Book Title: Pathshala Granth 2
Author(s): Pradyumnasuri
Publisher: Bapalal Mansukhlal Shah Trust
Catalog link: https://jainqq.org/explore/002067/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1-1815K 1.1891 jovesh loll: 2 BIORES Forc e WOACH allation International h Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAzALA grantha ra prahukmara pAThazALA prakAzana bApAlAla manasukhalAla zAha TrasTa 703, nUtana nivAsa, bhaTAra mArga, surata H 395 001 NA grantha 2 www.jainelibrary/bry/ Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 9 pAThazALA - grantha 2 : 'pAThazALA' dvimAsikanA 46 thI 60 sudhInA aMkonA samagra lekhono saMcaya lekhaka : AcAryazrI pradyumnasUri mahArAja prathama AvRtti: zrAvaNI pUrNimA : vIra saMvata 2533: vikrama saMvata 2073: I. sa. oNgasTa 2007 mUlya : rUpiyA 200/saMpAdana : saMyojana rameza zAha (0 94271 52203) prakAzaka : pAThazALA prakAzana : bApAlAla manasukhalAla zAha TrasTa, 703, nUtana nivAsa, bhaTAra mArga, surata - 395001 anya prAptisthAna : saMdIpabhAI zAha, 402-jaya epArTamenTa;29-vasaMtakuMja sosAyaTI,zAradA maMdira roDa; pAlaDI amadAvAda-380007 phonaH 26634037, jitubhAI kApaDiyA, ajetA prinTarsa, sattara tAlaka so., 12, lAbha koMplekSa, posTa : navajIvana, amadAvAda - 380014 cimanabhAI dozI, kAnapura hAusa, 281/87,narazI nAthA sTrITa, bhAta bajAra - muMbaI phonaH 25045998 vijaya dozI, sI-602, dattANI nagara, bilDIMga naM.3, vivekAnaMda mArga, borIvalI(pazcima),muMbaI-92 - phonaH 93274 75222 zaradabhAI zAha, vI.TI, eNpArTameMTa, kALA nALA, bhAvanagara - 364 001 phonaH 2426797 pAThazALA' grantha/2 arthapUrNa ane ramya citro-zilpo-tasavIrothI vibhUSita thaI zakyo che, temAM ahIM ullekhAyelA temaja aneka nAmI-anAmI kalAkArono lAbha amane maLyo che. A sahunA ame RNI chIe : | roMde / naMdalAla bojha | 2. ma. rAvaLa | somAlAla zAha | dazaratha paTela | kanu desAI | gokuLadAsa kApaDiyA | baMsI varmA | ziva paMDyA | prANalAla paTela | maphatalAla dudhiyA | jI.sI.paTela nAgajIbhAI cauhANa | DI.pI.benarjI | maNibhAI mIstrI | rAmaprasAda bhaiyAjI | vasumatI cinubhAI | amRtalAla vegaDa | hari somapurA ! savajI chAyA | | madhukAMta mahetA | bhavAnIsiMha morI Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsaMgika vaktavya pUjya AcArya zrI devasUrIzvara caraNareNu vijaya hemacandrasUri Avo Aje ApaNe haiyAnA heta ane uranA umaMgathI pAThazALAgrantha bIjAne AvakArIe. pAThazALA'graMtha pahelAne atyaMta umaLakAthI saue vadhAvyo che te jotAM A bIjA granthane paNa sau enAthIye adakerA umaMgathI vadhAvaze evo sacoTa vizvAsa che. pAThazALA'dvimAsike potAnI vaividhya sabhara ane pramANabhUta rajUAtanA kAraNe sAmayikonI duniyAmAM potAnuM AgavuM ane anokhuM sthAna prApta karyuM che e nirvivAda che. AcAryazrI vijaya pradyumnasUrijInI maryAvagAhinI sUkSma pratibhAnA kAraNe "pAThazALA mAM AvatAM lekhomAMthI badhAne navI preraNA, navI cetanA ane navI daSTi avazya prApta thAya che. eka khyAtiprApta acchA pravacanakAra AcAryazrIe "pAThazALA" aMge potAno pratibhAva ApatAM jaNAvyuM hatuM ke-- "AcAryazrI vijaya pradyumnasUrijI mahArAjanI lokhinImAM ajaba gajabanI tAkAta che. ApaNe jANatA hoIe tevA prasaMgone paNa jyAre teo potAnI AgavI zailIthI rajU kare che tyAre temAMthI koI judo ja prakAza prApta thAya che. temanuM lakhANa zabdalAlitya, bhASAprabhutva ane talasparzI rajUAtanA kAraNe bIjA lakhANo karatAM juduM ja tarI Ave che. pAThazALA'no aMka hAthamAM AvyA pachI te vAMcyA sivAya hAthamAMthI mUkavAnuM mana thatuM nathI. temAM AvatAM alaga alaga vibhAgo jevA ke : paheluM pAnuM subhASita, jijJAsA, patra tathA kathA prasaMgo sau koIne mATe AkarSaNarUpa bane tevAM che. amArA jevAne paNa emAMthI ghaNuM navuM jANavA maLe che." A AcAryazrIno pratibhAva ApaNane ghaNuM badhuM samajAvI de che. pAThazALA'nA pratyeka aMkamAM kaMIne kaMI navI vAta je vAMcavA/vicAravA ane noTamAM utAravA jevI hoya tevI avazya maLe che. keTalIka vAto to ApaNAthI ghaNI paricita hovA chatAM tenI rajUAta e rIte karavAmAM Ave ke te navA jevI ja lAge tathA keTalIka vAto ane prasaMgo to evA paNa AmAM vAMcavA maLe ke te pahelI ja vAra vAMcavAmAM AvatA hoya. WWW.jainelibrary.org Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ munirAja zrI premavijayajI mahArAja ke jeo pUjyapAda AcAryazrI vijayasenasUrIzvarajI mahArAjanA mukhyaziSya upAdhyAyazrI vimalaharSa mahArAjanA ziSya hatA jemaNe saMvata 1648mAM zrI zatruMjaya girirAjanI 414 yAtrA karI hatI tathA doDha gAu, traNa gAu, cha gAu ane bAra gAunI ema cAra pradakSiNA karI hatI -Ano zilAlekha girirAja para puMDarika svAmInA derAsaranI jamaNI bAjunA caumukhajInA derAsaranI bahAranA thAMbhalA para Aje paNa jovA maLe che. A munirAjazrI saMyamanA eTalA badhA khapI tathA atyanta bhavabhIru sAdhu puruSa hatA; emaNe jJAnAcAra, darzanAcAra, cAritrAcAra ane tapAcAra A cAreyamAM evA alaga/alaga niyamo svIkAryA hatA ane emAM khalana thAya to zuM zuM karavuM eno paNa ullekha pote karyo che. AtmArthI jIvone A lekhamAMthI ghaNI ghaNI preraNA maLe tema che. ApaNe tyAM evuM kahevAmAM Ave che ke AtmA nimittavAsI che. meghakumAra jevA keTalAya AtmAonimittanA yoge patananI khINamAMthI UgarI sAdhanAnA sarvocca zikhare ArUDha thaI gayA che. meghakumAranI A vAta paNa suMdara vizleSaNapUrvaka ahIM raju karavAmAM AvI che. junI vAtonI sAthe sAthe preraNAdAyI navI navI vAto paNa sva/para samudAyanA bhedane vacamAM lAvyA sivAya A pAnAMo para raju karavAmAM AvI che. jemake, AcAryazrI vijayajitendrasUrajInI vAta. haiyAmAM pAMgarelA pramodabhAva sivAya AvuM banavuM zuM zakya che? khANamAMthI kADhavAmAM AvelA hIrAne jema sApha karI, pahela pADI, paoNlIza karI mUlyavAna banAvI ene bajAramAM mUkavAmAM Ave che tevI ja rIte ApaNA A vicakSaNa AcAryazrI paNa sAhityanA agAdha sAgaramAM DubakI mArI emAMthI aneka ratna jevI vAtone zodhI zodhIne bahAra kADhI ene sArI rIte maThArIne sAmAnya jana mATe saraLa banAvI atyaMta muzkela gaNAya tevuM kArya karI rahyA che. gahana cintana, UMDuM avagAhana ane suspaSTa tathA saraLa lekhana zailInA subhaga saMyoga vinA AvuM asarakAraka lakhANa niSpanna thavuM te zakya nathI. temanI A lekhana yAtrA aneka jijJAsu AtmAone rasalhANa karatI cirakALa paryata aviratapaNe cAlyA kare evA attaranA AzIrvAda sAthe A prAsaMgika vaktavya pUrNa karUM chuM. - WWW.jainelibrary.org Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMda sAthe. , , pAThazALA' grantha - 1 ne vAcakoe umaLakAbhera vadhAvyo. tethI utsAha vadhyo. zrI rameza bApAlAlano zrama zaru thayo. pariNAma tamArA hAthamAM che. have je yuga Avyo temAM AvuM vAcana supAcya gaNAvA lAgyuM. bAkI jaina saMghamAM AvA pAThazALA' jevA sAmayiko ghaNI moTI saMkhyAmAM prakAzita thAya che. temAM padezika lakhANa Ave ja che. teno paNa varga che. paNa pAThazALA'nuM vAcana karanArA vadhAre cokkasa nIkaLyA. sAva ajANyA thaIne pRcchA karIne athavA sAmethI teoe je pratibhAva ApyA te sAMbhaLIne lakhavAno utsAha vadhyo. muMbaImAM vAcakavarga vizALa che. kadaradAna paNa che. to, agharuM hoya tyAM prazno lakhanArA paNa che. jethI manamAM thayuM ke zrama saphaLa thayo che. co tarapha najara nAkhatAM duvRttionuM sAmrAjya phelAyeluM lAge, paNa sTeja najara jhINI karIne jovAnuM karIe to saddavRtti, sadvartana ane paropakAranI jyota paNa cokkasa pradezamAM ajavALuM pAtharatI jovA maLe che. evAM uttama puruSone AnA vAcanathI baLa maLe che tevuM jANavA maLyuM che. te ja AvA pustakonuM cAlaka baLa che. vadhAre kAMI kahevAnuM nathI. pUjyapAda guru mahArAje A grantha mATe lakhyuM temAM teozrInA vAtsalyanA ja darzana thAya che. vaLI gujarAtI sAhitya pariSadanA pramukhazrI kumArapALa desAIe paNa potAnI vyastatA vacce paNa lakhyuM tethI maitrI vadhu majabUta banI che. ramezabhAI to A kAryamAM mALAmAM dorAnI jema chUpAyelA che ja. have vAcaka zaru kare... WWW.jainelibrary.org Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ $ motInI khetI kumArapALa desAI tyAgasamRddha, jJAnasamRddha ane anubhavasamRddha evA AcArya zrI pradyumnasUrijI mahArAjanuM vyAkhyAna, pratyakSa darzana ke emanuM lekhana sadaiva prasannatAno paramAnaMda arpatuM rahyuM che. emanA bhItaramAMthI vaheto sahaja prasannatAno srota zrotAone ke bhAvikone to ThIka, kiMtu sarvajanahRdayane bhIMjavI deto hoya che. AgamazAstronuM UMDuM adhyayana, dArzanika graMthonuM avagAhana, aghatana sAhityasarjana sAthe jIvaMta saMparka ane AgavI gadyazailI - A badhAnuM uttama saMmizraNa eTale pAThazALA (grantha - 2). AmAM teo dharmakathAonA marmane je rIte ughADI Ape che, e ja rIte mAnavanA AMtaramananAM saMcAlanone pArakhIne ene paNa Alekhe che; AthI meghakumAra, rAjA bhavadeva ane zrAvaka rAjA zrIpALanI kathAnI sAthosAtha vicAra, vRtti ane pUrvagrahonA parigrahanI; guNapakSapAtI daSTinI, pratipakSI vicAraNAnI ane manovijayanI vAta teo kare che. Agama paMcAMgInI sAthe dharmakriyA ke darzanaviSayaka keTalAka praznonI vyApaka ane vizada vicAraNA kare che. paryuSaNanA divasomAM 17 pratikramaNa karavAnI vAta ke zrI zatruMjaya tIrthanI yAtrAmAM pAMca caityavaMdanomAM eka zAMtinAtha bhagavAnanuM caityavaMdana zA mATe, eno uttara Ape che. A uttaro emanI vyApaka ane mULagAmI ciMtanadRSTinA dyotaka che. cakravartI bharata ke cittoDanA mahArANAnI kathAnI sAthosAtha AcArya zrI dhuraMdharavijayajI mahArAjasAhebanI jIvanapaddhati ane temanI avicalita manodazAnAM dRSTAMto teo Ape che. Ama ahIM motInI khetI che. jJAnasAgara, jIvanasAgara ke anubhavasAgaramAMthI meLavelAM tejasvI motI emaNe ahIM veryAM che. ke jIvananA bAgamAMthI tAjAM, praphullita ane suvAsita puSponI sugaMdha ApatAM keTalAMka suMdara vAkyo to manamAM ramyA kare tevAM che; jema ke, Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "kAjIpaNuM choDIe : sAkSIpaNuM zIkhIe. "dehanI durbheda dIvAlane aDIne ja indriyono killo che..." "phariyAda : uttamatAnI UNapamAMthI janme che. " kara "pratipakSI vicAraNA te vADa che." "jema gharamAMthI kUDo-kacaro ke jene alakSmI kahevAya che te to dUra ukaraDe ja mUkI AvIe chIe, e ja rIte vaNajotA vicArone aLagA karIne haLavA thaI jaIe." 29 "sArA banI javuM saheluM che, sArA banI rahevuM agharuM che. ApaNe sArA banIne sArA rahevA ja janmyA chIe. "puNyanA phaLa game che paNa puNya karavuM gamatuM nathI; pApanAM phaLa gamatAM nathI, chatAM paNa pApa choDavuM gamatuM nathI. " pUjya AcAryazrI pAse mAMjeluM gadya che. e pratyeka zabdaprayoga khUba cIvaTathI kare che. emanI abhivyakti ghUMTAIne pragaTa thAya che e eka vAta che, paraMtu emaNe e mATe je 'tejeghaDyA zabdo' prayojyA che te bAbata emane gujarAtI bhASAnA gadyakAra tarIke sthApe che. 'pAThazALA'nI lekhasRSTi e koI pharamAyazI sarjana nathI; lokarucinI raMjakatAne lakSamAM rAkhIne thayeluM sarjana nathI. A to svAntaHsukhAya thayeluM sarjana che ane tethI ja zabdezabdamAM bhAvanI sAcakalAI ane nirADaMbarI prastuti jovA maLe che. potAnI saMyamasAdhanAmAM satata kALajIpUrvaka pravRtta rahevAnI sAthosAtha saMskRta ane prAkRta ke prAcIna ane arvAcIna gujarAtI sAhityamAM teo sahaja gati karI zake che. keTalAMya judAM judAM svarUpo dvArA potAnuM hagata pragaTa karyuM che. kyAreka jijJAsArUpe, kyAreka patrarUpe, kyAreka kathArUpe to kyAreka ciMtanarUpe emanuM hradgata pragaTa thAya che. kyAreka teo bodha ApatA paNa lAge che, to kyAreka vArtAlApa karatA jaNAya che. AvAM judAM judAM sAhitya-svarUpo yojIne emano hetu to bhAvakanI cetanAne sparzIne jagADavAno che. A evI 'pAThazALA' che ke jyAM vAcakanuM jIvanaghaDatara thAya che. dharmajijJAsunI jijJAsAnuM samAdhAna thAya che. koI kathAno marma ke jIvanano mahimA pragaTa thAya che. 7 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjaya AcAryazrInI dharma pratyenI vyApaka ane jIvana pratyenI vidhAyaka daSTino paricaya prApta thAya che. jIvanamAM AvatI Apattiono paDakAra kevI rIte jhIlavo, enI pAThazALA hoya evuM A pustaka che. prAcIna granthomAMthI AnAM udAharaNo Ape che. subhASito dvArA paNa A vAta pragaTa kare che ane kyAMka vAstavajIvanano koI anubhava paNa Alekhe che. "ApaNA ghaDavaiyA bAMdhava ApaNe e lekhamAM Avo eka prasaMga Ape cheH eka bhAI muMbaImAM vAlakezvara vistAramAM rahetA hatA. temane traNa dIkarA hatA. dIkarAne ghera paNa dIkarA hatA. sukhI parivAra hato. paraMtu banyuM evuM ke bajAramAM moTI uthala-pAthala thavA pAmI. paristhitie gaMbhIra vaLAMka lIdho. AsamAnI sulatAnI thaI gaI. AjathI sATha varSa pahelAnAM karoDa rUpiyAnA AsAmI, peDhI kAcI paDI eTale vAlakezvarano baMgalo kADhIne zAMtAkrujhanI eka cAlImAM AvIne rahyA. je divaso maLyA tene sArA karI jANyA. roja cAra potAne mana bharIne ramADe ane temanI sAthe rame. zAka-phaLa levA thelI laIne bajAramAM jAya. sarakhI uMmaranA vRddho sAthe vAte vaLage. sArI sArI vAto gAMTha bAMdhe. ame eka vAra AvA hatA ne tevA hatA evI bhavya bhUtakALanI vAtone vAgoLatA nahI; vartamAnane ja jotA. - je kAMI musIbata sarjAya che te be samayanI sarakhAmaNIthI sarjAya che. ulaTAnuM teo e vAtane evI rIte varNavatAM ke potarAMo sAthe ramavAno Avo AnaMda A pahelAM meM kyAre paNa anubhavyo ja na hato. evI to majA Ave che ke jiMdagImAM nirAMta zuM cIja che tenI khabara atyAre ja paDe che. bIjA vinAnuM jIvana kevuM hoya teno anubhava maLe che. Ama, je sthiti sAme AvI paDI tenAmAMthI jIvana banAvavAnI kaLAnA darzana thAya che. AnuM nAma jIvana jIvavuM te." A udAharaNa dvArA teo jIvana jIvavAnI kaLA zIkhave che. AvI jIvana jIvavAnI sUkama samaja A pustakamAM Thera Thera prApta thAya che; jema ke, yajamAna vAkya ane mahemAna vAkya dvArA darzAvyuM ke vivekayukta vAkyo kevA hoya? Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evI ja rIte pracalita kathAomAMthI tAravelAM rahasyo vAcakane eka navIna daSTi Ape che. rAjA zrIpALanA jIvanamAMthI sAra tAravatAM teo kahe che, "tiNe navapada che AtamA, navapada mAMhe teha." zrIpALanA to AtmA ane navapada bane abheda thaI gayA hatA. navapadathI zrIpALanA mana ane AtmA pUrA raMgAI gayAM hatAM jagatamAM navapadanuM darzana ane navapadamAM jagatanuM darzana thatuM hatuM. Ama saMbhedapraNidhAna ane abhedapraNidhAna bane zrIpALe siddha karyA hatAM. "zenAthI nirlepa rahevuM ane zenAthI lapAI javuM" A viveka e ja zrIpALarAjAnA jIvananuM mukhya rahasya jaNAya che. ApaNe tyAM dara cha mahine thatAM temanA caritra-zravaNathI ne smaraNathI ApaNAM cittanA vaheNane ane valaNane e dizAmAM ja vALIe." jaina kathAomAM rahelAM mArmika rahasyane pragaTa karavAnI sAthosAtha kyAreka kavikalpanAno suMdara vihAra paNa jovA maLe che. kauzAMbI nagarImAM AvelA bhagavAna mahAvIra svAmIne sUpaDAnA khUNAmAM paDelA aDadabAkaLA vahorAvanArI caMdanabALAnI vAta karIne teo kahe che ke sUpaDuM kevuM sabhAgI ke jene A ghaTanAnA prathama prekSaka thavAno yaza maLyo ane e sUpaDAne ja A ghaTanAnI vAta pUche che. evI ja rIte bhagavAna RSabhadevane pAraNA karAvanAra ikSarasanA ghaDAnI kalpanA AlhAdaka lAge che. kalpanAnA gaganamAM vihAra karatA teo vAstavanI dharatI para sarjAtA hRdayasparzI prasaMgo paNa Alekhe che. khemo dedarANI, ratibhAI kAmadAra, jIvadayApremI jesiMgabhAI jevI vyaktionA prasaMgo maulika jIvana sUjha ApI jAya che. uttarAdhyayana sUtranA "saddhA paramadullA sUtra dvArA parama durlabha zraddhAnI prAptinI vAta kare che, to pratipakSanI vicAraNAmAM anekAMta vicAraNAno paDagho saMbhaLAya che. nAnAM nAnAM zubha kAryo dvArA paNa jIvanamAM mAnavatAnI maheka prasarAvI zakAya che, enI kevI sarasa vAta ahIM karI che? - 9 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 "skuTara para mAra-mAra jatAM hoIe ane rastA para koI vidyArthI moM vakAsIne Ubhelo dekhAya. parIkSA ApavA jatAM enI sAikalanI ceIna UtarI gaI hoya; pAchaLa keriyara para mUkelA kaMpAsa-copaDI-noTabuka badhuM paDI gayuM sAthe enuM moM paNa paDI gayuM! tame A joyuM. vahAre doDI gayA. badhuM ThIkaThAka karI dIdhuM. ceIna caDAvI daI sAIkala ThIka karI dIdhI. khabhe hAtha mUkI kahyuM: Aje parIkSA lAge che. raDamasa cahere bole cheH hA, paNa moDuM thaze. TIcara klAsanI bahAra Ubho rAkhaze. tame ene hiMmata ApI kaho hamaNAM pahoMcI javAze. tuM tAre mAruM nAma Apaje..basa, ATaluM ja karo. jojo, enA caherA para kevuM smita pharake che ! pelA paraseve rebajheba thatAM abhaNa lArIvALAne tame saranAmuM gotI ApyuM! jarA hAtha lAMbo karI batAvyuM ane tenuM kAma thaI gayuM! tamAre kyAMya hAtha lAMbo karavo na paDe evA AzIvada, enuM haiyuM uccAre che !" mane smaraNa che ke bhAvanagaramAM zrI jaina sAhitya samAroha prasaMge pUjya AcAryazrI vijayapradyumnasUrijIe eka vyAkhyAnamAM bhagavAnanI tapazcaryAnuM varNana karyuM hatuM. bhagavAna mahAvIra vize sAruM evuM vAMcyuM-lakhyuM hovA chatAM emanI pAsethI je jANavA maLyuM ane emanI pAsethI je marmo samajavA maLyA, te sAce ja adbhuta hatA. AvI UMDI ciMtanazIla daSTi ane sAhitya sAthenI nisabata sAthe jIvanamUlyonI upAsanA virala hoya che. teonI pAsethI jema nirALI gachaTA maLe che, e ja rIte viziSTa evI kAvyadaSTi paNa maLe che. kAvyAsvAda uparAMta temanI anyoktio paNa AsvAdya hoya che. A evI pAThazALA" che ke jemAM vAcaka ghUMTaDe ghUMTaDe AMtaraprasannatA pAme che. A UrdhvajIvananI vicArazALA che, dharmajIvananI AcArazALA che ane adhyAtmajIvananI pAThazALA che. pUjya AcAryazrI pAsethI vadhu ne vadhu grantho maLatA rahe evI pAThazALA' nA eka vinIta vidyArthI tarIke abhyarthanA karuM chuM. tA. 23-5-2007 - kumArapALa desAI WWW.jainelibrary.org Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAsaMgika vaktavyanuM 3 AnaMda sAthe... | 5 motInI khetI / 6 ciMtana13. vicAra dIvAla che, tenI pele pAra sUrya che ! 14 puNya AMgaLiyAta che, mAlika to guNa che ! 16. vahetA pANImAM hAtha dhovAnuM kAma karIe | 18 Agrahazaktine vivekapUrvaka vAparIe / 20. kAjIpaNuM choDIe : sAkSIbhAva zIkhIe 22 vaNajotuM nava saMgharavuM 24 phariyAda : uttamatAnI uNapamAMthI janme che , 26 pratipakSI vicAraNA te vADa che ? 28 manane khAlI rAkho te prasanna raheze 30 prazaMsA - niMdA - sarakhAmaNI ... evuM badhuM 32 guNazodhaka dRSTi keLavIe 34 kAmamAM parovAyeluM mana phaLadrupa che | 36 che dina bhI bIta jayegA? 38 siddhA parama dulhA / 40 haribhadra purohitanuM abhimAna ho ! / 42 vikAsa sUtrano pATha karIe 44 dharmanuM phaLa : vRtti vijaya 46 prabhuprArthanA / 49 Agama - paMcAMgIne praNAma / 50 manana/ pakSa manuSya janma utkarSa mATe che / 56 ApaNA ghaDavaiyA bAMdhava! ApaNe / 60 vicalIta na thayelI manodazAne vaMdanA da6 yajamAna vAkya ane mahemAna vAkya 68 dave banAveluM derAsara zrI zAMtinAthanuM deruM / 69 dave banAveluM derAsara : pATaNavAva! 72 vANI vyaktinuM mApa che ! 75 patra 78 sAdhu/ 83 cetana ! aba mohe darisaNa dIje | 84 cetana ! aba mohe.pUrva bhUmikA | 88 niMdI sayA saMjame / 90 eka abhirAma sthaLe 92 ApaNane ArtadhyAna na zobhe / 95 meghane vaMdanA ho ! / 100 eka strInA veNe tAMbu bane che sonuM 105 munivara premavijayajI mahArAjanI TIpa/ 109 samAdhinA vijayatilakathI zobhatA AcArya zrI dhurandharasUri mahArAja | 122 e kanyAne varavA sajja banIe / 129 suratathI lI ANaMdasAgara,. / 131 A che aNagAra amArA... zrI nItivijayajI dAdA ane ziSya zrI maNivijayajI mahArAja / 132. zrAvaka/15 oLInI ArAdhanAmAM AyaMbila / 136 rAjA zrIpALanAM nyArAM jIvana rahasyo 137 mAlavapatiputrI mayaNAM atiguNavaMta / 142 zrIpALarAjAnA rAsanI nirmANa kathA/ 147 saMvAda / 1papa vIra prabhunA janmanI khuzAlI , 156 zrI saMgha samakSa keTalAka vicAro / 159 eka patra - adhyApaka baMdhuone / 164 vinaya vaDo saMsAramAM / 170 lakI Dro laukika che / 173 izurasanuM pAna karyuM che.. / 174 RSabha caraNa aMgUThaDe / 176 jJAnamArga kaThina che ! 180 laukika zabdonA lokottara artha / 182 zrI kalpasUtranuM prathama zravaNa / 184 tapa ciMtavANI kAusagga / 186 kAvya/ 189 mayaNAsuMdarI | 190 zrI dharmanAtha jina stavana / 193 haMsane mAnasaranA koDa / 196 nirahaMkArI cetanAnI mAvajata | 198 boMsarI uThe che bAji. 199 sukhanI AkhI anukramaNikA | 202 kozisa karane vAloM kI ? 204 kAvyAtmaka Atma paricaya | 207 vacano pALavAnA : phrosTanI kavitA / 215 saMvedana bhInAM thaIe : kAvya/ 218 kayA/ cha. darzana karavA na gayA to paNa zreSTha gaNAyA/ 228 - namyA to tarI gayA | 230 zeraDIno sAMTho / 232 karuNAjananInA jAyAne salAmI 236 saMvedana hInatAnI sajA / 237 haThIbhAIno roTalo / 238 bane sthitimAM magna ja majha, 239 sonuM UMcAmAM UMcuM - raNakAra sAdo / 240 navuM phroka 242 ghaDo 244 sUpaDu (245 prabhu darizana sukha saMpadA / 246 Agama lekhana: eka bahere / 248 grISmanI eka bapore | 249 ThaMDuM pANI | 250 sAMbeluM ? 253 baMdha samaya citta cetI re | 257 jUo dUta Avyo ! / 258 AMbAnA vana jevA thaze / 259 mArA prabhujI pahelA, pachI huM / 26o adhikAra vinAnAM kAmathI.. | 263 gharaDA vAMdarAnI zIkhAmaNa / 264 prabhAvanA / 26 subhASita 12 / 54 | 82 / 94 / | 128 / 130 / 154 | che 179 ) 185 | 188 | 22 2 / 225 | 22 / 241 / anukrama 11 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 subhASitam satI draupadIne nityakrama hato ke mAtA kuMtIne praNAma karavA. e krama mujaba e praNAma karavA jAya che. draupadIjIe kuMtAmAtAnA caraNomAM praNAma karI AzIrvAdanI yAcanA karI. to kuMtAmAtAe kahyuM: bhAgyavaMtaM prasUtethAH mA zUraM mA ca pnndditm| zUrAzca kRtavidyAzca raNe sIdanti me sutaa|| artha tuM bhAgyavAnane janma Apaje. zUravIra ke paMDitane ApatI nahIM. jo ne ! zUravIra ane paMDita evA mArA dIkarA Aje yuddhanA medAnamAM pIDAI rahyA che. jo bhAgyavAna hoya to tene AvI raNamedAnanI pIDA sahevI na paDe. zloka jANIto che paNa kuMtAmAtAnA AzIrvAda svarUpe je vAta AvI che te mahattvanI che. zUravIratA ke paMDitAI bhale bIjAne AMjI zakatA hoya paNa bhAgyazALInI vAta ja nirALI che. zUravIra ane paMDita to e bhAgyazALInA dvAre AvIne ubhA rahe che. WWW.jainelibrary.org Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtana rAMdenuM zilpa : thikara 13 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // PAR 14 pAThazALa graMtha 2 vicAra dIvAla che, tenI pele pAra sUrya che dehanI durbheda dIvAlane aDIne ja indriyono killo che Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizvane sahasra kiraNothI ajavALato sUrya che, te vAta nakkI che; chatAM teno ujAsa kema jaNAto nathI ? evuM te kevuM gADha AvaraNa tenI ADe varte che ! - A mathAmaNa ja tenuM AvaraNa che. A vicAra virame to ja peluM dekhAya ! A prazna che. ApaNo deha te paheluM AvaraNa che. tenI durbhedya dIvAlane aDIne ja indriyono killo che. te pachI, Ama to pAtaLI kahevAya evI chatAM vajra jevI kaThina eka ADaza che; tenuM nAma che mana. enA ye be paDa che H eka jJAta mana ane bIjuM ajJAta mana. : mananA AgaLa-pAchaLanA paDane vIMdhavA-bhedavA, are ! emAM bAkoruM pADavAnuM kAma thayuM ke ajavALAnuM dhasamasatuM pUra cidAkAzamAM relAI UThaze. pachI tenA prakAze AchuM aMdhAruM ye nahIM rahe. A dIvAlane bhedavA, oLaMgavA mATe ja A manuSyabhava maLyo che. durgama lAgatAM A kAmamAM saphaLatA meLavanArAono sathavAro paNa maLI rahe tema che. jeoe bAkoruM pADyuM, pachI bArI karI ane chevaTe to bAraNuM banAvyuM evAonI vAta parathI, ema to lAge che ke tyAM javAya to che ja ! hA, rasto badhAno alaga-alaga hovAno ! A ze'ranI paMktio paNa kevo sarasa rasto cIMdhe che ! AbhamAM ke dariyAmAM, kyAMya paNa keDI nathI; artha eno e nathI ke, koIe saphara kheDI nathI. (kavi rAjeza vyAsa) ApaNe paNa 'yA homa' karIne jhukAvIe. vijayanI varamALa rAha jue che. 15 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 guNanA ApaNe lobhI banavuM che. guNa joyA nathI ke tenA dAsa banyA nathI, guNanuM AkarSaNa keLavIe U|[GI[LI[ grantha ra | puNya AMgaLiyAta che. mAlika to guNa che Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAnya rIte sarva jIvo sukhanI khojamAM satata DUbelA hoya che. jyAMne tyAM, jyAre ne tyA2e eka mAtra uddeza H sukha -- anukULatA. mana icche te pramANe padArtha, avasthA, vyakita ke vAtAvaraNa --e badhuM maLe te sukha. AkAMkSA paNa tenI ja, jhaMkhanA paNa tenI ja ! eka anya tattva paNa che. tenuM nAma che hita. A hitane sAdhanAra guNa paNa che. sukha ApanAra puNya paNa che. puNyathI sukha maLe. guNathI hita sadhAya che. puNyanuM jeTaluM AkarSaNa che teTaluM guNanuM thAya to, guNanI pAchaLa-pAchaLa puNya to cAlyuM ja Avaze. audArya guNa che. audAryathI dAna thAya che. dAnathI puNya. puNyathI icchitanI prApti. dAkhalA mATe dUra javuM nathI. zAlibhadra ja pUratA che. puNyamAM zAlibhadrathI caDe tevI mArI zodha cAlu che ! haju paNa cAlu che. temAM virAma maLe tevuM daSTAMta haju maLyuM nathI ! AvA aDhaLaka puNyanuM mULa dAna che. e dAnanuM mULa audArya che, udAratA che. udAratAno A guNa meLavavAnI, keLavavAnI icchA pachI jo prayatna thAya to puNya to kevuM amApa baMdhAya !! puNyanA phaLa game che paNa puNya karavuM gamatuM nathI ! pApanA phaLa gamatA nathI chatAM paNa pApa choDavuM gamatuM nathI ! Ama paristhiti sAmasAmenA cheDAnI pravarte che. puNyanA je mULa che te guNanA . ApaNe lobhI banavuM che. guNa joyA nathI ke tenA dAsa banyA nathI, tenA dAsa banyA nathI ! AvuM karIe to puNya to maLe ja, jaza paNa maLe. sArA sajjananI gaNatrImAM tarata dAkhala thaI javAya. - 17 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 [SI[O] grantha 2 | -ApaNI vRtti jo savaLI hoya to paropakAra karavAnI ghaNI badhI tako ApaNI AsapAsa ApaNI rAha jotI karatI hoya, tene jhaDapI laIe eTalI ApaNI sArthakatA ! vahetA pANImAM hAtha dhovAnuM kAma karIe Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vicAra karI zakatI hoya evI vyaktioe koIvAra kAgaLa ane pensIla laIne besavuM joIe, noMdha karavI joIe H savAre jAgyA tyArathI sAMja sudhI ke rAtre sUtAM tyAM sudhI konI-konI sevA lIdhI, sahAya lIdhI, sahakAra lIdho... ane enI sAme e paNa noMdhavuM joIe ke e samayamAM kone-kone sevA ApI, kone sahAya ApI, kone sahakAra Apyo... Ama A rIte banne bAjunAM lekhAM-jokhAM karavAthI khyAlaAvaze ke ApaNe devA karatAM devuM karavAmAM (ApavA karatAM levAmAM) vadhu hoMzIlA hoIe chIe ! roja rAtre nidrAdhIna thatAM pahelAM kSaNa-be-kSaNa vicAra karavo joIe ke Aje ApaNe koInA para upakAranuM kAma karyuM che ? ApaNI vRtti jo savaLI hoya to paropakAra karavAnI ghaNI badhI tako ApaNI AsapAsa ApaNI rAha jotI pharatI hoya, tene jhaDapI laIe eTalI ApaNI sArthakatA ! koI gharaDA mAjIne rasto oLaMgavAmAM madada karI zakAya. ApaNI najara paDe ke turta mAjIno hAtha, hAthamAM laI smitabhera emane rastAnI pele pAra mUkI daIe. mAjInA haiyAnAM mIThAM be veNa vaLatara rUpe maLe je ApaNI mUDI banI jAya ! skuTara para mAra-mAra jatAM hoIe ane rastA para koI vidyArthI moM vakAsIne Ubhelo dekhAya.. parIkSA ApavA jatAM enI sAikalanI ceIna utarI gaI hoya; pAchaLa keriyara para mUkelA kaMpAsa-copaDI-noTabuka badhuM paDI gayuM sAthe enuM moM paNa paDI gayuM ! tame A joyuM. vahAre doDI gayA. badhuM ThIkaThAka karI dIdhuM. ceIna caDAvI daI sAikala ThIka karI dIdhI. khabhe hAtha mUkI kahyuM : Aje parIkSA lAge che. raDamasa cahere bole che : hA, paNa moDuM thaze. TIcara klAsanI bahAra Ubho rAkhaze. tame ene hiMmata ApI kaho H hamaNAM pahoMcI javAze. tuM tAra mAruM nAma Apaje...basa, ATaluM ja karo. jojo, enA caherA para kevuM smita pharake che ! : pelA paraseve rebajheba thatAM abhaNa lArIvALAne tame saranAmuM gotI ApyuM ! jarA hAtha lAMbo karI batAvyuM ane tenuM kAma thaI gayuM ! tamAre kyAMya hAtha lAMbo karavo na paDe evA AzIrvAda, enuM haiyuM uccAre che ! rUpiyA-AnA-pAImAM na AMkI zakAya tevo lAbha ! A jevo tevo napho che ? karavAM che ne AvAM kAma ? - 19 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 ear Tem Agrahazaktine vivekapUrvaka vAparIe mAnavamanano ahaMkAra evo pragADha rUDha ane ddaDha hoya che ke te rUpa varavAM che ane jUjavAM che. tene kAyamI karatAM -- kAmacalAumAM vadhAre rasa che. saravALe te nAnI nAnI bAbatomAM jIda kare che; pAtAnI vAta sAcI che tevo Agraha seve che, tene pakaDI rAkhe che. A Agrahazakti che. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnavamananI eka sArI bAju e che ke tene jema vALIe - keLavIe tema te keLavAya che. chatAM, mAnavamanano ahaMkAra evo pragADha-rUDha ane hoya che ke te rUpa varavAM che ane jUjavAM che. tene kAyamI karatAM kAmacalAumAM vadhAre rasa che. saravALe te nAnI nAnI bAbatomAM jIda kare che; potAnI vAta sAcI che tevo Agraha seve che, tene pakaDI rAkhe che. A Agrahazakti che. khUba upayogI che. niyamanA pAlanamAM AgrahazaktinI A ddaDhatA khUba upayogI che. paraMtu, pelI kahevatamAM kahyuM che ne keH ramakaDAM kharIdavAmAM je rakama kharcAya che te ghareNAM to kharIdI zakatI nathI paNa, jIvana nirvAha mATe udhAra mAMgavuM paDe che, evuM che ! nAnI najIvI vAtamAM je pakaDI rAkhe che, jIda kare che, haThe bharAya che te, jIvana rakSaNa karanArA niyamomAM pakaDa rAkhavAnA avasare DhIlo paDe che. te veLAe tenI Agrahazakti kSINa thaI hoya che tethI tene evuM nukazAna thAya che ke jIvanabharanI kamANIthI paNa te bharapAI thatuM nathI. dakSa gaNAtA mANasa paNa sAva sAmAnya bAbatamAM jIda kare che e ghaNI vAra jovA maLe che. eka marmasparzI hiMdI vAkya cheH choTI choTI ni vAta che vaDI mata vanAmo vana tuma choTe ro nAgoro A ja marma che. buddhivaMtanuM lakSaNa paNa A ja che ke, buddha phalamanAgraha: nirAgrahI buddhi ja zreSTha che. nAnakaDI vAtathI samajIe ekavAra cAra-pAMca mitro rastethI pasAra thatAM hatA. acAnaka kyAMkathI sarasa sugaMdha AvI. sahunA nAkanAM phorAMmAM enI jhamaka dekhAI. AMkho AjubAju pharI vaLI. eka mitra kahe, AjubAjumAM kyAMka bagIco hovo joIe. bIjo tarata bolI uThyo, nA..nA.. A to pelo khaTAro gayo temAM agarabattI bharI haze, tenI sugaMdha.. tyAM to trIjo kahe, eka bAI ahIMthI pasAra thaI tenA paraphayumanI sugaMdhathI badhuM mahekI UDyuM che. vAta vaLe caDI! have koInI pAse purAvo to hato nahIM. paNa, A vAta jIda karavA jevI paNa nathI. bhale e sugaMdha suMdara hatI. tene mANo. enI majA lUMTo. AvI vAtamAM Agraha zuM karavo? are ! haThAgraha thAya tevo Agraha kyAre ya na karavo. balka, hA bhAI ! tArI vAta sAcI hoI zake evA udgArathI vArtAlApa zobhAvavo. sahanazakti jevI ja kiMmatI Agrahazakti che. tene sAcavavI ane jarUra hoya tyAM ja vivekapUrvaka vAparavI. . 21 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 : - off o kAjIpaNuM choDIe H sAkSIbhAva zIkhIe sastAmAM sastuM zuM ? to kahe 'salAha.' moMghAMmAM moMghuM zuM ? to kahe 'salAha !' Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnava manane A te zI Teva ? (ke kuTeva ?) koI ghaTanA jANI ke abhiprAya Apyo ja che ! koI maLe pachI tarata enA vize abhiprAya Apyo ja che ! abhiprAya paNa kevA ? be ja jAtanA ! A sAruM che athavA A barAbara nathI. AvuM te zuM karyuM ? AvuM karavuM joItuM hatuM ! ThIka mArA bhAI ! Thasso kevo hato ? Ane badale Ama karavuM joItuM hatuM. Ama, vagara pUche ane vagara mAMge abhiprAyo ApavAnI Teva mAnavajAtane paDI che. badhA ja ema lolamalola kare, eTale sarvatra svIkArAyelI Teva che ! AvI salAhanI kiMmata eka koDInI paNa na hoya ! - kahyuM che ne ke sastAmAM sastuM zuM ? to kahe 'salAha.' moMghAmAM moMghuM zuM ? to kahe 'salAha !' koI salAha mAMge ne ApIe te salAha sonAnI banI jAya ane vaNamAgI salAha pittaLa banI jAya ! paNa...A lAcAra mANasa ! bolyA vinA kema rahI zake? vicArako Ane vAkzaktino durvyaya kahe che. vIryapAtathI paNa vadhu khataranAka gaNe che. A thayuM kAjIpaNuM. ApaNe kAjI thavA janmyA nathI. taTastha thaIne, aLagA rahIne, banatA banAvone ApaNe mANyA nathI. je kAMI joIe chIe temAM tarata involva thaI ja jaIe chIe. karavA jevuM kAma to che -sAkSIbhAva. sAkSIbhAva eka vAra keLavAyo pachI joI lyo majA ! Aja sudhI na mANI hoya tevI majA ! zarUAta haLavethI thAya. eka kalAka-pUrato saMkalpa karI zakAya H A kalAka daramiyAna je banAva banaze tene joIza. nirakhIza. paNa tenI tarapheNamAM ke virUddhamAM eka paNa zabda uccarIza nahIM. mAtra joyA karIza. sAMbhaLyA karIza. dehathI AtmAne bhinna mAnavAnI sAdhanAnI zarUAta to dUra rahI,ahIM to phakta manane aLaguM rAkhavAnI vAta che. karI to juo ! agharuM che ? are bhAI A duniyAmAM kazuM agharuM nathI. khabara che ne ke --- karata karata abhyAsajana jaDamati hota sujaan| rasarI Avata jAta hai zila para paData nizAna // satata abhyAsa karavAthI jADI buddhivALo paNa sujJa bane che; kUvAnA kALamIMDha kAMThA para doraDuM roja phare che tethI paththara upara AMkA paDI jAya che. ApaNuM mana patthara to nathI paNa phUla jevuM komaLa che. to karo Aje ja kaMkunA 23 , Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ booste V1556 INVIO 24 e are lonel vaNajotuM nava saMgharavuM WALT WHITMAN Leaves of Crass The Row (1955) Edition I CELEBRATE myself, and sing myself, And what I assume you shall assume, For every atom belonging to me as good belongs to you. Walt Whitman 19mI sadInA amerikana kavi vaoNlTa vhiTamana vaNajoto kacaro svayaM haTAve che ! Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAtmA gAMdhIjIe AzramavAsIo mATe karelI AcArasaMhitAmAM vrato ane niyamo karyA hatA. e paikInuM A eka aparigrahavrata hatuM. A vRtti mATe mana ghaDAya to A vrata levAya ane paLAya. Ama A niyama bAhya upadhinA parigrahathI bacavA mATe karelo che. sthULa che. ApaNe to, ApaNAmAM vicArano, vRttino, pUrvagrahono je joradAra parigraha che enA anusaMdhAnamAM vicAravuM che. bahAranA parigrahanI to AnI sAme kAMI ja visAta nathI. ApaNI aMdara vicAronI kevI bhIDa jAme che! kAMIka joyuM, kAMIka sAMbhaLyuM. vicAratAM vicAratAM keTalAMye vicAro UbhA thAya che. je kAMI aMdara UbhuM thAya che te badhuM kAmanuM nathI hotuM balka ghaNuM nakAmuM hoya che. samagra vicAra rAzine be bhAgamAM vaheMcIe to zubhavicAra ane azubhavicAra ema be bhAga thAya. A bemAMthI, zubha to upayogI che te vicArone saMgharavA joIe paraMtu je jarUrI nathI, mAtra manane saMkaleza pahoMcADe che, prasannatAne haNe che te vicArone kyAre paNa na saMgharavA. evA vicAra Ave ane kyAreka evA vicAro vadhu Ave tyAre tene vidAya karI devA, vaLAvI devA. jAo padhAro! tamAruM amAre kAma nathI. Ama hAMkI kADhavAthI citta haLavuM thaze. Ameya AvA vicAro bhAre hoya che. nAhakanI jagyA rokatA hoya che. te jAya ane ochA thAya te Ameya sAruM che. A kAma agharuM jarUra che paNa te vicArone premapUrvaka pAchI vALavA te ja upAya asarakAraka che. AvA vaNajotAM vicArone vaLagavAnuM nahIM. e to vaLagaNa ja che, kaho ke vaLagADa che. e jo saMgharAyA to judAM judAM svarUpe te hAjara rahIne pajavyA karaze. jo enI pakaDamAMthI chUTI gayA to pachI prasannatA ja prasannatA che. hA, bhAI, e to pahelAM ja nakkI karI lo ke tamAre evA vicAro joIe che! jo na joItA hoya to tene saMgharavAne badale vahetA ja karI mUkavA. vahI gayApachI zAnti-AnaMda ane prasannatAno pamarATa cArekora phelAze ja. jema gharamAMthI kUDo-kacaro ke jene alakSamI kahevAya che te to dUra ukaraDe ja mUkI AvIe chIe, e ja rIte vaNajotAM vicArone aLagAM karIne haLavA thaI jaIe.. - 25 * Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 PI[[ grantha ra. phariyAda : uttamatAnI uNapamAMthI janme che T[ zatruMjaya girirAja para navaTUMkanA caityomAM sAtamI premavasahImAM delavADAnI kArIgarIne yAda karAve evA sahastraphaNA pArzvanAthanA daherAMmAM thAMbhalA paranI traNa putaLIonI kathA yAda Ave che ne? phariyAda ane kalaha! emAMnI A eka putaLI. vahune page vAMdaro vaLagyo che ! Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAMka dekhApaNuM e vyaktitvane khIlavA detuM nathI. temAMthI phariyAdI mAnasa janme che, pachI te eka Teva rUpe vikase che. jIva jAte duHkhI thavA mATe e raste cAle che, AgaLa vadhe che. je vastu ApaNA hAthamAM hoya te jAte ja badalavI joIe. je vastu bIjAnA hAthanI vAta hoya tyAM cUpacApa veThI levI, koine paNa doSadIdhA vinA. to te jIvananA choDane ucheravAnuM uttama khAtara banI jAya che. phariyAdane nestanAbUda karavAnA be ja rastA. kAM to sahana karI lo kAM premapUrvaka vAta raju karIne badalAva lAvI anukULa paristhiti sarjI do. mAtra ghUMka uDADavAthI aMtaraMga jIvanazaktino hrAsa thAya che. bane to jIvanamAM nakArAtmaka abhigamane na apanAvAya te kALajI rAkhavI. je rIte gujarAtI vyAkaraNa zIkhavatI vakhate pahelAM eka kartariprayogavALuM vAkya Ape, ane kahe ke Ane karmaNiprayogavALuM banAvI dyo. tema ApaNe paNa jIvanane UrdhvagAmI banAvavuM che, mATe koIpaNa zabda, vAkya, paristhiti nakArAtmaka AvI tene hakArAtmaka banAvavAnI kaLA siddha karI levI. jema ke ghaNIvAra evuM bane che ke pravacana zaru thAya tyAre ATha-daza zrotA upasthita hoya tyAre sAmAnya rIte evo sUra sAMbhaLavA maLe badhA ghare besI gappAM mAre che, koI AvatuM nathI, rasa ja nathI.' tyAre mArA manamAM turta ja A vAkyanuM hakArAtmaka svarUpa Ave. "jeo ghare che teo badhAM ahIM Ave to kevuM sAruM! koI evI vyavasthA nIpajAvIe ke ahIM rahelAM badhAMne AvavAnuM mana thAya !" A vicArane vaheto karavAthI pariNAma Ave to sAruM Ave! ApaNA jevA jIvoe manane nabaLA vicArothI, nabaLI vAtothI khUba sAcavavuM jarUrI che. nabaLA vicAro haDakAyA kUtarAM jevA che te mATe cIvaTabharyo cokI pahero rAkhavo. jethI nabaLo vicAra ApaNA dilanA divAnakhAnAmAM pesatAM vicAra kare. thoDI gaphalata thaIne ekAda peTho to te ja kSaNe tene dUra hAMkI kADhavo. mananA bagIcAne tAjo-praphullita ane suvAsita rAkhavAno A upAya sUjhe che. apanAvI joIe. pachI - phariyAda nahIM rahe! ucATa nahIM rahe! paNa ullAsa ja comera phelAto raheze. . 27 WWW.jainelibrary.org Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / ////// | 28 VIDIO grantha ra | pratipakSI vicAraNA te vADa che Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prasanna mana kalpavRkSa che. jyAre mana prasannatAthI bharyuM bharyuM hoya, tyAre badhAM duHkha sahevA jevA lAge che. sukha beMcavA lAyaka lAge che. A ApaNA sahuno anubhava che. prazna e che ke mana prasanna kyAre hoya che? javAba hAjara cheH krodha mAna vagere vRttio maMda ane maMdatara hoya tyAre manamAM prasannatAnI sahaja lahara uThatI rahe che. mananI prasannatAnI AvI sahaja lahara ghaNIvAra vilAI jatI hoya che ! e laharane mITAvanArA vicAro bahArathI AvatA hoya che, tema aMdaranA UMDANamAMthI paNa AvatA hoya che. Ave vakhate tene parAsta karanArA vicAronI moTI phoja khaDI karI devAnI jarura che. sAthe sAthe ApaNAmAM vivekano dIvaDo evo jhaLahaLato rahevo joIe ke jethI tene ujAsamAM spaSTa dekhAya ke A je vicAra AvyA te mArI prasannatAne haNanArA che. vivekanA sahAre evAvicArothI manane dUra rAkho jethI mana e vicArone tAbe thaI akArya karavA prerAya. ghora yuddhamaMDAyuM hatuM. bhAI bhAI vacce A jaMgahato! moTAbhAI bharate jyAre cakraratna mUkyuM tyAre bAhubalIjIno ahaM ghavAyo. aMdarathI huMkAra UThyo: ema! mArA para cakra mUkyuM? huM kyAM kama chuM. bharatane bhoMyabhego karavA mATe mArI eka muThThI basa che! mAnanI vRtti jAgI, teNe krodhane jagADyo. mAna-krodhe maLIne sau prathama mananI prasannatAne haNI. akArya karavA preryo. mukI vALelo hAtha ugAmyo. jevo hAtha ugAmAyo ke vivekanA dIvAnA ajavALAe akAryanI jANa karI. krodhabharyAvicAramAM have savaLovicAra uThyo "pitAsamA mujabAMdhava upara karuMzuM A atyAre." mAnaprerita ane krodhajanita hiMsakavicAra viramI gayo! paraMtu kheMcelI samazera khAlI myAna na thAya, tema AvI muSTi paNa amogha hoya che, te khAlI zuM jAya? gusso jussAmAM palaTAyo. e muSTi mAthA para pharI vaLI. mAthAnA vALano loca karI bAhubalIjI muni banI rahyA. dveSabhAvane to kyAranoyadezavaTo daI dIdho hato! pratipakSavicAraNA karavAthI prasannatAnochoDa pAMgare che,vikase che. karamAto nathI. je kSaNe krodha-mAna evI vRttithI prasannatA haNAvA lAge te ja kSaNe enA pratipakSI vicAranI vADa racI devI jethI - 29 prasannatAnA choDanuM rakSaNa thaI rahe! . WWW.jainelibrary.org Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // TL / 30 manane khAlI rAkho te prasanna raheze 2 12-16 1912 9h paNa... mana... mana e eka evI cIja che jene tame vicArazUnya karo to temAMthI sahaja prasannatAnA vartuLo prasare. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na vizvano sAmAnya niyama evo che ke jene bharo to te sabhara lAge. phUlanI chAbaDI paNa khAlI hoya to na zobhe tene bharo to te zobhatI jaNAya. paNa. mana... mana e eka evI cIja che jene tame vicArazUnya karo to temAMthI sahaja prasannatAnA vartuLo prasare. ApaNe sArA vicAro vagerethI manane bharIe chIe ane ema mAnIe chIe prasannatA Ave che. Ave. paNa sArA vicAranA mAdhyamathI je bIjA vicAra paNa sAthe sAthe Ave che, AvI jAya che te aMdara jaine bhAre tarakhATa macAve che. are ! meLavelI prasannatAnI varALa thai jAya che, ane varALa to uDavA mATe ja upajI hoya che. tethI manane vicArarahita rAkhavAno prayatna karavo joie, to ja manamAM satata prasannatA anubhavAya ! dhyAnanI eka vyAkhyA e Ave che... dhyAna nirviSaya manaH| vicArarahita mana te dhyAna che. dhyAna to sukhAsikA che. AvA dhyAnathI mana sahaja rIte haLavuM, komaLa ane nirmaLa bane che. sajAgatA tenuM mukhya sAdhana che. jyAre lAMbA samaya sudhI mana khAlI rahe che, vicArazUnya rahe che, te pachI dehabhAna, dehabhAra ane dehabhAva chUTI jAya che. A evI uttama ramata che ke AmA kazuM na vicAravuM' e eka ja karavAnuM hoya che. vicArAyuM nahIM to bolAyuM nahIM, bolAyuM nahIM to karAyuM nahIM ! traNe yoga virAma pAmyA ! mana vicAravAnA saMkalezathI mukta rahyuM teTaluM te sazakta banyuM ! 'sabaLa mana e svayaM zakti che. 'te vaza thayuM, eka paNa vicArane praveza nathI Apavo, e saMkalpa thayo temAM saphaLatA maLI to, pelI paMkti yAda Ave cheH nAt nItaM vhena !mano cena ! hA. vyaktie vyaktie tenI zakyatAmAM sukaratA - duSkaratA hoi zake. paNa ethI manane satata prasanna rAkhavAnI icchA pAra paDaze e ja A mAnavabhavanI upalabdhi che. tene mATe to bhalabhalAM sAdhaka divasa - rAta eka karIne macyAM rahe che. ApaNe paNa e vargamAM nAma noMdhAvIe ane majabUta saMkalpa karIne manane vadhune vadhu khAlI rAkhavA mATe phALavIe ane nitya prasannatAne pAmIe......... 31 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 prazaMsA - niMdA - sarakhAmaNI ... evuM badhuM @[SI[D[ grantha ra saujanya: "kumAra" jIvanasapharamAM prazaMsA ane niMdA maLavAnI ja che. prazaMsA dekhAvamAM bahu suMdara che ane niMdA vikarALa ne bhayaMkara che. baMne tarapha durlakSa karavAmAM ja zANapaNa che. niMdA - stutithI vicalita na thatAM potAnuM kArya karatAM rahevuM e karmayoga che. (zaMkararAva kirloskaranI vikhyAta kaTAkSamALAno eka maNako) Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAta evI banI ke.. cittane kaluSita koNa kare che ? tenAthI mukta rahevA zuM karavuM?"..carcA cAlatI hatI. eka zrotAbhAI bolyAH e to bahu agharuM che !'koInI prazaMsA na karavI; koInI niMdA na karavI ane koInI sarakhAmaNI na karavI. to, cittamAM khuzInI lahera pharakatI ja rahe. e to bahu agharuM kahevAya. prazaMsA to karavI ja joIe ne!"tame badhA to kaho che ke guNa joyA ke prazaMsA karavI ! vAta sAcI paNa e prazaMsAmAM svArthanuM dUSaNa na joIe; niMdAno pAza paNa na joIe. tame badhA je prazaMsA karI che tenuM svarUpa kAgaDAbhAI tamAro svara suMdara che' te varganuM hoya che. have tame ja kaho A prazaMsA kahevAya ke khuzAmata? niMdAnI paNa evI ja kahANI che! niMdA moTe bhAge 'drAkSa khATI che e varganI hoya che. kAgaDAbhAIno svara karkaza hoya che, kAnane na game! chatAM enA moDhAmAM pUrI che te paDAvI levA mATenA ziyALanA A zabdo che. eTale to ziyALane lucca evuM vizeSaNa maLyuM che ! prazaMsAnA mULamAM kAMIka adbhuta guNonI prIti hAjara che. khuzAmatamAM to naryo svArtha ja hoya che. sAmAnA sukhanA bhoge potAnuM sukha meLavavAnI vRttimAMthI khuzAmata janme che. e ja pramANe drAkSa meLavavA mahenata khUba karI, kUdakA ghaNA mAryA paNa na maLI. have potAmAM dInatA ke laghutA na Ave tenA upAya rUpe ziyALabhAI bole cheH "drAkSa to khATI che." --A niMdA niSphaLatAmAMthI janmI che; doSa pratyenA aNagamAmAMthI janmI nathI. khuzAmata mATe cittane kaluSita karavuM paDe che ane niMdA mATe citta svayaM kaluSita thAya che. cittanA klezane nivAravA kAje khuzAmata ane niMdAthI bacavuM joIe. vaLI sarakhAmaNInI Teva to tenAthI paNa vadhu khataranAka che ! kazuM jotAMvetA ene, je kAMI smaraNamAM hoya tenI sAthe sarakhAvavAnuM DApaNa DoLAya ja ! A sAruM che. A nabaLuM che evuM bolAI ja jAya ! AvA valaNathI pIDA janme che. rAga Ave tyAM dveSa paNa sAthe hoya ja ! banne pIDAkAraka che. AnAthI bacI zakIe to ja cittane klezathI dUra rAkhI zakIe. 33 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 guNazodhaka daSTi keLavIe I[ii grantha ra || A kAbaracItarA dhAbAomAM te vaLI zuM jovAnuM hoya ? paraMtu jema kohavAyelI ke cAMdAvALI kerI para najara paDe ke tarata ja e parathI najara pheravI laIe chIe tema A dhAbAo parathI najara haTAvI laI zakIe to pachI jAtavaMta cAra-pAMca azvo najare caDavAnA che ! guNazodhaka daSTi keLavavAnA lAbha keTalA badhA che ! e to rojarojanA anubhavonI mUlyavAna mUDI banI zake che. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vividha RtuomAM sAmAnya rIte grISmane pasaMda karanArA ochA maLaze, kaho ke nahIM ja maLe ! chatAM phaLonA rAjA kerInAM darzana e RtumAM ja thAya ane tame jozo to kerI priya na hoya tevI vyakti tamane bhAgye ja jaDaze. AvI mIThI kerI kharIdavA tame tenI dukAne ke vakhAre jAva tyAre managamatI jAtanI kerInI pasaMdagI karo cho. pILacaTTo raMga hoya, eka sarakhA kadanI - vajananI hoya, svAdamAM mIThI hoya, sugaMdhIdAra hoya, jotAveMta gamI jAya tevI hoya tevI kerI pasaMda karo cho. e ja dukAnamAM tame joI tevI kerInI sAthe-sAthe bIjI paNa, besI gayelI, cAMdAvALI, kohavAyelI gaMdhavALI kerIo paNa hoya che. tame jovA mAMgo to paNa vepArI tamane e jAta batAve nahIM. tamArI najara enA para paDe to tarata ja tame e parathI najara pheravI lezo. joyuM na joyuM karI e viSe kazI pRcchA paNa nahIM karo. koI evI kerInA bhAva-tAla pUche to paNa tame eno javAba devAnuM TALazo. tamArI A dRSTine dAda ApavI paDe ! ApaNI vAta ahIM zaru thAya che. samAja vacce rahIe chIe eTale anekAnekane maLavAnuM thAya che. kAryavazAt vyavahAra karavAno paNa thAya che. evI vyaktine maLIe tyAre temanI UNapa ane khAmIo paNa najare caDe ja che. have niyama evo che ke tame je juo, manamAM vasAvo te tamAruM bane che. ApaNe tevA banavuM to nathI ja, sArAM ja banavuM che. to sAruM ja joIe ane sAruM ja zodhIe. jema kerInI dukAnamAM besI gayelI, kharAba ane DAghI kerInI sAme paNa ApaNe jotAM nathI to tene hAthamAM laI ApaNI jhoLImAM mUkavAnI to vAta ja dUra che. ema ApaNI dRSTine paNa guNanI pakSapAtI bane ema keLavavAnI che. guNadoSa to badhe ja hovAnA. enA pratye evo gADha abhigama keLavIe ke guNa dekhAya ne levA jevA lAge tenAthI ApaNe guNasamRddha banI rahIe. She show pl 35 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 EUR 70+10 Tanah kAmamAM parovAyeluM mana phaLadrupa che kAraNa ke navaruM paDeluM mana nukasAnI noMtare che. sArA kAmamAM joDeluM mana phaLa Ape che. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjya AcArya mahArAja zrI dhurandharasUri mahArAjanA jIvananI kAryapaddhati, A upara lakhI evI vicAraNA uparanI hatI. teo kahetA ane te pramANe ja karatA. manane satata, koI ne koI kAmamAM joDAyeluM, jotarAyeluM ke parovAyeluM rAkhatA hatA. kAraNa ke navaruM paDeluM mana nukasAnI notare che. sArA kAmamAM joDeluM mana phaLa Ape che. je kAMI sAruM lakhavA-vAMcavAnuM maLe e zAstravacana, zloka, gAthA hoya to te, athavA graMtha UtAravAnuM rAkhatA. temanA akSara suvAcya hatA -vAMcanArane vazIkaraNa kare tevA! temaNe potAnA AvA akSarothI bArasA sUtra, uttarAdhyayana sUtra vagere ghaNA graMtho lakhyA hatA. kensaranA vyAdhine kAraNe rAtre UMgha na AvatI hoya tyAre e ziyALAnI rAtone paNa kAMI ne kAMI sarjana dvArA sArthaka karI che. evI keTalIya vAtomAM temaNe zrI bhaktAmara stotranI eka-eka gAthA para e bhAvane pragaTa karatAM stavanonI saraLa gujarAtImAM racanA karI che. zloka upara manana cAle, e parathI racanA kare ane sAthe tenuM gIta race. kyAreka eka zloka para be gIto paNa racAyA che. tyA nizA sarva bhUtAnAM tathAM nIrti saMya . A ukti temanAmAM sArthaka thatI dekhAI che. pramAda jevo zabda temanI najIka paNa AvI zakato nahIM! manane zubha bhAvothI satata bhInuM rAkhatA. A kAraNathI ja teo vedanAnI asarathI mukta rahyA hatA. cittane UMce-UMce viharavA daIne gADha saMskArathI evuM raMgyuM hatuM ke ene navaruM na rAkhavuM. koI sAthe carcA cAlatI hoya tyAre nepathyamAM koI navI racanA ghaDAtI rahetI hoya ja. mana parano Avo vijaya A saMskArabaLe meLavyo hato. 37 WWW.jainelibrary.org Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Roeural 38 e <Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAkyonI kevI khUbI hoya che! keTalAka vAkyo to evA hoya che ke jene kadI na to kATa lAge, na to te jUnAM thAya! kyAreya AuTa oNpha DeTa na thAya! kyAreya aprastuta na lAge. emAMthI bhinna-bhinna rasa jharyA ja kare ! citta akaLAI gayuM hoya, have to jIvanano aMta lAvavo sAro --evA na gamatAM vikalponAM vAdaLo doDAdoDI karIne Akaro vAdaLiyo taDako pAthare tyAre AvAM vAkyono pavana vAya ane e vAdaLo vikharAI jAya; cidAkAza cokhkhuM thaI jAya! kevI khUbI che? DAyAbiTIsa ke hArTa-DisIjhavALA jema khissAmAM lAIpha-seviMga davAo rAkhatA hoya che tema, nAnAM nAnAM kArDa banAvIne AvA vAkyo pAkiTamAM, gajavAmAM rAkhI mUkavA jevA che. koInI saMpatti joI mana cacarAvA lAgyuM. manamAM saMtApa zaru thayo ke tarata kArDa kADhI vAMcyuM. mAruM puNya jAgaze to mane paNa evuM ja maLaze. bhale e sukhI thAya. e kArDane sahAre manano baLApo gAyaba! aNagamatuM thayuM? koI para gusso Avyo? kArDa kADhyuM: savve jIvA kmmvsaa| gussAnuM kendra badalAI jaze. vyakti maTIne karma nizAna banaze. jItI gayA! zarIramAM roga dekhAyo... are ! ahIM to ruve-ruve roga bharyA paDyA che. emAMthI eka-be ja dekhAyA. kArDa madade Avaze je AvyuM te javA mATe. laghutAgranthino zikAra banyA. huM dIna chuM, hIna chuM. are ! huM to uttama zarIra-saMpattino mAlika chuM. mArA janmathI mAtA-pitA-parivAra khuzakhuzAla hatA. kArDa kADhyuM. vAMcyuM: ujAle apanI yAdoM kA hamAre sAtha rahane do| na jAne kisa galImeM zAma Dhala jaaye|| A uttama salAha che. moM sadAya smita maDheluM rAkhavuM hoya to A Trika ajamAvavAthI moM paranI prasannatA paNa jaLavAI raheze. to zaru karIe AvA nAnAM nAnAM kArDa rAkhavAnuM..... = 39 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ONTAR 40 gALo grantha 2 ghaNIvAra to ApaNe mAnyatAne zraddhA mAnIne cAlatA hoie chIe. mAnyatA ane zraddhAmAM AbhAsI samAnatA che. vAstavamAM AsopAlavanA pAMdaDA ane azokavRkSanA pAMdaDAmAM je taphAvata che tevo ja bheda mAnyatA ane zraddhAmAM che. eTale to zraddhAne parama durlabha kahI che. saddhA parama dulhA azoka A vRkSanI chAyAmAM besanAra laDAku svabhAvano hoya te paNa zAMta banI jAya. azokanA pAMdaDAnA toraNa je gharanA bAraNe hoya te gharamAM zoka na Ave. AsopAlava A vRkSa puSkaLa garamI phelAve tathA AjubAjunA vRkSanA mULamAMthI pANI kheMcI le vaLI chAMyo paNa na Ape. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A vAkya zrI uttarAdhyayana sUtranuM che. Agama graMthonA zabdo arthathI ubharAtA hoya che. e ja uttarAdhyayanamAM manuSyabhava vagere cAra cIjonI durlabhatAnI vAta karI che. tyAM zraddhAne parama durlabha kahI che. AmAM rahasya che. mANasa potAnA jIvana vyavahAramAM koI vastu potAnI pAse na hoya ane jarUrata hoya uchInuM koI pAsethI laine vyavahAra sAcavI le che. yAvatuM parakhazakti, buddhi suddhAM koIkanI lIdhelI ApaNane khapamAM Ave che paNa zraddhA! zraddhA kyAre paNa koInI uchInI kAma lAgatI nathI, te to potAnI ja hovI joie. e jeTalI hoya teTaluM phaLa maLe. zraddhA aMtaraMga baLa che. sUkamabaLa che. aMdaranI bhoMyamAMthI ja uge che. ugyA pachI tenI mAvajata karavAnI hoya che. zraddhAne gUMgaLAvI nAMkhanArA che bhramaNA- vahema- zaMkA- adhUrI samajaNa. tenAthI satata sAvadha rahevAnuM che. ApaNane zraddhAnI tAkAtano paricaya nathI. jene paracAM maLyA che te kyAre paNa calita thatAM nathI ane duniyAne acaMbo thAya tevuM te pAme che. tame nahIM mAno paNa zetruMjI nadInA pANIthI dIvA peTAyAnA dAkhalA AjanA che. je jagyAethI pANI laIne dIvA karyA te vahetI zetruMjI nadInI jagyA ame joI che ane pragaTelA dIvAnA je sAkSI hatA te jeThA bharavADe e pANInI sAkSIe amane A samAcAra ApyA hatA. e zuM haze ! e praznano uttara eTale ja zraddhA. A zraddhA durlabha che, tevuM kahetAM saMtoSa nathI thato mATe parama durlabha kahI che. A parama durlabha zraddhA ApaNane maLo. 1 41 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MOSTOL 42 pAThazALa grantha 2 hirabhadra purohitanuM abhimAna ho ! varSanA prAraMbhe copaDAmAM lakhavAno maMgaLa rivAja che. zAlibhadranI Rddhi siddhi maLajo' -- evuM lakhAya che. prANalAla paTela Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varSanA prAraMbhe copaDAmAM lakhavAno maMgaLa rivAja che. "zAlibhadranI Rddhi siddhi maLajo' -- evuM lakhAya che. A vAkyathI zarU thayelI yAdI ThIka ThIka lAMbI hoya che. A yAdI joIne enA lakhanArA paNa joyA che. varSe varSe navuM varSa Ave, navA copaDA lakhAya. A yAdI lakhanAra prAyaH evA ne evA ja rahe che ! kadAca vyApAra-vaNajanI kunehathI ane prArabdhathI samRddhivAnuM paNa bane che to paNa yAdInA A lakhANane jasa ApavAnuM sUjhatuM nathI. mane eka vicAra Ave che. Ama, yAdI lakhI javAthI guNa AvatA nathI. doSa paNa dUra jatAM nathI. to, je guNa pragaTAvavAmAM nimitta banAvI zakAya che tenI ja mAgaNI kema na karavI? ApaNA zrI saMghamAM haribhadrasUri mahArAja suprasiddha che. teono ahaMtu zAsanamAM praveza thayo temAM nimitta teonuM abhimAna banyuM che! ApaNAmAM abhimAna to che ja ane A bhavamAM e kAMI jAya tema che nahIM! to te parizuddha ane prAmANika bane to kAMIka Atmika lAbha tarapha jIvanano vaLAMka Ave. haribhadra purohitanA prAmANika abhimAnanI vAta jANItI che: "je koI zloka saMskRta-prAkRtamAM hoya ane huM na samajuM te mane je samajAve teno huM ziSya banuM." --A prakAranuM abhimAna temane hatuM. paraMtu te prAmANika hatuM. mane to te abhimAnanuM kuLa indrabhUtinA abhimAnanA kuLanA jevuM lAgyuM. AvA guNamAM pariName tevA kuLanuM abhimAna jevuM ApaNuM abhimAna bane to te IcchavA joga che. indrabhUtinA mAnanA zikharanI lagolaga tenI othamAM saraLatA chUpAyelI hatI. indrabhUtinA abhimAnanuM svarUpa to juo! "mArA manamAM rahelA saMzayane, (mAtra saMzayane, tenA nirAkaraNane nahIM) kahI Ape to mAnuM ke A sarvajJa che." ane jevA prabhu mahAvIra mahArAjAe kahyuM: "zuM tane jIvano saMzaya che !" tyAM to indrabhUti, prabhu mahAvIranA dAsa banI gayA. prabhue to kahyuM ke vedapadanA arthane samyagu rIte kema vicAratA nathI ! tamAre vijJAna dhana e padano artha AtmA nahIM paraMtu jJAnano upayoga karavAno che. A spaSTIkaraNa mAtrathI indrabhUti gautamasvAmI banI gayA ! dazArNabhadra rAjAnI paNa abhimAnanI bAbatamAM khUba jANItI ghaTanA che. ApaNA doSo paNa guNane janmAvI zake tema che. e ochA AnaMdanI vAta che? Avo AnaMda sarvatra ho! 43 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja ja vikAsa sUtrano pATha karIe LI[LI[ grantha 2 | maphatalAla dUdhiyA paMca sUtra (prathama), causaraNa payano, vItarAga stotra sattaramo prakAza upayogI che. puNya prakAza stavana paNa upayogI che. A sUtronA pAThathI durguNo ghaTe ane AtmAnA guNo pragaTe; duHkha dUra thAya ane sukha saMmukha Ave. pApa pAtaLuM paDe ane puNya prakAzita thAya. