Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 13 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
-
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२० उ०५१०८ अनन्तप्रदेशिकपुद्गलगतवर्णादिनि० ८६३ २ । 'सव्वे मउर सब्वे गरुए देसे सीए देसे उसिणे देसे निद्ध देसे लुक्खे' सों मृदुकः सों गुरुको देशः शीतो देश उष्णो देशः स्निग्धो देशो रूक्षा, 'एत्थ वि सोलम भंगा' अत्रापि षोडश भङ्गा भवन्ति । यथा कर्कशघटिते षोडश भङ्गा दर्शिताः तथा कर्क शस्थाने मृदुकपदं नियोज्य तादृश क्रमेणैव षोडशभङ्गाः करणीयाः ३, 'सव्वे मउर सव्वे लहुए देसे सीए देसे उतिणे देसे निद्धे देसे लु खे' सो मृदुकः सा लघुको देशः शीतो देश उष्णो देशः स्निग्धो देशो रूक्षः, 'एथ वि सोलप भंगा' अत्रापि षोडश भङ्गा भवन्ति कर्कशस्थाने मृदुकत्वं गुरुकस्थाने लघुकत्वं निवेश्यापि पूर्वोक्तक्रमेण षोडश मनाः करणीयाः ४ । 'एए च उसदि भंगा' एते चतुः पष्टिमा चतु) पोडश समुदायानां संकलनया चतुःषष्टिसंख्यका भङ्गा भवन्तीति १ । 'सव्वे कवरखडे ___'सव्वे मउए, सब्वे गरुए, देसे सीए, देसे उसिणे, देसे निद्धे, दे से लुक्खे' जिस प्रकार से कर्कश पदयुक्त शीत उष्ण, स्निग्ध, रूक्ष
आदि में इनके एकत्व और अनेकत्व को लेकरके क्रमशः १६ भंग दिखलाए गये हैं उसी प्रकार से कर्कश के स्थान में मृदुपद को रख करके उसी क्रम से १६ भंग यहां करना चाहिये । 'सम्वे मउए सव्वे लहुए, देसे सीए, देसे उसिणे, देसे निद्धे, देसे लुक्खे' सर्वाश मे वह मृदु, सर्वाश में लघु, एकदेश में शीत, एकदेश में उष्ण, एक देश में स्निग्ध और एकदेश में वह रूक्ष स्पर्शवाला होता है। इस प्रकार के कथन में भी १६ भंग होते हैं कर्कश के स्थान में मृदुपद को
और गुरु के स्थान में लघुपद को रख करके ये १६ भंग बनाये गए हैं ऐसा जानना चाहिये 'एए चउसहि भंगा' इस प्रकार से ये चार १६ सोलह
'सव्वे मउए, सम्वे गरुए देसे सीए देसे उसिणे देसे विद्ध देसे लक्खे' જે રીતે કર્કશ પદની સાથે શીત, ઉષ્ણુ સ્નિગ્ધ અને રૂક્ષ આદિ પદેમાં એકત્વ અને અનેકત્વથી કમશઃ ૧૬ સોળ ભંગે બતાવ્યા છે. એ જ રીતે કર્કશના સ્થાને મૃદુ પદ રાખીને એજ ક્રમથી અહિયાં સળ ૧૬ ભંગ કરી લેવા. 'सव्वे मउए सव्वे लहुए देसे सीए देसे उसिणे देसे निद्धे देसे लुक्खेत પિતાના સર્વાશથી મૃદુ સર્વાશથી લઘુ એકદેશમાં શીત એકદેશમાં ઉષ્ણ એકદેશમાં સ્નિગ્ધ અને એક દેશમાં રક્ષ સ્પર્શવાળ હોય છે. આ પ્રકારના કથન પ્રકારથી પણ સોળ ભેગે થઈ જાય છે. અહિયાં કર્કશને સ્થાને મૃદુ પદને અને ગુરૂના સ્થાને લઘુ પદને રાખીને આ સોળ ભંગને પ્રકાર કહ્યો छ. तम समा. 'एए चउसट्टि भंगा' मा रीते १६-४-६४ से सामना
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૩
