________________
વર્ષ
૯૦ અધ્યાય : ૩-સૂત્ર-૧૭-૧૮ તત્ત્વાર્થાધિગમસૂત્ર
ભરત ઐરાવતમાં છએ આરા હોય છે તેમાં ૧ થી આરામાં ઉપર લખ્યા મુજબ આયુષ્ય અને શરીરનું પ્રમાણ હોય છે. તથા પાંચમા આરામાં ૧૩૦ વર્ષનું આયુષ્ય તથા ૭ હાથનું શરીર અને છઠ્ઠા આરામાં ૨૦ વર્ષનું આયુષ્ય તથા ર હાથનું શરીર હોય છે. આ બધું ઉત્કૃષ્ટ (વધુમાં વધુ) આયુષ્ય હોય છે. એમ જાણવું. | નામ | આયુષ્ય | નામ | ગર્ભજ | સમૂર્ણિમ | | પૃથ્વીકાયનું | ૨૨૦00 | જલચર | પૂર્વક્રોડ પૂર્વક્રોડ વર્ષ આયુષ્ય વર્ષ અપ્લાયનું ૭૦૦૦ | ચતુષ્પદ | ૩ પલ્યોપમ| ૮૪000 આયુષ્ય
વર્ષ તેઉકાયનું Gઅહોરાત્રી ઉરપરિસર્પ, પૂર્વક્રોડ વર્ષ | પ૩000 વાઉકાયનું
ભૂજપરિ- | પૂર્વોડ ૪૨OOO આયુષ્ય
વર્ષ | સર્પ | વર્ષ વનસ્પતિકાયનું ૧૦૦૦૦ ખેચર | પલ્યો.નો | ૭૨૦૦૦ આયુષ્ય 1 વર્ષ
અસં. ભાગ | વર્ષ બેઇન્દ્રિયનું ૧૨ વર્ષ, તે ઇન્દ્રિયનું ૪૯ દિવસ અને ચઉરિન્દ્રિયનું ૬ માસનું આયુષ્ય છે.
ઉપર જણાવેલું તમામ આયુષ્ય ઉત્કૃષ્ટ જાણવું. જઘન્ય આયુષ્ય સર્વ ઠેકાણે અત્તર્મુહૂર્ત જાણવું. મનુષ્યતિર્યંચોનું આયુષ્ય અપવર્તનીય (ઘટીને નાનું થઈ જાય તેવું) પણ હોય છે. અને અનપવર્તનીય (ઘટીને નાનું ન થાય
Oo
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org