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNe tyAM pracalita je sUtro che tene kaMThastha karavAnI prathA che. A prathA kharekhara prazaMsA karavA lAyaka che. e sUtrone ApaNI samaja mujaba traNa bhAgamAM vaheMcIne vicArI zakAya. eka che AcAra sUtro. je rojiMdI dharma kriyA karavAnI hoya che, jevI ke, guruvaMdana, caityavaMdana, sAmAyika ane baMne TaMkanA pratikramaNa, te te dharma kriyA vidhimAM khapamAM AvatAM sUtro uccAranI zuddhipUrvaka kaMThastha karavA. sUtro kaMThastha karavAnI praNAlikA che temAM zuddhinI bAbate ghaNI kALajI jarUrI che. pachI Ave che vicAra sUtro. nava tattva, jIva vicAra, tattvArthAdhigama sUtra --A badhAmAM ahaMtu zAsanamAM je rIte jagata saMbaMdhI jIva saMbaMdhI vicAro karavAmAM AvyA che tenuM nirUpaNa che. te badhA sUtro AcAra sUtro pachInA krame kaMThastha karavAmAM Ave che. tenA artha paNa karavAmAM Ave che. te dizAmAM paNa ThIka ThIka pragati sAdhavAmAM Ave che. te viSayanA anya dArzanika pravAho sAthe tulanAtmaka adhyayana sudhI pahoMcAya te jarUrI che. A be vibhAgamAM je sUtro Ave che te bahu jANItI vAta che. pachI vAta Ave che vikAsa sUtronI. A vAta saMghamAM bahu pracalita nathI. A vikAsa sUtramAM AtmAnA vikAsa prakriyAnI vAta Ave che. durguNo, dUSaNo, doSothI AtmA lepAyelo che. tene kADhIe to ja AtmAnI DhaMkAyelI zakti pragaTa thAya. te mATe paMca sUtra (prathama), causaraNa payagno, vItarAga stotra sattaramo prakAza upayogI che. A sUtronI bhASA prAkRta-saMskRta hoI, tenI phAvaTa na hoya to tevA abhyAsuo mATe upAdhyAya zrI vinayavijayajI mahArAja racita puNya prakAza stavana upayogI che. A sAmagrI vikAsa sUtronI che. A sUtronA pAThathI durguNo ghaTe ane AtmAnA guNo pragaTe; duHkha dUra thAya ane sukha saMmukha Ave pApa pAtaLuM paDe ane puNya prakAzita thAya. saravALe AtmAno vikAsa thAya. A mATe roja roja ekAda vAra to upara jaNAvyA te vikAsa sUtromAMthI koI paNa ekano pATha karavo ja joIe. AtmAnA UrdhIkaraNa mATe A pApone niMdavAnI, jagatanAM tamAma uttama kAryanI prazaMsA karavAnI ane vizvanA uttama sAra svarUpa tattvonA zaraNe javAnI prakriyA zreSTha upakAraka upAya che. tenA nitya pAThathI haLavAzano anubhava thaze. ujAsa jaNAze. havethI je mAphaka Ave te vikAsa sUtrano pATha karIe. v 45 WWW.jainelibrary.org Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ '/ /// 46 dharmanuM phaLa : vRtti vijaya WILDILOT grantha ra i (i)))) kAma, krodha, mAna, mada, mAyA, lobha -A chaye vRttio to nAnuM nimitta maLatAM jAgI jAya che ! ApaNo kabajo laI le che. ApaNe paNa ene tAbe thaI jaIe chIe. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vItelA bhavonA gADhatara saMskAroe saMzAnuM rUpa lIdhuM che. te saMskAro doSarU5 che tevuM kyAre paNa lAgyuM na hatuM. A bhavamAM prabhunA vacananAM ajavALe parakhAyuM ke A paripu jene kahevAya che te A, kAma, krodha, mAna, mada, mAyA, lobha-Achaye vRttio to nAnuM nimitta maLatAM jAgI jAya che ! ApaNo kabajo laI le che. ApaNe paNa ene tAbe thaI jaIe chIe. are! e kSaNomAM ApaNe te doSamaya thaIe chIe. manamAM doSa chavAI jAya che ane manamAM tenAM ja darzana thAya che, zarIranA aMga-pratyaMgamAM tenAM ja darzana thAya che. AvA jorUkAdoSane kAbUmAM levAnuM ghaNuM agharuM che. muzkela kAma che; ekale hAthe na thAya te mATe jeoe A azubhavRttione jItI lIdhI che tevA moTA puruSone zaraNe javAthI, kadAca jItavAnuM bane kena bane, kAbumAM to laI zakAya ja. jherathI bharelAM sApane madArI jema kAbUmAM rAkhe che tema banI zake te mATe, azubhavRttionAM vijetAnI madada mAMgIe, temanI sahAyathI paNa A paripu para kAbU AvI zake tema che. temanI sahAya dara paLe maLI zake tema che. dharmanI tamAme tamAma AcaraNA A cha vRttinA vijaya mATe ja karavAnI che. dharmamAM A tAkata che. tenAM darzana, vitelA kALamAM ane vartamAna kALamAM aneka uttama jIvonA caritamAMthI jANI zakAya che. jarAsaMdha rAjAe vAsudevanA sainyane jarA nAmanI vidyAnA prabhAve gharaDuM banAvyuM hatuM tyAre temAMthI mukta karavA mATe kRSNa mahArAjAe, nemikumAranI madada mAMgI hatI. nemikumAranI doravaNIthI prabhu pArzvanAthanI pratimAnI prApti ane tenA abhiSeka-jaLathI sainyane jarA-mukta karI zakAyuM hatuM tema ApaNAM aMtaraMga doSanA bIjane bALavAvIra prabhuno sahAro mAMgIe ane tene kAbUmAM laIe vijetA banI rahIe.. 47 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9713 48 pAThazALA grantha 2 TYOURS Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhu prArthanA Zhong Jiang hA grantha 2 49 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama - "paMcAMgIne praNAma pa0 AjathI aDhI hajAra varSa pUrve zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA samavasaraNamAM besIne je upadezavacano kahetA hatA te vacanone zrI gautamasvAmI ane anya ziSyoe sArI rIte grahaNa karI te ja divase supere potAnI buddhinA baLe gUMthI laIne anya sthavira munione ApatA hatA. mahAvIra prabhuvividha jIvonI yogyatA anusAra sahaja rIte ke pachI praznonA uttara svarUpe --ema be rIte dezanA pharamAvatA hatA. bhagavAnanI A kalyANakArI samyaphavANIthI asaMkhya jIvonuM ajJAna TaLyuM che. jagatanA tamAma duHkhonuM, tamAma aparAdhabhAvonuM mULa ajJAnamAM rahyuM che. koI vastu vizenI kevaLa mAhitI ke jANakArI e kAMI jJAna nathI. gharmanA kSetramAM kevaLa mAhitInuM koI mUlya nathI, ke jIvanavikAsamAM koI mahattva nathI. ethI ja samajadAra mANasoe potAnAM samaya ane zakti kevaLa mAhitIjJAna mATe vAparavA jevA nathI. sAcuM jJAna te che jemAM Atmahita ane AtmakalyANa samAyeluM hoya. sAcuM jJAna te che je manojagatane ane bhAvajagatanA zubha paMthe laI janAruM hoya. kahevAyuM che ke - zubhAzubhAbhyAM mArgAbhyAM vahantI vAsanA srit| pauruSe prayatnena yoganIyA jIje ftha I (yogavAsiSTha) jema vepArI enA copaDAmAM rojarojanA hisAba rAkhe che tema mANase rojaroja vitAvelI kSaNono hisAba rAkhavAno che. divasane aMte, vitAvelI kSaNo pratye punarAvalokana karIzuM to khyAla Avaze ke divasano keTalo badho samaya nakAmAM ane phAlatuM kAmomAM ApaNe barabAda karI nAkhIe chIe! bhUtakALamAM najara nAkho - samavasaraNamAM vahetI bhagavAnanI vANIne gaNadharoe sUtrabaddha karI. A sUtrapAThone kaMThastha karavAnI ApaNe Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAM kevI bhavya paraMparA hatI! sAdhubhagavaMto A sUtronA svAdhyAya karatA. teo e sUtrone pUrvanupUrvI ane pazcAnupUrvI kramathI kaMThastha karatA. AraMbhathI aMta sudhI ane ulaTA krame aMtathI AraMbha sudhI e sUtronA pado, varNo kramazaH kaDakaDATa bolI zakatA. bhagavAnanI vANI pratye kevI zraddhA! kevI lagana ! kevI ekagratAthI A kAma cAlatuM haze ! 980 varSa sudhI A paraMparA cAlI. vAcanA-pRcchA-parAvartanA-anuprekSA ane pachI dharmakathA e A sAdhu bhagavaMtono svAdhyAyakrama hato. paraMtu jema jema sAdhano vadhatA gayA tema tema ApaNI buddhi, sUtro kaMThastha karavAnI smaraNazakti zithila thatI gaI. kyAreka jUnuM yAda rahI jAya ne kAle bhojanamAM zuM jamelA e paNa vIsarAI jAya ! A sAdhu bhagavaMto mAtra svAdhyAya kare ema paNa nahIM, pahelAM svAdhyAya pachI dhyAna! kAyapravRttithI saMpUrNa nivRtta thaI AtmabhAvamAM lIna thavuM te dhyAna. "zrI AcArAMga'mAM jaNAvyA pramANe bhagavAna mahAvIra udyAnomAM vicaratA. mAsakSamaNathI mAMDIne chaTTa - aTTamanAM tapa to cAlatAM ja hoya. jarUra paDe tyAre najIkanA gAmamAM gocarIe jaI bhikSA letA, jene "atta prAnta' bhikSA kahe che. koIpaNa jIvane lagIre ya paritApa na pamADavo e emano pahelo siddhAMta hato. kabUtara ke khisakolI jevA jIvo potAnA pagaravathI paNa rakhene vyathita thAya enI prabhujI sAvadhAnI rAkhatA. hA, to gaNadharo e bhagavAnanI je vANI sUtrabaddha karI te ApaNA AgamagraMthomAM sacavAI che. jema ke AcArAMgano AraMbha, bhagavAne kahelI ane pote sAMbhaLelI vANI sudharmAsvAmI gaNadhara emanA ziSya jaMbUsvAmIne kahetA hoya e rIte thAya che. Ama Agamo ApaNA jaina darzanano mukhya AdhArasrota che. AgaLa jaNAvyuM tema, A Agamo sadIo sudhI kaMThastha paraMparAe jaLavAyA hatA. e sUtrone lipibaddha karI zakAya nahIM. bRhatukalpa bhASya'nI mULagAthAmAM gAthA lakhavAnuM prAyazcita darzAvAyuM che. badhA AcAryoAgamo lakhavAnI nA" kahetA tyAre zrI devaddhi gaNi zramaNe e bIDuM jhaDapyuM. emaNe kahyuM ke, "badhuM pApa mAre mAthe." A pachI Agamo lakhAvA mAMDyA! 51 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 52 A AgamomAM atyaMta saghana ane saMkSipta rIte gUMthAyelAM jinavacanono arthabodha thavo saraLa na hato. sUtronA pado, enI paribhASA, eno anvaya jhINavaTathI pAmI zakAya te mATe e sUtro upara niryuktio racAI. A niryuktio padyabaddha racanAo hatI. zrI bhadrabAhusvAmIe AvI aneka niryuktionI racanA karIne ApaNA para moTo upakAra karyo che. "oghaniryukti', piDaniryukti e AkheAkhI AvI niryukti racanAo che. AvI racanAomAM zabdanA vargone chUTA pADIne zabdArtha ane vyutpatti dvArA zabdano arthabodha karAvAto. jemake vAritra zabda laIeH vaya eTale saMcaya. vitta eTale khAlI. je je yoga dvArA nirjarA thAya che te saMbaMdhI yoga te cAritra. sAdhubhagavaMto mATe "sarvacAritra' ane gRhastho mATe dezacAritra'. mULasUtra ane niyukti bannenA sahayogathI 'bhASya lakhAyAM. dA.ta. "vizeSAvazyaka bhASya.' A "bhASya' racanAo sudhI paghavyavasthA jaLavAI. pachI samaya jatAM niryukti' ane 'bhASya bane padya hovAthI ekameka thaI gayAM. 'bhASyanI paNa zabdanA arthoghATanamAM viziSTa kAmagIrI rahetI. jema ke cADIcUgalInA arthamAM vaparAto "paizunya' zabda A rIte vyutpanna thato darzAvAyaH pemathuna ! veNune eTale premazUnyatA. ane AvI premazUnyatAne laIne cADI cUgalI thAya. sUtra - niyukti - bhASya pachI "cUrNio lakhAI. "cUrNimAM mULa graMthanuM samagratayA vivaraNa nathI hotuM; paNa ziSyane mULagraMthano svAdhyAya karatAM je je na samajAyuM hoya tenI samaja ApavA mATe gurue je kahyuM hoya, lakhyuM hoya te "zUrNi" kahevAI. Ama "cUrNimAM samajAI gayelA padArthone bAkAta rAkhIne mULagraMthanI AMzika ke khapa pUratI ja samaja hoya. dazavaikAlika sUtra' para sthavira agatyasiMhanI cUrNi ke "naMdIsUtra' para jinadAsagaNi graMthonA avataraNo - subhASitone paNa chUTathI upayogamAM le ane e rIte dharmagraMthonAM rahasyo -marmone ughATita karI samajAve. zrI haribhadrasUri mahArAja, zrI zIlaMkAcAryajI, zrI abhayadevasUri mahArAja, zrI malayagiri mahArAja jANItA vRttikAro che. A sUtra - niryukti - bhASya - cUrNi - vRtti e Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMca prakAranA graMthone ApaNe paMcAMgI' tarIke oLakhIe chIe. zramaNa bhagavAna mahAvIranA nirvANanA 993 varSe e lekhanakArya pUrNa thayuM tyAre valabhI eka samRddha nagara hatuM. camAraDI, cogaTha, AnaMdapara, pacchegAma sudhI eno vistAra hato. eka samaye dariyo cheka valabhIpuranI pAse hato. Aje te khasIne 30 kI.mI. dUra cAlyo gayo che. A valabhIpurathI 10 kI.mI. dUra AvelA AnaMdapara gAmamAM sarva prathama zrI kalpasUtra saMgha samakSa vAMcavAmAM AvyuM. A rIte AgamagraMthonI je vAcanA thaI te valabhIvAcanA tarIke oLakhAya che. dhIme dhIme paDato kALa zaru thAya che. baLa, vIrya, vairya, smRti, zakti badhAno jANe ke hrAsa thato Ave che. manuSyanuM samagra "sTrakvara' jANe ke kSINa thatuM jAya che. buddhinA bAhya upakaraNo vadhyAM che paNa hRdayanA sAdhano alabhya che. ApaNI pAse suMdara majAnA zabdo che paNa hRdayanI bhAvadhArA zoSAtI gaI che. najIkanA samayamAM muni zrI puNyavijayajI mahArAja, gurujI zrI caturavijayajI mahArAja ane pravartaka zrI kAMtivijayajI mahArAjanI tripuTIe hastaprato upara ghaNuM saMzodhanAtmaka kAma karyuM che. e ja rIte sAgarajI mahArAje paNa AgamavAcanA aMge ghaniSTha kAma karyuM che. Aje zrI jaMbUvijayajI mahArAja vRddhAvasthAmAM paNa AgamagraMthonA saMzodhana-saMpAdananA kAmomAM satata vyasta rahe che. pAlitANAnA AgamamaMdiramAM Arasa upara tamAma AgamasUtro kotaravAmAM AvyA che. AgamapUjA bhaNAvavA dvArA Aje gRhasthavargane yatkiMcita AgamagraMthonA paricayanI dizAmAM vALI zakAya ema che. zramaNa bhagavAna mahAvIre potAnI upadezavANImAM koIne udezIne sIdhuM ema kahyuM nathI ke "tuM Ama kara." emaNe to aMtimalakya mukAma ane e mukAme pahoMcavAno mArga batAvyo. "A raste ahIM javAze ne te raste tyAM javAze" ema cIMdhI ApyuM. have kayA mukAme pahoMcavuM che ne kayo mArga anusaravo che e bhAvake nakkI karavAnuM che. prabhu karatAM ye prabhunI vANI vadhAre sUma che. e sUkSma jinavANInA marmane grahavA mATe sAcI zraddhA ane sAcI sakriyatA keLavavA paDe. parAvANI haMmezA kALathI para hoya che. ene AtmasAt karavA sAcI jJAna daSTi joIe. e daSTi dvArA sAcI jJAnadazA ApaNane prApta thAo. . 53. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 54 sajjana jana ko neharo, bhAla sarI kI maal| jyoM jyoM hoya purAtanI, tyoM tyoM gandha vizAla // 1 // subhASitam C 2016 19123h sugaMdhI phUla ghaNAM prakAranA Ave che. emAM kadamAM sAva nAnuM hovA chatAM madIlI ane mohaka sugaMdha veratAM borasalInAM jhINAM jhINAM phUlanI vAta anerI che, enI jAta juderI che. borasalInA A phUlomAM kudaratI rIte ja madhyamAM chidra hoya che. jANe ke kudarate ene viMdhyA ke bAMdhyA vinA mALA banAvavAnA irAde ja ema na karyuM hoya ! ahIM A subhASitamAM A phUlanI vAta sAthe mahattvanI vAta gUMthI che. sajjana puruSono sneha konA jevo ? to kahe ke borasalInA phUlanI mALA jevo ! jema jema varSo vItatAM jAya tema tema e phUlanI mALAnI sugaMdha tIvra Ave. 10 varSa jUnI phUlamALA ame joI che, emAMthI puSkaLa pamarATa phelAI rahyo hato. sajjanonA snehALa saMbaMdhanI vAta ja nIrALI che. pAna, kaLIo tathA phUla sAthe borasalInI DALI Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manana LUCI grantha ra. papa ajaMtA-guphAnuM bhIMtacitra www.jainelibraryong ITI Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 56 manuSya janma utkrAMti mATe che vyathA ThAlavavA ja A lakhuM chuM. Aje ema thayuM ke mArA mananI vyathA tamane vaheMcuM. vAta to tame badhA jANo cho te ja che. AjanA A samayamAM cotarapha phelAyelA A mIDiyA -vartamAna patro, TI. vI.nuM dhyeya ane prayojana to prajAnI cetanAnA utthAna mATenuM hovuM joIe ema mAnavuM game che paNa.. paristhiti viparIta jaNAya che. jo evuM uddAta dhyeya hoya to AvA jabarajasta mAdhyama dvArA prajAnI noMdhapAtra sevA thaI zakI hota. have to mIDiyA ja zikSaNano sabaLa srota banyo che. e utthAnanuM kAraNa banI zake che. vAstavamAM e patananuM kAraNa banyuM che. bALakane enA mAtA-pitA ane kuTuMba parivAra dvArA saMskAra ghaDataranuM vAtAvaraNa maLatuM hatuM enAthI enA jIvananuM ghaDatara zaru thatuM hatuM. bALapaNamAM e vAvetara thatuM hatuM te lagabhaga jiMdagInA cheDA sudhI poSaNa ApyA karatuM hatuM. e srota have jANe bhUtakALanI ghaTanA banI gaI che! bALapaNanI e avasthA zAhIcUsa (bloTIMga pepara) jevI hoya che. e vaye ene je maLe, jyAMthI maLe te grahaNa karI le che. saMskRtamAM e aMge kahevata che: vanave manane nagna saMskAro nAthA bhavetA "navA vAsaNamAM lAgyA raMga-gaMdha sadA rahyA" cittamAM koI paNa dazyanI chabi kheMcAI, te nIkaLe to nIkaLe paNa jo rahI jAya to te sadAkALa rahI jAya. AvA kumaLA mAnasamAM TI. vI.nA dazyo ane chApAMnA zabdo vavAI jAya tethI tenuM mAnasa kevuM ghaDAya? TI. vI.nI siriyalo ke enI saMgIta cenalonA rImikSa gItonAM dazyo kevA irAdAthI dekhADAtA haze? ane chApAM to kAmukatAne utteje, hiMsaka bhAvone bahekAve tevuM ja enA eka-eka pAne chApe che. emAM chapAtAM WWW.jainelibrary.org Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ akSara-akSaranuM kAma jANe vAcakane pazutA tarapha laI javAnuM hoya tema lAge! are bhAI ! mANasa pazunI jAtimAM rahIne tyAMnA saMskAromAM jiMdagI sudhI taraboLa thaIne Avyo che. enI jIMdagI mAtra deha kendrI bhoga-vilAsa mATe ane mana hiMsaka bhAvonI draSa bhAvanAthI khadabadatuM rAkhavA mATe ja hoya tema A mIDiyA temAM sahAyaka banI rahyuM che. are ! manuSyane to UMce javAnuM che. jIvanane zIla-sadAcAra-maitrI-sneha-paropakAra-nIti-pramANikatA jevI daivI saMpadAthI maghamaghatuM banAvavAnuM che. divya guNothI sajAvavAnuM che. te ahIM ja thaI zake tevuM che. mANasa jyAM che tyAMthI thoDo-thoDo UMce jAya ane vadhu sAro bane tevuM thavuM joIe. ene badale, A duniyAmAM je kAMI thoDuM durita che; mAMDa 8/10 TakA jeTaluM kharAba che tene ja khUNe-khAMcarethI zodhIne TI. vI.nA skrIna para ke chApAMnA pAnAMo para mUkavAmAM Ave to e TIkI-TIkIne jonAra bALaka kevo ghaDAya? enI AvatI kAla kevI thAya? e jevuM joze tevo te thaze!hAlaraDAMmAM jevA zabdo pIvarAvavAmAM Ave tevA saMtAnanuM nirmANa thAya! ApaNI RSi pradhAna saMskRtimAM kevo jAjaramAna ane ujaLo ItihAsa bharyo paDyo che ! madAlasA jevI mAtAe dIkarAne hAlaraDAmAM kevA amRtanuM pAna karAvyuM! kevA-kevA zUravIra, pANIdAra, prANanA bhoge paNa pratijJAne pALanArA ane sattvathI UbharAtAM puruSo ane vIrAMganA jevA nArI-ratno, A vasuMdharAne zobhAvanArA thayA che. nAma rozana karIne prAtaHsmaraNIya banyA che...A ja paraMparAnuM dhAvaNa ApaNI vasudhAnI reNumAM hajI phore che. evI dharatInA jAyAne tame naTa-naTInA nAma raTAvo cho? tamAre AvatIkAla kevI banAvavI che? bhAIo! have e badhuM aLakhAmaNuM thaI paDyuM che. aNagamatuM thayuM che! nA, nA. mArA antaramAMthI Avo javAba Ave che. manane dhIraja baMdhAvI agharI thaI paDI che. hada se jyAdA adhamano anurAga vadhyo che ane amaryAditapaNe uttamanI upekSA thaI rahI che. A lakSaNo sArAM nathI. koThAsUjhavALA ane DAhyA kahevAya evA puruSo kahetA hoya che ke A eMdhANI sArI nathI. je vAto, dazyo, ghaTanAo DhAMkavA lAyaka pa7 WWW.jainelibrary.org Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che tene AvI rIte ughADIne zuM hAMsala karavuM che ? tamane khabara haze. eka prasaMge rAjA ane rANI ane teono varasanI AsapAsanI vayano bALaka -A traNene rAjapATa-gAma-nagara choDIne javAno vAro Avyo tyAre e vikaTa vATamAM visAmo levA kyAMka jhADane chAMyaDe beThAM hatAM. tyAM e nAnAM bhUlakAMnI hAjarImAM yuvAna rAjA rANInI sAme Tagara-Tagara jovA lAgyA. te pachI sahaja Avegane vaza thaI nAnuM aDapaluM karI beThAM. rANI coMkyA. chAtIe vaLagelA bALaka tarapha hAtha karI kahe ke Ano to vicAra karavo hato ! AnI hAjarImAM tame AvuM karyuM ! dila valovAI gayuM. mana kaDavuM thaI gayuM. kSaNabharamAM to jIbha kacarI prANa choDyAM ! saMskRtinA A pAnAM che. tamAre e ja copaDInA pAnAMmAM juduM ja cItaravuM che ke zuM ? tamAro IrAdo to jAhera karo ! uttama ratno pakavavA haze to mATI-khAtarapANI badhuM ja juduM ja lAvavuM paDaze. juduM eTale kazuM navuM nahIM. ApaNI maulika paraMparA pAse badhuM ja che. e kyAre paNa jUnuM nathI thatuM. AjanI prajA mATe to mIDiyA eka nisaraNI che. UMcA mahAlaya caNavA mATenI A nisaraNI je UMce-UMce laI jAya, tame tene badale ene kUvAnA caNatara mATenA upayogamAM kema levA lAgyAM ? e to nIce pAtALa sudhI laI jaze ! ApaNI prajA khamIravALI ane khamatIdhara che. enI nasala umadA ane khAnadAna che. tame to tene nirmAlya ane nirvIrya banAvavAnuM lakSya tAkIne sajja thayA ho tevuM lAge che. kramazaH tene niSprANa ne nirjIva pretanI phoja banAvI devA mAMgo cho evuM spaSTa dekhAya che. bhAIo ! kAMIka vicAro. AvatI kAla tamane zAbAzI de evuM karo. mApha na kare tevuM karazo nahIM. bALakanuM cAritra ghaDanAra strI che. nArI to samagra parivAranuM pAvara-hAusa che. enA hRdayanA zubhabhAvo ja kuTuMbanA tamAma sabhyonuM siMcana kare che. saMtAnomAM doSa-durguNa-duSaNa na praveze tenI ene satata kALajI hoya che. AvI mAtA-moTI bahena ke dIkarInA aMga-upAMga jovAnI icchA ja kema thAya ? nArInA dehane khUllo karI-karIne chApAM-TI. vI.nA mAdhyama dvArA batAvavA che ane sAthe-sAthe baLAtkAranI saMkhyA vadhI rahI 58 Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, hiMsAnA banAvo Thera-Thera vadhI rahyA che tenI phariyAda paNa karavI che! are bhAI! cittavRttine upara-upara ramADavAnI nathI. tene to UMDANamAM laI javAnI che. tenI kSamatA ane zakyatAono aMdAja lagAvavo AsAna nathI. zikSaNanI ADa laIne je jAtIya zikSaNanA pATha bhaNAvAya che e to bhAre lapasaNI ane DhALavALI saDaka bAMdhI che. ahIM peDala mAravAnA na hoya paNa breka para kAbU rAkhavAno hoya. mana kAbaracItaruM ane ogharALuM thAya evI-evI sAmagrI zA dhyeyathI pIrasavAmAM Ave che? kharekhara to kumaLA mAnasamAM evA bIjonuM AropaNa karavuM joIe ke tenuM mana saMsAranA caMcaLa sukhone uttarottara gauNa samaje. A sukha meLavavA e ja jIvananuM prayojana che evuM mAne nahIM, ulaTAnuM ethI UMce upAdhi-mukta sukha hoya che ane tenI sukhAnubhUtinI kSaNo ghaNuM Take tevI lAMbI hoya che te samaje. bhautika sukha-sagavaDanA sAdhanonI laMbAtI jatI yAdI saravALe to kSaNajIvI nivaDe che. jemake, koIe eka moTaragADI kharIdI. emAM saphara paNa karI. mAlikIno ahaM saMtoSAyo paNa kharo. thoDA divasa pachI jANa thaI ke tenA bhAIe ethI paNa suMdara ane moMghI gADI kharIdI! AnaMda ane sukhano anubhava kSaNavAramAM varALa thaIne UDI gayo! sukhanuM sAdhana to rahyuM paNa sukhano anubhava to thayo na thayo tyAM vilaya pAmyo, duHkhamAM pheravAyo! bhautika sukhanI A tAsIra che. te barAbara samajavI jarUrI che. dehathI para, indriyothI para, manathI paNa para jaIne, dekhItA sAdhano vinA paNa dehajanita sukhathI nirALuM sukha maLe che. A ApaNA bhArata dezanI sAcI oLakha che. enA pratyakSa udAharaNo maLe che. kyAreka to koIke to kahevuM paDaze ke manane bahekAvI uttejita karIne zuM maLe che? mIDiyAnA mAMdhAtAo ja e mATe javAbadAra che. A manuSyabhava maLyo che te pAchA Adima yugamAM javA mATe nahIM paraMtu upara caDavA mATe, utkrAMti tarapha javA mATe maLyo che. utkrAMtino artha ja UMce hajI vadhu UMce jIvananA zikharo tarapha mana laI javA mATe ja ApaNe janmyA chIe. . pa9 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60 ApaNA ghaDavaiyA bAMdhavA ApaNe ApaNe AvaLa bAvaLa boraDI, kesara ghoLyA galanA goTA jI; halakAM to pArevAnI pAMkhathI mA'devathI ye paNa moTA jI. ApaNA ghaDavaiyA bAMdhava! ApaNe. koI to rAce che veLa chIpathI, koI to jaLane hilloLa jI; marajIvo utare herAmaNe, mAthA sATe motI-mola jI ApaNA ghaDavaiyA bAMdhava! ApaNe. najaruM khUMpI che jenI bhoMyamAM, sAme pUra e zuM ghAya che! adhIro ghaTaDAno ghoDo thanagane, aNadITha oruM-ene pAya jI. ApaNA ghaDavaiyA bAMdhava! ApaNe. beThelAMnuM beThuM re vimAsaNe, paMDanI peTImAM pArasa che paDyo, veLA jue nahi vATa jI; phUTalAM kUTe che karaMma jI; jhAjhero mUkyo che AMbo sAkhathI, vAvarI jANe te baDabhAgiyo. veDe tene Ave hAtha jI. jaLahaLa enAM re bhavaMna jI. ApaNA ghaDavaiyA bAMdhava! ApaNe. ApaNA ghaDavaiyA bAMdhava! ApaNe. rAjendra zAha Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNA ghaDavaiyA bAMdhava! ApaNe (zirSaka rAjendra zAhanA kAvya parathI) ApaNuM jIvana UMcuM hovuM joIe. te mATe ApaNAM vicAro UMcA hovA joIe. ApaNe UMcuM bhAgya laIne ja ahIM janmyA chIe. mAtra e mATe savaLI dizAno vidhipUrvakano yogya puruSArtha joIe. ApaNI je sthiti hoya tene aphara rUpe svIkArI lIdhI to AgaLanA vikAsanA kamADa devAI gayA samajo. evuM kahevAya che ke, asaMtoSa e vikAsanI pUrva zarata che. dharmamAM paNa jo puruSArthano mahimA che to anya jIvanamAM to savaLAM - saveLA puruSArthanI kiMmata che ja. kraDha saMkalpa ane parama tattva pratyenI zraddhA ane kalpavRkSa kahyo che. manamAM saMkalpa thayo nathI ane te yogya samaye phaLyo nathI ! sukhI thavA mATe jarUra che sukhI thavAnA saMkalpanI. manuSya mAtra sukhI thavA jabhyo che. chatAM te duHkhI thAya che potAnAM avaLAM puruSArthathI ! UMDe UMDe tene potAnI e avasthA gamatI hoya che, jo ke moDhe kabUla karatAM e acakAto hoya che. have evI bhUmikAvALA jIvo jevA sukhI thavA mATe Icche che ene puNyanI jarUrata rahe che. je loko potapotAnA kAryakSetramAM hoMziyAra che athavA saphaLa puravAra thayA che temAM puruSArthano je hisso che teTalo ke balka tethI thoDo vadhu hisso tenA takadIrano, bhAgyano, puNyano paNa che ja. sAthe ja jIvana viSenI kaLA paNa javAbadAra che. jema ke: eka bhAI muMbaImAM vAlakezvara vistAramAM rahetA hatA. temane traNa dIkarA hatA. dIkarAne ghera paNa dIkarA hatA. sukhI parivAra hato. paraMtu banyuM evuM ke bajAramAM moTI uthala-pAthala thavA pAmI. paristhitie gaMbhIra vaLAMka lIdho. AsamAnI sulatAnI thaI gaI. AjathI sATha varSa pahelAnAM karoDa rUpiyAnA AsAmI, peDhI kAcI paDI eTale vAlakezvarano baMgalo kADhIne sAMtAkrujhanI eka cAlImAM AvIne rahyA. 61 Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 je divaso maLyA tene sArA karI jANyA. roja cAra potarAMne mana bharIne ramADe ane temanI sAthe rame. zAka-phaLa levA thelI laIne bajAramAM jAya. sarakhI uMmaranA vRddho sAthe vAte vaLage. sArI sArI vAto gAMThe bAMdhe. ame eka vAra AvA hatA ne tevA hatA evI bhavya bhUtakALanI vAtone vAgoLatA nahI; vartamAnane ja jotAM. je kAMI musIbata sarjAya che te be samayanI sarakhAmaNIthI sarjAya che. ulaTAnuM teo e vAtane evI rIte varNavatAM ke potarAMo sAthe ramavAno Avo AnaMda A pahelAM meM kyAre paNa anubhavyo ja na hato. evI to majA Ave che ke jiMdagImAM nirAMta zuM cIja che tenI khabara atyAre ja paDe che. bIjA vinAnuM jIvana kevuM hoya teno anubhava maLe che. Ama, je sthiti sAme AvI paDI tenAmAMthI jIvana banAvavAnI kaLAnA darzana thAya che. AnuM nAma jIvana jIvavuM te. - jo AvI daSTi na ghaDAI hoya to je sthitinuM jIvana jIvavAnuM AvyuM hoya tenAthI viparIta jIvananI vAto karIne vartamAna jIvanane uNapavALuM khoDakhAMpaNavALuM mAnavuM ke manAvavuM e ja kAma thaI paDe che. tethI to duHkhI thavAnuM ja thAya che. evuM karIne mANasa duHkhane ja noMtare che. vyavahAramAM eniyamane loko barAbara anusare che. koInI dukAne grAhaka banI jaI caDyA to te dukAnamAM je mAla hoya te ane pote jeno vyApAra karato hoya te cIja ane tenA ja bhAva-tAla lakhe che. pUchanAra je cIja dekhAya tenI ja jAta jovA mAMge che. je cIja tyAM dukAnamAM nathI vecAtI tenI pRcchA suddhAM karato nathI. jema ke, koI kApaDiyAnI dukAne caDyo to tyAM kariyANAnI cIjone jovA mAMgato nathI. ke kariyANAmAM zuM bhAva cAle che ema pUchato nathI. paNa koNa jANe e ja mANasa potAnA jIvana tarapha najara mAMDe to tene je nathI te ja yAda Ave. tenI khoTa che ema karI tenA rodaNAM raDe. je kAMI che tenA viSenI vAta ja na kare. to pachI magarUrI levAnI vAta ja zI karavAnI! vaLI je nathI te na ja maLe ke na ja lAvI zakAya tevuM nathI. tenA mATeno yogya puruSArtha kare ane te sAcI dizAno hoya to phaLa maLe ja che. WWW.jainelibrary.org Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Aje jenI paNa saphaLatA dekhAya che tenA mULamAM to tenuM prArabdha | kismata / takadIra, bhAgya nAma game te Apo te hoya che. jema ke koIka kIka bahAdUra' eka ja kIkathI skUTara sTArTa kare che. jonArA paNa tAjuba thaI jAya. pote paNa phulAya. paNa kharekhara to enI kIkane saphaLatA ApanAra to TAMkImAM paDeluM peTrola che. peTrola che to eka ja kIkathI skuTara sTArTa thAya che. puruSArtha sthULa che mATe dekhAya che. jyAre peTrola aMdara che sUkSma che tethI te najare caDatuM nathI. peTrola jema meLavI zakAya che tema puNya paNa meLavI zakAya che. puNya kamAvavAnA upAyo che. sattattva pratyenI namratA te pahelo upAya che. sAdI rIte kahIe to, namaskAra karavo te namratAnuM sarvottama pratIka che. bIjA krame dAna Ave che. puNya hAMsala karavAno A upAya puNya tarapha vALe che. abola-mUMgA prANIne roja niyamita eka samaye annadAna devAmAM Ave tenAthI paNa puSya nIpajAvI zakAya. tame eka sAmAnya prayatnathI sAmA mANasanI AMtaraDI ThAravAnuM kAma karo cho. sukha-zAMti pamADavAnuM kAma karo cho tenAthI paNa puNya baMdhAya che. are! bIjuM kazuM na karo, mAtra kalAka-aDadho kalAka AyaMbilazALAmAM jaIne cUpacApa pIrasavAnuM karazo to paNa tamAruM duHkha ochuM thAya ane puNya baMdhAya. prabhu pUjA karatI vakhate prabhu arihaMta devAdhidevanI pUjA karIne pachI zrI gautama mahArAjAnI pUjA karo to paNa puSya vadhatuM rahe upAyo karavA mATe che gaNavA mATe nathI. upAyo ajamAvo. nirAzA khaMkherI nAkho. khUba AzAvAdI bano. jema jema vidheyAtmaka vicArasaraNIno abhigama apanAvazo tema tema tamAruM bhAgya jAgaze. kyAre paNa jenI tenI pAse tamArI durdazAnA, tamArA duHkhonA gANAM gAzo nahIM. tamArA duHkha tamArA sivAya bIjuM koNa ochuM karI zakavAnuM che? bhUtakALamAM je koI ghaTanAo banI gaI che tene gAyA karazo nahIM. Ama karyuM hota ne tema karyuM hota, mAruM kAma thaI gayuM hota evI niSmANa ane vaMdhya vicArasaraNI to karatAM ja nahIM. je ghaTanA banI gaI che tenA viSeno tamAro kharakharo tamArA sattvane haNanAro che. puNya ghaTADanAro che. tamArA jIvanamAMthI A vicAra paddhatine to dezavaTo ja daI dejo. 63. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ P&> { TheRigh 64 e are lole manane to basa, prabhunA smaraNathI sadAkALa bhInuM rAkhavuM. AtmavizvAsa paNa jIvana saphaLatAnI pUrvazarata che. ApaNe joIzuM ke saphaLatA jAheramAM bhale varSanA oNgasTa mahinAmAM jaNAvI paNa te pahelAM najara samakSa e saphaLatAnuM citra ekathI anekavAra te saMpUrNa dorI cUkyo hoya che. saphaLatAnA e mArgane avarodhe evA vicAra suddhAM te potAnA jIvana-mArgathI dUra rAkhato hoya pariNAme te saphaLatAne vare ja che. eka daSTie vicArIe to eNe je lakSya nakkI karyuM hoya tenAthI nIcuM kazuM ja khape nahIM. e lakSyathI nIcenuM kAMI Ave tene jatuM karato jAya, jatuM karato ja jAya. ema karatAM eka divasa te nizcita lakSyane jarUra hAMsala kare che. kahyuM che ne ke H nizAna cUka mApha, na mApha nIcuM nizAna (anuvAda: ba.ka.ThAkora) Aje je prArabdha ApaNA pakSe che te gaIkAlanA puruSArthanuM ja phaLa che. ApaNA jIvananuM ghaDatara ApaNe ja karyuM che. bIjA koIne e mATe yaza ke apayaza kema apAya? kadAca, e vyakti ke e paristhiti ke saMyoga nimitta gaNI zakAya eTaluM ja. bAkI kartApaNuM to ApaNuM ja hatuM. ApaNe jene sarvocca zikhare pahoMcelA joIe chIe temAM kAraNa e pote ja che. evA manoratha koI paNa karI zake. ApaNe paNa karI zakIe. dhIrubhAI aMbANI thavAnA manoratha karavAmAM koInI rokaToka thoDI hoya? puruSArthanI vAta pahelAM paNa manoratha thavA jarUrI che. evA ucca manoratha paNa keTalAM karI zake che! nirAza ne hatAza mana to evA manorathothI paNa dUra bhAge! hINapata anubhave! sAcuM to e che ke ruci pasaMdagI vicArathI ja manorathano piMDa baMdhAya che. DI.pI.benarjI puruSArtha karavA mATe munizrI municaMdravijayajI mahArAje gajhalanA svarUpamAM kamara kasIne AkAzamAM uDAna bharavA preraka paMktio racI che H Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puruSArthanA A azva para thaI ja savAra tuM. nasIba para na rAkha have kaMI udhAra tuM. e Avaze nahIM chatAM khelI jugAra tuM, basa premathI pukAra hajI ekavAra tuM. tArA nayananA dAmanI mUkI to jo rakama, pachI kahe garIba che ke mAladAra tuM. abhedathI nihALa caDI AsamAna para, baMdo ya tuM ja che ane paravaradigAra paNa tuM. evuM paNa bane ke tame mahAna banavAnA je manasUbA karyA tenI saphaLatA mATenA prAmANika prayatna paNa karyA chatAM tame mahAna banI zakyA nahIM. sAcuM to e che ke tame prayatna karyA te ja tamArI vizeSatA. bAkI to paisA uchInA lIdhA pahelAM vyAja bharanArA ghaNAM che. ghaTanAnuM pariNAma Ave te pahelAM ja nirAzAvAdI mAnasa dharAvanAra mANasa potAnA pariNAma viSe hINuM mAnI lenAranI yAdImAM ApaNe ApaNuM nAma lakhAvavuM nathI. AvI nirAzA dharAvanAra nirudyamI ja hovAnA. nirudyamI mATe niMdA karavAnuM kArya saheluM hoya che. ane tenA jIvananI vAta bIjo koI kare tyAre nasIbanI khIMTIe ja potAnA vartamAnanI javAbadArI vaLagADe che, ane jANe ajANe paNa saphaLatAne varelAnA doSane vINI vINIne enlArja karato rahe che. A ja enlArjamenTa potAnA jIvananI saphaLatAnA mArge paththara banIne paDI rahe che. je koI sArI sthitine pAmyA che temane joIne rAjI thanAra ja koIka divasa pote paNa AvI sArI sthitine pAmaze. tethI, bIjAnI saphaLatAne joIne, "mAruM puNya haze, huM puruSArtha karIza to huM paNa AvI sthitine jarUra pAmIza' AvA vicAra karavAthI niMdA karavAnA khADAmAM paDavAnI nukazAnIthI te ugarI jAya che ane potAnA ujjavaLa bhAvinuM nimArNa kare che. sAruM joIne rAjI ja thavuM. nabaLuM joIne tene vAgoLavuM nahIM. bhAgya khIlavavAno A ja rasto che; rAjamArga che. saphaLatA tamArI rAha jue che. varamALA laIne UbhI che. AtmavizvAsathI haryA bharyA tame te mATe taiyAra thaI jAva. | kathA 65 / I Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 99 vicalita na thayelI manodazAne vaMdanA na vi. saM. 2034nA UtaratA ziyALAnA divaso hatA. mahA vadinA e divase bapore traNeka vAgye amadAvAdanA rilIpha roDa pAMjarApoLa jJAnazALAmAM pUjya AcAryazrI dharmadhurandhara mahArAja eka kabATa kholIne beThA che. eka-eka khAnAmAM kramabaddha copaDIonI thappIo jue che. AMkha kAMIka zodhI rahI che. kAMI bolatA nathI. badhA khAnA jovAI gayA. pustaka-noTabuka-DAyarI badhuM ja jovAI gayuM pachI muni dharmadhvaja vijayajIne pUche che : AmAM pelI DAyarI dekhAtI nathI ! joI che ! bAjumAM huM mArA Asane hato. utkaMThita thaI joyA karato hato. muni pAsethI spaSTa javAba na maLyo. meM daramiyAnagirI karI. pUrI taTasthatA sAthe mahArAjajI kahI rahyA hatA. emanA svaramAM thoDI ciMtA dekhAI. pUchyuM : DAyarImAM zuM hatuM ? javAba maLyo : ekavAra ApaNe joI hatI te, sakitanA aDasaTha bolanI sajjhAyanI navI racanA hatI. bolanA caDatA kramathI sajjhAya racelI hatI. vaLI meM pUchyuM : bIjI nakala hazene ! sahajatAthI bolyA : nA. huM paNa khoLavAmAM joDAyo. e DAyarI meM joI hatI tethI enA dekhAvano aMdAja hato. DAyarI na maLI te na ja maLI. pachI samAcAra maLyA ke cAreka divasa pahelA eka buka-bAIDara Avyo hato. ene A traNa DAyarIo tathA bIjA cAra pustako bAIDIMga mATe ApyA hatA. traNa divasamAM karI ApavAno hato, paNa Avyo nathI ! mahArAjajIe svaramAM kaMpa lAvyA vinA ja pUchyuM H kyAMno hato ? zuM nAma hatuM ? saranAmuM che ? badhA praznono eka ja javAba maLyo : nA ! amadAvAdamAM jeTalA hatA te badhA bAIDaranA nAma-saranAmAM maMgAvyA. badhe tapAsa karAvI. pariNAma zUnya ! Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ traNe DAyarImAM saMskRta ane gujarAtI racanAo hatI. enI bIjI koI kAcI nakala paNa na hatI. AvI mUlyavAna kRti hAthathI gaI chatAM mahArAjajInA mukha uparanI rekhA badalAI nahIM. e mATe kAMI paNa bolavAnI to vAta ja kyAMthI Ave ? dareka sarjakane potAnI racanA para apatya prema hoya che, eTale ke dIkarA jevo moha hoya che. zrI saMghamAM prasAra pAme evI A suMdara racanA bAra DhALanI hatI. A badhuM paLavAramAM gumAI gayuM chatAM jarA paNa ucATa na maLe! emanA mananI avicalita dazA huM bArIkAIthI nihALI rahyo hato. je banyuM e viSe virUddhamAM ke tarapheNamAM bolavAnI mArI to hiMmata ja na cAlI ! munizrI dharmadhvajavijayajIe e DAyarIo pAchI maLe tevA saMkalpathI aThThama tapa paNa karyo. je ghaTanA banI cUkI hatI temAM kazo ja pheraphAra na thayo -mahArAjajInI manaHsthitinI jema ! ILS OIL grantha 2 67 www.jainel praty Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 yajamAna vAkya ane mahemAna vAkyane samajIe, apanAvIe tame tAlukAnA gAmamAM rahetA ho, koI vyavahArika prasaMge moTA zaheramAM javAnuM hoya, jene ghera thelI mUkavAnI hatI tene samAcAra maLe tevA prayatna karelA. relagADInA TAIma evA hatA ke bapore doDha vAgye tame temanA ghera pahoMcyA. tame be jaNa hatA. savAre vahelA nIkaLyA hatA eTale mAtra dUdha pIdhuM hatuM. have atyAre kakaDIne bhUkha lAgI hatI. sAme pakSe temane samAcAra maLyA ja na hatA ane emanA gharamAM khAnArA cAra jaNa hatA. rasoDuM ATopI lIdhuM hatuM. baporano samaya eTale kAmathI paravArI ADe paDakhe thavAmAM hatA. tame pahoMcyA eTale AvakAra ApI ThaMDuM pANI ApatAM sAthe kahe ke, "rasoI mAMDI dauM hamaNAM ja A ghaDIe taiyAra thaI jaze. tame hAthamoM dhoI paravAro tyAM jamavAnuM taiyAra thaI jaze." -- A vAkyo yajamAnanAM che. tame zuM kaho. "hA, ziro banAvI do. jaladI taiyAra thaze. jhAjhI vAra na lAge. vastu sArI lAge -- ema kahezo ke, "nA, nA, evI tarakhaTa na karatAM. cA mUkI gho. khAkharA Apo eTale barAbara thaI raheze!" ema kahezo? zuM kahezo? kema ke tame bolazo te mahemAna vAkya che. tamArI pAse eTalo vivekano dIvo prakAza Ape che ke ApaNAthI A bolAya ane A na bolAya! A jo jIvananA badhAM ja kSetramAM samajI laIe ane svIkArI laIe to ghaNA badhA duHkho ane Aphato zamI jAya! garabaDa ahIM ja thAya che. je vastunuM parivartana ApaNA hAthamAM nathI tyAM ja ApaNe ghUMka uDADIne jAtajAtanI salAha ApavA utsuka banI jaIe chIe. A lagAma jo magajamAM hoya to vANImAM kAbU AvI jAya, je bolAya te samajapUrvakanuM ja bolAya. . Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ deve banAveluM derAsara : zrI zAntinAtha bhagavAnanuM deruM gaye mahine girirAja zatruMjayanI yAtrAe javAnuM banyuM. Ape yAtrA-pothI lakhI che te puNya-pApanI bArI' pustikA sAthe rAkhI hatI. e gAIDa pramANe te te sthAnanI sparzanA karavAno AnaMda ora Avyo. evo ja AnaMda mANatAM ame vAghaNapoLa vaTAvI aMdara praveza karyo tyAM zrI zAntinAtha bhagavAnanuM caitya AvyuM. paripATI pramANe tyAM jaI caityavaMdana karyuM. daramiyAna manamAM prazna thayo ke ahIM to dAdAnA dhAmamAM bhagavAna RSabhadevanuM ja sAmrAjya sarvatra pravarte che; praNAlikAgata pAMca caityavaMdana rUDha thayA che temAM cAra AdezvaradAdAnA che e to sahaja che. emAM eka zAntinAtha bhagavAnanuM che tethI manane Azcarya thayuM ! koI khAsa prayojana haze ja! kRpA karI ApazrI A bAbata prakAza pADazojI. uttara : prazna lAkheNo che. mArmika che. uttara maLe ke na maLe, AvA prazno thavA ja joIe. gADara ToLAnI jema yAtrAe "A gayA ane A AvyA" evuM to na ja hovuM joIe. mane paNa A vAta mAMDIne kahevI gamaze. vAta lAMbI che. zrI zAntinAtha bhagavAnanA vArA pahelAM A vAtanuM mULa che. bhAI brAhmaNa hatA. svAbhAvika ja yajJayAgAdimAM DUbelA rahetA hatA. eka jaina sAdhu maLyA. temaNe karuNA chalakatI vANImAM pUchyuMH A hiMsA karIne tamane zuM maLe che ? Avo prazna sAMbhaLatAM ja ahaM ghavAyo ane krodhita thaI muni mahArAjane mAravA doDyo! kudaratane ema maMjUra na hatuM. AvA pavitra mahAvratadhArI muninI hiMsAnA kRSNa pariNAmathI enuM ja mRtyu thayuM ! TheSabhAvanI prabaLatAne kAraNe te tiryaMcagati pAmyo ane siMha rUpe avatAra thayo. - have juo ! rAga ane dveSanI vRtti kevI janma-janmAMtarAnuyAyI hoya che te jANavuM rasaprada banaze. siMhanA bhavamAM zrI zAntinAtha bhagavAna maLyA. jotAveMta, manamAM QI[GI[LI[ grantha ra SC / / / I Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90 2016 Monagh rahelo muni mahArAja pratyeno dveSa jAgyo. mAravA doDyo. vacamAM kazuMka ADuM Ave ne mANasa pAcho paDe tema siMha pAcho paDyo! dveSanI sAthe krodha bhaLyo. pAcho bamaNA vegathI dhasyo. vaLI pAcho paDyo ! have manamAM thayuM ke sAme koI jabbara prabhAvazALI vyakti lAge che. eTale ja pAcho huM paDuM chuM. TIkITIkIne joyA karyuM. pelA muni mahArAjanI deha-mudrA AmanI sAthe maLatI hovAthI smaraNa thavA lAgyuM H AvI dehamudrA pahelA kyAMka joI che ! manamAM UhApoha thatAM jAtismaraNajJAna thayuM. potAno brAhmaNano bhava dekhAyo. munivaranI hiMsA karavA gayo ane tenA krUra pariNAmanA kAraNe to siMha thayo chuM ! A smaraNa thatAM manamAM zaramiMdo banyo. prabhue A joyuM. eno jIva jarA zAnta thayo jANI tene hitakArI vacano kahyAH he brAhmaNa ! have zAnta thA. gayA bhavamAM tuM muni mahArAjane haNavA doDyo hato. A bhavamAM paNa hamaNAM tuM tIrthakarane haNavA Avyo. tane A zobhe che ? siMhanA manamAM jANe caMdanano zItaLa lepa thayo! sAruM lAgavA mAMDyuM. vacananI savaLI asara thatI joI prabhue AgaLa vAta calAvI H jIvonI hiMsA choDI de, dayAthI hRdayane bharI de dharmathI manane raMgI de manamAM kheda pAmyA vinA tIrthanI ArAdhanA kara. --A badhA vacanothI tenA mananuM aMdhAruM gayuM. ajavALuM patharAyuM.aMtaraMga parivartana mATe AvA thoDA zabdo paNa ghaNIvAra kAma karI jAya che. marmavedha thavo joIe. prabhu tyAMthI svargagiri girirAja para ArUDha thayA. siMha to have prabhuno sevaka banI gayo. prabhu jAya tyAM javuM. prabhu rahe tyAM rahevuM. pAchaLa-pAchaLa cAlato rahyo. prabhue pAchaLa AvatA siMhane joIne te jIva para anugraha karIne kahyuMH sarva prANI upara samabhAva dhAraNa karIne tuM ahIM rahe. A kSetranA prabhAvathI ahIMthI ja tane svargagati maLaze. pachI ekAvatArI deva thaIne tuM mokSe jaIza. A sAMbhaLI tene bhItaramAM ghaNI zAMti thaI. tenA para prabhunI karuNAno abhiSeka Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thayo. prabhunI AjJAne hRdayamAM ane mastaka upara vahana karato ane prabhunuM dhyAna dharato siMha tyAM ja rahyo. manane dayAthI bhInuM-bhInuM banAvIne zAnta manavALo thaIne rahyo. zubha dhyAnathI AyuSyane aMte te svargalokane pAmyo; deva thayo. tIrthanI sevA kadI niSphaLa jatI nathI. deva tarIke upajelA jIve pahelo vicAra karyo ke huM vaLI deva kema thayo! ane ema vicAra karatAM zAMtinAtha prabhuno upakAra yAda Avyo. zrI zAMtinAtha prabhue marudevA TuMka upara cAra mahinA nirgamana karyA, tyAM gaMdharva vidyAdhara, devatA, nAgakumAra ane aneka manuSyo AvI prabhunI pUjA karatAM bhaktino parimala phelAvatA. cAturmAsa pUrNa thaye prabhue anyatra vihAra karyo. prabhu jyAM cAramAsa virAjyA tyAM marudevA zRMga (TUMka) para pelA siMhadeve zrI zAMtinAtha prabhunuM vizALa caitya banAvarAvyuM. pratimAjI sthApana karyA. ghaNAM devoe paNa tyAM AjubAju caitya banAvarAvyA. girirAjanI taLeTI valabhIpura hatI te samayanI A vAta che. (saMdarbha : zatruMjaya mAhAtmya : sarga AThamo.) kALakrame bhaugolika pheraphAra thatAM e bhAga chUTo paDyo, vacce puSkaLa aMtara paDyuM. e kALa paNa keTalo badho pasAra thayo! vadhelA A aMtarane dhyAnamAM rAkhIne pachI e ja zAMtinAtha prabhunuM pratIka caitya A vAghaNapoLamAM pravezatAM ja DAbI bAjue nirmANa pAmyuM. samaye-samaye tenA saMkhyAbaMdha jIrNoddhAra paNa thayA, paNa siMhadeve kareluM e caitya Aje paNa prabhu zrI zAMtinAtha bhagavAne karelA upakAranI chaDI pokAratuM aDIkhama UbhuM che. A dRSTie A deruM adakeruM che; raLiyAmaNuM che, sohAmaNuM che. zAntinA ujAsane prasarAvanAruM che. pratyeka yAtrika saluNA zAMtinAtha bhagavAnane mujaro arpI yAtrA-darzana-vaMdana-pUjana karIne pachI ja dAdA AdIzvarane bheTavA AgaLa vadhe che.A hetuthI siMhadeve sarjeluM zrI zAMtinAtha bhagavAnanuM derAsara che. AzA che ke tamArI jijJAsA have tRpta thaI haze. zALA grantha 2 71 Celestin Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72. - deve banAveluM derAsara : zrI kAMtibApAnuM pATaNavAvanuM derAsara pAThazALAnA pacAsamA aMkamAM devanirmita zrI zAMtinAtha bhagavAnanA mahAprAsAdanI vAta vAMcIne romAMca thayo. havethI jyAre jyAre zrI zatruMjaya tIrthanI yAtrAe javAnuM thaze tyAre tyAre zrI zAMtinAtha bhagavAnanA darzana karavA javAnuM ane te paNa eka devadArA nirmitajinAlayanA darzana karIe chIe te bhAva lAvIzuM. AnI jema atyAre koI AvA ja deva dvArA nirmita jinAlayanA darzana karavA hoya to amArI e bhAvanA pUrNa thaI zake tema che ! jo ApanA khyAlamAM hoya to Apa vigata jaNAvo to amane e jinAlayanA e prabhunA darzana-pUjana karatAM AnaMda ane ahobhAvano anubhava thaze. uttaraH vAta bahu suMdara che. AvI rIte AvA praznonI jijJAsA thavI joie. uttara ApavA prayatna karuM. asaMkhyAtA devo che temAM je zakti saMpanna che, puNyavaMta che, prabhunA guNothI prabhAvita che teo potAnA upakArInA upakAranA saMsmaraNArthe suMdara cityanuM nirmANa karatAM hoya che. eka ghaTanA je ApaNA gujarAtamAM tAjetaramAM banI che te vAta karuM. junAgaDha pAse dhorAjI nAme gAma che. tyAMthI bAvIsa kilomITara dUra pATaNavAva nAme nAnuM gAma che. e gAma atyAre chellA doDheka varSathI saMpUrNa svaccha rahe che. e gAmamAM eka zrI sImaMdhara svAmI bhagavAnanuM nAnuM paNa suMdara derAsara che. te derAsara devakRta che. vAta evI banI che ke te gAmanA eka bhAI hatA. kAMtibhAI nAma hatuM. teo kALadharma pAmyA. vyattaranikAmAM devarUpe utpanna thayA. temanA svajano pratyenI prItinA kAraNe avAranavAra teo svajana pAse AvatA hatA. ekavAra eka svajane pUchyuM, ke tame zrI sImaMdhara svAmI bhagavAna pAse jAva cho? AzcaryanI vAta to e che ke e kAMtibApA deve tyAM sudhI zrI sImaMdhara svAmI bhagavAnanA nAma suddhAMnI jANa na hatI. paNa virbhAgajJAna dvArA sarva hakIkata WWW.jainelibrary.org Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jANI, miniTamAM pahoMcI gayA. joine Azcarya pAmyA. bhagavAnanuM dedIpyamAna svarUpa, e traNa gaDha, e azokavRkSa, e bAra parSadA, e paMcavarNanI puSpavRSTi ! A badhuM to suMdara hatuM ja paNa jyAre pANIthI bharelA meghanA garjArava samI ke gaMgAnadInA vaheNa jevI dhIra-gaMbhIra zailImAM saMbhaLAtI zrI sImaMdhara svAmI bhagavAnanI dezanA bAra yojana dUra ubhA rahelA deve sAMbhaLI te to potAnA jIvanane dhanya mAnavA lAgyA. enA akSaranA amIrasane gaTa gaTa pIvA lAgyA. e dezanA zravaNano evo to nAda lAgyo ke rojane roja dUrathI AvIne te sudhArasathI bharyA bharyA vacano sAMbhaLavA lAgyA. saMsAranI tamAma vAto paratve evo sahaja vairAgya prakaTyo ke prabhu bhaktimAM ja sarva sukho ane pATaNavAvanuM e devakta simaMdharasvAmI jinAlaya saMsArano sAra dekhAvA lAgyo. emanA ja svajano ke bIjA kAMi sAMsArika prazno pUche to kahe ke tame A praznonI ciMtA na karo, paramAtmAnA sAcA bhaktane duHkha na Ave tenI javAbadArI mArI ! bharatakSetranA dhArmikajanone joI kahe ke ahIMnA tamArA badhAnA moM sAva paDI gayelA - nUra vinAnA ane utarI gayelA lAge che. jyAre mahAvideha kSetranA zrAvaka-zrAvikAone jouM chuM to te badhAnA moM khIlelA kamaLa jevA, tejathI zobhatA ane ullasita lAge che. tyAMnA dhArmika jIvomAM saraLatA khUba jaNAya che. A badhAnA vacanomAM je tattva paDaghAya che tenA AdhAre ApaNAmAM pheraphAra karavA jevuM lAge to karavA jevo che. zrI sImaMdhara svAmI bhagavAna A kAMtibApA (devalokanuM nAma zrImeghanAtha deva)ne pahelA ja darzane priyatama lAgyA che. priya ane priyataranI bhUmikAmAMthI pasAra thavAnuM banyuM ja nathI tethI A devanA haiyAmAM sarvataH 10-16 IDIEOh re 73 www.jainelibrasyon / I Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 zrI sImaMdhara svAmI chavAI gayA tethI zrI sImaMdhara svAmI bhagavAnanuM derAsara banAvavAno manoratha karyo. devatAnuM puNya manuSya karatAM to ghaNuM vadhAre hoya che. chatAM teoe derAsaranA badhAM ja kArya manuSyonA dvArA ja karAvyA. hA, temAM je dravyanI jarUra paDe teTalo paiso badhI ja vAra vahIvaTadArane ApoApa maLI raheto. pastALIsa IcanA atibhavya pratimAjI paNa jayapuranA eka bhAvavAhI kArIgara pAse mAtra aDhAra divasamAM ghaDAvAyA. A prabhunA aMjana- pratiSThA ApaNAM zrIsaMghamAM je sUrijI mahArAja khUba saraLa ane niHspRhi hatA teonA hAthe ja karAvavAmAM AvyA. nAma taktI kyAMya nahIM mUkAya e vAtane vaLagI rahyA. derAsara, prabhujI ane temanI pUjAnA dravyo mATe eka paNa paiso koine ya kyAre ya ApavAno nahIM, bhaMDAra rAkhavAno nahIM, pahoMca / rasIdanuM nAma nahIM. vi.saM. 2060 caitra mahinAmAM pratiSThAnuM muhUrta paNa e ja deve ApyuM hatuM... prabhunI pratiSThAnA prasaMge A deve bIjA mahARddhivaMta sAtaso devone Agraha karI karIne AmaMtrita karyA hatA. gAma AkhuM cokhkhuM caNaka banyuM che. devone heja paNa azuci gamatI nathI. badhAM ja rastA svaccha sohatA hatA. pANI chAMTIne badhI dhULa-rajane zAMta karavAmAM AvI hatI. ghaNAM uttama puNyavaMta deva-devIo padhAryA hatA. prabhujInA biMbamAM jyAre tIrthakaratvanuM AropaNa thayuM ane pratiSThA thaI te kSaNe ja eka apArthiva tejalIsoTo prabhu pratiSThAnI thALI vAgI tyAre sarva upasthitonI vacce prabhujInI aMdara saMkrAMta thato sarvae joyo ane prabhujInA mukha upara teja jhalakavA lAgyuM. atyAre paNa prabhujI sAtizaya hoya tema lAge che. A vartamAna kALamAM paNa samyak daSTi devo dvArA derAsaranuM nirmANa thAya che, e samAcAra ja ApaNA mATe atyaMta AnaMdadAyaka nahIM paNa romAMcaka che. - siMhadeve banAveluM zrI zAMtinAtha prabhunuM cetya e itihAsa che jyAre A kAMtibApA (meghanAtha deva) dvArA zrI sImaMdhara svAmI bhagavAnanuM derAsara nirmANa pAmyuM te samAcAra che. . WWW.jainelibrary.org Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vANI vyaktinuM mApa che vANI eka varadAna che. mANasa sAro che ema jo kahevAya to eno AdhAra che --eka teno bAhya dekhAva ane bIjuM tenI vANI. e kevuM bole che ! bhASA sArI che ke nahIM! enI vANImAM tucchatA AvI to enA TakA mUkAI gayA samajo ! yAda rAkhajo, je vyakti tamArI samakSa nathI tenA viSe tame bahuvacanamAM, mAnapUrvaka bolo cho te vANI pelI vyaktine acUka pahoMce che te nakkI jANajo. apiyassAvi mittassa rahe kallANa bhAsai (uttarAdhyayana sUtra) artha : apriya evA mitranuM paNa ekAntamAM sAruM ja kahe. gujarAtI kavitAmAM paNa eka sarasa vAta Ave cheH bhUMDa bolo nA kadApi mUelAnuM sarvathA' AmAM paNa evA ja bhAvanI vAta che ke gatAtmAnI nabaLI vAta na karavI. mAruM to namra maMtavya che ke dareka vyaktie paMdara varSanI vaya thAya eTale potAnI bAne bahuvacanathI bolAvavAno vyavahAra daDha paNe zaru karI devo joIe. mAtA sauthI upakAriNI che. emanA pratye bahumAnathI kRtajJatA nAmanA eka uttama guNanA vikAsanI zarUAta thAya che. bolavuM to paDe ja. bolatI vakhate jAgRta rahIne evA zabda vAparIe ke ApaNAM ane sAMbhaLanArAnA kAnane sukha upaje, zabda zravaNamadhura ane karNapriya hoya. jarA jeTalI paNa zodha calAvazo to AvA zabdo maLI raheze. zarU-zarumAM kadAca sArA zabdanI zodhamAM 75. