Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 05 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti


Previous | Next

Page 674
________________

६५६
भगवती सूत्रे
यया
दयाल्लोभयुक्ता सचित्ताचित्तमिश्रद्रव्यप्रार्थना संज्ञायते सा ८, लोकसंज्ञामतिज्ञानावरणक्षयोपशमेन शब्दाद्यर्थगोचरा विशेषावयोधक्रिया संज्ञायते सा ९, ओघसंज्ञा ९, ओघसंज्ञा - यया मतिज्ञानावरणक्षयोपशमेन शब्दाद्यर्थगोचरा सामान्यावबोधक्रिया संज्ञायते सा १०, यद्वा - ओघसंज्ञा = सामान्यप्रवृत्तिः ९, लोकसंज्ञा=लोकदृष्टिरिति १० । अयं निष्कर्षः - आहारस ज्ञा- क्षुद्वेदनीयोदये संभवति १, भय - मैथुन - परिग्रह - क्रोध- मान-माया - लोभरूपाः सप्त संज्ञाः मोहनीय कर्मोदये संभवन्ति ८, लोकसंज्ञा-ज्ञानावरणक्षयोपशमे संभवति ९, अघसंज्ञा - ज्ञानावरणीयस्यापक्षयोपशमे संभवतीति १०, ।
मृषाभाषण करने आदिरूप क्रिया कही जाती है वह मायासंज्ञा है । लोभसंज्ञा - जिसके द्वारा लोभके उदयसे हुई सचित्त, अचित्त और मिश्र द्रव्य ग्रहण करनेकी परिणति लोभयुक्त प्रकट की जाती है वह लोभसंज्ञा है । लोकसज्ञा - मतिज्ञानावरण कर्म के क्षयोपशम से शब्द और अर्थकों विषय करनेवाली विशेष अवबोध क्रिया प्रकट की जाती है वह लोकसंज्ञा है । तथा जिस के द्वारा मतिज्ञानावरण कर्म के क्षयोपशम से उत्पन्न हुई शब्द और अर्थ आदिको विषय करनेवाली सामान्य अवबोध क्रिया कही जाती है वह ओघसंज्ञा है । अथवासामान्य प्रवृत्तिका नाम ओघसंज्ञा और लोकदृष्टिका नाम लोकसंज्ञा है । इन संज्ञाओंमें से आहारसंज्ञा क्षुधावेदनीय कर्मके उदद्यमें, तथा भयसंज्ञा, मैथुनसंज्ञा, परिग्रहसंज्ञा, क्रोधसंज्ञा, मानसंज्ञा, मायासंज्ञा, लोभसंज्ञा ये सातसंज्ञाए मोहनीय कर्मके उदयमें होती हैं लोकसंज्ञाज्ञानावरण कर्म के क्षयोपशम में और ओघसंज्ञा ज्ञानावरणीय कर्म के છે તે સત્તાનું નામ માયાસના છે. (૮) લેાભસંજ્ઞા' જેના દ્વારા સચિત્ત, અચિત્ત અને મિશ્ર દ્રવ્યને પ્રાપ્ત કરવાની ભાવના પેદા થાય છે, તે સત્તાને લેભસ'ના કહે છે. (૯) ‘લેાકસ’જ્ઞા' અતિજ્ઞાનાવરણ કર્યાંના ક્ષયે પશમથી શબ્દ અને અર્થ ને વિષય કરનારી વિશેષ અવમેધ ક્રિયા જેના દ્વારા પ્રકટ થાય છે, તે સત્તાને લેાકસના કહે છે. (૧૦) ‘આધસ’ના’ જેના દ્વારા મતિજ્ઞાનાવરણ કર્માંના ક્ષયાપશમથી ઉત્પન્ન થયેલ શબ્દ અને અ` આદિને વિષય કરનારી સામાન્ય અવમેધ ક્રિયા પ્રકટ થાય છે, તે સત્તાને મેઘસંજ્ઞા કહે છે. અથવા સામાન્ય પ્રવૃત્તિનું નામ મેઘસંજ્ઞા અને લેકદૃષ્ટિનું નામ
લાસના છે.
આ દસ સત્તામાંથી આહારસના ક્ષુધાવેદનીય કર્માંના ઉદયમાં, અને ભયસંજ્ઞા, મૈથુનસના, પરિગ્રહસŪત્તા, કૈાધસંજ્ઞા, માનસ'ના, માયાસના અને લેાભસ ંજ્ઞા, તે સાત
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : પ

Loading...

Page Navigation
1 ... 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866