આપ મતી એક રંગી–હ રાજિ, યદુ નેમ પ્રભુ ઈમ. (૪) તું દાતાર–શિરોમણિ—હો સાંવલીયા નવિ દીધી જાય કેડિ હે રાજિ પારી પિણ રામૈ નહી સાંવલીયા ગતિ મતિ તાહરી ઉંડી–હ રાજિ, યદુ નેમ પ્રભુ ઈમ તેને કોઇ નહી સુપનંતરઈ–હ સાંવલીયા તે કયું કરી અરિ–દલ દલી–દલિયા હે રજિ ' અભિમાંની સિર સેહર_હે સાંવલીયા તું તારઈભદધિ કલિયા–હો રાજિયદુ નેમ. પ્રભુ ઈમ. દસા હું દેખું દેખું હો રાજિ, તાહરી પરિ છાજે તે નૈ– સાવલીયા, ન લહૈ અવર છ માસૈ–હે રાજિ; ; 2ષભ મને રથ પૂર–હે સાંવલીયા હ્યો તાહરઈ તમારો હે રાજિક યદુ નેમ પ્રભુ ઈમ. (૭) Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી ઋષભસાગરજી કૃત ભક્તિ-સ (૩૩૫) (૧૪–૨૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન તારક જિન તેવીસમા, પ્રભુ મારા ! તે સુ' અનંત સુખ પાઉ’જી અવલખ્યા મન આપતું,પ્રભુ મારા ! કહી કહી કાંઈ ખતલાવુ જી તારણુ-તરણ, દુઃખ હરણુ આસપાસ, પ્રભુ મારા ! આતમના આધારજી (૧) એક દેવ તું માહેરે,પ્રભુ મારા! ચિત્ત હૈ અવર ન ચાહુજી અખ હું તુમારી કહાયનૈ,પ્રભુ મારા ! કૌણ તણેા કહવા જી સકલ સ'કટ ભારૈ,વિ તા અનેક છાઐ પાસજી પ્રભુ॰ (ર) અવર૧ધ્રુવ-ધિર ધિર ફ઼િરિ,પ્રભુ મારા ! તુજને કેમ લજાઉં જી ચેા સીસ નમાવી થાં વ્રત,પ્રભુ મારા ! અવર ન કેમ નમાવુંજી સરાસરણ કાંઈ, કરુણાકરણ પ્રભુ પાસજી ! પ્રભુ મારા ! સરણાઈ સાધારજી, પ્રભુ મારા! આતમના આધારજી પ્રભુ॰ આતમ૦ (૩) કુમકુૌ મજ્જન કરી, પ્રભુ મારા ! કાદવ કયુ' મુખિ લાવુંજી ઉતારી કરી ગજ-ખ'ધથી, સૂર પ્રભુ મારા ! વેસર ચઢિકર્યુ. ધાવુ જી આંતમ૦ તારણુ તરણું દુઃખ દલિદ હરણ સ પાસજી, પ્રભુ મારા ! આતમ૦ (૪) તિણુસૂ* સેાભાની હાંનિ હું', પ્રભુ મારા ! સ્થાને જગત હસાજી, કામગવીને છેડિને, પ્રભુ મારા ! ઘરહૈ અજાપતી વાસાઉજી તારણ તરણ પ્રભુ આતમના આધારજી (૫) Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી ૭૭૭ વખત સંગે તું મિલ્યો, પ્રભુ મારા! ભાવ ભગતિ મનિ ભાવું છે ઋષભસાગર કહે ઋદ્ધિ મિલી, પ્રભુ મારા ! ગુણ તે અનિસિ ગાવું તારણ૦ (૬) (૩૩૬) (૧૪–૨૪) શ્રી મહાવીરજિન સ્તવન સિદ્ધિ શિરોમણિ સુરતિ સુંદર, સેવઈ સુર સુરરાય ગુણ સમુદ્ર મહિમા અતિ મટે, જયવંત જગદીસ –વસંત વધારે વીરજી હા. (૧) સમક્તિ તેલ કુલેલ સરસ અતિ, ભાવ ગુલાબ અબીર વયરાગ રુ વિસત હૈ, ઉપસમ રસ તે નીર–વસંત (૨) મન પિચકારી ક્રિયા કુમકુમા, સુરતિ અખંડિત ધાર જ્ઞાન પિટલી ગાઈ હો, કીજે કીજે અશુભ કરમ વેમારી -વસંત. (૩) અષ્ટપ્રકારી પુજા રચા, આણુ આણંદ પૂર સંસાર તણા સંતાપ મિટાવે, દેખિકે પ્રભુ મુખ નૂર-વસંત ડફ ઝાંઝ પખાવજ આવજ, વાવજ તાલ કંસાલ નૃત્ય કરી જે નવ નવા હે, તત્ત છે તારી તાંન રસાલા –વસંત. (૫) ત્રિસલાનંદન ત્રિહુ જગવંદન, આનંદકારી ઍનક સાચો સિધારથ સેવ હે, નિરખિત નિરખિત નિર્મલ નેન–વસંત રકલ સામગ્રી લેઈ ઈણ પરિ, મિલ સારી ભાવ, હિસાગર શિસ ષભ કહે, જે હું અવિચલ પદને ચાવ વસંત(૭) Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી ઋષભસાગરજી ક્ત સ્તવન–વીશી કઠિન શબ્દોના અર્થ ટિપ્પણી સ્તવન ૧૪-૧ ૧. મેં ૨. તુમ તમારા, પ્રસન્ન = આનંદકારી, દર્શન માટે ત્રણે ભુવન પ્યાસી તરસ્યા ઉત્કંઠાવાળા છે, (બીજી ગાથાના પૂર્વાર્ધને અર્થ) ૩. કરુણાના ભંડાર ૪. ઉત્તમ સ્વર્ગ ૫. આળસી ગયા=રીસાણા. ૬. જગતના નાથથી ૭. આજ્ઞાંકિત સેવક. સ્તવન ૧૪-૨ ૧. એક મનથી ૨. એકાગ્રપણે ૩. મન-વચન-કાયાથી ૪. આજ ૫. સેવા ૬. આનંદ ૭. આમ ૮. વિના ૯. ઈંદ્ર ૧૦. જોઈ રહે. તવન ૧૪-૩. પ્રથમ ગાથાના ઉત્તરાર્ધને અર્થ=જિનરાજ છે તે મેં જાણ્યું, તમારી રાજનાદ્ધિ શ્રેષ્ઠ છે. ૧. પ્રેમ, ૨. સાધક ૩. સાધ્ય ૪. વાત ૫. ખોટી ૬. બધાં કારણે એક બાજુ મુક્યા અને કાર્યને પ્રમાણ કરી ચાલ્યા (ચાથી ગાથાને પૂર્વાર્ધ) ૭. For Private Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન વીશી એવી ૮. એવું જ ૯ ભેળપણ ૧૦. પહેલાં તે પ્રીતિ વધારે પછી ઘરે રહે (પાંચમી ગાથાને પૂર્વાર્ધ) ૧૧. મનપસંદ ૧૨. મારા મેં આગળ= સામે ઘણું છે ૧૩. ચિત્તમાં ઘણું ચાહે છે ૧૪. શું તે હજ પ્રેમ કહેવાય કે જે મળે એટલે ગમ્મત કરે અને આંખથી અળગા રે જાય એટલે મન પાછું ફરી આવે ૧૫. વળી પાછા તમને મળવા આવે, જોઈને હે મલકાવે આવી પ્રીતિ હોય છે, જોડાયેલા દિલની આ વીતક-કથા છે (૭ મી ગાથાને અર્થ) ૧૬. ધન્યવાદ ૧૭. ભવનું ભ્રમણ ૧૮. કર્માધીન ૧૯. પણ મારી દશા=ભાગ્ય દશા જાગી લાગે છે કે સુંદર એવા પ્રભુ મને મળ્યા (દશમી ગાથાને ઉત્તરાર્ધ ) ૨૦. તમારા ૨૧. ઉપાસક=સેવક ૨૨. ગુણવાન પુરુષની એ જ સાખ હોય કે તેઓ સેવકને સુખમાં રાખે પણ સુખથી ન દાખે (૧૨મી ગાથાને પૂર્વાર્ધ) ૨૩. જુઠું ૨૪. રાગ ૨૫. કહીને લાલચ કેટલી કરવી શ્રી સંભવ નાથ પ્રભુની સેવા કરે. (૧૬ મી ગાથાને ઉત્તરાર્ધ) સ્તવન ૧૪-૪ ૧. મને ૨. જેવા ૩, દે ૪. મારું ૫. પ્રભુજીની કાયા ૬. ચહેરે છે. પ્રભુજીમાં લાગેલું ૮, બીજે જાય નહીં ૯. ધતૂરાથી ૧૦. મનાવણા=રસ દૂર કરવા કરાતા પ્રયત્ન ૧૧. કેના ૧૨. જોયા વિના અકળામણ થાય ૧૪. એથી ૧૫. શકે ૧૬. વિના Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ છે શ્રી જળસાગરજી કૃત ભક્તિ૧૭. શરમાયેલ ૧૮. લાવણ્ય = કાંતિ ૧૯ શ્વાસ ૨૦. પરસે ૨૧. સુગંધવાળે ૨૨. ઉમંગભરી ૨૩. ઉચિત થાય. તવન 1૪-૫ ૧. તમારે ૨. સેવા માં ૩. આગ્રહ ૪. આપણે, પિતાને પ. વિવેગ ૬. આપે છે. આનંદમંગળ સ્તવન ૧૪૬ ૧. ભેગા થઈ ૨. ભેદભાવ ૩. રાખું છું ૪. પ્રાર્થના કથી પ. બેદરકાર ૬. સારી છે. અંદરના ૮. પિતાનું જેવું નામ છે કે પદ્મપ્રભ = એટલે પદ્મની કાંતિ જેવી =રંગેલી = સંપૂર્ણ પ્રીતિ રાખે છે જ (બીજી ગાથાની ચોથી લીટીને અર્થ) ૯. શરીરની કાંતિ ૧૦. અમૃત ૧૧. ઉપજેલા ૧૨. તે અમૃત ભર્યા મુખમાંથી ૧૩. ભૂલી જવાય છે. ૧૪. હૃદયને ૧૫. લઈને ૧૬. પ્રેમાળ ૧૭. વર્તન કરે ૧૮. ફરી જાય ૧૯ વદનની = મેંઢાની ૨૦. રાત-પદ્ધતિ ૨૧. જમ = યમના વારા = અવસર = મૃત્યુ ૨૨. સુધી ૨૩. નાશ ન પામે તે. ૨૪-૨૫. છઠ્ઠા તીર્થંકર પ્રભુના માતા તથા પિતાનું નામ છે ૨. તે પ્રભુની શરીરના વર્ણ = લાલ રંગ જેવી રીત છે એટલે કે રાગ કરે તેની સાથે રંગાયેલા રહે જેમ કાદવ–પાણી સાથે એકમેક હેાય છે તેમ (છઠ્ઠી ગાથાના ઉત્તરાધને અર્થ) ૨૭. અષ્ટમહાપ્રાતિહાર્યમાંના સિંહાસનના રૂપક તરીકે કમળનું આસન અહીં જણાવ્યું લાગે છે. Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન વીશી Sછે. સ્વતી ૧૪-૭ ૧. ગ્રહણ કર્યો ૨. ઉમંગ ખૂબ થો ૩. મને ૪. મનાવે = રાજ કરે . કરે ૬. દયા છે. સંપૂર્ણ ૮–૯. નેહમટક = સનેહ-નજરથી ૧૦. સૂતાં ૧૧. સ્વપ્નમાં ૧૨. આવા ૧૩. પ્રભુજી ૧૪. પૂર્ણ પુણ્યથી ૧૫. પામીને ૧૬. સેવક. સ્તવન ૧૪-૮ ૧. મુખ ૨. ચંદ્રની જેમ ૩. ચંદ્રની કાંતિ ૪. હોંશિયારીથી મનમાં વિચારતાં ગુણને પાર પામી શકતો નથી. (પ્રથમ ગાથાની બીજી લીટીને અર્થ) ૫. નિર્મલ કમલની પાંખડીની જેમ સુગંધી અને કોમલ જેમના હાથ છે ૬. કેળના પાંદડા જે ૭. મારા મનમાં તમારી સેવામાં રહેવાની હેશ ઘણી છે. ૮. ચંદ્રવિકાશી કમળ ૯. ચંદ્રવિકાશી કમળને ૧૦. આસક્તિ છે. ૧૧. વારંવાર ૧૨. કહેવું. સ્તવન ૧૪-૯ ૧. ઘણી ઘણી રીતે ૨. તમે ૩. દૂર થાય ૪. પાપ ૫. નવ શરાવલામાં ૬. ગેરસ = દુધમાં ૭. મારના ૮. માનસ સરોવર ૯. દિલમાં ૧૦. હસતાં ૧૧. માછલું ૧૨. પાણી ૧૩. ચક્રવાક ૧૪. સૂર્ય ૧૫. વિષ્ણુ ૧૬. લક્ષ્મીને ૧૭–૧૮. આ બન્ને શબ્દ દેશી લાગે છે. સ્પષ્ટ અર્થ સમજાયો નથી. પણ પ્રાયઃ “પરભારું બેદરકારીથી કાઢી નહીં શકાય.” Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૭૮ શ્રી ઋષભસાગરજી કૃત ભક્તિરસ્ટ સ્તવન ૧૪-૧૦ . ૧. હાથ ૨. પકડ્યો ૩-૪. દશમા પ્રભુજીની માતાજીનું પિતાજીનું નામ છે ૫. મહામોટા ૬. જાત જાતના લોક સાથે ૭. મનપસંદ ૮. મૂળ કિનારો ૯. નર્મદા નદી ૧૦. તમારા ૧૧. વિના ૧૨ મીઠા મેવા ખાધા પછી નબળી કોણ ચાખે? (૯ મી ગાથાના ઉત્તરાર્ધને અર્થ) સ્તવન ૧૪-૧૧ ૧. ઉત્કંઠા ૨. તમારા નેત્રાની સારી ગતિ કરીને તમે પ્રેમ ભરી નજરે નિહાળો–જુઓ ૩. તમારા ૪. ચઢીયાતા પ. એનાથી ૬. શુભ . કરડે ચંદ્રને ઓવારી નાંખુ (પાંચમી ગાથાની બીજી લીટીને ભાવાર્થ) ૮. એવી શોભા છે ૯. દુર્લભ ૧૦. ચહેરા ૧૧. ઓવારી જાય ૧૨. સ્ત્રીઓ ૧૩. એક ઘડી ૧૪. ખામી ૧૫. કોઈ ૧૨. હૃદયમાં ૧૭. સારા આનંદદાયી ૧૮. સારી રીતે ૧૯ જુદા પડવાની ૨૦. સમય ૨૧. સીધી-સાદી ૨૨. નાવ. સ્તવન ૧૪-૧૨ ૧. તમારી સાથે ૨. સર્વથા ૩. એક હાથે ૪. - તાલી ૫. દેડીને ૬. અવાજ ૭. ધ્યાન ૮. તડફી તડફીને ૯. નર્મદા. સ્તવન ૧૪-૧૩ ૧. હિતકારી ૨. ગુણને સમૂહ ઉપકાર. ૩. ઘણા - ૪. હિતકારી, ૫. મેટે ચગ્ય ૬. તમારે ખાસ Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાર્વીશી ૩૭: ૭. દૈયા ૮. બેઠેલા=તમારા ચરણામાં–ને કેમ ભૂલી ગયા ? ૯. અમને ૧૦. સકુલ ૧૧, વિચાર સ્તવન ૧૪-૧૪ ૧. શાલતા ૨. ખસ્યા દૂર થયા ૩. દૂર થયા ૪. સ્પર્શ થશે. ૫. મિશ્રિત. સ્તવન ૧૪-૧૫ ૧. સૌંશય ૨. અધેા ૩. સારા ૪. જ્ઞાની ૫. બીજે ખીજે ઠેકાણે ૬. સૂય ૭. કરૂ ૮. વિનતિ ૯. ખુશી ૧૧. પેાતાનું ધન મને આપશે (પાંચમી ગાથાની ત્રીજી લીટીને અ) ૧૨. બાંધેલા ક્રોડા કલેશ કાપશે (પાંચમી ગાથાની ચાથી લીટીને અથ ૧૩. શ્રેષ્ઠ ૧૪ અતિસુંદર ૧૫. વિલાસ કરીશ ૧૬. ખાળ અને ગાળ ૧૭. એક સરખા ૧૮. શકા નથી ૧૯. સેાનું અને કથીર સ્તવન ૧૪-૧૬ ૧. ઇચ્છાને પૂરનાર ૨. પૂજાએલ ૩. કઠાર ૪. મેઘના પાણીની જેમ નીતિવાળા, ૫. સારસંભાળ ૬. કરે છ. પ્રથમ તમે વગર ગુણ ગાયે પ્રકટ થતા અને લાખ વાતે રીઝતા (પાંચમી ગાથાના પૂર્વોદ્ધા અ`) ૮ રીત ૯ દેખાણી ૧૦, વાયરા લાગ્યા કે ૧૧. શી ભૂલ થઇ છે ? ૧૨. ફૂડકપટવાળા ધૂર્તાને તમે તાર્યો તે અમને કેમ વિસાર્યા ? ( આઠમી ગાથાના પૂર્વાર્ધના અથ) Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .. સ્તવન ૧૪-૧૭ સ્તવન ૧૪-૧૮ શ્રી ઋષભસાગરજી કૃત ૧. મારા ૨. વિશ્વાસ થાય ૩. તમારી ૪. આજ્ઞા પ. ર=ગાઢ=પ્રીતિ ૬. ધરાવે છ. જગમાં તે દાતા ન કહેવાય જે દેવાનું કહી નિશ્ચિ ંતપણે ઈન્કાર કરી દે ૮. વારવાર શું કહેવું . કુંથુનાથ પ્રભુજીના પિતાજીનુ નામ ભક્તિરસ ૧. ઘણી-વધારે, સહાયકારી ૩. અતિશય ૪. ઘણા ૫. સ્નેહભરપૂર ૬. કરુણાદૃષ્ટિ છ. ઠેઠ સુધી સ્તવન ૧૪-૧૯ ૧. ભેટ ૨. ઘણું ૩. માડુ' ૪. અમારી ૫. વખતે ૬. પાતાની મેળે છ. પેાતાને ૮. પૂર્ણ કરશેા ૯. આશાએ ૧૦. પાછળ પડેલા ૧૧. આવ્યા વગર સ્તવન ૧૪-૨૦ ૧. માંગવા માટે ૨. ગમતા ૩. વિશ્વાસ ૪. ઉપજાવે ૫. તમારા ૬. વિના છ. યશ વધારનાર ૮. મ’ગળ સમયે ૯. દરેક રીતે ૧૦. પૃથ્વીના ૧૧, હુળસમાન ૧૨. જોવાથી ૧૩. સશય સ્તવન ૧૪-૨૧ ૧. સાક્ષાત્ ૨. સદેશાથી ૩. સેવા ૪. વાઢળા ૫. પાણી ૬. વાત છ. કર્યેથી ૮. હે પ્રભુ ! બીજાના હાથથી પણ સંગત રીતે શી રીતે દૂર થાય, (ત્રીજી ગાથાના પૂર્વાને અ) ૯. શ્રી નમિનાથજીની માતાજીનું નામ ૧૦ સર્વથા ૧૧. કંજુસાઈ Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ૧૪-૨૧ સ્તવન ૧૪૨૩ ૧. તમારી સાથે ૨. તમને ૩. વારંવાર ૪. ઘણી રીતે સ્તવન ચાવીથી સ્તવન ૧૪-૨૪ ૧. બીજા ૨. દેવાના ઘરે ૩. કેશરથી ૪. ખચ્ચર ૫. કામધેનુ=ગાય ૬. મકરીને ૩૮. ૧. ચહેરા ર. વિશિષ્ટ ગીતા ૩. નાશ ૪. અતિશય= ઘણા પ. ઉમંગ=ઉત્કંઠા Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી ઉદયરત્નજી મહારાજ કૃત સ્તવન–ચે વીશી TI T11 [૧૫] (૩૩૭) (૧૫–૧) શ્રી રૂષભદેવ-જિન સ્તવન (વાર વાર રે વીઠલ વંશ મુને તે ગમે રે–એ દેશી.) મરૂદેવીને નંદ માહરે, સ્વામી સાચો રે શિવ-વધૂની ચાહ કરે છે, એહને યાચે રે—મરૂ૦ (૧) કેવલ કાચને કુંપા જેહ, પિંડ કાચો રે સત્ય સરૂપી સાહિબે એહને રંગે રાચે રે—મરૂ૦ (૨) યમરાજાના મુખડા ઉપર, દેઈ તમારો રે અમર થઈ ઉદયરત્ન, પ્રભુ શું, મિલી માચે રે–મરૂ૦ Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૯૮૩ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી ૩૮૩ (૩૩૮) (૧૫-૨) શ્રી અજિતનાથ-જિન સ્તવન વિષયને વિસારી, વિજયાનંદ વંદે રે આનંદ– પદને એ અધિકારી, સુખને કદ રે—વિષય(૧) નામ લેતાં જે નિશ્ચ ફેડે, ભવને ફેદ રે જનમ-મરણ–જરાને ટાળી, દુખનો દંદ રે–વિષય) (૨) જગજીવન જે જગજયકારી, જગતી ચંદે રે ઉદયરત્ન પ્રભુ પર–ઉપગારી, પરમાનંદે રે–વિષય. (૩) (૩૩૯) (૧૫-૩) શ્રી સંભવનાથ-જિન સ્તવન દીન-દયાકર દેવ, સંભનાથ દીઠે રે સાકરને સુધાથકી પણ, લાગે મીઠે રે–દીન. (૧) ક્રોધ રહ્યો ચંડાળની પરે, દૂર ધીઠે રે અજ્ઞાનરૂપ અંધકારને હવે, વેગ ની રે–દીન. (૨) ભલી પરે ભગવંત! મુને, ભગતે તૂઠે રે ઉદય કહે માહરે, આજ દૂધે મેહ વૂડે રે–દીન. (૩) (૩૪૦) (૧૫–૪) શ્રી અભિનંદન-જિન સ્તવન સિદ્ધારથાના સુતના પ્રેમે, પાય પૂજે રે દુનિયામાંહિ એહ સરિ, દેવ ન દુજે રે–સિદ્ધા. (૧) મેહરાયની ફેજ દેખી, કાં તમે પૂજે રે ? અભિનંદન એઠે રહીને, જે રે બૂઝે રે–સિદ્ધા, (૨) શરણાગતને એ અધિકાર, ભૂઝ બૂઝે રે ઉદય પ્રભુશું મળી મનની, કરીયે ગુઝે રે–સિદ્ધા. (૩) Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી ઉદયરત્નજી મ. કૃત ભક્તિ (૩૪૧) (૧૫-૫) શ્રી સુમતિનાથ-જિન સ્તવન સુમતિકારી સુમતિ વારૂ, સુમતિ સેવે રે કુમતિનુ' જે ભૂલ કાપે, દેવ-દેશ રે—સુમતિ૦ (૧) ભવ જંજીરના અંધ કે ભાંગી, દેખતાં ખેવા રે દરસન તેહનું દેખવા મુહુને, લાગી ટેવે રે—સુમતિ॰ (૨) કાડિ સુમ’ગલકારી, સુમગલા-સુત એહવા રે ઉદય-પ્રભુ એ મુજરા મ્હારા, માની લેવા રે—સુમતિ॰ $.. 5 (૩૪૨) (૧૫-૬) શ્રી પદ્મપ્રભ—જિન સ્તવન લાલ જાસૂના ફૂલસા વારૂ, વાન દેહને ૨ ભુવન–માહન પદ્મપ્રભ નામ જેહનેા રે-લાલ૦ (૧) એાધિબીજ વધારવા જેમ, ગુણ મેહતા રે મન-વચન-કાયા કરી હું, દાસ તેહને રે—લાલ૦ (૨) ચંદ ચકારપરે તુને ચાહું, ખાંચેા નેહુના રે ઉદય કહે પ્રભુ ! તુમ વિષ્ણુ નહી, આધીન કેહને રે—લાલ (૩) 6 (૩૪૩) (૧૫-૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન સુપાસજી તાહરુ' મુખડુ' જોતાં, રંગ ભીના રે જાણે પકજની પાંખડી ઉપર, ભ્રમર લીનેા રે—સુપાસ હેત ધરી મેં તાહરે હાથે, દિલ દીના ૨ મનડીમાંહિ આવ ! તું માહન ! મેહેલી કીના રે–સુપાસ॰ Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૮૫ ઝરણું સ્તવન વીશી ૨૮૫ દેવ બીજે હુ કે ન દેખુ, તુજ સમીને રે ઉદયરત્ન કહે મુજ પ્રભુ એ છે નગીને રે-સુપાસ(૩) (૪૪) (૧૫-૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભ-જિન સ્તવન ચંદ્રપ્રભના મુખની સોહે, કાંતિ સારી રે, કેડિ ચંદ્રમા નાખું વારી,હું બલિહારી રે–ચંદ્રવ (૧) શ્વેત રજતસી તિ બિરાજે; તનની તાહરી રે, આસક થઈ તે ઉપર ભમે, આંખડી માહરી રે–ચંદ્ર (૨) ભાવ ધરી તુજને ભેટે, જે નર ને નારી રે, ઉદયરત્ન પ્રભુ પાર ઉતારે, ભવજલ તારી રે-ચંદ્ર (3) (૩૪૫) (૧૫–૯) શ્રી સુવિધિનાથ-જિન સ્તવન સુવિધ-સાહિબ શું મન માહરૂં, થયું મગન્ન રે, જિહાં જેવું તિહાં તુજને દેખુ, લાગી લગન રે–સુ(૧) મનડામાં જિમ માર ઈ છે, ને ગાજે ગગન રે ચિતડામાં જિમ કેઈલ ચાહે,માસ ફગન્ન રે–સુવિધ. (૨) એવી તુજશું આસકી મુને, ભરૂં ડગન રે, જોર જસ ફોજને તું, એક ઠગન રે–સુવિધિ. (૩) પંચ ઇંદ્ર રૂપ ચુને જે, કરીય નગન રે, ઉદયરત્ન પ્રભુ મિલી તે શું, ખાય સેગન રે–સુવિધિ (૪) Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી ઉદયરત્નવિજ્યજી કૃત ભક્તિ-રસ (૩૪૬) (૧૫-૧૦) શ્રી શીતલનાથ-જિન સ્તવન શીતલ શીતલનાથ સેવે। ગવ ગાળી રે, se; ભવ દાવાનળ ભજવાને, મેઘમાળી રે—શીતલ૦ (૧) આશ્રય રૂંધી એક બુદ્ધિ, આસન વાળી રે. સ્યાન એહનું મનમાં ધરે, લેઈ તાળી ૨—શીતલ૦ (૨) કામને ખાળી કોષને ટાળી, રાગને રાખી રે, ઉદ્ભય-પ્રભુનું' ધ્યાન ધરતાં, નિત દિવાળી રે—શીતલ૦ (૩) (૩૪૭) (૧૫–૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ-જિન સ્તવન મૂર્તિ જોતાં શ્રેયાંસની, માહરૂ મનડું મેહયુ' રે, ભાવે ભેટતાં ભવના દુઃખનું, ખાંપણ ખાયું રે—મૂતિ (૧) નાથજી ! માહરી નેહની નિજરે, સાહમું જોયુ કે, મહિર - લહિ મહારાજની મે' તેા પાપ ધોયુ રે—મૂત(ર) શુદ્ધ સમક્તિ રૂપ સમક્તિ રૂપ શિવનુ, બીજ એલ્યુ રે, ઉદયરત્ન પ્રભુ પામતાં, ભાગ્ય અધિક સાહયુ રે—મૂરતિ(૩) 卐 (૩૪૮) (૧૫–૧૨) શ્રી વાસુપૂજ્ય સ્વામી—જિન સ્તવન જૂએ જૂએ રે જયા-નઃ જાતાં હર્ષી થયે રે સુરગુરૂ પણ પાર ન પામે, ન જાય કહ્યા રે-જૂઆ૦(૧) ભવ-અટવીમાં ભમતાં બહુ કાળ ગયેા રે, કાઈ પુણ્ય-કલાલથી અવસર મે, આજ લહેા રે આ૦ (૨) Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮૭ ઝરણાં સ્તવન ચેવીશી શ્રીવાસુપૂજ્યને વાંદતા, સઘળાં દુઃખ દહયા રે, ઉદયરત્ન પ્રભુ અંગી કરીને બાંહિ ગ્રહ્યો છે—જૂઓ (૩) (૩૪) (૧૫–૧૩) શ્રી વિમલનાથજિન સ્તવન વિમલ ! તાહરૂં રૂપ જોતાં, રઢિ લાગી રે દુખડાં ગયાં વીસરીને, ભૂખડી ભાગી રે -વિમલ૦ (૧) કુમતિએ માહરી કેડ તજી, સુમતી જાગી રે ક્રોધ માન માયા લેભે, શીખ માગી રે—વિમલ૦ (૨) પંચ વિષય-વિકારને હવે, થયા ત્યાગી રે ઉદયરત્ન કહે આજથી, હું તે તાહરે રાગી રે–વિમલ૦ (૩૫૦) (૧૫–૧૪) શ્રી અનંતનાથ–જિન સ્તવન અનંત! તાહરા મુખડા ઉપર વારી જાઉં રે મુગતની મુને મેજ દીજે, ગુણ ગાઉં રે–અનંત. (૧) એકરસો હું તલસું તુંને, ધ્યાન ધ્યાઉં રે, તુજ મિલવાને કારણે તાહરે, દાસ થાઉં રે–અનંત ભજન તાહરા ભવ-ભવે, ચિત્તમાં ચાહું રે ઉદયરત્ન પ્રભુ જે મિલે તે, છેડે સાહું રે–અનંત, (૩૫૧) (૧૫–૧૫) શ્રી ધર્મનાથ-જિન સ્તવન વારૂપે વાહલા ! વારુ તું તે, મેં દિલ વાહી રે મુજને મેહ લગાડ પોતે, બે–પરવાહી રે–વારૂ૦ (૧) હવે હું હઠ લેઈ બેઠો, ચરણ સાહી રે કણીપેરે મહેલાવશે ? કહેને ઘો બતાઈ રે–વારૂ૦ (૨) Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૮૮ "શ્રી ઉદયરતનજી કૃત ભક્તિરસ કેડ ગમે જે તુજશું, કરૂં ગહિલાઈ રે તે પણ તું પ્રભુ ધર્મ ધારી, નિવાહી રે–વારૂ૦ (૩) તું તાહરા અધિકાર સામું, જેને ચાહિ રે ઉદય પ્રભુ ગુણહીનને તારતાં, છે વડાઈ રે–વારૂ૦ (૪) (૩૫ર) (૧૫-૧૬) શ્રી શાંતિનાથ-જિન સ્તવન પિસહમાં પારેવડે રાખે, શરણ લેઈ રે તન માટે જીવાડ અભયદાન દેઈ —પોસહ૦ (૧) અનાથ જીવને નાથ કહાવે, ગુણને ગેહી રે તે મુજને પ્રભુ! તારતાં કહે, એ વાત કેહિ રે ? પિસહ૦ ગરીબ-નિવાજ! તું ગિરૂઓ સાહિબ, શાંતિ સનેહી રે ઉદયરત્ન પ્રભુ! તુજશું બાંધી, પ્રીત અ–છેહી રે–પસહ૦ (૩૫૩) (૧૫–૧૭) શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન વાઈવાઈ રે અમરી વિણ વાજે, મૃદંગ રણકે રે ઠમક પાય વિષુવા ઠમકે, ભેરી ભણકે રે–વાઈ. (૧) ઘમઘમઘમ ઘુઘરી ઘમકે, ઝાંઝર ઝમકે રે નૃત્ય કરતી દેવાંગના, જાણે દામિની દમકે રે–વાઈ. (૨) દીદી કિંદો ટૂંદભિ વાજે, ચૂડી બલકે રે ફૂદડી લેતાં ફૂમતી ફરકે, ઝાલ ઝબૂકે રે–વાઈ (૩) કંથે આગે ઈમ નાચ નાચે, ચાલને ચમકે રે ઉદયપ્રભુ બધિબીજ આપે, ઢેલને ઢમકે રે–વાઈ (૪) Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી (૩૯૪) (૧૫–૧૮) શ્રી અરનાથ-જિન સ્તવન અરનાથ ! તાહરી આંખડી, મુજ કામણ કીધું રે એક લહેજામાં મનડું માહરૂં, હરી લીધું રે–અર૦ (૧) તુજ નયણે વયણે માહરે, અમૃત પીધું રે જન્મ–જરાનું જેર ભાગ્યું, કાજ સીધું રે ?–અર૦ (૨) દુરગતિનાં સરવે દુઃખનું હવે, કાર દીધું રે ઉદયરત્ન–પ્રભુ ! શિવપંથનું મેં, સંબળ લીધું રે–અર૦ (૩૫૫) (૧૫–૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ-જિન સ્તવન તુજ સરીખે પ્રભુ! તું જ દીસે, જોતાં ઘરમાં રે અવર દેવ કુણ એહવે બળીયે, હરિહરમાં રે–તુજ (૧) તાહરા અંગનો લટકો મટકો, નારી નરમાં રે મહીમંડલમાં કોઈ નાવે, માહરા હરમાં તુજ (૨). મલ્લિજિન આવીને માહરા, મનમંદિરમાં રે ઉદયરત્ન પ્રભુ! આવી વસે, તું નિજરમાં રે–તુજ. (૩) (૩૫૬)(૧૪–૨૦) શ્રી મુનિસુવ્રતસ્વામી-જિન સ્તવન મુનિસુવ્રત–મહારાજ માહરા, મનને વાસી રે આશા દાસી કરીને થશે, તું ઉદાસી રે–મુનિ(૧) મુગતિ-વિલાસી તું અ-વિનાશી, ભવની ફાંસી રે ભાંજીને ભગવંત થયે તું ! સહજ વિલાસી રે–મુનિ (૨) ચૌદ રાજ–પ્રમાણ લેકાલેક–પ્રકાશી રે ઉદયરત્ન પ્રભુ અંતરજામી, જાતિ વિકાસી –મુનિ Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી ઉદયરત્નજી કૃત ભક્તિ-રસ (૩૫૭) (૧૫–૨૧) શ્રી નમિનાથ-જિન સ્તવન નમિ નિરંજન નાથ નિર્મલ, ધરૂં યાને રે સુંદર જેહનું રૂપ સેહે, સેવન વાને રે–નમિ. (૧) વેણ તાહરા હું સુણવા ૨સી, એક તાને રે નેણ માહરા રહ્યાં છે તરસી નિરખવાને–નમિ. (૨) એક પલક જે રહસ્ય પામું, કોઈક થાને રે હું તું અંતરમે હળીમળું, અભેદજ્ઞાને રે–નમિ. (૩) આઠ પહોર હે તુજ આરાધું, ગાવું ગાને રે ઉદયરત્ન પ્રભુ! નિહાલ કીજે, બોધિદાને રે–નમિ, (૩૫૮) (૧૫–૨૨) શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન બેલ બેલ રે પ્રીતમ ! મુજશું, બેલ! મહેલ અટે રે પગલે પગલે પીડે મુજને, પ્રેમને કાંટે રેબેલ૦ (૧) રાજીમતી કહે છેડ છબીલા ! મનને ગાંઠે રે જિહાં ગાંઠો તિહાં રસ નહિં જિન શેલડી સાંઠો ૨–બલ૦ નવ-ભવને અને આપને નેમજી! નેહને આંટે રે છે કિમ ધોવાય ? જાદવજી! પ્રીતનો છોટે રે–બેલ નેમ-રાજુલ બે મુગતિ પોહતાં, વિરહ નાઠો રે ઉદયરત્ન કહે આપ ને સ્વામી, ભવને કાંઠો રે–એલ (૪) (૩૫૯) (૧૫–૨૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન ચાલ ચલ રે કું અર! ચાલ તાહરી, ચાલ ગમે રે. તુજ દીઠડા વિના મીઠડા માહરા, પ્રાણ ભમે રે–ચાલ૦ Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી ખેાળામાંહિ પડતું મેહલે, રીસે ક્રમે રે માવડી વિના આવડું ખું,કુણ ખમે રે ? —ચાલ૦ (૨) માતા વામા કહે મુખડુ... જોતાં, દુખડાં શમે રે લળીલળી ઉદયરત્ન પ્રભુ! તુજને નમે રે—ચાલ૦ (૩) (૩૬૦)(૧૫-૨૪) શ્રી મહાવીરસ્વામી—જિન સ્તવન આવ ! આવ રે ! માહરા મનડા માંહે, તુ છે. પ્યારા રે હરિ-હરાદિક દેવહૂંતી, હું છું ત્યારે રે—આવ૦ (૧) અહે। મહાવીર ! ગંભીર તું તે, નાથ માહરે રે હું નમું તુને ગમે મુને, સાથ તાહરા રે—આવ૦ (૨) સાહી સાહી રે યીઠડા હાથ માહરા, વૈરી વારા રે ઘે ઘેરે દન દેવ ! મુને, ઘેને લારા રે—આવ૦ (૩) તું વિના ત્રિલેાક મે` કેનેા, નથી ચારા રે સંસાર–પારાવારના સ્વામી,આપને આરે રે—આવ૦ (૪) ઉદયરત્ન પ્રભુ જગમે' જોતાં તું છે તારા રે તાર તાર રે મુને તાર તું,સંસાર સારા રે—આવ૦ (૫) ૩૯૧ Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ T श्री वर्धमान स्वामीने नमः શ્રી જિનવિજયજી કૃત સ્તવન–વીસી [૧૬] (૩૬૧) (૧૬–૧) શ્રીરૂષભદેવ જિન સ્તવન | (દેશી વારી રંગ-ઢોલણા) નાભિ-નરેશર–નંદના હો ! રાજ!, ચંદન શીતલ વાણી – વારી મારા સાહિબા ! દેવ દાનવ વિદ્યાધરા હે ! રાજ,સેવે જેડી પાણી-વારી શુદ્ધાતમબળ–મેગા હે ! રાજ! મેહ-મદન કરી ઘાત–વાર રાજ લી તેં આપણે હે ! રાજ ! પરમાનંદ વિખ્યાત–વારી (૨) ધર્મચક્રી વિચરે જહાં ! હે ! રાજ ! કનક કમળ હવે પાય–વારી. Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું - સ્તવન ચોવીશી યણ સવાસો મંડળે હે ! રાજ! રેગાદિક નવી થાય–વારી. (૩) ચરણ –નૃપતિની નંદિનીપહેરાજ ! કેવળ–કમળ નાર–વારી, વીતરાગતા–મહેલમાં હો ! રાજ! વિલસે જગદાધાર-વારી, ઈમ ચઉ અતિશય અલંકજ હો ! રાજ ! સાહબ જગ–સુલતાન–વારી, ખિમાવિજય કવિ જિન કહે! હો ! રાજ ! દીજે સમક્તિ–દાન–વારી. (૫) (૩૬૨) (૧૬-૨) શ્રી અજિતનાથ-જિન સ્તવન અજિત જિનેસર ! વાલ હાં રે હાં. અવર ન આવે દાય–નીકેર–સાહિબા પંચામૃત ભેજન લહી રે હાં, કહો! કુણુ કુકસરખાય? નીકે૦ મધુકર મેહ માલતી રે હાં, કબહી કરીરજ ન જાય–નીકેટ રાજમહાલતી રે હાં,કંકર ચંચુ ન ખાય–નીકે ગંગાજળ કીડા કરે રે હાં, છીલરજળકિમ હાય? નીકે સતી નિજ નાહને છોડીને રે હાં, પરજન હૃદય ન થાય-નીકે. (૩) કલ્પતરૂ કાયા તજી રે હાં,કુણ જાયે બાવળ છાય ? નીકે શ્યણ-ચિંતામણ કર છતાં રે હાં, કાચન તાસ સુહાય–નીકે. (૪) Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૯૪ શ્રી જિનવિજયજી કૃત ભક્તિરસ તિમ પ્રભુ-પદકજ છોડીને રે હાં,હરિ–હર નામું ન શીશ–નીકે પંડિત ક્ષમાવિજય તણે રે હાં, કહે જિનવિજય સુશીષ-નીકે(૫) (૩૬૩) (૧૬-૩) શ્રી સંભવનાથ–જિન સ્તવન (કંકણે મેલ લી–એ દેશી) સંભવ ભવ-ભયભંજણે રે–જિનજી માંહ્યી ને મદનવિકાર-દિલડે વસી રહ્યો જનમ થકી પણ જેહનાં રે–જિનજીવ અનોપમ અતિશય ચાર—દિલ૦ (૧) પ્રદર ન હૈયે કદા રે—જિન. અદ્ભુત રૂપ સુ-વાસ–દિલ૦ કાયા જેહની એહવી રે–જિનજી, રેગ ન આવે પાસ–દિલ૦ (૨) આહાર કે દેખે નહીં રે–જિનજી, રુધિર ગોખીર સમાન–દિલ૦ શ્વસોશ્વાસ સુખે લહે રે–જિનજીક, કમળ સુગંધી પ્રધાન–દિલ૦ (૩) આઠ કરમના નાશથી રે–જિનજી, પામી અડગુણ સિદ્ધિ–દિલ સાદિ-અનંતે ભોગવે છે–જિનજી, કેવળ-કમળા રિદ્ધિ–દિલ૦ (છે. જિતારિ–નૃપનંદને રે–જિનજી, અંતર અરિ કરે ઘાત-દિલ. Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન વીશી રમ તેહમાં કે અચરિજ નહિ રે જિનજી, ઉત્તમ કુળ અવદાત–દિલ૦ (૫) સુપનમાંહી પણ સાંભરે રે–જિનજી, સાહિબરે દીદાર-દિલ. પંડિત ક્ષમાવિયતણે રે–જિનજી, કહે જિન દીલ આધાર–દિલ૦ (૬) (૩૬૪) (૧૬-૪) શ્રી અભિનંદન સ્વામી-જિન સ્તવન (દેશી-હમીરીયાની) અભિનંદન જિનવર સુણે, એલંભે અરદાસ–સનેહી છાંડંત દિમ છૂટશે, કરશે નેહ દિલાસ–સનેહી * અભિનંદન ! અવધારિયે ઈમ દિન કેતા ચાલચે, મૌન કર્યો મહેરબાન–સનેહી હજે હસી બેલાવીયે, જિમ અમ વાધે વાન – સનેહી અભિ૦ (૨) તારક બિરૂદ ધરાવ, તેં તારયા સુપ્રસિદ્ધ–સનેહી તે પ્રભુ! હું કિમ વીસરો, અથવા તિણે કાંઈ દીધ – સનેહી અભિ૦ (૩) લેક–સ્વભાવે દેખતાં, ઈમ ન સરે મુજ કાજસનેહી દાસત્વભાવે જે ગિણે, એતલે પામું રાજ–સનેહી અભિવ કરૂણાનિધિ કહીયે કિયું, જાણે મને ગત ભાવ—સનેહી ખિમાવિજય કવિ જિન કહે, કીજીયે સુગુણ-જમાવ –સનેહી–અલિ૦ (૪) Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ મ શ્રી જિનવિજયજી કૃત ભક્તિ-સ (૩૬૫) (૧૬-૫) શ્રી સુમતિનાથ-જિન સ્તવન ( ગુજરા ચાને જાલિમ જાણી એ દેશી.) સુમતિ–જિજ્ઞેસર ! સાંભળ વિનતિ, રાખેા આપ હજૂર? સુગુણુા સાહિબ ! શ્યુ' કહીયે ઘણું, દુશમન કીજે દૂર સુમતિ-જિણેશ્વર ! સાહિબ ! સાંભળેા॰ (૧) પુણ્ય પસાથે હા પામીયે, સાહિબ ! તુમ સરીખાની સેવ હવે ન છોડુ' તુમચારપાઉલા, કાજ સરયા વિષ્ણુ દેવ——સુમતિ (૨) આશ ધરીને અહ–નિશિ એલગુY,આગળ ઉભેા જોડી હાથ તેહુને નિપપ જ નાકારો કરો, ભલે! નેહુ જગનાથ —સુમતિ (૩) જેડ પેાતાના કરી લેખવે, તેહશુ... મિલિયે હો ધાય તેહ સાજન હો શ્યા કામના ? કામ પડયે બદલાય —સુમતિ॰ (૪) જન-મનવ છિત-પૂરણ સુરમણિ, સમરથ તું જિનરાય પડિત શ્રી ગુરૂ ક્ષમાવિજયતણા, જિનવિજય ગુણગાય —સુમતિ॰ (૫) R (૩૬૬) (૧૫-૬) શ્રી પદ્મપ્રભ જિન સ્તવન (ચંદ્રપ્રભની ચાકરી રે-એ દેશી) પદ્મપ્રમ ભાગળ રહી હૈં, સાહિબ ! કહિયે નિજ વીતક અવદાત–જિનેસર સાંભળેા ૨, Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન વીસી અવિરતિ શું રંગે રગેરે સા સેવ્યા પાંચ નેતજિ. મૂઢપણે નવિ પારખી, સાર સુગુરૂદેવ–ધમની સેવ-જિ. નિગુણ ગુણી–મચ્છર પણેરે,સાહન ટલી પરનિદાની ટેવ.જિ પાંચે આશ્રવ આદર્યારે,સારા કીધે શ્યાર કષાયને પિષ,જિ. વિકથાને ગોરવ વસેરે, સાવ ન ધર સંતાને સંતોષ—જિ. કપટે કિરિયા આચરી, સાથ ન દિયાં મુનિવર દાન–જિને ધર્મકથા મન રંજવારે, સાવ બગ પરે કીધાં ધ્યાન–જિન. વાદ નિમિત્ત વિદ્યા ભણી, સા થાપ્યાં ધર્મ વિરોધ–જિને કુમતિ કુનારી સંગતેરે, સારા ન કરી આતમ શેધ–જિન, મુજ કરણી જે જોય રે, સાર તે કિમ થાશ્વે કામ? ઉત્તમ જળધરસારિબાર, સારા ન ગણે ઠામ-કુઠામ-જિન પરઉપગારિ-શિરેમશું રે, સા તુમ સમ કુણ જગમાંહી-જિ. ક્ષમાવિજ્ય ગુરુરાયને રે, સારા સેવક જિન ગ્રહ્યો બાંતિ–જિન. (૭) (૩૬૭) (૧૬–૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (અંબખડાની–એ દેશી) શ્રી સુપાસ–જિન સ્વામીજી, સુણ હો સેવક વાત–સલૂણે સાહિબા તુમ ગુણ રંગ ઝકળમેં, રંગાણું હમ ઘાત–સ (૧) હમ મધુકર તુમ માલતી, હમ અકેર તુમ ચંદ–સ. હમ ચકવા તુમ દિનપતિ હમ પ્રજ તુમ –સુનરિદ–સવ હમ મયૂર તુમ જલધરૂ, હમ મચ્છા તુમ નીર-સ તુમ શાસન શુભ બાગમેં, ખેલે હમ મન કીર–સ Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી જિનવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ હેમ એરાવણ તુમ સુરધણી,હુમ ખગપતિપતુમ કાહાન-સ૦ સમરી સમરી તુમ નામકેાં, હુમ ગાયન કરે ગાન—સ૦ ઐસી હમ તુમ પ્રીતડી,ચિર નદી યુગ કાર્ડિ—સ પૉંડિત ક્ષમાવિજયતા, કવિ જિન કહે કર જોડી-સ૦ ver 解 (૩૬૮) (૧૬–૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભ–જિન સ્તવન ( ચેાવનીયાના લટકા દાહ્ડા ચાર જો-એ દેશી.) હારે! મારે ! ચંદ્રવદન જિન ચદ્રપ્રભુ જગનાહ જે, દીઠો મીઠો ઈચ્છા જિનવર આઠમા ૨ લાહાર૦ મનડાના માનીતે પ્રાણ—આધાર જો, જગ—સુખદાયક જંગમ-સુરશાખો`સમારે લેા—હાંરે૦ (૧) શુભ આશય ઉદયાચળ સમક્તિ સૂર જો, વિમલદશા પૂરવદેિશે ઉગ્યા દ્વીપતારે લે!—હાંરેમૈત્રી મુદિતા કરૂણા ને માધ્યસ્થ જો વિનય વિવેક સુલ’છન કમળ વિકાસતા રે લેા—હાંરે (૨) સહણ્ણા અનુમેાદ પરિમલ પૂર જો, પરછાચા મન-માનસસર અનુભવ—વાયરે રૈ લા—હાંરે ચેમન ચકવા ઉપશમ સરવર નીર જો, શુભમતિ ચકવી સંગે રગ-રમણુ કરે રે લેા-હાંરે૦ (૩) જ્ઞાનપ્રકાશે નયણુડલાં મુજ દાયો, જાણેરે ખટ દ્રવ્ય સ્વભાવે થાપણે ૨ લા—હાંરે જડ–ચેતન ભિન્નાભિન્ન નિત્યાનિત્ય જો, રૂપી-અરૂપી આદિસ્વરૂપ આપાપણે રે લે—હાંŘ૦ (૪) d Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન વીશી ૩૦ ૩૯૯ લખ ગુણદાયક લખમણ-રાણી નંદ જે, ચરણસરૂહ સેવા મેવા સારિખી રે લ–હાંરેપંડિત શ્રીગુરુ ક્ષમાવિજ્ય અપસાય, મુનિ જિન જપે જગમાં જતાં પારખી રે –હરે. (૫) (૩૬૯) (૧૬-૯) શ્રી સુવિધિનાથ-જિન સ્વતન (હે મિત્ત ! જાણ્યા મર્મ તુમારા–એ દેશી) સુવિધિ-જિન ત્રિગડે છાજે, સુરદુંદુહી ગયણે ગાજે શિર ઉપર છત્ર વિરાજે હો દેવ! પ્યારા ! દરીશ તમારે જાચું (૧) સમ પંચ વર્ણ કૂલ, દેવ વરસાવે બહુ મૂલ પામે સમકિત અનુકૂલ હો–દેવ) (૨) પેઠે ભામંડળ ઝલકે, દુગપાસે ચામર લલકે; સ્વર ઝીલે ઘુઘરી રણકે હો–દેવ(૩) સિંહાસન રૂષ અશોકડ, દળ-ફળની શી કહું રેક મેહે દાનવ માનવ કહો–દેવ(૪) દૂધ સાકર મેવા દ્રાખ, પાકી સહકારની સાખ તેહથી મીઠી તુહ ભાખ હો–દેવ(૫) ભવ-ભવના તાપ શમાવે, એકે વચને સહુ સમજાવે– વળી બીજ ધર્મનું વાવે હો–દેવ, (૬) સુણ બાર પરખદા હરશે, સંયમ સમતા સુખ ફરસે, સેવક જિન તેહને તરસે હો–દેવ(૭) 1 Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૦ શ્રી જિનવિજ્યજી કૃત ભક્તિરસ (૩૭૦) (૧૬–૧૦) શ્રી શીતલનાથ-જિન સ્તવન (ગરબે કેણે ને કરાવ્યો કે નંદજીના લાલા રે—એ દેશી) સેવે શીતલ-જિન ! નામી કે–સહુ સુખદાય રે, જેહે છે તીન ભુવનનો સ્વામી કે–સુર ગુણ ગાય રે જેણે પરમ–પ્રભુતા પામી કે—હણી અંતરાય રે જેહ છે સિદ્ધિ વધુ સુખકામી કે—જય જિનરાય રે (૧) ચોસઠ ઈન્દ્ર રહ્યા કર જોડી કે–મેડી માન રે જેહના પાય નમે કર જોડી કે–નિરૂપમ જ્ઞાન રે અમરીર ભમરી–પરી લેક કે મુખ" કે જ વાસ રે, અપચ્છરા લાભ અનંતે જાણું કે,–ગાથે રાસ રે... (૨) વીણા તાલ રબાજ સુણાવે કે–ત કરતાલ રે, ધપઅપ મૃદંગ બજાવે કે, રાગ રસાલ રે, તનનો તથેઈ થઈ તાન મિલાવે કે, સરીખે સાદ છે, રાગણ રાગે ગીત મલ્હાવે કે–મધુરે નાદ રે. (૩) નાટક બગીશનટ દેખાવે કે–નવ–નવ છંદ રે, લટકે લળી લળી શીશ નમાવે કે–વિનય અ–મંદ રે, તારક! ત્રણ રતન અમ આપે કે-દીનદયાળ રે, જગ–ગુરુ ! જનમ-જરા દુઃખ કાપે કે–બિરૂદ સંભાળ રે, નિરમેહે પણ જન–મન મોહે કેઅગમ અનુરૂ૫ રે, રાગ-રહિત ભવિ પડિહે કે –અકળ–સ્વરૂપ રે, માન વિના નિજ આણુ મનાવે કે–અચરિત ઠામ રે, પંડિત ક્ષમાં વિજય-જિન દયાવે કે, શિવ સુખ ધામ રે, Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪ ૦૧ ઝરણું સ્તવન ચેવશી (૩૭૧) (૧૬-૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ-જિન સ્તવન [મારી લાલનંદનના વીરા હે, રસીઆ નવ ગોરી નાહલીયા] તું તે વિષ્ણુ નસરીનંદને હે, જિ. માતા વિષ્ણુ ઉર ધર્યો, તું તે જગ-જતુ હિતકાજ હે, જિ. બારમા સ્વગથી અવતર્યો. (૧) તું તે ત્રિભવન-તિલક સમાન છે, જિ. સમતાસુંદરી નાહલીએ, થ તીન ભુવન ઉદ્યોત , જિ દિશકુમરી ફુલરાવીએ. ખડગીલંછન કંચન વાન હો,જિ. અતિશય ચાર અલંકર્યો, ત્રણ જ્ઞાન સહિત ભગવાન છે, જિ. જમેચ્છવ સુરવર કર્યો (૩) તું તે કલ્યાણપુર –કંદ હે, જિ. વંશ ઈક્ષાગ સોહાવીઓ ગુણનિષ્ફન્ન ગુણધામ છે. જિ. શ્રેયાંસ નામ ઠરાવીએ. તું તો વરસી વરસીદાન હ, જિરાજ્ય તજી સંયમ ધર્યો તે તે જીતી પરિસહ ફેજ હો, જિ. કેવળ કમળા બહુ વર્યો બેસી ત્રિગડે ત્રિભવન–નાથ હો, શિવપુર સાથ ચલાવીએ એક યણ સરીખે સાદ હો, જિ. ઉપદેશનાદ વજાવીઓ ભવઅડવી તસકરપ દોય હો–જિતેહનો મરમ બતાવીઓ સમાવિજય ગુરુરાય હે–જિ. સેવક જિન ગુણ ગાવીઓ Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી જિનવિજયજી કૃત ભક્તિ-સ (૩૭૨)(૧૬–૧૨)શ્રી વાસુપૂજ્યસ્વામી—જિન સ્તવન (કેસર વરણા હાર્ક કાઢી મુખે મારાલાલ—એ દેશી) અ'તરજામી હો કે શિવગતિ ગામી—મ્હારા લાલ મુજ મન મદિર હૈ। કે, થયા વિસરામી—મ્હારા લાલ સુ-દિશા જાગી હા કે ભાવાર ભાગી—મ્હારા લાલ પ્રભુ-ગુણ-રાગી હા કે હુએ વડભાગી— મ્હારા લાલ (૧) મિથ્યા સંકટ હા કે દૂર નિવારી—મ્હારા લાલ સમક્તિ-ભૂમિ હો કે સુરૈ-પરે સમારી—મ્હારા લાલ કરુણા શુચિષ્ટ-જળ હો કે તિહાં છંટકાવી—મ્હારા લાલ શમ–દમ કુસુમની હો કે શોભા બનાવી~મ્હારા લાલ (૨) મહકે શુભપ-રુચિ હો કે પરિમલ' પૂરી—મ્હારા લાલ જ્ઞાન સુદીપક હો કે જ્યેાતિ સ-નૂરી...મ્હારા લાલ ધૂપઘટી તિહાં હૈ। કે ભાવના કેરી, મ્હારા લાલ, સુમતિ ગુપતીની હા કે રચના ભલેરી—મ્હારા લાલ૦ (૩) સંવર ખિછાણા- હા કે તપ-જપ તકિયા—મ્હારા લાલ ધ્યાન સુખાસન હૈ કે તિહાં પ્રભુ વસિયા—મ્હારા લાલ સુમતિ સહેલી હે કે સમતા સંગે—મ્હારા લાલ, સાહિબ મિલિયા હા કે અનુભવ રંગે—હારા લાલ૦ (૪) ધ્યાતા ચેચે હા કે પ્રીત બંધાણી—મ્હારા લાલ, આરમા જિનણ્યું હા કે મનુસંગે આણી-મ્હારા લાલ, ક્ષમાવિજય મુધ હા કે મુનિ જિન ભાષે મ્હારા લાલ, એહ અવલ બને હા કે સવિ સુખ પાસે—મ્હારા લાલ (૫) 5 જન્મ Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી (૩૭૩) (૧૬–૧૩) શ્રી વિમલનાથ-જિન સ્તવન (કડખાની દેશી,) સકળ ગુણગણ વિમલ ! તુમ્હે દશને, સબળ સંવેગી નિવેદી અનુક પતા, આતમારામ સુખ સહજ પાવે શુદ્ધ સરધાન શ્રેણી મચાવે ચરણુ ગયવર ચઢે માહ-રિપુસે' લડે, દૌય વરવીય રણથંભ રાપી પ્રખળ, ૧૦૩ - જ્ઞાન પરધાન સમ રાહુ બતાવે સકળ૦ (૧) પરમ વૈરાગ સન્નાહ બનાવે—સકળ૦ (૨) આણુ અરિહંતની ઢાલ આગળ ધરે, ધ્યાન એકતાન સમશેર લાવે હાસ્ય રતિ અતિ ભય શૈાગ દુગંછ ખટ, ઝપટ કે મદન અરિ દૂર હટાવે—સકળ૦ (૩) મન વચ કાય નિરમાય" દુક ભરી, સુમતિ આર ગુપતી ગાલી ચલાવે મારી માહુમલ–સુત રાગ એર રાસ, જગતમાં જીત વાજાં અાવે—સફળ૦ (૪) માહને ક્ષય કરે વિજયલચ્છી વરે, અજર અચળ અમર નયરી સિધાવે શ્રી ક્ષમાવિજય ગુરુ-ચરણ કજ સેવતાં, નિત્ય આણું જિન રાજ પાવે—સકળ૦ (૫) Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૦૪ શ્રી જિનવિજ્યજી કૃત ભક્તિ-રસ (૩૭૪) (૧૬–૧૪) શ્રી અનંતનાથ–જિન સ્તવન (લાછલ દે માત મહાર–એ દેશી) નામ ધારક અન્ય-દેવ, પ્રભુ પરમારથ હેવ; આજ હો અનંત- જિસર, અનંત ચતુષ્ટયનો ધણજી, સુર પરખદમાંહિ ઇંદ, ગ્રહગણમાંહિ જિમ ચંદ આજ હ! તીર્થમાંહિં શ્રી શેત્રુ ય શિરોમણિજી, (૨) દાનમાં અભય પ્રધાન, ગુણમાં વિનય નિધાન, આજ હો ! અલંકારમાં સોહે જવું ચૂડામણિજી, (૩) દૂધમાંહિ ગે–ખીર, જલમાં ગંગાનીર, આજ હે ! સુખમાંહિ સંતેષ સમે જગ કે નહીં, તરુમાંહિ સહકાર, દાયકમાં જલધાર, આજ હો ! નંદનવન વનમાંહિ અતીહે મનેહરૂજી, (૫) તેજવંતમાં ભાણ, ધાતુમાંહે કલ્યાણ આજ હો! પર્વતમાંહિ મેરુમહીધર સુંદરૂજી, (૬) સકળ દેવ સિરદાર, મેં ધાર્યો નિરધાર આજ હો! ક્ષમાવિજય ગુરુચરણયુગ સુપસાઉલેજ, (૭) (૩૭૫) (૧૬-૧૫) શ્રી ધર્મનાથ-જિન સ્તવન (બેડલે ભાર ઘણે છે રાજ-એ દેશી) ધમ–જિસર ! ધર્મધુરંધર, પૂરણ પુણ્ય મિળિએ મન-મરુથલમેં સુરતરુ ફળીઆ, આજ થકી દિન વળીઓ પ્રભુજી! મહીર કરી મહારાજ, કાજ હવે મુજ સારે; Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૦૫ ઝરણું સ્તવન ચોવીસી ૪૦૫ સાહિબ ! ગુણનિધિ ! ગરીબનીવાજ ! ભવદવ પાર ઉતારે. (૧) બહુ ગુણવંતા જેહ તેં તાર્યા, તે નહીં પાડ તુમારો મુજ સરીખે પત્થર જે તારે, - તે તુમચી બલિહાર–પ્રભુ) (૨) હું નિર્ગુણ પણ તાહરી સંગતિ, ગુણ લહું તેહ ઘટમાન નિ બાદિકજ પણ ચંદન સંગે, ચંદન–સમ લહે તાનપ–પ્રભુ, (૩) નિર્ગુણ જાણું છેહ મ દેશે, જે આપ વિચારી ચંદ્ર કલંકિત પણ નિજ શિરથી, ન તજે ગંગાધારી–પ્રભુ(૪) સુત્રતાનંદન9 સુવતદાયક, નાયક જિન પદવીને પાયક જાસ સુરાસુર કિર, ઘાયક મેહ-રિપ-પ્રભુ તારક તુહ સમ અવર ન દીઠે, લાયક નાથ હમારો શ્રી ગુરુ સમાવિજય–પયસેવી, કહે જિન ભવજલ તારે–પ્રભુ (૬) (૩૭૬) (૧૬-૧૬) શ્રી શાંતિનાથજિન સ્તવન (વીરમાતા પ્રીતિ કારિણી –એ દેશી) શાંતિ-જિન ચરણકજ-સેવના, પાવન પરમ–ગુણ ધામ રે પાપના તાપ શમાવવા, બાવનાચંદન-ઠામ રે–શાંતિ. (૧) િિાહી–તિગ તિનિ પ્રક્ષિ, જૂથ-તિગ ત્રિવિધ પ્રણામ ? Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી જિનવિજયજી કૃત ભક્તિ રસ તિગ્નિ પુરા સ્થાતિગ, ભાવ વિશદ પરિણામ રે—શાંતિ. (૨) ભૂમિકા વારત્રય પંજવી, તિનિ સવજંત્રના તાન રે દક્ષિણ-વામ-પચ્છિમ દિશે, જેવું નહિ ત્રિવિધ નિધાન રે–શાંતિ(૩) પાંચ મહિનામ ધિર-તિગ, અગ્ર તિનિ-દિશિ હોય રે ધન–તિગ દશ મrશરતન, છેડી નિજ કર્મમલ ધેય રે–શાંતિ, (૪) તામસી રાજસી પરિહરી, સાત્વિકી ભક્તિ સુખ–હેતુ રે શુદ્ધિ–સગ ખટ ગુણે શેભતી, પતી સમકિત-કેતુ રે—શાંતિ. (૫) પીઠિકા ધમ્મુ–પ્રસાદની, પાંચ અડ સત્તર એકવીશ રે એકસો આઠ ઈત્યાદિકા, કહ્યા ભેદ ગીશરે-શાંતિ. (૬) ભાવથી સેવા સાધુ, જ્ઞાન-દંસણચરણ રૂપ રે અમૃત-અનુષ્ઠાનયું આદરે, હેય જિન-પદ-ભૂપરે શાંતિ. (૭) (૩૭૭) (૧૬-૧૭) શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન (દીએ દીઓ નણંદ હઠીલી-એ દેશી) મનમેહન કુંથુજિદ મુજ મન મધુકર–અરવિંદારી–જગવંદન જિનરાયા સૂર-નંદર અમર પદ આપે, યા સુનતાં અચરિજ વ્યાપેરી–જગ. (૧) Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી અજ્ઞાનના લેશ ન દીસે, અપરાધીસ્યુ' પણ નવી રીસેરી-જગ॰ અયલે પણ અલિક” ન ભાસે, ધરી મત્સર મરમ ન દાખેરી-જગ૦ (૨) મદ માન માયા રતિ–àાભા, નહી રાગ અરિત શૈાક ખેાભારી-જગ॰ હિંસા નિદ્રા ક્રીડા ચારી, ત્રાડી દુવિધ પ્રસંગની દોરીરી- જગ (૩) ઈમ દોષ અઢારે નાઠા, જેહુ કાળ અનાદિના કાઠારી-જગ ચાત્રિશ અતિશય ગુણખાણી, વિચરે પ્રભુ કેવળનાણીરી-જગ૦ (૪) ગણધર વાણીપ-ગુણસરીખા, સાઠ સહસ મુનિ સુપરિખારી શ્રી ક્ષમાવિજય ગુરૂ નામે, સેવક જિન સ`પદ પામેરી-જગ૦ (૫) ૪૦° 55 (૩૭૮) (૧૬–૧૮) શ્રી અરનાથ જિન સ્તવન (મે* તા ન્યારા રહિશ્યાંજી એ-દેશી) ૧ મ્હે' તે આણુ વહેશ્યાંજી, મ્હારા રે, સાહિખરી મ્હે તે! આણુ વહેશ્યાંજી આણુ વહેશ્યાં ભક્તિ કરેશ્યાં, રહસ્યાં નયણ–હજુર અજિન આગળ અરજ કરતાં, એકનેજ છંડી એનેપ ખડી, તીનફ્લુ તાડી નેહ યાર જણા શિર ચાટ કરેક્ષ્ય, લહેશ્યાં સુખ મહેમૂરમ્હ ૦ (૧) પશુના આણી છેતુ”-મ્હે. (૨) Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી જિનવિજયજી કૃત ૪૮ ૭૧ સત્ત૧૨ અડ૧૩ નવ૧૪ દેશને ૧૫ ટાળી, આર૧૭ જણાને આદર કરિશ્યુ, ભકિત-રસ અજીઆળી અગીયારF તેરને૧૮ કરી પરિહાર–મ્હેં૦ (૩) પણ ૧૯ અડ॰ નવ૨૧ દર સત્તરક પાળી, સત્તાવિશ૨૪ ધરી સાથ પચરપવીશ જણ્યુ' પ્રીતિ કરફ્યુ, २ 30 33 ચ્યાર૬ ચતુર કરી હાથ-મ્હે (૪) ખત્રીશ તેત્રીશ ને ચેારાશી,એગણીસ ક્રૂર નિવારી અડતાલીશના ૧ સંગ તજમ્મુ, એકાવન૩૨ ઢિલ ધારી-હે વીસ આરાધી ખાવીશ૪ આંધી, ગેવિશનેપ કરી ત્યાગ ચેાવિશ-જિનના ચરણ નમીને, પામશ્યુ* ભવ-જલ તાગકહે ધ્યાતા ધ્યેયને ધ્યાન-સરૂપે, તનમન તાન લગાય; ક્ષમાવિજય કવિ પદકજ-મધુકર, સેવક જિન ગુણ ગાયšં (૭) 5 (૩૭૯) (૧૬–૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ-જિન સ્તવન (વદ્ધમાન જિનરાયારે–એ દેશ)) મલ્ટિ-જિષ્ણુ દૃશ્યુ માહુરે રે, અવિહડ ધમ સનેહ રે મન વસિઆ દિન દિન તે ચઢતે-રસે રે ઉજળ-પખિ શશિર-રેડુરે,—ગુણરસીઆ. (૧) તે હવે ટળવાને નહિરે, ર'ગ મઠ્ઠી જેમ રે-મન॰ ત્રાંબુ જે રસ વે ધીરે, તે સહી સાચુ' હેમ રે-ગુણ૦ કુંભ-નરેશર-નારે, ભવસાયર કરે શેષ રે-મન૦ । Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીથી એ સહી યુગતુ' જાણીયે રે, કશ્યુ' ગુણના પાષ રે- ગુણ લઇનપ મિસી તુમ્હ પદ-કશેરે, કામ કળશ રહ્યો ધન્યરે—મન0 તારક શક્તિ તણે થઇરે, જેને પ્રભુ સુપ્રસન્નરે—ગુણ॰ અળગા તું ભવ-સિંધુથીરે, તારા ભવિજન વૃંદરે-મન૦ રાગાદિક શત્રુ હણેા રે, તેણે શમતરૂ-કંદરે—ગુણ॰ (પ) માગશિર સુદી એકાદશી રે,પાવન ત્રણ કલ્યાણ રે-મન પણ સય સાધવી-સાધુછ્યુ રે, સમેતશિખર નિરવાણુરે -ગુણુ॰ (૬) દૂર થકી પણ પ્રીતડીરે, જલ પંકજ નભ ભાણુ રૈ-મન૦ ક્ષમાવિજય ગુરૂ નામથી રે, કવિજન કેડી કલ્યાણ રેગણુ ' (૩૪૦) (૧૬-૨૦) શ્રી મુનિસુવ્રત–જિન સ્તવન (જોરાવર હાડા એ દેશી) મુનિસુવ્રતજિન દેવરે, જગજીવન-સ્વામી; ત્રિભુવન-અભિરામ, પ્રણમું શિર નામી, મે' પુણ્ય પામી, મીઠડી લાગે રે, સેવા તારી રે. (૧) સહસ અધિક વલી આઠ રે, ૧ લક્ષણ -અવિરાહે કર-પદ્ય માંહે સાહે ભવિયણ મનમાંહ, ગુણ- સંતતિ રહે, ઇંદ ચંદ વિ મેરૂ ૨, vee મીઠડી મૂતિ તાહરી રે (૨) અડિએ ગુણુ લેઈ ઘડીએ, અવગુણુ નવિ Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૧૦ શ્રી જિનવિજ્યજી કૃત ભક્તિ-રસ ગુણઠાણે ચડીઓ, સ્ત્રી પાસ ન પડીએ, નિરૂપમ–અંગ અનંગ હરાવતા રે (૩) ભૂમિકા કાગદ ઠામ રે, લેખણ વનરાઈ, જલનિધિ જલ સ્યાહી સુરગુરૂ ચિત લાઈ, તુમ ગુણ ન લિખાઈ અલખ-નિરંજન પ્રભુજી! તું યે રે (૪) જાણે કેવળી સંત રે, ગુણ ગણી ન શકાયે ગીશર દયાડૅ તન મન લય લાયે, પરમાનંદ પદ પામેં, અગમ અરૂપ અનંત ગુણે ભર્યો રે (૫) જગપાવન તુમ નામ રે, મુજ મનમાં આવે, એકાંગી ઠા શુભ ધ્યાન બનાવે, સમકિત દીપાવે, મુગતિનું મેટું કારણ એ સહી રે (૬) ક્ષમાવિજય ગુરૂશિષ રે, સેવક જિન આગે કર જોડી માંગે લખી પાયે લાગે, અનુભવ-રસ જાગે, ભવ-ભવ ચરણ-શરણ મુજને હો રે (૭) (૩૮૧) (૧૬-૨૧) શ્રી નમિનાથ-જિન સ્તવન (યોગીસર ચેલાની દેશી.) વમાનંદ વધાર રે, નિજ સેવકની લાજ રે, જિનેસર ! સૌમ્ય નજરે હામું જુઓ હો લાલ એકાંગી કરી એળગેરરે, તે કિમ આવે વાજીરે, જિનેસર ! કાજ વિચારી જે કરે છે લાલ (૧) રાગી દેવી દેવ જે રે, દીઠા નાવે દાય રે– જિને મુખ મીઠા ધીઠા હી હે લાલ Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીથી લટપટ કરી લખ લેાકને રે, લલચાવે ધરી માયા હૈ—જિને મન ન રૂચે તિહાં માહરૂ હૈ। લાલ (૨) આગમમાંહિ સાંભળ્યુ... રે,પતિતપાવન તુમ નામ રે—જિને॰ કરૂણાવ'ત શિશ્નમણિ હૈા લાલ તે મુજને એક તારતાં રે, ફ્યુ લાગે છે દામ રે—જિને૰ જગ જશ વિસ્તરશે ઘણા હૈા લાલ (૩) તુમ દરશન તન ઉલ્લસે રે, જલધર જેમ કદ ખરે—જિને૰ કોકિલ અખજ અલીપ માલતી હૈ। લાલ મેાડા વિહા મનાવશ્યેા રે,એવા તે શ્યા વિલખ રે—જિને ખાટ ખજાને કે નહી હૈ। લાલ (૪) ૪૧૧ આખર આશા પૂરણ્યેા રે, મુજને સમળ વિશ્વાસ રે—જિને એવડી ગાહિમ કાં કરેા હા લાલ, ક્ષમાવિજય કવિ શિષની રે, સાંભળીએ અરદ્વાસ રે—જિને પરમાનન્દ્વ પદ દીજીયે હા લાલ (૧) 卐 (૩૮૨) (૧૬-૨૨) શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન (જોહરિ નહી મિલે રે, જોરે મારા પાપી પ્રાણ-એ દેશી.) નિરૂપમ નેમજી રે વાલમ! મુકી કાં જાવે તારણ આવીને રે, ઈમ કાંઈ વિરહ જગાવેા. (૧) કરૂણા પશુ તણી રે, કરતાં અખળા ઉવેખા દુન વયણથી રે, એ નહિ સાજન લેખા. (૨) Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જાર શ્રી જિનવિજ્યજી કૃત શશિ લછન કીએ રે, સીતા-રામ વિચાગે વિષ્ણુધજને કહ્યો રે, ન્યાયે નામ કુર ંગેા. (૩) ગુનહ કા કીઆરે, જો રડતી એકલડી છંડી ગણિકા સિદ્ધવધૂ રે તેહશ્યુ' પ્રીતડી મ`ડી. (૪) અડ ભવ નેહલા રૈ, નવમે છે મ દાખા દાસી રાઉલી રે, સાહિબ ગાઢમાં રાખા. (૫) પુણ્યેઅે પરવડા રે, મુજથી યાચક લાગા, દાન સંવત્સરે રે, પામ્યા વછિત ભાગા, (૬) વિવાહ અવસરે રે, જિમણા હાથ ન પામી દીક્ષા અવસરે રે, દીજે અંતરજામી. (૭) માત શિવા તણા રે, નોંદન ગુણુ મણિ ખાણી ભક્તિરસ સચમ આપીને રે, તારી રાજુલનારી. (૮) મુગતિ મહેલે મળ્યાં રે, દપતી અવિચળ ભાવે ક્ષમાવિજય તણા રે, સેવક જિન ગુણ ગાવે. (૯) 卐 (૩૮૩) (૧૬-૨૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (માહુરી સહીરે સમાણી-એ દેશી.) વામાનંદન પાસજિષ્ણુ દા, મુજ મન–કમળ દિણ દા↑ રે, શમ-સુરતરૂક દા ભીમર-ભવાદધિ તરણ તરડા જે૨૪ કર્યા ત્રિકપ ૪'ડા રે. નહી થ્રીડા ફ્રીડા (૧) (3) ક્રોધ માન માયા ને લાલા, કરી ઘાત થયા થીર થાભા રે, લહી જગમાંહિ શોભા (૩) Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન વીશી ૪૧ નિજ ગુણ–ભેગી કર્મવિયેગી, આતમ અનુભવ ચગી રે, નહી પુદ્ગલ-રોગી મન વચનનું ત્રિક વેગને રૂંધી, સિદ્ધ-વિલાસને સાધી રે, ટાળી સકળ ઉપાધિ યથાખ્યાત ચારિત્ર ગુણ લીણે, કેવળ–સંપદ પીને રે, ગીશ નગીને સિદ્ધવધૂ અરિહંત નિરંજન, પરમેશર ગતલંછન રે, સાહિબ સહુ સજજન પંડિત ગુરૂ શ્રી ક્ષમા વિજયનો, જિન પદ-પંકજ લીને રે, છોડી મન કીને (૩૮૪)(૧૬-૨૪) શ્રી મહાવીરસ્વામી-જિનસ્તવન (રાગ ધન્યાશ્રી–તે તરીયાની-દેશી.) વંદ વીરજિનેશ્વર–રાયા, ત્રિસલાદેવી જાયા રે હરિ લંછન કંચનવરન કાયા, અમરવધૂ હલરાયા રે–વંદે બાળપણે સુરગિરિર ડેલાયા, અહિ-વૈતાલ હરાયા રે ઇંદ્ર-કહેણ વ્યાકરણ નિપાયા, પંડિત વિરમય પાયા રે–વંદે (૨) ત્રીશ વરસ ઘરવાસ રહાયા, સંયમથું લય લાયા રે બાર વરસ તપ કર્મ–ખપાયા કેવળનાણ ઉપાયા રે–વંદે ખાયક–રિદ્ધિ અનંતી પાયા, અતિશય અધિક સુહાયા રે ચ્ચાર રૂપ કરી ધર્મ બતાયા, ચઉહિ સુર ગુણ ગાયા રે–વંદે. (૪) Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી જિનવિજયજી કૃત ભક્તિ રસ તીન ભુવનમેં આણુ મનાયા, દશ દોય છત્ર ધરાયા રે રૂપ-કનક મણિ ગઢ વિરચાયા, ૪૧૪ નિગ્રથ નામ ધરાયા ?—વદા૦ (૫) યણ સિ`હાસન બેસણુ ડાયા. દુંદુદ્ધિ નાદ ખજાયા રે દાનવ-માનવ વાસ વસાયા, ભક્તે શીશ નમાયા રે- વો પ્રભુ ગુણુ-ગણુ ગંગાજળ નાહ્યા, પાવન તેહની કાયા રે પતિ ક્ષમાવિજય સુપસાયા, સેવક જિન સુખદાયા ?—વંદા॰ (૭) Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ܀܀܀܀܀܀܀܀܀܀܀܀܀܀܀܀܀ સ્તવન ૧૬-૧ સ્તવન ૧૬-૨ ૧. હાથ ૨. ગદા વડે ૩. ચેામેર ફરતા ક્ષેત્રમાં ૪. ચારિત્રરૂપ રાજાની પ. છેકરી. શ્રી જિનવિજય મહારાજ કૃત ૧. અનુકુળ ૨. સારા ૩. ફાતરાં ૪. કેરડા પ. હુંસ ૬. છીછરાં પાણી ૭. નાથ-સ્વામીને. સ્તવન ૧૬-૪ સ્તવન ચાવિશી કિઠન શબ્દાના અ સ્તવન ૧૬-૩ ૧. અંદર નથી ૨. પરસેવે ૩. લેાહી ૪. ગાયના દૂધ પ. પ્રભુને ૬. ચહેરે. સ્તવન ૧૬૫ ↑, ઠપકારૂપ ૨. વિનતિ ૩. શાંતિ ૫. પ્રેમથી ૬. ઉમંગ. છેવટે ૪. માનસિક ૧. સેવામાં ૨. તમારા ૩. પગ ૪. સેવા કરુ પૂ સ્પષ્ટ ૬. નિષેધ છ. દોડીને Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૧૬ શ્રી જિનવિજયજી મ. કૃત ભક્તિરસ સ્તવન ૧૬-૬ ૧. અનુભવેલ ૨. બાબતે ૩. હું નિર્ગુણ છતાં ગુણવાન પર ઈષ્યભાવવાળે (બીજી ગાથાની. ત્રીજી લીટીનો અર્થ ) ૪. મેઘ જેવા. સ્તવન ૧૬–૭ ૧. ધારામાં ર. અંતર ૩. સૂર્ય ૪. પિપટ પ. ગરૂડ ૬. શ્રીકૃષ્ણ. સ્તવન ૧૬-૮ ૧. મનગમતો ૨. કલ્પવૃક્ષ ૩. ઉલ્લ ૪. પ્રભુજીની માતાનું નામ છે. ચરણકમળ, સ્તવન ૧૬-૯ ૧. મસ્તક પાછળ ૨. બે બાજુ ૩. વૃક્ષ ૪. પાંદડાં ૫. સમૂહ સ્તવન ૧૬-૧૦ ૧. વિશિષ્ટ ૨. દેવીએ ૩. ભમરીની ૪. જેમ ૫. મુખરૂપ કમળ ૬. સંગીત પદ્ધતિ સ્તવન ૧૬-૧૧ ૧. નાથ ૨. ગેડે ૩. કલ્યાણરૂપ અંકુરના મૂળ સમા ૪. સંસાર–જંગલ ૫. બે ચાર રાગદ્વેષ સ્તવન ૧૬-૧૨ ૧. સારી દિશા ૩. ભવની ભ્રમણ ૩. સારી રીતે ૪. પવિત્ર જળ ૫. સારી કાંતિવાળા ૬. સુગંધ સમૂહ ૭. સંપૂર્ણ ૮. પાથરણા ૯. વૃત્તિઓ સ્તવને ૧૬- ૧. ચારિત્રરૂપ ૨. મંત્રી ૩. રસ્તો ૪. બખ્તર ૫. શુદ્ધ Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ૧૩-૧૪ સ્તવન ૧૬-૫ ૧. સમૂહ ૨. આંબેા ૩. સેાનું ૪. પત ૨૭ સ્તવન ચેાવીશી ૧. મારવાડમાં ૨. કલ્પવૃક્ષ ૩. સ’ગત છે ૪. લીંબડા વગેરે પ. સ્વરૂપ ૬. શકર ૭. પ્રભુજીની માતાનું નામ ૮. સેવા કરનાર ૯. નાશ કરનાર વન ૧૬-૧ ૧. મનરૂપ ભ્રમરા માટે કમળ જેવા ર. પ્રભુજીના . પિતાનું નામ ૩. પુત્ર ૪. મેાડું ૫. વાણીના ગુણ= પાંત્રીશ, એટલે પાંત્રીશ ગણુધરે છે ૬. સારી પદા છે. સ્તવન ૧૬-૧૮ ૪૧૭ ૧. ધારશું ૨. આંખેાની સામે-સેવામાં ૩. અત્યંત ઘણુ. ૪. અવિરતિને પ. રાગ-દ્વેષને ૬. ત્રણ ડ ૭. ચાર કષાય ૮. પ્રહાર ૯. પાંચ ક્રિયાના ૧૦. અત ૧૧. છ કાયની હિંસા ૧૨. સાત ભય ૧૩, આઠે મદ ૧૪. નવ પ્રકારનુ' અબ્રહ્મ ૧પ, દુશપ્રકારને અસ યમ ૧૬ અગ્યાર પ્રતિમા (શ્રાવકની) ૧૭. ખાર પ્રતિમા (સાધુની) ૧૮. તેર ક્રિયા સ્થાનેા ૧૯. પાંચ મહા વ્રત ૨૦. આઠ પ્રવચન માતા ૨૧. નવ બ્રહ્મચર્ય ગુપ્તિ ૨૨. દશ પ્રકારે શ્રમણ ધર્મ ૨૩. સત્તર પ્રકારે સંયમ ૨૪. સાધુના સત્તાવીશ ગુા ૨૫.. પાંચ મહાવ્રતની પચ્ચીશ ભાવના ૨૬. ચાર ભાવશા ૨૬. સૂત્રેાચ્ચારના મંત્રીશ દોષ ૨૮. ગુરુની તેત્રીશ આશાતના ૨૯. જિનાલયની ચેારાશી Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૧૮ શ્રી જિનવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ આશાતના ૩૦. કાઉસ્સગ્ગના ઓગણીશ દોષ ૩૧તિયચના ભેદ અડતાલીસ ૩૨. જ્ઞાનના એકાવન ભેદ ૩૩ વીસ સ્થાનક ૩૪. ખાવીશ પરિષડો ૩૫. પાંચ ઇન્દ્રિયના ત્રેવીશ વિષયે સ્તવન ૧૬-૧૯ ૧. શુકલ પક્ષના ર. ચંદ્રની કળા ૩. સાનું અનારનાર રસથી ૪. સેાનું પ. અહાને સ્તવન ૧૬-૨૦ ૧. વિરાધ વિના-સરખી રીતે ૨. હાથ-પગમાં ૩. સ્ત્રીના ક્દામાં સ્તવન ૧૬-૨૧ ૧. શ્રી વપ્રા-માતાના પુત્ર ૨. સેવા કરે ૩. અનુકૂળ આંખે ૫, ભ્રમર ૬. પકડ ખેંચ ૪. સ્તવન ૧૬-૨૨ ૧. મારાથી યાચક-લેાકેા પુણ્યથી પ્રમળ કહી શકાય કે જેઓએ સંવત્સરી દાનમાં મન ધારણા પ્રમાણે પદાર્થો આપની પાસેથી મેળવ્યા ( છઠ્ઠી ગાથાના અથ ). સ્તવન ૧૬-૨૩ ૧. સૂર્ય ૨. ભયંકર ભવસમુદ્ર ૩. તરવા માટે નાવ સમાન ૪. દૂર કર્યાં ૫. મન-વચન કાયાના કુ વ્યાપારા ૬. લજ્જા. સ્તવન ૧૬-૨૪ ૧. સિંહ ૨, મેરુપવ ત ૩. જૈનેન્દ્ર નામનુ` ૪. દશ અને એ=માર, એક માજુ ત્રણ છત્ર, એ રીતે ચાર ક્રિશાના ત્રણ ત્રણ મલીને ખાર Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી જિનવિજયજી મ. સ્તવન ચાવિશી TTTT T T TIT [૧૭] (૩૮૫) (૧૭–૧) શ્રી રૂષભદેવ-જિન સ્તવન (હાર હીર–એ દેશી.) પ્રથમ–જિસેસર પૂજવા, સહીયર મહારી ! અંગ ઉલટ ધરી આવી હો કેસર ચંદન મૃગમદેર સહીસુંદર આંગી બનાવ ! હે સહજ સ મ્હારો, શમ-સુખલીને હારો જ્ઞાનમાં ભીને મહારે સાહિબ, સહીયર હારી! જય! જ પ્રથમ-જિકુંદ! હે (૧) ધન્ય મરૂદેવી કૂખને સહીવારી જાઉં વાર હજાર હો સ્વર્ગ શિરોમણિને તજી, સહી) જિહાં પ્રભુ લીએ અવતાર હે–સહજ૦ (૨) દાયક-નાયક જન્મથી, સહી લાયે સુરતરૂ-વૃંદ છે યુગલા–ધરમ-નિવારણે, સહી. જે થયે પ્રથમ–નરિંદ છે –સહજ૦ (૩) Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૨૦ શ્રી જિનવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ રસ લેાક્રનીતિ સહુ શીખવી, સહી॰ દાખવા મુક્તિનો રાહ હે રાજ્ય ભળાવી પુત્રને, સહી॰ પામ્યા ધર્મપ્રવાહ હા -સહજ૦ (૪) સયમ લેઈ સ ચર્ચા, સહી॰ વરસ લગે વિણ આહાર હા શેલડી રસ સાથેઢ્ઢીઆ, સહી॰ શ્રેયાંસને સુખ સારહા --સહજ૦ (૫) મોટા મહંતની ચાકરી, સહી॰ નિષ્ફળ કદી ય ન થાય હા મુનિપણે નમિ—વિનતિ કર્યા, સહી॰ ખિણમાં ખેચર-રાય હા -સહજ૦ (૬) જનનીને કીએ ભેટણેા, સહી॰ કેવળ રત્ન અનૂપ હા પહિલી માતા મેાકલી, સહી॰ જેવા શિવ-વહુ-રૂપ હા —સહજ॰ (૭) પુત્ર નવાણુ પરિવÚ, સહી॰ ભરતના નંદન આઠ હૈ। આઠ કરમ અષ્ટપદે, સહી॰ યોગ-નિરાધે નાઠ હો -સહજ॰ (૮) તેના બિ'બ સિદ્ધાચલે, સહી॰ પૂજો પાવન-અંગ હો ક્ષમાવિજય-જિન નિરખતાં, સહી ઉછળે હરખ–તરંગ હો —સહજ॰ (૯) ' (૩૮૬) (૧૭–૨) શ્રી અજિતનાથ-જિન સ્તવન (ત્રિચુડા ! જિન ચરણારી સેવા પ્યારી મુને લાગે-એ દેશી,) જીવડા ! વિષર્મી વિષયની રહેવા, તુજ કાંઈ જાગે ! હજી કાંઈ જાગે! જીવડા ! અ-કુળ-સરૂપ અજિત-જિન નિરખ્યા, પરખ્યા. પૂરણપ–ભાગે-જીવડા॰ (૧) Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીશી સ-રસ-સુ-કામળ સુરતરૂ પામી, કટક ખાળ માંગે એરાવત સાટે કુણ મૂરખ ? રાસભ`ઠે લાગે—જીવડા ઘેાર પહાડ ઉજાડ ઉલ′ી, આબ્યા સમક્તિ માગે તૃષ્ણાએ સમતા–રસ બિગડે,કુંભ ઉદક જિમ કાગે—જીવડા જિમ કોઈક નર જાન લેઈને, આબ્યા કન્યા-રાગે સરસ-આહાર નિદ્રાભર પેાઢચા, કરડયેા વિષયા નાગે—જીવડા૦ (૪) વિજયા૧૧-નંદન. વયણ-સુધારસ, પીતાં શુભમતિ જાગે પાંચે ઇંદ્રિય ચપલ-તુંગમ, વશ કરી જ્ઞાન સુ૧૨ વાગે -જીવડા૦ (૫) ક્ષમાવિજય-જિન-ગુણુ-કુસુમાવલી, શેભિત ભકિત-પરાગે કડ આરોપી વિરતિ-નિતા, વદી કેસરીએ યાગે—જીવડા 卐 (૩૮૦) (૧૭–૩) શ્રી સંભવનાથ—જિન સ્તવન (દેશી-હુ'સલાની સુખકારક છે। શ્રીસંભવનાથ કે સાથ ગ્રહો મેં તાહર સિદ્ધપુરના હૈ। પ્રભુ ! સારથવાહ કે. ભવ અટવીના ભયહરા (૧) હું મિચે। હ। મેહવશ મહારાજ કે, ૪૧૧ કીધાં પુદ્ગલ હા પરાવત્ત અનંત કે, ગહન અનાદિ—નિગેાદમાં મહા-મૂઢતા નિંદમાં (૨) તિરિ–ગઈમાં હા ! અસન્તિ એગિ`ઢિ કે, વેદ નપુંસક નેવનાં Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૨૨ શ્રી જિનવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ આવલીના હે! અસંખ્ય મેં ભાગ કે, સમ પુગલ પરાવર્તાના. (૩) સૂક્ષમમાં હો ! સામાન્ય સ્વામી કે, ભૂ-જલ-જલણ-પવન-વને ઉત્સર્પિણ હે! અસંખ્યાતા લગ , નભ-પરદેશ સમા મિણે (૪) ઘે બાદર હે ! બાદર–વનમાંહિ કે, અંગુલ અસંખ્ય-ભાગે મિતા અવસર્પિણી હે ! સુહુમ-ઈતર અનંત કે, અઢી પુગ્ગલ-પરિઅત્તતા. (૫) હવે બાદર હે ગુઢવી ને નરકે, અનલ અનિલ પત્તેયતરૂ. નિગદમાં હે ! સુણી તારક દેવ કે, સિર કડાકડિ સાગરૂ. () વિગતેંદિ હે ! માંહિ સંખ્યાત કે, સહસ વરસ જીવન રૂળ્યો પંચેદ્રિ હે તિરિનર ભવ આઠ કે, આઠ કરમ કચરે ૧૦ ક. નારક સુર હો ! એક ભવ અરિહંત કે, વિણ અંતર સાંભરપણે કહું કેતી હ! જાણે જગદીશ કે, કમ્મ ૧૧ કદર્થન જીવને ચઉદ ભેદ હે! ચઉદરાજ મઝાર કે, રાશી લખ–જેનિમાં બ્રમ—રસીઓ હ ! વસીઓ બહુ બેશ કે, ભવપરિણતિ—તતિગહનમાં(૯) અશુદ્ધતા હ! થઈ અશુદ્ધ–નિમિત્ત કે, શુદ્ધ નિમિત્તે તેટલે, તે માટે હે! સર્વજ્ઞ અ–મોહ કે, તુમ્હ સંગે ચેતન હિલે Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીશી ૪૩ નિજ સત્તા હા ! ભાસન રૂચિ ર'ગ કે,ક્ષમાવિજય ગુરૂથી લહી, જિનવિજય હા ! પારગ૧૪! તુમ્હે સેવ કે, (૩૮૮) (૧૭–૪) શ્રી અભિનંદન—જિન સ્તવન (મહાવિદેહ મેત્ર સાહામણા-એ દેશી) અભિનંદન આણંદમાં અતિશય લીલ અન ત-લાલ રે સવર-રાયને એટડા, સ’વર-સુખ વિલસત—લાલ રે, અભિનદન આણું૪માં૦ (૧) સિદ્ધાર્થરના લાડવેા, સિદ્ધારથ ભગવાન—લાલ રે એ જુગતું જગતી તળે, વિચરે મહિમા,-નિધાન-લાલ રૅ અભિ ચાલે ગજ ગતિ ગેલશ્યુ, કામ-કેશરી કરે નાશ-લાલ રે દીપે દિનકર તેજથી, શીતલ સહજ-વિલાસ-લાલ ફૈ-અભિ વરસે વાણી મેહ જ્યુ. તૃષ્ણા ટિની-શાષ-લાલ ૨ આતમ-સ'પદ વેલડી, ક્ષાયિક-ભાવે-પાષ-લાલ ફૈ-અભિ॰ માંધ્યુ. ભાવના—સાંકળે, મુજથી ચ’ચળ ચિત્ત-લાલ રે લાંછન મિશ ચરણે રહેચા, વાનર કરે વિનીત–લાલ રે અભિ॰ તિરિ ગઈ ચપલાઈપણુ, વારા આપ વિવેક-લાલ રે ક્ષમાવિજય-જિન ચાકરી, ન તજુ ત્રિવિધે ટેક – લાલ ફૈ—અભિ૦ (૬) સાધન ૧૫ —ભાવે સંગ્રહી (૧૧) - • Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી જિનવિજ્યજી મ. કૃત ભક્તિરસ (૩૮૯) (૧૭–૫) શ્રી સુમતિનાથ-જિન સ્તવન (રાગ-રામકલી તથા સારંગ મહાર-અંબર દેહ મોરારી) તુ હો પર–ઉપગારી ! સુમતિ જિન ! તુહ હો જગ–ઉપગારી! પંચમ જિન પંચમ –ગતિ દાયક, પંચ–મહાવ્રત ધારી પંચ પ્રમાદ મતંગજર ભેદન, પંચાનન અનુકારી–સુમતિ. (૧) પંચવિષય-વિષધર:–તતિ –ખગપતિ, પંચશર મદન વિકારી આશ્રવ પંચ તિમિર૮–ભર_દિનકર, કિરીયા પંચ નિવારી–સુમતિ. (૨) * પંચાચાર સુ-કાનન-જલધર, પંચમાંહિ અધિકારી આગમ-પંચ અમૃત રસ વરસી, દુરિત-દાવાનલ ઠારી–સુમતિ(૩) મેતારજ૧૧ અપરાધી વિહંગમ, ચરણે રાખ્યો શિરધારી પરખદમાહે આપ વખાણે, ક્રૌંચસ્વરા સુરનારી–સુમતિ. મેઘ-નૃપતિ કુળ મુકુટ નગીને, મંગલા ઉર અવતારી ક્ષમાવિજય બુધ શિષ્ય કહે જિન, ગરભથી સુમતિ વધારી–સુમતિ. (૫) (૩૯૦) (૧૭–૬) શ્રી પદ્મપ્રભ-જિન સ્તવન (આછલાલની–એ દેશી) પદ્મ–ચરણ જિનરાય, બાલર–અરૂણ-સમ કાય; જીવનલાલ! ઉદય ધર–નૃપ કુળ– તિજી. (૧) Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૨૫ ઝરણાં સ્તવન ચેવિશી મહાદિક અંતરંગ, અરીયાણક આઠ અભંગ જીવનલાલ ! મારવા માનું તો થજી (૨) ચઢી સંયમ–ગજરાય, ઉપશમ-ફૂલ બનાય જીવનલાલ ! તપસિંદુરે અલંકારજી (૩) પાખર ભાવના યાર, સુમતિ-ગુપતિ શિણગાર જીવનલાલ ! અધ્યાતમ–અંબાડીએજી (૪) પંડિત–વીર્ય કબાન, ધર્મ–દયાન શુભ બાણ જીવનલાલ! પણિ સેના વળીજી (૫) શુકલધ્યાન સમશેર, કર્મ-કટક° કી જેર ૧ જીવનલાલ! ક્ષમાવિજય જિન-રાજવીજ (૬) (૩૯૧) (૧૭–૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (૪મખડાની દેશી.) દેહ –ગેહસેહાવિએ,મન-દેહરાસર ખાસ– ભાગી સાજના નિજ–ગુણ-રૂચિ સિંહાસને, થાપ દેવ સુપાસ-સે(૧) સમક્તિ-બારણે બાંધીએ, તેરણ મૈત્રીભાવ–સો૦ ગુણીજન ગુણ-અનુમોદના સરસ સુવાસ બનાય–સે... (૨) કરૂણ શીતળ-જળભરે, સંવર–ભૂમિ સમાર–સે મધ્યસ્થ-ભાવના મંડપે, રચના ભાવના બાર–સે(૩) ચંદ્રોદય ધમ ધ્યાનનો, પંચાચાર ચિત્રામ–સે૦ ‘ઉત્તરગુણ આરાધના, ઝબકે મેતી-દામ–સો (૪) રસીઓ અપ્રમત્તતા, અનુભવ કેસર ઘોળ–સે. શ્રપકશ્રેણ-આરોહણા, પૂજના ભક્તિની ચોળ સે. (૫) શુકલધ્યાનાનલ ધૂપીએ, ચારિત્રમેહની સૂરી–સો. પ્રગટ અનંત ચતુષ્ટયી ખિમાવિજય જિન સૂરી –સે (૬) Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४२६ શ્રી જિનવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ (૩૯૨) (૧૭-૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભ-જિન સ્તવન (રાગ રામગિરિ-તુંગીયા ગિરિ શિખર સેહે-એ દેશી) શ્રી ચંદ્રપ્રભ જગદીશ દીપે, વિશ્વ-પાવન નાથ રે નામઠવણુ-દ્રવ્ય–ભાવે, કરત લેક સન્નાથ શ્રી ચંદ્રપ્રભ જગદીશ દીપે—(૧) નયરી ચંદ્રાનના નામે,મહસેન મહીકંતરે રાણી લખમણુ માત જાયે,નામ ચંદ્રપ્રભખ્યાતરે–શ્રી નામ જાંગુલી –મંત્ર જાપે, પાપ-વિષધર નાસ રે થાપના વિહુ લેકમાંહી પૂજતાં સુખ-વાસરે-શ્રી. (૩) પાછલે ભવે પહારાજ, યુગધર મુનિ પાસ રે ગ્રહી સંયમ એગ સાધી,જયંત–નિવાસ રે–શ્રી. (૪) તીન અધિકા તીશ સાગર, પાળી પુરણ આય રે પૌષ માસે કૃષ્ણ બારસજનમીયા જિનરાય રે–શ્રી. (૫) ગેહવાસી પણ ઉદાસી ભેગવી વર રાજ રે દાન વરસી દેઈ છઠ તપ,લહે વ્રત-સામ્રાજ્ય રે–શ્રી. (૨) ઘાતીયાં દળ ચ્યાર ચૂરી, ચ્યાર મહાવ્રત સૈન્ય રે સમે સરણે ભાવ-જિનવર,થયા સિદ્ધ–વરેણ્ય –શ્રી. (૭) સર્વક્ષેત્રે સર્વ કાળે, જગત-વત્સલ-રૂપ રે ક્ષમાવિજય જિનરાજ મહિમા, પ્રગટ પુણ્ય-સરૂપ રે-શ્રી, (૩૯૩) (૧૭–૯) શ્રી સુવિધિનાથ-જિન સ્તવન (વીરે વખાણી રાણી ચલણા છ-એ દેશી.) સુવિધિ-જિન ! વળી વળી વિનતીજી, મીનતી કેતી કરાય Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४२७ ઝરણાં સ્તવન ચેવિશી જગગુરૂ! મટીમમાં રહે છે, આતુર–જન અકળાય –સુવિધિ૦ (૧) નાયક નજર માંડે નહી, પાયકપ કરે અરદાસ જેહની પેઠે જે સરજીયાજી, તેહને તેની આસ–સુવિધિઆપ અનંત સુખ ભેગજી, તેહને અંશ ઘો મુજ મીઠડું સહુ જણે દીઠડુંજી, અવર શું ભોખીએ તુજ –સુવિધિ. (૩) રયણ એક દેત રયણાયરેજી, ઉણિમ કાંઈ ન થાય હાથીના મુખથી દાણે પડેછે, કીડીનું કુટુંબ વરતાય–સુવિધિ. (૪) ચંદ્રની ચંદ્રિકા વિસ્તરેજ, અમૃતમાં નહિ હાણ ક્ષમા વિજય-જિન લહેરથીજી, જગન્જન લહત કલ્યાણ–સુવિધિ(૫) (૩૯૪) (૧૭–૧૦) શ્રી શીતલનાથ-જિન સ્તવન ( હીરજી ગુરૂ વંદો–એ દેશી) શીતલ-જિન સહજાનંદી, થયો મેહની કર્મ નિકંદી પરજાઈ બુદ્ધિ નિવારી, પરિણામિક ભાવ સમારી મને હર મિત્ર! એ પ્રભુ સે, દુનિઆમાંહિ દેવ ન એ (૧) વર કેવલનાણ વિભાસી, અજ્ઞાન તિમિર–ભર નાસી જ લોકાલોક પ્રકાશી, ગુણપજજવ વસ્તુ-વિલાસી–મનેહર(૨) અક્ષયથિતિ અવ્યાબાધ, દાનાદિક લબ્ધિ અગાધ જેહ શાશ્વત-સુખને સ્વામી, જડ ઈદ્રિય ભોગ-વિરામી–મનહર (૩) Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જ૮ શ્રી જિનવિજયજી મ. કૃત ભક્તિરસ જેહ દેવને દેવ કહાવે, ગીશર જેહને ધ્યાવે જસુ આણા સુરતરુ વેલી, | મુનિહુદય-આરામે ફેલી–મનેહ૨૦ (૩) જેહની શીતલતા સંગે, સુખ પ્રગટે અંગેઅંગે ક્રોધાદિક તાપ સમાવે, જિનવિજયાણુંદ સભાવે-મનો૦ (૩૫) (૧૭–૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ-જિન સ્તવન ( નાન્હો નાહલે રે–એ દેશી) શ્રી શ્રેયાંસ-જિણુંદની રે, - સૂરતિ સુંદર દેખી––લાગી મેહની રે મધુકર મા માલતી રે, બીજાં ડુંખર ઉવેખી-લાગી. આવળ-ફૂલ મ્યું ફુટડારે, નહીં ગુણ પરિમળ લેશ–લાગી. વિશ બનાવે દેવને રે, તિહાં જે પ્રેમ-નિવેશ– લાગી, બેપરવાહી પદમાસને રે, મુખ શશિ સહજ-પ્રસન્ન-લાગી. નયન પીયૂષ_ કલડા રે, વિગત વિકાર પ્રસન્ન-લાગી. રાગ-દ્વેષ વિણ એકલે રે, ખડગી-શંગ ઉપમાન-લાગી. વિષ્ણુ પિતા વિષ્ણુ માવડી રે, વિશ્વમાં વ્યાપી જ્ઞાન-લાગી સૂતાં જાગતાં ઉઠતાં રે, ચાલતાં કરતાં કામ–લાગી. બેલતાં બેસતાં સાંભરે રે, ક્ષમા વિજય-જિન નામ–લાગી. (૩૬)(૧૭–૧૨) શ્રી વાસુપૂજ્યસ્વામી–જિન સ્તવન (શ્રી રૂષભાનન ગુણનીલોએ દેશી) આવે આ મુજ મનમંદિરે, સમરાવું સમકિત વાસ હો–મુદ0 Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન વિશ પંચાચાર બિછાવણા, પંચરંગી રચના તાસ છે –મુદ–આ. (૧) સિજજા મૈત્રીભાવના, ગુણમુદિતા તળાઈખાસ હ–સુણદ ઉપશમ ઉત્તરછદ બન્યો તિહાં, કરૂણ કુસુમ–સુવાસ હો ––મુદ–આ. (૨) ધિરતા આસન આપજ્યું, તપ-તકિયા નિજ ગુણ–ભગ હ–મુણદ શુચિતા કેસર છાંટણાં, અનુભવ તંબાળ સુરંગ છે –મુદ-આ૦ (૩) ખાંતિ ચમર વીંજશે, વળી મૃદુતા ઢળે વાય હે–મુણુંદ છત્ર ધરે રૂજતા સખિ ! નિર્લોભ એળસે પાય હે –મુણદ–આ૦ (૪) સત્ય સચિવને સોંપસ્યું, સેવા વિવેક-સંયુત હો–મુણાંદ આતમ સત્તા શુદ્ધચેતના, પરણવું આજ મુહૂર્ત છે –મુણાંદ–આવે. (૫) અરજ સુણીને આવિયા, જયા-નંદન નિરૂપમ દેહ હો–મુણુંદ એછવ રંગ-વધામણાં, થયા ક્ષમાવિજય-જિન ગેહ હૈ –મુણદ-આ૦ (૬) (૩૭) (૧૭–૧૩) શ્રી વિમલનાથ-જિન સ્તવન (બુહલી કરે ગુરૂ-આગળ એ દેશી.) વિમલ! વિમલ ગુણ તાહરા કહેવા હો કિમ એકણ અહી WWW.jainelibrary.org Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી જિનવિજ્યજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ જગ-જતુ સન્નીપણે, તસુ જીવિત હે ! અસંખ્યાતા દિહર –વિમલ. (૧) સાયર૩ શ્યાહી સંભવે, સવિ વસુધાહ ! કાગદ ઉપમાન તરૂગણુ લેખણ કીજીયે, ન લિખાયે હે ! તુજ ભાસન માન –વિમલ૦ (૩) લિખન-કથન અભિલાય છે, અનંતગુણ છે અનભિલાય પથ્થ કેવલનાણ અનંતગુણે, કહેવાને હે કુણ હેય સમસ્થ વિ. રૂપી-અરૂપી દ્રવ્યના, વિહુ કાળના હો ! પજવ–સમુદાય પરિણામિકતાએ પરિણમે, તુહ્મ જ્ઞાનમાં ! સમકાળ સમાય –વિમલ૦ (૪) કેવળ દંસણ તિમ વળી, ગુણ બીજે હે! ગ્રાહક સામાન્ય કરતાં એકપણાથકી, ઉપગે હે સમયાંતર માન્ય વિ૦ સુરગણ - સુખ પિંડિત કરી, કોઈ વતિ ૧ હો! કરે વાર અનંત તુમહ ગુણ અ વ્યાબાધને, અનંતમેં હો ! નવિ ભાગ આવત—વિમલ૦ (૬) દ્રવ્ય સાધમેં માહરી, સહ સત્તા હો ! ભાસન પરતીત ફટિક સંગે શામળો, નિજ રૂપે હો ! ઉજવળ સુપવિત્ત-વિમળ૦ (૭) માવિજય-જિન સેવના,નિત કીજે હો ! જિમ પ્રગટ તેહ સહજાનંદી ચેતના, ગુણ ગુણમાંહો રમે સાદિ-અછેહ-વિમલ૦ (૮) Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવિશી ૪૩૧ (૩૯૮) (૧૭–૧૪) શ્રી અનંતનાથ જિન સ્તવન (ત્રિભુવન તારણ તીરથ પાસ ચિંતામણિએ દેશી) અનંત-જિણુંદ ! મુણિ ૬ ઘનાઘન ઉમ્ડયા રે—ઘનાઘન૦ સફળ અશાકની છાંહિ સર-ભર—છાડી રહ્યો રે—સભ૨૦ છત્રયી ચઉ પાસ ચલતા વાદળા રે—ચલ તા॰ ચચળ ચાવીશ ચામર અગપરે ઉજળા રે- -ભગ૦ (૧) ભામડલની જ્ગ્યાતિ ઝબૂકે વીજળી રે—ઝબૂકે રત્ન-સિહાસન ઇંદ્રધનુષ શેાભા મિલી રે ધનુષ૦ ગહિરા દુંદુર્હિ નાદ આકાશે પૂરતા રે—આકાશે ચવહ દૈનિકાય-મયૂર નચાવતા રે—મયૂર૦ (૨) અહુ-વિવિધ ફૂલ અ-મૂલ સુગધી વિસ્તરે રે—સુગ'ધી આર પરખદા નયન સરસીયા કરે રે—સરસીયા॰ સુજ્યાનંદન વયણ સુધારસ વરસતા રે-સુધા॰ ભાવિકહૃદય ભૂ-પીઠ રામાંચ કરતા રે—રામાંચ॰ (૩) ગણધર ગિરિવર-શ્ર’ગથી પસરી સુરસરી રે—પસરી નય-ગમ ભોંગ-પ્રમાણ તરંગે પરવરી રેતર ગે ક્રોધ-દાવાનલ શાંતિથી શીતલ ગુણુ વહે રે-શીતલ૦ અશુભ-કરમ-ઘન-ધામ સમાધિ સુખ લહે રે—સમાધિ વિકસિત સંયમ-શ્રેણિ વિચિત્ર વનાવળી રે—વિચિત્ર આશ્રવ પ્ંચ જવાસ કે મૂળ-સંતતિ બળી રે—મૂળ પસમાં સુથ સુગાલ દુકાલ ગયા ટળી રે—દુકાળ૦ ક્ષમાવિજય-જિન સંપદ વરષા–રૂતુ ફળિ રે—વરષા૦ (૫) . Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૩ર શ્રી જિનવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ (૩૯) (૧૭–૧૫) શ્રી ધર્મનાથ-જિન સ્વન (થાં પર વારી મહારા સાહિબા કાબીલ મત જાજો-એ દેશી.) સૂરતિ ધર્મ-જિર્ણોદની સમતારસ પૂરી અંતર દોષ=અભાવથી, બની કાંતિ સૂ-નૂરી હુ વારી ધમ-જિર્ણોદની મૂરતિને મટકેજ (૧) હાસ્ય અરતિ રતિ અજ્ઞતા. ભય શેક દુર્ગ છા રાગ-દ્વેષ અવિરતિ નહિ, કામ નિદ્રા મિચ્છા—હું. (૨) દાનાદિક ગુણ અનુભવે, અંતરાય અભાવે વસ્તુ સ્વાભાવિક ધર્મને, કુણ ઉપમ આવે—હું. (૩) પૂરણ પરમાનંદથી, પદમાસન વાળી સાધ્ય સંપૂરણ નિપને, ન ધરે જપમાળી–હું. (૪) અંગના ઉગે નહી. હાથે ન હથિયાર ક્ષમાવિજય-જિનરાજની, મુદ્રા અ–વિકાર—હું. (૫) (૪૦૦) (૧૭–૧૬) શ્રી શાંતિનાથ-જિન સ્તવન (તાહરી આંખડીયે ઘર ઘાલ્યું ગહો ગિરધારી-એ દેશી.) તું પારંગત ! તું પરમેસર ! વાલા મારા ! તું પરમારથ–વેદી. તું પરમાતમ! તું પુરૂષોત્તમ ! તું અ_છેદી અર –વેદી રે મનના મેહનીયા તાહરી કીકી કામણગારી રે જગના સેહનીયા (૧) ગી-અયોગી ભેગી-અભોગી,વાલા તુંહી જ કામી-અકામ તું હી અ--નાથ નાથ ! સહુ જગને. - આતમ સંપદ રામી રે–મન. (૨) Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેવીશી એક અસંખ્ય અનંત અનુચર, વાલા. અ-કળ-સકળ અવિનાશી અ–રસ અવર્ણ અ-ગંધ અ–ફાસી, તુંહીં અ–પાશી અ–નાશી રે મન (૩) મુખ–પંકજ ભમરી પરે અમરી, વાલા, તુંહી સદા બ્રહ્મચારી સમોસરણ-લીલા અધિકારી, તુંહીજ સંયમ-ધારીરે—મન અચિરા-નંદન અચરિજ એહી, વાલાકહમાંહિ ન આવે ક્ષમાવિજય જિન વયણ સુધારસ, પીવે તેહિજ પાવે રે—મન) (૫) (૦૧) (૧૭–૧૭) શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન (દેશી લલનાની) કરૂણ કુંથુનિણંદની, ત્રિભુવન મંડળમાંતિ–લલના પરમેશ પંચ કલ્યાણકે, પ્રગટ ઊદ્યોત ઉછાહ –લલના કરૂણ૦ (૧) સુર-સુત તન ખટર–કાયને, રાખે અચરિજ રૂપ–લલના ભાવ અહિંસક ગુણતણે, એ વ્યવહાર અનૂપ –લલનારા કરૂણા (૨) દીધો દુષ્ટ વ્યંતરથકી, છાગઇ રહ્યો પગ આય–લલના પરમ કૃપાળ પ્રભુ મિલે, કહો કિમ અળગેપ થાય -લલના૦ કરૂણા(૩) શાંત અનુમત વયતણે, લોકોત્તર આચાર– લલના ( ૨૮ Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી જિનવિજયજી મ. કૃત ઉયિક પણ અરિહંતના, ન ધરે વિષય વિકાર -લલના કરૂણા॰ (૪) અસખ્ય પ્રદેશે પરિણમે, અવ્યાબાધ અને ત—લલના૦ વાનગી અવની–મડલે, વિહાર પ્રતિ સમત'ત ૪૩૪ —લલના॰ કરૂણા૦ (૫) જગજ’તુ જિનવરતણે, શરણે સિદ્ધિ લહુ ત–લલના ક્ષમાવિજય-જિનદેશના, જલધરપરે વરસત ભક્તિ રસ 5 -લલના॰ કરૂણા૦ (૬) (૪૦૨) (૧૭–૧૮) શ્રી અરનાથ-જિન સ્તવન (થારે માથે પચર`ગી પાઘ સેાનારો છે.ગલા મારૂજી-એ દેશી,) અર-જિનવર નમીએ નિજ ઘર રમીએ જીવનાસાહિમજી પરપરિણતિ દમીએ નવી ભમીએ ભવગહનમાં સાહિમજી (૧) ગર્ચા કાલ અનતા પ્રભુ અણુલહતનિ ક્રમાં——સાહિમજી મિથ્યામતિ નીડા કીડા વિષયા-લીંદમાં—સાહિબજી (૨) વર રમણી રૂપે લીનેા દીનેા મૈથુને—સાહિબજી આશ્રવ ભર ભારી પાપ અંધારી વૈશુને—સાહિબજી (૩) થયેા લાખ ચેારાશી ચેનિ વાસી મેહ વસે—સાહિબજી વચ્ચે તૃષ્ણા દાસી, પુદગલ આશી બહુ ધસે—સાહિબજી (૪) વૈશ્વાનર રાતે માને માતા કૂકર॰—સાહિબજી માયા વિષવેલી કરતા કૈલી વાનરા—સાહિબજી લેાભાનલ દાધેા ખાધા મમતા સાપિણી-સાહિબજી ડાકિણી પરે અળગી ન રહે વળગી પાપિણી—સાહિબજી (૬) (૫) Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૩૫ ઝરણું સ્તવન વીશી લેકેદર-કંગે અરિયણ સંગે હળ –સાહિબજી ભવિતવ્યતા અમરી સમરી નરભવ મળ-સાહિબજી નવિ કીજે ખામી અવસર પામી પુણ્યથી–સાહિબજી જ્ઞાનાવરણાદિ કર્મે મર્મ સ્થિતિનું નથી–સાહિબજી. (૮) સમ્યકત્વ સુહાગણ ગુણગણુ આગમ પામીને–સાહિબજી કહે ચેતના નારી પ્યારી આતમરામને–સાહિબજ0 ( કિમ તજીએ ભજીએ ક્ષમાવિજય-જિન નામને–સાહિ. જે વાંછે અનેપમ અક્ષય લીલા–ધામને-સાહિબજી. (૪૦૩) (૧૭–૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ-જિન સ્તવન (સુણ બેહેની પિઉડે પરદેશીએ દેશી.) મલિ-જિનેસર ! ધર્મ તુમ્હારે, સાદિ-અનંત સ્વભાવ લોકાલોક'–વિશેષાભાસણ, જ્ઞાનાવરણી અભાવજી–મહિલ, એક નિત્યને સઘળે વ્યાપી, અવયવ વિણ સામાન્યજી બીયાવરણ અભાવે દેખે, ઉપગાંતર માન્યજી–મલિ આતમ એક અસંખ્ય પ્રદેશી, અવ્યાબાધ અનંતજી વેદનીવિનાશે માચે, લેકે દ્રવ્ય મહંતજી–મહિલ૦ (૩) મિહનીય–ક્ષયથી ક્ષાયિકસમકિત, યથાખ્યાત ચારિત્રજી વિતરાગતા રમણે આયુ–ક્ષય અક્ષય-થિતિ નિત્યજી–મ પંચ દેહ અવગાહના આકૃતિ, નામ વિભાવ અનૂપજી વર્ણ ગંધ રસ ફાસે વજિત, અતીન્દ્રિય-સરૂપજી–મ. (૫) અગુરુલઘુ ગુણ ગોત્ર–અભાવે, નહી હલુવા નહી ભારે અંતરાય-વિજયથી દાનાદિક–લબ્ધિ ભંડારજી મ. (૬) Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૩૬ શ્રી જિનવિજ્યજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ ચેતન સમતાર્યો મુજ સત્તા, પરખી પ્રભુપદ પામીજી આરીસે કાટેક અવરાણે મળ નાશે નિજ ધામજી–મ સંગ્રહનય જે આતમસત્તા, કરવા એવંભૂતજી ફમાવિજય-જિન પર અવલંબી, સુરનર મુનિ પહુતજી–મ. (૮) (૪૦૪)(૧૭–૨૦) શ્રીમુનિસુવ્રતસ્વામી-જિન સ્તવન જય જય મુનિસુવ્રત-જગદીશ, વરસે વાણુ ગુણ પાંત્રીશ વારે ઘાતી સુડતાલીશ, જેહથી પ્રગટે રે ગુણ એકત્રીશ રે મુણાંદા ! તુજ દેશના સુખખાણી, સુખ ખાણી રે મેં જાણું રે–મુદા. (૧) જેહથી લાજે સાકર-પાણી રે, –મુણાંદા એ તે ધર્મરાય પટરાણું રે–મુણાંદા એહનાં અંગ ઉપાંગ અનુપ, એહનું મુખડું મંગળરૂપ એ તે નવરસ રંગ સરૂપ, એહનાં પગલાં રે એહનાં પગલાં પ્રણમે ભૂપ રે–મણુંદા (૨) એ તે એક–અનેક સ્વભાવ, એ તે ભાસે ભાવ–વિભાવ એ તે બેલે બહુ પ્રસ્તાવ, એ તો ભંગી રે - એ તે ભંગી સપ્ત બનાય રે–મુદા. (૩) એ તે નયગર્ભિત અવદાત, એહનો તીર્થંકર પદ તાત એ ચઉ પુરુષાર્થની માત, એહનાં સકલાં રે એહના સકલાં અર્થ છે જાત રે–સૂણદા (૪) Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન વાશી કo એહને ત્રિ માં ઉદ્યોત, જપે રવિ-શશિ –દીપક જાત બીજાવાદી શ્રત ખદ્યોતક એ તે તારે રે - એ તે તારે જિમ જલપત રે-મુણાંદા(૫) એહને ગણધર કરે શિણગાર, એહને સેવે સહુ અણગાર; એહ તે દુરથી સદા બ્રહ્મચાર, એ તે ત્રિપદી રે એ તે ત્રિપદીને વિસ્તાર રે–મુદા. (૬) એહથી જાતિનાં વૈર સમાય, બેસે વાઘણ ભેળી ગાય આવે સુરદેવી સમુદાય, એહને ગાવે રે એહને ગાવે પાપ પલાય રે–મુણાંદા (9) એહને વાંછે નર ને નાર, એહથી નાસે કામવિકાર; એહથી ઘર ઘર મંગળ ચ્યાર, એ તે મુનિજિન રે, એ તે મુનિજિન પ્રાણ–આધાર રે-મુક (૪૫) (૧૭-૨૧) શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન (ઉભી ભાવલ દેરાણુ અરજ કરે છે–એ દેશી) ખિજમત ગારે ખાસે, મુકું ન પાસે, મુજને સમકિત વાસ હે–વમા રાણીના જાયા સુરનર નાશિંદે ગાયા, મોહન મહિર કરીને આજ્ઞા ધરીને આયા અહોનિશ સેવે,તેહને દીજે દિલાસાહે વમા રાણીના જાયા-સુરઇ મોહન. (૨) ઘર ઘર ભટકી લાજ ગમાવે, તે સેવક કુણ લેખે હે–વમા પતિત–પાવન જગજીવન-એષધીશ, સરિસ દરિસણ ઉવેખે હે–વાહ સુ મેહન. (૨) Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૩૮ શ્રી જિનવિજ્યજી મ, કૃત ભક્તિરસ કામ-સનેહ-દષ્ટિરાગને છેડી, ગુણરાગે રઢમંડી હો–વપ્રા પ્રાણ તજે પણ પ્રીત ન છડે, તેહની કીતિ અખંડી હેવપ્રારા સુરક મેહન. (૩) ક્ષેત્ર-કાળાદિક કારણ દાખી, મુજને શું ભેળવો –વપ્રારા પ્રતિ મહારી સહાય તુમ્હારી, અવસર એહ બનાવે છે–વપ્રા. સુર૦ મેહન. (૪) ભૂ-જળ ગે અંકુર શક્તિ, પ્રગટે એહ નહિ છાને હે–વપ્રાય ક્ષમાવિજય-જિન કરૂણ લહરી, અક્ષય લીલ ખજાને હે–વપ્રા. સુર૦ મેહન(૫) (૪૦૬) (૧૭–૨૨) શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન (અંતરથી અમને આજ ગરવે ગિરધારી-એ દેશી) તેરણ આવી કંત, પાછા વળીયા, મુજ કુરકે દાહિણી અંગ, તિણે અટકળીયા રે. (૧) કુણ જેશી જોયા જેશ ચુગલ કુણ મિળીયા રે, કુણ અવગુણ દીઠા ? આજ, જિણથી ટળીયા રે. (૨) જાએ જાઓ રે સહિરો દૂર, સ્થાને છેડે રે, પાતળીએ શામળવાન, વાલિમ તેડે રે. (૩) યાદવ-કુળ-તિલક સમાન, એમ ન કીજે રે, એક હાંસું બીજી હાણ, કેમ ખમીજે રે. (૪) ઈહાં વાયે ઝંઝસમીર, વીજળી ઝબકે રે, આપૈઓ પીઉ પુકારે, હિયડું ચમકે રે. (૫) Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીશી ૧. સરપાવે દાદુર શેર, નદીએ માતી ૨૯, ઘન ગારવને જોર, ફાટે છાતી રે૦ (૬) હરિતાંશુક પહિયાં ભૂમિ, નવ રસ રંગે રે, માવલીયા નવરસ હાર, પ્રીતમ સંગે ૨૦ (૭) મેં પૂરવ કીધાં પાપ, તાપે દાધી રે, પડે આંસુ ધાર વિષાદ૧૧, વેલડી વાધી ૨૦ (૮) મુને ચઢાવી મેરૂ શીશ, પાડી હેઠી રે, કિમ સહવાયે ? મહારાય, વિરહ અંગીઠી૧૨ ૨૦ (૯) મુને પરણી પ્રાણ-આધાર, સયમ લેન્ગેા રે, હું પતિવ્રતા છું સ્વામી, સાથી વસેન્ગેા ૨૦ (૧૦) એમ આઠ ભવારી પ્રીત, પ્રિડા પળશે રે, મુજ મનહ મનેારથ નાથ, પૂરણ ફળશે ૨૦ (૧૧) હિવે ચ્યાર મહાવ્રત સાર, ચૂંદડી દીધી રે, રંગીલી રાજુલનારી, પ્રેમે લીધી ૨૦ (૧૨) મૈગ્યાદિક ભાવના ચ્યાર, ચારી બાંધી રે, દહી યાનાનળ સળગાયા, કમ્મ ઉપાધિ ૨૦ (૧૩) થયેા રત્નત્રયી ક'સાર, એકાભાવે રે, આરોગે વર ને નારી, શુદ્ધ સ્વભાવે ૨૦ (૧૪) તજી ચંચળતાંત્રિકચેાગ, પતિ મિળિયા રે, શ્રી ક્ષમાવિજય-જિન નેમ, અનુભવ કળિયા ૨૦ (૧૫) ૪૩૯ 45 Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જર શ્રી જિનવિજ્યજી - કૃત ભક્તિ(૪૦૭) (૧૭–૨૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (થોડી આઈ થારા દેશમાં મારૂછ–એ દેશી) પરમ–પુરુષ પરમાતમાં સાહિબજી, પુરીસાદાણું પાસ હે, શિવસુખરા ભમર!, થાસે વિનતી સાહિબજી, અવસર પામી એળગું, સારા સફળ કરો અરદાસહરશિ૦ દેય નંદન મેહભૂપરા, સાવ તણે કર જગધંધાળા હે, દ્વેષ કરિ રાગ કેહરીપ, સાટ તેહના રાણા સોળ હો-શિ૦ મિથ્યા મુહેતઆગળો, સાકામ કટકસિરદાર હે–શિ. ત્રણ રૂપધરી તેહ રમે, સાટ હાસ્યાદિક પરિવાર હે–શિ. મહમહીપરા જોરથી, સાજો સઘળો થયે જેર હે_શિ હરિહર સુર નર સહુ નમ્યા, સાવ જકડી કર્મની ઘેર હે–શિ. ભવથિતિ ચઉગતિ ચોકમાં, સા. લેક રૂ પિકાર હે–શિ. આપ ઉદાસી થઈ રહ્યા, સાઈમ કીમ રહયે કાર હા -શિ. ક્ષયકશ્રેરી ગજ ઘટા, સાવ હલકારો અરિહંત હે–શિ. નાણખડગ મુજ કર દિયે, સાવ ક્ષણમાં કરૂ અરીહંત હે કરૂણું નયણ કટાક્ષથી, સા. રિપુદળ હેએ વિસરાળ હો– ક્ષમાવિજય-જિન સંપદા, સારા પ્રગટે ઝાકઝમાળ હે–શિત (૪૦૮) (૧૭-૨૪)શ્રી મહાવીર સ્વામી-જિનસ્તવન (ઇમ ને ધણુને પરચાવે–એ દેશી) વીર–જિણુંદ જગત ઉપગારી, મિથ્યાધામ નિવારી, દેશના અમૃત-ધારા વરસી, પર–પરિણતિ સવિ વારીપંચમ આરે જેહનું શાસન, દેય હજારને ચ્યારજી, યુગપ્રધાન સૂરીસર વહશે, સુવિહિત મુનિ આધાર છ–વીર Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી ૪૪૧ ઉત્તમ આચારજ મુનિ અજજા,શ્રાવક શ્રાવિકા ઉછળ, લવણ-જલધિમાંહી મીઠું જલ, પીવે ગી-મચ્છછ૪-વી દશ અચ્છેરે દૂષિત ભરતે, બહુ મતભેદ કરાળજી, જિન_કેવળી-પૂરવધર વિરહેફણીસમ પંચમ કાળજી-વીવ તેહનું ઝેર નિવારણ મણિ સમ તુજ આગમ તુજ બિંબ નિશિ દીપક પ્રવહણજિમ દરીએ,મરૂમાં સુરતરૂ લુંબઇ જેનાગમ વક્તા ને શ્રોતા, સ્વાવાદ શુચિ બધજી, કળિકાળે પણ પ્રભુ ! તુમ્હ શાસન, વરતે છે અ-વિરોધ હારે તે સુષમાથી દુઃષમા અવસર પુણ્ય-નિદાનજી. ક્ષમાવિજય-જિન વીર સદાગમ, પામ્ય સિદ્ધિ-નિદાનજી [ ઈતિ શ્રી જિનવિજયજી ક્ત વિશી ૨ જી સમાપ્ત] Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી જિનવિજયજી મહારાજ કૃત સ્તવન ૧૭–૧ ૧. હ–આનંદ ૨. કસ્તુરીથી ૩. સુંદર–શ્રેષ્ઠ ૪. દાતાઓના નાયક પ. કલ્પવૃક્ષને સમૂહ ૬. મા ૭. વાદલામાં ૮. ઉત્તમ ૯. અદ્ભુત-અપૂ. સ્તવન ૧૭-૨ સ્તવન ચાવીશી કઠિન શબ્દાના અર્થા ૧. અન કારી ૨. ભાગાની 3. લાલસા ૪. ઓળખ્યા પ. પૂરા સારા ભાગ્યથી ૬. ઈંદ્રના હાથી ૭. ગધેડા ૮. વિકટ-મેટા ૯. ભયંકર જગલ ૧૦, છોકરી પરણવાના ઉમરંગથી ૧૧. પ્રભુજીની માતાજીનું નામ ૧૨. સારી લગામથી સ્તવન ૧૭-૩ ૩. આવલીના ૧. સહારા ૨. માક્ષ નગરને અસંખ્યાતમા ભાગના જેટલા સમય તેટલા પુદ્ગલ પરાવ હું ભટકયો (ત્રીજી ગાથાને Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી ra ઉત્તરાધ ૪. લેાકાકાસના પ્રદેશ જેટલી અસ ખ્યાતી ઉત્સર્પિણી (ચાથી ગાથાને ઉત્તરાર્ધ ૫. પૃથ્વીકાય ૬. અપકાય છ. તેઉકાય ૮. વાયુકાય ૯. પ્રત્યેક વનસ્પતિકાય ૧૦. ખુંચ્યા ૧૧. પીડા, ૧૨, ભ્રમણા-અજ્ઞાન દશાના રસીચેા, ૧૩. સંસારના પરિણતિના વિસ્તાર રૂપ જંગલમાં, ૧૪. હે ! પારગામી, ૧૫. કારણ રૂપે. સ્તવન ૧૭-૪ ૧. પ્રભુજીના પિતાજીનું નામ, ૨. પ્રભુજીની માતાજીનુ' નામ, ૩. નદી, ૪. મહાનાથી. સ્તવન ૧૯-૫ ૧. મેાક્ષ ગતિ આપનાર ૨. હાથી ૩. સિહુ ૪. સપ પ. સમૂહ ૬. ગરૂડ ૭. પાંચ માણવાળા કામને દૂર કરનાર, (બીજી ગાથાની ત્રીજી લીટીને અ) ૮. અંધકાર ૯. સમૂહ ૧૦ સૂર્ય ૧૧મેતારજ મુનિને થયેલ ઉપસગ માં કારણરૂપ પક્ષીકૌચને (ચાથી ગાથાની પ્રથમ લીટીના અર્થ) સ્તવન ૧૯ દુ ૧. પદ્મની જેવા કામળ પગવાળા અથવા પદ્મના લાંછનવાળા ૩. પ્રભુજીના પિતાજીનું નામ ૪. દુશ્મને ૫. પ્રમળ ૬. જાણે કે ૭. લાલ વર્ણના ૮. ધનુષ્ય ૯. તલવાર ૧૦. સૈન્ય ૧૧. નિમળ સ્તવન ૧૭-૭ ૧. શરીર રૂપ ઘરમાં ૨. સુગંધમય ૩. પાણીના સમૂહથી ૪. સાફસૂફ કરેલ પ. માલા ૬. શ્રેષ્ઠ Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૪૪ સ્તવન ૧૭–૮ ૧. રાજા ૨. ગારૂડી ૩. ૪, સમૂહ સ્તવન ૧૭-૯ ૧. આજીજી ૨. મેટાઇ ૩, અથી =ગરજવાન સેવક ૪. માલિક ૫. સેવક ૬. એછાશ સ્તવન ૧૭–૧૧ શ્રી જિનવિજયજી મ. કૃત સ્તવન ૧૯-૧૦ ૧. ઉખેડી=દૂર કરી ર. પુદ્ગલ તરફ જતી ૩. / સ્વાભાવિક=મૂળભૂત સ્વરૂપ ૪. અંધારૂ` ૫. સમૂહ સ્તવન ૧૭-૧૨ ૧. સ્ફુરી ૨. ભ્રમર ૩. વૃક્ષ=ઝાડ ૪. સુંદર પ. સુગ ધ ૬. અમૃત છ. ચાલ્યેા ગયા છે વિકાર જેમાંથી ભક્તિ –રસ ૧. મકાન ૨. પલંગ ૩. ગાઢી ૪. આછાડ પૂ. પ. દબાવે=પ’પાળે સ્તવન ૧૭-૧પ સ્તવન ૧૭-૧૩ ૧. જીભ ૨. દિવસ ૩. સમુદ્ર ૪. ધરતી ૫. કલમ ૬. કહી શકાય, તેવા છ. ન કહી શકાય તેવા ૮. પર્યાય સમૂહ ૯. સઘળા દેવાનુ સુખ ૧૦, ભેગુ કરી ૧૧. ગુણાકાર ૧૨. પીડા રહિત સ્તવન ૧૭-૧૪ ૧. ગાઢ વાદળા ૨. સુંદર ૩. ગંભીર ૪. પ્રભુજીની માતાજીનુ નામ ૫. અશુભ ક્ર્મની ગાઢ ગી ૧. દેખાવ=મુદ્રા ૨. સ ́પૂર્ણ ૩. ચહેરાના ૪. આંખના ઇશારે પ. થયેલા Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી . ૪૪ સ્તવન ૧૭-૧૬ ૧. અખંડ સંપૂર્ણ ૨. વેદના ઉદય વિનાના ૩. ન કહી શકાય તેવા ૪. પાશ=ફંદા રહિત સ્તવન ૧૭-૧૭ ૧. અજવાળું ૨. છ કાયને, ૩. અપૂર્વ ૪. બેકડે ૫. દૂર ૬. ઉપદ્રવ સ્તવન ૧૭-૧૮ ૧. પિતાના સ્વભાવરૂપ ઘરમાં, (આ પદને સંબંધ ગાથાને છેડે રહેલ “જીવ”ના સાથે છે.) ૨. પી૬ - ગલિક ભાવની વિચારણું ૩. કાબૂમાં લઈએ . સંસાર રૂપ જંગલમાં ૫. ન મેલવત ૬. પાસે ૭. વિષયવાસના રૂપ લીંદગબરમાં ૮. ક્રોધ રૂપી અગ્નિ ૯ મદમત્ત ૧૦. કૂકડો અગર કૂતરો સ્તવન ૧૭–૧૯ ૧. લોકાલોકને વિશેષથી જેનાર ૨. બીજા દર્શના વરણયના ૩. મલેથી ૪. અવરા=મેલે થયેલ સ્તવન ૧૭–૨૦ ૧. જ્ઞાનાવરણીય–પ, દર્શનાવરણય-૯, મેહનીય-૨૮ અંતરાય-૫ મળીને=૪૭, ૨. સિદ્ધના ગુણ ૩. ખજુઆ ૪. વહાણ ૫. પ્રથમથી ૬. જન્મના=સ્વાભાવિક સ્તવન ૧૭–૨૧ ૧. સેવક ૨. પડખું ૩. પ્રભુજીની માતાજીનું નામ. ૪. કૃપા ૫. આશ્વાસન ૬. હિસાબમાં ૭. એષધીશ=ચંદ્ર ૮. લય ધૂન ૯ નમસ્કાર=સેવા Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી જિનવિજ્યજી મ. કૃત ભકિતરસ સ્તવન ૧૭–૨૨ ૧. સ્વામી ૨. જમણું ૩. ચાડી ખેર ૪. પ્રબળ= તેફાની ૬. પવન ૭. દેડકે ૮. કોલાહલ ૯. ગાંડી ૧૦. લીલાં કપડાં ૧૧. ખેદ ૧૨. ભડભડતી સગડી ૧૩. ખાય છે. સ્તવન ૧૭–૨૩. ૧. સેવા કરૂં ૨. વિનતિ ૩. તોફાન ૪. હાથી પ. કેશરી–સિંહ ૬. મહેતો મુખ્ય કારભારી છે. સૈન્યત્ર લશ્કર ૮. વિખેરી નાંખ્યું ૯. બધું–જવાબદારી ઉપાડનાર ૧૦. દુશ્મન ૧૧. મારી નાંખુ ૧૨. વિખે રાઈ જાય સ્તવન ૧૭-૨૪ ૧. મિથ્યાત્વીઓના ધામત્તેજને, અથવા મિથ્યાત્વની ઘામ-ગરમી ૨. સાધ્વી ૩. સારા ૪. રોહિતનામે વિશિષ્ઠ, માછલું ૫. આશ્ચર્યેથી ૬. ભયંકર ૭. તીર્થકર ૮. આ૫ ૯. વહાણ ૧૦. મારવાડમાં ૧૧. કલ્પવૃક્ષ ૧૨. ચોથો આરો ૧૩. પાંચમો આરે. Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्री वर्द्धमानस्वामीने नमः શ્રી હંસરત્નજી T TT TTTT સ્તવનચાવીસી TIT [૧૮] (૪૦૯) (૧૮–૧) શ્રી ઋષભદેવ—જિન સ્તવન (અજબ રંગાવે સાહેબા ચૂડી-એ દેશી.) સકળ વંછિત સુખ આપવા,જંગમ સુરતરૂજેહ છિ દિદારૂ, નાભિ-નરિંદ કુળકે સરી, ત્રિવિધ સેવો તેહ છિ દિદારૂ, જે મરૂદેવીનો જાત, છિ જે ભરત–બ્રાહ્મીને તાત–છિ. જે વિશ્વમાંહે વિખ્યાત, છિદ્ર પૂરવ પુણ્ય મેં લહ્યો, ભાગી ભવની ભ્રાંત: છિ. પૂરવ૦ (૧) જુગલાધર્મ જેણે ઉદ્ધ, પ્રથમ જેહ રાજાન–છિદ્ર વિશ્વ-રચના સઘળી દાખીને, ટાળ્યું જિણે અજ્ઞાન છિદ્ર જે. પ્રગટ કરીને સહુને શિખવ્યા, સકળ સંસાર-સૂત્ર–છિ. ભરત પ્રમુખ સ્થાપ્યા રાજવી, એ દેશે સો પુત્ર–૦િ.જે WWW.jainelibrary.org Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૪૮ શ્રી હંસરતનજી કૃત ભક્તિ-રસ્ટ દાન દેઈને દીક્ષા આદરી, ત્રિભુવન-જન હિતકાજછિ . ધર્મતીર્થ–ચકી એહવું, બિરૂદ ધર્યું માહારાજ–૭િ૦ જે ઇદ્ર ચોસઠ ઉભા એળગે, જુગતે જેડી પાણિ–છિ. સમવસરણે સહુ કે સાંભલે, દેશના મધુરી વાણી–છિદ્ર જે. લાખચોરાશી પૂરવ અનુક્રમે, પાળીને પરમાય–છિ. જન્મમરણ બંધન ડીને, પામ્યા પંચમઠાય –છિ જે. હંસરત્ન કર જોડિ કહે, સાહિબ રાષભ-નિણંદ–છિદ્ર ચરણ–યુગલ સેવા ભભવે, આપે અધિક આણંદ-છિજે(૭) (૪૧૦) (૧૮-૨) શ્રી અજિતનાથ-જિન સ્તવન (ઈડર આંબા આંબલી રે–એ દેશી.) શુભ વેળા શુભ અવસરે રે, લાગે પ્રભુ શું નેહ વાધે મુજ મન વાલો રે, દિન દિન બિમણે નેહ– અજિત-જિન! વીનતડી અવધાર, મન માહરૂં લાગી રહ્યું છે તુજ ચરણે એકતાર–અજિત હિયડું મુજ હજાળવું રે, કરી ઉમાહે અપાર ઘડીઘડીને અંતરે રે, ચાહે તુજ દીદાર–અજિત (૨) મીઠે અમૃતની પરે રે, સાહેબ! તાહ રે સંગ નયણે નયણ નિહાળતાં રે, શીતળ થાય અંગ–અજિત અવશ્યપણે એક ઘડી રે, જા તુજ વિણ જેહ વસ્સાં સ સમકસાહિબા રે ! મુજ મન લાગે તેહ–અજિત તુજને તે મુજ ઉપરે રે, નેહ ન આવે કાંય Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી જજલ તે પિણ મુજ મન લાલચી રે, ખિણ અળગે નવિ થાય—અજિત. (૫) આ સંગાયત આપણે રે, જાણીને જિનરાય દરશણ દીજે દીન પ્રતે રે, હંસરત્ન સુખ થાય–અજિત (૪૧૧) (૧૮-૭) શ્રી સંભવનાથ-જિન સ્તવન (લાવજો લાવાને રાજ! મહારાજ ! થારે મતી) સે સંભવનાથ જુગતે બે કર જોડી ચોસઠ સુરપતિ પદયુગ જેહના, પ્રણમે હેડાહડિ સમવસરણ મન-રંગે સેવે, સુર નર કડાકો ડિ–સે. (૧) દેશના વચન સુધારસ ચાખે, ભવિજન મત્સર મેડી નયણાનંદી પ્રભુ-મુખ નિરખે,મિથ્યારબ્રમ વિડી_સેવો અજર અમર સમતારસ ભાવી, મમતા–બંધન છેડી પ્રભુ–સેવાથી શિવ-પદ પામી, જેહમાં નહિ કોઈ ખાડિ–સેતુ (૩) માનવ-ભવને લાહો લેવો સુમતિ કરી સંઘેડી એક-મના ભાવિ જિન આરાધે, દેવ દયાકર દોડી–સે. (૪) હંસના સાહેબ પાસે હેજે, ઈમ માગું કર જોડી પદ-પંકજની સેવા દીજે, ભવ-ભવનાં દુખ ત્રોડી–સે. Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૫૦. પ૦ શ્રી હંસરત્નજી કૃત ભક્તિ-રસ (૪૧૨) (૧૮–૪) શ્રી અભિનંદન-જિન સ્તવન (સાહેબ તીડે અમારે–એ દેશી.) તુજ ગુણ-કમળ-પરાગ સુગંધી, મુજ મન –મધુપ રહ્યો મનબંધી સાહેબા ! મુજ અરજ સુણજે, જીવના! કાંઈ મેહેર કરી છે, મોહના ! માને છે અમૂલબહુલક_પરિમલને લેભી, થઈ એકચિતે રહ્યો થિર થોભી–સાહિબા (૧) નોંબ કણયર સમાન ઘણેરા, છેડી દેવ અનેક અનેરા–સાહિબા વિકસિત–૮–પંકજ સરસ°–પરાગે, કરે ઝંકારી સદા મનરાગે ૧૨–સાહિબા (૨) અધિક સૌરભ૧૩ દેખાડી સૂબે, ચપળ ભમર મુજ મન વશ કીધે–સાહિબા લેવા ગુણ-મકરંદને ૧૪ લાહ, આઠે પહોર ધરી ઉમાહો –સાહિબા. (૩) ટેક ધરી મન મોટી આશે. મુજરો કરી માંગું પ્રભુ પાસે–સાહિબા ગુણ૫–પંકજ-મંજરી હિત આણી, પ્રભુજી! આપ પિતાનો જાણું–સાહિબા (૪) પામી ત્રિભુવન–નાથ નગીને, ભેદ તજી રહું અહો નિશિ ભીન–સાહિબા સાહિબ અભિનંદન શેભાગી, હસરત્ન મને એ લય લાગી–સાહિબા. (૫) Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવિશી ૪૫૧ (૪૧૩) (૧૮-૬) શ્રી સુમતિનાથ—ન્જિન સ્તવન (હું ભરી પાઉં રે પીઉ રે પ્યાલા-એ દેશી,) આજ સુમતિ-જિન સાહેબ ભેટચા, કાઈ ભવ-ભવને ભવ॰ દુખ મેયો રે સલૂણેા સાહિમે મહુ ગુણુ-પુરા રે, મુજને અતિ પ્યારા કુમતિ કદાગ્રહુ મમતા ભાગી કાઈ સુમતિ દશા સુમતિ હવે જાગી રે—સલૂણેા૦ (૧) સૂરતિ સાહિખની અતિ મીઠી, કાઈ બહુ પુણ્યે, મહુ॰ આજ મેં દીઠી રે, સલુણા મનમેાહન મુજ સ્વામી મળીએ, અહુ દિનનેા, બહુ અલોક ટળીએ રે—સલૂણા॰ (૨) હવે પ્રભુ સાથે રહું મન મંડી, કાંઈ આરાધું, આરાધુ' આળસ છડી રે—સલૂણા૦ દિલભરક તુજથી એપ-દિલ ન થા બીજા શું કાંઈ, ખીજા ચિત્ત ન લાઉં રે—સલૂણા॰ (૩) રાત-દિવસ તાહરા ગુણ ગાઉં, કાંઈ લય લાઈ, લય॰ મનમાં ધ્યાઉં રે-સલૂણા૰ તાહરી મેાજ સવાઈ પાઉં રે, કાંઇ અંતરપટ, અંતર દૂરે ગમા રે—સલૂણેા૦ (૪) તું સાહેબ ! સમતારસ–રસિચેા, કાંઈ મુજ મનમાં, મુજ॰ વાસે વસીએ રે—સલૂણું।૦ હસરત્ન કહે શિર નામી, કાઈ તું જીવન, તું તું અંતરજામી ૨સલૂણુા॰ Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પર શ્રી હંસરવજી કૃત ભક્તિ–રસ (૪૧૪) (૧૮-૬) શ્રી પદ્મપ્રભ–જિન સ્તવન (બેડલે ભાર ઘણું છે રાજ, વાતો કેમ કરે છે-એ દેશી) પદમપ્રભ અભિનવ પદ્માકર –બંધુ સમે પ્રતિભાસે અરૂણ-તરણ ઉપમર તનુ જેહનું, પ્રતાપે તેજ પ્રકાશે –એહવે સહજ' સલૂણે સ્વામી, મુજ મન લાગે તેહશું. (૧) પૂરવ દિશે પ્રગટે જિમ દિનકર, તિમ સુસીમાની કૂખે નિજકુળ-ઉદયાચલ-શિર સેહે. રંજન રક્ત-મયૂખે—એહવે (૨) બેધદિવસ દેખી પાખંડી, થૂક પલાયે દુરે ભવિજન૨મન પંકજ-વનમંજરી, વિકસે પ્રેમ પંડૂરે–એહ. (૩) ગ્રહ-ગણની પરે હરિહર દેવા, દીસે સહજે દીના સુમતિ-વધૂને સંગ લહીને, મુનિ-ચકવા૪ રહે લીના–એહ. (૪) કુમતિ પ–કદાગ્રહ હિમ–પરિસરને, પ્રબલ પ્રતાપે શેષે કમર તે પ્રભુમુખ દેખી, રહે અળગા અતિ રોષે –એહ. (૫) દિનકરને ૭ વાદળ રૂપે, વળી તે૮ અંગે અધૂરા મુજ પ્રભુ અપ્રતિહત પ્રકાસી, સકળપદારથ પૂરે-એહ. (૬) અંબરમણિલ અંબરતલ૨ મારગ, આઠે પહેરે ભમતે અચળ-વિલાસી એ મુજ સાહેબ, શિવ-વધૂસંગે રમતે–એહ. (૭) Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવિશા ખિણમાં ક્રાંતિ કરે અતિ ખીણી, રાહુ સદા દિનકરની તે પણ પદ્મ-પંકજ-રજ ફરસી, જયકામે જિન વરની—એહવા૦ (૮) ત્રિભુવન-મેહુ૩–તિમિર જે ટાળે, જ્ઞાન–કિરણને તેજે વિજન ભાવ ધરીને ભેટ. હસરત્ન પ્રભુ હેજે—એહવા॰ (૯) ૫૩ க (૪૧૫) (૧૭-૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (નવા પવડા રે —એ દેશી) અવસર આજ મળ્યા ભલે રે, ફળીયા મનારથ માળ રેઃ- નમે સુપાસજી રે સુપાસજી ત્રિભુવન ભાણુ, --- ગુણણ ખાણુ જીવન પ્રાણ—રસિયેા સાહેબે રે. સુખકારી જિન સાતમા રે દીઠા દેવ દયાળ રે— નમેા સુપાસજી ૦ (૧) પઈડ-નરેશને કુળેરે, ઉપજે અવત`સ રે-તમે સુપાસજી પૃથવીની કુખે ઉપન્થેારે, જિમ માનસરે હું સરે નમેા સુપાસજી॰ (૨) સાહે સ્વસ્તિક લઈને રે, કુંદન'-સમતનુ` કાંતિ રેનમા૰ હિત વચ્છક ત્રિહું લેાકના રે, ભગત-વત્સલ ભગવંતર— નમેા સુપાસજી॰ (૩) આયુ પુરવવીસ લાખનું રે, પાળ્યુ. જિણે પરધાન રે-નમા॰ પંચમ” પદ પામ્યા પ્રભુ રે;સમેત શિખર જીભ થાનરે— નમાં સુપાસજી (૪) Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૫૪ શ્રી હંસરનજી કૃત ER ત્રણ ભુવનમાં જેહના ૨ મહેકે ગુણુ કર'દરે-નમા॰ જગમાં જેહના નામથી રે, ભાગે ભવ-ભયકંદ હૈ— તમે સુપાસજી॰ (૫) દરશન સાહિબ ! તાહરૂ` રે, સફળ કરજ્યે આજ રે–નમા હસરતન નાતા પ્રભુ રે, સારા વતિ કાજ રે— નમા સુપાસજી॰ (૬) (૪૧૬) (૧૮–૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભજિન સ્તવન ( ઇદલી એકલી મન લાગા-એ દેશી) ઉચે. અભિનવ ચંદ્રમા, ચદ્રપ્રભ અરિહંત–મહારાજ ચંદ્ર સરીખી ઉજલી, જેના તનની કાંતિ—મહારાજ! તે સાહિમ શુ' મન લાગ્યું, સુખકારી સેણુક—મહારાજ ! નેહાળે તેણપ-મન॰ શશિલ છન સેતી-મહારાજ ! (૧) અનુઆળે એક મેદની॰ શશહર કેરી જન્મ્યાત—મહારાજ ! મુજ સાહિબ જ્ઞાને કરી, ત્રિભુવન કરે ઉદ્યોત–મહારાજ! (૨) દિનકરને તેજે કરી, દીસે” શશહેર૧° દીન-મહારાજ તે દિનકર કિકર પરે, પ્રભુ-ચરણે રહે લીન-મહારાજ (૩) અમૃત ૧૧–આવી ચંદ્રમા, પ્રભુ અનુભવ–રસ ગેહ—મહારાજ ! ચાતુર ભવિક-ચકારને રે, તેણુ ૧૨ઉપાએનેહુક–મહારાજ ! ચંદ્રકળા પડતે૧૪ ૫ખે, દિન દિન થાયે દૂર—મહારાજ! મુજ પ્રભુ સકળ કળાપ-નીલે, નિત નિત ચઢતે નૂર૧૬-મહારાજ ! (૫) ચંદ્ર કલ`કી અવતર્યાં, મુજ સાહેબ નિકલ ક—મહારાજ! લ છનમિસી સેવા કરે, ઈમ જાણી પ્રભુ-અક૧૮-મહારાજ ! ભક્તિ-રસ Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીશી ૪૫૫ શાંત-સુધારસ ચાખવા, અધિક ધરી આણ'નુ—મહારાજ ! હંસ કહે ભવ સેવો ! ચંદ્રપ્રભ—જિનચંદ–મહારાજ ! (૪૧૭) (૧૮–૯) શ્રી સુવિધિનાથ—જિન સ્તવન (સાહેબ સુ ંદર સુરતિ સાહે—એ દેશી) સમવસરણ ત્રિભુવનપતિ સાહે, સુર-નરનાં મન માહે હૈ!; સાહેબ સુવિધિ-જિણુંદા ! રામા–રાણીના નંદા ! સુગ્રીવ-નૃપ કુલચંદા, દરશન દોલત કદા - ભવિયા ! તે પ્રભુ વંદા (૧) અષ્ટ મહાપ્રતિહાય ખિરાજે, છમી અનેાપમ છાજે હા એપેપ પ્રભુ-શિર ઉપર, તરૂણા અÀાક તરૂવર કુસુમવૃષ્ટિ મનોહર, સહજે વરસાવે સુરવર—ભ૦ (૨) સુર-વિરચિત મધુર ધ્વનિ છાજે, ગગનમ`ડલ તિણે ગાજે હા વળી વિષુધ બિહુ પાસે, ચામર વીઝે ઉલાસે ભામંડલ પ્રતિભાસે, દિનકર-કાડી પ્રકાશે—ભ૦ (૩) કનક–મણિમય સિંહાસન વારુ, દેવ રચે દીદારૂ હા શીશે૧૧ ત્રણ છત્ર ધારે, ભેરીને ભણુકારે સુરતિ સેવા હા સારે, ઈમ અષ્ટ મહા પ્રતિહારે-ભ૦ (૪) હસરત્ન સાહેબ ઈમ જાણી, ઉલચે એણે સહિનાણી હ ઉપશમ સહિજ સનૂ રે, પ્રતાપે પ્રમલ–પ ુરે સેન્યા સ*કટ સૂરે, વેગે વછિત પૂરે—ભ૦ (૫) 'R Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૬ શ્રી હંસરત્નજી કૃત ભક્તિ-રસ (૪૧૮) (૧૯-૧૦) શ્રી શીતલનાથ-જિન સ્તવન (રાગ-રામગરી-દેશી-આખ્યાનની) (ઢાળ) સકળ સુરાસુરસેવિત પાયજી, સાહેબ શ્રી શીતલ-જિનરાયજી જગજીવન જગ-આધારજી, તું ઉતારે ભવ–કાંતારજી (ઉથલ) કાંતારર ચિહુ દિશી મહા-ભીષણ, ચતુરગતિ સંસાર ભવ–ગહન ગદ્દર અતિભયંકર, જોતાં ન દીસે પાર જિહાં વિવિધ ચિંતા રૂપ બહુલી, કંસે ઝંખરજાળ જગજતુ ભૂલા ભમર' દેતા, ભમિ તેહ વિચાળ૦ (૧) (ઢાળ) . તૃષ્ણાતરિની પૂર અથાહ, લોભ-કણિકાદવ તે માંહે અજગરરૂપી જિહાં અભિમાનજી, ગ્રહવા કાજે ધસે તિણ થાનજી (ઉથલો) તેણે થાને મહામિથ્યાત–પર્વત, પ્રૌઢ અપરંપાર રતિ–અરતિ તિહાં વળી કંદરા, મહામૂઢતા અંધકાર નવિ લહે નિરમળ જ્ઞાન-દિનકર, કિરણપણે સંચાર વિકરાળ મહ-પિશાસ વિરૂ, કરી રહ્યો હુંકાર (૨) (ઢાળ) વિષય-વનચર મહા ભડવીયજી, વસી લુંટડી તે જાણે ડાયજી શબ્દાદિક જેહને સમુદાય, જગમાં કે છત્યે ન જાય Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન વિશ (ઉથલા) છો ન જાય જેહ જાલિમર રહે રેકી ઘાટ ભવ–ભ્રમણ કરતાં જીવને, વિચમાણે ૪ પાડીવાટ જે સુકૃત–સંબલપ લે ઉલાળી, નાણે કેહને ત્રાસ મિથ્યાત્વ ગિરિવર-ગહનને, જિણે લાધે મહામેવાસ૭ (ઢાળ) કર્મ–દાવાનલ ચિહું દિશે દસેજી, ક્રોધ–ભુજગ ધસે અતિ રીસેંજી ભવાટવીમાં ઈણીપરે જીવેજી, ભમત દેખી દુઃખ અતીવ જી (ઉથલ) અતીવ કાળગમે ઈણી પરે, ભેગવતાં દુખભેગ કોઈ પુણ્યના સંજોગથી, ગુરુતો પામી ચુંગ દિગમૂઢ થઈ વન દેખતાં, જિમ પંથ દેખાડે કાય તિમ ગુરુતણે ઉપદેશ સુધે, પંથ ચાલે સય. (૪) (ઢાળ) પુ પામી સિદ્ધરાયજી, આવી વળગે તાહરી બાંહજી તું શિવપુરનો સારથવાહજી, પાર ઊતારે ધરી ઉછાહજી (ઉથલ) ઉછાહ આણ નાથ જાણું, કરૂં એક અરદાસ ત્રિભુવનનાયક મુગતિદાયક પૂરે મનની આશ તુજ ચરણ-સેવા દેવદેવા, આપે મહારાજ કહે હંસ ઈણી પરે સકળ સુખકર, સારે વંછિત કાજ Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ka શ્રી હું સરત્નજી કૃત ભક્તિ-રસ (૪૧૯) (૧૮–૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ-જિન સ્તવન (કલાલણી ! તે મારા મન માહીયા હૈા લાલ—એ દેશી ) સાહેબ શ્રી શ્રેયાંસજી ! સાંભળેા હા લાલ, મુજ મન અચરજ એહ–સુણ સાહેબા。 હું' ગુણુરાગી તાહરે। હ। લાલ, તું કિમ નાણે નેહ—સુષુ પ્રીત જાણી પ્રભુ તાહરી હા લાલ॰ હું ચાહું તુજ ચાકરી હેા લાલ, તું તિમતિમ રહે દૂર-સુણ॰ ચ્ચે ગુન્હે રાખેા નહી હૈા લાલ, મુજને આપ–હજૂર—સુષુ॰ પ્રીત॰ (૨) હેજ દેખાડી હેળવ્યા હા લાલ, મુજને તે માહારાજ-સુણૢ૦ હવે મન અ ંતર રાખવા હા લાલ, ન ઘટે ગરીબ-નિવાજ ! સુષુ॰ પ્રીત૦ (૩) ડુંગરા કેરા વાહુલા` હેા લાલ, વળી ઓછાંના નેહ-સુણુ॰ વહેતાં વહે ઉતાવલા હા લાલ. ઝબક દેખાડે છેRs—સુ॰ પ્રીત. (૪) ઉત્તમ નર જે આદરે હા લાલ, તે પૂરા નિરવડે પ્રેમ—સુણ ફાટે પણ ફીટે નહી. હા લાલ, રંગ કરારી જેમ—સુણુ॰ પ્રીત૦ (૫) પુરૂષાત્તમ પુભુ ! તું સહી હૈ। લાલ, સહજે જગ માધાર—સુણ્ Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી ૪૫૯ મુજને મનથી ઉતારતાં હે લાલ, કિમ રહેશે? તુજ કાર–સુણ પ્રીત. (૬) હંસરતનની વિનતિ હે લાલ, સુફળ કરે જગભાણ-સુણ૦ શું કહીએ તુજને ઘણું હો લાલ, તું છે સુગુણ સુજાણ–સુણ૦ પ્રીત(૭) (૪૨૦) (૧૮–૧૨) શ્રીવાસુપૂજ્ય-જિન સ્તવન (શહેર ભલે પણ સાંકડા રે—એ દેશી) શ્રી વાસુપૂજ્ય-જિણંદજી રે, મુજ મન એવી ખાંત–સસનેહી પ્રકાશું પ્રભુ આગળ હે લાલ, અવધારો અરીહંત –સાંભળો સાહેબ ! વિનતિ હો રાજ ! (૧) મુજ મનમંદિર પ્રાહુણારરે, જે આ એક વાર–સ. તે રાખું પાલવ ઝાલીને હે લાલ, ઘણી ય કરી મહાર–સ સાંભળે(૨) તુમ વસવાને યોગ્ય છે રે, મનહર મુજ મનગેહ–સ. ચિત્રશાળી જિહાં ચિહું દિશે હો લાલ, રાજિક અનુભવ રેહ–સ સાંભળે(૩) સુમતિ અટારી શેભતી રે,મંડપ જિહાં સુવિવેક –સસનેહી ! મહ-તિમિર ટાળ્યા વળી હે લાલ ! જ્ઞાન-પ્રદીપે છેક–સસનેહી ! સાંભળ૦ (૪) રાગ-દ્વેષ આદિ જિહાં રે, કંટક કીધા દૂર–સસનેહી ! ટાળે જિહાં કરૂણા-જળે છે લાલ, પાતિકપ–પંક પંડૂર–સસનેહી ! સાંભળે. (૫) Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪ ૦ ભાવ-ઉલેાચ” માંધ્યું ભલુ રે, શ્રી હસરત્નજી કૃત અચલ–સભાવ સુવાસના હૈ। લાલ! વિનય-જલેચા મંહિ—સસનેહી! ધૂપઘટી વળી ત્યાંહિ—સસનેહી ! સાંભળેા॰ (૫) નિ`ળ તુજ ગુણ-ચંદ્રિકા રે, વાહલા તુમ વસવા ભણી હા લાલ, ધલિત સુંદર-ધામ—સસનેહી ! ભક્તિ-સ મે' કીધું અભિરામ~સસનેહી ! સાહિબા (૭) અ આવી વસો મન–માહાલમાં રે, હસરતન પ્રભુ હેજશુ હા લાલ, સફળ કરી અરદાસ-સસનેહી ! જો પૂરા મન-આશ—સસનેહી ! સાહિમા૦ (૮) 5 (૪૨૧) (૧૮–૧૩) શ્રી વિમલનાથ-જિન સ્તવન (વાત મ કાઢો હા વ્રતતણી—એ દેશી) વિમલ–જિણેસર ! વાલહે, આતમથી અતિ પ્યારા રે, મુજ મન લાગ્યું તેહશું, પણ તે થઈ રહ્યો ન્યારા રે વિ દરશન તેહનુ દેખવા, રાત-દિવસ હુ· રસિયે રે, પણ તે નિસનેહી થયા, શિવપુરમાં જઈ વસિયેા ફૈ-વિમલ૦ ચંદ્ર-ચકારતણી પરે, ચપ ધરીને ચાહું રે, મિલવા મનમેળું ભણી, આઠે પાહાર ઉમાહુ ?-વિ॰ એક ઘડી અરધી ઘડી, જો એકાંત લહીજે રે, અ'તરજામી આગળે, તા મન-વાત કહીજે રે—વિ 3 •૪ Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૬ ઝરણાં સ્તવન વીસી સાત રાજને આંતરે, જે બેઠે જઈ દૂર રે, તે સાથે શી પરે કરી, મળીચે પ્રેમ પંડૂર રે–વિમલ. Rણ –ૌણ સેવ્યા પખે કિમ ભાગે મન–જાતે રે, અળજો ન ટળે અંગના, ભેટયા વિણ ભગવંતે રે-વિત્ર હંસ કહે હવે આજથી, ભગતિ કરૂં ઈણે ભાંતિરે, આવીને મનમાં વસે, મુજ સાહેબ મન ખાંતિરે–વિમલ૦ (૪૨૨) (૧૮–૧૪) શ્રી અનંતનાથ-જિન સ્તવન (નણદલ ચૂડલીયે વન જલ રહ્યો-એ દેશી) સાહેબ એહવે સેવીયેં, જે ગુણને ભંડાર–ભવિયાં, નિજ શરણાગત જાણીને, નિરવહી લે નિરધાર–ભવિયાં, પરખી કીજે પારખું (૧) અવગુણ મન આણે નહી, છટકી ન દાખે છેહ-ભવિયાં, ફળ આપે સેવાતણું, સાચે સાહેબ તેહ–ભવિયાં! પરખી. દેવ અવરને સેવતાં, લાભ નહી નિરવાણ –ભવિયાં, આખર કિમ ઓછાતણીય. પ્રીતી ચઢે? પરમાણુ–ભવિયાં! પરખી ધુમાડાને બાચકે, ગરજ સરે નહિ કાંય–ભવિયાં, રંગ પતંગીને કારમે, દેખત હી મિટ જાય–ભવિયાં ! ૫૦ પિતે પણ પૂરા નહિં, શું ફળ આપે તેહી–ભવિયાં, આપ સરિખ કરે, જે આપે ફેએ ગુણગેહ-ભવિયાં ! પરખી જોતાં પ્રભુ મુજને મળે, અનંતનાથ અરિહંત-ભવિયાં! Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ જદર શ્રી હંસરત્નજી કૃત ભક્તિરસ સુરગુરૂ પણ પામે નહિ, જેહના ગુણને અંત-ભવિયાં! પરખી પુણ્ય સંજોગે પામીને, સુગુણ પ્રભુને સંગ-ભવિયાં, હંસ કહે હવે તેહશું, રાખે અવિહડ રંગ-ભવિયાં! પરખી. (૪૨૩) (૧૮–૧૬) શ્રી ધર્મનાથ-જિન સ્તવન (દેશી-બેદીલીની મન લાગ) સુણે સાહિબ ધર્મ–જિર્ણ દા! તુમ દીઠે અધિક આણંદા હો, સાહેબઅરજ સુણે, મોહન મૂરતિ તાહરી, મુજ મન લાગે પ્યારી હો સાહિબ, બહુ દિવસે મેં તુમ દીઠે, મુજ મન લાગે મીઠે હે–સા. પુણ્ય પામી એ વેળા, મળીયા છે દુરલભ મેળા હા-સારા લહી અવસર હું તુજ પાસે, આવ્યો છું માટી આશે હો-સા. જાએ જે અવસર જેહ, ફરી પાછો ના તેહ હ–સા. અવસર ઉપર મુજ કાજ, તું સારે નહીં મુજ આજ હો–સા. તું સ્થાને છે મુજ સ્વામી, એ વાતે તુજને ખામી હે–સા તકવિણ ફળ દેજે નીકો, તેપણ તે લાગે કે હ–સા. અવસર ચૂકયો જિમ મેહ, ઉચે કામે આવે તેહ હે–સા. સેવા તે કરતાં નેટ, આખર દેશે સહી ભેટ છે, સા. તું હવણ આપે તેહ, જિમ વધે અધિક સસનેહ-સા કહું છું આસંગે જાણું, પ્રભુ! સફળ કરે મુજ વાણી હો–સા. દર્શન ફળ ઘો! જિનરાય, જિમ હંસરતન સુખ થાય છે–સા. Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીસી ૪૬૩ (૪૪) (૧૮-૧૬) શ્રી શાંતિનાથજિન સ્તવન (ગેડમાની દેશી). શ્રી શાંતિ–જિણેસર સેળમોરે, હાંજી ! સાહેબ શરણાગત આધાર–તે રૂડે. ગુણને આવાસ–તે રૂ! ઉપગારી ખાસ—તે. ભવભય તાપ નિવારવારે, હજી! જગમાં જંગમ જે જલધાર-તે ગુણ૦ (૧) મેઘરથ રાજાને ભવે રે, હાંજી! દઢ સમક્તિ દેખી સુરરાજા–તે ગુણ કરે પ્રશંસા જેહની રે, હાંજી સુરસાખી પ્રણમી શુભસાજ-તે ગુણ (૨) ઇંદ્ર-વચન અણમાનતો રે, હાંજી! એક અમર આવ્યું તેણે ઠામ–તે ગુણ ન પારા પતિને છળે રે, હાંજી! પારખવા નૃપનો પરિણામ–તે ગુણ (૩) પિસામાં પારેવડે રે, હજી! તન સાટે રાખે તે તામ-તે ગુણ તીર્થકર–ચકીતણી રે, હાંજી! પદવી હોય બધી અભિરામ–તે ગુણ૦ (૪) પ્રગટ થઈ તે દેવતા રે, હાજી! પાય પ્રણમી હિતે નિજ ઠામ–તે ગુણ તિહાંથી પ્રભુજી ત્રીજે ભવે રે, અચિરા ઉરે લીધે અવતાર–તે ગુણ૦ (૫) પાલીને ચકીપણું રે, હાંજી! ખટખંડ પૃથ્વીરાજ્ય પંજૂર–તે ગુણ Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૬૪ મન ઈ દીક્ષા ગ્રહીરે, શ્રી હુંસરત્નજી કૃત હાંજી ! પામ્યા કેવળનાણુ સનૂર-તે ગુણુ॰ (t) કીધી સઘની થાપના રે, હાંજી શાંતિસર સાહેબ સુખદાય—તે ગુણ પચમગતિ પામ્યા પ્રભુ રે, હાંજી! હસરતન હરખીગુણ ગાય—તે ગુણ॰ (૭) ' ભક્તિ સૂ (૪૨૫) (૧૮–૧૭) શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન (દુલહૈા દુલહે। કુમર કુમરી દુલહણીજી-એ દેશી,) દુલહે। મેળે શ્રી જિનરાજનેાજી, જોતાં એ જગમાંહિ રે પ્રાપતિ વિષ્ણુ કિમ પામીએજી ? સુગુણ૪-સાહિબની બહિ રે—કુલહા॰ (૧) નાટિક વિવિધ પરે નાચતાજી, પ્રાણી સ’સારને સંગ રે માહિપ રે મૃગતૃષ્ણા પરેજી, રાચે નવ નવ રંગ રે—દુલહા૦ (૨) મનડુ ચપળ ચિહ્`શિ ભમેજી, ખિણ થિરતા નવિ થાય રે ક્રમક્રમ વિટ’અન વિચમાંહિ નડેજી, જિહાં વગેર કારણ સકળ મળે નહી જી, પ્રભુશુ' ! કેમ મળાય રે ?–દુલહા નિર્મળ ધ્યાન પાએ શી પરે મળેજી ? તિહાં લગે ન મળે હા કાજ રે જગ વલ્લભ જિનરાજ રે—દુલહા૦ (૪) Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી જાગ્યા રે મુજ મન આજથીજી, નિભય તેહ અત્યંત રે સાહિબ કે થુ-જિજ્ઞેસર ભેટવાળ, અધિક થઈ મને ખંતરે—દુલહા૦ (૫) હવે હુ` ભગતીતણું જોરે કરીજી, અંતર ટાળુ દૂર રે હસરત્ન કહે પ્રભુ હેજથીજી, જિમ લહુ સુખ ભરપૂર રે —દુલા (૬) ' (૪૨૬) (૧૮–૧૮)શ્રી અરનાથ-જિન સ્તવન (બદલી બરણી રાજિ ર‘ભા કરતી એક અચ'ભા-એ દેશી) અજિનપતિકે આગલેજી, સરીખા સરખે સંગ અલવેશ સુરાંગનાજી, નાચે નવ નવ રંગ કે— કુંદન' વરણી રાજિક ૨'ભા, કરતી એક અચંભા॰ (૧) ને ઉરને રણકે કરીજી, ઢમક ઢવતી પાય દેતી થિ નંગે કુદડીજી, વિધવિધ ભાવ મણાય કે-કુંદન૦ માદલને ધૌકારશુજી, વારૂ વિણા નાદ, ગુણ ગાયે ટાળે મળીજી, સુરવધુ ઝીણે સાદ કે–કુંદન૦ (૩) લલકે કિલક કરીજી, કનકલતાસૌ કાય. ३० આધિ ખીજ લેવા ભણીજી, નમતી અંગ નમાય કે-કુ ૪૦(૪) સુરપતિ સેવે જેહનેજી, શિવ સુંદરી–ઉરહાર, હસરત્નના સાહિબાજી, ત્રિભુવનના આધાર કે—કું૪૦ (૫) ૪૬૫ 'મ Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી હસરત્નજી કૃત ભક્તિ-રસ (૪૨૭) (૧૯–૧૯) શ્રીમલ્લિનાથ-જિન સ્તવન (ઘેર આવેાજી આંબેા મારીયાએ દેશી) ૪ જિન અભિનવ આંબે મારીચે, รุ જેહની શીતલ ત્રિભુવન છાંહિ, હાંજી! અમલ ધવલ જસ જેહને, પરિમલ મહેકે જગમાંહિ એ તે અભિનવ આંબા મારીચા (૧) હાંજી! હિજ વસંત વાસે વસ્યા, ગુણ પલ્લવ ગહિર૪ ગાંભીર હાંજી! મહિરપ લહિર શીતલ જિહાં, વાએ અતિ સુરભિ સમીર-એ॰ (૨) હાં ! પ્રેર્યા પરિમલને મળે, સુર નર મધુકર અણુહાર હાંજી ! મંજરી મકર દે માહિયા, ચિહું પાસે કરે ઝંકાર-એ॰ (૩) જેહની, અગણિત શાખા સમુદાય હાંજી ! દૃઢ ધીરજ જડ હાંજી વળી કાકીલ પર લકલ કરે, ગણધર ગણ તેણે ડાય એવ (૪) હાંજી ! ભવ દુઃખ તાપે તાપન્યા, કરવા શીતલ નિજ 'ગ, હાંજી! આવીને અવલ‘ખિયા, ભવિજન જિહાં વિવિધ વિહંગ-એ (૫) હાંજી ! નવ કિસલય” ળ સારિખી, છત્રી જેડુની નીલવાન હાંજી ! મલ્ટિજિનેસર મુજ મને, જગમ સુરવૃક્ષ સમાન=એ (૬) Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાર્વીશી ૪૦ હાંજી અજર અમર ફળે કરી, તુ સફળ ફળ્યા ફળવાન, કહે હંસરત્ન હવે સાહિબા, મુ આપે ઇચ્છિતદાન-એ 5 (૪૨૮) (૧૮–૨૦) શ્રી મુનિસુવ્રતજિન સ્તવન ( થુલીભદ્ થિર જસ કરમી જીવ-એ દેશી) ૧ એન અસાઢા ઉમસ્યાજી, ત્રિભુવનને હિતકાર, જિનવર ઉલટચે એ જલધાર. વરસે વરસે વચન સુધાજલ જોર રે, નિરખી હરખે પરખદા જન-મન માર રે, અમ૨૨. ૨-વિમાને છાચે. ગગન ઘનઘેાર રે, ણિકે ઉલટચે વાદળદળ ચિહુ ઓર-જિન૦ (૧) શ્યામ શરીરે આપે નખ ઉજાસરે, જલઘટામાં જાણે વીજ પ્રકાશરે; સુર૬દભિને ઉચો શબ્દ અખંડ રે, ગરવ શુ ગાજી રહ્યો બ્રા`ડ—જિન૦ (૨) ધર્મધજા જિહાં ઇંદ્રધનુષ અભિરામ રે, દિગ્ગજની પરે આવે ઇંદ્ર ઉદામ રે પવન ફ્રૂકે કરૂણા લહેર સુરભિ રે, નાઠા દૂ દુઃખ દુકાલને દંભ—જિન૦ (૩) ઝરમર ઝરમર ડિમડી વરસ'ત રે, ચાતકની પરે ચતુરપુરૂષ હરખત રે થઈ રામાંચિત શીતળ સહુની દેહ રે, મનમેદનીચે પસીઁ પૂરણુ નેહ રૅ—જિન૦ (૩) Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૬૮ શ્રી હંસરત્નજી કૃત ભકિત-રસ આવે જિન વંદન ખેચરપતિ મન ખંત" રે ઉલટી જાણે ગગને બલાહકપત રે ભવ-દાવાનળ દાહ શો વળી તામ રે, ઉલ વેગે ત્રિભુવન–આરામ–જિન. (૪) પ્રમુદિત મુનિવર દાદુર ડકે જ્યાંહિ રે, જિનગુણ રાતા ભાવિક મમલાદ ત્યાંહિ રે આ વેગે દુરિતજવાસકે અંતરે, ગિરિવરની પેરે હરીઆ થયા ગુણવંત–જિન(૬) થઈ નવ પલ્લવ સત શાખા સુખવેલ રે, ચિહું દિશે પૂરે ચાલી સુકૃત રેલ રે, પ્રવચન રચના સરોવર લહિર તરંગ રે, સૂધ જિન સારસ ખેલે અધિક ઉમંગ–જિન. (૭) ચરણ યુગલ થી વિકસિત કુસુમ કબ રે, અવિલંખ્યા તિહાં અમર–ભમર અ-વિલંબ રે, પસર્યા હિવે સમક્તિ બીજ અંકુર રે, જીવદયા જીહાં નીલા હરીનું પૂર-જિન. (૮) ઈણ પરે ગાયે ઊલટ આણું ઉર રે, શ્રી મુનિસુવ્રત વષ ભાવે સનર રે, આજ સફળ દિન હંસ કહે કર જેડ રે, તુજ ગુણનીરે મેં સમક્તિ છેડ–જિન છે Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવિશી xte (૪૯) (૧૮–૨૧) શ્રી નમિનાથ-જિન સ્તવન (મહિડારા દાણ ન હેાય ચે ગાવાલીડા-એ દેશી ) શ્રી નેમિજિન ! તુજશુ' સહિરે, મે કરી અ-વિહડ પ્રીત, તું નિરસનેહી થઈ રહ્યો, પ્રભુ ! એ નહી ઉત્તમ-રીત રેસલૂણા ! મન ખાલી સામુ· જુએ ! મારા વાહલા, જુઆરે જુએરે મારા વાહાલા ! મન ખેાલી (૧) એટલા દિન મે... ત્રેવડી રે, પ્રભુજી તાહરી લાજ, આજથી ઝગડા માંડશુ, જો નહિં સારે મુજ કારે—સલૂણા ! મન૦ (૨) આગળથી મન માહરૂ રે, તેં કીધું નિજ હાથ, હવે અળગા થઈ ને રહ્યો, તે દાવા છે તુમ સાથ રે—સલૂણા ! મન॰ (૩) કિઠન હૃદય સહી તાહરૂ રે, વથકી પણ મેજ, નિર્ગુણ-ગુણે રાચે નહીં, તિલ-માત્ર નહિ તુજ હેજ —સલૂણા ! મન॰ (૪) મે' એકતારી` આદરી રે, નાવે તુજ મન તેહ, છેડતા કિમ છૂટશે, આવી પાલવ વિલગ્યા જેહ રે—સલૂણા! મન (૫) સે વાતે એક વાત છે રે, 'ડુ આલેચી જોય, આપણને જો આદર્યાં, ઇમ જાણે જગ સહુ કાયરે–સલૂણા ! મન॰ () જો રાખી સહી તાહરૂ રે, ભગત-વત્સલ અભિધાન, હસરતનને તે સહી, દીજે મન વષ્ઠિત દાન ૨-સલૂણા ! 導 Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી હસરત્નજી કૃત ભક્તિ-રસ (૪૩૩) (૧૮-૨૨) શ્રી નેમિનાથ જિન સ્તવન (થ' કાનિ નાવા માહુરા માહુલમા હૈ। રાજિ-એ દેશી ) તારણથી રથ ફેરીને હારાજ ! છટકી ઈમ કિમ દીજે છે હરે, હું વારી માહરા મેાહના, go આઠ ભવાંતર પ્રીતડી હા રાજ ! તેહુના નાર્વ્યા તુમ મન નેહ રે-હુ॰ (૧) તેહને તે કિમ છરછેોડિયાર હા ! રાજ, પહેલે પાલવ વલગા જેહરે−હું ! માંહિ બ્રહ્માની લાજ છે હા ! રાજ ! વાહલા ! સ્પે ન વિમાસા તેહ રૈ-હું॰ (૨) પ્રીત ભલી પ ખેરૂઆ હા ! રાજ ! જાઉં હું બલીહારી તાસ રે—હુ રાત-દિવસ રહે એકઠાં હા ! રાજ ! એક પલક ન છેડે પાસ રે—હું (૩) વિસાä તે ન વિસરે હારાજ ! સહિજે એક ઘડીના સંગ રે—હું રાજ ! તા કિમ ટાળ્યે નવિ ટળે જેહ શું સજડ જડયો મન રગ રે- -હું જનમાંતર વિહરે' નહિ હૈ। રાજ! જે કીધી સુગુણ સાથે પ્રીત રે— ું ટેક ગ્રહી તે નિરવહે હા રાજ ! • જગમાં એ જ ઉત્તમ-રીત રે—હું Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીશી શિવાદેવી-સુત નેમને હો રાજ ! કહે રાજેમતી કર જોડ રે—હું વાલહા ! વેગે રથ વાળીને હેા રાજ ! આવી પૂ! મુજ મન કાડ રે~ું (૬) નેમ-રાજુલ મુગતે મળ્યા હા રાજ! ચરણ–શરણ દીજે સાહેબા ! હેા રાજ ! ૪૧ પ્રભુએ પાળ્યે પૂરવ પ્રેમ રે—હુ હેજે હસરત્ન કહે ઈમરે—હું. (૭) G (૪૩૧) (૧૮–૨૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (દાસી હા! દાસી રામ ! તુમારી—એ દેશી) સુણે! પાસ-જિજ્ઞેસર ! સામી, અલવેસર અંતરજમી હું તેા અરજ કરૂ શિરનામી, પ્રભુ સાથે અવસર પામી સ્વામી ! તારા ! તારેા ! પ્રભુ મુજને ભવસાગર તારા, ચિ ુંગતિના ફેશ વાર કરુણા કરી પાર ઉતારા, એ વિનતિ મનમાં ધારે। હા—સ્વામી૦ (ર) સંસારે સાર ન કાંઈ, સાચા એક તુહી સખાઈ તે માટે કરી થિરતાઈ. મેં તુજ ચરણે લય લાઈ હા—સ્વામી તારક તું જગતપ્રસિદ્ધો, પહેલે પણ તે જસ લીધે સેવકને શિવ-સુખ દીધા, એક મુજશું અંતરર કીધે હૈ!—સ્વામી ઈસ અંતર તે ન કરેવા, સેવકને શિવસુખ દેવા Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ર શ્રી હંસરત્નજી કૃત ભક્તિરસ અવગુણ પણ ગુણ કરી લે, હેતર આણી બાંહ ગ્રહે હો ! સ્વામી. (૫) સેવક ચૂકે કઈ ટાણે, પણ સાહેબ મનમાં નાણે નિજ અંગીકૃત પરમાણે, પિતાને કરીને જાણે છે ! સ્વામી, તું ત્રિલેવનનાથ કહેવાયે, ઈમ જાણીને જિનરાય ઘો! ચરણ–સેવા સુપસાય, જિમ હંસરતન સુખ થાય હો ! સ્વામી(૭) (૩૩૨) (૧૪–૨૪) શ્રી મહાવીર–જિન સ્તવન (આજ અષાઢો ઉમહયોજીએ દેશી) સકળ ફળ્યા સહી માહરાજી, મનના મનોરથ આજ, વીર-જિનેસર! તું મજી, હવે સીધાં હે હવે સીધાં વંછિત કાજ પ્રભુજી ! અરજ સુણજે માંહકીલ અરજ સુણજે ! માંકે જે મુજસે બે માહારાજ-પ્રભુજી(૧) દિન એતા ભલોક ભયે, તુજ દરિશણ વિણ દેવ હવે મનમંડી ટકશુંજી, તુમ સેવા હે કિમ કરૂં નીત મેવ પ્ર તુજ દીઠે આવે નહીંછ, દેવ અવર કય દાય સુરતરૂ શાખા છેડીને, કુંણ બેસે હે કુણ૦ બાઉલ છાંહ –પ્રભુજી (૩) ગુણ અવગુણ જાણ્યા પખેછ, મન ન રહે એકતાર પ્રગટ પટંતર દેખીનેંજી, કુણ સેવે છે કુણ૦ વસ્તુ અસાર –પ્રભુજી(૪) Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન વીશી ૪૭૩ તું ગતિ મતિ તું સાહિબાજી, તું મુજ જીવન પ્રાણ નિરવહીચે શિર ઉપરેજી, ભવભવ હે ભ૦ તુમચી આણ -પ્રભુજી (૫) જિતું તુમ સેવા બળેજી, કુમતિ કદાગ્રહ ફેજ નિત નિત નવલી તાહરીજી,મન-ઈચ્છિત હો મન પામું મોજ –પ્રભુજી. (૬) નાથ! વસે મુજ ચિત્તમાંજી, આજ અધિક સુખપૂર હંસરતન કહે માહરે,હવે પ્રગટ હો નેહ૦ પુણ્યપંડૂર –પ્રભુજી(૭) કલશ (દીઠો દીઠે રે વામા નંદન દીઠ-એ દેશી.) મેં ગાયારે ઈમ જિન વિશે ગાયા શ્રી જિનગુ ણ દઢ ગુંફ કરીને, ટેડરર અજબ બનાયા રે–ઈમ. (૧) સરસ સુવાસ સુવૃત્ત મનેહર, વરણ કુસુમ સમુદાયા નવ-નવ પદરચના બહુભેગી, સુપ-લલિતબંધ સોહાયા રે–ઈમ. (૨) દિનદિન પ્રતે પેહવીતલે પસરે, પરિમલ જાસ સવાયા ભવિજન–મધુપ રહે જિહાં અહનિશિ, રસભી લપટાયા રે–ઈમ. (૩) શિવસુંદરી વરવા અતિ સુંદર, એ વરમાલ કહાયા જે નર કઠે ધરિ તેણે સુખ સવે, કરતળે વાસ વસાયા –ઈમ૦ (૪) Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી હુંસરત્નજી કૃત સવત સત્તર પાંચાવન વરષે, અધિક ઉમંગ બઢાયા માઘ અસિત તૃતીયા મુજ–વાસ રે, ઉદ્યમ સિદ્ધ ચઢાયા રે-ઈમ૦ (૫) તપ ગણુ ગગન—વિભાસન-દિનકર, શ્રીરાજવિજયસૂરિરાયા શિષ્યલેસ તસુ અન્વય- ગણિવર, ૪૭૪ જ્ઞાનરત્ન મન ભાયા હૈ—ઈમ॰ (૬) તસ અનુચર મુનિહંસ કહે ઈમ, આજ અધિક સુખ પાયા, જિનગુણજ્ઞાને એધે ગાવે, લાભ અન`ત ઉપાયા રે—ઈમ ભક્તિ રસ Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પૂ. શ્રી હંસરત્નજી કૃત સ્તવન ચેવિશી કઠિન-શબ્દના અર્થ સ્તવન ૧૮-૧ ૧. ચાલતા, ૨. કલ્પવૃક્ષ, ૩. સિંહ, ૪. ભ્રમણા, ૫ સેવા કરે, ૬. હાથ, ૭ પાંચમી, ૮. ગતિ. સ્તવન ૧૮-૨ ૧. હે! હાલા, ૨. પ્રેમભર્યુ, ૩. ઉમંગ. ૪. ચેહર=દર્શન, ૫. પરાધીનપણે, ૬. જેવી, ૭. અત્યંત રાગવાળે. સ્તવન ૧૮-૩ ૧. બે ચરણ, ૨. છોડી, ૩. ખોટો ભ્રમ, ૪. છેડી, ૫. સહચારી, ૬. વન ૧૪-જ. ૧. મનરૂપ ભમરો, ૨. મન બાંધીશિપણે, ૩. શ્રેષ્ઠ, ૪. ઘણા, ૫. અટકી રહ્યો, ૧. લીબડા, ૭. Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૭૬ પૂ. શ્રી હુંસરનજી કૃત ભક્તિરસ કણેર, ૮. ખીલેલ, ૯. કમલ, ૧૦, સુંદર, ૧૧. સુગંધથી, ૧૨. દૃઢ આસક્તિ સાથે, ૧૩. સુગંધ, ૧૪. કમલની પરાગ, ૧૫. ગુણુરૂપ કમલના સુગંધમય માંજર. સ્તવન ૧૮-૫ ૧. ઘણા ગુણથી ભરેલ, ર, આકૃતિ, ૩. ઉત્કટ ઇચ્છા, ૪. હૈયાના ઉમ`ગથી, ૫. વિપરીત મનવાળા, ૬. ભેદભાવ. સ્તવન ૧૮ ૧. પદ્માકર-કમલના સમૂહ, તેના બ=સૂર્ય જેવા, ૨. ઉગતા સૂર્ય, ૩. જેવું, ૪. શરીર, પ. સ્વાભાવિક કાંતિવાળા, ૬. સૂર્ય, ૭. પ્રભુજીની માતાનું નામ, ૮. પેાતાના કુળ રૂપ ઉદ્દયગિરિપતના શિખરે, ૯. લાખ, ૧૦, કિરણેાથી, ૧૧. ઘૂવડ ૧૨. ભવ્ય લેાક રૂપ કમલનું જે વન તેની મજરીફૂલ પરાગ સમૂહ, ૧૩, ભરપૂર, ૧૪. મુનિરૂપ ચક્રવાક પક્ષી, ૧૫. કુમતના કદાગ્રહ રૂપ બરફના સમૂહને, ૧૬. દૂર ૧૬. સૂર્યને ૧૮. લાકેાક્તિ–પુરાણ કથાના આધારે સૂના સારથિ અરૂણ પાંગળા છે. એ વાતને અહી ગૂંથી લાગે છે ૧૯. અખંડ પ્રકાશવાળા ૨૦. મધા ગુણાથી ભરપુર ( છઠ્ઠી ગાથાના ચેાથા પાદના અથ) ૨૧. સૂર્ય ૨૨. આકાશમાર્ગે ૨૩, અધકાર. Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી ૪૭૭ સ્તવન ૧૮-૭ ૧. પ્રભુજીના પિતાનું નામ ૨. મુકુટ સમાન ૩. પ્રભુજીની માતાનું નામ, ૪. સોનું ૫. શરીર ૬. વર્ગ—રંગ ૭. મેક્ષ ૮. સુગંધ ૯. સંસારના ભયના મૂળ કારણ. તવન ૧૮-૮ ૧. નવા ૨. શરીરની ૩. સહારે ૪. નેહપૂર્ણ ૫. નયનથી ૬. ચંદ્રના લંછનવાળા ૭. જગતપૃથ્વીને ૮. ચંદ્રની ૯. સૂર્યના ૧૦. ચંદ્ર ૧૧. અમૃત ઝરનાર ૧૨. નેત્રથી ૧૩. પ્રેમ=રાગ ૧૪. અંધારા પખવાડિયામાં ૧૫. કલાથી ભરેલ ૧૬. તેજ ૧૫. વાદળાથી ૧૮. લાંછન. સ્તવન ૧૮:-૯ ૧. પ્રભુજીની માતાનું નામ ૨. પ્રભુજીના પિતાનું નામ ૩. સુખનું કારણ ૪. દેખાવ ૫. શેભે છે. ૬. તેથી ૭. દેવ ૮. સૂર્ય ૯. દશનીય. સ્તવન ૧૮-૧૦ ૧. જંગલ ૨. જગલ ૩. જમરૂપ ગહન ગુફાઓ ૪. ચક્કરખાતા પ. ભટકી રહ્યો છે ૬. નહી ૭. ખેંચી જાય તેવો ૮. ગુફા ૯. ભયંકર ૧૦. જંગલી ૧૧. લુંટાર ૧૨ ભયંકર ૧૩. રતે ૧૪. વચગાળે ૧૫. ભાથું ૧૦. લૂંટી ૧૭. મેટી જાગીરી. Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પૂ. શ્રી હંસરતનજી કૃત ભક્તિ-રસ સ્તવન ૧૮-૧૧ ૧. વહેણું ઝરણું ૨. ચલ-મઠને ૩. મર્યાદા. રસ્ત વન ૧૮-૧૨ ૧. તીવ્રતમના ૨. મહેમાન ૩. છેડે ૪. શોભે છે ૫. પાપને કીચડ છે. ઘણે ૭. ચંદર ૮. દેશી શબ્દ લાગે છે, પણ “ઝમકઝમાલ” અર્થ બેસે છે. સ્તવન ૧૮-૧૩ ૧. પ્યારે ૨. ઉત્કટ ઈચ્છા ૩. મનની એકાકારતા ૪. ઉમંગ ધરાવું ૫. નજરોનજર ૬. ઉત્સુકતા સ્તવન ૧૮-૧૪ ૧. અંત ૨. છેલ્લે ૩. અધૂરાની ૪. હળદરને સ્તવન ૧૮–૧૫ ૧. શાણે હોંશિયાર ૨. સરસ ૩. છેવટે ૪. ગાઢપ્રેમ સ્તવન ૧૮-૧૬ ૧. ઇંદ્ર ૨. દેવાની સમક્ષ ૩. સીંચાણ ૪. કબૂતર સ્તવન ૧૮-૧૭ ૧. મુશ્કેલ ૨. સંગ ૩. ભાગ્યશુભકર્મ ૪. સારા ગુણીયલ પ. મેહથી ૬. વિના સ્તવન ૧૮-૧૮ ૧. ઉમંગ સાથે ૨. કંચન ૩. રાજે છે = શોભે છે ૪. ઝાંઝરના ૫. મેટું દેશી વાંજિત્ર સ્તવન ૧૮-૧૯ ૧. ફલ્ય ૨. નિર્મળ ૩. સુગંધ ૪. ઊડે ૫. Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી કરુણા ૬. ભમરા ૭. જેવા ૮. પક્ષી ૯. કામલ પાંદડાં સ્તવન ૧૮-૨૦ ૧. ખરેખર ર. દેવેાના વિમાનથી ૩. ચારે ખાજુ ૪. પ્રભુને વાંઢવા ૫. મનના ઉમંગથી ૬. મુનિરૂપ દેડકાએ ૭. પાણીના જીવા ૮. પાપરૂપ જવાસા વનસ્પતિના ૯. લીલાછમ સ્તવન ૧૮-૧૧ ૧. ગાઢ ૨. રાગ વિનાના ૩. રાખી ૪. વધુ ૫. એકમેકપણે ૬. છેડે છ. વિચારી સ્તવન ૧૮-૨૨ ૧. વિયેાગ ૨. તરછોડીએ ૩. જાય સ્તવન ૧૮-૧૩ ૪૭: ૧, અદ્ભુત સામર્થ્ય વાળા ર. ભેદભાવ ૩. અંતરને પ્રેમ ૪. ભૂલે સ્તવન ૧૮-૨૪ ૧. મારી ૨. મારા ૩. આટલા ૪. ભલે ૫. સ્થિર ૬. નિલ ફલશ : ૧. પ્રભુના ગુણની દૃઢ ગુથણી ર. ફુલના ગજરા ૩. સુગંધીવાળા ૪. સારા ગૈાળ તથા સારા છંદવાળા પ. સુંદર ગુથણીવાળા ૬. પ છ. મગલ ૮. વંશમાં. Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्री वर्धमानस्वामीने नमः શ્રી મેાહનવિજયજી મ. કૃત સ્તવન ચાવીસી [૧૯] (૪૩૩)[] (૧૯–૧) શ્રી ઋષભદેવ-જિન સ્તવન T પ્રભુજી ! એલ ભડે મત ખીજો ખાલપણે આપણુ સસસ્નેહી, રમતા આજ તુમે પામ્યા પ્રભુતાઈ ૩ અમે તે નવ નવ વેષે સ’સાર નિવેશે હા -પ્રભુજી (૧) તુમને કેઈ ધ્યાયે જો તુમ ધ્યાતાં શિવસુખ લહીયે, તે પણ ભવસ્થિતિ-પરિપાક થયા વિણ, કાઈ ન મુગતે જાયે હૈ!—પ્રભુજી (૨) સિદ્ધનિવાસ ! લહે ભવિ—સિદ્ધિ, તેહમાં Õા પાડતુમારશ તા ઉપગાર તુમારા વહીએ, અભવ-સિદ્ધને તારા હા —પ્રભુજી (૩) Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીસી નારયણુ પામી એકાંતે, થઈ એઠા મેવાશીષ્ટ તેહ તણા એક અંશ જો આપા, તે વાતે શાખાશી હા —પ્રભુજી૦ (૪) અક્ષયપદ દેતાં ભવિજનને, 'કી'તા” નવિ થાય શિવપદ દેવા જો સમરથ છે, તે જશ લેતાં શ્યુ જાય હા —પ્રભુજી॰ (૫) સેવા ગુણ રજચેા ભવિજનને, જો તુમે કા વડભાગી તે। તુમે સ્વામી ! કેમ કહાવેા? નિરમમ ને નિરાગી હા પ્રભુજી (૬) નાભિનદન જગવંદન પ્યારે, જગગુરૂ જગ હિતકારી રૂપ–વિષ્ણુધના માહન પભણે, વૃષભ-લંછન અલિહારી હૈ। —પ્રભુજી॰ (૭) 95 (૪૩૩)[આ](૧૯–૧) શ્રી ઋષભદેવ—જિન સ્તવન (આજ હુજારી ઢોલા ગ્રાહ્ણા—એ દેશી,) પ્રથમ-તી કર-સેવના, સાહિમા ! ૩૧ ૪૮૧ -- ઉદિત હૃદય સસનેRsજિહ્યુંઃ મેરા હૈ પ્રીત પુરાતન સાંભરે, સાહિબા ! માંચિત શુચિ દેહ —જિષ્ણુ ૬૦ (૧) અ-ગમ અ-લૌકિક સાહિમા, સાહિબા ! કાગળ પણ ન લખાય—જિષ્ણુ ૬૦ અ'તરગતની જે વાતડી,સાહિબા ! જણુપ-જણ ને' ન કહાય —જિષ્ણુ'૬૦ (૨) Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૨ શ્રી મેાહનવિજયજી મ. કૃત કાર્ડિ ટકાની હા ચાકરી, સાહિબા ! પ્રાપતિ વિષ્ણુ ન લહાય—જિષ્ણુ ૬૦ મનડાજી મળવાને ઉમહ્યો, સાહિબા ! કિમ કરી મેળે! થાય ? —જિણું૬૦ (૩) સાહિમા ! દૂરથકાં પણ સાજણા, પૂરવ–પુણ્ય પામીચે, સાહિબા ! સાહિમા ! સાંભરે નવરંગ રીત—જિષ્ણુ દુ મ મત નનયકલ્પના, પરમ-પુરુષશ્યું પ્રીત—જિષ્ણુ ૬૦ (૪) ભક્તિ-રસ સાહિબા ! ઈતર ઈતર પરિમાણ—જિષ્ણુ ૬૦ રૂપ અ—ગાચર વિ લહે, સાહિબા ! વિવાદ એ મહીઆણુ——જિણ ૬૦ (૫) શમ દમ શુદ્ધ સ્વભાવમાં, સાહિબા ! પ્રભુ ! તુમ રૂપ અખંડ-જિષ્ણુ દ ભગતિ વૃદિત સલીનતા, સાહિબા ! કરુણારસ-સ’જોગથી, સાહિબા ! એથી પ્રગટ પ્રચંડ—જિષ્ણુ ૬૦ (૬) રૂપ-વિષ્ણુધ કવિરાજના, સાહિબા ! દીઠા નવલ—દિદાર——જણ ૪૦ માહન જયજયકાર-જિણ ૪૦ (૭) Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી (૪૩૪)(૧૯-૨[] )શ્રી અજિતનાથ-જિન સ્તવન ( કાબુલરો પાણી લાગણા-એ દેશી.) એળગ અજિત-જિષ્ણુદની, માહરે મન માની માલતી-મધુકરની પરે, અની પ્રીત --છોની ર વારી હું જિતશત્રુ-સુતતણા મુખડાને મટકે (૧) અવર કાંઈ જાચુ' નહી, વિષ્ણુ સ્વામી સુર'ગા, ચાતક જિમ જલધર વિના, નવિ સેવે ગ'ગા-વારી (૨) એ ગુણ પ્રભુ ! કિમ વીસરે, સુણી અન્ય પ્રશસા, છીલર કીવિધ રતિ ધરે, માન સરના હંસાવારી (૩) શિવ એક ચંદ્ર-કળા થકી, લહી ઈશ્વરતાઈપ, અન’ત–કળાધર મે' ધરચા, મુજ અધિક પુણ્યાઇ–વારી (૪) તુ' ધન તું મન તન તુંહી, સનેહા સ્વામી, માહન કહે કિવ રૂપના, જિન અંતરજામી-વારી૦ (૫) . C 5 (૪૩૪)(૧૯-૨[આ]) શ્રી અજિતનાથ-જિન સ્તવન (માતિડાની દેશી) ૪૮૩ અજિત-જિન અંતરજામી, અરજ કરૂ છુ... પ્રભુ ! શિર નામી, સાહિબા! સસનેહી સુગુણજી, વાતડી કહું કેહી. આપણુ આળપણાના સ્વદેશી, તા હવે મ થાએ બે વિદેશી—સાહિબા પુણ્ય અધિક તુમે હુઆ જિષ્ણુ દા, આદિ અનાદિ અમે તે બંદા—સાહિમા (૧) Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૮૪ શ્રી મોહનવિજ્યજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ તાહરે આજ મણ છે સ્થાની, તુહિજ લીલાવત તું જ્ઞાની–સાહિબા તુજ વિણ અન્યને કાં નથી ધ્યાતા, તે જે તું છે લેક વિખ્યાતા- સાહિબા (૨) એક આદર એક અનાદર, ઈમ કિમ ઘટે તુજને કરુણાકર–સાહિબા દક્ષિણ–વામ નયન બિહુ સરખી, કુણ ઓછી કુણ અધિકી પરખી–સાહિબા (૩) સ્વાન્યતા મુજથી ન રાખે સ્વામી, શી સેવકમાં રાખે છે ખામી?–સાહિબા જે ન લહે સનમાન સ્વામીને, તે તેહને કહે સહુકે કમીને-સાહિબા (૪) રૂપાતીત જે મુજથી થાયે, ધ્યાશું રૂપ કરી કિહાં જા –સાહિબા જડ પરમાણું અરૂપી કહાયે, ગહત સંજોગે શ્યરૂપી ન થાયૅ-સાહિબા (૫) ધન જે એળગે કિમપિ ન દેવે, જે દિનમણિ કનકાચલ સે–સાહિબા એહવું જાણી તુજને સેવું, તાહરે હાથ છે ફળનું દેવું–સાહિબા. (૬) તુજ પય પંકજ મુજ મન વળગ્યું, જાયે કિહાં છડીને અળગું–સાહિબા મધુકર મયગલ યuપી રાચે, પણ સૂને મુખે લાલગ્નવિ માચે–સાહિબા (૭) Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં ૪૮૫ સ્તવન ચેવિશી તારક બિરૂદ કહાવે છે મોટા, તે મુજથી કિમ થા ટા–સાહિબા. રૂપ–વિબુધને મેહન ભાખે, અનુભવરસ આણંદશું ચા બે–સાહિબા (૮). (૪૩૫) (૧૯–૩) શ્રી સંભવનાથ-જિન સ્તવન (આઘા આમ પધારે-એ દેશી.). સમકિતદાતા સમકિત આપે, મન માંગે થઈ મીઠું છતિ વસ્તુ દેતાં શ્ય શો, મીઠું જે સહુએ દીઠું પ્યારા પ્રાણથકી છે રાજ ! સંભવ– જનજી! મુજને, ઈમ મત જાણે જે આપે લહીએ, તે લાધું શું લેવું પણ પરમારથ પ્રીછી આપે તેહ જ કહી દેવું–પ્યારા અથવું હું તું અથ–સમપક, ઈમ મત કર હાંસું, પ્રગટ હતું તુજને પણ પહિલાં, એ હાંસાનું પાસું –પ્યારા. (૩) પરમ પુરૂષ તમે પ્રથમ ભજીને, પામ્યા ઈમ પ્રભુતાઈપ તેણે રૂપે તમને એ ભજી, તિણે તુમ હાથ વડાઈ –ચારા (૩) તમે સ્વામી હું સેવાકામી, મુજ રે સ્વામી નિવારે નહિ તે હઠ માંડી માંગતાં કિણવિધ સેવક લાજે–પ્યારા જેતે જેતિ મિળે મત પ્રીછે,કુણ લહશે? કુણુ ભજશે? સાચી ભક્તિ તે હંસતણી પરે, ખીર નીર નય કરશે–વ્યા ઓળગ૬ કીધી જે લેખે આવી, ચરણ-ભેટ પ્રભુ દીધી રૂપ-વિબુધને મેહન ભણે, રસના પાવન કીધી—યારા Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૮૬ શ્રી મોહનવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ રસ (૪૩૬) (૧૯-૪) શ્રી અભિનંદન–જિન સ્તવન (આ છે લાલની દેશી.). અકળ–કળા અર–વિરૂદ્ધ, ધ્યાન ધરે પ્રતિબૂધ આ છે લાલ ! અભિનંદન જિન-ચંદનાજી રોમાંચિત થઈ દેહ, પ્રગટયો પૂરણનેહ, આ છે લાલ! ચંદ્ર ક્યું વન અરવિંદનાજી (૧) એકે ખણ મનરંગ, પરમ-પુરૂષને સંગ, આ છે લાલ ! પ્રાપ્તિ હોવે સે પામીજી સુગુણ –સલૂણી ગોઠ, જિમ સાકર–ભરી પિઠ, આ છે લાલ! વિણ દામે વિવસાઈયેંજી (૨) સ્વામી ગુણ–મણું તુજ, નિવસે મનડે મુજ આ છે લાલ! પણ કહિંચે ખટકે નહી જિમ રજ નયણે વિલંગ, નીર ઝરે નિરવંગ આ છે લાલ ! પણ પ્રતિબિંબ રહે સંસહીજી (૩) મેં જાગ્યા કેઈ લક્ષ, તારક ભોળે પ્રત્યક્ષ, આ છે લાલ! પણ કે સાચ નાવ્યો વગે મુજ બહુ મિત્રી દેખ, પ્રભુ! કાં મૂકો! ઉવેખ, આ છે લાલ ! આતુર-જન બહુ ઓળગેજી૧૦ (૪) જગ જોતાં જગનાથ! જિમ તિમ આવ્યા છો હાથ, આ છે લાલપણ હવે રખે કુ–મયા કરે છે બીજા સ્વારથી દેવ, તું પરમારથ દેવ, આ છે લાલ! પા હવે હું પટંતરો (૫) તેં તાર્યા કેઈ કડ, તે મુજથી શી હેડ આ છે લાલ! મેં એવડો રે અલેહણોજી૧૩ - Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૮૭ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી ૪૮૭ મુજ અરદાસ અનંત, ભવની છે ભગવંત, આ છે લાલ! જાણને શું કહેવું? ઘણુંજી (૬) સેવાફળ ઘો આજ, ભેળ કાં? મહારાજ, આ છે લાલ ! ભૂખ ન ભાંગે ભામણે જીજ રૂપ-વિબુધ સુ-પસાય, મેહન એ જિનરાય, આ છે લાલ ! ભૂપે ઉમાહે ઘણેજ (૭) (૩૭) (૧૯–૫) શ્રી સુમતિનાથ–જિન સ્તવન (વારી હું ઉદયાપુર તણે–એ દેશી). પ્રભુજીશું બાંધી પ્રીતડી, એ તો જીવન જગદાધાર-સનેહી સાચે તે સાહેબ સાંભરે, ખીણમાંહે કટિક વાર–સનેહી વારી હું સુમતિ–નિણંદને. (૧) પ્રભુ ચેડા..બેલ ને નિપુણ ઘણે, એ કાજ અનંત કરનાર–સનેહી એળગી જેહની જેવડી, ફળ તેહ તસ દેનાર—સનેહી! વારી. (૨) પ્રભુ અતિ ધીરે લાજે ભર્યો, જિમ સિંચે સુકૃતમાલ–સનેહી એક કરૂણાની લેહેરમાં, સુર–નિવાજે કરે નિહાલ–સનેહી! વારી. (૩) પ્રભુ ભવસ્થિતિ પાકે ભક્તને, કોઈ કહે કીનારે પસાયન્સનેહી તુ વિના કહે કિમ તરુવરે, ફલ પાકીને સુંદર થાય–સનેહી! વારી. (૪) Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૮૮ શ્રી મોહનવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ અતિ ભૂખ્યો પણ શું કરે, કાંઈ બિહુ હાથે ન જમાય– સનેહી. દાસતણી ઉતાવળે, પ્રભુ ! કિણ વિધ રાજ્યો જાય?—સનેહી ! વારી. (૫) પ્રભુ લખિત હો તે લાભાર્થે, મનમાન્યાને માહારાજ–સનેહી ફળ તે સેવાથી સંપજે, વિણ ખયણપ ન ભાજે ખાજ—સનેહી! વારી. (૬) પ્રભુ વીસાર્યા નવિ વિસરો, સાહમું અધિક હોવે છે નેહ–સનેહી મોહન કહે કવિ-રૂપને, મુજ હાલે છે જિનવર એહ–સનેહી ! વારી. (૭) (૪૩૮) (૧-૬) શ્રી પદ્મપ્રભ-જિન સ્તવન (ઢાલા મારુ ઘડી એક કર ઝીકાર હો–એ દેશી પરમ –રસભીને માહરે, નિપુણ નગીનેમાહરે સાહેબે પ્રભુ મારા પદમપ્રભ પ્રાણાધાર હો, જોતીરમા આલિંગીને પ્રભુ અછક છક દિન રાત હો એળગ પણ નવિ સાંભરે પ્રભુ તે શી દરશણ વાત ? હો પરમ નિપુણ. (૧) નિરભય પદ પામ્યા પછે પ્રભુત્વ જાણી ન હોવે તેહ હો તે નેહ જાણે આગળ પ્રભુ અળગા તે નિસનેહ હો પરમ નિપુણ. (૨) Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં પદ્મ લેહતાં તે લહ્યા વિભુ પ્રભુ સ્તવન ચેાવિશી ૪૫૯ પણ નિજ નિજ દ્રવ્ય કહાય હો અમે સુ-દ્રવ્ય સુ-ગુણુ ઘણું, પ્રભુ સહી તા તણે શરમાય હો—પરમ॰ નિપુણ॰ (૩) તિહાં રહ્યા કરુણા–નયણથી, પ્રભુ જોતાં શું એછુ' થાય હો જિહાં તિહાં જિન લાવણ્યતા, પ્રભુ॰ દેહલી–દીપક ન્યાય હો—પરમ॰ નિપુણુ, (૪) જો પ્રભુતા અમે પામતા, પ્રભુ કેવુ' ન પડે તે એમ હો જો દેશે તે જાણું અમે, પ્રભુ॰ દરેિશણુ દરિદ્રતા કેમ હો—પરમ૰ નિપુણ (૫) હાથે તે નાવી શકે, પ્રભુ॰ ન કરો કોઈને વિશ્વાસ હો પણ ભેાળવીચે જો ભક્તિથી, પ્રભુ॰ G કહેયા તે શ્યાબાશ હો—પરમ૰ નિપુણ॰ (૬) કુમલલ છન કીધી મયા, પ્રભુ॰ ગુનહ કરી અગશીશ હો રૂપ-વિષ્ણુધના માહન ભુણી, પ્રભુ॰ પૂરો સકલ જગીશ હો—પરમ॰ નિર્ગુણ (૭) 5 (૪૩૯) (૧૯૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (ઝીણામારૂજીની કરહુલડી—એ દેશી.) વાલ્હા મેહ અપીયડા, અહિકુળને મૃગકુળને, ૧ તિમ વળી નાદે વાહ્યો હો રાજ, 3 મધુકરને નવમલ્લિકા તિમ મુજને ઘણી વાઢુલી, સાતમા–જિનની સેવા હો રાજ (૧) અન્ય મૂથિક સુર છે ઘણા, પણ મુજ મન ુ તેહથી, Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૯૦ શ્રી મોહનવિજયજી મ. કત ભક્તિરસ નાવે એકણ રાગે હો રાજ, સર્વે રૂપાતીતથી. કારણ મન માન્યાનું કહ્યું, કાંઈ આપો હાથ હો રાજ (૨) મૂળની" ભકતે રીઝશે, નહિ તો અવરની રીત, કયારે પણ નવી ખીજે હો રાજ, ઓળગડી મેંઘી થયે; કબળ હોવે ભારી, જિમ જિમ જળથી ભીંજે હો રાજ (૩) મનથી નિવાસ નહિ કરે, જે કર ગ્રહીને લીજે, આવશે તે લેખે હો રાજ, મેટાને કેહવું કિસ્યું; પગ દેડી અનુચરની, અંતરજામી દેખે હો રાજ (૪) એહથી ઠું અધિક છે, આવી મનડે વસીએ; સાહામે સુગુણ સનેહી હો રાજ, જે વશ્ય હો આપણે તેહને માગ્યું દેતાં, અજર રહે કહો કેહી હો રાજ. (૫). અતિ પર વિરચે નહી, નિત નિત નવલે નવલો, પ્રભુજી મુજથી ભાસે હો રાજ, એ પ્રભુતા એ નિપુણતા, પરમપુરુષ જે જેહવી, કિહાંથી કઈ પાસે હો રાજ (૬) ભીનો પરમ મહારશે, માહો નાથ નગીને તેહને તે કુણ નિંદે હો રાજ, સમક્તિ દઢતા કારણે, અ૫–વિબુધને મેહન, સ્વામી સુપાસને વંદે હો રાજ (૭) (૪૪૦) (૧૯–૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભ–જિન સ્તવન (નંદસલુણા નંદનારેલો એ દેશી) શ્રી શંકર ચંદ્રપ્રભ ? લે, તું દાતા જગનો વિભુરે લે. તિણે હું ઓળગે આવીએ લો, તમે પણ મુજને મયાર કિયે રે લો. (૧) Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી દીધી ચરણની ચાકરી રે લે, હું એવું હરખે કરી રે , સાહિબ સાહસું નિહાલજ રે, ભવસમુદ્રથી તારો રેલો. અગણિત ગુણ ગણવા તણું રે , મુજ મન હાંશ ધરે ધણી રે લો; જિમ નભને પામવા પંખી રે , દા ને બાલક કરથી લખી રે લે. (૩) જે જિન તું છે પાંસરેપ રે , કરમ તણે આસરે રે લે, જે તમે રાખશે ગોદમાં રે , તે કિમ જાશું નિર્ગોદમાં રે લે. (૪) જબ તાહરી કરુણ થઈ રે , કુમતિ મુગતિ દરે ગઈ રે લે અધ્યાતમ રવિ ઉગી રે લોલ, પાપ-તિમિર કિહાં પૂગીએ રે લે. (૫) તુજ મૂરતી માયા જિસી લે, ઉર્વશી થઈ ઉઅરે વસી રે , રખે પ્રભુ ટાળે એક ઘડી રે લે, નિજર વાદળ છાંહડી રે લે. (૬) તાહરી ભક્તિ ભલી બની રે લે, જિમ ઔષધિ સંજીવની રે લો, તવ મન આણંદ ઉપનો રે લે, કહે મેહન કવિ–૨૫ને રે લે. (૭) Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી મેાહનવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ (૪૪૧) (૧૯૯) શ્રી સુવિધિનાથ-જિન સ્તવન (માતીડાની દેશી,) અરજ સુણેા એક સુવિધિ-જિજ્ઞેસર, ૪૯૨ પરમકૃપાનિધિ તુમે પરમેસર, સાહિબા ! સુજ્ઞાની! જોવે! તે વાત છે માન્યાની કહેવા પ`ચમ ચરણના ધારી, કમ આદરી અશ્વની અસવારી—સાહિબા (૧) છે ત્યાગી શિવવાસ વસે છે, રથસુત રથે કિમ બેસે છે—સાહિમા આંગી પ્રમુખ પરિગ્રહમાં પડશેા, હરિહરાદિકને કીણ વિધ નડસ્યા—સાહિમ॰ (૨) રથી સકળ સ ́સાર નિવાĪ, કિમ ફ્રી દેવ-દ્રાર્દિક ધાર્યાં સાહિબા તજી સજમને* પાયે ગ્રહવાસી, કુણુ આશાતના તજજ્ઞે ચેારાશી—સાહિબા૦ (૩) સમકિત-મિથ્યા મતમે નિર'તર, અંતર—સાહિબા ઈમ જિનતા તુમ કિણુ વિધ રહસ્થે—સાહિબા॰ (૪) પણ હવે શાસ્રગતે મતિ પોંહચી, આલેાચી' સાહિબા તેહથી મે જોયુ ઊંડુ' ઇમ કીધે પ્રભુતાઈ ન ઘટે, સાંહતુ. ઈમ અનુભવ ગુણ પ્રગટે —સાહિમા૰ (૫) ઈમ કિમ ભાંજશે પ્રભુજી લાક તા દેખશે તેહવુ કહેણ્યે, - Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી ૪૯ હય-મય યદ્યપિ તું આરપાએ તે પણ સિદ્ધપણું ન પાએ—સાહિબા. જિમ મુગટાદિક ભૂષણ કહેવાએ, પણ કંચનની કંચનતા ન જાએ—સાહિબા. (૯) ભક્તની કરણી દોષ ન તમને, અઘટિત કેહવું અજુક્ત તે અમને–સાહિબા. લેપાએ નહિ તું કેઈથી સ્વામી, મેહનવિજય કહે શિરનામી–સાહિબા (૭) (૪૪૨) (૧૯–૧૦) શ્રી શીતલનાથ-જિન સ્તવન (ઘેડી તે આઈ થારા દેશમાં–એ દેશી.) શીતલજિનવર સેવના, સાહેબ, શીતલ જિમ શશી બિંબ હો સસનેહી ! મૂરતિ માહરે મન વસી સારુ સાપુષિાંશું ગોઠડી, સારા માટે તે આલાલંબ હો સ૦ (૧) ખીણ એક મુજને નવિ વિસરે–સા. તુમ ગુણ પરમ અનંત હો–સ. દેવ અવરને ક્યું કરૂં, સારા ભેટ થઈ ભગવંત હો–સ. (૨) તુમે છે મુગટ ત્રિડું લેકના, સારા હું તુમ પગની ખેહ૩ હેન્સ તુમ છે સઘન રૂતુ મેહુલે, સા હું પછિમ દિશિ 2હ હો–સ. (૩) નિરાગી પ્રભુ રીઝવું સાતે ગુણ નહિ મુજ માંહિ હો–સ Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી મેાહનવિજયજી મ. કૃત ગુરૂ' ગુરૂતા' સાંહમું જુએ, સા॰ ગુરૂતા તે મૂકે નાંહિ હૈા સ૦ (૪) મેાટાસેતીખરાખરી, સા॰ સેવક કીણુ−વિધ પાય હા—સ આસ’ગે! કિમ કીજીયે.... સા તિહાં રહિ આ લુભાય હા~~સ૦ (૫) કીજીયે, સા ન લખ્યું આભાર વિચાર હો સ૦ sex જગદ્ગુરુ કરૂણા મુજને રાજ ! નિવાજશે, સા॰ આળગ અનુભવ ભાવથી, સા૦ તે કુણુ વારણહાર હો સ॰ (૬) માહન કહે કવિ રૂપને, સા૦ જાણે! જાણ સુજાણ હો—સ૦ ભક્તિ-રસ જિનજી ! જીવનપ્રાણ હો—સ૦ (છ) (૪૪૩) (૧૯–૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ-જિન સ્તવન (કંકણની દેશી) શ્રેયાંસ–જિન સુર્ણા સાહેબા રે, જિન”! દાસ તણી અરદાસ-દિલડે વસી રહ્યો દૂર રહ્યાં જાણું નહિ રે; પ્રભુ તુમારે પાસ—લિડે (૧) હાંરે! મૃગને યુ' મધુર આલાપ, દિલ૦ ૧ જળ થળ મહિયલ જોવતાં હૈ, જિ મેરમે' પીછ કલાપ; દિલ ચિંતામણિ ચઢયો હાથ; દિલ॰ Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીસી ઉમર શી હવે માહુરે રે, જિ ચરણે તેહને વિલગિયે ફ્રાકટ શું ફેરા તિહાં રે જિ નિરખ્યા નયણે નાથ. દિલ૦ (૨) રે, જિ૰ જેહથી સીઝે કામ; દિલ૦ પૂછે નહિ પિણ નામઢિલ॰ (૩) કૂંડા કલિયુગ છોડીને રે, જિ॰ આપ રહ્યા એકાંત-દિલ૦ આપેાપુત્ર રાખે ઘણા રે, જિ પરપરાખે તે સંત—દિલ૦ (૪) દેવ ઘણા ને દેખિયા હૈ, જિ૰ આડઅર પટરાય—દિલ૦ નિગય નહિ પણ સાડથી રે, જિ આઘા પસારે થાય—દિલ૦ (૫) સેવકને જો નિવાજીચે' રે, જિ૰ તા તિહાં ત્યાને' જાય-દિલ૦ નિપટ નિરાગી હાવતાં રે, જિ મેં તેા તુજને આદર્યો રે, જિ ૪૯૫ સ્વામીપણું કિમ થાય—દિલ॰ (૬) રૂપવિજય વિરાયને રે, જિ ભાવે... તું જાણુ મ જાણુ—દિલ૦ મેાહન વચન પ્રમાણ—દિલ॰ (૭) 5 (૪૪૪) (૧૯–૧૨) શ્રી વાસુપૂજ્ય જિન સ્તવન (ચુનડી તા ભીજે હા સાહિબાજી ! પ્રેમની-એ દેશી,) પ્રભુજીતું લાગી હા પૂરણ પ્રીતડી, જીવન પ્રાણ આધાર ગિરૂઆ જિનજી હૈ। રાજ,સાહેબ સુણજયા હૈા માહરી વિનંતી Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૯૬ શ્રી મોહનવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ દરિશણ દે દિલભરી શ્યામજી, અહે! જયગુરૂ સિરદાર–સાહિબ (૧) ચાહીને દીજે હો ચરણની ચાકરી, ઘો અનુભવ અમ સાજ; ગિરૂઆ૦ ઈમ નવિ કીજે હો સાહેબાજી! સાંભળો, કાંઈ સેવકને શિવરાજ-ગિરૂઆ૦ સાહિબા... (૨) ચૂપચ્છુ છાના હો સાહીબા ન બેસી), કઈ શોભા ન લહે કોઈ–ગિ. દાસ ઉધારો હે સાહેબાજી ! આપણો, ર્યું હોવે સુજશ સવાય—ગિ સા (૩) અરૂણ જે ઉગે હો સાહેબાજી અંબરે, નાસે તિમિર૪ અંધાર–ગિ અવર દેવ હો સાહિબજ કિંકરા, મિલિ તું દેવ મુને સાર–ગિ. સા. (૪) અવર ન ચાહ હો સાહિબાજી તુમ છતે, જિમ ચાતુક જલધાર—ગિક ખટપદપ ભી હો સાહેબાજ પ્રેમઢ્યું, તિમ હું હૃદય મઝાર–ગિ’ સા૦ (૫) સાતરાજને હે સાહિબાજી અંતે જઈ વસ્યા, શું કરિયેં તુમ પ્રીત—ગિ નિપટ નિરાગી હો જિનવર તું સહી, એ તુમ બેટી રીત—ગિ. સા. (૬) દિલની જે વાતાં હો કિણને દાખવું, શ્રી વાસુપૂજ્ય જિનરાય–ગિ, Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૪૯૭ ઝરણાં સ્તવન વીશી ૪૯૭ ખીણ એક આવી હોઇ પહેજ સાંભળો, કાંઈ મેહન આવે દાય—ગિ. સા. (૭) (૪૪૫) (૧૯–૧૩) શ્રી વિમલનાથ–જિન સ્તવન (તેતરીયાભાઈ તેતરીયા–એ દેશી.) વિમલજિણું દશું જ્ઞાનવિનોદી, મુખ છબિ શશી અવહેલેંજી સુરવર નિરખી રૂપ અને પમ, હજીચે નિમેષ ન મેળેજી વિ. વિષ્ણુ વરાહ થઈ ધરે વસુધા, એહવું કઈક કહે છે તે વરાહ લંછન મિશું પ્રભુને, ચરણે શરણ રહે છે જી વિ. લીલા અફળ લલિત પુરૂષોત્તમ, સિદ્ધિ વધુ રસ ભીને વેધક સ્વામીથી મિલવું સાહિલું, જે કઈ ટાળે કીજી –વિમલ૦ (૩) પ્રસન્ન થઈ જગનાથ પધાર્યા, મનમંદિર મુજ સુધર્યોજી હું નટ નવલઇ વિવિધ ગતિ જાણું, ખિણ એક તે જો મુજ જી–વિમલ૦ (૪) રાશીલખ વેષ હું આણું, કર્મ પ્રતીત પ્રમાણે જે અનુભવ-દાન ગમે તે. ના રૂચે તે કહે મ આણેજી –વિમલ. (૫) જે પ્રભુભક્તિ વિમુખ નર જગમેં, તે ભ્રમ ભૂ ભટકેજી સંગત તેહ ન વિગત લહી, પૂજાદિકથી ચિટકેજી વિ. કીજે પ્રસાદ ઉચિત ઠકુરાઈ સ્વામી! અખય ખજાને રૂપ–વિબુધનો માહન પભણે, સેવક વિનતિ માને છ વિ. ૩૨ Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી મેાહનવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ (૪૪૬) (૧૯–૧૪ []) શ્રી અનંતનાથ જિન સ્તવન ( વીર સુા મેારી વિનતી~એ દેશી.) જા અન તજિષ્ણુ દૃશ્યુ વિનતિ, મે' તેા કીધી હા ત્રિકરણથી આજ મિલતાં નિજ સાહેબ ભણી, કુણુ આણે હા મૂરખ મન લાજ —અનંત (૧) મુખ–પંકજર મન-મધુકરૂ, રહ્યા લુખ્ખા હો ગુણજ્ઞાને લીણુ હર-હર આવળ૪-ફૂલ જ્યાં, તે દેખ્યાં હા કિમ ચિત હૈાવે પ્રીછુપ— અનંત (૨) ભવ ફીચે દરીયાત, ૯ ૭ પણ કાઈ હો અણુસરીએ ન દ્વીપ હવે મન–પ્રવણ માહરૂ, તુમ પદ ભેટ હો મે' રાખ્યુ છીપર્યં —અન’ત॰ (૩) અંતરજામી મિલ્યે થકે, હેમાહુરાહો સહી કરીને ભાગ હવે વહિ જાવા તણી, નથી પ્રભુજી હા કેાઈ ઇહુાં લાગ —અનંત (૪) પલ્લવ ૧૩ગૃહિ રઢ ૧૪લેયશુ', નહી મેળે! હા જ્યારે તુમે મીટ આતમ-અમરે. જો થઈ, કીમ ઉત્રટે હા કરારી છીટ-અ નાયક નિજ નિવાચે', હવે લાયે' હા કરતા રસલૂટ અધ્યાતમ પદ આપવા, કાંઈ નહી પડે હેા ખજાને ખૂટ-અ૦ જિમ તુમે તર્યાં તિમ તારજ્ગ્યા,શું એસે હા તુમને કાંઈ દામ! નહી તારા તે। મુજને,તા કિમ તુમ હે તારક મ્હેક્ષ્ચા નામ! —અન ત॰ (૭) હુ' તે જિન રૂપસ્થથી ૧૬, રહું હાઈ હૈ। અનેિશ અનુકૂળ Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ગ્રેવીશી ૪૯૯ ચરણ તજી જઈયેં કીહાં? છે માહરી હે વાતલડીને મૂલ –અનંત (૮) અષ્ટાપદ પદ મ કરે, અન્ય તીરથ હે જાશે જિમ હેડ મેહન કહે કવિ-રૂપને, વિના ઉપશમ હે નવિ મૂકે કેડ -અનંત (૯) (૪૪૬)(૧૯–૧૪[]) શ્રી અનંતનાથ-જિન સ્તવન (આદિ પુરૂષ એ આદજી-એ દેશી.) અનંત-જિકુંદ! અવધારીયૅ સેવકની અરદાસ–જિનજી અનંત અનંત ગુણ તમતણું, સાંભરે શ્વાસોશ્વાસ–જિ અન્ય સુરમણિ-સમ તુમ સેવના, પામી પુણ્ય-પંપૂર–જિન કિમ પ્રમાદ તણે વશે, મુકું અધખિણ દૂર?— જ અ... (૨) 'ભગતિ જુગતિ મનમેં વસે, મનરંજન મહારાજ–જિન સેવકની તમને અ છે, બાંહ્ય ગ્રહ્યાની લાજ–જિ૦ અ૦ (૩) શ્ય મીઠા ધીઠાક દિયે, તેહને નહિ હું દાસ–જિન. સાથે સેવક સંભવી, કીજે જ્ઞાન પ્રકાશ—જિ. અ૦ (૪) જાણને સ્યું કહેવું ઘણું ? એક વચન મેલાપ–જિન મેહન કહે કવિ-રૂપને, ભકિત મધુર જિમ દ્રાખ–જિ અન્ય (૪૪૭) (૧૯–૧૫) શ્રી ધર્મનાથ-જિન સ્તવન (હારે મારે જોબનીયાને લટકે દહાડા ચાર જે-એ દેશી) હરે! મારે! ધર્મ જિસુંદરું લાગી પૂરણ પ્રીત જો, . જીવડલો લલચાણે જિનજીની એળગે રે લે Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૦૦ શ્રી મેહનવિજયજી મ. કૃત ભક્તિરસ હાંરે ! મને થાશે કઈક સમે પ્રભુ સુપ્રસન્ન રે; વાતડલી માહારી રે સવિ થાશે વગેરે લે. (૧) હાંરે ! પ્રભુ ! દુરિજનને ભંભેશ્યો માહારે નાથ, ઓળવચે નહીં કયારે કીધી ચાકરી રે લોલ હાંરે ! મારા સ્વામી સરખે કુણ છે? દુનિયા માંહિ , જઈયેં રે જીમ તેહને ઘર આસ્થા કરી રે લે. (૨) હાંરે ! જસ સેવાસેંતી સ્વારથની નહી સિદ્ધ જે, ઠાલીરજ શી કરવી તેહથી ગોઠડીપ રે લે હરેકાંઈ જૂઠું ખાય તે મીઠાઈને માટે જે, કાંઈ રે ! પરમારથ વિણુ નહી પ્રીતડી રે લ૦ (૩) હરે! મારે ! અંતરજામી જીવનપ્રાણ-આધાર છે, વાચે રે નવિ જાણે કળિયુગ–વાયરે રે લે હાંરે! મારે! લાયક નાયક ભગતવછલ ભગવંત જે, વારુ રે ગુણ કેરે સાહિબ સારુ રે લ૦ (૪) હાંરે ! મારે! લાગી મુજને તાહરી માયા જોર જો, અળગા રે રહ્યાથી હોય એસંગાટ લે હાંરે ! કુણ જાણે અંતરગતની? વિષ્ણુ મહારાજ જે, હેજે રે હસી બોલે છાંડી આમલે રે લે. (૫) હાંરે! તારે મુખને મટકે અટકયું મારું મન જે, આંખડલી અણુયાળી કામણગારી આ રે લે હાંરે ! મારાં નયણાં લંપટ જેવે ખીણ ખીણ તુજ જે, રાતા રે પ્રભુ-રૂપે રહે વારી રે લો. (૬) હારે! પ્રભુ અળગે તે પણ જાણ કરીને હજૂર જે, Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણુ સ્તવન ચાવીશી १२ તાહરીરે મલીહારી હું... જાઉં વારણે રે લે હાંરે ! કવિ રૂપ-વિષ્ણુધને માહન કરે અરદાસ જો; ગિરૂઆથી મન આણી ઉલટ અતિ ઘણે રે લેા૦ (૭) (૪૪૮) (૧૯–૧૬[]) શ્રી શાંતિનાથ-જિન સ્તવન (ઈણું સરવરીઆરી પાળ-એ દેશી) સેાળમા શ્રી જિનરાજ આળગસુણો અમ-તણી—લલના ભગતથી એવડી કેમ કરે છે ? ભેાળામણી-લલના૦ ચરણે વળગ્યું। જેહ આવીને થઈ ખરા—લલના નિપટર જ તેહથી કેાણુ રાખે ? રસ આંતરા—લ૦ (૧) મેં તુજ કારણ સ્વામી ! ઉવેખ્યા સુર ઘણા—લલના માહરી દિશાથી મેં તેા ન રાખી કાંઈ મણા-લલના૦ તા તુમે તુજથી કેમ અપુષ્ઠા૪ થઈ રહેા—લલના ચૂકપ હાવે જો કાય સુખે મુખથી કહા—લલના. (ર) તુજથી અવર ન કાય અધિક જગતી તળે—લલના૦ જેડથી ચિત્તની વૃત્તિ એકાંગી જઈ મળે—લલના દીજે દરશન વાર ઘણી ન લગાવીએ—લલના૦ વાતલડી અતિ મીઠી તે ક્રિમ વિરમાવીએ ? લલના, (૩) તું જે જળ તે હું કમળ, કમળ તે હું વાસના-લ૦ વાસના તેા હુ' ભ્રમર ન ચૂકું આસના—-લલના તુ' છેડે પણ હું કેમ છેડુ' ? તુજ ભણી—લલના લેાકેાત્તર કાઈ પ્રીત આવી તુજથી બની—લલના૰ (૪) રથી સ્યાને સમક્તિ દઈ ને ભાળબ્યા—લલના૰ ૫૦૧ Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦૨ શ્રી મેાહનવિજયજી મ. કૃત ખાટે હવે ક્રમ જાઉ દિલાસે આળળ્યેા—લલના જાણી ખાસા દાસ, વિમાસેા છે ? કિશું—લલના અમે પણ ખિજમતમાંહિ ખાટા કિમ થાયણ્યું ?—લ॰ (૫) ખીજી ખેાટી વાત અને રાચું નહી—લલના મે' તુજ આગળ માહારા મનવાળી કહી’—લલના પૂરણ રાખે પ્રેમ વિમાસે શું ? તમે—લલના અવસર લહી એકાંત વિનવીએ છીએ અમે—લલના॰ (૬) અંતરજામી સ્વામી અચિરા-નંદના—લલના શાંતિકરણુ શ્રીશાંતિજી માનચેમાં વંદના—લલના તુજ સ્તવનાથી તન-મન આણું ઉપન્ચેાલલના કહે મેાહન મનરંગ પડિત કવિ-રૂપને—લલના (૭) ર (૪૪૮)(૧૯-૧૬[]) શ્રી શાંતિનાથ-જિન સ્તવન (નંદ સલૂણા નદના રે લાલ-એ દેશી શાંતિજિષ્ણુ દ સાહામણા રે—જોજો, ભક્તિ-ચ . સેાળમા જિનરાય—મારા સાહિમ રે ઠકુરાઈ ત્રિહ' લેાકની ફ્રે—જોજો, સેવે સુર નર પાય—મારા શાંતિ (૧) સુખ શારદ કા ચંદલા રે—જોજો, હસત લલિત નિશઢીશ—મારા આંખડી અમીઅર્થે કચાલડી' રે—જોજો, પૂરવે સકળ જગીશ—મેરા શાંતિ॰ (૨) આંગી અનેાપમ હેમનીપ રે—જોજો, ઝગમગ વિવિધ જડાવ—મારા C Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન વીશી દેખી મૂરત સુંદરૂ રે–જેજે, ના ભજે અનિમિષતા ભાવ–મોરા૦ શાંતિ. (૩) છત્રત્રય શિર શુભતા રે–જેજે, મહિમાને અવતંસ–મેરા અજુઆ તીરથ આપણું રે - વિશ્વસેન-નૃપને વંશ—–મોરા શાંતિ. (૪) અકળ–કળા જિનજીતશું રે–જે જે, મનહર રૂપ અમિત–મોરા, શીતલપૂરે શોભતા રેજો જો, ભગતવછલ ભગવંત–મારા શાંતિ. (૫) કેવલનાણ-દિવાકરૂ ?—જેજે, સમકિત-ગુણભંડાર–મારા પારેવો તે ઊગારીએ રે–જોજે, એમ અનેક ઉપગાર – મોરાશાંતિ. (૬) હું બલિહારી તાહરી રે–જે જે જિનતુમે દેવાધિદેવ–મેરા મેહન કહે કવિ રૂપને જોજો, ભવભવ દેજે સેવ ' –મેરાશાંતિ. (૭) (૪૪૮)(૧–૧૬[ઈ) શ્રી શાંતિનાથ-જિન સ્તવન (રાગ સારંગ). શાંતિનિણંદ મહારાજ-જગતગુરૂ! શાંતિજિદ મહારાજ અચિરાનંદન ભવિમરજન, ગુણનિધિ ગરીબનિવાજ –જગત. (૧) ગર્ભ થકી જિણે ઈતિક નિવારી, હરષિત સુર નર કેડી જનમ થયે ચેસઠ ઈંદ્રાદિક, પદ પ્રણમે કર જોડી-જગત Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૦૪ શ્રી મોહનવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ -સ મૃગલંછન ભવિક તુષ (દુઃખ) ગંજન કંચનવાન શરીર પંચમનાણી પંચમ ચકી, સેળસમે જિન ધીર–જગતરત્નજડિત ભૂષણ અતિ સુંદર, આંગી અંગી ઉદાર અતિ ઉછરંગ ભગતિ નૌતન ગતી, ઉપશમ રસ દાતાર –જગત. (૪) કરૂણાનિધિ ભગવાન કૃપાકર, અનુભવ ઉદિત આવાસ રૂપ–વિબુધને મેહન ભણે, દીજે જ્ઞાન-વિલાસ–જગત (૪૪૯) (૧૯૧૭[]) શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન (ચંદનરી કચ્છી ભલી–એ દેશી કુંથુ-જિર્ણોદ કરૂણા કરે,જાણુ પિતાને દાસ–સાહિબા મોરા, શું જાણું અળગા રહ્યા? જાણ્યું કે આવશે પાસ–સાહિબા અજબ રંગીલા પ્યારા, અકળ અલક્ષી ન્યારા, પરમ સનેહી માહરી વિનતિ (૧) અંતરજામી વાહા, જો મીટર મિલાય; સાહિબા ખિણ મ હસે ખિણમાં હસે, ઈમ પ્રીત નિવાહ કિમ થાય –સાહિબા પરમ (૨) રૂપી હવે તે પાલવગ્રહું અ–રૂપીનેં શું કહેવાય–સાહિબા કાન માંડયા વિના વારતા, કહેનેજ કેમ બકાય ? સાવ ૫૦ દેવ ઘણા દુનીઆમાં અ છે, પણ દિલમેળ નવિ થાય–સાહિબા જિણ ગામે જાવું નહિ, તે વાટ કહે શું પૂછાય? સાવ ૫૦ મુજ મન અંતર-મુહુને, મેં ગ્રહ્યા ચપળતા દાવ–સાહિબા પ્રીતિસમે તે જઉં કહે, એ શે સ્વામી–સ્વભાવ? સારા ૫૦ અંતર છે? મળિયાં પછે, નવિ મળિયે પ્રભુ મૂળ–સાહિબા Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી કુમયા` કિમ કરવી ઘટે, જે થયા નિજ અનુકૂલ —સાહિમ॰ પરમ૦ (૬) જાગી હવે અનુભવ દિશા, લાગી પ્રભુ શુ' પ્રીત—સાહિમા૰ રૂપવિજય વિરાયના, કહે મેાહન રસ–રીત—સા૦ ૫૦ 5 (૪૪૯)(૧૯–૧૭[આ]) શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન ( જાદવતિ તારણ આવ્યા—એ દેશી.) ૫૦૫ મુજ અરજ સુણેા મુજ પ્યારા ! સાચી ભગતિથી કિમ રહો ન્યારા સનેહી મારા, થુજિષ્ણુંદ ! કરેા કરૂણા (૧) હું તે। તુમ દરિશણને અરથી, ઘટે કિમ કરી શકે કરથી રે—સનેહી થઈ ગિરૂઆ એમ જે વિમાશે, તે તે મુજને હો અછે તમાસા રે—સનેહી॰ (ર) લલચાવીને જે કિજે કિમ દાસને ચિત પતીજે રે—સનેહી પદ માટે કહાવા માટા, જિષ્ણુ,તિણુ વાતેં ન હુએ ખાટા રે —સનેહી (૩) સુજ ભાવમહેલમે... આવા, ઉપશમ-સ-ખ્યાલા ચખાવા રે સ૦ સેવકના તેા મન રીઝે, જો સેવકનુ· કારજ સીઝેર રે—સનેહી મનમેળુ થઈ મન મેળા, ગ્રહે આવી મગ અવહેલા સ૦ તુમે જાણા છે એ કરૂ' લીલા,પણપઅરથી સરદહે કરી સીલા રે —સનેહી૦ (૫) Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૦૬ શ્રી મોહનવિજયજી મ. કૃત ભક્તિરસ પ્રભુ ચરણસરોરૂહ લેહવું, ફળ પ્રાપતી–લેહણું લેવું રે સટ કવિ રૂપ–વિબુધ જયકારી, કહે મેહન જિન બલિહારી સ... (૪૫૦) (૧–૧૮) શ્રી અરનાથ-જિન સ્તવન (ભઆણીની–દેશી.) અરનાથજી અ–વિનાશી હો, સુવિલાસી ખાસી ચાકરી, , કાંઈ ચાહું અમે નિશદીશ અંતરાયને રાગે હો અણુરાગે કીપરે કીજીયેં; કાંઈ શુભભાવે સુજગીશ–અર૦ (૧) સિદ્ધસ્વરૂપી સ્વામી હે ગુણધામી અલખ અગોચર, કાંઈ દીઠા વિણ દિદાર કેમ પતીજે કીજે હે કેમ લીજે ફળ સેવા તણું, કાંઈ દીસે ન પ્રાણઆધાર–અર૦ (૨) જ્ઞાન વિના કુણ પેખે હો સંપે સૂત્રે સાંભળે, કાંઈ અથવા પ્રતિમા રૂપ સાપ જે સંપિખું હો પ્રભુ દેખું દિલભર લેયણે; કાંઈ તો મન પહુચે ચૂપ અર૦ (૩) જગનાયક જિનરાયા હે મન ભાયા મુજ આવી મળ્યા; કાંઈ મહિર કરી મહારાજ સેવક તે સસનેહી હે નિસનેહી પ્રભુ કિમ કીજીયે ? કાંઈ ઈસીઈ વહીચે રે લાજ–અર૦ (૪) ‘ભક્તિ-ગુણે ભરમાવી હો સમજાવી પ્રભુજીને ભેળવી, કાંઈ રાખું હૃદય મઝાર Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી તા કહેજો શ્યામાથી હૈ। પ્રભુ ! ભાસી જાણી સેવના, કાંઈ એ અમા એક તાર~~અર૦ (૫) પાણીનીરને મેલે હો કિણ ખેલે એક ત હોયે રહું; કાંઈ નહિ રે મિલણુના જોગ જો પ્રભુ દેખુ નયણે હો કહી વયણાં સમજાવુ સહી; કાંઈ તે ન મિલે સજોગ——અ૨૦ (૬) મનેમેળુ કિમ રીઝે હો શ્યું કીજે અંતરાય એવડા, કાંઈ નિપટલ નહેજી નાથ સાતરાજને અંતે હો કણ પાખે તે આવીને મિલુ' ? કાંઈ વિકટ૧૧ તુમારાજી સાથ—અર॰ (૭) એળગ૧૨ એ અનુભવની હો મુજ મનની વાતા સાંભળી, કાંઈ કીજે આજ નિવાજ રૂપ-વિષ્ણુધને માહન હો મનમેાહન સાંભળી વિનતિ, કાંઈ દીજે શીવપુર રાજ—અર૦ (૮) . (૪૫૧) (૧૯-૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ-જિન સ્તવન (થારા મેાહુ લાઉ—એ દેશી) સુગુરૂ સુણી ઉપદેશ, યાયા દિલમે ધરી હો લાલ-ધ્યા કીધી ભગતિ અનંત, ચવી ચવી ચાતુરી હો લાલ, ચવી સેન્ગેા રે વિસવાવીશ, ઉલટ ધરી ઉલસ્યા હૈા લાલ-ઉ૦' દીઠા નવિ દ્વિદાર, કાન કશુડી લગ્યે હો લાલ-કાન૦(૧) પરમેસર શુ” પ્રીત, કહા કીમ કીજીયે હો લાલકા નિમેષ” ન મેળે મીટ, ઢાષ કીણુ દીજીચે હા લાલ-દોષ૦ 3 ૫૦૭ Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૦૮ શ્રી મેહનવિજયજી કૃત ભક્તિ-રસ કોણ કરે તકસીર, સેવામાં સાહીબા હો લાલ–સેવા કીજે ન છોકરવાદ, ભગત ભરમાયવા હો લાલ–ભગત, જાણ્યું તમારું જાણ, પુરુષના પારખો હો લાલ-પુરુષ સુગુણ-નિગુણુને રાહ કર્યો ક્ષુ સારીખે લાલ–કર્યો. દીધા દીલાસે દીન-દયાળ કહાવશે હો લાલ–દયાળ૦ કરૂણ–રસભંડાર, બિરૂદ કેમ પાળ ? હો લાલ–બિ૦(૩) શ્ય નિવસ્યા તમે સિદ્ધ, સેવકને અવગણી હો લાલ–સે. દાખ અવિહડ પ્રીત, જાવા દ્યો ભેળામણી હો લાલ–જા. જે કઈ રાખે રાગ, નિરાગમ રાખીએ હે લાલ–નિ. ગુણ-અવગુણની વાત, કહી પ્રભુ! ભાખીએ હો–કદી અમચા દેષ હજાર, તિકે મત ભાળજો હો લાલ-તિકે તમે છો ચતુર સુજાણુ, પ્રીતમ ગુણ પાળજો હો–પ્રી મલ્લિનાથ મહારાજ, મ રાખે અંતરો હો–મ ધો દરિશણ દિલધાર, મિટે ક્યું આંતરો હો–મિટે (૫) મનમંદિર મહારાજ, વિરાજે દિલ મળી હો–વિરાજે ચંદ્રાપ જિકા કમળ, હૃદય વિકસે કળી હો—હૃદય૦ કવિ રૂપ–વિબુધ સુપસાય, કરે અમ રંગરળી હો-કરો. કહે મેહન કવિરાય સફળ આશા ફળી હ–સફળ૦ (૪૫ર) (૧૯-૨૦) શ્રી મુનિસુવ્રત-જિન સ્તવન (હો પીઉ પંખીડા–એ દેશી) હો! પ્રભુ ! મુજ પ્યારા ન્યારા થયા કઈ રીત જે, એળગુઆને આળસુંબન તાહરે રે લે WWW.jainelibrary.org Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી ૫૦૯ હો! પ્રભુ ભકત-વછલ ભગવંત જે, આય વસે મનમંદિર સાહિબ માહરે રે લો૦ (૧) હો ! પ્રભુ ખીણ ન વિસારું તુજ જે, તંબલીના પત્રતણી પરે ફેરતે રે લે હે ! પ્રભુ લાગી મુને માયાસ જેરજ છે, દિયરવાસી સુસાહિબ તુમને હેરત રે લો. (૨) હે ! પ્રભુ, તું નિસનેહી જિનરાશે જે, એક પખી પ્રીતલડી કણપરે રાખીયે રે લે હે ! પ્રભુ અંતરગતની મહારાજ જે, વાતલડી વિણ સાહિબ કહેને દાખીયેં રે? લે. (૩) હે પ્રભુ અલખ-રૂપ થઈ આપ જજે, જાય વચ્ચે શિવમંદિર માંહે તું જઈ લે હે ! પ્રભુત્ર લાગ્યો તુમારો ભેદ છે, સૂત્ર-સિદ્ધાંત ગતિને સાહિબ તુમ લહીરે લે. (૪) હે ! પ્રભુ જગજીવન જિનરાય છે, મુનિસુવ્રત જિન મુજારે માનો માહરે રે લે હે ! પ્રભુત્ર પય પ્રણમી જિનરાય જે, ભવભવ શરણું સાહિબ! સ્વામી! તાહરૂં રે લ૦ (૫) હે ! પ્રભુ રાખશું હૃદય મઝાર જે, આપે શામળીયા ! ઘો પદવી તાહરી રે લે, હે ! પ્રભુ રૂપવિજયને શિષ જે, મેહનને મન લાગી માયા તાહરી રે Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી મેાહનવિજયજી મ. કૃત ભક્તિરસ (૪૫૩) (૧૯–૨૧) શ્રી નમિનાથ-જિન સ્તવન (આસણરારે યાગી---એ દેશી) આજ નમિનાથ રાજને કહીયે, ૧૦ મીઠે વચન પ્રભુ–મન લહીયે' ફૈ-સુખકારી સાહેબજી ? પ્રભુ છે નિપટ-નિસનેહી નગીના, . તા હિયડે Ø સેવક આધીના રે—સુખ॰ (૧) સુનિજ૨ કરશે! તેા વરશેા વડાઈ, ૧ સુકહીશે... પ્રભુને લડાઈ રે—સુખ॰ તુમે અમને કરફ્યેા મેટા, કુણુ કહેશે પ્રભુ ! તુમને ખેાટા રે—સુખ૰ (૨) નિશ'ક થઈ શુભ વચના કહેચ્ચે, તે જગ શોભા અધિકી લક્ષ્ચા રે—સુખ૦ અમે તે! રહ્યા છુ' તુમમને રાચી, રખે આપ રહેા મત ખાંચી રે–સુખ૦ (૩) અમ્હે તે શું અંતર નવ રાખું, જે હાવે હૃદયે તે કહી દાખુ' ?-સુખ॰ ગુણીજન આગળ ગુણ કહેવાયે, જેવારે પ્રીત પ્રમાણે થાય રે-સુખ॰ (૪) વિષધર ઈશ હૃદયે' લપટાણા, તેવા અમને મળ્યે છે ટાણા રે-સુખ૰ નિરવહેમ્ચા જો પ્રીત અમારી, કલિમાંપ કીરતિ થાણ્યે તમારી રે—સુખ॰ (૫) બૂતાઈ ચિંતડે નવ ધસ્યેા, કાંઈ અવળા વિચાર ન કરણ્યા રે સુખ Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ v૧૧ ઝરણું સ્તવન વીશી ૫૧૧ જિમ તિમ જાણું સેવક જાણે, અવસર લહી સુધી લહેજે રે–સુખ૦ (૬) આસંગે કહીએ છે તમને, પ્રભુ! દીજે દિલાસા અમને રે સુખ મેહનવિજય સદા મન રંગે, ચિત લાગે પ્રભુને સંગેરે–સુખ૦ (૭) વ્યા હતા , (૪૫૪) (૧૯-૨૨ []) શ્રી નેમનાથ-જિન સ્તવન (દક્ષણ દેહીલે હે રાજ-એ દેશી) કાં રથ વાળે ! હે રાજ, સામું નિહાળે ! હે ! રાજ, પ્રીત સાંભળે રે, વાહહા! યદુકુળ સેહરા, જીવન મીઠા હો ! રાજ? મત હોજે ધીઠા હો ! રાજ ? દીઠા અવાજે રે. વાહલા ! નિવહો નેહરા. (૧) નવ ભવ ભજજાહો ! રાજ ? તિહાં શી લજજા હો ! રાજ? તજ લજજારે, કંસે રણુકા વાજીયા શિવદેવી-જાયા હો ! રાજ, માની લે ! માયા હો! રાજ? કિમહીક પાયા રે, વાહાલા ! મધુકર રાજીયા) (૨) સુણી હરિણીને હો ! રાજ ? વચન કામિનીના હો ! રાજ ? સહી તે બીહનારે, વાહલા ! આઘા આવતાં કુરંગ કહાણ હો ? રાજ, ચૂકે ટાણે હો ! રાજ, છે, જાણે વાહલા રે, દેખી વર્ગ વરંગને, (૩) વિણ ગુહે અટકી હો ! રાજ? છોડે માં ! છટકી હો ! રાજ, કટકી ન કીજે રે, વહાલા ! કીડી ઉપર, WWW.jainelibrary.org Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી મેાહનવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ–રસ રાષ નિવારે ! હો ! રાજ, મહેલ પધારા હો ! રાજ, કાંઈ વિચારી રે, વાહાલા ! ડાલુ-જીમણું૦ (૪) એસી હાંસી હો? રાજ, હોએ વિકાસી હો! રાજ, જુએ વિમાસીરે, અતિષી રાષ ન કીજીયે, આ ચિત્રશાળી હો ! રાજ, સેજ સુઆળી હો ! રાજ, ૧૧૨ ૧૦ વાત હેતાળી રે, વહાલા ! મહારસ પીજીચે...૦ (૫) મુગતિ વિનતા હા ! રાજ, સામાન્ય વનિતા હા ! રાજ, તજી પરિણીતારે, વાહલા! કાં તુમે આદર, તુમને જે ભાવે હા ! રાજ, કુણુ સમજાવે ? હા ! રાજ, કિમ કરી આવે રે ? તાણ્યા કુ ંજર ઉપાધરા૦ (૬) વચને ન ભીને હા ! રાજ, નેમ-નગીના હા ! રાજ, પરમ ખજાના રે, વાહલા ! નાણુ અનુષના ૧૩, વ્રત શવિ સ્વામી હા ! રાજ, રાજુલ પામી હા! રાજ, કહે હિતકામી રે, માહન બુધ રૂપના ' (૪૫૪) (૧૯–૨૨[આ]) શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન ( અબરીઆને ગાજે હા ભટિયાણીરાણી ચુએ એ દેશી) રાજુલ કહે થવાળા ! હા, નદીરા વીરા ! હુ તો, કાંઈ પાળેા પૂરવ–પ્રીત, મૂકે! કમ વિણ—ગુનહે હૈ ? નદીરા વીરા ! વિલપતાં, કાંઈ એ શી શીખ્યા રીત ? રાજુલ૦ (૧) હું તે। તુમ ચરણારી હૈ, નણદીરા વીરા ! મેાજડી, કાંઇ સાંભળે ! આતમરામ, તે મુજનેર ઉવેખા હા, (60) Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી નણદીરા વીરા ! શ્યા વતી, નહી એ સુગુણાંરે કામ-રા૦ પશુઆંને કરી કરુણા હેા, નદીરા વીરા ! મૂકીયા, તા મે' શી ચારી કીધી, પશુઆંથી શ્યું હીણી હા ! નણદીરા વીરા ! ત્રેવડી, જે મુજને વિછેાહેા દીધ-રા૦ (૩) એવુ. જો મન ખાટુ હા, નણદીરા વીરા! જો હતું, તે પાડી કાં નેહને ફ્, ઉળઝુ' તે નવી સુળઝેહા, નદીરા વીરા ! મનડુ, કાંઈ ક્રેડિટ મળે જો ઇંદ્ર--રા૦ (૪) મેં તા કહો કણ વાતેહો, નદીરા વીરા ! દુહવ્યાપ ? સ્યાને રાખેા છે રાષ ? માહરે તેા તુમ સાથે હે; નણદીરા વીરા !'અલેહણું,તો કેહને દાખુ રે દોષ ?–રા૦ (૫) તાંતત્રુટ્યાની પહો, નદીરા વીરા ! જોડીએ; કાંઇ કતુઆરીના જેમ, ડેલીજે નહિ પાખે હો, નદીરા વીરા ! વળગતાં, કાંઈ નેહ ન ચાલે એમ- રા૦ ઈમ કહેતી વ્રત લેતીહા, નદીરા વીરા ? નેમજી કાંઇ શિવ પહિલે કીઆ વાસ, ધનધન તે જગમાંહે હો, નદીરા વીરા ! પ્રીતડી, કાંઈ મેાહન કહે શ્યાબાશ–ર૦ 55 (૪૫૫) (૧૯–૨૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (કાનુડા વેણ વાવે રે કાલીનદીને કાંઠે એ-શી) વામાનંદ હો ! પ્રાથકી છે! પ્યારા, નાંહી કીજે હો નયથકી પણ ન્યારા; પુરસાદાણી શામળ-વરણા, શુદ્ધ સમકિતને ભાસે, ૩૩ પાય Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી મેાહનવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ રસ શુદ્ધ પુંજ જણે કીધેા તેહુને, ઉજવળ વરણ પ્રકાશે વામા૦ (૧) તુમ ચરણે વિષધર પિણ નિરવિષ‚ઢ શણે થાએખિડાજીપ, જોતા અમ શુદ્ધ સ્વભાવ કાં ન હુવે, એહુ અમે ગ્રહ્યા છે—વામા૦ (૨) કમફૅરાય મદ કિણ ગતિમાં, મેહ તણેા મ શ્વેતા, તાહરી શકતી અનતી આગળ, કેઈ કેઈ મર ગયા ગાતાંવામા૦ (૩) તે જિમ તાર્યાં તિમ કુણુ તારે ? કુણુ તારક ? કહુ' એહવા, સાયરમાન તે સાયર સરીખા,તિમ તું પિણ તું જેહવાવામા૦ (૪) કિપિ ન એસા કરૂણાકર તે, પિણુ મુજ પ્રાપ્તિ અનંતી, જેમ પડે કણ કુંજર–મુખથી, કીડી બહુ ધનવંતી–વામા એક આવે એક મેાજા' પાવે, એક કરે એળગડી, નિજ–ગુણ-અનુભવ દેવા આગળ, પડખે નહી તું એ ઘડી—યામા॰ (૬) જેવી તુમથી માહરી માયા, તેવી તુમે પિણુ ધરજ્યેા, સાહનવિજય કહે કવિ રૂપના, પરતક્ષ કરૂણા કરચૈા–વામા૦ ૨૧૪ 出 (૪૫૬) (૧૯-૨૪)શ્રી મહાવીર સ્વામી—જિન સ્તવન ( પઢાની-દેશી ) દ્રુ ભ ભવ લહી દાહલેા રે, કહેા તરીચે કેણુTM ઉપાય ૨, —પ્રભુજીને વિનવુ રે. Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીથી સમક્તિ સાચા સાચવું રે, તે કરણી કિમ થાય રે! —પ્રભુ॰ અશુભ માહ જો મૈટીયે રે, કાંઈ શુભ પ્રભુને જાય ?–પ્રભુ નિરાગે પ્રભુ ધ્યાઈ ચે રે, કાંઈ તે વિણ રાગ કહાય રે —પ્રભુ (૨) નામ ધ્યાતા જો ધ્યાઈ ચે રે,કાંઈ પ્રેમ વિના નવિ તાન, પ્રભુ॰ માહ-વિકાર જિહાં તિહાં રે, કાંઈ કીમ તરીકે ? ગુણધામે રે પ્રભુ॰ (૩) માહ-અ'ધ જ અધિએ રે, કાંઈ મધ જિહાં નહીં સાય રે—પ્રભુ, કમ બંધન કીજીયે રે, કમ બધન ગયે જોય રે-પ્રભુ (૪) તેહમાં શે। પાડ ચઢાવીયે રે ? કાંઈ તુમે શ્રી મહારાજ ફૈ-પ્રભુ. વિણુ કરણી જો તારશેા રે, કાંઈ સાચા શ્રી જિનરાજ રે-પ્રભુ॰ પ્રેમ મગનની ભાવના રે, કાંઈ ભાવ તિહાં ભવ નાસરે–પ્રભુ, ભાવ તિહાં ભગવંત છે રે, કાંઇ ઉદ્દેશ્યે આતમ સારð-પ્રભુ॰ પૂરણુઘટા અભ્યંતર ભરયે રે, કાંઇ અનુભવ અનુહાર રે-પ્રભુ. આતમ ધ્યાને આલખી રે, કાંઈ લહસ્સું ભવને! પાર રે —પ્રભુ (૭) વમાન મુજ વિનતિ રે, કાંઈ માનજો નિશઢીશ રે-પ્રભુ॰ સાહન કહે મનમંદિર રે, કાંઈ વસીચે તુ' વિસવાવીશ ૨ પ્રભુ (૮) ૫૧૫ Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી મેાહનવિજયજી મહારાજ કૃત સ્તવન—ચાવીશી ઠિન શબ્દોના અર્થા સ્તવન ૧૯-૧ (અ) ૧. મીઠા ઠપકા ૨. પ્રેમવાળા ૩. માટાઈ ૪. ચાર ગતિ રૂપ ૫. ગામમાં ૬. મેક્ષ ૭. ભવ્ય જીવ ૮. ઉપકાર એહસાન ૯. ઢાકાર ૧૦, સકેચ સ્તવન ૧૯-૧ (આ) ૧. પ્રગટ થઈ છે ૨. સ્નેહપૂર્ણાંક અંતરના રાગથી ૩. જૂની ૪. અંદરની ૫. જ્યાં-ત્યાં ૬. દરેકની જુદી જુદી બુદ્ધિએ ૭. નય અને તેના પેટાનયની કલ્પના ૮. જુદી જુદી રીતે સ્તવન ૧૯–૨ (અ) ૧. સેવા ૨. ભમરા ૩. જાહેર ૪. કેવી રીતે ૫. મેટાઈ સ્તવન ૧૯૦૨ (આ) ૧. ખામી ૨. સ્વ=પાતાથી અન્યના=સ્નેહભાવ ૩. Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી ૫ હલકા ૪. ભમરા પ. હાથી ૬. ખાલી માંઢ ૭. માલક ૮. રાજી થાય સ્તવન ૧૯-૩ ૧. વિદ્યમાન ૨. ઓળખાવી આપે ૩. યાચક ૪. વસ્તુને આપનાર પ. મેાટાઈ ૬. પ્રસન્ન થાય છ. જ્યાતિમાં ચૈાતિ મળ્યે થકે ૮. સેવા ૯. સફળ સ્તવન ૧૯-૪ ૧. ન સમજાય તેવુ' ૨. વિરાધાભાસ રહિત ૩. ચદ્ર વિકાશી કમળના ૪. ભાગ્યનું નિર્માણુ પ. સારા ગુણવાનની સુંદર સાખત ૬. એકધારુ છ સ્પષ્ટ ૮. સફળ ૯, ગરજવાન ૧૦ સેવા કરે ૧૧. અકૃપા ૧૨. ભેદભાવ ૧૩, ગુન્હા ૧૪. અનાવવાથી સ્તવન ૧૯-૫ ૧. સેવા ૨. સારી રીતે પ્રસન્ન થાય ૩. કર્યો ૪. ભાગ્યમાં અન્યુ હોય ૫. ખા સ્તવન ૧૨-૬ ૧. શ્રેષ્ઠશાંત ૨. શ્રેષ્ઠ ૩. જ્ઞાન પ્રકાશ ૪. લક્ષ્મી મેળવીને પ. છલકાય નહી તે રીતે ગંભીર ૬. સેવા ૭. યા સ્તવન ૧૯૭ ૧. મેઘ અને ચાતકને જે પ્રેમ, અહિં=સાપના કુલને અને હરણને જેમ નાદ=સ ગીતને પ્રેમ (૧ લી ગાથાની એ લીટીના અર્થ) ૨. ભમરા ૩. માલતીની તાજી ખીલેલી વેલ ૪. અન્ય દર્શનના ૫. સાચી Page #531 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૧ શ્રી મેહનવિજયજી મ. કૃત ભકિત-રસ અંતરની ભક્તિથી પ્રભુજી રઝશે, પણ બીજા દેવની જેમ ક્યારેક પણ ખીજશેષનારાજ નહીં થશે, ( ત્રીજી ગાથાની બે લીટીને અથ) ૬. ટાંટીયા તોડ ૭. ઉચિતતા સ્તવન ૧૯-૮ ૧. સેવાએ ૨. દયા ૩. આકાશને ૪. માપવા ૫. અનુરૂપ ૬. અંધકાર સ્તવન ૧૯-૯ ૧. પાંચમા યથાખ્યાત ચારિત્રના ૨. પ્રથમથી ૩. વિચારી ૪. બેસાડાય છે. સ્તવન ૧૯-૧૦ ૧. ચંદ્ર ૨. પુરુષ સાથે ૩. જ–ધૂલ ૪. ઝાકલ પ. મેટાઓ ૬. મોટાઈ ૭. મોટાની સાથે સ્તવન ૧૯-૧૧ ૧. સંગીતના સૂર ૨. ઓછાશ ૩. વળગીએ ૪, પિતાપણું છે. બીજાને લાભદાયી બને તે સંત કહેવાય (ચોથી ગાથાની ચોથી લીટીને અથે) ૬. નજીક ૭, પાસેથી ૮. સાપ સ્તવન ૧૯-૧૨ ૧. મૌનપણે ૨. સૂર્યોદય પૂર્વે થતા અરુણદય ૩. આકાશે ૪. ગાઢ ૫. ભ્રમર ૬. જાતે ૭. અનુકૂળ સ્તવન ૧૯-૧૩ - ૧. મુખની કાંતિ એવી કે ચંદ્રને હેલે ઝાંખી પાડે . (૧ લી ગાથાની બીજી લીટીને અથ) ૨. ઝબકારે . ૩. પૃથ્વી ૪. નવી જાતને ૫. જે મારા વેષ લાવ Page #532 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી વાની રીત ગમે તેા. અનુભવદાન = આત્માનુભવ આપે, અને જો ન ગમે તે મને કહા કે હવે પછી આવા વેષ લાવીશ નહી' એટલે સરવાળે મારે આ સંસારનું ભ્રમણ બંધ થઈ જાય (પાંચમી ગાથાના ઉત્તરાના ) ૬. સાવન ૭, સ્પષ્ટપણે સ્તવન ૧૯-૧૪ (અ) ૧. મન-વચન-કાયાથી ૨. કમલ ૩. ભમરે ૪. તુચ્છ વનસ્પતિનુ નામ છે, જેને ફળ પણ લાગતાં નથી ૫. ખુશ-પ્રસન્ન ૬. સૌંસારના ભટકયો છ. મેટાસ ́સાર સમુદ્ર તર્યા ૮. મન્યા નહી ૯. આશરા જેવુ સ્થળ ૧૦. છુપાવીને ઠેઠ નજીક ૧૧પરે છે ૧૨. છટકી ૧૩. છેડા ૧૪. આગ્રહ ૧૫. આખા ઉત્તરાધના અથ સંગત રીતે બેસતા નથી, કઈક શબ્દ ખૂટતા લાગે છે ૧૬. સમવસરણાકારે ૧૭. આખા પૂર્વાધ ના અથ ઝલકાર–વિશિષ્ટ લાગે છે. પણ શબ્દોને અંગત સંબંધ સમજાતા નથી. સ્તવન ૧૯-૧૪ (આ) ૧. વિનતિ ૨. નિમ ળ-ઘણા ૩. મધુરા ૪. આશ્વાસનેા ૫. સભાળી સ્તવન ૧૯-૧૫ ૫૧૯ ૧. સેવાએ ૨. સફળ ૩. સેવાથી ૪. ફોગટ પ વાત ૬. પ્રીતિ ૭. વધુ ૮. પ્રેમમાં અંતરાય ૯. મનની ઢીલ ૧૦. આસક્ત ૧૧. આપના રૂપમાં ૧૨. ઓવારી જાઉ Page #533 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૦ શ્રી મોહનવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ સ્તવન ૧૯-૧૬ (અ) ૧. વિનતિ ૨. ખરેખર ૩. ખામી ૪. અબેલા ૫. ભૂલ ૬. સુગંધ ૭. ભક્તિ ૮. પહેલેથી સ્તવન ૧૯-૧૬ (આ) ૧. હસમુખ ૨. સુંદર ૩. અમૃતની જ. વાટકી પ. સોનાની ૬પલકારા વિનાની આંખો ૭. ન સમજાય તેવી કલા-ગીત સ્તવન ૧૯-૧૬ (ઈ) ૧. ઉપદ્રવ ૨. નવી–ઉત્તમ ૩. ઊચ્ચે ૪. મનરૂપ આવા સમાં સ્તવન ૧૯-૧૭ (અ) ૧. ન સમજાય તેવા ૨. ન દેખાય તેવા ૩. નજર ૪. છેડો ૫. અકૃપા સ્તવન ૧૯-૧૭ (આ) ૧. ઈચ્છુક ૨. થાય ૩. પાછળથી ૪. તરછોડા તે પણ છે, પણ ગરજવાનને તે તે શિલા=પથ્થર જેવું લાગે ૬. ભાગ્ય પ્રમાણે તવન ૧૯-૮ ૧. એગ્ય ૨. ન દેખાય તેવા ૩. મારી જ્ઞાનશક્તિના અવિષય ૪. ચહેરે ૫. સાક્ષાત ૬. મનની જેટલી પહોંચ છે તેમાં પણ છે. આ રીતે ૮. અમારે ૯. સવથા ૧૦ હેજ=હેત વિનાના ૧૧. મુશ્કેલ ૧૨, સેવા ૧. દેશી શબ્દ છે, સંદર્ભ ગતિથી “કરી કરીને ” અથ લાગે છે ૨. પલકારે ૩. દથિી ૪. ગુન્હ Page #534 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૨૧ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી ૫. રસ્તે દ. તે ૭. ચંદ્રને પ્રકાશ ૮. ચંદ્ર વિકાશી કમલ-કુમુદ વન ૧-ર૦ ૧. સેવા કરનારાને ૨. આધાર ૩. પાનવાળે, જેમાં પાનને ઘડીએ ઘડીએ ફેરવ્યા કરે તેમ હું આપને ઘડીએ ઘડીયે યાદ કરું છું (બીજી ગાથાની બીજી લીટીને અથે) ૪. પ્રીતિ પ. વધુ સ્તવન ૧૯-૨૧ ૧. મીઠી નજર ૨. સર્ષ ૩. મહાદેવ ૪. છાતીએ ૫. કલિયુગમાં છે. ગાઢ પ્રેમના કારણે - સ્તવન ૧૯-૨૨ (અ) ૧. તિલક ૨. ઉમંગથી ૩. પ્રેમને ૪. સ્ત્રી પ. ત્રાંબાનો ૬. રણકે ૭ વાગે ૮. આક્રમણ ૯. વેશ્યા ૧૦. ખેંચેથી ૧૧. હાથી ૧૨. સીધે ૧૩. અદ્ભુત સ્તવન ૧૯-૧૨ (આ) ૧. વગર અપરાધે ૨. અવગણે છે! ૩. શા માટે? ૪. ગણી ૫. દુભવ્યા ૬. લેણું નથી ૭. ત્રાક અગર તાર ૮. કાંતનારી સ્તવન ૧૯-ર૩ ૧. દર્શન મેહનીયના ત્રણ પુંજમાંથી શુદ્ધ પુંજની અહીં વાત જણાય છે ૨. સાપ ૩. ઝેર વિનાને શાંત ૪. દર્શનથી ૫. ઈંદ્ર ૬. સાગરનું માપ સ્તવન ૧૯-૨૪ ૧. કયા ૨. સારી રીતે ૩. શગ વગર ૪. અંદરથી સંપૂર્ણ છટાથી ૫. અનુસાર. Page #535 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्री वर्धमानस्वामीने नमः શ્રી રાવિજયજી મ. કૃત સ્તવન ચાવીસી [૨૦] (૪૫૭) (૨૦–૧) શ્રી રૂષભદેવ–જિન સ્તવન (હાંરે મ્હારે ચેાવનીયાના લટકા દહાડા ચ્યાર જો-એ દેશી,) હાંરે ! આજ મળિએ મુજને તીન ભુવનના નાથ જો, ઉદયા? સુખ-સુરતરૂ મુજ ઘટ ઘર આંગણે રે જો હાંરે ! આજ અષ્ટ મહાસિદ્ધિ આવી માહુરે હાથ જે, નાઠા માઠા દહાડા દરિસણ પ્રભુતણે રે જો હાંરે ! મ્હારે હિયડે ઉલટીર ઉલટરસનીપ રાશિ જો, નેહ-સલૂણી નજર નિહાળી તાહરી રે જો (૧) હાંરે ! હું તેા જાણું નિશદિન બેસી રહું તુજ પાસ જો, તાહરે નેહે ભેદી મીજી માહરી રે જો (૨) Page #536 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન વીશી પર હરે! હારી પૂગી. પૂરણ રીતે મનની હુંશ જે, દુરજનિયાં તે દુખભર્યા આવશે પડ્યા રે જે હાંરે ! પ્રભુ! તું તે સુરતરૂ બીજે જાણ્યા તૂસીજે, તુજ ગુણહી મુજ હિયડા ઘાટે જડ્યો છે જે (૩) હાંરે ! પ્રભુ ! તુજશું મહારે ચોળ–મજીઠે રંગ જે, લાગે એહવે તે છે કુણ ટાળી શકે રે જે, હાંરે ! પ્રભુ ! પલટે તે તે કા રંગ પતંગ જે, લાગ ન લાગે દુરજનનો કે મુજ થકે છે જે હરે ! પ્રભુ! તાહરી મુદ્રા સાચી મેહનવેલ જે, મેહ્યા તીન-ભુવનજન દાસ થઈ રહ્યા રે જે હાંરે ! પ્રભુ ! જે નવિ રંજ્યા તે સુરતરૂને ડેલી જે, દુઃખ-વિષવેલી આદર કરવા ઉમટ્યા રે જે (૫) હાંરે ! પ્રભુ! તાહરી ભક્તિ ભીન્યું માહરૂં ચિત્ત જે, તલર જિમ તેલે તેલે જેમ સુવાસના રે જે હરે ! પ્રભુ! તાહરી દીઠી જગમેં મેટી રીત જે; સુફળ ફળ્યા અરદાસજ–વચન મુજ દાસના રે જે (૨) હરે ! હારે પ્રથમ પ્રભુજી! પૂરણ ગુણનો ઈશ જે, ગાતાં રૂષભજિણેસર હુસે મન તણી રે જે, હાંરે ! હારે વિમલવિજય વર વાચકને શુભ શિષ્ય જે, રામે પામી દિન દિન દેલત અતિ ઘણ રે જે (૭) - Page #537 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી રામવિજયજી મ. કૃત ભક્તિરસ (૪૫૮) (૨૦-૨) શ્રી અજિતનાથ જિન સ્તવન ( યશેાદાજી ! કાના તમારા રોકી રહે યમુનાના આરો-એ દેશી) દીઠા નંદનવિજયાના, નહિ લેખા હરષ થયાના, પ્રભુ ! કીધા મન્ત્ર મયાના, એલ પાળ્યો માંહ્ય ગ્રહ્યાના (૧) મુજને પ્રભુપદ સેવાના, લાગ્યા છે અવિહડ તાને, મુજ વાહલેા તે હિયડાના, જે રસિયા નાથ-કથાનેા (૨) ન ગમે સૉંગ મુજ બીજાના, જો કેળવે કેપિડ કવાના', જિજ્ઞે ચાખ્યા સ્વાદ સિતાનેાપ તેહને ભાવે ધંતુરો શ્યાને ? પ્રભુ સાથે લાડ કરવાના, મારે આસંગ સદાને, પ્રભુના ગુણ ચિત્ત હર્યાના, કહિયે મુજ નહિં વિસર્યોને નહી છે માહરે વિનવ્યાના, પ્રભુજીથી શુ છે. છાના? શિષ્ય વાચક વિમલવિજયના,લહેરામ સુખેાલ વિજયને (૫) ૫૪ 555 (૪૫૯) (૨૦-૩) શ્રી સંભવનાથ-જિન સ્તવન ( મુજા લેજો જાલિમ જાટડી-એ દેશી ) ગુજરા લ્યાને માહરા, સાહિબ ગિરૂઆ ગરીબનિવાજ, અવસર પામીજી એહુવા, અજરર ન કરશેાજી આજ-મુ॰ તરૂ આપે ફળફૂલડાં, જળ આપે જલધાર, આપ-સવારથ કા નહી, કેવળ પરઉપગાર-મુજરા॰ (૨) તિમ પ્રભુ જગજન તારવા, તેં લીધે અવતાર, માહરી વેળાજી એવડા, એ છે કવણુ વિચાર-મુજરા૦ (૩) ખિજમતગાર' હું તાહરા, ખામી ન કરૂ છું કોઈ, ખરૂદ સભાળી આપણેા, હિતની નજરેજી જોઈ-૩૦ (૪) Page #538 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી સંભવ સાહિબ ! માહરા, તુ' મુજ મળિએાજી ઈશ, વાચક વિમલવિજય તણેા, રામ કહે શુભ શિષ્ય-મુ 编 (૪૬૦) (૨૦-૪) શ્રી અભિનંદન—જિન સ્તવન ( નંદ સલૂણાનંદના રે લા એ દેશી ) સંવર રાયના ન`દનારે લેા, ત્રિભુવનજન-આનંદનારે લેા, સૂરિત માહન ગારીછેરે લેા, તન-ધન જીવન વારિયેરેલા–સ'૰ મુજરા લીજે માહારેલા, હું સેવક તાહરારે લેા, જગતારક નહી વિસરારે લા, તે મુજને કમ વીસારે લા-સંવર૦ (૨) જે જેના તે તેહનારે લેા, સેવું પાસાં કેહનાંરે લે. અજસ જગ જે દેવનારે લેા, ન કરૂ' તેહની સેવનારે લેા–સંવર૦ (૩) જે ફળ ચાખ્યાં કાગડેરે લેા, તે હસેા કિમ આભડેરેજ લા, આપ વિચારી દેખશેારે લે, તા મુજ કેમ ઉવેખÀારે લા-સંવર૦ (૪) અભિનદનજિન લેટિચારે લેા, ભવસાયર ભય મેટિઆરે લેા, વાચકવિમલવિજય તણારે લે, રામ લહે આણું ઘણા રે લા-સંવર૦ (૫) 卐 (૪૬૧) (૨૦-૫) શ્રી સુમતિનાથ-જિન સ્તવન ( અરજ અરજ સુણેાને રૂડા રાજિયાહાજી-એ દેશી) સુમતિ સુમતિ સલૂણા મહારા સાહિબાહાથ જગજીવન જિનચંદ, મ Page #539 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી રામવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ ધન ધન માતા મંગલાહોજી, જિસે તું જા રે નંદ–સુત્ર ગિરૂઆ ગિરૂઆઈપ્રભુ! તાહરી હેજી, દીઠી જતાંરે જેર, તુમ ગુણ ગણુ જે નવિ રંજ આહજી, તે માણસ નહીં પણ ઠેર–સુમતિ(૨) અમને અમને તમારે આજે હોજ,જે પણ દાખે ન વેણ, અધિકું અધિકું બેલી દાખવેહોજી, તે તો ઓછારે એણપ–સુટ (૩) દેખી દેખી તુમ મુખચંદ્રમાહોજ, જે સુખ પામે રે નેણ, તે મન મન જાણે માહરૂ હોજી, પણ ન કહાયે રે વેણુ-સુ એકણું એકણુ તુમ મેલાવડેહો જી, સરળ હુએ અવતાર, વિમલ-વિમલવિજય ઉવઝાયનેહીજી, રામ લહે જયકાર–સુરા (૫) અજમ . (૪૬૨) ૨૦–૬) શ્રી પદ્મપ્રભ–જિન સ્તવન (નથ ગઈ રે મેરી નથ ગઈએ દેશી) અજબ બની રે મેરે અજબ બની, અજબ બની પ્રભુ સાથે પ્રીતિ, તે મુજ દુરગતિની શી ભીતિ? મેરે દેખી પ્રભુની મોટી રીતિ, પામી પૂરણ રીતિ પ્રતીતિ–મે જે દુનિયામેં દુરલભ નેહ, તે મેં પામી પ્રભુની ભેટ-મેરે આલસુને ઘેર આવી ગંગ, પાપે પંથી સખા તુરંગ–મેરે તિરસે"પાય માનસતીર, વાદ કરતાં વાધી ભર–મેરે ચિતારયા સાજનને સંગ, અચિંત્યો મિજે ચઢતે રંગ–મેરે. (૩) Page #540 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પર ૭ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી જિમ જિમ નિરખું પ્રભુ-મુખ-નૂર, તિમ તિમ પાઉ આનંદપૂર–મેરે સુણતાં જનમુખ પ્રભુની વાત, હરખે માહરા સાતે ધાત-મેરે પદમપ્રભુ જિનને ગુણગાન, લહીયે શિવપદવી અ-સમાન–મેરે૦ વિમલવિજય વાચકનેશિm, રામે પા પરમ જગદીશમેરે. (૫) (૪૬૩) (૨૦–૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (માહરે જાય સહિયરને સાથ, કાંબલી મેલને કાનજી રે –એ દેશી) દીસે અ-કળ સરૂપ, સ્વામી સુપાસજી તાહરે રે લેકવિદિતી વાત, રાગ ન રેસ હિયે ધરે રે–દીસે, જેહને વશ માહાદેવ', ઉમાયા નારી નચાવિયા રે વૃંદાવનમાં કાન્હ, ગોપી રાસ રમાવિયા રે–દીસે (૨) બ્રહ્મા પાડ્યો ફંદ, સાવિત્રી નિજ દીકરી રે તે તે મદનપિશાચ, હણતાં કરૂણા કિસી કરી રે–દીસે ક્રોધ સરીખા ધ, તે તે ખિણમાંહિ મારી આરે જે વળી ઝાલ્યા બાંહિ, તે તે હેજશું તારિયા રે–દીસે. કહીયે કેતો એમ, તુજ અવદાત એ છે ઘણે રે રામ કહે શુભ શિષ્ય, વાચક વિમલવિજય તણે રે–દીસે. Page #541 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૮ શ્રી રામવિજ્રયજી મ, કૃત ભક્તિરસ (૪૬૪) (૨૦-૮) શ્રી ચદ્રપ્રભજન સ્તવન (થાં પર વારે મારા સાહિબા, કાબુલ મત ચાલા-એ દેશી.), ચંદ્રપ્રભુંની ચાકરી, મુને લાગી મીઠી જા કામ જગમાં જોડી જેહની, કહાં દીસે ન ીડી—ચંદ્ર૦ (૧) પ્રભુને ચરણે માહરૂં, મનડું લલચાણુ કુણ છે ખી ગે? જિણું જોયે પલટાય-ચંદ્ર (૨) કોડિ કરી પણ અવર૪ કે, મુજ હિચડે નાવે સુરતલેખ માહિંચેા, કિમ આકક સહાવે—ચંદ્ર (૩) મુજ પ્રભુ મેહનવેલડી, કરૂણાશું ભરીએ પ્રભુતા પૂરી ત્રિભુવને, ગુણ-મણના દરએ——ચદ્ર૦ (૪) જિમ જિમ નિરખું નયણુડે, તિમ હિય ું તુલસે એક ઘડીને અ`તરે, મુજ મનડું તલસે..