________________
जयोतिका टीका मं.३ उ. ३.३८ एकोरुक मनुजीवानामाकारादिक ् ६१३ earer आकारः शरीरकृतिः, तथा चारुः सुन्दरः वेपः खभूरणादि रूपो वा यासां तास्तथा । ' संगयगय हसिय भणियचेडिय विकाससं लावणिउपजुत्तोत्रयार कुसला' सङ्गगतदसित मणितचेष्टितविलाससंलापनिपुणयुक्तोपचारकुशलाः, तत्रसंगतम् उचितं यद् गतं गमनं हंपीगमनवत् हसितं - हसनं कपोलविकाशि प्रेम संदर्शिच, भणितं मणनं वाणीविलासः दुर्लक्ष्यचेष्टितं चेप्टन शरीरकम्पनादिरूपं, संलापः - परस्परसंभाषणं, तत्र निपुणाः कुशलास्तथायुक्ताः संगता ये उपचाराः लोकव्यवहारा स्तन कुशलाः दक्षा इति । पूर्वोक्त मेदार्थसंगृह्याह- 'सुदर थणजहण वदणकरचळणणयणमाला' सुन्दर स्तन जघन्वदनकरचरणनयनमालाः, स्पृष्टम् ' दण्णलावण्णजोन्त्रण विकासकलिया' वर्णलावण्य यौवनविलासकलिताः,
5
ही रहती हैं 'उच्चतेण य नराण धोवूण मूसियाओ' इनके शरीर की ऊंचाई अपने २, पतियों के शरीर से किञ्चित् न्यून रहती है एकशेरुक द्वीप के मनुष्यों के शरीर की ऊंचाई आठ सौ धनुप की होती है लो ये एकरुक द्वीप की महिलाएं कुछ कम आठ सौ धनुष के शरीर की ऊंचाई वाली होती है 'सभाव सिंधारागार चारुवेसा' यों तो स्वभाव ही इनका प्रमाणोपेत यथावस्थित-जो जैसे होने चाहिये वैसे वैसे सुन्दर अवयव जन्य सौन्दर्य वाली शरीरा कृति होने से इन का शरीर स्वाभाविक श्रृंगार पाला होता ही है किन्तु बाह्य वस्त्राभूषण जन्य नहीं फिर भी वस्त्राभूषण रूप सुन्दर वेप से सुसज्जित होती है 'संगयं ग हसिय भणिय चेट्ठिय विलास संलावणिउपजुत्तोवयारकुसला' ये વિકાર વિનાના હૈાય છે. શરીરની કાંતીમાં કાઈ પણ પ્રકારની વિકૃતિ આવતી નથી. વ્યાધિથી તાવ વિગેરે રાગથી તેઓ હમેશાં મુકત હાય છે. લેશમાત્ર પણ દુર્ભાગ્ય તેમાં હેતુ નથી. તેઓને શાકનુ નામનિશાન પણ હોવુ नथी. अर्थात् तेथे। डु'भेशां मन भग्न रहे छे. 'उच्चत्तेण नराण थोवूण જૂલિયાળો' તેઓની ઉંચાઇ પાત પેાતાના પતિચેના શરીરથી કંઇક ન્યૂન હાય છે. એકેારૂક દ્વીપના મનુષ્યેાના શરીરની ઉંચાઇ આઠસો ધનુષની હાય છે. તે આ સ્ટ્રિયાના શરીરની ઉંચાઈ કંઈક એછા આઠસા ધનુષ પ્રમાણુની होय छे. 'खभाव सिंगारागारचारुवेसा' भाभतो वलाविभाषेत યથાવસ્થિત જેઅવયવા જેમ હાવા જોઈએ એવાજ સુંદર અવયવ જય સૌન્દય વાળી શરીરની આકૃતિ હાવાથી તેએના શરીર સ્વાભાવિક શૃંગારવાળા જ હાય છે પરતુ બહારના વસ્ત્રાભૂષણ જન્ય સુંદરપણું હેતુ' નથી. તે પણ વઆભૂષણ ३५ सु४२ वेषभी सुसभ्त होय हे 'संगयगयहसियमणिय चेट्ठिय विलास संलाव