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 - jarA vAra lAge paraMtu pachI tamAruM zabdabhaMDoLa ja evuM banI jaze ke temAM nabaLo ke karNakaTu zabdano praveza = ja nahIM rahe, jema dakSiNa gujarAtanA khetaromAM ke khetara laI jatI vATamAM tamane kAMkaro nahIM maLe! eka sacoTa yAdagAra rAjasthAnI kahevata cheH thArI mArI vANImAM etalo phrk| meM bolu varu ne theM bolo jhrkh| ahIM kahevAnuM to eka ja che paNa varu zabdanI komaLatA jharakhamAM che kharI? banne zabda ApaNane svAdhIna che to sArA zabdathI ApaNA mukhane kema na zobhAvIe? jyAre manamAM je vyakti mATe, padArtha mATe tiraskAra ane a-bahumAna thaI Ave tyAre tyAM tochaDAI Ave che. pariNAme te saMbodhana ke nivedana karavAmAM tochaDA zabdo nIkaLI Ave che. badhe vakhate paristhitinuM kAraNa sAme pakSe hotuM nathI, ApaNI cittabhUmi paNa agatyano bhAga bhajave che. Ave samaye ApaNe bhale bahumAnabharyA vacanothI e vyaktino ullekha na karI zakIe paNa ApaNe to ApaNA vyaktitvane chAje tevo, aucityabharyo ullekha to karavo ja joIe. je vakhate ApaNe te vyakti mATe tenuM nAma bolIe, tenA viSe be zabda bolIe tyAre ApaNI bhUmikA, ApaNI manovRtti ja bahAra Ave che. bhASAparathI bolanArano darajajo nakkI thAya che. pelI prasiddha upadezakathA che ne! e kathAnA pAtro sAthe ApaNe ApaNane mUlavIeH maMtrI, divAna, sipAI vagere rasAlo laI mRgayA karavA nIkaLelo rAjA aTavImAM bhUlo paDyo. rAjA thAkIne lothapotha thaI gayo. pANInI sakhata tarasa lAgI. bhUkha to sahana thaI zake paraMtu tarasa kema sahana thAya? tyAM dUra eka nAnI zI jhUMpaDI najare caDI. koIka to rahetuM haze ja. tarasa chIpAvA pANInuM pavALuM to maLaze ja. AzA jAgI. AvA kAmamAM to sipAIne ja doDAvAya ne! ene doDAvyo. jhUMpaDImAM vRddha mAjI ekalA rAma WWW.jainelibrary.org Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAma letAM beThAM hatA. sipAI aMdara pravezyo. doDhaDAhyA vANotaranI jema hukama karyo, abe buDhIyA, thoDA pANI de !" Akhe akhama vRddha mAjIe UMce joyA vinA 'nA' kahI. sipAInA zabdamAMnI tucchatAe A kAma karyuM ! sipAI pAcho pharyo. pachI e ja pramANe divAna ane maMtrI paNa pANI mAgavA gayA ane pANI vinA pAchA AvyA! have chelle rAjA svayaM gayA. haLavA page jhUMpaDImAM pravezyA. mAjIne joI bolyA, 'mADI, kevuM rahe che. tabiyata sArI che ne ! thoDuM pANI pIvuM che, maLaze ! mAjI mulAyama svare bolyA, 'koNa tame rAjA cho!' rAjA kahe, 'mA, tamAro to dIkaro !' mAjIe ThaMDu hima jevuM pANI pIvarAvyuM. rAjAe dharAIne pIdhuM. A khUbI vANInI che. vANInI tucchatAne kAraNe divAna ane maMtrI suddhAM pANI na pAmyA. ApaNe koI vAtamAM vyakti ke padArtha pratye tucchatA ke tochaDAI na dAkhavIe eTaluM aucitya pALIe. kahevAya che H tucchatA dIvAla ane bahumAna ke aucitya vyaktitvanA vikAsa-dvAra che. eTale ApaNe madhura vANInI utpattibhUmine madhura-madhura banAvIe. eka vAkya ane bIjA vAkya vacce ke eka vArtAlApa ane bIjA vArtAlApa vaccenuM aMtara jema vadhe tema vANInI zakti vadhe, teja vadhe. ane eka vicAra ane bIjA vicAra vaccenuM aMtara vadhAratA raho to khoja vadhe -vANImAM zuddhi Ave. are ! kramazaH temAM siddhi Ave. jema ajavALAmAM khADo dekhAya ane sIdho rasto paNa dekhAya, ADAavaLA raste javAne badale sIdhI rAha para cAlI zakAya tema, bolavAnI jagyAe ja bolAya ane na bolavAnI kSaNe vANI para lagAma rahe e uttama puruSanAM lakSaNa che. vANIno saMyama uttama vyaktitvano bhAga banI rahe. yAda rAkho : na vacana ratana mukha koTaDI, cUpakara dIje tAla / grAhaka hoya to kholIye, vANI vacana rasAla // 77 Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 cANasmA 2 jAnyuArI 2006 pra ) tattva rasika jijJAsu, gnehabharyA dharmalAbha. ahIM deva-gurunI kRpAthI AnaMda maMgala varte che tyAM paNa tema ho. tAro sukhazAtA pUchato patra maLyo che. javAbamAM amadAvAdathI vihAra karyo che. serIsA AvyA tyAM sAdhvIjInA so oLInI ArAdhanA pUrNa thaI tyAM thoDA divasa sthiratA karIne kalola - pAnasara - rAjapura -kaDI thaine bhoyaNI AvyA. hemaMtaRtunA divaso che tethI ThaMDI to paDe che paNa zuddha havA, bhAvabhInA haiyA, rastAnI banne bAju pavanamAM laherAtA lIlIchama variyALInA aDAbIDa khetaro tana-manane tAjagInI lahANI karI rahyA che. zramaNajIvanamAM vihAra e lahAvo che. mukta ane nirbhIra vihAra to mana-tana ane jIvanane tAjagIthI bharI de che. bhoyaNImAM zrI mallinAtha dAdAno ThATha jotAM to prabhu mahAvIra mahArAjAnA zAsana - saMghane dharmanI AbAdInuM kAraNa jaDI gayuM. nitAnta satya, alaMkAra vinA paNa kevuM zobhe che! prabhunI pratimA AbhUSaNa vinA jovA maLe che tyAre temanI sAdI chatAM anta vinAnI suMdaratAno aMza AMkhe caDhe che. cAra divasa nirAMte rahyA, jAta sAthenI mulAkAta mATe e avakAza vyAjabI rahyo. tyAMthI kaTosaNa roDa thaIne suMvALA sAMthalane raste thaIne balola pahoMcyA tyAre rastAmAM jaina saMghanI dedIpyamAna AbhAno paricaya maLyo. jyAre suMvALA gAma AvyuM tyAMthI ekathI vadhAre jaina prAcIna prabhu pratimA prApta thayAnI vAta sAMbhaLI tyAre pAlanapuranA comAsAmAM je vikramanA soLamAM saikAmAM racAyelI 'uttara gujarAtanA keTalAka gAmonI caitya Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paripATI' nuM saMpAdana karyuM temAM svAlikA gAmanI vAta joI hatI te tAjI thaI. temAM 'suhAlikA' e rIte gAmanA nAmano ullekha che, vaLI temAM zrI neminAtha bhagavAnanA derAsaranI vAta che. e mUrti vizALa kadanI ane dedIpyamAna che. traNa pheraphAra atyAre dekhAya cheH jina maMdira bhUgarbhamAM bhaMDArAyuM hoya tema lAge che. jainonA ghara badhA moTA zaheromAM gayA che. ane gAmanuM nAma suMvALA e rIte apabhraMza thayuM che. vaLI vastupAla-tejapAle ahIM ceya baMdhAvyuM hatuM te yAda AvyuM. bhUmi ghaNI prAcIna che. eka veLA A badhA gAmomAM jainonI jAhojalAlI hatI. kALa-kALanuM kAma kare che. kahevatamAM kahyuM che ne kALa jAya paNa kaheNI rahI jAya tevuM ahIM paNa banyuM che. e itihAsanuM pAnuM A pramANe che -- varaso pahelAnI eka romAMcaka ghaTanA che. suMvALAmAM maMtrIzvara vastupAle derAsara banAveluM hatuM, Aje tyAM maMdira nathI paNa khodakAma karatAM pratimAjI jamInamAMthI maLe che. A to prakRtinI prakrIyAno bhAga che khADo tyAM Tekaro, Tekaro tyAM khADo! te kALe ane te samaye gAmamAM zrAvakonA kuTuMbo vasatA hatA. temAMthI eka bahenane te jamAnAmAM (Azare nevuM varSa pahelA) muMbaI zaheramAM paraNAvelA. te bahenane ekavAra mAchIbajAra pAsethI nIkaLavAnuM thayuM. tyAM potAnA gAmanuM nAma kAne paDyuM. jANavA mATe AgaLa pUchyuM kahe ke A suMvALA gAmanA taLAvanI mAchalInA dAma bahu Ave che. ghare AvI manamAM vicAratAM mana dubhAyuM. A to mArA gAmanI vAta che. rojanI keTalI hiMsA thAya! te to kema calAvAya! patine vAta karI, temaNe vajana na ApyuM. goDIjI upAzraye pahoMcyA. tyAM virAjamAna sUri mahArAjane potAnI manovyathA kahI. dilamAMthI prakaTelA zabdo sAmA hRdayamAM dIvA thaine ajavALA pAthare che. sUri mahArAje eka zera(200 grAma) jeTalo vAsakSepa Apyo. bahena piyara AvyA. navakAramaMtra gaNI 79 Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 8o. taLAvamAM chaMTakAva karyo... ...taLAvanuM pANI sUkAvA lAgyuM. taLAvano vistAra ghaNo. bAre megha khAMgA thAya, pANI bharAya paNa jevI jaLacara jIvonI utpatti zaru thAya tyAM ja pANI sUkAvA mAMDe. badhuM pANI gaLavA mAMDe. sAva sama khAvA pUratuM pANI rahe che. Aje paNa tene gaLa taLAva kahe che. tamane badhAne A badhuM azakya lAge che ne!paNa vAta evI che ke je adazyane (deva-gurunI aciMtyakRpAne) joI zake che te azakyane zakya karI zake che. ane e rIte ja A bahene azakya lAgatuM kAma pAra pADyuM. e taLAva jotI vakhate tame sAthe hota to tamane UMDANamAM javA vadhAre prazno thayA hota ! AvuM paribhramaNa dagInI noMdhapothInA yAdagAra pRSTho banI rahe che. raste cAlatA mArganI banne bAju puSkaLa khetaro jovA maLyA. eraMDAnA khetara to hatA ja paNa lIlI-lIlI variyALInA vizALa khetaro joyA. jIrunuM vAvetara A bAju ghaNuM thayuM che. ane pILAM pILAM phUlothI zobhatAM rAInA khetaro joyA ane temAM jyAre e lIlI DALa uparanA haLadara jevA pILAM phUlo upara hemaMtanA sUrajano sonalavarNo mRdu ane kuNAzabharyo taDako relAyo tyAre to tyAM thobhavuM ja paDyuM! maraka maraka smita sAthe jyAre tenuM svAgata karyuM tyAre sAthe rahelA kanoDAnA pralAdabhAI kArakune kahyuM ke A rAyaDAne pahelA A phUla bese pachI e kharI paDe ane rAInA dANAnI siMgo Ave tenA bhArathI choDa namI paDe. AvI vAta sAMbhaLI mArA manamAM thayuM, indriyajanya sukho, jIbha mATenA vakhaNAyelA svAda ane zarIrajanya vaiSayika sukho, phUla jevA kSaNika che. taDakAmAM jhabakatA duniyAnA lokonI najara paDe ane caLakATa pakaDanArA phUlo jevA! temAM je na lobhAya AgaLane AgaLa hajIye AgaLa jAya e rasanendriyanA sukho ke dehasaMsargajanya sukho jeno anta che ane je sukhanA ati upara ja moTo rAga vagere duHkho ane te thoDA vakhata mATe ja hoya che ubhA hoya, te athavA nRtyakaLA, saMgItakaLA, citrakaLA ke kAvyakaLA janita sukhano anubhava paNa kSaNajIvI ja Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nIvaDe che ! te badhAne bhogavavAnI icchA kharI paDe che, jatI karavAmAM Ave che. te pachI phala rAivALI siMgo Ave che. Atmika sukhanA aMza (rAinA dANA) nI anubhUti thAya che tyAre te namI jAya che. namra bane che. aMdarathI je samRddha bane che te namra bane ja che, namra bane che te aMdarathI samRddha bane che, evuM A amRtacakra che. taphAvata eTalo che ke indriyajanya sukhonA aMtamAM duHkha Ave che tyAre te kahI zake che jyAre Atmika AnaMdanA aMzanI anubhUti kare che tyAre tenuM varNana zabdomAM samAvI zakato nathI. te anubhava zabdanI pele pAra hoya che. zabda jyAM nIpaje che tenAthI AgaLa A AtmAno pradeza che mATe. eTale A viSayamAM yazovANI ema maLe che ke, jina hI pAyA tina hI chipAyA.' tAlI lAgI jaba anubhava kI so u samajege sAna meM...' brahmAnaMdanuM Aja to lakSaNa che anaMta AkAzanA caMdaravA nIce ane sA sAMnnidhyamAM AvuM sUjhe che. patra thoDo lAMbo thai gayo ! rastAnA vicAra caMkramaNa vakhate tamArI hAjarI anubhavAtI hatI, vaLI vArtAlApano dora paNa tamArI sAthe saMdhAto hato. pachI to balolathI gAMbhU - kanoDA thaine vaDAvalI ane tyAMthI ahIM cANasmA AvyA chIe. nisarganA khoLAmAM ane kudaratI vAtAvaraNa nIce amArI vihAra yAtrA prabhukRpAthI AnaMdaprada rahI che. have pAMceka divasamAM zaMkhezvara tIrthamAM dAdAnA darabAramAM pahoMcIzuM. A vakhatanI prabhunI yAtrA manane guNothI bharyuM bharyuM banAvanAra nIvaDe. bhavothI ghara banAvIne beThelA kAMTAne kADhavA mATe prabhunI sahAya mAMgavAnA bhAva manamAM rame che. ja eka abhilASA sAthe.. tame paNa guNonA bagIcAnA svAmI bano e Nolle sin grantha 81 ENERIFE Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 82 yAte mayyacirAnnidAghamihira jvAlAzataiH zuSkatAM subhASitam gantA ke pratipAnthasantatirasau sNtaapmaalaakulaa| evaM yasya nirantarAdhipaTalairnityaM vapuH kSIyate zArdUlavikrIDita dhanyaM jIvanamasya mArgasaraso dhigvAridhInAM jnuN|| pradhAnavAda ( - pati kInAtha) khare unALe tapatAM bapore baLyA jhaLyA ne tarasyA musAphiro have jaze kyAM, manamAMhI ciMtA tethI sukAyuM vananuM taLAva sukAyeluM teha taLAva dhanya aphATa e vArinidhi nakAmo je pArakAnAM hitanI vicAraNAM kare bhale te kRza to ya dhanya. samazlokI padyAnuvAda sUkAIza yadA nidAgharavinI atyuSNa javAlA thakI, jAze A pathiko tRSAtura aho kyAM e ja cittA thatI; jenuM kSINa thatuM sadA zarIra ne mArgastha kAsAranuM sAthe jIvana dhanya dhanya paNa hA ! dhik sinvanA pANIne. artha samajUtI : A rItanA zlokane anyokti kahevAya che. kahevAyuM hoya bIjAne uddezIne paNa vicAra karatAM ghaNe sthAne baMdha besatuM Ave. ahIM taLAva je unALAmAM sUkAyuM che, paNa dhanya che. jyAre satata pANI uchALato aphATa dariyo, je koInI tarasa chIpAvI zakato nathI, tene dhikkAra che! kRpaNa tavaMgara karatAM daridra paNa dAtA zreSTha che. WWW.jainelibrary.org Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhu gALo grantha 2 83 www.jainelibrary.old Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 cetana ! aba mohe darisaNa dIje mAgasara suda 5 - 2062 dazA poravADa upAzraya amadAvAda US I[ CI[ grantha 2 | priya AtmanuM, prema...prema...prema. Aje saMyama jIvananAM pIstAlIsamAM varSe, vitelA varSonuM vaLatara jovA mana talase che, tenAM lekhAM-jokhAM karavA mana utsuka che. saMyama jIvana zenA mATe? saMyama jIvanathI zuM siddha karavuM che? tAre ghara saMvamavi vArtha teThThiA (artha H doSothI ubharAtA saMyama mATe upadezamAlAnA vacanamAM kahevAyuM che ke teoe gharabadalo ja karyo che) sArthaka karavuM che ke madya te saMpanna nannA bolI zakAya tevuM jIvavuM che? prabhu mahAvIre saMyama jIvananI anivAryatA kayA prayojana mATe kahI che ! thoDIvAra te vIcArI jo ! tArA svarUpa upara huM ovArI jAuM chuM. Aje sAticAra saMyamanA 45 varSa thayA. te nimitte tArI sAthe thoDo samaya goThaDI karavI che. prabhue manuSyabhavanI sArthakatA varNavatA kahyuM che: "dehathI AtmA judo che.' A vacana zraddhAthI svIkAryA pachI te anubhavAya to A janma lekhe lAge. A anubhava AtmasAta karavAno zreSTha mArga pravajyA-dIkSA che. jIvanamAM sAdhutA pragaTe tyAre ja deha gauNa banI zake. te mATe jeTalAM sAdhaka sAdhano che tene apanAvavA. Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane bAdhaka che tene sAvadhAnIpUrvaka tyajavA. ghAtakane to dUranA dUra ja rAkhavA. dehAtmaviveka e eka ja sAdhya che, lakSya che. e siddha karavA tenA sAdhanaupasAdhana lekhe je kAMI karavuM paDe te jJAna-darzana-cAritra tarIke gaNAtuM hoya te AdarapUrvaka sevavuM. dehabhAva bhAna e laukika che. AtmabhAva bhAna te lokottara che. A laukika sthiti to anAdinI che. mana, vacana ane karaNImAMthI tene tyajavAnI che, tene sthAne lokottara vacano, vicAro ane vartaNUMkane tAre cIvaTathI apanAvavAnA che. A badhAne tAre tArA banAvavAnAM che. anAdithI je dehAdhyAsa cittavRttimAM gADhapaNe vaNAyo che tene aLago karavAnuM lakSya eka kSaNa mATe paNa na vIsarAya te mATe, prabhu darzana vaMdana, tIrthayAtrA, sAmAcArInuM pAlana karavuM; enI puSTi mATe Agama graMthothI laI prakaraNa graMthonuM adhyayana karavuM; A badhA sAdhanono upayoga dehabhAvane sthAne AtmabhAvanI sthApanA karavA mATe che. rojanI ghaTamALamAM para-padArtha pratyenI prIti mULagAmI banI gaI che tenAthI jIvane pAchA vALIne parama tatta pratyeno lagAva ubho karavAno che. sthULathI sUkSma taraphanI gati karavAnI che. anityathI nitya tarapha najara noMdhavAnI che. anyathA A jIvana to evuM anitya che ke 0:0 mArI hastI, mArI pAchaLa e rIte vIsarAI gaI, jaLamAMthI AMgaLI lIdhI, jagyA pUrAI gaI. (ojasa pAlanapurI) mAtra dazya jagatamAM gati-sthiti sImita thaI jAya che tene badalIne adazyamAM najara doDAvavAnI che; tAre tyAM sudhI pahoMcavAnuM che. divasamAM dasa vAra bolaje H dehathI huM judo chuM. ATaluM lakSyarUpe tArA manamAM kotarAI III grantha 2 85 Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 86 "he che. rahe to tuM A saMsAramAM visAmo zodhe paNa mukAma to na ja kare ! tAruM A lakSya uccatama che. A hetune tuM paLabhara paNa bhUlato nA! prabhu mahAvIre kahyuM che ke paLa ekano paNa pramAda na kara te A arthamAM che. AtmavisaraNa e pramAda che. satata jAgRti te apramAda che. deha che eTale dehabhAvamAM lInatA sahaja che. DhALa che. AtmabhAvanI satata smRti e caDhANa che. tAro janma e mATe ja thayo che. e sthAne tAre pahoMcavAnuM che. A kALamAM ghaNA sAdhaka e jagyAe pahoMcyA che. tAre mATe paNa e azakya nathI. manamAM e vRttine satata jAgRta rAkhIne jIvato jA, enuM raTaNa karato jA. jo A lakSya na pakaDAyuM to goLa goLa pharavAnuM ja thAya che. ema na thAya te mATe tene huM kahuM chuM. have e bhUlanuM punarAvartana aTakAvI deje. A tapa che. pariNAma utkRSTa che. saMsAramAM upAdhi to pArAvAra che. Dagale ne pagale AvavAnI che. paraMtu ekavAra paNa deha ane AtmAnA bhedanI pratIti thaI to lAbha ja lAbha che. saMsAranI upAdhi tane sparzaze nahIM. enuM suphaLa e maLaze ke tane samAdhi aMke thaI jaze! aMta samaya e to jIvanano saravALo che. samagra jIvana kevuM vItyuM che tenI pratIti aMtakALe thaze. lakSya prApta karavA mATe tapa ane svAdhyAya ja mArga che evuM nathI. bIjA raste paNa samAdhi hAMsala thaI zake che. bhaktinI tIvratA, zaraNagamananI tAlAvelI, ahaMnI zUnyatA --A badhAthI paNa dhyeya siddhi thAya che. tuM koI paNa eka rasto pasaMda kare ane e raste ghIrAM Daga bharavA mAMDa. tane sahAyaka paNa jarUra maLI raheze. gantavyane yAda rAkhIne "huM koNa?'no sAco javAba meLavI le. tAruM sadbhAgya che ke tane AvI vicAraNA karavAnuM gamyuM. tane prApti thaze ja evI AzA rAkhavI game che. dehathI vastra juduM che e to tuM anubhave che. dehathI AtmA paNa judo che evuM anubhavavA jevuM che. e ja karavA jevuM che. Aja sudhI te anubhava thayo nathI kemake tenA tarapha tAruM lakSya gayuM nathI, e dizAmAM pravAsa ane prayAsa Adaryo nathI. Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekavAra samajAI jAya ke dehathI AtmA judo che pachI deha jarjarita thAya, rogothI gherAI jAya, pArAvAra pIDA thAya, pudgalanA svabhAva mujaba karamAI kALo paDe to paNa AtmA tenAthI judo che e anubhavAze, pIDAze nahIM, rIbAze nahIM. AtmA sphaTika jevo nirmaLa, satu eTale ke satata vidyamAna, cituM eTale jJAnamaya ane AnaMdamaya! jJAnamaya eTale te jaDa nathI. AnaMdamaya eTale viSAda nathI. kyAre paNa olavAya ke Athame nahIM tevuM teja tAruM svarUpa che te anubhavAya to Adhi-vyAdhi-upAdhinI pIDA rahe ja kyAMthI? niraMtara sukhamAM AkAza jevA asIma cidAkAzamAM ja viharavAnuM jo tane gamatuM hoya to AtmAnI bahAranA pradezamAM bhaTakavAnuM baMdha kara aMdara jhAMkha. bahirmukhatA tyajIne antarmukha banI jA. aMdara meM kyAre paNa joyuM nathI, bahAra che tenAthI kaMI gaNuM suMdara aMdara che te jotAM AvaDI jAya to bahAranuM varavuM lAge, phikku lAge. vANI virame to anAhata nAda saMbhaLAya - vicAra virame to anaMtasamRddhinA darzana thAya. udhAmA choDIne palAMThI vALIne kyAMka nirAMte ekAntane zaNagAravAnuM zaru karI de. tane hajI bahAranA TekAthI jIvavAnI Adata chUTI nathI A tArI parAdhInatA che. aMdarano ko'ka Teko zodhI kADhe tenA sahAre jIvavAnuM zaru kara to svAdhInatA zuM cIja che tenI tane bhALa maLe. satata ne satata tuM bahAranI paristhitino Azraya le che tyAM sudhI tuM parAzrita che, tyAM sudhI tuM svAdhIna nathI. A jUnI AdatanI nAgacUDamAMthI nIkaLavuM tArA mATe kaparuM che paNa, koIkanA anubhavane jANI tene khapamAM laIne tuM tArI pAMkho phaphaDAva, UMce uDavA taiyAra thA. thoDo vakhata aNagamo lAge to sahI le. saMkalpa kara, dehanI pele pAranA pradezamAM ekavAra to laTAra nIkaLavuM ja che. jarUra bhagavAnanI sahAya maLaze. basa, Aje ATalI vAta tArI sAthe karIne haLavo thAva chuM. ATalI vAta teM dhyAnapUrvaka sAMbhaLI tethI dhanyatA anubhavuM chuM. pharI kyAreka A bAbatamAM teM je pragati sAdhI hoya tenA sukhada samAcAra Apaje. -- e ja 87 Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 cetana ! aba mohe darisaNa dIje --- nI pUrva bhUmikA USTOii grantha ra | ahetunA zAsanamAM tamAma vicAraNA naya sApekSa karavAnI kahI che te rIte tame je vicAro rajU karyA te barAbara che. saMyama sAdhana che, sAdhya tarIke AtmapariNati che te vAta sArI che. A muddo bIjI rIte vicAravA jevo lAgyo. jo ke mArA jevA mATe to 'gajA vagara ne hAla manoratha rUpa jo evuM che. chatAM bauddhika stare te vAta manamAM e rIte AvI ke mahAvIra mahArAjAnI sAdhanAmAM, prarUpaNAmAM AtmA kendramAM hato to AtmAnA darzana mATe te dehathI jUdo che tevo je anubhava te mATe te kAryamAM sAdhaka sAdhano apanAvavAmAM ghAtaka paribaLo dUrathI tajavA ane bAdhaka paribaLothI bacatAM rahevuM. Ama deha-mana-vacana-pugala thakI karmathI bhinna je svarUpa tene jema kapaDuM paheravA chatAM kapaDAMthI deha aLago che tema anubhavAya che tema dehAdithI lokhaMDa ane agninI jema ekameka hovA chatAM tene aLagonirALo anubhavavo te saMyamajIvananuM sAdhya eTale pote dehamAM hovA chatAM tenI najara deha Adine oLaMgIne e badhA pudgala jagatanI pele pAra je kadI na olavAya tevuM ajavALuM che teno anubhava karavo. tene mATe prabhue saMyamajIvana batAvyuM che ane zuddhasaMyama jyAre paLAya che tyAre e je je jIvone abhaya ApIne ahiMsA AcarIne mitra banAvyA te badhAM A kAryamAM sahAyaka banI jAya. lobhAdi kaSAyonI pakaDa DhIlI paDI jAya. AtmA taraphanuM AkarSaNa jAgI gayA pachI tenAthI Itara tamAma anAtmajagata tuccha ne eMThavADa lAge tethI tenuM AkarSaNa lezamAtra na rahe ema tenI sahaja sAdhanA cAlatI rahe ane AtmAnA darzana Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karIne ja virame. AvI badhI vAtono aNasAra paM. padmavijayajI mahArAje navapadanI pUjAmAM samyagadarzanapadanI pUjAnI kaDImAM Apyo che : AtmajJAna ko anubhava dazarna sarasa sudhArasa pIjIe -prabhu nirmala darisaNa kIjIe." Ama dehAdithI judo AtmA anubhavavo te bhedajJAnanI bhUmikA che jyAre samagra jIvo sAthe abhedano anubhava te abhedajJAnanI bhUmikA che. be mAMthI je raste virya ullAsa vadhe te mArge gamana- nigamane te saMyamajIvananuM lakSya sAdhya prayojana gaNAya. A AjakAlanA vAtAvaraNamAM azakya prAyaH lAge paNa prabhu mahAvIra mahArAjAnA zramaNa thanAra tamAmane A ja lakSyathI sAdhanAnI prIti-gati ane sthiti hatI ane te ja lokottara jIvana che. jema jema anAtmaratinI asara vadhI tema-tema zramaNajIvana paNa laukika banatuM cAlyuM. Atmarati sAdhakane lokasaMparka to bAdhaka ja lAge. bharavADa jema dUdhanA prayojane ja bakarI pAse jAya, je kSaNe prayojana pUrNa thayuM tenI bIjI kSaNe tyAM na hoya, tema AhArAdi pUratuM te gRhasthane tyAM jAya. te sivAya te anuprekSAthI AtmAno khojI banI rahe te mATeno ja tene khapa rahe. mATe teno khapI ane te mATe khAkhI banavuM hoya to te mATe paNa taiyAra. zramaNa Atma khojI te mATe saMyamakhapI ane AhArAdi mATe khAkhI banI rahe to te bhava badalatAM pahelAM alapajhalapa e jhAMkhI thAya to thAya. paNa e mArge cAlanAra to AtmAnA mArge cAlyo ja kahevAya ja kahevAya ane ekavAra AtmadarzananI raDha lAgI jAya to Atmatara jagatamAMthI tenI prIti-rati sUkAI jAya te satata ghandAtIta thavA mathato rahe. AvA badhA vicAro manamAM ghoLAya che. saMyama jIvanamAM AvI ekada kSaNa lAvI jAya to kevuM sAruM! jo ke tene mATenA dedAra nathI paNa game che to e ja. . CE - Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ GO naMdI sayA saMjame saMyamamAM sadAne mATe AnaMda che. | 2 AnaMdanI jhaMkhanA mANasamAM satata rahI che. AnaMda maLavAnuM kharuM mukhya sthAna - ThekANuM maLatuM nathI tethI te ADA avaLA upAya ajamAvato rahe che. pariNAme nirAzA ane hatAza thaI pAcho paDe che. AnaMdanI A zodhano sukhada aMta lAvanAruM A vAkya che : maMtrI satya saMgame --saMyamamAM AnaMda che. AnaMdanuM utpatti sthaLa saMyama che. vaLI prazna thaze ke A saMyama zuM che? eno uttara che. cittamAM je vicAro, vikAro ane vRttio Uge che tenuM je samAjanA prabhAve saMvaraNa te saMyama. vRttio vakare ane baheke tevAmAM to nakarUM nukazAna che, duHkha che, ApadA che. aMdara UThatI vRttionuM damana nahIM paNa zamana...are ! zamana paNa nahIM, mAtra saMvaraNa karo ke tarata ja sukha nAmanA pradezanI zarUAta thAya che. padArtha sAthenuM tAdAbhya tUTe ke tarata ja vRttionuM saMvaraNa thavA lAge che. A mATe mane zrI namirAjAnI vAta ghaNI upayogI jaNAya che. nAme namirAjA... zarIramAM dAhanI apAra vedanA...e dAha zamAvavA thato caMdanano lepa...e lepa mATe ghasAtuM caMdana... | sukhada Azcarya to e ke e caMdananA lepa taiyAra karavA lIlo lITi lIgI mATe rAjyAzrita mANaso nahIM paraMtu khuda rAjAnI rANIo sukhada Azcarya to e ke e caMdananA lepa taiyAra karavA mATe e caMdanano ghasAro UtArI rahI che. rAjyAzrita mANaso nahIM paraMtu khuda rAjAnI rANIo e che tananI vedanA sAthe rAjAnA mananI vedanA paNa evI caMdanano ghasAro UtArI rahI che. tIvra hatI ke jarA jeTalo avAja paNa gamato nathI. ahIM Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to badhI rANIonAM banne hAthanAM kaMgano ghasArAnA layamAM raNakI rahyAM che. e saubhAgyanA cihna Aje durbhAgya sarajI rahyAM hatAM ! kaMganano e raNakAra rAjAthI khamAto na hato. kAryarata rANIo ane mahAlayanA sarve sevako rAjAnI AjJA pALavA Atura hatA. rAjAe sevakone kahyuM, e avAja khamAto nathI; baMdha karAvo." paLavAramAM to badhI rANIoe eka ja saubhAgya cihna rAkhI bAkInA kaMkaNa dUra karyA. rAjAne kAne avAja Avato baMdha thayo. rAjAe pUchyuM: "zuM caMdana ghasavuM baMdha karyuM?" sevakoe kahyuM, "nA, nA, caMdana Utare ja che juo A vATako bharAIne Avyo." 'to avAja kAM nathI Avato?" eka saubhAgya-kaMkaNa rAkhIne, bAkInA aLagAM karyA che." ema ! eka hoya to avAja Avato nathI!" Ama AvA sAdA vAkyathI rAjA jAgI gayA. padArtha sAthenuM tAdAbhya toDyuM ane avinazvara AtmA sAthenuM tAdAmya joDyuM. A jAgRti kAyamanA levale UbhI thaI. eka che tyAM avAja nathI, kolAhala nathI. A suddaDha nirNaya evo thayo ke AhAra upadhi to chUTyA ja chUTyA, paNa yAvatu deha paNa aLago thayo. mamatA gaI. badhuM spaSTa thayuM. mAruM zuM? parAyuM zuM? aMdarathI UThatI vRttionuM nirIkSaNa-parIkSaNa barAbara thayuM. AhAra upadhi dehanI sAthe joDAyelI vRttio mana sAthe coMTelI hatI. tene ukheDI nAkhI. UtaraDavI na paDI. visara mane saMna naM artha? mane saMyamamAM AnaMda dekhADo ApaNI vRtti para jo kAbU rahe to ghaNI sukhada kSaNo ApaNane maLatI rahe. manane kema keLavavuM te ja ApaNA mATe agharuM pepara che. chatAM karatA karatA karataabhyAsa jana jaDamati hota sujAnA e nyAye rojanA jIvanamAM Teva pADavAmAM Ave to duHzakya paNa zakya banI jAya. vRttine nAthavAnuM kAma bhale kaparuM che paNa sAdhya bane tyAre AnaMdano anubhava thAya che. kahyuM chene? pahelA pIDA prasUtinI, pachI putra vadhAmaNI. | 91 Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vihAra vArtA eka abhirAma sthaLe.. (UTUdALA grantha ra | 8 vi.saM. 2063nA poSa vadinA pahelA saptAhanA divaso hatA. saurASTrano bagIco gaNAya evA mahuvA paMthakanA najIkanA gAma kuMbhaNathI kAce raste vihAra karyo. prabhujInA darzana karIne nIkaLatAM bhaLabhAMkhaLuM thaI gayuM hatuM. pUrvamAM moM-sUjhaNuM thavAmAM hatuM. vadimAM to pAchalI rAte cAMdanI relAtI hoya che. kavi nAnAlAla moTe paroDhiye sAMDhaNI para karelI paMcAsaranI musApharI daramiyAna racelI paMkti yAda AvI : 'pAchalI rAtanAM ajavALiyAM... re; cAMdanIthI cItaryA sakhI...' Ama teja-chAyAnI ajaba guMthaNI thaI hatI. amAre gorasa thaIne moTA khuMTavaDA javAnuM hatuM. kuMbhaNano sImADo choDyA pachI ane gorasano sImADo zaru thAya evA aDadho kilo mITara jeTalA vistAramAM paga mUkatAM ja mana TharI gayuM. nIrava sImanI catuHsImAne potAnA madhura kalaravathI bharI detuM paMkhIonuM e ToLuM haju AMkha sAme dekhAya che. eno mITho avAja atyAre paNa kAnamAM gUMjI rahyo che ! Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthaLa to sAva sAdu ane vijana hatuM. vRkSa ke vanarAji paNa sAmAnya hatA. paNa enI uNapa ke gerahAjarI jaNAtI na hatI. basa! e sthaLa svayaM paryApta hatuM. enuM nirAbharaNa sauMdarya manamAM sadAkALa smRti aMkita karI gayuM che! e sAdI lAgatI jagyA ja manane evI to kheMcavA lAgI.. hajI paNa e ramaNIyatAne zabdano AkAra ApI zakAto nathI! thoDAM khetaronI thorIyAnI vAta hatI e DhALa hato te utaryA tyAM 10-20 jeTalA beDAM bharAya eTaluM nirmaLa svaccha pANI hatuM. enI AjubAjunI dhULa paNa retI jevI svaccha hatI. ThaMDo ziyALu pavana vAto hato. vadino caMdra haju paNa ujAsa verI rahyo hato. A samagra pradeza ane enI jamIna aboTa hoya evI manohArI lAgI. praduSaNa to ahIMthI dasa gAu cheTe hoya evuM jaNAtuM hatuM. ahIM amane kazAM adITha zubha tattvanI hAjarI anubhavAtI hatI ! pUrvadizAnuM ajavALuM have thoDI vAramAM sUryanA ratuMbaDA kiraNo jamIna para patharAze eno aNasAra ApatuM hatuM. pelo ziyALu pavana have vAtAvaraNamAM halkI halkI gulAbI ThaMDaka phelAvI rahyo hato. AvI sabhara ane zAtAdAyaka jagyA jANe pahelI vAra ja jovA maLI hoya evI prasannatA manamAM chavAI gaI. badhuM bhUlI ame adhaghaDI A aboTa mATI sAthe tana-manathI ekAkAra thaI svargIya anubhava mANI rahyA. kazuM ja bolavAnuM mana na thAya; mAtra ne mAtra ApaNe hRdayathI bharAtAM ja jaIe. mananI korI sIleTa upara te sthaLanI chabI kAyama mATe aMkita thaI gaI. A lakhatAM lakhatAM paNa AMkha siMcAI jAya che ane sahasA e manabhAvana sthaLa e zAnta ramaNIyatA e nirmaLa AkAza smRtipaTamAMthI sAkAra thaI UThe che. e kSaNa punaH punaH anubhavAya che. jANe ke huM tyAM ja chuM! gharava na thAya evI majAnI A nAma-ThAma-saranAmA vinAnI jagyA che ! haiyuM khUlI jAya evo A jagyAno prabhAva che. e AnaMdane kalama dvArA kAgaLa para aMkita karatAM karatAM e dviguNIta thato rahe che, bevaDAto rahe che. " 93 Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 subhASitama (zivaLi) manobhUmau jAtA prakRticapalAyAM vidhivazAt sajajano sAtheno saMga e sakhe ! saMsmartayyA prcurgunnpusspprsvinii| A avaninuM amRta che. tathA saMsektavyA smaraNasalilenAnudivasam amRta ema ne ema maLatuM nathI. sajjano yathe noyaM mlAniM vrajati sahasA snehltikaa|| savicAranI gaMgotrI jevA hoya che. savicAra vivie je janmI capaLa mananI bhUmi mahIM je to zaramALa rAjakumAra sadA e sAMbhaLo guNarUpI puSpo khIlavatI, jevA che. vAraMvAranI ane siMco nitye smaraNa salila jethI jarIye na e pAme glAni suhRda ! sahasA snehalatikA vinaMtithI mAMDa mAMDa mAne, Ave. pachI paNa tamAre temanI kALajI levI joIe. be vAta ahIM che. vidhi saMyogathI AvA puruSo sAthe tamAre manameLa thayo che, have tene jALavavA te sAcavavA teone yAda rAkhavA avasare avasare maLavuM, saMbhALavuM bhaLavuM AvuM karatAM rahevuM paDe jethI e maitrInI velaDI karamAi na jAya ane pratyuta phaLa ApanArI banI rahe. zrI kulInacandra yAjJikanA padyAnuvAdathI artha- bhAvArtha spaSTa samajAya tema che. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNane ArtadhyAna na zobhe tatra munirAja zrI ................... Adi yogya anuvandanA - vandanA - sukhazAtA. eka vicAra manamAM ghUmarAya che te tamArI sAthe vaheMcu chuM. sva. AcArya zrI jitendrasUri mahArAje chellA comAsAmAM surata bhaTAra roDamAM evuM kahyuM hatuM ke, mArA trepana varSanA dIkSA paryAyamAM trepana miniTa paNa ArtadhyAna thayuM nathI.' ApaNI vacce pharatAM pharatAM sAdhunA A uddagAra che je ApaNA vartamAnanAM zramaNonI AMkha ughADavA mATe pUratAM che. trepana varSa jeTalA vizALa jIvanapaTamAM zuM emane ArtadhyAna mATenA nimitto nahIM maLyA hoya! maLyA ja haze! tame to joyA paNa haze. ame to e mahAtmAne najIkathI joyA che, jANyA che. bherutArakanA prabhujInA aMjana-pratiSThA mahotsava prasaMge sAthe rahevAnuM thayuM hatuM tyAre najIkathI joyA. cAreka vAra maLavAnuM thayuM che. sAva khAkhI mahArAja lAgyA. khapI paNa evA ja! bherutArakamAM pUjya AcArya zrI yazovijayajI mahArAja tathA amArI vAcanA cAlatI hatI. e sAMbhaLavA mATe ghaNAM sAdhu-sAdhvIjI bhegA thaI jatAM tyAre teozrI sAmethI AvIne besI jatA; kahe, "amane mevADamAM kyAM sAMbhaLavA maLavAnuM che ?" vaLI jyAM jyAM pUraka jaNAya tyAM be-cAra vAkya bolatA paNa kharA! jJAnanA evA aThaMga gaveSaka ke jyAMthI maLe tyAMthI meLave khojI kevA hoya ema koI pUche to udAharaNarUpe batAvI zakAya tevA khojI hatA. 95 = Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96 keTalAka zubha saMskAro teozrIe pUjya AcArya mahArAja zrI premasUri mahArAjanA jhIlelA. pratikramaNa to UbhA UbhA ja kare ! are ! trIsa-pAMtrIsa kilomITarano vihAra karyo hoya to paNa sAMje to pratikramaNamAM UbhA ja hoya! sAthenA sAdhu ema paNa kahe ke ame thAkIne adhamUA thaI gayA hoIe, bolavAnI hoMza na rahI hoya tyAre, teozrI UbhA thAya amAre paNa UbhA thavuM paDe; kheMcAvuM ja paDe. ApaNane thAya ke evI sthitimAM teo prasanna kema karIne rahetA haze! eno javAba cheH teozrInI daSTi dehane to oLaMgI gayelI ja, sAthe sAthe mananI vRttione paNa pUrI vaza karI lIdhelI. sIdhA ja AtmAne niraMtara jotAM hoya to ja A sthiti Ave. nA deha taNI darakAra kare, agharA tapane AcaratAM. pravINa desAI) e paMkti sAMbhaLelI kharI paNa jyAre temanI sAthe vAto mAMDI tyAre teozrI kevA tapomaya che te jANyuM ane saMyama zabdano artha vadhu ne vadhu spaSTa rIte samajAyo. A badhAM AtmabaLa sAdhaka paribaLonA saravALe prApta thAya tema lAge che. trepana miniTa paNa ArtadhyAna nahIM.' vaLI kAraNa ke ArtadhyAnanA utpatti sthAnarUpa azubha cittavRttione ja kAbUmAM laI lIdhI hoya to pachI upazama virodhI vRtti Uge ja kyAMthI? sAmAnya rIte ArtadhyAna ISTa viyoga ane aniSTa saMyogathI janme che. temanI 84 varSanI AvaradAmAM ane trepana varSanA dIkSAparyAyamAM to 35 varSa mevADamAM vItyA che. mevADamAM to gAmegAma terApaMthI ane sthAnaka samudAya dvArA thayelA apAra saMgharSomAMthI temane pasAra thavAnuM banyuM che. khamaNora jevA gAmomAM to cAturmAsa nakkI thayA pachI tyAMnA rahIzo taraphathI virodha Avyo. AvuM to ghaNA gAmomAM banyuM haze. amane rUbarUmAM be-traNa gAmonI vAta karI hatI. hiMmata ane vizvAsa e be halesAMthI teoe jiMdagInI A nadIne pAra karI che. WWW.jainelibrary.org Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A divasomAM mAnasika paritApa to veThavo paDyo ja haze! AmAM eka sAthe banne paribaLo upasthita hatAM. iSTano viyoga hato ane aniSTano saMyoga paNa hato chatAM ArtadhyAnanuM nAmanizAna nahIM. dehanI vedanAnAM prasaMgo paNa ghaNIvAra banyA che. piMDavADAmAM temane jIvaleNa kaoNlerA thaI Avyo hato, e divasomAM pANInI tarasa eTale pANInuM TIpuM paNa kyAMthI maLe ! TIpuM to TIpuM! hiMdIno eka zera che ne yAra zoco to sahI ve kitane pyAse hoNge| zabanama kA katarA bhI jinako dariyA sA lagatA hai| (artha dosta!juo to kharA teo kevA tarasyA haze ke jhAkaLanA biMdu paNa teone dariyA jevA lAge che !) ghANerAvamAM evA ja bimAra paDyA hatA. AvA mAnasika ane zArIrika yAtanAbharyA prasaMgomAM jyAre jIva gayo ke jaze evI hAlata thaI AvI haze tyAre zuM temane ArtadhyAna nahIM thayuM hoya? nA, nahIM thayuM hoya. kAraNa ke temanuM anusaMdhAna dehabhAvane viMdhIne manane oLaMgIne pele pAra jyAM tamAma vyAdhi ane vikArothI mukta AtmA che, tenI sAthe hatuM. vItarAganA vacanonuM majabUta kavaca - bakhtara satata sAthe rahetuM je te nimittoto Ave paNa te badhAM hada sudhI AvIne buddhAM banI jatAM. svAdhyAyanA raMgathI potAnA cittane satata bhInuM rAkhI e bakhtarathI sajja rahetA. emanI sAthenA sAthIdAronuM mana paNa evA bhAvothI satata bhAvita baneluM rahe te mATe teoe keTalAMka sUtro banAvI rAkhyA hatA. e sUtronA zabdonI pArano vicAra jevo cittamAM jhabUkI uThe ke tarata ja ArtadhyAna varALa thaIne uDI jAya! e sUtro evA coTadAra che ke ApaNA jIvanamAM paNa jyAre AtmAnI nirmaLatAmAM bAdhaka ke ghAtaka paribaLo AMdhInI jema caDI Ave tyAre upakAraka nIvaDe. cittamAM saMgharI rAkhavA jevAM A sUtro che. citta jyAre bhautika sukhanI icchA ke AkAMkSA kare, e na maLe tyAre uga vyApe to dimaM tuccham A bhavanuM badhuM to tuccha che - kSaNika che - kSullaka che e vicArano puravaTho cittamAM dAkhala thAya eTale udAsInatA rahI na zake. to rahA na pAka. 917 WWW.jainelibrary.org Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 parisaho sahevAno avasara hoya ane mana AnAkAnI kare tyAre 'sahana kare te sAdhu' A vicAra daDhatA pakaDe ke pratikULatAne sahevAmAM mananI zAMti DahoLAtI hoya tyAre mana zAMta ane sthira banI jAya. Apasa ApasamAM jhagaDAnuM rUpa thAya, gRhastho AkarA veNa bolI jAya tyAre samAdhAnaM hi svarnam AvA vacanone raTavAthI saMgharSano aMta AvI jAya. cittanI prasannatA je vicArathI Dagumagu thaI hoya te vicAranI sAmI bAjuno vicAra jorazorathI rajU thAya ane pelo vicAra dabAI jAya ! ArtadhyAnathI bacavA mATe jema jitendrasUri mahArAje nAnAM nAnAM sUtro ApyAM tethI manane pajavatAM vicAro dUra thaI jAya che. tevI rIte jo anukULa Ave to te te paristhitine ane manaHsthitine sAnukULa banAvavA mATe prabhue batAvelI bhAvanA paNa rAmabANa upAya che. jemake ApaNane tAva Avyo. hAla to zarIra ane AtmAne eka mAnIne jIvIe chIe tethI zarIrI pIDAnA kAraNe mana azAnta banyuM. ArtadhyAna zaru thayuM. pIDAnA vicAro AvavA mAMDyA. Ave samaye traNa bhAvanA kAmayAba nIvaDe che. jevuM jIvadaLa. jIvadaLamAM traNa prakAranI bhUmikAvALA jIvo hoya che. utkRSTa bhUmikA che to anyatva bhAvanA. zarIra AtmAthI juduM che. pIDA che te zarIramAM che. AtmA to rogamukta, pIDAmukta, saMpUrNa AnaMdamaya che je juduM ja che. tene tenI pIDA hotI nathI. je madhyama che tene mATe saMsAra bhAvanA. A saMsAramAM je paribhramaNa cAle che te karmanA prabhAve che. je karmano udaya pravarte che te javA mATe ja che. je Ave che te jarUra ekavAra javAnuM che, to nAhakanI hAyavoya karIne navAM karma zA mATe bAMdhavA ! ArtadhyAnathI navAM karma baMdhAya che. mATe he jIva! thoDo samaya zAntithI pasAra karI de. Ama samaja keLavavAthI ArtadhyAnathI bacI javAya che. jeonI bhUmikA sAva sAmAnya che te mATe sAva sthULa bhAvanA che : azuci bhAvanA. e vicAra tAvane sahI levAmAM upayogI che. zarIra gaMdakInA gADavA jevuM che. zarIrano A svabhAva che, kAraNa ke te pudgala che. azucithI bhareluM che. game tevuM tene zaNagAro ke ene pavitra ane sugaMdhI banAvavA lAkha prayatna karo to paNa e to evuM ja rahe che. emAM kAMI ne kAMI roga to rahevAnA ja. Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ama traNamAMthI koI paNa bhAvanA (vicAraNA)nuM AlaMbana laIne manane ArtadhyAnathI mukta rAkhI zakIe. ApaNe to AvA puruSanA jIvanaprasaMgonuM AlaMbana laIne cittanI pharate eka killo racavo che ane koI paNa upAye ArtadhyAnane manamAM pravezavA devuM nathI. Aje ApaNe havethI evuM jIvana jIvavuM ke ApaNe jatAM pahelAM ekavAra evuM kahI zakIe ke ArtadhyAnanA nimittono khaDakalo hoya to paNa cittane saMkalezathI - ArtadhyAnathI aLaguM rAkhyuM che. pUjya AcArya zrI jitendrasUri mahArAja jitendriya to hatA paNa pelI kahevatamAM kahyuM che ne -nA nitaM vana ! mana cena aa. (samagra jagatane jIvuM koNe ! jeNe manane jItyuM teNe.) tema manane vaza karyuM hatuM. ema yogIrAjanI adAthI teo zarIrane sAdhana mAnIne ghaNo kasa kADhI lIdho. sAva bALavA jevuM niHsAra thaI gayuM pachI tyajI dIdhuM ! manane evuM jItyuM ke te mana AtmAnA vicArathI bharAyeluM rahyuM ne ArtadhyAna pharakyuM ja nahIM. pelI be lITI yAda Ave che te lakhIne kalamane virAma ApuM. gherI lIye kaMTaka cho gulAbane, na AMca Ave kazI ye suvAsane.' . [[ [[La grantha ra | jI www.jainen Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 pravajyAyAH prathama divase... meghane vaMdanA ho ! vAta atyaMta jANItI che. koIne kahevAnI zaruAta karIe ane jevuM nAma bolIe- "meghakumAra..' tarata sAMbhaLanAra bolI uThaze ke, khabara che ! AvuM "khabara che' ema bolanAranI jIbhane myAna kare tevI vAta che; khUba rasALa vAta che. ApaNe e prasaMgamAMthI nipajI AvatA bodhaka sphaliMgone jovA che. sthaLa che magadha deza. e dezanI rAjagRhI nagarI. zreNika rAjA. ghAriNI devI. suputra megha. garbhanA pratApe mAtA dhAriNI devIne je svapna AvyuM hatuM te mujaba megha nAma pADavAmAM AvyuM hatuM. sAme cAlIne karelA nAnA sukRtanI tAkAta keTalI? kyAM e tiryaMcano bhava ane kyAM A, prabhu mahAvIrano sahaja saMparka jyAM sulabha che tevo rAjaputra meghakumArano bhava! khare ! sukRta to UrdhvagAmI maMtra che. yuvAna rAjaputra meghane ATha patnIo hatI. sukha-samRddhi bharyA rAjamahelamAM jIvana saritA saraLa vahetI hatI.parisaramAM vizALa bagIcAo hatA. enA suzobhita latA maMDapomAM nAcagAna ane vAjiMtranAda to satata cAlatA rahetA. manane tarabatara rAkhe tevA sAdhanonI bharamAra hatI. AvA mAholamAM bIjuM kazuM zuM yAda Ave ! paNa kahevatamAM kahenArAe kahyuM ja che ne ke bhAgya chUpe nahIM bhabhUta lagAye ! e mujaba, je nasIba hatuM tenA kAraNe zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjAnA darzana-vaMdanano yoga maLyo. vIranI vANI zravaNano WWW.jainelibrary.org Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMyoga thayo. roja-roja e vANInuM sevana karavuM khUba gamyuM. e vANInI vizeSatAone emanA vizALa munivRndromAM ghaNAM-ghaNAM munivaro sAthe maLIne meghakumAra vAgoLatA hatA. prabhue varNavelI saMsAranI nirguNatAnuM, niHsAratAnuM varNana manamAM paDaghAtuM hatuM H saMsAramAM cAra gatimAM, covIse daMDakamAM coryAsI lAkha jIvAyonimAM ane caudarAjalokamAM jIvo kevAkevA prakAre saMkalezavALA pariNAmathI karma bAMdhe che; bhogave che ane dharmanA prabhAve kevI rIte te karmathI mukta thAya che... --A badhuM kAnamAraga thaIne haiyA soMsaravuM UtarI gayuM. raMgarAganI duniyA have akArI lAgI. mAtAne vAta karI. mAtAnuM mana bALakane paTAve tevA zabdo kahe che H saMsAra to sukhathI bharelo che. saMyama to duHkhanI khANa che. vaLI tArA ane tArA svajanonA saMbaMdho to mIThAM madhurAM che. tArI eka-eka patnI tArA mATe potAno jAna kurabAna karavA tatpara che. AvI sukhabharI choLa choDIne -tarachoDIne javAnuM zAne vicAro cho? : kumAra meghe prabhuvANInuM aMjana karyuM hatuM tethI temanI najarane have samagra saMsAra tenA vAstavika rUpamAM dekhAvA lAgyo hato. mAtAne eka-eka muddAnA sacoTa uttara ApyA : saMsAra sohAmaNo lAge che te to kolasA uparano varakha che tyAM sudhI ja. jevo varakha khasyo pachI tenuM svarUpa kevuM lAge che ! saMyama duHkha bharyo che te eka pUrvagraha bharelI mAnyatA che. sukha ane duHkha sApekSa ja hoya che. uparathI dekhAtAM duHkhanI nIce kevuM chalochala sukha bharyuM che te to najaranuM dAna maLe pachI ja samajAya. he mAtA ! tame kaho cho ke svajanono sneha che. mane e to kaho ke AyunI dRSTie tame pahelA jazo ke mAre pahelAM javAnuM thaze e jJAna konI pAse che ? eTale e sneha paNa keTalo baTakaNo pAMgaLo ane pokaLa che te anubhavavAno viSaya nathI paNa badhI rIte samajAI cUkelI bAbata che. manuSyabhavanA A dehanI sArthakatA, sakaLajIvone abhayadAna ApavAmAM che eTale meM saMyamano nirdhAra karyo che. mAtAne khAtrI thaI ke vairAgya che ane te jJAnagarbhita che. ThAlo Ubharo nathI. mAtAe saMmati ApI. Ameya rAjaputranI dIkSA anekane bodhinI prApti karAvanAra bane. A to, magadhasamrATa zreNika rAjA, 101 Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 jeo nizcala samakitI che, tenA putra. vaLI zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA pAse pravajyA -dIkSA grahaNa kare te prasaMga to anekanA haiyAmAM saMveganA dIpakane pragaTAvanAro banI rahyo. prabhujIno varada kara jema-jema mastaka upara pharI rahyo hato tema-tema meghanA hRdaya-vINAnA tAra raNajhaNavA lAgyA. amRtano saMcAra anubhavavA lAgyA. megha navo avatAra pAmyA. jIvananI dhanyatAno ahesAsa thayo. zrutasthavira munivarane meghamuni prathama divasathI ja soMpAyA. grahaNazikSA ane AsevanazikSAnI tAlIma zaru karavAmAM AvI. meghamuninI grahaNazakti atitIvra hatI. khUba ja jaladIthI teo zikSaNa grahaNa kare che tevuM sthavira munivarone lAgyuM. divasa to kyAMya pUro thayo tenI khabara na rahI. rAta paDI. pratikramaNa thayuM. saMthArAporisI bhaNAvAI. sAdhugaNanA vyavasthApaka vRSabha munivare badhI vyavasthA karI, temAM meghanuM saMthArAnuM sthAna, nUtana muni hoI TheTha bAraNA pAse AvyuM. Ajano A anubhava pahelIvArano ja hato. saMthAro thayo. sUtA, paNa nidrA? nidrA na AvI! kyAMkathI avAja Avato hato. alaga-alaga jUthamAM besI munio sUtravAcanA, arthavAcanA, pRcchanA, parAvartanArUpa svAdhyAya karatA hatA. bhale badhA dhImethI ja bolatA hatA paNa jema rAta Thare tema avAja moTo lAgato. A avAjathI nidrA veraNa banI. adhurAmAM pUruM je munio laghuzaMkAe jAva-Ava kare te badhAnA paga, kAM to koNIe aDe, kAM pIThane aDe, kAM paga para paDe. vAraMvAra beThAM thaI javAtuM. mana vicAre to caDyuM paNa pachI AhaTTa dohaTTa ciMtavavA lAgyuM nabaLA vicAre caDyuM. are ! A e ja munivaro che je mane pahelAM bolAvatA hatA, dharmacarcA karatA hatA! Aje jANe oLakhatAM ja na hoya tema, pagathI koNIe, pIThamAM ane pagamAM teo Thesa pahoMcADe che. manamAM paNa enI Thesa lAgI. huM to have savAra paDe ke tarata prabhu mahAvIrane pUchI ghera cAlyo jaIza. rAta kyAre pUrI thAya ne savAra kyAre paDe! upavAsa lAgyo hoya ane jema savAranI rAha jue tema meghe jematema rAta pUrI karI. vahelI savAre prabhu pAse hAjara thayA. prabhu keTalA karuNAvaMta che ! kahone ke prabhunI karuNAnA koI kinArA ja nathI. prabhue meghane to nabaLI Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAta kahevAno moko ja na AvavA dIdho ! madhura avAje prabhu vadyAH megha ! zuM rAtre UMgha na AvI ? sAdhuonA paganI Thesa vAgI ? dhULa ane rajathI zarIra ane saMthAro bharAI gayo ? vatsa ! tame to uttama kuLanA che. ATaluM sahana karavAmAM kaMTALI gayA ! gayA bhavamAM totame keTa-keTaluM sahana karyuM hatuM ! A to manuSyabhave che. tyAre to tame hAthI hatA. vanamAM vAraMvAra lAgatAM dAvAnaLathI tamane khUba ja Dara lAgato. ethI bacavA mATe tame jAta mahenatathI eka vizALa mAMDaluM banAvyuM. emAM eka paNa taNakhaluM na rahe te mATe traNa-traNa mahine tame svaccha karatAM. kALane karavuM ne dava lAgyo. bhayabhIta thayelAM vananAM badhAM ja pazu-prANIo tyAM tamAre Azare AvI gayA. saMkaDAza to khUba paDI paraMtu tamArI udAratAe sahuno sukha-duHkhe samAveza thaI gayo. koI halI-calI zake teTalI paNa jagyA na rahI. temAM tamArA eka pagane saheja khajavALavA eka paga UMco karyo. khajavALIne jevo paga pAcho jamIna para mUkavA gayA tyAM paga taLe poco-poco sparza thayo. vaLIne joyuM to paga mUkavAnI jagyAe sasaluM hatuM! tamArA manamAM zubha vicAra Avyo : bhale rahyuM! hamaNAM dava zamI jaze pachI to paga nIce mUkI daIza. atyAre tame zuM sahana karyuM che ! gayA bhavamAM te je sahana karyuM te jANa ! aDhI divasa pachI dava zamyo. badhA pazuo vanamAM doDI gayA. UMco rAkhelo paga nIce mUkavA gayo paNa jakaDAyelo paga nIce na mUkI zakAyo. bhArekhama zarIra nIce paTakAyuM. bhUkhyo-tarasyo tyAM paDyo chatAM tAruM mana na duHkhAyuM. ahIM mAtra eka rAtamAM tArA zarIrane AvA parama tapasvI munivaronA caraNa aDyA ne mana duHkhAyuM? | prabhujInI prazAMta vANI sAMbhaLI; jAtismaraNa jJAna thayuM. pUrvabhava samakSa dekhAyo! e vANI para vizvAsa vadhyo. mana lajjita thayuM. be hAtha joDI, lalATe lai jaIne kahevA lAgyAprabho ! Ape mahAupakAra karyo. mArA jIvanarathane unmArge jatAM aTakAvIne sAce raste vALyo. rAtabharano udvega laIne huM ApanI pAse saMyamano C 104.16 No123h 10 3 T/I II III www.jaine NEWBOTTER Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 tyAga karavAno vicAra laI Avyo hato. ApanI karuNAe kamAla karI. saMyamatyAganI vAta to vilAI gaI sAthe-sAthe dehanI mUcha tyAgavA mATe mana taiyAra thaI gayuM AvA pavitra munivaronA caraNa vaDe ke koInA paNa vaDe mArA zarIrane sparza thAya ke Thebe caDe cagada to paNa manamAM dudhdhana nahIM karuM kazI darakAra nahIM karuM Avo abhigraha Apo! Aje ATalI kRpA karo! prabhue prasannavadane paccakakhANa ApyA. prabhunA upakArane vAgoLatA vAgoLatA meghamuni sthAne AvyA. cittavRttionuM gaMgAsnAna thayuM hatuM! dIkSAnI pahelI ja rAtre thayelA anubhavathI manamAM tumula yuddha thayuM, mana saMyama tyajI devA sudhI pahoMcyuM. A kuvikalpa Avyo e sAcuM paNa e kALA vAdaLamAM rUperI kora e hatI ke prabhumApucchatha mAvAmi (prabhune pUchIne ghare jaIza) AvA kAmamAM paNa prabhune vacce rAkhyA che teonI uttamatA. tethI te bacyA. jIvananI bAjI hAravAnA kinAre pahoMcyAM hatA temAMthI AkhI bAjI jItI gayA! je dehane kAraNe saMyamamAM aprIti thaI hatI te dehane ja vosirAvyo. dehanI mamatAnuM visarjana karyuM. zarIrane vividha tapazcaryAmAM gALI dIdhuM. pApavRttio vikharAI gaI. mAtra bAra varSano saMyama paryAya pALI anuttaramAM deva thayA. tyAMthI mahAvidehamAM jaI sakalakarmano kSaya karI mokSamAM virAjamAna thaze. (madAkrAntA) pravajyAnA prathama divase dehane vosirAvyo. pravajyAnA prathama divase hArane hAra dIdhI. pravajyAnA prathama divase jItane jItI lIdhI. pravajyAnA prathama divase janmane dhanya kIdho! dhanya ho e saluNA prabhAtane! dhanya ho e divya vANInA bhavya akSarone !! dhanya ho dhAriNIsuta zrI meghamurzIdane !!! AdhAra : jJAtAdharma kathA aMga sUtra ane cha DhALanI sajhAya WWW.jainelibrary.org Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka strInA veNe tAMbu bane che sonuM AkhA gharamAM Aje eka ja raMga cotarapha relAyo che. AvelA tamAma sagA- snehI ane svajanonI jIbhamAM ja nahIM AMkhamAM paNa mAtra bhavadeva ja dekhAya che sAthebIjuM nAma nAgilAnuM umerAyuM che. paNa atyAre to Adarza daMpatInA nAmanI jema nAgilA bhavadevamAM samAi gai che. ekazeSa thai gai che. tene zuM joie chIe ! te zuM kare che ! hajI gai kAle ja lagna thayA che. coLelI pIThInI haLadaranI sugaMdha vAtAvaraNamAM maheke che. ghara to enuM e ja che paNa koika navI vyaktinI hAjarIthI e paNa navuM navuM lAge che. AvelA svajanono umaMga ane umaLako AgiyAnI jema cAre bAju uDAuDa karato dekhAya che. bhavadeva to kuLa ane dezanA rivAja mujaba baMdha oraDAmAM navavadhU nAgilAne zaNagArI rahyA che. yakSakardama kastUrI gorocana aMbara jevA sugaMdhI dravyonA drAvaNamAM morapIMchInA cheDA vaDe nAgilAnA kapola pradezamAM puSpavallarInuM citraNa cAlu hatuM. mukha zobhA to thai rahI hatI paNa e phulavelI citaratAM citaratAM ja nIce cibukanI vacALe je lAla tala hato te bhavadevane khUba gamato hato. tenA pharate goLa valaya racavAnuM manamAM goThavatA hatA. tyAM bahAranA varaMDAmAM kolAhala vadhyo. bhavadevanA moTAbhAi bhavadattamuni bahArathI vihAra karIne padhAryA hatA. sagA-snehInA hRdayano umaLako mukharita thai uThyo. padhAro...padhAro...evA AvakAranA avAja gUMjavA lAgyA. koka bolyuM paNa kharuM, badhA sagAM-svajana AvI gayA hatA. A eka bAkI hatA te paNa AvI gayA. cAlo sAruM thayuM. paNa bhavadattamuninA kAna A vAkya sAMbhaLavA kyAM taiyAra hatA ! temanI AMkho to Atura najare bhavadevane zodhI rahI hatI. pUchI ja lIdhuM. bhavadeva kyAM che ? 105 Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 gharanA svajanoe baMdha oraDAnA bAraNe TakorA dIdhA ane kahyuM ke, bhavadattamuni padhAryA che tamane bolAve che! nAgilAe ja kahyuM ke, tame jaI Avo. bhavadevanuM mana aradhI zaNagArelI nAgilAne emane ema mUkIne javA mATe mAnatuM na hatuM paNa nAgilAe haiyAdhAraNa ApI, thoDIvAra mATe jaI Avo, huM ahIM ja beThI chuM. kacavAte mane, manane tyAM oraDAmAM mUkIne zarIrathI ja bahAra gayA. bhavadattamunine praNAma karyA. bhavadattamunie bhavadevanA mukha sAme achaDatuM ja joI lIdhuM. AjubAju gherAyelA ToLAne TALIne tarata ja gharanA pagathIyA utaravA lAgyA. temaNe to bhavadevane pAtaruM ApI dIdhuM, e vahelI Ave upAzrayanI vATa...! bhavadevanI sAme joyA vinA vAta ja mAMDI dIdhI... svajano to zerI sudhI... thoDA najIkanA jana pAdara sudhI vaLAvavA AvyA. bhavadevato mana pelA oraDAmAM mUkIne AvyA hatA chatAM bhAI mahArAje ApeluM pAtaruM teo na mAMge tyAM sudhI sAmethI kema apAya! A sudAkSiNya guNathI hRdayaraMgAyeluM hatuM. mahArAja to e nadI, e AMbAvADIyuM,e jemAM poMka pADIne khAdhA hatA te khetaranI vAto yAda karAve che. bhavadevato 'hA' pADavAnI jagyAe 'nA' pADe che ane "nA" pADavAnI jagyAe hA' pADe che. manamAM gaNatrI satata cAle che. gharanA pagathIyA utaratAM ApelA pAtrA vakhate zerIno vaLAMka e sImA hatI. AgaLa cAlyA tyAre bhAgoLa sudhI manane vistAryu. vaLI AgaLa vadhyA tyAre upAzraya sudhI laI jaze pachI to teo pAtru laI leze ane te pachI e ja nAgilAnA zaNagAramAM ramamANa thaIza. manamAM nAgilAnA kuNAzabharyA aMgopAMga rame che tene zaNagAravAnA oratA racAya che. lajjAthI zaramALa baneluM namaNuM mukha tene atipriya hatuM. lajjAthI DhaLelA netranA popacAMnI surakhI tene TIkI TIkIne jovA jevI lAgatI hatI. atyAre e yAdamAM mana khovAyeluM hatuM. tyAM acAnaka bhavadattamuni upAzrayamAM pesatA moTe avAje nisahI nisIhI bolyA ane bhavadevano rAga tAMtaNo tUTyo. jyAM guru mahArAja pAse thaIne bhavadattamuni samavayaskamunio beThA hatA tyAM pahoMcyA tyAre eka majAkIyA munivara bolyA, juo, bhavadattamuni potAnA bhAIne dIkSA ApavA laI AvyA che! Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhavadattamunie pahelIvAra bhavadeva sAme joine pUchyuM, kema, dIkSA levI che ne? ATalA badhA munionI sAme mArA moTAbhAI khoTA paDe tevuM kema thavA devAya ! pelI sImA upAzraya sudhInI hatI. te bhavadattamuninA jIvana sudhI laMbAvI dIdhI ane 'hA' bhaNAI gaI ! e 'hA' kevI hatI te kone jovI hatI! ahIM to 'hA' e muhUrta! rAkha hAthamAM lIdhI, navakAra bhaNyo, loca karyo, dIkSA thaI gaI, saMyama pALe che, sAmAcArInuM pAlana thAya che. mAtra paccakakhANa pAratI vakhate dazavaikAlikanI sattara gAthAnA pATha vakhate eka padamAM judo pATha bole che. mULamAM na sa ma no vi mahuM hi tIre' evo pATha che. bhavadevamuni kahe ke, ema khoTuM kema bolAya! e nAgilA mArI che ane huM teno chuM! evo ja pATha pote roja bole che. potAnA manamaMdiramAM padharAvelI nAgilAnI trikALa AratI utArAya che. enA manamAM to oraDAmAM beThelI e ja ardhazaNagArelI nAgilA che. eka divasa to e ugavAno ja hato. bAra varSe e divasa ugyo. bhavadattamuni svargavAsI banyA. bhavadevamuni koIne kazuM kahevA paNa na rokAyA. sIdhAM ja rASTrakUTanagaranA raste paDyA. pahoMcyA e gAmanA pAdaramAM! zukana sArA thayA. panIhArIoe gAmanA pAdaranA kUvethI pANInI gAgara bharI mAthe mUkI ghara bhaNI cAlatI hatI! kyAreka traNa....kyAreka cAra. sarakhe sarakhI uMmaranI jatI hatI tyAM eka tarUNI jevI mAthe ghaDo mUkI cAlavA lAgI tyAM ja bhavadevamunie pUchyuM, A gAmamAM nAgilA rahe che, tenuM ghara kyAM AvyuM! tame mArI pAchaLane pAchaLa cAlyA Avo, huM e bhaNI jAuM chuM. bhavadevane haiye TADhaka thaI. hAza! have e ghara maLaze e nAgilA paNa maLaze ! eka vaLAMka Avyo tyAM vaLIne eka khaDakI AvI. AgaLa pANIhArIne pAchaLa muni! jevA muni khaDakImAM peThA eTale pANIhArIe ghaDo oTale mUkIne khaDakI aMdarathI vAsI. bhavadevamuni jyAM ubhA hatA tyAM AvI muninI DhALe ja ubhA ane bolyA, "huM ja nAgilA chuM, bolo zuM kAma che!" muni to nAgilAne paganA aMgUThAthI mAthAnI oDhaNI sudhI nirakhI rahyA. pelI manamaMdiramAM virAjita nAgilAnI mUrti kyAM ane parama tapasvinI mudrAmAM virAjatI nAgilA kyAM! deha kAMtithI dIpato hato paNa mAMsa lohI nahivat hatA. bolavAnI zarUAta nAgilAe ja karI teNe munine oLakhatAM, muninA Azayane jANatA vAra na lAgI. WWW.jainelibrary.org Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 keTalIka strImAM sAmI vyaktine mApavAnI zakti kudarate dIdhI hoya che, tevI bheTa nAgilAne maLI hatI. te pAmI gaI. teNe kahyuM, "A kAyAmAM zuM juo cho? tame to saMsAra choDyo, ghara choDyuM, hajI mane visaryA nathI? je divase tame saMyama svIkAryuM te jANyuM te divasathI meM AyaMbila mAMDyA che ! AjakAla karatAM bAra varSanI vasaMta vItI che. meM to manane vALI lIdhuM. paristhitino svIkAra karIne manaH sthitine ghaDIne antarmukha banI rahI chuM." Ama vArtAlApa cAlato hato tyAM ja khaDakInuM bAraNuM khakhaDyuM. eka yuvAna brAhmaNa putra dAkhala thayo. nAgilAnA gharane aDIne ja bIjuM ghara hatuM, tyAM bahAra oTalA pAse ubhA rahI potAnI mAne bolAvIne kahe che ke, "eka moTI katharoTa Apo, huM suMdara khIranuM bhojana karIne Avyo chuM. tene okI kADhavI che, thoDI vadhu dakSiNA maLe tema che. tene tyAM thoDuM jamIne pachI A khIra khAI laIza." mA kAMI javAba Ape te pahelAM ja bhavadevamuni bolyA, "are mUrkha! A kevI vAta kare che, je vamI dIdhuM che te pharI khAvA Icche che!' - nAgilAe tarata taka jhaDapI lIdhI. munine kahe, "ene vameluM na khavAya tema kaho cho to tame zuM karavA AvyA cho? tame mane ekavAra vamI dIdhI ne have A hADa, cAma, mAMsanI pUtaLIne meLavavA AvyA cho?' bhavadevamuni zaramiMdA banyA. vacano soMsarA vAgyA. aMdaranuM mana vIMdhAyuM. mananI badhI ja vicAra laherIo zAMta thaI gaI! nAgilA manaH parivartanane paLamAM pAmI gayA. kahe ke, "tame kevuM suMdara kAma karyuM che, have hINuM kAma karavAnA koDa thayA che !! mArAmAMthI mana kADhIne tarata pAchA vaLo, gurumahArAjanA caraNomAM mAthuM mUkIne badhA pApa AlovIne zuddha thaIne bAkInA varSo saMyama pALIne AtmAnuM kalyANa sAdho, tame to uttama kULanA cho.' bhavadeva munine kazuM ja bolavA jevuM na lAgyuM. enA jevA bola A agAu bhavadevanA karNapaTa para AvyA hatA paNa tyAMthI ja pAchA pharyA hatA. jyAre A zabdo to sIdhAM hRdayane ja svaryA ane temanI vRttio urdhvamukhI banI, teo guru zaraNe jaI saMyamI banyA ! WWW.jainelibrary.org Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ munivara premavijayajI mahArAjanI TIpa munijIvanano nakazo munizrI premavijayajI pratye Adara darzAvato A zilAlekha, zatruMjaya girirAja para dAdAnI TUMkamAM, puMDarIkasvAmI derAsaranI jamaNe, caumukhajInA derAsaranA bahAranA thAMbhalA upara jovA maLe che, te A pramANe che : 7646varSa midimadAlavA ramoma napAla kamI majATAyakatrIhI ravinayakArAvara gurUyo namanAtatya banAkara AnA viniTAnako dAtara kamonamaH tinaga ke moho pAyo vimelaharSa jayAnamanina soca jAnapremaci nayanI jAjI 414 kA para dAe dIdhArA udarInipata jAnAkIdhA kilIpanAharSa gAna no nAmati prema vinyaamaanaa| kasyAena vI dInA saMvata 1648 varSe caitra sudi 15 dani vAra some tapagaccha talaka samAna bhaTTAraka zrI hIravijayasUrisvaragurubhyo nama : // tatpaTTaprabhAkara AcArja zrI vijayasenasUrisvaragurabhyo nama : / tatgacche mahopAdhyAya zrI vimalaharSagurubhyo nm:| tatziSya muni premavijayajI jAtrA 414 kIdhI paradakSaNA 4 dIdhI DuMgarapAkhatIu darIkili 10 jAtrA kIdhi // paMDita zrI pUjya harSagaNa zrI ratnaharSano bhAI muni premavijayajI jatrA... kalyANamastu subhN...