________________
પ્રશ્નોત્તરસા શતક ગુજરાતી અનુવાદ
ઉ—ચંદ્ર, સૂર્ય, ગ્રહ, નક્ષત્ર અને તારા એ પાંચ પ્રકારના જ્યાતિષીએ છે. એમાં તારાએ પાંચ રંગના હાય છે, બાકીના ચંદ્ર, સૂર્ય, ગ્રહ, નક્ષત્ર આવે તપાવેલ લાલ સુવણુના જેવા વણૅવાલા, વિશિષ્ટ વસ્ત્ર અને અલંકારથી સુશાભિત અને મુકુટવડે અલ'કૃત મસ્તકવાલા હાય છે, ફક્ત ચદ્રોના મુકુટના અગ્રભાગને વિષે પ્રભામંડલ સ્થાનીય ચંદ્રમ'ડલાકાર ચિહ્ન હોય છે, એ પ્રમાણે સૂર્ય, ગ્રહ, નક્ષત્ર અને તારાઓને પણ પાતપાતાના મ...ડલના આકારનું ચિહ્ન હેાય છે. શ્રી તત્ત્વાર્થ ભાષ્યમાં કહ્યું છે કે—
૪૫
मुकुटेषु शिरोमुकुटोपगूहिभिः प्रभामण्डलकल्पैयज्ज्वलैः यथा स्वचिद्वैः विराजमाना द्युतिमन्तो ज्योतिष्काः भवन्तीति । ભાવા—યાતિષી દેવોના મુકુટને વિષે મુકુટના અગ્રભાગને વિષે વતા, ઉજ્જવલ પ્રભામડલ તુલ્ય યથાયેાગ્ય પોતાના ચિન્હોવડે વિરાજમાન, કાન્તિવાલા નૈતિષીયેા હોય છે. શોનુ ટોપિઃ એ પદના સંગ્રહણીના ીકામાં સુટાત્રમપાન એવા અથ કર્યા છે, શ્રી જીવાભિગમની ટીકામાં
चंद्रस्य मुकुटे चंद्रमण्डलं लाञ्छनं स्वनामांकमकटितं વં મૂર્ઘાયઽત્ર ૫૭૪
પ્ર૦—(૩૮) “ સોળપણદાના-ર્તા સંગ્રહણીની ગાથામાં તારાના વિમાનાની આકાશની લંબાઈ
