Book Title: Adhyatma Sandesh
Author(s): Kanjiswami
Publisher: Digambar Jain Swadhyay Mandir Trust
Catalog link: https://jainqq.org/explore/008202/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII K. T adhyAtma - saMdeza 6 paMDitapravara zrI ToDaramallajI likhita rahasyapUrNa ciThThI upara, tathA : 5. zrI banArasIdAsajI likhita paramArtha vacanikA ane upAdAnanimittanI ciThThI upara, pU. zrI kAnajIsvAmInAM pravacano. ITTTTTTTTTT prakAzaka: zrI di. jaina svAdhyAya maMdira TrasTa sonagaDha. pravacana saMkalanakAra: bra. harilAla jaina Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates Thanks & our Request This shastra has been kindly donated by by Kusumben Amritlal Bavisha and Ansuyaben Anupchand Bavisha who have paid for it to be "electronised" and made available on the internet in memory of Anupchand Dahyalal Bavisha. Our request to you: 1) We have taken great care to ensure this electronic version of Adhyatma Sandesh is a faithful copy of the paper version. However if you find any errors please inform us on rajesh@AtmaDharma.com so that we can make this beautiful work even more accurate. 2) Keep checking the version number of the on-line shastra so that if corrections have been made you can replace your copy with the corrected one. Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates Version History Date Changes Version Number 001 15 May 2002 First electronic version. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates vAna zrI kuMdakuMda-kAna jaina zAstra bhagavAnanI puSpa naM: 98 prathama AvRtti 3OOO vIra saM. 2491 bhAdaravo 1965 Sept. vikrama saM. 2021 bhAdaravo pravacana saMkalanakAra bra. harilAla jaina sonagaDha : mudrakaH zA. maNilAla chaganalAla navaprabhAta prinTIMga presa ghIkAMTA roDa - amadAvAda. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates haom KISASSSSSpogos =PS 6 9 22094 -LaO.0 chabI parama pUjya Atma jJasaMta zrI kAnajIsvAmI, jeo svAnubhavapreraka adhyAtma sadeza ApIne jijJAsu jIvo upara mahAna upakAra karI rahyAM che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates arpaNa jemanuM pAvana darzana ane vANI bhavya jIvone svAnubhavano saMdeza ApI rahI che, ane jemanI maMgala chAyAmAM mumukSu jIvo sadAya svAnubhavanI preraNA meLave che. evA parama upakArI svAnubhavI saMtone svAnubhavaprAptinI bhAvanApUrvaka A pustaka arpaNa karuM chuM. -hari. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates ... .... R..... - maMgalamaya maMgalakaraNa vItarAga vijJAna, namuM tehu jethI thayA arahaMtAdi mahAna. karI maMgala karuM chuM mahA graMthakaraNa zubha kAja, jethI maLe samAja sarva, pAme nijapada rAja. (5. ToDaramalajI: mokSamArgaprakAzakanuM maMgalAcaraNa ) svayaM maMgalarUpa ane maMgalanuM karanAra evuM je vItarAgI-vijJAna tene huM namaskAra karuM chuM, ke jenA pratApe arahaMtAdi mahAna thayA. A rIte maMgalAcaraNa karIne mahAna graMtharacanAnA zubhakAryano prAraMbha karuM chuM ke jethI AtmAnA guNorUpI sarva samAja maLe ane AtmA nijapadanuM rAja pAme, eTale ke svapadanI prAptithI zobhI UThe. banArasI kahe bhaiyA bhavya suno merI sIkha, kehoM bhAMti kaise hoMke aiso kAju kIjiye; eka ho mudUrata mithyAtako vilaMsa hoI, khyAnako jagAI aMsa haMsa khoji lIjiye, vAhI ko vicAra vAko dhyAna yahai kautUhala. yoM hI bharI janama parama rasa pIjiye; tajI bhava-vAMsako vilAsa savikAra rUpa, anta kari mohako anaMtakAla jIjiyeA 4TI (paM. banArasIdAsajI, nATakasamayasAra) zuddha jIvadravyanA jJAna-dhyAnamAM rahevuM te ja paramArtha che, teno upadeza detAM banArasIdAsajI kahe che ke-aho bhavya bhaiyA ! mArI zikhAmaNa sAMbhaLa. koI paNa rIte, game tevo thaIne A kArya kara, -kayuM kArya ? ke eka muhUrtamAM mithyAtvamohane vidhvaMsa kara te jJAnano aMza jagADa: "soDuM haMsa' evI dhvani karato je caitanyahaMsa tene khojI le. eno ja vicAra, enuM ja dhyAna ne enuM ja kautuhala kara. enI kaLAne khoja, ane jIvanabhara evA paramarasanuM pAna kara. savikArarUpa je saMsAravAsano vilAsa tene choDa ne mohano aMta karIne anaMtakALa siddhapaNAnuM jIvana jIva. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates ni ve da na prAcIna yugamAM rAjadUto mAraphata nRpatio vacce arasparasa saMdezAo mokalAtA. dharmarAjA zrI tIrthaMkara paramAtmAnA divyadhvanimAM AvelA adhyAtmasaMdezAo samyajJAnI AtmAo potAnA aMtaramAM jhIlatA ane pachI jagatamAM teno pracAra ane prasAra karatA. gaNadharadevo, AcArya-bhagavaMto, mahAmunivaro ane samyagdaSTio dvArA AvA prakAranI pravRtti karavAmAM AvatI ane vartamAnamAM paNa te cAlu che. paMDitapravara zrI ToDaramallajIe tathA zrI banArasIdAsajIe traNa ciThThIomAM adhyAtmarahasya gUDha rIte bharI dIdhuM che. tenA upara svarUpAnubhavI AtmajJasaMta pUjya zrI kAnajI svAmIe vistRta pravacano karIne tenuM rahasya uddaghATana karyuM che tema ja svAtmAnubhava karavAnA divya saMdezAo teo ApI rahyA che te mATe te muktidUtano atyaMta upakAra mAnIe chIe. A pravacano jhIlIne tenA bhAvo yathAtatha jaLavAI rahe te rIte bra. zrI harilAlabhAIe tenuM suMdara rIte saMkalana karI ApyuM che, je A pustakAkAre prasiddha thAya che. te badala temano AbhAra mAnavAmAM Ave che. rAjakoTanA saddharmapremI bhAIzrI mohanalAla kAnajIbhAI ghIyAe A pustakanI be hajAra prata chapAvIne gujarAtI ' Atmadharma 'nA grAhakone bheTa tarIke ApavAno nirNaya karyo che. te udAratA badala temano paNa AbhAra mAnIe chIe. A pustakamAM ApavAmAM Avela 'adhyAtmasaMdeza jhIlIne AkhuM jagata adhyAtmarucipUrvaka AtmazAMtino anubhava karo ema prArthIe chIe. sonagaDha, tA. 1-8-65. khImacaMda je. zeTha (sAhitya prakAzana samiti ) Please inform us of any errors on rajesh.shah@fofalise.co.uk Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates prastAvanA parama vItarAgI jainadharmanA anAdinidhana pravAhamAM tIrthakaro ane saMtoe AtmahitanA hetubhUta adhyAtmavANIno pravAhu vahevaDAvyo che; tIrthakaro ane saMtono e adhyAtmasaMdeza jhIlIne aneka jIvo pAvana thayA che. gRhastha-zrAvakadharmAtmAoe paNa e adhyAtmarasanA punita pravAhane potAnI adhyAtmarasikatA vaDa vaheto rAkhyo che. e adhyAtmarasanA pAnathI, saMsAranA saMtapta jIvo paramatRpti anubhave che. tIrthakaro ane munionI to zI vAta! teonuM to jIvana svAnubhava vaDe adhyAtmarasathI otaprota baneluM che; te uparAMta jainazAsanamAM aneka dharmAtmA-zrAvako paNa evA pAkayA che ke jemanuM adhyAtmajIvana ane adhyAtmavANI aneka jijJAsuone adhyAtmanI preraNA jagADe che. temAMthI A pustaka sAthe saMbaMdha dharAvatA adhyAtmarasika vidvAna zrAvako-eka to paM. zrI ToDaramalajI ane bIjA paM. zrI banArasIdAsajI; e baMnee lakhelI adhyAtma-vacanikA upara pU. gurudeve je adhyAtmarasathI bharelAM pravacano karyA te A "adhyAtmasaMdeza" pustakarUpe prasiddha thAya che. jagatanA badhA raso karatAM adhyAtmarasa e keTalo sarvotkRSTa che, ne teno svAda keTalo rasabharapUra che-te to jijJAsuone A pravacanonA abhyAsavaDa khyAlamAM Avaze. samyakatvasaMbaMdhI ane nirvikalpa-svAnubhava saMbaMdhI je AtmasparzI carcAo AmAM bharI che te samyakatvapipAsu jIvone kharekhara atyaMta AphlAdakArI che. pU. gurudeve e svAnubhavanA ne samyakatvanA koI abhuta-aciMtya mahimAnuM jharaNuM A pravacanomAM vahevaDAvyuM che, tenA dvArA svAnubhavI saMtonI pariNatinuM sAkSAt darzana karAvyuM che. chapAtAM pahelAM A pravacanonuM lakhANa vAMcI javA gurudeve kRpA karI che. paM. zrI ToDaramallajIe sAdharmIo upara je patra lakhyo che. temAM adhyAtmacarcAno prema dekhAI Ave che. adhyAtmarasika jIvo te vakhate paNa bahu ja thoDA hatA; jeo hatA temane paNa ekabIjAno saMparka ne samAgama bahu ja muzkelIthI banI zakato, kema ke te Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates jamAnAmAM AjanA jevI vAhanavyavahAranI suvidhA na hatI. ra00 varSa pahelAM A patra lakhAyo che, te vakhate TapAlanI paNa sagavaDa na hatI; khepiA mAraphata ekAda mahine mAMDa patrottara banI zakato. AvI paristhitimAM lAMbe gALe jyAre khepiyo adhyAtmarasika sAdharmIno patra laIne Avato haze tyAre te patra hAthamAM AvatAM ja jijJAsuo kevA AnaMdita thatA haze! sAdharmIno patra prApta thatAM lakhe che ke " bhAIzrI, AvA prazna tamArA jevA ja lakhe. A vartamAnakALamAM adhyAtmarasanA rasika jIvo bahu ja thoDA che. dhanya che temane jeo svAnubhavanI vArtA paNa kare che. ahA, svAnubhavanI carcA kare tene paNa dhanya kahyA, to jeo svAnubhavarUpe sAkSAt pariNamyA che-svayaM adhyAtmarUpa banyA che-evA saMtanA mahimAnI zI vAta ! ane evA saMtono sAkSAt samAgama tathA temanA caraNanI sAkSAt upAsanA, ne temanI vANInuM sAkSAt zravaNa ApaNane maLyuM, -kevA dhanya bhAgya !! paM. zrI ToDaramallajI patramAM chelle lakhe che ke "jyAM sudhI maLavuM thAya nahi tyAM sudhI patra to zIghra ja lakhyA karo. svadharmIne to paraspara carcA ja joIe." A uparathI sAdharmIno samAgama keTalo durlabha hato, ne tenA patranI keTalI dhagaza rahetI, teno khyAla Ave che. te vakhate belagADIno ne UMTano yuga hato, Aje vimAnano ne rokeTano yuga che. Aje to bhAratanA eka cheDethI bIjA cheDe thoDA ja kalAkamAM havAI - musApharIthI pahoMcI javAya che, hajAro gAu dUra beThA beThA paNa TelIphonathI sIdhI vAtacIta thaI zake che te vakhate eka prAMtamAMthI bIjA prAMtamAM jatAya belagADImAM aneka mahinA lAgI jatA; saMdezanI Apa-le paNa lAMbA gALe thaI zakatI. eTale e vakhate sAdharmInA milanano ke sAdharmInA adhyAtma-saMdezanI prAptino je anero AphlAda jAgato teno khyAla atyAranA yugamAM Avavo muzkela che. gurudevanA hAthamAM jyAre pahelavahelI A ciThThI AvI ane te temaNe vAMcI, ke tarata temane AphlAda thayo ke vAha! AvI ciThThI ! enI kiMmata zuM thAya? jJAnanA arthIne tenI kharI kiMmata thAya. aho, AmAM to jANe hIrAnAM kaNa bharyA che! te vakhate (40 varSa pahelAM) paNa AvA sAhityanI prApti durlabha hatI. je patranA javAbarUpe paMDitajIe A ciThThI lakhela che te patra sIdho paM. ToDaramallajI upara lakhAyelo nathI, paraMtu mulatAnanA bhAIoe jahAnAbAdanA rAmasiMha bhavAnIdAsajI upara patra lakhela, tene bIjA sAdharmIo sAthe vAta thayela, ane te bIjA sAdharmIoe jahAnAbAdathI 5. ToDaramallajIne jayapura lakhela; eTale mULa patra lakhAyA pachI pharato pharato trIjI bhUmikAe paMDitajIne maLela che; ne paMDitajIe tenA uttara sIdhA mulatAnanA bhAIone lakhyA che; (jo ke jahAnAbAdanA bhAIo upara paNa judo patra temaNe lakhyo ja haze;)- A rIte mulatAnanA bhAIone potAnA patrano uttara maLatAM saheje be traNa mAsa vItI Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates gayA haze. ATalA lAMbA vakhate jyAre potAnA jijJAsAbharelA praznonA javAbarUpe A adhyAtmarasabharapUra ciThThI sAdharmI pAsethI mulatAnanA bhAIone prApta thaI haze tyAre e "adhyAtmasaMdeza thI teone keTalo harSollAsa thayo haze !! Aje 200 varSa pachI paNa e ciThThInI hastalikhita prato jAnA zAstrabhaMDAromAM sacavAyelI paDI chee uparathI khyAlamAM Avaze ke sAdharmIo te ciThThIne keTalI kiMmatI gaNatA hatA. evI be prAcIna hastalikhita pratio uparathI khUraI (sAgara, madhyapradeza)nA kartavyaprabodha kAryAlaye' lagabhaga 50 varSa pahelAM (vIra saM. 2442 mAM) A rahasyapUrNaciThThI prakAzita karI hatI. temAM prakAzaka lakhe che ke "yada viThThI hitanI mahatvapUrNa hai isako premI pAThaka svayaM avalokana karake jAna skeNge| paraMtu yahAM hama itanA avazya kaheMge ki, yadi isI tarahakI koI prAcIna vidvAnakI kRti Aja yuropAdi dezoMmeM kisIko prApta hotI to sAre deza ora samAcArapatroMmeM dhUma pa7 nAtI" pacAsa varSathI prasiddha thaI hovAM chatAM A ciThThI vizeSa pracAramAM AvI na hatI, paNa have pU. gurudeve enA upara traNa vakhata pravacano karIne A ciThThIno mahimA prasiddha karyo che, ane enA rahasyane khulluM karyuM che. A rahasyapUrNa ciThThI upara, temaja 5. zrI banArasIdAsajInI be ciThThI (paramArthavanikA tathA upAdAna-nimittanI ciThThI) upara, ema traNe ciThThI upara pU. gurudeve vIra saM. 2471 mAM, 2479mAM, tathA 2489 mAM ema traNa vakhata je vistRta pravacano karyA tenuM saMkalana karIne A 'adhyAtmasaMdeza 'rUpe pragaTa karavAmAM AvyAM che. ahIM prasaMgopAta e bane vidvAnono TUMka paricaya ApIe chIe aneka zAstronA rahasyanI meLavaNI karIne "mokSamArgaprakAzaka' jevA zAstranI jemaNe racanA karI te paM. zrI ToDaramallajIe zithilAcAra sAme nIDarapaNe paDakAra karIne AdhyAtmika AMdolana vaDe ane mahAna vipula sAhitya racanA vaDe jainasamAjamAM krAMtinuM mojuM phelAvyuM hatuM. gRhasthI hovA chatAM jainasamAjamAM temanuM sthAna eka AcAryasamAna gaNavAmAM Ave che. paM. zrI ToDaramalajIno janma vikrama saM. 1797 mAM jayapuranA godIkAparivAramAM thayo hato. temanA pitAjI jogIdAsajI tathA mAtAjI saMbhAdevI hatAM. temano parivAra 'DhosA1' tarIke vikhyAta hato. Aja paNa jayapuramAM temanA vaMzamAM zrI chaganalAlajI lAdUlAlajI DholAkA che. temanA zikSAguru zrI baMzIdharajI hutA-jeo mainapurI (AgrA)thI jayapura AvIne rahyA hatA. paMDitajI asAdhAraNa pratibhAzALI hatA, nAnI umaramAM ja temaNe ghaNuM adhyayana-manana karyuM hatuM. saM. 1811 nA mAhu vada pAMcame jyAre temaNe A rahasyapUrNa ciThThI lakhI tyAre temanI umara keTalI hatI?-mAtra 14 ke 15 varSanI temanI umara hatI. AvaDI nAnI umaramAM temaNe lakhelI A adhyAtmazAstranA marmathI bharelI ciThThI batAve che ke teo keTalA vidvAna ane adhyAtmarasika hatA. saM. 1811 nI AsapAsamAM eTale ke 14-15 varSanI vaye ja teo jayapurarAjyanA sidhANA gAme jaIne eka zeThane tyAM nokarI karavA lAgyA. A daramiyAna sAdharmI bhAI rAyamala ke jeo 13-14 varSanI vayamAM ja zAstrAbhyAsI hatA ne dharmanuM rahasya samajavAnI jijJAsAthI aneka jagyAe ghUmI rahyA hatA, teo 5. ToDaramallajIne maLyA, ane temanA Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates paricayathI prasanna thaIne temaNe lakhyuM ke "ToDaramAnIo jJAnaLI mahimA adbhuta vehI." tyArabAda bhAI rAyamallajIe temane gommaTasAra vagere zAstronI TIkA lakhavAno Agraha karyo ane paM. zrI ToDaramallajIe hiMdI bhASAmAM TIkA lakhavI zarU karI. teo lakhatA jatA hatA ne bhAI rAyamalajI te vAMcatA jatA hatA. saM. 1815 sudhInAM traNeka varSamAM eTale mAtra 15 thI 18 varSanI nAnI vayamAM to temaNe gommaTasAranA 38 hajAra zloka, labdhisAra-kSapaNasA2nA 13 hajA2 zloka ane trilokasA2nA 14 hajAra zloka, ema kUla 65000 pAMsaTha hajA2 zlokapramANa (samyajJAnacaMdrikA ) TIkA racI. mAtra 15 varSanI vaye gommaTasAra jevA mahAnazAstranI TIkA lakhavI te zrutAbhyAsano asAdhAraNa prema ane vidvattA batAve che. bhAI rAyamallajI lakhe che ke " atyAre A kaniSTha kALamAM ToDaramallajInA jJAnano kSayopazama vizeSa che. gommaTasAra graMthanuM vAMcana pAMcaso varSa pahelAM hatuM. paNa tyA2pachI buddhinI maMdatAne lIdhe bhAvasahita vAMcana aTakI gayuM; have pharI (ToDaramallajI dvArA ) teno udyota thayo. vartamAnakALamAM ahIM dharmanuM nimitta che tevuM anyatra nathI. "" A uparathI spaSTa thAya che ke paM. ToDaramallajI keTalA pratibhAzALI hatA ane dharma-pracAranI temane keTalI lagana hatI. te vakhate jayapuramAM indrajapUjAno moTo utsava thayelo, tenI niyaMtraNa-patrikAmAM (saM. 1821 nA mAha vada nome ) lakhyuM che ke " ahIM bhAIjI ToDaramalajInA jJAnano kSayopazama alaukika che, temaNe gommaTasArAdi aneka graMthonI pUrA lAkha zlokapramANa TIkAo banAvI che ane hajI bIjA pAMca-sAta graMthonI TIkA banAvavAno vicAra che, te AyunI adhikatA haze to banaze. vaLI dhavala-mahAdhavalAdi graMthone pragaTamAM lAvavAno udyama temaNe karyo che, tathA te dakSiNadezathI bIjA pAMca-sAta graMtho tADapatramAM karNATakIlipimAM lakhelA ahIM padhAryA che tene 'malajI' vAMce che, ane tenuM yathArtha vyAkhyAna kare che temaja karNATakIlipimAM lakhI lye che. ityAdi nyAya, vyAkaraNa, gaNita, chaMda, alaMkAra vagerenuM jJAna temane che. mahAna buddhinA dhAraka AvA puruSa A kALa viSe hovA durlabha che." A ullekha upa2thI samAjamAM paMDitajInuM mahatva keTaluM hatuM teno khyAla Ave che. atyAranI mAphaka jhaDapI pravAsanAM ke saMdezavyavahAranAM sAdhano te jamAnAmAM na hatAM; evA e sAdhanahIna kALamAM paNa dakSiNadezanA dhavalAdi siddhAMtagraMthonA uddhAranI yojanA paM. zrI ToDaramallajIe banAvI hatI ane jayapurathI keTalAka bhAIone tyAM mokalyA hatA; temAM be hajAra rUpIyA kharca karyA ane A kAryamAM pAMca varSa lAgyAM; temAMthI eka vyaktinuM to tyAM ja (dakSiNamAM) mRtyu thayuM. paNa temAM saphaLatA na maLI, chatAM paNa zrutanI tIvra bhaktithI prayatna cAlu rAkhyo. jo nAnI vaye temanuM akALa avasAna thayuM na hota to jarUra temanA samayamAM ja te pakhaMDAgama Adi zAstro jayapura AvI gayA hota. topaNa karNATakalipimAM te zAstro AvyA, tene teo paDhavA lAgyA, ane tenI lipi lakhavA lAgyA, e keTalI AzcaryanI vAta che! uparokta gommaTasArAdi graMthonI TIkA pachI temaNe AtmAnuzAsananI tathA puruSArthasiddhi upAyanI hindI TIkA ( jayapurI DhuMDhArI bhASAmAM) lakhI, temaja 'mokSamArgaprakAzaka' Please inform us of any errors on rajesh.shah@fofalise.co.uk Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates jevA sarvopayogI mahatvapUrNa graMthanI racanA karI. A rIte zrImAna paMDitajIe mokSamArga prakAzaka graMtha vagere dvArA zuddha jainamArgano prakAza karyo, ane zithilAcAra pAkhaMDa tathA asatyamArgano niSedha karIne je mahAna krAMti karI, te sahana nahi thavAthI keTalAka vidveSI-vidharmIoe paDyuMtra dvArA moTo atyAcAra karelo, eTaluM ja nahi, paMDitajI upara khoTA AkSepa mUkIne chaLakapaTadvArA rAjAne temanI viruddha uzkeryA, jenA pariNAme temane hAthInA paga nIce kacaDAvIne mArI nAMkhavAmAM AvyA. (saM. 1824 nA kArataka suda 7 e temano dehAMtadivasa gaNAya che.) te vakhate temanI vaya mAtra ra7 varSanI hatI. jainagaganano eka jhaLakato sItAro pUrNapaNe jhaLake tyArapahelAM ja astagata thaI gayo. chatAM ATalA TUMka AyumAM temaNe jainasAhityanI mahatvapUrNa racanAo dvArA zrutadevImAtAnI ane jainasamAjanI ghaNI kiMmatI sevA karI che. hAlamAM jayapuramAM godikA-parivAra taraphathI "zrI ToDaramallajI smArakabhavana' thaI rahyuM che ne te bhavana dvArA AdhyAtmika sAhityanA pracAranuM dhyeya apanAvavAmAM AvyuM che, e harSanI vAta che. AvA adhyAtmarasika mahAna zratIpAsaka vidvAna dvArA sAdharmIo upara lakhAyelI rahasyapUrNa ciThThI uparanAM pU. zrI kAnajIsvAmInAM pravacano A pustakanA pahelA prakaraNamAM prasiddha thayAM che. bIjA prakaraNamAM "paramArtha vacanikA" uparanAM pravacano che ane trIjA prakaraNamAM "upAdAna-nimittathI ciThThI" uparanAM pravacano che. A baMnenA lekhaka che-zrImAna . banArasIdAsajI. temaNe pote ja "addhakathAnaka" mAM potAnA jIvanavRttAMtanuM Alekhana karyuM che, hindI bhASAnA kaviomAM "AtmakathA' lakhanArA teo pahelA ja gaNAya che. temanI lakhelI AtmakathAmAMthI ja temanA jIvanano saMkSipta paricaya ahIM ApIe chIe. madhyabhAratamAM rohatapura pAse vidonI gAma che, tyAM rAjapUtonI vastI che. ekavAra biholImAM koI jainamuni padhAryA, temanA pavitra cAritrathI ane vidvattAbharelA upadezathI prabhAvita thaIne tyAMnA badhA rAjapUto jainadharmI thaI gayA. ane pahirI mAlA maMtranI pAyo kula zrImAla, thApyo gota biholiyA bIholI-2khapAla. A rIte namaskAramaMtranI mALA paherIne biholiyA gotranI je sthApanA thaI, temAM anukrame mUladAsajI thayA, teo rAjayanA modI hatA. saM. 1602 mAM temane kharagasena nAmano putra thayo. saM. 1613 mAM mUladAsajIno dehAMta thatAM mogala saradAre temanuM ghara khAlasA karyuM; AthI temanAM vidhavA patnI potAnA putra kharagasenane laIne jonapura gayAM, tyAM temanuM piyara hatuM. saM. 16ra6 mAM kharagasena AgrA AvIne vepAra karavA lAgyA ne temanI pAse sAruM dhana ekaThuM thayuM. meraThanagaranA sUradAsajInI kanyA sAthe temanAM lagna thayAM. A ja ApaNA caritranAyakanA mAtA-pitA. pharI teo jonapura AvIne jhaverAtano dhaMdho karavA lAgyA. saM. 1635 mAM temane eka putra thayo, paNa te mAtra AThadasa divasa ja jIva zakayo. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates thoDA divasa pachI kharagasena putralAbhanI icchAthI rohatapura eka satInI yAtrA karavA sakuTuMba gayA, paNa rastAmAM coroe temane lUMTI lIdhA. A prasaMgane lakSIne 5. banArasIdAsajI lakhe che ke-satI pAse putra mAgavA jatAM rastAmAM UlaTA lUMTAI gayA; AvuM pragaTa dekhavA chatAM mUrkha loko samajatA nathI, ane vyartha deva-devInI mAnatA kare che. kharagasenajI pharIne pAchA saM. 1643 mAM putralAbhanI icchAthI satInI yAtrA karavA gayA. tyAMthI AvyA bAda thoDA vakhate temane putra thayo. enuM nAma vikrama. A vikrama e ja ApaNA 5. banArasIdAsajI. (saM. 1643 nA mAha suda agiyArasa ne ravivAre temano janma thayo. ) bAlaka vikrama jyAre cha mahinAno thayo tyAre kharagasenajI sakuTuMba pArzvanAtha prabhunI yAtrAe kAzI gayA. bhAvapUrvaka pUjana karIne bALaka vikramane prabhucaraNamAM namaskAra karAvyA tyAre pUjArIe kapaTathI kahyuM ke pArzvaprabhuno bhakta yakSa mane dhyAnamAM AvIne kahI gayo che ke pArthaprabhunI A janmanagarInuM je nAma che (vanArasa) te ja nAma A bALakanuM rAkhavuM, tethI te cirajIvI thaze. A uparathI kuTuMbIjanoe e bALakanuM nAma vanArasIvArata rAkhyuM. pAMcamA varSe tene saMgrahaNI roga thayelo, jematema karIne te zAMta thayo tyAM zItaLAe ghero ghAlyo, A rIte eka varSa sudhI bALake atIva kaSTa bhogavyuM. sAta varSanI vaye zALAmAM pAMDa rUpacaMdajI pAse temaNe vidyAbhyAsa zarU karyo. ane betraNa varSamAM kuzaLa thaI gayA. lagabhaga cAraso varSa pahelAMnA je samayano A itihAsa che te samaye dezamAM musalamAnonuM rAjya hatuM ne bAlavivAhano ghaNo pracAra hato: 9 varSanI vaye kherAbAdanA kalyANamalajI zeThanI kanyA sAthe bAlaka banArasIdAsanI sagAI thaI, ane 11 varSanI vaye (saM. 1654 nA mAha suda 12) vivAha thaI gayA. je divase navavadhu gharamAM AvI te ja divase kharagasenane tyAM eka putrIno janma thayo, tathA te ja divase tenI vRddha nAnI maraNa pAmI. eka ja divase eka ja gharamAM traNa prasaMga banatAM paMDitajI lakhe che yaha saMsAra viDaMbanA dekha pragaTa duHkha kheda, catura citta tyAgI bhaye, mUDha na jANe bheda. soLa varSanI yuvAvasthAmAM temane koDhano roga thayo, ne zarIra glAnijanaka banI gayuM te roga mAMDamAMDa maTayo. yuvAvasthAmAM durAcAranA saMskArathI hajAra copAI-dohAnI eka zRMgArapoSaka pothI temaNe banAvelI, paNa pAchaLathI sadabuddhi thatAM e pothI pazcAttApapUrvaka gomatI nadImAM pheMkI dIdhI hatI. saM. 1960 mAM pharI pAchI temane moTI bImArI thayela, 21 lAMdhaNa bAda teo nIrogI thayA. saM. 1661 mAM (18 varSanI vaye) eka saMnyAsI-bAvAe banArasIdAsajIne jALamAM Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates phasAvyA, eka maMtra ApIne eka varSa sudhI tenA jApa karavAthI roja eka sonAmahora AMgaNAmAM paDelI dekhAze-ema kahyuM. banArasIdAsajI enI jALamAM phasAyA, ne maMyA jApa japavA. mAMDamAMDa varSa pUruM karyuM ne sonAmahoranI utkaMThAthI AMgaNuM tapAsavA lAgyA paNa kAMI maLyuM nahi. saMnyAsInI A banAvaTathI emanI AMkha UghaDI. paNa vaLI pAchA eka bIjA jogIe temane phasAvyA; eka "zaMkha' ApIne kahyuM ke A sadAziva che, tenI pUjAthI mahApApI paNa zIdhra mokSa pAme che. - banArasIdAsajI mUrkhatAthI e zaMkhanI pUjA karavA lAgyA. A mUrkhAI saMbaMdhamAM teo lakhe che ke zaMkharUpa ziva deva, mahAzaMkha banArasI dou mile abeba, sAhiba sevaka ekase saM. 1661 mAM hIrAnaMdajI osavAle zikharajInI yAtrAno saMgha kADhayo, kharagasenajI paNa tenI sAthe yAtrA karavA cAlyA. e vakhate relve vagere na hatI. tethI yAtrAmAM ekAda varSa vItI jatuM. saMgha ghaNA divase yAtrA karIne pAcho Avyo tyAre aneka loko lUMTAI gayA, aneka bImAra thaI gayA ne aneka marI gayA. kharagasenajI paNa rogathI pIDita thayA ne mAMDamAMDa jonapura ghare pahoMcyA. kharagasenajI zikharajInI yAtrAe gayA te daramiyAna pAchaLathI banArasIdAsajIne pArzvanAthanI (banArasanI) yAtrAno vicAra thayo, ane pratijJA karI ke jyAMsudhI yAtrA na karuM tyAMsudhI dUdha-dahIM-ghI-cAvala-caNA-tela vagere padArthano bhoga nahIM karuM. A pratijJAne cha mahinA vItI gayA. tyAra bAda kArtikI pUrNimAe ghaNA loko gaMgAsnAna mATe tathA jainI loko pArzvanAtha prabhunI yAtrA mATe banArasa tarapha cAlyA, temanI sAthe banArasIdAsajI paNa koIne pUchayA vinA banArasa cAlyA gayA. tyAM gaMgAsnAnapUrvaka bhagavAna pArzvanAthanI bhAvasahita dasa divasa pUjA karI, ane sAthe tyAM zaMkhapUjA paNa karatA hutA! yAtrA karIne, zaMkha sAthe laIne harSapUrvaka teo ghare AvyA. ekavAra teo gharanI sIDI upara beThA hatA, tyAM khabara sAMbhaLyA ke akabara bAdazAhanuM mRtyu thayuM. te sAMbhaLatAM ja AghAtathI teo sIDI uparathI nIce paDI gayA, ne mAthAmAM phUTa thaI tethI kapaDAM lohIlUhANa thaI gayAM. A prasaMga pachI ekAMtamAM beThAbeThA ekavAra temane vicAra Avyo ke jaba meM giryo paDayo murajhAya, taba ziva kachu nahiM karI sahAya. A vAtanuM samAdhAna na thavAthI temaNe zaMkharUpa sadAzivanuM pUjana choDI dIdhuM. temanA vicAromAM parivartana thayuM ne vivekajyota jAgI; have zRMgArarasa pratye aruci thavA lAgI. ane pazcAttApapUrvaka pApanA bhayathI zRMgArarasanI pothIne gomatI nadImAM padharAvI dIdhI. temanI pariNatimAM parivartana thayuM ne temane dharmanI cAhunA pragaTI. pahelAM saMtApa Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rasanA rasiyA banArasI have jinendranA zAMtarasamAM magna rahevA lAgyA. pahelAM galIkuMcImAM bhaTakanArA banArasI have aSTadravyasahita jinamaMdiramAM javA lAgyA. jinadarzana vagara bhojanatyAganI temane pratijJA hatI, A uparAMta vrata-niyama- sAmAyikAdi AcAro paNa teo karavA lAgyA. saM. 1667 mAM (24 varSanI vaye) pitAjIe gha2no kArabhAra banArasIne soMpI dIdho; ane be mudrikA, 24 mANeka, 34 maNi, nava nIlama, vIsa pannA, keTaluMka paracuraNa jhaverAta, tathA 40 maNa ghI, be kaMpA tela, baso rUpiyAnAM kapaDAM ane keTalIka rokaDa rakama ApIne vepAra mATe AgrA mokalyA. AgrAnA motIkaTarAmAM temanA banevIne tyAM UtaryA ne vepAra zarU karyo. ghI, tela, kApaDa vecIne tenI hUMDI jaunapura mokalI dIdhI. te vakhate AgrAmAM bhalabhalA loko ThagAI jatA, paNa sadbhAgye banArasIdAsajI u52 koInI daSTi na paDI. chatAM azubha karmanA udaye temane na choDayA, rUmAlamAM bAMdheluM verAta kayAMka gUma thaI gayuM, je kapaDAmAM mANeka bAMdhyAM hatAM te poTalI UMdaraDA tANI gayA; be ratnajaDita poMcI je zarAphane vecI hatI teNe bIje ja divase divALuM kADhyuM, eka ratnajaDita mudrikA rastAmAM paDI gaI;-Ama uparAuparI ApattithI banArasInuM hRdaya kSubdha banI gayuM. pAse je kAMI vastu bacelI te vecI vecIne khAvA mAMDayuM. aMte pAse kAMI na rahyuM tyAre bajAramAM javAnuM choDI dIdhuM ne gharamAM ja rahIne pustaka vAMcavA lAgyA. cAra pAMca zrotAjano temanI pAse zAstra sAMbhaLavA AvatA. temAM eka kacorIvALo hato, tenI pAsethI roja kacorI udhAra laIne banArasIdAsajI khAtA hatA. ghaNA divaso bAda tene ekAMtamAM kahyuM ke bhAI, tame udhAra kacorI Apo cho paNa mArI pAse to kAMI che nahIM ke Apane ApuM. -mATe havethI udhAra ApavAnuM baMdha karo. paNa kacorIvALA bhAI bhalA AdamI hatA, ne banArasIdAsajInI paristhiti jANatA hatA; teNe kahyuM ke Apa paisAnI paravA na karazo, ciMtAnI koI vAta nathI, Apa udhAra lIdhA karo, samaya AvatAM badhuM cukavAI jaze. -A rIte cha mahinA vItI gayA. ekavAra zAstra sAMbhaLavA tArAcaMdajI nAmanA gRhastha AvyA, teo banArasIdAsajInA zvasura thatA hatA; teo banArasIdAsajIne potAne tyAM teDI gayA. be mAsa bAda pharIne temaNe vepAra zarU karyo, ne kaMIka dhana kamAyA, temAMthI kacorIvALAno hisAba cukate karIne cUkavI Apyo, kula 14 rUA. thayA hatA. AgrA jevA zaheramAM be vakhata purI-kacorInuM sAta mAsanuM kharca mAtra rUA. 14 AvyuM-evA e vakhate sastA bhAva hatA. A prasaMgamAM kacorIvALAbhAIe potAnA eka sAdharmI pratye saMkaTa vakhate je udArabhAvanAthI vAtsalya batAvyuM te A jamAnAmAM atyaMta anukaraNIya che. AjanA jainasamAjane AvA vAtsalyavaMta bhAIonI ghaNI jarU2 che. banA2sIdAsajIne vepAramAM be varSe 200 rUA. nI kamANI thaI, ne eTaluM ja kharca thayuM. vepAranA aneka prayatna karyA paNa saphaLatA na maLI; alIgaDhanI yAtrAe gayA, tyAM prabala tRSNAvaza prabhu pAse lakSmInI prArthanA karI. A daramiyAna temanI patnIne trIjo putra thayo, paNa mAtra paMdara divasa jIvIne te mRtyu pAmyo ne tenI mAtAne paNa laI gayo. potAnI sALI sAthe pharI lagna karyAM; Please inform us of any errors on rajesh.shah@fofalise.co.uk Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates saM. 1673 mAM temanA pitAno svargavAsa thayo. tyArabAda teo AgrA gayA. AgrAmAM plegano bhayaMkara prakopa thayo. loko bhayabhIta thaIne jaMgalamAM rahevA gayA. saM. 1677 thI 79 mAM mAtA, bhAryAH tathA putra-traNeno svargavAsa thaI gayo. saM. 1680 mAM (37 mA varSe) trIjI vAra lagna karyAM. AgrAmAM arthamallajI nAmanA adhyAtmarasika sajjana hatA, teo banArasIdAsajInI kAvyazakti dekhIne AnaMdita thatA, paNa temAM adhyAtmikarasano abhAva dekhIne du:kha paNa thatuM. temaNe eka vAra avasara pAmIne paM. rAjamallajI racita samayasAra-kalazaTIkA ApIne tenI svAdhyAya karavA kahyuM; paraMtu gurugama vagara temane adhyAtma-mArganI sUjha na paDI. temane ane temanA mitrone AtmasvAda to Avyo nahi ne kriyAono rasa maTI gayo, ekavAra to nagna thaIne koTaDImAM pharavA lAgyA, ne kahe ke ame muni thayA......... evAmAM paM. rUpacaMdajI AgrAmAM AvyA ne ekAMtagrasita banArasIdAsajIne gommaTasAranA abhyAsa dvArA guNasthAnaanusAra jJAna-kriyAonuM vidhAna samajAvyuM; te samajatAM temanI AMkho khUlI gaI. taba banArasI auhi bhayo syAAdaparaNati pariNayo; suni suni rUpacaMdake vaina, bAnA2sI bhayo diDha jaina, hirademeM kachu kAlimA, hutI saradahana bIca, sou miTi, samatA bhaI, rI na UMca na nIca. kuMdakuMdAcAryadeva racita samayasAranI je TIkA amRtacaMdrAcAryadeve karI che ane je TIkAnA adhyAtmarasajharatA kaLazo upara paM. zrI rAjamallajIe (banA2sIdAsajInI pUrve soeka varSa pahelAM ) adhyAtmanI khUmArIthI bharapUra kaLazaTIkA racI che. te paMDita banArasIdAsajIne atyaMta priya hatI; te kaLazaTIkAsaMbaMdhamAM teo lakhe che ke pAMDe rAjamalla jinadharmI samayasAranATakake marmI, tinheM graMthakI TIkA kInI bAlabodha sugama kara dInI. A kaLazaTIkA u52thI ApaNA kavirAje chaMdabaddha padyarUpa nATakasamayasAranI racanA karI; saM. 1693 nA Aso suda 13 ne ravivAre te pUrNa thaI. te vakhate AgrAmAM bAdazAha zAhajahAMnuM rAjya hatuM. paMDitajIe paMcAvana varSa sudhInuM potAnuM kathAnaka (je ardhakathAnaka kahevAya che te ) lakhyuM che. tyArapachI lokavAyakAanusAra keTalAka prasaMgono ullekha samayasAranATakanI pIThikAmAM che. paM. zrI banA2sIdAsajInI mukhya racanA samayasAra-nATaka, te uparAMta banArasIvilAsa, jinendradevanA 1008 nAmonI nAmamALA ( sahasraaTTottarI ), ardhakathAnaka (AtmakathA ), ane 52mArtha vanikA tathA upAdAna-nimittanI ciThThI temaNe lakhela che. paM. zrI banArasIdAsajInuM jIvana pahelAM kevuM hatuM ne Please inform us of any errors on rajesh.shah@fofalise.co.uk Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pachI adhyAtmarasavaDa kevuM UjvaLa banyuM te ApaNane temanA jIvanacaritramAM dekhAya che, ne adhyAtmarasamaya UjvaLa jIvananI preraNA Ape che. jainazAsanamAM bhagavAna tIrthaMkara devathI mAMDIne eka nAnAmAM nAnA samyagdaSTinuM jIvana paNa ujvaLa, prazaMsanIya ne ArAdhanAnI preraNA denAruM che; te dharmajIvana dhanya che. A pustakamAM zrImAna pa. ToDaramallajInI rahasyapUrNa ciTTI, tathA zrImAna paM. banArasIdAsajInI paramArthavanikA tathA upAdAnanimittanI ciThThI, -A traNe uparanAM pU. gurudevanAM svAnubhavapreraka pravacano prasiddha thayAM che. A pustakanA prakAzanamAM mAnanIya murabbI zrI khImacaMdabhAI je. zeThe premapUrvaka dareka bAbatanI salAha-sucanAo ane protsAhana Apela che, te badala teozrIno hArdika AbhAra mAnuM chuM. te uparAMta A pravacano taiyAra karavAmAM bra. bhAIzrI caMdulAlabhAI tathA bra. bhAIzrI gulAbacaMdabhAI-e baMne sahyogI baMdhuonuM keTaluMka lakhANa upayogI thayuM che, te badala te baMneno paNa hArdika AbhAra mAnuM chuM. A pravacano dvArA gurudeve Apelo adhyAtmasaMdeza bhavya jIvone samyakatvanI ne svAnubhavanI preraNA sadeva ApyA karo... svAnubhava vaDe sarve bhavya jIvo sukhasudhAsamudramAM magna bano........ e ja bhAvanA. vAtsalyapUrNimA vIra saM. 2491 (zrA. su. 15) sonagaDha -bra. harilAla jaina. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates anukramaNikA [1] rahasyapUrNa ciddhi samyakatva ane svAnubhavanI carcA [ pRSTha 1 thI 96 ] . 14 14 17 22 26 . maMgala upoddhAta: cidAnaMdaghananA anubhavathI sahajAnaMdanI vRddhi cAhuM chuM .. dhanya che temane jeo svAnubhavanI carcA kare che caitanyasvabhAvanA zravaNamAM mumukSano ullAsa ... ... ... sAdhakane nizcaya-samyakatva sadaiva hoya che... ... ... | nizcaya samyakatvathI ja mokSamArganI zarUAta che ... ... ... nizcayasamyakatva vagara jIva samyagdaSTi kahevAya nahi .. samyagdaSTinuM badhuMya jJAna samyaka che, te mokSamArgarUpa nijaprayojanane sAdhe che kevaLajJAnano kaTako: AtmajJAnano aciMtya mahimA .. ... | bahAramAM upayoga vakhateya dharmIne samyakatvadhArA cAlu che, ... ... te vakhateya upayoga ane rAga bhinna che | samyagdaSTinI aMtaranI dazAnuM varNana ... ... .. .... - savikalpatA ke nirvikalpatA baMne vakhate samyakatva sarakhuM che ... nirvikalpasvAnubhUti thavAnuM suMdara varNana svarUpanA ciMtanamAM AnaMdataraMga UTha che, romAMca thAya che | svAnubhava tarapha DhaLatI vicAradhArA: svAnubhava e ja ArAdhanAno kharo samaya che nirvikalpa anubhava vakhatanI sthitinuM varNana | svAnubhava vakhate jJAnanuM atIndriyapaNuM ... ... ... | svAnubhava vakhatanA jJAnanuM vizeSa varNana ... ... aMtarmukha mati-zrutanI atIndriya tAkAta ... ... .. 28 28 33 33 38 40 43 45 48 Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates svAnubhUtino raMga caDI jAya evI vAta pratyakSa-parokSapaNuM jJAnamAM che, samyaktvamAM nahIM jJAnamAM pratyakSa ane parokSa prakAronuM varNana pratyakSa ane parokSa jJAnonuM vizeSa varNana, mati-zrutajJAnanI tAkAta mati-zrutajJAna parokSa hovA chatAM niHzaMka che, svAnubhavanuM kArya mati-zrutajJAna vaDe ja thAya che. ... ... ... ... svAnubhavajJAnanuM varNana nirvikalpaanubhava vakhatano viziSTa AnaMda nirvikalpa svAnubhavanuM pratyakSapaNu cothA guNasthAnathI ja nirvikalpaanubhava guNasthAnaanusAra pariNAmanI vizeSa magnatA svAnubhavanI taiyArIvALA jIvanI dazA svamAM upayoga vakhate abuddhipUrvaka vikalpa hovA chatAM nirvikalpapaNuM kema kahyuM ? anubhavano aciMtya mahimA ane tenI preraNA matizruta te kevaLajJAnano aMza che, kemake baMnenI eka jAta che svAnubhavarUpa zrutajJAnanI aciMtya tAkAta mokSamArganuM udghATana nizcaya samyaktva vaDe thAya che jenI sAthe nizcaya hoya te ja vyavahAra sAco sAdhakane svAnubhava-pratyakSanI pradhAnatA svAnubhavanI preraNA ane sAdharmIpremapUrvaka upasaMhAra dharmI jIva... tAko vaMdanA hamArI hai ... [2] paramArtha vanikA adhyAtmapaddhatirUpa mokSamArga [pRSTha 97 thI 170 ] ... ... ... ... jagatanI vastusthiti; temAM jIva ane paramANunAM dravya-guNa-paryAya dareka jIva-pudgalanI bhinna bhinna pariNati saMsArI jIvanI avasthA ane puddagalano saMbaMdha saMsArI jIvanI traNa avasthA: azuddha, mizra ne zuddha. temAM nizcaya vyavahAra ... ... ... ... ... ... Please inform us of any errors on rajesh.shah@fofalise.co.uk 49 49 53 55 58 58 FO 64 68 71 71 71 75 75 80 82 86 86 91 92 95 99 101 105 108 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates saMsArI jIvanA nizcaya vyavahAra; jIvanA nizcaya-vyavahA2 jIvamAM ja che ajJAnIno azuddha vyavahAra, sAdhakano mizravyavahAra, kevaLIno zuddha vyavahAra, -tenuM spaSTIkaraNa Agama-adhyAtmanuM svarUpa AgamarUpa karmapaddhati-te saMsAra Agama ane adhyAtma baMne paddhattimAM anaMtatA; te anaMtatAne jANanAra kevaLajJAnanuM divya sAmarthya Agama-adhyAtmapaddhattinA jJAtA koNa ? AtmAzrita adhyAtmapaddhatti te mokSamArga; pudgalAzrita Agamapaddhatti te baMdhamArga ajJAnI jIva anubhavahIna hovAthI mokSamArgane sAdhI zakato nathI ajJAnI ane jJAnI vacceno mULabhUta taphAvata jJAnI AtmAzrita adhyAtmakriyA vaDe mokSamArgane sAdhe che, ajJAnI te kriyAne jANato nathI ne bAhyakriyAne mokSamArga mAne che samyagdaSTino vicAraH svarUpanI niHsaMdehadaSTi vaDe te mokSamArgane sAdhe che mokSamArganI sarasa vAta zuddha nizcaya-vyavahArane samakitI ja jANe che adhyAtmapaddhattithI mokSa sadhAya, baMdhapaddhattithI mokSa na sadhAya sAdhakanI vicArazreNI ane svabhAvano raMga (navadhAbhaktinuM suMdara varNana ) mokSanA sAdhakanA nizcaya-vyavahAra, temAM zuddhasvarUpanI sanmukhatA haiya-jJeya-upAdeyarUpa jJAtAnI cAlano vicAra guNasthAna anusAra heya-jJeya-upAdeyazakti vadhatI jAya che parasattAnA avalaMbane jJAnI kadI mokSamArga mAne nahi adhyAtmapaddhatirUpa svAzrita mokSamArga che, udayabhAvanA Azraye mokSamArga nathI upasaMhAra [3] upAdAna-nimittanI ciki svAdhIna pariNamana ane mokSamArga (pRSTha 171thI 222) upAdAna-nimittanI vyAkhyA ane tenA prakAro eka ja dravyamAM upAdAna ne nimitta; te saMbaMdhamAM cAritra ne jJAnanuM dRSTAMta Please inform us of any errors on rajesh.shah@fofalise.co.uk 110 114 122 124 128 128 132 132 135 137 137 142 145 145 145 148 148 153 153 153 163 168 173 177 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI svAdhInatAnuM vistRta vivecana 181 upAdAna-nimitta saMbaMdhI caubhaMgI, temAM dareka bolanI svataMtratA 189 jJAna ne cAritramAM garbhita zuddhatA, paNa graMthibheda vagara tenI niSphaLatA 192 nigodanA dRSTAMte upAdAnanI svataMtratA, svataMtratA jANIne svAzraye svakAryane sAdha. | | 196 mokSamArga kayAre khUle ? he jIva! ATale sudhI Avyo... have mokSamArgI thA 199 | graMthibheda thAya tyAre ja mokSamArga thAya; zubhamAM evuM jora nathI ke mokSamArgane sAdhe | 203 santoM pratApase sava avasara mA cU] dai; he jIva! tuM jAga 203 mokSamArganuM svarUpa; mokSa tarapha jatI jJAnadhArA ne cAritradhArA 212 upAdAna-nimittanI svataMtratAno upasaMhAra 217 A samajIne mokSamArga sAdhe tene zAbAzI 217 vaktA ane zrotAnI caubhaMgInA daSTAMte upAdAna-nimittanI svataMtratA 219 zuddha-azuddha nimitta-upAdAnano vicAra (paryAyArthika caubhaMgI) 219 mokSamArga sAdhavo te tAtparya che 222 Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates adhyAtma -- saMdeza [1] samyaktva ane svAnubhavanI carcA Zhu zrImAn paM. zrI ToDaramallajI-likhita rahasyapUrNa ciThThI upa2 pU. zrI kAnajIsvAmInAM pravacano Please inform us of any errors on rajesh.shah@fofalise.co.uk Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates ahA, adhyAtmarasanI AvI vAta! enI vicAradhArA, eno nirNayane eno anubhava, e ja karavA jevuM che. satata ene mATe abhyAsa joIe. sattamAgame zravaNa karI, manana karI, ekAMtamAM sthiracitte eno abhyAsa karavo joIe. A manuSyabhavamAM kharuM karavA jevuM A ja che, ne atyAre kharo avasara che. -sava avasara A cUkA hai| Please inform us of any errors on rajesh.shah@fofalise.co.uk Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mevagaDasaM 206 sarva satparuSo dvArA apAto "adhyAtma-saMdeza" AkhA jagatanuM kalyANa karo Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates A # # # # # # # # # # # # # # # # % maMgala upodradyAta cidAnaMdaghananA anubhavathI sahajAnaMdanI vRddhi cAhuM chuM. R ( @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ R "siddha zrI mulatAnanagara mA zubhasthAna viSe svadharmI bhAI aneka upamAyogya adhyAtmarasarocaka bhAIzrI khAnacaMdajI, gaMgAdharajI, zrIpAlajI, siddhArathadAsajI Adi sarve svadharmI yogya. li. ToDaramallanA zrI pramukha vinaya zabda avadhArajo. ahIM yathAsaMbhava AnaMda che. tamane cidAnaMdaghananA anubhavathI sahajAnaMdanI vRddhi cAhuM chuM." paM. zrI ToDaramallajIe AjathI lagabhaga 200 varSa pahelAM (saM. 1811 nA phAgaNa-gujarAtI mAha-vada pAMcame ) sAdharmI bhAIo upara eka adhyAtmarasapUrNa patra lakhela, temAM sarvikalpa-nirvikalpadazA temaja samyagdarzana, ane svAnubhavamAM pratyakSa-parokSapaNuM vagere saMbaMdhI AdhyAtmikarasabharelI carcA karI che. te ciThThI ghaNI sarasa che, tethI pravacanamAM vaMcAya che. eka dharmI gRhastha bIjA sAdharmIo upara kevo patra lakhe che ne svAnubhava saMbaMdhI kevI carcA kare che-te A patra uparathI dekhAI Ave che. mAMgalikamAM "zrI" eTale siddhasvarUpa je AtmalakSmI tenuM prathama smaraNa karIne zarUAta kare che. sAdharmIone mATe adhyAtmarasarocaka" vizeSaNa vAparIne kevuM sarasa saMbodhana karyuM che! sAdharmI pratye kevo vinaya-satkAra che! vaLI lakhe che ke amane yathAsaMbhava AnaMda che, ane tamane cidAnaMdanA anubhavathI sahajAnaMdanI vRddhi cAhuM chuM." vAryuM, juo A sAdharmInI ekabIjA pratyenI bhAvanA! dharmIne bIjA sAdharmI pratye dharmano pramoda Ave che, eTale lakhe che ke tamane cidAnaMdanA anubhavathI sahajAnaMdanI vRddhi ho. potAne cidAnaMdano anubhava aMtaramAM Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 4 : adhyAtma-saMdeza goDyo che eTale bIjAmAM paNa tenI ja bhAvanA bhAve che. patranI zarUAta ja evI che ke vAMcatAM ja khyAla AvI jAya ke A koI laukika patra nathI, A to lokottara patra che. A ciThThI vAMcI tyAre (gurudevane) ema lAgeluM ke AmAM to hIrA bharyA che. e vakhate AvI ciThThI chApelI paNa muzkelIthI maLatI, atyAre to hajAro nakala bahAra AvI gaI che. saM. 1811 mAM A ciThThI lakhanAra 5. ToDaramallajI gRhastha hatA, chatAM svAnubhava vagerenI carcA temaNe keTalA premathI karI che! temane zAstra-abhyAsa paNa ghaNo hato. TIkAsahita zrI samayasAra, paMcAstikAya, pravacanasAra, niyamasAra, aSTapAhUDa, puruSArthasiddhiupAya temaja gomaTTasAra vagere aneka zAstrono temane gahana abhyAsa hato, ne enuM dohana karIne temaNe "mokSamArgaprakAzaka' graMtha racyo che, temAM tattvanA ghaNA khulAsA spaSTa karyA che. gomaTTasAra jevA mahAna graMthanI saMskRta TIkAnA hindI artho temaNe lakhelA che. sAdharmI upara temanI lakhelI A ciThThImAM adhyAtmanA gaMbhIra bhAvo bharyA che; AgaLanA gRhastho paNa adhyAtmanA kevA rasika hatA te A ciThThInA lakhANamAM dekhAI Ave che. kuTuMba ane dhaMdhA-vepAra vacce rahyA chatAM nivRtti laIne aMtaramAM AtmAnA svAnubhava vagerenI carcA-vicAraNA karatA hatA. ciThThImAM lakhe che ke "cidAnaMdaghananA anubhavathI tamane sahajAnaMdanI vRddhi cAhuM chuM." eTale sahajaAnaMda to caitanyanA anubhavamAM ja che ane enI ja cAhanA che. enA sivAya bIjA zenIye cAhunA amane ke tamane na ho. saMsAranA sukhanI vRddhi nathI cAhatA, paNa caitanyanA svAnubhavathI thatuM je sahaja-atIndriya sukha tenI ja vRddhinI bhAvanA che. potAne jenI ruci che tenI ja vRddhinI bhAvanA sAmAmAM paNa bhAve che. A ciThThI lakhanAra paM. ToDaramallajI lagabhaga 28 varSanI umare to svargavAsa pAmyA che; 28 varSa to nAnI umara kahevAya. ATalI nAnI umaramAM paNa keTalA zAstrono abhyAsa, ne svAnubhavanI kevI sarasa carcA karI che! zrImad rAjacaMdra vageree paNa juone, nAnI-nAnI umaramAM AtmAnAM kevAM kAma karyA che! aMdarathI AtmAno prema jAgavo joIe. adhyAtmano rasa jene kaMIka hoya ane potAnA AtmAnuM kalyANa karavAnI dhagaza hoya evA jIvane aMtaranI A vAta goTha tevI che. ke AvA adhyAtmanA rasika jIvo viralA ja hoya che, paNa pote te viralAmAM bhaLI javuM. adhyAtmanI AvI carcA sAMbhaLavAnuM paNa mahA bhAgyathI maLe che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates dhanya che temane..... jeo svAnubhavanI carcA kare che caitanyasvabhAvanA zravaNamAM mumukSuno ullAsa Wan "bIjuM, tamAro eka patra bhAIzrI rAmasiMghajI bhuvAnIdAsajIne Avyo to, tenA samAcAra jahAnAbAdathI anya svadharmIoe lakhyA hatA. bhAIzrI, AvA prazna tamArA jevA ja lakhe. A vartamAnakALamAM adhyAtmarasanA rasika jIvo bahu ja thoDA che. dhanya che temane, jeo svAnubhavanI vArtA paNa kare che." jIo, AvI adhyAtmarasanI carcA karanArA jIvo te vakhate paNa virala hatA. svAnubhavanI ne samyagdarzananI carcA karanArA jIvo 200 varSa pahelAM paNa viralA hatA, ne traNe kALe adhyAtmanA rasika jIvo jagatamAM thoDA ja hoya che. eTale adhyAtmacarcAnA pramodathI paMDitajI lakhe che ke bhAIzrI, AvA prazna tamArA jevA ja lakhe. adhyAtmarasanA rasika jIvo bahu ja thoDA che. jeo svAnubhavanI AvI carcA kare che temane paNa dhanya che! vAha! juo A svAnubhavanA rasano mahimA! jene vikArano 2sa chUTIne adhyAtmano rasa rucyo te jIvo bhAgyazALI che; siddasamAna savA pa6 mero evI aMtaraSTi ane enA svAnubhavanI bhAvanA karanArA jIvo kharekhara dhanya che. e vAtano AdhAra ApatAM patramAM lakhe che ke tatprati prIticittena yena vArtApi hi zrutA / nizcitaM sa bhavedbhavyo bhAvinirvANabhAjanam / / 23 / / adhyAtmarasanI prIti kaho ke caitanyasvabhAvanI prIti ho, teno mahimA ane phaLa batAvatAM vanavAsI digaMbara saMta zrI padmanaMdIsvAmI padmanaMdI paccIsImAM kahe che ke A caitanyasvarUpa AtmA pratye prIticittapUrvaka-utsAhathI tenI vArtA paNa jeNe sAMbhaLI che te bhavya jIva cokkasa bhAvinirvANanuM bhAjana thAya che, eTale ke alpakALamAM to te avazya mokSa pAme che. caitanyanA sAkSAt svAnubhavanI to vAta ja zI ! paNa aMtaramAM tenA taraphano prema jAgyo Please inform us of any errors on rajesh.shah@fofalise.co.uk Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 6 : adhyAtma-saMdeza eTale rAgAdino prema tUTayo te jIva paNa jarUra mokSa pAmaze. zAstrakAre eka khAsa zarata mUkI che ke 'caitanya pratyenA premathI' tenI vAta sAMbhaLe; eTale jenA aMtaramAM UMDe UMDe paNa rAgano prema hoya, rAgathI lAbha thazeevI buddhi hoya tene caitanyano kharo prema nathI paNa rAgano prema che, tene caitanyasvabhAva pratye UMDathI kharo ullAsa na Ave. ahIM to savaLAnI vAta che. rAgano prema ne za2I2-kuTuMbano prema to anAdithI jIva karato ja Avyo che, paNa have te prema toDIne caitanyano prema jeNe jagADayo, vItarAgI svabhAvasano raMga jeNe lagADayo te jIva dhanya che... te nikaTa mokSagAmI che. caitanyanI vAta sAMbhaLatAM aMdarathI romarAya ullusI jAya... asaMkhyapradeza camakI UThe ke vAha! mArA AtmAnI A koI apUrva navI vAta mane sAMbhaLavA maLI.. kadI nahotuM sAMbhaLyuM evuM caitanyatattva Aja mArA sAMbhaLavAmAM AvyuM; puNya ane pApathI judI ja koI A vAta che. -Ama aMtar svabhAvano utsAha lAvIne ane biharbhAvono (puNya-pApa vagere parabhAvono ) utsAha choDIne eka vAra jeNe svabhAvanuM zravaNa karyuM teno beDo pAra! zravaNa to nimitta che paNa tenA bhAvamAM AMtaro paDI gayo, svabhAva ane parabhAva vacce jarAka tirADa paDI gaI-te have baMnene judA anubhavye chUTako. 'huM jJAyaka cidAnaMdaghana chuM, eka samayamAM paripUrNa zaktithI bharelo jJAna ne AnaMdano sAgara chuM' AvI adhyAtmanI vAta saMbhaLAvanArA saMta-guru paNa mahA bhAgyathI maLe che, ne evI vAta sAMbhaLavA maLI tyAre prasannacittathI, eTale ke enA sivAya bIjA badhAyanI prIti eka vAra choDIne ane enI ja prIti karIne, 'mAre to A ja samajavuM che, Ano ja anubhava karavo che' evI UMDI utkaMThA jagADIne, upayogane jarAka te tarapha thaMbhAvIne, je jIve sAMbhaLyuM te jIva jarUra tenI prIti AgaLa vadhArIne svAnubhava karaze, ane mukti pAmaze. mATe kahyuM ke dhanya che temane ke jeo adhyAtmarasanA rasika thaIne AvI svAnubhavanI carcA kare che. prazna:- jIva anaMtavAra tyAgI thayo ne bhagavAnanA samavasaraNamAM gayo, to zuM teNe zuddhAtmAnI vAta nahi sAMbhaLI hoya ? , uttara:- juo, ahIM 'prasanna cittathI ' sAMbhaLavAnuM kahyuM che eTale ema ne ema sAMbhaLI lye tenI vAta nathI, paNa aMtaramAM caitanyano ullAsa lAvIne sAMbhaLe tenI vAta che. zuM sAMbhaLe ?-ke caitanyasvarUpa AtmAnI vArtA sAMbhaLe. kevI rIte sAMbhaLe? ke ullAsathI sAMbhaLe; rAganA ullAsathI Please inform us of any errors on rajesh.shah@fofalise.co.uk Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 7 nahi paNa caitanyanA ullAsathI sAMbhaLe. puNya-pApa ke bahAranI kriyA te caitanyanuM svarUpa nathI, caitanyasvarUpa te badhAthI jAduM che; pa2dravya-parakSetraparakALa ne parabhAvathI rahita sadAya potAnA dravya-kSetra-kALa ne bhAvathI paripUrNa AtmasvarUpa che. -enI vAta sAMbhaLatAM pramoda Ave, tene ja ahIM zravaNa kahyuM che. AvA zravaNa vaDe zuddhAtmA lakSagata karyo,-te apUrva che. bAkI bhagavAnanI sabhAmAM beTho beTho bhale zuddhAtmAnI vAta sAMbhaLato hoya paNa aMdaramAM jo rAgano pakSa (rAganA AzrayathI lAbhabuddhi ) sevato hoya, vyavahAranA zubharAganI vAta Ave tyAM aMdaramAM ema pakSa thaI jato hoya ke * jo... A amArI vAta AvI!'-to AcAryadeva kahe che ke te jIve zuddhAtmAnI vAta prItithI sAMbhaLI nathI. jIvane zudghanayano pakSa paNa pUrve kadI Avyo nathI- ema samayasAramAM kahyuM che, zudghanayano pakSa kaho ke caitanyanI prIti kaho, zuddhAtmAno ullAsa kaho, te eka ja arthamAM che. dravyaliMgI jaina sAdhu thaIne paNa je mithyAdaSTi rahI gayo tenuM kAraNa e ke tene aMta2mAMthI caitanyano ullAsa na Avyo paNa UMDe UMDe sUkSma vikA2no ja ullAsa rahI gayo. rAgathI dharma thaze-ema sIdhuM to te na kahe, paNa aMtaranA abhiprAyanA UMDANamAM tene vikArano rasa rahI jAya che. zuddha caitanyanuM lakSa kare to ja teno sAco pakSa karyo kahevAya. samayasAranI cothI gAthAmAM kahe che ke sudaparicidANubhUdA savvassa vi kaambhogbNdhkhaa| eyattassuvalaMbho Navari Na sulaho vihattassa / / kAma-bhoga ane baMdhananI kathA to sarve jIvoe pUrve ajJAnIpaNe anaMta vAra sAMbhaLI che, paricayamAM lIdhI che ne teno anubhava paNa karyo che; paraMtu parathI vibhakta jJAnAnaMdasvarUpa ekAkAra AtmAnI vAta pUrve kadI sAMbhaLI nathI, paricayamAM lIdhI nathI ne teno anubhava paNa karyo nathI. juo, mAtra zabda kAne paDavA ke na paDavA tene ahIM zravaNa nathI lIdhuM, paNa jene jenI ruci-bhAvanA-anubhava che tene tenuM ja zravaNa che. bhale zuddhAtmAnA zabdo kAne paDatA hoya paNa jo aMtaramAM rAganI mIThAza-bhAvanA ne anubhava varte che to te jIva kharekhara zuddhAtmAnI kathAnuM zravaNa nathI karato paNa rAgakathAnuM ja zravaNa karI rahyo che. zuddhAtmAne lakSamAM lye to ja zuddhAtmAnuM zravaNa karyuM kahevAya. prazna:- ghaNA jIvo evA che ke hajI sudhI trasaparyAya ja kadI pAmyA nathI, eTale temane kAna ja maLyA nathI, chatAM te jIvoe paNa kAmabhogabaMdhananI kathA anaMta vAra sAMbhaLI-ema kaI rIte kahevAya ? Please inform us of any errors on rajesh.shah@fofalise.co.uk Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 8 : adhyAtma-saMdeza uttara:- emAM paNa uparano ja nyAya lAgu paDe che. jema zuddhAtmAnI jene ruci nathI tene zuddhAtmAnA zabdo kAne paDavA chatAM tene zuddhAtmAnuM zravaNa kahetA nathI paNa baMdhakathAnuM ja zravaNa kahIe chIe-kema ke te vakhate paNa tenA bhAvazrutamAM to baMdhabhAva ja poSAI rahyo che, e ja rIte nigoda vagerenA jIvone baMdhakathAnA zabdo bhale kAne nathI paDatA, paNa tenA bhAvamAM to kSaNekSaNe baMdhabhAvanuM sevana cAlI ja rahyuM che, mATe te jIvo baMdhakathA ja sAMbhaLI rahyA che ema kahevAmAM Ave che. eTale ke je upAdAnanA bhAvamAM jenuM poSaNa che tenuM ja te zravaNa karI rahyo che, ema kahevAmAM Ave che. bhAI, tArA bhAvanI ruci na palaTe to ekalA zabdo tane zuM karaze ? ahIM to kahe che ke aho, eka vAra paNa aMtarlakSa karIne caitanyanA ullAsathI tenI vAta jeNe sAMbhaLI tenAM bhavabaMdhana tUTavA mAMDayAM; teNe ja sAcuM sAMbhaLyuM kahevAya. A apekSAe kahe che ke dhanya che temane ke jeo svAnubhavanI carcA kare che. dravyaliMgI muni thaIne navapUrva bhaNe, agiyAra aMga jANe paNa aMtaramAM ja puNya-pApathI pAra caitanyasvarUpane dRSTimAM na lIdhuM to ahIM kahe che ke zuddhAtmAnI vAta teNe sAMbhaLI ja nathI; teNe caitanyano pakSa nathI karyo paNa rAganA pakSamAM ja te rokAyo che. ene rAgamAM ullAsa Avyo paNa caitanya-svabhAvamAM ullAsa na Avyo... svabhAvamAM ullAsa Ave to te tarapha vIrya jhUkIne teno anubhava kare ja. ahA, huM to caitanyasvarUpa... vItarAgI saMtonI vANI mArA caitanyasvarUpano ja prakAza kare che, ema aMtaramAM caitanyanA bhaNakAra lAvIne utsAhathI-vIryollAsathI jeNe sAMbhaLyuM te alpakALamAM svabhAvanA ullAsanA baLathI mokSane sAdhaze. Avo caitanyano mahimA Avavo te mAMgalika che. upara padmanaMdIpaccIsInI je gAthA kahI te ekatvasvarUpaadhikAranI gAthA che; temAM kahyuM ke A caitanyanA ekatsvarUpa pratye prasannatA ne ullAsa lAvIne, ane jagatano ullAsa choDIne, parabhAvano prema choDIne tenuM jeNe zravaNa karyuM-"vAMcyuM" ema nahi paNa "zravaNa karyuM? eTale ke zravaNa karAvanArA jJAnI saMta pAsethI vinayapUrvaka sAMbhaLyuM te jIva jarUra svAnubhava pragaTa karIne mukti pAme che. ahA, juo A AtmasvarUpano mahimA! paM. ToDaramallajIe 200 varSa pahelAM sAdharmI uparanA patramAM A gAthAno ullekha karyo che. e vakhatanA gRhastho paNa kevA adhyAtmapremI hatA-te A patrathI khyAlamAM Ave che. samayasAranI pAMcamI gAthAmAM AcAryadava kahe che ke AtmAnuM ekatva-vibhakta svarUpa, -ke je jIvoe pUrve kadI sAMbhaLyuM nathI, Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 9 anubhavyuM nathI, te ekatva-vibhaktasvarUpa huM mArA AtmAnA samasta vaibhavathI A samayasAramAM dekhADuM chuM, he zrotAo! tame tamArA svAnubhavathI te pramANa karaja... mAtra zabdothI nahi paNa svAnubhavathI pramANa karajo... ame jevo bhAva kahIe chIe tevo bhAva tamArA AtmAmAM pragaTa karajo. zabdo sAme joIne na aTakazo paNa vAcya tarapha vaLIne zuddhAtmAno svAnubhava karajo. ahIM paNa patranI zarUAtamAM ja svAnubhavanuM smaraNa karyuM che ke "svAnubhava dvArA sahajAnaMdanI vRddhi cAhuM bhagavAna AtmA caitanyavastu che, tenA mULa svarUpamAM to rAganoya praveza nathI. ahA ! ekalI caitanyavastu, parathI to nirapekSa ne parabhAvothIye nirapekSa, enA pratye aMtaramAM ullAsa lAvIne jJAnInA zrImukhe tenI vAta jeNe sAMbhaLI tenuM pariNamanacakra mokSa tarapha pharyuM, alpakALamAM samyagdarzana-zAna-cAritra ane kevaLajJAna pragaTa karIne te mokSa pAmaze. caitanyano koI aciMtya apAra mahimA che, e mahimA jeNe lakSagata karyo teNe potAnA AtmAmAM mokSanAM bIjaDAM ropyAM. A rIte patranA upodaghAtamAM caitanyasvabhAvano ane tenA svAnubhavano mahimA karIne pachI sAmA sAdharmInA patrano uttara ApatAM lakhe che ke bhAIzrI, tame je prazno lakhyA tenA uttara mArI buddhianusAra kaMIka lakhuM chuM te jANazo; ane adhyAtma-AgamanA carcAgarbhita patra to zIghra zIdhra ApyA karazo. meLApa to kadI thavo haze tyAre thaze ane niraMtara svarUpAnubhavamAM rahezo. zrIrahu." jAo, AmAM prathama to potAnI nirmAnatA batAvI cheH kayAM zAstronI agAdhatA ne kyAM mArI alpabuddhi! eTale lakhyuM ke mArI buddhianusAra huM kaMIka lakhuM chuM. gaNadhara bhagavaMto ane munivaronuM to agAdha apAra sAmarthya che, svAnubhavano viSaya temane to spaSTa jhaLake che. kyAM temanI agAdha buddhi ne kyAM mArA jJAnanI alpatA! chatAM svAnubhavanI carcAnA premathI kahe che ke huM mArI buddhianusAra ApanA praznonA kaMIka uttara lakhuM chuM. vaLI sAdharmI sAthe AvI AdhyAtmika tattvacarcAno keTalo prema che! tethI lakhe che ke bhAIzrI ! adhyAtmanI AvI carcAthI bharelA patro vAraMvAra lakhyA karazo. ane sAthe AvA sAdharmIonA pratyakSa meLApanI bhAvanA paNa bhAvI che. paraMtu evo saMyoga banavo te to udayAdhIna che, tethI lakhe che ke Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 10 : adhyAtma-saMdeza meLApa to thavo haze tyAre thaze. e jamAnAmAM kAMI AjanI jema relave ke balUna na hatA ke ekabe di'mAM jyAM javuM hoya tyAM pahoMcI javAya. e vakhate to musApharI ghaNI muzkela hatI ne eka gAmathI bIje gAma javAmAM ghaNA divaso lAgatA. e vakhate AjanI jema TapAla na hatI, paNa khepiyA mAraphata kAgaLa mokalatA, je ghaNA divase maLatA. bAhya meLApa thavo te potAnA hAthanI vAta nathI paNa aMdaramAM svarUpanA anubhavanI bhAvanA karavI te svAdhIna che, tethI tenI bhAvanAthI lakhe che ke niraMtara svAnubhavamAM rahezo. svAnubhavamAM rahevAnuM potAne gamyuM che tethI bIjA sAdharmIne paNa tenI ja bhalAmaNa lakhe che. potAnA bhAvamAM je rucyuM tenI bIjAne anumodanA kare che. jAo, sAdharmI sAthe patradvArA paNa kevI bhAvanA bhAve che! svAnubhava e mULa vastu che. vastusvarUpano yathArtha nirNaya karI, mati-zrutajJAnane aMtaramAM vALIne svadravyamAM pariNAmane ekAgra karatAM samyagdarzana ane svAnubhava thAya che. Avo anubhava kare tyAre ja mohanI gAMTha tUTe che, ne tyAre ja jIva bhagavAnanA mArgamAM Ave Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates sAdhakane nizcaya-samyakatva sadaiva hoya che H hu svAnubhavadazA viSe pratyakSa-parokSAdika praznonA uttara buddhianusAra lakhuM chuM. temAM prathama ja svAnubhavanuM svarUpa jANavA arthe lakhuM chuM. jIvapadArtha anAdithI mithyAdaSTi che; sva-paranA yathArtha rUpathI viparIta zraddhAnanuM nAma mithyAtva che. vaLI je kALe koI jIvane darzanamohanA upazama-kSayopazamathI sva-paranA yathArtha zraddhAnarUpe tattvArthazraddhAna thAya tyAre te jIva samyakatvI thAya che. mATe sva-paranA yathArtha zraddhAnamAM zuddhAtmazraddhAnarUpa nizcaya samyakatva garbhita che." (mo. mA. pra. pAnuM 343) jAo, pahelAM to samyakatvanuM svarUpa batAve che, pachI samyajJAnanI tema ja svAnubhava vagerenI carcA karaze. A to lokottara ciThThI che, eTale AmAM kAMI vepAradhaMdhAnI ke gharakuTuMbanI vAta na hoya, AmAM to svAnubhava vagerenI lokottara carcA bharelI che. enA bhAva samaje ene enI kiMmata samajAya. jema koI eka zAhukAra vepArI bIjA zAhukAra upara khullA posTakArDamAM ciThThi lakhe ke "bajArabhAva karatAM jarAka UMcA bhAve paNa eka lAkha gAMsaDI rU kharIda karo.' juo, A doDha lITInA lakhANamAM to keTalI vAta AvI jAya che! sAmasAmA baMne vepArIono ekabIjA uparano vizvAsa, hiMmata, zAhukArI, vepArasabaMdhInuM jJAna-e badhuMya doDha lITImAM bharyuM che. tenA jANakArane enI khabara paDe, abhaNane khabara zuM paDe? tema sarvajJa bhagavAne zAstrarUpI ciThThImAM saMto upara dharmano saMdeza lakhyo che, temAM svAnubhavanAM ne sva-paranI bhinnatA vagerenAM aneka gaMbhIra rahasyo bharyA che. te uparathI temanI sarvajJatA, vItarAgatA temaja jhIlanAranI tAkAta-e badhuM khyAlamAM AvI jAya che. bhagavAnanA zAstramAM bharelA gUDha bhAvone jJAnI ja jANe che. ajJAnIne enA rahasyanI khabara paDe nahi, ne rahasya jANyA vagara eno kharo mahimA Ave nahi. ahIM sAdharmI upara ciThThI lakhatAM svAnubhavanI carcAmAM pahelI ja Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 12 : adhyAtma-saMdeza samyagdarzananI vAta karI che. samyagdarzana vagara svAnubhava hoto nathI. svAnubhavapUrvaka ja samyagdarzananI utpatti thAya che. svAnubhava e eka dazA che, te dazA jIvane anAdithI nathI hotI paNa navI pragaTe che. e svAnubhavadazAno ghaNo mahimA zAstromAM varNavyo che; svAnubhava e mokSamArga che. svAnubhavamAM je AnaMda che evo AnaMda jagatamAM bIje kyAMya nathI. AvI svAnubhavadazAnuM svarUpa ahIM kaheze. A jagatamAM anaMta jIvo che; dareka jIva caitanyamaya che, paripUrNa jJAna ne sukha dareka jIvanA svabhAvamAM bharelA che. paNa AvA potAnA svarUpane pote dekhato nathI-anubhavato nathI tethI anAdithI te mithyAdaSTi che. anAdithI potAnA sAcA svarUpane bhUlIne parabhAvomAM ja tanmaya thaI rahyo che, sva-paranI jevI bhinnatA che tevI yathArtha jANato nathI ne viparIta mAne che, eTale parathI mArAmAM kAMIka thAya ne huM paramAM kAMIka karI dauM--evI UMDI UMDI sva-paranI ekatvabuddhi tene rahyA kare che, evI viparIta zraddhAnuM nAma mithyAtva che. jAo, A viparIta mAnyatA jIva pote ja potAnA svarUpane bhUlIne karI rahyo che, ekeka samaya karatAM karatAM anAdikALathI pote ja potAnA ajJAnane lIdhe mithyAbhAvarUpa pariNamI rahyo che, koI bIjAe tene mithyAtva karAvyuM nathI. mithyAtvakarma jIvamAM mithyAtva karAvyuM, ema je mAne tene sva-paranI ekatvabuddhi che. pUjananI jayamAlAmAM paNa Ave che ke "karmabicAre kauna, bhUla merI adhikAI ' prabho! huM mArI bhUlanI adhikatAthI ja duHkha bhogavI rahyo chuM. nigodano je jIva anAdithI nigodamAM rahyo che te paNa potAnA bhAvakalaMkanI atyaMta pracUratAne lIdhe ja nigodamAM rahyo che: bhAvanaMchanupa3rA niyavAsaM muva-gomaTTasAra jIvakAMDa: bhAI, tArI bhUla tuM jaDane mAthe nAkha to e bhUlathI tAro chUTakAro kaye dI " thaze? jIva ane jaDa baMne dravya ja jyAM atyaMta judAM, baMnenI jAti ja jAdI, baMnenuM pariNamana juduM, tyAM ekabIjAmAM zuM kare? paNa AvI vastusthitine nahi jANanAra jIvane sva-paranI ekatvabuddhino athavA kartAkarmanI buddhino bhrama anAdithI cAlyo Ave che, e ja mithyAtva che ne e ja saMsAraduHkhanuM mULa che. ahIM to have e bhramarUpa mithyAtva kema TaLe enI vAta che. koI mumukSu jIva jyAre aMtaranA puruSArthathI sva-paranA yathArtha zraddhAnarUpa tattvArthazraddhAna kare tyAre te jIva samyakatvI thAya che. sva zuM, para zuM, svamAM AtmAno zuddha svabhAva zuM ne rAgAdi parabhAva zuM-e badhAne bheda Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 13 jJAnathI barAbara oLakhIne pratIta karatAM samyaktva thAya che. sva-paranA AvA yathArtha zraddhAnamAM zuddhAtmazraddhAnarUpa nizcaya samyakatva garbhita che. jAo, A mULa vAta! sva-paranI zraddhAmAM ke deva-guru-zAstranI zraddhArUpa vyavahAra samyakatva vakhate nizcaya samyakatva to bheguM ne bheguM ja che. koI kahe ke nizcaya samyakatva cothA guNasthAne na hoya. to kahe che ke bhAI, jo nizcaya samakita bheguM ne bheguM ja na hoya to tArA mAnelA ekalA vyavahArane zAstrakAro samyakatva kahetA ja nathI. jene zraddhAtma-zraddhAnarUpa nizcaya samakita nathI te jIva samyakatva ja nathI, te to mithyAtvI ja che. zuddhAtmAnA zraddhAnarUpa nizcaya samyakatva thAya tyAre ja jIvane cothuM guNasthAna pragaTe ne tyAre ja tene samakitI kahevAya. mATe kahe che ke samyagdaSTi jIvane sva-paranA yathArtha zraddhAnamAM zuddhAtmazraddhAnarUpa nizcaya samyakatva garbhita che. "garbhita che" eno artha enI sAthe ja varte che. ane AvA jIvane nimittapaNe darzanamohakarmano upazama kSayopazama ke kSaya svayameva hoya che. eTale kathanamAM nimittathI ema paNa kahevAya ke darzanamohanA upazamAdithI samyakatva thayuM. paNa kharekhara to sva-paranA yathArtha zraddhAnano prayatna jIve karyo tyAre samyakatva thayuM, jIva yathArtha zraddhAnano udhama na kare ne karmamAM upazamAdi thaI jAya ema banatuM nathI. A uparAMta ahIM to e batAvavuM che ke sva-paranI zraddhAmAM zuddhAtmAnI zraddhA AvI ja jAya che. zuddhAtmAnI zraddhA te nizcaya samyakatva che, te hoya to ja sva-paranI ke deva-guru-dharmanI zraddhAne sAcI zraddhA kahevAya che. nizcaya vagaranA ekalA zubharAgarUpa vyavahArathI jIva samakitI kahevAto nathI. nizcayasamyakatva thAya tene ja samakitI kahIe chIe. e ja vAta have kahe che. bhAI ! A to sarvajJano nigraMthamArga che. jo tuM svAnubhava vaDa mithyAtvanI gAMTha nA toDa to nigraMthamArgamAM kaI rIte Avyo? janma-maraNanI gAMThane jo na toDI to nigraMthamArgamAM janmIne te zuM karyuM? bhAI, Avo avasara maLyo to evo udhama kara ke jethI A janma-maraNanI gAMTha tUTe ne alpakALamAM mukti thAya H Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates nizcayasamyakatvathI ja mokSamArganI zarUAta che nizcayasamyakatva vagara jIva samyagdaSTi kahevAya nahi vaLI jene sva-paranuM yathArtha zraddhAna nathI, paNa jainamatamAM kahelA deva-guru ne dharma e traNane mAne che tathA anyamatamAM kahelAM devAdi vA tattvAdine mAne nahi, to evA kevaLa vyavahAra samyakatva vaDe te samyakatvI nAmane pAme nahi. mATe sva-para bheda-vijJAnapUrvaka je tattvArthazraddhAna hoya te samyakatva jANavuM." ( pAnuM 343). vAha jAo, nizcaya-vyavahAranI kevI spaSTa vAta che! yathArtha zraddhAnathI nizcayasamyakatva thAya tyAre ja jIva samyakatvI thAya che. nizcaya samyakatva ja mokSamArgarUpa che, vyavahAra samyakatva to zubha-AsravarUpa che, e kAMI mokSamArgasvarUpa nathI. siddhAMtamAM "sakhyatna jJAnavAritrAni mokSamA:' ema kahyuM che temAM nizcaya samyagdarzananI vAta che. tavIrthazraddhAnaM sabhya nam'--e nizcaya samyagdarzana che. bhUtArthane Azrita samyagdarzana karyuM (samayasAra gA. 11) temAM ane A samyagdarzanamAM kAMI phera nathI. AvuM samyagdarzana cothA guNasthAne pragaTe che te TheTha siddhadazAmAM paNa rahe che. zubharAgarUpa vyavahArasamyagdarzana kAMI siddhadazAmAM hotuM nathI. A rIte nizcaya samyagdarzana te ja mokSamArgarUpa che. cothA guNasthAnathI ja badhAya jIvone AvuM nizcaya samyakatva hoya che. AvA nizcayasamyakatva vagara dharmanI ke mokSamArganI zarUAta paNa hoI zakatI nathI. Atmavastuno jevo svabhAva che te ja pramANe zraddhAmAM levo te samyakatva che, ne te vastuno bhAva che eTale ke nizcaya che. AvA nizcayasamyakatvanI bhUmikAmAM dharmIne vItarAgI deva-zAstra-gurunI oLakhANa, bhakti, temanA pratye utsAha, pramoda, bahumAna ane vinaya Ave che. paNa AthI karIne koI jIva evA ekalA vyavahAramAM ja saMtuSTa thaI jAya ne nizcayasamyakatvane bhUlI jAya to ene samyagdaSTi kahetA nathI. jo vyavahAranI sAthe ne sAthe Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 15 ja nizcayasamyaktva (zuddhAtmAnI nirvikalpa pratIta ) hoya-(" baMne sAtha rahela ") to ja eno vyavahAra sAco che, nahitara to vyavahA2AbhAsa che. nizcayazraddhA to che nahi ne ekalA vyavahAranA zubharAgamAM saMtuSTa thaI jAya che eTale te rAgane ja mokSamArga mAnyA vagara raheze nahi, tethI tenI zraddhA mithyA ja che. A rIte vyavahAranA Azraye mokSamArga che ja nahi. nizcayasamyaktvAdinA Azraye ja mokSamArga che. athavA, je nizcayasamyaktvAdi che te ja mokSamArga che. vyavahAra-samyakatvAdi zubharAgarUpa che te mokSamArga nathI. are bhAI, mokSamArga to vastunA svabhAvanI jAtano hoya ke enAthI viruddha hoya ? nizcaya-samyaktvano je bhAva che te to vastusvabhAvanI ja jAtano che ne siddhadazAmAMya te bhAva rahe che. vyavahArasamyaktvano je (rAga) bhAva che te vastusvabhAvanI jAtano nathI paNa viruddha bhAva che, siddhadazAmAM te bhAva raheto nathI. AvI spaSTa ane sIdhI vAta, jijJAsu thaIne samaje to tarata samajAya tevI che. paNa jene samajavuM na hoya ne vAdavivAda karavA hoya te to AvI spaSTa vAtamAM paNa kaMIka ne kaMIka kutarka ka2ze. zuM thAya? koI bIjAne parANe samajAvI zake tema nathI. 