Book Title: Jugaijinandachariyam
Author(s): Vardhmansuri, Rupendrakumar Pagariya, Dalsukh Malvania, Nagin J Shah
Publisher: L D Indology Ahmedabad
Catalog link: https://jainqq.org/explore/001593/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAla bhA bhAratIya Furn VARDHAMANASURI'S JUGALJINIMDACARIYA L. D. SERIES 104 GENERAL EDITORS DALSUKH MALVANIA NAGIN J. SHAH 3. srhi vidyAmaMdira 20 EDITED BY RUPENDRAKUMAR PAGARIA L. D. INSTITUTE OF INDOLOGY, AHMEDABAD-9 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ VARDHAMANASURI'S JUGAIJINIMDACARIYA EDITED BY RUPENDRAKUMAR PAGARIA L. D. SERIES 104 GENERAL EDITORS DALSUKH MALVANIA NAGIN J. SHAH L D. INSTITUTE OF INDOLOGY, AHMEDABAD-9 RGA Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Printed by : Naidunia Paintery 60/1, Labhchand Chhajlani Marg, Indore-452009. and Published by : Nagin J. Shah Acting Director, L. D. Institute of Indology, Ahmedabad-380 009. FIRST EDITION July, 1987 PRICE RUPERS STATS Revised Puce Rs. LD Indology Published with the financial assistance of the Government of India, Ministry of Education & Culture, Department of Education, under the scheme of financial assistance for preservation of manuscripts. i Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vardhamAnasUriviracita jugAijiNiMdacariya saMpAdaka rUpendrakumAra pagAriyA bhAstA prakAzaka lAlabhAI dalapatabhAI bhAratIya saMskRti vidyAmaMdira, ahamadAbAda-9 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ PREFACE The L.D.Institute of Indology has great pleasure in publishing the hitherto unpublished Prakrit work entitled Jugai-jinimda-cariya (Sk. Yugadi-jinendra-carita). It relates legendary biography of Rsabha, the first Jaina Tirthankara. It is composed in prose and verse by Vardhamanasuri, a disciple of Abhayadevasuri, a well known commentator of nine Jaina Agamas, at Cambay (Khambhat) in 1160 V.S. A portion dealing with Bharata-Bahubali battle is composed in Apabhramsa in Radda metre. The work is very interestiog as it contains 44 secondary tales, It consists of 3592 gathas. It is voluminous; its extent is 11000 slokas. Its descriptions are in the ornate kavya style. Pt.Rupendrakumar Pagariya has critically edited the text of this important work on the basis of two manuscripts, one belonging to a Bhandara in Patan and another to the Palm-leaf MSS Library established by well known Jinabhadrasuri at Jesalmer Fort. The former is a paper m3, while the latter is a palm-leaf ms. He has written an interesting and informative introduction. Therein he gives an account of 13 previous births of Lord Rsabha, delineates the last birth of that Lord, traces the development of the biography of the Lord through Agamas, Niryuktis, Bbasyas, Carais and Sanskrit-Prakrit Carita-granthas, takes note of the Digambara tradition, attempts a bare outline of all the 44 secondary tales and finally gives an account of the author. Our thanks are due to Pt, Rupendiakumar Pagariya for editing the present work, And we express our gratefulness to Dr.H.C. Bhayani who examined the press-copy, made valuable suggestions and wrote a lcarned Foreword to this edition. . It is hoped that the publication of this important work will be of considerable value and interest to the scholars and students of Prakrit-literature, L. D. Institute of Indology Ahmedabad-380009. 4th May 1987 Nagin J, Shah Acting Director Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ FOREWORD Within four years of his edition of the Manoramakaha (L.D. Series, No. 93), Pandit Rupendrakumar Pagaria has brought out another weighty Prakrit work of Vardhamana-suri. The Jugai-jinimda-cariya(i.e. Yugadi-jinendra-carita) (JC), having the extent measured as 11000 verse units and written in 1160 V.S. (i.e. 1104 A.D.), is the legendary biography(carita) of Rsabha, the first Jain Tirtbarkara. It belongs to a period when such religious narratives ( dharma-katha ) came to be accorded an elaborate Kavya treatment, and consequently, say from the tenth century onwards, we have a crop of that type of works, which use disparate styles, themes, and linguistic and literary mediums, all at the same time. One and the same work would have the traditional parrative frequently interspersed with illustrative tales and anecdotes (didactic or popular) using sporadically a highly orgate style to alternate with a simple, realistic, conversational style, and using verse as well as prose, whose Prakrit would be liberally sprinkled with Apabhramsa and sauced with Subhasitas (original or citations) in three languages. Accordingly, over and above its worth due to its sacred theme, as also due to inculcating principles of Jainism and enjoining the Jain way of life, JC has several other interesting features, about which the following few comments seek to draw the readers' attention. of its fortyfive secondary stories and apecdotes, we may note a few. Besides making use of some frequently occurring Jain narratives, Vardhamana-sari has derived a few illustrative tales from the general store-house of Indian stories. The following five stories belong to the Pancatantra tradition, Tayateya-kumara (p. 19 ff.), illustrating the merits of practising austerities(ta pas), is an adaptation of the Weaver As Visnu (=Purnabhadra's Pancakhyana I 8; also in the Western Indian Recension), with Siva substituted for Visnu. Incidentally in one of the episodes of that story, we also have a motif that characterizes the type The Magic Bird-Heart (viz. the hero favoured with two boons: daily getting five hundred gold pieces and eventually wioning a kingship). It also uses the motif of outwitting a rougish prostitute. The anecdote of The Physician's Sons(p. 18) is an adaptation of the Four Learned Fools (Pancakhyana, V 3). In the illustration of the Man With A Pot of Barley-meal (pp. 98-99), we have a version of The Castles In The Air (Pancakhyana V 7, also in some other Pancatantra versions). In the fable of The Hunter, The Snake, The Elephant and The Fox (pp. 37-38), we have an elaborated version of the Greedy Fox (=Pancikh yana, 11, 4; also in other Pancatantra versions). Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (7) The story of The Impatient Dolt Who Lost The Golden Peacock (p. 37), betray its origin in the Pancatantra tradition, because of its typical narrative mode and its summing-up verse in Sanskrit, although I am unable to point out any exact parallel. The Entrapped Suitors, well-known from the Kathasaritsagora and other Bihatkapha versions is adapted by Vardhamibasuri at one point (p. 93 ff.) in the story of the merchant Sundara. The Creation Of A Golden Statue (Suvarna-purusa-siddhi) which forms a part of the frame-story of the Vetala-Pancavimsatika (or of some versions of the Vikrama cycle) occurs here in the story of Gunacandra-kumara (p. 101). In the story of Gabasundara (pp. 59-63), illustrating the evil consequences of becoming a renegade to Jainism, we have another version of a tale, which subsequently known as The Candana-Malayagiri, became very popular. We have several versions in Old Gujarati and other regional traditions, written and oral. The JC. version is contemporaneus with the one we know from Gunacandra's Mahaviracoriya (1083 A.D.)1 The Story of Nanda, Canakya and Candragupta (in Kunala-kaha, pp. 49 ff). known from several earlier Jain works has here a few novel features. The Story of siladhana (p. 11-19), illustrating the merits of observing chastity (bila), is an adaptation of The Nala and Damayanti in its Jain version. The stories of The Caravan-leader Dhana (p. 47), The Honey-drop (p. 190-191), and The Five High-born Youths (p. 195) are of the allegorical type. As Pagaria has indicated in his introduction, Vardhamapasuri has adapted or literally borrowed large sections from the Rsabha-carita of the Avaiyaka-curni. He has also utilized other earlier or contemporary literary works (e.g. the story of Samprati, Canakya and Kunala is borrowed from Devendrasuri's Commentary on the Mulasuddhi; several Gatlias are reproduced from Hala's Sapta-sataka; compare also JC. 809-812 with Samkhitta-taramgavai kaha, 1021-1024. We have numerous descriptive passages in JC. in the ornate Kavya style, showing Vardhamanasuri's assimilation and utilization of the earlier literary tradition as also his skill in multilanguage composition. Many a description also in JC. are notable for their poetic qualities. 1. See R. N. Jani, 'The Jaina and Non-Jaina Versions of Popular Tale of Candana-Malayagiri from Prakrit and other Early literary Sources, .Mahavir Jaina Vidyalya Golden Jubilee Volume, Part I. 1968. Pp. 225-232 In Subhasila's Prabandha-panca-sati or Pancasati-prabodhasambadho (1465 A.D.), the Tale of Krna Sagara and Nira, we have one more version of this tale (The Surat edition of 1968, pp. 301-305, Story no 543). In his study 'La famille Separee' (Communications, 39, 1984, pp. 5ff) Claude Bremond has clubbed together this type and The Magic Bird-Heart. But clearly the two types have different motivations and history, Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Numerous Apabhrarsa passages, short and long, scattered throughtout JC. are important for the light they throw on the trends in the Apabhramsa literature of Gujarat during the eleventh and twelfth centuries. Vardhamibasuri has used a variety of Apabhramsa metres like Vadanaka, Doha, Vastuvadanaka, Dvipadi, Paddhadi, Rasavalaya and Radda. The last one is used continuously for narrating the episode of Bharatesvara and Bahubali. We have some three hundred Raddas in JC. Thus it provides an intermediate link between the Radda-poem of Govinda on Krsqa's life (cited in the Svayambhucchandas) and that of Haribhadra on Neminatha's life in the twelfth century). The seventyfive and odd Rasavalayas also of JC. are. equally important historically in view of the almost total loss of the early Rasaka literature. The passages in simple style are marked by the use of colloquial expressions, idioms and proverbs. Hence the importance of the works like JC. for the begionings and early history of Gujarati and other related languages. The following is a brie! list of usages. (The figure indicates the page number.) FEaeq7 74, 37765, Bratagat 65, 377 26, 571273 73, Brajg124HET 68, syna 5, Jafaz 35, 3771T 47, *5 79, Cro 109, Emerfa 30, alisar 77, 7EHET FANI 110, Tur 117, ac ar a 68, 7572 73, Fattz 110, 51373 70, a Fiat 82, 918 51, slikar 70, ataggi 4, 737 7372931 Ara 36, GIA21731 111, arcano 30. 75j71, eta saruta que3341 73, aga et 38 pragu 50, FEMEISTEHT 60, izier ETT 38, 95710ft 27, aftaga 48, fagarrafen am 21, Greatu 74, 17% 43, Ts 36, 217#802, 4 24 52, HTET 110, 434 4, 1777 97, sa 11, faz a aequifaa ya algai ha 60, ZIEI 4, 374, alle 20, Estga 110, DISTT 43, raat 51, fate Tsitet 110, Fauft 27, AT 71, fegy 35. Fagaria has given in his introduction a detailed summary of the contents of JC. and has also offered his comments on the sources, importance etc. of the work. He along with the L. D. Institute deserve high credit for making this work available to the lovers and students of Prakrit-literature. We earnestly hope he continues his scholarly work in this area and brings out some of the early Tirtharnkara-caritas in Prakrit which remain still buried in the Bhandaras. Their rich literary, narrative and linguistic data would help to fill up gaps in our cultural history of the period in the vicinity of 1000 A.D. Chaitra, Shukla 10. 2043 H. C. Bhayani. 9th April 1987, Ahmedabad. 2. Strangely enough Haribhadra, who has more than thirtythree hundred Raddas to his credit in the Neminaha-cariya. has out right borrowed two Raddas from JC. Neminaha-cariya, vv. 343 and 344 are the same as JC, vy 2411 and 2412 (p. 215). Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA- 1. 2. 3. 4. prati paricaya saMzodhana grantha paricaya 5. 6. kathAvastu bhagavAna RSabhadeva ke teraha bhava bha. RSabha kA janmakAla evaM kulakara varNana 7. bha. RSabha kA janma evaM nirvANa 8. bharata cakravartI kA varNana 9. bhagavAna RSabhadeva ke caritra kA vikAsa 10. granthakAra 11. RNa svIkAra va AbhAra darzana 12. prathama adhikAra.. 13. zrI RSabhadeva ke dhanasArthavAhAdi bhava 14. dAna para do puliMdoM kI kathA 15. zIla para zIladhanA kI kathA 16. vaidyaputra kI kathA.. 17. tapa para tapatejakumAra kI kathA 18. tapatejakumAra kA pUrvabhava 19. bhAvanA para bhavabhIrU nRpa kI kathA 20. kAla cakra kA varNana 21. tRtIya bhava mahAbala kA caritra 22. 23. mUrkha kathA 24. lobhI syAra aura vyAdha kI kathA gItarati nATayarati candrANanA candramukhI kA caritra anukramaNikA 25. lalitatAMga deva varNana 26. nirNAmikA kA vRttAnta : : : : " 10 11 18 19 22 24 29 29 A pRSTha 1 3 8 11 18 19 20 27 32 36 37 37 42 47 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 kra. saMkhyA 27. 28. 29. kuNAla, candragupta tathA cANakya kA vRttAnta 30. gAthA sundara nRpa kI kathA kArtika seTha kI kathA 31. 32. 33. 34. 35. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. dhanyasArthavAha kI kathA saMprati rAjA kI kathA arihamitra zrAvaka kI kathA gandhAra pazu pAlaka kI kathA arihadatta zrAvaka kI kathA abhadra kI kathA samyagdRSTi kI kathA upAsaka putra kI kathA arihasAra kezava kI kathA gandhAra zrAvaka kI kathA para pAsaNDa para cANakya kI kathA.. para pAsaMDa saMstava para rakta paTa bhikSu evaM zrAvaka kI kathA sthUla prANAtipAta kI ArAdhanA virAdhanA para surUpa pratirUpa kI kathA sthUla mRSAvAda ke ArAdhaka virAdhaka viSNu aura brahma kI kathA sthUlAdattAdAna ke ArAdhaka- virAdhaka candana- nandana kI kathA paradArA virati vrata ke ArAdhaka virAdhaka sundara zreSTI kI kathA .. niyama ke pAlana para zrAvaka zrAvikA kI kathA parigraha vrata ke paripAlana para guNacandra kumAra kI kathA 45. 46. 47. 48. 49. vakhajaMdhakumAra kA varNana 50. kezava putrAdi kI kathA kulakara varNana 51. dvitIya adhikAra.. bha. RSabha kA cavaNakalyANaka sattughaTaka puruSa kathA kAmapAla kI kathA 52. 53. bha. RSabha kA janma, kalyANaka 54. dizAkumArIkRta janma mahimA 55. indrAdi devoM kA janmotsava ke lie gamana . meM jugAijidirivaM :: pRSTha 47 48 49 59 * 64 65 66 67 69 70 70 73 74 74 76 78 AAR. 81 85 95 96 98 104 106 117 119 121 123 123 127 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kra.saMkhyA 138 144 151 162 166 tRtIya adhikAra 56. bha. RSabha nAma aura vaMzasthApana bha. RSabhanAtha kA vivAha bha. RSabha kA mahAniSkramaNa bha. RSabha kA kevalajJAna pavanapota zreSThI kI kathA 61. caturtha adhikAra . . 62. bha. RSabha kI prathama dharmadezanA 63. bha. RSabha dvArA caturvidha tIrtha kI sthApanA 64. bharata rAjA kI vijaya yAtrA .. 65. bha. RSabha kA 98 putroM ko dharmopadeza 66. madhubindu kA dRSTAnta .. 67. sumaMgala zreSThI kI putrI sundarI kI kathA 68. abhavya, dUrabhavya, bhavya, Asanna bhavya aura tadbhava siddhika kI kathA 69. kaSAya kuTumba kI kathA 70. suivodda-zrIdeva kI kathA 71. bharata bAhubali kA varNana 72. bha. RSabhadeva kA nirvANa 73. bharata kA kevalajJAna aura nirvANa 74. grantha prazasti .. 182 9 191 195 198 278 279 000 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA prati paricaya- yugAdijinadeva caritra kI do pratiyA~ upalabdha huI hai eka jaisalamera durgastha kha0 ga0 yu0 pra0 A0 zrI jinabhadra sUri saMsthApita tADapatrIya jaina grantha bhaNDAra kI tADa patra para likhI huI jise maiMne prastuta sampAdana meM je0 saMjJA dI hai, aura dUsarI prati jo kAgaja para likhI huI hai yaha pATaNa sthita saMghavI pADA jJAna bhaNDAra ke saMgraha kI hai / jise hamane pA0 saMjJA dI hai| je0 saMjJaka prati zrI jaisalamera durgastha kha0 ga0 yu0 pra0 A0 zrI jinabhadrasUri saMsthApita tADapatrIya jainajJAna bhaNDAra ke sUcI patra meM prastuta prati kA kramAMka 250 hai / patra saMkhyA 363 hai / sthiti aura lipi sundara hai| isakI lambAI 33 aura caur3AI 2,5 senTI mITara hai| prati ke anta meM likhAnevAle kI prazasti hai / vi. saM. 1339 meM ASAr3ha zuklA pratipadA ravivAra ke dina mahArAjAdhirAja zrImad sAraGgadeva ke rAjya meM tathA mahAmAtya zrI kAnha ke kAryakAla meM caruttara jile ke badarasiddhi ( borasada) meM prAgvATa jJAtIya Thakkara hIrAka ne yugAdideva caritra likhavAyA tathA navalakSa ( navalakhA ) kula ke zreSThI jAvaDa zrAvaka ne apane nijI dravya se isa caritra kI prati ko kharIda kara khattaratara gaccha ko diyA / grantha ko likhAne vAle kI prazasti isa prakAra hai- saMvata 1339 varSe laukika ASAr3ha sudI pratipahine ravau puSya nakSatre dikkUlaGakaSa kIrtikallolinI jaladhi zrI mahArAjAdhirAja zrImad sAraGgadevakalyANavijayarAjye tatpAdapadmopajIvini mahAmAtya zrI kAnhe samasta zrI zrI karaNavyApArAt paripanthayati sati caturottaramaMDalakaraNa madhyasthita vadarasiddhisthAnasthitena zrI prAgvATajJAtIya Tha0 hIrAkena vRhad zrI yugAdidevacarita pustakaM likhitamiti / cha / zrIH paTTikA ke Upara isa prakAra likhA hai- zrI AdinAthadevaprAkRtacaritra pustakaM navalakSa kulodbhavena sA0 jAvaDasuzrAvakeNa dravyeNa gRhitvA zrI kharatara - gacche pradattam / navAGgIvRttikAraka zrI abhayadevasUriziSyaiH zrI varddhamAnasUribhiH kRtaH / prastuta grantha ke sampAdana meM isa je0 saMjJaka prati ko prAdhAnya diyA gayA hai / pA0 saMjJaka prati- yaha prati vi.saM. 1474 meM likhI gaI hai| isakI lambAI caur3AI 15 x 2 senTImITara hai aura jisakA nambara 285 hai / sthiti zreSTha hai / prastuta sampAdana meM yaha prati bar3I upayogI siddha huI / je0 prati ke saikar3oM azuddha pAThoM ko zuddha karane meM isa prati ke kaI upayogI evaM zuddha pATha mile haiN| zuddha pATha ko mUla meM hI rakhA hai aura je0 prati ke una pAThoM ko pAThAntara meM rakhA hai / pA0 prati ke pATha jahA~ naye lage haiM unheM pAThAntara meM TippaNa meM rakha diye haiM / prastuta je0 prati kI pratilipi Agama prabhAkara mahAsanta pU0 sva0 puNyavijayajI mahArAja zrI ne kevalacanda zAha se karavAI thI isI pratilipi vAlI kopI se maiMne yugAdideva caritra kA sampAdana evaM zrI nagIna bhAI saMzodhana kiyA / Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijipiparivaM saMzodhana-- je0 prati kI apekSA pA0 prati adhika zaddha lagI hai| ata: je0 prati ke azuddha pAThoM ko pAThAntara meM rakha diye haiN| sAtha hI pA0 prati ke viziSTha pATha jahA~ kahIM atyAvazyaka lage unheM mUla meM tathA kucha ko TippaNa meM rakhe haiN| grantha sampAdana meM nimna bAtoM kA dhyAna rakhA hai--parasavarNa ke sthAna para anusvAra kA prayoga kiyA gayA hai| sAmAsika zabdoM ko-cinha se alaga kiyA hai| gAthAoM ke nambara kramazaH diye haiN| jo pATha lipikAra ke doSa se azuddha hI pratIta hue haiM una azuddha pAThoM ke sthAna para zuddha pATha dene kA yathAsambhava prayatna kiyA hai| isake atirikta va-ca, ba-va, ttha-ccha, ccha-ttha, pa-e, e-pa, dR-dda, dda-TTa, TTha-ddha, ddha-TTha, u-o, o-u, ya-I, i-ya, ityAdi akSaroM ke bIca ke bheda ko na samajhane ke kAraNa lipika ne eka akSara ke sthAna meM dUsare akSara likha diye haiM, unheM yathAyogya sthAna para rakha zuddha banAne kA prayatna kiyA hai| dhamma, kamma, tammi Adi kI jagaha dhaMma, kama, taMmi likhA huA milatA hai| ya zruti evaM na Na ke viSaya meM prati meM eka vyAkyatA nahIM miltii| kahIM-kahIM ya ke sthAna para i aura i ke sthAna para ya bhI milatA hai| jaise rAiNA ke sthAna para rAyaNA, kaivaya ke sthAna para kyvy| isI prakAra eka hI akSara yA zabda dubArA bhI lipikAra ne likha diyA hai to kahIM-kahIM sarIkhe akSara do bAra Ate haiM to lipikAra unheM likhanA hI bhUla gayA hai| paDimAtrA ke samajhane meM bhI lipikAra ne bhUla kI hai jaise visamo kI jagaha visAmA, adhivaMteNa kI jagaha achivAMtaNa Adi . . .. * ina saba bAtoM ko lakSya meM rakhakara isa grantha ko yathA sambhava zuddha banAne kA prayatna kiyA hai| yugAdi jinadeva ke caritra se sambandhita adhikAMza caritra kA bhAga evaM bharatacakravartI ke caritra kA pUrA bhAga Avazyaka caNi se 'mala zuddha prakaraNa' devacandrAcArya vRtti meM samprati rAjA kI kathA, tathA cANakya evaM candragupta kI kathA, granthakartA ne apanI kRti meM akSaraza: lI hai| ata: isa grantha kI zuddhi meM tathA zruTita pAThoM kI pUrti meM ina granthoM kI bar3I sahAyatA milI hai| yugAdi jinadeva caritra meM Ane vAlI kucha upadezAtmaka gAthAe~ anya prAcIna granthoM meM bhI pAI gayI hai ina gAthAoM ke kucha azuddha aMza the unheM una una granthoM kI sahAyatA se tathA evaM varddhamAna sUrikRta manoramA kathA ke kucha gadyAMza bhI isa grantha meM milate haiN| ina saba kI sahAyatA se grantha ko zaddha banAne kA prayatna kiyA hai| grantha paricaya vikrama kI bArahavIM terahavIM sadI meM jainAcAryoM ne prAkRta bhASA meM aneka tIrthakara caritroM kA nirmANa kara prAkRta sAhitya kI abhivRddhi kI hai| inameM kucha grantha prakAzita hue haiM aura kucha grantha Aja bhI aprakAzita sthiti meM grantha bhaNDAroM kI zobhA bar3hA rahe haiN| kucha aprakAzita tIrthaMkara caritra ye haiM1. somaprabhAcAryakRta --sumaInAha cariyaM (ra.vi . 1199) 2. devasUrikRta--paumapabhacariyaM (1254 vi0) 3. lakSmaNagaNikRta--supAsanAha cariyaM (1199 vi.) 4. vIrasUrikRta--caMdappahacariyaM (1138 vi.) 6. nemicandrasUrikRta-anantanAhacariyaM (1216 vi.) 7. devacandrAcAryakRta--saMtinAhacariyaM (1160 vi.) 8. zrI candrasUrikRta-munisuvvaya-sAmicariyaM (1193 vi.) Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ityAdi / ina aprakAzita granthoM meM yugAdi jinadeva cariyaM bhI eka mahattvapUrNa caritra grantha hai| navAGgI TIkAkAra abhayadeva sUri ke paTTadhara AcArya varddhamAna sUri kI prAkRta bhASA meM do mahattvapUrNa kRtiyA~ upalabdha huI haiN| eka 'manoramA kahA' jisakA prakAzana lA.da. vidyA mandira ahamadAbAda se huA hai aura dUsarA prastuta yugAdi jinadevacaritra / yagAdi jinadeva caritra madhyakAlIna caritra granthoM meM eka mahattvapUrNa kRti hai| isake kartA vidvAna AcArya varddhamAna sUri hai| inhoMne vi.saM. 1160 meM khaMbhAta meM isa grantha ko pUrA kiyaa| yaha grantha gadya padyamaya hai| isakA racanA-parimANa 11000 zloka hai| yaha pA~ca avasaroM meM vibhakta hai| prathama tIrthaMkara RSabhadeva ke jIvana para jo prAkRta racanAe~ upalabdha haiM vizAlatA kI apekSA se unameM yaha sarvaprathama hai| isa grantha ke prathama avasara meM bha0 RSabhadeva ke pUrva bhavoM kA varNana hai| aura zeSa meM unake vartamAna janma kaa| prathama avasara meM bha0 RSabhadeva ke dhannAsArthavAha se devabhavoM taka kA vistAra pUrvaka varNana karate hue batalAyA gayA hai ki kisa prakAra unhoMne teraha bhavoM meM samyaktva aura saMyama ke prabhAva se apane vyaktittva kA vikAsa kara tIrthaMkara prakRti kA bandha kara prathama tIrthaMkara pada ko prApta kiyaa| dUsare avasara meM unake janma kA evaM devoM dvArA kiye gaye janmotsava kA varNana hai| tRtIya avasara meM unake nAmakaraNa, vaMzasthApana, vivAha mahAniSkramaNa evaM kevalajJAna kA varNana hai| caturtha avasara meM bhagavAna kI dharma dezanA unake dvArA saMgha sthApana Adi kA evaM paMcama avasara meM unake nirvANa kA vizada varNana hai| isakI bhASA mahArASTrIya prAkRta hai| bIca-bIca meM saMskRta zloka bhI uddhata hai| padya meM adhika rUpa se AryA chanda kA prayoga kiyA hai| kahIM-kahIM atyalpa mAtrA meM vasantatilakA zArdUla vikrIDita Adi chandoM kA bhI bhI upayoga kiyA hai| caubIsa tIrthaMkaroM kI stuti, bhagavAna RSabha kI stuti evaM bharata-bAhubalI ke yuddha kA varNana apabhraMza bhASA meM kiyA hai| isakI bhASA vyAvahArika aura muhAvaredAra hai| isa grantha meM dezya zabda evaM lokoktiyA~ pracura mAtrA meM milatI haiN| apabhraMza kI racanA meM raDDA, dUhA Adi kA vizeSa prayoga huA hai| makhya caritra ke varNana ke sAtha-sAtha yathAsthAna avAntara kathAoM se lekhaka ne caritra ko adhika rocaka banAyA hai| ina kathAnakoM kI yojanA meM bhI tarka pUrNa buddhi kA upayoga kiyA hai| sajjana aura durjana vyakti ke cAritrika dvandvoM ko bar3e sundara rUpa meM upasthita kiyA hai| sAtha hI ina kathAnakoM meM mAnava jIvana sambandhI gahare anubhavoM kI camatkAra pUrNa abhivyakti huI hai| inameM Adarza aura jIvana ke vividha rUpoM kA sundara nirUpaNa huA hai| dAna, zIla, tapa, bhAvanA, samyaktva, usake ArAdhaka virAdhaka, samyaktva ke pA~ca aticAra, zrAvaka ke pA~ca anuvrata, cha lezyAe~, kaSAya Adi viSayoM para AcArya zrI ne bar3I preraka kathAe~ dI haiN| ina kathAoM meM rUpaka kathAe~, loka kathAe~ evaM strI ke vividha caritroM ko abhivyakta karane vAle dRSTAnta hai| lekhaka ne bhagavAn RSabha ke jIvana sambandhI jitanI ghaTanAe~ Avazyaka cUrNi meM milatI hai una sabako apanI racanA lI hai| bhAratIya loka kathA-sAhitya kA aitihAsika aura sAMskRtika dRSTi se anveSaNa karane vAloM ke lie yaha grantha atyanta upayogI hai| isa grantha ke pA~coM avasaroM meM karIba 45 avAntara kathAe~ AtI hai| sarvaprathama dAna, zIla, tapa aura bhAvanA para cAra kathAe~ haiM 1. dAna dharma para pUlindaH-bhIlla dampatti kI kathA AtI hai| yaha kathA bar3I rocaka hai| isameM jAtivAda kA khaNDana kara mAnavatAvAda kI pratiSThA kI hai evaM jAtivAda kA duSpariNAma aura supAtradAna kA supariNAma batAyA hai| 2. zIladharma para zIladhanA kA udAharaNa nArI kI sahiSNutA kA Adarza udAharaNa hai| putra prApti ke lie bandara kI preraNA, use pAne ke lie zIladhanA kI yakSa sAdhanA, yakSa kA zIladhanA ke sauMdarya para mohita honaa| pati ke viyoga meM zIladhanA kA vana meM hRdayadrAvaka vilApa, zIladhanA ko pAne ke lie bhIloM kA Apasa meM lar3a kara Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNidacariyaM maranA pati ke dvArA rUpa badala kara zIladhanA kI khoja, zIladhanA kA kuTumba milana evaM aTavI kI bhayAnakatA kA sajIva citraNa kavi ne isa kathA meM kiyA hai| (pu. 11) 3. isa kathA ke bIca eka vaidya putra kI kathA AtI hai jo apanI vidyA se muta siMha ko jIvita karatA hai aura anta meM usI se mArA jAtA hai| Aja ke jana-jIvana meM prasiddha yaha lokakathA usa samaya bhI prasiddha thii| (pR0 18) 4. tapadharma para tapateja kumAra kI kathA tapake mahAtmya ko prakaTa karatI hai| 5. bhAvanA dharma para bhavabhIrU rAjA kA udAharaNa hai| rAjA bhavabhIrU ke mani bana jAne ke bAda pUrva bhava kA eka zatru deva apane vara kA badalA lene ke lie unheM eka vRkSa para laTakA kara loha kIla meM jakar3a detA hai| zatrudeva ke dvArA bhayaMkara yAtanA dene para bhI muni apane hI karma ko doSa dete hue usa para samabhAva rakhate haiN| mana meM kiMcita bhI dveSa nahIM krte| yaha kathA loha kIla meM jakar3e hue Isu kI yAda dilAtI hai| (pR0 27) 6. vI kathA meM gItarati, nATyarati, candrAnanA evaM candramukhI kI kathA AtI hai| candrAnanA kI viSaya lolapatA evaM candramukhI kI AbhUSaNa priyatA kA duSpariNAma bar3e hI rocaka DhaMga se lekhaka ne samajhAyA hai| (pR0 34) isa kathA ke bIca 'tvaramANena mUrkheNa mayUro vAyasI kRta : yaha aura lobhI syAra, sarpa, hAthI evaM vyAdha kI kathA paMcataMtra kI kathA kA aMzataH prAkRta rUpAntara hai| (pR0 37) 7. vI kathA dhannAsArthavAha kI hai| isameM mokSa ke do mArga kA nirUpaNa hai| eka sarala aura dUsarA bkr| isa para dhannAsArthavAha kA kathAnaka hai| yaha eka sundara rUpaka dRSTAnta hai| Avazyaka cUNi bhAga 1, pR0 509 meM isa kathA kA saMkSipta rUpa milatA hai| 8. mithyAtva moha se mohita jIva andha kI taraha hotA hai| isa para svaravedhI bANa calAne vAle janmAndha rAjakumAra kA dRSTAnta diyA hai| (pR0 48) yaha kathA bhI cUNi meM milatI hai| 9. samyaktva ke pratipAlaka evaM jaina zAsana ke prabhAvaka rAjA saMpatti kA dRSTAnta hai| (pR0 48) yaha dRSTAnta vRhadkalpa bhASya (pU0 zrI puNyavijaya jI ma. sA. ke dvArA sampAdita) gAthA 3275 meM evaM bhASya meM AtA 10. rAjakumAra kunAla kA vRttAnta (pR0 49) 11. cANakya evaM candragupta kI kathA, yaha kathA Avazyaka cUNi bhA0 1 pR0 563 meM milatI hai| 12. samyaktva ke virAdhaka rAjA gAthA sundara kI kathA (pR0 59) samyaktva ke chaha apavAda para cha alaga-alaga alaga dRSTAnta hai 13. prathama rAjAbhiyoga para kAtika seTha kA udAharaNa hai| yaha kathA bhI Avazyaka cUNi bhA02 pR0 276 meM milatI hai| (pR0 64) 14. gaNAbhiyoga para arihamitra zrAvaka kI kathA (pR0 64) 15. marusthala meM pyAsa se atyanta vyAkula eka pazu pAlaka kI prANa rakSA ke lie apane pAsa ke sImita jala ko dekara apane prANoM kA utsarga karane vAle gAndhAra pazupAlaka kA dRSTAnta (pR0 65) 16. balAbhioga para arihadatta zrAvaka kI kthaa| (pR0 66) 17. mUrkhatA para zreSThI putra abhadra kI kathA (pR0 67) Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18. devAbhioga para samyagdRSTi zrAvaka kI kathA (pR0 70) 19. upAsaka putra kI kathA (pR0 70) 20. vRttikAntAra para arihasAra kezava kI kathA (pR0 70) 21. zaMkAticAra para do sahodara bhAIyoM kI kathA (pR0 72) yaha kathA Ava0 cU0 bhA0 2 pR0 279 meM bhI hai| 22. kAMkSAticAra para rAjA aura amAtya kI kathA (pR0 73) 23. vicikitsAticAra para gAndhAra zrAvaka kI kathA / yaha kathA Avazyaka cUNi bhA0 2 pR0 279 meM bhI hai| 24. parapAsaMDa prazaMsAticAra para cANakya kI kathA (pR0 74) yaha kathA Avazyaka cUNi bhA0 2 pR0 281 meM bhI hai| 25. parapAsaMDa saMstavAticAra para raktapaTa bhikSu aura zrAvaka kI kathA (pR0 74) 26. sthUla prANAtipAta viramaNa vrata ke ArAdhaka virAdhaka surUpa-pratirUpa kI kthaa| (pR0 76) 27. sthUla mRSAvAda viramaNa vrata ke ArAdhaka evaM virAdhaka viSnu-brahma kI kathA (pR0 78) 28. sthUla adattAdAnaviramaNavrata ke ArAdhaka virAdhaka candana-nandana kI kathA (pR0 79) 29. paradArA virati ke ArAdhaka-virAdhaka para sundara zreSThI kI kathA (pR0 85) isa kathA meM paradeza jAte hue putra ko mAtA kI sikhAvana, paropakAra parAyaNa sundara zreSThI putra dvArA jogacandra yogI kA uddhAra, sundarazreSThI kI zIlavatI jayantI dvArA apane zIla kI rakSA ke lie cAra khAne vAle piTAre meM rAjA, maMtrI, purohita evaM zreSThI ko caturAI se banda kara apane zIla kA rakSaNa krnaa| aneka sArthoM ko Thagane vAlI eka dhUrta vaizyA kI pola khola kara apane mitra sArthavAha kA sundara zreSThI dvArA rakSaNa Adi aneka ghaTanAoM kA saMkalana kara isa kathA ko AcArya zrI ne adhika rUcipUrNa banAyA hai| 30. gRhita niyamoM kA paripAlana karane vAle zrAvaka dampatti kI kthaa| jaina kathAoM meM prasiddha vijayaseTha aura vijayaseThAnI jaisI yaha kathA bhI bar3I preraka hai| (pR0 95) 31. parigraha parimANa ke ArAdhaka virAdhaka guNacanda aura sugupta zreSThI kI kathA (pR0 96) 32. isa kathA meM sattughaTaka puruSa kI kathA AtI hai jo loka prasiddha zekha cillI kI kathA kA anukaraNa karatI hai| (pR0 98) 33. isI kathA meM haridatta putra harissaha brAhmaNa kA vRttAnta hai jo pitR zrAddha meM mRta pitA ke tRpyartha apane pitA ke hI jIva kI bAra -bAra hatyA kara pitA ke mRta jIva ko tRpta karane kA prayatna karatA hai| 24. parastrI gamana ke duSpariNAma para kAmapAla kI kathA (pR0 104) 35. dhana kI adhika Aya se unmatta bane hue pavanazreSThI kI kthaa| 36. SaDlezyA para chaha puruSoM kA udAharaNa (pR0 164) 37. viSaya lolupatA para madhubindu kA dRSTAnta (pR0 190) Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNidacariyaM 38. strI ke duzcaritra para sundarI kI kathA (pa0 191) 39. viSaya tRSNA para tRSNA se atyanta vyAkula aMgAra karmakAra kA dRSTAnta (pR0 194) / 40. pA~ca kulaputra kI kathA (pR0 195) yaha kathA rUpaka dRSTAnta hai| saMsArapura nAma ke nagara meM abhavya, dUrabhavya, bhavya, Asannabhavya aura tadbhanasiddhika aise pA~ca kulaputra rahate haiN| saMsArapura ke pAsa meM hI narakagatipura, tiryacagatipura, manuSyagatipura, devagatipura evaM siddhagatipura nAma ke pA~ca pura hai| unameM kramazaH mahAmoha, atimoha, sammoha, moha aura kSINa moha nAma ke pA~ca sArthavAha nivAsa karate haiN| unakI kramazaH narakagati, tiryaggati, manuSyagati devagati evaM siddhigati nAma kI putriyA~ haiN| ye pA~coM sArthavAha apanI apanI putriyoM ke yogya vara kI khoja meM saMsArapura meM Ate haiN| yahA~ unakI pA~ca kulaputroM se bheMTa hotI hai| una pA~coM kA pA~coM kula putroM ke sAtha vArtAlApa hotA hai| pAMcoM sArthavAha yathAyogya kulapUtroM ke sAtha apanI-apanI putriyoM kA vivAha kara dete haiN| / abhavya kulaputra ke sAtha narakagati kA dUrabhavya ke sAtha tiryaMcagati kA, bhavya ke sAtha manuSyagati kA, Asannabhavya ke sAtha devagati kA evaM tadbhavasiddhika ke sAtha siddhigati kA vivAha ho jAtA hai| ye sabhI arthopArjana ke lie naukA dvArA samudra kI yAtrA karate haiN| samudrI tuphAna meM inakI naukAe~ naSTa ho jAtI haiN| ye sabhI taira kara nirjana dvIpa meM pahu~cate haiM aura vahIM nivAsa karate haiN| ityaadi| yaha kathA saMsAra kI vicitratA aura jIvoM ke svabhAva ko samajhane ke lie eka Adarza rUpaka dRSTAnta hai| 41. kaSAyakuTumba kA dRSTAnta / isa dRSTAnta meM krodha, mAna, mAyA aura lobha rUpa kaSAya kA duSpariNAma batAyA hai| yaha bhI eka rUpaka dRSTAnta hai| 42. suIvodda zrIdeva kA udAharaNa / yaha kathA lakSmI kI caMcalatA evaM usake vicitra caritra ko prakaTa karatI hai -dAnaphala para saMcaya zIla sArthavAha kA dRSTAnta / 43. paMcAvagraha pradAna para jalanaprabha kA dRSTAnta, isa kathA meM jalanaprabha kI sautelI mAtA, agnisiri kA caritra striyA~ caritra kA dRSTAnta hai| yaha kathA striyA~ caritra ke lie prasiddha dRSTAnta pAtAlasundarI kA anukaraNa karatI hai| 44. narazekhara rAjA kI kthaa| isa prakAra 44 avAntara kathA ke sAtha sAtha bhagavAna RSabhadeva ke teraha bhava, kulakara evaM kulakara vyavasthA, janma tathA vaMza kI sthApanA, janmotsava, RSabhadeva kA vivAha, RSabhadeva kA rAjyAbhiSeka, RSabhadeva kI dIkSA, vinItA nagarI kI sthApanA, bharata-bAhubalI Adi putroM kA va brAhmI sundarI kA janma, lipikalA-lakSaNa zAstrAdi kA prAdurbhAva, varNavyavasthA RSabha deva kI dIkSA evaM paMcamuSTi luMcana eka saMvatsara ke pazcAta pAraNA, bAhubalikRta dharmacakra bhagavAna RSabha deva kI kevalajJAnotpatti, marudevI mAtA kA kevalajJAna aura nirvANa, gaNadhara sthApanA aura brAhmI kI pravrajyA, bharata kI vijaya yAtrA aura nava nidhiyA~, bharatabAhubali yuddha, parAjita bharata dvArA cakra ratna kA phaikanA bAhubali kI dIkSA tathA kevala jJAna, marIci kA svamati ke anusAra liMga sthApana, bhagavAna RSabhadeva kA nirvANa / bharata kA kevalajJAna aura nirvANa / ina sabakA AcArya zrI ne apane caritra meM atyanta prabhAvaka zailI se varNana kiyA hai| kathAvastu-- grandhakartA prArambha meM yagAdi jinadeva ko vandanA evaM unakI stuti kara bhagavAna mahAvIra ko vandanA karate haiN| tadanantara ajitanAtha se pArzvanAtha jina kI stuti kara bharataputra puNDarIka jo RSabhadeva bhagavAna ke prathama gaNadhara Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ the unakI stuti karate haiN| tadanantara bhagavAna mahAvIra ke prathama gaNadhara gautama svAmI ko praNAma karate haiN| phira gurucaraNa kA smaraNa kara samasta mahAkavi munivaroM ko vandanA karate haiN| vAmahasta meM pustaka dakSiNa hasta meM mAlA dhAraNa kI huI tathA tRtIya hAtha meM kamala ko dhAraNa kI huI tathA caturtha hasta se vara pradAna karatI huI sarasvatI kA smaraNa karate haiN| isake bAda sajjana kI prazaMsA kara durjanoM kI nindA karate hue kahate haiM ki durjana ko kitanA bhI samajhAyA jAya kintu vaha apanA duSTa svabhAva ko nahIM chor3atA / jaise nIma ko amRta se siMcita kiyA jAya to bhI nIma apane kaTu svabhAva ko nahIM chor3atA usI prakAra durjana bhI apane svabhAva kA tyAga nahIM karatA / ataH unakI upekSA hI yogya hai| athavA durjanoM kI nindA karane se bhI kyA lAbha ? aura khAsa kara jaba dhArmika kArya kA prAraMbha karate haiM to vahA~ kisI kI bhI nindA karanA ucita nahIM hai| isake bAda caritrakathA kA Arambha karate hue granthakAra kathAvastu kA vivecana karate haiN| kathA do prakAra kI hai| eka puruSa pradhAna aura dUsarI strI pradhAna / puruSa pradhAna kathAoM meM harivaMzAdi mukhya hai| aura strI pradhAna kathAoM meM taraMgavatI Adi / strI aura puruSa pradhAna kathAoM ke tIna tIna prakAra hai-~~-eka artha pratibaddha, dUsarI kAma pratibaddha aura tIsarI dharmapratibaddha / jina kathAoM meM artha-dhana ko hI pradhAnatA dI jAtI hai, artha aura arthI kI prazaMsA kI jAtI hai vaha kathA arthapratibaddha hotI hai| jisameM strI puruSoM ke zRMgAra, kAmotpAdaka hAva-bhAvoM kA varNana kiyA jAtA hai vaha kathA kAmapratibaddha kathA hai| jisameM hiMsA, jhUTha, corI, paradAra sevana tathA parigraha ke sevana se hone vAle duSpariNAma tathA dharma karane ke supariNAma varNita haiM vaha kathA dharmakathA hai| aisI dharma kathA ko zravaNa karane vAle zrotAgaNa bhI tIna prakAra ke haiM-arthAthika, dUsarA kAmAthika aura tIsarA dharmArthika / jinameM dharmArthika zrotA virala hI hote haiN| kAmakathA kahane se, sunane se cartugati kA bhramaNa hotA hai| ata: usakA parityAga karanA caahie| svapara kA upakAra karane vAlI dharmakathA kahanI cAhie vaha bhI pariSad meM / yaha pariSada bhI do prakAra kI hai--eka upasthita dUsarI anupasthita / anupasthitoM ko dharmakathA nahIM kahanI cAhie / upasthita pariSad ke zrotA bhI tIna prakAra ke haiM eka jJAtA vidita aura dUsarA ajJAtA-avidita aura tIsarA durvidagdha / jisameM prAraMbha ke do prakAra ke zrotAoM meM kathA kahanI caahie| durvidagdhoM ko kabhI kathA nahIM kahanI caahie| astu, inakA vistAra nirarthaka hai| aba maiM pA~ca adhikAra vAlI kalyANaprada ziva aura maMgalakArI dhanya aise RSabhanAtha kA caritra Apako sunA rahA hU~ Apa dhyAna se sune-- isa prakAra granthakAra prAraMbhika kathana kara ke RSabha deva ke teraha bhavoM kA varNana karate haiN| bhagavAna RSabhadeva ke teraha bhava-- dhannAsArthavAha--(pR03) jambUdvIpa ke aparavideha meM kSitipratiSThita nAma kA nagara thaa| usa nagara meM amarasena nAma kA rAjA rAjya karatA thaa| usake rAjya meM prajA sukhI thii| isI nagara meM dhannAsArthavAha nAma kA dhanADhya seTha rahatA thaa| eka samaya vyApAra ke lie seTha ne vasantapUra jAne kA nizcaya kiyaa| usane nagara meM yaha ghoSaNA karavAI ki "maiM vyApArArtha basantapura jA rahA hU~ / jo mere sAtha calanA cAhe use maiM hara taraha kI sahAyatA duuNgaa|" aneka vyakti seTha ke sAtha jAne ko taiyAra hue| dharmaghoSa nAma ke AcArya bhI apanI ziSya maNDalI ke sAtha seTha kI AjJA prApta kara unake sAtha basantapura ke lie cle| mArga meM varSARtu aaii| varSA ke kAraNa mArga atyanta durgama bana gayA thaa| ata: seTha ne eka sthAna para Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijidivariyaM apanA par3Ava ddaalaa| AcArya pAsa hI kI ghAsa phUsa kI nirdoSa kuTiyA meM cAturmAsArthaM tthhre| usa aTavI meM sArthako apanI kalpanA se adhika kAla vyatIta karanA par3A / phalasvarUpa sAdhana sAmagrI samApta ho gii| loga kandamUla khAkara apanA gujArA karane lage / 12 varSAkAla kI samApti para dhannAsArthavAha ko smRti AI ki mere sAtha jo AcArya Aye the unakI Aja taka maiMne khabara nahIM lii| pazcAtApa karatA huA vaha muniyoM ke pAsa pahu~cA aura anunaya vinaya pUrvaka prArthanA karane lagA ki - " maiM maMdabhAgI hU~ / Apako bhUla gyaa| mere aparAdha kI kSamA kareM aura mere ghara AhAra ke lie pdhaare| AcArya zrI ne seTha ko kalpya aura akalpyakA bodha karAyA / zreSThI ne kalpya ko lakSya meM rakhakara utkRSTa bhAvanA se prAsu vipula mAtrA meM muniyoM ko ghRtadAna diyA / vidhi, dravya, dAtR aura pAtra dAna kI vizeSatA ke kAraNa seTha ko samyaktva kI prApti huii| AcArya zrI ne seTha ko dharmopadeza diyaa| dharmopadeza meM AcAryazrI dAna, zIla, tapa evaM bhAvanA dharma kI AvazyakatA para bhAra dete hue dAna, zIla, tapa evaM bhAvanA para eka eka dRSTAnta dete haiN| AcArya zrI ke upadeza se seTha bar3A prabhAvita huA / seTha apane sArtha ke sAtha vasaMtapura pahu~cA / vahA~ usane khUba dravya upArjita kiyaa| vahA~ se nayA mAla kharIdakara vaha vApasa kSitipratiSThita nagara meM phuNcaa| kucha samaya taka dharmArAdhana karatA huA seTha svargavAsI huA / dvitIya bhava (pR0 32 ) munidAna ke prabhAva se seTha uttarakurukSetra meM sItA nadI ke uttara taTa kI aura jambU vRkSa ke pUrva aMcala meM jahA~ sarvadA suSama nAmaka ArA rahatA hai vahA~ yugaliyA rUpa meM utpanna huaa| yugaliyA kA AyuSyapUrNa kara seTha saudharma deva loka meM deva rUpa se utpanna huA / bhagavAna RSabhadeva ke uparokta tInoM bhavoM kA ullekha zvetAmbara mAnya Agama granthoM meM tathA digambara parAmparA meM nahIM miltaa| vasudevahniddhi kahAvalI evaM AvazyakacUrNi tathA triSaSThIzalAkA caritra Adi meM ina tIna bhavoM kA varNana hai / caturtha aura paMcama bhava- saudharma devaloka se cavakara dhanA zreSThI kA jIva pazcima mahAvideha sthita gandhilAvatI vijaya meM vaitADhapa parvata ke Upara gAndhAra deza ke gandhasamRddhi nAmaka nagara meM vidyAdhara rAjA zatabala kI rAnI candrakAntA kI kukSI meM putra rUpa se utpanna huA janma ke pazcAt usakA nAma mahAbala rakhA mahAbala yuvA huaa| usakA vivAha vinayavatI nAmakI kanyA se kiyA gayA / kAlAntara meM mahAbala ko rAjyAdhiSThita kara zatabala rAnI ke sAtha dIkSita huaa| mahAbala rAjA ke do maMtrI the eka kA nAma sayaMbuddha aura dUsare kA nAma samyakadRSTi thA to sabhinnasrota midhyAdRSTi evaM nAstikavAdI thA / bhinnasrota sayaMbuddha jinasena kRta mahApurANa tathA trizaSTi zalAkA puruSa caritra ke anusAra mahAbala rAjA ke bAra maMtrI the| sayaMbuddhi saMbhinnamati zatamati tathA mahAmati / sarvabuddhi aura saMbhinnamati samyaka dRSTi se zeSa do maMtrI mithyA dRSTi | eka dina rAjA mahAbala rAja sabhA meM apane maMtriyoM ke sAtha baiThe hue the| itane meM dvArapAla ne rAjA ko sUcita kiyA ki koI gItakAra Apa ko apanA nATaka batAnA cAhatA hai| rAjA ne svIkRti dI aura nATaka prAraMbha huaa| mahArAjA nATaka ko bar3I Asakti ke sAtha dekhane lge| sabuddhamaMtrI ko rAjA kI yaha bhogAsakti acchI nahIM lagI / nATaka ke bIca hI sayaMbuddha ne rAjA se kahA - svAmI ! gIta pralApa hai nATaka biDaMbanA hai aura Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAma donoM bhava ke lie hAnikAraka hai| nATaka ke bIca vairAgya kI bAteM sunakara mahArAjA kruddha svara meM bolesayaMbuddha terA yaha jJAna-vijJAna kaisA ? jo zrutimadhura gIta ko pralApa kahatA hai nATya mahotsava ko viDambanA aura AbharaNoM ko bhAra kahatA hai| pratyuttara meM svayaMbuddha bolA- svAmI ! gIta pralApa kyoM hai aura nATagha mahotsava viDambanA kyoM hai tathA AbharaNa bhAra kyoM hai maiM Apako ina dRSTAntoM se samajhAtA hai| svayaMbuddha ne gItarati nATyarati candrAnanA aura candramukhI kA dRSTAnta sunaayaa| (pR0 34) dRSTAnta sunakara mithyAmati sabhinamaMtrI bolA- jaba jIva kA hI astitva siddha nahIM hotA to paraloka yA AtmA kA punarjanma kaise siddha hogA ? jaba AtmA kA paraloka gamana hI nahIM hai taba puNya, pApa, svarga, naraka apane Apa hI nirarthaka ho jAte haiN| yaha sunakara svayaMbuddha maMtrI ne akATya daliloM se AtmA kA astitva siddha kiyA aura puNya-pApa se hone vAle acche aura bure phala samajhAe svayaMbuddha maMtrI ke daliloM se mahArAjA bar3e prabhAvita hue / anta meM apanA alpa AyuSya jAnakara mahAbala ne dIkSA grahaNa kI aura anazana pUrvaka deha kA tyAga kara IzAna kalpa meM mahaddhika lalitAMga nAmaka deva banA / ( pR0 41 ) 13 svayaMbuddha maMtrI ne bhI siddhAcArya ke pAsa saMyama grahaNa kiyaa| anta meM anazana pUrvaka deha kA tyAga kara vaha IzAna devaloka meM do sAgaropama kI AyuSya vAlA indra kA dRr3hadharmA nAmaka sAmAnika deva banA / lalitAMga deva kI svayaMprabhA nAmaka devI thI / vaha atyanta rUpavatI thI / lalitAMga usa para atyanta Asakta thaa| saMyogavazAt svayaMprabhA kA AyuSya pUrA huA aura vaha marakara dhAtakIkhaNDa ke pUrvavideha meM nandI nAmaka grAma meM nAgila nAmaka daridra gRhapati ke yahA~ cha lar3akiyoM ke bAda sAtavIM kanyA ke rUpa meM janmI apanI priyadevI svayaMprabhA ke Akasmika nidhana se lalitaoNga khUba udAsa rahane lagA / talitAMgadeva ko udAsa dekhakara yuddhadharmA deva bolA - " Apa eka strI ke lie itane udAsa kyoM hai ?" lalitA~ga ne kahA - " maiM svayaMprabhA ke binA jIvita nahIM raha sakatA / ataH vaha mujhe punaH prApta ho aisA koI upAya kro|" taba dUdha bolA--"ApakI devI svayaMprabhA naMdi nAmaka grAma meM nAgila nAmaka eka daridra gRhapati ke ghara kayA ke rUpa meM janmI hai| usakI dukhinI mAtA ne usakA nAma bhI nahIM rakhA ataH sabhI loga use nirnAmikA ke nAma se pukArane lage haiN| mAtA pitA se upe kSita banI huI usa kanyA ne eka dina 'yugaMdhara' nAmaka kevalI se dharmopadeza sunA aura usane samyaktvapUrvaka dhAvaka ke bAraha vrata svIkAra kiye / ( varddhamAna sUri ne zrAvaka ke bAraha vratoM kA evaM samyaktva ke dUSaNa bhUSaNa kA vivecana aura una para eka eka kathA kA varNana kiyA hai|) he mitra ! isa samaya AcArya zrI ke upadeza se nirnAmikA ne anazana grahaNa kiyA hai / ata: tuma usake pAsa jAo jisase vaha tumhAre prati Asakta hokara tumhArI patnI banane kA nidAna kara ske| / lalitAMgadeva ne vaisA hI kiyA aura use nidAna karane ke lie smjhaayaa| anta meM ninAmikA ne lalitAMga deva kI devI banane kA nidAna kiyaa| nidAna pUrvaka marakara nirnAmikA punaH IzAna devaloka meM svayaMprabhA ke rUpa meM lalitA~ga kI devI bnii| chaThA bhava - ( pR0 106 ) vahA~ se cavakara lalitA~gadeva lohArgala nagara ke rAjA ke ghara jnmaa| vahIM usakA nAma vajrajaMdha rakhA / ( jinasena kRta mahApurANa meM mAtA kA nAma vasundharA aura pitA kA nAma bakhavAhU aura nagara kA nAma utpala kheTaka diyA hai / ) svayaMprabhA devI bhI vahA~ se Ayu pUrNakara puNDarIkinI nagarI ke svAmI vajrasena rAjA kI rAnI dhAriNI kI kukSi meM putrI rUpa se utpanna huI / janma ke bAda usakA nAma zrImatI rakhA gayA / ( mahApurANa ke anusAra usake pitA kA nAma vadanta aura mAtA kA nAma lakSmImatI thA / ) Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNiMdacariyaM eka bAra zrImatI apane mahala para khar3I thI ki usI samaya samIpastha udyAna meM guNadhara nAmaka eka muni ko kevalajJAna utpanna huA / kevalya mahotsava karane ke lie devagaNa AkAza mArga se AvAgamana kara rahe the / AkAza mArga se Ate jAte deva samUha ko dekha zrImatI ko pUrva bhava kA smaraNa ho AyA / zrImatI ne dhAtrI ko apane pUrvabhava kA vRtAnta kahA aura tadanusAra eka paTa taiyAra kiyA jisameM apane pUrva janma kA sArA vRttAnta citrita kiyA / usa citra paTa ko jahA~ vajrasena kA janma divasa manAne hetu aneka dezoM ke rAjakumAra A jA rahe the vahA~ bhejA / rAjakumAra vajrajaMgha jo pUrvabhava meM lalitAMga deva thA udhara se nikalA / usakI dRSTi citrapaTa para par3I / citrapaTa ko dekhate hI use pUrva janma kA smaraNa ho AyA / usane citrapaTa meM citrita sArI ghaTanAe~ dhAtrI ko kaha sunAI / dhAtrI ne bhI vAstava meM yaha zrImatI kA pUrvajanma kA pati hai yA nahIM yaha jAnane ke lie aneka prazna kiye usakA yathArtha uttara milane para use yaha nizcaya ho gayA ki yahI zrImatI ke pUrva janma kA pati hai / dhAtrI ne zrImatI ke pitA vajrasena se sArI bAta kaha sunAI / rAjA vajrasena ne vajrajaMgha ke sAtha zrImatI kA vivAha kara diyaa| (caupanna mahApuruSa caritra meM jAtismaraNa kA ullekha nahIM AtA / vahA~ svayaM pitA ne zrImatI ke vivAha ke lie svayaMvara maMDapa kI racanA kI / zrImatI ne pUrvabhava ke sneha se vajrajaMgha ke gale meM varamAlA pahanAI / zrImatI apane pati ke sAtha lohArgala nagara meM AI / donoM sukhapUrvaka rahane lge|) zrImatI ke pitA vajrasena cakravartI tIrthaMkara the / samaya hone para lokAntika devoM ne Akara unheM udbodhita kiyA / sAMvatsarika dAna ke bAda apane bar3e putra puSkalapAla ko rAjya dekara unhoMne dIkSA le lI kevala jJAna ke bAda unhoMne dharmatIrtha kA pravartana kiyaa| kucha dinoM ke bAda svarNajaMgha vajrajaMgha ko rAjyagaddI para abhiSikta kara dIkSita ho gayA / vajrajaMgha nyAyapUrvaka rAjya kA saMcAlana karane lgaa| kucha dinoM ke bAda puSkalapAla ke kucha sAmanta vidrohI ho gaye aura rAjAjJA kA ullaMghana karane lage / usane vidrohiyoM ko dabAne ke lie zrImatI ke sAtha vajrajaMgha ko bulAyA ne ke lie dUta bhejA / vajrajaMgha zrImatI ke sAtha ravAnA huA rAste meM saravaNa nAmaka vana meM dRSTiviSa rahate the| mArga meM mare jAnavaroM dvArA unheM isa bAta kA patA calA / vaha anya mArga se puNDarIkiNI paha~cA / sAmantoM para usane vijaya prApta kI / rAjA ne donoM kA sanmAna kiyA / vajrajaMgha zrImatI ke sAtha vApasa apane nagara kI ora calA / mArga meM usane sunA ki kisI mahAmuni ko kevala jJAna haA hai| unake prabhAva se sau kA dRSTiviSa naSTa ho gayA hai / yaha suna vajrajaMgha usI mArga se calA / mArga meM sAgarasena aura munisena nAmaka anagAroM ke darzana kiye / (donoM muni saMsAra avasthA meM vajrajaMgha ke bhAI the / ) usane maniyoM kA upadeza sunA / upadeza se use vairAgya ho AyA aura usane lohAjela pahu~cane para dIkSA lene kA nizcaya kiyA / vahA~ se ravAnA hokara vajrajaMgha apane nagara phuNcaa| idhara vajrajaMgha ke putra ne socA ki pitAjI jIte jI mujhe rAjya nahIM deMge ata: yahI yogya hai ki pitA ko kisI upAya se mArakara siMhAsanArUDha hoU~ / yahI socakara usane usI rAtri ko vanajaMgha ke mahala meM jaharIlA dhuA~ phailAyA / jisakI gandha se vajrajaMgha aura zrImatI donoM kI mRtyu ho gii| zubhazIla gaNI ke bharatezvara bAhabali vatti meM viSa dene kA ullekha hai / caupana mahApuruSa caritra meM kahA hai ki rAjA ko apane mastaka ke zveta bAloM ko dekha vairAgya utpanna huA aura usane dUsare dina dIkSA lene kA nizcaya kiyA / pita hRdaya se anabhijJa viSadhama ke prayoga se isane mAtA pitA ko mAra DAlA / jabaki jinasenIya mahApurANa meM bhagavAna RSabha ke isa bhava kA varNana isa prakAra hai-- Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .. Ayu ke cha mAha zeSa rahane para lalitAMga deva atyanta dukhI rahane lgaa| mitra deva ne use samajhAyA/anta meM lalitAMga deva ne acyutasvarga kI jinapratimAoM kA pUjana karate karate caitya vakSa ke nIce paJca namaskAra mantra kA jApa karate hue svarga kI Ayu pUrNa kii| svarga se cyuta hokara lalitA~ga jambUdvIpa ke pUrva videhakSetra meM puSkalAvatI deza ke utpalakheTa nAmaka nagara meM rAjA vajrabAhu kI rAnI vasundharA ke udara se putra rUpa meM janmA / vahA~ usakA nAma vanajaMgha rakhA / lalitAMga deva kI priyavallabhA svayaMprabhA devI marakara jambadvIpa ke videha kSetra meM puNDarIkiNI nagarI ke rAjA vajradanta kI rAnI lakSmImati ke udara se zrImatI nAmakI putrI ke rUpa meM janmI / zrImatI ko yazodhara garu ke kaivalya mahotsava ke lie jAne vAle devoM ko AkAza meM jAte dekha pUrvabhava kA smaraNa ho AyA aura apane pUrva bhava ke pati lalitAMga ko pAne ke lie vaha atyanta utsUka hii| usane isake lie paNDitA nAmaka dhAya ko niyukta kiyaa| paMDitA dhAya zrImatI ke pUrva bhava ke pati lalitAMga kA samAcAra jAnane ke lie zrImatI dvArA banAye gaye pUrvabhava ke citra paTa ko lekara jinAlaya gaI aura usane mandira meM citrapaTa ko pasAra kara baiTha ga bhI jinapUjA ke lie mandira pahu~cA / usane citra paTa dekhA / citrapaTa ko dekhate hI vanajaMgha ko jAti smaraNa . ho aayaa| bhAgineya vanajaMghakA vaz2adanta rAjA ne svAgata kiyA aura yatheccha vastu mA~gane ko kahA / cakravartI ke Agraha para vajrabAhu ke dvArA apane putra vajrajaMgha ke lie putrI zrImatI kI yAcanA kI / cakravartI ne yAcanA saharSa svIkAra kI / zrImatI kA vajrajaMgha ke sAtha vivAha huA / rAjA vajrabAhu ne vajrajaMgha kI bahana anundharA kA vivAha cakravartI ke putra amitateja ke sAtha kiyA / vanajaMgha zrImatI ke sAtha apane nagara lauTa AyA / vajrabAhu mahArAja ko zarada Rtu ke megha ko zIghra hI vilIna hote dekha vairAgya huA aura pAMca sau rAjAoM evaM zrImatI ke sabhI putroM ke sAtha yamadhara munIndra ke samIpa dIkSA grahaNa kI / ke rAjya kA saMcAlana karane lgaa| vaz2adanta cakravartI ko kamala meM banda mRta bhauMre ko dekhakara vairAgya utpanna huaa| usane apane putra amitateja tathA usake choTe bhAI ke rAjya na lene para amitateja ke pUtra pUNDarIka ko rAjya gaddI para adhiSThita kara yazodhara mani ke samIpa aneka rAjAoM ke sAtha dIkSA le lI / cakravartI kI patnI lakSmImatI kA pUtra puNDarIka ko alpavayaska jAna rAjya saMbhAlane ke lie dUta dvArA patra bhejA / vanajaMgha zrImatI ke sAtha pUNDarIginI jAne ke lie ravAnA huaa| rAste meM par3Ava para damadhara aura sAgarasena nAmaka do cAraNa Rddhi ke dhAraka munirAja padhAre / zrImatI vanajaMgha ne mani ko AhAra dAna diyaa| usa avasara para devoM ne paMcAzcarya prakaTa kiye / usa samaya vRddha kaMcakI ne vanajaMgha se kahA ki ye donoM mani to Apake hI antima yugala putra hai| yaha bAta sunakara daunA kA apAra harSa haA / damadharamani ne avadhijJAna se jAnakara vajrajaMgha aura zrImatI ke pUrva bhavoM kA vRttAnta khaa| mativara Ananda dhanamitra aura akampana ke pUrva bhavoM kA bhI muni ne kathana kiyaa| jisa samaya damadhara munirAja yaha saba vyAkhyAna kara rahe the usa samaya zArdala, nakUla, vAnara aura sukara ye cAroM prANI nizcinta hokara sAmya bhAva se muni kA upadeza suna rahe the| rAjA vajrajaMgha ne ina cAroM prANiyoM ke viSaya meM manirAja se pUchA / uttara meM muni ne cAroM prANiyoM ke pUrvabhava batalAte hae kahA--mativara Ananda dhanamitra akampana tathA zArdUla Adi cAra prANI ye AThoM aba se Apake sAtha hI utpanna hote raheMge aura Apake hI sAtha isa bhava se AThoM bhava meM nirvA kareMge / AThaveM bhava meM Apa tIrthaMkara hoMge aura yaha zrImatI usa samaya dAnatIrtha kA pravartaka zreyAMsa rAjA hogaa| munirAja ke mukha se yaha bhavAvalI suna donoM bar3e prasanna hue / vajrajaMgha ne puNDarIkiNI nagarI meM jAkara rAjJI lakSmImatI tathA bahina anundharI ko sAMtvanA dI unake rAjya kI samacita vyavasthA kI aura rAnI kI anujJA lekara vaz2ajaMSa zrImatI ke sAtha vApasa apane nagara lauTa AyA aura sukhapUrvaka rAjya zrI kA upabhoga karane lgaa| Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNidacariyaM eka dina vanajaMgha apanI rAnI zrImatI ke sAtha zayanAgAra meM zayana kara rahA thaa| sugandhita draSya kA dhama phailane se zayanAgAra kA bhavana atyanta suvAsita ho rahA thaa| bhAgyavaza dvArapAla usa dina bhavana ke gavAkSa kholanA bhUla gayA jisase zvAsa rUka jAne ke kAraNa una donoM kI Akasmika mRtyu ho gii| paNa sAtavA~-AThavA~ bhava (pR0 116) vajrajaMgha aura zrImatI deha chor3akara kurukSetra meM yugma rUpa meM utpanna hue| vahA~ kA AyuSya pUrA kara donoM saudharmadevaloka meM pati patnI ke rUpa meM janmeM / (mahApurANa ke anasAra donoM hI pAtra dAna ke prabhAva se uttarakuru meM dampatti ke rUpa meM utpanna hue| zArdula, nakula, vAnara aura zakara bhI pAtradAna kI anumodanA se yahI utpanna hue| mativara Adi bhI dIkSA dhAraNa kara yathAyogya adho graiveyaka meM utpanna hue| vajrajaMgha aura zrImatI ke jIva yugala ko sUryaprabhadeva ke gaganagAmI vimAna ko dekhakara jAtismaraNa ho aayaa| usa samaya AkAza se do cAraNa muni unake pAsa Aye / unhoMne muniyoM kA paricaya pUchA / manirAjoM ne apanA paricaya dete hae kahA--pUrvabhava meM jaba Apa mahAbala the taba maiM ApakA svayaMbaddha maMtrI thA / Apake saMnyAsa ke bAda maiMne dIkSA dhAraNa kI aura saudharma devaloka meM janma liyA / vahA~ se cavakara vaha jambadvIpa ke pUrvavideha kSetra ke puSkalAvatI deza kI pUNDarIkiNI nagarI meM rAjA priyasena ke prItikara nAma kA putra haA / yaha prItideva merA bhAI hai| svayaMprabha jinendra ke pAsa dIkSA lekara hama donoM ne ghora tapazcaraNa kiyA usake phala svarUpa avadhijJAna tathA cAraNaRddhi prApta kii| avadhijJAna se Apako yahA~ utpanna huA jAnakara samyaktvakA lAbha karAne ke lie AyA hU~ / kAlalabdhi Apake anukala hai ata: Apa donoM hI samyaktva ko grahaNa kiijie| yaha kahakara samyaktva kA lakSaNa tathA prabhAva batalAyA / munirAja ke upadeza se donoM ne samyaktva grahaNa kiyaa| sAtha hI zArdala, nakula Adi ne bhI samyaktva liyA / Ayu ke anta meM vajrajaMgha (yugala) IzAna svarga ke zrIprabhavimAna meM zrIdhara nAma kA deva haa| zrImatI tathA anya sAthI bhI usI svarga meM vibhinna deva he| eka dina zrIdhara deva ne avadhijJAna se jAnA ki prItikara guru ko kevalajJAna huA hai vaha unakI mahimA ke lie unake pAsa pahu~cA aura pUchA--ki jaba maiM mahAbala thA taba Apa sayaMbuddha maMtrI the| kRpA kara yaha batAIe ki Apake sAthI tIna anya maMtrI-zatamati mahAmati tathA saMbhinnamati isa samaya kahA hai ? muni ne kahA-saMbhinnamati aura mahAmati to nigoda meM gaye haiM / tathA zatamati naraka meM duHkha uThA rahA hai| kevalI ke mukha se zatamati kI yaha hAlata sunakara zrIdhara deva ko bar3A duHkha huA aura naraka meM pahu~cakara zatamati ko dharmopadeza diyA / dharmopadeza sunakara zatamati ne samyaktva grahaNa kiyA jisake prabhAva se zatamati naraka se nikalakara pugmalAvatI deza kI maMgalAvatI nagarI meM mahIdhara rAjA kI sundarI rAnI ke jayasena nAmaka putra ke rUpa meM janmA / usakA vivAha hone hI vAlA thA ki usI samaya zrI dharadeva ne Akara use naraka ke du:khoM kI smRti dI jisase vaha punaH dIkSita hokara brahma svarga kA indra huA / ) 9vA~ bhava (pR0 116) jambUdvIpa ke mahAvideha kSetra meM kSitipratiSThita nAma kA nagara thaa| vahA~ suvidhi nAmakA eka vaidya rahatA thaa| devaloka se cavakara vajrajaMgha kA jIva suvidhi vaidya ke yahA~ putra ke rUpa meM jnmaa| usakA nAma kezava rakkhA / kezava vaidya vidyA meM bar3A nipuNa ho gyaa| saudharma devaloka kA AyuSya pUrNakara zrImatI ke jIva ne bhI isI kSitipratiSThita nagara ke seTa ke yahA~ putra rUpa se janma liyaa| usakA nAma abhayaghoSa rakhA gyaa| vaidya kezava ke pA~ca mitra the| rAjakumAra, eka pradhAna kA putra, eka seTha kA putra aura do anya zreSThI ptr| eka dina pA~coM mitra kezava vaidya ke yahAM baiThe hue the| kRmikuSTha roga se grasita eka tapasvI muni udhara se nikle| Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ unake cehare se aisA pratIta hotA thA ki unake zarIra meM koI vyAdhi hai| apane kArya meM vyasta hone ke kAraNa kezava vaidya kA dhyAna udhara nahIM gyaa| mitroM ne vaidya se kahA--mitra ! tuma bar3e svArthI mAlUma hote ho! jahA~ nisvArtha sevA kA avasara hotA hai udhara tuma dhyAna hI nahIM dete| kezava ne kahA ki mitra! ApakA kahanA yathArtha hai kintu mujhe yaha batAie ki mere yogya aisI kauna sI sevA hai? mitroM ne kahA--isa tapasvI muni ke zarIra meM koI roga pratIta hotA hai ise miTA kara mahAn lAbha liijie| kezava bahuta catura vaidya thA usane muni ke zarIra ko dekhakara jAna liyA ki kupathya AhAra se yaha roga huA hai| usane kahA maiM isa tapasvI kI cikitsA kara sakatA hU~ kintu mere pAsa lakSapAka tela ke sivA anya vastue~ nahIM haiN| cikitsA meM ratnakaMbala aura gozIrSacandana cAhie isakI Apa loga vyavasthA kreN| mitroM ne pUchA- ye do cIjeM kahA~ milatI hai aura usakI kImata kitanI hai? vaidya ne kahA--isa kI kImata do lAkha svarNamadrA hai aura vaha amaka vyApArI ke pAsa milatI hai| yaha suna ve do lAkha svarNa mudrA lekara vyApArI ke pAsa phuNce| do lAkha svarNamadrA dekara vyApArI se ratnakambala aura gozIrSa candana kI yAcanA kii| vyApArI ne pUchA-Apa loga ina cIjoM ko kyoM kharIda rahe haiM? mitroM ne kahA-eka muni kI cikitsA karanI hai| seTha ne kahA--Apa logoM ko dhanya hai jo isa prakAra mahAna lAbha kA kArya kara rahe ho| maiM inakA mUlya nahIM lNgaa| Apa inheM le jAkara muni ke zarIra kI cikitsA kreN| seTha ne ratnakambala de dii| ina mitroM ke pAramArthika kArya se seTha bar3A prabhAvita haa| usane dIkSA lI aura kevalajJAna prApta kara siddha huaa| mitroM ne vyApArI ko dhanyavAda diyA aura donoM vastue~ lekara kezava ke pAsa aaye| usane lakSapAka tela se muni ke zarIra meM mAliza kI aura ratnakambala dvArA roga ke kITANuoM ko nikAlakara gozIrSacandana kA unake zarIra para lepa kara diyaa| isa prakAra do-tIna bAra prayoga kara sAdhu ke zarIra ko pUrNa niroga kara diyaa| kucha samaya ke bAda chahoM mitroM ko saMsAra se virakti ho gii| chahoM ne niraticAra saMyama kA pAlana kiyA aura anazana pUrvaka deha kA tyAga kara devaloka meM gye| jinasenIya mahApurANa meM kezava vaidya kA bhava nahIM batalAyA aura na muni cikitsA kA hI varNana AtA hai| inakI mAnyatAnusAra bha0 RSabha kA nauvA~ bhava isa prakAra hai-- (zrI dharadeva svarga se cavakara jambUdvIpa ke pUrva videha meM vatsakAvatI deza meM susImA nagarI meM sudRSTi rAjA kI sundara nandA nAmaka rANI ke garbha se suvidhi nAmakA putra huaa| suvidhi ne pitA ke Agraha se rAjya grahaNa kiyaa| tathA abhaya cakravartI kI putrI manoramA ke sAtha pANigrahaNa kiyaa| vajrajaMgha ke bhava meM jo zrImatI thA vahI jIva ina donoM ke kezava nAmakA putra huaa| zArdUla Adi ke jIva bhI inhIM ke nikaTa utpanna hue| ina saba sAthiyoM tathA cakravartI ne aneka rAjAoM ke sAtha vimala vAhana manirAja ke pAsa jAkara dIkSA le lI parantu suvidhi rAjA putra ke sneha vaza gRha tyAga nahIM kara sakA ataH gRha meM hI zrAvaka ke vrata pAlatA rhaa| aura anta meM dIkSA le kara samAdhipUrva marA aura solahaveM svarga meM acyutendra bnaa| Ayu ke anta meM kezava bhI tapazcaraNa ke prabhAva se usI acyuta svarga meM pratIndra huaa| zArdala Adi ke jIva bhI yathAyogya usI svarga meM deva hue|) 10vA aura 11 vA~ bhava chahoM vyakti deha tyAgakara acyuta nAmake bArahaveM devaloka meM deva bne| 11vAM bhava-- jambUdvIpa ke pUrva videha meM puSkalAvatI vijaya meM lavaNa samudra ke pAsa puNDarIkinI nAma kI nagarI meM rAjA vanasena kI dhAraNI rAnI kI kokha se chahoM mitroM ne kramazaH janma liyaa| usameM kezava nAmaka vaidya kA jIva Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 jugAIjiNidacariya caturdaza svapna se sUcita vajranAbha nAmaka pahalA putra huaa| rAjaputra kA jIva bAhu nAmakA dUsarA putra huaa| maMtrI putra kA jIva pITha aura mahApITha nAma ke putra hue| abhayaghoSa kA jIva suyaza nAmakA anya rAjaputra huaa| vahA~ suyaza bAlyAvasthA se hI vajranAbha ke Azraya meM rahane lgaa| chahoM anukrama se bar3hane lge| mahArAja vajrasena tIrthaMkara the| isalie lokAntika devoM ne unase tIrthapravartA ne kI prArthanA kii| apane bhogAvalI karmoM kA kSaya huA jAnakara mahArAja vajrasena ne apane putra vajranAbha ko siMhAsana para adhiSThita kara dIkSA le lii| ghAtIkarma kA kSaya kara kevalajJAna kevaladarzana upArjana kiye aura caturvidha saMgha kI sthApanA kii| vajranAbha ne digvijaya karake cakravartI pada prApta kiyaa| suyaza cakravartI kA sArathi bnaa| kAlakrama se vajranAbha cakravartI ne apane cAroM bhAIyoM aura sArathi suyaza ke sAtha apane pitA bhagavAna vajrasena tIrthaMkara ke pAsa dIkSA le lii| unameM se vajanAbha caudaha pUrvadhara aura dUsare sAthI gyAraha pUrvadhArI hue| vajranAbha muni ne arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya sthavira Adi kA gaNa kIrtana sevA bhakti Adi tIrthaMkara pada ke yogya bIsa boloM kI ArAdhanA karake utkRSTa bhAvoM dvArA tIrthaMkara nAma karma kA upArjana kiyaa| 12vA bhava-- AyuSya pUrNa hone para zarIra tyAga kara vajranAbha mani sarvArthasiddha vimAna meM paitIsa sAgaropama kI sthiti vAle sarvotkRSTa deva hue| jinasenIya mahApurANa meM vajrajaMgha kA jIva acyutta nAmaka solahaveM svarga se cavakara jambUdvIpa ke pUrva videha meM puSkalAvatI deza kI puMDarIka nagarI meM rAjA vajrasena kI rAnI zrIkAntA ke garbha se vajranAbhi nAmaka putra huA / usake sAthI bhI vahA~ paidA hue| kezava kA jIva usI nagarI ke kuberadatta aura anaMtamatI nAmaka vaizya dampatti kA dhanadatta nAmakA putra huaa| vajrasena mahArAjA vajranAbhi kA rAjyAbhiSeka kara saMsAra se virakta ho gaye aura lokAntika devoM se pratibodhita hokara dIkSita ho gye| vajranAbhi cakravartI bne| bajranAbhi vajradaMta nAmaka putra ko rAjya sauMpa kara aneka rAjAoM ,rAjapUtroM, bhAIyoM aura dhanadeva ke sAtha dIkSA grahaNa kii| manirAja vajranAbhi ne apane guru ke nikaTa darzanavizuddhi Adi solaha kAraNa bhAvanAoM kA cintana kara tIrthakara prakRti kA bandha kiyaa| anta meM sarvArthasiddha vimAna meM ahamendra bne| --bhagavAna RSabhadeva kA janma kAla-- evaM kulakara (10 119) bhagavAna Rpabhadeva ke janma se pUrva avasarpiNIkAla ke prathama Are meM manuSyoM kA AyuSya tIna palyopama kA hotA thA tathA dehamAna tIna koza parimANa / usa samaya ke mAnava yugalika ke rUpa meM prasiddha the| unakA zarIra vana RSabha nArAca saMghayaNa se banA thA tathA unakA saMsthAna samacaturasra thaa| zarIra sUndara evaM AkarSaka thaa| ve roga zoka cintA viyoga evaM vRddhattvajanya kaSTa se mukta the| zAzaka yA zAsita, zoSaka yA zoSita kA sarvathA abhAva thaa| usa samaya kI bhUmi bhI snigdha komala va madhara thii| dhAnya binA boye uga jAte the| ghor3e, hAthI, U~Ta, baila Adi sabhI prakAra ke pazu the para unakA koI upayoga nahIM karatA thaa| mAnava sampurNa zAkAhArI thaa| babhukSA atyalpa thI aura use zAnta karane ke lie aneka prakAra ke kalpavRkSa the| saba prakAra ke Amoda-pramoda ke sAdhanoM kI upalabdhi dasa prakAra ke kalpa vRkSoM se svataH ho jAtI thii| isa prakAra ekAnta sukha suSamA nAmaka prathama kAla cAra koTA koTi sAgara paryanta claa| pazcAt kramazaH hrAsonmukha hotA huA dvitIya kAla pUrNa ho gayA va tRtIya kAla bhI vyatIta hone lgaa| kramazaH kalpavRkSoM se prApta sAmagrI kSINaprAya hone lgii| aura janasaMkhyA bar3hane lgii| upabhoga kI sAmagrI ghaTatI gaI aura upabhoktA bar3hane lge| upabhoga kI sAmagrI ko prApta karane ke lie loga Apasa meM saMgharSa karane lge| vakSoM ke ba~TavAre ke lie loga lar3ane Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. lge| jaba vicAra saMgharSa, kaSAya-vRddhi, chala prapaMca svArtha evaM ahaMkAra kA prAdurbhAva ho rahA thA aura isake lie ke netRtva kI parama AvazyakatA anubhava kI jA rahI thI tabhI eka vizeSa ghaTanA ghaTita huii| eka yagala svecchayA idhara-udhara ghUma rahA thaa| sahasA sAmane eka nirmala zveta, sundara kAntivAlA baliSTha hAthI niklaa| usakI usa yagala para dRSTi pdd'ii| hAthI ke hRdaya meM usa yugala ke prati sneha jAgrata huaa| hAthI ne jAti smaraNa jJAna se pUrvabhavAnUbhUta dRzya kA avalokana kara jAnA ki hama donoM hI pazcima mahAvideha meM ghaniSTa mitra the| yaha apane sarala svabhAva se yahA~ yugala ke rUpa meM utpanna huA aura maiM apane kapaTa svabhAva ke kAraNa hAthI ke rUpa meM utpanna huaa| usane apanI saMDa se bar3I prasannatA se use uThAyA aura apane kandhe para baiThA diyaa| anya yugaloM ko isa ghaTanA se bar3A Azcarya huA kyoMki vAhanArUr3ha kabhI kisI vyakti ko nahIM dekhA thaa| logoM ne usa yugala ko gajArUDha dekhakara socA--yaha manuSya hama sabase adhika zaktizAlI hai| ata: isI ko apanA mukhiyA banAnA caahie| sabhI yugaloM ne milakara use hI prathama kulakara ke pada para AsIna kiyaa| vimala ujjvala kAntivAle hAthI para ArUr3ha hone ke kAraNa usakA nAma bhI vimalavAhana prasiddha ho gyaa| vimalavAhana ke zAsana meM kucha samaya taka aparAdhoM meM nyUnatA rahI para kalpavRkSoM kI kSINatA ke kAraNa una bRkSoM ko prApta karane ke lie yugaloM meM saMgharSa bar3hane lgaa| isa paristhiti ko dekhakara vimalavAhana kulakara ne kalpavakSoM kA vibhAjana kara diyA aura kucha maryAdAe~ bA~dha dii| jo koI bhI yugala maryAdAoM kA ullaMghana karatA thA vimalavAhana 'hA' kAra nIti se una para anuzAsana karane lagA--aparAdhI ko kheda pUrvaka 'hA! tumane yaha kyA kiyA? aisA vimalavAhana dvArA kahe jAne para aparAdhI ko yaha kathana mRtyudaNDa se bhI adhika lagane lagatA thA aura vaha pUna: aparAdha ke lie ruka jAtA thaa| yaha nIti cakSuSmAna nAmaka dvitIya kulakara taka calatI rhii| jaba 'hA' kAra! nIti viphala hone lagI aura logoM kI aparAdha bhAvanA bar3hane lagI taba cakSuSmAna kulakara ke putra yazasvI ne aparAdhoM ko rokane ke lie naI nIti kA pracalana kiyA vaha nIti thI 'mA' kaar| arthAta tuma aisA mata kro| yazasvI kulakara 'hA' ko aura 'mA' kAra donoM nIti kA prayoga karane lge| ye donoM nItiyA~ yazasvI ke pUtra abhicandra ke samaya taka calatI rhii| kintu kAlAntara meM logoM kI aparAdha bhAvanA meM vRddhi hone lgii| hA kAra aura mA kAra nIti daNDa nIti kI adhika upekSA dekhakara prasenajita kulakara ne dhikkAra nIti kA pracalana kiyaa| yaha dhikkAra sUcaka zabda mRtyudaNDa se bhI adhika prabhAvazAlI rhaa| ye tInoM nIti pA~caveM prasenajita aura chaThe kulakara marudeva taka calatI rhii| usa samaya jaghanya aparAdha vAloM ke lie kheda' madhyama aparAdha vAloM ke lie 'niSedha' evaM utkRSTa aparAdha vAloM ke lie tiraskAra zabda se daNDa diyA jAne lgaa| yaha nItiyA~ sAtaveM kulakara nAbhi taka bar3I prabhAva zAlI rhii| anya kulakaroM meM nAbhi kulakara adhika pratibhA sampanna the| unakA samannata zarIra apratima rUpa apArabala vaibhava ke kAraNa ye eka saphala anuzAsana kartA siddha hue| nAbhi kulakara kA yuga saMkrAMtikAla kA yuga thaa| bhoga bhUmi samApta hokara karmabhUmi kA prAraMbha ho cukA thaa| isa saMkrAMti kAla meM logoM kA saMgharSa carama-sImA para thaa| usa samaya taka loga kula banAkara rahate the aura unake zAstA kulakara ke nAma se prasiddha the| kramazaH 14 kula hue aura 15 ve antima kulakara nAbhi ke nAma se prasiddha hue| nAbhi 15 veM kulakara hue| inhoMne apane samaya kI avyavasthA ko saMgharSa ko kama karane ke lie tInoM nItiyoM kA prayoga kiyaa| bhagavAna RSabha kA janma evaM nirvANa nAbhikulakara kI patnI kA nAma marudevI thaa| nAbhikulakara ke samaya yaugalika sabhyatA kSINa ho rahI thI aura naI sabhyatA kA pracalana ho rahA thaa| usa samaya vacanAbha kA jIva sarvArthasiddha vimAma se cyavakara ASADhakRSNa caturthI ke dina uttarASAr3hA nakSatra meM candrayoga ke samaya jaba tRtIya Are ke caurAsI lakSa pUrva, tIna varSa sAr3he sAta Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 jugAijidicariyaM mAsa avazeSa the taba nAbhikulakara kI patnI marudevI kI kukSI meM aaye| mAtA marudevI ne caudaha svapna dekhe | svapna meM unhoMne prathama RSabha ko mukha meM praveza karate hue dekhA tadanusAra janma ke pazcAt bhagavAna kA nAma vRSabha rakhA gyaa| bhagavAna kA janma caitra kRSNA aSTamI ko huA devoM aura indroM ne bhagavAna kA janmotsava kiyaa| jaba RSabha deva eka varSa ke hue usa samaya ve apane pitA kI goda meM baiThe krIr3A kara rahe the tabhI zakendra hAtha meM izu lekara AyA / bhagavAna ne indra kA abhiprAya jAnakara use lene ke lie apanA hAtha bddh'aayaa| bAlaka kA ikSu ke prati AkarSaNa dekhakara zaka ne isa vaMza ko ikSvAkuvaMza nAma se sthApita kiyA / yugAdijinadeva kA zarIra sveda, roga, mala se rahita sugandhipUrNa sundara AkAravAlA aura svarNa kamala jaisA zobhAyamAna thA / unakA saMghayana vajravRSabhanArAca thA aura saMhanana samacaturastra / unake zarIra meM mAMsa aura khUna gAya ke dUdha kI dhArA jaisA ujjvala aura durgandha rahita thA / jaba bhagavAna kI umra eka varSa se kucha kama thI taba kI bAta hai-- eka yugala apanI yugala santAna ko tAr3avRkSa ke nIce rakha kara krIr3A karane kI icchA se kadalIgRha meM gyaa| havA ke jhoMke se eka pakva tAr3a kA phala bAlaka ke sira para giraa| sira para coTa lagate hI bAlaka kI mRtyu ho gii| aba bAlikA mAtA-pitA ke pAsa akelI raha gii| thor3e dinoM ke bAda bAlikA ke mAtA-pitA kA bhI dehAnta ho gayA bAlikA apane sAthI evaM mA~ bApa ke abhAva meM akelI par3a gii| vaha aba akelI hI vanadevI kI taraha ghUmane lagI devI kI taraha sundara rUpa vAlI usa bAlikA ko yugala puruSoM ne Azcarya se dekhA aura phira ve usI nAbhi kulakara ke pAsa le gaye / nAbhi kulakara ne una logoM ke anurodha se bAlikA ko yaha kaha kara rakha liyA ki bhaviSya meM yaha RSabha kI patnI hogI / isa kanyA kA nAma sunandA rakkhA gayA / bhagavAna RSabhadeva janma se hI tIna jJAna ke dhAraka the| inheM jAti smaraNa jJAna se apane pUrva janma kA samyak parijJAna thA / yahI kAraNa hai ki inheM kisI kalA guru se zikSA prApta karane kI AvazyakatA nahIM huI / ve svayaM loka guru the / devapati zakendra ne inakA sunandA aura sumaMgalA ke sAtha navIna vidhi se vivAha saMpanna kiyaa| vahIM se vivAha prathA prAraMbha huii| RSabhadeva apanI donoM patniyoM ke sAtha sukha se rahane lage cha lAkha pUrva se kucha kama vaivAhika sukha kA anubhava karate hue unheM santAnotpatti huii| sumaMgalA ne bharata aura brAhmI tathA sunandA ne bAhubalI aura sundarI ko yugala rUpa meM janma diyaa| sumaMgalA ne yugala rUpa se 49 bAra meM kula 98 putroM ko janma diyaa| isa prakAra bhagavAna ke 100 putra aura do putriyAM utpanna huii| digambara paramparA meM 101 putra bha. RSabhadeva ke mAne haiN| eka nAma RSabhasena adhika batAyA hai| bhagavAna ke samaya agni utpatti huI aura usake upayoga kI vidhi bha RSabhadeva ne tattakAlIna samAja ko sikhAI / yugaliyoM ne bhagavAna ke caraNoM meM padmasarovara se padmakamala ke pattoM meM pAnI lA kara bha0 RSabha ke caraNoM meM DAlakara unakA rAjyAbhiSeka kiyA / indrAdi devoM ne bhI isa avasara para utsava kiyaa| rAjA banane ke bAda bhagavAna ne kulakara vyavasthA samApta kara navIna rAjya vyavasthA kA nirmANa kiyaa| cAra prakAra kI senA aura senApatiyoM kI vyavasthA kI / aparAdhI ko daNDa dene ke lie sAma, dAma, daNDa, bheda Adi nItiyoM kA pravartana kiyA / logoM ko zikSA dene ke lie 100 zilpa aura asi, masi, aura kRSi rUpa vidyAoM kA upadeza diyaa| zilpa karma kA upadeza dete hue Apane prathama kumbhakAra kA kAma sikhAyA phira vastra vRkSoM ke kSINa hone para vastra banAne kI kalA, gehAgAra vRkSoM ke abhAva meM vardhakI karma, phira citrakAra karma, aura roma-nakhoM ke bar3hane para nApita karma sikhAye / vyavahAra ke saMcAlana ke lie mAna, unmAna, avamAna aura pratimAna kA jJAna kraayaa| sAtha hI apanI putrI brAhmI ko dAhine hAtha se aThAraha prakAra kI lipiyoM kA jJAna karAyA aura sundarI ko bAyeM hAtha se gaNita jJAna kI zikSA dI / Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAtha hI samAja kI suvyavasthA ke lie unhoMne varNa-vyavasthA kA sUtrapAta kiyaa| kSatriya, vaizya aura zadra ese tIna varNa bhagavAna RSabhadeva ne evaM brAhmaNa varNa kI sthApanA bharata cakravartI ne kii| isa prakAra 63 lAkha pUrva taka prajA kA nyAya nIti se pAlana kara dharma-tIrtha pravartana kA vicAra kiyaa| apane jyeSTha putra ko rAjya kA uttarAdhikArI bnaayaa| zeSa 99 putroM ko pRthaka-pRthak rAjya dekara varSIdAna diyaa| jisameM tIna araba aTTAsI karor3a aura assI lAkha svarNamudrAoM kA dAna thaa| lokAntika devoM ne tIrtha pravartana kI prArthanA kii| 83 lAkha pUrva gRhasthAzrama meM bitAkara bhagavAna ne caitrakRSNA aSTamI ke dina uttarASAr3hA nakSatra ke yoga meM dIkSArtha abhiniSkramaNa kiyaa| deva ,dAnava, mAnavoM ke vizAla samudAya ke sAtha vinItA nagarI se nikalakara SaSTha bhakta ke nirmala tapa se azoka vRkSa ke nIce siddhoM kI sAkSI se bhagavAna ne pApoM kA sarvathA tyAga kiyaa| bhagavAna ne prathama cAra muSTika luMcana kiyaa| indra kI prArthanA se bhagavAna ne eka muSTi ke bAla rahane diye| isa prakAra saMyamI jIvana kI sAdhanA se sarva prathama, muni, sAdhu ke rUpa meM prasiddha hue| cAra hajAra rAjakumAroM ne bhI bhagavAna ke sAtha dIkSA grahaNa kii| dIkSA grahaNa kara bhagavAna Atma-sAdhanA karate hae grAma nagaroM meM vicarane lge| loga bhikSA dene kI vidhi se aparicita hone ke kAraNa bhagavAna eka varSa taka AhAra se vaMcita rhe| isI bIca kaccha mahAkaccha ke putra nami vinami rAjya prApti ke lie bhagavAna ke pAsa Aye aura bhagavAna kI upAsanA karane lge| bhagavAna kI sevA se prasanna hokara nAgarAja indra ne nami-vinami ko vidyAdhara kI vidyA dii| jisake prabhAva se nami-vinami ne vaitADhya girimAlA para naye nagara basA kara apanA svatantra rAjya kAyama kiyaa| eka varSa se adhika samaya bItane para bhagavAna vicaraNa karate hue gajapura pdhaare| vahA~ bAhubalI kA putra somaprabha rAjya karatA thaa| usake putra kA nAma zreyAMsa kumAra thaa| bhagavAna RSabhadeva para zreyAMsakumAra kI dRSTi pdd'ii| use jAti-smaraNa ho aayaa| usa samaya koI vyakti kumAra ko bheMTa dene ke lie ikSa rasa se bhare ghar3e lAyA / jAti smaraNa ke jJAna se zreyAMsakumAra bhikSA kI vidhi se paricita thaa| bhagavAna jaba zreyAMsakumAra ke sAmane Aye taba zreyAMsakumAra ne ikSurasa se bharA ghar3A uThAyA aura bhagavAna dvArA phailAye hue hAtha meM use DAla diyaa| bhagavAna ne varSItapa kA pAraNA kiyaa| harSa ke kAraNa devoM ne pA~ca prakAra ke puSpoM kI varSA kI, dudabhiyA~ bajAI, aura sAr3he bAraha karor3a ratnoM kI vRSTi kii| bhagavAna ke pArane se loga apAra harSa kA anubhava karane lge| bhagavAna ne chadmastha avasthA meM eka hajAra varSa vyatIta kiye| eka samaya ve purimatAla nagara ke zakaTamakha udyAna meM pdhaare| phAlguna kRSNA ekAdazI ke dina bhagavAna tele kA tapa karake vaTavRkSa ke nIce kAyotsarga meM sthita hae uttarottara pariNAmoM kI zaddhatA ke kAraNa ghAtIkamoM kA kSaya karake bhagavAna ne kevalajJAna aura kevala darzana prApta kiyaa| devoM ne kevalajJAna mahotsava karake samavasaraNa kI racanA kii| bAraha prakAra kI pariSada meM bhagavAna ne dharma dezanA dii| usa samaya bhagavAna paitIsa satya vacanAtizaya aura cauMtIsa atizayoM se sampanna the| bhagavAna vanitA nagarI pdhaare| bahata samaya se apane putra RSabhadeva kA kuzala samAcAra prApta na hone ke kAraNa mAtA marudevI bahuta hI cintAtura thiiN| bharata mahArAjA mAtA ke caraNa vandana ke lie marudevI ke pAsa gaye vaha unase bhagavAna ke viSaya meM pUcha hI rahI thIM ki itane meM eka puruSa ne Akara bharata mahArAja ko "bhagavAna ko kevalajJAna utpanna huA hai" yaha badhAI dii| usI samaya dUsare puruSa ne AyudhazAlA meM cakraratna utpanna hone kI aura tIsare puruSa ne putra janma kI badhAI dii| sabase pahale kevajJAna mahotsava manAne kA nizcaya karake bharata mahArAja bhagavAna ko vandana karane ke lie ravAnA hue, hAthI para savAra hokara marudevI mAtA bhI sAtha meM pdhaarii|| samavasaraNa ke najadIka pahu~cane para devoM ke Agamana aura kevalajJAna ke sAtha prakaTa hone vAle aSTa mahAprAtihArya kI vibhUti ko dekhakara mAtA marudevI ko apAra harSa huA / vaha mana hI mana vicAra karane lagI ki-- Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 agAijiNiMdacariya maiM to samajhatI thI ki merA RSabhakumAra jaMgala meM gayA hai isase usako takalIpha hogI parantu maiM dekha rahI haiM ki RSabhakumAra to bar3e Ananda meM hai aura usake pAsa to bahuta ThATha lagA huA hai / maiM vRthA moha kara rahI thii| isa prakAra adhyavasAyoM kI zuddhi ke kAraNa mAtA marudevI ne dhanaghAtI karmoM kA kSaya kara ke kevalajJAna, kevaladarzana upArjana kara liyaa| usa samaya Ayu karma kA bhI anta A cukA thA saba karmoM kA nAza kara mAtA marudevI ne mokSa prApta kiyaa| bhagavAna ko vandana kara bharata bhagavAna ke samasaraNa meM baiTa gye| bhagavAna ne upadeza diyaa| bhagavAna kA upadeza sunakara bharata mahArAjA ke putra RSabhasena ne pA~ca sau putroM aura sAta sau pautroM ke sAtha bhagavAna ke pAsa dIkSA grahaNa kI / brAhmI ne bhI aneka striyoM ke sAtha bhagavAna ke pAsa dIkSA grahaNa kI / usa samaya sAdha, sAdhvI zrAvaka-zrAvikA rUpa caturvidha saMgha kI bhagavAna ne sthApanA kI / RSabhamena Adi 84 puruSoM ko tripadI kA upadeza dekara gaNadhara pada para sthApita kiyA / kevalajJAna ke pazcAt bhagavAna eka hajAra varSa kama eka lAkha pUrva taka janapada meM vicaraNa kara dharmopadeza dvArA aneka bhavya jIvoM kA uddhAra karate rahe / apanA nirvANa kAla samIpa jAnakara bhagavAna dasa hajAra muniyoM ke sAtha aSTApada para padhAre / vahA~ sabane anazana kiyaa| chaha dina taka unakA anazana calatA rahA / mAgha kRSNA trayodazI ke dina abhijita nakSatra kA candra ke sAtha yoga hone para zeSa cAra karmoM kA nAzakara bhagavAna nivaNi pada ko prApta hue / indra Adi devoM ne bhagavAna kA agni saMskAra kiyA / phira nandIzvara dvIpa meM jAkara devI-devatAoM ne bhagavAna kA nirvANa kalyANa manAyA / bharata cakravartI ne bhagavAna ke nirmANa sthala para eka vizAla jina mandira kA nirmANa kiyaa| mandiroM meM sarva ratnamaya pratimA kI sthApanA kI / bharatacakravartI-- samrATa bharata vinItA meM raha kara rAjya kA saMcAlana karane lage / eka bAra unakI AyudhazAlA meM cakraratna utpanna huA / bharata ne cakraratna kA pUjana kara bar3A utsava manAyA / utsava samApti ke bAda bharata ne SakhaNDa para vijaya pAne ke lie vinItA se gaMgA ke dakSiNa taTa para pUrva dizA meM sthita mAgadhatIrtha kI ora prayANa kiyA / ve catUraMgiNI senA ke sAtha mAgadha tIrtha pahuMce / vahA~ magadha tIrthAdhipati deva kI sahAyatA se samasta magadha pradeza para vijaya prApta kI / vahA~ se bharata ne varadAma tIrtha kI ora prasthAna kiyA / varadAma tIrtha meM varadAma tIrtha kumAradeva ko ora prabhAsa tIrtha meM prabhAsakumAradeva ko prasanna kara unake pradeza para adhikAra kara liyA / isI prakAra sindhudevI, vaitADhya girikumAra aura kRtamAladeva ko prasanna kara unake pradeza ko bhI jIta liyA / usake pazcAta bharata rAjA ne apane suSeNa nAmaka senApati ko sindhu nadI ke pazcima meM sthita niSkuTa pradeza ko jItane ke lie bheja diyA / suSeNa mahAparAkramI aura aneka mleccha bhASAoM kA paNDita thA / vaha apane hAthI para baiThakara sindhu nadI ke kinAre pahu~cA aura vahA~ se camar3e kI nAva dvArA nadI meM praveza kara siMhala barbara aMgaloka cilAyaloka yavana dvIpa Arabaka romaka, alasaMDa, pikkhupura, kAlamukha aura jonaka (pavana) nAmaka mlecchoM tathA uttara vaitADhya meM rahane vAlI mleccha jAti aura dakSiNa-pazcima se lekara sindhu sAgara taka ke pradezoM ko tathA sarva pravara kaccha deza ko jIta liyA / suSeNa ke vijayI hone para aneka janapada aura nagara Adi ke svAmI senApati kI sevA meM aneka AbhUSaNa, bhUSaNa, ratna-vastra Adi bahumalya bheMTa lekara upasthita hue| usake bAda suSeNa senApati ne timistra guhA ke dakSiNa dvAra ke kapAToM kA udghATana kiyA / isake bAda bharata cakravartI apane maNi-ratnoM ko lie tamistra guhA ke dakSiNa dvAra ke pAsa gaye aura bhitti para kAkaNi ratna se usane 49 maNDala banAye / vahA~ se uttara dvAra se nikala kara bharata apAta nAmaka kirAtoM ke Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pradeza meM phuNce| vahAM kirAtoM ke sAtha bharata kA bhayAnaka yuddha huaa| kirAta hAra gye| vahA~ se bharata kSudra himavanta kI parvata mAlA meM pahu~ce aura vahAM ke adhipati zudra himavanta girikumAra ko jIta liyaa| vahAM se ve RSabha kUTa parvata para pahu~ce vahA~ pahu~cakara kAkaNi ratna se parvata kI bhitti para apanA nAma aMkita kiyaa| usake bAda digvijaya karate hue bharata rAjA ne vaitADhya parvata kI vidyAdhara zreNiyoM para AkramaNa kara diyaa| usa samaya kaccha aura mahAkaccha ke putra nami aura vinami vahAM ke rAjA the nami vinami ne hArakara bharata kI zaraNa lii| vinami ne apanI dohatI subhadrA kA vivAha mahArAja bharata ke sAtha kiyA, subhadrA atyanta rUpavatI thI vaha bharata kI strI ratna ke rUpa meM prasiddha huI / 23" isake bAda bharata ne gaMgA devI ko jiitaa| vahAM se khaNDa prapAta guhA pahu~cakara vahA~ ke adhipati kRtamAla ko jiitaa| guphA meM kAkaNI ratna se maNDala bnaaye| isake pazcAt gaMgA ke pazcima pradeza ko jItate hue ve vinItA rAjadhAnI lauTa Aye aura vizAla vaibhava ke sAtha rAjya sukha kA anubhava karane lage / bharata ne apane 98 bhAIyoM ke rAjya chIna liye / bha. RSabhadeva kA upadeza sunakara 98 bhAIyoM ne pravajyA grahaNa kii| aTThAnuoM bhAIyoM ke dIkSita ho jAne se unakA mArga bahuta kucha to sarala bana cukA thA phira bhI eka bAdhA thI ki mahAbalI bAhubali ko kaise jItA jAya ? jaba taka bAhubali ko AjJAnuvartI nahIM banA liyA jAtA taba taka ekachatra rAjya kI sthApanA nahIM ho sakatI thI ataH unhoMne apane choTe bhAI bAhubali ko yaha sandeza pahu~cAyA ki vaha bharata kI adhinatA svIkAra kara le| bharata kI sUcanA bAhubali ke pAsa pahu~cI / bAhubali bar3e zaktizAlI aura vIra rAjA the / unheM bharata ke AdhIna rahanA pasanda nahIM thA / ve dUta dvArA sandeza pAkara bar3e kruddha hue aura dUta ko apamAnita kara kahA--" pUjya pitAjI ne jisa prakAra bharata ko ayodhyA kA rAjya diyA hai usI prakAra mujhe takSazilA kA rAjya diyA hai / jo rAjya mujhe pitAjI se prApta huA hai use chInane kA adhikAra bharata ko nahIM hai jAo tuma apane svAmI bharata se kaha do ki bAhubala bharata ke zAsana meM rahane ke lie taiyAra nahIM haiN| dUta kI bAta sunakara bharata ne vizAla senA ke sAtha bAhubali para car3hAI kara dii| donoM kI senA ke bIca ghamAsAna yuddha huA / bharata aura bAhubali ne dRSTi yuddha, vAk yuddha, muSTi yuddha aura daNDa yuddha kara apanI zakti kA pradarzana kiyA / anta meM nirAza bharata ne bAhubali kA ziracchedana ke lie cakraratna se una para vAra kiyA / bAhubali ne bharata ko cakraratna se vAra karate dekhA to garva ke sAtha kruddha ho uchale aura cakra ko pakar3anA cAhA para usI samaya unheM vicAra huA ki tuccha kAma bhogoM ke lie aisA karanA yogya nahIM / bhAI pratijJA bhraSTa ho gayA hai to bhI mujhe dharma chor3akara bhrAta vadha kA duSkarma nahIM karanA cAhie / yaha soca unhoMne apane uThe hue hAtha ko apane hI sira para DAlA aura bAloM kA luMcana karake ve zramaNa bana gye| bha. RSabhadeva kI sevA meM jAne ke bajAya vana meM hI tapa karane lge| unake mana kA abhimAna nahIM gyaa| ve mana meM socane lage mere choTe bhAIyoM ne bhagavAna ke pAsa pahale hI se dIkSA se rakkhI hai| abhI maiM bhagavAna ke pAsa jAU~gA to una bhAIyoM ko namaskAra karanA par3egA, ataH mujhe kevalI banakara hI bhagavAna ke samavasaraNa meM pahu~canA cAhie / yaha soca ve ghane jaMgala meM dhyAna karane lage / nirjala aura nirAhAra dhyAna karate hue eka varSa bIta gayA / sAre zarIra para latAe~ chA giiN| paMchiyoM ne unake zarIra para apane ghauMsale banA DAle kintu ahaMbhAva liye hue tapasvI bAhubali nizcala dhyAna meM lIna hI rahe / Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNidapariva bAhubali kI yaha avasthA dekhakara bha. RSabhadeva ne unheM samajhAne ke lie sAdhvI brAhmI aura sundarI ko bhejA / donoM sAdhviyoM ne latAoM se acchAdita bAhubali ko khoja nikAlA aura pAsa meM Akara bolIM--bhAI ! tuma hAthI se nIce utaro / hAthI para baiThe kevalajJAna kI prApti nahIM hotii| yaha sunakara bAhubali socane lage--maiM hAthI para kahA~ baiThA hU~, sAdhviyAM asatya nahIM bolatIM / are samajhA, ye ThIka kahatI haiM / maiM abhimAna rUpI hAthI para ArUr3ha haiN| isa vicAra ke sAtha sarala bhAva se jyoMhI bAhubali ne apane choTe bhAIyoM ko namana karane ke lie paira uThAye ki unheM kevalajJAna ho gayA / kevalI banakara ve bhagavAna ke samavasaraNa meM gaye aura kevalI pariSada meM baiTha gye| bharata cakravartI nyAya pUrvaka sAmrAjya kA pAlana karane lge| eka dina ve vastrAlaMkAra se vibhUSita ho apane Adarza bhavana meM baiThe hue the / zIza mahala meM unakA saundarya zatamukhI hokara pratibimbita ho rahA thA / acAnaka unake eka hAtha kI U~galI meM se a~gUThI nIce gira par3I / dUsarI a~guliyoM kI apekSA vaha asundara mAlUma hone lagI / bharata cakrI ko vicAra AyA ki kyA ina bAharI AbhUSaNoM se hI merI zobhA hai? unhoMne dUsarI U~galiyoM kI aMguThiyoM ko bhI utAra diye / yahA~ taka ki eka eka AbhUSaNoM ke sAtha samasta vastrAlaMkAra bhI utAra diye / AbhUSaNa aura vastra rahita sArA zarIra atyanta asundara lagane lagA / apane hI asundara zarIra ko dekhakara ve socane lage--AbhUSaNoM se hI zarIra sundara lagatA hai| isakA asalI rUpa to kucha aura hI hai / yaha zarIra anitya evaM nazvara hai isa prakAra anitya bhAvanA karate hue bharata mahArAja kSapaka zreNI meM ArUr3ha ho gaye / car3hate hue pariNAmoM kI prabalatA se unhoMne ghAtI karmoM kA kSaya kara kevalajJAna kevaladarzana prApta kiyA / devoM ne bharata kevalI ko sAdhu kA veSa diyA / gRhastha veSa meM kevalajJAna prApta karane vAle Apa prathama cakravartI hue / bharata ke sAtha eka hajAra rAjAoM ne bhI dIkSA lI / anta meM 84 lAkha pUrva kA AyuSya samApta kara bharata kevalI ne mokSa prApta kiyaa| bhagavAna RSabhadeva ke caritra kA vikAsa-- hama bhagavAna RSabhadeva ke caritra ke vikAsa krama ko cAra vibhAgoM meM vibhakta kara sakate haiM:-- prathama vibhAga--Agama dvitIya vibhAga--niyukti bhASya evaM caNi sAhitya tRtIya vibhAga--anyAnya grantha / caturtha vibhAga meM digambarIya paramparA / bhagavAna RSabhadeva ke caritra kA cAra vibhAgoM meM vibhakta kara nimna ghaTanAoM para vicAra kareMge / 1. bhagavAna RSabhadeva ke pUrvabhava 2. kulakara evaM kulakara vyavasthA 3. janma tathA vaMza kI sthApanA 4. janmotsava 5. RSabhadeva kA vivAha 6. RSabhadeva kA rAjyAbhiSeka Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. RSabhadeva kI dIkSA 8. vinItA nagarI kI sthApanA 9. bharata-bAhubali Adi putra va brAhmI sundarI kA janma 10. lipi-kalA-lakSaNa zAstrAdikA prAdurbhAva 11. varNa vyavasthA 15. RSabhadeva kI dIkSA evaM paMcamuSTi loca 16. eka saMvatsara ke pazcAt pAraNA 17. bAhubali kRta dharmacakra 18. bhagavAna RSabhadeva kI kevalajJAnotpatti 19. maradevI mAtA kA kevalajJAna aura nirvANa 20. gaNadhara sthApanA aura brAhmI kI pravrajyA 21. bharata kI vijaya yAtrA aura nava nidhiyA~ 22. bharata bAhubali yuddha 21. uttama madhyama aura jaghanya yuddha ke tIna rUpa 22. parAjita bharata dvArA cakraratna phaikanA 23. bAhavali kI dIkSA aura kevalajJAna 24. marIcikA svamati ke anusAra liMga sthApana 25. RSabhadeva kA nirvANa 26. bharata kA kevalajJAna aura nirvANa aba hama uparokta ghaTanAoM kA Agamika daSTi se vicAra kareMge / prathama Agama sAhitya-- bhagavAna RSabhadeva ke viSaya meM Agama sAhitya atyalpa mAtrA meM prakAza DAlatA hai| jaina AgamoM meM AcArAMga sUtra ati prAcIna mAnA jAtA hai / usa meM bhagavAna RSabha kA kahIM bhI nAmollekha nahIM hai / dasarA Agama hai sUtrakRtAMga / sUtrakRtAMga meM bhI bhagavAna RSabhadeva kA spaSTa nAmollekha nahIM milatA kintu Avazyaka cUNi Avazyaka hAribhadrIya vRtti sUtrakRtAMga cUrNi, Avazyaka malayagiri ke anusAra sUtrakRtAMga kA dvitIya lika adhyayana bhagavAna RSabhadeva ne apane aTThAnave putra ko upadeza dene ke lie hI kahA thA / vaitAlika kA artha hai jagAne vAlA / bhagavAna ke aTThAnave putroM kA rAjya bharata ne chIna liyA / ve apane pitA RSabhadeva se rAjya prApti kA upAya pUchane gaye the / pratyuttara meM bhagavAna RSabhadeva ne kahA--"putroM ! jo kSaNa vartamAna meM upasthita hai vahI mahatvapUrNa hai ataH use saphala banAnA cAhie / he putroM ! abhI isa jIvana ko samajho / kyoM nahIM samajha rahe ho / marane ke bAda paraloka meM saMbodhi kA milanA bahuta hI durlabha hai / ityAdi tRtIya aMga sUtra hai sthAnAMga / isa Agama meM bhagavAna RSabhadeva kA kramabaddha caritra upalabdha nahIM hotaa| kintu upalabdha sAmagrI bhI unake jIvana ke mahatvapUrNa ghaTanAoM para prakAza DAlatI hai / sthAnAMga sUtra dasa sthAnoM meM Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNidariya vibhakta hai / caturtha sthAna meM antakriyAoM kA varNana karate hue bharata cakravartI va marudevI mAtA kA dRSTAnta ke rUpa meM nAmollekha kiyA hai / bharata cakravartI laghukarmA, prazasta mana vacana kAyAvAle, duHkhajanaka karma kA kSaya karane vAle, bAhya tathA Abhyantarajanya pIr3A se rahita cirakAlIna pravrajyA, rUpa karaNa dvArA siddha buddha mukta hue / cauthI antakriyA meM marudevI mAtA ke viSaya meM kahA gayA hai ki ve laghu karmA evaM paryAya me paripaha-upasargoM se rahita hokara siddha buddha mukta huii| caturtha sthAna ke tRtIya uddezaka meM bharata nareza ko 'uditodita' kahA gayA hai / pA~caveM sthAna meM prathama evaM antima tIrthaMkaroM ke mArga pA~ca kAraNoM se durgama batAye haiM / paMcama sthAna ke dvitIya uddezya meM kauzala dezotpanna RSabhadeva bhagavAna, cakravartI bharata, bAhubali, brAhmI evaM sundarI kI U~cAI pA~ca sau dhanuSa kI kahI gaI hai| SaSTha sthAna meM vartamAna avasapiNi ke sAta kulakaroM meM RSabhadeva ke pitA nAbhi kulakara evaM unakI mAtA marudevI kA ullekha kiyA hai / navama sthAna meM avasapiNi kAla ke nau koTAkoTi sAgara pramANa kAla bItane para bha. RSabhadeva dvArA caturvidha saMgha kI sthApanA kA ullekha milatA hai / dasaveM sthAna meM dasa AzcaryakArI ghaTanAoM meM bhagavAna RSabhadeva ke samaya kI eka Azcaryajanaka ghaTanA kA varNana milatA hai ki bhagavAna RSabhadeva ke tIrtha meM utkRSTa avagAhanA vAle 108 muni eka sAtha eka hI samaya meM siddha hue the| cauthA aMga sUtra samavAyAMga hai / isa sUtra meM bhagavAna RSabhadeva sambandhI kucha ghaTanAoM kA ullekha huA hai / samavAyAMga sUtra ke aTThArahaveM samavAya meM RSabhaputrI brAhmI dvArA aTThAraha prakAra kI lipi ke sarjana kA varNana hai / teIsaveM samavAya meM RSabha kA pUrva bhava meM caudaha pUrva ke jJAtA tathA cakravartI samrATa hone kA ullekha milatA hai / cauvIsaveM samavAya meM bhagavAna RSaNadeva ko prathama tIrthaMkara ke rUpa meM svIkAra kiyA hai / paccIsaveM samavAya meM prathama aura antima tIrthaMkara ke paJca mahAvratoM kI paccIsa bhAvanAoM kA nirUpaNa kiyA gayA hai| chiyAlIsaveM samavAya meM brAhmI lipi ke chiyAlIsa mAtRkAkSaroM kA ullekha hai| tiresaThaveM samavAya meM bhagavAna RSabhadeva kA 63 lAkha pUrva taka rAjyapada bhogane kA, sattaharaveM samavAya meM bharata cakravartI ke 77 lAkha pUrva taka kumArAvasthA meM rahane kA, tirAsIveM samavAya meM bhagavAna RSabhadeva evaM bharata ke 83 lAkha pUrva taka gRhasthAvasthA ke kAla kA tathA caurAsIveM samavAya meM RSabhadeva bharata, bAhabali, brAhmI evaM sUndarI kI sarvAya 84 lAkha pUrva kI batAI gaI hai| navAsIveM samavAya meM arihaMta kozalika zrI RSabhadeva isa avasarpiNI ke tRtIya suSama-duSama Are ke antima bhAga meM navAsI pakSa ke zeSa rahane para nirvANa ko prApta hae aisA ullekha hai| tathA bhagavAna RSabhadeva aura antima tIrthakara bhagavAna mahAvIra kA avyavahita antara eka koTAkoTi sAgaropama kA batAyA hai / samavAyAMga sUtra ke anta meM unake pUrva bhava kA nAma, zivikA nAma, mAtA-pitA ke nAma, sarva prathama AhAra pradAtA kA nAma, prathama bhikSA eka saMvatsara meM prApta huI--isakA ullekha, kevalajJAna vRkSa nyagrodha , vRkSa kI U~cAI tIna kosa, prathama ziSya, ziSyA bharata cakravartI aura unake mAtA-pitA tathA strIratna kA nAmollekha milatA hai / Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMcavAM aMgasUtra sUtra bhagavatI--vyAkhyA prajJapti sUtra hai / isameM aneka viSayoM para carcA haI hai / kintu isa vizAlakAya grantha meM bhagavAna RSabhadeva viSayaka kucha bhI varNana nahIM milatA hai / sarva prathama isa grantha kA Arambha 'namo baMbhIe livie' se hI prArambha hotA hai / sAtha hI prathama aura antima tIrthaMkara kA paMca mahAvrata yukta tathA pratikramaNa sahita dharma kA ullekha milatA hai| isake atirikta prajJApaNA sUtra meM brAhmI kI aThAraha lipiyA~, evaM uttarAdhyayana meM bharata cakravartI kA rAjya chor3akara pravajita hone kA vidhAna, tathA bhagavAna RSabhadeva ke pAMca mahAvrata dharma kA ullekha milatA hai / kalpasUtra meM bhagavAna RSabhadeva ke paMca kalyANaka unake mAtA-pitA, janma aura unake pA~ca nAma aura dIkSA grahaNa tathA catuSTi laMcana kA varNana upalabdha hotA hai / sAtha hI dIkSA ke eka hajAra varSa ke pazcAt kevalya prApti kA ullekha hai| jambadvIpa prajJapti sUtra meM bhagavAna RSabhadeva kA saMkSipta paricaya milatA hai vaha isa prakAra hai-- bhagavAn RSabhadeva kA cyavana janma, dIkSA, kevala tathA parinirvANa uttarASADhA nakSatra meM huaa| nAbhI kulakara kI patnI marudevI kI kukSi se prathama rAjA prathama jiNa prathama kevalI evaM prathama tIrthakara RSabhadeva (Arhat kauzalika) kA janma ASADha vadI aSTamI ke dina huaa| dizAkumArikAoM ne tathA devendroM ne bhagavAna kA janmotsava kiyaa| bhagavAna RSabhadeva bIsalAkha pUrva taka kumArAvasthA meM evaM 63 lAkha pUrva rAjya avasthA meM rhe| unhoMne rAjakAla meM puruSoM kI 72 kalA striyoM kI 64 kalA kA evaM 100 zilpoM evaM tIna karma (asi masi evaM kRSi) kA upadeza diyaa| sau patroM ko rAjya dekara grISmaRtu meM caitrabadi naumI ke dina pichale prahara meM samasta riddhi sampadA kA tyAga kara sudarzana zibikA meM caDhakara cArahajAra puruSoM ke sAtha siddhArthavana meM dIkSA grahaNa kI / dIkSA ke samaya Apane catumuSTi luMcana kiyA / dIkSA ke pazcAt bhagavAna ne eka varSa taka vastra dhAraNa kiyA / bAda meM ve acelaka ho gye| eka varSa taka utkRSTa sAdhanAmaya jIvana vyatIta karane ke pazcAta purimatAla nagara ke bAhara sagaDamukha udyAna meM nyagrodha vRkSa ke nIce utkRSTa dhyAna kI sthiti meM phAlgaNa vadi gyArasa ke dina pUrvAha ke samaya ghaNaghAti karma ko kSayakara kevalajJAna aura darzana ko prApta kiyaa| Apane SaTkAya kI rakSA evaM pA~ca mahAvrata rUpI dharma kA upadeza diyA / utsarpiNI kAla ke nau sAgaropama koDAkoDI ke bItane para apanA tIrtha pravartana kiyA / bhagavAna ke 84 gaNa the / RSabhasenAdi 84 hajAra sAdha evaM brAhmI sundarI pramukha tIna lAkha sAdhviyA~ thI / zreyAMsAdi tIna lAkha pA~ca hajAra zrAvaka the evaM subhadrA Adi pAMca lAkha caupana hajAra zramaNoMpAsikAe thI / cAra hajAra sAta sau pacAsa caudaha pUrvadharoM kI evaM nau hajAra avadhijJAniyoM kI sampadA thI / 20 hajAra jina bIsa hajAra cha sau vaikriya labdhidhArI 12650 vipulamati 12650 vAdi 22900 anutaropapAtikoM kI saMpadA thI / 20000 hajAra zramaNa siddha hae / 40000 AryikAe~ siddha haI 60000 antevAsI siddha hue| arhat RSabha kI do aMtakRta bhUmi thI eka yugAntara bhUmi dUsarI paryAyAntakara bhUmi / Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .28 jagAIjiNida cariya bhagavAna RSabhadeva caurAsI lAkha pUrva varSa kA sampUrNa Aya bhogakara hemanta Rtu ke tRtIya mAsa paMcama pakSa meM mAghakRSNA terasa ke dina dasa hajAra anagAroM ke sAtha aSTApada parvata para caudaha bhatta se AtmA ko bhAvita karate hue abhijita nakSatra meM parinirvANa ko prApta hue| parinirvANa ke pazcAta devo tathA indroM ne bhagavAna kA nirvANa mahotsava kiyaa| sAtha hI jambUdvIpa prajJapti meM bharata ke digvijaya kA vizada varNana pAte hai| prastuta yugAdi jinadeva caritra meM ullikhita nimnaghaTanAe~ Agama sAhitya meM anapalabdha hai / jaise--bhagavAna RSabhadeva ke teraha bhavoM kA varNana, bhagavAna RSabha ke nAmakaraNa, vaMzoptatti, eka yugala kI akAla mRtyu se vidhavA banI haI sunandA ke sAtha vivAha, dIkSA ke samaya vArSika dAna, akSaya tRtIya ke dina zreyAMsa kumAra ke dvArA ikSu rasa se pAraNA (kevala samavAyAMga sUtra ke anta meM dI huI gAthAoM meM hI prathama bhikSAdAtA zreyAMsa kumAra tathA ikSarasa kI prathama bhikSA kA ullekha milatA hai) bAhubali kA brAhmI ke sAtha vivAha evaM bharata kA sundarI ke sAtha pANigrahaNa ke lie kiyA gayA Agraha, varNa vyavasthA, bharata bAhubali kA yuddha aura bAhubali kA eka varSa taka vana meM tapa, brAhmI aura sundarI dvArA bAhubali ko preraNA, kevalajJAna, marudevI kA hAthI ke hode para baiThe baiThe kevala jJAna Adi ghaTanAe~ hama Agama sAhitya meM nahIM pAte / sAtha hI bharata putra maricI kA svecchAnusAra veza parivartana evaM sA~khyamata kI sthApanA Adi ghaTanAe~ bhI Agama sAhitya meM ullikhita nahIM hai| bhagavAna RSabhadeva ke dvitIya vibhAga meM jo cAritra kA vikasita rUpa dekhate haiM unameM niyukti bhASya, cUrNi tathA TIkAe~ pradhAna hai / inameM bhagavAna RSabhadeva kA caritra vistAra ke sAtha varNita hai / bhASya tathA cUNiyA~ niyukti para hI racI gaI hai aura ina niyuktiyoM kA samaya Aja ke anveSaNa vidvAna pAMcavI chaThI vi0 zatAbdI ke Asa pAsa kA mAnate haiM / ina niyuktiyoM meM bhagavAna RSabhadeva viSayaka aneka gAthAe~ upalabdha hai| jinameM kucha gAthAe~ prAcIna hai aura kucha gAthAe~ prakSipta hai / niryaktikAra ne bhagavAna RSabhadeva viSayaka jina ghaTanAoM kA saMkSipta meM varNana kiyA hai AvazyakarNikAra ne unhIM kA viSada rUpa se varNana kiyA hai / AcArya varddhamAnasUri ne yugAdijinadeva caritra meM Avazyaka caNi meM varNita bhagavAna RSabhadeva viSayaka . evaM bharata cakravartI vijaya kI sArI ghaTanAe~ akSaraza: lI hai| Agama niyukti evaM caNi sAhitya ke sivA bhagavAna RSabhadeva ke viSaya meM anya saMskRta evaM prAkRta kaI grantha upalabdha hai / prAkRta sAhitya granthoM meM vasudevahiDi kA sthAna prAcInatama evaM sAhitya kI dRSTi se mahatvapUrNa mAnA gayA hai isa grantha ke nirmAtA saMghadAsa gaNi hai| isakA samaya itihAsakAroM kI dRSTi meM cauthI pAMcavI sadI hai / isa grantha ke caturtha laMbhaka nIlayazA evaM somazrI laMbhaka meM zrI vaSabhadeva kA caritra AtA hai| isake bAda vimala sUrikRta paumacariyam (racanA sa0 pAMcavI sadI) isameM bhI bhagavAna RSabhadeva kA caritra AtA hai / isake atirikta zIlAMkAcArya kRta caupaNNa mahApUrisa cariyaM meM (ra. san 868) bhuvanataMga sUrikRta dharmopadeza-zataka meM pradyamnasUri kRta malazaddhi prakaraNa meM vattikAra-devacandra sUri (ra. sa. 11 vI) sadI meM, kahAvalI kartA bhadrezvara suri (ra. sa. gyArahavI sadI); zubha zIla gaNikRta bharateza bAhabali vRtti Adi meM, tathA saMskRta meM hemAcandrAcAryakRta triSaSTi zalAkA puruSa caritra tapAgacchIya padmasundara kRta rAyamallAbhyudaya, meghavijayakRta laghu triSaSThI zalAkA pUruSa caritra, kalyANa vijaya ziSya kRta triSaSTi zalAkA paMcAzikA, candramuni kRta laghupurANa yA laghutriSaSThi lakSaNa purANa, amaracandra suri kRta caturviMzati jinendra saMkSipta caritAni, merutuMga sUrikRta mahApuruSa caritra, vaDagacchIya haribhadrasUri kRta caturviMzati tIrthaMkara caritra (anupalabdha) bRhad gacchIya hemacanda sUrikRta Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 29 nAbhi nemi dvisaMdhAna kAvya hemavijaya kRta RSabha zataka, rAmacandra sUri kRta bharata bAhabali mahAkAvya, Adi aneka grantha bhagavAna RSabhadeva ke viSaya meM varNana karate haiN| ina granthoM meM bhagavAna RSabha sambandhi pracara sAmagrI hameM milatI hai| digambara jaina sAhitya-- jaina dharma kI mukhya zAkhAe~ do haiM / eka zvetAmbara evaM dUsarI digambara / zvetAmbara evaM digambara paramparA meM bhagavAna RSabhadeva ke caritra viSayaka mAnyatAoM meM kahIM kahIM antara dRSTigocara hotA hai / jisakA sAmAnya ullekha yathA sthAna kathAvastu meM batAyA hai / tIrthaMkara viSayaka mAnyatAoM meM digambara paramparA ke do prAcIna mukhya grantha AdhAra bhUta mAne jAte haiM--eka tiloyapaNNatti, aura dUsarA jinasenAcAryakRta mahApurANa / mahApurANa ke pazcAta aneka digambarAcAryoM ne tIrthaMkara caritra likhe haiM kintu saba kA AdhAra bhUta grantha mahApurANa hI rahA hai / bhagavAna RSabha deva ke viSaya meM mahApurANakAra ne viSada varNana kiyA hai| prastuta yugAdi jinadeva caritra Agama niyukti evaM Avazyaka cUrNi meM varNita RSabha caritra kA hI anukaraNa karatA hai| pranthakAra-- yugAdi jinadeva caritra ke racanAkAra AcArya zrI varddhamAna suri hai / inake jIvana para prakAza DAlane vAlI koI sAmagrI hameM upalabdha nahIM haI / kevala manoramA kahA kI evaM AdinAtha caritra kI prazakti meM grantha racanA saMvata, racanA sthala, guru paramparA evaM isa grantha ke prathamAdarza ke lekhaka kA nAma milatA hai| vaha isa prakAra hai| candrakulIna apratibaddha bihArI AcArya zrI varddhamAnasUri hae / unake do advitIya ziSya the eka kA nAma thA jinezvarasUri aura dUsare kA buddhisAgara mUri / donoM sahodara bhrAtA the aura sAkSAta bahaspati ke avatAra the / inake dvArA racita vyAkaraNa, chaMda, nighaNTu, tarka, nATya kathA Adi prabandha granthoM ko buddhimAna loga bar3I prasannatA se par3hate par3hAte haiM / unake ziSya the abhayadeva sUri / inhoMne nau aMga para TIkA kI racanAkAra jaina zAsana kI amUlya sevA kI hai inhIM ke paTTadhara ziSya prastuta grantha ke kartA varddhamAnasUri haiM / inhIM ke guru bhrAtA vimalagaNI ne isa grantha kI racanA meM sahAyatA kI / vi. saM. 1160 meM khaMbhAta meM mahArAjA jayasiMha ke rAjyakAla meM caitra zuklA vijayA dasamI ke dina puNya nakSatra ke yoga meM gyAraha hajAra zloka pramANa isa grantha ko pUrNa kiyA / isa grantha kA prathamAdarza pArzvagaNi ne likhA / bhagavAna AdinAtha ke sampUrNa jIvana kA Alekhana karane vAle isa vizAla grantha kI racanA kara AcArya zrI barddhamAna sUri ne prAkRta sAhitya kI anapama sevA kI hai| isake atirikta inhIM AcArya zrI ne vi. saM. 1140 dhaMdhakA meM 15000 zloka pramANa prAkRta meM manoramA kahA kI racanA kI / sAtha hI saMskRta meM vi. saM. 1172 meM dharmaratna karaMDa TIkA nAmaka 9500 zloka pramANa grantha kI racanA kI / isakA saMzodhana muni azokacandra muni dhanezvara, muni pArzvacandra evaM muni nemicandra ne kiyA / isa grantha ko paM. hIrAlAla haMsarAja ne saM. 1995 meM patrAkAra meM prakAzita kiyA hai| isa grantha kA apabhraMza bhAga bhASA vida DaoN. ha. ca. bhAyAnI sA. ne dekhA aura use zaddha kiyA / maiM unakI isa mahatI kRpA dRSTi ke lie cira RNI hU~ / ahamadAbAda rUpendrakumAra pagAriyA Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siri-vaddha mANasUri-viraiyaM jugAijiNiMda-cariyaM ( siri-risahanAhacariyaM ) namaha' jagAijiNidaM pUrisottimanAbhisaMbhavaM payaDaM / varanANa-dasaNa-raviM sugayamaNataM mahAdevaM // 1 // egamaNegasarUvaM dullakkhaM paramajogi-paccakkhaM / avvayamasaMkhamakkhayamosappiNipaDhamatitthayaraM // 2 // sNkuddh-skk-vikkhitt-ditt-dNbholi-dhnn-bhybhiio| saraNaM saraNaM ti tumaM bhagavaM! maha hoha jaMpato // 3 // jassa bhuvaNekkaguruNo payaMtaraM pAviUNa asuriMdo / sakkAo vi na saMkai so saraNaM maha mahAvIro // 4 // ajiyAI jayapayaDe arihaMte paramapUyamarihaMte / arahaMte aruhaMte namAmi siripAsanAhate // 5 // suya-sAyara-pAragayaM bharaha-suyaM risahagaNaharaM paDhamaM / viyasiya-paMDariya-mahaM paMDariyaM gaNaharaM vaMde // 6 // khaMtikhamaM vijiyakhaM dakkhaM kiriyAsu mokkhagayalakkhaM / vIrassa paDhamasIsaM goyamagaNahAriNaM namimo // 7 // jAo ajoggayassa vi jANa pasAeNa majjha gaNajogo / tANamaNaMta-gaNANaM garUNa paya-paMkayaM sarimo // 8 // aNNe ya mahAkaiNo varamaNiNo je ya ke vi iha gnninno| kali-kayavara-kamalasamA jayaMtu te piDiyA3 savve / / 9 / / egeNa vAma-hattheNa potthayaM bIyaeNa maNiyAli / taieNa4 dAhiNaNaM kareNa kamalaM dharemANI // 10 // saralaMguli-vivara-viNissaraMtalAyanna-jala-pavAheNaM / turieNa tihayaNassa vi varappayANaM karemANI // 11 // viyasiya-vara-kamalagayA siya-basaNA kuMda-kaliya-sama-dasaNA / kaviyaNa-muhakayavAsA sarassaI jayai supayAsA / / 12 / / vaDDhiyanayaNANaMdo nivvaviyAsesa mahiyalAbhogo / sAraya-sasi vva suhao jaya-payaDo sajjaNo jayai // 13 // amaNiyaguNaparimANo gayaNAbhogo vva nimmala-sahAvo / jo khaMDio vi na mayai niyapayaI caMdaNa-taru vv||14|| lei guNe cciya, dose dUraM pariharai kavvamajjhAo / dhayaraTTho viva suyaNo mottUNa payaM payaM piyai // 15 // dosamaliNaM pikavvaM sUyaNe paDiyaM sUnimmalaM hoi / maliNo vi kiM kUraMgo na sahai sasi-maMDalArUDho? // 16 / / samalaM pi suddhayiyA dsdisi-psrNtnimml-pyaavaa| vimalaM kuNaMti kavvaM bhavaNaM dinanAha-kiraNo vva // 17 // te viralA je guNiNo guNarAgo jANa te vi iha viralA / na guNI na ya guNarAgI na maccharI te vi dullaMbhA // 18 // je guNarahiyA guNapakkhavAya-vimahA muhA vi macchariNo / baMbhaMDa-maMDalaM pihana pahuppai tANa purisANa / / 19 / / khaMDei kalAvaMtaM duTumaho mittamaMDalaM hi| na gaNai garuM pi pisUNo tamo vva gaNamaccharI pAvo / / 20 / / dahaNo dahai sarIraM laggo aMgesu na uNa dUraThio / pisuNo pUNa dUrattho vi dahai dehaM na saMdeho / / 21 / / dujjaNa-duvvayaNa-mahAhisaMkio bhamai sajjaNo niccaM / jaM parachidRggAhI ghare ghare saMti pisuNAhI // 22 // mahu-mahuromuhapurao pacchA puNa kuNai ki pitaM jenn| dhummAvai harai jiyaM visaM va visamo khalo loo // 23 // dukkhaM kIrai kavvaM dUsai taM dujjaNo suheNeva / ahava na jANai vaMjhA jA viyaNA pasavaNe hoi1 // 24 / / vararUva-jAi-kulubbhavAe'5 saddatthalakkhaNadharAe / rAmacchaMdagayAe kahAe sIyAsaricchAe // 25 // rajjati rAmaNo viva, suyAe diTThAe puNaviseseNa / suyaNA, dUmiti khalA khalo vva kaDuyA sahAveNa / / 26 / / 1 namahu pA0 / 2 saMkhuddha pA0 / 3 paMDiyA je0 / 4 tayaeNa ya varapataM kare je / 5 supasAyA je0 / 6 kiraNa vva / 7 khaMDeya kalA je0 / 8 duha 0 pA0 / 9 na gaNei gurUMpA0 / 10 jaMpA0 / 11 havai pA0 / 12 rUvaya-jAisuku0 pA0 / 13 uNa paa0| Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNiMda-cariya laTThIe pIlio vihu kusaeNa samAhao vimuha-mUle / taha vikhalona vi mellai khalattaNaM kaDuyabhAvaM ca // 27 // avagaNio vi na muyai maggaM' DaMDAhao vino ThAi / pisuNo sayA bhasaMto uvveyaM kuNai kavilo vva // 28 // aNadiTTa-dosa-pajjaliya-hiyaya-dhUmaMdhayAra-khala-vayaNe / caMda-kiraNa vva dhavalA kaiNo rehati guNanivahA // 29 // ahavA (na) ceva niMdA kAyavvA dujjaNANa vi jaNANaM / garuyANa esa maggo dhamma-kahAe viseseNaM // 30 // sA puNa kahA duvihA-purisapahANA itthipahANA y| tattha purisapahANA harivaMsAi, itthipahANA trNgviiyaai| ekkekkA puNo tivihA-atthapaDibaddhA, kAmapaDibaddhA, dhammapaDibaddhA ya / tattha jIse avahatthiyA-sesapUrisatyo atyo ceva kevalo salahijjai--jahA : atthavaMtassa aguNA' vi guNA, asajjaNA vi sajjaNA, apaDhie vi paMDiyattaNaM, kUrUyattaNe vi surUyattaNaM, therattaNe vi taruNattaNaM, aditassa vi vallahattaNaM / avi ya-- dhaNavaMtahaM suhi sayaNa hu~ti jaNu ANa-paDicchau / kajjakAli sayameva lou tasu hoi biijjau / / rAvalu deulu gaNai bhaNai ehi Isarapaisari, dAlidiya mana rudhi ThAu tuhUM bAhari nIsari // 31 // jAI kulaM kalAo rUvaM vinnnnaann-naannsNbNdho| attheNa viNA savve vi guNagaNA tiNasamA haMti // 32 // attho cciya para ekko jiyaloe devayA gurU jnno| mAyA bhAyA bhajjA suhi sayaNa-suo na uNa aNNo // 33 // ki bahuNA ? jaM jaM jaMpai karei vA taM taM savvo vi jaNo bahumannai, ao attho ceva pahANapurisattho, eyaM jattha vaNijjai sA atthkhaa| jIse puNa itthi-purisANa siMgArAgAra-hAva-bhAva-bibboya-vilAsA kAmasatthapaDibaddhA pahANataNeNa parUvijjati / tadyathA-- priyA darzanamevAstu kimanyairdarzanAntaraH / prApyate yena nirvANaM sarAgeNApi cetasA // 34 // jai natthi tattha sImaMtiNIo maNaharapiyaMguvaNNAo / tAre siddhatiya ! baMdhaNaM ti mokkho na so mokkho / / 35 / / ekku anukUlI gharighariNI, annu loi jasa paDahau bajjai / etthu samappA mokkha-suhu, mokkhasukkhu ki kavalihi khajjai? || veraggamaNusaraMtA jai niMdaM liti litu varamuNiNo / hiyae puNa tANa vi abhiramaMti taruNIyaNa-vilAsA ||37 / / evamAi jatthovadaMsijjai sA kAmakahA / jattha puNa hiMsAliya-corikka-paradAra-pariggaha-parihAra-parama-saMdhi baMdhaNo suviveya-kaNNadhAro, saMvara-Thaiyachiddo, sacca-soya-siyavaDo, jiNa-nijjAmayAhiTThio, saMsAra-samudda-nimajjata-jaMtu-nitthAraNa' samattha-parama-poya-samANo, sayala-jaya-jIva-dayAlaMkio, dukkhiya-jaNa-jaNaNi-sanniho, sayala-kallANa-kAraNaM,saggApavagga-saMsaggi-nibaMdhaNo, asesaduha-dAru-dahaNa-dAvAnalo, goyamAi-parama-purisa-nisevio kamma-vAhi-mahosahi-samANo / avi yakAmaha kAraNa dukkhanivAraNa,sokkhaha mUla bhvnnnnvtaarnn|chddivi sesu savvu jagasArau, jaNa sevijjau dhammubharADau / 38 / dhammiNa atthu hoi hiyaicchau, dhammiNa labbhai jaM mnnvNchiu| dhammavihaNau" bhavibhavi dutthiu, dhammiNa jIva2 hoi parasutthiu // 39 / / evaM dhammo ceva kevalo jattha pasaMsijjai sA dhmmkhaa| soyArA vi yativihA-atyatthiyA, kAmatthiyA, viralaviralA dhammatthiyA / phalaM puNa attha-kAmakahANaM caugaisaMsArapariyaTTaNaM, ao tapparihAreNa appaparovayAriNI sayA sappurisaseviyA dhammakahA ceva kaheyavvA / sA puNa prisaae| parisA vi duvihA-uvaTTiyA ya aNuvaTiyA ya / uvaTTiyAe kaheyavvA, na uNa iyarAe / jao bhaNiyaM-- . aNuvaTTiyassa dhamma mA ha kahejjAsi suTTha vi piyassa / vicchAyaM hoi mahaM vijjhAyariMga dhamaMtassa // 40 // uvaTThiyA vi tivihA--jANiyA, ajANiyA, duvviyaDDhA ya / duNhaM paDhamiyANaM kaheyavvA / 1 magge je0 / 2 puNa pA0 / 3 tss|vigunnaa je0 / 4 surUvatta pA0 / 5 Isara vaisari je0 / 6 bAhiri paa0| 7siMgArAhAva je0 / 8 dhi saMdhaNoM pA0 / 9 nivAraNa samattho pa0 je0 / 10 chaDDivi pA0 / 11 vihINaja pA0 / 12 jIu pA0 / Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahanAhassa dhanasatthavAha-bhavo pallavamettaggAhI nANalaveNAvi uttuNo bhmi| giNhai na aNNa-bhaNiyaM duviyaDDho vajjaNijjo u / / 4 / / duhaM puNa parisANaM uvadriyANaM baheNa agilAe / saMsAra-dukkha-dalaNI dhammakahA hoi kAyavvA // 42 // alamittha vitthareNaM kallANayapaMcarayaNacicaiyaM / paMcAhigArabaddhaM sui-suha-jaNayaM maNabhirAmaM // 43 // puNNaM paraM pavittaM kallANaM maMgalaM sivaM dhaNNaM / vimalaM vimaliyabhavvaM jayajIvAsAsayaM suhayaM // 44 // muha-nijjharAo jhariyaM cariyaM pAeNa risahanAhassa / kannaMjalIhiM pijjau jalaM va sai sajjaNajaNeNa // 45 / / siririsahanAhassa dhanasatthavAhAibhavA atthi iheva jaMbuddIve dIve avaravidehe vAse sayalamahImaMDalamaMDaNaM, uvahasiyasurapuraM niyasamiddhIe, suvibhatta-tiyacaukka-caccaraM, sukhavaMciyavicittanaravai-pahaM, niyasohAviNijjiyasaggaM, visAla-vivaNi-maggaM, gayA sAlovasohiyaM, pAyAloyara-gaMbhIra-bhIma-parihA-parigayaM, nimmala-maNimaya-pAsAya-sihara-pasaraMta-kara-samUha-dUrosAriyagahagaNateyappasaraM, tiyasavai-sahAmaMDavaM va vibuhAhiTTiyaM sugayANu gayaM ca, mayalaMchaNamaMDalaM va ANaMdiyaMjaNaM jayapAyaDaM ca, sAlAhagAhAkosasatthaM va sarasajaNa-praNoharaM sAlaMkAraM ca, sugayavayaNaM va karuNANu gayaM dhammakittisaNAhaM ca, dasarahabhavaNaM va rAmANurAyaraMjiyaM lakkhaNANugayaM ca, ahivaisarUvaM va mahAbhogasAraM suppaiTTiyadharaNimaMDalaM va khiipaiTTiyaM nAma nayaraM / ekko cciya para doso aha tammi purammi guNasamiddhammi / jaM vasai sayAkAlaM paradukkhe dukkhio loo // 46 // tatthatthi vijiyapaDivakkha-pakkha-saMgijjamANaguNa-niyaro / nAmeNa amaraseNo rAyA jayapAyaDapayAvo // 47 // tattha NaM nayare ekko vi bahupariyaNANugao, niggayaguNo vi bahuguNAlaMkio, paramahelAsatto vi apAradArio, atiloyaNo vi saMkaro, duruNNao vi garuyaNapaNao, amayalaMchaNo vi caMdajaso; tahA jalanihI guNarayaNANaM, kulabhavaNaM sayalasaMpayANaM, kappapAyavo sayaNajaNa-sauNANaM, kulaselo kittisariyANaM, kusalo sayala-loyavavahArANaM, viyakkhaNo desakAlakAyavvANaM, bajjapaMjaraM saraNAgayajaNANaM; jassa NaM aNavarayadeva-guru-dINa-duhiyaniyadavvaviyaraNeNaM riddhINaM sahalattaNaM, sayala-jaNasamuciyatthasaMpayANeNa jasavitthAraM, viNayArihaviNaya-karaNeNa mahAkulasaMbhavaM, sarIragayasirivacchAilakkhaNAvaloyaNeNa sayatthasaMpatti, viusajaNasaMsaggIe suya-saMpayaM, gaNANurAgeNa amaccharittaNaM, maNijaNasussusAe dhammapaDivatti, citiyametakajjasaMpattIe puNNapabbhAraM, aNukUla-divvadaMsaNeNaM jammaMtarasukayaM, vihalajaNasamuddharaNeNaM mahANubhAvattaNaM, samasattamittaNeNa majjhatthabhAvaM viusAvayaMti; jo ya mUo aliyapayaMpaNesu, paMgulo paradavvAvaharaNesu, aMdho paradosadasaNesu, luddho guNarayaNAvajjaNesu, citAuro satthatthesu, dhaNau vva aparimiyadhaNo dhaNo nAma satthAho' parivasai / kiMbahuNA bhaNieNaM ? dhaNiyaM dhaNasatthavAha-dehammi / rayaNAyare vva rayaNANa natthi aMto guNagaNANaM // 48 // tassa NaM dhaNassa kitti vva mahAmuNiNo, juNha vva sasiNo, lacchi vva dANavAriNo, mayaleha vva kariNo, khaMti * vva khamiNo, sai vva hariNo, buddhi vva suraguruNo, laliya vva tiurAriNo, paha vva raviNo, puhai vva bharahavaiNo, kati bva maNiNo, rai vva kusumesuNo, kusumasamiddhi vva surataruNo, cala vva sUra-giriNo, karuNa vva maNivaiNo, kaha vva guNaDDhakaiNo, sIya vva dAsarahiNo, niyaguNagaNadhavaliyadharAmaMDalAsayalajaNamaNohAriyA dhaNavatI nAma bhAriyA / ai kasiNa-kuDila-susiNiddha-masiNa-laMbaMta-ciharapabbhAro / sohai niyaMbalaggo jIse jauNApavAho vva // 49 / / achivaMteNa va vihiNA karehi aMgAI tIya ghaDiyAI / jeNa karAliddhANaM na hoi eyArisI sohA / / 5 / / nivvattiUNa rUvaM kaha vi tulaggeNa jIya' divvo vi| mayaNAuro viyaMbhai ko kira taM vaNNiuM tarai ? ||51 / / aha tassa tIya samayaM visayasuhAsevaNaM kuNaMtassa / vaccai saheNa kAlo amaNiyapiyavippaogassa // 52 // aNNayA kayAi suhi-sayaNaparivArio atthovajjaNovAyasaMkahAhiM gamiUNa paDhamapaharaM jAmiNIe visajjiyAsesaparivAro pasutto gaMtuNaM bhavaNabhaMtarasaMThiya-pavarapallaMke / pecchai ya rayaNicaramajAme pavaNa paholirasiyasiyavaDovasohiya1. satthavAho pA0 / 2. tIe pA0 / 3. jIe pA0 / 4. pahallira pA0 / Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNiMda-cariyaM mahaMtajANavattagayamappANayaM sumiNae, pAsiUNa ya paDibuddho / 'kimayaM?' ti citAuro jAva cii tAva paDhiyaM avasarAgaeNa maMgalapADhaeNa kumayavaNamasohaM paumasaMDaM susoha, amayavigayasoyaM ghUya-vakkANa vakkaM // pasiDhilakarajAlo jAi atthaM mayaMko / udayagirisirattho bhAi bhANU pasattho // 53 // sevijjatI vi sayA diNe diNe jA nava vva paDihAi / dhummAviyanayaNajuyA muccau niddA taha piyA ya // 54 // taM soUNa udio dhnno| kayagosakaraNijjo paNao deva-guru-pAya-paMkayANaM, uvaviTTho uvarimabhUmiyAe, samAhUo sumiNasattha-pADhago / niveio tassa sumiNao / teNa bhaNiyaM--"satthavAha ! saMsAra-jalahijANavattatulleNa siyavasaNapurisAhiTTieNa dhammeNa te acirA saMbaMdho bhavissai / tao saMpUiUNa visajjio sumiNa-pADhao / appaNA vi suha- . sumiNa-dasaNANaMdiyahiyaeNa atthatthiNA desaMtaraM gaMtukAmeNa akayakAlakkhevaM kao gaNima-dharima-mejja-pAricchejjacaunvihabhaMDasaMgaho / ghosAviyaM ca savvattha nayare DiDimeNa--"bho bho kappaDiya-taDiya-kivaNa'-vaNImaga-paMgalaMdhalaya-dINANAhakAroDiya-pAsaMDiNo! sUrNatU savve vi bhavaMto, dhaNo satthavAho vANijjeNa vasaMtauraM pai patthio, jo teNa saha vaccai tassa khANeNa vA pANeNa vA osaheNa vA bhesajjeNa vA jANeNa vA chatteNa vA daMDeNa vA uvAhaNAhiM vA aNNeNa vA jo jeNa (viNA) visUrai tassa taM saMpADei, rogAurassa vA thakkassa vA maggapaNaTThassa vA udaMtaM ca vahai / " evaM ghosaNaM soUNa ke vi paoyaNavaseNaM, ke vi desaMtaradasaNakougeNaM, ke vi titthajattAe, ke vi athiracalaNattaNao; evameva saMcaliyA bahave kppddiy-tddiyaado| dhaNo vi pasatthavAsare kayamaMgalovayAro, paDhaMtehiM diyavarehiM, gijjatehiM maMgalehiM, thuNaMtehiM maMgalapADhaehi,dito dINANAhANa mahAdANaM, sammANito sUhi-sayaNavaggaM gaMtuNa Thio nayarabAhiM patthANe / milio savvo vi satthajaNo / sAhiyaM satthapautti-niuttamANibhaddAbhihANapuriseNa satthavAhassa / tao dhaNavayaNeNa bhicca-purisA satthaM saMvAhiumADhattA / taM jahADhoyaha Dhorabaille bhaMDIo bharaha pavarabhaMDassa / laddeha gojuyANe pallANaha vesara-turaMge // 55 // Aroveha kharANaM lagaDAu kamalagANa mlvaao| saMbalaya-poTTale saMjamitu raMDAo caMDAo // 56 // evaM samatthasatthe ghosittA satthavAha-vayaNeNaM / pahayA payANa-bherI bhaMkArava-bhariya-bhuvaNayalA // 57 // khara-karaha-mahisa-vesara-goNaya-maNuyA raveNa ruMdeNa / kaNNavaDiyaM na summai vayaNaM sathillayajaNeNa // 58 // etthaMtarammi samAgayA dhammaghosasUriNo / diTTho dhaNasatthavAho / vaMdiyA teNa / pucchiyA samAgamaNa-kAraNaM / AyariehiM bhaNiyaM--"amhe vi bhavao sattheNa vasaMtapura gaMtumicchAmo / " dhaNeNa bhaNiyaM-"ko kallANe viroho?" bhaNio sahAveUNa sUyAro--"are ! tae jahAvasaraM sUrINaM asaNAi (yaM) saMpADeyavvaM / " sUriNA bhaNiyaM-"satthavAha ! akayamakAriyamasaMkappiyamAmakaMda-mUla-phalAivajjiyaM asaNAIyaM jaINaM kappaM, jalaM pi nai-kRya-talAgAigayaM asatthovayaM na kappai / " dhaNeNa bhaNiyaM--"jaM kappai taM bhe viyarissAmi, payadraha / " calio satyeNa sama bhayavaM siridhammaghosasUrI vi / bahasIsatArayajuo sArayasomo vva somamuho ||59 / / upphiDai paDai dhAvai duiMta-bailla-pahayaro dhaNiyaM / bhIo bhaeNa bharayaM pADiya nAsei (daso) disaM // 6 // diNayarakarasaMtatto bahubhArakkaMta-vevira-sarIro / nillAliyaggajIho nivaDai mahiso mahIvarse / / 6 / / duiMta-rAsahAroviyAe lagaDAe nivaDio thero / tharaharai chinnapaNNaM' va pavaNasaMgeNa saMkucio // 62 / / re re ! rattacchamahaMtatikkhasiMgo turaMgamassuvari / rUsiu dhAvai mahiso dhA dhAha dhareha rajjUe // 63 / / evaMvihavayaNa-paraMparAe kolAhalaM kremaanno| jalanihi-payapUro viva calio sattho suvIsattho / / 64 / / mahamale satthAho piTThIe maannibhdd-vrvnnio| vAmeNa dAhiNeNa ya tarayagayA jaMti satthabhaDA / / 65 / / . 1. sohaM je0 / 2. Na nivasaNapu0 pA0 / 3. kiviNa pA0 / 4. pataM pA0 / Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahanAhassa dhamasatyavAha-bhavo ko puNa kAlo? caramanidAho / jattha NaM paidiyahameva tavai taraNi-maMDalaM, tattamummarasamA dullaMghA pahiyANa pahA, payalapayA hoMti kamalAyarA, uttammati mahAkariNo / diyahA udhdaMdhalayA khara-pharuso mAruo dahai dehaM / kara-pIDiya-sayala-jaNo kunariMdasamo ravI jAo // 66 // jattha ya ravi-kara-taviyA kaha kaha vi lahevi pANiya-TrANaM / vappIhaya vva tisiyA piu piu pahiyA payaMpaMti // 67 // caiUNa dAhiNaM uttarAe kAUNa saMgama sUro / dAhiNa-bhaeNa turiyaM balio tehi ciya paehi // 68 / / saMtAviUNa bhuvaNaM jalAsae sosiUNa bhybhiio| kAuriso viva gimho pAusarAyAgame naTTho // 69 / / to vahati kAlaMbiNIo, ucchalio kANaNaMtaresa parahayAravo,' mahamahai kuDava-karyaba-parimalo, nivvaviyaM gimhamha-tAviyaM paDhamajalAsAreNa dhrnnimNddlN| kiM cavijjulaya-kattiya-karA tajjitA gahiragajjiyaraveNa / naM rakkhasa' vva mehA caliyA piyavirahiyANuvari / / 70 // 'garuyAbhogA kasiNA siharillA pavaNapelliyA mehA / pakkhAhiM 'pavvayA vi va gayaNuDDINA virAyati / / 71 // jalanihivasaNA'taNanIlakaMcayA iNdgoy-ghttttillaa| muhavihiyatilayatilayA hasamANI kuDayakusumehiM / / 72 / / selaniyaMbA uNNayapaoharA jaNiyajaNamaNANaMdA / rehai vasuhA-taruNI pAusasamae sasiMgArA // 73 // barahiNa-raveNa ghaNa-gajjieNa paya-pUra-paura-saddeNa / dadda ra-rasieNa jahiM pisuNullAvA na summati // 74 / / iya erisammi kAle dupaya-cauppaya-niruddhasaMcAre / aDavIe uDavayAiM kAUNa Thio tahiM sattho // 75 / / sA puNa aDavI mahArAyapuravarI va samaMtao visAlasAlovagUDhA pahANavaMsasaMgayA bahuvANiyA ya, mahAnariMda-raNabhUmi vva dIsaMtANegasakuMta-sara-cakkavAyA khaggAbhighAya-dalijjaMta-matta-mAyaMga-kuMbhatthalA ya, nisi-samaya-mahArAya-sahAbhUmi vva dIviyAsaya-sohiyA caMDAlajaNA, "vaNabhUmi vva viyaraMtamattamAyaMgA payaDapalAsA ya, laMkAuribhUmi vva viyaraMtabahunisAyarA bibhIsaNasaMgayA ya, paMDavasaha bva viyaraMtajuhiTThila' -bhIma-naulA ajjuNa-sahadevovasohiyA ya, lIlApahANavilAsiNindha visaTTakeli-kamala-pagalaMta-mayaraMda-biMdusaMdoha-piMjarijjaMtapaoharA varatilayavibhUsiyA ya; katthai nahayalasiri vva viyaraMtavaNuhatthaloddhayA sukka-mayasira-saNAhA ya, katthai jeTakkamUlakaliyA gurucittANugayA ya, katthai bhaddavayA -sahiyA uTTitavisAhapayaDadIsaMtamaMdArA" ya, katthai viyaraMtabahurikkharehirA rohiNiramaNIyA ya, katthai sattasattamamaharisisaMcArasohiyA payaDadIsaMtamayarAyA 2 ya, katthai vilasaMtadhuvAgatthiyA kattiyANugaya-nisAyarasaMgayA ya; - iya" kettiyaM va bhaNNai girivaratarutiriyasariyabhariyAe / gahaNAe bhIrubhayakAriyAe bahuvihavihaMgAe // 76 // evaMvihAe viyaDADavIe nivasaMtaehiM loehiN| savvehiM saMbalAiM khaddhAI dIhakAleNa // 77 / / tao pahINapAheyA sIyaMtA savve vi satthaloyA" vaNavAsiNo vva kaMda-mUla-phalAsiNo jaayaa| sAhuNo vi mANibhaddovadaMsiyaM taNa-bIya-kaMTayAirahiyaM uvassaya" mAsiyA kAlaM gamiti / aNNayA bahupari"galiesu vAsArattavAsaresu suhapasutteNa satthavAheNa jAmiNIe caramajAme turaMgavaMdurAjAmailleNa paDhijjamANaM suyameyaM gAhAjuyalaM nAmeNaM ciya dhaNao dhaNao paramatthao dhaNo dhnno| sariyAsalilaM va sirI sAmaNNA jassa loeNa ||78 // dasadisipasariyaharahAsa-dhavalajasa-bhariyasayala bhuvaNayale paDivaNNaM paripAlai maha nAhona uNa annajaNo // 79 // 1. su mayurA ravo pA0 / 2. rakkhasi va paa0| 3. gahiyA pA0 / 4. payayA je0 / 5. tala pA0 / 6. kaMThayA / 7. vANa pA018. dira paa0|9. yariMda paa0|10. vipaa0|11. dAra ya pA0 / yarAya12ya paa0|13. kittiyaM paaN| 14. savvalo paa.| 15. uvadhassa pA. / 16 . rigili pA / 17. Nayalo pA. / Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNiMda-cariyaM eyaM soUNa sasaMbhaMto paDibaddho dhaNo citiumAraddho-"ko manne ettha satthe sutthio dutthio vA ?' o!' nAyaM accaMta dutthiyA sAhuNo, jao na tANaM Ama-kaMdAIyaM sara-sariyAigayaM vA payaM kppi| evaM viciMtayaMtassa pabhAyA rayaNI, udayagirimatthayatthaM jAyaM taruNataraNimaMDalaM, uTTio sayaNijjAo, kayaM gosakaraNijja, kaivayapurisaparivArio gao gurusmiivN| divA ya pavisaMteNa nANAvihatava-sosiyasarIrA appegaiyA mAsovavAsiNo, appegaiyA dumAsakhavagA, appegaiyA timAsanirasaNA, appegaiyA caumAsAbhiggadhAriNo,' appegaiyA UNoyariyAe jAvitagA,appegaiyA laddhAvaladdhavittiNo, appegaiyA jalla-malladhAriNo, appegaiyA dIharoma-nahasiNo, appegaiyA ekkArasaMgadhAriNo, appegaiyA paDipuNNacoddasapugviNo, appegaiyA uDDhabAhU ahosirA AyAvaNaM AyAvemANA, sayAsayAcAraparAyaNA saahunno| 'aho! mahAtavassiNo' tti pasaMsaMto gao AyariyasamIvaM, diTThA somo vva somamuttiNo dhammaghosasUriNo, vaMdiyA viNayasAraM / 'soma! sAgayaM ?' ti bhaNaMteNa ahiNaMdio guruNA dhammalAbheNa, uvaviTTho samuciyAsaNe / lajjovaNayaM bhaNiyamaNeNa"aho! me jahaNNattaNaM, aho ! me vayaNasArattaNaM, aho! me paDivaNNAnivvahaNaM, aho! me pamAyabahulayA, jaMtahA paDivajjiUNa na kayA bhe sutthA-suthaciMtA, marisiyavvaM me bhagavaMtehi, khamApahANA ceva mahAmuNiNo bhvNti|" guruhi bhaNiyaM--"mahAbhAga! mA saMtappa, kayaM bhavayA jaM kAyavvaM, rakkhiyA kUrasattovaddavAo, pAliyA corAibhayAo, AhAraM puNa desa-kAlANurUvaM jahAsaMbhavaM sasattIe satthiyA ceva pycchti|" dhaNeNa bhaNiyaM--"bhayavaM! kimaNeNa aliyasaMThavaNavayaNeNa? savvahA lajjio haM imiNA attaNo pamAyadoseNa, kareha Ne-Nuggaha, peseha sAhuNo jeNa payacchAmi saahujnnjoggmaahaarN|" sUrIhiM bhaNiyaM--"satthavAha ! kahio ceva tuha kppaakppvihii|" dhaNeNa bhaNiyaM---"jaM kappaNijjaM taM viyrissaami|" gayA saahunno| bhaviyabvayAnioeNa na ki pi sAhUNa joggamAhArajAyamatthi, tato pavaDDhamANasuhajjhavasAeNa uggamAidosarahieNa ghaeNa pddilaabhiyaa| tahAvihabhaddagabhAvamuvAgaeNa baddhaM mokkhatarabIyabhUyaM bohibIyaM' ti vaMdiuM visajjiyA sAhuNo gayA sttaannN| bIya diNe puNo vi samAgao gurusamIvaM dhaNo, kayappaNAmo uvaviThTho uciyaasnne| pAraddhA gurUhi dhammadesaNA dhammo narANa mAyA piyA ya mitto ya paramabaMdhU ya / bhAyA bhaiNI suNhA putto duhiyA ya ghariNI y||80|| dhammo parabhavasaMpatthiyANa jIvANa kuNai sAhejjaM / seso jaNo niyattai ko vi gharA ko vi ya masANA / / 8 / / pavaNAhayadhayavaDacaMcalammi khaNamettadiTThanaTThammi / dhaNa-sayaNa-mitta-jovvaNa-balammi kaha kIrau thirAsA? // 82 / / egammi taruvare jaha miliUNa vasaMti pakkhiNo bahave / rayaNivirAmammi puNo diso disi katthai vayaMti // 83 // evaM sayaNavihaMgA egagharamahIruhammi vasiUNa / bhiNNagaigAmiNo hu~ti haMta! ko tesu paDibaMdho? // 84 // tA rayagAyaranivaDiyarayaNaM va sudullaha laheUNa / kaha kaha vi maNuyajammaM suddhaM dhagmaM samAyaraha // 85 / / so dhammo jattha dayA so devo vigayarAgadoso jo| visayaviratto ya gurU khaMtiparo parahiekkarao / / 86 / / etthaMtarammi saMjAyasuhapariNAmeNa bhaNiyaM dhaNeNa--"bhayavaM! kai bheyabhiNNo dhammo?" sUriNA bhaNiyaM-"soma! suNa, dANa-sIla-tava-bhAvaNA bhaeNa cauvviho / tattha vi dANamayadhammo tiviho-naanndaann-abhyppyaann--dhmmovgghdaannbheenn| tahA ya-- jassa pasAeNa jio hiyAhiyaM attaNo viyaannei| taM hoi nANadANaM virai-phalaM savvajIvANaM / / 87 / / jANai jIvAjIve puNNaM pAvaM ca baMdha-mokkhaM ca / taM natthi jaM na jANai jIvo iha nANadANeNa // 88 // abhayadANaM puNa jaM puDhavi-AU-teU-vAu-vaNassaikAiyANaM suhama-bAyara-pajjattA-pajjatta-bheyabhiNNANaM" beiMdiyateiMdiya-caridiyapajjattApajjattabheyANaM paMcidiyANaM pi sanni-asanni-pajjattApajjattabheyabhiNNANaM maNa-vayaNa-kAehi karaNa-kAraNANumaibheyabhiNNehi tappajjAyaviNAsa-dukkhappAya-saMkilesativihavahaparihAreNa sayala-kiriyAsu pavattaNaM / imaM diteNa taM natthi ja na diNNaM bhvi| jao 1. paa.| 2. ccataM paa.| 3. Iya pA. 4. girisamatthayaM je.| 5. mAsakhavagA pA.6.ha cAri pA. / 7.. viyANAti 8. bhyaann| Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahanAhassa dhanasatthavAha-bhavo asuimmi samubbhUo kimio saggammi suravaro suhio| icchaMti jIviyaM do vi do vi maraNAobIhaMti / / 89 / / jo dei abhayadANaM suhio so hoi annajammammi / dIhAUo surUo nIrogo sattimaMto ya // 90 / / dhammovaggahadANassa puNa paMcahA sarUvaM / taM jahA-1dAyagasuddhaM 2gAhagasuddhaM 3deyasuddhaM 4kAlasuddhaM 5bhAvasuddhaM (ca) tattha dAyagasuddhaM-jo dAyA nANasaMpanno, aviruddha niyaniyavavahArovajjiyadhaNo, mAyA-piipamuhaniyapariyaNabahumao, khaMtimaddavajjavAiguNagaNasamannio, nirAsaMsavisAlamANaso, diNNe vi aNaNutAvI asesakammakkhayatthamabbhuTThio / gAhagasuddhaM puNa--jo gAhago sayA sAvajjajogavirao, paMca samio, tigutto, gArava-tiya-vippamukko, gAmAgara-nagara-kula-vasahisarIrovagaraNapamuhapayatthesu nimmamo, aTThArasasIlaMgasahassamahAbharadhuradharaNasamuddharakaMdharo, rAga-dosavippamukko, samatiNamaNi-leThTha-kaMcaNo, nANa-dasaNa-caraNarayaNattayasamalaMkio, jahAsattIe aNasaNAitavakaraNasamujjao, kukkhisaMbalo, pasatthajhANAnala'dajjhamANakammidhaNo, ummagga-paTTidiyaturiyaturaMgamadamaNasArahI, sattarasavihasaMjamakaraNa-pavaNamANaso, aTThArasavihabaMbhaceraparipAlaNaparAyaNo munnivro| deyaM puNa suddhaM-nAyAgayaM kappaNijja uggamamuppAyaNesaNAdosaparivajjiyaM sAhu-sarIre dhammovaggahakAraNa asaNa-pANa-khAima-sAima-vattha-paDiggaha-kaMbala-raoharaNa-pIDha-phalaga-sejjA-saMthAramAiyaM / kAlo puNa-jo jarasa uvbhogkaalo| bhaNiyaM cakAle diNNassa paheNayassa agyo na tIrae kAuM / tasseva athakkapaNAmiyassa giNhatayA natthi // 9 // bhAvasuddhaM ihalogAsaMsAidosaparivajjiyaM parama-paDivattIe AyANuggahabuddhIe macchariyAidosamukka' saddhAisaya samanniyaM pattabuddhIe saMjayANaM dANaM / / mokkhapasAhaNaheU nANAI tappasAhaNo deho| dehadA AhAro niddiTTho samayaveUhiM // 92 / / purisatthesu ya pavaro dhammo dhammatthiNA u so gijjho| dhammo vi dehapahavo deho vihu vahai anneNa / / 93 / / 3 ditao jaavo| pAvai parama puNNaM avvocchitti kuNai titthe // 94 / / __ sIlaM puNa desa-savvaviraI bheeNa duvihabheyaM / tattha desa-viraI pUvameva sugarusamIve micchattAo niyattANaM pasamasaMvega-nivveyANukaMpAthikkAilakkhaNaM sammattaM paDivaNNANaM, dINA-NAha-loiya-louttariyaguru-jaNapamuhajaNocciyapavittijuttANaM, gaMbhIrodAramANasANaM, parovayAranirayANaM, pAvagaMchApavittacittANaM, nimmalabohANaM, sayalajaNavallahANaM, vigayagaruyavisayataNhANaM, dUraMtadasaNamohavivajjiyANaM, paNaTradhammapacchArUINaM, sANubaMdhakohoda (yAi) virahiyANaM, paramasussUsAiguNagaNasaMgayANaM, nirUvama-dhammANurAyaraMjiyamANasANaM, caraNAvaraNakammodaeNa savvaviraivimuhANaM,thUlaga-pANAivAyaviramaNAIyA duvaals-bhey-bhinnnnaa| savvaviraI pUNa-visuddhajAi-kula kaliyANaM, khINapAyakammamalANaM, tatto ceva vimalamaisaMgayANaM, saMsAramahavirattacittANaM, payaIe ceva appakasAyANaM, viNayAiguNagaNarayaNavibhUsiyasarIrANaM, samayapasiddhRttaraguNasamanniyANaM, paMcamahavvayaparipAlaNA ruuvaa| tavo puNa-mahAsattasaMgaehiM, saMsArasahanippivAsamANasehi, niruddhapaMcidiyapasarehi, niyasarIre vi parihariyamamattehi, saddAivisayavirattacittehiM, sarIrapIDAsaMbhave vi avisAIhiM samullasaMtasuhapariNAmehiM sAhu-sAvayaehi kAUM tiiri| bhAvaNA dhammo puNa--nANa-dasaNa-caraNAyaraNanirayANaM sAha-sAhaNi-sAvaya-sAviyANaM guNagahaNabhatti-bahumANatakkajjakaraNalakkhaNo saMsAradugaMchaNayA-sUhAsUhakammavivAgacitaNA rUvo / esa cauvviho vi dhammo kaha kaha vi paramapuNNodaeNa pANiNA paaunnijji| satthavAheNa bhaNiyaM--"bhayavaM ! ke puNa imassa dhammassa sevagA? kiM phalo vA esa dhammo ? / " sUriNA bhaNiyaM-"soma! suNa, dANammi puliMdadugaM sIladhaNA hoi sIla-dhammammi / tavateo tattatave bhavabhIrU bhAvaNAe ya // 95 / / A . . 1. naladaDDhakammi. paa.|2. cchariyayAido0 je0| Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNiMda-pariyaM dANe puliMdadugaudAharaNaM-- tattha tAva dANadiLaMto bhaNNai-- atthi iheva jaMbuddIve dIve bhArahevAse subbhanbhaMlihapAyArasiharasaMruddhavirahapahaM vilAsapuraM nAma nyrN| sUro bva savvattha niggayapayAvo sUro nAma raayaa| tarasa NaM sayaladhammAhigAresu sammao bahukher3AhivaI vippasayaseviyakamo cauveyavisArao veyamaho nAma maahnno| tassa ya sAvittI nAma bhaariyaa| jA ya kerisA-- kummunnayapayapaMkayahAriNi, karikarajaMghAjayalavirAiNi / pihalaniyaMbabibakhAmoyari,tivalitaraMgaNi pINa-paohari / / 96 / jaccasuvaNNavaNNacaMdANaNa,dIharaloyaNa suhsybhaaynn| sulaliya laliya jema IsANaha,sIya lakkhaNa dhari jemba rAmaha / / 97 / rai mayaNaha jiva lacchi uvidaha, caMdaha caMdima raMbha suriMdaha / veyamahaha cauveyaviyANaha, piya sAvitti jemba baMbhANaha / / 98 / / visamasarasarANaM kuMThabhAvaM gayANaM, vihivihiyavihANA nimmiyA jA sraannaa| taruNajaNamigANaM kAmapAraddhieNaM, vasiyaraNanimittaM ki kayA vAguresA ? ||99 / / 'tassa NaM veyamuhassa sAvittIe saha visaya-suhamaNubhavaMtassa suhaMsuheNa vaccaMti vaasraa| aNNayA kayAi bahUhiM uvAiyasaehiM cauNDaM puttANamuvari kahakaha vi jAyA egA daariyaa| uciyasamae ya mahAmahasaveNa paiTTAviyaM nAma mayaNamaMjari tti| aIvavallahA jaNaNi-jaNayANaM, pANahito vi piyA bhAINa. bahamayA pariyaNassa, sipa kAlaM gmei| aNNayA kajjala-kasiNacchavI, pihulaciviDanAso, viyaDAnAsAvaMsaviNissaraMta-pavaNa-payavayaNapasseyasalilo, suppAyAra-savaNa-juyalo, dIhadasaNo, mala-maliNavasaNo, vivihatava-susiya-masa-soNio, payaDadIsaMtasirA saMcao, davadaDDho viva thANugo, mAsakhamaNapAraNae goyaracariyAe bhamaMto kaha kaha vi paviTTho veyamuhamAhaNaghare damasAro nAma munnivro| diTTho mynnmNjriie| aviveyabahulayAe jovvaNassa, 'aho! rUvasaMpayA, aho! ujjalanevacchayA, aho! kaMtI, kayattho vihI jeNerisaM purisarayaNaM nivvattiyaM, akayatthANi jaNa-loyaNANi jehiM na dimimaM ti evamAi sahAsaM bhaNiUNa jAikulaganviyAe nivvuuddhmnnaae| soUNa imaM vayaNaM rattaccho koha-kaMpirasarIro / kuviyakayaMtubbhaDabhiuDi-bhAsuro dasaNadaTThoTTho // 10 // avayariyamaNisarIre kayasaNNijjho sayA vi gaNagajjho / kharamahajakkho khara-niThurehiM taM bhaNiumADhatto // 101 / / sattabhavaggahaNAI muNiuvahAseNa pANajAIsu / bhamihisI bhogavihiNA duhaduhiyA dUhavA pAve! // 102 // taM vajjapaDaNasarisaM vayaNaM sahasa tti tIe soUNa / bhayasaMbhaMtamaNAe kaha kaha vi payaMpiyaM tIe // 103 / / hA! tAya! tAya ! tAyasu, ammo! vaccAmi kattha pAvA hN| paralogo vina sahio, iheva maha nivaDiyaM pAvaM / / 104 / / jaNaNi-jaNaehi bhaNiyaM, khaMtipahANA havaMti varamuNiNo / tA paNamiUNa eyaM, vacche ! khAmesu avarAhaM // 105 / / aha uTThiUNa tIe, karakamalakayaMjalIe muddhAe / bhayaveviradehAe, payaMpiyaM dINavayaNAe // 106 / / bhayavaM! sura-narasaMthaya ! sacarAcara jIvavacchala! pasaMta! / daya rasiya! pasiya sigdhaM ,khamesu jaM me'varaddhaM ti // 107 / / ko hasai jANamANo, tuha cariyaM caMdacaMdimAsarisaM / jo puNa ayANamANo, hasai hao so sakammehi // 108 / / aNNANaM avarajjhai, na bhAvadoso jahettha muNipavara! taha hojja sANukaMpo, karuNAyara! maha tuma ceva // 109 / / tavvayaNAyaNNaNa-suppasaNNa-citteNa teNa jakkheNa / paDibhaNiyA sA bAlA vacca tumaM koliya-kulammi // 110 // tattha vi suhiyA sohaggasaMgayA jnniyjnnmnnaannNdaa| etto taiyabhaveNaM sAvaMtaM putti ! pAvihisi // 111 / / iya vottuM taha saviyA jaha sA koliya-kulammi avyriaa| pecchaMtANi' vi na niyaMti takkhaNA ceva jnnyaanni||112|| duhiyA duha-duhiyANaM ammApiyarANa sogabhariyANa / ghaNaghaDiyamiyaMkasamappahANi jAyANi vayaNANi // 113 // 1. govida pA. 2. jara sa. je. 3. dIharadasa paa.| 4. saMjuyA pA0 / 5. tANa vi je0 / Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dANe puliMdaduga-udAharaNaM tao khara-pavaNa-pahaya-dubbalamUlo viva mahAdumo, sisiradaDhDo viva kamalAyaro, kalaMkio viva supuriso, suhisayaNavirahio viva sajjaNo, paNaTTha-rajjo viva narAhivo, rAhu-gahiyamaMDalo viva caMdo vicchAya-mahamaMDalo vilavilaM pavatto veyamahabaMbhaNo-jaNaNI vi 'hA niyakula-nahayalAmalasasilehe ! hA niyarUva-lAyaNNa-jovvaNa-kalAkosallohAmiyamayaNa-ghariNidehe ! hA susiNiddha-kuDila-bahukasiNa-cihura-bhAravi NijjiyavaNa-barahiNakalAve ! hA mahuravayaNa-viNijjiyakalakaMThasamallAve ! hA vayaNakati aharI-kayapaDipuNNapuNNimA caMde ! hA nayaNasohAparAjiya-hariNaghariNinayaNe ! hA duruNNaya-siNiddha-saMgaya-supurisANugArisihiNapabbhAravirAiyavacche ! hA uyarasarativali-kallolamiyanAhipaMkae ! hA raMbhAkhaMbha-daMDovamorujayale ! hA tiyasa-nai-puliNa-vitthiNNa' jaghaNatthalAbhoe ! hA kummunnaya-paya-naha-maNi-kiraNaniyara-vicchAiyatimira-pabbhAre ! caMdamahi ! haMsagAmiNi! bhayataralamayacchi! koilAlAve! varakuMda-kaliya-dasaNe'! vacche ! taM kattha dIsisi // 114 // hohiMti suyA saMsAriyANa mahimaMDale bhamaMtANa / guNamaNirohaNadharaNI tuha sarisI jai tuma ceva // 115 / / evaM palavaMtI sA bhaNiyA vippeNa kasiNavayaNeNa / alamettha visAeNaM paDiyasahA hoha ki bahaNA? // 116 / / vasaNammi samAvaDie niyapayaiM jo na cayai sodhanno / satthAvatthe satthAjaNo jaNo dei ki tehiM ? ||117 / evaM saMThaviUNaM kaha kaha vi attANayaM visAya-visavihariyaMgANi ThiyANi tANi / sA vi kaNNayA ayaMDe ceva mehamuhapallIvaiNo bhavaNasayaNijjagayaM pecchai attANayaM / tao taM daThUNa sAhiyaM mehamuhassa dAsIe-"sA viva pabbhaTTA surasuMdarI, pAyAlAo viva samAgayA nAgakaNNayA egA kaNNagA tuha sayaNijjamajjhagayA diisi|" taM saNiya vimhayapUrijjamANamANaso samAgao pallinAho / diTThA ya teNa 'hA ! kimeyaM' ti vimhieNa pucchiyA teNa _"vacche ! kA tubhaM ? katto vA samAgayA ? kamaliNIe viva saraM ke kulamalaMkiyaM tumae ?" sA vi adiNNapaDivayaNA bAhollanayaNA ruyai ceva, na kipi jaMpai / 'mahilAsajjhamiNaM kajjaM ' ti citiUNa niggao mehmho| bhaNiyA ya niyadhariNI mehamAlAbhihANA--"pie ! taha kaha vi uvayariUNa bahuppayAraM komalavayaNehi jaNiUNa vIsAsaM vattavvA esA bAliyA jahA sAhei savvaM niyaya-vaiyaraM / " tIya vi taheva kAUNa pucchiyA mayaNamaMjarIe, sAhio jahaTThio savvo vi niyayavaiyaro / paDivaNNA mehamAlAe duhiyA niyayaghare va jahA samIhiyasaMpajjata-sayalamagorahA kAlaM gamei / io ya kuberapurasAmiNA kuberadattarAiNo saMdhiviggahiyamAhaNassa putto pahANapurisaparivArio mayaNaviggaho nAma pesio mehmuhplliie| patto so tattha, AvAsio bAhi / aNNammi diNe sabahumANaM pavesio niyamaMdiraM pallinAheNa / kahiyaM ca rAyasAsaNaM / uvAyaNIkayANi cittayacamma-daMta-maNi-mottiyAINi, saMpUjiUNa pesio niyayAvAsaM / pamhaTra maNi-rayaNaM samappiUNa pesiyA pacchao mehamuheNa mayaNamaMjarI gayA tassAvAsaM / to dUrakayapaNAmA khalaMtacalaNA sasajjhasA bAlA / pattA tassa samIvaM mayaNasarAliddhasavvaMgA // 118 // caiUNa bAliyA sulahasajjhasaM taralatArayA tIe / toraviyapaMcabANA diNNA diTThI diyavarammi // 119 / / agaNiyapariyaNalajja pamhuTakulakkama vigayasaMkaM / pasaraMtasAsasUiyahiyayAyAsaM jaNapayAsaM // 120 / / teNa vi tajjiyalajja sasiNehaM sAyaraM sasiMgAraM / valiyacchiNA sayaNhaM tIse muhapaMkayaM diTTha // 121 // aNNoNNaMdasaNAmayasittANi va tANi' viyasiyatarANi / jAyANi jAyasohANi kuvalayAI va nayaNAI // 122 // doNhaM pi paDhamadaMsaNapasariyamayaNaggijAlapajjaliyaM / vAraM vAraM vevai saMgamasuhasaMkiraM hiyayaM // 123 // . tatto gayalajjAe payaMpiyaM vIra dhIvara-suyAe / dhannAhaM jIya tumaM sakkhaM ciya ajja saccavio // 124 / / eso tasa-thAvaravisapaNAsaNo tujjha karayalappaNaI / tAyAeseNa maNI majjha kareNaM kareyanvo // 125 // iya bhaNie teNa lahuM hattho hasiUNa appaNo dhaNiyaM / saMpIDiUNa suiraM samappio tIya vi salIlaM // 126 // 1. bhAraviNijji0 je0|2.vicchinnnn. je0 / 3. dsnne| hAva0 pA0 / mhayAvarijja je0 / 5. niyaghari vva paa0| 6. ujjhiya0 je0| 7- tANa paa0| 8. kaMkhiraM 9. appio pA0 / Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiniMda-cariyaM to tANi paropparapANiphaMsasaMgaliya seya salilANi / mayaNAnalavijjhavaNatthaM va sIyasalileNa sittANi / / 127 / / khaNamettamacchiUNaM siNehasA rehiM sovayA rehiM / vayaNehiM tIya bahuso puNo puNo patthio evaM / / 128 / / abalAyaNammi dINe suhaya ! pasiUNa taha karejjAhi / jaha bhujjo vi hu jAyai tae samaM daMsaNaM amha / / 129 / / iha bhaNiuM baliyAe tIse pacchAmuhaM niyaMtIe / tattha ThiyaM piva cittaM ANeDaM pesiyA diTThI / / 130 / / teNa vi loyasamakkhaM aNimisadiTThIe tAva saccaviyA / aMtariyA jAva vaNaMtareNa sA dhIvaraMgaru | / / 131 / / evaM paidiNamavarAvarovAyaNamiseNa gamAgamaM kuNamANIe paropparAlAveNa ya tahA vasIkayaM mayaNaviggahamANasaM tIe, jahA payaDameva patthio teNa tappiya mehamuho / 'kallANameyaM' ti bhaNiUNa paDivaNNamaNeNa / pariNIya | gaMdhavvavivAheNaM / tatto vAraM vAraM dharijjamANo vi pariyaNajaNeNa / ujjhiyakulAbhimANo dio vi dhI dhIvarI jAo // 132 // ko ahava tassa doso jAiviruddhaM pi kulaviruddhaM pi / akaritaM pi hu purisaM balA vi mayaNo karAve / / 133 / / caMDAnilavihuNiyagurutaraMgapakkhubhiyajalahijalapasaro / rumbhai kaha vi kayAi vi na uNo aNurattacittassa / / 134 || etyaMtare'samaMjasamimehiM vihiyaM ti picchiuM suuro| lajjato viva atthagirisiharisiharaM samArUDha / / 135 / / naM najjai roseNa va rattA saMjhA disAvahUNaM pi / daTThUNAkajjamiNaM sAmIbhUyANi va muhANi / / 136 / / tao akayakajjo miNadummaNo paDiniyato mayaNaviggahapariyaNo / mayaNaviggaho vi pANigrahaNadiyahAdArambha nimbharANu rAyarattamANaso pavaDDhamANanANAviha-parihAsaM aNavarayacADukammakaraNapayaDiyasiNehanibbharaM mayaNamaMjarIe saha visayahamaNuhavaMto kAlaM gamei / aNNA gimhAle raisamarasamma nissahA Nila-sIyarasittakusumasatthare nuvaNNANi rayaNIe suhapasuttANi ceva DakkANi bhuyaMgameNa, majjhimaguNajogao mariUNa jAyANi sajjhagirisamAsannAe kAlAsaNi nAmiyAe mahADavIe puliMdANi, pattANi joNaM / adiviyavippaogANi IsAvisAyavippa mukkamANasANi sayAsannihiyakaMda-mUla-phalAsaNANi jharaMtanijjharasIyala salila - pANa-muiyANi kAlaM gamiti / jao- ' sAhI phala-jalANaM adiTThapiyavippaogasuhiyANaM / asuyakhalajaMpiyANaM suhao vAso pulidANaM // 137 // io ya satyabhaTThA paNaTTamaggA io tao pariyaDaMtA bahusIsaparivArA mahADavi paviTThA suppaTTasUriNo, asaNapANavirahiyANaM samaikkaMtA satta vAsarA / annammi diNe gAma-goulAi gavesaNanimittaM thalamArUDho ego muNivaro / diTTho dUrAo va sabareNa / 'pie ! adiTThapuvvaM dIsai' tti bhaNireNa samAroviyaM dhaNuvaraM, gahio saro dAhiNakareNa / savisesaM nirUviUNa sAhu- daMsaNasaMjAyajAi- saraNAe bhayaveviraMgIe jaMpiyaM pulidIe -- " piyayama ! saMhara saraM, muNivaro viya lakkhIyai / " teNa bhaNiyaM -- " kahamakayakajjo saro saMharijjai ?" sabarIe bhaNiyaM -- gaya-paharaNahaM adohahaM jIvadayAvarahaM, karuNAmayamayara-harahaM dhammadhuraMdharahaM / sayalasaMgaparicattahaM saMtahaM suhayarahaM, piya ! paharaMtu paDisi narai tuhuM muNivarahaM // 138 // tao samuttAriyasarAsaNo saMhariyaro gao sAhusamI sabarIe saha sabaro, paNamio muNI, gayANi muNiNA gurusamIbaM, kayA guruhiM dhammadesaNA / laddhAvasaraM jaMpiyaM sabarIe - - " bhayavaM ! bahupuNNapAvaNijjANaM tumhArisANamatihINamAgayANaM kiM kareu araNNavAsI amhArisajaNo ?" guruNA bhaNiyaM -- "bhadde ! na saMtappiyavvaM, bhavvANaM ceva evaMviho bhAvo bhavai / " sabarIe bhaNiyaM -- " bhayavaM ! kareha me aNugrahaM kaMdAIhi / " sAhio guruhi saMkheveNa kppaakppvihii| sabarIe bhaNiyaM - "kappaNijjameva viyarissAmi ti / " gurusamaNuNNAyA gayA sAhuNo / daMsiyaM pavaNapakaMpiyanivaDiya sukkakhairasaMgeNa tayAvaNNamAvaNNaM jalaM / bIyapayamaNusaratehi pulidadiNNaM gahiyaM galiUNa sAhUhi / tao nIyA guhAmuhaM, nINiyANi cirasaMciya-kaMda-mUla-phalANi / bAhullaloyaNA dAumAraddhA sabarI / sabareNa bhaNiyaM -- "pie ! harisaTThANe vi visaNNA aiya lakkhIyasi ? " sabarIe bhaNiyaM - . 