Book Title: Uttaradhyayan Sutram Part 03
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रियदर्शिनी टीका अ. १७ गा ६ भिगुणप्रतिपादनम् शुद्धात्मम्वरूपान्वेपको यो मुनि. स सयतः सम्यग्यतनावान , मुत्रतः पञ्चमहा ततधारी, तपस्वी प्रशस्ततपः परायणो भवति । स एव मुनिभिसुस्न्यते । अनेन मुनिभि सत्कारपुरस्कारपरीपहः सोढव्य इत्युक्तम् || अपनयन से शुद्ध आत्मा के स्वस्प का गवेपफ होता है (सजग-सयतः) मम्यक् यनना सपन्न होता है (सुन्धरा-सुव्रत') पचमहाव्रतधारी होता है। (तवस्सी-तपस्वी) प्रशस्त तपली आराधना में परायण रहता है। (स भिक्खू -स भिक्षु) वही भिक्षु कहलाता है। इस से सूत्रकारने यह प्रदर्शित किया है कि मुनि को मत्कार पुरस्कार परीपद सहन करना चाहिए ।
भावार्थ-अपनी प्रतिष्ठा मे जिसको राग नहीं है और अप्रतिष्टा मे जिमको ढेप नहीं है-प्रशसा में जिसको हर्ष नहीं और निदा मे जिसको अमर्प नहीं, वदना में जिसको मोद नहीं और तिरस्कार मे जिसको क्षोभ नहीं, पट्काय के जीवो की रक्षा करने रूप परमकरणा जिसके अन्तःकरण में सदा बसी रहती है-द्वितीयादि मुनियों सहित जो विचरता है और अकेला नहीं विचरता, शुद्ध आत्मा के स्वरूप की गवेपणा में जो मग्न यता रहता है, पच महाव्रतों की आराधना में जो कभी भी दोप नहीं आने देता, अनशन आदि तपों के आचरित करने मे जिसको अधिक उल्लास होता है वही भिक्षु है ॥२॥ सपनयनयी शुद्ध माना २५३पना गवेध उसय छे सजए-सयत' सभ्य यातना सपन्न हाय छ, सुन्वए-सुव्रतः पाय महाप्रतधारी डाय छ, तवस्सी-तपस्वी प्रशस्ततपनी माराधनामा पराय॥ २७ स भिक्खु-स भिक्षुः ते लिनु કહેવાય છે આથી સૂત્રકારે એ પ્રદર્શિત કરેલ છે કે, મુનિએ સત્કાર પુરસ્કારથરી વહ સહન કરવા જોઈએ
ભાવાર્થ–પોતાની પ્રતિષ્ઠામાં જેને રાગ નથી તેમ અપ્રતિષ્ઠામાં જેને શ્રેષ નથી, પ્રશ સાથી જેને હર્ષ નથી અને નિદાથી જેને અમર્ષ–દુખ નથી, વદનામા જેને મેહ નથી અને તિરસ્કારમાં જેને ભ નથી પકાયના જીની રક્ષા કરનારા પરમ કરૂણ જેના અ ત કરમા સદાએ વસેલી રહે છે અન્ય મુનિઓની સાથે જે વિચરે છે અને એકલા નથી વિચરતા શુદ્ધ આત્માના સ્વરૂપની ગવેષણામાં જે મગ્ન બનીને જ રહે છે પાચ મહાવ્રતની આરાધનામાં જે કદી પણ દેવ આવવા દેતા નથી, અનશન આદિ તપનું આચરણ કરવામાં જેમને અધિક ઉતહાસ થાય છે તેજ ભિક્ષુ છે કે પા
