Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 05 Sthanakvasi

Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 05 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 635
________________

प्रमेयचन्द्रिका टीका श.७ उ.७ सू.३ छद्मस्थादिनिरूपणम् दीन् भुञ्जानः अनुभवन् विहर्तु-स्थातुं नो प्रभुः न समर्थः किम् ? 'से पूर्ण भंते ! एयमढे एवं वयह ?' हे भदन्त ! तत् नूनं निश्चितम् एतम्-उपरि प्रति पादितम् अर्थम् एवं यथोक्तरूपं यूयं वदथ ? भवन्तः समर्थयन्ति किम् ? भगवानाह-गोयमा ! णो इणढे सम?' हे गौतम ! नायमर्थः समर्थः, नैव स असमर्थः अपितु समर्थ एवेति काक्या व्यज्यते । ' से केणटेणं भंते ! एवं बुच्चइ' तत् केनार्थेन भदन्त ! एवमुच्यते ? तदेव विशदयति-पभू णं गोयमा ! से उठाणेण वि, कम्मेण वि, बलेण वि, वीरिएणवि, पुरिसकारपरक्कमेण वि, अण्णमनोज्ञशब्दादिकोंको भोगने के लिये समर्थ नहीं होता है ? (से गृणं भंते ! एयमढे एवं वयह' हे भदन्त ! क्या आप इस अर्थका समर्थन करते हैं । इसके उत्तरमें प्रभु उनसे कहते हैं कि 'गोयमा ! णो इणद्वे समढे' हे गौतम ! यह अर्थ समर्थ नहीं है अर्थात् जो छमस्थ मनुष्य देवलोकमें उत्पन्न होने के योग्य हैं ऐसा वह मनुष्य शरीरसे दुर्बल होनेपर भी उत्थान आदि द्वारा विपुल भोगोंको भोगनेके लिये समर्थ ही है। असमर्थ नहीं है 'क्षीणभोगी' भोग जिसके हैं उसका नाम भोगी-शरीर है । शरीर जिसका तप, रोग आदि द्वारा क्षीण दुर्बल बना हुआ है वह क्षीण भोगी है । ‘से केणटेणं भंते ! एवं वुच्चई' हे भदन्त ! आपने जो ऐसा कहा है सो इसमें हेतु क्या है ? वह क्षीणशरीरवाला छद्मस्थ मनुष्य उत्थान द्वारा भी, कर्मद्वारा भी बल ( સ્વાભિમાન વિશેષદ્વારા ) અને પરાક્રમઠારા ( સાધિત સ્વ પ્રયોજન રૂપ પુરુષકારદ્વારા) પ્રચુર ભોગ ભેગોને મનોજ્ઞ શબ્દાદિકેને ભેગવવાને માટે સમર્થ હઈ શકતો નથી. ? ' से गुणं भंते ! एयमटुं एवं वयह ' 3 महन्त ! २५ शुमा मायने समर्थन माया छ ? या प्रश्न उत्तर मापता महावीर प्रभु ४ छ है 'गोयमा ! जो इणट्रे समटे गौतम ! मे सभी शतु नथी. टोमे छप्रस्थ મનુષ્ય શરીર દુર્બળ થવા છતાં પણ ઉત્થાન આદિ દ્વારા વિપુલ ભેગોને ભેગવવાને समय डाय छ, असमर्थ होता नथी. क्षीणभोगी ।। अथ मा प्रमाणे छे लगने જે ભગવે છે તેને ભેગી કહે છે. અહીં શરીરને ભેગી રૂપે ગ્રહણ કરવામાં આવ્યું છે. જેનું શરીર તપ, રોગ આદિ દ્વારા ક્ષીણ દુર્બળ બન્યું હોય છે તેને ક્ષીણભેગી અથવા ક્ષણશારીરી કહે છે.
ગૌતમ સ્વામી તેનું કારણ જાણવા નિમિત્તે મહાવીર પ્રભુને પૂછે છે કે ' से केणट्रेणं भंते ! एवं वञ्चड ?' महन्त ! मा५ श हरों मेधुंडा छ ? ઉત્તર- તે ક્ષીણશરીરવાળે છઘસ્થ મનુષ્ય ઉત્થાન દ્વારા કર્મકારા બળદ્વારા, વીર્ય દ્વારા અને
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૫


Page Navigation
1 ... 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866