1 gameMti pA0 1 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sIle sIdhA udAharaNaM " cirakAlanirasaNA uttamapattaM ime mahAmuNiNo / dANaM puNo jahaNaNaM kaMdAiyaM ao me visAo" / / 139 / / puliMdeNa bhaNiyaM -- " pie! na visAo kAyavvo, jao- hA chuA kilate avasarapatte pie! supattammi / jANuvaogo ko kuNai tANa mollaM pi pasayacchi ! || 140 / / tA mottUNa visAyaM deha jahicchAe kaMdamAIyaM / dulahA puNo vi suMdari ! supattasAmaggiyA amha || 141 || soUNa sabaravayaNaM harisavasullasiyapayaDapulayAe / paDilAhiyA muNivarA sabarIe suddhabhAvAe || 142 // devAuyaM nibaddha bhogA ya samajjiyA pulidehi / doggaiduhANa diNNo dohiM pi jalaMjalI tehi / / 143 / / so koi bhAvaleso tANa puliMdANa dANasamayammi / saMjAo jeNa kao bhavodahI gopayasamANo / / 144 / / pasipuNaM kAU visajjiyA sAhuNo gayA saTTANaM / bhuttA AgamavihIe / samAsatthamANasA samoyAriyA magge pulidehi / vaMdiUNa niyattANi puliMdANi / aNNayA alakkhiyAgaeNa suhapasuttANi pAviyANi paMcattaM paMcANaNeNa / samupapannANi sohamme kappe majjhimAuyA do vi devA / tattha bhottUNa surasuMdarIhiM samaM visayasuhaM ahAuyakkhaeNa cuyA samANA iva jaMbuddIve dIve bhArahevAse vasaMtaure nayare caMda sehararAiNo caMdasirIe bhAriyAe caMdajasa sUrajasAbhihANA kameNa do vi puttA jAyA / kayakalAgahaNA uciyasamae pahANarAyavaMsasamunbhavANaM kaNNagANaM pANi- gAhiyA / aNNayA pavvai kAmeNa piuNA ahisitto mahArAyapae caMdajaso, sUrajaso juvarAyA kao / nikkhato caMdaseharo mahAvibhUIe suTTiyAyarisamave / caMdajasa-sUrajasA vi pasAhiyamahI - maMDalA pariNayavathA niya-niyaputtasaMkAmiyarajjadhurA jugaMdharAyariyasamIne pavvaiyA | pAliyaniraiyArasAmaNNA samuppaNNakevalavaranANa- daMsaNadharA kAUNa aNasaNaM siddhi-vasahimuvagayA / pavarasurasuhAI maccamajjhe ya jAI, jayapayaDapayAvA do vi bhottUNa tAI / vihivivieNuppA DiuM divvanANaM, sivamayalamaNataM pAviyA siddhiThANaM / / 145 / / dANaM sattA tANaM visamamayaradasA saMgayANaM pahANaM, dANaM dAliddakaMdodda laNavihimahoddAmakuddAlakaSpaM / dANaM saMsArasArAtaNuvibhavamahAbhogasaMbhArasAraM, dANaM sohaggadANaM vasiyaraNa mahAmaMtatullaM jANaM // 146 // vivihavihipattaM phAsUyaM bhattijuttaM bhavajalahigayANaM tAraNe jANavattaM / sayalasuhanihANaM savvadANappahANaM, jayai sivasuhANaM kAraNaM pattadA / / 147 / / dANaMtarAya vivarulla saMtatakkhaNavisuddhapariNAmo / bhattibbharapulaiyaMgo dhaNNo patte dhaNaM dei // 148 // saMpayaM sIle soladhaNAudAharaNaM 11 atthi iheva jaMbuddIve bhArahevAse bahudivasavaNNaNijjaguNagaNaM dharaNi ramaNImuha - tilayabhUyaM saMkAsaM nAmaM nayaraM / tattha NaM dasadaviNakoDIsaro paramasammaddiTThI paramesaro nAma seTThI parivasai / tassa NaM nirUvama sIlAharaNahAriNI asAhAraNarUva-sohaggAiguNagaNa-viNijjiyA sesanArIgaNA vIyarAya-payapaMkaya-mahuyarI sIladhaNA nAma bhAriyA / jA ya sarayasiri vva pariosiya-rAyahaMsamaMDalA accatanimmalA ya, dharAdharAhiva mutti vva uNNayavaMsA suvaNNarayaNujjalA ya jidipAya- paMkayAvalI viva varalakkhaNA vibuhAhiTTiyA ya, tiyasa - sariya vva sadayA paramesarANugayA ya; jIse koho pAvakammesu na pariyaNesu, jIse bahumANo guNagaNesu na saMtesu viniya jAi-kula- rUva-lAyannesu; jIse aliyANugayA cirA na samullAvA, nimmala- kavolapaDimA viraiyamaya maya- pattalehA kalaMkaMkiyaM vayaNaM na sIlaM, savaNAsattANi suvaNNarayaNujjalANi kuMDalANi na pisuNajaNajaMpiyANi, dUrunnaya-garuyasusaMgaya supurisANugAriNo payoharA na paDivakkhA, muNAlasukumAlAo bAhulayAo na buddhIo, taNuo majjho na dANappasaro, vitthiSNo niyaMbo na roso, kummunnayA calaNA na dasaNA / kiM bahunA ? varajovvaNa-kaMtikalAvehiM dANa-viNaehiM / sIladhaNAe sarisA sIladhaNA ceva na hu aNNA / / 149 // . niruvamasIlaM rUvaM ca niruvamaM niruvamaM ca sohaggaM / nivasaMti sayAkAlaM sIladhaNAe sarIrammi / / 150 // Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 jugAijiNiMda-cariyaM evaM ca paramesarassa sIladhaNAe saha siNehasAraM visaya-suhamaNu havaMtassa samAgao sro| jastha ya nimmalaM nahayalaM jalAsayA ya, harisiyA kAsayA kAmiNIo ya, hiyayANaMdakArI miyaMko piyayamo ya / evaMvihammi sarae uvarimamaNikuTTime saha piyAe / jA acchai tA pecchai paramaM paramesaro koI // 151 // rayaNIe paDhamajAme sasi'-juNhAdhavaliyammi dhavalahare / ega vAnarajuyalaM puttaTTA niyai jujjhaMtaM // 152 / / paramesaro payaMpai kaheha ki esa vo visaMvAo? / bhaNai pavaMgI pavago meM myaina mellae puttaM // 153 / / majjha puNa maMdabhAgAe garuyadohaggadUsiyaMgAe / kaha vaha vi divvajoeNa esa ego suo jAo // 154 // so puNa imassa iTTho teNa viNA mama vi jIviyaM natthi / eso na sahai maha2 saMgama pi na ya mellae puttaM / / 155 / / tA jaM juttaM taM kuNasu tujjha amhehiM appio appA / chijjau esa vivAo supurisa ! tuha daMsaNeNamhaM // 156 / eyAvasare paramesarasamIvasaMThiyAe Isi hasiUNa jaMpiyaM sIladhaNAe--"halA! sAhAmigIe'! ko gaNo vRttaNa jeNa evaM parikhijjasi ?4 sohaggaM pi na patthiyaM pAvijjai, niyakammuNA ceva sayalajaNasoyaNijjA jAyA tuma"ti / evaM suNiya sakovamiva jaMpiyaM vAnarIe-- dohaggiNI vi sAhAmigI vi suyasAliNI ahaM bhadde ! guNakaliyA vi tumaM puNa niravaccA kaM na dumesi // 157 // sohaggaM dohaggaM rUvamarUvaM guNA agunnpkkhe| puttarahiyANa suMdari ! niratthayaM ceva savvaM pi5 // 158 / / varavaMsasaMbhavANa vi saralANa vi pavararUvavaMtANaM / phalarahiyANa sarANa va mahilANa guNo na saMkamai // 159 / / pANappiyA vi paiNo saisaMpajjaMtasayalasiMgArA / sA kIsa jae jAyA jIe na jAyAiM jAyAI? ||160 / / nirayaggiiMdhaNANaM naravaisAhINasayalavihavANa / puttarahiyANa jammo ahammakammANa volei // 161 / / sohaggiNI vi rUvassiNI vi taruNI vi daiyadaiyA vi / mahilA avaccarahiyA vaMgalagoNi vva paDihAi / / 162 / / tA alaM te parihAseNa, paramatthacitAe appA vi soyaNijjo te vtttti| "evaM vAnarIvayaNaM soUNa bAhallaloyaNA karayalapalhatthiyamahI moNamAsiyA siildhnnaa| paramesareNa vi bhaNio vAnaro--"bhahamaha ! pai-pUttavirahiyA ke saraNamalliyau esA varAI ? tumaM puNa iyarakalatta-putteNa vi kayattho ceva / " vAnareNa bhaNiyaM-"mahAbhAga ! aNNaputtasaMbhave saMsao, puttavirahiyANa puNa ihaloe vi aNatthaparaMparA / jao-- nAsaha nAma vaMso vocchijjai hoMti dutthiyA' piyaro / deva-gurupAyapUyA paramesarapayaNaI hoi // 163 / / taM maMdiraM masANaM jattha na dIsaMti dhUlidhavalAI / avvatta-khalaMtapayaMpirAI do-tiNNi DibhAI // 164 // sunnAgArasaricchaM taM gehaM jassayaMgaNagayAiM / kIlaMti vivihakIlAhiM neva do-tiNNi DibhAi // 165 / / bhavaviDavikusumakappA saMtANaphalA suhAvahA visayA / taruNo viva phalarahiyA visayA vi visAyasaMjaNagA // 166 / / niyavaMsa-vaMsakeU niyabhavaNutthaMbhaNekkathaMbhaM va / puttA jehi na jAyA viDaMbaNA tANa visayasuhaM // 167 // tA jANuo vi supurisa ! ayANuo taM phuDaM na saMdeho / ahavA appasaricchaM mama pi taM vavasio kAuM / / 168 // taM vajjapaDaNasarisaM vayaNaM sAhAmigassa soUNaM / jAo vivaNNavaNNo davadaDDhadumo Thava so seTThI / / 169 // citAurANa tANaM paramesaraseTThi-sIladhaNayANa / gahiUNa suyaM vAnari karAo gayaNaMgao pavago // 170 // tApAvakamma! niya! nikkiva! nissaMsa ! nigghiNa! kayaggha ! / kaha calio majjha suyaM ghettUNa mamaM pamottaNa? // 171 iccAi vilaviUNaM saraNavihINA duhAulA diinnaa| uppaiyA gayaNeNaM harighariNI tayaNumaggeNa // 172 / / etthaMtarammi bhaNio sIladhaNAe piyymo-"naah!| ki kAraNaM vAnarANi vi eyANi mANusabhAsAe payaMpaMti? kiM vA haM niravacca ? tti kAUNa dUsiyA vAnarIe tuma pi vAnareNaM? ki nimittaM vA bhUmIgoyarANi vi hoUNa gayaNaMgaNe uppaiyANi? savisAyaM sakouyaM ca me mAnasaM, ko ettha prmttho|" teNa bhaNiyaM-"pie! devo vA dANavo vA vijjAharo vA esa ko vi vAnararUveNa puttaM pai nirujjama ujjama kArei tti me maI; tA tumaM kayamajjaNo1. joNhA pA0 / , 2. mama pA0 / 3. sAhAmie je0 / 4. parijhijjasi paa0| 5. ti pA0 6. havai pA0 / 7 bAhalla paa0| 8. dotthiyA pA0 / 9. honti paa0| Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sIle sIdhAudAharaNaM vArA vihiyavilevaNA varakuMkuMmakayapUyA purao vitthariyabalivihANA dhUvakaDacchuyahatthA pAyavaDiyA karesu sayaladevayArAhaNaM, uvayarasu maMtataMtaviyANae, pajjuvAsesu bahusue, saraNaM pavajjasu kuladevayAcalaNe; ahaM puNa na jAva vAnaravazyarassa pAraMgao na tAva bhuMjAmi-tti kAUNa nicchyaM Thio / samaikkaMtA satta vAsarA, aTTamadiNarayaNIe aMtarikkhamAvaNNeNa sinehasAraM bhaNio niya jaNaeNa dhaNamitteNa - "vaccha ! kimevamappA kilesijjai ?" paramesareNa bhaNiyaM -- " tAya ! kileso vi sahalo jeNa maNorahANaM pi dullahaM tubbhehi saha daMsaNaM jAyaM, kilesakAraNaM puNa vAnaravilasiyaM / " jakkheNa bhaNiyaM -- " mA saMtappasu suNesu vAnaravuttaMtaM, mariUNAhaM samuppaNNo vaMtarataiyanikAe viNayaMdharo nAma jakkho, diNNovaogeNa diTTha-tumaM niravacco puttovAyaM para nirujjamo ya, ao samAgaMtUNa vAnaraveNa puttaM pai tumaM ujjamaM kArio, tA taha kaha vi samujjamasu jahA acirAdeva bhe putto bhavai / " savinayaM calaNesu nivaDaUNa bhaNiyaM paramesareNa -- " tAya ! tumammi suppasaNNe savvaM me sAhINaM, na kheo kAyavvo / " jakkheNa bhaNiyaM -- vaccha ! atthi aMgA baMgANaM jaNavayANaM majjhabhAe mahAbhairavA nAma mahAaDavI, tIse bahumajjhadesabhAe maggAsaNNaM mANavajakkhAyayaNaM varArAmoya, atthi NaM tattha suyasaMpayA nAma mahosahI, aNegahA diTThapaccayA sA mae tuha puttanimittaM gahiumAraddhA, diTThohaM mAnavajakkheNa, sarosaM khara- niThuravayaNehi nibbhacchiUNa bhaNio -- "re pAva ! saMpayaM tuTTho vA viNaNArAhio vA ahameyamosahi viyaremi, tumaM puNa akahito takkaro viva gahiumAraDho tA kuddho te kayaMto" tti bhaNiya gADhaM pahao teNa, satta diNANi mucchio vivaDio, aTTamadiNAo ihAgao / paramesareNa bhaNiyaM -- " aho ! suyasiNehayA, aho ! puttavacchalayA tAyassa / puto vA attho vA suhaM va dukkhaM va anajammammi / jaM jeNa hor3a diNNaM so taM uvabhuMjae tAya ! / / 173 / / evaM payaMpiNaM pUyApurassaraM visajjio jakkho / sayamavi bhutto aTThamadiNAo / sAhio savvo vi sIladhaNAe jakkhAgamaNa-vAnaravuttaMtakahaNavaiyaro / pucchiyA sIladhaNA--"pie! ki kayaM devayANamArAhaNaM ? pucchiyA maMta-taMtaviyANayA ? seviyA bahussuyA ?" tIe bhaNiyaM - " savvamaNuTThiyaM paramucchupupphaM va niSphalaM jAyaM / " tao seTTiNA bhaNiyaM-"pie! daMsio uvAo tAeNa, tA tameva mANavajakkhaM viNaeNa samArAhiUNa mahosahi maggAmo / " tIe bhaNiyaM-" evaM karemo / " ubhayasammaeNaM pAraddhA satyasAmaggI, kaivayadiNehiM satyasahiyANi payaTTANi aMgAbhimuhaM, parimiyavAsarehiM paviTThANi mahAbheravADavi, diTThaM mANavajakkhAyayaNaM, samAvAsio pariperaMtesu satyo, vihipurassaraM viNaeNa pUjio jakkho, ThiyANi tattheva kaivayadiNANi sapaccavAyaM ti kAUNa pesio pahANapurisasahio satyo, Thio tattheva sakalatto seTThI / 13 aNNammi diNe pUiUNa viSNatto sIladhaNAe mANavajakkho -- bhayavaM ! paNaIyaNakappapAyava ! kareha me suyasaMpayamahosa hippayANeNa aNuggahUM, visayavisavimohiyamANaseNa tIse rUva sohaggAiguNagaNAvajjiyahiyaeNa majjAyamujjhiUNa paDameva bhaNiyaM mANavajakkheNa -- "suMdari ! chammAse jAva bhae saha visayasevAe kajjasiddhI / " sIladhaNAe bhaNiyaM -- "mahAbhAga ! jAvajjIvamavi parapurisaparibhoganiyamo me tA kayamimiNA sappurisanidieNa samullAveNaM, mahosahIe vi mena kajjaM / evaM suNiya sAvesa - hiyao moNamAsio gujjhao / sA vi gayA seTThisamIvaM, sAhio jakkhavaiyaro | "pie! pabhAe gacchAmo" tti bhaNiUNa suttANi rayaNIe pabhAyasamae viuddhA sIlakSaNA na pecchai piyayamaM, pecchai mANavajakkhaM pariperaMtesu pariyaDaMtaM / tao sIlabhaMgabhayabhIyA mucchAvasa - veviraMgI 'namojiNANaM' tti bhaNamANI niviTThA dharaNivaTThe / jakkho vi tayavaggahamakkamiumasamatyo 'aho ! chAyA vi dullaMghaNijjA imAe, ruTThA puNa jaM karejjA taM na prANAmi' (tti) pariNAmasuMdaraM maMtiUNa paNao jakkho, gao saTTANaM / sA vi samuggae sUrie piyavirahiyA / hA nAha! daiya! vallaha ! nimmalajasabhariyasayalabhuvaNayala ! iramaNa ! rUvaguNanihi ! katthagao ? katthadaTTavvo ? / / 174 / / emAi vilaviUNaM diihunnddssaasse| siuTTauDA / pagalaMtanayaNajalasittakaMcuyA baddhaveNIyA / / 175 / / evaM piyajaNadukkhaM bIyaM puNa sIlarakkhaNAdukkhaM / dohiM vi duhehiM duhiyA caliyA sA egamaggeNaM / / 176 / / Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNida-cariya io tao pariyaDatI paNaTramaggA mahADavi pvitttthaa| ciraM ca bhamiUNa suNNAraNe dIhaddhANa-parikheiyaMgI chahApivAsAurA ya pavisiUNa ega vaMsakuDaMgI evaM citiumAraddhA-'aho ! jamiNaM mAyiMdajAlavinbhamaM mattamAyaMgaghaDArUDhAyaDDhiyakarAlakaravAlarakkhiyanarehiM vi nivArijjai, na pasAeNa chippai, na viNaeNa basIkijjai, na balavaMteNa vi rujjhai, na ya siNeheNa AyabhAvamuvaNijjai, na viusehiM base kijjai, na mANIhiM nisehijjai , no uvauttehiM akkamijjai, na teyassiNA abhibhavijjai, no vAehiM chijjai, na purisakAreNa laMdhijjai, na desaMtareNa vi khijjai; kiMca-kayAi mitto viva aNukaMpai, kayAi sattU viva visamesu paharai, kayAi jaNao viva paripAlei, kayAi dAio viva paripIDei, kayAi maggeNa payaTTaM pi ummaggeNa nei, kayAi ajogaM pi jogI kareDa, kayAi dubbhagaM pi subhagaM karei, kayAi saguNaM pi nigguNaM gaNAvei, roraM pi IsaraM karei, dhaNavaMtaM pi niddhaNaM dharei, karayalagayamavi nAsei, duratthaM pi ANei, raNakhaggadhArAjajjarIkayadehaM pi jIvAvei, jaNaNIkarayalagayamavi vAvAei; tahA eyammi paDikale amayaM pi visaM, rajjU vi kaNhAhI, gopayaM pi sAyaro, taNaM satthaM, paramANU vi selo, uMdaradarI vi rasAyalaM, jaNao vi sIho, mAyA vi vagghI; "kiM bahuNA ? savvaM pi vivarIyaM; aNukUle puNa imammi sattU vi mitto, visaM pi amayaM, taM ceva savvaM vivarIyaM vattavvaM, savvahA namo citAikkaMtakAriNo divvvilsiyss| evaM kiMci kAlaM soiUNa suttA suddhadharaNIyale, samAgayA nihaa| etthaMtare katto vi samAgaMtUNa gahiyA vAmapAe ayagareNaM 'hA kimeyaM?' ti bhayabhIyA uTTiyA, diTTho rAhu vva sasi-bibaM vAmapAyaM gasaMto ayagaro, aNaNNasaraNAe bhaNiyamaNAe bho bho! suNaMtu vaNadevayAo! vaNasaMDakANaNagayAo! saraNavihINA dINA pahabhaTTA jaM payaMpemi // ApANiggahaNAo piyaM pamottUNa jai mae anno| maNa-vaya-kAehiM naro ramio tA ayagaro gasau // 178 // aha maNa-vaya-kAehiM sumiNe vi na sumario naro annnno| tAsIla-maMta-thaMbhiya-vayaNo maM ayagaro muyau // 179 / / evaM payaMpiUNaM jA viramai tAva ayagaro dittttho| cittAlihio viva thaMbhiu vva naM juNNarajjU va // 180 / / gahiUNa pucchadese sarosamaphAliUNa dharaNiyale / vaNasaMDe pakkhitto adigurUveNa keNAvi // 181 / / taNhA-chuhAbhibhUyA jA diDhei dei causu vi disAsu / sIladhaNA tA pecchai AhAraM pavarathAlammi // 182 / / navakaravo sIyala-salilapUrio uvarimakkataMbolo / mauo savvaMgasuho patthario pavarapallaMko / / 183 / / vacche ! bhuMja jahicchaM pibasu payaM suyasu pavarapallaMke / gayaNaMgaNammi kassai samuTTio eriso saho // 184 / / abhivaMdiUNa deve paMcanamokkAramaMgalaM sariuM / pasaraMtanayaNasalilA bhuttA saMkhevao aha sA // 185 / / vIsamiyA nIsaMkaM savvaMgasuhammi tammi pallaMke / rayaNI vi tattha gamiyA paDibuddhA aha pabhAe sA // 186 / / vaNadevayANa calaNe paNamiya khAmevi prmvinnenn| bhayatara (la)tAranayaNA puvvAbhimuhI samuccaliyA / / 187 / / bIyammi diNe rayaNIe rakkhaso kavilakesa-rattaccho / kAlo aivigarAlo karakayasiya-kattio diTTho // 188 // taM daNamaNAe bhaNiyaM jai pAliyaM' mae sIlaM / tA kuladevi ! 2 dharejjasu thaMbhiyamiva rakkhasaM eyaM // 189 / / so vi taha cceva Thio ThANAo payaM pi neva sNclio| sA vi bhamaMtI pattA taiyadiNe gavilavaNagahaNaM / / 19 / / abhimuhamAgacchaMtaM vaNamahisaM rosabhariyasavvaMgaM / khara-nahara-bhIsaNamuhaM sIhaM puNa pacchao iMtaM // 191 // jamavAhaNaM va mahisaM vihuNiyakesarasadaM va miganAhaM / ghorArasiyaM mahisaM bokkAravabhIsaNaM sIhaM // 192 // daThUNa tharatharatI kayaMjalI bhaNai bhayavai ! suNAhi / vaNamahisa! mAvarajjhasu avahiyahiyao nisAmesu / / 193 / / muNNAraNNe saMpai piyaparicattAe maMdapuNNAe / natthi mahaM. balamannaM mottUNa paivvayAvAyaM // 194 // soma-jama-varuNa-dhaNavai payaDA vo sylloyvaavaaraa| hiyayagayaM pi hu bhAvaM jANaha savvesi sattANaM // 195 / / niyajaNaya-jaNaNidiNNaM paI pamottaNa jai mae aNNo / saMkappeNa vi ramio tA tubbhe sakkhiyA ettha // 196 // ciraparipAliyanimmalavisAlasIlassa jai phalaM atthi / tA mahisa-maiMdANaM muhAo muMcejja jIvaMtI // 197 // tuha sarisavikkameNaM mayavai ! tuha sarisamajjhabhAeNaM / jai paiNAhaM mukkA taha dANi tumaM pi muMcAhi // 198 / / tuha tullakaMdhareNaM vaNamahisa! mahADavi paviTThaNaM / jai paiNA haM mukkA taha dANi tumaM pi muMcAhi // 199 / / 1. sIli. pA0 / 2. deva dha0 je0| Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sIle sIladhaNAudAharaNaM soUNa imaM vayaNaM uvasaMtA tIya kayanamokkArA / mayavai-mahisA sigghaM jahAgayaM paDigayA do vi / 20 / / aNNammi diNe mahAbheravIe aDavIe hiMDamANIe / diTThA akkharapaMtI silAe seDIe saMlihiyA // 201 // jai saccaM sIladhaNA ahaM pi jai vallaho tuha mayacchi ! tA sIlaM sIlejjaha mArijja mA maha viogammi / / 202 / / aNukUlavihivaseNaM jIvaMtANaM samAgamo hoi / pi hu kammANaM suMdari! mayANa bhiNNA gaI ceva // 203 / / jIvai pio pahiTThA sIlaM sIlejja teNa puNa ruTThA' / kiM jIvieNa saMpai saMkiyasIlAe daeiNa // 204 / / ahavA diThe maNavallahammi lahiUNa mANasa tassa / suviyArivayaNatthA jaM juttaM taM karissAmi // 205 / / puci na tahA dukkhaM jaha dukkhaM akkharehiM dileNhiN| ahavA dukkhiyadehe ke dukkhaM jaM na saMkamai // 206 / / nayaNujjharA jharaMtA niraMtarA bAhabiMdu sNdohaa| muttAhalahAro viva tIse hiyayammi gholiMti // 207 / / piyamohamohiyamaNA puNo puNo akkharANi vccNtii| tAva ThiyA jAva gao atthagirisirammi diNanAho // 208 / / chuhiyA bhaeNa khuhiyA pivAsiyA tammi ceva silvtthe| piyalihiyakkharasuhae suttA sariUNa navakAraM // 209 // etyaMtare davaggI puvaavrdaahinnuttraahito| taNakaTTANi dahaMto patto tIse samIvammi // 210 / / sahasa ti udiUNaM sIladhaNAe payaMpiyaM vayaNaM / mahasIlasalilasitto pasamau eso vaNadavaggI // 211 / / tavvayaNANaMtarameva jhatti dAvAnalo khayaM ptto| galiyA rayaNI turiyaM taraNI udayAcale caDio // 212 / / phusiUNa akkharAiM aMsupavAheNa dAhiNakareNa / saccaviya disAyakkA vigayaviyakkA vivaNNamuhI / / 213 / / uTTiya silAyalAo soyaM kAUNa sariyamalileNa / kayakaMda-phalAhArA caliyA suNNeNa raNNeNa // 214 / / maggaM ayANamANA disaavibhaagprimohiymiiyaa| hariNi vdha jaha-bhadrA io tao bhamai kaMtAre // 215 / / etthaMtare nijjiyatiyasiMdagaiMdamAhappo, mahApuriso vva aNavarayapayaTTadANolliyakaro, vijhagirivaro viva aikasiNatuMgakAo, kAlanisAsamao viva aibhIsaNo, sarayasamao viva komalAruNapokkharaggo, sukavikahAbaMdho viva uddAmapayasaMcAro, rAyahaMso viva mANasagaI, sUro viva dusahapayAvo, kAlavadaMDo viva suvisuddhavaMso, pAusameho viva jalamaya jaladhArA-nivahasaMsitamahImaMDalo, gahiraM gulagalito abhimuhamAgacchaMto diTTho vnnkuNjro| ubbhiyavara thorakaro saralo mayaviThabhalo mhaakaao'| tar3aviyasavaNajayalo kayaMtamatti vva duppeccho // 216 // viyaDaMtara visAlaM sIladhaNA maMDalaM pakAUNa / majjha ThiyA bhaNai kari sIlavaI mA vilaMghesu // 217 // pariyaMciUNa suiraM maMDalapAsesu khiNNa svvNgo| vigayamao uvasaMto gao gao tIe namiUNa // 218 / / karisaMbhamaummukkA caliyA suNNeNa aDavimaggeNa / sIlasahAyA saralA sIladhaNA naM vaNasiri vva // 219 // aNNammi paese vaccamANI jamabhaDasamANarUvehiM, vallIviyANuddhabaddhamaddhaehiM, puriyakoDaMDa-kaMDa-hatthehi, sajalajaladharakAlavaNNehiM, guMjaddharattaloyaNehi, loddhi kuNaMtehiM divA dohiM bhillAhivapurisehi, 'esA maha, esA maha' tti payaMpirehi samaga ceva gahiyA vAmadAhiNakarehiM / paropparaM vivayamANA jujjhiUNa do vi myaa| tAhe tesiM hatthAo phiDiyA samANI egAgiNI kaMdamANI diTThA egattha paese acirasiddhavijjeNa kAmaMkuravijjAhareNa / pucchiyA teNa"suMdari ! kA si tumaM? pAyAlakaNNagA vA? saggAo sAvabhaTTA surasaMdarI vA? vaNadevayA vA vaNalacchi daTThabhAgayA ? mANumIsu vA vijjAharIsu vA asaMbhavo erisruuvaaigunngnnss|" tIe bhaNiyaM-"mahAbhAga ! mANusI satthA upphiDiyA pahapabbhaTTA vasaNAbhibhUyA egAgiNI suNNAragaNe paribhamAmi, tA saraNAgayAe niya bhagiNIe daMsehi me kimavi vasimaM / kAmaMkureNa bhaNiyaM--"suMdari ! mamammi sAhINe savvaM te. hiyaicchiyaM karagayaM neva, paraM bhaiNi ti na bhANiyavvaM, ahaM hi gayaNavallahapuranivAsiNo gayaNamehavijjAharassa putto kAmaMkUro nAma tuhaMgasaMgamasamassUo, tA niyaMgasaMgamasalileNa mayaNAnalasaMtattaM nivvaves me maannsN'| sIladhaNAe bhaNiyaM--"kayamimAe uttamajanidiyAe sNkhaae| jao-- dahai piyavippaogo dahai aNAhattaNaM prviese| dahai ya abhakkhANaM dahai akiccaM kayaM pacchA / / 220 / / kulalaMchaNaM mahAyasa! kAurisaniseviyaM grhnnijjN| tUjjha vi na ceva juttaM kAuM eyArisa kammaM // 221 / / teNa bhaNiyaM-- 1. Na siTThA pA. / 2. mayabhiMbha0 pA0 / Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNida-cariyaM suMdari! suhovaeso na laggae kAmajajjare dehe| tAva thiro mayaraharo jAva na caMduggamo hoi / / 222 / / mahurabhaNieNa tUsasu mA mujjhasu mUr3hi! kuNasu jaM bhaNiyaM / ahavA itthINaM paNhiyAsu buddhI dhuvaM hoi // 223 // tIe bhaNiyaM-kijjai paripAlasu kiM tu paMca diyahANi / jA baMbhacera-niyamo pujjai jo gurupuro gahio / / 224 // suNNAlAve ninnehadasaNaM suNNae ya huNkaare| dalamANI gamai diNe sIladhaNA sIlarakkhaTThA // 225 / / paDipuNNA paMca diNA na ko vi katto vi Agao taha vi| kAmaMkureNa bhaNiyaM saMpai kiM uttaraM desi ? // 226 // saMkuddho rAgaMdho balA vi taM gihiuM smaaddhtto| purao na kipi pekkhai balio puNa pekkhae savvaM // 227 / / hA! ki karemi saMpai khareNa na pieNa gheppae esaa| tA taha karemi saMpai jaha maha hatthA na uttarai / / 228 // iya citiUNa khayaro uciyapaesammi saMThio sNto| acchai taM rakkhaMto parihariyAsesa-kAyavvo // 229 / / aNNammi diNe bahudukkhadukkhiyA vaMciUNa taM khyrN| maraNaTThA saMcaliyA sIladhaNA sIlarakkhaTThA / / 230 // thevaMtaraM gayAe diTTho bahusauNasevio srlo| sAhAsayasaMchaNNo puNNAgamahIruho rammo // 231 / / hA tAya ! mAya! hA ajjautta! samasukkha-dukkha! hA bhAya! / vasaNasamuddanivaDiyA bhaNa kaMsaraNaM pavajjAmi? // 232 // iya evaM bahuso roviUNa paricitiyaM ca hiyenn| alamimiNA ruNNaNaM nippaDiyArammi raNammi // 233 / / maraNeNa viNA sIlaM saMpai paripAliu na skkemi| iya citiUNa tIe vattheNa vinimmio pAso // 234 / / kAUNa kaMdharAe puNNAgadumassa heTuo houN| saccaviyA jamapahavattaNi vva daDhapattalA sAhA // 235 / / bhattibharanibbharAe hiyae sariUNa jinnnmokkaarN| bhaNiyA pavayaNadevI jai ki pi mae sukayaM // 236 / / tA aNNammi vi jamme karejja maha sIlarakkhaNe jtto| mA hojja puNo evaMvihANa dukkhANa saMbhUI // 237 // evaM bhaNiUNa tao ubbaMdhiya jAva mukkao appA / tA aThThaDDINe jIviyammi gayaNe suo saho // 238 / / mA ruyasu bhaiNi! narasuMdaro ahaM kheyaro pribhmNto| soUNa ruiyasaI gayaNAo tuha ihaM patto / / 239 / / evaM pasAhiUNaM chipaNo chariyAe pAsao tenn| sittA salileNa lahaM satthAvatthA tao jAyA // 240 // etthaMtaragmi kar3iDhayakaravAlo jamabhaDo bva duppeccho| AgacchaMto diTTho kAmaMkurakheyaro tIe // 241 / / bhaNio kheyarakumaro sIladhaNAe prunnnnvynnaae| bhAuya ! avasarasu tuma esa durappA samAsaNNo // 242 / / so vi bhaNiUNa kiM bhIru ! bhAyase? sarasU jinnnmokkaarN| gahiyAsi-kheDao hakkiUNa tassammaho calio // 243 / / so vihu viyddviddNbiyvynnvinnissriyjlnnjaaloho| ravikarasaMvaliyakarAlakaDhiNakaravAlakayahattho // 244 / / aigaruyadappa-niTra radaTu Tro bhiuDibhIsaNo dhaNiyaM / patto kheyarasavihaM hakkArava-pUriyadiyaMto // 245 / / khayareNa vikhaggaM kaDDhiUNa kAmaMkuro imaM bhaNio / repAva! parakalattaM ahilasasi na lajjio hosi? // 246 / / ali-gavala-sajalajalahara-tamAla-kalakaMThi-kajjalacchAo / aha vAhio kivANo khayareNaM kheyarAbhimuho / / 247 / / narasuMdareNa taM vaMciUNa dakkhattaNeNa niyaeNa / ru?Na kaMdharAe kAmaMkurakheyaro pahao // 248 // mucchAnimIliyaccho ghummAviya loyaNo tharatharito / gayaporusAbhimANo puvvAbhimaho paNadoso // 249 / / narasuMdarI vi maggANulaggao tassa tAva sNclio| aMtario jAva vaNaMtareNa so kheyaro pAvo // 250 / / laddhajao valiUNaM samAgao bhaNai erisaM vayaNaM / bhaiNi ! bhayaM te hariyaM saMpai saMcarasu nIsaMkA / / 251 / / nijjiNio so khayaro saMpai sIlajjale ! bhaNasU kajjaM / jaM kAyavvamimeNaM jaNeNa niyabhAisariseNa // 252 / / to harisiyacittAe sIladhaNAe payaMpiyaM eyaM / parakajjakaraNanirao ko anno tujjha sAriccho ? ||253 / / niravaccayAe jaNiyaM jaM dukkhaM Asi majjha hiyayammi / saMpai tumammi didrutaM pi paNa mahAbhAga ! // 254 / / tatto tIya suyaTThA paNNattI sumariyA khayareNa / Agamma sA payaMpai bhaNa puttaya ! jaM mae kajjaM // 255 / / teNa vi bhaNiyaM bhayavai ! maha bhaiNIe jahA suyA doNNi / egA duhiyA jAyai jayapayaDA taha karejjAsu / / 256 / / paNNattIe bhaNiyaM hohI evaM na ettha saMdeho / geNha imaM hAradurga imaM ca rayaNAvali vaccha ! // 257 / / iya bhaNiya takkhaNA sA paNNattI pAviyA niyaM ThANaM / khayareNa vi rayaNAvali-hAradurga tIya taM diNNaM // 258 / / calaNesu nivaDiUNaM bhaNiyA sA teNa kheyareNa imaM / aNNaM pi jaMpiyaM te bhaNAhi taM bhaiNi ! maha pUrao // 259 / / Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sIle sIladhaNAudAharaNaM paDibhaNio so tIe bAhajalohaliyagaMDajayalAe / bhAuya ! karesu evaM jeNa kayaM hoi maha savvaM // 26 // aMgA jaNavayamajjhe asthi puraM puhaimaMDalapasiddhaM / gayaNaggalaggasAlaM visAlasAlaM ti nAmeNa // 26 // tattha ya me mAusiyA vasai sayA rayaNasaMdarI nAma / tammi gayaM niyagehe gayaM va maM bhAya ! jANAhi // 262 / / iya bhaNiu karayalasaMpuDammi kAUNa takkhaNA teNa / mukkA sA neUNaM visAlasAlassa bAhimmi / / 263 // calaNesu nivaDiUNaM narasaMdarakheyareNa saMlattaM / bhaiNi ! visajjesa mamaM visAlasAlaM imaM nayaraM / / 264 / / nehabharaninbharAe bAhajaluppIlabhariyanayaNAe / kaha kaha vi khalaMtakkharakhINasaraM jaMpiyaM tIe // 265 // taM sAmI taM baMdhU taM mAyA taM piyA garU taM ca / maha sIlarakkhago taM tumaM ca maha pANadAyA ya // 266 // nIsesa bhuvaNabhUsaNa! gaNamaMdira! parahiekkarayacitta! / AcaMdasariyaM naMda bhAya! kimihaM paraMbhaNimo / / 267 // iya bhaNie so tIe kayappaNAmo khaNeNa uppaio / niyaThANa pAvaNaTTA tamAla-dala-sAmale gayaNe // 268 / / sIladhaNA vi saMgoviUNa kheyaradiNNaM hAradurga rayaNAvali ca citiuM pavattA 'kaha Nu nAma egAgiNI vasaNAvaDiyA sahasa tti mAusiyAgharaM vaccAmi ?' evaM viyappiUNaM gayA ega saccha-sIyala-salilapaDipuNNaM sayalanayaranArI jalabharaNaTThANaM mahAvAviM, paviTThA tayabhaMtaraM, niyasIla va nimmalaM pIyaM salilaM / nisannA tammi ceva vAvI (ta) De vimaNa-dummaNA ahomuhI, nayaNajalAsArasitta-dharaNItalA jAva ciTTai tAva diTThA jalAharaNasamAgayAhiM rayaNasuMdari-dAsaceDIhiM / saMjAyasaMkAhiM pucchiyA"kA tumaM? katto vA samAgayA ? kassa duhiyA? kimabhihANANi vA bhejaNaNi-jaNayANi ?" adiNNapaDivayaNAo ceva gayAo tAo niyagharaM / bhaNiyA egAe dAsaceDIe rayaNasuMdarI-"sAmiNi ! kA vi itthiyA accatarUvassiNI aNubhUya puvariddhivisesA vasaNovada yA vAvitaDe egAgiNI aNAhA pisuNiya gurusogAvegA ruyaMtI ciTThai, sA puNa bahusIladhaNAe aNuharai, saMjAyasaMkAhiM pucchiyA ciramamhehiM ruvai ceva na kipi sAhei / "tao dAsaceDIhi samaM gayA tattheva rynnsuNdrii| 'ciradiTu' ti sA vi sammaM na pariyANai, komalavayaNehiM nIyA niya maMdiraM, pucchiyA rayaNasuMdarIe-"vacche ! kahesu niyviyrN|" sIladhaNAe citiyaM"-na juttaM mama eyAvatthAe paratthANe appANaM pagAseuM, kayAi agoraveNaM maM pecchihaMti" tao tayaNuruve gorave akIramANe gADhayaraM hiyayadukkhaM bhavejja, iharahA puNa annAyaparamatthAe jai goravo na kijjai taha vina dukkhaM / avi ya gayapariyaNANa vasaNAgayANa parikhINabhAgadhejjANa / niddhaNavaMgANa ya mANusANa bhaNiyaM na sohei // 269 / / tAhuikaye kayassa u niccamasaMjAya homakammassa / saMtigharahayavahassa va majjhaM pacchannayA seyA // 27 // evaM citiUNa appagAsiya paramatthA nihuyA ceva ThiyA, kao NhANabhoyaNAio uvayAro, na vhAyA, darabhuttaM kAUNa uTriyA, bhattAra-dukkha-dukkhiyA citA-soyasAya ragayA uNhanIsAsAnaladar3aDha mahacchAyA abhikkhaNaM abhikkhaNaM rUyamANI rayaNIsu vi aladdhaniddA kAlaM gamei / io ya nisuyaM sIladhaNAe jaNaNi-jaNaehi--jahA kila jAmAuo vacchA sIladhaNA ya na satthe nAvi niyaghare na najjati kiM pi avatthaMramuvagayANi / tao paramadukkhamuvagaeNa jAmAuyassa dhUyAe ya maggaNAheuM savvadisAmuhesu visajjiyA paccaiyapurisA / ego ya pUNa sedviNo paramapaccayatthANaM sayA sannihio vidiNNaviulasaMbalo visajjio harippaho nAma mAhaNo, bhaNio ya--"vayaMsa ! vaccAhi nANAvihesu desaMtaresu niuNaM gavesamANo mama jAmAuyassa dhUyAe ya udaMtaM lahAhi jIvaMti mayANi vA, siddhayatto paDiniyattAhi jAva me pANA na vaccaMti' / 'evaM karemi' tti bhaNiUNa calio harippaho / bhaNio rayaNappahAe--"visAlasAla-uramajjheNa rayaNasuMdarIe imaM va (i) yaraM sAhiteNa gaMtavvaM, mAsA vi kahiM pi pautti lbhejjaa| 'evaM karissAmi' tti payaMpiUNa payaTTo patto visAlasAlaM rayaNasuMdarI maMdiraM ca / kayasamuciovayAreNa sAhio savvo vi jahatthavaiyaro harippahamANeNa niyayAgamaNapaoyaNaM ca / tao gayA diyavareNa saha uvaribhUmiyAe rayaNasuMdarI diTThA mahAjogiNi vva ahomuhI ki pi jhAyaMtI sisiradaDDha-kamaliNi vva vivaNNamuhapaMkayA sIladhaNA / uNNamiUNa muha-kamalaM niyakareNa sovAlaMbhaM bhaNiyA rayaNasuMdarIe sIladhaNA" aho ! te niTTa rayA jeNa bahuso pucchiyA vi na sabbhAvamuvagayA, saMpayaM tuha pauttinimittaM ammA-piyarehiM pesio rayaNapurAo samAgao harippaho nAma esa maahnno|' tIe bhaNiyaM-"diyavara ! kusalaM me jaNaNi-jaNayANa?" vippeNa bhaNiyaM-"kusalaM, paraM ettieNA kusalaM jaM tujjha jAmauyassa ya muha-kamalaM na pecchNti|" rayaNasuMdarIe bhaNiyaM--"vacche! maMca veNI baMdhaM, karesu mjjnnN|" tIe bhaNiyaM-- Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNida-cariyaM veNIbaMdha taMbolavajjaNaM taha ya bhUmisayaNaM ca / tAva mae kAyavvaM pieNa jA saMgamo hoi||271|| nAUNa nicchayaM moNamAsiyA rayaNasaMdarI / sohaNadiNe bahupariyaNe harippaheNa samaM pesiyA piugharaM siildhnnaa| parimiya vAsarehiM pattANi rayaNapuraM, ThiyANi bAhirujjANe, samAgayA tattheva jaNaNi-jaNayA, nivaDiyA calaNesu sIladhaNA, gADhamAligiUNa sadukkhaM ruyamANA bhaNiyA rayaNappahAe-"vacche ! ko esa vaiyaro?" tIe vi sAhio saMkheveNa savvo vi jahaDio vuttNto| taM ca soUNa paruNNA rayaNappahA-"hA puttiya ! mahaMtayANi egAgiNIe dukkhANi samaNubhUyANi / 'paose pavesasamaoM' tti tattheva ya bhuMjAviyANi / bhuttattaraM saha-daha-saMkahAe miliyANi jAva ciTThati tAvA-gao pidviviNiggayagaruya kauho, muhavivaramaikkaMtavisamadasaNo, koilakAlacchavI, vAmakaragahiyakodaMDo, dAhiNakarakayakaraMDo tammi ThANe ego puriso| harippaheNa bhaNio "bho ! dIhaddhANaparikheiyasarIro viya lakkhIyasi ?" pUriseNa bhaNiyaM--AmaM, kahesu vippa ! ki nAmadheyamimaM nayaraM? vimUDha disAyakko aladdhalakkho haM priyddaami|" dieNa bhnniyN-"rynnpurN|" rayaNappahAe bhaNiyaM-"pahiya ! pucchijjasi, diTTho tae kahiM pi paDhamajovvaNe vaTTamANo uttatta-kaNayavaNNo rUvAiguNagaNaviNijjiyamayaraddhao paramesaro tti nAmaM vahaMto ego puriso? "teNa bhnniyN--"dittho|" tIe bhaNiyaM-"kahiM ?" teNa bhnniyN-"etthev| / eyaM saNiya veDhio pariperatesa sayalapariyaNeNa / teNa vi ugghADiUNa nirUvio karaMDo, didA vaulAvalI egAvalI billaM kuMDala-juyalaM kaviTThe ca devadUsajuyalaM jAyaM ti / tao saMjAyapaccaeNa gahiyA guliyA karaMDayAo, pakkhittA muhe, jAo sarUvattho paramesaro, vimhio pariyaNo, paroparaM mahANi joiuM pytto| rayaNappahAe bhaNiyA sIladhaNA-"vacche ! vinAyavRttaMtA tuma ceva pucchAhi, kirmidayAlameyaM ? kiM vA so ceva te hiyavallaho?" sIladhaNAe bhaNiyaM--"jai evaM saccaM so ceva tuma tA kahesu niyavaiyara" teNa bhaNiyaM-paccUse gamissAmi' tti bhaNiUNa suttANi eyaM tujjha vi samakkhaM, viuddho puNa pecchAmi attANayaM suddhasilAyalagayaM, citiuM ca pavatto-haMta ! na taM jakkhAyayaNaM, na so piyAkarakamalapatthario sattharo, sivA-sahasaMtaTTasAvayasamAulA ghUyaDaghokkAravabhIsaNA niraMtaraM taruniyaraniruddharavi-karappavesA mahADavI esA tao haM "jai saccaM sIladhaNA" iccAi lihiUNa gAhAdugaM calio dkssinnaabhimuho| thevaMtaragaeNaM richiyAe kannesu gahiyAe diTTo ego therpuriso| so vimaM daThaNa bhaNiyAio--"mahAbhAga ! sattha-bhaTho mahADavIM paviTho io tao ttIe viva diTTho imAe richiyAe, pahAviyA mamAbhimuhI, saMpayaM kAla-kavaliyaM pi mamaM kavaliukAmA gADhamaivakamai esA richiyA, tA jai te sAhasaM parovayArabaddhI vA atthi tA mamaM moes / " ahaM pi karuNAbharabhariyamANaso gao tayaMtiyaM-kaha kaha vi moyAvio thero, tAsiyA richiyA caliyA do vi dakkhiNAhuttaM, vIsamiyA egammi vaNanigaMje, samAgayA me niddA, uDhio thero , pamhaDheM savvao me sarIraM dohi vi karehi / 'A kimeyaM' ti uTTio haM jAva pecchAmi . attANayaM egapAeNa maMThaM egahattheNa kuMTa paTThIe kUDahaM uyare tuMdilaM eganayaNeNa kANaM nAsiyAe civiDaM dasaNehiM daMturaM kaNNehiM TapparaM / taM ca kaNayAvadAyasarIrayaM kAlaparusacchavi huMDasaMThANaM bahusaMThANaM jAyaM / so vi thero samAsaNNapaesaTTio mae bhaNio-"sAhu bho pariNayapUrisa ! mahaMto te mama paccuvayAro kao, jahA paMcANaNeNa vejjaputtassa / thereNa bhaNiyaM -- "ki kayaM teNa tassa?" mae bhaNiyaM suNa / vejjaputtakahANayaM do vejjaputtayA vejjayamahijjiU desaMtaraM gayA / kayakajjA paDiniyattA mahADaviM paviTrA / maggAsapaNe paDalaMtariyaloyaNo io tao pariyaDato diTaTho tehiM pNcaannnno| bhaNio kaNidruNa jeTTho----"sajjho esa vAhI, kIrau imassa vejjayaM, evaM hi parovayAro kao hvi|" je?Na bhaNiyaM-alamimAe saMkahAe, aha vArio vina viramasi tA jaM te royai taM karesU-"tti bhaNiya samArUDho vaDapAyave jeho| iyareNa vi kayaM vejjayaM, jAo, sacakkho, sIho, chuhieNa paDhama so ceva khddo| tA sIheNeva vejjasUyassa uvayariyaM majjha vi bhvyaa|" thereNa bhaNiyaM---"asaMtuTTho tuma / mayA puNa mahaMto uvayAro ko|" evaM payaMpiya pariyattiyarUvo dibbAharaNabhAsurasarIro dhaNamittasariso suro jAo, bhaNai ya--"putta ! ahaM te piyA vasaNavaDiyaM tuma daLUNa ihAgao citemi-- "esa aIva ravAiguNagaNasamanio mA kUo vi AvayaM pAuNejja-tti kaliUNa vihiya therarUveNa evaM kurUo kao, Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tave tavateakumAra kahA ha gharaNI vi asaNAidANeNa vasaNasamuddAo mae ceva nitthAriyA, tA gevha imaM karaMDayaM, imassa majjhe baulamAliyA billaM kaviTThe ca guliyA ya ciTThai, jattha gayassa baulamAliyA egAvalI havai kaviTThAo devadUtajuyalaM / billAo kuMDalajuyalaM ca nIharas tammi ceva ThANe karaMDayAo kaDDhiUNa guliyaM muhe karejjasu tao sAhAviya sarUvo hohisi bhaNa saMpayaM kahi na yAmi ? / " eyAvasare katto vi samAgaeNa mANavajakkheNa sahasamAvaDiyaM juddhaM tAyassa / ahaM pi kaha kavi ghiUNa mahADavi hiMDiUNANegesu gAmAgara - kheDa - kabbaDesu vimUDhadisAyakko ajjeha samAgao pucchio tubbhehi paramesaravuttataM / tao saMjAyasaMkeNa nirUvio karaMDao, jAyA baulamAliyA egAvalI, kaviTTha devadUsajuyalaM, villaM kuMDala jaya kafoUNa karaMDayAo kayA muhe guDiyA, jAo sAhAviyasarUvo, esa me viyro| saMpayaM " suMdari ! sAhesu niyayavaiyaraM" / tIe vi sAhio savittharo savyo vi niyayavaiyaro / tIe bhaNiyaM -- "nAha ! sIlaM sIlejjasu" tti silAlihiya arre ko bhAvattho ?" teNa bhaNiyaM pie! " saruvakahaNameyaM, na aNNahA viyappiyavvaM / o savisesaM saMtumaNAe bhaNiyA jaNaNI sIladhaNAe - "ammo ! nissaMsayaM so cevesa maha piyayamo eyaM suNiyaparamAnaMdabharanibbharehiM paosasamae pavesiyANi niyamaMdire, kayaM baddhAvaNayaM, veNImokkhaM kAUNa vhAyA sIladhaNA, niyaMsAviyA jaNaNIe dhavalaMsuyajuyalaM, piNa kaMdharAe vijjA haradiSNahArajuyalaM, rayaNAvalI daiya diNNA gAvalI ya / paramesareNa vi deva diNNaM niyatthaM devadUsajuyalaM kuMDalajuyalaM ca / ThiyANi paramapamoeNa tattheva kaivaya diNANi / bahuvidattadhaNA puvvapesiyA miliyA tattheva satthiyA / pasatthavAsare mahayA satthavimaddeNa gayANi niyanayare, AnaMdiyA suhi-sayaNA, kayAo jiNAyayaNesu aTThAhiyA mahimAo, sammANiyA samuciyovayAreNa sAhuNo, vivihavisayasuhamaNubhavaMtANa caMda- sUrasumiNasuiyA jAyA donni kula-naMdaNA rayaNAvalisumiNasuIyA jAyA egA suyA ya samuciya samae paTTAviyANi nAmANi sumiNANusAreNa caMdappaho sUrappaho ya duhiyAe rayaNAvalI / kayapANiggahaNesu kulanaMdaNesu, samuciyavaramuvAgayAe rayaNAvalIe, viNijoiUNa supattesu niyadhaNaM, mahAvibhUIe nikkhato saha sIlavaNa | e paramesaro / ahijjiyANi coTsapuvvANi, jAo gIyattho / sIladhaNAe vi saMjaINa samIve paDhiyANi ekkArasaMgANi / paripAliUNa niraiyAraM sAmannaM, uppADiUNa kevalavaranANadaMsaNaM, kAUNa mAsamegaM aNasaNaM niruddhajogANi nevvANamuvagayANi / sIla dhaNAe sIlaM saMpUNNaM pAliyaM jahAvihiNA / sIlaparipAlaNe taha aNNeNa vi hoi jaiyavvaM // 272 // | sIlA hAra-tusAra-sArayanisAnAhaMsusubbhaMjaso, sIlA sIha- gaiMda- sappa-sililuppIlAnalatthaMbhaNaM / sIlA cakki surAsurasarasirI lIlAe pAvijjae, sIlA siddhipuraMdhisaMgamamahAsokkhaM pi sAhijjae || 273 || saMpayaM tavodhammo bhaNNai tavateakumAra-kahA- atha iva jaMbuddIve bharahavibhAgakArago veyaDDho nAma pvvo| jo ya katthai vicittarayaNamayasAsayajiNabhavaNamAlo mAlio, katthai parituliyanaMdana, vaNa-vicittakANaNovasohio, katthas koUhalA gayasurasuMdarigeyamaNaharo, katthai paricatasayalasAvajjajo guppaNNAdivvamahAnANAisayacAraNasamaNabhUsio, katthai tihuyaNagurusAsayabhavaNapaDimA payaggaDajjhataka siNAguru dhUmehAyamA gayaNagaNo, katthai gayaNaMgaNAgayaravirahaturaMgamabhaggamaggo / jo ya kaNNAvayaMso viva mahimahilAe, muttAhAro viva nahasirIe, mANadaMDo viva tihyaNAbhogassa, siyavaDo biva jiNadhammajANavattassa, AyaMso viva tihuyaNasirIe / avi ya- kalahoyadhavaladeho kaMcaNabhavaNehi saMgao tuNgo| taDighaDiyasarayajalaharasaMkAso paramaramaNijjo veyaM vannaddhaM viyaDDhacariyaM va jaNamaNANaMdaM / ko iha lahejjatitti AmaraNaM taM pi pecchaMto 19 / / 274 / / / / 275 / / tattha NaM veyaDDhe dAhiNaseDhIe gayaNavallahaM nAma nayaraM / tami ya mehamuho nAma vijjAharo, vaNamAlA ghariNI / tANa putto tavateo nAma payaisuMdaro vi dohaggado sadUsio, na vasai ghariNIghare, aNNA pariNIyA sA vi taheva, vesANa vi veso kAlaM gamei / aNNayA pucchio piuNA kevalI - " bhayavaM ! kiM kAraNaM surUvo vi itthI-yaNaveso esa me naMdaNo ?" kevaliNA bhaNiyaM - "soma ! suNa, Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNida-cariyaM tavateakumArassa puvva-bhava-vaNNaNaM atthi iheva bhArahe vAse saMgamo nAma gaamo| somo nAma kulaputtao tattha privsi| so puNa payaIe ceva loddhipio| aNNayA teNa loddhi kuNaMteNa kAmamohio piyayamAe cAiNi kuNato AyannamAyaDhiUNa dhaNaharaM hariNIe samaM saMbaddho vAvAio hariNa-juvA / tappaccayaM aNegabhavaveyaNIyaM baddhaM bhogaMtarAiyaM kammaM / akayatavacaraNo ANAloiyapaDikkato kAUNa kiMci kusalANTANaM samuppanno esa te putto| ajjavi tassa kammuNo vi dUaNubhUo, sa muddo citttti| tavateeNa bhaNiyaM-"bhayavaM! hojja koi uvAo jeNa lahuM ceva khavijjai?" kevlinn| bhaNiyaM-"savvasAvajjavirairUvAe jiNadikkhAe khavijjai, sA puNa accNtdullhaa| jao-"jalanihipaNa?rayaNaM piva dullahaM mANusattaNaM, laddhe vi tammina sulabhA AriyakhettasaMpayA, pattAe vi tIe accaMtadullahANi jAi-kula-rUvArogga-dhammasavaNa-saddahaNANi; kiM cadAruNA narayA, bahudukkhANugayA tiriyA, niMdiyaM kumANusattaNaM, IsA-visAya-cavaNabhayAisamabhibhUyA tiyasA, samucchalaMti vAhiNo, siraM samAruhai paliyacchaleNa jarArakkhasI, AsannI hoi macca, dujjayA kohAiNo, caMcalA iMdiyaturaMgamA, asaraNA pANiNo, saMsArAbhinaMdI abahajaNo, duraMto vammaho, vivAgadAruNo pamAo, girinaipurasannihaM jovvaNaM, karikaNNacaMcalAo rUya-lAyanna-sohagga-piyabaMdhu-mitta-sayaNa-geha-dhaNa-dhaNNa-rayaNa-suvaNNAiyAo sylriddhiio| avi yataruNIkaDakkhacaMcalajIe taha jovvaNe ya pemme y| mottUNa sAdhamma natthi guNo koi jiyaloe // 276 / / tA kimettha bahaNA? paDivajjaha nAraya-tiriya-narAmarabhavajalahijANavattabhayaM siva-sahamahAtaruvaraphalAvaMjhabIyaM / mahApurisaseviyaM samaNadhamma ti harisabharanibbharaMgo dhammakahaM suNiya bhaddakevaliNo / tavateo tattatave kAUNa maNaM imaM bhaNai // 277 // bhayavaM! niviNNo haM caugaisaMsAratikkhadukkhANaM / imiNA puNa deheNaM dohaggagaeNa savisesaM / // 278 / / ao kuNasu me aNuggahaM savvasAvajjajogavirai lakkhaNAe jiNadikkhAe / 'bhadda ! jogo tuma' ti bhaNiUNa dikkhio kevlinnaa| teNa vi paDivanno paDhamadiNe ceva dukkaratava-caraNAbhiggaho--bhayavaM! "jAvajjI vi chadrAi tavokamma kAyavvaM / teheva karei / aNNayA mAsakhamaNaM karei savvakAmaguNiyaM pArei, evaM dumAsakhamaNaM (karei) savvakAmaguNiyaM pArei, evaM ticau-paMca-chammAsakhamaNaM karei savvakAmaguNiyaM pArei, puNo vi chammAsiyaM karei savvakAmaguNiyaM pArei, evaM paMcacautiSNi duNNiegamAsiyaM savvakAmagaNiyaM, evaM jahAvaDio taheva paDiniyattai, esA paDhamaparivADIbIyaparivADIe mAsaM khaviUNa vigaivajjaM pArei, dumAsaM khavai vigaivajjaM pArei, evaM timAsa-caumAsa-paMcamAsa jAva chammAse, pAraNane savvattha nivvIyaM, tao chammAsaM khavei vigayavajjaM pArei, tao paMca-cau-tiNNi-duNNi egamAsaM pAraNage vigaivajjaM / taiyaparivADIe mAsa khavei AyaMbileNa pArei, evaM do tiSNi cau paMca jAva chammAse pAraNage AyaMbilaM, puNo vi chammAsA khavei AyaMbileNa pArei, evaM paMca cattAri tiNNi doNNi egamAse pAraNage AyaMbilaM / tao cautthaparivADIe mAsaM khavei alevADaM pArei, evaM do tiNNi cattAri paMca jAva charamAsA karei alevADaM pArei, pUNo vi chammAsaM karei alevArDa pArei, evaM jahAvaDio taheva paDiniyatto jAva mAsaM kAUNa alevADaM pArei / evamAi nANAvihaM gamapaccAgayaM tavokamma kAUNa saMlehaNaM karei / . ... cattAri vigidAI vigaI nijjahiyANi cattAri / saMvaccharANi doNNi u egaMtariyaM ca AyAmaM / // 279 / / nAivigiTTo ya tavo chammAse parimiyaM ca AyAma / anne vi ya chammAse hoi vigiTTa tavokam / / 280 / / vAmaM koDIsAi AyAmaM kaTu aannupuviie| girikaMdaraM tu gaMtaM pAyavagamaNaM aha karei // 28 // imAe vihIe saMlehaNaM kAUNa guruaNunnAo aNasaNe Thio dohaggadosaM maNe sariUNa niyANavaMdho ko| jai hojja imarasa phalaM mae aNuciNNassa tavavisesassa / yiicchieNa mahilAjaNeNa tA hojja saMpattI / / 282 / / evaM kayaniyANo mAsamaNasaNaM kAUNa mao mahAsukkaM goN| tao cuo iheva jaMbaddIve dIve bhArahe vAse magahA nAma jnnvo| Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tave tavateakumAra-kahA tattha puraM porANaM sirinayara asthi dasadisipayAsaM / nANa va bhavaNaguruNo ANaMdiyasayalajiyaloyaM // 283 // jaM ca vIsAmo loya-loyaNANaM, dittaM punnarAsiNo, kulabhavaNaM sayalaguNagaNANaM / avi ya--.... rayaNujjalaM virAyai sirinayaraM tiyasapuravarasaricchaM / ahavA tao vi ahiyaM muNijaNapayarphasiyaM jeNa' // 284 / / tammi ya rAyA ikkhAgavaMsavitthiNNanayalamiyaMko / jayalacchisuhAvAso nAmeNaM devasAro. tti // 285 / / jo ya mayarakeU kAmiNINaM, kappapAyavo paNayANaM, citAmaNI jaNamaNorahANaM, dAvAnalo sattukANaNANaM, jalaharo suhisihikulANaM, laggaNakhaMbho samassiyANaM, pahANaselo kittisariyANaM, kulamaMdiraM gaNagaNakannayANaM / tassa ya rAiNo sayalaMteurappahANA vasaMtasuMdarI nAma bhAriyA / tIse kucchIe mahAsumiNasUio tavateyadevo caviUNa puttattAe smuppnno| uciyasamae paiTAviyaM nAma devadiNNo / vaDhio kameNa, samappio lehAyariyassa, acireNa jAo bAhattarikalAviyakkhaNo / tassa NaM saha paMsukIlio, samaM ceva gahiyakalAkalAvo mahAraho nAma rahakAradArao prmvyNso| nANAvihakIlAhiM kIlamANANa vaccaMti vAsarA / / annayA kIliyApaogeNa nahaMgaNagAmI ghaDio rahakAradAraeNaM garuDo / samArUDhA do vi raaysuy-rhkaarnNdnnaa| gao nahayaleNa garuDo / niyattiukAmehi saccaviyA niyattaNakIliyA, na didvA / tao dUraM gaMtUNa bhaggapakkho niviDio mahAdahassovari tariUNa bAhAhi tIraM gayA / bhaNio rahayAreNa rAyasuo-"kumara! sunnArannameyaM tA gamma puvvAbhimuhaM / 'evaM' ti bhaNiUNa calio kumaro / thevaMtaragaehiM diLaM payaDasaMkha-sutti-muttA-pavAla-maragaya-maNi-cAmIyaracuNNavAluyAniyarasaNAhehiM aidIharehi sAgarasalilehiM ca viviNipaMthehiM virAiyaM, surA-sura-siddha-gaMdhavvavijjAharamahoragaseviyAhiM vicittajiNabhavaNa-mAlAhiM alaMkiyaM, jovvaNamayamattajuvaithaNa-kalasa-kuMkumAruNasalilAe sarasariyAe parigayaM, sirippahaM nAma nayaraM / tattha ya siriseNoM nAma rAyA piyadasaNA nAma tassa paTTa-mahAdevI, tIse niyajIviyAo vi abbhahiyA vasaMtasirI nAma dAriyA / jAya jiNai kesapAsavirayaNAe barahiNakalAvaM, muhasohAe paDipuNNapuNNimAyaMda, mayaNehiM visaTTakaMdoTTAI, viphuriyAharasohAe vidda makisalayAI, visuddhadasaNakaMtIe mayalaMchaNakiraNajAlAI, hasiyapahAvicchaDehiM viyasiyakumuyAI, bAhulayAjuvalaeNa komalamuNAlAiM, aggahatthehiM kaMkellipallave, aitaNuyamajjhabhAgeNa kulisa majjhaM, vitthiNNaniyaMbAbhoeNa gaMgApuliNaM, UrujayaleNa pINa-thororukarikara, calaNapaMkaehi kummapaThTha, vimalanahamaNimaUhehi sasimaNikiraNajAlAI, jaMpieNa kaNirakalakaMThIviruyAI, gamaNeNa mattakariNAhavilasiyAiM, paloieNa bhayauttaTTavaNakuraMgIloyaNANi, rUvasohaggAiguNagaNasamudaeNa mayaNaghariNi tti / avi ya-- ___ kAUNa tIya rUvaM anbo ! divvo vi vimhayaM patto / parituliyaraisarUvaM ko kira taM vaNNiuM tarai? // 286 / / evaM vaccaMtesu vAsaresu aNNammi diNe samAgao sumaI nAma nemittio| paDihAraniveio paviTTho rAyamaMdiraM / paNamiUNa vasuhAhivaM nisaNNo daMsiyAsaNe / etthaMtare piupAyavaMdiyA samAgayA vasaMtasirI pulaiyA savvaMgovaMgesu / sumaiNA bhaNiyaM-"mahArAya ! jo ima.e kaNNagAe karaggahaM karissai so caurajjAhivaI yA hohihI / " vityario esa samullAvo savvattha mahImaMDale / AgacchaMti ahamahamiyAe varagA tiie| na dei kassa vi piyaa| devadiNNa-kumararahakAradAragA vi paNapAheyA paviTThA sirippahaM nayaraM, Thio egattha devaule kUmAro, nayaramajjhe bhikkhaM bhamiUNa samAgao rahakAradArao, gaMtUNa bAhirujjANe bhuttaM dohi vi, visannamANasA gamiUNa divasaM tattheva psuttaa| etyaMtare kumArapuNNANubhAvAvajjiyamANasA samAgayA ujjANadevayA kumAramegaMte neUNa bhaNai--"mahAbhAga! visamadasApaDio tuma, tA giNha imANi maMtakkharANi paDhiyasiddhANi, paidiNaM samaggae sUre muhasoyaM kAUNa sumariyavvANi / tao paDissaMti paMca dINArasayANi, tANi tae gahiyavvANi jAva rajjasaMpattI na havai, paraM na kassai eyaM payAsiyavvaM, payAsie tayaMtAsiddhI / bhaNiUNa gayA ujjANadevayA / kumArI vi nuvanno samAgaMtUNa niystthre| etthaMtare khayamuvAgayA savvarI / avi ya1. payapharasi pA0 12 cchIe pahANasu paa0| Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 jugAijidi-cariyaM saMtAviyanaliNi-rahaMga mihuNa sNj| yapAvakaluseNa / vilayiya karavicchAyaM atthamiyaM rayaNinAheNa // 287 // viDiya maMdhayAro rehai nahalacchi kannapUro vva / puvvadisAmuhatilao udayattho kamaliNInAho // 288 // o kumArI saha rahayAranaMdaNeNa, kayaM gosakaraNijjaM / vaMciUNa diTThi rahayArasuyassa jalasoyapurassaraM sumariyANi maMtakkharANi, paDiyANi mahAo paMcadINAra-sayANi / paviTThA nayaraM gahiyavaravattha - vilevaNA io tao bhamaMtA gayA egaM jUiyaraThANaM / taM ca dosAgamassa mUlaM ayasanihANaM guNANa niddalaNaM / dhammattha- kAmadalaNaM viNAsaNaM sAhubhAvassa / / 289 // dosAnalassa araNi mAyAkavaDassa sAsayaM ThANaM / appaccayassa heuM nIsesakhalANa kulabhavaNaM // 290 // hiMsAliya-coriya-pAradAra-mahu-maMsavasaNavarabIyaM / pAvamahIruha bhUmIkulabhavaNaM-gAli-ghAyANaM // 291 // tattha ya NANAvihayANi ramaMtA kararuhavili hiyasavvasarIrA. malamailekkallasADayA, visAlacammakatti (?) paholaMtacihurA, seDiyArayadhavaliyaMgamaMgA diTThA nANAvihadesubbhavA jUyArA / tao kumaraM daTaThUNa citiyamaNehi - "aho ! payAvaraNA o abahukAlAo mahAnihI / diNNamAsaNaM, uvaviTTo kumAro ramiumAraddho / jiNAviyaM paDhamavelAe kumAreNa attAyaM / tao tehito lakkhaM jiNeUNa diNNaM dINANAha takakuyANaM / evaM bIya taiyadiNe vikkhAyaM gao tattha paTTaNe / ammi dine daviNaviyaraMto atthiyANa diTTho vasaMtasirI ceDiyAe saMgaiyAbhihANAe / pucchio tIe rahakAradArao" - bhadda ! ko esa ? katto vA Agao ? kimabhihANo ? / " teNA vi sAhio savittharo savvo vi kumAravaiyaro / tIe vi gaMtUna sAhio vasaMtasirIe kumArIe / bhaNiyaM - "halA ! saMgaie ! jaha kaha vi teNa saha maha daMsaNaM havai tahA karejjAsu / " paDivaNNaM ceDIe ! sA vi paidiNaM kumareNa samaM gamAgamaM kAumAradvA / vaNNei vasaMtasirIe guNagaNaM / kumareNa bhaNiyaM -- " tuha vayaNaM vitahamavitahaM vA bhavai, diTThAe vasaMtasirIe jANijjai / " saMgaiyAe bhaNiyaM - " jai evaM to pabhAe vasaMtasuMdare ujjANe tubbhehi gaMtavvaM, ahaM pi vasaMtasiroM gahAya AgamissAmi--tti saMgAraM kAUNa gayA saMgaiyA, kahio esa vayaro kumArIe sammayamimAe / kAmadeva paDimA pUyaNamiseNaM gayAo tattha / jAyaM paDhamAgaeNaM saha kumAreNa daMsaNaM, vimhio kumArI tIe daMsaNeNaM, sA vi kumAra - rUvAvaloyaNeNa / diNNA kumArIe sahatthagutthA taMbolagabbhA baulamAliyA kumArassa / teNa vi karaMgulIo samuttArikaNa aMgulIyayaM taMbolaM ca / tao kumArI kumarIe cittaM kumarI vi kumAracittaM gaheUNa pavidvANi puravaraM / aNNammi dine bhaNio rahayAradAraeNa kumAro -- "vayaMsa! jai te sammayaM tA gammau niyadesaM / " paDivaNNamiNaM kumAreNa / kahiyaM saMgaiyAe / tIe puNa rAyaduhiyAe / vasaMtasirIe bhaNiyaM-kusalasAhaNatthaM jai gacchai kumAravayaMso tA vaccau, kumAreNa puNa ettheva kaivayadiNANi ciTThiyavvaM / " sAhiyameyaM gaMtUNa saMgaiyAe kumArassa / 'jaM bhaNai rAyasuyA tattha sajjo imo jaNo' tti payaMpiUNa visajjiyA ceDI / bhaNio rahayArataNao " vayaMsa? jeNAhaM gayaNaMgaNe gamAgamaM karemi taM vAhaNaM kIliyApaogeNa ghaDiUNa vaccAhi tumaM sadesaM nivvavesu mahajaNaNi jaNayANa kusala kahaNa mANasaM ' evaM 'tti bhaNiUNa ghaDio teNa kIliyApaogeNa gayaNaMgaNagAmI goviso, kao seDiyA paogeNa sukkilataNU, samapio kumArassa / tao kumAravisajjio gao rahayAradArao / kumAro vi nANAvihaviNoehiM vilasaMto kAlaM gamei / anami diNe bhaNiyA rAiNA piyabaMsaNA " - pie! pANehiMto vi piyA amhANa vacchA vasaMtasirI, tA jai amhehi diNNA duhiyA kahiM pi bhavijja' to AjammamamhANa maNe dukkhaM, tA kIrau sayaMvarAmaMDavo, saddAvijjaMtu savve vi rAyANo, giNhau hiyaicchiyaM varaM vacchA / " paDivaNNamimAe, pAraddhA sayaMvarAmaMDava - sAmaggI / bhaNAvio vasaMtasirIe devadiNNakumAro" -- vINAvAyageNa tume hoyavvaM / " acireNa sajjio sayaMvarAmaMDavo, samAhUyA nANAdesaMtarehito mahIvAlA, samAgayA sayalasAmaggIe, kayasammANA siriseNarAiNA AvAsiyA daMsiyA vAsesu / kameNa saha maNorahehi samAgao sayaMvarA1. Na viva. pA. 2 lamaikkabhai pA / 3. bhavejjA tA A je / pa / 4 maNI pA. / Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tave tavateakumAra-kahA 23 maMDavapavesavAsaro, pesio siriseNarAiNA tesi narAhivANaM pahANapuriso, saviNayaM sAhio teNa syNvraamNddvaagmnnsmo| te viya akaya-kAlavilaMbA' vivihavihivihiyasiMgArA, niya niyasAmaggIe samAgayA uvaviTThA paDihAradaMsiyAsaNesu / devadinnakumAro vi gahiyavINaM gaMdhavviyANa majjhe suravaisahaM piva bahudivasavaNNaNijjaM nANAmaNi-rayaNamAlovamAliyaM vaMdaNaghaDasukayatoraNa-vaNamAlAvirAIyaM DajhaMtAgarukApUra-madhamapitadhUvaghaDiyAulaM paMcavannasamUsiyavejayaMtI-virAiyaM sotthiyasirivaccha-naMdiyAvatta-vaddhamANaga-kalasa-macchajayalovasohiyaM viviha-kari-turaga-magara-migagaNa-mora-pArAvaya-kavi-kIraju yalavirAiyarUvaM lIlaTriyasAlabhaMjiyAkaliyaM surabhikusuma-rayaNakiraNamisimisaMtadippaMtasassirIyarUvaM vivihapallaMkasayasamAulaM paviThTho sayaMvarAmaMDavaM / tao samAhayAI AujjAI AujjiehiM, pagIyA gaMdhavviyA-paNacciyAo naTriyAo / eyAvasare nIsAsavAyavajjhasuhamakhomajuyaleNa saMbuyasarIrA, thalakamaliNi vva pavaNAyasalilajaNiyapheNasaMgayA, sasi-kiraNasaMgaya vva kaNayaselakaMdarA, dagaraya-tusAranivahachAiyA iva mahodahivelA, sukayapaDikammA, divvAlaMkAra 'bhUsiyaMgI, gaMdhasamuggayapupphapaDalayadhAriyAhiM veDiyAhiM gahiyavaramAlAe saMgaiyAe ya samaNugammamANamaggA, maMjumaMjIrajhaMkAraravAyadiDayarAyahaMsamaMDalA, kaDisuttayaMtalaggakaNakikiNIsareNa niyaMbapuliNasuhasuttabohiyamayaraddhayA, hA-(raMta?)pattapayaga paiTTiyapaumarAyamaNiNA sarAgeNeva bAladivAyareNa sevijjamANanAhIdahA, nittalAmalAmalayappamANamuttamuttAvalImiseNa kAmAureNa va gahagaNeNa paribhujjamANavacchatthalA, muhayaMdagahaNasamutthariyapavvarAhugahaNe 'vva masiNa-kasiNa susiNiddha-kuMtalakalAvaNa matthaeNa virAyamANI, acchacaMdaNavihiyavilevaNA, sarasasamujjalakusumamAlA virAiyasiraseharA, ubhayapAsanivaDatacArucAmarajuyalA, sirovari virAyaMtasiyAyavattA, sarayasasijuNha bva niya daMsaNAmaeNa khobhayaMtI sayalamaviraMgasAyaraM samAgayA sayaMvarA maMDavaM vasaMtasirI / mahodahi piva mahAnaI sIyA caMdoyubbhaMtavammahasalilapUrio mahodahi vva mahAraMgamahodahI kiha vi hu uvvelaM na go| ADhattA ya ammadhAIyA savittharavaNNiyakula-vaMsanAma-goyapatthive aNuparivADIe dAeuM / kameNa guNagaNasahie sAhitI sabvapatthive gayA aMtaM / na ya se kahiM pi diTTi pasIyai visAyamavagayA aMbadhAI" ||292 / / kinna esA ki pi hiyaicchiyaM purisaM varei ? / " bhaNiyA vasaMtasirI" "putti! ki vilaMbesi ? varehi jo hiyaicchio varo, aivilaMbaNAe doso, mA khabhejja tuha rUvamayaNamohio imo rNgsaayro|" evaM bhaNiyAe vasaMta sirIe gaMtUNa vINaM vAyamANassa devadiNNakumArassa kaMdharAe pakkhittAvara mAlA, hariyAliyA-siddhatthAIhiM pUiUNa varamAlaM ThiyA dAhiNapAse kUmarassa / sAmAyamANavayaNakamalo paropparaM mahANi joiuM pavatto samvo ki mahiMdasIheNa bhaNiyaM" bho siriseNa! jai esa vo kulakkamo vINAvAyagassa duhiyA dAyavvA tA ki rAyANo nimaMtiyA?" kica-- kA jAI? kaM va kulaM? katto va samAgao? suo kassa? / eyaM pi tAva pucchasu vINAvAyaMtagaM eyaM // 292 / / avahatthiyajAi-kulaM avmaanniysylnrvismuuh| sariyaM va nIyasariyaM niyaduhiyaM kiM na sikkhavasi ? // 293 / / siriseNeNa bhaNiyaM-'bho bhaNiIviyakkhaNa! jai sayaMvarAmaMDave samabhiruiyaM varaM varei kaNNagA ko ettha majjhovAlaMbho? kaNNagA vA ki sikkhavijjaI ?" kamareNa tao bhaNiyaM kovAnalakaMpamANaahareNa / nIyANamaciyameyaM payaMpaNaM na uNa iyarANa // 294|| aivisamA kammagaI visamayaro tIya kjjprinnaamo| lahuo nahu hasiyavvo, appA garuo na daTTavvo / / 295 / / vaNagahaNachannataNuNo akahijjaMtA vi keNa vi pareNa / niyaparimaleNa payaDA kuDaya-kayaMbA mahuyarANa / / 296 / / jAI kulaM kalAo gottaM nAmaM ca jaNaNi-jaNayANi / savvaM pi majjha eyaM raNammi bANA kahissaMti / / 297 / / evaM suNiya sAvesamANasA niyaniyAvAsesu gayA savve vi dharAhivA, pAraddhA sannahiuM, pahayAo saMgAmabherIo, jamagasamagaM samAyAujjasahapaDisaddabharanibbharaM phuTTa va bbhNddmNddlN| tao saMkhuddhacitteNaM bhaNio jAmAuo siriseNarAiNA 1. vilaMba vi. je 12. kAra vibha. pA. / 3. netalA. je.| 4. pavvarAhaNeva pA. / 5. viraiya pA. / 6. ammadhAiI pA0 / 7. vAemANa pA0 / 8. raMga jaNo je0 / 9. vijjau pA0 / 10. kuDava pA0 / Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 jugAijiNida-cariyaM 'saMpayaM kA gaI ?' so vina bhAiyavyaM' ti bhaNaMto puvanivvattiyaM govi ( . . . . 'samA ruhiUNa gahiyatisUla-Damaruo gayaNaMgaNaM gao tajjiyA raayaanno| mahiMdasIheNa bhaNiyaM-"na bhe bhAiyavvaM iMdayAla khu eyN|" etthaMtare maMdarAo paDiniyatteNa himavaMtaM payapatthieNa gorIbhAriyAe mahieNa kaNayamuhavijjAhareNa nahayalagao vasahamAruDho diTTho kumAro / tappunnacoieNa bhaNiyaM khayareNa-"vayaMsa ko esa vaiyaro?" kumAreNa vi sAhio savittharo savvo vi niyvuttNto| tao teNa parovayArarasiyamANaseNa sumariyA bahurUviNI vijjaa| samAgayA ya bhaNiyamaNAe-"bhaNa, ki karemi?" khayareNa bhaNiyaM-"bhayavai ! maha vayaMsassa rUvANurUvaM gahiyapaharaNaM caMDiyA pamuhaparivAraM pyddesu|" tIya vi taheva kayaM / tao takkhaNA ceva khaMdhapaho taM kavilakesarasaDhA, bhAsurakuMdiMdusaMkAsadADhAkarAlavayaNA, sIhakisorArUDhA, kohavasavevirasarIrA, palayakAlakaMkAla-rUva dhAriNI, nANAvihabhUyagaNasamAulA samAgayA kottttirii| sANavAhaNA vivasaNA karakayakarAlaDamaruyA, ullAliya garuyagayA paharaNA, uddhabaddhakasiNa kesasaMcayA, aTTahAsapahasirA, huMkArarava-vittAsiyakArayajaNA, ghoraghaggharArAvabahiriyasavaNaMtarA, viraiyavIravesA, viyaDapakkheva sabhakkaMtamahImaMDalA, sarasarassa samAgayA khettavAlA / kajjalakasiNakAehi, bhayavimhayAvUrijjamANamANasehi, samaMtao miliehiM bhIsaNadasaNehi, nANAvihapaharaNakarehi, pUriyaM nahaMgaNaM nisAyarehiM / puNo ya dUrunayaviyaDapphaDADopamaNikiraNaniyaramusumariyatamaMdhayArA, phAraphukArAnilasaMkhohiyadharaNimaMDalA, pAyAlavAsiNo saMpattA mahAbhoiNo / puNo vi kilikileMtanaccirabhUyasayasahassasaMkulAo phekkAraravAUriyagayaNaMgaNAbhogAo samAgayAo maayro| tao DamaruyaDamaDamArAvuDDabhariyabaMbhaMDabhaMDoyaro, tihuyaNajaNabahariyasavaNaMtaro, paDisaddabhariyagirikaMdaro, samarasamAraMbharuddaruvarudeNeva / puNaravi pavAio khettavAlehiM Damaruo, DamaruyasahasavaNANaMtarameva paNacciyA nahayale bhUya-pisAyAjakkha-rakkhasagaNA, vAmakarakayanarakavAlabhIsaNAo, dAhiNakarullAliyaravikarasaMvaliyakarAlakattiyA, paharaNAo muhakuharaviNissaraMtajalaNajAloli kavisIkayaMgavarAo mukkalakavilakesapAsabhIsaNasaNAo kilakilAravaM karemANIo paNacciyAo joginniio| hA "kimeyaM" ti pakaMpiyaM tihuyaNaM / tao taM tahAvihaM viDDaraM samavaloiUNa bhayabhariyamANasA macchiyA iva mahattamettamacchiUNa laddhaceyaNA dunviNayakhAmaNatthaM agdhaM dAUNa kayaMjaliNo evamaNisu narAhivA-"bho mahAbhAga ! devo vA dANavo vA vijjAharo vA tayaNuggahaviphuraMtaaciMtasattijutto bhUmigoyaro vA tuma, tA khamAhi jamavaraddhamamhehiM / tao saMhariya samarasamAraMbheNa bhaNiyA te kumareNa-'gacchaha, mA puNo vi evaM krejjh| te vitaM suNiya bhayabhuttaloyaNA takkhaNA ceva palANA khayaro' . . . . ) nahayalagao jAva cii tA sahasA jammaMtaraninvattiyasukayacoio sNto| dakkhiNadisAo saha piyayamAe khayaro smaavddio||298|| daLUNa tayaM khayaraM harisavasavisappamANahiyaeNa / viyasiyaloyaNajuyaleNa jaMpiyaM devadinnaNa // 299 / / ko si tumaM? katto vA? baMdhU vA majjha pavaramitto vA? jeNa tuha daMsaNeNa vi auvvatoso mahaM jAo ko ko jAyammi na milai keNa samANaM na hu~ti ullAvA / jaM puNa hiyayANaMdaM jaNei taM mANusaM viralaM // 301 // taM suNiya bhaNai khayaro bAhajalaM loyaNehiM muNcNto| suNa sAvahANahiyao jo haM tuha Asi punvabhave // 302 / / mahasukke sakkasamo mahiDDhio suravaro tumamahesi / gIyaraI naTTaraI surasuMdarivihiya pariveDho // 303 / / ahayaM pituha vayaMso samasuhasuhio sayA vi sannihio / mahasukkakappavAsI sUrappaho nAma nAmeNa // 304 / / tabbhavasaMvaDhiyanehataMtusaMdANiyA samaM ceva / suraselapamuhasaMdaraThANesu sayAvi kIlAmo // 305 // annammi diNe pagaliyateo milaaymaannvrkusumo| vicchAyasayaladeho viDappagahio sasaharo vva // 306 / / diTTho mae tuma taha puTTho ki mitta ! dukkhio evaM / bhaNiyaM tae sadukkhaM naM najjai cavaNasamao tti // 307 / / evaM payaMpamANo payaMDapavaNollio paIvo vva / sahasa cciya atthamio diNAvasANe diNayaro vva // 308 / / devANa cavaNakAle jaM dukkhaM hoi taM aNakkheyaM / tadda kkhadukkhiyamaNA na maraMtaamara tti kAUNa // 309 / / kaivayadiNAvasANe ahaM pi caviUNa mitta ! sNjaao| dAhiNaseDhi-paiTThiyakamalamuhe puravare ramme // 310 / / kamalAlaya-kamalasirINa naMdaNo siddhsylvrvijjo| daiyAe samaM patto kIlaMto vivihakIlAhi // 311 // avaravidehe vAse slilaavivijybiiysogaae| nayarIe pamayavaNe vimalapaho kevalI diTTho // 312 / / 1 pA. prtau| , Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tave tavaseakumAra- kahA / / 314 / / / / 317 / / / / 318 / / puTTho ya paNamiNaM bhayavaM ! uttaradisAe caliyassa / suhacitaM suhasauNA suhaM nimittaM ca kiM kajjaM ? / / 313 / / bhaNio hUM kevaliNA puvvabhave amarakeunAmo ti / pANapio tuha mitto teNa samaM daMsaNaM hohI kahio tuha puvvabhavo savvo vi savittharo mahaM teNa / tA jAva govisagao gayaNattho sattaavaruddho saNAvaDio ciTThai egAgI sAhasaM samArUDho / sIhakisoro viva gayaghaDAhiM pariveDhio dhIro saMjAyajA isaraNo ahaM pi laMghevi nahayalaM viulaM / iha saMpatto saMpai bhaNa kajjaM jaM mae kajjaM so vi ahomahavayaNo na paicchai kiM pi tassa paDivayaNaM / khayareNa tao pacchA paNNattI sumariyA vijjA sAgamma bhaNai puttaya ! bhaNa kajjaM jeNa haM tae sariyA / so Aha maha vayaMsaM vasaNasamuddAo tAresu pannattIe pacchA haya-gaya-raha- pattisaMkulaM sennaM / sahasa cciya nimmaviyaM alakkhasaMkhaM nahayalammi mattagayagulugulAiya-hayahesiya- pattisIhanAeNa / rahacakkaghaNaghaNAiyaraveNa naM phuTTae gayaNaM payapasariyaghoraghaggharArAvA / ullA liyagaruyagayA pUriyanahaMtarAlA vittAsiyasayalatihuyaNAbhogA / bahulakkhakoDisaMkhA viubviyA khettavAlabhaDA daTThUNa vaisasamiNaM bhayasaMbhaMtA narAhivA savve / khAmittu devadiNNaM niya niya rajjesu saMcaliyA // 3.19 / / || 320 || / / 321 / / ubbaddhasapAsA DamaruyakayaDamaDamArAvA / / 322 / / / / 323 // / / 324 / / tao paNNattI paNamiUNa visajjiyA khayareNa / khayaro vi devadiNNa sakkArio piyayamAe saha himavaMtaM gao / kumArI vikIliyApaogeNa samoiNNo siriseNanariMdamaMdiraM / mahayA vicchaDDeNa pariNIyA vsNtsiri| kayANi sayalamaMgalakajjANi / etyaMtare piupesio samAgao kumarassa pauraparivAro / viNNAyapuvvA varavattaMto suTTANasaMbaMdheNa harisio siriseNa naravaI / saMtANarahio rajjaM pi dAUNa devadiSNakumArassa pasatthavAsare mahAvibhUIe nikbaMto naMdivaddhaNAyariyasIve / kumAro va kavayadiNANi tattheva acchiUNa jaNaNi jaNayadaMsaNasamUsuo rajjaM sutthaM kAUNa calio pasatthavAsare / kaivayapayANaehiM paviTTho vaMgAvisayabhUsaNaM vasaMtasuMdaraM nAma nayaraM / samAvAsio bAhirujjANe, nimaMtio tannayaranivAsiNA malayasAreNa rAiNA, bhoyAvio paramAyareNa / bhuttAvasANe mihokahAhiM jAva ciTThati tAvAgayA piupAyavaMdiyA malayasirI nAma kaNagA / piuNAvi siNehasAraM ucchaMge nivesiUNa bhaNio devadiNNakumAro "esA maha duhiyA nemittieNa tuha bhajjA samAiTThA, tAkIra avitahaM nemittiyavayaNaM / " dhario tattheva kaivayadiNANi kumArI, pasatthavAsare pariNIyA malayasirI / kaivayadiNAvasANe calio niyadesAbhimuhaM, kameNa patto aMgAlaMkArabhUyaM aMgauraM nAma nayaraM, AvAsio nayarabAhiriyAe / kayabhoyaNassa paDamaMDavaheTThA niviTTapallaM kavIsamiyassa kumArassa vimaNadummaNo io tao paribbhamaMto milio niyanayaravatthavvagaseTThisuo maisAgaro nAma / paNamio teNa kumAro / kumAreNa bhaNiyaM - " maisAgara ! sAgayaM te kiM kAraNaM gAgI suNNacitto vi lakkhiyasi ? " 25 / / 315 / / / / 316 // teNa bhaNiyaM - " akahaNijjameyaM tahA vi sAmisAlasuyassa parahiyakaraNapavaNamANasassa paradukkhaduvikhayassa paDipuNNapuNNodaeNa diTTigoyaraM gayassa tuha kahijjai / vArijjato vi piuNAhaM bahuyaM daviNajAyaM gahAya mahayA sattheNa atthovajjaNanimittaM ettha samAgao, AvAsiumADhato nayarabAhiriyAe sattho / raMdhaNidhaNa - jalA haraNasamAule satthajaNe parifreefeat maMDavatale niviTTho haM jAva ciTThAmi tAvAgayA kaivayadAsaceDiyAhi parivAriyA paDhamajovvaNe vaTTamANA aMgavaddhaNanaravaiNo sammayA mayaNamaMjarI nAma piMDavAsavilAsiNI, nisaNNA daMsiyAsaNe / kayasammANA taMbolAiNA khaNamettamacchiUNa alakkhiyaM ceva pakkhittamimIe niyanAmaMkiyaM muddArayaNaM amhANa maMjUsAe / bhaNiohamaNAe - "satthavAhasya ! khaNamegaM gammau amhANa maMdire / " uvarohasIlayAe paDivannaM mae tavvayaNaM / gao tattha kaivayasahAyasahio / kayA tIe calaNasoyAiyA samuciyA savvA vi paDivattI, nimaMtio bhoyaNeNa na paDivaNaM mae, samAgao niya satthaM / etyaMtare kao tI ali kolAhalo, samAgayA daMDavAsiyA, pucchiyA tehi 'kimeyaM' ti / tIe bhaNiyaM - " samAgao maha ghare desaMtarAgayasatthavAhadArao, so maha hatthAo muddArayaNaM gahAya akahito ceva gao / " nIyA ArakkhieNa naravaisamIvaM mayaNamaMjarI / pucchiyA rAiNA - " bhadde ! ko esa vRttaMto' ? tIe " bhaNiyaM - " mahArAya ! satthavAhavesadhAriNA takkareNa me muddArayaNaM muTTha / " taM suNiya samAiTTho raNNA nayarArakkhio - " re ! lahuM taM satthavAhadArayaM ghettaNAgacchAhi / " teNa vi taheva 1. ettha vaiyaro pA0 / Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 jugAijiNida-cariyaM kayaM / pucchio haM rAiNA-"ki nimittaM tae imIe muddArayaNaM gahiyaM ?" mae bhaNiyaM -"mahArAya ! na mae ghiyN|" rANA bhaNiyaM-"kimesA payaMpada?" mae bhaNiyaM-"na yANAmi ; " mayaNamaMjarIe bhaNiyaM-"are payaDatakkara ! mahArAyassa vi purao aliyadhiTTimaM karesi? jai eyamagNahA bhavai tA sattavINiyA saMcio maha attho taha saMtio. aTa evaM evaM ceva tA tuha satthe jo astho so savvo vi maha sNtio|" mae bhaNiyaM-"evaM ceva / samAgayA mayaNamaMjarI rAyapurisehi samaM maha stthe| khaNametaM iso tao nirUviUNa sahatthaThaviyaM va gahiyaM maMjasamajhAo mahArayaNaM, daMsiyANi rAyapurisANa niyanAmakkharANi, jaNasamakkhaM gahio sabbo vi tIe maha attho / ahaM pi khINavihavo vihalarukkho bva vihaMgehi makko sayalapariyaNeNa piusayAsaM pi lajjAe acayaMto gaMtuM ettheva tthio| esa maha dujjAyajasassa vazyaro asao ceva sohnno|" kumAreNa bhaNiyaM-"bhaddamaha ! mA visAyaM karehi / jao bhaNiyaM-- vasaNammi Usavammi ya egasahAvA havaMti sppurisaa| jArisao cciya udae atthavaNe tAriso suro // 325 / / caMdassa khao na hu tArayANa riddhI vi tassa na hu tANaM / garuyANa caDaNapaDaNaM iyarA puNa niccapaDiyA ya / / 326 / / vasaNammi samAvaDie payaI nahu kaha vi sappuriso muai / rAhumuhagahiyamukko vi tavai sUro dharAvI // 327 / / iccAi samAsAsiUNa dhario niyasamIve ceva kumAreNa setttthisuo| bIyadiNe nimaMtio aMgavaddhaNeNa bhoyaNaTA kumAro, bhatto sapariyaNo, taraMgaNAvajjiyahiyaeNa dinnA niyasuyA avaMtasirI aMgavaddhaNeNa, dhario tattheva kivydinnaanni| aNNammi diNe visUiyAdoseNa uvarao aNgvddhnno| 'aputto', tti ahisittANi divANi / tehi vi io tao bhamiUNa devadino ceva pddibnno| ahisitto maMti-sAmaMtAIhi mahArAyapae, vasIkao aNgaajnnvo| aNNammi diNe bhaNio maisAyaro rAiNA--"seTThisuya! mahAsattha-sannivesaM kAUNa aMgaurapacchimadisAbhAe AvAsaM giNhasU, satthasAmio aNNo kAyabvo, appaNA pacchanneNa acchiyavvaM, mayaNamaMjarI vi jaM ki pi tuha satthamAgayA pacchannaM mayai taM gaheUNa alakkhiyaM ceva tIse ghare mottavvaM, tao tIse gharasAro niyadaviNaM ca te saMtiyaM bhvissi|" diNNA sAmaggI rAiNA / paccAsaNNagAme gaMtUNa kayasattho nivesiyA varasatyavAho samAgao aMgauraM, AvAsio avrdisaae| soUNa satthaM samAgayaM punvapaogeNevAgayA mynnmNjrii| Thio pacchanno misaagro| nimaMtio niyagharAgamaNeNa tIe stthvaaho| paDivaNNaM tenn| didi vaMciUNa avallA majjhe chUDhaM tIe niyamuddArayaNaM / gayA satthabAheNa saha niyagharaM / maisAgare NAvi gahiUNa avallAo mayaNamaMjarI nAmaMkiyaM muddArayaNaM samappiyaM niyapaccaiyapurisassa, bhaNio ya-"gaccha tUmaM satthavAheNa sama, taha kaha vi jayavvaM jaha alakkhiyaM ceva keNai mayaNamaMjarImaMdire viismi|" teNa vi taheva kyN| kaovayAro samAgao niyasatthaM stthvaaho| mayaNamaMjarIe vi puvvapaogeNa kao kolaahlo| nIyAdaMDavAsieNa naravaisamIvaM / bhaNiyA mahArAiNA--"kimeyaM samAulA?" tIe bhaNiyaM-"satthavAhamiseNa ko vi me mahArayaNaM gahAya go|" rANA sakovamiva bhaNio talavaro-"are ! erisI te nayararakkhA, turiyamANesu taM stthvaahtkkrN| "teNa vi lahaM ceva aannio| rAiNA bhaNiyaM-"satthavAha! ki nimittaM tae imIe muddArayaNaM hariyaM?" satthavAheNa bhaNiyaM-"saMtaM paavN|" mayaNamaMjarIe bhaNiyaM--"mahArAya ! kimanno vi ko vi coriyaM kariyaM kahei, visesao aNegADa-kavaDabhario vnniyjnno|" satthavAheNa bhaNiyaM --"A pAye ! nagaraniddhamaNasamA vi hoUNa vaNiyajAI dUsesi?" Isi hasiUNa bhaNiya mahIvaiNA-"bho vaNiyasuya ! jai kaha vi tuha satthe imIe muddArayaNaM bhavissai tA tuha ko daMDo?" teNa bhaNiyaM-- "sayalasatthadaviNassa esA sAmiNI, jai pUNa imAe ceva ghare bhavissai tA imAe ko daho?" mayaNabhaMjarIe bhaNiyaM"sattaveNIsamajjiyA kaNayakoDI maha ghare tIe tuma saamio|" tao pahANarAyapurisasahiyA gayA satthavAhasatthaM, nirUviyaM samaMtao satyavAhamaMdiraM, viseseNa avallAo, na laddhaM kattha vi muddArayaNaM / vilakkhavayaNA disAmaMDalaM paloyaMtI bhaNiyA satyavAheNa--"saMpayaM te gharaM gmmu|" taheva gayANi, io tao nirUviUNa thevavelaM pallaMkamajjhAo kaDhiyaM maisAyarapuriseNa muddArayaNaM; daMsiyANi mayaNamaMjarInAmakkharANi rAyapurisANa / tehi vi kahiyaM raainno| rAiNA vi muddAviyaM maMdiraM, niddhADiyA nayarAo mayaNamaMjarI, diNNaM maisAyarassa mynnmNjriimNdirN| maisAyaro vi niyadaviNajAyaM mayaNamaMjarIdaviNaM ca karagayaM kAUNa rAyasammao paramapamoeNa kAlaM gmei| Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvanAe bhavabhIlaniva-kahA 20 annayA rajjaciMtAyagaM amaccaM mottUNa maisAyareNa samaM calio devadiNNakumAro niyadesAbhimuhaM / kameNa vahato patto niyanayare, AvAsio bAhirujjANe, samAgao paccoNIe sayalasAmaggIe piyA, suhamuhutte pavesio niyamaMdire, kao mahAmahUsavo, samANaMdiyANi jaNaNi-jaNayANi, paNayA amacca-sAmaMtAiyA, samANaMdiyAo niyadaMsaNeNa aTThArasa vi pagaIo, sAhio pucchaMtANa ammA-piINa savvo vi niyavaiyaro, tehi vi ANaMdajalabharabhariyaloyaNehiM gADhamAligio cuMbio ya muddhANe, pamANIkao sayalapayoyaNesu kAlaM gmei| ___aNNammi diNe kaliMgAhiveNa niyamAmageNa sIhavikkamAbhihANeNa rayaNapurAo pesio sugutto nAmAmaccaputto samAgao, dovAriyasUIo paviTTo diTTho devasArarAyA / bhuttAvasANe pucchio AgamaNakAraNaM / teNa vi paNAmapurassaraM bhaNiyaM--"deva ! kUmAramAmageNa sIhavikkameNa bhaNiyaM," atthi me kaNayamAlAe devIe duhiyA kaNayasuMdarI nAma, sA jai tumhANa sammayaM tA kumArassa dijju|" rAiNA bhaNiyaM-"ko kallANe viroho?|"to samAhUo joisio, nirUvio pariNayaNagamaNavAsaro, sammANiUNa pesio amaccasuo, pAraddhA mahayA vicchaDDeNa vivaahsaamggii| tao pasatthadiNe cauvihabalaparivArio rayaNapuraM pai calio devadiNNakumAro, kameNa vahaMto patto rynnpurN| vivAhiyA mahaimahUsaveNa kaNayasuMdarI, Agao sanagaraM maNuyabhavadullahaM visayasuhamaNuhavaMtassa vaccaMti vaasraa| aNNammi diNe paMcattamuvagao devsaarraayaa| mayakiccANi kAUNa maMti-sAmaMtehiM mahAvibhUIe ahisitto mahArAyapae devdinnnnkumaaro| jammaMtarasucariyatavANubhAveNa apatthiyAgayAhiM ceva ahamahamiyAe varijjai samannayavaMsasamabhavAhiM rAyakaNNAhiM / appayAseNeva uvaNamaMti vivkkhdhraahivaa| jAo caurajjAhivaI raayaa| maNuyabhavapasaMsaNijja visayasuhamaNuhaMvatassa kameNa jAyA cattAri puttA--- vasaMtasirIe vasaMtarAo, malayasirIe malayakeU, avaMtisirIe avaMtibaddhaNo, kaNayasuMdarIe knnykeuu| pariNayavaeNa padhajja gahiukAmeNa devadinnanarAhiveNa mahAvibhUIe ahisitto baMgAhivattaNe vasaMtarAo, aMgAhivattaNe avaMtivaddhaNo, kaliMgAhivattaNe kaNayakeU iyararajje puNa malayakeU / appaNA vi mahAvibhUIe nikkhaMto sAgarAyariyasamIve, gahiyaduvihasikkho ahigayasuttattho vihiya vivihatava-caraNo sAmanapariyAyaM paripAliUNa kayakkhAmaNo samAhimaraNeNa mariUNa ukkosAuo accae suravaro jaao| bhottaNa tattha surasuhAiMcao samANo mahAvidehe vAse kuMDavaddhaNe nayare rAyA bhavissai / evaM suhaparaMparAe kaivayabhavaggahaNehiM sijjhissai / kammaTThamalakalaMko aNegabhavakoDisaMcio ghnniyN| tavatavaNataviyataNuNo jIvasuvaNNassa parigalai / / 328 / / tA tavaha tavamuyAraM agaahsNsaartaarnntrNdd'| maNuya-surAsurasokkhaM bhottUNaM jeNa jAha sivaM // 329 / / mAvaNAe bhavabhIrUniva-kahA iyANi bhAvaNAe diLaMto bhaNNai-asthi iheva jaMbuddIve dIve bhArahe vAse suraselo viva vibuhAhiDio, mayalaMchaNo vivANaMdiyabaho, garuDo viva diyavisarasevio, sUsamAkAlo viva paNaTThovasaggo, laliyakAmiNIkaDakkho viva samayaNo, visamasaro viva sayalajaNahiyayaTrio, surahimAso viva aNudiNaM payaDiyamahasavo, kailAso viva IsarAhidio kurU nAma jnnvo| avi yausabhassa payAvaiNo suyassa nAmeNa kuurunriNdss| loyammi sUppasiddho kUru tti jayapAyaDo deso // 330 / / tattha ya mahAmuNivilasiyaM piva viNijjiyAsesavisayaM, jiNidasamavasaraNaM piva bahusAvayaM, mahumahadehaM piva lacchIsamAliMgiyaM gayapuraM nAma nayaraM / jattha NaM sIlamevAbharaNaM jaNANaM, devagurupaNamaNameva sIsAlaMkAracUDAmaNI, subhAsiyAyaNNaNameva kaNNAlaMkAroM' parakalattANavaloyaNameva' nayaNamaMDaNaM, paradavvAbhilAsaviNiyattaNameva sUittaNaM, dhammovaesavayaNe ceva vallahattaNaM, saMtose ceva mahAlAbho, jiNavaMdaNaccaNa-namasaNaM ceva niruvamasUha, jiNa-sAhudANavihANameva davvasaMcao, sAhujaNavIsA maNAyAsasaMjAyaseyajalaM ceva titthaNhANaM niyamajjAyAparipAlaNameva mahAvasaNaM, guNigaNagahaNammi ceva muharayA, dANasahAvammi ceva guruyayA, satthatthaviyAraNa e ceva citaa| jattha calaMti tuMgadevauladhayavaDaggANi na uNa jaNajaMpiyANi khalaviyAro pIDijjaMtatilesU na uNa loesu / avi ya-- 1. sAra sAyara taraM.pA./2. nAma purava0 paa.| 3. ttAvalI pA0 / 4. vayaNaM pA 5. toso ce. pA.. 6. maNAkaraNAyAsa pA. / Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ----- jugAijiNida-cariyaM ... mANummUlaNarasio vaDiDhayamayaNAnalo hu juvaINaM / mahumayakaja sAhai aNurAgo tammi'nayarammi // 33 // miraamypaaddlsuurhigNdhpsrNtsaasnaalillN| kAmiNivayaNaM bhasalA paMkayasaMkAe ahiliMti ... // 332 / / .. tatthekko cciya doso dIvo vi na dijjaI jaM gharesu / accubbhaDabahuviharayaNakiraNaniddaliyatimiresu // 333 // . . tammi ya dappUddhara'payaMDapaDivakkhamattamAyaMgakuMbhatthalAbhoganiddalaNapaccalo, nariMdalacchIsamAliMgiyavacchatthalAbhogo, ayamasthijaNavilappamANadhaNo vi akkhINakoso, nIsesanaranAhuttamaMgamaNi-mauDakiraNAvalivirAiyapAyapaMkao kasamadekho nAma mhaarido| tassa 'ya' rAhaNo sayalaMteurapahANA gorI viva tiurAriNo kittimaInAma mhaadevii| avi ya-- naMdassa davariddhi bva suyasamiddhi bva sgrnrvnno| jAlAvali vva jalaNara sasA sariddhi vva sarayassa // 334 // sahannayassa sahAvali vva sIya vva dsrhsuyss| maMdodari vva rakkhAhivassa joNha vva caMdassa // 335 // aha tassa tIya samayaM visayasuhAsattakhittacittassa / sagge va tiyasavaiNo volINo dIharo kAlo // 336 / / aNNammi diNe kittimaIe saMbhao gmbho| taiyamAse dohalayasamae suhapasuttA rayaNIe caugaiduhANi sumiNe daLUNa bhayaveviraMgI paDibuddhA devii| sAhio kusumasehararAiNo suminno| teNa bhaNiyaM--"devi ! bhavabhIrao te patto bhavissaI / " taM suNiya sA suhaM-suheNa gabbhamuvvahai / aha mAsANa navaNhaM diNANa addhaTThamANa khalu jaao| sukumAlapANi-pAo tiyasakumAro va se 'taNao / / 337 / / kayaM mahAvaddhAvaNayaM, pUio nagaraloo, sammANio baMdhuvaggo, kayatthIkao pariyaNo, saMpatte duvAlasame divase miNayadasaNANusAreNa paTTAviyaM se nAma bhavabhIra tti / evaM ca kalAkalAveNa dehovacaeNa ya vaDhaMto, saMpatto jovvaNaM, saMjAyaM kumaiNIpamuhamaMteuraM, uciyasamae kao piuNA rajjAbhiseo, jAo nraahivo| kusumaseharo vi paccaparisaniseviyaM bhavabhIrurAiNANuNNAo gao vaNavAsaM / iyaro vi accaMtANurattakumuiNIpamuha aMteureNa saha visayasuhamaNuhavaMto kAlaM gmedd| evaM ca tAva evN| ioya veyaDDha dAhiNaseDhisaMThiyagayaNavallahanayarAopavaNagaI nAma vijjAharo saha miyaMkalehAe bhAriyAe payaTro naMdIsaraM nAma dIvaM / nANAvihanaga-nagarAisaMkulaM puhaImaMDalamavalointo saMpatto gayapurassuvari / etyaMtare paNayakovakuviyaparammahiM kumuiNImaNuNito diTTho caMdalehAe bhavabhIrU / tao taM puloiUNa niyaniMdAgabbhiNaM 3 savisAyaM bhaNiyaM caMdalehAe"ajjautta! dhaNNA khu kA vi esA dharaNigoyarI jA evaM calaNanivaDieNa puNaruttaM paiNA pasA (i)jji| eya 14 puloIo raayaa| diTThametteNa ceva jAo se maNaparioso / citiyaM ca NeNa-"abbo ! jaha esa dIsaMto nayaNANaMdaM jaNei tahA takkemi pucabhavapaDibaddheNaM baMdhuNA hoyavvaM ti| avi ya-- nayaNAI nUNa jAIsarAI viyasaMti vallahaM dttuN| kamalAI va ravikarabohiyAiM mauliti iyarammi // 338 / / tA ki se piyabaMdhavANurUvaM karemi? ahavA ki sesehi taDillayA vilasiyaM piva caMcalehi atthakAmehi mokkha nibaMdhaNaM sayalasuhakAraNaM uvaisAmi saccaM sammattamUlaM carittadhamma' ti citaMto avayario gayaNAo nriNdbhvnnN| avi ya-- aha daThThaNa naridaM pIivisa,taloyaNo khyro| gayaNAo ayavario saggAo tiyasanAho vya / / 339 / / abbhuTTio nariMdo sahasA daTTaNa dasadisipayAsaM / niyakaMtibhariyabhuvaNaM taM khayara bhaNai uvavisasu // 340 / / ko si tuma? katto vA ihAgao? keNa kAraNeNaM vA? / eyaM savvaM supurisa! jai kahaNijjaM maha kahesu // 341 / / diThe tumammi viyasaMti loyaNA harisaparavasaM cittaM / dhaNehiM tuma dIsasi paccakkho puNNarAsi vva // 342 // 1. jammi paa.| 2. ahilasaMti paa.| 3. puddha r.paa.| 4. sIsa je.| 5. ssai imaM su. paa.| 6. vaso ta. je.| 7. te dasame paa.| 8. paiTTiyaM pA / 9. saMpattojovvaNAraMbhaM pA / 10. uttarase di. pA./11.ThiyarahaneuracakkavAla naya pA. / 12. loeMto pA 13. gambhA pA. / 14. paloi. je / . Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvanAe bhavabhIrUniva-kahA 29 . Aisasu tA mahAyasa ! kiM tujjha karemi viNayapaDikamma? paDibhaNai pavaNavego jaM kAyavvaM tayaM suNasU // 343 / / vijjAharo narAhiva ! ahayaM tuhadasaNeNa avyrio| paDivajjasu sammattaM sivasuhayaM savvaviraIca // 244 / / dhammAo attha-kAmA saggo mokkho ya haMti purisANa / visayAsAnaDiyamaNA mar3hA taM ceva na kuNaMti // 345 / / picchato vi na pecchai aNavarayagalaMtachidaduggaMdhaM / nArI-deha-miliccho ki kIrau jeNa rAgaMdho ? .. // 346 / / naggo jahA paDatthI tassa nimittaM na giNhae suttaM / taha visayAsAnaDio mUDho dhamma na sevei // 347 / / jai icchasi visayasuhaM tA dhamma kuNasu niyysttiie| jo mahai varAhAraM so giNhai tannimittAI // 348 // aimaNaharavaNavAsekkasokkhasaMpattagayavaro lahai / gaNiyAriphAsaluddhoM dukkhAiM bahuppayArAiM // 349 / / tilatusamitteNaM ciya sayaMbhuramaNaM ca dUravitthiNNaM / narasokkheNa hayAso dUraM nAsei sura-sokkhaM // 35 // tA arihaMto devo sAha ya gurU jiNehiM pannatto / dhammo jIvAIyA tattA tattaNa sammataM // 35 // evaM ca tehiM pavaNagaivayaNehi paDivaNNasammatto keriso so nariMdo jaao?| avi ya--. avahatthiyamicchatto pasatthasammatta bhUsiyasarIro / bahuso vi bhaNNamANo na ya viraiM pAvio rAyA // 352 / / AmaMtiyaM nariMdaM khayaro naMdIsarammi gaMtuNaM / namiUNaM tattha jiNe puNo vi aha gayapuraM patto // 353 / / heDAUyarUvadharo khayaro dAei rAiNo turae / rAyA vi divvaturayaM AruhaI tiyasanAho vva // 354 / / ArUDhammi nariMde turao mahimaMDalAo gayaNayalaM / sahasa tti samuppaio dIsaMto jaNasamUheNa // 355 / / jA chiNNakaro muMcai rajju turayassa duTumahilaM va / tA nahyalAo paDio turaMgamo duTThapuriso vva // 356 / / ahacitei nariMdojai turao kIsa nahayale gmnnN?| jai mukko ki paDio? aha paDio kIsano dilo? // 357 // tA savvahA vi divve vivarIe jaM kuNaMti naNu purisA / taM savvaM vivarIyaM jAyai natthettha saMdeho // 358 / / duturaMga mottuM khalaM va pAUNa udayamamayaM va / bhottUNaM kaMda-phale vuttho tattheva kaMtAre // 359 / / evaM tattha varadumehito phalarasamAsAyaMtassa nijjharehito sisiramudayaM pibaMtassa kuraMgamehito sajjaNasuhamaNubhavaMtassa aNNammi diNe citA samappaNNA--abbo ! saMdaro esa vaNavaso paraM piyayamArahio, tA jai piyayamAe saha saMbaMdho hojja tA arannaM pi saMdaramiNaM / avi ya-- saggasariso vi deso piyavirahe kuNai 1 dAruNaM dukkhaM / rannaM pi saggasarisaM jAyai piyasaMgamAhito // 360 // aha picchai appANaM sumiNe lacchIe dhaNiyamavagUDhaM / paDibuddho paricitai jai2 esA hojjaNe ghariNI / / 361 / / tA vaNavAso vi imo diyalogAo havejja ahiyyro| piyavirahiyANa jamhA saggo vi na nibbuI kuNai / / 362 / / uThevi sattharAo jA vaccai puvvadisi bahuhuttaM ? / tA muhalaneuraravo viyaMbhio tassa kaNNesu // 363 / / citeUNa pavatto katto kira neurANa iha saho? / tA nRNaM esa ravo saresu kalahaMsavaMdrANa // 364 / / jaha phurai dAhiNacchI jaha ya dihiM kuNai esa maha saho / jaha me sumiNo diTTho taha hojjA neurANaM pi // 365 / / tAva ya niTThiyadosaM payAsiyA sesadasadisAbhoyaM / sasijoNha' vva sarUvaM pecchai mahilaM maNabhirAmaM // 366 / / varakesapAsanijjiyabarahikalAvaM miyaMkavaravayaNaM / pavaNapakaMpirakisalayaaharillaM pINathaNajuyalaM // 367 / / ki hojja imA lacchI? taMno, karagahiyapaMkayA jasA / katto vva mANasIe rUvamiNaM? vimhao teNa iya jAtabaheviyappe vammahabANa vva vahai yieNa / tA jhatti sA samAva sapa aha tIe so vi diTTho harisavisadRtaloyaNajayAe: ki esa hojja iMdo iMdANI-virahio ettha // 370 / / aha sAgayaM ti bhaNi sA ramaNI tassa deDa niyavasaNaM / uvavisasu ettha supurisa ! eyaM ciya AsaNaM ettha // 371 / / rUveNa guNA viNaeNa kulaharaM jara visuyaNa! tuha naayN| pucchijjasi taha vi tumaM vayaNAmaya-savaNa-naDiehiM // 372 / / 1. he dei da.. pA. / 2. taijai sA viha hojja me ghariNI pA. / 3. esa saro sare. pA. / 4. NDava paa.| 5. pIya thaNa, paa.| Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNiMda-cariyaM ki entha tuma lacchI jalahiM mottaNa ramasi nIsaMkaM / ahavA ki jaNayasuyA dasAsabhayavevirA pattA // 373 / / kiM ca tumaM sasilehA aannNdiysylmaahiylaabhoyaa| kiM vA hara-haMkAraggidaDaDhamayaNaMgaNa va raI // 374 / / kiM vA kheyarataNayA paNa?vijjA vaNammi pariyaDasi / pAyAlakaNNagA vA ki vA vaNadevayA kA vi? // 375 / / koUhala-hayahiyao nAuM icchAmi tujjha vuttaMtaM / jai kahaNijjaM tA kahasu aha na bhadaM bhavau' tujjha // 376 / / iya jA pucchai rAyA niyateyaMtariya-sUra-kara-niyaro / caunANIvijjAhara-samaNo tA tattha saMpatto // 377 / / nAmeNa pavaNavego pavaNo viva katthaI apaDibaddho / aisapanANI bhayavaM bhavaNNavuttAraNataraMDo // 378 / / aha phAsue paese Thio tahiM sayalasattasuhaheU / bhavabhIruNA vi bhaNiyA sA ramaNI muNivaraM daTuM // 379 / / bhadde ! sunnAratne maNivasabho ettha ko vi sNptto| tA vaMdAmo pacchA jaM juttaM taM karissAmo // 380 / / taruNIe toebhaNiyaM ko doso ehi suyaNu ! vaccAmo / kappataru bva kappiyaphalayA naNu muNivarA hu~ti // 381 / / iya bhaNie tIe tao4 bhavabhIrupatthio muNisayAsaM patto kameNa samuciyadesaM bahabhattibhariyaMgo / / 382 / / supasatthalakkhaNadharaM dANa-dayA-sIla-bhAvaNAmaeNa / dhammeNa bhUsiyaMgaM karuNAmayapUramayaraharaM // 383 / / nAUNa ca majjhatthaM rAgahosehiM duraparihariyaM / asamatthaM piva maNiuM parimukkaM TradaMDehi // 384 / / jo haNai so haNijjai esa samattho vi sahai savvassa / roseNa vi se mukkaM hiyayaM rUsiUNa varamuNiNo // 385 / / nimmalaguNAvalIe aladdhathAmAe dUramavagUDhaM / laddhabahunilayagaviradosAvalidUraparihariyaM // 386 / / kalahoya-paMkayatthaM tiyasAsura-khayara-tiriyanayacalaNaM / taruNa-ravimaMDalanibhaM aha pecchai maNivaraM rAyA // 387 / / pavaNagaipamuhAe harisavasullasiya-payaDapulathAe / kheyarasahAe sAraM jaINa dhamma kahemANaM // 388 / / mANaM mottUNa tao bhasalo viva tassa calaNakamalesu / paDio bhavabhIrunivo samuTThio joyae jAva // 389 / / tAva na pecchai bAlaM kahiM gayA sumiNao vva ki eso| iya citeMto bhaNio dinnAsIseNa so muNiNA // 390 // uvavisasu bhadda ! saMpai asaar-sNsaar-vilsiysehiN| ko ettha vimhaote AyahiyaM suNasu jiNadhammaM // 391 / / iya bhaNamANeNa patthuyA bhagavayA saMsArajalahiparamapoyabhUyA duriyAnalavijjhavaNajalayAvalivibbhamA saMsAranivveyajaNaNI-dhammadesaNA / avi ya-- nAraya-tiriya-narAmarajAi-jarA-maraNadukkhapaDihacche / motaM jiNidadhamma saMsAre natthi iha saraNaM // 392 / / sai koha-mANa-mAyA-lohAnalataviyasayalajiyaloe / dukkhAnala-salilasamodhammo saraNaM paraMekko // 393 // kaha kaha viDivaseNaM jiNidadhammammi dullahe laddhe / dUhadalaNe sahajaNaNe acitacitAmaNisamANe // 394 // visayA visaM va visamA caMcala-cittAu dudrumhilaao| visayAsattA sattA paDaMti narae duruttAre // 395 / / dhammadesaNAvasANe ya laddhAvasareNa pRcchio bhavabhIrurAiNA maNivaro-"bhayavaM ! ko esa turaMgamo ki nimittaM gayaNaMgaNe mamaM neUNa eyammi suNNAraNe nivADio? kahiM vA paDio vina" diTTho! ki nimittaM vA sA ramaNI khalametti vva dinadrA jAyA?" bhagavayA bhaNiyaM--"soma ! suNa / " asthi iheva jaMbuddIve dIve bhArahe vAse supurisajasapavAho vva kalahoya-dhavalo tihayaNajaNajaNiyavimhao veyaDDho nAma pvvo| tattha NaM dAhiNaseDhIe gayaNavallahaM nAma navaraM / aNega kheyaraniyarapaNamiya-pAyapaMkao kusumAvIDo nAma vijjAhararAyA / tassa suo esa maha dAhiNapAsavattI pavaNagaI nAma vijjaahro| tuha ceva putvabhavabhAyA jeNa gayapure naMdIsaraM pai patthieNa paNayakuviyapiyayamA pasAyaNajjayaM tumaM daTThaNa daMsaNamettasaMjAya-nehabharanibbhareNaM citiyamaNeNa maNanayaNANaMdaM maha jaNei taha takkemi keNai samAsaNNa baMdhuNA hoyavaM, tA kimeyassa siNehANarUvaM saMpADemi, ki jahA citiyadiNNaphalaM paNNatti demi, ki vA iMdanIla-mahAnIla-maragaya-masAragalla-caMdakaMta-sUrakaMta 1. iM havau pA. / 2. jaM vuttaM je. / 3. NIe bha. pA. / 4. bhayabhI. pA. / 5. sayAsaM pA. / 6. jAIjarama. pA. / 7. vinihiTTho pA. 18. bhaviyavvaM paa.| Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvanAe bhavabhIrUniva-kahA paumarAyapamahANi rayaNANi viyarAmi; ki vA bhayabbhaMtakuraMgitArataralanayaNajayalAo, mattakariNAhakuMbhatthalAbhoyadUruNNayapINapaoharAo, surasari-puliNavitthiNNa-niyaMbabiMbAo, kummannaya-calaNarehira-nahayaMda-kiraNa-niyara--paNAsiyatamaMdhayArAo dhayaraTugAmiNIo mahumAsamattakalayaMThijaMpirIo, vijjAharamahanariMdakulavAliyAo, saMpADemi, kiM vA pUriyasayalasamIhiyAo, kamaladalalacchIo, payacchAmi / ahavA savvameyaM gaya-kalaha-kannacaMcalaM sarayabbhavibbhamaM iMdayAlaM piva khaNadiTTanarse / tAkimimiNA sarayabbhavinbhame jIviyammi taha jovvaNe ya pemme y| jaha citiyadiNNaphalodhammocciya hoidAyavvo // 396 / / eya citiUNa giNhAvio tuma telokkasArabhyaM sammattarayaNamimiNA / puNo vi paruviyA savittharA svvvirii| na paDivaNNA tae / tao gaMtuNa naMdIsaraM tatto paDiniyatteNa savvaviraigAhaNadA turaMgamavesaM kAUNa avahario tumaM aNeNa / pADio aNorapArAe imAe mahADavIe / payaDiyamayaNaviyArAitthiyA vi taha visayapaDibaMdhaparikkhaNatthaM imiNA ceva viuvviyA / ahaM pi veyaDaDhAo taha paDibohaNatthaM imiNA ceva ihaanniio| tA parihara visayasuhaM mahamahuraM visasamaM ca pajjate / aMgIkaresu supurisa! supurisaciNNaM samaNadhammaM // 397 / / tao nisAmiUNa eyaM vattattaM citiyaM bhavabhIrarAiNA-"aho se mahANabhAvayA! aho se kajjAkajjAnirUvaNaM ! aho se parovayAranirayattaNaM ! jeNAvahatthiyaniyakajjAraMbheNa savvo vi imo parissamo mama samaNadhammapaDivattinimittaM pavaNagaINA kao ti bhaNiora bhavabhIrurAiNA maNivaro-"bhayavaM! jAva niyataNayaM rajje ahisiMcAmi tAva' karemi duhapAyavA vaMjhabIyabhUyaM tumha samIve pavvajjaM ti / bhagavayA vi mamANaggahakae akayakAlakkhevaM dharaNitilayaM nAma gayaurabAhirujjANaM samalaMkaraNIyaM / " eyaM bhaNiUNa moNamAsio raayaa| pavaNagaI vi muNiyanaravaihiyayAbhippAo gahiUNarAyANaM gayaNaMgaNamuppaio / tamaNu muNivaro vi / khaNaddheNa pattA gayauraM / Thio dharaNitilae pavaNavegamuNI saha pavaNagaINA / rAyA vi paviTTho sanagaraM / sAhio savittharoturayaharaNAio savvo vi niyayavaiyaro amacca-sAmaMtAINa tesimaNumaIe ahisitto niyayapae kumuiNItaNao kumuyacaMdo nAma kumaarii| dAUNa mahAdANaM mahAvibhUIe nikkhaMto pavaNavegamaNisamIve bhavabhIrunarAhivo / gahiyaduvihasikkho ahijjiyasuttattho guruNA saha mahImaMDalaM vihariumADhatto / pavaNagaI vi kayakiccamatANayaM mannato vaMdiUNa bhavabhIru muNivaraM gao sngrN| bhavabhIru-maNI vi nANAvihatavavisesaparisosiyasarIro saddhAisayasaMvegajogao ya guruyaNamaNunaviya Thio egarAiyaM mahApaDimaM mahAmasANe / diTTho ya kovAnalAvUrijjamANamANaseNa iha bhavavairiNA vaNamAlavaMtareNa / sarosaM bhaNiyamaNeNa--"rere / ! durAyAra! acoramavi coraM bhaNiya nayarArakkhiyasamappiyaM akaviyAro bhavabhIruo vi bahabhavanibaMdhaNeNa niravarAhamAraNeNa mamaM mArAviya saMpayaM kahiM vaccasi ? natthi bhe jIviyaM", ti bhaNamANo gahiUNa muNivaraM gao msaannpaayvhe?o| kIlio lohakIlaehi saha teNa muNivaro / 'aho me paDikayaM !' ti harisiyamaNo saTTANaM gao vaMtaro / muNI vi vaMtaraM pai apau?mANaso tivvaveyaNAbhibhUo vivaitaNahi vi akayaviyAro aNNaM jIvAo sarIraM ti mantramANo samasattamittayAe attANaM bhAveumADhatto-- nahu ko vi ettha sattU na ya mitto na vi ya sukayadukayANa / phaladAyA mottUNaM attANaM sayalasattANaM // 398 // jIva ! tae jaM vihiyaM pAvaM gururaagdosvsennN| taM saMpai aNabhaMjasu ko doso vaMtarasseha / / 399 / / kammehiM Dhoio esa nUNa tuha vaMtaro purakaehiM / avarajhaMti hi kammANi na uNa so bhicca sAriccho / / 400 / / uvayArI khalu eso kammaviNijjaraNaheuo ceva / tA mA tammi paosaM karesu taNuyaM pi re jIva ! // 401 / / jaM jeNa kayaM kammaM so taM aNuhavai asaNA ceva / iyaro nimittamettaM suha-dukkhANaM naro hoi / / 402 / / nAraya-tiriyanarAmarabhavesu jA veyaNAo shiyaao| tAo tuma ciya jANasi ahava jiNo na uNa aNNajaNo // 403 / / 1. ti payaMpiUNa pA. / 2. mi kare. pA. / Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 taM ettha ThANaM coisarajjummi jIva ! jiyloe| jattha na jAo na mao anaMtakhutto bahu-duhatto mAi bhAvaNAo bhAveto jiyagaNe ya khAmito / maNa vAyA- kAehiM visujjhamANo mahAsatto. Alossaint chiNNamamatto ya aNasaNAsatto / samasatumittabhAvo paMcanamokkA ragayacitto akIlakIlio so taiyadiNe sukkajhANamArUDho / savvaTTasiddhinilao jAo bhavabhIru aNagAro dANa - tava - sIlarahiyA vi bhAvaNA bhavasayANa nimmahaNI / tA taM bhAveha sayA sAyattaM suddhasaddhAe narasurasivalacchI vacchahAraM sutAraM saraha paidiNaM bho bhAvaNaM bhAvasAraM / bhavajalahiNaMtaM laMghiUNaM duraMtaM paramapayamaNagdhaM jeNa pAveha sigghaM jugAijidi-cariyaM // 404 // // 405 // // 406 // // 407 // ||408 || evaM paruvie surIhi dANAi cauvihe sAvagadhamme bhagabhAvamuvagao paNamiUNa sUriNo saTTANamuvAgao dhaNo / gacchati diNA / / / 409 / / aNammi dine viNNatto mANibhaddavANieNa satthavA ho, jahA -- " volINo pAuso, suhasaMcArA maggA, tA basaMtauraM pai payaTTau satyo / " paDivaNNamiNaM dhaNeNa / pasatthavAsare diNNaM payANayaM, kameNa vahaMtA pattA vasaMtauraM / dhaNamaNuNNaviya annattha vihariyA sUriNo / dhaNo vi jahAvasaraM viNioiyabhaMDI, samAsAiya hiya icchiyalAho, kevaikAlAo calio niyatyarAbhimuhaM / patto suhaM suheNaM / jahAThANaM viNioiyadaviNasaMcao, tivaggasAraM visaya suhamaNuhavaMto kAlaM gamei / aNNA sAhu- dANasamAvajjiyabhogaphalo majjhimaguNajogao kAlamAse' mariUNa uttarakurAe mihuNago jAo / sA puNa bhUmIsahAvao ceva sakkarAimahuradavvamahurA sAraya-sasahara-kara-niyara sIyalasacchajalA / ettha NaM viNeya jaNANuggahaTTA vIsa sAgarovamakoDAkoDIpamANaM kAlacakkaM paruvijjai / cattA re sAgarovamakoDAkoDIo saMtaI eo / egaMtasUsamA khalu jiNehi savrvvehi niddiTThA tI purisANamAuM tiSNeva paliyAI taha pamANaM ca / tiSNeva gAuyAI AIe bhAMti samayaviU uvabhoga- parIbhogA jammaMtarasukayabIyajAyAo / kappataru samUhAo hoMti kilesa viNA tesi te puNa dasappayArA kappatarusamaNa samaya UhiM / vIrehiM viNiddiTThA maNorahA pUrA ee mattaM gayA bhiMgA tuDiyaMgA dIva joi cittaMgA / cittarasA maNigaMgA gehAgArA tahAM NiyaNA 3 mattaM gaesu majjaM suhapejjaM bhAyaNANi bhiMgesu / tuDiyaMgesu ya saMgayatuDiyANi bahuppagArANi dIvasA joisanAmayA ya niccaM kareMti ujjoyaM / cittaMgesu ya mallaM cittarasA bhoyaNaTTAe maNiaMgesu ya bhUSaNavarANi bhavaNANi bhavaNarukkhesu / Ainnesu* ya patthiyavatthANi bahuSpagArANi eesa aNNeya naranAriMgaNANa tANamuvabhogA / bhaviyapuNabbhavarahiyA iya savvannU jiNA beMti evaM sampayArA savisayanilayA havaMti kila ee| ego vihu hiyaicchiyakajjakaro kapparukkho tti to tiNi sAgarovamakoDAkoDIo vIyarAgehi / susama tti samakkhAyA pavAharUveNa dhIrehi tIya purimANamAuM doNNi ya paliyAI taha pamANaM ca / do ceva gAuyAI AIe bhAMti samayaviU ubhoga-parIbhogA tesi pi ya kappapAyavahito / huti kileseNa viNA navaraM UNANubhAvehi to susamadussamAe pavAhasveNa koDikoDIo / ayarANa doNi bhaNiyA jiNehi jiyarAgadosehi tIya purisANamAuM evaM paliyaM tahA pamANaM ca / evaM ca gAUyaM khalu AIe bhaNati samayaviU uvabhogaparIbhogA tesi piyakappataruvarehito / hoMti kileseNa viNA navaraM UNANubhAvehiM to dusamaNA vAyAlIsAe varisasahassehiM / sAgarakoDAkoDI egeva jiNehi pannattA 1. 0 mAse kAlaM kAUNa utta / 2. dhIrehi pA. / 3. aNiyaNA prava. pU. 314 / 4. turiyANi je. 5 taha aNiyaNesu dhANiyaM vatthAI bahu. prava. // 410 // // 411 // // 412 // // 413 // / / 414 / / // / 415 / / / / 416 / / / / 417 / / / / 418 / / / / 419 / / // 420 // // 421 // ||422 || // 423 // ||424 // / / 425 / / / / 426 / / Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahanAhassa dhanasatthabAha bhavo tIe purisANamAuM puvvapamANeNa taha pamANaM c| dhaNusaMkhAniddiLaM visesasuttAo nAyavvaM // 427 // uvabhogAparIbhogA pavarosahimAiehiM viNNeyA' / jiNa-cakki-vAsudevA sabve vi imIe volINA // 428 / / igavIsasahassAiM vAsANaM dussamA imIe u| jIviyamANuvabhogAiyA ya dIsaMti hAyaMtA // 429 / / etto vi kiliTThayarA jIyapamANAiehiM niddiTThA / aidUsama tti ghorA vAsasahassAiM igavIsaM // 430 // usappiNIe eso kAlavibhAgo jiNehiM niddittttho| eso cciya paDilomaM viNNeo osappiNIe vi // 431 / / / eyaM tu kAlacakkaM sissajaNANuggahaTTayA bhnniyN| saMkheveNa mahattho visesasuttAo nAyavvo // 432 / / uttarakurAe NaM maNuyA do-saya-chappanna-piTTikaraMDagadhAriNo, susamasusamANubhAvamaNuhavamaraNA aTThamabhattAhAriNo jIviyapajjatapasaviNo egaNapannadiNANi avaccajuyalamaNupAleUNa payaIe ceva payaNukoha-mANa-mAyA-lobhA-nimmamA nirahaMkArA kAlamAse kAlaM kiccA aNNayaresu devesu uvavajjaMti / dhaNajIvo vi mihaNagAuyaM paripAleUNa sohamme suravaro jaao| tammi ya devAuyaM paripAleUNa cuo samANo iheva jaMbuddIve dIve avaravidehe vAse gaMdhilAvaI vijae veyaDDhapavvae gaMdhArajaNavae gaMdhasamiddhaM nAma nayaramatthi / jattha pharusattaNaM pattharesu, khalo tilaviyAresu, suio keyaikusumuggamesu, tikkhattaNaM karavAlesu, vaMcaNaM. pharayakheDDesu, DaMbho saMDavIvAhesu, paradAragamaNaM pAsaMDiesu, daDhabaMdhakaraNaM sukavikavvesu, kaMpI devauladhayavaDesu, vippalabho sumiNaesu, vaNNasaMkaro cittakammesu, citAo satthAgamesu, kasanivAo turaMgamesu ,mattattaNaM mahAkarivaresu, caMcalattaNaM vAnaresu, parovayArakaraNaM jalaNesu na uNa. jnnesu| avi ya-jatthamaNikuTTimovasohiyANi dhavalaharANi dhavalaharovasohiyANi rAyamaggANi, rAyamaggovasohiyANi devakulANi, devakulovasohiyANi pAyArANi, pAyArovasohiyANi, kavisIsayANi, kavisIsovasohiyANi pharihAbaMdhANi, pharihAbaMdhovaraMjiyANi jalAsayANi, jalAsaovaraMjiyANi sarasatAmarasANi, sarasatAmarasovaraMjiyANi kesarukkerANi, kesarukkerovaraMjiyANi. mayaraMdANi, mayaraMdamaMDiyANi haMsakulANi, haMsakulamaMDiyANi disaamuhaanni| kiM ca---- gayavai-suMDAdaMDo vva jattha dIhAI loypemmaaii| laMghiyaniyavaipasaro paMsulisariso jahiM ucchU // 433 / / tattha viyNbhiy-pddivkkh-mttmaayNg-kuNbh-niddlnno| paNaiyaNapUriyAso narAhivo sayabalo nAma // 434 // . jo divasAraMbho vva aNuvattiyamitta 4 maMDalo, bhuyaiMdaphaNAnivaho vva samucchUDhadharAmaMDalo, jassa ya kuDilo cihurapanbhAro na uNa sahAvI, vitthario garuyajayalacchipaoharuppaMkasamAliMgiyavacchatthalAbhogo na kovAnalo, niravajjavajjamajjhataNuo majjhadeso na dANavilAso, mayaraddhayadhaNulaTThIkuDilAo bhamuhAo na buddhIo, aidIharA bhuyadaMDA' na vairANu baMdhA, bhaMgurANi daiyAjaNapaNayakovakalahaNANi na balANi, aNiTriyANi deva-gurupyaNANi na kar3ayavayaNANi / avi ya nivvAviti bhamaMtA sayalaM mahimaMDalaM guNA jassa / emeva ya paDivaNNamiyaMkakiraNehi mahivIDhaM // 435 // tassa ya rANA sayalaMteurappahANA; ANaMdiyaloyaloyaNA, caMdassa va caMdimA caMdakaMtA nAma mahAdevI / jAyamuttAvalI viva pahANavaMsubbhavA, sArayasirI viva' viyasiyatAmarasamuhI, ujjANadIhiyA viva visaTTa-kaMdoTTanayaNarehirA, kuruvaiseNA viva sannihiyakaNNAharaNA, hemaMtasirI viva rehaMtatilayA, sisirasirI viva viyasiyakuMdadasaNA, pAusalacchI viva uNNayapaoharA, surasariyA viva gaMbhIranAhIharayA, devAcalamuttI viva garuyaniyaMbA, raMbhAkhaMbho vva komalorujuyalA, karikara. mutti vva vaTTANupuvijaMghA, kamaDhAgii vva samunnayacalaNA; viricimuttI viva hNsgmnnaa| pasuvaiNo viva gorI, ahavA parivasai sA vi dehaddhe / esaH puNa niyapaiNo nivasai savvammi dehammi / / 436 / / tassa NaM ranno tivaggasAraM tIe saha visayasuhamaNuhavaMtassa vaccaMti vAsarA / io ya so dhaNajIvamihuNago sohammAo caviUNa suhasumiNasUIo samuppanno caMdakaMtAe kucchiMsi puttttaae| jAe kayaM baddhAvaNayaM mahayA vicchddddennN'| uciyasamae paiTThAviyaM nAmaM mahAbalo tti / jAo attttvaarisio| pasatthavAsare samappio lehaayriyss| acireNa kayaM klaaghnnN| patto juvijnnmnnhrNjovvnnN| pariNAvio piuNA uNNayakulasamubhava 1. nAyavvA pA. / 2. uvavijjati paa.| 3. kathesu je. / 4. yaga tti je.| 5. bhuyAda. je.| 5. viva Thiyameva tA. je. 7. NayaM mahAvimaddeNaM je.| Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNida-cariyaM rUvAiguNagaNarayaNarayaNAyaraM rai vva raikAraNaM viNayavaI nAma mahArAyakaNNayaM / ahisitto piuNA niype| samappio sammaddiTTimicchaddiTThINaM kamAgayANaM sayaMbuddha-saMbhiNNasoyanAmANaM mhaamNtiinn'| tao kayakiccaM attANayaM mannato tahAvihANaM AyariyANamaMtie pavvaio syblnraahiyo| paripAliyaniraiyArasAmanno, kAlaM kAUNa samAhimaraNeNa mariUNa devalogaM go| rAyA vi mahAbalo pasAhiyAsesamahI-maMDalo kulakkamAgaehi samaM sayaMbuddha-saMbhiNNasoyamaMtIhiM paramasammaddiTTimicchaddiTThIhiM rajjadhuramaNupAlei / annayA ya accaMtagIya-naTTAharaNavisayavisavisaMtulaM, dhammAyaraNaparammuha, mahAbalaM nieUNa ciMtiyaM sayaMbuddhamaMtiNA"esa rAyA kulakkamAgao piuNA ya samappio amhovari accNtvissNbhmvgo| tA eyassa mittaputtassa sajjaNassa baMdhuNo accaMtovayAraparassa sAmisAlassa pANehiM pi amhehiM uvayariyavvaM / uvayArANaM ca esa paramovayAro, jamavinAyaparamatyo duggaimaggapatthio saMsAramahAsavAsatto satto paramakallANaparaMparAkAraNe niravAyasoggaimagge jiNadhamme bohijji| eso puNa accaMtabhogAsatto pecchaNayaruI, tA kahaM boheyavvo"? / etyaMtare viznatto maMtI dovArieNaM-"sAmi! dAhiNadesAgayA gAyaNA tuha daMsaNussuyA duvAre' ciTThati / ko Aeso?" maMtiNA bhaNiya-lahaM pavesaya; pavesiyA, kayapaNAmA ya uvavidrA, daMsiyAsaNesu laddhAvasarehiM viNNatto maMtI--"naravaipurao pecchaNayaM kAUmicchAmo" maMtiNA bhnniyN|" / evaM kreh|" nIyA naravaisamIve / daMsiyA raainno| sAhiyA vinnttii| paDivaNNaM raainnaa| laddhAvasarehi, pAraddhaM pecchaNayaM / pahANavatthAbharaNavibhUsiyasarIro, samayasamuciyakayavilevaNo, bhAlayalavihiyasugaMdhamiyamayatilao, sarasasugaMdhakusumakayaseharo, samaM sayaMbaddhasaMbhiNNasoyamaMtIhiM pahANapariyaNeNa ya pecchaNayamaMDavamAgao raayaa| nisaNNo siihaasnne| pAraddhaM pecchaNayaM / saccaviya saravisesA gAiumAraddhA gAyaNA / hAvabhAvasiMgArAirasavisesagabbhiNaM, karaNavisesavasIkayasayalajaNakaraNaM, naccitraM payaTTA naTriyA / mahAbalo vi savaNaMjalIhiM gIyarasaM, nayaNaMjalIhiM narasaM pibaMto, puNo pUNo niyayAharaNANi niyaMto, samANavaya-vesavayaMsayANa purao kAme pasaMsaMto samayantraNA bhaNio sayaMbuddhamaMtiNA-"deva ! palaviyamiva gIyaM, viDaMbaNamiva naTuM, bhAramivAbharaNaM,jaliyajalaNajAlAvali vva saMtAvakAriNo ubhayabhavaduhAvahA kAmA / ko paDibaMdho saviveyANaM eesu?" tao paDikUlabhAsi tti sarosamavaloiya bhaNio rAiNA sayaMbuddho--"aho te viNNANaM! aho te vivego! jo savaNAmayaM pi gIyaM palAvo tti palavasi ? loyaloyaNamahUsavaM pi naTTaM viDaMbaNaM ti saMgirasi' ? kurUvassa virUvakAriNo, suruvassa vi visesarUvasirisaMsAhagA' tihuyaNa-jaNamaNahAriNo AharaNA bhArA paNNavesi, ? hariharapiyAmahapamuhatiyasavisaraseviyA bharahavai pamuhapahANapurisabahumaniyA, paramapahapayaTTamaNigaNassa vi patthaNijjA, kAmA duhAvaha tti payAsesi ? " tao sayaMbuddhaNa bhaNiyaM--"mahArAya kiNNa suyaM tunbhehiM gIyarai-naTTarai-caMdANaNa-caMdamuhINa cariyaM?" raNNA bhaNiyaM-" na suyaM, kahehi" / sayaMbuddheNa bhaNiyaM-"suNeu sAvahANo devii|" atthi iheva jaMbuddIve dIve bharahakhettamaMDaNaM 'kuMDiNaM nAma nayaraM / tammi ya saha jAyA saha paMsukIliyA saha saMvaDDhiyA saha dAradasiNo aNNamaNNamaNurattA gIyarai-naTTarai nAmANo vaNiyadArayA vayaMsayA parivati / tANa ya jahakkama caMdANaNa-caMdamahI nAmAo bhAriyAo / AharaNapiyA caMdANaNA, tilayacauddasameNa aahrnnennaahriyaa| paidiNaM pariyaDai caMdamahI vi visyruii| iNameva asArasaMsAre sAraM ti mannemANI niccaM kAme kAmemANI kAlaM gmei| aNNayA samAgayA tattha caunANovagayA sayalajaNapiyaMkarA (piyaMkara) nAma sUriNo / samavasariyA kuMDiNapurabAhirujjANe / niggayA vaMdaNavaDiyAe nagaraloyA / gIyarai-naTTaraiNo vi sakalattAgayA sUrisamIve / pAraddhA bhagavayA bhavanivveya- . jaNaNI dhammadesaNA / etyaMtare niyaparivAraparivuDaM samAgayaM kiNNarajuyalaM / aNuNNaviya bhagavaMtaM piyaMkarAyariyaM pAraddhaM gAiuM, paNacciyA naccaNI, raMgamAgayaM pecchaNayaM / tao gIyAsattaM giiyriN| naTTiyA naTTavilolaloyaNaM naTTaraiM kiNNarI piNa"ddhAharaNapecchiraM caMdANaNaM kinnararUvadaMsaNapayaDiyamayaNaviyAraM caMdama hIM maNiya bhaNiyaM piyNkraayrienn| 1. mANaM pahANamaMtINaM paa.| 2. . tatto pA. / 3. duvAri pA. / 4. sAhaNati. je. / 5. suyaM sAmiNA gI0 pA0 / 6. dIve bhArahakheta ma je0 / 7. rIpaNiddhA. je0 / Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahanAhassa mahAbala - bhavo savvaM vilaviyaM gIyaM savvaM naTTaM viDaMbaNA / savve AharaNA bhArA, savve kAmA duhAvahA / / / 437 || gIraiNA bhaNiyaM - " jai gIyaM vilaviyaM to niratthayaM vihiNo kaNNakaraNaM / " naTTaraiNA bhaNiyaM - " jai naTTaM viDaMbaNA to nayaNanimmAvaNaM 'pi viDaMbaNA / " caMdANaNAe saMlattaM - " jai AharaNA bhArA to gayA siMgArA / " caMdamuhIe payaMpiyaM- " jai harihara - piyAmaha (pamuha ) paramapurisaseviyA paramapahapayaTTamuNigaNapatthaNijjA kAmA duhAvahA to muddiyA suhasaMkahA / " evaM payaMpiUNa na jAvajjavi viramaMti tANi tAva payaMDapavaNa 1 hayapaIvo vva diTThanaTTho ' jAo gaMdhavvapio nAma kiMnaro / piyavippaogaduduhiyA atthamiyatihuyaNaM va paNaTTasavvassa va attANaM mannemANI parihariya gIyaM kalaribhiyamahuragholirasaraM puNo puNo par3aNo guNe saraMtI usuMbhiya palAvagabbhiNaM roviu 5vattA suloyaNakinnarI kelikila mahiDDhiyavaMtarA hiTThiyasarIrA na viramai nacciyavvAo naccaNakinnarI / parisAe bhaNiyaM - "bhayavaM ! viramiesu vi veNu-vINAvAyagesu kimesA gIyAo imA puNa nacciyavvAo na viramai" tti / piyaMkarAyarieNa bhaNiyaM - "saMsAravilasiyameyaM / " sAhio parisAe jahaThio savvo vi kinnrcvnnaaiviyro| gIyaraiNA bhaNiyaM bhayavaM ! "kiM kAraNaM puvvapayaTTagIyanaTTAo na viseso lakkhijjai ?" sUriNA bhaNiyaM - "naNu puvvameva kahiyaM gIyaM vilaviyaM " ruditayonirgItamiti vacanAt", naTTaM viDaMbanA | " grahagRhItena sAmyAt" / etyaMtare kelIkilavaMtareNa vi mukkA naccaNI / tao vira miyA roiyanacciyavvAo / vaMdiUNa piyaMkarAyariyaM sapariyaNAo saTTANaM gayAo kinnnnriio| saMjAya paccaehiM bhaNiyaM gIyarai- naTTaraIhi "bhayavaM ! evameyaM natthettha saMdeho / avitahavAiNo tubbhe / " sUriNA bhaNiyaM - " AharaNANi puNa bhArA kAmA duhAvahA jahA imAsi ceva tumha dharaNINaM / " tao bhaNiyamaNehiM - "kahi ciya ?" sUriNA bhaNiyaM-" esA caMdANaNA varAI kaMdharA piNaddhaM silAputtayaM vahai / na uNa bhAraM mannai / esA puNa caMdamuhI muhamahuraM visayasuhaM suhaM ti mannai, na puNa pariNAmadAruNattaNaM viyA rei / paramatthao ihaloe paraloe ya sattusamA kAmA / laukikairapi yata uktaM zraddheyA vipralabdhAraH priyA vipriyakAriNaH / sudustyajAtya jantopi kAmAH kaSTA hi zatravaH || 438 || zaradaMbudharacchAyA gatvaryo yauvanazriyaH / ApAtaramyA viSayAH paryantaparitApinaH / / 439 / 35 naTTaraiNA bhaNiyaM - " bhayavaM ! kahaM caMdANaNA kaMThaTThiyaM silAputtayaM vahamANI vi na jANai ? " sUriNA bhaNiyaM - "suNeu ajjo ! sahAveNeva siMgArappio itthIyaNo / esA puNa viseseNa tilayacoddasageNAharaNeNAhariyA pariyaDai / annammi diNe gharaMgaNaniviTTheNa samuppannapaoyaNeNa bhaNiyA esA tuha vayaMsaeNa - "pie ! silAputtayaM ANesu AsaMghiya pemaguNAe bhaNiyamaNAe - "nAha ! nAhameyaM mahAbhAramuppADeuM samatyA / " imiNA vi ANAlaMghaNavilakkheNa AyArasaMvaraM kAUNa citiyaM citteNa - 'tahA mae kAyavvaM jahesA eyaM kaMThaTThiyaM vahai / pacchaNNameva mUle vidhAveUNa khacio jaccasuvaNNeNa, maMDio paMcavaNNamahagghamaNIhi, poio kaNayamayasaMkaleNaM / aNNammi diNe bhaNiyA caMdANaNA- "pie ! tuha kae aubvaM mahArihaM mahAmollaM hIrayahI raMtaloyaloyaNaM AharaNaM mae kArAviyaM, tA karesu bhoyaNasAmaggI, bhoyAvesu suhisayaNavaggaM jeNa tassa purao mahAmahasaveNa sahattheNa tuha kaMdharAe AvidhAmi / " tIe vi akayakAlakkhevaM taheva saMpADiyaM / bhottAyaMtesu vidinnapupphataMbolesu maMDavatalaniviTThesu suhisayaNavaggesu samAhUyA tuha mitteNa caMdANaNA / diNayarakaraniyarakaraMbiyakamalaM va vayaNakamalamuvvahaMtI samAgayA / piNaddho sahattheNa kaMdharAe tuha vayaMsaeNaM silAputtao / harisavasavisappamANahiyayA io tao pariyaDaMtI mahimaMDale vi na mAi caMdANaNA / na muyai khaNamavi kaMdharAo / nirUvio savimhayAe savvaparisAe caMdANaNAkaMThaTTio silAuttao / evaM suNiya parihariyAharaNAhilAsA, lajjAbharamaMtharA, ahomuhI ThiyA caMdANaNA / sUriNA bhaNiyaM - " evaM paramatthao bhAramAbharaNaM, paraM siMgArasaMkappeNa abhAramiva mannamANo jaNo vahai / " gIyaraiNA citiyaMaho ! " nAnihI bhayavaM jo pacchaNNakayaM pi payaDamiva vavaharai / " etyaMtare aNAyArapavattaM vaNiyasuya-baMbhaNaduhiyA-juyalayaM 1. nimmANi pije. / 2. maha parama0 je0 / 3. vva paNaTTa na0 pA0 / 4. saraMtI usurasuMbhiya je0 / 5. kelipiya je / kelikilapA / 6. rA barddha pA / Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNida-cariyaM nayarArakkhiyapurisehiM pAviyaM / niveiyaM gaiNo / samAiTThamaNeNa-"ciraM viDaMbiUNa vikaraNaM kareha / aNNo vi jo maha pure aNAyArakArI so evaM ceva kAyavvo" / tao tiNamasivilitagattaM, buDarAsahAroviyaM, uvari dhariyachittarAyavattaM, aviveyajaNa-jaNiya-kolAhalaM, pae pae hammamANaM kasAipahArehiM pattaM ujjANasamAsaNNamasANasaMThiyasUlAsamIve samArovio sUlAe vnniynNdnno| vigaya-ghANa-savaNA kayA bNbhnndaariyaa| jaliyajalaNaM pavesiUNa myaa| naTTaraiNA bhaNiyaM"bhayavaM ! mahaI anntth-prNpraa|" sUriNA bhaNiyaM-"bhaddamuha ! paragharavasaNameyaM / jaM puNa saghare ceva tuha vasaNaM taM pi samAsaNNaM vtttti|" naTTaraiNA bhaNiyaM-"kahaM ti|" sUriNA bhaNiyaM-"alaM, sayalajaNasamakkhaM imAe saMkahAe / aha te nibbaMdho to saMpayameva ettheva saMThiyANaM payarDa bhvissi|" eyaM sUNiya aNakkhabharabhariyamANasA apaDivaNNa-dhammaguNA sagharaM pai patthiyA cNdmuhii| aMtarA diTTho puvvaparicio kulputto| saMvaDhio paNao, viyaMbhio mayaraddhao, paviTThANi nayarAsannamujjANaM, pyttttoannaayaaro| didvANi talavareNaM / daDhaM kayatthiUNa daMsiyANi raainno| naravaiNA bhaNiyaM-"bho kimeyaM ?" aliya-dhattaNeNa jaMpiyamaNehi-deva! "aliyavAI dUjjaNo jnno|" dharAhiveNa bhaNiyaM-"ko ettha paccao?" tehiM bhaNiyaM-"sujjhAmo khrmuh-jkkh-puro|" talavareNa bhaNiyaM-"deva! jai eyANi visujjhati muccattaM kaLaM kharamuho na jkkho|" ranA bhaNiyaM-re ! "sujhaMtu, ki tuha viyAreNa? / " taopaurapurajaNa-parivAriyANi gayANi kharamuha-ujjANaM, jala piyaMkarAyario jaNANa dhammaM vajjaraMto cidri| kameNa pattANi jakkhAyayaNaM / vihiya-jala-soyANi kare kAUNa aTThaTThayaMpupphANi ThiyANi vIsahatyaMtare pese| pUrao hoUNa bhaNiyaM devaccaeNa-"bho! jo ettha niddoso so niyatthavattho gaccha; taheva niytti| iyaro puNa savattho gacchai, vivattho valai / ao sammaM nirUviya suddhI kAyavvA / 'jakkho pamANaM' ti bhaNamANANi caliyANi, tANi pattANi jakkhapAyaMtiyaM / pUio aTThasu aMgesu aTThapupphIe kulaputtaeNa khrmuho| tayaNu cNdmhiie| kappo tti kaliUNa kAUNa paNAmaM dAhiNapAyaMgaTThae chitto kulputtenn| iyarammi iyarIe valiyANi jA vaccai kaivayapayANi / nAgacchaMti, tAva vigaliyavatthANi jahA jAyANi jAyANi // 440 // tao aviveyajaNajaNiyakolAhalANi, viveijaNa-pAyaDiya-veraggANi, lajjAviya suhisayaNavaggANi pattANi iMgiyapaesaM / tao niyatthavatthANi cAliyANi nayarArakkhieNa masANAbhimahANi / nirUviyANi savisAya-savimyAe sylprisaae| pattANi msaannN| kao sUlAtihI kulputto| caMdamahI vi vigayaghANa-savaNa-dasaNaccheyA-maraNasamae vi asaMjAyapacchAyAvA bahujaNadhikkAramasahamANI ruddajjhANovagayA dasaNehiM rasaNaM chettUNa mayA chaTTha-niraya-puDhavIe gyaa| parisAe bhaNiyaMbhayavaM! "kahamesA acitiyaM vasaNaM pAviyA ?" sUriNA bhaNiyaM-"samAsannA ceva pANiNaM vasaNasavA na ettha visAo vimhao vA kaayvvo|" taM suNiya saMviggA loyaa| jahArihaM paDivaNNa-dhammaguNA vaMdiUNa sUri-paya-paMkayaM jahAgayaM gyaa| naTTarai-gIyaraIhiM bhaNiyaM-bhayavaM ! "kuDaMbabhAre ThaviUNa niyasue' kayakaraNijjA tumhANa aMtie pvvyaamo|" sUriNA bhaNiyaM-"avigdhaM bhe bhvu|" tao vaMdiUNa piyaMkarAyariyaM gIyarai-naTTaraiNo sagharamAgayA / aNuNNaviya-suhisayaNavaggA, kuDuMbavAvAre saMThaviya-niyaputtA, jiNAyayaNa-vihiya-aTTAhiyA-mahimA, mahAdANa-pabhAviya-jiNapavayaNA, mahAvibhUIe, samaM caMdANaNAe, piyaMkarAyariyasamIve nikkhaMtA giiyri-ntttt-rinno| samappiyA caMdANaNA psmsirii-pvttinniie| paripAliya-niraiyAra-pavvajjA, vihi-vihiya-saMlehaNA, caunvihAhAra-kayANasaNA samAhi-maraNeNa mariUNa egAvayArA savvaLe suravarA jAyaM ti|" tA mahArAya! evaM vilaviyaM gIyaM, viDaMbaNA naTuM, bhArA AbharaNA, duhAvahA kAma tti / saMbhiNNasoeNa bhaNiyaM-"sayaMbuddha ! " gayaNaMgaNa-paDaNa-saMkiraTiTTihaDI-uDDhapAya-suyaNa-saMnihaM te maMtiyaM / muha-kuharaMtara-gaya-maMsapesi parihariyakolhuya-mINa-patthaNa-sarisa bhavao ceTTiyaM / saMpattattha-parihAreNa asaMpattattha-patthaNaM mayamAyaNhiyAhilAsasarisaM vayaMti viykkhnnaa| jai corA vijjati to ki paMthA na gammati ? jai visUiyAe marijjai to ki na bhujjai ? jai therehiM hoyavvaM to ki paDhamameva tharatharaMta-gattehiM daMDa-vilaggehiM bhamiyavvaM ? jai hariNA vijjati ki javA na vuppaMti? jai rAyANo daMDaMti to ki ahigArA na ghipaMti? jai pacchA mariyavvaM to ki paDhamameva masANe patthariyavvaM? tA bhuMjau tAva devo puvvabhavasamajjie surasaMdarIhiM ca unnaya visAlasAhiM rairUvadhAriNIhiM rAyakUlavAliyAhiM samaM mANussae kaambhoe| pacchA samuciya-suyasaMcAriya-rajjakajjo dhamma kArassai / yataH 1 kahi ciya pA0 / 2 taMca suNi pA0 / 3 niyasuyaMkaya je / 4 niravajja pa0 pA0 / . Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahanAhassa mahAbala-bhavo dharmArthakAmamokSeSvapyantaraiva prazasyate / tarhi keSvapi kAryeSu tvarA sarvatra niditA // 441 // kina suyaM tae, egammi nagare ego dAliddo bahuo / atthatthadesaMtarANi pariyaDiumAraddho / na ya teNa kattha vikipi samAsAiyaM / visAya-visa- vihuriya-sarIro calio niyadesAbhimuhaM / annayA aDavi-majjhe diTTha teNa jakkha- deulaM / paviTTho tayantare diTTho gujjhago / kAUNa sammajjaNAiyaM havio pUio pavara-kusumehi / kAUNa kaMdAiehiM pANavitti taM rayaNIM tattheva sutto / sutta-jAgaro bhaNio sumiNAe jakkheNa - "re rora ! tuTThohaM tuha ra viNaeNa / ciTThasu ettheva kaivayadiNANi 4 jAva mANusa karemi / osa-samae naTTa- payaTTa-kaNayamaya mayUrAo ekkekkaM picchaM khuDiya giNheyavvaM / " taheva paDivaNNaM roreNa / osa samae samAgao kumAra vAhaNo / kaya- kala-keyA rakho taDuviyabarihabhAro nacciraM pavatto / khuDiyamegaM picchaM / adaMsaNo saMvRtto barahI / saMgoviyaM picchaM duggaeNaM, evaM bIya taiyAi diNesu / aNNammi dine abhavvayAe citiyamaNeNa --" kecciraM kAlaM sunnArannagaeNaM khijjiyavvaM mae / tAo varamegamuTThIe gehAmi savvapicchANi / tao kayakicco sagharaM vaccAmi " | Thio egadese tamaMdhayArapacchAiyasarIro / samAgao paosasamae bhuyaMgamArI / pAraddho nacciraM / pacchao hoUNa gahiyANi egamuTThIe duggaeNa savvANi picchANi / so vi parAvattiya niya-sarUvo karakara-saha- kayatthiya- kaNNa-juyalo vAyaso saMjAo / kheyaM kuto mANusavAyAe bhaNio jakkheNa duggao - "are maha devaulaM mottUNa bhoktavvaM / annahA natthi te jIviyaM puvvasaMgogoviyAI piTThAI picchAI / aisayavilakkhaM taDiyaM daTThUNa paDhiyaM keNAvi addissamANamuttiNA / atvarA sarvakAryeSu tvarA kAryavinAzinI / tvaramANena mUrkheNa mayUro vAyasIkRtaH ||442|| puNo vi kappaDiya - sadhAraNaTTha paDhiyaM / bhaNau vayaNu mahurakkharu lahuDa khur3akau tarau jalahi pahu sevau devaI tosavau / -vi koi taMtu na dAyagu ari pahiya mellivi bhAli ji saMThiya akkhara vilihiya / / 443 // 37 o maNayavigavalakkho sagharaM gao kappaDio / to sayaMbuddha ! dhamme vi aitUrA na sohaNA / kAlAgayaM kajja kuNamANo puriso salahijjai / sayaMbuddheNa bhaNiyaM -- " saMbhiNNasoya ! jo maraNasamayaM viyANai so evaMvihaM saMgirai / kina suyaM taevAhoraga kari- siyAlANa jaM kayaM vihiNA ? / " bhiNNasoeNa bhaNiyaM - "ki kayaM ?" teNa bhaNiyaM suNa - "egammi girivare vAha-vAhIe juvalayaM parivasai / nisiya sara-sahiya-kaDhiNa-koyaMDa-daMDa-caDiya- " karo, sajala-jalahara-kasiNa karAla kAo, guMjaddha-ratta-loyaNo, vallI -viyANuddha-baddhakesa - pAso, kuviya kayaMto vva sAvaya-khayaMkaro, paidiNa-pisiyAsaNovaciya-maMsasoNio saMsAraM va aNorapAraM kaMtAraM pariyaDato " chammAsAo viniyadharaM sarai vAho / aNNA visAla - sAla - sihara-samArUDheNa teNa diTTho gaiMda - saMghaDio maiMdo / tao sarAsaNaM saMdhiUNa mukko saro / so vimaiMda-iMde bhettUNa rasAyalamaNUpa viTTho / savaNa-paraMparAe suo esa vaiyaro vAha - ghariNIe / kAriya- baddhAvaNA paNacciyA esA / pucchiyA jaNeNa kiM kAraNe pamoo ?", sAhio tIe sara- vaiyaro / saNiyaM savaNaMte hoUNa bhaNiA sayajjhiyAe-''piyasahi ! lajjiyavve nacciyavvaM muddhattaNaM payAsei' vAhIe bhaNiyaM "kahi ciya / " tIe bhaNiyaM evaM kuNate teNa pacchannaM te dohaggaM payaDIkayaM / " jao / 1 egasara - pahara-dAriya-maiMda-saMghaDiyamatta mAyaMge / vAhi na lajjasi naccasi dohagge pAyaDijjate // 444 // na mahilA saMgiNo purisA evaM mahApANA bhavaMti / " ThiyameyaM vAhIe mANase / viramiyA tacciyanvAo 1. kiMci vipA. 2. kaMdAiNA pA. / 3. haM tava vi.pA. / 4. diyahANi pA / 5. savvANi pi pA. / 6. ya tassamANa suviNNA je. / 7. maNayaM gayA vilakkhA sa. je. / 8. maraNa samaM pA. 9. viyANaito sopA. / mmigAme vAhI vAhI pA. 10. daMDavaDiyakaro je. / 11. pariyaDavo cha. je. / Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNida-cariyaM citA-soya-sAgaramaNupaviTThA ciTThai / kevai-kAlAo samAgao loddho| diTThA saciMtA ghrinnii| pucchiyA-"pie ! saciMtA viya lakkhiyasi ?" tIe bhnniyN-"aamN| teNa bhaNiyaM--"ao ceva dubblaa| jao vAriya-vAmA sacchaMda-gAmiNI annamannamaNurattA / nAri vva calasahAvA citA jIvaM kayatthei // 445 / / citA dahai sarIraM dahai aNAhattaNaM prviese| dahai ya abbhakkhANaM dahai akajjaM kayaM pacchA // 446 // aggIe viNA dAho UsAsasamanniyaM imaM maraNaM / rajjUe viNA baMdho citA dukkhANa richolI // 447 / / citA-sAiNi jahi vasai taM dadu aMguna tthaai| dhIrA dhIri ma jai karahiM to abhiMtari khAi // 448 // tA parihariyavvA khu esA pAvA / tIe bhaNiyaM-"nAha ! esa saMkhevattho--atthovajjaNaM kAUNa gharaM vA citesu mama vA visjjesu|" samAgaya-citteNa jaMpiyaM vAheNa-"pie ! pamuiya-mANasA ciTThasu / saMpADemi te samIhiyaM" ti kare kAUNa sarAsaNaM niggao ghraao| patto pavvaya-niyaMba-saMThiyaM mahADavi / diTaTho teNa sattaMga-paiTrio savvaMga-lakkhaNa-dharo samannaya-kUbhatthalo sallai-vaNaM pai patthio gyvro| tao alakkhio ceva maha-mahIruha-siharamArUDho vnnyro| lakkhaM pattassa AyanamAyaDhiUNa dhaNuvaraM mukko bANo / viddho mamma-ThANe karI / io ya kayaMta-pAsAyaDhio tAla-sarala-kAlakAo soyAmaNI-soNacavala-jIhA-juyaleNa dujjaNo bva jaNiya-jaNa-bhao, pavvaya-niyaMbAe veNI-daMDo vva mahi-mahilAe, AhAratthI niggao pavvaya-vivarAo mahA-bhuyaMgamo / mucchA-vihalaMghaleNa caMpio puccha-paese paDateNa krinnaa|rosvso ciraM .. pariyaMciUNa vihiya-phaNA-maMDavo kari-kAya-heTuo kuMDalaM kAUNa Thio bhuyNgmo| vAheNa vi samArUDha-gaNaM sasaraM pakkhittaM dharaNIe dhaNuvaraM / sayamavi saNiyaM saNiyamuttiNNo taruvarAo daramayassa gayassa kuMbhatthalAo AharAmi mottAhalAI2 ti ciMtiUNa dAhiNakarakayAsidheNuo kari-kara-viNiviTTha-diTThI svihmaago| rosAruNaloyaNeNa kuviya-kayaMteNeva daTTho dAhiNa-pAe bhuyaMgeNa / khaNaMtareNa mukkA tiNNi vi jIvieNa / etthaMtare kayaMta-kaDakkhio patto tamuddesamego kolhuo| vikaraNe kari-vaNayara-bhuyaMgame citiumAraddho--"aho me puNNapariNaI ! aho me aNukulo vihI / tA saMpatta-vihaveNa vi puriseNa uccheyaM pariharaMteNa riddhI bhottavvA / ao ajjattaNa-diNaM koyaMDa-koDi-paidiya-guNaNhAruNA ega diNaM gameyavvaM / egeNa ysrnnhaarunnaa| tao kaivaya-diNANi, purisa-sappa-sarIrehi, pacchA chammAse jAva karikaDevaraM bhavissai / evaM viyappiUNa pAraddho dhaNu-koDi-paiTThiyaM nnhaarumaahaareu| tuTTaguNa-koyaMDeNa tAlu-paviddho taiya-cautthao jaao| loddheNa viyappiyaM"kuMbhi-kuMbhatyalAo mottAhalANi ghettUNa adiTTha-viogaM gharaM Thio ghariNIe saha visayasuhamaNubhavissaM / gaya-maNo-gayaM puNa sarasa-sallai vaNaM careUNa kariNIhi samaM pauma-saresu viviha-vilAsehi viharissaM / sappa-saMkappiyaM ca dadda rAIhiM pANavitti viheUNa saha-sIyala-vAluyA-kaNa-maNohare girinaiyA-puliNe ramaissaM, kolhueNa amuNiya-vihi-vilasieNa pamhuTTha-maccuNA sAsayamiva attANayaM mannamANeNa dIha-kAlaM vittI sNkppiyaa| kayaMteNa ya ciMtiyaM ime cauro vi saMharissAmi / taheva saMhariyA bhaNiyaM ca aNNaha paricitijjai saharisakaMDujjueNa hiyenn| pariNamai aNNaha cciya kajjAraMbho vihivaseNa // 449 / / aNNaM vAhassa maNe annaM kariNo tahAhiNo aNNaM / kolhuya-citte aNNaM kuviya-kayaMtassa puNo aNNaM / / 450 / / aNNaM citei naro appANaM sAsayaM ca mannaMto / paDiUNa aMtarAle kuviya-kayaMto kuNai aNNaM // 451 // khaNamUsava-khaNavasaNAvayAiM khnn-di-nttr-pemmaaiN| pavaNAhaya-dhayavaDa-sannihAI vihiNo vilasiyAiM // 452 // dIhANi jo vi citai haya-vihi-AyattayANi kjjaanni| so tANamasiddhIe pacchAyAvaM samunvahai // 453 / / saMbhiNNasoya ! pariNaya-vayattaNaM jaM tae smaailN| taM dulahaM paDihAsai haya-vihiNo vilasie visame // 454 / / paMcadiNA pAhuNagA pANA kaha tesu kIrau thirAsA' / athirehiM thiro dhammo jai dhippAi kinna pajjattaM // 455 / / tA kimeyassa kulakkamAgayassa sAmisAla-suyassa amhANamavarimaccaMtavissaMbhamuvagayassa visayAsevaNa-padaMsaNeNa. bAhirao mittattaNaM padaMsiya paramatthao sattattaNaM payAsesi / jao-- 1. saNiyaM ca ottiNNo je / 2 motAhalANi ti paa.| 3 gehaUNa paa.| 4. raucirA. pA. 5. siyA pr.je.| Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahanAhassa mahAbala-bhavo jo jassa hoi daio AyasuhayaM sa dei uvaesaM / muha-mahuraM pariNAme virasaM puNa verio dei // 456 // saMbhiNNasoeNa bhaNiyaM-"sayaMbuddha !-- saggApavagganirayA suvvaMti ya cakkhusA na dIsaMti / visayA puNa paccakkhA egapiyAe samappaMti // 457 / / saddo mahuro rUvaM maNoharaM amaya-sanniho aharo / muhagaMdho ya suyaMdho tUla-miU taruNi-taNu-phAsA // 458 // sayaMbuddheNa bhaNiyaM-'mahArAya ! marubhUmIpamaeNa visayamAyaNyiAhiM naDieNa / amuNiya-paramattheNa payaMpiyaM tumha saciveNa // 459 / / jao mahumAsa-mahura-kalayaMThikaMTha-nijjiNaNa-laddha-mahimo vi / ki naraya-paDaNa-dharaNekka-paccalo piyayamA saho / / 460 // IsI-si-valaMtaddhacchi-pecchiyaM suMdarINa saviyAraM / rUvaM kiM havai kayAi rAyanirayaggi-nivvavaNaM // 461 // kappUra-pUra-parimala-saNAha-taMbola-gaMdhariddhillo / ahara-raso vi na naravara ! tANaM narae paDatANaM // 462 / / sAra-sirikhaMDa-kuMkuma-maya-maya-kappUra-pUra-saMmilio / viviha-vilevaNa-gaMdho rAgaMdho jai pasaMsei // 463 / / phAso vi hu rmnniiynn-miu-mnnhr-aNg-sNg-sNjnnio| pariNAme duha-jaNao jAyai karavatta-phAso vva // 464 / / tA visayA visa-visamA ahava visAo vi nidiyA paavaa| khaddhaM mArei visaM visayA puNa citaNAo vi // 465 / / duhiesu vi jaM duhio 'vimaNo vimaNesu ljj-prihiinno| vasaNa-paraMpara-naDiotaM visaya-viyaMbhiyaM savvaM // 466 / / pecchaMto vina pecchai aNavaraya-galaMta-chiDu-duggaMdhaM / nArI-deha-mahacco kimio viva asui-rasa-giddho // 467 / / kariNI-visayAsatto vaNavAsa-suhAiM cayai jaha htthii| taha maNaya-visaya-luddho sura-sokkhaM hArei mUDho // 468 / / tila-tusa-metteNaM ciya sayaMbhuramaNaM ca duur-vitthinnnnN| nara-sokkhaNa hayAso dUraM nAsei siva-sokkhaM // 469 / / miu-dIhara-kasiNa-siroruhAo knnnnNt-ptt-nettaao| muhayaMda-suMdarAo dasaNAhara-rehiraMgIo // 470 // pINuNNaya-pavara-paoharAo tnnu-mjjh-guru-niyNbaao| rai-guNa-viyakkhaNAo raMbhA-thaMbhoru-juyalAo // 471 / / kari-kara-jaMgha-juyAo kummunny-caaru-clnn-sohaao| na hu hoti ettha saraNaM bhavammi naranAha ! mahilAo / / 472 / / mahilA asacca-soyA bahu-kavaDA sappiNi vva do-jiihaa| kaMdara-rahiyA vagghI visUiyA bhoyaNeNa viNA // 473 // aNavaraya-viusa-seviya-samattha-satthattha-nAya-paramatthaM / sura-guru-sarisaM purisaM lacchi vva na sevae mahilA // 474 / / paDhama-rasiyAodhaNiyaM avasANe jnniy-gruy-dukkhaao| khalametti-vibbhamAo nariMda! pariharasu mahilAo // 475 / / tiyasa-dhaNuM piva guNa-vajjiyAo saMjha vva thev-raagaao| bhaddiya-taNuM va bhu-niyddi-kvdd-kliyaaomhilaao||476|| jaDa-saMsaggi-sudIhara-bhayaMga-jaNa-seviyaM pi nAyavvA / mA sevasu juvaijaNaM nariMda! aviveya-kulabhavaNaM neha-bhariyA vi ai-nimmalA vi mailei kulaharaM mahilA / peraMta-jaNiya-tAvA vaTuMtI dIvaya-sihi vva // 478 / / pAusa-sariyAo viva kul-kuulummuulnnekk-rsiyaao| mottUNamunnayajaNaM nIesu ramaMti mahilAo // 479 // iya kuDila-gamaNa-buha-nidiyAhiM mayaNa-visa-vegavaMtIhi / Dakkassa suhaM katto juvai-bhuyaMgIhiM naranAha ! // 480 / / te dhaNNA tANa namo puNo puNo tANa ceva namimohaM / je juvaINa na vasagA vara-muNiNo muNiya-paramatthA // 481 // ihaloya-suhaM sarisava-sarisaM sariUNa sarasu savisesaM / surasela-samANa-suhANa sAhaNaM sAhuvara-dhamma // 482 // aha bhaNasi keNa diTTho dhammo dhammaphalaM ahammo ya / eyaM sayalaM naravara! paccakkhaM dIsae loe // 483 // nijjiya-vammaha rUvA ekke dIsaMti jnn-mnnaannNdaa| aNNe viruva-rUvA uvahasaNijjA bahujaNassa // 484 / / varavattha-pANa-bhoyaNa-taMbola-vileva-rehirA ege| aNNe jara-daMDI-khaMDa-nivasaNA bhoga-parihINA // 485 // 1. jaM suhio pA./2. No sumaNesu pA. 3. gaMdhe je./4. varamuNieNa je./5. dhammaha je. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNiMda-cariyaM ege kppuuraagru-cNdnn-mynnaahi-primlgghviyaa| aNNe niya-deha-viNita-jalla-duggaMdhiya-disohA // 486 // daiyAliMgaNa-suhiyA sury-rsaasaay-vddiddhyaannNdaa| ege gamiti rayaNi aNNe u pahammi dhAvaMtA. // 487 / / paNaiyaNa-pUriyAsA ege dIsaMti jaNiya-jaNa-tosA / aNNe niya poTrapi ha kaha-kaha-vi bhariti riTra vva // 488 / / iya dhammAdhammaphalaM paccakkhaM pecchiUNa naranAha ! / mottuM ahamma-kammaM dhammammi samujjama ' kuNasu // 489 / / jAyANa dhuvo maccU maccU-paraddhANa dukkaro dhmmo| dhammeNa viNA sayalaM pi tihuyaNaM aMdhalaM ceva // 490 // aidulahaM maNuyattaM visamA kammANa pariNaI duurNtaa| lahiUNa vara-viveyaM taM kIrau jaM asAmannaM // 491 // ki jaMpieNa bahuNA saMpai saMkhevao nisaamehi| mottUNa juvai-saMgaM saMga dhamme sayA kuNasU2 // 492 // rAiNA bhaNiyaM-"sayaMbuddha !" sohaNo dhmmoveso| paraM samae sAhijjaMto sohaNo havai / vaTuMte naTTarase gijjaMte savaNa-suMdare gIe / aNavasare kIsa tae pasamaraso ettha pakkhitto / / 493 // jaothakke thakkAvaDiyaM bhaNiyaM na hu kassa hoi ramaNIyaM / aNavasare puNa bhaNiyaM dUhavavayaNaM va dUhavai // 494 / / saMdiddha paraloe avasarAgayaM pi saMdiddha ceva bhnnnni| sayaMbaddheNa bhaNiyaM--'kahaM saMdiddho paralogo? kina sumaraha sAmi bAlakAle tubbhe mayA saha naMdaNavaNaM gyaa| tammi ya diTTho kaMtarUvadharo ego devo / teNa vi4 savihamAgaMtUNa paNaya-gabhiNaM5 bhaNio tumaM-vaccha mahAbala! ahaM tuha piuNo sayabalassa piyA aibalo nAma visamiva visae avagagNiya samayabhaNiya-vihANeNa samAseviUNa samaNadhamma, pajjate kAUNa aNasaNaM, paMca namokkAraparAyaNo mariUNa laMtayAhivaI suravaro jaao| tA bhadda ! paDivajjasu atthi prloo| sukaDa-dukkaDANaM kammANaM phala-vivAgo ya, ki bahuNA parihariya saMsAra-kajjeNa jiNa-dhamma-parAyaNeNa bhavayA bhaviyavvaM ti bhaNiUNa asaNaM go| tA sAmi ! jai taM saraha to atthi paralogo' rAiNA bhaNiyaM-'bhadda ! sumarAmi piyAmaha-vayaNaM / ' tao laddhAvasareNa jaMpiyaM sayaMbuddhaNa-'deva ! 'jai evaM tA tumha vaMse aIyakAle kurucaMdo nAma rAyA ahesi / kurumaI tassa devI, haricaMdo, tANa kumaaro| so ya rAyA nAhiyavAI / ahamiTaTho mahAraMbhapariggaho maraNasamae saMjAyadhAu-vivajjao ihaloga vibhariuvvariya-mahAnarayapaDirUva saNidiyANaMda-heUNo vi sadda-visese vAyasavirasa-sara-sarise viya takkeiM, nayaNa-maNaharANi vi rUvANi virUvANi mannei, rasaNA rasAluyANi vi davvANi virasANi pakappei, ghANidiyahAriNo vi kappUrAiyA gaMdhA vi vigaMdhA tassa pariNamaMti, haMsatUla-mauyA vi phAsA tikkhakaMTaya vva dukkhaM tassa jaNayaMti / evaM paMcasu vi iMdiyatthesu vivajjattho suhayara-visaya-saMpADaNakhaNametta-laddharaI pacchannameva kurumaIe devIe paDijAgarijjaMto mahayA roddajjhANeNa mariUNa mahAnarae neraittAe uvavaNNo / taM tahAvihaM piu-maraNaM daLUNa haricaMdo visaNNamANaso purisatthesu dhammo pahANo tti viNicchiyamaI kulakkamAgayaM gaMdhasamiddhaM nayaraM gaMdhArajaNavayaM ca vihiNA paaliumaaddhtto| aNNammi diNe bhaNio teNa subuddhi nAma khattiya-kumAro-"esA ceva tuha majjha sevA jaM buhayaNa-sagAsAo suNiya dhammo maha kheybbo| so vi taheva khei| vaccaMti vaasraa| aNNayA nayara bAhirujjANe samuppannaM sIlaMdharasAhuNo kevalaNANaM / vuTu gaMdhodagavAsaM8 ahAsannihiya-devehi samAgayA vaMdaNa-vaDiyAe narAmarA / muNiya-muNi-kevala-nANo paramANaMda-bhara-nibbharo samAgao raNo samIvaM subuddhI (nAma) khttiykumaaro| sAhio munni-kevl-naann-viyro| rAyA vi bhatti-koUhala-haya-hiyao pahANa parivAraparivArio turiya-turaMgamamAruhiya gao kevali samIvaM / vaMdiUNa kevali nisanno samaciyAsaNe / bhagavayA vi pAraddhA bhaviya-jaNa-saMvega-jaNaNI dhmmdesnnaa| haricaMda-narideNAvi laddhAvasareNa 1. mmi ya AyaraM pA0 / 2. kuNaha pA0 / 3. avasarageyaM pi je. 4. Na vi sa. pA. / 5. ya pagambhiNaM pA. / 6. avamaNNiya je0 7. mADhatto pA0 / 8. ya surehiM pA0 / 9. parijaNa pa0 pA0 / 10. kevalI pA0 / 11. nariMdeNaya paa.| Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sirinAssa IsANa - kappe jammo pucchio kevalI - 'bhayavaM ! " maha piyA - mariUNa kaM gaI gao ?" kevaliNA bhaNiyaM - " mahArAya ! sattama - puDhavIe neraio jAo / " taM suNiya samuppanna - saMvegAisao niya-nayaramaNupaviTTho naravaI / putta-saMkAmiya- rajjjabhAro subuddhi bhaNai - " mama puttassa tae saMpayaM dhammodaeso dAyavvo / " subuddhiNA bhaNiyaM - "deva ! maha putto tuha puttassa dhammovaesaM dAhihI / ahaM puNa kevala vayaNa-savaNasaMjAyabhavanivveo tubbhehiM samaM pavvaissaM / " taheva paDivaNNa - sAmaNNA sakajja sAhagA jAyA / tA deva! tassa haricaMdassa vaMse saMkhAiesu naranAhesu aigaesu tumaM rAyA jAo / ahaM puNa subuddhivaMse maMtI jAo / taM niyayAhigAro tti kAUNa vinnavio / ayaMDaviNNavaNakAraNaM puNa imaM - ajja mae naMdaNavaNujjANa - ' gaeNa diTThA (Aiccajasa amiyaya-nAmANo) doNNi cAraNasamaNA' / aisaya-nANa-samanniyA parisAe dhammaM vAgaritA samAsAiya- samaeNa sabahumANaM vaMdiUNa' pucchiyA mae tumhANamAjyaM / tehi vi mAsa mettaM sAhiyaM / ao pecchaNaya- rasAvakkhitta-cittesu vi sAmisAle gIyAi - niMdaNeNa mae pasamaraso payAsio / eyaM suNiya saMsAra-bhaubbhaM tahiyaeNa samAsannamaraNa-savaNa-saMjAya-nivveeNa payaMpiyaM naradeNa - "vayaMsa! mAsAvasesAUo ki saMpayaM karemi ?" sayaMbudveNa bhaNiyaM - - - " mahArAya ! paDivaNNa- savvaviraINaM divaso vi bahuo kimaMga puNa mAso / " bhaNiyaM ca- ega - divasa pi jIvo pavvajjamuvAgao anannamaNo / jai vi na pAvai mokkhaM avassa vemANio hoi / / 495 / / tatto tavvayaNAnaMtarameva paDagga- laggaM taNaM va vihuNiya- sajaNavayaM gaMdhasamiddhaM nayaraM puttasaMkAmiyarajja- kajjo kAUNa jiNa-bhavaNesu aTThAhiyA-mahimaM dAUNa dINANAhANa mahAdANaM sIho viva patti- giri-kaMdarAo niggao ghara-vAsAo / gaMtUNa siddhAyayaNe paDivaNNo saMthAraMga-samaNattaNaM vihiya cauvvihAhAra-niroho suNato pAyavovagamaNAi- "tivihANasaNa-saMkahaM aNiccA bhAvaNA- bhAviya mANaso maNa maMdIraMtara pajalaMta-paMca parameTThi-paIvo / / / 496 / / // 500 // kAlAgaru-pavara-turukka-dhUya-susugaMdha-gaMdhaDDhe saMthAraMga - pavvajjaM mAsaM kAUNa nirasaNo sNtoN| niya-kaMti-kavaliya-tamo IsANe devalogammi / bahupuNa-pAvaNijje miumaNaharadeva sayaNa - ramaNijje / jaya jaya jaya tti jaMpira accharagaNa - saMkule rAmme // 497 // jaya jIva naMdasAmiya! amhe tuha kiMkarA kathaMjaliNo / evaMviha- sura-saya-vayaNa-savaNa-saMjaNiya- saMtose ||498 / / rayaNagiri-sihara-sarise rayaNujjala-pavarathubhiyA - kalie / nijjhAyaMte vva disA jAla - gavakkha-cchi - paMtIhi // 499 // kaMcaNa-rasa-khaciujjala-vairAmaya-thUbhaviula- vikkhaMbhe / nANA- maNirayaNujjala-phuraMta sohA - samAute ulloya- palaMbujjala-mottiya varadAma-viraiyAloe / bahuviharayaNa-vicite mArUya- dhubvaMta-dhayavaDADove / kiMkiNi jAla-saNAhe niyateyaMtariya divasayare nADaya - saMgIya DhaNi varavINA - veNu- rAva ramaNIe / nivaDaMta kusuma varise surasuMdari gahiya-vara- 'camare // naccaMta vara vilAsiNi-maNahara saMgIya bhariya gayaNayale / ulloya - palaMbi ra kusuma-dAma- saMvaDDhiyANaMde niruvama- rui sohA-guNa-lacchi nihANe maNohara-sirIe / uvavaNNo so devo sirippabhe vara-vimANammi nAmeNaM laliyaMgo laliyaMgo laliyarUvasaMpaNNo / pasaratadeha dittIe bhariyagayaNagaNAbhoge uttatta- kaNaya-vaNNo takkhaNa-saMketadivva vara-pemo / paDhama-vayattho sattho surasuMdari jaNiya ANaMdo vara- paumarAya gholira-kuMDala - vilahijjamANa- gNddylo| hAravirAiyavaccho devasya - saMvaya sarIro ka- karaNijjo surasuMdarIhi vihi-vihiya-maMgalAyAro / sIhAsaNe nisanno jA pecchai pariyaNaM savvaM sahayAramaMjarI maMjarINa haMsINa rAyahaMsi vva / tA diTThA diTThi-suhA sayaMpabhA nAma devitti // 507 / / / / 508 / / // 509 // // 510 // // 501 // // 502 // / / 503 / / jAya kerisI calagaMguli nimmala naha - mayUha - pasaraMta--kaMti rohillaa| rohilla-vesa- saMgaya- parituliyAsesa- sura- ramaNI sura-ramaNi - samaggala rUva- tuliya-kaMdappa- suhaya- varadaiyA / varadaiya-saMgamussuya-pAyaDiyAsesa - niya- bhAvA // 512 // / / 511 / / / / 504 / / ||505 // ||506 // 41 1. naMdaNujjA0 je0 / 2. diTThA doNNi cAraNa samaNA je0 / 3. vaMdiyA pA0 / 4. Na i vivihA. je. / 5. saMto satta palionama u IsAnepA / 6. kara camare je. / Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNiMda-cariya niyamAva-basIkaya-sayala-taruNa-vajjariya-garuya-mAhappA / mAhappa-viNijjiya-tiyasa-visara-vara-kAmiNi-samUhA / / 513 / / smuhaagy-diihr-ditttthi-baann-sNbhinnnn-kaami-dddh-hiyyaa| hiyaya-TThiya-tAra-phuraMta-hAra-rehata-thaNavaTTA . // 514 // ghgvtttt-pddiy-knnnnNt-ptt-niy-nynn-kuvly-smuuhaa| kuvalaya-samUha-sarisacchi-tuliya-hariNI-nayaNa-lIlA / / 515 / / lIlA-gamaNa-viNijjiya-haMsAvali tuliy-vrhi-dhmmellaa| dhammella-vella-galaMta-kusuma-raya-raMjiya-disohA // 516 / / sohaa-nijjiy-niises-rmnni-rNgill-saar-sohggaa| sohagga-bhagga-haraghariNi-mANa-muNi-mohaNa-samatthA / / 517 // iya kettiyaM va bhaNNai sayaMpabhAe guNANa richolii| sai daMsaNe vi jIe jaNo na aNNaM maNe mahai // 518 // nANAviha-dIvaMtarakANaNa-ujjANa-pabvayaggesu / laliyaMgo visayasuhaM sayaMpabhAe samaM ramai // 519 / / vaccaMti vaasraa| io ya so sayaMbuddhamaMtI mahArAya-maraNa-saMjAya-saMsAra-nivveo siddhAyariya-samIve pvvio| paripAliUNa niraiyAraM samaNa-pariyAyaM maraNArAhaNa-jutto mariUNa ukkosAuo IsANe kappe iMda-sAmANi jaao| visaya-suhamaNuhavaMto kAlaM gamei / puvva-bhava-siNeheNa atthi laliyaMgaeNa saha sNgyN| aNNayA kayAi maraNa-pajjavasANayAe jIvalogassa laliyaMgayassa piyA saa| sayaMpabhAdevI Thii-kkhaeNa cuyaa| tao so daiyA-soya-mohiya-maI-paricatta-niyavAvAro vilviumaaddhtto| hA pANapie ! paNaiNi! mamaM pamottUNa pavasiyA kattha / saMbhAso vina vihio ahaha kahaM niThurA jAyA // 520 // hA ! daie hiyayahare ! pihula-niyaMbe ! paoharakkate / taNu-tivali-valiya-majjhe, sayaMpabhe ! kattha dIsihisi / / 521 / / hariUNa maNaM mANiNi kahiM gayA majjha desu paDivayaNaM / dukkhaM jIvai vihuro laliyaMgo tujjha virahammi // 522 / / raNe vA vasime vA jale thale AsaNe va sayaNe vA / tiya-caccara-racchAsu ya gharaMgaNe kANaNovavaNe // 523 / / AyAse pAyAle dIva-samuddesu tiriya-logammi / egaM pi tumaM bahuviharUvaM pecchAmi savvattha // 524 // iccAi vilavamANo piyA-viogeNa dukkhio diinno| mitta-sureNaM bhaNio suriMda-sariseNa laliyaMgo / / 525 / / bhobho mahAsatta! thovamiNaM paoyaNaM kimevaM mahilA-metta-kae vi citA-pisAiyAe appA aayaasijji|" eyamAyaniUNa bhaNiyaM laliyaMgeNa--'mitta ! na thovamiNaM kajja / jao-- vasaNe vi Usava-samaM vihave lIlANa kAraNaM paramaM / sukalattaM sukalattaM puNNehiM jae jaNo lahai // 526 // aNNoNNa-kajja-vaiyara-dUsahasaMtAva-tAviyaM hiyayaM / nivvAvai vara-daiyA sarahauMsamavaloyaNajaleNa // 527 // kerisayA va vilAsA kA vA hiyayassa nivvuI tassa / jassa na samasuha-duhiyA piyA piyA nivasai gharammi // 528 // paipaya-bhattaM vimuhe vi piyayame pAya-paDaNa-paDahatthaM / pacchAiya-dAliI sIlAharaNaM mahura-vayaNaM // 529 / / sukUlabbhavaM surUvaM maNa-nayaNAnaMda-kAraNaM paramaM / jassa ghare na kalattaM niratthao tassa ghara-vAso // 530 // payai-asAro viraso sAro saraso ya ettiennev| saMsAro jaM ramaNI nivasai ramaNassa hiyayammi // 531 // uDaDhamahe tiriyAmmi ya hiMDaMtANaM jaNo jae koi| so milai jassa virahe bhuvaNaM sunnaM va paDihAi / / 532 / / bhaNiyaM ca-- nayahiM ko na dIsai keNa samANaM na hu~ti sNlaavaa| jaM puNa hiyayANaMdaM jaNeI taM mANusaM viralaM // 533 // ki jaMpieNa bahuNA vayaMsa ! sAhemi tujjha sabbhAvaM / tIe viNA saggo vihu narao viva pariNao majjha / / 534 // tao maNiya-garuyanehANabaMdheNa payaMpiyaM iMda-sAmANiya-sureNa--'vayaMsa ! jaite esa nibbaMdho tA laddhA mae tuha mhilaa|' "laliyaMgeNa bhaNiyaM-kahaM ciya? 'iMdasAmANieNa bhaNiyaM--'suNasu, dhAI (ya) saMDe dIve puvvavidehe vAse naMdiggAme gAme Ajamma-dAliddio savvahA vihala-vavasAo tahAviha-vasaNAsaNAi-vajjio nAilo nAma gAhAvai parivasai / nAgasirI se bhaariyaa| tIe saha viDaMbaNA-pAyaM visaya-suhamaNuhavaMtassa sajala-jalahara-haragala-gavala-kajjala-kAlAo, 1. Nio jAo je0| 2. kANaNevasaNe paa.| 3. nivvAi navari da. je. 4. sarabhasama je. 15. saruvaM je. 6. jANai je.| Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ninAmiya-vuttaMto 43 phuDiya-kakkasa-kesa.o, civiDa-phokka-nAsAo, muha-kuhara, ikkaMta-visama-dasaNa,o, laMbIyara o, bahu-bhakkhirAo, pAbapariNaIo viva muttimaMtAo, uvarovari jAyAo, sulakkhaNa-sumaMgala-dhaNiyA-ujjhiyA-tuMdilA-kuDihiyAbhihANAo sayalajaNa-uvahasaNijjAo cha dhuuyaao|tto nAilo bahu-dhUyA-jammeNa sayala-jaNa-paribhaveNa accaMta-dArideNa ya abhibhuo citiumAraddho--"aho me pAva-pariNaI ! aho me narabhave vi narayabhavo! ki karemi, kantha vaccAmi, kassa kahemi, ki kayaM sukayaM hoi ti citAsoya-sAgarAvagADho ciTui / annayA puNo vi kamma-vaseNa AvaNNa-sattA jAyA naagsirii| jao-- dAliddaya tumha guNA jaM ruccai javaso ya aahaaro| bhukkhA ya hoi paurA bhajjA ya viyAurI hoi / / 535 / / tao teNa citiyaM--"jai puNo vi dhuuyaa| imIe hojja to mae desaMtare gNtvvN'| jAvaya so evaM citAparAyaNo cii tAvaya pasUyA bhajjA / niveio tassa dhUyA jammo' ti / tao vajjavaDaNAirittadukkhadukkhiyahiyao niggaMtUNa gharAo desaMtaraM go| nAgasirI vi puNaruttaduhiyA pasavadAvAnala-dajjhamANa-mANasA pai-gamaNa-soya-sAgarAvagADhA accNt-dukkhiyaa| he devva ! khae khAraM kharaM khivaMteNa majjha ki mukkaM / ki natthi koI anno jayammi dukkhANa jogo tti // 536 / / hA vihi! vihesu maraNaM saraNaM maha natthi koi jiyloe| gaya-vaiyAe dUsaha-dAlidda-davaggi-daTThAe // 537 // iccAi vilavamANI kaha-kaha vi kAlaM gmei| na ya tIe sattama-duhiyA e accaMta-nillakkhaNa tti kAUNa nAma pi kayaM / na ya samma pddiyri| paraM asuhAo ya sesayAe saMvar3iyA accaMta-dukkhiyA dohagga-dosa-dusiyA ninnAmiya ti loe pasiddhi gyaa| para-ghara-kukamma-kAriNIe jaNaNIe vi nayaNa-maNa-uvveya-kAraNaM asaMpannecchiya-khANa-pANAvara-vatthAharaNavivajjiyA kAlaM gamei / aNNayA kamhi mahasave Isara-DibharUvANi moyagAi-bhakkha-bhariya-bhAyaNANi dahraNa niyajaNaNI jAiyA |"ammo! majjha vi moyagAiyaM desu / " tIe bhaNiyaM--akayapuNNA tuma bhakkhihasi moyage piyA vi te bhkkhiyaa| io tA vacca rajju gahAya aMbaratilayaM pbvyN| tattha ya marasu vA phalANi vA khAesu, jai jIyasi kaTThANi ghettUNa Agacchasu tti pharusa-vayaNa-purassaraM gale ghettUNa niddhaaddiyaa| tao sA vayaNa-metteNa vi aNAsa.siyA vimaNadummaNa, oruNNa-muhI galaMta-vAhasalila. sakaruNa-jaNa-jaNiyANukaMpA, jammaMtara-kaya-dukkiyANi vAraMvAraM niMdaMtI, dukkhabhara-bhariya-mANasA rajju ghettUNa niggayA ghraao| dIhuNhe nIsAse muyamAgI taga-kaTThapattAhArehi samaM saMpatthiyA / pattA ya taM pabvaya-varaM / saccavio so tIe girivaro avi ya-- ai-kasiga-niddha-jalahara-khaMDa piva loy-loynnaannNdo| utuMga-sihara-hatthehi miNiu-kAmo vba gayaNayalaM // 538 / / jhrmaann-nijjhraaraav-bhriy-giri-gruy-kuhr-disi-vivro| nara-vijjAhara-kinnara-mihuNasamAraddha-gaMdhavvo // 539 / / gNdhddddh-saau-phl-phull-ptt-bhr-bhriy-truvr-snnaaho| bahu-jAya-pakkhi-sAvaya-gaNANa-kulamaMdira-samANo // 540 // gynngg-lgg-sihrg-bhgg-ry-riinn-rvi-rh-pyaaro| tivasA-sura-nara-kinnara-kaya-sevo maNi-jaNAiNNo // 541 / / nAmeNaM varatilao tilao viva aMbarassa sayalassa / sayala-vaNarAi-rehira-vAhiNi-saya-saMkulo tuMgo / / 542 / / tattha jaNo nANAviha-taruvara-siharesu pariNaya-phalANi / bhuMjai bhamai jahicchaM sA vipabhuttAdhara-gayANi / / 543 // loeNa samaM savvattha hiMDiyA girivarassa desesu / aNNattha suNai sadaM gaMbhIraM sui-suhaM saralaM // 544 // suNiUNa tayaM tatto hris-vsubhijjmaann-puliyNgii| ninnAmiyAe caliyA jaNeNa saha vimhayAvaNNA // 545 / / jA gacchai theva pahaM viydd-pykkNt-mhihraabhogaa| tA diTThA soma-muhA susAhuNo jaNiyamaNa-tosA // 546 / / jeya jalanihiNo viva gaMbhIrA mayarahiyA ya, miyaMkakiraNA viva jaNamaNANaMdA pAyaDiyamahiyalA ya, kappataruNo viva sauNagaNaseviyA puNNalabbhA yatti / avi ya-- paNaTThamANa-mohayA visaTTamANa-bohayA, viyaMbhamANa-teyayA tvo-vises-sNgyaa| Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNiMda-cariyaM visuddha-kamma-paMkayA viluppamANa-soyayA, visujjhamANa-nANayA dalijjamANa-kohayA / / miyaMka-kaMti-sommayA jayammi puNNa-labbhayA, muNiMda-sAsaNujjayA pstth-jhaann-sNgyaa| suyaMga-pAragAmiNo viyaMbhamANa-sAmiNo, ghaDaMta-saccavAiNo jiNida-magga-gAmiNo / / visAla-kitti-cAriNo nahammi vega gaaminno| tti / / 547 / / avi ya nANaM ca majjhe suraselo viva girivarANaM, saMyabhuramaNo viva sAgarANaM, rAyahaMso viva haMsANaM, namI viva vijjAharANaM, tiNayaNo viva gaNANaM, erAvaNo viva karivarANaM sakkaturaMgamo viva hayANaM, garuDo viva vihaMgamANaM, vihapphaI viva baddhimaMtANaM surahimA so viva sesamAsANaM / saraya-miyaMko viva somadaMsaNo goyamo viva sayalaladdhisaMpanno, tIyANAgayapaDupanna-vatyuvittharaviyANago, caunANovagao, puravara-kavADa-vitthiNNavacchatthalo jugabAha jugaMdharo nAma aayrio| uttatta-kaNayavaNNo, sAvaya-jaNa-kappapAyavasamANo / taruNaravi-maMDalanibho, mahi-maMDala-pAyaDa-payAo / / 548 / / supsty-stth-sohiy-daann-dyaa-siil-bhaav-ghddienn| dhammeNa bhUsiyaMgo, nidraviyAsesa-drahapasaro // 549 / / asamo vi samanivAso, sAraMgadharo vi ennpaaddvkkho| amayamao vi hu samao, asarisacaraNo vi samagAmI // 55 // ujjhiya daMDovi sayA-kara-kaliya-suvaNNa-vaNNa-varadaMDo / jaNajaNiyagAravo vihu a-gAravo nigguNo saguNo / / 551 / / caMdovva vibuhakalio sUra-nariMdovva vijiya-visayagaNo / gaMgA-paya-pUro viva tihuyaNa-jaNa-pAvaNasamattho / / 552 / / ujjhiya-dhammo vi sayA nv-nv-sddhmmbhriy-bhNddaaro| paMcamahanvaya-kaliovi pddhm-vy-rehir-sriiro||553|| saMtAvao vi suhao aNaMgarUvo vi suMdarAyAro / kaNNaMta-patta-netto vi neva saccaviya saMsAro // 554 / / jaNasaMkaro na sUlI accuyasIlo na lacchi paDibaddho / cauramuho na ya baMbho buddho na ya dhammakitti-pao / / 555 / / caMdo na ya sakalaMko divAyaro ne ya taviya jiyloo| sukko na deva-dosI deva-gurU neva asurArI // 556 // kappataru na jaDappA maMdaratuMgo na thaavr-shaavo| mahimAlao na jalahI addAmalao vi akasAI // 557 / / sara-selo viva saavy-smuuh-seviy-visaal-py-viiddho| ai-jaccaphuraMtuttatta-kamaNIya-katillo // 558 / / bhANa viva bhuvaNayale acctaavyNbhmaann-hy-doso| payaDiya-samattha-supasatya-sattha-paramattha-vitthAro // 559 / / tihayaNabhariovvarieNa niyajaseNeva nimmapddenn| magara-gao viva sUro somo-kaya uttarAsaMgo // 560 // kalikAlakalila-kalusiya-maNANa jIvANaNuggahaTTAe |vihri mahiM mahappA kaya-viggaha-saMgaho dhammo // 561 / / ninnAmiyAe namio bhttibhrubhNtloynnjuyaae| jaNasahiyAe bhayavaM bhavannavattAraNataraMDo // 562 // devAsura-na-kinnarapamuhA parisA payakkhiNaM kaauN| uciyAsaNe nisannA bhattibharubhinnavarapulayA // 563 / / aha gaMbhora-magohara-sareNa bhavANa nivvui-kareNa / pAraddhA dhammakahA savaNa-suhA bhagavayA teNa // 564 // jao "bho bho bhavvA asAro esa sNsaaro| kipAga-phalaM va maha-maharA, virasAvasANA visayA, karikaNNa-caMcalAo riddhIo, vAyavihuya-kusagga-lagga-jala-biMdu-caMcalaM jIviyaM, paMca-diNaramaNIyaM jovvaNaM, ega-rukkha-nivAsi-sauNa-gaNasamANA piyajaNa-samAgamA, paliyacchaleNa paidiNaM laddhAvagAsA siraM samArohai jarA-rakkhasI, Ama-mallaga-nivaDiya-jalamivapaidiyahaM parisusai Auya-salilaM, agaMta-saMsAra-kAraNaM kasAyA, duggai-pahapatthiyANaM samAsoyANapaMtiyA, aviraI-hiyAhiya-viyAra-nisaggasattakappaM micchattaM / sathAyaraNa-vibaMdhagA duTu-jogA, vijiya-sayala-tihuyaNo paccAsanno sayA macca, samudda-paDiya-rayaNaM va dullahaM mANusattaNaM, / tammi vi dukkhalabbhA su-guru-saamggii,| tattha vi bahu-puNNa-pAvaNijjA saddhammasavaNa-buddhI, suNaMtANa vi Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ninnAmiya-vuttaMto viralANa ceva jAyai samma-dasaNa-buddhI,' sahahaMtA vina bahave saMjamaM pai vAvArayati vIriyaM, tA bhavvA! jai tubbhe bhava (bha)maNabhIya-mANasA tA sayala-kallANa-paraMparA-nibaMdhaNe, saMsAra-sAyara-taraNa-taraMDovame, garuya-duha-daMdoli-sihari-siharadalaNa-daMbholi-sannihe, ahariya-citA-maNi-kAmadheNu-kappapAyava-mAhappe, sacarAcara-jIvajoNi-nikkAraNa-baMdhave, . suha-paraMparA-sAhaNasamatthe, parihariya-parama-veriNaM pamAyaM jiNadhamme samujjamaM kareha / jao-saMsArasamAvaNNagANaM pANiNaM tao purisatthA paNNavijjati / taM jahA-dhammo, attho, kAmo ya / tesu puNa pahANo dhammo ceva iyrkaarnnttnno| kiMcaihaloge vi dhammAo nAsaMti vAhiNo, pasamaMti IIo, palAyaMti veriNo, na durmiti duTuggahA, na kilesayaMti kilesAyAsA, na chivaMti piya-vippaogA, na pIDaMti kesariNo, na DhakkaMti dussumiNA, vihaDaMti vivihavasaNANi, na visaTTati sArIra-mANasa-veyaNAo, musumUrijjati citta-saMtAvA, niddalijjati payaMDa-paDivakkhA, dalavaTTijjati aNi?-saMpaogA, tahA dhammeNaM ceva purisANa pasarai pAyavo, viyaMbhai jasuppIlo, viyarai kUdeMdu-nimmalA tihayaNe vi kittI, saMpajjai sayala-samIhiya-saMpattI, saMpajjati jhatti citiya-maNorahA, ahamahamiyAe cariti rmm-rmnniio| avi ya-- dhaNa-dhanna-rUya-saMpaya-sohaggArogga-icchiyasuhAI / hoMti kileseNa viNA narANa dhammAo savvAiM // 565 / / raha-turaya-pakka-pAikka-matta-karinAha-saMkule samare / gaNa-raMjiya vva tANaM jaya-lacchI lulai vacchammi // 566 // paramattha-saMThiyAiM payamagga-pharata-naya-sama hAI / nayacakka-vinbhamAiM dhammeNa kuNaMti satthAI // 567 / / kuMdeMdu-saMkha-halahara-tiNayaNa-hAsoha-vibbhamo pyddo| dhammeNaM ciya disi disi narANa viSphurai jasa-nivaho // 568 // garuya-paohara-bhijjaMta-majjha-vitthinna-garu niyaMbAo / sarasAraviMda-sarisANaNAo labbhaMti mahilAo // 569 / / jaMjaMcitei maNe taM taM dhammeNa lahai iha jIvo / kappataru-sevao citiyaM bhaNa ki na pAvei // 570 / / duTTaTTha-kamma-salilaM kasiNa-kasAyauragaM-mahAbhImaM / lIlAe taraMti narA bhava-jalahiM dhamma-poeNa // 571 // ao dhammo ceva uttama-purisattho, attho puNa taruNa-taruNI-kaDakkho viva caMcalo, vesA-jovvaNaM piva bahu-jaNa-patthaNijjo, visa-bhAviya-bhoyaNaM piva maha-maharo vivAga-dAruNo, jalahi-taraMgo viva bhaMguro, sappa-karaMDao viva dukkh-rkkhnnijjo| visabhAviya-bhoyaNa piva muha-mahuro vivAga-dAruNo jalahitaraMgo viva bhaMguro, sappakaraMDao viva dukkh-rkkhnnijjo| aNNaM ca-atyatthiNo ya purisA laMghati sAyaraM, viyaraMti vijhamahAgirivaroyaresu, bhamaMti bhamaMta-bhIsaNa-sAvaya-bhayANayAsu mahADavIsu, pavisaMti paya-pUra-duggamAsu mahA-naIsu, kariti para-gharesu ahamma-kammAI, vaMcaMti piya-mitte, ghAyaMti baMdhuNo, daMDI-khaMDa-nivasaNA pAseyasittataNuNo, 'ehi sAmi ehi tti cADusayANi pakuvvaMtA pahAveMti pahaNa purao, paricattakulAbhimANA nivaDaMti vaMsaggesu, na gaNaMti kajjAkajaM, na viyAriti iha-para-loya-viruddhANi, na pecchaMti jaNAvavAe na niruvaMti naraya-dukkhaM na muNeti tiriya-gai-bhayANi, na AloiMti cau-gai-paha-pahiyattaNaM / savvahA niraMkusA viva kariNo, viyaliya-khaliyA viva turaMgamA, paMjaramukkA viva kesariNo, karaMDaya-nIhariyA viva AsIvisA, saraya-samaya-puTTha-dappiTThavasahA viva niraggalA, iha-para-loya-niravekkhA paya,ti duggai-paha-pAhuDe pANAivAe, jaMpati aliyaM, avaharaMti paradavvaM, vaccaMti para-kalattaMsu, kariti mahAraMbha-pariggaha, bhuMjaMti rynniie| tao parapIDAjaNieNa kammuNovalittA bhamaMti nArayatiriya-narAmara-saMkulaM sNsaar-ktaarN| jai paramaNatthahe uNA vi imiNA dagveNa supatta-niutteNa paraMparAe pAvijjai saggo mokkho ya majjhimo esa pUrisattho / avi ya-- . nIsesa-bahu-nibaMdhaNadhaNeNa jai kaha vi labbhae mokkho / pattaM patteNa paraMparAe nAsanasannabhAveNa // 572 / / attho vi bhAva-purassaraM supatta-patto paraMparAe mokkhasAhaNo ceva / ao majjhimo esa purisattho / kAmo puNa AyayaNaM aviNayassa, AhAro ayasassa, kula-bhavaNamAvayANaM, uppattI mahA-dosANaM, khettaM saMtAvAnalassa, maMdiraM mahA-sAhasANaM, jalayAgamo guNa-dhayaraTANaM, gehamanivvuIe, avatthANaM mailaNAe, nilao mahApAva-rAsiNo, jaNao sArIramANasa-dukkhANaM / avi ya saMjaNiyAsesa-mahAduhassa niTThaviya-nivvui-suhassa / majjAyAikkama-kArayassa avasANa-virasassa // 573 / / 1.saNasuddhI pA0 / Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAi-jiNida-cariyaM sumuNiya-paramattha-vivajjiyassa abuhohadiNNa-pasarassa / mayaraddhayassa bANA paDaMti puNNehiM rahiyassa // 574 // kiMca kAmamahAgahagahio payaDiyANegaviyAro puriso kAme ceva ahilasaMto na pajjuvAsei gurujaNaM, na paDivajjai dayAdhamma, na suNei hiovaesaM. na bahu mannai jaNaNi-jaNayANi, akallANamiva mannai kallANamitte, tiNa-tulle mannai baMdhao, lajjai deva-vaMdaNeNaM, palAi paNaiyaNa-daMsaNeNaM, na pecchai hiyAhiyaM, na pariharai bhakkhAbhakkhaM, na gaNai peyApeyaM, savvahA mayara-ddhaya-sara-visara-salliya-sarIro amuNiya gammAgammavibhAgo, payaMgo viva dIvasihArUvapaDibaddho, gaiMdo viva kareNuyA-phAsa-mohio, mINo viva rasaNA-vasamuvAgao, bhasalo viva gaya-gaMDayala-gaMdha-luddho, kuraMgo viva gorI-gIyapaDibaddha-mANaso, duha-paraMparAo pAuNai / ao mahA-purisaparihariesusAhujaNa-maliya-dappe kaMdappe savva-jahaNNe, purisatthesu puriseNa nAyaro kaayvvo| avi ya-ubhaya-bhava-suhAvahe titthayarAi-mahApurisa-sevie dhamme ceva jaiyavvaM / etthaMtarammi namiUNa sUri-paya-paMkayaM payatteNa / ninnAmiyA payaMpai taviya-taNU dukkha-dahaNeNa // 575 / / bhayavaM! suranarasaMthaya ! sNsy-timir-trunn-rvi-teyaa| ki atthi koI annovidukkhiomajjha sAriccho? // 576 / / aha bhaNai sajala-jaladhara-sareNa sNjnniy-syl-jnn-toso| aisaya-nANa-viyANiya-tihuyaNa-gaya-vatthu-paramattho // 577 // "ninnAmie ! tuha saddA suhAsuhA / sui-pahamAgacchati rUvANi vi suMdara-maMgulANi pAsasi, gaMdhe suhAsuhe agghAesi, rase vi maNuNNAmaNuNNe AsAesi, phAse vi iTThANi? paDisaMvedesi, chuhAiyA jaM vA taM vA bhuMjasi, taNhAiyA icchAe taDAgAi-jalaM pibasi, tamasi joi-pagAseNa kajjANi karesi, mahA-vAhipIDiyAe paDiyAraM pi koi te karejjA, rayaNIe icchAe sayaNaM pi te sAhINaM, sIyAo uNhaM uNhAo vA sIyaM, pai saMcAro vi te savaso, suha-dukkhamuNitago vi te vijji| jaM puNa pecchasi annANa puNNavaMtANa gruy-riddhiio| mannesi teNa guru-dukkha-dukkhiyaM appayaM bhadde // 578 / / je puNa tumAo duhiyA neraiyA tiriyajoNiyA mnnuy| / te' jai pAsasi to tuha suha-buddhI kaha na hojjAsi // 579 / / jao-- narae neraiyANaM niccamasuhA sadda-rUva-rasa-gaMdha-phAsA nippiDiyArANi paramadAruNANi sIuNhANi chuhA-pivAsAo ya na khaNamavi uvasamaMti / nayaNa-nimesaMtaramavi na suha lesaM aNahavaMti bhavapaccaiyaM paramAhammiya-nimmiyaM ca cheyaNa-bheyaNAijaNiyamasuha-veyaNaM veemANA kAlaM gati / tiriyA vi sapakkha-parapakkha-jaNiyANi sIuNha-khappivAsAiyANi jANi dukkhANi aNuhavaMti tANi bahuNA vi kAleNa ko sakko vanneuM / jao-- tiriyA kasaMkusArA-nivAya-vaha-baMdha-mAraNa-sayAI / taNhA-chahA-kilaMtA sahati bahuso parAyattA // 580 / / maNuyattaNevi jaccaMdha-paMgulA sayaNa-pariyaNa-vihINA / de dehi dehi dehi tti jaMpirA para-ghara-muhesu // 581 / / vatthAharaNa-vilevaNa-gharaghariNi-vivajjiyA mahApAvA / chuha-taNha-sIyavAyAyavehiM parisosiyasarIrA // 582 / / sAhAraNaM pi tesi jala-jalaNa-vaNa-phalAiyaM ki pi / para-diNNaM saMpajjai na appaNA te ao duhiyA // 583 / / evaM suNiya saMjAya-saMvegAe bhaNiyaM ninnAmiyAe--"bhayavaM! evameyaM natthettha saMdeho / dhannAhaM jIe saMsAra-kaMtArasamuttaragaparamasatthAhakappA, duhiya-jaNajaNaNisannihA, nikkAraNabaMdhuNo tubbhe paaviyaa| tA dhamma-paha-payaMsaNeNa puNo vi aNuggahaM kuNatuNe bhyNtaaro| sUriNA bhaNiyaM--"bhadde ! jai evaM tA suNasu saavhaannaa| ihANorapAra-saMsArADaviM paripaDatANa kamma- bhara-paNolliyANaM pANiNaM kaha-kaha-vi duviha-paha-saMpattI hvi| jao-- duviha-paho siva-paha-sAmiehiM ninnAmie samakkhAo / davva-pahI bhAvapaho davva paho tatthimo tAva // 584 / / 1 surNato vi paa0|2 jeNa puNa je0|3 ve jai je0|4 yattaNeNa naccaMgha je0 / 5 pariNosiya je0 / 6 samattareNa je0| Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanasatthavAha-kahA dhaNNasatthavAha-kahA vasaMtapUraM nAma nayaraM / tattha NaM aparimiya-dhaNo dhaNo nAma satthavAho vasaMtapurAo nivvuipuraM pai ptthio| ghosaNaM' karAvei-'jo NaM mae saha nivvaipuraM pai paya tassa NaM khANeNa vA pANeNa vA vattheNa vA patteNa vA chattaNa vA uvANahaNeNa vA jo jeNa atthI tassa taM saMpADemi / taM suNiya samAgayA bahave paanninno| tao so tesi piDiyANaM paMthaguNe sAhei-"bho bho loyA ! nivvu i-puraM pai payaTTANaM donni pahA / ujjugo vaMko ya / tattha NaM jo so vaMko tattha NaM pae pae payANi, ThANe ThANe patta-puphpha-phalamaNoharA mahIrahA, sulahANi bhoyaNANi, suhaM suheNa gammai / paraMpagae so vi ujjaya-pahaM smoyri| ao teNa cirakAleNa nivvaipUra pAvijjai / jo pUNa ujjugo teNa laI gammai / kiccheNa ya kahaM ? so aIvavisamo saNho ya / tattha oyAre ceva duve mahAghorA vaggha-sIhA parivasaMti / te tappabhiI ceva maggao laggati amuyaMtANa ya paMthaM na pahavaMti / avasANaM ca jAva aNuvaTuMti / rukkhA ya ettha ege mnnohraa| tesi pUNa chAyAsu vina vIsamiyavvaM / mAraNappiyA khu sA chaayaa| parisaDiya paMDu-pattANaM puNa aho muhuttarga vIsamiyavvaM ti / maNohara-rUva-dhAriNo mahura-vayaNeNaM" ettha maggaMtaraTThiyA bahave purisA hakkAreMti tesi vayaNaM na soyavvaM / satthigA ya khaNaM pi na mottavvA / egAgiNo ya niyamA bhayaM duraMto ya ghoroM davaggI appamattehiM 'ulhveyvvo| aNolhavijjatoya niyameNa dahai / puNo ya duggucca-pavvao appamattehiM ceva laMgheyavyo / alaMghaNe niyamA mrijji|" puNo mahai ai-guvila-gavvarAvaMsa" kuDaMgI sigghaM laMgheyavvA / tammi ThiyANaM bahU dosA / tao lahugo khaDDo / tassa samIve maNoraho nAma baMbhaNo niccaM sannihio acchai / so bhaNai-"maNAgaM pUreha 2eyaM ti tassa vayaNaM na soyavvaM so Na pureyavvo" sokha pUrijjamANo mahallataro havai / purijaM na sakkA, paMthAoya bhajjijjai / phalANi ya ettha divANi paMcappayArANi nettAisuhakANa / kipAgANaM na pekkhiyavvANi na vA bhottvvaanni| bAvIsaM ca NaM ettha ghorA mahAkarAlA pisAyA / khaNaM khaNamabhiddavAMta te viNaM na gaNeyavvA / bhattapANaM ca ettha vibhAgao virasaM dullahaM ca tti, uppayANagaM ceva na kAyavvaM aNavarayaM ca gaMtavvaM rattIe vi do ceva jAmAsu viyavvaM sesa duge gaMtavvameva / evaM ca gacchaMtehiM devANuppiyA ! khippAmeva aDavI lNdhijji| laMghittA ya tamegaMtadogaccavajjayaM pasatthasivapuraM pAvijjai / jattha NaM na jarA na maccU na ya iTThaviogo. nANisaMpaogo, na vA kei kilesa ti| tao tattha kei teNa samaM payaTTA je ujjugeNa gNtu-mnnaa| anne puNa iyareNa pahAviyA / taoso pasatthe divase ucclio| purao vaccaMto maggaM AhaNai, silAisu ya paMthassa dosaguNa-pisuNagANi akkharANi lihai / ettiyaM gayaM ettiyaM sesaM ti vibhAsA / evaM je tassa niddese vaTriyA te teNa samaM acireNa taM puraM pattA / je vi lihiyANusAreNa samma gacchaMti te vi pAviti / je na vaTiyA na vA vaTTiti sIyalachAyAisu paDiseviNo te na pattA na na yA vi pAviti evaM davapahanAyaM / saMpayaM bhAvapaha-nAe joijjai / satthavAhatthANIyA arhtaa| ugghosaNA-thANIyA dhammakahA / taDigAi-thANIyA jIvA / aDavithANIo sNsaaro| ujjago saah-mggo| vaMko ya saavy-mggo| nivvuipurathANIo mokkho / vaggha-sIha-tullA raagdosaa| maNohara-rukkha-cchAyA-tthANIyAo itthIgAi-saMsattavasahIo / parisaDiyAipANIyAo agvjj-vshiio| magga-taDattha-hakkAraNa-purisatthANIyA pAsatthAiyA akallANamittagA / satthiga-tthANIyA saahuu| davaggAi tthANIyA kohAdao ksaayaa| phalasthANIyA visyaa| pisAya-tthANIyA bAvIsaM parIsahA / bhatta-pANa-ciradullaha-tthANIyANi phaasuy-esnnijjaanni| appayANaga-tthANIo niccujjmo| rattIe vi jAmadugagamaNa-tthANIo jAmaduge sjjhaao| pura-pattANaM mokkha-suhaM ti / etthayaM taM puraM gaMtakAmo jaNo uvaesadANAiNA uvagArI satthavAho tti namasai / evaM mokkhatthIhi vi bhagavaM paNamiyavvo ti / evaM ninAmie ! ko vi kassa vi jogo ti kaliUNa paramakAruNirgehiM parovayArarasiehiM titthayarehi jIvANaM nevvuipurassa doNNi pahA padaMsiyA ! ninnAmiyAe bhaNiyaM1. ghosAvaNaM kAravei pA0 / 2 tesi satthiyANaM pA0 / 3 te tao pAe cceva-Avaha pR. 384 / 4. puNa mahe ma. je. / 5. vayaNA ya je.