________________
प्रमेयधोतिका टीका प्र.३ ७.३ ४.४४ हयकर्णद्वीपनिरूपणम्
'आसकणाई णं सत्त' अश्वकर्मादीनां सप्रयोजनशतानि अवगाहनं लवणस. मुद्रे । अयं भावः अश्वमुखादीनां चतुर्णागश्वमुखहस्तिमुखसिंहमुख व्याप्रमुखानां दीपानां परतो यथाक्रमम् उत्तरपौरस्त्यादि चरमान्ताव प्रत्येकं सप्तसप्तयोजनश. तानि लवणसमुद्र मक्याह्य सप्तयोजनायामरिष्कम्भा. प्रयोदशाधिक द्वाविंशतियो. जनशतपरिरयाः पदमवरवेदिका वनषण्डमण्डितबाह्यप्रदेशाः जम्बूद्वीपवेदिकान्तात् सप्तयोजनशतप्रमाणान्तरा अकर्ण सिंहककर्णकर्णप्रावरण नामकाश्चत्वारो द्वीपा भवन्तीति ज्ञातव्याः, तथाहि-भइमुख नाम द्वीप परतोऽश्वकर्णनामको द्वीपो भवति तथा-हस्तिमुखद्वीपस्य परत: सिंहकर्णनामको द्वीपो भवति, तथा-सिंहमुखद्वीपस्य परतोऽकर्ण नामको द्वीपो भवति, तथा-व्याघ्रमुख नामक द्वीपस्य परतः कर्णधावरण नामको द्वीपः, एते द्वीपाययोक्तायामविष्कम परिरयगुता भवन्तीति ॥ ___ 'उकामुहाई णं अट्ठ' उल्कामुखादीनाम्--उल्कामुख मेघमुख विद्युन्मुख विद्यु. दन्तनामकानां चतुर्णा द्वीपानामष्टयोजनशतानि अचमाहनं लरणसमुद्रे, अयं भाव:उत्तर पौररमादि घरमान्त ले लक्षण समुद्र में सात साल सो योजन जाने पर आते है इनकी लम्बाई चौडाइसात सात सौ योजन की है और परिधि का प्रमाण प्रत्येक को वाईस सौ तेरह-२२१३ योजन का है जम्बूद्वीप की बेदिका के अन्त से इनका सात सौ योजन का अन्तर हैं । इस तरह अचानुव दीप से आगे अश्व कर्ण द्वीप है इस्तिमुख से आगे सिंह कर्णद्वीप है, सिंहमुख से आगे अकर्णदीप और घाघ्रमुख से आगे फर्ण प्रापरण द्वीप है यही बात 'आसफणाई सत्त' इस नून पाठ द्वारा स्पष्ट की ये सव अश्वशादिक चारों डीप पावर वेदिकाओं और वनखण्डों से मंडित वाद्य प्रदेशों वाले है।
'वकामुराइणं अg' उल्कामुख मेघमुख विद्युन्मुख और उत्तर સમુદ્રમાં સાત સાત જન દૂર જવાથી આવે છે. તેમની લંબાઈ પહોળાઈ સાતસો સાત જન છે અને દરેકની પરિધિનું પ્રમાણ બાવીસસો તેર
જનનું છે. જે બૂઢીપી વેદિકાના અંતથી તેમનું સાત જનનું અંતર છે. આ રીતે અશ્વમુખદ્વીપની આગળ અશ્વકર્ણદ્વીપ છે. અતિમુખની આરાળ સિંહકર્ણદ્વીપ છે. સિંહમુખીપની આગળ અકર્ણદ્વીપ છે અને વ્ય શમુખની
मा ४ प्रावर दीप छे. ो वात 'आपकण्णाईणं मन' मा सत्रा દ્વારા સ્પષ્ટ કરેલ છે. આ અશ્વકર્ણાદિ ચારે ડીપ પાવર વેદિકાઓ અને વનષથી ભાયમાન બાહ્યપ્રદેશવાળા છે.
'उक्कामुहाईणं अट्ठ' Grभुम, भेषभुम, पिधुन्भुम भने उत्तर पौरस्त्यना सी० ८८