ચ'દ્ર॰ સહજ-સલૂણા સાહિબે, મિળ્યો શિવને સાથી સહજે જીત્યા જગતમે, પ્રભુની સેવાથી—ચંદ્ર૦ વિમળવિજયટૈફ વયના, શિષ્ટ કહે કર જોડી રામવિજય પ્રભુ નામથી, લહે સંપદ કે ડિ-ચંદ્ર॰ (૭) (૫) (૬) 45 (૪૬૫) (૨૦-૯) શ્રી સુવિધિનાથ-જિન સ્તવન ( મુરલી વાઈ છે તે રસાલ, મુરલી સાંભળવા જઈ ચે-એ દેશી) પ્રભુની વાણી જોર રસાળ, મનડું સાંભળવા તલસે સોં-જલ-જલદ જિમ ગાજતે, જાણુ' વરસે અમૃતધાર—મન ુ'॰ સાંભળતાં લાગે નહી, ખિણુ ભૂખને તરસ લગાર ——મનડુ′૦ (૧) Page #542 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં તિરયચ મનુષ્યને દેવતા સહુ, સમરે નિજ નિજ વાણુ—મનડું યાજન..ખેત્રે વિસ્તરે, નય-ઉપનય રતનની ખાણુ—મન ું એસે રિક-મૃગ એકઠા, ઊંદર-માંજારના૪ માળ—મનડુ મેાહ્યા પ્રભુની વાણીચે, કાન કરે કેતુની આળપ—મન ું સહસ વરસ જો નિગમે, તેાહે તૃપતિ ન પામે મન્ન-મનડુ॰ શાતાયે સહુ જીવના, રેશમાંચિત હવે તન—મનડું૦ (૪) વાણી સુવિાધ-જિણંદની, શિવરમણીની દાતાર—મનડું૰ વિમળવિજય ઉવઝાયને, શિષ્ય રામ લહે જયકાર —મનડું૦ (૫) ૩૪ સ્તવન ચેાવીશી 卐 (૪૬૬) (૨૦-૧૦) શ્રી શીતલનાથ-જિન સ્તવન (અખકા ચામાસે માહુરા પૂજજી રહેાતે-એ દેશી.) ભગતિના ભીના મારા મુજરા થે' લ્યેાને નેહલેર સલૂણા થારા દરસણ દ્યોને, ૩ મારા દિલમે રે આવી રહેાને, શીતલર્જિન ત્રિભુવન ધણી રે, પ્રભુ ! સેવકને ચિત્ત લહેાને દાસ કહાયેા ઓપ સારે, પ્રભુ ! તેહની લાજ વહેને —ભગતિ (૧) જાણપણું મેં તાહરૂ રે, પ્રભુ! તે નવિ દીઠું કયાંઢુિંને મેાહન-મુદ્રા દેખીને રે, પ્રભુ! વસી મુજ હિયડાં માંહિને —ભગતિ॰ (૨) ૫૨૯ Page #543 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૩૦ શ્રી રામવિજયજી મ. કૃત ભક્તિરસ રાત-દિવસ ગુણ જપું રે, પ્રભુ! બીજુ કાંઈ ન સુહાયને જિમ જાણે તિમ રાખજે રે, પ્રભુ! હું વળગે તુમ પાયને –ભગતિ. (૩) નરક–નિદતણા ધણી રે. પ્રભુ! જે તે ઝાલ્યા બહિને તેહ થયા તુજ સરિખા રે, પ્રભુ! સેવક કેમ ન ચાહીને –ભગતિ. (૪) તુમ દીઠે દુખ સવિ વિસર્યા રે, પ્રભુ ! વાગ્યે વધતે વાન રે વિમલવિજય ઉવઝાયન રે, પ્રભુ રામ કરે ગુણગાનને – ભગતિ. (૫) (૪૬૭) (૨૦-૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ-જિન સ્તવન (પ્રભુજીની ચાકરી રે–એ દેશી.). શ્રી શ્રેયાંસની સેવા રે, સાહિબા ! મુજને વાલ્હી ૧ ર પ્રભુને સેવીયેરે? પ્રભુ દેખી હરખું હિરે; સાહિબા ! જિમ ઘન દેખી મેર–પ્રભુ (૧) અણીયાળી પ્રભુ આંખડી રે, સારા મુખ પુનમને ચંદ-પ્રભુ અહનિશે ઊભા એળગેમ રે, સાચે જેહને ચેસઠ ઈંદ--પ્રભુ કુલપગ ઢીંચણસમા રે, સા૦ લહકે વૃક્ષ અશક–પ્રભુ દિવ્યવનિ પ્રભુ દેશના રે, સા. માહે ત્રિભુવન લોક–પ્રભુ ચામર છત્ર સોહામણા રે, સારા ભામંડલ મહાર–પ્રભુ વાજે દેવની દુંદુભિ રે, સા. સિંહાસન સુખકાર–પ્રભુ, આપે શિવસુખ સંપદા રે, સારા પ્રભુશું પૂરણ પ્રેમ–પ્રભુ વિમલવિજય ઉવઝાયન રે, સાવ રામવિજય કહે એમ –પ્રભુ (૫) Page #544 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૩૧ (૪૬૮)(૨૦–૧૨)શ્રી વાસુપૂજ્યસ્વામી—જિન સ્તવન ('ચા ગઢ ગિરનારકા રે, મનમાહના તેમ—એ દેશી.) શ્રી વાસુપૂજ્ય-જિણ ધ્રુજી રે, દિલરંજના હ। લાલ મુજ મન વાગ્યે રંગ હા, દુ:ખ ભજના હૈા લાલ ચાહું ન્હાઉ” નિશદિને રે, દિ॰ તુજ ગુણુ-ગ‘ગતર’ગ હા —દુ:ખ (૧) જે સ`ગી જગ૧–સ’ગના રે,દ્વિ તેહશુ કેહેા સ’ગ હા—દુઃખ૰ ત્રિભુવનહેમની મુદ્રડી રે, ક્રિ ઝરણાં સ્તવન ચાવીસી તું તે। અમુલખ૪ નંગ હા—દુઃખ૦ (૨) આંહગ્રહી મુજ બાળને રે, દ્વિ રાખેા નિજ ઉછંગપહા-દુ:ખ૰ મેાહ સરીખા રાજવી રે, ક્રિ॰ જેમ ન મડે જંગ હા -દુ:ખ (૩) વાતડીઆં સમાવિઆ રે, દિ॰સમજે કિમ એક ગહેા-દુઃખ૦ અટકયે તે નવ ઉભગેરે, દિ॰ માનસધવલ –વિહંગા ભગતિવશે લેશુ' અમે રે, દિ॰ પ્રભુ તુમપદવી ચંગહો, દુઃખ, વાચક વિમળને રામના રે, દિ॰ પ્રભુશુ પ્રેમ અલગ હો —દુઃખ (૫) (8) :— 编 (૪૬૯) (૨૦-૧૩) શ્રી વિમલનાથ-જિન સ્તવન (નિત નવીનિત નવીનિત નવી, કાજળવાળી ગારી નિત નવીરે—એ દેશી) મનવસી મનવસી મનવસીરે, પ્રભુજીની મૂરતિ મારે મનવસીરે Page #545 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પ૩૨ શ્રી રામવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ. જિમ હંસા_મન વાહલીગંગ, જેમ ચતુરમન ચતુરને સંગ જિમ બાળકને માત*_ઉછંગ, તિમ મુજને પ્રભુ સાથે રંગરે –માહરે(૧) મુખ સેહે પુનિમને ચંદ, નેણ-કમળદળ મેહે ઇંદ–માહરે. અધરજિસા પરવાળીલાલ, અરધ-શશિસમ દીપે ભાળ –માહરે (૨) બાંહડી ૧°જાણે નાલમૃણાળ,પ્રભુજી ! મેરે પરમકૃપાળ માત્ર જે કે નહી પ્રભુની જોડ, પૂરે ત્રિભુવન કેરા કેડ–માત્ર સાગરથી અધિક ગંભીર,સે આપે ભવન તીર૩–માહરે, સેવે સુરનર કેડીકેડ, કરમતણું મદ૪નાખે મોડ૫મા ભેટ ભાવે વિમળજિસુંદ, મુજ મન વાળે પરમ આનંદ—માહરે, વિમળવિજય વાચકને શિષ્ય, રામ કહે મુજ પૂરો જગીસ–માત્ર (૪૭૦) (૨૦-૧૪) શ્રી અનંતનાથ-જિન સ્તવન (પીડા તારૂં જીરેલ–એ દેશી) અરદાસ અમારી દિલમે ધારી સાંભળે રે લે— પ્રભુજી ! પ્રાણપિયારા લો, હિતનજરે નિહાળે ટાળી મનન આમળે રે લો-પ્રભુજી. જે પાલવકેવળગ્યા અળગા તે તો કિમ હશેરે લે–પ્રભુજી આસંગેપ હળિયા મળિયા તે તે ચાહશે રે લે–પ્રભુજી મેટી ઠકુરાઈ વળી ચતુરતાઈ તાહરી રે લે–પ્રભુજી Page #546 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી દેખી વિશેષી વાધી દિલસા માહરી રે લા-પ્રભુજી તુમ પાખે ખીજાશું તે દિલ ગાઠે નહિ લા–પ્રભુજી૰ સુરતરૂને છેડી બાવળ સેવે કુણુ કહિરે લેા-પ્રભુજી॰ (ર) જોવા તુજ દરશણુ ખણુ ખિણુ તરસે આંખડી રે લેા-પ્ર॰, હુ* યાં ઊડી આ પાઉ પાંખડી રે લેા-પ્રભુજી સેવકગુણ જોશે પરસન હશે તે સહીરે લેા પ્રભુજી॰ પામીને અવસર મુજને વિસરશે નહિ રે લે!-પ્રભુજી૦(૩) જગજનને તારો બિરૂદ તુમારો એ ખરો રે લેાપ્રભુજી॰ તે માહરી વેળા આનાકાની કિમ કરારે લેા, પ્રભુજી સેવક સૌંભાળે વાચા પાળે! આપણી રે લેા, પ્રભુજી તું જગનેા નાયક પાચા મેં ઘણી રે લા–પ્રભુજી (૪) શિવનારી સારી મેળેા તસ મેળાવડા રે લા-પ્રભુજી અવિગત પરમેસર અનંત જિનેસર તુ' વારે લા-પ્ર॰, વિમળવિજય વાચકનેા બાળક ઈમ ભણેરે લે!–પ્રભુજી રામવિજય બહુ દોલત નામે તુમતણેરે લેા-−પ્ર૦ (૫) 卐 (૪૭૧) (૨૦-૧૫) શ્રી ધર્મનાથ જિન સ્તવન ( દેશી-માતીડાની ) ધરસ-જિંદ ! તુમે લાયક સ્વામી, સાહિમ ર'ગીલા હમારા, માહના રંગીલા, જુગતિ જોડી મળી છે સારી, ૫૩૩ મુજ સેવકમાં પણ નહિ ખામી. જોયા ઢિયડે આપ વિચારી—સાહિબા (૧) Page #547 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૩૪ શ્રી રામવિજયજી મ. કૃત ભગતવત્સળ એ ખિરુદ તુમાર, ભગતિ તણેા ગુણ અચળ અમારે!—સા તેહમાં કે વિવાર કરી કળશે, તે મુજ અવરચમાં ભળશે—સા૦ (૨) ભક્તિ-રસ મૂળ ગુણ તુ' નિરાગ કહાવે. તે કિમ રાગ–ભુવનમાં આવે—સા૦ વળી છેટેઘટ” મેટા ન માવે, તે મે' આણ્યે. સહજસભાવે—સા૦ (૩) અનુપમ અનુભવ રચના કીધી, ઈમ શાખાથી જગમાં લીધી—સા॰ અધિક આછુ અતિ આસ’ગે,પ બાલ્યુ. ખમયા પ્રેમ પ્રસંગે—સા૦ (૪) અમથી હાડ હુંચે કિમ ભારી ? આશ ધરુ' અમ નેટ તુમારી—સા॰ હું સેવક તુ' જગવિસરામ, વાચક વિમળતણેા કહે રામ—સા૦ (૫) (૪૭૨) (૨૦-૧૬) શ્રી શાંતિનાથ-જિન સ્તવન (ખેડલે ભાર ઘણા છે રાજ ! વાતાં ક્રમ કરો છે -એ દેશી) માહરા મુજરા લ્યોને ! રાજ ! સાહિબ શાંતિ સલુણા અચિરાજીના નદન તેા રૂ, દરશણ હેતે આવ્યે સમક્તિ રીઝર કરીને સ્વામી, ભગતિ ભેટગું લાવ્યે-મા દુ:ખભંજન છે બિરુદ તુમારુ, અમને આશ તુમારી તુમે નિરાગી થઈને ટ, શી ગતિ હુંચે અમારી ? મા૦ Page #548 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીસી 3 કહેશે લેાક ન તાણી કહેવુ', એવડુ' સ્વામી આગે પણ બાળક જો મેલી ન જાણે, તે કિમ વાહલા લાગે ? મા૦ માહરે તે તું સમરથ સાહિબ, તે કિમ આછું માનું? ચિંતામણિ જિણે ગાંઠે બાંધ્યુ', તેહુને કામ કિસ્સાનુ` ? મા॰ અધ્યાતમ -રવિ ઉગ્યેા મુજ ઘટ, વિસાળવિજય વાચકના સેવક, મેહ –તિમિર હર્યું. જુગતે ૧૩૫ રામ કહે શુભ ભગતે—માહરા 卐 (૧) (૪૭૩) (૨૦૧૭) શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન (થારે કેસરીયે કેસવીરે, વાગે હું માહીરે મારૂજીએ દેશી) તુજ મુદ્રા સુદર રૂપ પુર ́દર૧ માહિયા—સાહિબજી તુજ અંગે કોડિંગમે ગુણગિરૂઆર સેાહિયા—સા૦ તુજ અમિયથકી પણ લાગે મીઠી વાણી રે—સા૦ વિષ્ણુ દેરી સાંકળી લીધું મનડુ તાણી રે—સા ખિણુ ખિણુ ગુણ ગાઉં' પાઉં તે આરામ રે—સા૦ તુજ દુરિસણ પાખે ન ગમે ખીજા કામ રે—સા૦ મુજ હૃદયકમળ વિચ વસિયું તાહરૂ નામ રે—સા૦ તુજ મુરિત ઉપર વારૂ તન મન દામ રે—સા૦ કર જોડી નિશદિન ઊભે! રહું. તુજ આગ રે—સા૦ તુજ મુખડું જોતાં ભૂખ ને તરસ ન લાગે રે—સા॰ મેં કાંહિ ન દીઠી જગમાં તાહરી જોડ રે—સા તુજ દીઠે પૂરણ પહેતાં મનના કોડ રેસા૦ (૨) (3) Page #549 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૩૬ શ્રી રામવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ -રસ તુજ ન ગમે નયણે દીઠા બીજા દેવ રે–સા. હવે ભવ ભવ જે મુજને તાહરી સેવ રે–સા. તું પરમપુરુષ પરમેસર અકળ સરૂ૫ રે–સા. તુજ ચરણે પ્રણમે સુર-નર કેરા ભૂપરે–સા. (૪) તું કાપે ભવદુઃખ આપે પરમાનંદ રે–સા. બલિહારી તાહરી પ્રભુજી કુંથુજિર્ણદરે–સા. મનવંછિત ફળિયે મળિ તું મુજ જામરેજ–સા. ઈમ પભણે વાચક વિમળવિજયને રામ રે–સા. (૫) (૪૭૪)(૨૦-૧૮(અ) શ્રી અરનાથ-જિન સ્તવન (સરવરીયે ઝીલણ જાસ્યાંજ એ-દશી) ગાસ્યાંજી ગાસ્યાંજ અમે ગાસ્યાંજી, મનરંગે જિનગુણ ગાવે અરનાથતણા ગુણ ગાસ્યાંજી, દિલરંગે ૧ જિનગુણ ગાસ્યાં પ્રભુ મુખપૂરણચંદસમાવડ, નિરખી નિરમલ થાસ્યાંજી જિનગુણ સમરણ પાન સેપારી, સમકિત સુખડી ખાસ્યજી મન(૧) સમતાસુંદરી સાથે સુરંગી ગોઠડી અજબ બનાસ્યાંજી-મન જે ધૂતારી તૃષ્ણાનારી, તેહર્યું દિલ ન મિલાસ્યાંજીમ (૨) 'દૂતીકુમતિ જે માયા કેરી, તેહને તે સમઝાસ્યાંજી–મન લોભઠગારાને'દિલચારી, વાતડીએ ભરમાયાં છ-મન. (૩) મેહમહિપતિ જે મુજ હૈરી, તેહર્યું જગ જુડાસ્યાંજીજ્ઞાનસરીખા વેધ સખાઈ કરીને દૂર કઢાસ્યાંજી-મન () શિવરાણને વરવા હેતે, છત નિશાન બજાસ્યાંજી-મન Page #550 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવિંશી વિમલવિજય ઉવઝાય પસાએ, રામ કહે સુખ પાસ્યાં—મન (પ) க (૨૦–૧૮[આ]) શ્રી અરનાથ-જિન સ્તવન ( દેશી સુંખખડાની) (૪૭૪) અનુપમ શ્રી અરનાથનારે, ૫૩૭ પાચા મેં દીદાર સાહિમ મનમાં વસ્યા, ચંદ્ર જિસ્યા મુખ ઉજળે!રે, ઉજળગુણુર નહી પાર~સા૦ જગજનનાં દિલ રીઝવેરે, તારે આણી હત——સાહિમ કા કહશે વીતરાગને રે, રાગતાં એ હેત—સાહિબ॰ (૨) તે તે તત્ત્વમતિ નહિ રે, ફાકટ પાસે ખેદ—સાહિબ॰ ગિરૂઆ સહેજે ગુણુ કરે રે, તે નવ જાણે ભેદ— સા૦ (૩) તાપહરે જિમ ચંદ્રમારે, સીત હરે જિમ સૂરર્રી—સાહિબ॰ ચિંતામણી દાલિદ્ર હુરે રે, આપે વાસદ કપૂર-સાહિબ૦(૪) તિમ પ્રભુને ગુણ સહુજને રે, જાણે જે ગુણગેહ—સા॰ વિમલવિજય ઉવઝાયનારે, રામ કહે ધરી નેહ-સા॰(૫) E (૪૭૫) (૨૦–૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ-જિન સ્તવન ( મેં જાણી તુમારી પ્રીતિ પરપચ ગાલારે-એ દેશી ) હવે જાણી મલ્લિજિણું, મેં માયા તુમારી રે તુમે કહવાએ નિરાગ, જુઓ વિચારી ૨૦ (૧) પ્રભુ ! તેહશું હારી વાત, જે રહે તુજ વલગારે તે મૂલ ન પામે ઘાત, જે હોવે અળગારે૩૦ (૨) * Page #551 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૩૮ શ્રી રામવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ. તમે કહવાએ નિગ્રંથ, તે ત્રિભુવન કેરી રે પ્રભુ ! કેમ ધરે? ઠકુરાત,૪ કહેશે શું ફેરી રે (૩) તમે વાર ચોરી નામ, જગતચિત ચારે રે તમે તારે જગના લેક, કરાવે નિહારા રે (૪) પ્રભુ! મોટા કેરી વાત, કહે કુણ જાણે રે! તમે બેલો થોડા બલ, ન ચૂકે ટાણે રે (૫) પ્રભુ! તુજશું હારે પ્રીતિ, અભેદક જાગી રે મ્હારા ભવ ભવ કેરી આજ, ભાવઠ સહુ ભાગી રે (૨) ગુરુ વાચક વિમલને શિષ્ય, કહે ગુણ રાગે રે ઈમ પરમ મલિજગદીશ, મિ તું ભાગ્યે રે (૭) (૪૭૬) (૨૦-૨૦) શ્રી મુનિસુવ્રત-જિન સ્તવન (ાડી તો આઈ થાંરા દેશ મેં મારૂછ–એ દેશી) મુનિસુવ્રતશું મેહની સાહિબજી લાગી મુજ મન જે રર હે શામલદી સૂરતી મન મહિ હાલપણુંક પ્રભુથી સાહી, સારા કલેજાની કોરહે–શામ અમને પૂરણ પારખું, સા એ પ્રભુ! અંગીકાર હે–શામ દેખી દિલ બદલેપ નહિ, સા૦ અમચા દોષ હજાર હે – શામ(૨) નિરગુણ પણ બાંહિ ગ્રહ્યા, સા. ગિરૂઆ છેડે કેમ હ–શામવિષધર કાળા કંઠએ, સા રાખે ઈશ્વર જેમ હો–શામ ગિરૂઆ સાથે ગોઠડી, સા. તે તો ગુણને હેતહે–શામ) Page #552 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવિશી કરે ચંદન નિજ સારિખા, સા॰ જિમ તરૂઅરના ખેતહા શ શામ॰ (૪) જ્ઞાનદશા પરગટ થઈ, સા॰ મુજઘટ મિલિયેા ઇશહે। ૧૦ વિમલવિજય ઉવઝાયને!, સા॰ રામ કહે શુભ શિષ્યા -શામ (૫) (૪૭૭) (૨૦-૨૧) શ્રી નમિનાથ જિન સ્તવન (લંકાના રાજા—એ દેશી.) શ્રીનમિનાથ મુજ મન વસ્યા હૈ, ગિરૂએ ગુણની ખાણુ રે —ત્રિભુવનનેા રાજા દીપેરે જસ ચડત દિવાજા, ચઉત્તરાજને છેહુડે રે, ઉચા જેહનેા ઠાણ રે—ત્રિભુ૦ (૧) મુજરા કે પાવે નહીં રે, ઇંદ ચંદ નાગિ દરે—ત્રિભુ॰ રાગે નજર ન મેળવે રે, તે! કુણુ જાણે છંદ૨ ૨ે ?-ત્રિ॰ તેહશુ' મેં કરતાં કરી રૈ, અચરજવાળી વાત રે-ત્રિભુ॰ ભગતિ અપૂરવ દોરીચે રે, આકર્ષ્યા ઈષ્ણુ ભાત રે-ત્રિ ઉરમર્દિક આવી કયા રે, અવિચલ વાસે તેણુ ફૈ-ત્રિ મનમેળુ કીધા ખા રે, જે નિવ હાવે કેણુ રે—ત્રિ ભવજલને ભય મેટીચેા રે, વાધ્યેા અધિક ઉમંગ રે—ત્રિ વિમલવિજય ઉવઝાયના રે, રામ કહે મન રગ રે−ત્રિ (૪૭૮) (૨૦–૨૨) શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન પરણ્યાથી માહુરે પાડાસી સુજાણ જો, જાતાં ને વળતાં મનડુ' રીઝવેજો—એ દેશી) સહિયાં મારી ! સાહિએ નેમ મનાવે જો, દિલડુ' તે દાઝેર પીઉ વિણ દીઠડેજે. ૧૩૯ - Page #553 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૪૦ શ્રી રામવિજયજી મ. કૃત દિલ મેળીને૪ કીધા દુશમન દાવાજો,પ અમળાને બાળી યાદવ મીઠડે જો (૧) કરતા શું તેા જાણી પ્રીતિ સેાહલીજો, દોહિલી તે નિરવહતાં દીઠી નયણુડેજો શામળીયે સાંભરતાં હિયર્ડ સાથેજો, ભક્તિરસ દુઃખ તે કહેતાં નાવે વયણુડેજો (૨) રહેશે દુનિયામાંહિ વાત વિદ્વિતીો, વાહલેજી કીધી છે એહવી રીતડીજો શુ... જાણ્યુ...! વીસરશે કિણુ અવતારો, તેાડી જે યદુનાથે કાચી પ્રીતડીજો (૩) મત કોઈને છાના બૈરી નેહજો, લાગીને દુખ દેતે। કહિયે એહવાજો નેહતણાં દુખ જાણે તેજ છાતીજો, જેમાંહિ વિચરે અવર ન તેહવેાજો (૪) નેમીસરને ધ્યાને રાજુલનારીજો, . (4) મેળાને મનગમતા લહે શિવમદિરો વિમલવિજય ઉવઝાયતણા શુભશિષ્ય જો, રામવિજય સુખસંપત્તિ પામી શુભ પરે જો (૪૭૯) (૨૦-૨૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (ગાયા રે સિદ્ધાચલમડણ ધણી રે—એ દેશી) પ્રભુજી પાસજીણુ દ! હારી રે હારી રે, મુદ્રા અભિનવ એહવી દુનિયામાંહિ, બીજી રે ખીજી રે, માહિની રે २ દીઠી મેં નહિ કાઈની ૨૦ (૧) Page #554 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીશી કામણગારી તુજ, કીકી ૨ કીકી ૨, નેણાં લ’પટ મુજ, ચાહેરે ચાહેરે, નીકીપ પરિક હિયડે વસી રે તુજ દીઠે સુખ હોય, તે કુણુરે કુણુરે, જોવા ખિણુખિણુ ઉલ્લસીરે૦ (૨) ૫૧ એહુજ મુજ અરદાસ, ચરણેરે ચરણે, E ક રાખેા શુ કહિયે. વળી ૨૦ (૩) શરણે રાખી નાગ, તેનેરે તેનેરે, કીધા, નાગતણા ધણી રે કમતણા અપરાધ, બહુલારે, તું રૂઠયા નહિ તે ભણી॰ દેઇ વરસીદાન, જગનારે જગનારે, જન સઘળા સુખિયા કર્યારે જાણે કહો વિણ કેવળી રે એહવા બહુ અવદાત, તાહરા રે તાહરો રે, ત્રિભોવનમાંહિ વિસ્તર્યાં ૨૦ (૫) તેા મુજને પરવાહ, શાની શાનીરે, જે પોતે બ્રાંડુિગ્રહ્યોરે તુજ ભગતિ લયલીન, એહજરે એહજરે, ધનધન થામાં માત, જેહની રે જેહની રે, કૃખે તુ' પ્રભુ અવતર્યાં રે વિમલવિજય ઉવઝાય, શિષ્યરે શિષ્યેરે, શિવમારગ મે. સદ્ઘોરે (૬) 5 રામે જનમ સફળ કર્ચ ૨૦ (૭) Page #555 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી રામવિજયજી મ. મૃત ભક્તિ-રસ (૪૮૦) (૨૦–૨૪) શ્રી મહાવીર–જિન સ્તવન (ભરતનૃપ ભાવશુ એ-એ દેશી ) ૧૪૨ આજ સફળ દિન માહરોએ, ભેટયા વીરજિ’# કે, ત્રિભુવનને ધણીએ ૩ ત્રિશલારાણીના નકે; જગચિ'તામણીએ દુ:ખ દેહગ દૂર ટળ્યાંએ, પેખી પ્રભુ–મુખ ચંદ્રકે–ત્રિભુ રિદ્ધિ-વૃદ્ધિ સુખ-સંપદાએ, ઉલ્લટ અગે ન માયકે—ત્રિભુ॰ આવી મુજ આંગણેએ, સુરગવી હેજ સવાયકે—-ત્રિભુ॰ ચિંતામણિ મુજ કર ચઢવુડ એ, પાચેા ત્રિભુવનરાજકે-ત્રિજી મુહુ` માગ્યા પાસા ઢળ્યાએ, સિન્ધ્યાં વ`તિકા કે-ત્રિભુ ચિત ચાહ્યા સાજન મિલ્યાએ, દુરજન ઉડયા વાય કે—ત્રિભુ॰ સૌમ્ય નજર પ્રભુની લહીએ, જેહવી સુરતરૂ છાંય કે—ત્રિભુ॰ તેજ ઝલામલ” દ્વીપતે એ, ઉગ્યા સમક્તિસૂર કે—ત્રિભુ૰ વિમલવિજય ઉવઝાયનાએ, રામ લહે સુખ પૂર કે—ત્રિભુ॰ Page #556 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી રામવિજયજી મ. સ્તવન વીશી કઠિન- શબ્દોના અર્થ સ્તવન ૨૦–૧ ૧. ઉગ્યે ૨. અંતરાયના ઘરના ૩. અશુભ ૪. ઉભરાઈ ૫. અપૂર્વ આનંદ રસની . નેહભરી ૭. ભૂદાઈ = તરબોળ થઈ ૮. હાડકાની અંદરની મિંજ એટલે હાડેહાડ ૯. અથડાશે ૧૦. ફેંતરા ૧૧. હે પ્રભુ જે તમારાથી રંજ્યા નહીં તેઓ સુરતરૂ ક૯પવૃક્ષને ઠેલી દુઃખરૂપ વિષવેલડીને આદરવા તૈયાર થયા છે (પાંચમી ગાથાના ઉત્તરાદ્ધને અથે) ૧૧. તલ જે રીતે તૈલથી વ્યાપ્ત હોય ૧૩. તૈલમાં જેમ સુગંધ વ્યાપ્ત હોય ૧૪. મરજીનાં વચન સ્તવન ૨૦-૨ ૧. પ્રમાણ ૨. મનઃદિલ, મયાને=દયાનું ૩. વચન ૪. પ્રયત્ન ૫. સાકરને ૬. અંતરને પ્રેમ છે. Page #557 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૪૪ શ્રી રામવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ–રસ ચિત્તહર્યાના પ્રભુને ગુણ કયારેય હું નહીં ભૂલું (ચાથી ગાથાના ઉત્તરાધ) કહેવાપણુ' નથી. ૮. મારે હવે કાંઈ સ્તવન ૨૦-૩ ૧. ગરીબેને સંભાળનારા ૨. વિલ'. ૩. પેાતાના સ્વાર્થ માટે નહી' ૪. સેવક સ્તવન ૨૦-૪ ૧. પુત્ર ૨. આવારીહૃદયે ૩. જગતમાં જે દેવતા અપજરી છે (ત્રીજી ગાથાની ત્રીજી લીટીનેા અર્થ) ૪. અડે સ્તવન ૩૦-૫ ૧. શ્રેષ્ઠ ર. પુત્ર ૩. મોટાઈ ૪. ભરૂ'સેા પ. નિશાની ૬. મળવાથી સ્તવન ૨૦-૬ ૧. ઘણું ૨. મેળાપ ૩. શ્રેષ્ઠ ૪. ઘેાડા ૫. તરસ્યાએ ૬. આખા શરીરમાં ઝણઝણાટી સ્તવન ૨૦-૭ ૧. ન સમજાય તેવું ૨. સ્વરૂપ ૩. જગજાહેર ૪. કામદેવને પ. શંકરજી ૬. પાવતી છ. કહૈયા-કૃષ્ણ ૮. કામરૂપ પિશાચ ૯. ચરિત્ર-વૃત્તાંત સ્તવન ૩૦-૮ ૧. જે પ્રભુની ૨. ફરી શકે ૩. ક્રોડ પ્રયત્ન ૪. બીજા કાઈ ૫. કલ્પવૃક્ષના ફળથી ૬. આકડા ૭. ઉમગભેર પ્રસન્ન થાય ૮. ઝંખના ભાવિક રીતે સુંદર કરે ૯. સ્વા Page #558 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તુવન ૨૦-૯ ૧. પાણીવાળા=આષાઢી- મેઘની = ચાર ગાઉના વિસ્તારમાં ૩. ખિલાડી પ. નુકસાન ૬. જાય સ્તવન ૨૦-૧૦ સ્તન ૨૦-૧૧ સ્તવન ચેાવીશી ૧. ભરેલા ર. સ્નેહથી ૩. ભરપૂર ૪. તમારૂં ૫. ગમે સ્તવન ૨૭-૧૨ ૧. પસંદ ૨. ધણી ૩. મેઘ ૪. સુંદર ૫. સેવે દે. કુલના ઢગલા ૫૪૫ ૨. એક ચેાજન સિ'હુ-હરણ ૪. સ્તવન ૨૦૧૪ ૧. જગતના વાતાવરણના ૨. ત્રણ ભુવન રૂપ સેનાની ૩. વી.ટી ૪. અણુમેાલ પ. ખેાળામાં ૬. લડાઈયુદ્ધ ૭. માનસરોવર ૮, રાજહંસ સ્તવન ૧૦-૧૩ ૧. હંસના મનમાં ૨. પસદ ૩. ગંગાનદી ૪. માતાના ખાળેા પ. નયન રૂપ કમલની પાંખડી ૬. હોઠ ૭, પરવાળા જેવા ૮. અર્ધચંદ્ર=આઠમના ચંદ્ર જેવું ૯. કપાળ ૧૦. માહુ ૧૧. ડાંડલા ૧૨. કમળની ૧૩. કિનારો ૧૪. ગવ ૧૫. ગાળી ૧. વિનતિ ૨. પ્રેમાળ નજરે ૩. કુટિલતા ૪. છેડા પ. અત્ય ́ત ભક્તિરાગથી ૬. ઉમ’ગ છ. વિના ૮. અન્યક્ત સ્વરૂપવાળા ૧ Page #559 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૪ સ્તવન ૨૦-૧૯ શ્રી રામવિજયજી મ. કૃત સ્તવન ૨૦-૧૫ ૧. જોઈએ તેવી ૨. ખુલાસા ૩. સમજશે. ૪. નાના ઘડામાં ૫. ભક્તિભર્યા ઉમગમાં ૬. છેવટે સ્તવન ૨૦–૧૬ ૧. માટે ર. અક્ષિસ ૩. ઉંચા સ્વરથી ૪. અધ્યાત્મ રૂપ સૂર્ય પ. મારા આત્મામાં ૬. મેહરૂપ અ’ધારૂ’ સ્તવન ૨૦૧૭ ૧. ઇંદ્ર ૨. ગુણથી ભરેલા ૩. ધન ૪. જ્યારે સ્તવન ૩૦-૧૮ (અ) ૧. મનના ઉમંગથી ૨. પૂનમના ચંદ્ર ૩. સરખું ૪. પ્રેમવાળી પ. લેાભરૂપ ઠગારાને આકષી વાતાથી ભરમાવી દઈશું' ( ત્રીજી ગાથાના ઉત્તરાધના અ) ૬. માહરૂપ રાજા જે મારો બૈરી છે તેની સાથે યુદ્ધ જેડીશુ જ્ઞાન જેવા લડવૈયાની ભાઈબંધી કરી માહને દૂર કાઢશુ (૪ થી ગાથાને અર્થે) સ્તવન ૨૦-૧૮ (આ ૧. દર્શન-૨. નિમલ ૩. સૂર્ય ૪. સુગધ ભક્તિ-સ ૧. પદ્ધતિ ર. શરણે ૩. દૂર ૪. અશ્વય ૫. આગ્રહ ૬. આંતરા વિનાની ૭. ભ્રમણા સ્તવન ૨૦-૨૦ ૧. રાગ–પ્રેમ ૨. અધિક ૩. ચહેરો ૪. હાર્દિક સ્નેહ ૫. ફેરવે નહી. ૬. અમારા ૭. મેાટા ૮. શકરજી ૯. સમૂહ ૧૦. પ્રભુ-પરમાત્મા Page #560 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું ૫૪૭ - સ્તવન ચોવીશી પ૪૭ સ્તવન ૨૦-૨૧ ૧. ચઢતી કળા ૨. અભિપ્રાય ૩. મનમંદિરે ૪.. તે પ્રભુજીએ સ્તવન ૨૦-૨૨ ૧. એ ! સખીઓ ! ૨. વિરહાગ્નિથી બળે ૩. વગર જોયે ૪. સંબંધ કરીને ૫. રીત ૬. દર બે ૭. પ્રખ્યાત સ્તવન ૨૦-૨૩ ૧. સુંદર ૨. આકર્ષક ૩. સુંદર ૪. આંખની પ.. મોદક ૬. ધરણેન્દ્ર છે. તેના ઉપર સ્તવન ૨૦-૨૪ ૧. હરખ ૨. કામધેનુ ૩. અંતરને પ્રેમ ૪. વધુ ૫. મનમાન્યા ૬. મનગમતા ૭. ઝળહળતે ૮, સમકિત રૂપ સૂર્ય Page #561 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्री वर्द्धमानस्वामीने नमः શ્રી રામવિજયજી સ્તવન–ચોવીશી (બીજ) [૨૧] (૪૮૧) (૨૧-૧) શ્રી ઋષભદેવ-જિન સ્તવન ન (યોગમાયા ગરબે રમેરે જે-એ દેશી.), ઓળગડી૧ આદિનાથની જે, કાંઈ કીજીયેં મનને કોડ હેડ કરે કુણ નાથની જે, જેહના પાય નમે સુર-કડ –ઓળ૦ (૧) વાહલો મરૂદેવીને લાડલો જે, રાણ સુનંદા ! હઈડાનો હારજે ત્રણ ભુવનને નાહલેપ જે, માહરા પ્રાણતણે આધાર – ળ૦ (૨) વાહલે વશ પૂરવ લખ ભોગવ્યું જે, રૂડું કુમારપણું રંગ- રેલ Page #562 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન વીશી ૫૪૯ મનડું મેશું રે જિન-રૂપશું જો, જાણે જગમાં મોહનવેલ—ઓળ૦ (૩) પાંચસે ધનુષની દેહડી જ, લાખ પૂરવ ત્રેસઠ રાજ જે લાખ પૂરવ સમતા-વરલા જો, થયા શિવસુંદરી વરરાજ જે–એળ૦ (૪) એહના નામથી નવનિધિ સંપજે જે, વળી અલિય_વિઘન સવિ જાય છે શ્રી સુમતિવિજય કવિરાયને જે, ઈમ રામવિજય ગુણ ગાય જે—ઓળ૦ (૫) (૪૮૨) (૨૧–૨) શ્રી અજિતનાથ-જિન સ્તવન (હવે ન જાઉં મહિ થવા રે લ–એ દેશી.) અજિતજિનેસર સાહિબા રે , વિનતડી અવર મારા વાલાજી રે, હવે ન છોડું તારી ચાકરી લે તું મનોરંજન માહરોરે લે, દિલડાને જાણણહાર–મારા હવે. (૧) લાખ ચોરાસી હું ભારે લો, કાળ અનંતે-અનંત–મારા ઓળગ કીધી મેં પ્રભુ! તાહરી રે લે, ભાંગી છે ભવતણી બ્રાંત–મારાહવે (૨) કરી સુર–નજર હવે સાહિ રે , - દાસ ધર દિલમાંહિ –મારા લાખ ગુન્હ પણ તાહરે રે લે, " સેવક હું મહારાય—મારા હવે (૩) Page #563 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૫૦ શ્રી રામવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ રસ અવગુણ ગણતાં માહરા રે લે, નહિ આવે પ્રભુજી ! પાર–મારા પણ જિન પ્રવાહની પરે રે , તુમે છે તારણહાર–મારા, હવે (૪) નયરી અયોધ્યાને ધણરે લો, વિજયા ઉયર૪–સર-હંસ–મારા જિતશગુરાયનો નંદલો રે લો, ધન ઈક્વાગને વંશ –મારાહવે. (૫) ધનસય સાઢાગ્યારની રે લે, દેહડી રંગપ–સ–ર–મારા બહાર પૂરવ લાખનું રે લે, આયુ અધિક સુખ-પૂર–મારા. હવે. (૬) પાંચમે આરે તું મળે રે લે, A , પ્રગટયાં છે પુણ્યનિધાન–મારા સુમતિ ગુરૂ-પદ સેવતાં રે લો, - રામ અધિક તનુવાન-મારા હવે. (૭) (૪૮૩) (૨૧–૩) શ્રી સંભવનાથ-જિન સ્તવન (તુને ગેકુલ બેલાવે કાન ! ગોવિંદ ગોરી રે–એ દેશી.) મુને સંભવ જિનર્યું પ્રીત, અવિહડ લાગી રે કાંઈ દેખત પ્રભુ મુખચંદ, ભાવઠ ભાગી રે (૧) જિન સેના-નંદન૩ દેવ, દિલડે વસી રે પ્રભુચરણ નમે કર જેડ, અનુભવરસી રે (૨) તેરી ધનસય–ાર પ્રમાણ, ઊંચી કાયા તે મનમોહન કંચનવાન, લાગી તેરી માયા રે (૩) Page #564 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીશી પ્રભુ રાયજિતારિપ—નંદ નયણે દીઠા રે સાવથ્વીપુર-શણગાર, લાગે મુને મીઠો રે (૪) પ્રભુ બ્રહ્મચારી ભગવાન, નામ સુણાવે રે, પણ મુગતિવધૂ વશી-મંત્ર, પાઠ ભણાવે રે (૫) મુજ રઢ લાગી મનમાંહે, તુજ ગુણ કેરીરે નહિ તુજ મૂર્તિને તાલ, સૂરત- ભલેરી” ૨ (૬) જિન ! મહેર કરી ભગવાન,વાન॰ વધારે રે શ્રી સુમતિવિજય ગુરૂ-શિષ્ય, દિલમાં ધારા રે (છ) 编 (૪૮૪) (૨૧–૪) શ્રી અભિનંદન—જિન સ્તવન (ઘમઘમ ઘમકે ઘરા રે, ઘરે હીરની દોર કે થમ એ-રેશી) શ્રી અભિનંદન-સ્વામીને રે, સેવે સુરકુમરીની કેડ કે # પ્રભુની ચાકરી રે મુખ મટકે મેહી રહી રે, ઉભી આગળ બે કરોડ કે પ્ર૦ સ્વર ઝીણું આલાપતી રે, ગાતી જિનગુણ——ગીત રસાળ કે—પ્રભુ તાળ મૃદુંરંગ બજાવતી રે, દેતી અમરી ભમરી-મળકે ૫૫૧ પ્રભુ (૨) ઘમઘમ ઘમકે ઘુઘરી રે, ખળકે ટિમેખલ સાર કે-પ્રભુ॰ નાટક નવનવા નાચતી રે, ખેલે પ્રભુ-ગુણગીત રસાળ કે પ્રભુ (૩) સુત સિદ્ધાર્થ માતને રે, સવર–ભૂપતિ-કુળ-શિણગાર-પ્રભુ Page #565 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી રામવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ ધનુર્પસય-સાઢા ત્રણની રે, પ્રભુજીની દીપે દેહ અપાર પ્ર પૂરવ લાખ પચાસનું રે, પાળી આયુ લઘુ શુભ ઠામ-પ્ર નયરી અચેાધ્યાના રાજીયા રે, પર દરિશણુ નાણુ-રયણ-ગુણખાણુ-પ્રભુ॰ (૫) સેવા સમરથ સાહિએ। રે, સાચે શિવ-નયરીને સાથે-પ્ર૦ મુજ હિંયડામાંહિ વચ્ચે ૨, વ્હાલે તીન ભુવનનેા નાથ–પ્રભુ॰ (૬) ઈણી પરે જિન-ગુણ ગાવતાં રે, લહેા એ અનુભવ-સુખ રસાળ—પ્રભુ॰ રામવિજય પ્રભુ સેવાતાંરે, કરતાં નિત-નત મંગળ-માળ -પ્રભુ॰ (૭) ૧ (૪૮૫) (૨૧–૫) શ્રી સુમતિનાથ-જિન સ્તવન ( ગરબે કેણેને કારાગ્યે કે નંદજીના લાલ એ-દેશી) પંચમ સુમતિ જિજ્ઞેસર સ્વામી કે—સુણુ જિનરાય રે તુમથી નવ નિધિ-રિધિ મેં પામી કે—શવ-સુખદાય રે તુંતા પાવન ધરમ નગીના કે—સુર ગુણ ગાય રે, અનિશ સમતારસમાં ભીને કે-શિવ૦ (૧) મગલા માવડીએ પ્રભુ જાચે કે—સુણ— છપન હિંગકુમરી ફુલરાયેા કે-શિવ તુ તે મેઘ નૃપતિ કુળ હીરા કે- સુઝુ॰ હરિ સેવે નિત તુમ ધીરેશ કે—શિવ૦ ત્રણસે' ધનુષની ઉંચી કાયા કે—શિવ॰ --- (૨) Page #566 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીશી ચાલીશ લાખ પૂરવનું આયુ−નાગ રાય રે, તારી સેવ કરે સુરસ્વામી કે—શિવ॰ તું તે। સુરસુંદરી સુખકામી કે—નિમલ કાય રે (૩) તું તેા ભગતવછલ ભય ટાળે કે—શિવ૰ તું તે ત્રિભુવન અજ઼યાળે કે—જિમ દિનરાય રે તું તે મુનિજનમાં નિશિ દીવે કે—શિવ॰ અવિચલ' ધૂમ ડલપ ચિર’જીવા કે—જિમ ગિરિરાય ૨૦(૪) પ્રભુજીની વાણી અમીરસ મીઠી કે--સુર૦ જિનજીની માહન મૂરતિ દીઠે કે—–—અતિ સુખ થાય રે શ્રીગુરૂ સુમતિવિજય કવિરાયા કે—સુણેા, સેવક રામવિજય ગુણ ગાયા કે—જયે જિનરાય ૨૦(૫) (૪૮૬) (૨૧–૬) શ્રી પદ્મપ્રભ—જિન સ્તવન (કમળરસઝુમડુ —એ દેશી) શ્રી પદમપ્રભજીને સેવિયે રે. ૫૫૩ શિવસુ દરી ભરતાર-કમળદળ૧ આંખડીયાં ૨ મેાહનશું મન મેહી રહ્યું' રે, રૂપ તણા નહિ પાર; ભમુહુ ધનુ વાંકડીયાં (૧) અરુપ કમળ સમ દેહડી રે, જગજીવન જિનરાજ વયણરસ સેલડીયાં ત્રીસ પૂરવ લખ આઉભુ રે, સારા વ‘ષ્ઠિત કાજ માહન સુખ—વેલડીયાં, (૨) હિરો સિવ ટોળે મળી રે, સેાળ સજી શિણગાર મળી સખી સેરડીયાં Page #567 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૫૪ શ્રી રામવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ રસા ગુણ ગાતી ઘુમરી° દીયે રે, કરે ચુડી ખલકાર ૨ કમળમુખ—ગરડીયા ૧૪ (૩) માત મુસીમા ઉરે ધ રે, મુજ દિલડામાં દેવ— વો દિન-રાતડીયાં; કસુંબીનયરી તણે રે, નાથ ન નિતમેવ – સુણે સખી ! વાતડીયાં, (૪ ધનુષ અઢીસે શેભતી રે, ઉંચપણે જગદીશ નમે સાહેલડીયાં રામવિજય પ્રભુ સેવતાં રે, લહી સયલ જગીસ–વધે સુખ વેલડીયાં, (પ) (૪૮૭) (૨૧-૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (નાયતા રે તુમે ચાલ્યા ગઢ આગળે રે લો-એ દેશી) સેવ રે સ્વામી સુપાસ જિસેસરુ રે લોલ, પૂજિ ધરી મન રંગ રે લાલ મેરે મત મા સાહિબ રે લાલા પ્રેમથી રે પ્રીતિ બની જિનરાજશું રે લોલ; જેહવો ચોળો રંગ રે લાલમરે(૧) ધરજે રે મન પૃથ્વી-રાણું સતી રે લોલ, જાય જેણે રત્ન રે લાલ–મોરે દીપલી રે દિશકુમરી આવે તિહાં રે લાલ કરતી કેડર જતન રે-લાલ–મોરે. (૨) જોરથી રે જિન–મુખ નિરખી નાચતી રે લોલ, હરખતી દંએ આશીસ રે લાલ–મેરે Page #568 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૫૫ ઝરણું સ્તવન વિશ પપપ ચાહતી રે ચિરંજીવ તું બાલુડા રે લોલ; * ત્રણ ભુવનના ઈશ રે લાલ–મેરે. (૩) ફાવતી રે ફરતી ફૂદડી દીચે રે લોલ, મદભરી માતી જેહ રે લાલ—મરે નાથને રે નેહનયણે ભર જોવતી રે લાલ; ગુણ ગાતી સસનેહ રે લાલ–મેરે. (૪) આદરે રે ઈમ હલરાવતી બાલને રે લોલ, પહોંતી તે નિજ-નિજ ઘેર રે લાલ–મેરે પ્રેમ શું રે પ્રભુ બધે મેહના રે લાલ દયસે ધનુષની દેહ રે લાલ–મોરે. (૫) રાગથી રે રાજકુમારી રળીયામણું રે લાલ, પરણ્યા પ્રભુ સુ-વિલાસ રે લાલ–મેરે માનજે રે મહતણે વશમાંહિ રે લાલ; ' ', નાથ રહે એ ઘર વાસે રે લાલ–મેરે(૬) ભાવથી રે ભેગ તજયા દીક્ષા વરી રે લોલ, વીશ પૂરવ લખ આયુ રે લાલ-મોરે, જાગ રે જ્યોતિ સ્વરૂપ જગદીશ્વરુ રે લાલ, રામવિજય ગુણ ગાય રે લાલમરે. (૭) (૪૮૮) (૨૧-૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભ-જિન સ્તવન (રાયજી અમે નહિંદુવાણા કે, માજ ! ગરાસીયારે લે એ દેશી) જિન છ ચંદ્રપ્રભ ! અવધારે કે, નાથ નિહાળી રે લે, બમણું બિરૂદ ગરીબ-નવાજ કે, વાચા પાળજો રે લે. Page #569 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૫s શ્રી રામવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ હરખે હું તુમ શરણે આવ્યો કે, મુજને રાખજે રે , એરટા ચાર યુગલજે ભુંડા કે, તેહ દુરે નાખજે રે લે (૧) પ્રભુજી! પાંચતાણ પરશંસા કે, રૂડી થાપજે રે , મેહન ! મહેર કરીને દરશણ, મુજને આપજે રે લો તારક ! તુમ પાલવ મેં ઝાલ્યું કે, હવે મુને તારજો રે ; કુતરી કુમતિ થઈ છે કે કે, તેહને વાજે રે લે (૨) સુંદરીસુમતિ સહાગણ સારી કે, પ્યારી છે ઘણી રે લે, તાતજી ! તે વિણ જી ચૌદ, ભુવન કર્યું આંગણું રે લે લખ ગુણ લખમણ રાણીઓં જા કે, મુજ મન આવજે રે લોલ, અનુભવ અનોપમ અમૃત મીઠે કે, સુખડી લાવજ રે લે (૩) દીપતી દે ધનુષ પ્રમાણ કે, પ્રભુજીની દેહડી રે લે, દેવની દશ પૂરવ લખ માનકે, આઉખું વેલડી રે લે નિરગુણ નિરાગી પણ હું રાગી કે, મનમાંહે રહો રે લે, શુભ ગુરૂ સુમતિવિજય સુપસાય કે, રામેં સુખ લહ્યો રે લે (૪) (૪૮૯) (૨૧–૯) શ્રી સુવિધિનાથ-જિન સ્તવન સેવન લાટા જળ ભર્યા કુંડાલી દોરી, શ્યાં ક્યાં દાતણ દેસ રે લેજે રામ લેને દોરી–એ દેશી ) સુવિધિ-જિણેસર જાગતો, મનમેહન સ્વામી રાય સુગ્રીવને નંદન રે, વંદે લાલ અંતરયામી (૧) Page #570 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી ૧ (2) (૩) ભરિય કચેાલી કુંકુમે, માંહે મૃગમદ્ગુરૂ ઘેાળી પૂજો પ્રભુ નવ અંગ હૈ, લાલ સહિયર૪–ટાળી કેસરની આંગી રચી, માંહે હીરા દીપે જોર બન્યે જિનરાજ રે, તેજે લાલ સૂરજ છપે મુગટ થયે શિર શાભતા, મણિ રયણ બિરાજે ઝલકે કુંડળ જોડ રે, હઈડે હાર નિળ છાજે (૪) કરી પૂજા મન ભાવશુ, પ્રભુ હુઈ ડે ધરતી ધરતી ઉઠવતી પાય રે, જોવે લાલ જિનમુખ ફરતી (૫) કાક'દી નયરી ઘણી, શત ધનુષની કાયા લાખપૂરવનું આયુ રે, નવમા લાલ એ જિનરાયા (૬) શ્રી સુમતિવિજય પ્રભુ-નામથી, નિત મંગળિક માળા રામવિજય જયકાર રે, જપતાં લાલ જિન ગુણમાળા (૭) 卐 (૪૯૦) (૨૧-૧૦) શ્રી શીતલનાથ-જિન સ્તવન (પાટણની પટાળી રાજદ ! લાવજો રે લેા-અદેશી) શ્રી ભગ્નિપુર વાસી રે સાહિબ માહરા રે, શ્રવણે મેં સુણિયા રે ગુણુ બહુ તાહરા રે ૧ સુણે! મારા મીઠડા ! શ્રી ભગવ ́ત ! કેવળ-કમળાના હા કત; સેવક નિજ ચરણે રે રાજદ ! રાખજો રે (૧) સાતેને વળી રાજ રે, રાજદ ! અળગા વસે રે, તિહાંકણને આવણને રે મનડુ ઉલ્લુસે રે સુણ મારા સાહિબ ! લાલ ગુલાલ, સેવકને નયણે નિહાળ; નયણની લીલા રે તારી તારશે રે (૨) ૫૫૭ Page #571 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૫૮ શ્રી રામવિજયજી મ. કૃત શ્રી શીતલજિન ! મુજ મન મદિર આવજો રે, શિવરમણીના રસિયા દિલમાં લાવો રે પ્રભુજી મેારા ! તારૂં અકળ સ્વરૂપ, તુજથી અગમ નહી મન રૂપ; જીવડા લલચાણા પ્રભુજીની સૂરતે રે (૩) નેવું ધનુષ પ્રમાણે રે નદમાતના ૨, શ્રી વત્સલ છન ૨ દૃઢરથ તાતને રે પ્રભુ મારા અવધારી ગુણગૃહ, જિનજી તુજશુ મુજ મન નેહ, નેહુલડાની વાતું ફ્ રાજદ ! દેહલી ૨ (૪) વિનતડી સાંભળીને રે હામુ` ભાળચે રે, ભવભવના પાતક રે અળગા ટાળન્મ્યા રે પ્રભુ મેરા ! તુમે છે. ગરીબનિવાજ, ભક્તિ રસ શ્રીગુરૂ સુમતી વજય કવિરાજ; બાળક સેવકને લેખે આણજ્યેા રે (પ) சு (૪૯૧) (૨૧-૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ જિન સ્તવન વીજલ મેલાવા હું ગઈ કાંઈ ઉભી શેરી વીચ વીજલ વાલમા-એ દેશી) ૩ તારક બિરૂદ સુણી કરી, હું આવી ઉભેા દરખાર —શ્રી શ્રેયાંસ સાહિબા પ્રભુ! ઘણી તાણ ન કીજએ, મુજ ઉતારી પાર—શ્રી કાળાદિક દૂષણ દાખતાં, દાતારપણું કિમ થાય ?—શ્રી૰ જો વિણ અવલખન તારીએ, તા જગ સઘળેા જશ ગાય—શ્રી૦ (૨) Page #572 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન વીશી પપ૯ બાળકને સમજાવવા, કહેશે ભેળામણ વાત–શ્રી, પણ હઠ કીધા મૂકીશ નહી, વિણ તાર્યો ત્રિભુવનતાત–શ્રી, જે મન તારણનું છે, તે ઢીલ તણું શું કામ–શ્રી, ચાતક નીર મુખ-દુખણે, થઈ મેઘઘટા જગ શ્યામ-શ્રી. તુજ દરશણથી તાહરે, હું કહેવા જગમાં હે–શ્રી, હવે મુજ કુણ પી શકે, બળિયાની ઝાલી બહે–શ્રી. (પ) વિષ્ણુકુમર વાલેસરૂ, પ્રભુ સિંહપુરીનો રાય–શ્રી. લાખ ચોરાસી વરષનું પ્રભુ પામ્યું પૂરણ આય–શ્રી. (૬) ધનુષ એંશી તનુ શોભતું, ખડગી લંછન જગદીશ—શ્રી, હરષ ધરીને વિનવું, શ્રીસુમતિવિજય કવિશીશ-શ્રી. (૭) (૪૯૨) (૨૧-૧૨) વાસુપૂજ્ય-જિન સ્તવન { નંદન નેવાલીયાની– દેશી) શ્રી વસુપૂજનવિંદના, નંદન જિન નયણુનંદ, શ્રી જિન વાલા, પ્રભુ ? કિમ આવું તુમ ઉળગે, મારે ફડેર –કુટુંબનો ફંદ-શ્રી જન ! સાંભળો. (૧) કુમતી–રમણ મોહનંદિની, મુજ કેડ ન મૂકે તેહ-શ્રી. મિત્ર મળ્યો તે લેભીઓ, લાગે તેહશું બહુ નેહ-શ્રી. (૨) ત્રેવીશપ મળ્યા ધૂતારડા, તેહના વળી નવ નવા રંગ-શ્રી. અહનિશ તેણે હું ભોળવ્યો, ન ધર્યો પ્રભુ સાથે રંગ-શ્રી પ્રભુ દરશણ તલસે ઘણું, જિન મુજ મનડું દિનરાત–શ્રી. પણ પન્નર આડા રહે, જે નીચ ઘણું કમજાત–શ્રી, ફૂડે કળીયુગ આજને, બહુ ગાડરિયે પરવાહ –શ્રી. WWW.jainelibrary.org Page #573 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૬૦ શ્રી રામવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ તાહરૂ રૂપ ન ઓળખે, નહિ શુદ્ધ ધર્મની ચાહ – શ્રી, પ્રભુ-દરિશણ વિણ જીવડા, કરતા દીસે વિવહાર–શ્રી. તેણે ભ્રમે ભૂલ્યા ઘણા પ્રભુ દોહિલે લોકાચાર–શ્રી. વરસ સિતેર લખ આઉખું, તેડું સિતેર ધનુષ તનુ સાર-શ્રી રામવિજય કર જોડીને, કહે ઉતારે ભવપાર–શ્રી (૪૯૩) (૨૧–૧૩) શ્રી વિમલનાથ-જિન સ્તવન (કુલાબાલી આબાલીયા શું કરે–એ દેશી) જિન ! વિમલ-વદન રળિયામણું, જાણે કનકકમળને રાયરે વિમલ જિીંદજી જિન! અધરર અમીરસ ભૂમિનો, પ્રતિબિંબિત બિંબ સુહાયરે–વિ૦ (૧) જિન ! અનુરૂપની રેખમાં, નવિ આવે સુરના ઈંદર–વિ. જિન ! મુખ ટીકે નીક' બન્યો, માનું ઉગ્યે ઉજલ ચંદરે–વિ૦ (૨) જિન ! દાડમ કળી ઓપતી, અતિ દીપે દાંતની ઓલરે –વિ. તે અરૂણ અધર છબિથી મળ્યા, માનું મુગતાફળ સમતોલ રે—વિ(3) જિન ! અકળ અરૂપી રૂપ છે, પણ સફળ સરૂપી જાણે રે-વિ જિન! અગણિત ગુણના દેરથી, મનમાંકડું બાંધ્યું તાણરે–વિ૦ (૪) જિન ! શિવ સુખદાયક સાંભળી, હું હરખ્યો હઈડા માંહિરે–વિ. WWW.jainelibrary.org Page #574 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૬૧. ઝરણું સ્તવન ચોવીસી જિનએકતારી તુજશું કરી, જિમ ચંદ ચકેરી થાય છે—વિ. (૫) પ્રભુ! એવડી વિમાસણ શું કરો, નહિ બેટ ખજાને તુજજરે—વિ. જે ના તે સામું જુઓ, તે વંછિત ફળશે મુજરે. વિ૦ (૬) સુત કૃતવર્મા-શ્યામા તણે, સાઠ લાખ ધનુષ તનુ આયરે—વિ. શ્રીસુમતીવિજય કવિરાજને, ઈમ રામવિજય ગુણ ગાયરે—વિ. (૭) (૪૯૪) (૨૧-૧૪) શ્રી અનંતનાથ-જિન સ્તવન | (સાબરમતી આવી છે ભરપુર જે એ દેશી) સુજસા-નંદન જગર –આનંદન દેવજે, નેહે રે નવરંગે નિત નિત ભેટીયું રે, ભેટયાથી શું થા મેરી સારક, ભવ-ભવનાં પાતિકડાં અળગાં મેટી રે, (૧) સુંદર ચોળી પહેરી ચરણ ચીર રે. આવો રે ચોવટડે જિનગુણ ગાઈએં રે, જિનગુણ ગાર્ચે શું થા મેરી બૅની રે. પરભવરે સુરપદવી સુંદર પામીયે રે. (૨) સહિયર ટોળી ભેળી પરિઘળપ ભાવે રે, ગાવે રે ગુણવંતી હઈડે ગહગહી રે, ૩૬ WWW.jainelibrary.org Page #575 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી રામવિજયજી મ. કૃત્ત જગજય—નાયક શિવ-સુખદાયક દેવરે, ૧૬૨ લાયક રે તુજ સિરખા જગમાં કે નહી ૨૦ (૩) સાંભળ્યા રે ધ્યાને રે એક તાને પ્રભુ આવી મળ્યા ૨૦ (૪) ઉંચપણે પચાશ ધનુષને! માનરે, પરમ નિરંજન નિજિત ભગવંત રે, પાવનરે પરમાતમ શ્રવણે પામી હવે મેં તુજ શાસન પરતીત રે, પાળ્યું' રે વળી આઉખુ લાખ તીશનુ રે શ્રીગુરૂ સુમતિવિજય વિરાય પસાય રે, અહનિશરે દિલ ધ્યાન વચ્ચે જગદીશનુ રે (૫) ભક્તિ રસ = (૪૫) (૨૧-૧૫) શ્રી ધનાથ-જિન સ્તવન (બાઈ રે ગરબા એ દેશી ધરમ જિજ્ઞેસર સેવિયે રે, ભાનુ નરેસરનંદ-માઈ ફ્રજિન વડે! જિન-ધ્યાને દુખવિસરૂં રે, હું પામી પરમાણુ દ—માઈ- (૧) રતનજડિત સિદ્યાસને રે, એસે શ્રી ભગવાન—ખાઈ મુખ આગળ નાચે સુરી રે, ઇંદ્ર કરે ગુણગાન-માઈ (૨) પ્રભુ વરસે તિહાં દેહના ૐ, જેમ આષાડ મેહુ—બાઈ તાપ ટળે તનના પરાર રે, વાધે અમણેા નેહુ—મ (૩) અણુવાયાં ગણે રે ૨૪, વાજીત્ર કાડાકાંડ-ખાઇ. તા થેઈ નાચે કિનરી રે, હીડે મેડા મેાડા--માઈ (૪) આયુ દશ લાખ વરસનુ” રે, ધનુષ પિસતાલીશ માન-આઈ. Page #576 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં રામવિજય પ્રભુ નામથી રે, સ્તવન ચાવીશી લહીયે. નવ નિધાન – ખાઈ (૫) 卐 (૪૯૬) (૨૧-૧૬) શ્રી શાંતિનાથ-જિન સ્તવન ( અમા બિરાજે છે એ દેશી) સુંદર શાંતિ જિંદની, છબી રાજે છે, ૫૬૩ જીપે છે (૨) પ્રભુ ગંગાજલ-ગંભીર, કીરિત ગાજે છે. (૧) ગજપુરનયર સાહામણું, ઘણું દીપે છે વિશ્વસેન નરિદને નંદર, કદ અચિરામાતાયે રે ધર્યાં, મન જે છે મૃગલ ઈન કંચનવાન, ભાવ ભજે છે. (૩) પ્રભુ લાખ વરસ ચેાથે ભાગે, વ્રત લીધુ છે પ્રભુ પામ્યા કેવલજ્ઞાન, કારજ સીધુ છે (૪) ધનુષ ચાલીશની દેહુડી, તનુ સાહે છે પ્રભુ દેશનાધ્વનિ વરસંત, ભિવ પિડાહ છે॰ (૫) ભગતવછલ પ્રભુતા ભણી, જન તારે છે બૂડતાં ભવજલ માંહિ, પાર ઉતારે છે (૬) શ્રીસુમતિવિજય ગુરૂ નામથી, દુખ નાસે છે કહે રામવિજય જિનધ્યાન, નવ નિધિ પાસે છે (૭) 卐 (૪૯૭) (૨૧-૧૭) શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન ( રસીયાની-દેશી ) રસીયા ! કૅથુજિજ્ઞેસર ! કેસર॰ભીની દેહડી રે લે -મારા નાથજી રે લેા, Page #577 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૪ શ્રી રામવિજયજી મ. કૃત ભક્તિરસ રસીયા ! મનવંછિત વર પૂરણ, સુરતરૂવેલડી રે લા-મા૦ રસીયા ! અ`જન-રહિત નિરંજન, નામ હીયે. ધરો લા—મારા રસીયા ! જુગત કરી મન ભગતે, પ્રભુ-પૂજા કરો રે લેામા રસીયા ! શ્રીનંદન. આનંદન, ચંદનથી સિરે રે લેા—મા રસીયા ! તાપ-નિવારણ તારણ-તરણ તરી`પરે રે લો-મા૦ રસીયા ! મનમેાહન જગસેાહન,કે હુ નહી કિશ્યેા રે લેા-મા॰ રસીયા ! કૂડા કળિયુગ માંહી, અવર ન કે ઈશ્યુા રે લેા-મા॰ રસીયા ! ગુણ 'ભારી જાઉ', બલિહારી નાથને રે લેા-મા રસીયા ! કેણ પ્રમાદે છાંડે, શિવપુર સાથને રે લે—મા॰ રસીયા ! કાચ તણે કાણુ કારણ, નાંખે સુરમણિ રે લેા-મા રસીયા ! કણ ચાખે વિષફળને, મેવા અવગણી રે લેા-મા॰ રસીયા ! સુર-નરપતિ સુત ડાવા, ચાવેા૧૦ ચઉદ્દેશે ૨ લા~~મારા॰ રસીયા ! વરસ સહસ પંચાણુ, જિન પૃથવી વસે ૨ લેા—મારા॰ (૭) રસીયા ! ત્રીશ ધનુષ પણ ૧૧ ઉપર, રસીયા ! ત્રણ ભુવનના નાથ કે, ઉંચપણે પ્રભુ ૨ લા મારા રસીયા ! રિદ્ધિ પૂરે રસીયા ! બુધ શ્રી રસીયા ! અજ૧૨ લઈન ગતલ છન, ૧૯ થઈ બેઠા વિભુ રે લા—મારા૦ (૮) કંચનવાન ૪ છે ? લે -મારા દુ:ખ ચરે, જેહના ધ્યાનથી ફ્ લા-મા॰ સુમતિવિજય કવિ, Page #578 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૬૫ ઝરણું સ્તવન વીશી સેવક વિનવે રે લે—મારા રસીયા ! રામ કહે જિનશાસન, નવિ મૂકું હવે ૨ લે-મા (૪૯૮) (૨૧–૧૮) શ્રી અરનાથ-જિન સ્તવન (ગાયો રે ગુણની રાસ–એ દેશી) ગાય રે ધરી ઉલ્લાસ, અરજિનવર જગદીશરુ રે, માનજે રે એહ મહંત, મહિયલમાંહિં વાલેસરૂ રે (૧) ધાઈ રે દઢ કરી ચિત્ત, મનવછત ફળ પૂરશે રે વાર રે અવરની સેવ, એહી જ સંકટ ચૂરશે રે (૨) સિંચજે રે સુમતિની વેલ, જિનગુણ ધ્યાનની રે, ઘણું સંપજે રે સમક્તિ ફૂલ, કેવળ ફળ રળિયામણું રે (૩) પુણ્યથી રે દેવી –નંદ, નયણે નિરખે નેહથી રે, ઉપનો રે અતિ આણંદ, દુઃખ અલગ થયા જેહથી રે, શેભતી રે ત્રીશ ધનુષની કાય, રાય સદરિશનવંશને રે, આઉખું રે જિનજીનું સાર, સહસ ચોરાશી વરસનું રે, જિનરાજને રે કરું પ્રણામ, કાજ સરે સવિ આપણું રે, ભાવથી રે ભગતિ પ્રમાણ, દરિશણ ફળ પામે ઘણું રે (૬) સેવા રે અર–પદ–અરવિંદ, જે શિવસુખની કામના રે, રાખજે રે પ્રભુ હૃદય મઝાર, રામ વધે જગ નામના રે, (૪૯૯) (૨૧–૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ-જિન સ્તવન (મેઘ અંધારી રે રાતડી ને મીઠડા બે અસવાર એ-દેશી) મિથિલા નયરી રે અવતરીયા ને, કુંભનરેસર નંદ, લંછન સેહે રે કલશતણું ને, નીલવરણ સુખકંદ (૧) Page #579 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી રામવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ મલ્ટિ-જિનેસર રે મન વચ્ચેા ને, ઓગણીશમે અરિહંત, કષ્ટ ધરમના રૅ કારણથી, પ્રભુ કુમરીરૂપ ધરત (૨) સહસ પંચાવન રે વરસ સુણાને, આઉતણે! પરિમાણ, માત પ્રભાવતી રે ઉદરે ધર્યો, પણવીશ ધનુષ તનુ માન, સહસ પંચાવન રે સાધવીઓ ને, મુનિ ચાલીશ હજાર, સમેતશિખર ૨ મુગતે ગયાને, ત્રણ ભુવન આધાર૦ (૪) અડભય ટાળી રે આપ થકીને, જિણે બાંધી અવિહડ પ્રીત, રામવિજયનારે સાહિબની, છે અવિચળ એહીજ રીત (૫) 卐 (૧૦૦) (૨૧-૨૦) શ્રી મુનિસુવ્રત-જિન સ્તવન (હરની હમચીરે-એ દેશી) ૫૬ આવેા આવે ને સખી ! દેહરે જઈ ચે, પ્રભુ-દરિશણ કરીને નિરમલ થઈયે, ગાવા ગાવારે હરખ અપાર-જિનગુણ ગરબે ૐ, તુમે હેરો સેાળ શિણગાર, નિરુ મારે લાખેણી એ વાર, જિન૰ દોહિલે માનવ અવતાર-જિન૦ (૧) પદમાદેવીનાનંદન નીકેા છે, પ્રભુરાય સુમિત્ર કુળ ટીકા જ છે, નમા તમે રે એહુજ નાથ-જિન॰ ફ્રાકટ શી કરવી વાત—જિન કૂંડી લાગે છે નેહની લાત—જિન॰ (૨) કચ્છપ લાઇન પ્રભુ પાય છે, જિન વીશ ધનુષની કાય છે. ત્રીશ સહસ વરસનું આય—જિન૰ Page #580 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી મારે હઈડે હરખ ન માય—જિન એહની સેવાથી સુખ થાય – જિન॰ મારા દુખડાં દૂર જાય-જિન (૩) પ્રભુ શ્યામવરણ વિરાજે છે, મુખડુ દેખી વધુ લાજે છે, એને મેાહી હિરની નાર~~જિન તે કરે લુ છણુડાં સાર—જિન, ૫૬૭ પ્રભુ નયણતણે મટકાર...જિન૰ તેહથી લાગ્યા પ્રેમ અપાર—જિન (૪) પ્રભુ હૃદયકમળનો વાસી છે, શિવરમણી જેહની દાસી છે, હુંતેહ તણા છું દાસ જિ મારે પૂર્વે મનડાની આશ—જિન પ્રભુ અવિચળ લીલ-વિલાસ-જિન રામવિજય કહે ઉલ્લાસ—જિન (૫) 卐 (૫૦૧) (૨૧-૨૧) શ્રી નમિનાથ-જિન સ્તવન દાશીડાને હાર્ટે જાયા લાલ,લાલ કયૂ બેા ભી જે અે-એ દેશી) વિજય–નરેસર નંદન લાલ, વપ્રાર-સુત મન મેહે છે, નીલાત્પલ લઈન પાએ લાલ, સેવનવાન” તનુ સાહે છે (૧) મિથિલાનયરીને વાસી લાલ, શિવપુરને મેવાસી' છે, સુનિ વીશ સહસ જસ પાસે લાલ, તેજ કળા સુવિલાસી છે (૨) પ્રભુ ! પંદર ધનુષ પરિમાણે લાલ, જગમાં કીરતિ વ્યાપી છે, પ્રભુ ! જીવદયાને થાણે લાલ, સુમતિલતા જિણે થાપી છે. Page #581 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૬ ૮ શ્રી રામવિજયજી મ. કૃત નમિનાથ નમે ગુણખાણી લાલ, અક્ષય વળી અવિનાસી છે તેણે વાત સકળ એ જાણી લાલ જેહને આશા દાસી છે (૪) શ્રી સુમતિવિજય ગુરૂ નામે લાલ, અવિચળ લીલા લાધી છે, કહે રામવિજય જિન ધ્યાને લાલ, કીર્તિ કમળા વાધી છે (૫) ભક્તિ (૫૦૨) (૨૧–૨૨) શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન (તુમે તમારા છે।રડાના ગુણ માનેા કે ના —એ દેશી,) રાજુલ કહે`પી નેમજી, ગુણ માને છે કે ના, કિમ છેડી ચાલ્યા નિરધાર ? હે ગુણુ જાણેા છે કે ના પુરષ અનંતે ભેળવી-ગુણુ પીઉ ફ્યુ' મેાહ્યા તિણ નાર - હે ગુણ॰ (૧) કોડીંગમે જેહને ચાહે—ગુણ૦ શ્યા તે નારીથી રંગ ?——હે પણ જગ ઉખાંણેા કહ્યો-ગુણ d હાવે સરીસા સરસેા સંગર્હ ગુણ૦ (૨) હું ગુણવતી ગારડી-ગુણ॰ તે નિગુણન-હેજી નાર-હે૰ હુંસેવક છું રાવળી-ગુણ॰ તે સ્હામુ` ન જુવે લગાર-હે જગમાં તે ગુણ આગળી ગુણ॰ જેણે વશ કીધા ભરતાર-હે મન બૈરાગે વાળીચે-ગુણ॰ લીએ રાજુલ સયમભાર——હે. મેહનીને મળવા ભણી-ગુણ॰ પીઉ પેહલી તે જાય—હે॰ સંગ લહી તે નારીના-ગુણ॰ રહી અનુભવશું લય લાય—હે સમુદ્રવિજય કુળ ચંલેા-ગુણ શિવાદેવી માત મલ્હાર--હે॰ વરસ સહસ એક આઉભું-ગુણુ શૌરીપુર શિણગાર—હે ગુણ॰ (૬) – રસ O Page #582 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી ૫૬૯ દેહુ ધનુષ દશ દીપતી-ગુણ પ્રભુ બ્રહ્મચારી ભગવ`ત હે રાજુલ વર મને વાલહા-ગુણ, રામવિજય જયવત—હે. 5 (૧૦૩) (૨૧–૨૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન ( પાટણના ગીતની દેશી છે.) સેવા વજન જિન ત્રેવીશમા, લુંછન નાગ વિખ્યાત, જલધરર સુંદર પ્રભુજીની દેહડી, વામા રાણીના જાત...સેવા (૧) ચઢશે ઘેર ઘટા ઘનશુ' મળ્યે, કમઠે રચ્ચે જલધાર મૂશલધારે જલ વરસે ઘણું, જલ-થલના ન લહું પાર—સેવા॰ (ર) વડ હેઠલ વ્હાલેા કાઉસગ રહ્યો, મેરૂ તણી પે ધીર, ધ્યાન તણી ધારા વાધે તહાં, ચડીયાં ઊંચાં જી નીર—સેવા॰ (૩) અચળ ન ચળીયેા પ્રભુજી માહી, પામ્યેા કેવળનાણુ, સમેાવસરણ સુર કોડ મળ્યા તિહાં, વાજ્યાં જીત નિશાન—સેવા (૪) નવ કર૪ ચપણે પ્રભુ શાભતા, અશ્વસેન રાયના નંદું, પ્રગટ પરચા પૂરણ પાસજી, દીઠે હવે પરમાણુ સેવે એક શત વરસનું આઉપ્પુ' ભાગવી, પામ્યા અવિચળ રિદ્ધ, બુધ સુમતિવિજય ગુરૂ નામથી, રામ લહે વર સિદ્ધસેવે॰ (૬) 卐 Page #583 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પાઉ૦ શ્રી રામવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ–રસ (૫૦૪) (૨૧-૨૪) શ્રી મહાવીરસ્વામી–જિન સ્તવન (ગરબી પૂછે રે મારા ગરબડા રે–એ દેશી.) ચરણ નામી જિનરાજના રે, મારું એક પસાય, મારા લાખેણા સ્વામી રે તુને વિનવું રે, મેહેર કરા મારા નાથજી રે, દાસ ધરે દિલ માંહે–મારા. (૧) પતીત ઘણા તે ઉધર્યા રે, બિરૂદ ગરીબનિવાજ–મારા એક મુજને વિચારતાં રે, યે ના પ્રભુ ! લાજ?–મારા (૨) ઉત્તમ જન ઘન સારીખે રે, નવ જે ઠામ-કુઠામ-મારા પ્રભુ સુ-નજર કરૂણાથકી રે, લહીયે અવિચળ ધામ–મારા સુત સિદ્ધારથરાયને છે. ત્રિશલાનંદન વીર–મારા વરસ બહુતેર આઉખું રે, કંચનવાન શરીર–મારા (૪) મુખ દેખી પ્રભુ! તાહરૂં ૨. પાપે પરમાણંદ-મારા હૃદયકમળને હંસલે રે, મુનિજન કૈરવચંદ–મારા. (૫) તું સમરથ શિર નાહલે છે, તે વાધે જશ પૂર—મારા જીત નિશાણના નાદથી ૨, નાઠા દુશમન દૂર–મારા૦ (૬) શ્રી સુમતિ સુગુરૂપદ સેવના રે, કહપતરૂની છાં–મારા રામ પ્રભુ જિન વીરજી રે, છે અવલંબન બાંહ-મારા ૦ (૭) ? Page #584 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી રામવિજયજી મ. કૃત સ્તવન ચાવીશી કઠિન શબ્દોના અ સ્તવન -1 ૧. સેવા ૨. ઉમંગ ૩, સમાનતા ૪. વહાલા પુત્ર ૧. નાથ ૬. અવરોધ સ્તવન ૨૧-૨ ૧. સેવા સારી દૃષ્ટિ ૩. વહાણ ૪. પેટ-કુક્ષિરૂપ સરોવરના હુસ સમાન-પુત્ર પ. તેજથી દીપતી સ્તવન ૨૧-૩ ૧. ન જાય તેવી ૨, ભટકવાનું ૩. પુત્ર ૪. ચારસે ધનુષ્ય પ્રમાણ ૫. પુત્ર ૬. ગાઢ પ્રીતિ ૭. જેવી ૮. ચહેરો ૯. સુંદર ૧૦. ઉત્સાહ વન ૧-૪ ૧. ફેરફુદડી ૨. અપ્સરાએ ૩. ખણખણુ થાય ૪, કેડના કઢારો પ. સાડા ત્રણસે' ધનુષ્યની Page #585 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૭૨ સ્તવન ૨૧-૫ સ્તવન ૨૧-૬ ૧. શ્રેષ્ઠ ૨. સૂર્ય` ૩. અંધારી રાતે ૪. કાયમી ૫. ધ્રુવતારામ’ડળની જેમ શ્રી રામવિજયજી મ. કૃત ૧. કમળની પાંખડી જેવી જેવી ૪. વાંકી ૫. સરળ શેલડી જેવા ૮. સખીએ સ્તવન ૨૧-૮ કિત-રસ નૃત્યના પ્રકાર ૧૧. હાથના કડકણુના ૧૨. અવાજ ૧૩. કમળ જેવા મુખવાળી ૧૪. ગૌર વર્ણની વતન ૨૧-૭ ૧. વાટેલી મઠ ૨. ઘણા ૩. ઉમંગથી ૨. ભ્રકુટિ ૩. ધનુષ ૬. વચનને રસ ૭. ૯. સરખેસરખી ૧. ૧. બદમાશ ૨. પાંચ પરમેષ્ઠિની ૩. ઇંડા ૪. પાછળ ૫. સુંદર ૬. પ્રભુજીની માતાનું નામ છે સ્તવન -૯ ૧. વાટકી ૨. કેશરથી ૩. કસ્તૂરી ૪. સખીઓની ટાળી સ્તવન ૨૧-10 ૧. કાનથી ૨. કેવળજ્ઞાન રૂપ લક્ષ્મીના ૩. રાજાઓના ઇન્દ્ર=મહારાજા ૪. ત્યાં ૫. આવવા ૬. દૂર સ્તવન ૨૧-૧૧ ૧. આગ્રહ=ખેંચાખેંચ ૨. મહાના ૩. તારવા માટેનુ ૪. ચાતકને પાણી માટે મુખ=માં દુ:ખી આવ્યું એટલે જ વાદળાની ઘટા શ્યામ થઈ (ચેાથી ગાથાના ઉત્તરાધના અથ) Page #586 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણ સ્તવન ૨૧-૧૩ સ્તવન ૨૧-૧૨ ૧. સેવામાં ૨. ખેાટા ૩. કુમતિ શ્રી ૪. મેાહની દીકરી ૫. પાંચ ઇંદ્રિયના ત્રેવીશ વિષયે સ્તવન ૨૩-૧૪ ૧. સોનાના કમળનું ૨. એઠ ૩. લાખ ફૂલ જેવા ૪. સુંદર પ. શ્રેણિ સ્તવન ચાવીસી સ્તવન ર૧-૧૫ ૧. પુત્ર ૨. જગતને આનંદ આપનાર ૩. અવનવા ઉત્સાહથી ૪. સખીએ ૫. ઘણા ૬. કાનથી સ્તવન ૨૧-૧ ૨૭૩ ૧. પુત્ર ૨. દૂર ૩. વગર વગાડયા ૪. ગુંજે છે ૫. ઉમ’ગથી ૧. કાંતિ ૨. પુત્ર ૩. કામદેવ સ્તવન ૨૧-૧૭ ૧. કેશર જેવી સુગધી ર. કલ્પવૃક્ષની વેલ ૩. દૂષણ વિનાના ૪. શ્રી માતાના પુત્ર ૫. નાવ ૬. ક્રોધ ૭. વિષમ ૮. ચિંતામણી ૯. પ્રભુજીના પિતા સુરરાજાના પુત્ર ૧૦. પ્રખ્યાત ૧૧. પાંચ ૧૨. મકર. ૧૩. દૂષણ વિનાના ૧૪. કાંતિ સ્તવન ૨૧-૧૮ ૧. મેાટા ૨. અત્યંત પ્રેમાળ ૩. ધ્યાન કરો ૪.. બીજાની પ. દેવી માતાના પુત્ર ૬. પ્રભુજીના પિતાજી ૭. સફ્ળ થાય ૮. શ્રી અરનાથ પ્રભુના ચરણકમળ. ૯. ઇચ્છા Page #587 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૭૪ શ્રી રામવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ સ્તવન ૨-૧૯ ૧. પૂર્વજન્મની માતાના કારણે ૨. પચીશ ૩. આઠ સ્તવન ૨૧-૨૦ ૧. અવસર ૨. પ્રભુજીની માનાનું નામ ૩. પ્રભુજીના પિતાનું નામ ૪. તિલક ૫. કાચબે. ૬. ચંદ્ર ૭. ઈદ્રની સ્તવન ૨૧-૨૧. ૧. પ્રભુજીના પિતાનું નામ ૨. પ્રભુજીની માતાનું નામ ૩. નીલકમલ ૪. કંચન જેવી કાંતિ પ. ઠાકોર ૬. સ્થાનમાં સ્તવન ૨૧–૨૨ ૧ કોડે જણા ૨. કહેવત ૩. ગુણ વિનાની ૪. હેજર અંદરનો પ્રેમ, નહેજ પ્રેમ વિનાની સ્તવન ૨૧-૨૩. ૧. સર્પ ૨. મેઘ ૩. પુત્ર ૪. હાથ સ્તિવન ૨૧-૨૪ ૧. મેઘ ૨. મુનિરૂપી ચંદ્રવિકાશી કમળને ચંદ્ર જેવા Page #588 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्री वर्धमानस्वामीने नमः શ્રી કાંતિવિજયજી કૃત સ્તવન–ચાવીસી [2] (૫૫) (૨૨-૧) શ્રી ઋષભદેવ જિન સ્તવન (અરજ ઋરજ સુણેાને રૂડા રાયાહેાજી~એ દેશી) સુગુ (ર) સેાભાગી સાચા સાહિ હાજી, મીડડા આદિ જિણ ૬, ܪ મેાહન (૨) સૂરતીર રૂડી દેખતાં હો”, વાધે પરમ આણુંદ—સુ॰ (૧) સુંદર (૨) જિન ચિતડે ચડયો હાજી, ચાકસ પહુ ઠરાય વેધક (૨) તન મનને થયેા હાજી, ઉતારયે! ક્રમ જાય ?—૩૦ (૨) તુજ ગુણ (ર) કહીવા મુજ જીભડી હા, રાતી રંગે રત Page #589 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૭૬ શ્રી કાંતિવિજયજી કૃત ભક્તિ-રસ અંતર (૨) ગતની જે વાતડી હોજી, તે મુખે આવી ચડંત–સુ” (૩) કામણ (૨) ગારો પ્યારો પ્રાણથી હોજી,ભેટણ જિમ અંગ ચંદન (૨) થી અતિ શીતલે હેજી, જગમાં ઉત્તમ સંગ-સુ ત્રિકરણ (૨) શું તુજથી કર હેજી, નવલે પ્રેમ પ્રકાશ દિલભરી (૨) કાંતિવિજય તણા હોજી, પૂરો પ્રેમ–પ્રકાશ—સુ (૫) (૫૬) (૨–૨) શ્રી અજિતનાથ-જિન સ્તવન (પછેડાની–એ દેશી) બીજા અજિત-જિણંદજી રે, રૂડી અરજ સુણો અરિહંત રે–રસીયા રાજવી ? હરષનયણે હજાળ રે, હવે લાગી લગન અનંત રે–૨ રાજવી તું જિનનાથ રે, મેળે મુગતિને સાથ રે રસીયા, જેહથી તન-મન વેધીઉં રે, કહે તે વિણ કેમ સુહાય રે ?–રસિયા, લાખાણા લખમ જે હવે રે, પણ તે કઈ ન આવે દાય રે–૨૦ (૨) કારજ સારે આપણું ૨, પ્રભુ મૂકીર્થે કિમ તસ કેડિ રે–૨૦ કરૂણા નયણ નિહાળતાં રે, તું તે નાંખે કુગતિ ઉખેડી ર–ર૦ (૩) મન મોટું કરી મેહના રે ! મુને કીજે સેવક પ્રમાણ રે-૨૦ Page #590 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં માહરે મન એક તું વસ્યું રે, વાલ્હા ! ભાવિ જાણુ માણુ રે—રસિયા૦ (૪) ચિત–ઠારણુ જગજીવને રે, રૂડા વિજયા રાણીના નંદ રૈ-૨૦ સફળ હાળ્યે અમ વિનતિ રે, સ્તવન ચાવિશી આછા જિતશત્રુન્રુપ-કુળચંદ રે—રસિયા॰ (૫) આશ ધરી મે* તા તાહરી રે, તું તે। મન એછું કશ ફ્——રસિય૦ ૫૭૭ સમળા તુજ સેાભાગથી ૩, વારી હુ તેા સહજે તરૈશ રૂ—રસિયા૦ (૬) સેવક કહીને ખેલાવતાં રૈ. વાલ્હા દીધી સંપદ કાડી રે-૨૦ પ્રેમ વિષ્ણુધ સુપસાયથી રૈ, ઇમ કાંતિ કહે કર જોડી રે-૨૦ (૧૦૭) (૨૨-૩) શ્રી સંભવનાથ-જિન સ્તવન (હાંરે કાંઈ ચાવનિયાના લટકા દહાડા ચાર જો—એ દેશી) હાંરે ! પ્રભુ ! સભવસ્વામી ત્રીજા શ્રી જગનાથ જો, લાગી રે તુજથી દૃઢ ધર્મની પ્રીતડી રે લે, હાંરે ! પ્રભુ ! સરસ સકેામળ સુરતરુ દીધી ખાથો, જાણ્યુ રે સે ભૂખે લીધી સુખડી રે લેા૦ (૧) હાંરે ! પ્રભુ ! સકળ ગુણે કરી ગિરૂઆ તુહી જ એકજો, દીઠે। ૐ મન-મીઠા ઈડા રાજીએ ૨ લેા, હાંરે ! પ્રભુ ! તુજબ્લ્યુ' મિલતાં સાચે મુજફ્યુ વિવેક, હું તેા રે ધણીઆત થઈ ને ગાજીએ ૨ àા૦ (૨) ૩૭ Page #591 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૭૮ શ્રી કાંતિવિજયજી કૃત ભક્તિ-રસ હાંરે ! પ્રભુ! નહિ છે માહરે હવે કેહની પરવાહેજે, જોતાં રે સાહી મુજ હેજે બાંહડી રે લો, હાંરે ! પ્રભુ તુજ પાસેથી અળગે ન રહું નાહ, દેડેરે કુણ તાવડ૩ છાંડી છાંહડીરે૪ લે. (૩) હારે ! પ્રભુ ! ભાગ્યે લહીયેં તુજ સરીખાને સંગ જે, આણે જમવારે ફિરી ફિરી દેહિ રે , હાંરે ! પ્રભુ! જેતિ મનોહર ચિંતામણીને નંગ, જતાં રે કિમે નહી જગમાં સેહિલારે લે. (૪) હાંરે! પ્રભુ! ઉતારે મત ચિતડાથી નિજ દાસજે, ચિંતા રે સૂરંત પ્રભુ! ન કરી ગઈ રે લે હાંરે ! પ્રભુ ! પ્રેમ વધારણ કાંતિ તણું અરદાસજે, ગણતાં રે પિતાને સવિ લેખે થઈ રે લે. (૫) (૫૦૮) (૨૨-૪) શ્રી અભિનંદન-જિન સ્તવન (મન મધુકર મોહી રહ્યો-એ દેશી) રાગ ઉદયગિરિ ઉગીઓ, શ્રી અભિનંદન સૂર રે, વિમળદિશા પૂરવ દિશે, અનુભવ-કિરણ પંડૂર રે–રાગ (૧) મહતિમિર દૂરે છીપે, કંપે ચાર વિભાવ રે; કુમતિ નિશા નાશે બુરી, વિકસે પદમ સુભાવ રે રાવ નિજ ગુણ પરિમલ મહમહે, બેધ-ભમર તિહાં રાચે રે પર પરિણતિબંધન મિટે, વિષમ વિષયરજ પાચે –રા રાહુ ગ્રહે નવિ રાગ તે, અશુચિ ઘટા નવિ કે રે વિમવિકલ્પ તારિકા, અતિશયરૂપથી શકે રેરા (૪) Page #592 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીશી સૂર્ય અપૂરવ આર્દિના, અનુપમ એ પ્રભુ આપ રે કાંતિ સકળ નિજ તેજથી, શેષે કાદિમ પાપ રે—રા૦(૫) ' (૫૯) (૨૨-૫) શ્રી સુમતિનાથ-જિન સ્તવન (પિઉડા જિનચરણાંરી સેવા, પ્યારિ મુને લાગે—એ દેશી) જીવડા ! [તુજ] તજ વિષયાંરી હેવા,૨ ૧ હિચે કર્યુ” ન [કરી] જાગે ? અકળ′ સરૂપ સુમતિ-જિન નિરખ્યા, અવર શ્યુ દિલ કિમ લાગે ?—જીવડા જનમ-મરણ દુખ કાંઈ વિસારી, પડિઆ દુરગતિ ઢાગેપ—જીવડા માહ મહામદ ધારી સૂતા, શિપરિ થાયે આગે—જીરુ સકળ પદારથ છેડી એકાકી જાઈશ તું તન નાગેજી પ્રભુ ગુણ મુગાળ મનમાદે, ગુ'થી ભગતિને ધાગે–જી પ્રેમ પ્રકાશન પંચમ જિનની, કાંતિ સેવા નિત માર્ગેજી૦ ૫૭૯ 卐 (૫૧૦) (૨૨-૬) શ્રી પદ્મપ્રભ–જિન સ્તવન (ઉંચે તે બે દેરડી રે—એ દેશી) શ્રી પદ્મપ્રભરાજીએ રે, અભિનવ શેાભાવ ત; મેાહન તાજા તેજથી, પ્યારા મુજ હિયડે ભાવ ત જગતગુરૂ ! લૂમાં ઝૂમ રાજ ! આઠે લાગે એ જિનરાજ દીપે ત્રિભુવનને શિરતાજ -જગત નિરખત મટકો મુખ તણા રે, અમર ધૂણાવે શીશ Page #593 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૮૦ શ્રી કાંતિવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ ચિરંજી ઈમ હેજફ્યુ, ઈંદ્રાણી છે આશીસ-જગત લળીલળી લખ કરિ લુંછણું રે, લગન લેભાણ લાખ રૂપતાણી મીઠાસમાં, હું તો વારૂ સાકર દ્રાબ-જગત બાહિર-અંતર ગુણ ભર રે, અવગુણને નહિ લવલેશ, મુંબકપ બની મહારાજની, એ આગે છે બીજી પેશ–જગતપ્રેમ પ્રસન્ન પ્રભુ દીઠડે રે, દાય ન આવે અન્ય, કાંતિ કહે મુજ આજથી, બહું નેણ હુઆ ધન્ય ધન્ય-૪૦ (૫૧૧) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (બખડાની દેશી) સકળ સમીહિત સુરતરૂરે, સાતમા સ્વામી સુપાસ-જિસર સાંભળે ભગત વચન નિહરડે રે, ઉભું કરૂં અરદાસ–જિણે રાત-દિવસ ભરી ઓળગું રે, એકતાળી લય લાય-જિણે નાયક નામ ધરાવીને રે, ખબર ન લેતું કાંય–જિણે પિતાવટ કિમ જાણિરેરે, જે ન જાણે કાંઈ વાત–જિશે. નિપટ નિરાગી થઈ રહ્યા છે, એ શી તાહરી ઘાત?