________________
अमेयधोतिका टीका प्र.३ २.१० प्रतिपृथिव्याः उपर्यधस्तनचरमान्तयोरस्तरम् १२१ सास्रयोजनप्रमाणत्वात् । · तदेवं रत्नप्रभायाः पृथिव्याः प्रथमस्य खर काण्डस्य रत्न काण्डादि रिष्टकाण्डान्त षोडश विभागयुतस्य परसारमन्तरं दर्शयित्वा रत्नपभापृथिच्या उप. रितनचरमान्तात् तदीय द्वितीय पङ्कबहुलकाण्डस्य अन्तरं दर्शयितुमाह-'इमीसे गं' इत्यादि, 'इमीसे णं भंते ! रयणप्पभाए पुढवीए' एतस्याः खल भदन्त ! रत्नपभायाः पृथिव्याः 'उरिल्लाओ चरिमंताओ' उपरितनात् चरमान्तात् 'पंकबहुलस्स कंडस्स' पड्कबहुलनामक द्वितीयकाण्डस्य 'उबरिस्ले चरिमंते' उपरितने घरमान्ते 'एस णं केवइयं अबाहाए अंग्रे पन्नत्ते' एतत्खलु कियत् अबाधया अन्तरं प्राप्तम् रत्नममाया उपरितनश्चरमान्तः एवं पङ्कबहुलकाण्डस्य उपरितनश्वरमान्त: एतयोमध्ये कियद योजकमन्तरं भवतीति पश्नः भगवानाह-गोयमा' इत्यादि, से रिष्टकाण्ड पर्यन्त सोलहों काण्डों में प्रत्येक काण्ड एक एक हजार पोजन का होता है।
इस प्रकार रत्नप्रभा पृथिवी का जो खरकाण्ड है जिसके रत्नकाण्डे आदि के भेद से सोलह अवान्तर भेद हैं उनका आपस में यह अन्तर प्रकट किया अघ रत्नप्रभा पृथिवी का जो द्वितीय काण्ड पड्डा हलकाण्ड है उसका अन्तर प्रकट करते हैं-इसमें गौतम ने प्रभु से ऐसा पूछा है'इभीसे गं भंते! रयणप्पाए पुढवीए उवरिल्लाओ चरिमंताओ पंकबहुल्लस्स कंडस्स उवरिल्ले चरिमंते एसणं केवइए अषाहाए अंतरे पनसे' हे भदन्न ! इस रत्नप्रभा प्रथिवी के उपरितन चरमान्त से पडूबहुलकाण्ड का जो उपरितन चरमानत है उनमें कितना अन्तर है? રૂપ રત્નકાંડથી રિપ્ટ કાંડ પર્યન્ત સોળે કાંડમાં દરેક કડે એક એક હજાર જનના છે.
આ રીતે રત્નપ્રમા પૃથ્વીને જે ખરકાંડ છે, કે જેના રત્નકાંડ વિગેરે ભેદથી સોળ અવાન્તર ભેદે છે. તેઓનું પરસ્પરમાં આ અંતર પ્રગટ કરીને હવે રત્નપ્રભા પૃથ્વીને જે “બહુલ” નામને બીજે કંડ છે, તેનું અંતર પ્રગટ કરે છે. આ સંબંધમાં ગૌતમસ્વામીએ પ્રભુને એવું પૂછયું છે કે 'इमीसे णं भते ! रयणप्पभाए पुढवीए उवरिल्लाओ चरिमताओ पंकबहुलस्म उवरिल्ले परिमते एस णं केवइए अबाहाए अंतरे पन्नत्ते' अन् રત્નપ્રભા પૃથ્વીને ઉપરિતન નામ ઉપરના ચરમાંતથી પંક બહુલકાંડની ઉપર જે ચરમાંત છે, તેમાં કેટલું અંતર કહ્યું છે ? આ બેઉની વચમાં કેટલું અંતર આવેલું છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ ગૌતમસ્વામીને કહે છે કે
जी० १६
