________________
[૧૦]
મુહપત્તિ ધન
હબિબલ ફીર એમ પૂછતે, થુંક પાક કે નાપાક? હોર કહે મુખમાં તવ પાકી નીકલે તામ નાપાકી કેરા
શ્રી હીરસૂરિ મહારાજ ખંભાતમાં હતા ત્યારે ખંભાતનો સુબે હબિબલે વ્યાખ્યાનમાં ગયેલું. તેણે પૂછયું. કે–તમે મોઢા ઉપર કપડું કેમ બાંધ્યું છે ? આચાર્ય મહારાજે જણાવ્યું કે-બેલતાં થંક પુસ્તક ઉપર ન લાગે તેથી કપડું બાંધ્યું છે. હબિબલે ફરી પૂછ્યું કે થાક પાક કે નાપાક? ત્યારે હીરસૂરિ મહારાજ કહે છે કે ઘૂંક મોઢામાં હોય ત્યાં સુધી પાક-પવિત્ર છે બહાર નિકળ્યા પછી નાપાક અપવિત્ર ગણાય. અહિં. હબિબલાના પ્રશ્નના જવાબમાં પુસ્તક ઉપર ઘૂંક ન લાગે એ સિવાય મુહપત્તિ: બાંધવાનું. બીજું કોઈ કારણ જણાયું નથી. પુસ્તક ઉપર થુંક લાગવાથી શ્રુતજ્ઞાનની આશાતના થાય છે. શ્રતજ્ઞાન' એ જ્ઞાનનો ભેદ છે અને જ્ઞાન એ મેક્ષનું અંગ છે. એની આશાતના તરફ ઉપેક્ષા સેવવામાં આવે તો મોક્ષમાર્ગનું આરાધકપણું રહેતું નથી, તેથી શ્રુતજ્ઞાનની આશાતનાનું ફળ દર્શાવતાં શાસ્ત્રકાર કહે છે કે
तित्थयरं-पवयण-सुयं-आयरियं-गणहरं-महइढियं । આસાચતો વદુતો, મળતસંજ્ઞાત્રિો હોદ્દ ર૧ कुर्वन्नाशातनामहद्वाचा, सत्यसुधामुचाम् । -વાદનુયાધિ પામવાસેધા અરરા महामोहतमोऽन्धानां, भ्रमतां भववत्मनि । શ્રીનિનામીપોડવું, કર ઉત્તેજનાનું રણ अन्धयारे दुरुत्तारे, घोरे संसारसागरे । एसो चेव महादीवो, लोयालोयविलोयणो ॥ १ ॥ एसो नाहो आणाहाणं, सम्वभूआणं भावओ। भावबन्धू इमो. चेव, सम्बसुक्खाण कारणम् ॥२॥
