________________
કાશ્યપ સંહિતા-ખિલસ્થાન
નથી, અર્થાત્ સગર્ભાને આસ્થાપન કે વણ, એરંડમૂળ, જેઠીમધ અને દેવદારઅનુવાસન બસ્તિ ન જ આપવી, એ એટલાં દ્રવ્યોને સમાન ભાગે લઈ અધશાસ્ત્રમાં વિશેષ નિશ્ચય મળે છે. ૨૬ કચરાં કરી તેઓનો (આઠગણા ) પાણીમાં ગણિીને આપેલાં આસ્થાપન કે અનુ- કવાથ કરવો. એક ચતુર્થાંશ પાણી બાકી
વાસન ગર્ભને નુકસાન જ કરે રહે ત્યારે તે કવાથને અગ્નિ પરથી ઉતારી આથાપનં નાનુવાë પતિ ન તેના ૨૭મા લઈ વસ્ત્રથી ગાળી તેમાં સાકરનું ચૂર્ણ તથા हीनाङ्गं स्राविणं वाऽपि गर्भमित्येष निश्चयः। બિજોરોને રસ ચોગ્ય પ્રમાણમાં નાખી
સગર્ભાને આપેલું આસ્થાપન તથા ! સગર્ભાના વાતજવરમાં આપવાથી વાતજવર અનુવાસન જ તેના ગર્ભને ખોડા અંગવાળો
મટે છે. ૨૯,૩૦ અથવા સ્ત્રાવથી યુક્ત કરે એટલે સગર્ભાને બીજો વાતજ્વરહર વિદારીગંધાદિ કવાથી આપેલ આસ્થાપન કે અનુવાસન બસ્તિ ) વ વિવિધ િવથતો જાતિજ્ઞીતા તેના ગર્ભને ખોડા અંગવાળો કરે કે મારમાયુ વાતચંદનો મત // રૂ8 II સાવ કરી પાડી નાખે છે, એ આયુર્વેદ- | વિદારીગંધા આદિ ઔષધિઓને શાસ્ત્રને નિશ્ચય છે. ૨૭
જે વર્ગ આયુર્વેદમાં પ્રસિદ્ધ છે, તેઓને વિવરણ: યોગ રત્નાકર નામના આયુર્વેદ- સમાન ભાગે લઈ અધકચરાં કરીને તેઓને ગ્રંથમાં ગર્ભપાત અને ગર્ભસ્રાવમાં આવો ભેદ કે કવાથ તયાર કરી તેમાં દેવદારનું ચૂર્ણ તફાવત માને છે કે–ચોથા મહિના સુધી લગભ મેળવી અતિશય શીતળ ન હોય એવોસ્ત્રીને ગર્ભ કાચો અને અસ્થિર હોવાથી ગર્ભ સહેવાય તેવા ગરમ સગર્ભા સ્ત્રીના વાતસ્રાવ થવો સંભવે છે અને તે પછી પાંચમા કે જવરમાં જે અપાય તો તેના વાતવરને છઠ્ઠા મહિનામાં સગર્ભા સ્ત્રીને ગર્ભપાત થવાને તે મટાડનાર મનાય છે. ૩૧ સંભવ હોય છે. ૨૭
વાતવરહર ત્રીજે એરંડાદિકવાથી ઉપર કહેલ કારણથી સગર્ભાને પંચકર્મો
| एरण्डो वरुणश्चैव बृहत्यौ मधुकं तथा ।
૧' ન કરાવાય
वातज्वरहरः क्वाथो रास्नाकल्कसमायुतः ॥ ३२॥ तस्मादेतानि मतिमान् गर्भिण्या न प्रदापयेत्॥२८॥
એરંડમૂળ, વાયવરણે, નાની મોટી
બેય ભેરીંગણું તથા જેઠીમધ-એટલાંને इमानि दद्यात् संचिन्त्य रोगावस्थाविशेषवित् । |
કવાથ બનાવી તેમાં રાસ્નાન કલક મેળવી ઉપર દર્શાવેલ કારણોને લીધે બુદ્ધિમાન
સગર્ભા સ્ત્રીને જે અપાય તો તે પણ તેના વૈદ્ય ગર્ભિણ સ્ત્રીને એ પંચકર્મો કદી ન જ
વાતાવરને દૂર કરે છે. ૩૨ કરાવે, છતાં રોગની અમુક વિશેષ અવ
વાતજ્વરમાં હિતકારી ચોથે દશમૂલ કવાથ સ્થાને જાણતો વૈદ્ય તે અવસ્થાને બરાબર |
| द्विपञ्चमूलनिष्क्वाथः कोष्णो वा यदि वा हिमः । વિચાર કર્યા પછી એ સગર્ભાને પણ પંચ
रानाकल्कसमायुक्तो वातज्वरहितो मतः॥३३॥ કર્મો કરાવે. ૨૮
દશમૂળને કવાથ બનાવી તેમાં રાસ્તાગભિ ણીના વાતજવરમાં અપાય તે ને કલક મેળવી સહેવાય તે ગરમ કે કવાથગ
ઠંડો કરી જે અપાય, તે તે પણ સગર્ભાના વિજાન્ધ કાસ્ટ તથા ઘાસ્તવમ્ રર | વાતવરમાં હિતકારી મનાય છે. ૩૩ માં મદ્રવાહં ાથ થી યુતી | ગભ સ્થિર થયા પછી કરવાનું તેલાવ્યંગ वातज्वरहरो देयो मातुलुङ्गरसाप्लुतः ॥ ३०॥ जीर्णे तु भोजने पेया तन्वी लवणवर्जिता।
વિદારીગંધા, કલશી-વૃશ્ચિપણુ–પીઠ | ઇ લામધુરું પાસા વિ . રૂછ Ir
