Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 13 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
भगवतीसूत्रे तृतीयो भङ्गः । देशः कर्कशो देशो मृदुको देशो गुरुको देशो लघुको देशाः शीताः देशा उष्णा देशाः स्निग्धाः देशाः रूक्षाः इति चतुर्थ चतुष्कस्य चतुर्थों भङ्गः ४,४,। 'एए चत्तारि चउका सोलस भंगा' एते चत्वारचतुष्काः षोडशभङ्गाः । 'देसे कक्खडे देसे मउए देसे गरुर देसा लहुया देसे सीए देसे उसिणे देसे निद्धे देसे लुक्खे' देशः कर्कशो देशो मृदुको देशो गुरुको देशा लघुकाः देशः शीतो देश एकदेश में गुरु, एकदेश में लघु, अनेक देशों में शीत, अनेक देशों में उष्ण' अनेक देशों में स्निग्ध, और एकदेश में रूक्ष स्पर्शवाला हो सकता है ३ इसका चतुर्थ भंग इस प्रकार से है-'देशः कर्कशः, देशः मृदुकः, देशो गुरुकः, देशो लघुकः, देशाः शीता, देशा उष्णाः, देशाः स्निग्धाः, देशाः रूक्षाः ४' इसके अनुसार वह एकदेश में कर्कश, एक देश में मृदु, एकदेश में गुरु, एकदेश में लघु, अनेक देशों में शीत, अनेक देशों में उष्ण, अनेक देशों में स्निग्ध, और अनेक देशों में रूक्ष स्पर्शवाला हो सकता है ४, 'एए चत्तारि च उक्का.सोलस भङ्गा' इस प्रकार से इन चारों चतुष्कों के ये सोलह भंग है। ___'देसे कक्खडे, देसे मउए, देसे गरुए, देसा लहुया, देसे सीए, देसे उसिणे, देसे निद्धे, देसे लुक्खे' यह भङ्ग लघुपद को बहुवचन में रखने से हुआ है, यहां पर भी चार भंग होते हैं-यह उनमें से पहिला भंग है, इसके अनुसार वह एकदेश में कर्कश, एकदेश में मृदु, एक
એકદેશમાં મૃદુ એકદેશમાં ગુરૂ એકદેશમાં લઘુ અનેક દેશમાં શીત અનેક દેશમાં ઉષ્ણ અનેક દેશમાં સ્નિગ્ધ અને એકદેશમાં રૂક્ષ સ્પર્શવાળ હેય छ. ॥ याथी यतुम गाना श्री . 3 'देशः कर्कशः देशो मृदुकः देशो गुरुकः देशो लघुकः देशाः शीतः देशा उगाः देशाः स्निग्धाः देशाः રાજ' અથવા તે પિતાના એકદેશમાં કર્કશ એદેશમાં મૃદુ એકદેશમાં ગુરૂ
એકદેશમાં લઘુ અનેક દેશોમાં શીત અનેક દેશમાં ઉષ્ણુ અનેક દેશમાં સ્નિગ્ધ અને અનેક દેશોમાં રૂક્ષ પશવાળે હેય છે આ ચોથી ચતુગીને
था। म छ. ४ ‘एव चत्तारि चउक्का सोलस भंगा' मा रीते मा यारे ચતુર્ભગીના કુલ સોળ ભંગ થાય છે.
હવે લઘુ પદને બહુવચનમાં છને જે ભંગ થાય છે. તેના પ્રકારે. मतामा भाव छ.-'देसे कक्खडे देसे मउर देसे गमए देखा लहुया देसे सीए देसे उनिणे देसे निद्धे, देसे लुक्खे' त ताना देशमा ४४२ मे. દેશમાં મૃદુ એકદેશમાં ગુરૂ અનેક દેશમાં લઘુ એકદેશમાં શીત એકદેશમાં
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૩