| 6. maggataDaTTiyA je.| 7. duraMto thovo dava.je. / 8. ullaveya. Avaha pa.0384 9. o uvatahi Avaha. pR.384 / 10. marijjati Avaha. pa. 384 / 11. vila viccharAyaM paa.| vila ghvraayje.| 12. pUrehi Avaha pa. 384 / 13. na soyanvaM so Na pUreyavvo Avaha. 384 / Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 jugAijiNiMda-cariyaM "bhayavaM! vaMkapaheNa sivapuraM pai payaTTANaM kimaNuTuANaM jIvANaM?" bhagavayA bhaNiyaM-"bhadde ! paDhamameva duvihadhammakappapAyava-bIyabhUyaM sammattaM paDivajjiyavvaM / micchatta-moha-mohio jIvo aMdho vva, sakajja-sAhago na bhavai jahA egammi nagare ego raayaa| tassa do puttA bAhattari-kalA-viyakkhaNA sUraseNa-vIraseNA / tANa paDhamo jammaMdho-sadda vehI ya / bIo puNa sajjakkho samaraviyakkhaNo ya / aNNayA pAraddho tANa piyA sattu-narideNa veDhiyaM nyrN| niruddhA niggmppvesaa| vinnatto sUraseNeNa rAyA--"tAya ! visajjesu maM jeNa parANIyaM praajinnaami"| visajjioranA / sasahAo patto parANIyaM / jattha jattha sadaM suNei tattha tattha sAvaNaghaNo vva niraMtaraM nArAya-dhArA-dhoraNIhiM varasiumArato' / io tao visaMThulaM vayaMto samaraMgaNo viyANi vi pakkha-nariMda-johehiM / jahesa aMdho saddavehI ya / tao bharaM kAUNa avayaNA ceva taduvari nivddiyaa| etyaMtare jaNayANunnAo pavara-karivarArUDho samAgao samarasasIsaM 'vIraseNa-kumAro / tahA jujjhiuM pavatto jahApayaMDa pavaNa-paNolliyaM va mehavaMdaM disodisi paNaTuM sattubalaM / moyAvio jeTra-bhAyA / pattA raNaMgaNe jypddaayaa| pasaMsio sayalaloeNa / paritudramANaseNa piuNA paiTrio niype| jAo sayalasokkhANa bhAyaNaM / tA bhadde ! kuNamANo viya nivitti pariccayaMto vi synn-dhnnbhoe| deMto vi duhassa uraM micchadiTThI na sijjhai hu||585|| tamhA kammANIyaM jeumaNo daMsaNammi payaejjA / dasaNavao hi sahalAiM haMti tava-nANa-caraNANi // 586 / / . devammi devabuddhI gurummi taha ceva hoi gurubuddhii| dhammammi dhammabuddhI tattesu ya tattabuddhi tti // 587 / / eyaM iha sammattaM tavvirIyaM ca hoi micchattaM / eso iha saMkhevo seso puNa vittharo tassa / / 588 / / sammattaladdhabuddhI saddhA-saMvega-pulaiya-sarIrA / soUNa sarivayaNaM jAyA ninnAmiyA dhaNiyaM / / 589 // micchattAo viramiya tivihaM tiviheNa bhaNai gurupuro| arahaMto maha devo nissaMgo dakkhiNo sAhU // 590 / / jiNapannatto dhammo tattANi ya jiNavarehiM bhnniyaanni| sesamasAraM savvaM jA jIvaM majjha paDivattI / / 591 / / no me kappai loiyadeva ya garuvaMdaNAiyaM kAuM / titthesa dANa-pahANaya peyANa piMDappayANaM ca // 592 / / kappai puNa tikkAlaM cIvaMdaNa-pUyaNAiyaM niccaM / samaNANa saMjayANaM phAsuyamasaNAidANaM ca // 593 / / rAyAbhioga-gaNa-bala-devaya-gurugaruya-vittikatAraM / mottaNaM sammatte paDivattI majjha jA jIvaM / / 594 / / evaviheNa vihiNA jagaMdharAyariyapAyamUlammi / ninnAmiyA pavanA samma chaDiDiyA sahiyaM / / 595 / / tao jugaMdharAyarieNa bhaNiyaM-'bhadde ! samma paripAliya iha paraloe vi guNAvahaM / etthasaMpairAyA udAharaNaMsaMpairAyA udAharaNaM-- tassa kA uppattI ? tattha thUlabhaddasAmiNo do sIsA dasa puvvadharA-ajjamahAgirI ajjasuhatthI ya / tesi doNhaM pi thUlabhaddasAmiNA pihaM pihaM gaNA diNNA / tahA vi piIvaseNa ekkao ceva viharatI / aNNayA ya kayAi appaDibaddhavihAreNa viharamANA kosaMbi nAma nariM gayA / saMkiNNavasahivaseNa tattha bhiNNabhiNNA tthiyaa| tammi ya kAle tattha parivadulaM vaTTai / tao ajjasuhatthi sAhu-saMghADao bhikkhAnimittaM dhnnstthvaah-gehmnnupvittttho| daLUNa pavisaMte sAhuNo sapariyaNo abbhaTrio dhnno| vaMdiUNa sabahumANaM paDilAhiyA maNaNNAhAreNa / so vi sAvaseso tehiM gahio pacchAkammabhaeNa, tao pulaiyaMgeNa vaMdiUNa aNuvvaiyA sttttrpyaanni| eyaM ca savSaM diTrabhikkhA paviNa egeNa damageNa / ciMtiyaM caNeNa-'aho ! suladdha me esi jamma-jIviyaphalaM je dijjaMtayaM pi na geNhati / amhe puNa maggaMtayA vi na labhAmo tA ee ceva paramakAruNigA jahicchiyaladdhAo mama kiMci daahiti|' citiUNa maggiyA saahnno| tehi bhaNiyaM"bhadda ! na amhe eyassa sAmiNo avi ya guruNo tao maggANulaggo samaM sAhUhiM gao vshiie| diTThA ajja suhatthisUriNo tehi vi so damago // 596 // 1. mADhatto paa.| 2. visaMthulaM paa.| 3. samarasamIvaM vIra. je. / Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kuNAlakahA pucchiyA sAhuNo- "kimesa varAo ?" sAhUhi bhaNiyaM - " bhayavaM ! piMDolago es|" tao sUrIhi diNNasuyanANIvaogehi 'pavayaNapabhAvago bhavissaitti kaliUNa bhaNio - " bhadda ! jai pavvayAhi to demo te jahicchiyamAhAraM / " 'evaM houtti teNa paDivaNNe avvattasAmAiyaM dAUNa dikkhio bhuMjAvio ya siNiddhAhAreNa / paosasamae jAyA visUiyA / samupapannaveyaNo sUrIhi sammaM paDiyario 'aho dhammANubhAvo' tti saMjAyasuhapariNAmo mariUNa samuppanno aMdhayakuNAlakumAra putto ko so kuNAlo ? kahaM vA aMdhao jAo ?" tti evaM sAhijjai / kuNAlakahA- atha iheva jaMbuddIve dIve bhArahe vAse gollavisae caNayaggAmo nAma gAmo / tattha ya riuveya- jajuvveya-athavvaNaveya- sAmaveyajANago sikkhA vAgaraNa- kappa chaMda-nirutta-joisaviyakkhaNo mImAMsA -nAya- vitthara - viU dhamma-sattha-viyAracauro caNI nAma mAhaNo / so ya mhaasaavgo| tassa gharesu ya sAgarAbhihANA sUriNo ThiyA / 49 aNNA ya tassa mAhaNassa ghariNI sAvittI nAma samuggayadADhaM dArayaM pasUyA / uciyasamae nAmaM kayaM cANakko ti / pADio sUrINa pAesu sAhio dADhavuttaMto / sUriNA bhaNiyaM - "rAyA bhavissai / gharaM gaeNa citi mAhaNeNa" - kaha mahaM putto bhaviyamaNegANatthanibaMdhaNaM mahAraMbhAipAvadvANakAraNaM rajjaM karissai ? tA tahA karemi jahA na karei esa rajja" ti / ghaTThAo daaddhaao| puNo vi sAhiyaM gurUNaM / tehi bhaNiyaM, duTTha kayaM / jao- . jaM jeNa pAviyavvaM suhaM va dukkhaM ca jIvalogammi / so taM lahai avassaM ko kila taM annahA kAhI / / 597 / / tA saMpayaM vibaMtario rAyA bhavissai / tao kameNa jovvaNamaNupatto cANakko, paDhiyANi teNa vi coTsa vijjAThANANi / pariNAvio piuNA samANakula-sIla - mAhaNadAriyaM / uvarao piyA 'sAvao' tti appasaMtuTTho kAlaM ias arrest | aNNayA kayAi gayA cANakka-ghariNI bhAi-vivAhe peiya-dharaM / aNNAo vi mahiDDhiyamAhaNapariNIyAo samAgayAo bhagiNIo tAsi ammApiyaro bhAuNo ya goravaM kuNaMti / iyarA puNa 'daridda-ghariNi' tti kAUNa paribhavijjatti ' kammaM cakArAvijjai vayaNametteNa vina ko vi saMlavai / vitte ya vIvAhe iyarANa varavatthAharaNAlaMkArA iehi mahaMto uvayAro kao / tose jaM vA taM vA / tao sA dhisi dhisi dariddabhAvassa jattha mAyA - vittANi vi mahAparibhavaM jaNayaMti a- haTTa saTTA citA-soya- sAgaragayA pattA paigehaM / diTThA cANakkeNaM hA ! kimeyaM ? jamesA piigharAo samAgayA vi sasogA far lakkhijjai / pucchiyA kheyakAraNaM / niruddhasaddaM ruyai ceva na kiMpi jaMpai puNo puNo bhaNNamANIe bhaNiyaM'tumaM caiva maha kheyakAraNaM jeNAhaM tuha dariTssa kare vilagga' tti kAUNa mAyA-vitteNa suhisayaNavaggeNa ya avamANiyA, iyarabhaNIo puNa IsaradhariNIo tti kAUNa sammANiyAo / cANakkeNa citiyaM- 'aho me jahanattaNaM ! paribhavo na uNa eyAe / jao- esa mahaM kaNNakaDuyaM pi vayaNaM gheppai amayaM va dhaNasamiddhassa / aditassa vi loo karei kajjaM dhaDDhassa / / 598 / / tA pADaliputte nayare naMdo mAhaNANaM suvaNNaM dakkhiNAe dalayai 4 / tattha vaccAmi tti citiUNa gao / paviTTho ya kahi ci divvajoeNa raayshaae| diTTha N ca pubva - rAya - nimittamuvakappiyamaparibhogamAsaNaM, niviTTho tattha cANakko / io ya savvAlaMkAravibhUsio saha nemittieNa samAgao nNdraayaa| cANakkaM ca siMhAsaNagayaM daTThUNa jaMpiyaM nemittieNa - '-' deva ! esa baMbhaNo naMdavaMsassa chAyamavahariya Thio, to kovamakuNaMtehi sAmeNa viNaeNa ya uTTaveyavvo / " tao rAiNA davAviyamanamAsaNaM / bhaNiyaM ca dAsaceDIe "bhaTTa ! eyaM rAyasI hAsaNaM, tA saMpayaM pasAyaM kAUNa ettha uvavisaha / " cANakkeNa citiyaM- 'paDhamaM tAva eyamajuttaM jamadiNNe AsaNe uvavisijjai eyaM puNa ajuttattaraM jaM nisannehi uTThavijjai' tti / sAmatthe - 1- paribhavijjai je0 / 2 lakkhIyai je0 / 3 tumahaM jeSa pA0 / 4 dadati pA0 / 5 tA pasAyaM je0 / Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .10 jugAijiNida-cariyaM UNa bhaNiyaM-'astvatra iMDikA me sthAsyati' iti kuMDiyaM Thavei / puNo vi annaM daMsiyaM / tattha tidaMDaM muyai / annattha jannovavIyaM / evaM jaM jaM Thavijjai taM taM ruMdhai / tao 'dhaTTo'tti ruTUNa rAiNA pAesu gahiUNa kddddhaavio| udvittA ya ruTro paiNNaM krei| - yathA-- kozena bhRtyaizca nibaddhamUlaM, putrazca mitrazca vivRddhazAkham / utpATaya naMdaM parivarttayAmi, mahAdrumaM va yurivogravegaH / / 599 / / jai eyaM na upyADemi' to Na eyaM choDemi'tti sihAe gaMThi baMdhai / jaM tujjha piuNo royai taM karejjAsu'tti / bhaNamANehiM rAyapUrisehiM nicchuDho / tao niggaMtUNa nayarAo citiumADhatto-'jahA kayA mae' kohAbhibhaeNa mANamahAmahIharasamArUDhaNa mahaI paiNNA, sA ya nitthariyavvA / yata uktaM-- tariyabvA ya painiyA mariyavvaM vA samare samatthaeNa / asarisajaNaupphesaNayA na hu sahiyatvA kule esaeNa / / 600 // tA kahaM nitthariyavvaM ? ti ciMtayaMtassa puvvasamAyanniyaM caDiyaM citte guruvayaNaM-'jahA mae biMbaMtarieNa rAiNA bhaviyavvaM / ' na uNa tesiM mahANubhAvANaM jahaTTiyavatthuvAINaM vayaNamannahA bhavai / tA 'gavesAmi kiMpi biMba ti' / citiUNa parivvAyagavesaM viuvviUNa gao naMdassa ranno moraposagagAmaM / samuyANaMto paviTTho mayaharagehaM / jAva pecchai tattha savvamANasANi ubbiggANi / pUcchio ya cANakko tehiM jahA-'bhayavaM ! jANAsi ki ci?' cANakkeNa bhaNiyaM-savvaM jANAmi / ' tao tehiM bhaNiyaM 'jai evaM tA avaNehi mayaharadhyAe caMdapiyaNadohalayaM, jao-dohalayaasaMpattIe kaMThagayANA sA varAI, tA dehi pasAyaM kAUNa mANusabhikkhaM / ' tao 'haMta ! bhaviyavvaM imIe gambhe mama maNorahApUraNasamattheNa keNAvi supUriseNaM' ti citiUNa bhaNiyaM cANakkeNa 'pUremi ahamimIe dohalayaM jai me gabbhaM payacchaha 'tti| tao 'imIe jIvamANIe aNNe gabbhA bhavissaMti' tti sAmattheUNa paDivaNNaM tehiM / sakkhisamakkhaM ca kAUNa kArAvio cANakkeNa paDamaMDavo / puNNimA-rayaNIe ya nayalamajjhabhAgaTThie sasahare kayamuvari chiDDhaM / ThAviyaM ca savva rasaDDhakhIra paDipuNNaM heTuo thAlaM / bhaNiyA ya sA-'putti ! tujjha nimitteNa mae maMtehiM AgarisiUNa ANio esa cNdo| tA piyasu' tao sA saharisaM caMda' ti manamANI' jattiyaM jattiyaM pivai tattiyaM-tattiyaM uvari puriso ucchADei / jAva sabbaM piiyN| pucchiyA-vacche ! 'pIo caMdo?' sA bhaNai-'AmaM ' tao sA nivvuihiyayA gabbhamavahaI / cANakko vi pUriUNa dohalayaM davvApAyaNanimittaM gao pavvaya-vivaresu / tattha ya dhAubvAyapaogeNa samAvajjiyaM kiMci dvinnjaayN| Agao ya kAlaMtareNa patto paosasamae taM ceva gAmaM / pecchai gAmassa bAhiM savvalakkhaNasaMpuNNaM dArayaM / rAya-nIIe ramamANaM dhalImaya-gAma-nagaradesaMtarANi DibharUvANa vilahaMtaM / paritudacitteNa bhaNiyaM cANakkeNa -"ahaM baMbhaNo mama vi kiMpi dijjau / " caMdagutteNa bhaNiyaM-'tumaM puNa imAo pavisaMtagAvIo giNhasu / " cANakkeNa bhaNiyaM-'mA ko vi mArejjA?' caMdagatteNa bhaNiyaM-'rAyA dei ceva pAlijjai pUNa niyblenn| jao-'vIrabhojjA vasuMdharA / ' cANakkeNa citiyaM-'vayaNavinnANaM sUrattaNaM pi vijjai jogo esa mama maNorahA pUraNaM kaauN|. yata:-- zUre tyAgini viduSi ca vasati janaH sa ca janAdguNI bhavati / guNavati dhanaM dhanAcchI zrImatyAjJA tato rAjyam / / 601 / / evaM vicitiUNa pucchio ego Dibho / jahA kassa esa dArago ? / kiM nAma dhejjo vA ? . teNa bhaNiyaM-'mayaharadhyA putto parivvAyagassa dinellao caMdugutto nAma eso / so tti harisabharanibbharaMgeNa bhaNio caMdagatto cANakkeNa-'ahaM so parivAyago ehi vaccha ! jeNa rAyANaM karemi / ' caMdagutto vijamANavei ajjo'tti bhaNamANo laggo pitttto| cANakko vi jaNaNi-jaNayANanAyaM ghettaNa caMdagattaM plaanno| kAUNa balasAmaggI kao caMdagutto raayaa| Thio appaNA mNti-pe| gaMtUNa rohiyaM pADaliputtaM / niggao cauraMgabalasameo naMdarAyA / payaTTamAohaNaM ra to NayaM na je0|2 mayA ko je0 / 3 do ThAvithasu tti je0 / 4 mANI jattiyaM je0 / 5 yai tattiyaM paa0| 6 gabhaM vahai pA0 / 7 dammuppAya. pA0 / 8.sahio pA01 Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 51 kuNAla kahA appaM ti kAUNa bhaggaM naMdarAya johehi caMdaguttasenaM 1 khara-pavaNa-paya-saraya- mehavaMdra va na najjai kahi pi gayaM / caMdaguptacANakkA vi turaMgamamAruDhA egadisi gahAya pnntttthaa| maggANulaggaM samAgayaM naMdarAya sAhaNaM / tao 'mA najjIhAmo ti turaMgame mottUNa palAyamANA jAva caDiyA egAe sarovarapAlIe tAva' pecchaMti jaccaturaMgamArUDhaM piTTao samAgacchamAnaM evaM purisaM / taM ca daTThUNa maraNa-bhayabhIeNa bhaNio nIra-tIraTThio vattha-dhAvaNa- vAvaDo rAyarayago cANakkeNa jahA - 'are lahuM avasarasu jao bhaggaM caMdagutta cANakkehi pADaliputtaM / gavesijjati samaMtao naMdavakkhiyA' / tamAyanniUNa naTTho rayo / caMdagutto vi ThAvio paumiNIsaMDamajjhe / appaNA ya rayagaThANaTTio batyAgi dhoviumAraddho / tao pucchio AsabArema jahA - re ! diTThA katthai caMdagutta cANakkA ?" cANakkeNa jaMpiyaM-'na yAnAmi cANakkaM caMdagutto puNa esa paumiNI saMmajjhe ciTThai / ' teNa vi nirUvio, diTTho ya-sao appio teNa cANavakassa asso / teNa bhaNiyaM - 'bohemi mahameyassa / o jhADe baMdhiUNa AsaM, mottUNa khaggaM ( egapAse) jalAbayaraNanimittaM jAva UguDio muyai AugaM tAba vaggaM gahAya cANakkeNa viNivAio / saddiUNa ya caMdaguttaM, DiUNa Ase palANA / 'mA najjIhAmo'tti bhaeNa so vi suraMgano mukko | vanvaMteNa ya pucchio caMdagutto cANakkeNa jahA - ' re ! kiM citiyaM tumae jaM velaM mae siTThI ?" caMdaguttena bhaNiya - 'evameva me rajjaM bhavissara, ajjo ceva viyANai, na gurUvayaNe vicAraNA kAyavvA / " tao nAyaM jahA 'jogo esa na kahi pi vipariNamai' purao ya vaccaMtANaM chuhAe pIDio baMdagutto / tao tamegatthavaNagahaNe mottUNa bhattANayaNanimittaM jAva pavies egatthagAme tAva pecchai sammuhamAgacchaMtaM caMdaNacaccikkiyasavvaMgaM uttANiya poTTaM egaM baMbhaNaM / taM ca, pAsiUNa pucchiyaM cANakkeNa - ' kimittha * kassa gehe bhojjAiyaM ?" teNa bhaNiya - ' atthi egassa jajamANassa gehe pagaraNaM tattha baMbhaNANaM jahicchAe dijjae karaMbayabhoyaNaM tA vacca tumaM, ahamavi tatto ceva bhottUNa karaMbayaM saMpayaM samAgamo / tao mA' tattha paviTThe koi viyANihI tA eyassa caiva poTTaM phAliUNa ahuNovabhuttamaviNaTThe karaMbayaM ghettUNa vaccAmi tti citiUNa tassa poTTaM phAliUNa (puDayaM karaMbayassa bhareUNa saMpa) to caMdaguttassa samIvaM / tao bhuMjAvio caMdagupto ahicchAe taM karaMbayaM / tao saMpaTTiyA rayaNIe ya pattA egammi gAme / tao tattha bhikkhaM bhramamANA gayA egAe bahuDibhAe AbhIritherIe maMdire / etthaMtarammi ya tIe niyaDabharUvANaM uttAriyamettA ceva parivesiyA vilevI / tao egeNa ayAjamA (Na bANa ) ' chUDho taM majhe hattho / daDDho ya so tIe akkaMdiuM pavatto / therIe bhaNiyaM - ' are ! tumaM pi cANakkabaMgalo / " tao niyanAmAsaMkieNa pucchiyA sA cANakkeNa 'ammo ! ko esa cANakko ? jassa saMtiyA tae ubamA kayA ?" tIe bhaNiyaM-" putta ! sumvai ti cANakko nAma nibuddhiyabaMbhaNo, teNa caMdaguttaM rAyANaM kariya parimiyabaleNa paDhamameva gaMtUNa pADaliputtaM ruddhaM, tao naMdeNa mahAsamaraM kAUNa sacaMdagutto niddhADio dummaI, so jo eyaM pina yANai jahA 'paDhamaM pAsANi gheppati, gahiyapAsehi nagaraM suheNeva gheppai / eso vi maha Dibho teNa samANo ceva jo tattarabbAe pAsANi aghetUNa majhe hRtthaM chUhai / " cANakkeNa amayamiva gahiyaM tavvayaNaM / gao himavaMtakUDaM nAma pavvayaM / tattha ya sabararAiNA pavvayaeNa saha kaya / pII / bhaNio ya so jahA - 'givhAmo pADaliputtaM, addhamadveNa ya vibhaislAmo rajjaM / ' teNa vi taheva paDivaNNaM / tao mahaIe balasAmaggIe maMDalaMtarANi ovitA' pattA egammi nagare / rohiyaM ca savvapayatteNa taha vi na taraMti givhiuM / tao cANakko parivvAya gaveseNa nagaravatyunirUvaNatthaM paviTTo abhitare / diTThAo ya pasatthalaggapaiTTiyAo iMdakumArayAo / tANaM ca pabhAveNa na taraMti gihiuM / logo ya AuTTo pucchai / jahA - "kahaM nagararoho phiTTihI ?" tao cANakkeNa mAyA - pavaMcakusaleNa jaMpiyaM, jahA - "bho bho loyA ! emAo iMdakumAriyAo egsimmi lagge paiTTiyAo jaM eyANa ceva pabhAveNa nayarassa 1 lIe pacchAya pe0 pA0 / 2 naMdaveri kayA pA0 / 3 cacciya pA0 / 4 kimatthi katthaI je0 / 5 mA maM tattha pA0 / 6 phAliUNa... to caMdagupta0 je0 / 7 pANamA chUDho je0 / 8 upavitA pa0 / Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAi jiNida-cariyaM rohao na phiTTai / lakkhaNa-baleNaM' nAyameyaM mae paccao iha eso osArayaMtANaM amhANa 2 rohao osariMhI tao evaM sAhiUNa jaNassa niggao nayarAo / patto niyayAvAsaM sAhio esa vRttaMto caMdaguttapavvayANaM / jayA haM pavisAmi nagaramajjhe' tathA tumbhehi pacchAhutaM osAriyavvaM" ti bhaNiUNa paviTTho nayaraM / tao jahA jahA arvANati nAgayAo iMdakumAriyAo tahA tahA osarar3a nayararohao / tao loeNa diTThapaccaeNa' mUlANi vi khaNiyANi / tao puNaravi veDhiyaM naraM / bhaggaM ca / evaM bhaMjiUNa taM nagaraM gayA pADaliputtaM / nissaMcAraM ca rohiuM ThiyA / karei ya taM diNe diNe mahaMtaM saMgaraM naMdo / evaM ca vaccaMtesu divasesu jAva uvakkhINo naMdo / tao naMdarAiNA maggiyaM dhammaduvAraM / diNNaM ca tehi jahA 'ekraheNa jaM sakkasi taM nINehi / ' tao naMdarAyA 'dhiddhi tti rAyalacchIe khaNadiTThanaTThAe jA khaNamettaM ramaNIyA hoUNa viNA vi kAraNeNa sahasA khalamahila vva viloTTaI iya citayaMto do bhajjAo evaM ca kannayaM pahANarayaraNANi ya rahe samAroviUNa niggao / niggacchaMtassa ya sA kaNNayA caMdaguttaM paloiumADhattA / tao taM paloyaMtIM daM Na bhaNiyA naMdarAiNA - 'bhadde ! jai royai tA baccA hi / ' tao naMdarAiNA evaM bhaNiyA samANI uttinnA rahAo caMdaguttarahaM ca samAruhaMtIe bhaggA nava aragA / 'avasauNo tti mama maNNamANeNa nivAriyA caMdagutteNa / cANakkeNa bhaNiyaM -' mA nivAresu navapurisajugANi tuha rajjaM hohiitti mahAsauNo esa / tao samArUDhA kaNNayA rahammi paviTThA yaH te navarabbhaMtare / vibhattaM dohiM vibhAgehi savvaM rajjaM / tao paviTThA rAya-bhavaNaM diTThA pavarapallaMka gayA tattha egA kaNNagA / tao cANakkeNa 'sattukaNNayA sohaNA na bhavissai' tti citiUNa saMlatto caMdagutto - ' jeTTo bhAyA tuha eso, pariNIya tara egA naMdakaNNagA' 6 esA puNa eyassa havautti / bhaNiUNa nivArio caMdagutto / tao mahayA vicchaDDeNa samADhattA rAya - kaNNayA pariNeDaM pavvayageNa / tao gahio karo kaNNagAe nariMdeNa jAva ya pyAhiNI karei huyAsaNaM tAva kaNNagA karAo vibhAvi tti kAuM saMkataM ghoravisaM / takkhaNaM sa tassa pavvayagarAiNo / tao so vi savegavevirasarIro evaM bhaNiumADhato - " bho bhAya ! caMdagutta, 'marijjai marijjai'tti tao taM vayaNaM soUNa pahAvio caMdagutto / visavegaM nAu 'saMbhAmi visaM' ti jAvANavei purise tAva cANakkeNa aibhIsaNA bhiuDI kayA nIIvayaNamiNaM saraMteNa bhaNiyaM caNeNa-' 7 52 tulyArthaM tulyasAmarthyaM marmajJaM vyavasAyinam arddharAjyaharaM mitraM yo na hanyAt sa hanyate / / 602 / / nAUNa tabbhAvaM Thio caMdagutto / pavvayago vi paMcattamuvagao / tao dosu vi rajjesu caMdagutto ceva rAyA jAo / io ya naMdarAyA saMtiyA purisA coriyaM kareMti / cANakko vi coraggAhamaggaNatthaM parAvattiyaveso bhikkha bhai / tao pecchai naladAmakuviMdaM paDayaM vuNamANaM, tassa ya putto ramamANo makkoDaeNa khaio / so ya ruyaMto piuNo nibeei teNa vi' makkoDa bilaM khageUNa kArIsaM pakkhiviya savve daDDhA / cANakkeNa bhaNiyaM kiM nimittaM ee daDDhA ? " kuvideNa bhaNiyaM - "egeNa makkoDaeNa maha suo qhaio / " cANakkeNa bhaNiyaM - "sesehi kimavaraddhaM ?" kuvideNa bhaNiyaM"jao doso uTThai so tajjAiviNAsegaM uvasamati" 'sohaNI esa nayarArakkhiotti Thio cANakkacitte / gharaM gaeNa yaddAvio, Thavio, Arakkhiya-pae / teNa vi vIsA sittA? bhaNiya / savve vi takkarA jahA - 'vilasaha saMpayaM jahicchAe amha ceva rajjaM" / tao annammi diNe savve vi saputtakalattA nimaMtiyA / bhoyaNovavidvANa ya dArAI pihittA gehUM pajjAliUNa utthAiyA savve vi takkarA / ta nagaras sutthe jAe puNo vi 'ko majjha ahio ?' tti citaMtassa kappaDiyattaNe adiSNabhikkho caDio cite ego gAmo / rusiUNa ya tassovara diNNo gAmellayANa khuddAraso- 'jahA tumha gAme aMbayA vaMsA ya saMti, tA aMbage chetUNa vaMsANa vADi kareha / " tao tehi gAmellaehiM paramatthamayANamANeha niyabuddhIe 'aMbagA rakkhaNIya' tti rAyAeso saMbhAvijjai'tti paribhAviUNa vaMse chidiUNa aMbayANaM pAyAro kao / tao vivarIya vayaNa-karaNa chiddaM lahiUNa dArANi pihitA savvo palIvio gAmo / 1 lakkhega je0 / 2 tANaM tumhANaM pa0 3 nayara maMtare pA0 / 4 osariyavvaM je0 / 5 diTThApacca pA0 6 egA kaNa pA0 / 7 dattA sakaNNayA je0 ' 8 bhAmiya pA0 / 9 maMkoDa pA0 / 10 visAmittA jeH / Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5.. tao aNNammi diNe kosanirUvaNaM kUNateNa disavvaM sunnaM bhNddaagaarN| tappUraNatthaM ca dINArANa thAlaM bhareLaNa ghosAviyaM cANakkeNa-"bho bho nAgarayA ! ramaha mae saha, jai jiNeha to bhe dINArathAlaM / ahaM vA jiNAmi to me ega doNAraM dalaejjaha / thAlalobheNa ya pabhayalogo rmiumaarddho| na ya koi jinni| jao te pAsayA tassa citiyA paDaMti / cANakkeNa vi ciMtiyaM-"pabhayakAlio esa uvAo tA aNNamuvAyaMtaraM payaTTemi tti" ko puNa uvAo bhavissai tti huM nAyaM majjaM pAemi savve koDubiNo jeNa niyagharasArassa paramatthaM kaheMti / ' jaokuviyassa Aurassa ya vasaNaM pattassa rAgarattassa / mattassa maraMtassa ya sabbhAvA pAyaDA hoti // 603 // paribhAviUNa nimaMtio phaannkoddNbiylogo| pAio savvo vi majjaM na ya appaNA piyi| tao jAva savve vi mattA tAva ya mayArAhINo vva tesiM bhAvaparikkhaNatthaM jNpiumaaddhtto| .. do majjha dhAurattAo kaMcaNa-kuMDiyA tidaMDaM ca / rAyA vi me vasavattI ettha vi tA me holaM vAehi // 604 / / anno asahamANo bhaNaigayapoyagassa mattassa, uppaiyassa joynnshssN| pae paMe sayasahassaM, ettha vitA me holaM vAehi // 605 / / aNNo bhaNaitila ADhayassa uttassa, niSphannassa, bhusiyss| tile tile sayasahassaM, ettha vi tA me holaM vAehiM // 606 / / aNNo bhaNai-- navapAusammi puNNAe, girinaIyAe sigyavegAe / egAhamahiyamitteNa navaNIeNa pAli baMdhAmi, ettha vi tA me holaM vAehi // 607 // aNNo bhaNai-- jaccANa navakisorANa, tadivaseNa jaaymittaannN| kesehiM nahaM chAemi, ettha tA me holaM vAehi // 608 / / anno bhaNaido majjha atthirayaNANi, sAli-pasUI ya gaddabhIyA ya / chiNNA chiNNA vi ruhaMti ettha vi tAme holaM vAehi / / 609 // ___ anno bhaNai-- saya' sukkila-niccasugaMdho' bhajjamaNuvvaya natthi pavAso' niriNo5 ya du paMca sao, ettha vi tA me holaMvAehi // 610 / / evaM savvaM nAUNa pattayalihie kAUNa gao niyagharaM caannkko| aNNammi diNe dhaNaittA dhaNaM maggiUNa bhariyA bhaMDArA, turaMgamavaiNo gahiyA turaMgamA, go sAmiyAo godhaNaM gahiyaM, sAlivaiNo sAlI gaheUNa bhariyA knnkodvaaraa| sahassasAmio niddhaNo tti kAUNa uvekkhio| evaM ca kaya rajjakajjo rajjadhuramaNupAlemANo citttti| cANakko vi 'vivakkhabahalaM rajjati visamissa thovathoka cNdgutto| vaccai kaalo| io ya caMdagutta-piyapaNaiNIe dhAriNI nAmiyAe devIe gabbhANubhAveNa samuppanno ddohlo| tassAsaMpattIe kasiNapakkhasasimutti vva jhijjiumaarddhaa| annammi diNe pucchiyA rAiNA-"pie ! samammi sAhoNe ki Na te saMpajjai jeNevaM dubbalAsi?" tIe bhaNiyaM-"ajjautta! tumae saha maha egabhAyaNa-bhoyaNe ddohlo|" caMdagutteNa bhaNiyaM-'pie ! naM tahA karemi jahA pUjjati te mnnorhaa| aNNammi diNe pacchio caannkko| teNa vibhiuDi kAUNa bhaNio caMdagatto-'are ! vRSala ! svataMtra iva lakSyase nedaM karttavyaM' lio caMdagutto / aNNammi diNe bhuMjamANasma caMdaguttassa savihamAg2ayA dhaarinnii| sAhilAsamavaloemANI daLUNa niyabhAyaNe ettha pacchannaM ceva bhuMjAviyA caMdagutteNa . 1 sai su0 je0|2 dhau je0|3 bhajja manna ya je0| 4 tthi pAsao je0 / 5 giri je0 / 6 kkhamaMgulaM pA0 / 7 jeNa taM dubbalAsi je0 / 8 mi jeNa pu0 je0 / Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agAijiNida-pariya priynnaamo| jANiUNa darabhutte samAgamo caannkko| 'A pAva ! pacchannaM pAvaM kuNaMtassa' kerisA te2 gurubhattI? takmaNA ceva asi-dheNuyAe devIe uyaraM viyAriUNa kaDibho gmbho| uvarayA devI visasammissa' bhoyaNassa rasabiMdU / tAlae lggo| tettiyamettaM kAlayaM jAyaM teNa 'biMdusAroM si nAmaM jaayN| vaDhio dehovacaeNaM kala kalAve y| uvarae piyarammi so ceva rAyA jaao| bhaNio ya dhAvIe jahA-"putta ! sammaM cANakkassa vaTrejjasu / " so vi taheva vtttti| aNNayA ya egaMtasaMThio bhaNio naMdasaMtieNa subaMdhuNA saciveNa-jahA-"deva ! jai vi amhANamuvari tabbhe appasAyA tahA vi jameyassa paTTassa' hiyaM tamamhehi viNNaveyavvaM, tattha jo cANakkamaMtI so aIva khaddo, jao eeNa devassa jaNaNI AraDaMtI poTTaM phAliUNa mAriyA, tA tunbhe vi payatteNa appANaM rakkhejjaha / " tao rAiNA enchiyA ammdhaaii| jahA-"aMba! kimayaM saccaM jaM maha jaNaNI cANakkeNa viNAsiyA?" tIe bhaNiyaM-'pRtta ! saccaM ti| tao kuvio cANakkassovariM rAyA / AgacchaMtaM daLUNa Thio praahutto| iyaro vi pisuNapavesaM na UNa tao ceva niyattiUNa gao niyagehaM / tattha sAhiUNa suhisavaNavamgassa nioiUNa jahociyaM dhammaThANesu niyaMdaviNajAyaM / to egattha uvarae maMjUsAe majjhe gaMdhasamuggayaM sapattayaM choTUNa tAlayANi dAUNa niggao nvraao| aNasaNaM gahAya Thibo kArisIe majjhe iNginnimrnnennN| io ya aMbadhAIe" bhaNio rAyA-"putta ! nikkAraNo te cANakkaM pai kovo / jai so tayA tuha mAyaraM na sAraMto tA tuma pi tIe saha viNaTTho Asi / sAhio savvo vi visamissa bhoyaNavaiyaro, tA vaccha ! dIhadarisiNA hoyambaM / na jahA suyagAhiNA cANakkayasaMtiyA te pANA rajjaM ca mottUNa cANakkaM ko aNNo caMdaguttavaMsayicitao, tA bAmittA sigghamANehi / tamAyanniUNa gao rAyA sapariyaNo cANakkasamIvaM / khAmittA ya bhaNai-"eha, pasAyaM kAUNa gharaM vccaamo|"caannkkenn bhaNiyaM-"sabbaM paricattaM mae, jo pddivnnnnmnnsnnN|'to nicchayaM nAUNa khAmittA'. baMdittA ya gao biMdusAro niyghrN| subaMdhuNA ciMtiyaM-"jai esa kaha vi calai tA maha na suMdaraMti vigappiUNa viNNatto rAyA-"deva ! cANakkassa saMpayaM samasattumittabhAvassa tubbhANumaIe pUrva karemi?" rAiNA bhaNiyaM-"evaM krehi|" tao gahiyapUovagaraNo dhUya-kaDacchayahattho parimiyapahANapariyaNANugao paosasamae gaMtUNa kAUNa pUyaM niyaDibahalayAe bhUvamuppADaNamiseNa caraNapaesa-saMThiyakArIsamajhe chodaNa iMgAlaM sghrmaago| cANakko vi teNa jalaNeNa ujhaMto sahai sammaM veyaNaM, paribhAvei ya niyamaNe / narayammi vi jIva ! tume nANAdukkhAI jAiM shiyaaii| iNhi tAI saraMto vi sahejjasu veyaNaM eyaM // 611 / / ego jAyai jIvo maraI ya uppajjaIya taha 12ego| bhamai bhavammi ya ego ego cciya pAvae siddhi // 612 / / hiMsAliya-corikke mehunna-pariggahe ya nisibhtte| virao haM jA jIvaM aNasaNavihiNA Thio iNDiM // 613 / / khAmemi savvajIve savve jIvA khamaMtu me| bhottuM subaMdhusacivaM nikkAraNavairiNaM'3 pAvaM // 614 / / je me jANaMti jiNA avarAhA jesu jesu tthaannesu| te haiM Aloemo uvaTThio sammabhAveNaM / / 615 / / chaumatyo mUDhamaNo kettiyamettaM va saMbharai jiivo| jaM ca na sumarAmi ahaM micchAmihadukkaDaM tassa * // 616 / / aNNaM ca majjha saMpai juttaM appahiyameva kAuM je| maraNammi samAvanne tamhA sumarAmi arahate // 617 / / namimo arahatANaM, namo namo taha ya svvsiddhaannN| AyariyuvajjhAyANaM namo, namo savvasAhaNaM // 618 // evaM suhapariNAmo cANakko payahiUNa niyadehaM / uvavaNNo suraloe vimANamajjhammi tiyasavarI // 619 / / 1kuNamANassa / 2 sA tao gu0 pA0 / 3 visamissa pA0 / 4 ssa ahiyaM tamamhehiM pA0 / 5 jo ettha cA je0 / 6 aMbaMdhA. paa0| 7 ammadhA. paa0| 8 visasammissa pA0 / 9 gharaM cANa. je0| 10 mittA ya gao je0| 11 ekko jA0 pA0 12 tahA ekko pA0 / 13 raNaveriNaM pA0 / Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kuNAlakahA - - subaMdhaNA vi patthAveNaM viNNatto rAyA-'deva! cANakkagiheNa pasAo kIrau / naravaDaNA vi 'taha' tti paDivaNNe gao tattha / diTTaca taM savvaM suNNaM / sammaM nirUvayaMteNa diTTo ego uvarassa DhakkiyaM vAraM kiM ci sAraM tamittha bhavispai'tti citaMtaNa ugdhADio jAva pecchai maMjasaM / 'are! pahANarayaNANi ittha bhavissaMti' tti bhettaNa ta ugghADiyA jAva maghaghaMghata (gaMdha) 'samuggayaM avaloei huM vairA ettha hohiMti paribhAviUNa ugghaaddio| pecchai ya tattha pattayaM sugaMdhagaMdhiyaM / tao gaMdhe agghAiUNa pattayaM vaaei| lihiyaM ca tattha / agghAiUNa gaMdhe ee jo piyai sIyalaM salilaM / bhuMjai maNojjabhujaM varakhAima-sAimaM ceva / / 620 / / jiMghai sugaMdhagaMdhe sumaNasa-kappUrapabhiie ramme / pecchai maNoharAI rUvAiM cittamAIsu / / 621 / / . vINA-veNuravaDDhaM kAyali-gIyAiyaM nisAmei / vilayA-tUlI uvAhaNagAI phAse ya sevei // 622 / / kiM bahuNA ? paMcaNha vi visayANa maNoramaM tu jo visyN| bhuMjai so jamagehaM vaccai natthettha saMdeho // 623 / / vihiyasiratuMDa-muMDaNa-veso paMtAsaNAikayavittI / sAhu vva ciTThaI so dharai jiyaM, aNNahA marai / / 624 / / iya vAiUNa tatto ciMtai maMtI subaMdhunAmo so / dhisi dhisi maha buddhIe maeNa jo mArio teNa / / 625 / / maimAhappaM so cciya cANakko dharau jIvalogammi / jeNa maeNa vi ahayaM jiyaMtamayago viNimmavio / / 626 / / iya citiUNa to so viNNAsittA aNAhapurisammi / jIviyaluddho dhaNiyaM ciTThai varasAhu kiriyAe / / 627 / / kiMtu abhavattaNao bhAvavihaNo bhavammi bhImammi / bhamihI aNaMtakAlaM visahaMto tivvadukkhAI / / 628 / / tassa ya biMdusArassa puhaitilayAe devIe aNuratta-patta-niyaro chAyAsamannio samANaMdiyabahujaNo asogataru vyA saMjAo asogasirI nAma putto / so ya jovvaNattho 'sayalakalAkalAvakalio' tti kAUNa nivesio piuNA juvraay-pe| uvarae piyarammi ceva maMti-sAmaMtAiehiM ahisitto rajje / rajjadhuramaNupAlayaMtassa ya samuppanno kuNAlA bhihANo putto| bAlattaNe ceva ThAviUNa javarAyapae 'uvarayajaNaNoo' tti sAvakkaya-mAyAbhaeNa pahANa-maMti-pariyaNasameo dAUNa ujjeNI kumArabhuttIe pesio| tattha aisiNeheNa ya paidiNaM sahattha lihiyalehe pesei| aNNayA ya kalAgahaNajoggaM nAUNa kumAraM mahaMtae uddisiUNa lihiyaM lehammi rAiNA 'adhIyatAM kumAraH' iti / paDivAiUNa lehaM 'aNavvANakkharaM' ti asaMvattiUNa tattha ceva ThANe mottaNa uDio sarIraciMtAe rAyA, rAyapAsovaviTThAe kumAra-savakkI-jaNaNoe kassa rAyA savvAyareNa lehaM lihaI' tti citiUNa vaaio| niyaputtarajjatthiNIe ya diNNo akArassovari biMdU, mukko tammi ceva tthaanne| samAgaeNa rAiNA 'hatthamukkaleho paDivAio vi puNovi pddiv| iyatvo' tti vayaNamasumarateNa sNvttio| muddiUNa ya diNNo lehavAhayahatthe / teNa vi gaMtUNa samappio kuNAlassa / teNa vi leyassa / so vi vAittA Thio tuhikko ceva / kumAreNa bhaNiyaM-'kiM na vAesi lehaM ?' tahAvi na kipi japai / tao sayameva ghettaNa vAio jA pecchai 'aMdhIyatAM kumAraH' iti tao bhaNai amha moriyavaMse savve vi appaDihayaANA, jaha ahaM pitAyassa ANaM laMghemi tA ko aNNo pAlissai?' ki ca jai evaM tAyassa piyaM to evaM ceva kIraitti tattasalAyaM giNhiUNa aMjiyAo dovi acchiio| jAo vicakkha / puriseNa vi gaMtUNa jahaTTiyaM kahiyaM raainnaa| imaM ca soUNa mahAsogAbhibhaeNa citiyaM rAiNA / 1 taM suNNaM je0 / 2 varagassa mU. zu. 3 maghamapaMta samu je0 / 4. ihaM vIyagANoM ettha bhavissaMti je. 5 ttha hohiti pari0 pA0 / 6 juvarajjapa pA0 / 7 rae ya piya pA0 / 8 ghaDiyAe je0 / Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAijiNida-pariya 'anyathaiva vicityante puruSeNa manorathAH / devenAhitasadbhAvAH kAryANAM gatayonyathA // 629 // .. annaha paricitijjai saharisakaMDujjaeNa hiyenn| pariNamai annaha cciya kajjAraMbho vihivaseNa / / 630 / / tA 'kimaMdhassa rajjeNa?' diNNo ego gaamo| savakkiputtassa ya diNNA kumArabhuttIe ujjeNI / kuNAlo vi aIvagaMdhavva-kalA-kusalo, gaMdhavapasatto ceva ciTThai / etthaMtarammi ya so kosaMbI-damaga-jIvo ajjasuhatthi sayA sagahiyaavvattasAmAiyapabhAvAo samuppano tassa kuNAlassa bhajjAe sarayasirIe gabbhammi puttttaae| saMjAo ya tisu mAsesu vaikkatesu jinn-saahu-puuy| idohalo / pUrio ya jahAsattIe kuNAleNa / pasUyA ya kAlakkameNa srysirii| vaddhAvio ya dAsaceDIe kuNAlo puttajammeNa / tao 'ghullamAyAe vihilIkaremi maNorahe, giNhAmi niyayarajjaM ti citiUNa niggao gAmAo kunnaalo| kameNa gAyaMto patto pADaliputtaM / tattha vi maMtisAmaMtAINa gehesu gAyamANeNaM raMjiyaM saMyalaM kinagaraM / bhaNitraM ca payatto savvalogo / aviya pacchannavesadhArI hAhA hUhUNa ko vi annayaro / eso kiM vA vi sayaM samAgao tuMburU nUNaM ? // 631 / / kiM vA gaMdhavveso kiMvA vihu kinnaro naro ahavA ? / evaM japaMtANaM loyANaM rAyapAsammi // 632 / / saMjAo ullAvo kohalapUrieNa to ranA / hakkArio kuNAlo gAyai aha javaNiyaMtario // 633 / / jamhA hu 'puhaipAlA ! niyaMti viyalidiyaM naraM neya' / tamhA adUrapAse Thavio so javaNiyaMtario // 634 / / gAyaMteNa ya teNaM dhaNiyaM Avajjio dharaNinAho / bhaNai 'varaM varasu tumaM gaMdhavviya ! dijjae jeNa' / / 635 / / tao kuNAleNa bhaNiyaM-- caMdaguttapapotto u biMdusArassa nattuo / asogasiriNo putto, aMdho jAyai kAgiNi // 636 / / rAiNA vi nAUNa niyayataNayaM bAhajalabhariyanayaNajuyaleNa' aviNaUNa javaNiyaM nivesio niyyucchNge| bhaNiyaM ca-putta! kimappaM jAiyaM ?' tao maMtIhi bhaNiyaM-"deva! na eyamappaM kiMtu pabhUyaM, jao rAiNaM rajjaM kAgiNI bhaNNai / piuNA bhaNiyaM-"putta ! kimaMdhassa rajjeNa? teNa bhaNiyaM-'tAya ! putto me karissai rjj|' rANA jaMpiyaM-'kayA te putto samuppaNNo?" teNa laviyaM tAya ! "saMpAi"tti / tao saMpaI ceva nAmaM jaayN| uciyasamae ANAveUNa nivesio rjje| kAlakkameNa jAo payaMDasAsaNo nrvii| sAhiyaM ca addhabharahaM / oyaviyA ya baha aNAriyadesA / aNNayA ya ujjaNI saMThiyassa raNNo jiyasAmi-paDimAvaMdaNa-nimittamahAsaMjama-vihAreNaM viharamANA samA gayA ajjsuhtthisrinno| te ya kayAi haTTamaggeNa vaccamANA gayA diTTigoyaraM / AloyaNaThiyassa rAiNo daTTaNaM citiyamaNeNa-"haMta ! kahiM ci me diTThipuvva vva paDihAsaMti ee| tA kattha manne diTThapuvva ?' tti IhApohaM karemANassa jAyaM jaaiisrnnN| sumariya puvvbhvviyro| gao sUrisamIve / vaMdiyA suurinno| viyasiyavayaNakamaleNa bhaNiyaM rAiNA-'bhayavaM! caraNassa ki phalaM?" sUriNA bhnniyN-'sggaapvggaa|'' 'avattasAmAiyassa ki phalaM ?" sUriNA bhaNiyaM-"mahArAya ! "mahArajjAisuhasaMpattI / " tao saMjAyapaccaeNa bhaNiyaM mahIvaiNA-"evameyaM, natthettha saMdeho, paraM kiM paccabhijANaha nava ti mamaM ? 'sUriNA bhaNiyaM-'aDDhabharaha paiTThiyasAsaNaM duIta-naravai-sAsaNaM mahiDDhiyarAyANaM ko tumaM na yANai / " rannA bhaNiyaM-"sAmannameyaM viseseNa jANiUNa bhaNaMtu bhgvNto|" tao sUrIhi uvaogaM dAUNa bhaNiyaM-'suThTha jANAmo, jao tuma pi kosaMbIe mama sIso Asi / " tao 'bhayavaM! evameyaM'tti bhaNamANeNa puNo vaMdiyA suurinno| rannA bhaNiyaM-"puNo 1 jiyaM savvaM nayaraM pA0 / 2 ca sambo payato logo pA0 / 3 rAyA vi pA0 4 bharijjamAna naya pA0 / 5 o ucchaMge pA0 / 6 kahiM diTTa mama puvva paDi0 pA0 / 7 rAya ! rajjAi0 pA0 / Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMpadanAradakahA vi dhammarayaNaviyAraNeNa pasAyaM kareha / " sariNA vi savittharaM kaheUNa gAhio sammatto / bhaNio -" bhaTTa dhammappabhAvo esa, tA saMpayaM pi viseseNa tammi ceva jatto kaayvyo|' so vi taheva krei| vaMdaha jiNidacaMde aTrapayAraM karei varapUyaM / garupajjavAsaNaparo paDilAbhai samaNavara saMghaM / / 637 / / dINAINaM dANaM dei jahicchAi kUNai jIvadayaM / jiNabhaNiyavihANeNaM kAravai jiNiMda-bhavaNAI / / 638 / / gAmAgaranagarAisu jiNiMda-bhavaNehi maMDiyA vasuhA / uttuMgadhayavaDehi teNa kayA puhainAheNa // 639 / / samaNANa suvihiyANaM teNaM sussAvaeNa naravaiNA / paccaMtiyanaravaiNo' saddAveUNa to sigdhaM // 640 / / kahio ya tesi dhammo vittharao gAhiyA sammattaM / appAhiyA ya bahaso samaNANaM sAvayA hoha / / 641 / / aha tammi ceva samae sur-ky-gosiis-cNdnnmyaae| vIravarassa bhagavao paDimAe rahUsavo jaao||642|| tihi-vArammi 5satthe sumahatte kajja-sAhae vNde| milio cauviha-saMgho ajjasuhatthI Thio majjhe / / 643 / / pavaNa-paholira-sukkila-dhayagga-hatthehi dhammiyajaNaM te / hakkArito jaga-guru-jiNiMda-paya-paNamaNaTThAe // 644 / / samakAlAhayabahuvihatUraninAeNa bhariyabaMbhaMDo / jaya jaya jaya tti jaMpira mAgaha-jaNajaNiyahalabolo / / 645 / / bahusamaNa-samaNi-sAvaya-sAviya-saMghA ya vihiypriveddho| naccaMta-vara-vilAsiNi gAyaNa-gijjaMta-vara-gIo / / 646 / / bhattibbharanibbharAhiM avihavavesAhiM rammaramaNIhi / jiNaguNagabbho disi-disi pAraddho maMgalAsaho / / 647 / / niyaThANAo calio mahAvibhUIe rahavaro jAva / tAva-jaNAyasamakAlatAla-tumulasaddo smucchlio||648|| vatthAharaNa-vilevaNa-varaphalaghaNasArasArakusumehi / accijjai vaMdijjai pae pae dhammiyajaNehi / / 649 / / sayalanarAhivasahio rahapurao bhamai saMpaIrAyA / parihariyachatta-cAmara-maNimauDo pAyacAreNa / / 650 / / caubiha-saMghasameyA ajjasuhatthI vi maggao iMti / ThANe ThANe bahuvihajiNassa pUyaM paDicchaMto // 651 / / rAyamahApaha-paha-tiya-caukka-caccara-caummuhAIsu / bhamai bhavaNNavapoo vva rahavaro vIranAhassa // 652 / / ANaMdiya-bhagvajaNo bhamiUNa sayalanayaramajjhammi / pacchA patto saMpainivassa pAsAyapAsammi // 653 / / ghettUNa rayaNa-thAle agdhaM aha dei naravaro tuTTo / vatthAIhi ya paramaM pUyaM vihiNA viheUNa // 654 / / sirasAvattaM kAUNa aMjali bhatti-pulaiya-sarIro / ANaMda-bAha-jalabhariyaloyaNo bhaNai naranAho // 655 / / / harisaMgayANa harisaMgayANa hariNaMka-nimmalajasANa / tikkAlaM piha maNivai namo namo tumha calaNANa / / 656 / / naravai niyakarakayaArattiu, kameNa paDicchamANu jnnbhttiu| harisavaseNa romaMciya gattau, aNugacchai sAmaMtihiM juttau / / 657 / / purajaNakayapUo dhammasavvassa bhUo, vihiya vivihasoho naasiyaanneymoho| vihiyapavarajutto sudraasesgtto| puNaravi rahasAlA sammuho saMniyatto // 658 / / vimalamaNimaheNaM raMjiyAsA samUho, vararaiyaviyANo sattamuttAvalIo / surahikusumamAlA moyaluddhAlimAlo, kalaravakayagIo saMdaNoThThAi niio||659|| tao kayapUyassa kAUNa caMdaNAiyaM paDiniyatto saMgho / ajjamUhatthi sUriNo vi samaM saMpaimahAnariMdeNa niyavasahi gyaa| kayA dhammadesaNA-jahA-'mahArAya !' so cciya dhaNavaMso so ceva paMDio tassa mANuso jmmo| sammattarayaNalAbho jassa aNagyo samubbhUo / / 660 / / tA te arahaM devo rahio rAgAiehiM dosehiM / guruNo susAhuNo puNa jIvA isu tattapaDivattI // 661 / / tattha vi guruyaNabhattI, visesao dhammasAhigA bhnniyaa| jaM gurujaNA u najjai dhammA dhammAiyaM savvaM / / 662 / / sayalakasalekkamUlaM gurubahumANo na jANa hiyayammi / sammattataru kaha hoi daDhayaro tANa purisANa / / 663 / / jIvadayApaDivattI jiNiMda-bhattI gurummi ADhatI / dANammi ya AsattI puNNehi viNA na saMpattI / / 664 / / 1tiya rAyANo pA0 / 2 labhopA0 / Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNiva parivaM. ____tA eyammi ceva guNagaNe paidiNaM payatto kAyavyo'tti bhaNiUNa moNamAsiyA sUriNA / rAyA vi vaMdiUNa sUripayapaMkayaM gao saTTANaM, siMhAsaNanisanneNa sa bahumANaM saMbhAsiUNa bhaNiyA sevAgayA rAyANo-- bho bho ! jaimaM mantraha sAmIsamaNANaM paNamaha suvihiyANaM / kAreha ya jiNabhavaNe jibiMbe ThAvahA ramme // 665 / / kAreha mahAjattaM abhayapayANaM ca aTThadivasANi / divANusArao cciya rahanikkhamaNaM payadeha / 666 / / samaNANa suvihiyANaM vasaNAsaNa-sejja-vasahimAIhiM / aNutappaha paidiyahaM evaM khu piyaM kayaM majjha // 667 / / te vi tahA paDivaNNA visajjiyA niya niesu ThANesu / gaMtUNa jahAsatti kuNaMti jaM rAiNA ittr||668|| evaM vaccai kAlo visuddhasammattapAlaNarayassa / samaNajaNa-caraNajuyaM bhattIe sayA namaMtassa / / 669 / / annayA kayAi citiyaM rAiNA-'jahA AriyA' tAva paNNaviyA jai aNAriesu vi sAhavihAro bhavai tA sohaNaM' ti mannamANeNa bhaNiyA aNAriyA' 'jahA jahA mama purisA tubbhe karaM maggaMti tahA tahA dijjaha" / tao pesiyA sAha-rUvadhAriNo purisA / bhaNaMti ya te jahA-'amhaM bAyAlIsadosavisuddhavasahi-bhatta-pANa-vattha-pattAiyaM dijjai, ima imaM ca aNNaM paDhaNAiyaM kijjai tao rAiNo piyaM bhavai / ' aNAriyA vi rAiNo tosaNatthaM taheva savvaM kreNti| evaM ca sAhusAmAyArIe bhAviesu aNAriyakhettesu vinnattA sUriNo-jahA 'bhayavaM! kimaNAriesu na viharaMti sAhuNo?" gurUhi bhaNiyaM'jao tattha nANAI novasappaMti / ' raNNA bhaNiyaM-'ki kAraNaM?' sUrIhiM bhaNiyaM-'na yANaMti te samaNa-sAmAyAri / " raNNA bhaNiyaM-"jai evaM to peseha sAhuNo, pecchaha sarUvaM" / tao rannovaroheNa pesiyA sUrIhiM aNAriesu kaivi sAhusaMghADayA / tao te daLUNa ranno saMtiyA ee purisA ii mannamANA jahA sikkhaviyasAmAyArIe savvaM kareMti / tao sAhahiM gaMtuNa ajjasuhatthINa niveiyaM jahA 'savvattha suhavihAro, ussappaMti ya nANAINi / ' evaM ca saMpairAiNA aNAriya desesu vi sAhUNaM vihAro payaTTio / teya dhammasikkhAgahaNeNa tappabhiI bhagA jAyA / bhaNiyaM ca Agame samaNabhaDabhAviesuM tesaM desesu esaNAIhiM / sAhUsuhaM vihariyA teNaM te bhaddayA jAyA / 670 / / uddiNNajohAulasiddhasaMgo, sapatthivo sAhiyasattu seNo / / samaMtao sAhasuhappayAre, akAsi aMdhe damile ya ghore // 671 / / __ kayAi teNa rAiNA puvvabhavadamagapajjAyasamaNu bhUya paDhamaparIsaha saraMteNa kayA causu vinayaraduvAresu mhaasttaayaaraa'| tattha dijjae dINAINa mahAdANaM / uvvariyaM ca mahANasiyANaM 'bhavai / te rannA pucchiyA uvvariyAsesaM kassa hoi? " tehi bhaNiyaM-'deva ! amhANaM' tao ramnA te samAiTThA-"jahA taM 'tubbhe sAhUNa dejjaha, ahaM tumhANa davvaM dAhAmi / " te 'tahatti paDicchiUNa rAyAesaM taM sAhUNa diti / nayare ya bhaNio kaMduiya-'nesatthiya-dosiyAio savvo vi logo, jahA 'jaM sAhaNamuvaogaM gacchai taM satvaM viyarejjaha, ahaM bhe veyaNaM viyarissAmi / " to logo taheva kAumAruddho / ajjasuhatthisUriNo eyaM jANamANA vi sissANurAgeNa na nivAreMti / tao suNiyavRttaMtehiM ajjamahAgirIhiM coiyA ajjasuhatthiNo--"jahA ajjo ! jANamANo vi rAyapiDaM asaNIyaM kIsa giNhaha ?" ajjasuhatthIhi bhaNiyaM--'jahA rAyA payA vi taheva payaTTai / yata:-- rAjJi miNi dharmiSThA: pApe pApAH same samAH / rAjAnamanuvartante yathA rAjA tathA prajA : // 672 / / ao dosA saMkA na kAyavvA / tato 'mAi'tti kAUNaM ruThehi bhaNiyaM ajjamahAgirIhiM-'jahA ajjo ! tuma mama ajjappabhiI visaMbhogI / bhaNiyaM ca Agame-- sarikappe sarichaMde tullacaritte visiTTatarae vA / sAhUhiM saMthavaM kujjA nANIhi carittajuttehiM // 673 / / sarikappe sarichaMde tullacarite visiTTatarae baa| Aejja bhattapANaM saeNa lAbheNa vA tusse / / 674 / / 1. pavateha pA0 / 2. piyaM karA ma0pa0 / 3. jahA aNAriyA pa0 / 4. yA AyariyA pA0 / 5. dejjAha ja.! 6. gAhaNeNa je / 7. sattAgArI je0 / 8. yAga havai pA0 / Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAhAtudaranirvAhA ..... .. eyaM ca soUNa AuTTo ajjasuhatthI 'micchAmi dukkaDa' dAUNa bhaNai--'na puNo evaM kAhAmi, khamaha maha egAvarAhaM / ' tao puNo vi saMbhutto / saMpairAyA vi rajjaM kAUNa visuddha sAvagadhamma paripAliUNa gao devalogesu / mANusattAi kameNa ya siddhi pAvissai / tA bhadde ! evaM suvisuddha sammattamaNupAleyavvaM jahA saMpairAiNA / jo puNa sammattaM virAhei tassa doso-jahA gAhAsuMdararAiNo / ninnAmiyAe bhaNiyaM-'bhayavaM ! ko esa gAhAsuMdaro?" bhagavayA bhaNiyaM-- saNa-1 .. . gAhAsuMdaranivakahA-- atthi iheva jaMba dIve bhArahevAse vilAsapuraM nAma nayaraM / tattha NaM gAhAsuMdaro nAma rAyA, tassa ya sayalaMteurappahANA rayaNAvalI nAma mahAdevI / vasaMtasuMdara-rayaNasaMdarAbhihANA do tIe taNayA / tivaggasAraM visayasuhamaNuhavaMtANa tANa vaccaMti vAsarA / aNNayA nisIhasamae niviDakavADaM dattaggalaM vAsabhavaNamaNugaeNa suhapallaMkanuvaNNe rAiNA majjhimavae vaTTamANA gahiyaujjalanevacchA paviTThA ceva diTThA egA itthiyA / pucchyiA naravaiNA--'bhadde ! kA tuma? kassa vA pariggahe ? keNa vA kAraNeNa maNuyamettA laMghaNijje imammi mama' saMtie vAsabhavaNe alakkhiyA ceva paviTA?" tIe jaMpiyaM-'naradeva ! lacchI ahaM, ThiyA pabhUyaM kAlaM tuha ghare, saMpayaM gaMtukAmAe mae tae saha daMsaNaM kayaM / " ranA bhaNiyaM--"bhahe ! patthemo kipi / " lacchIe bhaNiyaM-"bhaNasu", rannA bhaNiyaM-'chammAse jAva nAhaM mottavyo purao te jahicchA / ' paDivaNNaM taheva lacchIe / bhaNiyA pabhAe raNA rayaNAvalI-"pi(e!) chammAse jAva desu bhuMjasu ya jahicchAe lacchI pacchA gamihI / " rayaNAvalI vi taheva kAumAraddhA / rannA vi vArI-kava-taDAga-deva-ulANi dINANAhabhoyaNANi ya pavattiyANi, asaNa-vasagrAiNA sammANiyA pAsaMDiyA, kayatthIkathA sUhi-sayaNa-vaggA, guNaggAhiNo kayA mAgahajaNA, ega diNAvasesA jAyA chammAsA / tao bhaNiyA rahasi rayaNIe rayaNAvalI rAiNA--"pie! jAvajjavi na bhayai lacchI tAva sayaM ceva mottaNa keNA vi alakkhiyANi desaMtaraM vaccAmo / " jao-- tA sayaNA tA mittA pahuttaNaM tAva Ayaro tAva / kamaladalacchI lacchI jA pecchai niddhadiTThIe2 / / 675 / / aNahuMtA vihu huMtIe huti, huMtA vi jaMti jaMtIe / iya' jIe samaM vaTuMti guNagaNA jayai sA lacchI // 676 / / tA jAvajjavi na samAyati sajjaNA, na viyasaMti dujjaNA, na dIsai parAbhavo tAva gammau / devIe bhaNiyaM-- "ANApaDicchago esa jaNo jaMbhe royai taM kIra / " tao viyaMbhie tamaMdhayAre, pasutte sayalapariyaNe, vaMciUNa didi aMgarakkhayANa ghettUNa sasuyaM rayaNAli alakkhio ceva pacchimaduvAreNa niggao nraahivo| calio puvAbhimuho vahiUNa rayaNI divasaM ca patto gAmamegaM / kayaM bhoyaNaM vuttho tattheva / bIyadiNe aDavimajheNa vaccaMtA jAmAvasesAe jAmiNIe patto takkarehiM / gahiyANi saMbalanimittaM vAliyANi paMcarayaNANi vatthAharaNANi ya / tao mukko gahiyasavvasso takkarehi / kaha kaha vi vahiUNa bhoyaNasamae patto teNa suhAlao nAma gAmo / uttinno talAya-tIra-saMThiya-jakkhAyayaNe / bhoyaNasAmaggI vi rahio ki kAyanvayA vimuDho jAva ciTrai tAvAgao jakkha-vaMdaNavaDiyAe jakkhAlayaM caMdaNo nAma vANiyao / vaMdio jakkho / diTTho rAyA / puTTho ya-"katto tumbhe samAgayA ?" rAiNA bhaNiyaM-"mahAbhAga lajjAyaro me vaiyaro, asuo ceva suMdaro, jai puNa te parovayArabuddhI tA tahA karesu jahA ime bAlayA bhuMjaMti / ' vaNieNa bhaNiyaM-"eha, maha gharaM jeNa NhANa-bhoyaNAiyaM saMpADemi / " rannA bhaNiyaM--"alaM paragharagamaNeNa ihaTThiyANa ceva jamuciyaM taM karesu / " gao niyagharaM caMdaNo, kAUNa pahANa-bhoyaga sAmaggi lahuM samAgao, vhAya-bhuttuttaraM ca savvesi pi vatthANi saMbalaM ca dAUNa gao sagharaM caMdaNo / " rAiNA citiyaM--"aho me jahannattaNaM ! jeNa eyassa vi uvayaraNijjo jaao|" athavA__. tAnIndriyANyavikalAni tadeva nAma / sA buddhirapratihatA vacanaM tadeva / / ....... arthoSmaNA virahitaH puruSaH sa eva / hanyaH kSaNena bhavatIti vicitrametat // 677 / / 1. imammi vAsabhavaNe je0 / 2. niddhadihi pA0 / 3. ojIi mU.zu. / 4. jayau mU.zu. 5. jAvasesA0 pA0 / 6. diTTho ya ka. paa.| 7. va sohaNo jaha0 pA0 / / Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNida-pariSa" evaM kayakheo vattho tattheva raayaa| bIyadiNe calio puvA hutto patto nagara megaM / AvAsio vaDapAyavatale didrA rayaNAvalI paoyaNAgayasomadevasatthavAhapurisehiM / nijjhAiUNa suiraM gayA te niyasatyaM / sAhiyaM somadevassa jahA 'io samAsannameva vaDaheDhe nirUvamarUvaM mahilArayaNamamhehi dihra / (saM)jAyANurAeNa bhaNiyaM somadeveNa-"jai evaM to tIse samANayaNe tubbhehiM payatto kAyavyo / " paDivaNNamaNehiM, samAgayA rayaNI / gahiyAsi-kheDao Thio rAyA jAgaramANo / suttA devI saha suehiM / samaikkaMtA jAmiNIe tiNi jAmA uTThiyA / devI bhaNio rAyA--"ajjautta! saMpayaM jAmAvasesA jAmiNI, kheiyA tubbhe dIhaddhAgeNa dIhajAgaraNeNa ya, tA suyaha khaNamettaM, ahaM jaggAmi / " sutto rAyA / rayaNAvalI vi sarIracitAnimittaM gayA thevaMtaraM / aMtaraM gavesamANehiM pattA somadevasatthavAhapurisehiM / " "hA ajjautta! hA ajjautta!" tti palavamANI niyA tehiM, samappiyA somadevassa / sammANiUNa visajjiyA purisaa| takkhaNA ceva diNNaM payANayaM / sovayAraM mahuravayaNehi bhaNiyA rayaNAvalI-"jahA paDivajjAhi mama mahilataNaM / " tIe bhaNiyaM-"baMbhaceravayaM maha kai vi diNANi, paDipuNNAbhiggahA jaM bhaNaha taM karemi / io ya gAhAsuMdaro rAyA rayaNI game paDibaddho / na pecchai rayaNAvali / tao savimhao citiumADhatto--haMta! kimeyaM? evamavi kayatthiUNa ajja vi na kayattho vihI, savvahA namo citAikkaMtakAriNo vihivilasiyassa / " samaMtao kAUNa gavesaNaM alabarayaNAvalI vattaMto gahiUNa taNae calio narAhivo / gacchaMtassa ya samAvaDiyA agAhajalabhariyA sariyA / egasUyasahio gahiUNa taraMDaM patto paratIre / bIyANayaNanimittamAgacchaMto sataraMDo ceva hario sariyA vegeNa tIraM, tao taiya divase kahakaha vi paavio| rayaNapuraM pai vaccaMto gaMtumacayaMto paviTTho nayarAsanne rayaNasuMdarujjANe / nuvaNNo egassa sahayArataruNo sIyalacchAyAe / chahAkarAlio naTTaceyaNo vva jAva ciTTai tAvAgayA su (ujjala) nevacchA egA itthiyA / salila-sIyarehi pavIio vatthaMcaleNa,, laddhaceyaNo bhaNio--"mahAbhAga! bhuMjasu imaM bhoyaNaM / " rannA bhaNiyaM--'kA tumaM!' tIe bhaNiyaM--'lacchI / ' rannA jaMpiyaM-'alaM te bhoyageNa, tuma ceva sayalANatthaparaMparA nibaMdhaNaM paramaiMdiyAliNI viva vivihaviDaMbaNA kAraNaM ca / ' hasiUNa bhagai lacchI--'esAhANo phuDI kao tumae-rUsaina naccaNI niyabhUyANa vAittayaM savai' lacchI na dANadacchI na caMcalA caMcalANi kammANi / tANi ya appakayAiM rUsaha to apaNo ceva // 678 / / jaha koi pAmaro vA vaUNa khettammi kohave kaDue / phalakAle puNa mUDho suyaMdhasAlI vimaggei // 67 / / taha putvabhave jIvo kammaM kAUNa saMtarAyaM tu / phalakAle puNa joyai niraMtarAyaM nibuddhIo // 680 // devo ya dANavo vA khayaro vva naro vva ruTThatuTTho vA / kammamaikkamiUNaM na dei phalamahiyamUNaM vA // 681 / / je iha huMti supurisA vi veiNo muNiyavatthuparamatthA / rUsaMti te sakammANa na uNa annANa jIvANa / / 682 / / eyaM jahaTThiyavayaNaM soUNa bhuttaM rAiNA / dAUNa taMbolaM asaNaM gayA saMpayA / rAyA vi nuvaNNo puNo vi sahayArachAyAe (pasu)tto savvadiNaM rayaNi ca / pabhAe vibuddho kayagosakicco jAva ciTThai tAvAgayA gAmANugAmeNa viharamANA coddasapuvvI, caunANovagayA, sIsasaMghasaMparivaDA, kaNagarahAbhihANA sUriNo / samosariyA rayaNasuMdarujjANe ahAphAsue paese / samAgayA vaMdaNavaDiyAe nayaraloyA / gAhAsuMdaro vi 'aho kallANamuvaTTiyaM ti mannamANo samaggao, vaMdiUNa sUri-paya-paMkayaM, nisanno samuciyabhUbhAge / kayA bhagavayA saMsAranivveyajaNaNI dhammadesaNA / parUvio sammattamUlo khaMtAidasaviho samaga-dhammo / tayaNusammattamUlo ceva duvAlasaviho sAvagadhammo / jahArihaM dhammapaDivatti kAUNa gayA loyA / gAhAsuMdareNa vi visuddha-saddhAe gurupurao kayA sammattapaDivattI / laddhAvasareNa rahasi pucchiyA sUriNo-"bhayavaM! ajja maha rayaNi caramajAme sutta-jAgarassa keNa vi pUriseNa kaNayamaya-sIhAsaNe nivesiUNa sahayAra-maMjarI-phaladugaM ca karayale diNNaMtassa ki phalaM?" sUriNA bhaNiyaM-"mahAbhAga ! jaMkaNayamaya-siMhAsaNe nivesio taM tuha ettheva' nayare 1. tuha iheva na0 pA0 / Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAhAsuMdaranivakahA rajjalAbho / sahayAramaMjarIphaladugaphalaM ca ettheva viuttaputtakalattehiM saha saMgamo bhavissai / " puNo vi pucchio rAiNA'bhayavaM ! kiM kAraNaM hoUNa lacchI bihaDiyA ? keNa vA kAraNeNa paurateurassA vi do ceva taNayA samuppannA ?" suriNA bhaNiyaM-"soma ! suNa kAraNaM / " io ya puvvabhavesu sImagAme somadatto nAma kulaputto' / payai bhaddago tumamahesi / aNNayA bhoyaNavelAe samAgao tuha gharaMgaNe mAsakhamaNapAraNa paramapasaMto pasamasuMdaro nAma munnivro| taM daTThaNa uTTio tumaM parama bhoyaNa-thAlaM gahAya visadasadAe diNaM tassa ditao vihaDio tahAvihabhAvo / pUNo vi citiyaM tumae-'mA eya mannamANeNa' kayaNNeNa' sA viNassautti' puNo vi saMdhio bhAvo / diNNamasesaM, baddhaM saviccheyaM bhogasAraM maNuyAuyaM / jao-- dANaMtarAya vi varullasaMta-takkhaNa-visuddhapariNAmo / bhattibharapulaIyaMgo dhanno patte dhaNaM dei // 683 // evaMviha bhAvaNA bhAvieNa vaMdio tae muNivaro / tA mahAbhAga ! dANasamayavihaDiya-saMdhiya-bhAvANubhAveNa saMtarA lacchI jAyA / jaM puNa paurateurassa vijjeM vi donni ceva taNayA tatthimaM kAraNaM imammi ceva bhave kumArabhAve vaTTamANeNa savayaMseNa kIlAnimittamujjANamAgaeNa tumae, jammaMtarovajjiyadUsaha-dohaggadosa-dUsiyAe, paiNo aNiTThAe, sAsuyAe vi asammayAe, maraNanimittamAgayAe vaNiyabahuyAe--"bhadde ! nidio savvasatyesu appavaho / jai tuma suhatthiNI tA avihimaraNamujjhiUNa kuNa dayAsAraM savvannudhammaM / ' iccAidhammovaesaM dito diTTho guNadharo nAma muNivaro / tao tae aviNayabhavaNayAe jobvaNassa duItayA (e) rAyakumArattaNassa aviyAriUNa vatthuparamatthaM aNAyArakArI esa' tti uddhasio ahAsannihiya loga-samakkhaM / tao muNi-taNumaNupavisittA "sako bhaNio tumamujjANadevayAe--"re pAva ! niSphalameva maNijaNaM kayatthitassa ,niSphalo te kalattasaMgaho / " taM suNiya 'AhaNAmi' tti pahAvio tuma, devayAe muheNa pArio" / tao bhayabhIeNa vilakkhavayaNeNa aNegahA pAyapaDaNeNa kahakaha vi uvasAmio so tae muNI / bhaNio yabhayavaM! nisuo sAvo, saMpayamaNuggahaM karesu, khamA pahANA paNayajaNa-" vacchalA ya mahAtavassiNo bhavaMti / " taM suNiya bhaNiyaM muNimahamaNugayAe devayAe--"apUivayaNA bhavassiNo bhavaMti tA pahANadevIe ya do ceva te suyA bhavissaMti / " tao sAsaMko muNimabhivaMdiUNa nagaramaNupaviTTho tumaM / tao piyari uvarae rAyA jaao"| paraMteurassa vi keNa me do ceva suyA jaM tae puDheM tattha imaM kAraNaM / tao vaMdiUNa sUri calio nayarAbhimaho narAhivo / thevaMtaraM gaMtUNa nisanno saraparisara-saMThie vaDapAyava-tale / etthaMtare uvarao taM nayare raayaa| natthi koi rajjAriho, amacca-sAmaMtAisammaeNa ahisittANi 5 paMca divvANi / vaUNa gayANi jattha. so gaahaasNdro.nraahivo.| tao galagaliyaM gaMdhahatthiNA, hisiyaM hayarayaNeNa, ThiyaM sirovari siyAyavatteNaM, dAhiNavAmapAsesu nivaDiyAo cArucAmarAo, ahisitto kaNayakalaseNa, paNayA amacca-sAmaMtAdao, jayajayAviyaM mAgahehiM, pagIyA gAyaNA, paNacciyAo vaarvilaasinniio| to gaMdhavAraNamArUDho paviTTho nagaraM rAyabhavaNaM ca / puvvAbhimuho nisanno suvaNNasIhAsaNe / kayamaMgalovayAro jahArihasammANiyasayalapaNaivaggo rajjadhuramaNupAlei / aNNammi diNe causu vi polIsu rannA esA gAhA lihAviyAaNNatva suyA aNNattha gehiNI pariyaNo vi aNNattha / bhUyabali vva kuTuMbaM pakkhittaM hayakayaMteNa // 684 / / 1. laputtao pA7 / 2. tuma bhoyaNa. pA0 / 3. maNNamANeNa pA0 / 4. kayanesA viNa. jo. / 5. NamaMtarA pA0 / 6. rassa donivi ceva pA0 / rassa vijjesi ceva je0 / 7. tattha imaM pA0 / 8. kAraNa imammi ceva pA0 / 9. aNiTTiyAe sA pA0 / 10.diTTato pA0 / 11.. taNaM pavisiUNa sako pA0 / 12. paDio je0 / 13. Naya pgchl| paa0|14. pAo tao je0|15. ahivAsiyA je. / 16. paulIje. / 17.taM kaha kayaM0pA0 / . Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 jugAi jidi-bariyaM bhaNiyA dArapAlapurisA' rAiNA ao ucceNa saddeNa vi vAiUNa nagaramajjhe pavisiyavvaM annahA bheH daMDo 1' paDavaNNamaNehiM rAyasAsaNaM taheva kuNaMti / rAyA vi vaccai paidiNaM kaNagarahAyariyasamIvaM suNei dhammaM, vahai pariosaM, sammattapaDivattIe mAsakampasammattIe vihariyA annattha-sUriNo / io ya dakkhiNAvaha paTThiyasupparaTThanayarAo sumaMgala seTThI mahAseribhasattheNa vasaMtasuMdararAyaputtasahio atthovajjaNanimittaM rayaNapuramAgao / AvAsio nayaradAhiNadisA bhAe / puMjIkayAo avallaya o, muvakA caraNaTThA seribhA / seTThI vi gahiUNa pAhuDaM samaM vasaMtasuMdareNa naravaIdaMsaNatthaM calio / patto nayarapolIe / bhaNio niuttapurisehi-- mAhaM vAsu / ' vAiyA seTTiNA, vAhajalAvilaloyaNeNa bhaNiyaM vasaMtasuMdareNa -- "tAya ! tAya ! gharacariyaM vva lihiye / " seTThiyA bhaNiyaM -- "kahaM ciya ?" teNa vi sAhio savittharo savvo vi vaiyaro / ANAgayameva gaMtUNa niuttapurisehi sAhio vasaMtasuMdaraparyaMpaNa- vaiyaro naravaissa / tayaNaMtaraM patto sumaMgalo, DhoiyaM pAhuDaM, paDicchiyaM rAiNA, saMbhAsio sAyaraM, nisanno daMsiyAsaNe samaM vasaMtasuMdareNa vasaMtasuMdaraM niyaMtassa ravikarakaraMbiyaM va kamalaM piva viyasiyaM rano loyaNa-juyalaM / sasikarasaMvaliyaM va jalahijalaM / kalloliyaM hiyayaM / pucchio sumaMgalo -- 'ajja ! savvaM vattavvaM kimesa paDivaNNaputtago uyAu gharaghariNi saMbhavo ?' saMkiya hiyaeNa bhaNiyaM seTTiNA - 'mahArAya ! paDivaNNo takkarehiMto attheNa mae gahio / " rAiNA bhaNiyaM -- " vaccasu tumaM niyasatthaM", taMbolAiNA sammANiUNa visajjio seTThI / dhario sasamIve vasaMtasuMdarI / io ya uttarAvahAo samaM rayaNasuMdareNa mahyA balIvaddasattheNa samAgao rayaNapuraM maMgalAlao nAma seTThI / AvAsio nayarauttarabAhiriyAe / so vi pAhuDahattho rayaNa suMdarasahio calio rano daMsaNatthaM / polIe pavisaMto bhaNio niuttapurisehi-- "bhadda! gAhaM vAiUNa vaccasu / " vAiyA rayaNasuMdareNa / sakheyaM bhaNio maMgalAlao - 'tAya ! amha cariyaM ca lihiyaM keNa vi taM pi paDhamameva sAhiyaM rano purisehiM / pacchA patto maMgalAlao / samapiya- pAhuDo suhanisaNa va pucchio / teNa vi saMkiyahiyaeNa phuDaM ceva bhAsiyaM jahA--' jahesa kaMtAramajjhe aladdhalakkhaM io tao pariyaDato - - ' hA tAya ! mAya ! 'iccAi virasaM vilavaMto desaMtaraniyatehi maha purisehi pAvio / pattaM ti ANiUNa maha ddhoo| mae vittanivvisesaM saMvaDhio / " so vi sammANiUNa visajjio / dhario rayaNasuMdaro, atthi puttANa feri vs jayabuddhI, jaNayassa vi vi tesu puttabuddhI paramappayA saMtagA ciThTheti vaccati vAsarA / aNNA somadeva-satthavAho vi gahiyavivihabhaMDo, rayaNapuraM pai samAgacchaMto paviTTho tamAlAbhihANaM mahAvi viyANio tamAlaseNapallIvaiNA / niuttA teNa dhADI tamadhayArarayaNIe vahaMtassa satyassa / siMgayasaddapUriyaMbarA 'haNa, haNa, haNa', tti papamANA nirvADiyA nAhalA, vilolio sattho, disodisi gayA satthiyA / baMdiggAhaM gahio somadevasatyava ho / latarA naTThA rayaNAvalI / io tao pariyaDaMtI pabhAyasamae pattA gAma megaM paviTThA vuDDhavANiyagharaM, ThiyA diNamegaM, tao rayaNapuraM pai patthieNa sattheNa saha patthiyA / tattha gayAe - - ' jai na jAyai pai- putta- pattI tA marAmi vA tava visesaM vApi kAhAmi jeNa jammaMtare vi nevaMviha- dukkhAga bhAyaNaM bhavAmi tti kayasaMkappA kameNa pattA rayaNapuraM / AvAsio bAhi sattho / sA puNa nayaramajjhe pavisiukAmA bhaNiyA polirakkhagapurisehi ---- 'bhadde ! ' gAhaM vAiUNa vaccasu ' vAiyA tIe----bhAviyabhAvatthA mucchiyA paDimA dharaNitale / milio pauro purloo| kaha kaha vilaceyaNA vilaviumAradvA / mahilANa hoi saraNaM paIva putto vva jIvalogammi / padma-puttavirahiyAo jIvaMtamayAo ranaNu tAo hA ! vihi hayAsanikkiva ! avarAvaravasaNa! dANadullaliya ! pai- puttavirahiyAhaM saMpai bhaNa kattha vaccAmi raNavalI virayaNAvali vva pai - puttasaMgayA Asi / pai- puttavirahiyA puNa saMpa kAyAvalI jAyA hA ! hA! haya, vihinigdhiNa ! karesu karuNaM karesu maha maraNaM / sArIramANasAI jeNa samaprpati dukkhAI gAhAsuMdara suMdara, suMdaragAhA imA kayA keNa / mottUNa tumaM piyayama ! ko gAhAsuMdarI aNNo ? 1. bhaNiyA purisA0 / rAiNA dAravAlA au pA0 2. mayA na pA0 / / / 685 / / ? || 686 / / / / 687 / / // 68 // // 689 / / Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAhAsuMdaraniva kahA hA hA! vasaMtasuMdara ! kattha gao vaccha ! kattha daTThavvo / rayaNaM va suMdaro rayaNasuMdaro kattha saMvasai ? iccAi vilavamANI sakaruNaloyANa hiyayasaMghaTTaM / vAha - jalAvilanayaNA rANI rayaNAvalI kuNar3a puTTA jaNeNa sAhai gAhA lihiyaM savittharaM savvaM / aNubhUyaM majjha kuDuMbaeNa teNeha maha mucchA imaM ca vaiyaraM soUNa sasaMbhramaM samAgao rAyA / diTThA rayaNAvalI, paccabhiNNAyA ya / tao gaMdhavAraNamA roviya samAgao rAyA bhavaNaM / nisaNNo suvaNNAsIhAsaNe, devI vi dAhinapAse bhAsaNe / samAgayA vasaMtasuMdara rayaNasuMdarA do vi tayA / paDiyA calaNesu 'ehaeha puttaga' tti bhaNamANIe ThaviyA ucchaMge / / / 690 // / / 691 / / / / 692 / / aMkammi ThaveUNaM hiTThA harisaMsuehi siMcaMtI / vAraMvAraM cuMbaI muddhA muddhANa sammi / - puttasaMgamAmayadhArA dhavalANi tIe nayaNANi / viyasaMti saMti hariseNa ' navari kaNNehiM khaliyANi piyaputtasaMga saMjaNiya sokkhavaTTaMtavacchakayapIDo / jarajiSNo viva tIe taDa tti navakaMcuo tuTTo cirakAlasaMciyaM hi dukkhaM i- putta-virahasaMjaNiyaM / tammi khaNe devIe jhaDa tti taM ekka' saMphusiyaM citei maNe devI jIyaM maraNaM ca piyaviogammi / lajjAkarAI doNi vi tahA vi jIyaM varaM maNNe saccaM vayaMti viusA jIvaMtanaro u lahai kallANaM / jai marai tA mao cciya mayANa nivvakkarA ghattA evaM ANaMdabharanibbharA khaNamettamacchiUNa rAiNA, visajjiyA gayA aMteuraM / ANaMda - suhamaNahavaMtANa tANaM gayANi kaivayadiNANi / sammataM pattaM vihu amayAhAro vva rorapurisassa / na havai cirakAlIyaM nUNamakallA NabhAissa sammattaM pattaM vighaya-mahujuttaM ca pAyasaM bhuttaM / mayaNaphalehi ca turiyaM vAmijjai kuviyappehi 1. ti sahari0 pA0 / 2 ekkasi phusi0 je0 / 3 nicchakka0 je0 / 4 sandehi vi pA0 / 63 / / ama di etthamiliehi sAhio savvehiM savittharo niyaniya vaiyaro / ussuMkA, ukkarA, laddha mahAlAbhA vatthAraNA sammANiUNa visajjiyA rAiNA sumaMgala maMgalAlayA / pasAhiyA sesasAmaMtamaMDalo / rajjadhura maNupAlemANo kAlaM gamei / citei ya savvaM miliyaM paraM jai so nikkAraNavacchalo caMdaNavaNio kaha vi milai to sohaNaM bhavai' tti citiUNa datto vAsabhavaNabhaMta rapaiTTiya varapallaMke / niddAvasapaNaTuceyaNo, Dakko kusumagaMdhAgaeNa bhuyaMgameNa dharAhivo / 'kko Dakko' tti uTThao kolAhalo, samAhUyA gAruDiyA, agae gahAya samAgayA pahANavejjA, vAvAriyaM gAruDa, pattA agayA, na jAo ko vi viseso / tao nIharAvio paDaho, kArAviyA ghosaNA - 'bho ! rAyA visavegavihalaMghalo jo jaM jANai so taM lahuM paujau / ' taM suNiya nivAriUNa paDahayaM samAgao caMdaNabhaddo nAma bhikkhU rAyabhavaNaM / pauttaM gAruDaM kao nivviso naravai, ThiyA khaNamettaM paropparasaMkahAe / rANA bhaNiyaM - " bhaddamuha ! diTThapuvvo viyalakkhIyasi ?" bhikkhuNA bhaNiyaM - 'AmaM, ratnA bhaNiyaM -- " kahi' / bhikkhuNA bhaNiyaM-- 'suhAlayagAme jakkhAlae / " rAiNA bhaNiyaM - caMdaNadumo vva niya sarIranivvaviyasavvasattasaMtAvAnalo caMdaNo havasi ?" eyaM suNiya aho muhoM dvio bhikkhu / rAiNA citithaM - " paccuvayarrabhIruoM na dei esa paDivayaNaM / " rayaNAvalIe bhaNiyaM -- " bhayavaM ! atyettha tuha vihAro ?" bhikkhuNA bhaNiyaM -- "atthi / " rannA bhaNiyaM - "sAsaNAvaDiyaM digaM mae gAmapaMcagaM / " teNa vi taheva gahiyaM / aMtaraMtarA samAgacchai rAyasamIvaM caMdaNabho | paTTai goTThI- raso, jAyai dhammaviyAro / / / 693 / / / / 694 / / / 695 / / 696 / / / / 697 / / / / 698 / / aNNA dAhajareNa accaMta pIDio rAyA / samAgao caMdaNabhaddo / pucchiyA sarIrapauttI / rAiNA bhaNiyaM - " bhayavaM ! mahaI dAhaveyaNA ?" caMdaNabhaddeNa vi jalajaMtaM kAUNa uvasAmiyA / pauNo gayA kao / gao niyavihAraM caMdaNabhaddo / parivaDiya sammattaguNeNa citiyaM rAiNA - 'sohaNo bhikkhudhammo, esa ceva dhammatthiNA kAyavvo' tti jAo micchaddiTThI / aNAlosyapaDikkato, parihariyajiNidabhaNiya deva -guru- dhammatatto, mahAraMbha - pariggahAsatto, ahAuyaM paripAleUNa rUhujjhANovagao, rayaNappabhAe neraiyattAe uvavanno / tatto vi uvvaTTo tiriyAisu doha- dukkhANi aNubhavissai / jao -- / / 699 / / // 700 Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 tA bhadde ! sammattavirAhaNA evaM duhAvahA / saMyaM sammatasseva avavAyA / te ya puNa chasceva / tesu paDhamo 'annattha rAyAbhiogaNaM' ti rAyAbhiogaM mottUrNa no nous aNNautthiyadevayAINa' vaMdaNa- pUyaNAi / rAyAbhiogeNa puNa kuNaMtassa vi na sammattaM mailijjai / jahA kattiyaseTThissa / ettha udAharaNaM / katiyaseTThi udAharaNaM- hatthiNAura' nAma nayaraM / jiyasattU nAma rAyA / kattio nAma' nagaraseTThI / NegamaTTha- sahassa paDhamA saNio, salapagaINa bahusu kajjesu kAraNesu ya, ApucchaNijjo paDipucchaNijjo, ahigayajIvAjIvo, uvaladdhapuraNa pAvo, kiriyAsavasaMvara- nijjara-baMdha - mokkha- kusalo, Usiyaphaliho, avaMguyaduvAro, ciyattaMteuraparagharaM paveso, niggaMthe pAvayaNe gahiyaTTho, pucchiyaTTho, viNicchiyaTTho, aTThi -mija-pemANurAgarato asahijjo devAsura- kinnara-mahoragAIhi devagaNehi niggaMthAo pAvaNAo cAlittae vA khobhittae vA ayamAuso niggaMthe pAvayaNe aTThe, sese aNaTThe / samaNe-niggaMthe phAsuehiM esaNijehi, asaNa-pAna-khAima sAimehi, vattha-paDiggaha- kaMbala raoharaNehi, pIDha-phalaga-sejjA-saMthAra ehiM paDilA bhemANo paDilAmA vihr| aTThami causi uddiTTa puNNamA siNIsu paDipuNNaM posahaM aNu galemANo aNupAlemANo kAlaM gamei / jugAi-jidi-cariyaM io yatami caiva yare piMgalo nAma parivvAyago / mAsaM mAseNa khamai, taM savvo jaNo ADhAi, kattiyaseTThI arers / so se osamAvahai / chiddANi ya maggei na lahai / annayA pAraNae rAyA nimaMtei, so necchaDa, rAyA AuTTo, puNo- puNo bhai | piMgalo paDibhaNai - "jai navari mama kattio parivesei to jememi, na annahA / "rAyA bhaNar3a - "evaM karemi / " so mama ANAkArI / tao rAyA kattiyaseTThiNo gharaM gao / kattio vi abbhuTThito bhaNai - - ' sAmi ! kimAgamaNa ovaNaM, saMdisaha jamamhehi kAyavvaM ?" rAyA bhaNai -- "piMgala parivvAyago bhae nimaMtio / so na tumaM vajjiya aNNassa hatyeNa bhuMjai / ao tassa privesehi|" kattiyaseTThI bhaNai -- "mahArAya ! na amha eyaM vaTTai' kAuM, paraM tumha visaeva sAmi ! jaM bhaNaha taM kAhAmi / " / citiyaM ca 'jai pagvaio hoMto to na evaM hutayaM / ' pacchA parivesio so ya parivvAyago bhuMjai / aMtaraMtarA aMgulIe tajjei / saNiyaM saNiyaM bhaNai -- "kahi tesu sAvagattaNaM gayaM ?" kattio vi bhutte parivvAyage niyadharaM gaMtUNa supattaviNiuttaniyadhaNo, dAUNa dINANAhANa dANaM, kAUNa pavayaNa- pabhAvaNaM, nivesiUNa niyapae jetaM, gamaaTThottarasahassaparivAro, mahayA nivveeNa muNisuvvayasAmisagAse pavvaio / ahijjiyANi bArasaMgANi, gahiyA duvihasikkhA, jAo gIyattho, pAlio bArasavAsANi' samaNapariyAo, kAUNa saMlehaNaM, mAsieNaM bhatteNaM samAhiNA mariUNa sohamme kappe sakko" jAo / so vi parivvAyago paripAliUNa niyayAjayaM teNAbhiogiya-kammuNA mariUNa sohamme kappe sakka-vAhaNo erAvaNo jAo / sakkaM pAsiUNa vibhaMgeNa palANo / sakko vi balA gaheUNa vilaggo / tao teNa do sIsANi kayANi, sakko vi do jAyA / evaM tiNNi cattAri jAvayANi ruvANi so karei sakko vi tettiyANi viuvvai / tAhe so naasiumaaro| sakkeNa vajjeNa Ahao, bhayabhIo Thio piTThi dei sakko samAruhai / evaM rAyAbhiogeNaM deto vi sammattaM aises | kettiyA erisA hohiti tti je upavvaissaMti tamhA na dAyavvaM / gao rAyAbhiogo / saMpayaM gaNAbhiogo bhaNNai / tattha diTThato / arihamittasAvaya kahA sa jaMbuddIve dIve bhArahe vAse gayaNauraM nAma nagaraM / taM puNa ramnnApasAeNa mallANa diNNaM, tammiya vasaMti' aNege mallagaNA / arihamitto sAvao siriharo ya mAhaNo / so puNa sayA vi potthayavAiyAe jIvai / savvo vi jaNo ko vi 1 anna titthiya pA0 2 tithanAgaraM pA0 6 varisA pA0 7 sohamme sakkA pA0 / 8 3 kattio nagara pA0 4 hiM pA0 / 5. vahue kA0 pA0 / pari vasaMti je0 / Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaMdhArakahA kayAi ki pi tassa vi viyarai na uNa arihmittsaavo| vahai taM pai paosaM sirihro| aNNayA egmmi| dhammamahasave milio sado vi ngrloo| pAraddhA sirihareNa potthy-vaaiyaa| pasaMsiyaM savvadANesu jldaannN| tadyathA jalebhyo jAyate sasyaM sasyebhyo nirvatAH prjaaH| prajAbhyo jAyate dharmo dharmamUlaM jalaM tataH // 701 / / pAnIyAttRNasaMbhUtistena govarga nivRtiH / govargAcca jano lAti rasAdisthiti hetukaM / / 702 // jalAdi jalaparyaMtaM madhye ca jlpuurvkN| bhojanaM bhojanAnte ca jalaM dharmAya kathyate // 703 / / zaucAzaucavibhAgo hi vinA vAri na vidyate / vareNyaM vAriNastena nAnyajjagati vidyate // 704 // svajIvaparajIvAnAM vAyupaSTaMbhakAraNaM' / marauM marusthalagrAme gaMdhAro'tra nidarzanam // 705 // . loehi bhaNiyaM-'sirihara! ko esa gaMdhAro!" teNa bhnniyN-sunneh|' gaMdhArakahA atthi marumaMDale marutthalo nAma gaamo| tattha NaM gaMdhAro nAma pasuvAlo privsi| so puNa payaIe ceva bhaddago dANaruI ya / aNNayA gimhayAle ayavaDaM gahAya mahADavimaNupaviTTho / io tao pariyaDaMtassa jAyA dovAharI / gimhaNhaparitAvio' paviralacchAyassa maggAsanakarIrataruNo tale niviTTho egeNaM accaMtapivAsA parisusiya-kaMThoTheNa, mucchAvasavilaMbaNa, vigayajIviyAseNa, kaha kaha vi viNissaraMtAvattavayaNeNa, pahieNa jalabhariyadIyaDaparigayaM gaMdhAraM daLUNa vaddho teNa aNjlii| pasuvAleNa ciMtiyaM-'aho! saMkaDamAvaDiyaM, jai eyaM pAemi to maha maraNaM, aha na pAemi to abbhatthaNA bhaMgakaraNaM, tA ki pavajjAmi ahavA bhave bhave sulahA pANA-pANiNaM dulahaM parovayArakaraNaM "tti mannamANeNa pAIo pahio , nidriyaM jlN| pahieNa bhaNiyaM-'mahAbhAga ! tuha saMtiyA me pANA tA jai kaha vi bhaviyavvayAniyogeNa vissaure gaMtavvaM bhe bhavai vissaMbharabhavaNaM pucchiUNa pavisiyavvaM / " pasuvAleNa bhaNiyaM-evaM karissAmi tti / bhadaM te bhavau'tti bhaNiUga gao pahio, patto marutthalagAma / pasuvAleNa vi samAhUyaM ayavaDaM, calio sa gAmAbhimuha jAvajjavi thevaMtaraM na gacchai tAvallayA yava-pivAsAhiM pIDio choTUNa samipAyavakoDhare siraM, Thio khaNamegaM, pacchA mukko pANehiM / paose ayavaDaM nAgayaM' ti gavesaNatthaM niggayA synnaaio| tao nirUvayaMtehiM diTTho vimukkjiivio| ANeUNagAma skkaario| vissaMbhareNa vi muNiyavaiyareNa gaMdhArasakkAraTTANe kAriyaM niyadINArehi deulaM gaMdhArapaDimA ya, tayaggao' mahAtalAyaM ca khANiyaM / tato 'aho me jahaNNattaNaM! jeNa parapANehiM niyapANA rakkhiyA, tA karemi ki pi vayavisesaM jeNa tassa vi mahANubhAvassa uvayariyaM bhvi|' evaM mahayA nivveeNa paDivaNNo tAvasavayaM / paDhamadiNe ceva bhAsiyamaNeNa'jamahaM ki pi kusalaM karemi tassahra me pANadAyagassa 'bhaNiyamAraddho dukkaraM tavaM tviuN| maraNakAle jai phalamimassa tavavisesassa vijjai tAhaM tassa nikkAraNabaMdhuNo paramovayArissa jammatare vi paccuvayArakArago havijja' tti kayaniyANo mariUNa vANamaMtaro devo jaao| pasuvAlo vi payappayANasamAvajjiyapuNNeNa pagai-dANa-rasiyattaNeNa ya mariUNa samuppanno kaNayapure kaNayaseharo nAma raayaa| pasAhiyAsesamahImaMDalo rjjmnnupaalei| aNNammi diNe vAsabhavaNe rayaNIe pallaMkanivaNNo gahiyavaravatthAharaNavilevaNaM purisaM pAsei / asaMbhaMteNa pucchio rAiNA-'bhadda ! ko tuma? teNa bhaNiyaM-'mahArAya ! tumha sattU-mitto ya / rannA bhaNiyaM-kahameyamavaropparaviruddhaM dugaM ! pUriseNa bhaNiyaM-'jeNa puvvabhave tuha pANehiM niyapANA rakkhiyA teNa sattU, jeNa puNa saMpayaM piyaM'* kAumicchAmi teNa mittoM ti| sAhio savvo vi puvv-bhv-viyro| rAiNA bhaNiyaM-"bhavaM ceva viyANai / " tao paNayapuvvaM samappiyaM teNa vatthAharaNAiyaM / evaM niccaM pi vatthAiNA uvayarateNa teNa rAiNo jaNiyA prmpiiii| sirihareNa bhaNiyaM-"evaM mahAphalaM jala-dANaM taM puNa jalaM nirAhAraM kahi ciTThau to jai bhe royai to sayalajaNasAhAraNaM mahAtaDAgaM kAreha / "12 taheva paDivaNNaM nagaraloeNa / 1. vAyupiNvabhakAraNaM je0 / 2 paribhAvio je / 3. kaMbodreNa paa0| 4. samAhayaM pA0 / 5. abhimaho jA pA0 / 6. NametaM je0 / 7.5 tassagga pA0 / 8. UNa devo je0 / 9. ya pattho 10. piyaM pakAu pA0 / 11. kaha ciTThau pA0 / 12 kareha pA0 / Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNida- pariyaM ..tao logA gayA niya niyagharesu / aNNammi diNe miliUNa logeNa nirUviyA bhUmI / samAgayA uDDA, samappiyA vibhAgeNa tANa bhuubhaagaa| pAraddhaM pasatthavAsare kmm| nAicireNa nivvANamavagayaM mahAtaDAgaM pAli-peraMtesu samAroviyA assatthAi mahAmahIruhA / vAsAratte bhariyaM jalassa, miliyA mallagaNA, bhariyabhoyaNanimittaM davAvio nagaramajjhe pddho| suNAviyA savve vi nAgarayA-'jahA bho ! savvehi sakuDubehi talAya-pAlIe bhottavvaM caupaeNa vi talAyapariperaMtesu gavaNhiyA creyvvaa|' taheva kayaM lohi nAgao arihmitto| sirihareNa bhaNiyaM-'arihamittavANiyago ki nAgao?' mallagaNehi "balA vi hakkario aladdhaviruddhaNa bhaNio sirihareNa-"are! puNNaparammaha ! samudAyadhammamaikkamaMtassa kerisaM te dhammaviyArakosallaM? kimettio logo ayANao?" arihamittaNa bhaNiyaM-'ki maha jaNa ?' tao te vivayaMte daTTaNa bhaNiyaM mallagaNasAmiNA arihamittassa-'avassaM te ajja ettha sakuDubeNa bhottavvaM, vibhAgA gayaM ca daviNaM dAyavvaM samudAyadhammo es|' 'na annA gai ti mantramANeNa tahiM caiva bhattaM vibhAgAgayaM ca daviNaM diNNaM arihmitennN| evaM gaNAbhiogeNa ditasma bhujaMtassa ya na sammattamailaNA, 'gaNAbhiogi'tti bhnniyN'| saMpayaM balAbhiogo bhaNNai / tattha udAharaNaM-- arihadattasAvayakahA vacchAvisae kusumasuMdaro nAma gaamo| tassa NaM gAuyaMtario maggAsanno mahai mahAlao vaDapAyavo / tassa hetttt| mahappamANo ailaMboyaro susiramajjho maTTiyAmao aggiNA pakko piTripaiTriyA lakkha-vivaro sapADihero jaMbhalo nAma jakkho privsi| aNNayA gAmapahANehiM miliUNa ko jakkhassa aibalo nAma devccgo| bhaNio ya logeNa'jamettha tae kayaM taM tahA kayaM ceva esa te varo' paDivaNNamaNeNa / vaccaMti vAsarA / aNNayA kusumasuMdara-gAmavatthavvaeNa payAvaimayahareNa bahulapaMkanAmeNa jaMbhalajakkhaM pUyaMteNa viyANiyaM kaha kaha vi piTTipaese vivaraM / vigappiyamaNeNa niyamaNe 'saMti me doNArA' vIsasahassA, tA pacchaNNameva ghettUNa rayaNIe jakkhoyare nihANaM karemi / ' taheva kayaM / vivaraM ThaiUNa bhayavaM ! gujjhagasamma rakkheyavvA dINAra'tti bhaNiUNa sagharamAgao / tammi ceva gAme paramasammadiTTI arihadatto nAma sAvao privsi| tassa bahulapaMkeNa saha prmmittyaa| jana - aNNammi diNe bhaNio so bahalapaMkeNa-'vayaMsa! natthi te akahaNijja' ti kaliyaparamarahassaM ki pi saahijji| jaMbhalajakAvoyare vIsadINArasahassA mae nihANIkayA ciTThati, jai kaha vi alakkhio maha maccU havejjA tA maha puttANa saahejj| bahalapaMko vi tihi-pavvaNIsU jakkha-pUyA-chaleNa gaMtaNa nihANaM niruuvei| jakkho vi dINAre macchi o na sa i tassa aagmnnN| agNammi diNe mAriukAmeNa jakheNa bhaNio rayaNIe payAvai are! sutto jAgaresi vA?" teNa bhaNiyaM-"bhayavaM! suttajAgaro citttthaami|" jakkheNa bhaNiyaM-'jai evaM to sAvahANo suNasu-'je tae mamoyare pakkhittA doNArA te maha mahAbhAraM kariti'tti kaliya io dasajoyaNatariyAe sayasiharapavvayaniyaMbasaMThiyAe purao paiTTiyamahAvaDalaMchiyAe uttarAbhimuhAe mahAguhAe mae pakkhittA, jaI dINa rehi paoyaNaM tA tattha gaMtavvaM'tti bhaNiya gao gujjhgo| pyAvaI vi saMkiyamANaso asAhiUNa ghara-mANasANa egAgI ceva gao sayasiharapavvayaM / divA gaMtUNa sAhinANa nirUviyA guhA gao rayaNoe, dINAragahaNaTThA guhAe pavisaMto ceva gahio paMcANaNeNa / pAvio paMcattaM / suyA. vi kahiM 'tAo'tti gavesiumAraddhA na laddhA kattha vi puttii| kayANi mayakiccANi kayavayadiNehiM vigayasoyA gharakajjANi citiumAraddhA / vaccai kAlo / kalahaM ti tANa ghariNIo jAyaDa cittakhaMDaNA / bhaNio tehiM arihadatto"tumaM tAyassa vIyamiva hiyayaM amhANa vi tAyatullo, tA tahA karesa jahA suheNa Ne nivveDo10 bhavai / teNa vi miliyANa 1. gaNehi bhaNiyaM balA pA0 / 2.. mettio jaNo apANago ? pA0 / 3.. bhayaM pA0 / majjho agi pA0 / 4. pakko maTTiyAmaoM pai pa0 / 5. dANArANa. bosa pA0 / 6. sAhesu paa0| 7. chaleNa diNAre nirU pA0 / 8. he te mahAbhA pA0 / 9. pakkhi paa0|10. heNa nivvAho havada paa0| Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arihadatasAvayakahA 67 cauNDa vi mAhiyaM jakkhAyare nihaannN| tehi bhaNiyaM-"jai evaM to dINAre gahiyabhinnA havAmo / pasatthavAsare balivihANaM kAUNa gayA rayaNIe jkkhaalyN| samaMtao pakkhitto blii| pUiUNa bhaNio' jakkho-"bhayavaM! marisejjasu avraah| " teNa bhaNiyaM-"keriso avarAho?" tehiM bhaNiyaM-'tumhodarAo dINAre ghissaamo|" jakkheNa bhaNiyaM"na saMti mamoyare dINArA' tehi bhaNiyaM-"kahiM gayA ?" tahA viDaMbemi jahA na puNo vi dINArapautti' vahati nti citiUNa bhaNiyaM jakkheNa-'Asi' iMta-jaMtaga-jaNeNAulaM maha bhavaNaM, jai kovi kaha vi evaM viyANijjA to majyaM vi sarIrasaMsao'tti bhIeNa mae uparAo nIhAriyaaMba-jaMbUya-billa-kiviTThANa puvvadAhiNa avarUttarAsu' disAsu nAidUrasaMThiyANa tale paMca paMca sahassA dINArANa kAUNa nihANIkayA NiruviyANi ya rakkhagA bhaNiyA ya-"are! jaM jattha taru-tale nihiyaM nihANaM tasseva taruNo phalehiM kayamuMDamAlo pupphehiM vihiyamAlo muMDatuMDasiro egAgI jo AgacchejjA so' nihANaM giNhaMto na nivAreyabvo, tA tubbhe vi jahA bhaNiyA hoUNa rayaNIe jeTTo puvAe sesA jahakkameNa dakkhiNAvaruttarAsu disAsu aMba-jaMbuya-billa-kaviTTha-talasaMThiyANi giNhaha nihANANi / ' te vi taheva paDivajjiUNa gayA niyagharaM / aNNammi diNe kayabalivihANA tamaMdhayArAe tammissAe jahA iTThA samAgayA jakkhabhavaNaM / paNamiya jakkhaM jahakkama caliyA puvAiyAsu disAsu vihiyabalivihANA pAraddhA khnne| divA savvehiM vi kalasA jAva vihADiti mahANi tAva jeTassa kalase bhuyaMgamA, bIyarasa vichyA, taiyassa goNasA, cautthayassa mUsagA te tehiM samaMtao abhiddavijjaMtA / tao jakkhaM pai pahAviyA-'bhayavaM! paritAyaha, pritaayh| de dehi dehi diTTi, jakkha uvekkhA na saMgayA tumha / jamhA hu mahApurisA saraNAgaya vacchalA hoti // 706 / / maTTIe pANieNa ya gaddaha-liDehiM chAramIsehi / ghaDiUNa bhaMDayAI suheNa jIvaMtayA aghe // 707 / / nikkajjaverieNaM'. vihiNA hoUNa aMtaraMgeNa / amhANa'1 maarnn?| naNa kubuddhI imA diNNA // 708 // sacco loga vAo jakkhovekkhAe svvkjjaaii| sIyaMti aNNahA Ne kaha rakkhaM kuNai na hu jakkho 709 / / tA jakkha ! rakkha iNhi ahi-vichuyamAiyANa 12 bhybhiiyaa| khINA dINA rINA amhe tuha saraNamallINA // 710 / / tao jakkheNa sakheeNeva mahaI aNatthaparaMpara tti payaMpamANeNa uvasAmiyA vibhiisiyaa| pacchA hiyayaeNa harisaMvahateNa bAhiM visAyaM payAsayaMteNa bhaNiyaM jakkheNa / aho pecchaha doNArA kerimA saMvuttA ahvaa| na ettha vimhao, annattha vi dIsai eriso nAo 711 / / jaoappattA pattA vi.hu piuNo vi sirI viNAsae purisaM / nAyamiha bhaddaputto abhaddanAmA jae 13 payaDo // 712 / / - payAvai puttehiM bhaNiyaM-"ko esa abhaddo ?" jakkheNa bhaNiyaM-"jai evaM to sAvahANA suNeha / abhahakahA- atthi kAsIvisae kAsauraM nAma nayaraM / tattha bhaddadhaNa-caMdAhihANo donni seTriNo parivasati / lacchi-dhaNavaInAmiyAo tANa ghrinniio| paropparaM paramapIIe vaccai tANa kaalo| paraM niravaccAo khijjati puttabhaMDANa kae / aNNayA diTTho lacchIe nisA majjhimabhAe sumiNayammi kAlaMgAraniyaro muheNa udaraM pavisamANA jAyA skheyaa| paccase sAhio daiyassa / teNa vi sAmantreNa nAo jahA-"na esa sumiNo sohaNo" tahA vi sahAvio sumiNasattha-pADhago / kayasammANo, pucchio sumiNaphalaM5 / sumiNa-pADhaeNa bhaNiyaM-"jai satthaM pamANaM tA savvahA nillakkhaNo parapuNNovajIvI sayalajaNanayaNaveso putto bhavissai / jAe vi na tahAviho mahasavo viheyavvo, nAma pi 'abhaddo'tti kAyavvaM, aNAyaro erisesu kAyabvo ti sumiNa-satthamuddA / "evaM bhaNiya udio suminn-paaddhyo| kameNa pasUyA lcchii| jAo dArao 'abhaho' tti se kayaM naamN| vaccaMti vaasraa| 1. UNa jakkho pA0 / 2 pauttIM haivai ti pA0 / 3 Ami paraM etaM jA pA0 / 4. taM pA0 / 5 Na aMbarutta je / ... 6 nihANayaM pA0 / 7. jjA so giNhato nihANaM na vAreya pA0 / 8. ssa saraDA pA0 / 9. tA jakkhaM pA0 / . 10. niyakaja pA0 / 12.mhANaM maraNa je0 / 13. ahi vicchya sarar3a-paraDabha pA0 / 13. tae payaDo je0 / ' 14. pII vacca pA0195... samiNayaphalaM je / Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNida-cariyaM - aNNammi diNe dhaNacaMdaghariNIe vi dhaNavaie divA sumiNammi rayaNIe dhUmasihA niyapo, pavisamANI / sAvi saMkiyA, ThiyA, pabhAe sAhio dhaNacaMdassa / teNa vi taheva sahio suuminn-paaddho| kaovayAro pacchio sminn-phlN| teNa vi vimarisiUNa jaMpiyaM-'parapuNNovajIviNI, vigayalakkhaNA, duhadAiyA, duhiyA tumha bhavissai / savvattha tIe aNAyaro kAyavvo nAma pi 'alacchitti kAyavvaM ti bhaNiya gao suminn-paaddhgo| kameNa pasUyA dhaNavaI, uciyasamae samAsega kayaM nAma 'alacchi' tti| saMvaDhio' uciyasamae, samappio bhaddaseTriNA lehAyariyassa abhaho / so puNa pADhijjato vina paDhai, aMbADijjato vi kalaha karei, kalAyariyaM ki khisai, uvekkhio ajjhAvageNa nirakkharo jAo (u)ciya samae pariNAvio dhaNacaMdaduhiyaraM alcchiN| patto jovvaNaM so, puNa vihalavavasAyamavi sahala-vavasAyaM, nibuddhiyamavi saddhiyaM, aviNIyamavi suviNiyaM, vigayalakkhaNamavi sulakkhaNaM, dohaggiNamavi sohaggasirisamaddhAsiyaM attANaM 'mnn| annayA ANIyA alacchI bhaddaseTTiNA saghare / sA puNa'ehi"tti bhaNiyA jAi, 'jAhitti bhaNiyA aagcchd| 'gharaM sAraves'tti bAhiraM sAravei, raMdhamANI thAli pi bhaMjai, jalaM gayA ghaDaM ki bhaMjiUNa samAgacchai, jalaNagayA sADiyaM DaheUNa aagcchii| asuddhA kare na nimmalA sADiyAe savvaM soyabAhirA, vAhiM gayA kalahaM kAUNa smaagcchdd'| sAsyAe ekkasi bhaNiyA cauhi vina ciTThai, samaNa-mAhaNAiyaM ghare pavisamANaM daTTaNa utthuDukiyamuhI kaDuyANi payaMpai / tao seTTiNA piyahare pesiyaa| egayA rayaNIe suhasejjAgao bhaddaseTThI niyagharaduvAre do purise kalahaMte paasi| bahirAgao bhaNai-'are ! avasarasu duvArAo jeNAhaM pavisAmi / gao tumhANa kaalo| saMpai maha sAmiyassa avsro|' majjhagayapuriseNa bhaNiyaM'are ! ko tuma? ko vA te sAmio?" teNa bhaNiyaM-'auNNanAmA haM sAmio puNa abhddo| majjhagayanareNa bhaNiyaM'are! samatthasAmie" mamammi ettha nivasaMte ko tuha pavisiyavve ahigAro! auNNeNa bhaNiyaM-'ko tamaM? ko vA te sAmio ?" majjhaTriyapUriseNa bhaNiyaM-'saunnanAmAhaM sAmio pUNa maha sugahiyanAmadheo bhdRsettii| pabhAe sAhio seTriNA niyariNIe purispyNpnnviyro| bIyadiNe alacchI vi sayaNijjagayA pAsai duvAradese itthigA dugaM vivayamANaM / bahirAgayA bhaNai-muMca duvAraM, jeNAhaM pavisAmi, saMpayaM majjha sAmiNIe bhuttii| majjhagayAe bhaNiyaM-"kA tuma ?" kassa vA saMtiyA?" iyarIe bhaNiyaM-"asaMpayA nAmiyAhaM sAmiNI puNa majjha alcchii|" majjhagayamahilAe bhaNiyaM-'samahiyasAmatthAe majjhasAmiNI lacchIe dharamANIe natthettha tuha paveso avasara ditttthiphaao|' taM suNiya palANA asNpyaa| evaM savvaM diTTa suyaM ca lacchIe pabhAe sAhiyaM bhaddaseTTiNo / teNa vi savisAyaM bhaNiyA lacchI-'pie ! . avitahavAI suminnpaaddhgo|prpunnovjiivii esa te nNdnno| amhANa vi parokkhANa jaM pAvihI taM na yANAmo, tA imassa kae kIrao kaNagakoDI nihANe / sammayameyaM lacchIe / seTTiNA vi taheva saMpADiyaM / saddio abhaddo, daMsiyaM nihANaM / samappiyaM pattayaM / bhagio ya bhadda ! jAvamhe dharAmo tAva vilasasu jahicchAe daviNajAyaM / ' so vi paviTTo mayaNamaMjarIe vesAe bhavaNaM / dei jaM maggiyaM dvinnjaayN| aNNayA maraNajjavasANayAe jIvalogassa kAlagayANi jaNaNi-jaNayANi kayamayakicco jAo gharasAmio abhaho / laddhAvasare paviTTho ghare auNNo asaMpayA y| ANIyA ghare abhaddeNa mayaNamaMjarI / bhaNio sayaNehiM -"vaccha ! na evaM gharavuDhikAraNaM jaM vesAghare pavisijjai tA imIe ghare paveso na dAyavvo / jaojahiM ghari sughariNi saMcarai taM gharu gharahaM pahANu / jahiM puNu besa paissarai' taM jaNi hAsaha TANu // 713 // 1. DDhiumADhattA, io ya uci pA0 / 2. subuddhi0 je0 / 3. appANaM pA0 / 4. eha ti pA0 / 5. are asama pA0 / 6. sayaNa gayA je0 / 7. saMgayameyaM je0 / 8. nAvaamhe je0 / 9. paIsarai pA0 / ... . . Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sampadisAvayakahA 69 abhaddeNa bhaNiyaM - "niyadharANi ciMteha, sagharaM sayameva citissAmi / evaM suNiya vilakkhavayaNA na gayA sayaNA / abhaddo vi gharacitaM kareMto jaM jaM karei taM taM vivarIyaM jAyai / cauppayANi rannAo ceva corehiM gahiyANi, dAsI dAsakammaravaggo vijaM jeNa pattaM taM so gahAya palANo / kiM bahuNA, bhovaNe vi saMsao / mukko mayaNamaMjarIe thakko abhaddo alacchI, auNNo asaMpayA ya / tao aNNammi diNe citiyaM abhaddeNa - 'atthi me tAeNa kaNayakoDI nihANI kayA, taM gihiya puNo vi mANuso bhavAmi / " evaM vigappiya rayaNIe khaNiumADhatto / vArio addidurUveNa keNAvi tahAvi na Thio, tAva khayaM jAva diTThA kavalli kaMThayA / vihADiyaM duvAraM diTThA nIharaMtI bhuyaMgadhoraNI, samaMtao nAga pAhi baMdhiUNa Dakko mukko? pANehi taM nihANaM jakkhadhaNaM jAyaM / tA bho payAvai puttayA ! saMtaMpi aNNaha cciya, vatthaM pariNamai puNNa rahiyANa / dINArA ahi-vichya 3 goNasa - mUsA jahA jAyA / / 714 / / tAja jieNa kajjaM pAuM vA mahaha sIyalaM salilaM / tA dINArakahA vihu tubbhehiM na ceva kAyavvA / / 715 / / tava paDivajjiUNa gAmaM gayA / tahAvihe daTThUNa jaNo pucchai - " kimeyaM ! " tehi bhaNiyaM -- jakkhassa ovAyaM * dillayaM / ' sAhio arihadattassa jahaTThio vaiyaro / jamAsi taM vibhajiUNa bhiNNA jAyA / aNNA arihadattassa nArAyaNavaNieNa saha vavahAravisae visaMvAo jAo / nArAyaNo bhagaH-- "dasadINArA maha na "paviTThA" iyaro bhaNai -- "paviTThA, kuliehiM bhaNiyaM -- " arihadatta ! muMcasu tumaM jakkhapAyapurao giNhao nArAyaNo / " taheva mukkA arihadatteNa / nArAyaNeNa bhaNiyaM -- " bhayavaM ! jai aNAhavaMte dINAre ahaM giNhAmi tA tumaM ceva pamANaM' ti bhaNiUNa gahiyA dINArA / paNao jakkhassa dAUNa rUvagaM atibalassa gao niyayaraM / arihadatto vi AbhavvaM dAUNa patthio | aibaleNa bhaNiyaM -- " arihadatta ! AsaNabaMdhaM karesu, kiMpi pucchAmi / ' uvaviTTho pucchio'kiM pAyayapurisaMhito vi nihINo devo ? jeNa tANa paNamasi devaM parihAriya vaccasi ?" adiSNapaDivayaNo Thio arihadatto / jahA egadiNaM tahA tiNNi diNANi, na koi tati karei, aibalapakkhio gAmo / aibaleNa bhaNiyaM-'annayA vi avaNaM kareMto tumaM devassa saMpayaM niyANameyaM natthi mokkho apaNamie deve / 'na aNNAgai' tti mantramANeNa paNamio jakkho arihadateNa / samAgao niyagharaM / evaM balAbhiogeNa paNamaMtassa vi na sammattaM laMchijjai / saMpayaM devAbhiogo tattha udAharaNaM: samma disAvayakahA- egammi gAme ego gihattho micchaddiTThI, sAhusaMpaogeNa sAvao jAo / teNa vANamaMtarANi gottadevayAINi ujjhayANi / annayA egA vANamaMtarI taM pai paosamAvaNNA tIe gAvi rakkhato' tassa putto gAvIhiM samaM ceva avahario io tao niggayA gavesagA, na katthai diTThI / jAhe vAulANi jAyANi tAhe AviTThA tassa mahilA vANamaMtarIe tajjaMtI bhai - ' kiM mamaM ujjhasi nava ?' tti, tao sAvaeNa citiyaM-- ' mA theveNa bahuM hArijjau, kathAi ruTThA sA dhammAo vi bhaMsejjA, annaM vA dhamma vigdhakArayaM uvasaggaM karejjA, tAhe so sAvago payaMpai - "bhaNa bhadde ! jaM kIrai sA bhai - 'mamaM pi accehi / ' sAvaeNa bhaNiyaM -- " jiNapaDimANamavasANe ThAiyabvaM", taheva ThiyA / sAvao vi paDimA pUiUNa bhAvasAraM, davvao taM pi pUei, dArao gAvIovaladdhAo / devayAbhiogeNa paradevaya-pUyAi kareMto vi nAicarai sammattaM devayAbhiogo tti gayaM / yANi guruniggaho bhai - guruNa niggaho guru-niggaho, arahaMta ceiya-pavayaNa sarIramAINaM teNa kiM pi micchaddiTThINa dANA kuNato vi nAicarai sammattaM / ettha udAharaNaM- 1. vimukko pA0 / 2 vatthaM pari0 pA0 / 3. viccuya saraDA paraDA nahA pA0 / 4. ssa uvAiyaM pA0 / 5. dvA je0 / 6. rakkhao tassa je0 / 7. gAviovala0 pA0 / Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 uvAsagaputtakahA ego bhikkhU uvasagaputto sAvagadhUyaM maggai ' / 'aNNadhammio' tti kAUNa na dei sAvago / so saDDhattaNeNa sAhU seve / aNNA tassa paDhaMtassa sugaMtassa ya bhAvao uvagayaM pacchA so sAhai AyariyANa -- 'eeNa kAraNeNa putri Dhakkomhi saMpayaM imaM ceva daMsaNaM te jAyA paDivattI, 'dhanno tumaM suladdhamaNuyajammo' tti uvathUhio' AyariehiM / sAvao vi sAhU pucchai -- 'kimesa kavaDasAvao paramatthasAvao vA ? tehi bhaNiyaM - " paramatthasAvao / " tAhe teNa tassa dhUyA diNNA / so sAvao sAvayadhyAe kae juayaM gharaM karei / paosaM vahati sAsuya-naNaMdAo', bhattuNo piyaM' ti na taraMti vippiyaM kAuM / jugAffic-aft aNNA tassa ammApiyaro bhikkhugANa bhattaM kareti, bhAMti ya - " putta! ajja ekkasi vaccAhi bhikkhusayAsaM so vi aNaikkamaNijjA ammA-piyaro taheva gao, bhikkhugehiM vi vijjAe abhimaMtiUNa phalaM diNNaM / teNa jiMghiyaM, ahiTThio vANamaMtarIe, gharaM gao / taM sAvaya- duhiyaraM bhaNai bhikkhugANa - bhattaM karehi, sA necchai / tao dAsarUtrANi errari ya ADhatto kAuM / sAviyAe gaMtUNa AyariyANa sAhiyaM / tehi vi paDijogo diNNo / so se tIe pANieNa dinno, paNaTThA vANamaMtarI / sahAvattho jAo, pucchai niyaghariNI--" kiM nimittaM tuha ghare pAgAraMbho dIsai ?" tIe bhaNiyaM - "bhikkhugANa tae bhoyaNaM kAriyaM, kahie, paDisehera, taM phAsugaM sAhUNa diNNaM / erisayA AyariyA kahi lambhaMti tamhA Ayai' ceva pariharejjA 'guruniggahe' tti gayaM / saMpayaM 'vittikaMtAreNaM' ti bhaNNai tattha udAharaNaM / arihasArakesavakahA --- vacchAvisa kayaMgalo nAma gAmo / tattha NaM niccalasiNehA' arihasAra- kesavAbhihANA doNNi vaNiva- mAhaNa-dArayA parivasaMti / aNNayA pariNIyA kesaveNa mAhaNaduhiyA sAvittI nAma / pattA jovvaNaM, na tahA siNehANubaMdho saha kesaveNa viDaMbaNApAyaM visayasuhamaNahavaMtANaM jAo dArao / so puNa AjammAo ceva sarogo ruyaMto ceva ciTThai pAlei piyA patteNa / aNNA mAulageNa samAhUo kesavo bhaNio ya - 'vaccha kesava ! kaivaya diNANi pAhuNago ehi / so vi ghare vuDDhamAhaNaM mottUNa gao / sA vi sAvittI visayavinaDiyA mayaNasuMdareNa vaNiyadAraeNa saha saMpalaggA / jANei ya mANo vaiyarameyaM paraM tusiNIo ciTThai / aNNayA rayaNIe samAgao vaNiyadArao nuvannA teNa saha sAvittI / pAradvA siMgArakahA / dArago vi bAhirajjholiyAe pakkhitto ruyaMto ceva ciTThara / sA vi aMtaraMtarA uTThaUNa saMThavei taha vina ciTThai / tao niraMtararai sokkha - vigdhakArao eso tti kaliUNa uTThiyA-putta ! vaccha ! ti muheNa mahuraM bhaNatI gale aMguThaM dAUNa paMcattaM pAvio / viyANio esa vaiyaro gharaMgaNanuvantreNa vuDDhamAhaNeNa citiyamaNeNa"aho esA pAvA jahA puttaM tahA paI pi mArissai tA gaMtUNa kami kesavarasa / " evaM saMpahAriya bhaNiyA teNa sAvittI "bhadde ! kaivaya diNANi niyaghare gamissAmi / " visajjio tIe / gao jattha kesavo / kesaveNa bhaNiyaM - "ajja kiM tumaM gharaM mottUNa samAgao" / mAhaNeNa bhaNiyaM - "bhaddaM ! bhavau bhe gharassa / sAhio gharavaiyaro putta-maraNaM ca / bhaNio ya - "vaccha ! appA va tae appamatteNa rakkhiyavvo / " kesaveNa bhaNiyaM -- "ki saccameyaM ?" mAhaNeNa bhaNiyaM" jai vipaccao tA eha, daMsemi / " gayA do vi alakkhiyA rayaNIe raikilaMtaM diTTha nibbharanihAe suyaMtaM mihuNaM / samuppannakovAnale gahiUNa asi dheNuyaM vAvAio mayaNasuMdaro kesaveNa / alakkhiyA ceva niggayA / bhaNio ya kesavo mAhaNeNa --" kayaM tuha gharacitAe / " kesaveNa vi samuciyaveyaNaM viyariUNa visajjio / 1. dhUpa vibhagga0 pA0 / 2. dukkomhi pA0 / 3. uvabUhio pA0 / 46. taha vi je0 1. 5. AIe ceva je0 / 6. nimmala siNehA pA0 / 7. bhaNaMtIe gale aMguTTha dA pA0 / Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mA vhisArasaMkkahA io ya sA sAvittI soNiya-phAseNa paDibuddhA / tayavatyaM mayaNasuMdaraM daLUNe khaMDAkhA~Da kAUNaM gharaMgaNe khaDDAe nihaNai, uvari thaDayaM karei / etthaMtare uggao diNayaro / kesavo vi uddhalajaMgho' samAgao ghare / pavisaMtaM daTThaNa vilaliya-kesA ubhayakarAhaya-vacchatthalA 'maTTA maTTa' ti bhaNamANI udviyA sAvittI / kesaveNa : sakkhaM rovijjaha?" tIe bhaNiyaM--"puttago paMcattama vgo|" teNa bhaNiyaM--"mA ruyasa saMsArasahAvo kha eso|" jao. saMsArasAyaragayA sakammakallolapelliyA jIvA / uppajjati cayaMti ya kA kila paridevaNA ettha? | // 716 // .. jIyaM maraNeNa sama uppajjai jovvaNaM saha jarAe / lacchI karikaNNacalA, harisa-visAo na kAyabvo // 717 / / evaM' payaDakkharehiM payaMpiUNa citiuM pavattojeNaM viNimmiyAo vihiNA so ceva jai paraM muNai / jaM itthINa maNaM baha kUDa-kavaDabhariyaM duravagAhaM // 718 / / etA hasanti ca rudanti ca kAryaheto, vizvAsayanti ca naraM na ca vizvasanti / tasmAnnareNa kulazIlasamanvitena, nAryaH smazAnaghaTikA iva varjanIyAH / / 719 / / anyasyAGake lalati vizadaM anyamAliMgya zete, anyaM vAcA caMpayati hasatyanyamanyaM ca rauti / anyaM dveSTi spRzati kasati proNute anyamiSTaM, nAryonRtyan taDita iva dhik caMcalAzcAlikAzca // 720 / / viralo so ko vi jaNo sasurAsuramaNuyamajjhayArammi / jo mahilAhiM na naDio naDIhiM niyaDippahANAhiM // 721 / / evaM vicitiya akahaMto ceva niggao gharAo calio dAhiNAbhimuho / kameNa patto kuberapaTTaNaM / tattha NaM kuberadatto nAma rAyA / kAriyaM teNa mahaimahAlayaM sivAyayaNaM / tassAsanne mahaMto maDho paiTThio / tammi sivasaMtANo nAma kulavaI diNNANi devamahANa paMca kheDayANi / nirUviyA sivabala-sivagaNa-sivasArAbhihANA balAhiyA sa bhaMDAriya koTTAriyA / kArAvio maDhe sattAyAro / tattha gaM sayaM mAhaNANaM, sayaM tAvasANaM, sayaM vijjatthiyachattANaM, sayaM disAgayakappaDiyANaM paidiNaM bhaMjai / annayA aladdhalakkhaM pariyaDato paviTTho tammi maDhe kesavo, vaMdio sivasaMtANo kulavaI / teNa vi AsIsAdANapurassaraM- 'vaccha! katto' samAgao? kiM nAmA? keNa vA kAraNeNa ubviggo viya lakkhIyasi ?" sapaNayaM pucchio / kesaveNa vi sAhio savvo vi jahaTrio vaIyaro / kulavaiNA bhaNiyaM--"vaccha ! na visAo kAyavvo / saMsArasamAvanagANa' pANiNaM sulahANi vasaNANi, dullahA dhammapaDivattI / " kesaveNa bhaNiyaM--'bhagavaM ! asthi me joggayA tA aNuggaheha vayappayANeNa / " kulavaiNA bhaNiyaM--"vaccha ! jogo ya tumaM / pattabhUo ya, dikkhitoya / kayaM nAma 'gorigaMdhAro' ti / sikkhiyA tAvasakiriyA vallaho kulavaissa, sammato, sayalatAvasANaM kAlaM gamei / ___ annayA marateNa kulavaiNA so ceva kao kulavaI gorIgaMdhAroM'tti, samvattha pasiddhi gato, sammato ya naravaissa kAlaM gamei / annayA ya jAyaM mahAdubbhikkhaM / tammi ya nayare arihasArassa mAulo jiNakkharo nAma parivasai / teNAhato arihasAro-"vaccha! sakuDaMbeNa samAgaMtavvaM / so visIyamANe sigghameva samAgato samappiyaM gharaM, diNNaM tavaNI nimittaM, Thito saMtosaM kAUNa arihasAro / aNNayA sisirasamae chattANamAbhavvaM kaMbalo dijja gahiyA jiNakkharahadrAto sivabalavalAhieNa kaMbalA / jiNakkhareNa bhaNiyaM-"veyaNaM viyarAhi / " balAhieNa bhaNiyaM-'maDhe samAgaMtabbaM / ' gato jiNakkharo samaM arihasAreNa, diTho baha tAvasamajjhagato gorIgaMdhArI / teNa vi arihasAro jAyaM paccabhiNNANaM kUlavaiNA bhaNiyaM--"vayaMsa ! kayA kayaMgalagAmAto samAgato?" teNa bhaNiyaM-"saMpayameva / " daviNaM dAUNa visajjio jiNakkharo / dharito arihasAro bhoyAvito appaNA saddhi kulavaiNA / kahio savvo vi NiyavataMto kulavaiNA arihasArassa / te Na vi kulavaissa ThiyA suha-dukkha-saMkahAe khaNamegaM gacchaMto bhaNito arihasAro kulavaiNA---"vayaMsa ! paidiNaM jahA daMsaNaM bhavati tahA kAyavvaM / " 'evaM' ti bhaNiya gato arihasAro / taheva kuNaMtassa baccaMti vAsarANi 1. udhdaliya jaMdho pA. 12.riddhi viNAsa sahiyA hari0 pA0 / 3. evaM payaH pA0 / 4. duravarAhaM je0 / 5. kao je0 / 7. samAvasagANa pA0 / 7. kiriyA tApasANaM pA0 / 8. hadao pA0 / Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 pugAhajiNiya-jAriyaM aNNammi diNe bhaNito kulavaIbalAhieNa-"bhayavaM ! agghaMti saMpai kaNA; kIrau samahiyakaNavikkato / " 'evN'| bhaNiya pesiyA purisA / jAva koTTAre NiyaMti tAva parimiyA kaNA, saMkiyA, bhaMDAraM pecchaMti, tattha vi parimiyANi davvANi / kahiyaM kulavaiNo, teNa vi Naravaissa / naravaINA vi kayA mUlasuddhI, jAva kheDehito addha balAhio giNhati / tayaNu kipi bhaMDArito kevi koTThArito avaharati / tato rAiNA tiNNi vi daMDiUNa NirahigArA kyaa| bhaNio kulavaI rAiNA--"bhayavaM! sayaM parikkhiya suddhAsuddhayaM egaM ahigAriNaM Thavesu / " jaM mahArAo bhaNai taM kIrai'tti / paDivajjiUNa saddAvito arihasAro kulavaiNA / bhaNito ya -"vayaMsa ! kiM pi bhaNemo Na tae annahA kAyavvaM / " arihasAreNa bhaNiyaM--"bhaNeu bhayavaM!" kulavaiNA vi sAhiUNa sivabala-balAhiyAINa viNAsa-vaiyaraM rAyaNiggahaM ca / bhaNio arihasAro--"vayaMsa ! devamaDhapaoyaNesu tumaM ceva balAhio bhaMDArito koTArito ya; tA tahA tahA citesu tinni vi ahigAre jahA na vayaNijjaM bhavati / " arihasAro vi paDivajjiUNa taheva citei, vahaMti paosaM sivabala, balAhiyAdato / NihAliMti chidrANi aNNamalabhamANehi bhaNio kulavaI-"bhagavaM! esa devAhigAraM bhuMjai, Na uNa devaM paNamaI / kulavaiNA bhaNiya-"are! ahigArasuddhI etthappahANA devaM puNa aNNe vi paNamissaMti" vilakkhavayaNA moNamAsiyA macchariNo / kaivayadiNAvasANesu maraNaseso jAto goriigNdhaaro| gaMdhAradhavalanAmA aNNo kulavaI jAto / tato sivabalavalAhieNa gADhaM uvayariUNa bhaNio gaMdhAradhavalakulavaI--"bhagavaM! logo vi jo jassa sevaM karei so tassa NihINassa vi paNAmaM karei / esa puNa arihasAro sayalasurAsurapaNayapaya-paMkayaM sUliNaM sevai, Na uNa paNAmaM karei / tao samAhUo arihsaaro| kulavaiNA bhaNiyaM ---are ! jassa pasAeNa jIvijjai so vina paNamijjai / aho te vivego ! arihasAreNa citiyaM 'jAo paveso dujjaNajaNassa kulavaI vi uttiNNo viya lakkhiyati / dAruNaM dubhikkhaM / tA tiNayaNassa vi paNamiUNa gamijjaMtu diyahA, tao sivapurao hoUNa pecchaMtassa kulavaissa / bhavabIjAMkurajananA rAgAdyAH kSayamupAgatA yasya / brahmA vA viSNurvA mahezvaro vA namastasmai / / 722 / / iccAi sAhAraNaM paDhiya paDio pAe / tao gaMdhAradhavaleNa bhaNiyaM-"jahA mahA mattagAhiNA re! sivabalA tumaM, bhaNasi na esa sivassa paNamati esa'tti purisANa viNao tumaM puNa aliyavAI / jAo thirAhigArI arihasAro gamiyaM vittikatAraM-pacchA mukko ahigaaro| evaM vittikaMtAreNaM paNamaMtassa vina sammattavirAhaNA vittIkaMtAreNa ti gayaM / taM pUNa sammattaM mUlaM guNasayANaM chachiDiyANugayamavi paMcAiyAravisuddhamaNupAleyavvaM / te aiyArA-saMkA-kaMkhA-vitigicchAparapAsaMDipasaMsA--parapAsaMDasaMthavo / tattha saMkA na kAyavvA 'ki eyaM evaM nava?' ti saMkieNa garusagAsa pUcchiyabvaM / sA puNa saMkA duvihA-desasaMkA savvasaMkA yA / desasaMkAe--ki jIvo atthi natthi vA evamAi / savvasaMkAekiM jiNa-sAsaNaM atthi ! vA natthi tti| titthagarA vA saMti na vA ? esA duvihA vi na kAyavvA / jao-jIvAi titthagarehi bhAsiyaM te puNa rAgAivirahiyA kahaM tavvayaNe saMkA sNgyaa| yata:-- rAgAdvA dveSAdvA mohAdvA vAkyamucyate hyanRtam / yasya tu naite doSAH tasyAnRtakAraNaM kiM syAt / / 723 / / . ___ ato tavvayaNe thevA vi saMkA dosakAriNI, jahA theveNa vi pANiyamaggeNaM talAyaM bhijjai evaM thevaM pi jo sakaM karei so viNassati / ettha peyApAyA udaahrnnN| saMkovari udAharaNaM-- - vasaMtapure Nayare egassa seTThiNo bhaddAbhihANAe bhAriyAe sahodarA dunni daargaa| annayA kalAgahaNatthaM kalAyariyassa samappiyA, sA tesi jaNaNI puttamohamohiyA vejje jANaMtage ya pUcchati, kahaM me puttagA lahaM pddhijjaa|' tattha keNAvi samAi8--'imAhiM osahIhiM payasA bhajjiya kummAsehiM ya peyA kIrai, sA paccUse ceva dijjai, jaM varisehi Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaMdhAra-sAvayaudAharaNaM par3hatagA tammAsahi par3hati / ' tIe vi taheva saMpADiyaM / paccUse ceva cakkhubhaeNa gharamajjhe choDhUNa pAeti / kaNiTro kummA daThThaNa saMkai / 'mA eyAo macchiyAo bAhiM viNiggao vmei| tassa sakAe evaM vamaMtassa vaggulI vAhI sNjaao| kAleNa khijjiya mao / bIo puNa citei / mAyAe sAhiyA ya paramosahaM ki pi dei jeNa vanno, balaM, baddhI-mehAigaNagaNo pvddddhi|" evaM NissaMkito piyai teNAcireNAhItaM sayalasuhANabhAgI gharasAmito ya sNvutto| tA thevA vi saMkA avisae mahANatthanibaMdhaNA kiM puNa savvavisayA, ato duvihA vi saMkA dhammatthiNA na kAyavvA / saMke tti gayaM / saMpai kaMkhA bhaNNai sA vi duvihA / desakaMkhA-savvakaMkhA ya / desakaMkhAe egaM sasarakkhAidaMsaNaM kNkhi| savvakaMkhAe savvANi vi saNANi' sohaNANi / esA duvihA vi Na kaayvvaa| ttthodaahrnnN| kaMkhovari udAharaNaM-- egammi Nagare rAyA amacco ya vivarIya sikkhiyaturaMgabhehi avahariya mahADaviM pavesiyA' tao gacchaMtehiM na ee sahAvatthA turaMgama ti kaliUNa' mukkA / io tao pariyaDatA diNayarakara-abbhAhayA-gadula-jalANi ya pIyA kaMda-mUlaphalANi u khAiumAraddhA / jahA egadiNaM tahA tiSiNa diNANi pacchAmilio khaMdhAro NiyattA NagarAbhimuhA / pattA niya niya gharaM / rAyA citei-'aho ! amhe tiNNidiNANi taNhA-chahAhiM accaMtaM pIDiyAo ajjasavisaM savvaM pibhottavvaM' ti, sUyAre saddAvei bhaNai ya-"are ! jaM kiMci ettha dhannajAyaM kalamoyaNAikaNakuMDaguMDerapeyapajjataM taM savvaM raMdheUNa bhoyaNasAlAe maha purao uvaTThaveha / ' tehiM vi taheva saMpADiyaM / tao rAyA taM daLUNa pecchaNagadidrutaM karei jahA pecchaNae pacchAgaehi vi valiehiM kappaDiyA dhADijjaMti, avagAsaM ca lahaMti, evamahaM pi uMDeragAIyaM paDhama bhakkhami, tao kalamothagAiyANa, pacchA vi avagAso bhavissai"tti citiUNa thovaM-thovaM savvANa vi pakkhaio / aTTavasaTTovagao visUiyAe mato / bhogANa cukko amacco puNa vejjavayaNeNa vamaNa-virecaNAIyaM kAUNa hiyaM miyaM thovaM thovaM pbhtto| bhogANa AbhAgI jAo, tA kaMkhA ihaloge vi evaM duhAvahA, na kAyavvA dhammatthiNA kaMkhe tti gyN| saMpai vicikicchA sA puNa dANa-sIla-tava-bhAvaNA-baMbhaceramAiyANaM phalaM atthi Natthi ti| evaMviharUvA etthodAharaNaMgaMdhAramAvayaudAharaNaM-- basaMtapure Nagare, gaMdhArasAvago, vijjAbaleNa naMdIsaravaraM ceiyavaMdao jAiM / tassa puNa devasaMghasaNa aucco sarIravatthAINa parimalo samucchalai / mitto ya taM pucchai-"vayaMsa! katto te esa parimalo?" teNa bhaNiyaM-"NadIsaravaraM vijjAbaleNa ceiyavaMdIo gacchAmi / tattha devasaMghaseNa esa primlo"| mittaNa bhaNiyaM-"vayaMsa ! majjha vi desa vijjaM / " teNa bhaNiyaM--"maMdasattANa Na sijjhai" / mitteNa bhaNiyaM-avassaMdAyavvaM 2 / dinnA, vihANaM ca kahiyaM / jahA kiNhacauddasIe tamaMdhayArAe tamAe masANujjANapAyave cauppAyaM sikkagaM baMdhittA hiTThA khAyaraMgArakuMDagaMThaviya tassa majjhe sUlo taduvari sikkagaM samAruhiya aTThasayaM vAre vijja javittA, ego pAo chijjai, tao bIo, tao taio, tao cautthe chinne AgAseNa gammaI' / teNa vi taheva kayaM kAlacauddasi-rayaNIe masANe saahiumaadtto| ito Nagaramajjhe coro khattaM khaNiUNa ArakkhiyapurisehiM pAraddho palAiUNa tamujjANamAgao / ArakkhiyA vi 'pabhAe gahissAmo tti ujjANaM veDhiya ThiyA / coro vi ujjANaM bhamaMto vijjAsAhagaM sikkage uttaracarDa karemANaM pAti / bhaNai ya -'kiM karesi?" so bhaNai vijja sAhemi / " / coreNa bhaNiyaM ki caDuttaraM karesi ?" sAhago bhaNai"-vijjAsiddhIe saMsao / maraNaM puNa sUleNa vA aMgAreNa vA dhuyamatthi / " coreNa bhaNiyaM--" keNa vijjA dinnA?" teNa sAhageNa bhaNiyaM--sAvageNa, coreNa citiyaM--"sAvago kIDiyAe vi na maMgulaM citei / paraM esa nIsatto' tti na sijjhi|" 1. NA.Na esA pA0 / 2. khiipaiTTiyanayare rA0pA0 / 3. sikkhehiM tu. pA0 / 4. siyA tao gacchaMtehiM Na ee je0 / 5. kaliya mu0pA0 / 6. sesaM savvaM pi bhotta0pA0 / 7. uvadyAvaha pA0 / 8. ssada evaM citi0 pA0 / 9. deva saMthasaiNa je0 / 10. sarIrabannAINa je0 / 11. avasse pA0 | 12. dAyavo je0 / Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNida-pariya coreNa bhaNiyaM ---"kiM taha vijjAe ? geNha imaM dhaNaM, payacchasu sasAhaNovAyaM maha vijja / " teNa vi taM ceva kyN| coro vi gahiyavijjo samArUDho sikkage / asayaM javiUNa vijja ekkasi ceva chiNNA cattAMri vi sikkagapAyagA / gao AgAsaM / iyaro vi pabhAe sahoDho Niggahio Arakkhiehi,NayalagateNa "bhesiyA te teNa takkareNa ---"are ! pAvA, NihosameyaM kayatthaMtANa Natthi te mokkho / maMcaha mA bhe savve vi mArehAmi / Nagarovari silaM viuvviya bhaaei| tao rAyA AdaNNo khAmei taM ca vaNiyaM moe coro vi sAvago jaao| evaM phalaM pai jahA takkaro tahA hoyavvaM Nivittigiccha ti gayaM / parapAsaMDapasaMsA tatthodAraNaM-- pADaliputte nagare caMdagutto rAyA cANakko maMtI / anayA kahi avarAhe caMdagatteNa bhikkha gANaM vittI' avahariyA te tassa dhamma kahiumAraddhA, rAyA tasati / cANakkaM paloei na pasaMsaMti / rAyA na dei / tato tehiM cANakkamahilAo lggiyaa| tIe bhaNiyaM-"kiM kAraNAsevA?" tehi bhaNiyaM-"tahA karesu jahA cANakko rAyA purato amhe pasaMmai / " paDivaNNamimAe tAva bhaNio jAva paDivannamamacceNa / . aNNammi diNe-bhikkhagehi ranno dhamme kahie / cANakkeNa bhaNiyaM--"aho ! subhAsitaM" tao raNNA taM ca aNNaM ca dinnaM / bIya vise vi evaM ceva diNNaM / tao cANakkeNa citiyaM--"aho ! mae do vi logA virAhiyA ihaloe tAva micchattapasaMsAe loyANa thirIkaraNaM daviNavvao ya paraloe duggaI ya / " evaM vicitiya bhaNio aNNammi diNe rAyA-"kIsa tumaM bhikkhu gANa desi ?" teNa bhaNiyaM--"tubbhehi pasaMsiyaM"ti / cANakkeNa bhaNiyaM--"aho sayaM savAraMbha pavittA vi kahaM paraMpattiyA cititi / pasaMsitANa uNa pattabaddhIe pacchA Thio rAyA na dei kettiyA / cANakkasarisA hohiMti je pUNa magge ThAhiMti tamhA AIe ceva parapAsaMDapasaMsA na kAyavvA / parapAsaMDapasaMsaM, tti gayaM / iyANi para- pAsaMDisaMthavo bhaNNai / tatthudAharaNaM-- parapAsaMDasaMthavovari udAharaNaM-- . soradAvisae ego gAmo so puNa rAiNA bhikkhugANaM ceva dinno / tattha NaM aNege bhikkhuNo parivasaMti / aNNayA te rattapaDA parivaddale kAle ujjaNi pai patthiyA / sAvago ya ego tehi saha pathio / tassa aMtarA cava patthayaNaM khINaM / citAulo tehiM bhaNio--"amha saMbalaM vahAhi tA tujjha vi dijjihI / so pavUDho, egastha pANa- ' bhoyaNAsaNa-savaNehi jAo sAvagassa tehiM saha sNthvo| . anayA sAvagassa poTTasaraNI jAyA / 'adharo' tti tehi aNukaMpAe rattacIvahi veDhiUNa mukko / arahatANa namokkAra kareMto mato, devo jAo / ohiNA taccaniyarUvaM pAsati / AuTro jahi jahiM bhikkhugANa bhoyaNaM tahiM tahi bhattiviNaggaeNaM saMbhUsaNeNaM hattheNaM parivesei / pabhAvaNA taccaniyANaM ohAvaNA amhaccayasaDaDhANaM / evaM vaccaMte kAle vijjAsiddhA sUriNo samAgayA / sAvagA tANa uvadviyA savvaM parikaheMti / AyariyA bhaNaMti--"jahA jayA hattho NIsarati tayA agahatthe ghetUNa bhaNijjaha / 'bujjha bujjha gujjhagA mA mujhaM'ti tehi vi gaMtUNa aggahatthe ghettUNa 'Namo arahaMtANaM ti paMca padAni paDhiUNa bhaNio--"bujjha "bujjha gujjhagA mA majjha dullahaM bohiM mA hArehi' ettha NaM saMbuddho so logassa parikahei / jahA-'na itthadhammo avi ya jiNasAsaNe / ' tao jiNasAsaNe bhatti kAumAraddho / kettiyA erisA AyariyA bhavissaMti je micchattapaMkabaI uddharehiti / tamhA AIe ceva parapAsaMDasaMthavo na kAyabvo / parapAsaMDasaMthavo tti gayaM / bhaNiyaM sappabheyaM sammattaM / iyANi aNuvvayAi / tA duvAlasabheo sAvagadhammo bhaNNati-- 1. pabhAe / sa. luddho gahio pA0 / 2. tAsiyA pA0 / 3. ttI hariyA je0 / Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAvadhammavaNNaNaM. paMca ya aNavvayAI gaNavvayAiMca hoti tiNNeva / sikkhAvayAI cauro sAvagadhammo duvAlasahA // 722 / / thalagapANavahassA viratI duviho ya so vaho hoti / avarAhavajjiyANaM jiyANa taha sAvarAhANaM / / 723 / / mottaNa sAvarAhe NirAvarAhANa jo vaho hoi / saMkappAraMbhehiM duviho bhaNio jiNavarehiM // 724 / / beiMdiyamAINaM nirAvarAhANa sayalajIvANaM / haDDAi kae vahaNaM saMkappeNaM vi vajjejjA / / 715 / / gurumale gahiUNaM thUlaga-pANivahaviramaNaM saDDho / paidiyahamaNusaraMto vajjejja ime ya aiyAre / / 726 / / baMdha-vahaM chaviccheyaM aibhAraM bhatta-pANavoccheyaM / kohAidUsiyamaNo go-maNUyAINaM na vihijjA / / 727 / / jala-dAruya-dhaNNANaM jayaNAe karejja saMgahaM saDDho / gahiyANa vi paribhogo vihIe tassa rakkhaNaTTAe / / 728 / / thUlamasAvAyassa ya viraI bIyaM aNuvvayaM bhaNiyaM / kaNNAliyAi bheyA taM paMcavihaM muNeyavvaM // 729 / / jaM jAra-cora-DAiNi nihANalAbhAigoyaraM aliyaM / ai tivvarAgadosehiM taM pi vajjejja dhammaTThI / / 730 / / paDivaNNavaeNevaM aNusaramANeNa paidiNaM ceva / paMcaiyArA ee parihariyavvA payatteNa // 732 / / abbhakkhANaM sahassA rahasaM ca sadAramaMtabheyaM ca / mosovaesadANaM kuDaM lehaM ca vajjejjA // 732 / / buddhIe pehiUNaM puvvaM bhAsijja ubhayabhavasuhayaM / appaparANaM doNha vi na savvahA pIDajaNagaM jaM / / 733 / / thUlAdattAdANe viraI taccaM aNuvvayaM NeyaM / saccitteyaramissaM go-rayaNa-vibhasiyanaraM vA / / 734 / / je giNhato saDDho coraM kAraM labhijja logammi / taM pariharijja payato jAo guNaDDho sa aNNehiM // 735 / / paDivajjiUNa matimaM jA jIvaM ittaraM ca vayameyaM / aNusaramANo niccaM vajjejja ime ya aiyAre / / 736 / / tenAhaDappaogaM takkarajogaM viruddharajjaM ca / kUDatula-kUDamANaM tappaDirUvaM ca vavahAraM / / 737 / / paradArapariccAo sadArasaMtosamAvi ya cauttho / paradAraM puNa duvihaM orAlaveubviyaM taha ya // 738 / / vayabhaMga-bhIrUeNaM vayavisayaM paidiNaM saraMteNa / aiyArA saDDheNaM parihariyavvA ime paMca // 739 / / ittariyapariggahiyA agahiyagamaNaM caNaMgakIDaM ca / vajjejja paravivAhaM kAme tivvAbhilAsaM ca / / 740 / / sayalANatthaparaMparamUlamiNaM vaikAraNaM paramaM / bhavaviDavi-bIyabhUyaM NibaMdhaNaM rAga-dosANaM // 741 / / vajjejjA mohakaraM parajuvaIdasaNAisaviyAraM / ee mayaNabANA carittapANe viNAseMti // 742 / / saccittAcittANaM turayasuvaNNAiyANa-vatthUNa / parimANakaraNameyaM paMcamagamaNuvvayaM bhaNiyaM // 743 / / - taM pUNa paMcaiyAraM khittAIyaM hiraNamAIyaM / dhannAidupayAI vinneyaM kuviyavisayaM tu / / 744 / / garumale uvautto gahiUNa tamittaraM ca iyaraM vA / pAlijja visuddhamaNo aNusaramANo ya paidiyahaM / / 745 / / vayapaDivaNNeNa ime aiyArA jANiUNa gurupurao / vayabhaMgabhIrueNaM parihariyavvA payatteNa // 746 / / khettAihiraNNAI dhaNAi-dupayAi-kuviya-parimANe / saddhA saMsuddhamaNo Na pamANAikkama kuNati // 747 / / saMtosAmayatitto ciThejja mayA vithovamiha makkaM / vimaNo citijjamaNe na ya gihissaM pUNo evaM // 748 / / paMca vi aNuvvayAiM saMkheveNaM sahAiyArAI / bhaNiyAi ao vocchaM leseNa guNavvae tiNi // 749 / / uDDhaM, aho, tiricchaM tibheyabhinnaM disAsu parimANaM / paDhamaM guNabvayamiNaM aiyAre tassime paMca // 750 / / uDDhAhatiridizANaM gahiyapamANaM na ceva laMghejjA / khittassa vuDhikaraNaM kujjA sati aMtaraddhaM ca // 751 / / paDivanne hoi guNo NiyamA takkhettavattijIvANaM / abhayapayANA3 iharA maNavaikAehi so vahago // 752 / / uvabhogaparIbhogANa NiyamaNaM bIyagaNavvayamimaM ca / aNiyattANa ya dosA virayANa Na hoti guNabhAvA / / 753 / / bhoyaNao kammayao duvihaM evaM samAsao NeyaM / doNha vi jahA kameNaM aiyArA haMtime vIsaM // 754 / / saccittaM paDibaddhaM appauliduppaoliyaM ca AhAraM / tucchosahibhakkhaNayaM paDhamassa ime ya aiyArA / / 755 / / iMgAlI-vaNasADI-bhADI-phoDI-suvajjae kammaM / vANijjaM ceva ya daMta-lakkha-raha-kesa-visavisayaM / / 756 / / 1. thUlagadattA pA0 / 2. paMcappayAraM pA0 / 3. payANaM pA0 / Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijitina-cAravaM evaM khu jaMta-pIlaNa-kammaM pillaMchaNaM ca davadANaM / sara-daha-talAya-sosaM asaI-posaM ca vajjejjA / / 757 / / taha NatthadaMDaviraI tavvasacauvviho avajjhANe / pamAyAyariehiM sappayANa pAvodaese ya // 758 / / acheNa taM na baMdhai jamaNaTheNaM tu baMdhae jIvo / aThe kAlAIyA niyAmagANa u aNaTTAe / / 759 / / kaMdappaM kukkuiyaM mohari-ahigaraNa-karaNasaMjoyaM / uvabhogaparIbhogAiregaM taM taM pi vajjejjA // 760 / / sAvagadhammavihIe samAsao guNavvayAi bhaNiUNa / paidiyaha sevaNijje etto sikkhAvae vocchaM / / 761 / / sAmAiyassa karaNaM paDhamaM sikkhAvayaM muNeyabvaM / sAvajjajogavajjaNaNiravajjA sevaNaM taM ca // 762 / / sAmAiyammi u kae samaNo iva sAvaoM havai jamhA / eeNa kAraNeNaM bahuso sAmAiyaM kujjA // 763 / / maNavAyA kAyANaM' duppaNihANANi tassa aiyArA / sumaraNaakaraNayaM vA aNavaTThiyakaraNayaM vA vi // 764 / / jo gharacitaM saDDho sAmAIyasaMThio vi citijjA / adRvasaTTovagayassa tassa taM niSphalaM neyaM / / 765 / / sAmAiyammi u kae buddhIe pehiUNa bhAsejjA / sai aNavajjaM vayaNaM iharA sAmAiyaM vihalaM // 766 / / kAeNa aNuvautto paDilehapamajjaNaM ca akuNaMto / hiMsAbhAve vi na so kaDasAmAito pamAyAto // 767 / / na ya muNai pamAillo' kathAi sAmAIyaM tu kAyavvaM / kayamakayaM vA Na muNai kayaM pi ahelaMtayaM tassa // 768 / / desAvagAsiyaM puNa disi-vayagahiyassa paidiNaM jamiha / kIrai gamaNapamANaM bIyaM sikkhAvayaM eyaM // 769 / / ANavaNapesaNANaM hoti paogehi ettha aiyArA / saddANurUvavAe taha bahiyA poggalakkheve // 770 / / AhAra-deha-sakkAra-baMbhavAvAra-posahA cauhA / pavvadiNANudANaM taccaM sikkhAvayaM eyaM // 771 / / ekkekkaM hoi duhA dese savve ya posahavihANaM / sAmAie vi bhAsA dese savvammi kAyavvaM // 772 // sajjuccArAINaM paDilehapamajjaNANa akkaraNaM / dukkaraNaM vayAiyAro sammaM ca Na pAlae gahiyaM // 773 / / AyANuggahaTTAe jaINa kappaM visuddhasaddhAe / kamajuttamatihidANaM turiyaM sikkhAvayaM eyaM // 774 / / saccitte NikkhevaM pihaNaM vA vajjae sacitteNaM / kAlAikkamadANaM parovaesaM ca macchariyaM // 775 / / paMca vi aNuvvayAiM guNavvayAiM ca AvakahiyAI / sikkhAvayAI cauro ittiriyAI tu NeyAiM // 776 / / bhaNio bArasabheo pANivahAINa viramaNasarUvo / sAvagadhammo vi imo jattha ruI taM karijjAhi // 777 / / tatto ninnAmiyAe bhaNiyaM--"bhagavaM! asamatthAhaM jaidhammakaraNe / sAvagadhamma pi saMpuNNaM na caemi kAuM, dehi me paMcANavvayANi / " jugaMdharAyarieNa bhaNiyaM--"bhadde ! eyANi vi sammamArAhiyANi suhaphalANi, virAhiyANi pUNa duhaphalANi / ato ArAhaNAe virAhaNAe ya ega ceva udAharaNaM bhaNNai / surUvapaDirUva kahA asthi iheva jaMbuddIve dIve bhArahe vAse bahudesAgayavaNiya-jaNasaMkulaM savvao suppaiTumbhaMlihapAgArapariveDhiyaM, ki cannaM gayagAmiNi kAmiNi kulakaliyamaNaharuddesa, / uddesapatiTTiyavivihakANaNujjANasohillaM // 778 / / sohillamahAsAlaM disi disi dIsaMtakuTTimuppIla, uppIlAgayasAmaMtasatthasaMruddhavivaNipahaM // 779 / / vivaNipatiTTiyamaNikaMti-Nivaha-saMbhagga-divasa-NisibheyaM / Nisibheyasamaya-pasariya-maMgala-saMgIyaravamuhalaM // 780 / / ravamuhala-paMjaraTThiyakaNaillapaDhijjamANaguNaNivahaM / guNaNivaha-rayaNamaMDiya-susAhu-jaNa-vaDDhiyANaMdaM // 781 // ANaMda-vivasa-vilasira-surUva-jaNa-vijiya-sagga-sohaggaM / sohagga-samuddhara-matta-kAmiNIjaNiyajaNa-mayaNaM // 782 / / mayaNa-mahAbhaDa-mAhappa-dalaNa-soDIra-maNi-jaNAiNNaM / muNijaNa-AiNNAyAra-savaNa-talliccha-dhammiyayaNaM / / 783 // dhammiya-yaNa-kayAvAsa-jiNamaMdira-sihararuddhagayaNaggaM / gayaNaggalagga-pAsAya-paMti-pAyaDiyavaravihavaM // 784 / / varavihava-lohavANiya-vivaNiTThiya-dIsamANa pavarakusaM / kusaMkuravaDuyAiNNaM kusatthala NAma NagaraM ti // 785 / / 1. samAiya kaya kicco duppa pA0 / 2. pamAyAo pA0 / 3. pi alahaMtayaM pA0 / 4. neyaM pA0 / 1. tao pA0 / Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ surUvapaDirUvakahA tammi ya gare NiyabaMdha kumayasaMDaNisAyaro apisUNo amaccharI kayaNNuo paDhamAbhibhAsI somadevo nAma mAhaNo parivasai / viNijjiyaratirUvAvIyamiva abhagga-sohagga-mahAmahIruhassa, sukhettamiva rUvAigaNa-gaNasassANaM, rAyahANI viva mayara-keuNo' sayalasaMsAra-suhaNibaMdhaNA somA nAma mAhaNI / tIe saha visaya-suhamaNubhavaMtassa somadevassa surUvapaDirUvAbhihANA' jAyA donni dArayA / kameNa vaDhamANA pattA jovvaNaM / pariNIyA tammi ceva nagare sakamma-NirayANa mAhaNa-kaNNagANa vaccai kAlo / aNNayA kusauranayarAo aNunaviya gurUyaNaM gAmANugAmaM viharaMto suttattha-parikammiyamatI sayalapAvadANAiM pariharaMto samAgato tattha vijayadhammo nAma munnivro| Thio somsttijaannsaalaae| samAgayA NAgarayA kayA muNiNA dhammadesaNA / vaMdiUNa muNivaraM jahAgayaM paDigayA parisA / kao tattheva maNiNA mAsakappo / AgacchaMti paidiNaM surUva-paDirUvagA maahnn-daaryaa| muNI vi kaheMti tANa jiNadhamma / aNudiNaM dhammasavaNa-saMjAyasaddhehiM gahiyA maNisamIve NiravarAhabeiMdiyAijIvANa saMkappao pANavaha-Ni vittI / mAsAvasANe vihario' aNNattha munnivro| jahA paDivaNNANuvvaya-pAlaNaM kuNaMtANa vaccai kAlo surUva-paDirUvagANa / aNNayA maraNapajjavasANayAe jIvalogassa uvarayANi jaNaNi-jaNayANi / tato te kAUNa tANa maya-kiccANi ghara-kajjANi kAumAraddhA / puvakayakamma-pariNaivaseNa thovadiNamajhe ceva samAgayaM dAlidaM / aNivvahaMtA ya gayA gAmamegaM / paragharesu kukammANi kuNaMtA kileseNa udaramettaM pi bhareMti / aNNayA dhaNNAbhihANAe-raMDAtherIe vissAsamAgayAe bhaNiyA surUva-paDirUvagA--"vacchA ! neha meM kusatthalapuraM / tattha gayA dINAra-dasagaM vitarissAmi / paDivaNNamaNehiM / kayA gamaNa-sAmaggI sArahibhAvaM paDivaNNo surUvo / gahiyAuho purato Thito paDirUvago / kameNa vaccaMtA mahADavi paviTThA vigaliyappAo vAsaro sAma-vayaNAo kathAvarAhAo viva kulavadhUo jAyAto disAto / eyammi aMtare bhaggo akkho, bhaMDIe samAraNakae taduvagaraNaM parAmusaMteNa diTTho gaMThI paDirUvageNa / therIdiTThI vaMciUNa choDio / diTTAo doNNi suvaNNakhoDiyAoM caliyacitteNa savaNaMte hoUNa saNiyaM bhaNio surUvo paDirUvageNa-"bhAya! NimmANasA aDavI, tamaMdhayArA savvarI / atthi eyAe therIe suvaNNayaM / tA mAreUNa giNhAmo / " surUveNa bhaNiyaM--"alamiyAe pAva-kahAe / egaM vaya-khaMDaNaM, bIyaM itthI-vaho, taiyaM vissaMbhaghAyagattaNaM / mUDho tuma jo sayameva NiravarAha-beiMdiyAijIvANaM saMkappao vahaNivatti kAUNa bhaMjesi ? aho te daDhadhammayA! "paDirUvageNa bhaNiyaM--"bhAya ! mottUNa evaM vaya-pAlaNA kUDAbhimANaM, karesu maha vayaNaM / " surUveNa bhaNiyaM--"jai evaM maMtesi to haM tuha samIve vi na ciTThissaM / " iyareNa bhaNiyaM-"hiyAhiyaviyAra-bAhiro kuggahamahAgaha-gahiya-mANaso dUraTThio ceva tumaM suMdaro / " tato mottUNa taM paesaM dUraMgao surUvo / iyaro vi theri mAriUNa gahiyahiraNNo aDavIe aladdhalakkhaM palAyaMto paMcANaNeNa paMcattaM pAvito / aTTajjhANeNa mariUNa samuppaNNo tammi ceva paese bhuyaMgamo / daTThaNa suvaNNayaM saMjAyamuccho tammi ceva paese ahiTThiya tthio| therI jIvo vi teNa tahAmArio, naulo jAo / teNa vi paribhamaMteNa diLaM taM suvaNNagaM / so vi saMjAyamuccho tassa pariperaMtesu pariyaDato ciTThai / diTTho bhuyaMgameNa / pAraddhA jujjhiyaM mArio NauleNa bhuyaMgamo / puNo vi mariUNa sappo jAo / puNo vi lobhadoseNa suvaNNayamabhisaraMto NauleNa mArio saMto mUsago jAo / Naulo vi ahAUyakkhaeNa mariUNa tammi ceva ThANe majjAro jAo / tao so mUsago suvaNNagAsaNNaM pariyaDato vAvAio majjAreNa / puNo vi mUsago jAo / tattha vi vAvAio, tato masago mariUNa tammi ceva paeso migo jaao| majjAro vi cittago / cittageNa vi do vAre vAvAito migo saMto / migo mariUNa jAo koliya-suo / cittago vi vAha-vahio mariUNa tasseva lh-bhaayaa| paropparaM kalahaMtA kAlaM gameMti / aNNayA do vi gayA addviie| bhamaMtehiM diLeM taM ceva suvaNayaM / pAraddhA jujjhiuM / mArio kaNidvaiNa jiTTho jAo sUyaro / emAi therIe jIvAto paDirUvago dasagaNaM maraNaM pAvito / jao--- 1. mayaNake. paal| 2. paDirUvasarUvagAbhi0 paa0| 3. viharato aNNa. je0 / 4. kukammakammANi pA0 / 5. sovaNNA khuTriyAto je0 / 6. sseva bhAyA pA0 / 7. taM pAraddhA je0 / 8. jiTTho evamA0 je0 / 9. mAraNaM pA0 / Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 jugAijiNida-cariyaM vaha-mAraNa-abbhakkhANadANa-paradhaNa-vilovaNAINaM / savva jahanno udao dasagaNio ekkasi kayANaM / / 786 / / tivvayare u paose sayaguNio sayasahassa koDiguNo / koDAkoDiguNo vA hojja vivAgo bahutaro vA / / 787 / / so vi paDirUvagajIvo causu vi gaIsu saMsAramapAraM hiMDiUNa keNa vi kAleNa sijjhissai / therI jIvo vi vicittayAe kammapariNAmassa bohiM lahiuM sattaTThabhavehiM kayapavvajjo sijjhissai'tti / surUvo vi gao kusatthalaM NAgayA 'tti gavesaNatthaM bhNddii| sAmio vi tatthevAgato / diTaTho surUvo pRcchio---"kahiNe bhaMDI-balihA vA?" sUrUvo bhaNati--"Na yANAmi / " iyareNa bhaNiyaM--"sakkhaM ceva gahiUNa kahaM na yANasi?" payaDatakkaro vi ya lakkhiyasi / " evaM vivayaMtA diTThA NagarArakkhieNa / NIyA ridasamIvaM / sAhio bhaMDIvaiNA jahaTThio viiyro| gahio surUvo / iyaro mukko / rAiNA bhaNiyaM--"are! sArahI hoUNa bhaMDI-vaiyaraM pi Na yANasi?" lahuM Nagaramajjhe viDaMbiUNa sUlAroviyaM kareha / " taheva viDaMbio / NIo sulA samIvaM / etyaMtare pavayaNadevayA Nagarovari mahAsilaM viuvviUNa bhaNiyAiyA--"are re ! apatthiya-patthiyA patthivA! jai surUvaM NirAvarAhaM mArissaha to bhe savve vi mArissaM / " tato rAyA dhUva-kaDacchya-hattho saNAgaro evaM bhaNiumADhatto--"diTTho kovo, saMpayaM pasAyaM kareha / jaM bhaNaha taM karissAmo / " tao saMhariyA silA devayAe / rAyA vi saNAgaro hatthi-khaMdhamAruhiUNa gao sammANiUNa pavesio surUvo / pucchio vRttaMtaM / teNa vi jahaTriyaM savvaM sAhiyaM / tao raNNA parituLeNa kao rynn-bhNddaario| jahA gahiyadesavirai-paripAlaNAparAyaNo kAlaM gamei / / ____ aNNayA jogga-suya-samAroviya-kuTuMbabhAro aNuNNaviya rAyANaM suyasAgarAyariya-samIve NikkhaMto surUvo / gahiya duviha-sikkheNa, ahijjiyANi cauddasapuvvANi / uppADiyaM ohinnANaM / annayA aNuNNaviya guruyaNaM paDivaNNo aNasaNaM / samAhiNA mariUNa savvaTThe suravaro jAo / tao mahAvidehe sijjhihI / tA bhadde ! pANivahaviraI samma paripAliyA guNAvahA / jahA suruvassa virAhiyA duhAvahA jahA paDirUvassa saMpayaM thUlamusAvAya-viramaNArAhaNAe virAhaNAe ya egaM cevodAharaNaM bhaNNai--- viNhu-baMbhakahA-- atthi iheva jaMbaddIve dIve avaravidehe vAse vijayapuraM nAma nyrN| tammi ya sayala-mAhaNa-pahANA purisottimo - nAma mAhaNo parivasai / gorI se bhaariyaa| viNDa-baMbhanAmANo donni * tANa tnnyaa| pariNIyAo tammi ceva nayare sirihara-siridevAbhihANANa baMbhaNANa lacchi-lacchimatiNAmiyAo dhuuyaao| aNNayA uvarao purisottimo / gorI vi teNeva saha mayA / kayaloga-vavahArA gha.-kajjANi citiumaarddhaa| viNha-baMbhA caMdasseva caMdimA, viNhaNo viva lacchI / / tIe puNa jiNadatta-sAvaya-suyA jiNamatI NAma baal-vyNsiyaa| aNNammi diNe gayA jiNamatI bhavaNe lcchii| kayasammANA tIe diNNAsaNA nisaNNA ThiyAo paropparaM saMkahAe khaNamega / tao udriyA jinnmtii| pucchiyA lacchIe-"piyasahi ! ki nimittaM kahA-rasaviccheyaM kAUNa lahuM ceva uThThiyA ?" tIe bhaNiyaM--- "cAummAsiyaM pvvdinnmjj| gaMtavvaM (mae) sAhaNisagAse / gahiyavvaM cavihAhArassa ahoratta-paccakkhANaM / kAyavvaM posahAiyaM pvvdinnnnaanndaannN| soyabvo dayAsAro jiNappaNIo dhmmo|" lacchIe bhaNiyaM--"ahaM pitae saha samAgamissAmi dhmm-svnnttttaa|" jiNamaIe bhaNiyaM-"ko kallANe viroho?" gayAo do vi kallANasiri-gaNaNisamIvaM / vaMdiyA gnninnii| saMbhAsiyA viseseNa lcchii| payAsiyaM guru-deva-dhamma-tattaM / ubhayalogaduhAvahaM daMsiyaM nisibhattaM / pasaMmiyA vitthareNa dhamma-tarubIya-bhUyA narAmara-siva-sokkhasAhigA jiivdyaa| lacchIe bhaNiyaM-bhayavai! sohaNo dhmmo| sohaNataraM: sammattAi-dhammasAhaNaM / desu me sammattapurassara nisi-bhoyaNaniyamaM / anne vi maha-majja-masa-paMcuMbari-parihArapahANe niymvisese| gaNiNIe bhaNiyaM-"dhannA tuma jIse sUI-savaNe vi erisI svaa| visesakajjaM vivajjiUNa dinno sammattamalo : Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viNhu-baMbhakahA . nisibhoyaNaniyamo / osahAikajjaM parivajjiUNa dinA mahu-majjAiNa niymaa| gahiyA lacchIe bhAvasAraM / bhagavatIe bhaNiyaM--"paDivaNNaniyamaparipAlaNe payatto kaayvyo|" lacchIe bhaNi--"bhayavai ! jahA sattIe jaissAmi / " vaMdiUNa gaNiNi caliyAo (sa) ghraabhimuhN| jiNamaIe bhaNiyaM--"piyasahi ! dhannA tuma jIe aNegabhavakoDi-samajjiyA suhakamma-kaMdukkkaMdaNa-kuddAlakappo jiNadhammo paDibanno / ajja maha tae saha bhAvasAro sahiyAbhAvo' / evamuvavUhaNA purassaraM dhamme thiraM kAUNa lacchiM, gayA jiNamatI niyamaMdiraM / lacchIe vi gaMtUNa sAhio viNhussa jiNadhammapaDivatti vaiyaro / kAlIkayavayaNa-kamalo adinapaDivayaNo ahomaho Thio eso| aTramabhAe divasassa kayaM veyAliyaM lcchiie| gacchai paidiNaM jiNamaMdire samaM jiNamaIe / pajjavAsaha jijnnN| jAyA NiccalamANasA jiNadhamme na karei micchaddidi kjjaaii| thirasammattA kAlaM gmei| siNeha-laMdhito na ki pi jaMpai 2 viNhU / aNNammi diNe bhaNiyA lacchI bhattAreNa--"pie ! jiNasAsaNameva saggApavaggakAraNaM, tamvivarIyANi saMsANi jaM bhaNasi, taM te rAga-dosa-vilasithaM / ko vA doso rayaNi-bhoyaNeNa na' bhaMjijjai?" jiNasAsaNakUsalAe tatto niccalamaNAe lacchIe NissaMkAe bhaNiyaM--"nAha ! nisAmesu majjhatthaM-eraMDe rahadAru akuvvato kuvvato yatiNasammi ko vaDhDhaissa rAgo ko vA doso tti / parihariUNa adhAUM dhAU balasaMgahaM karemANo / dhAUbvAiya-pUriso na dosavattavvayamuvei / / 788 / / bIyA bIe nAuM mottamabIe ya karisago biie| vAvaI rohaNajogge Na tassa so pakkhavAo u / / 789 / / kaMkaDae ko doso jaM aggI taM na payai dinno vi / ko vA iyare rAgo payaNasahAvaggimuggammi // 790 / / gayalakkhaNe kumAre salakkhaNe pucchio naravaissa / jai sAhai sAmuddo ki so visamo ti vattabbo ? ||791 / / jai sumiNa-satthakusalo jahaTThiyaM kahai sumiNayassa phalaM / ratto tti vA duTThotti vA kiM so vattavvao hoi / / 792 / / evaM majjha vi piyayama! jahaTTiyaM sagga-siva-suha-kareti / jiNasAsaNaMbhaNaMtIe Natthi rAgo Na vA doso / / 793 / / vatthusahAvo eso jattha dayA visayaNiggaho jattha / so dhammo so hu tavo seso saMsAramaggo tti // 794 / / nisibhoyaNammi dose samAsao saMpayaM NisAmehi / Na ya NihosaM vatthaM ko vi sayANo pariharei / / 795 / / nisiyara-bhUya-pisAyA NisAe hiMDaMti akkhaliyapayArA / ucciTThamannameehiM kaha Nu bhottavvayaM hoi / / 796 / / ciTThau tA paralogo rayaNIe bhoyaNaM kuNaMtANaM / ihaloge vi aNatthA vichya-sappAisaMjaNiyA // 797 / / jai vi ya pipIligAI dIsaMti paIvajotiujjoe / taha vi tasa-thAvarANaM suhamANaM daMsaNaM katto / / 798 // saMti saMpAimA sattA ahissA maMsa-cakkhaNo / tesi saMrakkhaNadAe vajjiyaM NisibhoyaNaM / / 799 / / bhaNiyaM ca-- jai vi hu phAyadavvaM kuMthapaNagAi taha vi duppassA / paccakkhaNANiNo vi ha rAIbhattaM pariharaMti // 8 // ki ca-- haMsAipavikhaNo vihu napAiNo pasugaNA vi pAeNa / atthamie divasayare bhoyaNarahiyA parivasaMti // 801 // bhuMjAmo bhuMjAmo ti je maNe citayaMti rayaNIe / vAyAe payaMpati ya kAeNa tameva kuvvaMti // 802 / / pasudhammo vi na tANaM narANa' NiNNadRsiTTaciTThANaM / dUre duggai-haraNo jIvadayAlaMkio dhammo // 803 / / jaha AraMbhA piyayama! pAeNaM sUra-sakkhiyA savve / taha bhoyaNaM pi jai koi kuNai kA vAraNA tattha / / 804 // anno vi hu esa guNo rayaNI-bhattaM vivajjae10 tANa / uvavAseNaM addho jammo volei maNayANa / / 805 / / 1.saDiDhayA bhAvo je0 / 2. japeti je0 / 3. bhaMjai pA0 / 4. nisuNasu je.. 5. vAvaMti je0 / jogo je0 / 6. payAvA pA0 / 7. vicchupamapAya pA0 / 8. ninaTTa tiTTa ciTTa. pA. / 9. jai kuNai koI pA0 / 10. vivajvayaM tANa je0 / Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNida-cariyaM ki ca rakkhasabhattaM bhattaM rayaNIe na saMgayaM bhavai bhottaM / aNNesi pi narANaM visesao soyavAINaM // 806 // tamhA diNayaradiTTha aTThamabhAe diNassa bhuMjato / ihaloe paraloe jIvo suhabhAyaNaM hoi // 807 / / evaM soUNa paDivaNNaM viNhuNA vi bhAvasAraM nisibhoyaNavirativayaM / vaccai kaalo| aNNayA bhaNio baMbheNa viNhU--"viNAsiyaM lacchIe amha gharaM / Na vayaM suddA na vi ya baMbhaNA sahiyaM mae ettiyaM kAlaM / saMpayaM niyANameyaM-lacchi vA pariharasu puDho vA bhavasu / " ubhayapakkha (samAhANa)karaNAsamattho ajaMpiro ceva Thio viNha / puNo puNo bhaNNamANeNa bhaNio baMbho viNDaNA--"vaccasu tAva sasurakulaM, ANesu Niya ghariNiM pacchA jahA jattaM krissaamo|"sNgymeyN' ti, paDivaNNaM bNbhenn| gato sasurakulaM / tammi ya mAhamAse sohagga-sattami diNAo samArabbha soharagaNimittaM rayaNi-carimajAme muhuttamettaM kAlaM AkaMThajalAvagAheNa saggAhAreNa ya haravallahArAhaNanimittaM ThiyA sattadiNANi baMbhassa saaliyaa| sattamo' so ceva vAsaro paDivaNNatavavisesAe pAraNagaNimittaM pAraddho smaarNbho| tattha puNa esa kappo-akhaMDa-sAli-taMdulehiM tavveladuddhapArihaTTakhIreNa raddho pAyaso mahuNA saha, paIvAivajjiyAe rayaNIe bhottvvo| baMbho vi dhario savvaM diNaM nirasaNo, samAgayA rayaNI, bhoyaNatthamuvaTriyaM savvaM pi kuDbayaM / NivemiyaM paMtIpa mUle NisaNNo samaM sasurasAlaehiM baMbho / pariviTTho mahuNA saha pAyaso, karaparAmariseNa bhujiumaarddho| - etyaMtare NivaDio bhaviyabbayA niyoeNa valaharaNAo mahagahiyagharakoilo sasurabhAyaNovari sappo / umiNapAyasa-paritAvapIDieNa mukko sappeNa ghrkoilo| pakkhio sasureNa kavalagahaNanimittaM bhAyaNe httho| Dakko bhuyaMgameNa / 'khaddho 'khaddho' tti pokkariyaM teNa / ANio piivo| diTThA bhAyaNamajjhe mukkajIviyA ghrkoilbhuyNgmaa| visavigAravidhAyaNasAmaggi kuNaMtANa ceva tANa uvarao so baMbhaNo, akkaMdasahabhariyabhuvaNoyaraM kayaM uddhadehiyaM / sakkAriya takkaDevaraM / vissaraM vilavaMtANa volINANi tinni diNANi / viNA vi kalattaNa paDiNiyatto baMbho / citiyaM cANa--2 "mahANatthaparaMparA-NibaMdhaNaM rynni-bhoynnN| dhannA lacchI jIe tasviraI kyaa|" evaM viyappaMto patto snyrN| paviTTho NiyamaMdira, diTro visAyamAvaNNo viNhuNA / vajjario ya--"vaccha! kiM na ANIyA ghariNI, kiM vA visaSNo vi ya lakkhIyasi?" sAhio teNa savittharo sasuramaraNapajjavasANo viyro| nidiyaM rAI-bhoyaNaM / pasaMsiyA lacchI / Thio moNeNa vinnhuu| aNNammi diNe tattha samAgao aisayanANI suviveo NAma aayrio| gayA tavvaMdaNaNimitaM nnaagrjnnaa| jiNadhammAbhimuhamANasaM daTTaNa baMbhaM jaMpiyaM lacchIe-"jai bhe dhammAhammavidhAraNecchA to gammau sUri-samIve; viyArijjara dhammatattaM / " paDivaNNamaNehiM / gayA samaM jiNamaIe / vaMdiyA suurinno| suyA dhammadesaNA / bhAviyA mANaH paDivaNNo sammattamUlo desaviratidhammo / vaMdiUNa sUri gayA NiyamaMdiraM / mAmAvasANe aNNattha vihariyA suurinno| suvisuddhasAvayadhamma-paripAlaNaparAyaNANa viNDa-baMbhANa vaccai kaalo| susaMtuTo bNbho| lobhAbhibhUo viNhU, citaI atthovgjnnovaae| aNNayA bhaNio teNa baMbho--"karemo bhaMDasaMgahaM / " baMbheNa bhaNiyaM ---"mahagghANi saMpayaM bhaMDANi na diti sura. kkhiyANi vi lAbhaM / " teNa bhaNiyaM--"tahA karissaM jahA samagyANi bhavissaMti / tao viNhuNA mAyAbahuleNa kayA aliyA prckkaagmnnvttaa| pasariyA savvammi nngre| eyasseva atthassa saMva.yaNatthaM viruddhArAya-kUDalehANi lihiUNa NiyapurisehiM chaDDAviyA raayphe| didA taDANAgaya-rAyakuMDheNa / vAiyaM uvarimanAmapayaM diTu amaccanAmaM / saMgovio leho| daMsito rAiNo / teNa rahasi vaaiio| yathA-svasti zrInAgapurAt zrImadarimaIna narAdhipo yatrasthamamaraguptamaMtriNaM saMbodhya 1. so vAro paDi0 pA0 / 2. ca teNa pA0 / 3. tassa vaMdanA pA0 / 4. saMcayANa. pA0 / 5. svasti zrImat pattanAta zrImata kumArapAlanarAdhipo yatrastha pA0 / Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdaNa-naMdaNa kahA vadati kuzalaM / naH sarvaprayojaneSu prApto yuSmAn prahito lekhaH / prabhUtaM ca kAryamidaM / katipaya dinamadhye vayamAgamiSyAmaH / bhavatA pi rAjAnaM prati sarve'pi sAmaMtA vimukhI kAryAH / hastyazvasAdhanacitakA api bheda-kSamA dhAryA iti" / hatthaM saMpahAriUNa saMbuddhaciteNa saddAvio maMtI rAiNA / suNAvio lehatthaM / maMtiNA bhaNiyaM - abaddhamUlo esa leho, kavaDaM keNa vi kammaviyaM / NAhameyassa kammaNokArI / " rAiNA bhaNiyaM" ko ettha paramattho ?" teNa bhaNiyaM -- "sujjhAmi / " rannA bhaNiyaM -- " paccakkhe lehe kA suddhI ?" savvassa haraNo kAUNa mukko amacco / dAvio savvammi nagare paDahao / bhaNio logo - - " bho bho NAgarayA ! paMcadiNamajjhe sAradhaNaM ghettUNa pavvayadugge gaMtavvaM / appaNA vi gahiyakariturayasArabhaMDAro duggamAsio / rAyArahiyaM saMbuddha nagaraM / bhIyA bhaMDasAliyA / samagghI bhUyANi bhaMDANi / tao kao paDarabhaMDasaMgaho viNhuNA appaNA vi jaNeNa saddhi samArUDho pavvayaM / Thio sattadiNANi pavvayadugge rAyA / tao pesiyA ( pacchaNNA) pAsaMDavesadhAriNo vivakkhaNaravai nagare carA / muNiyaparamatthA samAgayA kaivayadivasa / pucchiyA rAiNA--" kiM tattha vadRti ? " tehi bhaNiyaM -- "mahArAya ! saghare ceva tassa rAiNo jeTThaputtajuvarAeNa saha viggaho / aliyaM keNa vi devapAyANa bhayakAraNaM kahiyaM / evaM suNiya uttiSNo rAyA duggaao| samAgayA jAgarayA / pAraddho vavahAro / vihU vijaM dasaha gahiyaM taM saeNa vi na dei / evaM vavaharaMteNa teNa saMpiMDiyaM bhUridaviNajAyaM / 81 aNammi diNe pucchio baMbhaNeNa -- " bhAya ! kahaM tae nagarasaMbhame vi bhaMDagahaNe sAhasamaNuTTiyaM ?" teNa vi kahiyaM NiyayamAyAvilasiyaM / iyareNa bhaNiyaM - "Na sohaNameyaM, egaM tAva thUlAliyavirativayakhaMDaNaM bIyaM rAya viruddhaM / " viNhuNA bhaNiyaM - "vayasuddhi puNo vi gurukahaNAiNA karissAmi rAyaviruddhaM pi Na bhavissati / jato na mm|o anno ko vi eyaM viyANai / " iyareNa bhaNiyaM -- "na me imiNA attheNa vi kajjaM, ajjeva mae tuha bhiNNeNa hoyavvaM ! " viNhuNA bhaNiyaM -- egaM tAva NivvavasAo bIyaM bhiNNabhavaNeNa bhAesi / bhavasu ko NivArei / aliyavayaNa vidattadaviNa magiNhaMto puDho Thio baMbho saccAbhibhAsI susaMtuTTo ka.laM gamei / io ya pAraddhA rAiNA mUlasuddhI / keNesA paracakkA liyavattA kayA ? paraMparaeNa tAvagayA jAva vihU / tato ThiyA bhaNio viNhU rAyapurisehi--" bhadda ! tumaM pi annaM kahitagaM daMsehi / na so tarati aNNaM daMseuM / tato samappito rAiNo / asahaMtaehi kahito garavaissa samagghabhaMDaggahaNavaiyaro 'kukammakArI eso' tti saMjAyanicchaeNa rAiNA pucchio maMtI - - " kuDalehakaraNe kassa vAvAro ?" maMtiNA bhaNiyaM - dAhiNa karassa jIhAe ya / rAiNA bhaNiyaM -- "doha vi cheyaM kareha / tato viDaMbiUNa Nayaramajjhe masANe neUNa viNhuNo dAhiNakaro jIhA ya chiNNA / ruddajjhANeNa mariUNa taccapuDhavIe raito jAo / baMbho vi rAyAmaccasammato, NiraiyAraM desaviraI paripAliUNa, jeTThaputtaM kuDuMbe saMThaviya, vihivihiyANasaNo paMcaNamokkAraparAyaNo, mariUNa sahassAre suravaro jAto / jugaMdharAyarieNa bhaNiyaM - "ninnAmie ! thUlamusAvAya virativirAhaNA duhAvahA jahA viNhussa / ArAhaNA puNa suhAvahA jahA baMbhassa / saMpaya thUlAdattAdANaviraIe ArAhaNAvirAhaNA ya bhaNNai / caMdaNa-naMdaNa kahA- atthi iheva jaMbuddIve ddIve bhArahe vAse uttuMgapAgArapaiTTiya kavi-sIsaya-paraMparAvaruddha nahaMgaNAbhogaM, NANAvihamaNi- rayaNavirAyaMta haTTamaggaM jahAThANaviNivesiyatiya- caukka caccaraM, maMdarAyamANajiNabhavaNa- siharasaMThiya-pavaNapaholira- dhavalaaraskaragehi dhammiyajaNaM va hakkArayaMtaM, ArAmujjANakANaNavirAiyaM vijayavaddhaNaM nAma nayaraM / tattha NaM caMdaNa-naMdaNanAmANo donni vaNiya dAragA paramamettIbhAveNa parivasaMti / aNNA ahAvihAreNa viharatA sUro vva paNAsiyAntrANa- timiraNiyarA, somo vva somadaMsaNA caraNANa viyANiya vihivatyuvitrA guNasuMdarAbhihANo sUriNo samAgayA / samosariyA layAsuMdarujjANe / samAgayA vaMdaNavaDiyAe nagara1. ahasaMtehi je0 / Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 82 jugAijiNiMda-cariyaM logA / bhagavayA vi kahio sammattamalo dayAiguNagaNAlaMkio jiNidadhammo / jahAjogaM kAUNa dhammapaDivatti gayA logaa| caMdaNa-naMdaNehiM vi paDivanA gurupurato desaviratI / kaivayadiNAvasANe vihariyA annattha sUriNo / caMdaNagaMdaNA vi atthovajjaNaNimittaM egayA rayaNIe maMtiumAraddhA / ege guNehi garuyA aNNe vihaveNa gurutarA hoti / guNa-dhaNarahiyANa puNo narANa na guNo jiyaMtANa / / 808 // __ tA ghippaMtu rayaNadIvapAuggANi bhaMDANi / kIrau sAmaggI, gammau tAmalittIe / laMdhijjau bhagavaM jalanihI / jato AraMbhaMtANa dhuvaM lacchI, maraNaM ca hoi purisANa / tammaraNamaNAraMbhe vi hoi lacchI puNa Na hoi // 809 // visamavavasAyataruvarasAhasasAhaM samAruhaMtANa / acchau dhIrANa dhaNaM maraNaM pi hu hoi ramaNIyaM // 810 // puriseNa purisayAro kAyanvo tAva natthi iha doso| aha vihivaseNa vihaDai vihiNA dosoNa purisassa // 811 / / vavasAyavajjiyaM muyai mitta! lacchIkamAgayaM pitaraM / garuyavavasAyasahiyaM varei lacchI na saMdeho 812 // tao ubhayasammaeNa gahiyANi bhaMDANi, kayA sAmaggI, samAgayA tAmalitti / gahiyANi dunni jANavattANi / bhariyANi bhaMDassa pauNI kayA NijjAmagAi dhIvarA / tao pasatthavAsare caMdaNa-naMdaNehiM, nemittiyavayaNeNa pUiUNa jalahi,' nivvattiyAsesamaMgalehiM, UsiyasiyavaDANi ukkhitta-naMgarANi, jahAThANaviNiviTTaNijjAmagANi mukkANi jANavattANi / aNukUla-pavaNapaNolliyANi kaivayadiNehiM pattANi samuddamajjhaM / etthaMtare diTTho tehiM tAlataru-dIhanImmaMsa-visamasaMThiyajaMghA-juyalo, paDhamapAusa-sajala-jalaharagalagavala-kajjalakAo, kattiyA karAlA siliTThasaMThiyabAhudaMDa-taDaviyADaMbaro, muhakuharAikkaMta-dasaNa-laMboTThasaMpuDo, khajjoya-dittaloyaNo, pillAliyaggajamalajuyaladIhA-karAla-jIhA saNo, cullIvivaraviyaDa-civiDa2-nAso, palayakAla-ghaNa-ghaNa-NissaNehi pUrito NahayalaM; katthai kilikilaMto, katthai phekkAreMto "re re! NiravarAhaveriya-purisAhamaNaMdaNa ! sohaM caMDAlo jo 'acoro vi coro' tti bhaNiUNa rAule tae saMbhAlio / rAiNA dukkhamAreNa mArAvio / virAo diTTho kahaM jIvaMto chuTTihisi?" iccAi bhaNaMto veyAlo Thio pavahaNassa purao / suheNa volINo caMdaNo / saMkhuddhA satve vi naMdaNajANavattaloyA / bhayabhIeNa samucchAhito NaMdaNeNa NijjAmao / teNa vi toraviyA kaNNakUcchidhArA / etthaMtare jAyaM akAlamehaddiNaM jhalajhaliyA nahayale vijjuliyA / varisiumAraddhaM ruhiradhArAhiM gayaNaMgaNaM, matto samuddo kuviyakayaMtasariccho jAlAniyaraM muheNa muccaMto / tajjeMto sayalajaNaM, veyAlo Nayale bhamati // 813 // pavvaya-sihara-samuNNayapavaNa-paNollijjamANalaharIo / gaMtUNuDDhaM poyassa bIyapAsammi NivaDaMti / 814 // hA! tAya-tAya, hA! mAya-mAya, hA ! bhAya-bhAya, pbhnnNtaa| bhayasaMbhaMtA loyA NijjAmayasaraNamallINA // 815 / / teNa vi bhaNiyaM erisANe uppaiyaM imaM jAyaM / jassa na sakkA kAuM paDiyAraM kiM viyAreNa // 816 / / soUNa tassa vayaNaM vimukkahatthehiM dhIvaraNarehiM / pokkariyaM bho loyA ! giNhaha saMtaraNaphalayAI // 817 / / sara-sara-sarassa muMcaMti NaMgarA miliyanAviyaNarehiM / kuvaya-thaMbhA tiriyaM jhatti vihijjaMti purisehiM // 818 / / NayalapaData'airuddaruhiradhArA NivAraNaTThAe / chAijjai nAvA siyavaDehi ghaNasuttamaiehiM // 819 / / re leha, leha, dhAvaha, ruMbhaha, chiddANi jANavattassa / ulliciUNa chaDDeha, jaM paviThaM jalaM majjhe // 820 // mA mA kuNaha pamAyaM, tellaM tAveha leha taha aggi / garuyaviDaMbiyavayaNo gasiumaNo macchao ei // 821 / / emAi saMlavaMtA, bhayabhIyA tharaharassa kaMpaMtA / ciTThati jAva loyA tAva nahe uThThiyA vAyA / / 822 / / 1. jalanihiM pA0 / 2. viyaDanAso je0 / 2. airuhira je0 / Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdaNa-naMdaNakahA jai vaccaha pAyAlaM, saraNaM vA suravaI samalliyaha / kuNaha uvAyasahassaM taha vi iyANi na te mokkho / / 23 / / iya souM saMkhuddho uDDhamuhaM jAva pecchae loo / tA niyai Nahe katthai, ghaNA ghaNA kAlaNIlAbhA // 24 // katthai lohiyahAlidda-sukkilA jhalajhalaMti' vijjuliyA / saMkhohiyajalahijalA, gajjaMtA garuyasaddeNa // 825 / / khara-pavaNapahayasAyara-taraMgavegehiM dubbhae NAvA / gurubhArabhUpaiTTiyanaMgaraNiyareNa dhariyA vi / / 826 // pavaNa-paNolliya-kallolapelliyA nahayalammi gaMtUNa / NivayaMta-uppayaMtI, dolArUDhavva varataruNI // 827 / / katthai AvattagayA taraMgavasa-bhAmiyA dhayakarahiM / Naccai pahacittA vaddhAvaNayammi taruNi vva // 828 / / katthaI vAraM vAraM, kharamAruya-khaMcaNeNa khijjaMtA / taDa-taDa taDassa tuTraMti naMgarA vIi vegehiM / / 829 / / duItaturayataruNi bva tAhiM ussikhalA jhicchaae| laharIhiM hIramANI, pahAviyA garuyavegeNa / / 830 // katthaina ceva gacchati katthai saMcarai maMdamaMdayaraM / katthai turiyaM gacchai bhayabhIyA hariNadhariNi vva // 831 // katthai garuyaNaM diTTA akajjakaraNujjayA vakulabAlA / dhummati veviradehA sA NAvA jalahimajjhammi / / 832 // jalakallolapalAviya-maha-nayaNa-galaMta-aMsu-biMduhiM / ruyai vva sA samassiyajaNohaparirakkhaNA sattA // 833 / / tuTuMtasaMdhibaMdhaNakaDayaDabhajjaMtaphalaha-saddeNa / saraNarahiyA va royai niyabhaMgaM daTTmAsannaM / / 834 // aNavara yamajjapANA mUDhamaNA mattabAlamahila vva / aDaviyaDDA viyarai samuddamajjhammi sA NAvA // 835 / / gayasaNNakaNNadhArA AulavilavaMtakoliyakulohA / bhayatatthavaNiyasatthA udda yakadaMta-kammayarA / / 836 / / lohamahAgahaghatthe sAradhaNaM vaNijaNammi govite / kaDavaTTi-kaccha-kuMtalakalAvadesesu atidhaThe / / 837 / / niya niya devayasaraNaM pavajjamANe jaNe asesammi / NAviyajaNe ya bhaMDaM pavikkhivaM samuddammi // 838 // sahasA NahaMgaNAo NAvovari NivaDio girI ekko / teNa saya sikkarA sA jAyA NAvA khaNadveNa // 839 / / viNavA jANavattajaNA / NaMdaNo vi jalahijale NimajjiUNa ummajjio diTTho veyAleNa-"are ! pAva, ajja vi na marisi'tti bhaNiUNa pahAvio / jAvajjavi na geNhai tAva malayAo paDiniyatteNa pAraddho veyAlo vivakkhavaMtareNa ADhattA jujjhiuM / NaMdaNo vi sAvasesayAe AukammuNo saMpattaphalaha-khaMDo sattaratteNa tariUNa sAyaraM siMghaladIve lggo| diTTho niyapaoyaNAgaeNa muddhasiTThiNA / pucchio--"vaccha ! katto tuma?" teNa vi sAhiyA sabvA vi puttii| NIo sidriNA sagharaM / makkhio sugaMdhatelleNa, seio usiNodaeNa, niyaMsAvio pavaravatthANi, bhoyAvio appaNA saddhi bhaNio ya-"vaccha naMdaNa! sagharaM tuha eyaM na saMkhoho kAyavvo / jai bhaNasi to saMbalaM dAUNa keNa vi jANavatteNa vijayavaddhaNe parANemi / " NaMdaNeNa bhaNiyaM--"vihaliyasayaladhaNassa ki me vijayavaddhaNeNa?" seTriNA bhaNiyaM-- "jai evaM tA pratto maha tuma, deha leha icchAe, vilaseha Natthi te NivArago / samappio AvaNo / vavahariumAraddho NaMdaNo / annayA tilaya-ujjANagaeNa NaMdaNeNa dilaiM jiNabhuvaNaM / kayaM ceiyavaMdaNaM / etthaMtare samAgao ego juvaanno| viraiyA te Na titthayarassa mAlaI-kusumamAlAhiM pUyA / uppADio ghaNasArasammisso kAlAgarudhUvo / vaMdio bhAvasAraMtitthayaro / paramasaMvegamAvaNNeNa kayamevaM paNihANaM teNa / / "patthemi ki pi jiNavara ! jai vi tuma deva vIyarAgo si / taha vi Niya daMsaNaM dejja sAmi ! maha aNNa jamme vi|||840|| evaM bhaNiUNa Niggao jiNamaMdirAo / gao ujjANamajjhe / diTTho tattha ego vijjAharamuNI / vaMdiUNa pucchio teNa-"bhagavaM! keNa maraNeNa maramANo vaDDhai vA hAyai vA saMsAraM?" muNiNA bhaNiyaM-"bhadda ! kiM nimittaM maraNavihI pucchijjai ?" tao lajjAe Thio ahomuho so juvANo / muNiyasayalavittaM teNa tassa ceva vayaMsaeNa bhaNio maNI--"maharisi! ettheva vatthavvagassa dhaNadattAbhihANassa satthavAhassa suo jiNaseharo NAma / uvaraesu jaNaNi-jaNaesu 1. na bhe je0 / 2. jhalaMta je0 / 3. saMcalAi pA0 / Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNiMda-cariyaM thevadiNamajhe ceva vihaDio gharasAro / tao nADhAyaMti baMdhuNo, maMdAyaro pariyaNo / NayA vi gaNaNA rAuladeulesu / jIvaMtao vi mayagasamo jaao| jaoko ettha sayA suhio, kassa va lacchI thirAiM pemmaaii| kassa vana hoi khaliyaM bhaNa, ko vi nakhaMDio vihiNA / / 841 / / tao vArijjaMto vi suhisayaNehiM, payaTTo pavahaNeNa, laMghio jalanihI, gao suvaNNadIve / samAsAio hiyaicchiyalAbho / AgacchaMtANa duvvAtA hataM, bhiNNaM pavaNaM / jIviya vva sAvasesayAe samAsAiyaphalao, ayasabhIeNa va jalaNihiNA pakkhitto esa paratIre / sisirapavaNAliddhataNUladdhaceyaNo, sumiNamiva maNNamANo, uTTio puppha-phalakayAhAro, kaha kaha vi NiyagharaM patto / tato vihalavavasAyiNaM attANayaM mannaMto evaM maraNamajjhavasito / " sAhuNA bhaNiyaM--"bhadda ! jiNasehara, paMDitamaraNeNa maramANo saMsArahANi karei / taM puNa sAhaNaM ceva, na gihatthANaM, tA jai tuma paMDiyamaraNadio tA karesu savvasAvajjajogaviratirUvaM khaMtAidasavihaguNagaNAlaMkiyaM titthayarAimahApurisaseviyaM hiravajjaM pavvajja'ti / jiNasehareNa bhaNiyaM--"bhagavaM ! evaM karemi / gato NiyagharaM / nivvattiyA sesagharakAyavyo / pUiUNa jahA vihavaM jiNaceiyANi, sammANiya caumvihasaMgho, pahAo kayabalikammo' kayakouya-maMgala-pAyacchitto, dhavalaMsuyAharaNa-vilevaNo, sibiyArUDho dhammiyaloehiM parivArio mahAvibhUIe patto bhagavao abhayaseNamuNiNA samIvaM / avayario sibiyAo / vaMdio muNI / AgamavihiNA pavvAvio muNiNA / NaMdaNo vi soUNa jiNaseharacariyaM ciMtiumAraddho-"aho ! visamaM jalaNihitaraNaM attharahiyANa NisArattaNaM purisANa tA muddhaseTThimeva musiUNa NiyadesaM vaccAmi / evaM kalusiyacitto kAlaM ativAhei / aNNammi diNe bhaNio muddheNa NaMdaNo--"vaccha! gaIpUrasacchahaM jIvANa jIviyaM, tA jai kaha vi ajANiyaM maha maraNaM bhavejjA tA eyammi paese aTArasasariyA aTThArasahArA paMcasaMpuDA suvaNNamayaiTTagANaM gaheyavvA", evaM bhaNiUNa dhammajjhANaparAyaNo diNANi aivAhei muddhaseTThI / NaMdaNo vi kalusiyacitto .. gahiUNa nihANasuvaNNagaM muttAhalAiyaM alakkhio ceva muddhaseTThiNA tAmalitti pai patthieNa dattaNAittagajANavatteNa samaM rayaNIe palANo / pahAe paDhamapaharAikkame vi Na diTTho muddhaseTThiNA / saMkiyamANaseNa NirUviyaM nihANaTThANaM na dilaiM suvannAiyaM / NiveiyaM gaMtUNa rAule / "mahArAya ! muTTho haM desaMtarAgaeNa NiyaDibahuleNa NaMdaNAbhihANaM vaNiyadArageNa / " rAiNA bhaNiyaM-"kiM gataM?" seTTiNA bhaNiyaM--"paMcasuvaNNamayaiTTagA saMpuDA mahaNAmaMkiyA aTThArasasariyAe hAre ya maha nAmaMkie ceva gahAya dattaNAittagajANavatteNa saha palANo saMbhAvijjai / " tato rAiNA takkhaNA ceva NirUviyaM nAvAkaDagaM maggANulaggaM tAva gayaM jAva kaivayadiNehiM jAo saMbheDo / pakkhariyaM dattaNAittageNa pavahaNaM / iyarehiM vi veDhiyaM samaMtao ceDiyAhiM / pesio pahANapuriso kur3hiehiM / bhaNio teNa gaMtUNa dattaNAittago--"tuha pavahaNe NaMdaNo NAma vaNiya-dArao / amha pure coriyaM kAUNa tuha jANavatteNa sahAgao taM vA samappehi jujjhasajjo vA bhavAhi / " dattaNa bhaNiyaM- "jhajjhAmi / " na uNa taM saraNAgayaM samappemi / dattavayaNeNa sannaddho vNtthvggo| laggo jujjhiuM saha NAviehiM / etthaMtare muccaMtesu NArAesu NivaDamANAsu bhallIsu, aMgovaMgiabhiMTTatesu kuMtayaresu, samaMtao pAsANesu paDatesu tattatelladhArANivAyaDajjhamANasavvaMgesu suhaDesu, satthappahAravihuriyaMgesu NitthuNaMtesu kAyaresu, tattavAluyA NivAyaDajjhamANasarIresu vi siMhanAyaM muyaMtesu sAhasa-dhaNesu, kovAvesa-phuruphuritAhara-dasaNadaTThoTTha-koppariyaphArapharaesu, phArakkesu samuddamajjhe pakkhippamANesu pANavimukkapurisesu paurattaNao NAviyANa akkamijjamANe pavahaNe sayameva jujjhiumAraddho NAittago / tAva khaliyA teNa nAviyA jAva volINo vaasro| pacchA mammapaese NArAyapahArasallio diNayareNa samamatthamio dattaNAittago / NaMdaNeNa vi gADhayarakayatthaNAbhIeNa phalahakhaMDaM gahAya vimukko appA jalanihijale / NAviyA vi jANavattaM gahAya samAgayA siMhaladIvaM / samappiyaM rAiNA jANavattaM / rAiNA vi maddhasiTrisaMtiyaM tasseva samappiUNa sesaM appaNA saMgoviyaM / NaMdaNo vi maccha-kacchabhAIhiM viddavijjaMto kaMThagayapANo 1. kammo dhavalaMsu0 pA0 / 2. vi suNiUNa pA0 / Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudaraseTThikahA diTTho bharuyacchamAgacchaMteNa suvittaNAittageNa / saMjAyakAruNNaNa NiyapoyamAroviUNa uttArio bharuyacche / NipphalavavasAo davva-bhAva-dhaNarikko snngrmaago| diTTho visaNNo' niyamANusehiM pucchio vuttaMtaM / teNa vi sAhio jahaTTio Niyayavaiyaro / jaNaNi-jaNaehi bhaNiyaM--"vaccha ! savvaM viDhattamamhehiM jaM tuma pANe2 dharaMto smaago| evaM bhaNiUNa Niyayavaiyaro / jaNaNi-jaNaehiM bhaNiyaM--"vaccha ! savvaM viDhattamamhehiM jaM tumaM pANe dharaMto samAgao / evaM bhaNiUNa saMbhUsio NaMdaNo, vimaNadummaNo kAlaM gamei / io ya aNukUla-vihivasa-viDhattabhUridaviNasaMcao khemeNa saNanaragamAgao caMdaNo / NiggayA ammo gayAe iyAe suhisayaNA / payaTTANi ahamahamiyAe maMgalamuhalANi sayalapurapAulANi pattA veuggAramuhaliyadisAmuhA mAhaNA / tao paDhaMtesu mAhaNesu, gAyaMtesu gAyaNesu, NaccaMtesu naccaNesu, jayajayArAvabhariyabhavaNodaresu mAgahesu sui-suha-maMgalANi gAyaMtiyAsu avihava-ramaNIs, NamaMto NamaNijjo' vadaMto vaMdaNijjo prayato pUyaNijjo saMbhAsito saMbhAsaNijjo, dito dINANAha kiviNa-vaNImagAiNa mahAdANaM, ghara-duvAra-NibaddhavaMdaNamAlaM, ubhayapAsaviNivesiyamaMgala-kalasaM paviTTho NiyamaMdiraM caMdaNo / sammANiUNa taMbolAiNA visajjio NagaralogA / samahiyadANANaMdiyamANasANi pesiyANi pAulANi, jaM maggiyaM dAUNa vimukkA maggaNA / ThANe kayANi bhaMDANi / saMtosiUNa pesiyA bhiccavaggA / bIyadiNe vimaNadummaNo samAgao NaMdaNo / dAviyamAsaNaM suhanisaNNo pucchio caMdaNeNa naMdaNo "vayaMsa ! amha vi parokkhe kimaNubhUyaM bhavatA?" NaMdaNeNa vi agovayaMteNa savvaM jahaTriyaM sAhiyaM Niya cariyaM / caMdaNeNa bhaNiyaMvayaMsa ! saMsAra-samAvaNNagANaM jIvANaM sayA samAsaNNavattiNIo saMpayavivayAo, paramegamasaMgayaM kayaM vayaMsaeNa jaM gurupurao gaheUNa thUlAdattAdANaviratI viraahiyaa| bIyaM puNa so sammaddiTThI muddhasiTThI vNcio| evaM suNiya adiNNapaDivayaNo ahomaho Thio NaMdaNo / parivaDiyapariNAmotti kaliUNa uvekkhio caMdaNeNa / dAUNa taMbolaM visjjio| jAyAvibhiNNacittayA / caMdaNo vi gahiUNa pAhuDaM gao rAyasamIvaM / DhoiyaM pAhaDaM / saMbhAsio rAiNA / bhaNio ya"caMdaNa! bhaNa jaM te piyaM karemi / " caMdaNaNa bhaNiyaM-"mahArAya ! adiNANi amAghAo ghoseyvvo|" paDivaNaM rAiNA / bhaNio daMDavAsio--"are ! DiDimeNa ghosAveha adiNANi "jo mAri karissai so mahAdaMDeNa dNddeyvvo|" taveha kayaM dNddvaasienn| caMdaNeNa vi pAraddhA jiNAyayaNesu adrAhiyA mhimaa| dijjai ghAyagANa NivvAhamettaM daviNajAyaM, karei appaNA tavavisesaM, pariharei abhaM, dei dINAINa aNukaMpAdANaM, pUei samaNasaMgha, sakkArei sAhammiya-jaNaM / evaM mahAvibhUIe aTTAhiyA mahimaM kAUNa visajjiyAsesasuhi-sayaNa-vaggo / jahAThANaviNiuttaNiyayadhaNo, appAraMbhapariggaho, jahAgahiyadesavirati-paripAlaNAparAyaNo, pajjate kayANasaNo, samAhimaraNeNa mariUNa accuyakappe suravaro jAo / NaMdaNo puNa mahAkilesa-saMpAiya-pANavittI ruddajjhANeNa mariUNa taccapuDhavIe majjhimAU Neraio jAo / tA ninnAmie ! thUlAdattAdANa-viraisamArAhaNA guNakArI jahA caMdaNassa / virAhaNA duhakarA jahA NaMdaNassa saMpai paradAravirai virAhaNArAhaNAphalaM bhaNNatisundaraseTTikahA atthi iheva jaMbuddIve ddIve bhArahe vAse NiyasamiddhIe vijiyapurANapurANi jayaMtI nAma nyrii| tattha NaM sayala jaNaseharo jayaseharo NAma rAyA / jiNasAsaNavimalamaI vimalamaI NAma amacco / caurANaNo vva veyaviyAraNacauramaI cauramaI NAma purohio / paramasammaviTThI sayalajaNadhaNAvaho dhaNAvaho NAma NayaraseTThI / gurumUlapaDivaNNaparadAravirativirAiyA kAlaM gamei / / io ya tIe ceva NayarIe dhaNavaI siTThI, dhaNasirI se bhAriyA, suMdaro se putto / rUva-sohaggAiguNagaNehiM jayassa vi suMdarI jayasuMdarI NAma suMdarapariNI / annonnasiNehataMtu-saMdANiyANa jiNapUyAisamAyaraNa-pavittamANasANa vaccai kAlo / aNNayA maraNa-pajjavasANayAe jIvalogassa sumaraNaseso jAto dhaNavaI / suhi-sayaNa-vaggehi kato ghara1. visaNNamaNehiM pA0 / 2. ma jiyaM dharaM pA0 / 3. Nijje pA0 / 4. Nijje pA0 / 5. 