________________
जीवामिगम भूषणविशेषः शशिमूर्यऋषभाः-स्वर्णमयचन्द्रकादिरूपा आभरण विशेषाः, चक्रकचक्राकार आभूषणविशेषः, तलभगकं त्रुटितं च वाह्वाभरणम्, हस्तमालकम्-माला. कारं हस्ताभूषणम्, चलक्षम्-शलम्पणम् . दीनारमालिका-दीनाराधाकृति मणिकमाला । 'चंदमूरमालिया' चन्द्रमूर्यमालिका-चन्द्रमृर्याकार पणिकामय आमरणवि. शेषः 'हरिसय के यूर वलय पालंब अंगुलेन्जग कंचीमेहला कळाव पयरगपाडिहारिय पाउज्जाल घंटिय खिखिणि ग्यणोरुजालत्यिमियवर नेउर चलणमालिया' हर्षक केयूर वलव मालम्बाङ्गुली रक काञ्चीमेखला कशाप मतरक प्रतिहारिकपादजाल घण्टिकाकिङ्किणी रत्नोरुनाल स्तिमित वरनपुर चरणमालिका, तत्र हप-भूषणविशेषः, केयूरम्-अगदम् बलयम्-कंकणम्, पालस्वरं झुम्बनकं भूपणविशेषः, अंगुलीयकं प्रसिद्धम्, काञ्ची, मेखला, कलापः एते स्त्रिय आभरणविशेषाः प्रतरकवृत्त प्रतल थाभरणविशेषः, पातिहारिकम्-आभरणविशेषः पादोज्वलघण्टिका विशेष ही है इस आभरण में सर्पप प्रमाण सोने के कण भरे जाते हैं
और यह मणियों का बना हुभा होता है कर्ण पाली-वर आमरण - विशेप है जो कानों में लटकता हुआ पहिला जाता है जैसे-कि आज कल के टोप्स आदि चन्द्रमा के आकार का जो आभरण होता है उसका नाम शशि आभरण है यह मस्तक के ऊपर वालों को संयमित करने वाला होता है इसी प्रकार का स्वयं के आकार का जो आभरण होता है उसका नाम सूर्याभरण है यह भी मस्तक के ऊपर ही पहिरा जाता है इसे वुन्देल खण्डी भाषा में केकर पान कहते हैं वृपभ के आकार का आभरण होता है उसका नाम वृषभाभरण हे छोटे २ घच्चों को यह गले में पहिराया जाता है-इसे बुन्देल खण्डी भाषा में वठला कहते हैं। कठले के जो ताबीज होते हैं उनमें किन्हीं २, ताथीजों में बैल का સોનાના કણે ભરવામાં આવે છે અને આ મણિના બનાવવામાં આવે છે. કપાલી એ આભૂષણ વિશેષ છે જેને કાનોમાં લટકાવીને પહેરવામાં આવે છે. હાલમાં જેમ ટેસ વિગેરે ચન્દ્રમાના આકારના અ ભૂણ હોય છે. તેવું તે હોય છે. તેને શશિ આભરણ પણ કહે છે. તે માથાના વાળાને જોડી રાખવા વાળું હોય છે. એ જ પ્રમાણે સૂર્યના આકારનું જે આભરણ હોય છે તેનું નામ સૂર્યાભરણ છે. એ પણ માથાની ઉપરજ પહેરવામાં આવે છે. તેને બુંદેલ ખંડની ભાષામાં કેકર પાન કહે છે. વૃષભના આકારનું જે સેનાનું આભૂષણ હોય છે, તેનું નામ વૃષભાભરણ છે. તે નાના નાના બચ્ચાને ગળામાં પહેરવવામાં આવે છે. તેને બુદેલખંડની ભ ષામાં કંટેલે કહે છે કંઠલામાં જે તાવીજ હોય છે. તેમાં કોઈ કોઈ તાવીજેમાં બળદને કાર