6 tattvArthazraddhAnane samyaktva kyuM che; 'tattva' eTale je vastuno jevo 'bhAva' hoya tevo jANavo joIe, to ja te vastune sAcI rIte mAnI kahevAya. jIvamAM jJAnAdi anaMta svabhAvo che te jIvano 'bhAva' che; A anaMta zaktirUpa bhAvane bhUlIne eka kSaNika vikAra bhAva jeTalI ja jIvanI kiMmata AMke, to teNe kharekhara jIvanA 'bhAva 'ne jANyo nathI. rAgathI lAbha mAnanAra kharekhara to te rAga jeTalI ja jIvanI kiMmata mAnI rahyo che; 'A rAga vaDe mane jIvano svabhAva maLI jaze' eno artha e thayo ke jIvanA svabhAvanI kiMmata rAga jeTalI ja teNe mAnI. te potAnA zuddha svabhAvane, potAnA samyak bhAvane, potAnA svabhAvanI sAcI kiMmatane jANato nathI, eTale bahAranA padArthone ke vikArI bhAvane kiMmata Ape che ne potAne kiMmata vagarano vikArI klpa che, tethI tenI zraddhA 'samyak' nathI paNa mithyA che;-bhale te zuddha jainanA deva-guruzAstrane zubharAgathI mAnato hoya ne devAdine mAnato na hoya topaNa eTalAthI tenuM mithyAtva chUTatuM nathI. bhAI, tArI aciMtya kiMmata che, jagatamAM moMghAmAM moMghuM caitanyaratna tuM ja che, tArI vastumAM pravezIne tArA sAcA bhAvane-sAcA svarUpane tuM jANa to ja tane samyaktva thAya ne tAruM mithyAtva TaLe. sva-paranuM bhedajJAna tyAre ja sAcuM kahevAya ke jo zuddhAtmAnuM zraddhAna bheguM hoya; deva-gurunI oLakhANa tyAre ja sAcI vAya ke jo zuddhAtmAnuM zraddhAna bheguM hoya. navatattvanI zraddhA tyAre ja samyak hevAya ke jyAre bhUtArthasvabhAvanI Please inform us of any errors on rajesh.shah@fofalise.co.uk Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 16 : adhyAtma-saMdeza samukha thaIne zuddhAtmAnuM zraddhAna kare. ekalA vyavahArathI e badhuM karyA kare ne jo zuddhAtmAnA zraddhAnarUpa nizcaya samyakatva na kare to te jIvane samyagdaSTi kahetA nathI. mATe zuddhAtmAnA zraddhAnarUpa je nizcaya-samyakatva che te ja kharuM samyakatva che, ne te ja mokSamArga che-ema jANavuM. aMtaramAM potAnA zuddha svabhAvane avalaMbIne je pratIta thaI, te samyaka pratItano bhAva svabhAvamAMthI Avyo che, te pratIta svabhAvanI jAtanI che. siddha bhagavAnanI pratIta, ane nAnAmAM nAnA eTale ke cothA guNasthAnavALA samakitInI pratIta, e baMnenI pratItamAM kAMI phera gaNavAmAM Avyo nathI. jevo zuddhAtmA siddhaprabhunI pratItamAM che tevo ja zuddhaAtmA samakitInI pratItamAM che. bahAranA Azraye thayelo vyavahArazraddhAno bhAva kAMI badhA jIvone ekasarakho nathI hoto. paNa AthI ema na samajavuM ke e bhAva game tevo (viparIta paNa) hoya. navatattvane je viparIta mAnato hoya, deva-guru-zAstrane anyathA mAnato hoya, sarvajJatA vagerene mAnato na hoya, evA jIvane to vyavahArazraddhA paNa viparIta che. jene navatattvanI, deva-guru-zAstranI ke sva-paranI bhinnatAnI oLakhANa nathI tene to zuddhAtmAnuM zraddhAna bahu AghuM che. ahIM to e badhA uparAMta AgaLanI vAta batAvavI che ke e badhuM karavA chatAM jo zuddhAtmAnI nirvikalpa pratIti kare to ja samyagdaSTi thAya, enA vagara samyagdaSTi kahevAya nahi. zuddhAtmAnA zraddhAnarUpa AvuM nizcaya samyagdarzana to sAtamA guNasthAne hoya, chaThTha-pAMcame-cothe nizcaya samyagdarzana na hoya'-Ama koI kahe to eno artha e thayo ke tyAM mokSamArga ja na hoya. are, bhAI ! e to mArganI ghaNI viparItatA che. cothe-pAMcame-chaThuM nizcaya vagara ekalA vyavahArathI ja jo tuM mokSamArga mAnI leto ho to ene to AcArya bhagavAne "vyavahAramUDhatA" kIdhI che. nizcaya vagaranA kevaLa vyavahArane mokSamArgamAM gaNatA nathI. mokSamArgamAM je samyagdarzana kahyuM che te zuddhAtmAnA zraddhAnarUpa nizcaya, samyakatva che, ane evuM nizcayasamyakatva cothA guNasthAne paNa niyamathI hoya che, eTale tyAM ekadezamokSamArga paNa gaNavAmAM Ave che. AvuM samyakatvanuM sAcuM svarUpa paNa na oLakhe ne temAM goTA vALe teNe to mokSamArganuM kharuM svarUpa jANyuM nathI. mokSamArganuM kharuM svarUpa samaje paNa nahi te tene sAdhe kyAMthI ? tethI ahIM pahelAM ja mokSamArganA nizcaya-samyakatvanuM svarUpa kahyuM. ATalI samyakatvanI vAta karIne have tenI sAthenA samyajJAnanI vAta kare che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samyagdaSTinuM badhuMya jJAna samyaka che. te mokSamArgarUpa nijaprayojanane sAdhe che vaLI evA samyakatva thatAMnI sAthe, je jJAna (pUrve) pAMca indriya tathA chaThThA manadvArA kSayopazamarUpa mithyAtvadazAmAM kumati-kuzvatarUpa thaI rahyuM hatuM te ja jJAna have mati-zrutarUpa samyajJAna thayuM samyagdaSTi je kAMI jANe te sarva jANavuM samyajJAnarUpa che. e (samyagdaSTi) jo kadAcita ghaTapaTAdi padArthone ayathArtha paNa jANe to te AvaraNajanita udayano ajJAnabhAva che; ane kSayopazamarUpa pragaTa jJAna che te to sarva samyajJAna ja che, kema ke jANavAmAM padArthone viparItarUpe sAdhatuM nathI." (mo. mA. pra. pAnuM-343-344 ) juo, samakitInuM samyajJAna. jyAM zuddhAtmazraddhAnarUpa nizcayasamyakatva thayuM tyAM badhuM jJAna paNa sva-paranI bhinnatAne yathArtha sAdhatuM thayuM samyakarUpa pariNamyuM, eTale jJAnInuM badhuMya jJAna samyajJAna thayuM. kadAcit kSayopazamadoSathI bahAranA aprayojanabhUta koI padArtho (ghaTa-paTa, dorI vagere) ayathArtha jaNAI jAya to paNa tethI karIne mokSamArgarUpa prayojana sAdhavAmAM kAMI viparItatA thatI nathI; kema ke aMdaranI prayojanarUpa vastu jANavAmAM kAMI viparItatA tene thatI nathI; aMdaramAM rAgane jJAnarUpa jANe ke zubharAgane mokSamArgarUpa jANe-evI prayojanabhUta tattvomAM viparItatA jJAnIne thatI nathI, prayojanabhUta tattvo svabhAva-vibhAvanI bhinnatA, sva-paranI bhinnatA vagerene to tenuM jJAna yathArtha ja sAdhe che, tethI tenuM badhuMya jJAna samyajJAna ja che. ane ajJAnI kadAca dorIne dorI, sarpane sarpa, dAktarapaNuM, vakIlAta, jyotiSa vagere aprayojanarUpa tattvone jANe topaNa svaprayojanane tenuM jJAna sAdhatuM nahi hovAthI tenuM badhuMya jANapaNuM mithyAjJAna che, sva-paranI bhinnatA ke kAraNa-kArya Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 18 : adhyAtma-saMdeza vageremAM tenI bhUla hoya che. ahA! ahIM to kahe che ke mokSamArgane sAdhavAmAM je jJAna kAma Ave, temAM viparItatA na hoya, te ja samyajJAna che; ane bhale bahAranuM game teTaluM jANapaNuM hoya paNa mokSamArgane sAdhavAmAM je jJAna kAma na Ave, temAM jene viparItatA hoya, te mithyAjJAna che. jagatamAM sauthI mULa prayojanarUpa mukhya vastu zuddhAtmA, ene jANatAM sva-para badhAnuM samyajJAna thayuM. AthI zrImad rAjacaMdrajIe kahyuM che ke "jeNe AtmA jANo teNe sarva jANuM." ane "anaMtakALathI je jJAna bhavahetu thatuM hatuM te jJAnane eka samayamAtramAM jAtyaMtara karI jeNe bhavanivRttirUpa karyuM te kalyANamUrti samyagdarzanane namaskAra.' AvA samyagdarzana vagaranuM badhuMya jJAna ne badhuMya AcaraNa thothAM che. jAo, A sAdharmI sAthenI carcA! baso varasa pahelAM sAdharmIonA prazno Avela tenA premapUrvaka javAba 5. ToDaramalajIe lakhyA che. nizcaya samyagdarzana pratyakSa ne vyavahAra samyagdarzana parokSa-ema che ke nahi? vagere praznonA javAbamAM samyagdarzananI ne svAnubhUti vagerenI adhyAtma rahasya bharelI carcAo AmAM lakhI che tethI Ane rahasyapUrNa ciThThI' kahevAya che. emAM kaheze ke samyakatvamAM kAMI pratyakSa ane parokSa evA bheda nathI; pratyakSa ane parokSa evA bheda to jJAnamAM paDe che. samyakatva to zuddhAtmAnI pratItarUpa nirvikalpa che. jJAnano upayoga samakitIne svamAM ho ke paramAM ho tyAre paNa samyakatva evuM ne evuM ja varte che. ahIM to kahe che ke samakitI kadAcit doraDIne sarpa samajI jAya ityAdi prakAre bahAranA aprayojanarUpa padArthamAM anyathA jaNAI jAya, topaNa tenuM jJAna samyajJAna ja che, kema ke emAM kAMI jJAnanA samyakapaNAnI bhUla nathI, paraMtu e to te prakAranA kSayopazamano abhAva che; jJAnAvaraNanA udaya. janya ajJAnabhAva je bAramA guNasthAna sudhI hoya che te apekSAe tene "ajJAna 'bhale kahevAya, paraMtu mokSamArga sAdhavA ke na sAdhavAnI apekSAe je samyajJAna ne mithyAjJAna kahevAya che, temAM to samakitIne badhuM samyajJAna ja che, tene mithyAjJAna nathI. teNe doraDIne doraDI na jANatAM sarpanI kalpanA thaI gaI to tethI karIne kAMI tenA jJAnamAM sva-paranI ekatvabuddhi ke rAgAdi parabhAvamAM tanmayabuddhi thaI jatI nathI, eTale tenuM jJAna mithyA thatuM nathI; te vakhateya bhedajJAna to yathArthapaNe vartI ja rahyuM che, tethI tenuM badhuMya jJAna samyajJAna ja che. lokone bahAranA jANapaNAno jeTalo mahimA che eTalo aMdaranA Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 19 bhedavijJAnano mahimA nathI. samyagdaSTinuM jJAna kSaNekSaNe aMdaramAM zuM kAma kare che tenI lokone khabara nathI. pratikSaNe aMdaramAM svabhAva ne parabhAvanI vaheMcaNInuM apUrva kArya enA jJAnamAM thaI ja rahyuM che. e jJAna pote rAgathI juduM paDIne svabhAvanI jAtanuM thaI gayuM che, e to kevaLajJAnano kaTako che. AgaLa ene "kevaLajJAnano aMza" kaheze. e jJAna indriya-manadvArA nathI thayuM paNa AtmAdvArA thayuM che. jJAnIne potAnA jJAnanI samasta parabhAvothI taddana bhinnatA anubhavamAM AvI che eTale pahelAM ajJAna dazAmAM rAgamAM ne indriyomAM tanmaya thaIne je jJAna kAma karatuM te jJAna have potAnA svabhAvamAM ja tanmaya rahIne kArya kare che. mAruM jJAna to sadAya jJAnarUpa ja rahe che, rAgarUpa mAruM jJAna thatuM nathI, ema jJAnane jJAnapaNe ja rAkhato te sadAya bhedajJAnarUpe, samyajJAnarUpe pariName che; A rIte tenuM badhuMya jJAna samyajJAna ja che-ema jANavuM. eka jIva ghaNAM zAstro bhaNelo hoya ne moTo tyAgI thaIne hajAro jIvothI pUjAto hoya, paNa jo zuddhAtmAnA zraddhAnarUpa nizcaya samyakatva na hoya to enuM badhuya jANapaNuM mithyA che; bIjo jIva nAnuM deDakuM, mAchaluM, sarpa, siMha ke bALaka dazAmAM hoya, zAstranA zabdo vAMcatAM AvaDatuM na hoya chatAM jo zuddhAtmAnA zraddhAnarUpa nizcaya samyakatvathI sahita che to enuM badhuMya jJAna samyaka che, ne e mokSanA paMthe che; badhAMya zAstronA rahasyarUpa aMdaranuM svabhAva-parabhAvanuM bhedajJAna teNe svAnubhavathI jANI lIdhuM che. aMdaramAM je bAhya taraphanI zubha ke azubha lAgaNIo UThe che te huM nathI, tenA vedanamAM mArI zAMti nathI, huM to jJAnAnaMda chuM-ke jenA vedanamAM mane zAMti anubhavAya che, - Ama aMtaranA vedanamAM te samakitIne bhedajJAna tathA zuddhAtmapratIti varte che. zuddhAtmAthI viruddha koI bhAvamAM tene kadI Atmabuddhi thatI nathI. jyArathI samyagdarzana thayuM tyArathI jJAna A rIte rAgathI jAdu kAma karavA mAMDyuM, mATe samyagdaSTi je kAMI jANe te badhuM samyajJAna che ema kahyuM. jJAnano ughADa thoDo hoya ke jhAjho enA upara kAMI samyaka-mithyApaNAnuM mApa nathI, paNa e jJAna kaI tarapha kArya kare che, zemAM tanmayapaNe varte che enA upara tenA samyaka-mithyApaNAnuM mApa che. jo svabhAvamAM tanmaya vartatuM hoya to samyaka che, parabhAvamAM tanmaya vartatuM hoya to mithyA che. jJAnIno upayoga parane jANavAmAM vartato hoya tethI ema na samajavuM ke tyAre teno upayoga paramAM tanmaya thaI gayo che; e vakhateya aMtaranA bhAnamAM upayoga parathI chUTo ne chUTo varte che. mAM Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 20 : adhyAtma-saMdeza tanmayatAnI buddhi e vakhateya ene chUTI nathI. A to jJAnInA aMtaranI alaukika vastu che, enAM mApa bahArathI samajAI jAya tevA nathI. zubhaazubha pariNAma dvArA paNa enAM mApa nIkaLe evA nathI. aMtaSTi zuM kAma kare che enuM mApa aMtaradaSTithI ja samajAya tevuM che. ' are, bhAI, eka vAra A vAta lakSamAM to le, to tAro utsAha para taraphathI UtarI jaze ne tane svabhAvano utsAha jAgaze. mULa svabhAvanuM jJAna karavuM e ja mokSamArgamAM prayojanarUpa che. koI kahe-"dharmI thayo ne AtmAne jANyo eTale paranuM paNa badhuMya jANapaNuM tene thaI jAya.' to kahe che ke nA, parane badhAyane jANI ja lya evo niyama nathI. jJAnano ughADa hoya te anusAra jANe; te kadAcit te prakArano ughADa na hovAnA kAraNe, dorIne sarpa ityAdi prakAre anyathA jANe to paNa dorI ke sarpa baMnethI judo huM to jJAna chuM. - evuM svaparanI bhinnatAnuM jJAna to tene yathArtha ja rahe che, te khasatuM nathI. dorIne dorI jANI hota topaNa, tenAthI huM judo chuM--ema jANata, ane dorIne sarpa jANyo topaNa tenAthI huM judo chuM--ema jANe che, eTale sva-paranI bhinnatA jANavArUpa samyapaNAmAM to kAMI phera paDayo nathI. AtmAnuM jANapaNuM thAya eTale paranuM badhuM jANapaNuM tarata UghaDI ja jAya evo kAMI niyama nathI. ajJAnI koI jyotiSa vagere jANato hoya ne jJAnIne te na paNa AvaDe, ahIM beTho beTho meru vagerene vibhaMga jJAnathI dekhAto hoya ne jJAnIne tevo ughADa na paNa hoya. ajJAnI gaNita vagere jANato hoya, temAM tenI bhUla na paDe, chatAM e jANapaNAnI dharmamAM kAMI kiMmata nathI. jJAnIne kadAca gaNita vagere na AvaDa, dAkhalAmAM bhUla paNa paDe, chatAM tenuM jJAna samyaka che, svane svapaNe ane parane parapaNe sAdhavArUpa mULabhUta yathArthapaNAmAM tene bhUla thatI nathI. ajJAnI to sva-parane, svabhAva-parabhAvane ekabIjAmAM bheLavIne jANe che eTale tenuM badhuMya jJAna khoTuM che. bahAranA jANapaNAno ughADa pUrvakSayopazamaanusAra ochovadhu hoya, paNa je jJAna potAnA bhinna svabhAvane bhUlIne jANe che te ajJAna che, ane potAnA bhinna svabhAvanuM bhAna sAthe rAkhIne je jANe che te samyajJAna che. saMsArasaMbaMdhI kaMIka jANapaNuM na hoya ke ochuM hoya tethI kAMI jJAna mithyA thaI jatuM nathI. ane saMsAranuM doDha-DahApaNa ghaNuM hoya tethI kAMI jJAna samyak thaI jatuM nathI. eno AdhAra to zuddhAtmAnA zraddhAna upara che; zuddhAtmAnuM zraddhAna kyAM che tyAM samyaka jJAna che, zuddhAtmAnuM Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 21 zraddhAna jyAM nathI tyAM mithyAjJAna che. eTale bahAranuM jANapaNuM ochuM hoya to eno jJAnIne kheda nathI, ne bahAranuM jANapaNuM vizeSa hoya to eno jJAnIne mahimA nathI. mahimAvaMta to AtmA che ne e jeNe jANI lIdho te jJAnano mahimA che. aho, jagatathI judA mArA AtmAne meM jANI lIdho che to mArA jJAnanuM prayojana meM sAdhI lIdhuM che, ema nijAtmajJAnathI jJAnI saMtuSTa che-tRpta che. ahA, AtmajJAnano mahimA aciMtya che. e jJAnano mahimA bhUlIne bahAranA jANapaNAnA mahimAmAM jIvo aTakI rahyA che. saMsAranA koI niSprayojana padArthane jANavAmAM bhUla thaI to bhale thaI, paNa, jJAnI kahe che ke amArA AtmAne jANavAmAM amArI bhUla thatI nathI... amArA AtamarAmane ame bhUlatA nathI. e jJAnanI mastI ane niHzaMkatA koI addabhuta che! anaMta guNothI paripUrNa svabhAvanI pratItanuM jora e jJAnanI sAthe vartI rahyuM che. tethI AvuM samyajJAna te kevaLajJAnano kaTako che-ema have kahe che. A vAta evI che ke jo samaje to aMdara svAnubhUtino raMga caDI jAya, ne rAgano raMga UtarI jAya. AtmAnI zuddhaanubhUti rAganA raMga vagaranI che; jene AvI anubhUtino raMga che te rAgathI raMgAI jato nathI. he jIva! ekavAra AtmAmAM rAgano raMga UtArI svAnubhUtino raMga caDAva. * svAnubhUtipUrvaka thatuM samyagdarzana te mokSanuM dvAra che; tenA vaDe ja mokSano mArga UghaDe che. eno udyama e ja dareka mumukSunuM paheluM kAma che. ane dareka mumukSuthI A thaI zake tevuM che. Wan Please inform us of any errors on rajesh.shah@fofalise.co.uk Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates * kevaLajJAnano kaTako ' AtmajJAnano aciMtya mahimA ae Wan jANavAmAM padArthone viparItarUpe sAdhatuM nathI, mATe te samyagnAna kevaLajJAnano aMza che. jema thoDuMka meghapaTala (vAdaLa) vilaya thatAM je kAMI prakAza pragaTe che te sarvaprakAzano aMza che. je jJAna matizrutarUpa pravarte che te ja jJAna vadhatuM-vadhatuM kevaLa-jJAnarUpa thAya che. tethI samyajJAnanI apekSAe to jAti eka che. 29 (pR. 344) ahA, juo A samyagnAnanI kevaLajJAna sAthe saMdhi! matizrutajJAnane kevaLajJAnano aMza koNa kahe ?-ke jeNe pUrNa jJAnasvabhAvane pratItamAM lIdho hoya ne te svabhAvanA AdhAre samyaaMza pragaTa karyo hoya te ja pUrNatA sAthenI saMdhithI (pUrNatAnA lakSathI) kahI zake ke mAruM A jJAna che te kevaLajJAnano aMza che, kevaLajJAnanI ja jAta che. paNa rAgamAM ja je lIna vartato hoya tenuM jJAna to rAganuM thaI gayuM che, tene to rAgathI judA jJAnasvabhAvanI ja khabara nathI, tyAM 'A jJAna A svabhAvano aMza che' ema te kaI rIte jANe ? jJAnane ja parathI ne rAgathI juduM nathI jANato tyAM ene svabhAvano aMza kahevAnuM to tene kayAM rahyuM ? svabhAva sAthe je ekatA kare te ja potAnA jJAnane 'A svabhAvano aMza che' ema jANI zake. rAga sAthe ekatAvALo e vAta jANI zakato nathI. ahA, A to alaukika vAta che! matizrutajJAnane svabhAvano aMza kahevo athavA to kevaLajJAnano aMza kahevo e vAta ajJAnIne samajAtI nathI, kema ke tene to rAga ane jJAna ekameka bhAse che. jJAnI to niHzaMka jANe che ke jeTalA rAgAdi aMzo che te badhAya mArAthI para bhAvo che, ne jeTalA jJAnAdi aMzo che te badhAya mArA svabhAvo che, te mArA svabhAvanA ja aMzo che, ne te aMzo vadhI vadhIne kevaLajJAna thavAnuM che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@fofalise.co.uk Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 23 prazna:- cAra jJAnane to vibhAvajJAna kahyA che, ahIM temane svabhAvanA aMza kema kahyA? uttara - temane vibhAva kahyA che te to apUrNatAnI apekSAe kahyA che, kAMI viruddha jAtanI apekSAe (rAgAdinI jema) temane vibhAva nathI kahyA. e cAre jJAno che to svabhAvanA ja aMza ne svabhAvanI ja jAta; paNa te hajI adhUrA che ne adhUrAnA Azraye pUruM jJAna khIlatuM nathI eTale pUrNa svabhAvano Azraya karAvavA apUrNa jJAnone vibhAva kahyA che. paNa jema rAgAdi vibhAvo to svabhAvathI viruddha che-temanI jAta ja judI che, tema kAMI jJAnanI jAta judI nathI, jJAna to svabhAvathI aviruddha jAtanuM ja che jema pUrNa prakAzathI jhaLahaLatA sUryamAMthI vAdaLAMno vilaya thatAM je prakAzakiraNo jhaLake che te sUryaprakAzano ja aMza che, tema jJAnAvaraNAdi vAdaLAM tUTatAM samyaka matiRtarUpa je jJAnakiraNo pragaTayA te, kevaLajJAnanA pUrNa prakAzathI jhaLahaLato je caitanyasUrya, tenA ja prakAzanA aMzo che. samyaka atizrutarUpa je aMzo che te badhAya caitanyasUryano ja prakAza che. jema bIjacaMdra vadhI vadhIne pUrNacaMdrarUpa thAya che tema samyaka mati-zrutajJAna paNa vadhatAM vadhatAM kevaLajJAna thAya che. jo ke matizrutaparyAya to palaTI jAya che, te pote kAMI kevaLajJAnarUpa thatI nathI, eTale paryAya apekSAe te ja nathI paraMtu samyaka jAtiapekSAe te ja vadhatAM vadhatAM kevaLajJAna thayuM ema kahevAya che. pAMceya jJAno samyajJAnanA ja prakAra che eTale kevaLajJAna ane matijJAna bane "samyakapaNe sarakhAM che, baMnenI jAta eka che. jema eka ja pitAnA pAMca putromAM koI moTo hoya, koI nAno hoya, paNa che to badhAya eka ja bApanA dIkarA; tema kevaLajJAnathI mAMDIne matijJAna e pAMce samyajJAno jJAnasvabhAvanA ja vizeSo che, temAM kevaLajJAna e moTo mahAna putra che ne matijJAnAdi bhale nAnA che, topaNa te kevaLajJAnanI ja jAta che. zAstramAM (jayadhavalAmAM) vIrasenasvAmIe gaNadharane "sarvajJaputra' kahyA che, tema ahIM kahe che ke mati-zrutajJAna te kevaLajJAnanA putra che, sarvajJatAnA aMza che. jema siddha bhagavAnano pUrNa atIndriya AnaMda ne samakitIno bhUmikAyogya atIndriya AnaMda e baMne AnaMdanI eka ja jAta che. mAtra pUrA ne adhUrAno ja bheda che paNa jAtamAM to jarAya bheda nathI, eTale samakitIno AnaMda te siddhabhagavAnanA AnaMdano ja aMza che; AnaMdanI jema enuM matijJAna te paNa kevaLajJAnano ja aMza che. pUrA ne adhUrAno bheda hovA chatAM baMnenI jAtamAM jarAya bheda nathI. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 24 : adhyAtma-saMdeza bhAI, tAruM jJAna e kevaLajJAnanI ja jAtanuM, -paNa kayAre ? ke tuM tArA svabhAvanuM samyagnAna kara tyAre. hajI to zubharAgane mokSanuM kAraNa mAnato hoya, vyavahAranA avalaMbane mokSamArga thavAnuM mAnato hoya, jaDa dehanI kriyAone AtmAnI mAnato hoya ne te kriyAothI dharma thavAnuM mAnato hoya, tene to kahe che ke bhAI, tAruM badhuMya jJAna mithyA che. hajI to sarvajJe kahelAM navatattvanI tane khabara nathI, sarvajJasvabhAvano (kevaLajJAnano ) tane nirNaya nathI tyAM te kevaLajJAnano aMza kevo hoya tenI oLakhANa kayAMthI thAya? mAruM A jJAna kevaLajJAnano aMza chee barAbara nakkI kare enI ddaSTi ane jJAnapariNati to jJAnasvabhAvamAM UMDI UtarI gaI hoya. e zubharAgamAM dharma mAnIne emAM ja na rokAI rahe; e to rAgathI kayAMya pAra evA jJAnasvabhAvamAM aMdara pravezI jAya. AvuM jJAna te ja kevaLajJAnanI jAtanuM thaIne kevaLajJAnane sAdhe che. samyak matizruta te jo kevaLajJAnanI jAtanuM na hoya ne vijAtIya hoya to te kevaLajJAnane kaI rIte sAdhI zake? kevaLajJAnanI jAta hoya te ja kevaLajJAnane sAdhI zake. rAga te kevaLajJAnanI jAta nathI tethI te kevaLajJAnane sAdhI zakato nathI; mati-zruta samyajJAna te kevaLajJAnanI jAta che tethI aMta2mAM ekAgra thaIne te kevaLajJAnane sAdhe che. samyajJAna jyota pragaTI te kadI bujhAvAnI nathI, e vadhI vadhIne kevaLajJAna leze. juo bhAI, A vAta sUkSma ane gaMbhIra to che, paraMtu potAnA parama hitanI vAta che eTale barAbara dhyAna rAkhIne khAsa samajavA jevI che. dhyAna rAkhIne aMtarathI samajavA dhAre to jarUra samajAya tema che. A kAMI dUra dUranI koInI vAta nathI paNa potAnA AtmAmAM je svabhAva vartI rahyo che tenI ja A vAta che, eTale 'A vAta mArA AtmAnI ja che.' ema aMtaramAM DokiyuM karIne samaje to tarata ja samajAya ane samajatAM apUrva AnaMda thAya, evI A vAta che. praznaH- chadmasthajIva kevaLajJAnanuM svarUpa kayAMthI samajI zake? uttara:- chadmastha jJAnI paNa kevaLajJAnanuM svarUpa barAbara nakkI karI zake che. eNe jJAnane svasanmukha karIne sarvajJatAnA akhaMDa sAmarthyathI bharapUra evA potAnA jJAnasvabhAvano je nirNaya karyo che temAM kevaLajJAnanuM svarUpa paNa spaSTa bhAsI gayuM che. jo kevaLajJAnane ja na samaje to mokSatattvane paNa na samaje, mokSatattvane je na samaje te mokSamArgane paNa na samaje, Please inform us of any errors on rajesh.shah@fofalise.co.uk Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 25 ne mokSamArgane je na samaje tene dharma kayAMthI thAya? jema koI sajjana pAse eka rUpIo sAco hoya, bhale abaja rUpIA tenI pAse na hoya, tethI zuM abaja rUpIAne te jANI na zake? jevo mArI pAse A rUpIo che tevI ja jAtanA abaja rUpIA hoya, ema te barAbara jANI zake che, tema samakitI mati-zrutajJAnI saMta pAse kevaLajJAna bhale pragaTa na hoya, paraMtu zuddhAtmAnI zraddhAnA baLe jJAnasvabhAvano paNa nirNaya karIne, kevaLajJAna kevuM hoya e teNe barAbara jANI lIdhuM che, ne e kevaLajJAnanI jAtanuM ja mAruM A samyajJAna che-ema te niHzaMka jANe che. hajAra pAMkhaDIvALA kamaLanI je kaLI pahelAM thoDI khIlI te ja vadhIne pUrI khIle che, tema anaMta pAMkhaDIvALuM je caitanyakamaLa temAM samyagdarzana thatAM je matidhRtarUpa thoDI jJAnakalA khIlI te ja kaLA svarUpamAM ekAgratAvaDa vadhatAM vadhatAM kevaLajJAnarUpa pUrNakalA khIlI jaze. A rIte samyajJAnanI apekSAe mati-zruta ne kevaLanI jAti eka ja che. A cikrimAM ja AgaLa jatAM asahastrIno AdhAra ApIne kahyuM che ke kevaLajJAnanI jema zrutajJAna paNa sarva tattvane prakAzanAra che, mAtra pratyakSa ane parokSano ja temAM bheda che paraMtu vastusvarUpe teo ekabIjAthI anya nathI. samyagdaSTine zuddhAtmAnI pratItarUpa sabhyazraddhA thaI che, sva-paranA yathArtha bhedajJAna vaDe samyaka mati-zrutajJAnarUpa kevaLajJAnano aMza pragaTayo che, have enI sAthe te samakitInA pariNAma kevA hoya te batAve che. eka kSaNabharanA svAnubhavathI jJAnIne je karmo tUTe che, ajJAnIne lAkho upAya karatAM paNa eTalAM karmo tUTatAM nathI. Ama samyakatvano ane svAnubhavano koI aciMtya mahimA che. -ema samajIne he jIva! tenI ArAdhanAmAM tatpara thA. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bahA2mAM upayoga vakhate paNa dharmIne samyaktvadhArA cAlu che, te vakhateya upayoga ne rAga bhinna che Wan ae "vaLI e samyagdaSTinA pariNAmamAM (e jJAna) savikalpa tathA nirvikalparUpa thaI be prakAre pravarte che. tyAM je viSaya-kaSAyAdirUpa vA pUjA-dAna-zAstrAbhyAsAdirUpa pravarte che te savikalparUpa jANavuM.' ,, (pR. 344) sauthI pahelAM jyAre AtmAnubhava sahita samyagdarzana pragaTe tyAre to nirvikalpadazA ja hoya che, jJAnano upayoga aMtaramAM thaMbhI gayo hoya che. paNa evI nirvikalpadazA lAMbokALa TakatI nathI, eTale savikalpadazA Ave che. A rIte samyagdaSTinA pariNAma nirvikalpa ane savikalpa ema baMne dazArUpa thaIne pravarte che. cothA guNasthAne nirvikalpa anubhava na thAya-evuM nathI; temaja samyagdarzana thayA pachI vikalpa ane rAga na ja hoya-ema paNa nathI. samyagdaSTi-gRhasthane paNa koIkoI vAra nirvikalpa anubhUti thAya che. temaja cothA-pAMcamA guNasthAne tene bhUmikAanusAra viSaya-kaSAyAdinA azubha tathA pUjA-dAna-zAstrasvAdhyAya-dharmAtmAnI sevA-sAdharmIno prema-tIrthayAtrA vagerenA zubhapariNAma paNa Ave che. enA azubhapariNAma ghaNA maMda paDI gayA hoya che, viSayakaSAyono prema aMtaramAMthI UDI gayo hoya che, azubha vakhateya nakAdi halakI gatinAM AyuSanuM baMdhana to tene thatuM ja nathI. deva-guru-dharma pratye utsAha- bhakti, zAstra pratye bhakti, teno abhyAsa vagere zubhapariNAma vizeSapaNe hoya che, paraMtu enuM aMtara to e zubhathIye udAsa che. enA aMtaramAM to eka zuddhaAtmA ja vasyo che. jJAnanI sAthe vikalpa varte che eTale ema kahyuM ke jJAna savikalparUpa thaIne varte che; paraMtu kharekhara kAMI jJAna pote vikalparUpa thatuM nathI. jJAna to jJAnarUpe ja varte che, vikalpathI juduM ja varte che. jJAna ane vikalpa e baMnenuM bhedajJAna dharmIne savikalpadazA vakhateya vartI rahyuM che. paNa e bhUmikAmAM Please inform us of any errors on rajesh.shah@fofalise.co.uk Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 27 pariNAmanI sthiti kevI hoya te ahIM batAvavuM che. viSayakaSAyanA jarA paNa bhAva hoya tyAM samyajJAna hoya ja nahIM-ema koI mAne to te barAbara nathI. athavA viSayakakSAnA pariNAma sarvathA chUTIne vItarAga thAya tyAre ja samyajJAna thAya-ema koI kahe to te paNa barAbara nathI. hA, eTaluM kharuM ke ene viSayakaSAyano rasa aMtaramAMthI sarvathA chUTI jAya, emAM kayAMya aMzamAtra paNa AtmAnuM hita ke sukha na lAge; eTale emAM svacchede to te na ja varte. e "sadananivAsI tadapi udAsI" hoya che. A rIte dharmIne samyajJAna sAthe zubha-azubha pariNAma paNa vartatA hoya che paNa tethI kAMI tenA samyakazraddhA jJAna duSita thaI jatA nathI; jJAnapariNAma judA che ne zubhAzubha pariNAma jAdA che, baMnenI dhArA judI che. vikalpa ane jJAnanI bhinnatAnuM bhAna vikalpa vakhateya khasatuM nathI. upayoga bhale parane jANavAmAM rokAyo hoya tethI kAMI zraddhA ke jJAna mithyA thaI jatA nathI. A rIte dharmIne savikalpadazA vakhate paNa samyakatvanI dhArA to evI ne evI vastuM ja che. savikalpadazA vakhate eTale ke upayoga bIje kayAMka hoya tyAre paNa samakita kayA prakAre varte che? e vAta have praznottarathI daSTAMtapUrvaka samajAve che. hajAro varSanAM zAstrabhaNatara karatAM eka kSaNano svAnubhava vadhI jAya che. jene bhavasamudrathI taravuM hoya teNe svAnubhavanI vidyA zIkhavA jevI che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samyagdaSTinI aMdaranI dazAnuM varNana savikalpatA ke nirvikalpatA baMne vakhate samyakatva sarakhuM che "prazna - jyAM zubha-azubharUpa pariNamato hoya tyAM samyakatvanuM astitva kevI rIte hoya? samAdhAnaH- jema koI gumAsto zeThanA kAryamAM pravarte che, te kAryane potAnuM kArya paNa kahe che, harSa-viSAdane paNa pAme che, e kAryamAM pravartatAM te potAnI ane zeThanI ApasamAM judAI paNa samajato nathI, paraMtu tene evuM aMtaraMga zraddhAna che ke "A mAruM kArya nathI.' e pramANe kArya karanAra te gumAsto "zAhukAra" che; paNa te zeThanA dhanane corI tene potAnuM mAne to te gumAsto cora ja kahevAya; tema karmodayajanita zubhAzubhakAryano kartA thaI tadarUpa pariName topaNa te samyagdaSTine evA prakAranuM aMtaraMga zraddhAna che ke "A kArya mArAM nathI. paNa jo dehAzrita vrata-saMyamane paNa potAnAM mAne to te mithyAdaSTi che. AvI rIte savikalpa pariNAma hoya che." (pR. 344) zubhAzubha pariNAma vakhate paNa dhane zuddhAtmazraddhAnarUpa nizcaya samyakatva hoya che e vAta ahIM daSTAMta ApIne samajAvI che. savikalpapaNuM ane nirvikalpapaNuM to upayoganI apekSAe che, zraddhAmAM kAMI vikalpa ane nirvikalpa evA bheda nathI. azubharAgarUpa savikalpadazA ho ke zubharAgarUpa savikalpadazA ho, samyakatva to e baMnethI pAra zuddhAtmAnA zraddhAnarUpa varte che. te samyagdaSTine svAnubhavamAM upayoga hoya ke bahAra zubha-azubhamAM upayoga hoya, -paraMtu baMne vakhate tene samyagdarzana to eka ja prakAre varte che. AthI ema na samajI levuM ke samakitI potAnA upayogane game tema bahAra bhamAvyA karatA haze. svAnubhavamAM je AnaMdano svAda cAkhyo che temAM pharI pharIne upayoga joDavAnI bhAvanA tene varta ja che, te mATe vAraMvAra prayatna paNa kare che; kema ke, zraddhA evI ne evI hovA chatAM svAnubhavamAM upayoga vakhate Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 29 nirvikalpadazAmAM atIndriya AnaMdanuM je vizeSa vedanA thAya che tevuM savikalpadazAmAM nathI hotuM. paNa evI nirvikalpadazA nathI TakatI tyAre zubha ke azubhamAM paNa dharmIno upayoga joDAya che. azubhamAM upayoga joDAya tyAre samakita kAMI meluM nathI thaI jatuM. indriya tarapha upayoga joDAyo tyAre samakita juduM ne atIndriya upayoga thayo tyAre samakita jAdu-ema kAMI samyagdarzanamAM be bheda nathI. pratyakSa-parokSa evA bheda paNa upayogamAM che, samyagdarzanamAM kAMI pratyakSa-parokSapaNuM nathI; samyagdarzana to zuddhaAtmAnA zraddhAnarUpa ja che. zubha-azubhavakhate paNa e zraddhAnanuM saLaMgapaNuM samajAvavA ahIM zAhukAra eTale ke pramANika gumAstAnuM daSTAMta ApyuM che. jema pramANika munIma potAnA zeThanA badhA kAryo jANe potAnA ja hoya e rIte kare che, vepAramAM lAbha-nukazAna thAya tyAM harSa-kheda kare che, A amArI dukAna, A amAro mAla ema kahe che; e rIte zeThanA kAryomAM pariNAma lagAvavA chatAM aMdaramAM te samaje che ke AmAM mAruM kAMI nathI, A badhuM pArakuM (zeThanuM) che. tema dharmAtmA jIva paNa rAganI bhUmikAanusAra viSaya-kaSAya-krodha-mAna-vepAradhaMdho-rasoIvagere azubhapravRttimAM ke pUjAbhakti-dayA-dAna-yAtrA-svAdhyAya-sAdharmIprama vagere zubhapravRttimAM upayogane lagAve che. chatAM uparokta gumAstAnI jema te samaje che ke A dAdinAM kAryo ke A rAgAdinAM bhAvo te kharekhara mArAM nathI, mArA svarUpanI e cIja nathI. te rAgAdi vakhate temAM tadrupapaNe AtmA pariNamyo che, arthAt AtmAnI ja te paryAya che, paraMtu zuddhasvabhAva pote te rAgarUpa thaI gayo nathI. jo AvuM zuddhAtmAnuM zraddhAna na rAkhe ne rAgAdine ke dehAdinI kriyAne kharekhara potAnuM svarUpa mAne to te jIva mithyAdaSTi che. jema gumAsto ja zeThanI vastune kharekhara potAnI ja samajIne potAnA ghare upADI jAya to te pramANika na kahevAya paNa cora kahevAya; tema pArakI evI dehAbhikriyAne ke pArakA evA rAgAdi bhAvone je kharekhara potAnA mAnIne tene potAnuM svarUpa ja samajI lya te jIva mithyAdaSTi che. A mAruM nathI, A zeThanuM che" ema gumAstAne kAMI sadAya gokhavuM nathI paDatuM, dareka kArya vakhate ene e pratIta aMdara varyA ja kare che, tema "A zarIra mAruM nathI. A rAga mAro nathI, huM zuddhAtmA chuM' ema dharmIne kAMI sadAya gokhavuM nathI paDatuM, dareka kSaNe-zubhAzubha vakhate paNa ene samasta paradravyo ane samasta parabhAvothI bhinna zuddhAtmAnI je pratIta thaI che te varyA ja kare che. juo, A samyagdaSTinI aMdaranI dazA ! samyakatvanI kevI sarasa Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 3) : adhyAtma-saMdeza carcA karI che! ahA, dhanya che te sAdharmIone ke jeo AvI svAnubhavanI carcA kare che. sva-paranuM yathArtha bhedajJAna kaho, tattvArthazraddhAna kaho, bhUtArthano Azraya kaho, zuddhanaya kaho ke zuddhAtmazraddhAna kaho, te nizcaya samyakatva che. AvI dazA pragaTayA vagarano jIva, bhale jainadharmanA ja deva-guru-zAstrane mAnato hoya ne anya kuvAdine mAnato na hoya topaNa, tene samyakatvI kahetA nathI, dharmI kahetA nathI, mATe vaparanA yathArtha bhedajJAnapUrvaka tattvArthazraddhAna karIne svAnubhavasahita zuddhAtmazraddhAna karavuM, te ja samyakatva che, te ja mokSamArganuM paheluM ratna che, ne te ja pahelo dharma che. prasanna thaIne AtmAnI prItipUrvaka AvA samyakatvAdinI vAta utsAhathI sAMbhaLe te paNa mahAna bhAgyazALI che, temAM UMcI jAtanA puNya baMdhAya che, ane A vAta samajIne aMtaramAM pariNamAve te to apUrva kalyANane pAme che ne niyamathI alpakALamAM mokSa pAme che. AvA adhyAtmanA rasIlA jIvo haMmezA viralA ja hoya che. samyagdaSTinA svarUpanI oLakhANa paNa jagatane durlabha che. samyagdaSTie zuddhAtmAne pratItamAM laIne potAnuM prayojana sAdhyuM che, mati-zrutajJAnane AtmajJAna dvArA samyaka karyA che, eTale te je kAMI jANe te badhuM samyajJAna ja che. tenuM jJAna padArthone viparItapaNe sAdhatuM nathI. potAnuM mokSamArga sAdhavAnuM je prayojana che te anyathA thatuM nathI. aho, AbhAsaMbaMdhI jJAnamAM jyAM bhUla nathI tyAM bahAranA jANapaNAnI bhUla kAMI mokSamArga sAdhavAmAM naDatI nathI. AtmAne jANyo tyAM badhuya jJAna samyak thaI gayuM. mithyAdaSTine bahAranuM kaMIka jANapaNuM bhale ho paraMtu tenuM te bAhyajJAna mokSamArgarUpa nijaprayojanane sAdhatuM nathI tethI tene mithyAjJAna ja kahIe chIe. A rIte jJAnamAM "samyaka" ane "mithyA' evA be prakAra nija-prayojanane sAdhavA-na sAdhavAnI apekSAe samajavA. jAo, A jJAnanuM prayojana. zuddhAtmArUpa prayojana vagaranuM badhuMya jANapaNuM thothAM che, mokSamArgamAM tenI kAMI gaNatarI nathI. vaLI ema kahyuM ke, samyakapaNAnI apekSAe kevaLajJAna ane mati zrutajJAnanI jAta eka che. matizrutajJAnane kevaLajJAnano aMza kahyo che. samyagdaSTine te jJAna vadhatAM vadhatAM kevaLajJAna thAya che. mithyAjJAna palaTIne yathArtha tattvazraddhAna sahita je samyajJAna thayuM teno aciMtya mahimA che, te jJAna mokSane sAdhe che. have samyagdaSTine AvA mati-zrutajJAna jyAre svAnubhavamAM pravarte Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 31 tyAre to nirvikalpatA hoya che, ane jyAre bahAranA zubhAzubhakAryomAM pravarte tyAre savikalpatA hoya che. paraMtu savikalpatA ho ke nirvikalpatA ho-samyagdarzana to baMne vakhate evuM ne evuM varte che. koI ema nathI ke nirvikalpatA vakhate samyagdarzana vadhu nirmaLa thaI jAya ne savikalpatA vakhate te malina thaI jAya. koIne savikalpatA hoya chatAM kSAyika samyakatva vartatuM hoya. koIne nirvikalpatA hovA chatAM kSAyopathamika samyakatva vartatuM hoya. eTale samakitanI nirmaLatAnuM ke nizcaya-vyavahAranuM mApa savikalpatA-nirvikalpatA uparathI nathI thatuM. hA, emAM eTalo niyama kharo ke samyakatvanI utpattinA kALe nirvikalpaanubhUti hoya ja, ane mithyASTine to nirvikalpa anubhUti kadI hoI zake nahi. paraMtu samyagdaSTine nirvikalpa upayoga sadAya rahe evuM e baMnenuM sadAya avinAbhAvIpaNuM nathI. ahIM e prazna samajAve che ke zubha-azubhamAM upayoga vartato hoya tyAre samyakatvanuM astitva kaI rIte hoya?-bhAI jI! samakita e kAMI upayoga nathI, samakita e to pratIti che. zubhAzubhamAM upayoga vartato hoya tyAre paNa zuddhAtmAnuM aMtaraMgazraddhAna to dharmIne evuM ne evuM varte che; sva-paranuM je bhedavijJAna thayuM che te to te vakhate paNa vartI ja rahyuM che. A zubha-azubha mAro svabhAva nathI, huM to zuddha caitanyasvabhAva ja chuM-evI nizcaya aMtaraMgazraddhA dharmIne zubha-azubha vakhateya khasatI nathI. jema gumAsto zeThanA kAryomAM pravarte che, napho-nukazAna thatAM harSa-viSAda paNa pAme che, chatAM aMtaramAM bhAna che ke A naphA-nukazAnano svAmI huM nathI. jo zeThanI milaktane kharekhara potAnI mAnI lya to to cora kahevAya. tema dharmAtmAno upayoga zubha-azubhamAM ya jAya che, zubhaazubharUpe pariName che, topaNa aMtaramAM te ja vakhate tene zraddhAna che ke A kArya mArAM nathI, teno svAmI huM nathI; zuddhaupayoga vakhate jevI pratIta vartatI hatI, azubha upayoga vakhate paNa evI ja pratIta zuddhAtmAnI varte che. eTale tene zubha-azubha vakhateya samyakatvamAM bAdhA AvatI nathI. jo parabhAvone potAnA mAne ke dehAdi para dravyanI kriyAne potAnI mAne-to tattvazraddhAnamAM viparItatA thAya eTale mithyAtva thAya. vaLI, nirvikalpatA vakhate nizcayasamyakatva, ne savikalpatA vakhate vyavahArasamyakatva-emapaNa nathI. cothA guNasthAne mithyAtvane naSTa karIne nirvikalpa svAnubhUtipUrvaka zuddhAtmapratItarUpa je samyagdarzana pragaTayuM che te nizcaya samyagdarzana che; ane A nizcaya samyagdarzana savikalpa ke nirvikalpa Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 3ra : adhyAtma-saMdeza baMnne dazA vakhate ekasarakhuM ja che. svAnubhava vakhate to nirvikalpatA hoya che. samyagdaSTine jyAre samyagdarzana pragaTayuM tyAre to svAnubhava ane nirvikalpatA thaI, paNa te nirvikalpa-svAnubhavamAM sadAkALa rahI zake nahi, nirvikalpa dazA lAMbo kALa Take nahi; pachI savikalpadazAmAM AvatAM zubha ke azubhamAM upayoga joDAya. ane zuddhAtmapratIta to te vakhateya cAlu ja rahe. -AvI samakitI mahAtmAnI sthiti che. potAnA zuddha AtmabhAva sivAya bIjA koInA svAmItvapaNe te kadI pariNamatA nathI. dharmIne zubhabhAva vakhate paNa samyakatva hoya che ema kahyuM, tethI ema na samajI javuM ke te zubhabhAva karatAM karatAM samyakatva thaI jaze. jo te zubhabhAvane svabhAvanI cIja mAnIne tenuM svAmItva kare athavA te zubhabhAvane samyakatvanuM kAraNa mAne to te jIvane zubhanI sAthe samyakatva nathI hotuM, paNa zubhanI sAthe mithyAtva hoya che. zubha vakhate jene zubhathI rahita evA zuddhAtmAnI zraddhA varte che te ja samyagdaSTi che. samyagdarzana thayA pachI jo zubha-azubha pariNAma thAya ja nahi to tarata ja vItarAgatA ne kevaLajJAna thaI jAya. paNa ema badhAne banatuM nathI. samyagdarzana pachI paNa jyAM sudhI potAnA svarUpamAM pUrNa lInatA na thAya tyAMsudhI potAnA cAritranI nabaLAIne lIdhe dharmIne zubhaazubhabhAvarUpa pariNamana thAya che. dharmI ene potAno svabhAva paNa jANato nathI temaja karma te karAvyA che ema paNa mAnato nathI, potAnA guNanuM pariNamana eTaluM ochuM che eTale te potAnI ja pariNatino aparAdha che-ema te samaje che. A rIte samyakapratItirUpa samyagdarzana tene varte che. A rIte samyagdaSTinI savikalpadazA batAvI ane te savikalpadazAmAM samyakatva hoya che e samajAvyuM. have te samyagdaSTi savikalpatAmAMthI pharIne nirvikalpa kaI rIte thAya che-te batAve che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates nirvikalpa-svAnubhUti thavAnuM suMdara varNana svarUpanA ciMtanamAM AnaMdataraMga UThe che.... romAMca thAya che huve savikalpakAra vaDe nirvikalpapariNAma thavAnuM vidhAna kahIe chIeH te samyagdaSTi kadAcita svarUpadhyAna karavAno udyamI thAya che, tyAM prathama sva-para svarUpanuM bhedavijJAna kare; nokarma, dravyakarma, bhAvakarma rahita caitanyacicamatkAramAtra potAnuM svarUpa jANe, pachI parano vicAra paNa chUTI jAya ane kevaLa svAtmavicAra ja rahe che, tyAM nijasvarUpamAM aneka prakAranI ahaMbuddhi dhAre che, "huM cidAnaMda chuM, zuddha chuM, siddha chuM' ityAdi vicAra thatAM sahaja ja AnaMdataraMga UThe che, romAMca thAya che; tyArapachI evA vicAro paNa chUTI jAya ane svarUpa kevaLa cinmAtrarUpa bhAsavA lAge, tyAM sarva pariNAma te rUpa viSe ekAgra thaI pravarte darzanajJAnAdikanA vA naya-pramANAdinA vicAra paNa vilaya thaI jAya. savikalpa-caitanyasvarUpa vaDe je nizcaya karyo hato temAM ja vyApyavyApakarUpa thaI evo pravarte ke jyAM dhyeyapaNuM dUra thaI jAya. ane AvI dazAnuM nAma nirvikalpaanubhava che." juo, A svAnubhavanI alaukika carcA. ahIM to ekavAra jene svAnubhava thayo hoya ne pharIne te nirvikalpa-svAnubhava kare tenI vAta karI; paraMtu pahelIvAra je nirvikalpa-svAnubhavano udyama kare che te paNa A ja prakAre bhedajJAna ane svarUpaciMtananA abhyAsaddhArA pariNAmane nijasvarUpamAM tallIna karIne svAnubhava kare che. A nirvikalpa anubhava vakhate AtmA pote potAmAM vyApya-vyApakapaNe evo tallIna varte che, eTale ke dravya-guNa-paryAyanI evI ekatA thAya che, ke dhyAtA-dhyeyanA bheda paNa temAM rahetA nathI; AtmA pote potAmAM lIna thaIne potAno svAnubhava kare che. svAnubhavanA parama AnaMdano bhogavaTo che paNa teno vikalpa nathI. eka vAra Avo nirvikalpa-anubhava jene thayo hoya tene ja nizcaya samyakatva jANavuM. e anubhavanI rIta ahIM batAve che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 34 : adhyAtma-saMdeza ahIM samyagdaSTi kaI rIte nirvikalpaanubhava kare che te batAvyuM che, temanA udAharaNa pramANe bIjA jIvone paNa nirvikalpaanubhava karavAno e ja upAya che-ema samajI levuM. samyagdaSTine zubhAzubha vakhate savikalpadazAmAM samyaktva kayA prakAre vartatuM hoya che te samajAvyuM; have kahe che ke 'te samyagdaSTi kadAcita svarUpadhyAna karavAno udyamI thAya che'-cothA guNasthAne kAMI samyagdaSTine vAraMvAra svarUpadhyAna nathI hotuM, paNa kayAreka zubhAzubha pravRttithI dUra thaI, zAMtapariNAma vaDe svarUpanuM dhyAna karavAno udyama kare che, je svarUpano apUrva svAda svAnubhavamAM cAkhyo che tene pharIpharI anubhavavA mATe te udyama kare che. tyAre prathama to sva-paranA svarUpanuM bhedavijJAna kare eTale ke pahelAM je bhedajJAna kareluM che tene pharI ciMtanamAM lye; A sthUla jaDa deAdi to mArAthI spaSTa bhinna che, tenA kAraNarUpa aMdaranA sUkSma dravyakarmo te paNa AtmasvarUpathI atyaMta judA che, baMnenI jAta ja judI che; huM caitanya ne e jaDa, huM paramAtmA ne e 52mANu-ema baMnenI bhinnatA che, ne bhinnatA hovAthI te karma mAruM kAMI kare nahi. have aMdara AtmAnI paryAyamAM UpajatA je rAga-dveSa-krodhAdi bhAvakarmo tenAthI paNa mAruM svarUpa atyaMta juduM che; mArA jJAnasvarUpanI ne e rAgAdi parabhAvonI jAta judI che; rAganuM vedana to AkuLatArUpa che ne jJAnanuM vedana to zAMtimaya che. -Ama ghaNA prakAre dravyakarma-nokarma ne bhAvakarmathI potAnA svarUpanI bhinnatAne ciMtave; e badhAyathI bhinna caitanyacamatkAramAtra ja huM chuM-ema vicAre. jIo, AvA vastusvarUpanA nirNayamAM ja jenI bhUla hoya tene to svarUpanA dhyAnano sAco udhama upaDe nahi. kemake jenuM dhyAna karavAnuM che tene pahelAM oLakhavuM to joIe ne! oLakhyA vagara dhyAna konuM? e pramANe sva-52nI bhinnatAnA vicArathI pariNAmane jarAka sthira kare pachI paranA vicAra chUTIne kevaLa nijasvarUpanA ja vicAra rahe. je svarUpa pahelAM anubhavyuM che athavA je svarUpa nirNayamAM lIdhuM che teno atyaMta mahimA lAvI lAvIne tenA vicAramAM manane ekAgra kare che. paradravyomAMthI ne parabhAvomAMthI to ahaMbuddhi choDI che ne nijasvarUpane ja potAnuM jANIne temAM ja ahaMbuddhi karI che. huM cidAnaMda chuM, huM zuddha chuM, huM siddha chuM, huM sahajasukhasvarUpa chuM, anaMta zaktino nidhAna huM chuM, sarvajJasvabhAvI huM chuM'-ityAdi prakAre potAnA nijasvarUpamAM ja a Mbuddhi karI karIne tene ciMtave che. niyamasAramAM prabhu kuMdakuMdasvAmI kahe che ke Please inform us of any errors on rajesh.shah@fofalise.co.uk Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 35 kevaladaza, kevalavI2ja, kaivalyajJAnasvabhAvI che, vaLI saukhyamaya che je te huM, -ema jJAnI ciMtave. (96) nijabhAvane choDe nahIM, parabhAva kaMI paNa nava grahe, jANe-jIe je sarva te huM-ema jJAnI ciMtave. (97) -AvA nijaAtmAnI bhAvanA karavAnI mumukSune zikhAmaNa ApI che. ne kahyuM che ke AvI bhAvanAnA abhyAsathI madhyasthatA thAya che, eTale samyagdarzana-jJAna-cAritra paNa AvI nijAtmabhAvanAthI pragaTe che. samyagdarzana thayA pachI, tema ja samyagdarzana karavA mATe paNa AvI ja bhAvanA ane AvuM ciMtavana kartavya che. 'sahaja zuddhAtmAnI anubhUti eTalo ja huM chuM, mArA svasaMvedanamAM AvuM chuM e ja huM chuM' '-AvA samyak ciMtanamAM sahaja ja AnaMdataraMga UThe che ne romAMca thAya che...... juo to kharA, AmAM caitanyanI anubhUtino keTalo rasa ghUMTAya che! upara kahyuM tyAMsudhI to hajI savikalpadazA che. A ciMtanamAM ' AnaMdataraMga UThe che' te hajI nirvikalpaanubhUtino AnaMda nathI, paNa svabhAva taraphanA ullAsano AnaMda che, zAMta pariNAmano AnaMda che; ane temAM svabhAva taraphanA atizaya premane lIdhe romAMca thAya che. romAMca eTale vizeSa ullAsa; svabhAva taraphano vizeSa utsAha; jema saMsAramAM bhayano ke AnaMdano koI viziSTa khAsa prasaMga banatAM romaroma ullusI jAya che tene romAMca thayo kahevAya, tema ahIM svabhAvanA nirvikalpa anubhavanA khAsa prasaMge dharmIne AtmAnA asaMkhyapradeze svabhAvanA apUrva ullAsano romAMca thAya che. pachI caitanyasvabhAvanA rasanI ugratA vaDe e vicAro (vikalpo) paNa chUTI jAya ne pariNAma aMtarmagna thatAM kevaLa cinmAtrasvarUpa bhAsavA lAge, eTale ke badhA pariNAma svarUpamAM ekAgra thaIne varte, upayoga svAnubhavamAM pravarte, tyAre nirvikalpa AnaMdadazA anubhavAya che. tyAM darzana-jJAna-cAritra saMbaMdhI ke nayapramANa vagere saMbaMdhI koI vicAra hoto nathI, sarve vikalpo vilaya pAme che. ahIM svarUpamAM ja vyApya-vyApakatA che eTale dravya guNa-paryAya traNe ekameka-ekAkAra abhedapaNe anubhavAya che. anubhava karanArI paryAya svarUpamAM vyApI gaI che, judI rahetI nathI. parabhAvo anubhavathI bahAra rahI gayA pachI nirmaLa paryAya to anubhUtimAM bhegI bhaLI gaI. pahelAM vicAradazAmAM jJAne je svarUpa lakSamAM lIdhuM hatuM, te svarUpamAM jJAnano upayoga joDAI gayo, ne vacceno vikalpa nIkaLI gayo, ekaluM jJAna Please inform us of any errors on rajesh.shah@fofalise.co.uk Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 36 : adhyAtma-saMdeza rahI gayuM eTale atIndriya nirvikalpa-anubhUti thaI, parama AnaMda thayo. AvI anubhUtimAM pratikramaNa, sAmAyika, pratyAkhyAna vagere badhA dharmo samAI jAya che. A anubhUtine ja jainazAsana kahyuM che, e ja vItarAgamArga che, e ja jainadharma che, e ja zrutano sAra che, saMtonI ne AgamanI e ja AjJA che. zuddhAtma-anubhUtino apAra mahimA che te kayAMsudhI kahIe? jAte anubhUti kare ene enI khabara paDe. A konI vAta che? gRhastha samakitInI vAta che. je hajI gharakuTuMba-parivAra vacce rahelo che, vepAra-dhaMdhA-rasoI vagerenA bhAva kare che ne aMdara e badhAthI bhinna zuddhAtmAne paNa jANyo che, te jIva udyama vaDe bahArathI pariNAmane pAchA kheMcIne, upayogane nijasvarUpamAM joDa che ne nirvikalpa anubhava kare che tenI A vAta che. Avo anubhava cAragatinA jIvone (tiryaMca ane narakane paNa) thaI zake che. pahelAM jeNe sAco tattvanirNaya karyo hoya, vItarAgI deva-guru-dharmanI oLakhANa karI hoya, navatattvamAM viparItatA dUra karI hoya, paryAyamAM Asrava-baMdharUpa vikAra che, zuddha dravyanA Azraye e TaLIne zuddhAtmaanubhUtithI saMvaranirjarArUpa zuddhadazA pragaTe che, -Ama anekAMtavaDe dravya-paryAya badhA paDakhAnA jJAnapUrvaka zuddha anubhava thAya che. anya loko je zuddha anubhavanI vAta kare che temAM ane jainanA zuddhaanubhavamAM moTo phera che; anya loko to, paryAyamAM azuddhatA hatI ne zuddhatA thaI enA svIkAra vagara ekAMta zuddha-zuddhanI vAta kare che paNa evo (zuddha paryAya vinAno) zuddha anubhava hoya nahi. jainano zuddhaanubhava to zuddha-paryAyanA svIkAra sahita che. pahelAM azuddhatA hatI te TaLIne zuddhaparyAya thaI tene jo nA svIkAre to zuddhatAno anubhava karyo koNe? ne e anubhavanuM phaLa zemAM AvyuM? dravya ane paryAya e baMnenA svIkArarUpa anekAMta vagara anubhava, anubhavanuM phaLa e kAMI banI zakatuM nathI. paryAya aMtarmukha thaIne jyAre zuddhasvabhAvanuM ArAdhana-sevana-dhyAna kare tyAre ja zuddhaanubhava thAya che. A zuddha anubhava eTale ke nirvikalpa anubhava zuM cIja che ne kevI e aMtaradazA che! e jijJAsue lakSagata karavA jevuM che. ahIM, nirvikalpa anubhavanuM pUruM kathana karavAnI vANImAM tAkAta nathI; jJAnamAM ene jANavAnI tAkAta che, aMdara vedanamAM Ave che, paNa vANImAM e pUruM AvatuM nathI, jJAnInI vANImAM enA mAtra izArA Ave che. are, je vikalpane paNa gamya thato nathI evo nirvikalpa anubhava vANIthI kaI rIte gamya thAya? e to svAnubhavagamya che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 37 eka sajjana sAkarano mITho svAda leto hoya tyAM koI bIjo mANasa jijJAsApUrvaka e sAkara khAnArane jAe ke tenI pAsethI sAkaranA mIThA svAdanuM varNana sAMbhaLe tethI kAMI tenA moDhAmAM sAkarano svAda AvI jAya nahi; jAte sAkaranI kaTakI laIne moDhAmAM mukIne ogALe tyAre tene sAkaranA mIThA svAdano anubhava thAya che; tema koI sajjana eTale ke saMta dharmAtmA-samyagdaSTi nirvikalpa svAnubhavamAM atIndriya AnaMdano mITho svAda letA hoya tyAM bIjA jIvo jijJAsApUrvaka e anubhavI dharmAtmAne dekhe ne temanI pAsethI premapUrvaka e anubhavanuM varNana sAMbhaLe tethI kAMI tene nirvikalpa anubhUtino svAda AvI jAya nahi, e jIva pote zuddhAtmAne lakSamAM laI ene ja mukhya karI jyAre aMtarmukha upayoga vaDe svAnubhava kare tyAre ja tene zuddhAtmAnA nirvikalpa anubhavanA atIndriya AnaMdano svAda vedanamAM Ave che. Avo svAnubhava thatAM samyagdaSTi jANe che ke ahA, mArI vastu mane prApta thaI. mArAmAM ja rahelI mArI vastune huM bhUlI gayo hato te dharmAtmA guruonA anugrahathI mane prApta thaI. potAnI vastu potAmAM ja che, e nijadhyAna vaDe prApta thAya che, bahAranA koI rAgAdi bhAva vaDe te prApta thatI nathI eTale ke anubhavamAM AvatI nathI. savikalpaDhAra vaDe nirvikalpamAM Avyo-ema upacArathI kahevAya che. svarUpanA anubhavano udhama karatAM karatAM prathama tenA savikalpa vicAranI dhArA UpaDe che, temAM sUkSma rAga ane vikalpo hoya che, paNa te rAgane ke vikalpane sAdhana banAvIne kAMI svAnubhavamAM pahoMcAtuM nathI, rAgane ane vikalpone oLaMgIne sIdho AtmasvabhAvane avalaMbIne tene ja sAdhana banAve tyAre ja AtmAno nirvikalpa svAnubhava thAya che; ne tyAre ja jIva kRtakRtya thAya che. zAstroe eno apAra mahimA gAyo che. savikalpamAMthI nirvikalpa anubhava thavAnI je vAta karI te saMbaMdhamAM have zAstrAdhAra ApIne spaSTa kare cheH ho, A to kharekharI prayojanabhUta, svAnubhavanI uttama vAta che. svAnubhavanI AvI sarasa vArtA paNa mahAbhAgye ja sAMbhaLavA maLe che, ne e anubhavadazAnI to zI vAta ! mokSamArganuM uddaghATana nirvikalpa-svAnubhava vaDe thAya che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates svAnubhava tarapha DhaLatI vicAradhArA svAnubhava e ja ArAdhanAno kharo samaya che moTA nayacakragraMthamAM paNa ema ja kahyuM che; yathA taccANesaNakAle samayaM bujjhehi juttimggenn| No ArAhaNasamaye paccakkho aNuhavo jmhaa|| 266 / / tattvanAavalokanakALa samaya arthAt zuddhAtmAne yuktimArgathI arthAt naya-pramANa vaDe pahelAM jANe, tyAra pachI ArAdhanasamaye eTale ke anubhavananA kALe te naya-pramANa nathI; kema ke tyAM pratyakSa anubhava che;-jema ratnanI kharIdI vakhate to aneka vikalpa kare che, paNa te pratyakSa paherIe tyAre vikalpa nathI, paheravAnuM sukha ja che.' jAo, caitanyano anubhava samajAvavA mATe dAkhalo paNa ratnano Apyo. uttama vastu samajAvavA mATe daSTAMta paNa uttama vastunuM ApyuM. ratna levA koNa nIkaLe? koI mAmulI mANasa ratna levA na Ave paNa uttama-puNyavAna mANasa ratna kharIdavA Ave; ema ahIM paNa je uttamajIva AtmArthI jIva caitanyanA anubhavarUpa ratna levA Avyo che tenI vAta che; evA jIvane pahelAM savikalpa vicAradhArAmAM AtmAnA svarUpanuM aneka prakAre ciMtana hoya che. jema ratna kharIdanAra kharIdatI vakhate to te saMbaMdhI aneka vicAra kare che, ratnanI jAta kevI, tenI jhalaka kevI, teja kevuM, vajana keTaluM, AkRti kevI, raMga kevo, kiMmata keTalI, DokamAM paheravAthI te kevuM zobhaze, -ityAdi aneka prakAranA vikalpothI cAre paDakhethI ratnanuM svarUpa nakkI kare che, ane pachI te ratnahAranI kiMmata cUkavI kharIdIne jyAre DokamAM sAkSAt pahere tyAre to hAranI prAptinA saMtoSanuM sukha ja rahe che, bIjA vikalpo tyAM rahetA nathI. tema caitanyaratnanI prAptino udyamI jIva pahelAM to savikalpa vicArathI aneka prakAre potAnuM svarUpa ciMtave che. mAro svabhAva dravyadRSTithI zuddha Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 39 siddhasamAna che, paryAyaSTithI mArAmAM malinatA che; mokSamArga nizcayathI zuddha svabhAvanA ja Azraye che; rAgane jo mokSanuM kAraNa mAnIe to Asava ane saMvara tattvo bhinna na rahe; upayogane aMtarmukha karavAthI ja zuddhAtmAnI anubhUti thAya ne tyAre ja AnaMdanuM vadana pragaTe. -Ama aneka prakAre yuktithI, naya-pramANa vagerethI nakkI kare. AtmAnuM svarUpa kyuM ? tenI zaktio kevI ? tenuM kArya kevuM? tenA pradezo kyA? tenA bhAvo kevA ? svabhAvabhAvo kayA ? vikArI bhAvo yA ? upAdeyarUpa zuddhasvarUpa kevuM? tenA anubhavanuM sukha kevuM ? teno prayatna kevo ? -ema aneka prakArathI vicArIne nakkI karatI vakhate sAthe viklpa hoya che; paNa pachI, badhAya paDakhethI svarUpa barAbara nakkI karIne, teno utkRSTa mahimA lAvIne prayatnapUrvaka jyAre upayogane aMtarmukha karIne AtmAno pratyakSa anubhava kare che tyAre to e anubhavanA AnaMdanuM ja vedana rahe che, uparanA koI viklpo tyAM hotA nathI. -A rIte samyagdaSTine nirvikalpa anubhava thAya che. Avo anubhava karavo e ja ArAdhanAno kharo samaya che; Avo anubhava e ja sAcI ArAdhanA che. pahelAM vicAradazAmAM viklpa hato tethI savi,dvArA A anubhava thayo-ema kahyuM, paraMtu kharekhara kAMI vi,dvArA anubhava thayo nathI, vilpa tUTayo tyAre sAkSAt anubhava thayo che. ne e anubhavane ' pratyakSa ' kyo che. -' paghnavo anuhavo nandA' (pravacanasAra gAthA 80 mAM paNa mokSayano upAya darzAvatAM AvI ja zailinuM varNana karyuM che; tyAM prathama arihaMtanA dravya-guNa-paryAyanI oLakhANa dvArA potAnuM svarUpa vicArI, pachI sAkSAt anubhava kare che-te batAvyuM che.) 