________________
प्रमेयद्योतिकां टीका प्र. ३ उं. ३ खू.२८ स्वस्तिकादि विमाननिरूपणम्
É
चंडाइगईदि । चण्डादिगतिभिः स्वक्रमैः स्वविक्रमैः स्वपरिभ्रमणचक्रः 'जंति छम्मासं' षण्मासान् याचत् यान्ति गच्छन्ति 'वहवि य न जंति पारं केङ्क्षिचि सुराविमाणा' तथापि च सुरा देवाः केषाञ्चिद् विमानानां विजयादीनां तु पारं न यान्तीति संग्रहगाथा चतुष्टयस्य संक्षेपार्थः । ० २८ ।।
तृतीय प्रतिपत्त तिर्यग्योनिका भिधः प्रथम देशकः समाप्तः । कथितः प्रथमोदेशकः इदानीं द्वितीयोदेशकस्यावसरः तत्रेदं प्रथमं सूत्रम्, 'कविहाणं मंधे' इत्यादि
मूलम् - कहविहाणं भंते! संसारसमापन्नगा जीवा पन्नत्ता ? गोयमा ! छठिवहा पन्नत्ता, तं जहा पुढवीकाइया जाव तसकाइया । से किं तं पुढीकाइया पुढवीकाइया दुबिहा पन्नत्ता तं जहा - सुहुमपुढवीकाइया बादरपुढवीकाइया । से किं तं सुहुमपुढवीकाइया ? सुहुमपुढीकाइया दुविहा पन्नत्ता तं जहापजत्तगा य अपज्जन्तगा य से त सुहुमपुढचीकाइया । से किं लं चाहिये । एवं उसी सूर्योदयास्त क्षेत्र को सात से गुना करने पर जो फल आता है यह कामादि विमान श्रेणि प्रकरण में एक देव का विकल कहना चाहिये । तथा उसी तरह सूर्योदयास्त क्षेत्र को नौ से गुणने पर जो फल आता है वह विजयादि विमान श्रेणि प्रकरण में एक देव का विक्रम होता है । ये विजयादि विमान लप से बड़े हैं इसलिये स्वस्तिक अर्चि और काम आदि विमानों में तो वह देव किसी किसी विमान को पार भी कर सकता है किन्तु वह देव विजयादि विमानों में से किसी को भी पार नहीं कर पाना है । यह चार संग्रह गाथाओं का अर्थ होता है । ० २८||
तृतीय प्रतिपत्ति में तिर्यग्योनिक अधिकार का प्रथम उद्देशक समाप्त સૂરત ક્ષેત્રને સાતથી ગુણવામાં આવે તેનું જે ફળ આવે તે કામ વિગેર વિમાણુ શ્રેણી પ્રકરણમાં એક દેવનુ વિક્રમ સમજવું જોઇએ અને એજ પ્રમાણે સૂર્યોદય અને સૂર્યાસ્ત ક્ષેત્રને નવથી ગુણતાં જે ગુણાકાર આવે તે વિજય વિગેરે વિમાન શ્રેણી પ્રકરણમાં એક દેવનું વિક્રમ થાય છે. આ વિજય વિગેરે વિમાના સૌથી મેાટા હાય છે તેથી સ્વસ્તિક, અગ્નિ અને ક્રમ વિગેરે વિમાનામાં તે તે દેવ કેાઈ કાઈ વિમાનને એાળંગી પણ શકે છે, પરંતુ તે દેવ વિજય વિગેરે વિમાન પૈકી કઇ પણ વિમાનને એળગી શકતા નથી. આ પ્રમાણે આ ચાર સંગ્રહ ગાયાએ અથ થાય છે. ! સૂ ૨૮ ૫ ત્રીજી પ્રતિપત્તીમાં તિય ચૈાનિક અધિકારના
પડેલે ઉદ્દેશે। સમાસ ॥૩-૪