0Nijje pA0 / 6. pAhANa ki0 paa0| 7. NiyagharaM caM0 pA0 / Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 86 jugAijiNiMda-cariyaM sAmio suMdaro / vilasai jahicchAe viyaraiyagharasiri / aNNammi diNe bhaNio dhaNasirIe--"vaccha ! adidRdukkho tumaM, piusaMtiyA esA lacchI uciyapavittIe jai vilasijjai to cirAuyA hoi / eyaM suNiya citiyaM suMdareNa-suMdaraM ammo bhaNai / tA vaccAmi desaMtaraM, karemi atthovajjaNaM / 'sA lacchI jA sayaM viDhaviya dijjai vilasijjai ya' evaM saMpasAriya Thio kaivayadiNANi / aNNammi diNe bhaNiyA jaNaNI-"ammo! jai bhaNaha to vavasAyaM kiMpi cAlemi / " vAhajala-bhariyaloyaNA ThiyA moNeNa dhaNasirI aNNammi diNe vaMgA jaNavayasaMThiyAo puvva-disivahabhAlayalatilayabhUyAo kaMcaNapurAo samAgayA gahiyaNANAvihabhaMDA vaNiyA / dAviyAiM suMdarassa Niya bhaMDAI, gahiyAI teNa sesavaNiehi, ya samAsAtio samAgayavaNiehiM, icchio lAbho parituTThA citteNa vnninno| aNNammi diNe bhaNiyA suMdareNa ajja ! ajja maha maMdire bhottavvaM / paDivannamaNehiM / bhuttuttarakAlaM ca payaTTAo disi desa-bhaMDakayavikkayA lAbhAlAbhasaNAhAo kahAo / pasaMsio ya tehiM savvadesehito vi vinnANa-viNaya-dhammatthakAmasatthatthaviyAraNa-kalAkosallAiehiM abbhahito Niyadeso / taM ca soUNa samuppaNNo saMdarassa vigappo-avvo! ramaNijjo vaMgA jaNavao, suMdaraM kaMcaNapuraM, pasatthA logAyArA, dhammaparAyaNo jaNo, jiNabhattimaMtA jANavayA agchati bhaMDAI, saMbhAvijjati garuyalAbhA, labbhaMti paDibhaMDANi, NiruvaddavA paMthA, vesamaNasarisA ya vavaharayA, kalAviyakkhaNA loyA, poDhaviyaDDhAo kAmiNIo, suMdaro nevatthavihI, suhAvabohA bhAsA / imaM citaMteNa puNo vi vinattA jaNaNI suMdareNa-"ammo! tunbhehi samaNunnAo vaccAmi puvvapurisANuvatteNa' mahAbalIvaddasattheNa atthovajjaNanimittaM saMtaraMti avi yadhammattha-kAma kalio jo maggo puvvapurisa-paDivanno / taNaeNa vi kAyavvo esa pasiddhI dhuvA loe / / 842 // tato imaM nisAmiUNa ukkhayadasaNA viva visaharI, ummUliyA viva vallarI, avamANiyA viva mANiNI, viyaliyajaluppIlA viva jalayAvalI, kusumarahiyA viva surahisirI, kamala-kuvalaya-nIluppala-sayavatta-sahasapatta-vihINA viva mahAsarasiyA, khaliyacarittA viva tavassiNI, vimaNadummaNA jAyA dhnnsirii| tato khaNaMtaraM kiM pi tahAvihaM hiyaeNa jhAiUNa bhaNiumADhattA-- kassa va NANumayamiNaM jaM vaccasi punvadiTThamaggeNa / jaM vaccasi desaMtaramatthatthI taM tu dUmei / / 843 / / jato atthi te puvvapurisajjiyaM NivvAhamettaM dvinnjaayN| ego ya tumaM puttago ao ihaTThio ceva amhANa nivvuI jaNaMto vavaharasu / kiMca paritudo mittajaNo aNuratto' vaccha ! purajaNo tujjh| vasavattI ya pariMdo baMdhujaNo NiccamaNukUlo / / 844 / / samuciyadANaM bhogo uciyapavittI ya vihaliuddharaNaM / jassa kate viDhavijjai attho taM atthi ettheva / / 845 / / kiMca puttaya ! aidUre desaMtarANi, visamA paMthA, dAruNA aDavI, ghorA sAvayA, dullaMghA girivarA, visamA pallIvaiNo, gaMbhIranIrAo ninnayAo, mAyAviNo loyA, vicittacittA ya jaMtuNo, visamA kajjagaI, viralA sajjaNA, aNege dujjaNA, dAruNo vaNavAso, kilesa-bahulo paMtho, duraNavattA kammayarA, aNiuNA volAvayA, avIsasaNijjA ya duppariyallANi cauppayANi, divvAyattA lAbhA, adideso ya tumaM, Nidio pavAso tti / aviyaNegamakaliyaM paMthaM jiNovaesaM ca rAyamaggaM ca / kaha vaccasi vaccha ! tuma amuNiyasatthatthaparamattho // 846 / / tA vaccha ! alAhi paradesadasaNeNa / atthi te puttapottAINaM' pi puvapurisajjiyaM davvaM / taM uva jasu jhicchN|" tato eyamAyanniUNa viNNattA puNo vi jaNaNI suMdareNa-'aMba ! evameyaM jahA tae smaailaiN| kiM tu evaM satthayArehi 1. purisa cinnANuvitteNa pA0 / 2. ratto putta ! pura0 pA0 / 3. putta papottAi / Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudaraseTTikahA 87 saMlattaM-"jahA kira dhammatthakAmA tinni vi purisatthA / tattha vi atthanibaMdhaNA dhamma-kAmA / jeNa kira aMba ! atthavirahiyassa na saMpanjaMti, aNidiyA guruyaNabhuttasesA visiTTA AhArA, na saMpaDaMti pasatthavatthANi, no uvaNamai paMcasogaMdhito taMbolo, na savaNa-pahamuvagacchaMti veNuvINAipasatthasaddA, na diTThI' goyarI hoMti pasattha-rUvANi, na saMpajjati mayaNAhi-parimalagghaviyA ghusiNAivilevaNavisesA, na saMpaDaMti mayaraM duddAma-gaMdhamaNaharAo mAlaikusumamAlAo, NovasappaMti logajattAo, Na saMpajjaMti tiyasapUyAo, na jAyaMti guruyaNasakkArA, na vaTuMti vase niyabaMdhuNo, Na suNeti vayaNaM pi taNayA, NANugacchaMti nniyymhilaao| uvabhoga-bhoga-dANAiyAo sIyaMti savva kiriyaao| purisANattheNa viNA girisariyAo vva gimhammi // 847 // dANovabhogaparivajjiyassa guNiNo vi paMDiyassA vi / bhuvaNaMtaraM pi suNNaM vuddhassa va attharahiyassa // 848 / / pattammi dijjamANo bhAveNa visuddhavittisaMpatto / navaraM na tavo ekko heU attho vi mokkhassa // 849 // pariNAmasuMdaraM pi hu vayaNaM dUmei dhaNavihINassa / IsarabhaNiyaM puNa maMgulaM pi hiyayaM suhAvei // 850 / / avahatthijjai roro pAvapavAho vva NiyayajAyAhiM / vammahaNaDiyAhiM puNo sevijjai Isaro tAhi // 851 / / NiyabaMdhuNo vi dUraM roraM daThThaNa lajjiyA hoti / hoi paro vi hu niyaDo savvo cciya2 riddhimaMtANa // 852 // tiyasaguruvinbhamo vihudIsai mukkhovva vihavaparihINo / abuho vipaMDio cciya pulaijjai vihavasaMpaNNo' / / 853 / / nAsaMti guNA' savve khalovayAro bva vihavahINassa / aguNA vi ya huMti guNA parassa riddhI-samiddhassa / / 854 / / tA aMba ! savvapayatteNa iha-paralogatthiNA atthovajjaNA kAyavvaM / ajjiyassa vi vuDDhI kAyavvA, vaDhio ya sutitthesu Nioiyavvo'tti / aha bhaNasi viDhatto ceva atthi tahA vi avaDDhamANo aNavarayamuvaujjamANo ya mahAtalAya jaluppIlo viva gimhayAla-ravi-karakarisijjato khayamuvagacchati attho'tti / aviDhappaMto attho talAya-salilaM va aMba niTThAI / uvabhujjato niccaM, bahuo vi Na ettha saMdeho // 855 / / NANAvihadesAyArabhAsA nevattha-vihivihANAi / gharasaMThito na yANai puriso jaha avaDasAlUro / / 856 / / tA savvahA gaMtavvaM mae kaMcaNauraM'ti / evaM ca muNiya suMdaraNicchyAe bhaNiyaM dhaNasirIe-"putta ! jai evaM tA vaccasu / tato saMgahijjati vicittabhaMDANi, bhADijjati karabha-vesara-turaya-sagaDANi, sIvijjati avallAo, kIraMti patthayaNANi, dhippaMti paDauDIo, saMbhAsijjati suhisayaNA, saccavijjati volAvayA, toravijaMti kammayarA; evaM ca niya-niya kajjavAvaDANaM saMpatto gaNaga-saio gamaNavAsaro / tao vAharAvio suMdareNa pADahio / bhaNio ya-bhadda ! ghosesu jayaMtIe gayarIe siMghADaga-tiya-caukka-caccara caummuha-mahApaha-deulArAma-vihArujjANa-sahA pavA-maMDavAisu imiNA atthe--"jahA jayaMtIo NayarIo kaMcaNauraM jAva jo jeNa visUrai tassa taM satthAhasuo suMdaro viyarai / ' avi ya vitthario paDaharavo imiNA attheNa tIe NayarIe / satthAhasuteNa samaM jo vaccai tattha so bhalai / taM suNiya caliyA bahave baMbhaNa-vaNiya-kappaDiya-taDiya-vaNImagAdao samaNa-parivvAyaga-rattaMbara-paMDaraMgamAiNo pAsaMDiNo y| ke vi desadasaNatthiNo, ke vi atyatthiNo, ke vi AhAratthiNo, ke vi vijjANimittaM, ke vi desakouhalleNaM, saMcaliyA bahave pANigaNA / tato kAUNa savisesaM jiNAyayaNesu pUyAo, paDilAbheUNa sAhuNo, sammANiUNa sAvae, ApucchiUNa mitte,deg pUiUNa pUyaNijje, sammANiUNa sammANaNijje, NivvattiyA sesa kAyabvo, saMpattAe laggavelAe, ApUriya jamalasaMkho, mAgahajaNa-jaNiya jayajayA-rAvabhariyabhuvaNoyaro "Namo jiNANaM"ti bhaNamANo, samArUDho pahANavesarIe suMdaro / vaMdiUNa goroyaNa-dahi-duvvA-siddhatthayAIhiM kayamaMgalo, calito satthAhasuto / 1. Nu diTTha go0 je0 / 2. viya je0 / bviya pA0 / 3 saMpuNNo je0 / 4. No saMti je0 / 5. vajjaNameva yAya pA0 / 6. viha bhaMDANi paa0| 7. avallato je0 8. caccaresu pA0 / 9. vijjAharUjjA je0 / 10 nimitta pA0 / Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNiMda-cariyaM etthaMtarammi jayajayAviyaM mAgahajaNeNa, samAhayAI maMgalatUrAI, viyaMbhio sAhu-saddo samucchilio jayajayAravo, pavAito aNukUlo surabhimAruto / tato thuvvaMto mAgahajaNeNa, aNugammato baMdhava-mittayaNeNa, puloijjaMto purasuMdarI 2 samUheNa, kAmijjato kAmiNI jaNeNa, dAvijaMto aMgalisaehi, pijjaMto NayaNamAlAsahassehi, nIhario puvvapaolIduvAreNa / / etyaMtarammi payAhiNI kao accubhaDaviyaDakalAvakalieNa,' varahiNA puNo ya diLaM siyavatthaNiyatthaM sAhujayalayaM / tato bhaNiyaM sauNa-pADhaeNa--"satthAhasuya ! sohaNA sauNA kajjasiddhi niveiMti / jeNa sauNanirUvehiM saMlattaM / jaMbaya vA samayUre-bhAraddAe taheva naule ya / dasaNameva pasatthaM payAhiNe savvasaMpattI // 857 / / samaNaM saMjayaM daMtaM sumaNaM moyagA-dahiM / mINaM ghaMTaM paDAgaM ca, siddhamannaM viyAgare // 858 / / tato paDicchiUNaM sauNaM saMcalio suMdaro / NagarabAhiM gaeNa visajjiyA sesasuhi-sayaNa-purajaNavaggeNa vaMdiyA jaNaNI, bhaNiyamaNAe--"vaccha! esa te paramasAvayasuto jiNamuho NAma sayalakajjesu sahAo Na ya eyassa vayaNaM paDikaleyavvaM / kiM ca-- dAruNo pavAso, caMcalA riddhI, dAruNo kamma-vivAgo, viyArabahulaM jovvaNaM, caMcalANi iMdiyANi, pariNAmavirasA visayA, visamA rAgadosA, kaTTamannANaM, visamasIlA NaravaiNo, vaMcaNA parAyaNo logA, dAruNo pamAo, niMdito jayapasaMgo, aliyaneho vesAyaNo, tA vaccha ! tahA vaccasu jahA Na hasijjasi asa risajaNeNa, na nidijjasi purajaNeNa na hIlijjasi garuyaNeNa Novalabbhasi mittamaMDaleNa, na nidijjasi sAhusaMghAeNa, Na soijjasi viusavaggeNa, na velavijjasi viyaDDhavaMdreNa, Na payArijjasi kusalajaNavisareNa, No sAijjasi mahAbhuyaMgasaMgeNa, na vaMcijjasi dhuttacarieNa, NAvaloijjasi paMsulisattheNa, na viDaMbijjasi viyaDDhavesA-jaNANa, na 'khalijjasi maeNa, na bAhijjasi visamavilasaMta-visayaturiya-takkaragaNeNa, NAyaDiDhajjasi rAeNaM, Na bajjhasi mANeNaM, na bAhijjasi suhAbhilAseNaM ti, tA vaccha! esa paramattho katthai dhaNayasariseNaM, katthai kiviNavinbhameNaM, kahiM pi sattamaMteNaM, aNNattha bhayabhIrueNaM, kahiM pi turaMteNaM, kahiM pi vIsattheNaM, katthai paMDieNaM, aNNattha makkhasariseNaM, kahiM pi kaDhiNahiyaeNaM, aNNattha mao ya hiyaeNaM, katthai caMDasahAveNaM, katthai khaMtisahAveNaM; aNNattha saraleNaM, aNNattha kuDileNaM, katthai samuNNaeNaM, kahiM pi namireNaM, katthai bhImarUveNaM, kahiM pi pasatthadasaNeNaM, katthai ujjalaveseNaM, katthai kuceleNaM, katthai NaravaisariseNaM, katthaI roravibbhameNaM, kahiM pi niggaNaNaM, aNNattha saguNeNaM, kiM bahuNA savvahA jiNovaiTTasarUveNaM piva vicittasarUveNa hoyavvaMti avi ya-- naDavesA cariyasamappaheNa savvattha putta ! hoyavvaM / ahavA jiNovaiGeNa vatthuNA tullarUveNa / / 859 / / evaM ca NANAvihovaese dAUNa suhi-sayaNa-sameyA ahiNaMdiUNa suMdaraM paDiniyattA dhaNasirI / suMdaro vi saMThavito kammayare, ucchAhato joha-purise, pulayato suhiya-dukkhite, NirUvito vaNiyavavahAre, ghosAveto satthAyAre, paloyaMto desAyAre, NisuNito NANAvihadesabhAsAo, aNavarayapayANayA sattho patto kAyaMvari NAma mahADavi / jAya himAlayataNayA viva AsaNNavisaharA NIlakaMThANagayA ya, mahAriMdaseNA viva vilasirapaMDarIyasayasamAulA, ugga-khagga-niraMtarA ya caMDAlA, vaNibhUmi va vilasaMtamattamAyaMgA virUvavittaseviyA ya, rAhava-lacchiyA viva kavisayaparibhujjamANamahAphalA lakkhaNANagayA ya'tti / avi ya-- gaya-gavaya-kola-kesari-khagga-taracchaccha-bhallakaliyAe / aDavIe saMpatto satthAhato saparivAro / / 860 / / savvaM pi diNaM vahiUNa aDavIe ceva paccayAsaNNe samAvAsio sattho / ThiyA niyaniyaTTANesu, jAmaillA samaikkaMtA jAmiNI doNNi jAmA / etyaMtare viluliyakesA sadukkhaM ruyaMtI vAma-kara-gahiyajogadaMDayA paDhamavae vaTTamANI bhAlayala-nihiya-bhUti-puMDayA, uttarAsaMgI kayapaTTa-suttamaya-joga-paTTayA, viyaDapayakkhevakkaMtamahImaMDalA, kappUra-dhalidhUsariyaMgI, sugaMdhamiya-mayavihiyakavola-pattala-pattalehA, uttatta-kaNaya-kaMtikamaNIyadehA, sarIra-viNissaraMta-sugaMdha-bahala1. gammato matta0 je0 / 2. purasaMdarihi, kAmi0 je0 / 3. kalAveNaM je0 / 4. pasate je / 5. jjasi arisayaNavaggeNa na pA0 / 6. Na Novala0 je0 / 7. Novalo0 pA0 / 8. ma khalI kijjasi je0 / 9. bAlabhUmi0 je0| . Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudaraseTThi kahA parimalavAsiya diyaMtarA, sImaMtayaNibaddha cAru cUDAmaNi phuraMta kiraNa-niyara-paNAsiyaMdhayArA, NAgarAyamutti vva mahAbhogiNI, diTThA satthavAhasueNa egA jogiNI / suMdareNa bhaNiyaM -- "bhagavai ! kA tumaM ? kiM nimittA iha samAgayA ?" tIe bhaNiyaM - " mahAbhAga ! kIrau tAva kaMThagayapANassa jogasArajogiyassa jIviyappayANeNa uvayAro / pacchA so ceva savvaM sAhissati / " taM suNiya gao tIe saha satthAha-suo / diTTho pavvaya-niyaMba-tale nivaDio khaggappahAra - jajjariya- sarIro, kaha kaha vi khalaMtakkharaM payaMpamANo, jogio kAUNa suhAsaNe ANio niyasatthe / kayaM tattheva uppayANayaM / kaivayadiNANi osaha - bhesajjehiM ya pauNIkAUNa pucchio suMdareNa -- " bhadda ! paDivaNNa-vaya-visesassa vi bhavao kimesA katthaNA ?" jogieNa bhaNiyaM -- "mahAbhAga ! jIviyappayANeNa guru tumaM, ato akahaNijjaM pi kahijjati te niyacariyaM / su ajjo ! " 89 atthi vasaMtasiharipavvayasamIve vasaMtapuraM nAma nagaraM / taNNivAsI jogasAro NAmAhaM jogio / esA puNa jogasirI jogiNI maha paDicAriyA | aNNayA paribbhamaMto jayamaMDaNAe jogiNIe saddhi samAgao jogacaMDo NAma jogio, milio amhANaM jAyA paropparaM saMkahA / Thio so vi ettheva, samAgacchati paidiNaM maha samIvaM / jAyA mae saha mittayA / jogasiri jayamaMDaNANa vi jAto vayaMsiyA bhAvo / asthi mahadhAuvvAya parissamo tettiyamittaM uppajjai, jettiyametteNa sarIrabhogo miTTamannaM ca saMpajjiti, jogacaMDassa vi kiM ci kiMci ya viyarAmi / tato amhe kayAi abhakkhabhoyaNa, kayAi apeyapANeNa, kayAi ruTThANi, kayAi tuTTANi, kayAi mattANi, kayAi ummattANi, kAlaM gamebho / aNNA bhaNio ha jogacaMDeNa - " vayasa !" sikkhavesu mamaM pi dhAuvvAyaM / ahaM ajja kalle vA sikkhavemi iccAi diNNasuNNa huMkAro Thio ettiyaM kAlaM / ajja puNa keNai kajjeNa jAo kalaho jogasiri, jayamaMDaNANaM / jayamaMDaNAe bhaNiyaM - "halA, Niya bhattuNo lacchIe gavvamuvvahasi ?" jogasirIe bhaNiyaM - ' bADhaM vahAmi / jai te sattI tA tumaM pi kiM na gavvamuvvahasi ?" tato iyarA maccharucchAiyamatI attANaM kararuha vilihiyaM kAUNa IsivigalaMta - vAhasalilA gayA jogacaMDa samIvaM / teNa bhaNiyaM - "keNevaM kathaM ?" tIe bhaNiyaM -- "visayA sevaNaM pai patthiyAhaM / aNicchamANI jogasAreNa eyavatyaMtaraM pAviyA / tato samuppaNNakovAnalo visaMcariyAgAro' majjaM maMsaM ca gahAya maha samIvamAgato jogacaMDo / pahasiyavayaNeNa bhaNiyamaNeNa - "vayaMsa! ajja amhehi samaM ujjANiyAe bhavayA bhottavvaM / paDivaNNamamhehiM / gayA vasaMtasiharapavvayatale bhuttaM bhoSaNaM / cautthapahare pAraddhaM majja -pANaM aha tattha ThiyANaM ceva atthamito diNayaro, viraMbhito tamaMdhayAro, aimairAmayamatto NivaDio haM dharaNivaTTe khaggaM kar3iDhaUNa pahato jogacaMDeNa / maotti mottUNa gao so pAvo / jagamaMDaNA vi aNubhavasu NiyabhattuNo saMpayaMtti bhaNamANA palANA | jogasirI vi mahilAyaNasulahaM soyaM NiraMbhiUNa daTThaNa jalagujjoyaM soUNa sattharolaM mama saMThaviya kajjappahANA hoUNa tumha sagAsamAgayA / tunbhehi vi mahApurasA jaM kariti taM kathaM / saMpayaM kiMpi patthemo Na me patthaNAbhaMgo kAyavvo / " suMdareNa bhaNiya- "jamuciyaM taM kareha' / " jogasAreNa bhaNiyaM -- " jai evaM to dhAuvvAyalesaM vA giNhasu paDhiyA siddhaM gAruDaM vA na me aNNahA maNa nivvuI / " uvahasIlayAe gahiyaM gAruDaM suMdareNa / vatthAiNA sammANiUNa visajjio jogio / appaNA vi diNNaM payANayaM / asardihi laMghiyA aDavI / patto kaMcaNauraM / AvAsio nagarabAhiriyAe / tato ujjoijjati sagaDAI, ulladdijjati goNa - rAsaha kamelayA, uppallANijjaMti turaMgamA, NihaNijjaMti turaMgama-vaMdurAo, puMjijjaMti avallAo, tADijjaMti paDauDIo, taddvijjaMti maMDavayA, vitthArijjaMti bhaMDAI, samAgayA garida-purisA / vaTTiyaM sukaM / samAgayA tannivAsiNo vaNiyA / darisiyAI bhaMDAI, pulaiyAI paDibhaMDAI' abhiruiyAI paropparaM diNNAo hatthasaNNAo / laggo vavahAro gaNiyAI lekkhayAI / samAsAIo jahicchiyalAbho / saMtuTThA paropparaM, saMjattiyaM paDibhaMDa, NirUviyA bhAMDiyA / coiyA kammayara ' tti / evaM Nivvattiya se sakaya- vikkaya-kajjANaM suMdarajiNamuhANaM saMpatto paMcasaraparamamitto bhUya-bala" pallavuvellakoilAlAva1. visaMvAriyAgA je0 / 2. karemo je0 / 3. yAI bhaMDAI je0 / 4 parituTThA pA0 / 5 pillatthabvella pA0 // Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNiMda-cariyaM dullalio mhumaaso| jattha ya maMjarijjati sahayArA, phullaMti aMkollA, virAyaMti rattAsoyA, phullaMti kiMsuyagaNA, visadvRti kujjayA, rehaMti kaMcaNArA, chajjati caMpayA, sahati mAhavIlayA maMDavA, mahamahaMti varapADalAo, phullaMti vaNarAIyAo, viyasaMti kiMkiarAyavallio' gAijjati caccarIo, vAijjati paDahiyAo, pijjati surahimairAo, bahu mannijjati duIyAo, saMThavijjati sahiyAo, nibajjhaMti kusumamAliyAo, kIraMti mayaraddhayapUyAo, AulI bhavaMti pautthavaiyAo, ANaMdijjati2 sAhINa piyayamAo, niyatthijjaMti NavaraMgayAI, NacaMti taruNi3 varamihaNayAI, kulakulaMti kalakaMThiyAo, NiyattaMti pahiyajaNavaMdrAI, uvvijjati kusumakesarAI, payaNuI bhavaMti mANiNI mANamahaNAiM4 / avi ya bahukusuma-surahi-parimala-mayaraMduddAmavAsiyadiyaMto / dAhiNapavaNo kusumAuho vva mANaM paNAsei // 859 / / mANaM tarubhaMgapavaNo5 gayavaiyA hiyayagUDhagurupaharo / mAhava-riMda-paDaho viyaMbhio parahuyA saho / / 860 / / viNivAiyasisiramahAgaiMdaviyalaMtarUhira-vicchuriyA mahukesari-NakkhA viva, kiMsuya-thavayA virAyaMti // 861 / / mottUNa paMkayAiM bhasalA dhAvaMti mAhavI gahaNe / ahavA vi calasahAvA, egattha diDhei na baMdhati // 862 / / malayAnila-phaMsucchaliyabahalaromaMca-pulaiyaMgANa / mANeNa samaM galio, NIvIbaMdho vi vilayANa / / 863 / / alliyai cUyasiharaM mayaraMduddAma-surahi-gaMdhaDDhaM / avahatthiya-taruvaragahaNa-kusuma-bhasalo vasaMtammi // 864 / / NavabahuvesasaricchA asogataruNo hasaMti savvattha / mayaNasilImuhadAriya paMthiya-hiyayAiM va palAsA / / 865 / / cUyacalapallavuvellaM goMThiparisaMThiyAlipabbhAro / sahai virahaggitAviyahiyayasamucchaliyadhUmo vva // 866 / / dAhiNa-pavaNo pasarai cUo mahamahai parahuyA rasai / pUijjai paMcasaro vasaMtamAse viyaMbhaMte // 867 / / tao te paropparaM saMlavamANA vasaMtossavavivihapekkhaNaya-kouhalAsattamANasA, viyaramANA saMpattA mayaraddhayamaMdiraM piva mahi-mahilA-bhAla-tilayaM piva gaMdhasamiddhAbhihANamujjANaM'tti / jaM ca-Naccai va pavaNAliddha-kakellipallavaggahatthehi, virAvei va kaNira-kalayaMThimaNahara-saha-palAvehi, gAyai va ubbhaDa-mayaraMdAyaDhiya-bhamira-bhamarolimaNahara-pakkhovali-jhaMkAraNihAehi, hasai va visaEkusumaTTahAsa-Niurabehi, dhUmAyai va pavaNa-paholiramAyaMda-kusuma-mayaraMdAyaDDhiya-bhamira-bhamaroliNihAehi, jalai va Navakusuma-pallavasaMghAehi, rasai va NANAvihaviga-palAvehiM, thuNai va kaNailla-sAriyA phuDakkharAlAvajayajayArAvehiM, paNamai va pavaNa-paholira-viNamaMta-tuMga-taru-sihara-saMghAehi, uppayai va mAruya-dUrucchaliya-uddha-paholira-dhayavaDasaMghAehi ti / aviya -- saMthuNai paDhai gAyai Naccai parihasai jyjyaavei| bharaha-suyavariyasariya te pattA do vi. ujjANaM / / 868 / / jattha ya suya-sAriyA-ravamuhalo dakkhAlayamaMDavo, ahiNava-varo viva Aratta-pallava-NivasaNovasohio kaMkelli-taruNiyaro, caDula-kalahaMsasaMcAlio ubbhaDa-gaMdhAyaDiDhaya-bhamaMta-mahala-bhamaroli-seviya-sarasa-tAma-rasovasohiya-dIhiyAkamalasaMDo, muhala-kalayaMThikalayalArAva-hala-bolamuhalo, kAmiNIbhuyalayAliMgiya-taruNajaNo vva NAgavallI smaaveddhiypuugiiphliipaayv-smuuho| avi ya-- ubbhaDa-cUya rukkha-malayAnilavAsiya-sayalabhuvaNae / koilakaNira-saddaNihAriya-paMthiya-ramaNi-hiyaDae / / 869 / / baulAsoya-gaMdha-paviyaMbhiya-dIviya paMcabANae / kusumAmoyabhariya bhamarAvalimahariya' siMduvArae / / 870 // iya te donni vi mittA pattA ujjANayammi rammammi? annonna pIijuttA bhamamANA takkhaNamahasavammi / / 871 // evaM ca kameNa vaccamANehi suMdara-jiNamuhehi divA ujjANAbhogamajjhaparisaMThiyassa asogataruNo heTuTThiyA sahiyAyaNa-parivuDA rAyahaMsi vva dhayaraTrayANa sahayAramaMjari vva sesamaMjarINa majjha ThiyA mayaraddha-pUyA-vAvaDA kA vi knnnnyaa| 1. kiMkirayAvalIo 2. ANavijjati pa.0 / 3. taruNa mA0 / 4. mANagahaNA0 pA0 / 5. bhaMgamAsya gaya paa| 6. sahati pA0 / 7. dhUya je0| 8. bhamira je. / 9. mahaliya paa0| Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudara se TThi kahA tato aNamisacchaM suiraM nirUviUNa bhaNiyaM suMdareNa -- "bho jiNamuha ! acchariyaM khu eyaM, jeNa paccakkhaM ceva raI bhagavato visamasarassa ajjamayaNamahUsave pUyaM Nibvattei / " tato kiMci khaNaMtaraM vicitiUNa saMlattaM jiNamuheNa - " bho suMdara ! jai pasAraI tA kIsa tassa ceva samatthajiyaloyahiyayavAsiNo NiyayapaiNo paccakkhaM ceva pUyaM na karei jeNa tassANukAriNo paDimAvi se sassa kuNati' tti 'tA NUNaM esA lacchI bhavissai' tti / tato suMdareNa bhaNiyaM - 'vayaMsa ! evaM pi na saMbhAvijjati jeNa sA bhagavao mahumahaNassa vacchatthala- NivAsiNI paDhijjai kahaM taM mottUNamihA gamissaMti to avassaM eyAe gorIe hoyavvaM / " jiNamuheNa bhaNiyaM - "savvaM gorI vaNNao Na uNa atthao jeNa sA tihuNayaNassa niyadehaddhatthA ciTThati tA vayaMsa ! esA bhuyaMgalogAo ko UhaNa mayaNamahUsavadaMsaNatthaM bhuyaMgavAliyA samAgayA / emAi paropparaM maMtiumAraddhA / so vi taM daTThUNa visama-sara-samAliddhamANasA, vimukkasesavAvArA, vAraMvAraM taM paloyaMtI, muNiyamayaNaviyArAe bhaNiyA mayaNiyAbhihANadAsaceDIe 3 - - " sAmiNi ! kimevaM NinnimesaTThie paloijjai ?" aladdhalakkhaM bhaNiyamaNAe -- "halA ! kiM na pecchasi puro paTThiyaM sapattaM tilathaMbhaM / muNiyakajjAe bhaNiyaM dAsIe--''asamayasamubbhavo vilakkhaNo tA pariccheo ceva imassa saMgao / evaM muNiya sakovaM jaMpiyaM kaNagasuMdarIe - "halihAliyai ! na icchahiM sa hu pattehi tilaccheo, abuhi ! ayANi ! aladdharasi ! kiM paI suyA na eo ? 91 etyaMtare pariNayavayA samAgato ego puriso / bhaNiyamaNeNa - "bhadde ! kaNayasuMdari ! piyA te appAi lahaM NiyagharaM gammau " / tato muNiya suMdarAbhippAeNa saNiyamuvasappiUNa taMbola- dANapurassaraM saviNayaM bhaNito so puriso jiNamuheNa - "ajja kA esA ? kassa suyA ? pariNIyA kaNNagA vA ?" puriseNa bhaNiyaM -- " atthi iheva sayalanegamapahANo bahukaNaga-koDIsaro kaNagasAro NAma seTThI / kaNagAvalI se bhAriyA / tANa cauNha puttANamuvari esA gA caiva dAriyA jAyA / uciyasamae mahayA vitthareNa kaNagasuMdari tti NAmaM kayaM / kAriyA itthI jaNajogaM kalAgahaNaM / samAgacchaMti varagA paraM na ko vi ajja vi seTThissa citte caDati" / evaM bhaNiUNa kaNNagaM gahAya gato so puriso / jiNamuho vi samAgato suMdarasamIvaM / sAhiyA jahA suyA savvA vi pauttI suMdarassa / tato taM suNiya ramyAe ujjANassa, aviNaya - bahulayAe jovvaNassa, mayaNuddIvaNayAe mahumAsassa caMcalattaNao iMdiyANaM, aNavaTThiyattaNao maNoviyArANaM, dunnivArayA eya visayAbhilAsassa, viyaMbhito suMdarassa mayaraddhato, nIhariyA nIsAsA, payaTTo sarIra-saMtAvo, pamhusiyaM kAya, vigaliyA lajjA, payaTTo seya-pavAho, samuggao romaMco, khalio gatisaMcAro, avahatthito kulAbhimANa, paTTo gurUvaso' ti / avi ya dhammattha-mokkha-pAyaDa-paDivakkho vihiyahiyaya, saMtAvo / vAhi vva jaNiyapIDo* viyaMbhito vammo tassa ||872 || tato muNiyamaNobhavaviyAreNa bhaNiyaM jiNamuheNa - "bho suMdara ! kimeyArisa kApurisa - cariyasarisaM tae samADhattaM ? abujArio esa maggo, dhIradhaNA hoMti supurisAo, kiM pAyayapuriso vva appANaM ummaggapaTTiyaM na nivAresi ? katto ya te esa apuvvo iMdiyaviyAro ? keNa vA evaM kao ? kattha taM dhIrataNaM ? kattha so gurUvaeso ? kattha vA iMdiyajao ? kattha so uvasamo ? kattha so kulavavaeso ? kattha vA taM suyaNANaM ? kahi taM paccakkhANaM ? kahi vA tANi aNubvayANi ? kao taM paradAradosAvAyaviyAraNaM ? kattha vA so bhagavato telokkabaMdhuNo Agamovaeso ? kattha vA sA veraggavAsaNA ? kattha taM saccavayaNaM ? kattha so dosaparihAro ? kattha tAo aNiccayAibhAvaNAo ? kattha sA lajjA ? kattha vA tANi sikkhAgabbhANi mAuyAe vayaNANi ? savvahA ki na muNasi nAraya- tiriya-NarAmaraNANAvihasArIra mANasANeya dukkha paraMparApauraM saMsAraM ? kiM na yANasi kammavivAgaM ? kiM nAvagacchasi NarayaveyaNAto ? kiM na yANasi tiriyagai - nibaMdhaNAI dukkhAI ? kina suyANi kumANusattaNaNimittAiM bhaya-roga-sogAINi mahAdukkhANi ? kiM na nAyAiM devaloga cavaNa- bhayANi ? kiM nAvagayAo saMsArAvAsa - duhaparaMparAo ? kiM na diTTha saMsArAsArattaNaM ? 1. nivvattiUNa je0 / 2. dehacchA pA0 / 3. hANAeM dAsIe pA0 / 4. saMpatti tila je0 / 5. vva jagapIM je. / 6. vIratta. nA. 7. rA vittharasarUvaM saMsA0 pa0 / Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 92 jugAijiNiMda-cariyaM kiM nAyanniyAo taruNI- kaDakkha-vibbhamAo sayalariddhIo ? kiM nAvagayA mayaNaviyArA ? kiM nAvagayaM athirattaNaM jovvaNAraMbhassa ? kiM na muNasi khalajuvai - ceTTiyAI ? ? savvahA NiratthayaM te vinnANaM, Niphphalo dhammasatthovaeso, NiruvayArI vivego, alapasaro gurUvaeso, akAraNaM kulAbhimANo ra NiratthayA tava-niyama -saMjamA; jeNa tumhArisA vi uttama- kulappasUyA avagayA sesasaMsArasahAvA, viyANiyA sesasatthaparamatthA muNigaNaparinidieNaM saMsArasAraheuNA iyarajaNa bahumaNa pAyayapurisa vva khalIkijjati hayavammaheNaM' ti / ahavA tujjha vi Na doso / jao- tAva cciya gurujaNaNi jaNayauvaesu sarijjai, tAva cciya majjAya lajja, kulu-jAiga Nijjai // 873 || tAva cciya suvivehAru hiyaeNa vahijjai / jAva Na piyamANusaha didi goyari Na 4 caDijjai ||874 || evaM suNiya bhaNiumADhato suMdaro--- "aho vayaMsa ! pariNAmasuMdarI te uvaeso, evaMvihA ceva kallANamittA havaMti / jAo -- somatto jo mittaM vasaNAvattammi dharai nivaDataM / iyaro mittamiseNaM vayaMsa ! sattU muNeyavvo / / 875 / / vihavasaricchaM dANaM AgamasarisaM ca jaMpiyamakovaM / kulasarisaM AyaraNaM punnehi viNA na nivvati // 876 || jiNamuheNa bhaNiyaM - "mahANubhAva" ! sA mahANubhAvA jai kaha vi ummaggagAmiNi havaMti tahA visAriyA saMtA puNo vimaggaM paDivajjaMti / kica citiyamavi pAeNaM tANa vihalaM na havati jAva ya esa samullAvo tANa vaTTai tAva theramAlAkAreNa samAgatUNa paNAmapuvvayaM AropiyA suMdarakaMdharAe mayaraMduddAmA, paTTiya- bhamira bhamaroli jhaMkArArAvamuhalA, viyasiyasiyakusumamAlA, viSphuriyaM dAhiNaloyaNeNaM, viyaMbhio surahimAruo, jayajayAviyaM maMgalapADhaeNa, samAyANi mayaraddhayapurao vaddhAvaNayatUrANi, samucchalio saMkha saddo / tao eyANi pasatyaNimittANi avagacchiya bhaNiyaM jiNamuheNa - vayaMsa ! alAhi saMsaeNaM, nissaMsayaM vadiNamajjhe sijjhissai bhavato samIhiyaM / varakusumadAma-lAbhe vaddhAvaNatUra saMkha sa ya / jo jaM pasatthamatthaM patthati tassatthi saMpattI ||877 || tA gammau saMpayaM NiyasatthaM / " suMdareNa bhaNiyaM - "jaM vayaMso samANavei" tti bhaNiUNa gayA deva-gurupUyA purassaraM saMpAiyapANa-bhoyaNA NANAvihaviNoeNa gamiUNa vAsaraM samA gae paose / vihiyasamuciyadhammAdvANA, deva gurusaMkahAhi gamiUNa rayaNI, paDhamapaharaM pasuttA carimajAme NisugaMti DiDimasaddaM / suMdareNa bhaNiyaM - " vayaMsa! jiNamuha-satthAsaNI far lakkhIyai DiMDima- saddo jAva evaM bhaNiyaM Na viramai ajja vi suMdarI tAva samucchalio ugghosaNA saddo- "bho bho satthiyA NisugaMtu sAvahANA bhavaMto - ' kaNagasAraseTThiNo dhUyA kaNagasuMdarI ahiNA daTThA, jo taM jIvAvei tassa seTThI dIgAralakkhaM dei' taM suNiya vArAvio suMdareNa paDahao / pucchiyA seTThipurisA - "bho kittiyAe vArAe kerisavaNeNa bA sappeNa daTThA ?" purisehiM bhaNiyaM na vayaM' visesaM viyANAmo, pasAyaM kAUNa eha, tattha gao savvaM jANihisi / ' gato saha jiNamuheNa suMdarI / diTTha seTThI kaNagasuMdarI ya / kahiUNa jahaTTiyaM vRttaMtaM bhaNito suMdaro seTTiNA - "mahAbhAga ! imaM kaNagasuMdarimujjIvayaMteNa amhANa vi jIviyaM dinaM bhavati / " suMdareNa bhaNiyaM -- "atthi tAva gAruDaM kajjasiddhIe divvo' mANaM" ti bhaNiUNamAlihiyaM maMDalaM / mukkA maMDalabbhaMtare kaNagasuMdarI / sumariyaM gAruDaM, paDhama vArAe ummIliyaM loNajuyalaM, vIya vArAe jaMpiumADhattA, taiyavArAe jibhAyamANA uTThiyA maMDalAo / tuTTho sapariyaNo seTThI / samucchalio vaddhAvaNayatUrasaho / bhaNio suMdareNa seTThI-"tAya ! visajjesu NiyasatthaM vaccAmo / seTTiNA bhaNiyaM -- 1. khala jaNai ciTTiyA0 pA0 2. mANANi niratthayaM je0 / 3. sesatthattha pA0 14. NivaDi0 pA0 / 5. yaM mahANubhAvA pA0| 6. payaTTaMti pA0 / 7. tA ucchali pA0 / 8. Na visesaM pA0 / 9. devopamA0 pA0 / Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sundaraseTTikahA "vaccha ! dINAralakkhaM giNhasu / suMdareNa bhaNiyaM-"eso ceva dINAralakkho jaM kaNayasuMdarI jiiviyaa| tato seTTiNA citiyaM-"aho mahicchyA ! aho mahANabhAvayA! aho NirIhattaNaM ! tA mahAkalappasUeNa keNAvi bhaviyavvaM ti citiUNa egate pucchio jiNamuho seTThiNA-"bhadda ! ki kulamalaMkariyaM imiNA tuha vayaMsaeNaM? katto samAgao, kANi, vA nAmakkharANi ?" jiNamuheNa vi saccaM savittharaM sAhiyaM / tato tuTTo Niya mANase seTThI bhaNio saMdaro--"vaccha ! ajja tae ettheva bhottavvaM / " suMdareNa bhaNiyaM-"tattha jaM bhujjai taM tujjha sayaM ceva jao uvayArehiM parocciya ghepai agghati te tahiM ceva / iyarammi kIramANA hAbhAvaM payAseMti / / 878 // tao pesio seTTiNA suNdro| gao niyasatthaM / paccasasamae sayameva seTTiNA gaMtUNa sovayAraM bhaNio--"vaccha ! pariNesu knnysuNdrii|" suMdareNa bhaNiyaM--"garujaNAyatto esa viyro| tato kajja majjhamavagacchiya gao sagharaM settttii| lehaM samappiUNa pesiyA phaann-purisaa| jayaMtIe samappio tehiM leho dhaNasirIe vAiumAraddhA / taM jahA--"bhadde ! kaMcaNaure Nayare kaNagasAro seTTI sovayAraM bhaNati--"jahA atthettha tumha suo suMdaro NAma / jai bhaNaha to tassa NiyahiyaraM kaNagasuMdari demo|" dhaNasirIe bhaNiyaM--"ko kallANe viroho mukuluggaeNa dhaNavaMtaeNa' bhuvaNayalapasariyajaseNa saraleNa sajjaNaNaM na sammato kassa saMbaMdho ? supurisasaMdarabaddhIe suMdaraM saMdarassa savvaM pi jaM jaM uciyaM taM taM karesu kiM bahuviyAreNa?" jayasuMdarI sammaeNa lihIUNa evaMviho paDileho samappio tANa / gayA te kaMcaNauraM / samappio leho seTTissa / so vi avagayattho harisavasavisaTuMtaloyaNajuyalo lehaM gahAya gao suMdarasamIvaM / lehaM daMsiUNa bhaNito suMdaro-"vaccha! saMpayaM kimuttaraM?" suMdareNa bhaNiyaM--"jaM bhaNaha tattha sajjo imo jnno|" tato samAhUto sNvcchrio| kayasammANo pUcchio prinnynnvaasrN| teNa vi jedra-sUkkilapakkhe some navamIe saahito| tato pAraddhA mahayA vicchaDDeNa vivAhasAmaggI seTTiNA / paramANaMdabharaNibbharANa samAgao so divso| pariNIyA kaNagasuMdarI suMdareNa / dinnaM piuNA pAriosiyaM / vitto vIvAho / Thio paramANaMdeNa kaivayadiNANi suNdro| pacchA sa-visayamaNusaraMto bhaNio seTiNA--"vaccha ! samAsaNNo paauso| gADhaM tavati taraNimaMDalaM / duggamA maggA tA ettheva parivasiya sarae gaMtavvaM / " paDivaNNaM suMdareNa / caliyA ke vi satthiyA / sattarayaNANi kusalalehaM ca samappiUNa bhaNio saMdareNa vissaNijjo dAmoyara-diyavaro--"vayaMsa ! imANi satta rayaNANi imo ya leho maha jaNaNi-ghariNINa smppeyvvo|" so vi taheva paDivajjiUNa satthiehi samaM NiyagharaM smaagto| lobhamohiyamaiNA samappio leho avalatANi rayaNANi / bIyadiyahe samappio aNNavaNieNa vIya leho| dhaNasirIe vAito leho| tIe dAmoyarahatthAo sattarayaNANi gaheyavvANi / tato sA lehaM kare kAUNa gayA dAmoyaradharaM / maggito rynnaanni| so bhaNai--"na maha hatthe pesiyaanni|" daMsito leho dAmoyareNa / bhaNiyaM-'aliyaM keNAvi lihiyaM / ' tato sagharamAgayA dhasirI bhaNiyA jayasuMdarI-"hale ! caliyacitto viya lakkhIyai esa baMbhaNo, tA kassai pahANapurissassa kaheUNa kare kijjaMtu rayaNANi / " jaM aMbA ANavei'tti bhaNiUNa bhuttattaraM gayA seTThisamIvaM jysuNdrii| diTTho setttthii| kahiyaM kajja / teNa vi jayasuMdarI ruvAiguNagaNa-mucchiyamANaseNa mailiyameraM evaM payaMpiyaM---"suMdari ! mae saha ekkasi pi visayasuhamaNahavasi to te paoyaNaM saahemi|" tIe bhaNiyaM--"jai evaM to jAmiNI paDhamajAme samAgaMtavvaM" ti payaMpiUNa tato gayA uvarohiyasamIve / tassa vi seTTisariso samullAvo / 'vIya jAme samAgaMtavvaM' ti payaMpiUNa gayA amaccasagAsaM / amacco vi uvarohieNa va pADhio tameva vAgarai / taiyapahare rayaNIe ejjasu'tti bhaNiUNa pattA NaravaisamIvaM / sAhiyaM kajjaM / raNNA vi taheva bhaNNati jaM mNtinnaa| cauttha jAme jAmiNoe sAmiNA samAgaMtavvaM ti / payaMpiUNa pacchA sghrmaagyaa| sAhio sAsuyAe tANa samullAo / dhaNasiroe bhaNiyaM-"jattha kAraNapurisA vi vimukkamerA evaMvihANi payaMpaMti tattha kA rayaNAsA?" jagasuMdarIe bhaNiyaM--"atthi causu vi disAsu samaMtao purisapamANacaukoNAlaMkiyA mahai mahAliyA tuha ghare maMjasA ?" tIe bhnniyN--"atthi|" jagasuMdarIe bhaNiyaM--"jai evaM to sA ugghADakavADA gharamajjhe muccu|" taheva kyN| tato 1. dhaNa dhannaeNaM pA0 / 2. gharamAga pA0 / 3. tameva bhaNNai jaM. pA0 ) Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNida-cariya saMmajjiyaM jagasaMdarIe maMdiraM, paMcavaNNavatthaviNimmito baddho uvari caMdovago, kAriyaM sugaMdha-kusumehiM phullaharayaM, laMbAviyAo viyANayapariperatesu muttAvalIo, sajjIkao pavarapallaMko; ghaNasArasammissa DajhaMtakAlAguruviNissaraMtadhUmadhayAriyAbhavaNodarAo, causu vi pallaMkapAesu vimukkAo dhavaghaDiyAo, pajalaMtapaIva-pahA-paNAsiyaMdhayArAsu, pallaM bhavaNabhittisu pavaraNAgadaMtesu vimukkA dappaNA, viraiyaM sIhAsaNaM, appaNA vi bhaddAsaNagayA ciTThati / tato viyaMbhie tamaMdhayAre paviralamANusasaMcArAsu ya racchAsu samAgato sitttthii| paviTTho bhavaNabhaMtaraM / kao jagasuMdarIe calaNasoyaNAio uvayAro / pAraddhA siMgArakahA / etthaMtare samAgato uvarohio / maMdasaddeNa bhaNiyamaNeNa--"suMdari ! ugghADesu kavADaM / " jagasuMdarIe bhaNiyaM--"ko esa ?" seTThiNA bhaNiyaM-'uvarohio viva lakkhIyai / " "atthettha kiMci pacchaNNaM NilukkaNadvANaM ?" daMsio maMjasAe uttarakoNo, paviTTho seTTI, diNNaM tAlayaM, kare kayA kuMciyA, ugghADiyaM' kavADaM, paviTTho uvarohio, NisaNNo sIhANe, tassa vi ko taheva uvayAro, pAraddhA sNkhaa| etthaMtare samAgato amcco| saNiyaM bhaNiyamaNeNa --"suMdari ! duvaarmvNgunnaahi|" tIe bhaNiyaM-ko esa?" uvarohieNa bhaNiyaM-- "amcco|" saMpayaM kA gaI ? atthi kiM pi pacchannaM?" daMsito maMjUsAe pacchimakoNo paviTTho uvrohio| diNaM tAlaya ugghADiyaM kvaaddN| paviTTho amacco / nivesio sIhAsaNe / tassa vi savittharo savvo va kao uvayAro, pAraddho, khaarso| etthaMtare samAgato gyaa| khINasaraM jaMpiyamaNeNa--"pie! avaMgaNAhi vaarN|" tIe bhaNiyaM-"ko esa?" amacceNa bhaNiyaM-"rAyA viya lkkhiyi|" aho kerisaM jAyaM? atthettha ki pi rahassa ThANaM ?" daMsito tIe maMjUsAe daahinnkonno| paviTTho amacco / tAliyaM duvAraM / pavesio raayaa| pAraddho uvyaaro| etthaMtare gahiyasaMkeyA samAgayA saasuyaa| bhaNiyamaNAe--"halA ! jagasuMdari ! ugghADesu kvaaddN|" rAiNA bhaNiyaM--"kA esA ?" jagasuMdarIe bhaNiyaM-"maha sAsuyA / " raNNA bhaNiyaM-daMseha ThANaM / khaNamittaM osArAmi / daMsio maMjUsAe puvkonno| paviTTo rAyA / diNNaM tAlayaM / kare kayAo' cattAri vi kuMciyAo / uvasaMhiriyaM savvaM pallaMkamAiyaM / etyaMtare vAsiyaM taMbacUDeNa / uggato ravirahasArahI / tato bahuyaraM gale cittUNa sadukkhamiva paruNNA dhaNasirI / milito jaNo / samAgato daMDavAsio / pucchiyA teNa dhaNasirI-"bhadde ! kimevaM sadukkhaM rovijjai ?" tIe bhaNiyaM"ego puttago' so vi desaMtare paMcatto ptto|" eyaM NisAmiUNa turiyaM turiyaM gao rAule tlvro| bhaNio dovAriobhadda ! lahuM viSNavesu rAyANaM / jahA talavaro paoyaNavaseNa tumha calaNe dalumicchati / " gato dovArio Na diTTho raayaa| paDiniyatto bhaNio talavaro-"na dIsati rAyA / " pacchA gato talavaro amaccamaMdiraM uvarohiya maMdiraM gato / uvarohito vi Na saccavito / pacchA seTrigharamaNapaviTTho, seTThI vi Na diTTho / tato pAriggahiya-balAhiya-daMDavAsiehi miliUNa maMtiyaM-"aho na najaMti kahiM pi gayA kAraNapurisA tA mA hArijjau rajjakajjaM / saMgovijjau asAmiyA gharasirI / evaM maMtiUNa gayA dhaNasirIghare / NirUviyaM samaMtato maMdiraM / tato bhaNiyA dhaNasirI-"bhadde ! mahaI tumha ghare atthasaMbhAvaNA na puNa ki pi dIsai, ko ettha paramattho?" dhaNasirIe bhaNiyaM-"ahaM pi na yANAmi / paraM desaMtaraM vaccaMteNa putteNa ettiyaM bhaNiyaM jahA-"ammo esA maMjUsA payattaNa sNrkkhnniiyaa| tato citiyamaNehi-ghaDamANameyaM saMbhAvijjai ettha gharasAro / NirUviyA, jAva vAleuM pi na tIrai / " pucchiyA saNNavattiNI jagasaMdarI / ki kAraNamaccaggalo bhAro?" tIe bhaNiyaM-ajja mae rayaNicaramajAme suttajAgarAe sumiNagammi cattAri logapAlA niyagharamaNupaviTThA diTThA / te gharaM saccaveUNa maMjUsAe puvvadAhiNAvaruttaresu koNesu ekkekko paviTTho / tato jaggiyAhaM jai esa sacco sumiNago, tA logapAlANubhAveNa bhAro vi saMbhAvijjA tato sayalapurajaNasamakkhaM kaha kaha vi rAyapurisehiM caDAviyA bhaMDIe maMjUsA / nIyA rAyakaraNaM / mukkAkaraNapurao / 1. duvAraM je0 2. pAraddhA vammaha kahA pA0 / 3. kare gahiyAo pA0 / 4. putto pA0 / 5. maMti gihe tama0 pA0 / 6. yA samAsanna pA0 / Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAvaya-sAviyAkahA milito Nagaralogo, maggiyA pAriggahiehi dhaNasirI kuMciyA / samappiyA tIe / tao ugghADiyaM puvakoNo tAlayaM / ahiNavuvvUDhakulakannaya' vba palaMbapaDapAuyamuho ahoNiviTThadiTThI Niggato rAyA / turiya turiyaM palANo NiyamaMdirAbhimuhaM / dAhiNillakoNAto2 amacco Niggao / so vi taheva sabhavaNAbhimaho phaavito| pacchillAto uvarohio so vi sarasarassa NiyasaraNaM saraMto ceva logehiM diTTho / uttarillAo seTThI vaMciUNa3 diTThI sigghasigdhaM sagharaM gto| tao pAriggahieNa bhaNiyaM-"ki saccameva ee rAyAmaccovarohiya-siTTiNo uyAhu iMdayAlaM? na hasaMtayA Na rovaMtayANa' saMpayaM saMgaya'ti pucchiyA jagasaMdarI--"ko esa vattaMto?" tIe bhaNiyaM-"ghare ceva sAhio sumiNago so sacco sNbhaavijji|" pAriggahieNa citiyaM-"alamimiNA viyAreNa mA jaNo paMDito kIrau / " AyArasaMvaraM kAUNa saha maMjUsAe pesiyAo5 sagharaM sAsuyabahuo Niya-Niya gharaM / gato Nagaralogo / rAiNA vi saddAvio daMDavAsio / bhaNio egate / " are! gaMtUNa bhaNAhi maha vayaNeNa jayasuMdariM-'jahA acirAdevarayaNasAmiNI bhavasi tahA karissAmo paraM Na esa nisAvaiyaro kassai purato payAsiyavvo / ' taheva kayaM daMDavAsieNa / bIyadiNe hakkAriUNa bhaNio amacceNa dAmoyaro / " are! dharaMtammi sAmie vi bhinnalehasUiyANi pararayaNANi avaharaMtassa sumariyaM te kayaMteNa ? tA lahu~ sayameva gaMtUNa samappehi / teNA vi taheva kayaM / rAyAmaccuvarohiya-seTThINaM bhAvakhaMDiyavayANa / ihalogammi akittI duggaigamaNaM parabhavammi // 879 / / io ya so suMdaro vitte vAsAratte viDhattabhUridaviNasaMcao aNuNNaviyakaNayasAraseTThi kaNayasuMdarI sahito mahayA satthasaMmaddeNa patto jayaMtIe / ANaMdiyA jaNaNI / pADiyA calaNesu dhaNasiri / jagasuMdarINa kaNagasuMdarI sAhio sanvo vi suMdareNa NiyayavRttaMto / dhaNasirIe vi rynnaavlaav-laabhviyro| jAyA savisesaM sammayA jagasuMdarI suMdarassa / evaM tivaggasAraM visayasuhamaNuhavaMtANi kAlaM gati tANi / tA bhadde ! paradAravirativirAhaNA ihaloge vi viDaMbaNaphalA jahA rAyAmaccovarohiya-seTThINa ArAhaNA guNakarI jahA jayasuMdarIe / iyANi paDivanna-niyama-paripAlaNAe vIyaM bhnnnni| sAvaya-sAviyAkahA-- atthi kacchadesesu kaccho nAma gaamo| tattha AhIrakulasaMbhUyANi sAvao sAviyA ya bhajjo vaiyANi parivasaMti / io ya tammi ceva dese ANaMdapuravatthavvo AjammadAriddio dhijjAito parivasati / annayA teNa citiyaM--"aho! me apUNNaparivADI, to kiMci devaM samArAhiUNa saMpattadhaNo demi bhagavaMtANa baMbhaNANa bhoyaNaM dakkhiNaM ca, jeNa jammaMtare vi nevaMvihadukkhANa bhAyaNaM bhavAmi / " evaM vigappiya gato thuulesrN| Thio abhoyaNeNa kaivayadiNehiM aigaehiM bhaNio deveNa--"bho chakkamma! kiM nimittaM uvarohasi ?" baMbhaNa bhaNiyaM-"bhagavaM! atthi me dANecchA patthi dAyavvaM tA tahA karesu jahA baMbhaNANaM bhoyaNaM dakkhiNaM ca demi / " deveNa bhaNiyaM-"kiM tuha baMbhaNehiM kacchesu kacchagAme sAvagANi bhajjo vaiyANi, tANa bhoyaNaM dakkhiNaM ca dehi jai punnaNa paoaNaM / " evaM donni tinni vArA bhaNio dinnadhaNo, gao kacchaMdhijjAito divANi tANi" sAvagANi jarA-jajjariyasarIrANi diNNaM bhoyaNaM dakkhiNA ya / pacchA pucchiyANi--"bho ! kahei ko guNo tumha jeNa devassa vi pUyaNijjANi / " tao bhaNiyaM sAvaeNa mAhaNasuehiM / " amhe vi bhiNNagAmavAsINi aNNayA sAhasamAgameNa laddhaM sammattaM / paDivaNNA desaviratI / savisesa jAyasaddheNa mae kayA jAvajjIvaM sukka-paDivayamAI kAUNa gurupurato egaMtariyA mehaNaNivittI / imAe vi sukka vIyamAI kAUNa paDivaNNA jAvajjIvaM egaMtariyA abaMbhaviratI / pattANi jovvaNaM / vihivaseNa jAto amhANa pariNayaNasaMbaMdho / taM ca vivarIyaM 1. nANavuDDhaku. pA0 / 2. dAhiNajjako0 pA0 / 3. vaMciyajaNa diTTi pA0 / 4. Na saMpayaM je0 5 . pavesiyA sa0 pA0 / 6. Niyama paripAlaNaphalabIyaM pA0 / 7. samAgahiU. jel| 8. vimaggiya je0| 9. malesaraM je0 / 10. 0cchaM dheyAio di0 pA0 / 11. 0Ni sAva0 pA0 / 12. mhANa saMbadho jA0 / Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 95 jugAijiNida-cariya samAvaDiyaM / jaddivasaM maha mokkalaM taddivasaM imAe baMbha-Niyamo / jaddivasaM imAe mokkalaM tammi diNe maha niyamo / evaM jahA gahiyaNiyamaparipAlaNA parAyaNANi ceva amhe jaraMgayANi / teNa devo pakkhavAyaM kareitti / jao maMgalamiNamo khalu maMgalANa varabhUsaNANamAbharaNaM / sIlaM ciya jayapayaDaM thaNaMti jeNeha devA vi // 880 / / jAtirahiyA vi jaNanidiyA vi supasattharUvarahiyA vi| mAyaMgarisI viva suravarehiM thavvaMti sIlaDDhA / / 881 / / taM natthi jana sijjhai sayale mahimaMDalammi purisANa / sIlakaliyANa kajjaM jahicchiyaM dhIrapurisANa // 882 / / saMpunnanANarahiyA vi maDhamaiNo vi jaMti diya-loyaM / sIlaparipAlaNAo tamhA sIlammi jaiyavvaM // 883 / / evaM suNiya saMbuddho maahnno| tA ninnAmie ! jahA gahiyaniyamaparipAlaNAparA ihaloe vi devehiM pi thuNijjati jahA imaM sAvagamihuNaM / saMpayaM pariggahaparimANavirAhaNArAhaNaphalaM bhaNNai / guNacaMdakumArakahA-- atthi iheva jaMbuddIve dIve bhArahe vAse visappaMta-viveyaguNa-rayaNAharaNa-maMDiya-viggahAsama-satta-naravisara-virAyamANo' mokkhataruavaMjha-bIyakappa-sammattAiguNasaMpAyaNa samattha-dhamma-desaNA-Nira yamaNijaNa-paya-paMkayAsaMgio' gAmAgarapuravaraNivAsi sura-suMdarI vAra-vajjiratAra-neurArAvaraMjiyarAyahaMsa-maMDalo kaccho NAma jaNavao / tammi sayalavisayapahANaM tihUyaNasirIsaMseviyaM mahImaMDaNaM nAma nagaraM / tattha ya aMjaNagiri-siharasamANathirathora-karArikari-kuMbhatthalaviyAraNucchaliya-dhavala-muttAhalukkeradaMturiyakarAla-karavAladhArA nisaNNarAyalacchIsamAligiyaviggaho NaravAhaNo nAma rAyA / niyasuMderaviNijjiyasurasuMdarIsaMdohA caMdaleha vva baMdhayaNa-kumaya-saMDANaMdakAraNaM caMdalehA NAma mhaadevii| tIe saha visaya-suhamaNuhavaMtassa rAiNo jAto putto / uciyasamae paiTTAviyaM nAmaM 'gaNacaMdo'tti / aTTavArisio samappio lehAyariyassa / thevakAleNa jAto asesklaapaargo'| mitto ya tassa jiNadhammavisArao ari NAma / aNNayA maraNapajjavasANayAe jIvalogassa uvarayA caMdalehA / ThaviyA gammi ThANe aNNA devI / samuppaNNo tIe vi putto / tao sA guNacaMdaM pai vippayArei rAyANaM / so vi kaNNa-visaviyAra paNada-viveo aviyAriUNa paramatthaM viyaliya-siNeho sAmaNNajaNaM va pecchai gaNacaMdakUmAraM / tato visAyamAvaNNaNa citiyaM kumAreNa--"avahariyA tAva maha jaNaNI kayaMteNa / tAo vi sapariyaNo maM pai vippariNao viva lakkhiyai / ahavA tAyassa vi na doso| vivarIya vihivaseNaM Narassa savvaM pi hoi vivarIyaM / mAyA vi hoi bagghI vappo sappo phUDaM eyaM / / 884 / / tA kimihadieNa ? vaccAmi desaMtaraM / sAhito NiyayAbhippAo sugattassa / bahumaNNito teNa / bhaNio ya gaNacaMdo-"jA tujjha gaI majjha vi sA ceva / jao---- so attho jo hatthe taM mittaM jaNiraMtaraM vasaNe / so dhammo jattha dayA taM vinnANaM jahiM viraI / / 885 / / tato alakkhiyA pariyaNeNa NiggayA do vi rayaNIe / caliyA 3 uttarAbhimuhaM / kameNa vahaMtA pattA suhasaMvAsaM NAma mahANagaraM 14 / vIsamiyA NagarAsaNNe / etyaMtare gAmANugAmaM viharaMtA samAgayA tattha aisayaNANiNo jIvANaMdasUriNo / samosariyA saravaNujjANe / samAgayA vaMdaNatthaM purloyaa| guNacaMdasuguttA vi vaMdiUNa jIvANaMdasUri nisnnnnaasmuciyaasnne| pAraddhA bhagavayA dhmmdesnnaa| 1. ra io mo0pa0 / 2. saMpaya.Na pA0 / 3. yAlaMkio pA0 / 4. si suMdarasuMdara0 pA0 / 5. gAmAgaranagarapura0 pA0 / 6. 0 yaNa sari saMse0 pA0 / 7. maMDalaM nA pA0 / 8. NAma devI pA0 / 9. .Ta vari. je0 / 10. 0 go tti pA0 11. visayaviyAraviNaTTha pA0 / 12. hoi smaNIyaM je0 / 13. NeNa nIsariyA pA0 / 14. ma nayaraM pA0: Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNacaMdakumAra-kahA 97 laddhAvasareNa payaMpiyaM sugutteNa--"bhagavaM! dhammaguNamabhilasaMteNa paDhamameva kimaNaTANaM aNaTheyavvaM dhammiyajaNeNa ?" suriNA bhaNiyaM--"soma ! suNa / " samAseviyavvaM dayAluttaM / parihariyambo paraparibhavo / mANeyavvA maNNajaNA / vajjaNijjA kohaNayA / mottavvA mohaNayA na kAyavvo iTujaNaviyogo mahAsogo ya / visaM va davvo akallANamittajogo / Na vattavvaM hAseNa vi aliyavayaNaM / Na giNhiyavvaM appaM pi paradhaNaM / vAraNIo prdaaraabhilaaso| kAyabvo . icchANiroho / viheyavvo guNijaNapakkhavAo / vamaNIo micchAbhimANo / khaNaM pi na mottavyo siddhi-baha-paramapAhuDa maNijaNabahamANo / payaTriyavvaM dakkhiyajaNatANakaraNe / Na bhAsaNIo parAvaNNavAo / gahiyavvA paragaNA / lajjiyavvaM NiyaguNavikatthaNeNaM / na pamhusiyavvaM thevaM pi sukayaM / kAyavvaM parovayAra-karaNalAbhasammANasaM / saMbhAsaNio paDhamameva siTThalogo / aNumoyaNIyaM dhammiyajaNANuTTANaM / pariharaNIyaM parapesuNNaM / Na viheyavvaM paramammaghaTTaNaM / na laMghanIyA savvassa vi uciyapaDivattI / bhaviyavvaM pasaMtavesAyarehiM / lihAvaNIyaM saMsAra-sAyara-samattaraNa-se ubhUyaM jIvAipayatthasAsaNaM jiNiMda-sAsaNaM / bhAveyavvaM aNiccAibhAvaNAjAlaM / hoyavvaM samadAracitteNaM / payaTriyavvaM uttamajaNa- NisaNesu / na kAyabvo saNNANa vigghabhUto NihAipamAo / jAgariyavvaM dhammajAgariyAe / bhaNiyaM ca-- jAgaraha jaNA NiccaM jAgaramANassa vaDDhae baddhI / jo suvai na so suhio jo jaggai so sayA suhio // 886 // suyai suyaMtassa suyaM saMkiyakhaliyaM bhave pamattassa / jAgaramANassa suyaM thirapariciyamappamattassa // 887 / / suvaI ya ayagarabhUto suyaM pi se nAsae amayabhUyaM / hohIi ayagarabhUto naTThammi sue amayabhUe / / 888 / / NiddAvasago jIvo hiyamahiyaM vA Na yANaI ki pi| tamhA tapparihAreNa dhammajAgariyayA seyA / / 889 / / vaya-samiti-kasAyANaM dhAraNasaMrakkhaNA viNiggahaNaM / daMDidiyANa vi jao eso dhammo jiNAbhihio // 890 / / so puNa duviho bhaNio jai dhammo taha gihatthadhammo ya / jA jIvapAlaNIo khaMtAI dasaviho paDhamo / / 891 / / bArasabheo bIo paMcANavvaya-gaNavvayA tiNNi / sikkhAvayAiM cauro jaha satti pAlaNijjo ya / / 892 / / . eyaM suNiya saMjAya-desaviratipariNAmeNa bhaNio guru guNacaMdakumAreNa--"bhayavaM ! savvo vi pariggaho paNNAsadINArakoDimajjhe ceva mokkalo ato paraM Niyamo / sugatteNa bhaNiyaM--"maha puNa dasadINAralakkhamajjhe / guruNA bhaNiyaMbhadda ! atthaM tu lakkhA dasadINArA vi te dullahA appaMbharo' ceva tumaM / sugutteNa bhaNiyaM-"bhagavaM! majjha vi maNasamahakallolamAlA appaDihayappasarA parippharai tA kaha mahamapaMbharo ceva / " suriNA bhaNiyaM--"soma! suNasu kAraNaM / io puvvabhave jaMgalagAme maMgalo nAma kulaputtago tuma mahesi / sumaMgalA te bhAriyA payai bhaddagA dANasUrA ya / tumaM puNa saMkaDahiyao abhaddago ya paropparamaccaMtasiNeheNa visayasuhamaNuhavaMtANa tumhANa' vaccaMti vAsarA / aNNammi diNe tavataviyataNaNo tavassiNo dANaM dalamANI didA tae sumaMgalA / bhaNiyA ya muddhe ! 3 mahAkilesAyAsasajjhamatthovajjaNaM' / aparimiyapAsaMDA ya meinnii| ayANuyA dhammagahillA' ya tumaM / tA jaM diNNaM taM dinnaM saMpayaM maha ghare na kassai dAyavvaM / ' 'jaM ajjautto ANavei taM karemi' ThiyaM dANaM / baddhaM tae tappaccayaM dANaMtarAyakammaM / ahAUyakkhaeNa mariUNa samuppaNNA' sumaMgalA / guNacaMdo nAma rAyaputto, tumaM puNa sugutto NAma siTThiputto / putvabhavabbhAseNa siNeho tumha lAbhavaM guNacaMdo alAbhavaM tumaM / jao-- "jammatarakayakammANubhAveNa lAbho alAbho ya jIvANaM / taM puNa kamma aTTavihaM / taM jahA--NANAvaraNijjaM, dasaNAvaraNijjaM, veyaNIyaM, mohaNijjaM, AuyaM, NAma, goyaM, aMtarAyaM ca / tattha NANAvaraNijjaM paMcavihaM"--taM jahA mai-suya-ohi-maNapajjava-kevalAvaraNaM'ti avi ya-- nayA ya paa0| 1. kahamapyabhAro je0 / 2. tANa vaccaM0 je0 / 3. ya bhadde paa0| 4. . samajha pA0 / 5. 0 6. jjaM darisa pA0 / Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNiMda-cariyaM udaeNa jassa Na muNai neyaM telukkasaMgayaM puriso / NANAvaraNaM kammaM taM jANasu jiNavaruddiTThaM // 893 // darisaNAvaraNaM puNa navavihaM-taM jahA-cakkhudarisaNAvaraNijjaM, acakkhudarisaNAvaraNijja, ohidarisaNAvaraNijja, kevaladarisaNAvaraNijja, NihA-NihANiddA-payalA-payalApayalA-thINagiddhI ya / avi ya-- suhapaDibohA' NiddA duhapaDibohAya NiddaNihA ya / payalA hoi Thiyassa ya payalA payalA ya caMkamao // 894 // aisaMkiliTThakammANuveyaNe hoi thINagiddhI ya / mahaNiddA diNacitiyavAvArapasAhaNI pAyaM // 895 / / veyaNijjaM duvihaM taM jahA-sAyAveyaNijjaM, asAyAveyaNijjaM ca / mohaNijjaM puNa adrAvIsaivihaM taM jahA-kohamANa-mAyA-lobhA / cauro vi caumvihA aNaMtANabaMdhiNo, appaccakkhANa NAma, paccakkhANAvaraNA, saMjalaNA ya / sammattaM, micchattaM, sammAmicchattaM, hAsa-raI-araI-bhayaM-sogo-dugaMchA' itthIveo-purisaveo-napuMsagaveo ya / AuyakammaM cunvihNnnaary-tiriy-nraamrbheenn| NAmakamma puNa-gaiNAmakammAibheyao' / ducattAlIsatibheyaM / gottaM duvihaM-uccAgoyaM, nIyAgoyaM ca / aMtarAyaM puNa paMcavihaM-taM jahA-dANaMtarAyaM, lAbhaMtarAyaM, bhogaMtarAyaM, uvabhogatarAyaM, viriyaMtarAyaM, ti / tattha dANaMtarAyaM NAma jassa nAma kammaNo udaeNa haMtaM pi, NiyayadavvaM jANato vi, dANaguNe muNito vi, saMsArAsArattaNaM kalito vi, vijjulayA caMcalaM lacchi bhAveMto vi, jala-jalaNa-baMdhu-takkara" NariMdasAmaNNaM davvaM avagacchaMto vi, jiNasAhagaNe na tarai thevaM pi dAuM, taM bhaNNai dANaMtarAyaM ti / jassa puNa kammaNo udaeNa viNNANAiguNapaDahatthassa vi, accaMtaparovayAranirayassa vi, devaguru-sAhumAipAyapUyAparassara vi,13 sajjaNasaMbhAvijjamANajasapabbhArassa vi dANikkamahAvasaNiNo vi, samatthajiyaloyapAyaDassa vi, pahANavaMsubbhavassa vi, kisi-sevA-vaNijja-jalaNihisaMtaraNarayassa vi, accatujjamaparassa vi, udarabharaNaM pi kaha kaha vi saMpajjai / taM bho sugutta ! lAbhaMtarAyakamma bhaNNai / jahA tujjha15 ceva tti jassa puNa kammuNodaeNa saMte vi paMcavihe bhoge na tarai bhottuM taM bhogaMtarAyaM uvabhogatarAyaM pi / evameva navaraM uvabhogo vatthAharaNAio'tti / tahA kammudayAo' AbAlabhAvao ceva vavagaya-bala-viriya-parakkamo havai jIvo taM viriyaMtarAyaM / tA bho sugatta! baliyaMte lAbhaMtarAyaM kamma, tA alamimiNA saMsAraheuNA bayaNaNidaNijjeNa gihavAseNaM / paDivajjasu bhavajalahipoyabhUyaM mokkhamahApAyavekkabIyaM jAi-jarA-maraNa-sogummUlaNapaccalaM sammattamUlaM paMcamahavvayalakkhaNaM jai dhamma / mA sattaya-ghaDaya-puriso vva appANayaM asaMtavigappehiM AyAsehiM / " sugutteNa bhaNiyaM-"bhagavaM ! ko so sattuya-ghaDayapuriso?" bhagavayA bhaNiyaM--"suNa "atthi iheva bhArahe vAse dakSiNAvaha-cUDAmaNibhUyA paMDumaharA NAma nayarI / jattha ya asikkhaviyaNiuNo purjnno| apasAhiyasuMdarANi purasuMdarIvayaNakamalANi analiovayArA kulaputtaya'tti / aviya-- rasaNa " vva sahai pharihA paayaarnniymuulggsohillaa| varapomarAyaghaDiyA kalahaMsaravAulA rammA / / 896 / / *NANAviharayaNillo pAyAro sahai phalihamaNighaDio / mahaNuTThiyaduTTho' yahipheNasamUho vva mahurAe / / 897 / / tattha ya dhaNa-dhaNNa-kaNayasamiddhAe vi puvvakayakammadosao accaMtadarido purisadatto nAma seTThitaNao parivasai / aviya-- siTThigharammi vi jAto NiyakammavaseNa duggato20 dhaNiyaM / sagge vi kukkusa cciya havaMti kira puNNarahiyassa / / 898 // 1. boho pA0 / 2. boho pA0 / 3. vihaM sAthA0 pA0 / 4. 0 sa vihaM pA0 / 5. duguMchA pA0 / 6. gainAmAi pA0 / 7. 0 uddhaMca0 je0 / 8. 0 yaM jassa nAma ka. pA0 / 9. 0Noda0 pA0 / 10. jjulA pA0 / 11. 0kkarenariMda je0 / 12. mAipIi pUyA pA0 / 13. vi viusayaNa saM0 pA0 / 14. pi kahavi pA0 15. tumace0 pA0 / 16. tahA jassa udayao paa0|17. vesaNa vva je0 / 18. Triya dRddhoahiphaNasa0 / mahaNadviya duddho ahi pheNasa pA0 / 19. doseNa a0 je0 / 20. duggauvaNiyaM pA0 / Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNacaMdakumAra-kahA aNNayA ya so gehAto gehaM, pADayAo pADayaM, gAmAo gAma, NayarAo NayaraM, sannivesAo sannivesaM, desAo desaMtaraM bhamaMto saMpatto uttarAvahaM / tattha ya Thio khIpaiDiyaNayarassa' ekkammi suNNamaDhe ANio masANAo ekko junnamaMcao nnisnno| tattha gao bhikkhaTTA laddhA bahuyA sattUyA / tato harisanibbharamaNo ciMti umADhatto purisadatto--"avvo! karemi kiMci vANiyattaNaM / tao bhikkhAsattuehito avaNIyA thovA sttuyaa| paDhamadiNe evaM ca aNudiNamavaNiteNa thovathove sattue kaivayadiNehiM bhario ghddo| tao sikkae kAUNa Thavio diTripahe / gahiya lauDao ya harisabharaNibbharo corAiehito taM ghaDayaM rakkhaMto citttti| aNNammi diyahe rAIe pacchimajAme suttaviuddhassa uppaNNo se maNe vigappo-'aho pAvio mae paramalAbho etthvise| jAyaM pasArayakAraNaM tA kahaM esa sattaya-ghaDao vitthAreyabvotti citito gato ghaDayaM ghettaNa saMkappeNa gaamNtrN| dinA sattugA gaamellyaann| gahiyaM tehiMto ghyN| vikkIyaM ngre| samAsAIo laabho| gahiyaM guDAiyaM pddibhNdd| gato dUrayaraM vittaNa samAsAio bahayaro lAbho / gahiyaM celiyaM / gato puvvdesN| vikkIyaM salAbhaM / gahiyaM paDibhaMDaM / uvaNIyaM uttarAvahaM' / pAvio aTTaguNo lAbho, kArAviyaM dhavalaharaM, NirUviyA vavaharayA ugghADiyANi AvaNANi, paTTaviyA disAvaNiyA, AulIyaM davvaM, laddhA pahANakUla-rUva-jovvaNa-guNagdhaviyA seTiduhiyA, NiruviyaM vArijjayadiNaM, samAyA baMdhuNo, vitto vivAho, kayaM vaddhAvaNayaM, sammANiyA loyaa| NirUviyaM vAsaharaM, vitthariyA sejjA, diNNo kusumovayAro, pajjAlio paIvo, NisaNNo sayaNIe, AgayA bahU nivesiyA tattha, ramiyA jahicchaM saMkappeNa / evaM ca tIe saha saMkappeNeva visayasuhamaNuhavaMtassa aikkaMto koikaalo| tao jAyA se bhAriyA aavnnnnsttaa| jAo putto saMkappeNa, paiTTAviyaM se nAmaM saMkhacaDo'tti evaM ca maNoraha-suhamaNahavaMtassa aNNammi diNe rAIe carimajAme samappio tIe purisadattassa tnno| teNa viya kiMci khaNaMtaraM dhariUNa bhaNiyA Niya jAyA--"giNhasu iNhiM taNayaM NiddA me AgacchaI"tti / tIe bhaNiyaM--"tumaM ceva NiyasuyaM paripAlesu / Na me kiMci kjjN|" tato eyamAyanniUNa vakkhittacittayAe pamhaTTa kajjAkajjeNa samAsAiyarasaMtareNa ya 'esA mama dunviNIyA ANAbhaMgakAriNI bhAriyA purato ciTThaitti rosavasuppicchacitteNa diNNo luddpphaaro| laggo sttyghdde| etthaMtarammi viyaMbhio dAruNo pvnno| avahariyA savve vi sttuyaa| pacchA samuvasaMtakovAnalo, kajjAkajjaviyAraNavAvaDamaNo; na pecchai gehaM, na davvaM, na vivaNIo, na vavaharae, na bhaMDAI, na baMdhuNo, na bhAriyaM, na suyaM, navaraM masANAsaNNasuNNamaDhajarAjiNNamaMcayArUDhaM appANayaM pecchai sattue ya paNa? tti / tao AsAbhaMgavivanna-muhacchAo soya-sAyaramaNuppaviTTho citttthi| tA bho devANuppiyA sugutta ! jahA teNa purisadattapuriseNa asaMtavigappehi appA AyAsio dIhakAlasaMciyA sattugA hAraviyA tahA mA tumaM pi asabbhUyAsApAsavinaDio aTTavasaTTovagato dhammatthakAmarahito appANaM duggaIe pakkhivasu na khalu bhAgadheyarahiyANaM samIhiyasiddhIo bhavaMti / tA paDivajjasu sayalamaNorahaNibaMdhaNaM saahudhmm| aha bhaNasi na tarAmi accaMtadukkaraM vAlayA-kavalo viva NIrasaM sAhadhamma kAtahAvi paDivajjasU desavirailakkhaNaM sAvayadhamma / " sagattaNa bhaNiyaM-"paDivanno mae desavirailakkhaNo saavgdhmmo| tattha vi paMcamaNuvvae jAvajjavi caraNaM na paDivajjAmi gAsAchAyaNaM motUNa tAva savvaM dhamme dAhAmi / puNo vi bhaNiyaM sugutteNa-"bhagavaM ! desu kiMci thevakkharaM ihaloya-paraloyapahANaphalasAhayaM mahAmaMta'tti / etyaMtarammi citiyaM guNacaMdeNaM--"acco suMdaraM jAyaM jamimiNA sugatteNa maMtajAyaNaM kayaM / tato ima nisAmiUNa bhaNiyaM sUriNA--"bhadda ! jai evaM tA giNhasu acitaciMtAmaNivibbhamaM kappa-mahApAyavaM piva samIhiyAsesaphalayaM, vihaMgarAyaM pi va viddiviyA sesavisaviyAraM, dharaNidaM pi va sayalavijjANugayaM, suraguruM, pi va "buhayaNaseviyaM, devAhidevaM piva bhAvagijhaM, aidukkaraM11 tavovihANaM pi va uccADiyA sesANiduTusattasaMghAyaM, puNNarAsi pi va jaha citiyA sesaphalaM 12 ti ki bahuNA savvahA / 1. khii pai0 pA0 / 2. risa nibbha0 pA0 / 3. diNe rA. pA0 / 4. yaM annayare naya. pA0 / 5. vahe pA0 je0 / 6. divase pA0 / 7. vi kayaMci pA0 / 8. yAyAsapA0 je0 nivaDio ge / 9. dhammaNa uta0 pA0 / 10. va bahuyaNa je0 / 11. ai dUraMkaraM taka pA0 / 12. sesa phalamaM je0 / / Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 jugAijiNida-cariyaM gahabhUyaroga-takkara-kusauNa-dussumiNa' DAiNi-bhaehiM / jalaNAhi-sattu-karivara-mayiMda-bhayaduNNimittehiM // 899 / / sumiNammi vi na hu chippai puriso duriehiM evamAIhiM / jo sumarai bhAvajuo suMdara iNamo mahAmaMtaM / / 900 / / sijhaMti jakkhiNIto vijjA siddhA vi paNayamaNimauDA / ANAniddesaparA vasammi vasa'ti purisassa // 901 // nihiNo vi iMtigehaM jasapabbhAro vi dhavalaidiyaMtaM / riuNo vi hoMti mittA hiyaicchiyayaM piuvaNamai // 902 / / saMdANiyA va kittI guNapanbhAreNa bhamai telokkaM / suyanANaM piva vaDDhai davvaM deMtassa vi narassa / / 903 / / suravilayA vi supurisavasammi vaTaMti paMkayamahIo / saggo vi niruvasaggo mokkho viha tassa no dUre // 904 / / taM natthi jaM na sijjhai sayale bhuvaNammi tassa purisassa / hiyayammi jassa Nivasai suMdara eso mhaamNto||905|| taM jahA--"oM namo arihaMtANamityAdi / " tato sUriNo vayaNaM NisAmiUNa bhatti-bahumANapurassaraM gahito dohi vi so mNto| tato taM ghettaNa NagaramaNupaviTTho bhuttabhoyaNA diNaM gamiUNa diNayare NagarAo NiggaMtUNa pasuttA nayara bAhiramaDhe / NuvaNNA kappaDiyANa majjhe pasuttesu kappaDiesu chitto kumAro pAyatale keNa vi / sasaMbhaMto udvito, pecchai karajuyalaM tato citiumAraddho--"haMtA! dAhiNa karo khaggarayaNAlaMkio purisasseva lakkhIyati vAmo puNa paMcavaNNarayaNaciMcaiyasuvaNNacUDayacaccikkio NittalAmalA malayappamANA muttAhAravirAio' itthiyAe iva saMbhAvijjai' ko ettha paramattho? tti citayaMto calio tayabhimuho gunncNdkumaaro| karajuyalaM pi kiMci pacchAhuttaM gayaM jahA jahA tayabhimuhaM kumAro abhisarai tahA tahA saNagoyaragayaM karajayalaM pi gacchai / evaM teNa tAva nIo jAva diTTo jalaMto huyaasnno| na dIsai karajuyalaM / tato vilakkhavayaNo calio jalaNAbhimuhaM / thevaMtaraM gaeNa diTTha masANaM / taM ca kerisaM-jalaMtajalaNajAlAvalI pauraM, parapayalaMtaveyAlAvalI, vimukka-ghora-pokkAra-mahAsadda-viluppamADiMbhasahassaM, DiMbhasahassA-rasaMta-sUijjamANarevaikulaM, revaikula-viijjaMtaNANAvihamahu-maMsovayAra, mahu-maMsovayarijjamANabIbhaccha-mahAdAruNabhUyagaNaM, bhUyagaNa-turiya-veDhijjamANamahAcIiyaM, cIijalaMtajalaNadovijjaMtavasAdIvayaM, dIvaya-sihAsarisa-NayaNabhayaNiviTTha-tuvibhAijjamANamahAruhiraM,6 ruhirabharaMtakavAla . kAvAliya-payaTTamahApANaM, pANaparitudakilikilaMtamahApeyagaNaM'tti aviya-- jalaMtacIibhIsaNaM bhamaMtajoi-dAruNaM, viluppamANavAlayaM viyaMbhamANasAvayaM / / bhamaMtabhUyasaMkulaM rasaMtasAvayAulaM, labhaMtamAisatthayaM paNaccamANasavvayaM // chijjaMtamaMsasatthayaM rUMDaMtamaDayamatthayaM / suvvaMtapUryANassaNaM jamapuraM va bhIsaNaM / / 906 / / aviya-- dUsahajalaMtajalaNAvalIe DajhaMtasavasayasahassaM / sUlAroviyaNarasatthabhIsaNaM jmpuurisricchN||907|| hA hatti ! hasiyagajjiya haM haM hala-bahalaguMdaluddAmaM / haNa-bhiNNa-chiNNa-mAriya suvvaMtAsesabhImaravaM // 908 / / kilikilikilitaveyAlaDAiNI NaccamANabhUyagaNaM / savasayasahassasaMkulaparituTubhamaMtagomAuM // 909 / / khaMDAkhaMDavibhattomayadeho jattha kIrai sivAhiM / kAmi vva jovaNattho avvo varataruNi juvaIhiM // 910 / / gAyai DAiNisattho, veyAlo rasai Naccai tisUlI / bhallakI pukkArai ciyAnalo jalai bIbhaccho / / 911 / / jamamaMdiraM va bhImaM avasANaM piva1samatthaloyassa / peyavaNaM saMpatto guNacaMdo vimhayAvaNNo // 912 / / tao tattha paribhamaMteNa diTTha masANamajjhaTThiyaM rattacaMdaNAlihiyamaMDalaM IsANakoNe rattAlihiyacaMDiyA-pAyapurao, rattacaMdaNavilittagattaM 2 rattakaNavIramAlomAliyaM, bhayaveviragattaM vahUvaraM; tayaNudiTTho accubbhaDaviyaDajaDAmauDabhAsuro, khaMdhAsattabhIsaNakhaTuMgo, giTTharakaratADiyaDamaruyArAvA pUriyagayaNaMgaNo, vAmakaraTThiyanara-ruhirAvuNNakavAladinnadiTThio, gahiyakarAlakaravAlo, vahUvaramAraNujjuo, akAlamaccU NAma kaavaalio| tato maraNabhayabhIeNa 'amANusA puhai'tti payaMpiyaM 1. dussimiNa je0 / 2 NivaDai pA0 / 3 talAmalaya0 pA0 / 4 NA suttAhAravi0 pA0 / 5 saMbhAvijjati paa0|| 6. ra taraMta je0 / 7. ramaMta je0 / 8. chijjaMtamANa satthayaM pA0 / 9. taruNa ju0 je0 / 10. bhukkAyai je0 / 11. savva lo0 je0 / 12. rattacaMdaNa je0 / 23. Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNacaMdakumAra-kahA 101 vahavareNaM / taM suNiya saMjAyakAruNNaNa 'na bhAiyavvaM ti bhaNamANeNa hakkio kAvAlio kumAraNa--"are! pAsaMDiya ! viruddhAyAssa ihaloyaparaloyaviruddha pAvamiNaM samAyaraMtassa sumiriyaM te kayaMteNa?" taM suNiya valio kumArAbhimuho kaavaalio| pAraddhA do vi jjjhiuN| aviya vaggaMti do vi naccaMti do vi avaropparaMkha garukovA / duNNi vi nirapahArA dunni vi daTThobhiuDillA // 913 / / doNNi vi jujjhe NiuNA dunni vi niisesklklaavillaa| doNNi vi mAyA kaliyA doNNi vi pasaratakohillA // 914 / / doNNi vi garuyAmarisA avropprvNcnnekktllicchaa| doNNi vi garuyapayAvA doNNivi jayalacchivaMchillA // 915 / / doNNi vi garuyamaradA doNNi vi niddliymhiylaabhogaa| doNNi vi vaggirakhaggA doNNi vi raNarahasasoDIrA // 916 / / donni vi aiduppecchA doNNi viNiya gott-nnylmiyNkaa| NANApaharaNakaliyA paharaMti duve vi te suhaDA / / 917 / / tato aMtaraM lahiUNa gahito dosu vicalaNesu kumAreNa kaavaalio| tao tassa porusaM pAsiUNa payaMpiyaM kAvAlieNa--"kumAra ! diTTho te aNubhAvo akajjAyaraNanivAraNeNa guru maha tuma muyasu maM jeNa kiM pi patthemi / " mukko kumAreNa / pucchio ya--"akajjakaraNe kiM kAraNaM?" teNa bhaNiyaM-"chammAse puvvasevaM kAUNa jakkhiNI sAhaNatthaM maMtakappo, tti caMDiyAe balidANatthaM vahUvaraM mAreumAraddhaM / eya NimittaM ceva mahAsAhaso 'uttarasAhago tuma' ti kAUNa bahurUviNI-vijjAbaleNa purisitthikarajuyaladasaNamiseNa vA mohiUNa tummihaanniio| mukkaM vhuuvrN| Thio tAva esa vaiyaro, saMpayaM tahA karesu jahA te samAgamo vihalo Na bhavati / " tato Isi hasiUNa kayaMjaliNA bhaNiyaM kumAreNa--"bhaNasu saMpayaM jaM mae paoyaNaM" tao mAyAbahulayAe' bhaNiyamakAlamaccuNA--"bhadda ! ANesu avakhayamaDayaM jeNa te vihemi uttmlaabh| tato "jaM bhayavaM! ANavei"ti bhaNaMto gao gunncNdo| ANiyaM pAsayaM chettUNa coramaDayaM / samappiyaM kaavaaliyss| tato gayA dovi maDayaM ghettUNa cIyAnalasamIvamAlihiyaM mNddlN| ThaviyaM tattha maDayaM / uppADio guggulo| samappiyaM se tikkhamaMDalaggaM / tao bhaNio kAvAlieNa guNacaMdo-"bho mahAsatta ! niyaruhireNa pamakkhesu maDayasa calaNe / tao viyAriUNa UrUkaDDhiyaM ruhiraM / ADhattA se calaNA pmkkho| etthaMtarammi ADhattaM kAvAlieNa jhaannN| parAvattio mNto| tao sapphuriyAe maMtassa ummIliyaM loyaNajuyalaM maDaeNa pacaliyaM maNAyaM / tao jAyA guNacaMdassa aasNkaa| puNo vi hasiyaM biibhcchN| etthaMtarammi khuhio guNacaMdo / tato tahAvihabhaviyanvayANiogeNa sumario so mhaamNto| tato NivaDiyaM maDayaM gADhayaraM samADhattaM jhANaM kaavaalienn| puNo vi vimukko aTTahAsaM samukkhayakarAla-karavAlaM samucchaliyaM gayaNaMgaNAbhoe maDayaM / etthaMtarammi laddhapaccaeNa parAvattio duIyavAraM pi so mahAnaMto kumAreNa / tao chiNNamUlo viva mahAdummo nivaDio mddydeho| tao pucchio kAvAlie guNacaMdakumAro-"bhadda ! ki pi maMtaM viyANasi ?" teNa bhaNiyaM-bhagavaM! na amha kule maMtaNAma pi viyANijjai / tao viSphUriyA marisarataMtaloyaNajayaleNa samADhattaM garuyara' jhANaM / tao vimukka-aTTahAsAvUriyagayaNaMgaNo vipphuriyakarAlamaMDalaggo samuppaio tamAladalasAmalaM gayaNaMgaNaM so maDayadeho / tattha ya suciraM bhamiUNa kumArasakkamiumacayaMteNa samAhato so ceva kAvAlio maDayadeheNa / jAto suvnnnnpuriso| tato gahiUNa khaMDamegaM suvaNNapurisAo sesaM gaDDAe saMgoviUNa sAvasesAe savvarIe samAgao guNacaMdakumAro maDhaM / sAhio jahaTTio Niyavaiyaro suguttassa / ThiyA tattheva kaivayadiNANi / aNNammi diNe rayaNIe NiyayamAyaraM ruyamANI daTra Na udio kumAro / vimhiyahiyaeNa pucchiyA-"ammo!. katto tuma samAgayA? kiM kAraNaM kiM vA sadukkharovijjai ?" tIe bhaNiyaM-"vaccha ! vaMtarataiya-nikAyAto smaagyaa| piuparibhUyaM desaMtarapatthiyaM egAgiNaM tumaM daThThaNaM sadukkhaM roemi / aho ! jahannattaNaM te piuNo, jo savakkijaNaNI vayaNeNa bAlassa viNIyassa adiTThadosassa tujjha parammuho jaao| tA na tae maha vayaNamaMtareNa patto payaM pi gaMtavvaM'ti payaMpiUNa adaMsaNaM gyaa| mAriyA gaMtUNa sasuyaniyasavakkI uvAladdho rAyA-"aho! te viveo, aho ! te viyAra 1 yAe akAlamaccuNA bhaNiyaM prA0 / 2 gayA maDayaM pA0 / 3. mahAdUmo je0 / 4. garuyataraM pA0 / 5. gayaNo je0 / Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 jugAijiNiMda-cariyaM kosallaM jaM dujjaNajaNavayaNeNa suyamAyaraM NiyataNayaM' pariharasi?" tao rAiNA bhaNiyaM--"pie ! caMdalehe khamiyavvo esa avraaho| saTTANamalaMkareu bhvii| valiyacittaM dharAhivaM nAUNa gayA jkkhinnii| bhaNio gaNacaMdo-"vaccha ! AyaraM karissai tahiM gaMtavvaM'ti bhaNiUNa saTTANaM gayA / raNNA gavesiUNa ANAvito gnncNdkumaaro| ahisitto Niyapae / appaNA puNo tavovaNaM gato / guNacaMdo vi pasAhiyA sesmhiimNddlo| mahAsAsaNo mahArAyA jaao| annayA laddhAvasareNa viNNatto sugutteNa-"mahArAya ! sumariyavvaM pariggahaparimANavayaM / jahA-tassa khaMDaNA na havai tahA jaiyavvaM / " adiNNa raDivayaNaM rAyANaM nAUNa moNamAsito sugutto| aNNammi diNe caMDadevovarohieNa bhaNio rAyA--"mahArAya ! kUgayaM gato piyara-vaggo suputteNa uddharijjati / jahA jahA suputto vAvI-kUva-taDAgAINi khaNAvei tANa parisaresu devAyayaNANi 2kArei pAlIsu assatthAi mahA mahIruhe 'rovei paidiNaM mahu-sappisA-hayAsaNaM tappei, cauveyAidiyAiNo bhujAvei, dANaM ca mAhaNANaM dei, piMDaM pADei, jalaMjali dei tahA tahA duggaio vimukkhijjai piyr-vggo|" tao evaM suNiya' bhaNiyaM sugutteNa--"bho diyavara ! savvameyamasaMgayaM / jai putteNa kayaM bhujai piyAto kiM na bhuttaM haridattaputtadiNNaM harissahamAhaNeNa?" uvarohieNa bhaNiyaM-- "ko esa harissaho ? sugutteNa bhaNiyaM--"suNeu bhavaM / atthi vacchA jaNavae kosaMbI nAma nagarI / tattha NaM mahAdhaNo harissaho NAma mAhaNo parivasai / savvANI se bhAriyA / haridatto putto aNNayA harisahassa jAto khaya-rogo mayaNA urA savvANI laggA haridevamAhaNe / vaccai kaalo| jANato vi na payaMpai harissaho mANillajjA bhavissai / aNNammi diNe bhaNio savvANIe haridevo--"suttesu pai-puttesu samaikkate paDhamajAme jAmiNIe ghare ceva tae samAgaMtavvaM paDivaNNamaNeNa / taheva samAgao haridevo / muNio esa vaiyaro harissaheNa / pabhAe rahasio uvAladdhA savvANI / " pAve ! piyaharaM vA vacca sIlaM vA rakkhesu / NiyaDibahulayAe bhaNiyamaNAe--"sIlaM rakkhemi / " ThiyA kaivayadiNANi / aNNammi diNe bhoyaNe visaM dAUNa vAvAito harissaho / aTTajjhANeNa mariUNa samuppaNNo tammi ceva niyaghare mUsago / niyapariyaNaM daTThaNa samuppaNNaM jAIsaraNaM / egayA diTTA savvANI harideveNa saha akajjamAyaraMtI / tato saMjAyakovAnaleNa raikIlaMtA niddAvasagayA NiddayaM daTTA ahare mUsageNa / palAiUNa bilaM pavisaMto diTTho mUsago savvANIe / dhariyA tammAraNaTThA mjjaarii| aNNammi diNe mArito mUsago majjArIe / mariUNa jAto Niyaghare ceva gaDDA sUyaro / saMjAyajAisaraNo na muyai taM gharaM / aNNayA diTTA savvANI harideveNa saha kukamma kuNaMtI' saMjAyamacchareNa pahayA suhapasuttA kaddamAlittaghoNAbhighAeNa1deg palANo kolo| aNNayA tasseva saMvaccharie kohAbhibhUyAe savvANIe pacchannaM mAriUNa puttavayaNeNa so ceva tassa punnanimittaM baMbhaNANa dinno / mahayA amariseNa savvANi paloyaMto mariUNa vAyaso jAo / aNNayA NiyadharaM daLUNa jAIsariyA / kayaM niyayagharasamAsaNNapAyave avatthANaM / kayAi didA harideveNa saha keli kuNatI savvANI / saMjAyakovAnaleNa citiyaM vAyaseNa--"kahameyAe pAvAe avagAriyavvaM / egayA diTTA gharaMgaNe NiddA gayA / caMcucaMDappahAreNa phoDiyaM 1 se vAmaloyaNaM / so vi tIe paMkhAsu gahiUNa virasamArasaMto paMcattaM pAvio / mariUNa samuppaNNo tammi ceva ghare ayAe kucchIe bokkaDo / so mae sagharaM TThaNa uppaNNaM jAIsaraNaM, dumijjai daTThaNa savvANI / sA vi tassa daMsaNeNa / vaccai kAlo / annayA haridattaNa pio punnaTThA kArAvio jAgo / pauNIkao so 12 ceva chAgo / haridattaNa bhaNio diyavaro--"bhagavaM! bhUmideva, tahA huNAhi chAgameyaM jahA me pINijjai piyA / taM suNiya citiyaM ayANaMdaNeNa--"aho puttago mamaM paDucca kiM kiM na kareDa paraM savvaM maha vivarIyaM pariNamiyaM / " evaM mANasadukkha-dukkhito maMtapuvvaM huNio huyAsaNe mAhaNeNa / mahayA aTTajjhANeNa 1 parihavasi pA0 / 2 devayA je0 / 3 pAlIi pA0 / 4 rovijjai pA0 5 suNiUNa je0| 6. 0 to suo pA0 / 7. ceva te samA0 pA0 / 8. 0 go mariU. pA0 / 9. 10. kaddavAliddha pA0 / 11 pholiyaM pA / 12. kao chAgo pA0 / kammaM karatI 0 je0 Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNacaMdakumAra-kahA mariUNa samuppaNNo mahADavIe moro / jIvaMto ceva gahio loddhaeNa / ANio tammi ceva Nayare dAUNa mullaM gahio haridetteNa ANio ghiyagharaM / taM daTThaNa samuppaNNaM jAIsaraNaM / aNNayA diTTA savvANI harideveNa saha annaayaarmaayrNtii| samuppaNNo amriso| na tarai maMgalaM kAuM / aNNadiyahammi puvvadesAo samAgao viraMcisariso cauveyaviyANato tivikkamo nAma diyvro| tatazca samamazrotriye dAnaM dviguNaM brAhmaNaH bruve / sahasraguNamAcArye anantaM vedapArage / imaM citiyaM teNa sa bahamANaM NimaMtito tivikkamo haridattaNa / parikappito savvo vi AhAravihI / visesao AmisANi saMpattAe bhoyaNavelAe uvaviTTho tivikkamo saha veyapADhagacaTTehiM / samuvaNIyANi' NANAvihANi bhakkhabhoyaNANi AmisANi ya / bhuttANi jahAruiyaM AyaMtasuibhUto NisaNNo gharamaMDave tivikkamo / tato rayaNasuvaNNavatthAiehiM sabahumANaM pUiUNa bhaNito haridattaNa tivikkamo / "uvajjhAya! vIsa varisANi sAtiregANi tAyassa paralogaM gayassa / eyammi aMtare tassa nAmeNa aNavarayaM jaTrAjannA kayANi, piMDappayANANi' payaTriyA sattAgArA, diNNANi jahAgamaM diyavarANa vicittadANANi, savvahA kayaM savvaM pi paraloyakAyavvaM taM savvaM kamalAsaNasava cauveyaviyANagassa tujjha vayaNeNa sesabaMbhaNANa ya uvaNamau tAyassa / / " teNa palattaM-"sesa diyavarehiM ya tinni vArAo uvaNamau 3 / " etthaMtarammi taM soUNa citiyaM maUreNa--"acco puttageNa mama nAmeNa jAgAiNo NinvittiyA tahA vi Na mama tajjaNiyaM ki pi suhaphalamuvaNayaM Na ya tiriyavAsAo vi ahaM vimoio| mae vi jaM sayaM jAgAiyaM kayaM taM pi Na Najjati kahiM pi gayaM / iya evamAibahuvicitAbharaNibbharassa morassa volINo so diyaho jammaMtaragehasAmissa / bIyadivase bhaNiyA savvANI haridatteNa--"ammo tAto moramaMsappio Asi tA tannAmeNa bhuMjAvesu uvajjhAyaM morAmiseNa / taM moraM par3a pau?mANasAe bhaNiyaM savvANIe--"vaccha! natthi mora-maMsapaDikkao / teNa bhaNiyaM--"imaM ceva ghara-moraM mAre / tato taM suNato" aho ! puttago mamaM pai evaM dukkhio ahaM puNa savisesaM bhave bhave ceva dukkhito marAmi / " evaM saMkhuddhacitto kici suhapariNAmo vArAito varahI / jemAvito uvajjhAo / so vi mao saMto ki ci majjhimagaNajogao samappaNNo Niyaputtassa haridattassa puttattAe / samae paiTAviyaM nAmaM viNhudatto tti / advavArisiyassa daNa NiyapariyaNaM samuppaNNaM jAIsaraNaM / avvo! esA savvANatthanibaMdhaNA maha ghariNI / savvANI esa puNa suo haridatto esA maha jaNaNI NhasA, tA saMpayaM ki juttaM ki moNaM mAyarAmi uyAhu aNasaNaM karemi ki vA appANaM vA vAemi?" evaM ciMtAuro diTTho haridatteNa / pucchio--"vaccha ! ki kAraNaM ubviggo vi ya lakkhIyasi ?" adiNNapaDivayaNo Thito moNeNa viNhadatto / savisAyANi jaNaNi-jaNayANi sANaMdA savvANI / so vi ajaMpiro ceva kAlaM gamei / aNNammi diNe vAhiM gaesu jaNaNi-jaNaesu suhapasuttaM viNhudattaM nAUNa gale aMguTheM dAUNa mAriumAraddhA svvaannii| tato mArijjateNa pokkAriyaM viNhudatteNa / takkhaNAgaeNa viNNAo esa vaiyaro haridatteNa / nibbhacchyiA jaNaNI / bhaNiyA ghariNI-"esA tuha sAsuyA kAlaratti vva suyassa saMghArakAriyA tA esa niyaputtago sammaM rakkheyavvo / tato vi bhiNNacittANa vaccaMti vAsarA, Na payaMpai viNhudatto / savvANI daLUNa dUraM NAsai / sA vi taM daLUNa rattacchaduppecchA kaDuyANi payaMpati / etthaMtare haridatta-viNhudattANa paDibohasamayaM nAUNa cauNANovagayA samAgayA suyasAgarAbhihANasUriNo / samosariyA nagara bAhirujjANe / gayA vaMdaNavaDiyAe NayaraloyA haridatto vi saha viNhudatteNa patto sUrisayAsaM / kayA bhagavayA dhammadesaNA / chiNNA jaNANa aNege saMsayA / tato saMsayatimiradivAyaraM bhagavaMtaM daLUNa laddhAvasareNa payaMpiyaM haridatteNa-"bhagavaM ! kajjeNa keNa vi amhe tumha samIvamAgayA / " sUriNA3 bhaNiyaM-"sAheha kajja / " tato haridatteNa viNhudattaM purato kAUNa saMlattaM-"bhagavaM! esa suo amha ghare kassa pio kassa vA appio?" guruNA bhaNiyaM-"jaNaNi-jaNayANa pio piyAmahiyAe savvANIe appio|" haridattaNa bhaNiyaM-"kiM kAraNaM tIe appio?" sUriNA vi harissahamAhaNamAraNAio viNhudattapajjaMto sAhio savvo vi putvbhvvRttNto| 1. nAnAviha bha0 je0 / 2. tannAmeNa pA0 / 3. bhagavayA bha0 pA0 / Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 jugAijidi-cariyaM eyaM NisAmiUNa mukkaM mukkattaNaM viNhudatteNa / vaMdio sUrI saharisaM bhaNiyaM viNDudatteNa -- " bhagavaM ! jaM tumbhehi kahiyaM taM savvaM appaNA ceva mae veiyaM / " suyasaMlAvaM soUNa harisio haridatto / paDivanno sammattamUlaM sAvayadhammaM / tato vaMdiUNa sUriM samAgayA sa gharaM / payaMpiraM pAsiUNa niyataNayaM harisiyA jaNaNI / paramAnaMdabharaNibbharANaM volINo vAsaro / samAgayA rayaNI / bhaNio savvANIe haridatto-- "vaccha ! kulakkamAgayaM dhammamujjhiUNa ajja tumaM sAvago jAo / " teNa bhaNiyaM -- " AmaM / tato sA rUsiUNa egaMtamavaktA suttA samANI tIe ceva rayaNIe DakkA bhuyaMgameNa / rojjhANovagayA mariUNa samuppaNNA paMcamapuDhavIe NeraiyattAe / haridatto vi tIe mayakiccANi kAUNa kuTuMbasAmiyaM kAU NiyasuyaM harinAmeNaM aNuSNaviya NiyabhAriyaM haMsiyaM mahAvibhUie viNhudatteNa samaM Nikkhato suyasAgarAyariyasamIve gahiyA duvihasikkhA / ahijjiyANi cauddasapuvvANi / jAyA gIyatthA / cautthachaTTamAiNA tavo visaMseNa parisosio appA / paripAlio NiraiyAro dayAsAro' cirakAlaM samaNadhammo / pajjaMte kAUNa saMlehaNaM mAsieNa aNasaNeNa samAhiNA mariNa samuppaNNA savvaTThe suravarA / tato cuyA mahAvidehe sijjhihiti' / tA bho' caMDadevadiyavara ! jai parakaeNa jIvo dukkhehiM vimuccai tA kayANi haridatteNa NiyapiyaraM harissahamaddisiya aNegANi vAvI - kUva taDAga piMDappayANAINi tehi kiM na so duggaIe vimoito ? tahi ceva Thio pINito vA tamhA vayaNamittameyaM jaM putteNa diSNe piyarA pINijjaMti duggaio vA vi mokkhijjaMti / sayaM kaDeNa puNa sukaDeNa kammuNA duggaIo muccaMti suhaparaMparaM ca pAveMti / jasa haridattapiyA harissaho viNhudatto bhaviyasayaM sukaMDamAseviya saMpai savvaTThe gato 'ti / evaM nisAmiUNa paDibuddho caMDadevamAhaNo / paDivaNNo sAvagadhammaM / dhammaguru tti bahu maNNai suguttasAvayaM bhaNiyaM - jo jeNa jammi dvANammi ThAvito saMjaeNa gihiNA vA / so ceva tassa bhaNNai dhammaguru dhammadANAto / / 918 / / aNami diNe puNo vi bhaNito rAyA sugutteNa - " mahArAya ! sumaraNamUlo dhammo sumariyaM kayAi tumha pariggahaparimANavayaM ?" rAiNA bhaNiyaM -- "sugutta ! evaM tAva suvaNNapurisasiddhI / bIyaM tAyassa aparimiyA lacchI / taiyaM rajjakajjavAulANa kerisaM pariggahaparimANasumaraNaM amha. risa.Na ? bhaggaM ceva vayaM saMbhAvijjaI / " sugutteNa bhaNiyaM -- "mahArAya ! paDivaNNavayavirahaNAgurupurato ubhayabhavaduhAvahA mae NisuyA jahA kAmapAlassa" / rAiNa bhaNiyaM -- "ko esa kAmapAlo ?" sugutteNa bhaNiyaM -- "suNeu mahArAo / kAmapAlakahA atha iheva bharahaddhe majjhimakhaMDe kurujaNavayAlaMkArabhUyaM hatthiNAuraM NAma nayaraM / tattha NaM gahiya sadArasaMtosaar bahuguNAla kAmapAlo NAma kulaputtago parivasai / kAmakaMdalI se bhAriyA tANaM ca puvvasukayasamAvajjiya * mahAjaNapasaMsaNijjaM jIvaloyasuhamaNa havaMtANa vaccai kAlo / ito ya tammi ceva nayare kAmAvalI NAma vilAsiNI parivasai / jAyarUvaM piva rUvassa, lAvaNNaM piva lAvaNNassa, vilAso viva vilAsANaM, sohaggaM piva sohaggANaM / avi ya- jassA 6 saviyArapaloiyAI NikkAraNe vi kuviyAI / tatta tavANa muNINa vi maNayaM maNakhohaNakara ( I / / 919 / / annayA taM pecchiUNa citiyaM kAmapAleNa - - " aho dhiratthu me jIviyassa jai eyAe saha bhoge na bhujAmi tao gamaNAgamaNAlavaNaviNaya-daNasammANAIhiM kAlaMtareNa kaha-kaha vi samAvajjiyaM se hiyayaM / jAyA sabbhAvasArA aser | saMkas sadArasaMtosavaya-bhaMgassa toravei va vammaho / tao saMkaDAvaDiyassa kAmapAlassa pamhuTTha kAyavvaM vitthario raNaraNao pamhuTTo kulAbhimANo taM bAhirIbhUtA lajjA saha viNaeNa / aviya -- lio vva mohio viva paNaTTacito vva gahagahIto vva / nissArUveNa kato kAmeNaM kAmapAlo so / / 920 / / 1. 0yAro cirakA0 pA0 / 2. 0jjhissaMti pA0 / 3. tato caMDa0 pA0 / 4. jahA saha pA0 / 5. savajjiya pA / 6. jissA pA / Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAmapAla kahA kalaMkiyakulassa bhagga vayassa kiM maha jIvieNa ? kiM karomi ? kassa sAhemi ? ko vA uvAo ? tato citimaNa kulakalaMkabhUto sadArasaMtudvANa amhANa vesAgamo guru mitta- baMdhu - purato gahiyaM sadArasaMtosa-vayaM vAhei ya hiyayamaNupavidvA / bANAvalIva visuvvamANA' kAmAvalI tA kimettha pattayAlaM ?' ti citaMto jhijjiumAraddho / 105 aNadiyahama agaNiUNa kulAbhimANaM, pamhusiUNa vayabhaMga, avahatthiUNa logAvavAyaM aNavekkhiUNa layattaNaM gurumittabaMdhupacchannaM samADhattA tIe saha saMsaggI / vaccaMtesu vAsaresu nissaMko vavahariumAro / citei ya-sabbhAviyaM sarUvaM samasuhadukkhaM aNiggayarahastaM / purisA lahaMti mahilaM puNNehiM naraM pi mahilAo / / 921 / / kulalaMchaNaM pi kammaM ThANe vihiyaM Na hoi hasa NijjaM / dasaNaviNAso vi varaM giribhittIe gaiMdassa // 922 // tAsu mahilAsattassa vayabhaMgeNa kulakalaMko vi avatthaM govahAsasaheU evaM niyamaNe vigappiUNa jaNapayaDameva tIe saha visayahamaNuhaviumAraddho / jao-- mayaNaggI tava taNuM raNaraNao bhamai aMguvaMgesu / nIsAsA saralijjaM ti vallahe mAmi muccato / / 923 / / raNaraNai gharaM raNaraNai bAhiraM deulaM pi raNaraNai / maNavallahassa virahe raNaraNai sasAyarA puhavI / / 924 / / tato ucchalio jaNavAo jai nAma sukuluppantreNa dhammasuTThaeNa sayalaguNAlaeNa visiTThajaNasammaeNa kAmapAleNa vi vayakhaMDaNaM kAUNa buhmaNaniMdiyavesAgamaNaM kayaM to ki sesANa bhaNNai / aNNe bhAMti -- ko ettha kulassa doso, ki tiya suttamaMgakayA / vatthANAto kamalAo ki na jAyaMti kimiyA / / 925 / / aNNeNa bhaNiyaM rs iMdiyANi na vase tA kiM sadArasaMtosavayaM paDivaNNaM ?" anneNa bhaNiyaM -- " aho guNavaMtassa vi doseNa hoyavvaM / avi ya mAyAvI mahumahaNo Naggo sUlI ayaMgamo merU / ahimayaro karacaMDo Na savvaguNabhAyaNaM loo evaMvihajaNa vayaNa-savaNaparicattalajjAle seNa saghare 1 cevANIyA kAmAvalI kAmapAleNa jAo duhi vi savattINa paidiNamaNiTThi o kalaho Natthi nivvuI kAmapAlassa / jato -- kaha hou tassa sokkhaM khaNaM pi purisassa suddhamaiNo vi / annotreNa viruddhA jassa ghare donni mahilAo / / 928 / / annayA khijjiumAraddho laddhaMtarAe bhaNito kAmAvalIe -- "visajjesu mamaM alaM tuha gharavAseNa ?" kAmapAleNa bhaNiyaM--" kiM kAraNaM ?" tIe bhaNiyaM -- "esA tuha dhariNI kAmakaMdalI aNatthakaMdalI jao paidiNaM parivvAiyAe saha kiMpi maMtayaMtI dIsai / tuha puNa sarIrayaM kasiNapakkhasasikala vva jhijjai / tA iha vasaMtANa ayaso ceva kevalo amhANa / " evaM paryApamANI soUNa kAmAvalI samAgayA kAmakaMdalI / sarosa jaMpiyamimAe -- " ApAve ! akulINe' kAsA parivvAiyA jIe sahAhaM maMtayaMtI diTThA ? tA sujjhAmi, jai asuddhA jalaNaM pavisAmi, jai suddhA tA te jIhAccheo kiiri|" saMkiyA kAmAvalI / ThiyA moNeNa / kAmapAleNa bhaNiyaM -- "alaM vivAeNa ! Natthi doha vi tumhANa doso / " kAmakaMdalIe bhaNiyaM - " jai evaM tA kIsa eyaM sayalajaNamahelaM asaMbaddhANi palavaMti na vAresi ? tumaM ceva sayalANatthanibaMdhaNaM jeNa bhar3a-gaDa - bhoIyAIhi paribhuttA aliyabhAsirI sayalapAvadvANANa paDhamaM pAvadvANaM saccasoyabAhirA niyaghare esA chUDhA / ahavA tujjha vi natthi doso jo sayalajaNasamakkhaM gurupurato vayaM ghettUNa bhaMjesi so tumaM annamakajjaM kiM na karesi ? majjha ceva esa doso jo haM bhaTThapaiNNassa Niyakula-kalaMkakAriNo cattalajjassa aNAyAra- kulaharassa tuha ghare vasAmi / citta bheyakAriyA esA dAriyA / imaM ceva tuha gharaM jahA jahA pavaTTamANasaMpayaM bhavai tahA tahA karijjAsu" tti / bhaNiUNa NiggayA kAmakaMdalI / gayA Niya peiyaM / kAmAvalI vi kaivayadiNANi 1. lIva kAmA. pA / 2. pratyau nasta: ime gAthe / 3. sasi vva pA. / 4. kukulI. pA. / / / 926 / / // 927 // Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNida-cariyaM gamiUNa gayA NiyagharaM / kAmapAlo vi suhi-sayaNaparihario khayakhINasarIro uTTeu pi asamattho kilesasaMpajjaMtapANabhoyaNo ciraM khijjiUNa aTThajjhANaparAyaNo mariUNa duggaiM gato / tA mahArAya ! khaMDiyavayANaM ihaloe dhikkAro paraloe duggaI jahA kaampaalss|" rAiNA bhaNiyaM--"sugutta ! jaM bhaggaM vayaM taM bhaggaM ceva / saMpayaM paDiyasahehiM hoyavvaM / tato 'parivaDiya pariNAmo' tti, upekkhio sugattaNa / mahAraMbhapariggahAsatto sattasaMhAraM kAUNa aNAloiya paDikkato roijjhANovagao ahAUyaM paripAliUNa sattama-Narae raio jaao| sugatto vi gAsacchAyaNAhi ya vittaM jiNabhavaNAisu dito jahA gahiyadesaviraiparipAlaNaM kUNaMto kAlaM gamei / aNNayA kurUdatta-putta-saMkAmiyakuDuMbabhAro pUiUNa arihaMte bhagavaMte sammANiUNa samaNasaMghaM khAmiUNa sayalasatte gurupurato paDivajjiUNa aNasaNaM ArAhiUNa vihiNA mAsAvasANe paMcanamokkAraparAyaNo samAhimaraNeNa mariUNa accue iMdasAmANio suravaro jaato| tato cuo mahAvidehe sijjhissai tti| jugaMdharAyariehiM bhaNiyaM--"bho NiNNAmie ! paDivaNNavayavirAhaNA doggiphlaa| jahA guNacaMdarAiNA / ArAhaNA puNa soggaisAhagA jahA suguttassa / tato sUrivayaNasavaNa-saMjAya-saddhA-pulaiyaMgIe harisavasa-visaTeMta-vayaNakamalAe kAUNa karayalaMjalIM jaMpiyaM ninnAmiyAe--"bhagavaM! evameyaM natthettha saMdeho / atthi majjha vi NiraiyArapaMcANuvvayaparipAlaNe paDivattI / tA bhagavaM kAUNa aNuggahaM deha mmeyaanni| gurUNA vi pavaDhDamANasaddhaM nAUNa taheva diNNANi / aNusAsiyA komalavayaNehiM / jahA--"bhadde ! dhaNNA tumaM suladdha-jamma-jIviyaphalA jIe bahupuNNapAvaNijjA saMsArasAyara-saMtaraNa-taraMDatullA desavirai pAviyA, karayalagayANi ya saddhamma-kappapAyavasaMpattIe Nara-sUra-siva-sokkhaphalANi / " tato ANaMda-bAhujalabhariyaloyaNA bhatti-bahumANa-purassaraM vaMdiUNa jugaMdharAyarie sesasAhuNo ya sagharaM gayA NiNNAmiyA / jaha, gahiyavayaparisAlaNaparAyaNA kAlaM gamei / jugaMdharAyariyA vi dhammarayaNaviyaraNeNa kAUNa bhavvajaNovayAraM mAsakappasamattie aNNattha vihariyA / NiNNAmiyA vi duddhara-baMbhaceravayaM paripAlayaMtI jahA saMpajjaMtI kusumAipUovayAreNa jiNidabibaccaNaM kuNaMtI cauttha chaTThamAihiM tavo visesehiM appANaM jhosayaMtI pAraNagadiNe kaiyAivigaigahaNeNa, kayAi AyaMbileNa, kayAi alevADaeNa, kayAi vigaivajjaM pArayaMtI jeNa vA teNa vA asaNAiNA appANaM jAvayaMtI kAlaM gamiyAiyA / saMpayaM savisesa veraggamaggamogADhA aNasaNaM pddivnnnnaa| tao teNa iMdasAmANieNa sayaMbaddhadeveNa bhaNio laliyaMgao--"jahA bho ! laliyaMgaya ! rayaNIe tIe purato gaMtUNa savisesaviuvviyasurUvaparamadaMsaNijjaM attANayaM daMsesu / " bhaNehiM ya-bho NiNNAmie ! karesu erisaM NiyANayaM-'jai imassa kusalANTrANassa ki pi phalamatthi tA ahaM IsANe kappe sirippabhe vimANe laliyaMgayassa devassa aggamahisI sayaMpabhAbhihANA bhvejjaa|" so vi taheva aagto| attANayaM daMsiUNa taM savva tIe pUrato bhaNiUNa adaMsaNaM gto| sA vi paritosavasa-visappamANa mANasA desadasaNeNa lahejja devattaM' ti kayatthamappANayaM maNNemANI kAUNa NiyANaM kAlagayA samANI IsANe kappe sirippabhe vimANe laliyaMgayassa devassa aggamahisI sayaMpabhA NAma jaayaa| kaya devikaraNijjA ohiNANovaogaviNNAyadevabhavakAraNA3 ya saha laliyaMgaeNa jugaMdharagurUvo vNdiumvinnnnaa| taM samayaM te vi tammi ceva aMbaratilae maNorame ujjANe aNNattha vihariUNa sagaNA samosarayA / tato paramANaMdabhara NibbharAe tipayAhiNaM kAUNa sama laliyagaeNa vadiyA syNpbhaae| pUvvabhavaNiyaNAmagottaM kaheUNa NaTrovahAreNa pUiUNa gayA savimANaM saha laliyaMgaeNa / divve ya kAmabhoe laliyaMgasahiyA NiruvasaggA' cirakAlamaNuhavati / aNNayA so devo AUkkhaeNa cuo samANo lohaggale Nayare rAyA vairajaMghaNAmo smppnnnno| sayaMpabhA vi tassa virahAnalaDajjhamANamANasA cuyA samANi iheva jaMbuddIve pukkhalAvaivijaye paMDurigiNIe NayarIe vairaseNassa rAiNo dhAriNIe devIe kucchisi dhuyattAe samuppaNNA / uciyasamae paiTThAviyaM nAma 'sirimai' tti / pattA jovvaNaM aNNayA ya NisAe pAsAya 1. sijjihi tti pA. / 2. bahu paDipuNNa pA. pA / 3. devabhavaNA ya kAraNA paa.| 4. NirussuyA ci.paa.| 5. vairajaMgho nAma sa paa.| Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 107 varajaMghakumArakahA siharasaMThiyAe NayarabAhirUjjANe guNaMdharasAhuNo kevalaNANamahimA gayadevasamujjoyaM daTThUNa jAIsaraNaM samuppaNaM / tao viSNAya pugvabhavavaiyaraM taM laliyaMgayadevaM maNasA vahamANI 'kiM maha teNa viNA saMlAveNaM karaNaM ? ti citiUNa moNaM paDivaNNA sakheyA jaNaNi jaNayA sesapariyaNo ya- ammi dine rahasi pucchiyA aMbadhAtIe -- "jahA vacche ! sirimai, jai keNai kajjavaseNa paDivaNNaM mUyattaNaM tA maha kahe / jai ahaNijjaM Na hoi jeNa paDiyAraM citemi / " taM suNiya vAhajala bhariya - loyaNAe jaMpiyaM sirimaIe-"ammo ! Natthi tuha amhaNijjaM / " tato sAhiyaM savvaM pi NiyamUyattaNakAraNaM / tato tIe bhaNiyaM -- "vacche ! evaM tu puvvabhavacariyaM savittharaM paDilihijjau / tato haM savvattha hiMDAvehAmi / so vilaliyaMgato jai mANusatte AyAto hohI to sacariyaM daTThUNa jAI sarihIti, teNa saha NivvayahiyayA visayasuhamaNubhavihisi / tato tIe aNumaNa sajjita paDo / vivihavaNNehiM' vaTTiyAhi dohi vi jaNIhi lihito cittapaDo / tattha ya paDhamaM NaMdiggAmo lihito, aMbaratilayapavvayasaMThiya' kusumiyAsoga - tarutalasannisannA guruvo devamihuNaM ca vaMdaNAgayaM, IsANo kappo sirippabhaM vimANaM sadevamihuNaM, mahAbalo rAyA sayaMbuddha-saMbhiNNasoyasahito, ninnAmigA ya tavasosiyasarIrA laliyaMgao sayaMprabhA ya sanAmANi / tao niSphaNNe cittakamme dhAI paTTagaM gaheUNa dhAIsaMDaM dIvaM vaccAmi tti / uppaiyA tamAladalasAmalaM gayaNayalaM khaNeNaM niyattA pucchiyA ca sirimaie - - " ammo ! kIsa lahuM NiyattAsi ?" tIe bhaNiyaM -- "vacche ! nisAmesu kAraNaM / ihaM amha sAmiNo tujjha piuNo varisavaTTamANaNimittaM vijayavAsiNo rAyANo vahUyA samAgayA, tA jai iheva hohI te hiyayavallaho to kayameva kajjaM'ti citiUNa niyattamhi / jai puNa eyANa vijayavAsINa rAINaM majjhe na hohI to puNaravi tas gavesaNe jattaM karissAmi tti / tato sirimaIe bhaNiyaM -- " ammo ! suTTu kayaM / tao bIyadi gayA paTTagaM gahAya paccAvaraNhe AgayA pasaNNamuhI bhaNai - - 'putti ! nivvuyA hohi / diTTho so te hiyayANaMdadAI laliyaMgao ?" sirimaIe bhaNiyaM - "ammo ! sAsu kahi so diTTho ?" tIe bhaNiyaM - " puttige ! mae rAyamagge pasArio paTTago / taM ca passamANA AlekkhakusalA* Agama pamANaM 6 kareMtA devalogAI pasaMsaMti / je akusalA te vaNNakhvAINi vaNNati / dura saNarAyasuo duddaMto kumAro saparivAro, so mahattamettaM paTTagaM pecchiUNa 7 mucchito paDio dharaNivaTThe / khaNeNAsatthI huA pucchio masse hi - "sAmi ! kimettha mucchiyA ? " so bhaNai - 'cariyaM niyagaM paTTaga-lihiyaM daTThUNa mae sumariyA jAI / ahaM laliyaMgao devo Asi sayaMpabhA me devi tti / mayA ya pucchito - - " putta ! sAhasu, ko esa sanniveso ? bhaNai puMDaragiNI nayarI, pavvayaM meruM sAhai / aNagAro ko esa ? bhaNai ? vIsariyaM se nAmaM / kappaM sohammaM kahe / rAyA maMtisahito ko esa tti / "kA" vi esA tavassiNI ?" Na jANAmi se nAmaM ti / tao mAyAvi tti eso tti nAUNa mae videg mAyAe bhaNiyaM - putta ! saMvayai savvaM jaM te jammaMtare, vIsariyaM so ceva tumaM laliyaMgao sA puNa te sayaMprabhA naMdiggAme paMguliyA kammadoseNa jAyA / sumariyapuvvabhavAe evaM niyacariyaM tava maggaNaheuM paTTage lihiyaM mama dhAyasaMDaM gayAe samappio esa cittapaTTago / paMguliyAe vi mae " taM pai saMjAyANukaMpAe tuha gavasaNaM kayaM / ajja puNa paMguliyA puNehiM diTThoM tumaM, tA ehi putta ! jeNa nemi dhAyaisaMDaM 12 melemi / paMguliyAe tuha vioe dukkhaM jIvai sA varAI, tassa vaMcaNatthaM mAyAe evaM payaMpiyamoNamAsiyA ahaM / " evaM suNiya uvahasio 3 so dudaMtakumAro / vayaMsahi bhaNio ya--"aho te puNNapagariso jeNerisaM kalattaM saMpattaM / gammau pAsijjau paMguliyatti / tao vilakkhavayaNo avakkato dudaMtakumAro / muhuttametteNa samAgao lohaggalaNayarAo vairajaMgho nAma kumAro / paTTagaM daTThUNa so mamaM bhaNiyAio -- " keNeyaM cittakammaM lihiyaM ?" ti / mae bhaNio ki nimittaM pucchasi ?" so bhaNai - - " mameyaM cariyaM / ahaM laliyaMgao nAma Asi / sayaMpabhA maha devI asaMsayaM tIe lihiyaM / tIe vA uvaeseNa 14 aNNeNaM ti takkemi / 1. vannAhi do0 o0 / 2. saMsiya pA0 / A0 cU0 / 3. khaNeNa ya pA0 / A0 cU0 / 4. putte pa0 / A0 cU0 / 5. agama ku0 je0 / 6. * lA AgamapamANaM kareMtA pasaM0 a0 cU0 / 7 pAsiMUNa pa0 / 8. kathA e0 je0 / 9. Na jANe sa nAmaM je0 / 10. visAyA0 je0 / 11. 0e vi taM je0 / 12 melimi je0 / 16. avahasi0 pA0 / 14. uvadesavaseNaM ti A0 cU0 / Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 jugAijiNiMda-cariyaM tao mae so pucchio| jai te cariyaM tA sAhasa ko esa saNNiveso?" teNa bhaNiyaM--"NaMdiggAmo / " mae bhaNiyaM"ko esa pvvo|" teNa bhnniyN--"aNbrtilo|" mae bhaNiyaM ko esa samaNago? teNa bhnniyN-"jgNdhraayriyaa| mae bhaNiyaM-kA esA khamaNa 'kilaMtA?" teNa bhaNiyaM--"ninnAmiyA / ' mae bhaNiyaM--"ke ime purisaa|" teNa bhaNiyaMmahabbalasayaMbaddhasaMbhiNNasoyA / " mae bhaNiyaM--"ko esa kappo ?" teNa bhaNiyaM--"isANo / " mae pUcchiyaM--"ki nAmadheyaM vimANaM?" teNa bhaNiyaM--"sirippahaM / " eyaM savvaM sapaccayaM kahiyaM teNa mahANubhAveNa / tao tuTTAhaM jahA so ceva esa sirimaIe hiyayadaIo lliyNgo||" bhaNio ya mae--"vaccha ! nivviyappaM laliyaMgao ceva tumaM / jA ya esA sirimaI kumArI piucchAe te duhiyA sA sayaMpabhA jAva raNNo niveemi tAva imIe saha tava samAgamo bhavissai / " taM suNiya sumaNaso jAto kumAro / ahaM pi ettha AgayA sAhemi te piugo jeNa te piyasamAgamo bhvi|' gayA aMbadhAI / sAhio tIe esa vaiyaro vairaseNassa rAiNo / teNa vi samAhUyA sirimaIe mAyA sirimaI ya / bhaNiyA ya sirimaI-"vacche ! jahAhaM laliyaMgayaputvabhavavaiyaraM viyANAmi na tahA tumaM / " sirimaIe bhaNiyaM-"pasAyaM kAUNa kaheu taao|" rAiNA bhaNiyaM-"suNeu vacchA ! avaravidehe salilAvaivijae vIyasogAe nayarIe jiyasattu nAma rAyA / tassa maNoharI kekaI ya do bhAriyAo / tAsi ayalo bibhIsaNo ya baladevavAsudevA duve puttA / uvarae piummi vijayaddhaM bhuMjaMti baladeva-vAsudevA maNoharI ya baladeva-mAyA / kammi vi kAle gae puttaM Apucchai-"ayala ! aNuhUyA mae bhattuNo sirI puttasirI ya / tA pavvayAmi paralogahiyaM karissAmi / visajjehi mamaM ti|" so neheNa na visajjeti nibbaMdhai kae bhaNai--"jai ammo nicchito bhe kao to maM devalogaM gayA vasaNe paDibohijjAsi"tti / tIe paDivaNaM / pavvaiyA ya paramadhIbaleNa ahijjiyANi ekka, rasa-aMgANi / vAsakoDI ki cUNA tavamaNucariUNa aparivaDiyaveraggA samAhIe kAlagayA laMtae kappe iMdo AyAto / taM tAva jANAhi mama, ayalabibhIsaNA vi bahu kAlaM samuiyA bhogA bhuMjaMti / kayAiM ca viNiggayA ANuyattaM Asehi vAyavegehi avahariyA aDavi pavesiyA / govaggasaMcAreNa na vinnAo maggo jaNeNa / dUraM gaMtUNa AsA vivaNNA / bibhIsaNo ya kAlagao / ayalo neheNa na yANai macchiotti / maNNai neUNa sIyalANi vaNagahaNANi sattho bhavissaitti muMcai / ahaM ca laMtagakappAo puttasiNeheNa saMgAraM ca sumariUNa khaNaNAgato bibhIsaNarUvaM viunviUNa bhaNio balo-"bhAya! ahaM vijjAharehi samaM jajjhiuM gato / taM mae pasAhiyA / tubbhe puNa aMtaraM jANiUNa keNai mama rUveNa mohiyA / evaM pUNa tubbhehiM 'ahaM'ti maNNamANehiM vaDhaM kaDevaraM / tA evaM sakkArapuvvaM DaheUNa saNagaraM vaccAmo / taheva kAUNa pUijjamANA jaNa gharaM gayA / ekkAsaNanisaNNA ThiyA / tao mayA maNoharirUvaM daMsiyaM / sasaMbhaMto ayalo bhaNai-"ammo! tubbhettha katto?" tao pavvajjAkAlo saMgAro ya kahio, bibhIsaNa-maraNaM ca / ahaM laMtagAo ihAgato tava paDibohaNaNimittaM / tA paralogahiyaM vicitehi / aNiccayaM maNuyariddhINa jANiUNaM'ti bhaNiUNa gaomhi / sakappaM ti / ayalo vi puttasaMkAmiyasirI-niviNakAmabhogo pavvaio / tavamaNucariUNa laliyaMgao devo jAto / ahaM puNa puttasiNeheNa sadevIyaM laliyaMgayaM laMtayakappaM nemiabhikkhaNaM abhikkhaNaM jAhe jAhe samayaM sumarAmi jo sirippabhavimANe sAmI uvavajjai so savvo laliyaMgao bhaNNai / devI puNa sayaMpabhA so puNa maha suo laliyaMgao / jehiM navahiM bhAgehiM sAgarovamaM havai tassa satta bhAge bhottUNa devasuhaM cuto / tammi ThANe aNNo laliyaMgao jAo / so vi maha suyasamANanAmo tti / mohiyamaNeNa sayaMpabhAe saha aNegahA laMtayaM nIo / evaM avarAvaralaliyaMgayaM sayaMpabhAe sahiyaM nayaMtaeNa mae sattarasa laliyaMgayA aivAhiyA / saMpayamahaM laMtage codasa-sAgarovamANi aivAhiUNa cuo samANo ihAyAo eso vi aTThArasama laliyaMgao cuo samANo vairajaMgho jAto / jaM sirimaI. NiyapiyayamaM takkei / tA vacche ! sammamahaM viyANAmi . laliyaMgayaM / tao ANatto rAiNA kaMcuI--"are ! vairajaMghakumAraM ghettUNa lahuM AgacchAhi / " so vi taM ghettaNa jhatti samAgao / diTTho ya piupAsaTThiyAe sirimaIe / paDipuNNa-puNNimAyaMda-vayaNo taruNa-ravi-rassi-bohiya-puMDariyaloyaloyaNo maNimaMDiya-kuMDala-vilihijjamANagaMDayalo, garulAyaya-tuMganAso rattappavAla-komala-surattadasaNacchadavaNNo, vimalamaula-kuMdakaliyA siNiddha-daMtapaMtI, vayattha-vasahasarisakhaMdho, vayaNati-bhAgasiyatireha-ramaNIya-rayaNAvalI-pariNaddha 1. ko esA khama. pA0 / Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vairajaMghakumArakahA 109 gIvo, puraphalihAyAma-dIha bAha, nagarakavADovamANamaMsala-visAla-vacchatthalo, karagga-saMgijjha-majjhadeso, viyasiya-paMkayasarisanAhI, varaturaMgama-vaTTiyakaDI, karikara-karaNi-Urujuyalo, nigUDha-jANuppaesa-saMgayahariNa-samANaramaNijjajaMgho, kummuNNayacalaNajayalo bhaNio ya rAiNA--"vaccha! uvavisasu ettha siMhAsaNe / kayappaNAmo vairaseNassa NisaNNo kumAro / didA ya teNa sahayAramaMjarI va sesamaMjarINaM rAyahaMsiyA va saMsahaMsiyANaM paDipuNNa-puNNimA-caMdappahAsesappahANaM, chaNa-rAI va saMsarAINaM, pamiNI va sesakamaliNINaM, saI va sura-1 suMdarINaM, raI va savvaramaNINaM, khIrodahivela vva sesavelANaM / avi ya bahumasiNa-kasiNa-kuMciya-siNiddha-taNumuddhayAvaliddheNaM / muddhANeNaM muha-sasi-viDappakappeNa rehaMtI / / 929 / / AyaMbatAra-pamhala-vilolaloyaNajaeNa rAyaMtI / savaNa 'kayakaNaya-kuMDala-maNI-kiraNa-karaMbiya-kavolA // 930 // uttuMguNNaya-riu-pavara-nAsiyA kuMda-kaliyasamadasaNA / gIvA guNa-ramaNijjA navanaliNi-muNAla-bAhulayA / / 931 / / tuMganiraMtara-uNNaya-samacitta-paoharA pavaravacchA / tivalI-taraMga-bhaMguramajjha saNAhA ya taNayaMgI // 932 / / miu-kasiNAromarAI gaMbhIravirAyamANa nAhI ya / rasaNAdAmavirAiyaviyaDa-niyaMbatthalAbhoyA // 933 / / uttattakaNayavanA kayalI-khaMbhovamehiM urUhi / varakari-kara-samajaMghA mayaraddhaya-jayapaDAya bva // 934 / / samakummunnaya-maMsala-miu-maNahara-calaNaehiM calamANI / vararAyahaMsiyA iva sohai sahiyAyaNasameyA // 935 / / aMgovaMga-paiTThiya-lakkhaNa-supasattha-suMdara-sarIrA / acchau tA maNuyANaM ahilasaNijjA surANaM pi // 936 // harai maNaM guNaniyaro vaNijjato vi tIe taruNANaM / rAyaduhiyAe dhaNiyaM kiM puNa paccakkhadiTThAe // 937 / / iya sA suMdararUvA abhagga-sohaggamaMdiraM bAlA / didA kumarI kumareNa sirimaI vairajaMgheNa // 938 / / tao bhaNio rAiNA kumAro--"vaccha vairajaMgha ! esA sirimaI puThavabhavANurAgeNa tumaM ceva bhattAramabhilasati / tA kIrau tuha imIe saha saMbaMdho / kumAreNa bhaNiyaM-"tAo ceva jattA-jattaM viyANai / amhArisA puNa guruANAkAragA ceva / eyammi avasare aNAhao ceva NiyayapaoyaNavaseNa puppha-phalabhariyahattho patto samaI nAma joisio| nisaNNo rAyANaNNAe samuciyAsaNe / sammANiUNa pucchio rAiNA laggadiNaM / teNa vi gaNiUNa kahiyaM aTThama diNe / devIe tao bhaNiyaM "--AsaNNaM nAha ! suMdaraM laggaM / avilaMbiyANi saMpai, kijjaMtu vivAhakajjANi // 939 / / Isi hasiUNa raNNA niyaAvAsammi pesio kumaro / niyavarisa-baddhaNa-chaNaM saMkheveNaM viheUNaM // 940 / / savvAraMbheNa tao pariyaNasahieNa vairasaNeNa / pAraddhA riddhIe vivAhasAmaggiyA sayalA // 941 / / jaM jaM citai taM taM saMpajjai takkhaNaM nariMdassa / natthi asajhaM ahavA saMciya puNNANa purisANa / / 942 / / dhavalahare dhavalahare vicittacittAo kuNaha bhittiio| navaraMgarehirAI kareha navaraMgajuyalAI // 943 / / emAi rAya-maMdira-nara-nArINaM payaM payaMtANaM / patto samao hatthaMgulIhi diyahe gaNaMtANa // 944 / / jao-- cora-paradAriyANaM chahAparaddhANa nadra-niuNANa / kalakaMThANa vaNijjaM agghai vIvAha-diyahesu // 945 / / pasaraMtahiyaya-paharisa-visaMThula' chaliya-vayaNa-viNNAso / mairAmatto vva jaNo vivAhadiyahe paribbhamai // 946 / / kayakuMkumaMgarAo niyatthavara-vattha-vaddha-cahu-kusumo / taruNIyaNo vivAhe na kassa maNamohaNaM kuNai ? // 947 / / ussiMkhala paribhamiuM 'ussikhalajaMpiyaM ca hasiyaM ca / juvaINa juvANANaM hoi vivAhUsavadiNesu / / 948 / / airammo siMgAro sarasaM gIyaM ca laDahanadraM ca / ramaNINa kahaM jAyai jai na vivAhasavo hoi // 949 / / 1. saI va suMda je0 / 2. NusuddhayA paa.| 3. savaNakaNaya pA. / 4. hatthaMgulIhi cciM vivAha diyahaM pA. / 5. visaMkhalucchali. pA / 6. mairA satta pA. / Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNida-cariyaM ihallupphala pariyaNapisuNiya saNihiyalaggapacchAvo / naranAhavairasego pahANapurisaM imaM bhaNai / / 950 / / re ! re ! akAlahINaM hakkAraha dUradesarAyANo / purajaNavayANa payasha pANiggahaNaM kumArIe / / 951 / / te vi tahA kAUNaM saccaM sAhiti vairaseNassa / so vi kaidiyaha majjhe pauNaM kAuM Thio savvaM / / 952 / / aNNammi dine sumaI samAgao bhaNai devalaggadiNo / AsaNNo cciya vaTTai kumarIe pANiggahaNaTTA / / 953 / / tao viraijjaMti raMgAvalIo, bajjhati caMdaNamAlAo, taDuvijjati vicittavattha-vitANayA, laMbAvijjaMti muttAvalIo, kIraMti haTTasohAo / samAharijjati takkAlajoggANi vattha-gaMdha-mallAlaMkAra-bhakkha-bhojja-peya-sayaNAsAINi / saMvacchariyavayaNeNa samuciyasamae samAdattANi NhavaNayaM bhUmIe maMgalANi kAuM nANAvivaNaehiM viraio raMgAvalIo, gorasiddhatthaehiM kao satthio / gajjaMkura javAraya-pihiyavayaNA surahivimalajalAvUriyA viNimmiyA kaMcanakalasA causu vidisAsu / tassa majjhe dhavaladugullo chAIyA, ThaviyA kalahoya peDhiyA, nisaNNA tattha puvvAbhimuhI sirimaI / dhariyA calaNA maNimayasilA vIDhe, nimmaviyaM mahakammaM vacchIputteNa, pADio peraMtesu lakkhAraso, kayaM makkhaNayaM, AsIsamuhalAhiM dharitadhavAhi nariMdakulabAliyAhi / puNo vi palhatthA se uttimaMge gaMdhodayapa hatthA kaMcanakalasA / samAhayAI maMgalatU rAI / AbUriyA jamalasaMkhA / pagIyAI maMgalAI / evaM vihiNA nivvattiyAbhiseyA pavesiyA bhavabhaMtarasmi / kAriyA NiyagottakittaNAI / avi ya- 110 varagottiNAya harisa ucchaliyaseyasalilehi / paDhamaM ciya sA haviyA pacchA puNa kaNaya-kalasehiM / / 954 / / etyaMtare vidda mAyaMbiresu vi niyadaIo vi vasANurAo nivaDio sirimaIe jAvayaraso calaNesu / tahA niyaya kaMtivibbhameNaM kathAo kuMkumakesararaseNa saNAhAo jaMdhiyAo kaNiyArakusumapiMjaresu vi pADio kuMkumarAgo uruyasu / niyato viva kao sesamayaNo aharo niyajaseNaM piva nimmaleNaM ulloiyaM vayaNaM caMdaNaraseNaM / avi ya-cUDAmaNI virAyai tissA sIsammi tiNayaNa-sasi vva / hAro vi hiyaya-nihio guNakalio sahai daio vva / / 955 / / avalaMbiUNa kaMThaM paoharucchaMga-saMga dullalio / upphusai nIvi-baMdhaM tissAdaIya vva varahAro // 956 // sohai kuMDalajuyalaM kavola gholaMta - paDiya - paDiviMvaM / paccUsapuNNimAe diNayara-sasi - bibajuyalaM ca / / 957 / / vaddhaM rasaNAdAmaM sura-sari - viyaDe niyaMbadesammi / kavvaM va suvaNNakayaM rakkhAkaMDe va mayaNassa / / 958 / / kasaNAgaru saMkAso rehar3a tilao mao vva muhaiMde | vammabANa vva phuDaM mayavaTTA varakavolesu / / 959 / / paDimA paDio rees kavolamUlammi cuMbaNasayaho / kAmi vva jaNiyasokkho avvo kaNNAvayaMso se / / 960 / / daThThe pAhaNasiri tissAmayaraddhao visaMbhaMto / kiM saccaM ciya esA hojja raI vimhayaM patto / / 961 / / evaM ca jAva sirimaI viyaDDhasahiyAyaNeNa pasAhijjai / tAva pesiyaM vairaseNeNa vairajaMghakumArassa vi havaNayaM havio vairase piMDavilAsiNI- pamuhapariyareNa paramavibhUIe nANAvihakouyamaMgalehiM kumAro / dAUNa tAsi mAhapadANaM, 'vaccaha niyayabhavaNaM'ti, bhaNiUNa kAUNa varavatthAbharaNAiehiM sArasiMgAraM AruhiUNa mattavAraNaM aNeganaraNAha-bhaDabhoisa maNugammANamaggo purao paDhaMtaehi maMgalapADhaehi, samaMtao kari turaya rahavara - pAyakkANieNa parivedio samasamAhayatUra-sadda-bhariya baMbhaMDamaMDalo, uvari dhariyadhavala - virAyaMtuddaMDapuMDarIo, mayaraMduddAma - gaMdhAyaDDiya- bhamira bhamarolimAlai - kusuma - mAlommAliya-kaMdharAbhogo, vihuvvaMta - siya- cArucAmaruppIlo, payaTTo niyadhavalaharAo vairajaMghakumAro | to kameNa ANaMdeto purajaNaM vairasega garida-dhavalahara - duvAradesaM dhario ya tattha vilAsiNIjaNeNa / davAvio AyArimayaMdahi- siddhatyakusumasaNAharayaNathAlahatthAe, bhaggA se bhiuDI rayaNamusaleNa avihavanaridavilayA / fasa ra raNathAle viDDhavilAsiNIe bhaNiyaM caNAe sirimaie' muhapicchao' bhavasu Isi hasiUNa bhaNiyaM kumAreNa - " ajje sirimai ! muha daMsaNatthaM savvamevamAraddhati bhaNato saMpatto vippannakusumovayAraM saMpADiyAsesa tiyasapaDimovayAraM caMdaNarasadiNacaccikkayaM varavatthovasohiyaM gharamaMDavaM jattha ciTThai tihuyaNa lacchi vva u kulalacchi saMgayA sahiyAyaNasaMparivuDA sirimaI / tattha vihiyamaMgalovayAro kAUNa devayANa paNAmaM gao sirimaIe saha vivAhacariyaM / nisaNNo tattha puvvaNNatthe paTTamasUrae kumAro / kayAI tattha vi jahArihAI maMgalakoUyAI / puNo ya saMpattAe velAe pAvie lagge 1. hallapphala pA. / 2 hakkArasU pA / 3 siddhatthaya kusumova0 je0 / Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vairajaMghakumArakahA 111 AvUriesu jamalasaMkhesu maMgalANi gAyaMtIsu avihavavilayAsu, puNNAhaM ti payaMpamANesu mAhaNesU gahio dAhiNakaro / dinnA diTThIe diTThI mAhaNavayaNeNa kumAreNa sirimaIevi ya-- gahio karo kareNaM diTThI dilIe meliyA tehiM / sayaNANAe 1baMbhaNavayaNaM puNa sakkhiyaM jAyaM / / 962 / / puci lajjAvajjiya paropparAbhimuha-dasaNasuhANa / aNakalo cciya jAo tArA melAvao tANa / / 963 / / AyaMviro karo se gahio hiyayaM va tIe kumareNa / kakillipallavo viva veviradehAe tavvelaM // 964 / / to aNNoNNa karaggahamaggeNa ya saMcaraMti dUya vva doNha vi / AjammAvahi ekkattaNahiyayavAvArA // 965 / / bahuyAe varacittaM vareNa bahuyAe coriyaM cittaM / jaNapayaDatakkarANaM ko daMDo kIrae tANaM / / 966 / / saccha-sirikhaMDaparimaMDiehiM siyavasaNasaMbuyaMgehiM / pisuNiyasiNehasAraM paropparaM gahiyahatthehiM / / 967 / / mayavasasajjhasapasaraMta-sAsasaMdohaseyasalilehiM / addhacchipicchiehiM ya te bhAvA tehiM saccaviyA / / 968 / / je kahiuMpi na tIraMti neva satthesu saccavijjati / appacciya muNai paraM ahavA hiyayaTio5 mayaNo / / 969 / / jaliyajalaNassa vAhiM paDhame cciya maMDale bhamaMtANa / mayabhibhalAgaiMdA girigaruyA rAiNA diNNA / / 970 / / bIyammi ya jacca turaMgamANa khura-khaNiya-khoNivalayANa / diNNANege lakkhA taie puNa saMdaNavarANa // 971 // turiyammi jacca-kaMcaNavara-mottiya-vattha-gaMdhalaMkArA / taha diNNA jaha pecchaya logo vi dhuNAvio sIsaM / / 972 / / muyaha karaM karagahiyaM souM kara-phAsa-virahaduhiyANi / pagalaMti dhUma-dhaMdholiyANi naM tANa acchINi / / 973 / / tatto ucchaMgagayaM kAUNaM sirimaiM vairajaMgho / jalaNaM payAhiNaMto ekkaM ciya maMDalaM bhamai // 974 / / tatto varapallaMke uvaviTTho sirimaie saha kumaro / vittaM pANiggahaNaM ANaMdiya-sayala-jiyaloyaM / / 975 / / so natthi jo na bhatto so thovo jo na parihio tattha / taM natthi bhakkha-bhojja pejjaM vA tattha jaM natthi // 976 / / rAyapaha-caccaresu purappavesesu niggamesuM ca / dANaM dINAINaM davAviyaM vairaseNeNa / / 977 / / hatthIhiM turaMgehi ya rahehiM varavattha-bhUsaNehiM ca / sammANiyA samAgaya rAyANo rAya-rAeNa // 978 / / taha riddhivitthareNaM vIvAha-mahasavo kao teNa / jaha sesa naravarANaM saMjAo maNa-camakkAro // 979 / / kiM vaNNieNa bahuNA tassa vivAhassa vaNNaNe sakko / sakko ahavA sakko seso vA suraguru ahavA // 980 / / etyaMtarammi kArAvio vairajaMgheNa vi vairaseNassa sapariyaNassa nAgarayANaM ca niyavibhavANurUvo pUyAsakkAro samabbhahiya jAyaharisehiM samAhayAI vaddhAvaNaya-tUrAiM tUriehiM pahaTThamuha-kamalAo paNacciyAo vilAsiNIo avi yaubbhiyakarAo varakAmiNIo naccaMti tattha muiyaao| udaMDa-paMkayAo mauya-payA-saraya-sariya vva // 981 / / mohaNa-tallicchAo AgAsagayAo jogiNIo vv| tiyasa-nai-puliNa-vitthaDa-niyaMba-biMbAo kAo vi // 982 / / rayaNAlaMkiya-supaiTTahAra-AsiliTTa vibbhamA aNNA / viyasiya-paMkaya-vayaNA ghara-vAvI vibbhamA aNNA // 983 / / mottAhala-sohillA aNNA naccaMti udahivela vva / taha saraya-jaNiyasohA avarAo kamaliNIo vva / / 984 / / pAusa-giri-nai-sarisA viNita seyajalakuDayahAsAo / gaMdhAyaDhiya-mahuyara-kusumAvali-vibbhamA aNNA // 985 / / dhammelluvella-sugalaMta-kusuma-raya-reNu-raMjiyadiyaMtA / tudraMtahAratAra-iyaraMgamaggAo aNNAo // 986 / / darahasiya-kUda-dasaNAli-kiraNa-pAyaDiya-mahiyalAbhoyA / avahatthiyatamaniyarA avarAo caMdaleha vva / / 987 / / ca-- vajjira tUraviyaMbhiya naTuM nadR-samAula-gholiravatthaM / vattha-niyattha pasAhiyarAma-romaviNijjiya-acchara-sohaM / / 988 / / sAhasusaMgayakAmiNirUvaM rUvasariccha-ghaDaMtapamANaM / mANaviUDaNavammaharAhaM rAhavatullasameyanaridaM ti // 989 / / kiM 1. mayaNA0 pA0 / 2. kUle cciyaH pA0 / 3. saMcuyaM0 je0 / 4. suNai jela / 5. hiyatiDhi0 pA0 / 6. natthi jannabhujjaM pA0 / 7. turapayaTTiAra na0 pA0 / 8. yatthiyasohiya0 pA0 / Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 jugAijiNida-cariyaM varanaTTa-gIya-vAIya-vaddhAvaNaeNa paramarammeNa / so sayalaNayaraloo paramaM acche rayaM nIo // 990 // naccaMta-maDaha-vAmaNa-kirAya-vara-ramaNi-vAra-vilayANaM / bhavaNaccherayabhUyaM vittaM vaddhAvaNaM tattha // 991 // paramANaMdarayANaM paropparaM nehanibbharamaNANaM / volINo so diyaho paosasamao samAyAo // 992 / / jammi ya garuyapayAvo kara-vAvAro vi dUramosarai / sevaMtassa pagAmaM sUrassa vi vAruNi loe // 993 / / aidIharagayaNAbhogagamaNasaMjAyakheyamuDhiyANaM / pANatthaM piva gheppai turayANaM vAruNI raviNA // 994 / / ahi-muhamaladdhapasarA taruvara-chAyAo taha vi saha raviNA / atthaMgayAo ahavA natthi viyAro mahaMtIsU / / 995 / / saranariMdatthavaNe kamaliNi-daiyAo hoti vimaNAo / ahavA vallaha-viraho bhaNa kassa na dUsaho hoi // 996 / / kiM vaNaM ghusiNAruNa-saMjhArAo viyaMbhio gayaNe / guru-paharacheya-vAsara-ruhiruppIlo viva palloTTo' // 997 / / paMkaya-nayaNehito kamaliNi-daiyANa sUravirahammi / nIharai bhamaracaMdraM sakajjalaM vAhasalilaM ca // 998 // ahimayara-viogAnalataviyAe muhammi pacchimadisAe / saMjhA-kuMkumarAgaM phusai tamo asupavaho vva // 999 / / sUranariMdatthavaNe saMjhA alliyai bahulatama-paDalaM / aNavaDDhiyarAgANaM saittaNaM natthi mahilANaM // 1000 / ghaNa-pasariya-salileNa va tameNa atthgiri-sihrvinnihito| ohAvijjai aruNo davo vva saMjhAyavo sylo||1001|| viuDei tamagaiMdo saMjhArAgaM tamAladalasAmo / rattAsoyavaNaM pi va vitthario mahiyalAbhoge // 1002 / / diTripasaraM niraMbhai gamaNaM vArei jIvalogassa / vaDaDhattaNaM4 va dhaNiyaM viyaMbhamANaM mahAtimiraM // 1003 // timirapaDaleNa dUraM loyaNajuyalaM va tihuyaNaM sayalaM / kAlaparivaDhieNaM samutthayaM caMcalasahAvaM // 1004 / / tAva ya puvvadisAmaha-kamale timirAlayaM viyaMbhaMtaM / avaNei piyayamo viva karehiM caDyArao caMdo // 1005 // uTTito viya caMdo paricuMbai puvadisivahUvayaNaM / vaDDhiyamayANa ahavA vi hIraNA natthi kajjesu // 1006 / / udayagiri-matthayatthaM kalaMba-kusumaM va sahai sasibibaM / joNhArayadhUsariyaM pAyaDakara-kesara-saNAhaM // 1007 // tAvaya thovaMthovaM volito udayamahiharaM caMdo / rehai puvvadisAvaha-maha-maMDaNa-tilayasAriccho // 1008 / / ghusiNAruNo vi caMdo jAo paripaMDuro vi vaDDhaMto / dosA sattANamiNaM thovaM ciya rAgakaliyANa / / 1009 / / udayasiharassa uri jaha jaha saMThAi caMdimA naaho| akulINo viva taha taha mayabhAvaM pAyaDaM kuNai // 1010 // sasiNo karapabbhAro tama-niyaragaiMdaviuDaNo sahai / muttAhala-niyaro viva hariNo nahavivarapaDilaggo // 1011 / / rayaNi-ramaNI-pahArAvali vva nahagaMga-pheNamAla vva / paviyaMbhai sasi-juhA kumaiNijubaIe 1degdUi vva / / 1012 / / sasi-daiyadhavaliyAe jAmiNi ramaNIe sahai iha khattaM / caMdaNarasasAricchaM aidhavalaM''caMdimA paDalaM // 1013 / / mitta-viogAnala-tAviyAo naliNIo pariharijaMti / bhasalehiM ahava mailA 2 Avai paDiyaM na siMciti // 1014 / / sUranariMdatthavaNe caMdoahi havai kamaliNI saMDaM / sabbo vi ahava sUro mayamaliNo hoi mahilAsu / / 1015 / / mayalaMchaNa-kiraNAvali-karaMbiyaM sahai mahiyalaM sayalaM / sariyaM 12 ca khIra-jalanihi-raMgatataraMgamAlAhiM / / 1016 / / udayagiri-matthayAo lhasieNa va caMdakhIra-kalaseNa / dhavalijjai dharavalayaM juNhA-duddheNa suddheNa / / 1017 / / dUrunayANamuvariM pAyaM kAUNa puNa vivanIesuM / nivaDaMti caMdapAyA johA iva bharahanaravaiNo // 1018 / / iya vammaha-vallahabaMdhavammi patte paosa-samayammi / sahiyAyaNeNa sahiyA vAsaharaM sirimaI pattA / / 1019 / / tao sAraviya-vAsabbhavaNabhaMtarA-katthariyA-kadamavilitta-vAsabhavaNa-bhittibhAgA, viraiyapaMcavanna-dugullulloyA vikinna paMcavaNNakusumovayArA, rayaNa-thAla-Thaviya-paMcasugaMdha -taMbolA, samAsannI kayapArAvayAiM paMjarA, viyaDDhasahiyaNavihiyadUisaMcArA, DajhaMtAgaru-kappUra-pUraparimala-vAsiya-vAsabbhavaNabhaMtarA, pallaMkAsanna-bhitti-nAgadaMta-vimukkAmala 1. mahaMtINa je0 / 2. gayaNo pA0 / 3 . payaTTo je0 / 4. boDDhattaNa je / 5. samocchayaM je0 / 6. viya pA0 / 7. rayavvasari je0 / 8. sayaI je0 / 9. juhAi pA0 / 10 . kumayaNijuvaIya dU0 pA0 / 11. aicavalaM je0 / 12. mhil| pA0 / 13. bhariyaM je0|14. pNc| Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vairajaMghakumArakahA 113 dappaNA, ubhayapAsa-nibaddha-caMdaNamAlA, duvAradesa-vimukka' payapuNNa-paumappihANakaNaya-kalasA, maNimaya-paIvapaNAsiyaMdhayArA, nidhuyaNarasamarasAhasa, biyaDDhasahiyAhiM sikkhavijjatI puppha-vilevaNAiyaM savvaM paoyaNaM kAUNa bhaddAsaNe gayA kamaliNI viva diNayaraM jalahivelA viva mayalaMchaNaM, virahiNI viva jalaharaM, rAyahaMsiyA viva mANasaM, mahuyarAvalI viva vasaMtasamayaM taM ceva hiyayavallahaM citayaMtI cidrai / etthaMtarammi kumaro nivvattiya sayalasaMjhakariNijjo / vAsaharaM pai calio primiyprivaarpriyrio||1010|| tao paDhiyaM samayapADhageNa bayarIphalehiM mottAhalAiyaM kAyakoilehiM va haMsAiyaM jalehiM vi surasari-salilAiyaM-- deva ! uDDhaM aho tiricchaM pasariya-kara-niyara- paya-timireNaM / tuha jasadhavalA vidharA puNo vidhavalIkayA ssinnaa||1011|| aNNeNa paDhiyaM-- sasisippieNa karakuccaehiM dhavalIkaesu bhavaNesu / puMDarigiNI virAiyaamayarasegaM va ohaliyA // 1012 // iccAi mAgahANaM paosasaMkittaNaM suNemANo / khaNamitteNaM patto vilAsabhavaNaM bhuvaNanAho // 1013 // taM ca kerisaM-- jalaMtadIvarAhayaM virAyamANapaMkayaM / phuraMta mottiubhaDaM ghaDaMtacaMdaNukkaDaM vidinna devadUsayaM visaTTamANagaMdhayaM / visAlatuMgatoraNaM viyaDDhacittacoraNaM saMsArasokkhakAraNaM nibaddhamattavAraNaM ti / / 1014 / / sahiyaNa kahiyA gamaNo sarabhasamucchubhio sirimaIe / kaivayavayaMsasahio visai kumAro rai-gihammi // 1015 / / udayAvali vva caMdo pallaMke saharisaM ca uvavisai / bhaddAsaNe nisannA AsannA sirimaI tassa // 1016 / / kumarakurINa doNha viparivAro aliyakajjamuhissa / mAyAviUNa calio samayammi visajjhio saMto // 1017 / / jao-- je muNiya pahu-sahAvA iMgiya-kusalA ya desakAlannu' / kajje avimUDhamaNA te dulahA sevayA huMti // 1018 / / tao sahiyAyaNe niggae kerisA jAyA sirimaI-sahiyaNo niggao tti uvvigA esa niyanAho ti vIsatthA rUvAiguNagaNehiM vijiya tti lajjiyA maha nayaNa-bANa-vibhinna-hiyao mayaNAuro jAo tti / gamviyA amuNiyaparamattha-sahAvo' tti, bhIyA surasuMdarINaM pi dullaho,pti, harisiyA kimettha bhavissai'ti, citAurA pairikke laddho tti ANaMdiyA ki bhaNissaI' ti, dolAyamANamANasA mayaNasattha-kosallaniuNo' ti tudrA / evaM citAurA bhaNiyA kumAreNa--"saMdari ! alamalaM lajjAe hariharapiyAmaha-pamuha-parama-purisasevio esa maggo' tti / bhaNaMteNa AroviyA pallaMke / taha vi na jaMpai khara-pavaNa-pahaya-kappa-laiya vva kevalaM kaMpai / jao-. sahiyAyaNo va esA viyappa-saMkappa-dhIrimA sattaM / bAlANa pie di? sajjhasaM viharANa vilayaMti // 1019 / / sANaNayaM sappaNayaM sadakkhiNaM sovayAramaNukUlaM / bhAsateNaM saNiyaM sarIramavagRhayaMteNa / / 1020 / / taha teNa sirimaI sA aNavattaMteNa lAiyA aMge / caiUNa sajjhasaM jaha jAyA raisamarasoDIrA // 1021 // suraya-parissama-ghaNa-seya-biMdu-daMturiyabhAla-baTThANa / aNNoNNasamAliMgaNa-suharasa-saMpattanidANa / / 1022 / / sA suhamaya vva ramaNIaNurAyamaya vva amayaghaDiya vva / aNNonnamatittANaM tANa khaNaddhaM ca volINA / / 1023 // tao paDhiyaM avasarasUyagamAgaheNa-- saMpattasUrasaMgA puvvadisA muhapiya vva saMjAyA / viyasAviyavarakamalA niya teyaMtariyateillA // 1024 // 1. lakka paumA pA0 / 2. niyaNa je0 / 3. vithaTTasihi0 je0| 4. kusamAla yA je0 / 5. kAlaMtu je0 / 6. vijaya ti lavajji0 je0| 7. bhavissai paa0| 8. vilayaM ti je0| 9. lAiyaM je0| Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 jugAijiNiMda-cariyaM daLUNa sUrapurisaM udayattha kAyaro vva samarammi / saMkoDiyakaraniyaro naTTo caMdo nirANaMdo // 1025 / / eyaM soUNa viuddho kumaaro| kayagosakariNajjaM, paNao deva-gurU-calaNANa, tao paNAmapurassaraM bhaNio vairaseNo kumAreNa-"tAya ! visajjasu maM / teNa bhaNiyaM--"kumAra ! ciTThasu iheva kivydinnaanni|" tayaNuroheNa Thio kumaaro| aNNayA puNo vi bhaNio-"tAya ! visajjesu mN|" tao nAUNa kumaranicchayaM samaM sirimaIe pahANapariyaNeNa ya visajjio bAhullaloyaNeNaM / puNo puNo sirimaI niyaMteNaM daiyA sahieNa imaM bhaNito kumAroNarideNa-jammataraneheNaM kumAra ! tuha sirimaIe saMbaMdho ghaDio / taha vi bhaNijjasi havijja bhaddAe bhaho tti / / kumareNa tao bhaNiyaM, niyayaguNehiM pi sirimaI garuyA / taha vi hujaM girigaruo vi tAya tajjesi so' kappo // 1026 / / caMdaNa-cacciyadehA niyatthasu pstth-vtth-ruirNgii| nara-nAri-nayaNa-kuvalaya-karaMbiyA sesagAyalayA // 1027 / / niyajaNaNi-jaNaya-pariyaNa-soyAsiNi-baMdhavagga-pariyariyA / kumareNa samaM kumarI saMcaliyA niyayagehAo / / 1028 / / thevaMtaraM tu gaMtuM daiyA sahiyassa vairaseNassa / vihiyapaNAmo saha sirimaIe tehiM aNuNNAo / / 1029 / / dhavalagaiMdArUDho dhavala-jaso dhariyadhavalapuMDario / dhavalAhiM cAmarAhiM caliyakumAro DhalaMtIhiM / / 1030 / / didvipahaMtarie kumare sapariyaNo sabhavaNamAgao vairaseNa narAhivo / kumArI vi suhappayANaehi kameNa vahato patto lohaggalaM nyrN| AvAsio nayarabAhiriyAe niggayA paccoNIe sanAgarA amacca-sAmaMtAdao kayakumArapaNAmA nisaNNA samaciyAsaNe sUTriyA khaNanimittaM nANAvihasaMkahAhiM, kArAviyA puravare mahAriddhIe hasohA / tao joisiyasUie suhamuhutte bhaNiyaM kumAreNa--"pauNI kareha vAhaNaM / tao paNAmapurassaraM bhaNiyaM hatthipAleNa-- "deva ! Aroha-karaphAlaNa' galagajjiya-tAramaMdra' gurusaddo / vAmavisANa-susaMThiya-dIhara-karathora-sohillo // 1031 / / aNavarayadANa-pasariya-maggaNabhamarolivaDhiyANaMdo / kelAsa-siharatuMgo mahAnariMdo vva jayapayaDo / / 1032 / / . kuMbhAbhoga-viNimmiya-kaMcaNamAlAe saMgao rammo / kuMdeMdu-saMkha dhavalo savijjulo sarayameha vva / / 1033 / / daruNNaya-pavvasarIra-bhAga-viNamaMta kiM ci pcchddho| airAvaNasAriccho pauNo cciya vAraNo esa // 1034 / / tao samArUDho saha sirimaIe kumAro / cauraMgabala-pariyario maMdaM maMdaM gaMtuM payaTTo / soUNa kumArAgamaNaM saMkhuhio nnyrloo| siMghADaga-tiya-caukka-caummuha-mahApaha-pahesu saMpiMDio ciTTai / visesao payaDI-bhUyavammaharasAgaM purasuMdarINaM / evaMvihA samullAvA vada'ti / avi ya-"aituriyasaMpaTThie ! kiM na paDivAlesi samaM ? kumAra daMsagummate ! geNhasu uttriiyN| uvayAra-kusuma-khalaMtacalaNe ! kiM na gurUNaM pi lajjesi? aidAruNe! saMjamesU taDaviya sihi-kalAva-vibbhamaM vihara-pabbhAraM? aisohagga-gavvie! kiM Nollesi surasari-puliNa vitthaDeNaM niyaMba-biveNaM? kumAradaMsassue! ukkhivasu kiMkiNIsaNAhaM kaMcI-kalAvaM viyalaMtaniyaMbAo, ! saMThavesu pAve ! kavola-mUla-dolAyaMta rayaNakaneuraM / hayahiyae ! nivaDiyaM piNa yANasi daMtapattayaM ? gayalajje! kiM na maNasi ukkhaDiyaM pi egAvaliM? mayamate ! na yANasi viyaliyaM pi muttAhAraM ? jovvaNaganvie ! pulaijjataM viyaDDhaloeNaM Thavesu paoharucchaMge / cattamajjAe ! siDhilIbhUyaM pi na lakkhesi niyaMsaNaM? aliyamaddhe ! turiyaM pahAvasu jai diTTaNaM kajjaM? aikouhallanaDie! kittiyaM paloesi? taraliyahiyae ! pariyaNassa vi na lajjesi ? gahavinaDie ! viyalayasi cayA hasijjasi loeNaM / rAgAvuriyanayaNe! na pecchasi sahIyaNaM? aNegasaMkappa-pUriyacittai ! kimakAraNAyAsiya-hiyayA dukkhamappANaM dharesi? micchAviNIe ! kimaNNavavaesapulaiehiM vIsatthamavaloeiehiM ? jovvaNasAliNI! kiM pIDesi paoharabhAreNa ? aikohaNe! desu avyaasN| macchariNi ! kimegAgiNI ruMdhasi gavakkhaM ! mayaNaparavvase! paMguresu siNcyN| rAgAvasatte ! nivAresu attaannyN| ujjhiyalajje! kiM dhAvasi guru-paccakkhaM ? ullasaMtasahAve ! kimevamAulI hosi ? aijovvaNa 1. ya tajjesi o0 / 2. kara phaleNa je / 3. maMdaguru paa0| 4. mAlAva saMga jela / 5. eyArisA samu0 pA0 / 6. lak khasi paa0| 7. tarala pA0 / Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varajaMghakumAra kahA 115 sAliNI ! viNiggahesu mayaNa- jara jaNiyasaMtAvaM ? asAhAraNe ! kiM khijjasi suNNahiyae ? niyasahAvAo nimgayaMpi appANaM nAvekkhasi ! aMto saMkappa- raiya- suraya-samAgama - suha-rasa- nimIliyanayaNe ! saMnimIlesu loyaNajayalaM saMpattI esa so jo | evaM jAvesa vRttaMtto vaTTai juvaINaM tAva ya diTTipamuvAgao kumAro / a ullAvA di kumarammi purapuraMdhINa / evaMvihA payaTTA vAvArA mayaNaviharANa / / 1035 / / kAo vi vAmakarayala- dappaNahatthA sahati juvaIo / viSphuriya- caMdamaMDala - puNNimarAI tulatIo / / 1036 / / aNNA jAvayarasarAga calaNa-paripADalA virAyaMti / kamalavaNapIyavAlAyava vva naliNIo rAmAo / / 1037 / / turiyapahA viyaparigaliyamehalA khaliyamaMdasaMcArA -1 saMkalasaMdANiya maMdagaivahAgayavahUo vva 1038 / / uNaya garu-paohara - iMdAuha - bhUsaNAo kAo vi / pAusalacchi saricchA viyasiya kaMdoTTanayaNAoM / / 1039 / / suraripulisavitru' jahaNAbhogAu tattha aNNAo | turaMtIo vi daDhaM cireNa pAveMti dArAI / / 1040 / / guruyaNa gurulajjA vi naDiyAo annAo cittalihiya vva / gayacittAo na vayaNaM bhaNiyAo diti vAlAo ||1041 / / IsAyarasa paNa diTThi kaha kaha vi vaMcio aNNA / harisavisAyANugayA acchai kumaraM paloyaMtI / / 1042 // turiya-pahAviya - nIsAsa-pavaNahariyaMsuyA hasijjaMti / sahiyAyaNeNa aNNA gayalajjA jhatti volINA / / 1043 // matta kari-kuMbhavibhama thaNahara - viNamaMta - majjha desAo / taruNattaNe vi therattaNAI dhAriti aNNAo / / 1044 / / kAo vi karayalaTThiyamottAhala-thoratArahArAo / phalihakkha, mAla vAvaDa-jjhANaTTiyajogiNIo vva / / 1045 / aTTAlaya - pAlaya-gavakkhavara maMcamAlamiliyAhi / racchAsu piMDiyA hi paropparaM vivayamANAhi / / 1046 || ee ei kumaro halA halA ehi jaMpamANIhi / purasuMdarIhiM kumaro erisadiTThIhi saccavio / / 1047 / / aitAra-tarala-pamhala-dIhara-AyaMba-dhavala - kasiNAhi / diTThIhiM rAyataNao pulaijjai taruNavilayAhiM / / 1048 / / vitthariyanayaNa-papphulla - kusumamAlAhi mAlio kumaro / vaDDhiyanayaNANaMdo tArAhivapuNNimAyaMdo / / 1049 / / areer lA lie' samatthajiyaloyakayamaNANaMde / mayalaMchaNa vvaM kumare diTThIo paDaMti juvaINa // 1050 / / so ko vi aNaNNasamo guNapavbhAro NaridataNayassa / acchIhi piyapAu ahilasio jeNa juvaINaM / / 1051 / rAyaNama jAo aNurAo muddhataruNavilayANa / duggayamaNoraho viva avvo hiyayaM ciya vilINo / / 1052 / / saMmuhamito ANaMdavAha-paripUriyAhi aNNAhi / nayaNehiM navari diTTho adiTThapuvvo vva vilayAhiM / / 1053 / / sipi jattha paDiyA bhamuhA dhaNupasariyA kumArassa / kaha kaha vi diTThibANA hiyayaM salliti juvaINa / / 1054 / / saMllei kaNNakumaro imAe rataMtatikkha visamAe / bhamuhA kodaMDaviNiggayAe addhacchibhallIe || 10|55 | je samuhAgaya volitakumarapaTTaviyaNayaNavicchehA / te cciya vammahabANA jAyA juvaINa hiyae / / 1056 / / juvaINa sarasaviyasiya-mayaraMduddAmapaMkayasamAI / sirikumarAiccapaloiyAI jAyAI vayaNAI // / 1057 / / mayaNanaDiyAo dUraM kumaraM daTThUNa hoMti kAo vi / niccalaThANA u puNo aNNAo cittalihiya vva / / 1058 / jhUrai sasai viyaMbhai dIhUM nIsasai kAmiNI sattho / kiM sannivAyagahio kiMvA mayaNAuro kumaro / / 1059 / / pacchAyaMtINa vi puravahUNa romaMcakaMcuillAI / huMti kumAre diTThe aMgAI guruNa purao vi // 1060 // AlAvA vAvArA diTThiccho hAya purapuraMdhINa / taha jAyA jaha mayaNo vi tUsaNamayaNAuro jAo / / 1061 / kiM mayaNo kiM vaharI haru vva kiM esa raayvrtnno| esA vi raI lacchI gorI vA hojja kiM bAlA / / 1062 / / putraM putraM cigNa aNabhave vAliyAe eyAe / aNNaha sohagganihI kaha labbhai eriso bhattA / / 1063 / / emai sanullAve suNamANo jaNiyasayala - purakho ho / saNiyaM saNiyaM saccaviya sayaladisimaMDalA bhoo / / 1064 / / kulaparivADisamA gayapahANavasubbhavehi purisehiM / avimukkadAradesaM niyabhavaNaM patthivo patto vaDhAvaNayamahUsavapurassaraM pUrvaUNa puraloyaM / komalagirAe rAyA visajjie niyayaThANesu / / 1065 / / / / 1066 / / 1 suvitthaNNu je0 / 2 piMDiyAhiyaM pA0 / 3 lAnilae pA0 / 4. hi ciya pA0 / 5. vayaNehi pA0 / 6. taNupasa0 pA0 / 7. vi tUNa maya0 je0 / Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 jugAijiNida-cariyaM appaNA vi sirimaIe saha adivippaogaM siNehasAraM visayasuhamaNahavaMto kAlaM gamei / aNNayA rayaNivirAme sasajjhasA sirimaI samAgaMtuNa vairajaMghassa sAhei-jahA! "ajja ! ajja sUmiNagammi mamodarAo niggaMtuNa kaNhAhiNA tumaM mahaM va do vi dtttthaaii|" taM suNiya saMkiyahiyao 'bhIrU na bhAiyavvaM' ti bhaNiUNa moNamAsio raayaa| visajjiyA sirimaI gayA / saTTANaM, saMbhUo gabbho, kameNa pasUyA, jAo dArao, paiTTAviyaM samae nAmaM vairagutto / aTThavArisio samappio kalAyariyamsa kArio kalAgaNApato jovvaNaM gAhio pANiM pahANavaMsumbhavANaM rAyakaNNANaM visasuhamaNahavaMto citttti| vairaseNo vi rAyA loyaMtiyadevapaDibohito saMvaccharamacchiNNaM kimicchiyaM dANaM dAUNa niyasuehi bhattANurattAgaNaravaIhiM ya parivArio pokkhalapAlaputtassa rajjaM dAUNa paDaggalaggataNaM va vihaNiUNa rajjaM mahAvicchaDDeNa nikkhaMto tavaggidaDDhaghaNaghAikammidhaNo kevalanANamuppADiUNa dhamma desaMto viharai / aNNayA kayAi pokkhalapAlassa ke vi rAyANo visNviyaa| tao teNa vairajaMgho samAhUo sirimaI ya / vairajaMgho vi puttaM rajje ThaviUNa sirimaIe saha mahayA khaMdhAvAreNa sNclio| AgacchaMto ya saravaNAsaNNe jaNeNa bhaNio"mahArAya ! esa maggo TThiIvisasappehiM abhidda to / tao taM pahaM parihariUNa parimiyapayANaehiM patto puNddriginniiN| suyaM ca vivakkha-naravaIhiM vairajaMghAgamaNaM / tao te saMkiyA sayameva pokkhalapAlassa sevaamuvaagyaa| kaivayadiNANi tattheva gameUNa pokkhalapAleNa saMpUIUNa visajjiyANi patthiyANi sanayaraM / saravaNAsanne puNo vi jaNeNa bhaNiyANi-- "sAmi ! saravaNamajjheNaM ceva gaMtavvaM jao kevalanANaM tattha Thiyassa sAhuNo samuppaNNaM / devA ya tassa mahimaTThA oiNNA devujjoenny| paDiyaM diTTIgayaM visN| ao ninviso jAo didIviso bhayaMgamo / tao saravaNe gaMtUNa AvAsio virjNgho| didA ya tattha tava-lacchi paDihatthA, saraya-salila-sacchahiyayA, paDipUNNapUNima caMdasomavayaNA, samuppaNNakevalavaraNApadasaNA, sirimaIe sahoyarA, aTThArasasIlaMga-sahassadharA sAgaraseNa-muNisaMgAbhihANA aNagArA / vaMdiyA tehiM sabahumANaM / nisuo sAvaya-dhammovaeso / paDila bhiyA phAsueNaM esaNijjeNaM asnn-paann-khaaim-saaimennN| vaMdiyA bhAvasAraM / tao 'tANi paDilAbhissAmotti tudrANi paDilAbhamANANi vi tudrANi paDilAbhiesa vi tudrANi harisavasa-romaMciyANi tesiM ceva mahAmuNINaM gaNe3 aNagaNatANi--'aho! mahANabhAvA sAgaraseNa-maNiruNA, sahalIkaya-niya-jamma-jIviyaphalA amhe vi vi mukkarajjadhura-vAvArAiM kayAiM manne nissaMgAiM viharissAmotti virAga-maggamogADhAI kameNa vahaMtAI pattAiM lohaggalaM / vayaragutteNa vi rajjatthiNA tANa virahakAle sAmaMtA amaccabhaDabhoiyA dANa-sammANehiM raMjeUNa vase kayA visajjiyA sesapariyaNANi ya / paosasamae vAsabhavaNamuvagayANi putteNa vi muNijaNaguNagahaNarayANi adiTThANAbhaTThasuhisayaNANi visadhUmapaogeNa maariyaanni| jao upparavADaI Avisai teNa u kayaM taha hatthu / kahiM vi avArihiM vAlisai jahi saMvalu na vi satthu // 1067 / / jahi saMvalu na vi satthu jahi na daMsaNu sajja suyaNihi / jahiM baMdhuhiM vavahAru hoi vehiM vi na hu vayaNihiM // 1068 // teNa u kayaM taha hatthu kahiM vi ehai sNpaaddi| lahu Avisai hayAsu ehu para upparavADaI / / 1069 / / majjhimagaNajogao mariUNa uttarakurAe vairajaMgho mihaNago sirimaI mihaNiyA saMjAyA / bhavapaccaeNeva payaNukasAyANi nimmamANi nirahaMkArANi siNehasAra-visayAsevaNatapparANi tinni paliovamANi jIviUNa sohamme kappe tipaliovamAuyA do vi devA jAyA / tattha vi paramasiNeheNa niyayAuyaM paripAliUNa cayA samANA iheva jaMbaddIve 1 nivvisA jAyA didivisA bhayaMgamA pA0 / 2. o dhammo je0 / 3. guNiMtAgi je0| 4.yA manne pA0 / 5. raMgalA va0 / je0| 6. AdiTTA pA0 / Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaIrajaMghakumArakahA~ dIve mahAvidehe vAse khIpayaTThie nayare' suvihivejjassa vairajaMghajIvo kesavo nAma putto jAo / sirimaI jIvo puNa tattheva seTTisuo abhayaghoso nAma samuppanno / tattha vi taheva tANa mittabhAvo / jaddivasaM ceva kesavo jAo taddivasaM jAyA ime cattAri vayaMsayA / taM jahA-rAyaputto amaccaputto seTThiputto satthavAhaputto ya / AbAlabhAvAo ceva jAyA tesi kesaveNa saha paramamittayA / aNNayA kayAi vejjassa ghare egao savvesi saNNisaNNANaM tattha' sAhU mahappA kimikuTheNa gahio bhikkhaTTA samAgao / taM sAhaM daTTaNa sappaNayaM sahAsaM sovAlaMbhaM tehi kesavo bhaNio--"tubbhehiM logo ceva khAiyavvo ki na tubbhehiM tavasissa vA aNAhassa vA kiriyA kAyavvA ?" so bhaNai karemi, kahaM ? tehiM bhaNiyaM--"esa mahAtavassI tava-susiya-sarIro nippaDikamma-sarIro kimikuTThovaddavo jaMgamatitthaM / paDipuNNapuNNodaeNa tuha gharaMgaNamAgao / jai eyassa cigicchaM na karesi to niratthayaM te vejjayaM / " teNa bhnniyN-"kremi| kiMtu na saMti maha ghare osahANi / " tehiM bhaNiyaM--"amhe mollaM demo, ki osahaM jAijjau?" so bhaNai-"kaMbalarayaNaM gosIsacaMdaNaM ca / taiyaM sahassapAgaM tellaM taM puNa maha ghare ceva atthi / tAhe te maggiuM pavattA / AgamiyaM tehiM jahA amugassa vuDDhavANiyagassa atthi eyANi doNNi vi dunni lakkhA daviNajAyassa ghettUNa gayA te vaNiyasagAsaM / so vANiyago bhaNai--"kiM demi ? te bhaNaMti-"kaMbalarayaNaM gosIsacaMdaNaM ca dehi / so vANiyago bhaNai--'ki imehi paoyaNaM ?' tehiM bhaNNai-"sAhassa kiriyA kAyavvA / " teNa bhaNiyaM--"alAhi mama eeNa daviNa-jAeNa, iharahA ceva geNhaha, kareha sAhussa* kiriyaM, mama vi dhammo hou'tti so vANiyao citei--"jai tAva eesi bAlattaNe vaTTamANANaM erisA saddhA dhammassa uvariM, mama maMdapuNNassa puNa ihalogapaDibaddhassa natthi, / paliyachaliNa-jara-rakkhasi dhAio siricaDiya / karakaMpahiM payathakka daMta savvi vi paDiya / nayaNa-kannagayasaNNahaM su uDDaNamaNao, taha vi mo huna vi millai gharadhaMdhA taNao // 1070 / / so saMvegamAvaNNo tahArUvANaM therANaM aMtie pavvaio siddho ya / bhaNiyaM cakaMbalarayaNaM gosIsacaMdaNaM do vi tANa dAUNa / pavvaio so vaNio teNeva bhaveNa aMtagaDo // 1071 / / imevi ghettaNa tANi osahANi gayA tassa sAhuNo pAsa jattha so ujjANe paDima Thio / te taM paDimaM ThiyaM vaMdiUNa aNuNNaviti-"aNujANaha bhayavaM ! -amhe tubbhaM dhammavigdhaM kAumuvaTThiyA / " tAhe teNa telleNa' so sAhU abbhaMgio / taM ca tellaM romakUvehiM savvaM aigayaM / tammi ya aigae kimiyA savve vi saMkhuddhA / tehiM caliehiM tassa sAhassa aIva veyaNA pAunbhUyA / tAhe te NiggayA daThThaNa kaMbalarayaNeNa so paauosaah| taM ca sIyalaM tellaM uNhavIriyaM te kimiyA tattha laggA, tAhe pUvANIyamaya-gokaDevare papphoDiyaM, te savve paDiyA, tAhe so sAha caMdaNeNa litto / tao samAsattho jAo / evaM ekkesi do tiNNi vAre abbhaMgiUNa so sAha tehiM nIrogo ko| paDhamaM makkhijjai, tAhe pAuNijjai, pacchA lippai gosIsacaMdaNeNaM, puNo vi makkhijjai / evameyAe parivADIe paDhamanbhaMge tayAgayA kimiyA niggayA / bIyAe maMsagayA / taiyAe aTThigayA beiMdiyA niggayA / tao saMrohaNIe osahIe kaNayavaNNo jAo so maNI / tAhe khAmittA paDigayA / vikkIyaM kaMbalarayaNaM jAyaM addhamollaM / tao citiyamaNehi eyaM davvaM annaM ca niyaniya vibhAgAgayaM dAUNa daMsaNavisohaNaTTA bhuvaNaguruNo jai bhavaNaM kIrai to sohaNaM bhavai / savvesi sammaeNa taheva kayaM / samayabhaNieNa vihiNA saddhA-saMvegapulaiyaMgehiM akkhayanIvisameyaM bhava-jalanihi-taraNatarakaMDaM varapaumarAya-maNikalasa-pasara-saMruddha-raviraha-payAraM karAviyaM maNaharaM jiNabhavaNaM teNa davveNa / tao volINesu kaivayadiNesa 1. vacchatAvati vijae pabhaMkarAi nayarIe AvacU0 2. khiipaiTThie pA0 / 3. saNisaNNANaM ciThThatANaM tattha pA0 / 4. ki maehiM je0 / 5. sAhu / kiri0 pA0 / 6. natthi, so saMvega0 pA0 / imevi ghe. je / 7. tAhe te telle. je| 8. o taM ca je0| 9. pakkhoDiyaM jai0 / 10. ekkesaM do0 je0 / Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 jugAijiNida-cariyaM taM mUlAgameva saMjAyacaraNapariNAmA visamiva visayagaNaM mannaMtA, savvANatthanibaMdhaNaM dhaNaM gaNitA, pAsaM va gharavAsaM pAsaMtA, kArAgAraM va saMsAraM saraMtA, ApucchiUNa jaNaNi jaNae saMtU siUNa suhisayaNavaggaM, saMThaviUNa saMbaMdhijaNaM, kAU jiNAyaNe aTThAhiyA mahimaM saMpUiUNa sirisamaNasaMgha, dAUNa dINAINa mahAdANaM nivvattiyAsesa kAyavvA, aNugammamANA pahANapariyaNeNa, purisasahassavAhiNIsu sibiyAsu samArUDhA, thuvvaMtA muhala-mAgahajaNeNa, AnaMdijjamANA nagaraloeNa, mahayA riddhIe gayA sahayArasuMdaraM nAma ujjANaM / ninnAmiyA jIveNa abhayaghoseNa saha pabvaiyA / tahAvihANaM rANaM aMtie gahiyA duvihA sikkhA / jahArihamahijjiyasuttatthA, viSNAya sAhukiriyA-kalAvA, avagayabahukilesAyAsa saMsAra-pavaMcA, aidukkara- tava caraNa- parisosiyaMgA, davva- khitta-kAla- bhAvesu appaDibaddha mANasA, paripAliyaniraiyArasAmaNNA, vihivihiyapajjattANa maNA, samAhi-maraNeNa mariUNa accuyaM gayA / tattha bhottUNa surasokkhaM ThiikhaeNa cuyA samANA iheva jaMbaddIve ddIve pubvavidehe pukkhalAvai - vijae puMDarigiNInayarIe vairaseNaraNNo dhAriNIe devIe kucchisi paDhamo vairanAbho nAma putto jAo / jo so vijjaputto so cakkavaTTI jAo / avasesA kameNa bAhu - subAhu - pIDhamahApIDha ti / vairaseNo paDhamaM pavvaio titthayaro jAo / iyare vi saMvaDDhiyA paMcalakkhaNe bhoe bhuMjaMti / jo so ninnAmiyA jIvo abhayaghoso so vi tIe ceva nayarIe sujaso nAma rAyaputto jAo / bAlabhAve ceva vairanAhaM samallINo / jaddivasaM vairaseNassa kevalanANaM samuppaNNaM taddivasaM vairanAhassa vi Auha- sAlAe cakkarayaNaM samuppaNNaM / vairanAho cakkavaTTI jAo / sujaso tasseva sArahI / teNa sAhu-veyAvacceNa cakkavaTTibhogA uiNNA / avasesA cattAri vi maMDaliyA rAyANo / tattha vairanAha cakkavaTTissa caurAsIpuvvalakkhA savvAjyaM / tattha kumAro tIsaM / maMDalio solasa / cauvIsaM mahArAyA / coisasAmaNNapariyAo / evaM caurAsI savvAuyaM bhoe bhujaMtA viharati / ito ya titthayaravayarasessa samosaraNaM, so piupAyamUle cauhiM vi sahoyarehiM sujasega ya sArahiNA samaM pavvato / tattha vairanAbheNa coddasapubvA ahijjiyA / sesA ekkArasaMgadhAriNo jAyA / tattha bAhU susAhUNaM asaNAiNA veyAvacca karei / jo subAhu so sAhuNo vosAmei / evaM te kareMte vairanAho bhagavaM ubavUhei - - " aho suladdhaM jammajIviyaphalaM jaM sAhUNa veyAvaccaM kIrai / parissaMte tavA sAhuNo' vIsAmijjati / jao- paribhaggassa vayassa va nAsai caraNaM suyaM aguNaNAe / na hu veyAvaccaviyaM suhodayaM nAsae kammaM / / 1072 / / evaM pasaMsaMti, evaM pasaMsijjamANesu tesu tesi donhaM pi pacchimANaM apattiyaM havai / 'amhe sajjhAyaMtA na pasaMsijjAmo, jo karei so pasaMsijjai / sacco logavavahAro tti vairanAheNa visuddhapariNAmeNa imehi ThANehi titthayaranAmaguttaM kammaM baddhaM / taM jahA - arahaMtANa vacchallakaraNeNa taM puNa jahAvaTTiyaguNakittaNaM pupphAiNA pUovayArakaraNaM ca titthayaranAmagotaM kammaM nibaMdhaNaM 1 / siddhANaM puNa vacchallaM asaMsakammaviSpamukkANaM paramapayapaiTThiyANaM saddAiguNavirahiyANaM aNaMtanANa-daMsaNa-suha-vIriyavirAIyANaM arUvANaM bahumANapavvaM saddahaNaM 2 / pavayaNaM saMgho / 3 gurU dhammovaesa dAyAro 4 / dhamme thirI karei jo so thero 5 / bahussuo puNa bahuAgamo 6 / tavassI chaTThamAikArago 7 / eesi vacchallayA avabhattibahumANeNa jaM jassa uciyaM taM tassa karei / abhikkhaNaM nANovaogo nAma suttatthesu uvauttayA 8 / daMsaNaM sammattaM 9 / viNao viNayArihANaM arihaMta - siddha-AyariyAINa jaM jassa uciyaM taM tassa taheva karaNaM 10 / AvassayaM nAma avassaM karaNijjaM paDikkamaNAi 11 / sIlaM aTThArasasIlaMgasahassANi uttaraguNA vA 12 / eesu niraiyArayA paDipuNNapAlaNayA vayANi mUlaguNA eesu niraiyArattaNaM paDipuNNapAlattaNameva 13 / khaNalava 14 / tavacciyAe 15 / veyAvacce 17 / eesu samAhIe tattha khaNalavasamAhI nAma khaNalavamittamavikAlaM no asamAhIe bhavai / yaduktaM - '"saMjamarai-bahule evaM tavaraibahule ciyAga - raibahule" / ciyAo duviho- davvaciyAo bhAvaciyAo / tattha davvaciyAo AhAra- uvahi- sejjAINaM appAugANaM vivego / pAugANaM dANaM / bhAvaciyAo kohAINaM / vivego nANAINaM / 1. erisaM tavo sA0 je0 / Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulakaravattavvayA 119 dANaM veyAvaccaraibahale / veyAvaccaM dasavihaM taM jahA-AyariyaveyAvaccaM, uvajjhAyaveyAvaccaM, theraveyAvaccaM, tavassiveyAvaccaM, gilANaveyAvaccaM, sehaveyAvaccaM, sAhammiyaveyAvaccaM, kulaveyAvaccaM, gaNaveyAvaccaM, saMghaveyAvaccaM, taM pUNa eka kekkaM terasavihaM bhatte-pANe-AsaNa-paDilehA-vattha-pAya-bhesajje / addhANa-duTTha-teNe-daMDaga-gelaNNa-mattatie / / 1073 / / bhattapANaveyAvaccaM nAma-nAyAgayANaM kappaNijjANaM desakAlociyANaM AyANuggahabuddhIe AyariyAiNaM dasaNhaM asaNa 1 pANa 2 ppayANaM, AsaNaveyAvaccaM eesi ceva AyariyAINaM AsaNeNa nimaMtaNaM 3 / paDilehA veyAvaccaM-eesi cevavatthapAyAINa paDilehaNaM 4 / pAyaveyAvaccaM puNa-eesiM ceva bhagavaMtANaM pAyapakkhAlaNaM pattadANaM vA / vatthaveyAvaccaMvatthadANaM pakkhAlaNaM vA 6 / bhesajjaveyAvaccaM-aNegaosahappayANaM pacchadANaM vA 7 / addhANa veyAvacca-eesi ceva kaMtAramaNuppaviTThANaM asaNAidANaM vissAmaNakaraNaM vA 8 / duTTaveyAvaccaM-jahAsattIe duTThANa nivAraNaM 9 / teNa-veyAvaccaM tehiM to tesiM rakkhaNaM 10 / daMDagaveyAvaccaM-gacchaMtANaM daMDagasamappaNaM AgayANaM gahaNaM 11 / gelaNNaveyAvaccaM / eesi ceva jarAiroga-gahiyANaM savvappayAreNa paDiyaraNaM 12 / mattatiyaveyAvaccaM imANaM ceva AyariyAINaM uccAra-pAsavaNa-khelAi-mattagatigasamIvadhAraNaM 13 / evaM terasavihaM veyAvaccaM kuNaMto niyamA AyariyAINaM samAhi uppAei / samAhiuppAyageNaM jIve tameva samAhiM bhavaMtare paDisaMvedei apuvvanANagahaNaM jaM vA taM vA apuvvaM paDhamANe vA suNamANe vA aNuppehemANe vA vAemANe vA desabhANe' vA titthayaranAmagottaM kamma baMdhai 18 / suyabhattI nAma suyassa vA suyaharANa vA bhattibahumANaM kuNaMto titthayarattaM nivvattei 19 / pavayaNapabhAvaNA nAma jaM dhammadesaNAIhi' pavayaNaM pabhAvei taM pabhAvaMto titthayarattaM lahai 20 / eehi vIsahi ThANehiM bahuhA AseviehiM purimapacchimatitthayarehiM titthayaranAma kamma uvajjiyaM / bAvIsaM puNa titthayarA puvvAvaravidehagA ya titthayarA vIsaM vA ekkaM vA do vA tiNNi vA phAsittA titthayaranAmagoyaM kamma nivatti ti paTThavago puNa titthayaranAma-goyakammuNo niyamA maNuyagaIe itthI vA puriso vA joganapuMsago vA suhaleso imehi ceva kAraNehiM bahulamAseviehiM evaM teNa vi bhagavayA vairanAheNa arahaMtAI vIsa ThANANi phAsiUNa titthayaranAmagotaM kama samajjiyaM ti / bAhuNA veyAvaccakaraNeNa cakkibhogA nivvattiyA / subAhuNA vi vIsAmaNAe bAhubalaM nivvattiyaM // 1074 / / pacchimehiM dohiM guruM pai tAya-mAyAe itthinAmagottaM kammaM samajjiyaM ti / tao ahAuyamaNupAlittA paMca vi kAlaM kAUNaM savvadRsiddhe vimANe tettIsa-sAgarobamaThiiyA devA uvavaNNA / paramasuhasAgarAvagADhA kAlaM gameMti / saMpayaM kulagaravattavvayA bhaNNai / atthi iheva jaMbaddIve dIve puvvavidehe vAsesu samma nAmanayaraM / tattha NaM duve vANiyagA saha jAyA saha paMsukIliyA aNNamaNNasiNehANugayA samaga ceva vavaharaMti / tatthego mAyAvI bIo puNa ujjugo / tattha jo so mAyAvI so taM ujjagaM dhaNeNa vA dhaNNeNa vA vattheNa vA pattaNa vA khANeNa vA pANeNa vA savvattha aisNdhei| samma sammeNa vavaharai / do vi puNa dANaruI' / evaM vaccai kaalo| aNNayA jo so ujjuo so kAlamAse kAlaM kiccA imIe osappiNIe susamadusamAe bahuvItikkaMtAe paliovamaTThabhAge sese iheva jaMbuddIve dIve bhArahe vAse aDDhabharahamajjhillatibhAge gaMgA-siMdhUNaM majjhe egassa maNuyajuyalassa mihuNattAe paccAyAo / teNa puNa ujjugaM teNa dANavasaNeNa ya mANusattaM laddhaM / jao payaIe taNukasAo dANarao sIla-saMjamavihUNo / majjhimaguNehiM jutto maNuyAuM baMdhae jIvo // 1075 / / 1. vAemANe vA tittha0 je0 / 2. 0NAhiM pAH / 3. rai evaM je0 / 4. dusamasusamAe je0 / Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 jugAijiNida-cariyaM iyareNa mAyApaccaiyaM tiriyAjyaM baddhaM / bhaNiyaM ca-- ummaggadesao magganAsao gUDhahiyaya mAillo / saDhasIlo ya sasallo tiriyAuM baMdhae jIvo // 1076 // dANasUrattaNeNa bhogabhUmIe seo caudaMto sattaMgapaiTThio hatthI paccAyAo jAhe te ya paDuppaNNAvaeNaM tAhe tesi annamannaM dahNa aIva pII samuppaNNA / yata:-- yaM dRSTvA varddhate snehaH krodhazca parihIyate / sa vijJeyo manuSyeNa eSa me pUrvabAMdhavaH / / yaM dRSTvA varddhate krodhaH snehazca parihIyate / sa vijJeyo manuSyeNa eSa me pUrvavairikaH // 1077 / / jo so mAyAvI teNa tAe mittAisaMdhaNayAe' AbhiogikaM kammaM nivvattiyaM taM tAhe oiNNaM / tao teNa hatthiNA taM mihuNayajayalayaM khaMdhe vilaiyaM / tao taM hatthi-khaMdhamArUDhaM bhamaMtamavaloIUNa savvo vi mihuNagalogo vimhiyamANaso citeumADhato--"aho ! amhehito abbhahio esa maNUso jeNa evaM lalai imaM ca se vimalavAhaNaM' ti miliUNa te mihaNagA nAmaM kareMti 'vimalavAhaNo'tti / teNa puNa vimalavAhaNeNa susammapurasAmiNo samarasaiNanaravaiNo seyaM caudaMtaM putvabhave hatthirayaNaM divamAsi / tao samavaNNaM samadasaNaM niyavAhaNaM daTThaNa puvbajAI sariyA / evaM so jAIsaro sayalanIiniuNo tesi mihuNagANa mANaNijjo kAlaM gamei / kAladoseNa ya tesi maNUsANaM tesu rukkhesu mamatIbhAvo jAo / jo mamIkae samalliyai tassa na sahaMti, tAhe te asahaMtagA miliUNa bhaNaMti--'esa vimalavAhaNo amhehito ahigo, jassa esa dAhI tassa rukkhA bhavissaMti / ' evaM bhaNiUNa taM uvaTTiyA kalahakAraNaM tassa sAhiti / tAhe so bhaNai-- mA bhiDaha tubhaM ime rukkhA, ime ya puNa tubbhaM / ' iccAi meraM Thavei / bhaNai ya--'jo eya meraM tumhANa aikkamai so maha kaheyavyo / eyaM ca majjAyaM tubbhe puNa paraMparaeNa savvattha Thaveha / jahA-pariggahiesu rukkhesu aNNeNa na sAmittaNaM kAyavvaM / " evaM teNa merA ThaviyA / "jo eyaM meraM laMdhissai tassAhaM DaMDaM vattehAmi / " tAhe tesi mihuNagANaM jo koi taM meraM avarajjhai so tassa uvaTThavijjai / tAhe so tassa daMDaM vattei / ko puNa daMDo? 