Book Title: Agam Jyot 1968 Varsh 03
Author(s): Agmoddharak Jain Granthmala
Publisher: Agmoddharak Jain Granthmala
Catalog link: https://jainqq.org/explore/540003/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ayo 132 tRtIya varSa FOUNTAINS limited &n ---------59811 1jano Mise 712 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // zrI vardhamAnasvAmine namaH // pU. Agama dvAraka AcArya bhagavaMta dhyAnastha vargata AnaMda sAgara sUrIzvarajI mahArAjanA tAttvika vyAkhyAnanA saMkalana svarUpa che agama, jyota & (tRtIya varSa) AgamavaryAlocanA prANaH OM zrAmaNyasAramavApnoti5 vIra ni. saM. 2495 AgamoddhAraka saM. 19 I. sa. vikrama saM. 2025 1968 kiMmata rU. 5 viSamakALa jinabiba jinAgama bhaviyaNa AdhAra / Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzaka : ramaNalAla jecaMdabhAi kAryavAhaka : Agama ddhAraka jana caMthamAlA dalAlavADA P. . kapaDavaMja (ji. kheDA) (gujarAta) pustaka prApti sthAna : Agama jayota kAryAlaya kIrtikumAra epha. zAha. dilipa novelTI sTorsa P. . mahesANA (u.gu.) i(r)(r)(r)(r)(r)(r) (s - namra nivedana * Agama ta have pachI cothA varSathI jJAna paMcamInA divase cAre aMke bhegA pustaka rUpe prakaTa thaze. * lavAjama yojanA baMdha karI che, pU. sAdhu, sAdhvIjI ane jJAnabhaMDAra temaja tatva rUpe gRhasthane bheTa mokalavAmAM Ave che. che. te sthAyI kezamAM 101 ke tethI vadhu rakama levAya che. DOVOD * bheTa khAte game teTalI rakama levAya che. pesssss sudraka: jayanti dalAla, vasaMta pri. presa. ghIkAMTA, ghelAbhAInI vADI, amadAvAda, Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jeoe 75 varSanI vRddhavaye koIpaNa jAtanA TekA vinA regajharata dazAmAM paNa chellA 15 divasa ardhapadmAsane kAusagga mudrAe rahI pUrvakAlIna anazana samAdhi maraNanI jhAMkhI karAvI. AgamasamrA Agamajyatirdhara bahezrata sUripuraMdara gItArtha sArvabhauma dhyAnastha svargata pU. A. zrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI mahArAja Page #5 -------------------------------------------------------------------------- Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 kA za ka ta ra rU thI DDER parama tAraka Agame ddhAraka dhyAnasthava ta jainAcAya zrI AnaM dasAgarasUrIzvara bhagavaMtanA tAttvika vyAkhyAnAnA saMkalana rUpa traimAsika rUpe pragaTa thatA AgamajyAta"nA trIjA varSanA cAra kai pustakAkAre sujJa vAcakeAnA karakamalamAM mukatAM parama AnaMda anubhavIe chIe. visa. 2023nA kA0 10 6 nA roja pu. gacchAdhipati A. zrI mANikayasAgarasUrIzvaranI maMgala nizrAmAM tee zrInI preraNAthI pu. AgamAddhArakazrInA aprakAzita vyAkhyAnAnA vyavasthita saMgraha rUpe AgamajayAta' traimAsikanI ceAjanA vicArAyelI ane amArI graMthamALAnA mULapreraka vidvandvaya' muniratnathI sUryodayasAgarajIma0 gaNI ane pU. munizrI abhayasAgarajI magaNIne mAnu soMpAdana sAMpAeluM, tadanusAra gata traNa varSamAM saMpAdaka munizrIe vividha prayAsa pUrvaka leAkabhAgya zailie vyavasthita karI pU. AgamAddhAraka AcAya bhagavaMtanA tAttvika vyAkhyAnA uparAMta Agama rahasya, dIvAdAMDInAM ajavALAM, gurucaraNumAMthI maLelu' ane sAgaranAM meAtI vibhAga taLe rUcikara upaceAgI aneka addabhuta-ajJAta sAmagrI ApI che. caturvidha zrIsa MghanA AdhyAtmika vArasAne samRddha banAvanAra aneka mahattvanA padArthoM A sAmagrImAMthI aneka puNyAtmAone maLI zA che. vAcakagaNumAMnA vidvAntage AgamajyeAta"ne kharekhara viSama kalikAlanA matAgraha ane dRSTisa MmeAhanA kAjaLagherA aMdhArAmAM hitakara mAgadazana karAvanAra akhaMDa jyAta rUpe biradAvI che. A rIte sAmAnya vAcakavage paNa AgamanA rahasya pUrNa tAttvika Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gUDha viSayane tarkabaddha hadayaMgama ane haLavI rocaka zailImAM pratipAdana karanAra tarIke AvakArela che. AnA prakAzanane lAbha pU. AgamazrInA nAma sAthe saMkaLAyelA ane pU. gacchAdhinI nizrAmAM pUra Agame ddhArakazrInI nAnI moTI dareka racanAone prakAzita karavAnuM saubhAgya meLavanAra amArI saMsthAne maLe che. te amAre mana gauravanI vAta che. tatvadaSTisaMpanna mahAnubhAvee amArA sthAyI kezamAM samRddha sahAya ApI prayAsane vadhAvI vividha bheTa rakama mokalI Arthika rIte ane nizcita banAvyA che te badala bheTa rakama ekalanArA ane sthAyI kezamAM bhAga lenArA zrIsaMgha ke puNyAtmAonA dharma premanI guNAnurAgabharI anumodanA karIe chIe. ekaMdare prastuta prakAzanamAM caturvidha zrIsaMghane hArdika sahakAra maLI rahyo che, te ja amArA kAryanI mahattA sUcave che. A prasaMge amArA A kAryane maMgaLa AzIrvAda temaja nizrA chatrachAyA dvArA anekavidha saraLatA karI ApanAra mULI nareza prati bodhaka, zAdarpabedhaka vAtsalyasiMdhu pU. Agama dvArakazrInA paTTaprabhAvaka pU. gacchAdhipati AcArya bhagavaMta tathA vividha sAmagrI ApanAra pUmunirAjazrI guNasAgarajIma, mahatvanA sUcane ApanAra 50 gaNivarya kaMcanasAgarajIma, prakAzanane sarvAga suMdara banAvavAmAM pUrNa kALajI sevanAra tathA saMpAdananuM kArya vyavasthita karanAra pU Agama dvArakazrInA ziSyaratna pU. muniratna zrI sUryodayasAgarajIgaNa tathA pU. Agama dvArakazrI vineyaratna, zAsanaprabhAvaka, zrI siddhacakArAdhana tIrthoddhAraka svaA zrI caMdrasAgarasUrIzvaranA ziSyaratna tapamUti, zAsana subhaTa saMghasamAdhi tatpara pula upAdhyAyazrI dharmasAgarajIma ziSya munizrI abhayasAgarajIma gaNa tathA mahArAjazrI hastaka saMpAdana kAryamAM vividha rIte upayogI thanAra sevAbhAvI munizrI kalyANa sAgarajI Adi, temaja Arthika sahAyatA mATe upadeza preraNA Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApanAra te te muni bhagavate ane sAdhvI mahArAja AdinI dhama premabharI kRpAdaSTi badala ame amArI jAtane gauravavaMtI lekhIe chIe, AgamatanuM kalAtmaka suMdara chApakAma mATe pUratI kALajI sevanAra ane dareka rIte niHsvArtha bhAve tanaDa parizrama karanAra sevA bhAvI sva. zeThazrI sArAbhAI popaTalAlagajarAvALA (amadAvAda) nA dharmapremanI A take khUba ja dharmaprema bharyA haiyAthI anumodanA karIe chIe. trIjA aMkanA kAmanI lagabhaga samApti thaI te samaye acAnaka hArTa phela thavAthI sArAbhAInA svargavAsathI AgamatanA prakAzananA kAryane ghaNI ja asara pahoMcI che, bhAvInI prabalatA vicArI svargasthanA AtmAnI zAMti IcchIe chIe. - AgamatanA mudraNa saMbaMdhI dareka kAryanI javAbadArI uThAvanAra cANasmA nivAsI zrI bAbulAla kezavalAla zAha (11-nagarazeTha mArkeTa ratanapeLa) amadAvAda vALAnA aMtabharyA prayAsanI guNAnurAgabharI pUrNahaiye anumodanA karIe chIe. jeoe kharekhara zrI sArAbhAI zeThanI gerahAjarImAM presablaka-mupha Adi chApakAma saMbaMdhI dareka jAtanI javAbadArI uThAvI pitAnI hAdika dharmazraddhAne suMdara paricaya Ape che. vaLI Agamata saMbaMdhI sthAyI kozanI yojanAne mUrta svarUpa AgavA jarUrI pracAra kAryamAM sakriya phaLa ApanAra zrI abhayadevasUri jaina jJAnamaMdira ane jaina dhAmika pAThazALanA mAnad dharmazikSaka paM zrI haragovanadAsa saMprItacaMdanA dhama. premanI paNa A prasaMge nedha levI ucita mAnIe chIe. vaLI "AgamatanuM vyavasthAtaMtra niHsvArtha bhAve kALajI jAtamahenata ane tavarUcithI saMbhALanAra zrI Agamata kAryA laya mahesANunA saMcAlaka zrI kItikamAra kulacaMda mahetA (dIlIpa nevelTI sTAra mahesANA)nA dharmapremanI bhUri anumadanA karI kRtArthatA anubhavIe chIe. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A uparAMta jhAjhA hAtha raLiyAmaNA nyAye amArA A punita kAryamAM eka yA khIjI rIte, pratyakSake parAkSa sahayAga ApanArA dareka mahAnubhAvAnA dha snehanI hArdika anumAinA karIe chIe. chevaTe prastuta prakAzanamAM jANye ajANye matimatAthI ke kSaye pazamanI vicitratAthI jinAjJA-para'parAthI virUddha kaIpaNa AlekhAyuM hAya ke azuddhi rahevA pAmI heAya te saghaLAnuM caturvidha zrIsaMdha samakSa hAhi~ka mi....cchA.......................mAMgavA sAthe prastuta prakAzananA Azayane samajI vicArI puNyavAn bhAvuka AtmAone tattvaniSThA keLavI jIvanazuddhinA rAjamArga ne apanAvavAmAM Agama jyAta" kharekhara pathapradazaka ane e aMtaranI maMgaLa kAmanA. vIra ni. sa. 2495 vi. saM. 2025 mAha su. 11 vinIta saMdha sevaka ramaNalAla jecaMda zAhu kAryavAhaka : AgamAdvAraka graMthamALA kapaDavaMja ( ji. kheDA ) gujarAta. Wan pU. AgamAddhArakazrInA TaMkazALI suvAkayo 5 0 azubha karmonA baMdhanamAMthI cheDAve te ja sAcA mitro che. anAdinA -la"nA saMskAronuM parivarttana ane tyAgamAga tarapha hArdika 0 valaNu tenuM nAma samyaktva --pU. AgamAnI divyadezanA pR. 174 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A ga ma ja to varSa 3 1-2-3-4 viSayAnu......ma jI . che pustaka 1 pR. 1-80 che. - pRSTha dharma ArAdhanAnI saphaLatA mATe 21 guNenI AvazyaktAnuM rahasya Agama rahasya 5-72 prabhu mahAvIranA 27 bhavonuM rahasya 5 pustaka rAkhavAmAM asaMyama samyaphaLanA AkarSonI saMgati 5 | chatAM saMyamanI saMgati 14 tIrthakaranA varAdhimAM viziSTatA 6 | pustakanI prAcInatAnayasAgaranA bhavamAM arvAcInatAnuM rahasya 15 5rArtha-vyasanIpaNuM tIrthakarenuM AdithI paramArtha vRttinuM rahasya svayaMsaMbuddhapaNuM 16 nayasAranI viziSTa cittavRtti svayaMsaMbuddhanuM rahasya 16 nayasAranI apUrva uttamatA 9 nyAyavRttine lattarabALavAnA lAkaDA mATe mArga sAthe saMbaMdha 16 jagalamAM javAnuM rahasya 10 nayasAranA dAnanI mArmikatA 18 nayasAranI nirmaLa manovRtti 11 gRhasthane mATe dAnadharmanI mahattA 18 nayasAranI viziSTa bhavitavyatA 12 dAnadharmathI saMgrahasthapAyuM 19 zrutajJAnamAM zravaNanuM mahattva 12 dUra jaMgalamAM gayela nayasAranI AgamanuM mahattava kayI rIte ? 13 dAnarUcinI mahattA - 20 prAsaMgika rIte lipi nayasAranI uttamatAnuM lakSaNa 11 ane bhASAne vicAra 13 | nayasAranuM dAna anukaMpA garbha karmabhUminI pAramArthika vyAkhyA 14] supAtradAna 21 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 kAraNa anukaMpAbuddhie supAtradAna raste cAlatAM u5deza na apAya varya kharuM? 22 chatAM Ape? tenuM rahasya 37 anukaMpAmAM supAtrabuddhinI ApavAdika rIte e paNa raste viSamatA cAlatA upadezanI saphaLatAnuM bIja 39 zAstrIya "ekAMta pApa"nI nAsAranI parahita-niratatAne vAtanuM rahasya paricaya ? 40 anukaMpAdAnanI bhadraka dazAthI nayasAra e hatuM ke saparivAra? 41 viziSTatA 24 | nayasAre meLavela terApaMthIonI mAnyatAne rakAsa 25 samyaphadarzanane marma terApaMthIonI mAnyatAne chUTa 26 nayasAranI lakattara paramArtha terApaMthIonI vikRta vRttinI vicAraNuM mAnyatAone pratikAra 27 marIci nAmanI vicAraNA 43 nayasAranI anukaMpAnI carIei thatA vairAgyanuM bIja 45 viziSTa bhUmikA marIcinI svAbhAvika manedazAnuM nayasAramAM mokSabIjanI saMgati 29 nayasAranI viziSTa vicAraNA 30 | marIcinA vairAgyamAM nayasAranI bhakti rahelI samajaNa rate cAlatA upadeza Apavo zrI tIrthakara prabhunI Rddhi ucita nathI sarvoparitA nayasAranI vanagamana viSe zrI tIrthaMkara prabhunI ni-bhinna vicAradhArA 32 ahinuM rahasya nayasAranA AtmAnI uttamatA 32 zrI tIrthakara prabhunI vayasAranI parepAra vRttine addhinA niyANane marma upasaMhAra zrI tIrtha karenI RddhinI nayasAranI mArga batAvavAnI vizeSatA vRttinuM rahasya marIcinI dIkSAne hetu 50 zocanIya bInA marIcinI dIkSA dravya dIkSA nayasAranI paropakArattinI kharIe paramArmika vicAraNA 51 viziSTatAnuM rahasya marIcinI dIkSA dravyadIkSA nathI 57 nayasArane smAryazratti kripadezanuM | saMyamathI patita thanArAnI pharaja 58 kAraNa bane | marIcinI zuddha prarUpaNa - 31 34 sa) Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ marIcinI manodazA vartamAme vicAra 66 marIcinI mArgaphaci rIcinI madazAnI anerI ka7 marIcinI Adarza saMvigna- marIcchiI umratA jaNAvanAra pAkSikatA Adarza upadezathati : 7 AtmaprazaMsA-paramiMdAnI kapilane traNa vAra dhole che viSamatA 2 tenuM rahasya pakSapAtavALI AtmaprazaMsAnuM tyaMjituM rahasya jokhama caMpanuM rahasya marIci kumAranI ucca mA 3 cinI prampaNa karI? prakAzakIya nivedana marIcinI manedazAnuM rahasya pha3 A ja nA sthAyImAM . marIcinI zuddha-bhAvanAbharI Avela rame. upadezakatA | A, jAma, ame bheTa kapila rAjakunnArane marIcinI AvalI taka samajAvaTa 6 Avaka-jAvaka paricaya arajI 5 che. pustaka 2 pR. 1-pa6 dharma ArAdhUnAnI sukuLatA mATe rA guNenI AvazyaktAnuM rahasya zrI sUtrakRtAga sutrano 9-10-1ii vyAkhyAne 9 thI 59 vyAkhyAna 9 pR0 5-29 vItarAga tarapha draSTirAgInuM vicitra valaNa * 10 upakrama draSTirAganI mArmikatA tarAganI bhakti kema ? draSTirAganI vicitratA draSTirAganI prabaLatA 12 draSTirAga zI rIte janme che? 7 rAganuM pAradarzaka puNya-pApa turta kema nathI phaLatA? vicitra AvaraNa pApa-puNyanuM phaLa vilaMbe kema? prazcanuM mahattva draSTirAganI viSamatAnuM rahasya 9 pacavatI mahattA Asta phUTabola sma vastu vicAramAM prAmANikatAnI jarUra | 9 | vepArI raNe rUTa tane javAba 16 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahasya 18 - -- - - pacca saMbaMdhI jema-jetaranI | jaghanyathI paNa cAra nikSepA mAnyatAnuM aMtara 16 cAritra AtmAno svabhAva che 17 nAmAdi cAra nikSepa samajavA sAcA jainanI mAnyatA zI? 17 mATe vyavahArU draSTAMta 27 pAMcamAM adhyakamAM ? 17 sthApanA nikSepana mAnanArAonI paccane adhikArI keNu? 18 mane dazA 28 kArya sAdhayAmi dehaM pAtayAmirnu nikSepa dvArA AcAra saMpannatAne nirNaya 29 zarya sAdhavAminuM mahattva 18 (aaN tamAma pAchaLa ajJAna vyAkhyAna 10 pR. 30-jara jhaLake che 18 daSTi saMmeha eTale 30 kAryasiddhinA daDha saMkalpanI jarUra 19 pU. haribhadra sUrijImanA paccae AtmAno svabhAva che 20 vacanenI gaMbhIratA 31 paSya mATe AcAra zuddhinA "pakSapAta name vIre" kanuM lakSyanI jarUra 20 rahasya - 32 AcAra-zu che mATe anAcArane rahasyapUrNa anya vAkayo 33 tyAga jarUrI che. 21 kalikAla sarvajJanA lekanuM anAcAra-tyAganI sApekSa mahattA 21 rahasya devo saMvara-nirjarAnA adhikArI -samAnuM rahasya 35 kema nahIM ? 22 cAritra saMbaMdhI jaina-jainetaranI kathanI karaNInI ekarUpatA mAnyatA jarUrI che karaNInI khAmIne DhAMkavA vyAkhyAna 11 pR0 43-56 karAte kutarka jaine janetAnI mAnyatAmAM kathanI karaNInA meLavALAnI aMtara manodazA jenenI daSTie pacca0 pharaja prAsaMgika bAladIkSAnuM rahasya lagnamAM javAbadArInuM bhAna karmagraMthanI daSTie paccanI badhAne hoya che? 24 upAyatA A adhyanI vyAkhyAne upakrama 25 | kaSA caMDAla cekaDI kema 45 nikSepanI vyAkhyA ane mahatta 25 / pacca0 saMbaMdhI pAyAnI vAta 4 35 ja che. 24 43. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paca0 paMcanA adhikArI tarIke zrI malinAtha prabhunA jIvanI mAcAra saMpanna eTale? 46 manodazAnuM rahasya 51 AcAra pAlanamAM sAvadhAnInI brAhmI-suMdarInA pUrvabhavanuM mahattA rahasya anAcArane tyAga paNa jarUrI che 48 brAhI-suMdarInA jIvane ISyanuM zrI mahinAtha prabhunA pUrvabhavanuM nimitte zuM ? rahasya 48 AcAra-pAlanamAM sAvadhAnInI jarUra ISyAM-harIphAImAM pharaka 49 anAcAranA tyAgamAM thatI vartamAna sudhArakenI bedarakArI aniSTa che 53 zecanIya dazA 49 bhaNelA kaNabInuM mArmika daSTAnta 54 thI malinAtha prabhunI pUrva AcAra pAlananA TekAmAM zuM bhavanI vikRta manodazA 49 joIe ? mithyAtvanI mArmika vyAkhyA 50 vidhi-niSedhanuM rahasya tIrthakaranA jIvanI thayela bhUla | AjhAnI mukhyatA thI rAjavA jevuM 50 | svAdavA eTale? A pustaka 3 pR. -8pa che pu dharma ArAdhanAnI saphaLatA mATe rA guNenI AvazyakatAnuM rahasya dIvAdAMDInAM ajavALA 13-05 (pU, Agama, zrI nA sAta mArmika lekhene saMgraha) naraka nirdezaka (1) jenapaNuM zuM ane zA mATe ? 13-20 naraka nigada baMdha nathI bhavitavyanA karyA sudhI ? bhavitavyatA kyA? 13 jAnavaranuM pApa khavAya, bhavitavyatA eTale ? 14 manuSyanuM puNya - 17 bhavitavyatA kevI che? 15 manuSyane bhava UMTa samAna. 18 cA eTale hatAM tyAre tyAM 15 | kehavAlane kuTila koNa kahe ? 18 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka dasa 19 | ADakataro upadeza kara manuSyapaNuM sAruM ne? 19 vyAvahArika keLavaNI svAmitvanI ' (2) sAcI keLavaNI 2-35 apekSAe grAhya bane che! sAcI keLavaNI eTale? - 34 keLavaNI eTale? - 21 upasaMhAra 35 keLavaNI zabdane vartamAna rUDhArtha 21 sAcI paristhiti 35 pariNamananA AdhAre maMgala kAmanA stunuM sArA-narasApaNuM tattvatrayI suMdara kharI? . rara (3) samyagU darzananuM mahatvatattvatrayInI suMdaratAnuM rahasya 3 samyak kriyAnuM rahasya 36-jara keLavaNI suMdara gaNAya? 23 jJAnanuM samyapha miyA paNuM zuM? 37 AjanI keLavaNI eTale? . 24 samagU jJAnane marma 37 vartamAna zikSAnI virUpatA 24 vADAbaMdhIne marma 38 jJAna ane ajJAnanI vyAkhyA 25 samyaktvane marma 40 pApakRta ajJAnarUpa che 25 mithyAtvanI heyatAne nirNaya 39 pApakRtane sApekSa upayoga baTAne paDakAsvAnI jephara : 40 chatAM upAdeya nahIM samyakatva eTale ? samagajJAna-miyAjJAnanI saphajJAna ane samyakatva bhAmika vyAkhyA 27 sahabhAvI che pAdeyanA nirNayanuM mahattva 28 vartamAna zikSaNanI anupAdeyatA 28 { () manaka ke mahAna? ka7-49 samyaphazAstro ane mithyAzAstro ra9 (zA satranuM mahatva): saMyamIonuM kartavya (5) parvAdhirAjazrI paNa miyAzrutanA sahakAra mAnI mithyAtvarUpatA parvanuM rahasya 58-56 sAvacetInI jarUra jainetaromAM paNa prasiddha paryuSaNa mithyAtvanA lIdhe sAdhuveSanI parvanuM viziSTa kartavya pa0 paNa avaMdanIyatA jaina zAsanamAM paryuSaNa e ja rAdupayoga anumodanIya, paNa | dIvALI che. 51 artha-kAma jha sApAtra nathI 31 | khamAvavAnI vAphaka zamavAnI sApekSapaNe vyAvahArika zikSaNane | jarUra che para - 26 41 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vira virodhane vAsI rAkhanAra " | soLa gari pa 58 saDelA pAna jevo para viMgha-nirAza samaya : pada jaina zAsananAM jamatA nyAya cA-nirvAza jAva0 rana 59 ke kayAmatane divasa karyo paNa kSamApanAnA patro lakhavAnI mokSamArga ke mAilasTona 10 paddhati ane tenuM kAraNa ja kabA pAritra cAre ? kSamApanAnA lakhAyela patrane bhAva cAritra yaane| paNa durUpaga 55 mokSamArgako Avazyaka bAte 13 patra vyavahAranI prathAe . karelI upAdhi pama pApakI jaDakI pahacAna . . 14 parahaMta mahArAja udAyanA khAmaNuM pApako mArmika pahacAna hI (6) dharma kAri jI jumA | janma-karmI anAdri para pAka | (7) maradravya vira dA che pustaka 4 pR. 1-72 dhama ArAdhanAnI saphaLatA mATe 21 guNenI saphaLatAnuM rahasya haiyAne jhaMkAra 9-37 | * taritravimarzana 22 * pU0 AgamazrInI paddha kRtio saraLa anuvAda (cAlu zrI vItarAgastotra * zrI zAmahinAstAmAMthI prakAza prathama cuTela ke artha sAthe 27 gujaLa anuvAda zrI puMDarIka svAmI stavana 12 * tasthita rajoni (cAlu) 21 zrI suvidhinAtha , gujarAtI para jugAra nivAraNa pada - gurUvaraNamAMthI maLeluM 38-72 * sApanAnAmAMthI cuTela suMdara subhASito 15 havArAnA praznottare 38-42 (arthamAthe) 4 thA paMcArAnA praznottare 8 - 12 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 mA paMcAzakanA praznottare 42 * jene zAstronI daSTie sparyApasya vicAra 53 "Agamata ane sthAyIkezanI ejanA 6369 prakAzaka taraphathI 70-72 saMpAdakIya 72 sAgaranAM motI chuTaka upayogI sAmagrI dareka aMkanA cothA (suMdara DhaMkAM suvAka) AvaraNa pRSTa upara prAsaMgika suMdara mArmika vAta 3 56 subhASito ne tatvazI kezu? : 9 aMka pA. samajavA jevuM 4 11 mananIya zAstrajJAo 2 29 sukatAnumehanAnuM mahatva 4 26 jIvananuM lakSya 2 42 sAdhuo kevA hoya? mehanIyanI prabaLatA 3 12 manane sadupayoga mana kAbUmAM zI rIte Ave? 3 20 bhAmika vAta bhAmika saTa vyAkhyAo 3 49 | AjJA pAlananuM mahattva 4 kara SER mananIyasuvAkyo che * je te kahevAya ke je sarvathA karmonAM chebaMdhanamAMthI aLagA thavAnI vAtane satata ! 8. lakSamAM rAkhe. * svacchada pravRtti saMsAra vRddhinuM mukhya ghAtI karmane nAza karavA mATenuM lakSa dhImI che chanuM hoya che. ja guNI puruSane Adara guNAnurAga upajAve che. che che tethI karmonI nijA vadhu thAya che. je che nijerAnuM lakSa ArAdhaka jenuM mukhya che { hoya che , Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIra vi. saM. | visAmo 2494 juggo dhammassa vi, saM. 2024 ridhama maNizo Agamo, saM. 18 varSa 3 pustaka mAha dharmaArAdhanAnI saphaLatA mATe 21 guNenI AvazyakatAnuM rahasya rakhaDapIne aMta zI rIte Ave? zAstrakAra mahArAjA bhavya jInA paramepakAra mATe dharma ratnaprakaraNa nAma zubha graMthamAM jaNAve che ke : A jIva A saMsAramAM anAdi kALathI rakhaDyA kare che, bhaTakyA kare che, paraMtu tenI A rakhaDapaTTane aMta Avyo nathI. paNa kharI vAta e che ke e rakhaDapaTTIne aMta lAva ApaNane game che? jo tene aMta lAvavAne gamatuM hoya te aMta lAvavAnA upAyarUpa dharmAcaraNa para prIti thayA vinA na rahe ! bhAgyavAna ! ahIM tame kadAca evI zaMkA karaze ke - "ApaNe A janma-cAlu bhavanI vAtane paNa barAbara yAda rAkhI zakatA nathI! ane gayA janmamAM ApaNe zA zA kho Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavyAM hatAM? zA zA kAryo AdaryA hatAM! ane saMsAraprapaMcamAM ApaNe ke bhAga bhajavyuM hatuM, te paNa ApaNe jANatA nathI! eTale ApaNane cAlu bhavanI ghaNI bAbatane ke gayA bhavane paNa khyAla nathI, te pachI amArI AgaLa anAdi kALanI vAta karavI e vRthA che. arthAt "bheMsa AgaLa bhAgavata' vAMcavA barAbara che. mATe dharmopadeza ke anAdikALanI vAte na uccAratAM ane anAdikALanI rakhaDapaTTIne amArI AgaLa ullekha na karatAM ane sIdhe ja dharmopadeza deve ja ISTa che! vaLI janma-jarA-maraNanA bhaya viSe jyAre vivecana karavAmAM Ave che, tyAre tame e vAta paNa vicAravI jarUrI garbhamAM AtmAnI sthiti kevI hatI? teneya ApaNane kaze khyAla nathI. samajaNavALI dazAmAM mANasanI buddhi jAgRta hoya che, ane tethI te vIMchI vagere vastuone dareka vakhate pratyakSa na jevA chatAM tene khyAla karI zake che, ane tenAthI bacavAnA prayatno Adare che. jaMgalamAM sApa haze ja, e. kAMI nizcaya hoto nathIchatAM "sApa Avo hoya che ane tenA pariNAme AvA bhayaMkara che ema vicArI mANasamAtra e sApanA bhayathI jaMgalamAMthI jaladI pasAra thavAnA prayatna seve che! - jyAre sApa jevI sAdhAraNa vastuonA bhayane mANasa jANe che ane pachI tene choDavAnA yatna Adare che! te garbha vAsa jevI kaThaNa dazAne mANasane tenI samajaNa avasthAmAM khyAla Avato hoya, kharekharo khyAla AvatuM hoya, te manuSya zuM e garbhavAsathI bacavAnA yatna na kare? jarUra kare. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANasane je garbhavAsanI kAramI sthitine khyAla hoya ke e bhayaMkara dazAnI samajaNa avasthAmAM je sAcI kalpanA paNa karI zakatuM hoya te avazya te e dazAne tyAga karavA prayatnazIla thAya ane tene kahevuM paNa na paDe ke "bhAI! janmajarA-maraNanA AvA AvA vikarALa saMkaTo tAre mAthe DAcuM phADIne UbhAM che ! " mATe kahevAya che ke - manuSyane je garbhavAsanI bhayaMkara dazAnuM bhAna heta, te te eka paLane mATe paNa dharmane mArga na choData, pApanI pravRtti na Adarata ane adharmane pathe na jAta!" garbhavAsanI sthiti viSe matabheda nathI. paNa A uparathI garbhanI zAstromAM varNavelI sthiti viSe zaMkAzIla thavAnI jarUra nathI kemake-garbhavAsanI sthiti dareka dharma, dareka saMpradAya svIkAre che. garbhavAsanA dukhe paNa e badhAne kabUla che. ( hiMdue zrIkRSNane bhagavAna mAne che, paNa temane paNa duHkhI garbhavAsa bhegava paDaye hatuM ema temanuM bhAgavata ja kahe che. khristIo pitAnA karatAM mAtAnA premane vadhAre kiMmata lekhatA, temanA pagaMbara jIsasa krAIsTanA pitA na hatA ema mAne che, paraMtu teo kahe che ke kaITane paNa mariyamanA udaramAM nava mAsa garbha dhAraNa karavo paDyo hato. IslAmanA sthApaka mahamadane siddhAMta evo che ke Izvara keIne bApa paNa nathI ane mAtA paNa nathI !" chatAM garbhavAsa-garbha vAsanI sthitine InkAra te paNa karI zakayA nathI. arthAt dareka dharma, saMpradAya sau keI garbhanI sthiti kabUla rAkhe che, paraMtu te chatAM e sthitine TALavAne vyavasthita yatna keIpaNa saMpradAyavALA nathI karatA. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A uparathI ko'ka ema kahI zake ke--" garbhanI sthiti bhayakara che e vAtane khyAla ja mAnavaprAMNIne AvI zakatA nathI, teA pachI upadezakoe upadeza samaye anAdikALanI ane gata bhavAnI lAMbI-lAMbI vAta cheDIne sIdheA ja upadeza ApavA joI e, kemake--manuSyanA janma jyAre-jyAre maLe che, tyAre tyAre zarIra sarjavuM paDe che, prasavanI AkarI vedanA bhAgavavI paDe che, ane mAtAnuM dUdha pIne gA kheALA, gaMdA vastrA ane gaMdA padArthomAM zayana karavu' paDe che; jo A vAtAnA paNa ApaNane khyAla nathI, te ApaNe gayA janmanI vAtAnu' smaraNa paNa tyAMthI karI zakavAnA. ghaNIvAra ApaNe gaI kAlanI vAta paNa pUrepUrI sa'bhArI- khyAlamAM lAvI zakatA nathI, te pachI ApaNI AgaLa anAdikALanI vAta thAya ane tenI bhUmikA upara upadeza devAya e sthiti "herA AgaLa gIta gAvA " jevI che. paraMtu ahI samajavA jevI vAta e che ke zAstrakAra mahArAjAee AvA aneka praznonA khulAsA zAstromAM chaNyA che ane tethI temanA kathanane AdhAre ame kahIe chIe ke-- mahAnubhAvA ! anaMtabhavAnI tamArI AgaLa vAta karavI e Avazyaka che ane temAM tamArA ja kalyANanI sAdhanAne zAsakonA hetu rahelA che. (kramazaH cAlu) Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che ER Agama rahasya dravyanaMdIrUpI trIje bheda (varSa 2pustaka 1 thI cAlu) prabhu mahAvIranA 27 bhavenuM rahasya bhagavAn mahAvIra mahArAjanA jIvane nayasAranA bhAvamAM prathama samyakatvanI prApti thaI ane tyAMthI sthaLa evA sattAvIza jenI gaNatrI karavAmAM AvI, ane sUkSama bhave te nayasAranA bhavathI mahAvIra mahArAjanA bhava sudhI asaMkhyAtA thaelA che, kemake je sUkSma bhAva asaMkhyAtA na laIe te marIcinA trIjA bhavathI mahAvIra mahArAjanA bhavanI vacce eka koDAkoDa sAgaropama thaI zake ja nahi, kemake te sattAvIza bhavamAM cauda bhava te audArika zarIranA ja gaNAya, phakta tera ja bhava vaikiya zarIranA gaNae ane tenuM AyuSya ekaThuM karIe te sauthI savAso sAgarapama eTale ja vakhata temAM jaI zake tema che, eTale bAkInA navANu lAkha navANu hajAra navase navANu kroDa ane navANu lAkha, navANa hajAra AThase agara pANI AThameM sAgarepama eTale kALa bhagavAna mahAvIra mahArAjane mukhyatAe sthAvarapaNAmAM gaye, ema mAnavuM paDe ane teTalA kALamAM harakeI audArika zarIranA asaM. khyAta bha thAya temAM Azcarya nathI. samyaktvanA ArSonI saMgati zAstrakAranA AvA spaSTa lakhANane AzrIne nayasAranA bhAvanuM ja samyaphava paheluM gaNIe te samyaktvanA AkarSe sattAvIza sthaLa bhAvamAM thaelA sivAya bIje thaelA mAnI zakAya ema nathI, Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 AgamajjAta kemake sUkSma lavAmAM ane temAM paNa sthAvarapaNAmAM kAma graMthika ke saiddhAMtika koi paNa matanI apekSAe samyaktvanI utpatti teA che ja nahi, ane tethI samyaktvanA AkarSInI apekSAe vicAra karIe tA kSetrapalyeApamanA asaMkhyAta bhAga jeTalI vakhata eka jIvane samyaktvanuM AvavuM javuM thAya che, tethI bhagavAn mahAvIr mahArAjane paNa kadAca tevA AkarSI teTalA bhavA sudhI thayA paNa hAya tA temAM sathA niSedha karI zakAya tema nathI, ane bhagavAna haribhadrasUrijIe trileAkanAtha bhagavAna mahAvIranA adhikArane aMge 'ghoSita AraNya' evA aSTakajInA zlokamAM dhi' (samyaktva)ne 'vara' evuM je vizeSaNa ApyuM che, te tIthaMkarapaNArUpI phaLe karIne phalita thavAvALA samyaktvane zreSTha gaNIne ApyuM hAya te temAM kaMi Azcaya nathI. tIrthaMkaranA varabAdhimAM viziSTatA jo ke sAmAnya rIte tIkara nahi thavAvALA bIjA jIvAnA samyaktva karatAM tIthaMkara thavAvALA jIvAnu` samyaktva zreSTha gaNAya ja che, paNa upara jaNAvelI apekSAe paNa te nayasAranA bhavanA samyaktvane zreSTha samyaktva gaNI vadhi tarIke gaNAya ane tethI ja tIrthaMkarapaNAnA kAraNabhUta samyaktvanA lAbha nayasAranA bhavamAM gaNI viziSTa samyaktvanI apekSAe zAstrakAro mAM zista sRlittA' vigere kahI nigama vigere dvArAmAM mithyAtvanA vAstavika nigaRRma nayasAranA bhavathI ja gaNAve te temAM temAM kaMi Azcaya nathI. vastutaH nayasAranA bhavamAM samyaktva pAmyA che, e vAtamAM keAI jAtanA vicArane avakAza nathI. have te nayasAranA bhavamAM samyaktva pAmavA pahelAM paNa te AtmA kevA paropakAra dRSTivALA che te vicArIeH joke zAstrakAro cAkakhA zabdomAM paravAhita aratha vAghata patra f evA aSTakajInA vacanathI temaja lalitavistAmAM jaNAvelA Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM prArthaghanina paNaanItaravA vigere jaNAvelA vacanethI dhilAbha thayA pachI te jarUra dareka tIrthaMkara parArtha eTale parahita karavAnA vyasanavALA ja! eTale te vagara cena ja paDe nahi evI sthitivALA ane svArthane gauNa karavAvALA ja hoya che, paNa bhagavAna mahAvIra mahArAja te samyaktva pAmavA pahelAM paNa parArthanA vyasanavALA hatA ema nayasAranA bhavamAM teozrIne samyaktva prApta thavAnI pahelAnI avasthA vicAratAM spaSTa mAlama paDI Ave che. nayasAranA bhavamAM parArtha vyasanIpaNuM zAstrane jANanAra ane bhagavAna mahAvIra mahArAjanA caritrane sAMbhaLanAra dareka manuSyane e yAda haze ke te nayasAra eka gAmanA talATI hatA, ane te talATIpaNuM chatAM teo paropakAramAM pravRtta thAya teja navAI jevuM che, kemake jeone gAmaDAonA talATIonI dazAne anubhava haze te spaSTapaNe samajI zakaze ke gAmaDAnA ajJAna ane majUravargonI sAthe satata vyavahAra karavAnuM hovAthI temaja dareka sthAne rAjAnI Avakane ja vadhAravAnI leha lAgelI hovAthI ane sAthe garIbavarga pAsethI paNa pitAnI nirvAha mATenI AjIvikA kADhavAnI hovAthI te talATInA magajanI kevI cakamadazA haiya? ane tenA vacanamAM kevI uddhatAI hoya! e anubhava karanArAone saheje mAlama paDe tema che, te evI dazAvALI padavIe bhagavAna mahAvIra mahArAjA nayasAranA bhAvamAM rahyA hatA ane tevI padavImAM AgaLa jaNAvIzuM te pramANe parepakAranI buddhi thavI te asaMbhavita nahi te duHsaMbhavita te jarUra mAnIe, chatAM te AtmAnI svAbhAvika uttamatA hovAne lIdhe tevI padavImAM paNa popakAra karavAnI vRtti thaI che te temanA parArthavyasanIpaNAnA svabhAvane ja AbhArI che. parArtha vyasanIpaNuM temaja svArthanuM gauNapaNuM hovAthI ja tevI talATInI padavImAM rahele paNa te nayasAra lAkaDAM sarakhI cIja paNa garIba upara trAsa ke veTharUpe nahi letAM pite ja pitAnA Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata lAkaDAM mATe jaMgalamAM pravAsa kare che. upalaka daSTie vartamAna jamAnAnA gAmaDAnA talATIone dekhanAra manuSyane Azcarya thAya che ke gAmane talATI thaIne lAkaDAM levA mATe bahAra kema jAya? paNI tIrthaMkaranA AtmAonA svabhAvane samajanArA manuSya spaSTa paNe samajI zakaze ke bALavAne joItI lAkaDAM jevI cIja paNa te nayasAra talATI tIrthakarane jIva hevAthI garIbonA lehIthI kharaDAelI levA mAgato na hato. paramArthavRttinuM rahasya yAda rAkhavuM ke bhaktibhAvathI ke ullAsathI apAtI cIjo e lehIthI kharaDAelI nathI, paNa je cIjo garIba ke zrImaMta pAsethI tenI marajI nahi chatAM pharaja pADIne dabAvIne ke kaI paNa jAtane baLAtkAra karIne levAmAM ke apAvavAmAM Ave te temAM ja lehIthI kharaDAelApaNuM che, paNa je vastu pitAnA AtmAnA hitane mATe dharmabuddhithI ke kalyANabuddhithI karavAmAM Ave te vastu vAstavika rIte lehIthI kharaDAelI ja nathI, paNa jeone hita ke kalyANanI rUci nathI, eTaluM ja nahi paNa bIjAonA hita ane kalyANane aMge arUcivALA heI hita ke kalyANanA athI ane udhe raste deravA taiyAra thaelA cha ja tevI hita ane kalyANa mATe karAtI vastune lehIthI kharADAelI kahevAne taiyAra thAya. tatvathI te te hita ane kalyANane mATe karAtI vastu lehIthI kharaDAelI hatI nathI, paNa te vastune dekhanArAo lehIthI kharaDAelAM cazmAne ja dhAraNa karanArA heI teone hita ane kalyANanI vastu lehIthI kharaDAelI lAge che, paNa AzcaryanI vAta che ke duniyAdArI, kuTuMba, mitra, sagAMsaMbaMdhI ke pitAnA peTane mATe karAtI vastumAM te cazmAo utarI jAya che, ane koI vicitra cazmAthI dekhatA heine te duniyAdArI vigerenI vastuone lehIthI kharaDAelI mAnavI te dUra rahI, paNa prathama kartavya tarIke te vastu gaNavAmAM Ave che. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 8-thuM nayasAranI viziSTa cittavRtti have mULa vastu upara AvatAM koI paNa adhikArI pitAnA adhikAranI bahAra je paNa pitAnA tAbedAra mANasa pAse kArya karAve agara vastu paDAve ke te tAbedAra mANasanI sthiti dekhyA sivAya tenI upara kAryane be nAkhe, e badhuM garIbanA lehIe kharaDAeluM gaNAya, tethI ja A nayasAra ke je bhagavAna mahAvIra mahArAjAne jIva hatuM, te talATInI sthitimAM chatAM paNa pitAne bALavAnAM lAkaDAM joIe te sarakhI cIja paNa garIbanA lehIthI kharaDAelI letuM na hatuM, ane tethI ja bALavAnAM lAkaDAM mATe paNa talATIne jaMgalamAM lAkaDAM kApavA javuM paDe te nyAyapurassara hoI tIrthaMkaranA jIvana mATe lAyaka ja hatuM. eka bAvaLanA lAkaDAM jevI cIja talATInI sthitimAM chatAM loko pAsethI baLajabarIthI je levA na mAge ane tevI sAmAnya cIjane mATe kharA bapore jaMgalamAM nivAsa kare, te manuSya te talATInI padavIne aMge adhikAra bahAranI gharagathu cIja levA mATe svapna paNa taiyAra na thAya, te hakIkata saheje samajI zakAya tevI che, ane je pitAnA svArthane mATe adhikAra bahAranI kaI paNa cI ja garIbanA lohIe karI kharaDAelI levA na mAge, te manuSya rAjAnA svArthane puSTa karavA khAtara garIbonI AMtaraDI kakaLAve nahiM te paNa svAbhAvika ja che. nayasAranI apUrva uttamatA zAstrakAroe talATIpaNamAM chatAM bALavAnA lAkaDAM levA mATe nayasArane khare bapore jaMgalamAM javAnuM jaNAvIne tenA AkhA bhavanuM rahasya samajAvI dIdheluM che. eTale ke nathI kaI pahelAMnA talATIne dhakako mArIne ke herAna karIne pote talATI baneletemaja rAjyanI Avaka vadhAravAnI zarate te talATI banela nathI, tathA pitAnA gharanA svArthane jorajulamathI piSavA mATe paNa te talATI banelai nathI. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata kahevuM ja paDaze ke te nayasArane maLeluM talATIpaNuM, temanI advitIya uttamatAne ja AbhArI hatuM, ane talATIpaNuM maLyA pachI paNa temanI te uttamatA gaMgAnA pravAhanI peThe AvyA hatapaNe vahI rahI hatI. jo ke nayasAranI jiMdagInA bIjA vRttAMte kaI paNa zAstramAM ullekhita thaelA jovAmAM AvatA nathI, chatAM talATIpaNAmAM bALavAnA lAkaDAM mATe jaMgalamAM madhyAhna vakhate nivAsa karavAnuM kareluM eka ja varNana cekhAnI bharelI hAMllImAMthI be dANA cAMpavAthI jema AkhI hAMllInI sthiti mAlama paDe, tema A eka bALavAnA lAkaDAM jevI cIjane mATe ApeluM varNana temanI svAbhAvika jidagIne citAra ApavA mATe basa che. bALavAnA lAkaDA mATe jaMgalamAM javAnuM rahasya vAcake spaSTapaNe samajI zake tema che ke bALavAnA lAkaDA jevI cIja kaIka ja vakhata joIe che ema nahiM. paNa te harahaMmezanI apanI cIja che, ane harahaMmezanI khapanI havA sAthe kiMmatamAM sarvathA najIvI che, te tevI kiMmatamAM sarvathA najIvI ane harahaMmezanI cIja chatAM paNa je garIbone dubhavIne levA na mAge ane tevI harahaMmezanI sAmAnya najIvI cIjane mATe sakhata unALAmAM, khare bapore, je manuSya vananivAsane prayAsa seve, te manuSya bIjI koI paNa cIja vagara adhikAre na le e svAbhAvika ja che. AvI rIte sakhata unALAnA madhyAhnanI vakhate vanavAsa sevIne paNa pitAne joItI cIja pite ja meLavavI, paNa sattAnI rUe ke lAja zaramathI paNa keInI pAsethI paNa tevI sAmAnya kiMmatavALI najIvI cIja na levI, evI pravRtti temanI AkhI jiMdagInI uttamatAne jaNAvavAne mATe Adarza rUpaja che. kemake jeone bIjAo pAsethI sattA ke lAjazarama, agara baLAtkArathI kaMI paNa cIja levAnI Teva paDI hoya te manuSya sakhata unALAmAM, kharA bapore Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM bALavAnAM lAkaDAM jevI sAmAnya cIja mATe jaMgalamAM javAnI IcchA svapna paNa kare nahiM. - A uparanI hakIkata vAMcavA ne vicAravAthI vAcakane nayasAra talATInA jIvanane Acho khyAla jarUra Avaze. AvI rIte jIvana vahenArA nayasAra talATI ke je bhagavAna mahAvIra mahArAjane jIva che temanuM jaMgalamAM, unALAmAM, madhyAhna vakhate rahevuM thayuM tevA vakhatamAM bhavitavyatAe ke uttama saMga meLavI ApyuM? ane nayasAranuM paropakArIpaNuM kevI rIte jhaLakyuM? ene vicAra have karIe. nayasAranI nirmaLa manovRtti bhagavAna mahAvIra mahArAjane jIva je nayasAra te talATInI padavImAM chatAM paNa nyAyane prANa samAna gaNanAra hovAthI temaja svamahenatathI maLavAvALI cIjane mATe paisAne vyaya karI karIne bhAre nahi karanAra hovAthI jagatamAM bekArInI bUmanuM kAraNa te banatuM na hatuM, ane tethI bALavAnA lAkaDAM paNa mUlyathI ke baLAkArathI levAnuM teNe pasaMda karyuM na hatuM, eTaluM ja nahi paNa unA LAnA sakhata tApanI vakhate paNa lAkaDAM kApavA jatAM kaI paNa anya manuSyane baLAtkArathI ke veThathI joDe lIdhA nathI. keTalIka vakhate nyAyane DeLa karanArA adhikArIo nyAyane DaLa karavAnI khAtara ja keTalAMka kAryo pitAne hAthe kare che, paNa temAM bIjA lekene eTalA badhA saMDe che ke te sarakArI kare ke Itarane veTha karatAM paNa te saMDerAmaNa bhAre thaI paDe, paNa A nayasAra tevA DeLaghAlu adhikArIonI mAphaka pote pitAnI joDe keI paNa itara rAjakIya nekara ke prajAjanane te lAkaDAM kApavAnA kAryamAM joDe saMDevyA nathI, paNa te nayasAra ekale ja unALA sarakhA sakhata garamInA divasemAM jaMgalamAM lAkaDAM kApavA nIkaLI paDyo che. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamajyota nayasAranI viziSTa bhavitavyatA jo ke A nayasAranA bhAgyamAM tevI anukULatA thavAnI bhavitavyatAja che, ane tethI ja keIne joDe lIdhe nathI, paNa te bhavitavyatAnI jaDa AjanmanI nyAyavRttine ja AbhArI che, ane tethI ja AgaLa jaNAvavAmAM Avaze tema sAdhu mahAtmAone pratilAbhavAne temaja je sArthathI te mahAtmAo chUTA paDI gayA hatA te sArthamAM te mahAtmAone bheLavavAne svayaM prayAsa karavAne vakhata Avyo. eTaluM te saheje samajI zakAya tema che ke je nayasAranI sAthe tenA tAbedAra bIjA manuSyo hota te sArthathI vikhUTA paDelA mahAtmAone pratilAbhavAne ane je sArthathI te chUTA paDyA hatA temAM bheLavavAnA prayAsa karavAnuM ahebhAgya nayasArane kadAca na paNa maLata, kemake adhikArapara ArUDha manuSya sattAnA daramAM matta hovAthI jema bIjAo pAsethI hukamathI kArya le che tema nayasAra paNa je te nyAyavRtti ane bhavitavyatAnI anukULatA na hota te joDene manuSya upara hukama karIne ja mAtra pitAne kRtArtha gaNata, ane tethI te mahAtmAone pratilAbhavAne ke sAthe sAthe bheLavavAne prayAsa karavAnuM tenA hAthamAM na Avata. A rIte je te nayasAra bIjA manuSya dvArA mahAtmAone ke sArthamAM meLavavAne udyama karatA te mArgamAM mahopakArI mahApuruSanA mukhakamaLamAMthI nIkaLelA dezanArUpI parAgane pAmavA te nayasArarUpI bhramara kaI paNa divasa bhAgyazALI thAta nahi, ane tIrthakara5NanA phaLarUpe phaLavAvALA vicitra tathA prakAranA bhavyatvanA paripAkarUpe bedhilAbhanI prAptithI kharekhara teo benasIba ja raheta! zrutajJAnamAM zravaNanuM mahatva ahIM prAsaMgika eka vAta samajavA-vicAravA jevI che kegurUmukhe gya rIte zravaNa karelA padArtho zrutajJAnanuM kAraNa bane che Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 13 pustaka 1-luM kemake kahyuM che ke "to kALA vALa roNA zALA pavi" eTale "sAMbhaLavAthI kalyANakArI kAryo (sArA rUpe) jANe che, ane sAMbhaLavAthI pApakArI kAryo (barAbarUpe) jANe che." eTale ke zruti ane zabda dvArA thatuM jJAna zrutajJAna rUpe pariName che e vAtane yathAyogya paNe vicAratAM ema samajI zakAya che ke-tIrthakara jevAne paNa Adya samyakatvanI prAptimAM svayaMsaMbuddhapaNuM chatAM gauNa paNe zravaNa ja kAraNarUpa thAya che. AgamanuM mahattva kayI rIte? arthAt jinazAsanamAM pustake zAstro-AgamanuM mahatva avichinna paraMparAe cAlyA AvatA tAtvika padArthonA zravaNanA aMga rUpe (gauNa) che, kharI mahattA te temAMnA pUrvAparAvidhI tAtvika padArthonI gurUgamathI avicchinna dhAraNAnI che. prAsaMgika rIte lipi ane bhASAne vicAra sUmarItie vicAratAM ema paNa jaNAya che ke bhagavAna RSabhadevajIthI je ke brAhmIlipi pravartelI che ane sarva tIrthakaronA vakhatamAM te lipi pravartatI rahelI che ane bhagavAna mahAvIra mahArAjanA vakhatamAM paNa te brAhmIlipi dezanI judI judI lipiorUpe thaI aDhAra bhedamAM vaheMcAIne paNa samagra A dezamAM pravartatI hatI, (juo samavAyAMga sattaramuM samavAya ane prajJApanA paheluM pada) ane te lipine uddezIne aDhAre dezamAM pravartatI bhASAne ardhamAgadhI bhASA tarIke kahevAmAM AvatI hatI tethI ja bhASyakAre "aDhAre dezI bhASAe mizrita bhASAne ja ardhamAgadhI" kahetA hatA, ane te ardhamAgadhI bhASA brAhmIlipinI sAthe ja pravartatI hatI (juo prajJApanA pada paheluM). A kAraNathI jUnAmAM jUnA zilAlekhe saMskRta bhASAmAM nahi paNuM ardhamAgadhI jevI bhASAmAM ja upalabdha thAya che, ane vyA Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14. Agamata karaNa upara bhASya karanAra pataMjali paNa judA judA dezanI bhASA jaNAvatAM saMskRta sivAyanI anya bhASAonuM ja sarva dezamAM vyApaka paNuM jaNAve che (juo rakSehAgamanuM bhASya). A lipine mukhya gaNIne ja karmabhUminuM karmabhUmipaNuM asi. ane kRSinI sAthe maSane laIne gaNavAmAM Ave che. karmabhUminI pAramArthika vyAkhyA kharekhara te asi, maSi ane kRSine lIdhe karmabhUmipaNuM nathI kemake asi, maSi ane kRSine lIdhe ja je karmabhUmipaNuM gaNIe te bharate ane airavatomAM paNa asi, maSi ane kRSine kALA kevaLa eka kaDAkeDa sAgaropamane dareka avasarpiNa, utsarpiNImAM hoI teTale ja kALa te te kSetranuM karmabhUmipaNuM thaze, ane bAkInA nava koDAkeDa sAgaropama te bharata, airAvatene karmabhUmi kahevAze nahi. AvAja keI kAraNasara TIkAkAra mahArAjAoe karmabhUmi zabdanI vyAkhyA karatAM che asi, maSi ane kRSinI vyAkhyAne gauNa karI" "je bhUmimAM samyagdarzanajJAna cAritradvArAe samasta karmane kSaya karAvI paramapadaprAptine vyApAra thAya te kSetrane karmabhUmi tarIke aMtya vyutpattithI jaNAvyAM che. pustaka rAkhavAmAM asaMyama chatAM saMyamanI saMgati AluM chatAM trilekanAtha tIrthaMkaranA Agamane brAhmIlipithI paNa lakhavAnA na hatAM ane tevI rIte lakhIne pustakarUpe te Aga mane je kaMI sAdhu rAkhe tene haMmezanuM prAyazcitta AvatuM hatuM, paNa A prAyazcittanuM vidhAna tyAM sudhI ja hatuM ke jyAM sudhI zAsananA dhuraMdhara AcAryo ane muni mahArAjAe tIvratama prahaNazakti ane dhAraNAzaktine dharAvatA hatA, paNa jyAre grahaNazakti ane dhAraNazaktinI khAmI thaI, tyAre trilekanAtha tIrthakarenA vacanene viccheda nahi thavA mATe tema ja cAritranI prApti, sthiti ane. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM zuddhinuM AlaMbana viccheda na thAya mATe te AgamanA pustake rAkha vAnI mahApuruSone chUTa maLI (juo bRhatakalpabhASya). eTaluM ja nahi paNa zrI cUrNikAra mahArAje zrI dazavaikAlikanI vyAkhyA karatAM spaSTapaNe jaNAvyuM ke "AgamajJAnanA avicchedane mATe ane caraNakaraNanI prApti vigere mATe rakhAtAM pustake kuSamA kALane aMge saMjamarUpa che." pustakanI prAcInatA-arvAcInatAnuM rahasya ATaluM chatAM vastusthitine nahi samajanArA keTalAka ajANa. manuSya pote prathama pustaka lakhavAM zarU karyA che ane pitAnA graMtha prAcIna che" evuM vAstavika nahi chatAM paNa khoTI rIte samajAvavA mAge che ema kahIne teo pitAnA AcAryonI paraMparAmAM grahaNa-dhAraNazaktinuM vaheluM devALuM AvyuM" ema ADakatarI rIte kabula kare che. sarva keIne e vAta te kabula ja che ke jyAM sudhI grahaNa. dhAraNAzaktinI tIvratA rahI tyAM sudhI zruti, smRti, Agame ke digaMbaranA hisAbe zAstro lakhavAnI jarUra keIne paNa paDI na hatI, hitu jema jema grahaNa-dhAraNAzaktinI maMdatA thatI gaI tema tema kRti, smRti, Agamo ke digaMbaronA hisAbe zAstro lakhavAnI pharaja paDI. eTale sAcI agara beTI jema duniyAnI kahevata che. ke "jene ghera vaheluM khUTayuM te vahele gujarAtamAM Avyo tevI rIte je samudAyamAM grahaNadhAraNazaktinI khAmI vahelI zarU thaI teNe vaheluM lakhavA mAMDayuM, arthAt "pahelAM thaelA lakhANa uparathI prAmANikatAne garva rAkha" tenA karatAM graMthanI prAmANikatA dhAravI" teja sajane ucita che, A uparathI sApha dIvA jevuM che ke "bhagavAnanA Agamane viccheda mAnI jeo AcAryonA kalpita graMthane bhagavAne kahelA tarIke jaNAvavA jAya, teo paMDita. pariSadamAM te piSAya tema nathI." Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama yAta 16 tItha``karAnu' AdithI svayaMsaMbuddhapaNu uparanI sarva hakIkata vicAratAM sava tIthaMkarA, gaNadharo, zrutakevaLIe vigere mahAnubhAvA mAtra zravaNane aMge (nahi ke pustakane a Mge) samyaktva pAmyA, sanI sthiratA karI, zuddhi karI, evI ja rIte A nayasArane paNa zravaNudvArAe ja tattvajJAna prApta thayuM ane jIvAjIvAdika tattvanI jJeyaAdipaNe yathAsthita zraddhA thai, paNu A sarvAM prApti nayasAranA AjanmathI pravatelA nItiyuktapaNAne AbhArI che, ane A hetunI mukhyatA laine caityavaMdanasUtranA vyAkhyAkAra bhagavAn haribhadrasUrijI dareka tItha karAnI AdyasamyaktvanI prAptimAM paNa svayaMbuddhapaNu' jaNAve che. svayaM'sa'buddhanu rahasya vyAkhyAkAra mahArAjA spaSTa zabdomAM jaNAve che ke " joke tIrthakara mahArAjAone AdhasamyakRtvanuM utpanna thavuM gurumahArAjanI dezanAAdine cAge hoya che, te paNa te dezanAthI teone samyaktva pAmavAmAM mukhyapaNu temanA AtmAonA svabhAvanu ja hAya che, ane tethI tee AdyasamyaktvanI prAptimAM paNa straya samuddha gaNI zakAya che. A rItanI vyAkhyAkAranI hakIkata hRdayamAM letAM nayasAranA bhavamAM thaelI AdyasamyakRtvanI prAptimAM tenI nItimattAne mukhya kAraNa tarIke gaNIe tA temAM koipaNa prakAre anucitapaNuM gaNAya nahi, eTale ke nayasAra pete talATI chatAM nItimattAne aMge unALAmAM ekaleA lAkaDAM kApavA gayA ane tethI tene sAthathI vikhUTA paDelA mahAtmAne pratikAbhavAne ane sAtha mAM te mahAtmAone bheLavavA mAmAM jatAM jinapraNIta dharmanI dezanAnA lAbha maLyA. nyAyavRttinA lokottaramA sAthe sabaMdha AgaLanA bhAgamAM zruta, lipi vigerenA mAtra prAsaMgika vicAra jaNAvyA. cAlu adhikAramAM eTaluM ja samajavAnuM che ke trilokanAtha Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM bhagavAna mahAvIra mahArAjanA pahelA namrasAranA bhavamAM je samyakatvanI prApti thaI che te zAstra ke eNthenA vAcanathI thaelI nathI, paNa svayaM mekSamArgane mATe pravatelA ane jagatanA jIvamAtrane te mArge pravartAvavAnI icchAvALA mahApuruSanA vacanAmRtane sAMbhaLavAthI ja thaelI che, ane tevI rIte vacanAmRtanuM zravaNa nayasArane mArge cAlatA muni mahArAjanA UpadezarUpe ja thaeluM che. te je te talATInI padavInA ThAThamAM ke bIjA keI paNa kAraNasara bIjA sAmAnya manuSyane paNa je joDe laI gayA hatA te mahApuruSanA vacanAmRtanuM pAna ane tethI te samyakatvane lAbha te meLavI zakata ja nahi. sAmAnyathI adhikAra upara ArUDha thaele manuSya tevuM kArya tAbAnA mANasane ja bhaLAvI de, ane sAthe rahelA tAbedAra manuSyanI paNa evI pharaja rahe ke pitAnA murabbI adhikArInA hukamathI agara pitAnI lAgaNIthI tevuM kArya adhikArIne nahi karavA detAM pite ja kare ane je tema bane te upara jaNAvyA pramANe nayasArano jIva mahApuruSanA upadezathI ane samyaktvathI vaMcita ja raheta, paNa te nayasAranI nyAyavRttinI apUrvatAe ja tene pitAne svayaM grISmakALamAM pitAne mATe joItAM lAkaDAM levA mATe jaMgalamAM javAnuM thayuM, ane tethI ja mahApuruSanA upadezAmRtanuM pAna ane te dvArA samyaktvane lAbha teo meLavI zakyA. A nayasAranI nyAyavRttinuM phaLa jaIne harakeI samajadAra manuSya nyAyasaMpadmavibhavapaNu vigere mAnusArInA pAMtrIsa guNe AkhA kuTuMbamAM samyaktvAdi rUpa mArganI prApti thavAnA bIja nAkhanAra che' zAsakAroe kahelI A hakIkata saheje samajI zakaze. jo ke nayasAranI pUrve jaNAvelI nyAyavRttine sIdho saMbaMdha laukika mArganI sAthe ja che, paNa lekattara mArganI sAthe ene saMbaMdha nathI, chatAM e nyAyavRtti loke Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata ttaramAga prApta karAvavAmAM nayasArane keTalI badhI najIka saMbaMdhavALI thaI? te vAcaka saheje samajI zake tema che. nayasAranA dAnanI mArmikatA pUrve jaNAvyA pramANe nayasAra joke nyAyavRttinA dhoraNe kevaLa lAkaDAM kApavA mATe jaMgalamAM gaye che, paNa jeo prAcInakALanI sthitine jANe che teo saheje samajI zake tema che ke jaMgalamAM janAre kaI paNa musAphara ke kAryAthI khAnapAnane saMga rAkhyA sivAya jaMgalamAM jato nathI, te pachI jene jaMgalamAM kASTane samudAya kApIne ekaTho kare che, te manuSya gherathI khAnapAnane sAthe baMdobasta karI jAya temAM Azcarya nathI. vaLI nayasAra je jaMgala tarapha kASTa kApavAne mATe gaye che te jaMgala sAmAnya be gAma vaccenA vana jevuM na hotuM, paNa eka bhayaMkara jaMgalanA kinArA upara AveluM te jagala hatuM, arthAt spaSTapaNe samajI zaThAya tema che ke je sthAne te lAkaDAM kApavA gaye che te sthAna eka bhayaMkara jaMgalane ja bhAga che ane tevA jaMgalamAM lAkaDAM kApavA janArA manuSya pitAne mATe khAnapAnanI sAmagrI sAthe rAkhe te vizeSa saMbhavita che. A vastune vicAranArA manuSyathI lAkaDAM kApavA gaelA manuSya pAse khAnapAna kyAMthI hoya? ane te munione pratilAle kyAMthI? evI zaMkAne sthAna ApI zakAya ja nahi. temAM paNa nayasAra madhyAhnakALa paNa jaMgalamAM gALanAre hovAthI khAna pAnane baMdebasta pitAnI sAthe rAkhe e svAbhAvika ja che. gRhasthane mATe dAnadharmanI mahattA A sthAne eka bIjI vAta paNa yAda rAkhavAnI che ke sadugRhastha pitAne uddezIne paNa khAnapAnane baMdebasta kare te kevaLa kevaLa pitAnA peTa purato te heya ja nahi. je Aja-kAlanA keTalAka peTa dekhIne raI karanArAnI peThe te nayasAra paNa mAtra Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM pitAnA khAvA puratuM ja jaMgalamAM laI gayA hota, te te jaMgalamAM bhUlA paDIne AvelA mahApuruSone paNa bhejana ApavAne bhAgyazALI thaI zakata nahi, paNa jema nItizAstrakAroe khuda rAMdhavAnI apekSAe paNa "paverI tu te ratna, phula nAthathA rita " eTale satparune AhAra rAMdhavA mATe karAte udyama sva ane pArane khAvAne uddezIne hoya che, paraMtu keI paNa divasa ekalA pitAne mATe rAMdhavAne udyama puruSe kare nahi, tevI rIte A nayasAra paNa jaMgalamAM jatAM potAne mATe khAnapAnane je baMdebasta kare che, te pitAne uddezIne chatAM paNa mitaMpanI mAphaka ekale pitAnA ja purate nahi paNa pitAnI mAphaka bIjAne paNa upagamAM Ave tevo pracura khAnapAnane saMbaMdha kare joIe. zAstrakAroe tela, AmaLAM vigere adhikAraNe adhika rAkhavAnI manAI karI che, te paNa khAnapAnane aMge te zAstrakAroe gRhasthane aMge adhikatAne guNa tarIke jaNAvelI che, ane tethI ja sthAna sthAna udAra sadgahasthanA varNanaNa viziparAmara arthAta AkhA kuTuMbane khAtAMpItAM paNa ghaNuM bhakta pAna vadheluM che ema jaNAvI saMgrahasthAne khAnapAnanI adhikatA e guNa jaNAvela che. dAnadharmathI sadgahasthapaNuM A adhikatA teja saMgrahasthAne zobhe ke jeo aucitya ane anukaMpAdAnamAM lAbha mAnatA hoya, paNa jeo bhIkhamajInA bhItara bhISaNanA bhaMga thaI paDayA hoya ane jemaNe ucitadAna tathA anukaMpAdAnane dezavaTe dadhela hoya tevAone raseI karatAM ke khAnapAna letAM mitapa karatAM paNa burI dAnate rahevAnuM thAya ane tethI tevAone zAstramAM varNavelI saMgrahasthatA svane paNa na Ave te svAbhAvikaja che, eTaluM ja nahi paNa zuddha munione tevAone gherathI AhArapANI levuM te paNa kalpI zake nahi, Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jebamAM muni lai ane rathamAM bhaLI 9 kAMI Agamata kAraNa ke mikhamanI bhaThThImAM bhujAelAoe pitAnA jeTaluM ja kareluM hovAthI te azanapAnamAMthI jeTaluM muni leze teTaluM te bhikhamanI bhaThThIvALAne ochuM paDavAthI aMtarAya thaze, ane kaI paNa jIvane aMtarAya thAya tevuM azanapAna zuddha muni laI zake nahi. kadAca bhayaMkara bhikhamapaMthanA lekhamAM bheLavAelAnA gherathI kaI munie ajANapaNe kAMIpaNa azanapAna lIdhuM te pachI te bhIkhamapaMthamAM bhaLI gaelAne navuM azanapAna taiyAra karavuM paDaze ane tethI zuddha munine pazcAtakama nAmane deSa lAgaze. je kuTuMbanA manuSyane aMge AvI rIte thAya te ekalA nayasArane aMge karelA khAnapAnanA baMdobastamAM ghaNA munio kevI rIte AhArapANI meLavI zakyA hota? pUrve jaNAvyA pramANe sadgasthanI rItie potAnA ekalAne uddezIne karelo paNa khAnapAnane baMdebasta bhikhamapaMthanA bhikhArIo je na hate paNa saddagRhasthane lAyakane ja hato ane tethI ja te nayasAra jaMgalamAM pitAne mATe ANelA azanapAna mAMthI ghaNuM munio mATe supAtradAnane lAbha meLavavA bhAgyazALI thaye. AvI rIte vipula sAmagrI sAthe nayasAra lAkaDAM mATe te zuM paNa tatvathI samyaktva mATe dravyathI jaMgalamAM paNa bhAvathI samyaktvanI sahela karavA nIkaLela hoya tema te jaMgalamAM AvyA. dUra jaMgalamAM gayela nayasAranI dAnasacinI mahattA eka vAta spaSTa rIte jaNAya che ke lAkaDAM kApavA javAvALA manuSya najIkanA sthAnamAM lAkaDAM kApavAnA hoya che te paNa pAchalI rAtrie nIkaLI jAya che ane sUryodaya thavA detA nathI, te A nayasArane te dUra jaMgalamAM lAkaDAM kApavA javAnuM hatuM, tethI te pAchalI rAtre nIkaLe te svAbhAvika ja che. jaMgalamAM dUra javAnI vAta eTalA uparathI samajAya che ke jo lAkaDAM kApavAnA sthAnathI gAma najIka hota te te nayasAra sAdhuone gAmamAMja ekalata Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM - 2 - ane te suvihita-ziromaNi sAdhuo paNa te nayasAra pAsethI ekAnna grahaNa karata nahi, paNa te sAdhu mahAtmAo gAmamAM ja padhArata, paNa ema nathI banyuM, paraMtu ekalA nayasAranA pratilAbhelA annapANI te mahAtmAoe vAparelAM che, tethI ema jaNAya che ke te lAkaDAM kApavAnuM sthAna nayasAranA gAmathI ghaNuM dUra hevuM joIe, ane je te lAkaDAM kApavAnuM sthAna gAmathI dUra hoya te nayasArane pAchalI rAtrieja lAkaDAM kApavA gADuM laIne javuM paDe e svAbhAvika ja che. vaLI dUra jaMgalamAM lAkaDAM kApavA gaele manuSya pitAnuM lAkaDAM kApavAnuM kAma veLAsara zarU kare e saMbhavita che. nayasAranI uttamatAnuM lakSaNa A rIte nayasAre vahelethI lAkaDAM kApavAnuM kAma zarU kareluM che. unALAnA madhyAhnanA bAra vAgyA jevA samaya sudhI te lAkaDAM kApavAnA kAmamAM pravatele manuSya ke thAkI jAya te vAcakanI kalpanAnI bahAra nathI. A thAkanI atizayita sthiti jaNAvavAnuM kAraNa eTaluM ja ke evA atyaMta thAkanI vakhate paNa je manuSyanA aMtaH karaNamAM dayAnA jharaNAM chUTe che! te manuSya keTale badhe uttama have joIe? e samajAya tevuM che. nayasAranuM dAna anukaMpArarbha supAtradAna A sthAne yAda rAkhavAnI jarUra che ke A nayasAra zuddha deva, guru, dharmanI uttamatAne mAnanAro ke samyaktvavALe hajI thaele nathI, ane tethI te sAdhu mahAtmAone dekhe ane uttama supAtradAnanI bhAvanA tene thAya e asaMbhavita ja gaNAya, tavadaSTine dhAraNa karanArA, zuddha deva, guru ane dharmatatvane samajanArA zrAvakakuLamAM avatarelA manuSyo paNa bAla, vRddha ane plAna munivarene dAna detAM supAtra paNuM jANavA chatAM paNa te bAlAdikanI avasthAne laIne supAtradAna samajavA chatAM paNa anukaMpAmAM DhaLI jAya che, te pachI je nayasAra tatvadaSTithI vimukha che, devAdika tane samajAtuM nathI, Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 AgamajyAta tene supAtradAnanI buddhi Ave e mane ja nahi, arthAt e nayasAre dIdheluM dAna vastutaH supAtradAna chatAM paNa nayasAranI bhAvanAe te anukaMpAthI thaeluM supAtra dAna che. anuka`pA buddhie supAtradAna vaya kharU ? 44 O ahIM kadAca koika taraphathI ema kahI zakAya ke " anukaMpAdAnanA pAtramAM supAtrapaNAnI buddhithI jo dAna devAya te ekAMta pApakama ja badhAya che, " tevI rIte 'supAtradAnane lAyaka puruSAmAM paNa supAtradAnanI buddina rahetAM anuka`pAdAnarUpe viparyAsanI buddhi Ave te vastutaH te supAtradAna chatAM paNa dAtAnI anukaMpA buddhinA kAraNe suvihita mahAtmAe anukaM panIya thaI javAthI pAtra-viparyAsanA kANe ekAMta pApamaya ja thAya. " = tr ' paraMtu AvuM khelatA pahelAM zrI sthAnAMgasUtra tathA zrI bhagavatIjIsUtranA pATho tarapha jarA dhyAna devAnI jarUra che kemake " sAdhu-mahAtmAnI avajJA karIne sAdhu-mahAtmAne devAtuM dAna ja azubha dIrghAyuSanuM kAraNa gaNAvI ekAMta pApanu kAraNa " jaNAvyuM che, paNa "jyAM sAdhu mahAtmAnI avajJA na heAya te sthAne pAtranI uttamatA na jANavAthI supAtradAnabuddhina thatAM svAbhAvika dayAnI pazthitie anukapA buddhi thAya te temAM pApa badhAya ema kahI zakAya nahi." Aja kAraNathI zrI AdyaniyuktimAM paNa " AcAryAdikanI anuka'pAthI mahAbhAgyazALI evA gacchanI anukapA " jaNAvI anuka pAdAnanI paNuM uttamatA spaSTa jaNAvI che. anuka'pAmAM supAtrabuddhinI viSamatA joke guNahInamAM guNavattAnI buddhi karavAthI anuka'pAdAnamAM supAtrapaNAnI buddhi thAya, te pApabadha karAvanArI Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM haiya, paNa guNavAnamAM guNavAnapaNAnI buddhi na thAya teTalA mAtrathI te pApabaMdha kahI zakAya nahi, chatAM guNavAnamAM guNavAnapaNanI buddhi na thAya eTalA mAtrane azubha dIrdhAyuSanuM kAraNa mAnI mahApApabaMdha thavAnuM mAnIe, te anAdinA mithyAtvamAM eTale badhe pApabaMdha thaI jAya ke kaI paNa jIva UMce Ave ja nahi, paNa tavanI zraddhA nahi karavArUpa mithyAtvanI dazAe thatuM yathAbhadrakapaNuM paNa mahApApabaMdhanuM kAraNa ja banI jAya. tethI anukaMpAdAnanA viSayamAM supAtradAnapaNAnI buddhi ekAMta pApanuM kAraNa banI zake, kemake tene AzrIne zrI bhagavatIjI vigere sUtramAM phAsu ke aphAsu dAna denArAne aMge asaMyata, avirata vigere vizeSaNe jaNAvelAM che, eTale asaMyata, avirata, apratihataapratyAkhyAta-pApakarmavALAne saMyata-virata vigere mAnI dAna de te tene agraNImAM guNavattAne Arepa karavAthI ekAMta pApakarma thAya te svAbhAvika ja che, ane te mATe ja te sUtramAM asaMyata vigere vizeSaNe ApavA sAthe viTAmiNe evuM supAtradAnapaNane sUcavanArUM ja kRdaMta vApareluM che. vaLI tyAM niSedha paNa pApabaMdha jaNAvavA sAthe nijarane karele che, te paNa spaSTa jaNAve che ke supAtradAna nirjarAnI buddhithI devAya che ane te nirjarA ahIM (dAna levAvALe apAtra hovAthI) aMze paNa thatI nathI. zAstrIya ekAMta-pApanI vAtanuM rahasya vaLI ekAMta-pApakarmane baMdha jaNAvyA pachI nirAnA niSedhane prasaMga ja rahetuM nathI, chatAM je nirjarAne niSedha ekAMta pApakarmanuM vidhAna karavA chatAM kare paDyo che, te e vastu jaNAvavAne basa che ke "dAtAranI buddhi supAtrapaNunI hevAthI pariName baMdhanI apekSAe te dAtArane supAtradAnanI nijArA maLavI joIe" evuM koI samajI jAya nahi. kemake "kriyAe karma ane pariNAme baMdha" e vastu Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raka Agamota mAtra Akasmika sagonA palaTAne aMge thaelA kriyA ke pariNumanA palaTAnI vakhatanA pariNAmane ja AbhArI che, arthAta apAtramAM devAtA dAnanI vakhate je pAtrapaNAnI buddhi te pAtradAnanA phaLane devAne mATe sarvathA asamartha ja che. je ema na mAnIe te sarva jainetara leke hakIkate kudeva, kugurU, kudharmane paNa sudeva, suguru, sudharmanI buddhie ja mAne che, te te jenetarane paNa samyaktva-pariNAmavALA ja mAnavA joIe, paNa kaI paNa prakAre te jainetara samyaktvanA lAbhane meLavatA nathI, tenuM kAraNa e ja ke Akasmika saMgane palaTAne aMge kiyA ane pariNAmanI ulaTapAlaTa thavAnI hakIkata ahIM lAgu paDatI nathI, tethI te jainetara zuddha deva, zuddha guru ane zuddha dharmanI buddhie paNa kudeva, kuguru, ane kudharmane ArAdhatA hoI mithyAtvadazAmAM ja gaNAya che. jenazAsanane aMge paNa gezale, jamAli ane bIjA nine anusaranArAo je ke zuddhapaNAnI buddhithI ja anusaratA hatA te paNa te anusaranArAone zraddhArahita ja gaNavAmAM AvyA che. anukaMpAdAnanI bhadrakAdazAthI viziSTatA A hakIkata je na mAnIe te sudeva, suguru, sudharma ane kudeva, kuguru, kudharmanI parIkSAne avakAza ja na rahe, agara nirarthaka ja mAnavI paDe, eTale ke "apAtramAM pAtrapaNunI buddhithI apAtuM dAna sarvathA nijAnuM kAraNa na bane ane ekAMta pAbaMdhanuM ja kAraNa bane" ema spaSTapaNe mAnI zakIe, paNa tethI "supAtradAnanA pAtrata mahAtmAo tarapha pitAnI ajJAna ke bhadraka dazAne aMge supAtrapaNAnI buddhi na thAya agara samaju hevAne lIdhe supAtrapaNAnI buddhi hovA chatAM paNa suvihitaziromaNionI bAlAdika avasthAne aMge anukaMpA buddhi thaI jAya te teTalA mAtrathI te dAna denAre pApa bAMdhe che" ema kaI paNa prakAre kahI zakAya nahi, Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM 25 A ja kAraNathI vipAkasUtranA bIjA sukhavipAka nAmanA pahelA adhyayanamAM "mithyAtvI dazAmAM paNa subAhakumAre ApeluM supAtradAna mahAphaLadAyI jaNaveluM che." evI rIte ahIM paNa madhyAhnanA samaya sudhI sakhata mahenata karIne thAkela ane raghavAye thayele paNa nayasAra samyakatva pAme nathI, chatAM paNa suvihitaziromaNionI dukhita dazAne dekhIne anukaMpA karavA tarapha prerAele che, ane te ja anukaMpAnI jaDathI tevA sakhata tApamAM te AgaLa cAlI gaelA sAthenI sAthe bheLA karavA te munione joDe laIne cAle che. terApaMthIonI mAnyatAne rakAsa je A nayasAramAM bhayaMkara bhikhamapaMthIonI bhAvanA udbhavI hetI ane potAnA AtmAne aMge thatA duHkhamAM kamane kAraNa mAnI AkuLatA-vyAkuLatA na karavI" evA vAstavika upadezanI udhI asara laI "bIjA duHkhI prANIonA duHkhane dekhIne paNa lAgaNI na udabhavavI joIe" e dayAnA duzmanane behada dha nayasAranA magajamAM aMze paNa rahyo hota te A jaMgalamAMthI bhUlA paDI herAna thaI, bhUkhyA ane tarasyA thayelA mahAtmAone dekhyA chatAM paNa terApaMthInA kahevAtA tAraNa hAranA trApAne nAme DUbatA manuSyanI mAphaka vivekarahita banya hita ane tethI te nayasArane aze paNa anukaMpA Avata nahi, azana-pAna vigere Apata nahi ane sArthamAM bheLavavA mATe sakhata garamImAM sAthe javAnuM te svapna paNa sevata nahi, paraMtu lekettara mArge javAvALA samagra jene ane kettara mArgane na samajanArA jainetare paNa bhayaMkara bhikhamapaMthIonA jevA dayAnA duzmana detA nathI, tethI ja A nayasAra mithyAtvI chatAM paNa dayAnA apUrva jharaNAmAM praveza karI zakyo. ema kahIe te paNa khoTuM nathI ke nayasAranA hRdayamAM ugavA pAmelI hudayaMgama anukaMpAtAnA manahara phaLarUpe ja mahAvIrapaNuM Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata thaeluM che, ane teja anukaMpAnA phaLarUpa trilekapUjya, sarvajJa mahAvIra mahArAjanA vikAlAbAdhita-avicchinnaprabhAvazALI zAsanane pAmavAne A jagata bhAgyazALI thaeluM che. je anukaMpArUpI jaLa nayasAranA hRdayamAM na hota te, na te thAta nayasArane samakita!na thAta bhagavAna mahAvIra ! te pachI A jagata avicchi ja prabhAvazALI zAsanane pAmata ja kyAMthI ? terApaMthIonI mAnyatAne pheTa anukaMpAdAnane uThAvavAvALA terApaMthIo taraphathI kaI vakhata ema paNa kahevAmAM Ave che ke "asaMyatane dAna devAthI tenA asaMyamanI anumati thAya ane tethI dAna denArane te asaMyatanA aDhAre pApasthAnakanI anumodanAthI mahApApa lAge arthAta emanA kahevA pramANe "hiMsA karanArAne ekaluM hiMsAnuM pApa lAge che, tyAre anukaMpAdAna denArane aDhAra pApA sthAnake lAge che," paNa A kathana zAsavirUddha tema ja yuktithI paNa virUddha heI kaI paNa sujJa manuSya mAnI zake tema nathI. kemake jeoe sAdhupaNuM laI sarvavirati aMgIkAra karI nathI, teo dAna de ke na de te paNa sarva jagatanA chanA aDhAre pApasthAnakanI anumodanAnA bhAgIdAra che ja, anumodanAthI AvatA pApakarmanuM rekANu grahasthane hetuM ja nathI, paNa te anumadanAnA pApanuM rokANa te sarvavirativALA sAdhuone ja hoya che ane tethI ja bhagavatIjI vigeremAM zrAvakene mATe dvividha-trividha eTale mana, vacana, kAyAthI karavuM nahi, karAvavuM nahi evAM ja utkRSTathI paccakakhANa kahyA che, chatAM gRhasthane paNa hiMsAdika saMbaMdhI trividha paracakhANa mAnavAmAM Ave te sAdhu ane zrAvakapaNAmAM kaI paNa jAtane pharaka rahe nahi, ane tethI zrAvakane cethuM ane pAMcamuM guNaThANuM tathA sAdhune cha guNaThANuM e pharaka rahI zake nahi Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM terApaMthIonI vikRta mAnyatAne pratikAra vaLI aviratane anukaMpAbuddhithI paNa dAna detAM je tenI aviratinuM piSaNa gaNI tenI anumodanA gaNavAmAM Ave te pAMcamA guNaThANAthI bAramA guNaThANa sudhInA cha jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya ane aMtarAyathI bharelA hoI teone paNa dAna denAre jJAnAvaraNIya AdinA piSaNane karanAre thaI te ghAtakarmanA anu. mAdaka kema nahi bane ane tethI mahApApI kema nahi thAya? vaLI te bhikhapaMthInA ToLAMne paNa dAna ApanAre manuSya te bhikhamapaMthInA TeLAmAM vItarAgatA ane sadA apramattatA na hovAthI te TeLAMnA bhekhadhArInA AtmAmAM rahelA pramAda, kaSAya ane hiMsAdikanI anumodanA karanAre thaI mahApApI kema na bane ? vaLI, dayAnA duzmanonI apekSAe te zrI jJAtAsUtramAM kahelI ane meghakumAranA jIva-hAthIe karelI sasalAnI dayA aDhAra pApasthAnakanI anumodanAvALI thaI jAta, paNa zAstrakAre te teja hAthIe karelI sasalAnI dayAthI hAthIne manuSyabhava vigerenI prApti rUpa lAbha jaNAvyuM che. AvI rIte "anukaMpAdAnane niSedha zAstravirUddha che" ema spaSTapaNe jANI zakAya che. have e anukaMpAne niSedha yuktithI virUddha kevI rIte che ane nayasArane anukaMpAne prasaMga kevI rIte Ave che te ApaNe vicArIe. nayasAranI anukaMpAnI viziSTa bhUmikA pUrvakALamAM evA keTalAka pratiSThita leke hatA ke jeo lekenA samUha eTale sAthane sAthe laIne dezAMtare vepAra mATe prayANa karatA hatA ane tethI tevA pratiSThitene sArthavAha tarIke gaNavAmAM AvatA hatA. jevI rIte yugAdi bhagavAna zrI RSabhadevajIe dhanA sArthavAhanA bhavamAM sarva lekanI saMbhALa levAnI jAherAta sAthe sAthe kADhI sArthavAhapaNuM karyuM hatuM, Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamajyAta te rIte A nayasAranA bhava vakhate paNa kAika pratiSThita sagRhasthe kAika sArA zaheramAMthI krIna, anAtha vigerene tenI aDacaNA dUra karavAnI jAherAta pUrvaka ane sAtha'mAM sAthe AvatA dareka manuSyanI rakSA karavAnI sava sAmagrI taiyAra karI kAika amuka zahera javA mATe sAtha kADhI sAvAhapaNuM dhAraNa kareluM che. AvI rIte jAherapaNe sAnuM javuM ane sAvAhanI udghASaNA te mULa sthAnamAM vicaratA suvihita zirAmaNa sAdhu mahAtmAone zravaNugAcara thai. *ra ** sAdhu-suvihitAne vagara kAraNe jaMgala eLagIne vihAra karavAnI manAI che" ane eja kAraNathI keTaleka sthAne niSThAnuM vidyAivi niSiddhaH ema sAmAnya rIte vizeSa vidhAnane aMge kahevAmAM AvyuM che, paNa " sarvathA jaMgala oLagIne vihAra na karavA agara sakAraNa paNa sAdhuoe jaMgala eLagIne dezAtare na ja javuM" ema nizcita nathI, tethI te suvihitazirAmaNaene paNa te sACvAhanI udghASaNA sAMbhaLI dezAMtare javAnA vicAra thAya te asa Mbhivata nathI, yAvat sAthavAhanI anujJA laIne suvihita sAdhue paNa sAOnI sAthe te gAmathI vihAra zarU karyuM. avicchinnapaNe prayANa karatAM je gAmathI sAtha cAlyA hatA tenI najIkanI vastIvALA badheA deza eLagyA ane jaMgalanA najI kamAM koika gAmamAM sAthaCvAhunA paDAva thayA, tyAM munimahArAjAe ajJAta ane cha evI bhikSA mATe te najIkanA gAmamAM gAcarI mATe padhAryAM. AhArAdikanI gaveSaNAmAM vAra lAgI hAya ke sArtha vAhane tyAMthI upaDavAne bIjuM kAMi kAraNu thayuM hoya, paNa te muni mahArAjA gAmamAMthI bhikSA laIne padhAre ane gocarI karIne sAmAM maLI jAya te pahelAMja sAtha vAhe sAnA paDAva upADI lai prayANu zarU karI dIdhuM. muni mahArAjA paNu bhikSAvRtti karI AhArapANI karIne sAtha'mAM Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM maLI jaIzuM evI buddhie te gAmathI vihAra karI AgaLa cAlyA. AgaLa cAlatAM cAlatAM te muni mahArAjAe bhayaMkara jaMgalamAM bhUlA paDyA ane mAne ke zrI nayasAranI bhavitavyatA ja jANe samyaktva devA mATe temane kheMcI lAvatI hoya tevI rIte te muni mahArAjAe jaMgalanA je kinAre te nayasAra Avela che teja kinAre te muni mahArAjAe paNa mArga bhUlavAthI AvI caDyA. jaMgalathI te muni mahArAjAo je vakhate bahAra AvyA che ane bhaviSyanA bhagavAna evA zrI nayasArane je vakhate te muni mahArAjAo dekhavAmAM AvyA che te vakhate te muni mahArAjAonI avasthA dekhIne tema ja temanuM videzIpaNuM ane je jaMgala te muni mahArAjAo utaryA che tenuM atyaMta vikaTapaNuM ke je vikaTa jaMgalamAM zastradhArI paNa ekAkI vicArI zakatA nathI. vaLI parizramathI thayela parasevAthI rebajheba thaelA, bhayanA bhaNa kArAthI bharAelA, kSudhA ane tRSAthI atyaMta vyAkuLa ane paradezI evA sAdhuone te nayasAre jhADanI vikaTa ghaTAothI bharapUra evA sthAnamAM madhyAhnakALe dekhyA, arthAta te sAdhuo madhyAhnakALa sudhI ajANayA jaMgalamAM bhUlA paDyA chatAM kevI rIte herAnagati pAmyA haze ane temanI kevI avasthA thaI haze tenI ApaNane kalpanA AvavI paNa azakya che, tevI rIte herAna thaelA paradezI jaMgala oLaMgIne AvelA muni mahArAjAone dekhIne nayasAra je anu kaMpA bhAvamAM praveza kare che te tenA AtmAnI saMskRta dazA jaNAve che. nayasAramAM melabIjanI saMgati zAstrakAroe mekSanA bIja tarIke tatvane adveSabhAva jaNAvyuM che, te ahIM nayasAramAM paNa barAbara ghaTe che. je te nayasArane jaina sAdhune aMge aSabhAva na hota, paNa vartamAna yuganA vIrazAsananA vIra kahevaDAvanArA mahAnubhAve sarvajJa zAsanamAM vartatA chatAM mAtra vicArabhedane sahana nahi karatAM kaMI paNa jaina vyakti ke jenanA nAnA bALakane paNa na chAje tevA mAre, Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata baMdIkhAne nAkha, virodhIne Arthika nukazAnamAM rAjI thavuM, kauTuMbika nAzamAM kilakilATa kara, apamAnamAM AnaMda mAne cAvata tenA zArIrika duHkhamAM saMtoSanI sImAe pahoMcavuM vigere vicAre dharAvavA sAthe vacanapravAhane vistAre che, tevI draSadazA heta te te nayasArane te kaSTanI keTie gaelA paNa suvihitane dekhIne aMza mAtra paNa anukaMpA Avata nahi, paNa nayasArane te suvihi tene tevI avasthAmAM dekhIne adveSabhAva hovAthI ghaNI ja tIvra anukaMpA AvI ane teja anukaMpAne lIdhe sArthavAhanI anucita pravRttine tene vicAra thavA lAge. nayasAranI viziSTa vicAraNuM te nayasAranA manamAM AvyuM ke uSaNa karIne vizvAsa devApUrvaka sArthamAM lIdhelA sarva puruSane sarva prakAre jALavavA e sArthavAhanI pharaja hoya te pachI AvA tapasvI sAdhuo sArthathI chUTA paDI jAya tenI sAthe vAhe khabara kema na rAkhI? vaLI sAdhuo bhUlA paDI jaMgalamAM rakhaDayA tyAM sudhI paNa sArthavAha kema tapAsa na karI e te kharekhara suvihita sAdhuonI bhAgyadazA ja ane AyuSyanuM susthitapaNuM joradAra ke jene lIdhe bhUlA paDayA chatAM paNa bhayaMkara jaMgalane pAra pAmI zakyA. kSaNavAra sArthavAha saMbaMdhI A vicAra karIne nayasAra suvihita sAdhuone AzvAsana devAnA kAryamAM pravRtta thAya che. muni mahArAjAone azana-pAna AdithI pratilobhe che, muni mahArAjAe paNa dAyakaAdinI zuddhi dekhIne nayasAre dIdhelA anAdikane grahaNa karI AhArapANa ekAMtamAM jaI vAparI le che, muni mahArAjAone pratibhAbhIne vidAya karyA chatAM muni mahArAjAe je sArthathI chUTA paDelA che te ja sArthamAM bheLavavAnA vicArane vaLagI rahela che ane tethI ja muni mahArAjAe AhArapANa karIne UDyA ke tarata ja muni mahArAjAonI pAse Ave che ane vinati kare, che ke Apa padhAre. huM Apane te sArthanI sAthe bheLavI dauM. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM nayasAranI bhakti muni mahArAjAo AhArapANI karI rahe pachI paNa tatkALa muni mahArAjane sArthamAM bheLavI devA mATe mArga batAvavAnI vinati karavI e ja kahI Ape che ke nayasAranA manamAM muni mahArAjAene sAthe sAthe bheLavI devAnI tamannA lAgelI hatI, muni mahArAjAo paNa sArthamAM bhaLavAne mATe ja cAhatA hatA ane tethI te nayasAranI vinatine aMge tatkALa vihAra karyo ane nayasAra paNa te muni mahArAjAone sArthamAM bheLavavA mATe mArga dekhADavA sAthe cAlyuM. ' mArgamAM cAlatAM paNa muni mahArAjAonuM dhyAna jagatanA jIva mAtranA uddhAra tarapha hevAne lIdhe te nayasArane paNa saMsArasamudrathI uddhAra thAya e daSTie nayasArane upadeza ApavAnI IcchA thaI, kAraNa ke atyAra sudhInI tenayasAranI pravRtti dekhIne te muni mahArAjAone jarUra ema lAgeluM hovuM joIe ke anya dharmamAM rahelo chatAM ATalA badhA adveSabhAvavALe ane anukaMpA karavAmAM AgevAnapaNuM dhAraNa karanAra tathA paropakArane mATe nisvArtha paNe parizrama veThanAre hevAthI kharekhara A pAtrarUpa che ane tethI A jIvamAM vAveluM badhinuM bIja ghaNI sArI rIte navapallavita thaze ema dhArI zuddha devAdika tatta ane jIvAdika padArthonuM svarUpa saceTapaNe samajI zakAya evI bhavasamudrane tAravA pravahaNa samAna dharmadezanA suvihita muni mahArAjAoe karI. raste cAlatAM upadeza Ape ucita nathI jo ke mArgamAM cAlatAM suvihita munione pRcchanAdika svAdhyAya paNa karavAnuM hoya nahi, kemake te svAdhyAya IryAsamitine vyAghAta karanAra che ane tethI ja zrI uttarAdhyanasUtramAM IryA samitipUrvaka cAlatI vakhate mArgamAM svAdhyAya karavAne niSedha kare che, ane je vAcanAdika svAdhyAyane niSedha hoya te pachI Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata dharmakathArUpa svAdhyAya karavAnuM te mArgamAM cAlatAM hoya ja nahi. chatAM zAstrakAre bhayayuktamArgamAM namaskAra Adi parAvartanArUpI svAdhyAyanI chUTa Ape che, tevI rIte A suvihitee paNa te nayasAranI tevI bhaddhikatA dekhIne dharmakathAne prayatna karyo hoya te asaMbhavita nathI. A rIte suvihitaziromaNioe nayasAranI yathAbhadrikatA dekhIne ApelI dezanAthI te nayasArane samyaktvanI prApti thaI. nayasAranA vanagamana viSe bhinna-bhinna vicAradhArA A sthAne jema AvazyakaniktikAre mAtra mArgadarzananI ja vAta jaNAvI che, ane sAthe te vakhate samyagdarzana thayuM eTaluM ja mAtra jaNAveluM che, paNa nayasAra jaMgalamAM gaye hatuM, zA mATe gaye hate? munione mArga dekhADavA keNa gayuM? ane nayasArane samyakatva kyAM thayuM e vigere vizeSa hakIkata niryuktikAra mahArAje jaNAvI nathI, jyAre mULa bhASyakAre jAthAvAyAma ema kahI rAjAne mATe lAkaDAM lAvavA nayasAra vanamAM gaye eTaluM jaNAvyuM che, te pachI TIkAkAra zrIharibhadrasUrijI ane zrImalayagiri mahArAje kathAprasaMgamAM "rAjAnA AdezathI gADI gADAM laIne rAjA mATe lAkaDAM levA nayasAra vanamAM gayo che" ema jaNAvyuM che, pachI AcArya zrI guNacaMdrajI prAkRta mahAvIracaritramAM bhavana ane ratha Adine mATe ghaNuM kiMkare (dareka kAryamAM hukama mAganArA manuSya)nI sAthe lAkaDAM mATe javAnuM jaNAve che. kalikAla sarvajJa zrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAja "mAtra sArAM lAkaDAM mATe nayasAranuM cAkare sAthe jaMgalamAM javuM jaNAve che, ane zrI kalapasUtranI rAdhikA TIkA vigeremAM "te nayasAra kASTa (A zabda sAmAnya rIte bALavAnAM lAkaDAM mATe ja vaparAte che tenA bhArAvALAne kASTavAhaka kahevAmAM Ave che) levA mATe jaMgalamAM ga" ema jaNAve che. (tyAM nathI te ghaNuM gADAMnI vAta ane nathI karacAkaranI vAta.) Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM A badhA pAThamAM "ekalA nayasArane munine jega kema maLe? munione ekalA nayasAranI sAthe ja vArtAlApa kema thayo? AhArapANI pratilAbhavAnI taka ekalA nayasArane kema maLI nayasAra pote ja pitAnI pAse neka chatAM mArga dekhADavA kema ga?" vigere khulAso meLavI zakAya te lekha nathI. chatAM eka sabadhikAnA lekha uparathI AgaLa lakhavAmAM AvelA nayasAranA vivecanathI jema keka manuSya jIbhanI caLa utArI lekhananA gadA mAryA che tevI ja rIte ahIM samyaktvanA. prasaMgamAM paNa jIbhanI caLa utAre nahi teTalA mATe jaNAvavuM jarUrI che ke- keIka zAstrakAra "AhArapANanA dAna AdithI samyaktva thayuM" kahe che, keIka "AhArapANa pachI mArga batAvavA pahelAM dIdhelA upadezathI samyaktva thayuM" kahe che, vaLI "kaIka mArgamAM jatAM vacamAM besI dharmopadeza Ape tethI samyakatva thayuM" ema kahe che, jyAre keTalAka zAstrakAro "mArgamAM cAlatAM munioe ApelA dharmopadezathI nayasArane samyaktva thayuM" ema kahe che. nayasAranA AtmAnI uttamatA AvA samyaktvanI prAptinA vividha lekhamAMthI tavane aMge kaI paNa jAtanI virUddhatA na dekhatAM kathAnA prasaMgamAM vividha paNuM banavuM svAbhAvika gaNI "mAtra mArgamAM cAlatAM dharmopadezathI samyakatva pamADayuM" e eka ja vAtane ahIM AgaLa ullekhamAM lIdhelI che, ane tethI dAnAdikanA prabhAvane ahIM ullekhita nahi karatAM mAtra suvihitaziromaNionI mArgamAM cAlatA paNa dezanA devAnI niSiddha evI paNa rItine anusarIne lakhANa karavAmAM AvyuM che. upara jaNAvelI nayasAranI hakIkatamAM eTaluM te spaSTa che ke zrI nayasAra keIka tevA bhAgyanA ge ja munionA samAgamamAM AvyuM, tene dAnabuddhi jAgI, yathArtha rItie dAnavidhi sAcavyuM, Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 Agamata sAdhuone mArge caDhAvI sArthamAM bheLA karavAnI buddhirUpI aSapaNanA phaLarUpI saMpatti prApta thaI ane tene ja pratApe munimahArAja pAsethI dharmopadeza pAmI saMsAramAM anaMta pudgalaparAvartana sudhI rakhaDatAM paNa na meLavAya tevuM samyaktvaratna teNe meLavyuM. paNa A badhe adhikAra mAtra prasaMgAnuprasaMgavALo ja che, cAlu adhikAra che te nayasAramAM samyaktva na hovA chatAM paNa paropakAramAM parAyaNatA keTalI hatI ke jene pratApe pite anya matane chatAM pitAnA matathI virUddha jaina matavALA sAdhuonI tarapha anukaMpAbuddhi thaI dAna dIdhuM, mAge caDhAvavA paNa ge. sAmAnya daSTie vicAranAre paNa samajI zakaze ke jainetara taraphathI thayeluM sAdhu mahatmAne aMge A badhuM vartana e kharekhara te AtmAnI uttamatAne spaSTa rIte dhvanita kare che. nayasAranI parepakAra vRttine upasaMhAra A rIte Agama vyatirikta dravyanaMdInA mULa adhikAramAM dravyapUjAnA adhikAramAM trilekanAtha tIrthakara bhagavatenuM popakAramAM niratapaNe jaNAvavA mATe bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmAnI samyakatva pahelAM paNa temanA jIvanI tathAbhavyatvane aMge rahelI uttamatA jaNAvIne parepakAra vRttinuM svarUpa vicAryuM. ahIM eka vAta khyAlamAM rAkhavA jevI che ke je te nayasArane jIva svAbhAvika rIte anukaMpAguNane dhAraNa karanAre na heta te te jaMgalamAM mAgabhraSTa thayelA sAdhuonI duHkhamaya sthitine dekhIne anukaMpA dharAvI zakatA nahi. temaja jaMgala jevA sthAnamAM dAna devAnI buddhi ke je samyagdarzana na hovAthI anukaMpA buddhithI ja thAya te te Avata ja nahi. vaLI te nayasAra ekalA kSudhAtRSA AdinA bAhya duHkhane lIdhe ja anukaMpA dharAvI zakyo eTaluM ja nahi paNa sAdhue sArthathI judA paDelA hovAthI temane sArthanI sAthe bheLavavAnI je ciMtA, te ciMtAne TALavArUpa anukaMpA paNa tenA hRdayamAM barobara vasI gaI. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM 35 nayasAranI mArga batAvavAnI vRttinuM rahasya kemake te zrI nayasAranA caritrane jaNAvanArA koI paNa graMthamAM munioe mArga dekhADavA mATe nayasArane preraNA karI hoya evo ullekha ja nathI, paNa sthAne sthAne te ullekha che ke suvihita ziromaNi sAdhuoe AhArapANa karyuM, pachI svayaM nayasAra teozrInI pAse AvIne preraNA kare che ke-"he mahAbhAgyazALIe Apa padhAre, huM Apane mArga dekhADuM." AvI rIte preraNA karIne pitAthI aparicita ane judA dharmavALAne mArga dekhADavA pravRtti karavI te te nayasAramAM anukaMpAguNanI viziSTatA jaNAvavA sAthe paropakAra vRttinI viziSTatA jaNAvanArI bAbata che. arthAta AhAra AdinuM devuM jema paropakAravRttinA guNathI ja banyuM che, tema svayaM preraNA karIne mArga dekhADavA javuM te paNa te jIvanI atyaMta parepakAravRttine AbhArI che. jagatamAM keTalAke AMgaLI mAtrathI nirdeza karI paropakAranI buddhi dAkhavavAvALA hoya che, paNa pite svayaM sAthe cAlI, preraNA pUrvaka mArge caDhAvavA taiyAra thanArA paropakAra karanArA ghaNA durlabha heya che. zocanIya bInA vartamAna kALamAM keTalAka sAdhumahAtmAone e vAtane spaSTa anubhava che ke teo kaI gAmamAM gayA hoya ane teone dukAna upara beThele kulathI jainadharmavALo hoya ane tilaka kareluM hovAthI sAmAnya rIte dharmanA saMskAravALe heya, tevAne mAtra upAzrayanuM sthAna pUchavuM hoya tyAre te mahAnubhAva AMgaLInA Terave upAzrayane raste dekhADe che, paNa e keIka ja mahAnubhAva hoya che ke je sAdhu mahAtmAne upAzraya dekhADavA mATe svayaM pravRtta thAya ane sAthe cAle jyAre AvI rIte kulathI jaina dharmavALA ane kAMIka saMskAravALAne paNa upAzrayane mAtra mArga darzAvavAmAM pravRtti thavI Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata muzkela paDe che, te pachI te nayasAranuM sArthamAM bhaLI zake tevI. rItanA mArgane dekhADavA mATe sAdhu mahAtmAonI sAthe prayANa karavAnuM thayuM che te tenI paropakAravRtti jaNAvavA mATe basa che. nayasAranI parepakAra-vRttinI viziSTatAnuM rahasya keTalAka graMthakAree nayasAranI sAthe ghaNA gADAM ane nekaracAkare hevAnuM spaSTapaNe jaNAvyuM che tene aMge vicAra karIe te e vadhAre spaSTa thAya che ke gADAM ane nekarenI ciMtAne paNa teNe mArga dekhADavA rUpa para pakArane aMge gauNa karelI che, eTaluM ja nahi paNa vartamAnamAM bhAvika gaNAtA zrAvakoe paNa trilekanAtha tIrthakaranI sevA, gaThI evA nekarane, taraNatAraNanA kAryamAM pravahaNa samAna sAdhu mahAtmAonI AhAradAnAdika bhakti raseIo Adi nekara dvArA ane pANI gALavuM, dhAnya vINavuM, zAka zodhavuM vigere dharma rAkhI zake tevAM kAryo, ghATI ke bhaiyA Adi nekara dvArA karatAM najare Ave che, te pachI te nayasAra pitAnI sAthenA nekara cAkarene sAdhu mahAtmAone mArga dekhADavAnuM nahi bhaLAvatAM pite ja jAte teozrIne je mArga dekhADavA jAya che, te ja temanI paropakAra vRttinI viziSTatA jaNAve che. nayasAranI A jAtanI parepakAravRttinI viziSTatAnA kAraNe sAdhu mahAtmAone te nayasAra dharma pAmavAne lAyaka lAge ane mArge cAlatAM paNa dharmopadeza devAnuM egya jaNAyuM; kemake te nayasAranI dharmopadezane mATe gyatA jANavA mATe bIjI koI pravRtti thaI hoya tevuM zAstramAM vidhAna dekhAtuM nathI, ane aparicita ane vidhamI chatAM dAna devAnI thaelI buddhi e sAmAnya paropakAra vRtti jaNAvanArI hoya ane A mArga dekhADavAnI pravRtti vizeSa upakArane jaNAvanArI thAya, ne tethI sAdhu mahAtmAone nayasAranI dharmagyatA lAge te kAMI Azcarya nathI. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM vaLI TALavAnA prayatna chatAM avidhi lAgI jatI hoya te paNa dharmAnuSThAna cheDavuM nahi, kemake avihikayA varamakayaM, ussUyavayaNaM payanti gIyatthA / pAyacchittaM namhA, kara lahuyaM akae guruyaM // 1 // evI zAstranI prasiddhatama gAthAne na gaNakAratAM keka keka te gAthAne anusAra devAtA upadezane avidhi paMpALavAne upadeza gaNI svachaMdapaNe bele, eTaluM ja nahi paNa avidhi TALavAne spaSTa upadeza chatAM paNa jeo zAstrane khoTe pATha raju karI Akasmika karmodaye thatI avidhinI jage para avidhisthApanane pATha ApI lekene bharamamAM nAkhe tevAonA kathananI kiMmata zI? ApavAdika rItie paNa raste cAlatAM upadezanI saphaLatAnuM bIja ahiM vastutaH avidhi kahe ke apavAda kahe game te kaho paNa keTalAka graMthakAronA jaNAvavA pramANe suvihita-ziromaNie mArgamAM cAlatAM upadeza ApI zrInayasArane samyaktva prApta karAvyuM che te uttama kArya thayuM che e saMbaMdhI kaI paNa zAstrakAre bhinna mata jaNAvyuM nathI. suvihita-ziromaNiemAMthI je suvihita ziromaNie zrI nayasArane je dharmopadeza ApI samyakatvarUpI mahattama guNa (je ke anaMta kALe paNa prApta tha durlabha che te) pamADayo haze, te upadeza devAdika tatve ane jIvAdika padArthonA svarUpa vigerene jaNAvanAra ja have joIe, ane te tatva ane padArtha saMbaMdhI upadeza lAMbA vAkaya prabaMdhathI heya e asaMbhavita nathI, kemake tevA lAMbA vAkya prabaMdha vagara tevA ta ke padArthonI oLakhANa tevA aparicita vidhamIne saheje thaI zake nahi. ane tevI eLakhANa thayA vinA sarva padArthonI zraddhA utpanna karanAra sarva dravyaparyAya viSayaka zraddhArUpa samyaktva zrI nayasAra meLavI zake nahi. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata A hakIkata vicAratAM suvihita-ziromaNiene sArthamAM leLavavA mATe nayasAra ghaNA gAu sudhI dUra gaele joIe ema mAnavA tarapha saheje ApaNuM mana derAya, ane jo e vAta mAnIe te ghaNuM gAu sudhInI musApharI karIne paNa suvihita- ziremaNione sArthanI sAthe bheLavI devAnI paropakAra vRtti je jAgI, te temanA AtmAnI svAbhAvika paropakAraniratatAne darzAvavA mATe ochI upayogI nathI. AvA paropakAranirata manuSyane sAdhu puruSane samAgama thAya, ane samyaktvanI prApti thAya te keI paNa prakAre AzcaryakAraka nathI. A rIte nayasAranA bhavamAM eka samyaktvanA prasaMganA jaNAvelA vRttAMtathI ApaNe mahAvIra paramAtmAnuM paropakAraniratapaNuM jANuM zakIe, paNa mahAvideha sarakhA kSetramAM jyAM lAkho pUrvanuM AyuSya che tyAM temanI AkhI jiMdagImAM te pitAnI paropakAraniratatAnI Tevane aMge kyA kayA pakSakAranA kAryo samyakatva prApti pahelAM ane pachI paNa karyA haze tene zAstromAM zrI nayasAranA bhAva saMbaMdhI bIjA vRttAMta AvatA nathI. nayasAranI parahitaniratatAne paricaya jo ke zrI guNacaMdrasUrijInA mahAvIracaritramAM mAtApitAe zrI nayasArane nItinA vartana saMbaMdhI upadeza Ape che, paNa mArga darzana vigerenA vRttAMta jevuM zrI nayasAranuM bIjuM kaMI saceTa varNana temanI paropakAravRttinI Tevane darzAvavAvALuM nathI e cokkasa ja che, te paNa jarUra ema mAnavuM paDe che ke tevI popakAravRttinI Teva temane hevAthI lAMbA AyuSyanA jIvanamAM aneka parepakAranA kAryo karelAM ja hovAM joIe. A uparathI te nayasArane AtmA ke je trilokanAtha bhagavAna mahAvIra mahArAjane jIva che, te bIjAnA upakAra taLe dabAyA sivAya bIjAnA upakAramAM lIna rahevArUpa pratinirata hatuM ema mAnavuM ja vyAjabI che. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM 37 nayasAranI paramArthavRtti upadezanuM kAraNa bane joke sAdhu mahAtmAe sarva jIne dharmopadeza ApavAne kaTibaddha hoya che, kemake teonI bhAvanA ja evI hoya che ke jagatanA sarva cha kera mArgane pAmI zAzvatapada meLavanArA thAya ane tethI ja mahApuruSe upasthita ane anupasthita eTale ke sAMbhaLavA taiyAra thaelA ane nahi thaelA sarvane dharmopadeza Ape" ema zAsakAre pharamAna kare che, eTale nayasArane aMge keIka viziSTa gyatA te suvihita ziromaNioe dekhelI hovI joIe ke jene aMge "A yogya che" ema dhArI dharmopadezane mATe kAraNa zAsakAre e jaNAvyuM. hAlamAM je caritra upalabdha thAya che, tene AdhAre upara jaNAvelI AhAradAna ane mArgadarzanane mATe cAlavAnI pravRtti ja te mahAtmAone dharmopadezanI yegyatAnA kAraNa tarIke lAgI hoya te navAI nathI. ' raste cAlatAM upadeza na apAya chatAM Ape? tenuM rahasya vizeSamAM te mahAtmAe zuddha cAritravALA hoI avidhine TALavA taiyAra hoya te te svAbhAvika ja che. chatAM paNa keTalAka zAstronA jaNAvavA pramANe te suvihita ziromaNioe mArge cAlatAM je dharmopadeza Ape te avidhi gaNAya temAM be mata thaI zake tema nathI, chatAM "te avidhinuM kArya te suvihita-ziromaNioe je karyuM te anucita che" ema keI paNa dharmapremI kahI zakaze nahi. zAstramAM utsarga ane apavAda baMne mArgo yacita kartavyapaNe jaNAvelA che ane tethI te suvihita-ziromaNione mArge cAlatAM paNa dezanA devArUpa apavAda mArganuM AlaMbana karavuM paDyuM hoya te "te AlaMbana zAstravirUddha hatuM" ema kahevAne kaI paNa samaju taiyAra thaI zake nahi. kemake A apavAda-mArganA AlaMbanane ke avidhine keI anumatuM nathI, paNa te dezanAthI nayasArane thaeluM samyaktva darekane Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 AgAmata anumodanIya ja che. AvA vidhi, avidhi ane dhArmika kAryonA vibhAgo dhyAnamAM na rAkhatAM je tevI avidhi mAtrathI ucita kArya choDavA lAyaka mAnavAmAM Ave te A nayasArane thaeluM samyakatva ane sAdhu mahAtmAoe karelI dezanA e kArya tiraskAra lAyaka ja thAya, paNa avidhi niMdavA ne varjavA lAyaka chatAM, pramAdane kathaMcita thaelI avidhithI thatuM dhArmika kArya vajavA lAyaka thaI zake nahi, ane tethI ja te suvihita-ziromaNione dezanA ane nayasAranI samyaktva prAptine koI paNa zAstrakAree upara jaNAvelA apavAda ke avidhi chatAM paNa agya dekhADI nathI. avidhine tyAga vidhine khapa nuM mArmika rahasya ahIM khAsa samajavA jevuM e che ke-"avidhi TALavAnA khapapUrvaka vidhithI karAtA dhArmika anuSThAnemAM kathaMcita avidhi thAya te paNa te bhAvadharma che, ane avidhi TALavAne ke vidhine AdaravAno khapa na kare ane yadvAtaddA dharmAnuSThAna Acare te dravyadharma" AvuM dharmasaMprahaNamAM spaSTa che, temaja aneka zAstromAM niraticAra anuSThAne ne mahimA jaNAvavA chatAM paNa "sAticAra anuSThAnathI ja niraticAra anuSThAna Ave che" ema paNa spaSTapaNe jaNAvyuM che. A uparathI "avidhi TALavA pUrvaka vidhine khapa karavAnI buddhithI karatuM anuSThAna varjavA gya nathI" evuM kahevAya, ane sAthe ja avidhine niSedha paNa jaNAvAya. Ama chatAM koka pitAnI aNasamajane lIdhe ke bIjA koI paNa kAraNathI ema samajI levAnI bhUla kare ke "vidhinI icchApUrvaka ane avidhine tyAga karavAnI buddhipUrvaka karAtA dhArmika anukAnamAM kathaMcit karmodaye thatI avidhithI e dhArmika kArya choDavA lAyaka nathI, e upadeza je devAya te bhaktanI zaramane lIdhe te avidhi paMpALavA mATe che" ema kharekhara mAnavuM gaNavuM, belavuM ke jAhera karavuM te zraddhALune te zele tevuM ja nathI. jaNAvavAmAM Ave che. vidi kALathI 5 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM 43 dika tatvarUpa mArga trikAlAbAdhita hovA sAthe avicchinna prabhAva zALI gaNAya che. A jAtane viziSTa upadeza te sArthathI chUTA paDelA, jaMgalamAMthI utarIne AvelA, ajJAtapaNe paNa nayasAranA AtmAne. AhArAdika grahaNa dvArA uddhAra karanArA suvihita ziromaNioe mArgamAM dIdhe hatuM, ane tethI ja te nayasArane te suvihita ziromaNinA pratApe samyaktva prAptine pavitra prasaMga prApta thayuM hatuM. paNa vartamAnakALamAM jena saMghathI bahAra paDelA ane anyanuM anukaraNa mathanArA TeLAMvALA ane paMthavALAe jinezvara mahArAjanA nirUpaNa karelA tatvazraddhAnarUpa samyagdarzana upara cemilajInuM samakti, hajArImalajInuM samati, munAlAlajInuM samakita, juhAramalajInuM samakita vigere chApa ApI bhayaMkara bhISaNa mArgamAM kheMcI bhavyane bhavasAgaramAM sarakAvI denAra bhIkhamanuM samakita ane kAlurAmanuM samakita vigere kahI bheLA jene bharamAve che tevuM te suvihita ziromaNioe karyuM nahi ane teoe te mAtra jinezvara mahArAjanA vacanene anusarIne jIvAjIvAdika tanuM svarUpa samajAvyuM hatuM, ane tethI ja te bhAgyazALI nayasAra samyakatva pAmavAthI janmanuM kRtArthapaNuM karI zakyo hate. vastutaH te kRtArthapaNAnI atre mukhyatA na letAM, tenA kAraNabhUta che popakAravRtti hatI tene ja atre mukhyatAe levAmAM AvelI che. nayasAranI lakattara paramArtha vRttinI vicAraNA trilokanAtha tIrtha kara mahAvIra mahArAjane age zrI nayasAranA bhavamAM thaela bAhya pare5kAravRttinI apUrva dizA vicArI have te nayasAranI marIcina bhavanI apekSAe lekettara mAgane anusarIne thaelI paropakAraniratapaNA vicArIe marIcinAmanI vicAraNA . A bharatakSetramAM vartamAna vIzImAM prathama tIrthakara zrI yugAdi Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata devanA mukhya putra bharata cakravatIne ghera nayasArane jIva devaleke jaIne marIcipaNe janme che. nayasAranA jIvanuM marIci evuM nAma je sthApana karavAmAM AvyuM che, te anarthaka ke yAdacchikapaNe nathI, kintu yathArthapaNe che, kemake te marIcikumArane je vakhate janma thaye che, te vakhate jema sUryanA biMbamAMthI marIci eTale kiraNe cAre dizAe nIkaLe che, ke daze dizAe phelAya che. tevI rIte te marIcikumAra paNa je vakhate janma pAme te vakhata te kumAranA zarIramAMthI daze dizAe marIci (kiraNa)ne vistAra thaye hatuM ane tethI te vakhatanA chanI svAbhAvika viziSTatA tarapha thatI vRttine anulakSIne te bharata mahArAjA vigeree te kuMvaranuM marIci evuM nAma sthApana karyuM. - je ke sUryanA kiraNonA seMkaDo karatAM adhika nAme hoya che, paNa te vakhate te kiraNanuM marIci evuM nAma prasiddhimAM hoya ane tethI te kuMvaranA zarIramAMthI nIkaLelA kiraNane marIcinA nAmathI oLakhyAM hoya ane teja kAraNane AgaLa dharIne cakravartI bharata mahArAje kuMvaranuM marIci evuM nAma rAkhyuM hoya te te asaM. bhavita nathI. je ke anuNa chatAM prakAza karavA rUpa kArya uta nAmakarmane lIdhe heya che ane tenAmakarma kevaLa caMdranA vimAnapaNe pariNamelA mAtra pRthvIkAyika ne ja hoya che, chatAM A marIcikuMvaranA zarIrathI anuSNa evuM prakAzarUpa teja nIkaLyuM, te temAM tene udyota nAmakarmane udaya mAnave ke kema e ja zaMkA saheje thAya tema che, paNa te marIcinA zarIramAMthI sarvatra sarvakALe marIci (anuSNa prakAzarUpa kiraNo) nIkaLyAM che tema nathI, paNa mAtra te marIcinA janma vakhate ja garbhagRhamAM ja kiraNane phelAvo thaele che, ane tevA kavacita-kathaMcita banavAvALA banAvane mukhya mArganI prarUpaNAmAMna laI tene uta nAmakarmanA phaLa tarIke na letAM svAbhAvika prabhAvacihna tarIke laIe te te khoTuM nathI. anya devatAo paNa Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM kharekhara nayasAre madhyAhnakALa thayA pachI pote bhojana karavAnI taiyArI karelI hoya, te samaye acAnaka sAIbraNa munio AvI caDe temane ullAsa pUrvaka vaherAve ane aneka gAu sudhI mArga batAvavA mATe musApharI kare, A badhuM temanA paropakArIpaNane atyaMta ucca dazAmAM mele che. nayasAra ekale hatuM ke saparivAra? A sthAnezrInemicaMdrasUrijInA mahAvIracaritramAM che evA spaSTa pAThathI te nayasAra pite ja madhyAhnakALa sudhI kASTa kApato hato ema spaSTa thAya che, ane te pote ja madhyAha sudhI kASTa kApavAnA parizramavALo hoya te te nayasAra keTale thAkI gaele have joIe, e hakIkata kASTa kApanArane dekhanArAonI dhyAna bahAra hoya nahi, te tevI atyaMta thAkavALI dazAmAM jana karavA beThele zrI nayasAra vidhamI ane aparicita sAdhuone dAna Ape ane te parizrama chatAM aneka gAu sudhI baporanA sakhata taDakAmAM suvihita ziromaNione sAthe sAthe bheLavavA musApharI kare, e zrI nayasAranI parepakAravRttitAnI kharekharI kasoTI che. A sthAne keTalAke zrI nayasArane kASTa kApavAnuM anucita gaNI kalikAla sarvajJa bhagavAna hemacaMdrasUrijIe kahelA evA prayegane artha chedAvatAM ela kare ema Agraha kare che, paNa teoe mAtra te praga upara te nirNaya karatAM fjI dhAtu curAdi gaNumAM dhIkaraNa eTale davA arthamAM che e je dhyAnamAM lIdhuM heta te kASTa chedavAnI vAtane ayogya rItie beTI pADI, chedAvanArapaNAnA arthane mATe kadAgraha karata nahi. A viSaya prayoganI carcAne nahi hovAthI tene gauNa karI vAcake te mAtra eTaluM ja lakSamAM levAnuM che ke AvI rIte sakhata mahenata karI thAkele mAIlenI musApharI karI suvihita ziromaNione sAthe bheLavavAmAM tatpara thaI popakAranI vRttimAM parAkASThAe pahoMce te nayasAra hate. Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamAta A rIte nayasArane A prasaMga samyagdarzananI prApti pahelAM paNa tenI pApakAravRttinI asIma avasthA batAvanAra jaNAya che - tatvathI vicArIe te te popakAravRtti rUpI kalpavallI ja samyagdarzanarUpa phaLane devAvALI thaI che. nayasAranA jIve samyagdarza nanI kalpanA paNa karI nahatI, tene meLavavAnI bhAvanA na hatI, tenA sAdhanenI gaSaNa na hatI. suvihita sAdhuone samAgama thaye te vakhate paNa samyagdarzananA dAtAra mahepakArInA darzana thAya evI aze paNa bhAvanA na hatI, paNa mAtra duHkhI jInA duHkhane dUra karavArUpa papakAravRttithI thaeluM tenuM vartana sadudharmadezanA dvArAe samyakatvane prApta karAvanAra thayuM. nayasAre meLavela samyaggadarzanane marma che vartamAnakALamAM anya matavALAe jyAre pitAnA Agamane ja anusarIne cAlavAmAM dharma jaNAvI pitAnA Agamane parIkSAnI keTimAM na melatAM yuktithI vegaLA rAkhI, svakalpita arthone AdhAre prANIone pravartAvavAmAM dharma samajAvavA mathana kare che, ane tene ja pratApe anya matemAM eka sarakhA Agamane svIkAra chatAM viziSTadvaita, kevalAdvaita, zuddhAdvaita, jJAnAdvaita, zabdAdvaita vigere advaitapaNAnA bhinna bhinna mate, temaja prArthanA samAja, brahmosamAja, AryasamAja vigere samAja ke samAjanAmadhArI paMthe ke premamArga, bhaktimArga vigere mArge judA paDelA che. tevI rIte trilekanAtha tIrthakara bhagavAnanA zAsanamAM banatuM nathI ane banavAnuM hotuM nathI tethI ja te zAsanane jamAnA ane jananA raMgane pAza na lAgate hevAthI trikAlAbAdhita kahevAmAM Ave che. che ke jene darzanamAM matabhede paDyA nathI, nive pAkyA nathI, ke paMtheno prAdurbhAva thaye nathI, evuM nathI, paNa jaina dharmamAM paDela paze, mate, jenadharmanA mULarUpa jIvAjIvAdika tattvone koI paNa aMze bAdha karanArA nathI ane tethI ja jenadarzane pratipAdita jIvAjIvA Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM bhagavAna yugAdidevanI tIrthakarapaNunI addhi e eka sArvabhauma sattAnA adhipatinA ADaMbara samAna gaNAya temAM Azcarya nathI, A rIte laukika ane lekera addhinuM mahAna aMtara hevAthI ja marIcikumAra te cakavatI addhine tRNa samAna gaNuM tIrthakara mahArAjanI addhinA prabhAvamAM mahattA dekhI aMjAI jAya temAM kAMI navAI nathI. marIcinA vairAgyamAM rahelI samajaNa A rIte bhagavAna yugAdidevanI kRddhinI alaukikatA dekhanAra marIcikumAra laukika RddhinI tucchatAne vicArI cheDavA taiyAra thaye, eTale te marIcikumAramAM jIvAjIvAdika tanuM reya, heya ke upAdeyapaNe jJAna ke zraddhAna thayuM nahotuM ema kahevAno Azaya nathI, paNa upara jaNAvelI hakIkatane Azaya eja che ke yathAsthita samyagdarzanane pAmelA che bhagavAna jinezvaranA prAtihAryo ane atizayone prabhAvanuM sAdhana gaNanArA chatAM te prAtihArya ane atizayenI upAdeyatAne dhAranArA detA nathI. tema A marIcikumArane te bhAvamAM mArgapraveza vakhate tevI daSTi na khulI heya ane bhagavAna jinezvaranA prAtihAryo ane atizanI mahattA tarapha derAyA hoya ane pachI yathAsthita jIvAjIvAdika padArthonA yAdipaNAne samajIne samyagdarzanarUpa amUlya ratnane pAmyA hota to temAM kAMI Azcarya nathI. upara jaNAvyA pramANe vyavasthita vicAra karavAthI ja bhagavAna cUrNikAra mahArAja vigere marIcikumArane pratibaMdhamAM tIrthakara saddhinuM kAraNa paNe jaNAvyuM che ane puMDarIka svAmI vigerenA pratibedhamAM dharmakathAnuM kAraNa paNuM jaNAvyuM che ema bhinna bhinna kAraNe pratibaMdhanA jaNAvyA che, te vAstavika rIte samajAze. Avazyakaniryukti ane bRhatkalpa bhASya vigeremAM samavasaraNanI racanAthI aneka jIne pratibaMdhanI prApti jaNAvI che, te vastu vicAratAM marIcikumArane bhagavAna yugAdidevanI tIrthaMkarapaNAnI Rddhi dekhIne pratibaMdha thAya te asaMbhavita nathI. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 Agamata jo ke te devapUjAdi Rddhi dekhIne thaele pratibaMdha mAtra mArganI uttamatA jaNAvavA purata ja upayogI hoya ane jIvAjIvAdikanA yAdikapaNAne bodha mArgamAM praveza karyA pachI meLavyuM hoya, te temAM paNa Azcarya nathI. zrI tIrthaMkara prabhunI trAdinI sarvoparinA upara pramANe jaNAvela zAstrIya vastune prastuta popakAravRttinA - prakaraNamAM je utArIe te kayA rUpe tIrthakara mahArAjAnI RddhinI mahattA marIcikumAre dhArI hatI e saMbaMdhI spaSTa ullekha na hovAthI ema paNa kahI zakAya ke cakravati paNAnI gAddhi je jagatamAM parama utkRSTa RddhipaNe gaNAya che, te RddhinA bhegavanArane je ke saMtoSa ApanArI che, paNa te cakavartI jevI Rddhine mahAna bhagavaTe anyane kaI paNa aMze upakAraka thatuM nathI. arthAt cakravartInI addhine bhogavaTe karanAra jIva mAtra pitAnA AtmAne mahAna Rddhine bhaktA mAne che, paNa te Rddhi eka aMze paNa jagatanA jIvane upayogI thatI nathI. tyAre A tIrthaMkarapaNAnI Rddhi jogavanAra mahApuruSa sAmAnya vyaMtara, bhavanapati ke jyotiSka ja nahi paNa vaimAnika sarakhA sarvotkRSTa devatAo pitAnA nAyake sAthe hajAre vakhata sevAmAM hAjara thAya, te paNa te trilekanAtha bhagavAna tIrthakaronA eka rUMvADAmAM paNa te cAre nikAyanA devatAo ane temanA idronI sevAnA bhegavaTAne AnaMda ke abhimAna hetuM nathI. cakravartIone pitAnI addhinA bhagavaTAne ke AnaMda ane abhimAna hoya che? te samajavAnI icchAvALAe snAna mATe taiyAra thaelA sanatakumAra cakravatInA be devatA pratye kahelA rAjasabhAmAM AvIne rUpanI Rddhi jevAnA vacane yAda karavA. AvI rIte jyAre cakravartI paNAnI Rddhi mAtra udaraMbharIpaNAnA dUSaNathI dUSita che, tyAre rilekanAtha tIrthakaranI Rddhi eka aMze paNa udarabharIpaNAnA deSavALI nathI. Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka kaM-zuM prasaMge prasaMge anuSNa prakAzarUpa udyota kare che, ane trilekanAtha tIrthakaranA janmAdikane aMge te traNe jagatamAM anuNa prakAzarUpa je udyota thAya che, tene jagatamAM kAnubhAva tarIke gaNIe chIe, te marIcinA zarIrathI anuSNa prakAzarUpa marIci kiraNa) nIkaLe temAM kudaratane kAraNe mAnatAM virodhane aMza paNa dekhAte nathI, game tema marIci (kiraNa)ne pracAra thaye hoya paNa te kiraNanA pracArane ja lIdhe te kuMvaranuM marIci evuM nAma sthApana karavAmAM AvyuM e hakIkata zAstradAne ajANamAM rahelI nathI. maricine thatA vairAgyanuM bIja pUrve jaNAvelA garbhagRhamAM janma vakhate kiraNa mUkavAthI thapAelA marIci nAmavALA kuMvarane, pitAnA pitAnI addhine bhagavaTe avyAbAdhapaNe hevAthI te kuMvarane paNa pitAnuM cakravatIpaNuM hevAthI cakravartIsaddhinA bhaktA kahevAmAM aDacaNa jaNAtI nathI. zAstromAM saMbhaLAya che ke sagara cakravartInA bhagIratha vigere pue cakravartInA daMDaratnAdine upaga yatheccha paNa kare che, teja pramANe bharata cakravartInA marIci vigere putre paNa senAnI ratnanA azvaratna vigerenA upayoganI jema yathecchApaNe upaga karanArA heI marIcikumAra cakravatIkAddhane yathArtha bhaktA gaNAya temAM Azcarya nathI. A hisAbe cauda ratna, nava nidhAna ane cha khaMDanI Rddhine bega laI zakanAra e marIcikumAra bhagavAna yugAdidevanA samavasaraNamAM Ave che, ane temanI tIrthaMkarapaNAnI Rddhine dekhe che, tyAre te marIcikumArane te cakravartInI Rddhi asAra lAge che, ane tIrthakarapaNAnI addhine ja advitIyapaNe gaNe che, ene tevI advitIya addhi bhagavAna yugAdidevanI pAse ja che, anya keInI paNa pAse nathI, evI vicArasaraNIvALe marIcikumAra cakravartI paNAnI cha khaMDanI addhinA bhogane jalAMjali ApI, tIrthakara saddhinA darzana mAtrathI paNa AtmAne kRtArtha thavAnuM mAnavA lAgyA. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata marIcinI svAbhAvika manedazAnuM kAraNa jo ke yuvakadazAnA paripakava mane vijJAnane pAmele, yuvaka sapu ruSanA samAgamamAM AvavAthI jagatamAM thaelA aneka anubhave uparathI yuvAnadazAne vijaLInA jhabakArA jevI caMcaLa mAne, lakSamInI lAbhadazAnI tIvratA hoya te paNa pavanathI AdelatI dhajAnI mAphaka lakSamI mAtrane capaLa mAne, manuSya jIvana ke jenI upara samagra kaMcana, kAminI, kuTuMba ane kAyA vigerene AdhAra che, tene nadInA pUranA pravAha jevuM caMcaLa mAnavA sAthe vyAdhinI pracuratA, jarAnI apratitatatA ane mRtyunuM apratikAryapaNuM mAne te svAbhAvika ja che. bharata mahArAjA jevA asthimajajAmAM dharmathI raMgAelA ane paralekanI pradhAnatAe jIvana jIvanArAnA vaMzamAM jIvananirvAha karanAra kuMvarane tevA anityAdikanA saMskAra thAya ane tevA vicAro Ave te ghaNuM ja saMbhavita che. kumAradazAmAM rahelA te marIcine bhagavAna yugAdidevanI tIrthaMkarapaNunI Rddhi dekhIne jarUra lekettara mArganI mahardhikatA ane uttamatA spaSTapaNe samajAI ane tethI laukikANAmAM mukhya gaNAtI evI cakravatI paNAnI addhine choDavA taiyAra thaye. zAstromAM sAMbhaLIe chIe ke bhagavAna yugAdidevanuM dIkSAkalyANaka (dIkSA) thayA pachI yugAdidevanI jananI, mAtA marudevI pitAnA putra. yugAdidevanI zramaNadazAmAM rahelI kaSTamaya dazAne saMbhAratI mahArAjA bharatane tenI RddhinA bhagavaTAne nAme ja hajAra varSa sudhI eLa detI hatI. te mAtA marudevIne mahArAjA bharata eLabhAnA badalAmAM jaNAve che ke je A bhagavAna yugAdidevanI jIddha keTalI adhika ane keTalI moTI che, ane A yugAdidevanI RddhinI AgaLa mArI rAjyaRddhi eka taNakhalAnI Toca jeTalI paNa gaNatarImAM nathI. - A hakIkata samajanArA manuSya saheje samajI zake tema che ke bharata mahArAjAnI rAjyaRddhi cAhe jeTalI vizALa ane utkRSTa heya te paNa te eka bhalenA rAjAnI RddhinA hisAbamAM jAya ane Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM che ke paropakAravRttimAM nirata thaele manuSya svArthabheganI sImAe pahoMcelI cakravartInI Rddhi karatAM paropakAramAM janma pAmatI ane para pakAramAM pariNamatI tIrthaMkarapaNAnI addhine anaMtaguNa adhika gaNI zakAya tevI Rddhi tarapha vagara vicAryuM vikavRttie paNa marIcikumArane jIva AkarSAya ane tethI cakravartInI Rddhine bhegane cheDI zrI tIrthakara bhagavAnanI RddhinI chAyAmAM paNa vasavAnuM kare. (jo ke marIcikumAranI dIkSA vakhate mahArAjA bharate SaDane jaya karI cakravartipaNane abhiSeka prApta karela nathI, te paNa bhagavAna rUSabhadevajInA kevaLa vakhate ja mahArAjA bharatane caritna utpanna thaI gaeluM che ane tethI marIcikumArane mahArAjApaNAnI rAjaRddhi bhagavaTAmAM cAlu chatAM cakravartipaNanI rAjaRddhine bhogavaTo hastaprApta che ema kahevAmAM kaI jAtane bAdha nathI.) . marIcinI dIkSA dravyadIkSA kharI? e upara mArmika vicAraNuM trilekanAtha tIrthakaranI addhinA dekhavAthI pratibaMdha pAmelA marIcikumAre trilokanAtha bhagavAna yugAdideva pAse dIkSA grahaNa karI, A sthAne keTalAka vicAre prAsaMgika hevAthI rajU karAya che. 1 bhagavAna tIrthakare je jIvene sAdhupaNuM Ape te che bhAvacAritravALA ja hoya ke dravyacAritravALA paNa heya? A saMbaMdhI vicAra karatAM pahelAM e samajavAnI jarUra che ke jema karmane kSapazama thayA vinA ke pratyAkhyAnanA bhAva vagara labdhiAdinI apekSAe karAtA paccakhANe dravyapaccakhANarUpa che tevI ja rIte pratyAkhyAna karatI vakhate te pratyAkhyAna karanAranI zuddha ane tIvra bhAvanA hevAthI tatkALane aMge bhAvapaccakhANa gaNI zakAya evuM chatAM paNa je te paccakhANa kALAMtare vIryolAsanI maMdatAne lIdhe udaya AvatA karmonA kilaSTa udayane lIdhe bAdhita thaI jAya, arthAta cAritrathI patita thAya agara paccakhANa teDanAra Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata thAya, te tenuM te paccakhANa ke cAritra dravyapaccakhANa ke dravyacAritra gaNAya che. (juo hAribhadrIya pratyAkhyAnASTaka) A apekSAe bhagavAna gaDhaSabhadevajI mahArAje marIcine ane bhagavAna mahAvIra mahArAjAe hAlika, jamAli ane naMdiNajI vagerene ApelI dIkSAo kALAMtare bAdhita hovAthI dravyadIkSAo gaNI zakAya, chatAM paNa te marIcikumAra vagerene tevI kAlAMtare bAdhita thanArI hevAthI dravyadIkSA tarIke gaNatI dIkSAo bhagavAna yugAdideva vagere tIrthaMkaradevoe ApelI che, mATe tIrthakara mahArAjAe je dIkSA Ape te kALAMtare paNa abAdhita rahe ane tethI bhAvadIkSAja hoya e niyama rahetuM nathI. A sthAne jeo bhavitavyatA ane guNavizeSadarzananI zAstramAM rahelI paMktione AgaLa kare che, teoe samajavuM joIe ke bhavitavyatA ane guNavizeSadarzana e be hetuo trilekanAtha tIrtha karanI prekSApUrvakAritAnA aMge thatI zaMkAnA samAdhAnane aMgeja upayogI che, paNa te bhavitavyatA ane guNavizeSadarzana e baMnemAMthI eka paNa vastu te naMdiSaNa AdikanA dravyacAritrapaNAne khaseDavAmAM aMze paNa upayogI thAya tema nathI. bhavitavyatA ane guNavizeSadarzana e be hetue keIpaNa sthAne zrI jinezvara mahArAjAe ke gaNadhara mahArAjAe pratipAdana karelA nathI, kemake temaNe pratipAdana karelA sUtramAM mAtra te jamAli vigerenA caritranA varNanane ja prasaMga che ane tevA varNana prasaMgamAM prekSApUrvakAritAne aMge zaMkAne sthAna na hoya paNa vyAkhyAkAree vyAkhyA karatAM tevI zaMkA svataMtrapaNe paNa uThAvIne tene samAdhAnanI jarUra samajI heya, te svAbhAvika che. A uparathI kadAca keIema samajI nizcita paDavAvALAone paNa dIkSA daI ja devI paraMtu ema samajavAnI utAvaLa karavI nahi, paNa eTaluM te nizcita samajavuM ke nizcita pratipAta vALAne paNa apAelI dIkSA mokSanA bIjane thApanArI che ane te guNavizeSane Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM zrI tIrthaMkara prabhunI RddhinuM rahasya zAstradaSTie jenArA zAstracakSuone e vAta spaSTa mAlama haze ke te tIrthaMkarapaNAnI Rddhi AtmabharIone maLatI ja nathI, paraMtu jeo jagatanA jIvene nigraMtha-pravacananI zraddhA, pratIti ane abhirUci karAvavAnA vicAramAM otaprota thaelA bhAgyazALI jIne ja te nitha pravacananA zraddhA, pratIti ane abhirUcinA hetu tarIke te Rddhi maLe che, ane tethI ja zAstrakAra mahArAjAo arihaMta nAmakarmanuM phaLa svagata zramane vicAryA vagara dharmadezanA devA AdinuM jaNAve che. arthAta devadAnava vagere trileka taraphathI thatI pUjA ane mAnyatA e tIrthakara nAmakarmane lIdhe che, chatAM paNa te pUjAne Adi zabdathI gaNapadamAM rAkhI nigraMthapravacananI zraddhA, pratIti ane rUci samagra jagatanA chane karAve evI ardhamAgadhI bhASAdvArA karAtI pratidina AdaMta praharanI dharmadezanAne ja mukhya sthAna ApyuM che, eTaluM ja nahi paNa zrI dazAzrutaskaMdha ane paMcAzakachanA jaNAvyA pramANe devadAnava Adi trijagajananI pUjAnI mahattAne gaNI tene meLavavAnI IcchAvALe manuSya arihaMtAdika vizasthAnakenI tapa dvArA jagata mAtranA jInA uddhAra mATe ArAdhanA kare te paNa tIrthakara nAmakarma bAMdhI zake nahi ke tIrthaMkarapaNuM meLavI zake nahi. zrI tIrthakara prabhunI RddhinA niyANune marma ATalA ja mATe tIrthakarapaNAnI devapUjAdika RddhinI abhi lASAne zAstrakAroe niyANa tarIke gaNelI che. arthAt pUrvApara vicAra karanArA manuSya spaSTapaNe joI zakaze ke tIrthaMkarapaNAnI saddhine kAraNabhUta jina-nAmakarma bAMdhatI vakhate surAsura naredrothI thatI pUjA AdirUpa tIrthakara nAmakarmanA phaLa bhogavatI vakhate kukSibharitAne avakAza ja nathI. arthAt cAlu prakaraNanI apekSAe ema mAnI zakIe ke tuccha evI cakravatipaNAnI Rddhi Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 Agamota jagatamAM uttama gaNAtI chatAM paNa te AtmabharIpaNAnA deSathI sarvatra vyApta che, tyAre A tIrthaMkarapaNAnI addhi ke je cakravartI paNanI Rddhi ane mahattA karatAM anaMtaguNa adhika che, chatAM temAM phaLakALe paNa AtmabharipaNAnI gaMdha sarakhI nathI, ane te prAtihArya ane atizayanA karanArA devadAnave te pUjA-mAnyatA vigere je kare che, te paNa jagatanA jIvane nirgathe pravacananI zraddhA, pratIti ane abhirUci vadhe te hetuthI ja kare che. keI paNa deva ke dAnave trilekanAtha tIrthaMkaranI pUjA mAnyatA ke prAtihArya ke atizaye tIrthakara bhagavAnanA pitAnA bhaMga mATe karelA nathI. arthAt devadAnae karAtI pUjA-mAnyatArUpa Rddhi tIrthakaronI gaNAya chatAM te kukSiritAvALI te nahiM paNa jagatanA jIne kevaLa pratibodhanA sAdhana tarIke upagavALI hoya che. zrI tIrthakarenI addhinI vizeSatA upara jaNAvelA prAtihAya ane atizamAM AtmabharisvarUpa deSa na hovAthI ja bhagavAna tIrthaMkara devatAoe racelA samavasaraNamAM birAjI zake che, ane atizaye chatAM paNa nirdoSa rahI zake che. cakravartI paNAnI Rddhi te bhega vakhate Atmabharitva dejavALI che, eTaluM ja nahi paNa keTalIka vakhata te cakravartI paNAnA sAdhanabhUta karmo bAMdhatI vakhate paNa te Atmabharitva doSathI vyApta heya che A hakIkRta subhUma ane brahmadatta cakravartInA pUrva bhavanA vRtAMte vicAravAthI spaSTa thAya tema che. trilekanAtha tIrthaMkaranI Rddhine aMge te pUrve jaNAvyA pramANe hetukALa ke phaLakALa baMnemAMthI eka vakhata Atmabharitvane deSa aMze paNa heta nathI, paNa hetukALa ane phaLakALa e baMne vakhate paropakAranA paripUrNa parAgathI maghamaghI rahelI hoya che. marIcinI dikSAne hetu te upara jaNAvelI daSTie ke bIjI keIpaNa daSTie prastuta paropakAraniratatAnA prakaraNamAM A vastune vicAratAM A vAta spaSTa thAya Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM 53 aMge ja bhagavAna mahAvIra mahArAjAe nizcitapaNe paDavAvALA evA hAlikane dIkSA devaDAvI che. jo ke A uparathI keIe evuM samajavAnI bhUla na karavI ke sAmAnya jJAnavALA mATe paNa badhA nizcita patita thanArAo dIkSA devA lAyaka che, kemake sAmAnya jJAnavALAo jeone bhaviSyanI suMdaratAne nizcaya nathI tema bhaviSyanA pratipAtane paNa nizcaya nathI ja. Ama chatAM marIci AdikanI thaelI dIkSA uparathI eTaluM te jarUra nizcita thAya ke cAritra grahaNa karIne jeo te cAritrathI patita thAya che, te cAritra lenArA ke tene cAritra denArA prathamathI ja pApanA bhAgI hatA ke unmArge prayANa karanArA hatA ema kahenArAo mArgathI vimukha che, ema kahevAmAM asatapaNuM te nathI ja. 2 guNaThANAnI paddhati ane pariNati samajanArA vicakSaNa A vAta te sArI peThe samaje che ke keIpaNa kALe keIpaNa tIrthamAM keIpaNa sAdhu muhUrta (be ghaDI) karatAM adhika kALa chastha chate. apramattapaNe rahI zake nahi. (jo ke bhagavAna mahAvIra mahArAjane pramAdakALa ane bhagavAna rUSabhadevajIne pramAdakALa anukrame aMtarmuhUrta ane ahorAtra kahevAya che, paNa te nidrApramAdanI apekSAe ja mAtra jaNAvela samajo. guNaThANanI apekSAe te te mahApuruSone paNa aMtamuhUrta parAvartana samajavuM.) arthAta aMtamuhartathI adhika jIvana dhAraNa karanArA manuSyane rIkSA ApanArA tIrthakara, gaNadhara, kevaLI ke anya koIpaNa pUjyapuruSa hoya te teo bhaviSyanI pramatta dazAne jANIne ane samajIne ja dIkSA Ape che ema mAnavuM ja joIe, ane e ja kAraNathI zrIdazavaikAlika ane AcArAMgasUtramAM sAdhuone upadeza karatAM sUtrakAramaharSie pravajyA letI vakhatanA pravajyAsthAnane - sAcavI rAkhavAnuM pharamAve che. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata pravajyAsthAnane haMmezAM sAcavI rAvAne upadeza spaSTapaNe jaNAve che ke pravajyA grahaNa karatI vakhatanA pravrayAsthAnanuM pAlana svabhAvasiddha nathI, ane tethI pravajyA grahaNa karatI vakhata prApta thaelA pravajyAsthAnathI patana thavAnuM svAbhAvika ja che. A vicArathI ema nakkI mAnavuM paDe ke pravajyA grahaNa karatI vakhata thaelA apramattasaMtapaNAnA adhyavasAyamAM jIvanuM niyamita rahevuM thatuM nathI, ane apramatta guNaThANane kALa paNa aMtarmuhUrtathI adhika nathI, mATe aMtamuhUrtathI adhika jIvanavALA puruSane dIkSA denAre AgAmI pramattapaNuM dhArIne ja dIkSA dIdhI che, ema kahevA ke samajavAmAM kaI paNa prakArane bAdha nathI ane te pramattapaNuM vidhipUrvakanuM ja hoya ema kahI zakAya nahi. vaLI zAstrakAree pramasaMyane AtmAraMbhI, parAraMbhI, ane ubhayAraMbhI mAnelA che. temaja pramattasaMyatane aMge zubhAga ane azubhayogavALI dazA mAnelI che, tethI AtmAraMbhAdivALI azubha yegavALA ane pramatta dazA pAmavAvALA sAdhuone zrI tIrthaMkara mahArAjA vigere dIkSAo Ape che ane te pramatta dazA vigere avidhirUpa hoI dravyacAritrarUpa che, tethI zrI tIrthakara bhagavAna vigere dravyacAritra Ape ema mAnavuM paDe, 3 kumAra zramaNa zrImAnuM atimuktamunijI sAdhupaNuM lIdhA pachI vire sAthe sthaDila gayA, tyAM mATInI pALa bAMdhI pANImAM pitAnA pAtrane nAvaDI tarIke tarAvyuM, te dekhIne sthavira mahAtmAe te atimuktamunijInI sAdhupaNAthI virUddha ceSTA dekhIne te atimuktamunine niMdanA-garhaNanA sthAnabhUta gaNavA lAgyA ane te atimuktamunijInuM vaiyAvacca vigere karavuM ucita nathI ema dhAravA lAgyA heya. ane tethI bhagavAna mahAvIra mahArAjane spaSTapaNe ema pharamAvavAnI jarUra paDI hoya ke - Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM papa he sthavira ! tame te atimukta bAlamuni ke jenI bAlyAvasthAne lIdhe kAcA pANImAM sacitta mATIthI bAMdhelI pALe pANI rekI, pitAnA pAtrane nAvaDI tarIke tarAvavArUpa sAdhupaNAne sarvathA na chAjatI ceSTA thaelI che, chatAM atimuktamuni caramazarIrI ane A bhavamAM ja mokSe janArA che, temanI hIlanA, garvaNuM kare nahi, ane vaiyAvaccadvArAe temane upagraha karo." AvI rIte zrIbhagavatIjIsUtramAM spaSTa ullekha hevAthI vicAraka varga spaSTapaNe samajI zakaze ke atimuktamunijInI asamaMjasa ceSTA bhaviSyamAM thanArA udayanI apekSAe uvekhavA lAyaka jaNAvI te vastu dravyacAritranI mukhyatAvALI daSTi vagara saMbhavI zake ja nahi. - 4 bhagavAna tIrthaMkara mahArAjAnI AgaLa aihika phaLanI agara paugalika vastunI abhilASAe paNa hiMsAdika pApane parihAra karavAmAM Ave te koIpaNa sthAne trilekanAtha tIrthakara mahArAje te pApane parivAra na karavA pharamAvyuM nathI. jo ke AtmakalyANanI daSTithI ja hiMsAdika pApane parihAra kare te guNasthAnakanI daSTi ane paramArtha vRttithI egya che, paNa tene artha e nathI ke AtmakalyANanI daSTi na thaI hoya, teTalA mAtrathI pApane parihAra thatuM hoya te paNa na kare ke pApanI pravRtti karavI ke chUTa rAkhavI. 