Book Title: Uttaradhyayan Sutram Part 01
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रियदर्शिनी टीका गा १९-२० आसनविनय
___१३३ मूलम् नेवे पल्हत्थिय कुज्जा, पक्खपिड च सजएं।
पाएं पंसारिए वावि नै चिठे"गुरुणतिएँ ॥१९॥ छाया-नैव पर्यस्तिका कुर्यात् , पक्षपिण्ड च सयत ।
पादो प्रसार्य मापि, न तिप्ठेद् गुरूणामन्तिके ॥ १९ ॥ टीका-'नेव पल्डत्थिय ' इत्यादि ।
सयतः-मुनिः, पर्यस्तिकाम्-द्वे जानुनी उत्थाप्य वस्त्रेण पृष्टत. समारभ्य पार्यद्वय जानुद्वयं च संवेप्टयोपवेशन पयस्तिका, यद्वा-जड्डाद्वय वस्त्रेण सवेप्टयोउन्हें प्राप्त नहीं हो सकेगा। तथा गुरु महाराज की जघा से जघा अडाकर भी शिष्य को इसलिये नहीं बैठना चाहिये कि इस प्रकार की क्रिया से गुरु महाराज का अविनय होता है । गुरु महाराज जय किसी कार्य करने के लिये शिष्य को बुलावें तो उस समय उसका कर्तव्य है कि वह 'तहेति तहेति' कहकर आसनसे उसी वख्त सभ्रान्तचित्त होकर आसन का परित्यागकर देवें और बडी भक्तिसे विनयके साथ गुरुके समक्ष जाकर हाथ जोड वन्दना करके पूछे कि हेभदत ! आज्ञा दीजिये-किस कार्य के लिये आपने मुझे याद किया है। इस प्रकार का व्यवहार भी विनयधर्म में परिगृहीत हआ है ॥१८॥
'नेव पल्ट त्थिय०' इत्यादि।
अन्वयार्थ-(सजए सयतः) मुनि शिष्य को (गुरुणतिए-गुरुणामन्तिके) अपने गुरुजनों के समक्ष (पल्हत्यिय नेव कुजा-पर्यास्तिका नैव कुर्यात् ) पैरों पर पैर रखकर-पालरथी मारकर-पद्मासन माडकरकभी नहीं बैठना चाहिये। इस प्रकार बैठने से आशातना दोप लगता है।
એને પ્રાપ્ત થઈ શકતું નથી તેમ ગુરુ મહારાજના ગોઠણથી ગોઠણ ભીડાવીને શિષ્ય એટલા માટે ન બેસવુ જોઈએ, કારણ કે આ પ્રકારની ક્રિયાથી ગુરુ મહારાજને અવિનય થાય છે, ગુરુ મહારાજ કંઈ કામ માટે શિષ્યને બોલાવે છે તે સમયે એનું કર્તવ્ય છે કે પિતાના આસન ઉપરથી એ જ વખતે સ્વસ્થ ચિત્ત બની ગુરુ બેલાવે ત્યારે તહેત કહી આસનને ત્યાગ કરી ભક્તિપૂર્વક વિનય સાથે ગુરુની સામે જઈ હાથ જોડી વદના કરી પૂછે કે હે ભદન્ત ! આજ્ઞા આપો કયા કામ માટે આપે મને યાદ કરેલ છે આ પ્રકારને વહેવાર પણ વિનય ધમમ अषु ४२वामा आवे छे ॥१८॥
नेव पल्हत्थिय त्यालि,
मन्याथ-सजए-सयत मुनि शिष्य गुरुणतिए-गुरुणामन्तिके पोताना शु३/नानी भाभे पल्हत्थिय नेवकुज्जा-पर्यास्तिका नैर कुर्यात् ५1 6५२ ५५ રાખી-પલાઠી લગાવી–પદ્માસન લગાડી, કદિ પણ બેસવું ને જોઈ એ આ