Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 05 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 284

२६६
भगवतीसूत्रे पासकस्य खलु आवकस्य सामायिक कृतस्य कृतसामायिकस्य श्रमणोपाश्रये आसीनस्य-वर्तमानस्य आत्मा-जीवः अधिकरणी अधिकरणानि इलसकटादीनि कषायाश्रयाणि यस्य सन्ति स अधिकरणी कषायवान् भवति, तस्मात्-'याऽहिगरणवत्तियं च णं तस्स णो इरिया बहिया किरिया कज्जई' आत्माऽधिकरणप्रत्ययं च खलु आत्मनोऽधिकरणानि प्रागुक्तकषायाश्रयभूतहलशकटादीनि प्रत्ययः कारण यत्र क्रिया करणे तत् आत्माधिकरणप्रत्ययम् आत्माधिकरणनिमित्तमाश्रित्य तस्य प्रागुक्तश्रावकस्य सकषायितया नो पर्यापथिकी क्रिया क्रियते= भवति अपितु 'संपराइया किरिया कजई' सकपायित्वादेव तस्य सांपरायिको क्रिया क्रियते भवति । तदुपसंहरति-से तेणद्वेणं जाव-संपराइया' हे गौतम! तत् तेनार्थेन श्रमणोपासकस्य कृतसामायिकस्य श्रमणोपाश्रये तिष्ठतः यावत्-नो ऐर्यापथिकी क्रिया लगति अपितु साम्परायिकी क्रिया एव भवति ॥ सू०३॥ सामाइयकडस्स समणोवस्सए अच्छमाणस्स आया अहिगरणी' सामायिक किये हुए श्रमणोपासक श्रावकका जो कि उपाश्रयमें बैठा हुआ है आत्मा अधिकरणी होता है अर्थात् कषाय के कारणभूत हल शकट आदि अधिकरणों वाला होता है कषायवाला होता है इस कारण 'आयाहिगरणवत्तियं च णं तस्स णो इरियावहिया किरिया कजई' कषायके कारणभूत हलशकट आदि निमित्त करके उस श्रावकको कषाय युक्तता होनेके कारण ऐर्यापथिकी क्रिया नहीं लगती है अपि तु 'संपराइया किरिया कजई' सांपरायिकी क्रिया ही लगती है क्योंकि वह आत्मा कषाय सहित है। 'से तेणद्वेणं जाव संपराइया' इस कारण से कृतसामायिक वाले उस श्रावकको जो कि उपाश्रयमें वर्तमान है ऐर्यापथिकी क्रिया नहीं लगती है, अपि तु सांपरायिकी क्रिया ही लगती है ॥ सू० ३॥ अच्छमाणस्स आया अहिगरणी' सामा4ि3 ॐशने पाश्रयम मे अभापासना (શ્રાવકન) આત્મા અધિકારણે હાય છે. એટલે કે કષાયના કારણભૂત હળ, શકટ (ગાડું) मा मधि४ावाणी डाय छ-मेट : पायवाजा डाय छे. ते २0 'आयाहिगरण वत्तियं च णं तस्स णो हरियावहिया किरिया कज्जई' षायना रणभूत रण, શકટ (ગાડું) આદિ નિમિત્તને લીધે તેનામાં કષાયયુતતા હોય છે. તે કારણે તે શ્રાવકને मर्यापथिही या गती नथी, ५२न्तु संपराइया किरिया कज्जई' सांप।विडी SALE साणे . ४१२९ ते मामा ४ाथी युताय छे. 'से तेण?णं जाव संपराइया' હે ગૌતમ! તે કારણે મેં એવું કહ્યું છે કે સામાયિક કરીને ઉપાશ્રયમાં બેઠેલા શ્રાવકને અર્યાપથિકી ક્રિયા લાગતી નથી, પરંતુ સાંપરાયિકી ક્રિયાજ લાગે છે પસ. ૩
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૫