—જિશે. (૩) જે પૂ8 જે સરજીઆરે, તેહને તેહની લાજ–જિણે છાંડતાં કિમ છૂટિયેં રે, જાણે છે મહારાજ–જિ. (૪) પ્રેમ પ્રકાશે આપણે રે, તો રાખે નિજ પાસ–જિણે કતિવિજય લહેશે ઘણું રે, લોકેામાં શ્યાબાશ–જિણે Page #594 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૮૧ ઝરણાં - સ્તવન ચોવીશી (૫૧૨) (૨૨-૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભ-જિન સ્તવન (નાને નાહ રે–એ દેશી) શ્રી ચંદ્રપ્રભ ચિત્તથીરે, ન રહે અળગે નાહ૧, –સ્વામી આઠમે રે તે પણ પ્રત્યક્ષર ભેટવા રે, ન મિટે ચિતની ચાહક –સ્વામી. (૧) રંગ-તરંગ ઉમંગના રે, લખ આવે લખ જાય–સ્વામી, મિલન મનોરથ પંથીઓ રે, મૂકી મૂકી ઝેલા ખાય–સ્વામી. (૨) લિખતાં ન ચડે લેખમાં રે, નાવે વચન વિચાર–સ્વામી, જેહ મા તે લહેરે, લગનતણે વિવહાર–સ્વામી. (૩) મિલયું મેટા લેકથી રે, તે આભભરવી બાથ–સ્વામી આલંબન દવે દુબલારે, નિપટ ભલા તે નાથ–સ્વામી(૪) ચંદ્ર-લંછન જિનની ચાકરી રે, હિતી પ્રેમ પ્રમાણુ–સ્વામી, કાંતિવિજય વાંદતાં રે, વાગ્યાં ગહિર_નિસાન–સ્વામી, (૫૧૩) (૨–૯) શ્રી સુવિધિનાથ-જિન સ્તવન (માલા કયાં છે રે–એ દેશી) તાહારી અજબ શી જોગની મુદ્રા રે, લાગે મુને મીઠી રે એ તો ટાળે મોહની નિદ્રા રે, પરતક્ષ દીઠી રે લેકેત્તર શી જોગની મુદ્રા વાલ્હા મારા-નિરૂપમ આસન સેહે સરસ રચિત શુકલધ્યાનની ધારે, સુર-નરનાં મન મોહે રે–લાગે. (૧) Page #595 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી કાંતિવિજયજી મ. કૃત ત્રિગડનાં રતન સિહાસન બેસી વાલ્હા ૧૮૨ ચિહું દિશે ચામર ઢા અરિહંતપદ પ્રભુતાનેા ભાગી, તા પણ જોગી કહાવે ફૈલાગે॰ (ર) અમૃત ઝરણી મીઠી તુજ વાણી વાલ્ડા જેમ આષાઢા ગાજે કાનમારગ થઈ હિયડે પેસી, સદેહે મનના ભાજે રે લાગે કોડિંગમે ઉભા દરબારે વાલ્હા૦ જયમંગળ સુર એલે ત્રણ ભુવનની રિદ્ધિ તુજ આગે, ભેદ લહું નહિ. જોગજુગતિના વાલ્હા ભક્તિ-રસ દીસે ઈમ તૃણ તાલે રે—લાગે પ્રેમ શુ કાંતિ કહે કરી કરૂણા, સુવિધિ જિષ્ણુ દ ! બતાવે મુજ મન–મદિર આવે રે લાગે૦ (૬) 5 (૫૧૪) (૨૨-૧૦) શ્રી શીતલનાથ-જિન સ્તવન ( બેડલે ભાર ઘણા છે રાજએ દેશી ) રામાનંદન પાપ-નિકદન, શીતલ શીતલ-વાણી અલિહારી લ્યે. મેાહન ! તાહરી, ભાવભગતિ ચિત આંણી મીઠડા મુજ લાગે છે રાજ ! તુમ સેવામાં રહેશુ', ખાંતે ખિજમતિ કરતાં. ખાસી, જે કહિશે તે સહેશું મી મહુમાસાગર દેવ દયાકર, રાજ ! રૂચા છે. અમને વિકટી દૂર કરો તાહિ, છેડીશુ' નહિ તુમને-મીડડા દિલર્જન ખિણુ દિલમાં આવી, દૂર રહેા છે. હટકી, Page #596 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૮૩ ઝરણું સ્તવન ગ્રેવીસી ૫૮૩ નાચત રસભરી લાજ વિરાજે, કહે કિણપરે ઘુંઘટકી?—મીઠડા (૪) આલિયમ રૂપથકી તું ત્યારે, માલ્યમમાં ભવસાગરને,. આલિમ રહિત મહીત નાયક, જાલિમ મુગતિ–નગરન—મીઠડા (૫) છેદે દુરિત ભવ-ભય ભેદે, તુજ કરૂણા અંશ પ્રેમ સરોવરમાં ઈમ ઝીલે, કાંતિ ધવલ ગુણ હંસ. મી. (૫૧૫) (૨૨-૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ-જિન સ્તવન (ગઢડામે ઝૂલે સહિયાં હાથણિ એ–દેશી) મનડું તે સહિયાં ! મેરૂ મહિયું, દેખીને જિનવર શ્રી શ્રેયાંસ, મહારે આંગણે ૧ ઈહિ સહિયાં! આ મારિઓ ભાવઠ ભાગી સહિયાં ! મેરડી, પ્રગટયાં છે પુણ્યના રૂડા અંશ—હારે. (૧) દૂધે તે વૃઠા સહિયાં ! મેહુલા, ફલી છે આંગણે મેહનવેલ–હારે અમિયફ્યુડ સેંચ્યા સહિયાં! નયણલાં, વધતી છે અમચેક ઘર રંગ રેલ–હારે. (૨) સાચે એ સાહિબ સહિયાં ! સેવતાં, મનડાના દેશચે રૂડા કેડ–મહારે. જેતાં ન દીસે સહિયાં! એહવે, બીજે નહી જગમાં ઈહિની જોડમ્હારે. (૩) Page #597 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૮૪ શ્રી કાંતિવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ રાણી શ્રીવિષ્ણુ સહિયાં! જનમિએ, રાજ શ્રીવિષ્ણુણે કુળ ભાણ—હારે લંછન તે ખડગી: સહિયાં! જેહને, વાહે તે જિનવર જગને ભાણુ–મ્હારે(૪) લાગી હે સહિયાં! પૂરણ પ્રીતડી, મુખડાથી તે તો ન કહેવાય—હારે રંગે હે સહિયાં ! જિનને વાંદતાં, પ્રેમે હે કાંતિવિયે સુખ થાય—હારે(૫) (૫૧૬)(૨૨–૧૨) શ્રી વાસુપૂજ્યસ્વામી–જિન સ્તવન (વિઝાસણ મારૂ–એ દેશી) મેહનજી હ ! ગુણ બહુલા બુધવ થડલી હો સાહિબા, કિમ કરી કરું રે પ્રકાશ— રાય નીકા સેંણહારા ભુજબળ તરવા સારૂ સાથે, માંડ મેં એહવે પ્રયાસ–રાય. (૧) ચંદ્રીકરણ કરફ્યુ ગ્રહી રે સા,ચાહું હું ચઢણ આકાશ-રાય૦ સુરગિરિ તેલણ ગાજૂ હો, સારા બાં એ બાળવિલાસ–રાય. (૨) થડાહિ તુજ ગુણ ભાખતાં હે સાથ, મુજ મનવછિત થાય–રાય ગજજનના અંશથી હો સા૦, કીડીના ઉદર ભરાય–રાય. (૩) ઓળગડી ગિરૂઆ તણી હો સાવ નિષ્ફળ કદી હી ન થાય-રાય. તૃણ વળગ્યા જે મેરૂને હો સા. તે પણ કનક કહાય–રાય૦ Page #598 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૮૫ ઝરણાં સ્તવન ચેવિશી પ્રેમમગન મન માહરૂં હ–સા., શ્રીવાસુપૂજ્ય સુત ધ્યાન –રાય. કાંતિ વદે કીધે ઘણે હે સા, ભગતિ સુધારસ પાન–રાય૦ (૫૧૭) (રર–૧૩) શ્રી વિમલનાથ-જિત સ્તવન (ઉધાજી કહીસે બહુરિ-એ દેશી) પ્રભુજી ! મુજ અવગુણ મત દેખે ! રાગ-દશાથી તું રહે ત્યારે, હું મન રાગે વાલું, દ્વેષરહિત તું સમતાભીને, દ્વેષમારગ હું ચાલું–પ્રભુજી મેહ લેશ ફરશે નહિ તુમહિ, મોહલગન મુજ પ્યારી તું અકલંકી કલંકિત હું તે, એ પણ રહિણી ન્યારી–પ્ર. તુંહિ નિરાશ-ભાવ પદ સાધે, હું આશા સંગ વિલુ, તું નિશ્ચલ હું ચલ તું સૂધ, હું આચરણે ઉંધ-પ્ર. તુજ સ્વભાવથી અવળા માહરા, ચરિત્ર સકળ જગે જાણ્યા ભારેખમાં પ્રભુને તે કહેતાં, ન ઘટે મુંહ આયા–પ્ર પ્રેમ નવલ જે હે સવાઈ વિમલનાથ મુખ આગે કાંતિ કહે ભવરાન ઉતરતાં, તે વેળા નવિ લાગે–પ્રય (૫૧૮) (૨૨–૧૪) શ્રી અનંતનાથ-જિન સ્તવન (ઉબરીઓને ગાજે હો ભટઆણી રાણી વડ ચૂએ-એ દેશી) એળગડી ચિત આંણે હ મત જાણે સેવક પારકા, ચાહે ન કાં ચિત ચાલ હવે વલી કાંઈ કિણે છે, મન ઝીણું પીણે જે માહ રે, તે જે નયણ નિહાળ-એકરિ તે શું એકતારી હે બલિહારી તુજ ધારિ રહું For P Page #599 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૮૬ "શ્રી કાંતિવિજ્યજી મ. કૃત ભક્તિરસ્ટ આશાર્વે અનુકૂળ, ઈમ કેતા દિન જાશે હો કિમ થાયે કામ ઉવેખતાં, કાંઈક કર શૂળ–એ. મનડાને સમજાવું ભરમાવું કિહાં લગે ભેળવી, ત્યાં તું થાયૅ અધીર આતુર તે અકુલાતે હે મુખવાતે કિમ કરી રિઝવિ, જિમ તરસ્ય વિગ નીર–એ. સેવામાં કાંઈ ખામી હે હે સ્વામી તે દેખાડતાં, લાજ ન કર કાંય વ્યવહારે જે વાચી હે કિમ કાચી વાત વેરર પડે, સાચીહી ઠહરાય—એ વિનતડી ચિત સાચી હે પ્રભુ! સાહી પ્રેમે છાંહડી, વિકસ્યા વંછિતકેડ ચઉદશમ જિન આગે હે અતિ રાગે કાંતિવિજય કહે, ભગતે બે કર જેડ–એ... (૫૧૯) (૨૨-૧૫) શ્રી ધર્મનાથ-જિન સ્તવન (દેશી–રશીયાની) ધર્મજનેસર મુજ મનડે વચ્ચે, રાગ ઉમંગેરે અંગ–સાહિબજી કાળે પલટે હો રંગ પતંગને ચળને ર ન લહેરે ભંગ–સાધરમ. (૧) લાખ ગમે દીઠા સુર અભિનવા, તેહથી ન રાચે રે ચિત્ત–સા. માઝીલ અંતરગતિનો તું મિ, મનમાનીતારે મિત્ત– સા ધરમ૦ (૨) Page #600 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીસી, સંભારે વાધે બહુ મેહની, વિસાર કિમી રાઈસ સંચરતાં ફિરતાં મુજ હિયલડે, 1 ખિણ-ખિણ બેસેરે આય-સા. ધરમ૦ (૩) જીવન તે વિણ જપ ન જીવને, આતમ તુજ ગુણ લીન સાવ તપી–તપી કલપે તલકે જીવડે, અ૫–ળે જિમ મીન–સા. ધરમ૦ (૪) પ્રેમ સંભાળી ટાળી આમળે, વાતલડી ધરી કાન–સા કાંતિ કહે કરૂણાનિધિ કરી કૃપા, સેવકને સનમાન સાથે ધરમ. (૫) (પર૦) (૨૨-૨૬) શ્રી શાંતિનાથ-જિન સ્તવન (માહારાજ અજિત થાંશુ રંગ છે જી રાજ એદેશી) મેરા શાંતિજિમુંદ! થાક્યું રંગ છે જી રાજ ! પ્રભુ ચરણકમલ સેવામાં રંગ છે જી રાજ ! થારી ખિજમતીમાંહી ઉમંગ છે જી રાજ–મેરા પ્રભુજી વિરાજે સહજ મહેલમેં, કરી દઢ જ્ઞાન દુરંગ છે જી રાજ–મેરા. (૧) અ૧–લેખ અર–વેધ્યને કીધે પ્રસંગી, તું પ્રભુ યદ્યપિ અનંગ છે જી રાજ–મેરા ધ્યાનધારા તુજ તિ દીપકની,. તિહાં પાતિક પંક્તિપતંગ છે જી રાજ–મેરા(૨) અમ મન લોભી ભંગ સમાને, પ્રભુ ગુણ ફૂલ કુણ છે જી રાજ, Page #601 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૮૮ શ્રી કાંતિવિજ્યજી મ. કૃત ભક્તિરસ ભગતવછલ તું કરૂણાસિંધુ, ભક્તોની ભક્તિ સુગંગ છે જી રાજ–મેરા. (૩) જગતજનેતા શરણે રાખે, જિમ રાખે ચરણે કુરંગ છે જી રાજ–મેરા પ્રેમ પ્રસન્ન પ્રભુ કાંતિ કહે મેં, શીશ ધર એ ઉછંગ છે જી રાજ–મેરા (૪) (પર૧) (રર–૧૭) શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન ( કઠિન વચનકી પ્રીત–એ દેશી) કઠિન ભગતકી પ્રીત, હરિ 1 કરિ સેઈ જાણે–કઠિન લાખ જંજાળ ભગતિ કરનમેં એાછી ન આવે ચિત્ત–હેરી છિન છિન ખબર પરે નહિ ઘટકી, તા રહે ચિત્ત ભીતા હે ભગતી લગન મેં મનમાં બેઠી, જયું રાઘવમન સીતા–હે. જૈસી તૈસી મેરી ભગતિ ઉગનકું, માનિ લે મોહન મિત્ત-હેબ પ્રેમશું કાંતિ કલાકું જગાવે, કુંથુભગતિ રસપ્રીત (પરર) રર-૧૮) શ્રી અરનાથ-જિન સ્તવન ( તટ જમુનાને રે અતિ રળીઆણે રે-એ દેશી) કાગળ તુનેરે કીમ કરી મોકલૂં રે, લીખતાં કિમહી ન આવે દાય અગન-સુભાવે રે વરતે જોગને રે, ત્રિણ ગુણ ગુહિર ન કળિયે જાય–કાગળ ત્રિભુવન માંહે નહી કે ઉપમા, જેહથી જોડું તુજ શોભાગ WWW.jainelibrary.org Page #602 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી ૫૮૯ તાગ ન દીસે જિહાં ખગમગર, આગળ તિહાં કિમ લાગે લાગ–કાગળ૦ અંજન નહીરે જેહના રૂપમાં રે. તે અંજમાં આવે કેમ વ્યંજન હીરે વ્યંજન વર્ણમાં રે, ન ચઢે નિયંજન થઈ તેમ–કાગળ ઉગતિ ઉપાઈ રે શુદ્ધ સુભાવની રે, રીઝવશ્ય રાંથી નાથ. જેહથી જમાવે છે તે હની સાધના રે, રૂડે તે વિધિ કરીયે હાથ–કાગળ અરજિન જાણો રે પ્રેમ જે સાચીલે રે, તે મુજને મૂકો ન વિસાર કાંતિ પોતેરે સેવક સ્વામીને વારૂ જગ સારો વ્યવહાર–કા (પર૩) (રર-૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ-જિન સ્તવન (કાન સિધા દ્રાવકે-એ દેશી) સંજમ લેવા મલ્લિ ઉમાહો, મિત્ર મિલ્યા ખટ આય પૂરવપ્રીતિ સંભાળજી તારે અમને સ્વામી; કરૂણાનયણ નિહાળજી—તા કુગતિ પડતાં પાળજી, તારો સેવાથી મત ટાળજી તારો આયુ સિધાવે પલ પલ પ્રભુજી, યૌવન દેડ જાય પૂરવ કુગતિસેવા(૧) અથિર કુટુંબ એ સુપન સરીખો, જાતાં નહીં કાંઈ વાર જનમ-મરણથી ઈસ સંસારે, નહિ કઈ રાખણહાર-પૂરવ૦ કગતિ સેવા (૨) Page #603 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી કાંતિવિજયજી મ. કૃત ચારિત્ર દેઈ અમ સેવકને, તારો જી જગનાથ, સ્વામી સલૂણૢા હિત શિક્ષા ફ્યું, ઘે દીક્ષા નિજ હાથ—પૂરવ. ફુગતિ સેવા૦ (૩) સુગતિવધૂના ભાગી કીધા, ભગતિવછલ તે તેહ આજ અમારે વારે કીડાંથી, આવી ગાઢિમ એહ—પૂરવ॰ કુગતિ॰ સેવા૦ (૪) સમદરશીને કરવી ન ઘટે, ભિન્નપણાનીર ઠંડ પ્રેમે* પ્રકાશી કાંતિના સ્વામી, તાશિ તુ་હિજ નેટ૪-પૂરવ॰ કુતિ સેવા૦ (૫) ૫૯૦ (પર૪) (રર–૨૦) શ્રી મુનિ સુવ્રતસ્વામી—જિન સ્તવન ( મનેશ્ર્વર મુખ ખેલ્યા ગુણુ ખેલતાં જો વિ ભીંજે, તે સુનિસુવ્રત મુજ રાખીલે, અક્ષ્ચા તે સંભાળી લીજે હૈ, સસનેહી રેજિનવર, પ્રભુતા ધારી પીડ ન જાણે, મુજ મહીનત મન નાણે દાનતણા અવસર પામીને, આરાધુ' અનિશ એક ધ્યાને, કી-એ દેશી) ઉલ’ભડે મત ખીજે હૈ, સસનેહી રે સુંદર. હાચે કાંઈ આજ લગેજી ગુણ કીધા તે ભાખીને—મુનિ॰ (૧) સ૦ મુનિવર હિનદિન આઘા તાણેહે—સસ મુનિ॰ (૨) ભક્તિ-રસ ત્યાં તું નયણ ન જોડે હે—સસ॰ મુનિ Page #604 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી ૫૯૧ જિમ અસવાર ન જાણે પથે, યદ્યપિ તુરંગમ દોરે છે–સસ. યુનિ. (૩) મોટા જનથી માંડી જેરો, કિમ લીજીએં તે તાણી હે–સસ, સુનિ. કુંજર કાન ગ્રહ કિમ આવે, રહિ ઈમ મન જાણી હે–સસ મુનિ(૪) પ્રેમપ્રતીત છે જે સાચી, તો બાજી નહિં કાચી હે–સસ મુનિ કાંતિચરિત મુજ જલધર સરીખા, કરત પલકમાં અજાચીર હે –સસ મુનિ. (૫) (પરપ) (રર-૨૧) શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન (દેશી–ઘડુલાની) વિષમ વિષયની વાસના હે! સ્વામી ! લાગે અમૃતસી મહી હે શિવગામી સ્વામી ! ભદધિહાં-સાહિબ ! ભવોદધિ કેમ તરણ્યાં-હો રાજ ! પરિણતિ વિરૂઈલ મોહની હે ! સ્વામી ! મને રુચે છે તોહી હે–શિવ ભ૦ (૧) ક્રોધ ઉપાધે હું રહું હે સ્વામી ! માન અનલણ્ય પ્રીતી હે–શિવ ભવો માયા દાસી વાલહી હે સ્વામી, લેભની લાગી રીતિ હે–શિવ- ભા. (૨) Page #605 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૯૨ શ્રી કાંતિવિજયજી મ. કૃત ભક્તિરસ જનમ-જરાની પીડનાકે હે ! સ્વામી ! તેહથી ન બહુ કાંઈ હે–શિવ ભવો સમક્તિ સરિખી સુખડી હે! સ્વામી ! તે પિણ નાવે દાયપ હે–શિવ ભવો. (૩) પરમ સુધાની નાળિકા હે ! સ્વામી! આગમ તે ન સુહાય હે–શિવ ભ૦ વિકલ્પ–ભાવની કલ્પના હે! સ્વામી ! તો પણ દરે ન જાય –શિવ ભવો. (૪) ઢંગ એંસા માહારા હે ! સ્વામી ! આવે કહેતાં લાજ હે–શિવ ભ૦ નામ ધરાવું તાહરૂ હે! સ્વામી ! આ એતલું તે મુજ સાજ હે–શિવ ભવો. (૫) સેવક જાણું આપણે હે ! સ્વામી ! તારીશ તું હિજ એક હે શિવ૦ ભ૦ અવગુણ ન જુએ આદિથી હે ! સ્વામી ! મોટાની મોટી ટેક હે – શિવ ભ૦ (૬) પ્રેમ પ્રમાણે પાળો હે ! સ્વામી ! જાણીને ખાસા દાસ હે–શિવ ભ૦ કતિ કહે નમિનાથજી હે! સ્વામી ! હો તુમ પદ વાસ હે–શિવ ભવો. (૭) Page #606 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી પલક (પર૬) (રર–૨૨) શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન (સાહિબા રે માહશે જિદ કબ ધરિ આવે રે-એ દેશી) કાળી ને પીળી વાદળી રાજિદ! વરશે મહેલા શર લાગ રાજુલ ભીંજે નેહલ રાજિદ! પિઉ ભીંજે વેરાગ–બા મારે પ્રીતમ ચિત્ત ચઢી આવે રે, મેડે શું બોલિ-બા. જલધર પીઉને સંગમે રાજિદ ! વીજ ઝકોલા ખાય ઈણ રીત મારે સાહિબે રાજિંદ! મુજને છેડી જાય–બા મેહલ ચુવે નદિયાં વહે, રા મોર કરે કલલાટ ભર પાઉસમાં પદમિની* રા. જેને જોવે પિઉની વાટ-બા અવગુણ વિણ નાહે કર્યો ર૦, અબળા માથે રસ તેરણથી પાછા વળ્યા રાપશુઆં ચઢાવી દોષ-બા મૂળ થકી જે જાણતી રા૦, પિલ લૂખે મન માંહિ લાજ તજીને રાખતી રા", પ્રીતમને કર સાહી–બ૦ નાહ સલૂણ ભેળ રા૦, મુગતિ ધૂતારી નાર ફરી પાછો જે નહિ રાવ, મૂકી મુજને વિસાર–બાપીડારે, રાજુલ રાતી પ્રેમશું રા૦, હિતી ગઢ ગિરનાર સંયમ લેઈ મુગતે ગઈ રાત્ર કાંતિ નમે વારંવાર–બા પીડારે(૭) Page #607 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૪ શ્રી કાંતિવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ (૫૭) (રર–૨૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (કાંઈ પા પા રે ગુસાઈ માને તુંબીને રામ રસ પાજ્યોએ દેશી) કાંઈ ! કાંઈ જોજે રે, સ્વામી મુને નેહભર જે ગુજરે કે પાસ-જિમુંદા, ટાળીજે ભવફેરે રે –સ્વામી(૧) મેહન મેહરસે લલચાણે, ર્યું મૃગ રાગથ્થુ ઘેર્યો રે–સ્વામી. (૨) સાચી સેવા રેવારંગી, આ ક્યું ગજ નેડે રે –સ્વામી(૩) મેં મન દીધે હાથ તિહાં રે, યે નહિ દિલ પ્રભુ કે રે–સ્વામી. (૪) જીવન સૂરતી દેખી રસીલી, મન હરષિત હોઈ મેરે રે –સ્વામી(૫) આઠે કરમકી ગાંઠ નિકમેં, ચુપચતુર ઉદવે રે –સ્વામી(૬) પ્રેમ વિબુધને કાંતિ કહે હું, ભવ ભવ સેવક તેરે રે –સ્વામી. (૭) (પર૮) (રર–૨૪) શ્રી મહાવીરસ્વામી–જિન સ્તવન ( હાલ સાલુકાની-એ દેશી) વીરજી! ઉભે મદ મોડી, બે કર જોડી અરજ કરે છે માહારા વીર પીઆરા રે લે Page #608 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી ૫૯૫ વીરજી! રાજેસર રાણા, માણા તાહરી શીર ધરૂ રે લા —માહરા૦ (૧) વીરજી ! મીઠલડે વયણે નયણે, ઈણ રાચી રહે. ૨ લા—માહરા૦ વીરજી! વાતે મનરૂષની સુખની, તુજ આગે કહું રે લા—માહરા૦ (૨) વીરજી ! પિતૃ પરલેાકે ગયા, તિણ થાકે દીહા ગમું રે લેા—માહરા૦ વીરજી ! ચિંતાતુર નિત મે ચિત્તમાં, જિમ સૂના ભમુ' રે લા—માહરા॰ (૩) વીરજી ! તુજ વિરહે મેાટિકાં, વળી છેહ દેઈ રે લેા-માહરા॰ વીરજી! સજમ જો લેશેા દે, ગુખડ ખાર તેઈરે લા—માહરા૦ (૪) વીરજી! ભજન વિ ભાવે થાવે, અતિ આસ ગળે રે લેા—માહુરા૦ વીરજી! નિંદરડી નાવે ધ્યાવે, મન ઉધાંધલેારે લેા—માહરા (૫) વીરજી ! છાતીમાં ઘાતીોકાતી,જેણે સારનીરે લા-માહરા વીરજી! પીડા વિણ વાગે લાગે, મેાટી મારનીરે લા—માહરા૦ (૬) વીરજી ! વેદન નિવ જાણે ટાણે, આણે કઠીન ડિયારે લા--માહરા વીરજી! થાયેા કરૂણાળા વાલ્હા, વ્રત ના મૂકી દ્વિચારે લા—માહરા॰ (૭) Page #609 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૯૬ શ્રી કાંતિવિજયજી મ. કૃત વીરજી ! વિનવ્યા ઈમ આઈ ભાઈ, ભાઈ ન’દીવરધનેરે લેા—માહરા વીરજી! ભીના નહું મનશુ. ધનથુ, વીરજી! ચારિત્ર લૈશ્યુ મે' પાંમી, પાખે જગતનેરે લા—માહરા॰ (૯) અવસર આપણેારે લા—માહરા વીરજી ! કેવળ લહી સીધે! લીધા, વીરજી ! પ્રેમે જે ધ્યાવે ગાવે, જિનગુણ આદરીરે માહરા વીરજી ! કાંતિવિજય જયખાળા, લે ભક્તિ-રસ સાશ્વત સુખ ઘણારે લા—માહરા (૯) માળાને વરી રે લેા-માહરા (૧૦) Page #610 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્તવન -૧ ૧. વ્હાલા ૨. ચહેરા ૩. સ્થાન ૪. ઉમંગવાળું સ્તવન ૨૧-ને શ્રી કાંતિવિજયજી મહારાજ કૃત સ્તવન—ચાવીશી કઠિન શબ્દોના અર્થા ૧. હષવાળાં નેત્રા ૨. મેળવી આપે ૩. એકાકાર થયું ૪. સારા ૫. ગમે તેટલા ૬. અનુરૂપ સ્તવન ૨૨-૩ ૧. વ્હાલા ૨. પકડા ૩. તડકે ૪. છાંયડા સ્તવન ૨૨-૪ ૧. સૂર્ય ૨. નિમલ ૩. કમલ ૪. સારા પરિણામ ૫. ખાય . જાત જાતના અશુભ સંક, રૂપ તારાઓ સ્તવન ૨૨-પ ૧. વિષયાની ૨. ટેવ ૩. ભક્ત કહે છે કે-આત્મન્ ! તું હૈયામાં કેમ જાણતા નથી! (પ્રથમ ગાથાની Page #611 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પહ૮ શ્રી કાંતિવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ બીજી લીટીને અર્થ) ૪. ન સમજાય તેવું ૫. રસ્તે દ. શી રીતે ૭. વસ્ત્ર રહિતપણે ૮. તાંતણે= દોરાથી સ્તવન ૨૨-૬ ૧. સારો લાગે ૨. દેશી શબ્દ છે ભાવાર્થ એમ લાગે છે કે- તમારા તરફ ખેંચાઈને ૩. દેવો ૪. વારંવાર મૂકી મૂકીને લાખ લૂંછણ કરૂં છું. વળી, લગનવૃત્તિથી લાખો લેભાયા છે. (ત્રીજી ગાથાના પૂર્વાર્ધને અથ) પ. અત્યંત પ્રેમી સ્તવન ૨૨- ૧. ઈષ્ટ ૨. કલ્પવૃક્ષ ૩. કાલાવાલાથી ૪. વિનતિ ૫. સેવા કરું ૬. આપણાપણું ૭. સાવ ૮. રીત સ્તવન ૨૨-૮ ૧. નાથ-સ્વામી ૨. રૂબરૂ ૩. મળવા ૪. ઈછા ૫. જાતજાતના વિકલ્પ ૬. હર્ષના ૭. આકાશ સાથે ૮. દુબલાને જે આલંબન દે-આપે, તે જ ખરેખર સાચા નાથ કહેવાય, (ચોથી ગાથાના ઉત્તરાર્ધ અર્થ) ૯. ગંભીર=જોરદાર સ્તવન રર-૯ ૧. અપૂર્વ ૨. મેગની રીતિનીતિનો સ્તવન ૨૨–૧૦ ૧. ખંતપૂર્વક ૨. આપત્તિ ૩. જગતના ૪. વહાણને કપ્તાન ૫. પાપ FOL Page #612 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન -11 ૧. અહી' ૨. અમૃતથી ૩. અમારા ૪. સ્તવન -૧૨ ૧. બુદ્ધિ ૨. સારા ૩. સજ્જન સ્તવન ૨૨-૧૪ સ્તવન ૨૨-૧૩ ૧. એવા અવગુણુ મુજ અતિભારી’” આવો પાઠ પણ મળે છે ૧. તૃષાતુર ૨. ઠેકાણે ૩. લીધી સ્તવન ૨૨-૧૫ ૧. હળદરના ૨. મજીઠ (વાટેલી)ના ૩. સાથી સ્તવન ચાવીશી સ્તવન ૨૧-૧૭ સ્તવન -૧૬ ૧. ન લખી શકાય ૨. ન વીંધી શકાય ૩. પતગિયાની જેવા ૧. ખરેખર સ્તવન ૨–૧૮ ૧. છેડા ર. આકાશમાના ૩, યુક્તિ સ્તન ૨૨-૧૯ ૧. કડકાઈ ર. જુદાપણાથી ૩. નજર ૪. છેવટે સ્તવન ૨૨–૨૦ ૧. મેાટાઈવાળા ૨. માંગવુ' ન પડે તેવા ૫૯૯ Page #613 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૦ સ્તવન ૨૨-૨૧ ૧. ખરાખ ર. અગ્નિથી ૩. પ્યારી ૪. પીડા પ. અનુરૂપ ૬. નાળ સ્તવન ૨-૩ શ્રી કાંતિવિજયજી મ. કૃત સ્તવન -૨૨ ૧. મેધ ૨. વીજળી ૩ વરસાદમાં ૪. ઉત્તમ સ્ત્રી પ. દોષ-વાંક ૬. પહેલેથી સ્તવન ૨૨-૨૪ ૧. કસ્તુરીના રાગથી ૨. રેવા નદીના ઉત્કટ પ્રેમ ૩. પાસે ૪. કાપે ભક્તિ રસ ૧. દિવસ ૨. નાંખી ૩. કટાર Page #614 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી ન્યાયસાગરજી સ્તવન–વીશી I 11 ! : (પર૯) (૨૩–૧) શ્રી ઋષભદેવ–જિન સ્તવન પ્રભુ! તાહરી સૂરતિ મેં ધરી ધ્યાનમાં! ધ્યાનમાં ધ્યાનમાં ધ્યાનમાં રે–પ્રભુ વૃષભ-લંછન જિન વિનીતા વાસી, પણશત ધનુ તનુ–માનમાં–પ્રભુત્વ જગ ઉરણ સવિ કીધે તે તે, ધન વરસી વરસીદાનમાં–પ્રભુ (૨) નાભિરાયા કુળ મંડન ગાઉં, મરૂદેવીસુત ગાનમાં–પ્રભુ ચરણેત્સવ’ ઇંદ્રાદિક સારે, શ્રીજિન બેસે જાનમાં-પ્ર. ગીત–ગાન પ્રભુ આગે નાચે, સાચે રાચે તાનમાં–પ્રભુ, પંચ મહાવ્રત લેવા અવસર, સમજાવે સુર સાનમાં-પ્રભુ ન્યાયસાગર પ્રભુ સેવક માચે, વાણી અમૃત–પાનમાં Page #615 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભક્તિ-રસ શ્રી ન્યાયસાગરજી મ. કૃત (૫૩૦) (૨૩–૨) શ્રી અજિતનાથ-જિન સ્તવન (નીલીપીલી પામરી તે’–એ દેશી) ૬૦૨ વિજયાનંદન સાહિમ વંદે, ભાવ ભવિયા આણી ગજલઇને કંચનવાન કાયા, ચિત્ત ધારુ આણી અખક જોરર બની છે રે, સાંઈજો૨૪ ગુણી છે —(૧) કેશર ઘેરપ ઘસી શુચિ ચંદન, લેઈ વસ્તુ ઉદાર અ'ગી ચગી અવલ બનાઇ, મેલવી ઘનસાર૮—૩૦ (૨) જાઈ જુઈ ચંપક મરૂએ, કેતકી મચકુંદ એલિસરી વર દમણેા આણી, પૂજીચે' જિષ્ણુ દ—ઝ॰ (૩) મસ્તક મુગટ પ્રગટ વિરાજે, હાર હિયે સાર કાને કુડલ સૂરજમ`ડલ, જાણીયે મનુહાર —૩૦ (૪) દ્રવ્યસ્તવ ઈમ પૂરણ વિરચી, ભાવેા ભાવ ઉદાર અલખ નિરજન જન-મનરંજન, પૂજતાં ભવપાર —ઝ ચિદાનંદ પૂરણ ગુણ-પાવન, ન્યાયસાગર ઈશ પરમ પુરૂષ પરમાતમ નિરમલ-યાઇચે' જગદીશ—ઝ॰(૬) 卐 (૧૩૧) (૨૩–૩) શ્રી સ ંભવનાથ—જિન સ્તવન (દ્વારિકામાં રાજ કરે રણછેડ-એ દેશી) ૧ સભજિન મનમંદિર તેડી, સકળ દેવ શિર મેાડી ભાવ પૂજા નિત કરે શમરસ ગંગા-જળ નવરાવેા, ભાવ ણિ નહિ ભક્તિરાગ કેશર થઈ સુખડ, આરસીએ મન કર જોડી (૧) ખાડિ-ભા મેાડિ–ભા Page #616 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી ધ્યાન સુગંધ-કુસુમે પૂજો, ટાળી નિજ મન ઢોડિ-ભાવ૦ ધૂપ રૂપ જિનકે ઘટ વાસા, દૂર ટળે દુઃખ જોડિ-ભાવ મહાનંદ દ્યૂત મન વૃતિ, ભક્તિ થાળમાં છોડિ—ભાવ જ્ઞાનપ્રદીપ જગાવી જે તે, આરાત્રિક કર જોડિ—ભાવ॰ ઇણિપરે પૂજા કરી જિનજીકી, કાઢે મિથ્યા એડી—ભાવ॰ ન્યાયસાગર પ્રભુ સુયરા મહેાય, વાધે હાડાહાડી-ભા ' (૫૩૨) (૨૩–૪) શ્રી અભિનંદન—જિન સ્તવન જૈનકા મારગ મસ્ત હૈ, સુણા અરથી લેાકેા ', અડદશ દૂષણ વિજેત દેવા, ર -૬૦૩ અભિનંદન વર ધન હૈ—સુણા (૧) દુવિધ પરિગ્રહ ન ધરે કબહું, ગુરૂ ૩ કાંતિ શા ભત તન્ન હૈ—સુણા॰ (૨) ખત્યાદિક દશ ગુણ શુચિ દેહા, ધર્મ ભુવનમેં મન હૈ—સુણે।૦ (૩) મિથ્યામતિ નિત હિંસામયલા, દૂર તજ્ગ્યા જ્યુ. સન્નપ હૈ—સુણા૦ (૪) શુદ્ધધરમ તેરાહી જ સાચા, જગ ઉપમ નહિ. અન્ન હૈ સુણા॰ (૫) ન્યાયસાગર પ્રભુ ભગતે શકતિ, દિન દિન વધતે વન્ન હૈ—સુણા૦ (૬) Page #617 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી ન્યાયસાગરજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ (૫૩૩) (૨૩–૫) શ્રી સુમતિનાથ-જિન સ્તવન (કેઈ મોરલીવાળા બતાવે રે નાગર નંદના રે—એ દેશી) કેઈ સુમતિ સુધારસ પાવે રે, આતમ-સેહિનાં રે ભવિ પડિબેહનાં રે, ભવિઆનંદનાં રે; શીતલચંદના રેન્કે પરમ-નિરંજન દરશન પાવે. મુગતિ–વધૂ વર થાવે રે–આ. મેઘ-નૃપતિ-સુત અસર ગાવે, સુરપતિ મળિય વધાવે રે–આતમ. (૨) વિષય-કષાયે કલુષિત પર સુર, તેહર્યું કિમ દિલ ભાવે રે?—આતમ. (૩) અખય ખજાને તારો જગમાં, તું દીપે વડ દાવે રે–આતમ. (૪) ન્યાયસાગર પ્રભુ પદ –કજ-સેવા, જતિશું જ્યોતિ મિલાવે રે–આતમ. (૫) (૫૩૪) (૨૩-૬) શ્રી પદ્મપ્રભ-જિન સ્તવન (છો રાગ કાફી–રાગિણી પંજાબી) અરે બેલ! તું નિમાણાં, અપણા પ્યારે માલ ખોલ–(૩) દંસણ નાણુ ચરણ બહુ મૂલે, યણ હુયેં સો બેલ–(૩)–નિ. (૧) ખરિદાર ખાસી હૈ દુનિયાં,મુત્તિ લહેરા એલ–(૩)–નિ. બીચ દલાલ સાંઈ હે વેગે પવપ્રભ નહિ તોલ-(૩)–નિ. નરભવ નિરૂપમ શહેર વડા હૈ, યાહિં મુગતિકી મેલ—(૩)–નિ (૪) Page #618 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન વીશી ન્યાયસાગર પ્રભુ પદકુંજ સેવા, રંગે રાતે ચલ–(૩)–નિ. (૫) (૫૩૫) (૨૩-૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (ચાજા પાધરી વાટે રેકે છે શ્યાને માટે—એ દેશી) સાંભળે સ્વામી રે ! મીઠડા મોહન ! દાસ સાથે ચે ભેદ ? એકને આપો સિદ્ધને સિદ્ધિ, એકને કાઢો ખેદ (૧) આપોને પાધરી વાતે, સવામીને આવશે ધાતે રે આખર તો આપો રે, આવે છે ચિતડે મેરેરે–આ(૨) સરવને સરિખા પરખી: ભાળે, આકરી ચાકરી સ્વામી ચાકરી વાળે ચિત્તડે ઘાલે, રાખવું તેનું નામ–આપ૦ (૩) એક તો આકરી ચાકરી વાળ, દ્રવ્યથી ભાવથી ગૌણ એક તો સાવથી ભાવથી ઉંચે, મૂક રાખ કણ–આપે એકલી દ્રવ્યની ચાકરી સારૂ, ભાખરી પાવો મોલે દ્રવ્યના ભાવથી ચાકરીવાળો, આવશ્વે આપ શે તોલે?—આપો. (૫) સાથ લે સાથીઓ હાથીઓ ચાલેં, હેમને રૂડે વાન ન્યાયસાગર પ્રભુ દાસને વહિલું, દીજી મુક્તિ દાન–આપો. (૬) Page #619 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી ન્યાયસાગરજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ (૫૩૬) (૨૭–૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભ–જિન સ્તવન (નયણુ મટકડે ખાઉલા યાગી દારૂડા પિલાવે-એ દેશી) નયણ-મટકડે મીઠડા વાહલા દીલેા સુહાવે મેરે। સ્વામી સાધુ નામ વિશ્વમે' ધરાવે, તીન લેક લચ્છીએ ત્રિગડે દિખાવે—નયણ૦ (૧) વીતરાગ રાગ બિરૂદસે' મિલાવે; સેવે તાસ મેાક્ષવાસ એરકુ’ ઝૂલાવે—નયણ૦ (૨) લાખ લાખ ખેલે ભાખ એકલા કહાવે; અણુહુ તે એક કેડિ દેવ દોડી આવે—નવણુ૦ (૩) તું અ—નાથ વિશ્વનાથ સંપદા ચલાવે; તું અનેક રૂપ એક જોગસે જગાવે—નયણ૦ (૪) તું અલીહુ' તુ અબીહુપ કૌન ભેદ પાવે, ન્યાય પોન 'દ્ર જ્યૌતિ જ્યોતિસેાં મિલાવે—નયણુ૦ (૫) }} சு ૧ (૫૩૭) (૨૩–૯) શ્રી સુવિધિનાથ-જિન સ્તવન (શેત્રુંજાના વાસી પ્યારો લાગે માહરા રાજિંદા-એ દેશી) દરશનીયાના સ્વામી પ્યારા લાગે મ્હારા રાજિંદા તુહી જ બ્રહ્મા બ્રાહ્મણુ જાણે, ટૌષ્ણવ વિષ્ણુ વખાણે —મ્હારા॰ દર૦ (૨) રૂદ્ર તપસ્વી તુજને ભાખે, સઘળા તુજ દિલ રાખે ~મ્હારા॰ દરિ॰ (૩) જૈન જિનેન્દ્ર કહે શિવદાતા, યુદ્ધ ઔધમત રાતા —મ્હારા રિ૦ (૪) Page #620 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન વીશી કૌલિક કૌલ કહી ગુણ ગાતા, ખટ દરશણને તાતા -મહારા. દરિ૦ (૫) રૂપ અનેક સ્ફટિકમાં ભાસે, વણ ઉપાધિને પાસે મ્હારા દરિ૦ (૬) ખટ દરશન સવિ તુજને ધ્યાવે, એક અનેક કહાવે –હારા દરિ. (૭) વિવિધ-રૂપ જળ ભૂમિ-વિભાગે, તિમ તું દરશન લાગે—હારાવ દરિ. (૮) કેવળ ધ્યાન–ગમ્ય દિલ રાજે, કેવળજ્ઞાન વિરાજે -મહારાવ દરિ૦ (૯) ન્યાયસાગર પ્રભુ સુવિધિ મલ્હાવે, મહાનંદ પદ પાવે – મ્હારા દરિ. (૧૦) (૫૩૮) (૨૩-૧૦) શ્રી શીતલનાથ-જિન સ્તવન નિજભર જે કયું નહિ-એ દેશી) નિજરી ભરી જે કયું નહિ રાજ હો, મારા રાજ ! થે માંને પ્યારા લાગે વાહા લાગે, આછા લાગે; નીકા લાગે–ચેં મારા શ્રી શીતલજિન સાહિબા રે, કાંઈ! અરજ કરૂં મહારાજ–થે. (૧) હું સેવક છું તાહરે રે, કાંઈ! સુણિયે ગરીબ-નિવાજ–થે અંતરયામી એલનું રે, કાંઈ રાતદિવસ દિલ માંહી–થે Page #621 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૦૮ શ્રી ન્યાયસાગરજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ તુમ્હ દરશન બિન કયું સરે રે ? કાંઈ! શિવરમણ કર સાહી–થે. (૪). એક ઘડી પણ વિરહની રે, કાંઈ! વેદન મેં ન ખમાયથે. સઘળી મનની વાતડી રે, કાંઈ! કહિએ જિમ સુખ થાય–શે. જે તુમ છોડે સાહિબરે, કાંઈ ! મેં છેડાં નહિ રાજ–થે ચરણ શરણ થાહરે કિયે રે, કાંઈ ! નિજ સેવક તુમ લાજ –થે. (૮) થે છે. માહુરા સાહિબ રે, કાંઈ ! મેં છા થાહરા દાસ––થે ન્યાયસાગર પ્રભુ વિનવે રે, કાંઈ! આ પિ શિવપુર–વાસ–શે ૫૩૯) (૨૩–૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ-જિન સ્તવન (હરે હરીતવરણ સૂડા શેત્રુ જો ગિરવરિય કેતિક દૂર-એ દેશી) હારે સાહિબ શ્રેયાંસા ! આપને જિનવરીયા સુખ ભરપુર હાંરે મુજ માનસહંસા, હાંરે મુનિ કુળ અવતંસા, હાંરે ટાળે ભાવિ સંસાર હાંરે–સાહિબ૦ (૧) તુંહી સકળ અકળ પણ તુંહી, તુજ કર્મ કળા નવિ લાગી રે–સાહિબ૦ (૨) તુંહી સગુણ–નિર્ગુણ વર તુહીં', તું અનંત કેવળનો ભાગી રે–સાહિબ (૩) તું હીં સ્થૂલ સૂક્ષ્મ પણ તું હીં, તુજ ચિદાનંદ મતિ જાગીરે—સાહિબ૦ (૪) વ્યક્ત રૂપે અ–વ્યક્ત નગીનો, તું સદાનંદ વૈરાગી રે–સાહિબ૦ (૫) Page #622 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી તુ સુવણર્ક પણ વર્ણક-વિવર્જિત, ' લઘુ-ગુરૂતાને ત્યાગીર–સાહિબ૦ (૬) નિત્ય સનાતન બ્રહ્મ-સરૂપી, પ્રભુ ન્યાય નિપુણ ભાગી રે–સાહિબ (૭) (૫૪૦) (૨૩-૧૨) શ્રી વાસુપૂજ્ય-જિન સ્તવન | (વ્રજમંડલ દેશ દેખાડે રસીયાએ દેશી) મનમંદિર નાથ વસાઓ ! રસિયા,–મન તું હીજ હજાણે લિખ કરિ ચોખું, દુરિત દેહગ રજ જાયેં ઘસિયા–મન. (૧) મનમંદિર સાહિબ જબ વસિયા, ગુણ આવે સવિ ઘસમસિયા—મન (૨) દશન ફરશન દુર્લભ પામી, હૃદયકમળ મુજ ઉલ્લસિયા –મન. (૩) મનમોહન મનમંદિર બેસી, કર્મ અહિતકે હચે તસીયા – મન. (૪) વાસુપૂજ્ય જન મનમથારિક જાણું, વિષય-વિકાર અલગ ખસીયા–મન. (૫) ન્યાયસાગર પ્રભુ સેવા કરતાં, અંતરંગ ગુણ સવિ હસિયા –મન. (૬) WWW.jainelibrary.org Page #623 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી ન્યાયસાગરજી કૃત ભક્તિરસ (૫૪૧) (૨૩–૧૩) શ્રી વિમલનાથ-જિન સ્તવન (જ્યારે ! સાજન ! સાંઈ ! તું આવ રે, આવ રે સાજન ! સાંઇ! તું આવ રે; એ દેશી) જ્યારે વિમલ ! ગેાસાંઈ ! તુમ નામને રે— અનિશ ધ્યા નવિધિ પાઉ, ૧૦ હાંરે ! સાંઇ ! પતિત-પાવન ગુણધામ રૅ—પ્યારે૦ (૧) વિમલ ગુસાંઇ સેવા પાઈ, હાંરે ! સાંઈ! વિમલ-મહાય ડામ રે—પ્યારે. (૨) અવલંબના અગિયાં ત્યાં, २ હાંરે ! જ્યારે ! ધ્યાન ઘણુ યશ દામ રેમ્યા૰ (૩) નિલ મનકી ધાતિ પહિતું, હાંરે ! ખાવા ! ભાવ ઉદક અભિરામ રે.—પ્યારે૦ (૪) ધૂપઘટા તનુ ચૈાતિ મહાતપ, હાંરે ! સાંઈ! કીત્તિ સુવાસ ઉદામ રે—ચારે૦ (૫) ન્યાયસાગર પ્રભુ ચિત્ત-પ્રસત્તિ, હાંરે ! સાંઈ! થય–શુઈ કામિત પામરે—પારે૦ (૬) 5 (૫૪) (૨૩–૧૪) શ્રી અનંતનાથ-જિન સ્તવન ( મુજરો તે માને, મનેહા બધુજીએ દેશી ) જિનજી ! પ્યારા (૩) હો સિંધુ, ગુણના વાલ્હા માહરા—જિન॰ સુયશાન...દન પાપનિકંદન, જગદાન...દન દેવ હા—જિન સુરતરૂર સુરમણિ સુરગવી તુહિજ, Page #624 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીસી કુણ કરે અવરની સેવ હા—જિન૦ રાત-દિવસ ખિણુ ખિણુ સભારૂ, વિસારૂ' પલક ન એક હા—જિન માહરે દિલ તે। તુ હિજ વસિયેા, જગજીવન જગપ છેક હા—જિન પ્રીત પુરાણી કહિયે... ન હેાવે, દેહુડી જીરણ થાય હા–જિન૦ જરકસી જુની કહિ હેાવે, પિણુ સેાના રંગ ન જાય હા જિ૰ શ્રીઅનતર્જિન સાહિબ માહુરે, થાંશું અવિહડ નેહ હેા—જિન૦ ફેડચા તા કિમ ફીટેલાગે,જિમ પથર-શિર રેહ હૈ-જિન૦ ગુણ અનંત પ્રભુ તાહરા ઘટમે, કહેતાં ન આવે પાર હો—જિ૰ (૯) ન્યાયસાગર પ્રભુ સેવક ખાસા, ૬૧૧ આંહિ ગ્રહીને તાર હો—જિ૰ (૧૦) મ (૫૪૩) (૨૩–૧૫) શ્રી ધર્મનાથ જિન સ્તવન ધજિનગ્ન ! તેરે ધમકી મેરા,૧ મેટત હે ભવભવકા ફેરા; પરમ ધરમ હૈ સાહિબ તેરા—પરમ૰ (૧) ઘર ઘર હુંઢત સમહી મેં હેરયા,૨ અસા ન ધરમ–મરમકા એરા?—પરમ૦ (૨) નામધરમ કછુ કામ ન આવે, વણુધરસ તિમ સિદ્ધિ ન પાવે—પરમ॰ (૩) Page #625 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૧૨ શ્રી ન્યાયસાગરજી મ. કૃત ભક્તિરસ દ્રવ્યધરમ પણ મુક્તિ ન દેવે, ભાવધરમ પિણ કેઈક સેવે–પરમ૦ () શબ્દધરમ જિઉ કામ સુધારે, દુરગતિ પડતાં નિજ કરી ધા–પરમ (૫) ઉત્તમ સ્થાનિક ઉનહિકું જેડે, પાપ કરમ સાવિ ઉનકે તોડે–પરમ. (૬) ભાવધરમ તે સહી જે સાચે, મેરા મન ઉનહિમેં રાચે–પરમ. (૭) મિથ્યામતિ મેહે જૂઠઈ માચે, પણ ઉન ધર્મનું કર્મ નિકા–પરમ, (૮) ભાવધરમ નિજ આતમ દેખે, કષ્ટક્રિયા સબહી તબ લેખે–પરમ. (૯) ઉત્તમસાગર સાહિબ આગે, ન્યાયસાગર શિવ પદવી માગે–પરમ૦ (૧૦) (૫૪૪) (૨૩–૧૬) શ્રી શાંતિનાથ-જિન સ્તવન (આજિમ ! કબ મિલે પરદેશી માતા હે–એ દેશી) સાહિબ! કબ મિલે સસનેહી પ્યાર હો–સા. કાયા કામિની ઉર્સે ન્યારા, ઐસા કરત વિચારા હે-સાળ સુન સાંઈ! જબ આન મિલાવું, • તવ હમ મેહનગારા હો – સા(૨) મેં તે તમારી ખિજમતગારી, ' જૂઠ નહિ જે લારા હો–સા. (૩) Page #626 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૧૩ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી શ્રમણ કહે સુત ગેનર હમારા, ટારે વિષય-વિકારા હેસાઇ (૪) સંયમ પાળે નિજ તન ગાળે, લેઈ અનુભવ લારા હ–સા(૫) થિઉકે સાચે હમ મન નાચે, ઘટમેં હોત ઉજારા હો–સા. કહી નાકીના સંયમ લીના, ન રહ્યા કરન ઉધાર હો–સા. વેદ ઉછેદી જાતી અભેદી, મેલે શાંતિ સુધારા હે–સા. (૮) અચિરાનંદન શીતલ ચંદન, ન્યાયસાગર સુખકારા હે–સા. (૯) (૫૪૫) (૨૩–૧૭) શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન (તુમ રહારે આજિમ! દો ઘરિયાં-એ દેશી) તુહે રહેરે પ્રીતમ! પાય પરિયાં રૂપે રતિ શ્રીરાની–જાય, અરજ કરે અંતેઊરયાં-તુમે. (૧) સુર નૃપતિ કે ઘોટે મોટે, કયું ન કરે હમ દિલર વરીયાં–તુમે(૨) નાહ વિવાહ ઉછાહ કરીએ, અવગુન બિન કર્યું પરિહરિયા–તમે (૩) ખટ ખંડ જીતી અરિ વશ કીને, ભુંજે બિન કયું ફલ હરિયાંક તુમે. (૪) વિપતી નેહ–દીવાથી લલના, ત્યજી જિન સંયમ–સ્ત્રી વરીયાં–તુમે. (૫) કેવલ પામી ત્રિગડે બેઠે, બાની સુનિ ભવિ દિલ ઠરીયા-તુમેરુ (૬) Page #627 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૧૪ શ્રી ન્યાયસાગરજી મ. કૃત ન્યાયસાગર પ્રભુ લીલા બહુલી, મહાન પદ અનુસરિયાં-તુમે॰ (૭) 卐 (૫૪૬) (૨૩–૧૮) શ્રી અરનાથ-જિન સ્તવન (ગિરિરાજકુ સદા મેરી વંદના એ-દેશી) અરનાથકું સદા મેરી વંદના,જગ નાથકુ સદા॰ જિનરાયકુ જગ ઉપગારી ઘન જ્યો. વરસે, ૧ વાણી શીતલ-ચંદના રે—જિન૦ (૧) રૂપે રંભા રાણી શ્રીદેવી. ભક્તિ રસ ભૂપ સુદર્શનનંદનારે—જિન॰ (૨) ભાવ ભગતિશું અહિનિશ સેવે, દુરિત હર ભવ કુંઢના રે—જિન૦ (૩) છ ખંડ સાધી દ્વેષા કીધી, ન્યાયસાગર પ્રભુ સેવા વા, દુય શત્રુ નિકંદનારે—જિન૦ (૪) માંગે પરમાનંદના રે—જિન૦ (૫) (૫૪૭) (૨૩–૧૯) શ્રીમલ્લિનાથ-જિન સ્તવન (કૌણ ભરે રી જલ કૌણ ભરે દલ વાદલીરા પાણી કૌણ ભરે એદેશી) કૌન રમે ચિત્ત કૌન રમે. માતા પ્રભાવતી રાણી જાયે, મલ્લિનાથજી વિના ચિત્ત કૌન રમે, કુંભનૃપતિસુત કામ ક્રમે—મલ્લિ૦ (૧) Page #628 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં કામ કુંભ જિમ કામિત પૂર, સ્તવન ચાવીશી કુંભ લઈન જિન મુખ ગમે—મલ્લિ॰ (૨) મિથિલાનયરી જનમ પ્રભુકા, ઘેખર ભાજન સરસાં પીરસ્યાં, દર્શીન દેખત દુ:ખ શમે—મલ્લિ॰ (૩) કુકસ બાકસ' કૌણુ જિગ્મે ?-મલ્લિ૦ (૪) નીલ વરણ પ્રભુ ાંતિ કે આગે, મરકત મણિ ષિ દૂર ભમેં—મલ્લિ૦ (૫) ન્યાયસાગર પ્રભુ જગના પામી, હરિ હર બ્રહ્મા કૌણ તમે ?—મહિલ૦ (૬) (૫૪૮) (૨૩–૨૦) શ્રી મુનિસુવ્રત–જિન સ્તવન (જિનમુખ દેખન જાઉં રે પ્રભુકા જનમ ભાહે-એ દેશી ) દિલ ભરી દરિશન પાઉ' રે, પ્રભુકી બન્યા હૈ પદ્મમાનદન હિરકૃતવ દન ૧, ચરનકમલ લિર જાઉ રે—પ્રભુ૦ (૧) નીલકમલદલ કામલ વાને,સેવનમે ચિત લાઉ ́ રે -પ્રભુ॰ (૨) ચુની ચુની કલીયાં ચ'પકકી, હાથસે. માલ અનાઉં રે—પ્રભુ૦ (૩) શ્રી મુનિસુવ્રત સુન્નત સેવી, નાથ સમાન કહાઉ” રે પ્રભુ૦ (૪) ન્યાયસાગર પ્રભુ સુત્રત સેવા, ૬૧૫ નિયત ફળે દિલ ભાઉં' રે—પ્રભુ (પ) ' Page #629 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૬ શ્રી ન્યાયસાગરજી મ, કૃત ભક્તિરસ (૫૪૯) (૨૩–૨૧) શ્રી નમિનાથજિન સ્તવન (મોતીડે બિરાજે ગોરી થાર નથમાં—એ દેશી) પુરૂતમ સત્તા છે થારા ઘટમાં વપ્રાનંદનવંદન કીજે તુજ સમ અવર ન યાતિવટમાંર–પુરૂ૦ હરિ હર બ્રહ્મ પુરંદર પમૂહા, મગન હુઆ સવી ભવનટમાં–પુરૂ૦ (૨) ઉપશમ રતિ પ્રભુ તાહરી જગને, જિતી કરવી અરિથટમાં-પુરૂ૦ (૩) વીતરાગતા તુજ તનુ આખેક, સમરસ વરશે ભવિવટમાં–પુરૂ૦ (૪) વિજયનુપતિસુત સેવા ખિણમાં, આણે સેવક ભવતટમાં–પુરૂ૦ (૫) ન્યાય સાગર પ્રભુ સહજ-વિલાસી, અજર અમર લહી લટપટમાં–પુરૂ૦ (૬) (૫૫૦) (૨૩–૨૨) શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન (શેણી સહસા ગોપીમાં પટરાણી કાગળ લખે કેઈને રે! સીદ જાઓ છે દિલાસા દઈને-એ દેશી) આઠ ભવની તમે પ્રીતજ પાળીજી,નવમું ભવ સાથે લઈને રે કાં જાઓ છે દિલાસા દેઈ ને રે–કાં(૧) અમને મૂકીને તમે રૈવત પધારીયાજી, સંયમ સુંદરી લઈને ર–કાં(૨) પરણ્યા વિણ અહે પ્રીતિ જ પાછું જી, એ તે વરે છે કેઈને રે–કાં. (૩) Page #630 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં, સ્તવન એવીશી ૬૧૭ એ તો દૂતિકા સિદ્ધિ વધૂનીજી, તમે આદર ઘો છે બેઈ –કાં. (૪) શિકલડી મુને દીઠી ન સુહાવેજી, તમે આદર કર કેઈને રે–કાં(૫) અનુભવ-મિત્રે મન મેળ કરાવ્યું, અનુભવ ઘરમાં લઈને રે–કાં. (૬) નેમ-રાજુલ શિવમંદિર પધાર્યા, ન્યાયસાગર સુખ દેને રેકો. (૭) (૫૫૧) (૨૩–૨૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન ( કાનુડા માર માં કાંકરડી, મીઠડા કુટયે ગાગરડી-એ દેશી) ચિંતામણુ પાસજી ગમે રે, પાસજી ગમે રે–(૩) વાહલો ધ્યાનમાં રમે રે; પ્રહ ઉઠી પ્રભુ મુખડું દીઠે, દુખડું શમે રે ચિંતા. (૧) ચિંતામણી પરે કામિત પૂરે, દુખ ઝમેરે–ચિંતા (૨) ત્રિભુવન-નાયક સુરપતિ પાયક, કામ દમે રે–ચિંતા. (૩) પામી અમૃત–ભજન કુકસ, કેણ જમેરે ?–ચિંતા(૪) સાહિબ સમરથ સમક્તિ પામી, કેણ રમે રે–ચિંતા(૫) મિથ્યા મૂકી મુજ મન રાચે, શુદ્ધ ઘરમેં રે–ચિંતા (૬) અધિકું ઓછું સેવક ભાખે, સ્વામી ખમે રે–ચિ. (૭) ન્યાયસાગર પ્રભુ અહનિશ ચરણે-શીશ નમેરે–ચિં૦ (૮) Page #631 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી ન્યાયસાગરજી મ. કૃત ભક્તિ રસ (૫૫૨) (૨૩–૨૪) શ્રી મહાવીરસ્વામી જિન સ્તવન ( જરી જરકસીરી દૈારિ, હજ ટીકા ભલકા, હેા રાજ ! પ્યારે લાગા—એ દેશી) ૬૧૮ નિરખી નિરખી સાહિબકી સૂરતિ, લેાચન કેરે લટકે હા રાજ ! પ્યારા લાગા માને ખાવાજીરી આણુ પ્યા માને દાદાજીરી આણુ—પ્યારા૦ (૧) તુમ માની મેહે-અમીય સમાની, મન મેલું મુખ મટકે હે રાજ—પ્યારા૦ (૨) મુજમન ભમરી પરિમલ સમરી, ચરણકમલ જઈ અટકે હો રાજ !..પ્યારા૦ (૩) સૂતિ દીઠી મુજમન મીઠી, પર સુર કમ વિ ખટકે હો રાજ !—પ્યારા૦ (૪) જૈન ઉવેખી ગુણીના દ્વેષી, ત્યાંથી મુજ મન છટકે હો રાજ !—પ્યારા૦ (૫) ત્રિશલાન ક્રેન તુમ પય વંદન, શીતલતા હુઈ ઘટકે હો રાજ !——પ્યારા (૬) ઉત્તમ-શીશે ન્યાય જગીસે, ગુણ ગાયા ર`ગરટકે હારાજ !—પ્યારા (૭) Page #632 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્તવન ૨૩-૨ સ્તવન ૨૩-૧ ર. ૧. ચહેરો ૨. પાંચસે। ૩. અનૃ=દેવા વગરનું ૪. દીક્ષાના આચ્છવ ૫. પાલખીમાં સ્તવન ૨૩-૩ શ્રી ન્યાયસાગરજી મ. કૃત ૧. લગની ર. પ્રમળ ૩. સ્વામી ૪. ઘણા ૫. ખૂમ ૬, સુંદર ૭. શ્રેષ્ઠ ૮. કપૂર ૯. મને હર સ્તવન ચાવીશી કંઠન શબ્દોના અર્થ સ્તવન ૨૩-૪ ૧. શિરામણ ૨. વાટ ૧. જિજ્ઞાસુ જને ૨, અઢાર ૩. વધુ ૪. મેળ પ વિષ્ણુ વન ૨૩-૫ ૧. મિલેન પિરણામવાળા ૨. બીજા દેવે। . ૩. ચરણ કમળ Page #633 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२० શ્રી વાયસાગરજી મ. કૃત ભક્તિ રસ સ્તવન ૨૩-૬ ૧. આ સ્તવનમાં પંજાબી ભાષાના શબ્દો ઘણું છે, સ્તવન ૨૩-૭ ૧. સીધી ૨. મેળામાં ૩. પરાણે ૪. ગણી સ્તવન ૨૩-૮ ૧. આંખના મટકે, ૨. દે ૩. સેવે તેને મોક્ષ અને બીજાને લટકતા રાખે (ત્રીજી ગાથાના ઉત્તરાર્ધનો અથ ) ૪. રાગ વિનાને ૫. અભય ૬. પૂનમના ચંદ્રની સ્તવન ૨૩–૯ સમ્યગુદર્શનનો ૨. રંગ ૩. બાહ્યચીજના ૪. સંગથી સ્તવન ૨૩-૧૦ ૧. સારા ૨. સેવું ૩. મારાથી સ્તવન ૨૩-૧૧ ૧. મુકુટસમાન ૨. સંશય ૩. કંચનવર્ણ કાયાવાળા ૪. રંગ રહિત અરૂપી સ્તવન ૨૩-૧૨ ૧. પધારો ૨. આપમેળે ૩. ત્રાસ પામ્યા ૪. કામદેવના શત્રુ પ. વિકસ્યા સ્તવન ૨૩-૧૩ ૧. –ઈન્દ્રિયો તેના પર કાબૂ ધરાવનારા સ્વામી ૨. ચંદન ૩. ચિત્તની સમાધિ સ્તવન ૨૩-૧૪ ૧. દરિયે ૨. કલ્પવૃક્ષ ૩. ચિંતામણું ૪. કામધેનુ Page #634 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચવિશી ૬૨૧ ૫. જગતમાં શ્રેષ્ઠ ૬. જરીના તારવાળી મખમલની અંગરખી (પહેરણ) ૭. પથ્થર ઉપરની સતવન ૨૧-૧૫ ૧. મર્યાદા ૨. શોધ્યા ૩. ખજાનારૂપ સ્તવન ૨૩-૧૬ ૧. પાછળ છે૨. વચન સ્તવન ૨૩-૧૭ ૧. પુત્ર ૨. મનપસંદ ૩. છેડી દીધા સ્તવન ૨૩–૧૮ ૧. મેઘની જેમ ૨. સંસારમાં ફસાવનાર ૩. બંને રીતે-દ્રવ્યથી ભાવથી સ્તવન ૨૩-૧૯, ૧. કાબૂમાં લે ૨. ઈટ ૩. હલકું ધાન્ય ૪. ફોતરાં સ્તવન ૨૩-૨o ૧. ઈંદ્રોએ જેમને વંદન કરેલ છે. ૨. બલિહારી સતવન ૨૩-૨૧ ૧. શુદ્ધ આત્માની ૨. સાધુ સમૂહમાં ૩. ઈંદ્ર ૪. કહે સ્તવન ૨૩રર ૧. ગિરનાર ૨. હું તે પરણ્યા વિના પણ તમારા પર ખૂબ પ્રીતિ ધરાવું છું. તમે જે સંયમ રૂપ સ્ત્રીની પાસે જાઓ છે તે તે તે કેટલાને વરેલી છે? ( ત્રીજી ગાથાને અર્થ) સ્તવન ૨૩-૨૪ ૧. સુગંધ ૨. અત્યંત ઉત્સાહથી Page #635 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *** ****** **** श्री वर्धमानस्वामीने नमः શ્રી ન્યાયસાગરજી સ્તવન–ચોવીશી (બીજ) (૫૫૩) (૨૪–૧) શ્રી ઋષભદેવ-જિન સ્તવન (માહરૂં મન મોહ્યું રે શ્રી વિમલાચલે રે—એ દેશી) જગ ઉપગારી રે સાહિબ માહરે રે, અતિશય–ગુણ-મણિ ધામ, અદિકિણેસર અતિ અલવેસરૂ રે, અહનિશિ થાઉનામ. મેરું મન મોહ્યું રે મરૂદેવી-નંદશું રે. (૧) દય કર જોડી રે તુમ સેવા કરે રે, સુર નર કિનર કેડ, પ્રાતિહારજ આઠે અહનિશિરે, કવણ કરે તુહ હોડમરૂં, (૨) શ્યારે રૂપેંરે ચૌવિધ દેશના રે, દેતા ભવિજન કાજ, માનું એ ચઉગતિના જન તારવારે, છાજે જયું જલધર ગાજ–મેરૂં(૩) Page #636 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીશી ૨૩ તે ધન પ્રાણી રે જિષ્ણે તુમ દેશના રે, સમયે નિરખ્યું નૂર, કણુ ચાલે? વાણીની સુધારે,પીધી જેણે ભરપૂર-માર્॰(૪) હું તો તરશું રે તુમચા ધ્યાનથી રે, અનેાપમ એહુ ઉપાય, ન્યાયસાગર ગુણુ આગર સાહિમા ૨, લળીલળી નમે નિતુ પાય—મારૂં (૫) 線 (૫૫૪) (૨૪–૨) શ્રી અજિતનાથ-જિન સ્તવન ( સુખીરે સયાની સાહિબ ! સમીરે સયાની-એ દેશી ) અજિતજિષ્ણુદા સાહિબ ! અજિતજિષ્ણુદા, તું મેરા સાહિબ મેં તેરા બંદા, સાહિબ અજિતજિણ દા, જિતશત્રુ-નૃપ વિજયાદે—નંદા, લંછન ચરણે સાહે ગયદા—સા૦ (૧) સકળ કરમ જીતી અ—જિત કહાયા, આપ બળે થયા સિદ્ધ સહાયા–સા મોહનૃપતિ જે અટલ અટારા, તુમ આગે ન રહ્યો તસ ચારે —સા૦ (૨) વિષય-કષાય જે જગને નડિયા, F તુમ ઝાણાનલ શલભ જયુ પડીઆ—સા૦ દુશમન દાવ ન કાઈ ફાવે, તિથી અજિત તુમ નામ સુહાવે—સા૦ (૩) અજિત થાઉં હું તુમરું નામ, અહાત વધારા પ્રભુ જગમાંહિ મામ—સાપ૦ પતંગીયું Page #637 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૨૪ શ્રી ન્યાયસાગરજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ સકળ સુરાસુર પ્રણએ પાયા, ન્યાયસાગરે પ્રભુના ગુણ ગાયા–સા. (૪) (૫૫૫) (૨૪–૩) શ્રી સંભવનાથ-જિન સ્તવન (સુણે મેરી સજની રજની ન જાવે રે–એ દેશી રાગ કેદારે). સંભવ-જિનવર શિવસુખ દાતા રે, ભૂપ જિતારિ સેના માં તારે હય-લંછન કંચનવાન કાયા રે, જેહને નામે નવનિધિ પાયા રે (૧) ભવભય ભંજે મંજેરે, ત્રિભુવન–મહિમા જાસ અગજે રે સજજન-જનનાં મનડાં રંજે રે, હિતકર ભવિને હેતુ પ્રયુજે રે (૨) પદમ સરોવર તે રહે દુરે રે, પણ તસ મારૂત તાપને ચૂરે રે પણ તુમ ધ્યાને કામિત પૂરે રે, ભક્તિ કરેવા કહો કુણ સૂરે રે (૩) અંજલિમાં જિમ જળ નવિ હરે રે, તિમ ભાવસંચિત પાતિક વારે રે પ્રભુ! તુમ કરૂણારસની ધાર રે, સએ સેવક હેર્યો સુખકાર રે (૪) ચરણ તુમહારે શરણે રાખે રે, સાચે સેવક મુજને દાખે રે તે મુજ સીયાં સઘળાં કાજ રે, ન્યાયસાગર પ્રભુ મહિમા વિરાજે રે (૫) T ? ૧. પવને Page #638 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન વીસી ૬૨૫ (પપ૬) (૨૪–૪) શ્રી અભિનંદન–જિન સ્તવન (વાડી ફૂલી અતિ ભલી મનભમરા રે–એ દેશી–રાગ ગેડી) અભિનંદનજન વંદીએ, ગુણ ખાણું રે, અતિ ઘણે ઉલટ આણી, સુણે ભવિ પ્રાણું રે પુરૂષારથ ચ્યાર સાધિયા ગુણ જાણી ચ્યાર પ્રમાણ-સુણે ચંચળપણું મુજથી ઘણું ગુણ તે વશ કીધું મન–સુણે ઈમ જાણું કપિ પદે રહ્યો ગુણ લંછન મિસિ તે ધન્ન સુત્ર સંવરનૃપને બેટડે ગુણ૦ સંવર કરે નિરપાય–સુણે, તેહમાં અચરિજ કો નહિં ગુણ સિદ્ધારથા જસ માય—સુણે નંદનવનમાં જિમ વસે ગુણ ચંદન સુરતરૂવંદ-સુણે તિમ તુમ તનમાં સહી ગુણ અતિશય અતુલ અમંદ-સુણો ચોથા જિનને સેવતાં ગુણ લહીયે ચા વર્ગ–સુણો ન્યાયસાગર પ્રભુની કૃપા ગુણ૦ એહ સભાવ નિસર્ગ–સુણે, (૫૫૭) (૨૪–૫) શ્રી સુમતિનાથ-જિન સ્તવન (રાગ સારંગ-હેની દેશી) જીહો ! સુમતિ-જિનેસર સેવતાં, જીહો ! સુમતિ વધે નિશદિશ ૧. મેક્ષ Page #639 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૨૬ શ્રી ન્યાયસાગરજી મ. કૃત ભક્તિ–રસ અહો ! સુગુણકેરી સંગતિ, જીહો ! સરે બહુત ગીસ સુણે ભવિ સે સુમતિ જિjદ (૧) અહો ! જે ઘરઘરના પ્રાહુણા, જીહો ! ખિણમાંહે પલટાયા અહો ! એાછા અથિર સંભાવના, જીહો ! તિણયું મિલે બલાય–સુણ૦ (૨) જીહો ! વાતાંની મેટમ કરે, જીહો ! કામ પડયે કુમલાય જીહો ! જે દેઉલના દેવતા, જીહો ! એહવા નાર્વે દાય–સુણે (૩) જીહો ! મેં તારિજ અપરાધીઓ, જીહો ! કૌચવિહંગની જાત અહો ! તે અપરાધને માંજવા, જીહો લંછનમિસિ વિખ્યાત–સુણે() જીહો! મેઘનૃપતિ માય મંગલા, છહો ! સાયરપરિ ગંભીર જીહો ! ન્યાયસાગર પ્રભુ સેવતા, જીહો ! હો સુખ શરીર–સુણે(૫) (૫૫૮) (૨૪-૬) શ્રી પદ્મપ્રભ-જિન સ્તવન (રાગ સારંગમિશ્ર–કેઈ લે પર્વત ધુંધુલરે લો–એ દેશી) શ્રી પદ્મપ્રભજિન રાજને રે લો ! વિનતી કરૂં કર જેડ રે–જિકુંદરાય માહરે તું પ્રભુ એક છે ? લે ! મુજ સમ તાહરે કેડ રે–જિ. શ્રી. (૧) કાલેકમાં જાયેં રે લે ! ઈમ ન સરે મુજ કામ રે–જિ. દાસ સભાવે જે ગિણે રે લે ! તે આવે મન ઠામ રે–જિ૦ શ્રી(૨) Page #640 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી ૬૨૭ કહવાયેં પણ તેને રે લો! જેહ રાખે મુહ લાજ રે–જિ. પ્રારથીયાં પહિડિયેલ નહિ રે ! સાહિબ ગરીબનિવાજ રે–જિ. શ્રી. (૩) કર-પદ મુખકજ શેભથી રે લો! જીતી પંકજ-જાત રે-જિ. લંછનમિસિ સેવા કરે છે લે ! ધરતૃપ સુસીમા માત રે—જિ. શ્રી. (૪) ઊગત અરૂણ તનુ વાન છેરે લે ! છઠ્ઠો દેવદયાલ રે-જિ. ન્યાયસાગર મનકામના રે લે! પૂરણ સુખ રસાલ રેજિ . શ્રી. (૫) (૫૫૯) (૨૪–૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન | (રામ–કાફી) શ્રી સુપાસજિન સાતમા હે, ટાળે ભવ ભય સાત પૃથ્વીપુત મંગલ કરે છે, અચરિજ એ અવદાત સુખદાયક સ્વામી સેહામણે હે, અહો મેરે પ્યારે અહનિશ લિઉં તસ ભામણાં હો (૧) સ્વસ્તિક લંછન તે ભણે છે, સાથીઓ મંગલ મૂલ લઘુ પણ વૃદ્ધપણું લહેહો, જેહને પ્રભુ અનુકૂલ–સુણો (૨) સુપ્રતિષ્ઠપ-નંદને હે, આનંદિત ત્રિહ્લેક કેક દિણંદ તણી પરે છે, ચિત ધરે ભવિકના થક-સુણે. (૩) સાતે સુખ આવી મિળે છે, અખય અચલ સવિ સિદ્ધ ઈમ અનેક ગુણ ભાખતાં હે, પામે વળી નવ નિદ્ધ રિદ્ધ-સુણે(૪) ૧. અવગણે ૨. ચક્રવાક ૨. સૂર્ય Page #641 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૨૮ શ્રી ન્યાયસાગરજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ નવ પણ ક્ણુ શિર સાહિહે. હા, સહજ સભાવ પ્રમાણ ન્યાયસાગર પ્રભુના કરે હા, ભાવથી ગુણુ વખાણુ-સુણા॰ (૫) 卐 (૫૬૦) (૨૪–૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભ–જિન સ્તવન ( મેડી ઉપર મહુ ઝબૂકે વીજળી હા અમુકે—એ દેશી ) શ્રી ચદ્રપ્રભ જિનરાજ,ઉદ્ભુિત મન અખરે હા લાલ-ઉન્દ્રિત॰ વદને જિત દ્વિજરાજ૧, રહ્યો સેવા કરે હા લાલ—રહ્યો॰ (૧) લછનમિસિ નિતુ પાય, રહ્યો કરે વિનતિ હૈા લાલ-રહ્યો નિત્ય ઉદય નિકલ`ક, કરા મુજ જિનપતિ હૈ। લાલ-કરા૦ (૨) શ્રી મહુસેન નરેશ. કુલાંમુજ ચંદ્રમા હા લાલ—કુલા૦ લખમા માત મલ્હાર, જિષ્ણુદ છે! આઠમા હૈ। લાલ —જિણ ૬૦ (૩) વિધુરૂચિ દેહ અનેહ', અગેહુ અસ`ગ છે હેા લાલ——અગેહુ આઠમેાં ચંદ્ર ને... સુખકર, અરિજ એવુ છે હા લાલ —અચ૦ (૪) આઠ કર્મના નાશ, કરી અડ સિદ્ધિ લહી હૈા લાલ કરી ન્યાયસાગર કવિરાજે,પ્રભુના ગુણ કહ્યા હૈા લાલ—પ્રભુ (૫) 卐 (૫૬૧) (૨૪–૯) શ્રી સુવિધિનાથ-જિન સ્તવન (લાલિદે માત મલ્હાર –એ દેશી) નવમા સુવિધિજિણંદ, સમતા સુરતરૂ કદ, આજ હા ! નેહે રે સયપ દેહે આવીને મળ્યેાજી (૧) ૧-૨, ચન્દ્રમા ૩. કાન્તિ ૪. નિર્દોષ ૫. સાક્ષાત્ Page #642 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાર્વીશી (3) સુગ્રીવનૃપ જસ તાય, રામારાણી માય, આજ હા ! ગંગારે તરંગા પરે પ્રભુ ઉજળેાજી (ર) જિત્યેા કામવિકાર. ન રહ્યો જાસ પ્રચાર, આજ હા ! માનુ' રે મકરધ્વજ ધા૨ે તે ભણીજી નામે નવહ નિધાન, આય મિળે એક તાન, આજ હે!! જેનીરે આણા છે, નવ તત્ત્વે મિનીજી (૪) અવમ ૧-અવિધિ કરે નાશ, પ્રગટે બુદ્ધિવિલાસ, આજ હો ! ન્યાયેરે ઈ ણે સુવિધિ નામ ધરાત્રિજી (પ) ' (૫૬૨) (૨૩–૧૦) શ્રી શીતલનાથ-જિન સ્તવન ( રાગ રામગિરિ-દેશી સાહેલડીની ) શ્રીશીતલજિન વઢિય–અરિહંતાજી, શીતલ દન જાસ—ભગવંતાજી વિષય કષાયને શામવા—અરિ અભિનવ જાણે ખરાસ—ભગ૦ (૧) આવનાચંદન પિર કરે---અરિ, કંટકરૂંખ‘સુવાસ-ભગ॰ તિમ કટક મન માહરૂ ——અરિ, તુમ ધ્યાને હાયે શુભ વાસ—ભગ॰ (ર) નંદન નદા માતનેા-અરિ કરે આન'દિત લેાક–ભગ૦ દૃઢરથનૃપ કુલિનમણિ—અરિ જિત મદ માન ને શાક—ભગ૦ (૩) શ્રી વત્સલ છન મિસિ રહે–અરિ પગકમળે સુખકાર–ભગ. મ‘ગળિકમાં તે થયા—અરિ॰ તે ગુણ પ્રભુ આધાર-ભગ॰(૪) કેવળકમળા આપીયે-અરિ॰ તા વાધે જગ મામ~~~ભગ૦ ૧. આહાશ, ર. કાંટાળાઝાડ, ૩. મહિમા ૬૨૯ Page #643 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૦ શ્રી ન્યાયસાગરજી મ. કૃત ભક્તિ-૨૪ ન્યાયસાગરની વિનતિ–અરિ૦ સુણો ત્રિહુજના સ્વામ–ભગ0 (૫) (પ૬૩) (૨૩-૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ-જિન સ્તવન (દેશી વીંછીયાની-રાગ સિંધુ) શ્રેયાંસજિર્ણોદ ઈગ્યારમા, તેહર્યુ મુજ લાગ્યું મન્નરે તે અળગું કદિયે નવિ રહે, જિમ ભાત પટેલે વન્નરે– પ્રભુ નિરાગી જાણી કરી, મેં જોયું એ એકંગરે હવે એક રૂપ જે એ હયે, એટલે અમે નાહ્યા ગંગરૂ શુભ ધ્યાનના ગંગ તરંગરે શ્રેયાંસ) (૨) વિષ્ણુભૂપ વિષ્ણુમાવડી, નંદન ગુણમણિ–ખાણિરે એકલમલના ઉપમાનથી, ખડગીનું લંછન જાણિરે–એ. પ્રભુ ચળરંગ નવિ ઊતરે, જાએ તે રંગ પતંગરે, ઓછા કાચા બહુ કરે, ગિરૂઆ હોયે સહજ અભંગરે– ઈમ જાણી નિજ દાસને, નિજ સમ ગુણ કીજે નારે એતી ન્યાયસાગર વિનતી, તારો મુજને ગ્રહી હાથરે– (પ૬૪) (૨૪–૧૨)શ્રી વાસુપૂજ્ય સ્વામી-જિન સ્તવન (દેશી પારધીયાની–રાગ મહાર) શ્રીવાસુપૂજ્ય જિનરાજીયા રે, આ મુજ મનમાંહિરે–મનવસિયા, શુદ્ધ કરી છે ભૂમિકાને, મિથ્યાકંટક નાહી–શિવરસીયા સમક્તિગુણ શુદ્ધદષ્ટિ છે રે, કિરિયારૂચિ શુભ વાસરે મન ૧. છાપકામ ૨. ગે ડાનું ૩. સુગંધ Page #644 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી વિરતિચારિત્ર સિંહાસને રે, મૈત્રીપટ બિછાયરે–શિવજ્ઞાન પરમારસ સ્વાદનારે, પાર ન બેલ્યા જાય –મન થડે ઝાઝું જાણજે રે, તુમ આવ્યે સર્વ સુહાય રે–શિવશ્રીવાસુપૂજ્ય નરેસરૂ રે, જયારાણી જસ માયરે–મન) મહિષ જેમનું જાણીચું રે, સેવે પદ જિમ રાયરે–શિવજિનદર્શન સુખકારિ રે, ખટવિધ જીવ નિકાયરે-મન લળીલળી શિર નોમી કહે રે, ન્યાયસાગર કવિરાયરે–શિવ (૫૬૫) (૨૪–૧૩) શ્રી વિમલનાથ-જિન સ્તવન (દેશી ગનાની-ઈડર આંબા આંબલીને રાગ – સારંગ મહાર) વિમલજિનેસર ! તારો રે, અતુલ અચિંત પ્રભાવ ગુરૂ પણ નિજ પર સમ કહ્યા રે, તરવા ભવજળ નાવ વિમલજિન ! તુમ ધર્મ સનેહ (૧) જિમ ચાતકને મેહ-વિ, જિમ પ્રોહી ને દેહ-વિમલ અબુધ વિબુધ કરે તુરતમાં રે, રૂપ અરૂપી કીધ; કરમી અકરમી કરે રે, યેગી અગી સિદ્ધ–વિ૦ (૨) લંછન મિસિ સેવા કરે છે, વિનતિ કરણ વરાહ ભૂમિ ભારથી ઉભગે રે, દિએ સુખ નિતુ જગનાહ-વિત્ર શ્રીકતવ નૃપ નદન રે, શ્યામા માતા જાત વિમલ મતિ પ્રભુ થાઈચું રે, તો હવે વિમલ અવદાત-વિ તેર કિયા ટાળી જિણે રે, તેરસમા જિનભાણ ન્યાયસાગર કહે ભવ-ભવે રે, શિર ધરૂં તેહની આણ–વિમલ૦ (૫) ૧. ભૂખ ૨. પંડિત ૩. બહાને . Page #645 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૨ શ્રી ન્યાયસાગરજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ (૫૬૬) (૨૪-૧૪) શ્રી અનંતનાથ-જિન સ્તવન (દેશી કડખાની–આશ્યાઉરી) શ્રી અનંતપ્રભ સંતહૃદયે વિશે ! ગુણ અનંતા રહે ધ્યાન રૂપ અતિશયવંત મહંત જિનરાજીયા, વાજિયા પરિ સદા સકળ રૂપા–શ્રી. (૧) જ્ઞાનદર્શન સુખ સમકિતાખય–થતિ, અરૂપી અવગાહન અખય ભાવે વીર્ય અનંત એ અષ્ટક ઉપનું, આઠ કૃત કર્મ કેરે અભાવે–શ્રી. (૨) ચેન નિજ ક્રૂરતા ટાળવા તુમ પદે, - લંછન મિસિ રહ્યો સેવ સારે સદયતા સુભગતાદિક ગુણ તુમ તણું, સેવના પાવનાને આધારે–શ્રી. (૩) સિંહસેન ભૂપ સુજસા તણે નંદને, ચૌદમે ચૌદ ભૂયગામ પાળે, ચઉદ ગુણઠાણ પાનચઢી નિજ ગુણ, આવતા આપમાંહિ સંભાળ–શ્રી. (૪) અનંતજિન--સેવથી અનંત-જિનવર તણી, ભક્તિની બક્ત નિજ શક્તિ સારું, ન્યાયસાગર કહે અવનિતળે જાયતાં, એહ સમ અવર નહી કેય તારૂ–શ્રી (૫) Page #646 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી (૫૩૭) (૨૪–૧૫) શ્રી ધર્મનાથ-જિન સ્તવન (એટલે ભાર ઘણા છે રાજ! વાતાં કેમ કરો છે ?-એ દેશી) ધર્માંજિનેસર ધમ તુમારા, જગજનને' દીપાવે દન જ્ઞાન ચિરત તપ ચઉવિધ, એ વિનુ અવર દિલ નાવે જિનજી ! થે છે ! મેટા રાજ ! જગજનને ઉપગારી તેારા પાય નમુ' હું' આજ, જા' મેં' અલિહારી કુગતિ પડતાં પ્રાણી રાખે, ધમ અથ તે સાચા નામ ધમ પરિણામ કલુષિત, તે પામી મત રાચેા-જિ॰ (૨) સુલતાનંદન સુત્રત ધમે, વરતે તે તે યુગતું ભાનુભૂપ સુત કમ તમ ત્રાસે, ૬=૩ એ પણ પદ તુમ લગતુ—જિ૰ (૩) ભવભવ-ભ્રમણ કદાપિ ન હોવે, ધમ શરણુ જો રાખે ઇંદ્ર સદા સેવા મિસિલ છન, વજ્ર તણું તિષ્ણે દાખે—જિ૰ (૪) પનરે ભેદે સિદ્ધ દેખાવે, પન્નરમે! જિન દ્વીપે ન્યાયસાગર કહે ધર્મ પસાથે, સકળ વિધનને પે—જિ॰ (૫) (૫૬૮) (૨૪–૧૬) શ્રી શાંતિનાથ-જિન સ્તવન (ત્રિભુવનતારણ તીરથ પાસ ચિંતામણી રે—એ દેશી સગ-મલ્હાર ) શાંતિજિનેશરદેવ દયાળ શિરામણિ રે, કે દયાળશિરામણ, સેાળમા જિનવર પચમ ચક્રી જગધણી રે, કે ચક્રી જગધણી (૧) Page #647 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૩૪ શ્રી ન્યાંયસાગરજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ પારેવાં શું પ્રીતિ કરી તિણી પેરે કરારે—કે તિણી જનમ જરા ભય મરણ સી...