5 zrIbhagavatIjI ane prajJApanA vigere zAstromAM spaSTapaNe pharamAvavAmAM AvyuM che ke "vyavahArarAzimAM je jIva anaMtakALathI Avyo che, te dareka jIva anaMtI vakhata dravyacAritra (AtmakalyANanI sAdhyadaSTi sivAyanuM utkRSTamAM utkRSTa cAritra) pAmela che. ane tene lIdhe anaMtI vakhata cAhe te bhavya hoya ke abhavya hoya te paNa nava vaiveyaka pAmela che. AvI rIte vastusvarUpa tarIke gaNAvI te dravyacAritranuM heyapaNuM jaNAvavA mATe eka paNa sthAne eka paNa vacana kahevAmAM AvyuM nathI (AtmakalyANanI daSTinA abhAvane aMge thaeluM ghaNuM ja alapa Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata phaLa jaNAvatAM avyAbAdha phaLarUpI mahAsAdhyanI apekSAe adhamapaNuM jaNAvAya, paNa tethI phaLanA kAraNarUpa cAritranuM adhamapaNuM te kaI paNa divasa kaI paNa vicakSaNathI jaNAvAya nahi.) 6 AcArya bhagavAna zrI haribhadrasUrijInA jaNAvavA pramANe "mokSa prAptine mATe sAdhanabhUta bhAvacAritra prApta thavA pahelAM anaMta vakhata dravyacAritra hareka jIvane prApta thaelAM ja hoya che." (A vAkya zAstromAM sarva jIvane anaMta vakhata raiveyakanI prApti niyamita jaNAvI che, tene aMgeja heya. marudevAmAtA jevA keIka jIvane dravyacAritranI prApti thayA sivAya paNa ekadama bhAvacAritranI te zuM paNa taddabhave mokSa sAdhavAvALA bhAvacAritranI paNa ekadama prApti thAya che, paNa te banAva sUkta anaMta vakhata jaiveyaka prAptinA vAkyathI barAbara maLatuM na hoI AzcaryarUpa gaNAya che ane tethI ja AcArya bhagavAna zrI haribhadrasUrijI marudevAmAtAnI te cAritra prAptine AzcaryarUpa jaNAve che.) A pramANe dareka siddhipada prApta karanArA che anaMta vakhata dravyacAritra pAmelA hoya che, niyamita ja che ane tevA te cAritra zrI tIrthakara bhagavAne ke gaNadhara mahArAjAonA hAthe na thaelA heya ema kahI zakAya nahi. 7 vaLI "keIpaNa abhavya ke bhavya mithyAdaSTi jIva tatvathI jIvAdika navatatvane na mAnanAro hevAthI mekSitatvane na mAne ane tethI zrI tIrthaMkara mahArAjanI Rddhi ane pUjA, mAnyatA dekhIne te RddhiAdine mATeja dIkSA le ane tethI tene te vakhate kAMIka nyUna dazapUrva sudhInA kRtanI prApti thAya." A vAta zAstrakAre spaSTapaNe jaNAve che. A uparathI spaSTa ema mAnI zakAya che ke trilekanAtha tIrthakara bhagavAna, gaNadhara mahArAjA ke abhinna dazapUrvadhara sudhInA AcAryAdikene hAthe dravyatIkSA thAya. Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM 57 8 bhagavAna mahAvIra mahArAjanA samaye abhUtapUrva advitIya sanmAna karavAnI daSTie sanmAna karavA taiyAra thaelA dazArNabhadra mahArAjAnI cakSu, iMdra mahArAjanI anupama samRddhi dekhIne mIMcAI gaI, ane anupamatA jALavavA mATe dIkSA lIdhI. A dIkSA dravyacAritrarUpa te vakhate hatI, chatAM tene virodha trilokanAtha tIrtha kare karyo nathI. upara jaNAvelI hakIkatathI ema mAnavuM agya nahi gaNAya ke "bhagavAna tIrtha kara denA hAthe dravyadIkSA na thAya ema nahi." maricinI dIkSA dravyadIkSA nathI je ke marIcikumAranI dIkSA samyaktva rahita te nathI, kemake niryuktikAra bhagavAna bhadrabAhusvAmIjI spaSTa zabdomAM marIcinA bhavamAM tene samyaktvanI prApti thayelI jaNAve che, ane tethI te marIcine dIkSA paryAya samyagdarzanarahitapaNAne lIdhe dravya dIkSArUpa gaNAya tema nathI kadAca uttarakALe bAdha thavAnI apekSAe ke dIkSA letI vakhata pratibaMdhanA bhinna kAraNe jaNAvavAne lIdhe kadAca samyakatva na mAnI dravyadakSA mAnIe teTalA pUrata ja A upara vicAra jaNAvela che. marIcinI khAnadAnI evI rIte dakSita thayelA marIcikumArane asnAnAdika pariSahanuM sahana na thavAthI zramaNanigraMthanA suvihita mArgathI calAyamAnapaNuM thayuM. AvI rIte calAyamAna thayelI avasthAmAM paNa teo pitAne ghera bharata cakravatI pAse jaI zakyA nahi. TIkAkAra mahAzaye A bAbatamAM kAraNa spaSTapaNe bhAratanI lajajAnuM ja jaNAve che. pitAne putravatsalapaNane jagaprasiddha avicaLa svabhAva chatAM paNa bharata mahArAjA jeo kemarIcinA pitA hatA, teo pAraleka virUddha evAM kAryo AcarIne svayaM AtmAnuM ahita karanArAo Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 agamata tarapha putravatsalatA aMze paNa dekhADI zakatA na hatA. eTaluM ja nahi paNa tevAo tarapha udAsIna vRttithI rahevAnI sthiti paNa bharata mahArAjA rAkhI zakatA na hatA, ane tethI ja marIcikumAra pariSahane lIdhe sAdhupaNuM pALavA hiMmata hArI gayA chatAM ghare pitAjI bharata mahArAjAne zaraNe jaI zakyA nahi. vartamAnamAM paNa zAsanapremIo evA ja hoya che ke cAritrathI patita thanArA sAthe koI paNa jAtane levaDadevaDa ke zeThanekarapaNAne saMbaMdha rAkhatA nathI. jo ke keTalAka zAsanapremIpaNAnA raMgamAM kemAM dekhAva denArA evA paNa hoya che ke jeo dravya ane bhAva baMne prakArathI dIkSAthI patita thaelAone pitAnuM AkhuM taMtra sepe che ane tevA pati dvArA ja zAsanane saDha caDhAvavA mAgI zAsananA dhuraMdhara puruSathI vahetA satya mArgamAM te dhuraMdhara puruSo upara ISyanalane dAvAgni varasAvavAne baMdha karAvI, tevAonA peTa bharAya che. saMyamathI patita thanArAnI pharaja A zAstrakAranA vacana mujaba te dravya dIkSAthI patita thaelA manuSya janmabhUmi, dIkSAbhUmi ane vihArabhUmine tyAga karIne anya sthAne rahevuM zAsananI zobhA IcchavAvALA mATe hitAvaha che, ane saMyama patitapaNane aMge potAnA AtmAnI adhamatA mAnatA ane jaNAvatA rahevA sAthe saMyamamArgamAM saMcaratA saMyamIonuM bahumAna gaNutA ane prakAzatA rahevuM joIe, paNa A vastusthiti teomAMja heya ke jeo saMyamathI patita thayA chatAM paNa samyaktvathI patita na thaelA hoya temane mATe ja zAstrakAroe jaNAvelI che, tethI tevI ja sthitivALA mATe te gyA hoya ane Itara sthitivALA Itara mArga grahaNa kare ane karAve tene badale zuM kahI zakAya? tatvamAM eTaluM ja kahevAnuM ke cakravata mahArAjA bharata tevA patitenA paDachAye paNa nahi javAvALA hevAthI marIcikumAra pitAne zaraNe jaI zakyA nahi. Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM 59 eTale pariSahathI hArI javAne lIdhe sAdhupaNuM paLAtuM nathI ane bharatanI lajajAe ghere paNa javAtuM nathI te kevI rIte have jIvananirvAha kare evI vimAsaNamAM marIcikumAra paDe te svAbhAvika che. vartamAnamAM keTalAka sAdhvAbhAse saMyamanA mULaguNe nahi pALatAM ghare javuM anucita gaNu pApAcaraNene piTale mAthe caDhAve che tevI rIte vartavuM marIcikumArane egya na lAge te svAbhAvika che. AvA keIpaNa kAraNathI te marIcie vyavahArathI sAdhupaNAthI bhinna vartAva jaNAvavA sAthe banI zake teTale pApane parihAra rAkhavAne vicAra karyo ane tethI ja te marIcikumAre dezaviratimArgamAM dAkhala thaI zake tevuM vartAva ane parivrAjakane veSa Adaryo. marIcinI zuddha prarUpaNa jagatanA svAbhAvika niyama pramANe te parivrAjakane bhagave veSa vigere navIna hoI te tarapha loke dikSA ane jijJAsAdika dharAve te svAbhAvika che, ane tethI ja saMyamamArgane zuddha rIte pAlana karanArA zramaNani pAse lekene je daroDe paDe, tenA karatAM adhika lekone doDe te marIcikumAra pAse paDavA lAgyA. A dareDe kevaLa sAmAnya manuSyane hatuM ema nahi, paNa meTA moTA rAjakumAra vigere mahardhika manuSya paNa te navInatAnI dikSA ane jijJAsA dharAvatAM tenI pAse TeLAbaMdha AvatA hatA paNa te marIcikumAra te sarvanI jijJAsAnI tRpti karatAM samyaga jinezvara mahArAjanA nirUpaNa karelA mArgane ja teo jaNAve che ane svAbhAvika rItie banavuM zakya che, tema te leke temanI navInatAne prazna karatA hatA. jagatamAM sAmAnya rIte zuddha mArgane zuddha mArga tarIke ane azuddha mArgane azuddha mArga tarIke nirUpaNa kare te muzkela nathI paNuM pitAnI jAtane aMge AvI paDatA praznamAM pitAnA azuddha vartanane azuddha vartana tarIke jAhera kare e ghaNuM ja azakaya che. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata jo ke keTalAke nAkaTTAnI TeLI vadhAravAnI nItine anusaravAvALA bIjA sarvanI adhamatA jaNAvavA mATe pitAnA nAme adhamatAja jaNAvavA taiyAra thAya paNa pitAnuM saMyama mATenuM asAmarthya jAhera karavA sAthe mArgamAM rahelA mahAmunionA saMyamapaNAnA guNa gAvA e azakya nahi te duzakya te jarUra ja che, paNa tevA duzakya mArgamAM prayANa karatAM marIcakumArane aMze paNa saMketha thaye nahiM. marIcinI mane dazA keTalAka mArgathI patita thaelA leke potAnA AtmAne mArgathI khasele mAnavAvALA ane mArga sthita bIjA mahAnubhAne mArgamAM cAlavAvALA che ema bahumAnapUrvaka mAnavA chatAM paNa mArga stha jananI vRddhine ke svakalpita mArgane anusaranArAonI alpatAne sAMkhI zakatA nathI, paNa A marIcikumAra te viSama dazAmAM kaI paNa prakAre hatavIrya thayuM nathI, paNa ullasita vaye tevA paMthamAM ja teNe satata prayAsa zarU rAkhe che ane tethI ja te navInatAnI dikSA ane jijJAsAthI AvelA samagra kene te marIcikumAra zramaNamArganI dezanA ApI te zramaNamArga levA taiyAra karI zramaNa siMhenI pAse ja mokalI Ape che. marIcinI mArUci ahIM khAsa vicAravAnuM e che ke-vartamAna zAsananA mAlika bhagavAna mahAvIra mahArAja marIcinA bhAvamAM parivrAjakapaNuM lIdhA pachI paNa keTalA badhA jinezvara mahArAje nirUpaNa karelA mArganI tarapha abhirUcivALA hatA jethI ke teo parivrAjakapaNumAM paNa anya jIvone upakAra karavAmAM tatpara thayelA hatA. kemake sAmAnya rIte jinezvara mahArAjanA mArganA veSane dhAraNa karanArA che paNa jyAre pAsasthA, esattAdi kugurupaNAnI sthitimAM jaI paDe che tyAre teone anya saMvigna AcAravALA apratibaddha Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM vihArIonuM sanmAna sahana thavuM muzkela paDe che ane IrSyAnA AvezamAM teo saMvegInA AcArane zAstrathI virUddhapaNe jaNAvavA ke lekene AcaravA gya nathI agara mAyAcAra che vigere kahI sanmArganI niMdA kare che, ane pitAnI pAse sanmArga zravaNa karavAnI buddhie AvelA mumukSu jIvene te saMvegIonA sanmArgathI dUra rAkhavAnAja satata prapaMce kare che, eTaluM ja nahi paNa pitAnA aMgIkAra karelA anAcAre zAstrathI virUddha ane bhadadhimAM DUbADanArA chatAM te anAcArane sadAcAra tarIke gaNAvavA mahenata kare che. marIcinI Adarza saMvigna-pAkSikatA veSadhArI pAsatyAdinI AvI sthitine jANanAro ane vicAranAro manuSya samajI zake che ke-marIcikumAra parivrAjaka thaye chatAM paNa je sanmArganI ja mahattA chetA AgaLa spaSTapaNe jAhera kare che ane zretA zraddhA, pratIti ane abhirUcivALe thaIne jyAre uccatama mArge AvavA mATe taiyAra thAya ane te marIci pari. vrAjakanI pAseja tyAga mAga grahaNa karavA mAge te vakhate je A marIci yathArtha prarUpaNa ane paropakAranI parama keTie na pahacele hota te je sthiti marIcie jALavI te svane paNa bIjAthI jALavI zakAya nahi. prAcInakALanI hakIkatane te A lekhaka ke vAcakane anubhava na hoya te svAbhAvika che, paNa vartamAnane vartAva jotAM keIpaNa sthAna evA vartAvavALuM jovAmAM AvyuM nathI ke AvavAne saMbhava paNa nathI ke je manuSya tyAgI thayA pachI tyAgamAM tene yathArtha rIte na pALI zake che ane pitAnI azaktinA ke patita pariNAmanA kAraNathI sAdhupaNAnA zuddha AcArane na pALatAM hIna AcArapaNAne pALate haya, chatAM zAstramAM kahelA saMvigna pAkSikonI mAphaka zuddha mArganI ja prarUpaNa kare eTaluM ja nahi paNa aMgulinirdeza karI anya mahApuruSane ja mahApuruSa tarIke oLakhAve. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata AtmaprazaMsA-paraniMdAnI viSamatA dhyAnamAM rAkhavA jarUra che ke upadezakee sarvadharma vartanane ke utkRSTa dharmavartanane pitAmAMja IjAro rahele mAne e saMvignapAkSikene paNa na zobhe te vartAva che. sAmAnya rIte AtmaprazaMsA e samAjanene ucita nathI, bhavAMtarane mATe paNa AtmaprazaMsA te prazaMsakanA AtmAne adhamagatimAM laI janAra hovAthI kevaLa ahita. karanArI che, te pachI AtmaprazaMsAnI sAthe je paraniMdAne prasaMga upadezaka tarIke gaNatA AcAryo, upAyA, pacAse, gaNie ke muni mahArAjAo taraphathI heya te ema kahevuM ja joIe ke kaDavA tuMbaDAnA zAkamAM semalane vaghAra thaele che. pakSapAtavALI AtmaprazaMsAnuM jokhama a upara jaNAvelI vidyamAna guNanI paNa AtmaprazaMsA bIjA avaguNe na hoya te paNa sajajanene zebhe tema nathI, te pachI pitAnA ke pitAnA samudAyanA aneka avaguNe pitAnA lakSyamAM hovA chatAM, tathA anya vyakti ke anya samudAyanA aneka guNe pitAnA anu bhavamAM hovA chatAM mAtra ekAda mAnI lIdhelA guNane aMge sva ke svasamudAyanI prazaMsA karavAmAM Ave, ane anya ke anya samudAyanA sAcA te zuM paNa mAnI lIdhelA avaguNane nAme niMdA karavAmAM Ave te te AtmaprazaMsaka ane paraniMdakanI gati ane pariNati kevI hoya? te vicAravAnuM vAcakane ja saMparva egya che. zAstrakAre te zrI dazavaikAlika vigere Agama dvArA pAsasthA, esanna, ane kuzIliyA vigerenI paNa niMdA karavAnI manAI kare che te pachI jeo IrSAnI khAtaraja mAtra pitAnAja samudAyanA avayavanI hInatA bhadrika lokenI AgaLa jAhera karI niMdakanI kaTimAM pitanA AtmAne dAkhala kare, tevA manuSyane zAstra apekSAe kaI sthiti hoya te sarvajJa bhagavAna zivAya anyane jANavuM muzkela che. marIcikumAranI ucca mane dazA A pUrve jaNAvelI hakIkta keInI paNa niMdA ke prazaMsA maTe Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM nathI, paNa marIcikumAre parivrAjakapaNAmAM paNa je sanmArganI dezanA ApI ane je dezanAne lIdhe tAmAMthI ghaNe sAro bhAga tyAgamArga levA taiyAra thAya che ane te paNa khuda marIciparivrAjaka pAse ja ziSyavRtti karI tyAgamArga AcaravA mAge che, te dezanA keTalI badhI utkRSTa hovI joIe? tene vicAra karavAnI sAthe e paNa vicAravuM joIe ke-teo tyAgane sanmukha thaelA eTaluM ja nahi paNa potAnI pAse ja ziSya thavA taiyAra thaelAnI AgaLa pitAthI sarvathA bhinna veSavALA ane AcAravALAnI prazaMsA karavI ane te eTalA ja mATe ke te tyAgamArga levA mATe taiyAra thaele manuSya ke tene samudAya mArI pAse ziSyavRtti na grahaNa kare paNa AtmAnA kalyANamAM kaTibaddha thaelA uccatama kaTimAM vartatA sAcI rIte bhavasamudrathI tAranArA A anya mahAtmAo ja che, ane teonI pAse ja A rotAvarga je ziSyavRtti Acare te ja teonuM kalyANa che, evI dhAraNA rAkhI e anya mahAtmAonI prazaMsA karavI jarUrI gaNI che. A uparathI marIciparivrAjakane AtmA zretAone bhadadhithI tAravArUpI popakAra karavA mATe keTalA badhA svArthane bhega Ape che, e samajavuM sAmAnya manuSyane mATe paNa azakya nathI. sAmAnya rIte anyanI prazaMsA karavA dvArA pitAnA svArthane bhega ApI, parepakAra kare muzkela che, te pachI pitAnA tAvamAM AgaLa pitAnI adhamatA jAhera karI, chotAne bhadadhithI tAravArUpI popakAra mATe kevaLa kaTibaddha rahevuM e keTaluM badhuM muzkela che e te dareka vAcaka saheje samajI zake tema che. marIcinI manodazAnuM rahasya sAmAnya rIte sAmAnya tAjane uttama mArga upara cAlanArA munionI prazaMsA karI, uttama munionI sevAmAM deravA ane potAnI utaratI sthiti zetAnI pRchA vagara paNa jAhera karI pitAnI sthitithI vimukha karavA tatpara rahevuM e muzkela che, te Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata pachI rAjakumArAdi jevA mahaddhika ane zAsanane zobhAvavA sAthe tene gurune ane tenA matane zobhAvanAra puruSe zretA tarIke AvyA hoya ane tevA rAjakumArAdi mahaddhike jyAre pitAnA matamAM dAkhala thavA mAgatA hoya tyAre anya uttama mArge cAla nArA munionI prazaMsA karI, te mahaddhika rAjakumAradikane haMmezane mATe pitAthI saMbaMdha vagaranA karI, te uttama mArge cAlanArA munionI pAse mokalavA te paropakArane mATe keTale svArthane tyAga che? te samajavuM muzkela nathI. vaLI mahaddhika e rAjakumAra dezanAthI uttama mArge javAne mATe taiyAra thaye heya tene tIrthakara mahArAje prarUpelA sAcA mArge cAlanArA mahApuruSanI ja uttamatA che" ema jaNAvavA the pitAnA mArgamAM keIpaNa prakAre uttamatA nathI" paNa adhamatA ja che ane tethI "A mAre mArga, mArA jevA pApI AtmAne mATe ja lAyaka che" ema sUcavI mahApuru pAse uttama mArga prahaNa karavAne mATe mokale, chatAM te rAjakumAranI keI tevI ja bhavitavyatA havAne ja lIdhe te rAjakumArane te uttama mArga jema kAgaDAne drAkSa rUce nahi tevI rIte rUce nahi, ane te ja pAcho adhamamAgamAM pravatelA upadezaka pAse Ave, ane bhagavAna tIrthakara mahArAje nirUpaNa karela ane bhAvabhIrU saMvigna mahAtmAee Acarele je mArga tame jaNAvyuM che te mane rUca nathI ema spaSTapaNe jAhera karI te adhamamArge rahelA upadezakane ziSya thavA pitAnI IcchA jAhera kare, te vakhate tevA rAjakumAranI IcchAne ne anusaravuM ane lebha tathA mAnanI IcchAmAM na taNAvavuM paraMtu pharI paNa spaSTapaNe te uttama mArgane levA mATe taiyAra karavA rAjakumAra jevA zetAnI AgaLa te tIrthakara bhagavAnanA mArganI ane tene anusaranArA mahAmunienI ja uttamatA jAhera karavApUrvaka pitAnI adhamatA spaSTa zabdomAM jAhera karI te rAjakumAra zotAne tenI marajI virUddha paNa uttama mArganuM AcaraNa karavA uttama munie Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM pAse mekala e eka asaMbhavita nahi te dusaMbhavita te jarUra ja che. marIcinI zuddha-bhAvanAbharI upadezakatA ahIM eka vAta dhyAnamAM rAkhavAnI che ke keTalAka graMthakAronA kahevA pramANe A kapila nAmanA rAjakuMvaranuM upara jaNAveluM vRttAMta bhagavAna zrI RSabhadevajInI hayAtimAM baneluM che, arthAta e vacana pramANe ema kahI zakAya ke te marIci parivrAjakane upadezakapaNAne prabhAva eTale badhe vicitra hatuM ke je prabhAvamAM aMjAele kapila nAmane rAjakumAra sAkSAt tIrthakara bhagavAna RSabhadevajI ane temanA parivAranI sevAnA ane temanA AcarelA AcAramAM vartavAnA lAbhane paNa dhyAnamAM nahi letAM te marIcikumAra parivrAjaka pAse ja tyAga mAgane grahaNa karavA Ave che. Ave vakhate paNa te marIciparivrAjaka te pitAnA nitya niyama pramANe te kapilarAjakumArane bhagavAna tIrthaMkaranA moganI uttamatA jaNAvavA sAthe pitAnA mArganI adhamatA jaNAvI te kapilakumArane bIjI vakhata paNa sanmArge javA mATe zrI tIrthakara bhagavAna pAse mokale che. anya keTalAka graMthakAronA kahevA pramANe te bhagavAna zrI RSabhadevajI nirvANa pAmyA pachI kapilakumArane prasaMga bane che, te tyAM paNa bhagavAna RSabhadevajI mahArAjanA mekSathI lAkha kroDa sAgareme sudhI paTTaparaMparAe mekSamArga pravatele hevAthI mokSamArganI sIDIe caDhavAvALA mahAna siddhapuruSanI pAse te kapilarAjakumAranuM sanmArganA upadezaka evA marIcinA kahevAthI javuM thayuM ane te siddhapuruSane mokSapadane pamADanAre avyAhata mAge te kapilane na rUe ane te marIci parivrAjakanA upadeza tarapha atyaMta AkarSAele heI pAche te marIci pAse ja AvyuM, ane te siddhapuruSane mokSa mATe atyAhata e paNa mArga pitAne rUe nahi ane pite tamArI ja pAse eTale marIciparivrAjaka pAse ja je pari. vAjakapaNArUpa mAge che te ja tene anusaravA mAge che ema spaSTa Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata zabdamAM jaNAvyuM. kapilarAjakumArane marIcinI samajAvaTa AvI rIte kapilarAjakumAra asAdhAraNa rIte anurAgavALe thaI marIci pAse ja parivrAjakapaNuM levAnI mAgaNI kare che, tyAre te vakhate paNa marIciparivrAjaka te bhagavAna kASabhadevajInA zAsanamAM pravartanArA siddhapuruSanI kharekhara uttama mArganA prayANanA kAraNe mahattA jaNAvavA sAthe pitAnI hInatA ane adhamagatinI prayANatA jaNAvI spaSTa rIte pitAnI azakti ane Asakti jAhera kare che, ane evI rIte tIrthavartI mahAnubhAvanI uttamatA ane pitAnI adhamatA jAhera karIne ja mAtra nahi besI rahetAM te kapila rAja kumArane bIjI vakhata paNa bhagavAna RSabhadevajI pAse ke siddhapuruSa pAse mokale che. - A badhI hakIkata vicAratAM vAcakane spaSTapaNe mAlama paDaze ke te marIcikumAra pite azakti ke Asaktine lIdhe trilekanAtha tIrthakaranA saMyamamArgathI dUra thaye che, chatAM paNa anya jIne bhagavAna tIrthaMkaranA sanmArgamAM dAkhala karavA mATe keTalA badhA svArthabhaMga sAthe prayatna karavAmAM kaTibaddha thayela che. AvI rIte patitadazAmAM paNa svArthane bhega ApI pitAnI adhamatA jAhera karavApUrvaka tIrthavatI mahAnubhAvanI uttamatA je kapilane sanmArge lai javA mATe jAhera karI che, te tenI mokSamArganA upadezarUpI pare pakAraparAyaNatAne koI paNa prakAre ghaTita thayA vagara rahetI nathI. vartamAna dazAne vicAra A marIciparivrAjaka ane kapilarAjakumAranA prasaMgamAM e vAta paNa jarUra dhyAnamAM rAkhavAnI che ke anya kahevAtA sanmArga prarUpake jyAre nirAdhAra nathI hatA, tyAre paNa anya mahAnubhAvonA saddaguNe ane pitAnA durgAne (avele bhakta bhAgI na jAya te apekSAe) kahevAne taiyAra nahi thatAM AvelA bhakate sAMbhaLelA paNa anya mahAnubhAvonA saddaguNene aneka kalpita rItie vakhoDIne Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM tathA achatA avaguNene kalpanAmAtrathI dekhADIne vaLI saddaguNone paNa avaguNarUpe dekhADIne AvelA bhaktane pitAnI sevAmAM joDavA taiyAra thAya che, tyAre A marIciparivrAjaka nirAdhAra dazAmAM pahele chatAM sanmArganA svarUpakathanarUpI zuddha dezanAne keTalI badhI ane kevA prasaMge jALave che te kharekhara vicAravA jevuM ja che. marIcinI madazAnI kaseTI vAcake prativarSa paryuSaNAnA divasomAM advitIya maMgaLakArI paryuSaNAkalpane sAMbhaLe che, ane tethI teone sArI rIte jANavAmAM AveluM haze ke marIciparivrAjaka parivrAjakapaNAnI sthitimAM AvyA pachI aneka rAjakumArane sanmArgane pratibaMdha ApI zAsananA gherI saru pAse dIkSA levA mokalI Ape che, chatAM jyAre te marIciparivrAjaka atyaMta bimAra thAya che ane gocarI te zuM paNa pANI lAvavAnI paNa aDacaNa paDe che, nathI te te pUrva kALanA atyaMta paricita mahAmunio te marIcikumArane asaMyata dhArIne tenuM vaiyAvacca karatA, temaja te marIcikumAra parivrAjaka pratibaMdha ApIne muni mahArAjA pAse jeone cAritra levA mokalyA che ane te marIciparivrAjakanA pratApe cAritrane pAmyA che tevA rAjakumArAdi ni che paNa te atyaMta bimAra evA marIci. parivrAjakanuM asayatapaNuM dhArIne ja vaiyAvacca karatA nathI. - A badhI hakIkatathI spaSTa thaze ke marIciparivrAjaka upadezanI zailIne aMge atyaMta prabhAvazALI chatAM paNa kevaLa nirAdhAra sthitimAM ja te marIciparivrAjaka puruSanI caraNasevA AtmAne uddhAranArI ane dharmanuM kAraNa che evA vicArathI ke anya kaI paNa vicArathI te mArgavatI puruSathI juduM paDatuM nathI, ene keTalAka graMthakAranA hisAbe bhagavAnanA zAsanamAM rahelA siddhapuruSa sAtheja vihAra che, ane sAthe ja rahe che. marIcinI uttamatA jaNavanAra Adarza upadeza pravRtti upara jaNAvelI galanadazAmAM paNa nirAdhArapaNAne kharekhara Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata anubhava te marIciparivrAjakane thaele hatuM ane te anubhavanI vakhate duniyAmAM bane che tema bhIDane bhAMgavAvALA bherune bheTavA tene tAlAvelI thaI, paNa uttamapuruSenI uttamatAne e ja prabhAva hoya che, ke teo unmArga ane adhamapravRttinA vicAravALA lAMbo kALa heya nahi, ane tethI te marIciparivrAjakanuM