Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 05 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti


Previous | Next

Page 534
________________

५१६
भगवतीसुन्ने टीका-'रायगिहे जाव-एवं वयासी'-राजगृहे यावत्-नगरे स्वामी समवसृतः, ततः श्रमणं भगवन्तं महावीर शुश्रुषमाणः नमस्यन् विनयेन प्राञ्जलिपुटः पर्युपासीनो गौतमः एवं वक्ष्यमाणपकारेण अबादीत्-जीवे णं भंते ! जे भविए नेरइएसु उववजित्तए' हे भदन्त ! जीवः खलु यो भव्यः योग्यः नैयिकेषु उपपत्तुम् , यो जीवो नैरयिकतया उत्पत्तुं योग्यः स्यात् 'से णं भंते ! किं इहगए नेरइयाउयं पकरेइ' हे भदन्त ! स खलु नैरगिकतया उत्पत्तुं योग्यो जीवः किम इहगतः मनुष्यभवस्थितः तियेंगभवस्थितो वा सन् एच अनाभोग निर्वत्तितायुष्क होते हैं। इसी तरहसे वैमानिक देवोंकोंभी जानना चाहिये । ___टीकार्थ-अभी२ जो योनिसंग्रह का कथन किया है वह आयुष्यवाले जीवोंका ही होता है- इसी कारण यहां सूत्रकारने आयुष्क आदिका निरूपण किया है- 'रायगिहे जाव एवं क्यासी' राजगृह नगरमें यावत्-महावीर स्वामी पधारे, गौतम स्वामीने उनकी सेवा शुश्रषाकी बादमें विनयसे नम्र होकर वे भगवान के पास उचित स्थान पर विराजमान हो गये। दोनों हाथ जोडकर उन्होंने फिर प्रभुसे ऐसा प्रश्न किया-'जीवे णं भंते ! जे भविए नेरइएसु उववजित्तए' हे भदन्त ! जो जीव नरक में उत्पन्न होनेका योग्य होता है'से णं भंते ! किं इहगए नेरइयाउयं पकरेइ' ऐसा वह जीव क्या નિવર્તિતાયુષ્ક હોય છે. એ જ પ્રમાણે નારોથી લઈને વૈમાનિક દેવ પર્યન્તના વિષયમાં પણ એમ સમજવું.
ટીકાઈ- પહેલાના પ્રકરણમાં જ પેનીસંગ્રહનું નિરૂપણ કરવામાં આવ્યું. આયુષ્યવાળા જીવમાં જ તે હોય છે. તે કારણે સૂત્રકારે આ સૂત્રમાં આયુષ્ય આદિનું नि३५ यु छ- 'रायगिहे जाव एवं वयासी श्रम मवान महावीर सड નગરમાં પધાર્યા, ત્યાંથી શરૂ કરીને “પરિષદ ધર્મોપદેશ શ્રવણ કરીને પાછી ફરી. ત્યાર બાદ ગૌતમ સ્વામીએ સવિનય મહાવીર પ્રભુની સેવા સુશ્રુષા કરી. ત્યાર બાદ તેઓ વિનયપૂર્વક, ભગવાનની પાસે ઉચિત સ્થાને વિરાજમાન થયા અને બન્ને હાથ જોડીને આ પ્રમાણે પ્રશ્ન પૂછયે ” આ સમસ્ત કથન ગ્રહણ કરવું. હવે સત્રકાર ગૌતમ સ્વામીને પ્રન પ્રકટ કરે છે–
__ 'जीवेणं भाते ! जे भविए नेरइएमु उक्चज्जित्तए ' हे and ! २७ ना२४गतिमा SHR थवाने योग्य डाय छ, ' से णं मते ! कि इहगए नेरइयाउयं पकरे। मे०१ शुभ सपना रडतो हाय त्यारे - मनु समयमा तिय"य
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૫

Loading...

Page Navigation
1 ... 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866