________________
प्रमैयद्योतिका टीका प्र.३ उ.३ इ.४८ नागकुमाराणां भवनादिद्वारनिरूपणम् ७५७ ___ औधिकनागकुमारान् दाक्षिणात्यांश्च तान् निरूप्योत्तर नागकुमाराग्निरू. पयितुमाह-'कहि णं भंते ! उत्तरिल्लाणं' इत्यादि,
'कहिण भंवे ! कुन-कस्मिन् स्थाने खल्लु भदन्त ! 'उत्तरिल्लाण नाग कुनाराणां भवानि प्रज्ञप्लानि इति प्रश्नः, उत्तरति-'जहा ठाणापदे जाव विहरइ' यथा-स्थानपदे प्रज्ञापनायाः स्थानाख्ये द्वितीयपदे यावत्-मोगमोगान भुञ्जानो विहरति, इत्यन्तं कथितं तथैवात्रापि ज्ञातव्यम् ।
सम्पति-भूतानन्दस्य पर्षन्निरूपणार्थमाह-'भूयाणहस्स ण मंते' इत्यादि, 'भूयाणदस्स ण भंते !' भूतानन्दस्य खलु भदन्त ! 'नागकुमारिदस्स नागकुमाररनो' नागकुमारेन्द्रस्य नागकुमारराजस्य 'अतिरिथाए परिसाए' आभ्यन्तरिकायां समिताभिधानायां प्रथमायां पर्षदिकइ देवसाहसीओ पन्नत्ताओ' कति देवसाहच्या-देवपहस्राणि अज्ञप्ताः । 'अज्झिमियाए परिसाए' माध्यमिकायां पर्पदि 'कह देव साहस्ती भो पन्नताओ' कति दे इस इस्त्राणि प्रज्ञप्तानि, वाहिरियाए परि
इस तरह औधिक नागकुमारों का एवं दक्षिण दिशा के नाग कुमारों का निरूपण करके अब्ब सूत्र कार उत्तर दिग्ध नागकुमारों का निरूपण करते हैं-'कहिणं भंते ! उन्तरिल्लाणं नागकुमाराणं भवणा पण्णत्ता' हे भदन्तर ! उत्तर दिशा के नागकुमा के भवन कहां पर है ? उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं हे गोनल ! प्रज्ञापनासूत्र के स्थानपद नामक दितीय पद में कहे गये पाट के अनुसार उन नाकुमारों के भवन है और वे वहां दिव्यभोग उपभोग भोगते हुए रहते हैं।
अप भूतानन्द के पविषत् का निरूपण करते हैं 'भूयाणंदरुसणं णागकुमारिदस्स नागकुमाररनो अभिपरिचाए परिसाए फति देवसाहस्सीओ पण्णशाओ' हे भदन्त ! नागकुमारेन्द्र नागकुमारराज भृता. नन्द की आभ्यन्तर परिषदा में कितने हजार देव कहे गये हैं ? नागकु२९वादार नागमशिनु नि३५ ४२ छ. 'कक्षिण भते ! उत्तरिल्लाणं नागकु. माराण भवणा पण्णचा' लगवन् त्तर शिन नागभाना सपना ज्या આવેલા છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી કહે છે કે હે ગૌતમ જ્ઞાપના સૂત્રના સ્થાન નામના બીજા પદમાં કહેવામાં આવેલ પાઠ પ્રમાણે એ નાગકુમારોના ભવને છે. અને તેઓ એ ભવનમાં ભેગોપભેગોને ભેગવતા થકા રહે છે,
वे भूताननी परिषानुन ४२१८मा मावे छे. 'भूयाणदस्य णं णागकुमारिदस्स नागकुमाररण्णो अभि तरियाए परिसाए कति देवसाहसीओ पण्णताओं' 3 मान्नागभारेन्द्र नाममा २२००४ भूतानहनी माय त२ परिषतामा કેટલા હજાર દેવે કહેવામાં આવેલ છે? નાગકુમારોને ઈદ્ર ભૂતાનંદ છે. અને