Book Title: Uttaradhyayan Sutram Part 01
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
उत्तराध्ययनसले प्रथमादिभदेशा जीवत्वेन निपिद्धाः, न पुनरन्त्यप्रदेशः, " अनिषिद्धमनुमवं भवती-"ति न्यायात्, तर जीवत्वानुज्ञानात् । अत प्रवमादिप्रदेशवत् अन्त्यस्य जीपत्वनिषेधो न शास्त्रानुमत इति, चेत् - उच्यते
(७) आचार्यः माह-अन्त्यप्रदेशोऽपि युते जीवत्वेन निषिद्धोऽस्ति, यतः" एगे भंते ! जीवपएसे जीवेति वत्तव्य सिया? णो इणहे समढे।" इति तत्रैवोक्तम् । तस्मात् यदि श्रुत भरतः प्रमाण तदा भवन्मतेऽन्त्यप्रदेशस्यापि जीवत्व न वाच्यम् , एकत्वात् , प्रथमायन्यतरप्रदेशरत् (१)। जीवत्व नहीं है ऐसा स्पष्टरूप से कहा गया है। तथा अन्त्यप्रदेश में जीव है ऐसा विधान किया गया है, क्यों कि जो अनिषिद्ध होता है। वह अनुमत समझा जाता है इससे ऐसा ज्ञात होता है कि अन्त्यप्रदेश मे जीवत्व की मान्यता शास्त्रसमत है । इसलिये मैं कह रहा हू कि प्रथमादिप्रदेशो की तरह अन्त्यप्रदेश में जीवत्व का निषेध शास्त्रानुमत नही है।
(७) आचार्य करते है-ऐसा नहीं है, अन्त्यप्रदेश में जीव है यह बात भी शास्त्र मे निषद्ध की गई है, क्यो कि " एगे भते ! जीवपएसे जीवेत्ति वत्तव्य सिया ? णो इणहे समढे" यह पाठ भी वही पर आया है। सो यदि तुम को श्रुत मे प्रमाणता अभीष्ट है तो तुम को “अन्त्य प्रदेश मे जीव है" ऐसा नही करना चाहिये, क्यो कि प्रथमादि अन्य तर प्रदेश की तरह एक प्रदेशता अन्त्य के प्रदेश मे भी स्थित है ।(१)।
સ્પષ્ટ રૂપથી કહેવામાં આવ્યું છે તથા અનન્યપ્રદેશમાં જીવ છે એવું વિધાન કરવામાં આવેલ છે કેમકે, જે અનિષિદ્ધ હોય છે તે અનુંમત સમજવામાં આવે છે આથી એવું જાણી શકાય છે કે, અત્યપ્રદેશમાં જીવવાની માન્યતા શાસ્ત્ર સામત છે આથી હુ એવુ કહુ છુ કે, પ્રથમ આદિ પ્રદેશની માફક અત્યપ્રદેશમાં જીવત્વને નિષેધ શાસ્ત્રાનુમત નથી
(૭) આચાર્ય કહે છે–એવું નથી અત્યપ્રદેશમાં જીવ છે એ વાત પણ शासमा निषिद्ध ४२पामा आवेस छे भो, “एगे भते । जीवपएसे जीवेत्ति बत्तव्य सिया १ णो इणहे समते " माया पण त्यास सावद छ माया त તમને શ્રતમાં પ્રમાણુતા અભીષ્ટ છે તો તમારે “અત્યપ્રદેશમાં જીવ છે* તેમ ન કહેવું જોઈએ કેમકે, પ્રથમાદિક અન્યતર પ્રદેશની માફક એક પ્રદેશના અત્યના પ્રદેશમાં પણ સ્થિત છે (૧).
