________________
૧પ૬ અધ્યાય : ૫-સૂત્ર-૩૬ તત્ત્વાર્થાધિગમસૂત્ર
વચ્ચે સમાધૌ પરિમિ ૫-૩૬ બધે સમાધિક પારિણામિક પ-૩૬ બધે સમ-અધિકૌ પારિણામિક ૫-૩૬
સૂત્રાર્થ-પુદ્ગલોનો પરસ્પર બંધ થયે છતે સમાન અથવા જે અધિક પરિણામ હોય તે ગુણ વ્યાપ્ત બને છે. પ-૩૬.
ભાવાર્થ-પુદ્ગલોનો પરસ્પર બંધ થયા પછી આખા સ્કંધમાં સમાન અથવા અધિક જે ગુણ હોય તે ગુણનો પરિણામ વ્યાપ્ત બને છે. જેમકે એક સ્કંધ ત્રિગુણસ્નિગ્ધતાવાળો હોય અને બીજો સ્કંધ પંચગુણ ષગુણ-સતગુણ સ્નિગ્ધતાવાળો હોય તો બંધ થયા પછી આખા સ્કંધમાં પંચગુણ-પગુણ-સગુણ સ્નિગ્ધતા વ્યાપે છે. એટલે કે સમાન ગુણમાં (સ્નિગ્ધની સામે સ્નિગ્ધમાં અને રુક્ષની સામે રુક્ષમાં) જે અધિક ગુણ હોય છે તે જ ગુણ હીનસ્નિગ્ધતાવાળામાં અને હીનરુક્ષતા વાળામાં પણ વ્યાપે છે. એવી જ રીતે ત્રિગુણરુક્ષતા વાળાનો બંધ પંચ-પત્ ગુણાદિવાળા રુક્ષની સાથે થાય તો આખા સ્કંધમાં પંચપગુણવાળી રુક્ષતા વ્યાપે છે.
હવે સ્નિગ્ધનો રુક્ષની સાથે અને રુક્ષનો નિગ્ધની સાથે એમ જો બંધ થાય તો જે અધિક હોય તે પરિણામ થાય છે. જો રુક્ષતા અધિક હોય તો. સ્નિગ્ધગુણવાળા પરમાણુઓ રુક્ષતાવાળા બને છે અને સ્નિગ્ધતા જો અધિક હોય તો રુક્ષગુણવાળા પરમાણુઓ સ્નિગ્ધગુણવાળા બને છે. આ પ્રમાણે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
