________________
દંતજમ્પિક –અધ્યાય ૨૦ મે
માટે એ સ્તનરોગ મટાડવા તંત્રપ્રયોગના | અને એમ પ્રત્યક્ષ દેખાઈને(પેઢામાંથી ક્યારે ઉપચાર પણ કરવા, એમ ભગવાન કશ્યપે | બહાર નીકળે છે? એ દાંત આવવાના હોય ત્યારે કહ્યું હતું. ૨,૪૩
તેમનાં પૂર્વરૂપ કયાં હોય છે? ઉપદ્ર કયા સ્તનરેગનું તાંત્રિક વિચારણ થાય છે અને તે ઉપદ્રવોની ચિકિત્સા કઈ पारहत्याममांसं तु निशि नेयं चतुष्पथम् ।। હોય છે? વળી દાંતની કેવી રીતની ઉત્પત્તિ एतच्छ्रत्वा वचस्तथ्यमृषिपत्न्यः प्रहर्षिताः। ઉત્તમ-અધમ ગણાય છે? એ દાંત (દરેક प्रशशंसुर्महात्मानं. कश्यप लोकपूजितम् ॥४४॥
પ્રાણીનું)પોતાનું જ અંગ છે છતાં જે અધિક સ્તનના રોગવાળી એ સ્ત્રીએ રાત્રિના |
વધવા માંડે તો કયા કારણે તે પ્રાણના સમયે કાચું માંસ પોતાના સ્તન ઉપરથી સંશયરૂપ થાય છે ? દાંતની સંખ્યા કેટલા
પ્રમાણમાં હોવી જોઈએ? એ દાંતમાં કેટલા ઉતાર ઉતારીને (રાત્રે) ચકલા વચ્ચે મૂકી | આવવું. એ સત્ય વચન સાંભળી ઋષિઓની દાંત “જિ” એટલે બેવાર ઉત્પન્ન થનારા પત્નીઓ અત્યંત હર્ષ પામી હતી અને
0 | હોય છે? અને કેટલા કાળે તે દાંત પડે લોકમાં પૂજાયેલા મહાત્મા કશ્યપની પ્રશંસા
છે? અને તે પડેલા દાંત કેટલાં કાળે ફરી કરવા લાગી હતી. ૪૪
ઉત્પન્ન થાય છે? દાંતની સંપત્તિ કેવી હોય ઇતિ “ક્ષીરાત્પત્તિ' નામને ૧૯ મે
અને દાંતની અસંપત્તિ કેવી હોય છે? ૩ અધ્યાય સમાપ્ત
ભગવાન કશ્યપે આપેલા પ્રત્યુત્તરો દંતજત્મિક –અધ્યાય ૨૦ મે
अथोवाच भगवान् कश्यपः-इह खलु नृणां
द्वात्रिंशदन्ताः, तत्राष्टौ सकृजाताः स्वरूढदन्ता अथातो दन्तजन्मिकमध्यायं व्याख्यास्यामः ॥१॥
મતિ, ગત રોવા દિનારા લાવવા इति ह माह भगवान् कश्यपः ॥२॥
मासेषु दन्ता निषिच्यन्ते तावत्स्वहःसूद्भिद्यन्ते। - હવે અહીંથી આરંભી અમે “દન્ત- વવવ = માણેજુ કતરી રત દ્રિવને જમિક” નામના અધ્યાયનું વ્યાખ્યાન | તાવ ૪ વર્ષનુ પતિત પુનદ્રાને સત્ર કરીશું, એમ ભગવાન કશ્યપે કહ્યું હતું. ૧,૨ | મધ્યે દ્રાવુરસ્ત નત્તિવંશ અવતા, તૌ વિત્રૌ, દાંતની ઉત્પત્તિ સંબંધે વૃદ્ધ છવકના પ્રશ્નો તમારામ્ય વડે ન શ્રીમતિ, અવરો ___ अथ खलु भगवन् देहिनां जातानामभिवर्ध- हि सः। तयोरुभयतः पार्श्वयोरपि वस्तौ(?). मानानां कतिषु मासेषु दन्ता निषिच्यन्ते. तयोरपि दंष्ट्र, शेषाः स्वरूढा हानव्या इति निषिक्ताश्च कियता कालेन मूर्तीभवन्ति, मर्ती- चोच्यन्ते; तथाऽधस्तात् ॥४॥ भूताश्च कदाद्भिभद्यन्ते, कानि चैषां पूर्वरूपाणि, |
(તે પ્રશ્નો સાંભળ્યા) પછી ભગવાન જે રોપવા, કામુત્રમ , વિશ્વ સ્તનન્મ કશ્યપ બોલ્યા : “આ લોકમાં માણસોને કરાતમારૂં = હિં, લીસ્સા કમfમવર્ધ- બત્રીસ દાંત હોય છે. તેમાંના આઠ એકવાર માન પ્રાપાર થાય મવતિ, શિયન્ત% સત્તા, | ઉત્પન્ન થયેલા હોય છે અને તે પોતાના પતિ : કિનાર, પિતા જ કાન પત્તત્તિ, સ્વરૂપમાં જ ઊગેલા હોય છે. એ સિવાયના તિતાવાજ્ઞાન્તિ, રક્તસંપદ્રવંચિક્રદીતિ રૂ બાકીના દાંત “દ્વિજ” એટલે કે બેવાર ઉત્પન્ન
મનુષ્યોને જન્મ પછી ઊછરતાં કેટલા થતા હોય છે. જેટલા મહિને દાંત પેઢામાં મહિને (પેઢામાં) દાંત આવવા શરૂ થાય | આવે છે તેટલા જ દિવસોમાં તે દાંત (પેઢાની) છે? અને પેઢામાં આવવા માંડે તે પછી દાંત | બહાર ઊંચા આવી પ્રકટી નીકળે છે, તેમ જ કેટલા કાળે મૂર્તરૂપે પ્રત્યક્ષ દેખાવા માંડે છે?] જન્મેલા બાળકના એ દાંત જેટલા મહિને