ચાણાથી ઉદ્ધરા રે—કે સીં॰ (૨) તિણે કાંઈ દ્વીધુ હાચે તે મુજને કહા રે; કે તે જો શરણ કર્યાની લાજ તે મુજને નિરવહા રે કે મુ પારેવા પિર હરણ કરે તુજ સેવના રે—કે કરે૦ સિદ્ધિકેય સુત ભીતિ નિવારણ કામના રે—કે નિ તિણુ કારણ હું સેવક સ્વામી તું માહરા રે—કે સ્વા૰ તેહથી હુ છુ. અધિક સેવા પર તારી રે—કે સેવા૦ [અચિરા માતા વિશ્વસેન પિતા છે તાડુરા રે—કે સેન॰] શાંતિ નામ ગુણ રહચે મુજને તારતાં રે—કે મુજ॰ ન્યાયસાગર કહે ઈષ્ટ પ્રભુ દિલ ધારતાં રે—કે દિલ૦ (૬) ૧ 5 (૫૬૯) (૨૪–૧૭) શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન (રાગ-કાફી અગાલા-કિસકે ચલે સિર્ફ પૂત-એ દેશી) કુયુજિજ્ઞેસર પ્રણમે પાય, સકળ સુરાસુર રાયારાય પ્રભુપૂજીચે હાંરે મેરે ભવભયકકળમળ જાય, સવિ મજીયે (૧) સત્તર ભેદે સયમ આરાધી, પામી રે જેણે સહજ સમાધિ—પ્રભુ૦ (૨) મેષ લંછન મિસે કરતા ૨ે સેવ, દીન પશુપણું ટાળા દેવ—પ્રભુ॰ (૩) શ્રીનંદન પણ કામના મમ નહિ અચિરજ એ દિયે સહુ શ”—પ્રભુ (૪) શુરપૂત્ર જિતે ખટ ખડ, યુગતું છે જસ આણુ અખંડ—પ્રભુ॰ (૫) ૧. રાહુ Page #648 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૩૫ ઝરણાં - સ્તવન ચોવિશી ૬૩૫ ચક્રી છો સત્તરમે જિન દેય, ન્યાયસાગર કહે સનમુખ જોય—પ્રભુત્ર (૨) (પ૭૦) (૨૪–૧૮) શ્રી અરનાથ-જિન સ્તવન (શીલસુરંગીરે મયણરેહા સતી-એ દેશી) શ્રી અરજિનદેવ અઢારમા, વસિયા મુજ મનમાં હિજી ખિખિણ માંહે તે નિત સાંભરે, વીસાયા નવિ જાયછ–શ્રી. (૧) પાપસ્થાન અઢાર નિવારતા, ધારે બંભ અઢારજી સાતમે ચકીરે ભાવચકે નહી, જસ નામે નિરધાર આણે ભવજળ આરેજી શ્રી (૨) લંછન નંદાવર્તા તણું આ છે, મંગળમાંહિ પ્રધાનજી, ભૂપ સુદર્શન દેવી નંદને, અતિશય ગુણ ઉદ્દામજી–શ્રી(૩) તંતપટે જિમ વ્રત વસે દૂધમાં, ગુણ પર્યાય અભેદજી તિણિપરે મુજ ચિત્તમાં આવી વસે, એ વિનતિ યુવેદજી—શ્રી. (૪) જિમ નિરવહ તિમ તે વાધચ્ચે, સુગુણાં સાથે નેહરુ ન્યાયસાગર કહે ઉત્તમ આદરે, તે નાવે કબહી છેહજી–શ્રી, (૫) Page #649 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૩૬ શ્રી ન્યાયસાગરજી કૃત ભક્તિ -સ (૫૭૧) (૨૪–૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ-જિન સ્તવન (ઝાંઝરીયા મુનિવર ! ધન્ય ધન્ય તુમ અવતાર-એ દેશી રાગ ગેડી-મિશ્ર ) મલ્લિનાથ મુજ વિનતિજી, અવધારે અરિહંત દંભ વિના હું દાખવું, અચરિજ એહ અત્યંત ગુણવંતા સાહિબ ! દશન–જ્ઞાનનિધાન તે આપીને કીજીયેંજી, સેવક આપ સમાન–ગુણ૦ (૧) વિતરાગતા દાખવેજી, રંજે સવિ ભવિચિત્ત અ–પરિગ્રહી ત્રિગડે વસજી,ભેગો સુરનાં વિર–ગુણ૦ (૨) કુંભ કરે પદે સેવનાજી, લંછન મિસિ પ્રભુ પાય તેં તારક ગુણ આપીએજી, ઘટમાં તુહ્ય પસાય–ગુણ૦ (૩) કુંભથકી જે ઉપજી, મુનિ પતિ મહિમાંહિ પ્રભાવતીને નંદનો, મહિમાવંત અથાહ–ગુણ. (૪) લીલાલચ્છી દિયેં ઘણજી, નીલ વાને બદીન ન્યાયસાગર પ્રભુ પદકજે , મનમધુકર લયલીન–ગુણ૦ (૫) (૫૨)(૨૪–૨૦)શ્રી મુનિસુવ્રતસ્વામી-જિન સ્તવન (દેશી-ફાગની ) મુનિસુવ્રત વશમા, વિસમિયા મનમાંહિ જિમ નંદનવન સુરતરૂ, સુરતરૂ સમ જસ બાંહિ (૧) કચ્છપ લંછન જાણું, ચરણેન્નત ગુણહાર પામિઓ ધામીઓ સેવે, પાયકમળ મહાર (૨) ચું ઘન મેર ચકોર, શશી ચકવા દિનકાર પાવસ પંથી ગેહ, કુલવંતી ભરતાર (૩) Page #650 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન વીશી મધુકર માલતી પંકજ, ગજ રેવા જિમ પ્રીતિ ગીરી ગિરીશ હરિ કમળા, કમળાસુત રતિ પ્રીતિ (6) ચાતક મેહા નેહા, એ સઘળા ઉપચાર પ્રેમ તણું એ ઉપમ નહી, તિમ અંતર ચાર (૫) પણ પ્રભુશું એક તાન, જે જ્ઞાની લહે નિરાધાર એક સરૂપે દયાઈ ચું, પાઈયેં તે નિરધાર (૬) પદ્યાનંદન વંદન, કીજે થઈ સાવધાન સુમિત્ર નરેશર વંશે, મુકતાફળ ઉપમાન (૭) તું મુજ શંકર કિંકર, હું તમો નિશદીશ વાયસાગર પ્રભુ–દયાને, પામે અધિક જગીસ (૮) (પ૭૩) (૨૪–૧) શ્રી નમિનાથ–જિન સ્તવન (દેશી સુબકડાની ) શ્રી નમિનાથ સોહામણા,નમિચેં અતિ આણંદ- સસાહિબ અવર દેવ તુમ અંતરે, જીમ સુરતરૂ પિચુમંદ –ભાગી સાહિએ (૧) પાંચ કાચ-મણિ પથરા, જિમ દિનકર–ખદ્યોત–સો. ખીરસિંધુ ને છીલરૂ, જિમ મૃગપતિ મૃગપત–સલૂણો (૨) વપ્રારા નંદને, વિજયનરેસર જાત સેટ નીલકમળદળ લંછને, કંચન વાન વિખ્યાત–સ. (૩) અરિ નમિયા તિણે કારણે, નામ ઠવ્યું નમિનાથ–સો૦ ગર્ભથકી મહિમા ઈએ, સો સાહિબ શિવ સાથ–સ. (૪) તો ધ્યાને અંતર નથી, કિમ રહે નિશ્ચય એહ–સ. ન્યાયસાગર નમિનાથને, દરિશણુ સુખ અછેહ–સ (૫) ૧. લીંબડો ૨, બનાવટી રત્ન Page #651 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૩૮ શ્રી ન્યાયસાગરજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ મનના માન્યા (૫૭૪) (૨૪–૨૨) શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન (ધણુરા ઢોલા-એ દેશી) નેમિ નિરંજન સાહિબા રે, નિરૂપાધિક ગુણખાણી–મનના માન્યા જન્મથકી જેણે તજ્યા રે, રાજ રાજીમતી રાણી –મનના માન્યા આવે આવે છે પ્રીતમવાતાં કીજે, પ્રીતમ લાહે લીજે હે, પ્રીતમ રસ પીજે, હે પ્રીતમ! આપણ કીજે જનમ પ્રમાણુ–મનના, (૧) વિણ પરણર્ષે પણ તાહરી રે; નારી કહે સહુ લોક–મનના સાચી હું છું પતિવ્રતા ર, ગાયે થકેથક–મનના. (૨) સમુદ્રવિજય શિવાદેવીને રે, નંદન યદુકુળચંદ–મનના શંખ લંછન અંજન વાને રે, બાવીશમે જિનચંદ–મનના. (૩) સંબંધને સંકેત વારે, આવી તોરણ બાર–મનના ૦ ફિરી પાછા વ્રત આહિઉરે, ચઢિઆ ગઢ ગિરનાર-મનના૦ (૪) રાજુલ પણ પતિ અનુ લહેરે, સંયમ કેવળ સાર–મનના, દંપતી દેઉ એક મિલે રે, અખય પણે એક તાર મનના અષ્ટ ભવંતર પ્રીતડી રે, પાળી પૂરણ પ્રેમ–મનના WWW.jainelibrary.org Page #652 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન વીસી ૬૩૯ ન્યાયસાગર સુખસંપદા રે, પ્રગટે સકળ સુખ એમ–મનના. (૬) (૫૭૫) (૨૪–૨૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (દેશી-માધવીયાની) મનને માનીતે મિત્તો જે મિળે, હાંરે સાહિબ જે મિળે, તે કહું મનની વાત, દુખભંજન જિન આગળજી, સુખિણ સાતે ધાત. (૧) મનમોહન મુજ વાહેજી, સ્વામી શ્રીપાસજિર્ણોદ જે હાજીહો જસ સાનિધજી, તુરત થ ધરણંદ જે-મનમન મિળિયાંશુ વાતડીજી, તે અમૃતથી પણ મીઠ જે જેહથી તન મન બાંધિઉં, તસ દરિશન સહુથી ઉકિકડ –મન લંછન મિસી કરે વિનતિજી, ફણધરી રહીઓ નાગજે વિષધરપણું દૂરે કરેજી, માહરુ પ્રભુ વડભાગ –મન શ્રીઅશ્વસેન સુત સુંદરૂજી, વામા માત મહાર જે નીલવરણ ચરણે રહેજી, સેવક કરીશ સંભાર –મન ભવી મનવાંછિત પૂરવાજી, કળિ ક૯પદ્મ સમાન જે, ન્યાયસાગર કહે માહરે જી, પ્રભુધ્યાને વધતો વાન-મન (૫૭૬) (૨૪–૨૪) શ્રી મહાવીરસ્વામી–જિન સ્તવન (રાગ–ધન્યાશ્રી) વંદુ વીર જિનેસરાયા, વર્ધમાન સુખદાયાજી, શાસનનાયક જેહ કહાયા, જગ જશવાદ સવાયા–વંદું, FO ' Page #653 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૪૦ શ્રી ન્યાયસાગરજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ હરિ લંછન કંચનવન કાયા, સિદ્ધારથyપ તાયાજી સિદ્ધાર થયા કર્મ ખપાયા, ત્રિશલારાણું માયાજી–વંદુ લઘુવયથી જેણે મેરૂ ચળાયા, વીર વેતાળ હરાયાજી દુર્ધાર મેહ જોહ નિતીને, જતિમેં જતિ મિલાયાજી_વંદું, જસ શાસનથી ખટ દ્રવ્ય પાયા, સ્યાદવાદ સમજાયાજી અભિનવ નંદનવનની છાયા, દર્શન જ્ઞાન ઉપાયાજી-વડું. જાસ વજીર છે ગૌતમરાયા, લબ્લિનિધાન મન ભાયાજી ચાયસાગર પ્રભુને ગુણ ગાયા, સુજશ સુબોધ સવાયાજી–વંદું કલશ વીશ જિનવર ભવિક હિતકર, સકળ મંગળ સુરતરૂ, વિવિધ દેશી બંધી ગાય, ભક્તિ–વશથી સુંદર તપગચ્છ શેભા કરણ કવિવર, ઉત્તમસાગર પદક જે, રસિક મધુકર ન્યાયસાગર શીષ જિનગુણને ભજે, Page #654 -------------------------------------------------------------------------- ________________ C श्री वर्द्धमानस्वामीने नमः શ્રી પદ્મવિજયજી કૃત સ્તવન—ચાવીશી (પહેલી) [૨૫] (૭૭) (૨૫–૧) શ્રી રૂષભદેવ જિન સ્તવન (મહાવિદેહ ખેત્ર સાહામણું—એ દેશી ) જગચિંતામણિ જગદ્ગુરૂ, જત શરણ આધાર-લાલ ૨ અઢાર કાડાકોડી સાગરે, ધરમ ચલાવણહાર–લાલ રે -જગ૦ (૧) આસાઢ વિ . ચેાથે પ્રભુ, સ્વગથી લિયે અવતાર–લાલ રે ચૈતર વદિ આઠમ દિને, જનમ્યા જગદાધાર-લાલ રે -જ૧૦ (૨) પાંચસે ધનુષની દેહડી, સાવન વરણ શરીર–લાલ રે ૪૧ Page #655 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १४२ શ્રી પદ્માવજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ ચૌતર વદિ આઠમેં લિચે, સંજમ મહા–વડવીર–લાલ રે –જગ૦ (૩) ફાગુણ વદિ ઈગ્યારસે, પામ્યા પંચમ નાણ—લાલ રે મહા વદિ તેરસે શિવ વર્યા, જેગ નિરોધ કરી ઝાણ લાલ રે –જગ0 () ચોરાશી લાખ પૂર્વનું, જિનવર ઉત્તમ આય–લાલ રે પવિજય કહે પ્રણમતાં, વહેલું શિવસુખ થાય લાલ રે –જગ0 (૫) (૫૭૮) (૨૫-૨) શ્રી અજિતનાથ-જિન સ્તવન (શી વિંછિયાની) શ્રી અજિત-જિનેસર વંદિ, જે ત્રિભુવન જન આધાર રે પચાસ લાખ કડિ અયરને, અંતર આદિ-અજિત વિચાર –શ્રી. (૧) સુદ બૈશાખની તેરસે, પ્રભુ અવતરયા જગ સુખદાય રે મહા સુદિ આઠમ દિને જનમિયા તિમ નવમી વ્રતધર થાય રે–શ્રી. (૨) એકાદશી અરજુન પક્ષની, પિસ માસની પામ્યા નાણું રે ચૌતર સુદિ પાંચમને દિને, પામ્યા પ્રભુ શાશ્વત-ઠાણ રે–શ્રી. (૩) સાઢા ચારસેં ઉંચી ધનુષની, કાયા કંચનને વાન રે . ૧. સાગરોપમને ૨. અજુવાળીયા Page #656 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં લાખ ખેતેર પૂરવનું આઉપ્પુ', જગ ઉપગારી ભગવાન રે—શ્રી. (૪) જે જિનવર નમતાં સાંભરે, એકસેા સિત્તેર મહારાજ રે તેના ઉત્તમ પદ પદ્મની, સેવાથી લહે શિવરાજ રે—શ્રી૦ (૫) સ્તવન ચાવીસી 5 (૭૯) (૨૫-૩) શ્રી સ`ભવનાથ-જિન સ્તવન (શાંતિજિન એક મુજ વિનતિ-એ દેશી) સંભવિજનવર સુખકરૂ, સાગર ત્રીસ લાખ કેડ રે અજિત-સભવ વચ્ચે આંતરૂં, જગતમાં જાસ નહિ જોડિ રે—સ′૦ (૧) ફાગુણ સુઢિ તણી આઠમે, જેનું ચ્યવન-કલ્યાણુ રે માગશિર સુદિની ચૌદસે ૪૩ નિપના જનમ જિનભાણ રે—સ.૦ (ર) કનક વરણે તજી કામિની, લીધા સયમભાર રે પૂર્ણિમા માગશિર માસની, ઘર તજી થયા અણુગાર રે~~~સં૦ (૩) ચ્યારસે ધનુષની દેહડી, કાતી વદ પાંચમે નાણુ રે લેાક–અલાક ખટ દ્રવ્ય જે, પરતક્ષ નાણુ પરમાણુ રે—સ’૦ (૪) ચઈતર સુદ પાંચમે શિવ વર્યાં, સાઠ લાખ પૂર્વનું આય રે તાસ ઉત્તમ પદ –પદ્મની, સેવાથી સુખ થાય ?—સં૰ (૫) '; Page #657 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૪૪ શ્રી પદ્મવિજયજી મ. કૃત ભક્તિરસ (૫૮૦) (૨૫-૪) શ્રી અભિનંદન સ્વામી–જિન સ્તવન (દેશી સુંદરની) સુંદર અભિનંદન જિનરાજની, હું જાઉં બલિહારી હે–સુંદર દશ લાખ કેડી સાગરે, અભિનંદન અવધાર હે –-સુંદર૦ (૧) સુદ સૈશાખ ચોથું ચવ્યા, જનમ્યા માહ સુદિ બીજે હ–સુંદર સ્તવના–નિંદાથી પ્રભુ, નવિ હરશે નવિ બીજે હો –સુંદર૦ (૨) સાઢા ત્રણસે ધનુષની, દેહડી સોવન વાન હો–સુંદર, મહા સુદિ બારસે વ્રત ધરી, મનપર્યવ લહે જ્ઞાન હે –સુંદર૦ (૩) સુદ ચૌદશ પિોષ માસની, પંચમનાણું પ્રકાશ હો-સુંદર, વૈશાખ સુદિ આઠમ દિને, પિતા શિવપુર વાસ છે –સુંદર૦ (૪) લાખ પચાશ પૂરવ તણું, જિનવર ઉત્તમ આય હે–સુંદર પ્રેમે પહાવિજય કહે, શુણિમેં શ્રી જિનરાય હે–સુંદર૦ (૫) (૫૮૧) (૨૫–૫) શ્રી સુમતિનાથ-જિન સ્તવન (અબ લીલા રંગાવો વરનાં મેળીયા-એ દેશી) સેવો સુમતિ-જિનેસર સાહિબ, પ્રભુ અભિનંદનથી એહ રે Page #658 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેવિશી ૬૪૫ નવ લાખ કેડી સાગર તણે, અંતર ગુણગણમણિ–રોહ –સે. (૧) ચવ્યા શ્રાવણ સુદિ બીજને દિને, સૂચિત ચૌદ સુપને જેહ રે વૈશાખ સુદ આઠમે જનમીયા, ત્રણજ્ઞાન–સહિત વર દેહ રે–સે. (૨) ઊંચી કાયા ત્રણસે ધનુષની, સાવન વન્ન અતિ અવદાત રે સુદિ વૈશાખ નવમીમેં વ્રત લીયે, દેઈ દાન સંવછરી પ્રખ્યાત રે–સે. (૩) ચૌતર સુદિ અગીઆરસ દિને, લઘું પ્રભુજી પંચમનાણું રે ચૌતર સુદિ નવમીમેં શિવ વર્યા, પૂર્વ લાખ ચાલીશ આયુ જાણ રે–સે. (૪) એ તો જિનવર જગગુરૂ મીઠડે, માહરા આતમો આધાર રે ભવ ભવ પ્રભુ શરણે રાખો , કહે પદ્યવિજય ધરી યાર રે—સે. (૫) (૫૮૨) (૨૫-૬) શ્રી પદ્મપ્રભ-જિન સ્તવન | (સાહેલડીયાં—એ દેશી) પાપ્રભ છઠ્ઠા નમે–સાહેલડીયાં, સુમતિ-પદમ વિશે જેહ રે–ગુણવેલડીયાં, નેઉ સહસ કેડી અયરને –સા. અંતર જાણે એહ રે–ગુણ૦ (૧) ૧. સાગરેપમને. Page #659 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૪૬ શ્રી પદ્મવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ ચવી આ મહા વદ છઠ દિને–સા. જનમ તે કારતિક માસ રે–ગુણ વદ બારશ દિન જાણી–સા. ૨ક્ત વરણ છે જાસ રે–ગુણ૦ (૨) ધનુષ અઢીસે દેહડી–સાવ કાતી માસ કલ્યાણ રે–ગુણ૦ વદી તેરસ વ્રત આદર્યા–સા. રૌત્રી પૂનમ નાણ રે–ગુણ૦ (૩) ત્રીસ લાખ પૂરવ તણું–સા. આયુ ગુણમણિ ખાણ રે–ગુણ માગશિર વદિ અગિયારસેં–સા. પામ્યા પદ નિરવાણ રે–ગુણ૦ (૪) સાહિબ છે સુરતરું સમે–સા. જિન ઉત્તમ મહારાજ રે–ગુણ૦ પદ્યવિજય કહે પ્રણમીમેં–સા સીઝે વાંછિત કાજ રે–ગુણ૦ (૫) (૫૮૩) (૨૫–૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (દેશી-ઝૂંબખડાની) સાતમો સગ ભય વારવા, જિનવરજી જયકાર સોભાગી સાંભળે અંતર સાગર એહનો, નંદ કેડિ હજાર–સો. (૧) ૧. નવ. WWW.jainelibrary.org Page #660 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું ૬૪૭ ૬૪૭ સ્તવન ચેવિશી ભાદ્રવા વદની આઠમે, ચવી આ સ્વર્ગને છાંડીસે. જેઠ સુદી બારસ જનમીયા,એ પ્રભુશું રઢ માંડી–સો) (૨) ધનુષ બસે તનુ જેહનું, કાંતિ કનક અનુહાર–સે જેઠ સુદી તેરસે આદરે, ચેખા મહાવ્રત ચ્યાર–સે. (૩) ફાગણ વદી છઠે ઉપનું, નિરૂપમ પંચમનાણુ–સે૦ વિશ લાખ પૂરવ તણું, આઉખું ચઢયું સુપ્રમાણુ–સે (૪) ફાગુણ વદી સાતમ દિને, પારંગત થયા દેવ—સ. જિન-ઉત્તમ પદ પવની, કીજે નિતનિત સેવ—સે (૫) પ-૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભ–જિન સ્તવન (મુખને મરકલડે–એ દેશી) શ્રી ચંદ્રપ્રભ જિનરાયજી–જિનવર જયકારી નવસે કેડી અયર વિચે થાય છ–ભવિજન હિતકારી ચૈતર વદી પાંચમું ચવીયાજી–સહુ જન સુખકારી; નારકી સુખ લહે અણુમવીયાં, ભવિજન ભયહારી (૧) પિસ વદી બારસને દિનજી–જમ્યા જાઉં વારી કુંદ ઇંદુ ગોખીર સમ તન્નજી–જાઉં હું બલીહારી જસ દોઢ ધનુષની કાયાજી–ઉંચ પણે ધારી; પિસ વદી તેરસે વ્રત પાયા છ– છડી કંચન—નારી (૨) ફાગણ વદી સાતમે પામ્યા–સર્વજ્ઞ પદભારી સુર–અસુર મળી શિર નામ્યા–મહેછવ કરે ત્યારી ભાદ્રવા વદી સાતમે વરીયાજી-શિવસુંદરી સારી, ૧. માપ્યા વિના=ઘણું, Page #661 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી પદ્મવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ–રસ આયુ દશ લાખ પૂરવ ધરીયાજી—ખડું વિજન તારી કાઈ અપુરવ ચંદ્રમા એહુજી—લ અને અવિકારી; નિવ રાહુ ગ્રહણ કરે જેહજી—નિત ઉદ્યોતકારી નિવ મેઘ આવે જસ આગેજી—કાંતિ શૈાભા હારી, નવ ખંડિત હાય કાઈ માગેજી—સહુ નમે નિરધારી, તું સાહિબ જગના દીવેજી—અધકાર વારી, લક્ષ્મણા નંદન ચિર જીવાજી જગમેાહનકારી કહે પદ્મવિજય કરુ સેવાજી—સ દૂરે ડારી, જિમ લહિયે... શિવસુખ મેવાજી—અનેપમ અવધારી ૪૫ 卐 (૫૮૫) (૨૫-૯) શ્રી સુવિધિનાથ-જિન સ્તવન (વાડી ફુલી અતિ ભલી મન ભમરારે-એ દેશી) સુવિધિ જિનપતિ સેવીચે’મનમેાહન મેરે, અંતર સુવિધિ ચંદ—મન૦ નેઉ કેડૅિ સાગરતણું—મન॰ પ્રણમે વિજનવૃંદ—મન૦ (૧) ફાગુણુ વઢી નવી ચવ્યા—મન, રામા ઉરસરહેંસ–મ૦ માગિશર વદી પાંચમે જણ્યા—મન॰ ૬ પાળ્યેા સુગ્રીવવશ—મન॰ (૨) એકસેા ધનુષ કાયા ભલી—મન॰ વરણ ચંદુ અનુહારમન માગશર વદી છ વ્રતી~મન લીધે। સંયમભાર—મન૦ (૩) Page #662 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીશી સુદી કારતિક ત્રીજે થયા-મન॰ લેાકાલેાકના જાણ-મન ભાદ્રવા સુદી નવમી દિને મન૰ પ્રભુ પામ્યા નિરવાણુ—મન૦ (૪) ઢોય લાખ પૂરવ તણુ—મન॰ જિનવર ઉત્તમ આય-મ પદ્મવિજય કહે પ્રણમતાં-મન૰ આપદ દૂર પલાય-મ૦(૫) சு (૫૮૬) (૨૫-૧૦) શ્રી શીતલનાથ-જિન સ્તવન (વારી હું ગાડી પાસની—એ દેશી) શીતલનાથ સુહ કરૂં, નમતાં ભવભય જાય—માહન સુવિધિ-શીતલ વિચે આંતરે, નવ કોડી સાગર થાય મા૦ (૧) વૈશાખ વિદ છઠે ચળ્યા, મહા વિદ્વે ખારસે જન્મ-મ ને ધનુષ સાવન વાને, ૬૪૯ નવ આંધે કાઈ કમ્મ—મા॰ શી૦ (૨) મહા વિદ બારસે આદરી, દીક્ષા દક્ષ જિન દ—મા૰ પાસ અધારી ચૌદશે, ઉગ્યેા જ્ઞાનદિણ —મા॰ શી લાખ પૂરવનું આઉખુ', ખીજ વૈશાખ વિંઢ માસ—મા૦ અજરામર સુખિયા થયા, . છેઘો ભવભય પાશ—મા॰ શી॰ (૪) એ જિન-ઉત્તમ પ્રણમતાં, અજરામર હાયે' આપ–મા૦ પદ્મવિજય પ્રભુ આગમે, એહવી દીધી છાપ—મા॰ શી૰ (૫) 5 Page #663 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૫૦ શ્રી પદ્મવિજયજી મ કૃત ભક્તિ-રસ (૫૮૭) (૨૫–૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ-જિન સ્તવન (પ્રથમ ગાવાલાતણે ભવેજી-એ દેશી) વીશ સહસ લેખ છાસઠેજી, વરસ સા સાગર એક ઉણાં કેડિ સાગરતણુંજી, શ્રેયાંસ-અંતર છેક ૨ વિકા! વંદા શ્રી જિનરાજ તુમે સારા' આતમ કાજ રે— વિકા૦ (૧) જે વદિ છઠું દિનેજી, ફાગુણ વિર્દમાં રે જોય ખારસને દિને જનમીયાજી, કંચન વરણા હાય રે-ભ૦(૨) એશી ધનુષ કાયા કહીજી, જાસ સુગ'ધી રે શ્વાસ ફાગુણ વિદ તેરસે ગ્રહેજી, સયમ સુખ આવાસ રે-ભ૦(૩) જ્ઞાન અમાસ માહુ માસનીજી, આયુ ચારાશી લાખ વયં શ્રાવણ વદિ શિવ વરયાજી, ત્રીજ દિને ઈમ ભાખ ભ૦ (૪) જિન કલ્યાણક દીઠડાંજી, ધન્ય ઉત્તમ નર નાર પદ્મ કહે સફ્ળ કર્યાંજી, માનવના અવતાર રે~~ભ॰ (૫૮૮)(૨૫–૧૨) શ્રી વાસુપૂજ્યસ્વામી-જિન સ્તવન ઇડર આંબા આંબલી રે-એ દેશી) વાસવવ'દિત વદીએ રે, વાસુપૂજ્ય જિનરાય શ્રેયાંસ ને વાસુપૂજ્ય વિચે રે, ચાપન સાગર જાય જિનેસર ! તુ મુજ પ્રાણ-આધાર, તુંહી જ મેાક્ષદાતાર; ચવીઆ જે દિ નવમીયે રે, જનમ તેા ફાગુણ માસ વદિ ચૌદસ દિન જાણીયેં રે, ત્રાડે ભવભય પાશ–જિ॰(ર) , Page #664 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન વીશી સિત્તેર ધનુ તનુ રક્તતા રે, દીપે જાસ પવિત્ત અમાવાસ્યા ફાગુણ તણું રે, જિનવર લિયે ચારીત્ત-જિ. બીજ માહ સુદની ભલી રે, પામ્યા જ્ઞાનમહંત આસાઢ સુદી ચૌદસે કર્યો રે, આઠ કરમને અંતજિ. આયુ તેર લખ વરસનું રે, જિન-ઉત્તમ મહારાજ બાંહિ ગ્રહીને તારીચું રે, પદમવિજય કહે આજ-જિ. (૫૮૯) (૨૫–૧૩) શ્રી વિમલનાથ-જિન સ્તવન (સાહિબા મેતીવોને હમારે–એ દેશી) વિમલનાથ તેરમા ભવિ વંદે, જસ નામે જાગે દુખ ફેદે સાહિબા ! ગુણવંતા હમારા મેહના ગુણવંતા ત્રીશ સાગર અંતર બિહું જિનને, ગમિએ એ પ્રભુ માહરા મનનેં–સા. (૧) ચવન વૈશાખ સુદ બારસ દિન, જનમ માહ સુદ ત્રીજને પુન્ન–સા. સાઠ ધનુષ જસ દેહ વિરાજે; કનકવરણ અતિશય જસ છાજે–સા. (૨) માહા સુદિ ચોથે ચારિત્ર વરિયા પિસ સુદિ છઠ થયા જ્ઞાનના દરિયા–સા. ત્રિગડું રચે સુર પરખદા બાર Dાર રૂપે કરી ધર્મદાતાર–સા. (૩) સાઠ લાખ વરષ આયુ માન, તાર્યા ભવિજનને અસમાન–સા Page #665 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પર અસાડ વિદે સાતમે વર્યાં સિદ્ધિ, શ્રી પદ્મવિજયજી મ, કૃત શરણાગતવત્સલ જિનરાજ, પરગટ કીધી આતમરિદ્ધિ—સા૦ (૪) મુજ શરણાગતની તુમ્હે લાજ~સા॰ નિજ ઉત્તમ સેવકને તારા, પદમ કહે વિનતિ અવધારા—સા૦ (૫) 昕 ભક્તિ-રસ (૫૯૦) (૨૫-૧૪) શ્રી અનંતનાથ જિન સ્તવન (ઝાંઝરીયા મુનીવર ધન ધન તુમ અવતાર-એ દેશી) અનંત–જનેસર ચૌદમાજી, આપે ચ્યાર અનંત અનત-વિમલ વચ્ચે આંતરેાજી, સાગર નવ તે કહું ત સેાભાગી જિનશુ' મુજ મન લાગા રંગ (૧) શ્રાવણ વદ સાતમ દિનેજી, ચ્યવનકલ્યાણુક જાસ વૈશાખ વિદેની તેરસેજી, જનમે જગતપ્રકાશ—સા॰ (૨) ધનુષ પચાશની દેહડીજી, કચન વરણ શરીર વૈશાખ વિદ ચૌદશ દ્ઘિનેજી, સ’જમ સાહસ ધીર-સા॰ વૈશાખ વિદ્ઘની ચૌદશે'જી, પામ્યા જ્ઞાન અનંત ચૈતર સુદ્ધિની પાંચમેજી, મેાક્ષ ગયા ભગવત–સા॰ (૪) ત્રીશલાખ વરસ તણુંજી, ભાગવ્યું ઉત્તમ આય પદ્મવિજય કહે સાહિબાજી, તુમ તૂકે શિવ થાય–સે॰ 5 Page #666 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી ૬૫૩ (૫૯૧) (૨૫–૧૫) શ્રી ધર્મનાથ-જિન સ્તવન ૧ (કપૂર હુવે અતિ ઉજલા રે—એ દેશી) ધરમસ્જિણ', ધરમ ધણી રે, વજ્ર સેવે પાય વજ્ર લઇન જિન આંતરૂ. રે, ચ્યાર પ્રાણી ! સેવા શ્રી જિનરાજ, એહિ જ સાગરનુ' થાય રે ભવજલ જહાજ રે —પ્રાણી ॰ (૧) માહા સુદ્દેિ ત્રીજ લહે મેધિબીજ રે —પ્રાણી૦ (૨) કનકવરણુ કંચન તજી રે, માહ સુદિ તેરસે દીખ વર પેસ સુદિ પૂનમે રે, જ્ઞાન લહીદીચે શીખ રે —પ્રાણી૦ (૩) દશ લાખ વરસનુ આઉભુ રે, તારી બહુ નર નાર જે સુર્દિ પાંચમે શિવ વર્યાં રે, અજરામર અ—વિકાર રે —પ્રાણી (૪) વૈશાખ સુદિ સાતમે ચળ્યા રે, જનમ્યા કાયા પિસ્તાલીસ ધનુષની રે, જેહથી તુ' સાહિબ સાચા લહી રે, જિનવર ઉત્તમ દેવ પદમવિજય કહે અવરની રે, ન કરૂ સુપને સેવ ૨ —પ્રાણી. (૫) (૫૯૨) (૨૫-૧૬) શ્રી શાંતિનાથ-જિન સ્તવન ( સુણ મેરી સજની રજની ન જાવે રે-એ દેશી) શાંતિજિનેસર સેાળમે સ્વામી રે, એક ભવમાં ફ્રેય પદવી પાંમી ૨ ૧. ઇંદ્ર 5 Page #667 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૩૫૪ પૂણુ' પલ્સેાપમ આછું જાણા રે, અંતર ત્રણ સાગર મન આણા રેન્જ (૧) ભાદ્રા વદ સાતમ દિન ચર્ની રે, જનમ તે જે વિદ્ઘ તેરસ દિન રે શ્રી પદ્મવિજયજી મ. કૃત ચ્યાલીશ ધનુષ કાયા તજી માયા રે, જેઠ વિદ ચૌદસ વ્રત નિપાયા હૈ— (૨) સુદિ નવમી પાસમાં લહે જ્ઞાન રે, અતિશય ચેાત્રીશ કંચન વાન રે ભક્તિ-રસ લાખ વરસ આયુ પરમાણુ રે, જેઠ વદ તેરસ દિન નિરવાણુ રેન્જ (૩) જિન પારંગત તુ' ભગવંત રે, સ્યાદ્વાદી શકર ગુણવંત રે શંભુ સ્વયંભુ વિશ્વી વિધાતા રે, તુંહી સનાતન અભયને! દાતા રે (૪) પિતા ત્રાતા માતા ભ્રાતા રે, જ્ઞાતા દેવના દેવ વિખ્યાતા રે ઈણિ પરે એપમા ઉત્તમ છાજે રે, પદમવિજય કહે ચઢત દિવારે રે~ (૫) 5 (૫૯૩) (૨૫–૧૭) શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન ( દેશી—રસીયાની) કુંભુજિનેસર પરમ કૃપાગુરૂ', જગદ્ગુરૂ જાગતી જ્યાત-સાભાગી અરધ પલ્ચાપમ અંતર શાંતિથી, કુથુ જિંદ વિચે હાત—સા૦ (૧) ચવીઆ શ્રાવણ વદિ નવમી દિને, ૧. કૃપાના દરિયા Page #668 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી ૬૫૫ વૈશાખ વદિમાં રે જન્મ–સેતુ ચૌદશને દિને તે પ્રભુ પ્રણમતાં, બાંધે નવિ કેય કમ્પ–સે(૨) પાંત્રીશ ધનુષ પ્રમાણ દેહડી, કંચન વાને રે કાય–સે૦ વૈશાખ વદિ પાંચમે દીક્ષા ગ્રહી, તપ કરી કર્મ જલાયન્સ . (૩) રૌત્ર સુદિ ત્રીજે જ્ઞાની થયા, આયુ પંચાણું હજાર–સો. વરસ વૈશાખ વદિ પડવે શિવ વર્યા, અશરીરી અણહાર–સે. (૪) સુરઘટ સુરગવી સુરમણીક એપમાં, જિન-ઉત્તમ લહે જેહ–સો મુજ મન વંછિત પ્રભુજી! આપજે, પદમવિજય કહે એહ-સો. (૫) (૫૯૪) (૨૫–૧૮) શ્રી અરનાથ-જિન સ્તવન (દેશી–બદલીની છે) અરનાથ જિનેસર વંદે, ભવભવના પાપ નિકદે છે, ભાવે ભવિ પૂજે કડિ સહસ વરસ ઉણ કીજે, પા પલ્યનું અંતર લીજે હે–ભાવે ફાગુણ સુદિ ચ્યવન તે બીજે, સહુ જીવે સુખ લહીજે હો–ભાવે. (૧) માગશિર સુદિ દશમે જાયા, છપન્ન દિશકુમરી ગાયા હે–ભાવે. (૨) ૧. કામકુંભ ૨. કામધેનુ ૩. ચિંતામણિ રત્ન Page #669 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૫૬ શ્રી પદ્મવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ્ટ ત્રીશ ધનુષતણી જસ કાયા, છોડી મમતા ને માયા –ભાવે અગીયારસ માગશર સુદિ લિયેં, દીક્ષા જે સ્વયં બુદ્ધ હે–ભાવે. (૩) કાતી સુદિ બારસે જ્ઞાન, કામ્યા પ્રભુ કંચનવાન હો–ભાવે માગશિર સુદિ દશમે જિમુંદ, પામ્યા પરમાણંદ હે–ભાવે. (૪) વરસ ચોરાસી હજાર, ભેગવી આયુ શ્રીકાર હો–ભાવે, ઉત્તમ પદ–પદમની સેવા, કરવી અક્ષયપદ લેવા હે–ભાવે. (૫). (૫૫) (૨૫-૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ-જિન સ્તવન (દેશી–જી હો, જ હો! મલિજિનેસર ! મનહરૂં, લાલા ! અંતર એહ વિચાર જી હો! કોડિ સહસ વરસતણું,લાલા ! અર–મલિ વિચે ધાર જિનેસર! તું મુજ તારણહાર, જી હો જગત જતુ હિતકાર–જિશે. (૧) જી હો ! ફાગણ સુદિ ચોથે ચવ્યા, લાલા ! જનમ દીક્ષા ને રે નાણ જી હો ! માગશિર સુદિ એકાદશી, લાલા ! એક જ તિથિ ગુણખાણું–જિણે (૨) જી હો ! વરસ પંચાવન સાહસનું, લાલા ! ભેગવી આયુ શ્રીકાર જ હો! ફાગણ સુદિ બારસ દિને, Page #670 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૫૭ ઝરણું સ્તવન વીશી લાલા! વરિયા શિવવધૂ સાર–જિશે. (૩) જી હો ! નીલવરણ તનુ જેહનું, લાલા ! ચોત્રીશ અતિશય ધાર જી હો ! પણવીશ ધનુષ કાયા કહી, લાલા! વર્જિત દોષ અઢાર – જિશે. (૪) જી હો! ચેસઠ ઈંદ્ર સેવા કરે, લાલા ! જિન-ઉત્તમ નિતમેવ જી હો ! મુજ સેવક કરી લેખો , લાલા! પદમવિજય કહે હેવ—જિશે. (૫) (૫૬)(૨૫–૨૦) શ્રી મુનિસુવ્રતસ્વામી–જિન સ્તવન (આવા આમ પધારે પૂજ્ય! અમ ઘર વહોરણ વેહલા એ દેશી) મુનિસુવ્રત ! જિન મહેર કરીને, સેવક સનમુખ દેખે, ચેપન લાખ વરસનું અંતર, મલિઆણંદથી પરખોભવિજન! ભાવ ધરીને એહ અતિ આદર કરી પૂજે, શ્રાવણ સુદ પૂનમ પ્રભુ ચવિયા, જનમ આઠમ જેઠ વદિ વીશ ધનુષની દેહ વિરાજે, રૂપત હવે હદિ –ભ૦(૧) ફાગણ સુદિ બારસેં દિન દીક્ષા, શામળ વરણે સેહે ફાગુણ વદિ બારસ દિને પ્રભુજી, ક્ષપક શ્રેણી આરહે–ભ૦ લહે જ્ઞાન ને દીધી દેશના, ભવિજનને ઉપગારે ત્રીશહજાર વરસ ભેળવીઉં, આયુ શુદ્ધિ પ્રકારે–ભ૦ આપ જેઠ વદિ નવમીર્ચે વરિયા, જિન-ઉત્તમ વરસિદ્ધિ પદમવિજય કહે પરગટ કીધી, આ૫ અનતી રિદ્ધિ-ભ૦ ૧. હોડ Page #671 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી પદ્મવિજયજી મ. કૃત (૫૭) (૨૫–૨૧) શ્રી નમિનાથ-જિન સ્તવન (વારી ર્રંગ ઢાલણા—એ દેશી) ૫૮ નસિજિનવર એકવીશમે! હો રાજ ! ત્રિભુવન તારણહાર વારી મેરા સાહિમા છ લાખ વરસનું આંતરૂ હા રાજ ! આતમર્ચા આધાર-વારી (૧) આસા સુદિ પૂનમે ચળ્યા હા રાજ ! જનમ શ્રાવણ ક્રિ માસવારી આઠમે અતિશય ચ્યારજી' હો રાજ ! કનક વરણુ છષિ પંદર ધનુષ તનુ ઉંચતા હા રાજ ! ૧ દીક્ષા વિક્રે આષાઢ—વારી નવમી પાય નિવારણી હૈ! રાજ ! માગશિર સુદી એકાદશી હા રાજ ! જાસ પ્રતિજ્ઞા આઘાટરવારી (૩) દશ હજાર વરસેાતણું હા રાજ ! ભક્તિ રસ p પામ્યા સમયિક જ્ઞાન~વારી વૈશાખ વદી દશમી દિને હા રાજ ! જાસ—વારી૰ (૨) આયુનું પરિમાણ—વારી (૪) પદમ તસ ગુણ ગાવતાં હા રાજ ! જિનવર ઉત્તમ સિદ્ધવારી ૧. શરીરની પ્રભા ૨. દૃઢ ૩. કેવળ જ્ઞાન માનવનું ફળ લિન્દ્ર—વારી (૫) Page #672 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી (૫૯૮) (૨૫–૨૨) શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન (ભાલિડા રે હંસા વિષય ન રાચિ–એ દેશી) નેમિજિનેસર નમિયે નેહષ્ણુ, બ્રહ્મચારી ભગવાન પાંચ લાખ વરસનું આંતરૂ, શ્યામ વરણ તનુ વાન–ને કારતિક વદિ બારસ ચવિયા પ્રભુ, માત શિવાદે મલ્હાર જમ્યા શ્રાવણ સુદ પાંચમ દિને. દશ ધનુષકાયા ઉદાર-ને. શ્રાવણ સુદી છઠ દીક્ષા ગ્રહી, આસો અમાસે રે નાણું આષાઢ સુદી આઠમે સિદ્ધિ વર્યા, વરસ સહસ આયુ પ્રમાણુ–ને. (૩) હરિ–પટરાણી શાંબ-પ્રદ્યુમ્ન વલી-તિમ વસુદેવની નાર ગજસુકુમાલ પ્રમુખ મુનિરાજિઆ, પહોંચાડયા ભવપાર–ને. (૪) રાજિમતી પ્રમુખ પરિવારને, તાર્યો કરૂણા રે આણ પદમવિજય કહે નિજ પર મત કરે, મુજ તારે તે પ્રમાણુ–ને. (૫) (૫૯) (૨૫-૨૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (રાગ–ધમાલ) પાસ પ્રભુ તેવીશમા રે, સહસ ત્યાશીય સાત-લલના પચાશ ઉપર વરસનું રે, આંતરુ અતિહિ વિખ્યાત ૧. શ્રીકૃષ્ણ વાસુદેવ Page #673 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી પદ્યવિજયજી મ. કૃત ભકિત-રસ સુખકારક સાહબ સેવી હે અહે! મેરે ! લલનાં રે સેવતાં શિવસુખ થાય–સુ (૧) રૌત્ર વદી ચોથે ચવ્યા રે, કરવા ભવિ ઉપગાર-લલના પોષ વદી દશમ અગિયારસે રે, જનમ ને થયા અણગાર–સુટ (૨) નવ કર જેહની દેહડી રે, નીલ વરણ તનુ કાંતિ-લલના ચૈત્ર વદી ચોથે લહ્યા રે, ક્ષાયિક જ્ઞાન નિભ્રાંતિ-સુ. (૩) શ્રાવણ સુદી આઠમ દિને રે, પામ્યા ભવને પાર-લલનાં આઉખું સો વરસાંતણું રે, અશ્વસેન-સુત સાર–સુ આદેય-નામ તણે ઘણી રે, મહિમાવંત મહંત-લલના પદમવિજય પુણ્ય કરી રે, પાપે એહ ભગવંત–લલના–સુરા (૫) (૬૦૦)(૨૫-૨૪) શ્રી મહાવીરસ્વામી–જિન સ્તવન | (સંભવ-જિન અવધારીયે–એ દેશી) ચરમ જિણંદ વીશ, શાસન નાયક સ્વામી–સનેહી વરસ અઢીસેં આંતરું, પ્રણમે નિજ હિતકામી–સ ચ૦ આષાઢ સુદી છઠે ચવ્યા, પ્રાણતસ્વર્ગેથી જેહ–સ. જનમ્યા ચૈતર સુદી તેરસેં, સાત હાથ પ્રભુ દેહ–સચ૦ સોવન વરણ સોહામણું, બેતેર વરસનું આય–સ માગશિર વદી દશમી દિને, સંયમશું ચિત લાયન્સચ૦ શૈશાખ સુદી દશમી પ્રભુ પામ્યા કેવળનાણુ–સ. કાતી અમાવાસને દિહાડલે, લહિઆ પ્રભુ નિરવાણુ–સચ૦ દીવાલી એ જિન થકી, ઉત્તમ દિવસ કહાયન્સ પરમવિજય કહે પ્રણમતાં, ભવ-ભવના દુઃખ જાય–સચ Page #674 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ર श्री वर्धमानस्वामीने नमः શ્રી પદ્મવિજયજી મ. કૃત સ્તવન–ચાવીશી (બીજી) (૬૦૧) (૨૬-૧) શ્રી ઋષભદેવ–જિન સ્તવન (અરણિક મુનિવર ચાલ્યા ગોચરી–એ દેશી) aષભજિનેસર વૃષભ-લંછન–ધરૂ, ઉંચા જે સાત રાજ, નિરલંછન પદને પ્રભુ પામીયા શિવપુરને સામ્રાજજી-૪૦ અવ્યય અચલ અચિંત અનંત છે, અશરીરી અણાહારીજી અવિનાશી શાશ્વત-સુખનો ધણું, પર પરિણતિ નિવારીજી, જ્ઞાન અનંત અનંત દરશનમયી, લોકાલોક–સ્વભાજી, દેખે કર- આમળ પરે, પણ નહીં, રમતા જે પરભાવેજી-20 નિજરૂપે રમણ કરતા સદા, સાદિ-અનંતહ ભાગોજી અવ્યાબાધ અજર અજ જે થયા, પુદગલ ભાવ નિસંગેજી-૪૦ પુદગલ-રહિતપણે સુખ ઉપનું, તે કિમ જીભે કહાજી, વરણાદિક નહી જાસ સ્વરૂપ છે, જે ગાતીત જિનરાઇઝડ Page #675 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬ ૬૨ શ્રી પદ્મવિજયજી મ. કૃત ભક્તિરસ કર્તા ભોકતારે નિજ ગુણને પ્રભુ, અવગાહી નિજ તેજ, અ છે અનંતા નિજ ઠામે રહ્યા, ભીડ ન કોયને દેજી૦ એ જિનવર ઉત્તમ પદ-રૂપ જે, પદમને અવલંબીજે તો પરભાવ કર્મ દ્વરે કરી, ઠાકુર પદવી લીજે–ત્ર (૬૦૨) (૨૬-૨) શ્રી અજિતનાથ-જિન સ્તવન (સ્વામી સીમંધરા વિનતિ–એ દેશી ) અજિતજિન ! તુમ-મુજ અંતરે, જોતાં દીસે ન કરે, તુજ-મુજ આતમ સારિખે, હાંરે ! સત્તા ધર્મથી હાયરે–અ) (૧) જ્ઞાન દર્શન ચરણ આદિ દેઈ, ગુણ અછે જેહ અનંતરે, અસંખ્ય પ્રદેશ વળી સારિખા, એ છે ઈણિપરે તંતરે–આ. (૨) એતલે અંતર પણ થયે, હાંરે ! આવિરભાવ-તિરોભાવરે, આવિરભાવે ગુણ નિપના, તિણે તુજ રમણ સ્વભાવ –અ(૩) રાગ–ષાદિ વિભાવની, હાંરે! પરિણતિ પરભાવે રે, ગ્રહણ કરતે કરે ગુણતણે, હાંરે ! પ્રાણી એહ તિરે ભાવે રે–અ૦ (૪) એહ અંતર પડયે તુજ થકી, હાંરે ! તેનું મને ઘણું દુઃખરે, ભીખ માંગે કુણ ધન છે તે ? હાંરે છતે આહાર કુણ ભૂખરે–અ) (૫) તુજ અવલંબને આંતરે, હાંરે ! ટળે માહરે સ્વામરે, અચલ અખંડ અગુરુલહ, Page #676 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન વીશી - હાંરે! લહુ નિરવઘ ઠામરે–અ) (૨) જે અવેદી અખેદી પણ, અલેશીને અજોગી રે, ઉત્તમ પદ વર પદમનો, હાંરે ! થાયૅ ચેતન ભેગી –અ(૭) (૬૦૩) (૨૬-૩) શ્રી સંભવનાથ-જિન સ્તવન (આ મુજ મનમંદિર–એ દેશી) કયું જાનું કયું બની આવહિ, શ્રી સંભવ જિનરાજ–ો મિત્ત, તુજ-મુજ અંતર મોટકે, કિમ ભાજે તે આજ–હે ? મિત્ત–કયું(૧) મુજ પ્રવર્તન જેહ છે, તે ભાવવૃદ્ધિનું હેત–હ! મિત્ત ! હું કર્તા કમજ તણે, કરિ તે કર્મ ચેત હે મિત–કયું. (૨) જીવ–ઘાતાદિ કારણે કરી, કરણ કારક ઈમ હોય–હો ! મિત્ત! અક્ષય પંચ પિષક સદા, કારક સંપયાણ જોય—હો! મિત્ત! કર્યું. (૩) ઈમ મનુજને ભવ ભલો, હારીને સુણજે સ્વામી–હો! મિત્ત નરક-નિગોદ વિષે ગયે, ખટ કારક મુજ નામ–હો ! મિત્ત કર્યું. (૪) તે વિપરીત એ સાધીઆ, તું કરતા શિવ ઠાણ-હો! મિત્ત કરિયેં તે કારક કમ છે, શુભ સેવન કરણેણ-હો WWW.jainelibrary.org Page #677 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી પદ્મવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ દેઈ ઉપદેશ ભવ–લેાકને,દીધા કમને ત્રાસ——હો ! મિત્ત ! કમ થકી અલગેા થયેા, સિદ્ધિ વિષે ગયેા ખાસ—હો ! મિત્ત ! કયું॰ (૬) ૪ ઈમ તુજ-મુજ અંતર પડચા, કિમ ભારે પણ જાણુ તાહરી પરે, સાધતાં હો ! મિત્ત ભગવત ? ભાજશે તંત—હો ! મિત્ત કયું॰ (૭) તપ કર્તા નિજ આત્મને ભેકતા પણ તસ થાય—હો ! મિત્ત તુજ-મુજ અંતર સિવ ટળે, સિવ માંગલિક બની આય —હો ! મિત્ત! કયુ॰ (૮) અજરામર તસ સુખ હોયે,વિલસે અનતી રિદ્ધિ-હો ! મિત્ત ઉત્તમ ગુસેવા લહે, પદમવિજય ઈમ સિદ્ધિ—હો ! મિત્ત ! કયું॰ (૯) (૬૦૪) (૨૬–૪) શ્રી અભિનદન–જિન સ્તવન ( તુમ્હે જોજ્યા જોજ્યા રે જ'તને મજાવે તુમ્હે-એ દેશી) તુમ્હે જોજયે! જોયેા રે, વાણીને પ્રકાશ તુમ્હે ઉઠે છે અખડ-વિન, જોજને સ`ભળાય નર તિરિય દેવ આપણી,સહુ ભાષા સમઝી જાય—તુમ્હે॰ (૧) દ્રવ્યાર્દિક દેખી કરીને, નય નિષેષે જુત્ત ભંગ તણી રચના ઘણી, કાંઈ જાણે સહુ અદ્ભુત-તુમ્હે॰ (૨) પય સુધા ને ઈ–વારિ, હારી જાયે સવ પાખંડી જન સાંભળીને, મૂકી ચેિ ગવ—તુમ્હે (૩) Page #678 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી ગુણ પાંત્રીશ અલકરી, અભિનદનજિન વાણી સંશય છેદે મન તણા, પ્રભુ કેવલજ્ઞાને જાણી--તુમ્હે (૪) વાણી જે નર સાંભળે તે, જાણે દ્રવ્ય ને ભાવ નિશ્ચય ને વ્યવહાર જાણે, જાણે નિજ-પર ભાવ~તુમ્હે (૫) સાન્ધ્ય-સાધન ભેદ જાણે, જ્ઞાન ને આચાર હેય-જ્ઞેય-ઉપાદેય જાણે, તાતત્વ-વિચાર—તુમ્હે (૬) નરક સ્વર્ગ અપવર્ગ જાણે, થિર થય ને ઉત્પાદ રાગ-દ્વેષ અનુબંધ જાણે, ઉત્સર્ગ ને અપવાદ-તુમ્હે (૭) નિજ સ્વરૂપને આળખીને, અવલંબે સ્વરૂપ ચિદ્યાનંદ—ઘન આતમ ને,થાયે જિન-ગુણુ-ભૂષ—તુમ્હે (૮) વિનયથી જિન ઉત્તમકેરા, અવલ'એ પદ્મ પદ્મ નિયમા તે પર-ભાવ તજીને, પામે. શિવપુર–સમ—તુમ્હે (૯) 5 (૬૦૫) (૨૬-૫) શ્રી સુમતિનાથ—જિન સ્તવન (સાહેલડીની-દેશી) પાંચમ જગપતિ વદિયે.—સાહેલડીયાં સુમતિ-જિનેસર દેવ—ગુણવેલડીયાં સુમતિતણે! દાયક પ્રભુ—સા એહ સેવા નિતમેવ—ગુણ૦ (૧) જેહને જનમ-મરણુ નહિ.-સા॰ આત ધ્યાન વિ હાય—ગુણ૦ દુરગતિ સનમુખ નવ હાચે’—સા૦ ભવદુખ સામું ન જોય—ગુણ૦ (૨) પ Page #679 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૬ શ્રી પદ્મવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ રોગ-શે. નવિ એહને–સા નહિં એહને સંતાપ-ગુ. એહની કરો ઉપાસના–સાઇ જાયે જેહથી પાય–ગુ (૩) અષ્ટ કરમ–દળ છેદીને–સા. પામ્યા અવિચલ રાજ્યગુરુ રત્નત્રયી પરગટ કરી–સા૦ સુખ વિલસે નિત પ્રાજ્ય-ગુ. જિન-ઉત્તમ પદ-પદ્યને–સા સેવ્ય સુખ નિરધાર-ગુ. જેહથી અક્ષયપદ લહે–સા. અવ્યાબાધ ઉદાર–ગુણ૦ (૫) (૬૦૬) (૨૬-૬) શ્રી પદ્મપ્રભ-જિન સ્તવન (દેશી-રસિયાની) પદાજિનેસર પદ્મ લંછન ભલું, પદની એપમ દેવાય–જિનેસર, ઉદકને પંકમાંહિ જે ઉપનું, ઉદક–પંકે ન લેપાય-જિનેપદ્મ૦ (૧) તિમ પ્રભુ કર્મ-પંકથી ઉપના, ભેગ-જળ વધ્યા સ્વામી જિને કર્મભેગ હેલી અલગ રહ્યા, તેહને નમું શિર નામી-જિને પદ્મ (૨) બારે પરખદ આગળ તું દીર્થે, મધુર સ્વરે ઉપદેશ-જિને શર દૃષ્ટાંતે દેશના સાંભળે, નર-તિરિ–દેવ અશેષ–જિને. પ. (૩) રક્તપદ્મ સમ દેહ તે તગતગે, જગ લગે રૂપ નિહાળ-જિઝગમગે સમવસરણમાંહિ રહ્યો, પગે-પગે રિદ્ધિ રસાળ–જિનેટ પ૦ (૪) For Private a Page #680 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન વીશી સુશીમાં માતાને પ્રભુને ઉર ધર્યા, પદ્મ–સુપન ગુણધામ-જિને ઉત્તમવિજય ગુરૂ સાહાએ ચહ્યો, પવિજય પદ્મનામ–જિનેપદ્મ. (૫) (૬૦૭) (૨૬–૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (તુગિયા ગિરિ શિખર સેહે–એ દેશી) શ્રી સુપાસનિણંદ તાહારું, અકલ રૂપ જણાય રે રૂપાતીત સ્વરૂપવંતે, ગુણાતીત ગુણગાય રે કયું હિ? કયું હિ? કયું હિ? કયું હિ? (૧) તારનાર તુંહી કિમ પ્રભુ? હૃદયમાં ધરી લેક રે ભવસમુદ્રમાં તુજ તારે, તુજ અભિધા ફેક રે—કયું નીરમાં દતિ દેખી તરતી, જાણિ મહે સ્વામ રે તે અનિલ અનુભવ જિમ તિમ, ભવિક તાહરે નામ રે યુંહી ? યુંહી? યુંહી? યુહિ? (૩) જેહ તનમાં ધ્યાન દયામેં તાહરૂં તસ નાશરે થાય તનુને તેહ કિમ ? પ્રભુ ! એહ અચરિજ ખાસ રે–યું(૪) વિગ્રહ ને ઉપશમ કરે તે, મધ્યવરતી હોય છે તિમ પ્રભુ ! તુહે મધ્યવરતી, કલહ તનુ શમ જોઈ ર–યું. (૫) તુમ પ્રમાણ અન૫ દીસે, તે ધરી હુદી ભવ્ય રે ૧. ચામડાની મશક ૨. પવન Page #681 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e શ્રી પદ્મવિજયજી મ. કૃત ભાર વિનુ જિમ શીઘ્ર તરિયે', એહ અચરજ નવ્ય રે—યું (૬) મહાપુરૂષતણે! જે મહિમા, ચિંતન્યેા નવિ જાય રે ધ્યાન ઉત્તમ જિનરાજ કેરા, ભક્તિ-રસ પવિજય તિને ધ્યાય રે—કયું (૭) 5 (૬૦૮) (૨૬–૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભ–જિન સ્તવન ( ધણરાઢાલા—એ દેશી ) ચંદ્રપ્રભ—જિન આઠમા રે, પામ્યા પૂર્ણ સ્વભાવ-જિનવર ધ્યાવા પૂર્ણતા મુજ પરગટ થવા રે, છે નિમિત્ત નિષ્પાવ—જિન ધ્યાવે! ધ્યાવે રે ભવિક ! જિન ધ્યાવે, પ્રભુ ધ્યાતાં દુ:ખ પલાય—જિન૦ પરઉપાધિની પૂર્ણતા રે, જાચિત મંડન તેહ—જિન॰ જાત્યરત્ન સમપૂર્ણતા રે, પૂણ`તા શુભરેહ—જિન૦ (૨) કલ્પનાથી જે અ-તાત્વિકી રે, પૂર્ણતા ઉદધિકલ્લાલ–જિ ચિદાનંદનઘન પૂર્ણતા રે, સ્તિમિત–સમુદ્રને તેાલ-જિ॰ પૂ માન હાનિ લહે રે, અ-સંપૂર્ણ પૂરાય—જિન૦ પૂર્ણાનંદ સ્વભાવ છે રે, જગદદ્ભૂતને દાય—જિન૦ (૪) પૂર્ણાનંદ જિષ્ણુને રે, અવલ એ ધરી નેહ - જિન૰ ઉત્તમ પૂર્ણતા તે લહે રે, પદ્મવિજય કહે એહુ-જિ . Page #682 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી }} (૬૯) (૨૬–૯) શ્રી સુવિધિનાથ-જિન સ્તવન (મનમાહના ૨ે લાલ—એ દેશી) સુવિધિજિનેસર સાહિબા રે—મનમેહના ૨ લાલ સેવા થઈ થિર થેાભ રે—જગસોહના ૨ લાલ સેવાનિવ હાચે. અન્યથા રે—મન૦ હાયે' અથિરતાયે ક્ષેાભ રે—જગ૦ (૧) પ્રભુ સેવા અંબુદ-ઘટા રે—મન, ચઢી આવી ચિત્ત માંહિ ૨અસ્થિર પવન જખ ઉલટે રે—મન, તબ જાયે વિલઈ ત્યાંહિ રે—જગ॰ (૨) પુÅલી શ્રેયકરી નહી રે—મન॰, જિમ સિદ્ધાંત—મઝાર રે—જગ૦ અથિરતા તિમ ચિત્તથી રે—મન, -જ૧૦ ચિત્રવચન—આકાર રે—જગ॰ (૩) અંતઃ કરણે અથિરપણું ?—મન, જો ન ઉધયું” મહા શલ્ય જગ તે ચેા દોષ સેવા તણા રે—મન, નવિ આપે ગુણુ દિલ રે—જગ૦ (૪) તિણે સિદ્ધમાં પણ વાંછીએ રે—મન, થિરતા રૂપ ચરિત્ત રે—જગ જ્ઞાન-દર્શન અ-ભેદથી ?—મન, રત્નત્રયી ઈમ ઉત્તરે—જગ૦ (૫) સુવિધિજિન સિદ્ધિવર્યાં રે...મન, ઉત્તમ ગુણ અનૂપ રે જન્મ Page #683 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી પદ્મવિજયજી કૃત પદ્મવિજય તસ સેવથી રે—મન, १७० ભક્તિ રસ થાયે નિજ ગુણ–ભૂપ રે—જગ૦ (૬) 卐 (૬૧૦) (૨૬–૧૦) શ્રી શીતલનાથ-જિન સ્તવન (અન્તુ ઘર માંડ વીઆ લાએ-એ દેશી ) શીતજિનપિત સેવીચેએ, શીતલતાનેા કદ, સાહિમ ! શિવસુખકરૂ એ. પ્રતિ-પ્રદેશ અનંત-ગુણાએ, પરગટ પુરણાનંદ—સા એક પ્રદેશે નભતણે એ, દેવ સમૂહ સુખ વ્યાપી—સા॰ ત્રણ કાલ ભેલું કરીએ, અસત-કલપનાયે થાપી—સા ઈમ આકાશ પ્રદેશ જે છે, લેાકાલેાકના તેહ—સા૦ થાપતાં સપૂર્ણ હોઈએ, અનંત ગુણ એમ એહુ—સા તે સુખ-સમૂહ તણા વળીએ, કીજે વ ઉદાર—સા તેના વગ વળી કરેાએ, એમ વગે કરા વારંવાર—સા અનત-વર્ગ -વગે કરીએ, વિગત સુખ-સમુદાય—સા૦ અભ્યામાધ સુખ આગળે' એ, પણ અતિ ઉણુમ થાય-સા શ્લેષ્ઠ નગર-ગુણુ કિમ કહે એ, અન્ય-સ્વેપુર તેહ-સા તિમ એપમ વિષ્ણુ કિમ કહું ! શીતલજિન સુખ જેહ-સા આવશ્યક નિયુક્તિએ, ભાખ્યા એ અધિકાર—સા કરતાં સિદ્ધિ ભણી તિહાંએ, ઉત્તમ અતિ નમસ્યકાર-સા॰ એમ અનેાપમ ભાગવા એ, જિન-ઉત્તમ મહારાજ-સા૦ તે શીતલ સુખ જાચીચે એ, પદ્મવિજય કહે આજ-સા॰ ૧, ૦ની આગળ . Page #684 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેવિશી ૬૭૧ (૬૧૧) (૨૬-૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ–જિન સ્તવન (વારી હું ગાડી પાસજી-એ દેશી). શ્રી શ્રેયાંસ-જિસુંદરી, અદ્ભુતતા ન કહાય–મોહન સંજમ ગ્રહી કેવલ લહી, શૈલેશીયે સુહાય–શ્રી શ્રેયાંસ –મેહન. (૧) શુષિર–પૂરણથી હીનતા, રોગનિષેધ ને કાળો , હાય ત્રિ-ભાગ અવગાહમા, વિ-ઈડી કર્મજ જાળ – ૦ શ્રી. (૨) વાગ્ય નહી સંડાણથી, તિણે અનિશ્ચિત સંઠાણું–મારા પ્રદેશાંતર ફરસ્યા વિના, પામ્યા અગ-ઠાણ– શ્રી(૩) પ્રથમ સમય અનંતર કહ્યા, પછે પરંપર સિદ્ધ-૦ વેત્તા સવિ જગ–ભાવને, પણ કઈ પયર્થ ન ગિદ્ધ-૦ શ્રી(૪) ચિદાનંદ નિત ભેગ, સાદિ-અનંત સ્વરૂપ–મો. જન્મ–જરા-મરણ કરી, નવિ પડવું ભવ–કૂપ- શ્રી(૫) મેહયી પણ તાહરા, ગુણ ગાવા સમથ–મે૦ પણ જયું શિશુ-સાગર મવે, વિસ્તરણ કરી નિજ હથ્થ– શ્રી. (૨) તિણે જિનવર ઉત્તમ પ્રતે, વિનતિ કરીયેં એહ–મો નિજ પદ–પ સેવક ભણી, દીજે શિવસુખ જેહ– શ્રી. () ૧. માપે Page #685 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૭ર શ્રી પદ્મવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ (૬૧૨) (૨૬-૧૨) શ્રી વાસુપૂજ્યસ્વામી-જિન સ્તવન (પ્રથમ ગેમવાલા તણે ભજી-એ દેશી) વાસવવંદિત વંદિએજી, વાસુપૂજ્ય જિનરાય માનું અરૂણ વિગ્રહ કરાઇ, અંતર રિપુ જયકાર ૧ ગુણાકર ! અદ્ભુત હારી રે વાત, સુણતાં હોય સુખ–શાંત—ગુણા. (૧) અંતર રિપુ ક્રમ જય કર્યો છે, પાપે કેવલજ્ઞાન શૈલેશીકરણે દહ્યાજી શેષ કરમ સુહ-ઝાણુ–ગુણા. (૨) બંધન–છેદાદિક થકીજી, જઈ ફરસ્ય લેકાંત જિહાં નિજ એક અવગાહનાજી, તિહાં ભવ મુક્ત અનતગુણ૦ (૩) અવગાહના જે મૂળ છે જ, તેહમાં સિદ્ધ અનંત તેહથી અસંખગુણ હોયૅજી, ફરસિત જિન ભગવંત –ગુણા. (૪) અસંખ્ય પ્રદેશ અવગાહનાજી, અસંખ્યગુણ તિણે હિય જાતિમાં જાતિ મિલ્યા પરેજી, પણ સંકીર્ણ ન કોય–ગુણ૦ (૫) સિદ્ધ-બુદ્ધ પરમાતમાજી, આધિ-વ્યાધિ કરી દૂર અચલ અમલ નિકલંક તું જી, ચિદાનંદ ભરપૂર–ગુ (૬) નિજ–સ્વરૂપમાંહિ રમેજી, ભેળા રહત અનંત પદ્યવિજય તે સિદ્ધનુંછ, ઉત્તમ-ધ્યાન ધરંત–ગુરુ (૭) ૧. જીતવા માટે, Page #686 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી (૬૧૩) (૨૬–૧૩) શ્રી વિમલનાથ-જિન સ્તવન (ગુણહ વિશાલા મંગલિક-માતા–એ દેશી) વિમલજિનેસર વયણ સુણીને,વિમલતા નિજ એલખાણી રે પુદગલ તત્ત્વાદિક ભિન્ન સત્તા, સિદ્ધ સમાન પિછાણું રે—વિ. (૧) પુદગલ–સંગથી પુદગલમય નિજ ખીર–નીર પરે અપ રે એતા દિન લગે એહિ જ ભ્રાંતિ, પુદગલ અપ્પા થપ્પા રે–વિ. (૨) માનું અબ મેં વાણી સુણીને, નિજ આતમરિદ્ધિ પાઈરે ગૃહ–અંતરગત નિધિ બતલાવત, લહે આણંદ સવાઈ રે–વિ૦ (૩) અમ્પા લહ્યો હું દેહને અંતર, ગુણ અનંત નિધાન રે આવારક આચાર્ય આવરણ, જાણ્યા લેખ અમાન રે–વિ. (૪) સિદ્ધસમાન વિમલતા નિજ તે, કરવા પ્રગટ સ્વભાવ રે વિમલજિન ઉત્તમ આલંબન, પદ્યવિજય કરે દાવ રે—વિ. (૫) '; (૬૧૪) (૨૬-૧૪) શ્રી અનંતનાથ-જિન સ્તવન (વિમલજિન વિમલતા તાહરીએ દેશી) અનંતજિન જ્ઞાન અનંતતાજી, મુજથી કેમ કહેવાય? ૪ Page #687 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tor અનત આગમમાંહિ તેાલિઆજી, શ્રી પદ્મવિજયજી મ. કૃત એ ખટ પયચ્છ જિનરાય—અનત૦ (૧) જીવ પુદગલ સમય એ ત્રિતુ'જી, દ્રવ્ય પરદેશ પર્યાય થોડલા જીવ પુદગલ તિહાંજી, અનંતગુણા ઠહેરાય-અનંત॰ (૨) અન'તગુણ તૈજસ એક છેજી, અન’તગુણુ કાણુ તાસ અદ્ધ ને મુક્ત ભેળા વાજી, તિણે અનતગુણી રાશ—અનંત (૩) અનંતગુણ સમય તેહથી કહ્યાજી, સાંપ્રતસમય સહુમાંહી વ્યાપિ તણે તેહથી વળીજી, દ્રવ્ય અધિકા કહ્યા ત્યાંહિ—અનત॰ (૪) જીવ-પુદગલાદિ પ્રક્ષેપથી, થાયે અધિકા એમ તેહ છે પરદેશ અનંત ગુણાજી, નભ-પરદેશે કરી એહ-અ૦ શ્રેણી અનાદિ અનંતનીજી, થાય ઘન-નભ-પરદેશ કાળના તે ઘન નવિ હારે જી, તિણે અનંત ગુણ પરદેશ-અનંત॰ (૬) તેથી અનંતગુણુ પવા, અગુરુલહુ પજય અનંત એક પરદેશી વિષે ભાખઆજી, ભક્તિ-રસ થાય સમુદાય કરત—અન’ત॰ (૭) અનતજિન કેવલજ્ઞાનમાંજી, દેખતા નિતુ પરંતક્ષ જિનવર ઉત્તમ મહેરથીજી, પદ્મને' પણ હોય લક્ષ-અ૦ 版 Page #688 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૭૫ ઝરણું સ્તવન વીશી (૬૧૫) (૨૬-૧૫) શ્રી ધર્મનાથ-જિન સ્તવન (દેશી–બિંદલીની) શ્રીધર્મ–જિનેસર દેવા, બીજાની ન કરું હવા હે –સાહિબ અરજ સુણે તે તો કાચ શકલના જેહવા, તું ચિંતામણિ દુઃખ હરેવા–હે સા૦ (૧) તે નવિ લદ્યા આપે ધર્મ, તસ સેવા કિમ દિયે શર્મ હો–સા. તું તો ધર્મત અધિકારી, ધમ્મી જનને સુખકારી હે-–સા. (૨) નિજ જેહ જેહ અનંતા ધર્મ, કર્યા પરગટ છેડી કર્મ હો–સા. મુજ પણ જેહ ધર્મ અનંતા, પ્રગટ કરવા કરૂં ચિંતા હ–સા. (૩) તસ તું પ્રભુ? કારણ મિલિએ, હવે તરી ભવજલ–દરિયે હે સારુ તુજ મૂરતિ સૂરતમાંહિ, મનોહર દીઠી ઉછાહિ હો–સા (૪) તેહથી તુજ પ્રત્યય આવ્યો, જિન-ઉત્તમ ભાવે ભાગ્યે–હ–સ. કહે પાવિજ્ય પ્રભુ સેવા કરવા અક્ષયપદ લેવા હે–સા (૫) ૧. સેવા ૨. કાચના કકડા Page #689 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી પદ્મવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ (૬૧૬) (૨૬-૧૬) શાંતિનાથ-જિન સ્તવન ( હાંરે માહારે જામનીયાના લટકા દહાડા ચાર—એ દેશી હાંરે મ્હારે ! શાંતિજિનેસર અલવેસર આધાર જો, લેઈ દીક્ષા ચેિ શિક્ષા ભવિજન લેાકને ૨ લે હાં॰ પામી જ્ઞાન ધરી શુભ ધ્યાન અનંત જો, ૬૭ ત્રણ ભુવન અજુવાળે ટાળે શાકને ૨ લા॰ (૧) હાં॰ શૈલેશીમાં થઈ અલેશી સ્વામિ જો, નિજ સત્તાને ભાગી શે!ગી નહી કદા રે લા હાં૦ ગુણ એકત્રીસ ગીશ અતિ અદ્ભુત જો, પ્રગટ થયા અવગુણુ ગયા વિ સાદિ સા રે લે (૨) હાં॰ ગતઆકાર શ્રીકાર સ્વરૂપ ગુણ પાંચ જો, વરણવી ચિત્ત અતીતથી ગુણ પણ પામીયા રે લે હાં॰ દોય ગધ સંબંધ ટળ્યાથી અરસ સરસથી ગુણુ રસ પણ પ્રભુ હાં ફ્સ આઠના નાશથી ગુણ લહ્યા અષ્ટ જો, ત્રણ વેદના ખેદ પ્રભુ ! દૂર કર્યાં રે લે દાય જો, વામીયા રે લેા (૩) હાં અશરીરી અસગી વળી અ–રૂહ જો, એકત્રીસ ગુણ વરીએ ભવ-દરીએ નિસ્તયે રૂ લેા (૪) હાં॰ પામ્યા સિદ્ધસરૂપ અનૂપ જિંદ જો, તિમ સેવકના કારક તારક ભવતા રે લે હાં જિન-ઉત્તમ વર ગુણ ભર પદકજ નિત્યો, પદ્મવિજય કહે ભાવેા ભાવે ભવિજના ફ્ લેા (૫) 5 Page #690 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી ૬૭૭ (૬૧૭) (૨૬-૧૭) શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન (સઈયાં મોરી રે! ચાંદલીઓ ઉગે ને મધ્ય-રાતને – એ દશા) રાત-દિવસ નિત સાંભરે! રે જિનાજી મોરી રે! દેખી તાહરૂં રૂપ લાલ –લાલ ગુલાલ આંગી બની રે૦ તુજ ગુણ જ્ઞાનથી માહરૂં રે, જાયું શુદ્ધ સ્વરૂપ–લાલ–જિન. (૧) તેહ સ્વરૂપને સાધવા રે, કીજે જિનવર સેવલાલ દ્રવ્ય-ભાવ દુ-ભેદથી રે, દ્રવ્યથી જિમ કરે દેવ–લાલ-જિ. લાલ૦ (૨) મેગર માલતી કેવડા રે, હે માહરા કુંથુજિનને કાજ–લાલ લાખેણે રે ટેડર કરી રે, પૂજે શ્રી જિનરાજ–લાલ–જિ. લાલ, (૩) કેશર ચંદન ધુપણાં રે, અક્ષત નૈવેદની રે-લાલ દ્રવ્યથી જિનની પૂજા કરે રે, નિરમલ કરીને શરીર લાલ–જિ. લાલ૦ (૪) દ્રવ્યથી ઈમ જિન પૂજા કરી રે, ભાવથી રૂપાતીત સ્વભાવ-લાલ૦ નિઃકર્મો ને નિઃસંગતા રે, નિકામી વેદ અભાવ–જિ. લાલ, (૫) આવરણ સવિ થયા વેગળા રે, ઘાતી-અઘાતી સ્વરૂપ–લાલ૦ Page #691 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૭૮ શ્રી પદ્મવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ બંધ ઉદયને સત્તા નહિ રે, નિજ ગુણના થયા ભૂપ–લાલ–જિ. લાલ૦ (૬) મુજ આતમ તુજ સારિરે, કરવાને ઉજમાળ–લાલ તે જિન-ઉત્તમ સેવથી રે, પવને મંગળમાળ-લાલ –જિ. લાલ૦ (૭) (૬૧૮) (૨૬-૧૮) શ્રી અરનાથ-જિન સ્તવન (ઘડીએક ઘોને રાણી મુંબ-એ દેશી). શ્રીઅરનાથજી સાંભળે, સેવકની અરદાસ, ભવ-અટવીમાંહિ હું ભ, બંધાણે મેહપાશ––શ્રી (૧) મેહરાયના રાજ્યમાં, બહુખું કટક જણાય, મિથ્યા-મહેતા તિહાં અ છે, મંત્રી કુબુદ્ધિ કહાય–શ્રી (૧) અભંગા સિપાઈ અતિ ઘણા, કહેતાં નાવે પાર, તે પણ અધિકારીતણા, નામ કહું નિરધાર–શ્રી. (૩) કોધ માયા લાભ માન તે, મૂકે ન માહો સંગ, મુજ પણ તે છે વાહા, નવિ મૂકું રંગ-શ્રી. (૪) રાગ-દ્વેષ દેય મલલ વળી, બાંધ્યા બાંહિ મરેડ, હવે પ્રભુ તુણ્ડ આગળ રહી, વિનતિ કરૂં કરડ–શ્રી, (૫) બંધનામાંહિથી છેડવી, ઉતારો ભવપાર હરિ–હર દેવ સેવ્યા ઘણું, નવિ પાપે હું સાર–શ્રી. (૬) સહસવદન ન સ્તવી શકે, તુજ ગુણ અગમ અપાર ૧. બહાદુર ૨. શેષનાગ, Page #692 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણ સ્તવન ચાવીસી }G જિમ રયાકાર રત્નને, નવિ વલસે પાર—શ્રી (૭) અચરજ પ'ડિત ઘણા, સત્યવિજય ગુરૂરાય કપૂરવિજય તસ પાટવી, વિજનને સુખ થાય—શ્રી૦ (૮) ખિસાવિત્ર્ય તસ પાટવી, જિનવિજ્ય સુપસાય પડિત ઉત્તમવિયને પદ્મવિજય ગુણ ગાય—શ્રી॰ (૯) 5 (૬૧૯) (૨૬-૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ-જિન સ્તવન ( પાંચમે મગળવાર પ્રભાતે ચાલવુ રે લેા-એ દેશી ) સાહિબા ! મલિજિનેસર ! નાથ ! અનાથ તા ધણી રે લે સા॰ વસ્તુ સ્વભાવ-પ્રકાશક ભાસક દિનમણિ ૧૨ લે સા॰ ધર્મ અનંતા સુખ દેતાં પરગટ થયે રે લેા, સા॰ વસ્તુ સરત પવસ ભાખી જિન ગયા રે લા૦ (૧) સા॰ યુગપાવી ને ક્રમભાવી પવ કહ્યા રે લેા, સા॰ જ્ઞાનાદિક યુગપદ્શાવી પણે સંગ્રહ્યા રે લે, સા॰ નવ-જીર્ણાદિક થાય તે ક્રમભાવી સુણા રે લે, સા શબ્દ-અરથથી તે પણ દ્વિવિધ પરે સુણા ૨ લા॰ (૨) સા॰ ઇંદ્ર હરિ ઇત્યાદિક શબ્દ તણા ભલા રે લેા, સા॰ જે અભિલાર નહિ તે અપવ કળા રે લેા, સા॰ તે પણ દ્વિ-વિષ કહી જે સ્વ-પર ભેદે કરી રે લેા, સા॰ તે પણ સ્વભાવિ કે આપેક્ષિકથી વી રે લેા (૩) સા॰ સ અતીત અનાગત સાંપ્રત કાળથી રે લેા, સા॰ ઈત્યાદિક નિજ બુધ્ધે કરા સંભાળથી રે લે, . ૧. સૂર્ય, Page #693 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી પદ્મવિજયજી મ. કૃત ભક્તિરસ સા॰ સમકાળે ઈમ ધર્મ અનતા પામીચે' ૨ લેા, સા॰ તે સિવ પરગટભાવથી તુમ્હે શિર નામીચે' રે લા॰(૪) સા॰ ખટદ્રવ્યના જે ધમ અનંતા તે સવે ફ્ લે, સા॰ નહિ પર છન્ન સ્વભાવ અભાવ મુજ સ`ભવે રે લેા, સા॰ પુષ્પાલ અને તુંહી પ્રગટપણે પામીચેા રે લા; સા॰ હું પણ હવે તુજ રીતે થવાને કામીચે ૨ લે સા॰ મલ્લિનાથ પરે હસ્તીમલ્લ થઈ ઝૂઝશુ' ફ્ લા સા॰ યુ' ખટમિત્રને મુઝળ્યા તિમ અમે ખુઝશ્યુ રે લે સા॰ તસપરે ઉત્તમ શીશને મહેરથી નિરખીચે રે લે સા॰ પદ્મવિજય કહે તે અમ્હે ચિત્તમાં હરખીચે રે લે 卐 ૧૮૦ (૬૨૦) (૨૬-૨૦) શ્રી મુનિસુવ્રતસ્વામી—જિન સ્તવન (સાબરમતીએ આવેલા ભરપૂર જો, ચારે તે કાંઠે રે માતા રમી વળ્યાં રે—એ દેશી) પદ્માન જૈન વંદન કરીયે નિત્ય જો, સ્યાદવાદશૈલી જસ અભિધા સૂચવે રે લેાકાલેાકને જાણે તિણે મુનિ હાય જો, એ ગુણથી મુજ મનમાં હઠથી રુચવે ૨૦ (૧) મત્યાદિક ચઉ–નાણુ-અભાવથી જાસ જો, કેવલજ્ઞાન તે સૂર્ય ઉગ્ગા જેને રે કટ–વિવરે કરી સૂરજ કિરણે પ્રકાશ જો, મેઘાંતરથી આવ્યેા જન કહે તેહને રે (ર) ૧. ગુપ્ત Page #694 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણુ સ્તવન ચાવીસી વાતાયન પરસુખના કહે ઈણ પરકાશ ો, પણ સૂરજના નવ કહે ઇણ પરે જાણીચે રે કેવલજ્ઞાન પ્રકાશે ક્ષયેાપશમ નામ જો, મત્યાદિકથી ભવિજન મનમાં આણિયે રે (૩) વાતાયન પરમુખ કીધા સવિ દૂર જો, તવ કહેવાય સૂરજના પરકાશ છે રે તિમ આયરણ ગયાથી ઈમ કહેવાય જો, અથવા સૂરજ ઉગે પણ વિ જાય જો, કેવલજ્ઞાને ત્રણભુવન આભાસ છે ૨ (૪) ગ્રહણ તારા પણ પરવર્ત્તન તસ નથી રે તિણી પરે સત્તા મત્યાદિકની જાણ જો, પણ પરવર્ત્તન નહી તસ કેવલ જ્ઞાનથી રે (૫) ઉત્તમ વ્રત પાળ્યાથી મુત્રત નામ જો, જ્ઞાન-ક્રિયાથી મેક્ષ હાય નિરધાર ો, જ્ઞાન–ક્રિયાથી ઈમ નામે જેને પામીયે રે; તે સાધી શિવ પામ્યા . તુમ્હે શિર નામિયેં રે (૬) જ્ઞાનમાંહિ દર્શન તે અંતરભૂત જો, ૬૮૧ સાધનરૂપ ટળીને સાધ્યપણે થઈ રે રત્નત્રયી જિનવર ઉત્તમ ને નિત્ય ો, પદ્મવિજય કહે ભજતાં આપદ સિવ ગઈ રે (૭) 卐 (૬૨૧) (૨૬-૨૧) શ્રી નમિનાથ-જિન સ્તવન ( મુગટ અન્યા મહાવીરના જો-એ દેશી) નિત નમિયે નમિ−જિનવરૂર જો, જે એક અનેક સ્વરૂપ જો; નિત્ય-અનિત્યપણે વળી જો, Page #695 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી પદ્મવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ–સ જેહના ગુણ અતિ અદ્ભુત જો—નિત॰ (૧) અવયવી-અવયવ રૂપ છે જો, જે અસ્તિ-નાસ્તિ-સ્વભાવ જો વળી ગુણાતીત ને જે ગુણીજો, ૬૮૨ રૂપાતીત સ્વરૂપી ભાવ જો—નિત॰ (૨) વ્યય–ઉતપત્તિ ધ્રુવ જેહ છે જો, જે વેદી-અવેદી વિચાર જો ભિન્ન—અભિન્નપણે કરી જો, નિત્ય ભોગવે સુખ શ્રીકાર જો—નિત॰ (૩) કર્તા અ-કોં જેછે જો, વળી ભેક્તા અ-લેક્તા જેહ જો સક્રિય અને અક્રિય વળી જો, પરિણામ ઈતર ગુણ-ગેહજો—નિત (૪) ચેાગાતીત ચેાગીસરૂન્દે, વર્ણીતીત ને તદવંત જો સ્યાદવાદે એણીપરે કરી જો, તું સિદ્ધસ્વરૂપ ભગવંત જો—નિત॰ (૫) ઈમ જિનવરને આલખી જો, જે થિર મન કરી સેવ જો ઉત્તમ વિજનને હાવે જો, કહે પદ્મવિજય પાતે દેવ જો—નિત૦ (૬) # (૬૨૨) (૨૬-૨૨) શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન (સુણ ગાવાલણી ગારસડાવાળી રે ઉભી રહેતે- એ દેશી) શામળીયા લાલ ! તારણથી રથ ફેરયા કારણ કહેાને ગુણ-ગેિરૂઆ ! લાલ ! મુજને મૂકી ચાલ્યા દરેિશણ દ્યોને હું છુ' નારી તે તમારી, તુમ્હેસે પ્રીતિ મુકી અમ્હારી; તુમ્હે સંયમશ્રી મનમાં ધારી—ામ૦ (૧) Page #696 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી ૬૮૩ તુમ્હે પશુ ઉપર કિરપા આણી,તુમ્હે માહરી વાત ન કે જાણી તુમ્હ વિષ્ણુ પરણું નહી કે પ્રાણી—શામ૦ (૨) આઠ ભવાની પ્રીતલડી, મૂકીને ચાલ્યા રાતલડી, નહી' સજ્જનની એ રીતલડી—શામ૦ (૩) નિવ કીધે હાથ ઉપર હાથે, તેા કર મૂકાવુ હું માથે, પણ જાવું પ્રભુ સાથે—શામ૦ (૪) ઇમ કહી પ્રભુ હાથે વ્રત લીધું, પેાતાનું કારજ સવિ કીધુ પકડચેા મારગ એણે શિવ સીધેા—શામ૦ (૫) ચાપન દિન પ્રભુજી તપ કરીએ, પપને કેવલ વર ધરીએ પણ સત છત્રીશશુ` શિવ વરીએ—શામ૦ (૬) ઈમ ત્રણ કલ્યાણક ગિરનારે, પામ્યા તે જિન ઉત્તમ તારે જો પાદ-પદ્મ તસ શિર ધારે—શામ॰ (૭) 卐 (૬૨૩) (૨૬-૨૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (આઘા આમ પધારે! પૂજ્ય ! અમ ઘર વાહેારણ હેલા એ-દેશી) i પરવાદી ઉલૂકે પિર હિરર સમ, હિરક સેવે જસ પાયા હરિતવાને પ્રભુની ગતિ ગજ સમ, હિરપ સેવે જસુ પાયા પ્રભુજી ! મહેર કરી મહારાજ ! કાજ આજ મુજ સારા૦ (૧) ૧. ઘુવડ ૨. સૂર્ય ૩. ઇંદ્ર ૪. લીલાવ`વાળા ૫, સપ Page #697 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १८४ શ્રી પદ્મવિજયજી મ. કૃત ભક્તિરસ જિમ ઓષધિપતિ દેખી મનમાં, કૌશિક આણંદ પામે તિમ પ્રભુ વત્ર દ્વિજપતિ દેખી, કૌશિક આણંદ પામે–પ્રભુજી (૨) જિમ ઔષધપતિ દેખી મનમાં, સરકાર પ્રીત પામે, તિમ પ્રભુ વસ્ત્ર તે દ્વિજપતિ દેખી, સકેર પ્રીતિ પામે–પ્રભુજીને, જિમ રોહિણપતિ જગમાં જાણે, શિવને તિલક સમાન તિમ પ્રભુ મોક્ષ ખેત્ર ભાકરુ, શિવને તિલક સમાન–પ્રભુજી, (૪) જિમ રાજા ઝલહલતે ઉગે, નિજ ગોથી તમારું ટાળે તિમ પ્રભુ સમવસરણ બેસીને, નિજ ગેથી તમ ટાલે–પ્રભુજી) (૫) જિમ સિતરુચિ ૧૫ નભમાં ઉગીને, કુવલય કરે ઉલ્લાસ તિમ જિનવર જગમાં પ્રગટીને, કુવલય કરે ઉલાસ–પ્રભુજી (૬) નિશાપતિ૮ જબ ઉગે છે, પુણ્ય ૧૯–સમુદ્ર-વૃદ્ધિકારી થભyપાસ પદપની સેવા. પુણ્ય સમુદ્ર વૃદ્ધિકારી–પ્રભુજી) (૭) ૬. ચંદ્ર ૭. ઘુવડ ૮. ચંદ્ર ૯ ઇંદ્ર ૧૦.