Book Title: Uttaradhyayan Sutram Part 01
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
३५०
उत्तराध्ययसूत्रे ममत्वे मूलत एपोच्छेदिते पवाद् देहादिभ्योऽपि भिन्नमात्मान पश्यन् सर्वथा तेष नासक्तो भाति ।। ४ ॥ लभावनाया पल द्विविध-शरीर, मानस च । तत्र शारी रमपि वल जिनकल्पमतिपत्तियोग्यस्य शेषननातिगायिक स्यात् , तपः प्रभृतिमिः शुष्यमाणस्य यद्यपि शारीर वल ताश न भाति तथापि स्वात्मा धृतिपलेन तथा भावयितव्यो यथा महद्भिरपि परीपहोपसगेर्नाध्यते ।।
आभिः पञ्चभिर्भायनाभिर्मावितात्मा जिनकल्पादि प्रतिपित्सुगच्छे प्रति वसन्नाहारादिपरिकम प्रधममेव करोति । आहारादारन्यसाधपेक्षयान्तप्रान्तादिबाह्य में ममत्व मूलतः उसका उच्छेदित हो जाता है तय अन्य देहादि पदार्थो से भिन्न स्व आत्मा को जानता हुआ वह उन में सर्वथा अना सक्त ही रहता है। उनमे आसक्त नहीं रोता। लभावना में बल दो प्रकार है एक शरीर सवधी और दूसरा मनसवधी । जो साधु जिनकल्प की प्रतिपत्ति के योग्य होता है उसका शारीरिक बल भी यद्यपि साधारणजन की अपेक्षा अतिशय विशिष्ट होता है परन्तु तपश्चयों आदि के कारण उनका शरीर जय कृश हो जाता है तर वह वैसा नहीं रहता है तो भी उनकी आत्मा प्रतिवल द्वारा इतनी अधिक भावित रहती है कि जिसकी वजह से वे अधिक से अधिक परीपह और उपसर्गो से आक्रान्त होने पर भी अपने कर्तव्यमार्ग से जरा भी विचलित नहीं होते।
इन पाच भावनाओ से भावितात्मा जिनकल्पादिक को ग्रहण करने की इच्छा से गच्छ में रहता हुआ आहारादि परिकर्म को सब મુલત નાશ પામે છે ત્યારે બીજા દેહાદિ પદાર્થોથી ભિન્ન પિતાના આત્માને જાણીને તેમાં સર્વથા અનાસક્ત જ રહે છે એમાં આસક્ત બનતા નથી બળભાવનામાં બળ બે પ્રકારના છે એક શરીર સ બ ધી અને બીજું મન સબધી જે સાધુ જનકલ્પની પ્રતિપત્તિને યોગ્ય હોય છે તેનું શારીરિક બળ પણું છે કે, સાધારણ જનની અપેક્ષા અતિશય બલવાન હોય છે પરતું તપ શ્રય આદિના કારણથી તેનું શરીર જ્યારે કુષ બને છે ત્યારે તે તેવા રહેતા નથી તે પણ તેની આત્મા વૃતિબળ દ્વારા એટલી અધિક ભાવિત રહે છે કે, જેનાથી તે અધિકથી અધિક પરીષહ અને ઉપસર્ગોથી આકાત થતા હોવા છતા પણ પિતાના કર્તવ્યમાગથી જરા પણ ચલિત થતા નથી
આ પાચ ભાવનાઓથી ભાવિતાત્મા છત્યાદિકને ગ્રહણ કરવાની ઈચ્છાથી ગચ્છમાં રહીને આહારાદિ પરિકમને બધાથી પહેલા કરી લે છે, આહારાદિ મા