'hakkAro'--"hA ! tume duThTha kayaM, so teNa hakkAreNa jANai sIsaM me paDiyaM / chAyAdhAo jAo / vari ahaM mArio mA hakkArio'tti / tassa puNa vimalavAhaNassa caMdasseva caMdimA caMdajasA nAma bhAriyA / so tIe saha siNehasAraM visayasuhamaNuhavaMto kAlaM kamei / kiMci sAvasesAUyA caMdajasA cakkhumaM caMdakaMtAbhihANaM juvalayaM pasavai / kaivayadiNANi tamavaccajuvalayaM paripAliUNa vimalavAhaNo suvaNNakumAresu devesu uvavaNNo / caMdajasA hatthI ya nAgakumAresu / caMdakaMtA vi taheva jasavaM surUvAbhihANaM juvalayaM pasUyA / paripAliyajuvalo cakkhumaM suvaNNakumAresu uvavaNNo / caMdakaMtA puNa nAgakumAresu / evaM avasappiNIe kiMci kilittaNao kAlassa hakkAraM laMghayaMtANa tANa mihuNagANa esA ahiNavA daMDanII / vIyA makkAralakkhaNA pavattA / vaccaMtesu diNesu surUvA juvalayaM pasUyA abhicaMdo mihuNago paDirUvA mihuNagA / ki ci kAlaM taM mihuNayaM paripAliUNa jasavaM udahikumAresu surUvA nAgakumAresu uvavaNNA / puvvattAo ceva ettha vi daMDanIIo paDirUvA vi abhicaMdeNa saha visayasuhamaNuhaviUNa kiMci sAvasesAuyA paseNai cakkhumaMtAbhihANayaM juvalayaM pasUyA / taM ca paripAliUNa kAlamAse kAlaM kiccA abhicaMdo udahikumAresu, paDirUvA nAgakumAresu uvavaNNA / paseNai kAle doNNi puvuttAo daMDanIIo / taIo vi dhikkAro payaTro, sappaNayaM pasaNaiNA sahAbhiramaMtI cakkhamaMtA vi marudevasirikaMtAbhihANaM cakkhu darisaNiyaM juvalayaM jaayaa| taM paripAliUNa ahAuyakkhaeNa mariUNa paseNaI dIvakumAresu bhavaNavaIsu uvvnnnno| cakkhumaMtA puNa nAgakumAresu / marudevakAle vi tAo ceva tinni dNddniiiio| sirikatA vi marudeveNa saha cirakAlaM saMsArasuhamaNuhaviUNa avasANasamae nAbhImarudevAbhihANaM niruvamasirisaMgayaM mihuNayaM payAyA / marudevakAle vi hakkAra-makkAradhikkAralakkhaNAo tinni ceva daMDanIIo / marudevo vi taM mihaNayaM kiM ci kAlaM paripAliUNa niyayAuyaparikkhae 1. saMdhaNAe je0 / 2. ThavehA pari0 je0 / Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulagaravattavvayA 121 mariUNa dIvakumAresu bhavaNavaIsu uvavaNNo / sirikatA puNa nAgakumAresu pamANaM puNa eesi-paDhamassa navadhaNusayANi / bIyassa puNa adhaNusayANi / taiyassa sattadhaNusayANi / cautthassa addhasattama-dhaNusayANi / paMcamassa chassayA / chaTussa addhachaTusayA / sattamassa paMca pnnuviis| dhaNusayA / tAo tesi bhajjAo IsiM tehito UNAu pamANeNa / te puNa saMghayaNeNaM savve vi vajjarisahasaMghayaNA / bhajjAo vi vajjarisabhasaMghayaNAo, saMThANeNaM puNa savve vi kulagarA samacauraMsasaMThANA / bhajjANa vi samacaurasaM ceva saMThANaM / vaNNeNaM puNa cakkhumaM jasamaM paseNaiya ee piyNguvnnnnaabhaa| abhicaMdo sasigoro, vimalavAhaNo marudevo nAbhI ya / ee tinni vi nimmalakaNayavaNNAbhA / saMpayaM AuyaM bhaNNai / tattha savvesi pi paliovamassa aTTamabhAgo / tattha' paliovamaM cAlIsehi bhAgehiM kIrai / tattha cAlIsAe aTTamabhAe paMcabhAgA bhavaMti / tattha vi cattAri bhAgA paDhamakulagarAo pagayA / sesANaM puNa chaNhaM pi kulagarANaM paMcamabhAge ceva AuyaM / tattha bIyassa asaMkhejjANi ceva puvvANi aNa puvIe parihIyamANANi asaMkhejjANi ceva pubvANi jAva marudevo nAbhikulagarassa puNa saMkhijjANi ceva puvvANi / jaM kulagarANamAuyaM taM kulagarapariNINa vi, jaM jassa AuyaM taM sama dasabhAgA kAUNaM jo paDhamo bhAgo so kumArabhAvo jo pacchimo bhAgo so vuDDhabhAvo / majjhimA aTThabhAgA kulagarabhAvo / evaM sattame ThANe nAhikulagaro mihuNANa4 merA vaTTAvago jAo / so puNa keriso-- varamasiNa-kasiNa-kuMtalakaMtikalAveNa kavaliyadiyaMto / varapaumarAyagholira-kuMDalasaMghaTagaMDayalo / / 1078 / / kamaladaladIhanayaNo, sinniddhsmkuNdkliydsnnillo| NijjiyapunnimacaMdaM rehai vayaNaM pi nAhissa / / 1079 / / gayaNAbhogasariccho, chajjai vaccho suvaNNavaNNAbho / tivalItaraMgavararayaNasaMgayA sahai gIvA vi // 2080 / / uNNayasiharaM varakaDayamaNaharaM viviharayaNa-sohillaM / suragirisarisaM rehai vAhAjuyalaM pi naravaiNo // 1081 / / varakulisamajjhamajjho payAhiNA vattanAhisohillo / unnayaniyaMbabibo karikarathororujayalillo // 1082 / / susiliTThajANudeso varamINavisiTThalaTThavarajaMgho / kummuNNayacalaNajuo AyaMbiranakkhakatillo / / 1083 / / sarao vva visuddhadao, pAusakAlo vva jnniyjnnhriso| gimha vva gurupayAvo vaTTiyamayaNo vasaMto vva / / 1084 / / sisirovva kuMdadasaNo, puhaI tilao himAgamario vva / kaNhu vva lacchinilao, jayapayaDo tiyasanAho vva / / 1085 / / kUlagaravaMsapasUo nAbhInAmeNa kulagaro jAo / jayalacchI viva daiyA marudevI tassa varamahilA / / 1086 / / jAya raviNo paha vva, jalanihiNo vela vva, sasiNo caMdima vva, disAkariNo mayaleha vva, kappataruNo layA viva, tiyasAhivaiNo sacI iva suraguruNo, maI viva mahAtaruNo, phalasamiddhI viva guNiNo, guNAvalI viva, sA tassa piyama'tti agyi -- ruiraMgali nakkamiyaMka-kaMti-nivvaDha6 timira-niurabaM / rehai se calaNajayaM payAsiyA sesadisinivahaM / / 1087 / / mauya-siNiddha-sUsatthaM phuraMtalAyanna-nijjiyamiyaMkaM / Uru-juyalaM virAyai kayalI-daMDovamaM tIe // 1088 / / garuya-paramatthasArA suvaNNavararayaNaraMjiyAdUraM / varakaikavvasaricchA rasaNa-niyaMbA virAyaMti // 1099 / / majjha varakamala-saravara-tivali-taraMgammi nAhivarapaumaM / romAvali-nAlillaM mahu maha kamalaM va se sahai // 1090 / / nIsesovamarahito vAmo khala dAhiNassa u pmaannN| iyaro ya hoi sihiNo nUNaM vAmassa sihiNassa // 109 / / nijjiya-mayaMka-sohaM nibhacchiya-pauma-komalacchAyaM / paviyaMbhiyalAyaNNaM vayaNaM se tIe vayaNaM va // 1092 / / sUsiliTra-saMdhibaMdhaNa-ruiraM sAvayava-ghaDiya-sohillaM / kavvaM ca bAhu-juyalaM suvaNNa-bararayaNa-paDahatthaM / / 1093 / / rehai cihara-kalAvo tamAlakAlo dasaddhavaNNehiM / kusumehiM bhUsio se sura-dhaNakhaMDehiM jalao vva / / 1094 / / aha tassa tIe samayaM suhasaMpaNNassa jAi khalu kAlo / sagge vva tiyasavaiNo iMdANI esameyassa / / 1095 / / cavaNakallAgayaM-- teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM paDhamamuvavaNNattaNao paDhamaM vairanAho caviUNa imIse osappiNIsamAe susamasusamAe viikkatAe susamAe vi viikkatAe susamadussamAe' taiyAe vi bahuviikkaMtAe caurAsIe puvasayasahassehiM sesaehiM 1. tassa sa0 je0 / 2.puvvANi jAva je0 / 3. taM dasa dasa bhAe pA0 / 4. mo bhAgo jo pachi je0 / 5. mihaNeNa pA0 / 6. nicchuDha pA0 / 7. samAla sAmo dasa pA018. ppiNIe su je0| 9. mAe vije0 / Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 jugAijiNida-cariyaM egaNanauIe ya pakkhehi dharatehi AsADhabahulapakkhe cautthIe tihIe uttarAsADhA jogajutte miyaMke viNIyajaNavayapayArae pavittIkayAe viNIyabhUmIe sayalamihuNa-jaNanAbhibhUyassa nAbhikulagarassa ruvAiguNagaNarayaNarohaNadharaNIkappAe marudevAe bhAriyAe kucchisi puttattAe uvavaNo mahimaMDalassa paMcuttarassa jiNagahiyamukkassa / tiyaNaguruNo cavaNe harisavisAyA samaM jAyA / / 1096 / / paMcuttaraM vimANaM saMpAi eguttaraM pina hu jAyaM / tihuyaNaguruNA mukkaM jaM mukkaM savvalacchIe // 1097 / / aha surasari-puliNasame paumasaNAhammi rAyasi vva / picchai rayaNivirAma sumiNa sayaNammi suhasuttA // 1098 // vasaha-gaya-sIha-ahileya-dAma-sasi-diNayara-jhayaM-kuMbhaM / pauma-sara-sAyara-vimANa-bhavaNa-rayaNuccaya-sihaM ca / / 1099 / / suvibhitta-cArusiMgaM nANAviharayaNabhUsiyaM tuMgaM / hAra-sasi-saMkha-dhavalaM veyaDDhagiri va varavasabhaM // 1109 / / aNavarayadANapasariya-maggaNabhamaroli-vaDhDiyANaMdaM / kuMdujjala-jasadhavalaM bharaharidaM ca karinAhaM // 1101 / / khaMdhaDDhiya-piMjara-kesaroha-muha-kuhara-bhAsuraM dhavalaM / taDi-ghaDiya-saraya-nIrAvahaM va pecchai ya mayanAhaM // 1102 // gayakara-kayakalasahi abhisiMcaMtI siriM ca kamalatthaM / iMdaMka-paMkayatthaM suragiri-sihare jiNataNuM va // 1103 / / nANAvihasurataru-kusuma-nivaha-mayaraMda-bhamira-bhamaraulaM / pAosa-ghaNasaMvaliyaM suravai-cAvaM va varadAmaM // 1104 / / ajjhINa-kala-pasAhiya-dupakkhasaisayalaviyaliyakalaMkaM / vajjiya dosAsaMgaM auvva caMdaM jaNANaMdaM / / 1105 // uttattakaNayachAyaM sevittA sesavaDDhiyapayAvaM / sayalajaNavaMdaNijjaM paramamuNidaM va diNanAhaM / / 1106 / / kalahoyarayaNakikiNiravamahalaM pavaNagholirapaDAgaM / jiNasaMbhavatoraNa va naccaMta tuMgavarakeuM / / 1107 / / titthodaga-garuya-pavittamaMgalaM taviya-kaNayasaMkAsaM / paMkayavayaNaM kuMbhaM pecchai telokkanAhaM ca // 1108 / / jayalacchI parigahiyaM payasaMThiyamINa-saMkhakari-mayaraM / jiNavaracaraNajuyaM piva kamalasaraM vaDhiyANaMdaM // 1109 / / vivihavararayaNasAraM painivahaphuraMtanayasahassillaM / sayalasurAsuramahiyaM jiNidavayaNaM va varajalahiM // 1110 // kaMdujjalaM vimANaM nANAviharayaNaraMjiyaM divvaM / iMdadhaNu-khaMDamaMDiya-sAraya-ghaNa-vibbhamaM pavaraM / / 1111 / / suvicitta-sAlamaNi-khaMbha-bhUsiyaM vividhayavaDAiNNaM / muNivaI osaraNaM piva bhavaNaM surasuMdarisaNAhaM / / 1112 / / varakaMti-viNijjiya-tamanihAya jayapAyaDaM guNagdhaviyaM / jiNavaravararayaNaM pi va nANAviharayaNasaMghAyaM // 1113 / / durujjhiyadhUmiMdhaNasuhapavaNAliddhadAhiNAvattaM / vayaNammi pavisamANaM jalaNaM paloei dipaMtaM // 1114 / / kappataruNo vva phalae jiNavaradhammo vva pvmlmhnne| supurisajaso vva payaDe tiyasAvAso vva ramaNijje // 1115 / / mokkha vva4 patthaNijje susamA kAlo vva vaDhiyANaMde / jalahi vva atthasAre jayaguruvayaNaM va suisuhae // 1116 / / jiNavarataraM va puNNe kallANe maMgale sive some / maNacitiyadiNNaphale sumiNe * daLUNa paDibuddhA // 1117 // tao harisabharanibbharaMgI varasayaNijjAo uTThai udvittA jeNeva nAhikulagare teNeva uvAgacchai teNeva uvAgacchittA karayalapariggahiyaM sirasAvattaM aMjali matthae kaTTa te sumiNe samma nAhi-kulagarassa parikahei / teNa bhaNiyaM--" "tujjha putto mahaMdo kulagaro bhvissi|" etthaMtare battIsaM pi sakkA caliyAsaNA samANA ohinANaviyANiyajiNacavaNakallANA niya niya parivAraparivuDA samAgayA / kerisA-- palaMbakesapAsayA, miyaMkalehabhAlayA sudIharacchipattayA, pasattha nAsavaMsayA / visuddhacArudaMtayA, palaMbamANakaNNayA, DhalaMta cArucAmarA, surattavidumAharA / miyaMkavibbhamANaNA, visAlapINavacchayA, suvajja majjha majjhayA, maiMda tullarohayA, / gaiMdapokkharokhyA,5 pharatakaNNakuMDalA susaMviyaMgulIdalA, viraaymaannhaaryaa,| palabamANamAlayA, raNaMtakaMcidAmayA, niyatthadevadUsayA, kiriiddsiissNgyaa| vihuvvamANavatthayA, vimANajAyajattayA, accaMtabhattisaMgaya tti / / 1. khehiM AsA0 je0|2 vivihattharaya . pA0 / 3. pulAie je0 / 4. mokkho vva pA 0 / 5. gaiMdapurakaroruyA je0 / Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jiNajammakallANayaM 123 tao sAhiUNa attANayaM paNamiUNa titthayarasahiyaM mrudevi| evaM thuNiumADhattAdhAriti sesagabbhe ramaNIo jiNavaraM tu virlaao| puvva cciya jaNa disA divasayaraM na uNa aNNAo // 1118 / / dhAresi nUNa taM ciya phuraMtavaranANa-dasaNaM puttaM / mottUNa aha ca siddhi siddhakA dhArilaM tarai // 1119 / / evaMvihavayaNehi devi thoUNa saha jiNideNaM / sumiNaphalaM titthayaro hohI bhaNiuM suravariMdA // 1120 / / naMdIsarammi gaMtuM sAsayajiNapaDimapUyaNaM kAuM / niya niya pariyaNasahiyA jahAgayaM paDigayA savve // 112 / / puNNe pare pavitte kallANe maMgale sive dhanne / savvaTThasiddhamajahatyameva jAyaM jiNe cavie // 1122 / / iya baddhamANasUrIhi viraie risahanAhacariyammi / cavaNaM, tA puTavabhavA, bhaNiyA paDhamammi ahigAre / / 1123 / / jiNajammakallANayaM-- nAraya-tiriya-narAmara-causupi gaIsu pasario hariso / saddhamma baMdhave mahilammi risahe samavaiNNe // 1124 / / gabbho vihu garuyANaM ANaMdaM dei sayalajIvANaM / mehaMtario vi sasIkumuyavaNaM ki na viyasei // 1125 // hohI nAho amhANa saMpayaM bahuguNa tti tuTTAhi / hallaphalAhiM bhamiuM bhuvaNe tava saMjamasirIhi // 1126 / / sannANa-divvadaMsaNa-carittalacchIhiM pattapaiyAhiM / paDhama ciya harisavisaMtulAhiM mahamahiyameyAhiM // 1127 / / udayAbhimahe risahe asamatthaM niyapahuM nieUNa / micchAiverivaggo laggo paDivakkhasevAe // 1128 // bhayabhIyaM micchattaM sammattaM sarai aviraI viraI / annANaM sannANaM sarai pamAo vi apamAyaM // 1129 / / kohAiyA kasAyA khaMtAi saraMti saMkiyA pAvA / duhajogA suhajoge sarai ahammo vi varadhamma // 1130 // tihuyaNajagaDaNamallo kAmo nikkAma-saraNamAvaNNo / doso piyaM' pavaNNo rAgo vi virAga' mallINo // 1132 // tihayaNapayaDapayAve saddhammadhuraMdhare jiNe jAe / mohamahAnaravaiNo khalabhalio savva khaMdhAro // 1132 // gabbhagayammi jiNide jaNaNI jaya-jIva-bacchalA jAyA / ahava mahApurisANaM avayAro kassa na hiyAya // 1133 / / tao sakkAeseNa niyabhattibahumANeNa ya aNavarayaM saMviumADhattA surAsurA jiNa-jaNi / tahA jiNa-jaNaNIvAsabhavaNe avaNeti paMsu-tiNa-kaTThAiyaM vAukumArasuMdarIo, varisaMti gaMdhodayaM mehakumArakAmiNIo, maMcaMti dasaddhavaNNakusumavarisaM UUlacchIo, uvaNeti AyaMsa joisaramaNIo, paDicchaMti ANaM varavilayAo, saMthaNaMti tiys-sNdriio| evaM ca devayAhiM sevijjamANA, bahajaNeNa pasaMsijjamANA, jiyaloeNaM ANaMdijjamANA, baMdhayaNeNaM salahijjamANA, kinnaravilayAhiM uvagijjamANA, purisitthIhiM vaMdijjamANA' vaMdiyaNeNa saMthuvvamANA, avamANiyadohalA, sahasaheNaM garbha vahamANA sohiumADhattA--kahaM / majjhaTTiyagabbhasamucchalaMtalAyaNNapaMDurakavolA / jalayAvali vva rehai majjhaTThiya: caMdakaradhavalA // 1134 / / paDibaddhagabbhagaruI vaddhaMtapaoharA maNabhirAmA / pAusasari vva chajjai nivvaviyAsesa jiyaloyA / / 1135 / / aha mAsANa NavaNhaM diNANa addhaTThamANacettassa / bahulassa aTThamIe puvvAsADhAhiM nakkhatte / / 1136 / / suddhamiyaMka Nahayalasiri vva rayaNaM samuddavela vva ! kappatarUM vasudharaNI jiNacaMdaM jaNai marudevI / / 1137 // disAkumArIkayajammamahimA-- etthaMtarammi sajjaNasahAvo vva ANaMdiyajiyaloo, viyaMbhio surahimAruo, sukayapuMjehiM va pAvanivahaM avahariyaM rayaniyaraM vAukumArehi, maNicarieNaM pi va nivvaviyarayapasareNaM sittaM gaMdhodaeNaM, mahiyalaM mekumAradevehiM, tiyasiMdadhaNavibbhamAI vimukkAI dasavaNNAiM kusumAiM uulacchIhiM / teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM ahologa-vatthavvAiyAo, vararUvadhAriNIo, chappaNa-disAkUmAri-mayahariyAo, viuviyadibvasarIrasaMgayAo, cUDAmaNibhUsiyasiroharAo, egAvali-gevejjaya-hAravirAyamANakaMdharAbhogAo, vilasaMtasavaNAsatta-kuMDalajuyalavilihijjamANagaMDatthalAo, iMdIvaradala-visAla-loyaNAo, paDipUNNapUNNimAiMdasarisavayaNAo, duruNNaya-pINapaoharAo, maNAlavibbhamabAhulaiyAo, niravajja-bajja-gajjhamajjhAo, rasaMtakaMcI-kalAva-raMjiyaniyaMba 1 piiNj0|2 vigaya ma. paal|3 vaNijja je0 / 4 majjhimaTriyaya pA0 / Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 jugAijiNida-cariyaM bibAo, mattamAyaMga-thorakara-vibbhamorujuyalAo, mahala-neurAbaddha-kummaNNaya-calaNajuyalarehirAo, AyaMvira-nakkha-kaMti viya-timira-pasarAo, sahayAra-maMjarI-rasaNa-kalakaMTha-kalayaMThijaMpirIo, tANaM ca kAu vi piyaMgu-maMjarIvaNNAo, aNNAo puNa dubvaMkurasAmalAo, aNNAo rattuppala-dalasaMnihAo, annAo sasi-kiraNa-kaMtikalAva-bhariya bhuvaNodarAo, aNNAo ya phalla-caMpayappabhAo, aNNAo veruliyamaNi-saMkAsAo, savvAo vi paramajovvaNAo, savvAo vi paramakallANiNIo, savvAo thaNabharanamaMtamajjhAo, savvAo devadugullaniyaMsaNAo, savvAo vi rAyahaMsagAmiNIo, savvAo vi niyateyaviDiya-mahAtamapAyaDiya-dasadisAbhoyAo, savvAo vattha-gaMdha-mallAlaMkArarehirAo, savvAo savvakAlaM jiNiMda-jammakammaniuNAo, tti| teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM ahologavatthavvAo aTTadisAkumArimayahariyAo saehi saehi kUDehi, saehiM saehi bhavaNehi, saehi sarahiM pAsAyavaDisaehi, patteyaM patteyaM cauhiM sAmANiyasAhassIhi, cauhi ya mayahariyAhi saparivArAhi, sattahiM aNiehi, sattahi aNiyAhiMvaIhiM, solasaehiM AyarakkhadevasAhassIhi, aNNehi ya bahUhi bhavaNavai vANamaMtarehiM devehiM devIhiM ya saddhi saMparivuDAo mahayA haya-nadra-gIya-vAiya-taMtI-talatAla-muiMga-paDupaDaha-vAiyaraveNaM viulAI bhogabhogAiM bhaMjamANIo viharati / taM jahA-- bhogaMkarA 1 bhogavaI 2 subhogA 3 bhogmaalinnii| 4 toyadhArA 5 vicittA ya 6 pupphamAlA 7 aNi diyA 8 // 1138 / / imAsi patteyaM patteyaM AsaNaM cli| AsaNaM caliyaM pAsittA ohiM pauMjaMti / jaMbuddIvaM dIvaM ohiNA AbhoemANIo AbhoemANIo iheva jaMbuddIve dIve bhArahe vAse viNIyAe bhUmIe nAhikulayaraghare paDhamatitthayaraM nAiM' paasNti| . taeNaM tAo sattaTrapayAI titthayarAbhimuhamAgacchaMti titthayarAbhimuhamAgacchittA paMcaMgapaNivAyapUrassaraM evaM vayaMti "namotthuNaM . arahaMtassa bhagavaMtassa, Aigarassa, titthagarassa, sayaMsaMbuddhassa, loganAhassa, logapaIvassa logapajjoyagarassa, abhayadayassa, saraNadayassa, cakkhudayassa, maggadayassa, dhammadayassa, dhammadesayassa, dhammavaracAuraMtacakkavaTTissa, appaDihaya-varanANadasaNa-dharassajiNassa, jAvayassa, buddhassa bohagassa', muttassa moyagassa, tinnassa, tArayassa, sivamayalamaruyamaNaMtamakkhayamavvAbAhamapuNarAvattisiddhigainAmadheyaM ThANaM saMpattANaM saMpAviukAmassa paDhamapuhaIpAlassa vajjariyAsasaloyavavahArassa paDhamamuNivaissa nANAigaNa-gaNarayaNarohaNagiriNo telokkavaMdiyamahiyapUIyassaosappiNIe par3hamatitthayarassa," evaM kayapaNAmAo niya niya siMhAsaNesu duruhati niyaniya siMhAsaNesu duruhitA Abhiogie deve sadAviti sahAvittA evaM vayAsI- "jIyameyaM devANa ppiyA ! tIya-paDuppaNNamaNAgayANaM aholoyavatthavvagANaM aTraNhaM disAkUmArimayahariyANaM titthayara-jammaNamahimaM karitae" taM gacchAmo NaM amhe vi bhagavao jammaNamahimaM kremo| taM gacchaha NaM tubbhe khippAmeva aNegakhaMbhasayasanniviTTha, lIlaTriyasAlibhaMjiyAgaM IhAmiya-usabha-turaya-nara-magara-vihaga-vAlaga-kiNNara-ruru-saraha-camara-kuMjara-vaNalaya-paumalayabhatticittaM ghaMTAvalicaliyamaharamaNaharasaraM surUvaM suhaM kaMtaM darisaNijjaM niuNoviya misimisitamaNirayaNakaNayaghaMTiyAjAlaparikhittaM khaMbhuggayavaravairaveiyAbhirAmaM uttANanayaNapecchaNijjaM accIsahassamAliNIyaM ruvaga-sayasahassa-kaliyaM suhaphAsaM sassirIyaM sigyameva gamaNapAuggaM vimANaM viuvveha viubvittA eyamANattiyaM paccappiNeha / te vi saheva kariti / taeNaM tAo uttarapurasthimaM disIbhAgaM avakkamaMti avakkamittA veuhivvayasamugghAeNaM samohannati samohanittA saMkhijjAI joyaNAI daMDaM nisiraMti nisirittA rayaNANaM 1 vairANaM 2 veruliyANaM 3 lohiyakkhANaM 4 masAragallANaM 5 haMsagabbhANaM 6 pulagANaM 7 sogaMdhiyANaM 8 joirasANaM 9 aMkANaM 10 aMjaNANaM 11 rayaNANaM 12 jAyarUvANaM 13 aMjaNapulagANaM 14 phalihANaM 15 ridvANaM 16 eesi maNINaM ahAbAyare poggale parisADiti parisADittA ahAsuhamepoggale parigiNhaMti parigiNhittA kayauttaraveuvviyarUvAo uttaravebviya varavimANamArUDhAo samaMtao niya niya parivArasaMpariDAo savvAe iddhie| 1 jAIpAsaMti paa0| 2 arahaMtANaM bhagavaMtassA je0 / 3 telokkabhahiya paa0| 4 pUjiyasa pA0 / Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jiNajammakallANayaM 125 savvAe juIe savveNaM baleNaM tAe ukkiTThAe turiyAe cavalAe caMDAe sigghAe javaNAe cheyAe divvAe devagaIe jeNAmeva viNIyabhUmI jeNAmeva nAhikulagaraghare teNAmeva uvAgacchaMti teNAmeva uvAgacchittA titthayarajammaNaTThANaM tehiM divvehiM jANavimANehi tikkhutto AyAhiNaM payAhiNaM kariti tikkhutto AyAhiNapayAhiNaM karittA uttarapuratthime disIbhAge isiM cauraMgulamasaMpatte dharaNitale divve jANavimANe Thaviti / ThavittA jeNeva bhagavaM titthagare titthagaramAyA ya teNeva : uvAgacchittA bhagavaM titthayaraM titthayara-jaNaNi ca tikkhutto AyAhiNa-payAhiNaM kariti, karitA patteyaM patteyaM karayalapariggahiyaM sirasAvattaM dasanahaM aMjali matthae kaTu evaM vayAsI--"namotthuNaM te rayaNakucchidhArie, namotthu te savvanArisArie, namotthu te jagapaIvadAIe namotthu te siddhisuhAsAIe dhannA si tuma devANuppie ! puNNA si tumaM devANuppie ! kayalakkhaNAsi tuma devANuppie suladdheNaM tume devANuppie mANussae jammajIviyaphale, jannaM tumaM purisarayaNassa, purisottimassa, jaccakhattiyassa, duhiyajaNavacchalassa, tihuyaNajaNaciMtiyatthasaMpAyaNakappapAyavassa, karuNAmaya-khIranIramahodahissa, sayalajayajIvapiyAmahassa, sayalanII1 vavahAravallIkaMdakappassa, dhammapurisassa, paDhamadhammatitthaMkarassa, risahalaMchaNassa, risahasAmiNo2 jaNaNI" amhe NaM devANuppie ! ahologavatthavvAo aTTa-disAkumArimayahariyAo tihuyaNa jammaNa-mahimaM kAumavAgayAo / taNNaM tumahiM na bhAiyavvaM"ti kaTaTa uttarapuratthimaM disIbhAgaM avakkamaMti, avakkamittA veuvviyasamagghAeNaM samohaNaMti, samohaNittA saMkhijjAiM joyaNAI daMDaM nisiraMti, nisirittA saMvaTTagavAe viubvaMti, viuvvittA teNaM siveNaM maueNaM mArueNaM aNadhdueNaM bhUmitalavimalIkaraNeNaM maNahareNaM savvouyasurahikusuma-gaMdhANuvAsieNaM piDima-nIhArimeNaM gaMdhudueNaM muyaMteNaM tiriyaM pavAieNaM tassa jiNajammaNadvANassa savvao samaMtA joyaNaparimaMDalaM / jaM tattha taNaM vA, kaLaM vA, aTTi vA, camma vA, aNNaM pi acokkhaM pUiyaM dunbhi-gaMdhaM taM savvaM AhuNiya AhuNiyattA egate eDeMti eDittA jeNeva bhagavato mAyA bhagavaM teNeva uvAgacchaMti, uvAgacchittA bhagavato mAyAe - ya adUrasAmaMte ThiccA AgAyamANIo parigAyamANIo ciTThati / teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM uDDhaloyavatthavvAo aTTha disAkumArIo mayahariyAo naMdaNavaNakUDanivAsiNIo taheva viulAI bhogabhogAiM bhujamANIo viharaMti / taMmehaMkarA 1 meghavaI 2 sumehA 3 mehamAliNI / suvacchA vacchamittA ya 6 vAriseNA 7 balAhagA // 1139 // eyAo vi caliyAsaNAo taheva samAgacchaMti / jiNaM-jaNaNi ca tipayAhiNIkAuM evaM vayAsI--"amhe NaM devANuppie ! uDaDhaloyavatthavvAo aTTa disAkumArIo jiNajammaNamahimatthamAgayAo na bhe bhAiyavvaM'ti bhaNiUNa abbhava. ddalayaM viuvvaMti viuvvittA jiNa-jammaNaTThANassa AjoyaNaM samaMtao niggayarayaM naTThayarayaM samiyarayaM viNAsiyarayareNu niyaraM naccaggalaM naccaMtahINaM kajjasAhagaM vA saMvAsiMti saMvAsittA tao pupphavaddalayaM viuvviti viunvittA pupphavAsaM vAsaMti / tao kAlAgaru-kappUrapUrapamahasurahiparimalAliddhadisAmaMDalaM suravarAbhirAmajoggaM kariti karittA jeNeva bhagavaM titthayare titthayaramAyA ya teNeva uvAgacchati uvAgacchittA naccAsaNNe nAidure agaNiyagaNaM titthayarassa gaNagaNaM parigAyamANIo ciTThati / teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM purathima-ruyaga-vatthavvAo aTTadisAkumArio mayaharigAo taheva viulAI bhogabhogAI bhuMjamANIo viharati / taM-- 1 naMduttarA ya 2 naMdA 3 ANaMdA 4 NaMdivaddhaNA / 5 vijayA ya 6 vejayaMtI 7 jayaMtI 8 aparAjiyA / / 1140 / / eyAo vi caliyAsaNAo taheva samAgayAo samAyaraM titthayaraM payAhiNI kAUNa evaM bhaNiyAiyAo-"amhe NaM devANuppie ! puratthima-ruyaga-vatthavvAo aTTa disAkumArIo bhagavao bhuvaNabhUsaNassa jamma-kammakaraNaTTA AgayAo / na bhe saMkhoho kAyavvo"tti payaMpiUNa titthayarassa titthayaramAyAe ya puratthimeNaM dappaNahatthagayAo maMgalamuhalAo ciTThati / 1. sayalaTiIviva vavahAra0 je0 / 2. risahassa sA0 je0 / 3. egate pADiti 2 tA je0 / 4. balAhiyA jela / Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 jugAijiNiMda-cariyaM teNaM kAle NaM te NaM samaeNaM dAhiNa-ruyaga-vatthavvAo aTTa disAkumArIo jAva viharaMti taM jahAsamAhArA 1 suppaiNNA ya 2 suppabuddhA 3 jasoharA / lacchimaI 5 sesavaI 6 cittaguttA 7 vasuMdharA 8 // 1141 / / eyAo vi caliyAsaNAo taheva AgacchaMti payAhiNapurassaraM kayapaNAmAo evaM vayAsI--"amhe NaM devANuppie ! dAhiNaruyaga-vatthavvAo aTTa disAdevayAo deviMdavaMdiyassa bhagavao jammakajje samAgayAo 'naNNahA citiyavvaM ti bhaNiUNa jiNassa jiNajaNaNIe ya dAhiNeNaM bhiMgArahatthagayAo AgAyamANIo' parigAyamANIo ciTThati / teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM paccatthimaruyagavatthavvAo aTTa disAkumArIo saehi saehiM jAva taM jahA-- ilAdevI 1 surAdevI 2 puhavI 3 paumAvaI 4 / eganAsA 5 navamiyA 6 bhaddA 7 sIyA' ya 8 aTThamA / / 1142 // taheva jAva 'na tubbhehiM bhAiyavvaM ti kaTu jAva bhagavao titthayarassa titthayaramAyAe ya paccatthimeNa naccAsaNNe nAidUre tAliyaMTahatthagayAo bhagavao titthayarassa guNagaNaM AgAyamANIo ciThThati / teNaM kAle NaM te NaM samae NaM uttarillaruyagavatthavvAo aTTa-disAkumArIo jAva bhogabhogAiM bhuMjamANIo viharaMti / taM jahA-- alaMbasA 1 missakesI ya 2paMDariyA' ya 3 vAruNI 4 / hAsA 5 samvappahA ceva 6 hirI 7 sirI 8 ceva uttarAo / / 1143 / / taheva jAva vaMdittA evaM vayAsI--"amhe NaM devANuppie ! uttarillaruyagAo vatthavvAo aTTha-disAdevayAo bhagavao jugAijiNassa jammakammakaraNamuvaTThiyAo na bhe bhayAulaM mANasaM kAyabvaM'ti bhaNiUNa bhagavao titthayarassa titthayarasavittIe ya uttareNa naccAsaNNe nAidUre cAmarahatthagayAo titthayaraguNagabbhANi maMgalANi gAyaMtIo ciTThati / te NaM kAle NaM tegaM sanae NaM vidisitvagavatyavAo catAri disAkumAribhayaharigAo taheba jAva bhogabhogAI bhuMjamANIo ciTThati' taM jahA cittA ya cittakaNagA 2 suteyA 3 soyAmiNI' 4 / IsANAi vidisAsu patteyaM saMThiyA imA // 1144 / / caliyAsaNAo taheva jiNajamaNANamAgacchati / payAhiNapaNAmAiyaM kAUNa jiNajaNaNi saMlavaMti--"amhe NaM devANuppie! vidisiruyagakaDanivAsiNIo devayAo tihayaNagaruNo risahasAmissa jammakammanimittamAgayAo na bhe saMbhemo kAyavvo'tti bhaNiUNa bhagavao. titthayarassa titthayaramAuyAe ya causu vidisAsu dIviyA hatthagayAo jiNajaNaNIe ya guNe AgAyamANIo parigAyamANIo ciTThati / / teNaM kAle NaM te NaM samae NaM majjhima-ruyaga-vatthavvAo cattAri disAkumArimayahariyAo saehiM saehi kUDehi saehiM saehiM bhavaNehiM, saehiM sarahiM pAsAyavaDisaehi patteyaM patteyaM cAhiM sAmANiyasAhassIhiM cauhi ya mayahariyAhiM saparivArAhi sattahiM aNiehi sattahiM aNiyAhivaIhiM solasaehiM AyarakkhadevasAhassIhiM aNNehi ya bAhiM bhavaNavaivANamaMtarehiM devehiM devIhiM ya saddhi saMparivuDA mahayA haya-naTTa-gIya-vAiya-taMtI-tala-tAla-muiMga-paDupaDahavAIyaraveNaM viulAI bhogabhogAI bhaMjamANIo viharati / taM jahA 1 rUvA 2 rUvaMsiyA ceva 3 surUvA 4 ruyagAvaI 5 / eyAo ruyagamajjhammi vasaMti disi devayA // 1145 / / 1. mANIo ciTTha je0 2. sIhA je0 / soyA pA0 / 3. puMDarikkiya jela / 4. jammakara0 pA0 / 5. 0 o viharaMti pA0 / 6. suterA pA0 / 7. soyAmaNI pA0 / Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jiNajammakallANayaM 127 caliyAsaNAo ohiNA viNNAya jiNajammAo niyaniyaparivArasaMpariDAo jeNAmeva viNIyabhUmI jeNAmeva nAhikulagarassa' ghare jeNAmeva jiNajammaNaTThANe teNAmeva jhattimuvAgayAo jANavimANagayAo ceva jiNajammaNaTThANaM AyAhiNapayAhiNaM kareMti karittA . jANavimANehito paccoruhaMti jANavimANAI samuciyade cauraMgulabhUmimapattANi Thaviti puNo vi payacAriNIo titthayaraM ti titthayaramAyaraM ca tikkhutto AyAhiNapayAhiNaM kariti karittA naccAsaNNe nAidUre abhimuhAo viNayavihiyakarayalaMjalIo evaM vayAsI / jaya jIvanaMdasAmiNi ! saMsArasamuddatAraNataraMDo / sayalajayajIvasuhao jIe tae naMdaNo jAo / / 1146 / / jayahi jaya jIvavacchala! saraNAgaya! vajjapaMjarajiNida! / niya jasa dhavaliya dharavalaya ! sayala tiyasiMdanayacalaNa! / / 1147 / / __evaM jiNajaNaNI jiNidaM ca thoUNa evaM vayAsI--"amhe gaM devANuppie ! hayaga-majjhavatthavvAo bhagavao titthayarassa jammakajje samAgayAo na bhe bhAiyavvaM"ti bhaNiUNa bhagavao titthayarassa cauraMgulavajjaM nAhiM nAlaM kappaMti, kappittA viyaragaM khaNaMti, khaNittA viyarage nAhiM nihaNaMti rayaNANa ya, vairANa ya pUriti pUrittA hariyAliyAe peDhaM baMdhaMti baMdhittA tidisi tao kayalIharae viuvvaMti / tae NaM tesi kayalIharANaM bahamajjhadesabhAe tao cAusAlAe viuvvaMti / tae NaM tesiM cAusAlagANaM bahumajjhadesabhAe tiNNi siMhAsaNe viuvvaMti / taeNaM ruyaga-majjha-vatthavvAo cattAri disAkumArIo bhagavaM titthayaraM karayalasaMpuDeNaM titthayaramAyaraM ca bAhAhiM giNhaMti, giNhittA jeNeva dAhiNille kayalIharae jeNeva cAusAlAe jeNeva pUvvannatthe siMhAsaNe teNeva uvAgacchaMti, uvAgacchittA bhagavaM' titthayaraM titthayaramAyaraM ca siMhAsaNe nisiyAti siMhAsaNe nisiyAvittA, sayapAga-sahassapAgehiM tellehiM abbhaMgeMti, abbhaMgittA surahiNA gaMdhavaTTaeNaM uvaTeMti, uvaTTittA bhagavaM titthayaraM karayalasaMpuDehiM titthayaramAyaraM ca bAhAe giNhaMti, giNhittA jeNeva puratthimille kayalIgharae jeNAmeva cAusAle jeNAmeva siMhAsaNe teNAmeva uvAgacchaMti uvAgacchittA, bhagavaM titthayaraM titthayaramAyaraM ca samAyaraM siMhAsaNe nisiyAviti nisiyAvettA tihiM udagehiM majjAviti, taM jahA-gaMdhodaeNaM pupphodaeNaM suddhodaeNaM majjAvittA savvAlaMkAravibhUsiyaM kariti, karittA bhagavaM karayalapuDehiM titthayaramAyaraM ca bAhAhiM geNhaMti, geNhittA jeNeva uttarille kayalIharae teNeva uvAgacchaMti, uvAgacchittA titthayaraM titthayaramAyaraM ca siMhAsaNe nisIyAviti siyAvettA Abhiogie deve sadAviti, saddAvittA evaM vayAsI--"khippAmeva bho! callahimavaMtAo gosIsacaMdaNakaTThAI sAharaha / " te vi taheva sAharaMti / taeNaM tAo saragaM kareMti / saragaM karittA araNi ghaTTeti 5 / sareeNaM araNi mahiti araNi mahittA aggi pADiti pADittA aggi saMdhukkhaMti saMdhakkhittA gosIsacaMdaNakaTThe pakkhivaMti pakkhivittA aggi ujjAliMti ujjAlittA aggihoma kariti karitA bhUikamma kariti karittA rakkhApoTTaliyaM baMdhaMti baMdhittA nANAmaNirayaNabhatticitte duve pAhANavaTTage gahAya bhagavao usabhasAmissa kaNNamUlammi sikkhoTeMti 'bhavau bhagavaM pavvayAue pavvayAue / ' taeNaM bhagavaM titthayara karayalasaMpuDehiM titthayaramAyaraM ca bAhAhi geNhaMti geNhittA jeNeva bhagavao jammaNaTrANe teNeva uvAgacchaMti uvAgacchittA titthayara-mAyaraM sayaNijje nisiyAviti nisiyAvettA bhagavaM titthayaraM mAUe pAse ThaveMti ThavittA mauyamaNahareNaM suisuhakAraeNaM sareNaM bhagavao titthayarassa agaNiyagaNagaNaM AgAyamANIo parigAyamANIo ciTThati / sakkAi devidANa titthayarajammanagare gamaNaM-- teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM sakke deviMde devarAyA maghavaM pAkasAsaNe sahassakkhe sayakkaU vajjapANI puraMdare aNegAhiM devakoDIhiM addhadAhiM accharAkoDIhiM sohamme kappe suhammAe sabhAe sakkaMsi sIhAsaNaMsi puratthAbhimahe sannisanne battIsa 1. meva nAhi0 je0 / 2. hiNaM karitA / 3. vaMtaM titthayaraM kara0 paa0|4. 0 saNe nisiyA0 je0 / 5. raNi ghaTuMti sare0 A0 cUH / 0 raNi ghara sehi sara0 pA0 / 6. kaNNAmUlammi TiTTiyAviti A0 cU0 / Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 jugAijidi-cariyaM ivaddheNaM nADaNaM viulAI bhogabhogAI bhuMjamANe viharai / tae NaM tassa sakkssa AsaNaM calai / AsaNaM caliyaM pAsittA ohiM pauMjai paraMjittA bhagavaM taM ohiNA Abhoei AbhoittA haTThe tuTThe siMhAsaNAo abbhuTThei abbhutA sattapayAiM titthayarAbhimuhaM gacchai gacchittA bhattibharanibbhareNa paNAmaM karei karitA siMhAsanasannisaNe jIyakappaM sarai kicca meyaM tIyamaNAya vaTTamANANaM sakkANaM titthayarassa jammaNamahimaM karitae, taM gacchAmi NaM ahaM pi bhagavAo titthaya rassa jammaNamahima karettae tti kaTTu evaM saMpai saMpehittA hariNegamesi pAyattANIyAhivaraM devaM saddAvei sahAvettA evaM vayAsI" khippAmeva bho ! sabhAe suhammAe meghogharasiyagaMbhIra-mahura-sadaM joyaNaparimaMDalaM sughosaM sussaraM ghaMTaM tikkhutto ullAlemANe, ullAle mANA mahayA mahayA saddeNaM ugghosemANe ugghosemANA evaM vayAhi-- "ANavei 1, NaM bho ! sakke deviMde devarAyA gacchai NaM bho ! sakke deviMde devarayA jaMbuddIvaM dIvaM bhArahaM vAsaM bhagavao titthayarassa jammaNa mahimaM karitae, taM tubbhe vi ya NaM devANuppiyA ! savviDDhIe savvajuIe savvabaleNaM savvasamudaeNaM savvAyareNaM savvavibhUIe savvavibhUsAe savva - saMbhameNaM savvanADaehiM savvovarohehiM savva-puppha-gaMdha-mallAlaMkAra - vibhUsAe savva divva tuDiya - sahasanniNAeNaM mahayA iDDhIe niyaga niyaga parivArasaMparivuDA sayAI sayAiM jANavimANa vAhaNAraM durUDhA samANA akAlaparihINameva sakkssa aMtiyaM pAubbhavaha / " " taraNaM se pAyatANIyAhivaI deve taM sakkasAsaNaM sammaM viNaeNaM paDisuNei paDisuNittA jeNeva suhammA sabhA jeNeva sudhA ghaMTA teNeva uvAgacchai uvAgacchittA sughosaM ghaMTaM tikkhutto mahayA mahayA saddeNaM ullAleI / tae NaM tIe ullA liyAe samANIe sohamme kappe aNNehi egUNehiM battIsAe vimANAvAsa - saya sahassehi aNNAI egUNAI battIsaM ghaMTA - saya sahassAiM jamagasamagaM kaNakaNArAvaM kAuM pavattAI / tae NaM sohamme kappe pAsAya- vimANa- nikkhuDAvaDiya saha samuTThiya-ghaMTA Disuya-saya- sahassa saMkule jAe yAvi hotthA / tae NaM tesi sohammadavAsI bahUNaM vemANiyANaM devANa devINa ya egaMta rai-pasattANaM niccappamattANaM visaya- suhamucchiyANaM sUsara - ghaMTArasiya- vipula-bolapUriya-cavala paDivohaNe kae samANe ghosaNa- ko Uhala-diNNakaNNaegaggamANasA se pAyatANIyAhivaI deve taMsi ghaMTAravaMsi nisaMtaM paDinisaMtaMsi samANaMsi tattha tattha tahiM tahi dese dese mahayA mahAsaNaM ugghosemANe ugghosamANe evaM vayAsI -- "haMta ! suNaMtu NaM bhavaMto sohammakappavAsI bahave vemANiyA devA ya devIo ya sohammaNo vayaNaM hiyaM suhRtthaM ANAvei NaM bho ! sakke devide devarAyA jahA sabve vi bhavaMto niya niya parivArasaMparivuDA vivihajANavimANavAhaNehiM durUDhA samANA khiyAmeva sakkassa deviMdassa devaraNNo aMtiyaM pAunbhavaha / " gacchai NaM sak deviMde devarAyA iheva jaMbuddIve dIve bhArahe vAse vigIyAe bhUmIe nAhikulagaraghare paDhamatitthaya rassa jammaNa - mahimaM karittae / tae NaM te devA ya devIo ya eyama soccA haTTatuTu cittamAnaMdiyA harisavasavisappamANahiyayA appegaIyA vaMdaNavattiyaM, adhpegaIyA pUyaNavattiyaM appegaIyA sakkAravattiyaM appegaIyA sammANavattiyaM, appegaiyA bhattibahumANeNaM, appegaiyA daMsaNako uhalleNaM, appegaiyA sakkavayaNamanuvatemANA, appegaiyA aNNamaNNamaguyattamANA, agayA jIyameyaM ti kaTTu sakkssa aMtiyaM pAunbhavaMti / taNaM se sakkapAlayaM nAma AbhiogiyaM devaM ANavei - - " khippAmeva bho ! aNega-khaMbha-sayasaNiviTTha lIlaTThiyasAlibhaMjiyA kaliyaM hA miga- usa ha - turaga-nara-magara- vihaga vAlaga-kannara - ruru- sarabha- camara-kuMjara- vaNalaya-paumalayabhatticitaM khaMbhuggaya- vaira- veiyA parigayAbhirAmaM bahupuNNapAvaNijjaM accIsahassa - mAliNIyaM rUvaga sahassakaliyaM cakkhulloyaNalesaM suhaphAsaM sassirIyarUvaM ghaMTAvali caliya-mahura-maNahara sara suhaM kaMtaM darisaNijjaM niuNoviya misimisitamaNi-raNa- ghaMTiyA - jAla - parikhittaM joyaNasayasahassa - vitthiSNaM paMca-joyaNa-sayamuvviddhaM sigghaM turiyaM jaiNavegadivvaM jANa1. ANAvayaNaM bho0 je0 / Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jiNajammakallANayaM 129 vimANaM viuvvAhi viuvvittA khippAmeva eyamANattiyaM pccppinnaahi|" so vi taheva karei / tassa NaM divvajANavimANassa' tidisiM tiNNi ti-sovANa pddiruuvgaa| tesi NaM paDirUvagANaM purao patteyaM patteyaM toraNe |tss NaM jANavimANassa aMto bahusamaramaNijje bhUmibhAge siyaa| se jahA nAmae AliMga-pukkhare i vA, samakarayale i vA AyaMsamuhe i vA dIviya-camme i vA aisame paNNatte / seNaM majjhabhAe aNegabhatticittehiM sacchAehiM sappabhehiM sassiriehiM saujjoehiM suhaphAsehiM nANAvihapaMcavaNNehi maNIhiM uvasohie / tassa NaM bahusamabhUmibhAgassa majjhadesabhAe ettha NaM ege pecchAgharamaMDave siyaa| tassa NaM maMDavassa samaramaNijjassa bhUmibhAgassa bahumajjhadesabhAgasi mahaM egA maNipeDhiyA siyaa| aTThajoyaNAI AyAmavikkhaMbheNaM, cattAri joyaNAI bAhalleNaM, savvamaNimaI pAsAiyA darisaNijjA abhirUyA pddiruuvaa| tassuvari mahege siNhaasnne| svvrynnaame| tassuvari mahege vijayadUse savvarayaNAmae / tassa majjhabhAe ege vairAmae aNkuse| ettha NaM mahege kuMbhikke muttAdAme / se NaM aNNehiM tadaddhaccattappamANehiM cAhiM addhakuMbhikkehiM muttAdAmehi savvao samaMtA sNprikhitte| te NaM dAmA tavaNijja-laMbUsagA suvaSNa-payaraga-maMDiyA nANA-maNi-rayaNa-viviha-hArahArauvasohiyA isiM aNNamaNNamasaMpattA puvAiehiM vAehi maMda maMdaM eijjamANA suisuhayareNaM cittanivvuikareNaM saddeNaM te paese AUremANA AUremANA aIva-aIva uvasohemANA-uvasohemANA ciTThati / tassa NaM sIhAsaNassa avaruttareNaM uttareNaM uttaraputthimeNaM ettha NaM sakkassa caurAsIe sAmANiyasAhassINaM caurAsIibhaddAsaNasAhassIo puratthimeNaM aTThaNhaM aggamahisINaM / evaM dAhiNapuratthimeNaM abhitaraparisAe duvAlasaNhaM devsaahssiinnN| dAhiNaNaM majjhimAe coddasaNhaM devasAhassINaM, dAhiNapaccatthimegaM bAhiraparisAe solasaNhaM devasAhassINaM, paccatthimeNaM sattaNhaM anniyaahiviinnN| tae NaM tassa sIhAsaNassa cauddisiM cauNDaM caurAsINaM AyarakkhadevasAhassINaM / caurAsI bhaddAsappasAhassIo hotthaa| tae NaM te AbhiogiyadevA jahA i8 savvaM kAUNa sakkassa sAhiti / tae NaM se sakke harisavasavisappamANahiyae divvaM jiNidAbhigamaNajoggaM savvAlaMkAravibhUsiyaM uttaraveuvviyaM rUvaM viuvvai viunvittA aTThahi aggamahisIhiM saparivArAhi naTTANIeNaM gaMdhavvANIeNa ya saddhi taM vimANa aNuppayAhiNI karemANe pubvilleNa tisovANa geNaM duruhai duruhitA sIhAsaNaMsi puratthAbhimuhe nisaNNe / tae NaM sAmANiyANa vi caurAsI sahassA uttareNaM tisovANeNa duruhittA patteyaM puvannatthesu bhaddAsaNesu nisIyaMti / avasesA devA ya devIo ya dAhiNilleNaM tisovANeNaM duruhittA puvvanatthesu bhaddAsaNesu patteyaM patteyaM nisiiyNti| tae NaM sakkassa taMsi durUDhassa dappaNAiyA aTThamaMgalagA purao ahANupuvvIe sNptthiyaa| tayaNaMtaraM bhiNgaarchttnnnnklsaaiyaa| tayaNaMtaraM joyaNasahassUsIe gagaNatalamaNulihaMte aNegakUDabhiyAsayasahassaparikkhitte divve mahiMdajjhae / tayaNaMtara' surUvanevatthaparihatthiyavesA savvAlaMkAravibhUsiyA paMcaaNiyA paMcaaNiyAhivaiNo / tayaNaMtaraM bahave AbhiogiyA devA ya devIo ya saehiM saehiM rUvehiM, saehiM saehiM balehiM saehi saehiM niogehiM sakkaM devidaM purao maggao pAsao ahANupuvvIe saMpaTThiyA / tae NaM se sakke teNaM paMcANiyaparikkhitteNaM purao pakaDDhijjamANeNaM mahiMdajjhaeNaM aTThahi aggamahisIhiM saparivArAhiM naTTANIeNaM gaMdhavvANIeNaM caurAsIe sAmaNiyasAhassIhiM cauguNAe caurAsIe AyarakkhadevasAhassINaM tAttisagAe devANaM aNNAhi ya sohammakappavAsidevANaM ya devINa ya bahahiM koDIhiM saddhi saMparivaDe savAe iDDhIe samveNaM baleNaM savveNaM parakkameNaM divyuttaraninAeNaM phoDate aMbaratalaM sohammakappassa majjhaM majheNaM taM divvaM deviDhi uvadaMsemANe uvadaMsemANe jeNeva sohammassa uttarille nijjANamagge teNeva uvAgacchai uvagacchittA joyaNasayasAhassiehiM viggahehiM ovayamANe ya vIIvayamANe ya tAe ukkiTTAe divvAe devagaIe vIIvayamANe vIIvayamANe tiriyamasaMkhijjANaM dIvasamUhANaM majjhaM majjheNaM jeNeva naMdIsaravare dIve jeNeva dAhiNapurathimille raikaragapavvae teNeva uvAgacchAi uvAgacchittA taM divvaM deviDDhi divvaM jANavimANaM paDisAharamANe parisAharamANe jeNeva jaMbuddIve dIve bhArahe vAse jeNeva viNIyabhUmI jeNeva bhagavao jammaNa-bhavaNe teNeva uvAgacchai uvAgacchitA taM bhavaNaM teNaM divveNaM jANa vimANeNaM 1. divvassa jANa pA0 / 2. iTTa kAyabbaM kAUNa pA0 / 3.surUva nevaccha hattha parivatthiya je0| 4. naTTavvANieNaM pA0 / Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNiMda-cariyaM tikkhutto AyAhiNaM payAhiNaM karei, karittA tassa uttarapurathimille disIbhAge vimANaM Thavei ThavittA jeNeva bhagavaM titthayare titthayaramAyaraM ca teNeva ca uvAgacchai uvAgacchittA Aloe ceva paNAmaM karei karittA sAmI samAyaraM AyAhiNaM payAhiNaM karei karittA vaMdai namasai vaMdittA namaMsittA evaM vayAsI--"namotthu te rayaNakucchidhArie, namottha te jagapaIva-dAIe, dhannAsi tuma devANuppie ! punnAsi tuma devANuppie ! kayatthAsi tuma devANuppie ! kayalakkhaNAsi tuma devANuppie ! suladdheNaM tumae devANuppie ! jammajIviyaphale jA tumaM bhaviyakamalapaDibohaNakaraM annANatimiraviddhasaNasahaM puvadisa vva jiNadiNayaraM pasUyA avigdhaM bhe bhavau / ahaNNaM devANuppie ! sakke devide devarAyA bhagavao titthayarassa jammaNamahimaM kAuM samAgae tA na tubbhehiM bhAivva'ti bhaNiUNa osAvaNi dalayai dalaittA titthayarapaDirUvagaM viubvai viuvvittA taM bhagavao mAUe pAse Thavei ThavittA paMcasakke viuvai viunvittA ege sakke AyaMte cokkhe paramasuibhUe sarasasurahi-gosIsa-caMdaNavilittakarajuge kayappaNAme aNujANAhi tuma bhagavaM ! tikaTu bhagavaM titthayaraM karayalasaMpuDehiM geNhai, giNhittA saharisaM sasaMbhamaM ege sakke piTThao dhavalaM AyavattaM dharei, ubhao pAsiM duve sakkA cAmarukkhevaM kareMti, ege sakke purao vajjapANiM' pakaDDhai / taeNaM se sakke caurAsIe sAmANIyasAhassIhiM annehiM ya bahuhiM devehiM devIhi ya saddhi saMparivuDe tAe ukkidvAe divAe devagaIe vIIvayamANe vIIvayamANe jeNeva maMdare pavvae jeNeva paMDagavaNe jeNeva maMdaracUliyAe dAhiNe aipaMDukaMbalasilAe abhiseyasIhAsaNe teNeva uvAgacchai uvAgacchittA siMhAsaNavaragae puratthAbhimuhe sannisaNNe / teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM IsANe devide devarAyA sUlapANI vasabhavAhaNe suriMde uttaraddhaloyAhivaI aTThAvIsa vimANAvAsasayasahassAhivaI arayaMbaravatthadhare evaM jahA sakke / imaM puNa nANattaM mahAghosA ghaMTA lahaparakkame pAyattANIyAhivaI pupphao vimANakArI, dakkhiNe nijjANabhUmI uttarapurasthime raikaragapavvao maMdare samosario bhattIe bhagavaMtaM pajjuvAsei / evaM sesA vi iMdA bhANiyavvA jAva accuo tti / imaM nANattaM / caurAsIi asII, bAvattari sattariya saTThI ya / pannA cattAlIsA tIsA vIsA dasa sahassA // 1148 // esA ANupuvIe sohammAIsu sAmANiyANaM devANaM saMkhA / battIsaTTAvIsA, bArasaaTTacauro syshssaa| pannA cattAlIsA chacca sahassA sahassAre // 1149 / / ANaya pANayakappe catAri sadhAraNaccue tiNNi / esA vimANasaMkhA sohammAIsu viNNeyA / / 1150 / / ime jANavimANakArI devaa| taM jahA-- pAlaya pupphaya somaNase, sirivacche, ceva naMdiyAvatte / kAmagame, pIigame, maNorame, vimale, savvaobhadde / / 1151 / / - sohammagANaM sagaMkumAragANaM baMbhaloyagANaM mahAsukkagANaM pANayagANaM iMdANaM sughosAghaMTA, hariNegamesI pAyattANiyAhivaI, utarillA nijANabhUmI, dAhiNapurathimille rikrgpvve| . IsANagANaM mAhiMda-laMtaga-sahassAra-accayagANa ya iMdANa mahAghosA ghaMTA, lahuparakkamo pAyattANiyAhivaI, dakkhiNille nijANamagge, uttarathimille rikrgpbe| AyarakkhA sAmANiyacaugguNA, savvesiM jANavimANA savvesi joyaNasabasassavityiNNA uccateNaM savimANamANA, mahiMdajjhayA savvesiM joyaNasAhassiyA, sakkavajjA maMdare samoyaraMti bhagavaMtaM titthayaraM pajjavAsiti / teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM camare asuriMde asurarAyA camaracaMcAe rAyahANIe, suhammAe sabhAe camaraMsi siMhAsaNaMsi causaTThIe sAmANiyasAhassIhiM, battIsAe tAyattIsehiM, cauhiM logapAlehiM, paMcahiM aggamahisIhiM, saparivArAhiM, tihiM parisAhiM, sattahiM aNiehi, sattahiM aNiyAhivaIhiM, cauhi causaTThIhiM AyarakkhadevasAhassIhiM aNNehi ya bahUhiM asurakumAradevehi ya devIhiM ya saddhi saMparibuDe viulAI bhoga-bhogAiM bhuMjamANe virahai / jahA sakke nANattaM-puNa dumo 1 vattaM dharei ubha je0 / 2 pANiM pagacchai je0 / Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jiNajammakallANaya 131 pAyattANiyAhivaI ovassarA ghaMTA, vimANaM paNNAsaM joyaNasahassAI, mahiMdajjhao paMcajoyaNasayAI, vimANakArI Abhiogio devo, avasesaM taM ceva jAva maMdare samosarai bhagavaMtaM pjjuvaasi| teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM balI asuriMde asurarAyA balicaMcAe rAyahANIe aNegehi asurakumArehiM devehiM devIhi ya saddhi saMparivaDe viulAI bhogabhogAiM bhaMjamANe viharai, AsaNaM calAi, ohiM pauMjai, pAsai paDhamatitthayaraM parivAro, jahA camarasta navaraM saddhi sAmANiyasAhassIo, caugguNA AyarakkhA mahAdumopAyattANIyAhivaI, mahAoghassarA ghaMTA, sesaM taM ceva jAva maMdare samosarai / / teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM dharaNe asUriMde asurarAyA taheva nANataM puNa-cha sAmANiyasAhassIo, cha aggamahisIo, caugguNA AyarakkhA, meghassarA, ghaMTA bhaddasego pAyatANIyAhivaI vimANaM paNavIsaM joyaNasahassAI, mahiMdajjhao aDDhAijjAI joynnsyaaiN| evaM asUriMdavajjANaM bhavaNavAsi iNdaannN| navaraM dAhiNillaasurANaM oghassarA ghaMTA, uttarillANa NaM meghassarA. savaNNANaM haMsasparA. vijjaNaM koMcasarA, aggINaM maMjassarA, disANaM maMjaghosA, udahINaM sussarA, dIvANaM mahurassarA, vAUNaM naMdissarA, thaNiyANaM nNdighosaa| causaTThI saTThI khalu chacca sahassAo asuravajjANaM / sAmANiyAo ee caugguNA AyarakkhAo / / 1152 / / dAhiNillANaM pAyattANIyAhivaI bhahaseNo, utarillANaM dakkho / vANamaMtarajoisiyA vi evaM ceva neyavyA / navaraM cattAri sAmANiyasAhassIo cattAri aggamahisIo solasa-AyarakkhasAhassA vimANA, sahassaM joyaNAI mahiMdajjhayA, paNavIsaM joyaNasayaM, ghaMTA dAhiNANaM maMjassarA; uttarANaM maMjaghosA, pAyattANIyAhivaI vimANakArI ya AbhiomiyA devaa| caMdAiccapamuhANaM joisiyANaM sussarA sussaranigdhosAo ghaMTAo, evaM jAva maMdare pjjuvaasiti| __tae NaM se accue devide devAhivaI Abhiogie deve saddAvei sadAvittA evaM vayAsI-khippAmeva bho! mahatthaM mahagyaM maharihaM viulaM titthayarAbhiseyaM uvaTThaveha / tae NaM te AbhiogA devA haTThatuTTA paDisuNeti paDisuNittA uttarapurathimillaM disIbhAgaM avakkamaMti, avavakkamittA veubviyasamagyAeNaM samohannati samohaNittA aTusahassaM sovaNNiyakalasANaM, aTThasahassaM rupamayANaM, aTThasahassaM maNimayANaM aTThasahassaM suvaNNaruppamayANaM asahassaM suvaNNamaNimayANaM aTThasahassaM rUppamaNimayANaM, aTTasahassaM suvaNNarUppamaNimayANaM, asahassaM bhomejjANaM, asahassaM cNdnnklsaannN| evaM bhiMgArANaM AdaMsANaM thAlANaM pAINaM suSpAidagANaM cittAgaM rayaNakaraMDayANaM vAyakaragANaM pupphacaMgerINaM patteyaM patteyaM aTThasahassaM viuvvaMti, viuvvittA sAbhAvie ya veunvie ya kalase giNhaMti, giNhittA jeNeva khIrodayasamadde teNevAgamma khIroyagaM giNhati giNhittA jAI tattha uppalAI paumAiM kumuyAiM kokanadAI sayavatAI sahassapattAI tAI giNhaMti, evaM pukkharodayAo jAva bharahera hAINaM titthANaM udayaM maTriyaM ca giNDaMti evaM gaMgAINaM mahAnaINaM udayaM paumANi ya geNhaMti giNhittA cullahimavaMtAo savva tuvare savvapupphe savvagaMdhe savvamalle sambosahIo siddhatthe ya gehaMti, giNhittA paumAI mahAdahehiMto udagaM uppalANi ya evaM savvakulapavvaesa savvaveyaDDhesu savvamahaddahesu savvavAsesu savvacakkavaTTivijaesu vakkhArapavvaesu aMtaranaIsu vibhAsijjA-jAva-uttarakurusu-jAva-sudaMsaNa-bhaddasAlavaNesu savvatuvare-jAva-siddhatthae ya geNhaMti / evaM naMdaNavaNAoM savvatuvarejAva-siddhatthae ya sarasaM gosIsacaMdaNaM divyaM ca sumaNadAmaM geNhati / evaM somaNasa-paMDagavaNAo ya savvatuvare-jAva-sumaNadAmaM daddara-malaya-sugaMdhie gaMdhi giNhaMti, giNhittA egao milati milittA jeNeva sAmI, teNeva uvAgacchaMti uvAgacchittA taM mahatthaM-mahagdhaM maharihaM titthayarAbhiseyaM uvati / tae NaM accUe devide dasahiM sAmANiyasAhassIhiM tAvattIsAe tAvattIsaehiM, cauhiM logapAlehiM, tihiM parisAhi, sattahiM aNiehiM, sattahiM aNiyAhivaIhiM, cattAlIsAe AyarakkhadevasAhassIhiM, saddhi saMparivuDe tehiM sAbhAviehiM 1 ghaMTA ruddase0 je0 / 2 rudda se je0| Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 jugAijiNida-cariyaM surahivaravAripaDipuNNehi caMdaNakayacaccAehiM varakamalapaTTaNehiM AviddhakaMThe guNehiM pauppalapihANehi karayala sUmAla pariggahiehiM aTThasahasseNaM sovaNNiyANaM kalasANaM, aTThasahasseNaM rUppamayANaM, aTThasahasseNaM, maNimayANaM aTThasahasseNaM suvaNNarupamayANaM, aTThasahasseNaM suvaNNamaNimayANaM aTThasahasseNaM ruppamaNimayANaM aTTasahasseNaM suvaNNaruppamaNimayANaM, aTThasahasseNaM bhomejjANaM aTThasahasseNaM caMdaNakalasANaM savvodaehi savvamaTTiyAhi evaM pupphagaMdha - malla - savvosahi-siddhattha ehi savviDDhI savvajuIe savvasamudaeNaM mahayAmahayA gIya- ninAeNaM mahayA mahayA jaya jayA raveNaM bahiriyabaMbhaMDodareNaM daduhininAeNaM jamagasamagaM suravaipa mahasurakara palhatthiya aTThattarakalasasahassehi tityayaraM abhisicaMti / sesakalasakoDIo vi taM caiva aTTuttaraM sahassa maNupaviTThAo bhuyaNabhUsaNatitthayarasiraMsi nivaDaMti / aNaM sAmissa mahayA abhiseyaMsi vaTTamANaMsi savve iMdA appegaiyA chattadharA appegaiyA cAmaradharA appegaiyA kaladhAriNo appegar3ayA dhUvakaDucchraya- puSkaM gaMdhahatthagayA appegaIyA vajjapANI appegaIyA sUlapANI haTTatuTThA purao ciTTheti / ane vi ya NaM devAya devIo ya agaIyA gAyaMti, appegaIyA vAyaMti appegaIyA nacvaMti appegaIyA battIsa ivihaM divtraM naTTavihi uvadaMseMti, avyegaIyA uppayaMti, appegaIyA nivayaMti appegaIyA hiraNNahi vAsaM vAseMti, evaM suvaNNarayaNa vara AbharaNa-pata-puSpa-phala- trIya-malla-gaMdha-vaNNa-cuNNavAsa vAsaMti / appegaiyA hiraNNavihi bhAyaMti, evaM jAva cuNavihi bhAyaMti / appegaIyA vaggaMti appegaIyA sIhanAyaM naMdaMti appegaIyA hayahesiyaM kariti appegaIyA gayagulugulAiyaM rati appegaiyA rahati, ghaNAiyaM kareMghaNa appegaiyA tiNNi vi kariti, appegaiyA pAyadaddareNa surA calasiri calayaMti, appegaiyA bhUmi caveAhiM dalayaMti appegaIyA mahayA mahayA saddeNaM halavolaM kareMti, appegaiyA purao saraMti appegaIyA pacchao calati appegaIyA rAsayaM gAyaMtA cakkavAlaM virayaMti / appegaIyA viraIyavirUvarUvA jaNaM hAseMti appegaIyA jati appegaIyA, tavaMti appegaIyA gajjaMti, appegaIyA vijjuyAyaMti, appegaIyA vAsaM vAsaMti / taNaM sAmIdevide saparivAre mahayA, mahayA abhiseeNaM accue abhisicaMti abhisiMcitA karayala pariggahiyaM sirasAvattaM aMjali ekaTTu jaNaM vieNaM sAmi vaddhAvei vaddhAvettA jaya jaya sa pauMjai, paraMjittA pamhalasUmAlAe surabhIe gaMdhakAsAiyAe gAyAI lahei lUhittA bhattibharanibharo naTTavihaM uvadaMsei uvadaMsittA acchehi akhaMDehi rayayAmaehi taMdulehiM bhagavao sAmissa purao amaMgalage Alihai taM jahA -- paNa bhaddAsa vaddhamANa vara-kalasa-maccha-sirivacchA / satthiya-naMdAvattA lihiyA aThThaTTha maMgalagA / / 1153 / o maMgalage Aliyi vihiyavaravilevaNo suratarupamuhapahANapAyava- kusumehiM jalathalasaMbhavapahANapaumehi pUrvaUNa bhagavaMtaM sugaMdhagaMdhiyassa kayaggAhagahiyakaratalavimukkassa dasaddhavaNNassa kusumaniyarassa jANussehapamANaM mottUNa pupphapayaraM caMdappaharayaNavairaveruliyavimaladaMDaM, kaMcaNa-maNi-rayaNa bhatticittaM kAlAgurupavara- kuMdurukka turukka kappUra- pUraparimala- bahaladhUmavihiM viNimyataM veruliyamayaM kaDacchugaM gahAya ghaMTAravabahiriyadiyaMtaraM payao dhUvamuggAhiUNa jiNavariMdassa sattaTThapayAI saritA dasaMguliyaM aMjali kariyamatthayammi payao evaM thuNiumADhatto / nAnAtIrthasamAhRtamalajalaM sadgaMdhagaMdhodhduraM, ' sAnaMdAmarasuMdarIkalagirA saMgItasanmaMgalam / ramyaM raJjitasajjanaM malaharaM puNyaM jagatyArcanaM,' kSoNImaMDalamaMDanasya bhavato bhUyAt mude majjanam / / 1 / / kSIrodakSAlitAdridhU. ' takalazamukhonmuktamuktAphalAMbho-, * dhArAbhiH zubhritAzaH sakalasuragaNai runmukhaM vakSyamANaH / sotkaNThayaM cAraNADhayairjayaravamukharaiH sAdhubhiH sAdhudRSTaH puNyaprAgbhAralabhyo bhavatu bhavabhide jainajanmAbhiSekaH ||2|| pAtA sarvajanasya jaMtukRpayA kartA sthitInAM svayaM, mAtA sthAvarajaMgamasya jagato bhUtezabharttarbhuvaH / dhAtAddharmadhuro prameyamahiman dAtAmahAsaMpadA, nAbheyaH pravilokayAzu sadayaM mA mA vilaMbaM kRthAH // 3 // 1. bhrAtaH je0 / 2. dadvita0 pA0 / 1. sadbhUtagaMdho pA0 / 2. tyAcanam je0 / 3 dUta pA0 / 4 phalaMbho pA0 / 5. kSapayA (kSamayA ) je0 / Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jiNajammakallANayaM 133 dhanyA sA rajanI sa eva samayaH zastaH sa vaMdyaH kSaNa:, pakSa: sopratipakSa eva saphalo mAso'pyayaM pUNyabhAka / zlAghyA so RturuttamaM ca tadahaH zreSThaH sa saMvatsaro, yatra tvaM vanajAkSamAdRzajanaiH samyagdRzA dRzyase / / 4 / / labdhaM janmaphalaM dRzA tava vibho yad pamAlokitaM, jAte tvagduNavarNanAmRtabhRte puNyAspadaM zrotasI / snAtra sadguNapAtrahemakalazaH kRtvA kRtArthoM karo, pAdau nirdayanartanAcalaziraH saMpAtapUtAvimau / / 5 / / ki kalyANamayI kimutsavamayI kiM sarva saMpanmayI, kiM vA naMdamayI kimudyamamayI kiM tAratejomayI // ki vA prItimayI sudhArasamayI kiM vAgmayI ki mayI, jJAtA no mayakA pramodavasataH svAminniyaM zarvarI // 6 // saMsArAMbadhi yAnapAtramavata: trAta: trilokI guro, lokadhAravizAlanirmalayazaH svargApavargapradaH / zrImannAbhikulAMbaraikazazabhRt puNyopalabhya prabho, zIghraM me zivado bhavatribhuvane tvattaH phalaM dehinAm // 7 // labdhvA dvAdaza me prakalpitaphale kalpe prasUtirmayA, labdhaH sarvasurAsurAdhipatiSu prAjyaH prabho prauDhimA / labdha bhUrisukhaM tathApi ca hahA kiMcinna labdhaM mayA, tvatpAdasthitaye jagattrayapate bhaktina labdhA yadi / / 8 / / . surAsurAdhIzanata kramAya zAMtAtmanai bhUtalamaMgalAya / pranaSTadharmoddharaNakSamAya, yugAdi devAya namo'stu tubhyam // 9 // rAgad he nirjitamohazatrave dveSadviSe saMsRti siMdhusetave / tamobhide durjayakAmaketave namo'stu tubhyaM jgdaadivedhse||10|| AnaMdAhatadevaduMdubhiravairApUrNakarNAntaro, gaMdharvo bura tuMburuprabhRtibhiH prArabdhagItotsava: nRtyaddevavadhUpadaprahRtibhiH, kiM ciccalanmaMdaraH, tUrNaM tADitakalmaSo bhavatu no nAbheyajanmotsavaH // 11 // saMsArAMbhodhimadhye viSayaviSadharainirdayaM dazyamAno, rAgAMdho dharmabaMdho vidhuritahRdayo dusthito durvikalpaH // 12 // trANArthI svAminaM tvAM trijagadadhipatiM prApya yAcehamekaM, AsaMsAraM zaraNye tvayi mama mahatI bhAvato bhaktirastu / / 13 / / zrImAnaguNa vaddhamAna muninAtha majjanaM bhavataH / karmamalApagamakRte bhavatu sadA jIvalokasya // 14 // ityAdi gaMbhIramanobhirAmaH vRttavicitraH sukavipraNItaiH / saMvegasAraiH saralarudAraiH stuti vidhAyo pararAmazakraH // 15 // tao naccAsanne nAidUre sussUsamANe namasamANe viNayavihiyaMjalI bhattibharapulaiyaMge pajjuvAsei / evaM pANayAiyA vi deviMdA niya niya parivArasahiyA jahA accuo tahA bhagavao majjaNaM karettA taheva bhagavaMtaM thoUNa pajjuvAsiti / evaM bhavaNavai-vaMtara-joisi iMdA vi patteyaM patteyaM sUrapajjavasANA niya niya parivArasahiyA bhagavao jammAbhiseyaM uvaTThaveMti / tae NaM se IsANe devide paMca IsANide viuvvei / egaNaM titthayaraM gahAya sIhAsaNaM nisanne / bIeNaM AyavattaM dharei / taiyacautthehiM cAmarAo giNhai / paMcameNa sUlapANI purao ciTThai / taeNaM sakke deviMde devarAyA Abhiogie deve ANavei ANaveittA evaM vayAsI-"khippAmeva bho devANuppiyA ! mahatthaM mahagdhaM mahArihaM bhagavao jammAbhisaMyaM uvaTThaveha / " te vi taheva uvaTThaveMti / tae NaM se sakke titthayarassa cauddisiM cattAri dhavalavasabhe viuvvei see saMkhadalasaMnikAse pAsAIe darisaNijje abhirUve paDirUve / tae NaM tesiM cauNhaM vasahANaM aTTahiM siMgaggehiMto' aDhatoyadhArAoM nigacchaMti tae NaM tAo aTTatoyadhArAo uDDhaM vehAyasaM uppayaMti uppaittA egao milAyaMti milAittA maddhANaMsi nivddNtti| tae NaM se sakke saparivAre mahayA mahayA abhiseeNaM titthayaramabhisiMcai / jahA accuo taheva savvaM kAUNa titthayaraM vaMdai namasai vaMdittA namaMsittA paMcasakke viubvai-egeNaM titthayaraM giNhai, bIeNaM AyavattaM dharei, taiyacautthehi 1. siMgaggesu je0 / 2. rAo uDDhavehAya je0 / * Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNida-cariyaM cAmarAo / paMcameNaM vajjapANIpurao dhAvai / tae NaM niya niya parivArasaMparivuDe tAe divvAe devagaIe jeNeva sAmissa mAyA teNeva uvAgacchai uvAgacchittA titthayarapaDirUvagaM sAharai sAmI mAUe pAse Thavei osovaNi paDisAharai, egaM maharihaM khomajayalaM kuMDalajuyalaM ca sAmissa UsIsagamUle Thavei ThavittA ega maharihaM siridAmagaMDaM tavaNijjajjalaM sUvannapayaragamaMDiyaM nANAmaNi-viviharayaNa-hAraddhahAra-soyiM sAmissa ulloyaMsi nikkhivai / jannaM sAmI pehamANe pehamANe suhaM suheNaM abhiramamANe abhiramamANe ciTThai / / taeNaM se sakke vesamaNaM ANavei--"khippAmeva bho! battIsaM hiranakoDIo, battIsaM sUvannakoDIo, battIsaM rayaNakoDIo, battIsaM naMdAiM, battIsaM bhaddAI, AsaNavisesarUvAiM annaM pi vatthAharaNAIyaM saMsArasuhanibaMdhaNaM dhaNaM bhagavao jammaNabhavaNaMsi sAharAhi / " so vi jaMbhagadevehiM savvaM sAharAvittA sakkassa sAhei / tae NaM sakke Abhiogie deve sahAvittA evaM vayAsI-"khippAmeva bho! mahayA mahayA saddeNaM ugghosemANA ugghosemANA evaM vayaha / -"haMdi ! suNaMtu bhavaMto bahave bhavaNavai-vANamaMtara-joisa-vemANiyA devA devIo ya je NaM devANappiyA! keI bhagavao titthayarassa titthayaramAuyAe vA asUhaM maNaM saMpahArei tassa NaM ajjagamaMjariyA iva sayahA muddhANaM phuTTau tti kaTTa ghosaNaM ghoseha, te vi taheva karittA sakkassa eyamANattiyaM paccappiNaMti / tae NaM te bahave bhavaNavai-vANamaMtara-joisa vemANiyA devA bhagavaMtaM titthayaraM titthayara-jammAbhiseeNaM abhisiMcittA maMdarAo ceva naMdIsaravaraM gayA / sakko vi jiNiMdamaMdirAo naMdIsaramAgao / tae NaM se sakke deviMde devarAyA puratthimille aMjaNagapavvae sAsaya-jiNabhavaNesu sAsayajiNapaDimANaM aTTAhiyaM mahAmahimaM karei / tae NaM sakkassa cattAri logapAlA causudahimuhapavvaesu aTThAhiyAo mahAmahimAo kareMti / evaM IsANe devide devarAyA uttarille aMjaNagapavvae aTTAhiyaM mahAmahima karei / tassa logapAlA causu dhimuhpvvesu| camaro vi dAhiNille aMjaNagapavvae mahAmahima karei / tassa logapAlA causu vi dahimuhapavvaesu aTThAhiyA mahAmahima kareMti / balI pacchimille aMjaNagapavvae, aTTAhiyA mahAmahima karei / tassa logapAlA causu dahimuhapavvaesu jiNapaDimANaM pUrva kareMti / tae NaM te bahave bhavaNavai vANamaMtara-joisa-vemANiyasurasAmipamuhA devA ya devIo ya naMdIsaravare sAsayajiNapaDimANaM adAhiyA mahAmahimaM karettA jAmeva disi pAunbhUyA tAmeva disi paDigaya tti / iya vaddhamANasUrIhiM viraiyarisahanAhacariyammi jiNajammaNakallANo bIyahigAro parisammatto / risahanAhassa nAma-vaMsaThavaNaM . annayA kayAi bhagavao ammApiyaro uciyasamae savvasamiddhIe Urusu vasabho laMchaNaM sumiNesu vA marudevisAmiNIe paDhama usabho diTTho tti teNa usaho tti nAmaM kareMti bhagavao usabhassa gihavAse asakkao AhAro Asi / savve vi titthayarA bAlabhAve jayA taNhAiyA chuhAiyA bhavaMti tayA appaNo aMguliM vayaNe pakkhivaMti / tattha devA savvabhakkhe pariNAmayaMti' esa bAlabhAve AhAro savvesi pi jiNavarANaM na te thaNaM dhAti pacchA mahaMtI bhUyA siddhameva bhuMjaMti / usahassa puNa savvakAlaM devA uvaNeyAiyA uttarakuruphalANi jAva pvvio| ki ca titthayaramAyaro pacchannagambhAo havaMti, jAyamANesu ya titthayaresu jararuhirakalamalAINi na bhavati / jAhe desUNaM vAsaM jAyassa bhagavao risahanAhassa tAhe sakkassa icchA jAyA--"jIyameyaM tIyapaDuppannamaNAgayANaM sakkANa devidANaM paDhamatitthayarANaM vaMsaThavaNaM karettae, tti" kaTTa sakko smaago| pacchA 'kiha rikkahattho pavisAmi' 1. paNAmite je0 / Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ risahanAhassa vivAho tti, mahappamANAo ikhulaTThIo giNhai / io ya nAhikulagaro usahasAmiNA aMkagaeNaM acchai / sakko samAgao jaya jayasaI pauMjai / bhagavayA ikkhulaTThIsu diTThI pADiyA, tAhe sakkeNa bhaNiyaM--"kiM bhagavaM! 'ikkha agu-bhakkhesi?" tti jaM vuttaM bhavai / tAhe sAmiNA pasatthalakkhaNadharo alaMkiyavibhUsio dAhiNahattho pasArio / aIva tammi hariso jAo bhagavaMtassa / tae NaM sakkassa deviMdassa ayameyArUve ajjhathie patthie maNogae saMkappe samuppatthijjA--"jamhA NaM titthayaro ikkha ahilasai tamhA ikkhAguvaMso bhagavao vaMso havau / " evaM vaMsaThavaNaM kAUNa gao / anne vi ta kAlaM khattiyA ikkhurasaM piyAiyA teNa ikkhAgavaMsA jAyA / puvillagA vi bhagavao ikkhurasaM bhujaMtagA teNa gottaM kAsavaM ti / ikkhU ya tayA chiNNA viddhA vA dhArAhiM rasaM galaMtagAio ya / bhagavaM sumaMgalAe bhagiNIe saddhi suhaM suheNaM vihii| risahanAhassa vivAho-- teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM egassa mihuNassa mihuNagaM jAyaM, taM tANi tAlarukkhassa heDhA ThAveUNa abhiramaMti kayalIgharagAisu / tao ya tAlarukkhAo tAlaphalaM pakkaM samANaM vAeNa AhayaMtassa dAragassa uri paDiyaM / teNa so akAle ceva jIviyAo vvrovio| tAhe taM mihaNagaM taM ekkalliyaM dAriyaM kiM ci kAlaM saMvaDaDheUNa payaNapemmadosaM taM ujjhiUNa mayaM / sA ya aIva ukkiTThasarIrA devakannagA viva tesu vaNaMtaresu jahA NavadevayA tahA viyaraI' / taM ca ekkalliyaM dAriyaM daTTha kai purisA nAbhissa sAhati / tAhe nAbhI taM dAriyaM gahAya bhaNai-"usabhassa bhAriyA bhavissai ti / " sayameva saMgovemANo viharai / tAhe sAmI tAhiM dohiM dAriyAhiM samaM vaDDhai / so ya puNa bhagavaM pUvajAIsaro / ti-nANovagao ummukkabAlabhAvo joyaNattho jaao| tae NaM sakkassa saMkappo jAo-"jIyameyaM tIyapaDupannamaNAgayANaM sakkANaM paDhamatitthayarANaM vivAhakamma karittae tti / evaM saMpehei saMpehitA mahayA riddhisakkArasamudaraNaM sigyameva samAgao / tAhe usabhassa bhagavao sayameva sakko varakammaM karei / taM jahA-pamakkhaNaga-NhANa-gIya-vAiyapurassaraM savvaM varakammaM appaNA karei / tAsi puNa dAriyANaM sakkaggamahisIo mahayA riddhisakkArasamudaeNaM bahukammamakarisu / tao mahAvibhUtIe bhagavao vivAhaM kAUNa jAmeva disi pAunbhUo sakko tAmeva disi paDigao / tao jAheva puvvasayasahasso usabho jAo tAhe sumaMgalAe bAhU ya pIDho ya aNuttarehito caiUNa mihuNagaM jAyaM / bharaho baMbhI ya, sunaMdAe puNa subAhU ya / mahApIDho ya juyalayaM paccAjAyaM, bAhubalI suMdarI ya / tae NaM sA sumaMgalA devI annANi egUNapannaputtajuyalANi pasavai / te ya kumArA devakumAro vva niruvamarUvAiguNagaNasaMgayA saMvaDDhaMti / io ya te mihaNagA kAladosega hakkArAiyaM daMDanIiM aikkamiumAraddhA / tAhe3 bhagavaMtaM nANavinnANAiguNabbhahiyaM puvvajAIssa' ca nAUNa uvaTrAyaMti vinnavaMti ya--"bhayavaM! jA sA daMDAiyA nII taM mihuNagA na pAliti taM iyANi kiM kIrau?" tAhe bhagavaM te panavei-jahA "majjAyAikkama kuNaMtANaM rAyA daMDaM karei / " te pucchaMti--"keriso rAyA bhavai?" sAmI Aha-"jahA rano kumArAmaccAdaMDA-bhaDA-bhoiyA-ArakkhayA-AsA-hatthI-rahA-pAyattANIyaM ca havai tAhe tassa uggA daMDanII havai / tayANaM ca na koi laMghei / so ya rAyAbhiseeNaM abhisiccai / tAhe tehiM mihuNaganarehiM bhaNiyaM-- "tumbhe ceva amha rAyANo tti / " bhagavayA bhaNiyaM-'nAhikulagaraM gaMtUNa maggeha / te vi gaMtUNa nAhiM jAyaMti / nAhiNA bhaNiyaM--'ahaM mahallo, gacchaha tubbhe usahaM rAyANaM Thaveha / 'evaM hou'tti bhaNiUNa gayA mihuNagA paumasaraM / pomiNipattapuDagehiM pANiyaM gahAya jAva AgacchaMti / etthaMtare sakkassa AsaNaM calai / ohiNA nAUNa salogapAlo savir3aDhIe smaago| tao mahayA mahayA rAyAbhiseeNaM abhisicai / jattio ya rAyAriho mauDAio alaMkAro so savvo uvnniio| devadUsANi ya niyaMsAvio / evaM ca bhagavaM rAyAbhiseeNa abhisitto / niyateyaMtariyataraNiteo niruvamasoho acchA 1. viharati pA0 / 2. tehiM dohiM pA0 / 3. bhayavanANavi pA0 / 4. IsaraNaM ca pA0 / Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAi jiNiMda-cariyaM te ya pUrisA AgayA / pecchaMti bhagavaMtaM rAyAbhiseeNaM abhisittaM tAhe pariosa-viyasiyamahA jANaMti-'kiha amhe alaMkiyavibhUsiyassa uvariM pANiyaM chuhAmo?" ti tAhe tehiM pAesu pANiyaM chuDhaM / tAhe sakko devarAyA citei"aho ime viNIyA tamhA ettha viNIyA ceva nagarI havau"tti / tae NaM se sakke devarAyA vesamaNaM mahArAya ANavei'khippAmeva bho devANuppiyA! bArasajoyaNadIhA navajoyaNavitthiNNA kaNaya-rayaya-rayaNamayapAsAyasayasahassasaMkulA phalihasilAmalavisAlasAlovasohiyA bhuvaNaguruNo nAbhinaMdaNassa kae nagariM nimamveha / teNa vi taheva nimmaviyA / jA ya rohaNagiridharaNi vva bahuviharayaNAlaMkiyA na uNa satthAbhidhAya khaMDiyA, jalahimutti vva gaMbhIrA, na uNa vaDavAnalANugayA, surasariya vva vibuhajaNaseviyA, na uNa jaDANugayA, egaMtasusama vva vaDhiyANaMdA na uNa vigayadhammA, ahimayaramutti vva niTThaviyadosA na uNa karacaMDA, kamalAya rataNuM va lacchinilayA na uNa jaNasaMsaggidUsiyA, mayalaMchaNamutti vva jaNamaNANaMdA na uNa sakalaMkA asuriMdadhaNulaTThi vva vicittarayaNujjalA na uNa vigayaguNA dhaNaDDhaviyaDDhavilAsiNi vva bahusuvaNNamaMDiyA na uNa parapurisakkaMta tti avi ya-- . navajoyaNavitthiNNA bArasadIhA ya sakkavayaNeNa / usahassa kae nayarI nimmaviyA dhaNayajakkheNa // 1154 // vararayaNakaNayamaiyA aNegakulakoDisaMkulA rmmaa| nimmalaphalihasilAmayavisAlavarasAlaparikhittA 1155 // pAyAloyaragahirAe jaMbuddIvo vva jalahivelAe / bahujalayaravasahIe pahANaparihAe pariyariyA // 1156 / / jiNasAvasesasucariyavasega saggAo dharaNimoinnA / saMsArasuhanihANaM najjai khaMDaM va saggassa // 1157 / / rayaNillA bhaddiyavarataNu bva rayaNAvali vva guNakaliyA / nIsesajayapaDAya vva sahai bhuvaNammi sA nayarI // 1158 / / rajjAhisayasamaeviNayaM daLUNa mihuNayanarANa / sakkeNa kayaM nAma guNanipphannaM viNIya tti // 1159 // satya NaM nayarIe sayalamahIvAlamahIruhasaMrohabIyakappo, sayaM sakkanivvattiyamahArajjAbhiseo usabho nAma mhaaraayaa| . . usappiNIsamAe bharahe vAsammi vihiyamajjAo / rAyAhirAyabIyaM paDhama viya jo samuppano . / / 1160 / / pasaraMtubbhaDaguNaniyarajaNiya nIsesatihuyaNANaMdo / caMdo viva amayamao paramakalaMko kalAvA so // 1161 / / citANaMtarapaNaiyaNavihavaparipUraNekka' dulllio| guNamUlabaddhagurupuhai maMDalo kapparukkho vva // 1162 / / nidraviyA sesaparUDhadosapAyaDiyasayalajiyalogo / naranAhanamiyacalaNo udayattho divasanAho vva // 1163 / / nIsesakalAnivaho usahaM mottUNa kattha privsu| ahava samudaM vajjiyasariyAo kattha nivaDaMtu // 1164 // aviya aikUDilakasiNajamiyA vihurA rehati tassa' sIsaMsi / paTTipaholiraniyasattuvibbhamA nAhitaNayassa // 1165 / / durunnao virAyai niDAlavaTTho vi niyayavaMso vv| vitthariyaM nayaNajuyaM guNehiM saha pAyaDaguNassa // 1166 / / ahimANeNa samANaM nAsAvaMso vi tuMgayaM ptto| susaNiddhasusaMgaya dasaNA mitta vva se jAyA / / 1167 / / biMbAruNo virAyai aharo siri paDhamarAyarAyassa / vayaNaM pi tassa rehai sarayanisAnAhasAricchaM // 1168 / / aMsaMtapattamaNaharatavasirihiMdolaya vva . rehNti| varapaumarAyakuMDala-vilahiyagaMDatthalA kannA // 1169 / / kaMbuggIvasaricchA gIvA viya sahai bhuvnnnaahss| vitthagi tassa vacchatthala pi saha gayalacchIe // 1170 / / niyasattusuMdarIvallarIhiM saha' dIharattaNaM pttN| kaMkellipallavaMgu likarayalakaliyaM bhuyAjuyalaM // 1171 / / aigaruyapayAveNaM samayaM romAvalI vi aaruhi| paDivakkheNa samANaM jhINo majjho vi se dUraM // 1172 / / vijjAhi saha tiyaMse suvaNNarayaNujjalaM pavitthariyaM / baMdhumaNorahasahiyaM pUrijjai UrujuyalaM pi // 1173 / / kri-tury-sNkh-ckkaasicmrvrpuNddriiysohillN| nahayaMdaviDDarillaM calaNajuyaM sahai sennaM va // 1174 / / sayalavavahArakusale sippasayapayaMsage ya niiiniunne| usahammi payApAle meraM laMghati na payAo // 1175 / / 1. pUyaNekka je0 / 2. nivaDaMpti je0 / 3. jassa pA0 / Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmi vaNNaNaM 137 o teNa bhagavayA logahiyadvAe cauvviho rAyasaMgaho kao / taM jahA uggA bhogA- rAinnA khattiyA / jesi uggA daMDanI te uggA ArakkhiyapurisA / bhogA nAma je piitthANIyA accatamANaNijjA sAmissa / / rAinnA je sAmiNo samAvayA / avasesA savve khattiyA / tesi loyANa vocchinnesu kappapAyavesu paDhamaM kaMdAI AhAro Asi, pacchA tammi ajIte te usahaM uvaTThAyaMti bhAMti ya - " - "jahA amha na jIrai / " tAhe sAmI bhaNai - " hatthehi malittA bAhiriyaM challi avatti AhAraha / te vi taheva kAumAraddhA / kaDhiNattaNao osahINaM evaM pi ajIraMtagA / puNo vi sAmI uvaTTiyA / bhagavayA bhaNiyaM - " hatthehiM ghaMsittA pavAlapuDaesu pANieNa tImittA khaNamittaM dharittA pacchA khaayh|" jAhe taha vi na jIrati tAhe puNo vi bhagavaMtaM pucchaMti / bhagavayA bhaNiyaM -- " puthuttaM savvaM karitA muTThIe kAUNa AyavaM kakvaMtaresu giNhAvittA pacchA AhAreha / " keNa kAraNeNa bhayavaM aggI na upAei ? sAmI jANai-jayA egaMtaniddho kAlo havai tathA aggI na uTThei, egaMta rukkheNaM' vina, uTThai jayA vemAyAe niddhalukkho bhavai tathA aggI uTheDa / teNa sAmI ariMga na uTTAvei / io ya kAlasahAveNa rukkha saMghaMseNa aggI uTThAio, tAhe so aggI bhUmi patto, jANi tattha sukka-taNa-pattaka - kavarANi tANi dahiumAraddho, tAhe te maNuyA taM accabbhuyaM daTThUNa tao huttA pahAviyA / tAhe imANi rayaNANi tti te tANi gihiumAraddhA jAhe dajjJaMti tAhe pacchAhuttA saraMti bhayabhIyA samANA AgaMtUNa usabhasAmissa sArheti / uso bhai-pAsesu vilaggiUNa imassa pariperatesu taNa-kaTTAiyaM savvaM pheDeha / tehi vi taheva kayaM / uvasaMto aggI / so aggI bhagavao uvaeseNa tehi gahio / bhagavayA bhaNiyaM -- "pAgaM kareha / te na jANaMti kiha pAgo kI rai ? tao osahIo aggami chuti, aggI vi Dahai / tao te puNo vi usahaM uvaTTiyA / bhAMti -- " so savvaM apaNA khAi' na amhaM kiMpi dei / bhagavaM bhaNa-maTTiyA piDaM ANeha / te gyaa| bhagavaMdhi gayavarAruDho nagarAo nIi / etthaMtare tehi maTTiyA piMDo uvaNIo / tAhe bhagavayA kuMbha-kuMbhatthale kAUNa darisiyaM pattayaM / bhaNiyA ya eyArisANi kAUNa eesu osahIo choDhUNa payaha / tehi vi tava kathaM / pacchAkusalA kAleNa suMdarataragANi kAUNa aggimmi paiUNa tesu pAgaM kAumAraddhA / evaM tAva paDhamaM kuMbhakArA utpannA / tao sippANi upapannANi / vatthadAyaga kapparukkhesu parihANi gaesu kuvidA uppAIyA / gehAgA resu kapparuvakhesu paNaTThesu tAhe vaDDhai uppAiyA / pacchA roma-nahesu vaDDhatesu kAsavA uppAiyA / cittagAresu kappamahIruhesu pautthesu cittagarA upAiyA / kuMbhakAra - kuvidaM vaDDhai - kAsava cittagaralakkhaNANi paMcamUlasippANi / ekkekkassa ya vIsa vIsaM bheyA / saMpiDiyaM sippasa / evaM tANa sippANa uppattI jAyA / tao kammANi kisi-vANijja-taNahAra-kaTThahAragAINi tesiM uppattI kayA tattha" sAcAryakaM zilpaM anAcAryakaM karma" kAladoseNa mamatti bhAvo jAo / maha mAyA piyA-bhAriyA- ' bhagiNI - ArAmujjANa kANaNAINi evaM lakkhaNo / jaM ceva rajjAbhiseyasamae sAmIsakkeNa vibhUsijjato diTTho tappa bhaI logo va apayaM vibhUsiumAraddho / jappabhiI bhagavayA baMbhIe dAhiNattheNa lehavihI dAIo, suMdarIe vAmahattheNa gaNiyavihi / bharahas ya cittakammaM uvaiTTha / bAhubaliNo ya itthi purisAilakkhaNaM mANaM, ummANaM, omANaM paDimANaM tappabhiI loe vi pavattaM / pavahaNANi tathA uppaNNANi kAladoseNa avalaviumAraddhesu jaNesu vavahAro / bhagavayA uppAio IsatthaM, upAIyaM IsarasevA vitao ceva logo kAumAraddho / timicchA vi tayA payaTTA paDhamaM rogA nAsI, atthasatthaM koDillayamAIyaM tathA upapannaM / baMdho ghAo, mAraNA ya avarAhINaM avarAhANusAreNa / ta paDhamaM payaTTANi nAgAINaM mahUsavA tathA payaTTA / samavAyaM kAUNa goTThIkaraNaM pitayA ceva payaTTaM / puvvaM bhaTTAragassa vivAhasamae sakkeNa kougANi bhUikammANi rakkhAo ya kathAo / tao logo vitAe ceva aNugiie kAumAraddho / sAvagA niyayAvaccANi akayavIvAhANi puvvameva sAhUNamuvaNiti savvavirahaM girahaMtu sAvagANi vA havaMtu tti kAuM vivAho vi paDhamaM sakkeNa bhagavao kao bhaI logo vipayaTToM / marudevI paDhamasiddho tti kAUNa devehi maDayaM pUiUNa duddhodahimmi chUDhaM tappabhiI loge vi 1 lukkheNa pA0 / 2 accaM juyaM je0 / 3 Asesutu vi. je0 / 4 pAgaM vaNaha je0 / 5 tAo pA0 / 6 na hu amha ki0 pA0 / 7 gAresu maho0 pA0 / 8 tANaM piu u0 pA0 / 9 bhAyA je0 / Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 jugAijiNiMda-cariyaM maDayapUyA pyttttaa| sAmissa sarIragaM jIvavippajaDhaM gosIsacaMdaNakaTrahiM devehi daDDhellayaM tappabhiI loge vi maDayadAho pvtto| thUbhA vi bhAuyassa bharaheNa kayA tao loge payaTTA / bhaTTArae kAlagae devehi ANaMdaMsuvAo kaotappabhiiM logo vi iTTaviogAisu roiumAraddho / iccevamAisavvaM sayalaM jagapiyAmaheNa usahasAmiNA pAeNa uppAiyaM pacchA loge payarTe / nagu kahasAvajjamiNaM sipAi payaTTiyaM jiNiMdeNa / sayalajagajIvasuhaeNa dhammapuriseNa rishenn| // 1176 / / bhaNNai na ettha doso, suhapariNAmassa lognaahss| daradosasaMbhave vi hu aNegaguNakAraNattaNao / / 1177 / / bhaNiyaM ca varabohi lAbhao so sabvuttamaM puNNasaMjuo bhyvN| egaMtaparahiyarao suhANubaMdho mahAsatto // 1178 / / jaM bahuguNaM payANaM' taM nAUNaM taheva dsi| te rakkhaMtassa tao jahoiyaM kaha bhave doso / / 1179 / / tattha pahANo aMso bahudosanivAraNA u jggurunno| nAgAirakkhaNe jaha kaDDhaNadose vi suhajogo / / 1180 / / gar3AtaDammi visame iTusUyaM pecchiUNa kolaMtaM / tappaccavAyabhIyA tayANaNadA gayA jaNaNI / / 1181 / / divo ya tIe nAgo taM pai iMto duo ya khddddaao| to kaDhio tao taha pIDAe visuddhabhAvAe // 6182 / / evaM ca ettha juttaM iharAhiyadosabhAvao nattho / tapparihAreNattho attho cciya tattao neo / / 1183 / / evaM bahadosaharaM sippAi vihA Namo jiNidassa / uciyaM ciya vinneyaM jiyANa pariNAmasuhaheU // 1184 / / sippAINa vihANaM payANa guNakAraNaM ti kAUNa / isIsi sadosaM pi hu bhaNiyaM telokkanAheNa // 6185 / / usahasAmissa mahAnikravamaNaM se ya usahe kosalie paDhamarAyA paDhamabhikkhAyare par3hamajiNe paDhamatitthayare, dakkhe daDhapainne paDirUve allINe bhahae viNIe vIsaM puvvasayasahassAI kumAravAsamajhe vasittA, tevaDhei puvvasayasahassAiM rajja vAsamajhe baseUNa, lehAiyAo, gaNiyappahANAo, sauNasyapajjavasANAo bAvattari kalAo annaM pi jaM payANapariNAmasuhaM taM savvaM uvadaMsittA puttasayaM rajjasae ahisiMcai, ahisiMcittA nikkhamaNaM pai maNaM saMpahArei / teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM sArassayamAiyA logaMtiyadevA caliyAsaNA sigdhaM samAgaMtuNa viNayavihiyakarayalaMjalIpUrao hoUNa evaM vayAsI,--"bujjhAhiNaM loganAho paDhamatitthasAmI, pavattehi NaM paDhamadhammatitthaM" ti sayaMbaddhamavi bhagavaMtaM kappo tti kAUNa bohiMti / tao saMvacchariyaM mahAdANaM payaTTai sakkANattadhaNayajakkhacoiyAtiriyajaMbhagA devA--navANi vA bhaTTANi vA pahINasAmiyANi vA, paNa?sAmiyANi vA paNa?se uyANi vA girikaMdaragayANi vA masANaTANanihiyANi gharaMtaragoviyANi hiranna-suvanna-maNirayaNa-pamuhANi nihANANi savvao samaMtA samAhariya samAharittA viNIyAe nayarIe siMghADaga-tiga-caukka-caccara-caummuha-mahApahapahesu nagaraniggamaThANesu pavesaThANesu annesu ya bahusu maggaNaThANesu puMjIkareMti / annattha puNa mahANasiyA jahicchiyA ahAsuMdare sattAyAre payada'ti / kiM bahuNA jo jaM maggai tassa taM "viyArijjai bhaNiyaM ca saMvacchareNa hohI abhinikkhamaNaM tu jiNavariMdassa / to atthasaMpayANaM pavattae pukhvasUrammi / / 1186 / / egA hiranakoDI aTTe va aNUNagA syshssaa| sUrodayamAIyaM dijjai jA pAyarAsAo / / 1187 / / siMghADaga-tiya-caukka-caccara-caumuha-mahApahapahesu / dAresu puravarANaM racchAmuhamajjhayAresu / / 1188 / / varavariyA gho sijjai kimicchiyaM dijjae bahuvihIyaM / sura-asura-deva-dANava-nariMdamahiyANa nikkhamaNe / / 6689 / / tinneva ya koDisayA aTThAsIiM ca hoMti koddio| asiiM ca sayasahassA evaM saMvacchare 'dinnaM / / 6690 / / kAlANabhAvao titthayarANabhAvao ya kimicchyipayANe vi na smhiygaahgaa| evaM saMvaccharamachiNNaM kaNagasaliladhArAhi mahAmeho bva kayatthI kAUNa duggayavappIhayakuDuMbANi bharahaM viNIyAe, bAhubali bahalIjaNavae, takkhasilAenayarIe aNNe ya niyaniyanAmaMkiesu jaNavaesu ThaveUNa, cettassa bahulaTTamIe divasassa pacchime bhAe sudaMsaNAe sIyAe sadevamaNuyAsurAe parisAe samaNugammamANamagge viNIyaMrAyahANi majjhaM majjheNaM niggacchai nigacchittA jeNeva siddhattha payANaya je0 / 2 pekchA je0| 3 puvva saha0 paa0| 4 Ni yA aNNa uyANi vA paNa je0 / 5 niggamapavesa pA0 iMchiyAhArasuMje0 / 7 taviNighara taraMgo vi pA0 / 8 viyarajjai Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmivaNNaNaM vaNe ujjANe jeNeva asogavarapAyave teNeva uvAgacchai uvAgacchittA sudaMsaNAo sIyAo paccoruhai paccoruhittA asogavarapAyavassa heduo visujjamANapariNAmo 'jaM esa kAhI amhe vi taM tahA kAhAmo' tti citiUNa sAmisAlArAgeNa kaccha - mahAkacchapamuhANaM uggANaM bhogANaM rAiNNANaM ca khattiyANaM ca cauhi sahassehi sahio sakkavidinnaM egaM devadUtamAdAya chaTTaNaM bhatteNaM apANaeNaM AsADhAhiM nakkhatteNaM jogamuvAgaeNaM sayameva caumuTThiyaM loyaM karei / kesA sakkeNa niyavAsaddhaM teNa paDicchiyA khIrodahimmi, chUDhA / paMcamamuTThiyaM puNa giNhaMto susaddhi-kasiNamasiNa - kuMtala jaDAo kaNayakaMti-kamaNIya-aMsatthala lulaMtarehirAo daTThUNa sakkeNa vArio / teNa bhagavao caumuTThio loo / sesANa puNa titthayarANa paMcamaTTiyo / tAhe bhagavaM siddhANa namokkAraM kAUNa sakkaviNivAriyala volAe devAsuranarANegasayasa hassasaMvAhAe mahai mahAliyAe parisAe majjha gao savvaM me pAvaM akaraNijjaM ti mahApainnaM paDivajjai yugAdisaddharmma dhuraMdharAya saMsAriNAM nirvRtikAraNAya / carAcaratrAtajagattrayAya namostu tubhyaM jagadAdiyogine || evaM kayajiNasaMthavA surAsurA naMdIsaraM gayA / tattha ya sAsayajiNidapaDimANa aTThAhiyaM mahAmahimaM* kAUNa jahAgayaM paDigayA | iya vaddhamANasUrIhi viraiyarisahanAhacariyammi / sacarAcarajIvahio dikkhAhigAro parisamatto // risahasAmissa kevalanANaM saMpai saMsArasamuddataraNatarakaMDavibbhamo turio' / bhaNNai ahigAro jinakevalakallANapaDibaddho / pakkhe' va samavagUDhaM saMjamasiri tavasirIhi sayarAhaM / rAgeNa' viNIyasirIo sariyA jiNasagAsAo / / 1191 / / daTThUNa dayAdaiyaM aNavarayaM jiNamaNammi nivasatI / hiMsA vivakkhapaDivata dukkhiyA pavasiyA dUraM / / 1192 // cirakAlaviogAnalataviyaM taNUtihuyaNe vina humAi / aNurUvapiyayamAvatti sutthiyA virai varavilayA / / 1193 / / dikhAsamae samayaM laddhAvasareNa dhammarAeNa / seveha jaNA dhammaM ti dAviu tihuyaNe paDaho / / 1194 / / so ko vimihANaMdo saMjAo tihuyaNe vi jIvANa / jo kahiuM pi na tIrai nikkhamaNe risahanAhassa / / 1195 / / cavaNaM pamoyajaNayaM jammo puNa jaNiyatihuyaNANaMdo / nikkhamaNaM chaNabhUyaM sacarAcarajIvalogassa / / 1196 / / ahavA savvA ceTThA mahANubhAvANa puNNa purisANa / jAyai kallANakarI jiyANa bahudukkhataviyANa / / 1197 / / 139 tattha NaM tao bhayavaM bharahAie pahANapurise marudevisAmiNI pamuhaitthiyAyaNaM ca miyamahurakkharehi saMThaveUNa kacchamahAkacchA va causamaNasahassamahio AkevalaM gahiyamoNavvao mahImaMDalaM vihariumArakho / pAraNagadiyahe bhikkhaTTA paviTTe, bhikkhaM na lahai / bhikkhayarapayAro ajja vi na payaTTaitti kAuM goyaracariyAe gharaMgaNasamAgayaM daTThUNa rajjeNaM raTTheNaM hiranneNaM suvanneNaM vattheNaM AbharaNehiM ya kannayAhiyajaNo nimaMtei niruvaogi tti kAUNa bhayavaM na gihai / evaM ca paidiNaM pariyaDaMto ayANuyajaNAo asaNAiyamalahaMto khuhAie bAvIsaM parIsa he sammamahiyAsito avi caliyamaNo mahAsatto nirasaNo ceva nANAvihadesesu vihariumAraddho / tao te cauro samaNasahassA moNavvayasaMThiyAo bhagavayAo uvaesamalabhaMtA paDhamaparIsahapIDiyA kacchamahAkacche pucchiumA raddhA -- " saMpayamaNAhANamamhANa tumbhe nAhA kevaiyaM kAlamamhesi chuhAparIsahaparigaehiM acchiyavvaM ? " ti / tehiM bhaNiyaM -- "amhe vi na yANAmo jai paDhamameva bhagavaM pucchiu hoto amhehi kiM kAvvaM' titA laTThayaM hotaM " saMpayaM puNa eyaM ceva saMgrahaM bharahalajjAe puNo ya nagaraM gaMtuM na tIrai / AhAramaMtareNa ya acchiuM na sakkA ao vaNavAso Na saMgao' tti maMtiUNa gaMgaM mahAnaI para patthiyA / 1 savve me je0 / 2 hiyaM mahimaM pA0 / 3 taio pA0 4 jiNadikkhA ke0 pA0 / 5 pekkhe je0 / 6 geNa va rAyasi 0 je0 / 7 pavisiyA je0 / Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 jugAijiNida-cariyaM etthaMtare kacchamahAkacchasuyA nami-viNami nAmANo dUradesaMtare gayA Asi / te samAgayA piu sagAsamallINA niya niya piyaraM bhaNiyAiyA ya--"amhANa vi rajjasaMvibhAgaM kareha / " tehiM bhaNiyaM--"natthi me dAyavvaM dAruNo ya amhehi saMpayaM vaNavAso, evaM no tA jAha tubbhe paNaiyaNakappapAyavassa saraNAgayajaNa-jaNaNitullassa surAsuraguruNo guNarayaNamahodahiNo risahasAmiNo sevagA hoha / sa bhe tuTTho sayalasamIhiyasaMpAyago bhavissai / " te vi piyarANa paNamiUNa gahiyAsikheDayA saMnaddhabaddhakavayA hoUNa sAmiNo samIvamAyagA / paDimAsaMThie bhuvaNabaMdhave risahajiNesare nalinIdalaDehi jalAsaehito jalamANIya paDihayarayasamaMtao jalavarisaM kAUNa jANuppamANaM sarasasUryadhapaMcavannakusumapayaraM mottaNa dharaNiyalanihiyajANukarayalA paidiNaM tisaMjhamavirajjasaMvibhAgeNa bhagavaMtaM vinnaveUNa dAhiNavAmapAsesu vi kosatikkha khaggavaggakarA ubhayakhaggadhArA saMkaMtapaDibiMbaM tihuyaNasaMrakkhaNatthaM paDivaNNaM tirUvaM piva jugAijiNavaraM seviumAraddhA / evaM vaccai kaalo| annayA dharaNo nAma nAgakumAriMdo sAmiNo vaMdaNavaDiyAe samAgao / tehiM vi vinaviyaM--"bhagavaM! amhANa tabbhehi na keNa vi vatthUNA saMvibhAgo kao / annesiM puNa jahArihaM vibhAge kAUNa vasumaI viyAriyA, amhaM pi niyasevaM rajjAipayANeNa sahalaM kareha / " evaM soUNa nAgarAo te evaM bhaNiyAio--"bho suNaha, bhayavaM cattasavvasaMgo gayarosatoso sarIrevi nimmamatto akiMcaNo paramajogI niruddhaviruddhAsavo uppalapalAsamiva niruvalevamANaso, mA eyaMjAyaha / jaM ki pi dAyavvaM taM dina bhagavayA, davvao, saMvaccharamachinnaM kimicchiyaM mahAdANaM / bhAvao pUNa sacarAcara sayalajIvAbhayappayANaM / ahaM puNa bhagavao bhattIe mA tumha sevA sAmissa ahalA havau'tti kAUNa gaMdhavapannagANaM pahiyasiddhAiM aDayAlIsaM vijjAsahassAiM viyarAmi, tANa imAo mUlamahAvijjAo taM jhaa-gorii-gNdhaarii-rohinnii-pnnttii| taM gacchaha tubbhe vijjAharariddhIe sayaNaM niya niya jaNavayaM ca uvalobheUNa veyaDDhapavvayaM dAhiNillAe, uttarillAe ya vijjAharaseDhIe rahaneuracakkavAlapAmokkhe gayaNavallahapAmokkhe ya pannAsaM sa4i ca vijjAharanayare nivesiUNa viharaha / " tao laddhappasAyA kAmiyaM pupphayavimANaM viuvviUNa bhayavaM titthayaraM nAgarAyaM ca vaMdiUNa pupphayavimANArUDhA kacchamahAkacchANaM bhagavao pasAyaM uvadaMsemANA viNIyanayariM aigamma bharahassa ranno tamatthaM niveyaittA sayaNaM pariyaNaM ca gahAya veyaDaDhapavvae gyaa| namI dAhiNillAe vijjAharaseDhIe / viNamI uttarillAe pannAsaM saTTi ca vijjAharanayarAiM nivesiUNa aNattare vijjAharakAmabhoge paccaNubbhavamANA viharati / te vi kacchamahAkacchAiNo cattAri sahassA gaMgAdAhiNa-kUla kamaNIyakANaNanivAsiNo, nANAbihavaNagahaNabaddharaiNo, vakkalacIradhAriNo, avvattaliMgacAriNo, cauttha-chaTTaTThamAitavavisesaseviNo pAraNagadiNe vi parisaDiyakaMda-mUla-patta-puppha-phalAibhoiNo bhagavaMtameva hiyayagayaM jhAyaMtA ciTThati / bhagavaM pi bhuvaNabaMdhavo saMvaccharaM jAva nANAvihadesesu nirasaNo viharaMto kaha kaha vi bhaviyavvayA-nioeNa gayaparamAgao / tattha NaM bAhubaliputto somappabho nAma patthivo / tassa putto sejjaMso nAma juvarAyA / so sumiNe maMdaraM sAmavannaM vigaliyasohaM pAsai / tao NeNa amayakalaseNa abhisitto abbhahiyaM sohiumADhatto / nayaraseTThI subuddhI nAma so sUrassa rassisahassaM thANAo caliyaM pAsai / navari sejaseNa uddhariUNa ThANe dhariyaM so ya ahiyayaraM teyasaMpanno jAo / rAiNA sumiNe-ego puriso mahappamANo mahayA riubaleNa saha jujhaMto diTTho / sejjaMseNa tassa sAhejjaM dinnaM / tao teNa taM balaM bhaggaMti / pabhAe atthANIe egao miliyaa| sumiNe sAhiti na puNa jANaMti ki phalA sumiNa'tti / eyaM pUNa sAmannao viyANaMti jahA savve vi sumiNagA kumAravisayA / ao kumArassa ko vi mahAlAbho bhavissai tti bhaNiUNa uTTio atthANIo rAyA sejjaMsa-subuddhiseTThipamuhapurisA viniya niya gharaM gyaa| tao so sejjaMsakumAro niya-dhavalaharagavakkhovaviTTho, maMdaraM piva davaggijhAmiyaM, kappapAyavaM piva gimhAyavapariso-siyasarIraM, AiccamaMDalaM piva jalayapaDalAvaruddhadehasoha, punnimAiMdamiva rAhuhayateyaM, mahAsarovaraM piva tivvatarAyavataNuI kayataNuM, punnarAsimiva kayaviggahasaMgaha, sayalakallANaparaMparAparamapuMjamiva paDivanajaMgamabhAvaM picchai sAmI niyamaMdire pavisamANaM / citei ya niyamaNe kahiM manne mayA erisaM nevacchaM diTThapuvvaM jArisaM pii piyAmahassa / tao IhApohamaggaNagavesaNaM kuNamANassa visujjhamANasuhajjhavasANassa jAIsaraNaM samuppannaM sejjaMsakumArassa / teNa niyapuvvabhavA AbhoiyA / jahA-ahaM io taiyabhave bhagavao Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmivaNNaNaM 141 sArahI Asi, tattha mae vairaseNa titthayaro titthayaraliMgeNa diTTho tti vairanAbha ya pavvayaMte ahaM pi pvvio| suyaM mae tattha vairasaMgatitthayarasamIve jahesa vairanAbho bharahe paDhamatitthayaro bhavissai, taM eso so bhagavaM ti / etthaMtare kumArassa ego puriso khoyarasabharieNa ghaDaeNa samAgao / uvAyaNIkAUNa kumArassa gao / taM samayaM sAmI vi tatthAgao / tao harisavasa-visappaMtapayaDapulaeNa paramAe bhattIe bahumANavisesanivaDatabAhasalileNa sejjaMsakumAreNa ukkhitto ikkhurasaghaDo / taM gahAya bhagavaMtamuvaTrio-"bhayavaM! kappai ?" tAhe sAmiNA arattacitteNa pANI pasArio kumAreNa savvo vi nisaTTho pANIsu, acchiddapANI bhayavaM, uvari sihA, AcaMdasUraM vaTTai na ya biMdU vi dharaNIe nivaDai / bhagavao esA laddhI na uNa sAmannapurisANa / bhagavayA so raso pArio, tao paMcadibvANi pAubbhUyANi / taM jahA-vasuhArA vuTThA, celukkhevo kao, sabhAhayAo devadaMduhIo, gaMdhodayaM surabhikUsumavAsaM ca buThaM, 'aho mahAdANaM aho mahAdAnaM evaM dijjai evaM dinnaM bahu phalaM hoi dhanneNaM seyaMsekumAreNa puNNeNaM saMyaMse kumAre kayattheNaM saMyaMse kumAre, kayalakkhaNeNaM seyaMse kumAre, suladdheNaM seyaMse kumAre NaM mANussae jammajIviyaphale jeNa ayANuyajaNamajhe jANueNa hoUNa tihuyaMNalaggaNakhaMbhavijjhaso dukkaratavacaraNasosiyasarIro saMvaccharAo bhayavaM risahasAmI paaraavio| evaM gayaNaMgaNe surAsurehiM mahibhaMDale maNUsehiM smugghuttuN| tao taM devasaMnivArya bhagavao pAraNagaM ca soUNa logo seyNsghrmaago| te ya kaccha-mahAkacchA gaMgAdAhiNakUlanivAsiNo tAvasA somappahapamahArAyANo ya sejjaMsakumAramavaTriyA / tAhe sejjaMso tANa purao pannavei--"evaM bhikkhA dijjai na uNa hiraNNasuvannAiyaM / gharaMgaNamAgayANa jaINa bhikkhAe dinAe soggaiM gammai / tao te vi vimhiyamANasA savve vi pucchaMti--"kumAra! kahaM tume jANiyaM jahA sAmissa bhikkhA dAyavva ?" tti / sejjaMso bhaNai-"jAIsaraNeNa ahaM sAmiNA saha aTThabhavagahaNANi hiddio| taote saMjAyakoUhalA bhaNaMti--"kumAra! icchAmo nAuM aTThasu bhavagahaNesu ko tuma sAmiNo ahesi ?" tao so tesiM pucchaMtANaM appaNo sAmissa ya laliyaMgayasayaMpabhAiaTThabhavasaMbaddhaM kahaM kahei jAva sAmi savvadAo caviUNa titthayaro jaao| ahaM pUNa sAmiNo ceva papUtto sejjaMso tti' tesiM ca tiNha vi sumiNANaM imaM phalaM-'jo mae sAmavanno pavvao sUmiNe diTho, so esa bhayavaM tava-susiya-sarIro Isi vivannachAoM ikkhu rasaiNa mae pArAvio / ahiyayaraM sohiumAraddho-jo puNa rAiNA mahappamANo puriso sattusenneNa samaM egAgI sumiNe jujjhaMto saccavio so vi esa ceva bhayavaM tassa aTrakammasattaseneNa saha saMgAmitassa pAraNayasaMpayANeNa mae saNijjhaM dinnaM, jaM puNa subuddhiseTTiNA AiccamaMDalAo rassisahassabhaMDalaM nivaDataM diLeM mae ha khuttaM tassa vi esa bhAvattho-- Aiccasamo sAmI rassisahassamaMDalasamaM kevalanANaM taM ca mae bhagavaMtaM pArAvayaM teNa samaddhariyaM jao paMthasamA natthi jarA dAriddasamo ya paribbhavo natthi / maraNasama natthi bhayaM chahA samA veyaNA natthi // 1198 / / ta natthi jaM na vAhai tilatusamettaM pi ettha kAyassa / saNNijhaM savvaduhAI deMti AhArarahiyassa // 1199 / / galai balaM ucchAho avei siDhilei savvavAvAre / nAsai sattaM araI vivaDDhae asaNarahiyassa // 1200 / / tihuyaNalaggaNakhaMbho atulabalaparakkamo mahAsatto / niruvakkamAuo taha maraNaM taM teNa no patto // 1201 / / sammattanANacaraNA nivvANapasAhagA sue bhaNiyA / tANAhAro deho dehAhAro ya AhAro // 1202 / / asaNAipayANeNaM pII jo jaNai jai jaNassaha / so paraloe pAvai pIIo pIvaratarIo // 1203 / / taM suNiya jaNo savvo haTrapahaTTho paNaTU-aviveo / niya niya ThANesU gao sejjaMsapasaMsaNAsatto // 1204 // saMsArammi asAre sAro sejjaMsa! tujjha parajammo / jeNa tae paDhamaguru paDhama pArAvio usabho // 1205 / / bahupunnapAvaNijja risahajiNo varisapAraNe pattaM / ikkhu raso varadANaM parisuddhaM navahiM koDIhiM / / 1206 / / sajjaMso puNa dAyA aNusamayavisujjhamANapariNAbho / evaMvihasAmaggI punnehiM viNA na saMpaDai // 1207 / / patte vi patte sulaha na vittaM, vitta vipatte na huei cittaM / tiNhaM pi jassaha havejja jogo, subuddhimaM so cciya puNNavaMto // 1208 / / bhaNiyaM ca-- saMtaM bajjhamaNiccaM patte pattammi jo na viyarijjA varAo sIla kaha duddharaM dharihI // 1209 / / Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 jagAijiNiMda-cariyaM jaha paDhamo titthayaro bharahapiyA bhArahammi vAsammi / taha sajjaMso paDhamo dAyA iha bharahakhettammi / / 1210 / / telokkaraMgamajjhe sajjarsagaM surAsurasamakkhaM / gahiyA dANapaDAgA pArAviyajiNavaraM paDhama // 1211 / / sejjaso salahijjai dANavaINaM kimannadAIhiM / jeNa jiNo mUDhajaNe paDhama pArAvio risaho / / 1212 / / yata uktaM kAyazirA iva gaDhaM prathamata unmocayanti te viralAH / ke kata kadaMta kA iva labdhaprasarA: tato tu dhanAH / / 1213 / / demi tti maNe tuTTho / payANa kAle vi samahiyaM tuTTho / dine vi paramatuTaThI jAyA sajjaMsakumarassa // 1214 / / nAraya-tiriya-narAmaragaINa dinno jalaMjalI teNa / pakkhittA tassa gale siddhi puraMdhIe varamAlA // 1215 / / ahariyacitAmaNikAmadheNu, kappadumovamamaNagdhaM / mokkhatarubIyakappaM supattadANaM jae jayai // 1216 / / bhavaNaM dhaNeNa bhUvaNaM jasaMga bhayavaM raseNa nivvvio| appA nirUvamasokkhe supattadANaM mahagghaviyaM // 1217 // risahesarasamapattaM niravajjaM khoyarasasamaM dANaM / seyaMsa samo bhAvo havejja jai maggiyaM hoi / / 1218 // ___ bhagavaM pi pAraNagaM kAUNa niggao sajjaMsamaMdirAo / sejjaMso vi bhagavaM jattha Thio paDilAbhio tANi payANi mA pAehiM ahamaNNo vA akkamijja'tti bhattIe tattha rayaNAmayaM peDhaM kArAvei bhattibahamANahayahiyao tisaMjhaM ca pavarapupphaIhiM acciNai / visaMga ya desakAle savisaMsaM pUIUNa bhaMjai / logo pucchai--"kimeyaM ? ti / " sejjaMso bhaNai-AigaramaMDalaM'ti tao logeNa vi jattha jattha bhagavaM Thio tattha tattha peDhaM kayaM / taM ca kAleNa AiccapeDhaM jaayN| bhayavaM pi gayauranayarAo takkhasilaM go| bAhubalI tattha raayaa| suo teNa niyapurisehito-bhagavaM smaago| citiyamaNeNa-saMpayaM samAsanno paoso / kallaM saviDaDhIe tahA vaMdemi jahA na keNai vaMdio / evaM kayapaNihANo mahAsAmaggi pai toraviyaniyaparivAro sahasaMkappanisAyarakaraniyarasaMgasaMkhohiyamaNamayaraharo pasUtto vasabhavaNapavarapallaMke bAhubali narAhivo / aNegasaMkappaviyappasamAulamANasassa cireNa samAgayA niddA / pabhAe paDibuddho samANo balavAuyaM samAhUya evaM vayAsI-"khippAmeva bho devANuppiyA ! haya-gaya-raha-paurapAyattANIyasaMruddhamahImaMDalaM cAuraMgiNIseNNaM pauNI kareha / ' so vi taheva karettA tamANattiyaM paccappiNai / tao nayarArakkhiyapurise samAisai-"khippAmeva bho! takkhasilaM nari siMghADaga-tiya-caukka-caccara-caummuha-mahApaha-pahesu AsiyasaMmajjivalitaM kAlAgaru-pavara-kuMdurukkaturukkaDajhaMtagaMdhuddhayAbhirAmaM, paibhavaNanibaddha-toraNaM ubhayapAsavimukkacaMdaNa-cacciya-kalasaM, vihiya vivihahaTTasohaM, maMcAimaMcakaliyaM samaMtao kareha kArAveha ya karettA ya eyamANattiyaM paccappiNaha / " te vi taheva kAUNa paccappiNaMti / tao saddAvettA mahallae bhaNai-"khippAmeva bho ! vasaMtasiripamuhamaMteuraM hAyaM kayabalikamma, vihiyapavaraMgarAgaM, paMcavannavivihakusubhovasohiyaM, hAraddhahArAiNA tilayacoddasameNaM AharaNeNa virAiyaM niyatthavaravatthaM bhagavao vaMdaNanimittaM pauNaM kareha / te vi taheva kAUNa niveyaMti / tao appaNA NhAyavilitto appamahagyAbharaNAlaMkiyasarIro gahiyavaranevaccho niuttapurisaDhoiyaM jayapuMjagaMdhavAraNaM samArUDho / tao samakAlasamAhayANa vajjAujjasaddabahiriyabaMbhaMDabhaMDodaro mAgahajaNajaNiyajayajayArAvabharibhUmaMDalo savveNaM baleNaM savveNaM aMteureNaM savAe riddhIe savvAe sAmaggIe savveNaM purajaNasamadaeNaM takkhasilaM nayariM majhaM majjheNaM bhagavao vaMdaNavaDiyAe niggao sunNdaanNdnno| patto nayarujjANaM bAhubalI bahujaNeNa pariyario / jayapuMjakuMjarA uttinno takkhaNA ceva // 1219 / / jaNaujjANiyapAugadhavaladhavalaharasiharasaMchannaM / nANAvihaphalabharanamiyasAhi sAhAulaM rammaM // 1220 // punnAga-nAgahiMtAla-tAla-sahayAra-sahasasohillaM / . pokkharaNi-vAvi-dIhiya-guMjAliyavisararamaNIyaM / / 1221 // kalahaMsa-kurara-koila-kAraMDava-cakkavAya-ceMcaiyaM / suyasAriya-barahiNa-pamuhapakkhi-ravamuhariyadiyaMtaM // 1222 / / nANAvihasarasasugaMdha-kusuma-mayaraMda-luddhabhamaraulaM / phalatuTapuTumakkaDa-vAnarabukkAraramaNijjaM // 1223 / / daThThaNa tamujjANaM adijiNakappapAyavo rAyA / pucchai niuttapurise vivannavayaNo nirANaMdo // 1224 // Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmivaNNaNaM 143 tihuyaNasirisiraseharasariso risaho na dIsae kIsa / kevA niveyagANaM tunbhe je kahaha no majjha // 1225 / / kayakarayalaMjalIhiM vinnattamaNehiM suNaha naranAha ! / gamiUNa nisaM sAmI sahasacciya viharionnattha / / 1226 / / jAvamhe tumha kaha kaheukAmAio samuccaliyA / tAta rasa cciya tubbhe samAgayA ettha diTTha tti // 1227 / / soUNa vayaNameyaM . bAhubalI nehabhattirAeNa / bAhajalabhariyanayaNo niruddhasadaM tahiM runno / / 1228 / / sogabharabhariyahiyae risahesaranaMdaNe jaNo savo / sogamao viva jAo jaha rAyA taha payA jeNa // 1229 / / maMtIhiM pariyaNeNa ya pahANapUrisahi naravariMdehiM / bAhabalI bahasogo nivArio roiyavvAo / / 1230 / / daTThaNa tammi ThANe cakkaMkusa-kUlisalaMchiyapayAiM / risaharasa akkamijjA mA anno koi eyAiM // 1231 // phalihamaNi-silAghaDiyaM samaMtao aTTajoyaNAyAma / maNirayaNamayaM divvaM joyaNamuccaM sahassAraM / / 1232 / / risahajiNapayaTThANe parAe bhattIe paramaviNaeNa / bAhubalI bAhubalI karAvae dhammavaracakkaM / / 1233 / / tasseva pabhAveNaM acitacitAmaNissa jagagaruNo / nipphannaM ciya diLaM kammayarA sakkhiNo tattha / / 1234 / / tatto ya dhammacakkassa kAumadrAhiyaM mahAmahimaM / rAhumuhagahiyasasi-biMbasamamuho puravari patto // 1235 / / bhUvikkhevavisajjiyaparivAro niyagharammi gaMtUNa / bahalamaipamahaparimiyapariyaNasahio saha patto // 1236 / / siMhAsaNe nisanno sAmamuho kheya-kheiyasarIro / kheyakkharehiM rAyA aha evaM bhaNiumADhatto- // 1237 / / hA! kaha mUDhamaNeNaM kammamahAvAhigahiyadeheNaM / gharamAgayA na diTTA mahosahI maMdapunneNaM / / 1238 / / hiyaicchiyakappatarucitacitAmaNI mahAsatto / gharamAgao vina mayA usaho jagabaMdhavo dila nayaNA niratthayA me jehiM na diTThosi tihayaNANaMda / pAyA vi akajjakarA gaMtUNa na vaMdio jehiM // 1240 / / akayatthA hatthA me tuha payajuyalammi je pahu na laggA / vAyA vivaMciyA bhuvaNanAha taM jIe na hu thuNio // 1241 // lahuyANamahaM lahugo tiNatullo tihuyaNe vi sNjaao| garuyagarueNa guNanihi parihario jaM tae nAha ! // 1242 / / ubhayaM pi majjha jAyaM maNammi dukkhaM jaNammi ayaso y| niyakulakalaMkaeNaM kiMmaha jIeNa jammeNa / / 1243 / / amaNiya kajjAkajjo thAvaratitthesa dhAvae logo| jaMgamatitthaM ca tumaM dharAgao na hu mayA diTTho // 1244 / / patto vi nihIvarakaNayarayaNapuNNo vi puNNarahiyANa / na hu hoi thiro dukkhaM dAviya so annahiM jAi // 1245 / / pudi akayatavANaM puvi aviDhattasIla-rayaNANaM / puvi akayasuhANaM na hoi jiNadaMsaNaM tumha // 1246 / / manne ahaM ajogo vi guNo varaviNayavajjio thaDDo' / kahamannahA tae pahu parihario dUradUreNa // 1247 / / jIvANa ahaMkAro kAro viva dehadukkhasaMjaNaNo / iya jANiUNa jAyA nirahaMkArA mahApurisA // 1248 // kallaM savvaDDhIe vaMdAmi tahA jahA na keNAvi / vaMdiyapuvvo bhayavaM jaM bhaNiyaM tassa phalameyaM // 1249 / / devo ya dANavo vA sAhaMkAraM sUNe vi maha vayaNaM / jai kUvio khamau mahaM paNayapiyA jeNa sappurisA // 1250 / / eyAvasare bhaNio bAhulI bahulamaisahAeNa / jai kaha vi cukkakhaliyaM jAyaMtA kimiha kheeNa / / 1251 // jaNaNI jassa sunaMdA telokkapiyAmaho piyA usho| so kaha tuma ahanno dhannANa siromaNI taMsi // 1252 // battIsaM pi suriMdA sapariyaNA savvariddhisaMjuttA / pUyaMti jassa pAe chakkhaMDanarIsarA tuTThA // 1253 / / tassa surAsUrasaMthayapayassa paramesarassa risahassa / niyariddhIe kijjai caMdaNayaM neyaranirAso2 // 1254 / / jammo tANa gaNijjai pahuttaNaM tANa tANa paradhammo / girisarisalilaraeNaM va riddhiraeNaM na je mUDhA' // 1255 / / te ceva buddhimaMtA viveyvrmNtrkkhiysriiraa| aicaMcalalacchipisAiyAe je no chalijaMti // 1256 / / vAeNa viNA bhaggA aDDaviyaDDAI khoraTAro vva / annassa gale laggA payAiM kaha kaha vi muMcaMti / / 1257 / / kannehi samaM bahirA nayaNasameyAhiM aMdhalA dhaNiyaM / vayaNehiM samaM mUyA huMti narA' paurariddhillA / / 1258 / / 1. vijjau baddho je0 / 2. neyara niso je0 / 3. gi sarisa je0 / 4. vUDhA je0 / 5. bhaNiyaM je0 / 6. pavara pA0 / Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 jugAijiNiMda-cariyaM na gati guruM na namaMta devayaM na ya muNaMti suhisayaNaM / pIyamaira vva mattA bhamaMti vihalaMghalasarIrA / / 1259 / / viti viguNA caMcalalacchIe saMgayA purisA / viguNANa puNo maraNaM jaMna kuNai taM mahacchariyaM // 1260 // sya vihu vina aviveijaNaM' jaNANa majjhammi / apaDipunnAe puNa viDaMbaNA ceva lacchIe / / 1261 / / koNatA saMkhaM narANa lacchIe je chalijjati / saMtA vi jehi lacchI chaliyA te ekka do tinni / / 1262 / / jammo tANa gaNijjai sukayatthaM jIviyaM jae tANa / je pAviUNa lacchi uccheyaM neva gacchati / / 1263 / / bhAvi jaNavatthA appakasAyA pamAyapurihINA / garue vi vihavasAre nirahaMkArA mahAsattA / / 1264 / / jaM puNa bhayavaM na vaMdio na tattha kheo kAyavvo bhAveNaM vaMdio ceva daduvvo / kiM ca bahuvigdhANi seyavatthUNi vati / visesao tihuyaNaguruNo sayalajayajIva - nikkAraNabaMdhuNo jaMgamatitthassa jugAititthayarassa pAyavaMdaNaM jaM ca tumae citiyaM tahA pabhAe vaMdissaM / jahA na keNai vaMdio eyaM dina saMgayaM mahApurisANa esa / bhahArAya ! riddhimao ihaloge vi pANiNaM mahANatthaparaMparAheU jahA pavaNapoyavaNiNo riddhimayaparihAro puNa ihaloge vi kallANakAraNaM jahA paNa uNo / rAiNA bhaNiyaM - " ko esa pavaNapoo ? ko vA pavaNakeU ?" maMtiNA bhaNiyaM - "suNau devo / " pavaNapoyakahA atha iheva tumha nayarIe aNegadhaNakoDIsaro pavaNapoo nAmavaNio / tassa NaM laliya vva leliyacariyA khvAi guNagaNaviNijjiraIparamaraIkAraNaM pANehito vi piyA dhaNasirI nAma piyA / sA puNa aviyAurI avaccaduhaduhiyA kAlaM gamei / annamma dine tamaMdhayArAe rayaNIe vAsabhavaNapallaMkAo niruddhapatha ravA ujjANaM pai patthiyA dhaNasirI / pavaNapoo vi bhaviyabvayA nioeNa vibuddho / kahi esA gacchai ?" tti saMkiyahiyao saNiyaM saNiyaM alakkhio ceva tayaNumaggeNa calio / sA vi gharujjANaM gaMtUNa sahayArapAyavamArUDhA baddho uttarijjeNa kaMdharAe pAsao / tayaNusahyArasAhAe baMdhiUNa mannubharabhariyamANasA sagaggara- rakkharaM evaM bhaNiumADhattA -- "bho bhagavaIo vaNadevayAo ! laddho e AsaMghiyapemaguNo samasuhasuhio dhaNao vva aparimiyadhaNo pavaNapoyasariso daio, paraM gimhyAlaravikiraNAvalI va daha dehaM niravaccayA tA taha karejjaha jahA jammaMtare vi pavaNapoo ceva pio havai na uNa niravaccattaNaM tti / " bhaNiUNa mukko appA / etyaMtare "hA ! kimeyaM ? ti bhaNaMto vegeNa samAgao pavaNapoo / chinno churiyAe teNa pAsao / saMvAhiyA kaMdharA satthAvatthAnIyA niyagharaM / bhaNiyA ya--' - " suMdari ! kimeyaM tae mahAsAhasamaNuTThiyaM ?" sA vi bAhAvilaloyaNA dhoramuttAhalapamANa- nayaNasusaMsittavacchatthalA dharaNiyalanihiyalolaloyaNA niruddhasaddaM ruyai ceva na uNa paDivaNaM viyarai / tao seTTiNA kaha kaha vi saMThaveUNa bhaNiyA- "pie! na visAo kAyavvo tahA jaissaM jahA te avaccasaMpattI havai / " dhaNasirIe bhaNiyaM -- " nAha ! natthettha tuha doso jammaMtarakayANi nikammANi ceva pANiNaM avarajjhati jaM tumaM pi maha puttapaoyaNe udAsINo ciya lakkhIyasi / kayanicchae tumammi kiM na sijjhai ? pavaNapoeNa bhaNiyaM -- "pie! ayANuyA tumaM jA evaM palavasi, majjha vi esa niravaccayA vaNakaTu-samubbhavo daha dehaM soyAno paramappaDiyAre vihivilasiyammi ki bahuNA paridevieNa ? taha vi jai te esa nibbaMdho tA mahAsAhasaM kiM pi kAUNa tahA karissaM jahA te maNorahasaMpattI havai / avi ya- gurudussahajAla samAulammi jalaNe havi vva huNiUNa / appANaM taha vi mae tuha putto suyaNu ! kAyavvo / / 1265 / / aigADharUDhadADhaggibhaggatiyasi dadaMti daMtagge / pucchacchoDaNacAliyagurugirivarasiharapabbhAre // / 1266 // sI-kisorammiThiyaM sarayadhaNe vijjulaM va kuladevi / ArAhiUNa tAraM kAyavvo taha vi te putto // 1267 // forest dj soUNa dhaNasirI pasannamaNA / calaNajuyalammi paDiyA mahApasAo tti bhaNiUNa // / 1268 / / tao 1vaNapoeNa pAraddhA devayANa pUyA / visesA icchiyANi vivihovAiyANi seviyA maMta-taMta-viyANagA / taha vi na jAyA kajjasiddhI / tao avalaMbiya sAhasassa vihiyabali vihANassa saMgahiyarattacaMdaNa rattakaNavIrakusumassa 1. nivaDai pA0 / 2. etyeva / Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmivaNNaNaM 145 samAgayA kAlacauddasI / vigalie paDhamajAme jAmiNIe gahiyabalivihANo khaggasahAo calio pavaNapoo / gao dhagadhagaMtacIyAnalaM, kilikilitaveyAlaM' karakayakarAlakaravAlavivasaNanaccaMtajogiNI-jaNaM, savasayasaharasaniraMtaraM maMdiraM piva kayaMtassa / avasANaM piva jIvaloyassa kayaMtakaMkAlanAma ujjANaM / AlihiyaM rattacaMdaNeNa maMDalaM / mukko rattakaNavIrapupphovayAro, dinAo disAbalIo / tao nivvattiyA sesa kAyamvo kAUNa cittA lihiyAe tArakuladevayAe pUyaM vaMdiUNa vijjAyariyaM paviTTho maMDalaM / kayAyarakkheNa sumario tAradevayAe maMto / etyaMtare phuriyaM dAhiNaloyaNeNa suhasauNasamucchAhio samAsaMsiyakajjasiddhI savisesaM vijja javiumAraddho / khaNaMtareNa sattaparikkhaNatthaM kayA kuladevayAe vigghasaMghAyA / paDaMti nahaMgaNAo saMchAiyadisAmuhAo, aMtariyatarumaMDalAo, ghUghuyaMtaghUyaDaravA puNNakaNNavivarAo paMsubuddhIo, bhIrujaNajIviyaMtakAriNIo, phekkAraMti mahAsivAo, nivaDaMti ruhiravaThIo, vikinnakesA dAhiNakarakaM pAviyakarAlakattiyA' kilikilAravabhariyabhUmaMDalA, vAmakarakayarattabhariyanarakavAlanihiyalola loyaNA, naccitraM pavattA bhUyapisAyaveyAlA, nivaDaMti mahAsaNIo gulaguliti gaiMdA, taha vi na calai sattAo pavaNapoo / 'aho mahAsatto! esa puriso, na tIrai cAleu to payaDemi attANayaM'ti / ciMtiya payaDIbhUyA kuladevayA / bhaNiyamaNAe--"mahAbhAga ! kiM kAraNaM sumariyA ahaM ?" pavaNapoeNa bhaNiyaM-"puttatthiNA / " devayAe bhaNiyaM-"jai evaM to pecchasi purao jalaMtajAlAsayasaMkUlaM jalaNaM / " teNa bhaNiyaM-"pecchAmi / " devayAe bhaNiyaM--"ettha paDiehiM putto paavijji|" "jaM bhagavaI bhaNai"tti bhaNiUNa uDhio pavaNapoo / acaliyasatteNa gaMtUNa pakkhitto tattha appA / theva velAe ya pecchai appayaM kusumasattharovagayaM gahiyahAraM purao kuladevayaM ca, vimhiyA mANaso haMta ! kahi' so jalaNo gahiyahArA kAvA esA itthiya" tti ciMtAulo bhaNio devayAe-"mahAbhAga ! tuTThAhaM te imiNA mahAsAhaseNa / giNha imaM hAraM, khivasu niyapiyA kaMdharAe pacchA te hAro vva bahuguNe nimmalajaso suvitto ya putto bhavissai / " kayapaNAmeNa paDicchio pavaNapoeNa pupphAIhiM sakkAreUNa visajjiyA devayA / appaNA vi siddhakajjo gharaM gao / sAhio savvo vi devayA pariosaha ralAbhapajjavasANo dhaNasirIe rayaNivaiyaro / sA vi pariosa-viyasiyamahI nivaDiyA calaNesu / teNa vi sahattheNa piNaddho tIe kaMdharAe hAro / ANaMdabharanibbharANaM volINo vAsaro / kayadeva-garusUmaraNo navanno vAsabhavaNabbhata pallaMke pavaNapoo / surayasaMgaraikilaMtANa samAgayA niddA / pariNayapAyAe rayaNIe sasaMbhamA uTThiyA dhaNasirI / viNayapuvvaM bhaNiyamaNAe-"nAha ! sumiNe maha muhe caMdo paviTTho / " teNa bhaNiyaM-"pie! caMdo vva samANaMdiyajiyaloo putto te bhavissai / " sA vi taha'tti paDivajjiyatavvayaNaM devagurusaMbaddhAhiM kahAhiM rayaNisesaM jAgaramANI tthiyaa| etyaMtare vAsiyaM taMbUcUDeNa payaDIbhUo ravirahasArahI / viyasiyANi kamaliNI kamalamuhANi / tao muttAhalaniyaro viva dhavalo palhatthaigayaNAhito tArAniyaro bhayabhIo viva palAyai disAmuhesu tamaniyaro / varakAmiNi vayaNaloyaNAI piva vitthariyAiM disAmuhAiM / puNNarahiya' puriso viva jhINo mayalaMchaNo ciraviogavirahAnalataviyakAmiyaNamihuNAI piva milaMti cakkavAyamihuNayAI, surayaNariddhisadasaNakhalavayaNAI piva mauliyAI kumuyasaMDAI, kAraTTayabhojjavAvaDadiyavarasamUho viva karayarAvadUmiyasavaNaMtaro viyaMbhio riTusaMghAo, mayaNAurA viva ravipaimaNurattA puvadisA, mahApuriso viva niTThaviyA sesa doso, payaDiyadisA cakkavAlo / samuggao kamaliNI daio / tao kAUNa gosakiccaM samAhUo pavaNapoeNa sumaI nAma sumiNasatthapADhago / kayasakkAro nisanno daMsiyAsaNe / pupphaphalAIhiM sammANiUNa kahio dhaNasirIe diTTho sumiNago / teNa bhaNiyaM--"mahAbhAga ! arahaMtamAyaro cakkimAyaro vA gayAie coddasamahAsumiNe pAsittA NaM 1. karavAla ka. je0 / 2. pUriya pA0 / 3. kime so pA0 / / 4. miNinayaNaloya. pA0 / 5. rahio pA0 / 6. suyaNari0 je0 / Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 jugAI jiNida-pariyaM paDibajhaMti / vAsudevamAyaro satta, baladevamAyaro cauro, sesamaMDaliyaseTThi-satthavAhAINa jaNaNIo imANa ega mahAsumiNaM pAsittA NaM paDibujjhaMti / ime vi caMdapiyaNalakkhaNe mahAsumiNe dhaNasirIe diLeM taM hoyabvaM pahANaputtajammeNa / sesasumiNA puNa jahannamajjhimukkosaphaladAyagA / jao niyakammanimmiyaM ciya suhAsuhaM pAyaDaMti kira sumiNA / ghaNatimiraniyaraparisaMThiyANi dabvANi dIvovva // 1269 // gaya-sIha-vaggha-haya-vasaha-narajuyaM rahavaraM smaaruuddho| jo vaccai sumiNaM te puhaIe hoi so rAyA // 1270 / / karinarapAsAyattho jalahiM pAUNa jo u bujjhejjA / taha ceva so vi rAyA hoi phuDaM jAirahio vi // 1271 / / dhavalagaiMdAruDho taDAgasIsammi saali-dhikrN| jo bhuMjai so vi phuDaM naranAho hoi puhaIe // 1272 / / naga-nagara-gAma-kANaNa sasamuI vasumaI tu baahaahiN| uddharai so vi rAyA hoi phuDaM thevadivasehiM // 1273 / / niyamuttapurIsaM sumiNayammi AyaDDhiUNa hatthehiM / jo kira bujjhae puriso rajjasiri so vi pAve // 1274 / / liga-bhaga-sIsacheyA naranArINaM havaMti suhaphalayA / sohaggabhogasaMpayadhaNAvahA naNa sumiNammi // 1275 / / AroviUNa dhaNuhaM jIvaravAUramANadisicakkaM / jo haNai sattusenaM so pAvai saMparya viulaM // 1276 / / gaya-vasaha-selavaratarupAsAyArohaNaM kila pasatthaM / runaM vidvAlevo agammagamaNaM ca sumiNammi // 1277 / / jo kira dAhiNahatthe paMDaravaneNa khajjae ahiNA / lahai sahassamaNUNaM diNANa aTTaNha majjhammi // 1278 / / phalagabbhiNakhIradumaM AroDhuM tattha ceva egaagii| jo bujjhai so turiyaM dhaNariddhi lahai sumiNammi // 1279 / / timiNo AmaM maMsaM pAyAIsu taha narANa khAyaMto / paDibujjhai paMcasae pAvai sIsammi jA rajjaM // 1280 / / aininnakUvajalasaMcayAo Aruhai jo thalaM puriso| bhayarahio so vaDDhai mehAguNadhAraNAIhiM // 1281 / / ghettUNa jo vi ujjhai vINaM sumiNammi hrispddhttho| kularUvasAliNI so kannaM pariNei kayapunno // 1282 / / AsaNasayaNaM jANaM maMdiravatthaM vibhUsaNaM jss| sumiNammi daDhaM dippai so pAvai savvao lacchiM // 1283 // sumiNammi sukka-soNiya-muttapurIsAiM lihai jo tuttro| chaDi ca so kilesA muccai natthitya saMdeho // 1284 // punvuttarAe vaccai disAe jo vasahasaMgae jANe / icchiyamatthaM pAvai so puriso jIvalogammi // 1285 / / pajjaliyanagaramaMdiraselaggasirammi saMThio buddho| sumiNammi hoi rAyA vayaNamiNaM bhaddabAhussa / / 1286 / / nimmayakarinAhaThio jo jalahiM tarai kaha vi sumiNammi / taha ceva ya paDibujjhai hoi nariMdo na saMdeho // 1287 / / aMgovaMgasaNAhaM naharomavivajjiyaM sarIraM tu| sumiNammi jassa vaTTai so lacchiM lahai daiyaM ca // 1288 // sumiNammi jassa chijjai jIhAsattheNa tikkhadhAreNaM / rajjaM lahai nariMdo sesA vi lahaMti lacchIo // 1289 / / chattovAhaNakhagge sumiNe laddhaNa jAipaMthammi / gaMtUNa ei turiyaM kayakajjo niyayagehammi // 1290 // nehAbhaMge rogo dhaNanAso hoiM daMtapaDaNammi / siMgilladAr3hivAnarasaMtAse bhayaM khu naravaiNo // 1291 // dAhiNadisAe vaccai ghettUNa karammi sAmalA naarii| rattaMbararattavilevaNAe AliMgae dhaNiyaM // 1292 / / kharakarapaDiyajANe ArUDha tahaTThiyA ya paDibuddhA / pAviti maraNamee tinni vi ahavA mahAvasaNaM // 1293 / / aisukkadAru-taru-ThANa-vallimasANesu jo samAruhai / sumiNammi so vi tAvai vasaNaM puriso sakammehi // 1294 / / jAvayaraso hu sumiNe nivaDai gayaNAo jassa gehammi / jalaNA u kaha vi cukkaM musati corAo taM gehaM // 1295 / / gurupatthArovahANo khAyaMto dAruyaM varAheNaM / bohijjai jai sumiNe tA vaccai aMtayagharammi / / 1296 / / uDDho raNakharasUyaranibaddharahasaMThio hu jo jaai| dAhiNadisaM hayAso so pecchai jhatti jamagehaM // 1297 / / sumiNammi jassa gehe mahujAlaM ThAi divasao kaha vi| attheNa jIvieNa ya so muccai pugnaparihINo // 1298 / / chArilladhAurattA nggddjddaalmuNddmlmilaa| bhIsaNaruvAi tahA sumiNammi divA u paDisiddhA / / 1299 / / rattakaNavIramAlA suttaM rattaM ca jassa aMgammi / bajjhai' sumiNammi phaDaM taM agaM chijjae tassa / / 1300 / / rAie paDhama jAme sumiNo saMvaccharammi phalakArI / bIyammi kuNai diTTo ahiM mAsehiM subhamasubhaM // 1301 // 1 chunbha0 je0 / 2 saMvacchareNa je0 / Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmivaNNaNaM 147 rAIe taIyajAme taie mAsammi kuNai suhamasuhaM / gosammi dasAheNaM diTTho sumiNaM phalaM dei // 1302 // vAillA pittillA bahuciMtA bahusilesayA purisaa| pecchaMti je u sumiNe vi tahevi hu te viyANijjA / / 1303 / / samadhAU dhammarayA parimiciMtA ya je jiyA hoti / pAeNa tANa sumiNA vi muNiya atthaM pasAheti // 1304 / / daTuM sudarasumiNe jiNiMda-kaha-vAvaDo nisanneuM / pacchA phalabhariyakaro gurUNa sAhijja viNaeNa // 1305 / / nidaM puNo pavajjasu sumiNe daLUNa maMgule kaha vi / jiNasAhu saMthuNaNavaMdaNakAussaggANi ya karejjA // 1306 // sattIe kuNasu tavaM jiNiMda-NhavaNaM ca sAhupUyaM ca / dussamiNA vi susumiNA hoMti phuDaM dhammanirayANa // 1307 / / . iI saMkheveNa imaM sudarasUmiNANa maMgulANaM c| kahiyaM phalaM mae tuha vittharaognattha jANejjA / / 1308 / / tao sammANiUNa pupphaphalAIhiM dAUNa daviNajAyaM visijjio sumiNasatthapADhago / pamuiyamANasA gabbhamunvahaMtI diNANi aivAhei dhaNasirI / uciyasamae pasUyA dArayaM kayaM mahAvaddhAvaNayaM / suhi-sayaNasamakkhaM mahAmahUsaveNa samae paiTThAviyaM nAmaM 'hArappaho' tti / io ya pesiyA pavaNapoeNa nANAvihabhaMDabhariyA cattAri mhaapoyaa| duniM suvaNNadIve dunni rayaNadIve / kaivayamAsehiM samAgao suvaNNadIvAo ego paccaiyapuiriso / annapavahaNeNa pucchiyA pavaNapoeNaM niypoyputtii| teNa bhaNiyaM--"pattANi khemeNa vikkiyaM bhaMDaM gahiyaM paDibhaMDaM bhariyA do vi poyA suvannamayaiTTagANaM / ahaM pi kusalaniveyaNaTTA pesio| taM muNiya pavaNapoyassa bhario uyaratibhAgo sirisamutthasAmavAyassa / puNo vi kaivayadihiM samAgao bIyasuriso rynndiivaao| teNa vi pavaNapoyapucchieNa bhaNiyaM--"sAmi! pattANi kUsaleNaM rayaNadIvaM do vi jANavattANi jAo kayavikkao bhariyANi nANAviharayaNANaM kaivayadiNamajjhe AgamissaMti / " taM muNiya pUrio pIo bhAgo vi pavaNapoyapoTTassa sAmavAeNa / annammi diNe viyasiyavayaNAe baddhAvio bIyaputtajammeNa harisiyAbhihANAe gharadAsIe / taM suNiya bhariyaM savvaM pi po, sAmavAyassa / tao pamhaTTho appAsirisamatthAhaMkAracoreNa avahariyaM maNarayaNaM mahAgahagahio viva asamaMjasANi plviumaarkho| bho dhaNaya ! bhaNasu savvaM payaDAo tujjha svvriddhiio| jai pavaNapoyasariso diTTho puhaIe dhaNavaMto / / 1309 / / anno vi kaha u koI jayapayaDaM aMgulI imaaobbhaa| jai pavaNapoyasariso dhaNavaM mahimaMDale atthi // 1310 // egatto himavaMto annatto pvnnpoypunnnnbhro| samabhArabharakkaMtA teNa na palhatthae puhaI // 1311 // jo jo ya samAgacchai tassa purao imaM ceva paDhai / tao 'gahagahio'tti kAUNa samAulIbhUo dhaNasirIpamuhapariyaNo / samAhUyA vejjA / saMdasio maMta-taMta-viyakkhaNANa tANa vi purao taM ceva paDhai / tao tehiM rahasi punchiyA dhaNasirI rogakAraNaM / tao tIe kahio jANavattAgamaNaputtajammavaiyaro / tehiM vi suiraM ciMtiUNa muNiyavatthuparamatthehiM payaMpiyaM jahesa lacchisamuccheyAvahariyamANaso evamasamaMjasANi palavai tA ettha darighosahI ceva osahaM bhaNiyaM ca-- je bhaggA vihavasamIraNeNa vaMkaM kuNaMti gaipasaraM / te nUNaM dAliddosahIhiM paripanna vijjati // 1312 / / evaM vibhAviUNaM dhaNasirIe samaM kArio tehiM kUDalehavAhago / sikkhavio ya jahA-'tae pavaNapoyapurao imaM imaM ca vattavvaM / so vi taheva paDivajjiUNa gahiyaleho thevaMtaraM gaMtUNa smaago| milio pavaNapoyassa daMsio Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 jugAi jiNida- cariyaM ho / so vi choDiUNa vAiumAraddho - "svasti takSazilAyAM pavanapotapotAdhipatiM jaladhijalAvagUDha - dvIpakadvIpAt devasenapramukhaparijanaH sAdaraM sabahumAnaM praNipatya vijJApayati- 'tadyathA suvarNadvIpAt kanakeSTakA bhRtau muktAvasmAbhiH potI jaladhimadhyAgatAnAM ca taskaraiH saha samAgama: samajani / tatra catvAri dinAni mahAn samarasaMghaTTaH samabhavat / tataH kRtAMtAtithIbhUteSu kiyatsvapi vaThavargeSu svalpIbhUteSu zastrasaMghAteSu pracalatAM gateSu pAnIyeSu pracuratvAccoraceTikAnAM gRhItau potau parijano'pi kiyAneva jIvannAsta iti" / evaM suNiya mukko uyaregabhAgo sAmavANa / bIyammi dine samAgao Arrearer samapio teNa vi leho / vAio pavaNapoeNa -- "svasti takSazilAyAM pavanapotapotAdhipaM sArvaradvIpAt nAgasenapramukhaH parijanaH sAMjasaM praNamya kAryamAvedayati / tadyathA - ratnadvIpAt paMcavarNaratnabhRtau muktAvasmAbhiH potau anukUlapavanapreritau ca katipayairevAhobhiH samudramadhyamAgatau / atrAMtare atarkitameva jAtaM meghadurdinaM / tamaMdhakAritaM nabhamUlaM garjitumArabdho / dhArAdharaH udvejitalokalocanA: jaMpAbhiH utthitA vidyut vAtumArabdhaH pratikUlapracaMDa prabhaJjanaH / viSannau niryAmakau / smaraNazeSatAM gatAssitapaTAH / akRtapuNyajanamanorathA iva apAMtarAla eva truTitA nagarAH / kvacit mahAvarttApatitau nRtyata iva kvacit prabalapavanotkSepotpatiSNudhvajapaTairgaganatala mudgamiSyata iva kvacit pItamadyapumAMsAviva ghUrNayata: kvacinmahAmArutostaMbhitAMbhastaralatarataraMgamAlAbhirubhayapArzvayornipataMtIbhizcAmarotkSepamanubhavata iva kvacit pavanonnAmitonnatAM gatayA samAsRtya janarakSaNArthamudanvatojotkArAn kuruta iva kvacit zaraNAgatajanarakSaNAkSamatayA nayanayugalagaladaMbudhArArAbhirazrUNi muMcata iva kvacit prabhajyamAnakaThinakASThakaTatkArAravainimajjamAnamAtmAnamAlokya samArUDha janadu:khadukhitA vA data iva kvaciddizi dizi vikSipyamANata paMcavarNaratnarAjIbhirjanaparitrANArthaM jaladhibhUbhuje upadA: pradatta iva kvacinmaMdagatI kvaciduddhatagatI, anivArita prasarAvitastataH paryahaMtau sArvaradvIpAsannagirizikharamAsAdya jhaTitizatasIkarau jAtau vayamapyuddharitazeSaparijanasahitAH sArvaradvIpe tiSThAma iti / " eyaM suNiya bIo vibhAgo pavaNapoyaposa mukko sAmavANa / kiMpi samaMjasANi jaMpiumAraddho / annammi dine nisuo ruiyaso paNapoeNa saMkiyahiyaeNa pucchyiA teNa gharadAsI -- "kiM kAraNaM roijjai ?" tIe bhaNiyaM -- "vIya puttago te paMcattaM patto / eyaM suNiya mucchi paaNapoo / paDio dharaNiyale / kaha kaha vi laddhaceyaNo evaM vilaviumAraddho / " bho dhaNaya ! kahasu saccaM sayalaM mahimaMDalaM bhamaMteNa / kiM pavaNapoyasariso diTTho nibbhaggio bhuvaNe / avi kaha u koI jaNapayaDaM aMgulI kayA ubbha / jai pavaNapoyasarimo anno nibhaggio asthi / / 1313 / / egato himavaMto annatto pavaNapoyavasaNabharI / samabhArabharakkaMtA teNa na patthara puhaI / / 1314 // attho samuhasottho putto vi kayaMtamaMdiraM patto / nippunnapavaNapoo jIvaMtamao kao vihiNA / / 1315 / / hA vihi hayAsa ! nikkiva ! avarAvaravasaNadANadullaliya ! / attheNa na saMtuTTho putto vi hu majjha avahario / / 1316 / / o avagayAmavAyaM nAUNa bhaNiyA vejjehiM dhaNasirI- daMsehiM puttagaM kahehi jANavattakusalaM / annahA nirAmaya vAeNa abhibhavissai / tIe vi taheva kayaM / satthAvattheNa pucchiyA teNa ghariNI / pie! kiM kAraNaM eyamaliyanADayaM nacijjai ?" bhaNiyamaNAe - - piyayama ! uvarovari riddhisavaNanadrumaNaM daTThUNa tumaM esA aliyA uppAiyA vattA / 1 bandhuvageSu je0 / Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmivaNNaNaM 149 tuha cittAyaNaTThA esA dAliddaosahI dinnA / vijjehi ya viusehi ya teNa tumaM pauNao jAo / / 1317 / / tao satyAvattho gharakajjANi citiumAraddho pvnnpoo| samAgayA khemeNa cattAri vi poyA / jAo kaNayarayaNamahAsaMgaho / Isisi samubbhUo puNo vi sAmavAo / io ya imAe ceva nayarIe aparimiyadhaNo, piyaMvao, avikatthaNo, avasaNI, guNannuo, guNANurAgI, apisuNo, amaccharI, kayannuo, pasaMtaveso, deva-guru-calaNa-kamalacaMcarIyacario, suhi-sayaNasAmannadhaNo, parakalattasahoyaro, taruNo vi vuDDhasamAyAro, na naDio lacchimaeNaM / atitto guNagaNAvajjaNe pavaNakeU nAma satthavAho parivasai / viyasiyakamalANaNA kamalasirI se bhAriyA / caMdakaMti vva samANaMdiyaloyaloyaNA kaMtisirI tIe dAriyA / annA sahiyAyaNasahiya ujjANamaigayA diTThA kaNayasirI pavaNapoyaputteNa hArappaheNa / tao so taM pai jAyArAgo / vimaNadummaNo sagharamAgao / pucchio jaNaNi jaNaehi -- "vaccha ! kiM kAraNaM ubviggo viya lakkhIyasi ? " so vi adiNNa- paDivayaNo ahomuho dvio / kahiyaM gharadAseNa tANa uvveyakAraNaM / tehi bhaNiyaM "vaccha ! thevameyaM paoyaNaM tahA jaislAmo jahA vacchassa tIe saha saMjogo bhavai / " tao paose gaMtUNa maggio pavaNapoeNa pavaNakeU / teNa vi dinnA / nirUviyaM laggaM / pAraddhA vivAhasAmaggI / kameNa samAgao pariNayaNavAsaro / jAyaM mahAriddhIe pANigrahaNaM / bhamiyANi maMDalANi, dinaM kaMtisirIe piuNA hirannAiyaM / nisannA gharamaMDave do vi / vivAhiyA, sammANio varavatthAbharaNa - puppha- taMbola- vilevaNAIhiM jahArihaM savvo vi pariyaNo / pAraddhaM pecchaNayaM / laddhAvasareNa paDhiyaM mAgaNa garuo varassa bappo, bahUe jaNao vi garuyato ceva / samapurisANaM vihiNA, ghaDio doNhaM pi saMbaMdho / " / / 1318 / / evaM "suNiyako va kaMpaMtAhareNa bhaNiyaM pavaNapoeNa" -- re mAgaha! hatthi - masagANaM koila - kAgANaM haMsa-bagANaM vijjAharavAnarANaM sAyara-gopayANaM meru- sarisavANaM divAyara - khajjoyANaM rAma-rAvaNANaM tullattaNaM pagAseMto' ko tumaM mAgahANaM ? ahavA na tujjha doso, doso eyassa pavaNakeussa / jo alieNa vi tuTTho, hasai maNe na hu nivArei | jara kaha vi vihivaseNaM dhaNauraM ko ya maMDave miliyA / tA kiM te do vi samA mAgaha mUDhosi kiM bhaNimo / / 1319 / / sayalanihANanihANaM, dhaNayaM mottUNa thuNai jo roraM / jo vA suNai na vArai, te do vi ayANuyA purisA / / 1320 / / samayaguNehi aha samaguNehiM jo hoi ettha saMbaMdho / so salahijjai loe pariNAmo suMdaro tassa / / 1321 / hI guNehiM samaM puNa saMbaMdho Ama-maTTiyaghaDo vva / vihaDai samaMDavammi vina suMdarI tassa pariNAmo / / 1322 / / evaM bhaNiUNa sAvalevamANaso raMgabhaMgaM kAUNa sapariyaNo uTThio pvnnpoo| "asaMgayameyaM gammau puNo vivAhamaMDavaM" ti pannavio vi pahANa - purisehiM na paDivajjai / kaha kaha vi pesiyA dhaNasirI / diTTho tIe abhinnamuharAo jArisA puvvi tAriso ceva vivAhio kayasammANA teNa nisannA daMsiyAsaNe pucchiyA teNa samAgamaNakAraNaM / aha pavaNakeU purao hoUNa payaMpiyaM dhaNasirIe viNayavihiyaMjalIe saMbhamubbhaMtanayaNAe / garuNa tumaM garuo, paDhamo paramatthakayaviyArANa / kaha huMti tujjha citte aviveyasamubbhavA bhAvA / / 1323 / iha tAva cciya jAya kasAyamohehi mohio jIvo / jJAva na viveya loyaNa - ummeso hoi hiyayammi / / 1324 || tAjaM sAhaMkAraM bhaNiyaM vevAhieNa tuha purao / taM savvaM khamiyavvaM maNammi kheo na kAyavvo / / 1325 / aha bhaNai pavaNakeU na hu kheo majjhamANase koi / jai saccaM ko kheo aha aliyaM kimiha kheeNa ? / / 1326 / ekko ya do yatinniva avayarie je muyaMti na hu metti / ahava udAsINA vi hu havaMti je te vi do tinni / / 1327 / / uvayArakae je hoMti sajjaNA dujjaNA na te suyaNA / kaha te vi suyaNa- saddaM samuvvahaMtA na lajjati / / 1328 / / avayarie vi na kuppas kaDue vi paryaMpie na rUsei / dANaM pi jo na joyai so suyaNo dujjaNo seso / / 1329 / / 1. na payAsito / Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 jugAijiNida-cariyaM maha pavaNapoyasariso suyaNo mahimaMDale vi na hu anno / tA tunbhevi na citte kuviyappo ko vi kAyavvo // 1330 // tA esA maha duhiyA jaha suhiyA hoi taha krejjaasu| kaMtisiri ehi gacchasu sasuragharaM sAsuyA sahiyA / / 1331 / / iya pisuNiyasabhAvaM siNehabharanibbharaM suNeUNa / vevAhiyassa vayaNaM vihuNiya-gavvaM maNabhirAmaM // 1332 // pariosaviyasiyacchI gaMtumaNA dhaNasirI imaM bhaNai / avaraddhe je suyaNA te viralA tujjha sAricchA // 1333 / / amayamayamayavivajjiyasupurisadhuradharaNadhavalavaccAmi / guNasarisaM lahu susiraM' AcaMdakkaM ciraM jIva / / 1334 / / emAikomalavayaNapurassaraM bahuyaraM gahAya gayA dhnnsirii| pavaNakeU suyaNabhAveNa vvhri| pavaNapoo puNa maggAvaDio vikayAlavaNo vi aviyasiyakisuya-kusuma-caMkiyamaho adinapaDivayaNo dujjaNo viva vavaharai / dhaNagavvagavio na namasai devayANi, na vari passai gurujaNaM, na saMbhAsai sUhi-sayaNavagaM, nAyaraM karei dhannassa / pariyaNaM pai kaDuyANi payaMpaMto suyai kaDyANi payaMpaMto ceva viujjhai lacchi-pisAiyA gahiyaviggaho tihayaNaM pi tiNatullaM payakkei / evaM vaccaMti vaasraa| __annammi diNe pavaNakeU addharattasamae vAsabhavaNapallaMkapasutto maNahararUvadhAriNI niyatthasiyavasaNA majjhimavae vaTTamANI bahapunapAvaNijjadaMsaNaM egaM itthiyaM paasi| tao kayaMjalIpallaMka mottaNa sasaMbhamamuTrio bhaNai---"bhaiNi! kA tumaM? kiM kAraNaM aggaliyaduvAre vAsabhavaNabbhaMtare egAgiNI paviTThA?" tIe bhaNiyaM--"mahAbhAga! pavaNapoyagharalacchI tuha ghraavyrnnnimittmaagyaa|" teNa bhaNiyaM--"kiM kAraNaM pavaNapoyamaMdiraM pariharijjai?" lacchIe bhaNiyaM--"devagurubhatti-rahiyaM daMtakalahasahiyaM dappaMdhasAmiyaM avaganniyadhannamadhannaM khu taM gharaM ao ujjhai, jai bhaNaha to te ghrmvyraami| pavaNakeuNA bhaNiyaM--" AvaMtI na nivArauM jaMtI na vi dhriuN| iMti ya harisu visAo na jaMtiyaI maNi karauM / / 1335 / / suttI (muttI) acchasi khaNu vi na, Agaya majjhe ghare (ri)| eu jANi vi jaM ruccai taM tuhaM lacchi kari / / 1336 / / lacchIe bhaNiyaM--"evaM pi smaagmissaami"| teNa bhaNiyaM--"jaM bhe royi|" tao adasaNaM gayA sNpyaa| pavaNakeU vi pabhAe paDibuddho kAUNa gosakiccaM kuladevayA daMsaNatthaM mNdirmnnupvittttho| pAsai adiTThapuvvakaMsadUsAipaDipuNNaM maMdiraM, suvannarayaNANa bhariyabhaMDAre, nANAvidhanapaDipunne kodvAre / tao ciMtiyamaNeNa-"pavaNapoyasaMtiyA sirI esaa| maha maMdiramallINA sabvattha AyaraM kAUNa gharakajjANi citiumADhatto / pavaNapoo vi sunne daThUNa bhaMDArakoTThAgAre kaMsadUsAirahiyaM mNdirN|" hA! naTThA me sirI, viNaTThA me sirI, keNa vA avahaDA me sirI, kattha vA gayA me sirI iccAivivihaM vilavaMto gahio nirAmayavAyapisAeNa hasijjato sayaNapariyaNapauraloeNa kAlaM gamei / ahavA te puttA te mittA te suhiNo' sajjaNe vi te cev| mottUNa ThiyA dUraM sauNA va taruM phalavihUNaM // 1337 / / so gabbo sA lacchI sapariyaNo so mhaapripphNdo| pavaNeNa va sarayaghaNo diTTha-viNaTTho kao vihiNA // 1338 // pAyaDiyaviyArAe calAe bahuloya patthaNijjAe / vesA iva lacchIe kAurisA velavijaMti / / 1339 / / acchau tA paralogo tava-viNaya-payANa-bhAvaNA sjjho| iha logo vi duraMto lacchI chaliyANa purisANa / / 1340 // so vi tahA gahagahio dhaNarahio khijjiUNa cirakAlaM / akayaparalogamaggo mariUNaM duggaiM patto // 1341 / / 1. susiriM pA0 / 2. dharauI paa0| 3. iMti iM paa0| 4. jaMti ya pA0 / 5. karau paa0| 6. na khaNamavi prAga0 pA0 / / 7. suyaNo pA0 8. sajjaNA pA0 / 9. dUre pA0 / 10. patthiNAjjAe pA0 / duggayaM pA0 / Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmivaNNaNaM 151 jA pavaNapoyasarisA lacchI maha hou tIe lcchiie| vesAe iva bahujaNanidiyAe pariNAmavirasA esA // 1342 / / aha so vi pavaNakeU lacchI lahiUNa namai svisesN| deva-gurUNaM suhi-sayaNa-baMdhu soyAsiNINaM ca // 1343 / / jaha jaha vaDDhai vihavo taha taha dhIrA namaMti savisesaM / jaha jaha namati taha taha vihavo vi samaggalI hoi||1344|| lacchIe aNuccheo uciyapavittI pahANaviNao ya / rUveNa samaM sIlaM jai labbhai pavaNakeummi / / 1345 / / bhuvaNovayAradutthiyadehA avgnniygruyniykjjaa| na Nu pavaNakeusarisA purisA mahi maMDale viralA / / 1346 / / je pavaNakeusarisA te thovA pvnnpoysrisaann| ThANe ThANe naravara narANa poyA bharijjati // 1347 / / vaDDhaMtu cheytmNdhyaarvinnihyviveyujjovo| taM natthi jaM na jaMpai puriso lacchIe velvio||1348|| vattavvamavattavvaM kajjamakajaM na yANaI mUDho / vesA iva lacchIe kammaNakArIe kmmnnio||1349|| guNarayaNaharaNadacchI lacchI saguNe vi nigguNe kunni| viguNesu gayA maraNaM jaM na kuNai taM mahacchariyaM // 1350 / / mA vahau koi gavvaM guNehi vihavehi maha samo natthi / garuyANa vi jaMgaruyA guNiNo dhaNiNo ya dIsaMti / / 1351 // garue vi vihavasAre nirahaMkAreNa hoi hoyavvaM / jaha pavaNakeuNA taha nareNa appahiyakAmeNa // 1352 // soUNa imaM vayaNaM bAhubalI bhaNai saccameveyaM / icchAmi pavaNakeuM keNa vi kajjeNa dahramahaM // 1353 / / evaM suNiya saddAvio maMtiNA dovArio bhaNio ya-"are! lahaM gaMtuNa bhaNasu pavaNakeuM jahA-akayakAlakkhevaM samAgaMtUNa mahArAyapayapaMkayaM pecchasu / " teNa vi taheva gaMtuNa saahiyN| tao pavaNakeU vi gahiyapAhuDo jhatti samAgao raayNtiyN| paNAmiyapAhuDo vihiyapaNAmo nisanno drisiyaanne| AlAvAIhiM gayagavvaM saccavayaNammi ya mahurabhAsiraM daLUNa raMjio raayaa| 'jogo' tti kAUNa bhaNio rAiNA--"mahAbhAga ! dhammapuriso tumaM dhammANugayaM kiM pi bhnnijjsi|" pavaNakeuNA bhaNiyaM-"jaM sAmI samAisai tattha pauNo esa jnno|" rannA bhaNiyaM--"jai evaM to mae piupayaTThANe dhammacakkaM kAriyaM gAmArAmAiyaM ca pUjAnimittaM viyriyN| tattha tae jahAbhiruyai purisatigasahieNa ciMtA kaayvaa|" pavaNakeuNA paDivaghnaM raaysaasnnN| hArappaha-suppaha-mahappahAbhihANA daMsiyA rAiNo tinni shaayaa| rAiNA vi 'jaM pavaNakeU bhaNai taM tubbhehiM kAyavvaM' ti bhaNiUNa visajjiyA te| pavaNakeU vi niyaMgalaggavatthAharaNAIhiM sammANiUNa bhaNio rAiNA--"tumametthakAraNaM pahANapuriso ussaMko ukkaro kayAvarAho vi nirAvarAho maha rajje jeNa keNa vi paoyaNaM taM maha kaheyavvaM / " evaM bhaNiUNa visajjio gao sabhavaNaM / jahAiTTha vihiNA dhammacakka citaM kuNaMto kAlaM gmei| bhagavaM pi takkhasilAo nayarIo aDavaillAisa desesa vosadracattadeho daMsaNametteNa vi aNAriyANa bhaddagabhAvaM jaNaMto vAsasahassamaNuNaM moNeNa niruvasaggaM vihariUNa pUNo vi viNIyAe nayarIe ujjANatthANaM purimatAlaM nAma nagaraM sNptto| tattha uttarapuratthime disIbhAe sagaDamuhaM nAma ujjaannN| tammi naggohapAyavassa heDhA aTThameNaM bhatteNaM puvvaNhadesakAle udayaMte surie phagguNabahalekkArasIe uttarAsADhAnakkhatte pavvajjadivasAo Arabbha vAsasahassammi gae bhagavao tihayaNekkabaMdhavassa divyamaNaMtaM kevalavaranANadaMsaNaM samppanna / sirivaddhamANasUrIhiM viraIe risahanAhacariyammi jiNakevalakallANo turiyAhigAro prismtto|| cauttha ahigAro-- battIsaM pi suriMdA kevalanANUsavaM munneuunn| niya-niya riddhisameyA samAgayA jiNasagAsammi // 1354 / / bhavaNavai-vANamaMtara-joisiya-vimANavAsadevehiM / saMruddhaM dharaNiyalaM io tao saMcaraMtehiM / / 1355 / / egatto jiNaraviNA annatto devdehdittiie| pAraddho tamaniyaro naTTho nIe payaM kuNai // 1356 // joyaNamette khette vAukumArehiM sakkavayaNeNa / taNasakkarAisavvaM vihaNiya dUrammi pakkhittaM // 1357 / 4. varsetu pA0 / 1.hA hou paa0| 2. pi paa0| 3. jaha maM0 je0| 5. paiTTANe paa0| 6. citaMto paa0| 7. tassa paa0| 8. payaM dei paa0| Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 jugAijiNiMdacariyaM tatto mehakumArA sahasacciya abbhavalaM kaauN| gaMdhodayaM pavuTThA pasamiyarayareNu saMghAyaM / / 1358 / / tattatavaNijjanimmalasilAsamUheNa vddhdhrnniyle| jagaguruNo osaraNe tihuyaNajaNajaNiyamaNatose / / 1359 // sarasasusuyaMdhamaNaharajANussayamettauddhamuhaille / uudevayAhiM vuThe dasaddhavaNNe kusumavAse // 1360 / / vemANiyA u devA rayaNamayaM tattha pddhmpaayaarN| maNikavisIsayasahiyaM kareMti paramAe bhtiie||1361|| varacAmIyaraghaDiyaM joisavAsI kuNaMti bIyaM tu / pAyAraM tassovari kavisIsA savvarayaNamayA // 1362 / / kaMtakalahoyanimmalasilAmayaMjaccakaNayakavisIsaM / bahipAyAraM ramma bhavaNavaI tattha virayaMti // 1363 / / vararayaNatoraNillA pavaNuddhayadhayavaDA ya sohillaa| ubhao pAsapaiTThiyamuhasaMThiyakamalakalasillA // 1364 / / vararUvasAlibhaMjiyakaliyA varamayaramuhavirAillA / hAraddhahArakaliyA dhaya-chattajuyA paramarammA // 1365 // paMcaviharayaNa-viphphuriyakiraNakaMtIe kavaliyatamohA / ekkekke pAyAre cauro cauro kayA dArA / / 1366 / / DajhaMtAgarukappUra-dhUvadhUmeNa dhuumiydisaao| dAre dAre mukkAo kaNayaghaDiyAo divvaao||1367|| ekkekke dAramuhe cauvArA sacchasalilapaDipuNNA / varakaNaya-kamalakaliyA tiyasehiM viNimmiyA vAvI / / 1368 // taha paDhamavIyasAlaMtarammi puvuttare disIbhAe / viraMyati devachaMdaM vIsamaNatthaM jiNavarassa // 1369 / / ceiyarukkhaM sIhAsaNaM ca taha devachaMdayaM cmre| chattattayAisavvaM vaMtaradevA viuvveti / / 1370 / / raiyammi samosaraNe surehiM bhudevkoddipriyrio| deMto calaNe saNiyaMsuranimmiyakaNayakamalesu // 1371 / / puvvadAreNa pavisiyakAUNa payAhiNaM ti jgnaaho| vaisai puvAbhimuho titthapaNAmaM kareUNa / / 1372 // sesadisAsu vi vaMtarasurehiM paDirUvagA viNimmaviyA / tesi pi tappabhAvA tayANurUvaM bhave rUvaM / / 1373 / / sIhAsaNe nisanassa bhagavao bhuvaNabhANusarisassa / tiyasakayAI virAyaMti aTThavarapADiherAiM // 1374 / / pavaNa-pahallira-sarasa-sahelu,1 veruliya-sama-bahala-dalu, bhmir-bhmr-bhr-bhgg-pllvu| kalayaMTha-kalayala-muhalu, vihaga-viruya-gijjata-guNa-gaNu / garuyaha- garuyau majjha pahu, payaDiya-bahu-phala-phullu / naM naccai pallava-karihi, ceiya-rukkha mahallu // 3175 // muiya-suravara-hattha-pallattha nivaDaMta gayaNaMgaNaha, paMca-vaNNa-vara-kusuma-mAliya / niya-parimala-bhariya-vara-gaMdha-luddha-bhamarehi vamAliya / nivaDatI jiNapaya-purau, saharisu jehiM na diTTha / kusumaMjali kali-mala-haraNa te jaggaMta vi mutttth||1376|| sayala-tihuyaNa-jaNiya-saMtosu-- uddhIkaya-kaMdharehi, kAI eu paharisu vahaMtehiM / kiM gajjai sajalu ghaNu, varahi-baMdhu ai-gahirasaddihiM / huM nAyaM titthayarasaru, joynn-khett-pmaannu| paviyaMbhiu saMsaya-haraNu, kannahaM amaya-samANu // 1377 / / saraya-sasaharahara-nIhAra hara-hAsa-hariNakamaNi, vimalu dhavalu karidhariu sakkiNa' / nivaDaMtu cAmarajuyalu, sahai sarisu vara-rAya-haMsiNa / nAnAviha-maNi-kiraNa-caya-caDDiya-maNimaya-daMDu / jaNa-maNaharu nahasiri-tilau, gayaNaMgaNa-mattaMDu // 1378 // 1. sAhAlu paa0| 2. garuSo je0| 3. karahiM je0| 4. muyai paa0| 5. NuvvarihiM je0| 6. sasihara je0| 7. sakkeNa paa0| 8. nivaDaMta je0| 6. gaNu ma0 je0 / Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sirisahasAmivaNNaNaM roat fares varu suvisAlu -- uttatta-kaMcaNa-ghaDiu, paMcavaNNa-maNi- khaMDa -maMDiu / uttaMga - tuMgima - nilau, bhatti - bhariya sura - visara - nimmiu / cittaTTiya-jaNamaNaharaNa-sIha saraha - saha lu / siMhAsaNu risahesaraha, sayala-samIhiya- mUlu / / 1379 / / meha - virahiya- diyahanAhassa- paraMtu cAu- hisihi, paha-pavAhu kiM ehu najjai / sevAgau' kiM va sihi-vijju - puMju kiM gayaNi chajjai / na na' risahesara - taNu - pabhavu, bhAmaMDalu sumahaMtu / hiya icchiya' - jau ' jaNahaM, dasadisi 10 ujjoyaMtu / / 1380 / / para- pariva-bhariya 12 giri - vivara bahirIya jaNa-savaNa, nisuya narihiM 14 taDDuviya vayaNehiM / Ayanniya pasu gaNehi, kaMpamANa-taNu-tarala- nayaNehiM / sura-duhi vajrjjata tarhi, kanni" paTTana jAhaM / ajja viduttaru" bhavajalahi, kau uttArau tAhaM // 1381 / / khIra- sAyara-sAra- DiMDIra- sama-vaNNa-chatta-ttaeNa, suravarehiM sira uvari dhrienn| naM najjai tihuyaNahaM, sAmisAlu vara kaMti-kalieNa / hArAhAra-mahaMta-maNi-kaMti-karaMbiya - dehu / chatta-ttau risahesaraha, tihuyaNa - siri-kula- gehu / / 1382 / / dhavala-dhayavaDa-agga- hatthehi, -- hakkArai dhammiyaNu, sasaNa - saMga dasadisi calate hi / dIvAliya-rayaNi-samu, vipphuraMta-maNi-kiraNa-kaMtihiM / tihuyaNa - lacchi-samosaraNu, jiNa osaraNu vihAi / ekkaI jIhaI ekki " - bhavi, AvannaNa na jAi / / 1383 / / lacchi - maNaharu viviha-maNi- rayaNa, kiraNoha kavaliya-sayala-timira-pasaru bahuguNa-samiddhau / suravihiu jiNavara purau, gurupayAu tihuyaNi pasiddhau / nAraya- tiriya-narAmarahaM, caugai - jiNaNa-samatthu | dhamma cakku risahesaraha ko vannaNaha samatthu / / 1384 / / bhakti-bhara- nibbharAo devAsura - maNuya-maNaharatarAo / parisAo ThaMti" namiuM paDhame pAyAra- majjhammi / / 1385 / / bhaNiyaM ca- saMjayavemANitthI saMjai putreNa pavisiuM risahaM / kAuM payAhiNaM puvvadAhiNe ThaMti disibhAe / / 1386 // joisiya-bhavaNa-vaMtaradevIo dakkhiNeNa pavisittA / ciTTheti dakkhiNAvaradisimmi tiguNaM jiNaM kAuM / / 1387 / / avareNa bhavaNavAsI vaMtara - joisasurA ya aigaMtuM / avaruttaradisibhAe ciTThati jiNaM nameUNaM // 1388 / / samahiMdA kappasurA rAyA naranArie udIrNaNaM / pavisittuM puvvuttaradisIe ciTTheti paMjaliuDAo / / 1389 / / ekkkA ya disA tigaM tigaM hoi saNNiviTThatu / Aicarime vi missA thI purisA sesa patteyaM / / 1390 / / dussahadukkhadAvadaMdolipayAviyasayalajiyagaNe / bahuvihaduTu-puTusAvaya-savaya-vasaNakkatabhavavaNe / / 1391 / 8. 1. guru pavi0 pA0 / 2. khaMDi maM0 gayaNe pA0 / 7. na na risa0 je0 / ujjovitu pA0 / 12. bhariyA je0 / 13. je0 / 17. dunnaru je0 / 18. siri je0 19. ekki bha0 je0 / 20. / hara vi0 je0 / je0 / 3. tuMgama pA0 / 4. saddalu je0 / 5. so vAgao je0 / 6. icchiu je0 / 6. jatthau sA0 / 10. disadisi pA0 / 11. vivaru je0 / 14. narehi pA0 / 15 kiM nije0 / 16. paiDDhaNaM 21. hiu : ja0 je0 / 153 22. pra vaMti pA0 / Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNiMda-cariyaM ahariyakAmadheNu-ciMtAmaNi-kappadruma-mahIruhe / tuha payapaumi hou bhasalattaNu maha satthAhasannihe // 1392 / / haya-gaya-caMda-sUra-cakkaMkusa-sotthiya-sattilaMchie / bhavabhayabhIyabhavvasaraNAgayaloyaNabhamarabhasalie / / 1393 / / nimmalacaMdakiraNajasaseDiyadhavaliyasayalatihuyaNe / tuha payapaumi hou Ajammu vi niccalabhatti maha maNe / / 1394 / / parimalamiliyabahalabhamarAvaliguMjAravamaNohare / bahulAyannapunnapayapUriyaghoNAdahasamubbhave / / 1395 / / nAsAvaMsanAlasupaiTThiyadIharanayaNapattale / tuha muha-kamali-viuli maha loyaNabhamara vasijja nimmale // 1396 / / tihuyaNalacchinilayA namirAmaramauDakirIDacuMbiyA / surakayapAyavIDhamaNikiraNakaraMbiyanahamaUhayA // 1397 / / nimmlknnykmlriNcholipittttiylliypytlaa| tuha pahu pAyasaraNu maha bhavi-bhavi bhavabhayaharaNapaccalA / / 1398 / / iya thoUNa jiNidaM purao naranAri savva devANaM / uvaviTTho saMtuTTho sakko puvvuttaradisAe / / 1399 / / bIyammi huMti tiriyA taie pAyAramaMtare jANa / pAyArajaDDhe tiriyA vi kevalA maNuyamissA vA // 1400 / / asuranaresarahiM surehiM sahuM-- vairu na vi rAu na vi rosu maNi karahiM keci osaraNi saMThiya / niyamittu jihAM bavaharahi, vaddha-vaira je nara mahiDDhiya / tahiM devAsura-koDi-saya, saMkaDi aisaMcAhi / jaNu saMtuTuu saMcarai, buDDau amiya-pavAhi // 1401 // hatthi hiMDahiM' sarisa sarahehiM-- sadla sahuM sUyarehi, turiya mahisa na vi vairu khaTTahiM / annonna-saMtuTTha-maNa, sappa-naula samameva laTTahiM / / viruya urabbha pasaMta-maNa, mUsA aNu majjAra / avaropparu kIlaMta tarhi, millivi niya-niya khAra // 1402 / / ettha avasari mukka-majjAya-- marudevi guru-soga-bhara-bhariya-citta vilavaNahaM laggiya / re divva ; aMtari paDivi, kAI majjha eI Asa bhaggiya / / vau paDivajjivi vasaha-gai, tiNu jimba rajju caevi / kahiM vi gayau na vi jANiyai, amhaha dukkhaiM devi // 1403 / / nilaya-vajjiu vasaNa-parihiNu desaMtara pariyaDai, tisiuchuhiu asahAu dutthiu / niravekkhu niya-jIviyaha, dahai dehu so maha maNa-tthiu / / ghari ghari bhikkha bhamaMtaeNa, bhuvnn-psiddh-jsenn| kavaNadukkha ji na pAviyA, putti maha taNaeNa / / 1404 / / puttahiNa royamANIe-- pai-diyahu tasu bhagavaihi, paDiya nIli aMtariya loyaNa / guru-moha-mohiya-maNaha, jaMti diyaha dara-bhutta-bhoyaNa // kema tarevA bhava-jalahi, visamau mAyA-mohu / jo cittaTThiu carima-bhavi, vaddhArai sammohu / / 1405 / / divva daMsivi garuya-dukkhAiM jai tuTThau kaha vi tuhuM, tA vi hojja maha ekka patthaNa / paDhamaM ciya kari maraNu, majjhu jeNa na havai viddNbnn|| putta ! viogAnala taviu,' dukkha-sayaha kulagehu / samai samAgau maraNa-jalu, jai nivvAvai dihu / / 1406 / / vihi viDaMbaNa kavaNa jaM na karai-- . taM dukkhu dUsahu kavaNu, jaM na dei dehiNa ruTThau / mahu puttu dukkhiu bhamai, bharahu rajju ghari karai tuTThau / / appa-hiyaMkara bahuya nara, para-hiya viralA kevi| ema bhaNaMtI paDibhaNai, bharahesaru marudevi / / 1407 // . 1. ji vava0 paa0| 2. hiMDihiM je0| 3. kolaMti je0 / 4. jANijjai pA0 / 5. amha du0 je0 / 6. niravekkha paa0| 7. tavi taNu je0| 8. jju kira ka0 pA0 / Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siriri sahasAmivaNNaNaM mana kari citti tuhuM kheu- so deu devAhivaI, pujja pAu tihuyaNa-namaMsiu / naru natthi iha bhuvaNayali, jo samatthu tasu riddhi daMsiu / / niya-saMkappa-viyappa-kiya-duha - daMdoli nivAri / tuha puttaha sama tulla-siri, ko pAvai saMsArI / / 1409 / / jAsu suravara-koDi na kayAi- aise-kara ratti diNu, muyai pAsu supasanna - mANasa / jasu riddhi-vittharu niyavi, hoMti parama jogiya vi lAlasa' / / so paramappA paramaguru, garuya-payAvu kayatthu / tihuyaNa - siri- sira- seharau, jaMgama - titthu pasatthu / / 1410H chatta cAmara pavara kaMkilli'-- siMhAsaNu dhammajhau, dhamma-cakku sura - vihiya duMduhi / sura-periya nahayalaha, kusuma-vuTThi maMDe daha dihi || kaNaya-kamala"-richoli-Thiu, jasu paya-kamalu vihAi / tasu tuha puttaha ekki muhi, riddhi ki vannaNa jAi / / 1411 / / jo suvayaNiNa sayali jiya- loi- suya' - saMpaya vittharai, suhiya hoMti jaNa jasu pasAiNa / so appaNi dukkhiyau, kema hoi kiM tuha visAiNa / / jasu paya-chAyahaM vIsamai, bhagavai bhuvaNu asesu / suhu viyarai duhu niddalai, nihaNai kamma- kilesu / / 1412 / / bhikkha bhamaDai sayala- riddhilla- paNa mahiM pai diyahu, nilau natthi so nilau savvahaM / ninnehau niddha- chavi, catta-sokkhu suhu dei annahaM // louttaru tu naMdaNa, cariu na ciMtaNa jAi / jai jANesai so ji para, annaha citti na ThAi / / 1413 / / sakku saMbhama bhariu vegeNa -- uttaravi rAvaNa, bhUmi bhamiru tuha puttu paNamai / varavasaNu tasu nivasaNaha, surasamUhu paya-kamalu sevai // aMba na jAya' citaNA, tuha puttaha mAhappu / so tihuyaNa-kAraNa-purisu, citti ma karahi viyappu / / 1414 / / eu nisuNivi bhaNai marudevi bharasara paraM bhaNiya' guruya riddhi naNu majjha puttaha / nikkAraNa ki havai 10 teNa majjha saMdehu cittaha // - nibaMdha dha havai, eu pasiddha 11 loi / gulaguliyAM nAsi milayaI, kiM muhu guliyau hoi / / 1415 / / etyaMtare jamagasamagaM samAgayA donni niuttapurisA / egeNa paNamiUNa vinnatto bharahAhivo -- "sAmi ! sacarAcarabaMdhassa tihuyaNaguruNo paDhamatitthaMkarassa risahasAmiNo kevalavaranANadaMsaNaM samuppannaM / bIeNa bhaNiyaM -- "deva ! AuhasAlAe jakkhasahassAhiTThiyaM cakkarayaNaM samuppannaM / tao bharaheNa citiyaM -- 'keha vi tAva pUyA kAyavvA ? kiM paDhamaM tAyassa karemi uyAhu cakkarayaNassa ? jAo do citto bharahAhivo / tao citiaM bharaheNa--"aho me mUDhayA ! aho me ayANuyattaNaM ! aho me aviveo ! jeNa mae tihuyaNaguruparalogasuhanibaMdhaNo / iha loga suhanibaMdhaNeNa cakkeNa sariso tAo diTTho / evaM paccAgayasaMvego / tAmmi pUie cakkaM puiyaM pUyaNAriho taao| ihaloiyaM tu cakkaM paralogasuhAvahI tAo / / 1416 // 1. lAlasu je0 / 2. pavara kaMkelli pA0 / 3. 6. suha saMpa0 pA0 / 7. jA cita0 pA0 / 8. 