'vicAramAM to viklpa thAya che' ema samajI koI va vicAradhArA ja na upADe, to kahe che ke bhAI ! vicAramAM kAMI eklA viklpa ja nathI; vicAramAM bheguM jJAna paNa tattvanirNayanuM kAma kare che. emAM jJAnanI mukhyatA kara ne viklpane gauNa kara. Ama svarUpano abhyAsa karatAM karatAM jJAnanuM baLa vadhatAM viklpa tUTI jaze ne jJAna rI jaze, eTale ke vilpathI chUTuM jJAna aMtaramAM vaLIne svAnubhava karaze. paNa je jIva tattvanuM anveSaNa ja karato nathI, AtmAnI vicAradhArA ja je upADato nathI tene to nirvilpa svAnubhava kayAMthI thaze? mATe je jijJAsu thaIne svAnubhava karavA mAMge che, te yathArtha tattvonuM anveSaNa karIne tattvanirNaya kare che ne svabhAva taraphanI vicAradhArA upADe che, te jIva potAnuM kArya adhUruM mukaze nahIM; te puruSArtha vaDe viklpa toDIne, svarUpamAM upayoga joDIne nirvilpa svAnubhava karaze ja. svabhAvanA lakSe udyama upADayo te viklpamAM aTakaze nahi, viklpamAM saMtoSa pAmaze nahi; e to svAnubhavathI kRtakRtyadazA pragaTa karye ja chUTako. mATe kahyuM che ke ' kara vicAra to pAma.' have nirvikalpaanubhavamAM jJAna kayA prakAre varte che-te dekhADe che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@fofalise.co.uk Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates nirvikalpa anubhava vakhatanI sthitinuM varNana 5 ae "vaLI je jJAna pAMca indriya ane chaThThA mana dvArA pravartatuM hatuM te jJAna sarva bAjuthI sameTAI nirvikalpa-anubhavamAM kevaLa svarUpasanmukha thayuM; kemake A jJAna kSayopazamarUpa che te eka kALamAM eka zeyane ja jANI zake. have te jJAna svarUpa jANavAne pravaryuM tyAre anyane jANavAnuM saheje ja baMdha thayuM. tyAM evI dazA thaI ke bAhya aneka zabdAdika vikAra hoya topaNa svarUpa-dhyAnIne tenI kAMI khabara nathI. e pramANe matijJAna paNa svarUpasanmukha thayuM. AvuM varNana samayasAranI TIkA AtmakhyAtimAM karyuM che tathA AtmA-avalokanAdimAM che. " sAdhakane nirvikalpaanubhavamAM matizrutajJAna kAma kare che. matizrutajJAna te kSayopazamabhAve che, eTale eka vakhate eka zeyane ja jANavAmAM te pravarte che; kAM svane jANavAmAM upayoga hoya ne kAM parane jANavAmAM upayoga hoya. kevaLajJAnamAM to sva-52 badhAne eka sAthe jANavAnuM pUruM sAmarthya pragaTI gayuM che, paNa A jJAnamAM hajI evuM sAmarthya khIlyuM nathI; eTale jyAre svane jANavAmAM upayoga hoya tyAre parane jANavAmAM upayoga na hoya, ne jyAre 52ne jANavAmAM upayoga hoya tyAre svane jANavAmAM upayoga na hoya. svane jANavAmAM upayoga na hoya tethI kAMI ajJAna thaI jatuM nathI; kemake svasaMvedana vakhate je jJAna thayuM che te labdharUpe to varte ja che. kSayopazamajJAnanI zakti ja eTalI maMda che ke eka vakhate eka tarapha ja tenI pravRtti hoya che. eTale kAM svane jANavAmAM pravarte, kAM parane jANavAmAM pravarte. potAmAM to jJAna sAthe AnaMda, pratIti, vagere badhA guNonuM je nirmaLa pariNamana abheda varte che tene (eTale ke AkhA AtmAne tanmayapaNe jANe che. svane jANatI vakhate AnaMdadhArAmAM upayoga tanmaya thayo che tethI viziSTa AnaMda e nirvikalpadazAmAM vedAya che. juo, A kAMI kevaLajJAna vakhatanI vAta nathI, paNa gharabAramAM rahelA cothA-pAMcamA guNasthAnavALA jIvanI A vAta che. sAtamA guNasthAnathI to nirvikalpa svaupayoga ja hoya che, chaThThA-sAtamA guNasthAnavartI munine aMtarmuhUrtamAM niyamathI nirvikalpa anubhava thAya che. cothA-pAMcamA guNasthAne Please inform us of any errors on rajesh.shah@fofalise.co.uk Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 41 kayAreka kayAreka svaupayoga thAya che. tyAM para tarapha upayoga vakhate svanuM jJAna labdharUpe hoya che, eTale pahelAM svasaMvedanathI je AtmasvarUpa jANyuM che ne pratItamAM lIdhuM che temAM kAMI phera paDI jato nathI. eka zeya" eTale anneya athavA paraya-e bemAMthI eka evo artha levo; Ama to matijJAnanA viSayamAM bahu-bahuvidha vagere aneka prakAro lIdho che. eka sAthe aneka manuSyo temaja pazu-paMkhInA avAja sAMbhaLe ane temAMthI darekanA avAjane bhinna bhinna sAMbhaLe evI gaNadharadevanI tAkAta hoya che, chatAM temane paNa svamAM ane paramAM ema eka sAthe baMnemAM upayoga hoto nathI. paraMtu, sva-paranI bhinnatAnuM je bhAna thayuM che te to parayamAM upayoga vakhateya dharmIne kAMI khasatuM nathI; upayoga jo be ghaDI sudhI svayamAM Take to to kevaLajJAna thaI jAya. eTalo lAMbo kALa chadmasthano upayoga svarzayamAM thaMbhe nahi. ahIM kahe che ke upayoga bhale svamAM sadaiva na rahe paNa labdhajJAna to pratikSaNe vartI ja rahyuM che; eTale paramane jANatAM paNa temAM kayAMya dharmIne ekatA thatI nathI. dharmI badhethI judo ne judo ja rahe che. bahArathI jonArane bIjA jevuM sarakhuM lAge ke ameya zubha-azubha karIe chIe ne amArI jema A dharmI paNa zubhAzubha karI rahyA che. -paNa bhAI ! enI pariNati aMdaramAM rAgathI koI jAduM ja kAma karI rahI che. enI pratItamAM, enA jJAnamAM svajJaya kadI bhUlAtuM nathI, -upayoga bhale bahAramAM kadAcita viSaya kaSAyomAM ke laDAI vageremAM paNa ho. jo ke ene vizeSapaNe to zubharAga-devaguruzAstranI sevAbhakti, svarUpaciMtana vagere ja hoya che; chatAM te bhUmikAmAM azubhano paNa sarvathA abhAva thayo nathI hoto. pAMcamA guNasthAne paNa azubhabhAva koIkavAra AvI jAya che. paNa ahIM to te ja vakhate tenA aMtaramAM zraddhAnI ne jJAnanI nirmaLagaMgAno je samyaka pravAhu vahI rahyo che te batAvavo che. jJAnagaMgAno e samyaka pravAha badhAya vikArane dhoI nAMkhaze ne kevaLajJAna-samudramAM jaIne bhaLaze. evA dharmIne je vakhate sparzayamAM upayoga hoya te vakhatanI A vAta cAle che. ahA, nirvikalpa anubhavamAM caitanyagoLo jagatathI evo judo anubhavAya che ke bahAramAM zuM banI rahyuM che tenuM lakSa nathI; dehanuM zuM thAya che, are, deha che ke nathI, enuMya lakSa nathI. AtmA atIndriya AnaMdamAM ja magna che. AvI sthiti cothA guNasthAne gRhasthAzrAvakane paNa hoya che. AvA AtmasvarUpane sAdhavA je nIkaLyo tene jagatano koI saMyoga DagAvI zake nahi, - pratikULa ke anukULa koI saMyoga tene halAvI zake nahi. jyAM Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 42 : adhyAtma-saMdeza jagatathI judo ja caitanyagoLo svAnubhavamAM lIdho tyAM paranI asara kevI? ne para bhAvo paNa kevA? parabhAvo parabhAvomAM che, mArA caitanyagALAmAM para bhAvo nathI. ahA, AvuM vedana samyagdaSTi dharmAtmAne hoya che. anAdithI mati-zrutajJAna ekalA paraoNya tarapha jhUkelA che, jJAnasvabhAvanA sammanirNayanA jorathI e matizrutajJAnane sva tarapha vALatAM Avo svAnubhava thAya che. e anubhavamAM bhagavAna AtmA prasiddha thAya che. samayasAra gA. 144mAM enuM alaukika varNana karyuM che, tyAM kahe che ke prathama zrutajJAnanA avalaMbanathI jJAnasvabhAva AtmAno nizcaya karIne(ahIM sudhI hujI savikalpadazA che).... pachI AtmAnI pragaTa prasiddhine mATe eTale ke anubhavane mATe, para padArthanI prasiddhinAM kAraNo je indriyadvArA ane manadvArA pravartatI buddhio te buddhine maryAdAmAM lAvIne matijJAnatattvane Atmasanmukha karyuM, tathA aneka prakAranA nayapakSanA vikalpathI AkuLatA upajAvanArI zrutajJAnanI buddhione paNa maryAdAmAM lAvIne zrutajJAnatattvane paNa Atmasanmukha karyuM, A rIte matizrutajJAnane para taraphathI pAchA kheMcIne AtmasvabhAvamAM vALatAM turata ja atyaMta vikalparahita thaIne AtmA potAnA zuddhasvarUpane anubhave che, temAM AtmA samyakrapaNe dekhAya che na jaNAya che. eTale te ja samyagdarzana ane samyajJAna che. A anubhavane "pakSAtikrAMta" kahyo che, kemake temAM nayapakSanA koI vikalpa nathI. Avo anubhava kare tyAre jIvane samyagdarzana thayuM kahevAya. Avo anubhava kama thAya? e pahelAM ja kahyuM ke "prathama zrutajJAnanA avalaMbanathI jJAnasvabhAva AtmAno nizcaya karIne...' eTale AvA yathArtha nizcayanA baLathI vikalpa tUTIne sAkSAt anubhava thAya che. aMtaramAM vastusvarUpano sAco nirNaya e mukhya vastu che, enI mahattA jagatane dekhAtI nathI ne bahAranI kriyAnI mahattA dekhAya che, paNa e kAMI upAya nathI. aMtaramAM AtmAnA svabhAvano barAbara nirNaya karIne tenuM gholana karatAM svAnubhava thAya che, ne A ja samyagdarzanano upAya che. tattvanA anveSaNa kALa eTale nirNayanA udhama vakhate naya-pramANa vagerenA vicAra hoya che, paNa tenA ArAdhana vakhate to sAkSAt anubhava che, tyAM nayapramANanA vikalpo nathI, tethI te anubhavane nayAtIta kahyo che, tyAM to nirvikalpatAnA AnaMdanuM vedana ja varte che; bhagavAna AtmA anubhavamAM prasiddha varte che, eTale tenA anveSaNanA vikalpo tyAM rahetA nathI. jAo, A jJAnIno anubhava ! Avo anubhava te dharma che. have kahe che ke AvA nirvikalpa anubhava vakhate AtmAno upayoga indriyo ke mana tarapha nathI paNa potAmAM ja upayoga che tethI tene atIndriya kahIe chIe. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates svAnubhava vakhate jJAnanuM atIndriyapaNuM eTalA mATe ja nirvikalpa anubhavane atIndriya kahIe chIe; kAraNa ke indriyono dharma to e che ke sparza-rasa-gaMdha-varNane jANe. te ahIM nathI; ane manano dharma e che ke aneka vikalpa kare, te paNa ahIM nathI. tethI je jJAna indriyo tathA mana dvArA pravartatuM hatuM te ja jJAna jyAre anubhavamAM pravarte che tyAre tene atIndriya kahIe chIe." jAo, svAnubhavamAM mati-zrutajJAnane atIndriya kahyA. svAnubhava vakhate matijJAna ne zrutajJAna baMne svarUpasanmukha ja thayA che eTale indriyAtIta thayA che, indriyonuM ke mananuM avalaMbana temAM nathI tethI te anubhavane atIndriya kahIe chIe. mananuM avalaMbana nathI eTale rAganuM paNa avalaMbana nathI e vAta emAM AvI ja gaI; rAgamAM to mananuM avalaMbana che. rAganA (vyavahAranA) avalaMbanathI nizcaya svAnubhava pamAze ema je mAne che tene mananA avalaMbana vagarano atIndriya svAnubhava kadI thato nathI, kemake te to rAganuM ne mananuM avalaMbana choDIne AgaLa ja vadhato nathI. rAgAtIta ne manAtIta anubhavanI tene khabara nathI. ahA, A svasammukha mati-zrutajJAnano mahimA zuM kahevo? e to kevaLajJAnanA sAdhaka che. samyagdaSTinA (cothA guNasthAnanA paNa) svAnubhavane atIndriya kahIe chIe, kemake temAM indriyono ke manano vepAra nathI. indriyo tathA manano vepAra to para tarapha hoya che, svarUpamAM upayoga vakhate para taraphano vepAra nathI. Indriyo ke manano evo svabhAva nathI ke svAnubhavamAM madadarUpa thAya. svAnubhava che teTale aMze indriya tathA mananuM avalaMbana chUTayuM che ne jJAna atIndriya thayuM che. jo eTaluM atIndriyapaNuM na thAya ne indriyanuM avalaMbana ja rahe to to AtmA ekalA indriyajJAnano viSaya thaI jAya. -paNa ema banatuM nathI. pravacanasAramAM spaSTa kahyuM che ke AtmA Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 44 : adhyAtma-saMdeza aliMgagrAhya" che, liMgathI eTale ke indriyo dvArA tenuM grahaNa thatuM nathI, indriyo dvArA te jaNAto nathI. eTale svAnubhavathI AtmAne jANanAruM jJAna atIndriya che. -mati-zrutajJAna paNa atIndriya!! -hA, bhAI ! e mati-zrutajJAnanI ja A vAta che. A kAMI kevaLajJAnInI vAta nathI. TheTha bAramA guNasthAna sudhI svAnubhavanuM kArya to mati-zrutajJAnathI ja thAya che. koIne avadhi-mana:paryaya jJAna khIlyA hoya topaNa nirvikalpa dhyAna vakhate te ekakora rahI jAya che, teno upayoga hoto nathI. mati-zrutajJAna svAnubhava vakhate svamAM evA ekAkAra pariNamI jAya che ke, huM jJAtA chuM ne zuddhAtmA mAruM svaya che. evA jJAtAzayanA bhedano vicAra paNa tyAM raheto nathI, tyAM to dravyaparyAya (dhyeya ne dhyAtA athavA zeya ne jJAna ) ekarasa thaIne anubhavAya che. e anubhavano mahimA vANI ne vikalpathI para che. potAnA saMvedana vagara ekalI vANI ke vikalpathI teno kharo khyAla na Ave. mATe samayasAramAM AcAryadave khAsa bhalAmaNa karI che ke nijavaibhavathI huM je zuddha AtmA darzAvuM chuM te tame tamArA svAnubhavathI pramANa karajo. ahA, adhyAtmarasanI AvI vAta! enI vicAradhArA, eno nirNaya, ne eno svAnubhava, e ja karavA jevuM che. satata ene mATe abhyAsa joIe. satsamAgama zravaNa karI, manana karI, ekAMtamAM sthira citte eno abhyAsa karavo joIe. A manuSyabhavamAM kharUM karavA jevuM A ja che, ne atyAre kharo avasara che. - sarva avasara mA cUT hai A pramANe mati-zrutajJAna dvArA je svAnubhava thAya che tenuM atIndriyapaNuM batAvyuM; chatAM jJAnamAM hajI mananuM avalaMbana sarvathA chUTI gayuM nathI te paNa darzAve che: svasattAnA avalaMbane jJAnI nijAtmAne anubhave che. aho ! AvA svAnubhavajJAnathI mokSamArgane sAdhanAra jJAnInA mahimAnI zI vAta! enI dazAne oLakhanArA jIvo nyAla thaI gayA che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates svAnubhava vakhatanA upayoganuM vizeSa varNana "vaLI A svAnubhava mana dvArA thayo ema paNa kahIe chIe kemake A anubhavamAM matijJAna-zrutajJAna ja che, anya koI jJAna nathI; mati-zrutajJAna indriya tathA mananA avalaMbana vinA hoya nahIM, temAM indriyono to ahIM abhAva ja che kAraNa ke indriyano viSaya mUrtika padArtha ja che. vaLI ahIM matijJAna che, kAraNa ke manano viSaya mUrtikaamUrtika padArtho che, tethI ahIM mana saMbaMdhI pariNAma svarUpa viSe ekAgra thaI anya ciMtAno nirodha kare che tethI tene manadvArA thayuM-ema kahIe chIe. 'kAgracintAnirodho dhyAnam' evuM dhyAnanuM lakSaNa paNa kahyuM che, te anubhavadazAmAM saMbhave che. tathA samayasAra-nATakanA kavitamAM kahyuM che vastu vicArata dhyAvateM mana pAvai vishraam| rasasvAdata sukha Upajai anubhava yAko naam|| e pramANe mana vinA judA pariNAma svarUpamAM pravartatA nathI, tethI svAnubhavane manajanita paNa kahIe chIe. A rIte svAnubhavane atIndriya kahevAmAM athavA to manajanita kahevAmAM koI virodha nathI, vivakSAbheda che." (pAnuM: 34pa-346 ) amUrtika cidAnaMdasvabhAvanA svAnubhavamAM indriyanuM to nimitta nathI; indriyo to sparzAdi mUrtavastune ja jANavAmAM nimitta thaI zake che; amUrta AtmAne jANavAmAM indriyanuM avalaMbana nathI. mana amUrta vastune paNa jANe che ne mananuM avalaMbana hajI sarvathA chUTayuM nathI kemake matizrutajJAna che. avadhi ke mana:paryayajJAnano upayoga svAnubhavamAM hoto nathI, svAnubhavamAM mati-zrutajJAnano upayoga hoya che. avadhi ane mana:paryayajJAnano viSaya paNa rUpI ja gaNavAmAM Avyo che, arUpI Atmavastuno svAnubhava to mati Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 46 : adhyAtma-saMdeza zrutajJAna dvArA ja thAya che. mati-zrutajJAna sAmAnyapaNe indriya ane mana dvArA vartatA hovAne lIdhe temane jo ke parokSa kahyA che to paNa, svAnubhava vakhate indriyanuM avalaMbana chUTIne temaja buddhipUrvakanuM mananuM paNa avalaMbana chUTIne atIndriya upayoga thayo hovAthI temane pratyakSa paNa kahevAya che. kevaLa-jJAnamAM asaMkhya Atmapradezo jevA pratyakSa pratibhAse che tevA mati-zrutajJAnamAM pratyakSa bhAsatA nathI chatAM svAnubhavamAM matizrutane pratyakSa kahyA, kAraNa ke svAnubhava vakhate upayoga AtmAmAM ekAgra thaIne, indriya ke mananA avalaMbana vagara atIndriya AnaMdanuM vedana sAkSAt kare che. atIndriya thayA vinA atIndriya AnaMdane vedI zake nahIM. A rIte svasaMvedana to pratyakSa che, paNa kevaLajJAnInI jema Atmapradezo spaSTa na bhAsavAnI apekSAe parokSapaNuM che. AvuM pratyakSa ane parokSapaNuM jJAnamAM lAgu paDe che, samyagdarzanamAM to pratyakSa ke parokSa evA bheda nathI; te to svAnubhavamAM upayoga vakhate ke bahAramAM upayoga vakhate ekasarakhuM ja nirvikalpapratItarUpa varte che. svAnubhava vakhate upayoga svamAM ekamAM ja thaMbhI gayo che ne anya vastunuM ciMtana aTakI gayuM che tethI tene kavaciMtAnirodharUpa dhyAna paNa kahevAya che. avadhi mana:paryaya ne kevaLajJAnane pratyakSa kahyA che; paraMtu temAMthI kevaLajJAna to sAdhakane hotuM nathI; mana:paryayajJAna koIka munine ja hoya che. paNa te mana:paryaya ke avadhijJAna svAnubhavamAM upayogarUpa hotuM nathI. svAnubhava to mati-zrutajJAna vaDe ja thAya che. pahelAM jJAnasvabhAvanA avalaMbana vaDe yathArtha nirNaya karIne, pachI mati-zrutanA upayogane bahArathI saMkelIne AtmAmAM vALIne ekAgra karatAM vijJAnaghana AtmA AnaMda sahita anubhavamAM Ave che; te ja samyagdarzana ane samyajJAna che. enI rIta samayasAra gA. 144 mAM ghaNI spaSTa abhuta rIte samajAvI che. saMvara adhikAramAM paNa upayogasvarUpa AtmAnuM ane krodhAdi parabhAvonuM bhedajJAna alaukika Dhabe ekadama sahelI rIte karAvyuM che. tyAM kahe che ke upayogasvarUpa AtmA upayogamAM ja che, krodhAdimAM nathI; ne krodhAdi parabhAvo krodhAdimAM ja che, te upayogamAM nathI. Ama upayoganI ane krodhAdinI atyaMta bhinnatA che. jema AkAza AkAzamAM ja che tene koI bhinna AdhAra nathI, tema jJAna jJAnamAM ja che, ekalA jJAnasvabhAvane lakSamAM laIne ciMtavatAM bhinna koI AdhArano vikalpa uddabhavato nathI, eTale ke jJAnamAM ja jJAna TharI jAya che ne nirvikalpa anubhava sahita bhedajJAna thAya che. AvA anubhavakALe koI vikalpa nathI, jJAna aMtaramAM ekAgra Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 47 thayuM che ne bIjI ciMtA aTakI gaI che. enuM varNana karatAM paM banArasIdAsajI kahe che ke vastu vicArata dhyAvate mana pAve vizrAma, rasa svAdata sukha Upaje anubhava yAko nAma. A svAnubhavamAM je AnaMdanA svAdanuM vedana che tene to potAnA upayogathI AbhA sIdho ja anubhave che, te svAdanuM vedana kAMI Agama dvArA ke anumAna vagere parokSa dvArA nathI karato, paNa potAnA ja svAnubhavapratyakSa dvArA tene vede che, pote ja upayogane ekAgra karIne sIdho te anubhavanA rasane AsvAde che; eTale te atIndriya che. A anubhava indriyothI ne vikalpothI pAra che. anubhavamAMthI bahAra AvyA pachI je vikalpa UThe te vikalpa paNa jJAnathI judApaNe ja rahe che; anubhavI dharmAtmAne jJAnanI ne vikalpanI ekatA kadI thatI nathI, ene samyagdarzana ne samyajJAna saLaMgapaNe varte che. samyakatvanI ane svAnubhavanI dazA koI alaukika che. A rIte, nizcaya ane vyavahAra samyakatvanuM svarUpa, nirvikalpa anubhava na hoya tyAre paNa samyagdaSTine samyagdarzananuM vidyamAnapaNuM, tathA svAnubhava vakhate matizrutajJAnanuM atIndriyapaNe kayA prakAre che ne evo nirvikalpasvAnubhava kevA udhamathI thAya che e badhI vAta ghaNI sarasa rIte samajAvI. have patramAM sAdharmIoe lakhelI bIjI carcAonA javAba lakhe che. AtmAno svAnubhava thatAM samakitI jIva kevaLajJAnI jeTalo ja niHzaMka jANe che ke AtmAno ArAdhaka thayo chuM ne prabhunA mArgamAM bhaLyo chuM, svAnubhava thayo ne bhavakaTI thaI gaI; have amAre A bhavabhramaNamAM rakhaDavAnuM hoya nahi. -Ama aMdarathI AtmA pote ja svAnubhavanA paDakAra karato javAba Ape. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aMtarmukha mati-zrutanI atIndriya tAkAta vaLI tame lakhyuM ke AtmA atIndriya che; te atIndriya vaDe ja grAhya thaI zake. mana amUrtikanuM paNa grahaNa kare che kemake matizrutajJAnano viSaya sarva dravyo kahyA che. tattvArthasUtramAM kahyuM che ke-mati zratayornivaLyo dravyeSvasarvaparyAyeSu" mati-zrutajJAna to parokSa che ne temAM hujI mananuM avalaMbana UbhuM che mATe tenAthI atIndriya AtmA kema jaNAya?-to kahe che ke matizrutajJAnamAM paNa atIndriya AtmAne jANavAnI tAkAta che. mUrtaamUrta samasta dravyo matizrutajJAnanA viSaya che. ane AtmAne jANatI vakhate matizrutajJAnamAM paNa kathaMcita pratyakSapaNuM thaI jAya che, eTale aMze emAMthI mananuM ne indriyanuM avalaMbana chUTI jAya che. A rIte matizrutajJAna paNa svasammukha thaIne AtmAne barAbara jANI zake che. hA, eTaluM kharuM ke indriya tarapha vartatA mati-zrutajJAna atIndriya AtmAne pakaDI zakatA nathI; paNa indriyothI ne indriya viSayothI bhinnatA jANIne huM to jJAnasvabhAva chuM ema aMtasvabhAva tarapha jhukelA matizrutajJAna atIndriya AtmAne barAbara jANI lya che. have, pratyakSa ane parokSapaNuM samyakatvamAM nathI paNa jJAnamAM che, e viSaya vistArathI carca che. F Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates svAnubhUtino raMga caDI jAya-evI vAta pratyakSa-parokSapaNuM jJAnamAM che, samyakatvamAM nahi vaLI tame pratyakSa-parokSa saMbaMdhI prazna lakhyo. paraMtu bhAIzrI, (samyakatvamAM to) pratyakSa-parokSarUpa bheda nathI; cothA guNasthAne siddhasamAna kSAyika samyakatva thaI jAya che. tethI samyakatva to kevaLa yathArtha zraddhAnarUpa ja che, ane zubhAzubha kArya karatAM paNa te rahe che. mATe tame je lakhyuM ke "nizcaya samyakatva pratyakSa che ne vyavahAra samyakatva parokSa che"-te ema nathI. samyakatvanA to traNa bheda cheH temAM upazamasamyakatva ane kSAyikasamyakatva to nirmaLa che kema ke te mithyAtvanA udayarahita che, ane kSayopazama samyakatva samala che. paraMtu A samyakatvamAM pratyakSa ane parokSa evA bheda to nathI. kSAyikasamyagdaSTine zubhAzubharUpa pravartatAM ke svAnubhavarUpa pravartatAM samyakatvaguNa to sAmAnya (eka sarakho) ja che; tethI samyakatvanA to pratyakSa-parokSa evA bheda na mAnavA. paraMtu pramANanA pratyakSa ane parokSa evA bheda che." - sAdharma pratye premathI saMbodhana karIne lakhe che ke mAnI! samyagdarzananA pratyakSa-parokSapaNA saMbaMdhI tame lakhyuM paraMtu evA bheda samyakatvamAM nathI. samyakatva to zuddhaAtmAnI pratItarUpa che. e pratIta siddhabhagavAnane ke tIryaca-samyagdaSTine sarakhI ja che. siddha bhagavAnane samyakatvamAM jevA zuddhAtmAnI pratIta che tevA ja zuddhAtmAnI pratIta cothA guNasthAnavALA samakitIne paNa che, temAM kAMI phera nathI. siddhabhagavAnanuM samyakatva pratyakSa ne cothAguNasthAnavALAnuM parokSa evA bheda nathI; athavA, svAnubhava vakhate sabhyatva pratyakSa, ane bahAra zubhAzubhamAM upayoga hoya tyAre samyakatva parokSa-ema paNa nathI. zubhAzubhamAM pravartato hoya tyAre, ke svAnubhavathI zuddhopayogamAM pravartato hoya tyAre paNa samyagdaSTine samyakatva to sAmAnya evuM ne evuM che, arthAt svAnubhava vakhate samyakatvamAM kAMI malinatA thaI gaI-ema nathI. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 50 : adhyAtma-saMdeza aho, juo A samyagdarzananI ne svAnubhavanI carcA! A mULabhUta vastu che. svAnubhava zuM cIja che tenI oLakhANa paNa jIvone kaThaNa che. pahelAM vastusvarUpano yathArtha nirNaya kare, jIva zuM, ajIva zuM, svabhAva zuM, parabhAva zuM, te barAbara oLakhIne pachI matizrutajJAnane aMtaramAM vALIne svadravyamAM pariNAmane ekAgra karatAM samyagdarzana ane svAnubhava thAya che. Avo anubhava kare tyAre ja mohanI gAMTha tUTe che, ne tyAre ja jIva bhagavAnanA mArgamAM Ave che. bhAI ! A to sarvajJano nigraMtha mArga che. jo tuM svAnubhava vaDa mithyAtvanI gAMTha na toDa to nigraMthamArgamAM kaI rIte Avyo? janmamaraNanI gAMThane jo na toDI to nigraMthamArgamAM janmIne te zuM karyuM? bhAI, Avo avasara maLyo to evo udyama kara ke jethI A janma-maraNanI gAMTha tUTe ne alpakALamAM mukti thAya. AmAM samyagdarzananuM svarUpa ane te pragaTa karavAnI rIta paNa bhegI ja AvI jAya che. jeNe samyagdarzana pragaTa karavuM hoya teNe zuM karavuM? samyagdarzana kayAM zodhavuM? * paramAM zodhe to samyagdarzana male tema nathI. * dehAdinI kriyAmAM ke zubharAgamAM paNa samyagdarzana male tema nathI. * samyagdarzana to AtmAnA svabhAvano ja bhAva che eTale AtmAmAMthI ja te maLe. * AtmA AnaMda ane jJAnasvarUpa che, aMtarmukha thaIne tenI nirvikalpa pratIti karavI te samyagdarzana che. * te samyagdarzana mana ane indriyothI pAra nirvikalpa AtmapratItirUpa * te samyagdarzana svamAM upayoga vakhate ke paramAM upayoga vakhate eka sarakhuM varte che. * pratyakSa ane parokSa evA bheda samyagdarzanamAM nathI. * jJAna aMtarmukha thatAM AtmAnA nirvikalpa AnaMdano anubhava thAya ane tenI sAthe "A ja huM chuM' evI samyaka AtmapratIti thAya te ja samyagdarzana che. te samyagdarzana nirvikalpasvAnubhavamAM thayuM, paNa pachI vikalpamAM AvatAM te samyagdarzana cAlyuM jatuM nathI. bhrAMtirahita samyaka AtmapratIti dharmIne sadAya rahyA kare che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 51 * AvuM samyagdarzana e mokSanuM dvAra che; tenA vaDe ja mokSano mArga UghaDe che. eno udyama e ja dareka mumukSunuM paheluM kAma che. ane dareka mumukSuthI A thaI zake tevuM che. A ahA, atyAre samyagdarzananuM svarUpa ghaNuM spaSTa bahAra AvyuM che. vAta evI sarasa che ke jo samaje to aMdara svAnubhUtino raMga caDI jAya, ne rAgano raMga UtarI jAya. AtmAnI zuddhaanubhUti rAganA raMga vagaranI che; jene AvI anubhUtino raMga nathI te rAgathI raMgAI jAya che. huM jIva ! ekavAra AtmAmAM rAgano raMga UtArIne svAnubhUtino raMga caDAva. ekavAra paNa svAnubhUtithI jene zuddhAtmAnI pratIta thaI eTale ke samyagdarzana thayuM, pachI tene svAnubhavamAM hoya tyAre pratItanuM jora vadhI jAya ne bahAra zubhAzubhamAM Ave tyAre pratIta DhIlI paDI jAya ema nathI. vaLI nirvikalpadazA vakhate samyaktva pratyakSa ane savikalpadazA vakhate samyaktva parokSa evuM pratyakSa-parokSapaNuM paNa samyaktvamAM nathI. athavA, nirvikalpadazA vakhate nizcayasamyaktva ne vikalpadazA vakhate ekaluM vyavahArasamyaktva ema paNa nathI. dharmIne, savikalpadazA ho ke nirvikalpadazA ho baMne vakhate, zuddhAtmAnI pratItarUpa nizcaya samyaktva to saLaMgapaNe vartI rahyuM ja che. jo nizcayasamyaktva na hoya to sAdhakapaNuM ja na rahe, mokSamArga ja na rahe. pachI nizcayasamyaktvamAM bhale koIne aupamika hoya, koIne kSAyopamika hoya ne koIne kSAyika hoya. zuddhAtmAnI pratIta to traNemAM sarakhI che. kSAyikasamyaktva to sarvathA nirmaLa che; aupazamika samyaktva paNa vartamAnamAM to kSAyika jevuM ja nirmaLa che, paNa te jIvane AcharelA pANInI mAphaka taLIyethI ( sattAmAMthI hajI mithyAtvanI prakRtino nAza thayo nathI; ane kSAyopazamika samyaktvamAM samyaktvane bAdhA na pahoMcADe evA prakArano samyakmohanIyaprakRti saMbaMdhI vikAra che. traNe prakAranA samatimAM zuddha AtmAnI pratIta varte che. pratIta apekSAe to samyagdaSTine siddhasamAna kahyo che. prazna:- cothA guNasthAnavALA kSAyikasamyagdaSTinI pratIta to siddhabhagavAna jevI hoya, paNa upazamasamyagdaSTinI pratIta paNa zuM siddhabhagavAna jevI che? uttara:- hA; upazamasamakitInI pratItamAM je zuddhAtmA Avyo che te paNa jevo siddhanI pratItamAM Avyo che tevo ja che. zuddhaAtmAnI pratIta to traNe samakitInI sarakhI ja che, emAM kAMI phera nathI. Please inform us of any errors on rajesh.shah@fofalise.co.uk Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates para : adhyAtma-saMdeza A rIte samyagdarzanamAM aupazamika Adi traNa prakAro che, athavA nimittaapekSAe adhigamaja ne nisargaja evA be prakAra che, paraMtu pratyakSa ane parokSa evA prakAro samyagdarzanamAM nathI. pratyakSa ane parokSa evA bheda to pramANa-jJAnamAM che, tenuM vivecana have kare che. svAnubhavano raMga....... ane tenI bhUmikA jIve zuddhAtmAnA ciMtanano abhyAsa karavo joIe. jene caitanyanA svAnubhavano raMga lAge ene saMsArano raMga UtarI jAya. bhAI, tuM azubha ne zubha banethI dUra thA tyAre zuddhAtmAnuM ciMtana thaze. jene hujI pApanA tIvra kaSAyothI paNa nivRtti nathI, deva-gurunI bhakti, dharmAtmAnuM bahumAna, sAdharmIono prema vagere atyaMta maMdakaSAyanI bhUmikAmAM paNa je nathI Avyo te akaSAya caitanyanuM nirvikalpadhyAna kayAMthI karaze? pahelAM baMdhAya kaSAyano (zubha-azubhano ) raMga UDI jAya... jyAM eno raMga UDI jAya tyAM enI atyaMta maMdatA to saheje thaI ja jAya, ne pachI caitanyano raMga caDatAM tenI anubhUti pragaTe. bAkI pariNAmane ekadama zAMta karyA vagara emane ema anubhava karavA mAMge to thAya nahi. ahIM, anubhavI jIvanI aMdaranI dazA koI ora hoya che ! 5 Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates jJAnamAM pratyakSa ane parokSa prakAronuM varNana "huve pramANa samyajJAna che; tethI matijJAna zrutajJAna to parokSapramANa che, avadhi mana:paryaya ane kevaLajJAna pratyakSa pramANa che 'sAthe parokSa; pratyakSamanyat' evAM sUtro kahyAM che; tathA tarkazAstramAM pratyakSa-parokSanuM AvuM lakSaNa kahyuM che- spaSTapratimAsAtma pratyakSam, pUrNa parokSad' arthAta je jJAna potAnA viSayane sArI rIte nirmaLatArUpa jANe te jJAna pratyakSa che, ane je jJAna spaSTa-sArI rIte na jANe te parokSa che. matijJAna zrutajJAnanA viSaya to ghaNA che paraMtu te eka ja zeyane saMpUrNa jANI zakatAM nathI tethI te parokSa che; avadhimana:paryayajJAnano viSaya thoDo che paraMtu te potAnA viSayane spaSTa-sArI rIte jANe che tethI te ekadeza-pratyakSa che, ane kevaLajJAna pote sarva zeyone spaSTa jANe che tethI te sarvapratyakSa che." AgamanI zailIthI pratyakSa-parokSanA A prakAro kahyA che, temAM mati-zrutane parokSa kahyA che; chatAM adhyAtmazailImAM tene svAnubhava-pratyakSa paNa kahevAya che-e vAta pote ja A patramAM AgaLa lakhaze. dareka AtmA jJAnasvarUpa che; tenuM jJAna kevuM kArya kare to tene dharma kahevAya? tenI A vAta che. athavA zuM karavAthI samyagdarzana pragaTa thAya? tenI A vAta che. samyakadarzana eTale sAcI pratIta; zuddha AtmA jevo che tevI tenI pratIta te samyakadarzana che. have, zuddhAtmA kevo che tene jo jJAna barAbara jANe to ja tenA sAcA jJAnapUrvaka sAcI pratIta thAya. jJAnamAM ja jene viparItatA hoya tene sAcI pratIta kayAMthI thAya? je jANyuM hoya tenI pratIta karene? AtmAne jANavAnuM kAma (chadmasthane) matizrutajJAna vaDe thAya che. paNa je matizrutajJAna ekalA para tarapha ja varte te AtmAne jANI zakatA nathI. parathI pAchA vaLI, indriya tathA mananuM Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 54 : adhyAtma-saMdeza avalaMbana ekakora mUkI, sva tarapha vaLe tyAre ja te matizrutajJAna AtmAne samyakapaNe anubhave che, ane evA jJAnapUrvaka ja AtmAnI samyakapratIti thAya che. pUrve anaMta kALamAM jIve AvI samyakapratIti kadI karI nathI. AvI samyaka pratIti te apUrva kArya che, enA vaDe mokSamArganI zarUAta thAya che. A samyagdarzana kayAMya paramAMthI ke rAganA vikalpamAMthI Ave tema nathI, svabhAvasabhukha daSTi karyuM ja samyagdarzana thAya che. samyagdarzana sahitanuM je samyajJAna te pramANa che, ne temAM pratyakSa-parokSapaNAnuM A varNana cAle che. avadhijJAna ane mana:paryayajJAna kAMI badhAya sAdhakane hotAM nathI, keTalAka jIvo to avadhi ane mana:paryaya vagara, mati-zruta vaDe ja AtmAne anubhavIne sIdhA kevaLajJAna pAmI jAya che. koI koI dharmIne avadhijJAna tathA manaHparyayajJAna pragaTe che, temAMya mana:paryayajJAna to koI munine ja pragaTe che. A avadhi ane mana:paryayajJAna jo ke pratyakSa che paraMtu te jJAno parane-rUpIne ja pratyakSa jANI zake che, arUpI AtmAne teo pratyakSa karI zakatA nathI. matizrutajJAna svasammukha thaIne AtmAne sAdhe che, paraMtu te jJAnamAM kevaLajJAnanI mAphaka Atmapradezo sAkSAta pratyakSa jaNAtA nathI tethI temane parokSa kahyA che. parane paNa avadhi-mana:paryayajJAna jevuM spaSTa te jANatA nathI, aspaSTa jANe che, tethI te parokSa che. kevaLajJAnanI to zI vAta ! e to sarva prakAre sAkSAt pratyakSa che, pUrepUruM pratyakSa che. AtmAnA ekeka pradezane paNa te sAkSAt jANe che. AvA kevaLajJAna sahita sImaMdhara paramAtmA atyAre videhakSetre tIrthaMkarapaNe virAjI rahyA che. Avo durlabha avasara pAmIne paNa he jIva! jo. teM tArA svazayane na jANyuM ne svAzraya mokSamArga na sAdhyo to tAruM jIvana vyartha che. A avasara cAlyo jaze to tuM pastAIza. mATe jAga. ne svati sAdhavAmAM tatpara thA. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pratyakSa ane parokSa jJAnonuM vizeSa varNana mati-zruta jJAnanI tAkAta tyakSa ane parokSanA bhedanA bIjA prakAro darzAve che: "vaLI pratyakSanA be bheda che-paramArtha pratyakSa ane vyavahAra pratyakSa. avadhi, mana paryaya ane kevaLajJAna to spaSTa pratibhAsarUpa ja che tethI te pAramArthika pratyakSa che. ane netrAdi vaDe varNAdikane jANIe chIe tethI tene sAMvyavahArika-pratyakSa kahIe chIe. vaLI parokSapramANanA pAMca bheda cheH 1-smRti, 2-pratyabhijJAna, 3-tarka, 4-anumAna ane pa-Agama. temAM-- 1. pUrve jANelI vastune yAda karIne jANavI te smRti kahIe. 2. daSTAMta vaDe vastuno nizcaya karIe te pratyabhijJAna kahIe. 3. hetuthI je vicAramAM lIdhuM te jJAnane tarka kahIe. 4. hetu vaDe sAdhya vastunuM jJAna te anumAna kahIe. 5. AgamathI je jJAna thAya tene Agama kahIe. A pramANe pratyakSa ane parokSa pramANanA bhedo kahyA." avadhi, mana:paryaya ane kevaLajJAna e traNe paramArtha pratyakSa che. temAM kevaLajJAna to mahA pratyakSa, parama atIndriya, saMpUrNa pratyakSa divya jJAna che; avadhi-mana:paryayajJAnamAM IndriyAdinuM avalaMbana nathI, paNa te jJAno amuka viSayone ja jANe che tethI te baMne ekadeza pratyakSa che. A traNe jJAna paramArtha pratyakSa che. ane mati-zrutajJAna jo ke parokSa che, paNa vyavahAramAM "meM A vastu najare joI, meM amuka mANasane sAkSAt dekhyo' ityAdi prakAre kahevAmAM Ave che tethI te jJAnane "sAMvyavahArika pratyakSa" paNa Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 56 : adhyAtma-saMdeza kahevAya che. prathama to ahIM sAmAnyapaNe pAMce jJAnamAMthI pratyakSa-parokSa kayA che te batAve che; temAM mati-zrutanI je khAsa vizeSatA che te pachI batAvaze. * kevaLajJAna to eka ja prakAranuM che. * mana:paryayajJAna Rnnumati ane vipulamati ema be prakAranuM che; temAM vipulamati to apratipAtI che eTale te jJAnanA dhAraka muni niyamathI te ja bhave mokSa pAme che. * avadhijJAna dezaavidha paramaavidha ane sarvaavadhi ema traNa prakAranuM che; temAM 52maavadhi ane sarvaavadhi e be prakAro caramazarIrI munine hoya che. * mati-zrutajJAna parokSa che; te parokSa jJAnanA aneka bhedo che. ahIM bIjA prakAre tenA pAMca bheda kahyA che-smRti, pratyabhi, tarka, anumAna ane Agama. pahelA cAra bhedo matijJAnanA che, ne Agama te zrutajJAna che. smRti eTale pUrve joyelI vastune smaraNa vaDe vartamAnamAM jANavI te; jemake sImaMdharabhagavAna AvA hatA... temanI vANI AvI hatI... samavasaraNa AvuM hatuM... vagere pUrve joyelI vastune vartamAnamAM yAda karIne jANe evI tAkAta matijJAnamAM che. pratyabhijJAna eTale pUrve je vastu joyelI tene vartamAna vastu sAthe sarakhAvavI te; jemake-pUrve je bhagavAnane joyA hatA temanA jevI ja A pratimAnI mudrA che; athavA, pUrve bhagavAna pAse meM amuka AtmAne joyo hato te A ja AtmA che-ema matijJAna jANI zake che. dehAdi badhA saMyogo ekadama palaTI gayA hovA chatAM matijJAnanI nirmaLatAnI koI evI tAkAta che ke 'pUrve joyelo AtmA A ja che' ema te niHzaMka jANI lye che. jagatane jJAnInA jJAnanI tAkAtano vizvAsa besavo kaThaNa paDe che. paNa 'evI tAkAtavALA jIvo atyAre ahIM paNa che.' tarka eTale jJAnamAM sAdhana-sAdhyano saMbaMdha jANI levo te; jemake jyAM dhUmADo hoya tyAM agni hoya, jyAM agni na hoya tyAM dhUmADo na hoya. jyAM samavasaraNa hoya tyAM tIrthaMkarabhagavAna hoya, jyAM tIrthaMkarabhagavAna na hoya tyAM samavasaraNa na hoya. athavA je jIvane vastragrahaNa che tene chaThThuM Please inform us of any errors on rajesh.shah@fofalise.co.uk Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 57 guNasthAna na hoya, chaThTha guNasthAna jene hoya tene vastragrahaNa na hoya. A pramANe hetunA vicArathI jJAna karavuM te tarka che. hetuthI je jANuM te anusAra sAdhyavastunuM jJAna karavuM, eTale ke sAdhya-sAdhanano tarka lAgu pADIne sAdhyavastune oLakhI levI tene anumAna kahevAya che. jemake ahIM agni che kemake dhUmADo dekhAya che; ahIM tIrthaMkara bhagavAna birAje che kemake samavasaraNa dekhAya che; A jIvane chaThuM guNasthAna ke munipaNuM nathI kemake tene vastragrahaNa che. A pramANe matijJAnathI anumAna thaI jAya che. A anumAna e kAMI saMzayavALuM nathI hotuM paNa cokkasarUpa hoya che. A uparAMta AgamaanusAra je jJAna thAya tene AgamajJAna kahevAya che. e zrutajJAnano prakAra che. A smRti vagere pAMca prakAra parokSajJAnanA che. A pAMca jJAna-pratyakSa ke parokSa te badhAya-potAthI ja thAya che, kAMI parathI jJAna thatuM nathI. parokSajJAna paNa kAMI Indriya ke manane lIdhe thatuM nathI. jANanArasvabhAvI AtmA potAnA svabhAvathI ja tevI avasthArUpe pariName che. jema gaLapaNasvabhAvI goLa kadI gaLapaNa vagarano hoya nahi ne tenuM gaLapaNa paramAMthI Ave nahi, tema jJAnasvabhAvI AtmA kadI jJAna vagarano hoya nahi ne tenuM jJAna paramAMthI Ave nahi. jJAnamAM para jaNAya, paNa jJAna kAMI paramAM jaIne jANatuM nathI temaja paramAMthI jJAna AvatuM nathI. AvI svataMtratA samajavA uparAMta ahIM to aMdaranI svAnubhava vakhatanI sUkSma vAta che. svAnubhavadazAmAM dharmIne jJAnanuM pratyakSaparokSapaNuM kayA prakAre che te have kahe che. khAkharAnI khIsakolI sAkarano svAda kayAMthI jANe? tema indriyajJAnamAM ja lubdha prANI atIndriya sukhanA svAdane kayAMthI jANe ? jeNe jJAnane aMtaramAM vALIne atIndriya vastune kadI lakSagata karI nathI tene e atIndriyavastunA atIndriyasukhanI kalpanA paNa kayAMthI Ave? jJAnIe caitanyanA atIndriyasukhano apUrva svAda cAkhyo che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mati-zrutajJAna parokSa hovA chatAM niHzaMka che svAnubhavanuM kArya mati-zrutajJAna vaDe ja thAya che e svAnubhavadazAmAM AtmA jANavAmAM Ave che te zrutajJAna vaDe jANavAmAM Ave che; zrutajJAna matijJAnapUrvaka ja che, ane matijJAnazrutajJAna parokSa kahela che; tethI ahIM AtmAnuM jANavuM pratyakSarUpa hotuM nathI. vaLI avadhi-mana:paryayajJAnano viSaya rUpI padArtho ja che, tathA kevaLajJAna chadmastha jIvone hoya nahi, tethI anubhavamAM avadhi-mana:paryaya ke kevaLajJAna vaDe AtmAnuM jANavuM nathI. A rIte ahIM, AtmAne sArI rIte spaSTa jANe che temAM pAramArthika pratyakSapaNuM to saMbhavatuM nathI, tema ja jema netrAdi vaDe (rUpa vagere ) jANavAmAM Ave che tema ekadeza nirmaLatApUrvaka paNa AtmAnA asaMkhyAta pradezAdika jANavAmAM AvatA nathI tethI temAM sAMvyavahArika-pratyakSapaNuM paNa saMbhavatuM nathI. ahIM to Agama-anumAnAdi parokSajJAna vaDe AtmAno anubhava hoya che." (mo. mA. pra. pR. 347) sAdhakane AtmAno svAnubhava mati-zrutajJAna vaDe thAya che. te svAnubhavamAM anaMtaguNano abheda caitanyapiMDa ane atIndriya AnaMdanuM vedana to sAkSAta thAya che, temAM tenI anaMtazaktio abhedapaNe svAdamAM AvI jatI hovA chatAM, bhinna bhinna anaMtazaktio ke asaMkhyapradezo mati-zrutamAM sAkSAt dekhAtA nathI, tethI te jJAnane sAMvyavahArika pratyakSa paNa kahetA nathI, AtmAnuM pAramArthika pratyakSapaNuM to kevaLajJAnamAM che, chabasthane to te jJAna nathI, chadmasthane koIne avadhi-mana:paryayajJAna hoya te jo ke pratyakSa che paNa te to mAtra rUpIvastune-paravastune jANavAmAM ja pratyakSa che, svAnubhavanuM kArya temanA vaDe thatuM nathI. svAnubhava to matizrutajJAna vaDe ja thAya che ane te jJAna parokSa Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 59 che. A jJAna parokSa che tethI karIne kAMI te zaMkAzIla nathI, AtmAnA svarUpamAM te niHzaMka che, saMdeha vagaranuM che, viparItatA vagaranuM che, "Ama haze ke kema haze!' evuM acokkasapaNe tenAmAM nathI. brahmAMDa phare toya e na phare-evuM daDha e svAnubhavajJAna hoya che. mati-zrutajJAna parokSa hovA chatAM svAnubhava vakhate tenI je khAsa vizeSatA che te pachI batAvaze. (parokSajJAnamAM smRti pratyabhi vagere je pAMca bheda kahyA hatA te AtmAne jANavAmAM kayA prakAre kAma kare che te batAve che.) saMsAramAM game tevA kalezanA ke pratikULatAnA prasaMgo Ave paNa jJAnIne jyAM caitanyanI skUraNA thaI tyAM te badhAya kaleza kayAMya bhAgI jAya che. game tevA prasaMgamAyA enAM zraddhA jJAna gherAI jatA nathI. jyAM cidAnaMda-haMsalAnuM smaraNa karyuM tyAM ja duniyAnA badhA kalezo dUra bhAgI jAya che. saMsAranA jherane utArI nAkhanArI A jaDIbuTTI che. e jaDIbuTTI suMghatAM saMsAranA thAka kSaNabharamAM UtarI jAya che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates svAnubhavajJAnanuM varNana "jenAgamamAM jevuM AtmAnuM svarUpa kahyuM che tene tevuM jANI temAM pariNAmone magna kare che tethI tene Agama-parokSa pramANa kahIe chIe. athavA. huM AtmA ja chuM tethI mArAmAM jJAna che; jyAM jyAM jJAna che tyAM tyAM AtmA che-jemake siddhAdika; vaLI jyAM AtmA nahIM tyAM jJAna paNa nahIM-jemake mRtakakalevarAdika; A pramANe anumAna vaDe vastuno nizcaya karI temAM pariNAmone magna kare che tethI tene anumAna-parokSa pramANa kahIe chIe. athavA, Agama-anumAnAdika vaDe je vastune jANI tene yAda rAkhIne temAM pariNAmone magna kare che tethI tene smRtirUpa parokSajJAna kahIe chIe. ityAdi prakArathI svAnubhavamAM parokSa pramANa vaDe ja AtmAne jANavAnuM hoya che. pachI, je svarUpa jANuM temAM ja pariNAma magna thAya che, tenuM kAMI vizeSa jANapaNuM letuM nathI." (pAnuM 347-348) jAo, AtmAne jANe te pratyakSa ke parane jANe te parokSa evI vyAkhyA nathI; kemake mati-zrutajJAna AtmAne jANe che chatAM tene parokSa gaNyA che, ne avadhi-mana:paryayajJAna parane jANe che chatAM tene pratyakSa kahyAM che. je jJAna spaSTa hoya ane sIdhuM AtmAthI thAya te jJAnane pratyakSa kahe che; ane je jJAna aspaSTa hoya, jemAM IndriyAdi paranuM kaMIka avalaMbana hoya tene parokSa kahe che. have mati-zrutajJAna jyAre svasammukha thaIne svAnubhavamAM varte che tyAre temAMthI indriya-mananuM jeTaluM avalaMbana chUTayuM che teTaluM to pratyakSapaNuM che, temAM je svAnubhava thayo te ekalA AtmAthI ja thayo che, bIjA koInuM temAM avalaMbana nathI, ane te svAnubhava spaSTa che, mATe te pratyakSa che. A pratyakSapaNuM adhyAtmadaSTivALAne samajAya tevuM che. ahIM, mati-zrutajJAna indriya Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 61 ane mana vagara jANe! bhAI, jANavAno svabhAva to AtmAno che ne! AtmA pote potAne mana ane indriya vagara ja jANe che. pravacanasAranI 172 mI gAthAmAM "aliMgagrahaNa 'nA 20 artho karatAM AcAryadave spaSTa kahyuM che ke AtmA ekalA anumAna vaDe ke ekalA indriya-mana vaDe jaNAto nathI, eTale ekalA parokSa vaDe te jaNAto nathI. indriyajanya mati-zrutajJAnane sAMvyavahArikapratyakSa kahyuM che te parane jANavAnI apekSAe, ane jANavAmAM to te jJAna indriyAtIta svAnubhavapratyakSa che. A svAnubhava-pratyakSapaNuM adhyAtmazelImAM che, eTale AgamanI zailImAM pratyakSa-parokSanA je bhedo Ave temAM tenuM kathana na Ave. samayasAramAM kahe che ke huM mArA samasta nijavaibhavathI zuddhAtmA dekhADuM chuM, te svAnubhavapratyakSathI pramANa karajo. to tyAM zrotAo to matizrutajJAnavALA ja che ne temane ja mati-zrutajJAna vaDe svAnubhava-pratyakSa karavAnuM kahyuM che. jo svAnubhavamAM mati-zrata pratyakSa na hoya to Ama kema kahuM? ahIM kahe che ke, dharmAtmAe Avo svAnubhava karatAM pahelAM Agama dvArA tathA anumAna vagere dvArA AtmAnuM yathArtha svarUpa nakkI karyuM che. pachI temAM pariNAma lIna karIne svAnubhava kare che. AgamamAM, arihaMtanA AtmAnuM udAharaNa ApIne AtmAno zuddha svabhAva dekhADyo che. arihaMtano AtmA dravyathI-guNathI ne paryAyathI jevo zuddha che tevo ja AtmAno svabhAva che, arihaMta jevo sarvajJasvabhAva A AtmAmAM bharyo che; arihaMtanA AtmAmAM zubharAga vagere vikAra nathI tema zubharAga A AtmAno paNa svabhAva nathI. AgamamAM zubharAgane AtmAno svabhAva nathI kahyo paNa parabhAva kahyo che, tene anAtmA ane Asrava kahyo che. ema aneka prakAre AgamanA jJAnathI AtmasvarUpano nirNaya karavo joIe. vaLI anumAnanA vicArathI paNa vastu svarUpa nakkI kare. -jema kehuM AtmA chuM. mArAmAM jJAna che. jyAM jyAM jJAna che tyAM tyAM AtmA che, jemake siddha bhagavAna. jyAM jyAM AtmA nathI tyAM tyAM jJAna paNa nathI, jemake acetana zarIra. vaLI, jyAM jyAM jJAna nathI tyAM tyAM AtmA paNa nathI, ane jyAM jyAM AtmA che tyAM tyAM jJAna paNa che. A rIte AtmAne ane jJAnane paraspara vyAptipaNuM che, eTale eka Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 6ra : adhyAtma-saMdeza hoya tyAM bIjuM hoya ja, ne eka na hoya tyAM bIjAM paNa na hoya, AvA paraspara avinAbhAvapaNAne samavyApti' kahevAya che. zarIra hoya tyAM AtmA hoya"--ema sAcuM anumAna thaI zakatuM nathI, kema ke siddha bhagavAnane zarIra na hovA chatAM AtmA che ane mRtaka kalevaramAM zarIra hovA chatAM AtmA nathI; eTale zarIrane ane jIvane vyApti nathI. zarIra vagarano AtmA hoya paNa jJAna vagarano AtmA kadI na hoya. mATe jJAna te AtmAnuM svarUpa che, paNa zarIra to AtmAthI bhinna che. e ja rIte, zarIranI mAphaka rAga-dveSa vagarano paNa AtmA hoya che, mATe rAga-dveSa paNa kharekhara AtmAnuM svarUpa nathI. Ama aneka prakAre yuktithI vicArIne AtmAnuM svarUpa nakkI karavuM tene anumAna kahevAya che. huM AtmA chuM; kemake mArAmAM jJAna che ne huM jJAnathI jANuM chuM. zarIra te AtmA nathI; kemake tenAmAM jJAna nathI, te kAMI jANatuM nathI. AtmA jJAnasvabhAvI che; kemake jJAna vagarano AtmA kadI hoto nathI, tema ja AtmA sivAya bIje kayAMya jJAna kadI hotuM nathI. zuddhanayathI huM zuddha siddhasamAna chuM; azuddhanayathI mArAmAM azuddhatA paNa che. zuddhanayano Azraya karIne zuddhAtmAno anubhava karatAM paryAyamAMthI azuddhatA TaLIne zuddhatA pragaTe che. A pramANe anumAna ane naya-pramANa vagerenA vicAro tattvanirNayanA kALe hoya che; paNa ekalA e vicArathI ja kAMI svAnubhava nathI thato. vastusvarUpa nakkI karIne pachI jyAre svadravyamAM pariNAmane ekAgra kare tyAre ja svAnubhava thAya che. ane e svAnubhavanA kALe naya-pramANa vagerenA vicAro hotA nathI. naya-pramANa vagerenA vicAra e to parokSajJAna che, ane svAnubhava to kaMcit pratyakSa che. pahelAM Agama anumAna vagere parokSa jJAnathI je svarUpa jANuM ane vicAramAM lIdhuM temAM pariNAma ekAgra thatAM te svAnubhava-pratyakSa thAya che. A svAnubhavamAM pahelAM karatAM kAMI bIjuM svarUpa jANuM-ema nathI, eTale ke jJAnIne svAnubhavamAM jANapaNAnI apekSAe vizeSatA nathI paNa pariNAmanI mannatA che-te vizeSatA che. AtmAnA anubhavanuM smaraNa karIne pharI temAM pariNAma lagAve che. - paNa AvuM smaraNa kone hoya? ke pahelAM ekavAra jeNe anubhava vaDa svarUpa jANuM hoya, tenI dhAraNA TakAvI hoya, te pharIne tenuM smaraNa kare. "pahelAM AtmAno anubhava thayo tyAre Avo AnaMda hato. AvI zAMti hatI, Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 63 AvuM jJAna hatuM... Avo vairAgyabhAva hato... AvI ekAgratA hatI.. Avo prayatna hato...' ema tenA smaraNa vaDe cittane ekAgra karIne dharmI jIva pharIne temAM potAnA pariNAmane joDe che. svAnubhava vakhate kAMI evA smaraNa vagerenA vicAro nathI hotA, paNa pahelAM evA vicAro vaDe cittane ekAgra kare che, eTale evA prakAranA smRti-anumAna-Agama vagere pUrvaka (pachI te vicAra chUTIne) svAnubhava thAya che. vicAra vakhate je mati-zrutajJAna hatA te ja mati-zrutajJAna vikalpa chUTIne svAnubhavamAM AvyA, eTale svAnubhavamAM mati-zrutajJAna che ema ahIM batAvavuM che. mati-zrutajJAne AtmAnuM ja svarUpa jANyuM temAM ja te magna thAya che, temAM jANapaNAnI apekSAe phera nathI paNa pariNAmanI magnatAnI apekSAe phera che. mati-zrutajJAna jyAre aMtaramAM upayoga mukIne svAnubhava kare che tyAre te nirvikalpadazAmAM koI apUrva AnaMda anubhavAya che. jANapaNA apekSAe bhale tyAM vizeSatA na hoya paNa AnaMdano anubhava vagere apekSAe temAM je vizeSatA che, te have prazna-uttara dvArA batAve che. vItarAgI mokSamArgano paDakAra karatAM saMto kahe che ke are, rAgane dharma mAnanArA kAyaro ! tame caitanyanA vItarAga mArge nahi caDI zako... caitanyane sAdhavAno svAdhIna-puruSArtha tame nahi pragaTAvI zako. svAdhIna caitanyano tamAro puruSArtha kayAM gayo? tame dharma karavA nIkaLyA cho, to caitanyazaktinI vIratA tamArAmAM pragaTa karo. e vItarAgI vIratA vaDa ja mokSamArga sadhAze. -vItarAgI saMtonI AvI hAka sAMbhaLIne koNa na jAge ? Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates nirvikalpa-anubhava vakhatano viziSTa AnaMda prazna - jo savikalpa-nirvikalpadazAmAM jANavAnI vizeSatA nathI to adhika AnaMda kaI rIte thAya che? samAdhAna - savikalpadazA vakhate jJAna aneka zeyane jANavArUpa pravartatuM hatuM, te nirvikalpadazAmAM kevaLa AtmAne ja jANavAmAM pravarte che, -eka to e vizeSatA che; bIjI vizeSatA e che ke je pariNAma vividha vikalpamAM pariNamatA hatA te kevaLa svarUpamAM ja tAdAbhyarUpa thaI pravaryA. -A bIjI vizeSatA thaI. AvI vizeSatA thatAM koI vacanAtIta evo apUrva AnaMda thAya che ke jenA aMzanI paNa jAta viSayonA sevanamAM nathI; tethI te AnaMdane atIndriya kahIe chIe." dharmAjIva savikalpadazA vakhate AtmAnuM ja svarUpa jANatA hatA te ja nirvikalpadazA vakhate jANe che, nirvikalpadazAmAM kAMI vizeSa prakAra jANyA-evI vizeSatA nathI, chatAM savikalpa karatAM nirvikalpadazAno ghaNo mahimA karo cho to tenuM zuM kAraNa? emAM evI kaI vizeSatA che ke ATalo badho svAnubhavano mahimA zAstroe gAyo che ? te ahIM batAvyuM che. bhAI, svAnubhava vakhate jJAnaupayoga potAnA zuddhaAtmAne ja svaya karIne temAM thaMbhI gayo che, pahelAM upayoga bahAranA aneka zayomAM ne vikalpomAM bhamato, te maTIne upayoga potAnA svarUpane ekane ja jANavAmAM ekAgra thayo. eka to A vizeSatA thaI. ane bIjI vizeSatA e thaI ke, pahelAM savikalpadazA vakhate aneka prakAranA rAgadveSa-zubhAzubha pariNAma thatA, svAnubhava vakhate zuddhopayoga thatAM buddhipUrvakanA samasta rAgAdi pariNAmo chUTI gayA, kevaLa nijasvarUpamAM ja tanmaya pariNAma thayA. AvI vizeSatAne lIdhe svAnubhavakALamAM siddha bhagavAna jevo je atIndriya svAbhAvika AnaMda anubhavAya che te vacanAtIta che, jagatanA koI padArthamAM e sukhano aMza paNa nathI, indriyajanita sukho karatAM A sukhanI jAta ja judI che; A to Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 65 Atmajanita sukha che, AtmAnA svabhAvamAMthI utpanna thayeluM che. jo ke, jeTalI vItarAgatA thaI che teTaluM Atmikasukha to savikalpadazA vakhateya dharmIne varte che, paraMtu nirvikalpadazA vakhate upayoga nijasvarUpamAM tanmaya thaIne je atIndriya parama AnaMda vede che tenI koI khAsa vizeSatA che. ahA, svAnubhavano AnaMda zuM che tenI kalpanAya ajJAnIne AvatI nathI. jeNe atIndriya caitanyane kadI joyo nathI, jeNe indriyaviSayomAM ja AnaMda mAnyo che tene svAnubhavanA atIndriyaAnaMdanI gaMdha paNa kayAMthI hoya? are, AvA svAnubhavanI carcA paNa jIvane durlabha che. jeNe jJAnane bAhya-indriyaviSayomAM ja bhamAvyuM che, jJAnane aMdaramAM vALIne atIndriya vastune kadI lakSagata karI nathI tene e atIndriyavastunA atIndriyasukhanI kalpanA paNa kayAMthI Ave? "khAkharAnI khIsakolI kerIno svAda kyAMthI jANe?' tema indriyajJAnamAM ja lubdha prANI atIndriyasukhanA svAdane kayAMthI jANe? jJAnIe caitanyanA atIndriyasukhane jANyuM che; eno apUrva svAda cAkhyo che, e sukha ene niraMtara varte che; te uparAMta ahIM to nirvikalpadazAmAM tene AnaMdanI je vizeSatA che tenI vAta che. zaMkA- ame to gRhastha, gRhasthane AvI svAnubhavanI vAta kema samajAya ? samAdhAna bhAI, svAnubhavanI A ciddhi lakhanAra pote paNa gRhastha ja hatA ane jemanA upara A ciThThi lakhelI che teo paNa gRhastho ja hatA eTale gRhasthone samajAya evI A vAta che. AtmAnuM satyajJAna to gRhasthane paNa thaI zake che. munidazA jevI svarUpasthiratA gRhasthane na hoya paraMtu AtmAnuM jJAna to munidazA jevuM ja gRhasthadazAmAMya thaI zake che, temAM kAMI phera paDato nathI. ane AvuM AtmajJAna kare te ja gRhasthane dhanya kahyo che; zrI kuMdakuMdasvAmI to kahe che ke he zrAvaka! tuM nirmaLa samyakatvane grahaNa karIne, niraMtara ene ja dhyAnamAM dhyAva. AvuM samyakatva gRhasthane thaI zake che-to ja ema kahyuM ne ? mATe sAcI jijJAsA pragaTa karIne samajavA mAMge tene svAnubhavanI vAta jarUra samajAya. A sUkSma to lAge, paNa A samajavAthI ja AtmAnuM kalyANa che. mATe AtmAnA samyatvanI ne svAnubhavanI vAta barAbara samajavA jevI che. prazna- A samajIne pachI zuM karavuM? 24 kalAkano kAryakrama zuM? uttaraH- bhAI, dharmAtmAno covIse kalAkano A ja kAryakrama che ke Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 66 : adhyAtma-saMdeza samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa mokSamArganuM sevana karavuM ne parabhAvanuM sevana choDavuM. covIse kalAkamAM kSaNe kSaNe dharmAtmA A svabhAvasevananuM kArya karI rahyA che. ane ajJAnI covIse kalAkamAM kSaNe kSaNe para bhAvanA sevananuM kArya karI rahyo che. bahAranA kAma to jJAnI ke ajJAnI koI eka kSaNa paNa karatuM nathI. samyagdarzana thayA pachI dharmIne upayoga kayAreka svamAM hoya che ne kayAreka paramAM hoya che; ekadhAro svamAM upayoga raheto nathI, paraMtu samyakatva ekadhAruM rahe che. te samyakatva svaupayoga vakhate pratyakSa ne paraupayoga vakhate parokSa-evA bheda temAM nathI; athavA svAnubhava vakhate te upayogarUpa ne para tarapha lakSa vakhate te labdharUpa-evA bheda paNa samyakatvamAM nathI. samyakatvamAM to aupathamika vagere prakAro che, ne te traNeya prakAra savikalpa dazA vakhate paNa hoya che. samyagdarzana thayuM teTalI zuddhapariNati to zubha azubha vakhateya dharmIne varte ja che. samyagdarzana thAya eTale te jIva sadAya nirvikalpa-anubhUtimAM ja rahe evuM nathI. tene zuddhAtmapratIta sadAya rahe paNa anubhUti to kayAreka hoya. munineya nirvikalpa anubhUti saLaMga nathI rahetI, saLaMga be ghaDI nirvikalpa rahe to kevaLajJAna thaI jAya. svAnubhUti te jJAnanI svaupayogarUpa paryAya che; samyagdarzanane te upayogarUpa svAnubhUti sAthe viSamavyApti che, eTale ke eka pakSa taraphanI vyApti che. jema kevaLadarzana ane kevaLajJAnane, athavA to AtmAne ane jJAnane, to samavyApti che-eTale ke jyAM bemAMthI eka hoya tyAM bIjuM paNa hoya ja; ane eka na hoya tyAM bIjAM paNa na ja hoya. -ema bannene paraspara avinAbhAvIpaNuM che, ene samavyApti kahe che. paNa samyagdarzanane ane nirvikalpa svAnubhUtine evuM samavyAptipaNuM nathI, paNa viSamavyApti (eka pakSa taraphanuM avinAbhAvapaNuM ) che; eTale ke* jyAM nirvikalpa anubhUti hoya tyAM samyagdarzana hoya ja. ane jyAM samyagdarzana na hoya tyAM anubhUti na ja hoya; -Avo niyama che; paraMtu* jyAM samyagdarzana hoya tyAM anubhUti sadA hoya ja, ane jyAM anubhUti na hoya tyAM samyagdarzana na ja hoya, evo koI niyama nathI. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 67 * jyAM samyagdarzana hoya tyAM nirvikalpa svAnubhUti vartatI hoya ke na paNa vartatI hoya. ane jyAM nirvikalpa svAnubhUti na hoya tyAM samyakatva na hoya athavA hoya paNa kharUM. * samyagdarzana pragaTavAnA kALe to nirvikalpa svAnubhUti hoya ja e niyama che. tyAra pachInA kALe samakitIne te anubhUti koI vAra hoya, koI vAra na paNa hoya, paNa zuddhAtmapratIta to sadaiva hoya ja. jyAre upayogane aMdara thaMbhAvIne nirvikalpa svAnubhavamAM pariNAmane magna kare tyAre tene koI viziSTa AnaMdanuM vedanA thAya che. [ have, A svAnubhava vakhate mati-zrutajJAna hovAthI tene parokSa kahyo che, ane zAstromAM koI ThekANe svAnubhavane pratyakSa paNa kahyo che, te saMbaMdhI spaSTIkaraNa praznottara dvArA kahe che:- ] svAdhInatAnI huvA re jIva! tuM svasahAyI cho, parAdhIna nathI. parAdhInatAnA bhAvamAM anaMta kALathI guMgaLAI rahyo cho, svAdhInatAne to ekavAra jo. eka kSaNa to svAdhInatAnI havA le ! tArI svAdhInatAnA aciMtya mahimAne te jANyo nathI, tethI nimittAdhInabuddhithI jyAMtyAM tAro upayoga bhamyA kare che. e bhramaNa TALavAnI ne svarUpamAM TharavAnI rIta saMto batAve che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates nirvikalpa-svAnubhavanuM pratyakSapaNuM 5 "praznaH- e svAnubhavamAM paNa AtmA parokSa ja che to graMthomAM e anubhavane pratyakSa kema kahyo che? uparanI gAthAmAM ja (pRSTha 38 mAM ) kahyuM che ke 'pannavo anuvo nahyA.' tenuM samAdhAnaH- anubhavamAM AtmA to parokSa ja che, kAMI AtmAnA pradezano AkAra to bhAsato nathI, paraMtu svarUpamAM pariNAma magna thatAM je svAnubhava thayo te pratyakSa che. e svAnubhavano svAda kAMI Agama-anumAnAdika parokSapramANAdi vaDe nathI jaNAto, pote ja e anubhavanA rasAsvAdane vede che. jema koI aMdha manuSya sAkArane AsvAde che tyAM sAkaranA AkArAdi to parokSa che paNa jIbha vaDe je svAda lIdho che te svAda pratyakSa che ema jANavuM. (A prakAre svAnubhavanuM paNa pratyakSapaNuM jANavuM.) athavA, je pratyakSa jevuM hoya tene paNa pratyakSa kahIe chIe; jema lokamAM paNa kahIe chIe ke 'ame svapnamAM ke dhyAnamAM amuka puruSane pratyakSa dekhyo' tyAM pratyakSa dekhyo nathI paraMtu pratyakSanI jema pratyakSavata yathArtha dekhyo tethI tene pratyakSa kahIe chIe. tema anubhavamAM AtmA pratyakSanI jema yathArtha pratibhAse che, tethI A nyAye AtmAnuM paNa pratyakSa jANavuM hoya che ema kahIe chIe, temAM doSa nathI. kathana aneka prakAranAM che te sarve Agama-adhyAtmazAstro sAthe virodha na Ave te rIte vivakSAbheda vaDe jANavAM. " sAdhakane A svAnubhavamAM mati-zrutajJAna che te apekSAe tene bhale parokSa kahyo, paraMtu svAnubhavanA AnaMdanuM vedana to matizrutajJAnIne paNa kevaLajJAnI jevuM sAkSAt che; AnaMdanuM vedana kAMI parokSa nathI. mATe svAnubhavane pratyakSa kahyo che. jema aMdhamanuSya sAkaranA raMga vagerene najare nathI dekhato te Please inform us of any errors on rajesh.shah@fofalise.co.uk Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 69 apekSAe tene sAkara parokSa che paraMtu moDhAmAM je mITho svAda tene vedAya che te svAda kAMI tene parokSa nathI, te to jevo dekhatA mANasane svAda Ave tevo ja svAda AMdhaLAne Ave che, te svAdanI jAtamAM kAMI phera nathI, ne svAdanuM vedana kAMI parokSa nathI. tema mati-zrutajJAnI asaMkhya Atmapradeza vagerene kevaLI prabhunI jema pratyakSa bhale na dekhe, te apekSAe tene AtmA parokSa che, paraMtu svAnubhavamAM AtmAnA AnaMdano je atIndriyasvAda mati-zrutajJAnIne cothA guNasthAne Ave che te to pote sAkSAt vede che; pratyakSajJAnI jevo AnaMda vede che tevo ja AnaMda svAnubhavamAM mati-zrutajJAnI vede che. temAM vadhAre-ochApaNuM bhale ho paNa AnaMdanA vedananI jAtamAM kAMI phera nathI, ne e AnaMdanuM vedana kAMI parokSa nathI. mATe svAnubhavane pratyakSa kahIe chIe. athavA, pratyakSa kahevAno bIjo prakAra e che ke svAnubhavathI je AtmAne jANyo te pratyakSa jevo ja spaSTa jAmyo che. pratyakSa jevuM hoya tene paNa pratyakSa kahevAya che-e nyAye A svAnubhavane paNa pratyakSa kahIe chIe. kemake, svAnubhavamAM mati-zrutajJAne paNa AtmAne pratyakSanI mAphaka yathArtha jANyo che. te matizrutajJAna paNa pratyakSa jevA ja (eTale ke kevaLajJAna jevA ja) josadAra-niHsaMdehu yathArtha che, tethI tenA svAnubhavane pratyakSa kahIe to koI doSa nathI. A rIte AgamanI sAmAnya zailImAM te matizrutane parokSa kahevAya ne adhyAtmanI khAsa zailIthI tene pratyakSa paNa kahevAya che. Agama-adhyAtmazAstromAM bhinna bhinna vivekSAthI aneka prakAranAM kathana Ave che, tenI vivakSA samajIne, temAM paraspara virodha na Ave ane potAnuM hita thAya te pramANe teno Azaya samajavo joIe. eka ThekANe eka vAta vAMcI hoya te ja badhe ThekANe pakaDI rAkhe, ne bIje ThekANe bIjI vivekSAthI kAMI bIjo prakAra Ave tyAM ja teno Azaya na samaje, to baMneno meLa meLavavo muzkela paDe. mATe kayAM kaI vivakSA che te samajavuM joIe. mananA avalaMbananI apekSAe mati-zrutajJAnane parokSa kahyA che; paraMtu mananuM avalaMbana hoya mATe AtmAne jANI ja na zake ema nathI; kemake te jJAnamAM svAnubhava vakhate sUkSma-abuddhipUrvaka mananuM joDANa chUTI gayuM che eTalA aMze temAM pratyakSapaNuM che. je abuddhipUrvaka vikalpa che temAM mananuM avalaMbana che, paNa AtmAnuM je svasaMvedana che temAM to mananuM avalaMbana chUTI gayuM che. temAM kevaLajJAna jevuM pratyakSapaNuM bhale nathI paNa svAnubhavapratyakSapaNuM che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 70 : adhyAtma-saMdeza nirvikalpa svAnubhavane pratyakSa kahyo tathA temAM AnaMdanI khAsa vizeSatA kahI, Ama teno ghaNo mahimA karyo. to Avo svAnubhava kayA guNasthAne thAya? koI moTA munione ja Avo svAnubhava thato haze, ke gRhasthaneya thato haze? e vAta havenA prazna-uttarathI spaSTa kare che. eka pitA potAnA putrone zikhAmaNa Ape che laukika yogyatA ane sajjanatA uparAMta, bhagavAna atadeva dvArA upadiSTa ratnatraya dharmane kadI na bhUlo. zAstrajJanI saMgati karo. ratnatrayathI bhUSita sajjanono Adara ane samAgama karo. muni-ArthikAzrAvaka-zrAvikA e caturvidha saMghanI jyAre jyAre avasara maLe tyAre AdarapUrvaka vaMdanA karo... ane ratnatrayanA sevanamAM sadA tatpara raho. