Book Title: Uttaradhyayan Sutram Part 01
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रियदर्शिनी टीका अ० २ मा १३ आचेल्फ्यम् १
રૂછી ननु-जीर्णखण्डितादिवत्रसद्भावे मुनीनामचेलकत्वे दरिद्रा अपि-अचेलकाः कध न कथ्यन्ते ? उच्यते-नवव्यूतसदशकमहामूल्यकादीना वस्त्राणामकाभेदद्धिाः परिजीर्णादीनि वासासि धारयन्ति न तु धर्मयुद्धया । अतो भावतस्तद्विपयकमृर्गपरिणामस्यानिटत्तत्वात् परिजीर्णवस्त्रसद्भावे दरिद्राणामचेलकत्वव्यपदेशो न भवति । मुनयस्तु-केनचिद्दीयमानान्यपिमहामूल्यकानि प्रमाणपहिर्भूतानि वस्त्राणि
शका-जीर्ण, खण्डित आदि वस्त्रो के सद्भाव मे यदि मुनियोंको अचेलक माना जाय तो जो दरिद्री जन हैं, जिनके पास जीर्ण खण्डित आदि वस्त्र हे वे भी अचेलक कहे जाने चाहिए। परन्तु वे तो अचेलक नहीं कहे जाते हैं?
उत्तर-दरिद्री जो जीर्ण शीर्ण आदि वस्त्र धारण करते हैं वे धर्मबुद्धि से नहीं करते हैं किन्तु उन्हें नवीन महामूल्यवाले वस्त्र मिलते नहीं हैं-उनका उनके पास अभाव है-अतः उनके अभाव में उन्हें वे पहिनने पडते हैं परन्तु पहिनना नहीं चाहते, इसलिये वे अचेलक नही कहे जाते है। क्यों कि उनके भाव से तद्विपयफ मूपिरिणाम को अनिवृत्ति है, इसलिये परिजीर्ण वस्त्र के सद्भाव में दरिद्रियों में अचेलकत्व का व्यवहार नहीं होता है। मुनियो को तद्विषयक मूळ नही है, क्यो कि यदि कोई दाता उन्हें बहुमूल्यवस्त्र प्रदान करता है और वस्त्र यदि प्रमाणोपेत नहीं है-प्रमाण से बहिर्भूत है तो वे उस को ग्रहण नही करते हैं, किन्तु जीर्ण खडित ही वस्त्र ग्रहण करते हैं । यदि कोई नवीन - શતા જીર્ણ ખડિત, આદિ વસ્ત્રોના અભાવમાં જો મુનિને અચલક માનવામાં આવે તે જે દરિદ્રી જન છે, જેની પાસે જીર્ણ ખડિત આદિ વસ્ત્ર છે તેને પણ અચલક તહેવા જોઈએ? પરંતુ તેને તે અલક નથી કહેવામા આવતા ?
ઉત્તર–દરિદ્રી જે જીણું શીર્ણ વસ્ત્ર ધારણ કરે છે, તે ધર્મ બુદ્ધિથી નહી, પરંતુ તેને નવીન સારા મૂલ્યવાળા વસ્ત્રો મળતા નથી,-એને એનો પાસે અભાવ છે તેથી એના અભાવમાં તેણે તે પહેરવા પડે છે, પરંતુ પહેરવા ચાહતા નથી આ માટે તે અલક કહેવાતા નથી કેમ કે તેને ભાવથી તવિષયક મૂછ પરિણામની અનિવૃત્તિ છે માટે પરિજીણું વસ્ત્રોના સદભાવથી દરિદ્રીમાં અલકત્વને વ્યવહાર થતો નથી મુનિને તદ્વિષયક મમતામૂછ નથી કેમ કે, કેઈ દાતા તેમને બહુમૂલ્ય વસ્ત્ર પ્રદાન કરે છે અને તે વસ્ત્ર જે પ્રમાણપત નથી હોતુપ્રમાણથી બહિત હોય છે તે તે તેને રહણ કરતા નથી પરંતુ જીર્ણ ખડિત વસા જ ગ્રહણ કરે છે જે કંઇ