Book Title: Uttaradhyayan Sutram Part 01
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रियदर्शिनी टीका गा २३ सूपशध्दार्थ
उक्तश्च
जो सुत्ताभिप्पाओ, सो अत्थो जज्जए य जम्हा । ( स्था. २ ठा १ उ० ) छाया --- यः सूत्राभिप्रायः सोऽर्थः अर्यते च यस्मात् ।
UK
व्याख्या - यः सूत्रस्य अभिप्रायः स एन अर्थः । यस्मात् = यतः करणादसावर्थः सूनात् अर्थते गम्यते । तदुभयं = मुनार्थद्वय च पृच्छतः पृच्छा कुर्वतः शिष्यस्य गुरुः यथाश्रुत-गुरु परपरातो यथा ज्ञात तथा सूनम् अर्थ तदुभय च व्याकुर्यात् = कथयेत्, न तु स्वबुद्ध्या कल्पित कृत्वा नोधयेदिति भावः । इह तावत् सूत्रज्ञानाय सूत्रस्य शन्दार्थ तल्लक्षण तद्भेद तद्वाचनादिक च निर्दिशामः तथाहि-वागरिज्जा- यथाश्रुत व्याकुर्यात्) गुरु महाराज उन सब का शास्त्रविहित विधि के अनुसार प्रतिपादन करे ।
"
कालिक उत्कालिक आदि सूत्र है। सूत्र का जो अभिप्राय है वही अर्थ है । कहा भी है- जो सुत्ताभिप्पाओ सो अत्यो अज्जए य जम्हासूत्र के अभिप्राय को अर्थ कहा गया है। क्यो कि यह अर्थ सूत्र से ही निश्चित किया जाता है । इस तरह केवल सूत्र को अथवा उसके अर्थ को एव इन दोनों को जब शिष्य अपने आचार्य महाराज से पूछे तो आचार्य महाराज को चाहिये कि वे उसको गुरु परपरा से यथाज्ञात सूत्र - अर्थ एव दोनों को अच्छी तरह समझावें। ऐसा न करें कि अपनी निजी कल्पना से मिश्रित कर उन्हें समझावें । सूत्रज्ञान के लिये उपयोगी समझकर सूत्र का शब्दार्थ, उसका लक्षण, उसके भेद, एव उसकी वाचना आदि के विषय में कुछ स्पष्टीकरण किया जाता है । - शिष्यने जहासु वागरिज्जा-यथाश्रुत व्याकुर्यात् गुरु महारान से मधानी शास्त्र વિહિત વિધિ અનુસાર પ્રતિપાદન કરે
કાલિક ઉત્કાલિક આદિ સૂત્ર છે, સૂત્રને જે અભિપ્રાય છે તે જ અર્થ छे छुप छे, जो सुत्ताभिपाओ सो अत्थो अज्जए य जम्हा - सूत्रना अभिप्रायने અથ કહેવામા આવેલ છે કેમ કે, આ અથ સૂત્રથી નિશ્ચીત કરવામા આવે છે. આ રીતે કેવળ સૂત્રને અથવા તેના અને અથવા એ બન્નેને જ્યારે શિષ્ય પાતાના આચાય મહારાજને પૂછે તેા આચાર્ય મહારાજે તેને ગુરુ પર પરાથી યથાજ્ઞાત સૂન-અર્થ અને બન્નેને સારી રીતે સમજાવે એવુ ન કરે કે પેાતાની જ કલ્પનાથી મિશ્રિત કરી તેને સમજાવે સૂત્ર જ્ઞાનને માટે ઉપયોગી સમજીને સૂત્રના શમ્હા, તેનુ લક્ષણ, તેના ભેદ, અને તેની યાચના महिना विषयमा ६४ स्पष्टि४२ वामा आवे छे-सूचयतीति सूत्रम् -