11. pasiddhA hoi je0 / 12. guliyauM pA0 / 155 kamali riM0 pA0 / 4. vayaNeNa pA0 / 5 sayala ji0 / nisuNa vi je0 / 6. bharasara bhaNiya para pA0 / 10. vaha je0 / Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 jugAijiNidacariya evaM ciMtiUNa bhaNiyA marudevI--"ehi ammo ! jeNa te puttassa riddhi daaemi|" ti bhaNiUNa marudevIe . saha gaMdhavAraNamArUDho sayalariddhIe cauraMgabalaparivArio calio bhagavao vaMdaNavaDiyAe bharahAhivo / samavasaraNadese ya gagaNatalaM surasamUheNa uvayaMteNa nivayaMteNa niraMtaraM virAyamANaM dhayavarDa pahayadevaduMduhininAyA pUriyadisAmaMDalaM pAsiUNa bharaho bhaNiyAio--"paccha ammo ! jai erisI riddhI maha lakkhaMse vi Na atthi|" tao tIe bhagavao chattAichatta pAsiUNa ANaMda-vasavihaDiyatimirapaDalAe khavaga-seDhimArUDhAe kevalavaranANadaMsaNaM samuppannaM / tuTuM ca jhaDa tti AuyaM / siddhivaravasahimuvagayA paDhamasiddho' ti kAUNa devehiM sakkAreUNa khIroe chUDhaM kddevrN| bharaho vi patto samosaraNaM paMcavihAbhigameNaM pavesiyatipayAhiNaM kAuMjiNaM kayakarayalaMjalIo evaM thouM samADhattovayaNAmaya-nivvAviya-sayala-dharavalau / niya-jasa-dhavaliya-tihuyaNu varamaMgala-nilau // 1417 / / pNc-vnn-smvnn-reh-rehir-glu| kevala-nANa-divAyaru jaga-hiu jaga-tilau / / 1418 / / ubbhaDamayaNa-mahAbhaDa-bhaMjaNu, moha-maha-lla-malla-bala-gaMjaNu / tihuyaNa-paNaya-pAu paramesaru, jayai jugAi-deu risahesaru / / 1419 / sayala-surAsura-siva-sukha-kAraNu, duttara-bhIma-bhavannava-tAraNu / hatthAlaMbaNu narai paDataha, risahu saraNu saMsAri bhamaMtahaM / / 1420 / / caudeho cauvayaNo cauhA dhamma jiyANa desiNto| usaho jehiM na diTTho tehiM hA hArio jammo // 1421 / / evaM jiNaM thuNiya nisanno IsANakoNe bharahAhivo / etthaMtare addhamAgahAe joyaNanIhariNIe nIsesanarAmaratiriya-satthaniya-niya bhAsA pariNAmapariNAmiNIe girAe samADhattA telokkaguruNA dhmmdesnnaa| taM jahA-- dhammo maMgalamaulaM smtthjiyloysokkhtrubiio| nIsesa-duhAnala-taviya-jaMtu-nivvavaNaghaNasamao // 1422 / / jaM attha-kAma-mokkhANa kAraNaM avitahaM imo ceva / tA eyammi payatto kAyavvo buddhimatehi // 1423 // so paDhamaM soyanvo bhAveyavvo puNo payatteNa / aha bhAviUNa dhaNiyaM kAyabvo suddhIbhAveNa / / 1424 / / jao "imo ceva mAyAe, so ceva jaNao esa ceva paramabaMdhavo, imo ceva paramagurupasacciyanivvANagamaNasaMpaTThiya bhaviyasatthakaMdujjao maggo eya sahiyA savvadANesu suhiyA jaMtuNo eya vihaNA jattha vA tattha vA gayA duhadaMdolibhAyaNaM savvahA imo ceva aNegakilesAyAsaduhapaurAo saMsArasAgarAo samuttArei" tti / avi ya nAraya-tiriya-narAmarajAi-jarA-maraNasalilakaliyammi / sArIra-mANasANegadukkhapAyAlagaMbhIre // 1425 / / dIharavasaNaparaMparabhIma mahAmayaramacchapaDahatthe / nANAvihabAhisamucchalatakalloladuppecche / / 1426 / / annANapavaNagholirasaMjoya-vioyasAvayAinne / gurumohAvattabhamaMtavihala hIraMtabahusatte // 1427 / / gurudosavADavAnaladajjhaMtAsesasattasalilohe / accubbhaDaviyaDamahAkasAyabhuyagAhivaraudde // 1428 / / iya saMsArasamudde aNorapArammi tattha nivaDate / dhArei jaMtu nivahe dhammo cciya taM daDhaM kuNaha / / 1429 / / jao dhammo dhammo tti jae subvai savvesu kussuipahesu / so puNa parikkhiyavvo kaNagaM piva tihiM parikkhAhiM / / 1430 // kasa-cheya-tAvasuddhaM jaha kaNagaM neva vihaDai kyaai| taha dhammo vi na vihaDai kayAi suparikkhio gahio / / 1431 / / jaM puNa pavAhapaDiyA aparikkhiyadhammagAhagA hu~ti / aparikkhiyakaNagaM piva vihaDai so tANa phalakAle // 1432 // tA jaha tassa parikkhA kAyavvA taha suNeha bho bhvvaa| dhammatthiNeha paDhamaM devaya-guru-dhammatattANi / / 1433 // 1. para parama mahA pA0 / 2. viviha paa0| 3. muccai je0| 4. je uNa / Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmivaNNaNaM 157 samma parikkhiuNaM giNheyanyANi annahA doso| kaNayamaIe kittimakaNayaM piva giNhamANassa // 1434 / / gayarAgadosamoho saJcannU sayalasattahiyakArI / dasa-aTThadosarahio pasattamutti jiNo bhayavaM // 1435 / / devo pavajjiyavvo gurU vi gayagAravo niraasNso| paMcamahavvayakalio piMDavisuddhIe paDibaddho // 1436 // saparopayArajutto gharaghariNivivajjio niraarNbho| nipariggaho dayAlU vijiyakkho khaMtisaMpanno // 1437 / / dunni vi visayAsattA donni vi gharaghariNi sNghsmeyaa| sIsa-gurUsamadosA tArijjai kahaha ko keNa // 1438 // bhavajalahinivaDiyANaM kammamahAlahari hiirmaannaannN| ko keNaM tArijjai lohataraMDANa doNhaM pi||1439|| uktaM ca-- viSayI viSayAsatkaM sadhanI sa dhanaM gRhI gRhiNameva / sArambhaH sArambhaM na tulyadoSaH pratArayati / / 1440 / / tamhA parikkhiUNaM giNheyanvo guruguNatthIhiM / siMbalitaraMDatullo jo tarai paraM ca tArei / / 1441 / / dhammo puNa jattha dayA saccaM soyaM akiMcaNaM baMbhaM / AImajjhavasANe viyArakAle na vihaDei / / 1442 / / pAsaMDiyadhammesu dayAipaDivajjiUNa iha paDhama / majjhe annaM bhaNiyaM avasANe taha puNo annaM / / 1443 / / tAdhammojiNadhammo kasa-tAva-ccheyatihiM parikkhAhiM / nivvaDio jaccasuvannayaM ca kusaleNa iha gejjho // 1444 / / so puNa caunviho dANa-sIla-tava-bhAvaNAmao bhnnio| dANamao iha paDhamo bhaNNai saMkhevaotAva // 1445 / / dANaM tivihaM bhaNiyaM asArasaMsArasArapurisehiM / tattha vi nANapayANaM paDhamaM suviveyatarubIyaM / / 1446 / / bIyaM tu abhayadANaM dhammovaggahakara tahA taiyaM / dANaM supattakhette bIyaM ca bahupphalaM hoi / / 1447 / / nANaM tattha dubheyaM micchAnANaM ca sammanANaM ca / jaM rAgadosajaNagaM micchAnANaM tayaM savvaM // 1448 / / vejjaya-satthamasesaM joisasatthaM vivAya satthaM c| rasadhAuvAyasatthaM IsatthaM atthasatthaM ca // 1449 / / emAibahupayAraM sUyArA heDagAiyaM taha ya / micchAnANaM neyaM rAgAivivaDDhaNaM jamhA / / 1450 // savaNNuNA jiNeNaM jo bhaNio avitahAgamo savvo / taM hoi sammanANaM paralogapasAhagaM jamhA / / 1451 // jIvAjIvA punnaM pAvAsava-saMvaro ya nijjaraNaM / baMdho mokkho ya tahA jANijjai sammanANeNa / / 1452 / / emAiNo aNaMtA visayA iha hoMti smmnaannss| taM nANaM jassudayA palayaM vaccaMti rAgAI // 1453 / / taM nANaM pina bhannai rAgAI jammi ukkaDA hoti / so kaha bhannai saro vihaDAvai jo na timirohaM / / 145 nANapayANeNa viNA jIvAjIve na yANaI muuddho| amuNiyajIvAjIvo kaha rakkhaM kuNau jIvANa // 1455 / / eyaM ca nANadANaM saMsAradumassa parasu sAricchaM / taha ditagAhagANaM doNha vi mokkhaM psaahei||1456|| samma nANANugao jIvANaM dei abhayadANaM pi| jIvA ya hoMti duvihA thAvara taha jaMgamA ceva // 1457 / / puDhavI-AukkAe teU-vAU-vaNassaI ceva / thirajIvA beMdiyamAI puNa jaMgamA neyA // 1458 / / thAvara-tasa-jIvANaM jo abhayaM dei svvsttiie| so jIvAbhayadAtA vasai suhaM saggamokkhesu / / 1459 / / dIhAuo surUvo nIrogo bhogabhAyaNaM dhaNiyaM / suhi-sayaNa-dhaNasameo abhayapayANeNa hoi nro||1460|| jassa dayA tassa tavo jassa dayA tassa siilsNpttii| jassa dayA tassa guNA jassa guNA soggaI tassa / / 1461 / / jo sayalasattavaggaM atthapayANeNa sutthiyaM kunni| na kuNai jIvesu dayaM savvaM pi niratthayaM tassa // 1462 / / nIsesa dhammamUlaM asesasuhasAhagaM pavittaM c| abhayamiha mahAdANaM sesANi bhavaMti dANANi // 1463 / / 1. majjho pA0 / 2. vivAhasa0 je0| 3. jiNANaM pA0 / Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 jugAijiNidacariyaM dhammovaggahadANaM sajjhAyajhANasaMjamarayANaM / asaNavasaNAisuddhaM jaM dijjai saMjayajaNANa ||1464 / / taM pi uvaggahadANaM caubheyaM Agame samakkhAyaM / dAyagagAhagasuddhaM suddhaM taha kAlabhAvehiM / / 1465 / / dAyagasUddha bhaNNai jo dAyA dei naann-sNpnno| aniyANo kammakkhayamuTrio pavarasaddhAe / / 1466 / / gAhagasUddha bhaNNai paMcamahavvayadharo u jo saahuu| chajjIvakAyarakkhaNanirao dmitidiyksaao||1467|| pattavisUddhivihINaM jaM dANaM hoi bahupayAraM pi| tamabhUmIe bIyaM ca hoi na ha bahuphalaM dinnaM // 1468 // ekkaM pi mehaudayaM pattaviseseNa bahurasaM hoi| ucchummi mahurasAyaM liMbammi ya kaDuyasAyaM tu // 1469 / / iya evamAi savvaM sammaM paribhAviUNa hiyymmi| kAUNa pattasuddhi dAyavvaM savvahA dANaM / / 1470 / / bhaNiyaM ca-- AraMbhaniyattANaM akiNaMtANaM akAravitANaM / dhammadA dAyavvaM gihIhiM dANaM suvihiyANaM // 1471 / / taM jANa kAlasuddhaM jaM jidehovyaarkaalmmi| dijjai jao akAle dinnaM na karei kiMci guNaM // 1472 / / bhaNiyaM ca-- kAle dinnassa paheNayassa agyo na tIrae kaauN| tasseva athakkapaNAmiyassa giNhaMtayA natthi / / 1473 / / kAlammi kIramANaM kisikammaM bahuphalaM jahA hoi| iya dANaM pi hu kAle dijjataM bahuphalaM hoi / / 1474 / / bhannai saMkheveNaM bhAvavisuddhaM pi saMpayaM dANaM / jo saddhA suddhamaNo aTThamayaTThANaparihINo / / 1475 / / kayakiccaM mannato appANaM jaM mae supttaannN| dinnaM dANaM saMpai pattaM dhaNa-jammasAphallaM / / 1476 / / timsa jassa gihiNI bhAvA evaMvihA maNe huti| taM hoi bhAvasuddhaM dANaM kammakkhayanimittaM / / 1477 / / saMpa sIlaM bhannai paMcAsavaviramaNA io dhmmo| AjammaniraiyAro daMDanti ya viripjjNto||1478|| pANabaha-masAvAo adtt-mehunn-prigghaarNbho| paMcAsavA ime khalu pannattA titthanAhehiM / / 1479 / / paDhama khala sIlaMgaM jA jIvadayA asesajIvANaM / egidiya-beiMdiya-tiya-cau-paMcidiyANaM ca // 1480 / / mahamassa-bAyarassa ya jAvajjIvAe aliyavayaNassa / jA viNivittI niccaM bIyaM sIlaMgameyaM tu // 1481 / / jA jIvaM jo sAhU taNamettaM pi hu na giNhai adattaM / so dattAdANakayaM pAvaM na kayAi bNdhei||1482|| navabaMbhaguttigutto maNa-vai-kAehiM cayai juviio| tiri-maNu-surIo so khalu cautthasIlaMgavaM puriso / / 1483 // jo saMtosanisanno pariharai pariggahaM pahApAvaM / so na pariggahajaNiyaM kiliTTakammaM smjjinni||1484|| phAsAiiMdiyANaM kupahapayaTTANa kuNai jo rohN| komalaphAse na mahai na ya dUsai kakkase phAse // 1485 / / jeNa niruddhaM luddhaM rasaNaM rasa-laMpaDaM pytttttN| so jibhidiyajaNiyaM pAvaM na kayAi saMciNai / / 1486 / / jo na suyaMdhe rAgaM na vi dosaM jAi durbhigNdhmmi| bhAvai vatthusahAvaM jittaM ghANidiyaM teNa // 1487 / / daDha Na suMdarAI ruvAi na jAi tesu aNurAgaM / iyaresu vi na vi rosaM vasIkayaM teNa niyacakkhaM // 1488 / / jo na vi vaccai rAyaM na vi rAyaM mao ya kakkasa-saresu / soiMdiyAbhihANaM sIlaMga nimmalaM tassa / / 1489 / / iya paMcidiyaniggaharUvaM sIla mae samakkhAyaM / saMpai kasAyavisayaM sIlaMgaM saMpavakkhAmi / / 1490 / / khaMti-salileNa sitto pajalaMto kohavaNadavo jenn| so pasamasirisameo appaparasuhAvaho hoi||1491|| bhaMjato dhammavaNaM attttmytttthaannmaannmttgo| jo maddavaMkuseNaM kUNai vase tassa sIlaMgaM / / 1492 / / 1. bahuphalaM paa0| Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmibaNNaNaM mAyAvaMsakuDaMgI aiguvilagaruyadosasayamUlaM / ajjava-kuhADaeNaM jo chidai tassa sIlaMga / / 1493 / / icchAvasavaTuMto lohamahAsAgaro aiduraMto / saMtosataraMDeNaM jo taraI tassa sIlaMgaM // 1494 / / bhaNio kasAyavijio tidaMDavijayaM pi saMpayaM bhaNimo / maNa-vayaNa-kAyadaMDA dupauttA dukkhasayaheU / / 1495 // maNadaMDo jhAyaMto aTTavasaTTAiM attttroddaaiN| sammaM niraMbhiyavvo buheNa saddhammajhANeNa / / 1496 / / vAyAdaMDo duvvayaNapharusapesunnaduTuvayaNehiM / dUrmito sayalajaNaM viveiNA niggaheyanvo / / 1497 / / anivAriyappayAro kAo tttaaygolsaariccho| sammaM saMjamiyanvo asaMjame saMpayaEto // 1498 / / sIlamao vi ya dhammo bhaNio sttrsbheysNbhinno| saMpai pUNa saMkhevo tavo vi sIla tayaM suNaha / / 1499 / / so puNa hoi dubheo bAhiraabhitaro jahA kmso| bAhirao chabbheo abhitarao vi chbbheo||1500| aNasaNamUNoyariyA vittIsaMkhevaNaM rsccaao| kAyakileso saMlINayA ya bajjho tavo hoi / / 1501 / / pAyacchittaM viNao veyAvaccaM taheva sjjhaao| jhANaM ussaggo vi ya abhitarao tavo hoi // 1502 / / aNasaNakaraNaM duvihaM ittiriyaM ceva AvakahiyaM c| cau-chaTTha-aTThamAI paDhama bIyaM tu jA jIvaM / / 1503 / / bhaNio aNasaNamaio bajjhatavo saMpayaM puNa bhnnaami| UNoyariyaM bIyaM aNegabheyaM samAseNa / / 1504 / / dattIhiM vicittAhiM kavalehi ya paMca-aTThamAIhiM / bhaNiyA UNoyariyA dhIrehi aNaMtanANIhi / / 1505 / / egammi ghare dohiuM jaM laddhaM ajja teNa sAricchaM / vittIsaMkhevatavo eso saMkhevao bhnnio||1506|| khIrAI vigaIo mh-mkkhnn-mjj-mNsvjjaao| egaM va do vi giNhai asaMthare na uNa svvaao||1507|| viviharasaM AkaMThaM bhuttamudIrei mohmhjinno| moheNa mohio puNa kahaM akajje na vaTTihihI // 1508 // bhannaDa kAyakileso aNhANaM bhmisynnsirloo| paDimAkaraNaM cittaM ThANA viiraasnnaaiiyaa||1509|| bhaNio kAyakileso saMpai saMlINayaM nisAmeha / kajjeNa viNA kummo vva hojja svvNgsNliinno||1510|| bhaNio saMkheveNaM chabbheo bAhiro tvviseso| abhitaraM pi saMpai tavaM nisAmeha chabbheyaM // 151 / / na kayaM AgamavayaNaM nANAisu jaM na vaDhiyaM samma / tattha u pAyacchittaM kAyavvaM attasuddhikae // 1512 / / appA jANai samma appA appeNa vaMcio hoi| jai na kuNai pacchittaM appA appassa sahi-sattU // 1513 / / jaNaraMjaNeNa mAyA dhammo puNa appasakkhio suddho| jaM appA pAvamalaM karei taM dhuyai pacchittaM // 1514 // viNao bhaNNai iNhi daMsaNanANe ya taha ya caaritte| arahaMte ya pavayaNe thera-gilANe tavassIsu // 1515 // bAle guNagaruesu ya emAisu sAhuNA payatteNa / viNao khalu kAyavvo jaM viNayA sgg-mokkhaaii||1516|| veyAvaccaM bhaNNai taiyatavo aMtaraMgamajjhammi / anigUhiyabala-viriyA kuNanti jaM sAhavo dhIrA / 1517 / / pAhuNagagilANANaM gurUNa bAlANa khvgsehaannN| emAiyANa niccaM veyAvaccaM kareyavvaM / / 1518 / / suttacitaNAe kilaMtagaM tANa suuripmuhaann| vIsAmaNAikajja kAyavvaM nijjaraDhAe / / 1519 / / osahabhesajjANi ya dalijja dAvejja saibale saahuu| jaM veyAvaccakayaM na nAsae suhaphalaM kammaM / / 1520 // bhaNiyaM ca-- paDibhaggassa mayassa ya nAsai caraNaM suyaM agunnnnaae| na hu veyAvaccakayaM suhodayaM nAsae kammaM / / 1521 // iNhi sajjhAyatavaM cautthayaM suNaha vajjarijjaM taM / vaaynn-pucchnn-citnn-gunnnnnnuppehaaipNcvihN||1522|| 1. chinnai pA0 / 2. tappiyo je0| 3. dupayattA paa0| 4. vIrehi pA0 / Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNidaMcariyaM bArasavihammi vi tave sabbhitarabAhire kusalaniddiDhe / na vi atthi na vi ya hohI sajjhAyasamaM tavokammaM // 1523 // eto titthayarattaM savvannuttaM pi jAyai kameNa / jaM paramaM mokkhaMga sajjhAo ettha niddiTTho / / 1524 / / maNa-vayaNa-kAyajogA tANa niroheNa jhAyae jhaannN| saggApavaggaphalayaM sajjhAe na uNa annattha / / 1525 / / citteNa ciMtayaMto vAyAe tameva uccaraMto y| kAeNa egaTThANaTThio ya pariyaTTae suttaM / / 1526 / / bhaNiyaM ca-- jaha jaha suyamogAhai aisayarasapasarasaMjuyamauvvaM / taha taha palhAi muNI nava nava saMvegasaddhAe / / 1527 / / sUciraM pi tavaM taviyaM caraNaM cinnaM suyaM pi bahupaDhiyaM / jai no saMvegaraso tA taM tusakhaMDaNaM savvaM / / 1528 // jAvaiyaM ciya kAlaM sajjhAyaM kuNai suddhprinnaamo| tAvaiyaM ciya kAlaM asesakammakkhayaM kuNai // 1529 / / sUttatthathirIkaraNaM nava navasaMvega taha ya verggN| mohadugaMchA sajjhAyavAvaDANaM guNA hoti / / 1530 // saMpai jhANaM bhaNNai roiM aTuM ca dhamma-sukkaM ca / naraya-tirimaNuya-sura-sivagaINa saMsAhagaM kamaso // 1531 // / jattha vaha-baMdhaNAiM dahaNaM kaNamAraNANi ruddANi / jhAijjati-maNeNaM taM rudaM bhannae jhANaM // 1532 // jaM puNa putta-kalatte piyamitte atthasayaNagehesu / gADhAsattaM cittaM taM aTuM bhannae jhANaM / / 1533 / / cIvaMdaNamAvassayaguNavaMtaguNANa ciMtaNaM niccaM / dANAINa vihANaM dhammajjhANaM muNeyavvaM / / 1534 // hoi cautthaM jhANaM duvihaM sukkaM ca paramasukkaM ca / sukkaM suragaiheU sivagaiheU paramasukkaM / / 1535 / / sabvevi iMdiyatthA maNa-bai-kAyA nirubhiyA jattha / taM jalaNo vva tiNAI jhANaM nihai kmmaaiN||1536|| taM pUNa parittasaMsAriyassa jIvassa na uNa annassa / jAyai kAlAvekkhaM uttamasaMghayaNajuttassa // 1537 // bhaNiyaM jhANaM saMpai kAussaggaM suNeha bhaNNaMtaM / jaM AloyaNa-niMdaNa-garihaNamAI kAyavvaM // 1538 / / dussumiNadunimitte tahovasagge ya devamANusie / devArAhaNakajje kAussaggo kareyavvo // 1539 / / jaha kaDhiNaM pi ha mayaNaM vilAipajjaliyajalaNasaMgeNa / taha ussaggaggigayaM vilijjae kammamayaNaM pi / / 1540 / / jaha jalaNatAvataviyaM muyai malaM kaMcaNaM bahumalaM pi| taha ussaggaggigayaM kammamalaM galai jIvassa / / 1541 / / bhaNiyaM ca-- jaha karagao vi kitai dAruM iMto puNo vi bccNto| taha kattaMti suvihiyA kAussaggeNa kammAI / / 1542 / / tA eso syluvsggvggvigghaannvihddnnsmttho| kAussaggo uggo kammakkhayaTTAe kAyavvo // 1543 / / abhitaro vi bhaNio tavo tavassINa bhUsaNaM prmN| jaMcariUNa suvihiyA vaccaMti aNuttaraM mokkhaM // 1544 / / saMpai bhAvaNamaio dhammo bhvjlhitrnntrkNddo| bhaNNai tAo bArasa imAo iha vakkhamANAo / / 1545 / / savvamaNiccamasaraNaM saMsAro egayA tahannattaM / asuittA savasaMvarakammANaM nijjarA navamA / / 1546 / / logasarUvaM bohI dhammakahIM dullaho jiNo arahA / eyAo bhAvaNAo' bhavvA bhAviti na hu anno // 1547 / / rajjaM dhaNaM va rUvaM jIyaM suhisayaNajovvaNAINi / sarayabbhavinbhamAI bhavammi jIvANa savvANi // 1548 // jo ceva pahaipAlo damago sA ceva jAyai khaNeNa / tA kaha rajjasirIe rajjijjai calasahAvAe // 1549 / / je ceva vihavavitthAragavviyA kaambhogdullliyaa| vigaliyavihavA parapesaNANi te ceva kuvaMti / / 1550 / / jaNamaNanayaNANaMdA houM vararUvadhAriNo purisA / vAhi-jara-jajjaraMgA jaNaMti te ceva uvveyaM // 1552 / / 1. o sUttammi bhaNiyApro pA0 / 2. paDhamamaNi pA. 3. yA annattaM pA0 4. ittaM pAsava pA0 / 5. saMvaro ya taha nijja pA0 / 6. loga sahAvo bohI ya dullahA dhammasAho arahA pA0 7. NApro bhAvayanvAno jatteNa pA0 / Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmivaNNaNaM puvaNhe jeNa samaM vicittakIlAhiM kIliyaM bahuso / avaraNhe roijjai so ciya bahudukkhabhariehiM / / 1552 / / karikannacalaM jIyaM kusaggajalabiMducaMcalaM pemm| taDitaralaM tAruNNaM muNiya thirA sA na kAyavvA // 1553 / / esA saMkheveNaM aNiccayA svvvtthuvisyaao| kahiyA tao na katthai thirabuddhI hoi kAyavvA // 1554 // causaTThisahassA suMdarINa battIsanaravariMdANa / ANAniddesakarANa kaNayavaravaddhamauDANa // 1555 / / solasajakkhasahassA sayA vi baTuMti bhiccabhAvammi / jassa bharahAhivaiNo maraNaMte so viha asaraNo / / 1556 // kIraMti maMgalAI saMti kae dijjae mahAdANaM / jati kiM karemo sUhisayaNAsavihamallINA / / 1557 / / maNimaMta-osahIo rakkhAkaMDANi ceva kIrati / vejjA vijjayaniuNA vejjayasatthaM pauMjaMti // 1558 / / haya-gaya-rahajohehiM ya cauraMgabaleNa veDhio sNto| caudisipesiyaaidINamaraNabhayabhariyataralaccho / / 1559 / / keNAvi akayarakkho cakkI vi hu marai pecchayaMtANa / sesANa puNo rakkhaM ko kAhI maNuyamettANa / / 1560 / / tA sArIramaNo bhavasu tikkhadukkhehiM dUmiyamaNANa / jIvANa natthi saraNaM annaM mottaNa jiNadhamma / / 1561 / / rAyA raMko raMko vi naravaro hoi takkhaNA ceva / dhaNavaMto vi darido hoi darido vi dhnnvNto||1562|| putto vi hoi sattU sattU puttattaNeNa uvaNamai / mAyA vi hoi ghariNI piyA vi putto mareUNaM // 1563 / / saMsArammi aNaMte kammavasANaMtaso jiyA savve / pii-mAi-bhAi-bhaiNI-sUya-sUhi-suyaNattaNaM pattA // 1564 / / saMsAravilasiyAiM virasAiM pae pae nieUNa / puriso sayA sayanno saMsArA ko na nivinno // 1565 / / ego jAyai jIvo suhaM ca dukkhaM ca bhuMjaI ego / vivihAe veyaNAe vihuriyahiyao marai ego // 1566 / / bhaNiyaM ca-- atyo ghare niyattai sayaNajaNo piuvaNAo gaMtUNa / dehaM pi dahai jalaNo jIvo puNa egao jAi // 1567 // jaM pi sarIraM iTheM na nei so taM pi parabhave jaMto / pANasahAvo jIvo vaccai savvaM pi mottUNa // 1568 / / egattabhAvaNA vigha niyaM bhAve vi nANaniuNehiM / sayaNA sA chaDDijjai visadiddhA tikkhabhalli vva // 1569 / / annaM imaM sarIraM anno jIvo imAo dehAo / iya esA jassa maI sogapisAo na taM chalai // 1570 / / sayaNA va pariyaNA vA vivittadhaNadhannasaMcayA savve / girinaipUrasamANA jIvA dacchaMtarA bhUyA // 1571 / / asuimmi samunbhUo asuiraseNaM ca vaDhio gbbhe| jAo vi sattaapavittarahiramaMsAidhAuo / / 1572 / / saisitto salileNaM vilitto gosIsa-caMdaNaraseNa / na hu hoi suI deho navachiddamalAvilo jeNa / / 1573 / / evaMvihe vi dehe gehe savvassa asuibhAvassa / suibuddhI jai nibuddhiyANa na uNo subuddhINaM // 1574 / / hiMsAiesu paMcasu paMcasu soyAiesu akkhesu / causu kasAesu tahA jogesu ya appasatthesu // 1575 / / jIvassa jA pavittI saAsavo saMvaro puNa nivattI / eehito niccaM sammaM maNa-vayaNa-kAehi // 1576 / / saMvariyAsavadAro navaM na baMdhei kammamihajIvo / nijjarai purANaM pi hu tavAyaNA nijjarA esA / / 1577 / / codasarajjupamANo vittharao sattarajjuo loo / paMcatthikAyamaio aNAinihaNo muNeyavvo // 1578 / / dharaNiyalAo samAo heTThAo sattasamahiyA rajjU / uvareNaM pi hu rajjU satteba havaMti kiMcUNA // 1579 / / puDhavIe tamatamAe paesapayarammi savvahiTThimae / vikkhaMbhAyAmeNaM satteva havaMti rajjUo / / 1580 / / tatto parihANIe rayaNIe jAva uvarime pyre| vikkhaMbhAyAmeNaM paDipUNNA egarajja ti||1581|| 1. takkhaNacceva je0| 2. kovi niSNio je7 / 3 bhAvanAe ni0paa0| 4. dihAtirasabhalli je0 4 salileNa vi sitto go0 paa0| Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 jugAijiNidacariyaM tatto ya uvarivuDDhI rajjU jA paMcabaMbhalogammi / tatto vi uvari hANI kujjA jA rajjulogate // 1582 // samabhUmipaesAo heTThAho muhasarAvasAriccho / uvareNaM puNa koTThagasariso saMThANao loo // 1583 // donni vi dhammAhammA gai-TThii-uvaTuMbhakAragA bhaNiyA / avagAsayamAgAsaM jIvA puNa ceyaNasarUvA // 1584 / / sadda-rasa-rUba-gaMdhANa taha ya phAsANa bahupagArANa / kAraNamiha pannattA paramANU paramanANIhiM // 1585 / / evaMvihammi loe tila-tusamettaM pi natthi taM tthaannN| jattha na jAo na mao aNaMtakhutto imo jIvo / / 1586 / / eso logasahAvo saMkheveNaM mae samakkhAo / saMpai pUNa jaha dulahA bohI taha saMpavakkhAmi // 1587 / / saMsArasAyare saMsaraMtasattANa tANa rhiyaann| dulahA jiNidadhamme bohI-micchattamUDhANa ||1588 // thAvarabhAvaM pattA taheva viliNdiyttmaavnnaa| na ha jIvA jiNadhamme lahaMti aidullaha bohiM / / 1589 / / paMciMdiyattaNe vi hu dulahA iha jlyraaitiriyaannN| maNuyattaNe vi dulahA aNAriyANaM kukammANaM / / 1590 / / Ariyadese vi tahA bokks-khs-sbr-bbbraaiinnN| dulahA jiNiMdabohI sakammanihayANa pAvANa / / 1591 // . dhammatthiyA vi jIvA parapAsaMDIhiM mohiyA sNtaa| dhammacchaleNa pAvaM kuNaMti na muNaMti paramatthaM / / 1592 / / kuggahagahasaMgahiyA dhaNa-jovvaNa-rUvagavviyA keii| visayAsattA anne dhammassa paraMmuhA hoti / / 1593 / / jaha maruthalIe salilaM gimhAyavajagaDiyANa jiivaann| taha jiNavariMdadhamme sudullahA hoi varabohI / / 1594 / / guNasuTTio jaiTThiyavAI saMsArabhIruo dhnniyN| paMcavihAyAradharo dhammakahIdullaho bhaNio // 1595 / / lakhUNa vi dhammaguruM titthayaraM gaNaharAiyaM kaha vi| vivarIyamaIpAvA pAvAyariyaM pavajjati // 1596 / / pAvAyariyaM pi guruM pddivjjiymohmohiyaamuuddhaa| pANAivAyasattA sattA hiMDaMti saMsAre / / 1597 / / kAyamaNINaM majjhe verulio jai vinivaDio kaha vi / vanneNa samANo viha taha vi viyANei niuNajaNo // 1598 // taha pAvAyariyANaM majjhagayaM nAmao samANaM pi| mottUNa kuhammaguruM dhammaguruM dhannao lei / / 1599 / / tA jai sayalasurAsura-nara surasokkhAI mahaha tA tubbhe| giNhaha dhammAyariyaM pAvAyariyaM pamottUNa // 1600 / bArasavihabhAvaNAo sammaM paribhAviUNa eyaao| taha kuNaha jaha na nivaDaha puNo vi saMsArakaMtAre // 1601 // attheNa hoi dANaM tavo vi sattIe kIrae kaauN| sIla pi sattasajjhaM sAhINA bhAvaNA loe||1602|| esa cauvihadhammo dANAI bhAvaNAvasANo tti| niyabhUmiyANusAreNa kuNaha mA mujjhaha sa kajje // 1603 // sattarasasIlAharaNo paramarisinisevio gunnvisaalo| sacarAcarajIvahio jaidhammo hoi ukkoso // 1604 / / virayAvirayANa pUNo sAvayaloyANa majjhimo bhnnio| avirayasammaddiTThINa sAvagANaM jahanno u / / 1605 / / evaM muNiya saMjAyacaraNapariNAmo niyasahoyarAiduvAlasasayasahio bharahasuo usabhaseNo nAma bhagavao samIve pvvio| bhaNiyaM ca-- paMca ya puttasayAiM bharahassa ya sattanattuya sayAiM / sayarAhaM pavvaIyA tammi kumArA samosaraNe / / 1606 / / baMbhI vi pavvaiyA bharaho vi sAvago jaao| saMdarI pavvayaMtI 'esA maha itthirayaNaM bhavissaI' tti bharaheNa vAriyA sA sAviyA jaayaa| anne vi maNussA-maNassIo devA-devIo tirikkhajoNIyA-tirikkhajoNiyAo ya jahAsaMbhavaM ke vi pavvaiyA anne desaviraI pavannA ke vi sammattamettadhAragA jaayaa| etyaMtare bhagavayA usabhaseNapamuhANa caurAsIe gaNaharANa uppannei vA vigamei vA dhuvei vA mAuyApayANi uhiTrANi, te vi bhagavaMto jammaMtaraninvattiya 1 daTTaNa pA02 narasivasokkhA pA0 / Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmivaNNaNaM gaNaharanAmakammodaeNaM mAuyApayANi nisAmiUNa takkhaNA ceva egArasa-aMgANi coddasapUvvANi ya viryNti| etthaMtare rayaNamayathAle divvacunne kAUNa cauvvidevanikAyasaMparivuDo sakko smuvtttthio| tao aNuparivADIe parisaM ThiyANaM usahaseNapAmokkhANaM caurAsIgaNaharANaM cunnakkhevapurassaraM sutteNaM attheNaM tadubhaeNaM savva-davvaM guNa-naya-pajjavehiM bhagavaM aNuogANunnaM gaNANunnaM ca krei| devaduMduhininAyapurassaraM sakkAiyA suragaNA bharahavaipamuhanaranArigaNA ya vAsanikkhevaM kuvvNti| te vi bhagavaMto viNaoNayAvihiyakarayalaMjaliNo bhagavao vayaNANi sammasaMpaDipucchaMti / tao bhagavaM tersi gaNANunnaM ca aNuogaM ca aNunANiUNa puNo vi puvvAbhimaho siMhAsaNe nisanno pAraddho aNusaTTigabhaM dhammadesaNaM / etthaMtare avasaraM lahiUNa pucchio sirippaha-seTriNo--"bhayavaM! maha sUyA siriseNa-vIraseNA tulladANAidhammANuTTANe annamannamaNurattA egammi pallaMke rayaNIe dovi nuvaNNA ahiNA DakkA kAlagayA kahiM uvavannA?" bhagavayA bhaNiyaM-"ego sohammasakkasAmANio survro| bIo puNa kAlamuhAe mahADavIe mhaabhuyNgmo| taM suNiya jaNabohaNatthaM jANaMteNa vi puTTho titthayaro usabhaseNagaNahareNa-- "bhayavaM! ki kAraNaM tulladhammANavANeNa vi tANa eriso phalaviseso?" bhagavayA bhaNiyaM--"tullakiriyANa vi jIvANa pariNAmaviseseNa phalaviseso dittttho| taM jahA-- jIvo aNAisuddho lesANa tameNa baMdhae kammaM / baMdhassa visuddhaleso thevaM bahuyaM asuddhAe // 1607 / / kiNhA-nIlA-kAU teu pamhA ya hoi sukkA y| chacceva imA bhaNiyA saMsAre jIvalesAo // 1608 // jaha phalihapattharammi kasiNe nIle va pIyaratte vv| uvahANe taM phalihaM jA pajjuvahANa samavannaM / / 1609 / / appA vi taha visuddho phalihamaI uccaniyasahAveNa / kasiNAikammapoggalajoe kasiNattaNaM jaai||1610|| jArisayaM taM kamma kasiNaM nIlaM va pIyapaumaM vaa| tArisao se bhAvo jaMbUphalabhakkhaNA haraNe // 1611 // gAmAo chappurisA bhattaM ghettaNa niggayA rnnN| sabve vi parasa-hatthA kira dAruM chidimo amhe // 1612 / / gahaNaM ca te paviTThA pecchaMti ya taruvare mhaakaae| ekkammi taruvarammi bhattAI ThAviyaM tehiM // 1613 / / aha chidiuM pavattA bhamiuM rannammi te mhaarukkhe| tA tammi bhattarUkkhe samAgayA vAnarA bahave // 1614 / / aha tehiM caDiyarukkhe bhattaM bhottUNa bhAyaNe bhgge| aha luMpiUNa savvaM paDipahahuttaM gayA pavayA // 1615 / / vachidiyA vi purisA majjhaNhe tisiyabhukkhiyA savve / kira bhuMjimo tti iNhitaM bhattataraM samallINA / 1616 / / pecchaMti na taM bhattaM na bhAyaNe kappaDeyaphAliyae / aha nAyaM tehiM jahA vAnarajUhaM samallINaM // 1617 // tA saMpai chuhiyANaM kA amhANaM gai tti ciMtemo / vaNa'phullaphale asimo vaNammi annesimo savve / / 1618 / / etthaMtarammi kAlodarapaccirajaMbupikka sahayAro / paDhamuvvaTTamahIrayapasariyavaragaMdhagaMdhaDDho // 1619 / / aha erisammi kAle tammi vaNe tehiM anisaMtehiM / diTTho jaMbuyarukkho phalabharabhajjatabahusAho / / 1620 / / daTTa Na cha vi purisA tuTThA te maMtiuM samADhattA / saMpei pattA jaMbU bhaNaha kahaM bhakkhimo purisA // 1621 / / ekkeNa tattha bhaNiyaM parasU amhANa atthi savvANa / mA kuNaha AlasaM bho ! mUlAo chidimo eyaM / / 1622 // chinnA paDihI esA kar3ayaDarAvaM caDacaDammi kunnmaannaa| paDiyAe pakkhaeNaM bhakkhissaM pakkajaMbUNi / / 1623 / / eyaM ca nisAmeuM bhaNiyaM bIyeNa tattha puriseNaM / chinnAe imAe tumhaM ko ca guNo bhaNasu mUlAo // 1624 / / chijjaMtu imAe bho! sAhAo khaMdhadesalaggAo / paDiyAsu tAsu amhe bhakkhissAmo vara-phalANi / / 1625 / / taiyapuriseNa bhaNiyaM mA mUlaM mA ya luNaha saahaao| chiMdaha paDisAhAo jA suphalA saMThiyA bhakkhA / / 1626 / / 1. nissaMkAUNa je0| 2. gaNahariMdANaM paa0| 3. kuNaMti paa0| 4. lesANa jasANa baMdhae kamma pA0 / 5. bhakkhamAharaNA paa0| 6. chAyANaM paa0| 7. vaNa pupphaphale paa0| 8. bupakka pA0 / Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 jugAijiNiMdacariyaM puriso bhaNai cauttho mA bahuyaM bhaNaha esa maha buddhii| thavae chidaha tubbhe tattha vi je phalabharakkate // 1627 / / aha paMcameNa bhaNiyA mA palavaha kiM ci kuNaha maha vayaNaM / lauDeNa haNaha thavae paDiyANi phalANi khAeha // 1628 / / soUNa ime vayaNe IsI helAe hsiyvynnenn| chaTTapuriseNa bhaNiyA savve vi narA samaM ceva // 1629 / / hA! kaLaM annANaM aho ! mahAraMbhayA bhavaMtANaM / thovA buddhI tubhaM erisayaM jeNa maMteha / / 1630 // kiM ettha samADhattaM jaMbUphalabhakkhaNaM tu tubbhehiM / jai tA kiM eehiM mUlAo chidaNAIhiM / / 1631 / / ee sahAvapakkA paDiyA taha pADiyA suyaaiihiN| pakkaphalajaMbunivahA dharaNigayA rayaNanivaha vva // 1632 // vIsamiUNa nivannA ahava nuvannA' ThiyA va icchAe / ghettUNa khAha tunbhe vaccaha aha vA vi annattha // 1633 // iya te bhaNiyA savve evaM hou tti navara bhaNamANA / asiuM ca samADhattA phalAiM dharaNIe pddiyaaii||1634|| te tittA tehiM ciya dharaNIpaDiehiM navara jaMbUhi / sariso phalANa bhoo pAvaM puNa bahuvihaM rAge / / 1635 / / jo so chidai mUlaM theve kajjammi bahuvihAraMbho / mariUNa kaNhaleso avassa so jAi narayammi // 1636 / / bIo sAhaM chidai varataruo so vi niillesillo| mariUNa pAvacito narayaM tiriesu vA jaai||1637|| taio vi pAvapuriso bhaNai pasAhAo chidimo amhe / kAoya-lesabhAvo so mari jAi-tiriesu // 1638 // jo uNa cautthapuriso thavae savve vi ettha avhnnh| so teyasa-lesAe puriso vA hoi devo vA // 1639 / / jo uNa paMcamapuriso pakke Ameva giNhimo savve / so paumalesabhAvo avassa devattaNaM lahai // 1640 // jo puNa chaTTho puriso bhUmigae gihimo ti sadayamaNo / so hoi sukka-leso mokkhassa vi bhAyaNaM puriso||1641|| tA usabhaseNa jANasU kajje ekkammi jNbu-bhkkhnne| chahaM pi bhinnabhAvo lesAbheo ya savvANaM // 1642 / / bhinno ya kammabaMdho bhinnA ya gaI maI vi se bhinnaa| ekkammi vi vAvAre vadaMtA te jahA bhinnA // 1643 // evaM jaM jaM kajja keNa vi pUriseNa kaaumaaddhtN| kajjammi tammi ee challesA haMti nAyavvA // 1644|| haNa chiMda bhiMda mAraha cUraha camar3heha lupaha jahicchaM / jassa na dayA na dhammo taM jANaha kiNhalesaM tu // 1645 // jo kuNai paMca kajje ahammajutte ya bhaNai taha vynne| chaTheM puNa dhammiLaM taM jANaha nIlalesaM ti // 1646 / / cattAri akajjAiM vayaNANi ya bhaNai paavjuttaaii| so dhammadayA jutto vaTTai kAoyalesAe / / 1647 / / jo kuNai tinni pAve tinni ya vayaNeNa kakkase bhaNai / dhammammi kuNai tinni ya teUleso hu so puriso||1648|| kAUNa donni pAve cattAri puNo karei punnaaii| nidai pAvAraMbhaM taM jANasu paumalesaM ti // 1649 / / ekkaM pAvAraMbhaM paMca ya dhammassa kuNai jo puriso| so hoi sukkaleso lesAIo jiNo hoi // 1650 / / eguttaravuDDhIe nIlAdArabbha jAva sukkaM ti| kammANi ya vayaNANi ya suhANi vaTuMti aNukamaso // 1651 / / ___tA bho sirippaha! tuha suyANaM jeTTho appakasAo kayannU jiiMdio visuddha-pariNAmo parovayArI dyaaluo| kaNiTTho pUNa aMto kohavaM mANavaM mAyavaM lohavaM akayanna ajiiMdio avisuddhaparimANo sakajjekkaraI maraNakAle vi bhuyaMgame paDibaddhavero mayA aTTajjhANeNa mariUNa bhuyaMgamesu ceva uvvnno| tattha vi kUrajjhavasAo mariUNa nAraya-tiriya-narAmaresU cirakAlaM bhamiUNa sakajjasAhago bhvissi| paDhamo pUNa sakammapariNAmaphalameyamamhANa bha puNa nimittamettameva jaao| evaMvihasuhapariNAmapariNao dhammajjhANeNa mariUNa sohamme suravaro jaao| tao vi cuo samANo rajjasiri aNahaviUNa siddhisuhabhAyaNaM bhvissi| aotulle vi dANAikiriyAraMbhe pariNAmabheyA phalabheo bhnnio| jao-- 1. ahava nisaNNA pA0 / 2. tubbhe ahavA vaccaha annattha paa0| 3. kiNha pA0 / 4. mmi bhaNai pA0 / Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmivaNNaNaM 165 . paramarahassammi' sIlaM smttgnnipiddgjhriysaaraannN| pariNAmiyaM pamANaM nicchayamacalaM pamANANaM / / 1652 // eyaM jai tubbhe suhaloluyA duhabhIruNo tA taha kaha vi kareha jahesa suhapariNAmo pai diyahaM pavaDDhamANo' bhvi| jao--asAro esa saMsAro visamA kammagaI kiMpAgaphalovamA' muhamahurA pariNAmadAruNA visayA, niviDa baMdhaNaM baMdhavA, pAso gharavAso, viogAvasANA piyajaNasamAgamA, girinaipayapUro viva diTThanaLaM jovvaNaM, karikannacaMcalAo savvariddhIo saDaNapaDaNaviddhaMsaNadhamma sarIrayaM, surAsurAnivAraNijjo sayA samAsanno maccU, akayasukayANa sulahAo pae pae duggaiduhaparaMparAo, nANa-daMsaNa-caraNalakkhaNo payaDo ceva suhasAhaNo'vAo kusagga-jalabiMducaMcalaM saMsAriyasuhaM tavvivarIyaM ca siddhisuhaM tahavi kammavisaviyAraghAriyA tayatthaM na ujjamaMti paanninno| eyamAyanniUNa paramasaMvegamuvAgayA siripphsettttipmuhaa| pavvaiyA bhagavao samIve bahave jNtunno| puNo vi parovayAraniraeNa puTTho tItthayaro gaNahAriNA--"bhagavaM! jIvANaM ko sattU ?" bhagavayA bhaNiyaM--"gaNAhiva ! jIvANa duviho sattU / davvasattU bhAvasattU y| davvasattU ya avayAramao / bhAvasattU puNa dhammaM pai pmaao| esa NaM saggApavaggapuramaggagalA jIvANaM turiyaturaMgamo saMsAravAhiyAlIe, paripaMthIsayalasuhANaM, mittaM vAmohassa, khettaM sayalANatthaparaMparAsassANaM, pauNA payavI duggai puravarIe, pamAyaparigayA jIvA pekkhaMtA vi sivasAhaNovAyaM labhrUNa vi sugurusAmaggI suNaMtA vi aciMtaciMtAmaNi sannihaM jiNadhamma niyaMtA vi sakkhaM suha-duhANa vivAgaM taha vi dhammANuTANesu nirujjamA ceva paanninno| tesiM ca pamAyapariNAmo aNegabhavaparaMparAsu kaya kdduyvivaago| yataH-- zreyo viSamupabhoktuM kSemaM bhave krIDituM hutAzena / saMsArabaMdhanagatai na tu pramAdaH kSemaH kartum / / 16653 // asyAmeva hi jAtau naramupahanyAdviSaM hutAzo vA / AsevitaH pramAdo hanyAjjanmAMtarazatAni // 1654 / / yanna prayAnti puruSAH svarga yacca prayAnti vinipAtam / tatra nimittamanAryaH pramAda iti nizcitamidaM me // 1655 / / saMsArabaMdhanagato jAti-jarA-vyAdhimaraNa-duHkhAtaH / yannodvejite (?) satvaH sopyaparAdhaH pramAdasya / / 16656 / / AjJApyate yadavazaH tulyodara-pANi-pAda-vadanena / karma ca karoti bahuvidhametadapi phalaM pramAdasya / / 1657 / / iha hi pramattamanasaH sonmAda vada nibhRtendriyAzcapalAH / yat kRtyaM tadakRtvA satatamakAryeSvabhipatanti / / 1658 // teSAmabhipatitAmudbhAntAnAM pramattahRdayAnAm / varddhanta eva doSA vanatarava ivAMbuse kena // 1659 / / daSTavA'pyAlokaM naiva vidhabhitavyaM tIraM nItA pi bhrAmyate vAyanA nau : / / labdhvA vairAgyaM bhraSTayogaH pramAdAt bhayo jIvaH saMsRtau baMbhramIti // 1660 // eyaM pi soUNa aNege jIvA paDibuddhA samogADhA pddhmporsii| etthaMtare ADhayapamANo visuddhakalamasAlikaNaviNimmio surapakkhittasugaMdhagaMdhapUriyadiyaMtaro rayaNathAlagao pahANapurisasamukkhitto bharahAhivakArio devaduMduhininAyabhariyabaMbhaMDamaMDalo samaMtao purajaNaparivArio maMgalamahalaramaNIyaNa samaNagammamANamaggo puvvavAreNa paviTTho balI ThiyA dhammadesaNA payAhiNI kAUNa bhagavaMtaM pUrao hoUNa tibhAge kAUNa titthayarapAyapUrao tikkhatto pakkhitto blii| tassaddhaM nahayale ceva devehiM gahiyaM addhaddhaM bhUmigama bharahAhiveNa avasesaM pAgayajaNeNa balimAhappaM puNa puvvapavatte vi Amae pasamai nave puNa chammAse jAva na kri| bhaNi yaM ca-- rAyA va rAyamacco tassAsai paurajaNavao vA vi| dubbalikhaMDiyabalichaDiyataMdulA NADhayaM kalamA // 1661 / / bhAiyapUNANiyANaM akhaMDaphuDiyANa phlgsriyaannN| kIrai balI surA vi ya tattheva chahaMti gaMdhAI ||1662||a 1. rahassamIsINaM paa0| 2. i evaM bho jai paa0| 3. pavaDDhamaNo pA0 / 4. vamA mahu mahurA paa0| 5. NAma visayA dAruNA paa0| 6. nivaDaNaM pA0 / 7. ceva sivasAhaNo paa0| 8. ceva tesiM je0| 6. rAsu kaDuya pA0 / 10. ramaNIyaramaNIyaNa paa0| duccalithaMDiyabalicha0 je0| Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNidacariyaM bhavaNavai-vANamaMtara-joisa-vemANiehi devehiM / naranArigaNehiM tahA samaMtao bhattibhariehiM / / 1662 / / kayapariveDho callai tUraninAeNa puuriydiyNto| ANaMdiyasayalajio jiNidacaMdANa pavarabalI / / 1663 / / balipavisaNasamakAlaM puvvadAreNa ThAi prikhnnaa| tiuNaM purao pADaNatassaddhaM avaDiyaM devA / / 1664 / / addhaddhaM ahivaiNo avasesaM hoI paagyjnnss| savvAmayappasamaNI kuppai nanno vi chammAsaM / / 1665 / / etthaMtare udrio bhagavaM uttaravAreNa niggaMtuNa paDhamabIyasAlaMtarasaMThie IsANakoNe maNimayasilAvaTTae devachaMdae gaMtRNa nvnno| usahaseNagaNaharo vi bhagavao pAyapIDhe nisnno| maharagaMbhIrAe bhAraIe surAsura-nara-tiriyasaMvAhAe parisAe dhammadesaNaM kaaumaarddho| gaNaharadhammadesaNAe ime guNA bhagavao kheyaviNoo ko| havai sIsaguNA dIvigA hoMti ubhayassa vi paccao havai sIsAyariyakamo aNuvattio hvi| bhaNiyaM ca-- kheyaviNoo sIsaguNadIvaNA paccao ubhayao vi / sIsAyariyakamo vi ya gaNaharakahaNe guNA hoti / / 1666 / / rAovaNIyasIhAsaNe niviTTho ya paayviiddhmmi| jeTaTho annayaro vA gaNahAri kahei bIyAe // 1667 / / saMkhAIe vi bhave sAhai jaM vA paro u pucchejjaa| na ya NaM aNAisesI viyANaI esa chaumattho / / 1668 // tao gaNahare dhammadesaNaM kAUNa Thie surAsurA bhagavaMtaM paNamiUNa naMdIsaraM gyaa| sirivaddhamANasUrIhiM viraie risahanAhacariyammi jiNakevalakallANo turiyAhigAro parisamatto / / 1669 / / cauttho ahigAro-- bharaho vi bhagavaMtaM pUiUNa kayacakkapUyApaNihANo viNIyanayari pvittttho| bhagavaM pi annattha vihrio| cakkAhivo vi gharaM gaMtuNa kayamajjaNovayAro dhUva-puppha-gaMdha-mallahatthagao sayalasAmaggIe viNIyanayari majhaM majjheNaM paDinikkhamai, paDinikkhamaittA jeNeva AuhagharasAlA jeNeva se divve cakkarayaNe teNeva saMpahArittha gmnnyaae| cakkarayaNassa Aloe paNAmaM karei karittA lomahatthayaM parAmusai parAmusittA taM cakkarayaNaM lomahatthaeNaM pamajjai pamajjittA divAe dagadhArAe abbhukkhei abbhukkhittA saraseNaM gosIsacaMdaNeNaM paMcaMgulitale caccikke dalayai dalayittA aggehi varehiM gaMdhehi ya mallehi ya cannehi ya vAsehiM ya accei accittA pupphAruhaNaM mallAvhaNaM AbharaNArahaNaM karei karittA, acchehi saNhehiM seehiM rayayAmaehiM accharasAtaMdulehi cakkarayaNassa purao aTThaTThamaMgalae Alihai, AlihittA karayalavippamukkeNaM dasaddhavanneNaM kusumabhareNa pupphovayArakaliyaM karei, karittA varadhUvaM dhi| varadhUvaM dahittA tikkhutto AyAhiNapayAhiNaM karei, karittA sattaTrapayAiM paccosakkai, paccosakkittA vAmaM jANaM aMcei, aMcittA dAhiNaM jANuM dharaNitalaMsi nihaTTa tikhutto muddhANaM dharaNitalaMsi nivADei, nivADittA Isi pacconnamai, pacconnamittA karayalapariggahiyaM sirasAvattaM aMjaliM matthae kaTTa cakkarayaNassa paNAmaM karei, karittA AuhasAlAo paDinikkhamai, paDinikkhamittA jeNeva bAhiriyA uvaTThANasAlA jeNeva siMhAsaNe teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA sIhAsaNavaragae puratthAbhimuhe nisIyai, nisIyittA aTTArasaseNippaseNIo saddAvei, saddAveittA evaM vayAsI--"khippAmeva bho devANuppiyA! viNIyanayariM ussukkaM ukkaraM adejjaM amejjaM abhaDappavesaM adaMDakudaMDimaM gaNiyA varanADaijjakaliyaM aNegatAlAyarANucariyaM pahayamuiMgaM amilAyamalladAma pamuiyapakkIliyaM sapurajaNujjANajaNavayaM cakkarayaNassa aTTAhiyAmahAmahimaM kareha, karehittA mama eyamANattiyaM khippAmeva pccppinnh|" te vi taha tti kAUNa paccappiNaMti / / tae NaM se cakkarayaNe adrAhiyAe nivvattAe samANIe AuhagharasAlAo paDinikkhamai, paDinikkhamittA aMtalikkhapaDivanne jakkha-sahassa-saMparivuDe divva-turiya-saddaninAeNaM phoDate ceva aMbaratalaM gaMgAe mahAnaIe dAhiNilleNaM kUleNaM puratthAbhimuhe payAe yAvi hotthaa| tae NaM se bharaherAyA haTTha-tuLe koDuMbiyapurise saddAvei, saddAveittA evaM vayAsI--"khippAmeva bho! haya-gaya-raha-pavara-johakaliyaM cAuraMgiNi seNNaM saNNAheha, AbhisekkaM hatthirayaNaM paDikappeha 1. guNa devaNA pacca0 pA0 / Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmivaNNaNaM 167 tti bhaNiUNa pahANovagaraNasaMpADaNapariyaNaM samAulaM jalAUriyamaNi-kaNaya-kalasaniraMtaraM vimalajalapaDahatthakalahoya doNIsaNAhaM phalihamayasIhAsaNovaraMjiyaM saMpatto NhavaNabhUmiyaM / nisanno puratthAbhimuho NhavaNasIhAsaNe / tao cheehiM mehAvIhiM purisehiM abbhaMgio sypaag-shsspaagtellehiN| saMvAhio aTThisuhAe maMsasuhAe cammasuhAe romasuhAe caubihAe sNvaahnnaae| uvvaTTio sugNdhgNdhvttttennN| tao kAo vi maragayamahAkuMbhapabhAsAmalijjatadehAo paumiNIo vva sapattAo, kAo vi vAmahatthaTTiyakaNaya-kalasapAsaviNihittadAhiNakarapallavavisaTuMtanahamaUhajAlAo, paMcaMguliviNiggayajalapUrapabbhArAo salilajaMtadevayAo iva kAo vi ya kalahoya-kalasavAvaDakarAo, rayaNIo vva punnimAiMdamaMDalaviNiggayajoNhApavAhAo, kAo vi gurukalasuvvahaNAyAsiyasaMjAyaseyaNhAyasarIrAo, jaladevayAo vva phalihakalasa-saNAhAo, varataruNikAmiNIo parivADIe naranAhamabhisiMcaMti / evaM varavihIe pavaravibhUIe pahAe varavatthaniyatthe appamahagghAbharaNAlaMkiyasarIre varamauDaditta sirae AviddhavIravalae solasajakkhasahassakayapADihare hya-gayarahapavara-johasaMkulAe cAuraMgiNIe seNAe samaMtao pariveDhie jeNeva Abhisekke hatthirayaNe teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA aMjaNagiri-kUDasaMnihaM gayavaI naravaI durUDhe abbhahiya-rAyateyalacchIe dippamANe maMgalamuhalamAgahasaehi saMthuvvamANe jayasaddakayAloe sakoreMTamalladAmeNaM chatteNaM dharijjamANeNaM seyacAmarAhiM uddhavvamANIhiM uddhavamAnIhiM mahayA kalayalaraveNaM pakkhubhiyasamuddaravabhUyaM piva meiNI karemANe narasIhe naravaI nariMde naravasabhe tihuyaNapahiyakittI amaravaisannihAe vibhUIe gaMgAe nahAnaIe dakkhiNilleNaM kUleNaM gAmAgaranagara-kheDa-kabbaDamaDaMba-doNamuha-paTTaNAsama-saMvAhasayasahassamaMDiyaM thimiyameiNIyaM vasuhaM abhijiNamANe, abhijiNamANe, aggAiM varAI rayaNAiM paDicchamANe paDicchamANe taM divyaM cakkarayaNaM aNugacchamANe aNugacchamANe joyaNaMtariyAhi vasahIhiM vasamANe, vasamANe jeNeva mAgahatitthe teNeva ugaavgcchi| taM ca cakkarayaNaM joyaNaM gaMtUNa tthaai| tattha kila joyaNANa saMkhA jaayaa| taeNaM se mAgahatitthassa adUrasAmaMte duvAlasajoyaNAyAma navajoyaNavitthiNNaM varanagarasaricche vijayakhaMdhAvAranivesaM karei, karittA vaDhai rayaNaM saddAvei, saddAvettA evaM vayAsI-"khippAmeva bho devANuppiyA! jahArihaM cauraMga-balasahiyassa mama AvAsaM kareha / egaM ca posahasAlaM nivvattehi, nivvattehitA eyamANattiyaM pccppinnaahi"| se vi savvaM karettA taheva pccppinnNti| tae NaM se bharahe rAyA AbhisekkAo hatthirayaNAo paccoruhai, paccoruhittA jeNeva posahasAlA teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA posahasAlaM pamajjai, pamajjittA dabbhasaMthArayaM saMtharei, saMtharittA mAgahatitthakumAraM devaM maNasI karemANe aTThamabhattaM pagiNhai, pagiNhittA posahasAlAe posahie ummukkamaNi-suvaNNe vavagayamAlAvannagavilevaNe nikkhittasatthamusale baMbhayArI ege abIe dabbhasaMthArovagae posahaM paDijAgaramANe, paDijAgaramANe vihri| tae NaM bharaherAyA aTramabhattaMsi pariNamamANaMsi posahasAlAo paDinikkhamai, paDinikkhamittA hAe kayabalikamme kayakouyamaMgalapAyacchitte sachattaM sajjhayaM vihihAuhapaharaNapaDipunnaM cAughaMTaM Asa-rahaM durUDhe / tae NaM se sirovaribirAyaMtachattarayaNe ubhayapAsanivaData cArucAmarAe cAuraMgiNIe seNAe samaMtao saMparikkhitte cakkarayaNadesiyamagge aNegarAyasahassANuyAyamagge mahayA ukkiTTha-siMhanAyabolakalayalaraveNaM phoDayaMto ceva aMbaratalaM puratyAbhimuhe mAgahatittheNaM lavaNasamudaM ogAheti jAva rahassanAhI ullAtao TaMkAraravA pUriyamahimaMDalaM paMcavannamaNirayaNaciMcaiyaviggahaM airuggayavAlayaMdaiMdadhaNusannigAsaM dappiyavaramahisadaDhakaDhiNasiMgaggasarisasAraM parahuyabhamarakulakasiNorageMdanIlaniddhacchavi niuNoviyamisimisiMtamaNirayaNaghaMTiyAjAlaparikkhittaM taDitaruNataraNikiraNatavaNijjabaddhacidhapaDheM kAlahariyaratta-pIya-sukkila-bahaNhAruNisaMpiNaddhaM riujaNajIviyaMtakaraM dhaNuM ginnhi| varavairasAratikkhatuMDaM ravikarasaMgasaMvaDDhiyateyaduddasaNaM kaMcaNamaNirayaNaraiyasukayapukhaM aNegamaNirayaNaramaNIyasaralihiyanAmakkharaM tihuyaNasaMkhohakaraM AyayakaNNAyayaM saraM ca kAUNa imAI udArAI vayaNAI udAharisu se naravaI-- 'bho bho suNaMtu bhavaMto nAgA-asurA-suvaNNA-bAhirao khalu sarassa je devA haMdi suNaMtu bhavaMto abhiMtarao sarassa 1 dippaMtasirae pA 2. AbaddhavI pA0 3. ppamANamaMga pA. 4. haMdi suNaMtu bhavaMto bAhiramo khalu sarassa je devaa| nAgAsurA suvaNNA tesi khu Namo paNivayAmi // 1 // haMdi suNaMtu bhavaMto abhiMtarapro sarassa je devA nAgAsurA suvaNNA savve meM visayavAsI // 2 // iti jaMbUdvIpaprajJaptau / / Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 jugAijiNidacariya je devA sAvahANA suNaMtu muhamUle sarassa je devA sapADiherA bhavaMtu pukhappaesa samassiyA je devA savve te visayavAsI mamaM ti kaTTa, usu nisirai parigaranigaDiyamajhe vaauddhysohmaannkosejje| citteNa sohae dhaNuvareNa iMdo vva paccakkhaM // 1670 / / taM aicaMcalajIvaM paMcami caMdovamaM mahAcAvaM / chajjai vAme hatthe, sakkassa va bharanAhassa / / 1671 / / tae---NaM se sare duvAlasajoyaNAI gaMtUNa mahayA mahayA saddeNaM pUriyaMbaraMtale mAgahatitthakumArassa bhavaNammi nivddie| se vi taM daThThaNa Asurutte kuvie caMDikkie misimisImANe tivaliyaM bhiDiM niDAle sAhaTTa. evaM vayAsI--kesa NaM bho! esa apatthiyapatthie siri-hiri-dhI-kittivajjie hINa-punna-cAuddase duraMtapaMtalakkhaNe jeNaM mama imAe eyANurUvAe divvAe deviDDhIe devajaIe divveNaM devANubhAveNaM laddheNaM patteNaM abhisamannAgae NaM bhavaNaMsi saraM nisiraI" ti kaTTa sIhAsaNAo uaii udvittA taM saraM giNhai, giNhittA nAmayaM vaaei| tae NaM tassa saMkappe samuppajjitthA--"uppanne khalu bho! jaMbuddIve dIve bhArahe vAse bharahe nAma cAuraMtacakkavaTTI, taM jIyameyaM tIya-paDuppannamaNAgayANaM mAgaha-titthakumArANaM cakkavaTTINaM uvatthANiyaM karittae tti kaTTa, hAraM mauDaM kuMDalAiM kaDagANi ya tuDiyANi ya vatthANi mahArihANi AbharaNANi ya saraM ca mAgahatitthodagaM ca giNhai, giNhittA jeNeva bharahe rAyA teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA aMtalikkhapaDivanne sakhikhiNIyAI paMcavannAiM pavaravatthAI parihie kayakarayalasaMpuDe jaeNaM vijaeNaM vaddhAvei, vaddhAvettA evaM vayAsI"--abhijie NaM devANuppiehiM kevalakappe bhArahe vAse purathimeNaM mAgahatitthamerAe, taM ahaM NaM devANuppiyANaM visayavAsI , ahaM NaM devANuppiyANaM ANAniddesakare kiMkare, ahaM NaM devANuppiyANaM purathimille aMte pAle, taM paDicchaMtu NaM devANuppiyA mama imeyAruvaM pIidANaM" ti kaTTa, hArAiyaM titthodagapajjaMtaM uvnnei| se vi yaNaM paDicchai paDicchittA taM devaM sakkArei sammANei pddivisjjei| tae NaM se bharahe rAyA rahaM parAvattei, parAvatteittA lavaNasamuddAo mAgahatitthe NaM paccuttarai, paccuttarittA vijayakhaMdhAvAradese samAgacchai rahAo paccoruhai, majjaNagharamaNupavisai kayamajjaNo tatto pddinikkhmi| bhoyaNamaMDabaMsi suhAsaNavaragae aNegabhaDabhoiehiM saddhiM aTThamabhattAo pArei, pArittA jeNeva bAhiriyA uvaTThANasAlA teNeva uvAgacchai uvAgacchittA pavarasiMhAsaNe nisIyai, nisIittA aTThArasaseNippaseNIo saddAvei, sahAvettA evaM vayAsI-"khippAmeva bho devANuppiyA ! mAgahatitthAhivassa mahayA mahayA vicchaDDeNaM aTTAhiyA mahimaM kareha, karittA eyamANattiyaM khippAmeva paccappiNaha" te vi taheva kAUNa paccappiNaMti / tae NaM se dibve cakkarayaNe vairAmayatuMbe lohiyakkhamayArae jaMbUNayanemIe maNimuttAjAlavibhUsie sanaMdighose sakhikhiNIe dibve taruNa-ravi-maMDala-nibhe, nANA-maNi-rayaNaghaMTiyAjAla-parikhitte, Asattasavvouyasurabhi-kusuma-malladAme aMtalikkhapaDivanne jakkhasahassasaMparivuDe divva-tuDiya-saddasaNNinAeNaM pUrete ceva aMbaratalaM nAmeNa sudaMsaNe naravaissa paDhame cakkarayaNe tassa devassa tAe mahimAe nivvattAe samANIe Auha-gharasAlAo paDinikkhamai, paDinikkhamittA dAhiNapaccatthimeNaM disIbhAeNaM varadAmatitthAbhimuhe payAe yAvi hotthA / bharahe vi ya NaM hatthikhaMdhavaragae sayalasAmaggIe tassa cakkarayaNassa maggANulagge joyaNapamANehiM suhAvAsehiM jeNeva varadAmatitthe teNeva uvAgacchai uvAgacchittA vijayakhaMdhAvAre nivesaM karei karittA vaDDhairayaNaM saddAvei saddAvettA evaM vayAsI--"khippAmeva bho devANuppiyA! mamAvAsaM posahasAlaM ca karei karittA eyamANattiyaM pccppinnaahi|" se vi taheva kAUNaM pccppinni| ____tae NaM se bharahe posahasAlaM pavisai dabbhasaMthArayaM duruhai varadAmadevakumAra maNasIkAUNa aTThamabhattaM pagiNhai / posahaM paDijAgaramANe paDijAgaramANe vihri| tae NaM se bharahe aTThamabhattaMsi pariNamamANaMsi posahasAlAo paDinikkhamai jeNeva cAughaMTe Asarahe teNeva uvAgacchai uvAgacchittA himavaMtakaMdaraMtaranivAyasaMvaDhiyacittatiNisaddaliyaM jaMbUNayasukayakapparaM kaNaya-daMDiyAraM, sujAyajAyarUvajAyaghaMTiyAjAlAravajaNiyajaNavimhayaM tattatavaNijjacakkatAratuMbaviNiviTThaaTThAsIvarArayaM visiTra-lanavalohabaddhasaMdhibaMdha, pasatthavitthipaNNalakkhaNadharaM vAvallasellakuMtakheDayAsisannisiyasarabhariyabattIsatoNasaMparikhittaM aojjhaM susArahisaMpaggahiyaM balAgagayadaMta-caMda-mottiya-kuMda-kuDaya-varasiMduvArapheNa-nigara-hArakAsappagAsadhavalehi maNapavaNa-jaigavaMcalasigdhagAmIhiM cauhiM cAmarA-kaNaga-vibhUsiyaMgehiM varaturaMgamehiM juttaM paMcavannarayaNaparimaMDiyaM soyAmaNi1. viviha vaNNaM je.| Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharahacakkavaTTissa vaNNao 169 - kaNaga-taviya-paMkaja-jAsumaNa-jaliyajalaNa-sugatuMDarAgaM, . guMjaddha-baMdhujIvaga-rattahiguluya-siMdUra-ruila-kuMkuma-pArAvaya-calaNa nayaNa-rattAsoya-kisuyagayatAlu-suriMdagovagasamappaha, biMbAphala-silappavAla-uTuiMtasUrasarisaM, savvouyakusumaAsatta-malladAma, Usiyaseya-jjhayaM, mahAmeharasiya-gaMbhIraniddhaghosaM, sattu-hiyaya-kaMpaNaM, tihuyaNavissuyajasaM puhaivijayaM labhaM nAma cAughaMTa AsarahaM naravaI durUDhe / tae NaM se naravaI dAhiNAbhimuhe varadAmatittheNaM cakkadhurA pamANaM lavaNajalahijalamogADhe dhaNaM giNhai saraM muyai se vi ya NaM sare varadAmatitthAhivasse bhavaNaMgaNe nivaDai se vi ya NaM varadAmatitthAhivaI sakove saraM giNhai / uppanne bharahe paDhamabharahAhivai tti akkharANi vAei / pasamasalilavijjhaviyakovAnale rayaNamAlaM mauDaM muttAjAlaM hemajAlaM kaDagANi tuDiyANi ya gahAya aage| bharahaM evaM vayAsI--"aha eNaM devANuppiyANaM ANAniddesakare varadAmatitthAhive dAhiNille aMtevAsI / taM giNhaMtu NaM devANuppiyA! imaM pIidANaM ti bhaNiUNa mAlAmauDAiyaM pnnaamei| bharahe vi samma paDicchai varadAmatitthAhivaM sakkArei sammANei pddivisjjei| appaNA vi jeNeva vijayakhaMdhAvAre teNeva uvAgacchai uvAgacchittA NhAe ya kayabalikammeM bhutte samANe varadAma-titthAhivassa aTTAhiyaM mahimaM krei| tao cakkarayaNaM desiyamagge paccatthimadisAbhimuhe payAe yAvi hotthaa| taheva khaMdhAvAranivesaM pabhAsatitthAsanne karei taheva aTThamaM giNhai rahamArUhai pabhAsatittheNaM rahanAbhimettajalaM lavaNasamudaM ogAhai saraM muyai se vi ya NaM sare pabhAsatitthAhivassa gharaMgaNe nivddi| se vi ya NaM pabhAsatitthAhive sara-nAmakkhara-vinAyavuttaMte cUDAmaNIdivvaM uratthaMge vejjaMsoNIsuttaM kaDagANi ya tuDiyANi ya gahAya smaage| aMtalikkhapaDivanne jae NaM vijaeNaM bharahAhivaM vaddhAvei vaddhAvaittA evaM vayAsI-"aha NNaM tubbhANaM visayavAsI pabhAsatitthAhive devANuppiyANaM kiMkare vase vaTTAmi taM giNhaMtu NaM devANuppiyA imaM eyArUvaM mama pAhuDaM "ti bhaNiUNa maNimAiyaM uvAyaNI karei / se vi sammaM saMpaDicchai pabhAsatitthAhivaM sakkAriUNa visjjei| appaNA vi vijayakhaMdhAvAramAgaMtUNa aTThamAo pArei pabhAsatitthahivassa aTTAhiyaM mahAmahimaM krei| pabhAsatitthAhivassa aTThAhiyAe mahAmahimAe nivvattAe cakkarayaNadesiyamagge siMdhUe mahAnaIe dAhiNilleNaM kUleNaM puratthAbhimuhe siMdhudevI bhavaNAbhimuhe payAe yA vi hotthaa| . ___ tao siMdhudevI bhuvaNassa adUrasAmaMte vijayakhaMdhAvAranivesaM karei, karittA siMdhudevi maNe kAUNa aTThamabhattaM giNhai, aTThamabhattaMsi pariNamamANaMsi siMdhudevIe AsaNaM calai / ohi pauMjai, jIyakappaM sarai "kiccameyaM tIyapaDuppannamaNAgayANaM bharahasAmiyANaM pUyAsakkAraM karettae" ti kaTTa kuMbhaTTasahassaM rayaNavicittaM nANAmaNikaNagarayaNabhatticittANi duve kaNagabhaddAsaNANi kaDagANi ya tuDiyANI ya vatthANi ya AbharaNANi ya gahAya Agacchai, AgacchittA aMtalikkhapaDivannAI sakhikhiNIyAI pavaravatthAI parihiyA bharahaM rAyANaM jaeNaM vijayaeNaM vaddhAvei, vaddhAvaittA evaM vayAsI--aha naM devANuppiyANaM visayanivAsiNI kikari tti bhaNiUNa vicittarayaNakuMbhaTThasahassAiyaM pAhuDaM payacchai bharahe vi sAyaraM paDicchai, paDicchittA siMdhudevi sakkArei sammANei saMbhAsei pddivisjjei| appaNA vikhaMdhavAramAgacchai AgacchittA aTThamAo pArei, pArittA siMdhudevIe aTTAhiyA mahimaM karei nivvattiyAe aTTAhiyA mahimAe se cakkarayaNe AuhagharasAlAo paDinikkhamai, paDinikkhamittA uttaraputthimeNaM disIbhAeNaM veyaDDhapavvayAbhimuhe payAe yAvi hotthaa| tAhe joyaNamANehiM suhappayANaehiM gaMtUNa veyaDDhapavvayassa dAhiNe niyaMbe khaMdhAvAraM nivesai nivesittA aTThamaM pagiNhai aTThamabhattaMsi pariNamamANaMsi veyaDDhagirikumArassa vi AsaNe calai ohiM pauMjai pAsai bharahe vAse paDhamacakkaharaM samuppannaM / tao pahaTThamANaso nANAviharayaNANi mahagdhaM mollANi devadUsANi Abhisekko alaMkAro annapi bhaddAsaNavIrAsaNAIyaM ghettUNa samAgao / aMtalikkhapaDivanno bharahAhivaM jaeNaM vijayaNaM vaddhAvei uvAyaNaM paNAmei sevaM saMpaDivajjai se vi bharahAhive sakkAriUNa visajjei / appaNA vi khaMdhAvAraM gaMtUNa aTThamAo paarei| veyaDDhagirikumArassa aTThAhiyA mahimaM krei| tae NaM se cakkarayaNe timisaguhAbhimuhe payAe yAvi hotthaa| tayaNucakkAhive vi suhaM suheNa gaMtUNa timisagRhAe adUrasAmaMte khaMdhAvAranivasaM karei kayamAlayaM devaM maNasI kAUNa aTThamabhattaM pagiNhai / aTThamabhatte pariNamamANe kayamAle deve caliyAsaNe ohinANanAyaparamatthe itthIrayaNassa tilayacodasagaM AbharaNaM vatthANi ya gaMdhANi ya mallANi Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 jugAijidicariyaM ya cunnANi ya tuDiyANi ya gahAya samAgae purao hoUNa jayasaddaM pauMjai sevaM paDivajjai pAhuDaM ca paNAmei / bharaho vi pAhuDaM paDivajjiya kayasakkAraM kayamAlayaM visajjei / appaNA vi khaMdhAvAramAgamma aTThamAo pArei / kayamAlayas aTTAhiyA mahimaM karei / abhinivvattAe aTThAhiyAe mahimAe bharahe suseNaM seNAvairayaNaM saddAvei, saddAvittA evaM vayAsI-gacchAhiNaM bho suseNA siMdhUmahAnaIe paccatthimellaM nikkhuDaM sasiMdhu - sAgara - giri-merAgaM sama-visama-nikkhuDANi ya oyavehi, oyavittA aggAI varAI paMcavannAI rayaNAI paDicchAhi, paDicchittA eyamANattiyaM paccappiNAhi" / tae NaM se suseNe balassa nayA bhara vAsamma vissuya - jase mahAbalaparakkame mahappA oyaMsI teyaMsI pavaralakkhaNajue milakkhu bhAsA visArae cittacArabhAsI bharahe vAsammi nANAvihanikkhuDANaM ninnANa ya jaladuggamANa ya thaladuggamANa ya duppavesaNANa ya viyANae attha- sattha- kusale seNAvairayaNe suseNe bharaheNaM rannA evaM ANatte samANe haTTatuTThe paramasomaNassie harisavasavisappamANahiyae dasa haM aMjali matthae kaTTa. "evaM sAmI taha" tti ANAe viNaeNa vayaNaM paDisuNei, paDisuNittA sae AvAse uvAgacchai koDuMbiyapurise ANavei - "khippAmeva bho ! AbhisekkaM hatthirayaNaM paDikappeha, hayagaya rahajoha saMruddhameiNItalaM cAuraMgiNI sennaM snnaah|" te vi taheva savvaM kAUNa paccappiNaMti / tae NaM suseNe seNAvaI jeNeva majjaNaghare teNeva uvAgacchai, uvAgacchitA pahAe kayabalikamme kayakouyamaMgalapAyacchite appamahagghAbharaNAlaMkiyasarIre saMnaddhabaddhavammiyakavae uppIliya sarAsaNapaTTIe piNaddhagevejje AviddhavimalavaraciMdhapaTTe gahiyAuhappaharaNe aNegagaNanAyaga-daMDanAyagaseTThi - satthavAhasaMdhivAla- dUyapamuhapariyaNasaMparivuDe majjaNagharAo paDinikkhamai, paDinikkhamittA hatthirayaNaM durUDhe / tae NaM se hatthikhaMdhavaragae uvarivirAyaMta seyapuMDarIe seyacAmarAhiM uddhavvamANIhiM 2 cAuraMgiNIe seNAe samaMtao saMparivuDe jeNeva siMdhunaIe teNeva uvAgacchai, uvAgacchitA aNegAsu salilAsu samuddesu mahAdahesu ya samuttAraNasamatthaM jattha NaM saNasattarasAI savvadhannAI udayaMte vAviyAiM atthamaNasamae luNijjaMti je vi ya NaM vAsaM nAUNa cakkavaTTiNA parAmuTThe samANe duvAlasajoyaNANi tiriyaM pavittharai, taM cammarayaNaM parAmusai / tae NaM se cammarayaNe suseNaseNAvaiNA parAmuTThe samANe nAvAbhUe jAe yAvi hotthA / tae NaM seNAvaI cauraMgabalasahie taM cammarayaNaM duruhai, duruhittA vimalajalatuMgavIiyasidhumahAnaI nAvAbhUeNaM cammarayaNeNaM uttri| tao siMdhu samuttarittA appasihayasAsaNe seNAvaI kahiM ci gAmAgara-nagara-pavvayANi kahiM ci kheDakabbaDa-do muha-paTTaNa-maDaMbANisiMhalae babbarae TaMkaNAe milakkhuvisese javaNadIvaM ca pavaramaNi-kaNaga-rayaNa-kosasamiddhaM kAlamuhe joNae ya uttaraveyaDDhasaMsiyAo nANAvihAo mecchajAIo avareNa jAva siMdhusasAgaraM ti savvapavaraM kacchadesaM oveUNa paDiniyatte bahusamaramaNijje ya bhUmibhAge tassa kacchassa suhanisanne, tAhe te jaNavayANa nagarANa paTTaNANa ya annesi ca bahUNaM kheDa-kabbaDa - maDaMbAINa mahivaiNo AbharaNANi bhUsaNANi vatthANi ya maharihANi rayaNANi ya paMcappayArANi ya pavaNavege turaMgame mayajalasaMsittadharaNIyale bhinnagaMDe gayAhive aMjaNakaTunipphanne pavararahavare hirannaM suvannaM annaM ca jaM variThThe rAyArihaM taM savvaM seNAvaissa uvarNeti kAUNa aMjali matthayammi paNayA evaM vayAsI -- "tumhettha amhANa sAmiyA devayAvayaM tumha visayavAsiNo "tti jaMpamANA saraNamuvagayA / " seNAvaiNA vi jahAhiM Thaviya pUiyA visajjiyA samANA sagANi sagANi nagarANi paTTaNANi doSNamuhANi vi samANiya annupvitttthaa| tAhe seNAvaI gheNa pAhuDANi puNaravi siMdhunAmadhejjaM aNahasAsaNe akkhayabale mahAnaI uttine suhapayANaehiM samAgatUNa tANi pAhuDANi AbharaNANi rayaNANi vatthANi ya kariNo hariNo rahavare annaM pi rAyArihaM savvaM bharahAhivassa samappe | appaNAvi sakkArie sammANie visajjie saharise sagamAvAsamuvAgae seNAvaI / tae NaM se bharahe annayA kayAi seNAvaIM saddAvettA evaM vayAsI -- " gaccha NaM bho ! timisaguhAe dAhiNillassa duvArassa kavADe vihADehi, vihADettA eyamANattiyaM paJcappiNAhi / " tae NaM se seNAvaI jeNeva timisaguhA teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA timisaguhAe adUrasAmaMte ThiccA kayamAlayaM devaM maNasI kAUNa aTTamabhattaM pariNhai / aTTamabhattaMsi parimANaMsi hAe suibhUe suddhappAvesAiM pavaravatthAI parihie dhUvakaDacchuyahatthagae majjaNagharAo paDinikkhamai, paDinikkhamittA jeNeva timisaguhAe dAhiNe duvAre teNeva pahAritthagamaNAe / tao saNiyaM saNiyaM jeNeva tANi kavADANi teNeva uvAgacchai uvAgacchittAAloe paNAmaM karei, karitA aTThAhiyA mahimaM karei aTThaTThamaMgalae Alihai, AlihaittA Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharahacakkavaTTissa vaNNao 171 daMDarayaNaM praamusi| tae NaM taM daMDarayaNaM vairasAramayaM sattasennaviNAsaNaM khaMdhAvAre naravaissa gaDDa-dari pabbhAra-girivaravisamaTThANasamIkaraNaM hiyakaraM saMtikaraM suhakaraM ranno hiyaicchiyamaNoraha-pUragaM divyamappaDihayaM daMDarayaNaM gahAya sattaTupae pccoskki| paccosakkittA te kavADe teNa daMDarayaNeNa mahayA mahayA saddeNaM tikkhutto aauddei| tae NaM te dArakavADA daMDarayaNeNa samAhyA samANA mahayA mahayA saddeNaM kuMcAravaM karemANA karemANA sarasarassa sagAI sagAI ThANAI pccoskkitthaa| tae NaM se suseNe seNAvaI jeNeva bharahe rAyA teNeva uvAgacchai uvAgacchattA kayapaNAme kavADugghADaNaM sAhei / bharahAhivo vi cauraMgabalaparivArio gaMdhavAraNArUDho jeNeva timisaguhaM teNeva uvAgacchai / tae NaM se bharahe cauraMgulappamANaM mettaM aNaggheyaM sapADiheraM aNovamajuI maNirayaNaM paIvasamaM paNAsiyA sesatamaMdhayAra jaNava muddhAgaeNaM dukkhaM na kiM ci jaayi| havai Aroggeya savvakAlaM tericchiyA divyA mANasA ya uvasaggA savve na kareMti kiM ci dukkhaM saMgAme vi ya asatthabajjho havai naro taM maNirayaNaM bharahAhivo gahAya hatthirayaNassa dAhiNillAe kuMbhIe nikkhivi| tae NaM (bharahAhive pariMde) haya-gaya-raha-joha-saMkulAe cAuriMgiNIe seNAe saddhi saMparivuDe taM timisaguhaM dAhiNilleNaM duvAreNaM sasi vva mehaMdharayAranivahaM aiiii| teeNaM se bharahe chattalaM duvAlasaMsiyaM aTThakanniyaM ahigaraNisaMThANasaMThiyaM aTThasovanniyaM jakkhasahassakayapADiheraM cauraMgulapamANamettaM samatalaM mANummANapamANajogaM (ya juttaM duvAlasajoyaNANi timiranigarapaDisehagaM sasisUrajaliyajalaNajagaDiya teyaM) jassa pabhAveNa cakkavaTTI cauraMgabalasahio tamisaguhaM laMghiUNa vIyamaDDhabharahaM uyvei| taM kAgiNirayaNaM gahAya rAyavare purathimapaccathimillesu kaDaesu joyaNaMtariyAI paMcadhaNusayAyAmavikkhaMbhAiM joyaNujjoyakarAI (cakkaNemIsaMThiyAI caMdamaMDalapaDiNigAsAiM egaNapaNNaM maMDalAI) AlihamANe AlihamANe timisguhmnnupvisi| jAva kila dharai cakkavaTI tAva tANi maMDalANi dharaMti guhA vi tahA ugghADiyA ceva ciTThai tehiM maMDalehiM AloyabhUyA ujjoyabhUyA sUrarassIhiM ca paNAsiyaMdhayArA caMdakiraNehiM ca kavaliyatamaMdhayArA divasaMbhayA suhappayArA savvesi havai tIse NaM guhAe bahumajjhadesabhAe ettha NaM ummugganimmaggajalAo nAma duve maha o pnnttaao| jAo NaM timisaguhAe purathimillAo bhittikaDagAo pavUDhAo samANIo paccatthimeNaM siMdhu mahAnaI samapyeti / jannaM ummuggajalAe mahANaIe taNaM vA kaTU vA pattaM vA sakkaraM vA Ase vA hatthI vA rahe vA johe vA pakkhippai taNNaM sA tikkhutto AhuNiya AhuNiya egaMte thalaMsi eDei / jaNNaM nimmaggajalAe pakkhippai taNNaM sA aMto jalaMsi nimjjaavei| tae NaM se vaDDhairayaNe bharahavayaNeNa tAsu naIsu aNegakhaMbhasayasaMnniviTTha acalamakaMpaM sAlaMbaNavAhagaM savvarayaNAmayaM suhasaMkama krei| tae NaM se bharahe cauraMgabalapIDiyamahImaMDale cakkarayaNadesiyamagge siMdhUe purathimilleNaM kUleNaM tAo naIo tehi saMkamehi suhaM suheNa uttri| tae NaM tIse guhAe uttarillassa duvArassa kavADA sayameva mahayA mahayA kuMcAravaM karemANA karemANA sarasarassa sagAI sagAI ThANAiM usakkaMti pccoskkitthaa| teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM uttaraDDhe bhArahe vAse bahave AvADA nAma cilAyA privsNti| aDDhA dittA vittA vitthinnviulbhvnnsynnaasnnjaannvaahnnaainnaa| bahudhaNa-bahujAyarUvarayayA bahudAsI-dAsa-gomahisa-gavelaga-ppabhUyA bahujaNassa aparibhUyA sUrA vIrA. vikkaMtA vitthinnaviulabalavAhaNA bahusu samarasaMparAesu laddhalakkhA yAvi hotthaa| tae NaM tesiM visayaMsi bahaNi uppAiya-sayANi paaubbhvitthaa| tae NaM te tANi pAsittA ohayamaNasaMkappA jhiyAyaMti / tae NaM se bharahe rAyA cakkarayaNadesiyamagge mahayA hayahesieNaM gayagulugulAieNaM rahajhaNajhaNAieNaM mahayA mayA johakalayaleNaM pakkhubhiyasamuddaravabhUyamivameiNI karemANe karemANe tIe guhAe uttarilleNa duvAreNa nII sasi vva mehaMdhayAranivahAo piyadasaNe nrvii| tae NaM te cilAyA taM pAsittA AsuruttA kuviyA caMDikkiyA misimisImANA annamannaM saddAveMti saddAvettA evaM vayAsI-"esa NaM devANuppiyA! kei apatthiyapatthie siri-hiri-dhI-kitti vajjie duraMtapaMtalakkhaNe 1. joga jutto loge caranti svvjnnpnnnnvgaa| Na iva caMdoM Na iva tattha sUre Na iva aggI Na iva tattha timiraM NAseMti aNdhyaare| jattha tayaM divvaM bhAvajuttaM duvAlasajoyaNAI tassa lesApro viva DDheti timiraNigarapaDisehi yaayo| rati ca savvakAlaM khaMdhAvAre karei pAloyaM divasabhUyaM) jambUdvIpa prajJasau 2 paDisehagaMdhAsasurajaliyajala gehA gahiya teyN| .. Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 jugAijiNiMdacariyaM hINapunnacAuddase amha visayaM mahayA balasamuddaeNaM havvamAgacchaI" tti kaTu annamannassa eyamaTTha paDisuNiti, paDisuNittA saMnaddhabaddhakavayA uppIliyasarAsaNapaTTIyA gahiyAuhapaharaNA bharahassa aggANIeNa saddhi saMpalaggA yAvi hotthA taM aggANIyaM hayamahiyanivADiyavIrasatthaM musumariyadhayapaDAyaM nivaDiya rahakuvaraMkaM disIyaM diso disi paDisehiMti / tae NaM se suseNe seNAvaI aggANIyaM hayamahiyajohasaMghAyaM nivaDiyadhayapaDAgaM vichattasAmiyaM hariNajUhagaM piva sIhanAyabhayaduyaM disodisiM palAyamANaM daLUNa kovAnalapajjaliyaMge jamabhaDa bva rattacchaduppecche kayasannAhe asIi maMgulamUsiyaM navanauI aMgulapariNAhaM aTThasayaMgulamAyayaM battIsaMgulamusiyasiraM cauraMgulakaNNAyaM vIsaiaMgulabAhAgaM cauraMgulajannuyaM solasaaMgulajaMghAgaM cauraMgulamUsiyakhuraM muttolI saMvattavaliyamajhaM isiM aMgulapaNayapaTu sannayapaTTha saMgayapaTu pasitthapaTTa visAlapaTTha vettalayakasanivAyaaMkellaNapahAraparivajjiyayaMgaM tavaNijjathAsagaM ahilANaM, navakaNayavicittarayaNarajjuyapAsaM kaMcaNa-maNikaNagapayaraga nANAviha-ghaMTiyAjAlamottiyAjAlagehiM parimaMDiyapaTu paMcavannamaNirayaNakhaciyavarakaNayamaMDiyamuhaM kaNayamayapaumakayatilayaM cArucAmaraviyikannapUrAgaM vajjAuhabohaNaM piva cakkaharapunnapagarisAgarisiyaM mahiyalamoinnaM ghoNA viNissaraMtapavaNapasareNa mahImaMDalavitthAramiva pibaMtaM kharakhuracaMcupuDehiM dharaNitalaM abhihaNamANaM dovi yA calaNe jamagasamagaM muhAo viNiggamaMtaM va sigghayAe muNAlataMtuudagamavi nissAe vi pakkamaMtaM jAikulakalaMkavajjiyaM pasatthabArasAvattayavisuddhalakkhaNaM mehA vi bhaddagaM viNIyaM taNuyatarasukumAralomaNibaddhacchavi sujAyaM maNapavaNagarulajaiNavegaM muhuttametteNa vi laMghiyANegajoyaNasayamANameiNItalaM udaga-huyavaha-pAsANa-paMsu-kaddama-sakkara-vAluillataDakaDagavisamapanbhAragirikaMdarIsu pavvayaduggesu ya nitthAraNA samatthaM aNamaMtasAmaMtavaNagahaNadAvAnalaM aNegasamaraladdhavijayaM siriyAbhiseyaThANamiva jaMgamaM sujAyajovvaNatthasuya pecchanIlavannaM kamalAmelaM nAma AsarayaNaM suseNe seNAvaI smaaruuddh'e| kuvalayadalasAmalaM payaDiyapaurapogaraM sattujaNaviNAsaNaM kaNagarayaNamaMDiyapaggahaM nANAmaNibhatticittaM pahoyamisimisiMtatikkhadhAraM loe aNovamANaM varavairabheyayaM savvatthamappaDihayasAmatthaM pannAsaMguladIhaM solasaaMgulAI vitthinnaM addhaMgulapiMDaM / bhaNiyaM ca--- pannAsaMguladIho solasaso aMgulAI vitthinno| addhaMgulabAhallo jeTupamANo asI bhaNio / / 1672 // tamasirayaNaM naravaissa hatthAo ghettUNa suseNaseNAvaI AvADacilAehiM saddhiM saMpalagge yAvi hotthaa| tae NaM te cilAe hayamahiyavIranivADiyadhayaciMdhe chinnachattadaMDe disodisi paDisehei / tae NaM te AvADacilAyA varAgA bhIyA tatthA tasiyA uvviggA atthAmA apurisakkAraparakkamA 'adhAraNijjamiti kaTTha aNegAI joyaNAI abakkamaMti, avakkamittA egayAo milaMti, milittA jeNAmeva siMdhUmahAnaI teNAmeva uvAgacchaMti, uvAgacchittA vAluyA saMthArae saMtharaMti, saMtharittA tattha duruhaMti uttANagA avasaNA kuladevae mehamuhe nAgakumAre deve maNasI karemANA karemANA aTThamabhattAI giNhaMti giNhitA taccittA tammaNA vAluyA saMthArovagayA ciTThati / tae NaM tesiM cilAyANaM aTThamabhattaMsi pariNamamANaMsi tesiM devANaM AsaNANi clNti| ohiM pauMjaMti pAsiMti siMdhupuliNavAlyA saMthArovagae aavaaddcilaae| tao mehamahA devA annamannaM sahAveMti maMtiyaM pAubbhavaMti, aMtalikkhapaDivannA evaM vayAsI-"bhaNaha bho! kiM karemo? ke bhe hiyaicchie atthe?" tae NaM te cilAyA mehamuhanAgakumAradevadaMsaNeNa karagayaM kajjasiddhiM mannemANA harisavasavisappamANahiyayA ummuhA aMjaliM matthae kaTTa evaM vayAsI-"esaNaM kei apatthiyapatthie keNa vi aNaikkaMtapuvvaM amha visayamAgae taM tahA kareha jahA nAgacchai" tti / tae NaM te devA AvADacilAe evamAhaMsu-"esa NaM devANuppiyA; bharahe nAmaM rAyA maNusiMde cAuraMtacakkavaTTI appaDihayasAsaNe mahiDDhie mahajjuIe mahesakkhe no khalu esa sakko keNai deveNa vA, dANaveNa, vA satthapaogeNa vA, aggipaogeNa vA, visapaogeNa vA, maMtapaogeNa vA, taMtappaogeNa vA, vijjAsAmattheNa vA uddavittae vA paDisehittae vA, tahA vi ya NaM tumha piyaTTAe eyassa uvasaggaM karemo" ti kaTu tesimaMtiyAo avakkamaMti, avakkamittA savvao samaMtA khaMdhAvAranivesassa uppiM ThiccA jamagasamagaM jugamusalamuTrippamANamettAhiM dhArAhiM sattarattaM jAva mahAvAsaM vrisiumaarddhaa| tae NaM se bharahe rAyA niraMtaraM vAsaMsittA cammarayaNaM parAmusai se vi ya NaM parAmuDhe samANe sAhiyANi duvAlasajoyaNANi khippAmeva tiriyaM pavittharai tae Ne se bharahe rAyA sayalaniyakhaMdhAvArasahie cammarayaNe duruhai duruhittA sAvesamANase naravasabhe naravaI navanavaI sahassakaMcaNa-salAgaparimaMDiyaM nivvaNasupasattha-visiTra-laTra-kaMcaNaumaNirayaNa1. gulsonniiko| jaMdU. aTThagula bA. je. / Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharahacakkavaTTissa vaNNao 173 ps| ciMcaiyadaMDaM mio AyayavaTTa-laTU-araviMdakaNNiyasamANaruvaM vatthippaese ya paMjaravirAiyaM mahArihaM vivihabhatticittaM maNirayaNakiraNasaMvaliyasUrakaraniruddhaloyaloyaNAloyaM rAyalacchicidhaM ajjuNasuvannapaMDurapaDapaccatthuyapaTTidesabhAgaM ahiyasassirIyaM sAraya-nisAyaravimalapaDipunnacaMdamaMDalasamANaruvaM nariMdavAmappamANapavittharaM kumuyasaMDadhavalaM sUrAyavasIyavAyarayareNu nivAraNAsahaM suppamANadaMDaM jammaMtarovajjiyatavaguNehi laddhaM sudullaha appapuNNANaM vagghAriya malladAmakalAvaM divvaM chattarayaNaM praamusi| se vi chattarayaNe rannA parAmuTu samANe khippAmeva sAhiyAiM bArasajoyaNAI tiriyaM pavittharai khaMdhAvArassa uri tthaai| tae NaM se bharahe rAyA maNirayaNaM parAmusai parAmusittA chattarayaNassa vatthibhAgaMsi Thavei / tammi ya cammarayaNesu khette viva sAlijava-gohuma-mugga-mAsa-tila-kulattha-saTThiga-nipphAva-caNaga-kodava-kotthubhari-kaMgu-pamuhAI dhannAI udayaMte sUrie vAviyANi atthamaMte luNiyANi puNiyANi gAhAvairayaNANubhAveNa uvabhogArihANi hvNti| hariyANi vi vivihajAINi allaka-mUlaga-haliddA-lAuya-tausa-paNasa-kAliMga-mAuliMga-kaviTThadADiyamaaMba-aMbaliyapamuhaphalavisese kaMdavisese ya bahuppayAre tammi ceva diNe uppajjati / gAhAvairayaNaguNeNa bhujjti| tae NaM se bharahe rAyA cammarayaNasamAruDhe chattarayaNeNa saMbuyasire maNirayaNapaNAsiyaMdhayAre suhaM suheNaM sattarattaM privsi| na vi se khuhA na vi tisA neva bhayaM neva vijjae dukkhaM / bharahAhivassa ranno khaMdhAvArassa vi taheva / / 1673 / / tae NaM tassa bharahAhivassa sattarattaMsi pariNamamANaMsi ayameyArUve saMkappe samappajjitthA--kesa NaM esa pAve! mama abhibhaviukAme sattarattaM musalappamANAhiM dhArAhi niraMtaraM vAsiumAraddhe?" tae NaM bharahassa cittaM jANittA sayA sannihiyA solasadevasahassA sannajjhiuM pavattA yAvi hotthaa| tao te devA saMnaddhabaddhavammiyakavayA uppIliyasarAsaNapaTTIyA gahiyAuhappaharaNA samuddIviyakovAnalarattacchuduppecchA mehamuhanAgakumAraMtiyaM pAunbhavitthA / evamAhaMsu---"haM bho mehamuhA! kiNNaM tubbhe na yANaha bharaharAyaM mahiDDhiyaM mahANubhAvaM mahesakkhaM no khalu sakkA bharahe rAyA keNai deveNa vA, dANaveNa vA, mArittae vA, paDisehaittae vA, tahA vi ya NaM kuviyakayaMtakaDakkhakavaliyA tubbhe evaM kareha, taM evamavi gae kajje ito khippAmeva avakkamaha, aha no ajjeva pAsaha / atthamiyamattaNo jIvaloyaM / evaM soUNa te mehamuhA bhIyA tatthA tasiyA uviggA ubbhaMtaloyaNA khippAmeva taM mehANIyaM saMharaMti sAharittA AvADacilAyasagAsaM gacchati / tANa savvaM jahasuyaM sAheti bhaNaMti ya--gacchaha NaM tubbhe devANuppiyA! ullapaDasADagA abaddhakacchAgA paMcavannAI rayaNAI gahAya paMjaliuDA pAyavaDiyA bharaharAyANaM saraNamuveha / paNivaiya-vacchalA khu uttamapurisA, natthi bhe bharahassa ranno aMtiyAo bhayaM ti bhaNiUNa jAmeva disi pAubbhUyA tAmeva disi pddigyaa| te vi cilAyA evaM buttA samANA ulla paDasADagA akayakacchA baMdhaNA paharaNarahiyA nANAvihovAyaNANi uvaNittA matthae aMjali kaTTa pAyavaDiyA evaM vayAsIvasudhara! guNadhara! jayadhara! hiri-siri-dhI-kittidhAraya ! nariMda! lakkhaNaM sahassadhAraya ! 1 nAyamiNaM jaha tuma je u // 1674 / / hayavai ! gayavai ! naravai ! navanihivai ! bharaha vAsapaDhamavaI : battIsajaNavayasahassarAyasAmI! ciraM jIva / 1675 / / paDhamanarIsara ! Isara ! hiyaIsara ! mahiliyA sahassANaM / devasaya sahassIsara ! coddasarayaNIsara ! jasaMsI // 1676 / / sAgaragiriperaMtaM, uttarapAINamabhijiyaM tume| taM amhe devANuppiyassa visae parivasAmo // 1677 / / aho! NaM devANuppiyANaM iDDhI juI jase bale vIrie purisakkAraparakkame didrA devANuppiyA NaM sAmaggI pUrisakkAraparakkame ya / taM khAmemu NaM devANuppiyA ! khamaMtu marahaMtu NaM devANuppiyA ! nAibhujjo evaM karaNayAe tti kaTTa, pAyavaDiyA saraNamuveti / tae NaM se rAyA tesiM agghaM paDicchai, paDicchittA evaM vayAsI--gacchaha NaM bho! tubbhe mama bAhucchAyApariggahiyA nibbhayA niruvviggA suhaM suheNaM privsh| natthi bhe kuo vi bhayamatthi tti kaTu sakkArei sammANei, 2 tA paDivisajje / tae NaM seNAvaI bharahAdeseNa pUvvabhaNiyavihANeNa doccaM pi paccathimillaM siMdhunikkhuDaM sAgaragirimerAgaM 1. rAyamidaM Ne ciraM dhaare| jaMbu / Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 jugAijiNidacariyaM sama-visama-nikkhuDANi ya savvANi taheva oyavittA gahiyavivihovayAre aNahasamagge bharaharAyaM niyamAgamma samappiovayAre bharaharaNNA sakkAriUNa visajjio paMcavihe mANussae kAmabhoge paccaNubbhavamANe viharai / tae NaM se cakkarayaNe aNNayA kayAi AuhasAlAo paDinikkhamai, paDinikkhattA uttarapurasthimeNaM disIbhAeNaM cullahimavaMtapabvayAbhimuhe payAe yAvi hotthaa| bharahe vi cakkarayaNamaggANulagge joyaNapamANamettehiM suhapayANaehi vahamANe jeNeva callahimavaMtassa dAhiNille niyaMbe teNeva uvAgae uvAgacchittA khaMdhAvAranivesaM karei / cullahimavaMtakumArassa devassa adamabhattaM giNhai aTThamabhattaMsi pariNamamANaMsi posahasAlAo paDinikkhamai paDinikkhamittA rahamAruhai ,rattA jeNeva callahimavaMte pabvae teNeva uvAgacchai, ubAgacchittA pavvayaM tikkhutto rahasIseNa phusai, phusittA turae nigeNhai uDDhaM veDAsaM niyanAmaMkiyaM saraM nisiri| se vi ya sare bAvattari joyaNANi gaMtUNa cullahimavaMtagirikumAradevassa pUrao nivddie| se vi saraM daThThaNa khayakAladiNayara vva kovakavaliyasarIre duppicche saNiyaM gaMtaNa saraM giNhai nAmakkharANi vAeDa / tao AsArasalileNeva dAvAnale saMte pasaMte taM saraM sarasaragosIsacaMdaNaM samvosahiM devatarukUsUmamAlaM kaDagANi ya taDigANi ya dahodagaM ca devadUsavatthANi gahAya uvaage| aMtarikkhapaDivaNNe bharahaM rAyANaM jaya jaya saddeNaM abhinaMdiUNa pAhaDaM paNAmei bhaNai ya--aha NNaM devANuppiyANaM sayA AesakArI uttarille aNtvaale| bharaho vi taM sakkAreUNa paDivisajjei / tae NaM se bharahe rahaM parAvattittA jeNeva usabhakUDe pabbae teNeva uvAgacchai uvAgacchittA taM pavvayaM tikkhutto rahasIseNaM nollei rahaM Thavei, kAkiNIrayaNaM parAmusei parAmusittA usabhakUDassa puristhamillasi kaDagaMsi nAmagaM AuDei / osappiNI imIse taiyAe samAe pacchime bhaae| ahameva cakkavaTTI bharaho iinAmadhejjeNaM // 1678 / / ahameva paDhamarAyA bharaho bharahAhivo nrvriNdo| natthi mahaM paDisattU jiyaM mae bhArahaM vAsaM // 1679 / / evamakkharANi lihiUNa rahaM praavttei| teNeva vihiNA khaMdhAvAramAgaMtUNa bhoyaNAIyaM karettA sahAmaMDavammi bhujnnprivaarie| jA ciTThai bharahavaI vivihAlAvehi saha pahANehiM / / nArayanAmA bhaddo gayaNAo tAva saMpatto // 1680 / / kayasammANo bharahAhiveNa diNNAsaNammi uvvittttho| bharaheNa paNayapuvvaM paNamiyapuTTho jaNasamakkhaM // 1681 / / nArayaM ! kahesu savvaM savvattha nivAriyA gaI tujjha / mahivalayamaDateNaM' jai diTTha kiMpi accheraM ? // 1682 / / bharaho garuo khayarA vi uNNayA havai tANa jai jujjhN| tA ettha samaratumule maNorahA majjha pujjaM ti ||1682||a iya citiUNa hiyae payaDapayaM bhaNai nArao evaM / suNa sAvahANahiyao bharahAhiva ! jaM mae ditttth||1683|| hoi cciya sAhAro sAhAro sayalasuyaNa sunnaann| anno vi ko vi aMbo vicchAo niSphalo hoi||1684|| vicchAyavirasavihalehiM aMbaehiM va kei puttehiN| purisatthavajjiehi nivvavasAehi vasaNIhi // 1685 / / duhiyA vi kA vi sA kaha vi hoi ciMca vva phalabharo' NamiyA / sacchAyA jIi tale vIsamai sayA suyaNavaggo // 1686 / / mahila tti mAvamaNNaha purisotti va AyaraM ca mA kuNaha / tavai taNaM kiM na ravI-sasi-joNhA ki na sisirei0|1687|| atthittha bharahakhitte sihrggvilggrvirhturNgo| veyaDDho rayayamao viyaDDhajaNavaNNaNijjo tti // 1688 / / uttrdaahinn-seddhiisustttthipnnnnaasnyrkliyaasu| uttaraseDhIe tahi rahaneuracakkavAlapUra / / 1689 / / 1. niyakaMtikavaliyatamo tAva nahAo nAro patto pA.11 2. yabhamaMteNa pA. / 3. sayaNa pA. / 4. aMbo vi paa.| 5. va kAi putte0 je0 / 6. duhiyA vi kAvi sA kahavi hoi jIse talammi visAmo jiya kulaharassa jAyai niccaM ciya pamaiyamaNassa / 7. ciMce vva pA0 / 8. phala bhare pA0 / 6. sayaNa pA0 / 10. taNU pA0 / Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharahacakkavaTTissa vaNao dAhiNaseDhI puNa purapavaraM gayaNavallahaM nayaraM / viNami namI vijjAhararAyANo tesu nivasaMti dunni vi payaDapayAvA dunni vi vararUvajoyaNum puNNA / niyaseDhINaM tahiyaM uppAiMttA paramapII samacauraMsa-sarIrA sasi sama-jasabhariya-sayala bhuvaNayalA / risahesara - payapaNayA lakkhaNapaDipuNNasavvaMgA ghaNaniviya niddhakesA caMdaddhaniDAlavaTTa samasohA / ghaNamasiNaniddhabhamuhA dhavalAyayakasiNa taM vacchA asaMtapatta - savaNA garuyA ya tuMganAsiyA vaMsA / zvaravidda umasamaaharA daraviyasiyakuMdasamadasaNA kaMbuvarasarigIvA visAlavacchatthalA palaMbabhuyA / varavairamajjha majjhA kesarikaDikaDiyaDAbhoga gayavarakarasarisorU eNI kurUviMdavattajaMghillA | kummunnayacalaNajuyA dappuddharakaMdharA dhIrAH risahesarapayapaMkayasevAsaMjaNiyabhogadullaliyA | AviddhavIravalayA vijjAharapaNayapayakamalA payaDapayAvA vaDavAnala vva mahimaMDalammi supgaasaa| riubalajalahijaleNa vi jalati je unha - vijjaMtA nisiyaggakhaggadhArA khaviyavivakkhA jamo vva paccakkhA / sumiNe vi sumariyA je deti bhayaM sattusuhaDANa viNamikhayariMdabhajjA rUvasirI paramaruvasaMpaNe " / purisatthe viva pavare cattAri sue pasUyA sA raNasUrasUravikkamaharivikkamabAlasUranAmANo / pannattipamuhavijjAhiM parigayA garuyamAhappA tANuvarisasikalAviva AnaMdiyasayalatihuyaNAbhogA / niruvamaguNehiM kaliyA jAyA duhiyA sayA suhiyA vaddhAvio saharisaM harisavisappaMtaloyaNajuyAe / dAsIe harisiyAe duhiyA jammeNa khayariMdo vajjaMtamahuramaddalamauMdapaDisaddabahiriyadiyaM taM 1 paTupaDahatADaNubbhaDapaDiravasaMghaDiyaghaNaghosaM jaNajaNiyamaNatosaM nANAvihagahirA ujjamaNaharullasiyasaddagaMbhIraM / naccatacauravijjAharIhiM viyaDathaNavaTTasaMghaTTatuTTava rahAramottiya samUhaM 1 jhaNajhaNiracaraNaneuravaraM jayapekkhasamUhaM iya sayalakhayarakheyarijaNANa' saMjaNiyaparamapariosaM / vihiyaM vaddhAvaNayaM vijjAhararAyarAeNa mahayA mahUsaveNaM samae suhisayaNapariyaNasamakkhaM / guNanipphaNNaM nAmaM nimmaviyaM tIe vAlAe bhaddamuhutte jAyA bhaddANa nibaMdhaNaM ca savvANa / tA esA amha suyA hou subhadda ti nAmeNa aha annayA kayAI hakkAreUNa viNamirAeNa / purao kAUNa suyaM sumaI nemittio bhaNio nemittiya ! kahasu phuDaM phalAphalaM lakkhaNANa eyAe / paDibhaNai kheyaridaM darakaMpirakaMdharo sumaI khayarAhiva ! tujjha imA dhUyA lakkheNa gahamoinnA / jammaMtaraciracinnA sucariyakallANa mAla vva eehi lakkhaNehiM imAe muttIe dehadittIe / esA tihuyaNakallANabhAyaNaM vAliyA hohI niya sohaggaguNeNa paiNo' maNaNayaramaMdire vAso / hohI imIe niyamA jai satthaM naravarapamANaM jao- maNi nivasai diTThahiM taraha, anu chaDaNI na jAi / sughariNI gharagosAmiyaha nihAlaya nAi saMsArasArabhUyaM guNarayaNaM bhuyaNabhUsaNaM paramaM / tihuyaNasiri siratilayaM jAyaM tuha kannayA rayaNaM saMpUUNa sumaI visajjio rAiNA pahaTTheNa / kulavuDDhavihiyabahuviharakkhA sA caDDhai kumArI loyassa vimyakaraM juva jaNa hariNANa goyarI gIyaM / nirUvamarUyaM rUvaM tAruNNaM tIe nivvaDiyaM 1. NuppaNNA je 0 / 2 niDAlavaDDhasama pA0 / 3. pikkabibAharoTThA pA0 / 4. vIrA pA0 / 5. Abaddha pA0 / 6. saMpuNe pA0 / 7. parijaNi pA0 / 8 dakkhaM pira kaMdharo je0 / 175 / / 1690 / / / / 1691 / / / / 1692 / / / / 1693 / / / / 1694 / / / / 1695 / / / / 1696 / / / / 1697 / / / / 1698 / / / / 1699 / / / / 1700 / / / / 1701 / / / / 1702 / / / / 1703 / / / / 1704 / / / / 1705 / / / / 1706 / / / / 1707 / / / / 1708 / / / / 1709 / / / / 1710 / / / / 1711 / / / / 1712 / / / / 1713 / / / / 1714 / / / / 1715 / / / / 1716 / / / / 1717 / / / / 1718 / / 9. mana nayaNANaMda maMdiraM vAlA pA0 / 10. imAya ni0 pA0 / Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagAijiNidacariyaM 176 // 1719 / / // 1720 / / // 1721 / / / / 1722 // kiMca-- bAla bhAvi volINi pavaNNa chaillamahi / jima jima taruNimA taralai maNaharu aMgu tahi tima tima viviha vilAsa-hAsa-vara-vibbhamihiM / tihuyaNu tulahiM caDAvai vaMka-paloyaNihiM tasu kesakabari muhasamuha paDiya, naM. vayaNakamali bhamarAli cddiy| tasu bhAla-leha-lAyaNNa-saraNi, aNuharai bIya-sasi-reha-karaNi tahi masiNu kasiNu susiNiddha kuDilu, mayaraddhaya-paharaNu bhamuha-juyalu / 'tahiM loyaNa kuvalaya-juyalu ThAi, nAsekka-nAla-paDibaddha nAi tahiM keyai-patta-savaNNa gaMDa, kiu dharivi caMdra naM viNNi khNdd| rai-kAmaMdolaya-sama-vilAsa, tasu chajjahiM viNNi vi kaNNa-pAsa // 1723 / / so aharu tIe suMdarima lahai, jasu aggai vidumavAri vhi| tasu muhu lakkhijjai nAi caMdu-saMkuyai jaM na lIlAra vidu' / / 1724 / / tasu kaMThi tinni rehA vibhinna, naM sadu vijiya-saMkheNa dinna / tasu hiyai payohara vittharaMti, lAyaNNa-salilu naM pajjharaMti / / 1725 / / thaNapelliya bhuya tahi harahiM diTThi, naM mUla-baddha-phala phapiAsa- ltttthi| vara vaTTivi0 vidduma paumarAya, nN| nimiya muddhahi hattha-pAya / tasu sahai majjhu tivalI-taraMgu, thaNa-bhAroNAmiu khAmu caMgu / / 1726 / / tasu romarAi taNu kasiNa-vanna, vihi13 addha hasAvaNi nAi dinna / nAhI-dahu tahiM suMdaru visAlu4, lAyaNNa-salila naM pasara-khAlu / / 1727 / / rai16-ramaNa ramaNu tasu ramaNu bhAi, vara-vittharu gaMgA-puliNu naai| tasa16 Uru vevi naM keli-khaMbha, ri-rmnn-htthi-aalaann-khNbh| tasa jaMgha-nAla navakhima vahaMti, tila pattaiM appaNi uvari Thati // 1728 / / sA sahai suddha paya mahihi dita, naM naliNa-uvari sarasai bhamaMta / / 1729 / / avi ya ramaNihiM rUva-maraTTa, gharaTTiNa jA dli| nayaNa-bANa jahiM sNdhi| tahiM tahiM navi khalai / / 1730 // juva-jaNu-jagaDaNu jovaNu jimva jimva sA dhri| laliya-lacchi-rai-raMbhahaM timva timva mau harai // 1731 / / khaNu bhAlayali rame-"viNu(Thiu) loyaNa juyali khaNu / bibAhari maNahari khaNu tasu gaMDayali puNu / / 1732 // 1. jimva jimva pA0 2. timva timva paa0| 3. pavva divasi sasi rAha ghaDiya pA0 / 4. bhAla subhAla leha je0| 5. taha paa0| 6. loyaNa pA0 / 7. viMda paa0| 8. taha paa0| 6. saNaTTi je0| 10. vaTTa vi vidu0 paa0| 11. naM nimmiya pA0 / 12. tivali je0| 13. vihiM addhahi sIvaNi paa0| 14. vilAsu paa0| 15. re rai ramaNu ramaNu je0| 16. tesa jaM0 je0| 17. tali patta0 paa0| 18. ThaMti paa0| 16. paimahi je0| 20. diti je0| 21. saMdhihiM je0 / 22. navara valai je0 / 23. jaNa pA0 / 24. yalirAma viNa je0| 25. pUNa je0| Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharahacakkavaTTissa vaNNao 177 kaMThaggaha-cukku thor-thnnhrlhsiu| mayaNu vimuddhaha bhullu dhasakkiNa naM pddiu||1733|| valivi payagga-vilaggu mayaNu taM vinnnnvi| jimba jimba sA aNumaNNai timba timva saMcarai ||1734 / / laddha-pasAu niyaMvi* ramivi nAhihiM cddi| ahava namaMtaha kavaNa riddhi jaM na saMpaDai // 1735 / / jasu mayaNu vi jaga-jagaDaNu dAsattaNu vahai / tasu muddhahi mahi-maMDali ko bhallima lahai / / 1736 / / vihi vimhiu maNi citai kimba maI' eha ghddiy| ghaDivi ghaDivi nimvinnau anna na saMpaDiya / / 1737 / / kannihi kuMDala-maMDiya calaNihiM neuri| nayaNihi masi-samalaMkiya hatthihi' kaMkaNai // 1738 / / daMta-kaMti-lajjaMtu hAru thaNahari ddhuli| kaDiyaDa-kaMti-viNijjiya mehl| mahi12 bhamai / / 1739 / / iya AharaNu vibhUsivi thakkiya" tAsu taNu / tihuyaNi tulai caDAvai khohai muNihi maNu / / 1740 / / tasu sohaggu" auvvA kAI tuMgima dhri| ji jagaDiu naru mujjhai na jiyai na vi marai // 1741 / / ubbhaDa-nayaNa-paloyaNa dr-drisiy-dsnn| viviha-vilAsa-niyaMsiya ciNaMsuya-vasaNa / / 1742 / / sA kAi vi tasu caMgima aMgi pvitthriy| jIyA jaNai raNa raNau muddha maNi saMbhariya / / 1743 / / surasari-saMbhama-kaNaya-kamala2-sama-vanniyahi / jibhAraMbhalha-saMta-suvaNNa-kaDilliyahiM // 1744 / / bahuviha-vannaya-pIsaNa-mayaNa-gharaTTiyahiM / ko tasu tuMgima pAvai taruNi-taraTTiyahiM // 1745 / / kesa-kaDappu-viDappu nAsai26 tm-bhr-bhriu| tasu pavvaNa-muhayaMdaha kavalaNi utthariu // 1746 / / hAramisiNa naM gaha gaNu kaMThaggahu kri| kummuvi kAma kayatthiu paya tali saMcarai / / 1747 / / bhamara mAla muha-gaMdha-luddha pakkhaI bhamai / haMsu2 vi tasU gai sikkhahiM jima jima caMkamai / / 1748 / / sara-mahurima kalayaMThi vaMThi sikkhaNa-maNiya / paidiNu tasu paya sevahiM acchai akkhaNiya // 1749 / / jimva jimva kyaNa-viyaDDhima muddhahiM vitthri| timva timva kAmu kayatthima niya citti Na dharai / / 1750 / / jimva jimba bholima melhai36 poDhattaNu bhi| mahilahaM majjhi pahillima37 timba timva sA lahai / / 1751 / / ubhy-paas-nivddt-caaru-caamr-juylu| naM jaMgama-thala-kamaliNi-lIlA-karakamalu // 1752 // uvari dhariya siya chatta sahIyaNa priyriy| lalai laliya jimva muddha viviha-vibbhama-bhariya / / 1753 / / kappUra-dhUli-dhavalA dhavaliya-dharamaMDalA sasikara bva / amayarasa-saraNi-sarisA saraMti se diTThi-vicchohA // 1754 // so dhaNNo koi juvA tuTTho mayaraddhao dhuvaM tss| jassesA muddhamuhI uNNaya-vacchatthale ramihi / / 1755 / / bharaheNa bhaNiyaM--"nAraya ! mahai vnnnnnnaa|" nAraeNa bhaNiyaM-"evameyaM nannahA manniyavvaM / yataH: vAjivAraNalohAnAM kaasstthpaassaannvaassaam| nArIpuruSatoyAnAM aMtaraM mahadaMtaram // 1756 / / 1. gaha cakku tho0 je0| 2. cali vi0 je0, puNu vi pA0 / 3. sA calai paa0| 4. viramavi je0 / 5. hahai je0| 6. muddahi je0| 7. mai paa0| 8. nayaNehiM paa0| 6. hathihiM je0| 10, thaNaharU ddh0| 11. mehale je0 / 12. vahi pA0 / 13. Iya je0| 14. thakkiyA tA0 je0| 15. yaNu tu0 je0| 16. tulahi je0| 17. sohagga a0 pA0 / 18. auddha kAI je0| 16. ramai paa0| 20. daradari darisi0 je0| 21. jIe ja. pA0 / 22. kambala pA0 / 23 . bhAraM bhallasaMta pA0 / 24. viha vanna0 je0|25. tusa tuMgibhapA0 / 26. nAi pA0 / 27. kavalaNi je0 / 28. naM gahu gaNu je0 / 26. kAm kraya paa0| 30. saMcaratha je0| 31. bhamarumAla je0 / 32. haMsa vi paa0| 33. jimba jimba paa0| 34. payadi0 je0| 35. akhaNiya je0| 36. millai je0| 37. pahillama paa0| 38. kamalakara je0| 36, sahiyaNa je0| 40. amiya paa0| 41. juyA je0| Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 jugAijiNidacariyaM Iya bhaNiUNa nArayabhaTTo bharaheNa vihiyskkaaro| pecchaMtANaM tANaM jhaDa tti gayaNeNa uppaio / / 1757 / / amaya-samANa-sarIra muddha baMbhaNu bhnni| maha puNu dehu davAnalu jiha tiha sA dahai / / 1758 / / laddhAvasaru niraMtaru! mellai mayaNu sara / bahu-vijjA-bala-gabbiya visamaTThiya khayara // 1759 // maggaMtaha payaDakkharihiM, vaDDuima aDDi thaai| maNu puNu veyaDDhAbhimuhu vArijjaMtu vi jAi / / 1760 / / maruhu maNicchiya vellaDI karahu sura?i viiddi| melAvA haya-vihi-vasiNa viraha' visatthau pIDi / / 1761 / / iya citiUNa bharaho tammayamiva tihuyaNaM mnnnnNto| cauvihabalapariyario veyaDDhAbhimuhaccalio / / 1762 / / kayavayapayANaehiM veyaDDhaniyaMbauttare paase| khaMdhAvAranivesaM karei gaMtUNa cakkaharo // 1763 / / nami-vinamI rAyANo maNasI kAUNa bhrhnrnaaho| posahasAlAe gao, aTThamabhattaM gaheUNa / / 1764 / / aTThamabhattammi puNo pariNamamANaMsi bharaharAyassa / viNami-namI rAyANo divvamaI coiyA saMtA // 1765 / / . miliUNa do vi pariNai suhAvahaM maMtayaMti nayaniuNaM / uppaNNo khalu paDhamo bharahavaI bhArahe vAse / / 1766 // taM jIyaM khalu eyaM tikAlabhAvINa kheyriNdaann| jaM kIrai uvayAro uttamapurisANa savvANa / / 1767 / / to akayakAlakkhevaM gammau eyassa paaymuulmmi| iya jaMpiUNa viNamI gahiUNa suyaM smucclio||1768|| tuDiyANi ya rayaNANi ya kaDagANi ya vivihibhattijuttANi / gahiUNa namI vi lahuM patto bharahassa payamUle / / 1769 / / bAladivAyaradittImANummANappamANapaDipuNNaM / vajjarisaha-saMghayaNaM samacauraMsaM ca saMThANaM / / 1770 / / nivvAvaTThiyajovvaNa-nahakesaM rogaharaNa-paDahatthaM / maNaicchiyasIosiNaphAsaM aiphArasiMgAraM / / 1771 / / tisu taNuyaM tisu taMbaM tivalIyaM majhaM ti uNNayaM tikAlaM / tisu se yati gaMbhIraM tiyAyayaM tisu ya vitthiNNaM / / 1772 / / ramaNIyaNacausaTThI sahassasaMbhogajaNiya11 kheyss| niyasaMgamAmaeNaM khayaMkaraM kaNNayA rayaNaM / / 1773 / / kAUNa puropaNamai viNamI viNamaMta kaNaya-maNimauDo / nAmiyasattusamUho nami vi namI ya dei rayaNANi / / 1774 // jaya jIva naMda suciraM amhe tuha kiMkarA kyNjlinno| dUraTThiyA vi pahuNA sariyavvA bhicca-kajjesu / / 1775 / / paNayapagabbhaM saMbhAsiUNa paDipUIUNa bhrhvi| nami vinami kheride evaM bhaNiuM samADhatto / / 1776 / / taDitarale tAruNNe kusagga-jala-biMdu caMcale jiie| jaM dIsai suyaNa suhaM bhaNa teNaM ki nna pajjattaM // 1777 / / pAyA vi nipphalacciya sUyaNANa gharaMgaNe na je jati / kiM tehiM loyaNehiM dIsaMti na sajjaNA jehiM / / 1778 / / paramatthasuyaNadaMsaNasalAiyA neha kjjlaaliddhaa| susiNiddhabaMdhavANaM diTTigayA dei ANaMdaM / / 1779 / / sajjaNa-sasi udaeNaM suyaNamaNo sAgaro vva vittharai0 / iyarassa puNo saMkuyai sasi karAliddha kamalaM va // 1780 // vasaNUsavesu najjai suyaNA suyaNANa doNha vi viseso| saMkoya-vikoehiM va caMdudae kamala-kumuyANa // 1781 / / nirahaMkAraM nANaM khamAsamatthANa sajjaNe neho| riddhIe samaM viNao piyavayaNapurassaraM dANaM / / 1782 / / niravekkhaM suyaNattaM15 sudIhadarisittaNaM kynnuttN| parauvayAre cittaM viralANa jayammi jai hoi / / 1783 / / ekko va do va tiNNi va kaha vi tulaggeNa jai guNA hoti / rohaNadharo vva dhaNiyaM guNarayaNavibhUsiyA tubbhe / / 1784 / / caMdAo vi sUrAo vi paraMpayaM ajja pAvio ahayaM / jaM sasi-sUra vva sayaM samAgayA maha ghare tubbhe / / 1785 / / 1. niraMtara paa0| 2. saru je0| 3. payaDakkharihiM je0| 4. karaha paa0| 5. surahai je0 / 6. vihi visiNa paa0| 7.tU virahi paa0| 8. to paa0| 4. tivaliyo paa0|10. gaMbhIriyA paa0| 11. bhoga kheya jaNiyassa pA0 / 12. suyaNa suhaM paa0| 13 . vva nittha0 paa0| 14. suyaNataM paa0| 15. sugaNA pA0 / Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharahacakkavaTTissa vaNNao 179 egaM garuyA bIyaM ba sajjaNA mahurabhAsiNo taiyaM / tumha viNaeNa turiyaM vasIkayaM mANasaM majjha / / 1786 / / tA khAha piyaha bilasaha kuNaha payApAlaNaM vigysNko| uttaradAhiNaseDhI surasariyA rAyahaMsa vva / / 1787 / / soUNa bharahavayaNaM harisavasa-visappamANahiyaehiM / viNaminamIhiM bhaNiyaM lajjoNNayavayaNa-kamalehiM / / 1788 / / saMtaguNakittaNANa vi garUyANa ahomuhaMti vynnaanni| aliehiM vi nIyajaNAhiTThA hiyae na mAyaMti / / 1789 / / muhasasiNo garuyANaM amayaM va viNissaraM ti bynnaanni| khalavayaNatAvatavio tehiM ciya jiyai jiyloo||1790|| garUyattaNaM pabaDDhai vi guNANa vi garUyavaNNiyaguNANa / lajjaM jaNiti saguNA vi nigguNehiM gahijjatA // 1791 // bhaNiyaM ca-- dosA vi gAravijjati guNamahagghehi savva vijaMtA / lajjijjai nigguNasalahiehiM garUehi vi guNehiM / / 1792 / / tao bharaho vatthAbharaNAIhiM sammANiUNa kheyarAhive visjjei| appaNA vi cakka-rayaNadesiyamagge uttarapuratthimeNaM disIbhAgeNaM gaMgAdevibhavaNAbhimuhe payAe yAvi hotthaa| tae NaM se bharahe gaMgAbhavaNassa naccAsaNNe nAidUre vijayakhaMdhAvAraM nivesaM krei| jA siMdhudevI tahA gaMgaM pi oyvei| so puNa gaMgAdevI kuMbhaTThasahassaM rayaNacittaM nANAmaNi-kaNaga-rayaNa-bhatticittANi ya duve siMhAsaNANi uvnnei| bharaho vi gaMgAe aTrAhiyA mahAmahimaM kAUNa cakkarayaNadesiyamagge dAhiNadisAe khaMDappavAyAbhimuhe payAe yAvi hotthaa| tae NaM se bharahe khaMDappavAyaguhAsaNNe khaMdhAvAranivesaM krei| naTTamAlayaM maNasI kAUNa aTTamabhattaM pagiNhai aTramabhattaMsi pariNamamANaMsi tassa naTTamAlayadevassa AsaNaM cli| AsaNaM caliyaM pAsittA ohiM pauMjai kevalakappaM jaMbaddIvaM ohiNA AbhoemANe AbhoemANe bharahAhivaM pAsai, pAsittA bhrhNtiymaagcchi| nANAvihANi AharaNANi bharahassa uvAyaNI krei| sevaM ca pddivjji| bharaho vi taM sakkAriUNa virsjjei| adrAhiyA mahimaM ca karei / tae NaM se bharahe namumAlayassa adrAhiyAe nivvattAe samANIe seNAvaI ANavei--- "gacchaha NaM bho! gaMgApugvillaM nikkhuDaM samavisamANi ya oyavehiM / so vi siMdhu-nikkhuDavattavvayAe savvaM oyavei oyavittA gahiyanANAvihovayAre jeNeva bharahe teNeva uvAgacchai savvovayAre bharahassa uvnnei| bharahavisajjie viulAI mANussagAI bhogabhogAiM bhuMjamANe vihri| bharaho vi vAsasahassamaNaNaM gaMgA devIe saha bhoge bhuNji| tae NaM se bharahe aNNayA kayAi seNAvaI ANavittA evaM vayAsI--"gaccha NaM bho khaMDappavAyaguhAe uttarillassa duvArassa kavADe vihADehi, vihADittA eyamANattiyaM paccappiNAhi" / tae NaM se seNAvaI namumAlayaM devaM maNasI kAUNa aTThamabhattaM giNhai / tammi ya pariNamamANaMsi posahasAlAo paDinikkhamei paDinikkhamittA hAe kayabalikamme kayakouya-maMgala-pAyacchitta ppamahagyAbharaNAlaMkiyasarIre dhavakaDacchayahatthagae jeNeva khaMDappavAyagahAe uttarille duvAre jeNeva tANi kavADANi teNeva uvAgacchai Aloe paNAmaM karei karittA kavADe sakkArei sammANei aTThamaMgale Alihai AlihittA taM divvaM daMDarayaNaM gahAya sattaTTapae paccosakkai paccosikkittA te kavADe teNa daMDarayaNeNa mahayA mahayA saddeNa tikkhutto aauddei| tae NaM te kavADA daMDarayaNAhayA mahayA mahayA saDeNaM kUcAravaM karemANA sarasarassa vihddiyaa| tae NaM se seNAvaI bharahassa eyamANattiyaM pccppinni| bharahe vi ya NaM gayavaI duruDhe maNirayaNaM parAmusai to taM cauraMgulappamANaM maNirayaNaM gahAya hatthirayaNassa dAhiNillAe kuMbhIe nikkhivai teNa maNirayaNeNa viNiyatamaMdhayAre sa balavAhaNakhaMDappavAyaguhaM pvisi| kAgiNIrayaNeNa ya egaNapaMcAsamaMDalANi aalihi| saMkamakaraNeNa ummagganimmaggAo uttri| tAo pUNa naIo paccatthimellAo kaDagAo pavaDhAo purathimilleNaM gaMgAnaiM samappiti / tae NaM se bharahe suhaM suheNaM vahamANe tAva gae jAva khaMDappavAyaguhAe dAhiNillassa duvArassa kavADA te puNa sayaM ceva vihiddiyaa| tae NaM se bharahAhive sabalavAhaNe tIe guhAe dAhiNilleNaM duvAreNaM niii| tae NaM se rAyA gaMgAe naIe paccatthimaMsi kUlasi khaMdhAvAranivesaM kAUNa nihirayaNe maNasI kAUNa aTThamabhattaM pginnhi| tae NaM aTThamabhattaMsi pariNamamANaMsi aparimiyarattarayaNA dhuvA akkhayA avvayA loyavissuyajasA logovacayakarA devakayapADiherAo uvAgayA navanihao taM jahA--- nesappe paMDyae piMgalae savvarayaNatahA mhaapume| kAle ya mahAkAle mANavagamahAnihI saMkhe / / 1793 / / nesappammi nivesA gAmAgara-nagara-paTTaNANaM ca / doNamaha-maMDabANaM khaMdhAvArAvaNa-gihANaM / / 1794 / / Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 jugAijiNiMdacariyaM gaNiyassa ya uppattI mANummANassa jaM pamANaM ca / dhaNNassa ya vIyANa ya nipphattI paMDae bhaNiyA // 1795 // savvA AbharaNavihI pUrisANaM jA ya hoi mhilaannN| AsANa ya hatthINa ya piMgalaganihimmi sA bhaNiyA // 1796 / / rayaNANi savvarayaNe coddasavi varAiM cakkavadrissa / uppajjaMte paMcidiyAI egidiyAI ca / / 1797 / / vatthANa ya uppattI nipphattI ceva savvabhattINaM / raMgANa ya dhovvANa ya savvA esA mahApaume / / 1798 // kAle kAlannANaM bhavvapurANaM ca tisu vi kAlesu / sippasayaM kammANi ya tiNNi payAe hiyakarAiM // 1799 / / lohassa ya uppattI hoi mahAkAle AgarANaM ca / ruppassa suvaNNassa ya maNi-mottiya-silappavAlANaM // 1800 / / johANa ya uppattI AvaraNANaM ca paharaNANaM ca / savvA ya juddhanII mANavage daMDanII ya // 1801 // naTTavihi nADagavihI kavvassa ya cauvvihassa uppattI / saMkhe mahAnihimmI tuDiyaMgANaM ca savvesi // 1802 / / cakkaTThapaiTThANA aTThassehA ya nava ya vikhaMbhA / bArasadIhA maMjUsasaMThiyA jaNhavIyamuhe // 1803 / / veruliya-maNikavADA kaNagamayA viviha-rayaNa-paDipuNNA / sasi-sUra-cakka-lakkhaNa aNuvamavayaNovavattIyA // 1804 // paliovamaThiIyA nihisarinAmA ya tesu khalu devA / jesiM te AvAsA akkejjA AhivaccA ya // 1805 // ee navanihirayaNA pbhuuy-dhnn-rynn-sNcysmiddhaa.| je vasamaNugacchaMti bharahAhivacakkavaTTINaM // 1806 / / tae NaM bharahe rAyA nihirayaNANaM aTThAhiyaM mahimaM karei / nivvattAe aTTAhiyA mahimAe suseNaM seNAvaI saddAvei saddAvaittA evaM vayAsI-"gaccha gaM tumaM devANuppiyA! gaMgAe purathimille doccaM nikkhuDaM oyvehi|se vi oyavettA paDiniyatte samANe tamANattiyaM paccappiNaiAbharaheNa sakkAriyasammANiyapaDivisajjie mANussagAI bhogabhogAI bhuMjamANe vihri| tae NaM se cakkarayaNe agNayA kayAiM aMtalikkha-paDivaNNe sAhiyachakkhaMDameiNItale viNIyAbhimuhe payAe yAvi hotthaa| tae NaM se bharahe rAyA hatthikhaMdhavaragae ajjiyarajje nijjiyasattU uppaNNa-sayala rayaNappahANe navanihisamiddhakose battIsA. rAyavarasahassANugayamagge saTThIe vAsasahassehiM kevalakappaM bhArahavAsaM oyavittA NhAe kayabalikamme kayakouya-maMgalapAyacchitte appamahagyAbharaNAlaMkiyasarIre amaravaisannihAe riddhIe tihayaNapahiyakittIcakka-rayaNadesiyamagge haya-gayaraha-joi-caumbihaseNNasanninAeNa pakkhubhiyasamaddaravabhUyaM piva meiNi karemANe gAmAgara-nagara-kheDa-kabbaDa-maDaba-paTTANAsama sannivesAiM laMghemANe joyaNaMtariyAhi vasahi vasamANe vasamANe viNIyaM rAyahANi uvAgae, adUrasAmaMte kayakhaMdhAvAraniveso posahasAlamaNupavisai NiruvasaggapaccayaM viNIyaM rAyahANi maNasI karemANe aTTamabhattaM pagiNhai aTThamabhattaMsi pariNamamANaMsi posahasAlAo paDinikkhamai paDitikkhamittA aNegabhaDa-bhoiyAisahie pavaravihIe bhutte samANe siMhAsaNavaragae saMvacchariya niveie suhamuhutte Asiya-sammajjiovalitaM usiyadhayapaDAgaM paibhavaNanibaddhavaMdaNamAlaM maMcAimaMcakaliyaM siMghADagagatiya-caukka-caccara-caumuha-mahApaha-pahesu kaNayaghaDiyAsu DajjhamANakAlAgaru-kuMdurukka-turukka-kappUrapUraviNissaraMtadhUmadhayAriyanahayalaM viNIyaM nari pvisiumaarkho| . tae NaM bharahassa pavisamANassa bahave atthatthiyA kAmatthiyA bhogatthiyA pusamANayA evaM vayAsI-jaya jaya naMdA! jaya jaya naravasabhA! bhadraM te ajiyaM jiNAhi, sattuvakkhaM vijiyaM pAlehi bhArahaM vAsaM / iMdo iva devANaM, caMdo iva tArayANaM, dharaNo viva nAgANaM, bahaIo puvvakoDAkoDIo viNIyAe nayarIe callahimavaMta-giri-sAgara-merAgayassa ya sagAmAgara-nagara-kheDakabbaDa-maMDaba-doNamuha-paTTaNAsama-sannivesasahiyassa bhArahavAsassa samaM payApAlaNovajjiya-laddhajase mahayAIsariyaM karemANe pAlemANe suhaM suheNaM viharAhi" tti kaTTa, abhinaMdaMti abhithuNaMti ya / tae NaM se bharahe rAyA sayalanaranArimaNorahamAlAhiM vicchippamANe nayaNasahassehiM pecchijjamANeaMgalisahassehiM daMsi-jjamANe sagabhavaNavaravaDeMsagapaDiduvAre uvAgacchittA hatthirayaNaM Thavei ThavittA tatto 1. mahayA Isa pA. 2. mAlAhi patthijjamANe je. / Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharahacakkavaTTissa vaNNao 181 paccoruhadda paccoruhittA solasadevasahasse sakkArei sammANei pddivisjjei| evaM battIsaM rAyavarasahasse seNAvai gAhAvai, vaDDhai, purohiyarayaNe tinni saTTA sUyAra-sayA aTrArasaseNippaseNIo anne ya bahave rAIsara-talavara -mAiMbiya-koiMbiya-seTri-satthavAha-pabhiio sakkAritA sammANittA pddivisjjei| itthIrayaNeNaM battIsAe pavararAyakannayA sahassehiM battIsAe ya jaNavayappahANakannayA sahassehiM battIsAe ya battIsaibaddhehiM nADayasahassehiM saddhi saMparivuDe kuberarAyA va kelAsasiharisiMgabhUyaM bhavaNavaravaDisayaM annupvitthe| - tae NaM se bharahe rAyA puvvAbhimahe siMhAsaNavaranisapaNe kayanANAvihakoUya-maMgalovayAre vivihasaMkahAhiM khaNamettamacchiUNa majjaNadharamaNupavisai pavaramajjaNavihIe majjie mitta-nAi-niyaga-sayaNa-saMbaMdhipariyaNeNa annehiM ya bhaDa-bhoIehiM saddhi aTTamabhattAo pArei uppi pAsAyavaragae phUTatehiM maiMgamatthaehiM battIsaibaddhehiM nADaehi uvalAlijjamANe 2 uvagijjamANe mahayA haya-naTTa-gIya-vAiya-taMtI-tala-tAla-muiMgapaDu-pavAiyaraveNaM mANussagAI bhogabhogAI bhuMjamANe vihri| tae NaM tassa bharahassaraNNo aNNayA kayAi te devAiyA mahArAyAbhiseyaM kAukAmA bharaharAyANaM vinavaMti"jie NaM devANuppiehiM bhArahe vAse, vasamavAgayA vijjAharAiyA rAyANo tamaNujANaha mahArAyAbhiseyaM kremo|" bharaho vi taM devAiyANa cavaNamaNumaNNai te vi hatuTThA kayaMjaliNo AbhiogiyA devA viNIyAe nayarIe uttarapurasthime disIbhAe egaM mahaM abhiseyamaMDavaM viuvisu viuvittA samuhodagANi ya titthodagANi ya mahAdahodagANi ya gaMgodagANi ya NANAvihAo osahIo ya uvaTTaveMti / tae NaM se bharahe. rAyA itthIrayaNeNaM sesaMteureNa ya nADagasahassehiM ya saMparivuDe abhisegamaMDavaM aNupavisai sasiMhAsaNaM NhANapeDhamaNupayAhiNI karemANe purathimilleNaM ti somANeNaM duruhai, tA sIhAsaNe paratthAbhimuhe nisnnnne| tae NaM te battIsaM rAyavarasahassA uttarilleNaM tisomANeNaM duruhaMti duruhittA bharahassa raNo naccAsaNNe nAidUre niya-niya bhaddAsaNagayA sussUsamANA namasamANA paMjaliuDA pajjuvAsiti / tae NaM seNAvairayaNe gAhAvairayaNe baDhairayaNe purohiyarayaNe aNNe vi bahave seTri-satthavAhamAiyA dAhiNilleNaM ti somANeNaM, duruhittA samuciyAsaNe sannisaNNA kayaMjaliNo ciThThati / tae NaM te AbhiogiyA devA mahatthaM mahagdhaM mahArihaM mahArAyAbhiseyaM uvvti| tAhe te battIsaM rAyavarasahassA AbhiogiyA ya devA aNNe ya seTri-satthavAhapabhiIo sohaNaMsi tihi-karaNa-nakkhatta-mahattaMsi tehiM tehiM sAbhAviehiM uttaraveuvviehi ya rayaNakalasehiM kaNayakalasehiM rayayakalasehiM varakamalapaidANehiM mahayA mahayA abhiseeNaM abhisiMcaMti 2ttA patteyaM patteyaM karayalapariggahiyaM sirasAvattaM aMjali matthae kaTa jaeNaM vijaeNaM vaddhAviti vaddhAvittA pamhalasUmAlAe gaMdhakAsAIyAe gAyAI lUhiti / mauDaM siriusabhasaMtiyaM sakka vi diNNaM piNidhaMti / tayaNaMtaraM daddaramalayasugaMdhigaMdhiehiM gAyAI surakuMDaM ti divvaM ca sumaNadAma piNaddhaMti / divvaM devaMsuyajuyalaM niyaMsAviti / ki bahuNA kapparukkhaM piva alaMkiyavibhUsiyaM kareMsu devA / tae NaM se bharahe rAyA koDubiyapurise saddAvei saddAvettA evaM bayAsI-"khippAmeva bho! hatthikhaMdhavaragayA viNIyanagari samaMtao hiMDiUNa ussukaM ukkaraM adaMDimaM kudaMDimaM abhaDappavesaM duvAlasasaMvaccharANi mahApamoyakaliyaM kareha kAraveha ya karettA kAravettA ya eyamANattiyaM pccppinnh| te vi taheva karettA pccppinnNti| tae NaM se bharahe rAyA siMhAsaNAo abbhuDhei, abbhuTTittA puratthimeNaM tisomANeNaM paccoruhitA gayavaI durUDhe rAyamAI vi jeNaM durUDhA teNaM ti somANeNaM paccoruhaMti paccoruhittA samaMtao cakkaharaM privaareti| tae NaM se bharahe rAyA bahujaNaparivAraparivarie niypaasaayvddeNsymaage| tae NaM cakkAhive duvAlasasaMvacchariyaMsi pamoyaMsi nivvattaMsi samANaMsi NhAe kayabalikamme kayakoUyamaMgalapAyacchitte appamahagghAbharaNAlaMkiyasarIre sakoreMTadAmeNaM chatteNaM dharijjamANeNaM seyavaracAmarAhiM uddhavvamANIhiM2 sasi vva piyadasaNehiM naravaI jeNeva bAhiriyA uvaTThANasAlA teNeva uvAgacchai uvAgacchittA siMhAsaNavaragate solasadeva sahasse sakkArei sammANei sammANittA paDivisajjei uppi pAsAyavarapae visayasuhamaNuhavamANe viharai / bharahassa NaM raNNo cakkarayaNe chattarayaNe daMDarayaNe asirayaNe ee cattAri egidiyarayaNA AuhagharasAlAe smuppnnnnaa| cammarayaNe maNirayaNe kAgiNi 1. kaNNayANa saha. pA.1. pahANA kanna pA.3. adaMDima abhar3a je. Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 jugAijiNidacariyaM rayaNe nava ya mahAnihao ee NaM sirigharaMsi uppaNNA seNAvairayaNe vaDDhairayaNe purohiyrynne| ee NaM cattAri maNayarayaNA viNIyAe rAyahANIe samuppaNNA AsarayaNe hatthirayaNe eeNaM duve paMceMdiyarayaNA veyaDDhApavvayamUle samuppannA itthirayaNe uttararillAe vijjAharaseDhIe samuppaNNe / tae NaM bharahe rAyA vaMdei ca somayAe sayalajaNamaNanivvuikare sAgaru vva thimie dhaNavai vva bhogasamudayasamuppaNNe paramavikkamaguNe aparAjie samarasayasahassesu amaravaisamANarUve maNayavaI akhaMDachakkhaMDamerA vttttaave| cauddasaNhaM rayaNANaM, navaNhaM mahAnihINaM, solasahaM devasAhassINaM, battIsAe mauDabaddharAyasAhassINaM, battIsAe vararAyakaNNayA sAhassINaM, battIsAe jaNavayapahANakaNNayAsAhassIyaM battIsAe battIsaibaddhANaM nADaga sahassANaM, tiNhaM tevaDhANaM sUyAra-sayANaM aTThArasaNhaM seNippaseNINaM, caurAsIe daMtisayasahassANaM caurAsIe yasayasahassANaM, caurAsIe rahasayasahassANaM, chaNNauIe maNayakoDINaM, bAvattarIe puravarasahassANaM, battIsAe jaNavayasahassANaM, chaNNauIe gAmakoDINaM, navanauIe doNamahasahassANaM, aDayAlIsAe paTTaNasahassANaM, cauvIsAe kabbaDasahassANaM, cauvIsAe maDaMbasahassANaM, vIsAe AgarasahassANaM, solasaNhaM kheDagasahassANaM, codasaNhaM saMvAhasahassANaM, chappaNNAe aMtarodagANaM, egaNapaNNAe kUrujjANaM, viNIyAe rAyahANIe callahimavaMtagirisAgaramerAgassa ya kevalakappassa bharahavAsassa / annesi ca bahuNaM rAIsara-talavara-mADaMbiyakoDuMbiya-seTThisatthavAhappabhiINaM, AhevaccaM porevaccaM sAmittaM bhaTTittaM ANAIsariya seNAvaccaM karemANe pAlemANe vihri| jAhe bArasavArisio rAyAbhiseo vatto, rAyANo savve vi saTTANaM visjjiyaa| tAhe bharahAhivo niyasayaNavaggaM sriumaarddho| dAijjati niuttapurisehiM savve vi niyllgaa| evaM parivADIe dukkaratavataNuyaMgI paNadurUvalAyaNNA kasiNapakkhasasikala vva parikhINasarIrasohA, khomapaMDurakavolA daMsiyA suNdrii| sA ya jaddivasameva pavvayaMtI niruddhA taddivasameva AyaMbilANi kareumAraddhA / tevi taM tahAvihaM pAsiya ruTTho bharahAhivo te koDuMbiyapurise evaM vayAsI-"are kiM na saMpajjai maha ghare asaNAIyaM vejjA vA na saMti jeNevaMvihA suMdarI jAyA ?" tehiM bhaNiyaM"sAmi ! savvaM saMpajjai, paraM jAvaio devANappiyANaM bharahasAhaNakAlo tAvaIo saMdarIe AyaMbilANi kUNamANIe voliinno| taM suNiyasaMjAyapayaNurAgeNa bhaNiyA saMdarI bharaheNa--"suMdari! alaM nibbaMdheNa, jai bhe royai to mae saha bhoge bhuNjaahi| aha na to pabvayAhi / " suMdarI bhnni--"pbvyaami|" mukkA, pvviyaa| vaccai kaalo| aNNayA bharaho tesiM niyabhAugANaM purise pesei bhaNAvei ya--"eha, maha sevaM kareha / " mae rajjANi diNNANi bhuNjh|" taM suNiya te bhaNiyAiyA-"amhANa vi tumhANa vi rajjANi tANa diNNANi / to eu tAo jaM so bhaNihI taM kaahaamo| tesiM maNaM nAUNa tammi samae ahAvihAreNa viharamANo bhagavaM pi attttaavymaago| kaya mahAsannihiyadevehiM samavasaraNaM / samAgayA loyaa| eyaM suNiyapahaTTamahapaMkayA samAgayA vaMdaNavaDiyAe naagryaa| navadivAyarakarakaraMbiyakamalaM va viyasaMtavayaNA samAgayA savve vi kumArA / tikkhutto AyAhiNa-payAhiNaM kAUNa bhavAvaDa-nivaDaMtajaMtusaMtANasamuddharaNaM-rajjuNo kalikAla-kalila-kavalaNa-jaMgama-titthassa asArasaMsAra-kayavara-kamalakappassa dINANAhajagajIva-nikkAraNa-baMdhuNo jugAititthayarassa paNamiUNa paya-paMkayaM naccAsaNNe nAidUre nisnnnnaa| sayalajagajIvasuhao provyaarekkkrnntlliccho| sasi-saMkha-dhavalaniyajasadhavalIkayatihuyaNAbhogo // 1814 / / aha bhaNai bhuvaNanAho savvasabhAsANugAe vaanniie| caMdo vva caMdimAe bohito bhaviyakumuyAiM // 1815 // kevalanANadivAyarakaraniyarakkaMtasayalatelokko / sayalajiyANa samaM ciya saMsayatimiraM paNAsiMto // 1816 / / laddhAvasareNa tao jANaMte NAvi usabhaseNeNa / bharahapiyA bhuvaNaguru risahajiNo pucchio evaM / / 1817 / / jIvassa kiM sarUvaM kehi vihehiM baMdhae kammaM / saMsAro ya kaiviho savittharaM kahasu me eyaM / / 1818 // aha bhaNai bhuvaNabaMdhU joyaNa-vitthAraNIe vANIe / puMDariya ! suNasu saMpai savittharaM jaM tae pu4|1819|| jIvo aNAinihaNo aviNAsI akkhao dhuvo nicco| davvaTThAe' so cciya pariyAyaguNehiM ya aNicco / / 1820 // 1 tiyalokko pA0 / 2 loya paDibohaNatthaM jANaM. pA0 / 3 kiM jIvassa pA0 / 4 kahiM vi heUhiM pA0 / 5 saMsAro yai je0| 6 jaMpae puvvaM je0 / 7 divvaddhayAe so viya pamA0 je0 / Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmivaNNaNaM 183 jaha paMjarAo sauNI ghaDAo vayarANi kaMcuyA puriso| evaM na ceva bhinno jIvo dehA u saMsArI // 1821 / / jaha khIrodaga-tilatellakusumagaMdhANa na kIrai bheo| taha ceva na jIvassa vi dehAdavvaM tiu bheo // 1822 / / saMkoya-vikoehi jahakkama dehaloyametto y| kuMthussa ya hatthissa ya paesasaMkhA samA ceva // 1823 / / kAlo jahA aNAI aviNAsI hoI tissu vi samAsu / taha jIvo vi aNAI aviNAsI tisu vi kAlesu / / 1824 / / gayaNaM jahA arUvI avagAhaguNeNa gheppae taM tu / jIvo tahA arUvI viNNANaguNehi ghettavyo / / 1825 / / jaha puDhavI aviNaTThA AhAro hoi svvjiivaannN| taha AhAro jIvo nANAINaM guNagaNANaM // 1826 / / akkhayamaNaMtamaulaM jaha gagaNaM hoi tisu vi kaalesu| taha jIvo aviNAsI avaDhio tisu vi kAlesu // 1827 / / jaha kaNagAo kIraMti pajjavA muddkuNddlaaiiyaa| davvaM kaNagaM taM ciya nAma viseso ya so anno / / 1828 / / evaM cauggaIe paribbhimaMtassa jIvakaNagassa / nAmAiM bahuvihAI davvaM ciya tayaM ceva // 1829 / / jaha kammakaro kammaM karei jaM vavai* taha phalaM tassa / taha jIvo vi ya kamma karei bhuMjai ya tassa phalaM / / 1830 // ujjoveuM divasaM jahai sUro vaccae puNo atthaM / na ya dIsai so sUro aNNaM khettaM payAseto / / 1831 / / jaha sUro taha jIvo bhavaMtaraM vaccae puNo annaM / tattha vi sarIramaNaM khetaM varavI pagAsei / / 1832 / / "puppha-phala-kamalANaM caMdaNa-agarUNa surahigaMdhANaM / gheppai nAsAiguNo nayarUvaM dIsae tesi / / 1833 / / eyaM nANaguNeNaM gheppai jIvo u buddhimatehiM / jaha gaMdho taha jIvo na hu sakkA tIrae ghettuM / / 1834 / / bhaMbhA-mauMda-maddala-paNavamaguMdANa sNkhsddaann| saddo ciya suvvai kevalo tti na hu dIsae svaM // 1835 / / paccakkhaM gahagahiyo dIsai puriso na dIsai pisaao| AgArehiM muNijjai evaM jIvo vi dehaTThio / / 1836 / / hasai visUrai jhUrai naccai gAyai ruyai ya sadukkhaM / jIvo dehamaigao vivihaviyAre padaMsei / / 1837 / / aNumANaheusiddhaM chaumatthANaM jiNANa paccakkhaM / geNhasu gaNaharajIvaM aNAiyaM akkhayamasvaM / / 1838 / / kahio jIvasahAvo jahaTThio jo tae purA puttttho| etto kammavibhAgaM baMdhavihANaM nisAmehi // 1839 / / iMdiya-kasAya-maya-gAravehiM annANa-rAga-dosehiM / baMdhai jIvo kammaM nANAvaraNAiaTThavihaM / / 1840 / / jaha AhAro bhutto jiyANa pariNamai sattabheehiM / rasa-soNiyamaMsaTThI majjA taha meyasukkehiM / / 1841 / / jIvo vi tahA jANasu suhAsuhaM vivihkrnnjogehi| rAga-ddosavasagao aTThavihaM baMdhae kammaM // 1842 / / nANAvaraNaM paDhamaM bIyaM taha hoi dNsnnaavrnnN| taiyaM ca veyaNijjaM cautthagaM hoi mohaNIyaM / / 1843 / / AuyakammaM bhaNiyaM ca paMcamaM chagaM bhave naam| sattamagaM puNa guttaM aTramagaM aMtarAyaM ca // 1844 / / evaM aTThavihaM pi ya jIveNa aNAisahagayaM kmm| jaha kaNayaM pAhANe aNAisaMjoganippaNNaM / / 1845 / / jIvassa ya kammassa ya aNAImaM ceva hoi sNjogo| so vi uvAeNa puDho kIrai uvalAo jaha kaNagaM // 1846 / / kiM puvvayaraM kammaM jIvo vA jai bhaNejja iha koi| so vattavvo kukkuDiaMDANaM bhaNasu ko paDhamo? // 1847 / / jaha aMDasaMbhavA kukkuDa tti aMDaM pi kukkuDIpabhavaM / na ya puvvAvarabhAvo jaheha taha jIvakammANaM / / 1848 / / jIvo kammaM ca aNAisaMbhavaM saMbhavaMtapariNAmaM / jIvassa baMdhaheU sAhiyaMte nisAmeha // 1849 / / nANaM paMcapayAraM payAsiyA sesavatthuparamatthaM / jo tassa kuNai nidaM so asuhaM baMdhae kammaM / / 1850 / / 1. kaMtuyA puri0 je0 / 2. abaddhio je0 / 3. jIvaddhavaMtayaM je0 / 4. karei bhuMjai ya pA0 / 5. phullaphala pA0 / Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 jugAIjiNiMdacariya bhAsai avaNNavAyaM vigdhaM ca karei nANanANINaM / so baMdhai annANI nANAvaraNaM asuhakammaM // 1851 / / mao buddhivihUNo annANI mehadhAraNA rhio| jammaMtare vi na lahai so mainANAiyaM nANaM // 1852 / / paMcavihaM pi hu nANaM jaNamajhe jo pasaMsae puriso| vaDhDai uvagArammi ya so maimaM hoi annabhave / / 1853 / / eso nANAvaraNe suhAsuho bNdhheuakkhaao| dasaNavaraNe etto kamme heU nisAmeha / / 1854 // dhammaM jiNapaNNattaM nidai nisuNei bhAsai avannaM / nisuNataM pi ya nidai daMsaNavigdhaM viNaikammaM / / 1855 / / jammaMdho bahiro vA so jAyai teNa kmmdosennN| na lahai aNNammi bhave suvisuddhaM dasaNaM jIvo // 1856 / / jiNajiNadhammassa tahA jo avannaM vayai saahuvggss| saddahai kahijjataM so baMdhai daMsaNaM suddhaM // 1857 / / sammaiMsaNarayaNaM lahai ya daLUNa jiNavare sAhU / lahai puNo sammattaM kameNa dukkhakkhayaM kuNai / / 1858 / / dasaNamohe kamme suho ya asuho heuakkhaao| etto ya veyaNijje heUkamme nisAmeha / / 1859 / / baMdhaNa-mAraNa-cheyaNa-kasaghAyaNa-niyala-rujjubaMdhehiM / kara-caraNa-sIsa-cheyaNa-ullaMbaNa-sUlapamuhehi // 1860 / / nikkiva-niraNukaMpo caMDo ruddo ya kUrakammo y| pAvo payaMDadaMDo baMdhai duhaveyaNaM kammaM / / 1861 / aibhAra-damaNa-vAhaNa-kanna vi gaMtUNa thtttthibhNgesu| nittiso paavruii| pANAnnanivAraNehiM vA // 1862 / / uppAyaMto dukkhaM tivvaM sArIramANasaM ceva / baMdhai asAyaveyaM jIvo tiviheNa jogeNa / / 1863 // to baMdhiUNa kammaM assAyaM nry-tiriy-mnnuesu| sayaguNasahassaguNiyaM pAvai taM ceva so dukkhaM // 1864 / / jo puNa sakaruNahiyao' jIvo jIvANa. necchae dukkhaM / dINANukaMpaNaparo paradukkhe dukkhio hoi / / 1865 / / dINaMdhavigalapaMgulabaMdiggahabajjhanijjamANesu / uvagAraM ca karito saMtappaMto ya hiyaeNaM / / 1866 / / bAlesu ya vuDDesu ya khayakhINa-sarIrarogaghatthesu / dito ya bhattapANaM baMdhai sAyaM sayA jIvo // 1867 / / sAhUNaM suvihiyANa viyareMto bhttpaannbhesjj| sAyaM baMdhai jIvo devAsura-maNuyatiriesu / / 1868 / / eso ya veyaNijje suhAsuho vaNNio mae heuu| etto ya mohaNijje baMdhaNaheuM pavakhAmi // 1869 // duvihaM ca mohaNijjaM daMsaNamohaM carittamohaM c| dasaNamohaM tivihaM mohijjai daMsaNaM jeNa / / 1870 / / micchattaM ca pasaMsai niMdai sammaM ca raagdosehi| mujjhai maDho bahuso micchaddiTThINa riddhIsu // 1871 / / eso vi atthi' dhammo loe vee ya jo smkkhaao| eva bhaNaMto jIvo daMsaNamohaM ciNai kammaM / / 1872 / / jaM puNa caritamohaM paNuvIsaM tassa huMti bheyaao| solasakasAyahAsAichakkayaM veyatinneva // 1873 / / aitivvajjhavasAo kohe mANe ya mAya-lobhe ya / baMdhai carittamohaM sivasuhasaMpattivigdhakaraM // 1874 / hasai ya harisiyacitto paraM hasAvei aNumayaM dei| rairAgaraMjiyamaNo baMdhai cArittamohaNiyaM / / 1875 / / dhI-balarahio araI pasaMgao niccadukkhio sNto| savvatto cciya saMkai bhayabhIo bhamai saMbhaMto // 1876 / / soyai vilavai bahuso aMto hiyaeNa piyjnnvihiinno| hiyana?' pi ya jhAyai carittamohaM kuNai kammaM / / 1877 / 1 sAhudhammassa para0 / 2 saNavaraNe ka0 pA0 / 3 niyalehiM pA0 / 4 pAvarai pA0 / 5 niccaM je0 / 6 sakasaNa je0 / sakaraNa pA0 / raM pagareMto pA0 / 8 viya pA0 / 6 hiyamaTTha pA0 / 7 vi ettha dha0 / Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siriri sahasA midesaNA niMdai paraM duguchai suI pi asuI pi mannae savvaM / annANamohamUDho carittamohaM samajjiNai / / 1878 // samuiNa' purisaveo aiukkaDamohaNijjakammaMso / baMdhai taNaggiveyaM jIvo so hukkaDo saMto / / 1879 / / phuMphumaveyasariccho thIvedo ukkaDo sahAveNa / aviNIyaraipasaMgo baMdhai mohaM visayalolo / / 1880 / / nagaramahAdAhasamo doha vi veyANa so kiliTThayaro / kAmaggisaMpalitto baMdhai kammaM mahAmoho / / 1881 / / ee tini viveyA saMsAratthANasayalajIvANaM / kesi ci hoMti tivvA maMdA kesi ci nAyavvA // 1882 / / uvasaMtamohaNijjA tIsu vi veesu hoMti je jIvA / te payaNuyakammaMsA lahaMti dhammaM jiNakkhAyaM / / 1883 / / kammammi mohaNije heU baMdhassa tuha samakkhAo / Auyakamme etto heuM baMdhassa sAhemi / / 1884 / / tasa thAvarajIvesuM jo jIvI niddao niraNakaMpo / so baMdhai nirayAuM AraMbhapariggahAsatto / / 1885 / / kUDakaDAiehi ya nivvaMciyabaMdhaNujjjao sNto| mAyAvI aliyarao baMdhai tiriyAjyaM jIvo // 1886 / / miu-maddavasaMpanno sadAra-saMtosavaM amAillo / nAipariggahanirao baMdhai maNUyAuyaM jIvo / / 1887 / / bAlatavataccaraNarao akAma -sI uNha khuppAvasasaho / hoi suro sAhU viya sarAgatavasaMjamAsatto / / 1888 / / Aussa kammabaMdhe ee heU havaMti cattAri / nAme kamme heuM kahijjamANaM nisAmehi || 1889 | bAyAlayabhinnaM nAmaM kammaM suhaM ca asuhaM ca / hoi kulAlasamANaM vicittasyaM jiyaM kuNai / / 1890 / / aMgovaMgaviNAsaM cakkhuviNAsaM ca nakkanAsaM ca / saravaNNa-rUvanAsaM sohaggaviNAsaNaM kuNai / / 1891 / / so rUva-vaNa- sohaggavajjio vissaro ya khujjo ya / maDaho ya vAmaNo vi ya jAyai jammaMtare jIvo / / 1892 / / eyAI akuvvaMto jIvANaM tivihikaraNajogeNa / sara- vaNNa-rUvajuttaM sohaggaM uttamaM lahai / / 1893 / / kahio baMdhe U suhAsuho tujjha nAma kammassa / etto gottassa tumaM baMdhammi ya kAraNaM suNaha / / 1894 / / gottaM kamma duvihaM uccAgoyaM ca nIyagoyaM ca / baMdhai subhehi ucca asubhehi baMdhae niccaM / / 1895 / / dhammaM duguMchamANo jiNabhaNiyaM sAhuNo ya sIlaDhDe / aicokkhasoyavAI " nIyAgoyaM ciNaikammaM / / 1896 / / jAi-kula- rUvamatto vinnANAgamasuehiM dppNdho| hIlei paraM niMdai soviya gotaM ciNai nIyaM / / 1897 / / masu DuMbapakkaNa- pANesu ya nIyakammakArIsu / tiriesu sANa -rAsahajAyai so nIya- joNIsu / / 1898 / / dhammaM jiNapannattaM pasaMsae sIlasAgare sAhU / nIyAvittiviNIo uccAgoyaM ciNai kammaM / / 1899 / / maNuesu uttamesu ya jAyai kula - jAi riddhi juttesu / ugga-kula- bhoga khattiyA seTThI - suyadhaNasamiddhesu / / 1900 / / gottassa baMdhaU esa mae vannio samAseNa / vocchAmi baMdhaheU kammassa ya aMtarAyassa / / 1901 / / kammaM tu aMtarAya paMcavihaM dANaM - lAbha- bhogesu / uvabhoga - viriyammi ya jiNehi kahiyaM jagaguruhiM / / 1902 / / dijjaMta sAhUNaM jagajIvahiyANa baMbhayArINaM / paDisehai jo pAvo so baMdhai aMtarAyaM tu / / 1903 / / duhiyANa dutthiyANaM baMdhavarahiyANa bAlavuDhDANaM / bahurogapIDiyANaM ajaMgamANaM ca jIvANaM / / 1904 / / gehaMgaNAgayANaM dijjaMtaM jo nivArae dANaM / so AsAbhaMgakaro bhave bhave lahai taM ceva / / 1905 / / dAUNa puNo pacchA pacchAyAvaM karei jo jiivo| uvabhogamaMtarAyaM so baMdhai natthi saMdeho / / 1906 / / bala-vIriya uvadhAyaM puvvabhave kuNai jo u jIvANaM / so bala-vIriyarahio bhavaMtare jAyae jIvo / / 1907 / / 1 suiNa pA0 / 2 suhA viya jeM 0 / 3 sovannarUva-so0 pA0 / 4 baMdhai heU je0 / 5 prasubhohiya pA0 / 6 adukkhasoyavAI pA0 1 185 Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 jagAijiNiMdacariyaM dANAiaMtarAyaM puvvabhave jo jiyANa na karei / dei tahA sAhUNaM vatthosaha-asaNa-pANANi // 1908 / / dANaM dei ya lahai ya paribhuMjai bhuMjae ya so bhuso| bala-vIriyasaMpaNNo saMghayaNaM uttama lahai // 1909 / / esa mae aTThaNha vi kammANaM baMdhapuvvao bhnnio| baddhA bhamaMti jehiM u jIvA bhavasAyare ghore / / 1910 // jaM puTTho kai bheo saMsAro jattha saMsarai jiivo| niyakammaniyalabaddho cayaurAsI joNilakkhesu // 1911 / / taM sAvahANahiyao hoUNa bhayaMkaraM sainnANa / avasarapattaM gaNaharasAhiyaM taM nisAmehi // 1912 / / nAraya-tiriya-narAmara-gai-guvilo janma-maraNabahudukkho / bhavasayasahassa gahaNo cauvviho esa saMsAro / / 1913 / / je jati jattha pecchA narayA jehiM kammehiM tehi gammati / jA tattha veyaNAo saMpai eyaM nisAmehi ||1914 // garuyAraMbhA-vaha-mAraNujjayA niddayA nirnnukNpaa| jIvANa kuNaMti vahaM kAreMti ya jeNumannaMti / / 1915 / / aNubaddhativvaverA rajjaverA rajjammi ya mucchiyA visayagiddhA / avahatthiyadhammadhurA pAva-pasattA paramakUrA // 1916 / / haNa, chiMda, bhiMda, mAraha, ukkattaha khivaha khArayaM deh| ubbaMdhaha dhAha lahuM emAi payaMpirA pAvA // 1917 / / seNAhivasUNAhivagottIvAlA ya talavarA ceva / narasayasahassa vahaNaM kariti je ruddapariNAmA / / 1918 / / cakkiyacAriyacoriyAttagghAyA ya gAmaghAyA y| nittisA pAvarayA gabbhANaM pADagA je ya / / 1919 / / sovariyA soNahiyA caMDAlA caMDakammakArI y| ihalogammi pasattA paralogaparaMmahA ceva / / 1920 // sasa-pasaya-sUyarANaM aNavakaritANa' kiM ci jIvANaM / vahaNaM kariti kurA AmisamaMsappiyAje ya / / 1921 // te anne vi ya pAvA khayaMkarA syljiivjonniinnN| maNa-vai-kAehi narA narayaM gacchaMti dappaMdhA / / 1922 / / tiriyA vi bahuviyappA macchA-sappA ya nAharA cev| pakkhI viya pisiyAsI uti naragaM nirabhirAmaM // 1923 / / sattasu puDhavIsu ahe narayANaM hoti syshssaaiN| caurAsI saMkhAI niccaM sasiM-sUrarahiyAiM // 1924 / / duggaMdhamaDayapUiyagaMdhAI tattaloha-pharisAiM / dukkhattakaluNaviliviyabhayabherava-ruddasaddAiM // 1925 / / acchinimIliyamittaM pi sukkharahiyAiM dukhabhariyAI / acchau tA diTThAI nisuyANi vi dukkhajaNagAiM // 1926 / / acchinimIliyamettaM natthi suhaM dukkhameva aNubaddhaM / narae neraIyANaM aho-nisi paccamANANaM // 1927 / / kAUNa pAvakammaM nirayAvAsesu nirabhirAmesu / nivaDaMti kei jIvA niyakammagalatthiyA saMtA // 1928 / / nivaDiyamettA ya tahiM bhIyA jamagAiehi pAvehiM / vivihAhi veyaNAhiM jAijjatI dukayakammA // 1929 / / kattaMti karakaehiM keI khaMbha vva baMdhiuM tattha / kei puNa kappaNIhiM vatthANi va tattha chijjaMti // 1930 / / virasaM ArasamANA kaMdaMtA bheraveNa saddeNa / visahati veyaNAo kayAi jamakAiyasurehiM // 1931 / / bhImAsu ya paccate kaDUsu ahomuhA kahiM keI / saMbhAriyapuvvabhavA nArayapAlehiM te tattha / / 1932 / / haMtUNa niravarAhe jIve maMsaM ca soNiyaM taiyA / jaM khAha rasAsattA tassa phalaM saMpayaM eyaM // 1933 / / AsipiyaM maMsaMte khaMDiya khaMDiya sarIrakhaMDAI / khAviti narayapAlA kalayalasadaM karemANA / / 1934 / / lAvayaraso piu te saMbhAriyapuvvajammakukayAiM / pAyaMti kalalalitA tao ya taMbAI tattAiM / / 1935 / / tatto te veyaraNi uti tao taMbadaDDhasavvaMgA / pecchaMti tIe puliNaM kalaMbuyA kusumasaMkAsaM // 1936 / / 1 saMvarai je0 / 2 jattha pecchA nirayA je0| 3 coriyA satthagdhAya pA0 / 4 aNava nariMdANa je / 5 kaTThati pA0 / 6 keiya khaM0 paa0|7 kiyAiM pA0 8 litAiMta0 pA0 Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmidesaNA 187 khappaMtapaDatahiM kaha kaha vi vayaMti tAva taviyaMgA / kIDa vva jalaNamajjhe DajhaMti tahiM vilavamANA // 1937 / / uttariUNaM tatto asipattavaNaM uti suhakakhI / tattha vi ya parasu-paTTisaasIhi chijjati savvaMgA // 1938 // vAsANa sahassAI bahUNi paliovamANi ayarANi / jIvaMti paramaduhiyA dukkhasahassAI bhuMjatA / / 1939 / / naragabhavaveyaNijje kamme khINammi niravasesammi / to uttariuM tatto tirikkhamaNaesu jAyaMti // 1940 // naraesu veyagAo savvAo vaNNiUNa ko sakkA / taha vi mae naragagayA kahiyA tuha veyaNA esA // 1941 / / je puNa tirikkhajoNI uveMti kammehi mohiyA jIvA / te nisuNa kahijjate' tesu ya jA jAyaNA tivvA / / 1942 / / duvihA tiriyA bhaNiyA thAvarajIvA taheva tasajIvA / te suNasu kahijjate jahakavamaM niUNabuddhIe* // 1943 / / puDhavi-jala-jalaNa-mAruya-vaNassaI kAyasaMsiyA teu / beiMdiya-teiMdiya-cauro paMciMdiyA tiriyA // 1944 / / tattha viya puDhavikAe sIusiNa khaNaNajhAvaNAIhiM / pAveMti duhamasaMkhaM puNo puNo tattha mariUNa / / 1945 / / pANAvagAhaNAsuM purisehito duhAI pAveMti / AukkAiyajIvA mariuM tattheva jAyaMti / / 1946 // ujjAlaNapajjAlaNajhAvaNajalaseyasaMbhavaM dukkhaM / teukkAiyajIvA bhuMjaMti niraMtaraM duhiyA / / 1947 / / vIyaNaga-tAliyaMTayacelukkhevAibahuppayArehiM / vAukkAiyajIvA aNuhoti duhAI gurukammA // 1948 / / tacchaNa-cheyaNa-bheyaNa-nillUraNa-khuDaNa-moDaNAIhiM / pAveMti duhamaNaMtaM avvo tarusaMsiyA jIvA // 1949 / / saMkhaNaga-suni-saMkhA ya kimiya-gaMDUpayAiM bahubheyA / beiMdiyA ya dukkhaM sahati calaNappahArAI // 1950 / / teiMdiyA pivIliya-chappaya-bahupayapayA aNegavihA / jalajalaNavihagabhavakhaNaduhAI pAveMti saMtatthA' ||1951 / / pAveMti ddhnnbNdhnnkrghaaynimittgruydukkhaaiN| salabhA-bhamarA-masagA-caridiyajAiNo vivihA // 1952 / / katthai AmisaluddhA nivaDatA tattha dhaNuvimukkehiM / AyannAyaDiDhyamaggaNehiM nahacAriNo viddhA // 1953 / / saMcunniyasavvaMgA caMcunihAehiM khahayarA paavaa| AmisagiddhA katthai nihaNaM vaccaMti annonnaM // 1954 / / samuhAvaDiyA katthai avaropparavajjacaMcuviNibhinnA / vigalaMta-ruhirabhImA viNivAyaM ke vi vaccaMti / / 1955 / / katthai sihi-sArasa-haMsa-vA (ya) sa-suya-sAriyAisaMghAyA / pAveMti duhasayAiM AmisaluddhehiM luppaMtA / / 1956 / / gaMDagayagavaya-kesari-vaggha-taraccha-bhallamahisesu / nANAvihAiM dukkhAiM huMti taNhA-chuhAINi // 1957 / / sasa-saMbara-rAsaha-vasaha-mesa-sAraMga-sANa-sarahesu / eesu gayA sattA dukkhANa paraMparaM pattA // 1958 / / veranibaddhANa tahiM AhAratthINa ekkamekkANaM / tiriyANaM natthi suhaM sapakkhaparapakkhabhIyANaM // 1959 / / sArIra-mANasAiM tirikkhajoNIgaeNa jIveNa / jAiM na pattAiM puNo natthi cciya tAI duvakhAI // 1960 // eva asaMkhadukkhA tirikkhajoNImae samakkhAyA / etto mANusajoNI kahijjamANI nisAmeha / / 1961 / / mauyA viNIyaviNayA sadArasaMtosiNo amacchariNo / akkohaNA amANA mAyArahiyA aluddhA ya // 1962 / / payaIe bhaddayA je havaMti sussUsagA gurujaNANaM / na ya tappaMtI bahuso ThUNa parassa riddhIo // 1963 / / nAipariggahanirayA sIlammi na sutthiyA u je jIvA / te majjhamaguNajogA maNuyagaI baMdhagA bhaNiyA // 1964 / / te vi ya maNuyA duvihA aNAriyA AriyA ya nAyavvA / tattha aNAriyamaNuyA bahubheyA hoMti nAyavvA / / 1965 / / sg-jvnn-sbr-bbbr-mil-muruNddoddddmly-paarsiyaa| siMhala-negama-aMdhA emAi aNAriyA bhaNiyA // 1966 / / 1 kahijjaMtA pA0 / 2 jAyaNe pA0 / 3 kahijjaMtaM pA0 / 4 nayaNabaddhimo je0 / 5 siusiya paa0| 6 bahupAyayA pA0 / 7 tattasaMtattA pA0 / duhana pA0 / Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 'jugAijiNidacariyaM magaha-kaliMgA-vacchA-kacchA-vagA, ya kosala-kuNAlA / emAI anne vi ya bahu bhaiyA AriyA desA / / 1967 / / uttama-majjhima-hINAsu jIvajoNIsu jAyamANeNa / vaha-baMdha-mAraNANi ya vayaNANi ya kannakaDUyANi / / 1968 / / vaha-roga-soga-dohagga-dosa-dAriddadaDDha-deheNa / maNuyattaNe vi dukkhaM bahuppayAraM aNuhavaMti / / 1969 / / dAsattaNapatteNaM jIveNaM maNuyajAijoeNa / vaha-baMdha-tADanAI nAsAhara-kannachejjAiM / / 1970 / / niyalaM dubaMdhaNAI AhAraniroha-mAraNAiM ca / maNuyattaNe vi patte pattAiM tidukkhadukkhAI // 1971 / / 1aMdhattaNaM ca mUyattaNaM ca mahattaNaM ca paMguttaM / loyammi hAsajaNagaM ruyaM maNayattaNe pattaM // 1972 / / kaMdaNa-soyaNa-vilavaNa-naTThaviNaThesu davvajAesu / maNuyattaNe vi patte pattamaNaMtaM mahAdukkhaM / / 1973 / / mANusajamme vi suhaM tucchaM dukkhaM ca bahutaraM ceva / iya jANiUNa tubbhe dhammammi mai sayA kuNaha / / 1974 / / esA mANusajAI bahuvihadukkhAmae samakkhAyA / etto devagaI pi hu kahijjamANI nisAmeha // 1975 / / te jattha devalogA devA vi ya jai vihA jahiM huMti / kammehiM jehiM devA huMti u tamme nisAmeha // 1976 / / aha tiriyauDDhaloe bhavanavaI vaMtarA ya joisiyA / vemANiyA ya devA sabve vi asaMkhayA neyA // 1977 // vemANiyA ya thovA tehiM to bhavaNavAsiNo bahugA / tatto vi ya vaMtariyA vaMtaraehiM ca joisiyA // 1978 // savvesu vi ThANesu jahaNNayA majjhimA ya ukkosA / Au-bala-riddhimAIhiM suragaNA hoMti nAyavvA // 1979 / / ahaloe bhavaNavaI-vaMtariyA-joisA ya tiriyammi / vemANiyA ya uDDhaM sohammA jAva savvaTTho // 1980 // sIyAyava-vAyahayA akAmataNhA-chuhA-parikilaMtA / je suhacittA jIvA maraMti te haMti vaMtariyA / / 1981 / / emeva niravarAhA daMDiyamAIhiM je vahijjati / IsIsisohaNa maNA mariUNa havaMti vaMtariyA // 1982 / / kayabAlatavaccaraNA je jIvA kaMda-mala-phalabhakkhI / paMcamgitAviyataNaM mahiddhiyA vaMtarA haMti / / 1983 / / jala-jalaNa-sihari-paDaNaM tarupaDaNaM je karaMti nimvinnaa| te vimariUNa jIvA appiDiDhayavaMtarA hoti / / 1984 / / sAmannaguNasattA sattA mariUNa hoMti joisiyaa| niyamiyamahu-majja-rasA-sAvagadhammammi ujjuttA / / 1985 / / sIlavayaniyamakaliyA susAvagA je havaMti dANarayA / te vemANiyadevA havaMti sagge mahiDDhiyA / / 1986 / / paMcamahavvayagurubhAradhArayA sAhuNo samiyapAvA / je sAvasesakammattaNeNa na sivaM gayA sAhU // 1987 / / suvisuddhatavaccaraNA sAyaM te baMdhiUNa devesu / AsohammAo vayaMti paMca paMcottare jAva // 1988 / / Thii-lesa-jui-samiddhAsu pasiddhA suravarANa majjhammi / te hoMti suravaridA ahavA sAmANiyA devA // 1989 / / mAyAsahieNa taveNa accharA hoMti devaloesu / devehi samaMtAo bhujaMti maNorame bhoge // 1990 / / bhavaNavai-vANamaMtara-joisa-sohammajAvaIsANA / eesu accharAo devA bhuMjaMti kAeNaM // 1991 / / sesesu pharisa-rUvasaddammi' maNammi huMti paviyArA / jA bArasamo kappo parao uvasaMtamohAo / / 1992 / / niccujjoesu sayA jaMtUNa ya rayaNabhatticittesu / DajhaMtA garu-kappUrabahaladhUvaM aMdhayAresu / / 1993 / / gijjatamahuramaNaharasaMgIyasaNAhanaTTarammesu / varapaMca-vaNNasuratarumahallahallaMtadAmesu // 1994 // sayaNesu rAyahaMsa-rUyatUlimauesu punalabbhesu / sAliMgaNabibboyaNasuraiyapahacchayANesu // 1995 / / accharasAhiM maNoharapIvara-thaNataNuyabAhulaiyAhiM / tivalItaraMgabhaMgurakaramiyasuhamajjhabhAyAhiM / / 1996 // 1 ye cAra gAthAeM je0 prati meM nahIM hai| 2 vi duvaMta je0 / 3 IsIsiseheNa je0 / 4 hiddhiyA je0 5 appaddhiya je0 / 6 sANo pA0 / 7 rUvesadda je0 / Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmidesaNA 189 ghaNapINacAruvaTTiyavithiNNakaDIvisAlajahaNAhiM / sasisaMpuNNamaNoharavayaNAhiM visAlanayaNAhiM / / 1997 / / AharaNa-maNi-maNohara-hAravirAyaMtaraiyavacchAhiM / kaDiyaDarasaMta-mehala-maNahara-miUurujuyalAhi / / 1998 / / miyamaMjulamaNaharabhAsiNIhiM viNaovayAraniuNAhi / nIluppala-kuvalaya-surabhigaMdhanIsAsavayaNAhiM / / 1999 / / haricaMdaNaaddavilevaNAhiM dhammelladhariyakusumAhi / cINaMsuyarattaniyaMsaNAhiM varaneuradharAhi // 2000 / / suravasabhA sayaNagayA tAhi samaM accharAhi visayasuhaM / bhujaMti paramasuhiyA vimANavarabhavaNamajjhagayA // 2001 / / sahasAgarAvagADhA te maIyA bhujiUNa visayasuhaM / avasANacavaNakAle pAveMti aNovamaM dukkhaM // 2002 // taM tesi surasokkhaM sAgarapaliovamehiM jaM bhuttaM / taM savvaM pamhuThaM dukkheNaM cavaNakAlammi // 2003 / / evaM vihe vi bhoe bhottUNaM tANa cavaNakAlammi / garuyANa vi garuyayaraM uppajjai dAruNaM dukkhaM // 2004 / / daLUNa bhujjamANI maNuyabhave mANusi maNusseNa / tatthuppatti nievi attaNo ohinANeNa // 2005 / / jaM uppajjai dukkhaM tikkhaM tiyasANa hiyayamajjhammi / teNa te takkhaNacciya na maraMtamara tti kAUNaM / / 2006 / / IsA-visAya-koha-loha-dosehiM dUsiyamaNANa / devANa vi natthi suhaM katto puNa sesajIvANaM // 2007 // nAraya-tiriya-narAmaragaIsu gaNahAri! natthi jeNa suhN| tA mokkhaM nimittaM saMjamammi daDhamAyaraM kuNasu // 2008 / / jIvasarUvaM kammANa vittharaM caugaIe dukkhAI / jiNabhaNiyAiM souM parisA saMvegamAvaNNA // 2009 / / etthaMtarammi kumarA laddhAvasarA bhaNaMti jiNapurao / tAya ! tae diNNAI bharahoNe harai rajjAI // 2010 // tA ki samappayAmo jujjhAmo ahava teNa saha amhe / niyagharakalaho niyarajjaDhoyaNaM do vi dukkhAiM // 2011 / / telokka-rakkhaNakkhama-kevalavaranANadiTThadaTTavva / garuo garuyANa tumaM jaM kAyavvaM tayaM bhaNasu // 2012 / / aha bhaNai jiNavariMdo aisyvrmnniysylprmttho| visaehiM niyattaMto paramappA paramakAruNio // 2013 / / visayA visaM va visamA kasaMti jIvaM ao kasAya tti / lacchI viyAradacchI vacchA ! mA kuNaha paDibaMdha // 2014 / / mahuramaNoha ragIyaM nisuNaMtA niccalA aNimisacchA / hariNA jaMti viNAsaM soiMdiyavasagayA saMtA // 2015 // AloyadasaNamuhA jaliyammi huyAsaNe abuddhIyA / nivaDaMti payaMgA vi hu cakkhiMdiyadosaduItA / / 2016 / / jalamajjhammi agAhe jibhidiyvisymNs-rsluddhaa| mINA jaMti viNAsaM galagahiyA jIhadoseNa // 2017 / / dADhAbhaMgaM jA jIvabaMdhaNaM jamalajIharattacchA / pAveMti bhayaMgA vi ha ghANidiyavasagayA saMtA // 2018 // bhinnakUsakuMbhayaDA saMkalaaMduhiM baddhasavvaMgA / pharisavisayammi rattA dukkhamaNaMtaM gayA pattA // 2019 / / paMciMdiyavisayavimohiyassa jIvassa visayatisiyassa / paccakkhaM ci ya dIsai dukkhaM bahuyaM suhaM thovaM // 2020 / / hiyaicchiyavisayasuhaM alahaMto rAgadosapaDibaddho / karaNakaya tthiyahiyao pAvo pAvAiM Ayarai // 2021 / / jIvANaM kuNai vahaM jaMpai aliyAI harai paradavvaM / patthei ya paradAraM piMDei pariggahaM pauraM // 2022 / / pAvAiM AyaraMto ihaloe ceva dutthio hoi / paraloe puNa pAvai dukkhAI bahuppayArAiM // 2023 / / bhavasayasahassa guvilo jAi-jarA-maraNa-veyaNA paure / bhamai aNaMtaM kAlaM visayAmisakhaMjaNe khutto / / 2024 / / evaMvihavisamayasuhe natthi suhaM dukkhameva aNubaddhaM / visamIsabhoyaNe iva bhutte viNivAyakaDuyammi // 2025 // jaha bAlo annANI niyaeNaM asuiNA ramai maDho / taha kAmarAgaratto rajjai visaesu mohaMdho // 2026 / / taM bho bhaddA ! jANaha visayasuhaM appasokkha-bahudukkhaM / muhamaharaM kaDyaphalaM visaphalasarisovamaM hoi // 2027 / / 1 baMdho paa0|| Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAidicayaM / 2028 / / / / 2029 / / jaM iMdiyavisayasuhaM na taM suhaM paMDiyA pasaMsaMti / sAsayamaulamaNaMtaM jaM sokkhaM taM buhA beMti kahataM bhaNNai sukkha sucireNa vi jassa dukkhamalliyai / jaM ca khaNeNa viNassai jassa ya maraNaM dhuvaM aMte jaM virattassa suhaM jaMca suhaM kAmarAgarattassa / doNha vi suhANa viusA mahaMtara aMtaraM beMti / 2030 || kAmikAmaraI mohiyassa piyajaNassa viogakAlammi / jaM uppajjai dukkhaM katto taM vIyarAgassa // / 2031 / / viNiyattavisayatiho nirAulo kAmarAgarairahio / jaM so pAvai sokkhaM katto tamavIyarAgassa / / 2032 / / telokkasavvasAraM sokkhANaM jaM ca uttamaM sokkhaM / mottRNaM visayasuhaM tammi maI kuNaha kiM bahuNA / / 2033 || taM suNaha kahijjataM uvamA diTThatakAraNanibaddhaM / jattiyamettaM sokkhaM dukkhaM vA visayagiddhassa / / 2034 || titthANa daMsaNatthaM koI puriso mahIe hiMDato / aDavi mahAkaDillaM sAvayasayasaMkulaM patto / 2035 / / bhImabhayaddahiyao vaccai so savvao paloIto / pecchai ya maggaM laggaM vaNahatthi kAladUyaM va || 2036 / / maraNamaha bhayabhIo to so vegeNa patthio puriso / aha pecchai vaDarukkhaM tassa ahe sukkakUyaM ca / / 2037 / / saMpatto ya gayavaro rukkhaM va vilaggijaM na sakkei / kUyassa taDe pecchai sarathaMbhaM UsiyaM dIhaM // / 2038 || vaNagayabhayasaMtattho sarathaMbhaM gihiUNa so puriso / kUyammi muyai appaM acchai sarathaMbhalaMbato / 2039 / / teNa paDateNa tahiM causu vi ya disAsu dittauggavisA / paDibohiyA bhuyaMgA te taM DasiuM abhilasaMti // 2040 // laMbato uddhabhuo taDaM na alliyai tANa bhayabhIo / aha hiTThe vi niyacchai uDDhamuhaM ayagaraM ghoraM / 2041 / / sukkila kahA ya duve khaNaMti mUlAI mUsayA tassa / sarathaMbhassa ya turiyaM jattha ya so laMbae puriso || 2042 / / kA majjha jIviyAsA jattha vi laMbAmi so vi acireNa / paDihI mae samANaM sarathaMbho ayagaramuhammi || 2043 || rosAUriyanayaNo vaDakhaMdha haNai daMtehi // / 2044 / / ghettRNamavAyaMto taM purisaM gayavaraM / gulagulito / saMcAlio taruvaro tassa ya kUvassa uvari sAlAe / Asi mahukaMDaraM guru taM pi hu saMcAliyaM teNa / / 2045 // saMcAlie mahummi u uDDeDaM mahuyarIo rusiyAo / purisaM niccalaciTThe DasaMti taM aMgamaMgesu || 2046 / / vAyavihue mammI kaha vi tu laggeNa tassa purisassa / paDiyA niDAlavaTThe mahubiMdU paramachuhiyassa // / 2047 // Bafi mayamattakarI hiTThA vi hu ayagaro jamasariccho / musA chidaMti saraM evaM so saMkaDAvaDio || 2048 / / avahatthiyasesabhao niDAlavaDiyAo' vayaNamAvaDiyaM / AsAyai mahubiMdU taggayacitto rasAsatto || 2049 / / taM hatthibhayaM ghoraM sappabhayaM ayagarassa jaM va bhayaM / mahuyariDasaNabhayaM ciya na citiyaM teNa puriseNa // / 2050|| sarathaMbhachaMdaNaM piya paDaNaM vi ya ayagaramuhammi ghorammi / jibbhidiyamaNuratto na gaNei bhayAI savvAI // / 2051 / / avagaNNiyamaraNabhao bahUha dukkhehiM dukkhiyasarIro / taha vi mahubiMdutisio mahubiMdu rasai so puriso / 2052 / / tA bhI kaha tubhe evaM duhaTTassa tassa purisassa / kittiyametaM sokkhaM dukkhaM vA kettiyaM mettaM / / 2053 / / to te bhAMti bhayavaM ! vasaNasamuddammi tassa paDiyassa / bahuyaM dukkhaM dIsai thovaM mahubiMdupaDaNasuhaM // / 2054 || gajjo so puriso paDio vasaNammi niravasANammi / patthei taha vi sokkhaM mahubidusamubbhavaM tucchaM / / 2055 / / bhai ta bhuvaNagurU diTThato esa visayatisiyassa / purisassa mahiliyAe uvasaMhAraM nisAmeha || 2056 / / jaha hatthI taha maccU maNuyabhavo sukkakuvasAriccho / saMsArADavi majjhe kaha vi bhamaMteNa so laddho / 2057 / / je te sappA cauro uggavisA koha- mANa- maya- lobhA / Dakko jehi maNUso kajjAkajjAIna muNei / / 2058 / / jo viya ayagarasappo so narao pAvakammakArissa / paDio jattha maNuso aNuhavai bahUNi dukkhANi / / 2059 / / 1 saM mayagalo pA. 2 vaDakhaMbhaM je. / 3 rama duhiya je / 4 la baddhAzra je. / 190 Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasA midesaNA mahuyari sarisA rogA khaya- koDhi - bhagaMdarAiyA bahave / jehi duhato satto na lahai visae ihaM bhoktuM // 2060 // jo viya so sarathaMbho ta AuM jeNa jIvae jiivo| taM kiNha sukkapakkhA chidaMti niraMtaraM turiyA / / 2061 / / bahudukkha visayahaM appasuhaM bhaMgura muNeUNa / ko nAma karejja imaM sokkhe mahubiduyasamA / 2062 / / ekkekkavisaMyasattA migAiNo dukkhasAgaraM pattA / paMcasu satto satto jaM pAvai taM nisAmeha // / 2063 / / atthi kaliMgA visae rammaM vaNasaMDaDiodesaM / kaMcaNarayaNasamiddhaM kaMcaNanagaraM ti nAmeNa || 2064 / / tammi pure dhaNavaMto rAyAmaccANa sammao seDhI / parivasai vasaNarahio sumaMgalo nAma nAmeNa // / 2065 / / sesa tassa bhajjA sasivayaNA kamalagabbhasukumAlA / viNaovayArakusulA jayAvalI nAma jayapaDA || 2066 / / rUveNa jovvaNeNa ya kalAhiM saMjaNiyajaNacamakkArA / mayaraddhayagha raNisamA tANa suyA suMdarI NAma ||2067 / / sA suMdareNa diTThA surasuMdarapavaraseTThiputteNa / rAyapahe vaccaMtI sahiyaNasahiyA vi sA lacchI ||2068 / / tammayamiva mannaMto gharaM puraM kANaNaM ca ujjANaM / maya raddhayasaradhoraNivihuriya hiyao gharaM patto || 2069 / / nAUNa puttacittaM piuNA gaMtUNa maggio seTThI / paDivannA teNa tao satthA vatthovaNI jAo / / 2070 || anno vi tattha nayare kuberanAmo kuberasamavibhavo / bahusayaNo vasai vaNI kuberadatto suA tassa // / 2071 / / teNa vi gaMtUNa ghare jayAvalI paNayapatthaNa puvvaM / bhaNiyA dehi duhiyaraM suyassa me tIe paDivannaM / / 2072 / / mahayA mahUsaveNaM vivAhasAmaggiyaM kuNaMtANaM / saMpatto so diyaho varA vi pattA gharaduvAre || 2073 || samavihavA samasayaNA samagaNaNA do vi loyamajjhammi / mattavaNavAraNA iva niraMkusA dANadullaliyA || 2074 / / sanniddhabaddhakavayA hoUNaM do vi jujjhiuM laggA / kAyarabhayasaMjaNaNo halabolo tattha saMjAo / / 1075 / / saMkaDameyaM kajjaM sumaMgalo pAhuDANi ghettUNa / suhisayaNasaMparivuDo saMpatto rAyapAsamma ||2076 // vinnatto teNa nivo jahaTThiyaM sAhiUNa vRttaMttaM / eha maha maMDavammI na annahA kalahavoccheo / / 2077 / / paDavaNNaM naravaiNA teNeva samaM samAgao turiyaM / maMDavamajjhaTThiyamauya- phAsapallaMkamAsINo / / 2078 / / kAUNa ya uvayAraM sumaMgalo nivaDiUNa calaNesu / niyaduhiyaM dAIto evaM bhaNiuM samADhato / / 2079 / / esA rAya maha suyA suMdari nAmeNa suMdarAyArA / dijjaU sAmi sayaM ciya jo bhe cittassa paDihAra || 2080 / / daTThUNa suMdara naravaro vi mayaNeNa mohio saMto / bhaNai sumaMgala saMpai sirammiM me veyaNA jAyA / / 2081 / / tA gammau tAva gharaM varA visajjesu calau laggamiNaM / pacchA vi hu jaM juttaM taM caiva sayaM karissami // 2082 // evaM bhaNiUNa gao niyabhavaNe dummaNo narariMdo / vAsagharammi nuvaNNo sevAgayamaMtiNA diTTho || 2083 || puTTho ya paNamiNaM kahesu jai deva ! hoi kahaNijjaM / kimimaM tumha sarIre athakkAyallayaM jAyaM // / 2084 / / bhai nivo suNa kajjaM jai sA seTThissa aMgayA majjhaM / na havai ghariNI to me maraNaM saraNaM na saMdeho // 2085 / / nehaDulA juyAri jimva saviralu bhallA hoi / aNu ne na kijjaI jaM tu saraDDhI hoi / / 2086 / / jaM tu saraDDI hoi loivayaNijjaM dAvai / kijjaMtu vi ai ghaNau nehu mANusa saMtAvai / / 2087 / / so vilu sayalu rasAlu hoi na vi vihaDai vahilu / jimva joyArihicchoD temva piyajaNi nehu DulA || 2088|| bhaNiya bhai maMtI sAmiya hatthAgayaM imaM kajjaM / jaM so maha sAhINo sumaMgalo suMdarI jaNao || 2089 / / gaMtUNa tassabhavaNaM sAmeNa naeNa taha uvAeNa / bhaNiUNa negamavaraM jahA dei tahA karissAmi // / 2090 / / 191 Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 jugAijiNida cariyaM to so sumaI gaMtuM UsAreUNa seTThiNaM bhaNai / bhadda ! bhaNijjasi kiMci vi pariNAmasuhAvahatthIhiM / / 2091 / / ihamAgaeNa raNA tuha dhUyA suMdari tti nAmeNa / diTThAdiTThasuhayarI daMsaNasaMjaNiyasaMtAvA // 2092 / / diTaThIviseNa daTTho maMtosahigAruDANa via sajjho / suvvattaM so maraI osahikaNNaM jai na desi / / 2093 // tammi mayammi na rajjaM na ya amhe na vi ya atthasAreNa / eyaM nAUNa phuDaM bhaNa vaNiya ! jamittha bhaNiyavvaM / / 2094 / / to negameNa bhaNiyaM pANA vi nariMdasaMtiyA amhaM / ki puNa kaNNA giNhaha kareha hiyaicchiyaM kajja // 2095 / / gaMtUNamamacceNa niveiyaM rAiNo piyaM vayaNaM / gaMdhavvavivAheNaM vivAhiyA suMdarI raNNA / / 2096 / / aMteurammi chUDhA pANapiyA airahassa rAyANo / sesANa paNaiNINaM dUre ThiyA gamai diyahAiM / / 2097 / / aha aNNayA kayAI suMdari dAsIe suMdaro ghaDio / suMdari saMgamaheuM uvayAraM kuNai dAsIe / / 2098 / / dAsI vi tIe purao suMdara gaNasaMthavaM taha kareDa / jaha sA taggaciMtA saMdaramaiya vva saMjAyA / / 2099 / / bhaNai ya sahiyaNaveseNa suMdaro ei kaha vi jai etth| t| ANejjasu bhadde ! paidiyahaM maNaM payaMpei // 2100 / bhaNio ya tIe rAyA majjha sahI atthi sUhavA nAma / tA taha karesu jaha sA aNivAriyA ei maha pAse // 2101 / / paDivaNNaM naravaiNA tA gammau suyaNu saMpaya tattha / so vihu mahilA vesaM kAUNa gao tamissAe / / 2102 / / evaM diyahe diyahe pacchaNNaM suMdari ramaMtassa / vaccaMti vAsarAiM suMdaravaNiyassa tuTThassa / / 2103 / / aNNammi diNe bhaNio suMdari devIe suMdaro evaM / maha dehe ko Nu guNe abbhahio tuha maNe caDio // 2104 / / Isi hasiUNa saNiyaM bhaNiyA sA suMdareNa pasayacchi / gaNamaMtareNa suMdari! maccumuhaM ko Nu pavisei / / 2105 / / vayaNassa na te mullaM acchINi' mayacchi tihuyaNaM cullaM / nAsA puNa tuha saralA tulaTThiyaM tihuyaNaM tulai // 2106 / / avahariyAgaru-kappUra-parimalo mayamayAo abbhahio / tuha muha-mAruyagaMdho harai suyaMdhANa riddhIo // 2107 / / esA loyapasiddhI amayaM jalahimmi jaM samuppaNNaM / tuha aharo amayapiyA suMdari! jayapAyaDaM eyaM // 2108 / / haMsa-ruya-tUli-NavaNIyamAiyA mauya-maNaharA phAsA / te tuha sarIraphAsassa devi dAsattaNaM pattA / / 2109 / / punnimasasisamavayaNA hasiUNaM suMdarI bhaNai evaM / suMdara! na suMdaramiNaM appahiyaM jaM na citesi // 2110 / / dujjaNajaNasaMchaNNaM gharaM gharaM rAulaM viseseNa / tA jai maNijja rAyA tA tuha sArIrio daMDo // 2111 / / pariNAmasuhaM kajja kijjataM suyaNa ! suMdaraM hoi / kittiyakAlaM kusalaM vile kara pakkhivaMtANa // 2112 / / soUNa suMdarIe vayaNamiNaM suMdaro bhaNai evaM / mArijja na vA rAyA tuha virahe maha dhuvaM maraNaM // 2113 / / tA muya10 suyaNa ! visAyaM jIviyamaraNAiM dovi sarisAiM / jA vahai tAva caliuM tuTuM ko saMdheuM sakko1 / / 2114 // evaM savvaM suNiyaM pacchannaThieNa naravarideNa / to koharuyaM rubhiyaniyAsaNe sanniviTTho so / / 2115 / / aha suMdaro vi calio mahilAnevaccha-laMchiyasarIro / raNNA vi puvvagahio visajjio makkaDo duTTho // 2116 / / loyasamakkhaM dakkho harI vi hariUNa nivasaNaM naTTho / royaMgarakkhaehiM jhaDa tti so suMdaro gahio / / 2117 / / kannA chinnA nayaNA vi15 kaDhiyA sayalaloyapaccakkhaM / nAsAbaseNa sama jIhA viya kar3iDhayA tassa / / 2118 / / 1 masuhaM suhatthIhiM je0 / 2 diTThisuha pA0 / 3 didvivaseNa diTTho je0 / 4 sahagAru je0 / 5 siNiyaM bha0 je0| 6 pasiya0 je / 7 acchINamiyacchi pA0 / 8 yaNaM mullaM athavA tulla pA0 / 6 gha. gharAaolaM je0| 10 muyasu su0 pA0 11 sakkA paa0| 12 NiyaM savvaM pa0 pA0 13 vihiyo je0|| 14 bhA nicchA pA0 / 15 viya ka0 je0 / Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmi desaNA 193 ukkattiUNa katti savvasarIrammi cArio khAro / uvasaMto naranAho khayammi khAraM khiveUNa / / 2119 / / savvaMgamasivilitto chittarachatto gltbhuruhiro| AroviyabUDhakharaM bahujaNa parivArio saMto / / 2120 / / vajjaMtavirasaDiDimakAhalakolAhaleNa DibhANa / hiMDAviUNa Nayare pacchA Arovio sUlaM // 2121 / / ruddajjhANovagao mariUNaM sattamammi narayammi / tettIsasAyarAiM dukkhANa mahodahI jAo / / 2122 / / sA suMdarI vi raNNA vikaraNakaraNA kare vi rosenn| nissAriUNa mukkA vimaNamaNA peiyaM pattA / / 2123 / / daLUNa tayAvatthaM duhiyaM duhiyANa jaNaNi-jaNayANa / ghaNaghaDiyamayaMkasamappahANi vayaNANijAyANi / / 2124 // hoUNa patthaNijjA rAyAmaccANa seTTitaNayANa / sayalajasoyaNijja vasaNamimaM kahatuma pattA // 2125 / / par3hamaM ucchusaricchA vacche hoUNa saMpayaM kIsa? / naravaiNA parihariyA liMbaM kare vi sese vi // 2126 / / so viralo kovi jaNo duhiyaM jaNiUNa jo jae suhio| sAvaNa-sariya vva suyA do vi taDe pADae pAvA / / 2127 / / sariUNa' maMDiyAiM karaNAI kayatthiyAI daThUNa / hiyayahayAsanaphuTTasi kIsa tumaM vajjaghaDiyaM va // 2128 / / niyagharasosA paragehaposaNI kulahara kalaMkANa / dhUyA jANa na jAyA jayammi te sutthiyA purisA // 2129 / / niravaccA Dahai10 maNaM viNasIlA vi dei dukkhaaii| dohaggiNI vi dUmai ammApiyarANa11 hiyayANi // 2130 / / purisANa vi natthi dayA sakajjaluddhANa visayagiddhANa / je avarAhalave vi hu kuviyakayaMtovamA hoti / / 2131 / / jai kaha vi kayamakajja imAe bAlAe visyvsgaae| to kiM nariMdajuttaM imaM nigghiNaM kammaM // 2132 / / egeNaM sukaeNaM avarAhasayammi1 sajjaNo sahai / nIo uvayArasayaM pi egadukaeNa nAsei / / 2133 / / je huMti uttamanarA kayAvarAhe vi te na kuppaMti / majjhimakovA puNa majjhimAo nIyA mahAkovA / / 2134 / / mttkri-krddkvlnn-kyNt-krvaalsNgdullliyaa| naranAha ! tujjha hatthA ! kaha mahilAyaNe bUDhA // 2135 / / imAi palaviUNaM kaThe ghettUNa taha prunnnnaaii| jaha seso vi hu loo vAhAvilaloyaNo jAo // 2136 / / parihariyabhattapANA visaayvisvegvihuriysriiraa| dukkhabharanibbharaMgI sagaggayaM suMdarI bhaNai / / 2137 / / sarayanisAyara-karaniyarasarisajasabhariyasayalabhuvaNayala / caMdo vva kuraMgeNaM kalaMkio jaM mae tAya / / 2138 / / taM savvaM khamiyavvaM aviNayabhariyAe majjha paavaae| gimhAyavalUyA viva saMtAvakarI ahaM tujha // 2139 AgabbhAo gaMbhIramANase jaM mayAvaraddhaM (te) / taM savvaM ciya saMpai khamAkhame majjha khamiyavvaM // 2140 / / niyabaMdhakumayakomaisamAe" sIleNa sIyasarisAe15 / jaM tujjha kao kheo khaNe khaNe teNa khijjAmi / / 2141 / / hoUNa tujjha taNayA pANapiyA Naravaissa" hoUNa / jaM aMba! caDiyapaDiyA teNa maNe dAruNaM duvakhaM / / 2142 / / paMcadiNA pAhuNagA pANA maha natthi tesu paDibaMdho / jaM sakalaMka maraNaM teNa maNe dAruNaM duvakhaM / / 2143 / / rUveNa jovaNeNa ya kuleNa kittIe dehadittIe / taM amba ! niyaguNehiM dhure TThiyA dehadittIe // 2144 / / kAraNasarisaM kajaM viyakkhaNA jaM vayati taM micchA / jaM amba ! tumAhito ahayaM eyArisI jAyA / / 2145 / / garuyANa tumaM garuI samannavela vva savvavelANa | tA maha maraNe mAe mAyA moho na kAyavo // 2146 / / jai yacciya sIlaghaNaM iMdiya-corehiM majjha avahariyaM / paramatthaviyAreNaM ammo taiya cciya mayAhaM // 2147 / / veyaNijjaM ciya maraNaM hoi kulINANa logamajjhammi / jaM puNa maraNaM sA kAlapariNaI logasAmannA // 2148 / / bhUDakharaM je0 / 2 paTujaNa je0 / 3 vAritA saMto je0 / 4 virisa pA0 / 5 vayANi pA0 6 hiu~ jaNi jai0 / 7 mariU je0 / 8 sthiUNa da je0 / parigeha pA0 / 10. ccAdahai pA0 11 rANi hiya pA0 / 12 tA ki je 13 sayAI sa0 je0 / 14 mAesIpA0 / 15 sIe sari0 je0 / 16 khaNe tujjha jhijjAmi pA0 / 17 naravarassa pA0 / 18 jaM pravacaDi je0 / 19 jayai cciya paa0|| Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNiMdacariyaM jai maggiya pi labbhai bhave bhave hojja tA tuma jnnnnii| mA hojja puNo evaMvihANa dukkhANa saMbhUI // 2149 / / tatto niruddhavayaNA mariUNaM Narayaduggaya pattA / iya sayalavisayasaMgo mihuNassa duhAvaho jAo // 2150 / / anno vi ya didruto ayAsahassAhiveNa egeNa / chAliyasahassa jogo niviDakavADo kao vADo // 2151 / / paurataNa-pANiyaM taM ayAsahassaM pi tattha so chuhi| nibiDaM dei kavADaM diNe diNe jAva chammAsA // 2152 / / naha-romasilesehi mutta-purIsehiM taha nahagehiM / tilatusamitto vi tahiM natthi paeso na jo puTTho / / 2153 / / avi hojja tammi vADe ayANa jo avayavehi no puTTho / suhumo bhUmipaeso saMbhavapakkho imo tattha // 2154 / / cohasarajjammi pUNo tilatusamitto vi natthi speso| jattha na jAo na mao aNaMtakhutto imo jIvo / / 2155 / / natthi suhaM dukkhaM vA coddasarajammi ettha logmmi| jaM jIveNa na bhuttaM aNaMtaso taha vi no titto // 2156 / / jamhA aNAijIvo saMsAro sAsao dhuvo nicco / tammi bhamaMteNa ciraM bahuso bhuttaM visaya-sokkhaM // 2157 / / teNa vi na ceva titto esa jio visaya-loluo pAvo / apuvvAI va mannai, bhave bhave visayasokkhAI // 2158 / / dukkhANi ya sokkhANi ya aNaMtakhutto jieNa bhuttAI / dukkhehiM na nibinno sokhehi na ceva parituTTho // 2159 / / hoUNa sAvahANA vacchA! aNNaM pi suNaha AharaNaM / visaya-visAgayakappaM saMvegakaraM bahujaNANa / / 2160 // egammi pure puriso paramatthavivajjio kukammarao / parapANa-pIDaNehiM jIvai aMgArakammeNa // 2161 / / so annayA kayAI salavaNa-susiNiddhabhoyaNaM bhuttaM / gimhe kharaMsukhara-kiraNaniyarasaMtaviyajiyaloe / / 2161 / / payapaDipuNNamapuNNo ega karavattiyaM kare kAuM / aMgArakAraNaTThA mahADavIe paviThTho so / / 2162 / / vaDapAyavasAhAe sajalaM karavattiyaM pamottUNa / Aharai sukkakaTThANi kuNai egatthakUDammi / / 2163 / / pakkhivai tattha jalaNaM cauddisiM savihasaMThio saMto / nijjhAyaMto Dajjhai pavaNapavaTuMtajAlAhi // 2164 // parisusiyatAlu-jIho kahakahavi pahAvio vaDAbhimahaM / pAUNa jalaM puNaravi saMpatto tammi ThANammi // 2165 / / tavai ahe dharaNiyalaM uri pi bahataraNi-maMDalaM tavai / tiriyaM pi dehadahaNA pavaNA tAviti aMgAI / / 2166 / / puNaravi ya piyai salilaM puNo vi so ei aggipAsammi / eva kuNateNa tahiM niTThaviyaM teNa taM salilaM // 2167 // mucchA-nimIliyaccho pacchA vaDapAyavassa hidammi / suyajAgaro samANo pecchai evaMvihaM sumiNaM / / 2168 / / savvANa sAyarANaM sara-sariya-talAya-kava-vAvINaM / viyarANa nijjharANaM mahAdahANaM ca savvesi / / 2169 / / suviNe saMkappeNaM sayalammi vi tihayaNammi jaM atthi / pIyaM payaM na chinnA taha vi tisA tassa tisiyassa / / 2170 / / evaM ca teNa diTTho mahAyaDo aDavimajjhayArammi / thevajalo bahupaMko sumiNe saMjAyataNheNa // 2171 / / gahiUNa dIhavaMsaM tassagge dabbhapUlayaM kAuM / pakkhivai tattha kUve puNo vi kddddhei| so tisio / / 2172 / / nillAliyaggajIho muha mUle pUlayaM12 kareUNa / appajalaM bahupaMka jalabiduM rasai rasaNAe // 2173 // nai-kUva-talAehiM sarasariyA sAyarehi sayalehiM / jai13 no phiTTai taNhA tA kiM so pheDihI biMdU / / 2174 / / jArisau so biMdU kusaggalaggo malAvilo tuccho / tArisayA maNuyANaM visayA tucchA asArA ya // 2175 / / nai-kUva-vAvi-sara-daha-talAya-sari-sAyarANa sAricchA / bhuttA aNaMtakhutto cauvihadevANa varavisayA // 2176 / / tehiM vina ceva titto to kiM mANussahiM15 visaehiM / paMkAvilajalabiMdUvamehiM tippissae jIvo? // 2177 / / 1 tA tayaM jaNa0 je0 / 2 gai pattA je0 / 3 sayassa je0 / 4 lupo jAyo / 5 je0 pAvo apavva je0| 6 bhottuM je0 / 7. uvari bahu ta0 je0|8 uri pi hu tara0 paa0| 6. 0 tehiM ta0 pA0 / 10. naviyaM je0 / 11. kaMThei je0 / 12. muhamUlapelayaM je0 / 13. jai to piTThAtalhA je0 / 14. 