Book Title: Kasaypahudam Part 09
Author(s): Gundharacharya, Fulchandra Jain Shastri, Kailashchandra Shastri
Publisher: Bharatvarshiya Digambar Jain Sangh
View full book text
________________
गा०५८ ]
उत्तरपयडिअणुभागसंक मे बडीए सामित्त
१४७
* सामित्तं ।
५३४. समुत्तिणाणंतरं सामित्तमहिकयं ति अहियार संभालणमुत्तमे । * मिच्छ्रत्तस्स छविवहा वड्डी पंचविहा हाणो कस्स ? ९५३५. किमिच्छाट्ठिस्स आहो सम्माइट्टिस्स, किं वा दोहं पि पयदसामित्त मिदि पुच्छा क्या होड़ । एत्थ पंचविहा हाणि त्ति वृत्ते अगंतगुणहाणि मोत्तृण सेसपंचहाणीगं संगो कायो ।
* मिच्छाइट्ठिस्स अण्णयरस्स ।
९ ५३६. गात्र सम्माड्डिम्म मिच्छता भागविसयाीणमत्थि संभवो, तत्थ तब्धाभावादो | ण च वषेण विणा अणुभागसंक्रमस बढी लब्भदे, तहागुवलद्धीदो । तहा पंचविहा हाणी वितत्थ पन्थि, सुड्डु वि मंदविसोहीए कंडयघादं करेमाणसम्माइट्ठिम्भि अनंतगुणहाणिं मोत्तॄण संसपंचहाणीणमसंभवादो । तदो मिच्छाइट्ठिस्सेव णिरुद्धध्वनिपंचहाणीणं सामित्तमिद सुणिण्णीदत्थमेदं सुतं । अण्णदरग्गहणमेत्थोग | हणादिविसेसप डिसेकंद |
* अतगुणहाणो अवदिकमो कस्स ? ६५३७. सुगममं सुतं, पण्हमेत्तवावारादो ।
* अब स्वामित्वको कहते हैं ।
६५३१. समुत्कीर्तन के बाद स्वामित्व अधिकृत है, इसलिए अधिकारकी सम्हाल करने के लिए यह सूत्र आया है ।
* मिथ्यात्वको छह प्रकारकी वृद्धियों और पाँच प्रकारकी हानियोंका स्वामी कौन है ?
९५३५. क्या मिध्यादृष्टि या सम्यग्दृष्टि या दोनों ही प्रकृतमें स्वामी हैं इस प्रकार पृच्छा की गई है । यहाँ पर पाँच प्रकारकी हानि ऐसा कहने पर अनन्तगुणहानिको छोड़कर शेष पाँच हानियोंका संग्रह करना चाहिए ।
* अन्यतर मिथ्यादृष्टि जीव उनका स्वामी है ।
§ ५३६. सम्यग्दृष्टिके तो मिथ्यात्यकी अनुभागविषयक छह वृद्धियोंकी सम्भावना है नहीं, क्योंकि वहाँ पर मिथ्यात्वका बन्ध नहीं होता । और बन्धके विना अनुभागसंक्रमकी वृद्धि नहीं उपलब्ध होती, क्योंकि ऐसा पाया नहीं जाता । उसी प्रकार पाँच हानियाँ भी वहाँ पर नहीं हैं, क्योंकि अत्यन्त मन्द विशुद्धि भी काण्डकात करनेवाले सम्यग्दृष्टि जीवके अनन्तगुणहानिको छोड़कर शेष पाँच हानियाँ असम्भव हैं । इसलिए मिध्यादृष्टिके ही विवक्षित छह वृद्धियों और पाँच हानियोंका स्वामित्व है इस प्रकार इस सूत्र का अर्थ सुनिशीत है । यहाँ पर सूत्र में जो 'अन्यतर' पदका ग्रहण किया है सो वह अवगाहना आदि विशेषके निषेध के लिए जानना चाहिए ।
* अनन्नगुणहानि और अवस्थितसंक्रमका स्वामी कौन है ?
६५.३७. यह सूत्र सुगम है, क्योंकि प्रश्नमात्र में इसका व्यापार हुआ है ।