________________
अमेयधोतिका टीका प्र.३ उ.३ सु.३६ एकोषकद्वीपस्थितगमगणवर्णनम् ५४५ द्रमगणाः 'अणेग बहुविविड वीससापरिणयाए' अनेकबहुविविध विस्रसापरिणतेन 'मल्लविहीए उबवे या' माल्य-विधिनोपपेताः-युक्ताः सन्तः 'कुप्तविकुस विसुद्ध जाव चिट्ठति' कुशविकुश दिशुद्ध वृक्षमूलाः मूलवन्तः कन्दवन्तो यावत्तिष्ठन्ति इति षष्ठकल्पवृक्षस्वरूपं वर्णनम् ६ । ___ 'एगोरुयदीवे णं दीवे तत्थ २ वहवे चित्तरसाणाम दुमगणा पण्णता समणाउसो।' एकोरुकद्वीपे खल द्वीपे तत्र तत्र देशे बहवश्चित्ररसा: चित्रो धरादि भेदभिन्नत्वेन अनेकमकारक आस्वादयितृणामाश्चर्यकारी तृप्तिकारी वा रसो येषां ते चित्ररसा नाम द्रुमगणा वृक्षाः प्रज्ञप्ता:-कथिताः हे श्रमण आयुष्मन् ! 'नहा धाम बन जाता है 'तहेव ते चित्तं गया वि दुमगणा' उसी तरह से ये चित्रांग जाति के कल्पवृक्ष भी 'अणेग बहु विविहवीलसापरिणयाए मल्लविहीए उववेया' स्वभावतः अनेक प्रकार की माल्य विधि से परिणत होकर सुशोभित होते रहते हैं । 'कुल विक्कुल जाव चिट्ठति' इन पदों का अर्थ पूर्वोक्त जैसा ही है ।६।
सातवें कल्पवृक्ष के स्वरूप का वर्णन इस प्रकार से है__'एगोरुय दीवे तत्थ २, बहवे चित्तरसा णाम दुमगणा पण्णत्ता समणाउसो' हे श्रमण आयुष्मन् ! उल एकोरुक नाम के द्वीप में अनेक चित्ररस नाम के कल्पवृक्ष जगह२, कहे गये हैं। इनका मधुर आदि नाना प्रकार का रस भोक्ता जनों को आश्चर्य कारी होता है एवं तृप्ति कारी होता है अतः इस अनेक विध रस के सम्बन्ध से इन वृक्षों का नाम भी चित्र रस हो गया है वे किस प्रकार के होते हैं ? मो હાય, એવું તે પ્રેક્ષાગ્રહ જેટલા વધારે શેભાની વૃદ્ધિથી જે શોભાનું ધામ मनी लय छे. 'तहेव चित्तंगया वि दुमगणा' मे०४ प्रमाणे मा यिain andal ४६५g३ ५५ 'अणेगबहु विविवीसखापरिणयाए मल्लविहीप उववेया' २१माવતા અનેક પ્રકારની માલ્ય વિધિથી પરિણત થઈને સુશોભિત થતા રહે છે 'कुसविकुस जाव चिट्ठति' 2 पहोना पडेल ह्या प्रमाणे छे. ६,
हवे सातमा ५८५ वृक्षना २१३५नु प न ४२वामां आवे छे एगोलय दीवे तत्थ तत्थ बहवे चित्तरसाणाम दुमगणा पण्णत्ता समणाउसो' श्रमाय આયુશ્મન એ એકેક નામના દ્વીપમાં સ્થળે સ્થળે અનેક ચિત્ર રસ નામના વૃક્ષે કહ્યા છે. તેને મીઠે વિગેરે અનેક પ્રકારને રસ ભેકતાઓને આશ્ચર્ય કારક હોય છે, અને તૃપ્તિ કારક હોય છે, તેથી આ અનેક પ્રકારના રસના સંબંધથી આ વૃક્ષોનું નામ પણ ચિત્રરસ એ પ્રમાણેનું થઈ ગયેલ છે. તેઓ
जी० ६९