ચંદ્ર ૧૧. મહાદેવજી ૧૨. સૂર્ય ૧૩. કિરણોથી ૧૪. વાણીથી ૧૫. ચંદ્ર ૧૬. ચન્દ્રવિશીકમળ ૧૭. ભૂ-મંડળ ૧૮. ચંદ્ર ૧૯. સુંદર ૨૦. પુણ્યરૂપી સમુદ્ર. Page #698 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી ૬૮૫ (૬૨૪) (૨૬-૨૪) શ્રી મહાવીર–જિન સ્તવન | (ગિરૂઆ રે ગુણ તુમ તણા-એ દેશી) વીર-જિણેસર પ્રણમું પાયા, ત્રિશલાદેવી માયા રે, સિદ્ધારથરાજા તસ તાયા, નંદીવરદ્દન ભાયા રે–વીર લેઈ દીક્ષા પરિસહ બહુ આયા, શમ-દમ સમણું તે જાયા રે; બાર વર્ષ પ્રભુ ભૂમિ ન ડાયા, નિદ્રા અલપ કહાયા રે–વીર ચંડકૌશિક પ્રતિબંધન આયા, ભય મનમાં નવિ લાયા રે, ત્રણ પ્રકારે વીર કહાયા, સુર–નર જસ ગુણ ગાયા રે–વી૨૦ જગતજીવ-હિતકારી કાયા, હરિ લંછન જસ પાયા રે, માન ન લેભ ન વળી કસાયા, વિહાર કરે નિરમાયા રે–વર૦ કેવલજ્ઞાન અનંત ઉપાયા, ધ્યાન શુકલ પ્રભુ ધ્યાયા રે, સમાસરણે બેસી જિનરાયા, ચઉવિ સંઘ થપાયા રે–વીર કનકકમલ ઉપર ઠવે પાયા, ચઉહિ દેશના દાયા રે, પાંત્રીશ ગુણ વાણી ઉચરાયા, ત્રીશ અતિશય પાયા રે–વીર શૈલેશીમાં કમ જલાયા, જીત નિસાણ વજાયા રે, પંડિત ઉતમવિજય પસાયા, પદ્મવિજય ગુણ ગાયા રે–વીર Page #699 -------------------------------------------------------------------------- ________________ T T શ્રી વિજયલક્ષ્મીસૂરીજી સ્તવન–વીશી [૨૭] (૬૨૫) (૨૭–૧) શ્રી ઋષભદેવ—જિન સ્તવન (અરજ અરજ સુણેને રૂડા જીયા હાજી–એ દેશી) ઇષભ (૨) જિર્ણદ નિરખી લેયણે હોજી, અભિનવ ઉદયે આણંદ જિનવર (૨) સુખકર સાહિબ હેજી, પરમેશ્વર મુનિચંદ–ગાષભ૦ (૧) અનેપમ (૨) રમણતા તાહરે હે, જ્ઞાનવિલાસી સમાજ અવિચલ (૨) સ્થાનક પામીને હેજી, અનુભવ શિવપુર-રાજ–૦ (૨) અનેક (૨) સુગુણમય સુંદર હેજી, નિઃસંગી નિરાબાધ WWW.jainelibrary.org Page #700 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચેવિશી આતમ (૨) અસંખ્ય પ્રદેશમાં હેજી, અક્ષયધર્મ અગાધ–૪૦ (૩) સ્વરૂપ (૨) સ્થાનથી એકતા હજી, શુદ્ધતા અવદ્યરૂપ ચાગ (૨) રહિત અકંપતા હજી, અનેક ત્રિભંગી અનૂપ–સા. (૪) અશરણે (૨) શરણ હરણ ભવભય તણે હોજી, અવિસંવાદિત મિત્ત અતિશય (૨) ધારી ગુણ વળી હેજી, તત્વ વિલાસી જગમિત્ત–૪૦ (૫) પ્રભુગુણ (૨) રંગી થઈ ચેતના હોજી, અવિલંબે જિનદેવ કારણ (૨) કર્તા પણે આરોપીને હેજી, વિઘટે અનાદિ કુહેવ– ૪૦ (૬) ઈવિધ (૨) પરખી સ્વામીને હેજી, આદરે શુભ પ્રણિધાન સૌભાગ્ય (૨) લક્ષ્મીસૂરી જિન થકી હજી, પામે દર્શન ગુણજ્ઞાન–૬૦ (૭) (૬ર૬) (૨૭–૨) શ્રી અજિતનાથ-જિન સ્તવન (ધન દિન ધન વેળા તેહ-એ દેશી) વિજયારે નંદન ચરણ સુરતરૂ છાંહ, સમીહિત પૂરે ચૂરે દુરિતને સુરપતિ નરપતિ મુનિવર ભંગ, ચરણવિલાસી લહે સુખ-સરિતનજી (૧) . • • • • Page #701 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી વિજયલક્ષ્મીસૂરીજી કૃત સુહુમ ખાયર પુઢવી જલણ સમીર, re નરય તિરય સુર નર કસચેાગ, જલ વણસઈ વિગલેદ્રિમાં સહીછ ભુવન પાવન જિનસેવા નિર્વ લહીછ॰ (૨) ચઉગઈ ભમતાં સુકૃતનૃપતિ પસાય, આરજ દેશ નિરમળ કુળ લહ્યાજી દોષવિલાસી આશીભાવ નિવારી, માનસ સરે તુમ પદ ગ્રહ્યાજી (૩) વીતરાગ સુખ–દુ:ખ ગત સેસ, તેહથી અસંગત મિ ફળ કામિએજી૦ ઈમ મન ચિત્યુ જેમ સુરમણિ સાર, અચિંત્યપણે પણ ચિંતિત પામીએજી (૪) પિડ–પદસ્થ રૂપસ્થ થયાને હા લીન, જિંનજીના ચરણ–સરાજ જિણે ગ્રહ્યાજી તમતત્વ રમણતા પ્રગટે હા તાસ, ધ્યાન–અનલથી કર્મ ઇંધણ દહ્યાં૭૦ (૫) અજિત અમિત-ગુણ ચરણુ–નિવાસ, ભક્તિ–રસ સૌભાગ્યલક્ષ્મીસૂરી જગભાણુ, સમક્તિ-શોધક રાધક કર્મોનેજી ધ્યાન–પ્રભાવે વહે શિવ—શમને” (૬) ' ૧. ખરામભાવ ૨. સુખ દુઃખ સાથે સંબંધ નથી તેવા પ્રભુ 1 Page #702 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી }te (૬૨૭) (૨૭–૩) શ્રી સભવનાથ-જિન સ્તવન (અજિતજિન તારજ્યા રે—એ દેશી) નિરૂપાધિકતા તાહરે રે, પ્રભુરમણતા તાહેરે અનંત વ્યાપ વ્યાપકતા શુદ્ધતા રે, સદા શુભ ગુણુ વલસંત સભજન ! તારજ્ગ્યા રે, તારયા દીનદયાળ સં સેવક કરી નિહાલ–સંભવ, તાહા છે વિસવાસસ તું મેાટે મહારાજ-સંભવ, તું જીવ જીવન આધાર-સં પરમગુરુ તારયે રે, ઉતારા ભવપાર—સંભવ૦ (૧) દ્રવ્ય રહિત રુદ્ધિવંત રે, પ્રભુ વિકસિત વી વિગત કષાય વયરી લ્યે! રે, અક્ષેલ અભિરામી જ્યેાતિ અલેાભ–સ૦ (૨) ગુરૂ નહીં ત્રિભુવન ગુરૂ રે, તારક દેવાધિદેવ કર્તા ભાકતા સના રે, સહજ આણુંદ નિત મેવ–સં‹ (૩) અનંત અક્ષય અધ્યાતમી રે, પ્રભુ અશરીરી અનાહાર સર્વશક્તિ નિરાવરણતા હૈ, અતુલ તિ અનાકાર-સ’૦ (૪) નિરાગી નિરામયી રે, અસગી તું દ્રવ્યનય એક એક સમયમાં તાહરે રે, ગુણ-પર્યાય અનેક—સ.) રૂચિર ચારૂ ગુણુ સાંભળી રે, રૂચિ ઉપની સુખકંદ પુષ્ટ કારણ જિન ! તુ લહી રે. સાધક સાધ્યું અમદ—સં૦ (૬) પુષ્ટાલંબન આદરી રે, ચેતન કરા ગુણગ્રામ પરમાનંદ સ્વરૂપથી રે, લહચ્ચેા સમાધિ સુડામ-સ’૦(૭) સુખસાગર સત્તારસી રે, ત્રિભુવનગુરૂ અધિરાજ સેવક નિજ પદ અરથીએ રે, ધ્યાવા એહ મહારાજ-સ’૦(૮) ૪૪ Page #703 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી વિજયલક્ષ્મીસૂરીજી મ. કૃત ભક્તિરસ આરાવિત સુખ ભ્રમ ટળે રે, પૂજ્યને ધ્યાન પ્રભાવ અષ્ટ કરમ દળ છડીને રે, ભાગવે શુદ્ધ સ્વભાવ—સ’૦(૯) અધ્યાતમ રૂપી ભન્મ્યા રે, ગણ્યા નહી કાજ કાજ કૃપા કરી પ્રભુ ક્રિયે રે, સૌભાગ્ય-લક્ષ્મી પદ રાજ —સ’ભવ૦ (૧૦) }૯૦ 卐 (૬૨૮) (૨૭–૪) શ્રી અભિનંદન—જિન સ્તવન ( ગિરૂ રે ગુણ તુમતણા–એ દેશી) ત્રિભુવનનાયક લાયકા, અભિનંદન જિનરાયા રે અલિહારી તુજ નામની,જિણે મારગ શુદ્ધ બતાયેા હૈ—અલિ॰ તે તેા આતમને મન ભાયા હૈ—અલિ॰ (૧) નિવૃત્તિનયરીચે છાજતા, રાતા અક્ષયરાજે રે અતિશય નિરમળ વર રૂચિ, મ્હારા પરમેશ્વરને દિવાજે રે—મલિ. (૨) સ્વપર પ્રકાશક દિનમણુિ, શુદ્ધસ્વરૂપી અપ્રયાસી રે સકળ દાનાદિક ગુણ તણી, વ્યક્તતા શક્તિ અનાસી રેખલિ॰ (૩) સહજ આનંદ વીતરાગતા, પ્રદેશે પ્રદેશે અનૂપ રે સાદ્વિ–અનંત ભાંગે કરી, પૂણ્ નચે તસ ભૂપ રે—અલિ (૪) અવિસ’વાદી નિમિત્તપણે, સવિ તુજ શક્તિ માહુરે રે સત્ય હેતુ બહુ આદરે, હોય ભવ ભેદ પ્રસારે રે—અલિ॰ (૫) ભવવાસી જે આતમા; તે પ્રભુ પ્રભુતા અવલએ રે સેદ્ર-છેદ કરી જિન હેાચે', પણ ન હાચે. તે વિલએ રૈ-મલિ॰ (૬) Page #704 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૯૧ ઝરણાં સ્તવન ચવિશી ૬૯૧ પરમ શિવંકર ગોપને, જે નૂર ચિતમાં ધ્યાવે રે દિવ્ય બહુ સુખ શાસ્વતા, સોભાગ્ય-લક્ષ્મસૂરી પાવે રે—બલિ (૭) (૬૨૯) (ર૭-૫) શ્રી સુમતિનાથ-જિન સ્તવન (મોતીડાની દેશી) સુમતિજિણેસર ! પ્રભુ ! પરમાતમ, તું પરમાતમ! તું શુદ્ધાતમ સાહેબા ! વિનતિ અવધારે, મેહના ! પ્રભુ પાર ઉતારો (૧) તમે જ્ઞાનાદિક ગુણના દરીયા, અનંત અક્ષય નિજ ભાવમાં ભરિયા–સાહિબા... (૨) તમે શબ્દાદિક ગુણ નિઃસંગી, અમ્લે સ્વપ્ન પિણ તેહના સંગી-સાહિબા. (૩) તમે ઉત્તમ ગુણઠાણે ચઢીયા, અહે કે હાદિ કષાયેં નડિયા–સાહિબા (૪) અહ મતિ ઇંદ્રિય વિષયે રાચી, તમે અનુભવ રસમાં રહ્યા માચી–સાહિબા. (૫) અમે મદમાતંગને વશ પડિયા, નવિ તમે તે તલમાત્ર આભડીયા–સાહિબા (૬) તમે જગશરણ વિનીત સુજાણ, તુમે જગ–ગગનવિકાસન-ભાણ --સાહિબા. (૭) ૧. અભિમાનરૂપહાથી, ૨. સૂય. Page #705 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૯ર શ્રી વિજયલક્ષ્મી સૂરીજી મ. કૃત ભકિત-રસ તમે અકલંક અહિ અકેહી, તમે જડસંગી ન રાગી મોહી–સાહિબા (૮) અતપ્રિય સ્યાદ્વાદ વાગીશ, સહજાનંત ગુણપજજવ ઈશ-સાહિબાગ (૯) અલખ અગોચર જિન જગદીશ, અશરણ-નાથ નાયક અનીશ—સાહિબા. (૧૦) તે માટે તુમ ચરણે વિલગ્યા, એક પલક નહિ રહિશ્ય અલગા–સાહિબા (૧૧) સૌભાગ્ય–લમીસૂરિ ગુણ વાધે, જિન સેવે તે જન સાધ્યતા સાધે-સાહિબા (૧૨) (૬૩૦) (૨૭-૬) શ્રી પદ્મપ્રભ–જિન સ્તવન (ઈમ ધને ધણીને પરચાયે-એ દેશી) પદ્મપ્રભ-પદપંકજસેવના, વિણ નવિ તત્વને જાણે રે મત અનેક વિશ્વમમાં પડિયા, નિજ મત માને પ્રમાણે રે–પદ્મ. (૧) ક્ષણિકભાવ મુગત પ્રકાશે, સુષ્ટિ-સંહારને કર્તા રે ઈશ્વર દેવ વિભુ વ્યાપક એક, તૈયાયિક અનુસરતા રે- પ૦ (૨) આત્મરૂપ એક દેહ દેહે, ભિન્ન રૂપ પ્રતિભાસે રે જલ-ભાજન જિમ ચંદ્ર અનેકતા, યુક્તિ સાંખ્ય વિકાશે રે—પઢ૦(૩) ૩. જેનાથી ચઢિયાતા કોઈ સ્વામી નથી, સર્વોત્કૃષ્ટ સ્વામી Page #706 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી પુણયેતર જીવાદિક ભાવા, ધૂમાકારી છે સમે રે જલ થલ ગિરિ પાદપ સવિ આતમ, અદ્વૈતવાદિને મમ રે–પદ્મ. (૪) નિત્ય-અનિત્ય એકાંતે કઈક, એમ-અનેક મત ઝાલે રે પડી તત્વ અ-લહતો ખિી, જગગુરૂ તત્વને આલેર રે-પદ્મ૦ (૫) ક્ષણિક તે ત્રિકાળ સ્વરૂપને, જાણે નહિ કદાપિ રે શુભાશુભને જે કર્તા ઈશ્વર, ફળભેગતા તસુ વ્યાપી રે–પદ્મ. (૬) એક આતમ તો ત્રણ્ય ભુવનમાં, સુખ લહે સમકાળે રે શૂન્ય વસ્તુ દષ્ટિ એળવતાં, ન તમે બંધ્યા માહલે રે– પદ્ય (૭) અદ્વૈતવાદી જડ-ચેતન એકજ; નિત્ય-અનિત્ય એકાંત રે કૃતવિનાશ-અકૃતાગમ દુષણ, કે નવિ દેષ અનેકાંતે રે–પવા. (૮) દ્રવ્ય-પર્યાય નિત્ય-અનિત્ય એ, એક-અનેક ઉપાગી રે પક્ષપાત સવિ હરે કરી કહે, જગગુરૂ ગુણભેગી રે–પઘ૦ (૯) સમભાવે એ પક્ષ ગ્રહે તે, ફરિ સંસાર તન કામે રે સૌભાગ્ય–લકમસૂરિ જિન-કરૂણાથી, પરમાનંદ પદ જામે રે–પદ્મ(૧૦) ૧. ન મેળવતે, ૨. આથે ૩. તેમાં Page #707 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી વિજલક્ષ્મીસૂરીજી મ. કૃત ભક્તિસ (૬૩૧) (૨૭–૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (દેશી રસીયાની ) શ્રીસુપાસ જિજ્ઞેસર સાહિએ, ૯૪ અવિસંવાદી જસુ પથ—સુગુણ નર॰ અનિશિ સેવે મન પરમેાદશ્યુ, જેહ સ્યાદ્વાદી નિગ્રંથ—સુ॰ શ્રી॰ (૧) માને રોગમ નય વસ્તુ પ્રતે, સામાન્ય વિશેષ ઉભય રૂપ—સુ॰ સંગ્રહ નય કહે સર્વ પદારથે, સામાન્ય એક સરૂપ—૩૦ શ્રી૦ (૨) વ્યવહાર પ્રવૃત્તિ વિશેષ વિના નહી, ૨ામ-કમલ પરે અન્ય—૩૦ અતીત--અનાગત–પરકીય પરિત્યજી, ઋજુસૂત્ર ગ્રહે વમાન સુ॰ શ્રી॰ (૩) એકારથ વાચક સવિ શબ્દ તે, કુંભ કલશ વસ્તુ એક—સુ પર્યાય—ભેદથી ભિન્ન વસ્તુ કહે, સમભિરૂઢ એહ એક ટેક—સુ શ્રી॰ (૪) ઘટ-કલશાદિક નિજ-નિજ અર્થમાં, વર્તે એવભૂત વસ્તુ—સુ॰ વિશુદ્ધ થાત્તર પિણ એકાંતથી, નવિ લહું સ્યાદ્વાદ દરત—સુ॰ શ્રી૦ (૫) Page #708 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીસી જાતિ-અધ નર ગજ પ્રતિ અવયવે, દિવ્ય-નયનથી યથારથ ગજ ગ્રહે, તિમ તુજ શાસન મુક્તવિરેાધી જિન સમય હે યદા, ગજપણું સકલ કહુંત~સુ મિથ્યા-કચવર આપદ નાશથી, સેવક જિમ ચક્રવતી --૩૦ ત્રિકાળવેદી જિનમત અવલંબતા, કે ત——સુ॰ શ્રી॰ (૬) હાય અનેકાંત—પ્રવૃત્તિ—સુ॰ શ્રી (૭) . સૌભાગ્યલક્ષ્મીસૂરી આતમ સ’પદ્મા, ૧. સુંદર ૨. પરેશ હાચે' અવિકલ મતિમ ત—૩૦ ૬૫ પ્રગટે શક્તિ અનંત—સુ॰ શ્રી॰ (૮) 卐 (૬૩૨) (૨૭-૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભ—જિન સ્તવન ( માળા કિહાં છે રે-એ દેશી ) ચદ્રપ્રભજિન ત્રિભુવન દીપક, જીપક અરિંગણ ભવિદ્યા ૨ આઠ કરમ વિનુ ગુણ જસ પ્રગટા, આતમ ટાણે સુખકંદા રે, વિકજન ! વઢો રે, ચદ્રપ્રભ જિનચંદ (૧) જ્ઞાનાવરણી ક` ક્ષચે' તુજ, કેવલજ્ઞાન અનંતુ રે, વિશ્વરૂપ-વિભાસન સમ, વિશેષ પ્રકારે સંતુ રે—ભ૦ (ર) Page #709 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી વિજયલક્ષ્મીસૂરીજી મ. કૃત ક્તિ-રસ દ...સણાવરણી કમ' ઉછેદે, સામાન્ય સ્વરૂપ વિભાસે રે, દુવિધ વેદની મૂલ વિનાશે, ૬૬ અવ્યામધ સુખ થાશે રે- ભ૦ (૩) ત્રિભુવન જોતા માહ પણ, ક્ષાયિક દુગ નિશક રે, પંચમ કરમ ભરમ નિવારી, સાદિ-અનંત સ્થિતિ અંક રે-ભ૦ (૪) વિગત નામ કરમથી પુનરપિ, રૂપાર્દિક ન લંત રે, ગેાત્ર કરમ દહનથી સિદ્ધગુણ, અનુરૂલઘુ ઉલસતા રે-ભ૦ (૫) દાનાદિક જસ લબ્ધિ અગાધ, વિઘન કરમને' વિનાશે રે, ઈમ તુમ ગુણ પ્રગટયા સિદ્ધરૂપે, એક જ આતમ આવાસે' રે—ભ૦ (૬) પ્રભુ ગુણ રાગે જે પિતા, છડે તે ભવસયેાગ રે, સૌભાગ્ય-લક્ષ્મીસૂરી ગુણરસિકતા, 卐 દિનમણિ સમ ઉદ્યોગ રે—ભ (૭) (૬૩૩) (૨૭–૯) શ્રી સુવિધિનાથ-જિન સ્તવન ( સુમતિનાથ ગુણશું મળીજી-એ દેશી ) સુવિધિ જિણંદ શુભ યાનથીજી, સહણા શુચિ ભાગ, તેહથી નાણુ ચરણુગુણાજી, વિકસે થિર ત્રિક જોગ, ગુણવંતા ! સુમનજન ! યાવેા જિન જગદીશ॰ (૧) ભ્રમતાં ભવકતા૨માંજી૧, ગિરિશિ।પલ પરે જીય, અનાભાગે લહુકમ્મ રીજી, ભેદે ગ્રંથિ ભવખીય–ગુણ૦ (૨) ૧. જ’ગલમાં Page #710 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીશી ક્ષિણ ક્ષિણ શુદ્ધ થતા થકેાજી, અંતરકરણ પદ્મઠ, કસુભટ અરી જીતીને'જી, ઉપશમાદ્ધિ સકિત લહેજી, તુજ સુપસાય રે નાથ, તવ સ્તવના વિષે જોગ્યતા, વિઘટે રે મિથ્યા અનિડ—ગુણ૦ (૩) ૬૯૭ હાયે તે જીવ સનાથ—ગુણુ૰ (૪) અમલ અખંડ અલિપ્તતાજી, સ્વરૂપરમણુ અવિનાશી, વાસવ સુરનર મુનિવરૂજી, આજીવિત સુપ્રયાસી—ગુણ૦ (૫) ગુણસ્તવના પ્રતિદિન કરેજી, તપિ ન પામે ૨ે પાર, દ્રવ્યસ્તવના વચનાર્દિકે, ભાવથી તન્મય સાર—ગુણુ॰ (૬) સાધક સિદ્ધતા હેતુનેજી, અવલ એ રે મતિવંત, ભેદ્ય મિટે પ્રગટે મહાજી, સૌભાગ્ય-લક્ષ્મી અન’ત–૩૦ (૭) (૬૩૪) (૨૭–૧૦) શ્રી શીતલનાથ-જિન સ્તવન (આઘા આમ પધારી પૂજ્ય અમઘર હેારણુ વેલા-એ દેશી) શીતલ જિન વિભુ આતમ શુદ્ધતા, સકલ દ્રવ્યથી ન્યારી, જસ ગુણ ગ્યાન તણે અનુસારે, સર્વ પદાથ પ્રચારી, ધારા વિનતિ શીતલદેવા, નેહનિજરથી નિહાલા(૧) ધર્મ અધમ આકાશ સમય વળી, પુદ્દગલ ચેતન એહ, પંચ અચેતન એક જ ચેતન, જસ નહી આદિન છેડ—ધારા (૨) ગતિથિતિ હેતુ ધર્મ અધર્મો, જીવ પુદગલને હાવે, સર્વ દ્રવ્ય અવકાશન કારણ,તેહ આકાશ કહાવે—ધારા (૩) ૧. અવગાહના Page #711 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૬૯૮ શ્રી વિજ્યલક્ષ્મીસરીઝ મ- કૃત ભક્તિ-રસ સમયાદિક તે કાળ વખા, પૂરણ ગલન સ્વભાવે, ખીર–નીર પરે ચેતન મળી રહે, તેહજ પુદગલ કહાવે–ધારો. (૪) જીવ અરૂપી કર્મકી એટમેં, ઘટાકાશ ઘટમાંહે કર્તા ભક્તા રમતો વિભાવે, ગ્રહ ઉપાધિ વડછ હે—ધારે. (૫) ખટ દ્રવ્ય ગુણપર્યાયથી ભિન્નતા, પ્રતિ પ્રદેશ અનંત, પ્રભુને પ્રત્યક્ષ પ્રમાણે પ્રગટી, આતમ ગુણ વિકસંતી–ધારે (૨) એવી શુદ્ધતાને અવલંબે, દુખ દેહગ સવિ ભાંજે, સૌભાગ્ય- લસૂરિ જિનવરથી, દેવદુભિ રવ ગાજે—ધારા(૭) (૬૩૫) (૨૭-૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ-જિન સ્તવન (ઈડર આંબા આંબલી રે–એ દેશી) શ્રીશ્રેયાંસ જિનરાજજીરે, ચિદાનંદ ભગવાન, ત્રિણ કાળના સેયને રે, જાણે અનંતે જ્ઞાન, જિનેસર ! તું પ્રભુ ! જગદાધાર, તું હિ જગ–હિતકાર–જિને. (૧) ધર્માદિક સહુ દ્રવ્યના રે. ગુણપર્યાય સમેત, નિત્યાનિત્ય તસુ ધર્મને રે, જ્ઞાયક્તા નિજ ખેત-જિને(૨) છતી પર્યાય જે જ્ઞાનનાં રે, તે તે નવિ બદલાય, વત્તના નવનવણેયની રે,સમયમાં તે સવિ જણાય-જિને (૩) Page #712 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીશી સામાન્ય સ્વભાવ જ્ઞેયનેા રે, સામાન્યે સર્વ દેખંત, સમયાંતર દન મુખ્યતા રે, પ્રગટે તાહરે અન ́ત-જિને॰(૪) જ્ઞાનાદિક નિજ ગુણ તણી રે, ભાગશક્તિ અસમાસ, તેહજ વીય અન તતારે, અનંત ચક્ક ઇમ ખાસ-જિને॰(૫) ગુણ પર્યાય નિજ ધમ મેં રે, સદા પ્રવર્તન તંત, પરપિરણમન તે નિવ ગ્રહારે, તે માટે ચરણ અનંત—જિને॰ (૬) માહરી પણ એહવી અન`તતા હૈ, પર વભાવે સ'સક્ત, આવિર્ભાવ પણે હવે રે, શ્રીશ્રેયાંસ પ્રસક્ત—જિને॰ (૭) પ્રભુ ગુણુર'ગી ચેતના રે, પરમેય સુનિદાન, સૌભાગ્યલક્ષ્મીસૂરિ સ'પજે રે સુયશ-સમાધિ અસમાન—જિને૦ (૮) ' (૬૩૬) (૨૭–૧૨) શ્રી વાસુપૂજયસ્વામી—જિન સ્તવન ( બન્યા રે કુંઅરજીને સેહરા—એ દેશી ) ૬૯ શ્રીવાસુપૂજય તનુ દેખીને, સુરનર હરખે સ્વાંત-હા—જિણ ૬, નિજ વિગ્રહ કાંતે કરી, અધર કૃત રવિકાંત હા-મુણિંદ, તુજ દરિશણ મુજ વાલડું (૧) સામાન્ય જનથી અધિક હાવે, મંડલ-ક્ષિતિપૂતિ રૂપ હો—જિ૰ ૧. ઊગતા સૂર્યની કાંતિ ૨. દેશાધિપતિ રાજા, Page #713 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૦૦ શ્રી વિજયલક્ષ્મીસરીજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ તેહથી હલધર હરિતનુx ચકીરૂપ અનૂપ હ—મુ – તુજ (૨) તેહથી ભવનપતિ—વ્યંતર, જે ઈશ ચઢતે વાન હે–જિ. અનુક્રમે કલ્પ જૈવેયક સુરા, અનુત્તરરૂપ વિધાન છે –મુ તુજ (૪) અધિકા તેહથી મુનિવરા, ચઉદ પૂરવધર વૃદ્ધિ હેજિ. આહારક તનુ છબી તેહથી, ગણપતિ રૂપસમૃદ્ધિ હો–મુ તુજ (૪) સહુથી લક્ષણ લક્ષિત, જીત્યા સવિ ઉપમાન હો–જિ0, રૂપ અંનત ગુણ દેહમાં, શાંતરૂપી અસમાન હો -મુછ તુજ. (૫) તિલક સમાન ત્રિભવન વિષે,નિપજાવ્ય ગુણગેહ –જિ. જગમાં પુદગલ જેતલા, જીણે નહી તુજ સમ દેહ હો -મુછ તુજ૦ (૬) પાદ પાદપસુર સારિખા, શશીમુખ અતિ સુખ હેતુ હ-જિ કરમ ભરમ હરકર કહ્યા, લેચન ભોદધિ સેતુ હે –મુ તુજ (૭) ઈમ પ્રભુ રૂપ નિજ સ્વરૂપને પ્રાપ્તિ ભણી સુનિદાન હે–જિ. અવલંબી લક્ષ્મીસુરિ અનુભવે. અનુત્તર સુખ અવિમાન હો–મુ તુજ (૮) ૩. બલદેવ ૪. વાસુદેવ Page #714 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન વીશી ૭૦૧ (૬૩૭) (ર૭–૧૩) શ્રી વિમલનાથ-જિન સ્તવન (અરણીક મુનિવર ચાલ્યા ગેરીએ દેશી) વિમલજિણેસર નિજ કારજ કરે, ઈડીને પાધિભાજી, એકપણે સવિ ગુણમાં મળી રહ્યો, પરમાનંદ સ્વભાવેજી–વિમલ૦ (૧) સુમનસ ૧–કાંતારે વિમોચિતા, જસુ માનસન ક્ષેભાજી, મંદારબાગેરે સવિ સુર છતિયા, તું તો જીતેદ્રી સ્વભાવેજી–વિમલ૦ (૨) ત્રિભુવન બંધુ રે અતિશય પૂરણે, દેષ અભાવે ગત તાંતિજી, દીર્ણગજ (1) અરિહા મિટે ભવાઈ, અતુલદાયક મુજ શાંતિ રે–વિમલ૦ (૩) નિઃપ્રતિબંધ અબંધક મેં સ્તવ્ય, અપવર્ગ પદવી ભૂપે જીવ નિકટ કરે જનને મન સુંદરું, દેખે તે સહજ સ્વરૂપ છ–વિમલ. (૪) વિમલ-જિર્ણદથી રે યુવપદરાગીયા, નિરમલ કરે નિજ શક્તિ છે. સૌભાગ્ય-લક્ષ્મીસૂરિ અવદ્યભેદી લહે, પૂર્ણાનંદ પદ વ્યક્તિ છ–વિ૦ (૫) ૧. સુમનસદે, તેની કાંતા સ્ત્રીઓ, દેવીએ ૨. વિણ Page #715 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૦૨ શ્રી વિજયલક્ષ્મીસરીજી કૃત ભક્તિરસ (૬૩૮) (૨૭–૧૪) શ્રી અનંતનાથ-જિન સ્તવન | દેશના દેઈ તારે–એ દેશી) અનંતજિન સહજવિલાસી, પ્રભુ કાલેક પ્રકાશી; કેવલજિન નાણવિકાસી જિકુંદરાય ! દેશના દેઈ તારે, ભવ–જલનિધિ પાર ઉતારે—જિ. (૧) ગુણમણું ખાણી સત્યવંતી, નયગ્રામ ધારક ધનવંતી, ભવિ ચિત્તપંકજ વિલસંતી-જિ. (૨) ત્રિભુવનપતિ ત્રિગડે છે, ત્રિભુવન જનનાં મન મોહે, તરણી થરે જન પડિહે–જિ. (૩) નવિ મત એકાંત ભણું તી, જેહ ચ્યાર નિક્ષેપાવંતી, ખટ–ભાષામાં પ્રણમતી–જિ0 (4) ઉપજે વ્યય થિર ત્રિક રૂપ, સર્વ ભાવમાં વર્તન સ્વરૂપ, તે કેહેવા વચન અનુપ–જિ. (૫) પણતીસ ગુણે ગુણવંતી, સમકાળે સંશય હરતી, મુનિ શુભચેતના વિકસતી–જિ. (૬) કેવલ-કાસારથી નિકસી, નિશ્ચય-વ્યવહાર પ્રશંસી, મિથ્યા કલિમલ વિધ્વંસી –જિ. (૭) સુણતાં જિનવાણી શી વાંચ્છા, ખટમાસની ભજન ઈચ્છા, દરે નિગમે ભવ વિચ્છા –-જિ. (૮) સવિ દેષહરણ જિનવાણી, સૌભાગ્ય-લક્ષ્મીસૂરિ જાણી, - એ તો સમક્તિ-સુખની નિસાણ–જિ. (૯) ૧. સૂર્ય ૨. તલાવ=પદ્મદ્રહથી ૩. ઝંખના -- - Page #716 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં (૬૩૯) (૨૭-૧૧) શ્રી નાથ-જિન સ્તવન ( હેા જાણ" અવધિ પ્રયુજ્ય-એ દેશી) જી હા ! ધમ્મ તી કર જગગુરૂ,લાલા ! નિજત માહ નરેંદ, જી હા ! ઘાતી કરમ ઉચ્છેદીને,લાલા ! કેવલ પ્રગટયુ' અમદ, જિજ્ઞેસર ! ધરમ પરમ કહે ધીર-જિને॰ (૧) જી હા ! શેષજ્ઞાન છદમસ્થનાં, લાલા ! અંતરભાવે તે હાય, જી હા! જિમ અંશુમાલિની કાંતિમાં, સ્તવન ચાવીશી લાલા ? ઉડૂંગણું લયલીન જોય—જિણે (૨) હા! જ્ઞાન સમે સિવ સુર તિહાં, જી હા! પૂરવાભિમુખે પ્રભુ સ્થિતિ કરે, લાલા ! ત્રિગડું' રચે મનેાહર, ૦૭૩ લાલા ! ભાસુર આસને સાર—જિણે૦ (૩) જી હા ! શેષ ત્રદિશ દિશ કરે, લાલા ! તદ્દનુરૂપ પ્રતિષિ’ખ, જી હા! તિરખો હરખે સુર નરા, લાલા ! પામી જિમ પિક જી હા! સયત-કલ્પ—નારી—અજજા, લાલા થિતિ અગનિકાણે કરત, અંખ-~જિણે (૪) જી હા ! જોઈશ-ભવન-વ્યંતર--સુરી, લાલા ! ચિતિ નૈરૂતે વિરચંત—જિજ્ઞે॰ (૫) જી હા ! એ સુર-ત્રિક જિન વીને, લાલા ! વાયુદ્ઘિશે સાહ ત જી હા ! કાલ્પિંદ–નરપતિ-કામિની, લાલા ! ઈશાનકૃષ્ણે વિલસત—જિજ્ઞે॰ (૬) ૧. સૂર્યની ૨. ગ્રગણું ૩. દેવા ૪. કાયલ Page #717 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૦૪ શ્રી વિજયલક્ષ્મીસરીજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ જી હો ! તે ઉપગારી જિનધર્મને, લાલા ! કહે પડિહેરે જીવ જી હ! હિંસાદિક દૂષણ વિના, લાલા ! દુવિધ પ્રકારે અતીવ—જાણે. (૭) જી હા એકાંતવાદી મત સવે, લાલા ! વિર ધર્મ પ્રકાર જી હે ! પણ મૌની દરશન વિનું, લાલા ? જાણે ન ધર્મ ઉદાર–જિણે (૮) જી હે ! દુરગતિ પડતાં જીવને, લાલા ! ધારક કહ રે ધર્મ જી હ ગવંચક ક્રિયા કરી, લાલા ચઉગઈ સાલ્વે અધર્મ_જિશે. (૯) જી હે આતમ ગુણ સદ્ધિ ઉલાં , લાલા ! પરગ્રાહ કરી દૂર જી હો ! નિત્યાનંદે વિલસતાં, લાલા ! ધમનિણંદ વડ–ર–જિ(૧૦) જી હે ! ભાવ–ધરમદાયક વિભુ, લાલા! નિરધારી થિર બુદ્ધ જી હે! સૌભાગ્ય-લક્ષ્મસૂરિ આદરે, લાલા ! પ્રગટે ધર્મ વિશુદ્ધ - જિણે (૧૧) (૬૪૦) (૨૭–૧૬) શ્રી શાંતિનાથ-જિન સ્તન (જીજી-એ દેશી) જી રે! શ્રી શાંતિ નિરૂપમ ચકી, સવિ જનપદ પ્રભુ સદગુણી–જરે જ Page #718 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન વીશી જી રે! વિગતવિકાર કિરતાર, અજરામર નિર્ગુણ ગુણ-રેજી (૧) અરે! બ્રહ્મા વિધાતા મહેશ, ચેતના અચલ–સુતાપતિ– છરેશબ્દથી શંભુ જનમાંહ, ગુણથી જૈન વેદિકૃતિ–જી(૨) છરે! હરી હર શક નાગેશ, તેહનો જેના રતિપતિ સુ –જી. જીરે ! અચિંત્ય બળે કરી નાથ, ક્ષણમાં તે મદન દહન મુ -જી (૩) છરે! સદાશિવ વિધિ વિષ્ણુ, વિષ્ણુ પુરૂષોત્તમ સ્વયંપ્રભુ-જીછરે! દમી ક્ષમી નિરદંભ અંતરજામી નામી વિભૂ–જી (૪) છરે! અનેક ક૯૫ના જાળ, વરજિત યેય અવિનય સ્વરૂપ -- જીભ રે! સિદ્ધ બુદ્ધ નિલેષ અલખ અજેગી વિશ્વભરૂ–જી(૫) છરે ! અગમ અરૂજ મહાપ, સનાતન અગુરુલઘુ-જી જીરે તીરથાધિપ ભગવાન,પામી તુરીય દશાનઘુ-જી (૬) જીરે ! માધવ વરૂણ બિડૌમક, નીલકંઠ સુરગુરૂ ગુણ-છ • જીરે ! ત્રિવિધ જેગે પ્રસુમંત, તેહજધામ તું જગધણી–જી. (૭) ૧. અચલ= હિમાલય, તેની સુતા પાર્વતી, તેના પતિ. મહાદેવ ૨. કામદેવ ૩. કૃષ્ણ ૪. ઇંદ્ર' ' ૪૫ Fór Private & Personal Use Only Page #719 -------------------------------------------------------------------------- ________________ get શ્રી વિયલક્ષ્મીસૂરિજી મ. કૃત ભક્તિરસ જીરે ! નાસ્તિક સૌગત સાંખ્ય, ચાગાચાર વૈશેષિકા-જી જીરે ! એકાંતે કરી તેહ,તુજ કળના નવિ કરી શકયા—જી॰ (૮) અરે ! ઈત્યાદિક શુભનામ, યથારથ પ્રગટયા સદા—જી અરે ! તસુ ધ્યાને વિકસત, સૌભાગ્ય-લક્ષ્મીસૂરિ સંપદા—જી, (૯) 5 (૬૪૧) (૨૭–૧૭) શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન ( શાંતિજિત એક મુજ વિનતિ—એ દેશી ) કુથુજિન આગમ-વયણથી, જાણીયે હેતુ સ્વરૂ૫ રે સ્યાદ્વાદ રચનાયે હા વિના, સરાહે જે જ્ઞાની અનૂપ રે માહરી આળગ ચિત્ત ધારીચે, (૧) કાળ સ્વભાવ ભાવિતિ, કર્માંદ્યમ એહુ પચ રે સમવાયે સમક્તિ ગુણ લડે, મિથ્યા એકાંત પરપંચ રે—મા (૨) સમયવાદી કહે જગતમાં, કાળ કૃત સકલ વિભૂતિ રે ખટતુ જિન ચક્રી હરીબળા, અંબગર્ભાદિ પ્રસૂતિ રે—મા (૩) સ્વભાવવાદી વદે વસ્તુમાં, અનેક પરિણમન સ્વભાવ રે તંતુગુણુ પટપણે સંભવે, પિંડ ઘટ લકુટથી નાવ રે-મા (૪) ભાવિ કહે વચન ઈણીપરે, કિજીયે કાટી ઉપાય રે, તદ્રુષ્ટિ પ્રમાણ નિયતિ હાવે, .. સુભ્રમ ચિરતથી મનાય રે—મા (૫) . . Page #720 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું : - સ્તવન ચોવીશી ૭૦૭ કાળસ્વભાવ નિયતિ વિના, કમહેતુ સત્ય રૂ૫ રે સુર નર કુંજરાદિક ગતિ, દાયકમ્મ એક ભૂપ રે–મા () કહે ઉદ્યમ પ્રતિવાદીને, ઉદ્યમાધીન સવિ કામ રે નહિ હેચેં તૃપતિ અન્ન દેખીને, એક પ્રયાસ ગુણધામ રે—માર (૭) પંચ નય નિજ મત કાપતા, લહી તુજ પદ તરૂછાંય રે મિથ્યામતિ દરે કરી ધારીયેં, મન વિષે પંચ સમવાય રે–મા (૮) નિયતવસે કમ અપાવીને, ભવથિતિ તણે પરીપાકે રે વીર્યપંડિત ભવ્ય-ભાવથી, મિટે ભવદેહગ છાકે –મા (૯) કુંથુજિન ચરણ સેવનથકી, પામી શુભ કારણ ગ રે સૌભાગ્ય લક્ષ્મી સૂરિ સુખ લહે, પરમ સમાધિ સંગ રે-મા. (૧૦) (૬૪૨) (૨૭–૧૮) શ્રીઅરનાથજિન સ્તવન (પથ નિહાલું રે બીજા જિનતણે—એ દેશી) અરજિન દર્શન નિજ દર્શન તણું, નિમિત્ત છે ગુણગેહ જિમ દર્પણની નિમલતા વિષેરે, નિજ પ્રતિબિંબ નિરેહ, દરિસણ કીજેરે અરિજિનરાજનું રે (૧) દર્શણ દર્શણ જગમાં સહુ વદે, દર્શન ભેદ ન લહંત તર્ક સિંધુ–કલેલે ચાલતારે, ચિત્ત ચિંતન વરતંત-દરિ.(૨) સામાન્ય દર્શન તે ગુણ તાહરા, તિમ ક્ષાયિક ગુણ દષ્ટ WWW.jainelibrary.org Page #721 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૦૮ શ્રી વિજયલક્ષ્મસૂરિજી મ. કૃત ભકિત-સ્થા સ્યાદ્વાદ દશન પ્રગટકારક ક્ષમીર, ઈમગિર દર્શણ પુષ્ટ–દરિ૦ (૩) તે માટે પ્રિય દર્શન નાથનું રે, નિરધારે રૂચિ શુદ્ધ ૨યણત્રયી દીપક ભવી જીવને રે, વિતિમિર કરણ અવિરૂદ્ધ–દરિ. (૪) દર્શનકારક પ્રતિ વાં છે નહિર, પિણ પુણ્યશાલી જે દશ્ય અવલંબનથી મિટાવે કુદષ્ટિને રે, આતમ દર્શન હેય વશ્ય–દરિ. (૫) સહજ દર્શન તુજ અલખ અગોચરરે, મહાગીશ્વર ગમ્ય તે પિણ જગબંધુથી નિપોરે, ' જીમ સૂત્રધારથી શુભ શર્ય–દરિ૦ (૬) તુજ દર્શણથી જે સંતેષતારે, વિધિ હરિહર૩થી તે નાહી દેખી શશિકાંતિ હર્ષ ચકોરને રે, તારક–ગણથી તે નાહી–દરિ. (૭) દ્રવ્ય-ભાવ અવલોકન આદરેરે, દશ્ય-દર્શક મિટે ભેદ લમીસૂરિ જિન દર્શન સુરતરૂરે, સફળે અનેક ઉમેદ–દરિ. (૯) (૬૪૩) (૨૭–૧૯) શ્રીમલ્લિનાથ-જિન સ્તવન (પાંડવ પાંચ વાંદતા-એ દેશી ) મલ્લિજિન ત્રિભવનપતિ, પ્રભુ સકલ પદારથ રૂ૫ રે શ્યાર નિક્ષેપે વણ, અનેકાંત ભૂમિના જે ભૂપરે–અનેરા અનૂપ સ્વરૂપ અનંત ગુણ આગ સમકૂપ રે, (૧) ૧. બ્રહ્મા, ૨. વિષ્ણુ, ૩ મહાદેવ, ૪ તારાઓનો સમૂહ, Page #722 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીથી જીવ અજીવ ઉભયતણેા, સકેતન માત્ર જે શબ્દ રે તદરથ વિષ્ણુ વતે સદા, મતિ નામનિક્ષેપે એ લગ્ન રૈ-મતિ સદરથ વિરહિત આકૃતિ, સાકાર નિરાકાર ચિત્ર અક્ષાદિકમાં સહી, થાપના નિક્ષેપ અછેદ રે-થા૫૦ અનુપ૦ (૩) ભૂત ભાવી જે ભાવને!, હેતુ તે દ્રવ્ય નિક્ષેપ રે નિક્ષેપચેાગ અથવા સહિ, હાવે તિહાં દ્રવ્ય આક્ષેપ રેહાવે અનુપ૦ (૪) મૂલ અરથમાં પરિણમ્યે, અનુભવન ક્રિયાનેા તે ભાવ રે પરમ અરથમય ગુણ વદે, એહ તુરિય--નિક્ષેપાનેા દાવ ૨-એહ॰ અનુપ૦ (૫) નામાકાર દ્રવ્ય ત્રિણ કહ્યા, એક ભાવના સાધન હાય રે ભાવ તે કારજ શુદ્ધ છે. તેહસુ ગુણીને રઢ હાય રે– તેહુ॰ અનુપ૦ (૬) સર્વ પદારથ વિશ્વમાં, હાય ચ્યાર પર્યાય સયુક્ત રે પૂર્ણ ગ્રાહક તે જિનમતિ, જિહાં નહી એકાંત મતીયુક્ત રેજિહાં॰ અનુપ॰ (૭) Gee નામથી મલ્ટિજિન પ્રભુ, સ્થાપનાથી તુજ પ્રતિ અિમરે ઉમથ ભાવે દ્રવ્યથી, ત્રિગટે સ્થિતિ ભાવાલ ૨ —ત્રિ અનુપ૦ (૮) અનુપ૦ (૨) ભેદ રે Page #723 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧૦ શ્રી વિજ્યલક્ષ્મીસૂરિજી મ. કૃત ભક્તિરસ તુજ આગમ થકી મતિલહી, ગ્રહ્યો ચઉવિધ આતમરામ રે સૌભાગ્યલક્ષ્મીસૂરિતે, પ્રગટે શુભયશ સુખધામ રે પ્ર૦ અનુપ॰ (૯) (૬૪૪) (૨૭–૨૦) શ્રીમુનિસુવ્રત–જિન સ્તવન (અજિત જિષ્ણુ દશ્યું પ્રીતડી-એ દેશી શ્રીમુનિસુવ્રતજિન ગુણનીલે, 5 કેવળી પણ એક સમયના, વચન ચરણાદિક હૈ। અનંત ગુણુક કે ગુણ જાણે હે!? નહી કેહવા અમદ કે—શ્રી (૧) અગાચર ગુણ થકી, ભાંગે અનંત હા હાવે ખલુ વાચ્ય કે સારિખા, શ્રુતધર કેવળી તેહમાં પણ હા કાંઈક કહેવાય કે—શ્રી (૨) ત્રિભાવન જીવ ગણવા વિષે, સપ્રયાસીહે તે સમકાળ કે અનંત ભાવે પણ ક્ષિણુકનાં, કહેવા અસમšા ગુણ દીન દયાલ કે—શ્રી. (૩) અસંખ્ય પ્રદેશ આતમતા, તેહમાં પણ હા કાઇક પ્રદેશ કે અસ્તિ નાસ્તિ નિત્યાદિકે, ધમ પ વહે। ગુણ અંનત આવેશ કે—શ્રી (૪) સખ્યાતીત નિજ દેશમાં, ગુણ અનંતતા હૈ। સમાણી કેમ કે લાક પ્રદેશ અસંખ્ય વિષે, દ્રવ્ય પય વહે। સમાયે જેમ કે —શ્રી (પ) Page #724 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં જિમ વ્યક્તિપણે ગુણુ તાહરે, સ્તવન ચેાવીશી 671 તિમ શક્તિથી હા માહુરે છે નાથ કે, ઉપાદાન સમરે સહી, શુભ હેતુથી હેા પ્રગટે નિજ આથ કે—શ્રી (૬) લેાહિમેટે પારસ ફરસથી, અમેાધતાહે તિમ મનથી જાય કે સૌભાગ્ય—લક્ષ્મીસૂર ગુણનિધિ અવલંબતા હા ! તન્મયપદ થાય કે—શ્રી (૭) 卐 (૬૪૫) (૨૭–૨૧) શ્રી નમિનાથ-જિન સ્તવન (દેશી આ‰લાલની) શ્રીનમિજિણુ ંદ દયાળ, અનુભવ ભાગ રસાળ, આઠે લાલ ! જગવંદન જિનભેટીયેજી. (૧) અંબુજ-દલપરે નયણુ, દુય જીત્યે મયણ, આછે લાલ! વયણસયણ પરે સુખકરૂજી. (૨) લક્ષણ શૈાભિત અંગ, અહિય સહસ ઉત્તગ, આછે લાલ! અભ્યતર અગણિત સદાજી (૩) લાજ્યેા શશિ મુખ જોય, તપન-ખદ્યુત સમ હોય, આઠે લાલ! અધર અરૂણાય સમ પ્રભાજી. (૪) અષ્ટમી શિશ સમ ભાળ, ઇંદ્ર નાગેન્દ્ર નિહાળ, આછે લાલ ! ચકિત નયણે તે જુચેજી. (૫) સહજ અદભુત રૂપકાંતિ, નિરખી હરયે જિન ખાંતિ, આછે લાલ ! કાંત એકાંત નહી તુમ સમેાજી (k) ૧. સૂર્ય, ૨. આગિયા, ૩. એબ્ઝ, ૪. સુંદર. Page #725 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કાર શ્રી વિજયલાસીસરિજી મ. કૃત ભક્તિ ઇંદ્ર ચંદ્ર નાગૅદ્ર, કિન્નર અનંગ દિણ, " આ છે લાલ! ઉપમ સવિ તુજ પદ નમેજી. (૭) મિટે નિરૂપમ જિનરાજ, ચિદાનંદઘન સાજ, આ છે લાલ! શેક રહિત સ્થિતિ નિત રહે. (૮) વિઘન નિવાસ્ક દેહ, દયેય સ્વરૂપ ગુણગેહ, આ છે લાલ! શિવગામી નાસી સાહિબજી. (૯) અનુક્રમે રહી ગુણઠાણું, પામ્યા કેવળ ગુણખાણ, આ છે લાલ! તે મુજ સાહિબ નમિજિનાજી. (૧૦) એહ વિનતિ ચિતધાર, આપ સમતિ સાર, આ છે લાલ! સેવક–ભાવ નિવારીયે છે. (૧૧) ગિરૂઆ ગરીબનિવાજ, મહિર કરી મહારાજ, આ છે લાલ! સૌભાગ્યલક્ષ્મી રિ સુખ દીજી. (૧૨) (૬૪૬) (૨૭–૨૨) શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન (થારા મેહલા ઉપર મેહ ઝબૂકે વીજલી સાહેબજી-એ દેશી) શ્રી નેમિજિનવર અભયંકર પદસેવના–સાહિબજી, પ્રભુ મહદય કારણ વારણ ભવભયવાસના–સા. જિન સેવન તેહીજ નિજસેવન જાણુ –સા પ્રભુ શશી અવલોક્ન નયનકાંતિ જિમ માનીયે–સા. (૧) પ્રભુ પરકૃત સેવનવાંછા દુગછા તુજ નહી–સા. છે દોષવિલાસી વાંછા અભ્યાસી ભવમહિ–સા. પ્રભુપૂજ્ય સ્વભાવ વિભાવ અભાવે નિપને–સા તેહ પૂર્ણાનંદમય પૂરણ નયસુખ દીપને–સા. (૨) Page #726 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઋણાં સ્તવન ચેચવીશી પ્રભુવન ચંદન સુમનાર્દિકે દ્રવ્યપૂજના—સા૦ તુજ ગુણ એકતાને ભાવે અહુમાને સુના—સા॰ સ્વરૂપથી દીસે સાવદ્ય નિરવદ્ય અનુખ ધીરે—સા॰ વિધિચેાગે' હિ'સાખિ'સા વિણું શિવ સર્િ—સા॰ (૩) પ્રભુ સમયમાં પૂજન દ્રવ્ય ભાવભેદે લહ્યો—સા જિન-આણા—જોગે આગાર અણુગારે તે નિરવહ્યો—-સા॰ સુખ દ્રવ્યથી સ્વર્ગ લહે અપવગ તે ભાવથી—સા ઇમ ફૂલ દો. દાખ્યા ભાખ્યા સમયાનુભાવથી—સા૦ (૪) અંગાર્દિક ત્રિવિધ અડવિધ અક્ષતાદિક ભેદ રે—સા॰ ઈમ સગ દસ ઈવિશ કીજે પૂજા અખેદ રે જિનવર અનુરાગ રંગી સંગી કરી ચેતના –સા૦ શુભ્રકરણી કીજે લીજે અનુભવ–નિકેતના—સા૦ (૫) ઈમ પૂજ્ય પૂજન પૂજક ત્રિકચેોગ સૌંચાગર~સા મિટે સેવકભાવ અનાદિને પ્રગટે સભાગરે સા ઈમ વિનતિ પ્રકાશે અભ્યાસે સૌભાગ્યસૂરિ શિષરે-સા પ્રભુ સવિ દુખ શૂરા પૂરે સયલ જગીશ રે—સા॰ (૬) marty સા R (૬૪૭) (૨૭–૨૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન ( વીને વખાણી રાણી ચલણાજી—એ દેશી) પાર્શ્વજિન પૂર્ણતા તાહરી જી, શુભ-થિરતામાં સમાય પરમઈશ્વર વિભુ જિનવરૂ જી, સહજ આનંદ વીયરાય~~~~ પાશ્વ (૧) ૧. આશ્રમમાં, 191.3 Page #727 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી વિજયલક્ષ્મીસૂરિજી મ. કૃત ભક્તિ સ શુદ્ધ-શુદ્ધાતમે રાજતા જી, કમ—રહિત મહારાય પામી અશુભને વામતા જી,નિરીહપણે સુખદાય-પાર્શ્વ ૦(૨) વિશ્વનાયક તુહી સારહીજી, ત્યાગી ભાગી જિનરાજ ચઉ મધને પ્રભુ છંડીને જી, થયેા માહરા શિરતાજ —પાર્શ્વ ॰ (૩) ભગિરિ `જન—પવી સમેા જી, તારક બિરૂદ ધરાય અમરપતિ નિત્ય નમે તુજ પદે જી, ભાવ ધરી નિરમાય -પા॰ (૪) અમ સરીખા જે માહે ગ્રહયા જી, તેહને તુંહી સહાય સૌભાગ્યલક્ષ્મીસૂરિ પદ વરે જી, જે તુજને નિતુ ધ્યાયપાર્શ્વ૦ (૫) ૧૪ 5 (૬૪૮) (૨૭–૨૪) શ્રી મહાવીર સ્વામી—જિન સ્તવન (રાગ-ધન્યાત્રી) આંજ મ્હારા પ્રભુજી! સાહસ રે જુવા, સેવક કહીને એલાવે આજ મ્હારા પ્રભુજી ! મહિર કરીને સેવક સાહમુ નિહાળે કરૂણાસાયર મહિર કરીને, અતિશય સુખ ભૂપાળેા-આ૦ (૧) ભગતવછલ શરણુગતપંજર, ત્રિભુવનનાથ દયાળા મૈત્રીભાવ અનંત વહે અહેનિશ, જીવસયલ પ્રતિપાળા, આ૦(૨) ત્રિભુવન—દીપક જીપક અરિંગણ, અવિઘટ જાતિ-પ્રકાશી મહાગાપ નિર્યામક કહીયે, અનુભવ રસ સુવિલાસી—આ॰(૩) ૧. સંસાર રૂપ` `ત તે ભાંગવા વજ્ર સમાન • Page #728 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી ૭૧૫ મહામાહણ મહાસારથી અવિતથ, અપને બિરૂદ સંભાળે બાહ્ય-અત્યંતર અરિગણુ રે, વ્યસન વિઘન ભય ટાળો –આજ (૪) વાદી તમહર તરણિ સરિખા, અનેક બિરૂદના ઘારી જીત્યા પ્રતિવાદી નિજ મતથી, સકલજ્ઞાયક યશકારી આ૦(૫) યજ્ઞકારક ચઉ વેદનાધારક, જીવાદિ સત્તા ન ધારે તે તુજ મુખ-દિનકર નિરખણથી, મિથ્યા-તિમિર પરજાલે –આજ૦ (૬) ઈલિકા–ભમરી યાયે જિનેસર, આપ સમાન તે કીધા ઈમ અનેક યશ ત્રિશલાનંદન, ત્રિભુવનમાં હે પ્રસિદ્ધા. –આજ૦ (૭) મુજ મન ગિરિકંદરમાં વસીઓ, વીર પરમ જિન સિંહ હવે કુમત–માતંગનાર ગણથી, ત્રિવિધ વેગે મિટી બીહ –આજ (૮) અતિમન રાગે શુભ ઉપગે, ગાતાં જિન જગદીશ સૌભાગ્યસૂરિ શિષ્ય લક્ષ્મસૂરિ લહે, પ્રતિદિન સયલ જગીસ–આજ૦ (૯) ૧. સૂર્ય ૨. હાથી. Page #729 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्री वर्धमानस्वामिने नमः શ્રી કીર્તિ વિમલજી મ. કૃત સ્તવન-ચાવીશી [૨૮] (૬૪૯) [૮–૧] શ્રી ઋષભદેવ—જિન સ્તવન મન-મેહન તું સાહિબા, મારૂદેવી માત મહાર—લાલ રે નાભિરાયા–કુલ ચલેા, ભરતાદિક સુત સાર-લાલ ૨ મન૦ (૧) યુગલાધમ નિવારણેા, તું માટેા મહારાજ—લાલ રે જગત–દારિદ્રય–ચૂરણા, સારા હવે મુજ કાજલાલ રે મન૦ (૨) ઋષભ લછન સાહામણેા, તું જગના આધાર—લાલ ૨ ભવ-ભય–ભીતા પ્રાણીને, શિવ-સુખના દાતાર--લાલ ૨ મન૦ (૩) અનંતગુણુ–મણિ-આગરૂ, તું પ્રભુ દીન દયાળ—લાલ રે સેવક જનની વિનતિ, જન્મ-મરણુ દુઃખ ટાળ~લાલ રે મન૦ (૪) Page #730 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્તવન ચાવીશી ane સુરતરૂ—ચિંતામણિ સમા, જે તુમ સેવે પાય—લાલ રૈ ઋદ્ધિ અનતિ તે લહે, વળી કીર્તિ અનતી થાય—લાલ રે મન૦ (૫) ઝરણાં 卐 (૬૫૦) (૨૮-૨) શ્રી અજિતનાથ-જિન સ્તવન અજિત જિણું ? અવધારીએ, સેવકની અરદાસે રે તું સાહિબ સેાહામણા, હું છું તારા દાસા રે-અજિત૦(૧) જિતશત્રુ રાય કુલ–તિલેા, વિજયા માત મલ્હારા રે નયરી અચેાધ્યા અવતર્યાં, ગજ લંછન અતિ સારા રે —અજિત॰ (૨) જગજીવન જગનેા ધણી, તું છે જગ પ્રતિપાળેા રે નામ તુમ્હારૂં જે જપે, તે પામે સુખ વિશાળેા રે —અજિત॰ (૩) સુર-તરૂ-મણિ-સુરલતા, વંછિત પૂરે એહા રે તેહથી તુમસેવા ભલી, શિવ-સુખ આપે જેહે રે —અજિત॰ (૪) જે વિ તુમ્હે સેવા કરે, તે લહે કેહિ કલ્યાણા રે ઋદ્ધિ સિદ્ધિ કીતિ ઘણી, તસ ઘરે શુભ-મંડાણા ૨ —અજિત॰ (૫) S (૬૫૧) (૨૮–૩) શ્રી સંભવનાથ-જિન સ્તવન સંભવર્જિન ! અવધારીચે, સેવકની અરદાસા રે તું જિનજી સાહામણા. પુણ્યે પામ્યા ખાસેા રે—સ′૦(૧) Page #731 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૧ શ્રી કાતિવિમલજી મ. કૃત ભક્તિ-સ જિતારિ–કુલ ચલા, સેના માત મહારા રે મન–વ છિત પ્રભુ પૂરણા, અશ્વ-લછન સુખકારી રેસ′૦(૨) સાવથી નયરી ભલી, જિજ્હા જનમ્યા શ્રી જિનરાયે રે શ્વાનના સ’ભવ નિપુન્યા. તેણે સભવ નામ ઠરાયેા રે-સ’૦(૩) દુરિતારી શાસનસુરી, યક્ષ ત્રિમુખ સેવે પાચેા રે સંઘના વંછિત પૂરવે, વળી સટ દૂર પલાયા રે–સ′૦(૪) નામે નવિવિધ સોંપજે, ઘરે કમળા પૂરે વાસે રે ઋદ્ધિ સિદ્ધિ કીતિ ઘણી, તુમ્હે યાને શિવ-સુખવાસે રે –સં॰(૫) 5 (૬૫૨) (૨૮-૪) શ્રી અભિનંદન સ્વામી—જિન સ્તવન શ્રી અભિનંદન જગના તારૂ, મુજ મન લાગે વારૂ રે તુજસેવામાં જો પ્રભુ રહીએ, તે મનવાંછિત લહીચે —શ્રી અભિ॰(૧) ભવિ–જનનાં મન માહે રે; તે નિમ ળ-સુખ લહીયે —શ્રી અભિ॰(૨) સવર કુલ દીપાચા રે ઇંદ્ર-ઇંદ્રાણી લડાયેારે —શ્રી અભિ॰ (૩) નાયક યક્ષ તુમ્હે સેવા કરે, કાલી સૂરી દુ:ખ વારે રે અન્ય જિહા જે તુમ્હે ગુણ ગાવે, ધન્ય મન જે તુમ્હેં ધ્યાવે રે —શ્રી અભિ॰ (૪) પ્લવગ–લંછન પાચે સાહે, જો પ્રભુ તુજ આપણા શિર વહીયે, વિનીતા નયી જબ પ્રભુ આપ્યા, ધન્ય સિદ્ધાર્થા માતે જાયેા, Page #732 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી જે ભવિ તુમ ચરણાનુજ સેવે, કામધેનુ સે લેવે રે, રદ્ધિ સિદ્ધિ કીતિ ઘણું, તુમડુ ધ્યાને શિવ-સુખ પાવે રે –શ્રી અભિ૦ (૫) 3 (૬૫૩) (૨૮–૫) શ્રી સુમતિનાથ-જિન સ્તવન સુમતિ જિણેસર સેવીયે હો લાલ, સુમતિ–તણે દાતાર સારુ બહ-દિનને ઉમાહલ હો લાલ, દરિસણ આપે સાર –સાહેબજી-સુમતિ. (૧) મેઘરાય કુલ-ચંદલે હે લાલ, મંગલા માત મલ્હાર સા. ભવ–ભયથી હું ઊભો હે લાલ તું મુજ સરણું સાર –સાહેબજી-સુમતિ (૨) પાયે કેચ સેવે સદા હે લાલ, તુંબરૂ સારે સેવ સા. મહાકાલી સુરિ સદા હે લાલ, વિન ટાલે નિત્યમેવ સાવ -સુમતિ. (૩) નયરી કેશલાએક અવતર્યો હે લાલ, તવ વરત્યો જય જયકાર–સાહેબજી ઘરે-ઘરે હરખ–વધામણાં હો લાલ, ધવલ–મંગલ દે નાર –સાહેબજી-સુમતિ(૪) અનંત ગુણ છે તાહરા હો લાલ, કહેતાં નાવે પાર સારુ દિન-દિન તુમ્હ સેવા થકી હે લાલ, ડદ્ધિ કીર્તિ અનંતી સાર–સાહેબજી-સુમતિ(૫) ૧ ઉસુકતા, ૨ શ્રેષ્ઠ, ૩ અધ્યા , Page #733 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી કીર્તિવિમલ મ. કૃત ભક્તિ(૬૫૪) (૨૮–૬) શ્રી પદ્મપ્રભ-જિન સ્તવન શ્રી પટ્ટપ્રભ જિનરાજ શેભે, વદન શારદ–ચંદ રે. ભવિક જીવ-ચકેર નિરખી, પામે પરમાનંદ રે –શ્રી પ્રદ્યાપ્રભ૦(૧) તુજ રૂપ-કાંતિ અતિ હી રાજે, મેહે સુર–ર–વૃંદ રે તુજ ગુણ-કથા સવિ વ્યથા ભાંજે, ધ્યાન સુરતરૂ કંદરે –શ્રી પદ્મપ્રભ૦(૨), પવરશું કાયા શેભે, પદ્ય સેવે પાયરે પપ્રભ જિન સેવા કરતાં, અવિચલ–પદ્મા થાય રે.. –શ્રી પદ્મપ્રભ૦(૩) ધન્ય સુસીમા માતા જા, ધરરાય કુલ–મંડણું રે નયરી કૌશાંબી ધન્ય જિહાં, હુઓ જન્મ–કલ્યાણ રે –શ્રી પદ્મપ્રભ૦(૪). જન્મ પાવન આજ હૂઓ, જિનરાજ તાહરે ધ્યાન રે હવે ત્રદ્ધિ કીતી અનંત આપે, થાપ સુખ પદ નિર્વાણ રે શ્રી પદ્મપ્રભ૦(૫) (૬૫૫)(૨૮-૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન શ્રી સુપાસ જિન શું–કરે–સાહેલડીયાં, અતિ અનુપમ રંગ–ગુણ વેલડીયાં ૧ શાશ્વતલમવાળ, ૨ શોભારૂપ, ૩ સ્થાન, Page #734 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેન્નીશી એહ રંગ હીણા નહિ-સા॰ બીજો હીણેા પતંગ-ગુણ૦(૧) તું સાહિમ સેાહામણેા-સા॰, ખીજો નાવે દાય-ગુણવ એડુ રંગ સદા હાજો-સા॰ જયાં લગે શિવ પદ્મ થાય-૩(૨) ભવ અન ત ભમતાં થકાં-સા॰ પુણ્ય પામ્યા આજ-ગુણ૦ તે મુજ મનવંછિત ફલ્ચા સા॰ સિધ્યાં સઘળાં કાજ-૩૦(૩) રાગ-રહિત પ્રભુ તું કહ્યા-સા॰ મુજને તુજ શું રાગ-ગુણ સરીખા વિષ્ણુ પ્રભુ ગેાઠડી સા॰ કેમ ખની આવે લાગ૩-૩૦(૪) કૃપા નજરે સાહેબ તણી-સા॰ સેવકનાં દુઃખ જાય્-ગુણુ॰ અનંત ઋદ્ધિ કીતિ ઘણી-સા॰જગમાં જશ બહુ થાય-૩૦(૫) 5 (૬૫૬) (૨૮–૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભ–જિન સ્તવન ચંદ્ર પ્રભુ જિન સાહિમા, તું છે ચતુર સુજાણુ-મહારાજ સેવકજનની વિનતી, એ તુ દિલમાં આણુ-મહારાજ-૨૦(૧) કાલ અનાદિ હું ભસ્યેા, કહેતાં નાવે પાર–મહારાજ એકેદ્રિની જાતિમાં, અને'ત, કાલ અવધાર–મહારાજ-ચ’(૨) એમ વિકલે‘દ્રિની જાતિમાં, વસીએ કાલ અસ`ખ્ય–મહારાજ છેદન-ભેદન વેદના, સહી તે અસખ્ય-મહારાજ-૨૦(૩) પુણ્ય-જોગ વલી પામીએ, પંચેન્દ્રિની જાતિ-મહારાજ તે માંહે અતિ-દેહિલી, માનવની ભલી જાતિ-મહારાજ-૨૦(૪) ૧. હળદર જેવા ૨. ઈષ્ટ, ૩. મેળ, ૪ R Page #735 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૨૨, શ્રી કીતિવિમલજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ હવે તુમ્હ સેવા પામીએ, તે સર્યો મુજ કાજ–મહારાજ ઋદ્ધિ–કીર્તિ અનંતી થાપ, આપ શિવનું રાજ –મહારાજચં૦(૫ (૬૫૭) (૨૮–૯) શ્રી સુવિધિનાથ-જિન સ્તવન સુવિધિ જિનેશ્વર ! સ્વામિજી, તમે કદ્ધિ અનતી પામીજી, - –સાહેબ સાંભળે જે ઋદ્ધિને હું છું કામીજી, તે વિનતિ કરૂં શિરનામીજી ' સાહેબસુવિધિ.(૧) ત્રણ-ગઢમાં બેઠા હેજી, ભવિ-જનના મન મેહેજી–સાહેબ, શિર–ઉપર છત્ર બિરાજે, ત્રણે-લકના સંશય ભાજે છ– સાહેબ૦ સુવિધિ.(૨) વાજિંત્ર કે ડાકોડી વારેજી, સવિ પર્ષદા રહે કર ડીજી વાણ તિહાં અમીર-સમાણીજી, સાંભળે સવિ ઈદ્રાણજી સાહેબ૦ સુવિધિ (૩) બહુ પાસે ચામર લહકેજી, પંચ–વણ કુસુમ બહુ મહકેજી; સાહેબ, ઈમ જે તુજ ઋદ્ધિના રસિયાજી, તસ પાપ-બંધ સવિ ખસીઆઇ સાહેબ) સુવિધિ (૪) ૧ ઈચ્છુક, ૨ અમૃતસમાન, Page #736 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીશી એમ વિનતી કરી પ્રભુ તુટ્યાજી, -શ્રીસુવિધિ જિનેશ્વર વુયાજી,—સાહેબ ઋદ્ધિ–કીર્ત્તિ' અનતી આપેજી, શિવ-પદવી મુજને થાયેજીસાહેબ॰ સુવિધિ॰ (૫) 957 (૬૫૮) (૨૮–૧૦) શ્રી શીતલનાથ જિન સ્તવન શીતળ જિનવર સાહિબ વિનવુ, વિનતડી અવધાર ભવમ`ડપમાં રે ફ્રી ફરી નાચતાં, કિમઈ ન આવ્યે પાર— શીતળ૦(૧) લાખ ચારાશી રે ચાનિમાં વળી, લીધાં નવ-નવ વેષ ભમંત ભમંતા રે પુણ્યે પામીએ, આ માનવ વેષશીતળ૦(૨) તિહાં પણ દુર્લભ જ્ઞાનાદિ સાંભળી, જેથી સીઝે રે કાજ તે પામીને ધમ જે નિવ કરે, તે માણસને રે લાજ—શીતળ૦(૩) જ્ઞાન-દન-ચારિત્ર ભલું, જે એહુ પામે રે સાર તે ભવિકજન નિશ્ચય પામશે, વહેલા ભવને પાર—શીતળ૦(૪) તુમ્હે સેવાથી રે સાહિબ ! પામીએ, અવિચળ પદવીવાસ ઋદ્ધિ-કીતિ રે અનતી થાયે, આપે શિવ-પુર વાસ—શીતળ॰(૫) ર૩ E Page #737 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી કીર્તિ વિમલજી મ. કૃત ભક્તિ રણ (૬૫૯) (૨૮–૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ-જિન સ્તવન શ્રી યાંસ કૃપા કરા, તું જંગ-બાંધેલ તાતા રે અલખ–નિર ંજન તુ જયા,તુ છે જગમાં વિખ્યાતા રે શ્રી૦(૧) ધન્ય-ધન્ય નરભવ તેહના ! જેણે તુજ દર્શન પાચા રે માનુ` ! ચિંતામણિ—સુરતરૂ, તસ ઘરે ચાલી—આવે રે,શ્રી॰(૨) ધન્ય તે ગામ-નગર-પુરી, જસ ઘરે તું પ્રભુ આયા રે ભગતિ ધરી પડિલાભીએ, તેણે બહુ સુકૃત કમાયા હૈ,શ્રી૰(૩) જિહાં—જિહાં ઈમ પ્રભુ ગધેા, તિહાં બહુ પાપ પલાયા રે તુજ મૂરતિનિરખી ભલી, જેણે તુ' દિલમાં ધાર્યાં રે,શ્રી (૪) હવે મુજ પ્રભુ ! લહીજે, તુજ ચરણુ નિવાસો રે ઋદ્ધિ અન'તી આપીએ, કીર્ત્તિ અનંતી આવાસો રૅશ્રી(પ) 卐 કરસ (૬૬૦) (૨૮–૧૨) શ્રી વાસુપૂજ્ય—જિન સ્તવન વાસુપૂજ્ય જિન વચે રે લાલ, વાસવ સારે સેવ,— ૧ મેરે પ્યારે તું જિનજી સાહામણા રે લાલ, વાંછિત ફ્રે નિત્યમેવ—મેરે વાસુ (૧) વસુપૂજ્ય ફુલ-ચૂડામણિ રે લાલ, જયા માતને નંદ, મેરે તું દાનેશ્વર સેહરા રે લાલ, તુજ નામે નિત્ય આનંદ મેરે॰ વાસુ॰ (૨) ૧ ઇંદ્ર, ૨ ઉપાધિ, Page #738 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી તુજ ધ્યાને સુખ-સંપદા રે લાલ, સેવે સુરનર પાય મેરે॰ રાગ સોગ-ઉપદ્રવા ૐ લાલ, cadangkan દૂરે સ` અલાય—મેરેવાસુ॰ (૩) ચપાનયરી અતિ ભલી રે લાલ, જિહાં ઉપન્યા જિનરાય—મેરે આચ્છવ ર`ગ વધામણા રે લાલ, ઘરે ઘરે મોંગલમાલ—મેરે વાસુ॰ (૪) અરદાસ—મેરે બારમા જિનવર સાંભળેા રે લાલ, સેવકની ઋદ્ધિ—કીતિ અનંતી દીજીયે રે લાલ, પુરે એ મુજ આસ-મેરે॰ વા॰ (૫) B (૬૬૧) ૨૮–૧૩ શ્રી વિમલનાથ—જિન સ્તવન વિમલ જિનવર! વિમલ જિનવર! વિમલ તાહરૂ` નામ રે વિમલ જિનવર ધ્યાન ધરતાં, વિમલ લહીયે ઠામ રેવિમલ૦(૧) વિમલ-જ્ઞાને તુમ્હે શાલે, વિમલ-મતિ વિસ્તાર ફ્ વિમલસૂતિ નિરખતાં પ્રભુ, પામે ભવને! પાર રે—વિમલ૦(૨) વિમલ–મહાવ્રતના ધણી તું, વિમલ પ્રભુ નિર્વાણું રે વિમલ–વેશ્યા તુજ પાસે, વિમલ–શુકલ ધ્યાન રે.—વિમલ૦(૩) વિમલ-તેજે તુમ્હેશેાથે, વિમલ-દરશન તુજ રે. પ Page #739 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૨૬ શ્રી કીર્તિવિમલજી મ. કુત ભક્તિરસ વિમલ-સુરત તાહરી પ્રભુ, વિમલ કરે છે મુજ રે–વિમલ (૪) ગુણ અનંતા તાહરા પ્રભુ, કિમ કહું હું મતિમંદ રે ત્રદ્ધિ-કીતિ અનંતી છે જિહાં તે, આપે શિવ–સુખકંદરે. વિમલ૦ (૫) (૬૬૨) (૨૮–૧૪) શ્રી અનંતનાથ-જિન સ્તવન શ્રી અનંતજિન સાહિબા રે, -દયાળ મનના માન્યા ત્રણ જગત જોતાં થકા રે, પાપે પ્રભુજી માલ-મનના માન્યા. આવે ! આવો! ઉત્તમ ગુણ-રાગી, પ્રભુ–ગુણ ગાવા મતિ જાગી; હું પાગ્યે આનંદ પૂર-મનના માન્યા. (૧) સિંહસેન-કુલ-દિનમણિ રે, સુયશા માતા ઉર હંસ-મનઅયોધ્યા નગરીને રાજિયે રે, સહેલ ગુણ-અવતં— મનના આ૦(૨) વરસીદાન દેઈ કરી રે, ટાલે દારિદ્ર-દુઃખ–મનના ચારિત્ર લેઈ સહસ–ભૂપશું રે, દેતા જીવને સુખ –મનના આવે (૩) કેવળજ્ઞાન પામી કરી રે, દે ભવિને ઉપદેશ–મનના દાન શીયળ તપ ભાવના રે, કરે ભવિ શુભ લેશ– મનના આ૦(૪) Page #740 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીશી ચૌદમે ગુણઠાણે ચઢી રે, ચૌદમા જિને શિવ લીધ—મનના॰ ઋદ્ધિ-કીતિ પદ્મવી થાપીને રે, આપે અમૃતસિદ્ધ મનના॰ આવા॰(૫) 卐 (૬૬૩) (૨૮ – ૧૫) શ્રી ધર્મનાથ-જિન સ્તવન ધ જિનેશ્વર પંદરમા, અવધારા અરદાસ-૨'ગીલે આતમા શરણાથી હું' આવીએ, રાખા ચરણે દાસ—ર્ગીલે॰ ધર્મ (૧) ક્રોધ-પાવક ઉઠે થકે, માળેપુણ્યનું ખેત—રંગીલે માન~મતંગજ જે ચઢયા, રહ તેને કીધે દુઃખ સંકેત–રંગીલે ધર્મ૦ (૨) માયા-સાપણ જે ડશી,તે ન ગણે મિત્ત-અમિત્ત—રગીલે ઢાલ-પિશાચે જે ગ્રસ્યા, તે નિશ-દિન ચાહે ચિત્ત-રગીલે॰ ધર્મ૦ (૩) ક્ષમા માવ આવ ગુણ્,સ તેાષ સુલટ કરા હાથ—રંગીલે૦ ક્રોધાદિક ચાર નવિ રહે, સિંહ-નાદે ગજ સાથ—રંગીલે૰ ધમ૦ (૪) ધમી સેવે ધનાથને, જ્યારે સેવે જેમ ન્યાય—૨ ગીલે ઋદ્ધિકીન્તિ અનંતી આપે, જિમ અમૃત પદ મુજ થાય રંગીલે ધ૦ (૫) க - (૬૬૪) (૨૮–૧૬) શ્રી શાતિનાથ-જિન સ્તવન જીરે ! મારે શાંતિ-જિનેસર દેવ, અરજ સુણે પ્રભુ માહરીજીરેજી Page #741 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પર ઠં જીરે ! મારે-ભવમાં ભમતાં સાર, શ્રી કાતિ વિમલજી મે. કૃત જીરે ! મારે-માનુ` સાર હું તેહ, સેવા પામી તાહુરી—જીરેજી (૧) અરે ! મારે-ટ્વીલે લાખ્યા રંગ, હર-હર દીઠાં લેાયણે—જીરેજી અરે ! મારે-જિમ પથિ–મન ધામ, તુમ્હે ઉપર એક મને—જીરેજી. (૨) જીરે! મારે વિષયીને મન કામ, સીતાનુ' મન રામશું—જીરેજી અરે ! મારે એવા પ્રભુશુ ર'ગ, ભક્તિરસ લેાભીનું ચિત્ત રામશુ’જીરેજી (૩) અરે! મારે નિરવેદ અત્ય'ત, તે તે। તુમ્હે કૃપા થકી—જીરેજી અરે ! મારે-શાંતિ કરા શાંતિનાથ, નિત્યે જ્ઞાન-દિશા થકી—જીરેજી (૪) જીરે ! મારે-ઋદ્ધિ-કીર્ત્તિ તુમ પાસ, શાંતિ તણે! અરથી સહી—જીરેજી અમૃત પદ આપે. વહી—જીરેજી (૫) (૬૬૫) (૨૮-૧૭) શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન કુથુ જિનેસર દેવ, સેવા પ્રભુ તુમ્હતણી રે—સેવા૦ કીજૈ આતમ એક–મના થઈ તે ઘણી રે—મના॰ Page #742 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી ચિ’તામણિ કામધેનુ-પ્રભુ નિત્યે ખરી ?,—પ્રભુ॰ કલ્પવૃક્ષ કામકુ ભ-સમાણી ચિત્ત ધરી રે.—સમાણી૦ (૧) તેહથી અધિકી સેવ, સ્વામીની જાણીએ રે,——સ્વામી તેહમાં નહિં સંદેહ કે, મનમાં આણીએ રે;-—મન॰ તુમ્હે સેવાથી રાજ ઋદ્ધિ સંપદ સવિ રે,—ઋદ્ધિ વળી સુરા-સુર-ઇંદ્રાદિક પદવી હવી રે. - ઇંદ્રા (૨) તીથ કર-પદવી લડે, સેવાથી જના રે,—સેવાથી॰ જિમ શ્રેણિક નરનાથ, પામ્યા પ્રભુ મામના રે—પામ્યા૦ રાવણુ નામ નરેન્દ્ર અષ્ટાપદ આવીચે રે,—અષ્ટા૦ તે પામ્યા જિન પદવી, નાટક ભાવીએ રે—નાટક૦ (૩) જિહાં નહિ રાગને શેાક, જન્મ મરણ નહિ રે --જન્મ અનંત જ્ઞાન દન, સુખ વી તે સહી રે—સુખ સિદ્ધપુરી એને નામે–લેાકાંતે અતિ ભલી રે,—લાકાંતે પ્રભુ ચરણ-સેવાથી આતમ પામીશ તે ભલી રે-પામીશ॰(૪) સૂર રાજા જસ તાત-શ્રીમાતા જાણીયે રે,—શ્રીમાતા દેહુ કઇંચનમય પાંત્રીશ, ધનુષ વખાણીયે રે,—ધનુ છાગ લઈને સુખકારક, ગજપુરે રાજિયા રે,—ગજ૦ ઋદ્ધિ-કીર્ત્તિ સુખ આપશે, સેવક દુઃખ ભાએિ રે. સેવક૦ (૫) 5 (૬૬૬) (૨૮-૧૮) શ્રી અરનાથ-જિન સ્તવન ગજપુર—નરૅદા રે, સેવે સવિ−ઈંદા રે, સુખ સાહે પુનમ ચંદા, ભવ-મન મેહતા રે (૧) - કર. Page #743 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૦૪૦ શ્રી કીતિવિમલજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ (૨) (૩) રાય સુદર્શન તાત રે, દેવી રાણી માત રે, તસ કુલે તે તાત, જે તું દિનમણિ રે સુવર્ણ જિસી કાય રે, નહિ મમતા માય રે તુમહ ગુણ સવિ ગાય, દેવી થોકે મળે રે હું તે પ્રભુ પાઉં રે, ગુણ તારા ગાઉં રે સુખ તે થાયે જે મુજ મન વસે રે અરનાથ જિનંદા રે, જે સુરતરૂ કંદા રે દ્ધિ-કીતિ આપશે, સેવકને સહી રે (૪) (૫) (૬૬૭) (૨૮–૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ-જિન સ્તવન મલિનાથ મુજ ચિત્ત વસે, જિમ કુસુમમાં વાસ–લલના ઉત્તમ નર જિહાં કિણ વસે, તિહાં થાયે સહી ઉલ્લાસ - લલના–મહિલ૦ (૧) સૂર્ય વિના જેમ દિન નહિં, પુણ્ય વિના નહિ શમં–લલના પુત્ર વિના સંતતિ નહિ, મન–શુદ્ધિ વિના નહિ ધર્મ –લલના–મહિલ૦ (૨) શુદ્ધ વિદ્યા ગણવે નહિ, ધન વિના નહિ માન-લલના દાન વિના જિમ યશ નહિ, કંઠ વિના નહિ ગાન -લલના–મલિ૦ (૩) સાહસ વિના સિદ્ધિ નહિ, ભજન વિના નહિ દેહ-લલના વૃષ્ટિ વિના સુમિક્ષ નહિ, રાગ વિના નહિ દ્વેષ -લલના-મહિલ૦ (૪) Page #744 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીશી તેમ પ્રભુને સેવ્યા વિના માક્ષ ન પામે કાય-લલના મેં તે। તુમ આણા વહી, જિમ ઋદ્ધિ-કીતિ હાય -લલના—મલ્લિ૦ (૫) (૬૬૮)(૨૮–૨૦)શ્રી મુનિસુવ્રતસ્વામી-જિન સ્તવન સુનિ–સુત્રત જિન વીસમા,એ તેા વીસ વસા છે શુદ્ધ-જિનવર એ પ્રભુ નિજ ચિત્ત ધરે, તે થાયે ત્રિભુવન બુદ્ધ-જિન॰ મુનિ॰ (૧) સુમિત્રા નૃપ કુલ શૈાલતા, પદ્મા રાણી ઉર હુસ-જિનવર રાજગૃહી નગરીના રાજીઓ, ૭૩૧૨ ગુણ ગાયા ગુણ-અવત’સ-જિન॰ મુનિ॰ (૨) મ લંછન પાસે ભલુ, લક્ષણ શૈાભિત અંગ-જિનવર : ઉત્તમ સહસ રાજસુ, ચારિત્ર લે મન રંગ-જિન॰ મુનિ॰ (૩) ત્રીશ સહસ સાધુ ભલા, મહાસતી સંખ્યા જાણુ-જિનવર પચાસ સહસ ગુણે-ભરી, તસ ધ્યાન હૃદયમાં આણુ-જિન॰ મુનિ॰(૪) શ્યામ વરણુ ઉજળું કરે, જિહાં રહે પ્રભુ ગુણ ખાણ-જિનવર સમેતશિખર મુગતે ગયા, ઋદ્ધિ-કીત્તિ અમૃત વાણ-જિન મુનિ (૫) (૬૬૯) (૨૮-૨૧) શ્રી નમિનાથ-જિન સ્તવન પ્રાનંદન એક નાથ, મસ્તક યહ કરેારી કરે યાગ ને ક્ષેમ, તે જ નાથ ખરારી (૧) Page #745 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૨ શ્રી કીતિવિમલજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ જ્ઞાન-દર્શન-ચરિત્ર, પાઓ નહિ કહિયેરી દર્શન જ્ઞાન ચારિત્ર, આપળે યોગ હોયેરી (૨) પામી વસ્તુ જે સાર, અનુભવ કેરે ગુણેરી તે રાખે ભલી ભાત, જાણે ક્ષેમ મનેરી (૩) સાચો તેહ જ નાથ, આપ સમે જે કરી જે ન કરે આપ સમાન, તે મત કુણ ધરેરી (૪) નમિનાથને નામે, રા માચે ભવિરી ઋદ્ધિ ને કીર્તિ સાર, અમૃતપદ હવીરી (૫) (૬૭૦) (૨૮–૨૨) શ્રી નેમિનાથ–જિન સ્તવન નિમિ જિનેસર વાહે રે, રાજુલ કહે ઈમ વાણ રે–મન વસીયા એહજ મેં નિશ્ચય કયો રે, સુખદાયકગુણખાણ રે -શિવરસીયા (૧) કૃપાવંત શિરોમણિ રે, મેં સુષ્ય ભગવંત રે-મન હરિણ–શશાદિક જીવને રે, જીવિત આપ્યુ સંત રે-શિવ૦ (૨) મુજ કૃપા તે નવિ કરી રે, જાણું સહિ વીતરાગ રે–અન. ચાચક દુખીયાદીનને રે, દીધું ધન મહાભાગ્ય રે–શિવ૦ (૩) માગું હું પ્રભુ એટલું રે, હાથ ઉપર ઘો હાથ રેમના તે આપી તુમ નવિ શકે છે, આપે ચારિત્ર હાથ રે–શિવ૦ (૪) ચારિત્ર ઓથ આપી કરી રે, રાજલ નિજ સમ કીધા રે...મન ગદ્ધિ કીર્તિ પામી કરી રે, અમૃત પદવી લીધી રે શિવ૦ (૫) WWW.jainelibrary.org Page #746 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચેાવીશી (૬૭૧) (૨૮-૨૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ જિન સ્તવન વામાનન પાસ જિષ્ણુ દ, પામી નરભવ જે જપે પાસ, પામ્યેા પૂરવ પુણ્યે આણુ –પ્રભુ એ ભલે. ૧ રાગ શેોગ ન હોય મારિ હરિ, શાકણ-ડાકણ પહેાંચે સઘળી તેહની આશ-પ્રભુ૦ (૧) પાસ પ્રભુને જે કરે જાપ, વિ આવે પાસે કુનારી–પ્રભુ॰ આધિ-વ્યાધિ ન થાય દુકાલ, BL ના આવે પાસે અરિ-કરિ–સાપ-પ્રભુ૦ (૨) કામકુભને જે સુર નર, વશ થાય પાસ ધ્યાને તત્કાલ–પ્રભુ વિદ્યાદેવી વશ પાસને નામ, જે પાસ જાપ કરે ત્રિકાલ-પ્રભુ॰ ભૂત-પ્રેત. જાચે નાઠા દુષ્ટ-સકેત-પ્રભુ (૩) રાયરાણી સિવ કરે પ્રણામ-પ્રભુ૦ (૪) ગ્રેવીમે શ્રી પાર્શ્વનાથ, સાચા લહ્યો મેં મુક્તિના સાથ–પ્રભુ॰ ઋદ્ધિને કીર્ત્તિ પ્રભુથી થાય, અમૃતપદના એહ ઉપાય-પ્રભુ૦ (૫) ૧. મરકી ૨. સિંહ. Page #747 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી કીતિ વિમલજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ (૬૭૨)(૨૮–૨૪) શ્રી મહાવીરસ્વામી—જિન સ્તવન વીર જિષ્ણુસર વઢીએ, જેણે કીધેા તપ દ્દારા રે એક છ-માસી પૂરા કર્યાં, બીજો પાંચે દાડે ઉણા કરા ૨ વીર૦ (૧) નવ ચે-માસી આદરી, વળી ત્રણ-માસી એ વારા રે એ-માસી તપ છ કર્યા, અઢી-માસી એ તસ સારા રે વીર૦ (૨) આર બે-માસખમણ કર્યા, વળી દોઢ-માસી એ વારા રે અહેાંતેર માસખમણુ કર્યા, અઠ્ઠમ બાર વિચારો રે વીર્॰ (૩) ખસે. ને એગુણુત્રીશ છઠ્ઠું કર્યાં ઘણું સારો રે સ તે મહાભદ્રાદિક, ૧૩૪ પ્રતિમા ત્રણ પ્રધાનેા રે વીર૦ (૪) આર વરસ છદ્મસ્થપણું, ઉપરે સાડા છ માસે રે ત્રણસે ને ઉગણપચાસ પારણાં, બાકી ઉપવાસે રે વીર૦ (૫) વૈશાખ સુદી દશમી દ્વીને, પામ્યા કેવળજ્ઞાના રે ભવિક જીવ પ્રતિભુઝળ્યા, જેણે લીધા મુતિના રાજો રે વીર૦ (૬) વીર તણા ગુણ ગાવતાં, ઘરે હુઈ મંગલ માલે રે ઋદ્ધિ કીર્ત્તિ તે નિત લહે, જસ નામ જમ્યાં જે સારો રે વીર- (૭) '; Page #748 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्री वर्द्धमानस्वामिने नमः શ્રી દાન વિમલજી સ્તવન–ચોવીશી રિ૯] (૬૭૩) (૨૯-૧) શ્રી ઋષભદેવ—જિન સ્તવન પ્રથમ જિણુંદ મયા કરી, અવધારો અરદાસ રે આપે પ્રસન્ન થઈ સદા, પૂરે વંછિત આશ રે–પ્રથમ. (૧) વિમલ કમલ મધુકર સહી. પ્રાણજીવન પર મોહે રે તિમ તું મુજ જીવન-જડી, પ્રાણ તણું પરે સોહે રે–પ્રથમ. (૨) આપ રૂખા પણ સાહિબા, સેવકને સુખદાતા રે ? લહેજે કમેજ કર્યા થકી, દિયે આપ સરીખી શાતા રે–પ્રથમ (૩) ૧ લુખા–વીતરાગ Page #749 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૩૬ શ્રી દાનવિમલમ, કૃત ભક્તિ-રસા તુમ્હ સંગતે મહિમા ધરે, નિર્ગુણ ગુણવંત થાવે રે મલયાગિરી રૂખડાં, ચંદન ઉપમા પાવે રે-પ્રથમ. (૪) ભાગ્યદશા હારી ફળી, જે દરિશણ દીઠ તાહરે રે વિમલ નવે નિધિ આજથી, દાન દોલત નિત્ય માહરે રે પ્રથમ (૫) (૬૭૪) (૨૯-૨) શ્રી અજિતનાથ-જિન સ્તવન અજીત જિનેન્સર સાહિબાજી, વિજયા નંદન સ્વામી બલિહારી તુમહ નામથીજી, મા તજી તાડી આમ. જયંકર ! સાંભળ માહરી વાત, સાર કરો મુજ તાત-જયંકર (૧) નિજ જીવિત પરિપાલવાજી, વરતે જગતે અનેક પરજીવિત પરિપાલવાજી, દીઠે તું જગે એક–જયંકર (૨) નાથે થઈ અનાથની છે, જે નવિ જાણે પીડ વચને દાખવતાં છતાંજી, તો શું ભાંજે ભીડ–જયંકર (૩) કહેતાં લાગે કારમજી, જીવન તું છે ઈશ મન મારે નિશ્ચય કીજી, સાહિબ વિસવાવિસ.