Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 05 Sthanakvasi

Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 05 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 615
________________

प्रमेयचन्द्रिका टीका श. ७ उ. ७ सू. २ कामभोगनिरूपणम् ५९७ वैमानिकाः । एतेषां खलु भदन्त ! जीवानां कामभोगिनां, नोकामिना, नोभोगिनाम्, भोगिनां च कतरे कतरेभ्यो यावत्-विशेषाधिका वा ? गौतम ! सर्वस्तोका जीवाः कामभोगिनः, नोकामिनः नोभोगिनः अनन्तगुणाः, भोगिनः अनन्तगुणाः ॥मू. २॥ ___टीका-'रूबी भंते ! कामा, अरूची कामाः' गौतमः पृच्छति-हे भदन्त ! कामाः काम्यन्ते अभिलष्यन्ते एव नतु विशिष्टशरीरसंस्पर्श द्वारा उपभुज्यन्ते मैंने ऐसा कहा है कि चौइन्द्रिय जीव यावत् भोगी भी हैं । (अवसेसा जहा जीवा जाव वेमाणिया) बाकी के वैमानिकतकके जीव सामान्यजीवोंकी तरह जानना चाहिये । (एएसिं णं भंते ! जीवा णं कामभोगीणं, नो कामीणं नोभोगीणंभोगीणय कयरे कयरेहितो जाव विसेसाहिया वा) हे भदन्त ! कामभोगी, नो कामी, नो भोगी और भोगी जीवों में कौन जीव किन जीवोंकी अपेक्षासे यावत विशेषाधिक हैं ? (गोयमा) हे गौतम ! (सव्वत्थोवा जीवा कामभोगी, नोकामी नोभोगो अणंतगुणा) कामभोगी मनुष्य सबसे कम हैं। नोकामी, नोभोगी जीव अनंतगुणे हैं । भोगी भी अनन्तगुणे हैं। ___टीकार्थ-जीव अनगार कामभोगोंके परित्याग करने से ही संवर वाला बनता है अतः वे कामभोग क्या है इसी बातको दिखानेके लिये यहां सूत्रकारने यह मूत्रकहा है इसमें गौतमने प्रभुसे ऐसा અને ધાણેન્દ્રિય, જિહવાઈન્દ્રિય અને સ્પશે ઇન્દ્રિયની અપેક્ષાએ ભેગી પણ છે, હે ગૌતમ ! તે કારણે મેં એવું કહ્યું છે કે ચતુન્દ્રિય જીવો કામી પણ છે અને ભગી પણ છે.
( अबसेसा जहा जीवा जाव वेमाणिया ) मादीनामानि सुधाना वार्नु ४थन सामान्य ना ४थन प्रमाणे समरj (एएसिणं भंते ! जीवाणं कामभोगीणं नोकामीणं नोभोगीणं भोगीणय कयरे कयरेहिंतो जाव विसेसाहिया) હે ભદન્ત ! કામભેગી ને કામી, ને ભેગી અને ભેગી જીવોની સંખ્યાની અપેક્ષાએ સરખામણું કરવામાં આવે તે ક્યા કયા છો કયા કયા જીવો કરતા ઓછા છે, ( यावत् ) ४या या २i विशेषाधि४ छे ! (सव्वत्थो जीवा कामभोगी, णो कामी नो भोगी अणंतगुणा, भोगी अणंतगुणा) हे गौतम ! मिलेगा वे सोयी ઓછાં છે, ને કામી અને ને ભેગી અનંત ગણે છે, ભેગીજી અનંતગણું છે.
ટીકાર્થ– અણગાર કામોને પરિત્યાગ કરવાથી જ સંવરવાળા બને છે. તેથી સૂત્રકાર આ સૂત્રધારા તે કામગનું સ્વરૂપ બતાવે છે
આ વિષયને અનુલક્ષીને ગૌતમ સ્વામી મહાવીર પ્રભુને એ પ્રશ્ન પૂછે છે કે " रूबी भंते कामा, अरूबी कामा" महन्त ! म ३पी छ, ॐ २५३पी छ ?
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૫


Page Navigation
1 ... 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866