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates cothA guNasthAnathI ja nirvikalpa anubhava; guNasthAnaanusAra pariNAmanI vizeSa magnatA; svAnubhavanI taiyArIvALA jIvanI dazA. "prazna- evo anubhava kayA guNasthAnamAM kahyo che? samAdhAna - cothA guNasthAnathI ja thAya che. paraMtu cothA guNasthAne to ghaNA kALanA aMtarALe thAya che, ane uparanA guNasthAne zIghra zIdhra thAya che. prazna- anubhava to nirvikalpa che, to temAM uparanA ane nIcenA guNasthAnono bheda zo? uttara- pariNAmonI magnatAmAM vizeSatA che; jema be puruSa nAva (athavA nAma) le che, ane baMnenA pariNAma nAva (nAma) viSe che; tyAM ekane to magnatA vizeSa che tathA bIjAne thoDI che, tema (ahIM svAnubhavamAM paNa ) jANavuM." cothA guNasthAnanI zarUAta ja AvA nirvikalpa svAnubhavapUrvaka thAya che, samyagdarzana kaho, cothuM guNasthAna kaho ke dharmanI zarUAta kaho te AvA svAnubhava vagara thatI nathI. svAnubhavane pratyakSa kahyo, temAM atIndriya vacanAtIta AnaMda kahyo, temAM koI vikalpa nathI ema kahyuM, tethI koIne prazna UThe ke Avo UMco-atIndriya, pratyakSa svAnubhava kone thato haze?-to kahe che ke Avo anubhava cothA guNasthAnathI ja thAya che. AvI nirvikalpa AnaMdadazA gRhasthapaNAmAM rahelA samyagdaSTine paNa matizrutajJAna vaDe thAya che. cothA guNasthAne vizeSa-vizeSakALanA aMtare koI koI vAra Avo anubhava thAya che. pahelI vAra jyAre cothuM guNasthAna pragaTayuM tyAre to nirvikalpa anubhava thayo ja hato, paNa pachI pharIne evo anubhava amuka vizeSakALanA aMtare thAya che; ne pachI uparauparanA guNasthAne tevo anubhava vAraMvAra thAya che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 72 : adhyAtma-saMdeza pAMcamA guNasthAne cothA karatAM alpa alpakALane aMtare anubhava thAya che; (cothA guNasthAnavALA koI jIvane koIkavAra turata ja evo anubhava thAya te judI vAta che.) ane chaThThA sAtamA guNasthAnavartI munine to vAraMvAra aMtarmuhUrtamAM ja niyamathI viklpa tUTIne svAnubhava thayA kare che. samyagdaSTine cothA guNasthAne vadhumAM vadhu keTalA aMtare svAnubhava thAya-e saMbaMdhI koI cokkasa mApa jANavAmAM AvatuM nathI. chaThThA sAtamA guNasthAnavartI munine mATe to niyama che ke aMtarmuhUrtamAM nirvikalpa upayoga thAya ja; nahitara munizA ja na Take. munidazAmAM kadI ema na bane ke lAMbAkALa sudhI nirvikalpaanubhava na Ave ne bAhyapravRttimAM (savi,dazAmAM) ja rahyA kare. tyAM to aMtarmuhUrtamAM niyamathI nirvikalpadhyAna thAya ja che. munidazAmAM koI jIva bhale lAkho-karoDo varSo rahe ane te daramiyAna sAtamuM guNasthAna vAraMvAra aMtarmuhUrtamAM AvyA kare, e rIte samuccayapaNe tene chaThThA guNasthAnano kALa bhale lAkhokaroDo varSo thaI jAya, paNa ekasAthe aMtarmuhUrtathI vizeSakALa ThThuM guNasthAna rahI zake ja nahIM. chaThThA guNasthAnano kALa ja aMtarmuhUrtathI vadhu nathI pachI lAMbo vakhata UMghavAnI to vAta ja zI? bhagavAne channu guNasthAnano je utkRSTa kALa kahyo che te utkRSTa kALa paNa evA jIvane ja hoya che ke je tyAMthI pAcho mithyAtvamAM javAno hoya. bIjA jIvone evo utkRSTakALa hoto nathI, tene to tethI ochA kALamAM vikalpa tUTIne sAtamuM guNasthAna AvI jAya che. munio vAraMvAra nirvilpa2sa pIe che. aho, nirvikalpatA te to amRta che. badhA munione saviklpa vakhate chaThThuM ne kSaNamAM nirvikalpadhyAna thatAM sAtamuM guNasthAna thAya che. jema samyagdarzana nirvikalpa-svAnubhavapUrvaka pragaTe che tema munidazA paNa nirvilpadhyAnamAM ja pragaTe che, "pahelAM dhyAnamAM sAtamuM guNasthAna pragaTe ne pachI viklpa UThatAM chaThe Ave. munine to vAraMvAra nirvilpadhyAna thAya che. e to kevaLajJAnanA ekdama najIkanA pADozI che. ala, vAraMvAra zuddhopayoganA AnaMdamAM jhUlatA e muninI aMtaradazAnI zI vAta ! are, samyagdaSTi-zrAvakane paNa dhyAna vakhate to muni jevo gaNyo che. huM zrAvaka chuM ke muni chuM evo koI viklpa ja ene nathI, ene to dhyAna vakhate AnaMdanA vedanamAM ja lInatA che. cothA guNasthAne Avo anubhava koIkavA2 thAya che, pachI jema jema bhUmikA vadhatI jAya che tema tema kALa-apekSAe vAraMvAra thAya che ne bhAvaapekSAe lInatA vadhatI jAya che. cothA guNasthAne svAnubhava lAMbAkALanA aMtare thavAnuM kahyuM ane uparanA Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 73 guNasthAne te zIdhra zIdhra thavAnuM kahyuM; A rIte guNasthAna-anusAra mAtra kALanA aMtaranI ja anubhavamAM vizeSatA che ke bIjI koI vizeSatA che? to kahe che ke pariNAmonI lInatAmAM paNa vizeSatA che. svAnubhavanI jAta to badhA guNasthAnomAM eka che, caitanyasvabhAvamAM ja badhAyano upayoga lAgelo che paNa temAM pariNAmanI mannatA guNasthAna anusAra vadhatI jAya che. sAtamA guNasthAne svAnubhavamAM jevI lInatA che tevI tIvra lInatA cothA guNasthAne nathI; e rIte nirvikalpatA baMnene hovA chatAM pariNAmanI magnatAmAM vizeSatA che. jema koI be puruSo samAna kriyA karatA hoya, -bhagavAnanuM nAma letA hoya, snAna karatA hoya ke bhojanAdi karatA hoya-baMnenA pariNAma temAM lAgelA hoya chatAM pariNAmanI ekAgratAmAM baMnene phera hoya che; koInA pariNAma temAM maMdapaNe lAgelA hoya ne koInA tIvrapaNe lAgelA hoya; tyAM baMneno upayoga to eka ja kAryamAM lAgelo che paNa ekanA pariNAma te kAryamAM maMdapaNe varte che ne bIjAnA pariNAma temAM tIvrapaNe varte che, tema cothA guNasthAne nirvikalpatA hoya ne sAtamAM guNasthAne nirvikalpatA hoya-tyAM te baMneno upayoga to AtmAne viSe anubhavamAM ja lAgelo che, paraMtu cothA karatAM sAtamAM guNasthAne svarUpamAM pariNAmanI mannatA ghaNI che; aMdara abuddhipUrvaka rAga ghaNo maMda che. cothA guNasthAne svAnubhava vakhate paNa aMdara abuddhipUrvaka (bhale maMda) traNa kaSAyacokaDI vidhamAna che, ane sAtamA guNasthAne mAtra eka saMjavalana kaSAyacokaDI ja bAkI che. svAnubhavamAM pariNAmonI lInatA jema jema vadhatI jAya che tema tema kaSAyono abhAva thato jAya che. A prakAre svAnubhavanI guNasthAnaanusAra vizeSatA jANavI. jema jema guNasthAna vadhatuM jAya tema tema kapAyo ghaTatA jAya ne svarUpamAM lInatA vadhatI jAya. dharmIne guNasthAna anusAra jeTalI zuddhi thaIne jeTalI vItarAgatA thaI teTalI zuddhi ne vItarAgatA to para taraphanA upayoga vakhate paNa TakI rahe che ne teTaluM to baMdhana tene thatuM ja nathI. cothA guNasthAne nirvikalpa dhyAnamAM hoya to paNa tyAM anaMtAnubaMdhI sivAyanA traNe kaSAyanuM astitva che, ne chaThThA guNasthAne zubhavikalpamAM vartatA hoya to paNa tyAM apratyAkhyAnAvaraNa ke pratyAkhyAnAvaraNa kaSAya nathI, mAtra saMjvalana kaSAya che, eTale svAnubhUtimAM na hoya tethI tene bIjA karatAM vadhu kaSAyo hoya-ema nathI. paNa, eTaluM kharuM ke eka ja bhUmikAvALo jIva te savikalpadazAmAM hoya tenA karatAM nirvikalpadazA vakhate tene kaSAyo ghaNA ja maMda thaI jAya che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 74 : adhyAtma-saMdeza cothA guNasthAne strIputrAdivALA zrAvakane, are ! ATha varSanI bAlikAne ke tIryane paNa e nirvikalpa dazA vakhate buddhipUrvakanA badhA rAgadveSa chUTI gayA hoya che, mAtra caitanyagoLo-AnaMdanA sAgarathI ullasatodehathI bhinna anubhavAya che. eTale AvA dhyAna vakhate to zrAvakane paNa munisamAna gaNyo che. e dhyAnamAM jJAnAdinI nirmaLatA paNa vadhatI jAya che, pariNAmanI sthiratA paNa vadhatI jAya che. jJAnI saMsAramAM gRhasthapaNAmAM rahyA hoya, rAga-dveSa-krodhAdi kalezapariNAma amuka thatA hoya, paNa ene enI lALa laMbAtI nathI; saMsAranA game tevA kalezaprasaMgo ke pratikULatAnA prasaMgo Ave, paNa jyAM caitanyanA dhyAnanI skUraNA thaI tyAM te badhAya kaleza kayAMya bhAgI jAya che; game tevA prasaMgamAMya enA zraddhA-jJAna gherAI jatA nathI, jyAM cidAnaMda-haMsalAnuM smaraNa karyuM tyAM ja duniyAnA badhA kalezo dUra bhAgI jAya che, to e caitanyanA anubhavamAM to kaleza kevo? emAM to ekalo AnaMda che... ekalI AnaMdanI ja dhArA vahe che. mATe kahe che ke are jIvo ! A caitanyasvarUpanA ciMtanamAM kaleza to jarA paNa nathI ne tenuM phaLa mahAna che, mahAna sukhanI tenA ciMtanamAM prApti thAya che, to ene kema dhyAnamAM ciMtavatA nathI? ne kema bahAra ja upayogane bhamAvo cho ? jJAnIne bIjuM badhuM bhale dekhAya paNa aMdara caitanyanI jaDIbuTTI hAthamAM rAkhI che, saMsAranA jherane utArI nAkhanArI A jaDIbuTTI che; e jaDIbuTTI suMghatAM saMsAranA enA thAka kSaNabharamAM UtarI jAya che. jIve zuddhAtmAnA citanano abhyAsa karavo joIe. jene caitanyanA svAnubhavano raMga lAge ene saMsArano raMga UtarI jAya. bhAI, tuM azubha ne zubha baMnethI dUra thA tyAre zuddhAtmAnuM ciMtana thaze. jene hujI pApanA tIvra kaSAyothI paNa nivRtti nathI, deva-gurunI bhakti, bahumAna, sAdharmIono prema vagere atyaMta maMda kaSAyanI bhUmikAmAM paNa je nathI Avyo, te akaSAya caitanyanuM nirvikalpa dhyAna kayAMthI karaze? pahelAM badhAya kaSAyano (zubha-azubhano) raMga aMdarathI UDI jAya. jyAM eno raMga UDI jAya tyAM enI atyaMta maMdatA to saheje thaI ja jAya, ne pachI caitanyano raMga caDatAM tenI anubhUti pragaTe. bAkI pariNAmane ekadama zAMta karyA vagara emane ema anubhava karavA mAMge to thAya nahIM. ahA, anubhavI jIvanI aMdaranI dazA koI ora hoya che! [ have, svAnubhavane nirvikalpa kahyo te saMbaMdhI prazna-uttara vaDe spaSTatA kare che.] Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates svamAM upayoga vakhate abuddhipUrvaka vikalpa hovA chatAM nirvikalpapaNuM kema kahyuM ? anubhavano aciMtya mahimA, ane tenI preraNA Wan ae " praznaH- jo nirvikalpa-anubhavamAM koI vikalpa nathI to zukaladhyAnano prathama bheda je pRthakatva-vitarka-vicAra kahyo che temAM pRtha vitarka-vicAra eTale aneka prakAranA zruta ane vicAra, arthAt arthavyaMjana ane yoganuM saMkramaNa-ema kema kahyuM ? uttara:- kathana be prakAre che-eka sthUlarUpa che ane bIjuM sUkSmarUpa che. jema sthULapaNe to chaThThA ja guNasthAne saMpUrNa brahmacaryavrata kahyuM ane sUkSmapaNe navamA sudhI maithunasaMjJA kahI; tema ahIM anubhava viSe nirvikalpatA sthULarUpe kahIe chIe, paraMtu sUkSmarUpe pRthakatvavitarka-vicAra Adika bhedamAM athavA dazamA guNasthAna sudhI kaSAyAdika kahyA che. je potAne ke anyane jANavAmAM Ave evA bhAvanuM kathana sthULa samajavuM, ane je pote paNa na jANe, kevaLI bhagavAna ja jANe evA bhAvonuM kathana sUkSma jANavuM. temAM caraNAnuyoga vageremAM sthULa kathananI mukhyatA che. ane karaNAnuyoga vageremAM sUkSma kathananI mukhyatA che. Avo bheda anyatra paNa jANavo. A pramANe nirvikalpa anubhavanuM svarUpa jANavuM." upayoga jyAre svAnubhavamAM joDAya tyAre nirvikalpadazA kahevAmAM Ave che, kemake te vakhate upayoganuM joDANa vikalpamAM nathI, upayoga nijasvarUpamAM je ekAgra thayelo che. joke nirvikalpa anubhava vakhateya sarAgI jIvane aMdara abuddhipUrvaka vikalpo to che, rAganuM kArya vikalpa che te tyAM paDayo che, paNa upayoga temAM nathI, ane te evo sUkSma che ke te potAne ke bIjA sthULa jJAnIne khyAlamAM AvI zakato nathI, sAmAnya chadmasthane khyAlamAM Ave tevA sthULa vikalpa tyAM nathI, tethI sthULa kathanamAM tyAM nirvikalpatA Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 76 : adhyAtma-saMdeza ja kahevAmAM Ave che. je sUkSma vikalpa ke kaSAya tyAM vidhamAna che te abuddhipUrvaka che ane sarvajJane ke avadhi-mana:paryayajJAnIne ja gamya che. mati-zrutajJAnI AgamathI ke anumAnathI tenuM vidyamAnapaNuM nakkI karI zake, paNa sIdhuM na jANe. karaNAnuyoganA sUkSma kathananI apekSAe to dazamAM guNasthAna sudhI kaSAyanA aMzano ke vikalpano sadbhAva kahyo che, paNa te sAmAnya jIvone gamya nathI mATe tenuM kathana sUkSmakathanamAM karyuM, ane sAmAnyapaNe tyAM nirvikalpatA kahI. e ja rIte pRthakatva-vitarkavicAra nAmanuM prathama zukaladhyAna AThamAthI bAramA guNasthAne hoya che tyAM sUkSmapaNe potAnA dravya-guNa-paryAya vageremAM yoganuM saMkramaNa hoya che; dazamA sudhI sUkSmapaNe rAgano vikalpa paNa hoya che, paraMtu eka to te sAmAnya jIvone gamya nathI, ane bIjAM tyAM svAnubhavanI ja mukhyatA che, mATe abuddhipUrvakanA sUkSmavikalpane gauNa karIne tyAM nirvikalpapaNuM kahyuM che. A rIte mukhya-gauNa karIne kathana karavAnI zAstranI paddhati che. ekeka samayanA sUkSma pariNAmanuM kathana karavA jAya to zAstrano pAra Ave nahi ne jIvone te pakaDAya paNa nahi, eTale jIvo hita-ahita saMbaMdhI jJAna karIne potAnuM prayojana sAdhI zake te anusAra zAstroe 14 guNasthAna vagerenuM kathana karyuM che; atyaMta sUkSmatAthI to ekeka guNasthAnamAM paNa pariNAmonA asaMkhya prakAro paDe che. eTale prakaraNaanusAra kayAMka sthULakathana hoya che ne kayAMka sUkSyakathana hoya che. svAnubhavane nirvikalpa kahyo che te sthULakathana che; ne jyAre sUkSmapariNAma batAvavA hoya tyAre tyAM je sUkSma pariNAma kaSAya vagere hoya tenuM paNa kathana kare. ahIM eTaluM vizeSa jANavuM ke pRthaka-vitarkavicAra vageremAM svAnubhava vakhate paNa je vitarka-vicAra kahyA che te svamAM ne svamAM ja che, kAMI svamAMthI upayoga chUTIne paramAM jAya-evuM sthaLa saMkramaNa tyAM nathI. svAnubhava vakhate upayoga to svajJayamAM ja che; paNa jyAM sudhI vItarAgabhAva pUro nathI thayo ne kaSAyano atyaMta sUkSma aMza paNa bAkI che tyAM sudhI pariNAmamAM eTalI caMcaLatA che. tathA 11-12 guNasthAne rAga na hovA chatAM hujI zrutaupayogamAM eTalI caMcaLatA che. caraNAnuyogamAM sAmAnyapaNe ema kahevAya ke muni sarvathA aparigrahI che; paNa karaNAnuyoga aMdaranA sUkSma pariNAma batAvavA ema kahe ke dazamA guNasthAna sudhI parigrahu ( aMdarano sUkSma lobha) che; Ama vivakSA anusAra baMne kathana sAcAM che, temAM kAMI virodha nathI. uparanA guNasthAne je sUkSmalobhAdi pariNAma che tenuM kArya bahAramAM sthULarUpe dekhAtuM nathI-bahAramAM Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 77 vastrAdi grahaNa hotuM nathI tethI sthULa vivecanamAM teno abhAva gaNIne munine niSparigraha kahyA. ane sUkSma karaNAnuyogamAM bhUmikAanusAra je je pariNAma varte che tenuM jJAna paNa karAvyuM. sUkSma pariNAma apekSAe navamA guNasthAne paNa vedano udaya kahyo eTale tyAM paNa maithunasaMjJAno sabhAva kahyo, paNa munine sthULa pravRttimAM ke buddhipUrvakanA pariNAmamAM teno abhAva ja che eTale chaThThI guNasthAne paNa saMpUrNa brahmacaryavrata kahyuM. dravyAnuyogamAM ema kahe ke samyagdaSTi jIva abaMdha che-kemake zuddha abaMdhasvabhAvane dRSTimAM lIdho che; ane karaNAnuyoga ema kahe ke samyagdaSTine (cothA guNasthAne ) 77 karmaprakRtionuM baMdhana thAya che. baMne prakAranuM jJAna karavuM joIe. samyagdaSTine abaMdha kahyA tyAM tenI zuddhadaSTinuM svarUpa samajAvavuM che, te daSTie kevo abaMdha zuddha AtmA pratItamAM lIdho che te batAvavuM che; ane je rAgathI karmaprakRtio baMdhAya che te rAgane paNa zuddhasvabhAvamAM te svIkAratA nathI, ane zuddhadaSTi baMdhanuM kAraNa thatI nathI. A rIte samyagdaSTine dravyAnuyogamAM abaMdha kahyA, ane hajI bhUmikAanusAra potAnI paryAyamAM jeTalA rAgAdi che ne jeTalI karmaprakRti baMdhAya che tenuM paNa astitva karaNAnuyogamAM batAvyuM. e rIte ahIM svAnubhavamAM paNa, sUkSmapaNe tyAM abuddhipUrvaka vikalpa vidhamAna hovA chatAM, upayoga nijasvarUpamAM ja che ne buddhipUrvakano koI vikalpa nathI tethI nirvikalpapaNuM kahyuM-ema samajavuM. A pramANe nirvikalpa anubhavanuM svarUpa ghaNA prakAre spaSTa karyuM. samyagdaSTine cothA guNasthAne paNa Avo anubhava thAya che e paNa khAsa batAvyuM. A rIte samyakatvanI ane svAnubhavanI alaukika carcA karI. juo, sAdharmIo arasaparasa samyagdarzananI ne svAnubhavanI kevI sarasa carcA kare te A patramAM dekhAya che. dharmAtmA ekabIjAnA saMgamAM hoya te anubhavanI alaukika carcA karatA hoya che. jema be vepArI bhegA thAya to vepAranI ne bhAvatAlanI vAto kare, be cora bhegA thAya to corInI carcA kare, tema be dharmI bhegA thAya to svAnubhavanI vAto kare. jene je vAta priya lAge tenuM ja te gholana kare che. A samyakatvanI ne svAnubhavanI bahu sarasa vAta che... ene lakSagata karatAM janmamaraNa TaLI jAya evI A alaukika vAta che. A svAnubhava" kaLA e ja saMsArasamudrathI taravAnI kaLA che, bAkI bIjAM bhaNatara AvaDe toye bhale ne na AvaDe toye bhale. A svAnubhava-kaLAne je nathI jANato te bhale bIjI aneka kaLAo jANato hoya topaNa saMsArasamudrane tarI zakato nathI, Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 78 : adhyAtma-saMdeza mokSane mATe enI ekeya kaLA kAma AvatI nathI. ane svAnubhavanI eka kaLAne je jANe che tene bhale bIjI kaLA kadAca na AvaDe topaNa svAnubhavanA baLe te saMsArane taraze ne mokSane sAdhaze. svAnubhavathI ene kevaLajJAnanI evI mahAvidhA khIlaze ke temAM jagatanI badhIye vidyAnuM jJAna samAI jAya. are, AyuSya ochuM, buddhinI alpatA ne zrutano to pAra nahi-temAM he jIva! tAre e ja zIkhavA jevuM che ke jenAthI A bhavasamudrane tarAya. bIjI ADIavaLI vAtamAM paDyA vagara mULa prayojanabhUta e vAtane jANa ke je jANavAthI AtmA A saMsArasamudrane tarI jAya. A saMbaMdhamAM daSTAMtaH eka vedIyA vidvAna naukAmAM besIne jatA hatA; vacce nAvika sAthe vAta karatAM karatAM teNe puchayuM-kema nAvika ! tane saMgIta AvaDe che? nAvika kahe-nA bhAI ! pachI thoDI vAre pUchayuMvyAkaraNa AvaDe che? jyotiSa AvaDe che? gaNIta AvaDe che? nAvika to kahe-nA... bApu! chevaTe puchayuM-bhAI, lakhatAM vAMcatAM to AvaDatuM haze! nAvika kahenA re bApu! amAre to bhalI A nadI ne bhalI amArI naukA... amane to A pANImAM kema karavuM te AvaDe che. paMDitajI kahebasa, tyAre to nAvika bhAI ! tamArI jIMdagI pANImAM gaI. ame to nyAya-vyAkaraNa-saMgIta-kAyadA-jyotiSa vagere badhuM jANIe. nAvika kahe- bahu sAruM... bApA! amAre to amArA kAmathI kAma, hajI to Ama vAta kare che tyAM to joradAra vAvAjhoDuM upaDyuM ne naukA to hAlakaDolaka thatI taNAvA lAgI. ne DubI jaze evuM lAgyuM tyAre nAvike pUchayuMzAstrIjI mA rAja! tamane taratAM AvaDe che ke nahIM? zAstrIjI to gabharAI gayA ne kahyuM-nA... bhAI, badhuM AvaDe che paNa eka taratAM nathI AvaDatuM. nAvIka kahe-tame badhuM zIkhyA paNa taratAM na zIkhyA... A nokA to hamaNAM DUbI jaze... mane to taratAM AvaDe che eTale huM to hamaNAM tarIne sAme kAMThe pahoMcI jaIza.... paraMtu tame to A nokA sAthe hamaNAM Dubazo, tame ne bhegI tamArI badhIye vidyA pANImAM jaze. A to eka daSTAMta che. tema jeNe A bhavasamudrathI taravuM hoya teNe svAnubhavanI vidyA zIkhavA jevI che. bIjAM aprayojanabhUta jANapaNuM ghaNuM kare paNa jo aMtaramAM svabhAvabhUta caitanyavatu zuM che tene lakSagata na kare to bahAranAM jANapaNA ene (vediyA vidvAnanI jema) saMsArathI taravAnA kAmamAM nahi Ave. ane jeNe bahArano mahimA choDIne aMdaramAM caitanyavidhAna sAdhI che tene bahAranI bIjI vidhA kadAcita ochI hoya to paNa (nAvikanI jema) svAnubhavanI vidhA vaDa te bhavasamudrane tarI jaze ne traNalokamAM sauthI zreSTha evI kevaLajJAnavidyAnA te svAmI thaI jaze. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 79 are jIva! svAnubhavanI kaLA zIkhavanArA ne saMsArathI tAranArA saMta-dharmAtmAo tane maLyA, to atyAre tArI bahAranI kaLAnA jANapaNAnuM DahApaNa ekakora muka ne svAnubhavakaLAnI mahattAne samaja. bhAI enA vinA saMsArano kyAMya Aro nathI. A svAnubhava pAse bIjA badhA bhaNatara thothA che. hajAro varSanA zAstrabhaNatara karatAM eka kSaNano svAnubhava vadhI jAya che. mATe ene tuM jANa. AtmAnA jJAnadhyAna vaDe dharmIne ghaNI zuddhatA vadhatI jAya che ne asaMkhyAtagaNI nirjarA thatI jAya che. bahArano ughADa to vadhe ke na paNa vadhe paNa aMdara caitanyane anubhavavAnI jJAnanI zakti tene vadhatI jAya che, ne AvaraNa ekadama tUTatuM jAya che, eka kSaNabharanA svAnubhavathI jJAnIne je karmo tUTe che, ajJAnIne lAkho upAya karatAM paNa eTalAM karmo tUTatAM nathI. Ama samyakatvano ane svAnubhavano koI aciMtya mahimA che. -ema samajIne he jIva! tuM tenI ArAdhanAmAM tatpara thA. samyakatvasaMbaMdhI ane nirvikalpa anubhavasaMbaMdhI ghaNuM sarasa spaSTIkaraNa karyuM; have sAdharmIoe patramAM je bIjA prazno lakhyA che tenA uttara Ape che. svataMtratA bese tenI balihArI jene potAnI svataMtratA beThI tenuM pariNamana sva tarapha vaLyuM... are, potAnI svataMtratA paNa jene na game ene to zuM kahevuM? enuM to anAdinuM e prakAranuM pariNamana cAlI ja rahyuM che. svarUpanI aMtaraSTithI apUrvadazA pragaTa kare tenI balihArI che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mati-zruta te kevaLajJAnano aMza che kemake baMnenI eka jAta che vaLI bhADuMnI! tame traNa dAMta lakhyA ane te dAMta viSe prazna lakhyA; paNa te daSTAMta sarvAge maLatA nathI; kemake daSTAMta che te eka prayojanane dekhADe che. ahIM bIjano vidhu eTale ke caMdramA, jalabiMdu tathA agnikaNikA e to traNe ekadeza che ane pUrNamAsIno caMdra, samudra tathA agnikuMDa e sarvadeza che. e ja rIte cothA guNasthAne AtmAne jJAnAdi guNa ekadeza pragaTa thayA che tenI, ane teramA guNasthAne AtmAnA jJAnAdika guNo sarvadeza pragaTa thAya che tenI eka jAti che. temAM tame prazna lakhyo ke "eka jAti che eTale jema kevaLI sarvajJeyane pratyakSa jANe che tema cothA guNasthAnavALA paNa AtmAne pratyakSa jANatA haze?"--paraMtu mAnI! tyAM pratyakSapaNAnI apekSAe eka jAti nathI paNa samyajJAnanI apekSAe eka jAti che.." jema pUrNimAno aMza te bIja, samudrano aMza eka jalabiMdu ane moTA agnikuMDano aMza eka agnikaNa-e daSTAMtomAM to kSetraapekSAe aMza--aMzIpaNuM che paraMtu AtmAmAM zrutajJAnane pUrNajJAnano aMza kahyo temAM kAMI kSetraapekSAe aMza-ezIpaNuM nathI, paNa bhAvaapekSAe aMzaaMzIpaNuM che. kSetra to baMnenuM sarakhuM che. jema bIja UgatAM caMdranuM thoDuMka kSetra khUlyuM ne bIjuM DhaMkAyeluM che tema AtmAmAM kAMI thoDA pradezo nirAvaraNa thayA ne bIjA AvaraNavALA rahyA ema nathI. paNa jema pUrNacaMdra prakAza Ape che tema bIja paNa prakAza Ape che, prakAza ApavAno svabhAva baMnemAM sarakho che, eka pUro prakAza Ape che ne bIjo thoDo prakAza Ape che eTalo ja phera che, tema ahIM AtmAmAM kevaLajJAna pUrNa prakAza karanAra che ne matizrutajJAna bIjanI jema thoDo prakAza Ape che, prakAza ApavAno svabhAva Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 81 baMneno sarakho che, eTale baMnenI eka ja jAta che. e rIte temane aMzaaMzIpaNuM samajavuM. jema bIja che te kAMI tAvaDIno kaTako nathI paNa caMdrano kaTako che, tema mati-zrutajJAna te jJAnano ja aMza che, te rAgano aMza nathI. mati-zrutanuM ne kevaLajJAnanuM kSetra to sarakhuM ja che, eTale kSetra apekSAe temane aMza-ezIpaNuM nathI paNa bhAvaapekSAe aMza-aMzIpaNuM che. traNe daSTAMtamAM e rIte yogya samajavuM. vaLI 13mAM guNasthAnanuM kevaLajJAna ane cothA guNasthAnanuM samyakramatizrutajJAna e baMnemAM samyakapaNAnI apekSAe eka jAta che; paNa jema kevaLajJAna sarva padArthone, asaMkhya Atmapradezo vagerene paNa pratyakSa sAkSAt jANe che tema matizrutajJAna kAMI pratyakSa nathI jANatA. eTale pratyakSapaNAnI apekSAe kAMI baMne sarakhA nathI, paNa jAta apekSAe sarakhA che. mati-jJAna ke kevaLajJAna vagere badhA jJAnone sAmAnyajJAnasvabhAva sAthe ja ekatA che. tethI samayasAramAM AcAryadave kahyuM che ke mati zruta avadhi manaH kevaLa tevuM pada eka ja khare, A jJAnapada paramArtha che je pAmI jIva mukti lahe. 204. jJAnasAmAnyanA ja e badhA vizeSo che eTale jJAnane ja te badhA bhedo abhinaMde che, te badhAyanI eka ja jAta che. temAM pratyakSa-parokSa vagere bheda che paNa jAtibheda nathI. jema koI vaNika pAse vadhu mUDI hoya, koI pAse ochI hoya, eTale muDInI zaktino bheda che paNa tethI kAMI jAtibheda nathI, vaNikajAti apekSAe baMne sarakhA ja che. tema kevaLajJAnanuM sAmarthya ghaNuM apAra, ne matizrutanuM sAmarthya thoDuM-ema sAmarthyamAM bheda hovA chatAM baMnenI jAti eka ja che, samyajJAnapaNe baMne sarakhA ja che. tema ja svAnubhava vakhate to mati-zrutajJAna paNa pratyakSa jevA thaI jAya che. zrutajJAnamAM paNa evI behada tAkAta che ke kevaLajJAna-anusAra badhA tattvone jANI lya. ahIM prayojanabhUta tattvonI apekSAe vAta samajavI. kevaLajJAna anusAra badhA prayojanabhUta tattvono parokSa nirNaya zrutajJAna paNa karI zake che. bhale badhA kSetrane ke traNa kALanA samayone bhinna bhinna na jANI zake paNa potAnA hita-ahita saMbaMdhI prayojanabhUta tattvone to te zrutajJAna paNa kevaLajJAna anusAra ja jANe che, temAM viparItatA hotI nathI. te kevaLajJAna jevuM pratyakSa bhale na jANe paNa temAM viparItatA na hoya. -A apekSAe temAM eka jAtipaNuM samajavuM. vaLI A saMbaMdhI vizeSa kahe che: Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates svAnubhavarUpa zrutajJAnanI aciMtya tAkAta 5 ae cothA guNasthAnavALAne mati-zrutarUpa samyajJAna che, ane teramA guNasthAne kevaLarUpa samyajJAna che. vaLI ekadeza-sarvadezanuM to eTaluM ja aMtara che ke, matizrutajJAnavALA amUrtika vastune parokSa, ane mUrtika vastune paNa pratyakSa ke parokSa kiMcit ane anukrmapUrvaka jANe che, jyAre kevaLajJAna sarvathA sarvane yugapat jANe che. te (mati-zruta) parokSa jANe che ne A (kevaLajJAna) pratyakSa jANe che, eTalo ja vizeSa (taphAvata) che. paNa jo sarva prakAre eka ja jAti kahIe to jema kevaLajJAnI yugapata, pratyakSa, aprayojanarUpa, (sarva) jJeyone nirvikalpapaNe jANe che tema A mati-zrutajJAnI paNa jANe,-paraMtu ema to nathI. tethI temAM pratyakSa-parokSano vizeSa jANavo. 'aSTasahastrI 'mAM kahyuM che ke syAdvAdakevalajJAne srvtttvprkaashne| bheda sAkSAtasAkSAt ca hyavastyanyatamaM bhvet|| 90-905 / / teno artha-syAdvAda eTale ke zrutajJAna ane kevaLajJAna e baMne sarva tattvone prakAzanArAM che; vizeSa eTalo ke kevaLajJAna pratyakSa che ane zrutajJAna parokSa che. paraMtu vastupaNe teo bhinna nathI." juo, AmAM teramA guNasthAnanuM kevaLajJAna ane cothA guNasthAnanuM zrutajJAna e baMnenI eka jAti kaI rIte che ne baMnnemAM taphAvata kayA prakAre che te saMbaMdhI spaSTatA karI che. jema aMzI ne teno aMza judA nathI tema kevaLajJAna ne zrutajJAna vastupaNe judA nathI. jema kevaLajJAna ane rAga e baMnenI to jAta ja jAdI che, paraMtu tema kAMI kevaLajJAna ane zrutajJAnanI jAta judI nathI; samakitI Please inform us of any errors on rajesh.shah@fotalise.co.uk Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 83 paNa zrutajJAna vaDe kevaLa zuddha AtmAne anubhavatA hovAthI paramArtha tene zruta-kevaLI" kahyA che. jo "zruta' vizeSaNa lakSamAM na lyo to kevaLaekaluM jJAna ja rahe che. A rIte zrutajJAnInuM jJAna ane kevaLajJAnInuM jJAna e baMnenI jAta eka ja che. vaLI samyak zrutajJAnanA aMzo vadhI vadhIne kevaLajJAnamAM bhaLe che, eTale te kevaLajJAnanA ja aMzo che; jJAnasvabhAvanI jAtanA te aMzo che, e kAMI para avalaMbIne pragaTayA nathI, svabhAvane avalaMbIne pragaTayA che. A rIte temane eka jAtipaNuM hovA chatAM temAM vizeSatA paNa che. kevaLajJAnanI jevI divya aciMtya saMpUrNa tAkAta che evI tAkAta zrutajJAnamAM nathI. zrutajJAna karatAM kevaLajJAnanuM sAmarthya anaMtagaNuM vadhI jAya che. jo jAtinI mAphaka sAmarthyamAM paNa baMne sarakhAM hota to kevaLajJAnanI jema zrutajJAna paNa sarva padArthone pratyakSa ekasAthe vikalpa vagara jANI leta. paNa badhA padArthone e pratyakSa jANI zakatuM nathI, eka sAthe paNa jANI zakatuM nathI, ne parayone vikalpa vagara paNa jANI zakAtuM nathI. amerikAmAM zuM thAya che ne raziyAmAM zuM thAya che-evI aprayojanarUpa vastune jANavA jAya tyAM zrutajJAnamAM vikalpa thayA vagara rahetA nathI, jyAre kevaLajJAna to aprayojanarUpa padArthone paNa vikalpa vagara sAkSAt jANe che. zrutajJAnIne svamAM upayoga joDAyelo hoya tyAre parano khyAla raheto nathI, paNa kevaLI prabhu to sva para badhAne eka sAthe jANI le che. anaMtakALa pahelAMnI ke pachInI paryAyone bhinna bhinnapaNe zrutajJAna jANI nathI zakatuM, jyAre kevaLajJAna to traNekALane pahoMcI vaLe che, koI paDado vagere ene naDatuM nathI. matizrutajJAna to amuka padArthone ja pratyakSa ke parokSa jANe che, amUrta-dharmAstikAya vagerene te pratyakSa nathI jANI zakatuM, jeTalA padArthone jANe che tene paNa eka sAthe nathI jANI zakatuM paNa krame krame jANe che, ane temAM paNa tenA badhA dharmone nathI jANatuM paNa amuka dharmone ja jANI zake che, jyAre kevaLajJAnanI to saMpUrNa tAkAta UghaDI gaI hovAthI ene badhA jJayo eka sAthe saMpUrNa pratyakSa sarva prakAre jaNAya che. A rIte kevaLajJAnamAM ne matizrutajJAnamAM pratyakSa-parokSano je bheda che temaja sAmarthyamAM paNa je phera che te jANavo joIe. paraMtu AtmAno svAnubhava karavAmAM e bheda naDato nathI. zrutajJAna bhale alpa sAmarthyavALuM hoya chatAM aMtarmukha thaI, vikalpa toDIne svasaMvedanapratyakSathI AtmAne anubhave che; evA anubhavanA baLe aMtarmuhUrtamAM kevaLajJAnane paNa sAdhI le che. zuddha AtmA vagere prayojanabhUta tattvone to jevA kevaLIbhagavAne jANyA tevA ja zrutajJAnI jANe che, temAM viparItatA nathI. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 84 : adhyAtma-saMdeza bhale kevaLajJAna jevI anaMta paDakhAMnI spaSTatA zrutajJAnamAM na hoya paNa viparItatA to nathI. zrutajJAne paNa badhA ja padArthonA svabhAvano (utpAda-vyaya-dhruvasvabhAva, asti-nAstisvabhAva vagere svabhAvano). kevaLajJAna anusAra parokSa nirNaya karI lIdho che ke jagatanA badhA padArthono svabhAva Avo hoya. kevaLI bhagavAna badhA padArthonI avasthA kramabaddha thavAnuM jANe ne zrutajJAnI tenAthI viparIta (akrame thavAnuM) jANe ema banatuM nathI; kevaLI bhagavAna ema jANe ke vItarAgabhAva te dharma che ne zrutajJAnI ema jANe ke zubharAga te dharma che-ema viparItatA hotI nathI. mArga to jevo kevaLI bhagavAne jANo tevo ja zrutajJAnI jANe che, temAM raMca paNa phera nathI. A rIte kevaLajJAna ane samyaka matizrutajJAna eka jAtanA hovAthI matizrutajJAna kevaLajJAnano paNa nirNaya karI zake che. "mane svAnubhava thayo ke nahi athavA huM bhavya chuM ke nahi, te kevaLI jANe, ApaNane enI khabara na paDe-AvAM vacana jJAnInAM hoya nahIM. potAnA svasaMvedanapratyakSanA baLe jJAnI to niHzaMka (kevaLajJAnI jeTalo ja niHzaMka) jANe che ke mane mArA AtmAno svAnubhava thayo, bhavaTTI thaI gaI, ane bhavya to chuM ja paNa atyaMta nikaTa bhavya chuM, AtmAno ArAdhaka thayo chuM ne prabhunA mArgamAM bhaLyo che. have amAre A bhavabhramaNamAM rakhaDavAnuM hoya nahi. Ama aMdarathI AtmA pote ja svAnubhavanA paDakAra karato javAba Ape. prazna:- ajJAnI paNa kevaLajJAnano samyaka nirNaya karI zake ke nahIM ? uttaraH- bhAI, kevaLajJAnano samyanirNaya karatAM ajJAna rahe nahi kemake kevaLajJAnano nirNaya tenI jAtanA aMza vaDe ja thAya che, tenAthI viruddha bhAva vaDe kevaLajJAnano nirNaya thAya nahi. rAgavaDa ke ajJAnavaDe kevaLajJAnano Avo nirNaya thAya nahIM. sAmAnyapaNe te bhale kevaLajJAnIne svIkArato hoya paNa je tenuM sAcuM svarUpa oLakhIne svIkAre to te ajJAnI rahe nahIM. e ja vAta che. ToDaramallajIe mokSamArgaprakAzakamAM paNa kahI che: "atadevanA koI vizeSaNo to pudgalAzrita che ne koI vizeSaNa jIvAzrita che, tene ajJAnI bhinna bhinna oLakhato nathI.. je bAhya vizeSaNo che tene jANI tenAthI arahaMtadevanuM mahAnapaNuM mAne che, paNa jIvanamAM je vizeSaNo che tene yathAvat na jANatAM e vaDe arahaMtadevanuM mahAnapaNuM mAtra AjJAnusAra mAne che, athavA anyathA paNa mAne che; jo jIvanA yathAvat vizeSaNo jANe to mithyAdaSTi rahe nahi." Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 85 zaMkA - koI jIva arahaMtAdinuM zraddhAna kare che, tenA guNone oLakhe che chatAM tene tattvazraddhAnarUpa samyakatva hotuM nathI, mATe jene arahaMtAdikanuM sAcuM zraddhAna hoya tene tattvazraddhAna avazya hoya ja-evo niyama saMbhavato nathI. samAdhAna - tattvazraddhAna vinA arahaMtAdikanA chaMtAlIsa Adi guNo te jANe che, tyAM paryAyAzrita ( -dehAzrita ) guNonuM paNa jANapaNuM hotuM nathI, kAraNa ke jIva-ajIvanI bhinna jAti oLakhyA vagara arahaMtAdikanA Atmazrita ane zarIrAzrita guNone te bhinna bhinna jANato nathI. jo jANe to te potAnA AtmAne paradravyathI bhinna kema na jANe? e ja pravacanasAra gA. 80mAM kahyuM che ke...... je arahaMtane dravyatva guNatva ane paryAyatva vaDe jANe che te AtmAne jANe che ane teno moha nAzane prApta thAya che... arahaMtAdikanuM svarUpa to AtmAzrita bhAvo vaDe tattvazraddhAna thatAM ja jaNAya che. mATe jene arahaMtAdikanuM sAcuM zraddhAna hoya tene tattvazraddhAna avazya hoya ja-evo niyama jANavo. (mo. mA. pra. pAnuM. 227-228, 3ra7-328) juo, A arahaMtAdikane oLakhavAnI rIta ! "arahaMtAdika' kahyuM eTale muni ke samyagdaSTi vagere dharmAtmAnA svarUpane jo temanA AmikalakSaNothI kharekhara oLakhe to tene bhedajJAna ane samyagdarzana jarUra thAya ja. paNa e oLakhANanI rIta rAgathI pAra che. rAgamAM Ubho rahIne e oLakhANa thatI nathI, jJAnabhAvamAM rahIne e oLakhANa thAya che. A rIte kevaLajJAnanA svarUpano nirNaya karanAruM jJAna paNa kevaLajJAnanI jAtanuM ja thaI jAya che. e svAnubhavajJAnanuM svarUpa ghaNA prakAre spaSTa karyuM tathA svAnubhUti vakhatano vizeSa mahimA samajAvyo. (have nizcayasamyakatva ane vyavahArasamyakatva saMbaMdhamAM eka suMdara khulAso kare che.) 5 Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSamArganuM uddaghATana nizcaya-samyakatva vaDe thAya che. jenI sAthe nizcaya hoya te ja vyavahAra sAco vaLI tame je nizcayasamyakatvanuM svarUpa tathA vyavahArasamyakatvanuM svarUpa lakhyuM te satya che; paraMtu eTaluM jANavuM ke samyakatvIne vyavahArasamyakatvane viSe nizcayasamyakatva garbhita che, niraMtara gamanarUpa che." jAo, AmAM khAsa siddhAMta che; nizcaya vyavahArano spaSTa khulAso che. koI kahe ke cothA guNasthAne nizcaya samyakatva na hoya, -to e vAta sAcI nathI. cothA guNasthAne paNa nizcaya samyakatva niraMtara pariNamI ja rahyuM che. vyavahAra samyakatvanI sAthe ja jo nizcaya samyakatva na vartatuM hoya to te vyavahAra samyakatva paNa sAcuM nathI, eTale ke tyAM samyakatva ja nathI paNa mithyAtva che. ahIM vyavahAra samyakatvamAM nizcaya samyakatva garbhita kahyuM; garbhitano artha "gauNa" na samajavo, paNa eka vastu kahetAM bIjI vastu temAM AvI ja jAya evo garbhitano artha ahIM samajavo. deva-guruzAstranI zraddhA vagerene jyAM vyavahAra samyakatva kahyuM tyAM zuddhAtmAnA zraddhAnarUpa nizcaya samyakatva paNa bheguM che ja ema samajI levuM. jo evuM zuddhAtmazraddhAna na hoya to to tyAM samyakatva ja nathI, tyAM to mithyAtva che; ane mithyAdaSTine to vyavahAra samyakatva hovAnI paNa ahIM nA pADe che. amuka lokono evo mata che ke pahelo vyavahAra ne pachI nizcaya; to eno artha e thayo ke ene vyavahAranI sAthe nizcayanuM pariNamana nathI, eTale ekalo zubharAga che; tene ahIM samyakatva kahetA nathI. jene nizcaya samyakatvanuM pariNamana che tene ja samyagdarzana che, jyAM nizcaya nathI tyAM Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 87 samyagdarzana nathI. mATe pahelo vyavahAra ne pachI nizcaya-e siddhAMtamAM moTI bhUla che. nizcaya ne vyavahAra baMne sAthe che, temAM paNa mukhyatA nizcayanI che. svabhAvanI zuddhatArUpa nizcayanI sAthe te bhUmikAne yogya je rAgAdi che te vyavahAra che. cothA guNasthAna vageremAM nizcaya na hoya, tyAM ekalo vyavahAra hoya-ema jeo mAne che, teo zuddhAtmAne eka kora rAkhIne ekalA rAgathI dharma karavA nIkaLyA che, -paNa ema dharma thAya nahi. nizcaya samyakatvapUrvaka ja dharmanI ne mokSamArganI zarUAta thAya che. nizcaya samyakatva vagara koIne cothuM paNa guNasthAna nathI hotuM to pachI munipaNuM to kayAMthI hoya? vaLI cothI bhUmikA vageremAM je nizcaya-vyavahAra sAthe che temAM paNa, je nizcaya samyakatvAdi che te arAgabhAva che, ane je vyavahAra samyakatvAdi che te sarAgabhAva che; baMne eka bhUmikAmAM sAthe hovA chatAM temAM je rAga bhAva che te arAgabhAvane malinatA karato nathI temaja je rAgabhAva che te arAgabhAvanuM kAraNa paNa thato nathI. baMnenI dhArA ja jAdI che; baMnenAM kArya paNa judA che. rAgabhAva to baMdhanuM kAraNa thAya che ne arAgabhAva mokSanuM kAraNa thAya che. sAdhakane AvI baMne dhArA sAthe hoya che. paNa jyAM ekalo zubharAga che ne rAga vagarano bhAva jarAya nathI to tyAM dharma nathI. cothA guNasthAne je rAga che te rAga samyagdarzananI zuddhIne haNI zakato nathI. jo te rAga pragaTelI zuddhatAne nukazAna karato hoya to to koIne sAdhakapaNuM thaI ja na zake. chaTTa guNasthAne je saMjvalanarAga che te tyAMnI zuddhIne haNI zakato nathI. Ama baMne dhArA eka sAthe che, chatAM baMne dhArA eka thaI jatI nathI; tema ja sAdhakane vItarAgatA thayA pahelAM baMnemAMthI ekraya dhArA sarvathA chUTI jatI nathI. jo zuddhatAnI dhArA tUTe to sAdhakapaNuM chUTIne ajJAnI thaI jAya; ane jo rAganI dhArA chUTI jAya to turata vItarAga thaIne kevaLajJAna thaI jAya. A rIte sAdhakane niraMtara nizcayanuM pariNamana vartI rahyuM che. cothA guNasthAnathI zarU karIne dareka guNasthAne te te bhUmikAne yogya zuddhatAnI dhArA niraMtara varte che. jyAM sAcuM samyagdarzana (nizcaya) hoya tyAM bIjAmAM teno Aropa karIne "A paNa samyagdarzana che" ema kahyuM te vyavahAra che. paNa jyAM sAcuM samyagdarzana ja nathI tyAM bIjAmAM Aropa kono ne vyavahAra kevo? Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 88 : adhyAtma-saMdeza eTale ke jyAM nizcaya samyagdarzana hoya tyAM ja vyavahAra samyagdarzana hoya che; tethI vyavahAra samyakatvamAM nizcaya samyakatva niraMtara bheguM ne bheguM varte che. paraMtu jyAM vyavahAra samyakatva hoya tyAM ja nizcaya samyakatva hoya evo koI niyama nathI, arthAt vyavahAra vagara nizcaya na hoyaevo niyama nathI. siddha bhagavAna vagerene sarAgarUpa vyavahAra samyagdarzana nathI chatAM nizcaya samyakatva niraMtara vartI rahyuM che. A rIte nizcayanuM abAdhitapaNuM che arthAt te to niyamathI badhAya samyagdaSTione hoya ja che; paraMtu vyavahAra-samyagdarzana badhAyA samyagdaSTione hoya ja evo koI abAdhita niyama nathI. mATe siddha thAya che ke nizcaya samyagdarzana te ja mokSamArganuM samyagdarzana che, ne vyavahAra samyagdarzana te kharekhara mokSamArga nathI, te mokSamArgamAM koIvAra sahakArI bhale hoya, paraMtu te pote to mokSamArga nathI. cothA guNasthAne ekalo vyavahAra hoya ne nizcaya na hoya-ema koI mAne to te mAnyatA barAbara nathI. temaja vyavahAranA AdhAre nizcaya thaze-ema koI mAne to te paNa barAbara nathI. nizcaya to zuddha AtmAnA Azraye che ne vyavahAra to parAzraye che. vyavahAra vagara to ekalo nizcaya hoI zake che, paraMtu nizcaya vagara ekalo vyavahAra hoto nathI; eTale ahIM "nizcaya samyakatvamAM vyavahAra-samyakatva garbhita che" ema na kahyuM, paraMtu vyavahAra samyakatvamAM nizcaya samyakatva garbhita che"--ema kahyuM. kevaLajJAnI vagerene kAMI vyavahAra samyakatva nathI, eTale nizcayanI sAthe vyavahAranuM pariNamana sadAya hovuM joIe evo niyama nathI. paNa vyavahAranI sAthe to nizcaya hovo ja joIe to ja te vyavahArane sAco vyavahAra kahevAya, eTale kahyuM ke-"samyagdaSTine vyavahAra sa tvamAM nizcaya samyakatva garbhita che." paNa mithyASTine nizcaya vagarano je vyavahAra che te kharekhara vyavahAra nathI paraMtu vyavahArAbhAsa che. sarvajJadeva vagerene jo kharekhara oLakhe to te potAnA AtmAne paNa jarUra oLakhe ja--e vAta AgaLa kahevAI gaI che. samyagdaSTine niraMtara eTale ke yAtrA-pUjanAdi kriyA vakhate ke laDAI - vepAradhaMdhA vagere kriyA vakhate paNa nizcaya samyakatvanuM pariNamana cAlu ja che. jo te na hoya to samyagdaSTipaNuM ja na rahe. juo, A samyagdarzananI khoja! vyavahAra mArgaNAmAM ema Ave ke Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 89 samyagdarzana cAre gatimAM hoya, saMjJI paMcendriyane hoya, trasa kAyavALAne hoya, vagere; ahIM kahe che ke zuddhAtmAnI jyAM pratIta hoya tyAM samyagdarzana hoya, ne zuddhAtmAnI pratIta jyAM na hoya tyAM samyagdarzana na hoya. mATe samyagdarzanane khoja tArA zuddhAtmAmAM. A nizcaya mArgaNA che. zuddha AtmAnI pratIta vagara gati-indriya-kAya vageremAM samyagdarzana khoje to te maLe tema nathI. je samyagdarzanane zodhavAnuM che enuM sAcuM svarUpa paNa je jANato nathI te tene zodhaze kevI rIte ? mATe mokSArthIe sauthI pahelAM AvA samyagdarzananuM svarUpa oLakhIne tenI ArAdhanA karavI joIe, kemake mokSamArganuM paheluM pagaluM samyagdarzana che, enA vagara mokSamArga eka pagaluM paNa calAtuM nathI. samyagdarzana thayA pachI jIvane be prakAranA bhAvo hoya che. eka rAga vagaranA, ne bIjA rAgavALA, samyagdarzana thayuM te pote rAga vagarano bhAva che, samyajJAna thayuM te paNa rAga vagaranuM che, cAritrapariNatimAM hajI keTaloka rAga bAkI che, paNa tene jJAnano upayoga jyAre svamAM joDAya tyAre buddhipUrvaka rAganuM vadana te upayogamAM hotuM nathI, te upayoga to AnaMdanA ja vedanamAM magna che. eTale te vakhate abuddhipUrvakano ja rAga che. ane jyAre bahAramAM upayoga hoya tyAre-savikalpadazAmAM je rAga che te buddhi-pUrvakano che, chatAM te vakhateya samyagdarzana pote kAMI rAgavALuM thaI gayuM nathI. bhale kadAca te vakhate "sarAga-samyakatva' nAma apAya, topaNa tyAM baMnenuM bhinnapaNuM samajI levuM ke samyagdarzana jAdA pariNAma che ne rAga judA pariNAma che; eka ja bhUmikAmAM 'rAga" ane "samyakatva' baMne sAthe hovAthI tyAM "sarAga-samyakatva' kahyuM che. kAMI rAga te samyakatva nathI ne samyakatva pote sarAga nathI. cothA guNasthAnanuM samyagdarzana te paNa kharekhara vItarAga ja che; ne vItarAgabhAva ja mokSanuM sAdhana thAya che, sarAgabhAva mokSanuM sAdhana thato nathI. samyagdaSTine eka sAthe baMne dhArA hovA chatAM, eka mokSanuM kAraNa ne bIjAM baMdhanuM kAraNa e baMnene bhinnabhinna svarUpe oLakhavA joIe. baMdha-mokSanAM kAraNo bhinnabhinna che, jo temane ekabIjAmAM bheLavI de to tattvazraddhAnamAM bhUla thAya. samyagdarzananI pAsenA rAgane paNa mokSanuM kAraNa mAnI tye to teNe baMdhanA kAraNane mokSanuM kAraNa mAnI lIdhuM. evA jIvane zuddhaAtmAnuM dhyAna ke rAga vagaranI nirvikalpa dazA hoya nahi, eTale Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 90 : adhyAtma-saMdeza ke mokSamArga tene hoya nahi. mokSamArganA nAme te bhramathI baMdhamArgane ja sevI rahyo che. athavA, jIvanA pariNAma traNa prakAranA che: zuddha, zubha ane azubha. temAM mithyASTine azubhanI mukhyatA gaNI che, kavacita zubha paNa tene hoya che, zuddhapariNati tene hotI nathI. zuddhapariNAmanI zarUAta samyagdarzana pUrvaka ja thAya che. caturthAdi guNasthAne zubhanI mukhyatA kahI che, ne sAthe aMze zuddhapariNati to sadAya varte che. joke zuddha upayoga karyo areka kayAreka hoya che, paNa zuddha pariNati to sadaiva varte che. ane sAtamA guNasthAnathI mAMDIne uparanA badhA sthAne ekalo zuddhaupayoga ja hoya che. pariNatimAM jeTalI zuddhatA che teTalo ja dharma che, teTalo ja mokSamArga che. jIva jyAre aMtarmukha thaIne apUrva dharmanI zarUAta kare che-sAdhaka bhAvanI zarUAta kare che tyAre tene nirvikalpa zuddhaupayoga hoya che. e nirvikalpa svAnubhava vaDe ja mokSamArganA daravAjA UghaDe che. aho, A to kharekharI prayojanabhUta, svAnubhavanI uttama vAta che. svAnubhavanI AvI sarasa vArtA paNa mahAbhAgye ja sAMbhaLavA maLe che... ne e anubhavadazAnI to zI vAta! ApaNA jIvanamAM svAdhyAya-manana ApaNe khUba ja vadhAravAnI jarUra che. kemake TheTha svAnubhUti sudhI pahoMcavAnuM che. je mahAna lakSane sAdhavA ApaNe nIkaLyA chIe tene yogya prayatna upADavAno che. sva "sat che' tene satarUpe dekhavAnuM H Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates sAdhakane svAnubhava-pratyakSanI pradhAnatA "vaLI tame lakhyuM ke, koI sAdharmI kahe che ke "AtmAne pratyakSa jANe to karmavargaNAone pratyakSa kema na jANe?' e ja kahyuM che ke AtmAne pratyakSa to kevaLI ja jANe che, tyAre karmavargaNAne to avadhijJAnI paNa jANe che. vaLI tame lakhyuM ke bIjanA caMdranI jema AtmAnA thoDA pradeza khullA che-ema kaho, paraMtu e dAMta pradezanI apekSAe nathI paNa guNanI apekSAe che." (mo. mA. pra. pR. 350) jema avadhijJAnI karmavargaNA vagerene pratyakSa jANe che tema samyagdaSTi svAnubhavamAM kAMI Atmapradezone pratyakSa dekhatA nathI. Atmapradezone pratyakSa to kevaLI bhagavAna ja dekhe che; samakitIne svAnubhavamAM je pratyakSapaNuM kahyuM che te kAMI pradezonI apekSAe nathI kahyuM paNa svAnubhavamAM indriyAdinuM avalaMbana nathI te apekSAe kahyuM che. sAdhaka jIva karmavargaNA vagerene to pratyakSa jANe ke na jANe tethI karIne sAdhakapaNAmAM phera nathI paDato; jyAre AtmAne to svAnubhavathI pratyakSa jANe ja, kemake tenI sAthe sAdhakapaNAno saMbaMdha che. karmavargaNAne pratyakSa na jANe to paNa zrutajJAna vaDe svarUpamAM lIna thaIne kevaLajJAna pAmI zake che. AtmAnA thoDAka pradezo khUlI jAya ne bAkInAM pradezo AvaraNavALA rahe-evA prakAre pradezabheda AtmAmAM nathI, samyagdarzanAdi thAya che te AtmAnA badhA asaMkhya pradeze sarvatra thAya che, kAMI thoDA pradezamAM nathI thatuM. eTale AtmAnA thoDA pradeza khullA thayA ne bIjA AvaraNavALA rahyA" evA arthamAM kAMI bIjanA caMdranuM daSTAMta nathI; e daSTAMta kSetraapekSAe nathI paNa guNa apekSAe che; eTale ke samyagdarzana thatAM cothA guNasthAne jJAnAdi guNonuM keTaluMka sAmarthya khIlyuM che ne keTaluMka sAmarthya hajI khIlavAnuM bAkI che ema samajavuM. F (A rIte sAdharmIonA badhA praznonA premapUrvaka uttara lakhIne have patrano upasaMhAra kare che ) Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates svAnubhavanI preraNA ane sAdharmapremapUrvaka upasaMhAra e pramANe samyakatvamAM ane svAnubhavamAM pratyakSAdi saMbaMdhI tame je prazno lakhyA hatA tenA uttara mArI buddhianusAra lakhyA che; tame paNa jinavANI sAthe tathA potAnI pariNati sAthe meLavI lejo. vizeSa kayAM sudhI lakhIe? je vAta jANavAmAM Ave te lakhavAmAM Ave nahi. (rUbarU) maLatAM kaMIka kahevAya kharuM, paNa maLavuM te karmAdhIna che. mATe bhaluM-uttama to e cheke caitanyasvarUpanA udhama tathA anubhavamAM rahevuMtemAM vartavuM. vartamAnakALamAM adhyAtmatattva to AtmA che. (A svAnubhava vagerenuM kathana) samayasAragraMthanI amRtacaMdra-AcAryakRta saMskRta TIkA viSe che tathA AgamanI carcA gomaTTasAra viSe che, tema ja bIjA zAstromAM paNa che; te jANI che, paNa te sarva lakhavAmAM Ave nahi. mATe tame adhyAtma tathA Agama graMthono abhyAsa rAkhajo ane sva-svarUpamAM magna rahejo. vaLI tame koI vizeSa graMtha jANyA hoya to mane lakhI mokalazo. sAdharmIne to paraspara carcA ja joIe mArAmAM to eTalI buddhi nathI paraMtu tamArA jevA bhAIo sAthe paraspara vicAra che. vizeSa kayAM sudhI lakhIe? jyAM sudhI meLApa na thAya tyAM sudhI patra to zIgha ja lakhyA karazo. (miti mahA vadI 5, saM. 1811)-" patra pUro karatAM paM. zrI ToDaramalajI nirmAnatAthI lakhe che ke A uttara meM mArI buddhi anusAra lakhyA che. te jinavANI sAthe tathA potAnI pariNati sAthe tame meLavI lezo. vaLI jANavAmAM jeTaluM Ave te badhuM ya kAMI lakhavAmAM AvI na zake. svAnubhava vagerenI gaMbhIra carcA lakhANamAM keTalI Ave ? jo rUbarU hoya to ekabIjAnA bhAva jANIne vadhAre spaSTatAthI carcA thAya. eTale Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates rahasyapUrNa ciThThI : 93 sAdharmIne maLavAnI ane temanI sAthe svAnubhavanI carcA karavAnI potAne bhAvanA to ghaNI che, paNa seMkaDo gAunuM aMtara tethI saMyoga banavo te to udayAdhIna che. mATe kahe che ke saMyoga to bano ke na bano, enI bhAvanA karatAM caitanyanI bhAvanAmAM sadAya rahevuM. caitanyanI bhAvanAmAM kSetranuM aMtara naDatuM nathI. caitanyanI bhAvanA karavI, tenI prApti mATe, tenA anubhava mATe sadAya udyama karavo e ja uttama che. vartamAnakALamAM adhyAtmatattva to AtmA che. game tyAre, jyAre jAo tyAre potAno AtmasvabhAva adhyAtmatattva che, tenA svAnubhavanA udhamamAM sadAya vartavuM. lokone puNakriyAnA rasa ADa aMdaranuM adhyAtmatattva gupta rahI gayuM che, te jinazAsanamAM jJAnI-saMtoe khulluM karIne dekhADyuM che. mATe AvA adhyAtmatattvanI ruci-oLakhANa karIne tenI bhAvanAmAM niraMtara rahevuM. kharo jainamArga to temAM ja che. rAgamAM kharo jainadharma nathI. jainamArga kaho ke mokSamArga kaho te rAgarUpa nathI paNa vItarAgI adhyAtmatattvarUpa che. AtmAnA svAnubhavamAM jainazAsananuM badhuM rahasya samAya che. sAdharmI sAthe AvA svAnubhavanI, tenA upAyanI, AvA svAnubhavane saMto kaI rIte pAmyA tenI, ne e saMtonI dazA kevI hoya tenI, tathA potAne kaI rIte evo anubhava thAya tenI carcA vArtA, tenI prApti mATe udhama, tathA tenuM ciMtana-anubhavana karavA jevuM che, ne nijasvarUpamAM magna rahevA jevuM che. nijasvarUpanuM ciMtana athavA enA pratipAdaka uttama adhyAtmazAstrono abhyAsa karavAmAM tatpara rahevuM samayasAranI TIkA vagere zAstromAM svAnubhavanI uttama carcA che; tathA Agama saMbaMdhI carcA gomaTTasAra vageremAM che. AvA graMthothI jeTalI vAta jANI che te badhI kAMI patramAM lakhavAmAM AvI zake nahi; tethI bhalAmaNa kare che ke bhAIzrI, e adhyAtma tathA Agama graMthono tame paNa abhyAsa rAkhajo. vaLI, mAtra zAstraabhyAsamAM nathI aTakavAnuM paNa tenuM prayojana to svAnubhava karavAnuM che, tethI lakhe che ke nijasvarUpamAM magna rahejo. pahelAM lakhyuM hatuM ke cidAnaMdaghananA anubhavathI tamane sahajAnaMdanI vRddhi cAhuM chuM ane chelle lakhe che ke nijasvarUpamAM magna rahejo. vaLI potAne tattvanA abhyAsano vizeSa prema che tethI lakhe che ke tame koI vizeSa graMtha jANyA hoya to te mane lakhI mokalazo. sAdharmIone to paraspara dharmasnehapUrvaka AvI dharmacarcA ja joIe. sAdharmI sAthe carcA-vArtA praznauttara karatAM ghaNI spaSTatA thAya che, ne koI sUkSma phera hoya to te khyAlamAM AvI jAya che ne jJAnanI vadhu spaSTatA Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 94 : adhyAtma-saMdeza thAya che. sAdharmIne rUbarU maLavAnI ne AvI carcA karavAnI bhAvanA to che, paNa te kALamAM dUra dUranA sAdharmInuM milana bahu muzkelIthI thatuM, atyAranA jevI pravAsanI suvidhA tyAre na hatI; tethI chelle lakhe che ke jyAMsudhI maLavAnuM na bane tyAMsudhI patra to zIghra lakhyA ja karo. A rIte, jayapuranA paM. zrI ToDaramalajI dvArA sAdharmIo upara lakhAyela adhyAtmarasabharapUra patra upara 200 varSa bAda pU. zrI kAnajIsvAmInAM anubhavapreraka pravacano samApta thayAM. te mumukSu jIvonI svAnubhavanI bhAvanA pUrNa karo. svAnubhavI saMtone namaskAra ho. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates dharmI jIva.... dharmI jIva aMtaraanubhavathI potAnA svabhAvane dekhIne parama prasanna thAya che... caitanyanA anubhavanI khumArI enA cittane bIje kayAMya lAgavA detI nathI. svAnubhavanA zAMtarasathI te tRpta-tRpta che; caitanyanA AnaMdanI mastImAM te evA masta che ke have bIjAM kAMI karavAnuM rahyuM nathI... huM ja jJAna-darzana-cAritra chuM, huM ja mokSa chuM, huM ja sukha chuM; mAro svabhAva vRddhigata ja che, parabhAvano mArAmAM praveza nathI. huM mArA caitanyavilAsasvarUpa chuM caitanyamAM bIjA koInI ciMtA nathI. ekatva caitanyanA ciMtanamAM parama sukha che. sarva sukha-saMpattino nidhAna evo huM chuM. mArA svarUpane dekhAdekhIne jo ke parama tRpti anubhavAya che, to paNa e anubhavanI kadI tRpti thatI nathI, -emAMthI bahAra AvavAnI vRtti thatI nathI. svarUpano badho mahimA svAnubhavamAM samAya che. -AvI jenI anubhavadazA. te jIva dharmI . tAko vandanA hamArI hai| Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.Atma Dharma.com for updates Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates adhyAtma - saMdeza [2] adhyAtmapaddhatirUpa mokSamArga zrImAna paM. zrI banArasIdAsajI-likhita paramArthavacanikA upara pU. zrI kAnajIsvAmInAM pravacano Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates zuddhAtmAnA AzrayarUpa adhyAtmapaddhati vaDa dharmI jIva mokSamArgane sAdhe che. ahA ! dharmAtmAnI A adhyAtma- kaLA.... alaukika che. AvI adhyAtmakaLA zIkhavA jevI che... ne eno pracAra karavA jevuM che. kharuM sukha A adhyAtmakaLAthI ja prApta thAya che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates jagatanI vastusthiti temAM jIva ane paramANunAM dravya-guNa-paryAya 5. zrI banArasIdAsajI adhyAtmarasika vidvAna hatA; samayasAranATaka temaNe racyuM che. Agama-adhyAtma saMbaMdhI sUkSma vicArothI bharelI eka vacaniko temaNe lakhI che, te vaMcAya che. Agama zuM, adhyAtma zuM, nizcaya-vyavahAra dharmIne kevA hoya, dharma samyagdaSTinA vicAra kevA hoya, mUDhadaSTi jIva kevo hoya, heya-upAdeya saMbaMdhI jJAnInA vicAra kevA hoya, ne mokSamArga kevA prakAre sadhAya-ityAdi aneka vicAro temaNe A vacanikAmAM lakhyA che; ane chelle pramodathI pote jaNAve che ke A vacanikA yathAyogya sumati-pramANa kevaLIvacana-anusAra che. je jIva A sAMbhaLaze, samajaze, zraddhaze tenuM kalyANa thaze. AvI A paramArthavacanikA pravacanamAM vaMcAya che. zarUAtamAM, A saMsAramAM jIva ane pudgala potapotAnA dravya-guNa-paryAya sahita kayA prakAre che te batAve che. "eka jIva dravya, tenA anaMta guNa, anaMta paryAya; ekeka guNanA asaMkhyAta pradeza. ekeka pradeza viSe anaMtAkarmavargaNA; ekeka karmavargaNA viSe anaMtAnaMta pudgalaparamANu. ekeka pudgalaparamANu anaMta guNa anaMta paryAya sahita birAjamAna che. A pramANe eka saMsAra-avasthita jIvapiMDanI avasthA che. e ja pramANe anaMta jIvadravya sapiMDarUpa jANavA. eka jIvadravya anaMtAnaMta pudgala dravyathI saMyogI mAnavuM." jAo, A jaina paramezvara sarvajJadevanA zAsananI vAta. jagatamAM svataMtra anaMtA jIvo, jIva karatAya anaMta guNA pudgalo, ekeka jIvamAM ne ekeka pudgala paramANumAM pota potAnA anaMta guNo, enuM pariNamana, -e badhuM bhagavAna sarvajJadeva sivAya bIjuM koI sAkSAt jANI zake nahi, ne sarvajJa Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 1OO : adhyAtma-saMdeza devanA jainazAsana sivAya bIje kayAMya AvI vAta hoya nahIM. ghaNA loko to jIvanI svataMtra sattAne ja svIkAratA nathI; teo to ema mAne che ke koI izvare A jIvane banAvyo, athavA badhA bhegA thaIne aMta che, - eTale ekeka jIvanI pUrNa sattAne teoe oLakhI nahi; potAne temaja jagatanA bIjA anaMtA jIvone teNe parAdhIna ane apUrNa mAnyA, jyAM jIvanuM pUruM astitva ja na mAne tyAM tenI pUrNadazAne to kayAMthI sAdhI zake? mATe pahelAM to bhagavAna sarvajJa-izvare kahyA pramANe jagatamAM anaMtA jIvonuM svataMtra astitva, ane temAM ekeka jIva potAnA anaMta guNothI paripUrNa-tenI oLakhANa karavI joIe. AmAM ja jenI bhUla hoya tene to paramArthano sAco vicAra Uge ja nahi. mATe zarUAtathI ja e vAta upADI ke * * * * jagatamAM anaMtA jIvo bhinna bhinna che. * ekeka jIvadravyamAM anaMta guNo che. * ekeka guNanI anaMta paryAyo che; athavA anaMtaguNonI darekanI paryAya - varte che e rIte eka samayamAM anaMta guNonI anaMtI paryAyo che. * ekeka guNanA asaMkhya pradezo che. jeTalA jIvanA pradezo che, teTalA ja dareka guNanA pradezo che. A jIvanA dravya-guNa-paryAya batAvyA. * have saMsArI jIvane ekeka pradeza anaMta karmavargaNA che. * ekeka karmavargaNAmAM anaMtAnaMta pudgala paramANuo che. * ne temAM ekeka paramANu anaMta guNa-paryAyo sahita che. A pramANe ekeka saMsArI jIvanI sthiti che. ane AvI sapiMDa avasthArUpa eTale ke karmanA saMyogavALA jIvo saMsAramAM anaMta che. saMsArathI mukta evA siddha jIvo paNa anaMta che, ne saMsArI jIvo enA karatAM paNa anaMta che. -keTalA? ke baTeTA vagere kaMdamULanI eka jhINI kaTakImAM asaMkhyAtA audArika zarIro ane ekeka zarIramAM siddho karatAM anaMtaguNA jIvo che. nigodathI mAMDIne caudamAM guNasthAna sudhIno dareka saMsArI jIva anaMtAnaMta pudgaladravyathI saMyogita che. chatAM temAM jIva ane pudgala baMne potapotAnI pariNatimAM bhinnabhinna pariNamI rahyA che. juo, A anaMtA jIvo ne anaMtAnaMta pudgala, tathA tenA anaMta guNa-paryAyo, -A badhAne eka samayamAM jANI levAnI AtmAmAM tAkAta che. AvI vastusthitinuM varNana jainadarzana sivAya bIje kayAMya hoya nahIM. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates dareka jIva-pudgalanI bhinna bhinna pariNati have jIva ane pudgalanI bhinna bhinna pariNatinuM kathana kare che - jAdA jAdA rUpe jIvadravyanI pariNati tathA judA judA-rUpe pudgala dravyanI pariNati che; tenuM vivaraNaH eka jIvadravya je prakAranI avasthA sahita aneka AkArarUpa pariName te prakAra anya jIvathI maLato Ave nahi; anya jIvanuM tenAthI anya avasthArUpa pariNamana hoya. e pramANe anaMtAnaMta svarUpa jIvadravya anaMtAnaMta-svarUpa avasthApUrvaka vartI rahyA che. koI jIvadravyanA pariNAma koI paNa anya jIvadravyathI maLatA Ave nahi. e ja pramANe eka pudagalaparamANu eka samayamAM je prakAranI avasthA dhAraNa kare te avasthA anya pudagalaparamANu dravyathI maLatI Ave nahi tethI pugala-paramANu dravyanI paNa anya-anyatA jANavI." saMsAra avasthAmAM jIva ane pudgalono saMyoga hovA chatAM baMnenI pariNati judI judI ja che; koI ekabIjAnI pariNatimAM kAMI karatA nathI. vaLI saMsAramAM koI paNa be jIvanI pariNati badhI rIte maLatI Ave nahi, kAMIka ne kAMIka phera hoya ja. siddhamAM badhA jIvo guNamAM sarakhA, paNa saMsAra to udayabhAva che, temAM koI eka jIva aneka AkArarUpa eTale ke aneka prakAranI avasthArUpa je rIte pariNAme te bIjA jIva sAthe sarva prakAre maLatuM Ave nahi. kevaLajJAnAdi koI prakAre sarakhA hoya paNa audayikabhAvamAM koIne koI prakAranI vizeSatA hoya che. -evo ja saMsArano svabhAva che. jema jIvonI avasthAmAM bhinnabhinna prakAro che tema tenA nimittarUpa pudgala karmanI avasthAmAM paNa bhinnabhinna prakAro che. koI be paramANunI avasthA sarva prakAre ekabIjAne maLatI Ave nahi. juo to kharA, A vastusvabhAva. eka ja zarIramAM anaMtA nigoda Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 102 : adhyAtma-saMdeza 6 jIvo rahelA che, badhAya vacce zarIra eka ja, chatAM pariNita badhAyanI bhinnabhinna; darekanI pariNatimAM kaMIka ne kaMIka judo prakAra che. eka ja zarIramAM rahelA anaMtA nigoda jIvomAM koI bhavya hoya, koIka abhavya paNa hoya. anaMtA bhavyomAM paNa koI alpakALamAM mokSa janAra hoya, ne koI anaMta kALeya mokSa na jAya evA hoya. saMsAranA jIvonI AvI vicitratAnuM jJAna te vItarAgatAnuM kAraNa che. jagatanA jIvo ane puddagalo potapotAnA svabhAvathI ja vividha pariNativALA che, temAM bIjo zuM kare ? dravyasvabhAve badhA jIvo sarakhAM chatAM pariNatimAM badhAyane phera. Ama kema ? '-ke enuM dravya e prakAre pariNamyuM, temAM bIjo zuM karI zake ? jJAtA hoya te jANe, ne ajJAnI kartAbuddhino moha kare. jIva potAnI jJAnapariNatine kare athavA mohapariNatine kare, paNa paramAM to kAMI ja na kare. jIva ane pudagala darekanuM svataMtra-pariNamana e jagatanI vastusthiti che. 