|| --'anusaMdhAna'bhAMthI. 10+16 novegh 109 www.jainelibrary/orar Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 - vizeSa dUranA kALanI nahIMne bahu najIkanA kALanI paNa nahIM evI, AjathI lagabhaga cAraso varSa purANI A ghaTanA che. sAmAnya rIte jaina sAdhu-munivaro potAnI ArAdhanA tathA sAdhanAne gupita rAkhe che. AnI pAchaLa evI vicAraNA pravarte che ke je vRkSanuM mULa jeTaluM dharatImAM UMDe UMDe prasaryuM hoya teTaluM te vRkSa vadhu phUle phAle. te vadhu ne vadhu vikasita bane. sAdhunA paNa AvA guNa hoya che. sAdhu potAnI jIvana paddhatinI jANa anyane na kare. kIrtithI para rahevAnI sAdhunI A bhAvanA che. jema dhananI mUcha jAya to zrAvakapaNuM pragaTe tema dehanI mUcha jAya eTale sAdhupaNuM pragaTe. A ukti anusAra munivara zrI premavijayajI mahArAje zarIrathI mamatA aLagI karI hatI. vaLI temAM temanI jaDatA na hatI paraMtu daDhatA hatI. jagadaguru zrI hIravijayasUrijI mahArAjanI pATe AcArya zrI vijaya sena sUri mahArAja thayA. temanA mukhya ziSya zrI vimala harSa upAdhyAya thayA. temanA A ziSya muni premavijayajI thayA. temanA bhAI paMDita ratnaharSa mahArAja hatA. temanA sAnidhyamAM teo rahetA hatA. temanI racanAo paNa maLe che. | vi.saM.16 daramAM teoe AtmazikSA bhAvanAnI (je ekaso paMcyAsI duhAmaya che.) racanA karI che. temanuM jIvana tapomaya hatuM. samyagu darzananI zuddhi ane vRddhi mATe teoe vi.saM.1648mAM girirAja zrI zatruMjaya tIrthanI cArasocauda jAtrA karI. doDha gAu, traNa gAu, cha gAu ane bAra gAunI ema cAra pradakSiNA karI. mana tathA zarIrathI teo kevA khaDatala haze tenI kalpanA karI zakAya. saMyama jIvananI pAlanA mATe teozrIe vi.saM.1639mAM Aso sudi ekamanA divase, guruvAre pIstAlIsa niyamo svecchAe svIkAryA. emAM noMdhapAtra to e jaNAya che ke, eniyamapAlanamAM jaDatA nahIM paraMtu daDhatA rAkhavAnI evo vaNalakhyo niyama sarvopari hato. saMyama siddhino maMtra svadevi rati skUdI (potAnA zarIra para mamatA nahIM) e siddha karyo hato. saMyamajIvanamAM kyAMya doSa na lAge ane tenuM saMvardhana thAya tenI kALajI A niyamomAM jovA maLe che. yogadharmano mULa niyama cheH satata jAgRti. A satata jAgRtinuM darzana pade pade thAya che. A niyamone jJAnAcAra AdinA krame joIe: WWW.jainelibrary.org Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnAcAra - 1. (1) eka pothI, ghoLAM pAThAM be, te mATe kApaDanuM viTANuM eka. - eTaluM ja rAkhuM. 23 sAmAnya rIte jJAnanA kSetre pothI to rAkhe paNa A munivara to e parigraha paNa na rAkhavo paDe to sAruM. eTale eka ja pothI tenI AjubAjunI be pATalI te paNa suzobhana vinAnI sapheda ja. tene vIMTavAnuM kApaDanuM baMdhana paNa eka ja. jo ke sAdhu mahArAjane vihAramAM eka pothI rAkhavAno rivAja hAla pravarte che teTaluM ja. parigrahano paNa bhAra nahIM. jIvana haLavuM haLavuM rAkhavAno satata khyAla pravarte che. (2) ughADe moDhe bolAya to vIsa navakAra gaNuM ane vAparatAM vAparatAM eThA moMDho - moM cokhkhuM karyA vinA bolAya to eka navakAravALI gaNuM. 80 saMyamajIvanamAM satata upayoga e prANa che te vAtanI pratIti thAya che jAgarUkatA rAkhavAnI tatparatAnA darzana thAya che. (3) roja traNa hajAra gAthAno svAdhyAya karavo. paNa upavAsanA divase, pAraNAne divase, vihAranA divase, joga vagerenA kAmanA divase, kAMIka graMtha vagero lakhavAnA divase, kAMika bIju bhaNavAnA divase, mAMdA sAdhu mahArAjanI sevA karavAnA divase davA- auSadhalepa banAvavAnA / vATavAnA divase, AlocanAno svAdhyAya karavAno hoya te divase, zarIranI nAdurastInA divase, loca karavAnA divase. ATalA divase svAdhyAya (traNa hajAra) nI jayaNA A mahattvanA kAraNa vinA eka hajAra svAdhyAya na mUkuM jo te divase na thAya to vaLate divase eTalo svAdhyAya karI lauM. 13/1 svAdhyAyanI prIti ane karavAnI tIvratA chatAM samajaNapUrvakano A niyama levAyo che. agiyAra kAraNo evA che ke jemAM svAdhyAya ane te te kAryo temAM (prAyoriTI) agratAkrame te te kAryo karavA jarUrI che. tethI pahelethI te te bAbatano khyAla A niyamamAM samAvyo che. je temanI jIvana viSayaka jAgRtine darzAve che. 111 Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 2. tAtparya e che ke svAdhyAya jeTalo jarUrI che teTalAM ja saMyamajIvananA samaya prApta kAryo paNa jarUrI che. gacchavAsamAM rahetA je je AvA kAryo Ave tyAre svAdhyAya sIdAya che e vAtane AgaLa karIne pelA kAryone gauNa na karavA. e kAryo to svAdhyAyanA phaLa svarUpe che. AvI samaja AnA vAcana uparathI nIpajavI joie. dalAcAra - 2 (4) eka navakAravALI sUtaranI athavA akkalaberanI eka rAkhuM 24 sAmAnya rIte zramaNa jIvanamAM eka navakAravALI rAkhavAmAM Ave che; chatAM ghaNAM paravALAnI ke sphaTikanI, evI evI rAkhatA hoya che. AmAM mAtra ekano niyama ja karavAmAM Avyo che. (5) avataraNikA teramA bolamAM ApaNe samajavA mATe be vibhAga karIe chIe. pahelA bhAgamAM svAdhyAyanI vAta karI ane te pachInA bhAgamAM rojiMdo jApa karatA hatA, te paNa niyamamAM samAvyo che. kula daza mALA gaNatA hatA te A rIte jaNAve che. 1. zrI zatruMjaya tIrthanI 2. zrI sImaMdhara svAmInI 3. zrI gautama svAmInI 4. zrI AnaMdavimala sUri mahArAjanI 2. zrI vijayadAnasUri mahArAjanI da. zrI hIravijaya sUri mahArAjanI 7. zrI vijayasena sUri mahArAjanI 8. zrI vimala harSa upAdhyAyanI 9 paMDita vAnaraSinI 10. sarva sAdhu mahArAjanI WWW.jainelibrary.org Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A rIte daza mALA roja gaNavI. vizeSa kAraNe jayaNo. 13/ra potAnA upakArI puruSonuM nAma smaraNa nitya karavuM e eka uttama paripATI che. zatruMjaya tIrtha to ziromaNi che; zrI sImaMdhara bhagavAna vartamAnakALe vicaratA tIrthakara che; gautama mahArAjA gurunA paNa guru che. pachI teonI paraMparAnA nAmo che. eka vAnara RSi kadAca dIkSA guru tarIke upakArI hovA saMbhava che. pachI sakaLa sAdhu mahArAjAne namaskAra...A badhuM suyogya ja che. A niyama teono nitya che. (6) haMmezA traNeya kALa devavaMdana karavA. jo te pramANe na vAMdhI zakAya to bIjA divase UbhA UbhA eka navakAravALI gaNI lau. 12 prabhu pratyenI pragADha bhakti poSavAno satata yatna ane kyAreka kAraNavazAt tenI duSkaratA svIkArIne prAyazcita paNa darzAvyuM che. (7) roja prabhujInA darzana karuM bhUlamAM kadAca na thaI zake to bIje divase zAka dALano tyAga. 11 vicAratAM lAge ke AvuM bane ! paNa pAradarzaka vyaktitva jenuM hoya te to saMbhavita tamAma ghaTanAne dRSTimAM rAkhIne vicAre che. cAritrAcA2 - 3 (8) kApaDo, kAmaLI, saMthAro ane colapaTTo --A cAra vastra sivAya vadhAre na vApaNuM. 1 tIvra mokSAbhilASa hoya tyAre aparigraha pratye anurAga thAya ane jyAre mokSa meLavavAnI tatparatA pragaTe tyAre dehanuM bhAna-bhAva visarAtuM jAya, tyAre Avo niyama levAto hoya che. 9) traNa pAtrA, pAMca paDalA, traNa rastrANa (annapaTa) be jhoLI --sivAya pAtro na vAparuM ? je vAta vastranI upadhimAM che te ja vAta pAtrA vageremAM paNa jhaLahaLatI aparigrahavRttinA darzana thAya che. mAtra gaNatrInA pAtrAmAM ja nirvAha karavAno vicAra temane uttama zramaNa tarIke eka Adarza sAdhu tarIke prasthApita kare che. 113 _ __ Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 (10) sAmAnya rIte koI davA levI nahIM. be AMkha mATe, sarpadaMza thayo hoya, lU lAgI hoya, paDyAAkhaDyA hoya tyAre davA-auSadhanI jayaNA. 3 sAdhune dehanI darakAra na hoya. cikitsAne te Icche nahIM, e vAta svIkArIne paNa sarpadaMza vageremAM vizeSa kAraNamAM upekSA paNa nahIM. daDhatA ane jaDatAno bheda ahIM jANI zakAya che. (11) zayyAtaranA gharanuM ghI, taLelA dravyo, gorasa ane mukhavAsa-A kyAre paNa na levA. hyasAmAnyataH je sthAnamAM sAdhu mahArAja rahyA hoya te sthAnanAM mAlikanA gharathI sAdhu mahArAja gaucarInA AhAra dravyono lAbha na Ape. chatAM paNa tevuM ja paDe tevA saMyoga UbhA thAya tyAre A cAra dravyo to na ja levAM. 14 Avo niyama paNa anukaraNIya che. (12) AgADha kAraNa vinA - kSetrAtIta, kAlAtIta, mAgatIta AhAra-pANI na levA; je AhAra-pANI laIne nadI utarIne Ave te AhAra-pANI paNa na levA. apavAda svarUpe, varasAda cAlu hoya tyAre ane traNa-cAra koza dUra javAnuM hoya ane tyAM anukULatAvALuM gAma na hoya to khape. 15 zramaNajIvananI vizeSatAnI lAMbI yAdI banAvIe temAM A vAta noMdhavAnI Ave. eka gAmathI vihAra karIe to bIje gAma jatAM sAta kIlomITara sudhImAM sAthe rAkhelI gocarI vAparI levI joIe nahIMtara kSetrAtIta doSa lAge te ja pramANe savAre je gocarI koinA gherathI vahorI hoya to baporanA traNa vAgyA sudhImAM vAparI levI joIe nahIMtara kAlAtIta doSa lAge. mArgAtIta eTale sUrya ugyA pahelAM vhoryu hoya to te na khape. e AhAra pANI mArgAtIta kahevAya che. pravacana sArodvAramAM gAthA 811-812 -813 mAM A traNa gaNanI vyAkhyA Ave che. A bolamAM utsarga ane apavAdanuM saMtulana bahu suMdara jaNAya che. (13) dazavaikAlikanI sattara gAthA gaNyA pachI ja AhAra karuM. kadAca na gaNAyato bIje divase eka navakAravALI gaNI lau. 16 sAdhu jIvananI samAcAramAM A Avazyaka ja gaNAya che chatAM tevI jAgRti keTalI badhI che. heja paNa doSa na lAge te mATenI A sabhAnatA che. Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (14) divase roja UDila paDilehavA. jo kyAreka na paDilehAya to bIje divase navI karavI. ra1 sAdhu jIvananI rojanI A samAcArI che. sAMje sUryanuM ajavALuM hoya tyAM ja najIka,madhya ane dUranA laghu zaMkA ane vaDI zaMkA mATe cAre dizAmAM sAmAnya sahana thAya tyAre, sahana na thaI zake tevI bAdhA hoya tyAre e mATe jIvarahita bhUmi joI levI joie, jethI aMdhArAnA samaye jIvAkula bhUmimAM paraThavavAno doSa na lAge. (15) bhairava, sAlu, mahimadI, bahAdaro, jhUno, gIDIo, aTANa, zrIbApa tathA rezamI vastra evAM badhAM na vAparuM. 22 A badhA te vakhatanA bahumUlya vastronI jANItI jAtinA nAma che. sAdhune AvA mUlyavAna vastrono Ame niSedha che, paNa jApa vagerenA nimitte paNa vibhUSAvRtti na poSAvI joIe te mATe khAsa pote Avo niyama le che te aMtaraMga sahaja vairAgyanI nizAnI che. 22 (16) aNagaLa pANI vAparuM nahIM bhUlathI vaparAI jAya to eka navakAravALI UbhA rahIne gaNI dauM. 25 A niyamamAM sAvadhAnI bharI jAgRtinAM darzana thAya che. (17) roja be sAdhu mahArAjanI vizrAmaNA bhakti (rAtre sUtAM pahelAM paga dabAvavA rUpa bhakita) karavI. vizeSa kAraNa na hoya to karavI. 26 gacchamAM rahetAM je lAbha che te avazya levo. manane bahumAna pUrvakanI bhaktithI bhInuM rAkhavAno bhAva anukaraNIya che. (18) vhoravA jAuM tyAre je ghare jAuM tyAM je chorAve te horuM sAruM levuM che teno khapa che tema samajIne nA na kahuM 27 rasanendriya saMbaMdhI icchAno jaya meLavavA mATe kevo sUkSma niyama karyo che. keTalIka mAnava sulabha nabaLAIne jItavAno khyAla uttama che. (19) choravAnI vastu chUTI nakhAya ane koie chUTI nAMkhelI vastu levAya to eka navakAravALI gaNI 115 Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 dauM. 29 sAmAnya rIte koi AvI tochaDI rIta na apanAve chatAM kyAreka AvuM thatuM hoya che. te saMbhAvanA svIkArIne A vAta teoe noMdhI che te agatyanuM che. (20) kAjo lIdhAM vinA besI javAyuM ane kAjo lai tenAM jIvajaMtu - klevarane uddharyA vinA besI javAya to eka navakAravALI gaNI dauM. 31 zramaNajIvanamAM rojabaroja banatI A ghaTanA che. temAM aNizuddha saMyama pUrNa nirdoSa saMyama pALavAnI taraphadArInAM darzana thAya che. anukaraNa karavA lAyaka vAta che. (21) paDilehaNa karatAM ane pratikramaNa karatAM mauna rAkhuM, na boluM. jo guru mahArAja bolAve to boluM. bIjA sAthe bolAi jAya to eka navakAravALI UbhA rahIne gaNI dauM. 32 paDilehaNa-pratikramaNa jevI Avazyaka kriyAmAM cittanI ekAgratA mATe mauna jarUrI che. te mATenI jAgRti rAkhavA mATe A niyama che. A niyama to dareka sAdhu -sAdhvImAM hovo jarUrI che. (22) sUtI vakhate saMthAro ane utarapaTA sivAya kazuM pAtharavuM nahIM temaja mAthe kazuM mUkavuM nahIM (vIMTIyu -kAmaLI vagere) oDhavAnI jarUrata hoya tyAre vadhIne traNa paDa oDhavA. 33 zarIranI sukhazIlatAnA tyAganA saMskAra tathA RddhigArava, rasagArava ane sAtAgAravathI bacavA mATe AvA niyamo AcarIne dehanI mUrchA utAravA mATe saMyamajIvanamAM A jarUrI che. A niyamathI dehanI ALapaMpALa ghaTe che. (23) mArA mATenuM laghu zaMkA nivAravAnuM upakaraNa aNapaDilehyuM rahe to eka navakAravALI gaNI dauM. 34 vAta sAva nAnI lAge paNa paLanoya pramAda nahIM e je saMyamajIvananAM prANa svarUpa niyama che te mATenI kALajI AmAM dekhAya che. (24) yAvajjIva sudhI lAvIne pAchA ApavA paDe tevAM vastra kAmaLA-kAmaLI vAparavA nahIM, kAraNa hoya to paNa na vAparavA. 35 Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvA niyamo levA ane tene daDhapaNe vaLagI rahevA mATe sabaLa manobaLa joie. saMyamano pragADha rAga joie to ja A pALI zakAya. A niyamanuM pAlana azakya nathI mAtra saMyamano prema daDha hovo joie. (25) mArA zarIre tela AdinI mAliza jAte kadI na karuM. koI parANe e pramANe tela vagerenuM vilepana kare to bIje divase eka navakAravALI gaNI dauM. 37 zarIranI cikitsA jarUrI na lAge to tenA mATe je kAMi paristhiti sarjAya te svecchAe sahI levAnI pUrNa taiyArI e sAdhutAnuM bhUSaNa che. AmAM daMbhano praveza na thAya te mATe parANe bIjA koi kare to daMDa bhogavavAnI paNa taiyArIthI zarIra pratyenI nirmamatA jaNAya che. sahya hoya to te TALavI joie tevo bodha AmAMthI maLe che. (26) rAte UMghamAM paNa paDakhuM badalatAM pUMjyA pramArjavAmAM pramAda sevAi jAya to eka navakAravALI gaNI dauM. 38 nAnI-nAnI bAbato dvArA saMyamamAM azuddhi na pravezI jAya paNa zuddha saMyamanuM pAlana thatuM rahe te mATe Avo niyama noMdhapAtra jaNAya. UMghamAM paNa pramArjanAno saMskAra daDha karavAnI tIvratA aMtaraMga jAgRtinuM prabaLa aMga banI rahe che. (27) mArA potAnA je upakaraNo che temAM te te upakaraNanI paDilehaNA jeTalA bola vaDe karavAnI kahI che teTalAM bolathI e paDilehaNA karuM jema ke joLIyuM paccIsa bole, upadhi- odhAriyuM paccIsa bole, sthApanAjI tera bole, DAMDo, ThaMDAsaNa, kAnadoro A badhA daza bole, paDilehaNa karavAnuM che. temAM vadhAre ochA bola thAya to paDilehaNa dITha pAMca pAMca navakAra gaNI dauM. (vizeSa kAraNa na hoya to) 39 rojiMdI paDilehaNa jevI kriyAmAM paLe paLe mana parovIne rAkhavuM jo temAM cUkAi javAya to daMDa rAkhavo. AvuM kaDaka saMyama temane pALavAnI tatparatA che. bola bolavAthI mana te te kriyAmAM dattacitta rahe che. tethI kriyA phaLavatI bane che. ahIM kAnadoro zabda che tethI kAjo bharatI veLAe, sthApanAjI palevatI vakhate ane tADapatra jevI pothI vAMcatI vakhate kAne be dorAvALI muhapattine upayogamAM letA te upakaraNa hovuM joie. (28)sIkI (vadhArAnI gaucarI je joLImAM bAMdhIne khIMTIe mUkavAnI hoya tene sIkI kahe che), upadhi, dAMDo jyAre jyAre levAno-mUkavAno hoya tyAre pUMjavAnuM ane pramArjavAnuM karavuM. na karAya to eka navakAravALI gaNI dauM. 40 117 Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 saMyamajIvanamAM je satata jayaNAzIla hoya che te ArAdhaka hoya che te mujaba jayaNApUrvaka ja levA- mUkavAnI Teva -Agraha pADavAM ja joie. te mATeno daMDa teoe jAte ja rAkhyo che. A badhuM manamAM levAya to sukara che. (29) sAMje zarIranI akAlasaMjJA thAya to AyaMbila karI dauM ane savAre zayyAtara ghara pUchyuM, kahyuM te chatAM khyAla na rahe ane bhAMgo lAge to AyaMbila karI dau. 41 sUryAsta pachI vaDI zaMkA nivAravA javAnuM thAya tene akAlasaMjJA kahevAya che, te doSa che. tenA prAyazcita rUpe eka AyaMbila karavAnI vAta che tevI ja rIte zayyAtaranA ghare gaucarI mATe na javAya chatAM khyAlapherathI javAI jAya to prAyazcita rUpe AyaMbila karI devAnI vAta che. AvA doSa paNa na lAge tenI kALajI dekhAya che (30) AhAra-pANI karatAM pahelAM iriyAvahI paDikkamuM. jo iriyAvahI karyA vinA AhAra-pANI karuM to pAMca navakAra gaNI dauM. 4ra A niyamamAM temanI saMyamanI vizuddhinuM pariNAma dekhAya che. (31) ghaDo vagere mATInA vAsaNa athavA pAtrA (?) mArA hAthe bhAMge to chaThTha karuM na thAya to AyaMbilanIvI karIne athavA cAra hajAra svAdhyAya karIne paNa chaThTha karI dauM. 43 jene niraticAra saMyama pALavAnI tIvratA hoya tene ja AvA doSo pratye jAgRti saMbhavI zake. daMDa moTo hoya to jAgRti rahe. (32) laghu zaMkA nivArIne mAtra pUMjyA vinAnI bhUmimAM paraThavuM ane UbhA UbhA paravuM to pAMca navakAra gaNI dau. 44 paLepaLanI te te kriyAmAM pramAda na sevAya jAya te mATenI vAta AmAM che. (33) 1.gaucarI vAparyA bAda mArA moMDhe 'A khATuM che, A khAruM che' tevuM mArA mATe nA kahuM. 2.koi sAdhu mahArAja pratye ane koI gRhastha pratye mArA moMDhe kaThora bhASA bolAi jAya to daza navakAravALI gaNI dauM. 45 AhArane vakhANavuM nahIM ane vakhoDavuM nahIM e niyama to badhAMe apanAvavA jevo che ane koinA paNa pratye kaThora bhASA na vAparavI ethI 'uttama mukhe madhurI bhASA' sahaja bane che. Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapAcAra - 4 - (34) koI paNa pAMca vigaIno tyAga 4 viratinA kSetramAM tyAgano ullekha thAya che, bhogano thato nathI; tethI, koI paNa eka vigaI vAparuM evo niyama nathI rAkhyo ! ekathI kAma cAle to vadhu vigaI zA mATe ! Ama, vRtti saMkSepa tapa paNa ArAdhI levAnI tatparatA dekhAya che. (35) lIluM nAriyeLa, Akho goLo, ToparAM, khAreka, khajUra, darAkha, laviMga, elacI, suMTha, marI-pIpara --ATalI vastuono tyAga. 5 A dravyo bhUkha zamAvavA mATe upayogI ke jarUrI nathI, tethI teno tyAga karyo. AhAranA kSetramAM jIbhane korANe mUkI, jarUriyAtanI dRSTie vicArIe to ghaNuM bAda thaI jAya ! munivare A ja dRSTithI A niyama karyo che. ApaNane sIdhI rIte nahIM paNa ADa rIte bodha maLe che ke je jarUrI nathI te tyajatA javuM. (36) sAduM dUdha ane nIvIyAtuM dUdha paNa na vAparuM. AyurvedamAM dUdhane saghaH zukrakara payaH| (dUdha tarata ja vIryane karanAruM che.) ema pramANyuM che. sAdhu jIvananuM mukhya lakSaNa tenI mana-vacana-kAyAnI nirvikAratA che. te jALavavA dUdhano tyAga jarUrI che. (37) kaThoLanA zAka sivAyanAM tamAma lIlA zAka, dUdhI. paravaLa vagere tathA sukavaNI zAka kera, kumaTiyA, sAMgarI vagere tathA mIThAno puTa ApyA hoya tevA koThIMbaDA vagereno tyAga. je kaThoLanA zAka vAparavAnA hoya te paNa AkhA divasamAM vadhIne traNa ja vAparuM. 7 mULathI a-svAda vratanI sAdhanAmAM, svAda vijayane agratA ApavAmAM Ave che. lIlA zAkabhAjI svAdiSTa hoya che. svAdathI Asakti thAya che. Asakti tyAM utpatti e niyama che mATe teno tyAga ane AhAra vAparavA mATe kaThoLanA zAkathI cAle; tethI te Avazyaka che to vAparavuM jarUrI nathI. mAtra jIbha mATe che 119 Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 to teno tyAga karavo. (38) gaMThasI paccakkhANa kAyama mATe sAcavuM emAM jo gAMTha chUTI jAya to te ja kSaNe covihAra karI lauM. vahorIne AvyA pachI khyAla Ave ke gAMTha chUTI gayela che to anya sAdhu mahArAjane ApuM temane vadhe chatAM jo vAparI jAya to paccakakhANano bhaMga na thAya. jo teo AhAra na laI le to AhAra huM vAparI jAu ne covihAranA paccakkhANa karI lau. te doSa nivAravA eka hajAra gAthAno svAdhyAya UbhA rahIne karI lau.8 jyAre jyAre moMmAM pANI athavA AhAra -kazuM paNa levuM hoya to te pahelAM je gAMTha hoya te choDavI paDe te chUTe pachI ja moMmAM kazuM laI zakAya. A niyama paNa satata jAgRtirUpa apramAda guNane siddha karavA mATe che. Avo niyama upakAraka che. (39) jAvajIva sudhI biyAsaNanuM (ochAmAM ochuM paccakhANa karuM. 9 anAdikALanA saMskArone nAthavA mATe AhArasaMjJA para kAbU meLavavo jarUrI che. tenA TaMka ghaTADavA mATe A niyama che. "ochAmAM ochuM biyAsaNanuM paccakhANa to karuM ja Avo niyama karavAthI AhAramAM niyaMtraNa Ave che. (40) AhAramAM eka vigaI je levAnI hoya te pAzerathI vadhAre na lauM. gocarImAM - mAMDalImAM vadhI jAya to lau. 17 cAraso varasa pahelAMnI A vAta che. vigaInuM pramANa zarIranI tAsIra pramANe hoya chatAM tenuM pramANa nizcita karavuM jarUrI che. A niyama jaDatAthI nahIM paraMtu jarUra paDe to temAM pheraphAra karavo paDe to karavo. (41) nIvI karI hoya te divase traNa ghANa kADhyA pachInuM lauM ane dAjheluM ghI hoya to te paNa lauM. (khape) 18 sAmAnya rIte nIvImAM A ja niyama hoya che chatAM temAM rasanI Asakti na Ave te mATeno A niyama jaNAya che. Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahaMkAra tyAga (42) mArAthI (mArI vANI ane vartanathI) koIne paNa aprIti thAya to bIje divase nIvI karuM. 19 prabhu mahAvIre prasthApita karelo A niyama che : 'ApaNAM vANI-vartanathI bIjAne Thesa na vAgavI joIe.' mujaba A niyama che. bahiraMga tapa-saMyamanI sAthe aMtaraMga dharmanI sAbitI AnA dvArA maLe che. (43) pArakAnA avaguNa bolavA nahIM, kyAreka bhUlathI paNa bolAI jAya to bIjA divase zAka-dALano tyAga karyuM. 20 te aprItinI jema niMdA tyAga mATe svayaM jAgarukatAnA darzana thAya che. ghaNIvAra bAhyatapa utkRSTa jovA maLe paNa sAthe niMdArasa paNa Tevavaza jovA maLe tyAre Avo doSa dUra karavA AvA avalaMbana khapamAM levA joIe. 20 (44) koIpaNa prasaMge gRhastha pAse mArI nizrA lakhAvuM nahIM. 36 ahaMkAra lagabhaga ogaLI gayo hoya to ja A vicAra jAge. ahaMkAranI prabaLatA saMyamanA bhAvaprANane nirjIva banAvI de che. pachI mAtra veSa rahe che, laghutA lAvavA mATe AvA niyama khUba ja upakAraka nIvaDe che. hA grantha 2 121 MIGAMOT www.jainelibjp so Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 samAdhinA vijayatilakathI zobhatA AcArya zrI dhurandharasUri mahArAja C 10216 Tonech vi.saM. 2034nI sAla. vaizAkha mahino. vada bArasanI vAta che. amadAvAda-rIlIpha roDa-pAMjarApoLanI zrI vijayanemisUri jJAnazALAnA haoNlamAM pesatAM jamaNI bAjunI pATa upara AcArya zrI dharmadhurandharasUri mahArAja sUtA che. uMmara mAtra 60 varSanI che. bahu moTI uMmara na kahevAya. vayanA paripAkathI prApta thayelI mUDIne vaheMcavAnA divaso kahevAya. tyAre ja teoe paraloke prayANa karyuM. jIvanane guNonI suvAsathI maghamaghatuM banAvyuM hatuM. jIvana-bAgane aneka uttama puSpothI jIvato rAkhyo hato. je niyamo AjIvana pALavAnI icchA rAkhI hatI te niyamo chellA divasa sudhI pALyA hatA jemake, pAMca tithi porasIno niyama hato to vaizAkha vadi AThame porasI karI hatI. are ! be oLImAM eka-eka AyaMbila karavAno niyama hato e varSanI oLImAM kensara jevA mahAvyAdhi vacce paNa caitra sudi AThame mAtra be dravyanuM AyaMbila dasa miniTamAM karyuM hatuM. nizcayane vaLagI rahevAno temano svabhAva banI gayo hato ! DoLImAM besavuM nathI e niyama paNa barAbara paLAyo. paryuSaNamAM pahelochello upavAsa, jJAnapAMcama ane mauna ekAdazIno upavAsa -A badhuM barAbara ane apavAda vinA paLAyu hatuM. A badhuM barAbara paLAya e mATe to DaoNkaTaranA panAre na paDatAM, AvA vyAdhimAM paNa vaidyane zaraNe ja Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahyA hatA. upavAsanI to nA na pADe! je cikitsaka nakkI karyA te kahe te barAbara karavAnuM vi.saM. 2031mAM kensara nidAna thayuM pachI aSADha mahinAmAM bAbubhAI vaidya maLyA. temaNe cIMdhyA pramANe davA-auSadhaanupAna-parejI badhuM svIkAryuM. cikitsA zaru karyAnA cothA ke pAMcamA divase sAMje vaidyarAje kahyuM ke mahArAja sAheba! Apa chIMkaNI suMgho cho te ApanAthI baMdha karI zakAya! karI zakAya to sAruM. mahArAjajIe pUchyuM: tema karavAthI ArogyamAM phAyado thAya ! javAba maLyoH "hA." basa, ATalI ja vAta. vaidyarAja gayA pachI rAtre sUtAM pahelAM bhagavAna AdIzvara dAdAne yAda karI chIMkaNI mUkI te mUkI. be divasa pachI vaidyarAje pUchyuM ke DabI kyAM? mahArAjajI kahe ke e to tame kahyuM te ja vakhate saMkalpa thaI gayo. gaI te gaI ! varSonI Teva, paNa manobaLa evuM ke "meru caLe paNa manaDAM na caLa' e lITI yAda AvI jAya.vaidyarAja jaina hatA. bhaktivaMta hatA. teo kahe te ja ane teTalo ja AhAra letA. sAravAra paNa temanI ja letA. vacce-vacce DaoNkaTarone batAvavAnuM rAkhyuM hatuM e to aMdhArAmAM na rahI javAya eTalA pUratuM ja. chellA divasomAM kensara niSNAta DaoNkaTara gavADiyA karIne hatA. temanI dekharekhamAM davA-upacAra goThavAyAM hatAM. haoNspiTalamAMthI khATalo lAvavAmAM Avyo hato. lUkojha va. nA bATalA ApavAnI suvidhA rahe te Azaya hato. vaizAkha vadi agiyArasanI savAre zarIramAM atizaya zithilatA hatI tethI pahelI ja vAra prabhujInI pratimA, darzana mATe upAzraye lavAI hatI. e divasa to ThIka pasAra thayo, rAtre khUba garamI lAgI. pavananuM nAma-nizAna nahIM. roganI garamI sAthe davAnI garamI. zarIramAM dAha-dAha lAgato hato. rAtre puSkaLa pANI emanA zarIra para reDatAM ja gayA. savAre prabhujIne laIne, pUjArI java AvIyo, sUrie hAtha mudrAthI, AvatAM ja nivArIyo. taiyArI karo ema, kahyuM to munio badhA; sAthe teo mUlevAjI, darzane padhArIyA.. savAre pratikramaNa thayA pachI paDilehaNa mATe teone pATa parathI nIcenA Asana para besADatA hatA tyAre teo kahe che, "ApaNe tyAM aThThamanA pAraNe sAkaranuM pANI hoya che tevuM pANI maLe? 123 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 hA, jarUra maLe. navakArazInuM paccakhANa Ave eTale taiyAra ! eTalAmAM gaIkAlanI jema, pUjArI eka thALImAM prabhujIne aMga lUchaNAnA dhavala vastrathI DhAMkIne lAvato hato, tene pagathiye rokI, hAthanA IzAre parata mokalyo ane sAdhuone hAthano IzAro karyo ke, "cAlo, mUlevA pArzvanAtha bhagavAnanAM darzana karavA javuM che." bolavAmAM ghaNuM kaSTa paDatuM hatuM. mUlevA pArzvanAtha bhagavAna pratye athAga zraddhA hatI. mAtra darzana karavAM hota to zAntinAtha prabhujInuM derAsara to hAtha-heMta najIka hatuM. eka khurazImAM besADIne mUlavA laI to gayA paNa zrama eTalo badho lAgyo ke darzana pachI Doka DhALI dIdhI. zarIra sapheda pUNI jevuM thaI gayuM. sAthe rahelA sAdhuone to parasevo chUTI gayo! azakti hatI ghaNI tyAre, joIne jaladI lAvIyA; vaizAkha mahino, rAtrI, davAnI vaLI uSNatA. dehamAM dAha vyApyo'to, pANI pANI thaI rahyuM aThThama pAraNe jevuM zarkarA jala AvatuM. tevuM maLe zuM atyAra? thAya to karo tame hA ! hA! kahI vaLI zAtA, ApI rAjI thayAM ghaNAM. navakArazInI veLAe zarkarA jale AvIyuM sAta cAlIse jyAre, DaoNkTara jaba AvIyA. A zuM karyuM? karyuM koNe? upAlaMbha ghaNAM vahayA; prabhunA darazane kyAre, kaSTa nA amane thatuM." upAzraye lAvI, navakArazInuM paccakhANa AvyuM. navakArazI karAvI, sAkaranuM pANI vaparAvyuM. hAza thaI! thoDI vAre DaoNkaTara gavADiyA AvyA. tapAsIne joyuM to palsa, bI.pI. vageremAM ThekANAM na hatAM. pATane badale palaMga para pheravAyA. "Ama kema thayuM? e praznanA javAbamAM jANyuM ke temane poLa bahAra darzana karAvavA laI gayA hatA. AvuM DApaNa koNe karAvyuM?" WWW.jainelibrary.org Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A sAMbhaLI bolAtuM na hatuM chatAM mahArAjajIe kahyuM: "bhagavAnanAM darzana karavA amAre mATe kaSTa nathI.' DaoNkaTaranI sUcanA pramANe davA-upacAra jaladI zaru karAyA. keTalA vAgyA?" AvuM dara dasa-paMdara miniTe pUchatAM. sAMbhaLI badhAne kutUhala thatuM.savA dase sAdhu mahArAja AvatA kahe: "amAre kAMIka saMbhaLAvavuM che." meM kahyuM: "saMbhaLAve?" kaheH "saMbhaLAvavuM hoya to bhale. mAre jarUra nathI. huM pUrNa sajAga chuM" meM kahyuM: "bolo." eka pada bolavA lAgyA. emAM bAla jale jesI ghAsakI pulIyAM' --AvA zabdo AvyA eTale mahArAjajIe hAthathI, rokAI javA IzAro karyo. teo gayA. aDhI vAgyAthI svarUpa palaTAyuM. chatAM koIne aNasAra na hato. jota-jotAmAM sAdhu-sAdhvI-zrAvakazrAvikAthI haoNla bharAI gayo. sahu koI stavana-sajhAya-pada dhIme sAde saMbhaLAvI rahyA hatA. emanA lalATa para teja vadhatuM hoya tema lAge. vAcA spaSTa hatI. smRti teja hatI. jarUra jaNAya tyAre ane teTaluM ja bolatAM. sahu sAdhugaNa emane vIMTaLAI vaLyo hato. vANI sUri vahayA sarve sAMbhaLyuM vismaye vayA; deha sUto hato jyAre beThuM'tuM mana ekaluM jagato AtamA (eka) nitya teo anubhave kensara vyAdhi ne bIja, roga ToLe vaLI gayA. (chatAM te leza nA bIyA, "pADozI' ema jANatAM) ghaNuM sAruM ghaNuM sAruM sAruM che mujane ghaNuM sAtA pRcchA taNo tevo; uttara Ama ApatA. vacce-vacce keTalA vAgyA?'e prazna to puchAto ja rahyo! lUkojhanA bATalA tarapha emaNe IzAro karyo. hAtha ghaNo bhAre ane jADo thaI gayo hato. AMgaLAM phUlI gayAM hatAM. peTa taMga ane tagatagatuM hatuM, jalodara kahevAya tevuM hatuM. AvI dazAmAM paNa moM para dInatAnI eka paNa rekhA na dekhAya. phariyAdanuM to nAma nahIM. 125 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 je Ave ane pUcheH "zAtAmAM cho!' tarata javAba ApeH "ghaNuM sAruM che." A uttara manane sAme rAkhIne ApatA hoya tema jaNAya che kAraNa ke eka vAra traNeka mahinA pahelAM jyAre bolAtuM na hatuM ane javAba lakhIne ApatA hatA tyAre eka AcArya mahArAja tyAM padhAryA ane zAtAnI pRcchA karI tyAre pAse paDelI eka cabarakhImAM teozrIe lakheluM: "tana sUtuM che. mana beThuM che ane AtmA jAgato che." AvyA paMDitajI jyAre, tyAre to kahyuM temaNe; beThA karo, kara beThA, paMDitajI karatA havA. badhAMe temane vArtA evuM to karazo nahIM paMDitajI taNo hAtha, hAthamAM laIne kahyuM. devendra sAgara sUri, atyAre vihare kyahIM? surendranagara, kSetra taNo. nirNaya thaI gayo? saMghanI manamAM ciMtA, vyApI'tI eTalI badhI; Atma prayANa samaye, dIThI'tI koNe koInI. kumAra rAjakuMvarInuM nivedana lakhI tame, ghaDImAM traNa ne upara to, cAlIsa miniTo thaI. poNAcAra vAgavA AvyA haze, tyAM paMDita maphatalAla AvyA. najIka jaI pUche che: "kema sAheba! zAtAmAM?' mahArAjajI kaheH "ghaNuM sAruM!" pachI tarata kahe, "mane beThA karo." A pahelAM paNa traNeka jaNAne kaheluM ke mane beThA karo. paNa upasthita sAdhuvarNa izArAthI te vyaktine manA karI de. mahArAjajIne ema ke paMDitajI kadAca mAnaze. paMDitajI Teko ApI beThA karavA jatA hatA tyAM emane paNa hAthano IzAro karI manA karavAmAM AvI. mahArAjajInA manamAM padmAsane javAnI IcchA hoya paraMtu badhAne lAgyuM, evuM jokhama levuM nathI. jyAre koIe beThA thavAmAM sahakAra na Apyo tyAre mahArAjajIe paMDitajIne potAnA manamAM ghoLAtI vAta pUchavA mAMDI. zarIra to vIseka miniTamAM chUTI javAnuM che chatAM mana upara e mRtyuno ochAyo paNa na hato! Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMpUrNa svasthatA sAthe, padmAsane birAjIne prayANa karavuM evuM manamAM rAkhIyuM haze. niyatI taNI citta, nA ema nimavuM'tuM tathI samAdhinI sAthe svarganI vATa saMcaryA. dehane jIva che nokhAM, evuM zAstra kahyuM ghaNuM pratyakSa Aja to dIThuM dehathI jIva bhinna che." svastha hoya ne vAtacIta karatA hoya e rIte pUchyuM. te vakhate surendranagara mATe koI sAdhunuM comAsuM haju nakkI thayuM na hatuM. eTale pUchyuM : "surendranagaranuM zuM thayuM?" pachI, e kSetra mATe AcArya zrI devendrasAgarasUri mahArAja lAgaNI dharAve che tethI pUchyuM ke devendra sAgara sUrijI hAla kyAM vicare che? paMDitajIe javAba Apyo: 'tapAsa karIza." mananI svasthatA pUrepUrI hatI. bIjI vAta nIkaLI. "nema-rAjulanI nRtya nATikAno virodha che to, e eka rAjakumAra ane rAjakumArI -ema nAma Apa bhajavI zakAya. tevuM nivedana tame lakhIne bahAra pADI dejo." sAMbhaLanArA sarve tAjuba thaI gayA. chelle samaye potAnA ziSyo mATe ke kesariyAjInagara mATe ke dolatanagaranI peDhI mATe eka harapha sudhdhAM na ucAryo. zrI saMgha mATenI ciMtA emanA haiye kevI ramatI haze jethI AvA vicAro Ave ! sakala sAdhanA karo, sAra ne marma eTalo; deha jIva judA jANyAM, teNe jANyuM ghaNuM badhuM. khIlelA puSpanI jevI (sohatI) mukhanI kaLA; Adarza, jIvavA kero; maunathI ApatA gayA. pitA ne guruANAne uthApe nA kadi kyahI; | pitA-guru pUjaya paMnyAsa zrI puNyavijayajI mahArAja A tenuM phaLa che ke zuM? AzIrvAda phaLyA phaLyA. guru : pUjayapAda AcArya zrI amRtasUri mahArAja 17. Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 saMyama jIvananA pUrNa saMtoSa sAthe prayANa thatuM hoya tevuM temanA moM para kaLAtuM hatuM. emanI AsapAsa upasthita caturvidha saMghanA mukhethI zrI navakAra maMtranuM layabaddha uccAraNa cAlI rahyuM hatuM.. ...cArane bAvIse mahArAjajInI AMkha vikasvara thaI ane rogathI bhareluM khoLiyuM nizcetana thaI paDI rahyuM ane e bhavya AtmA ucca paMthe prayANa karI gayo! deha kALadharma pAmyo. vyAdhi ane samAdhinA kaMThamAM samAdhino vijaya thayo! saMpUrNa niSkalaMka jIvana jIvIne ahIMthI vidAya lIdhI. khullI kitAba jevI jIvanalIlA saMkelI lIdhI. managamatAM kAryamAM tana-mana parovIne jIvanabhara pravRtta rahIne chevaTe nizcita mane prasthAna karyuM. dhanya ho! dhanya ho ! dhanya ho! emanI aMtaraMga jAgRtinI chabI ApaNA citta AgaLa niraMtara raheze. emanA gheryano eka aMza ApaNane maLo. emanA gAMbhIryano eka kaNa ApaNane maLo. : subhASitama | ). artha ane putra! tuM mRganetro rAtrimAM bhaNyo nahIM tethI | vidvAnonI sabhAmAM mUMjhAya che. jema kAdavamAM gAya phasAI jAya - ?!?!putrava!AthId -mUMjhAI jAya tema tuM mUMjhAya che. mRgnetraasuraatrissu| vizeSArtha : A zloka/subhASitamAM mRganetrA zabda mahatvano che. e tena tvaM viduSAM madhye | zabdano artha mRgazIrSa nakSatra je rAtrinA saMpUrNa samayamAM rahe che te paMke gauriva siidsi|| mAgasara mahinAnI lAMbI rAtrimAM bhaNavAthI vidyA sthira thAya che. mRgaH netA yasyAM rAtrau sA mRganetrA rAtri / (artha mRgazIrSa nakSatranetA svarUpe je rAtrimAM rahe te rAtrimRganetrA) A arthanA samyagu jJAtA ja na hoya teo mRganA netro jevI lAMbI rAtri evo artha kare che paNa A zabdanI siddhi mATe siddhahema vyAkaraNamAM svataMtra sUtra che. (bhAnaituadhyAya sAtamo) Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e kanyAne varavA sajja banIe prAtaH smaraNIya puNyanAma zrI sidhdharSigaNi mahArAja eka daSTisaMpana ubhaTa vidvAna hatA. temanI prajJA zabdane pele pAra pratiSThita thaI hatI. zabdAtIta avasthA zAzvata che. sthaLa-kALanI pele pArathI AvelA ghaNA saMdezA temaNe jhIlyA che ane te ApaNA sudhI pahoMcADyA che. tenA camakArA upamiti bhava prapaMca kathAmAM varatAya che. jevI rIte sUri puraMdara AcArya zrI haribhadrasUri mahArAjanA graMthamAM koI vAta maLe to evuM na pUchAya ke A vAta kyAMthI AvI! barAbara e ja rIte zrIsidhdharSi mahArAjane kyAreya evuM na pUchAya ke A kyAMthI lAvyA? jema ke ahIM prasiddha yatidharmathI cAra judA lIdhA che. pracalita krama ane nAma A pramANe cheH khaMti maddava ajjava mutti tava saMjame va bodhvve| saccaM soaM AkiMcaNaM ca baMbhaM ca jidhmmo||(nvtttvprkrnnm ) artha: kSamA-mArdavara-Arjava (saraLatA) mukti (AMtara graMthithI mukta)-tapa-saMyama satya-zaucaakiMcanatA ane brahma A gAthA ane krama prasiddha che. jyAre sidhdharSi mahArAje krama badalyo che. teozrIe dayA - acauratA -vidyA ane nirIhatA A cAra svayaM vicAryA che. ema dazanI saMkhyA to jALavI ja che. jJAnakSetranA UMDANanAM darzana e daze yatidharmane kanyAnA rUpakamAM ane te vAstavamAM AtmikadharmanI prAptinA kramamAM thAya che. jyAre tame e daze kanyAne paraNavA mATenI lAyakAta mATe jarUrI vidhi-niSedhanI vAta vAMco cho temAM teozrInA cittanI agAdhatAnA darzana thAya che. alaukika bhASA prabhutva, zAstra pariNati, lokottara jJAna gAMbhIrya vagere to ApaNAM cittamAM pratibiMbita thAya che ja.pachI mukhya vAta Ave che A daze kanyA sAthenA pariNayanI. te mATe yogyatA keLavavAnI che. AtmAnAM guNone jIvananAM stare lAvavAno che. vyavahAra dharmathI jIvana jIvAya che te vAta sAcI paNa temAM dhyeya rUpe nizcaya gharma rAkhavAno che. vyavahAra gharma te sAdhana che. 129 Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 dharmAcaraNa dvArA guNone AtmasAt karavAnA che. AcaraNa kAmacalAu che. guNo kAyamI che. dAna dIdhuM te dharmAcaraNa thayuM paNa udAratA nAmanA guNane siddha karyo te nizcaya mUDI banI. pachI udAratA sAdhana ane bhAva udAratA sAdhya banI raheze. tethI daza yati dharmane jIvanamAM vasAvavAnuM dhyeya banAvavAnuM che. enA prayojanathI ja badhI dharmAcaraNA karavAnI. AtmAnA darzana kAje daze dharmanuM sevana karavAnuM che. kAvyazAstra vinodena... subhASitam vi.saM.1999nI sAlano prasaMga che. e varSe pUjyapAda zAsanasamrATazrI vizALa parivAra sAthe mahuvAmAM cAturmAsa birAjamAna hatA. pUjyapAda udayasUri mahArAja ane zrI kurandharavijayajI vacceno prasaMga che. temAM pUjyapAda udayasUri mahArAjanI pratibhAnA darzana thAya che. muni zrI dhurandharavijayajI mahArAje inddbhUta --je upAdhyAya zrI vinayavijayajI mahArAjanI lAlityapUrNa racanA che. teoe jodhapurathI eka patra surata mukAme cAturmAsa birAjamAna AcArya zrI vijayaprabhasUri mahArAja upara lakhyo che. maMdAkrAntA chaMdamAM meghadUtanA anukaraNa rUpa A racanA paNa saMskRta sAhityanuM ghareNuM che.te indudUta upara saMskRtamAM eka vivaraNa muni ghurandaravijayajIe banAvyuM che je pustakAkAre prakAzita paNa thayuM che. e vivaraNanuM saMpAdana kArya cAlatuM hatuM tyAre upAdhyAya zrI vinayavijayajI mahArAjanA samakAlIna aneka patro jovAnuM banyuM hatuM temAM te samayanI gujarAtI bhASAmAM lakhelA patromAM lagabhaga badhAmAM eka duho Avato H bha ra majjammi je vase Agala kanna Thavijja / e doMi akSara joDI karI amha upara ciMtijja / / A duhAno artha samajAto na hato eTale muni zrI ghurandhara vijayajIe duhAno artha pUjya AcArya zrI udayasUri mahArAjane pUchyo. teoe kAgaLa upara kakko ane temAM 5 varga ane antaHstha akSaro lakhavA kahyuM. ma ane ya lakhyuM pachI kAno bIjA akSaramAM mUkavAno hato. mayA eTale dayA - kRpA mArA upara rAkhajo ema artha thAya che. pUjyapAda zrI udayasUri mahArAjanI prajJA tIkSNa, tIvra ane zIghra arthabodhaka hatI ane vaLI sUkSma arthane grahaNa karanArI hatI tethI A duhAno artha koI pAsethI jANyo na hato. svayaM prajJAne kAraNe teone avabodha hato. muni zrI ghurandharavijayajI mahArAjane trIsa varSa thayA pachI paNa A ghaTanA evI ja tAjI yAda hatI. Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Bahangilanz suratathI lI ANaMdasAgara ne pon-sunnuga nagu me zelim mahesANA - munirAja zrI maNIvijayajI yogya sukhazAtA vAMcazo. Apano mAM kSaya - vaikhana patra khore ja mana maOt h91 marI ja chemahu patra pocyo. ame paNa saMvatasarI pratikramaNa saMgha samakSa Apane khamAvyA che. mAtaba% mArga khakha baTa . te kAnU ba hAIja nitIvijayajI mAharAja saMbaMdhI maLelI hakIkata nIce mujaba. +dh mathALa+nAka ke . surata zaheramAM zA. nAraNadAsa dharamacaMda jAte dazA osavALa tenI strI -te te mA' rant nAka utara niyama e ja jai dafTa jevA na ti jA tame tenA kuLa nIvaA% sa. 1 nAnana+ caMda naMdakoranI kukhathI nagInabhAI savaMta 18 nA kArataka suda 1ne roje janamyA na ja na hatA- * * * * namate mataku vAddhaLA prI nAM dhAra' hatA. nAraNadAsa jAte masarUvAlA vepArInI cAkarI karatA hatA. temaja tAta tA- -11na che pa1 dha lina kat 1 4kha ykhAsta nagInabhAI paNa kevala paTelane tyAM prathama gumAstA hatA. te pachI trIseka tA - che ? 1 17 484 na tama rakho ghAnA khataf.+7 ' jau ja 9 varasanI ummare potAnA pItAnA zeTha gujarI javAthI te je dhaMdho karatA te pote & ja 44 kheta ne hiMmaDI na ji - 10/na mATe 2 ta ka "stjhe che upADI lIdho. nagInabhAI suratamAM vIzeka varasanI uMmare gIrajA nAmanI strI mira na. di mA bha nAmanA 1/LiDe kag1 6 1 ne rAMdhatI khar' rerAna na ka . C 10 na ra ja haoN74 jAna ja adhaH 2strI joDe paraNyA hatA ne saMtatImAM eka chokarIne eka chokaro thayA hatA. je hAla mA' uww.(3 khaA: +9ed 4 IbAnuM jInakA kAre vidhyamAna che. gRhasthAvasthAmAM ujamaNa paNa karyuM hatuM. desAi poLa nA1 zrI jI mai tana ma nAnA InaTu majA tes- nAnak (ka vinayavIjayajI mahArAja pAse zAstrIya jJAna meLavavA nAnI umarathI ja - maK MARG sara] nI - 1 pA kha ka kinj*ma ke mana-3, jatA hatA. nAnapaNathI ja dharma upara priti sArI hatI. te poSadha pratikramaNa mA" bha laL (nAne aMte 1 mA" tama . ma ta nAma nA saMjogo sara ke vigere krIyAmAM jADAyelA hatA. suratamAM bhAvavimala nAmanA saMvegI sAdhu 141nA rusa mA kha dhAra- janatame kaI 1 & 2) veLA - 1910nA arasAmAM padhAryA hatA. tenI pAse dharmazravaNa karatA. vairAgya wnii . f baMne 19 khAtakhA'- 12 va aa pa ) bha.81 (vir Kht ('t -nI kha 01 8 maet &aa mAsA ja jAtanuot jAgyo. ne savaMta 1913mAM mAsamAM bohoterarAvajI pAse bhAvanagaramAM +mAta tA- kara1mA" 1AIma jA mana mAM dore jouM dikSA grahaNa karI pachI be traNa comAsA pAlItANA karyA hatA. suratamAM che nA akhA tarI mA - jaina 1 ba nA jAma ) 1929mAM comAsu khapATIye cakale devasuranA apAsarAmAM karyu hatuM --te mA ja "ii rahI na nI ft + nana +1 KtI . 1 nA. vakhate bairAone vRta vagere ocarAvI zAzananI sArI unnatI karI hatI. 8t , tA 6 148 nA khajAnI je-58 % tata! - emanA zISya sAdhu sAdhavI malIne 40-50 thayA hatA. ha71mAM *.* #ja # mA* jainat ' suratamAM savaMta 1930nA sAlamAM zrAvakomAM svAmI vAtsalyamAM bhAtadAla bha0 ft << bada6lA + 1 $kA jA , ne a mATe, 1-2ne - I-mana kara nA to na ja ha ba hA + ma<< jaiva jAta re ) jamADavA kenahI jamADavA vIzeno moTo jaghaDo utpana thayo hato teno nIkAla paNa samAdhAna karIne evaNe karyo hato. - haitana pApIut } : va.nA chApanA hoTa che eth Rs je te deet 6. atre gopIparA tarapha havAnI kharAbI hovAthI hAla vaDecauTe rahIye chIe. jo - bha - ba hata +5 10 11'tA rA ra GID1 kona 7 2 ) ke ghaNI Tuka mudatamAM bAhAra lAInsamAM javAno vicAra che. gharmadhyAna karatA biMKM18 i wAraja}, kha na ja janma - ja saMbhArajo kAmakAja lakhajo --e ja (joDaNI mULa patra mujaba) pUjya sAgarajI mahArAjanA hastAkSaravALo A patra Azare so varSa pahelAno che, mATe durlabha gaNAya. [[ [[OI grantha 2 131 www.jainelibramane Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 A che aNagAra amArA... zrI nItivijayajI dAdA ane temanA ziSya zrI maNivijayajI mahArAja comAsAnI sAMja UtaratI hatI. bharUcanA upAzrayanA mukhya kakSamAM devone paNa jovAnuM mana thAya tevuM dazya racAyuM che. sAMjanI gaucarIno samaya thayo che paraMtu koIne te yAda AvatuM nathI! anupacaMda malakacaMda Adi dazeka zrAvako tathA ATheka zrAvikAone pannavaNA sUtranI vAcanA ApI rahyA che. sAthe muni zrI maNivijayajI mahArAja, zrI bApajI mahArAja (te samaye zrI siddhi vijayajI mahArAja) tathA anya sAdhu vRnda che. vAcanA daramiyAna eka vAta evI AvI ke tenuM arthaghaTana carcAnuM rUpa thaI paDyuM. judA judA graMthanA te te saMvAdi pAThonI Apa-le thatI hatI tyAre zrI anupacaMda kahI rahyA hatA ke tattvArthAdhigama bhASyamAM je artha karyo che tenA AdhAre Avo artha thAya che. zrI maNivijayajI mahArAjano mata judo paDe che. teo potAnA matanA samarthanamAM dalIlo kare che. anupacaMda ane zrI maNivijaya mahArAja sivAya bAkI badhA zrotA che. mahArAjazrInA kathita arthane svIkAravA anupacaMda taiyAra nathI. anupacaMdanA matane zrI maNivijayajI mahArAja svIkAratA nathI. nirNaya para koI pahoMcI zakatuM nathI. aMte anupacaMdabhAI eka rasto sujhADe cheH "ApaNAM zrI munisuvrata svAmI bhagavAna jAgRta che. temanA adhiSThAyaka jarUra nirNaya Apaze. bemAMthI kayo artha susaMgata che teno nirNaya kaheze. kadAca duSkara lAgaze to zrI sImaMdhara svAmI bhagavAnane pUchIne paNa ApaNane sAco artha kaheze. teone ApaNA sanmukha banAvavA ApaNe sAmUhika aThThama karIe, jApa karIe. jarUra saMtoSakAraka nirNaya maLaze. vicAraNA thaI. sahu saMmata thayA. aThThamano prAraMbha thayo. anupacaMdabhAI, temanA sAteka sahAdhyAyIo, WWW.jainelibrary.org Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMceka baheno ane cAra sAdhu mahArAja aThThamamAM ane jApanA dhyAnamAM parovAyAM. roja snAtrapUjA, aSTaprakArI pUjA tathA divasabhara munisuvrata bhagavAnanI bhaktimAM lIna thayA. upAzrayanI bAjumAM eka oraDo hato tyAM zrAvako rAtri saMthAro karatA, savAranuM pratikramaNa-jApa-dhyAnasvAdhyAya karatA. barAbara cothA divasanA paroDhiye sADAtraNanA sumAre badhAne svapna AvyuM. svapnamAM paMktio spaSTa dekhAI ane chelle anupacaMdabhAIe je artha karyo che te barAbara che, ATaluM darzana thayuM. maganabhAI karIne eka zrAvaka hatA, temaNe anupacaMdabhAIne kahyuM ke, mane ema svapna AvyuM che ke tame je artha vaTAvyo che te sAco che. maganabhAI vAta pUrI kare tyAM to anya zrAvako paNa bolI UThyA ane maganabhAInI vAtane Teko ApavA lAgyA! anupacaMdabhAIe kahyuM ke maNivijayajI mahArAjane vaMdana karavA jaIe tyAre koIe svapnanI vAta karavAnI nathI. zrI maNivijayajI mahArAja pAse badhA rAbetA mujaba vaMdana ane paccakakhANa mATe gayA. mAMgalika kahI mahArAjazrI svayaM vadyAH anupacaMdabhAI ! tame je artha karo cho te sAco che. mane vahelI paroDhe svapna AvyuM che. anupacaMdabhAI kahe ApanI kRpAthI kSayopazama thayo. A prasaMga pachI to maNivijayajI mahArAjane zrI munisuvrata svAmI bhagavAna para apAra zraddhA pragaTI. A zrI maNivijayajI mahArAja te pUjyapAda zrI sAgarajI mahArAjanA bhAI thAya. vartamAnamAM thaI gayelA be maNivijayajI mahArAjano paricaya ghaNAne che. eka zrI maNivijayajI dAdA, jeo vartamAna tapAgacchanA moTA bhAganA sAdhu samudAyanA mULa guru che. bIjA zrI maNivijayajI sihoravALA. ahIM je vAta mAMDI che te pUjyapAda zrI sAgarajI mahArAjanA bhAI zrI maNivijayajI mahArAjanI. teonA gurunuM nAma zrI nItivijayajI dAdA. prasiddha zrI nItisUri mahArAjathI A judA. khaMbhAtamAM A zrI nIti vijayajI dAdAe sthiravAsa karelo. atyAre khaMbhAtamAM zrI jIrAvalAjInuM je mukhya derAsara che, 133 Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 jemAM aDhAra derAsara bheLavavAmAM AvyA che te mATeno mULa prayAsa A zrI nItivijayajI mahArAjano. jyAre pUjyapAdazrI khaMbhAta padhAryA tyAre A zrI nItivijayajI dAdAe pUjyapAdano prabhAva joIne kahyuM hatuM ke, A zrAvako mAnatA nathI. tame dhAro to A kAma karAvI zakazo. ane pUjyapAdazrIe zrAvakone samajAvIne aDhAra derAsaranuM eka derAsara karAvaDAvyuM! A nItivijayajI dAdAnuM bIjuM nAma nityavijayajI paNa hatuM. teo zrI buTerAyajI mahArAjanA ziSya hatA. teo mULa suratanA jhaverI hatA, nAma nagInadAsa hatuM. janma vikrama saMvata 1876nA besatA varSano divasa. pitAjInuM nAma nAraNadAsa dharamacaMda ane mAtAnuM nAma naMdakora. temanI dIkSA, sADatrIsa varSanI uMmare, bhAvanagaramAM vikrama saMvata 1913mAM pUjyapAda zrI mUlacaMdajI mahArAjanA haste thaI. teo zrI cotrIsa varSano dIkSA paryAya pALI, ekotera varSanI vaye, vikrama saMvata 1947nA bhAdrapada suda AThamanA divase kALadharma pAmyA. teo evA vairAgI hatA ke, teozrInA ziSya zrI maNivijayajI pAse paNa zrI nItivijayajI dAdAnA jIvananI mAhitI hatI nahIM tethI teo suratamAM birAjamAna pUjyapAda sAgarajI mahArAjane jIvananI vigata pUchAve che. ahIM pUjyapAda zrI sAgarajI mahArAjanA hastAkSaramAM lakhAyelo patra Apyo che. zrI maNivijayajI mahArAja aMgrejI bhASA sArI rIte jANatA hatA. aMgrejI pustakonuM vAcana paNa sAruM hatuM. teo pUjyapAda zrI sAgarajI mahArAjanA bhAI hatA, paraMtu bannenA zarIranA baMdhAraNamAM ghaNo taphAvata hato. sAgarajI mahArAja beThI daDInA hatA jyAre zrI maNivijayajI mahArAja ThIka-ThIka UMcA ane kadAvara hatA. teonI AMkhe camA paNa hatA. svAdhyAyapremI hatA. paMcAzaka ane paMcavastu (mULa) jevA graMtho kaMThastha karavAno abhigraha dharAvatA hatA. teono kALadharma taLAjA pAsenA trApaja gAme thayo hato. AcArya zrI kumudasUri mahArAja, koThavALA zrI kamaLavijayajI mahArAja vagere teonA ziSya parivAramAM hatA. Ama banne guru-ziSya, zramaNa jIvanano eka Adarza mUkI gayA. vandanA ho, teozrInA caraNomAM! WWW.jainelibrary.org Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAvaka 9 30 oTI vAghana pALa girirAja zatruMjayanI yAtrAe zrI saMgha gALo grantha 2 135 WELCO Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 oLInI ArAdhanAmAM, AyaMbila zA mATe ? zAzvatI oLInI ArAdhanAno Adarza puruSa zrIpALa ane Adarza nArI mayaNAdevI che. te chatAM paNa tenuM mULa hArda samajI levA jevuM che. mULa Atmika unnatino lAbha arihaMtAdi navapadanA dhyAnathI ja thAya che. dhyAna sudhI pahoMcavA mATe jApa che. jApa saraLa sopAna che. paNa dhyAna sAdhya che. jApa agara dhyAna thAya mana vaDe. mana rahe che zarIranI aMdara. zarIra bane che AhAra dvArA. AhAramAM je tamoguNa, rajoguNa ane sattvaguNanA dravyo hoya che tenAthI nirmANa pAmeluM mana, tama-raja-sattvanA bhAvanuM ja sarjana karaze. tIkhuM, khAruM ane khATuM te tamobhAvajanaka gaNAya che. tela, zAka, phaLa jevA padArtho rajoguNa vardhaka gaNAya che. mAtra sattva saMvardhaka anna, zarIrane TakAvavA jarUrI che. kahevAya che manaM vai prAWITdA mATe prANane sateja rAkhavA annanI jarUrata che. dehanA vaLAMkane AtmA tarapha vALavAno che. vANInA vaheNane paNa AtmA tarapha vALavAnuM che. tenuM mAdhyama mauna che. vANI virame, vicAra virame eTale AtmadhyAna zarU thAya. dhyAnanI vyAkhyA che dhyeyanI sAthenI ekatA. dhyAne vaiAprAsaMvitti dhyeya navapadajI che. tenI sAthe ekatAnatA sadhAya eTale kAryasiddhi hAjara thAya. mApasaranuM ane mAphakasaranuM ja AyaMbilamAM vaparAya to manobhAva nirmaLa rahe che tevo ghaNAMno anubhava che. WWW.jainelibrary.org Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjA zrIpALanAM nyArAM jIvana rahasyo jIvanane uttama banAvavA mathatI harakoI vyaktine mATe zrIpALa eka uttama rola maoNDela che'. karmane ApaNe ghaNIvAra eTaluM badhuM prAdhAnya ApIe chIe ke puruSArthane vega ApavAne badale niyatine zaraNe ane te paNa akALe pahoMcI jaIe chIe. zrIpALamAM uttamatA hatI je paNa mAtra tenA paranuM eka pAtaLuM AvaraNa dUra karavAnuM hatuM, te kAma thayuM ane ApaNe joIe chIe ke teoe jIvanane kevI rIte jIvI jANyuM. nAma paNa game, kAma paNa game, pachI aramAna paNa, tenA jevA thavAnA thAya, tevuM che. 1. manohara mALavAdezanI ujjayinI nagarIthI zrIpALakumAra cAlyA. sudi terasanI rAtrinA pAchalA pahoramAM vasudhAnA vistarelA vanaspatinA vagaDAnI sakala auSadhimAM, amRtano saMcAra karanAra ane siMcana karanAra, candranI dhoLA dUdha jevI cAMdanI relAI rahI hatI. kAgaDo paNa haMsamAM khapI jAya evI, cAMdanInI sapheda cAdara badheja phelAI hatI. jhADa-pAna, choDa ane vADa --badhuM ja raLiyAmaNuM lAgatuM hatuM. Aja, prayANano pahelo divasa hato. zrIpALanA manamAM apAra kautuka-rasa bharyo hato. raste eka nAnakaDI TekarI AvI. zrIpALane mana thayuM ane te saDasaDATa caDavA lAgyA. vahelI savArano ThaMDo pavana hanu-haLu vAto hato. paMkhI hamaNAM ja jAgyAM hatAM. vAtAvaraNamAM snigdha zAMti relAtI hatI. zrIpALa jevA TekarI caDyA tevAmAM, koI yogI banne hAtha AkAza tarapha UMcA rAkhI, jApa karatA hoya tevuM dekhAyuM.zrIpALe kautukathI joyuM. pagarava sAMbhaLI, yogInI najara paNa zrIpALanA AjAnabAhu zarIra para paDI. pahelI ja najare pArakhyuM ke koI saubhAgyavaMta puruSa A tarapha AvI rahyA che; Ajano divasa saphaLa thaze. puNyazALI pahoMce te pahelAM tenI AbhA tyAM pahoMcatI hoya che. UTOEIC 137 www.jainelibrary.com | // SI // Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 yogIe manamAM vicAryuM ke, gurue ApelI vidyA sAdhavAmAM hajI kAryasiddhi thatI nathI. tene siddha karavAmAM AvA puruSanuM sAnnidhya - upasthiti joIe te Aje maLaze. A puruSanI chAyA, kAmayAba nIvaDaze. jo teo uttara-sAdhaka tarIke rahe to paNa mAruM kArya siddha thAya. keTalAya divasonI mahenata pachI paNa, A dhoLAnuM pILuM thatuM nathI. AvA puruSanA astitva-mAtrathI kArya siddhi jarUra maLaze. zrIpALa najIka AvyA. dhAtuvAdI yogIe potAnA aMtaranA avAjane anusarIne prArthanA karI, uttarasAdhaka nara vinA, mana rahe nahIM ThAma, viNe tuma eka karuM vinati, avadhAriye svAma. prArthanA-bhaMgabhIra, sajjana ziromaNi zrIpALe "vinati' svIkArI. dhAtuvAdInA uttara-sAdhaka tarIke beThA. puNyavaMtane pagale nidhAna hoya che e nyAye, zrIpALanI najara pharatAM ja vidano palAyana thaI gayA. kAryasiddhi TuMkaDI AvI. kArya siddha paNa thayuM ane mabalakha sonuM banyuM! dhAtuvAdI kaheH "A badhuM sonuM tamArI najaranA prabhAve thayuM che. ' ehamAMthI prabhu! lIjiye, tumaha je mana bhAva" saraLa zrIpALano pratibhAvaH "mAre jarUra nathI." kuMvara kahe muja khapa nahIM kuNa UMcake e bhAra." aho! zrIpALamAM kevI sahaja niHspRhatA hatI! kahe che ke, mAre khapa nathI. A bhAra koNa UMcake ! sonuM ane bhAra rUpa lAge che. A nispRhatA eTale, lobhane aMkuzamAM rAkhavo te. lobha jaya thayo to lAbhanI prApti prabaLa banI. kahyuM che ne! je jana abhilaze re, te to tehathI nAse, tRNa sama je gaNe re, hanI nitya rahe pAse. upamitimAM zrI siddharSi mahArAje to A ja sthitinI vAta emanI zailImAM mUkI che : dhAtuvAdI to zrIpALanI A bephikarAIthI sonA jevI cIja mATe "Avo bhAra UMcakIne koNa cAle!" --e javAbathI acaMbAmAM paDI gayo! WWW.jainelibrary.org Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogIne ApavAnuM zUrAtana oNra caDyuM. zrIpALa "nA - nA karatA rahyA ane parANe Agraha karIne paNa, alpa teNe aMcala bAMdhiyuM karI ghaNI manohAra. thoDuM sonuM to, tenA khesanA cheDe bAMdhI ja dIdhuM. prayANanA pahelA ja divase zubha zukana thayuM. have AgaLa-AgaLa siddhinAM sopAna sAMpaDaze te vicArathI manamAM utsAha vadhyo. pagamAM joma vadhyuM. 2. Azcarya to e vAtanuM che. sonAnI cIja mATe kuNa UMcake! sonAne bhAra kahenAra vyaktine jyAre narmadAnA kAMThe dhavalazeThe AmaMtraNa ApyuM? tumane muha-mAMgyuM diuM, Avo amArI sAtha. A AmaMtraNanA javAbamAM zrIpALa kahe che : kuMvara kahe huM ekalo, leuM sarvanuM mola. dhavalazeTha e daza hajAra yoddhAne varasa divase eka-ekane eka hajAra sonaiyA ApatA hatA! badhAne Apo che eTale mane ekalAne Apo' zrIpALe kahyuM. lokottara puruSanAM caritro kevAM atAga hoya che ! tenA UMDANane koNa mApI zakyuM che ! koNa jANI zakyuM che! tenI UMcAI paNa uttuMga himAlaya jevI ja hoya che. zrIpALanI niHspRhatA noMdhapAtra che to vyavahAra caturAI paNa sarAhanIya che. 3. niHspRhatAnI vAta joyA pachI emanI nirlepatAnI eka vAta joIe. mane A prasaMga bahu sparzI gayo che. samakitI AtmA, saMsAranA prasaMgomAM kevo nirlepa hoya! enuM rasALa hRdaya, dayAthI ane karuNAthI bhInu-bhInuM hoya, chatAM saMsAranA kSaNajIvI prasaMgomAM bephikarAIthI ane nirlepatAthI vartatA hoya che. temanI pariNAmadarzinI buddhi AvA prasaMgomAM rokAtI nathI. tenAthI UMcI bhUmikAnA rasAsvAdathI teo khUba tarabatara hoya che saMsAramAM sAmAnya gaNAya tevA, annamaya koza, prANamaya koza ke manomaya kozanI bhUmikAmAM na aTavAtAM ane na aTakatAM, AgaLa ne AgaLanA vijJAnamaya koza ane AnaMdamaya kozanAM zikharo parathI vahI AvatI maMda-zItaLa ane sugaMdhI samIrane mANatA hoya che. pachI, sAmAnya bhUmikAmAM zeno rasa paDe? 139 Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 prayANanA chellA divasano ane pravezano A prasaMga che. aneka rAjyo jItIne zrIpALa AvI rahyA che, mALavA dezanI ujjayinI nagarImAM AnaMdanI choLa UchaLe che. AnaMdamaMgala nimitte zrIpALarAjAe nATaka bhajavavA Adeza karyo : svajanavarga saghaLo milyo, varatyo ANaMdapUra, nATikA kAraNa Adize, zrI zrIpALa sanUra. rAjAno Adeza svIkArI, nATakamaMDaLIne teDAvavAmAM AvI. raMgamaMca para pahelI maMDaLI AvI to kharI, paraMtu mukhya naTI potAnA moMne be hAthe DhAMkI-chupAvIne Dhagalo thaI, dharaNI para DhaLI paDI. dhrusake-dhrusake raDavA lAgI. ze vAte ya enAM DUsakAM zame nahIM. prekSakonI pahelI haroLamAM beThelAM rAjA-rANI tathA navAMgatuka vijetA rAjA zrIpALa paNa, vimAsaNamAM paDyAM ! bahu mahenate naTIne zAMta karI, chAnI rAkhI H uThADI bahu kaSTa paNa, utsAha na sA dhare, hA ! hA ! karI, saviSAda duho eka mukha uccAre. nAcavAno utsAha na hato balke, DUmAne vAcA ApavA eka duho gAvA lAgI : kihAM mAlava, kahAM zaMkhapura, kihAM babbara, kihAM naTTa, surasuMdarI nacAviye dhruve dalyo vicaraTTa. potAnI vItaka vyathA, AvA ochA zabdo dvArA jaNAvIne pote Aje nAcavA taiyAra nathI te batAve che. 