0 laggA pA0 / 15. so mANusehiM vi0 pA0 / Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmidesaNA aha bhaNai kurukumAro kurujaNava isAmio kayaMjalio / ghara-gharaNi-puttapAsAvamoyaNaM dukkaraM sAmi / / 2178 / / egatto tuha ANA aNNatto devadujjao moho / sabvo loyAhANo purodarI piTThao vagyo / / 2179 / / bhaNai jiNo etto cciya dulaho savvaNNudesio dhammo / jaM mohamohiyamaNA dhammammi maI na kuvvaMti / / 2180 / / aha kahavi hoi cittaM kammovasameNa kassa vi jiyassa / jiNavayaNAmiyabhariyaM dhammAyariyaM na pAvei / / 2181 / / aha kaha vi so vi patto dhamma pi jahaTThiyaM payAsei / nANAvaraNudaeNaM na caDai cittammi jIvassa / / 2182 / / aha caDai kaha vi citte kusamayamoheNa mohiyamaNassa / saddhA ceva na jAyai suvisuddhA tassa cittesu // 2183 / / aha kaha vi havai saddhA jANato ceva acchae jIvo / na kuNai saMjamakiriyaM vIriya-bala-laddhijutto vi / / 2184 / / iya kurukumAra ! dulahA sAmaggI puvvavaNiyA sylaa| telokkapAyaDajaso jiNadhammo dullaho teNa / / 2185 / / ghara-dharaNi-pattavAmohamohiyANaM ca jaM suhaM loe / tamaNiccaM tuccha ciya sAsayasokkhaM puNo NataM // 2186 / / kuru kumAra! suNasu saMpai paMcaNhajaNANa ettha didrutaM / kammaviseseNa kayaM saMveyakaraM viveINa / / 2187 / / atthi iheva bhArahevAse samuddovamaM gaMThasaMThiyaM saMsArapuraM nAma nayaraM / tammi ya uvarayajaNaNi-jaNayA abhavva dUrabhavva-bhavva-Asannabhava-tabbhavasiddhiyAbhihANA paMcakulaputtayA parivati / io ya narayapura-tiriyapura-maNuyapura-devapurasiddhipuranivAsiNo, mahAmoha-aimoha-saMmoha-moha-khINamohanAmANo paMca satthavAhA / narayagai-tiriyagai-ma siddhigainAmiyAo niya-niya-duhiyaro gahAya samuciyavare gavesayaMtA sahiyA ceva saMsArapuramAgayA / io tao varagavesaNaM kuNaMtA' tehiM divA dhammaviyAraM kuNaMtA abhavvAiyA paMca vi kulaputtayA / aho kimee payaMpaMti mahAmohAiyA savihe hoUNa soumAraddhA / abhavveNa bhaNiyaM--"na dhammo na dhammiyA na paraloo evameva dhuttavaMcio paramatthamayANaMto dhammagahillo logo parikilissai / " mahAmoheNa ciMtiyaM-"ucio maha dAriyAe esa vro|" dUrabhavveNa bhaNiyaM-- "khAyaMta-piyaMtANa jo dhammo so dhammo, so pUNa atimohassa citte cddio|" bhavveNa bhaNiyaM--"addhamaddheNa dhammAhammA kIramANA sohaNA na egarasiehi hoyavvaM / " so puNa saMmohassa maNamaNupaviTTho / AsannabhavveNa bhaNiyaM--"dhammo ceva sayala-suhakAraNaM pahANo pUrisattho tA tammi ceva Ayaro kAyavvo / paharo vA do vA vittinimittaM saMsArayakajjajjamo vi jutto / teNa puNa mohassa mANasaM raMjiyaM / tabbhavasiddhieNa bhaNiyaM--"sayA vi supuriseNa sayalasAvajjavirairUvo egaMtahio titthayarAiparamapurisasevio dhammo ceva kaayvvo|" so puNa khINamoheNa niyadhUyAe varo kappio / miliyA ceva bhaNiyA abhavvAiNo mahAmohAIhiM--"amhe devANuppiyA! tumhANa niya-niyaduhiyaraM demo na tubbhehitANA khaMDaNaM kAyavvaM / paDivaNNamaNehiM / pariNIyA abhavveNa mahAmohadhUyA / narayagaI dUrabhavveNa vi aimohataNayA / tiriyagaI bhavveNa vi sammohasUyA / maNayagaI AsannabhavveNa vi mohaduhiyA / devagaI tabbhavasiddhieNa pUNa khiinnmohdaariyaa| siddhigaI aNurUvavaha-varasaMgameNa pamuiyamANasA sanagaresu gayA / mahAmohAiNo abhavvAiNo vi niya-niya-sahayarI sahiyA visayasuhamaNuhavaMtA kAlaM gameMti / aNNayA atthovajjaNAnimittaM savvasammaeNa kAUNa bhaMDa-saMgahaM niya-niya-kalattasahiyA paMcahiM poehiM paMca vi caliyA rayaNadIvaM / kayasaMbalajaladalasaMgahA, pauNIkayakaNNadhArA, aNeganijjAmayapurisAhiTThiyA, samaMtao saMcaraMtADattiyA, vivihAuhapaharaNapaDipuNNA, cArucaMdaNacaccikkiyA, dahi-duddhaMkuragoroyaNa-siddhatthaya-vihiyamaMgalovayArA, sarasasugaMdhakusumaraiyasiraseharA, vihivihiyabalivihANA, sirovaridhariyaudaMDAyavattA, ubhayapAsaDhalaMtacArucAmarA, samArUDhesu poyavaNiesu jahATThANaM nividrusu sesaloesu, vajjatesu maMgalaturesu, AvRrijjatesu jamalasaMkhesu, paDhatesu 1. pro maggo pA0 / 2. ho jeNa pA0 / 3. iheva samuddovamaM saMsA0 je0| 5. va sapuri0 pA0 / 4. kuNaMtA abhavvA0 je0 / Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'jugAijiNidacariyaM mAgahesu, saMbhAsijjatesu suhisayaNesu, sohaNaMsi tihi-karaNa-muhuttasi aNukUle vAsare ukkhittA naMgarA mukkA paMca vi poyaa| cAliyAI avallAiM, pUriyA siyavaDA, aNukalapavaNapaNolliyA garuDapoyA iva gaMtuM payaTTA / aNegamaccha-kacchabhamayarAkarisaMghaTTakhobhijjamANA thevakAleNaM ceva samuddamajjhamogADhA / etyaMtare paMjarapurisehiM diTThamekkaM karikAyatullaM uttaradisAe kasiNamehakhaMDaM / taM ca daTThaNa bhaNiyamaNehi--"bho bho jANavattajaNA! uttareNa mehakhaMDaM va lakkhIyai kaNhAhipoyaM va pavaTTamANaM na saMdarameyaM / tA laMbeha laMbaNe, mauleha siyavaDe, vAeha bhaMDANi, thirI kareha poe, aNNahA viTThA tubbhe / " tehiM vi taheva kayaM / taM puNa mehakhaMDaM jalaniviDiyatellabiMdumiva suyaNakayametti vva vitthariumAraddhaM / khalametti vva khaNeNa kAlIkayaM nahayalamuhaM, vijjujjoyadIsaMtajANavattajaNaM, saghaNasaddapUriyaMbaraMtaraM, musalappamANadhArAhiM varisiumAraddhaM / visaNNA poya-pahuNo, AulIhayA ADayatiyA, mukkahatthA nijjAmayA, ki kAyavvavimUDhA paMjara- . purisA, niya-niya-deva-guru-saraNA jAyA jANavattajaNA / akayapuNNa jaNamaNoraha vva asAhiyasamIhiyA, bhaMDabharabhajjaMtasaMdhibaMdhaNA, uvarinivaDaMtajalappavAhapUriyamajjhA sumaraNasesA jAyA paMca vi poyA / jANavattajaNo sabhaMDo vi ceva viNaTTho / abhavvAiNo vi bhaviyavvayA nioeNa samAsAiyaphalahakhaMDA, sahayarIhiM sahiyA samuddamajjhe jalalaharIhiM hIramANA, maccha-kaccha-puccha-pucchacchaDAchoDiyasarIrA; hammaMtA kummanakkehi, vilulijjamANA saMkhaulehi, phAlijjamANAsuMsumArehi, bhijjatA jalakaridaMtamusalehiM, gasijjaMtA salilasappehi, khaMDijjaMtA mayarehi, vimukkajIviyAsA savve vi divvajoeNa kaMthArikuDaMga nAma dIvaM pAviyA / io tao pariyaDaMtA kaivayadiNehiM paMca vi miliyA bhaNiyamaNehiM"aho niuNo vihI jaM samadukkhANa samAgamo ghaDio tA nirUvemo gharAgAraM ki pi jattha gharaM baMdhemo / " evaM ti payaTTA paMca vi jaNA paribbhamaMtehiM gharAgArAo divAo paMcakuDaMgIo virikkAo Thio kaucchIe kuDaMgIe narayagaisahayarI sahio abhvvo| kathArikuDaMgIe samaM tiriygiie| dUrabhavvo vairakuDaMgIe / maNuyagaisahio bhavvo kAuMbarikuDaMgIe / devagaipariyario Asannabhavvo, karuNAkuDaMgIe samaM siddhigaIe tabbhavasiddhio tti / tao te laddhAlayA ki ci nivvuyahiyayA chuhA-pivAsA pIDiyA jala-phalANi gavesiumADhattA / diTThamegattha Isi khAragaDulajalaM, pIyaM pahaTTha- . mANasehiM puNo vi hiMDatehiM diTThA paviraladarapakkaphalA billa-kaviTThAiNo mahIruhA kayA tapphalehi pANavittI / puNo vi samAgayA gharI kayakuDaMgIsu evaM vasaMtANa tANa volINA ke vi vAsarA sUhaM mannati abhavvadUrabhabvA, majjhattho bhavvo Asannabhavvo duhaM ti mannai / dukkhaM vasai tbbhvsiddhio| aNNayA aNakalapavaNapelliyA pallaviumAraddhA kathArikUDaMgadIvapAyavA / harisio abhabvo bhaNiumADhatto-- "aho paDhamaM pallavA pacchA pupphA pacchA phalANi uvaTThiyANegakallANaparaMparA / " aNumanniyaM tavvayaNaM dUrabhavveNa / majjhattho bhavvo, AsannabhavvatabbhavasiddhiehiM bhaNiyaM--"bho ! jai eyaM pi sokkha natthi dukkhaM / " tao niya-niyakuDaMgANi sAvaya-sauNehito rakkhaMtA pAyavovari bhinnapoyacidhaM baMdheUNa kAlaM gameMti / . aNNayA bhiNNavAhaNacidhaM pecchiUNa kAruNNAvaNNahiyaeNa suvittanAittageNa doNI ghettaNa pesiyA niya-nijjAmayapurisA bhaNiyA ya--"are! vibhiNNajANavatto vi ya ko vi lakkhIyai / to taM gahAya lahumAgacchaha / " gayA te ciMdhaThANe / diTThA abhabvAiNo / sAhio nAittagavaiyaro / bhaNiyA ya--"eha, tIraM pAvemo mA ettha dukkhasayasamAule kathArikuDaMgadIve nivasaMtA viNAsissaha / " tao nirUviyamabhavveNa narayagai nAmiyAe niyaghariNIe muhaM / sA vi utthaMDukiyamahI na kiMpi jaMpai / tao saMyameva payaMpiyamabhabveNa--"bho ! kimettha dIve dukkhaM evaM gharaM viNA vi kileseNa saMpajjati puppha-phala-jalANi, saMpayaM puNa pallaviyA pAyavA, abhimuhA phalariddhI, samAsannA pANappiyA paNaiNI tIragayANa vi kimaggalaM suhaM / kevalaM jalahijalamajjhe gacchaMtANa pANasaMsao imo ceva dIvo ramaNIo nAhamAgacchAmi / " taM suNiya viyasiyavayaNAe paMyaMpiyaM nirayagaIe--"nAha ! maha hiyaeNeva maMtiyaM / " eyaM suNiya ciMtiyaM nijjAmaehiM--"aho ! paipaNaiNINa sariso samAgamo almimehi|"1 tao bhaNiyA te purisA dUrabhavveNa--"bho nijjAmagA! AgamissAmi 1. maNukaya0 pA0 / 2. khaleNa je0 / 3. kauyacchi pA0 / 4. samAgami0 pA0 / Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmidesaNA ahaM paraM ciraMtareNa / pahaTamahapaMkayAe bhaNiyaM tiriyagaIe--"aho ! abhinnahiyao me daio / " nijjAmayapUrisehi citiyaM--"imANi theveNa suhaMtarANi na kiM ci bhaviyavvANi / " bhavveNa bhaNiyaM-"bho nijjAmayA! ahaM kaivaya varisAvasANe samAgamissAmi / " maNayagaIe bhaNiyaM--"daiya! ko tumaM mottUNa samuciyabhAsao?" purisehiM citiyaM-- "eso vi na kiM ci bhnniyvvo|" AsaNNabhavveNa bhaNiyaM--"ahamesimesaM vacchare smaagNtaa|" devagaIe bhaNiyaM"nAha ! saMgayameyaM so vi uvehio|" tao bhaNio nijAmaehiM tabbhavasiddhio-tuma ki karesi?" teNa bhaNiyaM"sajjo haM tumheM vayaNakaraNe nitthAreha meM imAo vasaNasamaddAo / tucchametthadIve sokkhaM aNiccaM bahapaccavAyaM ca akayakAlakkhevaM payaTTaha vaccAmo / " siddhigaIe bhaNiyaM--"ahariyasuragurumaivihavo te viveo| vivihaduhAulo muccau esa dIvo gammau taDatao / " payaTro: tabbhavasiddhio saha nijAmaehiM / ArUDho doNIe lahaM ceva milio nAittagassa / pucchio teNa vRttaMto / sAhio tbbhvsiddhienn| khemeNa pattA taDaM / milio suhi-sayaNaniddhabaMdhUNaM tabbhavasiddhio tti / bhagavayA bhaNiyaM--"kurukUmAra! saMpayaM uvaNayaM nisAmeha" jo esa jamma-jarA-maraNa-rogasogAvattasaMkulo so saMsArodahI jo pUNa iviogANisaMpaoga-dAridrohaggAidosamio sArIramANasANega dukkhadaMdolisamAulo kaMthArikuMDagIdIvo so mANasajammo / je pUNa paMca pUrisA te paMcagaigAmiNo jIvA / tANa ghariNI tullAo kauyacchi, kathAri, vayari, kAuMbari karuNA, kuDaMgIo jahaNNamajjhimauttamAo / narayagaI tiriyagaI ghariNIo do vi pAvaghariNIo / pAvANa jahaNNANaM purisANaM tAsu paDibaMdho // 2188 / / maNuyagaI devagaI eyAo do vi majjhimaguNAo / majjhimajagANa jAyai paDibaMdho tAsu dosuM pi / / 2189 / / je hu~ti uttamanarA paDibaMdho tANa bhAvao hoi / kallANakAriNIe siddhigaIe sayA kAlaM // 2190 // phalatullAI tAsiM ceva puttabhaMDAI aNAimohamohiyA dAridR-vAhi-dUhasayasauNehito te pUrisA tANi ceva sA rakkhaMtA ciTThati / suvittanAittagasariso dhammAyario, nijAmayapurisatthANIyA mokkhapahasahAyA sAhuNo, doNI samANA savvasAvajjavirairUvA savvaNNuppaNIyA dikkhA, tIrasaricchaM nevvANaM, ti / saMsAradukkhatavie jIve tAreti te mahAsattA / nijjAmayasAricchA susAhuNo teNa vuccaMti // 2191 / / bho bho tucchabhogA sukkAisamubhavA aivilINA / tA mottumime dhammaM kareha pAveha jeNa sivaM // 2192 / / imAe sAhuvayaNaM soUNa samuddharo, uvahasaMto / bhaNai abhavyo' evaM ko mokkho keNa so diTTho? // 2193 / / iha mANusammi dIve gharagharaNi suhAI DibharUvAiM / varavatthAharaNAI maNavaMchiyapANa-bhojjAiM // 2194 / / sadda-rasa-rUva-gaMdhA-phAsAI maNoharA ihaM ceva / jattha na eyAiM tahiM mokkhe dukkhaM na uNa sokkhaM // 2195 / / evaM so avagaNNiyasiddhisuho visayakaddamAsatto / gharakoilo' vva abhavvo bhamihI saMsArakaMtAre // 2196 / / taha dUrabhaviyapuriso muNivayaNaM suNiyadesaNA gbhN| bhaNai imaM tayahuttaM cirAo tuha vayaNasajjohaM / / 2197 / / gabhadharA me ghariNI lahuo bAlo aTTAviyA duhiyA / ja juttaM taM kAhaM sutthaM kAUNa eyANa // 2198 / / evaM bhaNiUNa Thio bIe varisammi pasaviyA ghariNI / puNaravi muNIhiM bhaNio puNaravi AlavaNaM eyaM // 2199 / / nAUNa vi jiNavayaNaM jaM vA taM vAvalaMbaNaM10 kaauN| na muyaMti dharAvAsaM kahiM vi je dUrabhavvajaNA // 2200 / / taio puNa jo bhavvo puriso pabhaNei1 sAhujaNapurao / vAsemi gharAvAsaM bhayavaM sattaTThavAsAiM // 2201 / / pacchA bhagavaMtANaM tANaM duhiyANa savvasattANa / duggaigamaNe ANaM ANamahamasaMsayaM kAhaM // 2202 / / Asannabhavvapuriso uvaesa12 suNiyabhaNai mnnipuro| eyAvasare niyamA karemi niravajjapavajjaM // 2203 / / 1 . pahiTTha je0 / 2. payaTTo je0 / 3. nisAmehi je0 / 4. lo saMsAro so mahAjalanihI je0 / 5. dUsino je0 / 6. ahammo evaM je0 / 7. ghara kAlo vva abhavvo, je0 / 8. vayaNamuNiyadesa pA.0 / 6. aTThAhiyA je0 / 10. vi yAlaMvaNaM pA0 / 11. riso so bhaNai pA0 / 12, so pAesaM muNiya pA0 / Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 jugAijiNidacariyaM saMsArasamuddAo nijAmayamuNivare nieUNa / tabbhavasiddhiyapuriso kayaMjalI jaMpae evaM // 2204 / / dhannANamahaM dhanno jamme saMsArasAgaragaeNa / jiNadhammadoNi sahiyA tunbhe nijjAmayA pattA // 2205 // gharavAsapAsabaddho paMciMdiyacoracamaDhio sNto| bhavacAragammi khitto kasAyakasaghAyahammato // 2206 // vasio eccirakAlaM asAmio saraNavirahio dINo / saMpai kAUNa dayaM jiNadikkhaM dehi me sigghaM / / 2207 / / cakkahara-halaharANaM devAsura-kheyarANa riddhIo / labbhaMti suheNa puNo suhaguruNo neva labbhaMti // 2208 // saMsAriyasokkhAI asArasaMsArakAraNaraehiM / bhuttAI ciraM na uNo jiNavayaNAmayaraso bhutto // 2209 / / tA kayamahameeNaM jamma-jarA-maraNa-dukkhanilaeNaM / duhasayanibaMdhaNeNaM bhayavaM saMsArasokkhANaM / / 2210 / / ajja ciya deha mamaM kayaM vilaMbeNa vigghabahuleNa / suhagurU jiNavaradikkhaM tabbhabhavabhavvo imaM bhaNai / / 2211 // jogo tti kaliyadiNNA dikkhA suyasAyarehi sUrIhiM / AjammaM niravajja pavvajjaM so vi kAUNa // 2212 / / uppADiUNa nANaM payAsiyA sesavatthuparamatthaM / tabbhavasiddhIjIvo siddho teNeva ya bhaveNaM // 2213 / / paDivajjiyapavvajjaM bIie bhavammi' suravarI houN| taiyabhave sijjhissai jo so Asannabhavvajio / / 2214 / / bhavvo bhavagahaNAI sattaTThabhavammi bhvsmuddmmi| pacchA 'sijjhissai jiNamayammi dukkhakkhayaM kAuM / / 2215 / / paDivattimettadhammo cirabhavvo cirayaraM bhameUNa / tiriesu ya naraesu ya ussannaM maNuyadevesu / / 2216 / / kAleNamaNaMtesu so vi hu sAmaggiyaM laheUNa / jiNavayaNajAyasaddho sijjhissai khaviyakammaso // 2217 / / jo puNa abhavvapuriso caugaisaMsAravAhiyAlIe / vAho vva so vahissai jiNadhammaparaMmuho10 pAvo / / 2218 / / na kayAisiddhisokkhaM bhuMjissai duggao vva paramaNNaM / niyaragaikadiDao so mohaMdho vaccihI narayaM // 2219 / / naraesu ya tiriesu ya ussannaM tassa hohihI jmmo| annANatavAhito viralocciya devamaNuesu / / 2220 / / jettiyametto moho saMsAro tassa tettio13 jANa / mohavivaDhDIyaimo vaDDhai bhavasAyaro guvilo / / 2221 / / abhaviyacirabhaviyANaM bhaviyANaM niyaDasiddhisokkhANaM / tabbhavabhavvANaM taha kammavivAgaM suNeUNa / / 2222 / / aigaruyaappa-appayara-appatamamohavigayamohANaM / soUNa phalavivAgaM abhaviyapamuhANa purisANa / / 2223 / / ghara-gharaNi-putta-suhi15-sayaNa-vittavisaesu vihuNiyA saMgaM / kurukumara sayanneNaM mohajae hoi jaiyavvaM / / 2224 / / bhaNai kuNAlakumAro kalasiyahiyayANa kahaha vidhmmo| amhArisANa muNivai cakkAhivamaliyamANANa / / 2225 / / bhagavayA bhaNiyaM ao ceva kasAyA na kAyavvA suNeha kasAyakuDuMbiyadiDhataM / atthi iheva bhArahe vAse majjhimakhaMDamaMDaNaM vijayavaddhaNaM nAma nyrN| tattha ruddadevo nAma vANiyago parivasai / sahA bhAriyA sahAvao ceva dovi rosaNANi / DaMgarakUDaMgasAyarAbhihANA tANa tnnyaa| silA-niyaDisaMcayAbhihANAo vahao / ruddadevo aggisihA ya sakAraNamakAraNaM vA rosaMdhayAriyamahANi sayA ciTThati / DuMgaro DuMgaro vva namaNijjANa vi anamaMto savvajaNAsammao kAlaM gamei / silA vi niyathaDDhimAe na kassa vi goravaM ThANaM / jao-- 1 vAse pAsa je / 2 ghAya saMpatto pA0 / 3 sokkheNa pA0 / 4 mahaM kayaM je0 / 5 bhaNiyo je0| 6 siddhiyajI je0 / 7 bIe varisammi sura je0 / 8 i so Asa je0 / 6 maNaMteNaM so je0| 10 dhammo paraM je0 11 duggai vva je0 / 12 vaccai narayaM je0| 13 ssa tatti ttti| 14 vaTTIya je0 / 15 puttasahiyANa pA0 / Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahaMsAmidesaNA 199 caDai namaMtANa guNo ArUDhaguNANa hoi ttNkaaro| jaha cAvANa narANa vi guNaTaMkAro na thaDhDANa / / kuDaMgo puNa mAyAmosehi muddhajaNaM masaMto na kassa vi smmo| niyaDI vi niyaDibahulayAe annamannaM payaMpamANI annamannaM ca karemANI do jIhA sappiNi vva savvassa bhayaMkarI, sAyaro vi saha saMcayAe jaMja parassa pecchai taM taM attaNo ahilasaMto sayA dukkhio kaalmivaahei| aNNayA bhaNiyA ruddadeveNa aggisihA-"pie ! viyArabahulaM jovvaNaM apariNayA te sUyA na najjai kajjapariNae tA eso dINArasahasso AsAbaMdho taha mae dinno sNgoviyvvo| suyameyaM niyddie| aNNammi diNe puNo bhaNiyA--"pie! ime pUNa donni dINArasahassA jai kahavi ajANiyaM me maraNaM hojjA tA tuma mama uddisiyadhamme dijjA, ehi tuha pecchaMtIe nihANI karemi / taheva kayaM / suyameyaM tamaMtariyasarIreNa kuDaMgeNa / sAhio niyaDIe esa vaiyaro savvo vi sNcyaae| tAhiM bhaNiyaM--"sahiraNNA sAsuyA tA aNukUleUNa keNa vi uvAeNa hiraNNaM gennhaamo| aNNammi diNe niyaDibahulayAe bAhullaloyaNAe bhaNiyA sAsuyA niyddiie--"ammo| dubbalaM tuha sarIraM tA vAraeNa NhANa-bhoyaNa-saMvAhaNAiyaM taha sarIrassa saMpADemo jeNa suhiyA havai ambaa|" paDivaNNameyAe, kao paDhamadiNe pahANa-bhoyaNAio savvo vi niyaDie uvyaaro| bIyadiNe maharavayaNa pAyavaDaNa purassaro saviseso saMcayAe ko| vaccai kaalo| AvajjiyaM niyaDisaMcayAhiM sAsUyAe maannsN| aNNammi diNe samAgayacittAe bhaNiyA aggisihAe--"halA ehi rahassaM kipi darisemi taheva samAgayAo daMsiyaM nihANadANaM bhaNiyaM ca-"halA! jai kahavi alakkhiyaM me maraNaM hojjA tA tattha dINArasahasso addhamaddheNa tubbhe geNhejjaha / aviNIya tti hariyA silAbhAgaesu / kaivayadiNesu lohamohiyamANasAhiM tAhiM tAhiM pacchannameva uvakhaNiUNa aNNatthanikkhayaM / khaMDio vinnyuvyaaro| kayAi nirUviyaM aggisihAe nihaanntttthaannN| na diTThanihANayaM saMkiyahiyayAe pucchiyAo. vhuuo| vAhavilaloyaNAe sadukkhameva bhaNiyaM niyaDIe-"aMba! taha pAyA aMtare jai ki pi jaannaamo| saMcayA vi evaM ceva bhaNiya driyaa| kUDaMgeNa vi sAhio sAyararassa (--DaMgarasAyarANa) jaNayadaviNavaiyarote vi vAraeNa piyrmaaraahiumaarddhaa| viNayavivajjio DuMgaro viNayauvayArajuttA kuDaMgasAyarA / aNNayA samAgayacitteNa kuDaMgasAyarANa sAhiyaM rahassaM rudddevenn| aviNIo tti uvekkhio dduNgro| laddhAvasarehiM piyaraM vaMciUNa gahiyaM nihANaM kuDaMgasAyarehiM / aNNattha neUNa goviyaM / payaNaiM kao vinnyuvyaaro| tao saMkiyahiyaeNa nirUviyaM nihANayaM ruddadeveNa na diTTha / saMjAyasaMkeNa pucchiyA puttaa| tao uvviggamANaseNa vi jaMpiyaM kUDaMgeNa-"tAya ! saMkiyANAyArANa maraNameva saraNamamhArisANa sAyareNAvi evaM ceva bhnnio| Thio AyArasaMvaraM kAUNa ruhRdevo| annanovari kalasiyamANasANa vaccai kaalo| aNNammi diNe aggisihAe sAhio ruddadevarasa nihANaharaNavaiyaro / teNa bhaNiyaM-"A pAve ! kIsa tae bahuyANa sAhiyaM?" tIe bhaNiyaM--"tumae kIsa puttANa sAhiyaM ?" rudRdeveNa jaMpiyaM-"bhaNiyA paDibhaNisi ! akulaputtiyA tumaM / " tIe bhaNiyaM-"jai ya cciya tuha kare laggA taiya cciya gayaM me kulaM / tao kovAvesavaNiTTha viveeNa niddayaM tADiyA ruddadeveNa / mammAyA mukkA jiivienn| aTThajjhANovagayA mariUNa samuppannA niyaghare ceva bhuuyNginnii| ahiTriyaM niyanihANayaM, saMcayaM vaMciUNa giNhAmi tti khaNaMtI DakkA bhayaMgiNIe / nivaDiyA nihANa niyaDiyA mariUNa jAyA nuliyaa| nihANanibaMdhaNaM paidiNaM jujhaMti bhayaMgiNi nuliyaao| annayA nihANaTThANamAgayA DakkA saMcayA vi bhUyaMgiNIe / ailohamohiyA mariUNa samupaNNA niyaghare ceva sunniyaa| sAyareNA vi mahAlohaladdhamaNeNa visapaogeNa mArio kuddNgo| mariUNa samuppaNNo niyadhare bhuyNgmo| ahiTThiyaM niyanihANayaM sAyaro vi nissaMka giNhAmo tti khaNaMto Dakko teNa bhayaMgameNa / mariUNa niyanihANasamIve jAo nulo| naula-sappANa vi nihANakAraNA paidiyahaM kalahatANa vaccaMti vAsarA / 1. veNa saMjAya je0 / 2 . vi je0 / 2 aNAyaraNa je0 / 3. bhaNiyaM je0 / 4. nihANa vai 0 je0 / 5. bhaNiyaM je pA0 6.niyaDA je0 / sAyareNa vi0 je0| 7. ahiDiyaM je0 / Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 jugAijiNidacariyaM aNNammi diNe bAhirAo samAgao ruddedevo kayapalhatthio diTTho gharaMgaNe dduNgro| ANatto kamhi vi paoyaNe / adiNNapaDivayaNo taheva citttthi| tao ANAbhaMgasamaddIviyakovAnaleNa payaMpiyaM ruddadeveNa-" re! appaMbharo vi na bhavasi niratthayaM thaDaDhataNamuvvahasi ?" evaM bhaNiya-paDibhaNiehiM vaDhiDao tANa klho| sappanaulA vi kalahaMtA ghrNgnnmaagyaa| nAgiNi-nauliyA vi kalahaMtiyAo gharaMgaNaM pttaao| silAvi paoyaNavaseNa nihANAsaNNeNa vaccaMtI ni DakkA sunnhiyaae| gharaMgaNanivaDiyA virasamArasaMtI citttti| suNiyA vi silAghAyapIDiyA sAvasesajIviyA gharaMgaNe nivddiyaa|" aho! accherayaM ti milio logo / etthaMtare ruddadevamaMdire bhikkhaTTAe paviTTo nANagabbho nAma munnivro|" "aho ! kasAyavilasiyaM" ti bhaNiUNa niggo| saMjAyasaMkeNa purao hoUNa pucchio ruddadeveNa---"bhaya ! kasAyavilasiyaM ti|" ko eyassa bhAvattho? muNiNA bhaNiyaM-"soma suNa / " tubbha gharavilasiyamiNaM kohA ya kasAya-kaDuyataru-kusumaM / abhANa hAsaheU buhANa nivveyasaMjaNaNaM // 2226 / / ime sappa-naulA kuDaMga-sAyarAbhihANA tujjha ceva tnnyaa| bhuyaMgiNi nauliyAo tujma ceva prinni-bhuuo| suNiyA ghi sAyaraghariNI saMcayA tujjha ceva vahuyA / savvaM ceva tuha' kuDuMbayaM, kohAikasAyavaseNa eyamavatthaMtaraM pAviyaM sAhio savvo vi puvvabhavavaIyaro saahunnaa| taM suNiya sappa-naulagA-nAgiNi-nauli-suNiyAo samappaNNAo jaaii-srnnaao| uvasaMtavaIrAo paDivaNNANasaNAo mariUNa devagaI gyaao| ruddadevo vi saMjAyasaMvego saputto samaM nANagambheNamaNiNA gaMtuNa suyasAyarAyariyasamIve pvvio| sArijaMto puvvapaogeNa kuppai sAhUNa DuMgaro vina kassai nmi| gADhaM bhaNiyA joga tti kAUNa niddhADiyA gaNaMtaraM gyaa| tattha kaivayadiNAvasANe prihriyaa| evaM tehiM annege| gaNAhiMDiyA, na katthai appA tthaavio| to do vi piya-puttA sIyala-vihAriNo jaayaa| annayA diTrA aggisihA deveNa / tao tANa paDibohaNatthaM rayaNIe aggisihA rUvaM kAUNa samAgayA tANa purao pariyaDaDa / saMjAyavimhaeNa pucchiyA ruddadeveNa-"bhadde ! katto tuma samAgayA?" tIe vi sAhio savvo vi devabhavapajjato viyro| ruddadeveNa bhaNiyaM-"jai evaM to kIsa avirayA vi hoUNa savva virae na vaMdasi ?" tIe bhaNiyaM-"katto tumhANa viraI je muNiyakasAya vivAgA vi akaliyakasAyakalusiyahiyayA dhammasahAyasAhuseviyaM kallANa-kAraNagurujaNAhiTTiyaM suhaparaMparAnibaMdhaNaM gacchavAsamajjhiUNa duggaikAraNaM sIyalavihAraM paDivaNNA?" evaM bhaNiya adaMsaNaM gayA devyaa| te vi saMjAyasaMvegA suuysaayraayriysmiivmaagyaa| tehiM bhaNiyaM--"ukkaDakasAyANa dukkaraM sAmaNNaM tumhaarisaann|" ruddadeveNa bhaNiyaM"bhayavaM! jAvajjIvaM me khamAbhiggaho / " DuMgareNa bhaNiyaM-"mae puNa jAvajjIva sAhUNa viNo kaayvvo|" to sUddhi dAUNa saMgoviyA aayriehiN| aTTamAitavokamma-nirayANa jahAgahiyaniyamaparipAlaNaparAyaNANa suhajjhANAnalavijjhamANakammidhaNANa vaccaMti vaasraa| annayA aciMtasAmatthayAe jIvavIriyasassa vicittayAe kammapariNAmassa niddaDDhaghaNaghAikammidhaNANa samuppaNNaM kevalanANaM rudddev-dduNgraannN| kuNAleNa bhaNiyaM--"kahaM tahAvihapariNAmA vi hoUNa lahaM ceva kevalanANaM pAviyA?" bhagavayA bhnniyN-"acitaakmmprinnii| ao ceva nANaguNaDDINa vi supurisANa jai kahavi hoi vayaNijjaM / na hu te teNaM ciya hu~ti hIlaNijjA sayannANaM // 2227 / / - jAe vi cukkakhalie garuyA na hu huMti niiysaaricchaa| sarasallio vi sIho na havai sariso siyAlANaM / / 2228 / / jai kaha vi hoi khalaNA garuyANa vi garuyakammadoseNa / garUyayaraM paDiyAraM kAUNa havaMti garUyayarA // 2229 / / jai kaha vi ThANadosA nimmalakaNayammi kAlimA hoi / tA kiM tamaggijogA puNo vi na hu nimmalI hoi / / 2230 // cikkaNa-cikkhallataDe gurubhArakkaMtakaMdharo dhvlo| paDio vi udiUNaM kinna bharaM nei tIrammi // 2231 // jai kaha vi sIhapoo cukkakamo hathimatthayA lhsio| tA kiM kAUNa kama puNo vi na hu dalai karikuMbhaM // 2232 / / jai kaha vi asaMThavio malamaliNo hoi jaccaverulio / tA kiM sohijjato puNo vi na hu hoi kaMtillo / / 2233 / / 1 nihANa saNNaNa va je0| 2riNI tujjha paa0| 3 tujjha va je0| 4 bhava vuttaMto sAhu paa0| 5 ppaNNa jAI je0| 2 tehiM savve vi gaNA hiMDi pA0 / 7 appa ThA0 je0 / Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmidesaNA 2015 ghaNaghaNapaDalaMtario gayateo jai vi diNayaro jaao| tA kiM ghaNamukkataNU na tavai mahimaMDalaM sUro // 2234 / / jaMkaNayaM kaNayaM ciya na hoi kAleNa taM puNo lohaM / iya nANaguNasamiddhA je sAhU te puNo sAhU // 2235 / / saMtA vi uvAeNaM huMti kasAyA kisA sunnnnaann| niruvAyANa asaMtA, vi hu~ti saMtA vi vaDhDaMti // 2236 // soUNa kasAyANa kaDuyavivAgaM kuNAlakumarassa / kuMbhubbhavodaeNaM jalaM vi vimalaM maNaM jAyaM // 2237 // etthaMtarammi keralakumaro karasaMpuDaM kareUNa / tihuyaNa guruM jiNidaM paNamiya evaM payaMpei // 2238 // haya-gaya-raharamaNIyA puropsppNtpurpNtiiyaa| sayalasuhANa nihANA lacchI kaha chaDDiuM sakkA // 2239 / / bhagavayA bhaNiyaM-"keralakumAra !" suNeha lacchIe cariyaM / esA lacchI maraNadANadacchI pAriyAyapallevehito rAgaM, sasikalAhito vaMkattaNaM, amaravaituraMgAhiMto caMcalattaNaM, kAlakUDAhiMto mahAmohasatti, mayarAhiMto mayaM, kucchubhamaNirayaNAhiMto niThurattaNaM, niyasahoyaravioyA suhaviNoyaNatthaM ee guNe gahAya-sAyarAo niggyaa| na evaMvihaM sayala tihayaNe vi vimhiyAvahAmidayAlaM vijjai jahesA aNajja-vajjAsirI paDhama pi tAva mahAkileseNa lbbhi| laddhA vi duheNa pripaalijji| bahuguNapAsapAsiyA vi nAsai mahAsuhaDAsilayA paMjaramajjhagayA vi pavaMcei mayajalajaNiyaduddiNaMdhayAragayaghaDA paripAliyA vi palAyai, na mannai paccayaM,na gaNai kulAkulaM, na nirUvei rUvaM, na sIlei sIlavaMtaM, na gaNei viyaDDhattaNaM, na suyaM, na dhamma, nAyAraM, na lakkhaNaM', gaMdhavva-nayara-leha vva pecchaMtANaM ceva vihaDai, kamaliNI-vaNasaMcaraNa naliNa-nAlAlaggakaMTaya vva nibbharaM kahiMpi ThiiM baMdhai, samuciyamUladaMDakosamaMDalaM divasAvasANe kamalaM va nirAvarAhamavi pariharai, patthivalaya vva samArohai viDavagANaM, divasayaragai vva-payaDiyANegasaMkati sayA pAyAlaguha vva timirAvahA, pAusasiri bva acirajuikAriNI, sarassaisamAliMgiyasarIraM IsAluyAe dUraM pariharai purisaM, apavittaM ca na phusai niyakarehiM guNavaMtaM, amaMgalamiva pariharai dAyAraM, animittamiva na pAsai suyaNajaNaM, kaMTayaM va dUreNa pariharai sUraM, pAvakammakAriNaM va nosavappai viNIyaM, ummattaM ca mannamANI uvahasai paMDiyajaNaM, amiyasahoyarA vi kaDuyavivAgA viggahavaI vi apaccakkhadasaNA, pUrisottimarayA vi khalajaNa piyA, kiM ca-aibahaladhUsara-dhUmAvalI suMdaracittANaM, vinbhamasejjA dIharamoha-nihANaM, timiruggaIloyaloyaNANaM, mahAvejayaMtI aviNayANaM, avAyameiNIvisayAsavANaM, saMgIyasAlA IsariyaviyAranaTTANaM, AvAsadarI kovamahAbhuyaMgamANaM, osAraNavettalayA sappurisavavahArANaM, akAlapAuso guNadhayaraTTANaM, visaraNabhUmIlogAvavAyavipphoDagANaM, patthAvaNA kavaDa-nADayassa, kavaliyA kAmamahAkariNo bajjhamAlA sAhubhAvassa, rAhurasaNA dhammamayalaMchaNamaMDalassa, na ya so tihuyaNe vi narAmarANa majjhe atthi jo imIe kulabAliyA iva nikkvddsaannuraaymaaloio| evaMvihAe vi lacchIe kahakaha vi divvavaseNaM samAliMgiyA kuDilakAmiNIe vva pamhaTakajjAkajjA, na paNamaMti tiyase na sammANiti gurujaNe, na pasaMsaMti guNiNo, na thuNaMti muNiNo, nAlavaMti baMdhuNo, na pUyaMti jaNaNi-jaNae, nAvekkhaMti kallANamitte, savvahA duTuturaMgama vva uddAmagAmiNo, karivara vva niraMkusA palayajalanihi vva mukkamajjAyAkhayakAlaraviNo vva karacaMDA, sasiNo vva pAyaDiyadosAgamA, mahamahavilAsa vva niyaDikavaDamAyA, paravaMcaNaparAyaNA havaMti khalapUriso tti| avi ya--- evaM guNakaliyAe vi imIe kahakaha vi saMgayA purisaa| jara-gahiyA viva dhaNiyaM AulacittA daDhaM huMti / / 2240 / / salileNa va dakkhiNNaM khAlijjai dhUmasaMcaeNaM v| maliNI kijjai hiyayaM lacchI sahiyANa purisANa / / 2241 / / cAmarapavaNehiM piva, nAsijjai sccvynnsNdoho| paralogadasaNaM piva vArijjai AyavattehiM / / 2242 / / 1. to gayaM sasisakalA pA0 / 2. paricayaM pA0 / 3. na rakkhaNaM je0 / 4. kdliyaa| 5. nihiNo vva je0| nivaho vva paa0| 6. muhamaha vva je0| Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 jugAijiNidacariyaM vittalayA-daMDehiM ca osArijjaMti guruguNa smuuho| jayasaddakalayaleNaM va nAsijjai saahusNvaao||2243|| dUruttaNaphusijjai dhayavaDasUmArapallavehi v| kuMdeMdusaMkhadhavalo jasapabbhAro maNUsANa / / 2244 / / IsariyatimirapaDalaM viyaMbhamANaM jaNANa nayaNesu / nANaMjaNeNa jai paraM avi gajjai punakaliyANa / / 2245 / / tahA kumAra! lacchI rajjanibaMdhaNA rajjaM puNa pAyAlaM piva duppUraM, jiNNamaMdirAjiraM va sulahavivaraniyaraM, khalasaMgayaM piva virasAvasANaM, vesakAmiNIhiyayaM va atthavallaha, taruNIpaloiyaM va caMcalasahAvaM, vijjuvilasiyaM va acirAloyaM, bharahasuyacariyaM piva dAviyavicittarasaM, abuhavayaNaM piva pariNAmadAruNaM, saMjhabbharAyavilasiyaM piva thovarAgaM / suriMdakodaMDaM piva nigguNaM, jalahikallolaciTThiyaM va athiraM, vammiyavivaraM piva bahubhuyaMgANugayaM, tihUyaNaM piva aNiTThiyakajja, sappakaraMDayaM piva appamattaparipAlaNijjaM, vesataruNI jovvaNaM piva bahupurisapatthaNijja ti savvA vi laca kAraNaM, visesao rAyalacchI jaM imIe saMgahiyaviggahA, saloyaNA vi aMdha vva na pecchaMti purogayaM pi jaNaM, sasavaNA vi bahira vva samAsaNNajaMpirANa vi na suNaMti vayaNaM, savayaNA vi mUya vva na diti paDivayaNaM, sannivAyagahiya vva mahosahisamasaMnihANa purisappaogeNa kaha kaha vi pecchaMti, kahakaha vi nisuNaMti, kahakaha vi payaMpaMti, vAyAviddhakhoraTAro bva kahakaha vi visaMThalaThaviyacalaNA, pIyamaira bva vihalaMghalasarIrA, kikara-karakaMThavilaggA kileseNa saMcarati-aviya aikuDilakavaDamAyA prvNcnnlddhgruypsrehi| naravaiNo bhaddiyavinbhamehiM dhuttehi bhannaMti // 2246 / / jUyaM paramaviNoo paradhaNaharaNaM ca sAhasamauvvaM / pararamaNIramaNaM pi hu sohaggaguNe payAsei // 2247 / / AheDayammi kheo niyadAravivajjaNaM tu avvasaNaM / pariNAmasuMdaraM pi hu guruvayaNaM visatarusaricchaM / / 2248 / / gIyaM na, vesAgamo ya rasiyANa ettiyaM rasiyaM / paraparibhavasahaNaM ciya mahANubhAvattaNaM paramaM / / 2249 / / sacchaMdavilasiyaM jIviyaM tiyasAvamANaNaM sttN| baMdiyaNavayaNavittharahalabolo esa jasapavaho / / 2250 / / ArovitehiM daDhaM dose vi guNe maNe hasaMtahi / tiyasiMdasaMbhavAhiM dhuttehi thuIhiM thuvvaMti / / 2251 / / rajjamayamattacittA niraMkusA gayavara vva viyaraMti / saMtAviyasayalajaNA dhammArAmaM pi bhaMjaMti // 2252 / / aNujIviyA jaNeNaM asaccavayaNehiM saMthuyA saMtA / devehito vi phuDaM ahiyaM maNNaMti appANaM // 2253 / / naravaiNo niyayaM daMsaNaM pi maNNaMti gruymuvyaarN| avaloyaNaM pi mUDhA gaNaMti uvayArapakkhammi / / 2254 / / saMbhAsaNaM pi dUraM ThaveMti aigaruyadANapakkhammi / pattaTThapayANaM pi hu kariti gurusaMvibhAgammi // 2255 // "niyakarapharisaM punnaM kaliti logANa rAiNo duurN| duvvayaNaM pi sUvayaNaM parassa ditA vi citaMti // 2256 // emeva gavvakaliyA niyasena namaMti neva pUyaMti / suhisayaNamaNivaride jaNaNI-jaNae ya naravaiNo / / 2257 / / suragurusama pi viusa niyabuddhIe hasaMti daDhamUDhA / aha vAvArehi ciya mahUsavo hayasiyAlANa / / 2258 // aimaMgulaM pi ThAveMti suMdaraM kaha vi appaNo bhaNiyaM / paravayaNaM suMdaramavi na suMdaraM tANa paDihAi / / 2259 / / vArijjaMtA ahiyA uNNaMti rUsaMti Auranara vva / dhammammi niujjuttA na diti mUya vva paDivayaNA / / 2260 / / taM ciya dhareMti pAse tasseva suNeti taM taM ciya bhaNaMti / tasseva diti dANaM taM ciya mittattaNaM neti // 2261 / / taM ciya bahumannaMte taM ciya baMdhuttaNammi ThAviti / te NaM ciya goThThIe samayaM ThAviti naravaiNo // 2262 / / 1hi hu gaNaMti gu0 pA0 / 2 pharisaM pi pAvaNaM tiya kaliMti pA0 / 3 parivaya je0 / paravayaNaM puNa aisuMdaraMpi viruyaMti mannati pA0 / 4 ujjhaMti pA0 / 5 niujjatA pA0 / 6 paDivayaNaM pA0 / Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmidesaNA jo tavyayaNaM mannai devayamiva jo thuNei mAhappaM / avahatthiyakAyavvo jo tesiM' ajali kuNai / / 2263 / / tA kumara ! erisAe lacchoe bahuviyAradacchIe / paDibaMdho abuhANaM buhANa na hu saMgao hoi / / 2264 / / suNasu jahA suivoddo siridevo do vayaMsayA vaNiNo / garuyA kAUNa puNo lacchIe tiNa samA vihiyA // 2265 / / suivodda siridevakathA bhogapure nayare suivodda-siridevAbhihANA donni vaNiyadArayA parivasaMti / asthi doha vi pio saMtiyA sirI / so ya pisAiyA gahiyaggaho karakaya sajalataMbabhAyaNo bhamai suivoddo / annayA piusaMtie dINAre gahAya samAgayA mAyagA / bhaNiyA tehi lacchimaI tassa ghariNI - "kahiM suivoddo ?" tIe bhaNiyaM -- gharamajjhe ciTTai / ime dINArAsaMgove - yavvaMti payaMpiya gayA mAyaMgA / sAhiyaM lacchimaIe suivodassa so vi samAgao dINArasamIve 'jalajogo kao nava tti pucchiyA lacchimaI / tIe bhaNiyaM na kao / " 'khao nivaDau dINArANaM natthi soyaM tuha ghare' bhaNateNa vAmapAeNa pelliyA dINArA / lacchIe citiyaM--" ajogo esa pAvo jo mamaM gharamAgacchaMti vAmapAeNaM pellei tA tahA mae esa kAyavvo jahA pANapANahA uvahai / mukkaM suivoddagharaM lacchIe / jAo suhisayaNANaM sesajaNANa ya aNAyaraTThANaM / paraparAbhavAnaladajjhamANamANaso anivvahaMto ya atthatthI mahimaMDalaM bhamiumADhatto / vihalavavasAo calio niyadesAbhimuhaM / nirasaNo diNaM vaheUNa paviTTho nagarasamAsannADaMbarajakkhadevaule chuhAulo dIhadvANa parikheiyasarIro nisaNNo jAva ciTTha tAvAgao ego maayNgii| pUio teNa ADaMbaro / paNAmaM kAUNa uvaviTTho maMDave lihiyA maMDale jakkhaNI / o ovA sumario maMto, khaNaMtareNa samAgayA jakkhiNI / bhaNiyA mAyaMgeNa -- "bhayavai ! saMpajjaMtasayalasamIhiyaM maha kae vilAsabhavaNaM nivvattehi / " taheva nivvattiyaM / tao bhuMjiUNa varAhAraM vihiyava ravilevaNo varavatthAbharaNa visio saSNihiyapuppha taMbolo suhi-sayaNasahio vilasiumAraddho / kayakajjeNa savvaM visajjiyaM / tao citiyaM suivoddeNa -- "aho ! mahAisao esa mAyaMgo, tA eyarasa sevaM karemi / tahevakAumAraddho, nivesiukAmassa dei AsaNaM maggANulaggo / vahai vANahAo " / evaM cirakAlaM kuNateNa teNa AvajjiyaM mAyaMgamANasaM / annamma dine bhaNio mAyaMgeNa "bho ! ki kAraNaM aNuciovayAraM karesi ?" teNa bhaNiyaM dAriddovadda o' atthatthI sayalaM mahimaMDalaM bhameUNa asaMpattavitto viddANacitto niyadesaM para patthio | saMpayaM puNa bhaviyavvayA niyogeNa tuhANubhAvaM dvaNa evaM seviumAraddho, tA pasAyaM kAUNa nitthAresu maM dAriddasamuddAo / " mAyaMgeNa bhaNiyaM -- "giNha imaM vijjaM / " mahApasAo ti bhaNiyagahIyA suivoddeNa sAhio sAhaNavihI / kayatthamattANayaM mannato gao suivoddo niyagharaM / kayA sAhaNasAmaggI / lihiyaM maMDalaM AlihiyA tattha jakkhiNI vihiyapUyovayAro jAva maMtaM sarai tAva pamhuTTha maMtapayaM / palaMbapabbhaTTha- makkaDo vva faraarit puNo vi gao mAya gasamIvaM / pucchio mAyaMgeNa -- " kimAgamaNakAraNaM ? teNa vi kahiyaM jahAvadviyaM / mAyaMgeNa bhaNiyaM -- puNo vi " vijjaM giNha imaM vA vijjAbhimaMtiyaM paDaM / eso vipUyA purassaraM jahicchiyadAyago bhe bhavissai / gahio paNAmapurassaraM suvoddeNa pddo| calio niyadesAbhimuhaM / vaccaMtassa aMtarA ceva gahio takkarehiM paDo / vivaNNavayaNo puNo vi calio suivoddo / samAgao mAyaMgapAyamUle kahio paDa-vaiyaro | dinno teNa vijjAbhimaMtio ast kahio vihI so vi taM gahAya niyagharaM gao / pUiUNa patthio ghaDo / dinaM ghaDeNa jaM maggiyaM / tao suhisayaNajaNaM bhuMjAviya tammao / aho me ghaDANubhAveNa paNaTTha dAriddaM ti jaMpato harisavasavisappamANamANaso ghaDaM khaMdhe nacciumAro | pariosa pabbhaTTacittassa' paDio ghaDo baMdhAo / bhaggo ya, puNo vi gao mAyaMgasagAsaM / mAyaMgeNa bhaNiyaM - "ettiyA ceva maha vijj| na puNo maha samIve samAgatavvaM ti / bhaNiya visajjio gato sagihaM viddANavayaNo diNamaivAhiUNa rayaNIe suhapasutto / pecchai seyavasaNanivasaNaM majjhimavara vaTTamANamegamitthiyaM / sasaMbhramamuTThio kAUNa paNAmaM suivoddo pucchyiA io - - " bhagavai ! kA tumaM ?" tIe bhaNiyaM-jA tae pAeNa pelliyA sA ceva tuha gharalacchI / " teNa bhaNiyaM - " kahiM gayA asi ? " tIe bhaNiyaM - "mAyaMgaghare / " teNa bhaNiyaM ko mAyaMgo ?" lacchIe bhaNiyaM -- " jassa sevaM kuNateNa cirakAlamaggANulaggeNa pANahAo vahateNa appA tae parikilesigo | teNa bhaNiyaM - " iha kimetthamAgayA ?" tIe 1. jo yAsi aM0 pA0 / 2. vaha vAhaNAo pA0 / 3. evaM teNa cira pA0 / 4 dAlima prattha je0 / 5. pAyamule mAyaMgassa pA0 / 6. paNaTTa citta je0 / * 203 Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 jugAijiNidariya bhaNiyaM--"tuha soyadaMsaNatyaM" ti bhaNiya adaMsaNaM gyaa| suDavoddo vi lajjAvaNayakaMdharo kilesasaMpAiyapANavittI sayalajaNahasaNijjo kAlaM gmei| tA kumara ! eya pajjavasANA lacchI / sirideveNa puNa parihariyasesadevayANi kAriyA lacchIe pddimaa| pahANapuppha-gaMdha-dhUvAiehiM karei tikkAlamaccaNaM / aNNammi diNe pahasiyamuhaM lacchi pecchiUNa pucchai"bhagavai! kiM parihAsakAraNaM?" lacchIe bhaNiyaM--"tuha cariyaM / " teNa bhaNiyaM kerisaM ?" lacchIe bhaNiyaM--"jo tuma paramapayapasAhage parakAruNige sacarAcara-jIva-vacchale surAsura-narapamuhapaNamiyacalaNe arahatADadevayAvisese vihuNiyaihaloga phalapaDibaddho mama maccavayoreNa uvarohesi ? jammaMtarovajjiyaM puNNapariNaivaseNa maha thirattaNaM na uNa uvyaarenn|" sirideveNa bhaNiyaM-"bhayavai ! tuha pUyAparAyaNassa jaM hoi taM hou" taheva sirie sussUsaM kuNaMtassa vaccaMti vaasraa| aNNammi diNe sAmamuhaM lacchi dadR Na pucchai-"bhagavai-kiM kAraNamajja tumaM vivaNNavayaNA viya lakkhIyasi ?" tIe bhaNiyaM-"jo esa te dArao jAto so vilkssnno| ao tuha gharamujjhio kAmA tuha viogAsaMkirI evaMvihA jAyA / so kovi ghare jAi salakkhaNo maNUya-tiriyamajjhammi / jeNa gharamAgaeNaM vittharai samaMtao lacchI / / 2266 / / so ko vi ghare jAyai vilakkhaNo maNuya-tiriyamajjhammi / jeNa gharamAgaeNaM bhIya vva palAyae lacchI / / 2267 / / sirideveNa bhaNiya--"kahiM gacchasi ?" tIe bhaNiyaM--"atthi ettheva nayare jammaMtaradinnamuNidANovajjiyavisAlabhogo bhogadevo nAma stthvaaho| tassa ghare / " taheva gyaa| kaivayadiNamajjhe vitthario hiraNNAiNA bhogadevo / bhaNiyA bhogavaI--"pie! dehi jahicchAe bhuMjasu ya sayaM jAvesA karikaNNacaMcalA taha ghare dharai lacchI pacchA pArattahiyaM krissaamo|" sA vi sayaM ceva dANarasiyA bIyaM puNa bhattaNA bhaNiyA taheva dAumAraddhA saddhA visesao, jo jahA giNhai tassa taheva viyarai / saMcayasIlasatthavAha kahA-- aNNayA samAgao kevalI / niggayA vadaNavaDiyAe loy| / bhogadevo vi gao samaM bhogavaIe kayA bhagavayA saMsAranivveyajaNaNI dhmmdesnnaa| avasaraM lahiUNa pucchio bhogadeveNa kevalI--"bhayavaM! dANassa ki phalaM?" kevaliliNA bhaNiyaM-"visAlasAle nayare duggayapaDAgo nAma saMcayasIlasatthavAhakammakaro pucchyibvo|" uvarayA dhmmdesnnaa| jahAgayaM paDigayA loyaa| kaivayadiNAvasANe aNNatthavihario kevlii| bhogadevo vi samaM bhogavaIe gao visAlasAle , nayare / bhaviyavvayAniogeNa pavisaMteNevaM bhogadeveNa diTTA duggayapaDAgaghariNI duggilaa| pucchiyA ya--"bhadde ! kahi saMcayasIlasatthavAhassa gharaM?" tIe bhaNiyaM--"eha daMsemi / " gayA NihiTA / pucchyiA saMcayasIlaghariNI dhaNasaMdarI--"atthettha tumha ghare duggayapaDAgo nAma kammayaro! tIe bhaNiyaM--"Asi, saMpayaM puNa navamo mAso myss|" dhaNasuMdarIe bhaNiyaM"kiM teNa paoyaNaM? bhogadeveNa vi kahio kelikhnnvuttNto| etthaMtare samAgao sNcysiilo| daMsiyaM gharamegaM bhogadevassa / Thio tahiM / aNNammi diNe pasUyA dhnnsuNdrii| jAo daaro| vaddhAdio gharadAsIe stthvaaho| so puNa atthavyayabhIruo monnmaasio| vilakkhavayaNA paDiniyattA daasii| satthavAho vi gharAo nIhariya bAhiM go| aNNammi diNe bhaNio dhaNasuMdarIe satthavAho--"piyayama! aputtAe me pUttago jaao| tuma puNa dANabhogabhIo / ki karesi imAe bhUbhArakarAe lacchIe?" aho! vibhiNNacittA ayANayA me ghrinnii| na yANai atthovajjANA kilesaM" ti, citayaMto mahayA ajjhANeNa diNaM gameUNa rayaNIe visUiyA doseNa mariUNa samappaNNo tammi ceva nayare naagildaarihiydaaro| AjammAo aNiTTo jaNaNi-jaNayANa / mahyA kileseNa kAlaM gmei| puttassa vi samuciyasamae paiTTAviyaM nAma dhnndtto| so puNa taM gharaM gharapariyaNaM ca daTTaNa saMjAyajAIsaraNoegAgI ceva evaM bhaNei-- dANa ja diNNauM muNivarahaM caDio taM pattiya toddi| re kassa vi maha saMpaDiya jaM terasa dhaNa koDi // 2268 // . 1. lA maha ghare je0| 2. jAIsaraNo bAloviva kaMpAviya kaMdharo ubbhiyasamuno egAgI ceva evaM payaMpai--aho ! pecchaha supattadANamAhamppaM jeNAhaM duggo vi hoUNa terasa koDIsaro jaao| evaM diNe dinne| pA0 3. ya bhuya pA pratau nAsti / Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmivesaNA ubbhiyabhayae evaM diNe-diNe payaMpei / aNNammi diNe eyaM suNiya pUcchio bhogadeveNa--"vaccha! ko eyarasa jaMpiyassa bhAvattho?" teNa bhaNiyaM--"suNa, ettheva nayare duggayapaDa.go na.ma tAyassa ghare kammayaro ahamahesi maharisidANaphaleNa eyassa ceva gharassa sAmio jaao| ao eyaM pyNpemi|" evaM sUNiya jAo kevalivayaNe bhogadevassa paccao dANabahumANo ya / aNNAmma diNe bhikkhaTThA pavitRRNa TThio aisayanANiNA guNadharasAhuNA / bhaNiyA ya-"bho bAlaya ! na egaMteNa hariso kAyavvo / jao - jo te piyA saMcayasIlo adinnadANaabhattadhaNo hoMta dAlidio so mariUNa nAgilarora-dArao jaao| acvaMtavaso jnnnni-jnnyaann| asaMpajjaMtapANa-bhoyaNo nirayapaDiruviyaM veyaNaM veemANo kAlaM gamei / ao harisavisAyA samaM ceva jIvANa vaTuMti / evaM kahia gao muNivaro taM suNiya-- khaddha na diNNu na dhaNiya-dhaNu, gaDahiM goviu bhukku / na vi paralou na ehu bhavu duhiM vi payArahaM cakku / / 2269 / / kammayaro dharasAmI gharasAmI tassa ceva kmmyro| ko saddahei evaM anvo ! vihivilAsayaM visamaM / / 2270 // evaM viciMtiyaparuNNA sadukkhaM dhnnsuNdrii| tao visaNNamANasAe saddAveUNa bhaNio nAgilo dhaNasuMdarIe-maha ghare tubbhehi kamma kAyavvaM / esa puNa puttago na vi mANeyavvo mahallago saMto eso vi maha ghare kammayaro bhavissai / paDivaNNamaNehiM taheva kuNaMtANa vaccaMti vAsarA / aNNa mmi diNe bhogadevo rayaNIe suhapasutto mahilA juyalassa saMlAvaM suNei / egA bhaNai bhaiNi !. kA tumaM?" bIyAe bhaNiyaM-" bhogadevagharalacchI" iyarIe bhaNiyaM-" kusalaM te|" tIe bhaNiyaM-" avarAvaradANa-bhogakajjAsatteNa bhogadeveNa vA varijjamANIe ANAsArasAmi kammayarIe viva katto me kusalaM?" bIyAe bhaNiyaM--"tumaM kA? tIe bhaNiyaM-" ahaM puNa sNcysiilstthvaahghrsirii|" paDhamAe bhaNiyaM-" suhasaMvAso te?" tIe bhaNiyaM-" narayaMdhayAramahallagaDDA ego viyAe adiTThasasi-sUrakaraniyarAe vaMdiNIe viva tamabahulakArAgArapakkhittAe katto me suhavAso ? niraMtaraM niroha-dukkhadukkhiyA dukkhaM vasAmi / " bhogadeveNa citiyaM" do vi dukkhiyaao| aho lacchIe natthi thiriikrnnovaao| esA hi lacchI na soha sajjhA na nAsA ya sajjhA na bhattigijjhA na rakkhaNato sirii| dANabhogarosirI uvayArakAriNo vi dosaposirI visamasIlA na najjai khmnnunnevvaa| jAvajjavi na mayai tAva imIe cAo ceva sAhuNo' tti, citiUNa gao niynyre| kAUNa jiNasAhupUyaM dAUNa dINANAhANa dANaM saMbhAsiUNa suhisayaNavaggaM kuDuMbabhAre ThaveUNa bhogadattaputtaM pavaDDhamANasuhajjhavasANo kallaM pavvaissAmi tti ciMtayaMto rayaNIe sutto / mahilA rUvadhAriNIe bhaNio lacchIe-bhogadeva! jahicchaM dinnA bhuttA ya amuyaMtI ceva mukkA to chaliyA hai tae bhaNa, kiM karemi?" teNa bhaNiyaM--"na me kaayvvmtthi| sueNa sahasammaM vaTTeyavvaM" evaM ti paDivajjiya gayA sirii| bIyadivase bhogadevo samaM bhogavaIe nikkhaMto pasaMtAyariyasamIve paripAliUNa niraiyAraM sAmaNNaM vihivihiyArAhaNo mariUNa savvaLeM go| bhogavaI vi tattheva samuppaNNA tatto cuyAsijjhissaMti / io ya so siridevo sirIe parihario paradharesu kukammANi kuNaMto bho sirideva ! tikkAlaM pUyaMtassa vi te kahiM gayA lacchI evaM sayalajaNeNa hasijjato kAlamaivAhei / eyAvasare uvarao siridevassa vilakkhaNasuo puNo vi lacchI siridevmNdirmaagyaa| jAo syljnnsmmo| , _egayA raNaNIe varapallaMkagao ruyamANI mahilaM paasi| pucchyiA ya--"bhadde ! kA tumaM? kiM kAraNa vA sadukkhaM rovijjaha?" tIe bhaNiyaM-"taha gharasirI, royabve pUNa imaM kAraNaM-'tae saha viogo viya lkkhiyi| jao-jA tae bIyA ghariNI pariNIyA sA alacchI, tIe saha natthi maha egattha vAso puNo dasaNaM" ti bhaNiya adaMsaNaM gayA sirii| bhujjo vi taM ceva dAlidaM so ceva jaNaparAbhavo' siridevss| 1. mahasiridANa pA0 / 2. ghrlcchii| iyarie bhaNi 0 pA0 / 3. suha vA saMvAaoso ? pA0 / 4. lacchI nAsAya sjjhaa| je0| 5. chaliyA haM pabhaNa paa0| 6. jAyA sa. je.| 7. ceva parAbha pA0 / Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAIjiNidacariyaM hoUNa ahaM tIe lacchIe mANamalaNadacchIe / siridevo sayalajaNe viDaMbiUNa NegahA kAuM / / 2271 / / abbhatthiyA na thakkai soyaM na gaNei savaidAyAraM / rUsai rakkhijjaMtI chiDaNamahilA ya lacchI ya // 2272 // aNukUlaM ciya bhuMjai maimaM na karei garUyapaDibaMdha / parapurisAsattamaNaM muMcai lacchiM ca mahilaM ca // 2273 // suidosA suivoddo parihario saMpayAe rUsiUNa / siridevo puNa paidiNamaccuvayAraM kuNaMto vi // 2274 / / rakkhaMtassa vi ruTThA saMcayasIlassa bhogadevassa / deMtassuvabhogaparAyaNassa vivaraM muhA jAyA / / 2275 // jo saMtapi na bhaMjai na dei ukkhaNai nihaNai sasaMko / so saMcayasIlasamo havaMtadAliddio puriso / / 2276 / / saMcayasIlasaricchA purisA mahimaMDalammi savvatto / jo chaliyA lacchipisAiyAe karikaNNacavalAe // 2277 // jo saMtaM paribhuMjai dei na deMtassa paDai pariNAmo / so bhogadevasariso ubhayabhavasuhAvaho puriso // 2278 // te viralA sappurisA jayammi je bhogadevasAricchA / lacchIe je na chaliyA chaliyA lacchI puNo jehiM / / 2279 // ko muNai tANa saMkhaM narANa lacchIe je chalijjati / saMtAvijjehiM lacchI chaliyA te ekka do tinni // 2280 // tA chaMDijjau esA jAva na chaDDui appaNA ceva / lacchIe chaDio pUNa lahattaNaM pAvae pUriso // 2281 // niravajjaM pavvajja rajja caiUNa kuNaha jai kajjaM / avvAvAhaniraMtaraniruvamasokkheNa mokkheNa // 2282 // puNo vi bhayavaM kumarapaDibohaNatthaM veyAliyaM nAma ajjhayaNaM paNNavei / taM jahAsaMbujjhaha ! kiM na bujjhahA? jANaMtA vi hu kIsa mujjhahA' piyaputtakalatta pAsahA, bho dUra dUreNa nAsahA / / 2283 / / bhottuM visae suresaNuttare jai tittA tubbhe na tehiM vi / tA kaha tucchehiM imehi bho paritittI tumhANa hohihI / / 2284 / / ahiNu vva sayA bhayaMkare, jalanihitaralataraMgabhaMgure / visae pariNAmadAruNe, jANiya mA eesu rajjahA / / 2285 / / visayAmisaluddhamANasA, rAgaMdhA vivasA visaMThulA / parihariya hiyAhiyA sayA, bahuhA nAsamuveMtI pANiNo / / 2286 / / varavINA veNumAisu saddesaM suisokkhadAisu / AsattA mUr3hamANasA nAsaM jaMti maya vva Negaso // 2287 / / siMgAraviyArabaMdhure sulaliyalAsavilAsapesale / rUve viNiviTThadiTThi No, viNivAyaM salaha vva jaMti te / / 2288 / / sarasAhArAhilAsiNo, mahuramajja-mahu-maMsabhoiNo / vaDisAmisaluddhamuddhayA mINA viva hammati pANiNo // 2289 / / varakusumAmoyamohiyA mUDhamaNA na gaNeti aavyN| gaMdhe luddhA jahAliNo viNivAyaM na Nu jaMti jNtunno||2290|| miumaNaharaphAsalAlasA amuNiyadosaguNA sayAlasA / bajjhaMti gaya vva vAlisA ramaNIsaMgavimUDhamANasA // 2291 // emAiveyAliyaaTThANauehi cittabaMdhehiM / ekkekko ekkekkeNa tANa kumarANa paDibuddho // 2292 / / savve vi kayaMjaliNo sabve vi samullasaMtapariNAmA / sAmissa puro houM evaM bhaNiu samADhattA // 2293 / / bhavajalahI tariyavvo tae samo tAya tArago niunno| taha vi na taraMti mUDhA bhavaNNavaM dujjao moho // 2294 / / tAvacciya mayamoho jAi-jarA-maraNasaMbhavo tAva / paramarasAyaNasarisaM tuha vayaNaM jA na pariNamai // 2295 // marUbhUmIe sarasI vasIyalA kappapAyavo ahavA / paramesara ! tuha sevA labbhai punnehi pugnehiM // 2296 / / caugaiduhasaMtAvo jiyANa na hu tAva payaNuI hoi / tuha payapAyavachAyA na sIyalA seviyA jAva // 2297 // tihuyaNa paNamiya pAyaha tAyaha, nijjiya mayaNaha hayamayarAyaha / . ANapaDacchahiM sivapahagoyara, pamuIya mANasa sayala sahoyara // 2298 / / 1. rusai rusai khijjati je0 / 2. chaDijjau esA paa0| 3. resugattare jo0|| 4. tumbhANu ho 0 pA0 5. ahiNo vva pA0 / 6. misa muddhaluddhayA pA0 / 7. sivapuragoyara pA0 / ANapakSa Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharatabAhubalivaNNaNaM 207 guru saMsAra mahaNNavatAraNu maNuyasurAsura sivasuhakAraNu / saMpai amha saraNu risahesaru bhaMjau sayalu bharahu bharahesaru // 2299 / / eu jaMpevi samappivi appara bharNAhaM kumara ! paNamiya paramappau / ___ sAmiya ! dehi dikkha bhavasAyaratAraNa kAraNa nANadivAyara // 2300 / / dhammadhuraMdharu tihuyaNamaNaharu duha daMdoli davAnala jalaharu / dikhi vi kumaru savvi jaga sArau viharai mahiyali risahu bharADau // 2301 / / bharaha-bAhubalivaNNaNaM sAhiya bharaho bharaho vi aNNayA rAya-maMti priyrio| uvarohiya-bhaDa-bhoiya-vijjAharadUyasayasahio / / 2302 / / vitthiNNa thirevara' kaNaganimmie maMDave samArUDho / vAravilAsiNi karavihuya- cAmaro pavarasiMgAro // 2303 / / puvvAbhimuho siMhAsaNammi udayAcala vva diNanAho / sahai nisaNNo sAraya-sarisajaso jayapayAso // 2304 / / gAyaNa-vAyaNa-naccaNa-tAlAyara-malla-muTThiyanarANa / suragurusarisANa tahi buhANa na hu labbhae aMto / / 2305 // saMdhiyara-siTThi-satthAhapamahaloyANa muNai so saMkhaM / jo muNai sAyaraM jalaM gaMgAnaivAluyakaNe vA / / 2306 // sevaagypnnymhaanriNdmnni-mudd-gliymaalaahiN| accijjai bharahAhivapayakamalaM lacchi AvAsaM / / 2307 // vaarvilaasinnimnnhrmnni-neur-rnnjjhnnaarv-rvenn| jattha subhAsiyasaddo na muNijjai mAgahajaNassa / / 2308 / / mynnaahi-kddmuddaam-primlaayddddhiyaalivlehiN| saMchaNNaM gayaNayalaM pAusakAlaM piva ghaNehiM / / 2309 / / sahayAramaMjarIo mayagalagaMDatthale vi mottuunn| sevaMti jattha bhasalA kAmiNi muhakamalavaMdrANi // 2310 / / AsannaTThiyakAmiNi-kavolapaDibiMbiyammi phuvynne| vacchI putto Ayarisa-darisaNaM kulAi kappo tti // 2311 / / ucchliybhulkppuur-dhuuli-dhvliy-nhNgnnaabhoe| khIroyatusAranibho na muNijjai cAmaruppIlo // 2312 / / puvbhvaavjjiysukykmmsNjaaycitiytthss| naravaiNo atthANe bhaNa kassa na vimhao hoi // 2313 / / / aNurattabhattasolasajakkhasahassehi vihiyprirkkho| paccakkho viva sakko sahAgao sahai naranAho // 2314 / / etthaMtarammi sahasA kvil'jddaajuuddkNtiduppeccho| chttiybhisiygnnettiygllNbirbNbhsuttdhro||2315|| gayaNaMgaNAo bahusamarakArao nArao smaayaao| kayasammANo bharahAhiveNa seseNa ya jaNeNa / / 2316 / / niyabhisiyAe nisaNNo disodisiM dinnnntrlnynnenn| diTTho bharahanariMdo erisaguNasaMgao saMto / / 2317 / / nIsesanaranAhamajjhaTThio, asaNibhayapuMjIkayakulaselamajjhagao vva suragirI, niyaguNehi piva sarIrArakkhiyapurisehi parivuDo, vAravilAsiNIhiM samuddhavvamANacArucAmaro, sapAyapIDhasiMhAsaNattho, amayapheNasaMkAsasiyavatthaniyatthasarIro, vIyamayalaMchaNasaMkAsAe' rikkhAvalIe vva hAralayAe" kayamuhapariveso maNikuTTimasaMkaMtaniyadehappahApaDibiMbeNANurAgeNe va puhaIe hiyaeNa vubbhamANo, samatthatiyalogabhoga muvaNIyAe vi asAhAraNAe nariMdalacchIe samAliMgiyasarIro, aparimiyajaNasaMgao vi ekko asaMkhagaya-turaya-pakkapAikkasAhaNo, vikarAlakaravAlasahAo niyamaMdiradesattho visa13mukkaMtabhuvaNayalo, sIhAsaNattho vi cakkarayaNanisaNNo, nidraviyAsesasattukadidhaNo vi jalaMtapayAvAnalo, vitthiNNaloyaNo vi suhamadiTThI, mahAdosasaMgao vi samatthaguNagaNAlaMkio, kuppaI vi daiyA-yaNa-vallaho, suvisuddhasahAvo vi kaNhacario, akaro vi htthttriysylpuhimNddlo| 1. thiremaNikaNayani. paa0|2. kari viha0 pA0 / 3 . jasapAyaso pA0 / 4. natthi pAvA0 paa0| 5. mayajalagaMDa0 paa0| 6. sa dAyaNaM kulai kappo0 pA0 / kuNai kappo je0 / 7. kavali (ri) paa0| 8. o teNa paa0| 6. saMkA parikkhAva0 paa0| 10. haralayA pA0 / 11. vujjhamANA sama0 pA0 / 12. bhogamuviNIyA0 pA0 / 13. visamakkaMtabhuvanabhuvanayalo pA0 / Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 jugAi dii bharaheNa vi so puTTho--" kattosi samAgao tumaM vippa ?" saMkheveNaM sAhasu, kAla vilaMbo jaha na hoi / / 2318 / / takkhasilAo saMpai bAhubalinaridacaMdapAsAo / jassa bhuyadaMDabhIyA sasaMbhamA patthivA savve / / 2319 / / sakkAo vi na sakkai dharaNidassA vi nAyaraM kuNai / bAhubalI bAhubalI sesanive tiNasame gaNai / / 2320 / soUNa imaM vayaNaM suseNaseNAvaI bhaNai evaM / accaggalaM payaMpasi nAraya ! bhaNa keNa kajjeNa ? / / 2321 / / ts for ramma garu garuya cciya tattha havuu bAhubalI / kiM niyaghariNIhiM kayA ghare ghare seTThiNo natthi / / 2322|| puhaekkavIrapurao devAsuramaNuyasaMkaDasahAe / garuya tti kiM payaMpasi nAraya ! dIhAe jIhAe / / 2323 / / gAmAgara-pura-paTTaNa-kheDa-maDaMbesu hiMDamANeNaM / nibuddhiya kiM na suyaM garuyANa vi atthi garuyagarA / / 2324 / / mA kuNai koi gavvaM sUro cAI viyakkhaNo ahahyaM / jaM guru gurutaragurutamaguNehiM garuyA narA asthi / / 2325 / / sAvesasesa suhaDehiM pulaIo kovakuDiladiTThIhi / jakkhehi sahA khaMbhA pahayA daDhakaDhiNamuTThIhiM / / 2326 / / daTThUNa sahAkhohaM garuyabhaubbhaMtaloyaNo vippo / ApucchiUNa bharahaM uppaio gayaNamaggeNa / / 2327 / / aha bhaNai bharahanAho bharahe vAsammi atthi ki kovi / jo khaMDai maha ANaM kaheha jai muNaha paramatthaM / / 2328 / / bhaNiyaM ca kajaliNA suvegadUeNa deva ! tuha ANA / sesa vva sire dhariyA surAsurehiM pi savvehiM / / 2329 / / tumha kaNiTTho bhAyA bAhubalI tammi khalai tuha ANA / jaM sona namai kassa vi payaMDabhuyadaMDabalakalio / / 2330 / / taM suNiya bharaharAyA pabhaNai seNAhivaM pasaMtamuho / dIsaMto dappuddhurakaMdhara-dharehiM suhaDehiM // 2331 // kaha vilahu ya bhAyA ayANuo na vi karei maha ANaM / tA kiM jujjhai tassuvari majjha kAuM balAkAro ? / / 2332 / / aha bharahAhivavayaNaM souM seNAvaI payaMpei / pahu ! khamiyavvaM amhaM jaM jANAmo tayaM bhaNimo / / 2333 / puhaivaI rAyANo egocciya hoi tIe bhattAro / jaNagarahaNijjameyaM dunnipaI egamahilAe / / 2334 / / ja pahu ! kaNiTThabhAyA tujjha pio tA tayaM vase kAuM / chakkhaMDA vihu vasuhA viyarijjau ko nivArei / / 2335 / / sAvesamimaM bhaNiuM suseNaseNAvaI sasaMraMbho / maisAyaramaMtimuhaM nivvainniyamoNamAvaNNo // 2336 / / etthaMtarammi jaMpai nayaniuNaM diTThadIhapariNAmaM / gaMbhIrathiraM vayaNaM maimaM maisAyaro maMtI // 2337 // deva ! suseNo savvaM saccaM saMlavai sAmi paibhatto / niyapahukajjujjuttANa hoi vIrANa vIraraso / / 2338 / / tA pesijja dUo jANijjau tassa cittasabbhAvo / pacchA jaM juttikhamaM taM kAhAmo ki mantreNa ? / / 2339 / / pahu AeseNa tao suvegadUo samAgao turiyaM / calaNesu nivaDiUNaM evaM bhaNiuM samADhatto / / 2340 / / kiM kAyavvamaNeNaM jaNeNa sAheha sAmikaraNijjaM / maisAyareNa bhaNiyaM suvegavegeNa gaccha tumaM / / 2341 / / arat bAhubalI takkhasilA puravarIe gaMtUNa / maueNaM va khareNaM va naeNa' jaha kuNai so sevaM 2342 / / evaM karemi kaivayapurisasahAo raha samArUhiyaH / caliyo suvegadUo vArijjaMto vi sauNehiM parimiyadiNehi laMghiyagAmAgara - nagarasaMkulaM vasuhaM / saMpatto takkhasilaM dUo rAyAhirAyassa ||2344 | pasihArasUiyo pavisiUNa kAUNa viNayapaDivatti / uciyAsaNe nisaNNo bhaNio so bAhubaliNevaM ||2345 / / savvattha dUya ! kusalaM rajje raTThe ya kosabhaMDAre / aMteure pure vA dehe vA jeTTabhAyassa / / 2346 / / vasamma Usammiya kahiM pi so sarai dUya ! amhANa / jamhA sa tAyatullo nahubhullo riddhiaMtario ||2347 / / 1. dhIre pA0 / 2 vaNNaeNa pA0 / 3. samAsahio je0 / / / / / 2343 / Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharahabAhubalivaNNaNaM 209 bhaNai suvego niccaM bujjhasi hiyaeNa nehabharieNa / tuha sakahAhiM bharahAhiveNa diyahA gamijjati / / 2348 / / pucchijjasi kiMcitumaM ayANamANehiM ettha kajjammi / na ha koho kAyavo khaMtipahANA para hoti / / 2349 / / bharahi siddhai rajji ahiseu, cakkaharaha suranarehi, gurupamoiM kiuvAra-varisiu / jehiM tihuyaNi sammiliu, kavaNi kajji tahiM tuhuM na Aiu / saMpai bheTTivi bharahavai, aNuhava guruya pamoya / bharahaha' na sahai bAhubali, viruyau bollahi loya / / 2350 // bharahu sAhiu sayalu bharaheNa, devAsura vasi kiyA, kheyarida niya-calaNi pADiya / anamaMta mahivAla puNu, mANumalivi sirasA bhamADiya / eku bhAu atulahuyaDA,11 ti tuha savbu sahei / ruTau13 mArai bharahavai, tuTUu meiNi dei // 2351 // bharaha-bhallima bhuvaNi supasiddha, niya-baMdhava-nehu puNu,15 tihuyaNe vi paDaheNa gijjai / helAe hasiUNa dUya, bAhubaliNa evaM bhaNijjai / bharahiNa" koI na mAriyai, khuTTai mariyai dUya / meiNi puNa sA salahiyai,18 jA niya-punnihiM hUya / / 2352 / / bharahu bhuMjivi kAI bharaheNa, suhi-sajjaNa uddhariya baMdha-vagga rajjesa ThAviya / sammANivi deva-guru, niyaya-kitti-tihayaNi 20 bhamADiya / kiM vaNNasi" re dUya ! tuhuM, diTThau bharahaha rajju / jahi niyabaMdhu na maniyahi, suhi-sayaNehi na kajju // 2353 / / kAI karisai bharahu sevAe, jaba nehu tasu baMdhavihi, natthi nehu sevA vi niSphala25 / viNu kajji kavaNu kasu,26 karai navaNi reza dUya ! moggala / jimba sArasa timba suyaNu maNu, uDDivi piyaha milNti| vayaNa-sarihi niyaDa TThiya vi, dujjaNa dukkhaaviti||2354|| niddha baMdhava te gaNijjaMti, dUra-TThiya je sarahiM, karahiM kajju mahuraM payaMpahiM / saMpattai vihari puNa, iMti pAsi sAhijji vaTTahiM / hiyA hiyAlI jehiM sahaM, te-saha dure vi neha / kahiM sAyaru kahi sasi-kiraNa,kahiM varihiNa kahi meha / / 2355 / / tAya dinniya bhUmi bhaMjaMta, niya-riddhi saMtuTu-maNa, laya bhAya bhAevi bharahiNa / pavvAviya jaM sayala, niddha-baMdha nillajja-dhiTriNa / so teNai porisu vahai, niya-maNi mannai gavvu / jai milisai saMgAma-siri, to sumarAvisu savvu / / 2356 / / kAI jittauMca bharahi bharaheNa, eku nAhala sAhiyA, gaMga siMdhu aturaMDa jittiya / so teNaiM uttuNau, bhamai bhayaNi maha ane1 kettiya / jANIsai abhiTTAha, jasu jettila uM pamANu / vayaNihi raMDau43 kali karihi,44 suhaDahaM samaru niyANu45 // 2357 / / eu bhaNejjaha majjha vayaNeNa, bharahAhiva kavaNa bhali, jibhAya tuha eha laggiya / jaM namisai bAhubali, tujjha jeNa jiNa-ANa khaMDiya / taI tAyaha vi na lajjiuM, lahu pavvAviya bhaay| Avahu mahupAehiM paDahu, kemvA vahai tuha vAya / / 2358 / / 1. ki tuma pA0 / 2. kAvo pA0 / 3. gurapamo pA0 / 4. jahiM pA0 / 5 kajje pA0 / 6. bhidi je0 / 7. bharaha na pA0 / 8. virUya bolAhiM pA0 / 6. calaNe pA0 / 10 aNamaMtahiM vAla puNa mANUmala vi pA0 / 11. anala pA0 / 12. te je0 / 13. rUddhau je0 / 14 nuvaNi pA0 / 15. puNa je / 16. dUno pA0 / 17. hiNA kAina pA0 / 18. salalahiM pA0 / 19. vagga ra paa0| 20. tihaNi je0 / 21. vanisi re haya / 22. sajjaNe pA0 / 23. kajjUi pA0 / 24, baMdhavihiM pA0 / 25. nippala je0 / 26 . Nu tasu paa0| 27. arije0 / 28. timva pA0 / 26. maNa pAra / 30. sarahiM je0 / 31. TTiyahiM je0 / 32, haraupayaM0 pA0 33. nillijja pA0 / 34. jiTThiNa je0 / 35. porasu je0 / 36. maNe pA0 / 37. tau pA0 38. rahiM pA. / 39. eha nA0 je0| 40. anu je0 / 41. kizri0 je0| 42. hiraMu je0| 43 . karahiM je0| 44. niyaNi je0| 45. jeTa pA0 / 46. keMva je0 / 47. tuha pA0 / Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 bharaha-iNi bhaNiu bAhubali tuhuM" sAmiya-parimiyaha, tAya dinna - bhuvalaya khaMDaha / akhaMDa chakkhaMDavai, bharahu natthi tasu saMkha daMDaha" / tiruTThaI tuhuM bAhubalI, bhArahi natthi nivAsu / tA bharahesara sevakari, mana kari appa -viNAsu / / 2359 / / kAI bahueNa dUya ! bhaNieNa, navideg seva sakkaha vi hauM, karauM bharahu puNuM' seva joyai / kahi jAevi eu tuhuM, karau bharahu jaM. maNaha royai / anaha namana ettha bhavi, mellivi tAyaha pAya / bharahu dharijjau " appaNA, appaNu pAsi pasAya / / 2360 / / jugAijidicariyaM eu vollivi thakku bAhubali, u calliu bahulamai, bhaNai maMti pahu-diTThi-sanniu" / sAvesu pahu bAhubali, tahavi teNa asarisu" na citiU / bharai- pasAya Na ahilasai, 13 na kuNai bharahaha seva / dUyaha 14 jo hakkAriyaiM baMdhava havar3a su kemva" / / 2361 / / bharahu bhullau riddhi-aMdhalau, asamaMjasu " jai bhai, 1" bhaNau te vi kiM mati mUDhA / maisAyara-pamuha tahi, kari dharevi vArahina bUDhA / sAmiu uppaha-paha pahiu, maggi na ThAviu jehiM / maMtihiM chaMdAvaDiehi, 18 kajju " na sijjhai tehi / / 2362 / puNo vi bahulamaI- maMtiNA bhaNio suvegadUo --ajja ! ajja vi kiMpi nisuNehi vattavvo mahu (ra) vayaNeNa bharahA hivo -- sayala - tihuyaNa- payaDa - mAhappi pAliti vasumai usahi, bAla-kAli" jaM jujjhi laggai / rUsevi paraM bAhubali, khuri dharevi gayaNayali ghallai / puNa vi paDatau mana marau, lIlaI jhAlliu jehiM / ajja vi te bhuyadaMDa tahi, bharaha ma vIsArehiM / / 2363 / tA (va) suvega ! garuya-vegeNa gaMtUNa suviNIya-puri, raha-rahaMga sAmihi kahejjaha / jaya-pAyaDa - bAhubali - bAhudaMDa niyamaNi dharejjaha | suttau sIhu ma jaggavaha, maccu ma maggi ayAli / ma maDDu - maDDui" bAhubali, namisai kaMvaNihi kAli" / / 2364 / / o mAUNa kovAnala - pUrijjamANamANaso himAlIDhakamalavaNavicchAyavayaNo rAhumuhaga hiyasasaharo vva viluttadeha dittIo gaMtu payaTTo rAyAhirAya dUo- mivi mesNi garuyaro saMdhuto ravi rahavaraturao, gao suvegu vegiNa aujjhahiM / jo dhavala-dhayavaDa-karehiM, kokkar3a vva gayaNayala laggihiM" / taha puri paisivi niyai ghari, 30 dUiNa bhattu na bhuttu" / dhUladdhUliya- calaNu lahu, rAyagaNi saMpattu / / 2365 / / namira - naravara - jakkha-kaya-rakhakhu paccakkhu sohammavai, gaMga-siMdhu karavihuya cAmaru / siMhAsaNi Thiu bharahu, namivi bhaNiu paDihAri sAyaru / 1. vayaNa je0 / 2. tuha je0 / 3. DaMDaha pA0 / 7. puNa je0 / 8. jAya vi pA0 / 9. 12. asarisa na pA0 13. abhila0 je0 / 17. bhaNa maNa pA0 / 18 vaDIe0 je0 / 22. vaha maggima maccu 26. rahavaraturazra je0 / 27 pA0 / 31 bhattu je0 / dhUliddha 0 prayA0 4. tuha je0 / milli vi je0 / 6. na ya se0 pA0 / 11. sanniva pA0 / 5. tU bAhubale pA / 10. dharejja0 pA0 / 14. hi pA0 / 15. kemva pA0 / 16. asamaMjasu je0 / 16. kajja na pA0 / 20. pArleti pA0 / 21. kAlejaM pAot je0 / 24. kAli pA0 / 23. dummaDDui je0 / 25. vilittade ujjhihiM je0 / 28. gayaNaggalaggehi pA0 / 26 paisavi pA0 / 30 niyaya ghare pA0 / 0 pA0 / Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharahabAhubalivaNNaNaM deva ! suvegu samAgayau, ciTThai rAya-duvAri / ko Aesu kaheu pahu ! bharahu bhaNai 'paisAri' // 2366 / / evi paNamivi bharaha-paya-kamalu AsaNNa-diNNAsaNau, bharaha-bhaNiu so bhaNaNa laggau / AmUla vaiyaru sayalu tAva kahiu jA bharahu bhaggau / sariyaMsUyA sattarihi, bharahu bhaNai bhaNi kjju'| dUu payaMpai bAhubali, tihuyaNi kasu vi na sajju / / 2367 / / uddha-kaMdharu vajja-bhuya-daMDu, vitthiNNa-vara-vacchayala, vasaha-khaMdhu paDivaNNa-suMdara / soDIru-saraNAgayaha, so saraMtu naM vajja-paMjaru / tuha valu tiNa-sama so gaNai, puhavihiM' ekkalu vIru / sakku vi saMkai niyaya-maNi, picchivi tassa sarIru // 2368 / / tAva vairiya-vannaNuppaNNa 10-- gurumacchara bhariya-taNa nita sAsa vaDhaMta-kaMdharu / tuTuMta-kaMThAharaNa, senna-nAha saMjAu duddharu / pahu paNamivi erisu bhaNai, rosAraNu sAvesu / paiM ruTTaI1 ko bAhubali, dijjau maha Aesu // 2369 / / meha-DaMbara vajja-nigghosu, vjjaauhu| vajjamahu, mehanAya-niva-pamuha nrvraa| rosAruNa paharaNehi, diti diSTri16 kaMpata-kaMdharA / pahu-AesaI bAhubali sAhahuM,10 jai vi raur3a 20 / ahavA laMghivi sadhara dhara, bAhahiM tarahuM samudda / / 2370 // bharahu pabhaNai joha kovaMdha, dappuddhara nipphalau, kAI eha bhaDavAu vujjhai / so sUrau jo samari, sattu-miliu nikkavaDu jujjhai / ghara-sUrA maDha-paMDiyA, puhavihiM purisa namaMti / te viralA je sAmiyaha,avasari25 na vi cukkaMti // 2371 / / jAha niya-ghari karivi sAmaggi, lahu eha maha paya-purao, mauDabaddha sannaddha tkkhnni| AveDhiu bharahabadda, dei diTThi7 maisAra-maMtiNi 128 uM so bhaNai, saMpai dAruNa kAla / jai ruccai paha! taha maNaha, tA vaccau varisAla // 2372 / / bharahu pabhaNai jai vi jala-hINu eha gimha jIva haM niyaru, laddha-pasaru khalu jematAvai / niya-baMdhava-sammuhI, taha vi jaMta mahu ettha bhAvai / bharahAesiM saMcaliya, hy-gy-rh-nr-koddi| puri paTTaNi Agari nagari, mAMhi na kattha3 vi toDi ||2373 / etthaMtare ArakkhiyajakkhANa sahasseNa vijayagiri-nAmo rAyahatthI patthANajogo kAumADhatto-- sajala-jalahara-gajjiyArAu jo garuya-giri-taMga-taNa, niya-kareNa meiNihi laggiNa / ghaMgha vasai nAi kari, aripaviTa pAyAlamaggeNa / tahiM para para-bala-bala-dalaNi kaccha-baMdhu vihAi / siMdUrAruNa35-kuMbhayaDu udayagirihiM ravi nAi // 2374 / / nAri-niThura thaNaharAyAri kuMbhatthali jA suTThiya, vimala-saMkha-riMcholI chajjai / saMgAma-taru-jasa-kusuma38-veMTa-puMja-paMti vva najjai / so kari sohai uddhakaru, jalaharu jiha7 gajjaMtu / maya-bhibhalu maMthara-gamaNu, rAyaMgaNi luTuMtu40 / / 2375 / / 1 suvega samA0 pA0 / 2 eva paNa 0 je0 / 3 bharahu paya 0 pA0 / 4 sariyAM sUyA pA0 / 5 sujju je0| 6 gayaha so0 je0 / 7 puhaihiM pA0 / 8 ekalla vI0 paa0|6 pekkha vi pA0 / 10 vaNaNu0 je0 / 11 gura ma0 je0 / 12 maccharu bha0 je0| 13 nIta pA0 / 14 pairuDaI je0 / 15 vajjauha je0 / 16 diDikaMpa0 pA0 / 17 kaMdhara pA0 // 18 Aesi bA 0 pA0 / 16 sAha hiM je0|20 virauDDu pA0 21 virau Da, je0 / 22 taraha je0 / 23 kohaMdha pA0 / 24 meDha paM. je0 / 25 puhaiMhiM je0| 26 avasiri je0 / / 27 niyaghara kara vi pA0 / 28 diDimai0 je0 / 26 maMtiNa je0 / 30 ihu je0 / 31 gihA jI0 je0 / 32 jemva pA0 / 33 bharahAesaI pA0 / 34 kitthu je0 / 35. kacchA baM0 pA0 / 36. rAruNu kuMbhayadUuda0 je0 / 37 nidUra je0 / 38 jAsuppiya jeN| 36. jasa kusamapiTTha puja pA0 / jimva pA. 40 laTuMtuje paa0| - 1 suvega samA0 pApA / 8 ekallA 14 pairuDaI 10 virauDDu pA0 21 27 niyaghara kara rahAesaI Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 jugAijiNidacariyaM rasaNa-kaMcaNa-dorapanbhAramaNihAra-hArAhariu, ghNtt-phaarttNkaar-muhliu| pavaNuddhaya-dhavala-dhau, niu Na nareNa so sAravaddhiu / gahiyaMkusutasu khaMdhi Thiu, suMdaru dakkhArohu / nAnAviha-paharaNa-bhariu, jAyau hatthi ajohu' // 2376 / / deva pauNiu vijayagiri esa Arohau jai samau, sAmisAlu sAhiya-mahIyalu / bharahAhivu saMcAliu, vayaNu suNavitaM kanna-sIyalu / ArUDhau gayavara-uyari, udayagirihiM ravi nAi / ahavA erAvaNi caDiu, AkhaMDalu jimva bhAi / / 2377 / / baMdi-saddiNa-bhariya-baMbhaMDa pasaraMta-vara-tUrarau, saMkha-sadda-pUriya-diyaMtara / saMcalliyA-bahu-bala-kaeNa, kalayaleNa phuTuMta-aMbaru / bharahu caliu vahu13-bala-bhariNa, meiNi kaMpAtu / paNayApaNayahaM patthivahaM, dANu mahAbhau deMtu / / 2378 // suNivi bahu-balu bharahu AvaMtu,15 ANaMdiu bAhubali, niya-baleNa saMcaliu sammuha / saMpattu sImahi vahivi, jaNiya-bhAru dharaNiMda-kummahu~ / ra-macchara-bhariu, dhAvaiM do viblaaiN| mammaI vidhihi siya-sarihi.18 jima mANasaiMkhalAI // 2379 / / uddha-aMkusa mukka mAyaMga, kasa-pahaya dhAiya turaya, mukka-rAsi saMcaliya saMdaNa / saMcaliya johaha nivaha, satta-hattha riu-dappa-khaMDaNa / . raNa-kalayali nahi ucchalii, kAyara kaMpi payaTThi / hiMsA ravi raMjiya suhaDi, dhAIya sAhaNa-thaTTi // 2380 / / haya-khurukkhaya-khoNi-raya-reNu, puMjeNachAiu sayala, appa-paraha na visesu najjai / phekkArahiM maha-sivau, ghUya-saMdhi ghukkAra kijjai / nayalu mahiyalu ratti diNu, dhUlihiM na vi najjati / maliNugaMmi ahavA saguNa, kahiM kiMva pAyaDa hu~ti / / 2481 / / hatthi najihi25 gulagulArAvi, haya najahi hisieNa, vaMTha-vagga hakkAhiM najjai raha-cakka ghaNaghaNa-raviNa, raNi rasaMta sUrihiM muNijjai / suhaDavisaMThula saMcarahiM28, dhUliddhasiya kesa / atthAgamaNu na jANahiM, jiva aMdhArai vesa // 2382 // samara-guMdali kalayalArAvi udhdadhali 31 gayaNayali,2 bharaha-senni3 bharu karivi ddhkki| nAsaMtai bAhabali, vali baliThu sIharahu thkki| taM pai mellai mehamaha, bharaha-bhicca dasa baann| dasahiM vibhinnau sIharaha, tulahiM caDAviya pANa / / 2383 / / puNa viujjhahiM25 sIhaciMdheNa, kari chinnu kariva karivi,38 bhaNiu suhar3a bhaNa kaaiNkijji| jai maggaha mehamuha, dhamma cAru tA tujjha dijjai / / mehANaNu pahasivi bhaNai, paI mAriya ari svv| majjhi asArA kAvurisa, dhaNi sArA paDaha bva / / 2384 / / 1. nariNa pA0 / 2. vaTriu paa0| 3. kasa ta0 je0| 4. khaM dhe je0| 5. Thio je0| 6.mAnA vi0 je0 / 7. ajAhu je0 / 8. pauNiya vi0 je0| 6. vayaNa suNivana pA0 / 10. kaNu je0 / 11. gayacarauyariudaya je0 / 12. caMdi je0| 13. saMcaliya je014. vala bhara bharaNa je0| 15. suNa vije0 / 96. AveMtu je0 17. kumahaM je0| 58. vihiM je0 / 16. siya sarehi jemva mANu je0 / 20. kalakali je0 / 21. ravi raM0 pA0 / 22. khara pA0 / 23. pujehi pA0 je0| 24. uppUya je0 / 25. ghukkAra ki pA0 / 26. najjihiM je0, 27. gagalA. paa0| 28. raNasaraMta pAla / 26. saMcarihiM je.| 30. dhUli huliya pA0 / rayavesa paal| 31. uddhaM dha. pA0 / 32. gayaNili paa0| 33. senna bha0 paa0| 34. viliTTa sI0 pA0 / 35. millai je0| 36. viujjhivi 37. kara chinna paa0| 38. kariyaru paa0| kara vi je0| 36 bhaNai kA0 pA0 / Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhara bAhubali vaNNaNaM vAmahatthiNa gahiya 1 kari kacchu uttinu so karivarihi kari kayaMta karavAla - bhIsaNu / saMcaliu savaDammuhau, sIharahaha havakaMtu naMdaNu / eta sammuhu khagga karu, tajjivi sIharaheNa / duvvayaNeNa va tikkhaiNa, Ahau vAvalleNa / / 2385 / / sIhanAhiNa chinna- kaMThayalu, rass dharaNiyali, sIsa-mukka guru jiha na sohai / ugghuTTu devehi nahi, sIha cidhu 10 ko samari johai / eu nisuNivi macchara bhariu, sattaturaya- rahi bhAi / Aiccu " va Aiccajasu 13 sIhajhayaha " muhi ThAi || 2386 | jAva chAya 15 sattu bANehi, 10 suu bharahaha tAva lahu, tassa sammuhu" somajasu dhAvai / to baMdhau niyavi raNi, AicciNa cAu muccai / bhai saneha bharahasya, paI sahuM mahu raNi kANi / bhAuya mukkauM jAhi" ghari, amhahaM ayasu ma ANi / / 2387 / / bAlu bollai tAu vAhubali anu vaMsu sasi-nimmalau, so vi bhAya maI maliNu kijjai / AsaMkivi maraNa-bhau, raNi caDevi" jai puTThi dijjai // ajju vi kallu vidhuvu maraNu, dhayavaDa- caMcala paann| majjha calAcalu bAlaha vi, raNi kahisihi tuha bANa / / 2388 / / eu nisuNivi harisabhara bhariu rahu 'kheDivi sUra" jasu, gayau pAsi lahu" lahuya bhAyaha / rahu millivi dhariNi Thiu, laggu kaMThi viNamaMta gAyaha" / bahuyaha kalaha miliehi, kaMThAlagga bhuehiM / royAviyaI ruyaMtehi, seNNahiM, seNNaiM duhi vi jaNehi || 2389 / / puNa vi mayagala-kaya-mahAroli, vaNijju rakkhaMta-raNi, vaMdi -viMdi - ugghuTu" - maMgala / ArUDha takkhaNi rahihi, apphAliya- cAva-maMDala / rahavari saMThiu somajasu somavaMsandhau bhAi / caMdaNa - cacci u" siya-vasaNu, bAhubalihi jasu nAi / / 2390 / / ekku najjai sUrasuu samari, niyateya tajjiya- taruNa- taraNi teu tihuyaNa bhayaMkaru / somANaNu soma-suya sarisu anna dIsaMta maNaharu / kumarahaM raNi DhukkAhaM / kusuma - vuTThi" gayaNaha surahi", mukkiya matthae tAhaM / / 2391 / / sUra- vaMsa-sasi - vaMsiyahaM bANa dhArahi dovi varisaMti, sUravaMsa - sasivaMsa satti somiNa bhuryAha jima sAvaNi sajala ghaNa ghaNa-pahAra ghummaMta-loyaNa / avaruppara jayavijaya aNuhavaMti raNa- rosa - bhIsaNa / siri, nicchau muNaI na mUDha / kavaNu varauM aMtari bhamai, saMsaya- dolArUDha / / 2392 / / bhAmevi eNa pajalaMta-taNu, mukka vegi jimva" nAri dussaha / sA sArahi turaya rahu, haNivi paDiya uri sUra - kumaraha / hiyayArUDhae kaMta iva, mauliya- loyaNu thAi / sattii pIDiu bharahasuu, paDiu mahA-taru nAi / / 2393 / / 213 5. hakkaMtu vara bhaDu, 1. Na dhariya kari pA0 / 2. kaccha pA0 / 3. unninnu je0 / 4. karivarahi pA0 / je0 / hakkaMtu naMdaNu vara bhaDu pA0 / 6 iMtazrI je0 / 7. eMtau khagga ka0 pA0 / 8. ugdhuTTa de0 pA0 / 6. nahi pA0 / 10. ciMdha ko0 pA0 / 11. maccharu dhariya pA0 / 12. bhAicca va pA0 / 13. prAyacca pA0 / 14. sIbbhayaha je0 / 15. chAiya pA0 / 16. sattuThANe0 pA0 / 17. tassamuha je0 / tassa samuhu pA0 / 18. viriNi je0 / 16. sanehaM - u bhara supro pa0 pA0 / 20. jAha gha0 pA0 / 21. rali je0 / 22. caDe ja0 pA0 / 23. vi vava je0 / 24. sUru ja0 / 25. lahU ya je0 / 26. gAyaha pA0 / 27. ugvaTTa pA0 / 28. rahabara saM0 pA0 / 26. cacciya si0 pA0 / 30. yaNi bhayaM0 je0 / 31. vaMsiyaMku0 je0 / 32. kusamaviTTigaya je0 / 33. suridahiM je0 / 34. avaropparu je0 / 35. sUravaMsa sivasasiri je0 / 36. bhuyahi bhA0 je0 / 37. timva pA0 / 38 dummahu0 je0 / 36. pa kaMta pA0 / Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 jugAIjiNiMda cariH lahavi ceyaNa bharaha-putteNa, AyaDDhiya dhaNuhareNa, mukku bANu aggeu daarunnu| paDivakkhu tasu somajasu, sarai satthu supasatthu vAruNu / ___ aMtaru lahivi niraMtarihiM, sarahiM bamAliu vAlu / AicceNa so somajasu, somavaMsa-varisAlu // 2394 / / tAsu aMtari ThAi balanAhu nAmeNa vi sIharahu, sIha-satta-rahu siih-vaahnnu| bharahAhiva-daMDavai, tAsu Dhukku snnddh-saahnnu| avaruppara jujhaMtAhaM, sNgr-niunn-miinn| raNasiri aMtari saMcarai, doNha vi daMDavaINa / / 2395 // tA salakkheNa mokkhadakkheNa sIheNa siya-sara-saeNa, chattu chinnu chAiu divAyaru / hau miThu vANeNa puNu, seNAvai uri khuruppiNa / kari siri paDiu paData-dhaNu, omilaann-muh-sohu| senAvai bharahesaraha, jo kila Asi ajoha // 2396 laddha-ceyaNu jakkha-kaya-rakkhu, karavAla-vikarAla-karu, puNu vi caliu bhaDu sttu-smmuhu| uttarivi gayavara-siraha, turiu caDiu rahi siihciNdhh|| bhaDu paNiu ari sIharaha,' amunniy-vr-bhdd-liih| iu suhaDattaNu mana muNahi, jaM vAhaNi maha sIha // 2397 / / eu pabhaNivi0 khagga-dhAeNa siru chinna sIhajjhayaha, pahaya sIha sArahi nivaaiu| jayakuMjari daMDavai, laddha-lIha12 socaDiu jAiu / caMduggami jiva kumuyavaNu, viyasiu bharahaha sennu / bAhubalihi valu kamalu jimba, takkhaNi hau vivannu // 2398 / / tAva nArau samara13-saMghaTTa saMtuLu nayali bhamai, dei diTTina vi kumaru pecchi| nisuNevi gau mAyahari, garuya-vegi sA tattha vucci| analavegi viNu jo samaru1, viNu vaMjaNi AhAru / rasa-hINiNa bala-vajjieNa18, ko kila ti sAhAru / / 2399 / / gayaNavallahi nayari paisevi, gau nArau kumara-ghari, kumara-jaNaNi-jaNaehi namaMsiu / uppADivi agghu tasu, hatthu devi ghara-majjhi pvisiu| so jaMpai DhaDDhara-sariNa, mahu-vitthariNa na kajju / bAhubalihi bharahesaraha, vaTTai saMgaru ajjumaa2400|| khayari vAriu hattha-sannAe mA nAraya garuya-sari, bolli eu jai kumaru suNisai / tA saMgari saMcaliu, natthi koi jo maDDa dhrisi| bhImu mahAhau tahiM balahaM, garuyau jnn-sNhaaru| analavegu puNu samara-piu, na muNai2 kajja-viyAru // 2401 // puNa vi bollai garuya-saddeNa so nArau samara-piu, ajja amhi bhoyaNu na lddhuN| pekkhaMtau saMgAmu Thiya, dehi kiMpi jai atthi rddhuN| kAla-vilaMbu na hau~ khamauM, maI dekkhevA jujjhu| dANa-niyANa-vivajjiyaha, kavaNa viyaDhima tujjha // 2402 / / eu nisuNivi analavegeNa sAmarisu sArahi bhaNiu, ajja ajja raha pauNu kijjau / jAevamai samari, samari tatthu maha tuhaM biijjt| raha paugivi sArahi bhagai, visamau vajjai tUru / kumaru caDiu vilasaMta-karu, udayagirihiM jimba suru / / 2403 / / 1. sirihiM je0 / 2. mAlIu je0|3. aMtari vAi bala je0 / 4. saya sara pA0 / 5. senAvai urikkha ruppeNa je0 / 6. turiya ca0 paa0|7. sIha raha paa0|8. eu je0 9. maNasuNahiM je0|10. paNa vi je0 11. siri chi je0 / 12. lIdu so0 pA0 / 13. saMvara saM0 pA0 // 14. kumara pe0 pA0 / 15. vegiviNi pA0 / 16. samvaru pA0 / 17.. vaMjaNe prA0 pA0 / 18. vajjiyiNa paa0| 16. te sA0 paa0| 20. kajja je0| 21. ajja pA0 / 22. saNAe je0| 23. kumara su0 je0| 24.. jo maMDa dha0 je0| 25. hava taM haM vala0 pA0 / 26. maNu yai pA0 / 27. amhe bho0 je0| 28. saMgAma paa0| 26. kiMpi jai pA0 / 30. yaha ka0 je0| 31. viyaddhi je0| 32. jA.evauMmaI samari pA0 |jaa evaM mai kira samari je0| 33. rehu pa0 je0| 34. visamAM va0 pA0 / 35. caliu je0| 36. jimva sura je0| Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharatabAhabalivaNNaNaM 215 jaNaNi-jaNaehiM ruddha raha-maggu sasiNeha vAriu kumaru, kavaNu kajju tuha vaccha smrinn| raNa-raMga-raMgiya-maNiNa, bhaNiu eu siri-annilveginn| lohi payaTTai khattiyahaM, kiva jujjhai avheri| aha jajjhaMtau jai marai, tattha vi kA avaseri // 2404. / samara-sAyari matta-mAyaMga-, karaDa-yaDa-pagalaMta-jali, turiya-turaya phennoh-duttri| nivddNt-hy-gy-suhdd-ruNddmaal-mNddiy-mhiiyli| ajja paiTrai samara bhari, jaDa hauM tatthu na jaauN| to lajjAvauM niya-jaNau, abbhokhijjai ThAuM / / 2405 / / deva dANava siddha gaMdhavva vijjAhara kinnara vi, haMtu sakkhi mahu samari Dhukkaha / paralogu vi nippalau, tAya kajji mahu ajju cukkaha / maI jAeNa vi kavaNu guNu, tAyaha kA muh-chaay| jai hauM mella ekkalA, raNi jujjhatA bhAya / / 2406 // ahaha nAraya narai nivaDesi jai saccana hu cavasi, kavaNa saMkha cakkahara-sennaha / saMpattau ahava na vi, visaya-sIma vAhuvali-tAyaha / bharahesara-siri saMcarau, tAyaha10 maMdiri ajj| ahavA saccauM jaNa bhaNai, caDaNaha paDaNihiM kajju / / 2407 / / bhaNai nArau kumara nisuNehiM, caurAsI lakkha tahi, bhinna bhinna rh-tury-htthihiN| dIsaMta saMtAsayara, suhaDa-hattha-gaya-nisiya-sasthihi / payacArihiM puNa chANavai, tiM sahu~ callahi koddi| bAlaya ! balu bharahesaraha, mAi na kattha vi toDi // 2408 // eu nisuNivi anilavegeNa coyAviya raha-turaya, smr-rhs-romNciyNginn| saMpattu ai-palaba-bala, miliya jattha so tattha vegiNa / rahu" ruMdheviNu tAva Thiu, avasaru kumaru niyNtu| raNa-rasa-rasiya-siNiddha-maNu harisa-visAya vahaMtu / / 2409 / / bhaggi niyavali mayai sIharahi, sara-sallii somajasi, bharaha-senni paharisu vhNti| accitiya-pAhuNau, anilavegu saMgAmi ttukki| paMcANaNu jimba gayaghaDaha, thakkau kama sjjevi| vAma-hatthi dhaNuharu dharivi, iyari siya sara levi / / 2410 // ekku saMdhai divva-joeNa sara pasarahiM saya sahasa1, lakkha koDi chAiya-"nahatara / saMruddha-ravi-kara-niyara,bharaha-senni nivaDahiM niraMtara / natthi su sArahi na vi suhaDu, turau na hatthi pyaai| anilavega-sara-jAliyau, jo na vi naTThau jAi // 2411 / / ariri nAsaha keNa kajjeNa thira hoha mA bhau karaha, kari karevi kodaMDa jNpi| seNANI sammuhau, anilavegu raha rahiNa cNpi| anilavegu vegAgayau kr-kddddhiy-krvaalu| dhaNu guNu dhayavaDu sira-mauDu, chattu vi chidai vAlu // 2412 / / puNu vi giNhai annu kodaMDu, ___ saru saMdhai jAva tahi, tAva vAla siri caDiu dhAivi / siru millivi aMsiThiu, aMsu cayavi tigi caDiu jaaivi|| dhaNu-koDihiM dhaNu-guNi28 saraha, khaha rau pau devi| kumaru gayau seNAhivaha, nahayali mANu malevi / / 2413 // 1. loha pa0 je0| 2. kaM je0| 3. tahiM paa0| 4. samari bhari paa0| 5. jai samari na paa0|6. prajja bhakkahA je0| 7. maha chA0 je0 / 8. jau saca na vi cavasi je0| 6. na va visa0 paa0| 17. tAyahi maMdira ajja je0| 11. nisIya satthahi je0| 12. callAhiM paa0| 13. ketthu vi je0 / vegeNa pA0 / 14. raha ruMdhe paa0| 15. siya nivaddha pA0 / 16. sahassa la0 paa0| 17. niraMtara je0| 18. nivaDaI je0| 16. arere pA0 / 20. tAmba pA0 / 21. asaMthiu aMsu je0 / 22. tigi ca0 je0| 23. gaNa sara0 pA0 / Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 jugAijiNidacariya anilavegaha siri surummukka pupphaMjali bhamaragaNa-gijja'mANa-guNa-niyara chjji| daMDAhiva-muha-kamalu, kasiNa-masiNa naM ohlijjaa| kumara-kayatthiu vimaNa-maNu, seNAvai savilakkhu / daMDarayaNu niya-maNi sarai, teya-puMju paccakkhu / / 2414 / / tAva Aiu' caMDu so daMDu, raNa-rahasa-laMghiya-gayaNu, atul-sel-sy-khNdd-khNddnnu| mittu vva sama-dukkha-suhu, vihurakAlinaM bhariu sjjnnu| hatthi thAi seNAhivahu, sattuttAsu krNtu| kati-kaDappa-maDapphariNa, tihuyaNa kaMpAvitu / / 2415 / / paraha pisuNavi0 riddhi-vitthAru asahaMtaha teu tahu, mIliyacchu vicchAu bhaDayaNu / hAharava-muhala-muhu, bhaNai tAva gayaNayali surynnu| phuDa-nivvAiya-muha-vivaru, dddh-daaddhaa-vikraalu| anilavega-kumaraha payaDu, saMpai pattau kAlu // 2416 / / taM suNeviNa vayaNa devAha, vijjA-bala-dullaliu15, anilavegu ucchaliu aMbari / kaya-pavala-kalayala-muhalu, uttaasiy-sttu-sNghri| mAyai vaddhivi lahu caDiu, khaMdhi sennanAhassu / dUsaha hUu' adamiyAhuM, jiha juya-rUva-sahassu / / 2417 / / daMDu leviNu pabalu bAhubalu usArivi bhaDabhUehiM, sIhu jemva kari-ghaDa rnnNgnni| bhaMjeviNu bhaDugayau, phAla devi so niyaya-saMdaNi / sAhukkAru asesu tahuM, saharisu sattu vi deti / raMjiya guNehi mahattha-mai nara maccharu na vahati / / 2418 / / ettha25 avasari mehaDaMbariNa26 giri-garuya-apamANiyahiMga, dANa-vAri-saMsitta28-dharaNihiM / haya-thaTTa-rakhiya-khurihi,30 gulugulita-guDa-guDiya-gatihiM / ' siMdUriya-kuMbhatthalihi, sNkhaahrnn-dhraahiN| unnayavaMsa-samubbhavahi, vajja-kaDhiNa-dasaNAhiM / / 2419 / / satti-ttomara-kuMta-vAvalla siya-sella-saMgaya-suhaDa-bhariya-kaNayamaya-sAravaTTihiM / maya-lINa-bhamarAvalihi, sattuvakkha-khaya-kAla-rattihiM / laMbAviya33-ghaMTAjuyahi, ubbhiy-thorkraahiN| veDhAviu caudisi kumaru, mattagaiMda-ghaDAhiM // 2420 // vimaNa-dummaNu sAma-muha-kamalu ciMtAuru raNa-rahasa-rahiu kumaru sArahiNa vuccai / kiM kAraNu vara-suhaDa, samara-majjhi vavasAu muccai / somavaMsa-dhayavaDa-dhavala, dhaNuhu ma hatthaha melli / kAyara-bhaDa-thaDa38-siya-sarihi, salliu parahA pelli / / 2421 / / naTThi niya-bali thakku tuhu ekku39 paI bhaggu paravalu sayalu, daMDu gahiu daMDavai-hatthaha / kothAi savaDa-muhau, samari suhaDu tuha gahiya-satthaha / rayaNAyaru bAhahiM tara "vi, goppai buDDi3 ma dev| haNi paravalu jayasiri karau, tuha nikkaMTI seva / / 2422 / / 1. gajjamANa pA0 / 2. kumaru je0 / 3. kayatthiya je0| 4. vimaNu maNa je0 / 5. lakkha paa0| 6. saraya te0 pA0 / 7. AIo je0| 8. rayarahasa paa0| 6. karitu paa0| 10. pisuNo va ri0 je0| 11. asahaMtau te0 pA0 / 12. puNa pA0 / 13. muhaniyaru je0| 14. vayaNa de0 pA0 / 15. liya a0 je0 / 16. mAyaI pA0 / 17. damiyA huM pA0 / 18. jiya jU sarUva je0| 16. sahammu pA0 / 20. bhaDa bhUyahiM pA0 / 21. gaya gha0 paa0| 22. bhudugayaha paa0| 23. niya saMda0 paa0| 24. etthaMtari meha je0| 25. DaMbareNa pA0 / 26. mANiehiM paa0| 27. sasatta je0| 28. hayapaTTa0 je0| 26 . kharahiM je0| 30. galagalita je0 / 31. gaDagaDiya je0| 32. bhavihiM pA0 / 63 . vaddhirhi pA0 / 34. laMbAvIya je0 / 35. jUyahiM je0 / 35. gattamaiMda je0 / 36. ururuNa je0 / 37. sArahiNi va0 je0 / 38. maccaupA0 / 36. DappaDa0 je0| 40. ekku paa0| 41. koppAisa0 je0| satthaho paah| vAhahiM je0| 42. taru vi je0| 43 . buDumadeva je0 / Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharahabAhubalivaNNaNaM 217 kumaru pabhaNai nisuNi sArathi,1 mahu ANa tAyaha taNI, tAya tAya-paya-paumu aMtari / jai citti maha maraNa-bhau, vasai etthu bahu-suhaDa-saMgari / para ettI avaseri maNi, jaM raNi sakkhi na taau| suyaNa na nayaNihiM saccaviya, jaNaNi na kiu pnnivaau||2423|| anna sArahi majjha maNi ciMta sA sallai sallu jimva', dahai dehu rai harai jaru jiha / to sevau atula-bala, guru-payAvu niya-tAu maM kih| iha jujhaMtau ajju hauM, sArahi kahiM vi na mNtu| gaya-ghaDa vihaDAvitu maI, jai raNi tAu niyaMtu / / 2424 / / samari tisiyaha vayari-kari-vAri, ghoTuMtahaM ghaDaghaDahaM,10 majjha samari paccakkhu pekkhau / jaM tAu na vi jAu raNi, teNa majjhu muha-rAu dINau / / saI diTThaha kahiyaha pariNa, kajjaha aMtaru hoi| avi uppannauM suraya-suhu, kahiu ki sakkai koi // 2425 // nAhi-kulayara-gabbha-saMbhUya, telokka-tAmarasa-ravi, jiNu ases-sursty-sNthuu| piu tAyaha tAu mahu, sura-kariMda-kara-thora-thira-bhuu // piu lajjAvauM jai samari, to hauM homi na koi| so sUu jAeNa ji jaNau, to sura-bhAyaNu hoi / / 2426 // e (u) jaMpivi teNa maNa-majjhi, sa-carAcara bhuyaNa-guru, tAya-tAu appaha piyAmahu / paramesaru paramaguru, thuNiu risahu tihuyaNa-suhAvahu / ettha bhavaMtari annabhavi, parai parArai deva / khaNu vi ma phiTTau maha maNaha, tuha paya-paMkaya-seva // 2427 / / deva-dANava-jaNiya-paya-seva, supasattha-maMgala-nilaya, bhuvaNa-tilaya-duggaya-nivAraya / karuNAmaya-mayarahara, pahu saranna saMsAra-tAraya / / jai pahu labbhai maggiyauM, tA ettilaDaM krejj| bhavi bhavi mahu niya-paya-kamali, avicala bhatti vihijja // 2428 // sayala-tihuyaNi payaDa-vAvAra, sannANa-12dasaNa-caraNa-rayaNa-kiraNa-tama-pasara-nAsaNa / sacarAcara-jIva-hiya, jayahi deva supasiddha-sAsaNa / / Na maNivai dhaNahaM kari,karaDi-karaDi sara-lakkha tihayaNa dhavalauMsiya-jasiNa, raNi nijjivipaDivakkha / 2429 // jammi dhaNusaya-paMca16 uccattu ghaNa varisihi vaMchiyauM, rasa-visesa jahiM surasa-bhakkhahaM" / jIvaMti jahiM jaNa suhiya, caurAsI vara-puvvalakkhahaM / so jiNavaru lakkhaNa-nilau, saraNAgayahaM sarannu / risahesaru maha maNi vasau, bhavi bhavi deu ma annu / / 2430 // bhuvaNa-bhUsaNu bhuvaNa-sAhAru, bhuvaNesaru bhuvaNa-guru, bhuvaNa-bhANu bhava-bhamaNa-bhaMjaNu / paramesaru parama-paya-vaddha-lakkhu jo jiNu nirNjnnu|| paDhama payAvai paDhama jiNu0, jnn-mnn-jnniyaannNdu| saraNu asaraNaha hou mahu, sAmiu paDhama-jiNidu // 2431 // eva paNamivi ti-jaga-nAhassa saMnaddha maNaharu pavari, rahi caDevi caMcala-turaMgami / sArattha22-sArahi bhaNai, sajja hoha cl-smr-sNgmi|| gaya-ghaDa-vihaDAvaNa-maNau, jiva paMcANaNu siihu| anilavegu para-bali paDiu, niya-jIviyaha nirIha // 2432 / / tAva payaDiya-hakka-pokkehi daTThoTThihiM riu-bhaDihiM, ghora-rosa-rattaMta-nettahiM / AyaDDhiya-dhaNu-guNehiM, vaNa-mAla-mAliya-nahaggihiM / / cau-pAsihiM 23 paharaMtehiM, so sur-vhu-mnn-coru| miga-luddhiya-hevAiyahiM24, veDhiu siMha-kisoru // 2433 / / 1. sAraccha je0 / 2. taNiya tA0 pA0 / 3. payama je0| 4. ettha je0| 5. sayaNa je0| 6. sallaya sallu pA0 / 7. jiha paa0|8. samara ti0 je0|6. tisayahaM je0| 10. paDaghaDa0 je0| 11. paccakkha pe0 pA0 / 12. vAra varanANa daMsaNa pA0 / 13. tuhaM maNi je0|14. riNi najji vi pA0 / 15. nijjiva pA0 / 16 . paMcauvvattuSaNa paa0| 17. sarasabha0 je0| 18. bhave vi deu mAnnu paa0| 19. bhusaNa bhayaNu sahoru je0| 20, paDhama niva jaNa0 je0 / 21. saMnAhamaNa0 je0 / 22. sAraccha sA0 je0| 23. pAsiu paha0 je0| 24. hevAhiehiM je0 / Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 etyaMtare dhayavaDaggalaggeNa mahAveyAleNa sArattha' sArahiNA ya ki kAumADhattaM / bhai rakkhasu rahaha pAsehi, riu-mukka-paharaNa- nivahu, dhuNavi dhAi cidhaggi lggi| puNamatta-mayagala ghaDau, bhesayaMtu hari jeMva vaggai || moDiya - muha kaya rakkhasiNa, samuhaMtA saya-vAra sara gaya mahIyali nipphalA, khalikaya jiha uvayAra / / 2435 / / rahu payAvas cakku jiha bhamai bhAmaMtu diTThI pasaru, diTTha- hiTTha- sura-nara-samUhiNa / niya' - pAya - hari - khura khaeNa, saMchAio reNu-nivarhaNa || jo jo joi hu' ji tahuM, hatthatthiya tuha thAi / rahu sammuhau nisAgamaNi, vesA jaNavau nAi / / 2436 / / eyAva-sare vara-vijjAharI - kucchi saMbhaveNa mahimaMDalekkavIreNa anilavega-kumAreNa riubale pariumAdattaM // suhaDa suhaDai haNai haya-thaTTa, doghaTTa kaDDhai saguDa, raha-samUha bhuya-baliNa bhaMjai / AloDavi' vairi-valu, egarahiNa taM sayalu gaMjai // anilavegu jimva anilu timva, valai valai nahi jaai| puMkha" harai siri bhaDa-kaDihi, "jahiM bhAvai tarhi ThAi / / 2437 / / so pasu vi natthi khaMdhAri / jo kumari 14 na vi saMcariu, pavala-rolu saMkulu bhamaMtiNa" / nIsesa tilokka jiha, haya-jieNa huMtiNa" maraMtiNa || raNa - sAyari ekkiNa rahiNa, bhaDisaMkaDa paharaMtu / anilavegu kara sira dalai, daMtaMtari pau detu / / 2438 / / china suMDihi lutta-kannehi sara- bhinna- kuMbhatthalihi, khaMDakhaMDikaya - puccha - pAyahi" / nivaDaMta - vara - vAruNihiM, 20 sAravaTTa - pavaDaMta suhADihi // raNadhara durasaMcAra kiya, anilavega-kumareNa / dhavaliu niya- kulu 22 siya-jasiNa, bAhubalihi taNaeNa || 2439 / / ruNaruNitahi bhamara - niyarehi pariseviya - gaMDayala - paya-paDaha - parivu suNepiNu / guru-macchara-bhara- bhariya uddha-matta kari karu kari appaNA paroppara, 22 jujjhivi bhaMgaha jaMti / kalahijjaMtA gharikalaha, suMdara kasu sUla-bhallaya- sella-vAvalla, saMbhinna ucchalla-taNu - galiya pabala ruhiraMtra - poTTala " / Aseha" nAyaga suhaDa, paDiya paDiya kara - sattha- maMDala || anilavega- 2 paMcANaNaha, gaya- ghaDa bhaya-saMbhaMta / avagaNiya aMkusa sayala, o dIsahi, nAsaMta / / 2441 / / 18. pATana kI prati meM isa dohe ke sthAna meM yaha dohA milatA hai 6. niupA0 pA0 / 7. tasu jituhuM je0 5 je0 / 12. kaDihi je0 / 13. tahi cAi je0 / je0 / 17. hoMte Na pA0 / 1. sAreMcha je0 / sAraccha pA0 / 2. bhomai je0 / 3. dhuNavidhAi je0 / 4. puNa mattA ma0 je0 / 5. saheMtA je0 / dhAi pA0 / 6. AroDa vi pA0 / 10 i mahi je0 / 11. paMkha 14. jo kumari na vi pA0 / 15. saMcaliu pA0 / 16. bhavaMtiNa 19. pAehi je0 / 20 ji ju0 jugAi jiNidarcAraya eMtu na dIsai jaM tu na vi, veriu veri-balehi / hi sakamma pariNAma tiha, pAyaDu hoi phalehi // 27. bharahasennu hallohali upasariya ruhira pavAha / haya gaya rahabara suhaDa thaDaraNi saMcarahiM anAha / / 62 / / pA0 vAriNi je0 / 21. niya kalusiya jasiNa pA0 / 22. mattu karu kari0 je0 / 23 pparuhUM pA0 / 24. kaha vi pA0 / 25. poDala je0 / 26. prAroha je0 pA0 / kareppiNu // vina huti / / 2440 / / Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharatabAhubalivaNNaNaM 219 niru payaTTai samara-saMghaTTi, bhajjati gayavara-niyari, rahiya-rahiya-ladvRti saMdaNi / muNNAsaNi hayanivahi, tarala-nayaNi naranAha-naMdaNi / / ghaNaDaMbaru gaya-sAhaNiu, mehu jemva gjjNtu| meha-nAi gayavari caDivi, sara-dhArihiM varisaMtu // 2442 / / hukku kumuraha karivi sannAhu, . jaMpaMtu ai niThuraiM, ajja vAla tuha kAlu kuddhu| nAmaMtu na vi chuTTihisi, mehanAI jaM maggu ruddhau // ciru vilasiutaiMsamara-siri, ukkhaya-nara-sira-nAla / ghaNaDaMbaru' bhaDa piDi paDiu, marahi niruttauM vAla // 244 somavaMsaha tilau mahu jaNau jaya-pAyaDu bAhubali, (bAhu) baliNa ji jagu vi jittau / guru risahu riu bharahavai, jeNa jiNavi chakkhaMDu bhuttau // piyaru piyAmahu pittiyau, te kAraNu hauM kajju / jai nAsauM raNa-siri caDivi tinni vi lajjihiM ajju // 2444 / / eu nisuNivi dhuNavi dhaya-ciMdha, savaDammuha gayavaraha, kilikileMtu veyAlu dhAviu / sAratthiNa kumara-rahu, gayavarassa pakkhai bhamAviu // kumaru vi jiva jiva ukkhaNai1, tiva tiva vidhai paay| chinna-mUlu jiha taru paDai, kari mellavi majjAya / / 2445 // kumaru hakkivi bhaNai bhaya-rahiu, vAmeyara-kara-gahiya18-phalaya-khagga ari mehddNbr| lajjAvi mana bharahavai, sarahi sattha bahu-vAya DaMbara / / . ve akkhara te bolliyahi, je nivvAhaNa jNti| abvaggala nara vollaNA, capphalihuMti na bhaMti // 2446 / / to kumAra vi mehaDaMbariNa acchoDiu moggariNa, Thiu alakkha mIlaMta-acchiu / ghumaMtU dehAvayava, jaNaNie va mucchai paDicchiu / / harisa-visaMThulu bharahavalu, mahi-maMDali vi na mAi / ghaNaDaMbaru ghaNa-mehu jiha, dhaDahaDaMtu na vi thAi / / 2447 / / laddha-ceyaNu sIha jiha turiu, uThevi dharaNIyalaha, daMta-daMtu ukkhaNivi vegiNa / acchoDai teNa lahu, anilavegu sira garuya-rosiNa / / kari-sAhaNu hallohaliu, aDu-viyaDDu bhmei| ahavA sAmi-vivajjiyaha, ko sAhAru karei / / 2448 // mehaDaMbaru kumara-ghAeNa, ghummaMta-loyaNa-juyalu, paDiu mahihiM pddhulNt-kNdhru| saMjAu cakkAhivai, rAhu-gahiu jimva pavvi sasaharu / / kumara-ghAya-jajjariya-taNu, niya-pahu-kajjaha cukku| cakkAhivu kari uppariu, takkhaNi pANehiM mukku // 2449 / / mehaDaMbari anilavegeNa vihaDAvii gayaNayale, khayara-jakkha-gaMdhabva-siddhihiM / kusumaMjali kUmara-siri, mukka harisa-viyasaMta-nettihi // laddha-jao vi na ullasai, maNa-mayaraharu kumaari| ahvA vasaNasavi sarisa, purisu tucchiyanAri // 2450 // ettha avasari bhaNiu bharaheNa __ ari! sArahi raha-rayaNu, toravehi lahu bhAya-abhimuhu / eu nisuNiviNu piu purau, bhaNai kumaru cakkahara-sammuhu / bharahesara tAyaha taNau, taNau ma laMghiu jAhi / anilavegu jai taiM18 suyau, tA tasu sammuhi 1 ThAhiM // 2451 // jAsu saMkai saggi sakko vi, pAyAli puNa bhayabhariu, nAgarAu sAsaMku ltttti| so suhaDu takkhaNi marai, teNa sarisu jo samari vtttti| tuhu para nAmiNa bharahavai, kammiNa puNa maha taau| tA ti saha jujjhaMtAha, mailijjai muha-rAu // 2452 // 1. paiTTa0 pA0 / 2. laTuMti je0 / 3. dukku je0| 4. jaMtu je0| 5. siu ta0 je0| 6. samari sari je0 / 7. bhaMDi pi0 je0| 8. dhaNi vi0 je0| . bhamAviu je0| 10. aokhaNai je0| 11. milli je0| 12. vA moyakkhara je0| 13. gahiu hu0 pA0 14. hu pAyaM0 je0| 15. na saMti je0| 16. Nu thiu je0 pA0 / 17. laMdhivi jAla je0 / 18. jaiti su0 je0 / 19. mmuha ThAhi je0 / 20. para nA0 je0|| Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 220 jugAijiNidacariyaM suNivi vAlaha bharahu duvvayaNu, balavaMtu vi dummaNau, sAma- vayaNu sahasati jaayu| sAtaha maha bharahu, kahiM vi ThAi paribhau na Ayau / / vAla-parAbhava-hittha-maNu, dasadisi joyaNa lggu| kumaru vi bharahesara rahaha, thakkau rudhivi maggu / / 2453 / / ekka-pakkhai kumaru jiya-samaru aNNattha nijjiya-bharahu, bharahu thakku snnddh-rhvru| sura-siddha-vijjAharihiM, bhariu gayaNu takkhaNi nirNtru|| sur-suNdri-viysiy-nynn,kusum-smcciy-dehu| Dhukku kumaru bharahAhivaha, samara-sirihi kula-gehu // 2454 / / bharahu pabhaNai nisuNi re DiMbha ! asamaMjasU ja bhaNahi, vAla bhaNivi taM taha khmijji| suNi saMpai appahiu, sAbahANa jaM maI kahijjai / / maha bhuyadaMDihiM mana marihi, ani jituha bhajjati / jimba khajjahiM vAlaya caNaya, miriyana tiva khajati / / 2455 / / Isi pahisivi anilavegeNa dappuddhara-kaMdhariNa, bhaNiu bharahu mana maraNi bhAyaha / hauM vissa-vissuya-jasaha, payaDu puttu bAhubali-tAyaha // tAyaha kAroNa tuha kAraNa, jai mahu vaccAha paann| tA uppajjavi maNuya-bhavi, kAina laddhau* jANa / / 2456 / / bharahu pabhaNai khuTU tuha kAlu re vAla! avinaya-bhariya, savvu kAlu ko tujjha sahisai / mai satthi hatthiNa liyaI, kavaNu tumha raNa-majjhi rahisai / / tAyaha mAyaha sumari tuhUM, marahi niruttau ajju / ahavA maha pAehiM paDahi, jai jIvevaI kajju // 2457 / / vAlu vollai samara-soDIru kara-saMpuDi sira dharivi, kavaNutumhi duviNau maniuM / raNa-kAli raNaraMgiyau, haNai bhaNai kaDuyaM (na)khattiu / / tAyaha mAyaha sA saraha, jA maraNaha bAhai / raNi maggaMtaha saI maraNu, kAlu vi kAI karei // 2458 / / nAhi-kulagaru-gabbha-sabhUya, bhuvaNesara-taNaya suNi, tujjha bhuyaNi jai-Dhakka bajjai / bhaDa-bollu bollitu naru, annu sabbu tuha purau lajjai / / to vi sarAsaNu kari karivi, mai pariyANi mnnaauN| jai paiM lakkhu vi laddha pahu, to maI mukkauM thAuM / / 2459 / / bhuvaNa-bhUsaNu loyaNANaMdu, jiha tAu tiha tuhaM vi maha, sAmisAla guruyaNa gaNaDuDhau' / guru-avinau jo karai, teNa hoi appANu dddddhu|| pekkhi pasAu karevi pahu, DibhaI phrNtaaii| chaDDi na tAI cirANAI, jujjhaiM jAiM gayAiM // 2460 / / tAva pucchiu bharahanAheNa, nihivAlu ko esa bhau, anilavegu niya-nAmu jaMpai / mahu savva-balu paribhavivi,gayau gayaNi ghaNu jemva gjji|| dhavala-phulla-mAlAhariu, caMdaNa-dhavalu vihaai| mahiyalu bharivi puNuvvariu, bAhubalihi jasu nAi // 2461 / / bharahanAhaha calaNa bhatteNa, nihivAliNa kali-maNiNa, sayaNu bolla mellevi bolliu / palhAvi kheyarataNau, jeNa sennu tuha saccu pelliu / ekkallaI ekkiNa rahiNa, johiya joha ajoh| helai haya-hiMsaMtayaha, saMdaNa daliya akhoha // 2462 / / jeNa nijjiya bhagga saMgAmi, ali-muhala-gaMDatthalaha, caurAsI lakkha hathihi / ji lIlaI mauliyau, mauDabaddha battIsa-sahasahaM / / sAhaNa jiNivi asesu tuha, guru-porisa-pabbhAru / pAviu maNi jimba parama-pau, avahatthiya-saMsAru // 2463 / / 1. sAmavannu sa0 pA0 / 2. ma0 bhamamacci0 je0 / ani ji0 je0 / 3. caNA mi0 pA0 / 4. laddhAMjA0 pA0 / 5. Na liyaI je. 6. nAhi paMkaya gabbha paa0| 7. Nu dUDha pA0 / 8. viu suNi je0 / Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharatabAhubalivaNNaNaM 221 tAva dAruNa-maccharacchannakovAnala-pajjaliu palaya-kAlinaM sUru tAvai / daDha-dasaNa-daTThoTThauDu, gahiya-dhaNuhu jamarAu nAvai / / dhaNa-guNa-TaMkArarava-muhulu, tihuyaNu kuNai asesu / bhaya-bhara-bhajjira kaha-kaha-vi, dharaNi dharai siri sesu / / 2464 / / suNahu loyahu bhaNivi bharahesu, Ayannu kaDhivi muyai, siya-saroha-puriya-diyaMtaru / kaya-karaNu kumaro vi taM, addhayadi khaMDai niraMtaru / / bAla-divAyara-kara-niyara-ubbhaDa-kaMti-karAla / kumaru muyai bharahesaraha, sara jIviya-khaya-kAla // 2465 / / bharaha-sArahi-turaya-rahu-chattu, saMchAiu siya-sarihi, anilavega-dhaNu-guNa-vimukkihi / bhiccehi vi maggaNihi, sarai kAi Aesa cukkahi / / kumaru vi bharahesara-rahaha, bhamiDivi pAsi pAsu / jimva diNayaru kaMcaNagirihiM, gau laMghivi AgAsu // 2466 / / mauDabaddhahaM caDai mauDaggi, toggi dhANukkiyaha, maMDalaggi phArakka-cakkahaM / suMDaggi vara-mayagalahaM, dhayavaDaggi bhau deMtu rahiyahaM / / raNasAyari bahu-rava-muhali, bhamaDai bhaDa bhesNtu| khaNi nayali khaNi dharaNiyali, dIsai bhaDu vagaMtu / / 2467 / / tao ubhaya-balehi vi jAo bahala-kalayalo jAyAsaMko jAo bharahavai / bharaharAu vi garuya-rAeNa, akalaMka-vaNNujjaliya, supaohara niya-kariNa geNhai / asi-laTTi piyakaMta jiha, para-bhaeNaM nahu khaNu vi mellai / / kumaru vi nahi mahIyali bhamai, kr-ky-siy-krvaalu| vairi-vAra-saMtAsayaru, bhAsura-bhiuDi-karAlu / / 2468 / / caDiu puNaravi bharaharAyassa', toNaggi bANaggi guNi, dhaNu varaggi saMdhANi vegenn| parasaMga saMkai saguNu, dhaNu kavaSNu jimva mukkarAiNa jaM jaM paharaNu lei pahu, tahiM sahiM vAlu parAi / maNu jiva piya vichoiyauM, thirayaru kahiM vi na thAi / / 2469 / / bharaha dummaNu jAu savilakkhu, . ki bhArahi jittu maI, ekki vAli mahu balu viluttau / pikkhaMtahu tihuyaNaha, majjha sennu savvu vi vijuttau / / / kumaru' pAsi uppari purau, (lahu)pacchi tiricchau dhAi / dUra-gau vi piya jimva phurai, nayaNahaM aggaiM nAi / / 24 // samUhaI taha caDai khaMdhehi, jaMghAsu nAsaMtayaha, hakka-saddi puNu vayaNu pavisai / joyataha loyaNihiM, paharaMtaha hatthehiM dIsai / / evamalakkhiu lakkha-bhaDu, pekkhivi bhrh-nriNdu| ciMtAvaNNau thAi jiha, viMjhaha virahi gaiMdu // 2471 // tao savisAyassa cakkiNo siraM savacchalayala-kaDiyaDa-tiga-dhaNukoDi-sara-puMkhesu caDiUNa nahaM gao nahayarI nNdno| bharaho vi sakheyaM bhnniyaaio| 1. yaha gAthA je0 prati meM nahIM hai 2. kareNa gennhi| 3. karasiya je0% 4. mahayalu paa0| 5. sinnu paa0| 6. vigutta je0| 7. kumaru pAsi uppa paa0| 8. ThAi vA0 / / . gamo vi0 pA0 / 10. samUhae pA0 / Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 ariri ! vAlau caDiu maha sIsi, ari aMsi ari vacyali ariri kaDihi ari timi para iu / aridhaNuha koDihi caDiu, ariri thakku sarapuMkhi jAu / ariga' (ari) gau ariri gau, maha matthai pau devi / na vi taM cakku na mauDadhara, jakkha na dIsahi kevi / / 2472 / / jugAi di muNivi sAmihi citti guru-kheDa, so ko paribhava-bhariu, jakba sahasa-kaya- rakkha bhIsaNu' / taM cakku cakkAhivaha, caDai hatthi pasaraMta nIsaNu' / / teu tAsu asahaMta raNi, nayaNaI kariNa vyaMti' / dukalattaha duccariu jimva, bhaDa hiTThA-muha ThaMti' / / 2473|| bharahu pabhaNai marahi re DiMbha ! ohaTTi lahu aggalihi' mA agAli' tuha maccu Dhukkau / niya jaNaNihi piyasu thaNu, daya 10 karevi maI ajju mukkau // nAsaMtaha ko lajjisai, mujjhi ma bujjhi" yAsa / jAhi valeviNu niyaya-ghari jaNaNihi pujjau Asa / / 2474 / / paDibhaNai anilavego pahuM pamottUNa je raNe ntttthaa| pamhusiya sAmi sukayANa tANa narae vi na hu ThANaM / / 2475 / / kohaMDI - tahiM vina te samA je jiyaMti jiyaloe / loehi aMgulIhi daMsijjatA palAyaMtA / / 2476 // vasaNasariyA - nibaDuM je na vi tAreti sAmiyaM suhaDA / tuMbI taNaeNaM vi kaha Nu tANa tullattaNaM bhaNimo || 2477 / / ajja lajjai tAu bAhubali sacarAcara-bhuvaNa-guru, tAya tAu tihuyaNi pasiddhau / risahesaru saraya sasi - sarisa - kitti bahu-guNasamiddhau " / / anilavegu jai raNiTalai, to lajjAvai sabbu / hauM garuya ehu lahuyaDA, bharaha ma karisai 18 gavvu / / 2478 / / kAI na dahai garuya giri-guMja lavu jalaha pajjaliu, vAla-sUru ki jagu na tAvai / eu jANivi bharahavai, karahi " ajju jaM. tujjha bhAvai 15 / / kiM kijjai vattaNaI, purisaha phuraNu pahANu " | lahuyau hoi kisoraDau, 17 dalai gaiMdaha mANu / / 2479 / / tAsu sammuhu to sahassAra, Amukka bharahesariNa, jalaNa-jAla- jAliya nahaMgaNa / garuyaTTahAsullasiya18, kahakahaMtu dhAiu 12 bhayaMkaru / / aNurAeNa khayaraMgaNehiM to payaDiu sabhAu / khemu hou ghosiu gayaNi, vAlaha" paDihau pAu / / 2480 || eMtu abhimuhu niyavi vegeNa, maNi, anilavegu mahu nAuM ghUsai / cakkeNa jai vi vegi jiu, to jiu jji hauM jujjha kajji vi // em bhaviNu payaDu bhaDu, nahayali" nAsaNa laggu / Isi haseviNu bharahavai, bhaNai suhaDa kiM bhaggu // 2481 // calavi dhIriNa 24 anilavegeNa gAya dhaNu-guNi, sarasamUhu saMdhevi mukkau / ti cakku cakkAhivaha, viddhu sareNa ekkiNa na cukkau // sarajAloli-vamAliyauM, cakka rayaNu na hi jAi / kumaru vi mahiyali puNu vi nahi, keli kareMtu ThAi / / 2482 / / khuddha" kAyara sUra maNi tuTTa, sANaMda surasuMdarihi, mukka kusuma siri anilavegaha / vicchAyau" bharaha muhu, mehi" vibu jiva divasa nAhaha // khalai calai matthai caDhai, raNi romaMtriya dehu / varisai saradhArehiM kumaru, jimva pAusi nava-mehu / / 2483 / / 1 asi va0 je0 / 2. suNi vi0 pA0 / 3. bhIsaNa je0 / 4. Na vayaMti je0 / 5. dukalattajiha je0 / 6. duccariehi pA0 / 7. muhaddhati pA0 / 8. lihi je0 / pragAli pA0 / 10. dai ka pA0 / 11. mujjhi je0 / 12. tihupaNi pasiddhau pA0 / 13. karihihi pA0 / 14. karihi pA0 / 15. ruccai pA0 / 16. pamANu pA0 / 17. yaja kesarivaDDAha dala0 je0 / 18. hAsallasiyau kaha pA0 / 16. tu thAiu pA0 / 20. bAlahi pA0 / 21. evamaNi je0 / 22. Du naha0 pA0 / 23. nAsai la0 pA0 / 24. vi cIreNa zrani0 je0 / 25. dhevi vimu0 je0 / 26. guTTu kA0 pA0 / 27. yahu bha0 je0 / 28. mehi vivu ji0 je0 / 26. pAuli nava pA0 / Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharahabAhubalivaNNaNaM 223 / upparAhuttu' puNu vi kaya-karaNu bhaDu dhAiu dhIramaNu, cakka-rayaNu saMcaliu vegiNa / ehu jAi nahi ehu gayau, ehu bhaNaMtu tasu laggumaggiNa / / bhaya-saMbhaMtahaM nahayaraha, uddha-muhAhaM mahaMtu / laMghivi vegiNa gayaNayalu, ravi-maMDali saMpattu // 2484 / / bhANu-maMDali tAmva devehi kiu kalayalu ko vi bhaDu, ehu ei nAsaMtu cakkaha / taM suNivi macchara-bhariu, caliu bAhubali sarisu sakkaha / / khaggu levi taM AhaNai, cakka-rayaNa-muhacaMdu / khaggu vi laggu vi tetthu lahu, gau ghAeNa' saya-khaMDu // 2485 / / jaM ji paharaNu kumaru vAhei , AvaTTai taM ji tarhi, sahii jemva jU-vaddha-lakkhai / puNu muTThihiM AhaNai, bAhu-juddhi laggevi vaggai / / jUyAreNa va pajalieNa, puNu puNu maggaMteNa / sahiu va muddha nirattha1 kiu, cakki laggaMteNa / / 2486 / / . tAva jakkhihi juddha-dakkhehi pariveDhiu lahu kumaru, vihiya-bhIma-guru-ghora-saddihiM / halavola-muhaliya-muhehi, mukka hakka-pokkahiM rauddihiM / / kasiNa-kesa-bhAriya-sarehiM", masi-sAmala-dehehiM / dAruNa-rava-gajjatehi, palai nAi mehehiM / / 2487 / / jakkha saMhari ghAya-saMdhAu, saMdhAriya-ghora-riu, ghora-ghosu nayaru payaMpai / UruuDDivi caMDa-balu, deva-dinnu paharaNaha gajjai / / dei surahaso ditAhaM, garuyA muTThi-pahAra / dinnai dijjai paDuehi, loiya saMvavahAra / / 2488 / / ekka-kAliNa savva jakkhAhaM vijjA-bali garuya-valu, jaNaha jaNaha bhaDu samuha dIsai / paDisadda, surapaharaNaha, nivaDataha16 ghoru ghusai / / samuhitau" bhaDu suragaNaha, kara-caMDau na suhAi / sunna-hatthu pavisaMtu ghari, vesA-loyaha nAi // 2489 / / sahivi niThura-dhAu sIseNa oaDDivi uruyaDi bhaDeNa, uddha-vayaNu raNi jakkhu pADiu / annikku ucchalivi siri, gADhu vihiM vi pAehi tADiu / / khayariNa kharayarakattirie, Ahau kanni na bhAi / vibuha-majjhi jiva abuha timva, jakkhu agaNNau ThAi / / 2490 / / jakkhu hatthiNa levi vAmeNa, kesehiM daTThoTTha-uDu, dAhiNeNa AhaNai muTThihiM / avarekkaha jaNhuihi, upphiDevi bhaDu caDai puTThihiM // jakkhaha uppari paDivi bhaDu, vAvaraMtu na vi ThAi / kAmuya jimva vesAyaNaha, baddhamuTThi na suhAi // 2491 / / niyavi kumaraha ghora-cariyAI to jakkha saMkhuddha maNi, osaraMti raNi riu akhaMDivi / jiha ghaMciya khINa-tila, ThaMti dUri taM cakku chaMDivi / / niya sattiya taM cakku sura, phukivi pajjAliMti / dUrosariya vi pisuNa jiha, muhiNa suyaNu tAviti // 2492 / / cakkarayaNaha jAla-mAlAhiM pajjAliya-sayala-taNu, bAlu to vi muTThihiM paharai / jiha kaNau huyavahi paDiu, aggi-vannu tahaM tAhi kijjai / / bAhu-lohiNa niru tiNhaeNa, muTThi va suttiNheNa / supurisu dupputteNa jiha, saMtAviu cakkeNa // 2493 / / 1. upparA muhu puNa vi0 pA0 / 2. vIrama 0 pA0 / 3. 0liya ve0 je0| 4. eu bha0 je0 / 5. su0 cakkaha paa0| 6. viliggi paa0| 7. ghAyaNa je0| 8. 0ru thAhei je0| 6. vivaggai je0 / 10. muTTha ni0 je0 11. nirattu ki0 je0 / 12. sirihiM pA0 / 13. riu gho0 pA0 / 14. pajihi je0 / 15. surahaM so je0 / 16. nivaiMtaha je0 / 17. samuhetu bha0 pA0 / / 18. uyare viu rayaDi bhaDiNa uThTha jaNNu raNi0 je0 / 16. chaDDivi pA0 / 20. suhiNa suyaNu tAviti pA0 / 21. kaNahUya0 pA0 / 22. tiNNae0 je0 / Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 tAva nimmiu bhaDiNa vijjAe, gayaNayali jalahara - paDalu, vAri-bhareNa taM cakku tADai / jalarAsi-mAliya taNu vi, vADavaggi jimva temva pajjalai / / ghaNa-jala-saMgiNa niru jalai, virahAnalu jimva cakku / jANiu bAleNa ehu mahu, vaTTai kajju asakku / / 2494 / / tAva nAhihi gabbha-saMbhUu, bhuvaNesaru saMbhariu, mukka-kova-dAvaggi-dAheNa / jhAijjai citti thiu, citta cariu jo jogi-viMdi / maraNakAli jo saMbhariu, bhava-bhau harai na bhaMti / bhatti-bharoNaya sura asura nara jasu pAya nama'ti / / 2495. pahu papphullapphulla-sula liya-muhu, viyasiya-nimmala- nayaNa- saroruhu / siri viraiya-maulaMjali - hatthau, pathuNar3a bhAva-bharoNaya-matthau / / 2496 / / jaya jiNa nAhi-kamala- vara- kesara / jaya jaya tihuyaNa - siri- sira sehara || sayalakalA-kalAva- rayaNAyara, jaya mAyA-nisi-dalaNa - divAyara / / 2497 / / moha - raudda- nidda- viddAraNa, jaya jaya mayaNa- hariNa paMcANaNa / neha-nilaya-musumUraNa-moggara, jaya jugAi-jiNa dhamma- dhuraMdhara || 2498 / / jaya jaya dhavala-dhamma-maNi- rohaNa, jaya kali-kalusa - vAhi-saya- sosaNa / takkarAla - karavAla - mahAbala, jaya jaya maNa - gaiMda - daDha - saMkala // 2499 / / moha-mahAvaNa dahaNa-huyAsaNa, jaya jaya mANa- mahAbhaDa - nAsaNa / dhavala-visAla-kitti-vara - kulahara, jaya jaya rosa- huyAsaNa-jalahara / / 2500 / / iMdiya-cora - Damara - ninnAsaNa, jaya jaya sivapura-paMtha- payAsaNa / mokkha-mahApuri-vArugghADaNa jaya dAlidda - mahAduma- sADaNa || 2501 / / kumaya-bhuyaMgama garuDa-mahAyasa, jaya jaya kumaya-kariNi tikkhaMkusa / sayala-surAsura-siri-cUDAmaNi, jaya jaya dukkha- rukkha-mUlAsaNi / / 2502 / / tihuyaNa- ghara-paIva - teujjala, jaya kappada maM- sAsaya- suha-phala / Asa- mahAtisa-haraNa - mahaddaha, jacca suvaNNa-vaNNa - vara - viggaha || 2503 / / niraya- kUva-gaya-bhuvaNuttArA, tihuyaNa- laggaNa-khaMbha bharADA / bhuvaNuppatti-laya- TThai-sAhaNa, jaya nara- sura-siva - sokkhaha kAraNa // 2504 / / sacarAcara -jiya- suha-saya-kAraya, jaya jaya bhIma - bhavannava tAraya / siddhAsesa joga - jogIsara, jaya telokka-pAla paramesara / / 2505 / jugAi jidiafri vara - lacchI-kulahari nayaNa- suhaMkari, aMguli-komala-laliya dali / abhuddhari bhavibhavi, mahu pahu nimma vi, bhamarattaNa niya- paya-kamali // / 2506 / / to sodhamma-jJAna maNu, jogabbhAseNa ThAi / mukkAhAro vimukka-kali, vAlu mahAmuNi nAi / / 2507 / / evaM so dhammajjhANabhAviyamaNorahamegaMte ThaviUNa rahamajjhaTThio ceva citiumADhatto- "haMta ! maraNasamae vihaDiyA ceva sAmaggI lakkhijjai / ahavA rahaMtarameva me suddhabhUyale dabbhasaMthAro niyaviveo ceva nijjAmago / yasa eyaM caiva saMgayaM" ti citiUNa bhAlayalakayakarayalaMjalI bhAvasAraM bhaNiu mADhato- rAgAiveriyANaM savvaNNUNaM namo arihaMtANaM / kammakalaMkavimukkANa paNamimo savvasiddhANaM / / 2508 / / 1 naya niyalamu0 je0 / 2 surapura pA0 / Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharahabAhubalivaNNaNaM 225 paMcavihAyAradhare payao paNamAmi savva Ayarie / siddhaMtavAyage taha ujjhAe vaMdimo sirasA / / 2509 / / khaMtAiguNajuyANaM asesaguNarayaNarohaNagirINaM / gayagAravANa namimo dhammasahAyANa sAhaNaM // 2519 / / hari-kari-raha-nara-nivahA aNatthadaMDAya atthadaMDA ya / bhaMDArA kodvArA tivihaM tiviheNa vosiriyA // 2511 / / vosiriyaM savvaM pi ha aTThArasapAvaThANapaDalaM me / nIsesadavvakhittAigoyaro taha ya paDibaMdho // 2512 / / jaM piyaM imaM sarIraM ilaiM kaMtaM piyaM maNumnaM pi / taM pi hu siddhasamakkhaM vosiriyaM jAvajIvAe // 2513 / / paDivaNNANasaNavihI khAmiya nIsesajaMtusaMtANo / majjhattho thiracitto saMvegaparAyaNo dhaNiyaM // 2514 / / varadhammajjhANarao ruddaTTajjhANavajjio dhIro / garahiyaniyaduccario niruddhasavidiyappasaro // 2515 / / saMvegabahulayAe paMca vi parameTThiNo saremANo / maraNe vi amUDhamaNo nidaMto niyayaduccariyaM // 2516 / / jalaNa-jAlihiM sIsa-tANehi, sannAhiNa jaliyaiNa, jIva-mukku cakkeNa kijjai / bahuyAhaM melAvaiNa, ekku khayaha avaseNa nijjai / / veDhivi' huyabahu siha-saehiM, sakkAriu mahi muddha / khala-duvvayaNihiM suyaNu jiha, timba sa vaDhivi daddha // 2517 / / caiUNa maNuyaboMdi suddhajjhavasANa saMgao saMto / dippaMtakatikalio devo vemANio jAo // 258 / / cakka-pavahaNu pavaNa-vegeNa, . naha-sAyari paribhamivi, anilavegu kaha kaha vi sAhivi / bahu-jakkha-nijjAmaehi', vihiya-rakkhu ghari pattu dhAivi // jimva ghari Ayai vijjavari, tUsai Aura-lou / timva cakki ghari Aviyai-bharahaha huyau pamou // 2519 / / parama-porisa-kaliu bahu-vijju, supayAu tihuyaNa-payaDu, pattu pAsi mahu kahavi mittaha / vara-viNayaha vara-guNaha, kAiM kiuM mai tAsu pattaha / / eva muNivi lajjaMtu ravi, naM vicchAiu tthaai| saMkoDeviNa karapasaru, puNa atthamaNaha jAi / / 2520 / / Thaiya-paharaNu mukka-bhaDavAu, olaMbiya -chatta-dhau, sivira-samuhuM baahubli-saahnn| aliulu vi kamaloyarihiM, saMkuDatu' parikhinna-vAhaNu' / / avahatthiya-niya-bAhu-balu, bAhubalihiM valu savvu / kumara-divAyara-atthamaNi,jAyau viyaliya-gabbu // 2521 / / annamannaha pacchi lukkaMtu paDa-pAuya-muha-kamalu, kulavahu vva mahi-nihiya-loyamu / moNa-TTiu vimaNa-maNu, sAma-vaNNu paricatta-bhoyaNu // 2522 // pikkhivi niya-balu bAhubali, parisaMkiu hiyaeNa / sayalu vi balu vicchAya-muhu,dIsai kajjaI' keNa / / 2523 / / rAya-lou vi siihvaarenn| hiTTA-muha Thaiya-siru, kulavaha vva ki esa diisi| dinnAiM pavarAsaNaiM10, pariharevi ki mahihiM baisai / / vAhAvila-orugNa1-muha, kAiM amNgl-ves| mukkAharaNa niruddha-gira, Tiya sAmaMta asesa / / 2524 / / kAI dIsai eha pAsehi pasaraMta-sAsappavaha, khaMbhi laggu kaMpira-aho-siru / parihariya-vatthAharaNu, mukka geha-vAvAru pariyaNu / / kiu Arattiu majjha na vi, voliu saMjhA-kAlu / paya-kamalihiM maMDaMtu mahi, ghari paribhamai na bAlu / / 2525 / / 1. veDhi u hu0 pA0 / 2. nahi pA0 / 3. na ha pA0 / 4. nikkhAma0 pA0 / 5. prAviyaI pa0 je0 / 6. caIya je0| 7. ullaMviya je0| 8. sakuTuMta je0| 9. vANaha je0| 10. kajje ke0 je0 / 11. pavaraseNaI je0| 12. aolana mu0 pA0 / vasu je0 / / Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 dunnimittaha pisuNu vAmacchi mahu kA puNu puNu phura, sIhavAra thiu kAI nijjhNu / paricitta-niya saMcigNu, kavaNi kajji sAsaku maha maNu / / fi mahu bhAu ki maraNu, somajasiNa vAleNa / ahava agAle vi saMbhariu, somajasaha kAleNa / / 2526 // evaM citai jAva jiNa-jAu jugAijidicariyaM tAvAi somajasu luliya- kesu guru- soga-nibbharu' / sAraccha-sArahisahiu vimaNu-dumaNu viNamaMta - kaMdharu / / paNamai jaNayaha payakamala, dIha-sariNa royaMtu / bhAuhu soDIrima-samuha, erisa guNa vantu / / 2527 / / niddha-baMdhava bhagga-sAhAra, guNa- sAyara sara-sasi, kitti kaNNa-kulahara mahAbala / raha-moDaNa haya-haNaNa, karaDi-karaDa - viddavaNa- paccala // sujujjataha samara-muhi, muha dakkhavai na koi / so millivi jasu kittiyaha, kumaru gayau sura-loDa / / 2528 / / jeNa jagaDiu bharaha-khaMdhAru, ji daMDu daMDAviha, jakkha-sakkhu liu hattha moDivi / ji mehaDaMbaru bharaha-hatthinAha hau samari gaMjivi // ekkkau jasu vara - cariu, citti camakkA dei / so jasu millivi atthamiu, tAyaha paya paNamei / / 2529 / / suNivi bAlaha maraNu bAhubali, avagaNNiya satta- guNu, chinna-rukkhu jiha paDiu mahiyali / kaha kaha vi AsaNi Thaviu, laddha-saNNu gehavi karayali / / ehi duhi tihiM cauguNihi, puhaihi purisa- pahANa / savva-guNAyara jaga-pavara, viralA kumara-samANa / / 2530 / / desu deu ko bhaMDAru, ru paTTaNu suhi sayaNu, raNNu vasimu jala thalu mahIyalu / pAyAlu AyAsu disi vidisi appu tihuyaNu carAcaru / / suNa-vAi buddheNa jiha, mahu maNi kiMpi na ThAi / anilavega tuha bAhirauM, sahu sunna paDihAi / / 2531 / / kaha na khaMDiya daDDha - vihi-hattha, vAhiM taha tuha kumari kahi na kajju jaM kiMpi siddhauM / nikkajju kiM avahariu, purisa- rayaNu tihuyaNi pasiddhauM // raha na rUsa maj maNu, so par3a periu pAu / tuhu puNu payai arUva dharu, hauM kahi ghallauM ghAu / / 2532 / / etyaMtare bhaNiyaM maMtiNA jAsu sattu vi suryAhiM sumaraMta, tigata guNa, sagga jeNa sura-sira dhuNAviya / pAyAli bhuvanAhivahaM, bhavaNa bhati ji jaseNa mAliya // samara - mahAbhara-dhura-dhavalu, anilavegu tuha puttu / deva jiyai jasa-jIvieNa, rujjai kAI nimittu / / 2533 / / kAI kijjai tehi jAehi, jasu jAhaM na hu vittharaGa, tihUyaNe vi paralogi pattahaM / jIvaMtaha kavaNu guNu, nigguNAhaM purisattha- cattahaM // jAhaM na cAu na cArahaDi, para-uvayAru na nANu / tAhaM ayAgala thaNa-sarisu, jIviu maraNa- samANu / / 2534 | ! suNivi kumaraha maraNa-vRttaMtu, || aMteru naravahi, mukka- kesu vilulaMta bhUsaNu / kara ghAya-haya- vacchrayalu, karuNa ruiya-rava-bhariya mahiyalu jasamai vilavai kAI vihi, vAlaha vAhiya hattha / ahavA nigdhiNa nigdhiNiNa, kammiNa huMti kayattha / / 2535 / / isa pATha ke sthAna meM pA0 prati meM yaha pATha milatA hai / 1. dI unha nIsAsa bharabhariya dehu duha saya niraMtaru 2 maI mellivi tuhuM kahi gaya uraNamuhi saMgara dhIra us viNu valu hallohaliya puryAha ekkala vIra / 2518 / / 3. visamu pA0 / 4. nAsu sutta vi suyaM su0 je0 / 5 bhara vara dhava0 / Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 227 bharahabAhubalivaNNaNaM bhaNiya jasamai ciramahalleNa, dara-kaMpiya-kaMdhariNa, dhavala-kesa-saMchana-gattiNa / vara-viNaya-vihiyaMjaliNa, bAha-salila-saMsitta-gaMDiNa / / deva ! na kijjai jANuehi, harisa-TTANi visAu / kumaru kayatthau ettha jagi, jaM pAviu jasa-vAu / / 2536 / / matta-mayagala-vihiya-para-veDhu, bharahAhiba-hatthivai, hathihattha-bhuya-daMDu dAruNu / dappuddharu dhara-valai, laddha-lIhu bhaDu mehaDaMbara // daMtu khaNivi mahAgayaha, Ahau jeNa kavAli / paisArivi niya-bhuya-baliNa, kAlaha muhi vigarAli // 2537 // jeNa nijjiya siddha-gaMdhavva, vijjAhara sura vi! raNi, jAsu aMgu devaha sahasseNa / rakhijjai paharaNu vi, vIyaeNa jakkhaha sahassiNa so suseNu seNAhivai, damiu devi gali pAu / uddAliu paharaNu haDhiNa, cojju surahaM nahi jAu // 2538 / / tujjha bAliNa bahala-halabolu, bharahAhiva-sayala-balu, abalu vihiu hau mahiu bhUriu / musumUriu bhaDa-nivahu, chinnu chattu dharaNihi nivADiu / / dhannI jasamai tuhi ji pari, anilavegu jasu puttu / bAleNa' vi para-balu jiNavi, jeM ujjAliu gottu // 2539 / / so jji jIvai ettha jIya-loi jasu nAuM pasaruTThiyaehi, saharisehiM loehi gijjai / raNi dANi para-uvayariNi, paDhama loha jasu bhuvaNi dijjai / paMca divasa thira-vAsuehiM, pANihiM pAhuNaehiM / hA! hAriu tihiM maNaya-bhavu, kitti viDhatta na jehiM // 2540 / / jeNa saMgari samara-soDIru', bharadvAhiva sanna-maNa, chinna-chatta dasadisi jayAviu |jeN cakka-rakkhAkhaNiu. jakha-sahasa saMsai caDAviu / / kittiya sayaMvara jiNivi. riu, pariNiya jeNa haDheNa / so jji jiyai jagi bAlu para, rujjai kajjiNa keNa // 2541 / / udayagirivara-sihari saMThAi, etthaMtari amayakaru, garuya-rAu nara nAi jovvaNi / sasi caDiyau bahi hoi puNu, pariNaIe gaya-rAu takkhaNi / / putta-maraNa-saMtAviyaha, bAhubalihi na suhAi / somu pasAriya-kara karai, hatthussArau nAi // 2542 / / anilavegaha maraNa-saMtAu pasaraMtu suhi sajjaNahiM, majjha kiraNa nAsiu na sakahiM / iya citivi atthamiu, rayaNi-nAhu naM kaliu lajjihiM / / sUru vi naM jujjhaNa-maNau, rosAruNu su-payAu / satta-turaMgami rahi caDivi, udaya-girihi AyAu / / 2543 / ' tAva ghosiu paDaha-saddeNa, puriseNa savvattha bali, pauNu hoha pahu caliu saMgari / jo tumha nAsaNa-magau, valivi jAu so niyaya-maMdiri / / eu nisuNivi raNaraMgiehiM, suhaDihiM kaya-sannAha / takkhaNi gaya pahu-paya-purau, niya-sAmaggi-saNAha / / 2544 // baddha-maccharu vihiya-sannAhu bali-majjhi TThiu bAhubali, paura-teu naM palaya-diNayaru / hala-volu bahu ucchaliu, tUra-sadda, phuTuMta-aMbaru / / etthaMtari sahasA gayau, bharahiNa pesiu dUpa / dAravAla jANAviyau, pahu AsaNNIya / / 2545 // 1 viriNa pA0 / 2 pahasaNa pA0 / 3 hiya ha. pA0 / 4 boleNa je / 5 0tha taya0 pA0 / 6bhuyaNi pA0 / 70 DIri pA0 / 8 khaNau.pA018 jiNavarija- je0 / .... . Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 jugAijiNivacariyaM bhaNai viNaeNa sAmi nisuNehi, bharahesaru jaM bhaNai, lahuya bhAya ! kiM jujjha kijjai / pekkhivi maha muha-kamala, gharaThiehi kiM na rajju kijjai / / mai supasannai sayala mahi, hosai tuha saahiinn| hosihi bhaDa-siraseharau, jaMpisi kasu vi na dINa // 2546 / / tAva pabhaNai takkhasila-nAhu dappuddhara-kaMdhariNa, baMdhuNA vi kila kAiM kijji| lahu-bhAya-vicchoya-kari, bharahi bhAI maha lajja dijjai // bharahu na sajjaNu maNidharalaM, dujjaNu bhaNaNa na jaaiN| paharaNu mellivi bharaha-muhu, dUya ma diThTha kayAi // 2547 / / siggha jAyavi bhaNaha niya-nAhu, ehu Avai bAhubali, jeTThabhAya tuha bl-prikkhu| maNa bhaNasi jaM chali paDiu, ajju hujja tuhuM jujjh-sjju|| bahukAlu maI tuha sahiu, saMpai eu niyANu / muhu dakkhAihi appaNauM, jai turuM purisa-pahANu // 2548 / / kahiu dUeNa bharaha-nAhassa jAeviNu cau-guNauM, caliu bharahu bhy-bhriy-tihuynnu| hiMsaMta-sAhaNa-nivahu, guluguleMta-bahu-matta-vAraNu // rahavara-raNajhaNa-rasiya-maNu, vaggira-patti-samUhu / thakku sinnu bharahAhivaha, viraivi sAgara-vRhu / / 2549 / / iyaru viraiya-garuDa-saMThANu rosAruNa-bhaDa-bhariu, sattu-sennu guru-baddha-maccharu / bala-majjhi TThiu bAhubali, bhaNai kova-kaMpaMta-kaMdharu / / dhamma paratta sukitti jasu, porusu phu-sukiyaaiN| raNamuhi calai calatAhaM, nAsai nAsaMtAhaM / / 2550 / / timira-jAliNa udaya-selatyu saMchAiu divasayaru, ruhira-varisu nivaDaMtu dIsai / nAhi ghora-phekkAra-ravu, siva-sayAhaM' pasaraMtu succai / / tAva tUra-rava-bahiriyaI-kalayala-muhala-muhAI / AyaDDhiya-dhaNu-maMDalaiM, miAlayaiM bevi balAI // 2551 // kaNaya-cakkehi joha-mukkehi uppAya-kAluTThiehi, ravi-bibehi bhariu najjai / nahu diNayara-karehi jiha, siyasarehi lahu Avarijjai / / anniyggihi| laggaMtAiM, aggi-phuliMga muyNti| avarupparu paharaNa-sayaiM, laggivi palayaha jaMti / / 2552 / / bhagga khaggu vi apharu phArakku ko vi koviNa riu samuhu, muTThi devi churiyahi parAiu / annekku sara-chinna-guNu, dhaNu dhuNevi dhANukku dhAiu / / uri gholira-hArAvaliu, accharasau picchaMti / nahi harisiya-maNa peya-gaNa, pahasira niru naccaMti / / 2553 / / etyaMtare vicittarUvaM raNaMgaNaM dIsiuM payattaM-- kahiM ci giid-dNt-lgg-khgg-sNg-bhiisnnuttriyggi-jaal-pjjlNt-jaann-ntttth-dev-siddh-sNghucchlNt-rol-phaary|2554| kahiM ci caMDa-kohajoha-diNNa-moggarappahArabhiNNa-hatthimatthaya ucchalata-motiyAli-mAsalijjamANa-suMdaraccharA palaMba-hArayaM / / 2555 / / 1. kilara pA0 / 2.diNu pA0 / 3. pariraNu je0 / 4. sAyaravvahu pA0 / isa pATha ke sthAna meM pA. prati meM yaha pATha milatA hai| 5. bho suhaDaha dovAhariya jimba ravi kiraNa payaMDa / . timba tAvitA sattu valu pecchaha maha bhuyadaMDa / / 41 / / 6. nahi pA0 / 7. sivasuhANaM paa0|8. pasaraMtu succai pA0 / 6. tUraya vara rahasiMyai ka je0 / 10. prAvarijjai pA0 / 11. prANi yaggihiM je0| 12. tAhaM aje0 / parAIno je0|13. dhaaiiproje0|14. paharisa je0| / Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharatabAhubaliva NaNa 229 kahiM ci bhIsaNArasaMta-matta-daMti-daMta-lagga-gADha-bhinna-joha-deha-choliraMta-mAla-lagga--maMsa-luddha-ghora-jogiNI-vamAlayaM / / kahiM ci saMcaraMta-matta-hatthi-pAya-pIDha-saMdaNoha-cakka-paccalAsapAya-niddalijjamANa-kAyarArasaMta-joha-jAya-phArayaM 2556 / / bharaha-senniNa jalahi-sariseNa-- sA se ga surasarisarisa, bharu karevi lAiya parammuha / paivAyahaM subahu jiha, dei puTTi na hu hoi saMmuha / / to ghosiu suragaNihiM nahi, bAhubalihi balu sAvu / bharaha suhaDa-kara-saMgamiNa, nAmiu nAvai cAvu // 2557 / / bhaggu veggu va veggiNohaTuM-- taM girinai salilu jiha, jalahilola-kallola-pelliu / bharahAhiva-pabala-bali, bAhubalihiM balu niru galatthiu / / tAvapphAliya-cAva-karu, ekku parakkama-sAru / thakkau takkhasilAhivai, aMgIkaya-raNa-bhAru 2558 / / bhuvaNu dhaNu-guNa-raviNa vahiraMtu gamu dei dhaNu-bANa-karu, mayaNu jemva didau viloyahaM / ji joiya chikka jiha, thakka hakka bhayabhIya johahaM / / . teNAyannAyaDhDiyauM, dhaNu maMDala-guNu ThAi / AyaMbira-naha-kara-bhariu, naM ravi-biMbu vihAi // 2559 / / dhaNu-viNiggaya-vANa-laggaMta sohaMti samuhaTThiyahaM,' bhaDaha hatthi matthai uratthali / hatthiNa kuMbhatthalihi, dhuri rahAhaM haya-tuMDa-maMDali / / teNa khaNeNa asesu balu, pUriu sara-lakkhehiM / nAi savakkihi vehaeNa, mahilAhiM maNu dukkhehiM / 2560 // vara-turaMgama-khara-khurukhunna raha-cakka-camaDhaNa-caliu, suhaDahatthi pAehiM Ahau / siri caDhiu4 tAhiM ji rau, ahava sahai ko guru-parAbhau / / dhUluliu sayalu bala, nAi tamaMdhi paiTTa / niya-suhaDu vi pariyANiyai hakkahiM suThTha gaviTTha // 2561 // dhUli-mailaNu dhaya-gaiMdAha taha baMsa-mailaNu karai, nAri nAi kulamagga-pelliya / jiha nava-bahu niru raeNa, seNa sA vi tiha AulIkaya / / bharahaha seNa nisA-sarisa, raNi aMdhArai jaai| hiya-icchiya melAvAhaM, siMdhava-paMsuli nAi // 2562 / / atula teyaha bhuvaNa-payaDassa kara-karisiya13-baha-saraha, ega-rahiNa raNi nahi bhamaMtaha / ko sUraha jiha samari, samuha hoi bAhubali-rAyaha // bhaMjivi siya-sara-dhoraNihi15, bharaha-bhaDahaM bhaDavAu / bala rudhivi thiu bAhabali, tihayaNi payaDau-payAu // 2563 / / thakki para-bala-mANa-nimmaNi / bala-sAliNi bAhubali-valu valevi para-baliNa laggauM / pamhusiya-niya-pahu-sukiu, puvvakAli jaM Asi bhaggauM / / bhIma-mahAhava-dhura-dhavala-takkhasilA-puri-nAhu / AloDai para-bala-jalahi, jalu jimva Ai-varAhu / / 2564 / / niya sArahi hatthi hiMDaMti dIsaMti rahavara-nivaha, rahiya-rahiya raNa-kajja-vajjiya / raha-niya-haya avaratahiM, bhaDa bhamaMti gaya-sattha lajjiya / / Thiya sara-moDiya" karurahiya, sArahi-nippura18-sAra / lakkha-rahiya aMdhalaya jiha, raha hiMDaMti apAra // 2565 / / 1. NI samAulayaM pA0 / 2. mattamAyaMgapAya pA0 / 3. bhagga viggava viggiNo je0 / 4. lA dhavalu aM0 pA0 15. dhaNuNagu0 je0 / 6. guNaraviNa dAraM tu mohei maNu0 pA0 7. samuhaTTiyahaM pA0 / 8. bharahahatthi pA0 / 6. nAiuvakkihi vehaeNa mahilaha maNu0 pA0 / 10. camaDhaNa pA0 / 11. caDhivi pA0 / 12. tamaMdhu pA0 / 13. karasiya pA0 / 14. raNa na0 je0| 15. saradhora dhora0 paa0| 16. sAsiNi pA0 / 17. sarasoDiya pA0 / 18. niSphura pA0 / Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 jugAijiNidacariyaM ko vi turaeNa naTTha-ta?Na kaDayaMtari Thiya-calaNu, bhUmi-paDiu nijjaMtu paasi| naru anna bhaya-bhIya-maNu, muha-muhAiM joyaMtu nAsai / nAsahu nAsahu osarahu, bAhubalihiM ko mallu / taraluttAla-paloyaNahaM, bhaDahaM payaTTai bollu // 2566 // tAva maNimaya-mauDa-kiraNehi ujjoiya-dhara-valau, bharaha-nAhu bahu-bhaDa-samanniu / uddhAiu sammahau, bAhubalihi bahu-bhaya-vivajjiu / / te muha-kaMdara-daDha -pavaNa-pUriya-saMkharaudda / cAva-viNiggaya-sara-niyara, bahu-bala nAi samudda / / 2567 / / daDha-payaMDaya-suMDa-veyaMDa-6 mayamatta-galagajjieNa, ai-bhIsaNa-sIhanAeNa / pammukka-lallakka-bahu-vokka-hakka-pukkA-sahassiNa / / uttAsiu kira tehiM pahu, suThTha pahiTTha-maNehiM / daDha-mayagala-ghaDa-dalaNu jiha, paMcANaNu hariNehi ||2568 / / tAva tihuyaNa-nAha-jiNa-jAu Amukka-vara-sara-pasaru, sattu-mukka-bahu-bANa-paMtiu / cittA-gau sukku jiha, dharai gayaNi budiu paDaMtiu / / niya-garuyattha-mahAbaliNa, chidai khaNiNa niruttu / vANa-nivahu jaNi vitthariu, riNu jiha puvva-pavattu / / 2569 / / ke vi chidai raha-dhurA-lagga annikka Asanna Thiya, ani bANa 10 gayaNaggi patthiya / saMdhANa-dviya kara-gahiya, agni chinna toNehiM saMThiya / / vegiNa dhaNu kaDDhetu pahu, saMdhitu vi na vihaai| ekku vi lakkha-sahassa-taNu, bharai bhaDaha paDihAi / / 2570 / / sattu-sattha1 vi jattha12 atthamai jAloli-pajjAliyaDa, jaha payaMga saMgari hayAsaNi / taM takkhasila-sAmieNa, jalaNa-sattha saMbhariya niya-maNi / / AyaDDhivi dhaNu mukka lahu, jAlAvalihiM jalaMtu / dhAviu duddharu deva-havi, gayaNaMgaNu mAlitu / / 2571 / / sayala-tihuyaNa-kavalaNAsatta pavaNAhaya-vitthariya-jalaNa-jAla-paccakkha-mAriu / vihaDapphaDa-gamaNiyau, nahi bhamaMti sura-khayara-nAriu // diTThAo vi asesu suha, jAu piyassa kariti / tAo jalaNa-jhalakiyau, daiyahaM duvakhaiM diti / / 2572 / / jaliya-pakkhara-sAri-vIhiM DajhaMti gayavara-ghaDauM, suhaDa-kavaya-sannAha jAliya / vihalaMghalihUya lahu, taha turaMga-pallANa paliviya / / vANojjAliya-raha-rahiya, sArahi virasu rsNt| chatta-ciMdha-dhaya-khaMbha-dhaya, mahihiM paData valaMta / / 2573 / / chinna chattaya bhagga gaMDIva mu sumariya saMnahaNa, tharaharaMta mahi paDiya dhayavaDa / pajjAliya-mauDa bhaDa, bhagga lagga ummanga vegiNa / / tebhaDa takkhasilAhivaha, jalaNa-sattha-saMtatta / dhAivi bharaha-mahadda maha, paya-chAyahi saMpatta // 2574 / / tAva vAruNi vAri-dhAreNa / varisaMtu nAli sayali, mayai sattha chkkhNdd-saamiu| ji takkhaNi bAhubali-jalaNa-satthu pajalaMtu jhAmiu / / rosAraNa bharahA hivai, dAyaha dei-paDidAya / to vi sunaMdA-naMdaNaha, muhaha bhalerI chAya // 2575 / / puNu vi mellai divva-selatthu-- saMruddha-naha-paha-pasaru, sattu-senna-saMhAra-kAraNu / somANaNu somajasa-jaNau, niyabahumatta-vAraNu / / rahavara gayavara varaturaya, cunnijjati apAra / payavArihiM puNu ghariNi ghari, jai jANesai sAra / / 2576 / / 1. ghAsaha pA0 / 2. accabhaya bhI0 pA0 / 3. tisuha kaM0 pA0 / 4. daTTa pavarapuriya saMkharauDacAva pA0 / 5. vova je0 / 6. DamuMDave0 pA0 / 7. hiriNehiM je0 / 8, mukku pA0 / 6. annakki pA0 / 10. annavA0 je0| 11. sattu satthu vi 12. jehi attha je0 / 13. saMgharu hu0 pA0 / 14. vArivAreNa je0 / 15. kAmiu je0 / 16. deya dAya paDi0 je0 / Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharatabahulavaNaNaM vijaya- dujjaya-jeya paDivakkhu DolAviya-jalahi-jalu, khaDaData - nivaDaMta'- giri- siru | bharahesaru maNi sarar3a, pavaNa-satthu pUriya nahaMtaru / / je dhuNivi pattUru jiha, sela disodisi nei / riu - bala - mohaNu cakkaharu, tAmasa satthu sarei / / 2577 / / 1. dhUya ghukkahiM garuya - saddeNa phekkAraihiM maha-sivau, appa - paraha na visesu najjai / etthaM ti bAhubali, sUra-sUru sUratthu sumarai / / kama -kavaliya-tama-bharaniyara, ujjoiya-vaMbhaMDa | Maa - saMkha nahayala bhamahi, tAra-teya mattaM / / 2578 / / puNa vi mellai phAraphuMkAra saMruddha jaNa-savaNa- paha, phaNi-samUha cakkaharu rudRu / viNivArai bAhubali, gAruDeNa sattheNa tuduu || ikku mavai uMdheNa naru, ikku na lIhaI dei / Damara Dariu ' tihuyaNu sayalu, tallovilli koi || 2579 / / divva satyahi' vevi jujjhevi bhaDa - bhiuDi bhAsura-vayaNa, paya-pahAra- payalaMta - mahiyala / avaroppara jaya-vijaya baddha-lakkha baMdhava mahAbala / niya - kuli nahayali uggamiya, dhariya- siyAyava vevi / sami-sUraha saMgama - jaNiya, thakkA bhallima levi / / 2580 / / 231 tAva suravara-paNaya-paya-kamala jo sasahara-kara-niyara sarisa - jaseNa - dasa - disi payAsai / so teNa bharahAhiveNa, raNi kaNiTTa Avitu dIsaha || maya - jala- rahiyahaM sAmalaha, riu-mayagalahaM ghaNAhaM / maggiNa laggau pavaNu jiha, nahi dukkAli ghaNAhaM / / 2581 // mauDa baddhahaM sahasa battIsa tA-situ toraviya-rahturau taraNi-sama-teu su-purisu / ari sArahi kahi bharahu, mahu kahehi jaMpaMtu saharisu // bharaha-sarahaM' goyari gayau raNa-romaMciya-gattu / ekku vi bAhubali sarisu, punnihi labbhai puttu / / 2582 / / kAI kijjai bahuya - puttehi gaya-punihi vasaNiehi, dANa-mANa vavasAya hINahi / purisattha-parivajjiehi, para muhANi pai - diNu niyaMtihi / / hariNi jaNai saI bahuya suya, jammu-taTThiya jAi / ekkeNa vi sumaNorahI, sIhiNi kasu vi na bhAi / / 2583 / / etyaMtare bhaya-ta-naTTa - pariyANI egAgI diTTho rayaNAhivo / bAhubaliNA bhaNio yacakka - mukkauM jeNa hattheNa jeM cakkiNa putta bahu, vihiu do vi te khaMDa-khaMDiNa / pikkhaMtaha tihuyaNaha, ajju karauM loha-daMDiNa || kavaNu gavvu cakkaha taNau, jasu bhuyadaMDa asAra / pai para dIsahi10 cakkahara, ghaMciya anu kuMbhAra / / 2584 | je parakkama -pAya- pabbhAri varataruvari jeMva paiM, bharahanAhu akkaMta nava-nihi / te ajja ukkhaNivi hauM, jar3a na khivami nicchaiNa dahadihi || to juyAi-neyAraha vi, laMdhivi ANa avassu / baMdhava dhADivi paDaM ji jiha, puttu vi haNau avassu / / 2585 / / tao mammavehagaM bAhubalivayaNaM soUNa uddhAiyAmariso sAnukUlamiva payaMpio rayaNAhivo-nAyarAeNa kaya-pasAehi nami - viNamihi vara-bhaDehiM, tAya-pAya- bahu-bhattimaMtihi / vijjAhara-rANaehi, vijjAbalummatta - cittihiM // tehi vi takkhaNi sesa jiha, siriNa dhariya maha ANa / je vijjAharaseNi-pahU, kheyara purisa- pahANa / / 2586 / / 1. DaMvva ni0 pA0 / 2. 7. DamaramariDa je0 / 8 phAra huMkAra pA0 / 3. DeNa zratthe je0 / 4. ekku je0 / 5. ekku je0 / 6. lIlahaI pA0 / satthihi pA0 / 6. raha mara pA0 / 10. ghari ghari dI je0 / Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 232 jugAijiNidacariyaM salili volivi sayalu khaMdhArU mecchehiM vi mehamuha-deva-vihiya-guru-pADiherehiM / ciru jujjhivi laddha suhu, majjha pAya-paDivanna-sevihiM / / paI puNu khaNeNa jiNevi valu, liu nimmalu jasa-rAsi / ciMtAuru kiu maha vi maNu, jaM na kayAi vi Asi / / 2587 / / eu nisuNivi takkhasila-nAhu payaDakkhara vajjarai, bharahanAha suNu sAru saMpai / paI diTThaI majjha maNu, dehu sayalu koheNa kaMpai // . kiM raNa-jalaNi palIviehiM, kIDa-payaMga-samehiM / viSu kajji pAgaya-nareTiM, jIva maNihiM ghaNehiM / / 2588 / / jaMji bhAi vi sayala lahu bhAya pavvAviya paI bharaha, anilavega jaM samarimAriu / iha logi vi taM payaDu, pAu pAva paralogi bhAriu / / jeNa baliNa tuhu balu vahaha, taM balu maI raNi bhaggu / jai sUrau to cakkahara, aMgoaMgi laggu // 2589 / / amha sivirihiM raNa-pavannehiM avarAhaM rahiyahaM bhuvaNi, gAma nagara-pura-paTTaNatthahaM / jaM kijjai jaNahaM bahu, ahamu jujjhu paDivakkhu dhammaha / / piyahu jemva dAliddiyaha, vaDDI jemva' kumAri / pIDa karai buhayaNaha, ehI mAromAri / / 2590 // valivi mukkihiM bANa-jAlehi nara turaya karivara sayala, vihira valihiM niru jaMti plyho| to vi jujjhu na vi osarai, khinna tiyasa nahi jaMti nilyho|| amhaha mahi-kAraNi vihivi, cittaiM macchariyAI / nikkAraNi raNi mArieNa, annaNa loeNa kaaii||2591|| eu nisuNivi bhaNiu devehi jaM jaMpai bAhubali, bharahanAha taM vayaNu suMdaru / saMkhuddha tihuyahu sayalu, tumha baleNa saMbhaMtu' mahiyalu // __nisuNaha devahu dANabahu, siddhahaM khayaranahiM / bhaya-bhIyahaM paNamaMtAhaM, vayaNaI bhattiparAhaM / / 2592 // jovasappiNi-paDhama-titthayaru jidaMsiu sippa-sau, jeNa loya-vavahAra daMsiya / jirAya-nIdda vajjariya, sayala-sattha-kala jigpayAsiya / / ji savvagRha avayarivi loyahaM jaNiya pamoya / ji vAriya lajjAvaNA, bhAi-bhaiNi-saMjoya / / 2593 / / jAsu tihuyaNu pAyachAyAhiM thiu kappu pAyavahu jiha, vIsamaMtu dukkhaNha-tAviu / niccaviya-taNu- jaNu lahai, suhasayAI bhAveNa bhAviu / / jo bhattie ArAhiyau, parama-ThANi ThAvei / maraNa-mahA-bhau avaharai, jamakaraNaI vArei / / 2594 / / tAsu tumhevi bevi vara putta devAhidevahu jiNahu, bevi gotta-kula-gayaNa-diNayara / mA ahama jujjhiNamaNa, karahu samaru pahu huMta uttama / / uttama-purisAsevieNa, jujjhaha vara-jujjheNa / diTThiNa muTThie karayaleNa, vayaNiNa aha daMDeNa / / 2595 / / jujjhi jujjhiNa1 jiNai so ajju mahi-mahilaha hoi paha, julahi-rayaNa-mehala15-kalAvaho / annikku pAikku tahu, hoi ahava paya bhayau taayho|| tehiM suNivi taM suravayaNu, bihiM vi suhAviya-kannu / raMjiya-maNu jiha sajjaNihi, sukai-kavvu" paDivannu // 2596 / / 1. payaDa paa0| 2. vaDDI gehi kubhA0 pA0 / 3. vihiM vivali0 je0 / 4. saMchannu pA0 / 5. narANa je0 / 6. jiya rAya pA0 / 7. kalajapiyA siva je0 / 8. jaMsa0 pA0 / 6. mou je0| 10. niccavIo ta0 je0 / 11. jujjhe maNa kara pA0 / 12. pahU huMta je0 / 13. jojji ju je0 / 14. mahima mahiM pA0 / 15. mehaka ka. je0| 6. tahu ho avahapaya je0 / 17. kaya kacchu paDi je0 / Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharata bAhubalivaNaNaM devihiM tu citte hiM sohAviu dharaNiyalu, surahi salilu vAse' vi vAsiu / uttinna pahu gayavarahaM, mara-Dariu tihuyaNa vi tAsiu // Ayavatta-sohiya-sirahaM, dhavala-dhUya - camarAhaM / niddaya-paya-pahariya-dharahaM, soha ku pAvai tAhaM / / 2597 / / kumma ghummiu sesu salavaliu sAsaMku sakku visayalu, dharaNi- vIr3ha niya-maNi dhasakkiu / dhara caliya heTThA-muhI, phaNa- kaDappu vAsugihi bhaMjiu // telokku vi hallohaliu, vara- purisaha saMgAmi / bevi balaI saMsaya caDivi", joyaiM niya-niya - sAmi / / 2598 / / nahiM nIru vilagga ummaggi garuyA vi bhajjaMti giri, bhUmi- kaMpu bhIsaNu payaTTai / paDisaddA disivahahi, bhuvaNu nAi ve-khaMDu phuTTai / / sohanA-paya-dariNa, saMkhohiya baMbhaMDa / niyaya-teya tAviya bhuvaNa, ' jiha jugaMti mattaMDa // 2599 // amara -kari kara-daMDa-bhuya-daMDa iMdIvara dala - nayaNa, pihula-vaccha sirivaccha laMchiya / jaya-pAyaDa atula bala, paNaya-jaNahaM saMjaNiya-vaMchiya // do bhAya yi saMmuhA, tihuyaNa lacchi-saNAha / aNamisa nayaNa- paloyaNA, naM najjahiM sura-nAha || 2600 / bhAla- viraiya-tivali-vigarAla 233 dUruNaya-bhamuha juya, daDhDa uDDha phuDa - bhiuDi-bhIsaNa / roseNa aruNiya nayaNa, laddha-lakkha paDivakkha-tAsaNa / / Isi payaDa-dADhA - kiraNa, saMcariyAhara-rAya / dhariya-diTThi ciru kAlu Thiya, ravi pavisiu nisi jAya / / 2601 / / ruddha-loyaNa-sayala - saMcAra guru-mANa-macchara-bhariya, thakka do vi nipphaMda-loyaNa / nisi jhINa ravi uggamiu, te taheva Thiya risaha-naMdaNa / / etthaMtari bharahA hivaha, nayaNaiM be-vi phuraMti / naM rajjuddAlaNa bhaeNa, salila - pavAhu muiti / / 2602 / / saMkha-kAhala-sadda - vomIsu to ghosiu bAhubali-baliNa, harisa-kaya-sIhanAiNa / jiu amhaha sAmieNa, diTThi-jujjhi cakkaharu vegiNa // bhaTTiNa bharavai, kari pahu maNu suha-jhANu / diTThi-jujjhahaM aMtariNa, vAyA jujjha pahANu // 2603 / / tAva bharahahu garuya-macchariNa tajjataha ruTThA, mukka ghora huMkAra hakkahu / muha-kuharaha nIsariu, sIhanAu naM sIha - vayaNahu / / mukka mahAbhaya hatthi thiya, turaya vi taralAyaMti / vinni vi kanna visanna-maNa, bhaDa hatthihi DhakkaMti / / 2604 / / bharahi thakka takkhasila-nAhu guru- sIhanAya muyaha, jeNa sayalu tihuyaNu vi kaMpai / pAyAli phaNivai tasai, saggi" sabhau sakko vi saMkai // pariyaNa kaya-hAhAravaI, dharaNihiM gharaiM paDaMti / mahilau mANu muevi lahu, piya-kaMThihi laggaMti // 2605 / / annamannaNa vihiya paDivAya gira pariya11 somajasa piyaha payaDa 12 dasa-disihiM gAmiNi / cakkaha raha saMkuDiya, vAya, garuDa jiva diTThi nAgiNi || hala devehi dANavehi, mahiyali maNuryAhaM vuttu / vAyA jujjhi kaNiTThaeNa, jeTThau jittu niruttu / / 2606 / / bharaha - mallaha garuya-paDimallu to bola bAhubali, maM asajjhi bhuya jujjhi oyaru / jaM bhuyahi taraM ajjiyau, bharaha bhuMju taM rajju ajjavi / / mailiGa baMdhava dhADaNiNa, hutauM nimmala vannu / ma akitti guliyAi tuhuM, kari apparaM masi vannu // 2607 // 1. Niulu je0 / 2. vari0 / 3. gaya raharahahaMDa je0 / 4. vinAsi je0 / 5. liyamAsaMku je0 / 6. caDiya jo0 je0 / 7. bhuyaNu pA0 / 8 varaviyaDa bhuya je0 / 6. muhahuyaDhDa 10 sakki je0 / 11. paryADi je0 / 12. payara dasa pA0 / 13. calla je0 / Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAIjiNidacariyaM bAva bharahu pabhaNai haya-payAveNa paDivakkha-masi-mailieNa, kAiM teNa kila rAya-saddiNa / ekku jji jiha ravi bhuvaNe, jo na hoi ki teNa jAiNa / / tujjha parakkami laddhiyai, kAI majjhu vimuhaae| kau suhu paragai-cittiyaI, bhuMjaMtiNa mahilAe // 2608 / / anna-dinnauM hoi jaM rajju gala-rajju-sama ?, teNa rajji kila kAi kijjai / taM rajju iha salahijai, ega-chattu jaM karavi bhujjai / / puhai-mahelaha ekku pai, hauM ahavA tuMhuM ajju / ki bahu-bAyA-vitthareNa, vihiM ekkeNa iM kajju / / 2609 / / chattu maNaharu nahyalAbhoi vararayaNAlaMkiyauM, uvari dhariu ekkahi ji chajjai / annassa jiha junna-taru, kaDayaDaMtu tiha ajju bhajjai / / eva bhaNivi gurumacchariNa, kiu apphoDaNa-ghAu, kaMpAviya-dhara-dharaNidharu, paDiu nAI vigghAu // 2610 / / guru-parakkama-sAra-sIheNa apphoDiya tivai tahi, bAhubaliNa ky-siihnaainn| jo kayaiM na vi paDikarai, kAiteNa putteNa jAega / / .. paMca-cAva-saya-mANa-taNu, jaMgama-giri-sama-deha / bhaDa gajjaMta samutthariya, palaya-kAli jima meha / / 2611 / / niviDa-viraiya-kaccha to bevi osAriya-sayala-bala, sNkh-tuur-jnn-klylaaul| vagaMti bahuviha-karaNa', malla jemva raNa-rasa-rasAula / / lIlA-valaNuvella-bhuya, pasariya-dAruNa-hakka / urayaDa-viyaDADova bhaDa, payaDiya-viyaDa-maDakka / / 2612 / / tAva gurutara-paya-bharakkaMta vihaDaMta baMdhava valiya, dharaNi jalahi jhalajhaliya girivara / TalaTaliya dhara' virasa-sara, kaDayaDaMti bhajjati taruvara / / nAiNi -bhIyAligieNa, ogAmiya-kaMdheNa / sesiNa ma dviya daDha pahaya, mahi ucchaliya khaNeNa / / 2613 / / vivihuvaggi-vilagga-aMgehi avaroppara-miliya10-kara, avaroppara-baddha-macchara / annonna-saMvaliya-bhuya, suhaDa gADha-pIDiya-bhuyaMtara / / pIDijjaMtu vi vacchapalu, lacchi muevi na jAi / Avai-paDiu sumahila pai, ki siDhilei kayAi // 2614 / / maTri-kattari-garuya-ghAehiM paharaMti garUyAmarisa, mukka-hakka-tAsiya-surAsura / saMviliya-taNu nAi ahi, ratta-netta phukAra-bhAsura / / pAya-gahiya-sira be vi. puNa, jiNa-naMdaNa raNa-dakkha / nAi mahAbhAruDa nahi, uppayaMti bhuya-pakkha / / 2615 / / ucchati ya ucchalatehi nivaDaMti nivaDatehi, taha bhamaMti sAmihiM bhamaMtehiM / saMdeha-dolA-calai, be vi valaI niya-niya-cittihiM / / tajjiu rAiNa bharahavai, niya-bhuya-balaha visesu / bahu porisu ahimANu tuhu, ajju pauMji asesu // 2616 / / eu jaMpivi gahivi bAhAhiM ukkhittu ArakkhaNaha malivi mANu bahu-jakkha-lakkhahaM / pekkhaMtaha naravaraha, suravarAha nahayali asaMkhaha / / ullAleviNu' bharahavai, bAhubaliNa pakkhittu / bhaya-saMbhaMtihi nahayarihiM , diTThau nahiM AvaMtu // 2617 / / samuhaI taha tAsu devehi riehi osAriyaiM, vara-vimANa-jaMpANa-jANaiM / mellevi avasaraNa aha, garuya-vasaNi ko kuNai taannii| tA ghosiu nahi nahayarihiM, saMti havau bhuvaNassu / saMti havau bharahesaraha, risahesaraha suyassu / / 2618 / / 1. liyaeNa pA0 / 2. sasu te je0 / 3. kattha to pA0 / 4. karuNa je0 / 5. ramAula je0 / 6. baMdhaNa variya 0 je0 / 7. liya vaya vi0 je0|8. yaDaMta bhajja pA0 / 8. nAeNi bhI je0|10. milIya je0| 11. nAimuhA je0 / 12. vi mahi paa0|13. viNi bha0 pA0 / Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharatabAhubalivaNNaNaM 235 diThu devihi nahaha nivaDaMtu saMkhuddha tihuyaNu sayalu, vihiu rolu cakkahara-senniNa / paDiyAgaya-mANasiNa, diThTha je? bAhubali-rAiNa / / dhAivi uttAvala-maNiNa, bAhAvila-nayaNeNa / bhuyahiM paDicchiu bhAyariNa, niya-baMdhavu neheNa // 2619 / / bharaha millivi mahihiM vegeNa pAseya-kaNa-bhariya-taNu, dinnu vAu tasu niyaya-vattheNa / vara-purisa vasaNAvaDiu, ari vi dharahi dhAevi matthiNa / / pabhaNiu takkhasilAhiviNa, rahasiNa bhaarh-raau| keNa sahijjai paI muivi, tihayaNi maha bhuya-ghAu / / 2620 / / vimaNa-dummaNu maliya-mAhappu bicchAyau bharahavai, niyavi bhaNiu so niya-kaNiTThiNa / paI kAiM kira lajjiyAM, kahi na bhAi hu~teNa jeTThiNa / / labbhai jaM lAvaMkiyauM, ucchinnA privaaddi| ega-dasahiM kasu divasa gaya, ma-na purisattaNu nADi // 2621 / / eu nisuNivi bharahu dappaMdhu kovAnala-pajjaliu, bhaNai ani ki smr-nitttthiy| jai jittauM bAhu raNi, muTThi-samari maha bhuya paiTThiya / / eu bollivi ubbhevi kara, Dhukkau bhaarh-naahu,| takkhasilAhivu' samuhu Thiu, nayara-pariha-sama-bAhu // 2622 // guru-maDapphara malla-paDimalla cANUra-muTThiya-sarisa, vajja-kaDhiNa-muTThihi samuTThiya / apamANa-bhuya-bali kaliya, sur-vimukk-vrkusum-maaliy|| muTThi-ghAya-paDisaddaehiM, tihRyaNu bahiriu sabbu / bharahAhivu bhaya-vunna-maNu, to vi na millai gavvu / / 2623 / / tAva tihuyaNa-payaDa-puriseNa raNa-raMga-raMgiya-maNeNa, bAhubaliNa evaM bhnnijji| bharahAhivu maha taNau, muTThighAu jai paiM sahijjai / / eu bollevi urayaDi viyaDi, dinau muTThipahAru / chinnarukkhu, jiha bharahavai, nivaDiu nIsAhAru // 2624 / / bharahu mailiya-mANu sa-vilakkhu saccaviya-dasa-disi-valau, sura-samakkhu eu vayaNu jaMpai / mai diTThau kavaNu bhaDu, chiNNa-pattu jiha iha na kaMpai / / rosa-phuratAhariNa puNa, vuccai bharahiNa bhAya / lai parimANauM niyaya-balu, pADahiM daMDiNa ghAya / / 2625 / / gADha-baddhaya-pariyarAyAra to uTThiya bhaDa' muehi, loha - daMDa bhAmita rahasiNa / bahaluggaya-pulaya-hara, mukka-hakka kaMpaMta rosiNa / / sira10-gala-mAlogaliya-siya-kusuma-samUhu muyaMti / jujjhaNa-bhUmihiM accaNiya, vinni11 vi nAi kariti / / 2626 / / bharaha paDhamauM pahari tuhuM tAva mahu paDhama paharAyau, diTTha-pahAru paharivi na sakkahi / jo diThTha diTThI-visiNa, tAsu phuraNu kiha hoi purisaha // eu bhaNaMtaha Ahasivi, bhAraha-nAhiNa ghAu / hiyayANaMdaNu baMdhavaha, pesiu nAi pasAu // 2627 / / lahuya-bhAyaha daMDa-dhAeNa nivaDaMtiNa sarasaraha, hAra dora keUra saaddiy| dupputtiNa jema piya, daviNa-hiNu kiu bharahu ghAeNa / / avarupparu vaddhAmarisa, tajjivi ghAya muyaMti / dAruNa-ghAhiM disi-vahihiM, paDisaddA uTThiti / / 2628 // 1. lu sakka pA0 / 2. kayabha0 je0 / 3. bhubha ghAu pA0 / 4. se je0 / 5. anni je0| 6. tunbhe je0 7. hu . viu je0 / 8. viyaTTi di0 pA0 / 6. bhaDasue je0 / 10. silaga pA0 / 11. ya chici pA0 / / Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNiMdacariyaM uttaraMgai vihiM vi phuTRti sIvaNi muhaiM (?), kavaya-khaMDa nivaDaMti pAehiM / sannAha-bahu-loha-daDha, taDataDaMta tuTuMti ghAehiM / sahaM siratANihi maNi-mauDa, khaMDakhaMDa kiya kem| sireNa vi vUDhA Avaihi, vihaDiya dujjaNa jema / / 2629 / / ghora-ghoehi be vi dehehi avaropparu AvaDiya, mukk-phaar-huNkaar-daarunn| ghaNa-ghAya-jajjariya-taNu, vaNa-niyaMta-bahulohiyAruNa / / bhAmivi bihi vi mahA-bhuyahi, bharaheNa bhaamiudNddu| kaDhiNa-niDAli mahAbalaha, gau' laggivi sayakhaMDu // 2630 // puNa vi joivi kova-vikarAla nayahiM bharahAhiviNa, bhaNiu kAiM taha kAla kuddhau / nikkAraNa jeNa pai, appu maraNa-Avatti chaddhau // iya bollividaMDiNa haNiu, jeTThiNa puNu vi kaNiTTha / mahiyalu phoDivi vIradhaNu, jannuya jAva paviTTha // 2631 / / laddha-ceyaNu muccha-parimukku u?vi bhaDu bAhubali, caMDu daMDu matthai bhamADivi / acchoDai vigaya-bhau, sira-paesi duvvayaNi tADivi // vihalaMghalu Dullivi. dharahi, paha siri jAva paiTa 10 / nAya mahAbhaya-saMbhameNa, diTrI-pahaha vinaTra // 2632 / / devacaMdaNa-salila-sittaMgu pAyAlaha nIsariu, sayala-bharaha-pahu sesu nAvai / viddANu vayavai bhaeNa, nAgu jemba visa-mukku bhAvai // dIva-sahassa-samAuliya-voliya-rayaNi-vihANu / kamalAyara vohiMtu nahi, tAva samuTThiu bhANu / / 2633 / / guruparakkama-mukka vicchAu ciMtAuru sAma-muha, adhaNu jemba piy-paahnnaagmi| dIsaMtu nitteya-taNa, caMdu jemba gh-raahu-sNgmi| maNi ciMtiu cakkAhiveNa, dhAiu Aiu cakku / paya paNamivi sura-pariyarau, dAhiNa karayali thakku / / 2634 / / cakku pekkhivi bharaha-hatthatthu paricitai bAhubali, peccha peccha majjAya bhAyaha / jo kavaDeNa vavaharai, kinna puttu ihu hoi tAyaha / / pekkha durAyAraha cariu, saMpai capphalihUu / paharaNa levi samuTTiyau, jaM jujjhi paribhUu // 2635 / / mukka-meraha aliya-vayaNassa gaya-dasaNaha visaharaha, taay-vNs-ghunn-kiidd-kpph| ko bIhai bharaha tuha, bharaha-cariya-kara-gahiya-cakkaha // cakkeNa sarisau-cakkahara, jai navi cUrauM ajju / to sevau tAyaha calaNa, tiNu jimva chaDDivi rajju / / 2636 / / eu pabhaNavi gahiu guru-daMDu __ uddeDa-bhuya-daMDu balu,1 caliu calaNa-cAliya dharAdharu / risahesara-aMgaruhu, bharaha-sumuhu bhaDa-bhiuDi-bhIsaNu / / iMtau pekkhivi bAhubali, bharahiNa makkauM ckkuu| taM pi sunaMdA-naMdaNaha, tuMviNa lamgivi thakku // 2637 / / cakka-vikkama-khaMDaNuppaNNa valakkhu pekkhivi bharaha, bhaNiu valiu vittiNa kaNiTriNa / dhi dhi tti rajjaha bharaha, valiu cittu maha tAya-maggiNa / / bhAviNa khAmiuM taha khamiu, saMpai sayala-jiyAhaM / bahu-bheyahaM tasa-thAvaraha, sattuhu taha mittAhaM // 2638 / / 1. vivUDhA je0 / 2. prAvaihiM pA0 / 3. vihaliya pA0 / 4. devehiM pA0 / 5. bhuehi pA0 / 6. Na vAhiu je0 / 7. go ula pA0 / 8. vi dhIra je0 16. Dolle 10 . paviTu, je0 / 11. ehu je0 / 12. valici0 je0 / Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharahabAhubalivaNNaNaM eu nisuNivi bhaNai bharahesu bahAva - muha-kamalu, baMdhuvaggi hauM savvi mukkauM / akkhaMDa chakkhaMDa lai, khamaha majjha jaM tujjha cukkau // sevi bhiNa, cakkA hivaha kaNiTTha / kema vasijjai tetthu ghari jeTTa, vi jattha viNaTTa / / 2639 / / rajju ra vi kosa-bhaMDAru balavAhaNa suhisayaNa, aMteura- putta-pariyaNa / jA-jIva mai vosiriya, bharaha-pamuha nIsesa maMDala || thiru thiu saMpai majjha maNu, daMsaNi nANi caritti / tAya bhAya saMseviyai, sivapahi puni pavitti / / 2640 // sukka - soNiya - kalamalAhAri jaM dehaha majjhaThiu, taM kahiM pi jai hoi bAhiri / bAhira chavi jai kaha vi, hoi phiDivi jIvANa aMtari // to sunahiM kAhi jaNu, jIvaMtu vi khajjaMtu / lajjiu kinna sarIri tuhu, ehai rAgu kareMtu / / 2641 / / dukkha - jalayari narayapAyAli saMsAra - sAyari bhamivi, caurAsI joNi-lakkhihiM / bahu- ghaMghaNa " gholiNihiM, maNuya- jammu pAviya asaMkhihi // taM visayAsa hArivi vi bhamu ma tahiM vi rauddi' / loha -mahA-bhara- bhAriyau, naMgaru jemva samuddi || 2642 / / eu paNivi dharai suha-maggi maNa-hatthi nANaMkusiNa, rosu jalaNu khama-jaliNa pasamivi / ArUDha duddhari niyami, sadau mehu jimva pAusAgami // gaya-guru-samarAraMbha pahu, pasariya - nimmala- jhANu / Thiu laMbAviya-kara-juyalu, udaya-girihiM jimva bhANu laddha - nicchau bharahu khAmevi isArivi somajasu tAsu rajji viNiyaMta maccharu / cauraMga-bala-pariyariu, dhariya-chattu nivaDaMta cAmaru vivavivara-rihi paisai bhAraha- nAhu / coisa rayaNihi pariyariu, nava-nihi riddhi-sanAhu kamma- mallaha garupa paDimallu ( rAsA valaya ) hamiyata lihi vasaMtaha lUya jjhalajhalai / heTThima, bhuvaNanbhaMtari ghambhu pavittharai dehada' - dahaNova pavaNu kayatthiyau / jahiM jaNu koi na dIsai pAeNa sutthiyau kuMkumarAu virAu jaNai jahi juyai jaNahaM / na sarai ramaNu vi ramaNihiM thiratthoratthaNahaM 10 seya- sittu siMdUru vi sImaMtai galai / mahilAyaNa - muha maMDaNU unhAlau harar3a 1. bAhubali je0 / 2. jattha je0 / 3. vimaMbhaNu tarhi je0 / 7. hi jira pA0 / 5. guru-mANa-pavvaya sihari, caDiu eu niyamaNi vicitai / lahu bhAya cirapavvaiya, kabaNu tANa paya-namaNu karisai || tA utpannai nANavari, maI devakhevau tAu / sama-gugu samavaDu sama sarisu, namisu na ekku vi bhAu / / 2645 / / thakku niccala-citta-ussaggi laMbAvidha-kara- julu, dhamma-jhANi niyamaNi jharaMtau / saMveDhiu vana-laehi, vihaganIDa niya- siri dharaMtau dabbhaMkUra - vibhinna talu, pAya - viNiggaya-rapphu | laMba- kuccu muNivaru sahai, na taruvaru paccakkhu guru-payAviNa bharahu bharaheNa / / 2643 / / 237 // / / 2644 / / 11 11 sAhiti mahi taviya, puNa vi sUru tasu tavaNi laggau / sosei sara-sariya-jala, dahar3a dehu jaNa aMga-saMgau duhava kara jimba sUra-kara, laggA dehu dahati / diTThA diTTi duhAvaNA, addiTThA suha deMti / / 2647 / / // 2646 // 11 / / 2648 / / bhAyara je0 / 4. mukka jai0 / 5. rghavaNagholiNihiM je0 / dehadaNa pA0 / 6. rai maraNu vi pA0 / 1. thira therattha pA0 / || / / 2649 / / 6. hAra vi Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijidicariyaM / / 2651 / / / / 2653 / / matthai paDar3a / / 2654 / / / / 2655 / / // 2656 // / / 2657 / / | kira kaya-parimiya-karavatta-salila-viccheya-sukka uThThauDA / turiyaM turiyaM vacvaMti jattha pahiyA marutthalI // 2650 // jammi naha-saMgAo ratha- saMga-patramANa-sohAo / mAlina kAriNIo paMsuli sarisAo dhUlIo ummagga-gAmiNIo DhaMkAviya matyayAo maliNAo / kuDilAyaNa - sarisAo vahati vAuliya- paMtIo // 2652 / / eArasammakAle kAyara - jaNa jaNiya-citta-saMtAve / pavaNeha va merugirina calai jhANAo bAhubalI aha tasu tattha vasaMta // muNivaraha | vAsAratu pavannau jIva-suhaMkaraha dhaDahaDai / jala-pavAhu gayaNayalaha tasa dhArAharu guru-dhArahiM varisai satta-rattu varisaMtu na thakkai ekku khaNu / sisirasamIraNa-saMgiNa kaMpar3a jetha taNu tali kaddamu siripANiuM jaNamaNa - suha-haraNu / tahi vi sunaMdA-taNayaha na calaI dhammi maNu dupaya-cauppaya-sayala- jIva-saMruddha pahi paya-pUriNa varisaMteNa duggama-magga mahi roru vi kari khuppaMtu kilesi saMcarai / vigaya-dappu jahi sappu vi vilaha na nIsarai diyaru divasi na dIsai nisiyaru na vi nisihi / jalaharu ruddha nahaMtara varisai dasa- disihiM vijjujjoyaNu joyai vaNu vimhiya-maNau / ajja vi calai na ThAyaha risahesara ta u tahi pAusa jhANa-TThiu muNivaru bAhubali / ko vi kAlu AkaMThu nivuDDuu gamai jali jiha raNi sabalu jivi, bharahu jaya-siri dharaI / dusaha parIsaha jiNavi siddhi tava kiri karai suragiri-garuya-niyaMba jammi sAyara-rasaNa hariya-hariya-jaNa-maNahara - nIlaMsuya' - vasaNa kuDaya - kusuma - siya-dasaNa malaya- daddara-sihiNa iMdagoya-ghaTTilla virAyai mahi-mahila sAmala-muha- pINunnaya-paoharovari balAya - richolI / pAusa sirIe sohai nimmala - vara-hAra- sariya va evaMvihe vi pAusa - samae saMjaNiya jaNa-maNa- viyAre / maNayaM pi maNo na calai bAhubali - muNissa jhANAo nicca-cittaM daTThUNa muNivaraM lajjiu vva ghaNa- samao / sAmaliya-muha turiyaM khalo vva addaMsaNo jAo pattu siyAlau kAlu kayatthiya-sayala jaNu / jahi agghai kaMbalu jaNi saMbala anu jalaNu tahi evaMviha kAli carAcara - jiiy-srnnu| muNi majjAya na mellai vasikiya-niya karaNa gaMdha-tella-ghaNa- ghusiNu nivAyau piya sauDi / niddhAharu maNicchiu guDu gorasu sayaDa 10 jAhaM eha sAmaggI tAhaM gharaMgaNai / siu11 thakkauM nibhiccu bhiccu jiMva 12 alagai 1 1 bhaNiyaM ca- kuvi ghaNa-tharNAha nivArai ku vi oDhai paDau / kAhiM vi ghari paisAru vi na lahai bappuDau pellijjaMtu 43 dhaNiDDhiha dINu dayAvaNau | gayau sIu savilakkhu daliddiya- pAhuNau jatthuttara-pavaNa-vasucchalaMta - khara- sisira-kaMpira- sarIrA / jammaMtara kaya dukayaM niddhaNa- caMgA aNuhavaMti siya-saMkoDiya-gattA kANaNa-pavagA jahi mileUNa / jalaNo tti nibuddhIyA guMjA-puMje paMti mAha - mAsi siu sisira - samIraNu saMcaliu / dAliddiyahaM sarIrihi naM pavisai galiu tahi sIyAlai kAli pavannai ravaravai / tila-tusamettu vicittu na bAhubalihi calai samucchai phA je0 / 5. roru vi kalikhu pA0 / 8. nIrusuya pA0 / 6. na lahai pA0 / 1 mmi nAha pA0 / 2. kuDalA pA0 / 3 vAyali pA0 / 4 je0 / 6. yaNa yojai thaNu je0 / 7. siddhati vaM kari ka 1. saghaDi je0 / 11. siya tha0 pA0 / 12. jaM va je0 / 13. jjaMti dha0 pA0 238 / / 2658 / / / / 2659 / / // 2660 // / / 2661 / / / / 2662 / / / / 2663 / / / / 2664 / / // 2665 // / / 2666 // / / 2667 / / / / 2668 / / / / 2669 / / // 2670 // / / 2671 / / / / 2672 / / // 2673 // / / 2674 / / / / 2675 / / / / 2676 / / / / 2677 / / // 2678 / / Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAhubalivaNaNaM uNhAlau taha pAusu sIyAlau sayalu / asaNa- pANa- parivajjiu ranni nirAvaraNu mANa-hatthi khaMdha-TThiu muNivaru tava tavas / teNa tassa variseNa vi nANu na uppajai paramANanihI bhayavaM jANai jahApuvvi na bujjhihi tti / bohaNaTTA na koI pesio pune saMvacchare, samayaM nAUNa baMbhisuMdarIo hakkAreUNa bhaNiyAo-- " mANakuMjarArUDhaM bAhubali gaMtUNa bhaNeha-na evaM kevalanANaM uppajjai' / tAo vi 'taha' tti sAmiNo vayaNaM paDivajjiUNa gayAo / o omatI dabbhasUiyA vibhinnacaraNajuyalo vammiyAveDhiyAjaMgho, karorusaMvaliyakoliyakulalAlAvasaNa saMvayakaDiyo, nAhivivaraviNividuguphAraphuMkAravisamavisaharo, romarAisaraNisaratANegakiMga-lAsAikhuddapANigaNo, payaDadIsaMtatracchatthalacchi' vivaraviyaraMtaviccuo, palaMbakuccakesa majjhavihiyavivihavihaganIDo, saMkappeNa vi ajaNiya jaNapIDo, samaMtao vallIviyANapariveDhiyaMguvaMgo, AhAra- parihAraparisusiyasAmalataNU davaggidaDDho vva vaNadumo kahakaha vidiTTho tAhiM bAhubali muNivaro / savihamAgaMtUNa vaMdio bhaNio ya-- " jeTThajja ! na hatthibaMdhamArUDhANa kevalanANamupajjai" / evaM bhaNiUNa jahAgayaM gayAo tAo bhagavaIo / so vi mahappAra vimhiyamANaso citiumAraddho'haMta ! paricattassa savvasAvajjakajjassa suNNAraNNanivAsiNo egAgiNo kAussaggasaMTiyassa kahamettha hatthi - saMbhavo ? imAo puNa na aliyabhAsiNIo tA kahameyaM' ti ciraM citiUNa appaNA ceva nAyaM -- jahA 'mANahatthi' tti, aho me vivego ! aho me sudIhadarisattaNaM ! aho me viNIyattaNaM ! aho me kusalapariNaI ! jaM tesu mahANubhAvesu cirayara suvi samAroviyamahAvaiesa vi aTThArasa sIliMgasahassa mahAbharadhuradharaNadhoreyakaMdharesu vikaNiTTatti avaMdaNa-buddhI ! tA vaccAmi vaMdAmi te bhagavaMte sAhuNo' tti / evaM vicitiya samukkhitto pAo / tao pavaDDhamANasuhapariNAmassa khavagaseDhisamArUDhassa sukkajjhANAnalaniddaDDhaghaNaghAikammidhaNassa kevalavaranANadaMsaNaM samuppaNNaM bAhubali - muNivarassa / uppaNNavaraNANadaMsaNo ya saNiyaM saNiyaM gaMtUNa payAhiNI kAUNa juyAijiNavaraM kayatitthanamokkAro kevalisahAe samAsINo / bharaho vi egachattaM mahimaMDala kAUNa paMcavihe kAmabhoge bhuMjiumAraddho / jalu jaladda dhArAharu nava-naliNI - dalaI, caMdakaMta maNi sisiraI vara- hammiya - talaI / / hArAharaNa-miyaMka -kiraNa- caMdaNa - rasaI, sevijjahi kayaunnihi jettha niraMtaraI / / 2681 / / khara-kharaMsu-saMtatta-gatta jahi jiya marahiM / jahiM gaya-sUyara - seriha- jUhaI saru sarahiM // gimha-galiu gaMDatthali kajjalu nimmalai / jahi muddhaha muhayaMdaha laMchaNa- siri dharai / / 2682 / / jahi ravi kiraNa karAliu tavai dharAvalau / jahiM sAraMga kuDaMbaha' susai tisiiM galau // tahi uNhAlai kAli-pavattar3a raNaraNau / bharaha- suyaha maNu saMjami siharaha TalaTalai / / 2683 / / gimhumhAhaya - dehaha seya-samAulaha / mala - mailiya - savvaMgaha maliNaMvara dharaha 10 / / viNu hANi avayaMtaha tisA - samAulaha / tasu maNi cita payaTTai saMkaDi nivaDiyaha / / 2684 / / io ya so bharahaputto risahanattuo puvvavannio miriI muNivaro / sAmAiyamAiyAiekkArasaaMgAI ahijjio samaNaguNasahio sAmiNA saha viharaMto vi uddaMDamattaMDakaraniyarakaraMbiyameiNItale kharakharaMsu saMtAva- taviyAsu mummurabhUyAsu ratthAsu sayalajaNasaMtAvakAriNe samAgae paramadAruNe gimhAle / 239 1. laTThivi0 pA0 / 2. vimhaiya mANa0 pA0 / 3. cattasAvajjakajja pA0 / 4. cirapavva0 pA0 / 5. muhaiMda pA0 / 6. kuDaMba haMsu sai tisaI gala0 pA0 / 7. mhAyaha deha0 pA0 / 5. bahaMsu (su) susai jai0 / 6. pavannai je0 / 10. maNasaM jammi je0 / / / 2679 / / / / 2680 / / haMta ! paNayasurAsurasAmi maNi-mauDamasiNI kayapAyapIDhassa tihuyaNaguruNo risahasAmiNo nattuo / akkhaMDachakkhaMDa - yesasNo tihuyaNe vi appaDiyasAsaNassa bharahanaridassa putto sayalajaNasamakkhameva visuddhasaddhAe pavvaio / varatharaha je0 / Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 jugAidi ao na juttaM maha ghare gaMtuM na yA vi saMsArAhilAsI kammabharapaNollio suragirisamabhAre sAhuguNe mahattamavi voDhuM samattho / 'tA ki karemi tti citiyaMtassa tassa sAbhAviyAmaI samuppaNNA / esa ettha uvAo - - samaNeha asuhamaNavayaNa kAyadaMDA tinni vi jiyA / ahaM puNa eehiM ceva jio ao sesajaNajANAvaNatthaM appaNo sumaraNatthaM ca diMDaM vahAmi / tahA loiMdiyamuMDA sAhuNo savvavirayA ahaM puNa khuramuMDo sasihAgo