________________
जीवाभिगम सूत्रे
किम् ? इति प्रश्नः, भगवानाह - हे गौतम ! 'हंता अस्थि' हन्त सन्ति, 'एवं जाव अहे सत्रामाए जं जस्स वाहल्लं' एवं यथा रत्नमभाश्रित घनवातस्य अर्द्ध पञ्चमयोजन प्रमाणवाइल्यस्य क्षेत्रच्छेदेन छिद्यमानस्य वर्णाद्युपेत द्रव्यास्तित्वं प्रतिपादितम् एंवमेव शर्कराप्रभात आरभ्याधः सप्तमी पृथिवी पर्यन्ताश्रित वनवातवलयस्य यस्यां पृथिव्यां यद् यस्य घनवातस्य वादल्यं भवदि तत्तद्विषये तदनुसारेण प्रश्न उत्तरं च बोध्यम् । तथाहि - द्वितीय शर्करामभा पृथिव्याः क्रोशोन पञ्चयोजन वाल्यस्य तृतीयाया वालुकाममा पृथिव्याः पञ्चयोजनवाहल्यस्य, चतुर्थ्या पंकप्रभा पृथिव्याः सक्रोश पञ्चयोजन बाहल्यस्य पञ्चम्याः धूमप्रभा पृथिव्याः सार्द्ध पञ्चयोजन बाहल्यस्य, पष्ट्या स्तमः प्रभा पृथिव्याः क्रोशोन पड्योजन वाल्यस्य, सप्तम्याः परिपूर्ण षड्पोजन बाहल्यस्य क्षेत्रच्छेदेन छिद्यमानस्य
उत्तर में प्रभु कहते हैं - 'हता अस्थि' हां गौतम ! वे पूर्वोक्त विशेषणों से युक्त होते हैं। 'एवं' जाव अहे सत्तमाएं जं जस्स बाहल्ल' इसी प्रकार शर्कराप्रभा से लेकर अधः सप्तमी पृथिवी पर्यन्त आश्रित जो घनवात बलय है कि जिसकी तिर्यग्याहलय की अपेक्षा जितनी मोटाई हो वह समझ लेना चाहिये जैसे शर्कराप्रभा पृथिवी में एक कोश कम पांच योजन की मोटाई है, बालुकाप्रभा में पांच योजन की मोटाई है, पङ्कप्रभा में एक कोश अधिक पांच योजन की मोटाई है, धूम प्रभा में ५ || साडे पांच योजन की मोटाई है, तमः प्रभा में एक कोश कम छह योजन की है और तमस्तमः प्रभा में पूरे छह योजन की मोटाई है उसके क्षेत्रच्छेद से विभाग करने पर उस उसमें रहे हुए द्रव्य व प्रकार के वर्ण गंध रस और स्पर्शो से युक्त, तथा परिमंडलादि स्थानों से परि
ચુકત થઈને પરસ્પર સમુદાય પણાથી રહે છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ गौतमस्वाभीने हे छे } 'हता अस्थि' हा गौतम ! तेथेो मे यूवेति विशेष । वाजा होय छे ‘एव ं जात्र अहे सत्तमाए ज जस्स वाइल्लं' खेन प्रभाचे शश પ્રભા પૃથ્વીથી લઇને અધઃસપ્તમી પૃથ્વી પન્ત તેના આશ્રિત જે ઘનવાત વલય છે, કે જેની તિગ્માહુલ્યની અપેક્ષાથી જેટલી વિશાળતા હાય તેટલી સમજી લેવી. જેમકે શક શપ્રભા પૃથ્વીમાં એક ગાઉ એછા પાંચ રેજિનની છે વાલુકાપ્રભા પૃથ્વીમાં પાંચ ચેાજનની વિશાળતા છે. પ'કપ્રભા પૃથ્વીમાં એક ગાઉ અધિક પાંચ ચેાજનની છે. ધૂમપ્રભા પૃથ્વીમાં સાડા પાંચ યેાજનની છે. તમઃ પ્રભા પૃથ્વીમાં એક ગાઉ કમ છ ચેાજનની છે. અને તમસ્તમપ્રભામાં પૂરા છ ૬ ચેાજનની વિશાળતા છે. તેના ક્ષેત્રછેદથી વિભાગ કરવાથી તેમાં તેમાં રહેલા દ્રન્ગેા અધા પ્રકારના વર્ણ, ગંધ, રસ, અને સ્પર્ઘાથી ચુત, તથા
