________________
૧૪
પ્રબુદ્ધ જીવન
ફેબ્રુઆરી, ૨૦૧૪ - છે -બર્ફ ગિરિ ! શાંકરમતાનુયાયી | સંન્યાસીઓના દશ નામ હોય છે-ગિરિ, | ( પગરવ સંભળાય કે ન સંભળાય. દૂર સુદૂરનાં હિમાચ્છાદિત શિખરોનાં
| | દર્શન થાય છે. આ સમગ્ર વિસ્તારના પુરી, ભારતી, સરસ્વતી, આશ્રમ, તીર્થ, કાન
, પણ દિલરવ તો અવશ્ય સંભળાય છે. પણ
| . સૌથી ઊંચા શિખરની ટોચ પર વન, પર્વત, અરણ્ય, સાગર. આપણા આ બર્ફીગિરી સ્વામીના નામની અવસ્થિત એક નાની કુટિયામાં બેઠા બેઠા અમે એક ભાવપૂર્ણ પૂજામાં પાછળ “ગિરિ' નામ આવે છે. તેનો અર્થ એમ થયો કે તેઓ સંમિલિત થયા છીએ. જાણે જગદંબા જ જગદંબાની પૂજા કરી રહ્યા છે! શાંકરમતાનુયાયી દશનામી સંન્યાસી છે. નેપાલના મૂળ વતની છે. આ અતિ ઊંચા અને અતિ કઠિન સ્થાન પર બહુ ઓછા માનવો વર્ષોથી અહીં જ રહે છે. લોકો તેમને નેપાલીબાબા કહે છે. આવે છે. એક પ્રગાઢ શાંતિની વચ્ચે અમે બેઠા છીએ. માતાજીએ શંખ
અમને સમાચાર મળ્યા કે બફગિરીબાબા હમણાં અહીં નથી. તેઓ વગાડ્યો. શંખના નાદથી આ પ્રગાઢ શાંતિ ખંડિત થતી નથી, વધુ પ્રગાઢ બને નીચેના કોઈ ગામમાં કોઈ એક ભક્તને ઘેર ગયા છે. પરંતુ માતાજી છે. અનુભવાય તો સમજાય!માતાજી ઘંટનાદ કરે છે. કેવો મધુર ઘંટાનાદ! અર્થાત્ આપણા “જર્મન માતાજી' અહીં જ છે.
શાંતિ ને વધુ ગહન શાંતિ બનાવે તેવો મધુર ઘંટાનાદ! અમે તેમની કુટિયાના પ્રાંગણમાં પ્રવેશ કર્યો. પ્રાંગણ સ્વચ્છ અને કુટિયાની બહાર વિસ્તૃત હિમાલય, ઉત્તુંગ શિખરો, ગાઢ અરણ્ય, વ્યવસ્થિત છે. અમને લાગ્યું કે અંદર રહેનાર પણ સ્વચ્છ અને વ્યવસ્થિત કલકલનિનાદિની નદીઓ, રમતાં, કૂદતાં ઝરણાં, સ્વચ્છ નિર્મળ હોવા જોઈએ. જે અંદર હોય છે, તે જ તો બહાર આવે છે. મુખ્ય પ્રવેશ આકાશ, ત્રિવિધ-મંદ-શીતલ-સુગંધિત વાયુ અને કુટિયાની અંદર એક દ્વારથી કુટિયાના દ્વાર સુધી પહોંચવા માટે એક નાની અને સરસ રીતે દેવી જગદંબાની પૂજા કરી રહ્યા છે ! આથી અધિક બીજું શું હોઈ શકે? વળાંક લેતી સુંદર પગદંડી છે. આ પગદંડીની બંને બાજુ નાના નાના ...અને હા, આ સમગ્ર વિસ્તાર કસ્તુરી મૃગ અભયારણ્ય છે. અહીં સુંદર પથ્થરો ગોઠવીને પગદંડીને સજાવી છે. કોણ હશે આવી સુંદર આજુબાજુ કસ્તુરીમૃગો પણ ઘૂમતા જ હશે ને! અહીં ક્યારેક તો તેમની સજાવટ કરનાર? જર્મન માતાજી જ હોય ને! બર્ફોની બાબા તો આવું નાભિમાં રહેલી કસ્તુરીની સુગંધ આવતી હશેને! અહીંના શીતલ વાયુમાં ન જ કરે ને! સત્યમ્ જ્યારે સુંદરમ્ રૂપે વ્યક્ત થાય છે, ત્યારે તે કેવું તે સુગંધ પણ ભળેલી જ હશે ને! આ અભયારણ્યનું નામ પણ ખૂબ દીપી ઊઠે છે! અહીં સત્યમ્ સુંદરમ્ રૂપે વ્યક્ત થયું છે. ભારતનું વિચારપૂર્વક અપાયું છે. સત્યમ્ અને જર્મનીથી આવીને ભારતીય બનેલું સુંદરમ્!