thUlapANAivAyavirao ya bhavAmi / tahA nikkicaNA samaNA bhagavaMto majjha puNa kiMcaNaM kaNayapavittayaM kannesu aMguliyAe kaNayakaMcaNiyA ya bhavau / kiM ca-aTThArasasIlaMgasahassa sArasirikhaMDagaMdhasugaMdhiNo sAhuNo ahaM puNa sIleNa duggaMdho, ao vAsemi vAsAIhi vatthANi sarIragaM c| viNijjiyamahAmohA ya varamuNiNo ahaM ca moheNa puNa channo ao chattayaM sirovari dharemi / aNuvAhaNA sAhuNo majjha puNa uvAhaNAo havaMtu / seyavatthadhAriNo muNivasabhA majjha puNa kasAyakalusiyamaNassa kasAyANi havaMtu vatthANi / taha sAvajjabhIrUNo bahujIvasamAulaM jalAraMbhaM dUraM dUreNa aNagArA parihareMti / majjha puNa pahANaM piyaNaM ca parimiyajaNa hava / evaM so sammattamUlapaMcANuvvayadharo tappaDhamapayaTTiyaparivvAyagapAsaMDiyavesadhArI jai jaNa - vilakkhaNo na gihI na yA vi pavbaIo / bhagavao nissAe mahImaMDalaM vihariumAruddho / taM puNa vilakkhaNavesaM ubhaDAgAraM sAhusamAsaNNadesasaMThiyaM daTTUNa jaNo samalliyai dhammaM ca pucchai / so vi sAhuguNapurassaraM savittharaM aNagAradhammaM tANa purao pannave / te bhAMti -- " tumaM kiM na karesi jai dhammaM ?" so bhaNai -- "gurukammo na tarAmi kaauN"| jAhe te teNa dhammadesaNAe akkhittA bhavaMti tAhe sAmi samIvaM paTTavei / bhayavaM pi sAdhammaM gAi evaM sAmiNA saha viharaMtassa kayAi garUyaM sarIrakAraNaM saMjAyaM mirIissa / asaMjao tti na kiM ci paDiyAraM kuNaMti sAhuNo / tao so garuyavAhipIDio keNAvi apaDiyarijjato citiumAraddho--"aho me ihabhave ceva udiNNaM asuhakammaphalaM niyagA vi paraM va pecchaMti sAhuNo / ahavA na sAhUNa doso savvasAvajjavirayA bhagavaMto kahaM me bhaTTapaiNNassa saMsArasUyarassa veyAvaccaM kuNaMti majjha vi na juttaM kAriyaMto appaNo samANaguNaM maMdadhammANaM sahAyayaM kiM pi joemi jeNa so gilANassa meM paritappai" / evaM vicitayaMto vAhivihuriyamANaso kaha kaha vi pauNI bhUo / aNNA samAgao bhagavao samIve dUrabhavio kavilo nAma rAyautto / nisuo sAmisamIve dhammo na bhAvio citte, vilakkhaNaM daTThUNa gao miriissa samIve pucchio dhammo / so bhaNai -- " natthettha dhammo gaccha bhagavao samIve" / puNo vi gao / amayabhUyaM pi niyakammadoseNa na ruiyaM bhagavao vayaNaM / puNo vi samAgao / miriI bhaNai -- " kiM tuha samIve jo vA so vA dhammo natthi ?" maMdadhammo dUrabhavio maha samo ceva esa ceva koi vihiNA ghaDio | havau maha ceva sahAyago" tti citiUNa bhaNiyamaNeNa - - " kavilA ! itthaM pi dhammo ihaM pi dhammo / " evaM ca bhaNateNa nivvattio sAgarovamakoDAkoDIpamANo guvilo bhavodahI / bhaNiyaM ca- dubhAsieNa ekkeNa miriI dukkhasAgaraM patto / bhamio koDAkoDI sAgarasarinAmadhejjANaM / / 2685 / / dikkhio kavilo jAo sahAo parivvAyagapAsaMDaparUvaNeNa vaDDhiyaM micchattaM // 2686 / / aNNA gAmAgara-nagara- kheDa - kabbaDa - maDaMba - doNamuha-paTTaNAsama-saMnivesa-saMvAha - saMkaDaM mahImaMDalaM viharaMto bahusamaNasamaNisahio viNIyanayarIe purimatAlujjANe ahAphAsue paese samosaDho / juyAi jiNavaro samappiUNa pADihAriya pIDha - phalagamAiyaM sAhUNa saharisamAgaMtUNa vaddhAvio niuttapurisehi bharahAhivo / " jassa NaM devANuppiyA daMsaNaM patyaMti jassa NaM devANuppiyA nAma goyassa vi savaNayAe kimaMga puNa daMsaNayAe harisavasa - visappamANahiyayA bhavaMti' se NaM niggaMthassa pavayaNassa desae nAyae paTThAvae aNegasamaNasaya sahassAhivaI samaNagahagaNacaMda parivaDDhae cottIsabuddhAisaya saMpanne AgAsagaeNaM cakkeNaM AgAsagaeNaM chatteNaM AgAsagaeNaM phaliyAmaeNaM sapAyapIDheNaM siMhAsaNeNaM / seyavaracAmarAhi Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharaviNaNaM 241 uddhuvvamANIhi udghugvamANIhi dhammajjhaeNaM purao pakaDDhijjamANeNaM pakaDDhijjamANeNaM bahusamaNa-samaNi-saMghaparivuDe puvvANupuvvi caramANe gAmANugAmaM dUijjamANe iheva viNIyAe nayarIe purimatAlujjANe samosaDhe / eyannaM devAppiyANaM fti furgery nivema / " bharahe vi evaM suNiyahatuTThe paramasomaNasie tassa pauttivAuyassa niyaMgalagga vatthAharaNAiyaM saDDhAo duvAlasakaNagakoDIo pasAI karei / bhaNiyaM ca- vittIya suvaNNassA bArasaaddhaM ca sayasahassAI / tAvaiyaM ciya koDI pIIdANaM ca cakkissa || 2687 / / eyaM caiva pamANaM navaraM rayayaM tu kesavA diti / maMDaliyANa sahassA pIIdANaM sayasahassA || 2688 / / bhattivihavANurUvaM anne vi ya diti ibbhamAIyA / soUNa jiNAgamaNaM niuttamanioiesuM vA / / 5689 / / tao taM sakkAreUNa paDivisajjei / appaNA vi sIhAsaNAo abbhuTThei sattaTTapayAiM titthayarAbhimuhe gacchai vaMdas namasai vaMdittA namasittA siMhAsaNavaragae balavAuyaM saddAvei saddAveittA evaM vayAsI - " khippAmeva bho ! haya-gayaraha johasaMkulaM cAuraMgiNIseNNaM abhisikkaM hatthirayaNaM va pauNI kareha / tae NaM se balavAue vayaNAnaMtarameva niyaniuttapurisehiM takkhaNA ceva pauNIkayacauraMgabale sattahatthussehaM navAyataM dasapariNAhaM, sattaMgapaiTTiyaM samasaMThiyaM, surUvaM, purao udaggaM, samunnayasiraM, suhAsaNaM piTTao varAhaM ayA kucchi / acchiddakucchi alaMbakucchiM, palaMboyarAharakara, guNAkodaMDasaM ThAsaMThayaM visiTupaTTha, susiliTThasuppamANasavaNaM, pINamaMsala kavola desabhAgaM, AlINavaTTANupuvvasuppamANapucchaM, malliyA - maula-dhavalakaMcaNakosI paviTThadaMtaM, anAmiyacAvalaliyasaMvelliyaggasuMDaM, supaiTThiyakummacArucalaNaM, paMDurasuvisuddhaniddhavIsainahaM, suraiya-sukumAla surahiramaNijjavimalalaMbatamalladAmaM, cArucAmaravaraviraiyavarakaNNapUraM tavaNijjasuttaAbaddhapaTThakacchaM, paharaNAvariyabhariyajuddhasajjaM, sachattaM, sajjhayaM, sapaDAgaM, pagalaMtamayajalaM, kaNayarajjulaMbAviyaghaMTAjuyalaM, vijjupiNaddhaM va kAlameha, uppAiyapavvayaM va sakkhaM saccavijjaMtaM mattamehamiva gulaguleMtaM, maNapavaNajaiNavegaM, aMjaNagirikUDasannihaM pauNIkAUNagaMdhavAraNaM, kayaMjalI bharahAhivaM vinnavei - "sAmI ! cauraMga-balasahio sajjo esa gaMdhavAraNI " / tao bharaho hAo, kayabalikammo, vivihavatthAharaNavibhUsio, vihiya- vivihamaMgalovayAro, uvaridhariyasiyAyavatto, ubhayapAsanivaDaMtacArucAmaro, erAvaNamiva sakkaMdaNo gaMdhavAraNamArUDho / tao' aNavajjavajjAujjasaddapUriyaMbaraMtare' mAgahajaNasaMjaNiyajaya-jayArAvabahiriyasavaNaMtaro niggao bhagavao vaMdaNavaDiyAe / tAva gao jAva diTThipahamAgayA chattAichattAiyA titthagarAisayA / tao payacArI saMvutto samuciyadesa gaeNa khagga-chatta-mauDa- cAmara- pAuyAlakkhaNANi paMca vi rAyacadhANi mukkANi / paMcavihAbhigamapurassaraM pavisaMteNa ya vicittatavAyaraNaparisosiyasarIrA, paMcasamiyA, tiguttA, guttabaMbhayArI, akohA, amANA, amAyA, alohA, saMtA pasaMtA uvasaMtA parinivvuDA, aNAsavA, aggaMthA, chinnasoyA, nirUvalevA, kaMsapAIvamukkatoyA, saMkha iva niraMjaNA, tat far appasihayagaI, gagaNamiva nirAlaMbaNA, vAuriva appaDibaddhA, sArayasalilaM va suddhahiyayA, pukkharapattaM viva frevalevA, kummo viva gutiMdiyA, vihagar3ava savvao vippamukkA, khaggavisANaM va egajAyA, bhAraMDapakkhIva appamattA, kuMjaro iva soMDIrA, vasaho vva jAyatthAmA, sIho iva duddharisA, maMdaro viva nippakaMpA, sAgaro viva gaMbhIrA, nisAyaro viva somalesA, sUro viva dittatavateyA, jaccakaMcaNaM va jAyarUvA, vasuMdharA viva savva ( phAsa ) sahA, suhuyahuyAsaNo viva teyasA jalatA / natthi NaM tesi bhagavaMtANaM katthai par3ibaMdhe siyA / se ya paDibaMdhe caubvihe -- davvao, khittao, kAlao, bhAvao / davvao mAyA me piyA meM bhAyA meM bhagiNI me bhajjA me puttA me suyA suhA meM iccAI | khettao gAme vA nagare vA ranne vA khette vA khale vA ghare vA evamAi / kAlao thove vA lave vA muhutte vA ahorate vA 1. balanAyagaM pA0 / 2. balanAgage vaya0 pA0 / 3. hatthuseyaM pA0 / 4. ayA kucchi alaMbaku0 je0 / 5. gaNAdaMDarUDha pA0 / 6. praNavajjAujja0 pA0 / 7. sahaparipUriyaM pA0 Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 jugAijiNidacariyaM pakkhe vA mAse vA iccaai| bhAvao kohe vA mANe vA mAyAe vA lobhe vaa| evamAivavagayahAsa-tosa-soga-arairai-bhaya-paritAsA-nimmamA nirahaMkArA vAsI tacchaNe vi aduddA, caMdaNANulevaNe vi arattA, leDhummi kaMcaNammi ya samabhAvA, ilogaparalogaappaDibaddhA, jIviyamaraNe niravakaMkhA, kammaTThagaMThinigghAyaNaTThAe abbhuTTiyA tesi NaM bhagavaMtANaM bAhirabhaMtare ayameyArUve tavovihANe aahijji| aNasaNamUNoyariyA vittIsaMkhevaNaM rsccaao| kAyakileso saMlINayA ya bajjho tavo hoi // 2690 / / pAyacchittaM viNao veyAvaccaM taheva sjjhaao| jhANaM ussaggo vi ya abhiMtarao tavo hoi / / 2691 / / tatya aNasaNe annegvihe| taM jahA--cautthabhattiyA, chaTThabhattiyA, aTumabhattiyA evaM dasamaduvAlasa (jAva) maassaaibhttprihaariyaa| omoyariyA aNegavihA pannatA taM jahA--ekkattIsakavalAhArA tIsakavalAhArA jAva egasitthAhArA / vittisaMkheve aNegavihe pannatte taM jahA--davAbhiggahacariyA khitAhiggahacariyA ukkhittacariyA nikkhittacariyA ukkhittanikkhittacariyA nikkhittaukkhittacariyA vaTTijjamANacariyA sAharijjamANacariyA aMtAhAracariyA paMtAhAracariyA lUhAhAracariyA suddhesaNiyA saMkhA dattiya tti| rasapariccAe aNegavihe pannate / taM jahA--nivigaiyA paNIyarasavivajjiyA AyaMbiliyAe evmaaiyaa| kAyakilese aNegavihe pnnte| taM jahA-ThANaTTiyagA ukkuDuyAsaNiyA paDimaTAI nesajjiyA vIrAsaNiyA daMDAyayagA lagaDasAiNo akaMDuyagA aniThUhagA dhUyakesa-maMsa-roma-nahA savvagAyaparikammavippamukkA evamAi / saMlINayA aNegavihA pnnttaa| taM jhaa-mnnsNliinny| vaisaMlINayA kAya-saMlINayA iccAi / pAyacchittamavi AloyaNAi annegvihN| tassa viyANagA kAragA y| viNao vi mANasAi annegviho| tassa viyANagA AsevagA ya / bahuvihaveyAvaccarayA vAyaNAi-paMcavihasajjhAyakaraNujjuyA, adavihakammavaNagaNadahaNapavaNNajjhANa vaddharaiNo, kammadAru-dAraNakaravattakappakAussaggasaMThiyA, bArasavihatavanAyagA susAmaNNarayA, acchiddapasiNavAgaraNA, rayaNakaraMDagasamANA, kuttiyAvaNabhUyA, bahuNaM AyariyA, bahUNaM uvajjhAyA, vahUrNa gihipavvaiyANaM AgAsadIvA tANaM saraNaMgaipaiTTA, savvabhAsANugAmiNo paravAIhi aNokkaMtA, annautthiehi aNodvaMsijjamANA, codasapugviNo savvakkharasannivAiNo appege jaMghAcAraNA appege vijjAcAraNA AmosahAivivihaladdhisaMpannA ajiNA jiNasaMkAsA jiNo viva avitahaM vAgaremANA anne ekkArasaMga anne puNa kevalavaranANaM viyANiyatIyAgAgayavaDDhamANasamatthavatthuvittharA, tattha tattha tahi tahiM dese dese gacchAcchiM gummAgummi phaDDA phaDi vAyaMtA ya pucchitA ya pariyada'tA ya aNupehitA ya akkhevaNIe vikkhevaNIe saMveyaNIe nivveSagoe ca ubdhihAe kahAe dhammamAikkhatA ya, apegaIyA uDDaMjANa ahosirA jjhANakoTaThovagayA saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANA diTThA saahunno| tao ANaMdabharanibbharAe diTThIe muNivare paloyaMto harisavasubhijjamANapulayAe viNaoNayAe gAyalaTThIe jeNeva jugAijiNavaro teNeva saMpatto bhrhaahivo| tipayAhiNI kAUNa viNayavihiyakarayaMjalI paNamiUNa bhagavao payapaMkayaM samuciyapaese nisaNNo ckkhro| kayA bhagavayA sNsaarnivveyjnnnniidhmmdesnnaa| jahArihaM dhammapaDivatti kAUNa paDigayA loyaa| bharaho vi bhAyare picchiUNa mahayA adhIe evaM citi umaaro| kavaNa vilAsa ji vaMdhava dhADaNi sNpddiy| kajjAkajja na-yANahiM bhogAsA-naDiya / / A-saMsAru akitti majjha jagi vitthriy| dahahiM deha maga-majjhi sahoyara saMbhariya / / 2692 / / so cciya divasu kayatthu pasatthA sA rynni| jahiM dIsahi niya-nayahi bhAuya aNu bhaiNi / / sesu viDAviDi-satthu atya-khAyaNa-maNau / vihaDai vasaNi kumitta jemba nigviga-maNau / / 2693 / / lahai lIha' (loha) savvo vi sahoyara-pariyariu / ghari bAhiri vasasavi saMgari avayariu / / jahiM ghari putta-paputta-baMdhu na vi saMcarahi / tahiM ghari paDaNa-bhayAula thaMbha vi tharaharahi / / 2694 / / 1. phuDDAphuDi pA0 / 2. dahihiM pA0 / 3. kayatya pasa0 pA0 / 4. dosaihiM je / 5. viDAsa. pA0 / 6. lahA pA0 / 7. liha sa0 je0| 8. yaraya paa0| 6. carihiM pA0 / 10 harihiM pA0 / Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmidesaNA - 243 jaM niddhADiya baMdhava sA maha naNu kumi| dhamma vi so salahijjai kijjai jo samai / / iyA citevi nimaMtai bharahAhivu kumr| paMca-payArihiM visaihiM visaya-viratta-maNa // 2695 / / bhaNai bhavaNNava-tAraNu kAraNu siv-suhh| risahesaru jaga-seharu sasi niya-kula-nahaha / / kajja-siddhi ju' payAsu su savvu vi niSphalau / bollaMtu vi naru loyaha bhAvai capphala u // 2696 / / paMca mahavvaya leviNu jo khaMDaNu karai / visamahaM visa-pariNAmahaM visayaha ahilasai / / so bahu-jaNa-dhikkAriu iha-bhavi pribhmi| para-bhavi bhaTra-painna marivi nivaDaDa narada / / 2697 / / tA sNjm-bhr-vhnn-smuddhr'-kNdhrhN| sumari ma saMpaDa naravara niyahaM sahoyarahaM / / so tasu baMdhura-baMdhavu paramattheNa hiu| jo paDikUlu na karai karaMtaha appa-hiu // 2698 / / suNavi vayaNa bharahesaru tihayaNa -bNdhvh| sacarAcara-jiya-jaNayaha risaha-jiNesaraha / / eu citei tA eyahaM10 dANeNa uvyruN| jirI jara-maraNa-jalAulu bhava-sAyaru tarauM / / 2699 / / evaM vicitayaMto puNo vi bhaNio bharaho bhayavayA--"bho bharahAhiva ! mA visAyaM kreh| kallANamitto tumaM kAraNamimAe paramapUrisaseviyAe bhavakaMduvakaMdaNakUddAlakappAe kalikAlakalilakhAlaNakhamae sayalasuhanibaMdhaNAe niravajjAe pvvjjaae| tao paMcasagaDasayANi vivihAhArassa bharAveUNa ANAviyANi bharaheNa, bhagavao purao kAUNa bhaNiyAio--"bhayavaM! kareha mamANaggahaM bhujaMtu imamasaNAiyaM saahnno"| bhagavayA bhaNiyaM--"bharahAhiva! do dosduusiymeyN| egaM tAva AhAkammadosaThaM bIyaM pUNa aahddN|" bhayavaM esaNAgaNe prikhedd| bharaho bhaNai--"bhayavaM ! saMti me akayamakAriyamasaMkappiyANi navakoDIparisUddhANi dhammiyajaNajogANi asaNAINi tA gahaNaM kreu"| bhagavayA bhaNiyaM--"rAyapiMDo tti kAUNa tANi vi na kppNti"| tAhe bharaho attaNo saMsArasAyarasamuttAraNo vAyamaviMdamANo mahayA maNe12 mANasieNaM dukkheNaM13 samabbhAhao savvahA paricatto haM bhgvyaa| rAhagahiyanisAyaro va vicchAyavayaNo, himadaDaDhakamalAyaro vva vivannadeho, pamhadamaMtakkharo vijjAharo viva citAuro, bahaduhiyA dahadahio dAriddio viva kiM kAyavvayA vimuDho, io tao aladdhalakkhaM nirUvayaMto, diTTho bhagavao pAya-vaMdaNAgaeNaM devarAeNaM / 'aho! mahApuriso maNNubharanibbharo sadukkho viya lkkhiyi| tA imassa dukkhavimokkhaNaTTA bhagavaMtaM avaggahaM pucchemi|' tao bharahasamakkhaM sakko paNamiUNa bhagavaMtaM bhaNai--"bhayavaM! kaiviho avaggaho havai? bhagavayA bhaNiyaM--"sakkA ! paMcaviho taM jahA--deviMdarAya-gahavai-sAgArisAhammaavaggaho cev| paMcaviho avaggaho pariNAmavaseNa suhheuu| tattha dAhiNaDDhaM sohammAhivaiNo, uttaraDaDhaM IsANidassa, chakkhaMDabharahaM bharahAhivaiNo, aMgAI jaNavayaM, gihavaiNo AsamAvaggaha, vasahivaiNo sAhammiyAvaggaho, jaiNo esa paMcaviho vi16 avaggaho sANa viyarijjato pariNAmaviseseNa sivsuhsaahgo| kiM na suo tae jalaNappaho nAma mAhaNasuo paMcavihAvaggahapayANeNa suhaparaMparAe paramapayaM pAvio?" surasAmiNA bhaNiyaM--"bhayavaM! ko esa jalaNappaho? kahaM vA paMcavihAvaggahapayANeNa paramapayaM pAvio?" bhagavayA bhaNiyaM--"surapahu ! suNahu saavhaanno|" ___ jaMbuddIve dIve puvvavidehassa majjhayArammi / mahimahilabhAlatilao saMkAso asthi varagAmo / / 2700 / / 1. euci0 pA0 / 2. va kAra0 pA0 / 3. kajjisi0 pA0 / 4. ddhi jayala usu sa0 je0 / 5. loyaha bhA0 pA0 / 6. visaya ahi0 pA0 / 7. dharaha sama0 je0 / 8. niyayasaho0 je0 9. tiyaNa je0 / 10. tA eyahaM dANa0 pA0 / 11. jaM jaramara0 / 12. evaM citayaMto pA0 / mahayA mANasi0 pA0 / 13. samaggAhau savva0 je0 / 14. duhiya daridi0 pA0 / 15. sadukkholakkhi0 pA0 / 16 . vi pannatto avagga0 pA0 / / Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244 jugAijiNidacariyaM aha tammi ceva gAme rAyAmaccANa sammao srlo| nAmeNa aggimitto vasai dio vasaNaparihINo / / 2701 // aggisihA-aggisirI bhajjAo dunni tassa payaDAo' / paDhamAe suo jAo jalaNappaho nAma nAmeNa / / 2702 / / dohaggio durUvo vijjArahio nilakkhaNo diinno| piupunnaposaNijjo savvattha vi nipphalAraMbho // 2703 / / pattAvasare piuNA gharammi gaMtUNa sAyaraM bhnnio| aggimuho nAma dio paNayapagabbhaM imaM vayaNaM / / 2704 / / jalaNasirIniyaduhiyA dijjau jalaNappahassa kiNbhunnaa| patthaNabhaMgaM na kuNaMti patthiyA uttimA purisA / / 2705 / / paDivannaM tavvayaNaM aggimahadieNa pucchiyA ghrinnii| uvarohasIlayAe tIe vi taheva paDivannaM / / 2706 / / uciyAvasare dohiM vi vIvAhamahUsavo kao tehiM / vittaM pANiggahaNaM jaha vihavaM pUiyA loyA / / 2707 / / evaM vaccaikAlo purisottimamAhaNeNa saha ghddiyaa| aggisirI aggisihA taM jANiya bhattuNo kahai / / 2708 / / saccaM vA aliyaM vA bhavejja ko ettha nicchayaM munni| tA sakkhameva diDhe jaM jattaM taM karissAmi / / 2709 / / saccaM vA aliyaM vA bhavejja ko ettha nicchyaM munni| tA sakkhamevaditu jaM juttaM taM karisAmi / / 2710 / / evaM kayasaMkappo vippo vAhiM adaMsiyaviyAro / niyakammasaMpautto sAsako gamai diyahAI // 2711 // niyaguttadevayAe pUyaTThA synn-priynnsmeo| aggisiri' mottUNaM gharammi so niggao vippo / / 2712 / / etthaMtarammi mAri vva jaMgamA jnniyloysNtaavaa| muhamuharA pariNaimaMgalAivisakaMdalisamANA / / 2713 / / bahukUDakavaDabhariyA pAvA pAvANa kAraNaM paramaM / pavvAiyA payaMDA bheruMDA nAma nAmeNaM / / 2714 / / karagahiyapicchiyA camariyAhiM paidiyahameva gAmammi / hiMDai kaNabhikkhaTTA mahilANa maNANi coratI / / 2715 / / saMpattA ya kameNaM sA pAvA aggimitta-gehammi / aggisirIe paNamiyauvayArapurassaraM bhaNiyA / / 2716 / / bhayavai' AsaNagahaNaM kIrau amhANaNuggahaTThAe / diNNAsaNe baiThThA bheruMDA Isi hasiUNa // 2717 / / pakkhAliUNa calaNe dANuvayAraM ca bahuvihaM kaauN| joDiyakarakamalajuyA aggisirI bhaNiumADhattA // 2718 / / bhayavai ! saMkaDameyaM duNhaM mahilANa jaM paI ego / tA kahasu kiMpi vasiyaraNa-kammaNaM cuNNayaM vAvi / / 2719 / / ubhayaM pi hu dAUNaM aggisirI vihiyavivihasakkArA! caudisi vidiNNadiTThI bheruMDA uTThiyA sahasA / / 2720 / / aha aNNayA kayAi vi ArAmagaeNa aggimittenn| aggisirI purisottimadieNa saha saMgayA diTThA / / 2721 / / kohaggisaMpalitto aggisirI piuharammi so ptto| kahiUNa jahAdiTTha valio tehiM ciya paehiM / / 2722 / / aggisirI piyaharehiM pacchA gaMtUNa khAmio bhnnio| taha kahavi sikkhavijjasu jaha tuha vayaNaM kuNai esA // 2723 / / jai evaM to vaccaha imIe tattI na tumhi kAyavvA / evaM ti bhaNiyapattANi tANi niyamaMdiraMtarasA // 2724 // nisuo esa vaiyaro aggisirIe savittharo svvo| saMkiyahiyayA sAhai savvaM purisottima-diyassa // 2725 / / niyamaMdirassa uri purisapamANA samaMtao teNaM / kArAviumAraddhA maMjUsA aggimitteNa / / 2726 / / vinAya vaiyarAe aNAgayaM ceva tIe pAvAe / paDikuMciyA karAviya kare' kayA attaNo ceva / / 2727 / / aNNammi diNe kahio purisottimamAhaNassa savvo vi| maMjUsAe vaiyaro samappiyA kuMciyA tassa / / 2728 / / bhaNio ya suhaya ! jai atthi te maI porusaM va sattaM vA / tA gayi kuMcio jAmiNIe Avejja maha pAse / / 2729 / / 1. paDaDIyo je0 / 2. piyaputta posa je0 / 3. diyahANi pA0 / 4. sirI yopiA0 / 5. mahilANi maNA je0|6. tattIe na je0| 7. yA kArAvi paa0|8. sAi vai pA0 / Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmidesaNA pavizamimaM teNaM saMpattA niyadharammi aggisirI / gayamettecciya khittA maMjUsAe diyavareNa dAUNa tAlayaM niyakarammi kAUNa kuMciyaM vippo / uttino uvarimabhUmiyAo vIsariyaro saMso jaM vA taM vA bhattaM pANaM vA attaNA gaUNa / viyarai vigaliyaneho diNamajjhe ekkasi ceva dAUNa tAlayaM gahiyakuMcio turiyaturiyamoyarai / evaM pahaTucitto vippo vAhei diyahANi aNammi dine pecchai uvaciyadehaM lasaMtalAyaNNaM / dhammillalhasiyakusumaM maya-mayakayapattabhaMgillaM paMcasugaMdhiya- taMbola-parimalAliddhadasadisAyakkaM / aggisiriM aggisiri va dehasaMtAvasaMjaNIM pucchai vAraM vAraM na dei sA tassa kiMpi paDivayaNaM / tatto vilakkhavayaNo uttinno aggimittadio gamiUNa vAsaraM savvarIe gaMtUNa uvarimatalammi / pacchannaM pecchaMto jA ciTThai rayaNi majjhammi tAdIharavaM saMviNimmiyAe nisseNiyAe caDiUNa / purisottimo paviTTho taleTThiyA sahayarA tassa paDikuMciyAe ugghADiUNa maMjUsatAlayaM tatto / aggisirIe saddhi ramiUNa taheva so calio iyaro vi sAhasamiNaM daTThaNa vivannavannamuhakamalo / uttariUNaM tatto niyamaMdiramajjhimogADho omaNasaMkapo visAyavisavegavihuriyasarIro' / jA ciTThai tA patto ego nemittio tattha dinnANovi kaya sammANo dieNa so puTTho / uvaritalA ki kIrau' saMcAro heTThimatalammi dupaya-cauppaya apayANa bhaNasu jai sohaNo diNo ajja / nemittieNa bhaNiyaM apayANa suho na iyarANaM tatto samaTTiUNaM patto nemittio diyavarassa / purisottimassa bhavaNaM uvaviTTho vihiyasakkAro ya teNa katto nemittiya Agaosi so bhaNai / saMpai purisottima ! aggimittassa bhavaNAo ki teNa tumaM puTTho nemittiya ! bhaNasu avitaM savvaM / teNa vi taheva kahiyaM jahaTTiyaM savvameyassa sammANo purisottimeNa nemittio gao gehaM / purisottimo vi sAhai aggisirIe imaM savvaM sA bhai jai suraMgA tuha saMgamakAraNaM maha havejjA | saMpai jaM jutti khamaM karejja taM niyayabuddhIe bIyadi maMjUsA uttAreUNa aggimiteNa / heTTimagharammi ThaviyA kovAnalajaliya deNa / / 2749 / / / / 2750 / / / / 2751 / / / / 2752 / / / / 2753 / / / / 2754 // aha annA kayAI afggasiri pecchiUNa ciMtei / jaha uvari taha heTThA vihaMta' ! pAvA pasannamuhI to ko iha paramattho rayaNIe maMdirassa majjhammi / gahiyAsi gheNuo aggimittavippo Thio chaSNo etyaMtare suraMgAmuheNa purisottamo vi saMpatto / tAlayamugghADeMto pahao so agnimitteNa te vaya aggimito teNa viyaMbhio ta.Na kalayalo vahalo / miliya / rakkhiyapurisA, nagarajaNo savihamallINo etyaMta rammi galiyA' rayaNI gayaNammi uggao suuro| rAyA vi samaraseNo sapariyaNo tattha saMpatto di daDhappahAro gharasAmIruhirasittasavvaMgo / niyapariyaNapariyario viveyajaNajaNiyanivveo pANehi vippakko iyaro aNNAyakArago kaliuM / rAyA vi vihiyamaNo valiUNa gao niyagharammi // / 2756 / / yadinAvasAne pauNavaNo aggimittachakkammo / aggisihAe bhaNio aggisirI vilasiyaM diTTha // 2757 / / ajja vi jieNa kajjaM jai tuha tA cayasu tIe saha saMgaM / aha vArio na viramasi to jaM juttaM tayaM kuNasu // 2758 // 1. pacchannaM pacchannaM jo ciTTha pA0 / 2. visayAviseve pA0 / 3. kIrai saM. je0 / 4. viTThI sakkAro je0 / 5. bhagai suraM / 6. saMpai ju juttakhamaM je0 / 7. heTThA ThiyaMta je0 / 8. Thipro vaNNo je0 / 6. mmi maliyA je0 / 10. kaliyaM je0 / / / 2755 / / 245 / / 2730 // / / 2731 / / / / 2732 / / / / 2733 / / / / 2734 / / / / 2735 / / / / 2736 / / / / 2737 / / / / 2738 || / / 2739 / / 11208011 / / 2741 / / / / 2742 / / / / 2743 / / 11208811 / / 2745 / / / / 2746 / / / / 2747 / / / / 2748 / / Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 jagAijiNidacariyaM soUNa imaM vayaNaM aggisirI dUmiyA niymnnmmi| citai vivihovAe vahaheu tANa doNhaM pi // 2759 / / annammi diNe dAsI bhatta pANaM ca ghiysNpttaa| bhaNiyA aggisirIe sUhavie suNasu maha vayaNaM // 2760 / / niyayAharaNaM savvaM tujjha payacchAmi ki viyAreNa / jai kuNaha majjha kajja sA bhaNai kahesu jaM kiccaM // 2761 / / vasiyaraNakae eso jogo gharasAmiyassa daayvvo| eso ya savakkIe cunno pemassa vur3hiDakaro // 2762 / / paDivaNNamiNaM tIe kayaM ca pAvAe atthaluddhAe / vasiyaraNacunna jaNiovalakkhao tANa saMjAo // 2763 / / aNNammi diNe rAyA bhaNio gaMtaNa aggimitteNa / vivinno haM naravai imAe naNa duTumahilAe // 2764 / / maMjUsasaMThiyA vi hu nivvAvaro adissa ruvA vi / jA pAvA dei duhaM tIe maha kiMpi na hu kajjaM // 2765 / / Isi hasiUNa bhaNio sahAsamakkhaM dio nariMdeNa / ANa lahuM maMjUsA taheva teNAvi ANIyA // 2766 / / ugdhADiyaM duvAraM diTThA naravaisahAe sylaae| puTThA ya mahIvaiNA bhaTTiNi ! ko vaiyaro esa // 2767 / / sA bhaNai balA sIlaM rakkhAvai esa baMbhaNo muuddho| naNu bhaNau ko vi bhuvaNe jeNa balA rakkhiyA mahilA / / 2768 / / aicaDDaNA' na kIrai puttakalattesu bhiccavaggesu / paidiyahacaDDaNAe parigalai purANiyA lajjA // 2769 / / raNNA bhaNiyaM diyavara ! maha bhAro esa accha niccito / esA sIliyasIlA puNo vi tuha paNaiNI hohI // 2770 / / aggisirIe bhaNiyA imaM pi saMbhavai kimiha cojjaMti / visamasamA samavisamA rAya kayA hoMti naNu maggA // 2771 / / kaya parirakkhA kaivayadiNANi parivasai raaygehmmi| rAyA vi egakhaMbhaM egaduvAraM durahigammaM // 2772 / / kArei sIlasaMrakkhaNaTTayAe parimiehiM diyahehiM / pAsAyaM tammi tao ArohAvei angisiri // 2773 / / kAUNa kuMciyaM niyakarammi citei rjjkjjaanni| divasAo egavAraM bhuMjAvai niyayahattheNa // 2774 / / evaM vaccai kAlo aNNammi diNammi rAyamaggeNa / vaccaMto koi juvA diTTho dussIlamahilAe // 2775 / / mukko muhAvIlo paDio so tassa uttmNgmmi| teNAvi uvari huttaM nirUviyaM teNa sA diTThA // 2776 / / payaDiyamayaNaviyArA puNo puNo sAyaraM nirikkhNtii| paDibhaNiyA teNAvi hu payaDiyanehANubaMdheNa // 2777 / / de suyaNu ! 11 saMgamatthI vivaddhalakkho vi sANurAo vi / AgAsagayaM ko caMdacaMdimaM vayai ko ghettuM je // 2778 / / kAUNa ya darahasiyaM sA jaMpai snniysnniysddenn| kattiyamettaM evaM niuNo vAyANa purisANa // 2779 / / jao-- girimuddharaMti payaraMti sAyaraM nahayalaM pi lNghNti| taM natthi jae vitthiNNasAhasA jaM na sAheti // 2780 / / ko si tumaM katto vA samAgao kahasu tAva maha eyaM / so bhaNai kalahadIvA vaNiyasuo iha vaNijjeNa // 2781 / / saMpatto bahuvihavo bahuparivAro ya pavaNapAeNa / AsAiyahiyaicchiyalAbho vavahariumADhatto // 2782 / / gammau saMpai suMdari na sohaNaM ettha virmvtthaannN| jai aNukUlo devo puNo vi tA daMsaNaM hohI // 2783 / / iya bhaNiya so juvANo patto niyayammi ceva AvAse / taggayacitto gamiUNa taM diNaM bIyadiyahammi // 2784 / / rayaNIe rAyamaggeNa Agao tammi ceva tthaannmmi| aha nahayalAo leho paDio tassuttimaMgammi // 2885 / / 1. niyavaNammi je0 / 2. paDivaNNamaNaMkarAyaM je0 / 3. yaraNanunnaja je0 / 4. jANavA de. je / 5. mahu ki. pA0 / 6. maNu bhaNa je0| 7. aivaTThaNA je0| 8. esa icchAnicchaMto je0| 6. samAvisavisamA je0 / 10. kei pari.je0 / 11. parevasai je0 / 12. de suyaNa saMga0 je0| 13, kattiya0 je0| 14. pavara poeNa je0| pavara pAe0 je0| 15. putto je0| Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasA midesaNA / / 2786 // / / 2787 / / / / 2789 / / / / 2790 / / / / 2791 / / / / 2793 / / gahiUNa taM lehaM, duyaM duyaM so juvA avakkato / laddhAvasaro vAyai viyaNe ai' pamuio saMto hiyayaM hariUNa gao kA uctriya kevalaM ihaM vasai / kiM bahuNA ettha bhave supurisa tuha saMtiyA pANA dharaNiyala suraMgA saMkameNa puriseNa buddhimaMteNa / gayaNagayA vihu gheppai sasi juNhA NaNu uvAeNa / / 2788 / / avagayale hattheNaM avahatthiyasayala sesakajjeNa / niyabhavaNAo suraMgA khaNAviyA vaNiyataNaeNa tA jAva egakhaMbho ao paraM kaTTakammio bhaNio / teNa visamasovANA' saNiyaM saNiyaM alakkheNa khaMbhaMtare suraMgA tAtra kayA jAva uvarimatalammi' / so tIe tIe pAse paidiyahaM ei rayaNIe ramiUNa tayaM raisuMdaro vi caliUNa jAi niyagehe / evaM vacvaMti diNA amuNiyacariyANa naravaiNo / / 2792 / / varagaMdhaluddhadhAvaMta-bhamarabharabhajjamANamuhakamalaM / dhammellalhasiyakusumaM mayaMgamayavA siyadisohaM daTThUNa vihiyamaNo citei parapurisasaMbhavo natthi / esA vi paidiNaM ciya dharei aMgAuvaMgAI bhAbhaNa bhaNi savvaM savveNaM sAviyA taMsi / mottUNa mamaM kiM ettha atthi aNNassa vi payAro bhaNiyamimAe naravara ! sayA payApAlaNekka' dullalio / taM caiva jai viyANasi caupaMcamalogapAlo tti saralo viya lakkhIyasi nariMda jaM10 pucchasi mamaM ceva / jai koi kahava ehI to haM kiM tujjha kahaissaM savilakkho naranAho uttiSNo khaMbhabhavaNasiharAo / parimiyapariyaNasahio saMcalio rAyavADIe gacchaMteNaM diTThA aggisirI rAyamaggamajjhammi / vihiyAvaguMThaNA nava vahu vva varavatthanevatthA calio vegeNa tao narAhivo niyadharammi gaMtUNa / egAgI caiva lahuM caDio pAsAyasiharammi jaha puvi taha diTThA, aggisirI sayaNaviTThasaMThiyA teNa / savilakkhamANaso so valio tehi ciya paehi aNNammi diNe bhaNiyA aggisirI vaNiyanaMdaNeNevaM / ajja mae gaMtavvaM turiyaM ciya rajjakajjeNa aggisirIe bhaNiyaM piyayama ! sAhesu ki tayaM kajjaM / so bhaNai majjha 12 gehe bhottavvaM ajja naravaiNA / / 2803 / / hasiUNa sApayaMpai piya ! paDipuNNa havejja jai rAyA / bhuMjai majjha kareNaM jai pucchai to bhaNijjAsu || 2804 || devagurUhi diNNA-3 paipayabhattA mae samaM pattA / esA maha caiva piyA naravara raisuMdarI nAma / / 2805 / / paDivaNNamiNaM teNaM samae sAmaggiyaM kareUNa / hakkAriu nariMdoM sA vi suraMgAe saMpattA vihiyavivihovayAro uvaviTTho bhuMjiu dharAnAho / aggisirI parivesai kayasiMgArA naridassa / / 2807 / / vimhiyamuha nariMdo puNo puNo tammuhaM paloyaMtI / na muNDa AhAra- rasaM evaM citAuro saMto // 2808 / kiM aggisirI esA annA vA kA vitIya samarUvA / aha iMdayAlameyaM ahavA maivibbhamo majjha / / 2809 / / vihavisAyabhario vunnamaNo sunnadinnadiTThIo / darabhuttaM kANaM sahasa cciya uTThio rAyA // 2810 // varapallaMkAsINo vaNiyajuvANeNa vihiyasakkAro / pucchai taM vaNiyasuyaM kA esA tuha ghare mahilA // 2811 // so bhaNai majjha ghariNI mae samaM ceva AgayA ettha / taM suNiya naravarido valio niyamaMdirAbhimuhaM // 2812 || sA vi suraMgAe lahuM gaMtUNa sayammi ceva sayaNi "jje / nidrAyaMtI ciTThai jibhAbharabhajjirasarIrA / / 2813 / / rAyA vi vAruyAo 15 uttariUNaM jhaDa tti saMpatto / egAgI jatthacchai aggisirI uvarimatalammi // / 2814 / / 1. gahaUiNa tatrole pA0 / 2. viyaNei pA0 / 3. kevalo i0 je0 / 4. saMgameNa je0 / 5 gayA bahu gheppa0 je0 / 6. viyA dhaNi0 je0 / 7. teNa viyasa so0 je0 / 8. uvaritalaM tu pA0 / 6. pAlaNa dulla0 je0 / 10. nariMda jai pucchai je0 / 11. kassaM je0 / 12. majjha kajje0 je0 / 13. hi vidiNNA jeru / 14. sayagijjo je0 / 15. vi cAruyA0 je0 / / / 2806 // 247 / / 2794 / / / / 2795 / / / / 2796 / / / / 2797 / / // / 2798 / / / / 2799 / / ||2800 || // / 2801 / / // 2802 // Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 .. jugAijiNidacariyaM aggisiri daLUNaM taheva calio sasaMbhamo raayaa| siMhAsaNe nisaNNo evaM ciMteumArato // 2815 / / rAyapahe jai diTThA to kiM calieNa ettha sccviyaa| jai hojja vaNiyagehe aggisirI ettha kiM diTThA // 2816 / / citA cakkArUDho naranAhamaNo ghaDo vva jA bhmi| tA aNNa diNe bhaNiyA aggisirI vaNiyataNaeNa // 2817 / / niyadesaM pai saMpai amhe saMpatthiyA visaalcchi| pajjaMtadaMsaNamiNaM jaM kAyavvaM tayaM bhaNasu // 2818 / / sajjIkayabohittho mae samaM daMsaNaM krijjaasu| pacchA jaM juttikhamaM ahaM pi piyaM taM karissAmi // 2819 / / evaM ti bhaNiyaniyabhavaNabhUsaNo vaNiyadArao jaao| samae bhaNiyA suMdari saMpai amhANa patthANaM // 2820 / / jA diTThA rAyapahe jA diTThA vnniytnnygehmmi| sA aggisirI naravara! etthaviyappo na kAyavvo // 2821 / / sayalasahAe samakkhaM paDivannaM jaM imaM tae tiyaa| nivvAhiyaM tayaM khalu saccapaiNNo tuma jAo // 2822 / / naranAhahiyayasallaM gAhAjuyalaM imaM liheuunn| niyagharaduvAradese daradarisiyamahiliyA cariyA // 2823 / / caliyA sA teNa sama, ArUDhA pavaNapelliyA poe| kaivayadiNehiM patto vaNiyasuo jalahimajjhammi // 2824 // bIyammi diNe gahiUNa bhoyaNaM jAva tattha aaruuddho| tAva na pecchai rAyA taM mahilaM tammi ThANammi // 2825 / / pecchai gAhAjuyalaM vAiya ciMtei jAva tassatthaM / vihio bhaTThapaiNNo ahaha kahaM tIe dhuttIe // 2826 / / uttiNNo savilakkho thakko AyArasaMvaraM kaauN| ahavA viyakkhaNanarA sacaNaM kaha payAseti // 2827 / / aNNammi diNe puTThA sasaMbhamaM aggimittvippenn| jANu ya puriso bhaNa kiM nibaMdhaNo esa maha vAhI / / 2828 // gaNiUNa teNa bhaNiyaM aggisirI nibaMdhaNo dhuvaM eso| tappaDiyAreNa paraM jai tuha pANA na vaccaMti // 2829 / / taM suNiya jIviyatthI vippo gahiNa pAhuDaM purN| patto rAyasamIvaM viNNatto teNa naranAho // 2830 // maha ghariNI aggisirI jA nivasai tumha paaychaayaae| tIe pasAo kijjau maha tIe paoyaNaM garuyaM // 2831 // soUNa vippavayaNaM, lajjAbharamaMtharaM paloyaMto / saNiyaM savaNaMte mAhaNassa sAhei jaha vittaM // 2832 / / parigaliyajIviyAso vippo niyamaMdirammi sNptto| savisAo gamai diNe kammaNadoseNa khijjato // 2833 // aNNammi diNe bhaNio jalaNapaho atthi vaccha ! maha gehe| kamaladalacchI lacchI chaNNA . taM tuha payAsemi // 2834 // niyamaMdira-IsANo koNo atthatthiNA khnneyvvo| tatthatthi kaNayakoDI mae nihittA sahattheNa // 2835 / / jai kaha vi sA na dIsai kammavasA diTThiyA vi vihddei| tA suNasu suhovAyaM' annaM dhaNakAraNaM vaccha // 2836 / / kuladevayamha nivasai vasaMtasiharassa uttare paase| vaDacivarapaiTThANA varaviNayArAhiyA phalayA // 2837 / / sA sariyavvA varagaMdhadhUvapupphehiM pUIyavvA y| sattamabalaM viUNaM kaivayadiyahe nirasaNo saMto // 2838 // ArAhijjasu vaDavAsiNIe payapaMkayaM psnnmnno| sA tuTThA garUyattaNanibaMdhaNaM tuha dhaNaM dAhI // 2839 / / kaivayadiNAvasANe vippo ghariNIya do vi smkaalN| jahavihiyavihANeNaM sumaraNasesANi jAyANi // 2840 / / suhisajjaNapariyario jalaNapaho tANa peykiccaanni| kAUNa jahA vihavaM vigaliyaguru-soya-saMtAvo // 2841 / / so suhi-sayaNajaNeNaM pasatthadiyahammi piupae tthvio| diTTho rAyA puTho kai veyA pariciyA tujjha // 2842 / / so nAma pi na yANai veyANa nirakkharo tao hsio| sayalasahAe raNNA visajjio niyaghare patto // 2843 / / 1. patthaNaM je0 / 2. jA ya diDharAya0 je0 / 3. nivvohi0 je0 / 4. pujje sasaM0 je0 / 5. paraM juya tuha je0 / 6. paloeMto je0 / 7. tA suNa isu mohovA0 je0 / 8. varavaNiyA rAhiyA je0 / Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmidesagA 249 jalaNapaheNaM bhaNiyA jalaNasirI suyaNu saMpayaM tujjh| gharabhAro saMketo jaM joggaM taM karejjAsu // 2844 // daraviyasiyakiMsuyasuhasarisaM vayaNaM smubhtiie| bhaNiyamaNAe ciMtasu niyayagharaM appaNA ceva // 2845 / / taM suNiya so vilakkho thakko AyArasaMvaraM kaauN| jalaNasirI vi jahicchaM chiDiNagoNi vva saMcarai // 2846 / / evaM vaccai kAlo aNNadiNe rynnipddhmjaammmi| jalaNappahassa gehe samAgayA jalaNasirimAyA // 2847 / / diNNAsaNA nisaNNA saviNayamuvasappiUNa to bhnniyaa| jalaNappaheNa ammo samAgayA keNa kajjeNa? // 2848 / / sA bhaNai kajjavasao niyaghariNI muyasu kaivayadiNANi / sA bhaNai taiyadiyaho tumha ghare tIe gaiyAe // 2849 / / evaM payaMpamANANa tANa sA kaha vi divvjoenn| saMpattA jalaNasirI sAsaMkA mAyaraM daTuM // 2850 // sAvesaM jaNaNIe bhaNiyA bhaNa kattha taM gayA aasi| tatthuppaNNamaNAe bhaNiyaM niyamAulagharammi // 2851 // alamettha vitthareNaM mAyA AyArasaMvaraM kaauN| gahiUNa duhiyaraM karayaleNa sagharaM gayA jhatti // 2852 / / kaivayadiNAvasANe jaNaNI jaNaehiM sikkhveuunn| paTaviyA jalaNasirI sasahAyA bhattuNo gehe // 2853 // gayasaMkA vigayabhayA sacchaMdA bhamai sA vi svvtth| jalaNappaho vi moNavvaeNa vAhei diyahAiM // 2854 // aha aNNayA kayAi vi gAmAo samAgaeNa rynniie| jalaNappaheNa diTThA kulaputtayasaMgayA ghrinnii||2855|| daLUNa so paNaTTho iMtaM jalaNappahaM turiymev| jalaNappaho paviTTho sakovamevaM payaMpato // 2856 / / pAve paNa?sIle ko esa gharAo niggao puriso| nIhara gharAo turiyaM niyavayaNaM mA payaMsehi // 2857 / / re pAva payainigghiNadohaggiyatuha ghareNa na hu kjj| evaM duvvayaNAI jaMpaMtI niggayA jhatti // 2858 // bahudukkhaDahaNaDajhaMtamANaso vAsaraM gmeuunn| rayaNIgae egAgI nihANaTThANaM paloei // 2859 / / na ya pecchai taM daviNaM piuNA jaM daMsiyaM shtthenn| kaivayadiNANa majjhe cauppayaM taM pi se naDheM // 2860 // to so vilakkhavayaNo palaMbacukko vva makkaDo dhnniyN| suhisajjaNaparihario evaM citeumArato // 2861 / / ghariNI gharaM ti vuccai lacchI sokkhANa kAraNaM hoi| sahavAso salahijjai samasuha-dukkhehi sayaNehiM // 2862 / / eyANa natthi ekka pi jassa kiM tassa kuNai ghrvaaso| jalaNappaho jalaNasamaM mannato taM gharapurAIyaM // 2863 / / dhaNi nissIlI dhaNu gayA sajjaNakarahiM na kajju / niddhaNa vaMgaha mANusaha matthai nivaDau vajju // 2864 // vari paradesavasAviyA vari seviya vnnvaas| mANa paNaTThai gayai dhaNi khalahaM ma pUriya Asa // 2865 / / kAUNa maNe niya kula-kkamAgayaM devayaM smucclio| diTho dUrAo girI vasaMtasihari tti nAmeNa // 2866 / / bahusAho tassa tale bahuputto diyavarANa aavaaso| sappuriso viva diTTho vaDaviDavI vippataNaeNa / / 2867 / / vaDathuDavivaraniviTThA diTThA niyagottadevayA pvraa| jalaNappaheNa jalaNappaheNa vaDavAsiNI nAma // 2868 / / kAUNa majjaNaM pUiUNa kusumehi kypnnaamenn| vihiyakarasaMpuDeNaM sA bhaNiyA vippataNaeNa // 2869 / / aggisihaaggimittANa naMdaNo sylloypribho| atthanimittaM sariUNa bhayavaI ettha saMpatto // 2870 / / eyaM payaMpiUNaM paDio vaDavAsiNIe pypuuro| tAva Thio jAva gayA pNcdinn| nirasaNo saMto // 2871 / / cha?mmi diNe payaDakkharehiM vaDavAsiNI pyNpei| dUhavanarassa va bahu na vasai lacchI ghare tujjha // 2872 / / tA mA khijjasu suiraM jalaNappahaputta ! baccasu sgehN| devA pi aNuppattaM na samatthA ki pi dAUNaM // 2873 / / jalaNappaheNa bhaNiyaM bhayavai kiM jaMpieNa bhuenn| tAva na bhuMjAmi ahaM jAva na attho tae diNNo // 2874 / / Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 jugAijiNidacariya vaDavAsiNIe bhaNiyaM jai evaM tA io aduurmmi| pecchasi punnAgataruM AmaM ti dieNa saMlattaM / / 2875 / / eyassa tale nihayA tuha jaNaya-piyAmaheNa do lkkhaa| surahI sAhinnANA te gihiya vaccasu sagehaM // 2876 / / evaM ti kayapaNAmo bhutto jalaNappaho phtttthmnno| atthamio diNanAho samuggao nahyale caMdo // 2877 / / kAUNa balivihANaM samukkhayA surahiyA khayaM ThANaM / diTTho kavallikaMTho maNammi jalaNappaho tuTTho // 2878 / / saMto saMto sutto tattheva khaNaMtareNa pecchei / attANaM a-tANaM khuragahiyaM dohiM purisehiM // 2879 / / re pAva! pUNNavajjiya! eso amhANa saMtio attho| pacchanno kIsa tae khaNiUNaM pAyaDo vihiu // 2880 / / jalaNappaho payaMpai maraNabhaubbhaMtaloyaNo diinno| bho suNaha suNaha mA kuNaha baMbhavajjhaM mahApAvaM / / 2881 / / mahayapiyA maha taNao bIo puNa devayAe maha dinno| taiyaM AyANamANeNa esa me pAyaDo vihio // 2882 / / tA khamaha khamaha mA kuNaha nigghiNaM erisaM kukamma ti| nAhamavarassAkassai nihANadrANaM kahissAmi // 2883 / / tahi vi taheva makko pahAya samae pUNo vi sNptto| vaDavAsiNIe pUrao sako bhaNiumADhatto jai devi na desi dharNatA niyahattheNa kinna mAresi / mArA-viyANa taha mAriyANa bhaNa ko kira viseso // 2885 / / iya bhaNiya puNo paDio jalaNappaho cttljjmjjaao| aNNammi diNe kuladevayAe saMjAyakaruNAe // 2886 / / uTThADio na uTThai bhaNai ya jai desi maha shtthenn| siddhasarUvaM atthaM to bhuMje nannahA devi // 2887 / / to tIe aTTharayaNA hasiUNa samappiyA sahattheNa / bhaNio vacca sagehaM gahiUNa dio vi so calio // 2888 / / egAgI vaccaMto diihddhaakheykheiysriiro| sunnAraNNe vaDapAyavassa mUle pasutto so // 2889 / / uttariUNa vaDAo makkaDarUveNa vaDasiho jkkho| saNiyaM saNiyaM geNhai taM gaMThipahasiro saMto // 2890 // sahasa ti so vibuddho pecchai taM makkaDaM ghiygNtthiN| pacchA muhaM niyaMta vaccaMtaM paDipaheNeva // 2891 / / teNa vi pavaMgameNaM neUNa samappiyANi rayaNANi / vaDavAsiNI vi hasiUNa bhaNai lahuM khivasu bhaMDAro // 2892 / / valio vilakkhavayaNo kuddho kuladevayaM abhisvNto| nAhaM naya sA saMpai niyANameyaM ti japato // 2893 / / evaM sA vesamaNo jalaNappaho jAva tattha sNptto| tA suNNaM vaDavivaraM naTThA vaDavAsiNI tatto // 2894 / / savisAo jalaNapaho io tao dinnnnsunnnnditttthiio| calio khalaMtacalaNo maraNammi maNaM kareUNa // 2895 / / saMpatto girisiharaM pekkhai jhANaTThiyaM muNi ekkaM / saMruddhasayalaceTTaM dhammajjhANammi vaEtaM // 2896 / / caunANamuNiyaparamatthavittharaM prmruuvsNpnnN| sayalajayajIvasuyaM bhavasAyarauttAraNataraMDaM // 2897 / / paramapayavaddhalakkhaM vijiyakkhaM sakkhameva naM dhmm| nAsaga dinnadi4i karuNAmayasAyaraM dhIraM // 2898 / / taM daTuM jalaNappaho vimhayarasabhariyamANaso dhaNiyaM / nijjhAyaMto ciTThai muNivayaNaM jAva parituTTho // 2899 / / tA diTTho so muNiNA viyasiyanayaNo psnnmuhkmlo| jogo tti kaliyakomalagirAe muNiNA saMlatto // 2900 / / bho bho diyavara! aNgruhdiih-duh-daahdddhsvvNgo| ubviggo lakkhIyasi kahesu jai hoi kahaNIyaM // 2901 / / aMsujalabhariyanayaNo diihrpsrNtsaassNdoho| jalaNappaho pasAhai niya-cariyaM mUlao' savvaM // 2902 / / tA jAva parA bhaggo puristthvihiinnjiiviyvvaao| maraNaTThA iha patto diTTho ya tuma paramabaMdhU // 2903 / / bhaNai muNI na visAo kAyanvo vaccha ! dhiirpurisenn| bhAveyavvaM ca maNe sarUvamitthINa cavalANa // 2904 / / 1. nAhamannassa pA0 / 2. abhiruvaMto pA0 / 3. taha kahaNaM pA0 / 4. sAvo je0 / Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmide saNA 251 bahateyA gaparakkhA supatapattA vi thevkaalenn| phii jeNa va teNava masi vva volaggalA nArI // 2905 / / saMtAvakAriNIo nariMdasevAsamAo mhilaao| maruthalabhUmIo viva vaDDhiyataNhAiregAo // 2906 / / mayalaMchaNamuttIsannihAo paayddiyvivihdosaao| vivasaNadikkhAo viva parihariyA sesalajjAo // 2907 / / vAhIo viva sosiyapurisasarIrAu dukkhbhulaao| peyavaNabhUmiyA viva jiyANa saMtAsajaNaNIo // 2908 / / pAusasariyAo viva ummuuliyubhykuulpkkhaao| vijjUo viva khaNadiTThanaTTarAgAo ramaNIo // 2909 / / thevo vi mahiliyA jaNaNio kheo na ceva kaayvvo| nANAvihadosaMkura-avaMjhabIyaM jaNo tAo // 2910 / / suTTha vi piyAsu suTTha vi jiyAsu suThTha viya laddhamajjAsu / aDavIsu mahiliyAsu ya vIsAso neva kAyavvo // 2911 / / lacchI vi hu aicavalA vihiyaviyArA visaMtulavahu vv| varaguNahaMsasayANaM vihaDAvaNaghaNaghaNasamANA // 2912 / / dhammasasiNo viNAse viDappamuhakuharaniggayA jiihaa| kittikulakannayANaM ayasapaDAyA imA vaccha ! // 2913 / / so natthi tihuyaNe vi hu puriso lacchIe jo na velvio| khaNadiTThaviNaTThAe viyArabahulAe pAvAe // 2914 // suhisayaNasajjaNA vi hu niya kajjaparAyaNA sayA kAlaM / tA tesu baMdhu buddhI nUNaM nibbuddhio kuNai // 2915 / / jaM si tuma dohaggI jaM si tumaM vaccha ! diihdaaliddii| vinnANanANarahio jaM si tumaM tatthimaM suNasu // 2916 // puvvabhave Asi tuma iheva khettammi vijykheddpure| vijayappahavippasuo somo nAmeNa supasiddho // 2917 / / aha annayA kayAI bhoyaNasamayammi tuha ghare ptto| domAsiyapAraNio bhikkhaTThA muNivaro ekko // 2918 / / sAhussa tassa bhikkhaM dalamANI vAriyA tae bhajjA / bhaNiyA ya tumaM bhadde ! na veyavihiyaM vihiM muNasi // 2919 / / na vi devayANa dinno namaMtapuvvaM huyAsaNe hunnio| na ya diyavarehiM bhutto paDhama ciya esa AhAro // 2920 / / kaha dijjau suddANaM jahaNNajAINa soyarahiyANa / taM suNiya muNI valio dumAsakhavago puNo jAo // 2921 / / sAhajaNajaNiyadANaMtarAyadoseNa dUsio sNto| ettha bhave teNa tumaM dIharadAliddio jAo // 2922 / / sAhuvasahIe savihe tujjha gharaM Asi puvvjmmmmi| suttatthaporisINaM kayavaM kalaheNa vA ghAyaM // 2923 / / nANaMtarAyajaNieNa teNa kammeNa duhvivaagenn| ettha bhave vaccha! tumaM nirakkharo savvahA jAo // 2924 // dohaggaM puNa dinnaM puvabhave vaNiyadArao ego| Asi tuha paramamitto vasuMdharo nAma nAmeNa // 2925 // paibhattA suviNIyA sIlAharaNA piyaMvayA srlaa| visayasuhANa nihANaM aNuddharIbhAriyA tassa // 2926 / / annogNANugayANaM suheNa vaccaMti vAsarA taann| asahateNaM bhaNiyA aNuddharI sA tae evaM // 2927 / / jaha nisuNai vaNiyasuo sIlaM sIlesu kiM viyaarenn| sIlarahiyANa suMdari! mayANa ahamAgaI hoi // 2928 / / taM suNiyavaNiyataNaeNa teNa sANudharI gharAo vi| nissAriUNa mukkA bhukkA saMsAriyasuhANa // 2929 / / aNNammi diNe bhaNio tIe tumaM vaahbhriynynnaae| taha kaha vi bhaNasu jaha hoi piyayamo majjha aNukUlo // 2930 / / bhaNio ya tae ghariNI bhaNa mitta ! gharAo kIsa nicchUDhA / so bhaNai alamimAe khaMDiyasIlAe mahilAe // 2931 / / ki diTThA va suyA vA so Aha suyA kao tumAo vi| kiha kahasu bhaNai mitto rakkhasu sIlaM ti vayaNAo // 2932 / / sikkhAgabhaM vayaNaM kahaM kahateNa jai mae bhnniyN| to nikkAraNakovo tae kao keNa kajjeNa // 2933 // huMti jahaNNajahaNNA je purisA tANa vasai nynnesu| vayaNesu jahaNNANaM majjhimagANaM tu sarIresu // 2934 // 1. muddhANaM je0| 2. sohara0 je0| Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 252 jagAijiNidacariyaM majjhimamajjhimagANaM hoi aNAlavaNakAraNaM kovo| uttamanarANa samae nivvaDai phaleNa rosarao // 2935 / / uttamauttamapurisA na ceva kohassa deMti avkaasN| jaM so appaparobhayasaMtAvakaro mahApAvo // 2936 / / emAi tae bhaNio vasuMdharo na uNa teNa pddivnnN| jaM vihaDiyacittANaM saMghaDaNaM dukkrN| hoi // 2937 / / bhogatarAyajaNieNa teNa kammeNa tuha phalaM diNNaM / jaM ettha bhave jAo dIharadohaggio vaccha! // 2938 / / jaM jeNa kayaM kammaM so taM aNuhavai attaNA ceva / tA saviveo puriso rUsai kammANa na parassa // 2939 / / suNiUNa sAhuvayaNaM sddhaaromNckNcuijjto| bhaNai muNI jalaNapaho imANa dukkhANa' kaha mokkho // 2940 / / bhaNai muNI sacarAcarajiyANa hiyakAriNI sayA kAlaM / niravajjA pavvajjA jalaNappahajiNavaramayammi // 2941 / / vippeNa tao bhaNiyaM jai jogo majjha deha to dikkhaM / muNiNA vi muNiya hiyaeNa bhattiraso dikkhio vippo // 2942 / / gahiUNa duvihasikkhaM tavaM tavaMteNa teNa taM khviyN| nANaMtarAyakammaM jaM baddhaM puvvajammammi // 2943 / / theveNa vi kAleNaM susattha sUttatthapArago jaao| parahiyarao ya saMto nirahaMkAro vigayasako // 2944 // saMjAyagaruyaveraggavAsaNo niysriirnirvekkho| viharai guruNA saddhi acaliyacitto mahAsatto // 2945 / / chaTThamadasamaduvAlasehiM do mAsa maaskhmnnehiN| dahayaMto kammavaNaM suhajjhANadavaggiNA dhaNiyaM // 2946 / / aha aNNayA kayAI kivygiiytthsaahupriyrio| guruyaNasamaNunnAo viharai jalaNappaho sAhU // 2947 / / patte vAsAratte khettaM paDilehiUNa svvtto| jA ciTThai kai vi diNe tAva tahiM Agao anno // 2948 / / jaMghAbalaparikhINo aladdhima suTrio tti naamenn| sUvihiyajaNaparivAro Ayario bhinnasaMbhogo // 2949 / / puvvapaviDhe daTTha Na muNivare patthio sa annnntth| bhattibahumANapuvvaM bhaNio jalaNappaheNevaM // 2950 / / eso avaggaho me'NunnAo vasaha ettha vshiie| saMkiNNamiNaM khettaM amhe aNNattha vaccAmo // 2951 // paDivaNNamimaM tehi vi jalaNappaho niyysiisprivaaro| aNNammi Thio gAme tavai tavaM aNasaNAI // 2952 // saahuavgghdaannovjjiyaigruypunnpbbhaaro| mariUNa maraNavihiNA laMtayakApe suro jAo // 2953 / / bhottUNa devasokkhaM caviUNa saavsespugnNso| puvvavidehe vAse visAlasAlAe nayarIe // 2954 / / bahusAlo nAma' vaNIaNegakoDIsaro jypyaaso| ghariNI visAlasIlA tIse so aMgao jAo // 2955 / / mahayA mahUsaveNaM samae suhisayaNa-baMdhava-samakkhaM / pamuIyamaNehiM diNNaM nAma se vimalasAlo tti // 2956 / / nIsesakalAkusalo pvrpvddddhNtruuylaaynnnno| aTThakannayANaM piuNA so gAhio pANi // 2957 / / bahusAlo vi hu supaiTThasUripAyaMtiyammi pvvito| putto ya vimalasAlo niyamaMdirasAmio jAo // 2958 / / jiNasAhuguNukkittaNaparAyaNo' dhmmnihiyniycitto| saMsArabhauvviggo sohaggamahoyahI saralo // 2959 / / aha aNNayA kayAI bahusamaNasamanniyA bahusuyA y| nAmeNa bhuvaNabhANU AyariyA tattha saMpattA // 2960 / / vasahigavesaNaheuM io tao puravare priyddtaa| jugamittadiNNadiTThI guttA guttidiyA dhIrA // 2961 / / malamaliNovahi0 dehA gharAdhari saMkamaM kremaannaa| diTThAvisAlasIlA varamuNiNo vimalasAleNa // 2962 / / gaMtUNa sabahumANaM bhttibbhrullsiyvhlpulenn| kayacaMdaNeNa bhaNiyA harisavisappaMtanayaNeNaM // 2963 / / katto bhayavaMtAro keNa vi kajjeNa aDaha purmjhe| jai kahaNijja amhArisANa tA kahaha pasiUNa // 2964 / / 1. vukka0 je0 / 2. kaMbhui je0| 3. dukayANa je0| 4. uttirasA je0 / 5. sumattha paa0| 6. mAsaddha pA0 / 7. dhaNI paa0| 8. aTTanha pA0 / addhata je0| 6. sAhu kittaNa je0| 10. No bahudehA je0 / Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmidesaNA 253 te biti suNasu sAvaya! AyariyA bhuvaNabhANu naamenn| ettha pure saMpattA ahAvihAreNa viharaMtA // 2965 / / tANAeseNamhe gharAri vasahimaggaNaM krimo| ko ettha vasahidAyA kahasu Ne jai viyANAhi // 2966 / / to bhaNai vimalasAlo visAlasAlAo saMti maha gehe| jA bhe royai saMjamaguNAvahA tIe saMkamaha // 2967 // paDilehiUNa vasahi sAhU sAhaMti bhuvnnbhaannuunnN| AgaMtUNa gurU vi ya merAvaTTAvaNaM kuNai // 2968 / / vasahiphalaM sa.heMto dhammakahaM kahai vimlsaalss| saMvegabahulayAe jahAgamaM jaNiyasaMvegaM // 2969 / / jAyANa jIvaloe narANa sNpttmnnuyjmmaann| esa guNo jaM kijjai jIvadayAlaMkio dhammo // 2970 // dhammo cciya duggimjjmaannmaannvsmuddhrnndhiiro| iha paraloyasamIhiyasaMpADaNakapparukkhasamo // 2971 / / sesaM puNa khaNabhaMguramasArasaMsArakAraNaM svvN| piya-puttamitta-dhaNa-dhaNNamAiyaM nicchayanaeNaM // 2972 / / caugaiduhaniddalaNaM sNsaarsmuddtaarnntrNddN| vasahIpayANa puNNaM kaheMti saMkhevao guravo // 2973 / / vattha-pahiggaha-kaMbala-osaha-bhesajja-asaNa'mAINaM / dANANa paramadANaM vasahIdANaM suvihiyANaM // 2974 / / jaM tattha ThiyANa bhave annehito vi vtth-pttaaii| taM savvaM pi hu sejjAyareNa paramatthao diNNaM // 2975 / / paMcamahavvayaduddharadhuradharaNasamuddharANa dhiiraann| muNivasahANaM vasahi deteNa imaM ca hoi kayaM // 2976 / / caraNaguNapakkhavAo bahumANo nANa-dasaNaguNesu / athirANa thirIkaraNaM jasavuDDhI titthavuDhi ya // 2977 / niravajjaM pavvajjaM virayAviraI taheva sammattaM / paMcuMbarAI viraI niyama vA jaM pavajjati // 2978 / / suttatthathirIkaraNaM vivihtv-crnn-sNjmucchaahN| viNao veyAvaccaM kuNaMti jaM sAhuNo tattha // 2979 / / vasahIdAyAchippai teNa suhaMseNa suddhprinnaamo| pariNAmavaseNa jao savvaM ciya bahuphalaM hoi // 2980 // adAe paDibiMbaM ca parikayaM jeNa saMkamai punnN| AlayadANaM dANANa teNa garuyaM viNiddiLeM // 2981 / / sAhUNa vasahidAyA kallANaparaMparaM pbhottuunn| ghaNaghAikammamukko muttisuhaM taM pi pAuNai // 2982 / / soUNa sUrivayaNaM visuddhasaddhAe vimlsaalenn| gahio nimmalaniyamo sAhUNa vasahidANaM mae deyaM // 2983 / / guruNA bhaNiyaM dhanno punno kayalakkhaNo tumaM bhddaa| evaMvihapariNAmo na hoi gurukammajIvANa // 2984 // kAUNa mAsakappaM aapucchiyvimlsaalstthaahN| bhANu vva bhaviyakamale bohitA vayaNakiraNehiM // 2985 / / aNNattha vihariyA bhuvaNabhANuNo sUriNo sprivaaraa| sejjAyaro vi jaha gahiyaniyamaparipAlaNAsatto // 2986 // sAhUNa vasahidAya tti punnavaMto tti pattabhUo tti| vimalajasapaDahapaDirava-paripUriyasayalamahivalao // 2987 / / maisArasuyasamappiyagharasAro vimlsaalstthaaho| mariUNa maraNavihiNA muNijaNavasahI payANeNa // 2988 / / pNcppyaarmnnikirnn-niyr-nitttthviy-timirpnbhaare| varamuttAhalamaNaharajAloli. jaNiyamaNatose // 2989 / / mnnicitiysNpjjtsylsddaaivisysNdohe| savvuttame vimANe saNaMkumAre suro jAo // 2990 / / lAyaNNapuNNadeho bNdiynnugghutttthjyjyaaraavo| surasuMdarIhiM sahio surasokkhaM tattha bhottUNa // 2991 / / tatto cuo samANo mahAvidehammi viiysogaae| nayarIe naravaddhaNarAyasuo so samuppaNNo // 2992 / / naravaddhaNassa putto narakaMtA kucchisaMbhavo jenn| narasuMdaro tti nAma teNa kayaM tassa samayammi // 2993 / / nIsesakalAkusalo niruvmvilsNtjovvnnaarNbho| vararAyakaNNagANaM pANI gAhAvio piuNA // 2994 / / 1. jja sayaNa pA0 / 2. jAlAvali ja. pA0 / Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAijiNidacariya punnANubaMdhipuneNa saMgao syljnnmnnaannNdo| pattAvasare piuNA paiTThio niyayarajjammi // 2995 / / paNamaMtANegamahaMta-kaMtasAmaMta-paNayapayakamalo / sayalanariMdapahANo jAo akkhaMDamaMDalio // 2996 / / aha tassa ceva maMtI nAhiyavAeNa saMgao khuddo| nAmeNa aggimittI saddhammaparaMmuho atthi // 2997 // teNannayA kayAI ujjANagaeNa pauraloyANa / dhammakaha kahamANo damasuMdarasUriNo diTTho // 2998 / / gaMtUNa tANa purao akayapaNAmeNa teNa te bhnniyaa| naNu kerisago dhammo dayamlo sUriNA bhaNio // 2999 / / jIvadayaM dUsiMto jIvAbhAvaM ca vaagremaanno| nippiTTapasiNavAgaraNago kao tehi so maMtI // 3000 / / micchattamohiyamaI koha-kasAeNa kalusio sNto| aggi bva aggimittI rattaccho bhaNiumADhatto // 3001 / / re re muMDA' uccaMDatuMDadoseNa dUsiyA tumhe| muyaha' lahuM narasuMdararaNNo visayaM ti bhe daMDo // 3002 // evaM bhaNiUNa gao maMtI sAhU vi vihiysmvaayaa| kiM kAyavvavimUDhA bhaNiyA damasuMdaragurUhiM // 3003 / / gaMtUNa tAva sAhemi vaiyaraM rAiNo tao pacchA / lahiUNa tassa cittaM jaM juttaM taM karissAmi // 3004 / / kaivayasAhusameyA gayA gururAiNo smiivmmi| kahio naravaipurao jahiTThio vaiyaro savvo // 3005 / / hakkAriUNa maMtI raNNA nibbhcchio| bahupayAraM / ahigAraM gharasAraM vahariyaaiMsaNo vihio // 3006 / / jo koi majjha rajje anno vi jaINa dujjaNo hohii| so vi jaha aggimittI tahA mae sikkhaveyanvo // 3007 / / souM nariMdavayaNaM evaM loyA sasaMkiyA jaayaa| desapurapaTTaNesu vitthario vaiyaro esa // 3008 / / sANuNayaM sappaNayaM sUripayaM12 paNamiUNa bhaNai nivo / vigayabhayA maha visae muNiNo savvattha viharaMtu // 3009 / / kAUNa ya dhammakahaM vihiNA18 uvavUhiUNa nrnaahN| kayasammANo raNNA gayA gurU niyayaThANammi // 3010 / / sAhUNa suhavihAro micchaddiTThI vi bhaddayA jaayaa| pacchaNNA macchariNo narasuMdararAyarajjammi // 3011 / / evaM so naranAho avaggahaM muNivarANa daauunn| ciraparipAliyarajjo kayakajjo jeTTaputtammi // 3012 / / "nikkhaviyarajjabhAro sAhu avaggahapayANapugneNa / mariUNa maraNavihiNA IsANe suravaro jAo // 3013 / / suhasAgarAvagADho15 ahAuyaM pAliUNa so tatto / punANubaMdhipunnehi caviyapuripuMDarigiNIe // 3014 // sUrappahassa raNNo coddasasumiNehiM suio sNto| sUrasirinAmiyAe devIe suo samuppaNNo // 3015 / / samuciyasamae jAo viyAradhavalo tti se kayaM nAmaM / savvaMgalakkhaNadharo dharaNivaI jakkhakayarakkho // 3016 / / sayalakalAgamakusalo dasadisipasaraMtanimmalapayAvo / amayamao viva vihiNA vihio jaNajaNiyamaNatoso // 3017 / / saraM viyakkhaNaM pavaralakkhaNaM pecchiUNa niyputtN| kArei pANiggahaNaM rAyA vararAyakaNNANa // 3018 / / rajje'bhisiMciUNaM puttaM sAvajjavajjaNaM kAuM / kaNayarahagurusamIve viharai sUrappaho rAyA // 3019 / / jiNabhaNiya--vihANeNaM viharaMto khviyghaaikmmNso| nijjiyasasisUrappahaM sUrappaho kevalaM patto // 3020 / / nimmalajasapasareNaM viyAradhavalo vi dhvliydiyNto| kaivayadiNAvasANe coddasarayaNAhivo jAo // 3021 / / akkhaMDaM chakkhaMDaM saahiysNsaarsaarvrvise| sevaMto savilAsaM gayaM pi kAlaM na yANei // 3022 / / 1. pAraloyA0 je02. taNa je0 / 3. deseMto je0 / 4. kulasi0 je0| 5. saMDA je0| 6. uvva (I)Da je0 / 7. suyaha je0| 8. tava je0 / 6. pucchA je0 / 10. rissAmo je0 / 11. chiya ba0 je0 / 12. sUre payaM je0 / 13. vahi0 je0 / 14. nikhaciya je0 / 15. punnANa baMdha pu0 je0| Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmidesaNA 255 aha aNNayA kayAI gAmAgaranagarasaMkulaM vasuhaM / viharaMto saMpatto sUrapaho kevalI tattha // 3023 / / soUNa tayAgamaNaM bhttibhrullsiyvhl-romNco| piupAyavaMdaNatthaM viyAradhavalo samuccalio // 3024 / / AgamavihiNA namiUNakevali smuciyaasnnnisnnnno| dhamma jiNapaNNattaM cakkaharo soumADhatto // 3025 / / pANAivAyaviramaNapuvvaM nisibhattaviraipajjaMtaM / kahiUNa sAdhammaM jA jIvaM pAlaNArUvaM // 4026 / / paMcANunvayaguNavayasikkhAvayasaMgayaM dudasabheyaM / pacchA avirayasammAdiTThINaM ceva dhammaM tu // 3027 / / vajjariyauvarae kevalammi sUrappahe sahA sayalA / kAUNa jahA jogaM dhammANuTuANapaDivatti // 3028 / / harisavasaviyasiyacchI ANaMdiyamANasA nmeuunn| kevaliNo payajuyalaM jahAgayaM paDigayA savvA // 3029 / / neheNa bhattirAgeNa saviNayaM aMjali sire kaauN| chakkhaMDasAmieNaM sUrappaho kevalI bhaNio // 3030 / / ettheva ThiyA tubbhe kareha tavasaMjamaM sayA kAlaM / majjha ghare ciya giNhaha bhattaM pANaM ca paidiyaI // 3031 // bho rayaNAhiva! sAhUNa egakhettammi aNucio vaaso| appaDibaddhavihArA jaM samae sAhuNo bhaNiyA // 3032 / / jaM bhaNasi majjha gehe kAyavvaM bhattapANagahaNaM tu| taM pi na juttamakappo jaINa jaM niccapiMDo tti // 3033 / / ii kevaliNA bhaNie cakkI savisAyamANaso bhaNai / jai evaM to amhArisANa katto kusalalaMbho // 3034 / / savisAyaM cakkaharaMdaThThaNaM kevalI bhaNai evaM / asthi uvAo tujjha vi tarijjae jeNa bhavajalahI // 3035 / / akkhaMDe chakkhaMDe akkhaMDasIlANa saahuvshaann| dehAvaggahadANaM niccaM tavasaMjamarayANa // 3036 / / kevalivayaNaM soUNa harisio bhaNai vijayabhottAro / viharaMtu muNI vijae avaggaho me aNunnAo // 3037 / / evaM kayapaDivattI cakkaharo kevali paNamiUNaM / pamuiyacitto patto saTThANaM pariyaNasameo // 3038 / / kaivayadiNAvasANe kayakicco kevalI gao ttto| cakkI vi kuNai sAhUNa tattha paDiNIyapaDisehaM / / 3039 / / evaM suhapariNAmo bhottUNaM pvrmnnuysokkhaaii| mariUNa samuppaNNo sakko sohammakappammi // 3040 / / sohammadevaloge battIsavimANasayasahassANa / devANa ya devINa ya saMkhAIyANa savvANa // 3041 / / taM sAmI taM nAho tujjhAyattAI sayalakajjAiM / jayajIvanaMdasuiraM aNuhavasu surANa sokkhANa // 3042 // suraseladAhiNaDDhe devAsuramaNuyatiriyasaMvAhe / sesa vva tujjha ANA bujjhai sIseNa savvehi // 3043 / / evaM surasayasaMthuigirAhiM gijjNtpvrgunnnaaho'| maNicitiyasaMpajjatasayalavaravisayasaMdoho // 3044 / / na muNai gayaM pi kAlaM surasuMdarinaTTapecchaNAsatto / nANA vihakilArasaraMjiyahiyao tiyasanAho // 3045 / / aha annayA kayAI sakko siMhAsaNe suhanisaNNo / sohammAe sahAe aNegasurakoDipariyario // 3046 / / vivihavilAsapasatto vinnatto somalogapAleNa / surasAmi! suNasu saMpai kajjamasajja jamamhANa // 3047 / / kovi mahappA sAhU nANAvihatavavisesakhaviyaMgo / keNAvi kayatthijjai durappaNA duriyadeveNa // 3048 / / soUNa somavayaNaM sakako sahasa tti uTThio dhaNiyaM / parimiyapariyaNasahio tattha gao jattha so sAhU // 3049 / / heTThAmuhuddhapAo gayaNagao ruhiramuggiraMto ya / khaNamittajIvio so diTTho sohammarAeNa // 3050 / / surapahusamariddhIo jammaMtaraverio suro ekko / diTaTho sakkeNa tahiM uvasaggaMto tayaM sAhU // 3051 / / 1. duviha bhe0 je0 / 2. paDiti je0 / 3. nehANubhatti0 pA0 / 4. jaM rAyapi je0 / 5. tarijjaho je0| 6. vijaya bhattA je0| 7. gaNaniyaro pA0 / Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jugAi jiri / / 3052 / / // 3053 // / / 3054 / / sAvesaM surapahuNA bhaNio re pAva ! kIsa uvasaggaM / sAhussa karesi tumaM majjha vi cittaM na rakkhesi ? so bhai suNasu suravai ! puvvabhave esa Asi maha mitto / niyabhAyanivviseso savvattha asaMkaNijjo ya pApa mahariNIdhaNaM va avahariya annahA naTaTho / savvattha viya gaviTTho na vi diTTho katthavi mae so kAUNa aNasaNaM to maNammi sariUNa paMcanavakAraM / tuha payasevAkArI sohamme haM suro jAo / / 3055 / / diTTho ya esa eNhI tavaM tavito tao mae evaM / avayArI maha eso tti kaliyakhalayariumADhatto // 3056 // tavvayaNAyaNNaNajAya kovasakkeNa so imaM bhaNio / re! kuddho tuha kAlo muNINa jaM kuNasi uvasaggaM // / 3057 // // 2061 // // 3062 / / // 3063 // o so vi suro sakkaM khAmei pAyapaDilaggo / sakko vi bhaNai bhujjo karesi mA erisa kammaM 13058 / / kAUNa ya niruvasaggaM vaMdiyA payapaMkayaM mahAmuNiNo / to somalogapAla sakko evaM samAisai ||3059 / / bho soma ! dAhiDDhe avaggahe majjha viharamANANa / sAhUNa suvihiyANaM karejja jai koi uvasaggaM // 3060 // so maha sAheva tti bhaNiyatiyasAlayaM gao sakko / muNi jaNabahumANaparassa tassa aha vaccae kAlo dosarovamAI suheNa gamiUNa devalogammi / tatto cuo samANo kayaMgalAe puravarI - khemaMkara rAyasuo piyaMkaro nAma so samuppaNNo / bhottUNa rAyalacchiM samae kAUNa pavvajjaM paripAliUNa vihiNA jahAgamaM viharikaNa cirakAlaM / loyAloyapaIvaM uppADiyakevalaM nANaM sAhuavaggadANA kallANaparaM paraM pabhottUNa / jalaNappaho navamabhave surapahusiddhAlayaM patto sAhuavaggahaviyaraNaphalaM suNeUNa bhaNai tiyasiMdo / jai evaM to bhayavaM ! avaggaho me aNunnAo savvattha dAhiNaDDhe savvesu vi suha-vihAraThANesu / nissaMkA vigayabhayA samaNA samaNIo viharaMtu i koI tANa vigdhaM aNajjavajjo karejja' asahaMto / sAmeNa va daMDeNa va to haM taM sikkhavissAmi soUNa sakkavaNaM bharaho viya bhaNai nami ya titthayaraM / bhayavaM ! mayA vi bharahe'NuNNA avaggaho jar3aNaM esa mae AhAro uvaNIo jai na kappaI jaINa / tA kassa esa dijjau iMdeNa vi so imaM bhaNio samahiyaguNANa dijjau bharahAhiva ! esa nUNa AhAro / so Aha samahiyaguNA ke anne sAhuNo mottuM huM viNNAyaM gihiNo AraMbhapariggahANa je virayA / paMcANuvvayaguNavvaya sikkhAvayadhAriNo sammaM evaM viha saDDhANaM viyarijjai esa kiM viyAreNa ? / evaM citiyabharaho saDDhANa davAvae bhattaM vihiyamaNo mahappA suravairUveNa bhaNai naranAho / kahaha ki erisaM ciya rUvaM sagge vi tumhANa hasiUNa bhai sakko nahu sakkA mANusehi taM daThThe / uttamapurisosi tumaM aMgulimegaM padaMsemi pajalaMtaduvAlasataraNiteyatullA padasiyA egA | iMdeNa aMgulIvimhieNa bharaheNa sA diTThA devA tumaM sAmI ahaM pi chakkhaMDavAsimaNuyANa / tA taha karejja suravai jahA thi| mittayA hoI evaM karemi bhaNiUNa bhagavao paNamiUNa payakamalaM / varamauDakuMDaladharo sakko adaMsaNo jAo sakkaMgulipaDimAe bharaho aTThAhiyaM mahAmahimaM / niyariddhivitthareNa karei loyANa paccakkhaM parisaM logo vihu iMdamahaM kuNai pamuio saMto / bharahAo samuppaNNo iMdamaho jIvalogammi bharo vi bhagavaMtaM paNamiUNa sagharamAgao / bhagavaM pi annattha vihario / 1. varapurie pA0 / 2. kareha je0 / 3. parasaMcaya je0 / 4. saggA pA0 / 5. samAdiTThA je0 / 256 // 3064 // // 3065 // / / 3066 / / / / 3066 / / / / 3068 / / // 3069 // ||3070 // // 3071 || ||3072 / / / / 3073 / / / / 3074 / / ||3075 // // 3076 / / // / 3077 / / / / 3078 / / / / 3079 / / || 3080 || Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmidesaNA 257 aNNammi diNe bharaho sAvae saddAviya bhaNai-"mA tubbhe AraMbhaparapesaNAiyaM kukammaM kareha, ahaM bhe vittiM pakappemi / paraM parihariyasayalasAvajjakajjehiM paidiNamapuvvanANagahaNaM kuNaMtehi siddhivahuparamapAhuDaM sAhusamIve dhamma suNaMtehiM aTThami cAuddasi uddiTupuNNimAsiNIsu savisesANuTThANaparAyaNehiM jiNa-sAhu-caraNakamalabhasalattaNaM bhayaMtehiM acchiyavvaM" / tehiM vi taheva paDivannaM / bhujaMti paIdiNaM bharahaghare / annayA bhaNiyA te bharaheNa--"jayA bhe bhuttaM bhavai tayA savvehi vi miliUNa saha savaNagoyare mahayA mhy| saddeNa evaM payaMpiyavvaM-'jio bhavaM, vaTTae bhayaM, tamhA mA haNa haNa haNa" te vi taheva bhaNaMti / bharaho vi taM suNiya Asurutto citei-"keNAhaM jio? katto vA me bhayaM? tao appaNo sabbhAviyAe maIe muNai--"jahA jiohaM kohAikasAehi, bhayaM puNa caugaisaMsArAo ceva pytttti| mAhaNa tti mA jIvaghAyaM kareha mahAraMbhapasattaM mamaM saMbhAreti / aho me visayAmisaluddhayA ! 1 aho me saMsArAbhinaMdittaNaM! aho me dhamme udAsINayA! aho me purisamAyAravimuhaya ! tti citayaMtassa kiM ci kAlaM dhammajjhANaM pvddddhi| pacchA puNo vi sahAiehi visaehi khippi| evaM sarai sNsaaro| aNNammi diNe vinnatto mahANasiehiM "deva bhoyaNavelAe alakkhA saMkhA sAvayANa na najjai sAvayAsAvayaviseso aNavatthA esaa| jai vi jammaMtarovajjiyasUhodaeNa savvaM saMpajjai sAmi sAlaghare taha vi vayamasamatthA pAgaM karittae / " taM suNiya bharaho bhaNai--"suparikkhie kAUNa bhuNjaaveh|" tao te parikkhiumAraddhA ko bhavaM sAvao kai sAvayANa vayANi?" so bhaNai--"na saMti sAvayANa vyaanni| sammattamUlApaMcANuvvayANi sattasivakhAvayANi ceva saavydhmmo|" evaM je sAvayadhammakusalA te puDho kAUNa raNNo uvaNiyA nANa-dasaNa-desacaraNadharatti kAgiNIrayaNeNa tihiM rehAhiM lNchiyaa| chaThe chaThe mAse puNo vi aNuogo kiiri| parikkhA nivvaDiyA puNo vi kAgiNIrayaNeNa laMchijjati bhoyaNaM ca lahaMti sesA paDisehijjati / paidiNaM bharahasIhavAre 'jio bhavaM vaDDhae bhayaM tamhA mAhaNa tti bhaNaMti / tao te loe mAhaNa tti pasiddhiM gyaa| te vi niyaputtabhaMDANi saMvaDhiyANi sAhaNa samappaMti jai nittharaMti to samaNadhammaM giNhaMti / aha no tAhe ahigayajIvAjIvA ittANi sAhusussUsaNA parAyaNANi sAvagANi bhvNti| anno vi jai ko vi tANa samIve sNbujjhi| tA taM pi jai icchA samaNadhamma gAheMti bharaheNa dinnaMti' logo vi tANa dANaM daaumaarddho| bharaheNa ceva tANa sajjhAyanimittaM titthayarathui-'sAha-sAvaya-sAmAyArI saMti-kammapurassaraM AyariyA veyA kayA evaM vaccai kaalo| aNNayA bhagavaM cirakAlaM vihiyA jaNavayavihAraM vihariUNa puNo vi viNIyanayarIe purimatAlujjANe ahAphAsue paese bahusamaNa-samaNi-saMgha-saMparivuDo samosaDho niggao vaMdaNavaDiyAe bharahAhivo purajaNavao ya tipayAhiNI purassaraM vaMdiUNa titthyrN| samuciyAsaNanisaNNesu cakkaharapamahapauraloesa uppayaMtanivayaMtANegabhavaNavai-vANamaMtarajoisiya-vemANiya devasamahasaMvAhe nahayalamahIyale pAraddhaM bhagavayA dhammadesaNA jIva ju haNai ayANU so appauM hnni| saDai jIha jammaMtari aliu ju vajjarai / / 3081 // jammi jammi dAliddiu paradhaNa jo harai / viviha viDaMbaNa pAvai jo paradhaNa ramai / / 3082 / / akhaliya-vaMchu' pariggahi pasarai jAsu mnnu| tAsu niraMtaru dukkhu na vi sokkhu ekku khaNu // 3083 / / jeNeva teNeva jahava tahava saMtosu jsu| ihaloi vi paramatthiNa jai para10 sokkhu tasu // 3084 / / nisiyr-sy-sNstttth| sahama-jIvihiM sahio / jo bhaMjai nisi-bhatta na-yANai appahiu // 3085 / / diNayara-diTTha na bhuMjai kuggaha-gahagahiu / so caugai-saMsAra-maggi hosa pahiu // 3086 / / tA jai paramasuhAhilAsiNo tA saMsArakAraNamicchattAi parihAreNa dhamme samujjameha / jao-- 1. visayalu pA0 / 2. me mahApurisasamA pA0 / 3. kaya sAvayANa vayA pA0 / 4. bhaNiyaM ti lo pA0 / 5. kAUNa paa0| 6 . jamme jamme je0| 7. caMcu je0 vaMdha paa0| 8. sAsu ma0 je0| 6. dukkhu sokkhu pA0 / 10 pariso pA0 / 11 saMsuddha je0 / 12 kujaha / Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 jugAijiNidacariyaM accaMtabhImo esa bhavajalahIsamuddapaDiyarayaNamiva dullahaM mANusattaNaM, jammo maraNakAraNaM sarayabbhavinbhamaM jovvaNaM, karikannacavalAo lacchIo, visaM va muhamaharA pariNAmavisamA visayA parAbhavapaMcANaNanivAsaThANaM, dAridakaMdarA khaNamittadiTunaTTA suhisayaNasaMjogA, aNiTTANisaMpaogA avicchinnavaMchA pANiNo, haridArAgovamANi ramaNIyaNapemANi, sulahAo AvayAo, maraNadacchAo lacchIo, AmaghaDagayajalaM va khaNe khaNe khijja AuyasalilaM, sakajjaparAyaNA suhisayaNabaMdhuNo, aNumaggalaggA dhAvai sayalajIvANa jarA-rakkhasI, tA parikkhiUNa paDivajjeyavvo bhAvasAraMrAgAirahio arihaMtadevo devabuddhIe paramapoyakappAbhavannavanivaDiyANaM saMmaggakaDDhagA, micchattaMdhalayANaM paramasatthAhakappA, saMsArADavinivaDiyANaM paDivajjeyavvA gurubuddhIe siddhisuhasAhaNasamujjayA susAhuNo soyavvaM tayaMtie sayalasuhanibaMdhaNaM savvaNNuvayaNaM, bhAveyavvo tayattho, jaiyavvaM tayaNusAreNa sayala kiriyAsu, kAyabvo kohAikasAyaniggaho, vajjeyavvA dujjaNajaNasaMsaggI, parihariyavvo caugai-pahapAhuDabhUo pamAo, jaiyavvaM guNANurAge, kAyavvaM dukkhiesu sakaruNaM mANasaM, bhAveyavvo savvajIvesu mettIbhAvo, bhaviyavvaM udArAsaeNa, na pamhusiyavvaM parasukayaM, lajjiyavvaM niyaguNavikatthaNeNa, gaheyavvaM disiparimANaM, kAyavvo bhogovabhogAiniyamavibhAgo, parivajjiyavvo savvANatthaparaMparAkAraNamaNatthadaMDo, nivesiyavvo samabhAvarUyasAmAie appA, ujjamiyavvaM pavvadiNesu posahAisavisesaM dhammANuTTANe, payaTTiyavvaM posahapAraNagesu sAhajaNasamuciyasaMvibhAgo, kAyavvo jahAsattIe jiNabhavaNAisu davvaviNiogo, ucchahiyavvaM jaijaNaveyAvaccAikaraNijje, nirUviyavvA sabhUmigANusAreNa abhiggahavisesA, parihariyavvANi aTTarudANi, jhAiyavvANi dhammasukkANi, na mottavvo apuvvapADhasamujjamo, taviyavvaM kammavaNagahaNadahaNadacchaM jahAsattIe tavovahANaM, tasiyavvaM paralogassa niraMbhaNiyA kupahapayaTTAiMdiyaturaMgamA, vase kAyavvo dhammArAmavaNamavaNeto duTThamaNamakkaDo, na laMghiyavvA uciyapaDivattI, kAyavvaM dakkhiNNadakkhaM mANasaM, samujjamiyavvaM pavayaNasamuNNaIe, kAyavvA. sugurusamIve niravajjapavvajjA paDivattimaNorahA, paidiyahaM sariyavvAiM puvvapurisasucariyAI, bhaviyavvaM tabbahumANaparehiM / kiMca jammajarAmaraNapiyavippaogakarimayarakacchabhAiNNe / saMsAramUlamicchattasalilasaMdohaduttAre // 3087 / / annANamAruyaphuriyapasaraMtapayaMDapAvakallole / mANamahIharavisame ciMttAvatte bhavasamudde // 3088 // moheNamohiyA loha-lohiyA niyaDiniyaDiyA saMtA / mA nivaDaha bho bhavvA laddhe saddhammabohitthe // 3089 // aha bhaNai bharahanAho--'bhayavaM ! iha bhArahammi vAsammi / kai titthayarA kaDa cakkiNo ya anne bhavirasaMti / / taha tesiM nAmAI vaNNapamANaM ca aMtaraM AuM / gottapuramAipiyaro pariyAyagaI ya sAhesu / / 3990 / / aha bhaNai risahanAho AjoyaNagAmiNIe vANIe / bharahesaratevIsaM hohiM tinne jiNavariMdA // 3091 / / chakkhaMDapuhaivaiNo navanihivaiNo ya bhavaNavikkhAyA / cakkaharA ekkArasaanne bharahe bhavissaMti / / 3092 / / ajio saMbhavanAmo abhinaMdaNajiNavaro tahA sumaI / paumappaho supAso sasippaho pupphadaMto ya / / 3093 // sIyalajiNavaravasaho sejjaMsajiNo ya vAsapUjjo ya / vimalajiNido'NatayajiNo ya dhammo tahA saMtI // 3094 / / kuMthU aro ya mallI muNisubvayajiNavaro namijiNo ya / nemijiNiMdo pAso tevIsaimo mahAvIro // 3095 / / tevIsAe jiNANaM evaM nAmAiM tujjha kahiyAiM / saMpai vaNNavibhAgaM nariMdanihuo nisAmesu // 3096 / / caMdappahasuvihijiNA tusAragokhIrahArasarivaNNA / paumAbhavAsupUjjA navaravikiraNAruNacchAyA // 3097 / / suvvayanemijiNiMdA tamAladalavahalakajjalacchAyA / mallIpAso ya tahA nIluppaladalapiyagAbhA / / 3098 / / avasesA titthayarA hohiMti sUjaccakaMcaNacchAyA / eso vaNNavibhAgo ajiyAINaM jiNidANaM // 3099 / / 1. na laMdhaNIyA pA0 / Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jiNavaNNaNaM 259 saDDhA cau dhaNusayAiM samUsio ajiyajiNavaro hohI / cattAri sarAsaNasayasamusio saMbhavajiNido // 3100 / aTThadhaNusayAiM samUsiyaMgobhinaMdaNajiNido / tinneva dhaNusayAI samasiyaMgo jiNo sumaI // 3101 / / do saDDhadhaNusayAI uccatteNaM jiNo u paumapaho / do dhaNsayappamANo supAsanAmA jiNavariMdo // 3102 / / taha saDDhasarAsaNasayapamANadeho sasippahajiNido / dhaNusayapamANadeho suvihI hohI jiNo navamo // 3103 / / nauIsarAsaNAI uccatteNaM tu sIyalajiNido / asiI sarAsaNAI samUsiyaMgo ya sejjaMso // 3104 / / sattarikodaMDAI samUsio vAsapUjjatitthayaro / saTThIsarAsaNAI samUsio vimalajiNaiMdo // 3105 / / pannAsaM cAvAI samUsiyaMgo aNaMtaijiNido / paNayAlIsasarAsaNasamUsio dhammatitthaya ro // 3106 / / cAlIsaM dhaNuyAiM samUsiyaMgo u saMtijiNanAho / paMcatIsasarAsaNapamANadeho jiNo kuMthU // 3107 / / tIsaM ciya cAvAiM uccatteNaM tu arajiNo hohI / paNuvIsaM cAvAiM samUsio mallititthayaro // 3108 / / vIsasarAsaNamANo muNisuvvayajiNavaro jagappavaro / panarasasagasaNAI samUsiyaMgo namInAma // 3109 / / dasacAvAI mamUsiyadeho siririTTanemijiNanAho / navarayaNipamANataNu bhuvaNapayAso jiNo pAso // 3110 / / sattarayaNippamANo hohI sirivaddhamANajiNanAho / eyaM dehapamANaM jiNANa naranAha ! nAyavvaM // 3311 / / pannAsA lakhehi samaikkatehiM ayarakoDINaM / hohI kamAo ajio bAvattaripuvvalakkhAU // 3112 / / tIsAe lakkhehi samaikkatehi ayarakoDINaM / ajiyAo saMbhavo saTTi puTavalakkhAo hohI // 3113 / / taha dasahi u lakkhehi sAgarakoDIo saMbhavajiNAo / abhinaMdaNajiNaiMdo pannAsaM puvvalakkhAU // 3114 / / aha navahio lakhehi samaikkatehiM ayarakoDINaM / abhinaMdaNA u sumaI cAlIsaM pubbalakkhAU // 3115 / / nauie sahassehiM samaikkatehiM ayarakoDINaM / sumaijiNA paumAbho tIsaM ciya puvvalakkhAU // 3116 / / navahiM sahassehiM tao samaikkatehiM ayarakoDINaM / paumappabhA supAso bIsaM ciya puvvalakkhAU // 3117 / / sAgarakoDisaehiM navahiM jiNAu supAsanAmAo / dasapuvvasayasahassAuo caMdappaho bhayavaM // 3118 / / tatto volINAe naue sAgarANa koDINaM / caMdappahAo suvihI hohI do puvvalakkhAU // 3119 / / to sAgarovamANaM navahiM u koDIhiM suvihinaamaao| sirisIyalajiNacaMdo hohI igapuvvalakkhAU // 3120 // ayarasaeNegeNaM chAvaThI varisasayasahassehiM / chavvIsAe' tahA parisasahassehi UNAe // 3121 / / ayarovamakoDIe samaikkaMtAe sIyalajiNAo / sejjaMso caurAsI saMvaccharasayasahassAU / / 3122 // sejjaMsajiNidAo caupannAe gayAe ayarANaM / vasapUjjo bAvattari saMvaccharasayasahassAU / / 3123 // tIsehiM ayarehiM tao gaehiM vasupujjajiNavariMdAo / vimalajiNido saTThI saMvaccharasayasahassAU // 3124 // vimalajiNidAhiMto samaikkatehiM navahiM ayarehiM / hohItI saMvaccharalakkhAUNaM tai jiNido // 3125 / / cauhi ayarovamehi samaikkatehiM Nata ijiNAo / dhammajiNido hohI dasavaccharasayasahassAU // 3126 / / ayaratigeNa gaeNa paliyacaubbhAgatigavihINeNaM / dhammajiNAo saMtI saMvaccharasayasahassAU // 3127 / / tatto paliyaddhaNaM samaikkateNa saMti nAmAo / paMcANauI vaccharasahasAU kuMthutitthayaro // 3128 / / paliyacaubbhAeNaM savaccharakoDisahasahINeNaM / kuMthUo aranAmA caurAsI varisasahassAU // 3129 / / koDisahasseNa tao varisANa gaeNa arajiNidAo / caupaNNA saMvaccharasahasAUmallititthayaro // 3120 / / mallijiNAo gaehiM cauppaNNAe ya vAsalakkhehiM / muNisuvvayanAmA tIsavarisasahassAuo hohI // 3131 / / Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 260 jugAIjiNidacariyaM muNisuvvayanAmAo gaehiM chahiM varisasayasahassehiM / dasavarisasahassAu hohI naminAmatitthayaro // 3132 / / samaikkatehiM tao paMcahiM varisANa sayasahassehiM / saMvaccharasahassAU ariTunemI jiNo hohI // 3133 / / tIsAe sahassehiM varisANaTThaddhamehi ya saehiM / nemijiNAo hohI varisasayAU jiNo pAso // 3134 // aDaDhAijjasaehiM gaehiM varisANa pAsanAmAo / bAvattarivAsAU hohI carimo mahAvIro // 3135 / / muNisuvvayanemijiNA ee hohiMti goyamasagottA / avasesA titthayarA kAsavagottA bhavissaMti // 3136 / / . jammovajjhapurIe hohI ajiyassa jiNavariMdassa / sAvatthIe purIe saMbhavanAhassa uppattI // 3137 / / abhinaMdaNajiNajammo hohI viNiyAe rAyahANIe / sumaissa kosalaure kosaMbipurIe paumassa // 3138 / / vANArasIe jammo supAsanAmassa jiNavaridassa / caMdANaNammi nayare jammo caMdappahajiNassa // 3139 / / kAyaMdIe purIe jammo suvihissa titthanAhassa / bhaddilapurammi jammo hohI sirisIyalajiNassa // 3140 / / sIhapure sejjaMso hohI caMpAe vAsupujjajiNo / kaMpillapure vimalo vajjhAeNaM tai jiNido // 3141 / / taha rayaNapuravarammI jammo titthAhivassa dhammassa / saMtissa ya kuMthussa ya arassa tiNhaM gayaurammi // 3142 / / mallIjiNassuppattI mihilAe suvvayassa rAyagihe / mihilApurIe namiNo soriyanayarammi nemissa // 3143 // vANArasIe jammo hohI pAsassa bhuvaNanAhassa / khattiyakuMDaggAme jammo sirivaddhamANassa // 3144 / / vijayA ya tahA seNA siddhatthA ceva maMgalA / susImA puhavI nAmA lakkhaNA hoi sattamA // 3145 / / mAmA naMdA ya viNhU ya jayA rAmA taheva ya / sujasA suvvayA ceva airA ya sirI tahA / / 3146 / / devI pabhAvaI ceva paumAvaI taheva ya / tahA vappA sivA ceva vammA ya tisalA tahA // 3147 // jiyasatta ya jiyArI saMvararAyA ya meharAyA ya / dharo paDaTaTho mahaseNanaravaro taha ya saggIvo // 3148 / daDharahanivo ya viNhU vasupujjanarAhivo ya kyvmmo| taha sIhaseNarAyA bhANU taha vissaseNo ya // 3149 / / sUro sudaMsaNo taha kuMbho ya sumittanaravaI ceva / vijao samuha vijao ya assaseNo ya siddhattho // 3150 / / bhaNiyANi jiNavarANaM ammA-piyarANa nAmadheyANi / iNhi ajiyAiNa pariyAyaM saMpavakkhAmi // 3151 // puvvANa sayasahassaM puvvaMgaNaM tu ajiyapajjAo / cauraMgaNaM lakkhaM saMbhavanAhassa pajjAo // 3152 / / puvvaMgaddhavihINaM lakkhaM puvvANa taiyatitthayaro / bArasapuvvaMgaNaM lakkhaM puvvANa sumaissa // 3153 / / solasapuvvaMguNaM puvvANaM lakkhameva paumAbhe / puvvANa sayasahassaM vIsaMgaNaM supAsassa // 3154 / / cauvIsagavihINo lakkho caMdappahassa pariyAo / aTThAvIsaMguNo lakkho puvvANa suvihissa // 3155 / / paNuvIsasahassAI puvvANaM sIyalassa pajjAo / igavIsavarisalakkhA sejjaMsajiNassa pariyAo // 3156 / / cauppaNNavarisalakkhA pariyAo vAsupUjjanAhassa / paNNarasavarisalakkhA vimalajiNidassa pariyAo // 3157 / / addhamalakkhAI varisANamaNaMtajinavariMdassa / aDaDhAijjA lakkhA varisANaM dhammanAhassa // 3158 // paNuvIsasahassAiM vAsANaM saMtijiNavariMdassa / tevIsaM ca sahassA kuMthujiNeddhaTThamasayAI // 3159 / / igavIsasahassAI vAsANamarassa samaNapariyAo / cauppaNNasahassAI navavarisasayAI mallissa // 3160 / / aTThamA sahassA vAsANaM suvvayassa pariyAo / aDaDhAijjasahassA vAsANaM namijiNidassa // 3161 / / satteva ya vAsasayA hohI pariyAo neminAhassa / sattarivarisAI tahA pAsajiNidassa pariyAo // 3162 / / Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jiNavaNNaNaM 261 cAlIsaM varisAiM hohI pariyAo aMtimajiNassa / iya bhaNio pariyAo ajiyAINaM jiNidANaM // 3163 / / sabve vi jiNavariMdA kammamalaM vihaNiUNa nissesaM / sAsayamaulamaNaMtaM sivapuramaNahaM gamissaMti // 3164 // hohI sagaro maghavaM taio ya saNaMkUmAracakkaharo / saMtI kuMthU ya aro cakkaharo taha subhUmo ya // 3165 / / rayaNavaimahApaumo hariseNo nAmacakkavaTTI ya / jayanAmacakkavaTTI carimo taha baMbhadatto ya // 3166 / / savve vi cakkavaTTI phuraMtatavaNijjajasarivaNNA / tesiM dehapamANaM nariMdanihuo nisAmehi // 3167 / / saddhacaudhaNusayAI samUsiyaMgo u sagaracakkaharo / saDDha vi cattadhaNUsiyadeho maghavaM mahIvAlo // 3168 / / saDDhigacattadhaNUsiyadeho ya saNaMkumAracakkaharo / cAlIsadhaNusayAiM samUsio naravaro saMtI // 3169 / / taha kuMthacakkavaTTI paNatIsasarAsaNUsiyasarIro / aranAmA cakkaharo tIsaM vA vUsiyasarIro // 3170 // aTThAvIsasarAsaNasamUsiyaMgo subhUmacakkaharo / hohI ya mahApaumo vIsaM vA vUsIyasarIro // 3171 / / paNNarasadhaNusamUsiyadeho hariseNanAmacakkaharo / bArasadhaNUsiyaMgo jayAbhihANo mahInAho // 3172 / / dhaNasiyadeho cakkaharo baMbhadattanAmo tti / eyaM dehapamANaM cakkaharANaM viNihiTaThaM // 3173 / / ajie sagaro taha dhammasaMtititthaMkarANa aMtarae / maghavaM saNaMkumAro hohiMti duve vi cakkaharA // 3174 / / saMtI kuMthU ya aro hohiMti jiNA ya cakkiNo ceva / aramallijiNidANaMtarammi cakkI subhUmo ya // 3175 / / maNisuvvayanamiNo aMtarammi hohiMti paumahariseNA / naminemijiNidANaMtarammi jayanAmao cakkI // 3176 / / nemissa ya pAsassa ya jiNaMtare baMbhadattacakkaharo / aha AUNi imesi bharahAhiva saMpavakkhAmi // 3177 / / bAvattarilakkhAiM pUvvANaM Ausagaracakkissa / taha paMcavarisalakkhA AuM maghavaMtacakkissa // 3178 / / tinnevavarisalakkhA hohI AuM saNaMkumArassa / varisANa lakkhamegaM AuM sirisaMtinAmassa // 3179 / / paMcANavaisahassA barisANaM AuyaM tu kuNthuss| caurAsI saMvaccharasahassa rayaNAhivaarassa // 3180 / / maTTivarimasahassA subhUmanAmassa cakkavaTTissa / tIsaM varisasahassA hohI AuM tu paumassa / / 3181 / / dasavarisasahassAI AuM hariseNacakkavaTTissa / varisasahassA tiNNiu AuM jayanAmacakkisma // 3182 / / satta ya vAsasayAI AuM cakkissa baMbhadattasma / saMpai gottavibhAgaM cakkaharANaM pavakkhAmi // 3183 / / hohiMti kAsavA khala gotteNaM cakkavaTTiNo savve / aha tesi jammabhamI nariMda iNhi pavakkhAmi // 3184 / / nayarIe avajjhAe jammo hohI nivassa sagaramsa / sAvatthIe purIe jammo maghavaMtanAmassa // 3185 / / cakkI saNaMkumAro saMtIkuMthU aro subhUmo ya / paMca vi gayauranayare uppajjissaMti naranAha // 3186 / / vANArasIe jammo hohI rayaNAhivassa pumss| kaMpillapure jammo hariseNamahAnariMdassa // 3187 / / rAyagihe uppattI hohI jayanAmacakkavaTTissa / kaMpillapure hohI uppatti baMbhadattassa // 3188 / / jasavai-bhaddA-sahadevi-aira-siridevi-tAra-jAlAo / merA-vappA-culaNI ya cakkavaTTINa mAyAo // 3189 / / rAyA sumittavijao samuddavijao 4 assaseNo ya / vIsaseNo ya sUro sudaMsaNo kattavirio ya // 3190 / / paumattaranagna ho mahAharI vijayanaravaro bNbho| cakkINa jahA saMkhaM jANasu jaNayANa nAmAiM // 3191 / / sagaro saMtI kuMthU aro ya paumo ya taha ya jayanAmo / hariseNo sattae sijjhissaMtI dhuvakileso // 3192 / / maghavaM saNaMkumAro saNaMkumArammi devalogammi / taha subhumabaMbhadattA sattamamahigAmiNo bhaNiyA // 3193 // 1 hariseNo viya cakkI paMcamagaigAmiNo ceva / pA0 / Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 262 jugAijiNidacariya appuTTho vi hu bhagavaM risaho bhaviyANa jANaNaTThAe / nAmAI gaIyaMtaM dasAravattavvayaM bhaNai // 3194 / / cakkaharabaladdhabalA nikhaMDamahimaMDalassa bhottaaro| navabaladevA navakesavA ya hohiMti iha bharahe // 3195 / / tiviThU ya duviThU ya sayaMbhupurisottime purirssiihe| taha purisapuMDarIe datte nArAyaNe kaNhe // 3196 / / ayale vijae bhadde suppabhe ya sudaMsaNe / ANaMde NaMdaNe paume rAme yA vi apacchime // 3197 / / AsaggIve tArae merae mahukeDhave nisaMbhe ya / balipaharAe taha rAmaNe ya navame jarAsiMdhU // 3198 / / ee khalu paDisattU kittIpurisANa vAsudevANaM / savve vi cakkajohI savve vi hayA sacakkehiM // 3199 / / nIluppaladalavaNNA savve vi hu kesavA muNeyavvA / himayaraharahAsasamappahA ya halahariNo sambe // 3200 / / asiI dhaNUsiyaMgo tiviThThanAmeNa kesavo paDhamo / sattarisarAsaNAI samRsiyaMgo duviThU ya // 3201 / / saTThI cAvasamUsiyadeho kesI syNbhunaamenn| taha pannAsadhaNUsiyadeho purisottimo nAma // 3202 / / paNayAlIsa sarAsaNasamUsio purisasIhanAmo tti / taha purisapuMDarIo egUNatIsaM dhaNupamANo // 3203 / / chavvIsadhaNupamANo datto nAmeNa kesavo hoho / solasadhaNUsiyaMgo nArAyaNanAmao kesI // 3204 / / taha dasasarAsaNAI samUsio kaNhanAmao kesI / jaM ceva taNupamANaM harINa taha halaharANaM // 3205 / / seyaMsammi tiviThU kesiduviThTha ya vaasupujjmmi| vimale sayaMbhunAmA purisottimaNaMtaijiNammi // 3206 / / dhammammi purisasIho paMca ime jiNavare namasaMti / taha purisapuMDarIo datto aramalliaMtarae // 3207 / / nArAyaNakesI puNa muNisuvvayanamijiNANa aNtre| nemikamakamalabhasalo hohI kaNho tti pacchimao // 3208 / / caurAsI saMvaccharalakkhA AU tiviThU naamss| bAvattarisaMvaccharalakkhA AU duviThussa // 3209 / / taha saTThivarisalakkhA Aummi sayaMbhunAmakesissa / varisANa tIsa lkkh| purisottimakesavassAuM // 3210 / / dasavarisasayasahassA AuM kesissa purisasIhassa / taha purisapuMDarIe pannaTThIvAsasahassAI // 3211 / / chappaNNavarisasahasA AuM dattAbhihANa kesissa / nArAyaNassa bArasavarisasahassaM ca kaNhassa // 3212 / / paMcAsI saMvaccharalakkhA AuM balassa ayalassa / paNasayarisayasahassA AuM baladevavijayassa // 3213 / / paNNaTThirisalakkhA AuM balabhaddabhaddanAmassa / paNapannavarisalakkhA suppabhanAmassa Aummi // 3214 / / sattarasavarisalakkhA baladevasudaMsaNassa aaummi| paMcAsI saMvaccharasahassa ANaMdassa Aummi // 3215 / / pannaTThivarisasahasA naMdaNanAmassa AuyaM hohI / pannarasavarisasahassA AuM baladevapaumassa // 3216 / / bArasavarisasayAiM AuM balabhaddarAmadevassa / kesINa halaharANa ya AuyamevaM samakkhAyaM // 3217 / / baladevavAsudevA aTThabhavissaMti goyamasaguttA / kAsavaguttA donni u nArAyaNapaumanAmANo // 3218 / / poyaNapure bhavissati tiviThunAmeNa paDhamamahumahaNo / bAravaIe duviThU sayaMbhupurisottimo ceva // 3219 / / assapuripurisasIho cakkapure purisapuMDarIo ya / vANArasinayarIe datto nAmeNa mahumahaNo // 3220 / / rAyagihammi bhavissai kesInArAyaNo tti nAmeNa / mahurAe puravarIe kaNho nAmeNa pacchimao // 3221 / / miyAvaI umA ceva puDhavIsIyA ya ammayA / lacchivaI sesavaI kegamaidevaI iya // 3222 / / bhaddA ya taha subhaddA' suppabhA ya sudaMsaNA / vijayA vejayaMtI ya jayaMtI nAma sattamA // 3223 / / 1sumittA je0| Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasA midesaNA tahAparAjiyA ceva rohiNI nAmanavamiyA | jahA saMkheNa mAyAo kesavANa balANa ya yA pAvaI baMbho ruddo somo sivo mahasivo ya / aggisiho ya dasaraho navamo vasudevanAmo ti piuNo balakesINaM hohiti ee jahakkamaM / savvesi ceva kesINaM pariyAo na bhavissai mattamamahIe paDhamo tiviTTu nAmA gamissae kesI / chaTThIe ANupuvvi paMceva duviTThamAiyA datto ya paMcamAe kesI nArAyaNo cautthIe / taccAe puDhavIe kaNho nAmeNa mahamahaNo ayalAIyA aTTa vi baladevA siddhigAmiNo bhaNiyA / navamo balo gamissai kappammi u baMbhalogammi bhotuM paMcapayAre bhoe suralogasaMbhave tattha / dasasAgarovamAI paDipunAI tu to caviraM ussappiNIe bharahe vAse ettheva kahatitthammi / kammakalaMkavimukko gamissAI nivvuI purammi evaM suNiyanariMdo devAsura-maNya - tiriyasaMkiNNaM / daTThaNa sahaM paharisaviyasiyanayaNo jiNaM bhaNaDa devAsuraruddhana haMgaNAe nara- tiriyamariyabhuvaNAe / eyAe tijaguttamaalakkhasaMkhAe parisAe annavi kavi hohI tuha sariso tAya ! tihuyaNANaMdo / punnapavittiya tittho titthayaro bhAra he vAse etyaMtare mahappA risahesaranattuo bharahaputto / parivAyaga-vesadharo miri tti nAmeNa vikkhAo parihariyaaTTaruddo visuddhasammattarayaNarehillo / ciTTha egaMtagao jhAyaMto dhammasukkAI taM darisei jiNido bharahanariMdeNa pucchio sNto| saMpai imassa jIvo rayaNAhiva ! kammamalamailo jaccasuvaNNaM vapuNo sukkajjhANAnaleNa saMjogaM / saMpAviyakayapuNNo kameNa NaNu nimmalI hohI paDhamo dasArasIho tiviTTha nAmeNa poyaNAhivaI / piyamittacakkavaTTI mUyavidehAe hoUNa hohI maha sAriccho apacchimo sayalajiNavaridANaM / nAmeNa mahAvIro titthayaro bhArahe vAse taM suNiya bharahanAho harimavasullasiyabahalaromaMco / ApucchiUNa piyaraM miriImabhivaMdio jAi gaMtUNa bhaNai bharaho purao hoUNa neva te jammaM / na viya kuliMgaM vaMde maNammi gavvo na kAyavvo navavAsudevapaDhamo muyavidehAe hosi cakkaharo / jaM hohisi titthayaro apacchimo teNa vaMdAmi taM vayaNaM soUNaM tivaI apphoDiUNa tikkhutto / abbhahiyajAyariso miridda imaM bhaNiumADhatto titthayarANaM paDhamo piyAmaho mahapiyA vi cakkINaM / ahahyaM ca dasArANaM aho kulaM uttimaM majjha egatto majjha kulaM annatto tulai tihUyaNaM sayalaM / egatto maha jAI annatto maMdaro merU erAvaNo gayANaM hariturao jaha ya sesaturayANaM / jaha caMdo tArANaM iMdo jaha sesadevANaM taha maha kulaM pahANaM savvakulANaM pi majjhayArammi / iya bhaNireNa nibaddhaM nIyA gottaM duhavivAgaM bharao vi vaMdiyatayaM puNo vi risahesaraM paNamiUNa / cauraMgabalasameo viNIyanayara aNupaviTTo aha bhai bhuvanAho risaho saMjaNiyatihuyaNANaMdo / parahiyakaraNevakaraI paramappA paramakAruNio viyasiyapuMDarIyamuhaM puMDarIya vimalakamaladalanayaNaM / guNahAri jaNahAri bharahasyaM bhuvaNasupasiddhaM puMDariya! vaccasu tumaM suraTTAvisayammi niyayagaNasahio / mahi-mahilabhAlatilao atthi girI tattha setuMjo tammi samArUDhe dujjayaghaNaghAikammamukkANaM / hohI khetuNubhAvA kevalanANuppayA tumha 1. bhuvaNa bhariyAe je0 / 263 / / 3224 / / / / 3225 / / / / 3226 // // 3227 // / / 3228 / / / / 3229 / / // 3230 // / / 3231 // / / 3232 / / / / 3233 // / / 3234 / / / / 3235 / / // 3236 // / / 3237 / / / / 3238 / / / / 3239 / / / / 3240 / / / / 3241 / / / / 3242 / / / / 3243 / / || 3244 / / / / 3245 / / / / 3246 / / / / 3247 / / / / 3248 / / / / 3249 / / / / 3250 / / / / 3251 / / / / 3252 // / / 3253 / / Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 -jugAijiNidacariyaM paDivajjiUNa titthayarabhAsiyaM niyagaNeNa priyrio| 'puMDarIyagaNahariMdo settuMjjAbhimuhamuccalio // 3254 / / gAmAgara-pura-paTTaNa-maDaMba-doNamuha-maMDiyaM vasuhaM / viharaMto puMDario settuMjjamahAgiri * patto // 3255 / / so puNa kerisokatthaI ruppsilaaylnisnnnnklkNtthkinnnnruggiio| katthai tavaNijjAmalasilAhiM saMchannadisiyakko // 3256 / / katthai rayaNIyarakiraNaniyarasaMvaliyasiyasarIrehiM / rayaNIe caMdakaMtehiM payaDiyAgAlavarisAlo // 3257 / / katthai dittadivAyarakaraniyarakaraMbiehiM satthehiM / pajalaMtasUrakatehiM jaNiyadAvAnalA saMko // 3258 / / punnAga-nAgacaMpaya-kappUrAgaru-lavaMgaramaNIo / kaMkola-keli-sattali-aMbayaM-jaMbIra-saMchaNNo // 3259 / / varanAgavalli-popphali-phaNasa-varadakkhamaMDavAinno / sArasirikhaMDamaMDiyakaDao pavahaMtanainivaho // 3260 / / devAsura-kiMnara-jakkha-rakkhasasiddhehiM sevio nicca / girikaMdarajjhANaThiyavijjAharamuNigaNAinno // 3261 / / aTThava joyaNAI samUsio osahisamiddho / dasajoyaNavicchiNa No sihare mUle ya pannAsaM // 3262 / / eyAriso girivaro diTTho puMDariyapamuhasamaNehiM / harisavasaviyasiyatthA ArUDhA te vi taM selaM // 3263 / / aha bhaNai puMDarIo samaNe saMjAyaparamasaMvego / eso so vimalagirI joge guNakAraNaM bhaNio // 3264 / / mokkhapahasAmieNaM sasurAsura-maNuyavaMdiyakameNaM / dhammadhuradharaNadhavaleNa paramapuriseNa usaheNaM // 3265 / / taddavvabhAvabhinno duvihA saMlehaNA smkkhaayaa| dave sarIrasahagayamaMsAI dhAusaMlihaNaM // 3266 / / bhAve kasAyavijao vijao taha rAgadosamohANaM / saMlehaNa tti bhaNNai dhIrehiM aNaMtanANIhiM // 3267 / / etyaMtarammi bahuloyaparigayA vaahsittgNddylaa| karagahiyaduhiyaduhiyA samAgayAitthiyA egA // 3268 // vaMdittu gaNahariMdaM purao kAUNa duhiyaraM duhiyaM / pucchai kiM puvvabhave imAe kammaM kayaM kahasu // 3269 / / uvaujjiUNa pabhaNai gaNahArI muNiyavatthuparamattho / bhadde ! suNehi jaM kayamimAe kammaM duhavivAgaM // 3270 / / asuhANaM kammANaM asuho viyattaNajAyai vivaago| na hi roviyammi liMbe aMbaphalaM jAyai kayAi // 3271 / / puvvavidehe payaDA purvr-ng-ngr-gaamrmnniiyaa| caMdakaradhavalabhavaNA caMdapurI atthi bahudhaNNA // 3272 / / paNaiyaNa-kapparukkho dsdisipsrtnimmlpyaavo| dhamme cciya dhaNabaddhI dhammapio vasai varavaNio // 3273 / / do tassa bhAriyAo nimmalavaravaNiyavaMsajAyAo / caMdasirI-mittasirI egaMtaradiNNabhogAo // 3274 / / aha aNNayA kayAI caMdasirI kAmavinaDiyA sNtii| mittasirIe vArai diNammi paipAsamallINA // 3275 / / bhaNiyA paiNA bhadde ! niyamerA laMghaNaM na juttaM te / jalahi pi dharai merA nimmerA niMdiyA jIvA // 3276 / / tato vilakkhavayaNA caMdasirI kuviyamANasA cliyaa| patto viyasiyavayaNA mittasirI piyasamIvammi // 3277 / / aNNammi diNe bhoyagamajjhe vasiyaraNakammaNaM diNNaM / caMdasirIe so teNa tavvaso savvahA jAo / / 3278 / / * parihariyA mittasirI diNe diNe bhogabhAyaNaM iyrii| tappaccaiyaM baddhaM dohaggaM kammameyAe // 3279 / / majjhimaguNajogAo mariUNaM vijayavaddhaNe nayare / vijayassa seTThigehe tuha gabbhe dAriyA jAyA // 3280 / / bhogatarAyajaNiyaM taM kammamimAe saMpayamudiNNaM / jeNa paI diTThAe vi DajhaDa puTTAe saviseNaM // 3281 / / ajja puNesA varaI dUsahadohaggadUriyA saMtI / niyajIviyaniviNNA maraNaTTA ettha AruDhA // 3282 / / 1. bho davva jo0 / 2. gaNahari ma je0 / 3. dhammaparo vasa pA0 / 4. varathaNi je0 / Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasA midesaNA daradiNNakaMThapAsAe maggao AgayA tumaM jhatti / gahiUNa kareNa tao' ANIyA tumha" pAsammi soUNa niyaM cariyaM kaMtisirI bhaNai deha maha dikkhaM / bhayavaM ! dUsahadohaggakammapaDivakkhabhUyaM ti aha bhai gaNaharido ajja vi dikhAe tujjha navi samao / samayammi kIramANaM savvaM ciya suMdaraM hoI sammattamUlamaNuvaya-guNavaya - sikkhAvaehiM cicaiyaM / sAvayadhammaM pAlehiM tAva jA hoi samao ti sA bhaNai na me kajjaM kAlavilaMbeNa dehapavvajjaM / jeNAhamaNasaNavihiM kAUNa marAmi ajjeva taM suNiya bhai ego vaNayaradevo aho bhamaMtANa / sariseNa samaM jogo jAyai niyameNa jIvANa sA vi maha saricchA sacchaMdA aNuciyA sudhammassa / amayasamANaM na piyai guruvayaNaM kaNNapuDaehiM tisarI jaNaNIe puTTho gaNasAmio kahaM esa / sacchaMdo puvvabhave ko vA Asitti sAhesu gaNahArI bhai tao pugvabhave Asi vANio esa / ucchaNNajaNaNi jaNao niraMgaNo niddhaNo dhaNiyaM yaha aNNayA kayAI pavvaio vijayaseNasUrINaM / pAyaMtie paDhato dummeho viNayaparihINo coijjato rUsa tavaM pi na karei maMda pariNAmo / aNNammi diNe sahasA bhaNai guruM aNasaNaM karimo res guruM saMlehA paDhamaM ciya tAva hor3a kAyavvA / davve bhAve ya tao pacchA puNa asaNaM jutaM saMli hiyasarIrANaM kAurisANaM paNaTTasattANaM / aNasaNakaraNaM mayamAraNaM ti na hu teNa maha kajjaM jamagasamagaM dugaM pihu karemi pecchaM tayA havaha tubbhe / iya bhaNiUNaM guruNA vArijjato vi kammavasA kayabhattapariccAo sahasA dhAUhiM khubbhamANehiM / aTTajjhANovagao mariUNaM vaMtaro jAo annesi pesaNakaro dINo hINo ya sayaladevANa / daTThUNa vijayaseNo Ayarie bhaNiumAdatto bhayavaM ! bhavabhayasaMbhaMtasattasatANarakkhaNasamatthaM / jaM na kaya tuha vayaNaM teNAhaM eriso jAo tA saMpayaM payacchasu hiovaesa gurUhiM so bhaNio / sAhujaNa ceiyANaM sayA vi sussusago hojjA guruvayaNaM pAlito eso sAhUNa ceyANaM ca / bhattibahumANapavvaM vaTTaMto gamai diyahAI caIUNa vaMtarabhavA rAyA hoUNa suravaro hohI / iya sokkhaparaMparaeNa sijjhihI aTThame jamme kaMtimaIe vihiyamaNAe puTTho puNo vi gaNahArI / pahu ! keNa kAraNeNaM emAivayajogayA natthi so Aha majjhimavae visiTTagihidhammacaraNao ceva / bhogaMtarAyajaNiyassuvakkamo kammuNo hohI paNA iTThA bahuloyasammayA visayasokkhamaNuhaviDaM / saMpattaputtabhaMDA pacchA paDivajjiuM dikkhaM paripAliUNa vihiNA AjammaM nikkalakapavvajjaM / khINaghaNaghAikammA nivvuipuragAmiNI hohI nirukmaNi sovakkamANi kammANi duvihabheyANi / nisvavakamANi bhadde ! naraseha naravaridassa sovakkamAI jaha sui suhAe bhogaMtarAiyaM baddhaM / taM kusalakammajogA khavijjae aMtarA ceva kaMtimaIe bhaNiyaM narameharanaravarassa kammAi / niruvakkamAI kaha kahasu maha pasAyaM kareUNa aha bhaNai puMDarIo jai te koUhalaM maNe asthi / tA suNasu sAvahANA cariyaM naraseharanivassa atthitthajayarpAsiddhA rayaNAya ramehala vva vararayaNA / mahimahilAeM bhAlayalatilayatullAma rapuri vva nAmeNa vejayaMtIpurIpurANA payANa suhavAsA / narakesarirAyasuo rAyA naraseharo tattha gaMbhIro bahurayaNo amukkamero mahIharAvAso / rayaNAyaro vva rehai auvva mahimo mahIvAlo // 3313 / / 1. kAraNava prA0 je0 / 2. amha pA0 / / / 3312 / / 265 || 3283 / / // 3284 // / / 3285 / / / / 3286 // / / 3287 // / / 3288 / / // / 3289 / / // 3290 // // 3291 // / / 3292 / / / / 3293 / / // 3294 / / // 3295 / / // 3296 / / / / 3297 / / // 3298 / / / / 3299 / / // 3300 // // 3301 / / ||3302 // // 3303 / / ||3304 // // 3305 // // 3306 // // 3307 // // 3308 / / / / 3309 / / // 3310 // / / 3311 / / Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 266 gugAijiNidacariya tassagayA kayAI purisA catAri gahiyavarakhaggA / atthAiyAe paDihAra sUIyA savihamallINA // 3314 / / vihiNA vihiyapaNAmA uvaviTThA dasiyAsaNe savve / raNNA bhaNiyaM katto ke tubbhe keNa kajjeNa // 3315 / / bhaNiyaM ca jeTThabhAeNa suNasu naranAha amha vusaMta / vissaMbharanayarIe khemaMkarAiNo puttA // 3316 / / raNasUra-sUra-raNamaharaNappaha, bhAyaro sagA sbve| piuNA rajje ThaviyA bhayarajjA ettha saMpattA // 3317 / / ranA bhaNiyaM giNhaha rajjANi karei majjha payasevaM / paDibhaNiyamaNehi tao vinnatti deva ! nisuNehi // 3318 / / jai supasaNNo devo tA amhe aMgarakkhage kUNau / paDivaNNamimaM raNNA diNNo ekkekkago gAmo // 3319 / / tehiM vi mahApasAo tti bhaNiyapaDivaNNameva nivavayaNaM / rayaNIe ekkekke pahare rakkhaMti rAyataNU // 3320 / / evaM vaccai kAlo raNasUro niypoynnvsenn| gAmaM pai saMcalio patto ya mahADavImajjhe // 3321 / / etyaMtare payaMDo rayareNubhareNa bhariyagayaNayalo / aMdhArito disibahumuhAiM udghAIo pavaNo // 3322 / / maggaM mottUNa tao raNasUro reNu rkkhnntttthaae| vaDaviDavivivaramajjhe pavisittu Thio vigayaceTTho // 3323 / / etthaMtare sakheyaM vaDovari jogiNINa saMlAvaM / nisuNei ajja vihalo divaso amhANa volINo // 3324 / / aNNAe paDibhaNiyaM mA khijjaha khamaha ittaraM kAlaM / AsannA phalariddhI jai aNuklo vihI amha // 3325 / / iyarahiM tao bhaNiyaM kahaM kahaM kahasu vimhao amha / sA bhaNai saNiyasaNiyaM sA saMkA suNaha jai evaM // 3326 / / naraseharassa raNNo rayaNIe ajja pddhmphrmmi| saMbhAvijjai maraNaM bhuyaMgamAo maI majjha // 3327 / / tassaNurAeNa puro aMteuravela ittpmuhjnno| niyajIviyaniravekkho marihI nissaMsayaM ceva // 3328 / / eyaM soUNa lahu raNasUro valiyaniyaghare ptto| sutto nibbharanidAe jAva atthaMgao sUro // 3329 / / sevAsamae calio khaggaM ghittUNa rAyapAsammi / thakko dIvaMtario nippaMdo' dinadiTThIo // 3330 / / etyaMtarammi sahasA calio caMdovago nariMdassa / raNasUreNa vi diTTho viyANa vivaraMtare dhUmo // 3331 / / tatto palaMbamANaM kayaMtamuhakuharadArUNaM diTTha / sappassa muhaM phukArabhariyabhuvaNoyara bhImaM // 3332 / / dakkhattaNeNa giNDiyasappamuhaM teNa vAmahattheNa / dAhiNakareNa chidiya khittaM raNo karaMDammi // 3333 / / khaMDAkhaMDi kAuM so urago teNa tammi pkkhitto| nivabhogaMgakaraMDe kayakajjo jAva uviTTho // 3334 / / tA devIe dehe krruhsrsvnnsnnihaannmmi| pecchai ya rattabiMdU chijjatabhuyaMgamAvaDiyaM // 3335 / / jai kaha vi divvajogA rattaratteNa saMgayaM hojjA / tA nUNamavAeNaM hoyavvaM devadevIe // 3336 / / eyaM viciMtiUNaM raNasUreNaM kareNa so phusio| bhaviyabvayA niyogA raNNAsutteNa saccavio // 3337 / / punno paharo sUro samAgao jaMpiyaM ca nrvinnaa| ko ettha jAmaillo sUreNa payaMpiyaM ahayaM // 3338 / / raNNA bhaNiyaM turiyaM raNasUrasiraM gahAya aagcch| so bhaNai kiM nimittaM Aha pahU ! kiM viyAreNa? // 3339 / / sUro bhaNai na sakkA raNasUrasirassa cheyaNa kAuM / jaM so sahassajohI payaMDabhUyadaMDakaliyo ya // 3340 / / kiM vA viyAriUNa sahasacciya je kuNaMti kajjAI / pacchA vihu tANa suhaM pacchAyAveNa na hu hoi // 3341 / / nisuNesu narAhiva ! sAvahANahiyao kahANayaM egaM / vijhagiripAyamUle atthittha mahADavI egA // 3342 / / liMbaMba-jaMbu-jaMbIra-sAla-aMkolla-saggamokkhillA / sallai-dIhapalAsA palaMbadhavadhammaNAiNNA // 3343 / / 1. nipphaNNo pA0 / Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasA midesaNA punnAga- nAga-sIvannisarasasayArapamuhaviDavillA 1 ricchaMcha- bhalla - saddala - sarahahari-makkaDakkaMtA tattha ya dIhavaDaviDa vikoTTaresu ya mihuNagaM vasai / tassa kaha kaha vi jAo salakkhaNo sUyago ego pakkhAnilapaidiNacUNidANao vaDhio ya so tehiM / thevovaladdhanahagamaNasattijuttonnadiyahammi tAvalayAe nIDA uDDattA jAva gaMtumAraddho / dubbalapakkhattaNao tA paDio addhamaggammi tama ehi gahio so tAvasehiM koNa / nIo niyayAvAsaM karAvio sayalakalagahaNaM tihi vArammi pasatthe miliUNaM muNikumArayajaNeNa / suganAso tti salIlaM paiTThiyaM nAyameyassa tammohamohiyAI jaNaNI-jaNayANi tassa tattheva / AgaMtUNa ThiyAI suyavayaNA loyaNaparAI evaM vaccai kAlo anna diNe suNai sUyago evaM / vakkhANaM kulavaiNA kIraMtaM tAva sajaNassa jalahijalamajjhayAre harimelo nAma atthi varadIvo / sahayArapAyavo atthi tassa IsANa koNammi devAsuranara- kinnara - vijjAharamihuNaseviyacchAo / amiyaphalo amieNaM sitto mUlAo devehi devANubhAvaucciya tassa phalaM johajIvaI jIvAM / tassa jarA rogA vi hu nAsaMti puNannavo hoi soUNa imaM vayaNaM sunAso sUyago vicitei / atthi maha gamaNasattI jarAbhibhUyANi jaNagANi gaMtUNa tattha dIve sahaya / raphalANi donni ANemi / niyajaNaNIjaNayANaM rogaM ca jaraM ca nAsemi saMpattajovvaNo jo na viNIo hoi jaNaNi-jaNayANa / kiM teNa jaNaNijovvaNaviuDaNametteNa putteNa iya citiUNa calio kameNa patto maNicchiyaM ThANaM / darapakkA daDhabaMdhA duaMbayAmaMjarI gahiyA valio calaMtapakkhauDajaNiyagurukheyakheiyasarIro / gamaNAsatto saMto jalahijale nivaDio sahasA etthatarammi diTTho samuddadatteNa poyavaNiena / taddesamA gaeNaM gahio saMjAyakaruNeNa bhaNio ya so sue uvayArI jIviyappayANeNa / majjha tumaM ki kIrai paccuvayAre na me sattI vihu hasu aMbayamegaM mA kuNasu patthaNaM vihalaM / valipaliyarogajaraharaNapaccalaM diTThamAhappaM jAIe ceva tirio eso kammehiM supurisasamANo / Iya citiUNa gahiyaM samuddadatteNa aMbaphalaM laMghittu lahuM jalahiM sugo gao jaNaNi-jaNayapAsammi / vaNio vihu vijayapuraM patto khemeNa kusaleNa bhariUNa thAlamegaM maNi- mottiyapavaravatthamAINaM / thAlovari tamaMbaM mottUNa gao nivasagAse naravaipAyANa puro thAlaM motUNa vihiyapaNivAo / uciyAsaNe nisaNNo puTTho kusalaM nariMdeNa hasiUNa bhaNio raNNA kiM ettha aMbayA natthi / vaNiNA kahio sabvo jahaTTio vaiyaro tassa vimhiyamaNeNa suciraM tamaMbayaM pekkhiyaM' narideNa / sammANiUNa seTThI visajjio niyayagehammi phalamegaM parivAro bahuo mahavallaho ya tA nUNaM / egAgiNo na juttaM bhottuM accabhUyaM vatyuM jao devagurusaMvibhattaM dinaM suhisayaNabaMdhavajaNANa / jaM bhujjai taM bhuttaM sesaM uyaraggivijjhavaNaM citiUNa bhaNiyA purisA rovei bIyameyassa / pAleha payatteNa jA phalai kaheha tA majjha hi vi tava vihiyaM jAo aMbo namaMtasAhAlo / darapikkaphalo rammo rakkhijjai paurapurisehi kaha kaha vipaNapayaM phalamegaM nivaDiyaM tao turiyaM / rayaNIe visahareNaM baddhaM visabhAviyaM jAyaM 1 pulaiyaM pA0 / 2 graha je0 / 267 / / 3344 / / / / 3345 / / / / 3346 / / / / 3347 / / / / 3348 / / / / 3349 / / / / 3350 / / / / 3351 / / / / 3352 / / / / 3353 / / / / 3354 / / / / 3355 / / / / 3356 // / / 3357 / / / / 3358 / / / / 3359 / / / / 3360 // / / 3361 // / / 3362 / / / / 3363 / / / / 3364 / / / / 3365 // // 3366 // / / 3367 / / / / 3368 / / / / 3369 / / / / 3370 / / // 3371 // // 3372 / / / / 3373 / / Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 268 "jugAijiNidacariya // 3374 / / // 3375 // // 3376 / / // 3377 / / // 3378 / / // 3379 / / // 3380 / / // 3381 / / // 3382 / / // 3383 / / // 3384 / / // 3385 / / // 3386 / / daLUNaM paccUse paDhamaphala nivaDiyaM pamoeNa / ghettUNa gayA purisA naravaiNo pAyamUlammi sANaMdamANaseNaM raNNA uvarohiyassa taM diNNaM / teNa vi bhuttaMtarasA paMcattaM pAvio vippo savisAo naranAho sahAsamakkhaM payaMpiuM laggo / na hu hoi amayarukkho visarukkho esa maraNaphalo re dhAha dhAha dhAvaha nisiyakuhADe gahAyavegeNa / AmUlaM taM chidaha visarukkhaM ki viyAreNa! tehi vi taheva chinno Ahao vANio mhiivddnnaa| repAva pAva! pAhaDamavaNito kaha na lajjihasi pariNAmiyabuddhIe dIhaM daLUNa teNa vaNieNa / bhaNio rAyA naravara ! nahavai visapAyavo esa ANeha phalaM ega nivaDiyarukkhAo jeNa daMsemi / sAmissa paccayaM sayalaloyapaccakkhamiNhaM pi naravaivayaNeNa lahuM phalamegaM ghettumAgao puriso / jarajinno saDiyataNuM mariumaNo ANio puriso taM tassa phalaM dinnaM jhaDa tti so rogavajjio jAo / saMjAyapaccaeNaM visUriyaM naravarideNa aviyAriyakajjakaro jaha so naranAha soiuM lggo| taha mA tuma pi pacchA pacchAyAveNa Dajjhisi volINo jAmo jAmiNIe vIo samAgao tio| gahiyanisiyaggakhaggA saMpattA raNamuhA~ tattha ghaDiyA saddeNa nivo paDibuddho bhaNa' kovarattaccho / re raNasUrassa siraM ghettUNa lahu~ samAgaccha ki avaraddhamaNeNaM bhaNai nivo tujjha ki viyAreNa ? / so Aha maha na samajho raNasUrabhaDassa siracheo / aviyAriUNa kajja kIrataM dei dAruNaM dukkhaM / sUNa sAvahANahiyao sAmiya! akkhANayaM ee vissapure vissaMbhara rAyA savvatthapAyaDapayAvo / aNNa diNe heDAUyavaNieNa samappio turao ArUDho naranAho helAe hao pahAvio turiyaM / dhArijjato vegaM giNhai vivarIyasikkho vva esa gao esa gao eso jAi tti jaMpiranarANa / maNapavaNajaiNavego jhaDa tti asaNI hUo bahurukkhasauNasAvayaghUyaDaghukkAratAsajaNaNAe / aidulahabhattapANiyapaNa?jiyajIviyAsAe chUDho mahADavIe naranAho teNa duturaeNa / khinno millai vaggaM Thio hao so vi uttiNNo niyasAmi dohakAri tti kaliyapANehi soharI mkko| rAyA vi saNiya saNiyaM vaDapAyavamegamallINo taNhA chuhA kilaMto jA ciTThai naravaro tahiM tAva / pecchai vaDasAhAo jalabiMdu nivaDamANaM so vaDapAyavapattehiM puDayaM kAUNa muyai taddese / darabhariyapuDe bhamiro pavaMgamo kaha vi saMpatto jAva kare kAUNaM payaMpiyAmi tti vavasio raayaa| tA teNa pavaMgeNaM bhUmIe pADio puDao ArUDho vaDasAhAe vAnaro naravaI vi savilakkho / ghettUNa puNo millai pattapuDaM tammi ThANammi bhariyaM puNo vi giNhai puNo vi so vAnaro pavADei / evaM ca tiNNi vArAe cautthavArAe parikuvio citaDa rAyA ko esa vairio majjha avayarai evN| parisusiyatAlu-galayaM mayaM pi meM mArio mahai ega va do va tiNNi va bArAo khamijja jo khamI hojja / vAraMvAraM avayArakAriNaM koNumarisejja ? jai kaha vi puNo vigdhaM kAhI maha esa vAnaro paavo| tA taha kaha vi karissaM jahA samappiti AlIo puNaravi mukko raNNA puNaravi payapUrio puDo jaao| jA giNhai puhaivaI tAva harI jha tti oiNNo naravaikarAo dhuNiuM bhUmIe nivADio puDo' hrinnaa| parikuviyanAradeNaM hao harI tikkhachuriyAe 1 puNo paa0| // 3388 / / // 3389 / / // 3390 / / // 3391 / / // 3392 / / // 3393 // // 3394 // // 3395 / / // 3396 / / // 3397 / / // 3398 / / // 3399 / / // 3400 / / // 3401 / / // 3402 / / // 3403 / / Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmidesaNA 269 // 3404 // // 3405 / / // 3406 / / // 3407 / / // 3408 / / // 3409 / / // 3410 / / // 3411 / / sumariyapuvvabhaveNaM lihiya miNaM vAnareNa savisAyaM / mA pibasu vaccha! salilaM ayagaramuhaniggayaM eyaM puvvabhave tujjha piyA rAyA raNaseharo ahaM Asi / kammavasA mariUNa aDavIe vAnaro jAo vAnaralihiyaM daLUNa naravaijAyagaruyanivveo / niyariyaM nidaMto vunnamaNo dukkhio jAo khaNametteNa vimukko pANehiM pavaMgamo mareUNa / paDhamanikAe juimaM mahiDDhio vaNayaro jAo rAyA vi jAva picchai taM ThANaM tAva natthi so biNduu| ThANaMtare paDato diTTho so vimhiyamaNeNa jA niyai uvari huttaM tA pecchai ayagaraM mahAghoraM / tassa muhAo paDataM lAlAsalilaM pi bIbhacchaM ettarammi tarasA payamagulaggA samAgayA seNA / pIyaM pANaM bhuttaM ca bhoyaNaM naravarideNaM eso ayagararUveNa ko vi maha verio mahApAvo / iya citiUNa raNNA so vi hu saMpAvio nihaNaM ahaha maha bAlavilasiyamahaha kahaM nigghiNaM vihiyameyaM / egaMtahio jIviyadAyA jaM ghAIo pavago na tahA maha vasaNamiNaM kammavasA nivaDiyaM dahai dehaM / jaha nikkAraNamAraNakaraNaM hariNo duhaM dei tAsu viyAriyakaraNaM suhamaulaM deva ! dei jIvANaM / aviyAriyakaraNaM puNa pae pae dei dukkhAI taie vihu vAlINe pahare turie samAgae patto / karagahiya divvakhaggo raNappahA rAyapAsammi etthaMtarammi paDhiyaM muhamaMgalapADhaeNa purisenn| jo sahai na so puriso parAbhavaM nIyaloyANa purisapayAhayadhUlI vi kuNai kesaggahaM lahuM ceva / so tIe vi na hu tullo parAbhave jo samAsattho taM suNiya bhaNai rAyA ko pahare ettha majjha saMnihio / viNayavihiyaMjalIo raNappaho bhaNai bhaNa deva! re! raNasUrasarIraM khaMDAkhaMDi kareha maha puro| jeNa disidevayANaM demi bali niyayahattheNa raNasUro raNasUrA khalI kao kesari vva dujjoho| mA hu karejja pamAyaM ruddhA' rayaNIe devassa tA uggammi sUre haya-gaya-raha-johajaNiyapaDirakkhaM / kAUNa sAmisAla pacchA taM mAraissAmi nisuNeha tAva egaM kahANayaM jaM suyaM mae deva ! / egammi pure kulaputtayassa bhajjA yA naulI ya samameva pasUyAoM paropparaM paramapIijuttAo / puttANa vi tANa daDhaM annonnaM vaDDhai pII vaccaMtesu diNesu niyagharavAvAra-vAvaDA jaayaa| kulaputtassaya ghariNI puttaM maMcIe mottUNa putto naulo ya duve kIlatA jAva tattha ciTThati / tA vubbhaDajamabhaDabhiuDibhIsaNo Agao sappA khaiUNa tayaM DibhaM valamANo naulaeNa savvavio / dhAvitu tao ruddho sayakhaMDo so kao teNa ruhirAvalittavayaNo kulaputtayabhAriyAe so purao / tuha puttamArago mArio tti cADUNi pakarei ruhirAvalittatuMDaM ta daTuM sA gayA suysmaave| diTTho paMcattagao putto aha tIe koveNa musaleNa hao naulo so vi mao takkhaNA tarhi ThANe / pacchA diTTho sappo khaMDAkhaMDi ko tattha pacchAyAveNa tao tIe maNe dAruNaM mahAdukkhaM / saMjAyaM tattha khaNe suyamaraNAo vi abbhahiyaM tA paDhama kovavase jA buddhI hoi sA na kAyavvA / kipAgaphalANaM piva na sudaro tIe pariNAmo evaM bhaNiUNa Thio raNappaho jAva tAva rayaNI vi / rINo akayasuhANa va maNorahAhiyayamajjhammi mAgahajaNamaMgalatUrasaddasavaNeNa bohiA rAyA / kayapAbhAiyakicco vimaNamaNo ciTThae jAva 1. divva jogA je0| 2. hiu~ paa0| 3. ruTTho paa0| 4. parirakkhaM paa0| 5. jhINA pA0 / // 3413 // // 3414 / / // 3415 / / // 3416 / / // 3417 / / // 3418 / / // 3419 / / // 3420 // // 3421 // // 3422 // // 3423 // // 3424 / / // 3425 // // 3426 / / // 3427 // // 3428 / / // 3429 / / // 3430 // // 3431 / / // 3432 // // 3433 / / Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 270 jugAijiNidacariyaM // 3434 / / // 3435 / / tAvAgao turaMto vimalamaI nAmarAyabaramaMtI / viNaeNa paNamiUNaM rAyANaM bhaNiumADhatto deva ! raNasUrabhicco devaM viNNavai tumha payapurao / jai khuTTo navakhaMDaM attANaM attaNA kAhaM raNNA bhaNiyaM ANeha ANio namiya bhaNai naranAhaM / kiM nikkAraNakovo kIrai amhArisANavari raNNA bhaNiyaM paccakkhadaMsaNe kahamakAraNe kovo / so Aha sayaM sAmiya ! bhogaMgakaraMDayaM peccha diTTho karaMDamajjhe khaMDAkhaMDI kao mahAsappo / vimhiyamaNeNa puTTho raNNA ko esa paramattho AmUlAo savvo vi sAhio vaIyaro naridassa / tuTho rAyA diNNaM vatthAharaNAiyaM tassa sAmaMta-maMti-bhaDa-bhoiyAule maMDave nisaNNassa / ujjANAo puriso samAgao saMdaro nAma deva ! tuha malayatilae ujjANe sUriNo samosariyA / bahusamaNasaMghasahiyA bahussuyA sutthiyA nAma sakkAriUNa pUriso visajjio appaNA saparivAro / gayakhaMdhasamArUDho calio guruvaMdaNadvAe aha tipayAhiNapuvvaM sutthiyasUriM namevi naranAho / uciyAsaNe nisaNNo dhamma souM samADhatto bho bho bhavvA ! nisuNeha dhammasavvassamappaNo patthaM / bhAvANusArao cciya sahalaM savvamaNuDhANaM tA suhajjhANavisuddhI kAyavvA hoi sayalajogesu / so puNa kasAyakalusiyacittassa na jAyae niyamA nIyANa nayaNa-bayaNesu vasai dehesu majjhimanarANa / uttimanarANa kovo kAleNa phaleNa nivvaDai savvattimapUrisANaM hoMti kasAyA na ceva kaiyA vi / aha haMti maraMti maNe maNayaM pina pAyaDA haMti // 3437 / / // 3438 // // 3439 // // 3440 // // 3441 / / // 3442 / / // 3443 / / // 3444 / / / / 3445 / / // 3446 / / // 3447 / / jao-- dhannANaM khu kamAyA jagaDijjatA vi parakasAehi / necchaMti samucheuM suniviTTho paMgulo ceva // 3448 / / sijhaMti sayalakajjAiM tassa purisassa atthasArAI / roso suraMgadhUli vva jassa na hu pAyaDo hoi // 3449 / / kalusaphaleNa na jujjai ki cojjaM jaM iha vigayarAgo / saMte vi jo kamAe nigiNhaI so vi tattulo // 3450 / / kohaM khamAe mANaM ca maddaveNajjaveNa mAyaM ca / saMtoseNa ya lohaM haNei jai sivasuhecchA bhe // 3451 / / jai jalai jalau loe kusatthapavaNAhao kasAyaggI / taM cojja jigavayaNasalilasitto vi pajjalai // 3452 / / pajalaMtA pajalaMtA kasAyakaDuyaggiNo lahuM ceva / icchA micchAdukkaDasalileNa samaMti te dhannA // 3453 / / soUNa sUrivayaNaM harisavasullasiyacaraNapariNAmo / saMsArabhavuvviggo vimhiyacitto niyayacarie // 3454 / / aha bhaNai naravarido bhayavaM! suramaguya-paNaya-payakamala ! / accaMtavimhiyakaraM kahesu maha sappavuttaMtaM // 3455 / / bhaNai guru so sappo tujjha piyA kAmakaMdalI nAma / pubvi hoUNa piyA pacchA puNa appiyA jAyA // 3456 / / daThUNa mayaNamaMjaridevIe samaM tumaM pakIlaMtaM / mANabharanibbharAe pahao appA siyachurIe // 3457 / / accaMtadussahaM khalu dukkhaM jaM hoi vaDiyapaDiyANa / taM sahai muNivaro cciya ahavA jo hoi tattullo // 3458 // paritAyaha paritAyaha paDiyAraM kuNai jAva dAsIo / jaMpati tAvasA vi hu mariUNa bhuyaMgamo jAo // 3459 / / varavAsabhavaNapallaMkasaMThiyaM mayaNamaMjarisaNAhaM / daTra Na tumaM sahasA kovAnaladaDDhasavvaMgo // 3460 / / caMdoyagAo calio mAremi dugaM pi vihiyabuddhIo / raNasUreNaM dilo viNAsio khaggaghAeNa // 3461 // niruvakkamabhogaphalaM samajjiyaM jaM tae mahArAya! / puvvabhave teNa tumaM bhuyaMgameNAvi na hu Dakko // 3462 // nAUNa sUrivayaNA virasaM saMsAravilasiyaM rAyA / nivinakAmabhogo rajjaM puttassa dAUNaM // 3463 / / Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAmidesaNA 271 tiNamiva paDaggalaggaM rajjasiri vihuNiUNa vihipuvvaM / suTThiyasUrisamIve nikkhaMto paramariddhIe // 3464 // taviUNa tavamuyAraM cirakAlaM pAliUNa guruvayaNaM / sattarasabheyasaMjamamaNucariyaM paDhiyabahunANaM // 3465 / / telokkaraMgamajjhe dhIro dhIvaNiya baddhakacchillo / ArAhaNApaDAgaM giNhai so suddhapariNAmo // 3466 / / uppADiUNa kevalanANaM nikkasiyakasiNakammaso / kayabhattapariccAo mAsaM siddhAlayaM patto // 3467 // tA bhadde ! niruvakkamakammANa suvakkamo na saMbhavai / sovakkamANabhayaNA bhaNiyA telukkadaMsIhi // 3468 // soUNa sahA sayalA vayaNaM puMDariyagaNaharidassa / saMvegasamAvaNNA niviNNA bhavapavaMcAo // 3469 / / paDivajjiUNa dhamma jahArihaM paDigayA sanagaresu / garuyANa saMgamo aha va niSphalo hoi na kayA vi // 3470 / / gahiUNa desavirayaM kaMtimaI kaMtisirisuyAsahiyA / sANaMdapariyaNeNaM pariyariyA niyagharaM pattA // 3471 / / evaM jaNovayAraM kAuM nANAvihesu desesu / appaparobhayasuhao auvva ciMtAmaNI kappo // 3472 / / AloIUNa vihiNA aiyAre suhumabAyare savve / savisesasuddhiheuM mahavvayArovaNaM kAuM // 3473 / / khAmittu savvajIve sayamavi khamiUNa savvajIvANaM / bhavacarimanirAgAraM sudukkaraM aNasaNaM vihiyaM // 3474 / / arahata-siddha-Ayariya-vAyago sAhuNo ya guNakalie / paMcaparameTThiNo mANasammi dhariUNa bhAveNa // 3475 / / bharahasuo puMDario ramme settuMjjaselasiharammi / sapparivAro thakko paMcavihArAhaNaM kAuM // 3476 / / cettassa punnimAe mAsakhamaNeNa kevalannANaM / uppaNNaM savvesi paDhamayaraM puMDarIyassa // 3477 / / niTThaviyaaTThakammA jAi-jarA-maraNa-baMdhaNavimukkA / kayakiccA bhagavaMto paramapayaM pAviyA savve // 3478 / / devehi kayA mahimA siddhi pattANa tANa sAhUNaM / kayapUyA sakkArA surA gayA niyayaThANesu // 3479 / / aha annayA kayAI bharahapiyA bhArahammi viharaMto / usaho samaNehi samaM samosaDho ettha selammi // 3480 // devehi samosaraNaM kayaM kayatthassa kammakhavaNaTThA / tihuyaNaguruNo guNarayaNajalahiNo risahanAhassa // 3481 / / pAraddhA dhammakahA jiNeNa jIvANa kaNNasuhajaNaNI / harisavasaviyasiyacchI suNai sahA cittalihiya vva // 3482 / / etthaMtarammi ego vijjupaho nAma sakkasamariddhI / sohammAo devo samAgao bhattibhariyaMgo // 3483 / / tipayAhiNA purassaramabhivaMdiyapaDhamadhammatitthayaraM / hoUNa puro payao kayaMjalI thoumADhatto // 3484 / / pAyAli mahIyali devaloi maha sAmihaM sarisau natthi koi / iya naccai naM ubbhiya karehiM kaMkilli tujjha calaNapallavehiM / / tuha purao nAha suravarihi khitta siya kusuma vuTThi siri khaMDasitta / nayalaha paDatI kema bhAi tuha vaMdaNi tArayapaMti nAi / paDitu vatthu vittharu susohu viuDetu sayala sattahatamohu / tuha bhAi sajalaghaNagahira ghosu naMdiyaNara karabharunihaya dosu / / maNirayaNadaMDu cAmaraha juyalu gokhIra hAraharahAsa dhavalu / tuha ubhayapAsi nivaDaMtu bhAi nijjharaNu juyalu giri sihari nAi / / nANAmaNi-kiraNakaraMbiyaMgi kaMcaNamayasiMhAsaNi su tuMgi / tuha deu paiTThiu sahai kema udayaddisiMgira vivu jema // dasadisihi niraMtaru vittharaMtu nIsesa timirabharu niddalaMtu / bhAmaMDalu tuha pahu kema bhAi heluggayaravisaMdohu nAi // 3490 // vajjaMtu pauragaMbhIru ghosu tuhaM duMduhi jaya jaNa jaNiya tosu / bahiriya disi maMDalu sahai kema gajjiru saMvaTTayamehu jema // lavirasutAramottiyasarIhiM kuMdeMdu saMkhadala ruiharIhiM / chattattau paiM pahu pAviUNa na hasai riddhi iyarahaM pahUNa // 3492 / / nimmali visAli maNahari ravanni gholiru aMsatthali kaNayavanni / tuha kasiNa cihurapanbhAru bhAi suragirihi lhasiru ghaNapaDalu nAi // 3493 / / - 1. dhI dhaNi pA0 / 2. jahAgayaM je0 / Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272 jugAijiNidacariyaM sarasaI suvisAla pamhalAI dIharaI slonniNnimmlaaii| tuha nayaNaiMpicchivi lajjiehi vaNavAsi vasijjaina migehi|| susiNiddhau suMdaru sussiliThTha muhakamalabhaMtari sanniviThu / tuha sayalau nAsAvaMsu bhAi saralaha bhalla taNu kahai nAi / / tuha ahararAgasohA jiehi pavisiu samuddi naM vidda mehiM / tuha pahusamanimmaladaMtapaMti aharei kuMdakaliyAhaM kaMti / / 3496 / / sasi maMDalu jai akalaMku huMtu tuha vayaNiNa to uvamA lahaMtu / tuha sahahiM savaNa laMbaMta saMta saMjama siri naM hiMdolakaMta / / 3497 / / rehA tau tuha kaMThayali sahai naM nANa mAi sivamaggu kahai / surakarikaru jai caMcalu na hojja to tumha bhuyaha bhallima lahejja / uggaMtataraNi sacchAu saralu tuha chajjAi karayala kamalu vimlu| bhaviyAyaNa mahuyarajaNiya lohu saralaMguli daladippaMta sohu / / tavaNijja puMja pahapiMjarammi varapurakavADavitthiNNarammi / tuha vacchi sahai siri vacchu kema kaMcaNu silatthu vararayaNu jemv|| gaMbhIranAhi tuha kahai nAi paI mue vi gaMbhIrimakAsu bhAi / tuha maNaharalaMka viNijjieNa vaNi vasiyai naM kaMThIraveNa / tuha Uruvevi maMsalasusoha raMbhA khaMbhAha viharahi reha / tuha jaMghA juyalahaM pahu samANu telokke vi vijjai novamANu // 3502 / / jhasa saMkha saroruha mohiyammi nimmala naha paha payapUriyammi / tuha pAya sarovari je na pahaMti te pAvapaMkU kaha khAlayaMti / / siri paDhamajiNesara paDhamanaresara paDhamaloya vavahArakara / bhavabhavaNa viNAsaNa duha saya nAsaNa paha paNayaha duriyAiM hara / / iya thoUNa saharisaM bhagavaMtaM sayalaloyapaccakkhaM / uciyAsaNe nisaNNo dhamma souM samADhatto // 3505 / / devAsuranara-kinnara-vijjAhara-siddhasaMkaDasahAe / purao pasannacittaM bhaNiyamiNaM risahanAheNa // 3506 / / avasappiNIe ayaM jaha paDhamo sayalajiNavaridANaM / taha settujjo paDhamaM titthaM titthANa savvANa / 3507 / / jagaguruNo taM vayaNaM devAsuranaravarehi paDivaNNaM / jAyaM ca paDhamatitthaM supasiddhaM savvalogammi // 3508 / / uttariUNaM tatto viharai nANAvihesu desesu / usaho varavasahagaI jaya jIva piyAmaho bhayavaM // 3509 / / tevIsajiNesarapayavittio sayalaselasiratilao / eeNa kAraNeNaM jAo settuMjayagirI so // 3510 // jammi bahukoDisaMkhA siddhA siripuMDarIyapamuhajiNA / titthANamAititthaM settujjo teNa saMjAo / / 3511 / / guNagaruo gaNahArI paDhamo risahesarassa puMDario / tA tappaDimA sahiyaM bharaheNa karAviyaM bhavaNaM // 3512 // tammajjhe jagaguruNo jugAititthaMkarassa varapaDimA / jIvaMtasAmiNiyA karAviyA bharahanAheNa / / 3513 / / kAUNa paramapUyaM bharaho risahesarassa bhattIe / bhattibharapula iyaMgo thuivAyaM kAumADhatto // 3514 / / nahamaNi-kiraNa-karaMbiya-ravikarasaMjaNiyasakkacAvANa / jayapAyaDANa muNivai namo namo tumha pAyANa // 3515 / / kalikAlakalilakavalaNasahANa tiyasiMdacaMdamahiyANa / paNaiyaNakapparukkhANa paNamimo tumha pAyANa // 3516 // bahadukkhatAvataviyANa suhayarI sAmi ! sayalasattANa / tuha payapAyavasevA punnahi viNA na saMpaDai / / 3517 // guNaharagaNaharasuyahara vijiyakkhasayakkhasiddhisaMpatta / settuMjjasiharamaMDaNapuMDariyanamo namo tumha // 3518 / / risahasAmi nivvANagamanaM evamAI titthayaraM gaNaharaM ca thoUNa sanayaramAgao rayaNAhivo / tihuyaNagurU vi vihariUNa mahImaMDalaM bhANu vva vayaNakiraNehiM paDibohiUNa bhaviyakamalAyare kayatthaM kAUNa nANAigaNarayaNaviyaraNeNa samaNasaMgha avaNeUNa kevalakiraNehi jIvANa annANa tamaMdhayAraM paripAliUNa saMpuNNaM puvvasayasahassaM sAmaNNapariyAgaM nAUNa appaNo maraNasamayaM suhaM suheNa viharaMto caurAsI samaNasahassehi parivArio tahA tinni lakkhA samaNINaM evaM tinni lakkhA paMcasahassAhiyA sAvayANaM, ghauppannasahassAhiyA paMcalakkhA, sAviyANaM cauro sahassA sattasahassA pannAsAhiyA cauddasapUvINaM, navasahassA ohinANINaM, * suhayara je0 / 2. pasaMgapataM pA0 / Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririsahasAminivvANagamaNaM 273 vIsasahasmA kevalanANINaM, chamayAhiyA vIsaM sahassAI veuvvIyaladdhINaM, vArasasahassA chassayA pannAsAhiyA vAINaM, evaM ceva saMkhA maNanANINaM navasayAhiyA bAvIsasahassA aNuttarovavAiyagaINaM evaM cauvihasaMgha dhamme saMThAviUNa / cottIsa buddhAisayasaMpunno / taM jhaa-avttttiykesmNsromnho| nirAmayaniruvalevagAyaladdhI gokhIrahAranIhArapaMDuramaMsa-soNie paumuppala-kumuya-kalhAra-varakusuma-kappUrapUrasugaMdhaUsAsanIsAso pa cchaNNAhAranIhAro' jahiM jahiM vaccai tahiM tahiM AgAsagayadhammacakko AgAsagayaseyavarachatto' AgAsagayaseyacAmaro AgAsagayaphAliyAmayasapAyapIDhasIhAsaNo AgAsagayakuDabhiyA sahassaparimaMDiyAbhirAmaiMdajjhae10 jattha jatdha viyaNaM arahaMtA bhagavaMto ciTThati vA nisiyaMti vA tattha tatya viyaNaMtakkhaNA ceva susiNiddhaniraMtarAyaM ca pattapupphapallava-sayasamAulo saghaMTo sapaDAo asogavarapAyavo pAvubbhavai10 ahariyataruNataraNikiraNamaMDalaM bhAmaMDalaM paripphurai11 bahusamaramaNijjo bhUmibhAgo saMjAyai12 ahomuhA kaMTayA havaMti13 uU vi vivarIyA suhaphAsA sayalasattasuhajaNaNA havaMti4 sIyaleNaM suhaphAseNaM surahiNA mArueNaM AjoyaNaparimaMDalaM savvao samaMtA saMpamajjijjai15 pamANajuttaphusieNa ya meheNa niyarayareNudharAvalayaM kijjai16 jalathalayabhAsarapabhUeNaM viTaTAiNa dasaddhavaNNeNaM jAgussehapamANametteNaM kusumaniyareNaM pupphovayAro kijja amaNunnANaM sadda-rUva-rasa-gaMdha-phAsANaM avagariso havai17 maNunnANaM pAubbhavo bhavai18 pavvAharao viyaNaM hiyayagamaNijjo joyaNanIhArIsaro pasarai 19 addhamAgahAe sayalajaNamaNANaMdakAriNIe bhAsAe bhayavaM dhammamAivakhai20 sAviyaNaM addhamAgahAbhAsA bhAsijjamANI savvesiM AyariyamaNAriyANaM dupaya-cauppaya-miya-pasu-pakkhisirIsivANaM nANAvihajIvajoNINa appaNappaNo bhAsattAe pariNamai21 puvvabaddhaverA viyaNaM devAsura-nAga-suvaNNa-jakkha-rakkhasakinnara-kiMpurisa-garula-gaMdhavva-mUsaga-majjAe-ahi-naula-mahisa-turaya-hariNa-sIhAiNo jIvagaNA arahao pAyamale mukkaverApasaMtacittA dhamma nisAmeM ti3 annatitthiyA viyaNaM vaMdaMti bhayavaMtaM AgayA viyaNaM bhagavao pAyamale nippaDivayaNA bhavaMti25 jao jao viyaNaM arahaMtA bhagavaMto viharaMti tao tao viyaNaM paNuvIsajoyaNabbhaMtare II na havai25 mArI na havai sa cakkaM na pahavai8 paracakkaM na pahavai29 aibuTThI na havai30 aNAvaThI na havai dubbhikkhaM na havai2 paccuppannA viyaNaM uppanniyAo vAhIo khippAmeva uvasamaMti nirAmaIyA pacchannA-hAranIhArapajjatA cattAriaimayA jammapaccayA paccAharao viyaNaM etto samaNaMtaraM je paDhiyA pabhAmaMDalaM ca ee savve kammakkhayajaNiyA sesAbhavapaccaehito anne devakayA / erimAisayasamannio bhayavaM jugAititthayaro aTThAvae smosddho| tattha NaM dasahiM samaNasahassehi samaM suhaleso coddasabhatteNaM paaovgo| bharaho vi telokkabaMdhuNA tAeNa bhattaM paccakkhAyaMti suNiyagaruyasoyasaMtattahiyao vimaNo nirANaMdo aMsujalapunnanayaNo pAehiM ceva aTThAvayaM pai pahAvio / somAlacaraNatalaviNissaraMtaruhirasaMsittadharaNiyalo kaha kaha vi bhayavao pAyaMtiyaM paavio| sogAUriyamANasaNa teNa parissamo vi na munnio| tAhe bhagavaMtaM ti payAhiNIkAUNa vaMdai namasai viNayavihiyaMjalI pajjuvAsai evaM caliyAsaNA saparivArA battIsaM pi suravariMdA jagAijiNaM baMdiUNaM sasoyA nirANaMdA pajjavAseMti / jAva ya devAvAsA jAva ya aTrAvao ngvriNdo| devehi ya devIhiM ya avirahiyaM saMvaratehiM / / 3519 / / tao--mAhabahulaterasIe saMpaliyaMkanisaNNo sukkajjhANAnalaniddaDDhasayalakammidhaNo niruddhamaNa-vayaNa-kAyavAvAro puvvaNhakAlasamayaMsi abhiINA nakkhatteNaM jogayamuvAgaeNaM susamadUsamAe samAe paMcANavapakvahiM mAvasesehi savva dukkhappahINe kevalavaranANadaMsadhare aNaMtasUhe aNaMtavorie niTriyaTThe kayakicce siddhe| tANaM me sakke te bahave bhavaNavai-vANamaMtara-joisa-vemANie deve evaM vayAsI---naMdaNavaNAo sarasagosIsa varacaMdaNakaTThAI sAharaha sAharittA tinni ciyAo raeha / egA vaTTA puvveNaM sAmissa egA taMsA dAhiNeNaM ivakhAgakulappannANaM maharisINaM egA cauraMsA avareNaM avsesaannmnngaaraannN| te vi taheva kreNti| tao NaM sakke Abhiogie deve saddAvei sahAive ittA 1. puvvAbaddho veriyaNaM pA0 / 2 egaNaNautIhi pa0 prAva0 ca0 / Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 274 jugAijiNidacariyaM evaM vayAsI khippAmeva bho. khIrodagasamuddAo khIrodagaM ANeha / te vi taheva aanneti| sakke vi titthayarasarIragaM khIrodaeNaM NhANei saraseNaM gosIsavaracaMdaNeNaM aNuliMpaDa aNuliMpaDattA haMsalakkhaNaM paDasADagaM niyaMsei niyaMsaittA savvAlaMkAravibhUsiyaM karei sesadevA vi gaNaharasarIragANi sesANagArasarIrANi ya khIrodaeNa gRhANiti saraseNaM varagosIsa caMdaNeNaM aNulipati ahyAI divvAI devadUsajuyalAI niyaMseMti savvAlaMkAravibhUsiyAI kariti / tae, NaM se sakke te deve evaM vayAsI--"khippAmeva bho! nANAvihamaNirayaNakiraNakaraMbiyaM varaMtarAo vicittcitthraao| purisasahassavAhiNIo tao sibiyAo viuvvaha-egA sAmissa, egA gaNahArANaM, egA avasesANaM muNivarANaM / te vi taheva viuvvNti| tae NaM se sakke soyasaMbhAranibbharahiyae sAmissa paNaTThajammajarAmaraNassa sarIragaM sayameva Arohiti ArohittA mayA mahasaveNaM ciyagAe Thavei avasesadevA vi gaNaharANaM sesANagArANa ya sarIragANi paramariddhIe sIyAsu Arohiti ArohittA puvaraiyAsu ciyAsu tthaaviti| tae NaM se sakke aggikumAre deve saddAvei sahAvittA evaM vayAsI--"khippAmeva bho! tisu vi ciyAsu agaNikAyaM viuvvaha / " te vi taheva viuvvNti| tao ceva 'aggimuhA devA' loe pasiddhi gayA / vAukumArAvi devA sakkAeseNa vAyaM viuvvaMti viuvvittA agaNikAyaM ujjAliMti / tae NaM se sakke te bahave bhavaNavaivANamaMtara-joisiya-vemANie deve evaM kyAsI---"khippAmeva bho! tisu vi ciyAsu agaruturukkaM ghaNasAraghayamahuM ca bhAraggaso ya kuMbhaggaso ya sAharaha / te vi taheva sAharati / jAhe maMsaM soNiyaM ca jhAmiyaM tAhe sakkAeseNa mehakumArA devA tiNNi vi ciyAo khIrodaeNaM nivvati / tAhe sakko sAmissurillaM dAhiNaM sakaha giNhai, IsANo vi uttarillaM geNhai, camaro vi hiTrilaM dAhiNaM balI ya hidillaM vAma. semA sakA devA ya jahArihaM avamemadasaNe aMgovaMgANi ya ginnhNti| tae NaM se sakke te deve eva vayAsI--"khippAmeva bho! tiNi vi ceiyathUbhe kreh| egaM sAmissa, egaM gaNaharANaM ,egaM avasesANaM muNivarANaM / te vi taheva kreNti| tae NaM se battIsaM pi suravariMdA niyaniyaparivArasahiyA naMdIsaravare gaMtUNa bhagavao nevvANagamaNapavvayaM adAhiyA mahimaM pakareMti / jao naMdIsarassa bahumajjhadesabhAe causu vi disAsu cattAri vairAmaIo vAvIo pannattAo tANa majjhabhAe ekkekko aMjaNapavvao egamegassaNaM aMjaNapabvayassa causu vi disAsU cttaaricttaaridhimhpvvyaa| saMkhadalavimala nimmala,dadhi-ghaNa-gokhIra-hArasaMkAyA / gagaNatalamalihaMtA, sohaMte dahimahA rammA / / 3520 / / tANaMtaresu cauro, cauro vAvIo scchslilaao| do do raikaragiriNo, bAhirakoNesa vAvINa // 3521 / / puvveNa aTTaavareNa aTTha taha dAhiNuttareNaM ca / patteyaM patteyaM advaiva ya raikarA bhaNiyA // 3522 / / cauro aMjaNagiriNo solasapuNadahimuhA samakkhAyA / battIsaM raikarapavvayA u sabve vi bAvannA // 3523 / / aMjaNagAigirINaM nANAmaNipajjalaMtasiharesa / bAvanna jiNabhavaNA maNirayaNa-vibhasiyA rammA // 3524 / / eesU savvadevA saMbaccharacAummAsapavvesU / jiNo cavaNa-jamma-nikkhamaNa-nANanivvANadiyahesu // 3525 / / sAsajiNapaDimANaM paMcadhaNU-sayapamANadehANaM / pUrva kAuM pacchA niyaniyaThANesu vaccaMti // 3526 / / jiNasakahAo vairAmaesu ghetUNa vaTTagolesu / pacchA pamuiyacittA suraloyasuhAI bhaMjaMti // 35255 / / te vi saDDhA aggi-makahAINi puNo puNo jAyaMti, tAhe devehi bhaNiyaM---"aho ime kerisagA jAyaga? ti tAhe loge paDhamo jaaygsddo| titthayarAiciyariMga ghettRNa saDDhAmaesU saesu gehesu ThaveMti, bhattIe vijjAyaMtaM rkkhti| evaM kAleNa AhiyaggiNo jaayaa| te ya aggiNo jo sAmiciyAsaMtago so iyarAsu dosu vi ciyAsu saMkamai / ikkhAgANaM taNao iyaraM saMkamai, sesANagAraciyA saMtio na kattha vi saMkamAi / bharaho vi tammi ThANe baDhairayaNeNa joyaNAyAma tigAo ya samussayaM sIhanisAI siddhAyayaNapalibhAgaM aNegakhaMbhasayasaMniviTTha paMcavaNNamaNirayaNasilAsaMcayasohiyaM jiNa bhavaNaM kaarei| tassa NaM cattAriphAliyAmayA varakaNagathabhiyA godArA paNNattA / tesi NaM dArANaM duhao pAsiM solasa Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arrari solasacaMdaNakalasA, solasasolasatoraNA aTTamaMgalaga / tesi NaM dArANaM purao savvarayaNAmaya paTTasAlAsu mANarUvAmuhamaMDavA paNNattA / tesi NaM muhamaMDavANaM purao patteyaM patteyaM pecchAgharamaMDave paNNatte / tassa NaM pecchAgharamaMDavassa bahumabhAge patteyaM patteya akkhADage paNNatte / te NaM akkhADagA savvavaDarAmayA / tesi NaM akkhADagANaM bahumajjhadesabhAe patteyaM patteyaM uppi siMhAsaNA / tesi NaM pecchAgharamaMDavANaM purao patteyaM patteyaM maNipeDhiyA / tAsi gaM maNipeDhiyANaM uppi patteyaM patteyaM ceiyathabhe paNNatte / tesi NaM veiyathUbhANaM purao patte-patteyaM cauddisi cattArima NipeDhiyAo tAsi NaM maNipeThiyANaM uppi patteyaM patteyaM paMcadhaNusayapamANAo paliyaMkanisaNNAto risaha vaddhamANa- caMdappaha-vAriseNa (bhihANAo sAsayajiNapaDimA saJva rayaNAmayAo thUbhAbhimuhIo ciTTheti / tesi NaM ceiyathabhANaM purao patteyaM patteyaM maNipeDhiyAo / tAsi NaM maNipeDhiyANaM purao patteyaM patteyaM ceiyarukkhA / tAsi NaM ceiyarukkhANaM purao maNiper3hiyA / tAsi NaM upi patteyaM patteya mahiMdajjhayA tesi NaM mahiMdajjhayANa purao patteyaM patteyaM naMdA pukkhariNI / satoraNA tisovANagA sacchasIyalajalapaDipunnA sayavatta - sahassapatta - puMDarIya kalhAra- kokanada- kamalapaMkayANa pattehi ya pupphehi ya saMchannajalA, tassa NaM siMhanisAiceiyassa bahumajjhadesabhAge mahai mahAliyA egA maNipeTiyA / tIse NaM uppi mahai mahAlae savvarayaNAmae devachaMdae paNNatte / tassa NaM devachaMdayassuvariM varavatthaviNimmie ulloe paNNatte / tassa NaM ulloyassa bahumajjhadesabhAe paliyamsa Ayabahave va rAmae aMkusA / tesi NaM kuMbhappamANAo nittalAmalAmalapamANamottAhalamAlAo laMbamANAo ciTThati / / / 3528 / / / / 3529 / / / / 3530 / / / / 3531 / / kuMbhappamANa ca do asaIo pamaI dopasaIo ya seiyA hoI / bauseIo kulao baukulao pacchao hoi cattAri pacchayA ADhao ya cattAri ADhayA doNo / saTTiya ADhayANaM esa jahaNNo bhave kuMbho culasI ya ADhayANaM tu majjhimo taha sayaM va ukkoso| kuMbhappamANameyaM bhaNiyaM kammaTTamahaNehi kuMbhappamANamottiyamAlAkuMbhatthamuttadAmehi I darahI pamANehiM samaMtao saparikkhittA tANa vi peratesuM maNimAlAo mahagghamullAo / hIrAvalIo tatto niyakaMtipaNAsiyatamAo maNi kiraNammi diryarakarakarAlakiraNehiM ghaDiyasuravAvA / ujjhatAgarukappUra-dhUmasaMjaNiyaghaNasaMkA kAlaya - nIlaya- lohiya- hAliya- sukkiyA maNabhirAmA / paMcavihmaNimahagghA kArAviyA jAlayagavivakhA kiM bahuNA bhaNieNaM bharahanarideNa paramabhattIe / ancabbhayabhattIe saMpattIe ya vatthUNaM / / 3532 / / / / 3533 / / / / 3534 / / mariosakaraM jaNaNayaNAnaMdakAraNaM paramaM / taM natthavatthuloe karAviyaM jaM na jiNabhavaNe 275 tao tammi devachaMdae usahAINaM cauvIsAe titthayarANaM niyaniyavaNNapamANajuttAo savvarayaNAmaIo parimAo kAre / tAsi NaM imeyArUve vaNNAvAse paNNatte / taM jahA- aMkamaNimayA nahA, aMto lohiyakkhapaDisegA, tavaNijjamayA hatthapAyatalA, kaNagamayA pAyA, kaNagamaio jaMghAo, kaNagamayA jANugA, kaNagamayA UrugA, kaNagamaIo gAyalaTThIo, riTThAmaIo romarAIo, tavaNijjamayAo nAhIo, tavaNijjamayA cucyA tavaNijjamayA sirivacchA, tavaNijjamayAo vAhAo, kaNagamayAoM gIvAo, riTThAmayANi maMsUNi, silappavAlamayAoTThA, phAliyA mayA daMtA, tattatavaNijjamayAo jIhAo, tattatavaNijjamayA tAluyA, kaNagamaio nAsigAo aMto lohiyakkhapaDisegAo, riTThAmayAI acchipattAI aMkAmaNimayANi acchINi, aMto lohiyakkhapaDisegAI riTThAmaIo tArAo, pulagamaIo diTThIo riTThAmaIo bhamuhAo, kaNagamayA kabolA, kaNagamayA savaNA, kaNagamayA niDAlavaTThA, vairAmaIo sIsaghaDIo tarvANa jamayAo kesaMtakesabhUmIo, riTThAmayAo uparimuddhaya tti / tAsi NaM jiNapaDimANaM piTTao piTuo egamegA chattadhAragapaDimAo hima- rayaya kuMdeMdu saMkhappa - gAsaM koraM malladAmaM maNimuttAsilappavAlajAlAlaMkiyaM phaliyadaMDaM dhavalaM AyavattaM gahAya salIlaM uvari dharemANI ciTThai / tAsi NaM jiNapasimANaM ubhayavAsi do do cAmaradhArayapaDimAo caMdappaha- vara-veruliya-nANAmaNi- rayaNakhaciyacittadaMDAo suma rayata dI haravAlova sohiyAo saMkha-kuMda - dagaraya amaya mahiya pheNapuMja sannigAsAo dhavalAo cAmarAo gahAya salIlaM 1. kiraNa milayadiNayarakarAlaM pA0 / / / 3535 / / / / 3536 / / Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 276 jugAijiNidacariyaM vIimANIo ciTTheti / tAsi NaM jiNapaDimANaM purao do do nAgapaDimAo do do jakkhapaDimAo do do bhayapaDimAo do do kuMDadhArapaDimAo savvarayaNAmaIo kayaMjalipuDAo kayAo ciTThati / tattha NaM devachaMdae cauvIsaM ghaMTAo cauvIsaM ahAgA cauvIsaM rayaNakaraMDayA cauvIsaM pupphacaMgerIo cauvIsaM AbharaNakaraMDagA cauvIsaM lomahatthayA cauvIsaM lomahatthaya paDalA cauvIsaM dhUvakaDacchuyA / evamAitaM ceiyaM aNegakhaMbhasayasaMniviTThe abbhuggayasukayavaravairaveiyAgaM samaMtao phalihapAyArapariveDhiyaM / toraNa vararaiyasAlabhaMjiyAgaM sUsiliTravisiTulaTrasaMThiyapasatthaveruliyavimalakhaMbha, nANAmaNi-rayaNakaNa gakhaciyau jala-bahusamasuvibhattabhUmibhAga IhA-miya-usabha-turaganara-magara-vihaga-vAlaga-kinnara-rurusarabha-camara-kuMjara-vaNa layapaumalaya-bhatticittaM, khaMbhuggayavaraveiyAbhirAmaM, accisahassamAlaNIyaM cakkhuloyaNalesaM suhAphAsa sassirIyaM kaMcaNamaNirayaNathUbhiyAgaM, paMcavaNNaghaMTApaDAgaparimaMDiyaggasiharaM, varapaumarAyakalasaM, marIcikavayaM viNimmuyaMtaM, lAulloiyamahiyaM gosIsasarasarattacaMdaNadaharadinnapaMcaMgalitalaM dahao vAradesaraiyagosIsacaMdaNacacciyakalasaM AsattosattavimalavadvagdhAriya malladAmakalAvaM paMcavaNNasarasasurahimukkapupphapuMjovayArakaliyaM kAlAgurupavarakaMdurukkaturukkadhUvamaghamaghetaM gaMdhuddhayAbhirAmaM sugaMdhavaragaMdhiyagaMdhavadribhUyaM accharagaNasaMkiNNaM divvatuDiyasahasaMpaNAdiyaM savvarayaNAmayaM tihuyaNajaNajaNiyavimhayaM bharaho jiNabhavaNaM kAravettA bhAuyasayassa tattheva paDimAo kAravei appaNo ya paDima pajjuvAsaMtiyaM / sayaM ca thUbhANaM-egaM titthayarassa, avasesANiyaegaNabhAuyasayassa / 'mA tattha koigamaNAgamaNaM karato AsAyaNaM karissai' tti jaMtAuttA lohamayA mANussA ThAviyA, jehiM tattha maNayA aigaMtuM ceva na sakeMti / puNo daMDarayaNeNa samaMtao ninnaNNayANi bhaMjiUNa chinnaTaMkI aTThAvayaM kArei / maNuyamittAlaMghaNijjANi joyaNaMtariyANi aTThapayANi kArAvei / evamAisavvaM saMpannaM kAUNa suDa. bhUo sarasasugaMdhajalathalalayakusumehiM usabhAititthaya rANa pUrva kAUNa kAlAgarukappUrapUraparimalabhariyabhavaNabbhaMtaraM dhUyaM daheUNa tAratavaNijjataMdulehiM lihiUNa aTThaTThamaMgalae vihiUNa vihiNA ceiyavaMdaNaM kayapaNihANo bhattibharapulaiyaMgo bhAvasAramaNiliyaguNasamukkittaNaM karemANo titthayaramuhakamalaviNiviTThadiTThI vAhajalabhariyaloyaNo akkhaliyAiguNajuyaM payaMpaeNa samuccAremANo evaM thoumADhatto deva ! tihuyaNa-paNaya-payakamala ! kamaloyara-kaya-caraNakamala-gabbhasamavaNNa sAmiya / risahesara paDhama-jiNa paDhama-dhamma-dhara-dhaNa dhoriya / / aTThAvaya-'girivara-sihara-sehara! pris-phaann| tAhaM taha-TTiya bhava-jalahi, jehi na tuha kaya ANa // 3537 / / ajiya! nijjiya-dujjayANaMga! gaya-laMchaNa ! gaya-gamaNa, ajara! amara ! siv-sh-nibNdhnn| sama-sAyara ! siri-nilaya! vijy-devi-jiysttnNdnn| taM dhaNu dharaNihi bhAra-kara, ahava viDAviDi-sattha / jeNa na puiu sAmi! tRhaM, bhava-sAyari bohittha / / 3538 / / deva dujjaya-mayaNa-mAyaMga-- karaDayaDa-dAraNa-dariya-hari-kisora bhava-bhavaNa-bhajaNa / bhava-sAyara-pAra-gaya, garu-payA nIraya niraMjaNa / saMbhava ! bhava-saMtAva-hara ! lakkhaNa-laMchiya-gAya / puna-vihINahaM dullahiya, tuha patha-pAvaya-chAya / / 3539 / / bhuvaNa-bhUsaNa jaNamaNAnaMda! purisottima! parama-paya-baddha-lakkha ! akkhaya nirajaNa / supasattha-maMgala-nilaya, bhuvaNa-bhANu bhava-bhaya-niruMbhaNa / / saMvara-siddhatthA-taNaya, nijjiya-visaya-kasAya / abhinaMdaNa-jiNa tuhaM saraNu, tihuyaNa-paNamiya-pAya // 3540 / / sumai sAhiyasiddhi-atthANasannANa-dasaNa-caraNa-nilaya nAha jaya-jIva-vacchala / bhava-ruMda- kaMdukkhaNaNa-vara-varAha dhara-dharaNa-paccala / / meharAya-kula-kitti-kara, koha-davAnala-meha / maMgala-devihiM aMgaha, kavaNulahai tuha reha // 3541 / / 1. kaDagaM Ava0 cU0 / 2. calaNa pA0 / 3. jiNa dhamma paDhama dhura je / 4. aTThAiva-gi0 je0 5. tahaDio bha0 pA0 / 6. yara pAragaya vi0 pA0 / 7. ahiva pA0 18.0 ra pAyaDa parakkama pA0 / 6. prANa je0 / 10. jai jI0 pA0 / 11. kudakkha je0| Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siririhasA mithuI visaya-visahara visama - visa-veya- vidvaMsaNa viNaya-suya, tAra-teya tihuyaNa-namaMsiya / paumappaha ! paumadala - dIha-namaNa paMDiya - pasaMsiya / / apafsar - vara nANa-dhara, moDiya-mANa maraTTa / ekkakAlu nANA - jiyaha, saMsaya-dalaNa gharaTTa hara-hAsa- gokhora-sama- deha vana vara kitti - kulahara | caMdappaha caMda-muha, caMda- kitti dhavaliya- diyaMtara // niya - kula nahyala - caMda-sama, kamma-kalaMka vimukk| saMpai sarai na tAhaM pahu, je sarasa-saraha surahi-muha- sAsa --- kuMdeMdu - nimmala-cariya, moha- timira dAraNa- divAyara / tijaguttama' tama rahiya, bhaviya - kumuya bohaNa - nisAyara || paryAya- parama - pattha- paha, bhuvaNa-taya- supyaas| suha-nihi nihaNiya kamma mala, jiNavara jayahi supAsa || 3543 // saraya-sasahara-hAra-nIhAra suvihi suvihiya-samaNa-kaya-seva karuNAmaya-mayarahara, mahiya moha maya-maya-mANa maraNa / saMsAra-bhaya-bhIya-maNa, jaNa saraNNa kammaTTa-cUraNa || maha mahagghaI maNaharaI, tihuyaNi jAI suhAI / tuha paya-sevaI suvihi-jiNa, lIlaI labbhahi tAI 277 / / 3542 / / tuha sevaha cukka / / 3544 / / bhuvaNa- vacchala atula-bala-sAra saMsAra-sara-soma-yara, taraNi-teya sIyala suhaMkara / suha-sAsaNa sasi vayaNa, bhaviya-kamala-bohaNa divAyara // jaNamaNa - mANasa, sara-naliNa-nilayaNa rAya - marAla / maNa viramau tuha guNa- gahaNi, majjha jIha' saya-kAla / / 3546 / / divva-nANiNa diTTha- daTTavva daya-rasiya khama-dama bhavaNa, naliNi-nAla-sukumAla bhuya jaya / seyaMsa' jiNa vara tilaya, seya-nilaya' sura - sattha, saMthaya / / tihuNapaNamiya-pAya pahu, vinnatti nisuNejja / bhavi bhavi maha tuha paya-kamali, loyaNa- bhamara vasejja / / 3547 / / durmidiya- dappa-kapparaNa sura-saMdari laliya-kara-kuDava - kuMda-maMdAra - puuiy| sujasoyara-sara-naliNa - rAyahaMsa vara - sumiNa avvAbAha aruva-rasa, aruya agaMdha aphAsa / jayahi anaMta anaMta-suha, jiNavara cavaNa-raMjiya-sayala - sura-loya maNa-makkaDa-ruddha-paha,' kamma keli-vaNa- gahaNa kuMjara / saraNAgaya-dutthiyAM, vAsupUjja' daDha vajja -paMjara || ajara niraMjaNa jaga tilaya, paNayahaM pUriya Asa / nimmama nimmala-nANa-nihi, kaya- nivvANa nivAsa / / 3548 / / vimala vimaliya-sayala - jaya jIva bhatibbhara -nara- vara-khayara-amara - ramaNi-muha ghusiNa-raMjiya / paya-kamala kali-mala - rahiya, ramma dhamma visaehi agaMjiya / iMdiya-turaya-turaMgamahaM, ruddha- kumagga- payAra / siddhi - puraMdhihi vacchyali, gholira-nimmala-hAra / / 3549 / / aremaMdari vihiya- abhiseya / / 3545 / / - sUiya / / bhuvaNa- payAsa ||35501. niya - jamma- saMjaya, jaNa-maNa-pamoya jaya jIva-suhakara / nikkhamaNa-raMjiya-bhuvaNa, bhuvaNa bhANu kaMkelli - sama-kara / / dhamma- dhuraMdhara dhamma - jiNa, saMpAviya suha-ThANa / suvvaya-devihi aMgaraha, sAsaya sokkha- nihANa / / 3551 || jeNa sAhiya niya-payAveNa akhaMDa - chakkhaMDa mahi, jeNa tiyasa niya-seva kAriya / mANubbhaDa khayara raNi, jeNa jiNivi niya-muha juyAviya // duhi vipayArihiM cakkavaDa, tihuyaNi 10 jaNiyANaMdu | paNaya-suhaMkaru saMti-karu, paNamahu saMti- jiMNidu / / 3552 / / 1. ma maNarahi0 je / 2 jIya saya0 je0 / 3. juya / suraduMduhi gahira sara seya nilaya seyaMsa jiNavara pA0 / 4. ya saya ni0 je0 / 5. paTTa je0 / 6. vAsapU0 je0 / 7. maMdira pA0 15. suranili 0 je0 / 6. khararayaNi pA0 / 10 tihu zraNa pA0 / Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 278 sayala - sura pahu-mauli- parigaliya maMdAra maMDiya-calaNa, joha moha - bhaDa - vAya-bhaMjaNa / dappudhdhura-mayaNa-bhaDa mukka-dusaha-sara-pasara-gaMjaNa || kuMthu kayatthIkaya-sayala-sacarAcara -jiya- loya / tiNu jimva chaDDiya pai ji pari kara gaya bhAraha - bhoya ||3553 / / sarasa- sararuha nayaNa naya - niuNa chakkhaMDa - mahi- mahila- vai, mahiya' - mahima mahi - vaTu-bhUsaNa | pAyaDiya apavagga paha, ara' - jiNida ummagga- nAsaNa || tAhaM gharagaNi sayala-siri, sagga- mokkha kari tAhaM / khaNu vi na cittahaM uttarahi, tuha nAmakkhara jAhaM / / 3554 / / jugAi jiNikcariyaM deva tihuyaNa- payaDa - mAhappa saddhamma - nAyagati-jaya-pahu, pahINa- jara maraNa-tama-bhara / mayamalla paDimalla jiNa mallinAha paNayAmaresara | kumarattaNi kaya-vaya- gaNa, sAmiya sAmala deha / bhaviya kumuya paDiboha sami tava siri-niya-kula- geha / / 3555 / / sajala - jalahara - nIla- bhamaroli pavanna / / 3556 / / nIluppala-dala-gavala-sarisa - deha samarasiya dayavai / apameya a-pamANa- guNa, muNiya-vatthu - paramatya muNivai / / soma niraMjaNa kAruNiya, suvvaya bhaviya saraNNa / harivaMsubbhava bhava mahaNa, maI tuha seva namira naravara - mauDa- mANikka -- maNi-kiraNa-raMjiya-calaNa, devaloya - loyaNa - mahasava / kara kaliya- nivvANa- suha, suha-nihANa pasaruTThiya paramAyariNa, je tuha paya paNamaMti / te laMgheviNu bhava-jalahi, nami nivvANaha deva koDDiNa kumara - bhAvammi- hari-saMkhu paI kari karivi, vayaNa-pavaNi jaM bhariu takkhaNi / ta" khuddha jAyavasayala, hari sa- saMku saMjAu niya-maNi // sAyara sayala jhalajjhaliya, giri TalaTalaNaha lagga / kaMpiya dharaNi dhasavikayaha, dharaNidaha phaNa bhagga ||3558 / / visama-saMkaDi samara-saMghaTTi- ai-duttara jalahi-jali, lahari gahiri vilasaMta- jalayari / niru nirvADiya vaNa-gaNi, sIha-sappa kari kuviya duhari // pAsanAha - nAma-ggahaNi, nara nittharahiM na bhaMti / bhuMjivi saMsAriya- suhaiM, duhahaM jalaMjali diti / / 3559 / / tisala - devihi gabbhi vaDhati- paraM deva siddhattha-ri, jaM sirIi vitthAma laddhau / ti kAraNa kAruNiya, 'vaddhamANu' bhaNNasi pasiddhau // vara-nANodaya-giri-caDiya, payaDiya-bhuvaNANaMda / tihuyaNa-baMdhava taya-nihi, jaya pahu vIra - jidi iya nimmala guNagaNavaddhamANapaTTapaNayapAyakamalANa / AsaMsAraM sevA maha hojja jiNidacaMdANa bharasma kevalaNANaM nivvANaMca paNamaMta - vAsava / / jaMti / / 3557|| evaM thuI kAUNa uttiNo aTThAvayAo bharaho / viule bhoga bhoge bhujamANassa paMcapuvvasaya sahassAI samajhatAi turer at vihAo kayabalikammo gosIsacaMdaNavilittagatto varakusumaviraiyasiraseharao niyatthavarattho savvAlaMkAravibhUsio AyaMsagharamAgao / tattha savvaMgio puriso dIsai / tassa tahi niyasarIraM pecchamANassa alakkhiyaM ceva aMguli - payiM / kameNa sarIragaM paloyaMto jAhe taM aMguli paloei tAhe aMgulijjeNa viNA visomANI pAsai / aho niyaMteNa diTTha nivaDiyaM aMgulijjagaM tAhe mauDaM pi avaNei / evamekvekkamAbharaNamavaNaMteNa savvANi mukkANi tAhe pecchaDa attANayaM / ucca paramaM va umasaraM vicchAyaM / aho ! AgaMtugehi davvehi vibhUsiyaM me sarIrayaM ko ettha paDibaMdho ? paramasaMvegamAvato 1. la suru pa0 je0 / 2. mauDa pa0 pA0 / 3. parikara je0 / 4. 6. va bhU jA0 1 7. ariji pA0 / 8. deha daya rasa je0 / 6. 11. 0 0 / / / 3560 / / / / 3561 / / bhAraya bho0 je0 / 5. mahava pA0 / mi nevvA pA0 / 10. koTTiNa je0 / Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siribharahasAminivvANaM 279 evaM citiumaarto| aho me paraloyaparaMmuhayA! aho me saMsArAbhinaMdittaNa! evamAiciMtayaMtassa IhApoha-maggaNa-gavesaNaM karemANassa apuvvakaraNaM jhAyamaNupaviTThassa khaciyaghaNaghAikambhidhaNassa kevalavaranANadaMsaNaM samuppaNaM bharahassa / tattha sakko devarAyA caliyAsaNo samAgao bhaNai-"davaligaM paDivajjaha jAhe nikkhamaNasakkArI karemi vaMdAmi ya / evaM ti paDivanne ahAsannihiyAe vANamaMtarIe devIe davaliMgamuvaTuviya / bharaheNa gahiyaM, tAhe sakkeNa devideNa bNdio| bharahANurAeNa dasasahassanaravaINa nikkhNtaa| anne cakkiNo sahassaparivArA ceva pbviyaa| tAhe bharaho ega puvasayasahassaM kevalipariyAgaM pAuNitA mAsieNaM bhatteNa apANageNaM savaNeNaM nakkhatteNaM jogamavAgaeNaM adrAvae nagavare bharahasAmI vi siddho| Aiccajaso sakkeNa rajje ahisitto evaM aTThapurisajumA sakkeNa ahisittA / ... rAyA Aiccajase mahAjase aibale ya : balabhadde / balaviriyakattavirie jalavirIe daMDavirie . ya // 3562 // eehi aDDhabharahaM sayala bhuttasireNa dhario y| jiNamaMtio ya mauDo sesehi na cAio boDhuM / / 3563 / / . sAvagA vi cha8 chaThe mAse nANa-daMsaga-desacaraNaTThA parikhijjaMti / suparikkhayA kAgiNIrayaNAbhAvAo kaNagamaya titaMtusamalaMkiyA kiirNti| kAleNa suttamayatitaMtudhAriNo jaayaa| evaM paraMpareNa jiNaMtare sAhujiNavuccheyAo micchattamuvAgayA sAvaya ti| granthaprazasti pugne pare pavitte kallANe maMgale sive dhaNNe / siri risahanAharie samathio paMcamo'vasaro // 3564 / / paMcAvasaranibaddhaM kallANayapaMcarayaNaciMcaiyaM / vocchAmi risahacariyaM jaM bhaNiyaM taM gayamiyANi // 3565 / / eto ya sammamUlassa sAhujaNadhammakapparukkhasma / sIlaMgakusumavarapattaphalabhare gamiyaDAlasma // 3566 / / khaMdhAo niggayAe bahuvihasamaNasayasauNabhariyAe / dUruNNayasaralAe jayapAyaDavairasAhAe / / 3567 / / caMdakule caMdajaso dukkaratavacaraNasosiyasarIro / appaDibadavihAro sUru vva viNiggayapayAvo // 3568 / / ega pariggaharahio virahiyasAraMgasaMgaho Nicca / sayalakvavijayapayaDo vi egasaMsArabhayabhIo / / 3569 / / iMdiyaturiyaturaMgamavasiya raNasusArahI mahAsatto / dhammArAmullUraNamaNamakkaDaruddhavAvAro // 3570 // khama-dama-saMgama-guNarayaNa-rohaNo vijiydujjyaannNgo| Asi sirivaDhamANo sUrI savvattha supasiddho // 3571 / / sUrijiNasarasiribuddhisAgarA sAgarI vva gNbhiiraa| suragurusukkasaricchA sahoyarA tassa do sIsA // 3572 / / vAyaraNa-chaMda-nigghaMTu-kavva-nADaya-pamANasamaemu / aNivAriyappayArA jANamaI sayalasatyesu // 3573 / / tANa viNeo siriabhayadevasUri tti nAma vikkhaao| vijiyakkho paccakkhI kayaviggahasaMgaho dhammo // 3574 / / jiNamayabhavaNabhaMtaraguDhapayatthANa payaDaNe jassa / dIvayasiha vva vimalA visudabuddhI pavitthariyA // 3575 / / ThANAinavaMgANaM paMcAsayapamuhapagaraNANaM ca / vivaraNakaraNeNa kao uvayAro jeNa saMghassa // 3576 / / ekko ya do va tiSNi va kahavi tulaggeNa jai guNe hoti / kalikAle jammi puNo butthaM savvehiM vi guNahi // 3577 / / sIsehiM tasma raiyaM cariyamiNaM vaddhamANasUrIhiM / hou paDhaMtasuNaMtANa kAraNaM mokkhasokkhassa // 3578 // paNamAmi pAsapAe duhaggisaMtattasattamuhacchAe / guNagakhyaniyagurUNa vi namAmi payapaMkayaM payao // 3579 / / tihayaNabhario vvarieNa niyajaseNeva dhvilysriiraa| kaviyaNaima hakayavAsA sarassaI jayai supayAsA // 3580 / / girisariyA pUrapavajmamANapakkhalaMtapayapayArillA / dunbalagoNi vca girA mahAjaNa sudhIvareNeva / / 3581 / / 1. jaseNeva je0 / 2. kaviyaNakayamuhavAsa je / 3. jayai supa je0 / 3. puru' pabugma je0 / 4. mahajeNasu, je / Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 280 jugAijiNidacariyaM saMvAhiUNa tIraM nIyA nIsesaguNanihANeNa / AcaMdaM so naMdau vimalagaNI vimalajamanilao // 3582 / / paDhama ciya lihiyamiNaM potthayapattesu pAsacaMdeNa / gaNiNA guNaTThieNaM kusuggamaiNA viNIeNa // 3583 / / abuhajagabohaNaTThA niyacittanirohaNaTThayA ceva / sucariyasaMbharaNaTTA esa payAso mae vihio // 3584 / / abbhatthiyA viva kA tucchA payaIe bIyacaMda vva / bhIrusuNaga vva bhasagA' masago viva tikkhatuMDAlA // 3585 / / pisuNA tA tANabhatthaNA vi vihalA na tIe maha kajja / atthANa patthaNA jaM garuyANa vi dei lahuyattaM // 3586 / / tA jamihA saMbaddha chaMdAlaMkAravajjiyaM jaM ca / jaM siddhataviruddhaM suyaNA sohiMtu taM savvaM // 3487 / / siddhaMtasArakusalA khamaMtu suyadevayA vi maha khmo| jaM Dibhavihiyadubbilasiya esu garuyA na rUsaMti // 3588 / / vikkamanivakAlAo saekkArasesu saTThasu / siri jayasiMhanaride rajjaM paripAliyaM tammi // 3589 / / khaMbhAyatthaTTiehiM siyapakkhe cittavijayadasamIe / pusseNaM suraguruNA samatthiyaM cariyameyaM ti // 3590 / / loguttamacariyamiNaM kAUNa jamajjiyaM suhaM ki pi| uttamaguNeNurAo bhave bhave teNa maha hojja // 3591 / / puvvAvareNa gaNiyamsa savvasaMkhAimassa gaMthasma / ekkArasao sahassA silogasaMkhAe nAyavvA // 3592 / / zrI vardhamAnAcAryaviracite paMcamo'vasaraH samAptaH ||ch|| maMgalaM mahAdhIH ||ch||| akSaramAtrapadasvarahInaM vyaMjanasaMdhivivajitarepham / sAdhubhireva mama kSamitavyaM ko na vimuhyati zAstrasamudre ||ch|| saM. 1339 varSe laukikaASADhasudipratipadine ravI puSyanakSatre dikkUlaMkarava kItikallolinI jaladhi zrI mahArAjAdhirAjazrImatamAraMgadavakalyANavijayarAjye tatpAdapadmopajIvinimahAmAtyazrIkonhe samasta zrI zrI karaNavyApArAna paripaMthayati sati caturottaramaMDalakaraNamadhyasthitabadarasiddhisthAnasthitena zrI prAgvATajJAtIya Ta. hIrAkena bahata zrI yagAdidevacaritapUstakaM likhitamiti ||ch|| zrI 74 / / 1. vimalamaI je0| 2. avahatthiyA je0|3. bhasaNA j0|4.. nAdIsaMti je0 / ... Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ torternational