Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 13 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०१९ ३०८ सू०१ जीवनिवृत्तिनिरूपणम् ४३९ कादारभ्य पैमानिकपर्यन्तजीवानां यस्य यादृशं संस्थानं तस्य तादृशं संस्थान वक्तव्यमिति ॥१२॥ 'काविहाणं भंते !' कतिविधा खलु भदन्त ! 'सन्नानिबत्ती पन्नत्ता' संज्ञानिर्वृत्तिः प्रज्ञप्ता, हे भदन्त ! संज्ञानिवृतयः कति भवन्तीति प्रश्नः, भगवानाह-'गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! चउन्विहा सण्णा निबत्ती पन्नत्ता' चतुविधा संज्ञानिवृत्तिः प्रज्ञप्ता 'तं जहा' तद्यथा 'आहारसन्नानिव्वत्ती आहारसंज्ञानित्तिः 'जाव परिग्गहसनानिव्वत्ती' यावत् परिग्रहसंज्ञानिटत्तिः, अत्र यावत्पदेन मैथुनभषसंज्ञयोः परिग्रहो भवति तथा च आहारभयमैथुनपरिग्रहभेदेन संज्ञानिवृत्तयश्चतस्रो भवन्तीति, 'एवं जाव वेमाणियाणं' एवं यावद्वैमानिकानाम्-नारकादारभ्य वैमानिकपर्यन्तानां चतुर्विशतिदण्डकजीवानामिमाश्चतस्त्रः संज्ञानियो भवन्तीति ।१३। 'कइविहाणं भंते' कतिविधा खलु भदन्त ! 'लेस्सा निबत्ती पन्नत्ता' लेश्यानिवृत्तिः प्रज्ञप्ता ? भगवानाह-'गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'छबिहा लेस्सा निमत्ती पन्नत्ता' पइविधा-पट्मकारा लेश्यानिवृत्तिः 'काविहाणं भंते ! सन्नानिव्वती पनत्ता' हे भदन्त ! संज्ञा निर्वृत्ति कितने प्रकार की कही गई है ? तो ऐसा उत्तर है कि-हे गौतम ! संज्ञानिवृत्ति 'चउब्धिहा पण्णत्ता' चार प्रकार की कही गई है 'तं जहा-आहार सन्नानिव्वत्ती०' जैसे आहार संज्ञा निवृत्ति यावत् परिग्रह संज्ञानिवृत्ति यहां यावत्पद से मैथुन और भय संज्ञाओं का ग्रहण हुआ है तथा च आहार संज्ञानिवृत्ति, भयसंज्ञानिवृत्ति, मैथुन संज्ञानिवृत्ति और परिग्रह संज्ञा निर्वृत्ति इस प्रकार से संज्ञानिवृत्ति चार प्रकार की होती है । 'एवं जाव वेमाणियाणं' नारक से लेकर वैमानिकपर्यन्त चतुर्विशतिदण्डकस्थ जीवों के ये चार संज्ञानिवृत्तियां होती है । 'कहविहाणं भंते! लेस्सानिव्वत्ती पण्णत्ता' हे भदन्त लेश्यानिवृत्ति कितने प्रकार की होती हैं ? उत्तर में प्रभु कहते हैं-'गोयमा ! हे गौतम ! 'छव्धिहा०' लेश्यानिवृत्ति ६ प्रकार की કહેવામાં આવી છે તેના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે-હે ગૌતમ સંજ્ઞાનિવૃત્તિ 'चउबिहा पण्णत्ता' यार प्रहारी वाम मावी छे. 'तंजहा-आहारसन्नानिव्वत्ती.' ते प्रमाणे छे. माडा२ संज्ञा निवृत्ति, भयसानिवृत्ति મિથુન સંજ્ઞા નિવૃત્તિ, અને પરિગ્રહ સંજ્ઞા નિવૃત્તિ આ રીતે સંજ્ઞા નિવૃત્તિ या२ ४.२ ४ी छ. 'एवं जाव वेमाणियाणं' नाथी भाभीन वैमानित સુધીના ચોવીસ દંડકવર્તી અને આ ચારે પ્રકારની સંજ્ઞા નિવૃત્તિ હોય छे. 'कइविहा गं भते ! लेस्सा निव्वत्ती पण्णत्ता' मापन वेश्यानिवृत्त ३८ ॥२नी डोय छे ? तेना उत्तरमा प्रभु ४ छ-'गोयमा ! 3 गौतम !
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૩