-જયંકર (૪) દાન દીએ દેલત મને છ, વાંછિતની બક્ષીશ વિમલ વધારે આપણેજી, જશ વાજે જગદીશ-જયંકર (૫) Page #750 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૩૭:: ઝરણું : સ્તવન ચોવીશી (૬૭૫) (૨૯-૩) શ્રી સંભવનાથ-જિન સ્તવન સંભવ-જિનવર સ્વામીજી, ઓળગડી અવધાર-પ્રભુજી મહેર નજરશું નિરખીએ, તે હુએ ચિત્ત કરાર–પ્રભુજી. સંભવ૦ (૧) દેલતીયા દીદારની, ચાકરની ચિત્ત કેડી–પ્રભુજી ચિત્ત વિમાસી દીજતી, લાગે કો નહી ખોડ–પ્રભુજી સંભવ૦ (૨) ભગવંત આગલ ભગતીથી, બાલક બોલે બોલ–પ્રભુજી પ્રતિપાલક બાલક તણા, તેહનો બેલ અલ-પ્રભુજી સંભવ, (૩) શુકલ પખીને ચંદ્રમા, નિતનિત નવલે તેજ–પ્રભુજી નિરખી હરખ ધરી ઉગતે, સાગરને વળી હેજ–પ્રભુજી સંભવ૦ (૪) સેવકને નિજ વાતને, દાન દી સુખ શાત–પ્રભુજી ઓલગ સ્થિર ચિત્ત રાખે, વિમલ મને એહ વાત–પ્રભુજી સંભવ૦ (૫) (૭૭૬)(ર૯-૪)શ્રી અભિનંદન સ્વામી-જિન સ્તવન અભિનંદન જિન દેવ, સેવા મેં જે લહી સીધ્યાં તો સવિ કાજ, રાજદર્શન સહી. (૧) કરુ વિનતિ કર જોડી, કેડી મન તાહરે, ગુન્હ કરો હવે માફ બાપજી માહો ૪૭. Page #751 -------------------------------------------------------------------------- ________________ CT શ્રી દાનવિમલજી મ. કૃત (૩) જે સેવક એક ચિત્ત, નિત્ય સેવા ધરે, પરી મનમાંહિ સ્વામી, નામે શાતા કરે. શ્વાસેાશ્વાસે છેક, ટેક છે માહરી, અવર ન નામુ શીશ, આણુ શીરે તાહરી ગિરૂ પુરુષ દયાળ, મયા કરે મારા પરે વિમલ કમલ રવિ તેજ, હેજ દાને કરી. (૪) (૫) 45 (૬૭૭) (૨૯૫) શ્રી સુમતિનાથ-જિન સ્તવન સુમતિ જિનેશ્વર મૂરત સુ ંદર, સુમતિ પસાયે દીઠી રે અણીયાળી આંખલડી જિનની, મનમાં લાગી મીઠી રે. સુમતિ॰ (૧) આશ વિલૂધાં મેઘાં માણસ, તારકની પરે તારે ૨ આંખ તણે લટકે મુખ મટકે, નિરખે સેવક જ્યારે રે. સુમતિ૰ (ર) આસક એક દીદાર કરારી, પ્રસન્ન હાવે મેટા રે અલવી અવરની સેવા કરતાં, ૧ 3 શુ આપે ચિત્ત ખેાટા રે. સુમતિ॰ (૩) જો પણ મનમાં સેવક સઘળાં, ગણુતી માંહે ગણશે રે મન મારે તેાહી આશા પૂરણ, વાતા, આહિજ બનશે રે. સુમતિ॰ (૪) ભકિતતણે વશ વસવાવીસે, સેવા કરવા એની રે વિમલ મને દાન વછિત દેશે, નહિ પરવા તે કેતુની રે. સુમતિ॰ (૫) ૧ ઉત્કટ ઇચ્છા, ૨ ચહેરા જોવાની, ૩ અત્યંત ઉગ્ર ભક્તિમાં Page #752 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી છ૩૯ (૬૭૮) (૨૯-૬) શ્રી પદ્મપ્રભ–જિન સ્તવન પપ્રભ શું મન લય લીને, પદ્મ સમી જસ કાય છે પદ્ય લંછન પદ્માસન પૂરે, બેઠા શ્રી જિનરાય–જી. (૧) ચંચલ મન છે તો પણ દર્શન, દીઠે થાયે કરાર છે. મહેર નજરથી નિરખ સાહિબ, તે બે પંખિથી નિરધાર–જી. (૨) મીઠી મૂરતિ સુરતિ તાહરી, પૂરિત અમૃત ધાર જી અવર નજરમાં નાવે એવી, જે રૂપ હવે અપાર–જી. (૩) આદર કરીને આશ ધરીએ, સમરથની સુવાર જી ભાગ્ય ફલે આપ વખતે સારુ, એહ જવાબ ખરાર–જી. (૪) શંક તણું રગ એહ જ પુરણ, તું હિ શ્રી જિનરાજ જી વંછિત દાન દયાકર વિમલ પદ આતમનું કાજ-જી (૫) (૬૭૯)(૨૯-૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન શ્રી સુપાસજી સાહિબા ! જિનરાજા રે વાલા; મેં દર્શન દીઠા આજ કે-એ દિન તાજા રે મન મારે રે આશા ફલી-જિન, સીધ્યાં સઘળાં કાજ કે (૧) ઉમાહ બહુ દિનનો હતા-જિન, દેખીશું નિજ સ્વામી કે દુઃખ દેહગ ધરે ગયા–જિન, બલિહારી તુજ નામ કે (૨) ૧ શાંતિ થાય ૨. બે બાજુથી કે . Page #753 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી દાનવિમલજી મ, કૃત ૭૪૦ ભક્તિ રસ ક્ષણ વિરહે। મત થાઆ-જિન, એ નયણ તણા મેલાપ કે પ્રીછવવા કહેવા કિસ્યા-જિન॰, સહી જાણેસેા આપ કે (૩) તારી રે વાત જમવારની—જિન॰, મીઠી દ્રાક્ષા સમાન કે બીજી મન ભાવે નહિ–જિન॰, મેાજ ભલી મહિરાણુ કે (૪) મન લાગ્યું જિનશું ખરુ−જિન૰, અવર ન આવે માન કે વિમલ સમુદ્ર ચાતક તણી-જિન, ધ્યાવે જલધર દાન કે (૫) 编 (૬૮૦) (ર૯–૮) શ્રી ચદ્રપ્રભ–જિન સ્તવન ચંદ્રપ્રભ જિન ચદ્ર તણી પેરે, શીતલ જેની કાંતિ મૂત્તિ ન વળી નિરખી મિથ્યાતણી, ભાજી ભવની ભ્રાંતિ (૧) કર જોડીને કરુ હુ' વિનતિ, મન તે કરે વારવાર તું દુઃખ-ટાલક પાલક જગે સુણ્યા, સરણાગત આધાર (૨) વિષયાતુથી ગહિલા જિમ ભમ્યા, ગમ્યા કાલ અનંત સંત દશામાં પામી તાહરુ, મુખ દેખી ગુણવંત (૩) ક્ષણ એક દિલથી તું નવ ઉતરે, જીવન તું જગદીશ ીઠે મીઠી આંખ જ ઉઘડે, સાહિમ વસવાવીશ (૪) લાલચ એક છે મારે મન ખરી, દાખશે સુખને ડામ દેશે દાનવિમલ મયા કરી, પહાંચશે . સઘળી હામ (૫) 導 (૬૮૧) (૨૯૯) શ્રી સુવિધિનાથ-જિન સ્તવન સુવિધિ જિનેશ્વર સાહિબા, નિતડી હું મારી અવધાર કે સાર કરો હવે માહરી, ચિત્ત ચાખે હું નિજ નયણ નિહાલ કે —સુવિધિ॰ (૧) Page #754 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી સહુ સ્વારથીએ જગ અછે, વિષ્ણુ સ્વારથ હૈ દુઃખના કાણુ જાણુ કે તું વિષ્ણુ બીજો કા નહી, પરમાર્થ હૈ પદના અહિઠાણુ કે ——સુવિધિ॰ (૨) તુ' ગાજે શીર ગાજતે, આશ પરની હૈ કરવી શું કામ કે છાંયડી ખાવલ કે લીએ, સુખદાયક લે છાંડુ સુરતરુ પામી કે --સુવિધિ॰ (૩) મીઠી જૂઠી વાતની, સ`કલના હૈ નવ જાણે ખાલ કે એલ અમેાલ કરે પિતા, જગમાંહી હૈ તુ' લીલા ભૂપાલ કે —સુવિધિ॰ (૪) વાના વિમલ વધારસ્યા, સેવકને હેતુ. વાંછ્યુ. દેઈ દાન કે ભક્તિવશે કહે ખાલ હે, ભક્તિવઋલ હે બિરુદ સુણ્યા કાન કે --સુવિધ॰ (૫) ૭૪૧ (૬૮૨) (૨૯–૧૦) શ્રી શીતલનાથ-જિન સ્તવન શીતળ જિનવર સ્વામીજી, હુ` તેા જા' તુજ અલિહારી રે ગર્ભ થકી નિજ તાતની, તે` તે વેદના તાપ નિવારી રે (૧) મીઠી વાણી તાહરી જાણે, શાંત સુધારસ ધારા રે પર મત મીઠા ખેલના, એ આગલે શા તસ ચારા રે (૨) પેખી વદન નયણાં ઠરે, જેમ દન ચંચકારા ૨ કહે તેા કહીને દાખવું, ઋણુ જીભે સાહિમ મારા રે (૩) જાણુ આગળ કહેવા કિસ્ચેા, નહી. લેાકાલાક વિચારણા, ધારક જસ વાત અજાણી રે નાણી કેવળ ૨ (૪) Page #755 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૪૨ શ્રી દાનવિમલ મ. કૃત ભક્તિરસ અજ્ઞાની જ્ઞાની તણે, લેખવે મનમાં આજે રે દાન દયા કરી આપે, વિમલ મને સુખ ઝાઝે રે (૫) (૬૮૩) (૨૯-૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ-જિન સ્તવન શ્રી શ્રેયાંસછ જિનવર સાંભળજી, એક મેટી અરદાસ ઈણ ભવે જગમાં કે દીઠે નહિ રે, તુમ સમ લીલ વિલાસ–શ્રી. (૧) તું નિરાગી રાગ ધરે નહિં જી, મુજ મન રાગ અભંગ સંગમળે જે બહુને એકઠજી, તે મન ઉપજે રંગ–શ્રી. (૨) સંદેશ પણ પરઠ સુણાવવા ન મલે વચ્ચે દલાલ અંતરજામી જઈ અલગા રહ્યા, મિલવાને જ જાલ-શ્રી. (૩) કાલાવાલા નિત્ય પ્રભુ આગલે જ, કરતાં જાણશો આપ જે પોતાના કરીને થાપશેજી, મટશે સર્વ સંતાપ-શ્રી. (૪) વિમલ મને વરસીદાન દીજતાંજી, પાંતી ન પડે ભાગ તુજ દોલતથી હવે તે પામશું છે,મીઠી સુખની જગ-શ્રી(૫) (૬૮૪) (૨૯-૧૨) શ્રી વાસુપૂજ્ય–જિન સ્તવન વાસુપૂજ્ય સ્વામીજીને, કરું રે પ્રણામ મૂરતિ સુરતિ નિરખી હરગે, મારો આતમરામ– મારા સુખના હે ઠામ, મીઠી આંખે દેખત મારી ભાવઠ ગઈ. (૧) ૧ પાછે, ૨ સંભળાવવા. Page #756 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી અચરજ તારી વાર્તામાં, થયો રે કરાર મૂઢ પણે વિસારી મૂકી, નવિ કીધો નિરધાર–મારા (૨) અવગુણ મુજમાં છે ઘણા, પણ સાહેબ ન આણે મન લેક કલંકી થાપીએ, પણ શશહર રાખ્યો તન–મારા૦ (૩) ભમતાં ભમતાં જોઈએ મેં, તુહુ સરીખે દેવ દિઠે નહિ તેણે કારણે મેં, નિશ્ચ કરવી સેવ–મારા (૪) દાનવિમલી ૫દ તે દી), મહેર કરી મહારાજ એટલે દિન લેખે થાને, સફળ થયે ભવ આજ-મારા (૫) (૬૮૫) (૨૯-૧૩) શ્રી વિમલનાથ-જિન સ્તવન વિમલનાથ ભગવંતજી, એલગડી અવધાર સુખકર સાહિબા મીઠી નજરે પાવન થઈ દેખી તુમ્હ દીદાર-સુખકર૦ (૧) વિમલ કમલ દલ પાંખડી, આંખડી અતીહિ રસાલ–સુખકર૦ શત્રુ-મિત્ર સરખા ગણે, રાગને દ્વેષ ન લગાર–સુખકર (૨) નાસા અતીહિ મનેહરૂ, જાણે તિલકનું ફૂલ–સુખકર, ભાલ તિલક દીપે ભલે, મેક્ષ ભણી અનુકૂલ-સુખકર૦ (૩) કાને કુંડલ ઝળહળે, સૂરજ ચંદ્ર સમાન-સુખકર, દંતપંક્તિ દાડમ કલી, અધરબિંબ ઉપમાન–સુખકર૦ (૪) એ મુખ દીઠા દુઃખ વિસર્યા, નીસર્યા પાપ અસમાન–સુખકર વિમલ થયે મુજ આતમા, એહિ જ વંછિત દાન–સુખ(૨) Page #757 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૪૪ શ્રી દાનવિમલ મ. કૃત ભક્તિરસ (૬૮૬) (ર૯-૧૪) શ્રી અનંતનાથ-જિન સ્તવન અનંત જિનવર માહરાજી, આતમારામ અનંત સંત–દશામાં નિરખતાંજી, ભાજે ભાવઠ તંતજી હા-અ૦(૧) મેહ ગહલાં માનવીજી, ઠીક નહિ એક ઠામ પરમારથ જાણ્યા વિનાજી, કઈ સીઝે નહિ કામ હે-અ (૨) રીઝવવું છે કે હિલેજી, બાલકને બલવંત મોતીહાર પરાવતાંજી, ગુણ આપે ગુણવંતજી હો-અ૦(૩) નેહ ઘણે મલવા તજી, તે કહી ન શકું આપ ભાગ્યદશા તેહવી ફલેછે, તો મલી શકે બાપજી હે –અ(૪) પુણ્ય પસાયતે પામીજી, વિમલ ગુણકર ગાન મોઠી મીટ મેંટા તણું જ, એહિ જ વાંછિત દાનજી હે –અનંત(૫) (૬૮૭) (૨૯-૧૫) શ્રી ધર્મનાથ-જિન સ્તવન ધમ જિનેસર ! તારો, મીઠી નજરે દીદાર–હે રાય જોઈ જાણ્યા ભલા દિન આ૫ણા, રડવડ તે રલીયાતની બાંહ્ય ગ્રહીમેં સાહ–જોઈ. (૧) સુખીયા હવે સાહિબા, ગરજુ ચાકર દેખે હે–રાય દિલભરી પૂછેને વાર્તા, પણ ન ટાલે સાહિબ રેખે હે–રાય જોઈ. (૨) ઇંદ્ર જેવા જસ આગલે, દરબાર રહે દાસ હે–રાય મુજ સરીખાની એલગેદેવે કેણ શાબાસ હેરાય જોઈ (૩) Page #758 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન વીશી ૭૪૫ તુજ મુખ ઉપદેશ લેશથી, પામી જે સુખ શાત હે–રાય, ગજમુખથી કણ પામીને, કીડી પિષે જાત હે–રાય ઈ (૪) કહે તો છે મો વસુ, સાંભળ તુમ્હ હાથ હે–રાય વિમલ ચિત્ત ધરી રાખશે, તે દાનચંદ્ર સનાથ હે–રાય જોઈ. (૪) (૬૮૮) (૨૯-૧૬) શ્રી શાંતિનાથ-જિન સ્તવન શાંતિ જિનેસર તાહરી, મૂરતિ અતિ મીઠી જગ પારખી જતાં થકાં, એહવી નવિ દીઠી-શાંતિ. (૧) સહજ સલુણ શાંતિજી, વિનતડી અવધારો બાંહા ગ્રહીને બાપજી, ભવ દુકકર તાર–શાંતિ... (૨) આઠ પહોર અંદેસડી, ધ્યાન તાહરૂં મનમાં ક્ષણ એક દિલથી ન વિસરે, જીવ જ્યાં લગી તનમાં—શાંતિ. (૩) શું સાહેબ સેવક મુખે, કહાવે કહે તું પલ એકમાં કહી નવિ શકું, વિતક દુઃખ જે તું–શાંતિ. (૪) તારી જાણ પણ તણી, વાત ભલી અસમાન જાણું છું વિમલે દીલ ભરી, દેશે વાંછિત દાન-શાંતિ. (૫) (૬૮૯) (૨૯-૧૭) શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન કંથ જિનેશ્વર વિનતિ–મુજ મનની વિનતી કરું વારંવાર–સુણે ભવભવનીછ. (૧) Page #759 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૪૬ શ્રી દાનવિમલ મ. કૃત ભક્તિ -સ ઘણું પુણ્ય તુમ્હ પામી-સુખદાતાજી | મુખ પંકજ દીદાર–થઈ મન શાતાજી. (૨) મેં નિશ્ચય લેતી તું ધર્યો–ચિત્ત હરખેજ નાણું લઈ જેમ કોઈ ખરે–નિજ પરખેજી. (૩) કંચન કસોટી ચાટતાં–ખરૂં બેટું જ તિમ તુંહી જ મુજ સ્વામી–માહય મેટુંછ. (૪) પ્રેમ ધરીને નિરખી–સુણ સ્વામીજી મીઠી મહેર કરી રે, નવનિધિ પામીજી. (૫) (૬૯૦) (૨૯–૧૮) શ્રી અરનાથ-જિન સ્તવન અરજ સુણ અરનાથજી, હાથ ધર્યો મેં તારે રે સાથ કર્યો શ્રી નાથને, અરથ સર્યો સહી મારે છે–અરજ (૧) તું સાહેબ સ્વપ્નાંતરે, અલગો નહિ દિલમાંહી રે દીલભરી દીલ હુવે સદા, લોકરીતિ જ આંહી રે–અરજ૦ (૨) આપ રૂખે પાર પામતે, તે શું સાહિબ આડ રે માંગ્યા ધૃતનું ચૂરમું, જમવાનાં શા લાડ રે–અરજ૦ (૩) આપે આપ વિચારતા, જે પિતામાં હોવે રે ન ગણે રાજા ન રાંકન, લેકીન કે ઈ વગોવે રે–અરજ૦ () માંગુ સાહિબ ઉપરે, મીઠી વાતે દાખે રે દાનવિમલ પદ યુગ તણ, સેવા માટે રાખે રે–અરજ0 (૫) Page #760 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સલ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી ૭૭ (૬૯૧) (ર–૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ-જિન સ્તવન શ્રી મલ્લિ જિનેશ્વર સાંભળે, કરું વિનતી મૂકી આમળા વાત મીઠી તુજ મુજ હૃદય મલી, જાણે દુધમાં સાકર ભળી (૧) ભાવે મન મારે તુજ સેવા, વિંધ્યાચલ હાથી જિમ રેવા મન મારૂં રે તુજ પદ કમલ રમે, ભમરો જિમ કમલે કમલ ભમે (૨) જીવ બાદ તુજશું સહી સાટે, જિમ દીપક તેલ મિલ્યા વાટે તુજ રંગ લાવ્યો વિઘટે નહિ, જિમ ચલ રંગે ફીટકી લહી (૩) છએ મિત્ર પૂર્વના પ્રતિબધી, પહોંચાડયા સ્વર્ગપુરી સુધી તુજ બિરૂદપણું સહી તે રહેશે, મુજ સરીખે સેવક સુખ લેશે. (૪) એક તાન કરી પ્રભુ શું રહું, તુજ આણુ સદા શિર શું વહું તિરું દી વંછિત સુખ દાન, નિરાબાધ લહું વિમલ સ્થાન (૫) (૬૯૨) (૨૯-ર૦) શ્રી મુનિસુવ્રતસ્વામી-જિન સ્તવન મુનિસુવ્રત જિન પ્રભુજી જાણે રે, સેવક વિનતિ મનમાં આણો રે આબે અણુ પગે જગે રેપી રે, તે તારી મીઠી વાણીની આણ ન લેપે રે–મુનિ. (૧) Page #761 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી દાનવિમલજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ સમરથ સાહિમ તું જગે પૂરા રે, કિણુહી વાતે નહિ અધુરી રે શે સેવક નવિ પૂરા આશા રે, ૭૪૮ દીજે હવે મુહ માગ્યા પાસા રે—મુનિ (૨) રીઝવી રાખુ દિલ કેરી બ્રાંતિ રે, ક્રૂર કપૂર ન પૂજે વાતિ રે હાથ ધરીને જો હરખાવે રે, તે નિરવઘ મારગ ઠામ દીખાવે। રે—મુનિ॰ (૩) કેવળનાણું કહેતા જાણીરે, ન કર્યાં પટંતર દૂધ ને પાણી રે વડિલ કરી અણુએલે રહેશે રે, જિન સાબાશી તે કિમ લેશે રે —મુનિ (૪) સમરતી સુરતી કીધી થાંભી ૨, તેમ તુજ સ્મરણુ મુજ મન લાભી રે વષ્ઠિત દાન દયા કરી આપે। રે, તેમ વિમલ મને કરી સેવક સ્થાપે। રે—મુનિ॰ (૫) ' (૬૯૩) (૨૯–૨૧) શ્રી નમિનાથજિન સ્તવન નમિ જિનેશ્વર સાંભળેા, કરૂ વિનતિ કર જોડ, મીઢવતા મીઠી પરેજી, કુણુ કરે તુમ્હેં હાડ જિનેશ્વર ! વારૂ ? લાધ્યેા તુમ દ્વિદ્યાર૦ (૧) હરખત તારે ઉવારણેજી, જાઉ વાર હજાર નજરે મુજરા કરી કરીજી, પામીશ દુઃખને પાર,જિને॰ (૨) કહેતાં પણ ન શકું' કહીજી, તારા ગુણને ગ્રામ મૂગ સુપન ભલા લહીજી, પ્રગટ ન કહે આપ, જિને (૩) Page #762 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી જિમ તિમ ખેલે ખેલવાજી,કરવા તુમ્હ મનેાહાર કહેવાથી કરવુ* ઘણુંજી, એહ અરજ અવધાર, જિને૦ (૪) સેવક લાજ ધરે કશીજી, કહેતાં વિમલ સ્વરૂપ દાન મે પાં દાખણેજી, વાંછિત મેાક્ષ અનુપ, જિને॰ (૫) 编 (૬૯૪) (૨૯-૨૨) શ્રી નેમિનાથ જિન સ્તવન નેમિ જિજ્ઞેસર સાહિમા—સુષુ સ્વામીજી, કરૂ વિનંતિ કરજોડ ખરી કાળા પણ રતનાલિએ-સુણુ॰દિલ ર’જન દીદાર સરી,નેમિ૦(૧) વિષ્ણુ પૂછે ઉત્તર દીધે-સુણુ કહેતાં આવે લાજ ઘણી પૂછયા વિણ કહેા કિમ સરે–સુણ૦ તુહિ જ ઉત્તર ચેાગ્ય ધણી, નેમિ॰(૨) ભવ ભમતાં આ દુઃખનેા-સુણ॰ પામીશ પાર હું કમ કહેઃ હળવાકે ભારે અછું-સુણ ડહાપણ કરીને જિમ લહેા,નેમિ૰(૩) ઘણું વિચારી જોવતાં-સુણ॰ તુદ્ધિ જ સુખના ઠામ મિલે મન પણ સ્થિર નહિ તેહવેા-સુણ॰ જ્ઞાની વિષ્ણુ કહેા કુણુ કલે, નેમિ॰(૪) દાયક સુખના દાનને-સુણ॰ વિમલ હૃદયમાં તુંહી વચ્ચે મીઠી સાત ધાતમાં સુણુ॰ તિલમાં પરિમલ તેલ જિસ્યા —નેમિ॰ (૫) 卐 ore Page #763 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી દાનવિમલ મ. કૃત ભક્તિ(૬૫) (૨૯-ર૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન શ્રી કર શ્રીજિનપાસજી, અરજ સુણે મહારાજ પરભવ ધન પુણ્યગથી, પાયે દરશણ આજ. નામીજી શિરનામી રે, દીઠી દેલત થાય—નામિ, ભેટીયે ભાવઠ જાય–નામી સમરે સંપત્તિ આય. નામી (૧) ઈચ્છા પૂરણ સુરતરૂ, પરતમ પરતે પિખ શરણે આવ્યું તાહરે, ઈણમાં ન મીનને મેખ–નામી (૨) સ્વને સુતે જાગતે, નામ જપું એક તાન હારિલલ કરી ગ્રહી રહે, જનમથી જીવત માન–નામી (૩) નિરખી નજર પાવન થઈ, જપતે જીભ પવિત્ર વડિમ કેતી ઘણી કહું, અકલ સ્વરૂપ ચરિત્ર—નામી (૪) મહેર કરી મીઠી જરા, દુ ખ ગયાં સવિ દૂર વિમલ નિપાયે આતમા, દેઈ દાન સનર-નામી (૫) (૬૯) (૨૯-૨૪) શ્રી મહાવીરસ્વામી-જિન સ્તવન જિન ! તુંદી અનૂપ છાજે! સમવસરણ શ્રી વીર બિરાજે, સરસ મધુર ઇવનિ ગાજે રે પૂરી પરષદ બાર મનોહર, છત્ર ત્રય શિર છાજે રે–જિ (૧) અષ્ટ મહાપ્રાતિહાર જ સુંદર, દીઠે દારિદ્ર ભાજે રે લુણ ઉતારતી ભમરીય ફરતી, ઈંદ્રાણું નાટક છાજે રે–જિ.(૨) Page #764 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી ૭૫૧ જયકારી દુઃખ પાર ઉતારણ,માલિમ ધર્માં જાજે રે મુક્તિ તણું ખ’દર આપવા, સેવક ગરીબ નિવાજે રે—જિ૰(૩) ઇંદ્ર છડી લઈ દરખારે, ઊભા સેવા કાજે રે પ્રભુ મુખ પંકજ નિરખી નિરખી, હરિખતહેાવે ખાજે –જિ॰(૪) વિમલ સ્વરૂપી વિલસતી જેની કીતિ મીઠી આજે ૨ દાન દીચે। અક્ષય સુખ સઘળાં, નિદિન અધિક દિવાજે રે -જિ॰(૫) ૧ કેપ્ટન-ખલાસી. Page #765 -------------------------------------------------------------------------- ________________ श्री वर्धमानस्वामिने नमः શ્રી વિનીતવિજયજી મ. IT. સ્તવન–વીશી E [૩૦] (૬૯૭) (૩૦-૧) શ્રી ઋષભદેવ-જિન સ્તવન સુંદર મૂરતિ સાહિબ સેવીયે, અષભજિણેસર રંગ -સુગુણ નર. પરતાં પરતા પૂરે મુજ પ્રભુ, દીઠે ઉલટ અંગ–વાલેસર સુંદર સુરતિ સાહિબ સેવીયે–વાલે સુગુણ (૧) અંતરજામી આદિ જિણસરૂ, અવધારે અરદાસ–સુગુણ નેહનજર કરી નિરખે દાસને, પૂરે મનત આશ–વાલે સગુણ (૨) ત્રિભુવન તારણ શિવસુખકારણ, દુઃખહર દીનદયાળ–સુગુણ મહિર કરી નિજ સેવક મન રમે, કોકિલ જેમ રસાળ –વાલે સુગુણ (૩) ૧ આંબા, Page #766 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં. સ્તવન. ચાવીશી આજ સવિ મનવ છિત મુજ ફળ્યાં, નાઠાં ભવદુઃખ દૂર-સુગુણુ॰ આજ અમીમેહ વુયે આંગણે, પ્રગટચે પુણ્ય-અંકુર —વાલે સુદર (૪) આજથકી દિન વળીએ માહરા, ફળીએ ઘર સહકાર-સુગુણુ ભાવદભ જણ ભેટયા જગધણી, મરૂદેવી-માત મલ્હાર —વાલે॰ સુંદર (૫) બહુ ફળદાયક હવે દિન દિને, તુજ સેવા સુરવેલ-સુગુ સીંચી જે પ્રભુ ો નિજ સેવકે, ભગતિ અમીરસરેલ —વાલે॰ સુંદર (૬) સેાળકળા સંપૂરણ ચંદ્રમા, સુંદર તુજ મુખ જોય–સુગુણ અંગે આણંદ ઉપજે માહરે, ઠરી લેાચન દોય—વાલે॰ સુંદર (૭) ઇક્ષ્વાગ વંશે વિમલ વિભૂષણ, વિમલાચલ તુજ વાસુ–સુગુણ૦ શિવસુંદરીશુ. પ્રભુ મુજ આપજો, અવિહડ સૌમ્ય-વિલાસ—વાલે॰ સુંદર (૮) સકલ પડિત સુંદર શિર સેહરા, પડિત એવિજય ગુરૂ સેવક, ૭૫૩ લાવણ્ય વિજય ગુરૂરાય-સુગુણ॰ O વિનીતવિજય ગુણ ગાય—વાલે॰ સુંદર (૯) 5 (૬૯૮) (૩૦–૨) શ્રી અજિતનાથ જિન સ્તવન (દેશી-વી‘છીયાની) શારદ સાર દયા કરી, માત આપે! અવિરલ વાણી હા F Page #767 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૫૪ શ્રી વિનીતવિજયજી મ. કૃત ભક્તિરસ બીજે જિન મનમાં વસ્ય, ગુણ ગાઉં ગુણમણે ખાણી હો – મન. (૧) મનમેહન જિનજી મન વસ્ય, વિજયા રાણીને નંદ હે સોભાગી મહિમાનિલે, મનવંછિત સુરતરૂકંદ હો –મન. (૨) ચઉસય પંચાસ ધનુષનું, દેહમાન સેવન્ન સમાન છે બહુત્તર લાખ પુરવતણું, આઉ પુણ્ય નિધાન હો –મન. (૩) સુખ શારદકો ચંદલે, ગતિ છે તે ગજરાજ હો જાણું ચરણ-સરણ આવી વીનવે, પશુદેષ હરે જિનરાજ હો –મન () | મોહન મૂરતિ તાહરી, સુખદાઈ નયનાનંદ હે જતાં તૃપતિ ન પામિએ, જિમ ચતુર ચકરા–ચંદ હો --મન (૫) સાચે સયણ તું માહરે, તાહરે દિલ હેય ન હોય છે મુજ સરીખા તુજ લાખ છે, પણ મુજ મન અવર ન કેય હે– મન. (૬) મિત્ર એક તું માહરે, તુજ દીઠ પરમાણુંદ હો મેરૂવિજય ગુરૂરાજને, શિષ્ય વિનીત કહે ચિરનંદ હે –મન (૭) Page #768 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી ૩૫૫ (૬૯) (૩૦-૩) શ્રી સંભવનાથ-જિન સ્તવન (લુંગાંકી લકડી જાનું ગંઠિગઠિલી લાલન ગલી-એ દેશી.) વંદે ભવિકા સંભવનાથ જિર્ણોદા જિતારિ–નરવર વંસે ઉો દિદા–લાલન ઉગ્યો માત સેના દેવી ઉદરી અવતરિયા, કરમ ખપાવી પ્રભુ ભવજળ તરિયા–લાલન ભવજળ૦ (૧) અને પમ સાહિબ તેરી સેવા મેં પામી, તે લહી વંછિત સુખ સંપદ સ્વામી–લાલન સંપદ) તારો દરિશણુ જિનજી લાગે છે પ્યારે, એકવાર મહિનેહ નિજરે નિહાળ-લાલન નિજરે (૨) જિમ દિનકર ઉગે કમળ વિકાસ, તિમ તુમ દીઠે મેરું મનડું હસે –લાલન મનડું, તમે નિરોગી માહરા મનડાના રાગી, તુમશું પુરવ ભવની પ્રીતડી જાગી–લાલન પ્રીતડી. (૩) તું મેરે દિલકે જાની તું હી છે જ્ઞાની, માહરા પ્રભુજી તાહરી અકળ કહાની -લાલન અકળ૦ અકળ-સરૂપ નિરંજન કહીયે, તાહરી આણુ સદા શિર વહીવે-લાલન સદા (૪) વાહાલ ધરી સાહિબ ચાકરી કીજે, તે મન મનાવ્યા વિણ કિમ રીઝે–લાલન વિષ્ણુ પંડિત મેરૂવિજય ગુરૂ ચરણે, સેવક વિનીત કહે રાખે શરણે લાલન-રાખે(૫) Page #769 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી વિનીતવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રા ૭૫૬ (૭૦૦) (૩૦-૪) શ્રી અભિનંદન—જિન સ્તવન (મનમધુકર માહી રહ્યો-એ દેશી ) શ્રી અભિનંદનજિન તાહરી, મૂરતિ મેાહન વેલી રે બહુ ગુણકુસુમ પિરમલ ભરી, મનમધુકર કરે કેલી ફૈ અભિ॰ (૧) વિજન ભગતિ અતિ અમીરસે, સી'ચીજે નિતમેવ રે મનવંછિત ફળ પામીયે, સુખસ યાગ સનેહ રે-અભિ॰ (૨) દેખતહી દિલમાં વસી, માહરા નયન લુભાણા જાય રે માલતી મધુકરની પરે, અવર ન આવે દાય રે અભિ॰ (૩) ચંદ્ર ચકારા પ્રીતડી, ઘન ગરજારવા મેર રે એકપખા ઈમ નેહલેા, તે દુખ દિલ દિચે જોર રે પરમ દયાળ દયા કરી, હમ તુમ અંતર ટાળેા રે મેરૂવિજય ગુરૂ શિષ્યને, વિનીતવિજય પ્રતિપાળે રે —અભિ॰ (૫) ચાતક 卐 (૭૦૧) (૩૦-૫) શ્રી સુમતિનાથ-જિન સ્તવન (ઈડર આંબા આંબલી રે-એ દેશી) સુમતિજિજ્ઞેસર સાહિએ। રે, સુમતિ તણે। દાતાર સેવતાં સંપદ મિલે રે, કુમતિ તળેા પરિહાર.-જિણુંદરાય માહુરે તુમશું. નેહ, જિમ અપીયડા મેહુ–જિણ ૬૦ આવા ગુજમન ગેહ-જિણ ૬૦ (૧) —અભિ॰ (૪) ૧ Page #770 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી ત્રિગડ, બેઠા સહીયે રે, ઉદયાચળ જિમ ભાણ દુરિતતિમિર હરે હરે રે, અનુપમ કેવળનાણ-જિકુંદ. (૨) રતનસિંહાસણ બેસણે રે, છત્ર-ત્રય શિર સાર; ચંદકિરણ પરે ઊજળા રે, અમર ઢળે જયકાર-જિર્ણોદ. (૩) વાણી જે જન ગામિની રે, સરસ સુધારસ સાર દેવધ્વનિ તિહાં દીપ રે, ભવિજન મન સુખકાર-જિકુંદ (૪) અશોકવૃક્ષ સુરતરૂસમે રે, નવપલ્લવ શીતળ છાંહ દેવદુંદુભિ ગયણુંગણે રે, ગાજે પ્રભુ સુરસાયણિંદ. (૫) ફૂલ પગાર પરિમલ ભરેરે, મહકે દશ દિશિ સાર, પંડિત મેરવિજય તરે, વિનીત વિજય જયકાર–જિર્ણોદ. (૬) (૭૦૨) (૩૦–૬) શ્રી પદ્મપ્રભજિન સ્તવન (દેશી-નાહના નાહલાની) પદ્મપ્રભુ જિનવર જે રે, પદમ સુકોમળ ગાત. જિનજી વાહ રે પઘલંછન સહામણું રે, માત મુસીમા જાત-જિનજી (૧) વદન-પદમ મનભમરલે રે, લીન ગુણ-મકરંદ-જિનજી૦ પ્રભુ ચરણપદમ શરણે સદા રે, રાખ મેહે જિણુંદ -જિનાજી (૨) અઢીસે ધનુષની દેહડી રે, પદમવરણ સહાય-જિનજી ત્રીશ પૂરવ લખ આઉખું રે, સુરપદમિની ગુણ ગાય. -જિનજી(૩) ૧ દેવીઓ, Page #771 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી (વનીતવિજયજી મ. કૃત ૧ ધરનર વર-કુળ દિનમણિ રે, સુરમણિ વષ્ઠિતદાન–જિનજી૦ મુજ મનમદિર તું વસ્યેા હૈ, જિમ કમળા મન કહાની —જિનજી૦ (૪) ૭૫૮ નમતાં નવનિધિ સપ૨ેરે, પ્રભુ સમરતાં સીજે કાજ–જિનજી૰ મેરૂવિજય ગુરૂ-શિષ્યને રે, દીજે અવિચળ રાજ-જિનજી૦(૫) 5 (૭૦૩) (૩૦૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (દેશી-ઝુ બખડાની) શ્રીસુપાસજિન ગાઇચે',પાઇયે હરખ ઉચ્છ્વાસ-સનેહી સાહિખા પ્રતિષ્ઠ નરપતિ કુળતિલા, પૂવે મનની આશ.-સ॰(૧) પૃથવી માત ઉત્તરે ધર્માં જિમ માનસ-સરહું સ–સનેહી॰ નિજગુણમણિ પરકાશ કે, અજુમ્માલ્યેા. નિજ વાસ.-સ૦(૨) ઇંદ્રચંદ્ર ચક્રવતિ જે, તે સહુ તાહરા દાસ-સનેહી॰ હું સેવક છું તાહરા, ચરણે આવ્યા કરી આશ—સ.(૩) આશ કરી જે આવિયા, તાસ ન કીજે નિરાશ-સનેહીઆશ પૂરે પ્રભુ દાસની, જિમ લહીયે લીલવિલાસ-સ૦(૪) તાહરૂ ધ્યાન સદા ધરૂં, જિમમૃગમદ? શુભ વાસ–સનેહી॰ પડિત મેરૂવિજય તણેા,વિનીતવિજ્ય એહ ભાસ-સ૦(૫) 卐 ૧ લક્ષ્મી, ૨ કૃષ્ણ ૩ કસ્તુરી, ૪ ગંધ ભક્તિ-રસ Page #772 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીથી G (૭૦૪) (૩૦–૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભ–જિન સ્તવન (દેશી-ની'રડીની) ચંદ્રપ્રભા ગુણ ઊજલા, ચદ્રપ્રભરે જિન! તાહરી સેવ કરીયે. તે ડરીચે· નહી, પિંડ ભરીયે રે પુણ્યે દેવાધિદેવચંદ્રપ્રભા ગુણ ઊજલા. (૧) સેાળકળા પૂરણ ભર્યાં, યુનિયનાને જેસે! શરદ ચંદ રજત કાંતિ જિનરાજના. મુખ દીઠેરે હાયે નયણાનંદ ૨૦(૨) લંછન મિસિ પ્રભુ વિનવે, મુજ ટાળિયેરે ભવભ્રમણના ક્દ ચરણકમલ જિન તાહરા, દ્દિન રાતેરે સેવે ચંદસુરિ’૪-ચ ૦(૩) અરજ કરે વળી એહવી, ગ્રહગણપતિહા પ્રભુ ગુણમણિધામ મિલન કલક જગ માહરૂ દૂરે હરી હા પૂરા વંછિત કામ -ચંદ્ર૦(૪) ચતુલ–ચકેાર જે વિજના, તે ચાહું રે તુજ દરસ અમૂલ મેરૂવિજય કવિરાજના, શિષ્ય વિનીતને રે ક્રિઓ સુખ અનુકૂળ ચ'દ્ર૰(૫) 卐 (૭૦૫) (૩૦-૯) શ્રી સુવિધિનાથ—જિન સ્તવન (સુણ મેરી સજની રજની ન જાવે રે-એ દેશી) નવમા સુવિધિ જિજ્ઞેસર નમીયે' રે, જિમ ભવસાગર માહિ ન ભસીંચે રે નિરમલ મન વચ કાયા દીયે રે, ૧ ચંદ્ર તે દુદરત સવિ દુઃખ દૂરે ગમીચે રે-નવમા૦(૧) Page #773 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી વિનીતવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ રામાસણી ઉદરે ઊપને રે, જિમ મુગતાફળ સીપે નિપોરે સુગ્રીવ નરવરકુલ–અવતંસ રે, ભવિક કમલ વનરાય હંસ રે–નવમા (૨) તુજ વિણ અવર ન કઈરસી રે, માહરા મનમાં તું હીજ વસિઓ રે તુજ દીઠે હિયડે ઉ૯લસી રે, - જિમ ચંદ્ર દીઠે સાયર ધસી રે–નવમા (૩) ધન રમણી વલ્લભ સંગે રે, દેવમનુજ ગતિના વર ભગ રે તું તુઠે સ્વામી પામીજે રે, તાહરી સેવ નિરંતર કીજે રે -નવમા (૪) એકસો ધનુષનું દેહ પ્રમાણ રે, હે પૂરવ લખ આઉખું જાણ રે પંડિત મેરુવિજય સુજાણ રે, વિનીતવિજય કરે ગુણ વખાણ રે–નવમા (૫) (૭૦૬) (૩૦-૧૦) શ્રી શીતલનાથ-જિન સ્તવન (દેશી-પાહુડાની) સાહેબજી રે તું નિસનેહી દેવ, નેહ નવલ હચે કિમ સહી રે જિનવરજી રે જલીજલી મરે રે પતંગ, દીપકકે મનમાં નહીં રે–સા (૧) જિમ કુસુમ માંહિ વાસ, જિમ ચંદન શીતલપણું –જિન, જિમ વૃતમહિ સનેહ, ઈમ રહીયે તે સુખ ઘણું રે–સા(૨) તુમ ગુણ માલતી ફૂલ, મુજ મન ભમરે મહી રહ્યો રે–જિન નંદામાતા નંદ, જગદાનંદન તું કહ્યો રે–સા (૩) FOT Page #774 -------------------------------------------------------------------------- ________________ સ્તવન ચેાવીશી ગ દૃઢરથનરપતિવશ ઉડ્ડયા અભિનવ દીવડા ૨ જિન શીતલનાથ શિવસાથ, શીતલ રિશણુ દીઠડા રે-સા॰(૪) તાહરૂ સેાવનવાન શરીર, તેવું ધનુષનું જાણીયે રે-જિન॰ મેરૂવિજય ગુરૂશિષ્ય, વિનીતવિજયને માનીયે રે–સા॰(પ) ઝરણાં 卐 (૭૦૭) (૩૦–૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ-જિન સ્તવન (દેશી-અલબેલાની) શ્રીશ્રેયાંસજિન સાહિમા રે લાલ, મારી અરજ સુણે એક ત—જાઉં વારી રે પ્રાણ-વલ્લભ તું મારે લાલ, તુજ સમ અવર ન સંત–જાઉં૰શ્રી(૧) મેાટા પ્રભુની ચાકરી રે લાલ, તે કિમ નિષ્ફળ જાય--જાઉ સેવકને સુખીયા કરેા રે લાલ, મન મેાટે કરી સુપસાય —જાઉં૰શ્રી(૨) અંતરજામી તુજ વિના રેલાલ, કિણ આગળ કહીચે ખાપ–જા° દિલભીતરની વાતડી રે લાલ, કહ્યા પાખે તુ જાણે આપ-જાં૰શ્રી(૩) પરમેસરશુ. નેહલેારે લાલ, કિમકીજે કિરતાર-જાઉં. ચચળ મન તે માહરૂ` રે લાલ, ખિણુ ન રહે થિર નિરધાર—જાઉં૰શ્રી॰(૪) વિષ્ણુન’દન વંદના માહરી રે લાલ, તુમ્હે માનજો વારંવાર–જા૦ એરૂવિજય વિબુધતણા રે લાલ, શિષ્ય-વિનીતનાં વિઘન નિવાર—જાઉ શ્રી॰(૫) . . Page #775 -------------------------------------------------------------------------- ________________ લાજ | ૭૬૨ શ્રી વિનીતવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ (૭૦૮) (૩૦-૧૨) શ્રી વાસુપૂજ્ય-જિન સ્તવન સુગુણ લા રે! માહરા આતમરામ કે, પ્રાણવલ્લભ પ્રભુ માહરી, જે સુણી વિનતિ રે એક સ્વામી, સારકે, સુમતિ-નારી હું તાહરી પાહુડે રે એક અતુલ પિછાણુ કે, અનેપમ ગુણ છે જેહના મનમંદિર રે હું તેડીશ તેહ કે, અપચ્છર ગુણ ગાયે તેહના–(૧) વળતું બેલે રે આતમ પિઉ એમ કે, મંદિર શુચિ કરે સુંદરી ! ઉપશ-જલેરે નિરમલ કરી દેહ કે, જ્ઞાનરતન ભૂષણ ધરી પંચવરણ રે વત ચરણ ચીર કે, વિવેક-દીપક વર કીજીરે કુલ જ્યારે સમતામય જાણકે, એહશું લાહે લીયે–(૨) ભલી ભગતે રે રીઝવવો એહ કે, ચતુર-ચકર તું ગોરડી વડવખતેરે સુણ નારી સુજાણ કે, એહશું પામી છે ગોઠડી. વસુપૂજ્ય રાજેન્દ્રને રે નંદન એહકે, ચંદન શીતલ વડાં,. એહનાં સુણીયે રે ગણીયે સફળ સંસાર કે, નિરખત નેહી નયણુડાં—(૩) પુરૂષોત્તમ રે તું પુરૂષ-પ્રધાન કે, પુરૂષ રતન-ચૂડામણમુગતિ રમણી રે તે પરણી સારકે, ભાગિણ સોહામણી Page #776 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી આઠ કરમનાં રે દળ માંડવા જેણુ કે, અ અવિચલ જયલખમી વરી, મહિષલ છન રે સ્વામી વિ×મવાન કે, મયણ જીત્યા રૂપે કરી—(૪) ધન સુખ સંપજે, તુજ ત્રુઠેરે સ્વામી વ`તિ કોડ કે, તન મન જયસ'પદ રે પ્રભુ દેવ-દયાળ કે, તુમ્હેં પસાયે નીપજે પડિતજન ૨ શિરમુકુટ સમાન કે, મેરૂ વિજય ગુરૂરાજના, પદ્મકમલે ૨ મધુકર નિતમેવ કે, વિનીત યણ માનેા સાજના (૫) 卐 (૭૦૯) (૩૦–૧૩) શ્રી વિમલનાથ-જિન સ્તવન ( બન્યા ? વિદ્યાજીના કલા-એ દેશી. ) વિમલ–જિણેસર વંદ્વીચે, નિક`ીચે પાપના ક્દ રે-મહિન કૃતવર્મા કુળ અવતર્યા, શ્યામારાણીના નંદરે-ખ વિ૦ (૧) એહુનાં વિમલ નયન શમરસ ભર્યાં, જાણે રયણચાલાં દોયરે-૫૦ જોતાં ભૂખ-તૃષા સખ વિસરી, gta અખિયાં આશક અગાડી જોય રે-ખ વિ૦ (૨) એહનુ. વિમલવદન પૂરણચંદલા, જે કરશે તે તેવું પામશે, હું તેા જોઈ જોઈ રહીશ રે-બ૦ હું તેા એહશુ પ્રેમ ધરીશ ?-અ૦ વિ૦ (૩) Page #777 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી વિનીતવિજ્યજી મ. કૃત ભક્તિ જે દુષ્ટ દેવીજન પાતકી, તેહને એહ દરિશણ છે દુર્લભ –બ૦ દિન ૨યણ દિલમાં વસે, દિલજાની દેવ અદભ રે –બ૦ વિ૦ (૪) જે બહુ સંસારી જીવડા, તેહને દેવ ગુરૂ દીઠે લાજ રેબ ગુરૂ મેરૂવિજય બુધરાજને, કહે અવિચળ સુખ એહ સાજ –બ૦ વિ૦ (૫) (૧૦) (૩૦-૧૪) શ્રી અનંતનાથ-જિન સ્તવન (દેશી–ધણુરા દેલાની) અનંત તીર્થકર વિનતિ રે, ' સેવકની અવધાર–મનના માન્યા દેવ અવર દીસે નહી રે, તારક જગદાધાર–મનના માન્યા મેરે દિલઘર આહે મહારાજ, મારે મન ઘર આવેહો મહારાજ, મોરા જીવનપ્રાણ આધાર-(૧) ચાકરી ચાર હું તારા રે, તું ભગતવત્સલપ્રતિપાળ,-મન તેહ ભગતિ દિલમાં વસી રે, માહરી ચે ન કરે સંભાળ-મનના. (૨) કે નિવાજ્યા કે નિવાજશેરે, કેતાં આપ્યાં શિવરાજ–મનના માહરીવેળાએ વિમાસવું રે, એ ન ઘટે જિનરાજ–મનના. (૩) Page #778 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી on માતા સુજલ્લાને નંદલેરે, સાચો સુરતરૂકંદ–મનના મેરવિજય શિષ્ય ઈમ કહે રે, એહ ગાતાં પરમ આનંદ-મનના. (૪) (૭૧૧) (૩૦–૧૫) શ્રી ધર્મનાથજિન સ્તવન (આદિજિકુંદ મયા કરે -એ દેશી) ધર્મમૂરતિ ધર્મનાથજી, વાત સુણે એક મોરી રે તું ક૯પદ્રુમ અવતર્યો, અનોપમ કરશું તોરી રે—ધર્મ (૧) દોવિધ ધરમ તેં ભાખીએ, તે દોય શિવપુર પંથ રે તિહાં રાગ-દ્વેષ દેય રાક્ષસા, વળી ચેર જેર મનમથ રે—ધર્મ (૨) તુજ પસાય નર પામીયા, ભવ અટવીને પારે રે નર–સુર સંપદ ભેગવી, થયા શિવનગરી-શણગારો રે—ધર્મ (૩) જે તુજ આણા–બાહિર, તે નરગ નિગોદ ભમંત રે ક્રોધ-લોભ-મેહ-કામના, દુઃખ અનેક સહેતા રે—ધર્મ (૪) જે તુજ વાણી–રાતડા, ધન ધન તે નર નાર રે એવિજય ગુરૂરાયને, વિનીત વંછિત કાર રે –ધર્મ (૫) (૭૧૨) (૩૦–૧૬) શ્રી શાંતિનાથ-જિન સ્તવન (દેશી-પારધિયાની) સકળ મનોરથ સુરમણ રે, સોળસમો જિણભાણ રે, મન વસીઓ Page #779 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ભક્તિ રસ શ્રી વિનીતવિજયજી મ. કૃત વિશ્વસેનનરરાયનારે, વંશ-વિભૂશણ જાણ રે-શિવ-રસીએ(૧) અચિરારાણી જનમિઆરે, ચદસુપન સુવિચાર–મન૰ છપ્પન હિંગકુમરી મિળીરે, ગાયા ગુણનિધિ સાર રે...શિવ૦(૨) ચવિત્તુ દેવ નિકાયનારે, નાયક ચાસડ ઇંદ્ર રે-મન જનમમહત્સવ બહુ પરેરે, કીધા મેગિરિંદ રે——શિવ૦(૩) ખટખ’ડ પૃથવી વશ કરીરે, વયરી તણા મદ મેાડી રે-મન૦ અત્રીશ સહસ નરેસરૂ, સેવ કરે કર જોડી રે—શિવ॰(૪) ઈમ રાજસિરી વર ભાગવી ૨, થયેા કેવળ-કમળા ક'ત રે-મન મૈરૂવિજય શિષ્ય ઈમ ભણે રે, સેવા એ અરિહંતરે—શિવ॰(૫) }} (૭૧૩) (૩૦-૧૭) શ્રી કુંથુનાથ-જિન સ્તવન ( રહેા રહેા રહેા રહેા વાલહા-એ દેશી) કુંથુનાથ જિનવર જયા સૂરનરેસર-નંદ-લાલ રે ભાવે ભવિઅણુ ભેટતાં,આપે વંછિત વૃંદ–લાલ રે—કુ છુ૦(૧) અહા ! અહા ! અહા ! જિન ! તાહરી, ઋદ્ધિ અનતી કોડ-લાલ રે સુર-નરના જે રાજવી, પ્રણમે એ કર-જોડ-લાલ રે—કુ શુ(૨) કનક–રયણુ–મણિમંદિરે, દેવ કરે વસુવૃષ્ટિ-લાલ રે ચક્રોની પણ રિદ્ધિથી, તે વળી થઈ ઉત્કૃષ્ટી-લાલરે—કુંથુ॰(૩) રજત રતન સેાવન તણા, ત્રિણ ગઢ ઝાકઝમાળ–લાલ રે દર્દેિશને પરકાશતા, જોજન ભૂમિ વિશાળ—લાલ —કુંથુ૦(૪) Page #780 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણા સ્તવન વીશી ७६७ ચઉત્રીશ અતિશય રાજતા, સેવે પરખદ બાર–લાલ રે મેરવિજય ગુરૂ-શિષ્યને, દીજે રિદ્ધિ ૨સાલ-લાલ રે–કુંથુ (૫) (૭૧૪) (૩૦–૧૮) શ્રી અરનાથ-જિન સ્તવન (સુણ બહિની પિઉડે પરદેશી-એ દેશી) સુણ મેરી બહિની ! એ જિન સાચે, રતન ચિંતામણિ જાગે રે રાય–સુદર્શનને કુળ દીવો, દેવી-સુત ચિરંજી રે–સુણ૦ (૧) એ સાહિબ મેરા દિલમાં વસિએ, જિમ કમળે ભમરો રસિઓ રે એહજ સયણ સદા નિરવહીયે, જિમ કુસુમમાં પરિમળ વહિયે રે–સુણ૦ (૨) તાહરી સૂરતિકી બલિહારી, દેખનહી દિલ પ્યારી રે મેં પાપ સંતાપ કેતાં અવગાહમાં, આજ સુધાકુંડમાં નાહયા રે–સુણ૦ (૩) નાથ મેરે અરનાથ સુહાવે, જસ સેવે સુર–નર-નાથ રે દાન સંવત્સરી બહુ ધન દીધાં, સુરતરૂસમ વડહાથે રે–સુણ૦ (૪) ત્યાગી ભેગી મેં સોભાગી, જેગીસર વૈરાગી રે Page #781 -------------------------------------------------------------------------- ________________ છ શ્રી વિનીતવિજયજી મ. કૃત મેવિજય ગુરૂચરણ સેવા કર, વિનીત હૈ તુમ ગુણરાગી રે—સુણ॰ (૫) 卐 (૭૧૫) (૩૦-૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ-જિન સ્તવન (પૂજ્યજી પધારયા હા આવજો કકહ્યે-એ દેશી) ધનધન તે દિન' જઇયે દેખશુ, સાહિબ તુમ મુખચંદો રે મનમાહન જિન તું મનવાલા, દીઠે નયણાણુ દો ચે—ધન૦ (૧) કુંભનેશ્વર વંશવિભાકર, ઉદયા અભિનવ ભાણ રે પ્રભાવતી રાણીએ જનમીએ, જિણે જીત્યેા પંચાણુ રે—ધન૦ (ર) તું પરમેસર તું જગદીસરૂ, અલવેસર અવધારે રાત-દિવસ તુજ ગુણુ–સમરણ કરી, સફળ કરૂ′′ અવતારા રે—ધન૦ (૩) જો દિલ સાચા સેવક જાણીયે, તે મહિર કરે મહારાજો રે જિમ! કરૂણા કર! અ ંતર ટાળીયે, તે સીઝે સિવ કાજો રે—ધન (૪) મલ્લિનાથ જિન તુજ ગુણ-માલતી, ભક્તિરસ. મૈરૂવિજયગુરૂ સેવક વિનવે, ૧ જ્યારે, ૨ કામદેવ મુજ મન–ભમરે! લીન રે પ્રભુ ગુણ ગણુ-આધીન રે—ધન૦ (૫) Page #782 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી (૭૧૬) (૩૦-૨૦) શ્રી મુનિસુવ્રત–જિન સ્તવન (કંત તમાકુ પરિહરે-એ દેશી) શ્રી મુનિસુવ્રત સાહિબ, સે દિલ એકંત–મોરા લાલ વીશમે જિન મન વિસ, એ સમ અવર ન સંત–મેરાશ્રી. (૧) પદમાવતી ઉદર ઉપજે, પુત્રરયણ પરગથ્ર-મેરા વિદ્યાધર સુરપતિ સવે, માને મહીપતિ ઘટ્ટ-મેરાશ્રી. (૨) રાય સુમિત્ર–કુળ સાયરે, ઊગ્ય શારદ–ચંદ–મોરા, અતુલીબળ અવની જ, મહિમા મેરૂગિરીદ-મરાશ્રી. (૩) મનમાન્યાશું ગોઠડી, જે કરી કિરતાર–મોરા, પાણ–દુધ પટંતરે, તે લહિયે એકવાર–મોરા, શ્રી. (૪) કચ્છપ લંછણ જિણવરૂ, શામળીએ સુકુમાળ–મોરા, મેરુવિજય ગુરૂ-શિષ્યને, દીજે મંગળમાળ–મોરા૦ શ્રી(૫) (૭૧૭) (૩૦-૨૧) શ્રી નમિનાથ-જિન સ્તવન (દેશી-ભાવનાની) નમી નમીને નમિ જિન વંદિરે, કરી મન વચ કાયા શુદ્ધ લખમી લીલા તસ ઘર બહુ પરે રે, પામી જે અવિરૂદ્ધ–નમી(૧) ૪૯ Page #783 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૦ શ્રી વિનીતવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ જે તુજ વયણ હૃદયમાં ધારીયે રે, સંભારિયે સે વાર શેક–સંતાપ સવે દુઃખ વિસરે રે, આનંદ અધિક અપાર–નમી. (૨) વપ્રારાણી કુખે અવતર્યા રે, માનસ-સરવરે હંસ મોહ મહાભડ હેલા જીતીરે, દીપાવ્યો નિજ વંશ–નમી. (૩) સ્વામિ સુફંકર સેવા માહરી રે, મજરે આણું માલ હું રાગી તું નિરાગી પ્રભુ રે, કિમ રીઝવીએ કૃપાલ-નમી. (૪) વિજય-નરેસર–નંદન નાહલારે, તું જાણે દિલની વાત પંડિત મેરૂવિજય-ગુરૂ-શિષ્યની રે, પૂરો મનની ખાંત–નમી. (૫) (૭૧૮) (૩૦-૨૨) શ્રી નેમિ-જિન સ્તવન (આયેસડાની-એ દેશી) પિઉં સુણરે શામળીયા નાહ કે, હું સસનેહી સુંદરી રે, મનમોહનીયા. પિઉ ! અષ્ટ ભવંતર પ્રીતિ કે, નવમે ભવ કિમ પરિહરી રે. મનમેહનીયા (૧) પિઉ! તું છે ચતુર ! સુજાણ કે, હું ગેરી ગુણ આગલી રે–મન ૧ દપાળુ, WWW.jainelibrary.org Page #784 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં પિઉ ! ખેલે રાજુલ નાર કે, સ્તવન ચાવીશી પિ ! જેવનના દિન જાય કે, વાલિમ-વિરહે આકળી રે—મન૦ (૨) અવસર લાહા લીઝચેરે મન૦ પિ ! અવસર ઉચિત અજાણુ કે, પિ ! કુલમાળા સુકુમાળ, કે, કુમલાયે તુજ કામિની ૨-મન૦ પિઉ ! દિન જા યે જનવાત કે, પશુ ઉપમ તસ દીજીયે રે—મન૦ (૩) પિઉ ! શિવાદેવી--માત મલ્હારે કે, ૭૭૧ પણ નવિ જાયે યામિની રે—મન૦ (૪) સાર કા અબળાતણી પિ! યદુપતિ નેમિ કુમાર કે, આવે મંદિર અમ ભણી રે. પિ ! ખેલ્યા શ્રીજંગદીશ કે, વીશ વસવા તુમે ભાવજો રે-મન૦ પિયા ! એ સસાર અસાર કે, મુગતિ મંદિરમાં આવો ?—મન૦ (૬) પિયા ! રાજુલ નેમિ જિષ્ણુદું કે, અવિહડ શિવસુખ દીઠડા રૈ-મન૦ પિ ! Àવિજય ગુરૂ-શિષ્ય કે, મન -મન૦ (૫) વિનીતવિજય મન મીઠડા રે—મન॰ (૭) G Page #785 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી વિનીતવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ રસ (૭૧૯) (૩૦–૨૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (માહુરી સહીરે સમાણી–એ દેશી) નિરમલ નીચે અંગપખાલી, પહિ ખોરેઢક સાડી રે; માહરી સહીરે સમાણી, ૭૭૨ ભાવન—ચંદન ભરીય કચેાળી, પાસ પૂજો ભાંભરભેાળી રે—મા૦ (૧) ચંપક કેતકી માલતી મેાગર, માંહિ એલિસરી સુખકારી રે-મા॰ લાખીણાં ટાડર કરી જિનવર, કઠે હવેા જયકારી રે—મા॰ (૨) કર ગ્રહી વીણા વેણુ મૃદુ'ગા, હાથે દીએ એક તાલી રે-મા નવનવ રાગ મેલાવત ગાવત, જિનગુણ-રંગ રસાલીરે—માદ (૩) સુરતક દો, વામાન દન વંદા રે-મા મનવ છિત-સુખ નિરખત ને અમીરસ વરષત, જસ મુખ પુનેિમચંદો રે—મા૦ (૪) પ્રાણપિયારે માહનગારે, માહરૂ' મનડું' માહીને લીધું રે-મા દેખત હી નયણે નેહ લાગે, જાણું કામડું કાંઈ કીધું રે—મા૦ (૫) અંતરજામી સાહિખ સે'તી, જાણુ ખિણ એક દૂર ન થાઉ રે-મા Page #786 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં અનિશિ ચરણકમલ આરાહુ, અલિ જાઉં તે સુખ પાઉં ?—મા૦ (૬) શ્રીલાવણ્યવિજય ગુરૂરાયા. પાસ પરમેશ્વર ચાયા રે-મા પંડિત મેરૂવિજય-ગુરૂ, શિષ્યે, વિનીતવિજય ગુણ ગાય રે;—મા૦ (૭) સ્તવન ચાવીશી (૭૨૦) (૩૦-૨૪) શ્રી મહાવીરસ્વામી—જિન સ્તવન (જીરે મારે જાગ્યા કુંવર જામ-એદેશી) પદ આજ મારે સુરતરૂ ફળીએ સાર, ઘર આંગણુશાભા કરૂં-જીરેજી આજ! મે' ત્રિશલા-નંદન દેવ, દીટા દેવ યા કરૂ—જી (૧) જિનજી ! તાહરા ગુણ અવાત, ગોંગતરંગ પરે નિરમળા–જી૦ જિનજી! સંભારૂં દિન-રાત, સુકી મનના આમળા—જી૦ (૨) જિનજી! ઉત્તમ-જનળુ` રંગ, ચાળ-મજીઠ તણી પરે-જી જિનજી ! તુમશું અવિહડ ને, નિરવહો રૂડીપરે—જી૦ (૩) જિનજી ! તાહરી ગુણ, મણિમાળ, કઠે જે વિ ધારશે-જી૦ જિન ધન ધન તસ અવતાર, જે તાહરૂ' નામ સંભારશે—જી (૪) જિનજી! એરૂવિજય ગુરૂશિષ્ય વિનીતવિજયનાં વયણુડાં-જી૦ જિન! જે ચિત્ત ધરશે નિત્ય, તસ ઘર રંગ-વધામણાં—જી(૫) Page #787 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * श्री वर्धमानस्वामिने नमः। શ્રી અમૃતવિજયજી મ. **** સ્તવન–ઍવીશી [૩૧] (૭૨૧) (૩૧–૧) શ્રી ઋષભદેવ—જિન સ્તવન (રાગ-દેવગંધાર) તેરે દરસ ભલે? પાયો, રિષભજી? મેં તેરે દરસ કાલ અનંતહિ ભટકત, પુણ્ય અનંતે મિલાયો–રિ૦ (૧) જિનપતિ નરપતિ મુનિ પતિ પહેલે, એસો બિરૂદ ધરાયો માનું તુહી નમિ–મયા–અવતારી, ' જગત ઉધારન આયે–રિ૦ (૨) તે પ્રભુ જગકી આદિ નિવારી, સબ વ્યવહાર સિખા લિખન-શિલ૫ શત ગણિત બતા, તાતે જગે ચલા–રિ૦ (૩) યા જગમેં તુમ નહી એરે, અવસર્પિણીએ કહાયો Page #788 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી અઢાર કાડાકાડિ સાગર અંતર, તે પ્રભુ ધમ દિખાયેા—રિ૦ (૪) લાખ પચાસત કેાડીસાગર લગ, સુખકર શાસન ડાચા તુજ રત્નાકર વંશ વિભૂષણ, અસેા કેન સુનાયેા—૨ (૫) કરૂનાકર ઠાકુર તું મેરા, હું તુમ ચરને આચે ઘો પદ્યસેવા અમૃત સેવા, ઈતને નવનિધ પાચેા—રિ૦ (૬) 55 (૭૨૨) (૩૧–૨) શ્રી અજિતનાથ-જિન સ્તવન (રાગ-ખમાચી) તું ગત મેરી જાને, જિનજીતુ મેં તેા જગવાસી પ્રભુ સહી દુખરાશિ, સે। તે। તુમસે ન છાને—તું (૧) સખ લેાકન મે... જો જીકી સત્તા, દેખત દરિસન – જ્ઞાને—તું. (૨) ઈન કારન કહા તુમસે કેહવેા, – કહીએ તેાન સુના કાને—તું॰ (૩) અપનાહીજ જાન નિવાજસ કીજે, દેઈ સકિત દાને—તું. (૪) માને અજિતપ્રભુ ! અરજ એ ઈતની, જયું અમૃત મન માને—તું॰ (૫) પ્ Page #789 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૬ શ્રી અમૃતવિજ્યજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ (૭૨૩) (૩૧-૩) શ્રી સંભવનાથ-જિન સ્તવન (રાગ-કાફી) લાગી મારી પ્રીત–પ્રભુજીએં–લાગી. અસી બની જિનજી મોહે તે, જય જલમીન પ્રતીત–પ્રભુ (૧) ઘરી–ઘરી પલ–પલ તું ચિત આવે, જોં મન રાઘવ-સીત લગન લગી મેરી કયોં કર છૂટે, ચંદ-ચકાસી રીત–પ્ર. (૨) દિલ બિચારી પ્રભુ તુમ ગુણયારી, જય ચાતુક–ઘન ચિત્ત પરસેલ તેરી તુમસેં જેરી, માલતી–મધુકર મિત્ત-પ્ર. (૩) યા બિધ પ્રીત ભાઈ તુમસે, કહા કહું કરી ગીત અપને મન શ્રીસંભવજિનની તારિએ અમૃત પતિત-પ્ર.(૪) (૭૨૪) (૩૧-૪) શ્રી અભિનંદન–જિન સ્તવન (રાગ-નટ) તેરે નેગેંકી મેં બલિહારી, માનું છકી સમતા મતવારી તે ચંચલતા ગતિ મનકી હારી, અંજન વાર હજાર ઉવારી–તે (૧) જીતી ચકરકી શભા સારી, તાસે ભીખે અગનીદુખ ભારી–તે. (૨) લાજ પંકજ અલિકુલ ગુનધારી, - ભએ ઉદાસ હુએ જલચારી–તે. (૩) ૧. બીજાથી, ૨. તોડી Page #790 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણું સ્તવન ચોવીશી ૭૭૭. ત્રાસિત હરન નયન સુખ છારી, તપસી હેત ચલે ઉજારી–તે. (૪) જેતી કહું ઉનકી ઉપમારી, અભિનંદન જિન પર સબ વારી–તે(૫) અસી સુભગતા કામનગારી, દીએ અમૃતદેગમેં અવતારી–તે(૬) (૭૨૫) (૩૧-૫) શ્રી સુમતિનાથ-જિન સ્તવન (રાગ-જેજેવતી) તુંહી એક પ્યારો પ્રાન, તિહારોહી જ્ઞાન-દયાન સબ ગુન કે નિધાન, તેરી શરન હે–તું. (૧) તુમ હે અનાથ-નાથ, મોક્ષકે ચલાવે સાથ જિને સુખ કીને હાથ, સુખકે કરન હૈ–તું. (૨) તું મેરે આતમરામ, નામ તેરે આઠે જામ કરૂં હું ગુણગ્રામ, દુખક હરન હૈ–તું. (૩) સુમતિ સુમતિ તેરે, દરસ પરસ કેરે કહેત અમૃત મેરે ઉકે કરન હૈ–તું. (૪) (૨૬) (૩૧-૬) શ્રી પદ્મપ્રભ-જિન સ્તવન (રાગ -અમતરભાષ) પ્રભુ! તેરી મુરતિ મેહનગારી–પ્રભુ પદમપ્રભજિન તરીહા આગે, ઔર દેવન છબી હારી–પ્રભુ (૧) Page #791 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી અમૃતવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ્ટ સમતા શીતલભરીદાય અખીયાં, કમલપ'ખરીયાં વારી આનન તે રામા ચંદસા રાજે, ૧ બાની સુધારસ E0 સારી...પ્રભુ॰ (૨) લચ્છન અંગ ભચ્યું તન તે, સહુસ અદ્દાત્તર ધારી ભીતર ગુના પાર ન પાવે, જો કાઉ કહત ખિચારી—પ્રભુ॰ (૩) શશિ રવિ ગિરિ હરીકે ગુન લેઇ, નિરમિત ગાત્ર સમારી અખત ખુલંદ કાંહાંસેાં આવે, ચે અચરજ મુજ ભારી—પ્રભુ૦ (૪) યે। ગુણ અનંત ભરી છબી પ્યારી, પરમ ધર્મ હિતકારી. કવિ અમૃત કહું ચિત અવતારી, બિસરતનાંહી બિસારી—પ્રભુ૦ (૫) (૭૨૭) (૩૧-૭) શ્રી સુપાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન (રાગ–ઢાડી) એરી! માહે જ્યારે સુપાસકા નામ——એ વંછિતપૂરણુ નામ તિહારો, સખ સુખકા મિસરામ—એ૦ (૧) ભવભયલ જન જનમનરંજન, ગંજન પાપકા ડામ સુરપતિ નરપતિ અનિશ સેવે, શિવસુકી એક હામ~એ॰ (૨) યાકે શિર કણિપાચા (!) સાહિએ, મેહન ગુણુષ્ટિધામ ૧ પૂનમના ૨. ઉત્કૃષ્ટ ભાગ્ય O Page #792 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચાવીશી જગજનતાન ભવદુખવાન, ભક્તવત્સલ ભગવાન.—એ॰(૩) જોગાસન ધરે જોગીસ્વરકુ', યૌ. મહા મંતસેા કામ તૈસે' સમરન તેરા અહનિશિ, કરતે અમૃત ગુનગ્રામ—એ॰(૪) 5 (૭૨૮) (૩૧–૮) શ્રી ચંદ્રપ્રભ—જિન સ્તવન (રાગ-ઢાઢી) એ દેખી તેરી લીલા, તેરી લીલા મરની ન જાત મેાવે ! સુર નરપતિ સેવે જાકે ચરન.—એ॰ (૧) તખત જત્રવ જડ્યા, શિરપર છત્ત ધરચે તાકે ખીચ બેઠે સાહે, નભમે રતન—એ॰ (૨) દેવના તુંહી દેવ, ત્રિભુવન સારે સેવ ઐસે જિનરાજ, દેખા ચિત્તકા ઠરન.—એ॰ (૩) લક્ષ્મણાનંદ તેરા, ચંદ જેસે ગાત તે કહે અમૃત સમ સુખકેા કરન.—એ૦ (૪) 卐 (૭૨૯) (૩૧–૯) શ્રી સુવિધિનાથ-જિન સ્તવન (રાગ-પરજ) ધરીએ ઘરીએ યાદ આવે, દિલેાદા પ્યારા સાંઈ સàાના-ઘરી૦ રામાનંદ દિલસે નબિસરે, કહા જુ કીએ કછુ ટાના—ઢિ (૧) તેા બિન મે મન પલ પલ છિન નિ, ૧ સિ’હાસન, Ge હેતૐ ઊનાદના.—દિ॰ (૨) Page #793 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૮° સરસ સુધારસ સમરસ મિલખેતે, શ્રી અમૃતવિજયજી મ. કૃત રાગ ભયા પ્રભુસેાં ચેાં મેરે, કાન ચખે જડ લેાના.~ટ્વિ॰ (૩) ઈન કારન અમૃત દિલ વસિયે, પાન સેાપારી કાથા ચૂના.—દિ॰ (૪) ભક્તિસ નૃપત્તહરથકે છે.ના.—દિ॰ (૫) (૭૩૦) (૩૧-૧૦) શ્રી શીતલનાથ-જિન સ્તવન ( રાગ-રામકલી ) આજ મે' દેખે નદાજુકે નંદા.........આજ સુરપાઇપ સુરમણિ સુરઘટ સાં, પાયે દરસ સુખકંદા-આજ૦(૧) નવનિધિ અષ્ટ મહા સિદ્ધિ પ્રગટી, નિરખત તુજ મુખચંદા કરમભરમ-તમ દૂર પલાએ, ઉદયા જ્ઞાનદિન દા-આજ॰ (૨) અબ મુજ કારજ સિદ્ધ ભએ સબ, ફરસત પયઅરબિંદા શીતલજિન કરૂણા કર દીજે, અમૃતપદ અકસ’દા ૧-આજ૦(૩) (૭૩૧) (૩૧–૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ જિન સ્તવન ( રાગ–ખ ભાતી ) મેરે મન કિતહી ન લાગે; મેરે સુખકર શ્રી શ્રેયાંસજિન સેાં, ૧. અક્ષિશ કરો. પ્રેમ બચેા ગુનરાગે—મેરા૦ (૧) Page #794 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં સ્તવન ચોવીશી ૭૮૧ સમતા ભરી તુજ સુરત નીકી, દેખતરી હિત જાગે લગન લગી અટક રહે અહનિશિ, અલિ જય કમલપરાગે મેરે) (૨) એતી નિવાજસન કરત મેં રાજી, તુમ ગુન એક વિભાગે કહે અમૃત ઈતને હી દીજે, કછુઆ ન ચાહું આગે–મેરો. (૩) (૭૩૨) (૩૧-૧૨) શ્રી વાસુપૂજ્ય–-જિન સ્તવન (રાગ-કાફી) એસો નહિ કોઈ ત્રિભુવનમેં, સબ દેવનમેં–એસ જાકે જનમ સમયે અમરી, આઈ છપ્પન દિશિયકુમરી, નિજ નિજ કૃત કરે પ્રભુ લાઈ કેલીસદનમેં–એસ. (૧) ચોસઠ હરી આએ, પ્રભુ લે મેરૂશિખર ઠાએ કરી જનમોત્સવ ભક્તિ બનાવે, પાંડુક બનમેં–એસ. (૨) તજી ઘર આશ્રમ સંજમ ઠાએ, ક્ષપક શ્રેણિ ચઢી કેવલ પાયે છદમે ધર્મકથા કહે આયે, સમવસરનમેં–એસ. (૩) દેખે માત જયાકે હોનાર, લાલમણિ તન સેહજ સના સુર નરપતિ સબ શીશ, નામાએ જાકે મનમેં એસે. (૪) ખભંજન જનરંજન દેવા, પાઉં ભવ ભવ ઈતની સેવા કહે અમૃત મુજ ખલે સાથે, તેરી શરનમેં.—એસો(પ) ૧ બક્ષીસ ૨ પુત્ર ૩ સુંદર WWW.jainelibrary.org Page #795 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ૭૮૨ શ્રી અમૃતવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ-રસ (૭૩૩) (૩૧-૧૩) શ્રી વિમલનાથ-જિન સ્તવન (રાગ સેરઠ) અબ ઊધા ચહિચું, વિમલજિન અબ૦ દીનદયાલ દયાનિધિ આગે, અપને દુખ કી કહિ–વિ. (૧) જાતિ નિ કુળકડિ નામે, કેતે ભવદુખ સહિમેં દેશ વિદેશ પુર ઠામ નયે સબ, કરેતે ફિરતે રહિએં–વિ. (૨) અિસોન રહ્યો એકું થાનક, મરન બિના કયૌ પિઓં વાહ ફિર સૂમ બાદરપુગલ-પરાવર્સે ગહિરેં–વિ. (૩) કાલચક્ર અંનતે ભટકત, પાયે ભવ યા મહિમેં અસી સાહેબ મુજ પર ગુજરી, ક્યાં કહું બેહોત સબહિર્ચે–વિ. (૪) મસ પાપી પતિત નહિ , જગમાં કોઉ નહી લહિ પતિત-ઉધારન બિરૂદ તિહારે, કહે અમૃત નિરવહિ.—વિ(૫) (૭૩૪) (૩૧–૧૪) શ્રી અનંતનાથ-જિન સ્તવન (રાગ કાફી જંગલ) અસે જિનવર યાઈ પ્રાણી! એસે. જે નિજ પ્રભુતા પાઈ એ—પ્રાન–એ. (૧) સુજસાનંદ પરઊપગારી, જગતારકું ભયે અવતારી—એ (૨) વરજિત દેષ અઠારે ભારી, મહિમાવંત બડે સિરદારી–અ (૩) અનુપમ રૂપકી આગુ હારી, દેવ અનુત્તરકી છબી સારી—એ. (૪) WWW.jainelibrary.org Page #796 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - ઝરણાં સ્તવન વીશી ૭૮૩ અનંત ચતુષ્ટય અવિકારી, ગુણપર્યાય રહે વિસ્તારી—અ. (૫) સેહજ વિહારી કેવળ ધારી, અતિશયવંત કમલ સંચારી.–અ() યા દેવનકી ખિદમતગારી, કરિહૈ જાન પિછાન સુધારી–અ) (૭) અગસે અપને પદ સુખકારી, વા સાહેબનેં કીજે યારી.– (૮) કહે અમૃત મોકું અધિકારી, કીજે અનંતજિન આપ સ્વીકારી–અ (૭૩૫) (૩૧-૧૫) શ્રી ધર્મનાથ-જિન સ્તવન (રાગ યમન) એ સિં જ સ પઈ એહો લાલન–જસ પઈ ચેહો લાલન તુમ તે જાકર બેઠે સુખ જરી–એ. (૧) સબહી ઠોર ર નિપટ ભલાઈ પ્રથમ કીની કેસે કરતેરી–એ. (૨) ઈતિહિ આન તુમ રહન છિપાઈ કવન કીની તેસો હમ ચેરી–એ. (૩) કહેત અમૃત કવિ ધરમપ્રભુ, ચરન સેવા દીજે અબ તેરી-ઐ૦ (૪) ૧. આપ, ૧ મારા જેવા WWW.jainelibrary.org Page #797 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી અમૃતવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ રસક (૭૩૬) (૩૧-૧૬) શ્રી શાંતિનાથ-જિન સ્તવન. ( રાગ-કાફી ) મિલએ મનમદિર મેરા, હા સલૂના સાહેબ મેરા~મિ૦(૧) કાલ અનંત યાંહી તેરે દરશ મિન, ચારેાંગતિ દેવત જીય ફેરા—મિ॰(ર) ૧૮૪ પાંચા ઇંદ્રીકે સુખ રાચા, ધુમ રહ્યો મદમે અતિ ઘેરા—મિ॰(૩) અકળ સરૂપી, કૈસે પાઉં જેન દરસન તેરા—મિ॰(૩) સકિતજ્ઞાન પાઉ અખ તેરા, સબ મિટે મેાહમિથ્યાત અ`ધેરા—મિ॰(૪) કહેત અમૃત મુજ શાંતિ સયાને, આય મિલે મનમ....દેર મેરા—મિ॰(૫) 卐 આપ અરૂપી (૭૩૭) (૩૧-૧૭) શ્રી કુંથુનાથ-જિન ગીત ( રાગ ખીલાવર ) શ્રીકુદ્યુજિનેસર વિનતિ, અવધારિયે દિલમે' લાઇરી ખિજમતમે' ખામી નહિ મેરી, લદાઈરી—શ્રી (૧) તુમ કબ હોગે હાથ જોરી આગળ રહું, ધરૂ નિશિ વાસર તેરા ધ્યાનરી ચાં કરતે ત્યાઆ નહી ચિતમે, કહા કહિયે ભાતન કાનરી—શ્રી. (૨) Page #798 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ઝરણાં' સ્તવન ચાવીશી કછુ' નાહિ ખજાને ખેાટહૈ, કીજે વછિતદાન પસાયરી ફ્રિકે ગરીબનિવાજ કહાવેા, અરૂ દેત ઘટ નહી જાયરી—શ્રી૰ (૩) અખદેતે કછુ ન ખિચારિયે, સ્વામી કાલ લબ્ધિકા દોષરી ભાવલબ્ધ રહી તુમ કરતાસા, દીજે અનુભવ અમૃત પેઝરી—શ્રી. (૪) 卐 (૭૩૮) (૩૧-૧૮) શ્રી અરનાથ-જિન સ્તવન (રાગ કાફી) મનજિનપદકજ લીને ભૃંગ,—મન લીના ભયે જ્યોં શકરશિરપર, પાવનકારી ગ`ગ.—મ૦ (૧) જ્યૌં ચપલા` રહી ધારાધરમેર, સીતા રઘુવર સંગ-—મ૦ (૨) અટક રહ્યો ચિત જોગીસરકેા, જયૌ મહામંત્ર સુચંગ-મ૦ (૩) યૌ' લય પાયે અધ્યાતમમે', ઉજ્વલજ્ઞાન અભંગ——મ૦ (૪) ચે અરજિન ચરણાંબુજ લયો, ૭૮૫ ૩ લીજે અમૃત પદર’ગમ૦ (૫) 卐 (૭૩૯) (૩૧–૧૯) શ્રી મલ્લિનાથ-જિન સ્તવન ( રાગ-કાફી ) મલ્લિનાથજિન મે" થાંપર વારીયા-મહિલ નીલવરન અતિ અદ્ભુત નીકી, ૧. વીજળી, ૨. મેઘમાં, ૩. માક્ષ ૫૦ મૂરત મેહનગારીવેા—મલ્લિ॰ (૧) Page #799 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી અમૃતવિજયજી મ. કૃત ભક્તિરસ અજબ બની કુંભાયકે કુલ મેં, તનયા તીરથધારી –મલિ . (૨) પરભવ દંભ કીચે થે પાયે, બહુ મિત્રસે અચરિજ ભારી –મહિલ૦ (૩) કાલ અનંતે ભવ્ય લહે કઈ જિનપદભાવ કુમારી–મહિલ૦ (૪) ખટ નૃપનંદન પ્રતિબંધી, લે સંજમ વિધિ સારી–મહિલ૦ (૫) વેદ છેદી આપ બિરાજે, * ત્રિગડે ચામુખ ધારી–મલ્લિ૦ (૬) અસી સુની પ્રભુદેશના કાલે, આગે જુરે છ નારી –મહિલ૦ (૭) પુરૂષોત્તમ ચોવીસે જિનવર, અમૃત પ્રણમે કરારી –મહિલ, (૮) (૭૪૦) (૩૧-ર૦) શ્રી મુનિસુવ્રત–જિન સ્તવન (રાગ-પંજાબી) જીવનકા કયા બિસાયા. જીવન ! ચાતન ધન જોબન થિર નાહી, ચલદસકાસા પાનખરાસા–જી. (૧) જય હેય સંધ્યા પંચ વરનકી, જ્યૌ ચપલાકા રહે ઉજાસા–જી(૨) Page #800 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ગાં સ્તવન ચેાવીશી કાહેક... અમ લલચાહે પ્યારે વા, યા દુનિયાંકા દેખ તમાસા—જી॰ (૩) પદ્મમાનંદન દિલદાર જનવા, સુવ્રતકે સ`ગ કર વિલાસા ૭૦ (૪) . કહે અમૃત મેરે જીઉકે જીવનવે, નેક નજર કરી દિલાસા—જી૦ (૫) (૭૪૧) (૩૧–૨૦) શ્રી મુનિસુવ્રત–જિન ગીત ( રાગ-૫ જામી ) પ્યારા મનભાવન મેરે દિલ આવા રે—મેરેજ્યારે હૃદયકમલમે ધ્યાન તેા સાઢવે, મેરી અરજ દિલ હ્રયવારે—પ્યારા૦ (૧) પદ્મમાન દન દિલદાર જનવા, તારક તુમહી કહાનવારે-પ્યારા૦ (૨) ભાગજ જાલતે કઈ કઈક તારેવા, તિન કહા દિએજુ બતાવા રે-જ્યારા. (૩) અશ્વકે કારન નિશી ચલે આયેવે, મેરે વખત ન મનાવા રે-પ્યારા (૪) ચરનશરનકી લાજ નિવૃદ્ધિયેવે, અપના કરકેહી ઠરાવા રે-જ્યારા૦ (૫) મુનિસુવ્રત અમૃતકે સ્વામી, જ્યાતિસેાં અત્તિ મિલાવેા રેપ્થા (૯) Page #801 -------------------------------------------------------------------------- ________________ શ્રી અમૃતવિજયજી મ. કૃત શક્તિ-રક (૭૪૨) (૩૧–૨૧) શ્રી નમિનાથ-જિન સ્તવન ( રાગ–કાના ) Gee કર દિલરંજન લાલ હીરા, મણિગણ કંચન જરાવ ધરાવે આભૂષણ નમિનાથકી, છબી અમિત શૈાભા દેખ—કર૦ (૧) અદનકી ચ'દ્રજ્યાત અધર મિ'બ ઝલકત, રાગ ભવ કટાચ્છ અ'સેા નહી કે ખુબસેાહે ભેખ—કર૦ (ર) નિરખત નવલપ, છત્ર હી બિરાજે શીશ, ચપલા ચાર ટલકત ભક્તિભાવ મનાયુ. પ્રણમત ભવિરૃદ્વવારા, પ્રભુતા ઔર સુરકી પેખ-કર૦ (૩) કહત અમૃત ઐસેા પ્રખલ; કૌન મતિધર આદિ અંત તમામ તુમ ગુન અરન પાર ન લહે, એક ગુનકે લેખ—કર૦ (૪) (૭૪૩) (૩૧–૨૨) શ્રી નેમિનાથ-જિન સ્તવન ( રાગ-અરગજો. ) કાન મનાવે રે રૂઠડા નેમસેાં, કાન૦ અહુઅત મામસેાં તેારન આએ, ફેરચલે ચલે રથ કેમસા—કા(૧) આઠ ભવાંતર નેનિવાહી, નવમે” ભવ કરી એમસેા—કા૦(૨) Page #802 -------------------------------------------------------------------------- ________________ અસ્તુમાં છેડી. દીની છિનમે સ્તવન ચાવીશી વાલમ, બિગ પાન ી ચાલિકસા—કા(૩) રે ! મૃગનયની ચંદાવદની, બિરહ દિવાની રાજુલરાની, અરજ કા જઈ સેનસા—કા॰(૪) સજમ આપી પદસેાં થાપી, પાહાતી પ્રિયાસંગ પ્રેમસાં—કા॰(૫) o શિવસુખ અમૃત એનસેાં—કા॰(૬) 卐 (૭૪૪) (૩૧-૨૩) શ્રી પાર્શ્વનાથ-જિન સ્તવન ( રાગ-અરગજો. ) વારી જાઉ રે ચિંતામણિ પાસકી—વારી૦ (૧) નરક-નિગેાદમે બહુ દુખ પાયે, ખખર લીની નહી દાસકી—વારી (૨) ભ્રમત ભમત તારે ચરને આયે, ઘો સેવા પદ આપકી—વારી. (૩) અમહી ટેડી ગતિ ન છેડુ', લાગી સુરત પરઆસકી-વારી (૪) દિલકે મન તું દિલકી જાને, કયા કહું અચન વિલાસકીવારી૰ (૫) અખય ચિદાનંદ અમૃતલીલા, નપદ રાસકી—વારી૦ (૬) દેઈ Page #803 -------------------------------------------------------------------------- ________________ • શ્રી અમૃતવિજયજી મ. કૃત ભક્તિ રસ (૭૪૫) (૩૧–૨૪) શ્રી મહાવીર–જિન સ્તવન (રાગ-જગલા, નયન જમાડા—એ દેશી) શાસનનાયકસે। અબ મેરી, અરજ કરનકું આયેા હાજી સાહેબા, અખ મુજ વાલાચા (૧) કાલ અનંતે પુદગલ, આવત્નસેાં વાયા—હા॰ (૨) ભમત ભમત સિરતાપલ ન્યાચે, તુમ શાસન હું પાચેા—àા (૩) અએ સેવકકુ' વછિત ઢીજે, લીજે જરા હું...સવાયા—હા॰ (૪) જો તુમ તારે સેાઈ હૈ' જાનું, તિને કહા દ્વીના ખતાએ—àા૦ (૫) ચાં કરને સામીકેા ન રહે, તારક બિરૂદ ધરાયા—હા૦ (૬) આગે પીછે કછુ ન બિચારા, પારસ યસ જે મિલાયા—àા॰ (૭) તુમ પઃ સેવા અમૃતક્રિયા સાં, દીજે હું નવિનિધ પાયા—àા॰ (૮) Page #804 -------------------------------------------------------------------------- ________________ રૂ. ૫૦૦૦,૦૦ શ્રી વાલકેશ્વર જૈન સંઘ, શ્રી જૈન શ્વે. મૂ. સંધ, ખેંગ્લુર રૂ. ૨૦૦૦,૦૦ હઃ ૫. વસંતલાલ એમ. દાશી. શ્રી ચાણસ્મા જૈન સંધ હઃ સારાભાઈ સા. શ્રી નીરંજના શ્રીજી મ. સા.ની પ્રેરણાથી હઃ મણીયાર હરગેાવનદાસ જીવરામભાઈ શ્રી મેાતીબેનના સ્મરણાર્થે ૫૦૦,૦૦ હઃ તેમના સુપુત્ર રસિકલાલ છગનલાલ ઉંઝા ૫૦૦, શ્રી મણીબેનના સ્મરણાથે હઃ તેમના સુપુત્ર માધવલાલ અમથાલાલ ઝા શા. હીરાલાલ બાવચંદ–ભાવનગર ૩ ૧૦૦,૦૦ ૐ. ૮૫૦,૦૦ ૩. ૨, ૨. રૂ. પ્રકાશન અંગે આર્થિક સહયાગ આપનાર મહાનુભાવાની નામાવલિ ૩. ૨. ૩. ૩. રૂ. ૨૫૧,૦૦ ૨૫,૦૦ ૨૦૧,૦૦ ૨૦૦,૦૦ ૧૧૦,૦૦ ૧૦૧,૦૦ ૧૦૧,૦૦ રૂ.૧૦૧,૦૦ ૧૦૦,૦૦ શકરીખેન જૈન ઉપાશ્રય જ્ઞાનખાતું હઃ લાતભાઈ એલ. પરીખ અમદાવાદ શ્રી ભાગિભાઈ સુતરીયાના જ્ઞાનખાતા તરફથી. અમદાવાદ સા, શ્રી મૃગેન્દ્રજી મ. સા.ની પ્રેરણાથી શા. અમૃતલાલ કાળીદાસ-અમદાવાદ પૂ. શ્રી નિપુણાશ્રીજી મ. સા.નાં શિષ્યા પૂ. નિજ રાશ્રીજી મ. સા.ની પ્રેરણાથી શ્રી પુરબાઈ જૈન ઉપાશ્રયની બહેનેા સા. શ્રી પદ્મલત્તાશ્રીજી મ. સા.ની પ્રેરણાથી હઃ રતિલાલ ચી. દાશો. પૂ. શ્રી મલયાત્રીજી મ. સા.ની પ્રેરણુાથી ખાનપુર-તી રંજન વિહાર અમદાવાદ મફતલાલ રતનચંદ પરીખ, કપડવ જ Page #805 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३ ૩. ૨. * ૮૫,૦૭ ૫,૦૦ ૧૫,૦૦ ચાણસ્મા ૧૧-૦૦ શ્રી જૈનપાશાલા ચાણસ્મા ૧૧-૦૦ હીરાચંદ અમથાયદ ૬. ગુણવંતલાલ ૧૧-૦ ગાવિ જી કરમ દભાઈ ૧૧-૦૦ 11-૭૦ સુરજમલ પુનમ દમાઈ 33 39 જેસિ ગલાલ ચુનીલાલ ૧૧-૦૦ બાબુલાલ માણેકલાલ ૧૧-૦૦ સામચંદ ચુનીલાલ ૧૧-૦૦ ઈન્દ્રજીત છગનલાલ ૧૧-૦૦ જેઠાલાલ લહેરચંદભાઈ "9 ૧૧-૦૦ ક ૧૧૦૦ ૧૧-૦૦ ગભરૂદ શીવલાલ ૧૧-૦૦ ૧૧૯૦ કેશવલાલ વસ્તાદ પેપટલાલ મેાતીચંદ્રભાઈ ૧૧-૦ અમૃતલાલ છેટાલાલ શીવલાલ તારાદમાઈ ૧૧-૦૦ કસ્તુરચંદ પ્રેમચંદ જયંતિલાલ પુનમભાઈ ૧૧-૦૦ યશવંતલાલ હડીસી ગ ૧૧-૦૦ સામદ ગભરૂચ દ ૧૧-૦૦ કેશવલાલ રવદાઈ ૧૧-૦૦ અમૃતલાલ રવચંદભાઈ ૧૧-૦૦ તેજપાલ ત્રીકમલાલ ૧૧-૦૦ ચીમનલાલ ઉત્તમ ૧૧-૦૦ જગજીવનદાસ નહાલચંદ ૧૧-૦૦ અરવિંદકુમાર અમૃતલાલ ૧૧-૦૦ પેોપટલાલ ફુલચંદભાઈ ૧૧-૦ વિઠ્ઠલદાસ ઉત્તમચંદ ૧૧-૦૦ રતીલાલ મેાહનલાલ "3 ૧૧-૦ » અમૃતલાલ ચતુરચંદ ૧૧-૦૦ ગભરૂચ દ નાગરદાસ ૧. વ્રજલાલ 39 ૧૧-૨ ' રાયચંદ ફુલચ ંદભાઈ 11 ~૭૦ પેપટલાલ વાડીલાલ કો ૧૧૦૦ ત્રીકમલાલ વાડીલાલ . ૭૯૨ આ. શ્રી લબ્ધિસૂરીશ્વરજી મ. સા.ની પ્રેરણાથી મે Àાર જૈનસ ધ ', ચીમનલાલ ભાયયદ ખેડાવાળા પૂ. ૫ શ્રી કંચનસાગરજી મ. સા.ની પ્રેરણાથી શ્રી લસાડ જૈન સધ "" 99 39 * Page #806 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vesserade 500 ૩૧ર૬ :p A B વીતરાગની ભક્તિ કેમ ? છે " વીતરાગં ઉદ દાવન વીત૨TTત્વમરનુતે " છે. 9 000S voereoscere | વ્યવહારમાં સેવા-ભકિત તેની કરાય છે કે જે આપણી સેવાભકિતથી રીઝે ! પરિણામે આપણી ઈષ્ટસિદ્ધિ થાય ! - પણ વિચારણીય બાબત એ છે કે વીતરાગ રાગ-દ્વેષ રીઝવું કે ખીજવું બને ' વૃત્તિઓથી રહિત-જૈનદર્શન-માય પરમાત્માની સ્તવના-ભકિત-ઉપાસના શી રીતે કરણીય છે ! ! ! SOAS આમ છતાં જ્ઞાની—સદગુરુના ચરણોમાં નમ્રતા-વિનયપૂર્વક (c) બેસવાથી ઉપજતી સૂમ-વિવેકબુદ્ધિના પ્રકાશમાં એ વાત સ્પષ્ટ સમજાય છે કે - * ધનનો અથી ધનવાનની, વિદ્યાનો અથ વિદ્રાનની, જ્ઞાન અથી જ્ઞાનની સેવા ધન, વિદ્યા કે જ્ઞાનની પ્રાપ્તિના આશયથી કરે છે. તે રીતે આપણે રાગ-દ્ધ ષ-મેહના સકંજામાં ફસાઇ નાનાવિધ દુ:ખો ભોગવીએ છીએ. તેથી સરાગી અવસ્થા દૂર કરવા વીતરાગ અવસ્થા મેળવવી જરૂરી ! | તે વીતરાગપણ વીતરાગ ની ઉપાસનાથી સહજપણે મળે. " . હકીકતમાં આપણા આત્માને પરમાત્માના સ્વરૂપના આદર્શમાં લીન કરી કમેના બંધનથી મુક્ત કરવાનું દયેય વીતરાગ–પરમાત્માની ઉપાસના વિના સફળ થાય તેમ નથી જ ! ! ! તેથી શ્રી વીતરાગ-પરમાત્માની ઉપાસના આપણામાં વીતરાગભાવ વધારવા માટે ખૂબ જ ઉપયોગી છે ! ! !. were i nvadereva | આવરણ * દીપક પ્રિન્ટરી * અમદાવાદ 380001 ucation international ary.org