કાલીશિલા કસ્તુરી મૃગ અભયારણ્ય.’ સાધુની કુટિયામાં પ્રવેશતાં પહેલાં સાત વાર વિચાર કરવો જોઈએ માતાજીની પૂજા પરિપૂર્ણ થઈ. પૂજાને અંતે આરતી થઈ! અને સો વાર સાવધાન રહેવું જોઈએ. તેમની જીવનશૈલી અને તેમની આરતીમાં સ્તોત્ર ગવાયુંઅધ્યાત્મ સાધનાને જફા ન પહોંચે તેવા સમયે અને તેવી રીતે પ્રવેશ कुपुत्रो जायते कवचिद् કરવો જોઈએ, તેવી રીતે વર્તાવ કરવો જોઈએ, તેવી રીતે સત્સંગ न कञ्चिपि कुमाता भवति । કરવો જોઈએ. તનુસાર અમે દબાતે પગલે આગળ વધ્યા.
અને પછી અમે દૂરથી જ જોયું કે માતાજીની પૂજા ચાલી રહી છે. કુટિયાના गतिस्तवं गतिस्तवं त्वमेका भवानि । દ્વાર પાસે બીજા એક સજ્જન પુરુષ બેઠા છે. અમે તેમનું ધ્યાન અમારા ભાવવિભોર વાતાવરણ સર્જાયું અને... તરફ ખેંચવાનો કોઈ પ્રયત્ન નથી કર્યો. પરંતુ કોઈ માનવી આવે અને અધખૂલી બે છીપથી મોતી ઝરી ગયાં.” માનવીનું ધ્યાન ન ખેંચાય તેવું બને? પગરવ સંભળાય કે ન સંભળાય, આરતીને અંતે અમને આશકા મળી અને પ્રસાદ પણ મળ્યો. પણ દિલરવ તો અવશ્ય સંભળાય છે. અમારો દિલરવ ત્યાં પહોંચી કોણ છે આ માતાજી? ગયો! અમે તેમને સાંકેતિક ભાષામાં પૂછ્યું, “અમે આવી શકીએ ?' ઉજ્જવળ ગૌરવવર્ણ, સપ્રમાણ, સુંદર, દેહયષ્ટિ, ભગવાં વસ્ત્રો, તેમણે મસ્તક હકારમાં હલાવીને સસ્મિત કહ્યું,
મસ્તક પર પિંગળી જટા, રુદ્રાક્ષની માળા અને કપાળમાં ત્રિપુંડ! આવો, આવો! જરૂર આવો!” ચહેરાની પણ એક ભાષા હોય કોણ છે આ દેવી? છે! અમે આગળ વધ્યા. કુટિયામાં પ્રવેશ્યા. માતાજીએ મોન સ્મિતપૂર્વક અહીં કેવી રીતે આવી ગયાં છે? અમારું સ્વાગત કર્યું. અમે શાંતિથી બેઠા.
અહીં શા માટે રહે છે? માતાજીની પૂજા ચાલે છે. અમે પૂજાના દર્શન-શ્રવણ કરીએ છીએ. એકવીશ વર્ષ પહેલાં જર્મનીથી એક નવયુવતી ભારત આવી. ત્યારે આ જગદંબા મહાકાલીનું સ્થાન છે અને માતાજી શૈવપંથી દશનામી તો તેમની ઉંમર માત્ર ઓગણીશ વર્ષની! ઓગણીસ વર્ષની આ યુવતી સંન્યાસિની છે. શિવ-શક્તિની પૂજા ચાલે છે. જન્મ જર્મન પણ હૃદયથી ભારતમાં ફરી-એકલી જ! હિમાલયમાં પણ આવી. આ યુવતી ભારત, અને જીવનશૈલીથી પૂરેપરાં ભારતીય એવા આપણા આ માતાજી પૂજન ભારતના મુકુટમણિ હિમાલય અને ભારતીય ધર્મ-અધ્યાત્મથી અત્યંત કરી રહ્યાં છે. અમે પૂજાનાં દર્શન-શ્રવણ કરી રહ્યા છીએ. બારીમાંથી પ્રભાવિત થઈ! તે જ ક્ષણે સંકલ્પ થયો