'huM surasuMdarI mAlavanarezanI putrI ! mane zaMkhapuranA rAjaputra sAthe paraNAvI, tyAMthI huM naTIkuLamAM gaI ane tyAMthI babbarakoTa (bilimorA)nA mahAkAla rAjAne tyAM gaI, tyAMthI je nava-nATakazALA, zrIpALarAjAne bheTamAM ApI temAM gaI. roja to nAcatI hatI paNa Aje have mArAM ja mAtA-pitA samakSa nAcavAnuM AvyuM ! kema nacAya ?' mAtA-pitA maLyA. have nAcavAnuM kevuM? paMDita vIravijayajI mahArAje gAyuM che H mayaNAM bhaiNI na rahe chAnI, maLiyA mAtapitAjI, rAjA zrIpALa pUche che 'koNa che A naTI ? kema nRtya zarU thatuM nathI ?" maMtrIne pUche che, 'kAraNa jANo, Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nivAraNa karo !" jyAre khabara paDe che ke A to mayaNAsuMdarInA bahena surasuMdarI che ane ApaNI ja nava nATakazALAmAM mukhya nadI che, tyAre zrIpALa je bole che te bola arthasUcaka che. kahe che, "ema ! e che ! bhale !" zrIpALa roja roja nATaka jovA besatA. nATaka emanI sAme ja, emane prasanna karavA bhajavAtAM. chatAM A koNa naTI che, tenuM nAma zuM che, te kyAMnA che; A naTa koNa che evuM kazuM manamAM AvatuM nahIM, evI bAbato paratve anutsuka rahetA. kautukapreryA prazno ke kutuhala janita jijJAsA temanA cittamAM UThatAM ja nahIM. ausukya viramaNa vrata ane jijJAsA parimANavrata teo janmajAta pALatAM hoya tema lAge che. saMsAranI AvI nirlepatA, cittane rAga-dveSanA kAdavathI dUra-dUra rAkhe che. UMco svAda pAmyA pachI to bIjuM badhuM phikyuM ja lAge ne! koIpaNa sthitimAM zrIpALa rAjAnuM citta, navapadathI satata lIMpAyeluM ane bhIMjAyeluM ja rahetuM hatuM. temanA cittanI A khUbI hatI. upAdhyAya mahArAje temanI navapada-liptatA Ama varNavI che : ArAdhananuM mULa, jasa AtamabhAva aha, | 'tiNe navapada che AtamA, navapada mAMhe teha." zrIpALanA to AtmA ane navapada bane abheda thaI gayA hatA. navapadathI zrIpALanA mana ane AtmA pUrA raMgAI gayA hatA. jagatamAM navapadanuM darzana ane navapadamAM jagatanuM darzana thatuM hatuM. Ama, saMbheda praNidhAna ane abhedapraNidhAna bane zrIpALe siddha karyo hatAM. | zenAthI nirlepa rahevuM ane zenAthI lepAI javuM A viveka e ja zrIpALarAjAnA jIvananuM mukhya rahasya jaNAya che. ApaNe tyAM dara cha mahine thatAM temanA caritra zravaNathI ne smaraNathI ApaNAM cittanA vaheNane ane valaNane e dizAmAM ja vALIe. VISI[GI[ grantha 2 141 Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / / 142 mAlavapatiputrI mayaNAM atiguNavaMta grantha 2 Hoteh zrIpALanA jIvananI uttamatAno je ughADa thayo, temAM nimitta bananArA to mayaNAM suMdarI che. mayaNAM e jAjaramAna nArI che. temanA citta-ghaDataranI oLakha karAvanArA prasaMgonA varNana zrIpALa-rAsamAM maLe che te netra-dIpaka che. (1. bharasabhAmAM rAjA mAlavapati, jeo pitA paNa che, temaNe samasyA pUchIH puNyathI A maLe che." (puhiM namaThThA ) -- A pada chelle rAkhIne, traNa pada racavA mATe kahyuM ! tyAre, nAnI kahevAya tevI vayamAM, nIDaratA pUrvaka uttara Apavo te kAma sAmAnya nathI. vaLI, pariNata prajJAnA prabhAve ja je vicAra krUre te ja vicAra rajU karyA ! zAstra bhaNavAnuM prayojana ja A che. cittane satyakSapAtI banAvavuM, vivekavALuM banAvavuM, bhayathI mukta banAvavuM eTale bhayajanita caMcaLatAthI paNa mukta banAvavuM. enA baLe, vinayapUrvaka paNa, jJAnI puruSonA prabhAve, zeha-zaramane jItIne kahI zakAya evuM ja mayaNAMe kahyuM : mayaNAM kahe mati nyAyanI, zIla zuM nirmaLa deha, saMgati guru-guNavaMtanI, puNya pAmIje ha. kuMvarI mayaNAMnI vAta to sAcI ja hatI. chatAM, rAjAnA huMkArane Thesa lAgI. pitA have rAjAnA pAThamAM bolyA: 'tuM sukhI che ke, je kAMI che te mArA kAraNe che."rAjAnI vAta sAcI hatI. paNa, temanAM moDhe A zabda zobhatAM na hatAM. jyAre mayaNAMnI vAta sAcI hatI ane te, badhAMnA moDhe zobhe tevI hatI. rAjAe mayaNAMnI vAtano svIkAra na karyo, kaheH "jo tuM puNyane ja mAnatI hoya to jo, huM tArI zI dazA karuM chuM." - mayaNAsuMdarI svastha che. tenA vacanamAM ane vartanamAM pitA pratyenA avinayanI ke anAdaranI leza mAtra gaMdha nathI. Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAThazALAnA adhyApakanI bhaNAvavAnI zailI pramANe bhaNyA hatA. tenI bhaNAvavAnI rIta paNa nirALI hatI. sAmAnyapaNe aMkazAstra zIkhavavAnuM hoya to ekaDo, bagaDo ja bhaNAvavAmAM Ave che. paNa A adhyApaka to tattvajJAnano bodha thAya te rIte zIkhavatA hatA. jemake -- 1. eka - eTale AtmA anaMta sukhanA bhaMDAra jevo AtmA eka che. 2. be - eTale rAga-dveSa AvA AtmAne saMsAramAM paribhramaNa karAvanAra, rAga ane dveSa e bA ja kAraNa che. 3. traNa - eTale jJAna-darzana-cAritra A AtmAne rAga-dveSanI pakaDamAMthI choDAvanAra A traNa che. 4. cAra - eTale dAna-ziyaLa-tapa ane bhAva. jyAM sudhI e ratnatraya na maLe tyAM sudhI, dAna-ziyaLa-tapa-bhAva A cAra prakArano dharma ArAdhavo joIe. 5. pAMca - eTale jJAnAcAra-darzanAcAra-cAritrAcAra-tapAcAra-varyAcAra. A cAra prakAranA dharmane ArAdhato ArAdhaka pAMca prakAranA AcAranA pAlanathI zobhato hoya che. 6. cha - eTale pRthvIkAya-apakAya-teukAya-vAyukAya-vanaspatikAya-trasakAya. A paMcAcAranuM pAlana barAbara kare te chae javanikAyanA jIvo pratye dayAvALo banI jAya che. 7. sAta - eTale naigama-saMgraha-vyavahAra-samabhirUDha-Rju sUtra ane evaMbhUta naya. A sAta naya chae prakAranA jIvo pratyenI dayAnA pAlana dvArA koIpaNa vAtane ane ghaTanAne jovAnA prasiddha sAta daSTikoNane jANanAro bane che. 7. ATha - eTale ATha karma, jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-mohanIya-aMtarAya-nAma-gotra-vedanIya-AyuSya. sAta nayane je barAbara samajI le che tene AThe karmano cIkaNo karmabaMdha kyAreya na thAya. 9. nava - eTale nava tattvaH jIva-ajIva-puNya-pApa-Azrava-saMvara-baMdha-nirjarA-mokSa. kadAca karma baMdhAI gayA hoya to ya A navatattvanI zuddha sahaNAthI tenI samyaka anuprekSAthI karma khare che. 13 10. daza - eTale kSamA-mArdava-Arjava-mukti-tapa-saMyama-satya-zauca-AkiMcanya-brahma. Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 daza prakAranA yatidharma, navatattvanI vicAraNAmAM je parovAyA tenA pratye prIti jAgI tene A daze prakAranA yatidharma game ja game. tenA prabhAve prApti thAya ane paraMparAe sakaladharmano mokSa thAya ane svAdhIna zAzvata sukhanI prApti thAya. (AdhAra H sirisirivalakahA) pAThazALAnA adhyApake je navatattva bhaNAvyAM, temAM puNyatattva bhaNyAM ane hRdayamAM utAryuM ke puNyathI zuM-zuM maLe ! puNyathI maLatAM kSaNika mAtra bhautika sukho tarapha na jatAM, sthAyI ane Atmika sukho tarapha daSTi rAkhIne javAba vALyo hato. rAjA cIDAIne paNa, mayaNAMnA puNyane anusAre ja kArya karatA hatA. jyAre koDhiyAnA hAthamAM mayaNAMno hAtha mUkAyo tyAre paNa mayaNAM to manathI dUDha che. zarIra, Indriya ane manane pele pAranA pradezamAM temanI Avana-jAvana hoya che eTale, A kSaNika sukha-duHkhanA lekhAjokhAM bahumAmUlI lAge, tuccha ane tyAjya lAge che. duHkha eTale sat tattva taraphathI khaseDelI najara. jevI e najara sat tatvathI khasIne bIjI bAju vaLI ke duHkhanA anubhavo zarU thaI jAya che. mayaNAnAM manamAM AvA bhautika tola-mApa na hatA. jIvanane jokhavAnA trAjavAM teNIe pravRttimAMthI nahIM paNa vRttimAMthI nIpajAvyA hatA. tenuM mana, thoDAM duHkhe akaLAI jAya ke thoDAM sukhe aMjAI jAya tevuM na hatuM. teo zene sukha ane zene duHkha mAne che te jANavuM khUba rasaprada banI rahe che. 2. rAjA prakupita thaIne mayaNAnA lagna koDhIyA rAjA sAthe karAve che. pachI jyAre ekAMta maLe che tyAre zrIpALa pahela karIne kahe che: suMdarI hajIya vimAsajo, UMDo karI Aloca, kAja vicArI kIjiye, jima na paDe pharI zoca. suMdarI! hajI vicAro. kazuM ja bagaDyuM nathI. mArI sobatathI tamArI sovana sarakhI kAyA viNasI jaze! sajjananI pahelI vyAkhyAmAM Ave ke che AvA vipattinA prasaMgamAM bIjAno vicAra ja pahelo Ave. mayaNAM kaheH "A bolyAM!" mAyaNAM tasa vayaNAM suNI hiya duHkha na mAya, ghaLaka-ghaLaka AMsuDAM DhaLe vInave praNamI pAya; Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vacana vicArI ucaro, tume cho catura sujANa! ha vacana kima boliye, INe vacane jIve jAya, jIva jIvana tume vAlahA, avara na nAma khamAya. rAsakAra kavivare kevAM hRdayasparzI zabdomAM bayAna karyuM che ! mayaNAMne koDhI sAthenA lagnanuM duHkha nathI paNa, zrIpALe veNa kahyAM tenuM duHkha che. 3strI hatAM chatAM strI-prakRtinI sAmAnya evI, sulabha tucchatA gAravaprIti vagere nirbaLatAne teo oLaMgI gayAM hatAM. sAmAnyatAthI upara UThe che tene zikhare maLatI svaccha havA maLe che; nagaranI ramya zobhA ane hariyALA medAno nIrakhavA maLe che. pachI, nIcenI badhI ja kriyA-prakriyA, retImAM ramatAM bALakonI hAra-jIta jevI, mANIne kSaNamAM bhUlI javA jevI lAge che. manamaMdiramAM dIpaka jisyo, dIpe jAsa viveka. vivekano A ratnadIpa pragaTyA pachI bahAranuM aMdhAruM ke ajavALuM, kazuM ja bAdhaka banatuM nathI. ane chatAM teo sAva jaDa nathI hotA. jyAre lagna pachInA samayamAM AcAryazrI municandra sUri mahArAja pAse gayA che tyAre AcAryazrIe pUchyuM ke, A sAthe che te koNa che ! tyAre mayaNAMe mAMDIne vAta karI ane je banyuM hatuM te nivedana-rUpe kahyuM: manamAM nathI AvatuM, avara kizuM duHkha pUjya, paNa jinazAsana-helanA, sAle loka abujha. potAno vicAra na Ave paNa, parano vicAra Ave te uttamatAnI nizAnI che. AcArya mahArAje ApeluM AzvAsana paNa noMdhapAtra cheH guru kahe mana navi ANajo, ochuM aMza na bhAva, citAmaNi tajI kara caDyo, ghame taNe gharabhAva. mayaNAMnI vinati manamAM gharI, bhAvimAM ghaNA lAbhanuM kAraNa jANI zrI siddhacakranI ArAdhanA batAve che. 145 Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 navapadanI ArAdhanAnuM AlaMbana te bannene jIvanabhara upakAraka ane upayogI nIvaDyuM che. teo paNa svanAmavat tene hRdayamAM jaDyuM che ane te phaLyuM che. sAMja DhaLatI hatI. sUrya nArAyaNa pazcimanA parvatonA khoLe jaI beThAM. paMkhIo potAnA mALA zodhI TharIThAma thatAM hatAM. vAcharaDAMne paNa potAnI mAvaDInI bhALa maLI. e gAvaDIo to gAmanuM pAdara AvyuM tyAM ThekaDA mAratI vADAmAM pesI gaI. mAne joI khIle bAMdhelAM, ghelAM vAcharaDAnI AMkhomAMthI AturatAno thAka UtarI gayo. rUMvATI khaDI thaI gaI ! gAyonAM dhaNanI kharIne aDIne uDatI rajathI AkAza bharAI gayuM. e AthamatA sUrajanI ratuMbaDAM kiraNonI jhAMyathI raMgAyelI raja, UDatA gulAla jevI lAgatI hatI. rAmajI maMdiramAM saMdhyA-AratInI jhAlara bajatI hatI tyAre mayaNAMe arhat prabhu samakSa, madhura tAlabaddha ghaMTanAda sAthe, pradakSiNAvarte AratI ane maMgaLadIvo dharyo. e AratInA dIvAnA jhilamila prakAzamAM ane dIpamAlAnI AchI rozanImAM prabhujI oNra sohAmaNA lAgatA hatA. mayaNAMnI AMkhomAM rahelI mIna jevI caMcaLatA cAlI gaI. bhramara jevI malinatA bhAgI gaI. netra to daravAjA banI gayA; prabhujI e raste manamaMdiramAM padhArI gayA. vAtAvaraNamAM dazAMgadhUpanI pavitra maheka taratI hatI. tadrupatAthI zarU thayelI e bhAvayAtrA, pramodabhAvamAM paryavasAna pAmI. sAsujI kamalaprabhA pAse AvIne, sAMjanA samaye prabhu samakSanI AratI vakhate thayelI amRtakriyAnI vAta kare che. kahe che ke A anuSThAnanuM phaLa Aje, hamaNAM ane ahIM maLaze. kuMvara Avaze ! A zabdo sAMbhaLIne kamalaprabhA je maMgala zabdo kahe che te yAdagAra che H kamalaprabhA kahe vatsa tAharI, jIbhe amRta vase sadA, tAharuM vacana hoze supramANa, trividha-pratyaya te sAdhyo muddA mayaNAM ane zrIpALa banne kyAre paNa sarakhAvI na zakAya, sarakhAmaNI na karAya tevA ananya che. gulAbane enAM rUpa-raMga-kada-sugaMdha nirALAM che. to, jUInA rUpa-raMga-sugaMdha paNa nyArAM che. koI-ekane pahelo naMbara na ApI zakAya ! rAsakAra zrI vinayavijayajI mahArAjanA vacananI nIce sahI karIne A guNagAnane alpavirAma karIe. bhAgyavaMta mayaNAM samI, nArI na 'ko saMsAra; jeNe beu kula uddharyA, satI ziromaNi sAra. Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpALarAjAnA rAsanI nirmANa kathA surata zaherane sonAnI mUrata kahevAyuM che, te sarvathA satya che. ItihAsa enI sAhedI pUrI zrIpAla rAjAno che. eka kALe suratanA vahANavaTIo duniyAbharamAM paMkAtA. suratanI nANAvaTa, to cheka 2Asa dilhInI ronaka sAcavatI hatI ! aneka paradezI ane dezI vahANomAM bhAre mUlyavAna mAla Avato ane suratamAM tenI moTI bajAra bharAtI. A raMgIlA suratane phiraMgIoe babbe vAra AgathI tArAja kareluM; zivAjIe to bharapeTa lUMTyuM hatuM. khuda tApIe suratane anekavAra DubADyuM hatuM. chatAM, dareka dhA pachI, zuddha kAMcananI jema tavAIne, surata vadhu ne vadhu dedipyamAna thatuM hatuM. koI paNa saMskRti, dharma ane saMskAranA nakkara pAyA para ja UbhI thaI zake ane TakI zake. khamIravaMta suratIonA puruSArtha ane dharma-saMskArano A prabhAva hato. AvA suratIoe sAhitya ane kaLAnA kSetre paNa, ananya phALo Apyo che. suratanI A yazogAthAmAM eka noMdhapAtra gAthA che --zrIpALarAjAnA rAsanI racanA. dara-saratanA zrI saMdhanA bhAI-bahenonA AgrahathI A racanA zakya banI. A rAsa to saMskAranI preraNA samo che, varSamAM be vAra to enuM acUka adhyayana thAya che. e racanAnI guNa-gAthA pUjyazrIe savistAra karI che. ApaNe enA racayitAo pratyenA ahobhAvathI, A nirmANa kathAnuM paNa adhyayana karIe. --saMpAdaka C 1841EUR loiesh vivAha pachI, vara-vadhU praNAma karavA Ave tyAre tene "akhaMDa saubhAgyavatI bhava' evA AzIrvAda ApavAmAM Ave che, te pramANe, pUjyapAda upAdhyAya zrI vinayavijayajI mahArAjane temanI tamAma racanAone AvA AzIrvAda, koI saMyamadhara vidyApuruSa dvArA ApavAmA AvyA hoya tema lAge che. teozrInI saMskRta-prAkRta-gujarAtI gadya-padya ekaso jeTalI pUrNa-racanAo atijana priya ane saubhAgyavaMta che. emanI sugama zabdAvali to pAkI drAkSa jevI, pocI-mIThI-madhurI che je prathama zravaNe ja 147 www.jainelibrary Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 kaMThamAM mALo bAMdhI de ane jIbhathI enuM raTaNa thavA lAge ! te racanA "puNya prakAza'nuM stavana hoya, "zAnta sudhArasa" kAvya hoya, ke, kalpasUtra uparanI "subodhikA' nAmanI saMskRtavRtti hoya. emanuM khUba jANItuM stavana siddhArakanAre naMdana vInavuM to harakoI bALa-yuvAna-vRddhae sAMbhaLyuM ja hoya ! koI vidvAne "lokaprakAza' graMtha na joyo-sAMbhaLyo-vAMcyo hoya evuM na ja bane. siddhahemacha hajArI vyAkaraNa karavAnI taiyArI na hoya te zrI vinayavijayajI-racita haima laghu prakriyAnA TekAthI ja viSaya-praveza karaze. potAnI racanAomAM, zrI vinayavijayajI mahArAje, temanA guru zrI kIrtivijayajI mahArAja, jeo jagadguru mahArAja hIravijayajInA ziSya che, temane saMbhAre teno A camatkRti bharyo zloka: zrI kIrtivijayAn sUte, zrI kIrtivijayaH sdaa| zatakRtvo'nubhUto'yaM, maMtraH srvaarthsiddhye|| artha : zrI kIrtivijayajI mahArAjanuM nAma e to maMtra-svarUpa che, tevuM meM sekaDovAra anubhavyuM che. tenA dvArA zrInI prApti, kIrtinI prApti ane vijayanI prApti thAya che. YT8 TON +- -+ teozrInI racanA zailI, sAdI, saraLa, sugama, nirADaMbarI chatAM hRdayasparzI hovA uparAMta rocaka ane mAdhurya-guNamaMDita rahI che. AvuM temanI badhI ja racanAomAM jovA maLe che. temanA samakAlInomAM paNa, teo AdaraNIya rahyA che. pUjya zrI yazovijayajI mahArAja temanA samakAlIna hatA. dIkSA paryAyamAM nAnA hatA, paNa jJAnamAM mahAna hatA tenuM paNa temane mana gaurava che. upAdhyAya mahArAje tharnaparIkSA nAmaka graMthanI racanA karI, temAM anya aneka graMthanAM avataraNa ApavAmAM AvyAM hatAM. racanA cAlatI hatI tyAre sAthe-sAthe, potAnI smRtimaMjUSAmAMthI aneka saMvAdI pATha noMdhI lIdhA hatA. teozrIno racanA-pravAha cAle tyAre te eka dhasamasatI nadInA pravAhanI upamA dhAraNa karI le che. tethI te-te pATha upAdhyA pa ii vinayavijayajA yArAja Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mULa kayA graMthano che te graMthonA nAma nakkI karavAnuM kAma tathA mULamAM kevA prakAranuM che e kAma zrI vinayavijayajI mahArAjane sAdara soMpyuM. A kAma temaNe khUba kALajIthI pAra pADyuM; enI sAnaMda noMdha paNa pUjya upAdhyAya mahArAje dharmaparIkSA graMthanI prazastimAM lIdhI che. Ama, paraspara pramodapUrNa prItibhAva e jJAna-sAdhanAno paripAka che. zrI saMghanA lADIlA evA zrI vinayavijayajI mahArAja potAnA madhura kaMTha tathA saraLa-sugama loka DhALamAM racanA karavAnuM potAnuM kauzalya, -- A badhAne kAraNe teozrI jyAM-jyAM comAsuM karatA tyAM-tyAM prItipAtra banI rahetA. vRddhAvasthAmAM, jyAre teozrInuM comAsuM, surata pAsenA rAMdera gAmamAM hatuM tyAre halakadAra kaMThe jAta-jAtanI racanAo sAMbhaLatAM saMghanA bhAI-baheno navAM-navAM stavananI mAgaNI karatAM. mahArAjazrI AvI bhAvapUrNa thayelI mAgaNIno svIkAra karatA. AvI bhAva-dhArAmAM saMgha bhIMjAto hato temAM eka vAra badhAMe bhegAM thaIne evI vinaMti karI ke ATaluM badhuM racIne Ape ghaNo upakAra karyo che, have vadhu eka upakAra karI, amane zrIpALa rAjAno rAsa racI Apo. ApanI mIThI-madhurI kalame; AvI eka pAkaTa racanA saMghane maLe to zrI saMgha hamezAM mATe ApazrIno oziMgaNa raheze. upAdhyAya zrI vinayavijayajI mahArAja Ama prArthanAbhaMga-bhIru hatA; 'nA' pADavAmAM nArAja hatA. paNa, teono eka ddaDha saMkalpa hato ke, koI paNa racanAno AraMbha kare te pUrNa thavI joIe. Aja sudhI ema banatuM paNa AvyuM hatuM, badhI ja racanA paripUrNa thayelI hatI; paraMtu, A vakhate aMtaHkaraNa sAkSI pUratuM na hatuM ke, A rAsanI racanAno AraMbha thaze to te pUrNa thaze. mahAkavi kAlidAse eka racanAmAM kahyuM che H (zALAna1/21) satAM hi saMdehapadeSu vastuSu, pramANamantaHkaraNapravRttayaH / artha : sajjana-saMta puruSone jyAre dvidhA thAya, tyAre temanuM aMtaHkaraNa je rasto batAve te ja sAco hoya che, hitakara hoya che. e nyAye temane bhAsa thayelo, tethI teo vinaMtinA uttaramAM kahetA ke, te pUrNa nahIM thaI zake. mArI A racanA pUrNa thavI joIe paNa te thaI zake ema nathI. saMghe atyaMta Agraha karyo tyAre, sajjanane zobhe te zailImAM kahyuM ke, jo upAdhyAya zrI pALo grantha 2 149 www.jaineligrajpg Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15o yazovijayajI e adhUro rahelo rAsa pUrNa karI ApavAnuM svIkAre to huM rAsa racavAnuM zarU karuM. teonA manamAM evI gaNatarI ke, darzanazAstranA mahAna graMtho racavAmAM rAta-divasa DUbelA teo gujarAtI bhASAnA A rAsa mATe kyAMthI sammata thAya! eTale ApoApa vAta tyAMja raheze.paNa saMghanA hRdayamAM UgelI A bhAvanA hatI ane teo badhAM zrAvikA sameta saMgha upAdhyAyazrI yazovijayajI mahArAjanA caraNomAM beTho, khUba ja sAcA dilathI vinaMtI karI, karagarIne kahyuM ane badhAnA Azcarya vacce teozrIe svIkAra karyo. 'bhale zrI vinayavijayajIno karelo zrIpAlano rAsa jo adhUro raheze to te pachInI javAbadArI mArI. ane pachI to zrI vinayavijayajI mahArAje zrIpAla rAjAno rAsa, khaMDa eka, DhALa ekathI zarU karI pUrNa pAkaTa anubhava jJAna, rasajharatI zailI, ane zrIpAla ane mayaNAMnI vividha AzcaryathI bharapUra jIvanakathA, pachI zuM bAkI rahe ! cAlyo rAsa AgaLa ne AgaLa, eka khaMDa be khaMDa pUrNa thayA ane trIjA khaMDanI pahelI DhALanA maMDANa paNa thayAM. prasaMgo rasALa zailImAM racAya che, gAvAmAM bahu ja AnaMda Ave che, roje rojanI racAtI DhALa gavAya che paNa tenI sAthe zarIranA ArogyanI sthiti paNa tAla milAvatI rahI. AvA dehAtIta manodazAnA svAmI jevA mahApurUSone dehanI mamatA na hovAthI mana cAle, vicAra cAle, dhyAna cAle. A bAju rAsamAM zrIpAla vINA vagADavA sabhAmAM gayA che-tyAM "traTa-traTa tUTe tAMta, gamA jAye khasI, te dekhIne sabhA saghaLI hasI'A kaDI racAya tyAM ja racanAno pravAha thaMbhI gayo. vINAnI tAMta tUTI to tenI sAthe zarIranI nADIo paNa tUTI. samAdhi-sahita svarge prayANa karyuM. kALadharma pAmyA. yazathI amara thayA. have 750 gAthA thaI. AgaLano bhAga to pUjya upAdhyAyajI mahArAje vacana ApyuM hatuM tethI e badhI sAmagrI teozrIne suprata karI. teozrIe adhUrI kathAno taMtu AgaLa laMbAvyo. prayatna to karyo ja zrI vinayavijayajInI zailIne prAmANikapaNe anusaravAno, paNa e lAMbuM na phAvyuM, lAMbu na cAlyuM. zrI vinayavijayajI mahArAja rasALa kavi hatA, zrI yazovijayajI tAttvika kavi hatA. teo paNa pAmI gayA tethI e Agraha mUkI dIdho ane samagra cotho khaMDa potAnI maulika zailImAM racavAno zarU karyo. racAto gayo tema teo vadhu UghaDatAM gayAM. Aja dina sudhI karelI jhaMkhanA A racanAnA mAdhyamathI phaLIbhUta banI rahI. svayaM tRpta banyA ane gAI UThyA- "vANI vAcaka WWW.jainelibrary.org Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jasa taNI, koI naye na adhUrI."vaLI temane jenI prabaLa jhaMkhanA hatI te AtmAnubhUtinI paLa paNa A rAsanI racanA karatI veLAe ja lAvI, e kRtinuM kevuM parama saubhAgya kahevAya! kalikAla sarvajJanA ziSya kavi kaTAramalla zrI rAmacandrasUrinI racanA mATe je zabdaprayoga thayo che ke svAdu: svA: pura: pura: te barAbara akSarazaH ahIM cothA khaMDanI DhALo mATe sAco che. temAM paNa chelle kaLazanI DhALa ane prazastinI DhALa to zikhara che. amara thavA mATe sarjAyelI DhALo che temAM ja temanu mukta gAna saMbhaLAya che mAhara to gurUcaraNa pasAye, anubhava dilamAMhi peTho, Rddhi-vRddhi pragaTI ghaTamAM Atama-rati huI beTho. mohane jItI lIdhAnI vAta paNa A ja DhALamAM gAI che. vaLI A DhALamAM kevI camatkRti sarjAI che ke sAmAnya rIte kavio potAnI kAvya racanAmAM "Ta" vargane TALatA hoya che temAM koI komaLa varNa nathI ane e Ta" vargamAM paNa Tha' to kaThora che. e "ThIne ahIM kevI kevI rIte laI AvyA che, e daSTie A DhALa khAsa jovA jevI che pAsamAM jima vRddhinuM kAraNa, goyamano aMgUTho; jJAnamAMhi anubhava, tima jANo, te viNa, jJAna te jUTho. AvI rIte A DhALa kAvyatvanA paNa UMcAM zikhara sara kare che. svayaM upAdhyAyajI kevA kRtajJa ne nikhAlasa che ke kaLazanI DhALamAM A rAsanI racanAnI pUrvabhUmikAno nirdeza karatI vakhate taka jhIlIne upAdhyAya zrI vinayavijayajI mahArAjanuM varNana karyuM che. bahu ja ochA zabdomAM pUrNa kadanuM zabdacitra ahIM maLe che vidyA-vinaya-viveka-vicakSaNa, 151 Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 lakSaNa lakSita dahAjI; sobhAgI gItAratha sAtha, saMgata, sakhara sanehAjI. temanA deha mATe paNa lakSaNathI lakSita evo zabda vApare che. temanI lokapriyatA mATenI vAta ane A rAsa temaNe kaI sAlamAM kayA gAmamAM racavAno zarU karyo te vAta paNa temaNe kAvyamaya bAnImAM kahI che. saMvata sattara aDatrIsa varase. rahI rAMdera comAse jI; saMgha taNA AgrahathI mAMDyo, rAsa adhika ullAse jI. sArdhasaptazata gAthA viracI, pahotA te suraloke jI; tenA guNa gAve che gorI, milI-milI thoke thoke jI. vi.saM.1738mAM rAMdera gAmamAM cAturmAsa birAjyA hatA tyAM saMghanA AgrahathI adhika ullAsa pUrvaka A rAsa zarU karyo paNa tenI 750 gAthA viracIne teo devaloka padhAryA. rAMdera saMghanI badhI zrAvikA bhegAM maLI-maLIne hajI paNa teonAM guNagAna gAyA kare che. pachI potAnI vAta paNa sarasa zabdomAM mUkI che tAsa vizvAsabhAjana tasa, pUraNa premapavitra kahAyAjI; zrI naya vijaya vibudha paya, sevaka sujasa vijaya uvajyAjI. bhAga thAkato pUraNa kIdho, tAsa-vajana saMketejI; tiNe vaLI samakitadaSTi je. WWW.jainelibrary.org Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nara teha-taNe hita hetejI. vinayavijayajInA vizvAsapAtra, pUrNapremI, jasavijayajIe, temane vacana ApyuM hatuM te kAraNe ane je samakitadaSTi vyakti che temanA hita mATe temanAthI bAkI rahelo bhAga pUrNa karyo che. pachI chellI DhALanI chellI be gAthAmAM A rAsanA vAcaka/pAThakane zubhAzIrvAda pAThavatAM maMgalavacano uccAre che je asarakAraka ane sAcA pUravAra thayA che. je bhAve e bhaNaze guNaze, tasa ghara maMgaLamALAjI; baMdhura siMdhura suMdara maMdira, maNimaya jhAkajhamALAjI. daha sabaLa saMsaha paricchada, raMga abhaMga rasALAjI; anukrame teha mahodaya, padavI laheze jJAna vizALAjI. A be kaDImAM je AzIrvAda pAThavyA che te akSarazaH aneka gharamAM sAcA paDyAM che. dara oLImAM je gharamAM A rAsano pATha thAya che te gharamAM cha mahinA sudhI "maMgaLamALA' varte che. eTale ghaNAM gharomAM A preraNA karavA jevI che ke, A rAsa mULa-mAtra, gharamAMthI koI paNa vyakti, vArApharatI paNa jo nava divasamAM pUrNapaNe pATha kare to e gharamAM ArAsanA zabda-paramANu prasaravAthI maMgaLamALA pravarte che, Arogya ane ArAdhanA ullAsapUrvaka pravarte che. A paNa A rAsanuM phaLa" che. eka kRti hoya ane tenA be kartA hoya tevI A saubhAgyavaMtI kRti cirakALa jayavaMtI varto. 153 Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | / /}} 154 subhASitam geNhaha paloaha imaM pahasiya vayaNA paissa apper3a / | nAthA mujha paDhamumaUUThaMta gumAsneciM voraM .. (thAsaharSA) DISTOaa grantha ra anaMtatripuTI - citrakAra : baMsIlAla varmA lyo A juo ! re! vadatI (maMjula bola, enA varSe varSe hAsyanA aMkora) pulakita patnI pati saMmukha dharatI eka pAkuM bora jenI para bhadrA prathama zizunI helI be daMtUDI kerI haLavI mudrA (mukta anuvAda : harivallabha bhAyANI) ziyALAnI namelI sAMja che. pati-patnI beThAM che. haLavAza bharyuM vAtAvaraNa che. patnIe pati pAse jaIne, hAthamAM raheluM eka pAkuM lAla caTTaka bora batAvyuM; pati nirakhI rahyA, moMDhA para koI vismaya bhAva na Avyo, paNa praznArtha Avyo ! e joI patnIe pUchyuM ke, tamane AmAM kazuM dekhAya che ? pahelI najare to patine emAM kazuM jovA jevuM na dekhAyuM tethI mUMjhavaNa anubhavI ! - tyAre patnI khilakhilATa hasIne kahe che : - A to tamArA lADalAnA nAjuka-nAnA dUdhiyA dAMtanI pahelI chApa che ! juo ! e joIne patinA haiye heta-prIta UbharAyAM ane baMnenA moM kamaLa samA khIlI UThyAM! smita parAgathI gharanuM vAtAvaraNa mahekI rahyuM ! Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMvAda Tollesin grantha ra 155 www.jainelibrary 009/ Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 vIra prabhunA janmazravaNanI khuzAlI : zrIphaLanI zeSa varasa to nahIM paNa keTalAka mahinAothI manamAM eka vAta ghoLAyA kare che. enuM hArda jANavA maLe nahIM tyAM sudhI mananI mUMjhavaNa dUra nahIM thAya. chate gurue mUMjhAtA rahevuM e paNa ThIka nahIM tethI Aje pUchuM chuM. kSamA karajo. he guru mahArAja ! josaNanA divasomAM lIlotarI khavAya nahIM e barAbara paNa mahAvIra bhagavAnano janama vaMcAya - mArA prabhu janamyA e sAMbhaLuM tyAre tenA harakhathI haiyuM bharAI jAya ane tenI khuzAlImAM A zrIphaLa vadheruM to pApa lAge? hamaNAM ja thoDA divaso pahelAM eka muni mahAtmAe pravacanamAM Ama kahyuM hatuM. have tame hAcuM kahejo. tame nA kahezo to mAMDI vALIzuM puNya karatAM pApa nathI karavuM. vaLI hamaNAM ja sAMbhaLyuM ke puNyanuM poSaNa pApanuM zoSaNa." - eTale sAcI vAta jANavA maLe e ja mArgo IrAdo che. uttaraH tamArI mUMjhavaNa sAcI che. ghaNAnA manamAM AvuM thAya paNa varasanA ATha divasa ja ahIM AvanArA AvI tarakhaTamAM paDatA nathI. sudharmAsvAmInI pATa para besIne muni mahArAja je kahe te ApaNAM bhagavAna bolyA! -- evI zraddhA dharAvanArane paNa AvuM sAMbhaLe eTale manamAM prazna to thAya ja. mArI samaja pramANe je rItanI vAta che te tamArI samakSa mUkuM chuM. emAM pheraphAra ke navo prazna jAge to jaNAvajo. vAta Ama cheH A prathA AjakAlanI nathI. aDhIso-traNaso varSa paheje thayA haze. cokkasa saMzodhana to bAkI che, A to huM bItAM-bItAM kahuM chuM. A prathAnA mULa zodhavAnuM karIe to kadAca jagadguru zrI hIravijayasUrIzvarajI mahArAjanA samaya sudhI pahoMcI jaIe. supanAnA darzananI prathA paNa eTalI ja jUnI hoI zake. WWW.jainelibrary.org Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prasaMga to zubha maMgala samAcAranI vadhAI che. e harakhamAM zrIphaLa vadheravuM, zeSa levI -- A prathA mULa Ama hovI joIe. pachI temAM kyAMka-kyAMka sAkara-pauA ane evuM evuM umerAtuM cAlyuM. Ame ya koI praNAlikAne varaso vIte ane prasAra pAme temAM umero paNa thato rahe; emAM ghasAro paNa lAge. edivasomAM samasta zrAvaka-zrAvikA saMghanA hRdayamAM AnaMdanI, harakhanI choLo uchaLatI hoya. zrI kalpasUtra nija gRhe padharAvI, rAtri-jAgaraNa rAkhI dhUpa-dIpanI suvAsa phelAvatA pavitra vAtAvaraNamAM saMgItanI sUrAvalio sAthe maMgala gIto bhakti pUrvaka gavAtA hoya te drazya kevuM hRdayaMgama lAge ! Agama graMthanuM kevuM rUDuM bahumAna thatuM anubhavAya! loko gauravathI kahe "amAre ghera zrI kalpasUtra padharAvavAnuM che!' -AvA prasaMgono anubhava thato ane e jIvananuM yAdagAra bhAthuM banI rahetuM. zrI kalpasUtranA cothA vyAkhyAnamAM kula je sUtro che temAM 69muM sUtra dhyAnathI sAMbhaLavA jevuM che. emAM mAtA trizalAne cauda mahAsvapna dekhAyAM tenuM varNana che. e svapnanAM phaLa jANavA mATe svapna-lakSaNa-pAThakane teDAvyA. temano yogya Adara thayo. satkAra ane sanmAna karIne yogya sthAne besADyA. pachI siddhArtha mahArAjA teonI sAme puSTa patta paripuOUT je puSpa-phaLathI khobo bharIne beThAM. ahIM je phaLa zabda che te parathI zrIphaLa samajAya che. deva-guru ane naimittika pAsethI phaLa meLavavuM che mATe temane phaLa dharavuM. A nItizAstranA niyamanA anusAra phaLa rAkhyuM tenA anukaraNa rUpe A prathA AvI hoya tema lAge che. pahelA-pahelA grAmanA nagarazeTha hAthamAM phaLa rAkhI besatAM hoya. pachI vadhatAM, nAtanA zeTha, pachI vahIvaTadAro ane pachI kramazaH... zravaNa karatAM hoya te badhA ja Ama zrIphaLa laIne janma-prasaMganuM varNana sAMbhaLatAM haze. vAta Ama banI haze. pachI e zrIphaLa kAM to purohita brAhmaNone Ape athavA to je koI ajaina sAme maLe tene prabhujIno janama thayAnI khuzAlInI prasAdI tarIke vaheMcatA haze. ajaino e prasAdI laIne, jeno kevA sArA che !" evI anumodanA kare. 1pa7. WWW.jainelibrary.org Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 AvA vAtAvaraNamAM kyAreka, sAthe AvelA nAnAM bALakoe bALa-sahaja jIda karI hoya, 'mane Apo, mane Apo." ane..ema bALakothI zeSa levAnuM zaru thayuM hoI zake je krame-krame sahue apanAvI hoya ema bane. A praNAlikA ekadama baMdha karavA jevI nathI. ame to zrI saMghamAM cAlI AvatI koI paNa prathAno niSedha nathI karatAM. jeno vikalpa hoya teno ja virodha karIe. hA! e prathAmAM kALakrame je dUSaNa pesI gayA hoya te aTakAvavA bharapUra prayAsa karIe. vaLI ame to upAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAjanI zIkha barAbara gAMThe bAMdhI che ja. e mULa pATha tamane jaNAvuM ane pachI teno saraLa anuvAda paNa raju karuM? ye tu gItArthAjJA nirapekSA, vidhyabhimAninaH, idAnIMtana vyavahAramutsRjanti, anyaM ca vizuddhaM vyavahAraM saMpAdayituM na zaknuvaMti te bIjamAtramucchindanto mahAdoSabhAjo bhavanti / vidhisaMpAdakAnAM vidhivyavasthApakAnAM ca darzanamapi pratyUha vyUha vinAzamiti vayaM vdaamH|| *" (jorfhaziyA gAthA 13 nI vRttino aMta bhAga ) - artha : je vyakti gItArtha puruSanI AjJA pratye bedarakAra hoya ane vidhi mATe AgrahI chIe evuM abhimAna dhAraNa karatAM hoya teo vartamAnamAM pravartamAna vyavahArane tyaje che (tyajAve che) ane bIjA vizuddha (doSarahita) vyavahArane sthApita karavA mATe samartha nathI te bIjamAtranuM ucchedana karanArA moTA doSanA bhAgIdAra bane che. (bAkI ame to) vidhinA sthApanArAnuM ane vidhine vyavasthita karanArAnuM darzana paNa maMgaLane karanAruM, vidanonA samuhano nAza karanAruM che. - evuM ame kahIe chIe." Ama, zrI saMghamAM pravartamAna je koI rIta-rivAja ke praNAlikA hoya tenA mULanI vicAraNA karavI. zrI saMghanA bujharga mANaso sAthe carcA-vicAraNA karavI. pachI temAM pesI gayelA dUSaNa kema dUra thAya tenI vyuharacanA vicAravI. A rIte prabhunA zAsanamAM avidhi niSedha ane vidhi-sthApanano mArga che evuM huM samajyo chuM. tame anya gItArtha mahApuruSono paNa saMparka karajo. - AzA che ke tamArI mUMjhavaNa haLavI thaI haze. . Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI saMgha samakSa keTalAka vicAro zrI saMgha pratyenA mamatvanA nAte, tenI AbAdI jhAMkhI na paDavI joIe tevuM manamAM ramyA kare tethI mitro pAse baLApo kADhuM. eka divasa vaMdana karavA AvelA be-eka mitro ekI sAthe pUchavA mAMDyA ! mAno ke tamAruM maMtavya mAMgavAmAM Ave ane je mAMge teno teo amala karavA tatpara hoya to tame kaI kaI vAtone agratA krame karavAnuM kaho ? mane to jANe doDavuM hatuM ne DhALa maLyo ! zrI saMgha samakSa thoDA vicAro mUkuM chuM. sajjano tene jue, vicAre. 1. vyApAramAM dharma laI javo, paraMtu dharmamAM vyApAra na karavo. jema ke; saMghajamaNa thayuM. chelle 25 kIlo jeTalA lADavA vadhyA. vahIvaTadAro tarata ja eno kharca gaNI borDa para lakhAvI deze : kIlono bhAva rU.120, lADavA joIe teoe laI javA. be kIlo lADavA potAne ghera mokalI de. paisA bharI de. A dharmamAM vyApAra thayo. A na karAya. pachI prazna thaze H to zuM karAya ? e ja karAya ke upAzraya, derAsaranI AjubAju je ajainonA ghara ke dukAna hoya te badhAne ghara dITha eka ke be lADu kheMcavA. 'amArA bhagavAnanI prasAdI che.' -ema kahI teone ApavA. A kArya karavuM bahu jarUrI che. ajainone jaina sAdhu-sAdhvIjI mahArAja pratye je aNagamAno bhAva Ave che te nahIM Ave. jaino keTalA sArA che ! -tevo bhAva Avaze. vaLI koIkavAra ajANyA vistAramAM jatAM, sAdhu-sAdhvIjI rasto bhUlyA hoya, tema mAluma paDaze to teo rasto batAvavA AgaLa Avaze. kaheze, ame derAsaranI najIka rahIe chIe. cAlo huM tamane jyAM 159 Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - javuM che tyAM laI jAu. A lAbha che. - 16 0 mAtra paisA upajAvavAnuM dhyeya dharmamAM na rAkhavuM ghaTe. mATe dharmamAM vyApAra na lAvavo paNa vyApAra cAlu hoya temAM dharma lAvavo. eno paNa eka dAkhalo joIe. tame koI sADI ke kApaDanI kharIdI karavA gayA cho. dukAnadArane prathama kaho ke mane pahelAM pAMca mITara malamalanuM kApaDa Apo. mArA prabhujInA aMgaluchaNA mATe joIe che. Ane vyApAramAM dharma lAvyA kahevAya. AnI asara paNa e dukAnadAra para bahu sArI paDe che. e paNa dharma pratye zraddhAvALo bane che. 2jyAre jyAre prabhujInI rathayAtrA hoya, jaLayAtrA hoya, gurumahArAjanuM sAmaiyuM hoya, caitya paripATI mATe guru mahArAjanI sAthe javAnuM hoya, teve teve vakhate devAdhideva ane gurumahArAjanI sAthe jayAre zrAvaka-zrAvikAne cAlavAnuM hoya tyAre teoe pagarakhAM paheryA vinA ja cAlavuM joIe. vaLI jyAre jyAre rathayAtrA, jaLayAtrAnA varaghoDA hoya tyAre e je rastethI pasAra thavAnA hoya te rastAmAM je je anya dharmasthAnaka jevA ke, rAmajI maMdira, mahAdeva maMdira, melaDI mAtAnI derI, pIranI daragAha vagere Ave tyAM tyAM zrIphaLa, cUMdaDI, cAdara vagere zrIsaMgha taraphathI caDhAvavA joIe. A badhA gAmanA kSetrapALa che. teonuM mAna sacavAya ane khuza rahe. prayantAm prayantAm nI A vAta che. Da, dharmanA bhoge dharma nahIM karavAno. zrIsaMgha jamaNa hoya tyAre te mATenI rasoI AgalI aDadhI rAte rasoIAo mAMDe e ghaNuM anucita che. jarUra paDe, saMkhyA ghaNI hoya tyAre koraDa rAkhavuM. atyAranI bhASAmAM jene alpAhAra kahe che tema, bethI traNa dravyo hoya, dALa-bhAta na hoya. comAsAnA divasomAM to e lAITomAM judA, pataMgiyA vagerenI virAdhanA besumAra thAya che. vaLI vadhArAmAM dharmamAMthI ja jo jayaNA bakAta hoya to te dharma kahevAya ja kema? WWW.jainelibrary.org Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 0* gharmamAM vyApArI manovRtti dAkhala thaI, eTale maMDaLanA vahIvaTadAro rAtre 12 vAgye yAtrA mATenI basa upADe! ema e bIjA divasamAM gaNAya ne! vaLI amuka kilomiTara pUrA karavAnA hoya tethI ghaNI vAra rAtre daza vAge ja pAlitANAmAM yAtrikone utAre. A yAtrIo dharmazALAmAM jatAM pahelAM ja bahAra lArIe vIMTaLAI vaLe. kAMI ne kAMI khAya AvyA che tIrthanI yAtrA karavA mATe ane tyAM rAtribhojana kare to tene yAtrA kema kahevAya? e to pikanIka-pravAsa thayo. tIrthonI yAtrA to tamane ane manane pavitra karavA mATe, aMtaranA pApa dhovA mATe karavAnI che. e Azaya to naMdavAI ja gayo! eTale, ochA tIrthanI sparzanA karavI ane te paNa divasa chatAM ja karavI. te te sthaLonA prabhujInA darzana "AMkha baMdha karIe to paNa dekhAya e rIte karavA! 5. virativaMtane vandanA karavAnuM vidhAna mahattvanuM che. vandanA karavAthI sAmenI vyaktimAM je guNasaMpadA che teno viniyoga ApaNAmAM thAya che. jyAre koI paccakakhANa karavAnA hoya tyAre avazya gurune vandanA karIne paccakhANa karavuM joIe. e sAmAcArI vyavasthA che. vaLI jemane vandanA karavAnI hoya te vyakti Asana para virAjamAna hoya, sanmukha hoya, prasanna hoya tyAre rajA/AjJA laIne vandanA karavAnI hoya che. have samajAze ke rastA vacce ubhAM ubhA AyaMbila vagerenA paccakakhANanI mAMgaNI te avinaya Thare che. e ja rIte gurumahArAjane ubhA rAkhI, cokhAnI gahulI kADhI vandanA karavI te avinaya che. prabhujInA varaghoDAmAM paNa Avo Agraha rAkhavAmAM Ave che e avinaya che. sAmaiyAmAM rastA vacce ubhA rAkhIne gahelI kADhavA pUrvaka gurumahArAjane vandanA karavAnI vAta paNa ahetunA gharmane anurUpa nathI jaNAtI. e karatAM to hAthamAM akSata laIne, be hAthe vadhAvatAM vadhAvatAM saumya mudita svare padhAro, padhAro. matthaNa vandAmi, sukhazAtAmAM cho !" ema uccAravuM vadhAre saMgata jaNAya che. anyathA, rastA vacce ubhA rAkhI azAtA upajAvI zAtA pUchavA jevuM thaze! AdhAra graMtha rUpe guruvandanabhASya che ja. 161 Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 4prabhuno dharma sarvanA utthAna mATeno che. te dharmanI koI pravRtti anyane dharma pratye aprItinuM kAraNa na banavI joIe. A kALamAM to derAsaramAM kyAreka rAtre bhAvanAmAM ane divase pUjanamAM mAIka dvArA AjubAjunA parisaramAM avAjanuM bhAre pradUSaNa phelAya che. gharaDAone niMdaramAM vikSepa paDe, trAsa thAya; bhaNatAM vidyArthIone paNa abhyAsamAM khalela paDe. tethI ajaino ane have to Adhunika jaino paNa manamAM kacavAya che, aprIti ghAre che. kyAreka AvA prazna bolAcAlI thAya che ane jhagaDAnA rUpa sudhI pahoMce che. AvA anubhavo badhAne thAya che. mane to Dara che ke aprIti ghaTTa thatAM durlabhabodhipaNAmAM ja nimitta banI jAya che. tethI derAsaramAM mAIka ja nahiM tevuM karavAmAM Ave to, loko, saMgItakAro ane vidhikAro samajIne ja Ave. upAzrayanI bAbatamAM to amadAvAda jevA zaheramAM, AjubAjumAM vasatA jaina suddhAM, evI jAtano prabaLa ane pragaTa virodha karatA hoya che tyAre manamAM ema thAya ke A jIvo bodhidurlabha to nahIM banI jAya ne! AvI AzaMkA jAge tevA saMjogomAM dharmIjIvonI javAbadArI vadhI jAya che. tevA saMyogomAM ApaNe bolavAmAM ghaNo saMyama keLavavo jarUrI che. jo dharma pratye aprIti thAya to e AgaLa vadhIne dharma pratye aprIti karAve ja. evuM bane tyAre jIva hArI jAya. prabhu mahAvIra mahArAjAe kahyuM hatuM ke, pratimAdevA na vartavya derAsaramAMthI mAIka, lAITa nIkaLe ane saMyamIono vyavahAra aucityapUrNa bane to A prazna ukelI zakAya. che. siddhacakrapUjananI vidhimAM lakhyuM che ke jene pUjana bhaNAvavAnuM hoya, je pUjanamAM besanArA hoya te badhAM - kula cAra jaNAM - mAMDalAmAM eka, yaMtra upara be ane vidhikAraka ema cAra jaNAe khIranA traNa ekAsaNA karavA pUrvaka A pUjana bhaNAvavuM. A vAta atyAranA bhaNAvAtAM tamAma pUjano mATe paNa vicArI zakAya. te te pUjana bhaNAvavAthI nIpajatAM phaLane meLavavuM hoya to, A vidhi mahattama aMze jarUrI gaNAvI joIe. 8pUjana, zAMtisnAtra, aSTottarI snAtra vagere bhaNAvAyA pachI tenA zAMti jaLanI gAma pharate dhArAvADI devAnI prathAmAM sudhAro karavo jarUrI che. divasa chatAM chatAM ja tenA lAbha lenArAe e snAtranuM Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAMtijaLa bahumAnapUrvaka sAthe rAkhIne gAma pharatI tenI dhArA karavI joIe. zrIsaMghe A vidhAnane pratiSThA ApavI jarUrI che. 9. AjakAla parvAdhirAja paryuSaNamAM kAMI ne kAMI tapasyA karavAnuM cAle che. zaheramAM to AvA tapa ghaNI moTI saMkhyAmAM thAya che. A badhuM sAruM che. tapodharmano prasAra e AnaMdanI ghaTanA che. have temAM eka DagaluM AgaLa vadhavAnuM che. aThThAI vagere je tapasyA thAya te pachI, jeTalA divasanuM e tapa thayuM hoya teTalA divasa teo rAtribhojanano tyAga kare ema thavuM joIe. anyathA, siddhitapanA pAraNAM pachInA divase tapasvIne rAtre zAtA pUchavA AvanArane, e ja tapasvI rAtre jamatAM jovA maLe che je tapasvIne zobhatuM nathI. mATe tapa pUruM thAya tyAre tapanA jeTalA divaso teTalA divasa to ochAmAM ochuM rAtribhojana tyajavuM joIe. O, prabhujIne devAdhidevane vItarAga paramAtmAne je loko rUnI, raMgaberaMgI UnanI, sutaranA raMgIna dorAnI, mUlyahIna plAsTIkanA ImiTezana naMganI aMgaracanA kare che te athavA evI karelI AMgI jovA maLe che tyAre anupama aizvaryathI zobhatA prabhune AvI tuccha vastuo zA mATe caDhAvatA haze, zuM jarUra che evA evA prazno manane DahoLe che. alaMkAra rahita prabhujI svayaM paNa suzobhita ane manohArI lAge che. karavI ja hoya to pArthiva jagatanI mUlyavAna cIjothI zaNagAro, kAM to mAtra vividharaMgI puSpothI prabhujIne vibhUSita karo; sAcA hIrA-mANeka-motIthI sonerI varakhathI aMgaracanA karo. paraMtu halakI nirmAlya cIjano to prabhune sparza paNa niSiddha gaNavo joIe. mArAM mananA thoDA vicAro ahIM jaNAvyA. ruce to AnA upara sujJa vyaktio vicAra kare. AmAM kSati hoya to dhyAna dore evI vinaMti che. AvA bIjA vicAronAM maMthana paNa thayA kare che. anya avasare e zobhaze. hAla ATalA vicAro zrIsaMgha samakSa mUkyA che. . 163. Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ }}} || # or fo@b eka patra mahesANA pAThazALAnA zikSako adhyApaka baMdhuo ! snehabhInAM dharmalAbha mAre to Aje pUjyapAda upAdhyAyajI mahArAjano eka meseja kanve karavAno --saMdeza pahoMcADavAno che. tame adhyayana ane adhyApananuM eka suMdara kAma karI rahyA cho. vidyAne varelI saMsthA tamArI oLakha banI gaI che. kharekhara ! tame bhAgyavAna cho ke nAnI vayamAM tamane prabhu mahAvIre prabodhelA zAstra vacano bhaNavA ane anyane bhaNAvavAno je bhavaduHkha nAzaka moko maLyo che te tamArI jAtane dhanyatAnuM biruda apAve che. tame je prAraMbhika dhoraNe paMcapratikramaNa artha sAthe tathA cAra prakaraNa, traNa bhASya, cha karmagraMtha tathA kSetrasamAsa ane saMgrahaNI ATaluM dhArmika bhaNyA bAda saMskRtabhASAnA graMthomAM praveza sugamatAthI thAya te mATe saMskRta pAThyapustaka (bhAMDArakara athavA paMDita zivalAlabhAInI) jo kSayopazama hoya ane vIryollAsa sAtha-sahakAra Ape to cha hajArI siddha hema vyAkaraNa paNa karyuM ane vAMcanamAM paNa caritrothI zubha zaruAta karI haze. upAdhyAyajI mahArAjano saMdezo e che ke tamArI buddhine sArthaka karavI hoya to tame 'sAta naya, saptabhaMgI, cAra nikSepa ane cAra pramANa' A badhA syAdvAda zailInA viSayone AtmasAt karavA prayatna karajo ane te mATe upAdhyAyajI mahArAjanA ja 'dravya-guNa-paryAyano rAsa'thI zaru karI 'nayopaveza, nayarahasya, jJAnabiMdu' vagere grantho bhaNatAM bhaNatAM kadAca prajJAmAM e granthagata bhAvo sArI rIte pratibiMbita na thatA hoya to zrI navinaya vinuSa yasevA zrI yazovinayAya namaH| A padanI mALA gaNIne grantha samajavA prayatna karazo to kaThinamAM kaThina jaNAto e padArtha tarata samajAI jaze. A vAta khAtrIvALI che. AnA ekathI vadhu purAvA che. khuda pote eka sthAne lakhe che : no joDuM manirapekSa thoDe paLa kSayopazame varte mahAzAstrano abhyAsa navA cAhe tedane meM tarkasiddhAMtazAstraro vAna ghAM, tiLayu mAre hrAnta snehna che te prIchano| (jesalameranA zrAvako uparanA valasADa caitra suda 5 - zukra Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patramAMthI.) ane Aje paNa koI tenA pratye bahumAnabharI prArthanA kare che to te vyaktino kSayopazama khIle che. Avo romAMcabharyo anubhava lakhavA mana thAya che. jyAre upAdhyAyajI mahArAjane traNaso varSa pUrNa thayA hatA (vi.saM. 2043) tyAre meM DabhoInA samAdhisthaLe lAgalAgaTa pacIsa yAtrA karI hatI. caitrI oLInA divasomAM ame DabhoI pahoMcyA hatA ane akhAtrIje sAMje tyAMthI vihAra karyo hato. caitrIpUnamanI ane akhAtrIjanI be-be yAtrA karI hatI. A bhAvabharI yAtrAnA phaLasvarUpe kavitvazaktinI bheTa maLI. eka ja divasamAM prakRtabhASAmAM trevIsa gAthA racI hatI. AjanuM vijJAna tene TrAMsamizana kahe che. temane UMDA abhyAsanI prIti hatI ApaNe tyAM je traNa prakAranA jJAnanI vAta Ave che teno khyAla haze. zrI haribhadrasUri mahArAja racita SoDazaka prakaraNamAM Ave che, vaLI yo zatavRtti mAM paNa Ave che, te zruta, ciMtA ane bhAvanA jJAna upara upAdhyAyajI mahArAje nija-ciMtananA baLe tenA phaLa sudhI daSTi laMbAvI. A badhuM krama 1. 2. 3. nAma zruta jJAna ciMtA jJAna bhAvanA jJAna upamA pANI jevuM dUdha jevuM amRta jevuM phaLa vAdavivAda-matAveza mAdhyastha sarvatra hitadarzana zrutajJAnathI vivAda thAya ane matAveza paNa thAya. A vAta temaNe svaracita stvatatA graMthanA navamA stavaLa mAM kahI che. vaLI adhyAtmopaniSat prantha mAM paNa kahI che. zruta jJAna eTale mAtra gAthA gokhavI - karmanI prakRtio gaNavI. jene ApaNe tyAM sUtravAcanA kahevAmAM Ave che te. mAtra e rIte jo bhaNe to ahaMkAra puSTa thAya. tethI mAtra zrutamAM aTakavuM nahIM. eo to ciMtAjJAnamAM aTakyA vinA bhAvanAjJAnamAM ja TharavAnuM kahe che. teozrIne zrutajJAnamAM aTakavuM pasaMda nathI ja nathI paNa Nollseth grantha ra 165 WIESEL CON www.jainelib/ary.org Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 ciMtAjJAnathI AgaLa javAnuM kahe che. kAraNake zrutajJAna pANI jevuM che je tRSA - tarasa chIpAve. pANI pIvAthI pInAranI tarasa chIpe. ciMtAjJAnane dUdha jevuM kahyuM che. dUdhathI kSudhA - bhUkha zame che. dUdha pUrNa AhAra gaNAya che. jyAre amRta to mRtyune tarI javAmAM sahAyaka che. A traNe jJAnane uttarottara uttama rIDe samajavA mATe A pANI-dUdha-amRtanI upamA khUba ja samaja bharelI che. teonA prasiddha grantha jJAnasAra uparanA svopajJa bAlAvabodhamAM eka sthAne lakhe che e zloka to ApaNA saMghamAM khUba jANIto che. tenA niSkarSamAM A zabdo che nirvANapadamapyekaM bhAvyate yanmuhurmuhuH / tadeva jJAnamutkRSTaM nirbandho nAsti bhUyasA // 5-2 // jJAnASTakam mULa zlokano artha to barAbara karyo che pachI chelle eka ja lITI mahattvanI lakhI che. te joIe H bhAvanAjJAnaI thoDui ghaNuM, te vinA ghaNuM te zukapATha / bhAvanAjJAna ghaNI mahattvanI abhyAsa paddhati che. temAM zabda pachI tenA arthano bodha pachI tAtparya - je anuprekSAthI prApta thAya che te pUrvakanuM jJAna bhale thoDuM hoya to paNa lAbha kare. upaveza pavRtti mAM eka agatyanI paMkti che : samyag bhAvanAjJAnAdhigatAnAM bhAvato'dhigamatvasaMbhavAt / upadezapadavRtti : gAthA - 165 jyAre bhAvanA vaDe bhaNavAmAM Ave to samyagdarzana prAptinA je be prakAra che H nisarga ane adhigama - temAM dravya adhigama ane bhAva adhigama. temAM bhAva adhigamanI prApti A bhAvanAjJAna dvArA prApta thAya che. mAtra zrutajJAna mATe jema ahIM zukapATha zabda che tevo ja zabda zrIpALa rAsa khaMDaH 4 - DhALaH 13mAM sAtamI kaDImAM mUkyo che H granthajJAna anubhava viNa tehavuM zuka jisyo zrutapATho - 7 Ama to zrutamAMthI ciMtAmAM thaIne bhAvanAjJAnamAM javAnuM agharuM nathI paNa lakSamAM rAkhIne udyama karavAmAM Ave lakSya sudhI pahoMcAya che. mAtra e daSTie vAMcavA - bhaNavAnuM thAya to phaLa maLe. jema ke tamArA badhAmAM triSaSTi0 nA dasamAM parvanuM paThana - pAThana thatuM ja rahe che. temAM caMdanabALAjIno == Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prasaMga Ave che. zrI saMghamAM A kathA prasaMga khUba jANIto che. tame badhAe ekathI vadhAre vAra vAMcyo ane vaMcAvyo haze. tenI vAta bhAvanAjJAnanAM saMdarbhamAM joIe. triSaSTi0 parvaH 10 - zlokAMkaH560 thI AgaLa vAta cAle che. tyAM traNa muddA dhyAnathI jovA jevA che. huM mULa zloka utAruM chuM. pachI tenuM tAraNa vicArIe. tatraca kSutpipAsAtadavaspRSTAM latAmiva / nigaDai ryantritAmaMhUyo navAttAM kariNImiva // // 565 // parimuNDitamuNDAM ca bhikSukImiva candanAm / azrupUritanetrAbjA mIkSAJcakre dhanavAhaH // // 566 // yugmam SaSThasya pAraNAyAmIti kulmASAH santi saMprati / yadyAyAtyatithistasmai datvA bhuje'nyathA na hi // // 572 // dravyAdibhedasaMzuddhaM jJAtvA pUrNamabhigraham / tasyai kulmASabhikSAyai svAmI prAsArayat karam // // 578 // ahIM traNa muddA bhAvanAjJAnathI ApaNe vicAravAnA che. 1. prabhu padhAryA tyAre caMdanAnI AMkhamAM AMsu hatA ja. 2. caMdanabALAne chaThTha ja thayo che. trIje divase to aDadanA bAkaLA prabhune vhorAvyA che. pAraNuM karyuM che. 3. dravya-kSetra-kALa ane bhAva ema cAre prakAranA abhigraha pUrNa thayA che te jANIne aDadanA bAkaLA vhoravA prabhue hAtha prasAryo. have sAdI rIte to A zloko vAMcyA pachI, artha karyA ja haze. paNa vartamAnamAM je pracalita mAnyatA pravarte che temAM A kalikAla sarvajJa zuM lakhe che te ApaNe jovAnuM che. pracalita mAnyatA A che H 1. prabhu mahAvIra padhAryA ane caMdanAnI AMkhamAM AMsu na dIThAM tethI pAchA pharyA. jyAre AmAM evI koI vAta ja nathI. balke ahIM to akSuvRtinetrajJA evuM spaSTa lakheluM che. zALA grantha 2 167 Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 2. atyAre zrI saMghamAM caMdanabALAe aThThama karyo hato ema pracalita che. jyAre AmAM chaThThanI vAta che. aThThamanI vAtane keTaluM vajana ApavuM te vicAravA joga che. 3. dravya-kSetra-kALa ane bhAva ema badhA ja abhigraha pUrNa thayA che. pAchA javAnuM banatuM ja nathI. A rIte uhApohapUrvaka vAcana thAya to vadhu lAbha thAya. zramaNa mahAvIrane pAMca mAsa ane pacIsa divasa thayA eTale mAgasara vadi ekamanA divase abhigraha zaru thayo ane jeTha sudi dasamanA divase abhigraha pUrNa thayo che. A rIte eka anya prasaMga paNa triSaSTinA pahelA parvamAM dhyAnathI vAMcavA joga che. jo ke tame te zrutanI sapATIthI vAMcyo haze. have tene ciMtAjJAna ane bhAvanAjJAnanI bhUmikAthI vAMcajo. mULa zloka A pramANe che: svAmidarzanahRSTAnAM sveDAnAdo divauksaam| stanitaM stanayitnUnAmivaiSa zrUyate divi|| // 525 // zRNvatyAstat devyA marudevyA vyliiyt| AnandAzrupayaH pUraiH paGakavat nIlikA ishoH|| // 527 // sA'pazyat tIrthakRtallakSmIM suunortishyaanvitaam| tasyAstad darzanAnandAt tnmytvmjaayt|| // 528 // sA''ruhya ksspkshrennimpuurvkrnnkrmaat| kSINASTakarmA yugapat kevljnyaanmaasdt|| // 529 // A zlokone dhyAnathI jo vAMcazo, zrutajJAnathI upara UThIne ciMtAjJAna sudhI ane pachI bhAvanAjJAna sudhI pahoMcIne vicArazo to vartamAnamAM pracalita mAnyatA che ke je stavano je sajhAyomAM varNavI che te varNanane AnI sAthe koI saMbaMdha che? ApaNe tyAM marudevA mAtAne kevaLajJAna prApta thAya che tenI pUrvabhUmikAmAM mAtA putranA saMbaMdha, mAtAnI putra taraphanI apekSA vagere sAva laukika pratyAghAtavALI vAta karavAmAM Ave che jyAre triSaSTigata vAta lokottara saMsparzavALI che. eTale ApaNe A triSaSTinA jore pracalita mAnyatAne pAyA vinAnI TheravI zakIe. A majabUta pramANa ApaNI pAse che ja. WWW.jainelibrary.org Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtAjJAna naya prerita che. jyAre bhAvanAjJAna vaDe potAnA AtmAne A daSTAMta vaDe kAMI bodha levAno hoya to tarata levAvo joIe. jema ke marudevA mAtAne AdIzvara prabhunA prathama darzane darzanAnandhayoga sadhAyo. te rIte ApaNe jyAre prabhunA darzana karIe chIe tyAre ApaNA cittamAM evo Anadayoga upaje che! vartamAnamAM pracalita anityabhAvanAvALI vAtamAM vivAda nathI karavI. ApaNo mata sAco ane A jUno mata khoTo evo matAveza paNa nathI karavo. ApaNe to ApaNI khoja karavI che. jo e anityabhAvanAnA eMgalathI vicAravAmAM koIka nakkara bodha maLavAno hoya to e rIte vicAravAnuM hitakAraka gaNAya. A thaI naya prerita vicAraNA jene ciMtAjJAna gaNI zakAya. SoDazakamAM zrI haribhadrasUri mahArAje zrutajJAnane pANI jevuM kahyuM che te vAta paNa samajAya che. ApaNe ja vicAravAnI prakriyAthI pANIthI amRta sudhI pahoMcavAnuM che. lakSya amRtanuM rAkhavAnuM che. tRSAnivRtti- sudhAnivRtti ane mRtyunivRtti sAdhavAnI che. kathAnI rIte kathA joIe to te sukyarasane poSanArI kathA ja che. paNa jyAre teno yoga ApaNA jIvana sAthe karIe tyAre te kathAnuyoga bane che. ahaMtu zAsanane te anuyoga ISTa che. thoDAmAM ghaNuM mAnajo ane pratyeka akSarane bhAvanAjJAna sudhI pahoMcADavA prayatna karajo. tamArA badhAnI aMtaraMga yogyatA jANIne karuNA daSTithI ema thayuM ke upAdhyAyajI mahArAja jema AvA vidyApremI pratye sneha rAkhe che to ApaNe paNa rAkhavo joIe tethI prerita thaI A zruta-ciMtA ane bhAvanAnI vAta tamane jaNAvI che. ApaNane jJAnano khapa che. jJAna e ajavALuM che. ajJAna aMdhAruM che. aMdhArA mATe saMskRtamAM tama che. tame mAMthI ugarIne jyoti mAM javuM che. prabhunI kRpA thAya to aMdhArAmAMthI ajavALAmAM javAnuM ane ApaNAM jIvanamAM jyoti patharAya te mATe ApaNI mahenata che. ame muMbaI taraphanA vihAramAM chIe. jo anukULatA hoya ane pratibhAva jaNAvavAnI icchA thAya to A pAThazALAnA saranAme patra mokalajo. amane maLI jaze. prabhunuM zAsana - prabhuno dharma ane prabhuno saMgha maLyAnA AnaMdathI manane bhInuM bhInuM rAkhajo. -- e ja 169 Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1chao vinaya vaDo saMsAramAM.. hamaNAM amArA saMghamAM eka navA upAzrayanuM nirmANa thayuM. te ArAdhanA karavA/karAvavA mATe khullu mUkavAnuM hatuM ahIM upAzrayamAM birAjamAna pUjya AcArya mahArAjane vinaMti karI hatI. teozrI padhAryA hatA. sAdhvIjI mahArAja paNa moTI saMkhyAmAM virAjita hatAM. upAzraya jAheramArganA kinAre hato tethI eka netA je gAMdhInagarathI ahIMnA raste pasAra thatA hatA temaNe eka sAthe ghaNA badhA vAhana joyAM, toraNathI zaNagArAyela rastAo joyA. sAthenA kAryakartAne jaNAvyuM ke jenono prasaMga che, UbhA UbhA jaI AvIe. teo AvyA. emane joI ApaNA bhAIo to gAMDAghelA thaI gayA! AvanAra, ziSTacAra mujaba pUjya mahArAja sAhebane vaMdanA karI na karI tyAM to teozrInuM sanmAna-bahumAna karavA, zAla-zrIphaLa ane hAra paherAvavA mATe saMghanA agraNIo vacce huMsAtuMsI thaI ! jevI e sAla vidhi thaI ke tarata ja AvanAra netA cAlI gayA. guru mahArAja pATa para beThA ja rahyA. teozrI vAsakSepa hAthamAM laIne beThA hatA. rAtre bIjo prasaMga banyo. sTeDiyamamAM zrI zrI ravizaMkaranI upasthitimAM prasaMga hato. teonA anuyAyIo sArI saMkhyAmAM hAjara hatA. sTeDiyama cikkAra bhareluM hatuM. savAra jevuM ja ahIM banyuM. ahIM netA narendra modInI hAjarI hatI. teo Ave che te jANyA pachI traNa-cAra kAryakartAo temane levA gayA. temaNe AvIne zrI zrI ravizaMkarajIne praNAma karyA. kAryakartAoe moTo jADo puSpahAra Apyo ane narendra modIe zrI zrI ravizaMkarajIne paherAvyo. te pachI zrI modIne anya mITiMga hovAthI ravAnA thayA. A badhuM joIne mArA manamAM avaDhava thaI che. Ama kema ! manane zAMti vaLe tevuM AzvAsana pharamAvajo. Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttara : vAta tamArI sAcI che. AvuM joIne samaju ane vivekI dharmarAgIne duHkha thAya. tenuM citta avaDhavamAM paDI jAya. mane paNa AvuM ajugatuM joI ghaNA vicAra Ave che paNa ApaNe sAMbhaLe koNa? vAta vicAravA jevI to che ja. lokottara upara laukikatAnuM A AkramaNa che. lokottaratA parAjaya pAme che ane laukikatA sarvatra chavAI jAya che. - virativaMtanI hAjarImAM avirativaMtanuM sanmAna keTale aMze vyAjabI gaNAya! tamane khabara haze, ApaNe tyAM dIkSArthInuM bahumAna karavA, teno meLAvaDo rAtre rAkhavAno rivAja hato. vaLI dIkSArthIno varasIdAnano varaghoDo phare temAM sAdhu-sAdhvIjI mahArAja na jAya, na'tA jatAM. paraMtu dIkSArthInA parivArano ghelachAbharyo Agraha thayo. sAdhu bhagavaMtoe kahyuM mAtra dIkSArthI ane ame. ema amArAthI na avAya. prabhujI hoya to ja avAya. ema che ! to cAlo prabhujIno ratha sAthe lAvIe to Avazo ne! hA, Ama e varaghoDAmAM maryAdAne bAju para mUkIne e pravRtti sareAma cAle che. dIkSArthI tyAganA paMthe jaI rahyA che tethI badhuM dAna kare che temAM sAdhu mahArAjanI hAjarInI jarUra kyAM rahI? Ama badhuM cAlyuM. are ! paramAtmAnI hAjarImAM virativaMtane vaMdanA karavAnI hoya che tyAre paNa paDado karavAnI prathA pracalita che. teonI hAjarImAM e paNa nahIM. jyAre ahIM to upadhAna Adi prasaMgomAM rasoIA jevAnuM paNa sanmAna virativaMtanI hAjarImAM karavAmAM Ave che! manamAM thAya ke raDavuM ke hasavuM? ApaNAM gRhastha paNa evA ke rAjakaraNIonI hAjarImAM harakhapaduDA thaI jAya ane Avo haDahaDato avinaya karavA taiyAra thaI jAya. zrI zrI ravizaMkaranA anuyAyIoe je karyuM te ja sAcI vidhi che. AgaMtukanA hAthe mukhya viratidharanuM sanmAna hoya. AvanArane to AvakAra Apyo e ja enuM sanmAna che. 171 Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 paNa amArA keTalAka bhAIo ja AvA gRhasthomAM bhaLe che. teo ja kyAreka A badhuM svArthavaza karAve che ane teo ja A veSanuM 'DIvelyuezana' thAya tevuM kare che ane karAve che. AnuM kAraNa e che ke teoe lokasaMparka vadhAryo paNa zlokasaMparka ghaTADyo che ! eka pratiSThita AcArya mahArAje mane pUchyuM ke 'zuM vAMco cho ?' meM kahyuM, 'bRhatkalpabhASya savRtti che te cAle che, trIjo uddezo hamaNAM zaru thayo che.' kahe, 'zuM te graMtha chapAI gayo che !' 'hA, chapAI gaye khAssA varSo vityAM che.' 'temAM zuM Ave che ?' meM kahyuM, 'zramaNajIvananI utsarga-apavAdanI prAyazcitanI ghaNI mahattvanI vAto Ave che.' A pachI manamAM thayuM ke satata lokasaMparkamAM racyApacyA rahe to AvA graMtho vAMcavAno samaya kyAMthI maLe ? emAM rasa paNa kyAMthI paDe ? roja bolavAmAM Ave ke, nityaM svAdhyAya saMyama ratAnAm| paNa have te pada badalavuM paDaze ! A to na ja thavuM joIe. nIce UtaravuM hajI ya kSamya che paNa ATalI hade ke lokottaratAnA cihna paNa na rahe tevI laukikatA to ApaNane maMjUra na ja hovI joIe. dravyathI lokottara ane bhAvathI saMpUrNa laukika evuM atyAre cAle che; enuM ja sAmrAjya pravarte che. have to paramAtmAne evI prArthanA karavAnuM mana thAya ke : sarva sajjanone samakAle saddabuddhi prakAzita thAo ! thoDuM lakhyuM jhAjhuM karI jANajo. A to gharanI vAta che, keTalI lakhAya. manamAM samajavI ja rahI. tamane AzvAsana maLyuM haze ! ala Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lakI Dro laukika che, ApaNo dharma lokottara che bahu jIvo dharama pAme tevA zubhaAzayathI lakI Dro tathA bhAgyabhakti jevA pralobhano rAkhavAmAM zuM nukazAna che, zuM doSa che? uttara : prazna jijJAsAthI pUchAyo che tethI te viSe kAMIka kSayopazama pramANe kahevuM prApta che. juo mane to A paddhati ahetu zAsana sAthe koI paNa rIte baMdha besatI lAgatI nathI. pUrNa rIte laukika che, lokottara nathI. laukika paNa ApaNe tyAM mAnya gayuM che. paNa je lokottaramAM nimitta banyuM hoya, bane tema hoya te laukika AdaraNIya gaNAyuM. paNa jeno rasto lokottara bhaNI na jato hoya te laukika mAtra tyAjya gaNAyuM. vaLI tame to saMkhyAvRddhi mATe dhanane mAdhyama banAvo cho! sAva ajainane jinadharma saMmukha banAvavAnI vAta hoya ane te paNa uMmarathI bALa ane gRhastha dazAmAM daridra hoya tevA, A bAju vaLe tevuM AzvAsana laI zakAya. jo ke tene paNa, tame badhAe gayA janamamAM AvA bhagavAnanI sevA nathI karI mATe A bhavamAM zreSTha dazAne pAmyA nathI. A bhavamAM bhagavAnane barAbara bhajo to vakhate tamArI sthiti A bhavamAM sArI thaI zake. --AnA mAdhyamathI vAta thaI zake. ane te kAraNe jeno hAtha upara ja raheto hoya tene lenAra banAvIne, lAlacu banAvIne tenuM zuM kalyANa tame karavAnA? prabhunAM zAsanamAM to mArga zuddha kahevAnuM kahyuM che. vAcaka jazanI vANI che te sAMbhaLoH janamelananI nahIM IhA, muni bhAkhe mAraga nirIhA; jo bahujana suNavA Ave to lAbha dharamano pAve. (DhALaH 4, kaDIH 7 -- 350 gAthAnuM stavana) vaLI A badhAM kAryo to gRhasthanA pakSanA Ave. AvI vAto hajI upadezakALamAM upadezarUpe kahI zakAya paNa kriyAkALamAM kazuM na kahevAya. AvA kSaNika, kSullaka A bhava pUratAM bhautika lAbhone AgaLa karIne thatA dharmane laukika kahyo che. zrIpALa rAsanA cothA khaMDamAM kSamAdharmane upakAra, apakAra ne vipAka e traNa hetune laukika kahyA che. jyAre vacana ane dharmane lokottara kahyA che. traNa tyajavAnA ane bene AdaravAnA kahyA che te paNa AvA prasaMge vicAravA joga che. * 173 Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 akSarasanuM pAna karyuM che snAna nathI karyuM Aje akhAtrIja che. Aje derAsara pUjA-darzana mATe gayA to tyAM AdIzvara prabhune zeraDInA rasanA prakSAlano caDAvo bolAto hato. meM pUchyuM: ApaNe tyAM to mULanAyaka prabhu to pArzvanAtha bhagavAna che ! javAba maLyo ke eka gokhamAM AdIzvara bhagavAna che tenA prakSAla mATe A caDAvo bolAya che. mane thayuM ke pAlItANAmAM mULanAyaka AdIzvara dAdA che temane zeraDInA rasano prakSAla jAmyo che, A navuM lAge che ! A barAbara che ? prakAza pADavA vinaMti. uttara :-- tamArI jijJAsA vyAjabI che. eka vAta barAbara samajI lejo. AjanA divasano mahimA zenA kAraNe che ! prabhu AdIzvara bhagavAne dikSA lIdhI tyAre temane aThThamanuM tapa hatuM. pAraNAnA divase gaucarI mATe padhAryA. e samayanI prajA to yugalIyA svarUpa hatI. emane AvA supAtra dAnanA vyavahAranI kazI gatAgama na hatI tethI : koIka kanakanA bhUSaNa Ape, Ape kanyA koya; devAno vyavahAra na jANe, temAM te zuM hoya! lyone lyone A bhikSA bhAve RSabhadeva bhagavAna. Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kadI sAdhune joyA ja na hoya teone gocarI vahorAvavAno prasaMga kyAMthI samajAya? teo kare paNa zuM? A sthitimAM RSabha munizvara AMgaNe AvIne UbhAM hoya temane AhAra kekhAdya padArtha thoDAM apAya? A to ApaNAM rAjA! temane to suvarNAlaMkAra, SoDazI kanyA apAya! ane Ama munizvaranuM pAraNuM laMbAtuM ja gayuM adhika varSa vityuM e rIte zreyAMsa kumAra akSaya tRtIyAne divase pAraNuM prabhue kIdhuM paMca divya pragaTyA, zreyAMse dAna prathama tihAM dIvuM. (racanAH zrI dhurandharasUri AdijinakalyANakapUjA) chevaTe prathama dAna devAno yaza zreyAMsakumArane maLyo; prabhujIne ikSu rasathI pAraNuM karAvyuM. prabhue tyAMsI lAkha pUrava varSa sudhI to devakuru ane uttarakuranA phaLonuM ja bhojana karyuM hatuM. ahIMnA dravya tarIke to sarvaprathama A Izu rasanuM ja pAna karyuM. temanI pAMcaso dhanuSanI kAyA ane varSa uparAMtanA upavAsa ! tethI ja 108 ghaDAnA rasanuM pAna karyuM hatuM! hA! to temaNe rasapAna karyuM hatuM paNa snAna nathI karyuM! ApaNe tyAM Izu rasanA snAnanI prathA kema ane kyArathI zarU thaI te UMDA utarIne jANavuM joIe. e divasa akhAtrIjano hato tethI AdIzvara prabhu samakSa naivedya dharIe chIe te mujaba eka lITara ke ethI jarA vadhAre Isu rasa pratyeka tapasvI dhare e ucita jaNAya che. prabhujInI pratimAne ATalA badhA Izu rasathI abhiSeka thAya tenI cIkAsa kADhavA mATe tethI khUba vadhu pANI vAparavAnuM thAya. e jaLa jyAM paraThAvavAmAM Ave tyAM kIDI-makoDA jevA jaMtunI virAdhanA na thAya tevI jayaNAno paNa khyAla rAkhavo jarUrI che. paNa kyAM, koNa A badhI kALajI lya che? mATe mane to pAnane mahattva ApIne, naivedya rUpe agrapUjAmAM tene sthAna ApavuM hitAvaha lAge che. AzA che ke tamArA mananuM samAdhAna thayuM haze. tamane jace to saMghamAM ArAdhakone ane AgevAnone 5 175 samajAvajo. ApaNe ATaluM karI zakIe, pachInuM bhAvi upara choDI daIe.. Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 RSabha caraNa aMgUThaDe... aSTa prakArI : vivekabharI vicAraNA mArA manamAM eka samasyA sarjAI che. samAdhAna joIe che. huM roja prabhujInI aSTaprakArI pUjA karuM chuM. paNa hamaNAM chellA traNa-cAra divasathI roja evuM bane che ke jyAre jyAre jinAlayamAM jAuM tyAre je prabhujInI kAyamI aSTaprakArI pUjA karuM chuM, pUjA karIne AMgI racuM chuM. te prabhujIne koIke agAuthI AvIne suMdara aMgaracanA karI hoya che ! have mAre zuM karavuM? aMgaracanA evI to suMdara ane AlhAdaka racAI hoya che ke te rada karavAno jIva cAlato nathI. bIjI bAjue mArA niyamane pALavAnI caTapaTI hoya che. mUMjhAuM chuM. koIka samAdhAna meLavavA ApanA caraNomAM Avyo chuM. uttaraH tamArI samasyA bilakula vyAjabI che. AvI sthitimAM samaju ane dharmAbhimukha vyaktine AvuM na thAya to navAI lAge. mane paNa thoDI mUMjhavaNa che ke kema karIne ukela Ape jethI tamArA mananuM samAdhAna thAya. A praznanA yogya samAdhAna mATe eka sAcukalo prasaMga ApaNe joIe. tamArA jevAne to kadAca temAMthI ja sAmadhAna maLI raheze. chatAM te prasaMga pachI thoDI vicAraNA paNa karIzuM. prasaMga Avo che? ...Aje aSabhakumAra rAjA banavAnA che. RSabhakumArano rAjayabhiSeka che. ayodhyAnagarInA bAhira bhAgamAM taDAmAra taiyArIo cAle che. maMDapane sajIdhajIne zaNagAryo che. sonAnuM siMhAsana racAI gayuM che. pitA nAbhinA moM para paNa ullAsa chalakAya che. prajArUpa yugalIyAo, potAne tyAM rAjAno abhiSeka che e eka avasara che mATe ApaNAthI thaI zake te karavA thanaganavA lAgyA che. pahelIvArano ja Avo prasaMga che. hAjara rahelA devone yugalIyAo pUche che: zuM zuM karavAnuM hoya ! zuM zuM joIe? khabara paDI ke Aje abhiSeka thaze eTale sahu sAthe maLIne abhiSekanuM jaLa levA upaDyA. aMbhojinI (kamalinI)nA moTA pAMdaDAMonA paDIyA banAvI, nirmaLa jaLathI bharelA taLAvanA pANIthI e paDIyA bharyA ane uchaLatA utsAhathI maMDapa bhaNI cAlyA... Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaldI jaldI utAvaLe cAlyA paNa maMDapamAM AvI jue che to 2SabhakumArane to snAna-vilepana karAvIne uttama vastrAlaMkAra paherAvIne siMhAsana para virAjamAna karI dIdhAM hatA! yugalIyAo jevA abhiSeka jaLa levA gayA ke sahasA IdrAsana kaMpyuM ane IdramahArAjA ane devoe maLI tIrthajaLathI abhiSeka karI, divya vastro dhAraNa karAvI mugaTa vagere ratnAlaMkAro dhAraNa karAvyA. devone A badhuM karatAM zI vAra ! yugalIyAone manamAM ghaNI hoMza hatIH Aje ApaNe ApaNA lAvelA jaLathI abhiSeka karIzuM pachI tene vastra alaMkArathI sajja karIzuM." paNa ahIMnuM dazya to judu hatuM. have? badhA yugalIyAo akhinna hRdaye tyAM ja ubhA rahyA. Idro ane devonuM AvAgamana cAlu ja hatuM. saheja paNa chobhIlA paDyA vinA, RSabhakumAranA pagano eka aMgUTho dekhAto hato tyAM potAnA paDIyAnA jaLa vaDe, AcAra sAcavavA abhiSeka karyo! saMtoSa mAnyo. abhinava RSabhakumAra prasanna prasanna thaI gayA. mukhamAMthI sahasA udgAra sarI paDyAH medo vinItA to (aho! A badhA keTalA vinayavaMta che !) IdramahArAjA paNa A ghaTanAthI khUba prabhAvita thayA. nUtana rAjAnA mukhamAMthI nIkaLelA zabdone kAyamI banAvavA mATe jAhera ughoSaNA karI ke, "A ghaTanAnI smRtine ciraMjIvinI banAvavA ahIM A sthaLe eka nagarI vasAvavAmAM Avaze ane tenuM nAmAbhidhAna vinItA rAkhavAmAM Avaze." yugalIyAo rAjI rAjI thaI gayA. ApaNe A uparathI eka kAyamI bodha tAravavAno che. yugalIyAoe zuM karyuM? ApaNe zuM karavuM joIe? A rIte rojIMdI ghaTanA pAchaLano Azaya ane prakriyA badalavAnA che. tamAre prabhujInI aSTaprakArI pUjA karavAno bhAva che. niyama che. tame je prabhujIne roja aSTaprakArI pUjA karo cho te ja prabhujIne tame AvyA te pahelA pUjA thaI gaI che. are ! koIe khUba bhAvathI vividha puSpo vaDe alaMkAra yukta aMgaracanA paNa karI dIdhI che. to, tamane eka mUMjhavaNa e thavAnI ke sAta prakAranI pUjA to thaI zakaze paraMtu pahelI, jaLa vaDe abhiSeka karavAnI pUjA to bAkI ja raheze tenuM zuM? 177. Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 7 8 ,2 . . . ... e praznano uttara zodhavA mATe tamAre AgaLanA yugamAM javuM paDaze. tame cAturmAsika pravacanamAM niyamita zrotA cho. chellA ekAda be varSamAM ja tame, pravacanamAM mArAropadeza nAmanA graMthanA pravacanonuM zravaNa karyuM haze. temAM zrAvakanA, divasanA kartavyamAM jinAlayamAM jinezvaranI samakSa aSTaprakArI pUjAno krama ane tenA pratyekanA zloka Ave che. (bIjo varga = paMdarathI bAvIsa zloka) tenuM dhyAnapUrvaka zravaNa karyuM haze. temAM tame joyuM haze ke ganapUnA AThamI che, --chellI che. vaLI jaLapUjAmAM nirmaLajaLathI bharelA kaLazanI sthApanAnI vAta che. jaLanA abhiSekanI vAta judI che ane jaLapUjAnI vAta judI che. abhiSeka(prakSAla)ne pUjA nathI gaNI; nirmaLa jaLathI bharelA kaLazanI sthApanA tene jaLapUjA kahI che. A bAbatamAM tamArI zraddhAne sthira karavA mATe zAstrapATha joIe to AcAryazrI devendrasUri mahArAja racita zrInitya graMthamAM ullekha che. AcAryazrI guNacandrasUri mahArAja kRta mahAvIra svariya mAM paNa AThamI pUjA rUpe gatrapUkA nI ja vAta Ave che. tethI tame sAta prakAranI pUjA prabhujI upara karIne agrapUjAmAM jyAre akSatapUjA -naivedyapUjA ane phalapUjA karo tyAre pATalA upara ja nirmaLajaLathI bharelo kaLaza sthApana karo temAM tame AThamI pUjA karI gaNAya. Ama karavAthI tamAro aSTaprakArI pUjAno niyama sacavAI jaze. tamArI AThamI pUjAne mATe koIe bhAvathI karelI aMgaracanA vakhI nAkhatA nahIM. bane to evI karelI aMgaracanA joI rAjI rAjI thajo. eka sthAne evuM banyuM hatuM ke aMgaracanA karanAra bahena e ja prabhu samakSa caityavaMdana karatAM hatA ane e ja samaye, temaNe bahu bhAva-bahumAnathI karelI aMgaracanAne anya koIe nahaNajaLamAM padharAvatA joI AMkhamAM AMsu dhasI AvyA hatA. bIjA eka prasaMge, dasa varasanA eka bALake pote doDha kalAka sudhI tanmaya banIne karelI aMgaracanA potAnI mammIne batAvavA hoMze hoMze laIne Avyo paNa e AMgIvALA bhagavAna ghaNA gotyA paNa AMgI rahI hoya to maLe ne! bALake doDAdoDa karI pUjArIne bolAvI pUchyuM tyAre khabara paDI ke bIjA eka bahenane karavAnI hatI te prabhujIne prakSAla karyo paNa e bahena paNa na karI zakyA ! e bALakanuM haiyuM naMdavAI gayuM! AvuM tame to nahIM ja karo! prabhujInA darzana karI rAjI thavuM e paNa eka pUjA che tema mAnajo. AzA che ke tamane samAdhAna maLI gayuM haze. . Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ subhASitam divasoziyALAnA hatA. ghArA nagarInA rAjA bhoja ekadivasa nagaracaryAe nIkaLyA hatA. rAjA bhoja jevo vidyApremI rAjA bIjo koI thayo nathI. raste cAlatAM eka mANasa maLyo. kautukathI ene pUchyuM: "bhAI ! ThaMDI to bahu paDe che. ThaMDIthI bacavA tame zuM karo cho?' dhArA jenuM nAma ! e nagaramAM evuM koI hoya kharuM ke je saMskRta na jANatuM hoya? e bhAIe javAba ApyoH rAtrI nAnu tivA mAnu arthaH rAtraTUMTIyuM vALIne sUI rahuM chuM. divase varuNanu thayoyo to sUrajadAdA che ja. tene joI ThaMDI jAya rAjana ! zItaM mathA niIta bhAgI ! ane savAra-sAMja to mIThuM-mIThuM nAnu mAnu vAnamaH tApaNuM kareluM hoya che tethI ThaMDI uDADuM chuM. zlokamAM devabhASA saMskRtanI khUbI sarasa UtarI che. jAnu-bhAnu-kRzAnu zabdamAM prAsa che ane varNa sagAI che. AgaLa vAta evI che ke rAjAe zlokanA racayitAne puSkaLa dAna ApyuM. sAco vidyArasikakhuza thaI jAya to ApyA vinA na rahe. ApaNe paNa sAruM sAruM sAMbhaLatA hoIe chIe. ApaNane paNa prazaMsAnAM puSpo veravAnuM mana thaI Ave. ene ja to prIti' kahevAya ne! 179 Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 jJAna mArga kaThina che, kriyA mArga sahelo che ahIM ApanA pravacanamAM roja Avato hato. Ape je rIte jJAna-mArga para bhAra mUkyo te pachI lAgyuM ke jJAnanI upAsanA to karavI ja joIe ane karAvavI joIe. amArA saMghamAM gAthA gokhavA mATenI jAherAta karI, temAM roja eka gAthA kaMThastha na thAya to pAMca rUpiyA daMDa rUpe rAkhyA. ghaNI vyaktioe A daMDa bharI dIdho; jANe ke A saheluM lAgyuM! ema kema? pachI to daMDa rUpe eka eka AyaMbila rAkhyA to te paNa karyA paNa gAthA karavA mATe tatparatA jaNAI nahIM! AnuM kAraNa zuM che ? uttara prazna bahu mahattvano che. zrI saMghamAM jJAnakSetre je upekSA thaI rahI che te joIne mane paNa ghaNI akaLAmaNa thAya che. bahu vicAra karatAM mane AvuM kAMIka kAraNa jaNAya che: kAyA dvArA ke vacana dvArA thatI koI paNa kriyAnI saphaLatAno AdhAra, te kriyAmAM mana parovAya tenA upara che. A sahuno anubhava che. sAmAnya rIte badhA ja kALamAM ane vizeSa vartamAnakALamAM, zrI saMghamAM tame jaNAvo cho tema, je pAMca yogamAM pravRtti cAle che temAM cAra yogamAM bahu badhA jIva joDAya che, joDAyelA jovA maLe che. eka yogamAM, pramANamAM ochA joDAtA jovA maLe che. AnuM kAraNa zuM? tame A ja jANavA mAMgo cho ne? A vAta thoDI vigate joIe. sAdhu-sAdhvI-zrAvaka-zrAvikA sahumAM, tapoyoga, kriyAyoga, dAnayoga, bhaktiyoga -A cAreya mAM khUba khUba pravRttio cAle che. thoDI preraNA maLI, thoDuM AlaMbana maLyuM, yogya vAtAvaraNa maLyuM ke saMkhyAbaMdha bhAviko AmAM joDAI jaze. ochI mahenate A badhAmAM temanI pravRtti pUrabahAramAM cAle che. jyAre, jJAnayogamAM joDAyelA roja navI-navI gAthA kaMThastha karavA mATe bahu ochA joDAya che. emAM manoyoganI satata hAjarI jarUrI che. WWW.jainelibrary.org Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e agharuM che. bAkI cAra yogamAM -kriyA-tapa-bhakti yogamAM nirNayanA takakke manoyoga hoya to eTaluM basa thaI rahe che; pachI satata enI jarUra paDatI nathI. sAmAyika lIdhuM, levAI gayuM. basa, pachI manane rakhaDavAnI saMpUrNa sagavaDa maLI gaI! AyaMbila karyuM, rasendriyanA saMyamano prazna Avyo, svIkAryo. paNa mana? ene to viharavAnI chUTa che ja! jyAre jJAnayoga zaru karyo, "gAthA" kaMThastha karavAnuM zarU karavA mATe manane temAM satata parovAyeluM rAkhavuM paDe. mananI hAjarI vinA gAthA karavA beThA to, sApaDo ane copaDI sAme rahI jaze; gAthA kaMThastha thayA vinAnI graMthastha ja raheze! mana parovAyuM haze to ja daza-bAra miniTamAM eka "gAthA kaMThastha thaze. Ama, jJAnanI sAdhanAmAM, manoyoganI hAjarI satata jarUrI bane che. A daSTie jJAnayoga muzkela che. temAM pravRtti karanArA ochA maLe che. jJAnayogamAM kSaNe-kSaNe nirjarA kahI che te A daSTie kahI haze. jJAna e sIdho AtmAno guNa che. tenA ughADa mATe "svAdhyAya che, temAM manoyoga joIe je joIe ja. pANIne bAMdhavAnuM kAma jema ghaDo kare che tema, manane bAMdhavAnuM kAma jJAna kare che. mananI hAjarIthI ja teno yoga saphaLatAne vare. kriyAyoga-tapoyoga vagere jarUra sevIe paraMtu enI saphaLatA mATenI AdhArazilA to nirmaLa manoyoga ja che. mananI nirmaLatA mATe, sthiratA mATe to svAdhyAyane ja mahattva ApIe. manoyoga vinA thatAM dharmAnuSThAna kevAM hoya e soya-dorAnA rUpaka dvArA samajAze. phATelA vastrane sAMdhavA mATe soyamAM thoDo doro parovAyelo hoya che. sAMdhatAM sAMdhatAM doro khUTe che ane soya cAlatI rahe che. khyAla raheto nathI. phakta soya cAlatI rahe eTale sAMdhavAnI vAta to dUra rahI, paNa navAM-navAM kANAM paDe! ahIM, jJAna, dorAnA sthAne che ane soya, kriyAnA sthAne che. kAyAyoga-vacanayogano doro che ke nahIM te satata jotAM rahevuM joIe. jyAM manoyogano doro che tyAM vastra jarUra saMdhAI jAya che. AzA che ke mananA saMzayanuM nirAkaraNa thayuM haze. gaLe utaryuM hoya to bIjAone samajAvajo. .. 181 Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 laukika zabdonA lokottara artha zabdakozanI paraMparA bahu purANI che paNa e zabdonA artho tAravavAnI paddhati nitanavI ne nitanirALI che. Ama to saike-saike zabdanA artha badalAtA rahe che. kyAreka pradeza pramANe paNa badalAya che. eTale e zabdanI pAMkhe arthanA AkAzamAM uDDayana zaru karo to kalpanAzakti pAchI paDe teTalA navA artha ughaDI Ave. jema ke snAna zabda. gujarAtabharamAM je e zabdano artha prasiddha che tenAthI sAva judA ja arthamAM e zabda mevADamAM pracalita che. koi svargavAsI thAya tyAre je karAya te 'snAna'. rojIMdA 'snAna' mATe 'jhIlavuM' vaparAya che. bhautika jagatamAM paNa mULa zabdano prayoga thAya, paNa artha ! artha to taddana nirALo ja thAya. jema ke 'AnI pAse hamaNAM hamaNAM be paisA thayA che, bAkI to anna ane dAMtane vera hatuM.' have AmAM je be paisAno artha che, teNe keTalo vistAra sAdhyo che ! 'pavAluM pANI pIvarAvavuM che, no artha pAMca pakavAna sAtheno jamaNavAra thAya che'. saMskRtamAM vijaLI zabdanA kozagata arthathI judo ja artha rAjakAraNamAM thAya che. e pramANe saMsAranI khUba ja du:khadAyinI ghaTanAno artha judo ja thAya che. patnInA avasAnathI zokagrasta thavAne badale 'bhaluM thayuM bhAMgI jaMjALa sukhe bhajazuM zrIgopALa' e prasiddha paMkti judA ja arthane Ape che. e ja rIte Aje aDhAra varSanA mahemAnane vaLAvavA gayo hato tethI AvavAmAM vilaMba thayo che.' A vAkya dvArA potAnA aDhAra varSanA dIkarAnA avasAnanI vAta kahevAya che. A badhI vAto laukika arthAntaranI thai. have ApaNe laukika zabdanA lokottara arthanA pradezamAM jaie. sukha-duHkha zabda laukikamAM to bhautikanI sImAmAM ja baddha che, paNa te jyAre cokkasa vyakti amuka prakAranA duHkhanA dariyAnI vacce hoya tyAre e Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ duHkhaane 'sukha' zabdane judA ja arthamAM vApare tyAre kevI rIte jANI zakAya ke zabdanA mULa arthane gopavIne A navA ja ane sAmA cheDAnA arthane prakaTa kare che ! jema ke mayaNAMne gaLatAM koDhanA rogIne pati tarIke svIkAratAM duHkha na lAgyuM paNa jyAre patie kahyuM ke, 'sundarI, hajI ye vimAsIe !" tyAre mayaNAMne e vacana kAramA lAgyA ane kahyuM ke iNa vacane jIva jAya" A duHkha AkaruM lAgyuM. - ahIM sukha-duHkhanI vyAkhyA ja jUjavA rUpe ApaNI sAme Ave che. jo ke temAM paristhitine mUlavavAnI, jovAnI najara ja kAraNabhUta che. evI ja vAta caMdanAnI che. mUlA zeThANI jene caMdanAnA jIvanane duniyAnA nakazAmAMthI bhUMsI nAkhavA sudhInA prayatna karyA hatA, te mUlAne potAnI mAtA gaNavA sudhI caMdanA jAya che. A duHkha ane duHkha denArI pratye kayA zabdone pote vApare che! "mUlA amArI mAya.' AmAM zabdonA artha badalAyA jaNAya che. Ama jotAM - zabdo laukika ja hoya che paNa tenA artha lokottara thAya che. kAraNa evuM lAge che ke te vyaktio lokottara parvatanI e UMcAIne sparyA hoya che. temanI paristhiti judI nirmAyelI hoya che. QI[ MI grantha re 183 www.jainelibrary orde Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kalpasUtranuM prathama zravaNa kyAM thayuM hatuM ? Aje ahIM birAjamAna pUjya AcArya mahArAjanA pravacanamAM javAnuM thayuM. vaLatAM zaradabhAI pAsethI jANavA maLyuM ke Apa vallabhIpura padhAryA cho. vallabhIpura amAruM vatana che. Ape paryuSaNanA eka pravacanamAM kahyuM hatuM ke zrI kalpasUtra (mULa) tamArA gAma pAsenA vallabhIpuranA parAmAM, AnaMdapuramAM dhruvasena trIjAnA maraNanA zokane dUra karavA sabhA samakSa saMbhaLAvavAmAM AvyuM tyAre vIra prabhunA nivaNane 993 varSa thayA hatA." e AnaMdapuranuM saMzodhana Apa karavAnA hatA. Apa e tarapha padhAryA cho to e kAma karavAnuM rAkhajo jethI amane e viSe jANavAnuM maLe uttara : tame sAruM saMbhArI ApyuM. manamAM to hatuM ja. thoDI bArIkAIthI pUchaparacha karI. sAro prakAza maLyo. vAta Ama che. mane spaSTa samajAya che ke A zahera, vallabhIpura, eka vakhata dhIkatuM baMdara hatuM. jo ke e vAta ghaNAM varSo pahelAMnI che. paNa te pachI A nagara vidyAnI moTI paraba rUpe vakhaNAI hatI. jemAM nAlaMdA takSazilA vidyApITha tarIke jyAM daza-daza hajAra vidyArthIo bhaNatAM hatAM tevI ja A vallabhI vidyApITha hatI. ahIM jeno ane bauddho puSkaLa moTI saMkhyAmAM hatA. are!rAjarANInA dIkarA malla jamalavAdI rUpe jaina saMghamAM suprasiddha che. vidyAnA khUba khIlelA vAtAvaraNanA kAraNe ja ahIM zrI devardhigaNI kSamAzramaNanI AgevAnI heThaLa AgamAM graMtho pustakArUDha thayA. jo ke tenI samaya maryAdA tera varSanI che. navasone esI (vIra saMvata)mAM kArya zaru thayuM ane navaso trANuMmAM pUrNa thaI zakyuM. aama tera tera varSa sudhI eka zAstralekhanano mahAyajJa cAle te kevI AnaMda preraka ghaTanA gaNAya. zrAvakonI bhakti, sAdhu samudAyanI dhairya zakti dAda mAgI le tevI aitihAsika ghaTanA gaNAya. ATalA samayagALA pachI zrAvaka potAnA rAjAne zokamukta karavAnI mAMgaNI kare ane teno svIkAra thAya te khUba yugAnukUla pravRtti gaNAya. e putranA viyogathI vyathita manavALo rAjA e ja vallabhIpuranA eka parAnA mahelamAM raheto hoya te samajI zakAya tema che. vaLI e AnaMdapura dariyAnI najIka ja hovAthI rAjAno mahela Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAM hoya te paNa saMbhavI zake. AvA utkRSTa saMyamadhara mahApuruSanA zrImukhethI zrI kalpasUtranA maMtrAkSaramaya zabdo rAjAnA kAne paDe to cokkasa tenA hRdayamAMthI zoka cAlyo ja jAya. A badhuM samajAya tevuM che. mAtra garabaDa kyAM thaI! uttara gujarAtamAM vIsanagara pAsenuM vaDanagara che tenuM paNa eka purANuM nAma Anandapura che. A vallabhIpurano vibhAga AnaMdapura eTalo prasiddha na hoya jeTaluM vaDanagara prasiddha hoya. bIjo goTALo e paNa pravarte che. A AnaMdapura pAlitANAnI zatruMjayanI taLeTI saMbhavI zake. paNa nAmanA sarakhApaNAne kAraNe siddhAcalanI taLeTI tarIke paNa vaDanagarane prasiddhi maLI. A AnaMdapura to khUba ochuM jANItuM sthAna ane nAma che. A banne zaMkAnuM samAdhAna thaI gayuM haze ema mAnuM chuM. samagra saMghanA levale AvI badhI adhakacarI mAnyatAne cakAsIne mULamAM jaIne tene parizuddha kakSAmAM sthira karavI joIe. navAM navAM sAdhanono upayoga karIne ja e karavuM joIe. zrI zramaNa saMghamAM pravRtta thAya to cokkasa sukRta nIpajI Ave. purA yatra srota: pulinamadhunA tatra saritA viparyAsaM yAto dhanaviralabhAvaH kssitiruhaam| baho dRSTaM kAlAdaparamiva manye vanamidaM niveza: zailAnAM tadidamiti buddhiM dRDhyati / / subhASitam pahelA hato jyAM jaLano pravAha retI ja retI basa Aja tyAM che gADhAM hatA jaMgala vRkSanAM jyAM AchAM dIse tyAM taruo ja Aje dIThuM ghaNAM kALa pachI zuM tethI sAce ja bIjuM vana A dIse che che parvato jemanA tema tethI che A ja nizva vana ema lAge. saMskRtanA kavi bhavabhUtinI uttama gaNAtI kRti uttara-rAmacarita nA A prasiddha zlokamAM mANasanA anubhavane vAcA ApavAmAM AvI che. pravAsamAM bAra-paMdara varSa pachI e ja sthaLethI pasAra thAo to jaMgalamAM ghaNuM badalAyeluM lAge! AvA anubhavathI thatI ramaNIya anubhUti A zlokamAM rajU thaI che. are ! have to zaheramAM paNa ghaNA samaya pachI tame jAo to bhUlA paDI jAo! thAya che ne evuM? 185 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapa ciMtavaNI kAusagga : eka vicAraNA 186 paryuSaNanA divasomAM sattara pratikramaNa karavAnuM Ape bhArapUrvaka samajAvyuM hatuM te mujaba A vakhate barAbara cIvaTathI sattara pratikramaNa karyA temAM savAranA rAi pratikramaNamAM Ayariya uvajajhAya pachI je moTo kAussagna Avyo tyAre tapa ciMtavaNIno kAussagna karavAnuM kahyuM. mane thayuM ke ApaNe tyAM to kAussagga kAM to navakArano ane kAM to logassano hoya che. jyAre A to ciMtavaNIno kahetA hatA to A badhuM zuM che ! kAMI samaja paDe tema jaNAvajo. uttaraH tame prabuddha zrAvaka cho tethI tamane AvI jijJAsA thaI te zubha lakSaNa che. pahelAM tamane kAussagna zabda samajAvuM. kAyotsarga zabda che. kAyAno dehabhAvano utsarga eTale tyAga. mAtra AtmabhAvamAM ramaNatA lAvavI eTale kAyotsarga. Ama AvA bhAva lAvavA mATenI mudrA paNa ene anurUpa hovI joie. tethI svastha zAMta mudrAmAM karoDarajju sarakhI rAkhIne ardhanimIlita netrane nAsikAnA agrabhAge TheravIne aMdara javAnuM che. have je AtmabhAvamAMthI pudgalabhAvamAM javAnuM thayuM eTale anAtmabhAvamAM javAnuM thayuM tyAM je karmanI raja lAgI tene khaMkheravAnI che te mATe eka dhyAna mAtra upAya che. have e dhyAna keTalA samayanuM karavuM te mATe samaya maryAdA nizcita karavI joie. tenuM sabaLa sAdhana zvAsa che. pratyeka sAdhanA paddhatimAM zvAsanI vAta Ave ja che tema ahIM paNa che. amuka jIva-virAdhanA vagerenA pAponA prAyazcitamAM paccIsa athavA satyAvIsa zvAsa pramANa dhyAna ! kAyAne sthAnathI, vANIne maunathI, ane manane dhyAnathI viramIne karavAnI vAta to tenI pratijJAmAM ja Ave che. teTalA samaya sudhI mana nirvicAra rahe to peluM virAdhanA viSayaka pApa kharI paDe che. have jyAre AvI sUma vAta na pakaDAI mAtra sthUlatAmAM ja mAMDa pahoMcyA hoya tevA jIvo AvyA tenA pratyenI karuNAbuddhinA kAraNe tene avejI rUpe logassa ApavAmAM AvyA. tene caMdasunimmalayA. sAgaravaragaMbhIrA ema zvAsanI saMkhyA joDe Abaddha karavAmAM AvyA. jyAre evA paNa jIvo AvyA ke logassa paNa nathI AvaDato tyAre logassanI avejImAM temane navakAra ApavAmAM Avyo. WWW.jainelibrary.org Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamane khyAla AvI ja gayo haze ke uttarottara sUmamAMthI sthULatA taraphanI yAtrA banI rahI. tethI navakAra jema logassanI avejImAM che te ja rIte logassa paNa dhyAnanI avejImAM che. have je ArAdhanAnAM kAussagga Avaze te zvAsa sAthe saMkaLAyelA nathI mATe tene pUrNa gaNavAnA che. vaLI ApaNe tyAM to ghaNI bAbatamAM A kAussagnanI mudrAne khapamAM levAmAM AvI che. jyAre zAMta citte vicAraNA karavI jarUrI hoya tyAre A kAussagga zabda mAtra sthira kAyA-mana- vacananA arthamAM levAno che. traNe yoganI caMcaLatAnA tyAga rUpa evuM karIne manathI ciMtavavAnuM ane ema ciMtavavuM ghaNuM sukara paDe che. koIpaNa jAtanI khalela vinA ekAgratAthI e ciMtvana thaI zake che. jema ke rAI pratikramaNamAM ja evI be vakhata vAta Ave che zusuviI suki nA kAussagna vakhate rAtrizayana daramyAna kusvapna athavA duHsvapna AvyA hoya tenI asarathI mukta thavA te svapnanuM ciMtvana karI tene khaMkherIne mukta thavAnuM che. tevuM ja tame lakho cho. te tapanI ciMtavaNI karavA mATe paNa e ja mudrA upakAraka che mATe temAM paNa bhagavAna mahAvIra mahArAjAe utkRSTamAM utkRSTa tapa cha mahinAnuM karyuM tyAMthI zarUAta karIne pAMca vakhata mahinA svarUpe ane chaThThA mahinAmAM divasa svarUpe citavatAM ciMtavatAM karelA tapa vakhate zakti che pariNAma nathI. ane karyuM che ane Aje karavuM che temAM zakti che ane pariNAma che. jyAre navuM tapa mAMDavuM che tyAM zakti nathI pariNAma che tema vicArIne tyAM aTakIne kAussagga pAravAno che. e ja rIte jJAnAcAra vagere pAMca AcAranA aticAranuM ciMtvana karavA mATe kayA kayA aticAra lAgyA te vicAravAnI sugamatA rahe te mATe nA mi. nI ATha gAthA khapamAM levAnI che. ane te paNa kAussagnamAM ja vicAravAnuM che. sAdhu mahArAjAnI AcaraNAmAM tame najara mAMDazo to gocarI AlovavA mATe krama vicAravo paDe, dravya vicAravA paDe, te kArya sArI rIte kAusagga mudrAmAM ja thaI zake mATe teno kAussagna karavAno hoya che. te mATe savAre upayogano kAussagna karavAno hoya che. temAM paNa koNa koNa vAparanArA che zuM zuM lAvavAnuM che. glAna prAyogya, vRddha prAyogya vagerenI vicAraNA karavAnI che ane temAM paNa je labdhivaMta hoya tene pahelo kAussagga pAravAno che vagere vAto zAstramAM che ja! mAtra ahaMtanAM zAsananI koIpaNa vAta khUba UMDI ane rahasyamaya hoya che. e vAta tame samajyA hazo. AzA che ke tamane saMtoSa thayo haze. .. 187 WWW.jainelibrary.org Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 188 subhASitam saMskRta sAhityamAM A prakAranA kAvyane anyokti kahevAya che. A zlokamAM mArmika vAta mUkI che. yathArtha daSTAMta ApIne hArda samajAvyuM che. rajuAta saraLa che. eno marma mANIeH keTalIka cIjanI mUlavaNI sthAna upara AdhArita hoya che. che to kAgaDo. e bole to paNa kAnane pIDA thAya! ene saMbodhIne kahe che: he kAga ! atyAre vaizAkha mahino cAle che. tuM bolavAnuM baMdha karIne, mAMjarathI ladAyelA A AMbAnI ghaTAmAM jaIne besa; ame tane cokkasa koyala mAnIzuM. nepALanA rAjA hoya ane lalATamAM kadAca kAdavanuM tilaka karyuM hoya to paNa koI e mAnavA taiyAra na thAya. kaheze, hotuM haze? nepALanA rAjA to kastUrInuM ja tilaka karene! sthAnathI vastuno mahimA gavAyo che. karNAruntudamantareNa bhaNitaM gAhasva kAka svayaM mAkandaM makarandazAlinamihatvAM manmahe kokilm| banyAnirvajavena tividyAnikUli nepAlakSitipAla bhAlatilake paDake'tha zaDaketa kH|| chAMDI karkaza vANI karNa pIDatI jA AmrakuMje jyahIM, maheke maMjarI kAga mAnI laIzuM heje tane kokila; thAye sthAnathI vastu dhanya tilake mAne sahu kastUrI, nepALI nRpanA lalATa para ko zaMkA kare paMkanI. padyAnuvAda: kulinacandra yAjJika Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAvya C Doule molech 189 www.jainelibraryong Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ usemen ///// MARICAL 190 218-70 Tolle olh mayaNAMsuMdarI (rucirA chaMda : savaiyA) ulkApAta-samuM jIvana teM malayAcala mAnI mANyuM, mayaNAM benI ! amaratane teM pIdhuM ne pAI jANyuM ! eka vAra bhalabhalA bhUpane, tharatharAvI daI tArI hAka ! ane rAjasabhAmAM sabhAjanone, mugdha karI gaI tArI hAka. siddhAMtonA spaSTa javAbo ApIne, te gajavI hAka nAstikonA ne rAjAnA haiye, sarjAvI gaI hoLI e hAka! sAhasa smita bhera karI pariNAmane jANyuM. mayaNAM benI ! amaratane teM pIdhuM ne pAI-jANyuM ! -1 hAra-jItanI no'tI kalpanA, karavuM'tuM madanuM khaMDana, sadA rahe jhaLahaLatI jyoti, karavuM'tuM jina-matanuM maMDana; satata vahAvI jJAnanI dhArA, karyuM teM mithyA-mata bhaMDana hatuM bhavya ne divya eka camatkRti bhara u2-spaMdana. tiraskAranA jalathI te to, zAMtithI nAhI lIdhuM, mayaNAM benI ! amaratane teM pIdhuM ne pAI jANyuM ! -2 Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaMToLAnAM tAMDava sAthe hato niraMtara tAro pyAra hato zraddhAno-kSatriyavaTano saptaraMgI zaNagAra hRdaye RSabha, manamAM munivara, hatI tArI balihAra bhaktinI zakitathI pAmI'tI tuM prabhuno pyAra javAMmardInA jaMgamAM devI ! teM raMge raMgAI jANyuM. mayaNAM benI ! amaratane teM pIdhuM ne pAI jANya! -3 te haiyAmAM rudana bharIne, cahere nita pAtharyA hAsa, aMdhakAramAM mArga zodhavA, pahoMcI tuM saddagurunI pAsa. aNizuddha satIvrata adAthI, sAcaviyo aNanama ullAsa jarUra paDI tyAM jhera pIdhAM te, hatI haiye amRtanI Aza. te saMsAranI zarazayyA para mukitagIta gAI jANyuM. mayaNAM benI ! amaratane teM pIdhuM ne pAI jANyuM ! -4 kavi zrI priyadarzana AsvAda mayaNAM benI ! amaratane teM pIdhuM ne pAI jANyuM! nArIratna mayaNAMnAM jIvana-prasaMgomAM bharapUra kAvya sAmagrI che. kavie ahIM mayaNAMne amRta pInArI ane amRta pAnArI batAvI che. daSTino prazna che. mayaNAMnA jIvananAM eka-eka prasaMga, ke je duniyAnI najare duHkha denArA gaNAyA che; tene mayaNAMe navI najare nihALyA che, tenI vAta kavie mAMDI che. kavi to mayaNAMne ja kahe che bahena! teM to amRtane pIdhuM paNa kharuM ane zrIpALane pIvarAvI paNa jANyuM. 11 Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 mayaNAsuMdarInA jIvanano pahelo prasaMga; kavie sarasa rIte tIra tAMkIne pahelI ja kaDImAM kaMDAryuM che. tIra sarasa rIte tAkyuM che. bharI sabhAmAM hAka gajavI te vAta mUkI che. jIvananA prAraMbhamAM eka najare avaLI bAjI lAge tene rajU karavA mATe "ulkApAta" zabda vAparyo che. sAme cheDe malayAcala' zabda dvArA mayaNAMnA mananI sthiti darzAvI che. puNyathI zuM maLe?' --A prazna pitA pUche che. bharI sabhAmAM pUche che; mayaNAne pUche che. e praznano uttara, siddhAMtane AdhAre spaSTatAthI, nirbhIkapaNe Apyo! mayaNAMe je uttara Apyo te sAhasa hatuM. eNe e smitabhera karyuM! pitA hAryA ane pote jItyA --AvI koI gaNatarI na hatI. paNa, "pitAjI ma karo jUTha gumAna." Ama, abhimAnane aLaguM karavAnI vAta che, ane evuM kahIne saravALe tene satyanI sthApanA karavAnuM ja kAma hatuM. ema karavA jatAM bhale tiraskAra-jaLathI nahAvuM paDe, to te paNa zAMtithI nahAI lIdhuM. rAjasabhAmAM, pAdapUrti karavAnA nimitte je kAMI banyuM tenI noMdha lIdhA pachI, mayaNAM RSabhadeva bhagavAnane bhaje che, municandra mahArAjanI pAse jAya che, teNe deva ane guru pratyenI bhaktithI aMtarane raMgI dIdhuM che tenI vAta suMdara zabdomAM mUkI che. AgaLa, cothI kaDImAM tenA samagra jIvanane eka najaramAM bharI laIne zabdo dvArA tenuM bayAna karyuM che. haiyAmAM rudana hoya ane hoTha upara hAsya hoya tevuM te jIvI batAvyuM. satI vrata pALatAM-pALatAM te naradama ane aNanama ullAsa sAcavI jANyo. jarUra paDI tyAM jhera paNa pIvuM paDyuM ane teNe te pacAvI jANyuM. ane, tevI sthitimAM haiyAmAM to amRtanI AzA rAkhI hatI. saMsAranI zarazayyAmAM muktinuM gAna phUTe te to mayaNAsuMdarInA jIvanamAM ja bane! AvA mayaNAsuMdarI mATenuM A eka yAdagAra gIta che. kavi to, jANItA AcArya zrI bhadraguptasUri mahArAja che. " WWW.jainelibrary.org Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharmanAtha jina stavana (beDale bhAra ghaNo che rAja, vAtAM kema karo cho -e dezI) thAM zuM prema banyo che rAja, nirava hasyo to lekhe; me rAgI prabhu the cho nirAgI, aNajugate hoe hAMsI; ekapakho je neha niravahavo, temAMkI zAbAzI.. thAM zuM - 1 nirAgI saMve kAMI hova, Ima maname navi ANyuM; phaLe acetana paNa jima suramaNi, tima tuma bhakti pramANuM thAMzuM-2 caMdana zItalatA upajAve, agni te zIta miTAve; sevakanAM tima duHkha gamAve. prabhu guNa prema svabhAve..thAM zuM-3 vyasana udaya jima jaladhi anuhare, zazi ne neha saMbaMdhe; aNasaMbaMdhe kumuda anu hare, zuddha svabhAva prabaMdhe..thAM zuM-4 deva anerA tumase cheTA, thai jagameM adhikerA; jaza kahe dharma jiNesara thAM zuM, dila mAnyA he merA..thAM zuM-pa upAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAjanI pratibhAnA sparzathI pulakita A nAnIzI gujarAtI padyaracanAmAM sAhityanuM UMDANa samAyuM che. temanI saMskRta racanAo gUDha ane gahana hoya che tene mukAbale gujarAtI racanAo saraLa ane sugama hoya che. temanI pratibhA varNavatA bahumukhI zabda nAno lAge; zatamukhI paNa nahIM, ene to sahastramukhI ja kahevAya ! A nAnakaDI racanA ja juone! temaNe vikasAvelI upamA zailInA ahIM darzana thAya che. svarUpa bhale nAnuM lAge, rajuAta bhale saraLa lAge, AmAM vaNAyelo viSaya gaMbhIra che. 193 Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 jaina darzanamAM cAlI AvatI rUDha mAnyatAne paDakArarUpa vAta A kAvyamAM che. vAta cheH sRSTinA sarjaka prabhu che ke nahIM? prabhu rAga-dveSa rahita che to tene bhaktone te sukha ke duHkha kevI rIte ApI zake? jo tenI stuti sukha na ApI zake ke tenI niMdA duHkha na Ape to tene pUjavAno ke bhajavAno savAla ja thato nathI. jo sukha-duHkha Ave che to rAga-dveSa paNa che. rAga-dveSa ApaNAmAM paNa che, to te pUjavA yogya rahetA nathI. AvI badhI ghaDabhAMja buddhivAdInA manamAM satata cAlatI hoya che. jenone nirIzvaravAdInI chApa AvA adhakacarA vicArane kAraNe maLI che. A vicAra vaMToLamAM A stavana prakAza pADe che. zrI yazovijayajI mahArAja sarva prathama bhakta che; pachI tArkika che; pachI kavi che. emanI A traNeya vizeSatAo A stavanamAM jovA-jANavA maLe che. mAtra pAMca kaDImAM kahevAnI vAta barAbara kahevAI che. stavanano upADa kevo suMdara che ! prabhu! tamArA pratye prema pragaTyo che. Apa e premane nabhAvo to mAro sneha lekhe lAge. alabatta mAro A tarka muzkela che. huM to rAgI chuM ane Apa nirAgI cho. rAgI-nirAgIno meLa kema maLe? loka paNa Ane ajugatuM kaheze. are! loka to mazkarI karaze. eka taraphI sneha nibhAvavo emAM zuM zAbAzI? tame nirAgI cho. tamane bhajavAthI, sevavAthI zuM lAbha evuM huM manamAM ANato nathI. kAraNa ke mane khabara che ke cintAmaNi jevA acetana maNinI bhaktithI karelI ArAdhanA phaLe che to, tame to sacetana cho; ApanI bhaktithI ArAdhanA karuM to tame paNa phaLa ApavAnA ja cho. --AvA tarkathI mAMDaNI karI kavi kavitAno prAraMbha kare che. puSTi mATe eka pachI eka upamAo Ape che. upAdhyAyajI mULa vAta e kare che ke prabhu potAnA bhaktanA duHkha dUra kare? hA, e cokkasa dUra kare che. kevI rIte? ahIM paNa taka madade Ave che. jema caMdanano ghasAro zarIramAM zItaLatA janmAve che; jema agni TADhane dUra kare che ema. caMdanano svabhAva zItaLatAnuM dAna karavAno che ane agnino svabhAva uSmA ane hUMpha ApavAno che tema prabhunA je guNo che tenA pratyeno je rAga-anurAga che te prabhu pratyenA guNarAgano svabhAva bhaktonA duHkha dUra karavAno che. prabhumAM WWW.jainelibrary.org Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ duHkha dUra karavAnuM kartutva nathI paNa prabhunA guNonA nimittane pAmIne tamArA manamAM, AtmAmAM je rAga utpanna thayo che e rAgamAM duHkha dUra karavAnuM kauvata che, kartutva che. jema-jema prabhunA guNo pratye Adara-bhaktiahobhAva-bahumAna vadhe tema-tema duHkha dUra thAya. prabhu guNo pratyenA premano A ja svabhAva che. A mATe eka tarkapUrNa dRSTAMta Ape che : candra pratyenA sneha saMbaMdhane kAraNe ja samudra, candranA udaya-astane anusare che. samudranA bharatI-oTa candranA udaya-asta pramANe goThavAyA che. e ja pramANe candranA udaya pramANe ugavuM, khIlavuM ane te Athame tyAre bIDAI javuM A kumuda (candra-vikAsI zveta kamaLa) poyaNA anusare che. AmAM saMbaMdha javAbadAra nathI; svabhAva javAbadAra che. svabhAva kAraNanI apekSA rAkhato nathI. e pramANe prabhunA guNono pakSapAta sukhI kare che ane tiraskAra duHkhI kare che. A niyamathI prabhumAM kartRtva Aropita thaI zake che. mULabhUta rIte to A padArtha logassasUtranA titthara parIvaMta ane siddhisiddhi mama vilaMtu 0 A padanA vivaraNamAM AcArya haribhadrasUri mahArAje A ja daSTAMto ApI samarthana karyuM che. ( jAva. ni. 1097 gAthA vivaraNa) paNa e zAstrIya gahana padArthanI AvI saraLa gujarAtImAM abhivyakti bIje nahIM maLe. AvuM stavana kaMThastha karI, vAraMvAra vAgoLI, eno madhyavarti vicAra prabhu guNa prema svabhAve jo samajAI jAya to jeno jyAre-jyAre nirIzvaravAdI tarIke, jaino Izvarane mAnatA nathI evI aNasamaju vAta Ave tyAre, A stavananA sahAre samajAvI zakAya. chellI kaDImAM spaSTa samajAya che. duniyAmAM deva ghaNA che paNa te badhA ApanAthI nAnA che. Apa saMpUrNa rAga-dveSa rahita hovAnA kAraNe moTA cho. mAruM dila tamane mAne che; tamArA pratye rAgavALuM banyuM che. he dharma jinezvara ! mane to tame khUba gamo cho! --AvuM vAcaka jasa kahe che. paMdaramA jina zrI dharmanAtha svAmIne uddezIne racAyeluM A stavananuM gAna koI paNa arihaMta paramAtmA samakSa karI zakAya. enI asala DhALamAM e ja dezamAM gAna thavuM zobhe; to ja kartAnA manogata bhAva A zabda ane layanA mAdhyamathI ApaNA tana-manane bhIMjave. bhAvathI haryAbharyA A stavanane ApaNA kaMThanI zobhA vadhAranAra banAvIe. . 195 WWW.jainelibrary.org Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ haMsane mAnasasaranA koDa zALA maca 2 & haMsane mAnasasaranA koDa, karato e doDAdoDa.. nirmaLa nIra jyAM chalochala bharIyA, dhIra gaMbhIra vizALa; sahasradale jyAM kamaLo vikase, madhukara kare jhaMkAra... haMsane maNi-mANekanI pALe kinnara, gAve gIta rasALa; surabhi samIra jyAM vaheto dhIre, zItala zAMta udAra... haMsane mukatAphalano cAro care jyAM rUDA rAja marAla; enAM anupama saMge raMga; visare jagajaMjAla... haMsane kyAreka haMso narma kare saravaramAM krIDana vaza avikAra; kamaladala jalazIkara nIrakhI, mAne mukAhAra... haMsane kSIranIra viveka vilAsa; sukRta bhArobhAra; dharmadhuraMdhara sohaMsohaM nina, uccapaLe paLanAra... haMsane. sahastradala= hajAra pAMkhaDIvALuM kamaLa / kinnara=devanI eka jAti - jene gAyana priya hoya/surabhi sugaMdha samIra=pavana / rAjamarAla haMsa / narma=majAka-ramUja/jala zIkara=pANInA TIpAM/kSIranIra viveka=dUdha ane pANI chUTAM pADavA te / nideninAda zabda che avAja karavo, bolavuM te. Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAvya AsvAda zrI dhurandhara sUri mahArAja kavi hatA. sArA kavi hatA. saMskRta ane prAkRta bhASAmAM temaNe hajAro zlokonI racanA karI che, temaja gujarAtImAM paNa seMkaDo padaracyAM che. teonI jANItI kRti Adi jina paMcakalyANaka pUjA jemaNe joI ke gAI haze temane rasALa kavitvano paricaya thayo haze. prastuta kAvyamAM mAnasa sarovaranuM varNana che. zabda-prAsa sahaja che. zabda pasaMdagI paNa saMskRtinI chAMTavALI ane rasALa che. haMsa koI agamya kAraNe ahIMnA koI taLAvamAM AvI caDyo che. tenI icchA, tenA koDa to mAnasa sarovaranA ja che. e saravara evuM te kevuM che ke mana tyAM javA jhaMkhe che? sarovara kIdhuM eTale pANI to hoya ja. ahIM pANI to che ane te nirmaLa che. vaLI te chIcharuM nahIM paNa gabhIra. (gaMbhIra jevo ja A zabda che.) sarovara vizALa che. e chalochala che. A saravaramAM kamaLo khIlyAM che. A kamaLa paNa hajAra-hajAra pAMkhaDIvALAM che je lakSmI-kamaLa kahevAya che. (amadAvAdamAM bhadrakALInA maMdire varSamAM ekavAra caDAvAya che te) A kamaLanI parAgarajathI AkarSAIne madhuka marA Ave ja. tenA mIThA madhura jhaMkAra ane guMjArava cAre bAju phelAya che. A saravaranI pALa maNi-mANekathI bAMdhelI che. enI A pALa para viharatA kinnaro rasALa gIto gAya che. ahIM vAto pavana zItala ane zAMta vahe che. ApaNane ahIM beThAM paNa A suMdara vAtAvaraNanI AbhA aDI jAya che ne! AvA ramaNIya mAnasa sarovaramAM rUDA rAjahaMsa motIcAro carI rahyA che ane evAnI sobate je hoya che te A duniyAnI jaMjALa bhUlI jAya che ane koI anya duniyAmAM khovAI jAya che. ahIM bheLA thayelA haMsarAja kyAreka majAka-mazkarI karatA hoya che. e majAka paNa vikAra rahita hoya che. kevI majAka hoya che e? kamaLa-daMDa para pANInuM buMda che. juo juo kevuM sohAmaNuM lAge che ! bheLA thayelA haMsa doDIne A jovA bhegA thAya tyAM to e buMda dadaDe che ane saravara jaLamAM bhaLI jAya che. badhA haMsa hasI paDe che! dudha ane pANI bhegAM hoya ene judAM karavA e haMsanuM sukanya gaNAya che. vaLI enA avAjamAM sohaM sohaMzabda saMbhaLAtA rahe che. A khUba UMco maMtra che. arthAt teo ucca gatine pAmanArA che. Ama, pAMca kaDInA A gItamAM mAnasa sarovaranuM ane haMsonuM rasika varNana che. racanA paNa sAdI ane geya che. kaMThane zobhAve tevI che. 17 Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 nirahaMkArI cetanAnI mAvajata C 18 Iloilesih pUjya AcArya mahArAja zrI dharmadhurandharasUri mahArAjanI antaraMga manovRttinA izArA maLatA tyAre citta ahobhAvathI chalakAI jatuM. prasaMga evo banyo ke ekavAra mArI ApelI DAyarImAM teozrI akSara pADe to sAruM evA bhAva mArA manamAM ramatA hatA. yogya samaye eka DAyarI meM emane arpaNa karI. arpaNa veLAM be zabda lakhavAnuM mana thayuM te lakhI dIdhA ! Avyo ko'tava hAtha snigdha patharo beDoLa ne kadarUpo, zilpIrUpa ghATa nUra arapI, caitanyavaMto karyo ! ATheka divasa pachI pharIthI temanI pAse javAnuM thayuM tyAre manamAM apAra kutUhala hatuM ke e DAyarImAM zuM zuM lakhAyuM haze! ane sukhada Azcarya vacce jyAre DAyarI hAthamAM lIdhI tyAre deha romAMcita banyo! pahelA pAnAM upara najara paDI tevI tyAM coMTI gaI ! AMkho pahoLI thaI gaI. vyAsa sthira thaI gayo. A zuM vAMcuM chuM huM? arpaNa paMktimAM be zabdamAM vikalparUpe nIce lakhyuM hatuM. snigdhanI nIce mugdha lakhyuM hatuM ane kadarUpo e zabdanI nIce karkaro ema lakhyuM hatuM. te to barAbara paNa e paMktinI nIce teozrIe lakhyuM hatuM? je caitanya vase svayaM sahaja bhU tene nimitto maLe; thAe jAgRta anyathA navI phaLe yatno hajAra bhale. A paMkti vAMcI AMkho bhInI thaI AvI! A zuM? meM teozrImAM katRtva sthApyuM. temaNe e katRtvano cheda uDADyo! nimitta karatAM upAdAnane AgaLa karyuM. Ama teonI aMtaraMga manovRttinA darzana thayA. AvI badhI pravRtti vakhate tenuM mUlyAMkana kevuM karatAM! vaLI e rIte potAnI nirahaMkArI cetanAnI mAvajata ane sAkSIbhAvane puSTa karatA hatA te jANI zakAya che. Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bA~zira uThe che bAji gIta (baMgALI) kI pAini tAri hisAba milAte mana mora nahe rAji. Aja hRdayera chAyAte Alote bA~zari uTheche bAji. bhAlobese chinu ei dharaNIre sei smRti mane Ase phire phire, kata vasaMte dakhina samIre bhareche AmAri sAji, nayanera jala gabhira gahane Ache hradayera stare, vedanAra rase gopane sAdhanA saphala kare. mAjhe mAjhe baTe chiMDechila tAra, tAi niye kevA kare hAhAkAra sura tabu legechila bAre bAre mane paDetAi Aji. Rabindranath Tagore zuM pAmyo nathI eno hisAba meLavavA mAruM mana rAjI nathI. Aje hRdayanI chAyAmAM ne prakAzamAM baMsI bajI uThe che. meM A dharaNIne cAhI hatI e ja smRti pharI pharIne mArA manamAM jAge che. keTalIya vasaMte dakSiNAnile mArI chAba bharI dIdhI che. nayananAM jala UMDe, hRdayanA gahana stare rahyAM che. vedanAnA rasathI gupta rIte sAdhanAne saphaLa kare che. kadI kadI tAra tUTyA hatA kharA, eTalA sAruM koNa hAhAkAra kare ! to ye sUra vAre vAre sadhAyo hato te ja Aja yAda Ave che. anuvAda : sureza joSI Nolem grantha ra 199 www.jainelibrary (9 SIRESTON Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 AsvAda jIvananA uttarArdhamAM kavivara TAgore racelI A kRti e DhaLatA divasomAM pAchaLa najarathI kareluM sahaja prApta avalokana che. A gItane siddhahasta sAhityakAra sureza joSIe evI ja uttama rajuAta dvArA gujarAtImAM utAryuM che. kavinI dRSTine tattvajJAnInI dRSTithI paNa caDhiyAtI kahI che. kavi jue te darzana ane pRthagujana jue te darzanamAM Abha-jamInanuM aMtara raheluM hoya che. e to rahevAnuM ja! - kavi haMmezA vidheyAtmaka daSTivaMta hoya che. tenI najara "nathI upara nathI karatI. mAtra "cha" upara ja Thare che. mANasanuM jIvana che, temAM to badhuM ja banavAnuM! sAruM ane narasuM! badhI manovAMchita paristhiti maLe, priya ane managamatI vyaktio ja maLe, anukULa saMyogo ja maLe AvuM badhuM kone maLyuM che? ane maLe to paNa tevA ekadhAryA jIvanane jIvavAnI majA zI Ave? jIvana to badhI ja jAtanA rasathI haryuMbharyuM hovuM joIe. mAtra kerIno rasa nahIM. mAtra kArelAM paNa nahIM. SaTrasa hoya to ja svAda Ave. vaLI kArelAM che to kerInA rasanI mahattA samajAya. Ane ja belensa kahIzuM ne! hAM! to kavie "nathI pAmyA'nI yAdI para najara mAMDI nathI. e che to kharI. chatAM kavi zuM zuM nathI maLyuM tenI para najara mAMDatA nathI; teno hisAba mAMDatA nathI. e to AnaMdanI kSaNone ja saMbhAre che. hRdayano prakAza te rAjIpo paNa che, aMdhAruM nahIM. chAyA-chAMyaDo te avasAda che temAM baMsI bajI uThe che. A baMsI AnaMdagAnanA pratIkarUpe che. prItithI rasataraboLa hoya te kavi! sAthe sAthe zrotAne, vAcakane ya rasataraboLa banAve! ahIM kavi kahe che, A dharaNIne dharaNInA samagra jAyAne cAhyA che e vAta smRtirUpe pharI pharIne manamAM rame che. WWW.jainelibrary.org Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaLI bIjuM smaraNa paNa manamAM jhabake che H RturAja vasaMtanA divasomAM dakhkhaNAdA vAyarAe mArA tanabadananI chAbane bharI dIdhI che. A harSa ane AnaMda anero che. duHkha viSAdaprada che, nayanamAM pANI lAve tevAM paNa che. chatAM te to hRdayanA UMDA tharanI bhItara che, vighnarUpa nathI. balke e vedanA to nijIrasathI sAdhanAne saphaLa kare che. duHkha nathI evuM nathI. paNa te to uparanI sapATIe taratAM hoya tevAM nathI; UMDANamAM che. pUrNa vidheyAtmaka dRSTithI jotAM, sAdhanA saphaLa karavAmAM thayelA tenA yogadAnane kavi saMbhAre che. vaLI vedanA-smRti jhabakI ke kavi sahasA samagratAnA paripekSyamAM mUlavatAM ane anargaLa AnaMdanI paDache jotAM kahI uThe che : eTalA sAruM hAhAkAra koNa kare ! ane ema e vedanA visarAI hatI ane aMtaraMga premasRSTi sAtheno prema-tAMtaNo baMdhAyo hato, snehano sUra sadhAyo hato. Aje jIvananA uttarArdhamAM besIne pAchaLa najara mAMDatAM yAda kare che. e ja to yAda rAkhavA jevI vAta-mUDI che. je chAlathI phaLa surakSita rahyuM te chAlane have zuM pakaDI rAkhavAnI hoya ? have to teno chAla choDavAno hoya ! kavi phaLane sAcavI laI chAlane dRSTithI paNa dUra kare che. kavino A abhigama phakta kAgaLa parano na hato. zarIranA aMga samA snehIjanoe eka pachI eka vidAya lIdhI tyAre e karuNa paLo karuNAmAM phorI uThI hatI ! bAhyajIvana paratvenI aliptatA to evI keLavAI hatI ke kavivarane jyAre nobela puraskAra maLyo tyAre pUrNa aMtarmukhI thaI gAI uThe che H 'e maNihAra AmAya nAhi sAje' -'A maNihAra mane zobhato nathI' mahAkavi ravIndranAtha TAgora emanI kavitAonA zabdezabda pramANe ja jIvyA hatA ! Aje paNa kavi ekeeka baMgALInA hRdayasvAmI che; pratyeka bhAratIyanA Adarza che; sAhityasvAmI tarIke duniyAbharamAM paMkAyA che. kavinA zabdone 'Ami avAk haye zuni, kevala avAk haye zuni...' --ApaNe kevaLa sAMbhaLatA ja rahIe ane jIvananI UjaLI bAju tarapha jovAnuM rAkhIe. 