'utpAvavyayamrauvyayu N sat'-te potAthI ja che, bIjo koI tenuM kAraNa nathI. paramANuo paNa potAnA svabhAvasAmarthyathI bharelA jaDezvara che; be paramANunI avasthA sarvathA sarakhI na hoya. AkAra bhale sarakho hoya, paNa varNa-gaMdha-rasa-sparzAdi anaMta guNonI pariNatimAM kayAMka ne kayAMka pheraphAra hoya ja. A rIte saMsAramAM dareka jIva ane dareka 52mANunI avasthAmAM kaMIka ne kaMIka phera hoya ja che. A dareka dravyanA pariNamananI atyaMta svataMtratA batAve che. saMsAraavasthAmAM rahelA jIvanI aMdara je banI rahyuM che tenI A vAta che. sarvajJadeve jANeluM A alaukika vijJAna che. teramA-caudamA guNasthAne kevaLajJAnasAmarthya badhA jIvonuM sarakhuM paNa audiyakabhAvamAM badhAyane phera; koI paNa be saMsArI jIvanA pariNAma sarva prakArathI maLatA Ave nahi-evo ja ahetukasvabhAva che. zudghanayathI badhA jIvo dravyasvabhAve sarakhA, badhAya jIvo anAdithI vartamAna sudhI AvyA che, chatAM koI siddha, koI saMsArI, koI sarvajJa, koI alpajJa, koI vItarAgI, koI rAgI, koI jJAnI, koI ajJAnI; eka guNasthAnavartI aneka jIvonA pariNAmomAM paNa vicitratA; chaThThA guNasthAne koIne cAra jJAna hoya, koIne traNa jJAna hoya, koIne be ja jJAna hoya, be jJAnavALA paNa koIvAra cArajJAnavALA karatAM pahelAM kevaLajJAna pAmI jAya; eka jIva pahelAM kevaLajJAna pAmIne dezanyUna kroDapUrva sudhI advaitapade vicare ne bIjo jIva tenA pachI kevaLajJAna pAmIne tenA pahelAM siddha thAya;-Ama saMsArI jIvanA pariNAmomAM aneka vicitratA che. e ja rIte pudgala dravyanA Please inform us of any errors on rajesh.shah@fotalise.co.uk Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 5ramArtha vanikA : 103 pariNAmamAM paNa vividhatA che. anaMtAnaMta 52mANuomAMthI eka paramANu eka samayamAM je prakAranI avasthA dhAraNa kare te avasthA bIjA paramANunI avasthA sAthe sarvaprakAre maLatI Ave ja nahi. joke paramANu ekapradezI ja che tethI tenA kSetra-AkAramAM phera na hoya, eTale ke ekaeka 52mANuno AkAra sarakho ja hoya paNa tenA varNa-gaMdha-rasasparzadinI pariNatinA prakAramAM kaMIka ne kaMIka phera hoya che. A rIte vibhAvamAM dareka jIva ane dareka puddagalanI yogyatA judA judA prakAranI che. jIo, svabhAvamAM anaMtA jIvone samAnatA che, paNa vibhAvamAM samAnatA nathI, vibhAvamAM dareka jIvanI lAyakAta judA judA prakAranI che. juo, amuka loko kahe che ke jagatamAM anaMtA jIvonI bhinna bhinna sattA nathI, badhuM thaIne eka ja advaitabrahma che; ane ahIM jainasarvajJa kahe che ke jagatamAM anaMta jIvonI sattA che ane dareka jIvanA pariNAma bhinna bhinna vicitratA sahita che. -keTalo moTo phe2 ? potAnuM svataMtra paripUrNa astitva ja je na mAne te pUrNatAne kayAMthI sAdhe ? dareka jIvanuM svataMtra astitva, pariNAmanI anaMta prakAranI vicitratA, te vicitratAmAM nimittarUpa karmomAM paNa anaMta prakAranI vicitratA, A badhuM bhagavAna sarvajJanA jainamata sivAya bIje kayAMya hoya nahi. prazna:- dareka jIvanA pariNAmamAM vicitratA che, saMsAramAM koI be jIvanA pariNAma sarva prakAre sarakhA na hoya-ema ahIM kahyuM, paraMtu guNasthAnavarNanamAM to kahyuM che ke anivRttikaraNamAM badhA jIvonA sarakhA pariNAma hoya che? uttaraH cAritrasaMbaMdhI amuka pariNAmanI apekSAe tyAM sarakhApaNuM kahyuM che, paraMtu tyAM kAMI badhA pariNAmonuM sarakhApaNuM nathI; jJAnAdi pariNAmomAM tema ja aghAtIkarmo saMbaMdhI bIjA aneka bhAvomAM tyAM vicitratA che. te ja guNasthAne koIne cAra jJAna hoya, koIne be jJAna hoya, koIne traNa jJAna hoya, koIne alpa Ayu hoya, koIne ghaNuM hoya, koIne eka dhanuSanI avagAhanA hoya, koIne savA pAMcaso dhanuSanI avagAhanA hoya, koI ekAvatArI hoya, koI taddabhava mokSagAmI hoya-ityAdi aneka prakAranI vicitratA hoya che. saMsAramAM koI be jIvonA pariNAmamAM kadAcita koI amuka prakArathI maLatApaNuM hoya paraMtu sarvaprakAre sarakhApaNuM hoya nahi. kevaLajJAnAdi sAmarthyamAM sarakhApaNuM thAya paraMtu udayabhAvamAM Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 104 : adhyAtma-saMdeza kadI be jIvone sarakhApaNuM thAya nahi. sarvajJakathita jinamArganI jene AsthA hoya tene ja A vAta hRdayamAM Utare evI che. A vacanikAmAM chelle paM. banArasIdAsajI pote ja kahe che ke A vacanikA yathAyogya sumatipramANa kevaLIvacana anusAra che. je jIva A sAMbhaLaze, samajaze, zraddhaze tene bhAgya anusAra kalyANa thaze. "kevaLIvacana anusAra" ema kahyuM eTale jene sarvajJa-kevaLInI pratIta bese tene ja A vAta samajAya evI A paramArthavanikA che. saMsAramAM anaMtA jIvo, anaMtAnaMta paramANuo; te dareka potapotAnA guNo-paryAyo sahita, ane te darekanA pariNAma bhinna bhinna prakAranAM, koInAM pariNAma bIjAnI sAthe sarva prakAre maLatA Ave nahi-ATalI vAta karI. have te jIva ane pudgalonI avasthAonuM vizeSa varNana kare che. ahA, ATha varasano chokaro kevaLajJAnIpaNe AkAzamAM vicarato haze... ne divyadhvanivaDe lAkhokaroDo jIvone pratibodhato haze... eno divyadedAra kevo haze !! indra-cakravartIo enA caraNone pUjatA haze !! Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates saMsArI jIvanI avasthA ane pudgalano saMbaMdha 5 ae 'huMve jIvadravya tathA puddagaladravya ekakSetrAvagAhI anAdi kALathI che; temAM vizeSa eTaluM ke jIva dravya eka; ane pudgala paramANuanaMtAnaMta, dravya calAcalarUpa, AgamanagamanarUpa, pariNamanarUpa, baMdhamuktizaktisahita varte che. " anaMta-AkAra saMsAramAM anaMtA jIvo, ane jIva karatAM anaMtaguNA puddagalo che; te darekanA pariNAma svataMtra che. AvA jIva ane puddagaladravyo jagatamAM anAdikALathI ekakSetrAvagAhIpaNe rahelAM che. anaMtAnaMta puddagalaparamANuo ekeka jIva sAthe saMbaMdhapaNe rahelAM che; caudamA guNasthAnanA chellA samayamAM vartato jIva-ke bIjA ja samayamAM siddha thavAno che ane jenI karmavargaNA sauthI ochI che tenA karmamAM paNa anaMtA puddagala paramANuo che. saMsAramAM koI jIva evo nathI ke jenI sAthe ekakSetrAvagAhapaNe anaMtA karmapuddagalo rahelAM na hoya. joke, jyAM siddha che tyAM paNa anaMtA puddagalo rahelA che paraMtu ahIM tenI vAta nathI, kemake siddho saMpUrNa zuddha hovAthI temane te paramANuo sAthe nimittanaimittika saMbaMdha nathI. saMsArI jIvane azuddhatAnA nimitte je karmaparamANuo ekakSetrAvagAhapaNe rahelAM che tenI ahIM vAta che. have eka bIjI vAtaH jIva ane puddagalo anAdithI eka kSetre rahelA che topaNa baMnenA svapradezo to sadAya dedA che. AkAzanI apekSAe baMnenuM eka kSetra kahevAya che, paraMtu kharekhara dareka dravyane potAnA svapradezo bhinnabhinna che. ekeka jIvane asaMkhya svapradezo che ne te arUpI che; ekeka puddagala paramANune potAno eka pradeza che ne te rUpI che. eka kSetre anaMtA jIvo hoya chatAM temAMnA dareka jIvanA svapradezo dejIdA che. koI eka dravyanA svapradeza kadI bIjAmAM bhaLI jatA nathI. zrI samayasAramAM kahe che ke "sarva padArtho potAnA dravyamAM aMtarmagna rahela potAnA anaMta dharmonA Please inform us of any errors on rajesh.shah@fotalise.co.uk Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 106 : adhyAtma-saMdeza cakrane sparza che topaNa paraspara ekabIjAne sparzatA nathI; atyaMta nikaTa ekakSetrAvagAharUpe rahyAM che to paNa sadAkALa potAnA svarUpathI paDatA nathI-A rIte ekakSetre bhegAM rahyAM hovA chatAM dareka padArtha nijanijasvarUpamAM bhinnabhinna rahyA che. lokamAM pradezo asaMkhya che, paNa temAM bhinnabhinna anaMtAnaMta jIvo rahelA che. asaMkhya pradezamAM anaMta jIvo ekasAthe rahelAM che ema kahyuM, te uparathI koI evI trirAzI gaNe ke "anaMta jIvo asaMkhya pradezamAM rahelA che, to tenA asaMkhyAtamA bhAganA jIvo eka pradezamAM rahelA che"--to e prakAranI trirAzInuM mApa ahIM lAgu paDatuM nathI. kema ke eka jIva game teTalo saMkocAIne rahe topaNa asaMkhyapradezo to te roke ja, jIvano pradeza svabhAva evo che ke asaMkhya karatAM ochA pradezamAM te saMpUrNa rahI zake nahIM. bhinnabhinna jIvonA pradezo bhegA thaIne eka AkAzapradeze anaMtA jIvonA anaMtA pradezo rahe, paNa eka ja jIvanA sarva-asaMkhya pradezo rahe nahi, asaMkhyAtamA bhAganA ja asaMkhya pradezo rahI zake. jIvanA asaMkhya pradezo eTalA che ke AkhA lokamAM teno vistAra thAya to ekeka lokapradeze ekeka jIvapradeza Ave. ne te saMkocAIne rahe to lokapradezano asaMkhyAtamo bhAga roke ane ekeka lokapradeze asaMkhyAtame bhAge asaMkhyAta (asaMkhyAta:asaMkhyAta=asaMkhyAta) jIvapradezo Ave. ekeka jIvapradeze anaMta karmaparamANa rahelA che. have jIvanI sAthe je karmaparamANuo rahelA che, te jo ke anAdithI rahelA che paraMtu anAdikALanA te ne te ja paramANuo nathI, paNa navA navA badalAtA paramANuo che; kSaNe kSaNe anaMtA paramANuo chUTe che ne anaMtA navA paramANuo (sAsavajIvane) Ave che. karmanI utkRSTa sthiti 7) koDA-koDI sAgaropamanI che, eTale eTalA vakhatamAM to badhA karmaparamANuo badalAI ja jAya; koI karma 70 koDAkoDI sAgaropama karatAM jAnuM na ja hoya. pachI bhale temAMthI tene te ja koI rajakaNo pharIne te jIvane karmapaNe baMdhAya. aho, samaya-samayanuM ne rajakaNerajakaNanuM ne pradeza-pradezanuM alaukika vItarAgIvijJAna jaina saMtoe zAstromAM bharyuM che. jIvane ekakSetre rahelA paramANuomAM kSaNe kSaNe navA Ave che ne jAtA jAya che, AvuM Agamana-gamana thayA kare che, tethI te paramANuone 'Agamana-gamanarUpa' kahyA che. te pudgalonuM AvavuM ne javuM athavA karmarUpe baMdhAvuM ne chUTA paDavuM e tenI ja pariNamana zaktithI thAya che. AkAza apekSAe bhale jIva ane karmanuM eka kSetra Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 5ramArtha vanikA : 107 hoya paNa svacatuSTaya baMnenA bhinnabhinna che. jIvanA asaMkhya pradezomAM to kadI eka paNa pradeza ghaTe ke vadhe nahi, jyAre karmanA anaMta 52mANuomAM to kSaNe kSaNe anaMtA rajakaNonI vadha-ghaTa thayA kare che. vaLI jIvano svabhAva sthira-acala che, jyAre puddagalano svabhAva calAcalarUpa che. vaLI te puddagalo anaMta-AkArarUpa pariName che; varNa-gaMdha-rasa-sparsa athavA pradeza-prakRti-sthiti-anubhAganI apekSAe anaMta prakAro che te apekSAe anaMta AkAro samajavA. vaLI te pudgalo aneka prakAranI baMdharUpa avasthApaNe ke muktarUpa avasthApaNe svayaM pariNamavAnI zaktivALA che. jIvanA vikAranA nimitte je kSaNe amuka karmo baMdhAtA hoya te kSaNe ja pUrve baMdhAyelA keTalAka karmo chUTA paDatA hoya, Ama baMdhAvuM ne chUTA paDavuM-evI zakti puddagaladravyamAM che. paM. banA2sIdAsajIe jIva ane pudgalanI bhinnabhinna zaktionuM TUMkamAM ghaNuM sarasa varNana nIcenA be doharAmAM karyuM che samatA ramatA UrdhatA jJAyakatA sukhabhAsa / vedakatA caitanyatA ye saba jIvavilAsa / / tanatA manatA vacanatA jaDatA jaDasammela / gurUtA laghutA gamanatA ye ajIvake khela / / (samayasAra-nATaka ) samayasAranA amRtacaMdrAcAryadevanA kaLazanI zrI rAjamallajI racita TIkA ( kalazaTIkA ) vAMcyA pachI, paM. banArasIdAsajIe samayasAranATakanI racanA karI che, temAM ghaNA adhyAtmabhAvo bharyA che. A 5ramArthavacanIkA paNa temanI ja lakhelI che. jIva ane puddagalano svabhAva traNekALa bhinnabhinna che, paNa saMsAramAM baMneno saMyoga anAdithI che. temAM pudgala to calAcalarUpa, Agamana-gamanarUpa, anaMta-AkA25Ne, baMdhamukta avasthArUpa pariName che-e batAvyuM. have saMsArI jIva kevI-kevI avasthArUpe pariName che te batAve che. Wan Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates saMsArI jIvanI traNa avasthAH azuddha, mizra ne zuddha. temAM nizcaya vyavahAra huve jIvadravyanI anaMtI avasthA; temAM traNa avasthA mukhya sthApI * eka azuddha avasthA, * bIjI zuddhAzuddharUpa mizrAvasthA, * tathA trIjI zuddhaavasthA. e traNe avasthA saMsArI jIvadravyanI jANavI. saMsArAtIta siddhane anavasthitarUpa kahIe chIe." A pramANe mithyAdaSTithI mAMDIne caudamAM guNasthAnanA cheDA sudhInA badhAya saMsArI jIvonI avasthAnA mukhya prakAra traNa kahyA, temAM anaMtI avasthA samAI jAya che. ahIM jIvanI saMsAra-avasthAnI vAta che, eTale saMsArAtIta evA siddhabhagavaMtonI vAta AmAM na levI; siddhabhagavaMto to saMsAra-avasthAthI pAra thaI gayA che tethI ahIM teone 'anavasthita' kahIe chIe. siddhabhagavAnane azuddhatA ke karmano saMyoga nathI tethI temane te prakArano vyavahAra nathI, eTale temane "vyavahArAtIta' kaheze. ahIM saMsArI jIvanI vAta che, tenI avasthAnA sAmAnyapaNe traNa prakAra kahyA. "have te traNe avasthA saMbaMdhI vicAra * eka azuddha-nizcayAtmaka dravya, * bIjAM mizra-nizcayAtmaka dravya, * ane trIjuM zuddha-nizcayAtmaka dravya che. * azuddhanizcayAtmaka dravyane sahakArI azuddhavyavahAra che, * mizra-nizcayAtmaka dravyane sahakArI mizravyavahAra che; * tathA zuddha-nizcayAtmaka dravyane sahakArI zuddhavyavahAra che." Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates paramArtha vacanikA : 109 svabhAvadaSTithI jotAM dravya pote kAMI azuddha nathI; paraMtu azuddha paryAyarUpe pariNamelA AtmAne ja, ahIM te paryAya sAthe abheda gaNIne azuddha-nizcayAtmaka dravya kahI dIdhuM, ne tenI sAthe vartatI azuddhapariNatine (bheda pADIne) azuddhavyavahAra kahyo, eTale azuddhadravyane sahakArI azuddhavyavahAra kahyo; e ja rIte sAdhakaparyAyarUpe pariNamelA AtmAne abhedapaNe mizra-nizcayAtmaka-dravya kahyuM ne tenI sAdhaka-bAdhaka paryAyane mizravyavahAra kahyo, eTale mizra-nizcayAtmaka dravyane sahakArI mizravyavahAra kahyo; tathA zuddhaparyAyarUpe pariNamelA AtmAne abhedapaNe zuddhanizcayAtmakadravya kahyuM ne tenI zuddhaparyAyane zuddha vyavahAra kahyo, eTale zuddhadravyane sahakArI zuddhavyavahAra kahyo. Ama saMsArI jIvane viSe traNa prakAre nizcaya-vyavahAra kahyA. Ama to azuddha-avasthAnA anaMta prakAro che ne zuddhatAmAMya (hInAdhikatArUpa) anaMtA prakAro che, paNa prayojana pUratA azuddha, mizra ne zuddha evA traNa bheda varNavIne temAM anaMtA prakAra samAvI dIdhA che. have temAM nizcaya-vyavahArano khulAso kare che. A eka siddhAMta che ke svabhAvane sAdhanArA pariNAma svabhAvarUpa hoya, vibhAvarUpa na hoya. viruddha jAtanA bhAvomAM sAdhaka-sAdhyapaNuM hoya nahi. mokSamArga AtmAnA svabhAva-Azrita che, rAgane Azrita nathI. AtmAno sAdhaka AtmArUpa thaIne AtmAne sAdhe che, rAgarUpa thaIne AtmA nathI sadhAto. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates saMsArI jIvana nizcaya vyavahAra; jIvanA nizcaya-vyavahAra jIvamAM ja che ka nizcaya to abhedarUpa dravya, tathA vyavahAra dravyanA yathAvasthita bhAva che. paraMtu vizeSa eTaluM ke jyAM sudhI saMsAraavasthA che tyAM sudhI vyavahAra kahevAya; siddhane vyavahAratIta kahevAya. tethI saMsAra ane vyavahAra e baMne ekarUpa kahyA, arthAt saMsArI te vyavahArI ne vyavahArI te saMsArI." dravya-paryAyane abheda gaNIne tene nizcaya kahyo, ne paryAyanA bhedane vyavahAra kahyo. "nizcaya to abhedarUpa dravya" ema kahyuM temAM zuddhanayanA viSayarUpa je zuddhasvabhAva che tenI ahIM vAta nathI, ahIM to dravya je paryAyarUpe pariNamyuM te paryAyanA bhAvapramANe AkhA dravyane tevuM kahI devuM te nizcaya che. eTale zuddhaparyAyavALAne zuddhanizcaya kahyo. azuddhaparyAyavALA AtmAne azuddhanizcaya kahyo, ne mizraparyAyavALAne mizranizcaya kahyo. "dravya je kALe je bhAvamAM praName te kALe te tanmaya che" -ema zrI pravacanasAramAM kahyuM che te siddhAMta ahIM lAgu paDe che. aho, kuMdakuMdAcAryadavanA zAstromAM to hajAro AgamanA mULiyAM samAyelA che. vizeSamAM ahIM ema kahyuM che ke jyAM sudhI saMsAraavasthA che tyAMsudhI vyavahAra che, siddhane vyavahAra nathI. eTale saMsAra te vyavahAra, ne vyavahAra te saMsAra, ema baMnene ekarUpa kahyA. eno artha ema thayo ke je vyavahAranuM avalaMbana kare che te saMsAranuM ja avalaMbana kare che. ajJAnI vyavahAra-vyavahAra kare che ne tenA avalaMbanathI dharmano lAbha thavAnuM mAne che paNa ahIM lagabhaga 400 varSa pahelAMnA AgamanA abhyAsI paMDita kahe che ke vyavahAra ane saMsAra baMne ekarUpa che, je vyavahArI che te saMsArI che, je vyavahAranuM avalaMbana kare che te saMsAramAM rakhaDe che. ane je zuddhasvabhAvanuM Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates paramArtha vacaniko : 111 (-karmasaMyoga ane vikAra vagaranA AtmasvabhAvanuM) avalaMbana kare che te zuddhatA pAmIne siddha thAya che; tene vyavahAra raheto nathI, te vyavahArAtIta thaI jAya che. ajJAnI vyavahAra-vyavahAra kare che, paNa bhAI ! tAro to je vyavahAra che te paNa azuddha che, to te azuddhatAmAMthI zuddhatA tane kayAMthI maLaze? ane jene zuddhavyavahAra che te to vyavahAranA avalaMbanamAM aTakatA nathI, tenI pariNati to zuddha svabhAva tarapha jhUkelI hoya che; zuddhasvabhAva tarapha jhUkelI pariNatine ja ahIM zuddhavyavahAra kahyo che. evo zuddhavyavahAra ajJAnIne hoto nathI. - have te traNa avasthAnuM vivaraNa lakhIe chIe, arthAt azuddha, mizra ne zuddha evA je traNa prakAra kahyA temAMthI kyo prakAra kayA jIvane hoya che te have batAve che * "jyAMsudhI mithyAtvaavasthA che tyAM sudhI azuddhanizcayAtmakadravya azuddhavyavahArI che. * samyakaSTi thatAMveMta cothA guNasthAnathI mAMDIne bAramA guNasthAna sudhI mizranizcayAtmakajIvadravya mizravyavahArI che. * ane kevaLajJAnI zuddhanizcayAtmaka zuddhavyavahArI che." ajJAnI jIva potAnA AtmAno zuddhasvabhAva bhUlIne, rAgAdi azuddhatArUpe ja potAne mAnato thako, azuddhatArUpe ja pariName che tethI tenA dravyane "azuddhanizcayAtmakadravya ' kahyuM. jo ke azuddhatA to kSaNikaparyAya che paNa tenA sahakArathI dravyane azuddha kahyuM; ane te ja jIva mATe jyAre zuddhapariNatirUpe pariNamaze tyAre zuddhapariNatinA sahakArathI te ja dravyane "zuddhanizcayAtmakadravya" kaheze. azuddhaparyAya vakhate paNa zuddhadravyasvabhAva to vidyamAna che paNa ajJAnIne tenI khabara nathI; jo te svabhAvanI khabara paDe to tene ekaluM azuddha pariNamana rahe nahi, te sAdhaka thaI jAya. sAdhakanA AtmAne "mizranizcayAtmakadravya' kahyuM che. samyagdaSTi sAdhakane zuddhadravyanuM bhAna thayuM che, tenI pariNati keTalIka zuddhatArUpa pariNamI che tathA keTalIka azuddhatArUpe paNa pariName che, e rIte tene zuddha-azuddharUpa mizrapariNati che; ane evI mizrapariNatinA sahakArathI te dravyane (cothAthI bAramA guNasthAna sudhI) "mizranizcayAtmakadravya' kahIe chIe. te prakAranI pariNatirUpe dravya pote pariNamyuM che tethI te pariNatinA sahakArathI dravyane paNa tevuM kahyuM. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 112 : adhyAtma-saMdeza jemanI pariNati zuddharUpe pariNamI gaI che evA kevaLajJAnI bhagavaMtonA AtmAne (teramA tathA caudamA guNasthAne) "zuddhanizcayAtmaka dravya' kahela che. svabhAvathI to vastu zuddha che paNa avasthAmAM zuddhatArUpe pariName tyAre tene zuddha kahevAya ne? "anyadravyathI bhinnapaNe upAsavAmAM Avato "zuddha" kahevAya che" ema samayasAramAM chaThThI gAthAmAM kahyuM che. ajJAnI zuddhasvabhAvane upAsato nathI, vastune azuddhabhAvarUpe ja anubhave che ne azuddhatArUpe ja pariName che tethI tene azuddha kahyo che. azuddha, mizra ke zuddha, te te prakAranI pariNatirUpe dravya pote pariName che, tethI te pariNati te teno vyavahAra che, ne te rUpe pariNameluM dravya te nizcaya che. AvA nizcaya-vyavahAra dareka jIvane sahakArIpaNe varte che. jIvanA nizcaya ne vyavahAra baMne jIvamAM ja samAya che. pudgalanI pariNati te pudgalano vyavahAra che, jIvanI pariNati te jIvano vyavahAra che. jIvanA bhAvo jIvamAM, pudgalanA bhAvo pudagalamAM; baMnenA bhAvo svataMtra che, temane mAtra nimitta-naimittika saMbaMdhathI vizeSa kAMI saMbaMdha nathI. dravya te nizcaya, ne paryAya te vyavahAra; eTale dravya te nizcaya kAraNa ne paryAya te vyavahArakAraNa; jema ke-mokSamArganI paryAyarUpe pariNameluM zuddhaAtmadravya te nizcayathI mokSanuM kAraNa che eTale tene "kAraNasamayasAra kahyo; ne paryAyano bheda pADIne kahetAM samyagdarzanajJAna-cAritrarUpa zuddharatnatrayane mokSamArga kahyo. A rIte abhedadravyanuM kathana te nizcaya, ne paryAyanA bhedanuM kathana te vyavahAra, temAM abhedadravyane mokSanuM sAdhana kahyuM te nizcaya, ne mokSamArganI zuddhaparyAyane mokSanuM sAdhana kahevuM te vyavahAra. (A vyavahAramAM paNa je ratnatraya che te to nizcayarUpa-zuddha che.) rAgarUpa vyavahAraratnatrayane mokSanuM sAdhana kahevuM te to khAlI upacAra che. ane te upacAra paNa jJAnInA ja vyavahAramAM lAgu paDe che, ajJAnIne upacArathI paNa mokSamArga nathI. azuddhapariNatirUpe pariNamelA ajJAnI jIvane je azuddha pariNati che te teno vyavahAra che, te azuddhavyavahAra che, ane te azuddhapariNatirUpe pariNamela dravya te azuddhanizcayAtmaka dravya che. A azuddhanizcayAtmakadravyane sahakArI azuddhavyavahAra che. jAo, AmAM nimittanA sahakAranI vAta na lIdhI. dravyane sahakAra kono? ke te te samaye vartatI potAnI paryAyano. te paryAya sadAya dravyanI sAthe varte che. temAM mithyAtvaavasthA vakhate azuddha Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates paramArtha vacanikA : 113 pariNatinA sahakArathI AtmAne azuddha kahyo paNa karmane lIdhe AtmAne azuddha kahyo-ema vAta nathI lIdhI. sAdhakajIvane zuddha-azuddharUpa mizrapariNati che; tevI mizrapariNatirUpe te dravya pote pariNamyuM che tethI tene mizranizcayAtmakadravya ane tenI pariNatine mizravyavahAra kahyo. e ja rIte jeno AtmA kevaLajJAnAdi pUrNa zuddhaparyAyarUpe pariNamI gayo te AtmA zuddhanizcayAtmakadravya che, ane tenI zuddhapariNati te teno zuddhavyavahAra che. jAo, A eka dravyanA nizcaya-vyavahAra. dravyane nizcaya kahyo ne pariNatine vyavahAra kahyo; tathA e baMnene sahakArI kahyA. vastune koI parano sahakAra nathI, potAmAM ne potAmAM ja dravya-paryAyane ekabIjAno sahakAra che. azuddha upAdAnarUpa pariNamelA dravyane sahakArI azuddhaparyAyarUpa vyavahAra che. mizra upAdAnarUpa pariNamelA dravyane sahakArI mizraparyAyarUpa vyavahAra che. zuddha upAdAnarUpa pariNamelA dravyane sahakArI zuddhaparyAyarUpa vyavahAra che. ahIM A traNe prakAra saMsArI jIvanA che. jyAM sudhI saMsAraavasthA che tyAM sudhI vyavahAra kahyo che ane siddhane vyavahArAtIta kahyA che. siddhabhagavAnaneya paryAya to che, paNa ahIM saMsAra-avasthita jIvano ja vicAra karavAno hovAthI temane anavasthita kahyA che. svAnubhUti karanAro bhAva, jeno svAnubhava karavAno che enA jevo zuddha thAya-eka jAtanA thaIne baMne tatUpa thAya-to ja svAnubhUti thaI zake. zuddhAtmAnI vItarAgI anubhUti rAgabhAva vaDe thaI zake nahi. zuddhAtmAnI anubhUti karanAro bhAva rAgarUpa na hoya. zuddhAtmAnI anubhUti karanAro bhAva zuddhAtmAnI jAtano vItarAga ja hoya. rAgabhAvamAM vItarAgabhAvanI anubhUti na hoya. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates ajJAnIno azuddhavyavahAra, sAdhakano mizravyavahAra, kevaLIno zuddhavyavahAra, -tenuM spaSTIkaraNa 'nizcaya to dravyanuM svarUpa, ane vyavahAra saMsArAvasthita bhAva, tenuM have vivaraNa kare che. traNa prakAranI saMsAraavasthAvALA jIvo kevA hoya che tenI vizeSa spaSTatA kare che * mithyAdaSTi jIva potAnuM svarUpa jANato nathI tethI parasvarUpane viSe magna thaIne tene potAnuM kArya mAne che; te kArya karato hovAthI tene azuddhavyavahArI kahIe. * samyagdaSTi potAnA svarUpane parokSapramANa vaDe anubhave che, parasattA-parasvarUpa tene potAnuM kArya nahi mAnato thako yogadvAra vaDe potAnA svarUpanA dhyAna-vicArarUpa kriyA kare che, te kArya karatA tene mizravyavahArI kahIe. | * kevaLajJAnI yathAkhyAtacAritranA baLavaDe zuddhAtmasvarUpamAM ramaNazIla che tethI tene zuddhavyavahArI kahIe; yogArUDha-avasthA vidyamAna hovAthI temane vyavahArI kahyA. zuddhavyavahAranI sarahada teramA guNasthAnathI caudamA guNasthAna paryata jANavI. - siddhapariNamanasvI vyavaER:" nigodathI mAMDIne caudamAM guNasthAna sudhInA badhAya saMsArI jIvanI avasthAnA prakAro A traNa vibhAgamAM samAI jAya che. saMsAranA jIvomAM moTo bhAga mithyAdaSTi jIvono che. mithyASTi jIva potAnuM AtmasvarUpa jANato nathI ne zarIrAdinI kriyA te huM chuM, rAga jeTalo ja huM chuM-ema mAnIne parasvarUpamAM ja magna varte che eTale azuddha paryAyarUpe ja pariName che tethI te azuddhavyavahArI che. anya dravyanA saMyo Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates paramArtha vacanikA : 115 gathI thayelI je manuSyAdi paryAya te kharekhara AtmasvarUpa nathI paNa ajJAnI to "huM ja manuSya chuM' ema mAnIne ja varte che, tene pravacanasAramAM AcArya deve vyavahAramUDha-parasamaya kahyo che; ahIM paNa tene parasvarUpamAM lIna eTale ke parasamaya kahyo che. bhAI, "manuSya-vyavahAra" e kharekhara tAro vyavahAra nathI, paNa zuddha cetanAnA vilAsarUpa je AtmavyavahAra te ja tAro vyavahAra che, tArI zuddhacetanA paryAya te ja tAro vyavahAra che. tAro vyavahAra tArAmAM hoya ke para dravyamAM hoya ? tAro vyavahAra tArAmAM, ne parano vyavahAra paramAM. praznaH- vyavahArane parAzrita kahyo che ne? uttara:- ahIM abheda te nizcaya ne bheda te vyavahAra-e vivakSA che. ane bhedanA vicAramAM paranuM avalaMbana che te apekSAe tene parAzrita kahI zakAya. paNa je bhedarUpa bhAva (arthAt paryAya) che te to potAmAM ja che, te kAMI paramAM nathI. AtmA to cetanA svarUpa che, AtmA kAMI manuSyAdi deharUpa nathI. manuSyavyavahAra" to mithyASTino che, eTale ke cetanA svarUpane bhUlIne huM manuSya ja chuM" evI debuddhithI ajJAnI pravarte che. huM manuSya ja chuM, mAruM ja A zarIra che-ema ahaMkAra-mamakAra vaDe ThagatA thakA avicalitacetanA-vilAsamAtra AtmavyavahArathI te cUta thAya che, ane samasta kriyAkalApane jemAM chAtIsaraso bheTavAmAM Ave che evA manuSyavyavahArano Azraya karIne te rAgadveSI thAya che. A rIte ajJAnI padravyarUpa karma sAthe saMgatapaNAne lIdhe kharekhara parasamaya thAya che. (juo pravacanasAra gA. 94 TIkA) lokomAM mAnavadharmanA nAme aneka goTA cAle che; ahIM saMto kahe che ke "huM manuSya chuM" evI mithyAbuddhi te adharma che. bhAI, tuM to AtmA cho, tAro vilAsa cetanArUpa che. jaDa dehanI kriyAmAM sAro vyavahAra nathI, ne rAgAdi azuddha-pariNati te paNa kharekhara tAro vyavahAra nathI, te to azuddha vyavahAra che. tAro zuddhavyavahAra to samyagdarzana-jJAna-cAritranI zuddhapariNatimAM che, zuddhacetanApariNati te ja tAro AtmavyavahAra che. ajJAnIne azuddhapariNati che te teno azuddhavyavahAra che. are, tAro vyavahAra zuM ne tAro nizcaya zuM, tene paNa tuM na jANa, tArA bhAvone ya tuM na oLakha, to kaI rIte tuM dharma karIza? mATe tuM tArA bhAvone oLakha. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 116 : adhyAtma-saMdeza samyagdaSTi potAnA jJAnAnaMdasvarUpane parokSa pramANa vaDe anubhave che. samyamatizrutajJAnamAM indriya tathA mananA avalaMbana vagaranuM je rAgarahita saMvedana che te apekSAe aMze pratyakSapaNuM paNa che, paraMtu matizrutajJAna hovAthI tene parokSa kahyA che. -A saMbaMdhI ghaNuM spaSTIkaraNa paM. zrI ToDaramallajInI ciThThinA vivecanamAM AvI gayuM che. svAnubhavathI AtmasvarUpane jANyuM tyArathI ja dharmI jIva paranI kriyAne ke paranA svarUpane potAnuM mAnato nathI, enAthI bhinna potAnA jJAnasvarUpane jANe che; ane AvA nijasvarUpanA dhyAna-vicArarUpa kriyAmAM te varte che, e teno mizravyavahAra che. praznaH- ene mizravyavahAra kema kahyo ? uttaraH- kemake sAdhakane hajI pUrNa zuddhatA thaI nathI; tenI paryAyamAM kaMIka zuddhatA ne kaMIka azuddhatA baMne sAthe varte che, tethI tene mizravyavahAra klyo. prazna:- mizravyavahAra to cothAthI bAramA guNasthAna sudhI kahyo che; bAramA guNasthAne to kAMI rAgAdi azuddhatA nathI, to tyAM mizrapaNuM kaI rIte kahevAya? uttaraH- rAga-dveSa-moharUpa azuddhatA tyAM nathI e kharuM, paNa tyAM hajI jJAnAdiguNonI avasthA adhUrI che eTale jJAnAdi apekSAe (udayabhAvarUpa ajJAnabhAva che te apekSAe ) azuddhatA gaNIne tyAM mizrabhAva kahyo. prazna:- to pachI kevaLIbhagavAnane paNa yoganuM kaMpana vagere udayabhAva che, tethI temane paNa mizrapaNuM kahevuM joIe ? uttara:- nahi; kevaLIbhagavAnane jJAnAdipariNati saMpUrNa zuddha thaI gaI che, ane have je yoganuM kaMpana vagere che te kAMI navA karmasaMbaMdhanuM kAraNa thatuM nathI eTale emane ekalI zuddhatA ja gaNIne zuddhavyavahAra kahyo che. samyagdaSTine mizravyavahAra kahyo che; tyAM AtmA ane zarIranI bhegI kriyA evo kAMI 'mizra'no artha nathI; paNa potAnI paryAyamAM kAMIka zuddhatA ne kAMIka azuddhatA e baMne eka sAthe hovAthI mizra kahela che. AtmAnuM samyagdarzana thatAM ja cothA guNasthAnathI aMze zuddhatA pragaTI che. tyAMthI mAMDIne bAramA guNasthAna sudhI sAdhakadazA che. AvI pariNativALA jIvane 'mizra nizcayAtmakadravya ' kahela che. 9 praznaH- samyagdaSTi to potAnA zuddhadravyane jANe che chatAM tene 'zuddha-azuddha-mizranizcayAtmakadravya ' kema kahyuM ? Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 5ramArtha vanikA : 117 uttaraH- samyagdaSTinI nizcayadaSTimAM-pratItamAM kAMI zuddhAzuddha AtmA nathI, enI ddaSTimAM to zuddha AtmA che; paNa paryAyamAM hajI tene samyagdarzana-jJAna tathA svarUpAcaraNacAritrAdi zuddha aMzonI sAthe rAgAdika azuddhaaMzo paNa che, e rIte zuddha ane azuddha evA mizrabhAvarUpa avasthA che, te mizraavasthA sAthe abhedatA gaNIne te dravyane paNa tevuM 'mizranizcayAtmaka ' kahyuM che. dravyadRSTithI jotAM to dravya zuddha ja che, azuddhatA temAM nathI. -" Navi hodi appamatto Na pamatto jANago du jo mALe, vaM maLati suddha nAmo no so 3 so levA / / " eTale AtmAne zuddhadravyadaSTithI juo to te pramatta-apramatta ke zuddha-azuddha evA bheda vagarano ekarUpa zuddha jJAyaka che, ne e jJAyakasvabhAva vikArarUpe thayo nathI. -e ja samyagdarzanano viSaya che. paryAyamAM zuddha-azuddhapaNuM vagere prakAro che. jyAre Avo jJAyakasvabhAva upAsavAmAM Ave tyAre paryAya zuddha thAya che, ane jyAre e svabhAvane bhUlIne vikAramAM ja lInapaNe varte tyAre paryAya azuddha thAya che. A zuddha ke azuddha paryAyanI sAthe abhedatAthI dravyane paNa zuddha, azuddha ke mizra kahyuM che. kemake te-te kALe tevA bhAvapaNe dravya pote pariNamyuM che, dravyanuM ja te pariNamana che, te kAMI dravyathI jAduM koI bIjAnuM pariNamana nathI. juo, sAdhakadazAmAM zuddhatA paNa che ne azuddhatA paNa che; baMne eka sAthe eka paryAyamAM che chatAM baMnenI dhArA judI che, zuddhatA to zuddhadravyanA Azraye che ne azuddhatA pa2nA Azraye che, -baMnenI jAta judI che. baMne sAthe hovA chatAM je azuddhatA che te kAMI vartamAna pragaTelI zuddhatAno nAza karI detI nathI. -AvI mizradhArA sAdhakane hoya che. teramA-caudamA guNasthAne kevaLIbhagavAna pUrNa yathAkhyAta cAritranA baLavaDe zuddhAtmasvarUpamAM ja ramaNazIla che. jo ke yathAkhyAta cAritra to bAramA guNasthAne paNa pUruM hatuM paNa tyAM hajI kevaLajJAna na hatuM, have kevaLajJAna ane anaMta sukha UghaDI jatAM pUrNa iSTapadanI prApti thaI, sAdhya hatuM te sadhAI gayuM, ne AvaraNano atyaMta abhAva thaI gayo, tethI zuddha pariNatirUpa zudvavyavahAra kahyo che. teramA guNasthAne yogArUDhadazA eTale yoganuM kaMpana che ane caudamA guNasthAne yoganuM kaMpana nathI, paraMtu tyAM hajI asiddhapaNuM che, eTale saMsArIpaNuM che, tethI tyAM sudhI vyavahAra gaNyo che. siddhabhagavAna saMsArathI pAra che tethI teo vyavahArAtIta che. jyAM sudhI asiddhapaNuM che, tyAM sudhI vyavahAra che, siddho vyavahAra-vimukta Please inform us of any errors on rajesh.shah@fotalise.co.uk Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 118 : adhyAtma-saMdeza che. Ama to daSTiapekSAe samyagdaSTine paNa vyavahAra-vimukta kahyA che, paNa ahIM pariNati apekSAe vAta che, jyAM sudhI saMsAra che tyAM sudhI vyavahAra pariNati gaNI che, siddhane vyavahArathI pAra gaNyA che. zAstromAM jyAM je vivekSA hoya te samajavI joIe. A rIte saMsArI jIvanI avasthAnA azuddha, mizra ane zuddha ema traNa prakAra kahyA. saMsAramAMthI mokSa janAra dareka jIvane A traNe prakAranI avasthAo thaI jAya che. azuddhatA to ajJAnadazAmAM badhA saMsArI jIvo ne anAdithI varte che; pachI AtmajJAna thatAM sAdhakabhAvarUpa mizradazA khIle che, ane zuddhatA vadhI vadhIne kevaLajJAna thatAM sAdhyarUpa pUrNa zuddhadazA pragaTe che; pachI alpakALamAM te mokSapada pAme che. azuddhadazA che te Asrava ne baMdhatattva che, mizradazAmAM jeTalI zuddhatA che teTalA saMvara-nirjarA che tathA alpa azuddhatA che te Asrava-baMdha che; ne pUrNa zuddhatA pragaTI te bhAvamokSa che. dravyamokSarUpa siddhadazAnI vAta ahIM nathI lIdhI, kemake saMsArI-jIvonI ja vAta che. ajJAnIne ekalI azuddhatA che; cothA guNasthAnathI kAMIka zuddhatA ne sAthe rAga ema mizrapaNuM che; bAramAM guNasthAne vItarAgatA che eTale tyAM joke rAga nathI paNa hajI jJAnAdi guNonI avasthA adhUrI che eTale tyAM paNa mizrabhAva gamyo. kevaLajJAnIne jJAnAdi pUrA thaI gayA che tethI zuddhatA gaNI, chatAM hajI (teramA-caudamAM guNasthAne) siddhapaNuM nathI eTale asiddhatva hovAthI temaneya vyavahAramAM gaNyA; kemake paramANu sAthe hajI te prakArano saMbaMdha che ne pariNatimAM te prakAranI yogyatA che. pachI siddhadazA thaI tyAM vyavahAra chUTI gayo... ne vyavahAra chUTyo tyAM saMsAra chUTayo. vyavahArAtIta thayA tyAM saMsArAtIta thayA. prazna:- ahIM caudamAM guNasthAna sudhI vyavahAra kahyo, siddhane vyavahAratIta kahyA, ne samayasArAdimAM to samyagdaSTine cothA guNasthAnathI ja vyavahArano niSedha kahyo che? uttara- bhAI, tyAM paNa je vyavahAra che tenI kAMI nA pADI nathI paNa teno Azraya karavAnI nA pADI che; je bhUmikAe je vyavahAra hoya tene tuM jANaje paNa teno Azraya karIza nahi ema tyAM kahyuM che, jo tenA avalaMbane lAbha mAnIza to te vyavahAranA vikalpamAM ja aTakI jaIza ne paramArthano anubhava thaze nahi. nijamata pravartAvavA baMne nayo Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates paramArtha vacanikA : 119 jANavAyogya kahyA che, paNa Azraya karavAyogya to eka bhUtArthasvabhAva ja kahyo che, mATe vyavahAranuM jJAna na choDo paNa teno Azraya choDo, paramArthano Azraya karo-evo upadeza che. e ja rIte ahIM paNa saMsAraavasthAmAM kayA jIvane kevo vyavahAra che tenuM jJAna karAvyuM che, paNa kAMI teno Azraya karavAnuM nathI kahyuM. eka trikALI akhaMDa dravyane saMsArI ne siddha evA be avasthAbhedathI lakSamAM levuM te paNa vyavahAra che, ne te bhedanA lakSe nirvikalpatA thatI nathI; ekarUpa abheda dravyasvabhAvane dRSTimAM levo te nizcaya che, ne tenA ja lakSa nirvikalpatA thAya che. praznaH- vyavahAra te mithyAtva che? uttara:- nA, bhAI ! vyavahAra pote mithyAtva nathI; vyavahAra to samyagdaSTine paNa hoya che, ahIM to TheTha caudamA guNasthAna sudhI vyavahAra kahyo che; te vyavahAra kAMI mithyAtva nathI, paNa vyavahAranA bhedanA avalaMbanamAM aTakIne tenAthI lAbha mAne to jarUra mithyAtva che. samayasAra-nATakamAM kahyuM che ke asaMkhyAta prakAranA je mithyAtvabhAva che te vyavahAra che; ane jene mithyAtva chUTayuM ne samyakatva thayuM te jIva nizcayamAM lIna che ne vyavahAra-vimukta che. tyAM ema samajavuM ke je mithyAtvabhAva che te koI ne koI prakAre vyavahAraAzrita che, tethI jeTalA prakAra mithyAtvanA teTalA ja prakAra vyavahAranA kahyA; paNa je vyavahAra che te ja mithyAtva che ema na samajavuM. samyagdaSTineya vyavahAra to bhUmikA mujaba hoya, paNa tene tenA AzrayanI buddhi nathI tethI tene mithyAtva nathI. saMsAra-avasthAmAM rahelA jIvanI je traNa avasthAnuM (traNa prakAranA vyavahAranuM) kathana karyuM tenuM svarUpa kahe che: * * azuddhavyavahAra zubhAzubhaAcArarUpa che; * zuddhAzuddhavyavahAra zubhopayogamizrita svarUpAcaraNarUpa che; * ane zuddhavyavahAra zuddhasvarUpAcaraNarUpa che. * "temAM vizeSa eTaluM ke, koI kahe ke zuddha svarUpAcaraNa to siddha viSe paNa varte che tethI tyAM paNa vyavahArasaMzA kahevI joIe; to tema nathI, kemake saMsAraavasthA sudhI vyavahAra kahIe chIe, saMsAraavasthA maTatAM vyavahAra paNa maTayo kahevAya, Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 120 : adhyAtma-saMdeza evI ahIM sthApanA karI che, mATe siddhane vyavahAratIta kahIe chIe. e rIte vyavahAravicAra samApta." ajJAnIne je azuddhavyavahAra che te kevo che? ke zubhaAcArarUpa tathA azubhaAcArarUpa azuddhavyavahAra che, te zubhAzubha AcaraNamAM zuddhatA nathI. mithyASTine zubhAzubha rAganuM ja AcaraNa hoya che, zuddha AcaraNa tene hotuM nathI, koI kahe ke zubha te zuddhanuM kAraNa thAya, to kahe che ke nA; zubhaAcaraNa pote azuddha che-e vAta 350 varSa pahelAM paM. banArasIdAsajI paNa spaSTa kahI gayA che, te jainasiddhAMtamAM anAdithI te vAta saMto kahetA ja AvyA che. zubhaAcaraNa je pote azuddha che te zuddhatAnuM kAraNa kema thAya? A rIte mithyASTine je azubha ke zubha AcaraNa che tene azuddhavyavahAra jANavo. sAdhakano mizravyavahAra kevo che? tene zubhaupayogamizrita svarUpAcaraNa che te zuddhAzuddha-mizravyavahAra che. samyagdarzana thatAM cothA guNasthAnathI svarUpAcaraNa pragaTayuM te zuddhatAno aMza che, ane tyAM hajI zubharAga che te azuddhatA che; e rIte tene zuddhAzuddharUpa mizravyavahAra che. prazna - samyagdaSTine cothA vagere guNasthAne azubha bhAva paNa hoya che, chatAM ahIM svarUpAcaraNane zubhamizrita kema kahyuM, azubhanI vAta kyAM gaI ? uttaraH- samyagdaSTine azubhanI pradhAnatA nathI, tene zubhanI pradhAnatA che, tethI azubhane gaNyo nathI. AgamamAM azubhanI pradhAnatA mithyASTine ja gaNI che; samyagdaSTine cothA-pAMcamA-chaThThA guNasthAne zubhopayoganI pradhAnatA che, ne sAthe zuddhapariNati paNa hoya che. mATe tene zuddhanI sAthe zubhanuM ja mizrapaNuM gayuM che. vaLI AmAM e vAta paNa AvI gaI ke samakitIne zubhopayoga che te paNa azuddha ja che, te kAMI dharma nathI. prazna:- ahIM sAdhakanA mizravyavahArane zubhopayogamizrita kahyo, paraMtu upara bAramA guNasthAne to zubhopayoga nathI to tyAM mizravyavahAra kai rIte che? uttaraH- tyAM zubhopayoga nathI e kharuM, paraMtu hajI jJAna-darzana-vIryaAnaMda vagere apUrNa che, eTale "jJAna" sAthe udayarUpa ajJAnabhAva paNa bhago che, e apekSAe tyAM paNa mizravyavahAra samajavo. siddhAMtamAM ajJAnano udaya bAramAM guNasthAna sudhI kahyo che, ne asiddhapaNArUpa udayabhAva Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates paramArtha vacaniko : 121 caudamAM guNasthAna sudhI che. jyAMsudhI udayabhAva che tyAMsudhI saMsAra che, ne jyAMsudhI saMsAra che tyAMsudhI vyavahAra che. kevaLI bhagavAnane zuddhavyavahAra che te kevo che? kevaLajJAna sahita zuddha svarUpAcaraNarUpa zuddhavyavahAra che. temane have sAdhakapaNuM nathI rahyuM, ane hajI siddhapada paNa nathI pAmyA. paNa sAdhyarUpa parama-iSTa evI paramAtmadazA temane pragaTI gaI che. AvA arihaMtone zuddha svarUpAcaraNarUpa zuddhavyavahAra hoya che. prazna- zuddha svarUpAcaraNa to siddha bhagavAnane paNa che, to temane paNa zuddhavyavahAra kema nathI kahetA? uttara:- teno khulAso AvI gayo che ke, ahIM saMsAra avasthAvALA jIvonuM ja kathana che, tethI saMsAra avasthA sudhI ja vyavahAra gaNyo che. caudamA guNasthAna sudhI asiddhatva che tathA keTalAka guNonuM vibhAva pariNamana ane karmasaMyoga che tethI tyAM sudhI vyavahAra gayo che; siddhadazAmAM vibhAva ke karmasaMyoga koI prakAre nathI, tethI saMsArAtIta evA siddha bhagavAnane vyavahArAtIta gaNyA che. bAramA guNasthAne paNa yathAvata cAritra che chatAM tyAM zuddhavyavahAra na gaNatAM mizravyavahAra kema gaNyo?-te saMbaMdhI khulAso agAu AvI gayela che. A rIte saMsArI jIvone saMsAra avasthArUpa je vyavahAra che tenuM svarUpa traNa prakAra pADIne samajAvyuM. e rIte vyavahAravicAra samApta thayo. have te ja saMsArI jIvomAM AgamarUpa tathA adhyAtmarUpa bhAvo kayA prakAre che tenuM svarUpa kahe che. mAhAbhya karavA yogya duniyAmAM kAMI hoya to te ekamAtra sarvajJapraNIta dharma ane tene dharanArA dharmAtmA ja che.... tene oLakhIne tenuM ja bahumAna karo. jene potAmAM dharma priya hoya tene dharmAtmAo pratye bahumAna Ave ja. dharmAtmAnuM bahumAna te dharmanuM ja bahumAna che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates Agama-adhyAtmanuM svarUpa vastuno je svabhAva tene Agama kahIe chIe, AtmAno je adhikAra tene adhyAtma kahIe chIe; Agama tathA adhyAtmasvarUpa bhAva AtmadravyanA jANavA. te baMne bhAva saMsAraavasthA viSe trikAlavartI mAnavA." vastuno svabhAva kahetAM ahIM trikALI svabhAva na samajavo, paNa paryAyano bhAva samajavo; saMsArI jIvane paryAyamAM vikAranI paraMparA anAdithI cAlI Ave che tathA tenA nimittarUpa karmanI paraMparA paNa anAdithI cAlI Ave che, tene ahIM "Agamapaddhatti" kahe che. A Agamapaddhatti azuddha che eTale temAM AtmAno adhikAra na kahyo; adhyAtmapaddhatti zuddhaparyAyarUpa che eTale temAM AtmAno adhikAra kahyo. AgamarUpa azuddhabhAva ane adhyAtmarUpa zuddhabhAva-e baMne bhAvavALA jIvo saMsAraavasthAmAM sadAya hoya ja che eTale saMsAraavasthAmAM e baMne bhAvone trikAlavartI kahyA. saMsAramAM sAdhaka ane bAdhaka jIvo sadAya varte ja che; saMsAramAM koI vAra ekalI azuddhaparyAyavALA jIvo ja rahI jAya ne zuddhaparyAyavALA koI jIva na hoya ema kadI banatuM nathI, tema ja badhA jIvo zuddhaparyAyavALA thaI jAya ne azuddhaparyAyavALA koI jIva na rahe-ema paNa kadI banatuM nathI; eTale azuddhabhAvarUpa Agamapaddhatti ane zuddhabhAvarUpa adhyAtmapaddhatti-e baMne bhAvo saMsAramAM traNe kALe varte che. A vAta saMsAramAM rahelA bhinnabhinna jIvonI apekSAe samajavI, eTale ke koI jIvo zuddhaparyAyavALA hoya, koI jIvo azuddhaparyAyavALA hoya, koI mizraparyAyavALA hoya, e rIte baMne bhAvo trikAlavartI mAnavA. paNa eka ja jIvamAM e bhAvo sadAya rahyA kare ema na samajavuM. nahitara to azuddhatA TaLIne zuddhatA kadI thaI ja na zake. athavA zuddhaparyAya paNa anAdinI Thare. paNa ema nathI. eka jIva vyaktigata rIte potAnI paryAyamAMthI azuddhatA TALIne zuddhatA Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 5ramArtha vanikA : 123 pragaTa karI zake che, paNa jagatamAMthI azuddha bhAvano sarvathA abhAva thaI jAya-ema kadI banavAnuM nathI. jagatamAM to badhA bhAvavALA jIvo sadAya rahevAnA che. jagatamAM siddha paNa anAdithI thatA Ave che ne nigoda paNa anAdithI che, mithyAdaSTi paNa anAdithI che ne samyagdaSTi paNa anAdithI che, ajJAnI paNa che ne kevaLajJAnI paNa che; ema badhA prakAranA jIvo jagatamAM sadAya rahevAnA che. -koI jIva AkhA jagatamAMthI ajJAnano ne azuddhatAno abhAva karavA mAge to tema na karI zake, paNa pote potAnA AtmAmAMthI ajJAna ane azuddhatA maTADIne kevaLajJAna ane siddhapada pragaTa karI zake. jeTalA zubhAzubha vyavahArabhAvo che te badhAya AgamapaddhatimAM che; Agamapaddhati te baMdhapaddhati che, athavA karmapaddhati che, temAM dharma nathI. dharma to adhyAtmapaddhatimAM che; adhyAtmapaddhati te mokSamArgarUpa che; te zuddhabhAvarUpa che. A zuddhabhAvarUpa adhyAtmapaddhatimAM AtmAno adhikAra kahyo, paNa AgamapaddhattimAM AtmAno adhikAra na kahyo, kemake te AtmAnA svabhAvarUpa nathI paNa vibhAvarUpa che. ' ahIM 'Agamapaddhati ' kahI temAM 'Agama 'no artha siddhAMtarUpa zAstra na samajavo. paNa Agamapaddhati eTale anAdithI cAlI AvelI paraMparA. athavA Agama eTale AgaMtuka bhAvo. vikArI bhAvo che te navA AgaMtUka che, te svabhAvamAM nathI paNa karmanimitte paryAyamAM navA navA utpanna thayelA che, ne anAdithI teno pravAha cAlyo Ave che. vikAra ane tenA nimittarUpa karma e baMneno pravAha anAdithI cAlyo Ave che tenuM nAma Agamapaddhati che. ne jIvamAM je navI apUrva adhyAtmadazA eTale ke zuddhaparyAya pragaTe te adhyAtmapaddhati che. A baMne prakAranA bhAvo jagatamAM sadAya vartatA ja hoya che. e baMnenuM have vivecana kare che. zuddha vastusvarUpane anubhavanAro bhAva te vastumAM lIna thayelo che; vastuthI bahA2 2helo koI bhAva vastune anubhavI zakato nathI. zuddha vastunI anubhUti nirvikalpa che, vikalpa enAthI bahAra che. Wan Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates AgamarUpa karyapaddhati-te saMsAra; adhyAtmarUpa zuddha cetanApaddhati-te mokSamArga "AgamarUpa karyapaddhatti che; adhyAtmarUpa zuddhacetanApaddhati che. tenuM vivecana* karyapaddhati paugalika dravyarUpa athavA bhAvarUpa che. dravyarUpa to pudgalanA pariNAma che; bhAvarUpa pudagalAkAra AtmAnI azuddha pariNatirUpa pariNAma che, te baMne pariNAma AgamarUpa sthApyA. * have zuddhacetanA paddhati eTale zuddha AtmapariNAma; te paNa dravyarUpa tathA bhAvarUpa ema be prakAre che. dravyarUpa to jIvapariNAma, tathA bhAvarUpa jJAna-darzana-sukha-vIrya Adi anaMta guNapariNAma, -e baMne pariNAma adhyAtmarUpa jANavA. A Agama tathA adhyAtma baMne paddhatimAM anaMtatA mAnavI." juo, have A sUkSma vAta ! paNa to jIvanA potAnA pariNAmanI ja vAta. jIvanI paryAyamAM kevA kevA prakAranA bhAvo thAya che te samajavAnI A vAta che, eTale dhyAna rAkhIne samajavA jevI che. [ noMdha:- pahelAM niyamasAra gA. 15 sAthe sarakhAvIne ahIM adhyAtmarUpa zuddhacetanApaddhatino artha "kAraNa zuddhaparyAya' jevo karatA, ane dareka jIvamAM te trikALa che ema kahetA, paraMtu pachI te saMbaMdhI vadhu spaSTatA thatAM, niyamasAranI kAraNa zuddhaparyAya karatAM ahIMno viSaya judo lAge che, ahIM kahelI adhyAtmarUpa zuddhacetanApaddhati te mokSamArgarUpa nirmaLa paryAya che, ane te dareka jIvamAM trikALa nathI, paNa samuccayapaNe jagatamAM te sadAya hoya che-ema samajavuM. A bhAga uparanA agAu pragaTa thayelA pravacano paNa A artha sAthe meLavIne samajI levA. -saM.). Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 5ramArtha vanikA : 125 AtmAnI pariNatimAM azuddhatA anAdithI che, te svabhAvagatabhAva nathI paNa AgaMtuka-vikArI bhAva che. te pariNAma svabhAva-AkArarUpa nathI eTale tene puddagalAkAra kahyA che, kema ke puddagalakarmo temAM nimitta che. puddagalakarmanI paraMparA te dravyarUpa karmapaddhatti, ne tenA nimitte thatA jIvanA vikAranI paraMparA te bhAvarUpa karmapaddhati che. Ama dravya ne bhAvakarmanI paraMparArUpa Agamapaddhati che. A baMne bhAvone jIvadravyanA kahyA che. praznaH- je dravyakarmanI paraMparA che te to puddagalanI paryAya che, chatAM ahIM tene jIvano bhAva kema kahyo ? uttara:- e puddagalanI paryAya che e vAta sAcI, paraMtu jIvanA azuddha bhAvanI sAthe tene saMbaMdha che, jIvanA azuddhabhAvanI sAthe meLavALuM tenuM pariNamana che tethI ahIM karmapaddhattine paNa jIvanA bhAva kahI dIdhA che. jIva sAthe jene saMbaMdha nathI evA bIjA anaMtA paramANuo jagatamAM che, paNa tenI ahIM vAta nathI. ahIM to jIvanA pariNAma sAthe jene nimitta-naimittika saMbaMdha che evA puddagalonI vAta che. lAkaDuM-ghara-zarIra vagereno saMbaMdha to jIvane kayAreka hoya ne kayAreka na paNa hoya, paraMtu saMsAramAM jIvane karmano saMbaMdha to sadAya hoya ja che; e saMbaMdha batAvavA tene paNa jIvano bhAva kahyo che-ema samajavuM. AtmadravyanA ane tenA jJAnAdi guNonA je zuddhapariNAma che te adhyAtmapaddhattirUpa che; A adhyAtmapaddhatti zuddhacetanArUpa che eTale temAM vikA2 ke karmono saMbaMdha na Ave. dravyanA zuddhapariNAma te dravyarUpa zuddhacetanApaddhatti che ane jJAna-zraddhA-cAritra vagere guNonA zuddhapariNAma te bhAvarUpa zuddhacetanApaddhatti che. A baMne pariNAma adhyAtmarUpa jANavA. Agamapaddhatti saMsAranuM kAraNa che, adhyAtmapaddhatti mokSanuM kAraNa che. jenAthI karma baMdhAya te badhAya bhAvo AgamapaddhattimAM jAya che, vyavahAra-ratnatrayamAM je zubharAga che te paNa AgamapaddhattimAM jAya che; zuddhacetanArUpa jeTalA bhAvo che te adhyAtmapaddhattimAM Ave che. A rIte baMne paddhattinI dhArA ekabIjAthI judI che. A baMne paddhattimAM anaMtatA mAnavI; AtmAnA vikArI bhAvomAM anaMta prakAro che ne temAM nimittarUpa karmamAM paNa anaMta prakAro che; AtmAnA nirmaLa pariNAmomAM paNa anaMtaguNanA anaMta prakAro che; jJAnAdi guNonA pariNamanamAM paNa anaMta prakAra che. A rIte azuddhatA ke zuddhatA e baMnemAM anaMtatA samajavI. Please inform us of any errors on rajesh.shah@fotalise.co.uk Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 1ra6 : adhyAtma-saMdeza jema samayasAramAM ajJAnIne pudgalakarmanA pradezamAM sthita kahyo, tema ahIM azuddhapariNAmane pudagalAkAra kahyA; te AtmAnA svabhAvanI jAta nathI tethI tene Atma-AkAra na kahyA. AtmAnA Azraye pragaTelA, AtmAnA zuddhapariNAma che te AtmaAkAra che, temAM pudgalano saMbaMdha nathI. AtmAnA svabhAva sAthe saMbaMdhavALA ja bhAva hoya te ja AtmAne sukhanuM kAraNa hoya. pudgala sAthe saMbaMdhavALA je bhAva hoya te AtmAne sukhanuM kAraNa na hoya, tethI te bhAvo upAdeya nathI; te to AgaMtUka eTale bahArathI AvelA che, te kAMI gharamAMthI pragaTelA nathI, ke gharamAM rahevAnA nathI. te bhAvomAM kharekhara AtmA nathI, temAM mokSamArga nathI. je koI zubhAzubha bhAvo che temAM AtmAno adhikAra nathI paNa Asavano adhikAra che, baMdhano adhikAra che. e vikArI bhAvonuM svAmIpaNuM AvA ne baMdha tattvone che, AtmAnA svabhAvane tenuM svAmIpaNuM nathI, mATe temAM AtmAno adhikAra nathI. AtmAno adhikAra to zuddha cetanA pariNAmamAM che. Agamapaddhatti che te udayabhAvarUpa che, ne adhyAtmapaddhatti upazama-kSAyaka ke samyakakSayopazamabhAvarUpa che. puNya-pApa-Asava-baMdha ne ajIvakarma e pAMca tattvo AgamapaddhattimAM samAya che, ne saMvara-nirjarA-mokSa tathA zuddhajIva e cAra tattvo adhyAtmapaddhattimAM Ave che. Ama baMne paddhatti ekabIjAthI vilakSaNa che. tenuM svarUpa oLakhe to bhedajJAna thaI jAya ne mokSamArga pragaTe; eTale potAmAM adhyAtmanI paraMparA vikasavA mAMDe ne AgamanI (karmanI tathA azuddhatAnI) paraMparA tUTavA mAMDe. -AnuM nAma dharma AvI adhyAtmapaddhattinI (eTale ke zuddha pariNAmanI paraMparAnI) zarUAta cothA guNasthAnathI thAya che. cothAthI caudamAM guNasthAna sudhI adhyAtmapaddhatti che; paraMtu tyAM jeTalI azuddhatA ne karmano saMbaMdha che teTalI Agamapaddhatti che. te sarvathA chUTI jatAM saMsAra chUTI jAya che ne siddhadazA pragaTe che, tyAM pachI pudgalakarma sAtheno jarAya saMbaMdha raheto nathI, ne saMsAranI anAdinI paraMparA paNa atyaMtapaNe chedAI jAya che. ajJAnI to Agamapaddhattine, eTale ke vikArane tathA karmanA saMbaMdhane ja jIvanuM svarUpa mAne che, jIvanA zuddhasvarUpane te jANato nathI, eTale tene adhyAtmapaddhatti ke Agamapaddhatti bemAMthI eyanuM jJAna nathI. tene Agamapaddhatti to che paNa AgamapaddhattinuM jJAna tene nathI; zubharAga vagere Agamapaddhattine ja te to adhyAtmapaddhattirUpa mAnI lya che-e vAta AgaLa Avaze. Agama tathA adhyAtmapaddhattinuM kharuM jJAna samyajJAnIne ja hoya che. saMsAramAM Agama ane adhyAtmapaddhatti baMne trikALa che, paNa vyaktigata Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates paramArtha vacanikA : 127 eka jIvane Agamapaddhatti anAdinI che, ne adhyAtmapaddhattirUpa sAdhakadazA asaMkhya samayanI hoya che. koI sAdhaka dazAmAM lAMbAmAM lAMbo kALa rahe topaNa te asaMkhyasamaya ja hoya, tethI vadhu na hoya; ne koI jIva sAdhakadazAmAM ochAmAM ocho kALa rahIne siddha thAya to paNa tene sAdhakadazAmAM asaMkhyasamaya to hoya ja. saMsAramAM dareka jIvane A badhAya bhAvo hoya ja evo niyama nathI; jene je lAgu paDe te samajI levA. are caitanya prabhu! tArI zaktinA eka TaMkAre tuM kevaLajJAna le evI tArI tAkAta, ne tuM tArA svarUpane anubhavamAM nathI leto... temAM tane zarama nathI AvatI ? sarvajJasvabhAvI hovA chatAM bhava karatAM tane zarama nathI AvatI ? svabhAva samajavAnA udyamamAM tane thAka lAge che ne parabhAvamAM tane thAka lAgato nathI, paNa are bhAI ! svabhAvane sAdhavo emAM thAka zA? emAM thAka na hoya. emAM to parama utsAhu hoya... e to anAdinA thAka utAravAnA rastA che. mumukSune to parabhAvamAM thAka lAge na svabhAva sAdhavAmAM parama utsAha jAge. 5 Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates Agama ane adhyAtma baMne paddhattimAM anaMtatA; te anaMtatAne jANanAra kevaLajJAnanuM divyasAmarthya have, Agama tathA adhyAtma e baMne paddhattimAM anaMtatA kahI te saMbaMdhI vicAra lakhe che anaMtatAnuM svarUpa dagaMta vaDe darzAvIe chIe. jemake, vaDanA vRkSanuM eka bIja hAthamAM laIne tenA upara dIrdhadaSTithI vicAra karIe to vaDanA te bIja viSe eka vaDanuM jhADa che, bhAvikALamAM jevuM vRkSa thanAra che tevA vistAra sahita te bIjamAM vAstavarUpe vidhamAna-chatuM che, aneka zAkhA-prazAkhA-patra-puSpa-phaLayukta che, tenA pratyeka phaLamAM evA aneka bIja che. e prakAranI avasthA eka vaDanA bIja viSe vicAravI. vaLI sUkSmadaSTithI joIe to te vaDanA vRkSamAM je je bIja che te te aMtargarbhita-vaDavRkSa saMyukta che. e pramANe eka vaDamAM aneka aneka bIja, ane ekeka bIja viSe ekeka vaDavRkSa, -teno vicAra karIe to bhAvinayanI pradhAnatAthI na to vaDavRkSanI maryAdA pamAya ke na bIjanI maryAdA pamAya. e pramANe anaMtatAnuM svarUpa jANavuM. te anaMtatAnA svarUpane kevaLajJAnIpuruSa paNa anaMta ja dekhuM-jANe-kahe; anaMtano bIjo aMta che ja nahi ke je jJAnamAM bhAse. mATe anaMtatA anaMtarUpa ja pratibhAse che. e pramANe Agama tathA adhyAtmanI anaMtatA jANavI." anaMtatA samajAvavA ahIM vRkSa ane bIjanuM daSTAMta ApyuM che. vRkSa ane bIjanI paraMparA anAdinI che, pahelAM vRkSa ke pahelAM bIja ?-to paraMparAthI baMne anAdinA che. ne sUkSma vicArathI jotAM ekeka bIjamAM bhaviSyanA anaMtA vRkSanI tAkAta che. -ema baMnenI paraMparA vicAratAM teno kayAMya pAra na Ave. tema jIvamAM vikAranI ne karmanI paraMparA anAdithI Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates paramArtha vacanikA : 129 cAlI rahI che, ne zuddhaparyAyano pravAha paNa jagatamAM anAdithI cAlI ja rahyo che. pahelAM siddha ke saMsAra? to baMne anAdinA che; pahelAM vikAra ke karma?-to baMnenI paraMparA anAdinI che. pahelAM dravya ke paryAya? pahelAM sAmAnya ke vizeSa?-to e baMne anAdinA che, pahelAM-pachIpaNuM temAM nathI. jo "dravyanI pahelI paryAya A' ema kaho to tyAM dravyanI ja Adi thaI jAya che, dravya anAdi nathI rahetuM; e ja rIte dravyanI chellI paryAya A"--ema kaho to tyAM dravyano ja aMta thaI jAya che, dravya anaMta nathI rahetuM. ekeka paryAya Adi-aMtavALI bhale ho, paNa paryAyanA pravAhane Adi-aMta nathI, eTale dravyanI paryAyamAM A pahelI ne A chellI-evuM AdiaMtapaNuM nathI. dravyamAM paryAyano pravAha pahelAM na hato ne pachI zarU thayo, athavA te pravAhu kadI aTakI jaze-ema nathI. jema dravya anAdianaMta che tema tenI sAthe tenI paryAyano pravAha paNa anAdianaMta vartI ja rahyo che, ne kevaLajJAnamAM badhuM jaNAI rahyuM che. juo to kharA, A jagatanI vastusthiti! anAdine anAdipaNe ne anaMtane anaMtapaNe jema che tema kevaLIbhagavAna vikalpa vagara jANe che. prazna - pahelI paryAya kaI ne chellI paryAya kaI-e bhagavAna paNa na jANe? uttaraH- bhagavAna jema vastu hoya tema jANe, ke tenAthI viparIta jANe? je "anAdi' che tene "Adi' che ja nahi pachI bhagavAna tenI Adi' kayAMthI jANe ? ane je "anaMta che teno aMta" che ja nahi pachI bhagavAna teno aMta kyAMthI jANe? jo bhagavAna tenA Adi ane aMta jANe to anAdi-anaMtapaNuM kayAM rahyuM? bhAI, A to svabhAvano aciMtya viSaya che. aho, anaMtatA je jJAnamAM samAI gaI te jJAnanI divya anaMtatA lakSamAM letAM jJAna temAM ja (-jJAnasvabhAvanA anaMtamahinAmAM ja) DubI jAya che, eTale jJAna sthira thaI jAya chenirvikalpa thaI jAya che. prazna:- jo anaMtano cheDo bhagavAna paNa na jANe to to temanuM jJAnasAmarthya maryAdita thaI gayuM? uttara:- nA, bhagavAna jo anaMtane anaMta tarIke paNa na jANatA hoya to temanuM jJAna sAmarthya maryAdita kahevAya; paraMtu bhagavAna to kevaLajJAnanA amaryAdita sAmarthyavarDa anaMtane paNa anaMta tarIke pratyakSa jANe che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 130 : adhyAtma-saMdeza bhagavAna teno cheDo na jANI zakayA mATe tene anaMta kahI dIdhuM-ema nathI. bhagavAne anaMtane anaMtapaNe jANyuM tethI tene anaMta kahyuM. anaMtane paNa sarvajJabhagavAna jANe che, jo na jANe to 'sarvajJa ' kema kahevAya ? prazna:- jo bhagavAna anaMtane jANe che to bhagavAnanA jJAnamAM teno aMta AvI gayo ke nahi? uttaraH- nA; bhagavAne anaMtane anaMtapaNe jANyuM che, anaMtane aMtavALA tarIke nathI jANyuM. bhagavAna anaMtane nathI jANatA-ema paNa nathI, ne bhagavAne jANavAthI teno aMta AvI jAya che ema paNa nathI; anaMta anaMtapaNe rahIne bhagavAnanA jJAnamAM jaNAya che. jo anaMtane aMta tarIke jANa to te jJAna khoTuM; ane jo 'anaMta 'ne na jANI lye to te jJAna pUruM nahi. praznaH- anaMta hoya te jJAnamAM kaI rIte jaNAya ? uttara:- bhAI, padArthanI anaMtatA karatAM jJAnasAmarthyanI anaMtatA ghaNI moTI che, tethI beda jJAnasAmarthya anaMtane paNa pahoMcI vaLe che. jJAnanuM aciMtya sAmarthya lakSamAM Ave to ja A vAta bese tevI che. vikAramAM aTakeluM jJAna maryAdita che te anaMtane nathI pahoMcI zakatuM, paNa vikAra vagaranA jJAnamAM to aciMtya behada tAkAta che, te anAdianaMtakALane, anaMtAnaMta AkAzapradezone e badhAyane sAkSAt jANI le che. are, enAthI to anaMtagaNuM sAmarthya enAmAM khIlyuM che. prazna:- ahIM vRkSa ane bIjanA daSTAMte vikAra ane karma e baMnenI paraMparA paNa anaMta kIdhI, to pachI vikArano nAza thaIne mokSa kayAre thAya? uttara:- vRkSa ane bIjanI paraMparA sAmAnyapaNe anaMta che, paNa tethI karIne kAMI badhA bIjamAMthI vRkSa Uge ja evo niyama nathI, ghaNAMya bIja UgyA pahelAM baLI jAya che, ne tene vRkSabIjanI paraMparAno aMta AvI jAya che. ekavAra je bIja baLI gayuM te pharIne dI UgatuM nathI. tema jagatamAM sAmAnyapaNe vikA2 ne karmanI paraMparA anaMta che, teno jagatamAMthI kadI abhAva thavAno nathI, paNa tethI karIne kAMI badhAya jIvone evI vikArI paraMparA cAlyA ja kare evo niyama nathI; ghaNAya jIvo puruSArtha vaDe vikAranI paraMparA toDIne siddhapadane sAdhe che, temane vikAranI paraMparAno aMta AvI jAya che. jeNe ekavAra vikAranA bIjane bALI nAMkhyuM tene pharIne kadI vikAra thato nathI. A rIte vikAranI paraMparA tUTI zake che. praznaH- vikAranI paraMparA to anAdinI che, to teno aMta kema Ave ? Please inform us of any errors on rajesh.shah@fotalise.co.uk Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates paramArtha vanikA : 131 uttara:- paraMparA anAdinI hoya mATe teno aMta na Ave-ema nathI. jema vRkSa-bIjanI paraMparA anAdinI hovA chatAM koI eka bIja baLI jatAM tenI paraMparAno aMta AvI jAya che, tema vikAranI paraMparA anAdinI hovA chatAM samyagdarzana-jJAna-cAritravaDe dharmI jIvane teno aMta AvI jAya che. jema mokSamArga anAdithI na hovA chatAM tenI navI zarUAta thaI zake che, tema vikAra anAdino hovA chatAM teno aMta thaI zake che. praznaH- Agama ane adhyAtma (eTale ke vikAra ane zuddhatA ) baMnemAM anaMtatA kIdhI, te kaI rIte? uttaraH- vikAramAM anaMta prakAro che ne tenA nimittarUpa karmamAM anaMtAnaMta paramANuo che, -e rIte AgamapaddhattimAM anaMtatA che; ane jIvanA anaMtaguNonI anaMta nirmaLaparyAyo che, ekeka nirmaLaparyAya anaMtA bhAvothI ne anaMtA sAmarthyathI bharelI che, jJAnanI eka nAnI paryAyamAM paNa anaMtA avibhAgapraticchedaaMzonuM sAmarthya che. -Ama adhyAtmapaddhatimAM paNa anaMtatA jANavI. ekeka AtmAmAM anaMtaguNo che, ekeka guNamAM anaMta nirmaLaparyAyo khIlavAnI tAkAta paDI che, ne ekeka nirmaLaparyAya anaMta sAmarthyasahita che. tArA eka AtmAmAM keTaluM anaMta sAmarthya che-enuM lakSa kara to svasanmukhavRtti thAya ne apUrva adhyAtmadazA pragaTe. eka tarapha vikAranI dhArA anAdinI, ne bIjI tarapha svabhAvasAmarthyanI dhArA paNa anAdinI sAthe ne sAthe ja cAlI rahI che, vikAranI dhArA vakhateya svabhAvasAmarthyanI dhArA kAMI tUTI nathI gaI, svabhAvasAmarthyano kAMi abhAva nathI thayo; pariNati jyAM svabhAvasAmarthya tarapha vaLI tyAM vikAranI paraMparAno pravAha tUTayo ne adhyAtmapariNatanI paraMparA zarU thaI, -je pUrI thaIne sAdianaMtakALa rahyA karaze. mATe he bhAI ! aMtarmukha thaI tArA svabhAvasAmarthyane vicA2mAM le... lakSamAM le. pratItamAM le... anubhavamAM le. lokone bahArano vizvAsa Ave che ke eka bIjamAMthI AvaDo moTo daza mAIlanA gherAvAvALo vaDa phAlyo, paNa caitanyazaktinA eka bIjamAMthI anaMtA kevaLajJAnarUpI vaDalA phAlavAnI tAkAta che teno vizvAsa nathI Avato. jo caitanyasAmarthyano vizvAsa kare to tenA Azraye ratnatrayadharmanI aneka zAkhA-upazAkhA pragaTIne mokSaphaLa sahita moTuM vRkSa Uge. bhaviSyamAM thanAra mokSavRkSanI tAkAta atyAre tArA caitanyabIjamAM vidyamAna paDI che. -sUkSmadaSTithI ene vicAramAM laIne anubhava karatAM apUrva kalyANa thaze. Wan Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates Agama-adhyAtma paddhattinA jJAtA koNa? AtmAzrita adhyAtmapaddhatti te mokSamArga; pudgalAzrita Agamapaddhatti te baMdhamArga have, Agama ane adhyAtma e baMnemAM je anaMtatA kIdhI te saMbaMdhI thoDI vizeSa spaSTatA kare che, ane tenuM svarUpa jANanArA koNa che te batAve che: "e pramANe Agama-adhyAtmanI anaMtatA jANavI; temAM vizeSa eTaluM ke adhyAtmanuM svarUpa anaMta che ane AgamanuM svarUpa anaMtAnaMtarUpa che; kAraNa ke yathArtha pramANathI adhyAtma eka dravyAzrita ane Agama anaMtAnaMta pudgala dravyAzrita che. A baMnenuM svarUpa sarvathA prakAre to kevaLajJAnagocara che tathA aMzamAtra matizrutajJAnagrAhya che. tethI sarvathA prakAre AgamI-adhyAtmI (Agama-adhyAtmanA jJAtA) to kevaLajJAnI che, aMzamAtra jJAtA matizrutajJAnI che ane dezamAtrajJAtA avadhijJAnI-mana paryayajJAnI che. A traNe (saMpUrNajJAtA, aMzajJAtA, dezajJAtA) yathAvasthita jJAnapramANa nyUnAdhikarUpa jANavA." adhyAtmapaddhattimAM eka zuddhAtmAno ja Azraya che, chatAM temAMya anaMtA guNonA anaMtA nirmaLa pariNAmo che, ne ekeka nirmaLa pariNAmamAM anaMta sAmarthya che; eTale adhyAtmapaddhattimAM anaMtatA che. AgamapaddhattimAM vikAra pariNAmanA anaMta prakAro, ne temAM nimittarUpa karmanA paNa anaMta prakAro, te karmamAM anaMtAnaMta pudgalaparamANuo;-e rIte anaMtAnaMta pudgala dravyone Azrita hovAthI Agamapaddhatti anaMtAnaMtarUpa che. A baMnenA anaMta prakAronuM pUruM jJAna to kevaLajJAnIne che. jIvonA zuddha-azuddha pariNAmomAM sUkSma prakAro eTalA badhA aMnatA che ke enuM svarUpa pUrepUruM to kevaLajJAnI ja jANI zake. ane kevaLIanusAra sAmAnyapaNe e baMne Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 5ramArtha vanikA : 133 6 paddhattinuM jJAna matizrutajJAnIne paNa aMze hoya che. anaMtA prakAro che, te badhAne kAMI chadmastha pUrA na jANI zake, paNa kayA bhAva svabhAvaAzrita che, kayA bhAva parAzrita che; kayA bhAva mokSamArganuM kAraNa che, kayA bhAva baMdhanuM kAraNa che, kayA bhAvathI dharma che, kayA bhAvathI dharma nathI-ema prayojana pUratuM jJAna samyagdaSTine matizrutajJAna vaDe paNa hoya che. te jJAna bhale ochuM che, paNa che to kevaLajJAnaanusAra ja. A vacanIkA kevaLIvacanaanusAra che' ema paM. banArasIdAsajI pote ja A vacanIkAmAM chelle kaheze. anaMta prakAranA zuddha-azuddha bhAvomAMthI potAnA hita-ahitanuM pRthakkaraNa karI lye evI tAkAta matizrutajJAnamAM che; ane avadhijJAna tathA mana:paryayajJAna vaDe paNa e bhAvonA ekadezanuM pratyakSa jJAna thAya che. A rIte Agama-adhyAtma baMne paddhattinA anaMta prakArone kevaLajJAnI saMpUrNapaNe jANe che, matizrutajJAnI tenA aMzane jANe che, ne avadhi-mana:paryayajJAnI paNa tenA eka bhAgane jANe che. A badhA jJAno yathAvasthita jANanArA che; te yathAvasthita jJAnamAM paNa nyunAdhikapaNuM jANavuM. kevaLajJAna to badhAnuM sarakhuM hoya, temAM koIne nyunAdhikapaNuM na hoya, paraMtu mati-zrutajJAnamAM ke avadhi-mana:paryayajJAnamAM hInAdhikatAnA aneka prakAro paDe che. A jJAno vaDe potAnI vadhu-ochI zaktinA pramANamAM Agama-adhyAtmanA prakArone samyagdaSTi-jJAtA jANe che, ne e jJAnabaLe te zuddha-adhyAtmapaddhattine sAdhe che. zuddhacetanArUpa aghyAtmapaddhati mokSamArgarUpa che, te apUrva che; pUrve kadI nahoto evo e bhAva che. jagatamAM to e bhAvavALA jIvo anAdithI thatA AvyA che paNa A jIvane mATe te bhAva navo che eTale apUrva che. Agama-paddhattirUpa zubhAzubhabhAva to anAdithI jIva karato Avyo che temAM kAMI navInatA ke apUrvatA nathI, ne te dharmanuM kAraNa nathI; zuddhacetanApaddhatti te ja dharmanuM kAraNa che, te AtmasvabhAvanA Azraye che. vikAra to anaMtAnaMta puddagalanA Azraye che ne dharma AtmasvabhAvanA Azraye che. -Ama kahIne mokSamArga ane baMdhamArga baMnenI jAta spaSTa judI batAvI che; mokSamArga AtmAne Azrita che ne baMdhamArga puddagalane Azrita che. praznaH- baMdhabhAvo kare che to AtmA, chatAM tene pudgalAzrita kema kahyA ? uttara:- jIvajo nijasvabhAvano Azraya karIne pariName to baMdhabhAvanI utpatti na thAya. svabhAvathI bahAra parano Azraya kare to ja baMdhabhAvanI utpatti thAya che; ne te baMdhabhAvamAM nimittarUpa anaMta paramANurUpa karma che, Please inform us of any errors on rajesh.shah@fotalise.co.uk Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 134 : adhyAtma-saMdeza tethI tene puddagala-Azrita kahIne, AtmAnA svabhAvathI tenI bhinnatA samajAvI che. paNa kAMI karma te karAve che evo teno Azaya nathI. kartA thaIne te-rUpe pariName che jIva pote, paNa te pariNamana svabhAva taraphanuM nathI, puddagala taraphanuM che, mATe tene puddagala-Azrita kahyuM che. enA Azraye dharma ke mokSamArga nathI. zubhane je mokSanuM sAdhana mAne che tenA matamAM puddagalAzrita ja mokSamArga thaI jAya che kemake zubhabhAva to puddagalAzrita che, te kAMI AtmasvabhAvane Azrita nathI. mokSamArga AtmasvabhAvane Azrita che. puddagala-Azrita je bhAva hoya te mokSamArganuM kAraNa thaI zake nahi. dharma adhyAtmapaddhattirUpa che; adhyAtmapaddhatti eTale zudghapariNAma, te AtmAnA svabhAvanA Azraye che, parano Azraya temAM jarA paNa nathI. vAha! keTalI spaSTa vAta che! mokSamArga kevo spaSTa ne svAdhIna che! are, AvA spaSTa mArgane bhUlIne jIvo bahAramAM kayAMka ne kayAMka aTavAI rahyA che. ahIM te mArga saMtoe khullo karIne jagatasamakSa mukayo che. adhyAtmapaddhattimAM eTale ke zuddhaparyAyarUpa mokSamArgamAM to svadravyano ekano ja Azraya che, ne baMdhabhAvarUpa AgamapaddhattimAM anaMtAnaMta 52mANuo nimitta che. eka chUTo 52mANu jIvane baMdhanuM nimitta thato nathI, anaMtAnaMta puddagalo bhegA thAya tyAre ja baMdhamAM nimittarUpa thaI zake che; ochAmAM ochI sthitianubhAgavALuM karma hoya temAM paNa puddagalo anaMtAnaMta hoya che. AvA anaMtAnaMta pudgalo ane tenA Azraye thato anaMta prakArano vikAra, tenI paraMparAne AgamarUpa karmapaddhatti kahe che. abhayane ke mithyAdaSTine sadAya AvI AgamarUpa karmapaddhatti ja che; adhyAtmarUpa zuddhacetanApaddhatti tene kadI pragaTatI nathI ne Agamapaddhatti tene kadI chUTatI nathI, kema ke te svabhAvano Azraya kadI karato nathI ne karmano Azraya kadI choDato nathI. dharmIne svabhAvanA Azraye adhyAtmapaddhatti thatAM Agamapaddhatti (vikAranI paraMparA) chUTavA mAMDe che. ajJAnI AvA zuddhabhAvane oLakhato paNa nathI. ane vikAranI paddhatti zuM che, vikAranI rIta zuM che tenuM paNa tene kharUM jJAna nathI, te to parathI vikAra mAne che athavA zubharAgarUpa vikAranI paddhattine dharmanI paddhatti mAnI bese che. A rIte tene eya paddhattinuM jJAna nathI, -e vAta have kahe che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates ajJAnI jIva anubhavahIna hovAthI mokSamArgane sAdhI zakato nathI. mithyAdaSTi jIva na AgamI che, na adhyAtmI che. -kema? kAraNa ke te kathanamAtra to graMthapAThanA baLavaDe Agama-adhyAtmanuM svarUpa upadezamAtra kahe, paraMtu Agama-adhyAtmanA svarUpane samyaka prakAre jANe nahIM; tethI mUDhajIva AgamI paNa nathI ke adhyAtmI paNa nathI. yathAnirveda -At (eTale tene te bhAvanuM vedana nathI.)" anubhava vagaranuM jJAna-jANapaNuM tene kharekhara jJAna kahetA ja nathI. zAstranuM jANapaNuM bhale karyuM, vikAra ane svabhAva judA che ema zAstrathI bhale jANyuM paraMtu jyAM sudhI pote jAte aMtaanubhavamAM tevI bhinnatA na anubhave tyAM sudhI tene samyajJAna kahetA nathI, eTale mithyASTine Agamapaddhati ke adhyAtmapaddhati bemAMthI ekkayanuM jJAna nathI, tethI te nathI to AgamI ke nathI adhyAtmI. ajJAnI Agama-adhyAtmano jANanAra kema nathI?