________________
प्रमैयद्योतिका टीका प्र.३ उ.३ २.३४ एकोरुकद्वीपस्याकारादिनिरूपणम् ५५७ नवजलधर वदतिशयित पाम वर्णाः 'जाब महतीं गंधद्वाणि यंती यो पासादीयायो' यावन्महतीं गन्धघ्राणी मुश्चन्तः त्यजन्तः पालादीयाः-दर्शनीयाः अभिरूपाः, इति ।४। ___ 'एगोरुष दीवे तत्थ २ बहवे इत्तंमा णाम दुमगणा इण्यासा-सरणाउसो' एकोरुकद्वीपे तत्र तत्र देशे बहोऽने के मथानानाम द्रुमगणाः पक्षप्ता:-कथिताः श्रमणा-युष्मन् ! तत्र मत्तो-मदः प्रमोदरतरूपाङ्गं कारणं येपु से मत्ताङ्गा 'जहा से चंदप्पभमणिसिलागवरसीधुपयरवारुगी सुनाय पत्त-पुष्क-फल-चोयणिमहामेघनिकुरंषभूयाओं ये वन राजियॉ अत्यन्त सघन होने से कहीं २ काली२, मेघ जैसी दिखती हैं। इनमें से जो प्रकाश पुंज निकलता है बह भी काला ही प्रतीत होता हैं यावत थे वनराजियां कहीं २, नीली भी और नीलावभास-नीली कान्ति बाली प्रतीत होती है फिर भी ये घडी अच्छी देखने में लगती है इन्हें देखने पर देखने वाले तो यही समझते हैं कि मानों ये बडे २, मेघों की घटाएं ही यहां एकत्रित हुई है। 'जाव महती गंधद्धाणि सुयंतीभो पालादीयाओ' इन धनहाजियों के भीतर से जो गन्ध की राशि निकलती है वह व्राणेन्द्रिय को बिलकुल सराबोर कर देती है उसे भर देती है और तृप्त कर देती है ये सबही राजियां पंक्तियां प्रासादीय हैं दर्शनीय हैं अभिरूप और प्रतिरूप है. _ 'एगोरुय दीये तस्थ २, बहवे मत्तंगा णाम दृमगणा पण्णत्ता लम. जाउसो!' एकोहीप शत्र तत्र जहाँ तहाँ स्थानों में अनेक मत्तागर नाम के दुषमण हैं, हे श्रमण आयुष्मन् ! के मस-सद अर्थात् प्रमोद के कारण भूत होने से उनका नाम प्रसाङ्ग ऐसा पड़ा है। वे किस प्रकार આ વનરાજી અત્યંત ગાઢ હોવાથી કયાંક ક્યાંક કાળી કાળી મેઘની ઘટા જેવી દેખાય છે. તેમાંથી જે પ્રકાશ પુંજ નીકળે છે, તે પણ કાળેજ જણાય છે. યાવતુ આ વનરાજી બે કયાંક કયાંક નીલ વર્ણની પણ હોય છે. તેથી નીલાવભાસવાળી જણાય છે. તો પણ એ દેખવામાં ઘણી જ સુંદર લાગે છે. તેને જેનારા તે તેને જોતાં એવું જ સમજે છે કે જાણે આ મોટામોટા મેઘ-વાદળાઓની घटाया। महियां येडी थये। छ 'ज व महती गधद्धाणि मुयतीओ पासादीयाओ આ વનરાજીની અંદરથી જે ગંધરાશી નીકળે છે. તે ધ્રાણેન્દ્રિયને બિલકુલ સરાબર-તર કરી દે છે. અર્થાત તેને ભરી દે છે. અને તૃપ્ત કરી દે છે. આ બધીજ રાજી પ્રાસદીય છે. દર્શનીય છે. અભિરૂપ અને પ્રતિરૂપ છે. ____'एगोरुयदीवेण तत्थ तत्थ बहवे मत्तंगा णाम दुमगणा पण्णत्ता समणाउसो' એકેડરૂક દ્વીપમાં જ્યાં ત્યાં અનેક સ્થળે મત્તાંગોના મગણો છે. હે શ્રમણ આયુશ્મન્ તે મત્ત-મદ અર્થાત્ પ્રમોદના કારણું રૂપ હેવાથી તેનું નામ મત્તાંગ