201 Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 sukhanI AkhI anukramaNikA grantha ra Imali gIta sukhanI AkhI anukramaNikA, aMdara duHkhanA prakaraNa tame jiMdagI vAMcI che ? to paDaze samajaNa pUMThA vacce pAnAM bAMdhyA, jema DacUro bAjha AMsunAM cazamAM paherIne, pAne pAnAM vAMce paththaranA varasAda vacALa kema bacAvo darpaNa haze koI prakaraNa evuM ke, khare vAMcavA lAyaka tame pheravo pAnAM A pustakamAMthI gAyaba phATelA pAnAMo jovA phATI jAtA sagapaNa AsvAda A lekhaka paNa kevo, ena dAda ApavI paDaze lakhe kitAbo lAkho paNa nA nAma chapAve kaze kavinI najara eTale kavinI najara. kavi haze kadAcita lekhakajIne pIDA nAme vaLagaNa kAvyane keTa-keTalA viSayothI maDhe che, ene mukeza joSI kevA-kevA opa Ape che! kavi mukeza joSI acchA gItakAra che, AgavI kalpanA-sUjha che, zabda pasaMdagI nirALI che. gujarAtI kAvyAkAzamAM dhyAnAkarSaka jhabakAra phelAvanArA nakSatromAMnA pahelI haroLanA kavi che. yAda che ne gaye vakhate kavi ApaNane jhADanI khabara kADhavA laI gayelA! have e vAta mANasanI jiMdagInI kare che ane ene jue pustakanI najare. pustakonI bhAta, jAta, rUpa jUjavAM tevuM mANasanI jiMdagInuM paNa! WWW.jainelibrary.org Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka kIdhuM eTale temAM anukramaNikA hovAnI ja. ahIM darekedareka mANase potAnI jhaMkhanA ane AkAMkSAnA baLe kramavAra sukhonI kalpanA ja goThavI hoya e sukhanI anukramaNikA pachI je prakaraNo zaru thAya te to sukhanAM nathI hotA paNa duHkhanAM hoya che. A badhI samaja kone paDe? khabara to paDe, paNa samaja? samajamAM UMDANa joIe jyAre khabara to chIcharI hoya ! samaja meLavavA ane keLavavA mATe to jiMdagI vAMcavI paDe. taLethI upara ane uparathI taLa sudhI vicAravI paDe, tAgavI paDe, tyAre samajaNa paDe.jiMdagIne pustaka kahyuM che ne! pustaka vAMcavAnuM hoya. eTale kavi kahe che : jiMdagI vAMcI che ! vAMco to paDaze samajaNa. pustakane banne bAju pUThAM hoya che. be pUThAM vacce pustaka baMdhAyuM hoya che. bAMdhaNI pAkI hoya to sAruM kahevAya ! ahIM jiMdagInA pUThAM vacce mApasaranI kATa-chAMTathI nahIM paraMtu gaLe DacUro bAjhe tema bAMdhyA che pAnAM! - pAnAM vAMcatAM, jiMdagInA varasone jIvatAM, to AMkho AMsuthI UbharAI jAya ema bane che. ahIM to vagara vaye vAMcavAnAM cazmAM AvI jAya tevuM che. aNagamatAM banAvono, paththaronA varasAda jevo, varasAda paDato hoya tyAre Atma nirIkSaNa karavA rAkhelA darpaNane kema karI sAcavavuM? jiMdagInA pustakamAM sukhanI kSaNo lakhAI haze paNa e paLa jIvavAnI Ave tyAre, bhInI sleTanI bASpIbhavana thatI bhInAzanI jema, sukhanuM e prakaraNa gAyaba thayeluM bhAse che ! ene zodhavAnA khAMkhAkhoLAMnI mathAmaNamAM enAM pAnAM phATI jAya che ! sagapaNa jevAM sagapaNa paNa ahIM phATI jAya che ! "sagapaNa' zabdanI othe kumudabahena paTavAnI lakhelI paMkti manamAM jhabakI jAya che : AMsunA paNa paDe pratibiMba evA darpaNa kyAM che ! kahyA vinA e saghaLuM samaje evA sagapaNa kyAM che ! jiMdagInI ja vAta che ne? kavi mukeze prayojelAM "sagapaNa' ane 'darpaNa' ahIMyA hAjara che.A jiMdagInA pustakano adaSTa lekhaka nirALo che. " [SI[QI[ grantha 2 203 www.jaine local Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 koziza karanevAloM kI hAra nahIM hotI laharoM se Darakara naukA pAra nahIM hotI, hiMmata karanevAloM kI hAra nahIM hotii| nanhIM cIMTI jaba dAnA le kara calatI hai, caDhatI dIvAroM para, so bAra phisalatI hai, mana kA vizvAsa rago meM sAhasa bharatA hai, caDhake giranA, girakara caDhanA na akharatA hai, Akhira usakI mehanata bekAra nahIM hotI, hiMmata karanevAloM kI hAra nahIM hotii| DubakiyA~ siMdhu meM gotAkhora lagAtA hai, jA-jAkara khAlI hAtha lauTakara AtA hai, milate na sahaja hI motI gahare pAnI meM, baDhatA dUnA utsAha IsI hairAnI meM, muThThI usakI khAlI harabAra nahIM hotI, . hiMmata karanevAloM kI hAra nahIM hotii| asaphalatA eka cunautI hai, svIkAra karo, kyA kamI raha gaI, dekho aura sudhAra karo, jaba taka na saphala ho, nIMda caina kI tyAgo tuma, saMgharSo kA maidAna choDa mata bhAgo tuma, kucha kiye binA hI jaya-jayakAra nahIM hotii|| - hiMmata karanevAloM kI hAra nahIM hotii| koziza karanevAloM kI hAra nahIM hotii| sAvita novela.cha... AjanuM mAnava jIvana saMgharSa zabdano paryAya hoya ema lAge che. je jIvana jIvAya che te to sAdhanonI bharamArathI saMkula che; temAM sAdhanA zodhI jaDatI nathI. saMgharSa eTale yuddha. yuddhamAM Ayudho ke ojAro bIje naMbare Ave che. pahelAM to aMdaranI hiMmata joIe. e bhAva cittamAM jAge che. hAranA vicAra karavAthI hAra nizcita bane che evuM to ghaNI vAra joyuM che. to, jItanA vicAra karavAthI jIta pAme che. vicAra khUba ja sabaLa prANavAyu che. A vicAranI sAthe sAthe hiMmata khUba ja jarUrI che. hiMmatanA sAmA pakSe nirAzA Ave che. koI paNa kAmamAM niSphaLatA maLe, pachI mana e vRttimAMthI eka tarapha phaMTAya che. jo hiMmata hoya to AzAvAdI banI rahe anyathA niSphaLatA to nirAzAne ja janma ApanArI jananI bane che. Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mane eka kavitA yAda Ave che. trIjA ke cothA dhoraNamAM ramaNalAla sonI racita kavitA bhaNavAmAM AvatI hatI. amane e kavitA khUba UMcA svare gavarAvAtI hatI. khUba yAda rahI gaI che. hiMmatano mahimA khUba gAyo che. enuM rUpaka jomadAra che? eka IDarano vANIyo, dhULo enuM nAma, samI sAMjano nIkaLyo, javA kothaLe gAma. rasta aMdhAruM thayuM, caDiyo bIjI vATa, jaMgalamAM bhUlo paDyo, dilamAM thayo ucATa. tyAM to jhADI saLavaLI, camakyAM coro cAra, khabaradAra! je hoya te, ApI de A vAra." alyA nathI huM ekalo, sAthI mAre bAra, 00 00 00 00 00 sAcAM sAthI be kharAM, hiMmata ne vizvAsa, te vinA bAkI badhAM, thAya nakAmA khAsa. A bALa-kavitAno dhULo vepArI cAra corane pUro paDe che temAM enI kiMmatano phALo ja mukhya che. ahIM prastuta hiMdI kavitAe hiMmatano mahA-mahimA karyo che. bhalabhalAnI nirAzA khaMkherAI jAya ane mana AzAthI tarabatara bane evo uThAve che. roja jovA maLe evA gharelu daSTAMtathI kavitAne maDhI che. pahelo paricaya jeno che te che kIDI, roja gharamAM ahIM-tahIM vege doDatI kIDI. A kIDI dANo laIne dIvAlanI upara caDatI hoya che paraMtu e dIvAla lIsI che tethI te nIce paDe che. vaLI caDavAnI koziza kare che, paDe che. pharI caDe che. Ama satata yatna karatI chevaTe e pahoMce che ja. A 205 Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 bIjuM daSTAMta che marajIvAnuM. marIne jIve e marajIvo ! kevuM yathArtha nAma maLyuM che ene! DUbakI daIne maherAmaNanA taLiye motI gotavA A gotAkhora jAya che tyAre keTalIye vAra e khAlI hAthe pAcho pharato hoya che. paraMtu e bamaNA jozathI pharI pharI DUbakI de che ane chevaTe muThThI bharI bharIne camakatAM rUpALAM motI laI Ave che. zauryagIta jevI A hiMdI racanAnI chellI kaDI ja noLavela jevI che! niSphaLatA maLI? AtmanirIkSaNa karo. parIkSaNa karo. prayatna karo. niSphaLatA' zabda ja jenI DikSanerImAM nathI evI vibhUtione yAda karo. A paMktio sApa-noLiyAnI laDAInI yAda apAve che. sAmAnyataH sApa ane noLiyAnA saMbaMdho jAtivairavALA kahevAya che. dIThe na bane! eka bIjAne jue ke laDe. e laDAImAM sApa DaMkha daI daIne noLiyAne adhamUo karI nAkhe tyAre A dazya tyAM UbhelI noLI (mAdA) jotI rahetI hoya che. e noLI eka noLavela laIne AvIne noLiyAne sUMghADe che. A noLavelanA prabhAve noLiyo pharI tAjo mAjo thaIne laDavA sajja thAya che. e ja pramANe A kavitA hArelA ne hatAza thayelAne hiMmatanA pATha bhaNAvI cetanavaMta kare che, navuM joma puruM pADe che. pharI pharI vAMcavA jevI ane gaNagaNavA jevI A kavitA che. eno nAro che -- hiMmata karanevAloM kI hAra nahIM hotii| koziza karanevAloM kI hAra nahIM hotii| ApaNAM moTA bhAganA duHkho mananAM duHkho hoya che. manamAM ghaNAM jUnA kALathI nakArAtmakatA bharI hoya che. ApaNane te nakArAtmakatA sukhI thavA detI nathI. tene dUra karIne uparanuM paDakhaseDIne aMdara paDelA AtmavizvAsa ane hiMmata jevA urdhvagAmI bhAvo bahAra lAvavAnA che. potAnI maryAdAnuM bhAna thaI jAya to te rAjA che. A bhAna mATe ja AvI kavitAthI bhAvita thavAnuM hoya che. : WWW.jainelibrary.org Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAvyaAsvAda citrakAra : 2.ma.rAvaLa kAvyAtmakaAtmaparicaya - byo\ Ta che (1901-1980) prAstAvikama hAsyasUjhano Agavo paricaya vividha viSayonAM nIvaDelAM lekhakone gujarAta sAhitya sabhA suvarNacandraka enAyata kare che. e candraka sAthe raNajItarAmanuM nAma joDAyeluM che. isvIsana 1941mAM raNajItarAma suvarNacandraka, hAsyAvatAra zrI jyotIndra harizaMkara davene arpaNa karavAno gujarAta sAhitya sabhAe nirNaya karyo sAmAnyataH ApaNA dezanI Arya paraMparAmAM vyakti potAnuM nAma paNa pote na bole. nItizAstramAM A vidhAna A pramANe che : artha : AtmanAma gurornAma potAnuM ne gurujInuM atikaMjUsanuM vaLI nAmAtikRpaNasya c| kalyANavAMchue kyAre nAma uccaravuM nahIM. zreyaskAmo na gRhNIyAt moTA putra ane patnInuM nAma kahevuM nahIM. jyesstthaaptykltryoH||1|| mAma/nA nA eka prasaMgamAM Ave che ke teo ekAkI hatA tyAre emanuM nAma pUchavAmAM AvyuM tyAre, dhULamAM sarakaDI vaDe mana evuM lakhIne jANa karI, paNa potAnA mukhathI na bolyA! A ApaNA dezanI paraMparA che. pazcimanA dezomAM to potAno paricaya vyakti svayaM Ape evo niyama che. gujarAta sAhitya sabhAe jyotIndra dave pAse emano bAyoDeTA - paricaya maMgAvyo. 10129h 207 www.jainelibrary Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ WORICAL 208 e are offe A to jyotIndra ! janmajAta hAsyakAra ! nakhazIkha hAsyakAra ! ema kAMI sIdhesIdho paricaya Ape ? javAba to vALyo; gujarAta sAhitya sabhAno anAdara paNa zeM karAya ? hAsyakAre Atma paricaya kAvyanA svarUpamAM lakhyo ! pacIsa kaDInuM paricayAtmaka kAvya lAjavAba banyuM ! gujarAtI sAhityamAM cirakALa paryaMta yAdagAra raheze. jAtanA paricayanI vAtane adhyAtmanA saMdarbhamAM vicAre che. jyotIndra hAsyakAra to che ja. sAhityanA paNa acchA vidvAna che ane vedAMta darzananA paNa marmajJa che. emanI A traNeya khUbIno lAbha A Atma paricaya kAvyane maLyo che. kAvyanI prastAvanA ja juone ! upADa kevo sarasa che ! tame jAtano paricaya pUchAvyo. jAtane koNa jANe che ? te je jANe te paricaya ApI zake. vaLI jeNe jAtane jANI che te anyane jaNAvI zakato nathI. chatAM mitra pUchAve ane javAba na Apavo te to aucityabhaMga kahevAya. tethI mitranuM mAna rAkhavA mATe, jAtane je rIte jANuM chuM te rIte jaNAvavA mathuM chuM. (anuSTupa) tamArI jAtano Apo tame jAte paricaya' tamAruM vAkya e vAMcI mane Azcarya upaje, jAtane jANI che koNe ke huM jANI zakuM, sakhe! jANe je jAtane te ye jaNAve nahi anyane. tathApi pUchatA tyAre mitranuM mana rAkhavA; jANuM-nA jANuM huM to ye mathuM 'jAta jaNAvavA' }}} (6) Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paricayano prAraMbha janmanI ghoSaNAnI thALI pITAya tyArathI karAya. bhAratIya paraMparAmAM je varNavyavasthA che tene sAMkaLI lIdhI. Ame pote brAhmaNa hatA, dave hatA. ane vaLanAM brAhmaLa: zreSTha:| e nyAye pahelo naMbara brAhmaNano Ave eTale janmathI huM brAhmaNa chuM.(janma sana-1901) pachI hAsyane maDhI detAM kahe cheH vRttie eTale AjIvikAthI vaizya eTale vyApArI chuM, mArI pravRtti zudra jevI che. to have bAkI varNa eka rahyo te kSatriya. eTale kahe che, kalpanAmAM kSatriya banI jAuM chuM. kalpanA- yuddha karavAmAM, rakSaNa karavAmAM kSatriya chuM. Ama cAra varNanI vAta karyA pachI cAra AzramanI vAta kare che. temAM pahelo Azrama brahmacaryAzrama Ave te varNavatAM bAlyavasthAmAM nizALamAM bhaNato hato ane ramato hato tyAre prathama AzramamAM mArI sthiti hatI. pachI bIjo Azrama gRhasthAzrama, tenuM kathana karatAM temane zALA zabdano zleSa karyo che. zALA eTale nizALa ane zALAnI bahena eTale patnI. karasukha bahenane varyA, lagna karyA. ane be saMtAna pradIpabhAi, asitabhAi thayA. Ama gRhasthAzrama pachI vAnaprasthAzrama. divasanAM kAryo karI lIdhA pachI niSkriya banI rahuM. ane vaLI hAsya lAvyA. bIjAnAM kArya karavAnA Ave tyAre saMnyAsI banuM. eTale 'nA bhAi, mArAthI e nahIM bane. ' ema kahyuM. ahIM A rIte varNAzramanI vyavasthAne anusarIne AryasaMskRtinA vArasAne jALavavA mathuM chuM. Arya saMskRtino vAraso janme brAhmaNa, vRttie vaizya ne huM pravRttie zUdra chuM : kalpanA mAMhe kSatriya huM banuM vaLI ! zaizave khelato khelo, zALAmAM bhaNato vaLI, brahmacaryAzrame tyAre sthiti mArI gaNI hatI. zALAne choDIne jyAre 'zALAnI bahena'ne varyo, 209 Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 gArha Azrame jyeSTha tadA preme huM saMcaryo. prabhutAmAM dharyA pAda; pRthvIne rasa- pATale; payagambara prabhu kerA padhAryA be pachI gRhe. dinanAM kArya ATopI vAnaprastha anubhavuM, pArakAM kAma Ave tyAM saMnyAsI huM banI rahyuM ! varNAzramataNA Ama badhA huM dharma pALato, jALavavA mathuM nitye Arya- saMskRti-vAraso. varNAzramanI vAta karyA pachI have paheluM varNana potAnA zarIranuM kare che. temanuM zarIra sAva ekavaDuM ane mAMdu rahetuM, paNa te banne pAsAMne teo sahaja hAsyanA sahAre varNave che. zarIra evuM che ke zatru ene joine khuza thAya che. ane vaidyane rojane roja dhana maLe che. paNa je vahAlapabharyA svajano che tene ciMtA rahe che, ane AvA durbaLa zarIrathI mane pIDA rahetI, vajanamAM evuM haLavuM ke pRthvIne saheje bhAra na lAge. AvuM zarIra mane maLyuM che ! mAMdagI temanA zarIre kAyamI vasavATa karatI, tethI teo varNave che ke roga ane svAsthya- nirogIpaNuM - A banne raNabhUmi banI rahetuM. zarIranuM ghaDatara davAthI ja vadhAre thayuM che. chatAM 'mArI vyAyAma sAdhanA' nAmanA prasiddha lekhamAM eka prasaMge eka akhADAvIrane mATe manomana kahe che te zarIranA dAvapeca jANato haze, huM buddhinA jANuM chuM.' Ama baLa karatAM kaLamAM vadhAre hatA. arine moda arpanuM, dravya arpanuM vaidhane vahAlAne arpanuM ciMtA, mane pIDA samarpa, pRthvIye kheMcatI jene bahu jora thakI nahibhArahINuM mane evuM Ize zarIra ApiyuM, Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rogane svAsthanI nitye raNabhUmi banI rahyuM. evuM zarIra A mAruM davAothI ghaDAyeluM! jyotIndra zarIranuM varNana karIne nizALamAM vidyA arjana karavA gayA, tyAM te jamAnAnA sUtra soTI vAge camacama ane vidyA Ave dhamadhama' mujaba temane soTInI vedanA ane vidyA banne sAthe maLyA. nizALamAM bhaNavA mATe mananI ekAgratA joIe paNa, mana to caMcaLa che tethI dehane to vidyAlayamAM pUryo, pUrI zakAya, paNa mana! mana to brahmAMDo bhaTakI vaLyuM. have vidyA bhaNavA mATe pahelAM paisAno vyaya karyo ane pachI zikSaka | adhyApaka tarIke paisAne mATe eTale ke pagAra levA pUrvaka vidyAnuM dAna karyuM. sAmAnya rIte brAhmaNa paraMparAmAM dharmArthe ja vidyAnuM dAna thatuM hatuM. soTI ne zikSako kerA zALA mAMhe samAgame vighA ne vedanA be meM eka sAthe ja meLavyAM. mana keLavavA mATe deha vidyAlaye pUryo. mana kintu rahyuM nA tyAM brahmAMDo bhaTakI vaLyuM! vidhAne pAmavA pahelAM, arthano vyaya meM karyo pachIthI arthane kAje vidyAvikraya Adaryo. abhyAsanI vAta pachI sAhitya saMgItanI vAta karavI che paNa te pahelAM hAsyakAra potAnI cittavRttinI vicitratA varNave che. jyAre gharamAM kAMI na hoya tyAre mane bhUkha lAgatI ane jema kerI pAke tyAre popaTanI cAMca pAke evI kahevata che te mujaba bharyu bhANuM maLe to te dekhIne mArI bhUkha marI jatI. - 211 Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kone khabara mArI manovRtti ja evI che ke je hoya te na Icche, na hoya tenI ja mAMga kare ane kadAca 212 = je mAgyuM hoya te maLI jAya to te na game ! AvI vicitra manovRtti mArI che. gharamAM hoya nA kAMI, sudhA tyAre satAvatI. bharyuM bhANuM nihALIne bhUkha mArI marI jatI. vRtti mArI sadA evI hoya te na cAhe kadI, hoya nA te sadA mAMge, maLe, mAMgyuM ya nA game! ATale pahoMcyA pachI saMgIta-nRtya ane kAvya sAhityanI kaLA viSe potAnI kephiyata rajU kare che. pahelI vAta saMgItakaLAnI le che. saMgItakaLAmAM meM rasa keLavyo paNa siddhi sudhI na pahoMcyo. gAvAnuM mane mana thAya, paNa huM gAto nathI kAraNa ke mane sAMbhaLanAranAM kAnanI dayA Ave che ke tene A be suruM sAMbhaLIne kaSTa thaze. pachI jaNAve che keH nRtya! nRtya to meM eka ja vAra karyuM che. A vAta evI banI ke ughADA page raste huM cAlato hato. te rastA upara koIka mUrkha mANase aradhI baLelI bIDI ema ja pheMkI hatI tenA upara mAro paga Avyo. jevI e baLatI bIDI mArA khullA paga nIce AvI ke turta huM nAcI uThyo. basa pahelI ane chellI vakhata e nRtya karyuM te karyuM ane AvuM nRtya hajI sudhI koie karyuM nathI joyuM. nRtyane varNavavAmAM kevuM hAsya prayojyu. have trIjI vAta sAhityanI kare che. sAhityanA ghaNAM prakAra che. temAM kAvya prakArano naMbara pahelo che. sAhityamAM pravezavA mATe kAMTAnI vADa bhedavI paDe te bhedIne eTale ke thoDAM kAvya racIne jema ke navavaravadhUnI zubhakAmanA nimitte maMgalASTaka racyA che, jemAM dareka padyamAM chelle kuryAt sadA maMgalama evuM pada Ave tevA gujarAtImAM zArdUlavikrIDitam chaMdamAM jyotindra davee ekathI vadhAre racyA che. e racyA, e racyA basa pachI kAvya kahevAya tevI racanA karavAno A prasaMga ghaNAM varSe Avyo. A cAra padya upajAti chaMdamAM suMdara che. WWW.jainelibrary.org Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (upajAti) sAhitya saMgIta kalA viSe meM dharI ruci, kintu na siddhi AvI. gAuM na huM kAraNa mAtra tenuM Ave dayA ke sUNanAra kAnanI karyuM hatuM eka ja veLa jIvane apUrva me nRtya vinA prayAse. huM ekadA mArga para nirAMte, ughADapAde pharato hato tyAM ardhI baLelI bIDI koka mUrkha pheMkI hatI te para pAda mUkyo. ane pachI nRtya karI ukyo che tevuM hajI nRtya karyuM na koIe! sAhityanI kaMTakavADa bhedavA kare grahI kAtara kAvya kerI, pADI chaDuM nAnakuM eka tyAM huM bUNo Ubho; kAtara pheMkI dIdhI ! have pachInA chellA cAra padya jemAM be anuSupa che ane be zArdUlavikrIDita chaMdamAM vedAnta darzananI daSTie eka tattvajJAnInI rIte philosophI rajU karI che. bhale mAro deha dAtaNa jevo dUbaLo pAtaLo che, mana mAMkaDAM jevuM che, paNa AtmA! AtmA to brahmAMDa jevo moTo che. A brahmAMDamAM je kAMI thAya che, dekhAya che, saMbhaLAya che te badhuM mArA thakI ja thAya che. anekarUpa dhAraNa karIne mAyAmathI A samagra sRSTine huM ja khIlavuM chuM. huM ja caitanya cUDAmaNi chuM. dizA ane kALanA daDA vaDe A jagamAM khela khelI rahyo chuM. A abheda darzanane AgaLa laMbAvatA kahe che ke AmrakuMjamAM koyala je rIte mIThuM pUjana kare che te kalarava paNa mAro che ane AvelI mIThI nidrAno bhaMga karanArA kUtarAnuM bhasavuM te paNa kriyA mArI che. A suvarNacandraka je apAya che te ApanAro paNa huM chuM ane lenAra paNa huM ja chuM. he mitra ! mArAthI kazuM ja bhinna-juduM nathI. jevI rIte doraDAmAM sApanI bhramaNA thAya che tema mane A jyotIndra davemAM mahAjyoti 813 Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 TUDIES DIAL, parabrahmanA darzana thAya che. ema chellA pacIsamAM padyamAM samApana karIne chelle potAnI sahI gUMthI lIdhI che. A rIte ApaNane navI ja zailImAM Atmaparicaya karAvyo che. padyamAM sAhajika kAvya relAya che. zabda bhaMDoLa ane chaMdane bilakula anurUpa zabda pasaMdagI, temane kavi tarIke paNa Therave che. Ama gujarAtI sAhityane eka yAdagAra kAvya maLyuM che. | (anuSTrapa ). deha dAtaNanA jevo, mana markaTanA samuM AtmA kintu gaNuM mAro vaDo brahmAMDa jevaDo | (zArdUla). nAnA rUpa dharI huM ema khilavuM mAyAmayI sRSTine, kheluM khela ananta zAnta jagamAM dikkAlane kahyuM ke, suratanA huM caitanya cUDAmaNi sakala A brahmAMDa vyApI rahyo, AmalIrAnanA khAMcAmAM Avela je dekhAya, suNAya, thAya jagamAM, te sarva mArA thakI. paitRke gharamAM kuMje kokila krUjatI kalarave te nAda mAro nakI. 1901nI ekavIsamI nidrA bhaMga karaMta zvAna bhasatAM, te ye kriyA mAharI. oNkaTobare jyotIndra dAtA huM ja suvarNacandraka taNo, lenAra ye huM ja chuM daveno janma thayo ane 1980nI huM kUTastha, ananta brahma, mujathI nA bhinna leze kazuM. agIyAramI | (anuSTrapa) sapTembare temaNe rajajumAM sarpanI bhrAnti thAya, tema tane sakhe, jIvanahAsyalIlA saMkelI lIdhI. mahAjyoti parabrahma dIse jyotIndra ha. dave Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ...And miles to go Whose woods these are I think I know His house is in the village, though: He will not see me stopping here To watch his woods fill up with snow. My little horse must think it queer To stop without a farmhouse near, Between the woods and frozen lake The darkest evening of the year. He gives his harness bell a shake To ask if there is some mistake, The only other sound's sweep Of easy wind and downy flake. The woods are lovely, dark and deep, But I have promises to keep. And miles to go before I sleep, And miles to go before I sleep. Robert Frost (1874-1963) zALA grantha 2 215 www.jainelibraryon Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 (USI[O[ grantha ra foo S. vacano pALavAnAM kavi robarTa phrosTanA kAvyano kulInacaMdra yAjJika dvArA gujarAtI anuvAda | (maMdAkrAMtA) konAM che A manahara vano, jANuM te huM paraMtu, tenuM rUDuM sadana dUra kai gAmanA aMtarAle. ne huM thothuM vana nIrakhavA jhIlatAM himavarSA, rokAto tyAM saphara vacamAM te mane bhALaze nA. AvI sAMje, varasabharamAM sauthI aMdhAragherI, thIjelA A saravara ane jaMgalonI vacALe. jyAM nA eke sadana samIpe zA miSe thobhavAnuM? kevuM che A akaLa, mujano azva pyAro vimAse. The woods an lorunits teep kaMThe ene raNakatI mIThI ghaMTaDI e jhulAve jANe pUche, vinayI sUramAM, cUkato meM nathI ne? bIjo koI rava nathI ahIM mAtra A mAtarizvA 4 >>* TQM maMju guMje surIlI bajave jhAMjharI himavarSA! kAttAro A kamanIya, zILAM, zAMta, gherAM, gabhIrAM, mAre kidhu kaMIka vacano zeSa che pALavAnAM ne jhAjherA, zayana pUrave, jojano kApavAnA, jojano kApavAnA ! The woods an lovely dark and deep. Jhate hor And mills to go before sleep And nicks logo before Isleep. ne Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ robarTa phrosTa kavi che. kavine dezanA, kALanA ke bhASAnA sImADA naDatA nathI. kavi je zabda prayoje che te zabda zabdakozanI bahAranA arthathI chalakAtA hoya che. kavitA mATe kavie svayaM lakhyuM che A poem should begin in deligfit and end in arisdom. A kAvya Ama to sAhityajagatamAM suprasiddha che. sIdhIsAdI bhASAmAM kavie zreya ane preyanA dhaMdhanI vAta vaNI che. manane gamatI pravRtti te preya ane je pharaja bajAvavAnI che te zreya. jIvanamAM Dagale ne pagale AvI dvidhA sarjAtI hoya che. majA to e che ke aMte zreyanI jIta thAya che. e ja to jItavA lAyaka che. manane preyanI pakaDamAMthI choDAvIne zreyanA mArge AgaLa dhapavAnuM baLa joItuM hoya che. te A kavitA pUruM pADe che. mana to svayaM pAMgaLuM che ja. tene nIce javA mATe preraNAnI jarUra nathI paNa UMce caDavA mATe AlaMbananI sIDInI jarUra paDe che. A kAvyanI paMktiomAMthI e AlaMbana sAMpaDe che. pahelAM ApaNe kavine oLakhIe. amerikAnA A lADakA kavi robarTa phrosTa dhaMdhe kheDUta che. temanI kavitA dekhAvamAM sAdI hoya che ane arthamAM gahana ! kAvyano dhvani koI eka cokkasa Igitane tAke che.... ...vAta ema banI che ke kavi ajagADI laIne bahAra gayA che. vaLatAM sAMja paDI gaI che. AkAzamAMthI baraphanI varSA zarU thaI gaI che. thAkyo kavi eka vADI pAse thobhe che. kavine khAssIvAra ahIM thobhelo joI eno sAthIdAra, jAtavAna azva vicAre cheH asavAra kema thobhyA? pharaphara varasatA baraphathI vana AcchAdita thayuM che. pAsenuM taLAva paNa thIjI gayuM che. rAta TUkaDI che. ghara tarapha AgaLa vadhavAne badale mAlika ahIM kema rokAyA che ! gaLAnI ghaMTaDIo halAvIne jANe ke pUchato na hoya! kAMI bhUla to thatI nathI ne? phakta pavanano ane baraphanA kaNa paDavAnA maMda rava saMbhaLAya che. bAkI sarvatra pragADha zAnti chavAI che. have pachI chellI je cAra lITI che te kAvyano prANa che, kavie kahyuM tema vijhuDama che. sUcaka ghaMTaDIonA izArAthI jAgI uThelo asavAra cotarapha joI vicAre che, nirdhAra kare che? A vADI-jhADI kevA majAnA, ahIM rahI javAnuM mana thAya evA ghaTAdAra che! vaLI mosama paNa masta che. paNa mAre ApelA vacana pALavAnAM che. mATe huM mAIlo sudhI jaIza..vacana pALIza...pachI zAntipUrvaka A badhuM mANIza. pachI ja nirAMte sUIza. nirAMte sUIza. je suMdara lAgatuM hatuM, jenuM kheMcANa hatuM teno moha jato kare che ane kartavyane AgaLa kare che. gAMTha 9. gA8i bAMdhavA jevo bodha che. . 217 Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 saMvedanabhInAM thaIe koIne kai paDI che ja kyAM sAva chAnA page pAnakhara ghara karI jAya che, koIne kai paDI che ja kyAM. rAta di harapaLe lIlAM pAna kharI jAya che, koIne ke paDI che ja kyAM phAgaNI maramaro- zrAvaNI jharamaro, koIne kai asara kyAM kare che have, AMkhathI vismaya dazya mAphaka sarI jAya che. koIne paDI che ja kyAM. koNe pragaTAviyo - vATa koNe mUkI, tela koNe pUchyuM koIne kyAM khabara ke sadIno akhaMDa dIpa Aje TharI jAya chekoIne ke paDI che ja kyAM. ApaNe khoI cUkyA chIe AMsuo, ne gumAvI dIdhI che bhInI vedanA ApaNI mAlamattA samaya paraharI jAya che, koIne kai paDI che ja kyAM. khaLabhaLe paththaro - khaDakhaDe bArIo, ne paDuM re paDuM thaI rahyAM bAraNAM roja lAkho UdhaI bhIMtane khotarI khAya che. koIne kaeNpaDI che ja kyAM. kavi zrI manoja khaMDeriyA gajhalakAra tarIke gujarAtI sAhityamAM supratiSThita che ja. saMvedanazIla mANasa tarIkenI paNa temanI oLakha emanI saMvedanAothI bharapUra evI racanAothI yathArtha che. evI eka gajhala "koIne kaeNpaDI che ja kyAM ApaNe joIzuM. mANasajAtamAM kudarate sahaja saMvedanazIlatA ApI hatI temAM have to ciMtA thaI Ave eTalo badho ghaTADo thaI rahyo che. are ! A vAta pratyenI sabhAnatA paNa bahu ochI vyaktimAM jovA maLe che. ane te vAta kavie A gajhalamAM karI che. WWW.jainelibrary.org Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te saMvedanazIlatAno hrAsa kema aTakAvavo te vicAra to dUra rahyo paNa AjanA mANasamAMthI saMvedanAo lagabhaga nAza pAmavAnA Are che tenA pratye ApaNe sabhAna hoIe to paNa ghaNuM che. zrI manojanAM kAvyomAM A sUra satata saMbhaLAyA kare che. teo atyaMta saMvedanazIla hatA. kavi hatA ne! anyanI saMvedanahInatA temane khUba khUMcatI hatI. jJAnanuM to atyaMta mahattva gavAyuM che. A jJAnane bAjue mUkIne vijJAnanAM upakaraNomAM ja jIvataranI saphaLatA samajanAra loko tarapha AMgaLI ciMdhAI che. emAM ye sinesRSTinuM je sAmrAjya ApaNI pharate gherI vaLyuM tene pagale have to TI.vI. ghara-gharamAM ghUsyAM ane ghara maTI thieTara banyAM, sirIyalonuM to bhAre calaNa vadhyuM. A sirIyaloe covIse kalAko e varavA dazyo ane varavA vicAro rajU karI bharamAvyA. e dazyo kuTuMba ane parivAroe bhegA maLIne joyA karyA. AnAthI hRdayamAM eka jAtanI baherAza AvI. buddhi to vadhu ne vadhu dhAra kADhavA lAgI paNa hRdaya? hRdaye to potAnI jIvaMtatA gumAvI, jIvana gumAvyuM ane enA badalAmAM jaDatA pravezI. TI.vI.mAM joyelI ghaTanAo jyAre najara sAme sAcosAca banatI jovAnI Ave tyAre rUMvADuM ye pharake nahIM. hA, abhaNa mANasa, jeNe zikSaNa na lIdhuM hoya evA mANasanuM hadaya dravI UThaze ane kAMIka karavA prerAze, thanaganI UThaze. paNa je bhaNyo che te mAnavamananA atala UMDANone tAgavAne badale buddhinA camakArAthI aMjAIne buddhino ja mahimA karaze. A buddhidhananI pAse chetaravAnI kaLA che. tenI pAse vidhAyaka mArga nathI. buddhine bharose jIvanana jIvAya. A kArobAramAM je phasAyo che tenI saMvedanazIlatA buThThI banI cUkI hoya che. hRdayanI khIlavaNI ja jIvanane AsvAdya banAve, saMtarpaka banAve. saMbaMdhomAM mIThAza umeravAnuM kAma hRdaya kare che. buddhi to saMbaMdhone gaNitamAM DhALe che. buddhinI vetaraNa to vaTAvI khAvAnI ja hoya! 219 WWW.jainelibrary.org Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ATalI vAta pachI have ApaNe kavi manoja khaMDeriyAnI A gajhala tarapha najara nAkhIe. zizudehano 220 vikAsa mAtAnA garbhamAM ja zakya che tema mAnavamanano uchera kudaratanA garbhamAM ja zakya che. kavie A ja vicArathI pAnakharanI vAtathI gajhalanAM maMDANa karyA che.(navI peDhIne to pAnakhara zabdano artha paNa samajAvavo paDe evA divaso AvyA che.) pAnakhara to vasaMta pachInI Rtu che, e to krama gaNAya. paNa A to "ghara karI jAya che eTale pAnakhara sivAyanI bIjI RtunI to Avana-jAvana rahe che. sthAyI to pAnakhara che. sUkAM-pILAM pAna khare e to sarvadA svIkArya ghaTanA che. ahIM to rAta di "lIlAM pAna" kharI jAya che chatAM koIne kAMI thatuM nathI tenI baLatarA kavine thAya che. phAgaNamAM navo phAla Ave tyAre je pavana zaru thAya che ane zrAvaNamAM je jharamariyAM Ave che. A vAta Ave tyAre kavi bAlamukuMda davenuM peluM jANItuM gIta manamAM ramavA mAMDe : A zrAvaNa taryo saravaDe koI jhIlojI bAlamukuMdanuM AnaMdagAna che. ahIM kavi manojanI gajhalamAM prajA AvI suMdara cIjane mANatI nathI teno rAva che. zrAvaNI jharamara jevI masta madamAtI cIja koIne asara kyAM kare che ! bhalabhalAnI udAsI UDI jAya ane ullAsa chavAI jAya evI e zrAvaNI jharamara hoya che! AkAzamAMthI thatI anahada apAra snehavarSano vismaya zizunI AMkhamAM jhaLakato hota tevo nirdoSa! e to vismaya jagADyA vinA kema rahe? have kavinuM phokasa kudaratI dazyo parathI UDIne lopa thaI gayelI paraMparA tarapha maMDAya che. eno kheda paNa che. akhaMDadIvAnA pratIka laIne kavi suMdara zabdAvali race che. ApaNI paraMparAo paNa kevI kAvyamaya hatI! divALI - copaDApUjana jevA seMkaDo varSothI cAlyA AvatA rItarIvAjo jANe bhUMsAI rahyA che. enA lIsoTA paNa rahyA nathI. A mATe ciMtA paNa koNa seve che? WWW.jainelibrary.org Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ somAlAla zAha je vAta gajhalamAM vaNI che teno have klAImeksa...kevA kevA jaDa ane badhira banI gayA chIe ApaNe ? saMvedanAnA pratika samA, AMtara mUDI jevA AMkhanA AMsu paNa have kyAM ? are ApaNI saghaLI mAlamattA A kALa lUMTI laI cAlyo enI paNa koIne kyAM paDI che ? chelle, paDyuM tenuM badhuM ye paDyuM e kahetInuM sarasa rIte citrAMkana karyuM che : kauTuMbika jIvananA vizALa mahelanA paththaro have khaLabhaLI gayA che. bArIo khakhaDI gaI che. bAraNAM jANe hamaNAM paDyAM ke paDaze ! UMcA mahelane TakAvI rAkhanArI bhIMtone to lAkhkho UdhaI khotarI khotarIne khokharI banAvI cUkI che. Aje saMgemaramara maDhelA ne grenAITanA raMgothI 'zobhatAM dekhAtAM' kuTuMbo chinnabhinna thaI rahyAM che te paristhitinI AlocanA koNa kare che ? mahAna virAsata raphe-daphe thaI rahI che te mATe koNa saciMta che ? Ama, sAmAnya RRtujanya maMgala suMdara tattvothI manane AnaMdita karatI saMvedanazIlatAthI zaru karIne samagra jIvananA astitvane hacamacAvatI paristhiti tarapha kavinI AMgaLI pharI vaLe che. samagra gajhalano ekamAtra sUra 'kone kai paDI che' e ekatArAnI jema satata jhaNajhaNyA kare che. ApaNe AmAMthI pasAra thaIe chIe tyAre jAta-tapAsano eka moko maLe che. ApaNe ATalI hade to saMvedanahIna nathI thayA ne ? jo uttara 'hA' maLe to pharI pAchA dhabakatA haiyAne khIlavIne saMvedanazIla banI rahIe. E Tolle olh grantha 2 221 www.jainlibrary d Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 kAvya ane AsvAda vividha kAvyo je gujarAtI bhASAnA hatA te ane teno AsvAda ApaNe mANyo. Aje saMskRta bhASAno eka vilakSaNa kAvya prakAra je "anyokti' nAme pracalita che te mANIe. saMvAda svarUpa cAra zloka ane tenA, zrI kulInacandra yAjJike karelA padyAnuvAda vattA prasaMga, ema e badhu rasALa che. joIe: vAta evI che ke pitAe putrane vidyAbhyAsa mATe gurukuLamAM tapomaya upavanamAM dUra dUra mUkyo che. jatAM AvatAM vaTemArga dvArA putranA kuzaLa samAcAra maLatAM rahe che. ekavAra evA khabara maLyA ke putranI jIvanacaryA barAbara nathI, yauvana sulabha caMcaLatA vadhI che. A jANI pitAnuM mana udvegamAM AvyuM. putra Ama to prabuddha hato. samajune to izAro ja basa hoya! subuddha pitA suMdara anyoktipUrNa zloka dvArA putrane jaNAve cheH vRtta-zArdUlavikrIDitam samazlokI padyAnuvAda zaityaM nAma guNastavaiva sahajo svAbhAvikI svcchtaa| heje saguNa tAharI zItaLatAne svacchatA prAkRtI, kiM brumaH zucitAM prayAntya zucayaH tvtsNgto'nyepytH|| zuM phahevuM apavitra thAya zucisau satsaMgathI tArAM viM vAtaH paramatijo stuti parva vaM navana dinAm tuM hI sahunuM ja che jIvana zI tethI vaDerI sutI, vaM venI pathenacchapiyaHvasva nirotuM kSama: tuM jo nIca paLe paLe jaLa tane phahe koNa rokI zake? anyokti zabdano artha e thAya ke je vAta kahevAnI hoya te ene maLatI vAtane bahAnuM banAvIne kahevAya. anya eTale bIjI vastu. tenA pratyenI ukti eTale kathana. ahIM dRSTAMtathI supere samajI zakAze. ahIM jaLane udezIne kathana zarU kare che, je potAnA suputrane barAbara baMdha bese che. pANIno pahelA naMbarano guNa che zItaLatA. vaLI pANI svayaM svaccha che ane bIjA je kAMI padArtha asvaccha hoya te paNa tenI sobatathI WWW.jainelibrary.org Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svaccha bane che. jaLa e jIvana che. ene udezIne kahe che: he jaLa! jo tuM, uttama na gaNAya evA nIca mArge jaIza to tane koNa rokI zakaze?' vRtta-zArdUlavikrIDitam samazlokI padyAnuvAda tAro nApati tuSA vaSa thatA na dhUnistano nA saMtApa zamyo chIpI nahIMtRSA dhoyo nahIM melane, na svachanmavari dva naiH 1 nAma nI thA. valya nA huM yatheccha utpaladale zI vAta kIDA taNI; tUromuvatta rekhA datta UiT puSTa na vA vinan hastIe nava sparzI e kamalinI laMbAvIne suMDha tyAM, prArathI pAra pado tAdattaH AraMbhe bhamarA akAraNa khare! zo ghoSa guMjArave! putra paNa khUba ja catura che. pitAno IzAro samajI gayo ane eno marma pAmI, sAmo uttara paNa evo ja ApyoH "are, are ! pANI pAse gayo hato paNa hajI tenA vaDe mArA tanano tApa zamAvyo nathI. zarIra paranI dhULa paNa dhoI nathI. e ja taLAvamAM UgelA kamaLanA kaMdane paNa aDakyo nathI to e jaLakrIDAnI vAta ja zI karavI? kamalinIne dUrathI paNa hastInIe spardho nathI tyAM to bhamarAoe AvIne nakAmI dhamAla macAvI dIdhI; kolAhala zarU karI dIdho." vRtta-zikharINI samazlokI padyAnuvAda parIvAdastathyo bhavatu vitayo vApi mhtaam| mahAtmAnI khoTI kharI ya niMdA thatI rahe, tathApyuccairdhAm nAM harati mhimaanNjnrvH|| chatAM nizca vAme janamata mahImA sujanano; tulottIrNasyApi prakaTa nihatA zeSa tmso| haNe je aMdhAruM pUruM paNa tulAthI nIsarIne, ravestAdRgtejo bhavati na hi kanyAM gtvtH|| na tenuM kanyAmAM jhaLahaLI rahe teja ravinuM pitAjI ema cUpa thAya tevA nahatA. vaLato javAba eTalo ja samajadArI bharyo pAThavyo! emanI A vAtane ApaNe paNa gaMbhIratAthI samajavAnI che. sAthe sAthe ApaNI buddhinuM mApa paNa nIkaLI jaze! putre bIjA 223 WWW.jainelibrary.org Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 zlokano uttara Apyo, pachI kahevAnuM zuM bAkI rahe che? prabuddha pitA ! e to vAtanA taMtune suMdara rIte AgaLa laMbAve che: "tArA mATe sAcI ke khoTI AvI aphavAsvarUpa vAta thAya e ja khoTuM che; tethI nukazAna che. loko nahIM jevI niMdA kare tethI ApaNI pratibhA kharaDAya che, jhAMkhI paDe che. A bAbatamAM chUpAyelA satyane pragaTa karavA eka sacoTa daSTAMta mUkyuM che. sUrya to kevo tejasvI che! tenAM ajavALA paNa cArekora phelAtAM relAtAM hoya che. e sahasra kiraNavALo sUrya tulA rAzImAM Avyo, tyAMthI AgaLa vadhyo ane kanyA rAzImAM AvIne bahAra nIkaLyo tyAM ja tenuM teja maMda paDI gayuM! jo sUryanI AvI vale thAya to ApaNe to kevI dazAmAM mUkAI jaIe ! ApaNane to thoDI niMdA paNa na paravaDe. vRtta-zikharINI samazlokI padyAnuvAda sudhAMzorjAteyaM kathamapi kalaMkasya kaNikA, sitAMzune lAgyuM kaMI paNa miSe lAMchana bhale, vidhAturdoSo'yaM nahi guNavataH kasya kimpi| kSati temAM nA ke guNijana vidhAtAnI nahIM che; sa kiM nAtreH putraH kimu na hara cUDArcana maNiH, na zuM te atrino suta hara zire zuM na dIpato, na vA ni plAnAM bahupari vivA na vati haNe na aMdhAruM na zuM jagatanI upara vase. vaDa jevA TeTA hoya to pachI bApa tevA beTA hoya ja ne! have javAba ApavAnI javAbadArI putranI AvI. ApaNane thAya ke putra kSati svIkArI leze ane kaheze keH bhale! bApu, have dhyAna rAkhIzuM. paNa nA. dIkaro bApathI savAyo ja nIkaLyo. eno javAba paNa savAyo! pitAe sUryanI vAta karI to dIkaro candranI vAta kahe che. vAtamAM camatkRti ANe che. "candramAM kalaMka che te to jagajAhera che. to paNa e jagatunI upara nathI raheto? zuM te kALI DibAMga rAtrInA aMdhArA ucelato nathI? zuM te atri RSino putra nathI? zuM te mahAdevanA mastaka para birAjamAna nathI?' javAbamAM badhe ja "hA" kahevI paDaze ne? pitA-putranI AtmiyatA vadhAratA A marmALA saMvAdanI maheka majAnI che. jANe te mANe ane mANe te jANe evA cAturAIbharyA A saMvAdanA racayitA bappabhaTTasUrijI ane Ama rAjAnA nAme paNa prabaMdhamAM noMdhAyo che. WWW.jainelibrary.org Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAvya zAstra vinodanI vAta saMskRtanA prakAMDa paMDita raghunAtha ziromaNi vidyArthI hatA te samayanI vAta che. adhyApaka mahAzaya pAse saMskRtamAM mImAMsAdarzanano pATha cAlato hato. eka padArtha be vAra samajAvyo paNa magajamAM na utaryo. adhyApaka cIDAyA. bolyAH gausvam tuM baLadIyo che.) kahetA kahevAI gayuM. javAba ApavAno vAro vidyArthIno hato. vidyArthImAM vidvattA ane pratibhAno saMgama hato. eNe tarata ja javAba saMbhaLAvyoH kiM gavigotva mutA'gavi gotvaM, cedgvigotvmnrthkmett| bhavadabhilaSitamagorapi gotvaM bhavatu bhavatyapi saMprati gotvm|| padyAnuvAda : zuM gAyamAM e gotva che ke gAya viNa paNa gotva che ! jo gAya viNa paNa gotva che to vAta ghaNI behudI bane; jo gAya viNa paNa gotvamAMhI Apa saMmata cho ja jo to ApamAM e gotvano viniyoga saMbhavita bane vidyArthIe kahyuM ke Apa paNa ja cho. AmAM tatkAla phuraNAnuM mahattva che. pratibhAzALI prajJA anAkulapaNe pravartatI hoya tyAre ja AvI phuraNA thAya che. AmAM naravA vinodano paNa Azaya jaNAya che. adhyayana-adhyApana veLAe thayelAM AvA vinodane noMdhavAmAM nathI AvyA. mukha paraMparAthI sacavAyelA ja rahetA, ziSyo sudhI pahoMcatA. temAM jJAna to jANavA maLe ja che paNa adhyApaka ane adhyetAnA nirmaLa saMbaMdhono paNa mahimA jaNAya che. AmAM tarkazAstranI utpattikathAnA aNasAra maLe che. 225 WWW.jainelibrary.org Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ /// //// WISE // /////// 226 [[ grantha ra USii subhASitam | (chaMda: mandAkrAMtA) pikaH kRSNastAvat paramaruNayo pazyati dshaa| naryo zyAma svAMge paNa ratumaDAM locana dhare parApatyadveSI svasutamapinI pAlayati yH|| na saMtAno pALe nija, avarano ja karaze. tathApyeSo'mISAM sakalajagatAM vallabhatamo - chatAM prIti pAme sakalajaganI kokila khare na doSA gaNyante khalu madhura vAcAM kvcidpi| na koI Aropa dUSaNa madhubhASI nara pare. anuvAda : kulInacandra yAjJika A subhASitano marma majAno che. kavie eka sanAtana satyane sa-daSTAMta Ama mUkI ApyuM che. je koI mIThAbolA hoya che tenA doSo hoya to paNa gaNAtA nathI. A samajavA mATe dAkhalo ApaNI samakSa ja che H koyala kALI che ane tenI AMkha haMmezA lAla ja rahe che. vaLI koyala potAnA baccAne ucheratI nathI, pALatI nathI. e to corI chUpIthI kAgaDInA mALAmAM jaI kAgaDIe mUkelA IDA kheravI nAkhIne enI jagyAe potAnA IDA sAvadhAnIthI mUkI de che. kAgaDImAM kAMI samaja nathI. e to koyalanA mUkelA IDA potAnA samajI tene seve che, tenuM jatana kare che, uchera che. potAnA ja baccAne mATe khorAka zodhI lAve tema khorAka lAvI (citra mujaba) koyalanA baccAnAM moDhAmAM mUke che. chatAM duniyAmAM koyalanAM vakhANa thAya che ! kAraNa? kAraNa ke tene mIThuM mIThuM bolatAM TahUkatAM sArI peThe AvaDe che. A mATe eka suMdara paMkti cheH mIThAzathI sahaja jananAM doSa sarve chUpAtAM.' Ama, jeo mAtra mIThuM mIThuM bolI jANe che tenA paNa, loko vakhANa kare che. chabIkAra : bhavAnIsiha morI Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kathA [GI[D[ grantha 2 kanu desAI 227 www.jainel/bilalaro Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // // /////// ///// 228 darzana karavA na gayA chatAM zreSTha gaNAyA [[ grantha rA WI vIra vibhunI vizeSatAo to AkAzanA tArA ane nakSatra karatAM paNa vadhAre che. prabhunuM jJAna to asIma hatuM paraMtu emanI karuNatAnA to koI kinArA ja na hatA. buddhithI agamya puruSanuM badhuM ja agamya hatuM. aMbaDa parivrAjaka prabhu mahAvIranA aThaMga bhakta hatA. prabhuthI vidAya letI veLAe prasthAna samaye prabhu mahAvIrane pUche che : "rAjagRhI taraphanI kAryasevA pharamAvo!" mahAvIra prabhue kahyuM: 'tyAM sulasA zrAvikAne dharmalAbha kahejo." mahAvIra bhagavAnanuM kaheNa to yAda rAkhIne amalamAM mUkavAnuM ja hoya ! parivrAjaka saMbaDe barAbara vicAryuM. rAjagRhImAM to prabhu mahAvIranA dharmanA rANI ane upAsaka to ghaNAM badhAM che, te chatAM sulasAmAM evuM te zuM vizeSa che ke tene ja dharmalAbha pAThavyA che ! | mAre jANavuM paDaze. A kAma mATe jIbhane vAparatAM pahelAM mAre manane vAparavuM joIe; ema vicArI aMbaDe potAnI vidyAnA baLe, vArApharatI traNa daravAjethI, brahmA viSNu ane mahAdevanA svarUpe nagara praveza karyo ! bhalabhalAMne kautuka ane kutuhala thAya tevuM joNuM banyuM. rAjagRhI upara-taLe thaI gayuM. nagara AkhuM umaTyuM. gharaDAbuDhDhA ne nAnA bALako paNa, strI ane puruSa, zeTha ane vANotara, sahu koI A svarUpane darzane AvyAM. aMbAnI AMkho A badhAmAM sulatAne zodhatI hatI. sulasA ema thoDI doDI Ave? hAryo bamaNuM rame tema, cothe divase, AMbaDe have to svayaM prabhu mahAvIranuM rUpa kADhyuM ! samavasaraNa paNa Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ racyuM. prabhu mahAvIranA darzane to tulasA Ave ja ne? aMbaDanI AvI gaNatarI kAcI nIkaLI. sulasAnA mananI uMcAIne abaDanI manachA AMbI na zakI. bahurUpI Akhare to bahurUpI ja hoya ! ane sulasAmAM "strI' jIvatI hota to e vAjiMtronA nAdathI kheMcAI AvI hota. evA enA lakSaNa hota to prabhu mahAvIranA mukhamAM enuM nAma kyAMthI hota? strI'nI badhI ja maryAdAne oLaMgI, mAtRtvanA saghaLA aMzo vikasAvI sulasA to mAtra prabhumaya banI gaI hatI. enA mukha para prabhutvanA teja vilasatAM hatAM. lokoe kahyuM paNa kharuM: "AvavuM che ne! udyAnamAM prabhu mahAvIra padhAryA che !" sulasA konuM nAma! mahAvIra ane mahAvIranI AbhA! asala ane nakala! bhramarane paNa khabara hoya ke A asala puSpa nathI! sulasA enuM nAma! "mArA mahAvIra to ahIM che. hajarAhajUra che. tamAre javuM hoya to jAo." sulasA na gayA......ane...ane...pAMcame divase parAsta thaI aMbaDane ja sulatAnuM ghara pUchatAM AvavuM paDyuM! sahadharmAcArakane AvakAra ApI, abhivAdana karI, tulasAe aMbaDane zreSTha Asane birAjamAna karyA. aMbaDamAM paNa parivartana AvyuM hatuM. prema ane bahumAnapUrvaka karabaddha aMjali sAthe prabhu mahAvIranA saMdezAne 'dharmalAbha kahevarAvyo tema kahyuM. sAMbhaLatAM ja sulasAnA netro azrudhArathI chalakAI rahyA; romarAjI vikasvara thaI. mukha-kamaLa praphullita thayuM. jAtane kRtakRtya ane dhanya mAnI. prabhunA anargaLa upakAra mAthe caDAvyA. aMbaDa parivrAjakanI hRdayanA umaLakAbhera azana-pAna-khAdimadravyo vaDe bhakti karI. sanmAna sAthe prabhunA ane parivAranA kuzaLa pUchyA. sulasAnI asAdhAraNatA jaNAI AvI! prabhu mahAvIranA dharmalAbhane lAyaka koNa hoya, kevA hoya te samajAyuM. pote AvA saMdezAvAhaka banavA badala aMbaDe dhanyatA anubhavI! 1 229 Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para | / / 230 na namyA to tarI gayA ! WI[ CI[D[ grantha 2 zIrSaka vAMcIne tame vimAsaNa anubhavatA hazo ! kharuM? name tenA karma khape e samajAya evuM che. bAhubali namyA to tarI gayA, kevaLajJAna pAmI gayA. A vAta che na namyA to paNa tarI gayA! kevaLajJAna paNa pAmyA ! kAMI samajAya tevuM nathI. samajIe. vAta Ama che. cakravarti bharata mahArAjA. A avasarpiNIkALanAM sarva prathama cakravartI. dunyavI bhautika bhoga-sAmagrI to pAra vinAnI emanA caraNomAM ALoTatI hatI. bottera hajAra pAdaranA dhaNI ane batrIsa hajAra rAjAo temanI tahenAtamAM hAjara hoya tene zI vAtanI kamInA hoya! vastraalaMkArathI sajja thavA mATe svataMtra evuM ArIsAbhavana nirmANa thayeluM. moTA-moTA kakSa ane dareka kakSanI bhIMta para darpaNa...darpaNa. cAre bAju arIsA ja arIsA ! eka divasa sohAmaNo Ugyo ! jyAre snAnavidhithI paravArI vastrAlaMkArothI sajja thavA arIsAbhavanamAM gayA, uttama vastra paridhAna karyA. have alaMkArathI dehanI zobhA vadhAravA sajja thayA. hAra, bAjubaMdha, kuMDaLa, mugaTa paherI dehane dedIpyamAna banAvyo. have hAthanI AMgaLIne zobhAvavA jhagArA mAratA jhaverAtajaDita ekaeka vIMTI tejanA sarovara samI hatI. hIrA, pokharAja, nIlama, mANeka, pannA - -AvA vividha ratnothI jaDita vIMTIono thALa bharyo hato. laI laIne AMgaLIomAM Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parovAtIvIMTIothI zobhA anerI vadhatI hatI. AvI uttama jagyA maLavAthI jhaverAtanI zobhA paNa anekagaNI vadhatI. evAmAM eka hAthanI vacalI AMgaLI parathI vIMTI sarI paDI. vAta to sahaja ane sAmAnya hatI. paraMtu mahArAjA bharata cakravartInI medhA laukikatAthI para hatI. pharasa para paDelI vIMTI UMcakI levA teo nIce na namyA! ene badale have aDavI lAgatI AMgaLIne joyA karI! are ! vIMTI vinA A AMgaLI kevI kadarUpI lAge che? bIjI AMgaLIo parathI paNa vIMTI UtArIne jouM! e vicAre badhI AMgaLIo eka pachI eka vaTI vinAnI karI. emanI daSTi have phakta cAmaDI maDhelI AMgaLIo jotI rahI. mana to AgaLa AgaLa vahetuM hatuM. jarA rahI zarIra paranA eka eka alaMkAro, kramazaH mugaTa, bAjubaMdha... badhAM ja alaMkAro aLagAM karyAM. aho ! A badhI zobhA to parAI che! uchInI che! thoDA samaya mATenI ja che. Ama, saMsAranA samasta padArthonI suMdaratA kSaNika che. AvI anitya bhAvanAthI mana ane buddhi evA to rasAI gayA ke bhAvanAnI parAkASThAe mohanIya karma saMpUrNapaNe kharI paDyAM! moha gayo eTale tenI sAthe jJAnAvaraNIya ane bAkInA ghAtI karmo paNa kharI paDyAM. AtmAmAM raheluM kevaLajJAna pragaTa thayuM. jhaverAtathI paNa sahasragaNo prakAza patharAI gayo! mAnavuM paDazene ke vIMTI levA na namyA to kevA tarI gayA, UgarI gayA, amara thaI gayA! have hAthamAMthI ekAda sikko paDI jAya to rastA vacce paNa vAMkA vaLI UMcakI letAM pahelAM A bhavya prasaMga yAda AvI jaze ja ! 231 WWW.jainelibrary.org Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 232 zeraDIno sAMTho citoDanA mahArANA karaNasiMhane Aje gherI cintA gherI vaLI che. gujarAtanI rAjadhAnI pATaNathI samAcAra AvyA che ke rAjA bhImane koI mahA roga thayo che, te jIvaleNa che. badhA ja kuzaLa vaidyoe A rogano, "amArI pAse koI IlAja nathI' ema kahI dIdhuM che. rAjA ane prajA ekameka thaIne jIvatA hatA. prajAnA vyApakapaNe sukhacena harAma thaI gayA che. rAjAne have maraNa e ja zaraNa che; e maraNane noMtaravuM kaI rIte tenI mathAmaNa cAle che. ghaNAM dharmAnurAgIjanonI paNa salAha levAmAM AvI. rAjA jIvavA mAMgatA nathI, jIvavAmAM rasa nathI. jIvanano aMta lAvanArA je rastA che jo ke tene rastA na kahevAya, paNa chevaTe badhAne saMmata thavuM paDyuM che kAraNake svajanothI rAjAnI vedanA-pIDA jovAtI nathI. kSaNe-kSaNe mAthAmAM bhAlA bhoMkAtA hoya ane charI pharatI hoya tema lAgatuM hatuM. cittoDanA mahArANAne gujarAtanA rAjA bhIma para apAra vahAla hatuM. temanA rAjyamAM goviMda nAmanA, janmathI vaidya hoya tevA eka rAjavaidya hatA. mahArANAe temane bolAvI paDakAranI bhASAmAM kahyuM ke, tamArA suzruta, vAgbhaTTa ane caraka jevA vaidyonA mahAgraMthanA pAnAMmAMthI rAjA bhImanI vedanA zamAve tevA auSadho zodhI kADho. rAjA bhImano vyAdhi koI paNa upAye maTavo joIe. tame tamArI auSadha-maMjUSA laIne pATaNa jAo, tyAM rahIne temano upacAra karo. auSadhonuM saMyojana karo ane mArA mitra rAjA bhImane sAjA-naravA karo to tamAruM vaidakanuM jJAna ane te mATe veThelo parizrama lekhe lAgaze. tame jaladI jAo.rAjavaidya badhI sAmagrI laIne rasAlA sAthe pATaNa pahoMcyA. emanA praveza sAthe ja pATaNa rAjyamAM eka AnaMda-lahara pharI vaLI. AzAnA toraNa baMdhAyA. vaidyanI khyAti vikhyAta hatI. goviMda vaidya AkRtithI prabhAvazALI hatA ane prakRtithI kuzaLa hatA. sArA bhAvathI Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ temaNe rAjAnA vyAdhine joyo, cikitsA mATe kayuM auSadha kAmayAba nIvaDaze tenI divasa-rAta mathAmaNa karI. paNa teno upAya zuM? divase tapAse. vaLI rAte paNa tapAse. ema tapAsatAM rahyA! roga ja evo vicitra hato ke sUryAsta thAya ne jIvaDAM romarAjInI najIka AvI jAya. havaLa-havaLa thAya. akaLAmaNa to evI thAya ke kSaNa mAtra uMgha na Ave. citta becena bane. sAthe anubhavI vidyArthIone laI AvyA hatA te badhAnI sAthe roganI carcA vicAraNA kare. roga pakaDAyo. nidAna thayuM. aTaMgahRdaya ane carakasaMhitAmAMthI pATha maLyo. graMthamAM jevuM varNana hatuM evA ja lakSaNo rAjAnA rogamAM jovA maLyA. paNa.. nivAraNa mATe auSadha, pathya, anupAna vagerenI vicAraNA karatAM ja kuzaLa cikitsaka mauna thaI gayA! eka zabda paNa kema karI uccAravo? chevaTe to rAjAne na gamatI vAta to kahevI ja paDaze. Ano koI vikalpa ja nathI. pahelA rAjAnA taMtrImaMDaLane ane pachI rAjAsAhebane, mana kaThaNa karI kahI dIdhuM ke A mahArogano upacAra amArI pAse nathI tethI ame jaIe chIe. vaidyarAja to cittoDathI jevA AvyA hatA tevA, pAlakhImAM besI punaH pATaNathI cittoDa pahoMcI gayA. cittoDanA mahArANA karaNasiMha vATa joIne ja beThAM hatA. emane vizvAsa hato. rAjavaidya to vaidyakaLAmAM nipuNa ane niSNAta che. mitrarAjAne jarUra sAjA-naravA karI dIdhA haze evA khvAbamAM ja hatA!paNa re daiva! vaidyarAje AvIne kahyuM e mahAroga che. teno upAya amArI pAse nathI. je cIja azakya hoya te tenA svarUpe kahevI paDe ja. A bAju svajanavarga, maMtrImaMDaLa, rAjyanA variSTha zreSThIo sAthenI masalatanA aMte nakkI karavAmAM AvyuM ke pATaNathI najIka siddhapura che. siddhapuranA kAMThe sarasvatI jevI pavitra saritA vahe che. nadIto lokamAtA che. tyAM jaI deha gALI devo. lAvalazkara sAthe rAjA siddhapura javA upaDyA. nagara AkhuM DUsake caDyuM che. rAjAnA aMtaHpuranI rANIonAM 233 Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 to AMsu sUkAtA nathI. kevuM banI gayuM! rAjya rAjA vihoNuM banaze. A te zuM thayuM ! roga hoya to tenA kAraNa paNa hoya. tenA nivAraNa paNa hoya. zuM A roganuM koI nivAraNa ja nahIM! maMtra-taMtra-TUcakA kazuM ja kAma nahIM Ave? lAkha marajo paNa lAkhonA pAlaNahAra jIvajo evuM lokajIbhe bolAtuM hatuM. pATaNa nagarInI saraLa ane pavitra hRdayI prajAe badhI bAdhA AkhaDI rAkhI. duvA gujArI. paNa e kAMI kAmayAba nIvaDe tema na jaNAtA, siddhapuranA raste prayANa zaru thayuM. mArgamAM eka coMkAvanArI ghaTanA banI. hAthInA UMcA hodde besI rAjasavArI je cIlethI pasAra thaI rahI hatI tyAM temanI AgaLa eka gADuM jaI rahyuM hatuM. emAM zeraDInA sAMThA bharyA hatA. rAjAnI najara e zeraDInA bhArA para paDI temAM je bhAro badhAthI upara hato te zeraDI khAvAnI prabaLa icchA thaI. rasAlo tyAM aTakyo. gADuM paNa thaMbhAvyuM. rAjAe sauthI upara hato te bhAro batAvyo. gADAvALo to rAjI rAjI thaI gayo. e bhArAmAMthI zeraDI laI ene cholI, gaDerInA nAnA nAnA TUkaDAo rAjAne ApavAmAM AvyA. rAjA tene cUse che. paNa ahA ! A che? koI camatkAra thaI rahyo che? zuM A amRta haze ! amRta AvuM ja haze? eka pachI eka ema sAta-ATha TUkaDA cUsI lIdhA. zeraDI khUba bhAvI. hAza thaI! paDAva para jaIne rAjA to ghasaghasATa UMghI gayA. keTalAye mahinAo vityA haze, AvI niMdara AvI nathI! AMkha ja mIMcAtI na hatI. tenA badale gADha niMdara AvI hatI. jAgyA tyAre tana-manamAM ajabanI haLavAza ane phUrti anubhavyA, jANe ke roga kyAMya gAyaba thaI gayo! rogamukta thayAnI khuzAlImAM rAjAe mana mukIne dAna dIdhA. rAjadhAnImAM paNa A khuza khabara paLavAramAM pahoMcyA. prajAe thanaganatA haiye rAjAnA pravezanA utsavanI bhAre taiyArIo karI. dIrdhAyu rAjA sAheba padhAryA! haiyAmAM AnaMdano pAra nathI. rAjA sAjA thayA eno AnaMda apAra che. kema thayuM? kaI davAthI rAjA nIrogI thayA te jANavAmAM koIne rasa nathI. mola to talavArano ja thAya ne! myAna to bhale paDI rahe. ullAsanI uchaLatI choLa vacce rAjAno nagara praveza thayo. Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjAno roga gayo che. rAjA sAjA thaI gayA che. A vAta harakhabhera rAjyanA khUNe khUNe pahoMcI gaI. prajAmAM have cetana AvyuM. hoMze hoMze eka bIjA sAthe A ja vAto karatA rahe che. e vAta cittoDanA mahArANA karaNasiMhane kAne pahoMcI. khuza khuza thayA. navAI paNa lAgI. potAnA niSphaLa nIvaDelA vaidyane bolAvyA. "A zuM? tame to kahetA hatA ke A mahArogano koI IlAja nathI!" vaidyarAje zAMta citte kahyuM ke, kRpALu! tapAsa karAvavI paDaze. Ayurveda graMthomAM je upAya darzAvyo che tenAthI ja macyuM hoya ! rANAe kahyuM, "zuM vAta karo cho?" mahArANAe tapAsa karAvI. kayA gAmanA sImADAmAM A ghaTanA banI, gADuM bharI janAra kheDUtanuM khetara kyAM hatuM...A badhI tapAsanA aMte jANavA maLyuM ke AyurvedamAM je upacAra varNavyo che te mujaba ja banyuM che... e zeraDI jyAM ugI hatI tenA mULamAM eka sApaNa vayAI hatI. tenI prasuti e zeraDInA mULamAM thaI hatI. te ja zeraDInA bhArA para rAjAnI najara paDI hatI. te ja zeraDI rAjAe cUsI hatI ane tenAthI roga gayo hato. pATaNathI jyAre A vAta AvI tyAre goviMda vaidyarAje caraka graMthamAMthI A pATha batAvyo. mahArANA khuza thayA ane bharI sabhAmAM vaidyarAja goviMdanuM sanmAna karavAmAM AvyuM. AyurvedanA graMtho para rAjAnA ane mahArANAnA bhAva ane vizvAsa khUba vadhI gayA. ghaTanA banavAnI hoya che tyAre te game tyAMthI banIne ja rahe che. AvA kissA parathI te mAnyatA phalita thAya che. vAta ItihAsanI che paNa te evI pracalita ke jANItI nathI. duniyAmAM AvuM bane che, banI zake che. temAM prabaLa kAraNa bhavitavyatA che. alabatta, koIpaNa kArya bane che temAM kALa-svabhAva-bhavitavyatA-pUrvakarmapuruSArtha A pAMca kAraNa hoya che. temAM paNa gauNa ane mukhya vibhAga hoya che. A prasaMgamAM bhavitavyatA mukhya gaNAya che. 235 Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 karuNAjananInA jAyAne salAma jesiMgabhAInI vAta pelI ghI kAMTA pAse vADI che e jesiMgabhAInI....hA.... e jesiMgabhAInI vAta che. banyuM evuM ke gAyakavADa sarakAre vaDodarA jIllAnA tamAma gAmonI gocara bhUmimAM te te gAmanA Dhora-DhAMkharane caravAnuM baMdha karAvyuM. tyAM mAtra gAyakavADa sarakAranA pazuone caravAnuM. Ama cariyANa baMdha thatAM mahAjana jesiMgabhAI pAse AvyuM ane kahyuM keH kAMIka karo.... gAmanA Dhora jAya kyAM? cariyANa to gAmanuM che. gAyakavADa sarakAranI mAtA tIratha kare che te jANI jesiMgabhAI sAthe thai gayA. je gAma jAya tyAMno jamaNavAra jesiMgabhAI taraphathI thAya. mAtA kaheH A zuM! jAtrA huM karuM ane jamaNavAra tamArA taraphathI ! jesiMgabhAI kaheH mA, A badhuM eka ja che ne! mA prasanna thayA, kaheH zuM joIe che? jesiMgabhAI kaheH vaDodarA jIllAnA gAmonA cariyANa chUTA karAvI dyo..basa, ATaluM joIe che ! rAjamAtA kaheH mAMgI mAMgIne A zuM mAMgyuM ? pachI kaheH bhale! hA, rAjAne kahevaDAvI tarata tamAma gAmonI gocara jamIna gAma mATe chUTI karAvI. mahAjano bhegA thaI AbhAra mAnavA AvyA to kahe : A to mAro AbhAra mAre mAnavono thayo ! dayAnA kAma to sAme cAlIne karavAM joIe.. puNya kamAvAnI taka maLI gaNAya. mAre to tamAro upakAra mAnavAno thayo. A lakSmI mUMgA abola jIvo mATe khapamAM nahIM Ave kakko to kyAre Avaze? jesiMgabhAInA hRdayamAM dayAno jharo cAlu ja rahyo. e vaheNa satata vahetuM rahe te mATe ApaNe paNa nAnAmoTA dayAnAM kAma karatAM rahevuM joie. jainonA vaibhava, aizvarya ane amIrInuM mULa A lokopakAramUlaka jIvadayA che. mUMgA abola prANInI AMtaraDI Thare ane temAMthI je zubhAzIrvAda Ave te aizvaryane sthira kare che. WWW.jainelibrary.org Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMvedanahInatAnI sajA rAjakumArI sudarzanAne manamAM evo manoratha thayo ke huM tIrthanI yAtrA karavA jAuM. rAjaputrI hatAM. mAtra icchA pragaTa kare eTalI ja vAra ! badho rasAlo taiyAra thaI gayo. nokara, cAkara, rasoIyA ane evA aneka sevako tainAtamAM hAjara hatA ja. lAvalazkara sAthe eka pachI eka tIrtha thavA lAgyAM.eka vAra eka ghaTanA banI. sudarzana kumArI rathamAM besatAM hatAM. daSTi mArga para rahe te rIte rathamAM beThaka goThavI hatI. eka tIrtha choDI bIje tIrtha javAnI taiyArI thaI hatI. eka pachI eka ema gAmo AvatAM gayAM. evA eka gAmanI bhAgaLa bahArathI ja je tIrthe javAnuM hatuM te raste rasAlo cAlyo. rastA vaccethI eka nAgarAja pasAra thatA hatA. emanI gati sthira ane sIdhI hatI. paNa mANasanI jAta. potAnA bhayano paDagho ene sApamAM dekhAyo. re ! mANasa ! rasAlAnI AgaLa cAlatA mANasoe DAMga ugAmI. be-traNa phaTake to nAgarAjane yamasadane pahoMcADI dIdhA. sudarzanA rAjakumArInI najaramAM A ghaTanA banI. teo jotAM hatAM ane temanA karmacArIoe nAgarAjanI hiMsA karI. rathanA AgaLanA bhAge rAjakumArI beThAM hatAM. temanI najara mArga para hatI ne A ghaTanA banI. joyuM chatAM teo kAMI na bolyAM. mANasoe DAMga vaDe ghA karyA tyAre paNa 'AvuM na karAya'eTaluM ya na bolyAM. A ghaTanA banI tyAre sudarzanA kumArInA AtmAe pachInA bhavanI gati karI ane AyuSyano baMdha paDyo ! ane te samaLIno bhava pAmyAM. bhavitavyatA sArI ke samaLIne pAraghIe tIra mAryuM ane te taraphaDatI derAsaranA pagathIA para paDI. e samaLIne taraphaDatI joIne karuNAvaza muni mahArAje navakAra maMtra saMbhaLAvyo. navakAra maMtra sAMbhaLatAM sAMbhaLatAM navA bhavanA AyuSyano baMdha paDyo temAM maMtranA zabdanA prabhAve manuSyano bhava paDyo. eTale, vacce je tiryaMca - samaLI - tarIkenA bhavanuM kAraNa, jyAre nAganI hatyA thaI rahI hatI tyAre te mauna rahyAM te che. yAda rAkhI levA jevo prasaMga che ane upadeza che. hiMsA ke AtaMka najare dekhAya tyAre, ' bhAIo ! A zuM karo che ? AvuM na karAya !' eTaluM to avazya kahevuM joIe. AvA samaye mauna rahevuM e paNa saMmati sUcaka che ema uparanA prasaMgathI pramANa thAya che. evuM na thAya ane hiMsA aTake evI bhAvanA haze to ja saMvedanA jIvatI raheze. 237 Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 haThIbhAIno roTalo oladola jIvanI vAta ja nirALI che. jesara paragaNAmAM haThIbhAI lAkheNo mANasa. vepArI mANasa, paNa enA jevo jIva, A manakhanA meLAmAM maLavo dohyalo na hoya tevuM to kema kahevAya! khavarAvavA - jamADavAnI bAbatamAM to temane kyAreya dharava na thAya! eka urdU zAyaranI paMkti che ne! - -vo mA hina kare che, vorDa mAthe tava kimo e emanuM mana ane e emanuM jIvana! emano rojano niyama. bapora thAya ne jamavA TANe bajArethI ghare jatAM, rastAmAM je najare caDe teno premathI hAtha pakaDIne ghera laI ja jAya! gharavALA paNa evA ja puNyazALI. rasoDAmAM garavuM roTalIthI ubharAtuM hoya! e uparAMta thIjelAM ghI lagADelA roTalAnI thappI to judI ja! haThIbhAIne khabara hatI ke zirAmaNamAM ke vALu vakhate to bahu ja ochA hoya; paNa jamatI veLAe to malaka AkhAne noMtare. roja roja paccIsa-trIsa mahemAnanI paMgata hoya jaH kyAMthI Avo cho? kaye gAma rahevuM? jesaramAM zuM AvyA cho ?" --AvI koI paDapUcha nahIM. aDhAre Alamane AvakAra. haThIbhAI mATe to annadAna te moTuM dAna! koNa AvyuM koNa gayuM --e jANavAnI te zI jarUra? jamavAmAM paNa vero-AMtaro nahIM. eka ja paMgate besAvAnuM. badhAnA bhANAMmAM eka sarakhuM pIrasAya. peTa bharIne jamADe. jamyA pachI roTalAM ne chAsa to Agraha karI karIne jamADe. to ja haThIbhAIne cena paDe! ekavAra baporAM karI-karAvIne gAmatare nIkaLyA hatA. ugharANI karI gAma pAchA vaLatAM sAMja paDI gaI hatI; ziyALAnI sAMja. rAta jevuM aMdhAruM thaI gayuM hatuM. ghoDo hoMziyAra ane rastAno jANakAra. moDuM to khAsse thayuM hatuM. haThIbhAI bephikarAIthI gharabhaNI AgaLa dhapI rahyA hatA. sanALAnA pAdare pahoMce te pahelAM to cAra lUMTArAe AMtaryA. ghoDo aTakyo nahIM dhIre dhIre cAlato rahyo tethI karaDAkIbharyo avAja AvyoH "alyA koNa che ? thobhI jAva!' najIka AvIne jue che tyAM moM-kaLA joI eka bolI uThyoH "A to haThIbhAI kAmadAra !" nAma sAMbhaLatAMveMta bAkInA traNeya ekI sAthe bolI uThayAH "alyA bheru, ene navatAvAya ! be jaNA sAthe rahIne emane jesara sudhI vaLAvI Avo. jo, jo, koI aDapaluM na kare. hakIbhAIno roTalo to haju dADhamAM che.' WWW.jainelibrary.org Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banne sthitimAM majhA ja majhA na matalAla vego vizALa vanarAjithI viMTaLAyelI TekarI upara eka bAvAjI rahetA hatA. sAta ATha vidyArthIne bhaNAvatA hatA. vidyArthIo ja jaMgalamAMthI sUkA lAkaDA vINI lAvI rasoI karIne badhAne jamADatA hatA. | eka divasa bhaNanAra chokarAoe AvIne samAcAra ApyA ke, "gurujI, gurujI ! sAta-ATha gAya kyAMkathI pharatI pharatI AvI gai che.' gurujIe kahyuM, 'bhale ! tyAM ja heja bAMdhIne chAMyaDo karI do. mAtAjI sukhe sukhe tyAM rahI zake." te pramANe chAMyo karyo. gAyo nirAMte rahevA lAgI. dUdha maLavA lAgyuM. dahIM, ghI thavA lAgyA. badho parivAra majhAmAM AvI gayo. divaso sukhamAM vitatA hatA. | tyAM e ja chokarAo bheLAM thaIne AvyA. gurujIne kahevA lAgyA, "gurujI, gurujI ! e badhI gAyo kyAMka cAlI gaI ! gurujI kahe, "cAlo sAruM thayuM, gobara sApha karavuM paDyuM.' bhaNatAM vidyArthIoe kahyuM, 'gAyo AvI tyAre Ape kahyuM ke gorasa maLaze ane eno mAlika e badhI gAyone laI gayo to Ape kahyuM ke gobara sApha karavuM paDyuM. to bane avasthAmAM Apane sAruM ja dekhAya che? gurujI kahe, 'hA, bhaNatarano sAra ja A che ne. najara evI TevAI jAya ke sAruM hoya te ja najare caDhe. ane je jue temAMthI sAruM zodhI kADhe.' ApaNane sAruM jovA ja AMkha maLI che. tenI sArthakatA temAM che. jovuM che to sAruM ja jovuM. . hi 239 www.jalnelibrary.org // //CIR/ Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 sonuM UMcAmAM UMcuM - raNakAra sAdo khemo dedarANI varSo pahelAMnI vAta che. haDALA gAmanI bhAgoLe thai mahAjananA gADA jatAM hatA. savArano samaya hato. moM sUjhaNuM thayuM hatuM. khemo loTe jaine pAcho vaLI rahyo hato. dUrathI gADA bhALyA. beThelA mANasone joyAM to ujaLAM varaNanA lAgyA. pAse jaine joyuM to mahAjananA zeThIyAva hatA. 'jaya jinendra' -karIne kahyuM ke, 'Ama keNImerathI gADA hAlyA Ave che !' gADA kheDUe kahyuM ke, 'Ama pAMcALathI AvavAnuM thayuM che, ne Ama Aghe dUra javAnuM che.' khemo kahe, 'gAmamAM ghara che. ema ja mahAjananuM ghara oLaMgIne mahAjanathI na javAya.' mahAjanamAMthI gharaDA vaDIle pAghaDI UMcI karIne kahyuM ke, 'ame to mahAjananA kAme nIkaLyA chIe. aMtarIyALa Ama rokAvuM na pAlave.' khemo kahe, ghare to hAlo sau sArAM vAnA thaze.' badhAMe khemAnA dIdAra joyAMne mana kacavAyuM paNa khemAnI vANImAM baLa hatuM. aMtaranI vANI ThelavI muzkela hoya che. Agraha hato paNa dilathI hato. Akhare gADA khemAnA AMgaNe chUTyA. zirAmaNanI taiyArI thai gai. mahAjanane zirAmaNanI utAvaLa nathI paNa, utAvaLa kharaDAmAM rakama noMdhAvAnI hatI. khemAe ThaMDakathI kahyuM, 'Apa badhAM nirAMte zirAvo, kAravo pachI tama-tamAre je kahezo te karIzuM !' khemAnA bApAe Agraha karI karIne navakArazI parAvI pachI sAva sAdAM lAgatA gharamAM najara pheravatAM mahAjanane nIce bhoMyarAmAM lai gayA. sonA-rUpA jhara jhaverAtanA kothaLA batAvyA. 'je joie - jeTaluM joie teTaluM lai lo ApanuM ja che !" A ApaNI paraMparA che. mahAjana to joine AkhuM ja banI gayuM. Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ badhAnI jIbha baMdha, AMkho pahoLI, haiyuM harakhAvA lAgyuM - mana cakarAve caDhyuM. eka eka jaNa aMdara-aMdara vAta karavA mAMDyuM. svagata bolatAM hoya tema ja bolyA, e to kahe paNa ema thoDuM ja levAya che! dhaNI Ape te levAya!' khemAnA bApe khobe khobA ThAlavavA mAMDyA. khesanI cALa phasakI jAya teTaluM dIdhuM. "basa.. basa.. khamaiyA karo!" badhAMe ekI avAje kahyuM tyAre khemo ane tenA bApA thobhyA. mahAjane gADA have gAma bhaNI vALyA. khemAe be majabUta voLAvIyA ApyA. cAMpAnera paMthakano dukALa sukhethI oLaMgI gayA. jaina zrAvakanI dilanI dilAvarI AvI hatI ane che. mAtra avasaranI rAha hoya che.. maNinA valayaM valayena maNiH maNinA valayena vibhAti krH| payasA kamalaM kamalena payaH payasA kamalena vibhAti srH| zazinA ca nizA nizayA ca zazi zazinA nizayA ca vibhAti nbhH| bhavatA ca sabhA sabhayA ca bhavAn bhavatA sabhayA ca vibhAti nRpH| subhASitam maNi vaDe baMgaDI ane baMgaDI vaDe maNi zobhe che. maNi ane baMgaDI vaDe hAtha zobhe che. pANI vaDe kamaLa ane pAnI kamaLa vaDe zobhe che. pANI ane kamaLa vaDe sarovara zobhe che. candra vaDe rAtri ane rAtri vaDe candra zobhe che. rAtri ane cakra vaDe AkAza zobhe che. (e rIte) ApanA vaDe sabhA ane sabhA vaDe Apa zobho che. samajUtI - Ama juo to A rIte A subhASitamAM zabda ramata dekhAya. te to che ja. paNa A kAvya pAchaLanI daSTi paNa khUba majAnI che. mANavA jevuM subhASita che. 241 Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 navuM phroka gAma nAnuM hatuM. gAmamAM nAnI nizALa. nizALamAM bIjA dhoraNano nAno oraDo. samaya thayo eTale ghaMTa vAgyo. Ta. TanuM.. sAMbhaLIne nAnAM-nAnAM bALako vargamAM goThavAyA. zikSikA bahena paNa AvI gayAM. vargamAM pravezatAM ja emaNe snehabharI najare bALakone joyAM. eka cheDethI jotAM-jotAM emanI najara eka bALakI para paDI ane aTakI. rojanI jema ja Aje paNa meluM, phATeluM ane TuMkuM phroka paherIne e bALakI AvI hatI. rojanI jema Aje paNa zikSikA bahena bolyAM kema AvuM meluM dATa phroka paherIne AvI che? tArI mammIne kaheje, kAle AvuM phroka paherIne AvI che to vargamAM pesavA ja nahIM dauM! chokarI bicArI AvA kaDavA veNa sAMbhaLI, nImANA moDhe hIbakAM bharI-bharIne roI paDI. AMkhamAMthI daDa-daDa AMsu vahevA lAgyA. enI pAse AMsu luchavA rUmAla ke koruM kapaDuM paNa na maLe! jema tema divasabhara nizALamAM rahI ane vIle moDhe ghera gaI. mammInI pAse pharI roI paDI. badhI vAta kahI. mammI paNa bicArI zuM kahe? bIje divase samaya thayo. A nAnI nirdoSa bALakI paNa nizALe gaI. e ja meluM phoka. bIjA bALako paNa pota-potAnI jagyAe goThavAyA. zikSikA bahene eka pachI eka bALako upara neha nItaratI daSTinuM pIMchuM pheravyuM. A zuM banyuM? e ja meluM phroka paherIne AvelI bALakI para najara TheravI, jarA avAja karI ene pAse bolAvI. badhAMne thayuM ke have AnuM AvI banyuM. paNa badhAnI pahoLI najara vacce kAMI juduM ja banyuM. sTeja bAju para laI jaI e bALakIne dIkarI jevuM vahAla karI, enuM jUnuM phroka UtarAvIne navuM nakora phroka paherAvI dIdhuM! enAM vALa sarakhAM karI enI jagyAe besADI AvyAM. navA phrokamAM to e bALakI evI zobhI UThI ke varganA badhAM ja ene TIkI-TIkIne jovA lAgyA, jANe dharAtA ja na hatA ! ene jUe ane vaLI eka-bIjA sAme jUe! are bhAI! A e ja bALakI che. zuM badalAyuM? are ! zuM vAta karo cho? Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A to e bALakI ja jANe badalAI gaI. kevI rUDI-rUpALI lAge che ! parANe vahAlI lAge evI khIlI UThI che. ene mAthe-gAle hAtha pheravI levAnuM mana thAya evI sohe che! | nizALa chUTI eTale zikSikA bahenane page lAgIne e ghare gaI. gharamAM pravezatAM ja ghara jANe jhaLAM-jhaLAM thavA lAgyuM. enI mammIe to ene oLakhI ja nahIM. pagathI mAthA sudhI dIkarInI sAme joyA ja karyuM. vAha ! vAha! koNe AvuM sarasa phroka ApyuM? dIkarIe vAta kahI. meDame kevuM vahAla karI ene navuM phroka paherAvyuM ! e jevI rasoDAmAM javA lAgI ke tarata ja enI mammI bolI : thoDI vAra thobha dIkarI! jarA rasoDuM sApha-sutharuM karI cokhkhuM karuM. AvI sArI cokhkhI dIkarInuM ghara AvuM? Ama kema cAle? ane mammIne cAnaka caDI. jota-jotAmAM to eNe AkhuM ghara cokhkhuM-caNaka karI dIdhuM. badhI cIja-vastu ThekANe goThavI ghara zobhe tevuM karI dIdhuM. eTalAmAM to enA pappA paNa AvyAM. are ! A zuM joI rahyo chuM huM ! ghara jUe ne dIkarIne jUe. haiyAmAM heta UbharAyuM. dIkarIne UMcakI. hAthamAM letAM ja potAnA melA hAtha tarapha dhyAna gayuM. AvI caMdana jevI dIkarIne UMcakavA mATenA hAtha paNa cokhkhA hovA joIe. dIkarIne nIce mUkIne tarata hAtha dhovA doDI gayA. pADozIne thayuM: AvI ThaMDI-mIThI sugaMdha kyAMthI AvI? AvIne jUe to ghara-AMgaNuM badhuM ja svaccha ane sughaDa ! dhUpa-dIpa pragaTAvavAnuM mana thaI Ave evuM! pADozaNane thayuM enuM ghara cokhyuM hoya to mAruM paNa ke nahIM ? eNe paNa vALI-jhUDIne ghara cokhkhuM karyuM. pachI to Ano cepa AkhI zerImAM lAgyo. gharagharamAM jANe divALI AvI na hoya! e nAda zerImAM ja na rahetAM bAjunA lattAmAM ane AkhA gAmamAM pharI vaLyo. gAma Adarza gAma banI gayuM. enA sArAM chAMTA bAjunA gAmamAM paNa paDyAM. te gAma paNa AMkhe UDIne vaLage evuM rUpALuM banI gayuM. eka navA phrokanI kevI asara ! WILD IOI grantha ra 243 www.jaineliblar Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244 ghaDo grantha. A ghaDo che. joyo ! tame ghaDo juo tyAre kazuMka yAda Ave che? A ghaDAnA kAMThAmAM ghaNA smaraNonI mALAnA darzana thAya che ! A ghaDo je divasathI paMkAyo e divasa jaMga jAhera thayo. lokoe kahyuM ke bhAI ! have A divasa kevo che te mATe TipaNuM jozo nahIM. e divasa joDe A ghaDo joDAI gayo! e divasa eTale akSayatRtiyAno divasa! e ghaDo sUkAyelI mATIno hovA chatAM cAra hAthanA komaLa-komaLa sparze jhaMkRta thaI uThyo hato. enA kaNa-kaNamAM nartana cAlu thaI gayuM hatuM. e ghaDAmAM mITho-mITho ikSa-rasa bharyo hato. enA jevA bIjA ghaNA ghaDA hatA. so uparAMta haze. paNa, pahelo ghaDo eTale pahelo ghaDo. tene ja zeraDInA rasanA dhArA pravAhathI, prabhujInA sukumAra hAthano sparza pAmavAnuM saubhAgya sAMpaDyuM hatuM. vaLI ghaDAne hRdayanA UMDANamAMthI AvatI uchaLatI bhAvadhArAnI jhaNajhaNATI, hajIe tenA taLiyAnA bhAgamAM sacavAI che. tenuM parama saubhAgya ke te ghaDo dAna devAnI sAthe ne sAthe ja saMkaLAI gayo. vaLI temAM je zeraDIno rasa hato e zeraDI, jyAre bALaRSabha, pitA nAbhirAjAnA khoLAmAM beThAM hatA tyAre eka Agantuka jagatanA tAtanA hAthamAM e zeraDIno sAMTho hato, e levA mATe nAnAM-nAnAM, gulAbanI pAMdaDI jevA komaLa hAtha laMbAyA hatA. ene kAraNe to vaMzanuM nAma IzvAku paDyuM. e zeraDI Aje pAraNAmAM, saMyamajIvananA zaruAtanA bAraNAMmAM --kahone saMyamanA bALapaNamAM A ja AvI ! prabhue ghaDAnA rasanuM pAna karyuM. are ! ghaDAnA mAdhyamathI vahI AvatAM rasa vaDe zreyAMsakumAranI bhAvadhArAnuM pAna karyuM! e ghaDAne dhanya! e ghaDIne dhanya! ane e ghaDA-trIjane paNa dhanya! . Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUpaDuM juo A sUpaDuM che ! hA, sUpaDuM, navuM nAma lAge che ne! A eka ghara vaparAzanuM sAdhana che. jugajUnuM sAdhana che. A sUpaDuM tamAre mana to, gharanI sAMNasI, cAraNI, tavetho, loDhI jevA rasoInA sAdhano jevuM eka sAdhana mAtra haze ! paNa... paNa, mAre --amAre mana to, A eka divya sAdhana che. A sUpaDAne ja ApaNe pUchIe. e kahe te kAna daIne sAMbhaLIe to kevI majAnI vAta ApaNane maLe ! cAlo sAMbhaLIe! khabara che ! A sUpaDuM vacce hatuM. ane kamaLanuM phula paNa kaThaNa lAge evA komaLa-komaLa be hAtha AjubAju hatA. A sapaDAMnI sAmenI bAja paNa bIjA be hAtha hatA. te hAtha paNa komaLa hatA. hAthanI rekhAo paNa komaLa hatI! tenI AMgaLIo, AMgaLInA veDhAM, nakha --badhuM komaLa komaLa.. sUpaDuM khAlI na hatuM. emAM sUkA ane lukhkhA lAge evA aDadanA bAkaLAM hatA. evaDA moTA sUpaDAMmAM mAMDa khobA jeTalAM haze ! bAkaLAM thoDAM ane sUpaDuM moTuM. kauzAMbI nagarInI zerIo halacala vinAnI ane sUnI hatI. samaya zAMta hato. bhikSAcaro paNa bhikSA meLavIne gAma bahAra, potAnA oTale ke koI moTA jhADa nIce pahoMcI gayA hatA. | AkAzamAM gati karanArA vidyAdharo thaMbhI gayA hatA. koka ja vAra jovA maLe tevuM eka dazya hatuM. abhUtapUrva drazya hatuM. jeTha sudi dazamano divasa hato. pAMca mAsa ane paccIsa divasathI je dRzyanI jhaMkhanA hatI te dRzya jovAno sauthI pahelo lAbha A sUpaDAne maLyo hato! te vakhate hAjara rahyuM hoya to eka mAtra A sUpaDuM ! | pachI to gAma AkhuM bheguM thayuM. AkAza parathI devo paNa kauzAMbImAM utaryA. lokoe to A badhuM bene badale cAra AMkho karI-karIne joyuM ! co-tarapha A eka ja vAta ! gAma vAte vaLagyuM; ToLe maLyuM. comera khuzI chavAI ! ane A maMgaLa prasaMganI duMdubhi vAgI ane sADA bAra karoDa sonaiyAnI vRSTi thaI tene gAma lokoe cAra-hAthe ekaThI karI. A adbhuta ghaTanAnAM prathama prekSaka banavAno yaza A ekalA sUpaDAne ja.. dhanya te kauzAMbI gAma, dhanya te veLA. dhanya sUpaDAne kara-meLA ! . DILI[[ grantha 245 Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ////// 246 prabhu darizana sukha saMpadA TDIesh vizALa ane gADha jaMgala hatuM. ghaTAvALA vRkSono to pAra nathI. evA eka vRkSanI DALe mALo bAMdhIne popaTa ane popaTI rahe che. nAnA-nAnA garI gayelA phaLa Aroge che. jAMbuDAnAM UMcA UMcA vRkSonA vacce AvelA taLAvanuM pANI pIe che. A popaTa yugala to pharatArAma che. ekabIjA sAthe pakaDadAva ramatAM hoya tema UDAUDa karatAM, ekavAra pAsenA jaMgalamAM pahoMcyAM. tyAM manohara sarovara hatuM. enI pALa paranI oTalI para eka nAnakaDI derI joI. derInA be kamADa khUllAM hatAM. thAkelI popaTI e kamADa para jaI beThI. derInA garbhagRhamAM AchuM ajavALuM hatuM. vacce pIThikA para bhagavAna RSabhadevanI saumya mUrti hatI. pratimAnA caherA paranA malakATa para popaTInI najara paDI. Ama acAnaka najara paDI ane mana mohI UDyuM! aho ! A bhAI kevA rUpALAM beThAM che ! saheje halatAM paNa nathI ! ane moM to kevuM malake che ! suMdara dazya joyA pachI e bIjAne kahevAya tyAre ja cena paDe ! hajI Amatema UDatAM popaTane ahIM AvavA, avAja dIdhoH jo ne! kevuM sarasa che ! popaTa AvI sAmenA bIjA kamADa para beThoH suMdara che, paNa A kamADa parathI dekhAya che tevuM nahIM hoya ! popaTIH A kamADa parathI jovAmAM ja khUbI che. kevA suMdara ane raLiyAmaNAM lAge che ! ghaNI veLA thaI. darzananI tRpti mANI ane potAnA mALAmAM jaI poDhI gayA, jANe svapnamAM paNa e mUrti nihALI rahyAM! Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaLI bIje divase e derInA kamADa para jaI beThAM. Aje to cAMcamAM AMbAnI maMjarI laI AvyA hatAM ! prabhu khUba pyArAM lAgyAM hatAM ! niyama evo che ke je khUba pyAruM lAge tene kazuMka ApavAnuM mana thaI Ave; ne Ape. sAmo pakSa te grahaNa kare tyAre to mana rAjI-rAjI thaI jAya ! Ama, roja-roja taLAvane kAMThe AvavAnuM. pANI pIne A maMdiranA kamADanI Toce goThavAI javAnuM. TikITikIne prabhune nirakhavAnuM jANe vyasana thaI gayuM ! mAtra prabhu gamI gayA. pachI prabhu ja gamI gayA ! ane chelle prabhu sivAya kazuM ja na gamavA lAgyuM. prabhunI prasanna mukha-mudrA, zAMta-svastha TaTTAra beThaka, maraka-maraka hasatI moM-phADa. verInuM vera paNa zAMta thaI jAya tevuM co-tarapha phelAyeluM pavitra AvaraNa --A badhA sameta, manamohaka vAtAvaraNe manamAM mALo bAMdhI dIdho. mana tenA para ovArI gayuM. mananA khUNe khUNAmAM prabhu ja vasI gayA. A popaTapopaTInA sAta bhava thayA. badhe vakhate unnata sthitine pAmyAM. pachI to janamanA pherAmAMthI ja chUTakAro thaI gayo. gamI gayelA prabhue kevI kamAla karI ! A prabhu darizanano prabhAva che ! " bhagavAna zrI RSabhadeva: khajurAho DILI[LI[ grantha ra 247 www.jaines Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 Agama lekhana: eka bapore... vi.saM. 985 nI vAta che. jeTha mahinAnI pUnamanI vAta che. baporanA traNa vAgyAnA sumAra che. Agama granthanA lekhananuM kArya muni mahArAjAonA sAMnnidhyamAM cAlI rahyuM hatuM. tADapatramAMthI eka sarakhA pAnAM banAvelA taiyAra hatA. emAM lahIyAo sAdhu mahArAjanI sUcanAo samajIne zuddha lakhANa, kaLAmaya akSarothI aMkita karI rahyA hatA. sAta ATha abhyAsa rata sAdhu zAstra paThana ane nirNata pAThane tADapatramAM lakhAvavA mATenuM kArya karI rahyA hatA. Ama to je je tADapatro lakhAI rahyA hoya tene dorIthI barAbara bAMdhI karIne, eka bhAvika zreSThie ApelA vizALa AgAramAM moTI maMjUSAmAM saMbhALapUrvaka mUkavAmAM AvatA hatA. AkarI garamInA divaso hatA eTale A kArya valabhInagaranI pAchaLano bhAga, je atyAre pacchegAma che tenAthI valabhI taraphanA raste eka khetaramAM ghaNI badhI vaDavAIothI vIMTaLAyelA vaDanI chAyAmAM khaMtapUrvaka cAlI rahyuM hatuM. garama garama lUnI vacce A vaDanuM zItaLa sAMnidhya kAmane yogya vega ApI rahyuM hatuM evAmAM jora jorathI pavana phUMkAvA lAgyo. enI jhaDapa vadhavA lAgI ane AMdhI jevo bhAre vaMToLIyo khetaramAM paDelA sUkA taraNAM, DAMkhaLA, pAMdaDA ane nAnI moTI cIjo goLa goLa phUdaraDInA cakarAvAnA AkAramAM uDADavA lAgyo. tADapatronA pAnAM to moTI vaDavAInA AzrayamAM ahIM-tahIM chUTA veravikhera paDelA. jANe moTI bichAta ! A badhuM bheguM paNa zuM thAya? sAdhuo vicAramAM paDI gayA. have zuM thaze? keTalo zrama laI A kAma hAtha dharyuM hatuM! paNa..ahIM kevo camatkAra sarjAyo ! goLa goLa pharato vA-vaMToLa vaDanA vistAramAM Ave te pahelA ja enI dizA badalAI jatI! hamaNAM A vaMToLIyo vaDanI chAyAmAM AvI badhA tADapatro taNakhalAnI jema kyAMnA kyAMya uDADI mUkaze evI bhIti sahune lAgatI. paNa vaMToLIyo vaDa pAse AvIne pharI jato ane zamI jato! aho! Azcarya! A bhagIratha kArya prakRtine paNa maMjUra hatuM. AvA saMjogomAM kudarata ja enI rakSA karI rahI hatI. . Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grISmanI eka bapore. kuMDagrAma nagara, kSatriya parivArano mahollo. siddhArtha mahArAjAno mahela. mahelanA pahelA mALanA eka kakSamAM zrI vardhamAnakumAra yazodA vagere beThAM che. jeTha mahinAnA divaso che. vAtAvaraNano baphAro akaLAve tevo che. satyAvIsa varSanI vayanA vardhamAnakumAra pUrNa gaMbhIra ane svastha che. yazodA kahe che: gAma bahAranA rAja udyAnamAM jaIe. vardhamAnakumAra mauna rahyA. eTalAmAM traNa yuvaka maLavA padhAryA. vinamra svare bolyA : nagaranA vayovRddha vINAvAdaka potAnI kaLA-sAdhanA darzAvavA AvyA che. Ave? zrI vardhamAnakumAranI mUka saMmati jANIne pAkaTa vayanA vINAvAdaka padhAryA. vizALa jAjama para Asana jamAvyuM. vINAne AdarapUrvaka praNAma karIne tAra meLavyA...pachI dhIre dhIre ughADa thAya tema rAga bhUpAlInA svara vAtAvaraNamAM relAvA lAgyA. haju to sUranI jamAvaTa thaI rahI hatI tyAM to vaMToLIyA sAthe vAdaLomAMthI varasAdanI jhaDI zaru thaI. nIce bhoMyataLIyAnA oraDAnI khullI bArIo baMdha thavA lAgI. mAtA trizalA traNeka sakhIo sAthe vAte vaLagyA hatA ne tyAM bArImAMthI varasAdanI vAchaTa ane phorA aMdara AvavA lAgyA. sakhIo UbhI thaI bArI bAraNA ADA karavA lAgI. kamADa paNa ADA karyA. mAtAne acAnaka yAda AvyuM. te sakhIo sAthe uparanA mALe padhAryA. vardhamAnakumAra yazodA sAthe je oraDAmAM hatA tenI bArIo khullI hoya to te vAsavAnA vicAra sAthe e oraDAmAM paga mUkyo. paNa A zuM? ahIM to vINAnA madhura sUro relAtAM hatA. bahAranA vAvAjhoDA sAthenA varasAdanA kAraNe saheja kAna saravA karavA paDe, paNa bArIo to khullI ja hatI. bArI pAse gayA to tyAM joyuM ke varasAdanI vAchaTanuM eka TIpuM paNa A oraDAmAM AvyuM na hatuM! tyAM paNa varasoda to trAMsI ghAre ja varasI rahyo hato. paraMtu e mahelanI bahAranI bhIMtone ja palALato hato. bArImAMthI aMdara AvyA vinA ja bhIMtane aDIne nIce varasI jato. mAtA trizalA to A joIne avAka banI rahyA. putra vardhamAnanA moMnA bhAva jaladI na vAMcI zakAya tevA jaNAyA. bahAranI kudaratano saMyama caDe ke vardhamAnakumArano saMyama caDe e avaDhavamAM mAtA bahAra AvI gayA. vINAvAdana cAlatuM rahyuM. kayuM saMgIta caDe? aMdaranuM ke bahAranuM? prakRti paNa pUrepUrI rIte zrI vardhamAnakumAranI surakSA mATe saMlagna rahetI hatI. jaya ho ! jaya ho ! vardhamAnakumArano jaya ho! 249 Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 ThaMDu pANI dakSiNa bhAratanuM moTuM gAma. vaizAkha vadinA divaso. mANasane dajhADatI garamI evI paDe ke savAranA nava vAgyAthI gharamAM pUrAI rahevuM paDe. AvA pradezamAM ugaracaMda nAmanA eka vepArIne uttara gujarAtanA eka gAmathI ahIM dhaMdhAnA kAraNe AvavAnuM thayuM. koInI oLakhANa pIchANa nahIM. dharmanA saMskAra kharA. tethI eka derAsara zodhIne prabhujInA darzane gayA. sthAnika lokonI najare temano paradezI paheraveza ane ajANyo cahero mahoro achato na rahyo. dhUpa-dIpa pUjA karIne jevA derAsaranI bahAra AvyA eTale svarUpacaMde ja vAta zaru karI ane pUchyuM: bahAragAmanA lAgo cho ! ugaracaMda kaheH "hA! ahIM vyApArika kAraNe AvavAnuM thayuM che.' svarUpacaMda kaheH "mAre tyAM padhArI mane lAbha Apo.' doDavuM hatuM ne DhALa maLyo! ugaracaMda svarUpacaMdane ghera pahoMcyA. divaso to AkarA unALAnA hatA. vaLI A pradezane kAraNe garamI vadhAre lAgatI hatI. svarUpacaMdanI paroNAgata badhI rIte zAtArUpa hatI. pUchAyuMH "navakArazI karatAM pahelAM nAnavidhi karIe." svarUpacaMdanA vANI vartanamAM dharmanI rItinItinA saMskAro maghamaghatA hatA. dakSiNadezamAM hoya evA gharanI pAchaLanA vADAnA bhAgamAM ghaMTInA eka paDa para mahemAnane besAryA. ThaMDA pANItI snAna karAvyuM. ThaMDA pANIthI bhajavelA mulAyama kapaDA vaDe ThaMDaka lAge tevI rIte mahemAnane pavana vijhavA lAgyA. eTalI badhI TADhaka lAgI ke ghaNAM samayano thAka utaryo hoya evuM ugaracaMdane lAgyuM. uparathI WWW.jainelibrary.org Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varasatI AgamAM satata zekAI rahelA tanane ghaNI rAhata lAgI. pachI, khAvA-pIvAmAM gulAbanuM ane khasanuM zarabata, dahIM-chAsa-lassI vagere kalAke kalAke apAtA rahyA. hRdayanA bhAvathI ugaracaMdanuM mana bharAI AvyuM. vicAratA rahyA ke kuMvArA sAsare gayA hatA tyAre paNa AvA achovAnAM thayA na hatA ! have manamAM ema thavA lAgyuM ke kyAre A bhAI mAre tyAM Ave ane huM paNa temanI A rIte badhI sarabharA karuM ! namatI bapore ekAda kalAka bajAramAM gayA ane vyApArika kAma paNa thaI gayuM. sAMja paDI. vaLI gulakaMdano ane mIThA murabbAno dora cAlyo. rAtre paNa phaLIyAmAM lImaDA nIce khATalo DhALI, AjubAju ThaMDA pANIno chaMTakAva karAvI vAtA pavanamAM ThaMDaka ANI. jarA vAramAM to AMkha gherANI. ghasaghasATa mIThI uMgha evI AvI ke jANe paLa vAramAM savAra paDI gaI ! javAno samaya thayo. ekabIjAnA saranAmAMnI levaDa-devaDa thaI. gujarAtamAM potAnA vatanamAM AvavAnuM sAcA hRdayathI AmaMtraNa apAyuM. gADI upara mUkavA svarUpacaMda gayA. ugaracaMda gADImAM beThAM pachI hAthanA abhinayathI Avajo...Avajo thayuM. +91-996-3++ *>J<+ +++139>><+ samayane vitatA kyAM vAra lAge che ! sAteka varSa bAda svarUpacaMdane uttara gujarAtanA gAma tarapha javAnuM thayuM. ugaracaMdanuM gAma yAda AvyuM. poSa mahino hato. sAMja paDe te pahelAM aMdhArA utaravA lAge. chatAM moM-sUjhaNuM hatuM ne svarUpacaMda pahoMcI gayA. nAnA evA gAmamAM ugaracaMdanuM ghara ochI mahenate maLI gayuM. ugaracaMda to harakhaghelA thaI gayA. ghaNAM vakhatathI manamAM saMgharI rAkheluM, e AgatA-svAgatA karavAno divasa AvI gayo. svarUpacaMde karelI mahemAnagati barAbara yAda rAkhI hatI. huM paNa Ama karuM ne tema karuM evA manorathanI mALA gUMthI hatI. emAM sAruM thayuM ke rAta maLI gaI. paroNAgatanI zarUAta thaI gaI. vahelI savAre mahemAnane gharanA pAchalA vADAmAM dorI gayA. vADAmAM to ghaMTInuM paDa varSothI lAvI mUkeluM. tenA para svarUpacaMdane besAryA. pharatI ThaMDA pANImAM bhIMjAvelA dhotiyAnI dIvAla racI. 251 Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 252 ero Tols kaLazya kaLazya ThaMDu pANI mahemAnane mAthe reDatAM rahI, ugaracaMda vAre vAre bolatAM hatA --svarUpacaMda ! barAbara che ne ! kAMI khAmI hoya to kahejo ! svarUpacaMdanI to daMtavINA cAlatI hatI. zarIra AkhAmAM thatharATI anubhavatA hatA, tethI bolyA ke H 'ugaracaMda ! tArI bhakti ghaNI che. chatAM paNa mAro jIva evo to kaThaNa che ke te nIkaLato nathI.' ugaracaMdamAM bhakti kharI paNa vivekanA khAte moTuM masa mIMDu ! svarUpacaMde je bhakti dhagadhagatAM unALAmAM karI hatI tevI bhakti ugaracaMde uttara gujarAtanA gAmamAM, poSa mahinAnI kaDakaDatI TADhamAM karI! je bhaktimAM vivekano aMkuza nathI te bhakti bhArarUpa che. bojArUpa che. kyAreka to jIvaleNa paNa thAya ! bhaktinuM mUlyavAna naMga vivekanI vIMTImAM maDhAyeluM hoya tyAre te jIvAdorI jevuM nIvaDe che. aMtaraMga bhaktibhAvamAM samajapUrvakano viveka bheLavIe. Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAMbelu nAnuM evuM gAma. gAmanA pAdaramAM eka DelIbaMdha ghara. DelI ughADIe ne vIseka DagalAM cAlIe eTale gharanA pagathIA Ave. pahelo oTalo pachI osarI ane aMdaranA oraDA rasoDuM vagere Ave. gharanA mAlika ugaracaMda. ugaracaMdabhAI svabhAve oladola. khAve-khavarAve rasavALA. bapore bajAramAMthI ghare roTalA khAvA jAya tyAre je koI paroNAM mahemAna maLe tene Agraha kare. na mAne to karagare paNa sAthe lIdhe ja pAra kare. ghare lAvI sArI sarakhI paroNAgata kare. e divase najIkanA gAmathI AvelA cha jaNAM, jeo vepArI mahAjana hatA, temane parANe ghare laI AvyA. DelI kholI. e chae jaNane aMdara lIdhAM. khATalAM DhALyA. badhAMne ThaMDuM pANI pote pAyuM. pachI ugaracaMda rasoDe gayA. bahenane kahyuM: "Aje to mahAjana AvyuM che. ziro ane bhajIyA banAvo." bahena kaheH "badhuM banAvuM paNa zirA mATenuM ghI kyAM che?" ugaracaMda kahe: "lAvo tapelI. abaghaDI ghI laI AvuM." tapelI ane DhAMkaNuM laI bahAra AvI, "tame poro khAva, huM A Avyo.' ema kahI joDAM paherI DelIno daravAjo ThAlo baMdha karI utAvaLa gAma bhaNI cAlyAM. mahemAno vAte vaLagyAM. jarA vAra mAMDa thaI haze, tyAM to rasoDAmAMthI bahenano raDavAno avAja saMbhaLAyo. hIbakAM baMdha na thAya! ekalI bahena gharamAM Ama raDatI jANI mahemAno vimAsaNamAM paDyAM. ekAeka zuM thayuM haze? be prauDha evA bhAIo UbhA thaI dhIme pagale rasoDA pAse gayA. gharamAM koI marada nathI ane A ekalA bAI mANasa raDe che. kAraNa zuM haze? acakAtAM acakAtAM pUche che: bahena! kema raDo cho? prazna sAMbhaLIne DUsakAM vadhyAM. bhAIo gabharANAMH "bahena, amane kahevAya tevI vAta hoya to kaho. kahezo to upAya thaI zakaze." 253. Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 254 Agraha vadhyo eTale bahena kahe : 'mane tamAro vicAra Ave che ne rovuM Ave che.' 'zuM vAta che kaho to kharAM !' rotAM rotAM, sADalAMno cheDo ADo rAkhI bahena kahe che : 'A tamArA bhAI che ne ! te ghIthI lasalasato ziro pIrasIne tamane badhAne jamADaze. pachI tame badhA jamI lezo eTale, A khUNAmAM je sAMbeluM che te laIne eka-eka jaNanAM vAMsAmAM sAta vAra mAraze. tame evA suMvALA cho ke sAMbelAno eka ghA paNa kema khamI zakazo eprazna che. A to sAta sAtanI vAta che, kevI muzIbata gaNAya ! A vAta yAda AvI eTale mane rovuM Ave che. bhAIo dhIre pagale AvyA hatA, have utAvaLe pagale khATalA pAse jaIne badhAne kahe che ke ApaNe have ahIMthI jaladI jaIe emAM ja ApaNuM bhaluM che. sAMbhaLIne saDAk daIne badhA UbhA thayA ane DelI kholI cAlavA lAgyA. bAI moTo moTe avAje bolavA lAgI : 'na jAva, na jAva ! hamaNAM tamArA bhAI Avaze ane tame cAlyA gayA cho e jANI mane vaDhaze, dhamakAvaze.' paNa mahemAno e kAMI sAMbhaLavA thoDAM UbhA rahe ? e to eka hAthe dhotiyAnI pATalI ane bIje hAthe pAghaDI saMbhALatAM utAvaLI cAle, UbhI bajArano rasto choDI bIje raste cAlavA lAgyAM. A bAju ugaracaMdabhAI ghI bharelI tapelI saMbhALatAM AvI pahoMcyAM. DelI khUllI paDI hatI. aMdara paga mUkyo ne joyuM to khATalAM khAlI bhALyAM ! manamAM phALa paDI. bAIne pUchyuM to te kahe H 'tame kevA ne kevA paroNA laI Avo che ?' kema ? zuM thayuM' ja thAya zuM ? tame to gayA ! mahemAno badhAM UbhA thaI gharanA oraDAmAM pharavA lAgyA. tyAM A khUNAmAM paDeluM sAMbeluM joyuM ne kahe A sAMbelu khUba ghATIluM che ame laI jaIe. tame hA kaho to ja ame jamavA rokAIe. meM kahyuM ke e kema bane ? A sAMbelu to mArA piyarathI lAvelI chuM. e huM na ApuM. bhAIo A sAMbhaLIne cAlatA thayA.' ugaracaMda kahe : 'alI gAMDI ! AvuM te karAtuM haze ? kevA sArA mANaso che. Ama bolAvavA jaIe Ave ya nahIM.' Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nirdoSa bhAva lAvI bAI bolyAM: "evuM hoya to tame sAMbeluM ApI Avo ne jamavA bolAvI lAvo!" | ugaracaMdabhAI sAMbelu laI DelI bahAra AvyAM. dhULamAM sagaDa joI rasto pakaDyo. tyAM thoDe dUra mahemAnone dhImI gatie jatAM bhALyA. moTe moTethI bUma pADIH "are ! A sAMbelu to letA jAva !" mahemAno AgaLa ane bhAI pAchaLa. taDakAmAM caLakatAM sAMbelA sAthe jhaDapathI A tarapha AvatAM e bhAIne mahemAnoe joyAM! mahemAnoe jhaDapa vadhArI. aMdara aMdara bolavA lAgyAM: "bAI kahetI hatI te sAruM lAge che. kAMI khAdhuM nahIM, pIdhuM nahIM ne A to sAMbeluM mAravA doDyA Ave che. e badhAM jaladI gAma bhegAM thaI gayA. sAMbelu ucakI doDavAthI ugaracaMda thAkIne hAMphI gayA. aTakI gayA ane pAchA ghara bhegA thaI gayA. kathAnuM nirIkSaNa ane arthaghaTana mahemAnagati e gharasaMsArano zaNagAra che. mahemAnagatinuM kArya strIvarganA AdhAre che, kaho ke gharanI AdhArazilA ja strIvarga che. strInI AMkhamAM amI hoya eTale mananAM sukhane eNe potAnuM karyu ane tenA hAthamAM amI hoya eTale gharane potAnuM karyu gaNAya. mahemAnane bhALI e rAjI thAya ane mahemAnane rAjI karavA badhuM ja kare to te ghara vakhaNAya. A kathA bhale lokakathA che, kalpita che paraMtu te ApaNane keTaluM badhuM kahI jAya che! eka duhAmAM kahevAyuM che: caDhatAM dinanuM pArakhuM, nita Ave mahemAna; paDatAM dinanuM pArakhuM AMgaNa nA've zvAna. atithine joIne gharano strIvarga rAjI thAya. potAnI AvaData ane mahemAnagatinI kaLA pragaTa karavAno eka avasara maLyo ema paNa thAya. mahemAnane paNa saMtoSa thAya. A badhAmAM gRhastha jIvananI zobhA che. puruSanA lakSaNomAM eka ema kahevAyuM che ke movattA parananaiH sadA ghaNAM uttama svabhAvI puruSonI evI rUci hoya che keH "ekala khAvuM na lakhIza'. ekalA ekalA khAvAmAM ghaNAMne manamAM zarama AvatI hoya che e 255 Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 to ghaNAne moDhe sAMbhaLyuM che. ApaNA dezanI saMskRti ja e che ke --ApaNe ghera mahemAna kyAMthI ! mahemAna joI ApaNe rAjI thaIe. zakti pramANe enI AgatA svAgatA karIe. vaLI ApaNe AvA gharamAM mahemAna thaIne jaIe tyAre yajamAne zuM zuM karavuM joIe eno paNa khyAla Ave che. ApaNe yajamAna hoIe tyAre te khyAlane khapamAM laIe. AtithyanI vAta mAMDI hoya tyAre kavi dulAbhAyA kAganI madhamIThI gItapaMktio acUka hoTha para ramavA mAMDe : tArA AMgaNiyA pUchIne koI Ave to AvakAro mITho Apaje - ***** 'kAga' ene pANI pA, bheLo besI jamaje che... tene jhAMpA sudhI vaLAvavA jAje ra tArA AMgaNiyA pUchIne... zabdo sAdA paNa emAM AtithyabhAvano ullAsa lAvavAnI kevI preraNA che ! ane pe'lo kAThIyAvADI lalakAra to svarganA bAraNAM ughADIne zAmaLiyo doDI Ave tevo che : kAThIyAvADamAM ko'kadI bhUlo paDa bhagavAna, ane thA mAro me'mAna, tane saraga bhUlAvuM zAmaLA ! thoDAmAM ghaNuM samajI mahemAnagati karajo, paroNAgati karajo; sAMbelAvALI nahIM ! Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdha samaya citta cetIye re, udaye zo saMtApa saluNA unALAnA divaso hatA. sUrajanA kiraNo na'tA dekhAtA paNa lAvArasa pheMkAto hoya tevuM lAgatuM. baporanuM bhojana jematema pUruM karI naranArI badhAM udyAnano Azaro levA doDI jatAM. emAM dhanakumAra ane dhanavatI paNa hatA. tAjAM tAjAM paraNelAM hatA. uchaLatI yuvAnI hatI. AkarA tApathI bacavA dhanakumAre eka latAmaMDapanI zItaLa sukhada chAyAmAM zarIra laMbAvyuM hatuM. dhanavatI paNa pAse ja beThAM hatA. - baLabaLato unALo ane baporanA eka vAgyAno dhoma dhakhato tApa. bagIcA bahAranA rastA para jatAM eka kRzakAya munirAjane cakkara AvyAM ane paDI gayA. dhanavatIe A joyuM ane dhanakumArane tvarita mokalyAM. dhanakumAra ane anya eka yuvAne maLI bezuddha munirAjane sarakhI rIte bagIcAmAM lAvI suvarAvyA ane zItopacAra karI zuddhimAM ApyAM. munirAjanA pagamAMthI kAMTA kheMcI kADhyA. lohI vahevA lAgyuM. dhanakumAranA manamAM bhaktinI saravANI phUTI. hRdaya dravI gayuM. lohIlUhANa pagamAM cIrA paDelAM joI ghanakumAre vinita svare pUchyuM: 'A zuM? paga kema karI dharatI para mUkAya che?' munirAje sahaja svare kahyuM: 'A to vihArakrama saMbhavaHA vihAra karIe to A badhuM thAya. kheda che te to A janmamaraNano che. e dUra thAya tenI ciMtA che.' dhanakumAranA manamAM to munirAjanI nirvedavANI sAMbhaLIne ajavALA patharAyAM. rAgadveSanI nibiDa graMthI ujajayanagiri, bhedAI, samakita maLyuM. ApaNe karma udayamAM Ave tyAre raDIe chIe ane munivaro karmanA baMdha samaye ja raDe che ane cete che. A dhanakumAra te neminAtha bhagavAnano jIva ane dhanavatI te rAjImatIno jIva. muni mahArAjanI sevA samakita Ape che. paNa WITLa grantha 2pa7 www.jainelbag.org/ / / YA Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 jUo dUtaAvyo! savArano zAnta samaya hato. rAjA hamaNAM ja snAnAdi patAvIne AvyA hatA. rastA para paDato mahelano jharUkho hato. mAtra be ja jaNAM hatA. rAjA hatA ane rANI hatAM. rAjA bAjoTha para beThAM hatA ane rANI bAjumAM besI rAjAnA vALa saMvAratAM hatAM. bhAratamAM puruSo paNa lAMbA vALa rAkhatA evo varSo pahelAMno e samaya hato. evA gucchAdAra vALamAM dhUpela sIMcatAM rANI ekAeka bolI UThyA dUta samAnata:| rAjA sahasA UMcA thaI jharUkhA bahAra rastA para jovA lAgyA. koI mANasa na dekhAtAM rANIne pUchavA lAgyA kyAM che dUta ? kyAM che dUta ? javAbamAM rANI mIThuM-mIThuM hasavA lAgyAM ! rAjAne caTapaTI thaI ! jarA rahIne rANIe smita sAthe kahyuM ke, A yamarAjAno dUta - zveta vALa - AvI gayo! sAMbhaLatAM ja rAjAnA moMDhAnI ronaka badalAI gaI. moM paDI gayuM. have duHkhI thavAno vAro rANIno hato ! evuM te zuM thayuM ? rAjA gaMbhIra svare bolyA : amArI samagra pitR paraMparAmAM AvuM banyuM nathI. mArA pitA, emanA pitA ane emanA paNa pitAprapitA ema vaMza paraMparAthI, mAthAmAM sapheda vALa Ave te pahelAM ja rAjya tyajIne yogano mArga svIkAratAM ! A paraMparA hatI ane che. priye ! ahaM pattitavAn api huM paLIyA AvyA chatAM gharamAM beTho chuM. basa, have e ja yogIjanone raste huM paNa prayANa karIza. maMtrI, purohita, senApati ane anya javAbadAra darabArIone bolAvyA. kahyuM H yuvarAjane rAjya siMhAsana upara sthApana karavAnuM muhUrta joI gho. maMtrIne paNa utsavanI taiyArI karavAnA sUcano ApyA... ...ane gaNatrInA samayamAM to yuvarAjano rAjyAbhiSeka karAvI, vananI vATe saMcarI gayA. dIkSA laIne tapomaya ArAdhanAmAM DUbI gayA. AtmAne khoLavAmAM ane oLakhavAmAM lIna banI gayA. e rAjA hatA somacandra, jeo prasannacandra rAjarSinA pitA thAya che. AvA rAjavI hatA ApaNe tyAM. * Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AMbAnA vana jevA thajo zvetAmbI nagarI. vana-vanothI gherAyelI nagarI. nagarIno rAjA pradezI. jIvadaLa uttama. paNa game te kAraNe te nAstika-ziromaNi banI gayA hatA ! paramaAstika thavAnA hatA te mATe to nahIM banyA hoya ne! zrIkezI gaNadhara mahArAja sAme cAlIne gayA ane temane bUjhavyA. pratibodha pamADyo. rAjAe Atmatattvano hRdayathI svIkAra karyo. te pachI potAnA pApathI manamAM phaphaDATa vyApyo! pApathI bacavA "AlocanA' lIdhI. chaThane pAraNe chaThThanI tapasyA zarU karI dIdhI. rAjA pradezane dharma sanmukha karavAnA hatA te kArya sArI rIte saMpanna thayuM eTale teozrIe vihAra karyo. niyatavANa: zramaUTI: (sAdhuo niyatavAsI nathI hotA) rAjA pradezI vaLAvavA gayA. nagaranI hada pUrI thaI eTale pradezIe hitazikSAnA be bolanI mAgaNI karI. vagaDAmAM UbhA-UbhA ja zrIkezI gaNadhara mahArAje pharamAvyuM: A AMbAnA vana jevA thajo paNa A sAme dekhAya che tevA kaMtherInAM jhADa jevA na thatA. vaLI ekavAra sArA banIe; pachI kharAba na thatA." puvvaM ramaNijja bhUA, pacchA aramaNijja mA bhuuaa| jaga to AlaMbanathI bharelo che. paDatAMnA ya udAharaNo che ne caDatAMnA ya udAharaNo che. UMcAM AlaMbano levAM. supathamAM sat saMcaravuM" je joIe te maLaze. jevA thavuM hoya tevA dAkhalA levA. sArA banI javuM saheluM che. sArA banI rahevuM agharuM che. ApaNe sArA banIne sArA rahevA janmyA chIe. zrIkezI gaNadharanI vANI rAjA pradezanA manamAM chavAI gaI; dIvAdAMDI banI rahI. mananuM nAva jevuM kharAbe caDavA jAya tevuM dIvAdAMDInA sahAre vaLI mArge AvI jAya. prabhu-vANI to dviIpa samAna che. barAbara pakaDI, enA para caDI jaIe to beDo pAra' che. 259 Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TESTON Meruem //R 260 e are ofTom mArA prabhujI pahelA, pachI huM jAmanagaranuM derAsara vAta jAmanagaranI che. sthaLa cAMdI bajAra. jamanAdAsa monajInuM ghara. sAMjanA sAta vAgyAnI vAta. comAsAnA divaso hatA. AkAza gherAyeluM hatuM. rastAmAM Ama to aMdhAruM hatuM paNa mananI aMdara ajavALuM hatuM. sAMjanuM vALu karIne pati-patnI hiMDoLe beThAM hatA. sAme pADozI mitra paNa beThAM hatA. sarakhA vicAravALA ane sarakhI samRddhivALA hatA. sAmAnya vAtacIta cAlatI hatI. evAmAM muMbaIthI pharI phona Avyo. munIme lIdho ane vAta karI. samAcAra sArA hatA. kamANI hatI emAM uchALo Avyo, na dhArelI rakama Avaze. zeThanI muMbaInI peDhInI Avaka upara ja AdhAra hato ane vepAra evo jAmelo hato ke Avaka eTalo napho hato ! Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jamanAdAsa mojamAM AvI gayA. patnIne kahe ke, AvatI kAle sonIne bolAvyA che. tamAre jeTalAM ghareNAM banAvarAvavA hoya tenA mApa ApI dejo. bAjumAM beThelA mitrane paNa thayuM ke ApaNe zA mATe pAchaLa rahevuM? temaNe temanA patnIne bolAvyA ane kahyuM ke kAle sonI Ave ja che, tame paNa mApa ApI dejo. ghareNAM eka sAthe thaI jAya. jamanAdAsa monajIno utsAha joI zrAvikA vicAramAM paDI gayA. sAmethI bevaDo utsAha chalakavo joIe tenA badale thoDIvAra mATe gharamAM mauna chavAI gayuM. kyAreka vAtanA be zabdo vacce mIna hoya che to kyAreka be vAtanI vacALe mauna hoya che. alabatta, A maunamAM mIThAza hatI. akaLAmaNa na hatI. mIThI muMjhavaNa jevuM lAgyuM eTale teno aMta lAvavA mATenI zaruAta jamanAdAsabhAIe ja karI : zuM vicAraNA che! bolo to rasto thAya. zrAvikA bolyA: tame to mane haMmezA hatheLImAM rAkhI che, tethI huM samaju chuM ke tame mane sonethI maDhavA taiyAra cho paNa mAruM mana mAnavuM joIe ne! A vAkyano marma pAmatA jamanAdAsane vAra lAgI. vaLI A zabdoe vAtAvaraNane gaMbhIra svarUpa ApyuM hoya tevuM lAgyuM. pADozIne to A badhuM bIjI bhASAmAM bolAtuM hoya tevuM lAgyuM! bhArekhama vAtAvaraNa ane vaLI temAM mauna! have jamanAdAsabhAIne maunamAM chIMDu pADavAnuM kArya karavuM paDyuM. kahyuM: tame bolone! tamAruM mana vadhe te paheluM karIe. zrAvikAne thayuM temanuM mana taiyAra to lAge che. chatAM raNakAra sAMbhaLavAnI IcchA thaI AvI. kahyuM: huM hamaNAM kahuM paNa, hA, nA, to nahIM thAya ne! jamanAdAsa kaheH tame kaho te soLa AnI. kAraNa pUchavAmAM paNa nahIM Ave! have to bolo! zrAvikAe manamAM hatA te badhA bhAva caherA para lAvI kahyuMH juo ! tamAre ghareNAM ghaDAvavA hoya to pahelAM mArA prabhujInA ja ghaDAvo. pachI bIjI badhI vAta ! 261 WWW.jainelibrary.org Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 262 jamanAdAsa to rAjInA reDa thaI gayA : amArI hA ! bolo have to tamArA nakkI ne ! hasu-hasu thatAM zrAvikA bolyAM : e pachI pahelAM prabhujInA zaru karAvo. vaLate divase sonI Avyo. prabhujInI aSTaprakArI pUjAnA badhA ja dravyo uttama utkRSTa ane UMcAmAM UMcI jAtanA banAvavAnuM nakkI thayuM. sAva nakkara sonAnAM e dhUpIyuM, divAnuM phAnasa evA banyA ke tenA kAca sIdhAM beljIyamathI oNrDara anusAra ANavAmAM AvyA. Aje paNa che. anya upakaraNomAM moTI sarakhI thALI, sonA vATakaDI, cAmara, paMkho, badhuM ja vajanadAra ane nakazIbharyuM taiyAra thayuM. tame kutUhala khAtara paNa tenA joDe sarakhAvavA zodha karo to paNa bIjethI te jaDe ke kema ! --te prazna che. prabhu mATenA upakaraNo thayA to prabhunA vacano lakhavAnI kalama paNa sonAnI ja banAvAI. ATalA varSe paNa e badhI vastuomAMthI bhaktinI surAvalInI saragama saMbhaLAya che ! e daMpati to A nazvara deha choDI gayA paraMtu AvA ne AvA, kALano kATa na lAge evA kAma karavA AnAthI paNa vadhAre sArA sthAne gayA ane A upakaraNo evA ja bodhane vistAratA-prasAratA rahyA che. bahenanA dAgInAnuM zuM thayuM tenI to khabara nathI. nirmaLa jaLano dhodha raNanI retamAM bhaLe, sUkAya ane jarA vAramAM to vilAI jAya. bhInI sleTane tApamAM rAkhatAM tenI bhInAza paLavAramAM varaLa thaI uDI jAya evuM ja A badhA vaibhavanuM che. paNa e pANInA buMdane prabhu-bhaktinA samudramAM bheLavyuM to te akSaya-abhaMga banI jAya che ane e samajAvI de che ke -- pahelAM prabhujI, pachI huM. gaMdakInA gADavA jevA A dehane sonAthI zaNagArIzuM to paNa te pavitra thavAno nathI; jyAre prabhu vadhu ne vadhu sohAmaNAM lAgaze. prabhunI bhaktimAM anero uchaLato ucharaMga Avaze. ane te ja to sAthe AvanAra che. sadAya sAtha ApanAra che. hoM'kAro e Apaze. mATe tenA tarapha vaLIe. . Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhikAra vinAnAM kAmathI DaphaNAM maLe ghaNAM... koI vAta samajAvavA mATe AcAryazrI dhurandhara sUri mahArAja prAsaMgika daTAMto ApatAM. paMcataMtranI vAto jevuM A eka daSTAMta --eno marma gaLe utarI jAya evo che. eka dhobIno gadheDo kapaDAM nadIe laI javA-lAvavAnuM kAma karato. vaLI kapaDAM sAcavavA eka kUtaro paNa pALelo hato. dhobI kapaDAM dhoIne jamavA bese tyAre kUtaro enI sAme ja pUMchaDI paTapaTAvato besI rahe. mAlika ene potAmAMthI thoDuMka khAvAnuM paNa Ape! Ama rojano krama cAlato hato. ziyALAnA divaso hatA. eka divasa mAlikane khUba bhUkha lAgI hatI. jeTaluM hatuM te badhuM ja pote khAI gayo. kUtarAne ApavAnuM rahI gayuM. kUtaruM bhUkhyuM rahyuM ane eNe A vAta manamAM sAcavI rAkhI! rAta paDI. mAlika ane teno parivAra godaDAM oDhI sUI gayA hatA. evAmAM cora AvyA. doraDAM para sUkAtAM kapaDAM coravA lAgyA. kUtaruM joyA karatuM hatuM. mitra gadheDAe kahyuM: mAlikano mAla corAya che. tuM bhasa to cora bhAgI jAya ! kUtaro kahe: "Aje huM nahIM bharuM ! mAlike mane khAvAnuM nathI ApyuM." gadheDo kahe "mArAthI to rahevAtuM nathI. ApaNI hAjarImAM mAlikanI cIja corAI jAya te jotAM kema rahevAya? huM to bhUkuM chuM.' -ane gadheDo bhUMkyo! mAlikanI UMgha tUTI. tene thayuM: "A mALo rAtre paNa jaMpavA deto nathI.' UThI gadheDAne be-cAra DaphaNAM jhIMkI daI, pAcho mAthe oDhIne sUI gayo! kUtarAe kahyuM: "joyuM! meM tane nA kahI to paNa tArAthI rahevAyuM nahIM. tane enuM phaLa maLyuM ne?" Ama jenuM kAma je kare to mAlikanI mahera Utare. anyathA bIjAM AvuM kAma kare to tene DaphaNAMnuM phaLa maLe. AvI vAto karI AcAryazrI be zabda umeratA : ApaNo adhikAra hoya teTaluM ja ApaNe karavuM. bAkI sAkSIbhAve joyA karavuM. 263 Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 gharaDA vAMdarAnI zIkhAmaNa pUjya dhurandharasUri mahArAjanI kathA - 2 IrAnano zAha bhArata dezanI mulAkAte Avyo. potAnA deza javAno divasa Avyo tyAre ene zuM bheTa ApavI e mUMjhavaNa hatI. catura divAne sAmethI ja pUchyuM: Apane zuM gamyuM? Apane ahIMthI laI javA jevuM zuM lAgyuM? IrAnanA rAjAe kahyuMH A vAMdarA gamyA che. kUdAkUda karyA kare che e jovAnI majA Ave che. amArA IrAnamAM vAMdarA nathI. vicAra thAya che e ja thoDAM laI jaIe! dIvAne 20-25 jeTalA vAMdarA pakaDAvI ApyAM. zAhe pUchayuMH vAMdarAone poSaNa mATe zuM joIze? dIvAne kahyuM H mokaLAzavALA jaMgala hoya to te nirAMte rahe. zAha kahe : amAre tyAM mahelanA bagIcAmAM to vRkSonA jhUMDa che ja. rAjA ane vAMdarA IrAna pahoMcyA. prajAne paNa A navatara prANI jovAnI majA paDI. nAnA ane moTA sau roja-roja bhegAM thAya ane vAMdarAone kAMI ne kAMI khavarAve. vAMdarAone paNa A navI jagyAe rahevAnI majA paDI. AvA jaMgalamAM rahevAnuM ane te paNa kazI rokaToka vinA! zAhI mahemAna hatA ne! AvI mojamAM varasa kyAM vItI gayuM enI khabara paNa na paDI. koI zubha prasaMge rAjAne tyAM deza-paradezanA mahemAno AvyA hatA. moTI mijabAnI hatI. rasoIyAonI moTI phoja sAthe rasoDAmAM halacala macI hatI. kAMIka raMdhAtuM hatuM. kAMIka taLAtuM hatuM. kAMIka zekAtuM hatuM. rasoDuM dhamadhokAra cAlatuM hatuM. rasoImAM vaparAyelAM eThAM vAsaNo eka bAju hatAM tyAM vAMdarAo ToLe vaLI emAM coMTeluM badhuM nirbhayapaNe zAMtithI cATatAM hatA. mahemAnothIye pahelA emane lAbha maLyo hato! zAhI mahemAna hatA ne! eka rasoyAne tavetho ke sANasI joItA hatA. te levA jatAM tenI najara A vAMdarAo para paDI. teNe eka moTuM lAkaDuM upADIne chUTuM mAryuM. vAMdarAone vAgyuM eTale bhAgyA, badhA jhADa para caDI gayA. badhA bhegA thayA eTale emAnA eka gharaDA vAMdarAe kahyuM: ahIM AvyA, mokaLAzathI rahyA; khUba lahera karI. have vatana bhegAM thaIe temAM ja majA che. paNa juvAna vAMdarAo mAne? ekavAra Ama lAkaDuM vAgyuM temAM zuM bI javAnuM? DarIne thoDuM Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvAya? buDhIyAe kahyuM: bhAIo! A to mane sUjhayuM te kahyuM. huM to gharaDuM pAna chuM. palaLelo kAgaLa chuM Aje chuM. kAle na paNa houM. paNa tamArI hajI jiMdagI che mATe kahyuM. vAMdarAnA ToLAe A zIkhAmaNa havAmAM uDADIne mastImAM AvI hupAhUpa karI zAhI mahelanA parisarane gajavI mUkyuM. be-traNa mahinA pasAra thayA. vaLI eka mijabAnInI taiyArIo thavA lAgI. vaLI rasoDuM dhamadhamatuM thayuM. vAMdarAonI jIbha saLavaLI. ekavAra cAkhelo svAda yAda rahI gayo hato. jhADa parathI utarIne eka sAthe vAsaNanA khaDakalA pharatI paMgata jamAvI. vAsaNa cATI-cATI 'savAda levAmAM mazagUla thayA! rasoyAnI najara paDI. eNe to eka moTuM saLagatuM lAkaDuM lIdhuM ane vAMdarAnA ToLA para jhIMkyuM. badhA vAMdarAonI pITha para vAgyuM ane komaLa cAmaDI baLavA lAgI. baLatarA TADhI pADavA badhA ghoDAramAM ghUsyA ane ghAsamAM ALoTavA lAgyA. ghAsamAM Aga lAgI. tyAM bAMdhelA ghoDA khUba dAjhayA. rakSako sAravAramAM lAgI gayA. badhA jAtavaMta ghoDA kiMmatI hatA. pazucikitsakone tAbaDatoba bolAvyA. temaNe joIne nidAna-upacAra batAvyA. kahyuM : ghoDAonA dAjhelA bhAga para vAMdarAonI carabI copaDavAmAM Ave to ThaMDaka paNa lAgaze ane jaladIthI rUjha AvI jaze. zAhane pUchavAmAM AvyuM. rAjAe kahyuM : Ameya ghaNo samaya thayo che. kudAkuda karI badhe bagADa karatAM vAMdarAo abakhe paDyA che. bhalo tema karo. ane eka pachI eka vAMdarAnI carabI kADhI-kADhIne ghoDAne lepa thavA lAgyo. vAMdarAnI saMkhyA ghaTatI gaI ! pelo gharaDo vAMdaro to eka makAnanI othe ja raheto hato. lakhuM-sUkuM je kAMI maLatuM tenAthI nabhAvato hato. keTalAka juvAnIyA tenI pAse AvyA. buDhIyo kazuM bolato nathI. eka juvAna ja bolyo te vakhate tame kahyuM hota ke Apatti AvavAnI che to ApaNe bhArata bhegAM thaI gayA hota ! buDhIyo bhAre haiye bolyoH mane je sUjhayuM te kahyuM paNa tame kAne na gharyuM tenuM A pariNAma AvyuM........gharaDAnI AMkha ane juvAnanI pAMkha teja hoya che. Ama kathA kahIne pUjya dhurandharasUri mahArAja umeratA ke gharaDAonA vacanano Adara karavo. bhale te vakhate e vAta gaLe na utare to paNa e puruSonA nirmaLa manamAM AgAmI ghaTanAnA eMdhANa jaNAtA hoya che; bhaNakArA vAgatA hoya che. jo vAMdarAoe zIkhAmaNa mAnI hota to te badhA bacI gayA hota ! 265 WWW.jainelibrary.org Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 266 prabhAvanA vAraMvAra bAjuvALA bhAIne pUchuM chuM : kema! pUjArIbhAI dekhAtA nathI ? kyAM gayA hatAM ? sAsare majA karI AvyA lAgo cho ! juone ! moM paNa lAla-lAla thayuM dekhAya che ! tame game te kaho. nhAyAnA vALa ne khAdhAnA gAla chAnAM na rahe ! have to bolo ? huM ja ekI zvAse bola-bola karuM chuM. moMmAM maga to nathI bharyA ne ? 'are bhAI ! huM boluM chuM. mane bolavA to do ! juo tamane khabara to haze ke, ke.pI.saMghavInA pAvApurImAM prabhujI gAdIe besavAnA hatA eno moTo occhava hato, barAbara ! tyAM ApaNAM sirohI paTTAnAM badhAM maMdiranA pUjArIone bolAvyA hatA. jamADyA. rAkhyA. pachI badhAne moTA-moTA kavara ApyAM !' ema ! ghaNuM sAruM kahevAya ! sauthI vadhu sAruM e kahevAya ke, amArA eka sALA paNa sAthe AvyA hatA. teo TheTha jAlora taraphanA gAmamAM pUjA kare che. AmaMtraNa na hatuM. jovA AvyA hatA. temane paNa khAlI hAthe javA na dIdhA !' are bhAI ! badhI vAta to sAMbhaLI. paNa tame maganuM nAma marI to paDo ? ApyuM zuM? 'ApyuM zuM e pUcho cho? amane badhAne kavara ApyuM.' are bhAI mArA ! kavara to barAbara che paNa e kavaramAM zuM bharyuM hatuM e to prakAzo ! 'kahyuM, kahuM!' kahetAM to pUjArInuM moM AkhuM bharAI gayuM : 'pUrA agIyAra hajAra !!' tamArA hAthamAM pahelIvAra ATalA rUpiyA AvyA haze ! Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'hA ! vAta sAcI che, bhAI ! kudarate paNa muThI vALIne nahIM paNa khobA bharI-bharIne ApyuM che ! ane AvA badhAne ApyuM te pramANa ! ApaNe to bhAI ! nyAla thaI gayA! jaino ATalA udAra hoya che te pahelIvAra jANyuM. mane pAMtrIsa varSa thayA. mArA bApA paNa A ja maMdiramAM pUjA karatAM. huM vIsa varSathI pUjA karuM chuM. ghaNAM zeThIyA maLyAM paNa ke.pI. zeThathI heTha. mAro bhAIbaMdha A bAjunA gAmanA maMdiramAM pUjA kare che te kahe : huM bhagavAnane navarAvuM, ghaNIvAra ema ne ema rAkhuM paNa Aje mArA vicAra badalAyA che. havethI sarasa rIte pUjA karIza, deruM cokhkhuM rAkhIza. ApaNAM mATe A badhA ATaluM kare to ApaNe paNa samajavuM joIe ne!' sarasa ! sarasa ! prabhAvanAnuM phaLa maLI gayuM! paNa e to kaho ! tamArA sALAne zuM maLyuM? "te badhAne pUrA agIyAra so rUpiyA maLyA !' ema ! bahu sAruM kahevAya ! che hajI A pRthvI para AvA ratana ! kahenArAe kahyuM ja che : vahuratnA vasuMghara / cAlo majA AvI ! " @[SI[TI grantha 2 267 pAvApurI - rAjasthAna Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UE (Galau WSAN 2 Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hn!! Bin Education interational For Private Personal use only