________________
વમનવિરેચનીયા સિદ્ધિ-અધ્યાય ૩ જો
૫૯૯
નવા ઉછાળા મારતા કફથી યુક્ત માણસે પીધું રોપસન પૂર્વવાનુવાસને સારામનહેય તેમ જ જે વમનકારક ઔષધ પીધું હેય મgિોતધતિમયુરેડનુવાસનામિતિ ૨૭ તે તીક્ષણ હોઈ ક્ષોભ પામીને કેટામાં રહ્યું હોય જે માણસનો કોઠે દૂર કે કઠણ હોય તે પણ વમનકારક હોવા છતાં વિરેચનકારક
*િ તેણે નેહનથી સ્નિગ્ધ થયા વિના અલ્પ થાય છે.' ૧૬ વિરેચન ઔષધ વિષે જાણવા જેવું પ્રમાણમાં કોમળ વિરેચન અર્ષિથ
કરોડનufક્ષરોડવેનોર મૃત્ત... હોય તે માણસને પ્રતિશ્યાય-સળેખમ, .(પ્રતિ )ચાયાના
પરમજિ- આનાહ-મહાબંધ તથા પ્રસેક–મોઢેથી લાલાકડતીરે વધું સુતો વિષે - સ્ત્રાવ થાય છે (પણ વિરેચન થતું નથી); વળી તે મૃદઘેન વા ગતિવિનાત્ પુરગ્રંશ- કફયુક્ત વરમાં તથા અતિસાર-ઝાડાના નિસ્ટપ્રશ્નોત્તરંજ્ઞાનારા .........
| રોગમાં (વિરેચનકારક) ઔષધ પ્રયોગ (परि )कर्तिकाः । स्नेहस्वेदहीनस्याजीर्णे पिबत
જે કરે તે તેને વિબન્ધ–મલબંધ અથવા श्वौषधं प्रवाहिकाशूलच्छर्दिहिक्काध्मानश्वासका
ઝાડાની કબજિયાત થઈ જાય છે અથવા सारोचकहल्लासग्रहाः। अतिस्निग्धस्य शूलत
કોમળ વિરેચનકારક ઔષધને ચેડા પ્રમાણ -નેત્રા ગુરૂત્રાશનો... ..................... સાઇigrઉત્તરાફHTTI mવિધા- માં જે સેવે તે માણસને પણ વિબંધ કે દોષત્ર પ્રશ્નો પગીવાવાનો નમ્રમાદા - મલબંધ એટલે કે ઝાડાની કબજિયાત થઈ વોપન્ન મૃદુછમ વ ન ડા- જાય છે, તેમ જ જે માણસ, અતિશય મને તપધં નવનાથ (સંપ).......... વધુ પ્રમાણમાં વિરેચન ઔષધ સેવે તો ગુમવાનરું જામ્ય પ્રજોપતિપિતા તેથી ગુદાને બ્રશ એટલે પિતાના સ્થાનેથી મહાપોન્માદાગ્યાલાલતાહુપોષuTટ- ગુદાનું ખસી જવું, વાયુનો પ્રકોપ સંજ્ઞાધાધર્યવાવીનોપથાત તમનguોપાતા - | નો નાશ તથા પેટમાં તથા ગુદામાં પરિ(સંપદ્ય ) ................. ...... તા-વાઢ થાય છે. માણસે પ્રથમ સ્નેહઘોષિતૌવનનીઝmનિતમસ્જ વિરાજ નું તથા સ્વેદનું સેવન કર્યું ન હોય તેમ જ સંઘ અની સરસ્ટે AM વાડતિવમરિશીત જેને આગલા દિવસનું અજીર્ણ હોય છતાં
.તો વા વિવિનં વમનાથ સંઘ વિરેચનઔષધ જે પીએ છે, તે માણસને તષવિપર્યયમવતિયો રા નૈનિક- પ્રવાહિકા-મરડો, શૂલરેગ, ઊલટી, હેડકી, યોāમાવં રોષળ મન્દપ્રવૃત્તિથTો- આમાન-આફરો, શ્વાસ, કાસ–ઉધરસ, ડબત્તિના તથા • • • • • શોધ(ન)- અરોચક, હલાસ--ઉબકા તથા હૃદયमिष्यते निरूहो वा । त(द)स्य परिकर्तिकाध्मानपरिस्रावाटोपशूलनिद्रातिविषादरोगोपशमाय
ગ્રહ કે હૃદયનું ઝલાવું થાય છે, જે માતા ત્રિકન્યાવિત્રશUTદનીશ્વાસ માણસ વધુ પ્રમાણમાં નેહન સેવીને ખૂબ ચિન ધ્રુવં ઘણા થોળ અથવા નીરની સ્નિગ્ધ થયેલ હોય તેણે એ વિરેચન
વધસિદ્ધ ઉતૈરું પો વા વત્તિના ઘા ઔષધ પીધું હોય તે તેને શૂલ, તન્દ્રાવિઘારોપટપરસ્ત્રાવદ્રવાહિતામહોપરા - નિદ્રા જેવું ઘેન, નિદ્રા, ગુદામાંથી સ્રાવ, ૨)..............ત્રિાવરમર્યાધિ- માથામાં દાહ, ગુદાના હેઠનું વીંટાઈ જવું, त्वामूलतं वा पयो विबन्धपरिस्रावयोबस्तौ ।
જઠરાગ્નિની મંદતા અને યર્મન્ન્ક્ષયરોગ प्रशस्यते । गन्धर्वतैलं चास्यानुवासने प्रशस्यते
| થાય છે. આવેલા કે ચાલુ થયેલા મળसर्वानिलामयोपशमनं सिद्धं वा गन्धर्वकषायेण ાિ ..........
મૂત્ર આદિના વેગોને રોકવાથી ત્રણ દોષોને રાત્વિશરાફુગ્ગાપૂતિયાનામાજિક- | પ્રકોપ, થોડું જીવાદાન એટલે જીવતું લોહી