-to kahyuM ke te nirvedaka che mATe; eTale ke zAstrAdithI jevuM jANapaNuM che tevuM vadana te karato nathI; "AtmAno zuddha svabhAva che ne baMdhabhAva tenAthI bhinna che"- ema zAstrathI jANe che paNa pote potAnA jJAnamAM tevA baMdharahita zuddha svabhAvanuM vedana karato nathI tethI te nirvedaka che. anubhava vagaranuM jJAna samyaka nathI. ekaluM jANapaNuM anubhava vagara zuM kAmanuM?-jo ke sUkSma dRSTie to tenuM jANapaNuM paNa bhUlavALuM che. svasaMvedanarUpa bhedajJAna vagara sAcuM jJAna hoya nahi. jJAnIne kadAca bhASA na hoya-zAstrapATha nA hoya to paNa aMdara anubhavamAM sAcA bhAvabhAsanathI tene samyajJAna pariNamI rahyuM che, ne te mokSamArgane sAdhe che. ajJAnIne zAstrajJAna bhale kadAca hoya paNa Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 136 : adhyAtma-saMdeza anubhavamAM jIvAdi tattvonuM sAcuM bhAvabhAsana nathI tethI te mokSamArgane sAdhavAnuM jANato nathI; te to baMdhapaddhattine ja bhramathI mokSanuM sAdhana mAnIne sAdhe che. A rIte ajJAnI AgamI ke adhyAtmI nathI. prazna:- ajJAnIne adhyAtmapaddhatti nathI eTale tene "adhyAtmI" bhale na kaho, paraMtu Agamapaddhatti eTale ke vikAra ane karmanI paraMparA to te ajJAnIne ghaNI che, chatAM tene "AgamI' paNa kema na kahyo? uttara:- mithyAdaSTine vikAra to che eTale ke Agamapaddhatti to che -e kharuM, paNa AgamapaddhattinuM jJAna tene nathI; vikArane vikAra tarIke te jANato nathI mATe tene "AgamI' na kahyo. ahIM "AgamI eTale "Agama-paddhattivALo" evo artha nathI, paNa AgamI eTale "Agamapaddhattino jJAtA' evo artha thAya che. ajJAnI Agamapaddhattine paNa oLakhato nathI. vikAra pote kare che, ne karma temAM nimitta che, te karma kAMI vikAra karAvatuM nathI; chatAM ajJAnI potAnA doSanuM utpAdaka para dravyane mAne che. potAnA guNa-doSanuM utpAdaka para dravyane mAnavuM te to moTI anIti che. dareka vastu ane tenAM pariNAma parathI nirapekSa ne potAthI sApekSa che-evo anekAMta che; AvuM vastusvarUpa samaje to potAnA guNa-doSa parane lIdhe na mAne eTale ekatAbuddhithI paramAM rAgadveSa na thAya. te jIva bhedajJAna vaDe parathI pRthaka thaI. parathI nirapekSa thaI svatarapha vaLe ne svApekSapaNe eTale ke svAzraya vaDe mokSamArga pragaTa kare. pudgalanA pariNAma paNa tenAthI potAthI sApekSa che ne bIjAthI nirapekSa che. jagatanA badhA padArthone ane tenI paryAyone paramArthe svathI sApekSapaNuM ne parathI nirapekSapaNuM che, kemake vastunI zaktio paranI apekSA rAkhatI nathI; paryAya te paNa vastunI potAnI te prakAranI zakti che, te paNa kharekhara paranI apekSA rAkhatI nathI. AvA vastusvabhAvane ajJAnI jANato nathI, mATe te AgamI paNa nathI ne adhyAtmI paNa nathI; ne te mokSamArgane sAdhI zakato nathI. A rIte, dharmI-samyagdaSTi jIva Agama-adhyAtmanA jJAtA che ne te mokSamArgane sAdhe che; ne ajJAnI jIva AgamaadhyAtmanA svarUpane jANato nathI tethI te mokSamArgane sAdhato nathI. jJAnI ane ajJAnInI A vizeSatA che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates ajJAnI ane jJAnI vacceno mULabhUta taphAvata. jJAnI AtmAzrita adhyAtmakriyA vaDe mokSamArgane sAdhe che. ajJAnI te kriyAne jANato nathI ne bAhyakriyAne mokSamArga mAne che. vaLI mUDha jIva tathA jJAnIjIva e baMnenuM vizeSapaNuM hajI paNa sAMbhaLo "jJAtA to mokSamArga sAdhI jANe; mUDha mokSamArga sAdhI jANe nahi. zA mATe ? te sAMbhaLoH mUDha jIva Agamapaddhattine vyavahAra kahe, ane adhyAtmapaddhattine nizcaya kahe; tethI te ekAMtapaNe AgamaaMgane sAdhI tene mokSamArga darzAve che, adhyAtmaaMganA vyavahArane jANato nathI. e mUDhadaSTino svabhAva che. tene e pramANe sUjhe ja kayAMthI? kAraNa ke Agama-aMga bAhyakriyArUpa pratyakSapramANa che tenuM svarUpa sAdhavuM sugama che; te bAhyakriyA karato thako mUDha jIva potAne mokSamArgano adhikArI mAne che, paNa aMtargarbhita je adhyAtmarUpa kriyA te aMtardaSTigrAhya che te kriyAne mUDha jIva jANato nathI. aMtaradRSTinA abhAvathI aMtarakriyA daSTigocara. thAya nahi. tethI mithyAdaSTi jIva mokSamArga sAdhavAne asamartha che." jAo, AmAM mokSamArganI keTalI spaSTatA karI che? mokSamArga to aMtaranA anubhavanI adhyAtmakriyAmAM che, e kriyAne aMtaradRSTi vaDe dharmAtmA ja jANe che. mokSamArganI kriyA zuM che te bahAranI daSTithI jaNAya nahi. ajJAnI zubharAgane ane bahAranI kriyAne ja dekhe che, tene ja te vyavahAra kahe che ne tene ja mokSamArga mAne che, aMtaranA sAcA mokSamArgane sAdhavAnuM te jANato nathI. bahAranI kriyAmAM ne zubharAgamAM kAMI mokSamArga nathI. ahIM to paM. zrI banArasIdAsajI spaSTa kahe che ke bAhya kriyA karato thako mUDha jIva potAne mokSamArgano adhikArI mAne che. ekalI azuddhapariNatirUpa Agamapaddhattine te vyavahAra kahe che, ne adhyAtmapaddhattinA vyavahArane eTale ke Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 138 : adhyAtma-saMdeza zuddhapariNatirUpa vyavahArane te oLakhato nathI. paNa bhAI, azuddhapariNati te kAMI mokSamArgano vyavahAra nathI, te to azuddha vyavahAra che. mokSamArgamAM to mizrarUpa vyavahAra kahyo che eTale kaMIka zuddhatA ne kaMIka azuddhatA-evI mizrapariNati mokSamArgamAM hoya che, te mokSamArgano vyavahAra che. AvA vyavahArane ajJAnI jANato nathI. adhyAtmapaddhatti (zuddhapariNati) te nizcaya, ne Agamapaddhatti (azuddhapariNati ) te vyavahAra-ema ajJAnI mAne che, ne ekAMta Agamapaddhatine eTale zubharAgane tathA bAhyakiyAne te mokSamArga mAne che. paNa bhAI, nirmaLapariNati te paNa vyavahAra che. jeTalI zuddhapariNati teTalo zuddha vyavahAra che, te adhyAtmapaddhatti che, tenA vagara mokSamArga hoto nathI. zubharAganI dhULakriyA ajJAnIne bahAramAM dekhAya che ne tenI vAta jhaTa samajAI jAya che, eTale tene ja mokSamArga mAnI le che. bahAranI rAgakriyAmAM aTakelA jIvone aMtaranI zuddhaparyAyarUpa mokSamArga kayAMthI sUjhe? aMtarmukha adhyAtmapatti ane bahirmukha Agamapaddhatti-e baMnenI bhinnatAne, eTale ke zuddhatA ane azuddhatA-e baMnenI bhinnatAne je oLakhato nathI, mokSamArga ane saMsAramArga-e baMnenI bhinnatAne je oLakhato nathI, te mokSamArgane kaI rIte sAdhaze? adhyAtmapaddhatti ane Agamapaddhatti e baMnenI bhinnatAno je jJAtA che te ja mokSamArgane sAdhe che. abhedadravya te nizcaya che ne tenI zuddhaparyAya te vyavahAra che, zuddhapariNati te ja zuddha-AtmavyavahAra che, AvA zuddha nizcaya-vyavahArane ajJAnI jANato nathI, ane dehAdinI kriyAne ke zubharAgane ja te potAno vyavahAra mAne che, ne tene ja te mokSamArga samaje che; AvA vyavahAramAM (-rAgamAM ne dehanI kriyAmAM) magna jIva mokSamArgane kayAMthI sAdhI zake ? zuddha pariNatirUpa vyavahArane to jANato nathI ne rAgAdi azuddhavyavahArane mokSanuM kAraNa mAne che-e to mUDhatA che. mUDha hoya te ja jIva evA azuddhabhAvathI potAne mokSamArgano adhikArI mAne, -ema lagabhaga 400 varSa pahelAM paM. banArasIdAsajI spaSTa lakhI gayA che, ne paraMparAthI to anAdithI A vAta saMto samajAvatA AvyA che. bhAI, tane rAgano anAdino paricaya che eTale rAganI vAta tane sugama lAge che, rAgane koI mokSamArga kahe to te vAta tane jhaTa besI jAya che, paNa evo mokSamArga nathI. mokSamArga to adhyAtmapaddhattirUpa che, AtmAnA Azraye thatI zuddhacetanApariNati te ja mokSamArga che. enA vaDe ja mokSa sugamatAthI maLe tema che tethI te ja kharekhara sugama-sahelo mArga che, e sivAya bIjA mArge mokSanI prApti durgama che-azakaya Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 5ramArtha vanikA : 139 che. zudvaratnatrayarUpa je 'nizcaya-mokSamArga' che tene ja ahIM AtmAno 'zuddha vyavahAra' kahyo che. pravacanasAramAM paNa 'zuddhacetanAvilAsarUpa AtmavyavahAra ' kahyo che, te nirmaLaparyAyanI ja vAta che. ahIM tene ' adhyAtmapaddhati ' kahIne oLakhAvela che. Ama judI judI aneka zailImAM paNa mokSamArganI mULa dhArA ekasarakhI cAlI Ave che. 'samya varzanajJAnavAritrANi mokSamArga:' ema kahyuM temAM paNa A ja Azaya che. badhA saMtoe batAveluM mokSamArganuM svarUpa ekasarakhuM ja che. * eka hoya traNakALamAM paramArathano paMtha.' prazna:- jo zuddhaparyAya te mokSamArga che, to pachI paryAyane abhUtArtha kahIne choDavAnuM kema kaho cho ? uttaraH- bhAI, nirmaLaparyAyane choDI devAnuM nathI kahyuM, paNa te paryAyano bheda pADIne Azraya karavA jatAM vikalpa thAya che, te vikalpa choDAvavA paryAyabhedano Azraya choDAvyo che. paryAyanA bhedano Azraya choDAvavA ne abhedasvabhAvano Azraya karAvavA paryAyabhedane abhUtArtha kahela che. jyAre bhedano Azraya choDIne aMtarmukha abhedasvabhAvano Azraya kare tyAre paryAya aMtarsvabhAvamAM abhedapaNe lIna thaIne nirvikalpaanubhava kare che, tyAre paryAya kAMI chUTI jatI nathI, paryAyano Azraya chUTI jAya che, paryAyabhedano vikalpa chUTI jAya che. paryAyane abhUtArtha kahetAM koI nirmaLaparyAyane ja sarvathA choDI devAnuM samajI jAya to te barAbara nathI. samayasAramAM paNa 'AtmA apramatta ke pramatta nathI' ema kahIne paryAyanA bhedano Azraya choDAvIne ekarUpa jJAyakasvabhAvano anubhava karAvyo che; te svabhAvanA anubhavamAM nirmaLaparyAya thatI jAya che, teno kAMI niSedha nathI. sattne badhA paDakhethI jema che tema samajavuM joIe. juo, A mULa muddAnI sarasa vAta che; mokSamArga kema sAdhavo tenI A vAta che. mokSamArganI parUpaNAmAM atyAre aneka goTALA cAlI rahyA che. koI kahe che ke zubhopayoga te ja mokSamArga che, chaThThAguNasthAna sudhI zuddhabhAva ke nizcaya samyaktvAdi hoya ja nahi. are bhAI, zubharAga to puNyabaMdhanuM kAraNa, te mokSanuM kAraNa kayAMthI thAya ? ane nizcaya samyaktva sahita zuddhabhAva cothA guNasthAnathI ja zarU thaI jAya che, enA vinA mokSamArga ke dharma kayAMthI hoya ? paNa bahirAtmA jIvo aMtaranA zudghapariNAmane oLakhI zakatA nathI. teo mAtra bahAranI sthULakriyAne ane sthULa rAgane ja jonArA che. rAgathI pAra caitanyasvabhAvanI vAtano utsAha paNa temane Avato nathI, Please inform us of any errors on rajesh.shah@fotalise.co.uk Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 140 : adhyAtma-saMdeza ne ulaTo tenA pratye anAda2-aNagamo Ave che. -AvA viparItabhAvane lIdhe anAdithI saMsAranI paraMparA tene cAlI rahI che, te paraMparA kema chedAya ne mokSanI paraMparA kema zarU thAya tenI A vAta che. aMtaranA AvA mArgano Adara karIne vAraMvAra tenuM gholana karavA jevuM che, teno utsAha karavA jevuM che. aMtarasvabhAvanA anubhavano koI apUrva svAda che te ajJAnIne lakSamAM Avato nathI, rAgathI juduM kAMI tattva tene dekhAtuM ja nathI. jyAre aneka saMto ne vidvAnadharmAtmAo pokAra karIne kahI gayA che ane vartamAnamAM kahe che ke zubharAga te mokSamArga nathI, nathI; ne nimitta vagere paradravya akiMcitkara che, tyAre e sAMbhaLIne potAnI vidvattAnA anucita abhimAnamAM koIkahe che ke e to bhAvuktAnA pravAhamAM kheMcAIne temaNe kahyuM che, vAstavika vastu svarUpa ema nathI. bhAI, e saMtoe ane vidvAnajJAnIoe je kahyuM che te to parama satyanA pravAhamAM rahIne kahyuM che, tuM asat ane dveSanA pravAhamAM kheMcAIne emanA upara AkSepa na mUka, bhAI! tAruM e moTuM dussAhasa che. praznaH- zAstramAM ajJAnIne 'mUDha' kahyo, to te dveSa na kahevAya ? uttaraH- nA bhAI, emAM dveSa nathI paNa ajJAnabhAva keTalo ahitakara che te samajAvIne tenAthI choDAvavA mATenI karuNA che. koInA gharamAM kALo nAga paDayo hoya tene tenI khabara na hoya, tyAM bIjo koI sajjana tene tenA gharamAM rahelA kALA nAganI bhayaMkaratA batAve, to temAM teno hetu zo che? ke te mANasa te kALA nAganI bhayaMkaratA jANIne tene potAnA gharamAMthI bahAra kADhavAno upAya kare. tema AtmasvabhAvathI viparIta abhiprAyarUpa kALotaro bhayaMkara nAga ajJAnInA gharamAM pesI gayo che, ajJAnIne tenI khabara nathI ne UlaTo tene hitakara mAnI beTho che; saMta-jJAnI tene kahe che ke a22 mUDha! AvA moTA nAga jevA atikArI mithyAbhAvane tuM sevI rahyo che! e bhAva choDa. -AvA mithyAbhAvanuM sevana e to mUDhatA che. -have vicAro joIe ke ahIM mUDha kahevAmAM sAmA upara dveSa che ke karuNA che? atyaMta ahitakArI mithyAbhAvanA sevanathI tene bacAvavA mATe karuNApUrvakano e upadeza che. sarvajJanA atIndriya sukhane ghaNA ghaNA prakAre samajAvavA chatAM je nathI mAnato evA jIvane, tenI e bhUla keTalI badhI moTI che te samajAvavA, kuMdakuMdAcArya jevA vItarAgIsaMta kahe che ke " sUNI, ghAtikarmavihInanuM sukha sau sukhe utkRSTa che, zraddhe na teh abhavya che, ne bhavya te saMmata kare.' (pravacanasAra gA. 73) Please inform us of any errors on rajesh.shah@fotalise.co.uk Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 5ramArtha vanikA : 141 AmAM koI vyaktinI vAta nathI. A to satyano pokAra che. sarvajJanuM atIndriyasukha batAvIne AtmAnA sukhasvabhAvanI AvI sarasa vAta ame saMbhaLAvIe ane e sAMbhaLatAM jene aMtaranA umaMgathI utsAha na Ave te jIva dharma pAmavAne lAyaka nathI; mumukSune to e atIndriyasukhanI vAta kAne paDatAM ja asaMkhya pradeze jhaNajhaNATathI AtmA UchaLI jAya. teozrInA A kathanamAM aMdaranA satsvabhAvanuM jora che. ahA, saMtoe samajAvavAmAM kAMI khAmI nathI rAkhI. kharI jijJAsAthI pAtra thaIne samajavA mAMge to to mArga ekdama spaSTa, sIdho ne sarala che. jene samajavuM na hoya ne jhaghaDA karavA hoya ene zuM kahevuM!! eno AtmA e prakAre pariNamI rahyo che temAM bIjo zuM kare? e ja jIva jyAre savaLo pariNamaze tyAre sat samajIne traNalokano nAtha thaze. mokSamArga e aMtaranA sUkSma adhyAtmabhAva che, te bahArathI na dekhAya. be jIva hoya, baMne bahAramAM dravyaliMgI digaMbara jainamuni hoya, vastrano tANoya na hoya, morapIMchI ne kamaMDaLa hoya, zubharAgathI paMcamahAvrata baMne pALatA hoya, nirdoSa AhAra-vihAra karatA hoya, zAstrAnusAra upadeza detA hoya, -baMne muninI ATalI kriyA to bahArathI ajJAnIne paNa dekhAya; paNa, have dhyAna rAkhajo! aMtaramAM temAMthI eka mithyAdaSTi hoya ane bIjA samyagdarzana-jJAna-cAritra sahita birAjatA hoya. to temAMthI pahelA muni to AgamapaddhattimAM vartI rahyA che, te mokSamArgane sAdhatA nathI, ne bIjA munirAja adhyAtmapaddhattimAM vartatA thakA sAkSAt mokSamArgane sAdhI rahyA che. baMnenI bahAranI kriyAo lagabhaga sarakhI, paNa aMdaranA sUkSma pariNAmamAM keTalo phera? bahAranI kriyA vakhate aMtagarbhitapaNe zuddhabhAvarUpa adhyAtmakriyA ekane nathI vartatI, ne bIjAne vartI rahI che; aMtaranI A adhyAtmakriyA te ja kharo mokSamArga che, tene ajJAnI kaI rIte oLakhaze ? e to baMnene sarakhA gaNIne, bahAranI kriyAne ane paMcamahAvratanA zubhAgane ja mokSamArga mAnaze. paNa bhAI, jarAka aMtaraSTithI jo. mokSamArga e bAhyakriyAmAM ke rAgamAM nathI; mokSamArga to aMtaranA zuddhabhAvarUpa ratnatrayamAM che. ene oLakha to ja tane muninI sAcI oLakhANa thAya, ne to ja tane munivaro pratye sAcI bhakti jAge. tathA mokSamArgane sAdhavAnI sAcI rIta paNa tyAre ja tane samajAya. AvA jJAna vinA mokSamArga sAdhI zakAya nahi. A rIte ajJAnI mokSamArga kema nathI sAdhI zakato e vAta karI. have samyagdaSTijJAtA kayA prakAre mokSamArga sAdhe che te kahe che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@fotalise.co.uk Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates samyagdaSTino vicAra svarUpanI niHsaMdeha aMtaSTi vaDe mokSamArgane sAdhe che. "samyakra-daSTi zuM che te sAMbhaLo. saMzaya, vimoha, vibhrama e traNa bhAva jemAM nathI te samyakdaSTi che. saMzaya, vimoha, vibhrama eTale zuM tenuM svarUpa dagaMta vaDe darzAve che, te sAMbhaLoH jema koI eka sthAnamAM cAra puruSo UbhA che. bIjA koI puruSe chIpano eka kaTako temanI pAse lAvIne te cAreya puruSane dekhADayo, ane darekane prazna karyo ke A zuM che?-chIpa che ke rUpuM che? * prathama eka puruSa-ke je saMzayadaSTivALo hato te bolyo ke kAMI sUjha nathI paDatI, -A chIpa che ke rUpuM che? mArI draSTimAM eno koI nirdhAra thato nathI. * bIjo vimohavALo puruSa bolyo ke mane e kAMI samaja nathI paDatI ke tame chIpa kone kaho cho, ne rUpuM kone kaho cho? mArI draSTimAM kAMI AvatuM nathI tethI huM nathI jANato ke tame zuM kaho cho? athavA, ghelachAthI-gAphelapaNAthI te cUpa rahe, bole nahi. * pachI trIjo puruSa vibhramavALo bolyo ke A to pratyakSa-pramANathI rUpe ja che, Ane chIpa koNa kahe? mArI daSTimAM to rUpe sUjhe che, tethI sarvathA prakAre A rUpuM che. -A traNe puruSoe to chIpanA svarUpane jANyuM nahi, tethI traNe mithyAvAdI che. * have cotho puruSa bolyo ke A to pratyakSapramANa chIpano kaTako che, temAM saMzaya zo? chIpa... chIpa... chIpa... cokkasa chIpa. jo koI Ane bIjI vastu kahe to pratyakSapramANa bhramita athavA aMdha. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates paramArtha vanikA : 143 tevI rIte samyagdaSTine sva-parasvarUpamAM nathI saMzaya, nathI vimoha ke nathI vibhrama; yathArtha dRSTi che. tethI samyagdaSTi jIva aMtardaSTi vaDe mokSapaddhattine sAdhI jANe che." jene AtmasvarUpamAM koI saMdeha nathI, niHzaMkapaNe AtmasvarUpane jANyuM che-evA samyagdaSTi ja mokSamArgane sAdhe che. svarUpanA nirNayamAM ja jene bhUla che te mokSamArgane sAdhI zakatA nathI. ahIM chIpa ane cAMdInA daSTAMtathI te vAta samajAvI che. deha te ja AtmA haze ke dehathI judo koI AtmA haze, AtmA dehanI kriyAno kartA haze ke akartA, puNyabhAva te dharma haze ke nahi hoyaema jene zaMkA che, jarA paNa tattvanirNaya nathI, evo saMzayadaSTivALo mithyAdaSTijIva mokSamArgane sAdhI zakato nathI. vikAra ane svabhAvanI bhinnatAno ke jaDacetananI bhinnatAno sAco vicAra ja tene Ugato nathI. vaLI, svabhAva zuM, parabhAva zuM, mokSamArga zuM, baMdhamArga zuM eno cokkasa nirNaya na kare ne temAM acokkasapaNe rahyA kare, ghaDIkamAM ema lAge ke vItarAgabhAva ja mokSamArga haze, ne vaLI jyAM vyavahAranA pakSanI vAta sAMbhaLe tyAM ema lAge ke zubharAga paNa mokSanuM sAdhana haze-Ama anizcayapaNuM vartyA kare to tenI pariNita svabhAva tarapha DhaLaze kaI rIte ? niHsaMdeha daDha nirNaya vagara pariNati aMtaramAM vaLe nahi ne mokSamArgane sAdhI zake nahi. jema kaTako chIpano che ke cAMdIno, tenA cokkasa nirNaya vagara te choDavo ke rAkhavo-te nakkI thAya nahi, tema svabhAva zuM ne parabhAva zuM, kyo bhAva mokSamArga ne kyo bhAva baMdhamArgatenA cokkasa nirNaya vagara, kyo bhAva rAkhavo ne kyo bhAva choDavo, athavA kayA bhAva tarapha DhaLavuM ne kayA bhAva taraphathI pAchuM vaLavuM-te nakkI na thAya, eTale mokSamArga sAdhI na zakAya. A zubharAga che te choDavA jevo che ke rAkhavA jevo che-eno nirNaya paNa je na karI zake tenI pariNita rAgathI pAchI pharIne svabhAva tarapha kayAMthI jhUke? enI pariNati to DAmADoLa asthira ja rahyA kare. eTale caitanyamAM sthira thayA vinA te mokSamArgane sAdhI zake nahi. vaLI trIjo mANasa ke je vimohitabuddhithI chIpane cAMdI ja mAnIne aMgIkAra karI rahyo che tene paNa chIpa choDavAno ne sAcI cAMdI zodhavAno avakAza rahyo nathI; tema mUDha jIva mohitabuddhithI zubharAgAdi parabhAvane ja daDhapaNe mokSamArga mAnI rahyo che, eTale tene paNa rAgane choDavAno ne Please inform us of any errors on rajesh.shah@fotalise.co.uk Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 144 : adhyAtma-saMdeza vItarAgasvabhAva tarapha DhaLavAno avakAza rahyo nathI, eTale te paNa mokSane sAdhI zakato nathI. zubharAga te mokSanuM sAdhana che-evo viparIta nirNaya kare te jIva rAgathI khasIne vItarAga svabhAvamAM kayAMthI Avaze? ane rAganA AdhAre to tene mokSamArga kadI sadhAvAno ja nathI. e rIte saMzaya, vimoha ke vibhramavALA jIvo mokSamArgane sAdhI zakatA nathI. yathArtha vastunA daDha nirNayavALo jIva ja mokSamArgane sAdhe che. cotho puruSa spaSTa jANe che ke A to cokkasa chIpa ja che, A cAMdI nathI. te cAMdI ane chIpa baMnenA yathArtha svarUpane oLakhe che. hajAra mANasa chIpane cAMdI kahe topaNa potAnA samyaka nirNayamAM tene zaMkA nathI paDatI. tema dharmI jIva potAnA cidAnaMda svarUpamAM niHzaMka che, sva-parane ane svabhAva tathA parabhAvane barAbara judA jANe che, adhyAtmapaddhattirUpa zuddha pariNati ja mokSamArga che ne AgamapaddhattirUpa vikArapariNati te mokSamArga nathI, te baMdhamArga ja che-ema te cokkasapaNe jANe che, temAM te atyaMta niHzaMka ane daDha che; hajAro-lAkho mANaso bIjAM mAne ke kahe topaNa potAnA samyaka nirNayamAM tene saMdeha na paDe, nirNayamAM jarAya macaka na Ave. eTale niHzaMkapaNe svabhAva tarapha DhaLIne te mokSamArgane sAdhe che. kyAMka nimittathI ke vyavahArathI zubharAga vagerene dharmanuM kAraNa kahyuM hoya to dharmI muMjhAya nahi, te niHzaMka samaje ke e to mAtra upacArakathana che, kharekhara ema nathI. rAga te dharma che ja nahi. rAga to cokkasapaNe vibhAva... vibhAva... ne vibhAva, te mAro svabhAva nahi, te mokSanuM sAdhana nahi. jo tene koI mokSanuM sAdhana mAne to cokkasapaNe te ajJAnI che. AvA daDha nirNayanA baLe te nijasvabhAvane sAdhe che, svabhAva-Azrita mokSamArgane sAdhe che. A rIte samyagdaSTi-jJAtA aMtaradaSTi vaDe mokSapaddhattine sAdhI jANe che. A samyagdaSTinA vicAranuM varNana cAle che. samyagdaSTi to nija svarUpanA samyaka nirNayanA baLe adhyAtmapaddhattithI mokSamArgane sAdhI jANe che, paNa mithyASTi to bhramathI Agamapaddhattine mokSanuM sAdhana mAnIne ekalI Agamapaddhatti (azuddhapariNati)mAM ja varte che eTale te mokSamArgane sAdhI zakato nathI, kemake mokSamArga Agamapaddhattine Azrita nathI. A saMbaMdhamAM vadhu spaSTIkaraNa kare che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSamArganI sarasa vAta zuddhanizcaya-vyavahArane samakitI ja jANe che adhyAtmapaddhattithI mokSa sadhAya; baMdhapaddhattithI mokSa na sadhAya samyagdaSTi bAhya bhAvane bAhya nimittarUpa mAne che; te nimitto anekarUpa che, ekarUpa nathI; tethI aMtardaSTinA pramANamAM te mokSamArga sAdhe che. samyajJAna ane svarUpAcaraNanI kaNikA jAgye mokSamArga sAco. mokSamArga sAdhavo te vyavahAra, ane zuddha dravya akriyarUpa te nizcaya, -AvA nizcaya-vyavahAranuM svarUpa samyagdaSTi jANe che, mUDha jIva te jANato nathI ne mAnato paNa nathI. mUDha jIva baMdhapaddhattine sAdhato thako tene mokSamArga kahe che paNa jJAtA te vAta mAne nahi. -kema? kAraNa ke baMdhane sAdhavAthI baMdha sadhAya paNa mokSa na sadhAya." jAo, A mokSamArganI sarasa vAta ! dharmI jIva kayA prakArathI mokSamArga sAdhe che ne ajJAnI temAM zuM bhUla kare che te batAvyuM che. dharmI jIvane saMdeharahita svAnubhavapUrvaka daDha nirNaya che ke jJAnasvarUpa ja huM chuM, mAro mokSamArga mArA jJAnasvarUpanA Azraye ja che. trikALI zuddha dravya te mAro nizcaya ane tenA Azraye pragaTelI zuddhaparyAya te mAro vyavahAra; e sivAya rAgAdi parabhAvo te mArAthI bAhya. juo, ahIM vyavahAra kyo lIdho ?-ke zuddha dravyanA Azraye nirmaLa paryAya vaDe mokSamArgane sAdhavo te dharmIno vyavahAra che. ajJAnIne Avo vyavahAra hoto nathI, ne AvA vyavahArane te jANato paNa nathI. zuddha dravya te nizcaya ne zuddha pariNati te vyavahAra, ema kahIne nizcaya-vyavahAra baMnene eka ja vastunA aMga batAvyA, ane rAgAdi anya bhAvone vyavahAra na kahyo paNa nimitta" kahIne tene bhinna batAvyA. AmAM ghaNI sarasa vAta che. A vyavahAra potAmAM che ne nimitta paramAM che. nizcaya-vyavahAra baMne eka prakAranAM-eka jAtanAM che, ne parabhAvarUpa nimitto Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 146 : adhyAtma-saMdeza to aneka prakAranAM che. jema bAhya dravya nimitta che, tenA AdhAre kAMI mokSamArga nathI, tema aMdarano zubharAga te paNa bAhyadravyanI jema ja nimitta che, tenA AdhAre mokSamArga nathI. mokSamArgathI to jema anya dravya bAhya (bhinna) che, tema zubharAga paNa bAhya che, bhinna che. aMtaradRSTi vaDe dharmI jIva AvA mokSamArgane sAdhe che. svabhAvanI aMtaradRSTi pUrvaka ja mokSamArga sadhAya che, e aMtaradRSTi vagara mokSamArga sadhAto nathI. AvI aMtaradaSTi vagara ajJAnI zubharAga kare ane e vyavahAraratnatrayAdinA zubharAgane ja mokSamArga mAnI lya, paNa e kAMI mokSamArga nathI, e to mAtra bhrama che. samyagdarzana thAya te svAnubhavanI kaNikA jAge tyAre ja mokSamArga sAco. enA vinA mokSamArga khoTo, eTale ke mokSamArga nahi. are, samyagdarzana ane svAnubhava vagara, ekalA zubharAgane mokSamArga mAnavo te to vItarAga jainamArganI virAdhanA che. jina bhagavAne evo mokSamArga kahyo nathI. jina bhagavAne to samyagdarzana-jJAna-cAritrane mokSamArga kahyo che-ke je svAnubhavapUrvaka ja hoya che. svarUpAcaraNarUpa cAritra te paNa cothA guNasthAne svAnubhavapUrvaka ja pragaTe che. svAnubhava vagara zubharAga karatAM karatAM mokSamArga pragaTI jAya ema kadI banatuM nathI. ahIM to kahe che ke te zubharAga bAhya nimittarUpa che, ane te paNa kone ?-ke aMtaradRSTithI je mokSamArgane sAthe che tene te zubhabhAva bAhya nimitta che, ajJAnIne to te mokSamArganuM nimitta paNa nathI. upAdAnamAM ja te mokSamArgane nathI sAdhato pachI mokSamArganuM nimitta tene kevuM? adhyAtmapaddhatti ja tene nathI, ekalI baMdhapaddhattimAM ja te rAcI rahyo che. mokSamArgamAM vacce zubharAgane nimittarUpa kahyo, te zubharAga badhA mokSamArgIna eka ja prakArano hoya-ema nathI, temAM aneka prakAro hoya che. svabhAvanA pariNAma ekasarakhA hoya paNa vikAranA pariNAma badhAne ekasarakhA na hoya. dravyasvabhAva trikALa ekasarakho che; akhaMDa-akriya-zuddha dravya te nizcaya, ne tenA Azraye mokSamArga sAdhavo te vyavahAra. mokSamArga eTale nizcaya-ratnatrayapariNati, te dharmIno vyavahAra che. ane je vyavahAraratnatraya (zubharAgarUpa) che te bAhyanimittarUpa che. ahIM mokSamArgaparyAyane vyavahAra kahyo, A mokSamArga kAMI rAgavALo nathI; vyavahAraratnatraya rAgarUpa che te baMdhapaddhattimAM che, ne nizcaya ratnatraya mokSamArga paddhattimAM che. mokSamArganuM ne nizcaya-vyavahAranuM AvuM svarUpa samyagdaSTi jANe che; mUDha-ajJAnIne tenI khabara paDatI nathI, ane sAMbhaLavAmAM Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates paramArtha vanikA : 147 Ave to paNa tene e vAta besatI nathI; e to baMdhapaddhattine ( rAgane ) sAdhato thako ene ja mokSamArga mAne che. paNa jJAnI e vAta mAne nahi. bhAI, rAga to baMdhabhAva che, enA vaDe mokSa kayAMthI sadhAya ? are, baMdhabhAva ane mokSabhAva vacceno paNa jene viveka nathI ene zuddhAtmAnuM vItarAgI saMvedana kayAMthI thAya ? ane svAnubhavanA kiraNa phUTayA vagara mokSamArgano prakAza kayAMthI pragaTe ? ajJAnIne svAnubhavano kaNiyo paNa nathI, to pachI mokSamArga kevo ? svAnubhava vagara je kAMI paNa bhAva kare te badhAya bhAvo baMdhapaddhattimAM samAya che, tenAthI baMdhana sadhAya che, te koI bhAva mokSamArgamAM AvatA nathI, tenAthI mokSa sadhAto nathI. jema rAjamArganI sIdhI saDakmAM vacce kAMTA-kAMkarA na hoya, tema mokSano A sIdho-spaSTa rAjamArga, temAM vacce rAganI cirUpa kAMTA-kaMkA nathI. saMtoe zudghapariNatirUpa rAjamArge mokSane sAdhyo che, ne e ja mArga jagatane darzAvyo che. prazna:- A rAjamArga che to bIjo keDImArga haze ne? uttara:- keDImArga te kAMI rAjamArgathI viruddha to na ja hoya. rAjamArga jato hoya pUrva tarapha ne keDImArga jAya pazcimamAM-evuM to na bane. bhale kekaMDamArga hoya paNa tenI dizA to rAjamArga taraphanI ja hoya. tema samyagdarzana-jJAna uparAMta zuddhopayogI cAritradazA te to mokSano sIdho-rAjamArga che, tenA vaDe te bhave ja kevaLajJAna ne mokSa pAmI zakAya che; ane evI cAritradazA vagaranA je samyagdarzana-jJAna che te hajI apUrNa-mokSamArga hovAthI tene keDImArga kahevAya, te ekAda be bhavamAM mokSamArga pUro karIne mokSane sAdhaze. pUro mokSamArga ke adhUro mokSamArga, -paNa e baMnenI dizA to svabhAva taraphanI ja che, rAga taraphanI eyanI dizA nathI. rAgAdibhAvo to mokSamArgathI viparIta che eTale ke baMdhamArga che. e baMdhamArga vaDe mokSamArga sadhAya nahIM. mokSamArganA Azraye baMdhana na thAya, ne baMdhamArganA Azraye mokSa na thAya. zuM zubharAga te mokSanuM kAraNa thaze ? to kahe che ke nA; rAga vakhate rAgano niSedha karanAro kyo bhAva che? rAgano niSedha karanAro bhAva jAgyA vagara vItarAgabhAvarUpa mokSamArgane sAdhaze koNa ? rAga vakhate teno niSedha karanArA je samyagdarzana ne samyajJAna che te ja mokSamArga che. AvA samyagdarzana ne samyajJAna jAgyA tyAre ja sAco mokSamArga zarU thayo. samyagdaSTi svAnubhavanA pramANamAM mokSamArga sAdhe che. zubharAganA pramANamAM kAMI mokSamArga sadhAto nathI, e to baMdhapaddhati che. "to zuM samyagdaSTi adhyAtmanA ja vicAramAM rahetA haze ? zuM baMdhapaddhattinA vicAra ja temane AvatA nahi hoya?" ema koIne prazna UThe to havenA prakaraNamAM tenuM samAdhAna kare che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@fotalise.co.uk Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates sAdhakanI vicArazreNI ane svabhAvano raMga mokSanA sAdhakanA nizcaya-vyavahAra, temAM zuddha svarUpanI sanmukhatA jayAre jJAtA kadAcita baMdhapaddhatino vicAra kare tyAre te jANe ke A baMdhapaddhatithI mAruM dravya anAdikALathI baMdharUpa cAlyuM AvyuM che; have e paddhatino moha toDIne varta. A paddhatino rAga pUrvanI jema huM nara! tuM zA mATe kare che?--Ama kSaNamAtra paNa baMdhapaddhatine viSe te magna thAya nahi. te jJAtA potAnuM svarUpa vicAre, anubhave, dhyAve, gAve, zravaNa kare, tathA navadhAbhakti, tapakriyA e potAnA zuddhasvarUpanI sanmukha thaIne kare, -e jJAtAno AcAra che. enuM ja nAma mizravyavahAra che." jAo, A sAdhaka jIvano vyavahAra, ne enI vicArazreNI ! ene svabhAvano keTalo raMga che! vAraMvAra eno ja vicAra, enuM ja manana, enA ja dhyAna-anubhavano abhyAsa, enA ja guNagAna ne enuM ja zravaNa, sarva prakAre enI ja bhakti; je kAMI kriyAmAM pravarte che temAM sarvatra zuddhasvarUpanI sanmukhatA mukhya che. enA vicAramAM paNa svarUpanA vicAranI mukhyatA che, tethI kahyuM ke "jJAtA "kadAcita baMdhapaddhattino vicAra kare"... tyAre paNa baMdhapaddhattimAM te magna thato nathI paNa tenAthI chUTavAnA ja vicAra kare che. ajJAnI to badhuMya rAganI sanmukhatAthI kare che, zuddhasvarUpanI sanmukhatA tene nathI. te karmabaMdhana vagerenA vicAra kare to temAM ja magna thaI jAya che ne adhyAtma to ekakora rahI jAya che. are bhAI, evI baMdhapaddhattimAM to anAdithI tuM vartI ja rahyo che. have to eno moha choDa. anAdithI e paddhattimAM tAruM jarAya hita na thayuM, mATe eno moha toDIne have to adhyAtmapaddhatti pragaTa kara. jJAnIe to teno moha toDyo ja che ne adhyAtma paddhatti pragaTa karI che, paNa hajI rAganI kaMIka paraMparA bAkI che tene adhyAtmanI ugratA vaDa chedavA mAMge che. eTale rAganI paddhattimAM te ekakSaNa paNa magna Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates paramArtha vanikA : 149 thato nathI. -juo, A mokSanA sAdhakanI dazA! 'tuM rucatAM jagatanI ruci ALase sau '... zuddhaAtmArUpa samayasAranI jyAM ruci thaI tyAM parabhAvanI ruci rahe nahi; are, jagata AkhAnI ruci chUTI jAya. jene aMzamAtra paNa rAganI ruci rahe tenA pariNAma caitanya tarapha vaLI zake nahi, ne mokSamArgane te sAdhI zake nahi. rAganI ruci choDIne dharmo jIva caitanyanA premamAM evo magna che ke vAraMvAra tenuM ja svarUpa vicAre che, upayogane pharIpharI AtmA tarapha vALe che, kayAreka kayAreka nirvikalpa anubhava kare che, ekAgratAthI ene dhyAve che. 'cetanarUpa anUpa amUrata... siddhasamAna sadA pada mero'-ema siddha jevA nijasvarUpano anubhava kare che; enI vAta sAMbhaLatAM paNa te utsAhita thAya che, enAM guNagAna ne mahimA karatAM te ullasita thAya che. ahA, mArI caitanyavastu aciMtya mahimAvaMta, enI pAse rAgAdi parabhAvo to avastu che, -e avastunI ruci koNa kare ? eno mahimA, enAM guNagAna koNa kare? samyagdaSTi to potAnA zuddhasvarUpanI navadhA bhakti kare che, athavA munirAjanI navadhA bhakti kare temAM paNa zuddhasvarUpanI sanmukhatA che. A vacanIkA lakhanAra paM. banArasIdAsajIe samayasAranATakamAM, jJAnI kevI navadhA bhakti kare che tenuM suMdara varNana karyuM cheH * AdhyAtmika navadhA bhakti * zravaNa kIratana ciMtavana sevana vaMdana dhyAna / laghutA samatA ekatA naudhA bhakti pravAna / / 8 / / (mokSadvAra ) 1. zravaNaH upAdeyarUpa potAnA zuddhasvarUpanA guNonuM premapUrvaka zravaNa karavuM te eka prakAranI bhakti che. jenA pratye jene bhakti hoya tene tenA guNagAna sAMbhaLatAM pramoda Ave che; dharmIne nijasvarUpanA guNagAna sAMbhaLatAM pramoda Ave che. 2. kIrtanaH caitanyanA guNonuM, tenI zaktionuM vyAkhyAna karavuM, mahimA ka2vo, te tenI bhakti che. 3. ciMtanaH jenA pratye bhakti hoya tenA guNono vAraMvAra vicAra kare che; dharmI jIva nijasvarUpanA guNonuM vAraMvAra ciMtana kare che. e paNa svarUpanI bhaktino prakAra che. 4. sevanaH aMdaramAM nijaguNonuM vAraMvAra adhyayana karavuM. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 150 : adhyAtma-saMdeza 5. vaMdanaH mahApuruSonA caraNomAM jema bhaktithI vaMdana kare che tema caitanyasvarUpamAM paramabhaktipUrvaka vaMdavuM-namavuM-temAM lIna thaIne pariNamavuM, te samyagdaSTinI Atmabhakti che. 6. dhyAnaH jenA pratye paramabhakti hoya tenuM vAraMvAra dhyAna thayA kare che; tenA guNono vicAra, upakArono vicAra vAraMvAra Ave che, tema dharmI jIva atyaMta prItipUrvaka vAraMvAra nija svarUpanA dhyAnamAM pravarte che. koI kahe ke amane nijasvarUpa pratye prIti ne bhakti to ghaNIye che paNa tenA vicAramAM ke dhyAnamAM mana jarAya lAgatuM nathI;-to tenI vAta jUThI che. jenI kharekharI prIti hoya tenA vicAramAM-ciMtanamAM mana na lAge ema bane nahi. bIjA vicAromAM to tAruM mana lAge che, ne ahIM svarUpanA vicAramAM tAruM mana lAgatuM nathI, -e uparathI tArA pariNAmanuM mApa thAya che ke svarUpanA prema karatAM bIjA padArthono prema tane vadhAre che. jema gharamAM mANasane khAvA-pIvAmAM, bolavA-cAlavAmAM kayAMya mana na lAge to loko anumAna karI le che ke enuM mana kayAMka bIje lAgeluM che; tema caitanyamAM jenuM mana lAge, eno kharo prema jAge tenuM mana jagatanA badhA viSayothI udAsa thaI jAya ne vAraMvAra nijasvarUpa tarapha teno upayoga vaLe. A prakAre svarUpanA dhyAnarUpa bhakti samyagdaSTine hoya che. tathA evA zuddhasvarUpane sAdhanArA paMcaparameSThI vagerenA guNone paNa te bhaktithI dhyAve che. 7. laghutA: paMcaparameSThI vagere mahApuruSo pAse dharmI jIvane potAnI atyaMta laghutA bhAse che. ahA, kayAM emanI dazA ! ne kayAM mArI alpatA! athavA, samyagdarzanAdi ke avadhijJAnAdi thayuM paNa caitanyanA kevaLajJAnAdi apAra guNo pAse to hajI ghaNI alpatA che-ema dharmIne potAnI paryAyamAM laghutA bhAse che. pUrNatAnuM bhAna che eTale alpatAmAM laghutA bhAse che. jene pUrNatAnuM bhAna nathI tene to thoDAkamAM paNa ghaNuM manAI jAya che. 8. samatA: badhAya jIvone zuddhasvabhAvapaNe sarakhA dekhavA tenuM nAma samatA che; pariNAmane caitanyamAM ekAgra karatAM samabhAva pragaTe che. jema mahA puruSonI samIpamAM krodhAdi visamabhAva thatAM nathI-evI te prakAranI bhakti che, tema caitanyanA sAdhaka jIvane krodhAdi upazAMta thaIne apUrva samatA pragaTI che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates paramArtha vacaniko : 151 9. ekatAH eka AtmAne ja potAno mAnavo, zarIrAdine para jANavA; rAgAdi bhAvone paNa svarUpathI para jANavA, ne aMtarmukha thaIne svarUpa sAthe ekatA karavI, -AvI ekatA te abheda bhakti che, ne te muktinuM kAraNa che. svamAM ekatArUpa AvI bhakti samyagdaSTine ja hoya che. vAha! juo A samyagdaSTinI navadhA bhakti. zuddha AtmasvarUpanuM zravaNa, kIrtana, ciMtavana, sevana, vaMdana, dhyAna, laghutA, samatA ane ekatA-AvI navadhA bhakti vaDe te mokSamArgane sAdhe che. prazna - jJAnI navadhA bhakti kare e to batAvyuM, paNa jJAnI tapa kare kharA? uttara:- hA, jJAnI tapa kare, -paNa kaI rIte? ke potAnA zuddha svarUpa sanmukha thaIne te tapa vagere kriyA kare che. -A jJAnIno AcAra che. jJAnInA AvA aMtaraMga-AcArane ajJAnI oLakhato nathI, te to ekalI dehakriyAne ja dekhe che. zuddha svarUpanI sanmukhatAthI jeTalI zuddha pariNati thaI teTalo tapa che-ema dharmI jANe che. Avo tapa ajJAnIne hoto nathI, temaja tene te oLakhato paNa nathI. tapa vagereno zubharAga te bAhya nimitta che, ane dehanI kriyA to AtmAthI taddana judI cIja che, -tene badale ajJAnI to ene ja mULa vastu mAnI bese che, ne sAcI mULa vastune bhUlI jAya che. zubharAga ane sAthe bhUmikAyogya zuddhapariNati te jJAnIno AcAra che, tenuM nAma mizravyavahAra che. mizra eTale kaMIka azuddhatA ne kaMIka zuddhatA; temAM je azuddhaaMza che te dharmIne Asrava-baMdhanuM kAraNa che ke je zuddhaaMza che te saMvara-nirjarAnuM kAraNa che. -A rIte Asrava-baMdha ne saMvara-nirjarA e cAre bhAvo dharmIne eka sAthe varte che. ajJAnIne mizrabhAva nathI, ene to ekalI azuddhatA che; sarvajJane mizrabhAva nathI, emane ekalI zuddhatA che. mizrabhAva sAdhakadazAmAM che. temAM zuddhapariNatianusAra te mokSamArgane sAdhe che-ema jANavuM. ahA, dharmAtmAnI A adhyAtmakaLA.. alaukika che.... AvI adhyAtmakaLA zIkhavA jevI che, ne eno pracAra karavA jevuM che. kharuM sukha A adhyAtmakaLAthI ja prApta thAya che. adhyAtmavidhA sivAya bIjI laukika vidhAonI kiMmata dharmamAM kAMI nathI. A vidyA yA vimupAtmAne mokSanuM kAraNa na thAya evI vidyAne te vidyA koNa kahe?-- vidyAhIna hoya te kahe! Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 15ra : adhyAtma-saMdeza jeNe adhyAtmavidyA jANI che evA jJAnIne mizravyavahAra kahyo, eTale zuddhatA ne azuddhatA baMne ekasAthe tene che, paNa tethI kAMI te zuddhatA ne azuddhatA ekabIjAmAM bhaLI jatA nathI. je zuddhatA che te kAMI azuddhatArUpa thaI jatI nathI, ne je azuddhatA (rAgAdi) che te kAMI zuddhatArUpa thaI jatI nathI. ekasAthe hovA chatAM baMnenI judI judI dhArA che. A rIte "mizra" e baMnenuM judApaNuM batAve che, ekapaNuM nahi. temAMthI je zuddhatA che tenA vaDe dharmI jIva mokSamArgane sAdhe che, ne je azuddhatA che tene te heya samaje che. ya-zaya ne upAdeyanuM svarUpa jJAnI kayA prakAre jANe che te have kahe che. he jIva! traNa lokamAM sauthI uttama mahimAvaMta potAno AtmA che, tene tuM upAdeya jANa; e mahA suMdara ne sukharUpa che. jagatamAM sarvotkRSTa evA AtmAne tuM svAnubhavagamya kara. tAro AtmA ja tane AnaMdarUpa che, koI paravastu tane AnaMdarUpa nathI. AtmAno AnaMda jeNe anubhavyo che te dharmAtmAnuM citta bIje kayAMya TharatuM nathI, pharI pharIne AtmA tarapha ja vaLe che. AtmAnuM astitva jemAM nathI, AtmAnuM jIvana jemAM nathI evA para dravyomAM dharmInuM citta kema coMTe ? AnaMdano samudra jyAM dekhyo che tyAM ja tenuM citta coMTayuM che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates heya-zaya-upAdeyarUpa jJAtAnI cAlano vicAra guNasthAna-anusAra heya-zaiya-upAdeyazakti vadhatI jAya che parasattAnA avalaMbane jJAnI kadI mokSamArga mAne nahi "heya eTale ke tyAgarUpa to potAnA dravyanI azuddhatA; zeya eTale ke vicArarUpa anya SaTa dravyanuM svarUpa; upAdeya eTale ke AcaraNarUpa potAnA dravyanI zuddhatA. tenuM vivecanaH jJAtAne guNasthAnakanA pramANamAM heya-mya-upAdeyarUpa zakti hoya. jema jema jJAtAnI heya-zeyaupAdeyazakti vartamAna thatI jAya tema tema guNasthAnanI vRddhi kahI che. guNasthAna pramANe jJAna ane guNasthAna pramANe kriyA. temAM vizeSa eTaluM ke eka guNasthAnavartI aneka jIva hoya temane anekarUpanuM jJAna kahIe tathA anekarUpanI kriyA kahIe. bhinna-bhinna sattAne pradhAnapaNe (sarvathA) ekatA hoya nahi; dareka jIvadravyamAM audayikabhAva anyaanyarUpa (bhinna bhinna) hoya; te audayikabhAva-anusAra jJAnanI anya-anyatA jANavI. paraMtu vizeSa eTale ke koI jAtanuM jJAna evuM na hoya ke parasattAvalaMbanazIla thaIne mokSamArga sAkSAt kahe. -kema? ke avasthAnA pramANamAM parasattAvalaMbaka che paNa te parasattAvalaMbI jJAnane paramArthatA kahetA nathI. je jJAna hoya te svasattAvalaMbanazIla hoya tenuM nAma jJAna." juo, A dharmAnI vicAradhArA! dharmAtmA paradravyane to potAthI bhinna jANe che, te to judA che ja, eTale temAM kAMI choDavApaNuM ke grahavApaNuM AtmAne nathI. te samasta paradravyo to zeyarUpa che. have je kAMI grahavA jevuM ke choDavA jevuM che te potAmAM ja che. potAnI avasthAmAM je azuddhatA che te heya che; azubharAga ho ke zubharAga Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 154 : adhyAtma-saMdeza ho-te azuddha che tethI haiya che. tenA koI paNa aMzane dharmI jIva upAdeya mAnatA nathI. potAnA dravyanI zuddhatA te ja upAdeya che. zuddha dravyane dRSTimAM laIne temAM ekAgratA karatAM paryAya paNa zuddha thatI jAya che. paryAyaapekSAe pUrNa zuddhatArUpa mokSa upAdeya che, samyagdarzanAdi zuddhaparyAya paNa upAdeya che. zuddha dravyane zraddhA-jJAnamAM lIdhuM teNe zuddha dravyane upAdeya karyuM kahevAya. A rIte potAnA dravyanI je zuddhatA che te ja upAdeya che. e sivAya samasta padravya to mAtra jJeya che. -te nathI heya ke nathI upAdeya. prazna:- paradravya haiya ke upAdeya nathI, to zuM siddha bhagavAna vagere paMcaparameSThI paNa upAdeya nahi? uttara:- dhIrA thaIne A vAta samajavA jevI che, bhAI! zuM siddha bhagavAnano ke paMcaparameSThImAMthI koIno ekeya aMza tArAmAM Ave che? eno koI aMza to tArAmAM Avato nathI to tuM ene upAdeya kaI rIte karIza? hA, tane jo paMcaparameSThIpada kharekharUM priya ane upAdeya lAge che to tArA dravyanI zuddhatA tarapha jA ne temAMthI zuddha paryAyarUpa parameSThIpada pragaTa kara; e rIte tuM pote ja paMcaparameSThImAM bhaLI jA. tethI kahyuM che ke 'paMcapada vyavahArathI, nizcaye AtmAmAM ja.' -eTale Atmasanmukha thavuM te ja paMcaparameSThIne upAdeya karavAnI rIta che. vaLI siddha vagerene ahIM jJeya kahyA che; have temanuM svarUpa vicArIne jo temane kharekhara jJeya banAve to te jJAnamAM potAno zuddhaAtmA upAdeya thaI ja jAya-evo niyama che. potAnA zuddhaAtmAne je jJAna upAdeya nathI karatuM te jJAna siddha vagere paMcaparameSThInuM vAstavika svarUpa paNa oLakhI zakatuM nathI eTale temane kharekhara zeya banAvI zakatuM nathI, temaja parabhAvone te heya paNa banAvI zakatuM nathI. A rIte jyAM zuddhAtmAnuM upAdeyapaNuM che tyAM ja siddha vagerenuM jJeyapaNuM ane 52bhAvonuM haiyapaNuM che. haiya-jJeya ne upAdeyanI AvI paddhatti dharmAtmAne ja hoya che. ajJAnIne temAM viparItatA hoya che. zuddhaAtmAne upAdeya karIne jema jema svasanmukhatA vadhatI jAya tema tema 52bhAvo chUTatA jAya, ne jJAnazakti vadhatI jAya; zuddhatA vadhatAM guNasthAna paNa vadhe. jJAnIne jema jema guNasthAna vadhatuM jAya tema tema haiyajJeyaupAdeyazakti vadhatI jAya che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates paramArtha vacaniko : 155 prazna - jJAnIne jema jema guNasthAna vadhe tema tema azuddhatA chUTatI jAya ne zuddhatA vadhatI jAya, eTale heya ne upAdeya zakti to vadhatI jAya, paNa guNasthAnaanusAra jJAna paNa vadhe-e kaI rIte ? koIne cothuM guNasthAna hoya chatAM avadhijJAna hoya che, ne koIne bAramuM guNasthAna hoya chatAM avadhijJAna nathI hotuM, to guNasthAna vadhatAM jJAnazakti vadhI-e niyama kayAM rahyo? uttaraH- ahIM svayane jANavAnI pradhAnatA che, kemake mokSamArga sAdhavAnuM prakaraNa che. mokSamArga kAMI avadhijJAnathI nathI sadhAto, mokSamArga to samyaka mati-zrutajJAna vaDe zeyane pakaDavAthI sadhAya che, ane svayane pakaDavAnI AvI jJAnazakti to guNasthAna vadhatAM niyamathI vadhe ja che. cothA guNasthAnavALA avadhijJAnI karatAM, avadhijJAna vagaranA bAramA guNasthAnavALA jIvane jJAnamAM svayane pakaDavAnI zakti ghaNI vadhI gaI che. svaya tarapha DhaLatuM jJAna ja mokSamArgarUpa prayojanane sAdhe che. have, guNasthAna pramANe jJAnazakti vadhatI jAya e kharuM, paNa eka guNasthAne ghaNA jIvo hoya te badhAyane jJAna kAMI sarakhuM nathI hotuM, temaja temanI badhAnI kriyA paNa sarakhI nathI hotI. eka guNasthAnavartI aneka jIvone jJAnAdimAM tAratamyatA hoya paNa temAM viruddha jAta na hoya. cothA guNasthAne asaMkhya jIvo che temano udayabhAva judo, paNa te badhAyA jJAnInA jJAnanI jAti to eka ja. badhAya jJAnInuM jJAna svAzraye ja mokSamArga jANe; parAzraye mokSamArga mAne evuM koI jJAnInuM jJAna na hoya. udayabhAva tathA jJAnano kSayopazamabhAva eka guNasthAne badhA jJAnIne bhinna bhinna prakArano hoya, chatAM te udayabhAvanA AdhAre kAMI jJAna nathI, jJAna to svayAnusAra che. svayanuM jJAna badhA jJAnIne hovAno niyama che, paNa amuka udayabhAva hovo joIe ke amuka bahAranuM jANapaNuM hovuM joIe-evo koI niyama nathI. kemake AtmAnubhava te mokSamArga che. A saMbaMdhI "kalazaTIkA mAM sarasa vAta karI che. tyAM kahe che ke "AtmAnubhava paradravyakI sahAyatAse rahita hai| isa kAraNa apane hI meM apanese AtmA zuddha hotA hai||... jIva vastukA jo pratyakSarUpase AsvAda, usako nAmase AtmAnubhava aisA kahA jAya athavA jJAnAnubhava aisA kahA jaay| nAmabheda hai, vastubheda nahIM hai| aisA jAnanA ki AtmAnubhava mokSamArga hai| isa prasaMgameM ora bhI saMzaya hotA hai ki, koi jAnegA ki dvAdazAMgajJAna kucha Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 156 : adhyAtma-saMdeza apUrva labdhi hai| usake prati samAdhAna isa prakAra hai ki dvAdazAMgajJAna bhI vikalpa hai| usameM bhI aisA kahA hai ki zuddhAtmAnubhUti mokSamArga hai| isaliye zuddhAtmAnubhUti ke honepara zAstra paDhaneko kucha aTaka nahIM hai" (jAo kalaza 13). bArasaMga paNa ema ja kahe che ke zuddhAtmAmAM pravezIne je zuddhAtmAnubhUti thaI te ja mokSamArga che jyAM zuddhAtmAnubhUti thaI tyAM pachI koI evo niyama ke Teka nathI ke ATalA zAstra jANavA ja joIe, athavA ATalA zAstro jANe to ja mokSamArga thAya; vizeSa zAstrajJAna ho na ho paNa jyAM zuddhAtmAnubhUti thaI tyAM mokSamArga thaI ja gayo. - sAdhakanA jJAnamAM kaMIka parAvalaMbana paNa che, paraMtu tethI kAMI tenuM jJAna mithyAjJAna nathI, temaja te parAvalaMbanane jJAnI mokSamArga paNa mAnatA nathI. zuddhAtmaanubhUtirUpa jJAna ja mokSamArganuM sAdhana che. bArasaMgamAM paNa zuddhAtmAnubhUti ja karavAno upadeza che, ne tene ja jinazAsana kahyuM che. jeNe zuddhAtmAnI anubhUti karI teNe bAre aMgano sAra meLavI lIdho, pachI amuka zAstronAM bhaNatara bhaNavA paDe evo koI pratibaMdha tene nathI. bArasaMganuM jJAna ho to ho, na ho to paNa svasattAnA avalaMbane svAnubhUtithI jJAtA mokSamArgane sAdhe che. udayabhAva hoya tenuM avalaMbana jJAnIne nathI; udayabhAva avasthAnA pramANamAM che paNa tenA avalaMbane jJAna nathI. jJAna to svAnubhava pramANa che. parasattAvalaMbanazIla jJAna te paramArtha nathI, mokSamArga nathI, svAnubhUtirUpa svasattAvalaMbanazIla jJAna te ja paramArtha che, te ja mokSamArga che. aho ! svAnubhUtino ja mahimA che. e ja kharI vidyA che. enA sivAya bahAranI vidhA ke zAstrabhaNataranI vidhA te paNa mokSanI sAdhaka nathI. svasammukha vaLe te ja vidhA mokSanI sAdhaka thAya. are, jJAnInuMya parAlaMbI jJAna mokSasAdhaka nathI, to ajJAnInA parAlaMbIjJAnanI zI vAta? parAzrayabhAvanA DuMgarA khaDake to paNa temAMthI mokSamArga na nIkaLe. svAlaMbananI kaNikA jAge temAMthI mokSamArga nIkaLe. A rIte jJAnI svasattA-avalaMbanazIla jJAnane ja mokSamArga samaje che, udayanA ke bahAranA jANapaNAnA avalaMbe te mokSamArga mAnatA nathI; eTale udayabhAvathI ke bahAranA jANapaNA uparathI guNasthAnanuM mApa nIkaLatuM nathI paNa aMdaranI zuddhatA uparathI tathA svasattAnuM avalaMbana kevuM che te uparathI guNasthAnanuM mApa nIkaLe che. cothA guNasthAne asaMkhyAta jIvo, sAmAnyapaNe Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates paramArtha vanikA : 157 te badhAne guNasthAna sarakhuM kahevAya, daSTi badhAnI sarakhI, paNa jJAnano kSayopazamabhAva sarvaprakAre sarakho hoto nathI, kSayopazamabhAvano tathA udayabhAvano evo svabhAva che ke temAM bhinna bhinna jIvone tAratamyatA hoya che. kSAyikabhAvamAM tAratamyatA na hoya, temAM to eka ja prakAra hoya che. lAkho kevaLIbhagavaMto temA guNasthAne birAje che, temane kSAyikabhAva sarakho che paNa udayabhAvamAM phera che. cothA guNasthAne asaMkhyAta jIvomAM udayabhAvamAM koIne manuSyagatino udaya, koIne narakAditino udaya, koIne hajA2 jojananI moTI avagAhanAno udaya, koIne eka hAtha jeTalI alpa avagAhanA, koIne alpaAyuno udaya, koIne asaMkhyAta varSonuM AyuSa, koIne asAtA, koIne sAtA, -ema ghaNA prakArathI vicitratA hoya che. e ja rIte jJAnamAM paNa ughADanI vicitratA aneka prakAranI hoya che. hajI sAdhakane jJAnaavasthAmAM keTaluMka parAvalaMbIpaNuM paNa che, kemake jyAMsudhI indriyajJAna che tyAMsudhI parAvalaMbIpaNuM che, paNa te parAvalaMbIpaNAmAM mokSamArga jJAnI mAnatA nathI. koI jJAnInuM jJAna evuM na hoya ke parAzraye mokSamArga mAne. parAzrita bhAvathI mokSamArga mAne to te 'jJAna ' nahI paNa ajJAna. jJAnIne jJAnamAM amuka parAlaMbIpaNuM hovA chatAM mithyApaNuM nathI; parAlaMbIpaNAne te upAdeyarUpa ke mokSamArga mAnatA nathI. mokSamArga to svAzrita ja che, -ema te niHzaMka jANe che; eTale haiya-jJeya-upAdeyanuM svarUpa te barAbara jANe che. upAdeyarUpa potAnI zuddhatA, heyarUpa potAnI azuddhatA, ane zeyarUpa anya cha dravyo. ahIM jJeyarUpa 'anya cha dravyo' kahyA temAM jo ke svadravya paNa zeyarUpa to che paNa upAdeyamAM te AvI gayuM, kemake zuddhadravyane jANe to ja upAdeya kare ne ? jANyA vinA kone Adaraze ? A rIte upAdeya kahetAM 'zeyapaNuM' to AvI ja gayuM, eTale jJeyamAM tenI vAta jIdI na karI. jyAre anya jIvAdi cha dravyo to mAtra jJeyarUpa ja che. have navatattvamAM laIe toH zeyarUpa to badhAya tattvo che; upAdeyarUpa zuddhajIva tathA saMva2-nirjarA-mokSa che; heyarUpa puNya-pApa-Asrava ne baMdha che. ajIvatattva ya nathI, upAdeya nathI, mAtra jJeya che; eTale jaDakarma paNa kharekhara heya-upAdeya nathI, te mAtra jJeya che; chatAM, tenA Azraye thatA para Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 158 : adhyAtma-saMdeza bhAvone choDAvavA (ane svadravyano Azraya karAvavA) upacArathI te ajIva-karmane 'ya' paNa koIvAra kahevAya che, tyAM kharekhara to paradravyanA Azraye thatI azuddhatAnuM ja heyapaNuM batAvavuM che. ajJAnI svadravyane bhUlIne, paradravyane grahaNa-tyAga karavA mAMge che te viparIta buddhi che; jJAnIne paramAM grahaNa-tyAganI buddhi nathI. mAre choDavA-yogya hoya to mArI azuddhatA, ne grahavAyogya hoya to mArI zuddhatA-ahA! AvI buddhimAM koI upara rAga ke dveSa na rahyo, kayAMya parAzrayabuddhi na rahI, potAmAM ja jovAnuM rahyuM. bhAI, tuM bIjA ajIvane ke parane choDavA mAMge che, paNa-eka to te tArAthI chUTA che ja, ane bIjAM AkAzamAM ekakSetre rahevArUpa teno saMyoga to siddhaneya nathI chUTato. jagatamAM chae dravyo sadAkALa ekakSetrAvagAhe rahelAM che. mATe parane choDavAnI tArI buddhi mithyA che. e ja rIte, parano eka aMza paNa kadI tArA svarUpamAM Avato nathI, mATe parane grahavAnI buddhi paNa mithyA che. jJAnIne paranA grahaNa-tyAganI AvI mithyAbuddhi hotI nathI. jJAnInI cAla anokhI che. enI pariNati aMtaramAM je grahaNa-tyAganuM kArya kSaNe kSaNe karI rahI che te bahArathI oLakhAya tevuM nathI; te kSaNekSaNe zuddhasvabhAvane grahe che ne parabhAvone kSaNekSaNe choDe che. svabhAvanuM grahaNa ne parabhAvano tyAga-AvA grahaNa-tyAga vaDe te mokSane sAdhe che. para dravya mane azuddhatA karAve ema je mAne te paradravyane hya mAnIne dvaSa kare, paNa potAnI azuddhatAne choDavAno upAya kare nahi. paranA Azraye mane zuddhatA thAya ema je mAne te paradravyane upAdeya mAnIne tenA rAgamAM rokAI rahe paNa svadravyano Azraya karIne zuddhatAne te sAthe nahi. A rIte nimittAdhInadaSTimAM rokAyelA jIvo svabhAvanuM grahaNa ke parabhAvano tyAga karI zakatA nathI eTale mokSane sAdhI zakatA nathI. aho, ekavAra A samaje to keTalI vItarAgatA thaI jAya ! pariNati svAzraya tarapha vaLIne mokSa tarapha cAlavA mAMDe. e dharmInI cAla che. (cAla eTale paddhatti; rIta; pariNati mArga.) A paMDita banArasIdAsajIe upAdAna-nimittanA dohA paNa racyA che, dohA to phakta 7 che paNa temAM spaSTatA ghaNI che. temAM kahe che ke dhe vastu maradaya nAM tada nimitta hai kona ?" -jyAM badhI vastu Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates paramArtha vacanikA : 159 asahAyapaNe (anyanI sahAya vagara) sadhAya che tyAM nimitte temAM zuM kare che?kaMI ja nahi; nimitte kAMI sahAya karI che ema banatuM nathI. eTale jema bAhyanimitto sahAyakArI nathI tema mokSamArgamAM zubharAgarUpa nimitta paNa sahAyakArI nathI, te paNa mokSamArgamAM akiMcitkara che-e vAta khAsa samajavI jarUrI che. prazna - jIvane zuddhatA-azuddhatAmAM paradravya nimitta che ke nathI ? te nimitta hoya che? -nA. to zuM nimitta upAdeya che? -nA. nimitta heya nathI tema ja upAdeya nathI, nimitta to zeya che. padravyarUpa je nimitta che te to heya-upAdeya nathI; te uparAMta ahIM to rAgAdirUpa azuddha vyavahArane paNa nimittamAM nAkhyo che, ne zuddha sadabhuta vyavahArane ja dharmInA vyavahAramAM gaNyo che. eTale ahIM zubharAgarUpa je nimitte kahyuM che te heya che; kemake te potAno azuddhabhAva che tethI te heya che. tenA vaDe mokSamArga sadhAto nathI. zuddhatAnI vRddhi anusAra mokSamArga sadhAya che. ajJAnI heya-mya upAdeyane barAbara oLakhato nathI eTale heyajJaya-upAdeyanI zakti tenAmAM nathI; dharmI jIva yarUpa parabhAvone heya jANe che, upAdeyarUpa potAnA zuddha dravya-paryAyone upAdeya jANe che ane zeyarUpa samasta padArthone zeyarUpa jANe che, eTale heya-zaya-upAdeyanI zakti tene pragaTI che. jJAtAnI A zakti guNasthAnaanusAra vadhatI jAya che. jema ke cothA guNasthAne anaMtAnubaMdhI kaSAyano tyAga che ne samyakatva tathA svarUpAcaraNarUpa zuddhi pragaTI che, tathA svayane jANuM che. pAMcamAM guNasthAne tene anaMtAnubaMdhI tema ja apratyAkhyAnI e be kaSAyano tyAga thayo che tathA svarUpAcaraNa uparAMta dezasaMyamacAritranI zuddhi pragaTI che, eTalI heya-upAdeyazakti vadhI che, ane svayane pakaDavAnI zakti paNa vadhI che. - chaThThA-sAtamA guNasthAne traNa kaSAyonA tyAga jeTalI zakti pragaTI che ne saMyamadazAne yogya zuddhatA vadhI che. e rIte tyAM heyaupAdeyazakti vadhI che, ane svayane pakaDavAnI zakti paNa khUba vadhI che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 16O : adhyAtma-saMdeza A rIte guNasthAnaanusAra azuddhatA heya thatI jAya che (-chUTatI jAya che), zuddhatA upAdeya thatI jAya che, eTale heya-upAdeyazakti vadhatI jAya che, jJAnanI tAkAta paNa vadhatI jAya che, ane kriyA (zubharAga tathA bAhyakriyA) te-te guNasthAnane yogya hoya che. eka guNasthAne paNa bhinna bhinna aneka jIvone judI judI kriyA hoya che-paNa te guNasthAnane yogya hoya tevI ja kriyA hoya, tethI viruddha na hoya. jema ke-karoDo muni chaThThI guNasthAne hoya che temAM koI svAdhyAyakiyA, koI dhyAna, koI AhAra, koI vihAra, koI AlocanA, koI prAyazcitta, koI upadeza, koI tIrthanaMdanA, koI jinastavana, koI divyadhvanizravaNa-evI bhinna bhinna kriyAmAM pravartatA hoya, -paNa tyAM koI vastra paheratA hoya ke vAsaNamAM jamatA hoya ke sadoSa AhAra letA hoya-evI kriyA chaThThI guNasthAne na saMbhave. e rIte cothA guNasthAne jinaprabhunI pUjA, munivaro vagerene AhAradAna, svAdhyAya, zravaNa vagere zubha, temaja vepAra gRhakArya vagere azubha, tathA koI vAra svarUpanuM dhyAna vagere kriyAo hoya che, paNa kudeva-kugurunuM sevana, sIdhI trasahiMsA, ke mAMsabhakSaNa vagere kriyAo tyAM saMbhavatI nathI. Ama rAga ane bAhyakriyA te che ke nimitta che paNa te guNasthAna anusAra hoya che. teramA guNasthAne kevaLajJAnI prabhune yoganuM kaMpana, divyadhvani ke gaganamAM maMgalavihAra jevI kriyAo hoya, paNa tyAM roga, khorAka, ke jamIna upara gamana vagere kriyAo hoya nahi. je bhUmikAmAM jevI kriyA ne jevo rAga na saMbhave tevI kriyA ne tevo rAga tyAM mAne to tene te bhUmikAnA svarUpanI khabara nathI, ane te bhUmikAnA yogya nimitta kevA hoya tene paNa te oLakhato nathI. have heya bAbataH je bhUmikAmAM je prakAranI azuddhatA bAkI hoya tene tyAM heyarUpa jANe; paNa te bhUmikAmAM je prakAranI azuddhatAno abhAva ja hoya tyAM ya kone karavuM? jemake chaThThI guNasthAne mithyAtva-avatAdi bhAva chUTI gayelA ja che eTale tyAM have tene choDavApaNuM bAkI nathI, tethI tyAM yarUpamAM te avatAdi na levAya; paNa te bhUmikAmAM mahAvratAdi saMbaMdhI je zubharAga varte che te rAga ja tyAM heyarUpa che. kemake choDavAyogya to potAmAM hoya tevI azuddhatA che, paNa potAmAM je azuddhatA hoya ja nahi tene zuM choDavI ? mATe heyapaNuM paNa guNasthAnaanusAra jANavuM. kevaLIbhagavaMtane have kAMI mithyAtva ke rAgAdine heya karavApaNuM nathI rahyuM, temane to te bhAvo chUTI gayelA ja che. jeno abhAva che tene choDavuM zuM? ema badhA Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates paramArtha vacanikA : 161 guNasthAne, je azuddhatA vidyamAna hoya tenuM ja heyapaNuM samajavuM. jema jema guNasthAna vadhatuM jAya tema tema yarUpa bhAvo ghaTatA jAya che, ne upAdeyarUpa bhAvo vadhatA jAya che; aMte heyarUpa samasta bhAvo chUTIne sarvathA prakAre upAdeya evI siddhadazA pragaTe che. pachI tyAM heyaupAdeyapaNAnI koI pravRtti bAkI rahetI nathI, e kRtakRtya che. jAo, AmAM heya-upAdeyazakti vadhe tema tema guNasthAna vadhe cheema kahyuM, ane heya-upAdeya to potAnA azuddha-zuddha bhAvo ja kahyA; paNa padravyanA grahaNa-tyAgaanusAra guNasthAna vadhe ema na kahyuM. vastrAdi choDe mATe guNasthAna vadhI jAya evo niyama nathI paNa mithyAtvAdi parabhAva choDa tenA pramANamAM guNasthAna vadhe. ane guNasthAna vadhatAM tete guNasthAna anusAra bahArano tyAga (jemake chaThe vastrAdino tyAga) to sahajapaNe svayameva hoya. paNa te tyAganuM kartApaNuM AtmAne nathI, AtmAne to tenuM jJAtApaNuM che. AtmAne te jJayapaNe che, upAdeyapaNe nathI. heya-zaiya-upAdeya saMbaMdhI jJAtAnA vicAra to AvA hoya; AthI viruddha vicAra hoya to te ajJAnInA vicAra che. mokSamArga kAMI be prakAranA nathI, mokSamArgano eka ja prakAra che; svAzritabhAvarUpa eka ja prakArano mokSamArga che, ne parAzritabhAva te mokSamArga nathI. parAzritabhAvane je mokSamArga mAne tenI cAla mokSamArgathI viparIta che. svAzritamokSanA mArganuM varNana karatAM samayasAra gA. ra76-277 mAM kahyuM che ke-AcArAMga AdinuM jJAna , navatattvanI bhedarUpa zraddhA ke i jIvanikAyanI dayAnA zubha pariNAmarUpa vyavahAracAritra-AvA je parAzritabhAvo tenA Azraye samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa mokSamArga mAnavAmAM doSa Ave che kemake ajJAnIneya tevA parAzrita jJAnAdi hovA chatAM tene mokSamArga hoto nathI, ane jJAnIne upalIdazAmAM tevA parAzritabhAvo na hoya topaNa mokSamArga hoya che. mATe parAzritabhAvomAM mokSamArga nathI. zuddhaAtmA ja samyagdarzana-jJAna-cAritrano Azraya che-e ekAMta (abAdhita) niyama che. jyAM zuddhAtmAno Azraya che tyAM jarUra mokSamArga che; jyAM zuddhAtmAno Azraya nathI tyAM mokSamArga nathI. A rIte mokSamArga svAzrita che. ane parAzrita mokSamArga nathI tethI parAzrita evo vyavahAra niSedhavAyogya che. -heya che. svasattAnA avalaMbane ja dharmI jIva mokSamArgane sAdhe che. parAvalaMbI jJAnAdine dharmI jIva mokSamArga mAnatA nathI. are jIva! tArI jJAnadhArAmAM paNa jeTaluM parAvalaMbIpaNuM che te mokSanuM Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 16ra : adhyAtma-saMdeza kAraNa nathI, to pachI sarvathA parAvalaMbI evo rAga to mokSanuM kAraNa kyAMthI hoya? ne bahAranA nimitto to kayAMya bahAra rahyAM ! are, Avo durlabha avasara pAmIne paNa he jIva! jo teM tArA svayane na jANyuM ne svAzraye mokSamArga na sAdhyo to tAruM jIvana vyartha che. A avasara cAlyo jaze to tuM pastAIza. prazna- amArA nimittane ane vyavahArane tame bhale mahatva nathI ApatA, ne adhyAtmane ja mahatva Apo cho, paNa jagatamAM tamArI AvI adhyAtmanI vAtanuM to koNa pUche che? amArI vyavahAranI ne nimittanI vAtane to badhA jANe che! "nimitta kahe moko sabai jAnata hai jaga loya, tero nAma na jAnahI upAdAna ko hoya?" uttaraH- bhAI, jagatanA ajJAnIo mokSamArganI AvI adhyAtmavAtane bhale na jANe, paNa jagatanA badhAya jJAnIo ne sarvajJo to e vAta barAbara jANe che. mATe upAdAna kahe re nimitta ! tuM kahA kare gUmAna, moko jAneM jIva ve jo huM samyakavAna. jeo A adhyAtmanuM svarUpa jANe che teo ja muktine pAme che; ajJAnIne to nizcaya-vyavahAra vagerenI kAMI khabara ja nathI eTale te A vAta jANe nahi ne mAneya nahi. ane je jIva A vAta jANe te ajJAnI rahe nahi. A to AtmahitanI apUrva alaukika vAta che. AvA svAlaMbI mokSamArganuM svarUpa je samaje tene mokSamArga pragaTayA vinA rahe nahi. he baMdhu ! saMtoe tane tAro je parama svabhAva saMbhaLAvyo, ne te prasannatAthI tenI hA pADI... to have tenA anubhavamAM vilaMba karIza nahIM. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates adhyAtmapaddhattirUpa svAzrita mokSamArga che; udayabhAvanA Azraye mokSamArga nathI koIne prazna thAya ke jJAnIneya sAdhakadazAmAM parAvalaMbI aneka udayabhAvo to hoya che, to te mokSamArga kema nathI?-to tenA samAdhAnamAM kahe che ke " jJAnIne avasthAnA pramANamAM parasattAvalaMbaka che, paNa te parasattAvalaMbI jJAnane paramArthatA kaheto nathI. svasattAvalaMbanazIla hoya tenuM nAma jJAna. te jJAnane sahakArabhUta-nimittarUpa aneka prakAranA audayikabhAva hoya che; jJAnI te audayikabhAvano tamAzagIra che, paNa teno kartA nathI, bhoktA nathI ke avalaMbI nathI. tethI koI ema kahe ke sarvathA amuka prakArano audayikabhAva hoya to ja amuka guNasthAna kahIe"--to e jUTho che; teNe dravyanA svarUpane sarvathA prakAre jANyuM nathI. -kema? kAraNa ke, anya guNasthAnonI to vAta zuM kahevI, kevaLIone paNa audayikabhAvanuM nAnApaNuM-anekapaNuM jANavuM. kevaLIonA paNa audayikabhAva ekasarakhA hoya nahi; koI kevaLIne daMDa-kapATarUpa (samughAtarUpa) kriyAno udaya hoya, koI kevaLIne te na hoya. e pramANe kevaLIomAM paNa udayanI anekarUpatA che. to bIjA guNasthAnonI to vAta zuM kahevI? mATe audayikabhAvonA bharose jJAna nathI; jJAna svazaktipramANa che. svaparaprakAzaka jJAnanI zakti, jJAyakapramANa jJAna tathA yathAnubhava pramANa svarUpAcaraNacAritra, -e jJAtAnuM sAmarthya che." bhUmikAanusAra parAzritabhAva hoya te judI vAta che, ne te parAzritabhAvane mokSamArga mAnI levo te jAdI vAta che. parAzritabhAva to jJAnIne ya hoya paNa te tene mokSamArga mAnI letA nathI, zuddha svabhAvanA Azraye Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 164 : adhyAtma-saMdeza ( mokSamArga sAdhatA jAya che ne parAzritabhAvone toDatA jAya che; kaMIka bAkI rahI jAya tenA tamAzagIra rahe che. ekavIsa prakAranA udayabhAva che temAMthI mithyAtvAdirUpa udayabhAvo to jJAnIne hotA nathI. ane bAkInA je udayabhAvo varte che te jJAnanI sAthe zeyapaNe varte che, jJAnI teno kartA nathI, teno bhoktA nathI, ne jJAnamAM tenuM avalaMbana paNa nathI. aMtaramAM svabhAvane avalaMbanAruM jJAna te ja mokSamArga che. bahAranuM bIjuM jANapaNuM ochuM hoya to jJAnIne kAMI kheda nathI ne bahAranuM jANapaNuM vizeSa hoya to tenI kAMI mahattA nathI. kemake bahAranA jANapaNA upara mokSamArganuM mApa nathI. avidha-mana:paryayajJAna hoya to jaladI mokSa sadhAya, ne te na hoya to mokSa sAdhatAM vAra lAge-evo koI niyama nathI. svAnubhUtinI ugratAanusAra mokSa sadhAya che. vaLI jJAnanI sAthe (ekapaNe nahi paNa sahakArIpaNe ) je je udayabhAvo varte che tene jJAnI jANe che, paNa teno Agraha ke pakkaDa nathI; Avo ja rAga ne AvI ja kriyA hoya to ThIkaevI parAvalaMbananI buddhi nathI. eka ja guNasthAne bhinna bhinna vikalpo ne bhinna bhinna kriyAo hoya che, eka jIvane paNa eka ja prakArano vikalpa sadAya raheto nathI, aneka prakAranA vikalpo hoya che. kuMdakuMdasvAmI, vIrasenasvAmI, jinasenasvAmI ke samaMtabhadrasvAmI-e badhAya munivaro chaThThI-sAtamI bhUmikAe mokSamArgamAM vartatA hatA, temAM ekane samayasAra jevuM adhyAtmazAstra racavAno vikalpa Avyo, bIjAne pakhaMDAgamanI dhavalATIkA jevA karaNAnuyoganI vRtti UThI, trIjAne tIrthaMkaronA purANanI 2canArUpa kathAnuyogano bhAva Avyo ne cothAne ratnakaraDazrAvakAcAra jevA caraNAnuyoganA upadezanI vRtti UThI. -bhinna bhinna vikalpa chatAM bhUmikA badhAnI sarakhI, amuka vikalpa hoya to ja amuka guNasthAna hoya-ema vikalpano pratibaMdha nathI. paNa je vikalpa hoya te bhUmikAnuM ullaMghana kare evo (jemake chaThThA guNasthAne vastrano ) na hoya. A saMbaMdhI vistArapUrvaka vivecana pahelAM AvI gayuM che. jIo pAnuM 157 thI 160 sAdhakabhAvanI eka ja dhArA che ke aMtaramAM caitanyanI svasattAnuM jeTaluM avalaMbana teTalo sAdhakabhAva. AvA svAzrayabhAvano eka kaNiyo paNa jene jAgyo nathI te parAzrayabhAvanA game teTalA DuMgarA khode topaNa ' khodyo DuMgara ne kADhayo uMdara' e kahevatanI jema tenA hAthamAM paNa kAMI AvavAnuM nathI, teNe to 'khodyo parAzrayabhAvano DuMgara ne kADhayo saMsArarUpI uMdara !' Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 5ramArtha vanikA : 165 koI svachaMdI kahe ke-amane saMsA2saMbaMdhI azubhavikalpo khAvApIvA vagerenA Ave che, paNa dharmasaMbaMdhI zubhavikalpo bhakti-pUjanasvAdhyAya vagerenA nathI AvatA; vikalpa to bhUmikAanusAra Ave ema Ape ja kahyuM che! teno utta2: hA, bhAI ! tArI bhUmikAne mATe e vikalpa yogya che, svachaMdanI bhUmikAmAM to evA UMdhA ja vikalpa hoya ne! dharmanI rucivALA jIvanI bhUmikAmAM dharmasaMbaMdhI vicAro Ave, ne saMsAranI rucivALA jIvanI bhUmikAmAM saMsAra taraphanA pApavicAro Ave. jene saMsAranA pApabhAvano tIvrasa hoya ene dharmanA vicAra Ave ja kayAMthI? evAnI to ahIM vAta kayAM che? ahIM to sAdhakajIva mokSamArga kaI rIte sAdhe che, ne te mokSamArga sAdhatAM sAdhatAM vacce tene kevA kevA bhAvo hoya che-tenI vAta che. mokSamArganA sAdhakane je zubhabhAva hoya te paNa UMcI jAtanA hoya, pApanI tIvratAnA bhAva to tene kadI hoya ja nahIM. bhUmikAthI aviruddha je zubha ke azubha hoya teno paNa dharmI jJAtA rahe che-sAkSI rahe che-taTastha rahe che, te udayabhAvanA pravAhamAM pote taNAI jato nathI. be jIvo kSAyika samyagdaSTi hoya, eka dhyAnamAM beThA hoya ne bIjA yuddhamAM UbhA hoya, tyAM yuddhamAM UbhelAne ema zaMkA nathI paDatI ke are, A dhyAnamAM ne huM yuddhamAM! to mAruM samyagdarzana kAMI DhIluM haze ! ke mArA jJAnamAM kAMI doSa haze! AvI zaMkA samitIne kadI paDatI nathI. te niHzaMka che ke mAruM samyagdarzana mArA svabhAvanA avalaMbane che te kAMI A udayabhAvamAM cAlyuM jatuM nathI. rAga vakhate rAgathI jAdI eka caitanyadhArA jJAnIne vartI rahI che. -e dhArAnuM nAma adhyAtmapaddhatti che, te TheTha kevaLajJAnamAM jaIne maLe che. vAha! mokSamArga svAzrita che, parAzrita nathI-e siddhAMta paMDitajIe keTalo spaSTa karyo che! jIvano pAzrita-kSayopazamabhAva paNa mokSanuM kAraNa nathI to pachI parAzrita-udayabhAva to mokSanuM kA2Na kema hoya ? bahAranI vAta to kADhI nAMkhI, rAga paNa kADhI nAkhyo ne aMdarano kSayopazamabhAva paNa je parAzrita che tene mokSamArgamAMthI kADhI nAMkhyo. svAzritabhAvo ja mokSamArga che. mokSamArgamAM sAthe udayabhAva hoya athavA rAgAdirUpa azuddha vyavahAra hoya, -paNa zuM tenA avalaMbane mokSamArga che ?-nA. samyagdaSTine to te vyavahArathI 'mukta' kahyo che, mATe tene tenuM avalaMbana nathI. jema kevaLIprabhu udayanA jJAtA che tema chadmasthajJAnI paNa udayanA jJAtA che, tenI pariNati udayabhAvane toDatI adhyAtmadhArAmAM Age baDhI rahI che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@fotalise.co.uk Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 166 : adhyAtma-saMdeza jAo to kharA, gRhastha-zrAvakone paNa adhyAtmano kevo prema che! ne kevI sarasa vAta karI che! A paM. banArasIdAsajIe upAdAnanimittanA paNa sAta doharA karIne, upAdAnanI ekadama svataMtratA sAbita karI che. koI kahe che ke e to emaNe upAdAnanI bhAvukatAvaze lakhyuM che ! paNa bhAI ! tuM nimittanI bhAvukatAvaza enI nA pADe che! upAdAnanI svataMtratAno siddhAMta tane nathI besato eTale "bhAvukatA" kahIne tAre ene uDADavo che. paNa emaNe to satyasiddhAMta prasiddha karyo che. ane satyasiddhAMta taraphathI bhAvukatA hoya to temAM zuM doSa che? tane to hajI bahAranI kriyAnuM (jaDanI kriyAnuM) akartApaNuM paNa nathI besatuM to pachI, samakitI udayabhAvano ya akartA che e vAta kayAMthI besaze? ane bahAra jatuM jJAna paNa mokSanuM sAdhaka nathI-e vAta tane kema samajAze? * dharmAjIva jJAnanI svasaMvedanadhArAthI mokSa leze. * bahAranA jJAnanI dhArA kAMI mokSa nahi Ape. * to pachI, rAga ke jaDanI kriyA to mokSa kayAMthI Ape ? AvuM jANe tyAM bahAranA jANapaNAno vadhu kSayopazama hoya ke puNyodaya vizeSa hoya to paNa teno garva jJAnIne hoto nathI. are, je mArA mokSanuM kAraNa nahi teno garva zo? svAnubhavamAM mane je kAma na Ave teno mahimA zo? bAra aMga jANatA na hoya chatAM jJAnIne koIvAra evI labdhi UghaDI jAya ke zrutakevaLI jevo ja niHzaMka javAba game tevA sUkSmatattvomAM paNa Ape. chatAM e ughADano garva ke mahattA jJAnIne nathI. jJAnInI kharI zakti svasaMvedanamAM che. svasaMvedanane oLakhe ene jJAnInA kharA mahimAnI khabara paDe. koIne bAra aMganuM jJAna na hoya topaNa svAnubhavanA jore mokSamArgane sAdhIne jJAtA kevaLajJAna leze. parAzrita rAga ke parAzrita jJAna te mokSamArga nathI. svAnubhUtinuM sAmarthya te ja mokSamArga che. parAzraya vagarano Avo mokSamArga jJAtA ja sAdhI jANe che, ajJAnI tene jANI zakato nathI. aho, A to ahaMtono-zUravIrono mArga che; A kAMI kAyarono mArga nathI. samasta parabhAvone heya karIne ane zuddhatAne upAdeya karIne Ubho thAya evo harino mArga che zUravIrono eTale ke svAzraya karanArAono mArga che, temAM kAyaronuM eTale parAzraya karanArAnuM kAma nathI. vItarAgI mokSamArgano paDakAra karatAM saMto Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates paramArtha vacanikA : 167 kahe che ke are, rAgane dharma mAnanArA kAyaro! tame caitanyanA vItarAga mArge nahIM caDI zako. caitanyane sAdhavAno svAdhIna-puruSArtha tame nahi pragaTAvI zako. svAdhIna caitanyano tamAro puruSArtha kyAM gayo? tame dharma karavA nIkaLyA cho, -to caitanyazaktinI vIratA tamArAmAM pragaTAvo; e vItarAgI vIratA vaDe ja mokSamArga sadhAze. vyavahAranA rAganI ruci ADe jIvane aMtarasvabhAvamAM javAno umaMga Avato nathI. mATe rAgano rasa choDI caitanyasvabhAvano utsAha karo, -jethI svasattAnA avalaMbana tarapha jJAna vaLe ne mokSamArgane sAdhe. aho, AvA svAnubhavajJAnathI mokSamArgane sAdhanAra jJAnInA mahimAnI zI vAta!! enI dazAne oLakhanArA jIvo nyAla thaI gayA che. AnaMdano mArga paNa AnaMdarUpa che. mokSa te parama AnaMdadhAma che ne teno mArga paNa AnaMdadhAmamAM ja che. rAga to AkuLatAnuM dhAma che te kAMI AnaMdanuM dhAma nathI, tethI temAM mokSamArga nathI. jema mokSa AnaMdasvarUpa che tema teno mArga paNa AnaMdasvarUpa che, emAM AkuLatAnuM sthAna nathI, emAM rAganuM sthAna nathI. rAga rAgamAM che paNa mokSamArgamAM nathI. je bhAva mokSamArgarUpa che temAM rAgano abhAva che. rAga te AnaMdadAtA nathI, paNa du:khadAtA che; mokSamArga to AnaMdadAtA che, te du:khadAtA nathI. F Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upasaMhAra Wan juo, A paM. zrI banArasIdAsajIe A vanikAmAM jJAnInI cAla arthAt jJAnInI dazA kevI che, te kaI rIte mokSamArga sAdhe che, te saMbaMdhI ghaNuM kahyuM; jJAnInI adhyAtmapaddhattino mahimA ghaNA prakAre samajAvIne mokSamArga spaSTa karyo. have aMtamAM upasaMhAra karatAM kahe che ke ae A vastuonuM vivecana kayAM sudhI lakhIe ? kayAM sudhI kahIe ?-e to vacanAtIta, indriyAtIta, jJAnAtIta (indriyajJAnathI pAra) che, tethI A vicAro bahu zuM lakhIe? je jJAtA haze te thoDuM lakhyuM paNa ghaNuM samajI jaze. je ajJAnI haze te A ciThThI saMbhALaze kharo, paraMtu samajaze nahi. A vanikA yathAyogya sumatipramANa kevaLIvacanaanusAra che. je jIva A sAMbhaLaze, samajaze, zraddhaze tene bhAgyAnusAra (eTale ke tenI yogyatAanusAra) kalyANakArI che. " aho, sAtAnA sAmarthyano mahimA koI aciMtya che; adhyAtmapaddhattirUpa je mokSamArga, eTale ke aMtaranI zudghapariNita te vacanathI ke vikalpathI pakaDAya tema nathI. svabhAva: atartanovara: tarkathI svabhAvano pAra na pamAya, e to svAnubhavagamya che. tethI kahe che ke keTaluMka lakhIe ? aMta2mAM ghaNo mahimA bhAsyo che te badho zabdomAM AvI zakato nathI. paNa je jIva jJAtA haze, pAtra haze te to thoDAmAM paNa aMtaranuM rahasya pakaDI leze. ane je ajJAnI che-viparIta rucivALo che te to game teTaluM kahevA chatAM samajaze nahi, aMtaradaSTinI A vAta enA hRdayamAM Utaraze nahi. A ciThThImAM 52mArthanuM rahasya bharyuM che tethI A paramArtha vanikA ' che. A 5ramArtha vanikA kevaLInA vacanaanusAra che; ne yathAyogya mArI sumatithI lakhI che. A ciThThImAM kahelA adhyAtmabhAvo je samajaze tenuM jarUra kalyANa thaze. Please inform us of any errors on rajesh.shah@fotalise.co.uk Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates paramArtha vacanikA : 169 mokSamArga zuM ane baMdhamArga zuM, e baMne mArga AmAM spaSTa jAdA oLakhAvyA che, te pramANe samajatAM samyagdarzana thAya ne svAzrita adhyAtmapaddhatti pragaTe, eTale ke mokSamArga zarU thAya, e ja apUrva kalyANa che. A vacanikAnA paramArthabhAvo samajIne jIvo AvuM apUrva kalyANa prApta karo. A rIte, paMDita zrI banArasIdAsajIe lakhela adhyAtmarasabharapUra paramArtha-vacanikA upara lagabhaga 400 varSa bAda pU. zrI kAnajIsvAmInA mokSamArga-pradarzaka pravacano pUrNa thayA..... te mumukSu jIvonI svAzrita-mokSamArganI bhAvanA pUrNa karo. adhyAtmapaddhattirUpa pariNamelA saMtone namaskAra ho. praka Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates adhyAtma - saMdeza [3] svAdhIna pariNamana ane mokSamArga zrImAna paM. zrI banArasIdAsajI-likhita upAdAna-nimittanI ciThThI upara pU. zrI kAnajIsvAmInAM pravacano Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAI, saMtoe pote AtmAmAM je karyuM te ja tane batAve che. ahIM, AtmAnA svAnubhavathI mokSane sAdhavAno Avo avasara tane hAthamAM Avyo che.... mATe huM jIva! tuM jAga... ne tArA upAdAnanI saMbhALa kara. zubhathI AgaLa jaIne zuddhatAnI apUrva dhArA ullazAva. santoMke pratApase saba avasara A cUkA hai. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI vyAkhyA, ane tenAM prakAro 5. zrI banArasIdAsajIe be ciThThI lakhI che-eka to paramArthavanikA ane bIjI upAdAna-nimittanI ciThThI. paramArtha vacanikAmAM saMsArI jIvanI traNa avasthAo-ajJAnadazA, sAdhakadazA ane kevaLajJAnadazA, tathA tenA nizcaya-vyavahAra; Agamapaddhatti, ane adhyAtmapaddhatti, arthAt saMsAramArga ane mokSamArga samyagdaSTi-jJAtAnA vicAra ane te kaI rIte mokSamArga sAdhe che tenuM varNana; mithyASTi kema mokSamArgane nathI sAdhI zakato tenuM varNana; heya-zaiya-upAdeyanuM svarUpa; jJAnanuM ane mokSamArganuM svAlaMbIpaNuM-e badhAnuM ghaNuM spaSTIkaraNa karyuM che. te paramArthavanikA paMcAI gaI. have bIjI ciThThI upAdAna-nimittanI che, te vaMcAya che. prathama ja koI pUche che ke nimitta zuM? upAdAna zuM? tenuM vivaraNaH nimitta to saMyogarUpa kAraNa, upAdAna vastunI sahaja zakti." jAo, A upAdAna-nimittanI vyAkhyA. taddana TUMkAmAM spaSTatA karI dIdhI che. vastunI je sahaja zakti che te upAdAna che. ane te upAdAna potAnI sahajazaktithI jyAre kArya karatuM hoya tyAre je saMyogarUpa kAraNo hoya te nimitta che. upAdAna eTale vastunI sahajazakti ema kahyuM temAM ekalI trikALIzakti na samajavI paNa dravyaguNa-paryAya traNenI zakti te upAdAna che. ane para saMyoga te nimitta che. upAdAna zuM, nimitta zuM, ema baMnenuM svarUpa jANavAnI jijJAsA jene jAgI che, ne tenuM svarUpa pUche che tene A vAta samajAve che. upAdAna ane nimitta baMne vastu bhinna; eka svabhAvarUpa, bIjI saMyogarUpa. upAdAna-nimittanA sAta doharAmAM paNa paM. banArasIdAsajI Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 174 : adhyAtma-saMdeza upAdAna nijaguNa jahAM tahAM nimitta para hoya; bhedajJAna paravAnavidhi viralA bUjhe koya. (4) bhaiyA bhagavatIdAsajI paNa upAdAna-nimittanA doharAmAM kahe che ke upAdAna nijazakti hai jIyako mUla svabhAva, hai nimitta parayogate banyo anAdi banAva. (3) ahIM nimittane saMyogarUpa kahyuM, te uparAMta bIjA prakAre potAmAM ne potAmAM guNabhedakalpanA karIne guNomAM paraspara nimittapaNuM kaheze, eTale eka ja dravyanA bhAvomAM upAdAna ane nimitta bane batAvaze. jema ke jIvamAM jJAna ne cAritra bane guNonuM pariNamana sahakArIpaNe ekasAthe vartI rahyuM che temAM cAritrane upAdAna tarIke ane jJAnane nimitta tarIke varNavaze, ane temAM zuddha-azuddhapaNAnI caubhaMgI utAraze. ahIM pahelAM upAdAna-nimittanI vyAkhyA karIne be dravyanI bhinnatA batAve che. je vastu potAnI sahaja zaktithI kAryarUpa pariName che te upAdAna che, ane je vastu svayaM kAryarUpe pariNamatI nathI paNa saMyogarUpa hoya che te nimitta che. jema ke mokSamArganuM upAdAna zuddhaAtmA pote, ane bahAramAM deva-zAstra-guru vagere saMyogo te nimitta; ghaDo thavAnI sahajazakti mATInI, ane kuMbhAra-caka vagere saMyogo te nimitta. A rIte upAdAna ane nimitta baMne bhinnabhinna che, ne bhinna vastuo ekabIjAmAM kAMI kare nahi, eka-bIjAne pariNamAve nahi-e siddhAMta samajI levo. * upAdAna eTale zuM? * vastunI saha4zakti te upAdAna; temAM potAnA dravya-guNa paryAya traNe AvI gayA. * nimitta eTale zuM? * saMyogarUpa kAraNa te nimitta; te potAthI bhinna paravastu che. potAnA dravyaguNaparyAya te nizcayakAraNa; saMyogarUpa kAraNa te vyavahAra-kAraNa; vyavahAra kaho ke nimitta kaho. * saMyogIkAraNo kAryamAM kaMI kare che? * -nathI karatA. * jo kAMI nathI karatA to tene kAraNa kema kahyA? kAraNa to tene kahevAya ke kAryamAM je kAMIka kare? * * * Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI ciThThI : 175 * saMyogane upacArathI kAraNa kahyuM che, te kharekhara kAraNa nathI. kayA kArya vakhate kevo saMyoga hoya che te batAvavA saMyogane paNa AropathI kAraNa kahyuM che, kharekhara kAryamAM te kAMI karatuM nathI. kArya to upAdAna ekaluM potAnI sahajazaktithI kare che. * jo ekalA upAdAnathI kArya thAya che to pachI nimittanI zuM jarUra paDI? * kArya vakhate enuM astitva che te batAvyuM, temAM jarUranI kayAM vAta che ? Ane tenI madadanI jarUra na hoya tethI zuM jagatamAMthI tenuM astitva maTI jAya ? kAryanI vizeSatAanusAra saMyogamAM kevI vizeSatA hoya che te batAvavA nimittonuM varNana karyuM che; paNa kAMI kAryamAM tenuM kartRtva batAvavA tene 'nimittakAraNa nathI kahyuM. nimitto to dharmAztiAyavat che. -jema potAnI sahajazaktithI gati karatA padArthone nimittakA2Na dharmAstikAya che, paNa te kAMI padArthone gatikArya karAvatuM nathI. badhA nimittomAM paNa e pramANe akartApaNuM samajI levuM. jIva samyagdarzanAdi nirmaLa paryAya pragaTa kare te potAnI sahaja zaktithI pragaTa kare che, ane deva-guru-zAstra vagereno bAhyasaMyoga temAM nimitta che, temaja rAgAdi vikAra paNa pote kare che tyAre karma vagere bIjI cIjono saMyoga nimitta che. paryAya azuddha ho ke zuddha ho-tenAmAM paNa tenI kAryazakti che. koIne ema lAge ke dravyamAM ja zakti hoya ne paryAyamAM zakti na hoya, to te barAbara nathI. paryAyamAM paNa te te samayapUratuM kArya karavAnI zakti che. have upAdAna-nimittanA be prakAra kahe che " (1) dravyArthika nimitta-upAdAna, (2) paryAyArthika nimitta-upAdAna. dravyArthika nimitta-upAdAna e guNabhedakalpanArUpa che; paryAyArthika nimitta-upAdAna e pa2saMyogakalpanArUpa che. ,, (e baMnemAM caubhaMgI kaheze.) Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 176 : adhyAtma-saMdeza juo, A upAdAna-nimittanI be zaili. (1) eka ja dravyamAM guNabheda pADIne temAM upAdAna-nimitta lAgu pADavA te dravyArthika nimitta-upAdAna che; temAM upAdAna ne nimitta baMne potAmAM ne potAmAM ja che. (2) bhinna bhinna dravyamAM lAgu paDe te paryAyArthika nimittaupAdAna che; temAM upAdAna sva che ne nimitta 52saMyoga che. ahIM dravyArthika eTale dravya, ane paryAyArthika eTale paryAya, evo artha nathI, paNa upAdAna-nimitta baMne eka ja dravyanA Azraye hoya tene ahIM dravyArthika kahyA che, ne bhinna bhinna dravyanA Azraye hoya tene ahIM paryAyArthika kahyA che. have temAM guNabheda kalpanArUpa je dravyArthika upAdAna-nimitta che temAM caubhaMgI kahe che, te sAMbhaLo. jene svabhAvano raMga lAgyo tene parabhAvanI vAta ruce nahi. AtmAnA svabhAvano jene raMga lAgyo tene svabhAvanI vAta ja potAnI lAge che ne parabhAvanI vAta pArakI lAge che; eTale svabhAva tarapha ja ene ullAsa Ave che ne parabhAvomAM ene ullAsa Avato nathI. Avo jIva parabhAvothI judo paDI zuddha svabhAvane anubhave ja che, kemake ene raMga lAgyo che svabhAvano. Wan Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates eka ja dravyamAM upAdAna ne nimitta; te saMbaMdhamAM cAritra ne jJAnanuM dRSTAMta ka "jIvadravya, tenA anaMtaguNa, sarvaguNa asahAya, sadAkALa svAdhIna; temAM be guNane pradhAna sthApyA; tenA para caubhaMgIno vicAra. eka to jIvano jJAnaguNa, ane bIjo jIvano cAritraguNa. e baMne guNa zuddharUpa jANavA, azuddharUpa paNa jANavA; yathAyogya sthAnaka mAnavA. . e baMnenI gati nyArI nyArI, zakti nyArI nyArI, jAti nyArI nyArI, sattA jArI nyArI." jagatamAM anaMta jIvo che, dareka jIvamAM anaMta guNo che; te sarve guNo asahAya che, temanA pariNamanamAM paranI to sahAya nathI, te potAnA guNomAM paNa paraspara ekabIjAnI sahAya nathI. bIjAnI sahAya vagara dareka guNa sadAkALa svAdhInapaNe pariNamI rahyo che, evI tenI sahaja zakti che. jIvanA anaMtA guNomAMthI, ahIM caubhaMgI samajAvavA mATe jJAna ne cAritra e be guNa mukhya lIdhA. ane te baMne guNo zuddha tathA azuddha paryAyarUpa jANavA e rIte kUla cAra bhaMga thayA: (1) jJAnanI zuddhaparyAya (3) cAritranI zuddhaparyAya (2) jJAnanI azuddhaparyAya (4) cAritranI azuddhaparyAya. emAMthI cAritrane upAdAnarUpa tathA jJAnane nimittarUpa gaNIne caubhaMgI kaheze. paNa te pahelAM e baMne guNomAM bhinnapaNuM kyA prakAre che te batAve che. vastupaNe anaMta guNo abheda hovA chatAM ahIM temAM guNabhedakalpanAthI upAdAna-nimittapaNuM batAvavuM che. tethI kahe che ke jJAna ne cAritra e baMnenI gati judI che eTale baMnenuM pariNamana bhinna bhinna prakAranuM che. baMnenI zakti jAdI che arthAt baMnenuM kArya jAdu che, baMnenI jAti judI che ne Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 178 : adhyAtma-saMdeza baMnenI sattA paNa judI che; dravya apekSAe eka sattA che paNa guNaapekSAe bhinna bhinna sattA che. Ama baMnemAM bhinnatA che. jIo, 52thI to atyaMta bhinnatA che ne potAmAM paNa eka guNane bIjA guNathI bhinnatA che; pradezabheda nathI paNa guNabheda che. have jJAna ne cAritranI bhinnatAnA prakAronuM vivecana kare che- "jJAnaguNanI to jJAna ajJAnarUpa gati, svaparaprakAzaka zakti. jJAna (samyak )rUpa tathA mithyAtvarUpa jAti, dravyapramANa sattA. paraMtu eka vizeSatA eTalI ke jJAnarUpa jAtino nAza thato nathI, jyAre mithyAtvarUpa jAtino nAza samyagdarzananI utpatti thatAM thAya che. A to jJAnaguNano nirNaya thayo. have cAritraguNanuM vivecana kahe chesaMkleza vizuddharUpa gati, sthiratA asthiratA zakti, maMda tIvrarUpa jAti, dravyapramANa sattA. paraMtu temAM eka vizeSatA ke maMdatAnI sthiti caudamA guNasthAnaparyaMta hoya che ane tIvratAnI sthiti pAMcamA guNasthAna sudhI hoya che. A to baMnenA guNabheda nyArA nyArA kahyA. y (1) gati eTale pariNati, paryAya; jJAnanI gati eTale jJAnanuM pariNamana be prakAre-eka jJAnarUpa, bIjuM ajJAnarUpa, jJAnarUpe ke ajJAnarUpe jJAnaguNa potAnA kAraNe ja pariName che. ane cAritraguNanI gati saMkalezarUpa athavA vizuddharUpa che. ahIM saMkaleza eTale azubha, tathA vizuddha eTale zubha tathA zuddha baMne (je lAgu paDe te) samajavA. A rIte saMkaleza athavA vizuddha pariNAmarUpe pariNamavAnI zakti cAritraguNanI che. jIo, jJAnanA pariNAma jJAnarUpa ke ajJAnarUpa, ane cAritranA pariNAma saMkalezarUpa ke vizuddharUpa, -AmAM jagatanA badhA jIvonA pariNAma samAI gayA. jagatanA anaMtAnaMta jIvonA jJAna-cAritra saMbaMdhI jeTalA pariNAmo che te badhAya A cAra bolamAM samAI gayA. Please inform us of any errors on rajesh.shah@tofalise.co.uk Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI ciThThI : 179 (2) zaktiH jJAnanI zakti to sva-para prakAzaka che; sva-parane jANe evI jJAnanI zakti che, paNa bIjAnuM kAMI karI dhe-evI zakti AtmAnA ekeya guNamAM ke paryAyamAM nathI. 'svaparapravezava zakTri mArI...' jJAna potAnI sahaja zaktithI sva-parane jANe che, temAM bIjAnI sahAya nathI. ane, sthiratA ke asthiratArUpa bhAva te cAritranI zakti che. zakti eTale guNanuM kArya. jJAnanuM kArya zuM? ke sva-parane jANavuM; cAritraguNanuM kArya zuM? ke sthiratArUpa ke asthiratArUpa pariNamavuM. asthirapariNatirUpe paNa cAritraguNa potAnA upAdAnabhAvathI pariName che, ne sthiratArUpe paNa potAthI ja pariName che. e tenI zakti che. A rIte jJAna ne cAritra baMnenI bhinna bhinna zakti che. (3) jAtiH jJAnanA pariNamanano prakAra samyakarUpa athavA mithyAtvarUpa ema be jAtano che, tethI jJAnanI samyaka ane mithyA ema be jAti che. temAM samyagdarzana thatAveMta mithyAjJAnanI jAtano nAza thaI jAya che, paNa jJAnajAtano kadI nAza thato nathI, eTale samyajJAnano nAza thato nathI, athavA to jJAnanI jAta palaTIne kadI jaDa thaI jatI nathI, jJAnanI jAta sadA jJAnapaNe ja rahe che. samyagdarzana pahelAM te mithyAjJAnarUpa che, ne samyagdarzana thatAM te samyajJAnarUpa che. e rIte samyaka ane mithyA e be jAti che. ane, cAritraguNanA pariNamanamAM tIvrarUpa athavA maMdarUpa e be jAti che. ahIM tIvratA tathA maMdatA doSa apekSAe samajavI, zuddhatAnI apekSAe tIvratA ke maMdatA na samajavI, - kema ke tIvratA pAMcamA guNasthAna sudhI kahI che ne maMdatA caudamA guNasthAna sudhI kahI che. pAMcamAM guNasthAna sudhI tIvratA kahI eTale tyAM ekalI tIvratA na samajavI, maMdatA paNa tyAM hoya che. pAMcamAthI upara tIvratA nathI hotI, maMdatA 1 thI 14 guNasthAne ne tIvratA 1 thI 5 guNasthAna sudhI hoya che. dravyanA badhA guNo hajI zuddha nathI thayA te apekSAe 14 mA guNasthAna sudhI cAritranI apUrNatA gaNavAmAM AvI che, ane tethI tyAMsudhI saMsAra che; samyagdarzana-jJAna-cAritra e traNenI pUrNatA thatAM te samaye mokSa kahyo che. cAritranuM AvuM pariNamana potAnI ja zaktithI thAya che, bIjA guNane kAraNe paNa te nathI to pachI karma vagere bIjA dravyanA kAraNe cAritramAM doSa thAya-e vAta kayAM rahI ? vastunuM pariNamana sadAkALa svAdhIna che, te bIjAnA kAraNe mAnavuM te mUDhatA che. nigodadazAthI mAMDIne caudamA guNasthAnanA chellA samaya sudhI cAritranA pariNamananA jeTalA Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 180 : adhyAtma-saMdeza prakAro che te badhAya parathI asahAyapaNe, cAritraguNanA potAnA kAraNe ja che; cAritraguNa pote tenuM upAdAna che. (4) sattAH jJAnanI sattA AtmadravyapramANa che, ane cAritranI paNa sattA AtmadravyapramANa che. eka ja dravyanA e baMne guNo che tethI baMnenI sattA dravyapramANa che, dravyaapekSAe baMnenI sattA eka che, paNa guNa-apekSAe baMnenI sattA bhinna bhinna che. pradezo kAMI baMnenA judA nathI paNa bhAvaapekSAe bhinnatA che. A rIte jJAna ane cAritranA guNabheda jANavA. gati, zakti, jAti ane sattA e cAra prakAra batAvIne jJAna ane cAritranI bhinnatA varNavI. have tenI vyavasthA arthAt maryAdA batAve che. he jIva! tArA anaMta guNo ja tArA sadAyanA sAthIdAra che. A sAthIdAra ja du:khathI tArI rakSA karanArA ne tane sukha ApanArA che. rAga to tAro sAthIdAra nathI, e to tAro virodhI che, e tane kAMI sukha ApanAra nathI paNa du:kha denAra che; mATe teno sAtha choDa, bhedajJAna vaDe ene pArako banAva; ne tArA aMtarmukha sva guNone svakIya banAvIne teno saMga kara... e tane parama AnaMda Apaze. F Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI svAdhInatAnuM vistRta vivecana Wan 66 zIna cAritrane AdhIna nathI, ne cAritra jJAnane AdhIna nathI. baMne asahAyarUpa che. A to maryAdA bAMdhI. " " juo, ahIM viSaya zuM che? eka ja vastumAM upAdAna ane nimitta baMne kaI rIte lAgu paDe che, te vAta jJAna ane cAritranuM dRSTAMta ApIne ahIM samajAvI che. paNa te pahelAM e baMne guNanI svataMtratAnI maryAdA bAMdhe che. svataMtratA sthApIne pachI baMnemAM upAdAna-nimittapaNuM kayA prakAre che te kaheze. A pramANe sarvatra upAdAna-nimitta e baMnenI svataMtratA samajI levI. baMnenI svataMtratA svIkAryA vinA upAdAnanimittanuM sAcuM jJAna thAya nahi. AvI vastunI vyavasthA che, vastunI sthiti che, vastunI maryAdA che. jJAna cAritrane AdhIna nathI, cAritra jJAnane AdhIna nathI; sarva guNa asahAya che. jIo, A vastusvarUpanI maryAdA ! eka dravyamAM trikALa bhegA rahenArA je guNo teo paNa ekabIjAnI sahAya vagaranA svAdhIna che, to pachI traNekALa judA rahenArA padArtho ekabIjAne sahAya kare-e vAta kayAM rahI ?-eTale ekadravya bIjA dravyane kAMI kare e vAta vastusvarUpanI maryAdAthI bahAra che. svAdhInapaNe vastu pariName che e ja vastusvarUpanI vyavasthA che, ane jeNe AvuM vastusvarUpa nakkI karyuM tenI ja mati vyavasthita che. badhAya tIrthaMkara bhagavaMtoe anubhavelo ne darzAvelo mokSamArga kevo che teno daDha nirNaya karIne, ane pote tevA mokSamArgarUpa pariNamIne pravacanasAramAM AcAryadeva kahe che ke mArI mita vyavasthita thaI che. mokSamArga avadhArita karyo che.... kRtya karAya che. mArganA nirNayamAM jenI bhUla che, vastusvarUpamAM jenI bhUla che tenI ti vyavasthita nathI, paNa DAmADoLa che, eTale ke mithyA che. ahIM eka ja dravyane Azrita upAdAna-nimitta batAvavA jJAna ne cAritra e be guNa daSTAMta tarIke lIdhA che. te baMnene asahAya kahyA. Please inform us of any errors on rajesh.shah@fotalise.co.uk Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 182 : adhyAtma-saMdeza prazna:- baMne guNone asahAya kahyA, paraMtu samyajJAna vagara to samyakracAritra kadI thatuM nathI, to cAritranuM pariNamana jJAnane AdhIna thayuM ke nahIM? uttara- samyajJAna vagara samyakacAritra nathI thatuM e kharuM, paNa e to kyo guNa kayAre pariName che tenuM jJAna karyuM tethI karIne koI cAritranuM pariNamana jJAnane AdhIna thaI gayuM-ema nathI. bIja pachI ja pUnama Uge tethI zuM pUnama bIjane AdhIna thaI gaI ? tema samyakracAritraparyAya samyagdarzana-jJAna pachI ja khIle, tethI karIne kAMI te cAritraparyAya darzana-jJAnane AdhIna thaI gaI nathI; enuM svataMtra pariNamana tevuM che. koIne samyagdarzana-jJAna pachI tarata ja cAritraparyAya khIlI jAyane koine samyagdarzana-jJAna thavA chatAM cAritraparyAya khIlatAM asaMkhyAta varSo vItI jAya. -cAritranuM te prakAranuM pariNamana svAdhIna che. ravivAra pachIja somavAra Ave, tethI karIne kAMI somavAra ravivArane AdhIna thaI gayo?-nahi e to sAta vArano krama oLakhAvavA mATe vAta che. tema samyagdarzana vagara samyakracAritra nathI hotuM, samyagdarzanapUrvaka ja samyakracAritra hoya che-ema batAvavA cAritra paNa samyagdarzanane AdhIna che-ema koI vAra kahevAya che, paNa te to guNonA pariNamanano krama batAvavA mATe vAta che. koI samyagdarzana vagara cAritra levA mAMge to te guNonA pariNamananA kamane samajyo nathI, temaja guNonA svAdhIna pariNamananI paNa tene khabara nathI. vastunA anaMta guNomAMthI jenI mukhyatAthI kathana karavuM hoya tene upAdAna kahevAya ne bIjAne nimitta kahevAya. jema samyagdarzana ne samyajJAna baMnenI utpatti to eka sAthe ja che, chatAM temAM samyagdarzanane mukhya karIne tene kAraNa kahyuM ne samyajJAnane kArya kahyuM; tema vastumAM anaMta guNo eka sAthe kArya karI rahyA che paNa temAM jyAre je guNanI mukhyatAthI vAta karavI hoya tene upAdAna kahevAya ne bIjAne nimitta kahevAya, -evI aMdaranI zailI che. jema bAhyanimitta to saMyogarUpa paravastu che, tema aMdaranA guNomAM paraspara nimittapaNuM te kAMI paravastunI mAphaka saMyogarUpa nathI, te to svavasturUpa che, paNa guNabhedakalpanAthI mukhya-gauNa karIne temAM upAdAna-nimittapaNuM utAre che. mukhya te upAdAna, ne nimitta te gauNa; jema mokSamArgamAM mukhya te nizcaya, eTale te ja kharo mokSamArga, ane gauNa te vyavahAra eTale te Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI ciThThI : 183 kharo mokSamArga nahIM; tema ahIM kAraNamAM upAdAna te mukhya eTale te ja kharuM kAraNa, ane nimitta te gauNa eTale te kharUM kAraNa nahi, -ema siddhAMta samajavo. atyAre bahAranA upAdAna-nimittanI vAta nathI; potAmAM ja upAdAna-nimitta batAvavA che, tenI bhUmikArUpe sarva guNonuM svAdhInapaNuM, asahAyapaNuM batAvIne maryAdA bAMdhe che. eka vastumAM anaMtA guNo che paNa temAM koIne AdhIna koI nathI. jJAna che mATe zraddhA che, ke zraddhA che mATe cAritra che, ema nathI. jJAnanuM kArya jJAna kare che, zraddhavAnuM kArya zraddhA kare che, AcaraNanuM kArya cAritra kare che, badhA guNo paraspara asahAya che. ema jagatamAM anaMtA dravyo che temAM koIne kAraNe koI nathI; jIva che mATe pudgala che, ke pudgala che mATe dharmAstikAya vagere che, ema nathI. dareka dravya potAnA dravya-guNa-paryAyathI che, jIva jIvanA dravyaguNa-paryAyathI che; ajIva ajIvanA dravya-guNa-paryAyathI che; badhAM dravyo paraspara asahAya che; dareka dravya svasahAyI che ne te parathI asahAya che. koI dravya paranI sahAya letuM nathI ke parane sahAya detuM nathI. "parasparaanugraha' vagere kathana upacArathI che, te-te prakAranA nimittanaimittikasaMbaMdhanuM jJAna karAvavA mATe che; paNa vastusvarUpanI maryAdA samaje to ja te upacAranuM sAcuM jJAna thAya. parathI nirapekSa ne potAthI sApekSae vastusvarUpanI maryAdA che. nigodano jIva UMce AvIne mokSamArgane lAyaka thavA sudhI Avyo te kaI rIte? nimittAdhInadaSTivALo kaheze ke karmanuM jora maMda paDayuM tethI te UMce Avyo. ahIM kahe che ke teno cAritraguNa ja potAnI upAdAnazaktithI maMdakaSAyarUpa pariNamIne UMce Avyo che. jIva nigodamAM kema rahyo?-ke potAnA bhAvakalaMkanI pracUratAne lIdhe. jIva nigodamAMthI UMce kema Avyo? -ke potAnA cAritraguNanI tevI zubhagatine lIdhe. baMnemAM potAnuM ja svataMtra upAdAna che. potAnI paryAyanA doSane na jotAM nimittane mAthe doSa DhoLavA te ajJAnInI anIti che. temaja nimittane AdhIna potAnA guNa mAnavA te paNa anIti che; anekAMtanItithI (eTale ke jainasiddhAMtathI) te viruddha che. anekAMta-jainanIti to ema kahe che ke tArA dravya-guNa-paryAyanI astimAM paranI nAsti che, mATe nimitta kAMI tArA guNadoSanuM kartA nathI. traNe kALano ne sarve padArthono A siddhAMta che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 184 : adhyAtma-saMdeza evo koI kALa nathI ke jaDakarma jIvanI paryAyane upajAve. nimitta to ekakora UbhuM che, e kAMI koInA kAryamAM dakhala nathI karatuM. nimitta tAro zatru ke mitra nathI, tuM ja UMdhA bhAvathI tAro zatru ne savaLA bhAvathI tAro mitra cho. UMdhA bhAvathI tArA AtmAne saMsAramAM DubADanAra zatru paNa tuM, ne savaLA bhAvathI tArA AtmAne tAranAro mitra paNa tuM. vAha! kevI svAdhInatA! vastusvarUpanI je svAdhInatA che te ja sarvajJadeve jANIne prasiddha karI che, te ja saMtoe jAhera karI che. sarvajJadeve jANelI ne kahelI A vastusvarUpanI maryAdA koIthI bhedI zakAtI nathI. sImaMdharanAthanI divya vANI jhIlIne samayasAramAM kuMdakuMdAcAryadeva pharamAve che ke.... sa tu avanitasya vastusthitisIno menumazavayatvAt tasminneva vartuta.... arthAt kharekhara acilata vastusthitinI maryAdAne toDavI azakaya hovAthI vastu potAnA dravya-guNamAM ja varte che, anya dravya ke guNarUpe thatI nathI, tethI te anyavastumAM ke tenA guNa-paryAyamAM kAMI karI zakatI nathI. -A vastunI acalita maryAdA che. (juo sa. gA. 103 ane TIkA ) nigodathI mAMDIne siddha, dareka jIvanI dareka paryAya svataMtra, temAM kayAMya A maryAdA tUTe nahi. eka vastunA aneka guNo jemane pradezabheda nathI, teo paNa paraspara ekabIjAnA kAryane karatA nathI, to pachI bhinnavastu ke jemane atyaMta pradeza-bheda che teo ekabIjAnuM kArya kare e vAta to kayAM rahI ? are jIva! ekavAra tArI svAdhInatAne jo. tane tArA svAdhInapariNamananI vAta bese to zAbAzI! eTale ke jo AvI svAdhInapariNamananI vAta besI to tAruM pariNamana aMtaralakSa tarapha vaLyuM, ne apUrva samyakdazArUpa mokSamArga pragaTayo, mATe tane zAbAzI. potAnI svataMtratA paNa jene na game ene to zuM kahevuM? enuM to anAdinuM e prakAranuM pariNamana cAlI ja rahyuM che. svarUpanI aMtaradaSTithI apUrvadazA pragaTa kare tenI balihArI che. ahIM to guNabheda vaDe svadravyamAM ja upAdAna-nimittanI vAta karIne, 52 sAtheno to saMbaMdha toDI nAkhyo che, 52thI atyaMta bhinnatA samajAvIne svanuM lakSa karAvyuM che. eka ja dravyanA Azraye be guNa, chatAM eka jANavAnuM kAma kare, eka TharavAnuM kAma kare; temaja eka ja guNanI aneka paryAyo-temAM koI azuddha, koI zuddha, -evuM ja vicitra vastusvarUpa che; temA bIjAnuM kAraNapaNuM nathI. dravyaguNaparyAyasvarUpa vastu parathI nirapekSa che, asahAya che. hajI to paranI sahAyathI kAma karavuM che-tene aMdaranuM A asahAyapaNuM kayAMthI besaze ? bhAI, tArAmAM paNa tArA eka guNane bIjA guNanI sahAya nathI, Please inform us of any errors on rajesh.shah@fotalise.co.uk Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI ciThThI : 185 to pachI paranI sahAya tane kevI ? parAdhInatAnA bhAvamAM to te anaMtakALa duHkhamAM gumAvyo, svAdhInatAne to ekavAra jo. ekakSaNa to svAdhInatAnI havA le! tArI svAdhInatAnA aciMtya mahimAne te jANo nathI, tethI nimittAdhInabuddhithI jyAM tyAM tAro upayoga bhamyA kare che. e bhramaNa TALavAnI ne svarUpamAM sthira thavAnI rIta saMto batAve che. zaMkA: tame nimittathI kArya thavAnuM nathI mAnatA, eTale ke tene akiMcitthara mAno cho, tethI tame nimittane ja mAnatA nathI! samAdhAnaH bhAI, nimittane paramAM akiMcitthara mAnavuM temAM ja nimittano nimitta tarIke sAco svIkAra che. vastu jema hoya tema tene mAnavI joIe ke game tema anyathA mAnI levAya? nimittane akiMcitthara na mAnatAM tene upAdAnamAM kiMcit paNa kAryakArI mAne teNe ja kharekhara nimittane mAnyuM nathI. jema kuguruone muni tarIke na mAnIe tethI koI ajJAnI ema kahe ke tame munine mAnatA nathI, -to tenI vAta khoTI che. muninuM zuddha nigraMtha ratnatrayamaya svarUpa jema hoya tema jANavuM ne tethI viruddha kuliMgIne muni na mAnavA temAM ja muninI sAcI mAnyatA che. kuliMgIne paNa je muni mAnI tye te kharekhara munine mAnato nathI. e ja rIte upAdAna-nimitta baMnenuM svarUpa jema hoya tema jANe teNe ja e baMnene mAnyA kahevAya. nimittanI pradhAnatAthI kathana thAya, paNa kArya kadI nimitta vaDe thatuM nathI. jo nimitta ja upAdAnanuM kArya karavA maMDI jAya to te nimitta pote upAdAna banI gayuM, eTale nimitta nimitta tarIke na rahyuM ne upAdAnanuM sthAna nimitte laI lIdhuM eTale nimittathI juduM upAdAna paNa na rahyuM; A rIte nimittathI upAdAnanuM kArya mAnatAM upAdAna-nimitta banneno lopa thAya che. (A ja nyAya, upAdAna-nimittanI jema nizcayavyavahAramAM paNa samajI levuM.) mATe kahe che ke upAdAna to kAryarUpa thanAra vastunI nizakti che, ne nimitta te parasaMyoga che. A upAdAna-nimitta baMne svataMtra che; pramANa-anusAra eTale ke samyajJAna vaDe upAdAna nimittanI AvI svataMtratAne koI viralA ja jANe che. jagatano moTo bhAga to AnAthI A thAya ne A AnuM kare-ema parAdhIna nimittadaSTimAM aTakI gayo che, te upAdAna-nimittanI svataMtratAne jANato nathI; jJAnIo ja tenI svataMtratAne jANIne svAzritapaNe Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 186 : adhyAtma-saMdeza mokSamArgane sAdhe che. paNa evA jIvo jagatamAM viralA ja hoya che, 350 varSa pahelAM paM. banArasIdAsajIe ja kahyuM che ke upAdAna nijabala jahAM tahAM nimitta para hoy| bhedajJAna paramANavidhi viralA bUjhe koy|| jAo, A koNa kahe che? gomaTTasAra-siddhAMtanA abhyAsI kahe che. paM. banArasIdAsajIne samayasAra-gomaTTasAra vagereno abhyAsa hato, temanuM A kathana che. upAdAna-nimitta baMnene svataMtra jANe to ja upAdAnanimitanA jhaghaDA maTe ne svAzraye vItarAgatA tathA kevaLajJAna thAya. ajJAnI to siddhaneya parAdhIna kahe che. zAstramAM to nimittanuM jJAna karAvavA kahyuM ke, siddha alokamAM kema nathI jatA?-ke "dharmAtivAya 31mAvat'- tyAM ajJAnI to siddhane parAdhIna ja mAnI beTho, jANe ke siddhamAM alokamAM javAnI paryAyanI zakti hatI te dharmAstikAyanA abhAvathI aTakI gaI ! paNa siddhanI vAta to dUra rahI, ahIM to TheTha nigodanA jIvano dAkhalo ApIne jIvanI paryAyanI svataMtratA batAve che. siddhanI to vAta ja zI! e to parama svAdhIna che. are, siddhaneya parAdhIna mAne te jIva pote svAdhIna ke di thAya? ene to parAdhInadaSTinI ghaNI tIvratA che. aMdaranA eka sUkSma vikalpanI AdhInatA paNa mokSamArgamAM nathI pAlavatI tyAM siddhane parAdhIna mAnanArane mokSamArga kavo? mokSamArga to parama svAdhIna che, parathI atyaMta nirapekSa che. evA mokSamArgane ajJAnI jANato nathI. moTaranA paramANu peTrola vagara na cAle-ema aneka sthULa dRSTAMto nimittAdhIna daSTivALA kahe che, paNa bhAI ! e moTaranA paramANumAM gamanazakti che ke nathI? zuM tene gamanazakti peTrolanA paramANuoe ApI che? -nahi; eka paramANu lokanA nIcenA cheDAthI TheTha uparanA cheDe eka samayamAM 14 rAju (eTale karoDo-abajo nahi paNa asaMkhyAtA yojana) pahoMcI jAya che; e gati eTalI jhaDapI che ke chadmasthane tenI kalpanAya na AvI zake. to e paramANune kayuM peTrola calAve che? e paramANu peTrola vagara cAle che ke nahi? jo cAle che to tenI mAphaka A moTaranA paramANuo paNa potAnI gamanazaktithI ane peTrola vagara ja gati karI rahyA che ema samaja. (gurutA-laghutA-gamanatA ye ajIvake khela.) paNa A svataMtratAnI vAta "viralA bujhe koya" eTale ajJAnIone kaThaNa paDe tevI che, kemake sarvajJa kaheluM dravya-guNa-paryAyarUpa vastusvarUpa teNe jANyuM nathI. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI ciThThI : 187 ahIM atyAre jIvanA upAdAna-nimittanuM prakaraNa che; paNa pudgalamAMya upAdAnanI svataMtratA samajI levI. eka pudgalamAM varNa-gaMdharasa-spardhAdi anaMtaguNo, badhAyamAM sparzaguNa sarakho, chatAM koImAM lUkhAza, koImAM cIkAza, koImAM be aMza, koImAM anaMta aMza, -ema anaMta prakAranI vividhatArUpa tenuM svataMtra pariNamana che; cAra aMzavALo ne be aMzavALo-evA be paramANuo jyAM skaMdharUpa thAya tyAM baMne cAraaMzarUpa sarakhA thaI jAya; tyAM cAraaMzavALA paramANue kAMI be aMzavALAne cAra aMzarUpe pariNamAvyo nathI. cAra aMzavALo pariNAmaka ane be aMzavALo pariNamya-ema kahevAya kharuM paNa kharekhara skaMdha thavAnA samaye to baMne paramANu cAra aMzarUpe pariNamelA ja che, tyAre ja skaMdha thayo che. eka cAra aMzarUpa ne bIjA be aMzarUpa rahe tyAM sudhI temano skaMdha thAya nahi. eTale skaMdha thavAmAM paNa baMne paramANuonuM svataMtra tevuM pariNamana che. AvI svataMtratA jagatanA badhA dravyomAM che. be dravyo vacce upAdAna-nimitta lAgu pADavA te paryAyArthikadaSTinA upAdAna-nimitta che, ane eka ja dravyane Azrita upAdAna-nimitta hoya te dravyArthika upAdAna-nimitta che. temAMthI atyAre dravyArthika upAdAnanimittanI vAta samajAvavA AtmAnA jJAna ne cAritra e be guNanuM draSTAMta lIdhuM che. ekadravyamAM anaMtaguNo sahavartI che, te badhAya asahAya che, ekabIjAne AdhIna nathI. prazna:- jANelAnuM ja zraddhAna thAya che, jANyA vagaranuM zraddhAna sasalAnA ziMgaDA samAna asat che-ema kahyuM che, -to tyAM zraddhAguNanuM pariNamana jJAnane AdhIna thayuM ke nahIM? uttaraH- nA; AtmAnA svasaMvedana jJAna vinA koI kahe ke mane samyagdarzana thayuM che to te vAta sAcI nathI, tethI kahyuM che ke jANelAnuM ja zraddhAna thAya che. paNa tethI kAMI zraddhA karavAnuM kAma jJAnaguNa nathI karato, jJAna to jANavAnuM ja kAma kare che, ne zraddhA karavAnuM kAma zraddhA guNa kare che. baMne guNa potapotAnA bhinna bhinna kAryane kare che; koI koIne AdhIna nathI. be guNanuM nirmaLakArya eka sAthe thAya tethI kAMI koI koIne AdhIna na kahevAya. prazna:- kSAyika samyakatva to kevaLI-zrutakevaLInI samIpatA vagara pamAtuM nathI, to te asahAya kevI rIte rahyuM? Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 188 : adhyAtma-saMdeza uttara:- kevaLI-zrutakevaLInI samIpamAM paNa jene kSAyikasamyakatva thAya che tene svasahAyathI ja thAya che, temAM paranI sahAya nathI; vaLI kevaLI-zrutakevaLInI samIpamAM to ghaNAya samakitIjIvo hoya che, te badhAne kAMI kSAyika samakita nathI thatuM. -kema? ke temanI zraddhAmAM tevuM upAdAna jAgyuM nathI. ane jene kSAyikasamyakatva thAya che tene paranI sahAya vinA ja potAnA tevA upAdAnane avalaMbIne ja thAya che, teno potAno zraddhALuNa ja tevA kSAyikabhAve pariName che. vaLI tIrthakaro vagerenA jIvo bIjA kevaLI-zruta-kevaLInI samIpatA vagara paNa kSAyikasamyakatvarUpa pariName che; mATe temAM paranI sahAya nathI. kevaLIzrutakevaLInI samIpatAno niyama kahyo e to jyAM kevaLajJAnanI ke zrutakevaLajJAnanI utpattinI yogyatA nathI tyAM kSAyika-samakitanI utpattinI paNa yogyatA hotI nathI-ema batAvavA kahyuM che. bharatakSetramAM jyAM kevaLajJAnano ne zrutakevaLajJAnano viccheda thayo tyAM kSAyakasabhyatvano paNa viccheda thayo. manuSya sivAyanA jIvo devo vagere, kevaLInI samIpa hoya topaNa kSAyaka samyakatva pAmI zakatA nathI, kemake temanuM upAdAna ja te prakAranuM nathI. e traNe gatimAM kevaLajJAna, zrutakevaLajJAna ke kSAyaka samyakatvanI utpatti thatI nathI, kemake tevI yogyatAvALA pariNAmano temane abhAva che. A rIte sarvatra upAdAnane svasahAyapaNe ja kAryanI utpattino abAdhita niyama che. hajI to bhinna bhinna dravyanA upAdAna-nimittanI svataMtratA paNa lokone besavI kaThaNa paDe che; ahIM to aMdaranA ne aMdaranA upAdAnanimittanI svataMtratAnI sUkSma vAta che. atIndriya jJAna thAya tyAM ja atIndriyasukha thAya, atIndriyajJAna vagara atIndriyasukha na hoya e niyama, chatAM baMne svataMtra; tyAM kAMI sukhaguNanuM kArya jJAnaguNe nathI karyuM, sukhaguNe ja karyuM che. bahAranA padArthomAM upAdAna-nimittanI bhinnatAnI vAta to ghaNI vAra ghaNA daSTAMtathI kahevAI gaI che, tethI ahIM tenA vizeSa daSTAMta nathI lIdhA. ahIM eka ja vastumAM guNabhedanI kalpanAdvArA upAdAna-nimitte kayA prakAre che tenI caubhaMgI cAritra ane jJAnanA diSTAMta vaDe samajAve che. temAM prathama to e maryAdA bAMdhI ke e baMne guNa asahAya, koI koIne AdhIna nahi. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimitta saMbaMdhI caubhaMgI temAM dareka bolanI svataMtratA " huve temAM caubhaMgIno vicAraH ahIM jJAnaguNa nimitta ne cAritraguNa upAdAna e vivakSA levI. tenA cAra prakAra A pramANe (1) azuddha nimitta, (2) azuddha nimitta, (3) zuddha nimitta, (4) zuddha nimitta, azuddha upAdAna. zuddha upAdAna. azuddha upAdAna. zuddha upAdAna. ahIM sUkSmadaSTipUrvaka dravyanI eka samayanI avasthA levI; samuccayarUpa mithyAtva-samyakatvanI vAta na levI. have te cAra prakAranuM vivecana kare che. koI samaye jIvanI avasthA A prakAranI hoya che ke (1) ajANarUpa jJAna ane saMkalezarUpa cAritra. (2) koI samaye ajANarUpa jJAna ane vizuddhacAritra. (3) koI samaye jANarUpa jJAna ane saMkalezarUpa cAritra. (4) koI samaye jANarUpa jJAna ane vizuddhacAritra. (1) je samaye jJAnanI ajJAnarUpa gati ane cAritranI - saMkalezarUpa gati, te samaye nimitta ane upAdAna baMne azuddha. koI samaye ajJAnarUpa jJAna ane vizuddharUpa cAritra, te samaye azuddha nimitta ane zuddha upAdAna. (3) koI samaye jANarUpa jJAna ane saMkalezarUpa cAritra, te samaye zuddha nimitta ane azuddha upAdAna. (4) koI samaye jANarUpa jJAna ane vizuddha cAritra, te samaye nimitta ane upAdAna baMne zuddha. e prakAre jIvanI anya anya dazA sadAkALa anAdithI che." Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 190 : adhyAtma-saMdeza ahIM je cAra prakAra kahyA te cAre prakAra ajJAnIne paNa hoI zake che. ahIM jJAnanuM jANapaNuM kahyuM te kAMI samyajJAna nathI, paNa jJAnamAM tattvavicArane yogya ughADa thayo che tenI vAta che; ane cAritramAM vizuddhi kahI te kAMI mokSamArganA zuddhapariNAmanI vAta nathI paNa maMdakaSAyanI vAta che. tattvavicArane yogya jJAnano ughADa ne kaSAyanI maMdatArUpa vizuddhi-tyAM sudhI to jIva ghaNIvAra AvI gayo, paNa tyAMthI AgaLa vadhIne jo graMthibheda kare (eTale ke samyagdarzana kare) to ja tene mokSamArga pragaTe. (1) nigoda vagerenA jIvane to jJAna eTaluM avarAI gayuM che ke tattva-vicAranI zakti ja nathI, jJAnano eTalo jANapaNAno ughADa nathI eTale tene nimitte azuddha che;- kayuM nimitta? jJAnanI paryAya; ane upAdAnarUpa cAritranI paryAyamAM paNa tIvra saMkalezapariNAmarUpa azuddhatA che. AvI upAdAnanI azuddhatAne lIdhe te jIva nigodAdimAMthI UMco nathI Avato. bhAvanaM supa3ra niyavANaM Na mudri eTale ke potAnA bhAvakalaMkanI pracuratAne lIdhe te jIvo nigodavAsane choDatA nathI. AvA jIvone upAdAna azuddha che ane nimitta paNa azuddha che; cAritra ane jJAna baMne azuddha che. (2) nigodamAM rahelo jIva-ke jene tattvavicAra jeTalo jJAnano ughADa nathI te paNa kayAreka potAnA upAdAnathI cAritramAM maMdakaSAyarUpa vizuddhinA baLe tyAMthI nIkaLIne manuSya thAya-evA pariNAma kare che. evA jIvane jJAnanI gati azuddha kahevAya, ne cAritramAM maMdakaSAyarUpa vizuddhatA kahevAya. eTale nimitta azuddha ne upAdAna zuddha-evo bIjo prakAra tene lAgu paDe. A daSTAMtaanusAra bIjA paNa je je jIvone A prakAra lAgu paDe te samajI levo. jAo to kharA, jIvanA pariNAmanI svataMtratA ! anAdithI nigodamAM rahelo jIva, jene bahAranuM koI sAdhana nathI, sarakhuM zarIra paNa nathI, pAMca indriya paNa nathI, jJAnamAM vicArazakti paNa nathI, chatAM potAnA cAritraguNanA upAdAnanA baLe maMdakaSAya karI, zubhapariNAma vaDa tyAMthI kSaNamAtramAM manuSya thAya che. (3) have trIjA prakAranA jIvo evA che ke jene tattvavicAranI zakti jeTalo jJAnano ughADa to thayo che, paNa pariNAma saMkalezarUpa ja varte che, pApavicAramAM ja paDyA che, Atmahitano vicAra karavA jeTalA vizuddhapariNAma karatA nathI, to tene nimitta zuddha ane upAdAna azuddha che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI ciThThI : 191 (4) jene jJAnamAM tattvavicAranI zakti ughaDI che, temaja pariNAmane paNa vizuddha karIne tattvavicAramAM joDyA che, tene jJAna ne cAritra baMne vizuddha che, eTale nimitta ne upAdAna baMne zuddha che. A vizuddhi te paNa hajI kAMI mokSamArga nathI. ATalI vizuddhi sudhI AvyA pachI paNa zuM kare to mokSamArga thAya te pachI kaheze. "samyajJAna ane svarUpAcaraNanI kaNikA jAge tyAre mokSamArga sAco "--ema paramArthavacanikAmAM kahyuM hatuM te ja siddhAMta ahIM samajAvaze. jANapaNArUpa ughADane jJAnanI zuddhatA kahIM; vizuddharUpa pariNAma (temAM maMdakaSAyarUpa tathA akaSAyarUpa baMne prakAra levA) tene cAritranI zuddhatA kahevAya; ajJAnarUpa pariNAma te jJAnanI azuddhatA kahevAya saMkalezarUpa pariNAma te cAritranI azuddhatA kahevAya. ahIM cAritrapariNAma te upAdAna, ne jJAnapariNAma te nimitta, -e pramANe sthApIne, upAdAna-nimittanI zuddhatA-azuddhatA saMbaMdhI cAra bhaMga kahyA A cAreya prakAra AtmAmAM ne AtmAmAM ja samAya che; have te saMbaMdhI vizeSa vicAra kahe che. anubhava anubhava e ciMtAmaNi ratna che, anubhava e zAMtarasano kUvo che, anubhava te muktino mArga che, ne anubhava te mokSasvarUpa che. anubhavarasane jagatanA jJAnI loko rasAyaNa kahe che, anubhavano abhyAsa e tIrthadhAma che; anubhavanI bhUmi e ja sakala ISTa padArthane upajAvanAra khetara che, anubhava te narakAdi adhogatithI bahAra kADhIne svarga-mokSarUpa UrdhvagatimAM laI jAya che; anubhavanI keli e kAmadhenu ane citrAvelI samAna che, anubhavano svAda paMcAmRtanA bhojana samAna che, anubhava karmone toDe che ne paramapada sAthe prIti joDe che, anubhava samAna bIjo koI dharma nathI. (ahIM paMcAmRta, rasAyaNa, kAmadhenu, citrAvelI, ciMtAmaNi ratna vagere padArtho jagatamAM sukhadAyaka tarIke prasiddha hovAthI temanuM daSTAMta dIdhuM che, bAkI anubhava to e badhAthI nIrALo koI anupama che. ) -paM. banArasIdAsajI. E Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates jJAna ne cAritramAM garbhita zuddhatA, -paNa graMthibheda vagara tenI niSphaLatA "mithyAtvaavasthAmAM koI samaye jIvano jJAnaguNa jANarUpa hoya che. tyAre te kevuM jANe che? te evuM jANe che ke lakSmI-putra-strI ityAdi pratyakSapramANarUpa mArAthI judAM che; huM marIza ne e sau ahIM ja paDyA raheze, athavA e sau jaze ane huM paDyo rahIza; koI kALe e sarvathI mAre eka divasa viyoga che. -AvuM jANapaNuM mithyAdaSTine thAya che te to zuddhatA kahevAya, paraMtu e samyaka zuddhatA nathI, garbhitazuddhatA che. jyAre vastunuM svarUpa jANe tyAre samyakazuddhatA che, te graMthibheda vinA hoya nahi. paraMtu garbhitazuddhatAthI paNa akAmanirjarA che." pahelAM jJAnanA pariNAmamAM zuddha ane azuddha-e be prakAra batAve che, ne pachI cAritranA be prakAra batAvaze. tathA mokSamArga kayAre thAya e tyAra pachI batAvaze. ahIM tattvano vicAra karavA jeTalI jJAnazakti jene UghaDI che evA saMjJIpaMcendriyajIvanI vAta che. jJAnamAM sAmAnya jANapaNuM to ekendriyAdi sarve jIvone hoya che, paraMtu ahIM je jANapaNuM levuM che te tattvavicArane yogya jANapaNuM levuM che. enA pahelAnuM je jANapaNuM che te to kAMI jIvane hitanuM sAdhana thatuM nathI. je jANapaNAvaDa tattvavicAramAM AgaLa vadhe to hitanuM sAdhana thAyatenI ahIM vAta che. AvI jJAnazakti jene UghaDI che te jIva kyAreka dehAdithI potAnI bhinnatAnA vicAra kare che; A deha, strI-putra-lakSmI vagere to mArAthI judAM che ne ekavAra teno viyoga thaI jaze, -AvI bhinnatAnA vicAra vakhate pariNAmamAM paNa te prakAranI vizuddhatA hoya Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI ciThThI : 193 che; saMkalezapariNAma vakhate AvA vairAgyanA ke tattvanA vicAra cAle nahi. jJAnamAM AvI vicArazakti jAgI tene jJAnanI zuddhatA kahevAya, paNa A kAMI hujI mokSamArga nathI. AgaLa vadhIne svAnubhava vaDe jo graMthibheda kare eTale samyajJAnanI kaNikA jagADe to mokSamArga thAya. tyAMsudhI jJAnamAM garbhitazuddhatA hovA chatAM tene mokSamArga na kahevAya. garbhitazuddhatA te sAcI zuddhatA nathI, svAnubhava vaDe pragaTe te ja sAcI zuddhatA che ne te ja mokSamArga che. garbhitazuddhatAmAM eTalI vizeSatA thaI ke pahelAM (nigodAdimAM) je mokSamArgaprAptino avakAza ja na hato, te have jo tattvavicArAdimAM AgaLa vadhe to graMthibheda thaIne mokSamArga prAptino avakAza che. paNa jene garbhitazuddhatA thaI tene AvI zuddhatA thAya ja evo niyama nathI, je graMthibheda kare tene AvI samyakazuddhatA thAya, je na kare tene na thAya. jema vAMjhaNI strIne to putrano avakAza nathI paNa jene garbhamAM bALaka che tene putrajanmano avakAza che, -paNa te janme tyAre kharo, garbhakALamAM ja Ayu pUruM thaI jAya to na janme tema garbhitazuddhatAnuM samajavuM; jene garbhitazuddhatA nathI. evA asaMzI sudhInA jIvone to mokSamArgano avakAza ja nathI; jene jJAnano ughADa thayo ne tattvavicAra sudhI Avyo tene garbhitazuddhatA thatAM mokSamArgano avakAza thayo, -paNa te graMthibheda karIne mokSamArga pragaTa kare tyAre kharo; jo tyAM (maMdakaSAyamAM) aTakI jAya ne graMthibheda na kare to amuka kALe garbhitazuddhatA paNa chUTIne azuddhatAthI pAcho nigodAdimAM ja rakhaDaze. A rIte graMthibheda e mokSamArganI mULavastu che. he jIva! vizuddhapariNAmavaDe tuM UMce Avyo cho, tattvavicAra jeTalI jJAnazakti tane UghaDI che, graMthibheda karIne mokSamArga sAdhavAno A avasara tane prApta thayo che, mATe tuM teno udyama kara. graMthibheda vaDe samyajJAna ane svarUpAcaraNa cAritranA kaNiyA pragaTAva. emAM apUrvatA che. enA vagaranI garbhita zuddhatA e kAMI apUrva nathI, tenA vaDe mokSamArganuM prayojana sadhAtuM nathI. jJAnamAM jANapaNArUpa je garbhitazuddhatA che te jo ke mithyAtvaavasthAmAM mokSamArgarUpa nathI, chatAM temAM je jANapaNuM che te sAmAnyapaNe jJAnanI jAta che, ne tenA vaDe akAmanirjarA paNa thoDIka thAya che; te ja vakhate mithyAtvane lIdhe ghaNo baMdha thAya che. baMdha ghaNo ne nirjarA alpa, tethI te alpanI upekSA karIne mithyAtvaavasthAmAM ekaluM baMdhana ja kahyuM. paNa jJAnanA je aMza ughADarUpa che te pote kAMI baMdhanuM kAraNa nathI. jo graMthibheda karIne AgaLa vadhe to te jJAnazo kevaLajJAnamAM jaIne maLe. jJAnano ughADa ane Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 194 : adhyAtma-saMdeza zubharAga evA AMgaNA sudhI AvIne anaMtavAra jIva aTakI gayo, eno artha e ke AvA ughADa sudhI ne tattvavicAra sudhI Avyo paNa rAgathI pAra caitanyavahunA svAnubhavavaDe mithyAtvanI graMthi bhedI nahi, tethI te mokSamArgamAM na Avyo, saMsAramAM ja rahyo. evo ughADa (arthAt garbhita zuddhatA) to mithyAdaSTineya hoya che, tenI kAMI apUrvatA nathI. samyagdarzana vaDe samyaphazuddhatA karIne mokSamArga pragaTa kare tenI apUrvatA che. | nigodamAMthI UMco caDIne jIva garbhitazuddhatA sudhI Avyo te paNa potAnA jJAna-cAritraguNanA pariNAmanI zaktithI svataMtrapaNe UMce Avyo che. karmanuM jora maMda paDayuM mATe UMce Avyo-ema vAta nathI lIdhI, potAnA te prakAranA svataMtra pariNamana vaDe ja te jIva UMce Avyo che ema jANavuM. ane have je graMthibhedanA jore svAzraye jJAna-cAritranA pariNAmanI dhArA AgaLa vadhe to kevaLajJAna ane yathAkhyAtacAritra pragaTe. tyAM jJAnaguNanuM pariNamana vadhIne kevaLajJAna thAya che ne cAritraguNanuM pariNamana vadhIne yathAkhyAtacAritra thAya che. -ema baMne guNanuM pariNamana svataMtra che. ahIM pahelo bola jJAnanI zuddhatAno kahyo; have bIjo bola jJAnanI azuddhatAno, eTale ke jJAnanI ajANarUpadazAno che: "koI samaye te jIvano jJAnaguNa ajANarUpa che te ghelachArUpa hoya che, tethI kevaLa baMdha che." nigodathI mAMDIne asaMjJI paMcendriyasudhInA jIvone jarAya vicArazakti ja nathI, temane ajJAnanI ghaNI tIvratA che, mohamAM teo mUrchAI gayA che. paMcendriya thaIne paNa je jIvane hitAhitano jarAya vicAra nathI tethI jJAna avasthA paNa ajANarUpa samajavI. A pramANe jJAnanA be bola kahyA; have cAritranA be bola kahe che: mithyAtva-avasthAmAM koI samaye cAritraguNa vizuddharUpa hoya che; tethI cAritrAvaNakarma maMda thAya che, te maMdatAne lIdhe nirjarA che. tathA koI samaye cAritraguNa saMkalezarUpa hoya che tenAthI kevaLa tIvrabaMdha thAya che." mithyAtva avasthAmAM, nigodanA jIvane paNa, cAritraguNamAM koI vAra zubha pariNAma hoya che. tyAM jJAnano to evo kAMI vizeSa ughADa nathI chatAM cAritraguNa svataMtrapaNe tevI vizuddhirUpa pariName che. cAritranuM pariNamana jJAnane AdhIna nathI. jJAnamAM jANapaNArUpa vizuddhi na hoya tethI kAMI Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI ciThThI : 195 cAritramAM zubhapariNAmarUpa vizuddhi na thaI zake-ema nathI. ajANarUpa jJAna hoya tethI cAritramAM paNa azubhapariNAma ja hoya, athavA jANarUpa jJAna hoya tethI cAritramAM paNa vizuddhapariNAma ja hoya-evo koI niyama nathI. ajANarUpa jJAna chatAM vizuddharUpa cAritra, ne jANarUpa jJAna chatAM vizuddharUpa cAritra ityAdi cAre bhaMga saMbhave che. AmAM jIvanA pariNAmanI svataMtratA che te sAbita thAya che. ahIM cAritramAM zubhabhAvane vizuddhi kahI tethI te dharma thaI gayo ema nathI. graMthibheda thAya tyAre ja jJAna ne cAritra baMnemAM dharmanA aMkurA phUTe ne tyAre ja mokSamArga zarU thAya. enA vinA dharma mATe badhuM nakAmuM. -A mULa vAta rAkhIne badhI vAta samajavAnI che. sAdhakano apUrva puruSArtha jene samyagdarzana pragaTAvavAno pUrve kadi nahi karelo evo anaMto samyak puruSArtha karIne samyagdarzana pragaTa karyuM che ane e rIte saMpUrNa svarUpano sAdhaka thayo che te jIva koIpaNa saMyogamAM, bhayathI, lajjAthI, lAlacathI ke koIpaNa kAraNathI asane poSaNa nahi ja Ape... e mATe kadAca koI vAra deha chUTavA sudhInI pratikULatA AvI paDe topaNa satathI cyuta nahi thAya, asatno Adara kadi nahi kare. svarUpanA sAdhako niHzaMka ane niDara hoya che. sat svarUpanI zraddhAnA joramAM ane sattA mAhAtmya pAse tene koI pratikULatA che ja nahi. Wan Please inform us of any errors on rajesh.shah@fotalise.co.uk Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates nigodanA daSTAMte upAdAnanI svataMtratA; svataMtratA jANIne svAzraye svakAryane sAdha. have nigodanA jIvane paNa maMdakaSAya vaDe kaMIka nirjarA thAya che. -te batAve che: "mithyAtva avasthAmAM je samaye jANarUpa jJAna che ane vizuddhatArUpa cAritra che te samaye nirjarA che. je samaye ajANarUpa jJAna che ane saMkalezarUpa cAritra che te samaye baMdha che. temAM vizeSa eTale ke alpa nirjarA ne ghaNo baMdha thAya che; tethI e alpa nirjarAnI upekSA karIne mithyAtva avasthA viSe kevaLa baMdha kahyo. -jemake koI puruSane napho thoDo ane nukasAnI ghaNI, to te puruSa ToTAvALo ja kahevAya. paraMtu baMdha ane nirjarA vinA jIva koI avasthAmAM hoto nathI. daSTAMta A pramANejo vizuddhatA vaDe nirjarA na thatI hoya to ekendriya jIva nigodaavasthAmAMthI vyavahArarAzimAM konA baLathI Avata? tyAM jJAna guNa to ajANarUpa, ghelachArUpa, abuddharUpa che, tethI jJAnaguNanuM to baLa nathI; paNa | vizuddharUpa cAritranA baLathI jIva vyavahArarAzimAM caDhe che. jIvadravyamAM kaSAyanI maMdatA thAya che tethI nirjarA thAya che. e maMdatAnA pramANamAM zuddhatA jANavI." ahIM nigodano jIva tyAMthI nIkaLIne manuSya thAya che te kayA pariNAmanA baLathI thAya che?-te batAvIne tenA draSTAMte jIvanA pariNAmanI svataMtratA batAvI che. nigodanA jIvane jJAnanuM to vizeSa baLa nathI, tyAM kAMI tattvavicAra nathI, chatAM cAritrapariNAmamAM te prakAranI vizuddhatAnA baLathI te jIva UMce caDe che. kaSAyanI maMdatAnA baLe te prakAranI nirjarA karIne te anAdi nigodano jIva vyavahArarAzimAM Ave che. nitya-nigodamAMthI nIkaLIne bIjI paryAya dhAraNa kare tyAre te vyavahArarAzimAM Avyo kahevAya. sAmAnyapaNe saMsAramAM koI jIva baMdha ane nirjarA vagarano Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI ciThThI : 197 hoto nathI. saMsAramAM koI samaye koI jIva evo na hoya ke jene ekaluM baMdhana ja thAya ne nirjarA jarA paNa na thAya. hA, ekalI nirjarA hoya ne baMdhana na hoya-evo jIva hoya, -koNa? ke caudamA guNasthAne ayogI jIvane eka paramANumAtranuM paNa navuM baMdhana nathI, ekalI nirjarA ja che. ahIM nigodanA jIvane pariNAmanI vizuddhi vakhate nirjarA kahI ne tenA baLe te UMco Ave che ema kahyuM, paNa kharekhara to te jIvane saMkaleza pariNAma vakhateya amuka karyo to sthiti pUrI thaIne nirjarI ja rahyA che, -paNa te nirjarAnA baLe te UMco nathI Avato, mATe tenI vAta na karI. tathA mithyAdaSTine zubha vakhate nirjarA kahI, chatAM te vakhateya tene ghaNA karmonuM navuM baMdhana paNa thayA ja kare che. mithyAdaSTine nirjarA alpa ane baMdhana ghaNuM che, tethI alpanirjarAnI upekSA karI, tene gauNa karI, ne mithyAdaSTine kevaLa baMdha kahyo. kemake je nirjarA mokSamArgane mATe kAma na Ave te nirjarA zuM kAmanI? nigodano ochAmAM ocho ughADavALo ane tIvramAM tIvra kaSAyavALo je jIva che tene paNa kSaNe kSaNe amuka karmonI sthiti pUrI thaIne nirjarA to thayA ja karatI hoya che, paNa tenI kAMI gaNatarI nathI, kemake te nirjarA kAMI pariNAmanI vizuddhinA baLe thayelI nathI, eTale te tene UMce AvavAnuM kAraNa thatI nathI; zubhapariNAmanA baLe ajJAnIne je nirjarA thAya che te joke tene vyavahAramAM UMce AvavAnuM (eTale ke manuSyAdi paryAya pAmavAnuM) kAraNa thAya che, to paNa te nirjarA mokSamArgarUpa nathI. nigodanA jIvaneya jJAnamAM kSayopazamabhAva che, kSayopazamabhAvano svabhAva evo che ke udayamAM sarvathA na joDAya, eTale jJAnano amuka aMza to sadAya ughADo ja rahe che. jo jJAnano jarAya aMza ughADo na rahe to kSayopazamabhAva ja na rahe. ahIM jJAnano aMza kahetAM kAMI samyajJAnanI vAta nathI, paNa sAmAnyapaNe jJAna arthAt jANapaNAnI vAta che. nigodanA jIvaneya jANapaNAno je aMza khullo che te baMdhanuM kAraNa nathI. paNa A jJAna eTaluM badhuM maMda thaI gayuM che ke tattvavicAramAM pravartI zakatuM nathI tethI te ajANarUpa che, ne tenAmAM evuM baLa nathI ke jIvane UMco lAve; cAritramAM kaSAyanI maMdatArUpa vizuddhinA baLe jIva UMco Ave che. ahIM kaSAyanI maMdatAnA pramANamAM cAritranI vizuddhatA samajavI. paNa te vizuddhi mokSamArga tarapha kayAre jAya ? ke graMthibheda kare tyAre ja. juo, parAdhInadaSTivALA koI kahe che ke siddha paNa kavacit parAdhIna che, -kema ke dharmAstikAyanimittanA abhAvamAM te alokamAM jaI zakatA nathI; Please inform us of any errors on rajesh.shah@fotalise.co.uk Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 198 : adhyAtma-saMdeza are, siddhabhagavaMto to parama svAdhIna che, svAdhInapaNe ja lokAgre teo sthira thayA che. emanI svataMtratAnI to zI vAta! ahIM to kahe che ke nigodano jIva paNa svAdhIna che, svataMtrapaNe potAnA cAritrapariNAmanI vizuddhatAnA baLathI te tyAMthI nIkaLIne sIdho manuSya thAya che. anAdikALanA anaMtAnaMta bhavathI sadAya nigodamAM ja hato, jeNe nigoda sivAya bIjI koI gati kadI joI na hatI, te jIva cAritrapariNAmamAM kaMIka zubhabhAva karIne, tenA baLathI eka kSaNamAM nigodamAMthI nIkaLIne sIdho manuSya thayo-manuSya paNa evo ke rojanA lAkho rUpiyAnI jene pedAza hoya. upAdAnanA pariNAmanI svataMtratA che. upAdAna nijazakti hai jIvako mUlasvabhAva." bhAI, upAdAnanI AvI svataMtratA jANIne svAzrayabhAve tArA svakAryane sAdha, mokSamArgane sAdha. tAro mokSamArga sAdhavAmAM tAre jagatamAM koInI ozIALI karavI paDe tevuM nathI, tArA AtmAnA Azraye ja tAro mokSamArga che; tuM ekaloekalo tArAmAM ne tArAmAM tAro mokSamArga sAdhI zake che. vAha, kevI svataMtra vastusthiti! jIvanA pariNAmamAM kaSAyAdinI maMdatA thAya tyAM karmanI paNa maMdatA thaI ja jAya-evo sahaja meLa che. jIvanA pariNAmamAM mithyAtvAdi doSa chUTI jAya ne sAme udayamAM mithyAtvAdi karma UbhuM rahe-ema bane nahi. A rIte jIve potAnA pariNAma saMbhALavAnA che. tene badale ajJAnIo ema Udhu le che ke "zuM karIe! karmanuM tIvra jora che, karmanuM jora maMda paDe to amArA pariNAma sudhare.' paNa bhAI ! tuM tArA pariNAma sudhArane, tyAM sAme karmanuM jora tUTI ja jaze. jIvanA pariNAmane anusAra ja jagatamAM sahuja pariNamana hoya che. AtmAne sAdhavA je jAgyo tene mATe AkhuM jagata anukULa ja che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSamArga kayAre khUle? he jIva ! ATale sudhI Avyo... have mokSamArgI thA. ahIM eka ja dravyane Azrita upAdAna-nimitta batAvatAM daSTAMtarUpe jIvanA jJAna ne cAritranA svataMtra pariNAma batAvyA. temAMthI cAritrapariNAmanI kaMIka vizuddhi (eTale ke maMdakaSAya)nA baLe jIva tyAMthI UMco caDIne manuSya thayo. eTale ke garbhitazuddhatA zuddhi Avyo. have tyAMthI AgaLa vadhIne vyakta zuddhatA kema thAya, ne te mokSamArga tarapha kema jAya-tenI vAta kare cheH jANapaNuM jJAnanuM, ane vizuddhatA cAritranI. e baMne mokSamArgAnusArI che tethI baMnemAM vizuddhatA mAnavI; paraMtu vizeSa eTaluM ke te garbhita zuddhatA che. pragaTa zuddhatA nathI e baMne guNanI garbhitazuddhatA jyAMsudhI graMthibheda thAya nahi tyAMsudhI mokSamArga sAdhe nahi, paMratu e baMne guNonI garbhitazuddhatA UrdhvatA avazya kare. jyAre graMthibheda thAya tyAre e baMnenI zAkhA phUTe ane tyAre e baMne guNa dhArApravAharUpe mokSamArga tarapha cAle. jJAnaguNanI zuddhatA vaDe jJAnaguNa nirmaLa thAya tathA cAritraguNanI zuddhatA vaDe cAritraguNa nirmaLa thAya. e (jJAna) to kevaLajJAnano aMkura che, ane cAritra te yathAkhyAtacAritrano aMkura che." jAo, samyagdarzana pahelAMnA jJAna-cAritranA vikAsamAM garbhitazuddhatA kIdhI, paNa te pote mokSamArgarUpa nathI, mokSamArganA aMkurA to samyagdarzana thAya tyAre ja phUTe che. samyagdarzana thatAM jJAna-cAritra baMnenI dhArA mokSamArga tarapha cAle che. jJAnamAMthI to kevaLajJAnanA aMkurA phUTyA ne cAritramAMthI yathAkhyAtacAritranA aMkura phUTayA. -Ama graMthibheda thatAM mokSamArga zarU thayo. pahelAM vizuddhatAthI je jJAna ne cAritra UMcA AvyA hatA Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 20) : adhyAtma-saMdeza (eTale ke UrdhvatA tarapha pariNamavA mAMDyA hatA tyAre temAM garbhitazuddhatA hatI, te have svAnubhava vaDe graMthibheda thatAM pragaTa zuddhatArUpa thaIne mokSamArgarUpa pariNamavA mAMDyA. jJAnanA jANapaNAne ane cAritranI vizuddhine mokSamArgAnusArI kahyA hatA te A apekSAe samajavA; te mokSamArgaanusArI kyAre?-ke AgaLa vadhIne graMthibheda vaDe samyagdarzana-jJAna pragaTa kare tyAre. -enA sivAya mokSamArga thato nathI. ekalA zubhamAM ke jANapaNAmAM ja dharma ke mokSamArga mAnIne je aTakI jAya che ne AgaLanI zuddhabhUmikAnuM jene lakSa nathI tenA jJAna-cAritramAM mokSamArgAnusArIpaNuM lAgu paDatuM nathI. jJAnaguNa ne cAritraguNarUpI bIjamAMthI, vikAsarUpI aMkurA pragaTe, tene graMthi-bhedarUpa pANI pAtAM mokSamArgarUpa zAkhA phUTe ane temAM kevaLajJAna tathA vItarAgatArUpI phaLa pAke, AvI tAkAta dareka jIvamAM paDI che. bIjA ane aMkura hovA chatAM graMthibheda vagara mokSamArganI zAkhA phUTe nahi. jeNe samyagdarzana karyuM teNe potAnI paryAyamAM kevaLajJAnanA ne vItarAgatAnA AMbA ropyA, tenI zAkhA phUTI, have alpakALamAM sAkSAt phaLa Avaze. aMte to badhuM graMthibheda upara AvIne UbhuM rahe che; graMthibheda eTale ke samyagdarzana e mULa vastu che. he jIva! ATale sudhI Avyo have samyagdarzana pragaTa karIne mokSamArgI thA. jANapaNArUpa jJAna ane maMdakaSAyarUpa cAritra-temAM je garbhitazuddhatA che tenAthI paNa akAmanirjarA che ema pahelAM kahyuM che. te saMbaMdhI zaMkA -samAdhAna dvArA vadhu spaSTatA kare che ahIM koI AzaMkA kare che ke tame kahyuM ke jJAnanuM jANapaNuM ane cAritranI vizuddhatA e baMnethI nirjarA thAya che, tyAM jJAnanA jANapaNAthI nirjarA thAya e to ame mAnyuM, paraMtu cAritranI vizuddhatAthI nirjarA kevI rIte thAya?-e ame samajyA nahi. tenuM samAdhAnaH suNo bhaiyA! vizuddhatA to sthiratArUpa pariNAmathI kahIe; e sthiratA yathAkhyAtacAritrano aMza che, tethI vizuddhatAmAM zuddhatA AvI. (ane e vizuddhatA vaDe nirjarA che.) pharI zaMkAkAra bolyo-tame vizuddhatAthI nirjarA kahI paNa ame kahIe chIe ke vizuddhatAthI nirjarA nathI paNa zubhabaMdha che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI ciThThI : 201 tenuM samAdhAnaH- sAMbhaLa bhAI! e to tuM sAco; vizuddhatAthI zubhabaMdha ane saMkalezatAthI azubhabaMdha-e to ame paNa mAnyuM. paraMtu emAM bIjo bheda che te sAMbhaLaH azubhapaddhatti e adhogatinuM pariNamana che tathA zubhapaddhatti e UrdhvagatinuM pariNamana che. have adhorUpa saMsAra ne UrdhvarUpa mokSasthAna-ema svIkArI, temAM zuddhatA AvI ema mAnyuMmAnyuM, emAM dhokho ( saMdeha) nathI. [ mAni mAni yAmeM dhovo nAhIM hai]" jJAnanuM jANapaNuM te kSayopazamabhAvarUpa che, ne tenAthI nirjarA thAya che; cAritramAM tIvrasaMkalezapariNAma vakhate pApabaMdhana thAya che ne tethI adhogatirUpa pariNamana thAya che eTale ke mokSamArgathI dUra thato jAya che, ne maMdakaSAyarUpa vizuddhapariNAma vakhate zubhabaMdha thAya che, ne UrdhvagatirUpa pariNamana thAya che. te uparAMta ahIM ema kahevuM che ke saMkaleza vakhate cAritramAM je tIvra azuddhatA hatI, maMdakaSAya-zubharAga-vakhate te azuddhatA kaMIka maMda thaI, teTalI vizuddhi gaNI, ne e vizuddhinA baLe nirjarA karIne jIva UMco Ave che ema kahyuM. jo ke A nirjarA kAMI mokSamArga nathI, paNa tenA vaDeya jIva kaMIka UMco Avyo-ne AgaLa vadhe to mokSamArga paNa pAme evo avakAza thayo te ahIM batAvavuM che. saMpUrNa UrdhvatA te mokSa che. nigoda e taddana adhogati che. have cAritranA vizuddhapariNAmanA baLe jIva thoDIka UrdhvatA pAmyo, ne UrdhvatAmAM AgaLa vadhIne jo graMthibheda vaDe zuddhatA pragaTa kare to mokSamArga paNa pAme-A apekSAe vizuddhatAmAM UrdhvatA gaNI ne tenAthI nirjarA paNa gaNI. vizuddhatAmAM je UrdhvatA athavA garbhitazuddhatA kahI te to tyAMthI AgaLa vadhIne vyaktazuddhatA pragaTa karavA mATe che, kAMI temAM ja aTakI javA mATe nathI. vizuddhatAmAM ( eTale ke maMdakaSAyamAM) ja aTakI jAya to mokSamArga thAya nahi. graMthibheda vagara vizuddhatAnuM jora cAlatuM nathI, -mokSamArga thato nathI. pahelAM saMkalezapariNAma vakhate to cAritrapariNAma tIvra DAmADoLa ne asthira hatA, tattvavicAra karavA jeTalI paNa sthiratA temAM na hatI; zubha vakhate kaSAyo maMda paDatAM cAritrapariNAma kaMIka sthira thayA, vicAra zakti jAgI; have AgaLa vadhIne graMthIbheda vaDe zuddhasvarUpAcaraNa pragaTa kare eTale yathAkhyAtacAritrano aMza ane mokSamArga thAya. Ama pariNAmanI AvI UrdhvatA karavA mATe vizuddhatAmAM zuddhatA mAnavI; emAM kAMI dhokho Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 202 : adhyAtma-saMdeza nathI. AthI karIne kAMI zubharAga pote mokSamArga thaI jAya che-ema nathI. zubharAgathI puNyabaMdha thAya che e vAta to pahelAM svIkArI ja che. "vizuddhatAmAM garbhitazuddhatA che" ema mAnyuM eno artha zuM thayo ? -ke vizuddhatA (zubha) pote zuddhatA nathI, eTale zubhathI AgaLa jaInetenAthI Urdhva zuddhatA kAMIka judI cIja che-ema lakSamAM lIdhuM che to te zubhamAM ja na aTakatAM AgaLa vadhIne zuddhatA pragaTa karaze. -mATe tene zAbAzI ! zubhamAM rokAI rahe to zAbAza nathI kahetA, paNa enAthI Urdhva jaIne zuddhatA pragaTa karavAnuM jeNe lakSamAM lIdhuM tene zAbAzI kahI che. tethI kaheze ke vizuddhatAnI je UrdhvatA te ja tenI zuddhatA che. adhyAtmatattvano aMtaramAM vairAgya ane kaSAyanI maMdatA to hoya ja. jene kaSAyanI maMdatA ane vairAgya hoya tene ja AtmasvarUpa samajavAnI jijJAsA jAge. bhAI, anaMtakALe tattva samajavAnA TANAM AvyA, dehu kayAre chUTaze eno koI bharoso nathI, -AvA kALe jo kaSAyane mukIne AtmasvarUpa nahi samaja to kayAre samajIza? jo svabhAvanI pariNati pragaTa karIne sAthe na laI jA to te A jIvanamAM zuM karyuM? 5 Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates graMthibheda thAya tyAre ja mokSamArga thAya; zubhamAM evuM jora nathI ke mokSane sAthe saMto pratApase sava avasara mA cUvA ; he jIva! tuM jAga! "vizuddhatA sadA kALa mokSano mArga che, paraMtu graMthibheda vinA vizuddhatAnuM jora cAlatuM nathIne? jema koI puruSa nadImAM DubakI mAre, jyAre pharI UchaLe tyAre daivayoge te puruSanI upara naukA AvI jAya to, yApi te puruSa taravaiyo che to paNa kevI rIte nIkaLe? tenuM jora cAle nahi; ghaNo kalabala kare paNa tene vaza kAMI nathI. tema vizuddhatAnI paNa UrdhvatA jANavI, tethI tene garbhitazuddhatA kahI. te garbhitazuddhatA graMthibheda thatAM mokSamArga tarapha cAlI, potAnA svabhAva vaDe vardhamAnarUpa thaI tyAre pUrNa yathAkhyAta pragaTa kahevAyuM. vizuddhatAnI je UrdhvatA te ja tenI zuddhatA che." nigodarUpI mahAsamudramAMthI zubha pariNAmanA baLe jIva UMce to Avyo, paNa jo samyagdarzana vaDe mohanI gAMThane toDI nAMkhe to ja mokSamArga pAmIne saMsArathI tare; eTale enI garbhitazuddhatA pragaTa zuddhatArUpa thaIne mokSamArga tarapha cAle. graMthibheda vinA ekalI garbhitazuddhatAmAM mokSamArge javAnI tAkAta nathI. nigodamAM anaMtAnaMta jIvo che, ne nigodanI bahAra to anaMtamA bhAganA jIvo che. anAdithI saMsArasamudramAM Dubelo jIva cAritranuM kaMIka upAdAna jAgatAM mAMDa mAMDa kaMIka UMce Avyo ne jo bhedajJAna kare to tarI jAya evo avasara Avyo, tyAre jo te bhedajJAnano udyama na kare ne rAgamAM ja lIna thaIne aTakI jAya to te saMsArathI bahAra kaI rIte nIkaLe? vizuddhi sudhI te Avyo paNa graMthibheda vinA enuM kAMI jora cAlI zakatuM nathI. jAo, karma pAse jora na cAlyuM mATe rakhaDayo ema nathI kahetAM, Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 204 : adhyAtma-saMdeza paNa graMthibheda vinA enuM jora nathI cAlatuM tethI pAcho rakhaDe che, eTale ke tenI mohagAMTha ja tene saMsArathI taravA detI nathI. mohagAMTha bhedAyAM vagara ekalo zubhabhAva zuM kare? bhAI, ekalA zubhanuM kAMI jora cAlatuM nathI. svasattAnA avalaMbane samyaktvAdirUpa zuddhatA pragaTa kara to te zuddhatAnuM evuM jora che ke alpakALamAM mokSa pamADe. zubha sudhI AvIne aTakI jAya temAM kAMI na vaLe, paNa AgaLa vadhIne svabhAvadhArA pragaTa kare to samyakcAritranA ne samyajJAnanA kaNiyA pragaTe, eTale vizuddhatAnI UrdhvatA thaIne vyakta zuddhatA thAya; e ja dhArA AgaLa vadhIne vItarAgatA ne kevaLajJAna thAya. bhAI, tArA upAdAnamAM je sAmarthya bharyuM che ne tArAthI je thaI zake tevuM che tenI ja A vAta che. saMtoe pote AtmAmAM je karyuM te ja tane batAve che. ahA, AtmAnA svAnubhavathI mokSane sAdhavAno Avo avasara tane hAthamAM Avyo che... mATe he jIva! jAga... ne tArA upAdAnanI saMbhALa kara... zubhathI AgaLa jaIne zuddhatAnI apUrva dhArA ullasAva. saMtoo pratApase sava avasara A ghULA hai. paM. ToDaramallajIe je rahasyapUrNa ciThThI lakhela che te sAdharmIo upara praznanA javAbarUpe lakhI hatI; ne paM. banArasIdAsajIe je 5ramArthavanikA tathA upAdAna-nimittanI ciThThI lakhela che te baMne vanikA koI vyakti upara nathI lakhI paNa potAnA aMtaranA vicAro vacanikArUpe lakhyA che (-zrImadda rAjacaMdrajInI hAthanoMdhanI mAphaka.) paM. banArasIdAsajI pahelAM to zvetAMbara hatA ne zRMgA22sanI racanAmAM caDI gayelA, zRMgA22sanuM sAhitya lakheluM, paNa pachI dharmavicAra jAgRta thatAM te sAhityanI pothI gomatI nadImAM padharAvI dIdhI... ne digaMbarazAstrono abhyAsa thatAM adhyAtmarasanI adabhuta khumArI caDI gaI, adhyAtmazAstrono temane ghaNo abhyAsa hato; temaNe kalazaTIkA vAMcIne tenA u52thI samayasAra-nATaka (kAvyarUpa ) banAvyuM che. jIo, A gRhastha hatA, gRhasthapaNAmAM rahIne temaNe adhyAtmanuM AvuM kAma karyuM che. A ciThThImAM paNa keTalA sarasa bhAvo bharyA che! 52mArthavanikAmAM Agamapaddhatti ane adhyAtmapaddhattinuM varNana karIne mokSamArganI ghaNI spaSTatA karI; adhyAtmarUpa zuddha cetanApaddhatti te svadravyAzrita che ne te ja mokSamArga che, ema tyAM batAvyuM. A upAdAnanimittanI cikrimAM paNa jIvanA jJAna-cAritra vagere guNonA svataMtra pariNamananI sarasa vAta karI che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@tofalise.co.uk Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI ciThThI : 205 nigodano jIva eka kSaNamAM tyAMthI nIkaLIne moTo rAjakumAra thAya, -te konA jore? tyAM jJAna to ghelachArUpa-ajANarUpa che, vicArazakti paNa nathI, paNa cAritramAM kaSAyanI maMdatA karIne te manuSya thAya che. cAritranI te prakAranI vizuddhithI te ATalo UMce Ave che, paNa te vizuddhi bhedajJAna vagara mokSamArge jatI nathI. bhedajJAna thayA pachI ja vizuddhatAnI gati AgaLa cAle ne mokSamArgane yogya zuddhatA thAya. bhedajJAna vagara mokSamArgarUpa zuddhatA na thAya. koI jIva azubha pariNAmamAMthI sIdho mokSamArgamAM AvI jato nathI, vacce zubhamAM AvIne pachI AgaLa vadhe to ja mokSamArgamAM Ave che; tethI zubhane vizuddharUpa gaNIne temAM garbhitazuddhatA kIdhI, paNa bhedajJAna vagara to te garbhitazuddhatA nakAmI che, tenuM kAMI cAlatuM nathI, nigodamAMthI rAganI maMdatArUpa potAnA upAdAna vaDe jIva UMco Avyo, paNa jyAre rAga ane jJAnanI ekatA toDIne varte tyAre mokSamArga thAya, ne tyAre ja tenuM UMcA AvavAnuM lekhe lAge. ahA, eka jJAnanI anubhUtimAM badhuM samAya che, Akho mArga jJAnanA anubhavamAM samAya che. jyAM jJAyakanI anubhUti thaI tyAM kahyuM ke ene 'sava mA || me su 3ra vase' jagatamAM anaMtA dravyo, te paraspara asahAya. eka dravyanA anaMtA guNo, te paraspara asahAya. ekeka guNanI anaMtI paryAyo, te paraspara asahAya. bhAI, tArA guNaparyAyomAM paNa ekabIjAnI sahAya nathI, to pachI tAre bahAramAM bIjA konI sahAya levI che? mArA kAryamAM bIjAnI sahAya, mArA guNa-paryAyamAM bIjAnI sahAya, eno artha e thayo ke mArA guNa-paryAya parane AdhIna; AvI parAzritabuddhivALA jIvanI pariNati svatarapha kayAMthI vaLe? bhagavAna sarvajJadeve vastune svabhAvathI ja dravyaguNa-paryAyasvarUpa ne utpAda-vyaya-dhrauvyarUpa pratyakSa joI che, vastunA dravya-guNa-paryAya ke utpAda-vyaya-dhruva bIjA dvArA thavAnuM bhagavAne joyuM nathI. samaMtabhadrasvAmI bhagavAnanI stuti karatAM svayaMbhUstotra mAM kahe che ke he nAtha! jagatanA padArtho pratyeka samaye utpAda-vyaya-dhruvarUpa Ape joyA te ApanI sarvajJatAnuM cihna che; Ape kahelA AvA vastusvarUpane, ane te - dvArA ApanI sarvajJatAne oLakhIne ame ApanI stuti karIe chIe. sarvajJa sivAya AvA sUkSma vastusvarUpane koI pratyakSa jANI zake nahi AvI vastusthitinA jJAna vagara samyagdarzana ne samyajJAna thAya nahi. A rIte, he jinendradeva ! Ape jANelI ne kahelI Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 206 : adhyAtma-saMdeza vastuvyavasthA amArA samyagdarzana ne samyajJAnanuM kAraNa che; tethI Apa pUjya cho. sImaMdharanAtha bhagavAna atyAre mahAvidehamAM birAje che, teo paNa AvuM ja vastusvarUpa kahI rahyA che, ne gaNadharo-indro-cakravartI jevA zrotAo AdarapUrvaka te sAMbhaLI rahyA che. kuMdakuMdAcAryadeve paNa bhagavAnanI vANI jhIlIne samayasAra-pravacanasA2 vageremAM alaukika vastusvarUpa batAvyuM che. vastusvarUpano siddhAMta trikALa ekarUpa che. dravya-guNa-paryAyarUpa vastu sat che; utpAda te paNa satano aMza che, te potAthI ja che. vibhAvaparyAyano utpAda paNa che to potAnA upAdAnathI, kAMI 52thI nathI, paNa temAM vibhAva che te svaAzraye thayelo nathI paNa parAzraye thayelo che, mATe tene nimittAdhIna kahyo. paNa 'nimittAdhIna 'no artha kAMI evo nathI ke te nimitte karAvelo hoya. nimitta kAMI te-rUpe nathI pariNamyuM, temaja nimitte kAMI te pariNamana nathI karAvyuM. svabhAvaparyAyarUpa ke vibhAvaparyAyarUpa vastu pote potAnA te prakAranA upAdAnathI, ne paranI sahAya vagara ja pariName che. -AvuM vastusvarUpa sadAkALa che. chae dravya sadAya asahAyapaNe eTale bIjAnI sahAya vagara potAnA Azraye pariNamana kare che, te saMbaMdhI samayasAranAdamAM paNa paM. banArasIdAsajIe sarasa vAta karI che; tyAM ziSya prazna kare che ke huM svAmI ! rAga-dveSa-pariNAmanuM mULa kAraNa koNa che? asalI kAraNa koNa che? zuM pudgalakarma tenuM kAraNa che? ke indriyaviSayo, dhana, parivAra, makAna e koI kAraNa che? te Apa kaho. tyAre zrIguru samAdhAna karatAM kahe che ke guru kahe chahoM darva apane apane rUpa, sabaniko sadA asahAI parinauna hai| ko darva kAhUko na preraka kadAci tAteM, rAga doSa moha mRSA madirA acauna hai / / 61 / / chae dravyo potapotAnA svarUpamAM sadA nijAzrita pariNamana kare che, asahAya pariNamana che, koI dravya bIjA dravyanI pariNatine mATe kadApi preraka thatuM nathI; mATe mithyAtvamohanuM madirApAna te ja rAga-dveSanuM mULa kAraNa che, anya koI nahIM. Ama chatAM, AtmAne puddagalanI jorAvarIthI rAga-dveSa pariNAma thavAnuM je mAne tene mUra kahyo che; ane evA viparIta pakSavALo jIva rAga-dveSa-mohathI kadI chUTI zakato nathI. bhAI ! tuM caitanya Please inform us of any errors on rajesh.shah@fotalise.co.uk Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI ciThThI : 207 rAjA, tuM ja tArA caitanyabhAvane upajAvavA samartha cho. A caitanyarAjA mithyAtvadazAmAM rAga-dveSabhAva paNa pote ja upajAvato hato ne samyakatvadazAmAM zraddhA-jJAna-cAritra-sukha vagere nirmaLabhAvone paNa svataMtrapaNe pote ja upajAve che. -keTalI cokhkhI vAta karI che! upAdAna eTale vastunI sahajazakti; nimitta eTale parasaMyoga, te asahAyI ne akiMcitkara. ekabIjAne sahAyaka na hoya, mAtra taTastha udAsIna hoya tene ja nimitta kahevAya. potAnA anaMta guNa-paryAyo svAdhIna che ene oLakhe to du:kha rahe nahi. kSAyakasamyakatva thavAmAM bahAramAM zrutakevaLInI ke kevaLInI sahAya nahi, aMdaramAM rAganI sahAya nahi are, cAritraguNanI paNa sahAya nahi. koI munirAjane cAritradazA hovA chatAM kSAyakasamyakatva na hoya, koI gRhasthane cAritradazA na hovA chatAM kSAyakasabhyatva hoya. - Ama pratyeka guNanuM svataMtra pariNamana potapotAnA upAdAnaanusAra che. jeTaluM jJAna teTaluM sukha, pUruM jJAna tyAM pUruM sukha, -chatAM baMne paryAyo svataMtra jJAnarUpa pariNamana jJAnaguNanuM che, sukharUpa pariNamana sukhaguNanuM che; jJAnaguNa sukharUpe nathI pariNamato, ne sukhaguNa jJAnarUpe nathI pariNamato, eTale koI koIne AdhIna nathI. AvI svataMtratA dareka AtmAmAM che, te svataMtratAno A DhaMDhero che. AvI svataMtratA samajyA vagara svasammukha pariNati vaLe nahi ne pariNati svasammukha vaLyA vagara sukha thAya nahi. jyAM svataMtratA tyAM sukha. jIva svataMtra che. ajJAnabhAvathI vikAra karavAmAM ke svAnubhavathI samyagdarzana Adi dharma karavAmAM jIva svataMtra che. jIva evo parAdhIna nathI ke tenI paryAyanuM bIjo kAraNa thAya. azubha, zubha ke zuddha pariNatirUpe jIva svayaM potAnA upAdAnabaLathI ja pariName che; te vakhate bIjAM nimitta ho paNa tene kAraNe kAMI jIvanA pariNAma nathI. zubhabhAvamAM nimitta jinapratimA, kSAyakasamyakatvamAM nimitta kevaLIzrutakevaLI, jJAnamAM nimitta jinavANI-e badhA nimitto akiMcitkara che. vastu potAnA upAdAnathI, nimittanI sahAya vagara pariName che. jJAna, vANI ne icchA traNe svataMtra; A siddhAMta anusAra upAdAna-nimittanA badhAya daSTAMtomAM svataMtratA samajI levI. A samaje to jIva paradravyanI kriyAmAM kartApaNe Ubho na rahe, eTale Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 208 : adhyAtma-saMdeza sva tarapha vaLe, jJAnamAM satyatA Ave, asatyatA TaLe, eTale duHkha TaLe ne svAdhInasukha thAya. -A svataMtratAnI samajaNanuM phaLa. potAnA anaMtaguNa potAmAM che, je potAmAM che evo potAno eka guNa paNa bIjA guNane sahAyaka thato nathI, to pachI je potAmAM nathI evA anya bahAranA padArtho to potAne sahAyaka kayAMthI hoya? indra sAdhakabhAve jyAre tIrthaMkaradevanA caraNamAM namaskAra karatA hoya tyAre (1) bhagavAna jevA potAnA zuddhasvarUpanuM samyaka jJAna, (2) bhagavAnanI bhaktino zubharAga ane (3) hAtha joDavArUpa zarIranI jaDa kriyA, -A pramANe jJAna, rAga ne jaDa e traNenI kriyA eka sAthe thaI rahI che; chatAM traNe svataMtra, koIne kAraNe koI nahi, koI koInuM kartA nahi. are jIva! bhagavAnanA AMgaNe tuM kadI Avyo nathI. bhagavAnanA mArga jagatathI judA che, enA AMgaNAM paNa judAM che. juone, samavasaraNanI zobhA! kevI aciMtya !! e bhagavAnanA darabAranuM bAhya AMgaNuM paNa kevuM aciMtya !! sAdhakoe bhagavAnanA AMgaNAM joyA che. vaLI, bhagavAnanI beThaka paNa judI jAtanI. siMhAsana upara divya gaMdhakUTi ne tene paNa aDyA vagara cAra AMgaLa UMce bhagavAna birAje; bhagavAnano AtmA parabhAvathI alipta ne deha paNa siMhAsanathI alipta-baMne nirAvalaMbI, juo to kharA, aMdara AtmA nirAlaMbI thayo tyAM bahArano deha paNa nirAlaMbI thaI gayo! tattvanirNaya karIne bhagavAnanA AMgaNe jIva Ave to aMdara praveza thAya, ne samyagdarzana vaDe potAmAM ja sAkSAta bhagavAnanAM darzana thAya. pote potAne ja bhagavAna svarUpe dekhe. vAha! juo, A bhagavAnano mArga. pote potAne bhagavAna tarIke dekhe tyAre ja te bhagavAnanA mArgamAM ne bhagavAnanA gharamAM Avyo kahevAya. te bhagavAnano kharo yuvarAja thayo, jinezvaradevano naMdana thayo. -teNe anekAMtarUpI amRta pIdhuM. dareka vastunAM paryAyo ne guNo potapotAnI maryAdAmAM rahelAM che, koInI maryAdA koI toDatuM nathI. bhinna bhinna padArthone ekabIjAmAM abhAvarUpa je maryAdA che te kadI tUTatI nathI, bhinna padArtho ekabIjAmAM bhaLatA nathI, eka-bIjAnA guNa-paryAyamAM kaMI khalela karatA nathI. nigodanA jIvane nathI kAMI zravaNa, ke nathI bahAramAM bIjuM kAMI nimitta, chatAM upAdAnazaktithI zubhabhAva karIne ekakSaNamAM tyAMthI nIkaLIne manuSya thAya che. koI jIvane samyakatvapariNAma ho, te ja vakhate sAthe eka ja paryAyamAM azubha pariNAma ho, chatAM Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI ciThThI : 209 samyakatvane te bAdhA karatA nathI, athavA zubha pariNAma ho to samyakatvane te kAMI lAbhakartA nathI, zubha-azubhanuM kartutva samyagdarzanamAM nathI. baMne dhArA judI ja kAma kare che. eka ja samayanI paryAyamAM ekasAthe baMne varte che chatAM baMnenI kAryadhArA taddana judI che. pariNAmanI AvI svataMtratA che. koI mithyAdaSTi zukalalezyA hoya chatAM tenAthI tene samyakatvano kAMI lAbha thato nathI. koI samakitIne kRSNalezyA hoya, chatAM tenAthI tenA samyakatvane kAMI nukazAna thaI jatuM nathI. eka ja vastumAM lazyAnA ane samyakatvanA e baMne pariNAma svataMtra che. ahIM jJAnane cAritra baMnenI svataMtratA ane asahAyapaNuM batAvIne temane nimitta-upAdAna tarIke varNavyA che. eka ja samayanI paryAyamAM upAdAna ne nimitta bane varte che?-keTalI sUkSma vAta! upAdAna-nimitta baMne eka jAtanA hoya eTale ke baMne azuddha hoya ke baMne zuddha hoya-ema ahIM nathI batAvavuM, ahIM to eka paryAyamAM jJAna-cAritranA kevA be prakAra eka sAthe che, ane chatAM baMne kevA svataMtra che, te batAvavuM che. ekendriyAdine jANarUpa jJAna kadI hotuM nathI, ajANa rUpa ja jJAna hoya che. eTale zuddhanimittano bhaMga tene lAgu paDe nahi, bAkInA traNa bola lAgu paDe. cAre bhaMga to jene tattvavicAra jAgyo hoya evA paMcendriyane ja lAgu paDe. prazna- ekendriyamAM vezyA to azubha ja kahI che, to tene zubha pariNAma kema hoya? uttara- azubha legyAmAM paNa aneka prakAranI tAratamyatA hoya che; lezyA azubha hoya chatAM tenI sAthe zubha pariNAma paNa hoya che; koIne lezyA zubha hoya chatAM tenI sAthe pariNAma azubha hoya. jemake-narakamAM azubha lezyA ja che chatAM tyAM zubha pariNAma paNa koI jIvo kare che; devamAM zubha lezyA ja che chatAM tyAM azubhapariNAma paNa koI jIvo kare che. jIvonA pariNAmamAM aneka prakAranI vicitratA che. mokSamArganI sanmukha thayelA jIvane jJAna-cAritramAM garbhitazuddhatA kahevAya, paNa samyaka zuddhatA jevI zuddhatA graMthibheda vagara hoya nahi. AvI jJAnanI garbhitazuddhatA kAMI badhA paMcendriya jIvone hotI nathI, ekendriyAdi asaMjJI sudhI to koIne hotI nathI. A jJAnanI garbhitazuddhithI akAmanirjarA che; te vakhate kadAca saMkalezabhAva hoya topaNa akAmanirjarA thayA ja kare che. -chatAM jJAnanI ATalI vizuddhi thavAthI kAMI dharma ke mokSamArga thaI jato nathI; samyajJAna thaI jatuM nathI; mAtra jJAnapariNAmamAM eTalI UrdhvatA Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 210 : adhyAtma-saMdeza thaI che. -have jo graMthibheda karaze to mokSamArga thaze. e ja rIte cAritramAM je vizuddhatA kahI temAM paNa samajI levuM. enuM ghaNuM spaSTIkaraNa thaI gayuM che. azubha vakhate jeTalI tIvra azuddhatA che teTalI zubha vakhate nathI, zubha vakhate azuddhatA maMda paDI che te apekSAe temAM vizuddhino aMza kahyo paNa te mokSamArgarUpa nathI mATe tene garbhitazuddhatA kahI, tene mokSamArga na kahyo. mokSamArganI samyak zuddhatA ne A garbhitazuddhatA-e baMnenI jAta judI che. AtmAno muktasvabhAva che, eTale baMdhAyelAM karmo sadAya baMdhAyelA ja rahetA nathI, karmo sadAya chUTayA ja kare che, arthAt akAmanirjarA to thayA ja kare che. tene eTalo avakAza rahe che ke, kadI eTalI azuddhatA nathI thatI ke akAmanirjarA paNa na thAya. teno zAnAMza kSayopazamabhAvarUpe jarAka khUlo rahe ja che, ane saMkalezabhAva vakhateya amuka karmonI nirjarA to cAlu ja che. AtmAne chUTavAno ATalo avakAza to sadAya hoya ja. paNa ahIM to samyaka puruSArthanA baLe, mithyAtvAdi karmono atyaMta nAza karIne, sAkSAt mokSamArgamAM kema avAya-tenI vAta che. kaSAya che te azuddhatA che, jeTalo kapAya ghaTayo teTalI vizuddhatA thaI ema kahyuM paNa temAM hajI samyakatvanI zAMti pragaTI nathI eTale te pragaTa zuddhatA nathI. samyakatva thAya tyAre pragaTa zAMtinuM vedanA thAya. kaSAyanI maMdatA thaI teTalI vizuddhatA kIdhI paNa jo kaSAya ane jJAnanI ekatAnI gAMThane bhedajJAnavaDe bhede nahi to tene mokSamArgano kAMI lAbha thAya nahi. mokSamArgano lAbha bhedajJAnathI ja thAya che. vijJAnata: siddhA siddhA ye kilkecn|' saMkalezamAMthI to mokSamArga tarapha kadI javAtuM nathI. vizuddhatAmAMthI mokSamArga tarapha javAya che-paNa kayAre? ke graMthibheda kare tyAre. zubhabhAvarUpa vizuddhinA baLe jIva eTalo UMco Ave ke nigodamAMthI nIkaLI manuSya thAya ne samavasaraNamAM jAya, gaNadhara pAse jAya, saMtonI sabhAmAM jaIne bese, bhagavAnanI dezanA jema gaNadharadeva sAMbhaLe tema te paNa te ja sabhAmAM besIne sAMbhaLe, ATalo UMco zubhabhAvathI Ave, paNa graMthibheda vagara mokSamArgane sAdhI zake nahi. graMthibheda kare tyAre vizuddhatA vardhvamAnarUpa thaIne zuddhatAne sAdhe, vizuddhatA vaddhamAna thAya eTale kAMI rAga vaddhamAna Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI ciThThI : 211 thAya ema na samajavuM, paNa rAgano abhAva vadhato jAya, ema samajavuM. rAganI dhArA vadhIvadhIne kAMI anubhava nathI thato, paNa vizuddhatAvaDe tIvra rAgano jema abhAva karyo, tema AgaLa vadhIne rAgano taddana abhAva karIne (rAgathI bhinna caitanyane anubhavamAM laIne ) bhedajJAna karatAM mokSamArgarUpa zuddhatA pragaTe che. ene ja vizuddhatAnI UrdhvatA thaI kahevAya che. ane te ja zuddhatA vadhI vadhIne kevaLajJAnane tathA yathAkhyAtacAritrane sAdhe che. jAta vinA bhAta paDe nahi, tema samyagdarzana vagara zuddhatAnI bhAta AtmAmAM paDe nahi. samyagdarzana pahelAMnI je UrdhvatA kahI tenAthI mokSamArgano lAbha thato nathI. ahA, svAnubhavanI carcA kare tene paNa dhanya kahyo, to jeo svAnubhavarUpe sAkSAt pariNamyA che-svayaM adhyAtmarUpa banyA che evA saMtonA mahimAnI zI vAta! ane jene evA saMtono sAkSAt samAgama maLyo. emanAM caraNonI sAkSAt upAsanA maLI ane emanI vANInuM sAkSAt zravaNa maLyuM, enAM kevA dhanya bhAgya !! Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSamArganuM svarUpa mokSa tarapha jatI jJAnadhArA ne cAritradhArA / / "vaLI sAMbhaLa! jyAM mokSamArga sAdhyo tyAM kahyuM ke sacavarzana-jJAnavAritrANi mokSanA:' tathA ema paNa kahyuM kejJAnaziyAkhyAna mo:' te saMbaMdhI vicAra-cothA guNasthAnathI mAMDIne caudamA guNasthAna sudhI mokSamArga kahyo. tenuM vivaraNaH samyakarUpa jJAnadhArA ne vizuddharUpa cAritradhArA e baMne dhArA mokSamArga tarapha cAlI; tyAM jJAna vaDe jJAnanI zuddhatA ne kriyA vaDe kriyAnI (-cAritranI) zuddhatA thavA lAgI. jo vizuddhatAmAM zuddhatA che to yathAkhyAtarUpa thAya che. jo vizuddhatAmAM zuddhatA na hota to kevaLIne viSe jJAnaguNa zuddha hota ne kriyA azuddha raheta, paNa ema to hotuM nathI. temAM zuddhatA hatI tenAthI vizuddhatA thaI. ahIM koI kahe ke jJAnanI zuddhatA vaDe kriyA zuddha thaI; paNa ema nathI. koI guNa anyaguNanA sahAre nathI, sarve asahAyarUpa che. vaLI jo kriyApaddhatti sarvathA azuddha hota to azuddhatAnI eTalI zakti nathI ke je mokSamArga tarapha cAle. mATe vizuddhatAmAM yathAkhyAtano aMza che tethI te aMza kramekrame pUrNa thayo." mokSamArga cothA guNasthAnathI zarU thAya che. mokSamArga zuM che? 'sa rjanajJAnavAritrALa mokSamA :' e prasiddha sUtra che; jyAM 'jJAnaziyAbhyAm mokSa:' kahyuM temAM paNa samyajJAnanA peTAmAM samyagdarzana AvI ja gayuM, kemake samyagdarzana vagara kadI samyajJAna hotuM nathI, baMne sAthe ja che, ane kriyA kahetAM sammacAritra AvyuM; e rIte "jJAnakriyAbhyAm mokSa: "mAM paNa "samyagdarzana-jJAna-cAritrANi mokSamArga:' AvI jAya che. praznaH- baMdhanAM kAraNa pAMca kahyAM che-mithyAtva, avrata, pramAda, kaSAya ne yoga; tethI mokSanA kAraNamAM e pAMcano abhAva Avavo joIe, -te kaI rIte che? Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI ciThThI : 213 uttaraH- samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa mokSamArgamAM e pAMceya baMdhakAraNono abhAva AvI ja jAya che. samyagdarzana-jJAnamAM to mithyAtvano abhAva che; ane samyakracAritramAM avratano, pramAdano, kaSAyano tathA yogano abhAva che. e rIte baMdhanA pAMceya kAraNonA abhAvarUpa mokSamArga che. prazna- samyakracAritramAM avratAdino abhAva che-e to barAbara, paNa temAM yogano abhAva kahyo te kaI rIte? yoga to bArame ne terame guNasthAne paNa hoya che? uttaraH- vItarAgabhAvarUpa cAritra bAramAM guNasthAne pUruM thaI gayuM che te barAbara, paraMtu hajI AtmadravyanA badhAya guNo potapotAnA svarUpamAM sthita thayA nathI te apekSAe AtmadravyanuM cAritra hajI pUruM thayuM nathI. AtmadravyanA badhA guNonI svarUpasthiti caudamAM guNasthAnanA chelle samaye gaNavAmAM AvI che, ne tyAre ja mokSamArganI pUrNatA gaNavAmAM AvI che; tenA anaMtara samaye mokSa thAya che. jo samyagdarzanajJAna-cAritrarUpa saMpUrNa mokSamArga bAramA guNasthAne ja pUro thaI gayo hoya to tarata ja mokSa kema na thaI jAya ? mATe AtmAnA badhAya guNonI vivekSAthI jotAM mokSamArganI pUrNatA caudamAM guNasthAnanA aMta samaye thAya che. ane temAM baMdhanA kAraNarUpa yogano paNa abhAva thaI gayelo che. A rIte "samyagdarzana-jJAna-cAritrANi mokSamArga:' e sUtra nibaMdha che. * koIvAra ema kahe ke, dravyArthikanayathI AtmAne baMdha-mokSa nathI. * koIvAra kahyuM ke, ratnatrayapariNata AtmA ja mokSamArga che. * koIvAra kahyuM ke, samyagdarzana-jJAna-cAritra te mokSamArga che. koIvAra kahyuM ke, jJAna ne kriyA te mokSamArga che. koIvAra kahe ke, cAra prakAranI ArAdhanA te mokSamArga che. * koIvAra kahe ke, uttamakSamAdi dazadharmo mokSanuM kAraNa che. koIvAra kahe ke, zuddhaAtmAnI anubhUti te mokSamArga che. * koIvAra kahe ke, nizcayanayAzrita munivaro prApti kare nirvANanI. * koIvAra kahe ke, jJAnanI anubhUti te ja mokSamArga che. * koIvAra kahe ke, vItarAgatA te ja mokSamArga che. * koIvAra kahe ke, zuddhopayoga te mokSamArga che. * koIvAra kahe ke, svadravyano Azraya te mokSamArga che. * * * -paNa e badhAya prakAramAM eka ja tAtparya che, kyAMya paraspara viruddhatA Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 214 : adhyAtma-saMdeza nathI. bhinna bhinna prakAre samajAvavA mATe aneka vivakSAthI kathana karyuM hoya, tyAM te vivakSA samajIne tenuM tAtparya samajI levuM joIe vItarAgI zAstronuM tAtparya haMmezAM evuM ja hoya ke jenAthI AtmAne lAbha ja thAya... ne vItarAgatA vadhe. samyagdarzana pahelAMnA jJAna-cAritramAM kaMIka vikAsa dekhIne, tathA nirjarA dekhIne, tenAmAM vizuddhatA bhale kIdhI paNa samyagdarzana vagara tenuM jora cAlatuM nathI eTale ke mokSamArga thato nathI. mATe samyagdarzananI ja pradhAnatA AvI. samyagdarzana sahitanuM jJAna, ane samyagdarzana sahitanI svarUpa-sthiratArUpa kriyA-te ja mokSamArga che; A rIte samyagdarzana-jJAnacAritra te mokSamArga che. ane samyagdarzana-jJAna-cAritrane mokSamArga kahetAM tenAthI viruddha evA mithyAdarzana-jJAna-cAritra te baMdhanAM kAraNa che-ema paNa AvI gayuM. ahIM prazna - jJAnano ughADa baMdhanuM kAraNa nathI-ema Ape kahyuM hatuM ne? uttara:- jJAnano kSayopazamabhAva te baMdhanuM kAraNa nathI-e barAbara che; jo ughADa ja baMdhanuM kAraNa thAya to to kSayopazama vadhatAM baMdhana paNa vadhatuM jAya, paNa ema nathI. paraMtu jJAna pote jyAre moha sAthe bhaLIne varte che ne nijaprayojanane sAdhatuM nathI, svatattvane jANavAmAM pravartatuM nathI tyAre te baMdhanuM kAraNa thAya che, eTale mithyAjJAnane baMdhanuM kAraNa kahyuM che. ane jJAna jyAre svatattvane jANavAmAM pravartatuM thayuM nijaprayojanane sAdhe che tyAre te samyajJAnane mokSanuM kAraNa kahyuM che. he mahAprAjJa! jJAna parane jANe tethI te du:khI na thaIza"--eTale ke samyajJAna parane jANe tethI kAMI te mithyA thaI jatuM nathI, jANavAno to eno svabhAva che. paNa sva-paranI bhinnatAne jANe nahi, svatattvane oLakhe nahi ne parane ja jANavAmAM pravarte-to potAnA vijJAnaghanasvabhAvathI bhraSTa thayeluM te ajJAna baMdhanuM kAraNa thAya che. jJAne potAnA svarUpane na oLakhyuM che teno aparAdha che. A rIte vipakSAanusAra Azaya samajatAM zAstromAM kyAMya viruddhatA nathI. nigodamAMthI manuSya thatAM jJAnano ughADa ghaNo vadhyo, paNa te jJAna svasammukha thaIne jyAM sudhI svaprayojanane na sAdhe tyAM sudhI mokSamArgamAM Ave nahi; svatattvane jANIne samyaka thAya tyAre ja te mokSamArgamAM Ave. A apekSAe svAnubhUtirUpa AtmajJAna pAse zAstrajJAnane sthULa kahyuM che. jJAna Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI ciThThI : 215 samyakapaNe vikasIta thaIne jyAre kevaLajJAna tarapha cAlyuM tyAre tenI sAthe cAritrano aMza paNa zuddha thaIne yathAkhyAta tarapha cAlyo. Ama baMne guNanI dhArA mokSamArgamAM eka sAthe che; chatAM jJAnane kAraNe jJAna che ne cAritrane kAraNe cAritra che. -baMnenA upAdAna svataMtra che. prazna - paryAyanI zuddhatA to guNanI zaktimAMthI Avaze ! pachI ughADamAM ne kaSAyanI maMdatAmAM garbhitazuddhatA kahevAnuM zuM prayojana che? kAMI emAMthI to zuddhatA AvatI nathI. uttaraH- guNa pariNamIne zuddhatA Ave che e to barAbara che; ahIM paryAyanI dhArAno pravAha batAvavo che. jo paryAyamAM azubhano tIvra saMkaleza TaLIne zubha jeTalI vizuddhatA na thAya to mokSamArganI zuddhatA kaya thI thaze? nigodaparyAyamAMthI nIkaLIne siddhaparyAya tarapha pravAha cAlyo, to te pravAhamAM saMkaleza TaLIne maMdatArUpa vizuddhi Ave che, pachI graMthibheda vaDe mokSamArga Ave che ne pachI kevaLajJAna thAya che. A rIte zuddhatAnI taiyArIvALA jIvana paryAyamAM pariNamananI dhArA kevI hoya, te batAvyuM che. graMthibheda thatAM jyAM mokSamArga zarU thayo tyAM jJAna ne cAritra baMnenI dhArA zuddha thatI jAya che. jJAnanI ja vRddhi thatI jAya ne cAritranI zuddhatA na vadhe ema nathI. guNasthAnaanusAra jJAna ne cAritra baMnenI zuddhi vadhatI ja jAya che. jJAna ne cAritra bhale ekabIjAnA Azraye nathI paNa jema jema mokSamArga vadhato jAya che tema tema baMnenI zuddhatAnI dhArA paNa vadhatI jAya che. jo ema na hoya to temAM guNasthAnavartI jIvane jJAna to pUruM thaI jAya ne cAritra azuddha rahI jAya-evuM bane. -paNa ema banatuM nathI. ahIM kevaLajJAnInuM dRSTAMta che, tema cothA guNasthAnathI jyAM mokSamArga zarU thayo tyAM samyajJAnanI sAthe svarUpAcaraNacAritra paNa bheguM ja che. guNabheda hovA chatAM, mokSamArga zarU thatAM badhAya guNomAM zuddhatAnI pariNamanadhArA zarU thaI jAya che-ema samajavuM. (-sarvaguNAMza te samyakatva.) tyAra pahelAM paNa jema jJAnamAM jANapaNuM UghaDayuM tema cAritramAM kaSAyanI maMdatArUpa vizuddhi UghaDI. vicAradazA jAge tyAM kaSAyanI maMdatA tathA vairAgya pariNAma paNa bhegA hoya ja. tyAra pachI graMthibheda thatAM baMne guNonI dhArA mokSamArga tarapha cAle. cAritra ne jJAna pUrNa thatAM te saMbaMdhI je pUrNa nirjarA thaI jAya che tenI zarUAta to pahelethI ( jyArathI jJAnano ughADa tattvavicAra jeTalo thayo ne cAritramAM saMkalezamAMthI vizuddhatA thaI tyArathI) ja thaI gaI che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 216 : adhyAtma-saMdeza (ahIM evo UrdhvagAmI jIva levo ke je AgaLa vadhIne jarUra mokSamArgane sAdhe che.) jo pahelethI jarAya nirjarA na thatI hota to pUrNa nirjarA paNa thAta nahi. AthI karIne kAMI zubharAgathI nirjarA nathI paNa te vakhate tIvratAno je abhAva thayo tenAthI nirjarA che. azubhanI dhArA AgaLa vadhIne kAMI zuddhatA sudhI na pahoMce, azubhamAMthI pahelAM zubhamAM Ave, ne pachI graMthibhedanA baLe tenAthI paNa AgaLa vadhIne kevaLajJAnane sAdhe, evo vikAsano krama che. jJAnamAM ajANapaNAnI dhArA vadhI vadhIne kAMI kevaLajJAna nathI thatuM paNa ajANapaNuM (mUrchitapaNuM ) chUTI, pahelAM tattvavicArayogya jJAnanuM jANapaNuM UghaDe pachI graMthibhedanA baLe AgaLa vadhIne kevaLajJAnane sAdhe,-evo jJAnanA vikAsano krama che. A rIte nigodathI zarU karIne kevaLajJAna sudhI jJAna ane cAritra baMne guNa potapotAnI dhArAmAM svataMtrapaNe potAnA upAdAnathI ja vikasI rahyAM che. ne A be guNanA dRSTAMte sarva guNanAM upAdAnamAM asahAyasvAdhInapariNAma samajI levuM, e tAtparya che. parama vItarAga jainadharmanA anAdinidhana pravAhamAM tIrthaMkaro ane saMtoe AtmahitanA hetubhUta adhyAtmavANIno pravAha vahevaDAvyo che; tIrthaMkaro ane saMtono e adhyAtmasaMdeza jhIlIne aneka jIvo pAvana thayA che. zrAvaka-dharmAtmAoe e adhyAtmarasanA punita pravAhane potAnI adhyAtmarasikatA vaDe vaheto rAkhyo che. e adhyAtmarasanA pAnathI saMsAranA paNa saMtapta jIvo 52ma tRpti anubhave che. Wan Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI svataMtratAno upasaMhAra A samajIne mokSamArga sAthe tene zAbAzI ! have ahIM ekadravyAzrita upAdAna-nimittanI caubhaMgIno upasaMhAra karatAM kahe che keH "p mAM 38nIvAre! eTale ke he praznakAra bhAI ! teM vizuddhatAmAM zuddhatA mAnI ke nahi? jo teM mAnI, to kAMI anya kahevAnuM kArya nathI. jo te na mAnI, to tAruM dravya e prakAre pariNamyuM che, -ame zuM karIe? jo te mAnI to tane zAbAzI !" vastunI AvI UrdhvatAnI dhArA tane samajAya to tane zAbAzI ! ATale sudhI UMco Avyo have pariNamananI svataMtratA jANIne vizuddhatAmAMthI zuddhatA tarapha jA... to tane zAbAzI ! je tIvra mithyASTi che, jene svabhAvanA vicAranI zakti nathI tene to zubha vakhateya khabara nathI ke mane A vizuddhatAmAM zuddhatA paDI che. paNa zuddhasvabhAvanuM jene lakSa che, svabhAvanA vicAranI zreNI jene cAle che te jANe che ke A vizuddhatAmAM rAgano jarAka abhAva thayo to svabhAvamAM rAgano pUrNa abhAva che, jeno aMze abhAva thayo teno pUrNa abhAva thaI zake che; eTale rAgAdino aMze abhAva thayo teTalo zuddhatAno garbhitaaMza che-ema zuddhasvabhAvanA lakSe kahyuM, eTale jene AvuM lakSa che te to UrdhvapariNAmI thaIne mokSamArga vyakta kare che. -mATe tene zAbAzI ApI. paNa ekalA zubharAgathI ke jJAnanA ughADathI kAMI mokSamArga thaI jato nathI. te vizuddhimAM zuddhatA mAnanArane lakSamAM che ke A vizuddhi pote mokSamArga nathI, jyAre graMthibhedathI zuddhatA thaze tyAre mokSamArga thaze. -mATe kahyuM ke te A prakAra jANyo to tane zAbAzI! kemake A jANavAmAM bheguM zuddhasvabhAvanuM lakSa kAma kare che. ekalA rAgamAM Ubho rahIne, rAgane ja mokSamArga samajI lya tene zAbAzI nathI kahetA; paNa temAMthI svabhAvanuM lakSa jeNe karI lIdhuM, jeNe eka aMza rAganA abhAva uparathI sarva rAga vagarano zuddha Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 218 : adhyAtma-saMdeza svabhAva lakSagata karI lIdho, tene saMto zAbAzI Ape che. te jarUra mokSamArga pAmaze evA saMtonA AzIrvAda che. [dravyArthika-caubhaMgI eTale ke eka ja dravyanA Azraye upAdAna-nimitta saMbaMdhI cAra prakAronuM varNana ahIM pUruM thayuM; have paryAyArthika-caubhaMgI eTale ke bhinnabhinna dravyanA Azraye upAdAna-nimitta saMbaMdhI cAra prakAronuM varNana kare cheH] tIrthakaro ane munionI to zI vAta !-teonuM to jIvana svAnubhava vaDe adhyAtmarasathI otaprota baneluM che; te uparAMta jaina zAsanamAM aneka dharmAtmAzrAvako paNa evA pAkayA che ke jemanuM adhyAtma-jIvana ane adhyAtmavANI aneka jijJAsuone adhyAtmanI preraNA jagADe che. adhyAtmarasa e jagatanA badhA raso karatAM sarvotkRSTa che. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates vaktA ane zrotAnI caubhaMgInAM daSTAMte upAdAna-nimittanI svataMtratA zuddha-azuddha nimitta-upAdAnano vicAra [temAM paryAyArthika nimitta-upAdAnanI caubhaMgI] "(1) vaktA ajJAnI, zrotA paNa ajJAnI; te to nimitta paNa azuddha ane upAdAna paNa azuddha. (2) vaktA ajJAnI, ane zrotA jJAnI; te nimitta azuddha ane upAdAna zuddha. (3) vaktA jJAnI ane zrotA ajJAnI; te nimitta zuddha ane upAdAna azuddha. (4) vaktA jJAnI ane zrotA paNa jJAnI; te nimitta paNa zuddha ane upAdAna paNa zuddha. e pramANe paryAyArthikanayathI upAdAna-nimittanI caubhaMgI kahI." dravyArthikanayanA kathanamAM upAdAna ne nimitta e baMne eka ja vastumAM hatA, te jJAna ne cAritrano dAkhalo ApIne samajAvyuM. ane A paryAyArthikanayanA kathanamAM upAdAna ne nimitta e baMne bhinna bhinna vastumAM che, te ahIM vaktA ane zrotAno dAkhalo ApIne samajAvyuM che. zrotA upAdAna che, ne vaktA nimitta che. je vaktA-zrotA jJAnI hoya tene zuddha kahevAya, ne ajJAnI hoya tene azuddha kahevAya. (1) koIvAra vaktA ne zrotA baMne ajJAnI hoya, tyAM nimittaupAdAna bane azuddha che. jyAM ajJAnIno viparIta upadeza cAlato hoya chatAM jene te ruce te zrotA paNa azuddha upAdAnavALo che; zuddha upAdAnavALA jIvane evo Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 220 : adhyAtma-saMdeza viparIta upadeza ruce nahi, zrotA thaIne te evo upadeza svIkAre nahi. ajJAnI vaktAe khoTo upadeza Apyo mATe zrotAne khoTuM jJAna thayuM-ema nathI. zrotAnuM upAdAna evuM azuddha hatuM tethI tene evo upadeza beTho. nimitta ne upAdAna baMne svataMtra, asahAyI che, koI koIne AdhIna nathI-e siddhAMta pahelethI kahetA AvyA chIe te sarvatra lAgu pADavo. koIvAra ajJAnI zAstraanusAra paNa upadeza Apato hoya ne ajJAnI sAMbhaLato hoya, paNa svAnubhavanuM kharuM rahasya temAM Ave nahi, ne mokSamArgano prasaMga tyAM banne nahi, kemake upAdAna ane nimitta baMne azuddha che, baMne ajJAnI che. (2) have koIvAra evuM paNa bane ke vaktA to ajJAnI hoya ne zrotA jJAnI hoya. tyAM nimitta azuddha che ne upAdAna zuddha che. jAo, nimitta azuddha che paNa te kAMI upAdAnane azuddhatA nathI karatuM. baMne svataMtrapaNe potapotAnA bhAvamAM pariNamatA hoya. jJAnI kAMI jyAMtyAM ajJAnInA upadeza sAMbhaLavA jAya nahi; paNa koI muni vagere hoya, bahA2no vyavahAra cokhkho hoya ne zAstraanusAra prarupaNA karatA hoya, aMdara koI sUkSma mithyAtvano prakAra temane 2hI gayo hoya, kadAca bIjAne teno khyAla na paNa Ave; ne jJAnI te muninI sabhAmAM besIne sAMbhaLatA hoya, vaMdanAdi vyavahAra paNa karatA hoya; tyAM vaktA ajJAnI che ne zrotA jJAnI che. zAstraanusAra zuddhAtmAnA anubhava vagerenuM kathana karatA hoya paNa potAne tevo svAnubhava na hoya, ne zrotAmAM koI jJAnI hoya tene evo svAnubhava thaI gayo hoya. zAstraanusAra prarupaNA hoya te jJAnI sAMbhaLe, paNa zAstraviruddha prarupaNA hoya te jJAnI zrotApaNe sAMbhaLe nahi, teno nakAra kare. rAgane je mokSamArga manAve, parAzraye dharma manAve, AtmAnuM 52mAM kartRtva manAve, dehanI jaDakriyAthI dharma manAveevI sIdhesIdhI viparIta prarupaNA koI ajJAnI karatA hoya ne te sAMbhaLavAno kadAca prasaMga AvI jAya, to jJAnI zrotA te vAta svIkAre nahi. AmAM upAdAna zuddha che ne nimitta azuddha che. ahIM eka vAta dhyAnamAM rAkhavI ke je zrotA jJAnI che te zrotAne dharma pAmatI vakhate koI bIjA jJAnI pAsethI dezanAlabdhi thaI gayelI che, eTale jemanI pAsethI dezanAlabdhi thaI che te ja dharmanuM nimitta che. ajJAnInA upadezathI koI jIva dezanAlabdhi pAmI jAya ema banatuM nathI. dharma pAmanAre ekavAra to jJAnI pAsethI dezanA sAMbhaLI ja hoya-evI anAdiparaMparA che. hA, ema bane ke ajJAnIno upadeza sAMbhaLatI vakhate pUrve thayelI dezanA Please inform us of any errors on rajesh.shah@fotalise.co.uk Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI ciThThI : 221 labdhinA saMskAra tAjA thaI jAya ne tenA baLe jIva dharma pAme; tyAM te upAdAnanI zuddhinA baLe ja dharma pAme che. A rIte upAdAna zuddha ne nimitta azuddha evo prakAra paNa koIvAra hoya che. AthI koI ema kahe ke nimitta bhale game tevuM hoya ApaNe zuM vAMdho che? game tenI pAsethI sAMbhaLavuM che ne! mATe game tevA ajJAnIkuguru-anyamatino paNa upadeza sAMbhaLavAmAM vAMdho nathI. to tenI vAta sAcI nathI; te moTI bhramaNAmAM che. bhAI! tane evA khoTA tattvanA zravaNano bhAva kema Avyo ? kusaMgano bhAva tane kema goThe che? mATe tAruM upAdAna paNa azuddha che. jevA tArA vaktA... tevo tuM. baMne sarakhA; eTale tAro kalAsa A bIjA naMbaramAM na Ave, paNa tAro kalAsa to je pahelo naMbara kahyo temAM Ave. (3) vaktA jJAnI hoya ne zrotA ajJAnI hoya, tyAM nimitta zuddha, ne upAdAna azuddha che; A trIjo prakAra to sAmAnyapaNe jovAmAM Ave ja che. tIrthaMkara bhagavAnanI sabhAmAM to ghaNAya jIvo zrotA hoya che, paNa te badhAya kAMI samyagdarzana pAmI jatA nathI. tethI bhaiyA bhagavatIdAsajI upAdAna-nimittanA saMvAdamAM kahe che ke yahu nimitta ihu jIvake milyo anaMtI vAra, upAdAna palaTayo nahi, to bhaTakayo saMsAra. (9) juone, nimitta tarIke sarvajJa jevA vaktA maLyA, ne temanI vANI samavasaraNamAM beThAbeThA sAMbhaLI, chatAM jemanuM upAdAna azuddha hatuM te jIvo ajJAnI rahyA. -nimitta zuM kare? potAnA upAdAnanI taiyArI vinA bhagavAna paNa samajAvI de tema nathI. zuddhAtmAnI eka ja vAta jJAnI pAsethI ekasAthe ghaNA jIvo sAMbhaLe, temAM koI te samajIne tevo anubhava karI lye che, koI jIvo tevo anubhava nathI karatA. nimittapaNe eka ja vaktA hovA chatAM zrotAnA upAdAnaanusAra upadeza pariName che. AvI svataMtratA che. ahIM utkRSTa jJAnIvaktA tarIke tIrthaMkaradevano dAkhalo lIdho tema cothA guNasthAnathI mAMDIne badhAya jJAnI vaktAnuM samajI levuM. (4) koIvAra vaktA jJAnI hoya ne zrotA paNa jJAnI hoya, tyAM upAdAna ne nimitta baMne zuddha che;-Avo prakAra paNa jovAmAM Ave che. tIrthaMkara bhagavAnanI sabhAmAM gaNadharo jevA zrotA birAjatA hoya; jagatamAM sauthI uttama Please inform us of any errors on rajesh.shah@tofalise.co.uk Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 222 : adhyAtma-saMdeza vaktA tIrthaMkaradeva, ne sauthI uttama zrotA gaNadharadeva, ahA, e vItarAgI vaktA ne e zrotAnI zI vAta !! jyAM sarvajJa jevA vaktA............... ne cArajJAnadhArI zrotA. e sabhAnA divya dedAranI zI vAta !! ne bhagavAnanI vANI eka samayamAM pUruM rahasya letI Ave, gaNadharadeva ekAgrapaNe te jhIlatAM jhIlatAM svarUpamAM TharI jAya. bhagavAnanI sabhAmAM bIjA paNa lAkho karoDo jJAnIo hoya, tIryaco paNa tyAM dharma pAme. upAdAna jAgyuM enI zI vAta! utkRSTa upAdAna jAge tyAM sAme nimitta paNa utkRSTa hoya. -chatAM baMne svataMtra. vaktApaNuM teramA guNasthAne paNa hoya, paraMtu zrotApaNuM chaThThI guNasthAna sudhI ja che. pachI uparanA guNasthAne to upayoga nirvikalpa thaIne svarUpamAM thaMbhI gayo che, tyAM vANI tarapha lakSa nathI. tIrthaMkaradeva sarvajJa paramAtmAthI mAMDIne gaNadharadeva, munivaro tathA cothA guNasthAnavartI samyagdaSTi jIvo-e badhA vaktA jJAnI che, te zuddhanimitta che, ane zrotAmAM paNa jJAnI hoya che, tene zuddhaupAdAna che. jJAnI vaktA hoya ne jJAnI zrotA hoya evA prasaMga viralapaNe jovAmAM Ave che. A rIte vaktA ane zrotArUpa nimitta-upAdAnanA kula cAra prakAra kahyA, te darekamAM upAdAna-nimitta baMnenI svataMtratA samajavI. ane A daSTAMta anusAra bhinnabhinna dravyomAM sarvatra upAdAna-nimitta baMnenI svataMtratA samajI levI...... ne parAzrayabuddhi choDIne svAzrayavaDe mokSamArga sAdhavo... te tAtparya che. kara * para A rIte paM. zrI banArasIdAsajI likhita upAdAna-nimittanI vacanikA upara pU. zrI kAnajIsvAmInAM, svataMtratA batAvIne zuddha upAdAnane jAgRta karanArAM pravacano pUrNa thayAM. Please inform us of any errors on rajesh.shah@totalise.co.uk