nirAdhArapaNuM emane ema rahevA chatAM jyAre te ArogyadazAmAM dAkhala thaye tyAre te pitAnA nirAdhArapaNAne sarvathA bhUlI gayA ane tethI glAnadazA AvavA pahelAM jevI rIte rAjakumArAdikene sanmArgane pratibaMdha ApI muni mahArAjAonI uttamatA ane pitAnI adhamatA jaNAvadhApUrvaka sanmAvartI mahAmunio pAse cAritra levaDAvate hatA, tevI ja rIte te marIciparivrAjaka glAnadazAmAM nirAdhAradazAne anubhava karyA pachI ane bhIDa bhAMganArA bherUne bheLavavAnI bhAvanA thayA pachI paNa aneka rAjakumAra vigerene pratibodha ApI, sanmArga vartI munimahArAjAonI uttamatA ane pitAnI adhamatA jaNavApUrvaka cAritra grahaNa karAvato ja rahyo. jo ke parivrAjakapaNuM lIdhuM tyArathI ja ekAkI, advitIya hevAne lIdhe te marIcikumAra parivrAjakanI nirAdhAratA hatI ja, ane glAnadazAmAM pitAnI te nirAdhAratAne tene pUrepUro anubhava thavA sAthe bhIDane bhAMganAra bherUne bheLavavAnI bhAvanA thaI paNa hatI, chatAM te marIcina jIvanI uttamatAne lIdhe ke paropakAravRttinI parAkASTAne lIdhe athavA svAtmAne apakAra thaele chatAM paNa anya AtmAne apakAra na ja kara joIe evI vRttine lIdhe agara te koI paNa kAraNathI te marIciparivrAjaka Arogya dizAmAM AvyA pachI paNa hamezAM aneka rAjakumArAdikene pratibaMdha ApI sanmArgavata munienI uttamatAnI prazaMsA ane pitAnI adhamatAnI niMdA jaNAvavApUrvaka sanmAvata munio pAse cAritra grahaNa karAve che. kapilane traNa vAra dhakele che tenuM rahasya jo ke kapilarAjakumAranA prasaMgamAM trIjI vakhata paNa sanmArga Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - pustaka 1-luM vatI munionI uttamatA ane pitAnI adhamatA jaNAvavApUrvaka sAdhupuruSenI sevAmAM cAritra levA mATe mekale che ane te kapila rAjakumAra trIjI vakhata paNa bhagavAna zrI rASabhadevajInI pAse ke sanmArgavarlI munionI pAse te marIciparivrAjakanA kahevAthI ja game che ane te bhagavAna ke sanmArgavata munionI pAse cAritra levAnAM pariNAma thayA nahi eTaluM ja nahi paNa te kapilarAjakumAra marIciparivrAjake pitAnI arUci chatAM ghaNI vakhata mekalele heI, ghaNo ja cIDhAI gaye ema kahIe te khoTuM nathI, kemake trIjI vakhata bhagavAna RSabhadevajI pAse ke sanmArga vartI muni mahArAjAo pAsethI pAchA AvyA tyAre kapilarAjakumAra marIciparivrAjakane e ja zabdo kahe che ke "zuM tamArA mArgamAM eTale parivrAjakapaNamAM sarvathA dharma nathI ?" A vAkyane bhAvArtha vicAratAM e artha spaSTa thAya che ke mane tame vAraMvAra bhagavAna RSabhadevajI ke sanmAvata munio pAse uttama dharma hovAne nAme mekelo che ane tamArI pAse huM AvIne ziSya thavA vAraMvAra mAgaNI karuM chuM tyAre tame pitAnI saMyamathI patitadazA jaNAvI adhamatA jaNavavApUrvaka ane ziSya karavAnI nA pADe che te tame je ke saMyama mArgathI patita thayA cho ema spaSTa : jaNAve che ane tamArA AtmAmAM kaSAyasahitapaNuM havA sAthe niSkacanapaNuM nathI ema jaNAve che, chatAM huM vAraMvAra prabhu RSabhadevajI ane sanmArgavata munio pAse tamArA mekalavAthI jaI Avyo chuM, paNa mane te mArga rUca nathI, te have tamArAmAM kaMI paNa aMze dharma che ke nahi ? kapilarAjakumAranA A kathananI asara marIci upara jabaradasta thaI ane tethI atyAra sudhI paropakAravRttine aMge je dharmopadezanI pravRttine prabaMdha cAlatuM hatuM, te uthalI gaye, glAnapaNamAM anubhavelI nirAdhAra dazAne Abehuba khyAla khaDe thaye, bhIDa bhAMganAra bherUne bheLavavAmAM marIcine, AtmA utsAhita thaye ane tethI popakAraparAyaNatAnI vRttine Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamajyota vegaLI mUkI te marIciparivrAjake kapilarAjakumArane jaNAvyuM ke vihA! riSi Si eTale he kapila! ahIM paNa che ane ahIM paNa che." pinuM rahasya sAmAnya rIte A vAkyane artha jaina mArgamAM paNa dharma che ane parivrAjaka mArgamAM paNa dharma che e karavAmAM Ave che, paNa A artha karatAM te marIcinI dazA pUrvApara vyAghAtavALI thAya, kemake teja marIciparivrAjake bhagavAna jinezvaranA matamAM vatavAvALA sAdhuomAM saMpUrNa dharma che ema aneka vakhata jAhera karyuM che, ane sAthe e paNa jAhera karyuM ja che ke huM e uttama evA saMpUrNa saMcamadharmathI patita thayela chuM. AvI aneka vakhata teja kALamAM prarUpaNa thaelI hovAthI pite te prarUpaNAnI virUddha bele e yuktiyukta nathI eTaluM ja nahi paNa saMbhavita paNa nathI, ane tethI AcArya mahArAja malayagirijIe " ' padane je artha karyo che, te vadhAre anukULa thaI zakaze. AcArya mahArAja malayagirijIe zrI AvazyakaniryuktinI TakAmAM jine evo artha karyo che ke "bhagavAna RSabhadevajanA ane sanmArgavata munionA AcAramAM saMpUrNa dharma che. AvI rIte bhagavAna tIrthaMkara ane sanmArgavatI munionA AcArane zabdathI sUcavavA sAthe temAM saMpUrNa dharmapaNuM sUcavyuM che. zrI bhagavatI sUtranA ghaMti natti , hari namana e sUtranA arthamAM sthitinI ja upara praznakAra bhagavAna gautamasvAmIjIthI bhinna evA trilokanAtha zramaNa bhagavAna mahAvI mahArAjanA AtmAne nirdeza karavAmAM AvyuM che, tevI rIte ahIM paNa tti zabbI te marIci ane kapilathI dUra rahele e saMpUrNa damaNamArga levAmAM Ave che, ane saMpUrNa zramaNamArga sthAne zabdathI lIdhela hovAthI temAM saMpUrNa dharma prathamathI ja dezanA Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM 7 dvArAe sAbIta karela hovAthI mAtra tene anuvAda ja ahIM AgaLa karela che. hanuM rahasya vaLI jevI rIte zrIbhagavatIjInA pi sUtramAM zakti zabdathI praznakAra gautamasvAmIjIne ja AtmA nirdiSTa karAele che, tevI rIte ahIM paNa caM izabdathI marIciparivrAjakane dharma nirdiSTa karAele che, paNa pitAnA parivrAjakapaNamAM zramaNamArganA dharmane aMza paNa nathI ema aneka vakhata pite jaNAvI gayo. che, chatAM atyAre te kapilarAjakumAranA saMjogane aMge buddhine parAvarta pAme ane aDhAra hajAra zIlAMgarUpa heI je cAritradharma marIcimAM sarvathA have nahi, chatAM te kapila rAjakumArane hari ema kahI kAMIka dharma mArA parivrAjakapaNAmAM paNa che ema jaNAvyuM. dhyAna rAkhavAnI jarUra che ke A marIciparivrAjaka ane kapilarAjakumAra vacce samyagdarzanarUpI dharmane vicAra nathI, samyajJAnarUpI dharmane vicAra nathI dezaviratirUpI dharmAdhama jene nizcayakeTie agAradhama kahI zakIe tene vicAra paNa nathI, kemake e traNene je vicAra heta te marIciparivrAjakamAM te vakhate samyagdarzana, samyajJAna ane dezaviratirUpa dharma sArI rIte hatA ne tethI A parivrAjakapaNAmAM malayagirijI mahArAje caMpanI karelI vyAkhyAnA hisAbe alpa dharma che ema kahevAmAM kaI paNa prakAre durbhASitapaNuM nathI, paNa atre te paMca mahAvratarUpI aDhAra hajAra zIlAMgamaya cAritradharmane aMgeja prasaMga ane vicAra hovAthI tene aMza paNa parivrAjakapaNAmAM nahi chatAM te marIciparivrAjake tevA zamaNudharmane aMza A parivrAjakapaNamAM" ema jaNAvyuM te durbhASita kahevAya temAM Azcarya ja nathI. marIcinI prarUpaNa kevI? vaLI paropakAranI vRttie je dharmanI yathAsthita prarUpaNa thatI Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7ra Agamata hatI, teja sthAnake svArthavRttinuM sAmrAjya jamAvavA mATe marIciparivrAjake A vAkya uccAryuM che, e hakIkata paNa zAstranA marIciparivrAjakanA prakaraNathI spaSTa hevAne lIdhe A marIcipari vrAjakanA vacanane durbhASita tarIke jaNAvavAmAM kaI paNa prakAre anucitatA hoya ema mAnI zakAtuM nathI. jo ke A marIcinA vacanane keTalAka mahAnubhAvee utsutra tarIke gaNAvyuM che, jyAre keTalAka mahAnubhAvoe utsatramizrita tarIke gaNAvyuM che, paNa zrI AvazyakaniyuktikAra zrI bhadrabAhasvAmIjI ane bhagavAna mahAvIra mahArAjanA ja hAthe dIkSita thaela evA upadezamAlAkAra zrI dharmadAsagaNijI subhAripaLa paLa vigere pAThathI marIcinA te caM caMpi vAkyane durbhASita tarIke spaSTapaNe jAhera kare che, tethI A prakaraNamAM tenA te vacanane durbhASita tarIke kahevAmAM AvyuM che ane tethI ja te vacanane usUtra ke usUtra mizrita mAnavAmAM tema mAnanArAonuM tatva ghaTita che ke aghaTita e vicAravAnuM ucita dhAyuM nathI. A samagra marIcinA adhikAramAM kapila rAjakumAranI vaktavya tAne pAchale bhAga mAtra vRttAMtanI pUrNatAne mATe ja kahevAmAM AvyuM che, bAkI cAlu adhikAramAM te marIcikumAranI patita dazAmAM paNa je paropakAravRtti rahI, svArthane bhega ApIne paNa patita dazAmAM paNa paropakAra karyo e jaNAvI tIrthakaranA jIvomAM aneka bhAthI parahitaratapaNuM hoya che e ja mAtra prakRta adhikArane poSaNa karanArUM hevAthI jaNAvyuM che. zramaNa bhagavAna mahAvIranA bIjA bhavamAM paNa keI keI aMze aneka prakAre parepakAraniratapaNuM che te nahi vicAratAM khudda bhagavAna mahAvIra mahArAjanA bhavane aMge parahitapaNuM eTale paropakAramAM tatparapaNuM zramaNa bhagavAna mahAvIra * mahArAjanuM jaNAvavuM vadhAre ucita che. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che ka za kiya ni ve dana 8 devagurUkRpAe "Agamata nuM prakAzana dhIre dhIre -tatvarUcivALA puNyAtmAonuM mAnItuM thaI rahyuM che. : pU0 vAtsalya sidhu gacchAdhipatizrInA maMgala AzIrvAdathI pU0 AgaddhAraka AcAryadevazrInA aprakAzita tAtvika vyAkhyAne Adi sAmagrIne vyavasthita karI prakAzita karavAnuM kArya pagabhara thavA AvyuM che. paraMtu be varSanA anubhavanA pariNAme evuM jaNAyuM che ke A prakAzana khAsa karIne pU. sAdhu-sAdhvI bhagavaMtene ja vadhu upayogI che tethI havethI A prakAzana pU0 sAdhu-sAdhvIo ane tatvacivALA egya gRhasthAne pahoMcADavuM e vicAra thAya che. tethI prakAzananI suvyavasthA mATe nIcenI lejanA vicArI che. * grAhaka pejanA baMdha karavI. * 101 ke tethI vadhu rakama sthAyI phaMDa khAte rAkhavI. * 101 thI ochI rakama bheTa khAte rAkhavI. te mujaba nIce nedha be jAtanI ApI che. Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nonchonengrenenengnoncncnong { "AgamatanA sthAyI phaMDa khAte cheA velI rakama 6 * wwwe. 1501) gujarAtI jena zrIsaMgha, 96 kenIMga sTrITa, kalakattAnA jJAna khAtA taraphathI pU0 sAdhvIzrI paghalatAzrIjI, pU. sAdhvIzrI nirUpamAzrIjI ane pU. sAdhvIzrI mayaNazrIjInA sadda upadezathI. 1001) bhavAnIpura jena zrIsaMgha, kalakattAnA jJAnakhAtA taraphathI. sAdhvIzrI paghalatAzrIjI ma. tathA pU. mayaNAzrIjI ma. nA upadezathI. 501) vIzAzrImALI jaina upAzraya, jAmanagara, jJAnakhAtA taraphathI pU. gacchAdhipati AcAryadevazrI mANikyasAgarasUrIzvarajI nA upadezathI. 501) zeTha maNilAla rAghavajI ke ThArI-bera (bihAra) taraphathI pU0 sAdhvIzrI paghalatAzrIjI ane pU0 sAdhvIzrI mayaNAzrIjI nA upadezathI. 501) zeTha mehanalAla choTAlAla tathA mANekabahena mehanalAla, jaina marcanTa sosAyaTI, amadAvAda-7 taraphathI pU0 gaNizrI. labdhisAgarajI ma.nA upadezathI. 501) zeTha zivalAla phUlacaMda, cANasmA, pU0 muniratnazrI sUryodaya sAgarajI ma.nA sadupadezathI. 2pa1) jena zrIsaMgha haste zeTha naMdalAla ema. zAha, katarAsagaDha (bihAra) pUpaM. zrI vinayavijayajI ma.nA upadezathI.. Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM 75 151) zeTha vRjalAla haribhAI jaina upAzrayanI zrAvikA bahene taraphathI pUsvasAdhvIzrI sumalayAzrIjI ma0 nA ziSyA pU0 sAdhvIzrI vicakSaNazrIjInA upadezathI. 110) navApurA jaina saMgha, ke. zAMtinAtha jaina derAsara, surata taraphathI pU. A. kasturasUrIzvarajI ma. tathA 50 upAya zrI caMdrodayavijayajI ma.nA sadupadezathI. 101) zeTha mIThAbhAI gulAbacaMda TrasTa, kapaDavaMja 101) zeTha semAbhAI jhaveracaMda, haste zeTha jayaMtIlAla vADIlAla kapavavaMja. 101) zeThazrI kAMtilAla pI. zAha, haidrAbAda hAusa-TAIma-9, phaleTa naM. 7, nevIyana sI reDa, muMbaI6 (WB) 101) zeThazrI pukharAjajI bhaMDArI, pharma-kuMdanamala samarathamala, maskatI mArakeTa, amadAvAda 101) dhArmika zikSaka sva. zrI mohanalAla choTAlAlanA TrasTamAMthI haste zeThazrI mehanalAla cekasI, berasada. . 101) zeTha bAbulAla sAkaracaMda TepIvAlA, bAbulAla ramaNalAla kaMpanI, riphAInarI bilDIMga, dhanajI sTrITa, muMbaI-3 101) zeThazrI lAlabhAI ela. parIkha sI. e. parIkha bilDIMga, elisabrIja, amadAvAda-6. 101) gulAbabAi nAsakAvALA, haste aMbAlAla vedamUthA mahIdapura (ema.pI.), pU. munizrI yazobhadrasAgarajI manA upadezathI 101) sva0 jayaMtilAla zaMkaralAla pAdazAha, kapaDavaMja. 101) caMdanabahena ramaNalAla luNAvADA, pU. sAdhvI zrI vicakSaNa zrIjImanA upadezathI. 101) koThArI zAMtilAla dIpacaMda rAjakeTa, pUvavRddha munizrI dIpasAgarajI mane upadezathI. Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamajyAta . 101) ge'kramalajI mAMDalika zAjApura (ma. pra.), pUrva munizrI yazebhadrasAgarajI manA upadezathI. 101) jaina dharmottejaka mahilA maMDaLa, iMdoranA jJAnakhAtAmAMthI, pU vAvRddha sAghvIjI zrI manaharazrI manA upadezathI. 101) jhaverI ca'pakalAla uttamacaMda, surata. 101) pU. sAdhvIjIzrI halatAzrIjI manA siddhitapanA pAraNA para Avela bahAragAmanA sagRhasthA taraphathI. " AgamajyAta" aMge bheTa rUpe maLelI rakamAnI noMdha 251) cANusmA zrIsa'dhanA jJAnakhAtAmAMthI pUrva gaNivaya zrI labdhi sAgarajI ma0 nI preraNAthI. 251) jaina sAsAyaTI (pAlaDI) amadAvAda zrIsaMghanA jJAnakhAtAmAMthI pu. gaNIzrI saubhAgyasAgarajI ma0 nA upadezathI. 201) luNAvADA zrIsaMghanA jJAnakhAtAmAMthI pU. gaNIzrI vimalasAgarajI ma0 nA upadezathI. 201) khuzAlabhuvana, amadAvAda zrIsa'dhanA jJAnakhAtAmAMthI haste zeTha bhAgIbhAI sutarIyA. 200) nAgAra (mAravADa) zrIsaMdhanA jJAnakhAtAmAMthI pUrva sAdhvIzrI snehaprabhAzrIjI ma0 ane pu. sAdhvIzrI caMdraguptAzrIjI ma nA upadezathI. 150) jharIyA (bihAra) zrIsaMghanA sagRhasthA taraphathI pU. sAdhvIzrI sva. sumalayAzrIjI ma0 nA ziSyA pUrva sAdhvIzrI zubheAkrayAzrIjI ma0 nA upadezathI. 125) jaina upAzraya-dAdAvADI, bhAvanagara taraphathI. 125) caMpAlAlajI muIAta mahIdapura (ma. pra.) 101) zIheAramAM thaelI pAMca dIkSA nimitte haste 5. kapUracaMdabhAi jaina zreyaskara maDaLa, pAlItANA. Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1-luM 101) nAnAbhAI dhanajI TrasTanA upAzraya, osavALa mahelle, haste motIcaMda kasturabhAI cekasI, surata taraphathI pU0 sAdhvIzrI mRgeMdrazrIjI ma0 nA upadezathI. 101) bhavAnIpura jaina saMgha, kalakattA taraphathI sAdhvI paghalatAzrIjInA ziSyA vIrabhadrAzrIjInA upadezathI. 101) zrI zAMtinAtha jaina upAzraya, pAyadhUnI, muMbaI taraphathI 50 sAdhvIzrI puSpAzrIjInA ziSyA pU. sAdhvIzrI niraMjanAzrIjI. nA upadezathI. 101) zeTha saubhAgyamalajI AMcalIyAM mahIdapura (M. P.) 100) jaina marcanTa sosAyaTI amadAvAda-7 taraphathI pU0 sAdhvIzrI sarasvatIzrIjI ma. nA upadezathI. 100) pAMjarApoLa jaina upAzraya, amadAvAda taraphathI, pU0 sAdhvIzrI niraMjanAzrIjI manA upadezathI. 100) eka sahastha amadAvAda taraphathI, pU. sAdhvIzrI svayaM prabhAzrIjI manA upadezathI. 100) nemubhAInI vADI, jaina upAzraya, gopIpurA, surata taraphathI pU0 gaNIzrI prabodhasAgarajI manA upadezathI. 10) eka saddagRhastha taraphathI, pU. kSamAsAgarajI manA upadezathI 60) junAgaDha (saurASTra)nI zrAvikA bahene taraphathI, pU0 sAdhvI jIzrI IzrIjI manA upadezathI. 51) nAthajIne upAzraya, patAsAnI veLa, amadAvAda taraphathI pU0 sAdhvIjIzrI manazrIjI manA upadezathI. 51) bIkAnera jene zrIsaMgha 51) jena ve. mUrtipUjaka ArAdhanA bhavana, vejalapara-bharUca. 51) jene zrIsaMgha baDeda (ma. pra.)nA jJAnakhAtA taraphathI, pU. gaNI zAMtisAgarajI ma. taraphathI. 51) vasaMtalAla pAnAcaMda muMbaI , Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ADI AgamaLe pa1) jainasaMgha peDhI, junAgaDha, pU. munizrI mahAyazavijayajI manA upadezathI. 51) DelA upAzrayanA jena zrIsaMgha amadAvAda taraphathI, 50 paMrAmavijayajI manA upadezathI. 50) zeTha maNilAla vanamALIdAsa, kalakattA. 50) jena zrIsaMgha, gavADA (vIjApura) (u. gu.), pU. munizrI IdusAgarajI manA upadezathI 5) jaina zrIsaMgha, gedharA, pU. munizrI rAmacaMdravijayajI manA upadezathI. 50) zrI jene mahilA maMDaLa, IderanI bahene taraphathI, pU. sAdhvIzrI manaharazrIjI manA upadezathI. 25) jaina zrIsaMgha, ceTIlA, pU0 upAdhyAyazrI haMsasAgarajI ma. nA upadezathI. 25) devabAga jaina saMdha, jAmanagara, pUTha munizrI guNasAgarajI ma0 nA upadezathI. 25) jaina saMgha, verAvala, pU0 munizrI subuddhivijayajI ma.nA upadezathI. 25) tapAgaccha jaina saMgha, merakhI (saurASTra) 25) gujarAtI jaina saMgha, mAlegAma (mahArASTra) 25) ratanacaMda bAbubhAI, surata. 22) eka saddagRhastha, kapaDavaMja taraphathI. pU. sva. sAdhvIzrI sumalayAzrIjI ma0 nA ziSyA sAdhvIzrI tArakazrIjInA 10 upavAsanA pAraNu nimitte. 22) zrAvikA bahene taraphathI chUTaka haste prabhAvatIbahena kapaDavaMja 21) pAMjarApoLa jaina upAzraya, amadAvAda, pU. paMnyAsa zrI sUryodayavijayajI ma. nA upadezathI. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 1- huM 79 21) jena lAyabrerI, nIyANA (rAjasthAna) taraphathI pU0 daulata vijayajI ma. nA upadezathI. 21) morAribAga jaina upAzraya, jAmanagara taraphathI pU0 sAdhvIzrI malayAzrIjI ma0 nA upadezathI. 21) kAMtilAla sI. kApaDIyA. 21) kanaiyAlAlajI raMDavAla mahAdapura. 21) jeThamala rAjamala dhekA 21) phUlacaMdajI piparaNa 21) jaina mahilA maMDaLa 21) sathrahastha taraphathI 21) sAgaramalajI beMkaDa 21) kezarIcaMdajI mahetA ra1) hastImalajI seThIyA 21) rUpacaMdajI kecara 15) DaoN. ramaNalAla vADIlAlanA supatnI vimalAbahena, kapaDavaMja. 15) zAMtAbahena ramaNalAla, kapaDavaMja pU sAkvIzrI vicakSAzrIjI upadezathI. 15) jaina zrIsaMgha-nalakheDA (ma. pra.), pU. paM. zrI suMdara munijInA. upadezathI. 13) paracuraNa chUTaka, mahIdapura. 11) jayaMtilAla somacaMda, rAmapurA. 11) hastImala bhImarAja, kAnapura. 11) pharAva hastImala 11) zrImALI jaina upAzrayanI bahene taraphathI, pU. sAdhvIzrI hemeMdrazrIjInA upadezathI. Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata 11) vIzA zrImALI jaina upAzrayanI bahene taraphathI, jAmanagara, pU. sAdhvIzrI revatI zrIjI ma.nA upadezathI. 11) pradhAnabahena cImanalAla, kapaDavaMja 11) panAlAla maMgaLajI, DuMgarapura, 10) jene zrIsaMgha, aMkalezvara-bharUca. 10) zrI vardhamAna jaina Azrama, beDelI Agama ta prathama varSa aMka 4 thA ne chevaTe Avaka-jAvaka paricaya ane bheTa ApanAra puNyazALI mahAnubhAve taraphathI AvelI rakama saMbaMdhamAM presa deSa-daSTi deSathI rahI gayelI bhUlo nIce pramANe sudhArI vAMcavA vijJapti che. Avaka-jAvaka paricaya 1. jamA rakama pa65-00 darzAvelI che tene badale 4580-00 vAMcavI. 2. temAM trIjI AITema pa25-00 darzAvelI che tene badale 625-00 vAMcavI. 3. Ama jamA rakama kula para38-00 darzAvelI che tene badale pa265-00 vAMcavI. - 4. udhAra rakamane saravALe 4676-24 darzAve che tene badale tene badale 4677-24 vAMca. 5. bheTa ApanAranI rakamane saravALe pAnA 77 upara 4653 darzAvela che tene badale 4580 vAMca. thayelI bhUla badala kSamA. A pustaka zrI AgameddhAraka graMthamALA, kapaDavaMja mATe zrI vasaMta prinTIMga presa-vIkAMTA roDa, amadAvAda chApyuM. Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' Agamota vira ni. saM. 2494 vi. saM. 2024 AgAmo saM0 19 vIsaTrgo varSa 3 pustaka juggo dhammassa nimag mAMgo | vaizAkha dharmaArAdhanAnI saphaLatA mATe 21 guNenI AvazyakatAnuM rahasya (gatAMkathI cAlu) anaMtakALanI vAta zA mATe? je vAta ApaNA khyAlamAM na hoya athavA jene jANavA-samajavA ApaNI hArdika taiyArI na hoya tevI anaMtakALanI janma-maraNanI, garbhAvAsanI ane karmajanya upAdhionI vAta zAstrakAra jJAnI bhagavaMte saMsArI jI AgaLa zA mATe cheDatA haze? sthaLa daSTithI na samajAya tevI A vAta che, paNa duniyAnA vyavahAramAM ApaNe joIe chIe ke marI gayele mANasa pitAne kesa calAvavA AvatuM nathI, te pitAnI tarapheNanA ke viruddhanA kharA kheTA sAkSIone ubhA karI zakate nathI, te chatAM sarakArI vakIlene tenA saMbaMdhanI anukULa hakIkate je kesamAM AvatI hoya, te te kesa te rIte calAve paDe che. maraNa pAmele mANasa kesa calAvavA AvatuM nathI, paNa sarakArane te saMbaMdhamAM ghaTita vyavasthA karI levI paDe che. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamota te ja pramANe ApaNe ajJAna chIe, janma jarA-maraNanA mahAbhayAnaka saMkaTane ApaNe nathI jANatA. chatAM A duniyAnA AtmamArganA vakIle e saMkaTe ke e duHkha ApaNane ApaNI jijJAsA nahevA , chatAM samajAve che. vakIla pitAne asIlane jema tenA kesanI vigate samajAve che, te ja pramANe A jJAnamArganA vakIle paNa janma-jarA-maraNanA mahAbhayAnaka saMkaTane ApaNane khyAla Ape che! tame kaheze ke e khyAla Apele zA kAmane? je janmajarA-maraNanA saMkaTane, pratyakSa anubhavele khyAla hoya ane te khyAla cokakasapaNe samajI zakAtuM hoya te ja ema kahI zakAya ke janma-jarA-maraNanA saMkaTe mahAbhayaMkara che. ! anyathA nahi! pratyakSa karatAM anubhava jJAnanI mahattA bhAgyavAne! keIe to AvI dalIla kare che te dalIla ISTa nathI. ghaNI vAte ApaNe pratyakSa ke anubhavI zakatA nathI, chatAM sAmAnyajJAnathI te te vAtanuM satya ApaNe kabUla rAkhIe chIe. gAMDapaNane tamane pratyakSa khyAla nathI ja ! tame keIpaNa gAMDA thayelA nathI ja! chatAM gAMDapaNanI sthiti kevI hoya te tame badhA sArI rIte kalpI zake che. eja rIte dhUmADA uparathI agninI zakyatAne paNa tame khyAla bAMdhI zake che! tame agnine pratyakSapaNe jotA nathI, tamArI AMkha agninA bhaDakAne joI zakatI nathI. agninI garamI tamArI tvacAne uSNatA ApatI nathI. agni tamArI sAthe keIpaNa prakAre potAnA astitvanI vAta kare nathI, chatAM tame dhUmADAnA goTegoTA nIkaLatA ze, te tamAre tarata ja kabUla rAkhavuM paDaze ke, jyAMdhUmADe che tyAM agni che!" tame agnine je nathI chatAM tame agni nA astitvane kabUla rAkha che zAthI? e praznane uttara e che ke eka mAtra anubhavane AdhAre? anubhava uparathI tame jANI zake che ke "jyAM dhUmADe che tyAM agni paNa hastI dharAve che!" Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka raju janma-maraNanI anAditA buddhigamya che tame jema anubhava vaDe dhUmADA uparathI agninuM astitva svIkAre che, te ja pramANe anubhava vaDe tamAre anAdinI vAta paNa svIkAryuM ja chUTako che! ahi eka sarvasAdhAraNa udAharaNa dhyAnamAM le! | eka ghaune dANe che. e ghauMne dANe ke vAgye te tame jANatA nathI ? e kayA khetaramAM uge tenI tamane mAhitI nathI ! ene kayA kheDute vALe, tene keNe pANI pAyuM, tenI AgaLa zI vidhi thaI? te kAMI paNa tame jANatA nathI! paNa te chatAM tamAre e ghauMnuM bhaTakavAnuM paNa anAdikALanuM che e ghaTanA svIkAravI ja paDaze. - kema ke e dANe che te eTalI paNa cakkasa vAta che ke tene aMkura hato ! ane je aMkura hatuM te e vAta paNa teTalI ja spaSTa che ke e aMkurane janmAvanAruM bIja paNa hatuM ja ! Ama aMkuramAMthI bIja ane bIjamAMthI aMkura e ghaTamALane AgaLa ne AgaLa laMbAvatAM tamAre eka anAdikALa sudhI cAlyA javuM ja paDaze. aMkura ane bIja tathA bIja ane aMkura paraspara eka bIjAne janma Ape che, enuM ja nAma paraspara kAryakAraNa bhAva che. bIja vagara aMkura nathI ane aMkura vagara bIja nathI eTale ahi evo prazna keI upasthita kare ke bhAI! aMkura pahela ke bIja paheluM ? to e prazna kevaLa hAsyAspada Thare che ! bIja hatuM te aMkura thaye! paNa bIjI tarapha e paNa yAda rAkho ke aMkura hato te ja bI thaI zakyuM. sthiti tamArI sAme e AvIne ubhI rahe che ke tamAre aMkura ane bIjI pArasparika paraMparA anAdikALanI che evuM ja mAnavuM paDe che. pratyakSa te dhAnyane eka dANe ja je che, te paNa te chatAM tame buddhi ane anubhavathI enI paraMparAne anAdi mAne che, e ja pramANe karma ane AtmAnI paraMparA paNa tamAre anAdikALathI mAnavI ja paDe che. Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. Agamata karmanI pratyakSa sAbitI jagatamAM tame nihALe che ke eka janmathI sukhI che. bIje janmathI duHkhI che, eka janmathI nIrogI che, bIje janmathI rAgI che, eka janmathI DAhyo che, bIje janmathI gaDe che. have vicAra kare ke je karma jevI cIja ja na hoya te A jagatamAM AvA pheraphAre zA kAraNathI daSTimAM Ave che? mAkubhAI janme che lAkhe patine ghare; ane tyArathI ja lAkhonA mAlika gaNAya che jyAre kAkubhAI janme che bhikhArIne peTe, ane tyArathI ja bhikhArI manAya che? mAkubhAI lAkha rUpiyA kyAM kamAvA gayA hatA? temaNe A saghaLI saMpatti kyAMthI prApta karI? - regiNane peTe janmanAra nirogI hoya che ane nirogIne peTe janmanA rogI hoya che. A be mAMthI ekane nirogI ane bIjAne regI ke sanA? AthI mAnavuM ja paDaze ke jema ghauMnA dANAnA mULa rUpe kaMika che, te ja pramANe manuSyajanmanA mULa rUpe paNa kaMIka che ja ! ane A "kaMIka" tenuM ja nAma "karma." karma ane janmanI anAditA have AgaLa cAle! karma ane janma A be vastuo che, e ApaNe nakkI karyuM. ApaNe e vAta paNa kabula rAkhI lIdhI che ke janma ane kama parasparAvalaMbI che ane temanI vacce kArya-kAraNabhAva rahelo che. ene artha eTale ja ghaTAvI zakAya che karmanA mULamAM janma che ane vaLI janmanA mULamAM kama che! arthAta jema ghauMne dANe ane aMkuranI paraMparA ApaNe anAdinI mAnI che te ja pramANe A janma ane karmanI paraMparA paNa anAdi ja che ema potAnI meLe ja sAbita thAya che! (kramazaH) bAlA ! Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ T AgAhAraka jAto che Aaona. vyAyAlAsAda (vi. saM. 2000 zrA sula 5 maMgaLavArathI visaM. 2001 pauSa suda 14 sudhI zrI goDIjI jaina upAzraya (pAyadhUnI-muMbaI)mAM AgamadivAkara bahuzruta dhyAnastha sva. pU. A. zrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI mahArAjAe zrI sUvakRtAMga sUtranA pAMcamA adhyayana upara khUba ja jhINavaTathI mAmika vyAkhyAne ApelA. jenuM avataraNa vidvataya sva. pUva bAlamunizrI mahendra sAgarajI manA ziSyaratna gaNivarya zrI saubhAgyasAgarajI ma. pitAnI jhaDapI kalamathI karela. teozrIe zrata bhaktithI prerAIne prakAzita karavA mATe A vyAkhyAne ApyA che, te badhA suvyavasthita-suvAcya banAvI Agamatatva jijJAsu caturvidha zrIsaMghanA lAbhArthe rajU karavAmAM AvyA che. AmAM pU AgamezrInA AzayathI virUddha kadAca kaMI chasthatA AdithI thayuM hoya tenI sakala saMgha samasta kSamA prArthavAmAM Ave che. 40) cha chachachachachache . zrI sUtra kR tAM ga sUtra nA vyA khyAna hawww adhyayana pAMcamuM vyAkhyAna-9 zAsakAra mahArAjA caudapUrva dhArI niyuktikAra bhagavaMta pUrva A zrI bhadrabAhusvAmIjI mahArAja zrI sUyagaDAMgasUtranA bIjA zrutaskaMdhanA pAMcamA adhyayananI niyuktinA prasaMge prathama Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata jaNAvI gayA che ke cothA adhyayanamAM paccakakhANane adhikAra jaNAvatAM pratijJA- pApathI pAchA pharavAnA niyata saMkalpanuM mahatva jaNAvyuM. upakrama A ja vastu anya dharmavALAoe paNa vrata, mahAvrata, niyama, zikSA, kuzalama Adi nAmothI mAnavAne prayAsa karyo che, paraMtu mULa vAta hiMsAnA svarUpanI yathArtha jANakArI ane tenI anupAdeyatA samajavA je teo prayatnazIla hoya te mAtra zabdabhedane jhagaDe ucita nathI A badhI vigata vistArathI samajAvIne pUra Ave zrI haribhadrasUrIzvarajI manA zabdomAM "muLatatuje sarave gAthAne auda payArtha samajAvI daSTisamehanuM svarUpa jaNAvatAM prAsagika ane kAmarAga-sneharAga karatAM paNa daSTirAganI viSamatA vistArathI darzAvI gayA. daSTirAganI mAmikatA daSTirAganI mArmikatA kharekhara vicAravA jevI che, guNadoSane vicAra tAtvika daSTithI karavAnA badale pakSapAtanI daSTithI kare e daSTirAganuM sthUla svarUpa che. kharekhara daSTirAgI abhinivezanA raMgathI raMgAyelI pitAnI mAnyatAnA camAthI je dekhAya tene ja yathArtha mAne ! bhale pachI temAM guNa paNa avaguNa rUpa ke avaguNa paNa guNarUpe thatA hoya. daSTirAganI vicitratA khUba ja AzcaryanI vAta e che ke A duniyAmAM sAkarane kaDavI ane karIyAtane mIThuM kahenAra keI na hoya! "sAkara gaLI ane karIyAtuM kaDavuM" emAM keIne matabheda na hoya chatAM daSTirAgamAM deravAyela jIvane guNa te guNa tarIke na bhAsatAM pitAnI mAnyatAnA dhoraNe guNa paNa avaguNa rUpe bhAse! Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 2-juM kharekhara! samajunI sAnane paNa guMcavI nAMkhanAra daSTirAganI A badhI vicitra mAyA che!!! daSTirAga zI rIte jame che? tema thavAnuM kAraNa e che ke-IndriyethI cAlatA pratyakSa vyavahAramAM te matabheda na hoya, paNuM jarA lAMbA gALAnA vicAra pUrvaka ke amuka gaNatrIthI vyavahArane savAla Ave eTale bhinna bhinna abhiprAye avanavA matabhede upajavAno saMbhava che. laukika rIte paNa jUo! bajAramAM sIdhA-sAdA vepAramAM levaDa- devaDanI rItamAM kaMI matabheda jevuM na hoya, paNa jarAka lAMbA gALAnI vAta Ave tyAre hAjara mAlamAM ke vAyadAmAM agara tejI-maMdImAM judA judA mata vepArIonA thaI jAya ! te rIte puNya-pApa vagerenI bAbate atIndriya che, te saMbaMdhI vicAre jarA lAMbA gALAnA che, eTale temAM buddhivAdanA DoLANa ane matAgrahanI gUMcathI matabhedanI jALa zuM thAya temAM navAI nathI! puNya-pApa tu kema nathI phaLatA? vaLI puNya-pApa jIbha para mukela sAkara ke karIyAtAnI jema mIThA-kaDavA svAdanI mAphaka sArA-khATA phaLane turta ApatA nathI, kemake pApa-puNyanAM phaLa tAtkAlika maLatA hoya te duniyAmAM koI pApa karI zakata ja nahIM. - vyavahAramAM paNa gune karyo ke tarata sajA nathI maLatI, vyavasthita kAyadesara kAma cAlyA pachI sajA maLe che. vacagALAmAM vakIlanI madadathI gu karanAra sajAmAMthI kadAca bacI paNa jAya che, kemake vakIle e dhaMdhe laIne ja beThA che ke "sarakAranI sajAmAMthI chUTavuM heya te ahIM Ave! bhale juThANuM heya paNa nANAM kothaLI sAvadhAna rAkhe ane ahIM Ave." vakIle kaMI AvI jAherAtanA pATIyA nathI caDatA, paNa temanI vartaNukathI leke samajI ja jAya ke "sarakAranI sajAmAMthI chuTavuM Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata heya te ahIM juThe kesa heya te paNa nANAMnuM jora rAkhIne javuM" jemake ame kaMI beDa mAryuM nathI ke tamAre dharma sAMbhaLa heya te ahIM amArI pAse Ave." paNa leke e samajIne ja ahIM Ave che ke ahIM dhama sivAya kaMI sAMbhaLaLA nahIM maLe!" eTale ke ! sarakArI sajAmAMthI kadAca nANAMnA jore vakIla ubhe rAkhI bacI jAya, paNa kudaratanI sajAmAMthI lAMbAgALe bhale pApapuNyanI sajA maLatI hoya paNa kaI bacI zakatuM nathI. TUMkamAM kahevAnuM e ke-pApa-puNyanA phaLe turta nathI maLatA e pratyakSa che. paNa lAMbA gALe paNa temAMthI keI chUTI zakatuM nathI. pApa-puNyanuM phaLa vilabe kema? pApa-puNya turta nathI phaLatA emAM kharuM kAraNa e che kekaI paNa zubha ke azubha karmane jaghanya paNa vipAka dazagaNe bhegavavo paDe che. kahyuM che ke-"sAgALo 3 vaNakuLio." (zrI upadeza mALA) eTale vartamAna kALamAM karAtA pApa-puNya vakhate prathamanA bAMdhelA karmo bhogavAtA haya, jyAM sudhI pUrvanAM bAMdhelA karmanuM jora ochuM na thAya tyAM sudhI navA pApa-puNyanuM phaLa zI rIte bhegavAya? jyAre pUrvakRta karmanuM jora ghaTe tyAre navAM karmanuM phaLa bhegavAya. - jema ke mehanabhAI vaidyanI pAse jaIne kahe ke "vaidyarAja ! jarA tapAsone kaLatara bahu kema thAya che?" vaidya barAbara tapAsIne dekhItuM keI kAraNa na jevAthI anubhava jJAnanA baLe kahe ke "zeTha! tamane nAnI uMmaramAM ahIM kaMI vAgyuM hatuM kharuM?zeTha kahe ke-"hA! hA!" vaive kahyuM ke-"basa! tyAre zeThajI! e bAlapaNamA je vAgeluM te Aja sudhI juvAnInA caDhatA jomadAra lehInA kAraNe kaLaNuM nahIM. paNa have ghaDapaNanA lIdhe lehImAM jema ghaTavA mAMDyuM eTale, A kaLatara zarU thaI! le! tyAre A tela laI jAo! mAlIza karI zeka karajo! rAhata Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka raju raheze! bAkI daI jUnuM che, eTale have A DhaLatI uMmare mULamAMthI javuM muzkela che."! Adi. A uparathI samajavAnI vAta e che ke-jUnA bAMdhelA karmo jyAM sudhI udayAgata prabaLa rUpe bhegavAtA hoya tyAM sudhI navA karmo tuta phaLatA na dekhAya e svAbhAvika che. daNirAganI viSamatAnuM rahasya. TUMkamAM A badhI vAtane sArAMza e che ke-sAkara gaLI chatAM kaDavI ane pharIyAtuM kaDavuM chatAM gaLyuM jema keI na kahe te guNane avaguNa ane avaguNane guNa daSTirAgavALe zI rIte kahe? e zaMkA kadAca uThe! paNa indriyajanya sthala vyavahAramAM sAkara gaLI ane karIyAtuM kaDavuM kadAca manAya paNa je cIjo lAMbA gALe anubhavAya ke atIndriya hoya tyAMte vicArabheda thavAnI zakayatA che ja ! eTale puNya-pApa AdibAbatemAM vicArabhedanA kAraNe mAnyatAnA kadAgrahathI chatAM guNane paNa avaguNa ane dekhItA avaguNane paNa guNa tarIke mAnavAnI taiyArI daSTirAgamAM thAya. A kAraNathI ja kaI vastunuM yathArya nirUpaNa karavA mATe ke kaI paNa cIjane nyAya-pheMsale ApavA mATe prAmANikatAnI khAsa jarUra manAya che. vastu vicAramAM prAmANikatAnI jarUra prAmANikatA eTale pramANa = jJAnI nirdiSTa vicAra paddhati, tenAthI je jaNAya tene svIkAravAnI taiyArI. arthAta-jenuM ke haiyuM rAge raMgAyeluM na hoya ke dveSathI dUSita na hoya, tethaja ajJAnathI vAsita na hoya te prAmANika A bhAgyazALI vastunA nirUpaNamAM pitAnI TUMkI buddhinA mAnadaMDathI DebANa UbhuM na kare, paNa yathArtha rIte vastune vicAravAnI paddhatine pramANabhUta zI vastune samajavA mathe. Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. Agamata tethI ja jJAnIoe sakaLa jagatanA jInuM ekAMta kalyANa karanAra dharmanA nirUpaNa karanAranuM vyaktitva jaNAvatAM pharamAvyuM che ke- jenA eka rUMvADe paNa rAgane raMga, dveSane dAvAnaLa ane ajJAnane aMza nathI, tevA mahabhAga lettara mahApurUSe ja dharmanuM yathartha svarUpe varNavI zake che." eTale daSTirAgavALe manuSya vastunA prAmANika vicAra na ja karI zake. vItarAga tarapha daSTirAgInuM vicitra valaNa AvA viSama daSTirAgavALAne ja vItarAga prabhu ekAMta hitakara satya mArga batAvanArA paNa viparItapaNe bhAse che. kharI rIte te duniyAnA vyavahAramAM te ema dekhAya che ke keInI pAsethI kaI cIja meLavavI hoya te tene rAjI kare paDe, jemake-nAnA chokarA pAsethI kaI cIja meLavavuM hoya te tame tene samajAvo. bucakAre, paMpALe chevaTe dhamakAve ke chela mAre eTale rAga-dveSane AkAya lIdhA vInA keI cIja meLavAtI nathI. A rIte viziSTa sattAdhArI mANasa paNa rAjI thaI jAya te zirapAva Ape, nArAja thaI jAya te dehadaMDa Adi kare. arthAt jagatamAM kaMI paNa phalanI prApti rAga-dveSa vinA thatI nathI. Ama chatAM vItarAga deva paramAtmA svayaM rAga-dveSathI sarvathA zUnya chatAM jagatanA ne ekAnta hitakArI dharmanI mAmikatA samajavAnuM adbhuta phaLa prApta karAve che. AvA aciMtya guNasaMpanna vItarAga prabhune paNa daSTirAganA dUSaNathI dUSita buddhivALA ja anucita daSTithI jue! A kharekhara daSTirAgane prabhAva che !!! pannage ca surendre ca, kauzike paadsNspRshi| nirvizeSamanaskAya, zrI vIrasvAmine namaH / / Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 2-ju eTale ke asaMkhya devenA mAlika saudharmendra prabhunI lekettara upakAritAthI AkarSAI devatAInATaka ane bhega-sukhone choDI deDatA AvI prabhu mahAvIra devanA caraNamAM bhaktithI mAthuM jhukAve che. tyAre bIjI bAju bhayaMkara haLAhaLa jheramizrita kAtIla daSTithI moTA meTA jhADethI bharapura jaMgalene bhasma karI nAMkhanAra agra BdhanA dhamadhamATathI bharela caMDakauzika nAga prabhunA caraNe (aMguTho) daSTinA viSanI javAlAonI kaMI asara na thavAthI khUba ja che cheDAIne kacakacAvIne Dase che. baMne prasaMge prabhu mahAvIra bhagavaMtanI daSTi Indra tarapha rAgavALI nathI banatI, temaja caMDakauzika tarapha ASavALI nathI banatI. AvA rAga-dveSanA acUka prasaMge paNa rAga-dveSane AdhIna nahIM bananArA vItarAga deva paramAtmA teonI sevA-pUjA bhakti AdinuM phaLa svarga-mekSanI prApti rU5 zI rIte meLavI zakIe? te paNa ahIM eka gUDha pakSa che! vitarAganI bhakti kema? pUjya A0 kalikAlasarvajJa A0 zrI hemacaMdrasUrIzvarajI maTazrIe vItarAga tetra (pra. 19 kaleka 3)mAM jaNAvyuM che ke "sANaar6 jayaM prArtho tarata ! ___ cintAmaNyAdayaH kiM na phalantyapi vicettanAH // " arthA-je pite vItarAga che, rAga-dveSathI rahita hAI koInA para rAjI-berAjI na thAya, te temanI pAsethI phaLanI prApti zI rIte? A prazna asaMgata che. kemake vastubhAvanI daSTie nimitta-AlaMbana rUpe phaLanI prApti thavAnI che, jemake "ciMtAmaNi Adi jaDa padArtho paNa ArAdhanAdithI nimitta rU5 banI viziSTa phaLa ApanArA bane ja che" eTale ke bhUla daSTithI ema lAge ke jeo svayaM vItarAga haI rAjI thatA nathI te phaLanI prApti temanAthI zI rIte? vyavahAramAM Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgAmIta sevA nahI karIe te nArAja thaze, daMDa deze, mATe svArtha buddhithI paNa sevA thAya paNa, ApaNu deva te rAga-dveSathI sarvathA rahita eTale "vIrAjata 4 jAzaM?" kahetInA AdhAre je sarvottama utkRSTa phaLa acUka rIte ApanAra che, tevA vItarAga prabhunI sevA paNa daSTirAganA dUSaNathI nisAra lAge? . paraMtu kharI vAta e che ke-agni zuM keInA para dveSa dharAve che, jethI ke tene aDanAre dAjhe che, ane sAkara zuM rAga dharAve che ke gaLI lAge che, te jema te padArthane dharma-svabhAva ja e che ke tenA nimitte ApaNane sArAkhaTe phaLanI prApti thAya, A rIte paramAtmA te vItarAga che, teo kaMI devaleka ke mekSa potAnI pAse khajAnAmAM rAkhI sevA kare tene rAjI thaI Ape che, evuM nathI banatuM, paraMtu teonI bhakti-pUjA-guNa-gAna AdithI thatI ApaNI bhAvazuddhimAM AlaMbana-nimitta rUpa banI te te ArAdhaka chAne AlaMbanane jeTalA pramANamAM pite lAbha lIdhe, teTalA pramANamAM nirjara ke puNyabaMdhanI prApti thAya, te temAM vItarAga prabhunI ja mukhyatA vyavahArathI kahevAya. A rIte vItarAga hovA chatAM devAdhideva paramAtmA jagatanA ekAnta hitakara utkRSTa Atmika phaLanI prApti karanArA kharekhara hevA chatAM daSTirAgI AtmA dUdhamAMthI porA kADhavAnI jema "vItarAga . te vaLI zI rIte phaLa Ape?" Adi zaMkAo ubhI karI vitarAga deva paramAtmAnA ekAnta hitakara mokSa rUpa phaLa acUka paNa ApavAnA guNane paNa asaMbhava deSa rUpe mAnavA-manAvavA mathAmaNa kare, ane pitAnA mAnelA hari-harAdi devenI asaMgata vAte paNa Izvara lIlAnA nAme saMgata rUpe mAnavA-manAvavA taiyAra thAya kharekhara daSTirAganI viSamatA ajaba che!! daSTirAganI prabaLatA A kAraNe ja "saMya satAma"i zabdothI jJAnIoe Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 2-ju daSTirAganA phaMdAmAMthI chaTakavuM bhalabhalA samaju-zANuM gaNAtA mAnavIo mATe paNa agharUM jaNAvyuM che. kAmarAgAdine tyAga saheluM che, anya darzanavALAe badhA kaMI bhUkhe maratA ane aNasamajathI saMnyAsa le che evuM nathI; tAmali ane pUraNutApasa saghaLI vAte jogavAI vALA bharyA gharamAMthI nIkaLyA hatA, paNa je zAstro ke tenA upadezake para rAga hoya che. jene laIne ke pitAnI buddhi-kalpanAne jarApaNa upayogamAM lIdhA vinA mAnyatAnA vyAhamAM phasAelA rahe che. AvI sthitimAMthI ja dhIre dhIre daSTirAga keLavAya che. daSTirAganuM pAradarzaka vicitra AvaraNa daSTirAga e vicAra-buddhi-mAnyatAnI ADe AvavAnuM prabala AvaraNa paNa pAradarzaka che jethI buddhi-vicAra paNa vikRta rIte pravarte tene pitAne khabara na paDe ke mArA vicAre daSTirAganA pAradarzaka dUSita AvaraNathI avarAela che. jemake-gamamAM taDakAthI AMkhanuM jatana karavA vAdaLI ke lIlA cazmA paheryA hoya tyAre badhuM kevuM dekhAya ? vAdaLI ke lIluM ne! ApaNI pitAnI buddhi ke akala paNa tyAM kevI avarAI jAya che ? kAcane raMga paheranAranI akkala ke dhAraNA sAthe saMbaMdha na rAkhI pitAne prabhAva batAve che, te rIte daSTirAga naryuM mithyAtvanuM svarUpa hovA chatAM, te evuM pAradarzaka AvaraNa kAcanA jevuM che, jethI ke mANasane pitAnI viparIta mAnyatA ke vicAranI viSamatA oLakhAya nahIM. game tevI akkala ke dhAraNA sArI hoya te paNa vAdaLI ke lIlA kAcanA cazmA paheryA pachI sapheda cIja paNa vAdaLI ke lIlI dekhAya te rIte game teTaluM bhaNela ke samaju hoya te paNa daSTirAganA Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgAmIta camAthI vastunuM viparIta dazanA pitAnI sAhajika rIte thatuM hoya tevuM thAya. A te badhuM prAsaMgika rIte vicAryuM ! daSTiga karatAM daSTisameha vicitra che. ahIM vAta daSTirAganI nathI paNa daSTisamehanI che. daSTirAga eTale vastunuM yathArtha svarUpa samajaNa chatAM na eLakhAya eTale ke chatA guNe paNa avagaNa rUpa bhAse, ane achatA avaguNa paNa guNe rUpa bhAse. jyAre daSTisameha eTale vastunA svarUpamAM kaMI phera na hoya paNa mAtra zabdane pheraphAra hevAthI mUDhatAthI jhaghaDe karavA taiyAra thAya. A doSa vastuvicAraNAmAM khUbaja nikRSTa koTine darzAvyo che. kemake svarUpamAM ke guNadharmamAM phera naheya mAtra zabdane pheraphAra teTalA mAtrathI jhagaDo karavAnI vRtti te kharekhara khUba ja mehanI prabaLatA sUcave che. paccaka nuM mahatva prastutamAM vAta e che ke A adhyayanamAM paccakakhANa-pratijJAnuM mahatva che. ahIM kadAca ko'ka upalakIyA vicAravALo kahe ke ahiMsA Adi je pAthanI vAta tame kare che temAM navuM zuM che? bIjA dharmavALAo paNa vrata, mahAvrata, yama, niyama zikSA kuzaLa dharma Adi judA judA nAmathI ahiMsA Adi pAMcane mAne ja che, te tame navuM zuM kahe che? anyadarzanIonI badhI vAte mithyAtvI che ema kahevuM paNa sAruM nathI. vastu ekaja hoya te nAmane jhaghaDe zA kAmane? e jhaghaDe kare te kharekhara daSTisaMha nAmane halake doSa kahevAya! Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 2-ju A badhI vAta vAdInI thaI! ahIM vicAravAnI vAta e che ke vastunuM svarUpa sarakhuM hoya te nAmane jhaghaDo kara vyAjabI nahIM, paNa ahIM te mULamAM-pAyAmAM ja bheda che! anya dazanIo yama, niyama-zikSA Adi nAme je kahe che temAM ane adhyayanamAM batAvAtA ahiMsA AdimAM jaNe pharaka che. paccakakhANa-pratijJAnA dhoraNe ahiMsA AdinuM mahattvajJAnIoe je darzAvyuM che, te daSTie te vastu svarUpamAM ja AkAza-pAtALanuM aMtara paDe che, eTale vAdI daSTisaMha deSanI Apatti Ape te kharekhara ucita nathI! mULa vAta e che ke ahiMsA AdinuM pAlana pacca. rUpe thavuM jarUrI che. pacca. eTale Ane parihAra, A daSTithI ahiMsA AdinuM pAlana jJAnIoe vidita karyuM che. anya darzanIonI mAnyatA evI hoya che ke ahiMsA AdinuM pAlana karavAthI pApa rokAya e vAta anya darzanInA khyAlamAM ja nathI je kevaLa ahiMsAdinA pAlananA pAyAmAM rahela che. arthAta ahiMsAdinuM pAlana pacca. rUpe Azrane rokavA rUpe mahatvanuM che. A vAta svIkAryA vinA zabdanI samAnatAthI bheLavAI javuM ThIka nathI. pacca. nI mahattA bAbata phUTa dalIla ahIM kadAca kaI ema kahe ke-A badhI lamaNAjhIka zI? ahiMsAdinuM pAlana Azrava rokavA rUpe ke puNyabaMdhanA kAraNa rUpe game te rIte upayogI mAne! paNa ahiMsA Adi te jainatare mAne che ne! basa patI gayuM! bhalene game te rUpe mAne! khATalAmAM Ama suo ke Ama! paNa kammara te khATalA vacce Ave ne! AvI kUTa dalIla sAme kharekhara khUba ja herazIyArI rAkhI vastune nirNaya karavAnI pravRtti karavI joIe. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamota vepArI dhoraNe phUTa takane javAba bhalA! tame badhA sAmAnya budhdha te nathI ja. vepArI mAnasa vALA chene! huM tamane pUchuM ke 250 lekhe lIdhuM ane pa00 lekhe vecyuM, ane 500 lekhe lIdhuM ane 250 lekhe vecyuM, e bemAM kaze pharaka khare ke nahIM! sabhAmAMthI. are! dIvA je pharaka! ekamAM 250 ne lAbha ! bIjAmAM 250 nuM nukazAna! nAne kare paNa mAne tevI sIdhIsAdI vAta che ne! bhalAbhAI! vepArI mAnasanA dheAraNe tame aMdarane bheda pArakhI kADha! bAkI Ama ughADI rIte te baMne sadAmAM kharIdyu ne vecyuM che, mAla pate nathI rAkhe, ne ekamAM lAbha kema? ane bIjAmAM nukazAna kema? vecyuM te beya meMdAmAM che ne! pachI aMtara zuM? ema sthala buddhivALe te kahene? pacca. saMbaMdhI jaina-jainetaranI mAnyatAnuM aMtara e rIte eka pApa rokavA mATe ahiMsA Adi pAlana kare ! bIje puNyane AvavA-vadhAravA ahiMsA AdinuM pAlana kare! e be vacce Ama bhale aMtara dekhAtuM na hoya kemake baMnemAM ahiMsA AdinuM pAlana hoya che paNa uMDANathI vicAratAM spaSTa samajAya tema che ke pApane rokavA mATe ahiMsA AdinuM pAlana karavAmAM ahiMsA Adi ApaNuM gharanI pitIkI cIja kahevAya, ane puNyane AvavA meLavavA mATe ahiMsA AdinuM pAlana karavAmAM ahiMsA Adi pArakA gharanI cIja gaNAya. kema ke jJAnIoe AtmAne cAritra svarUpa jaNAvI cAritrane rokanAra aviratine pApa rUpa jaNAvela che. jeTalA aMzamAM te avirati rUpa pApa zekAya teTaluM vyAjabI mAne, paNa jeo AtmAne jJAnamaya ke cAritramaya na mAne teone paccakakhANa bahAranI cIja thAya. Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 2-ju Ama sUkSama rIte jaina-jainetaranA ahiMsA AdinA pAlanamAM pAyAne ja meTo pharaka paDe che. cAritra AtmAne svabhAva che jenenI te evI cokkasa mAnyatA hoya che ke "NANaM ca dasaNaM ceva caritaM ca tavo thaa| vIriyaM uvaogo ya, eyaM jIvassa laksaNa // arthAta jJAna, darzana, cAritra, tapa, vIrya ane upaga e AtmAnuM svarUpa lakSaNa che. eTale jJAna, darzana cAritra AtmAnA svarUpa rUpa che, te acAritra e AtmAne vibhAva thaye kahevAya te jeTale aMze te acAritra-vibhAva rU5 pA5 rekAya teTale aMze jene te vadhu mahatvanuM mAne. sAcA jainanI mAnyatA zI? eTaluM ja nahIM paNa AvI sAcI mAnyatA jene na thAya tene kamane baMdha na mAne, ane viratine pratibaMdha gaNe! baMdhanA kAraNa karaNa tarIke mithyAtva, avirati, pramAda, kaSAya, bhegane mAnIne viratinA baLe rokAyAnI vAta jenenI gaLathuthImAM hoya! A jAtanI gaLathuMthIne tatvane vikasAvavA mATe paccAnI jarUrIyAtane vicAra cothA adhyayanamAM jaNAvI gayA. pAMcamA adhyAmAM zuM? have pAMcamAmAM pacca ke kharekhara laI zake? arthAt bhAvapaccakhANanA adhikArI koNa? e vAta vicArAya che. paMcAcAranI maryAdAmAM sthira thayela ke thavA mathate puNyAtmA bhAvapaccane sAce adhikArI che. arthAt AtmAne AcAra=jJAnIonI AjJA-maryAdA pramANenI jIvana paddhatimAM vyavasthitapaNe rAkhavA mATe jenI tatparatA kaTibaddhatA Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 mAgamAyAta heya, bhale game teTalI Aphatane sAmane para paDe paNa AcAranI maryAdAmAM TakavA mATe jenI tIvra tamannA hoya te paccakakhANane sAce adhikArI che. paccaka ne adhikArI ke ahIM prAsaMgika e samajavAnuM ke vyavahAramAM jema raNamedAne paDele rajapUta jema khAvuM-pIvuM badhuM bhUlI jAya, zUrAtanamAM zarIranI paNa paravA na rAkhe, eTale vyavahArika rIte eka aMdagInA zatru para vijaya meLavavA jema zUrA rajapUtane badhuM bhUlAI jAya ane huM tAni ke zA sAravAra ne prabala tanamanATa hoya e rIte AcAranI maryAdAmAM vyavasthita jIvana TakAvavA jenI prabala tamannA heya te pacavane adhikArI che. # vAghAni pahaM jAtavAnanuM rahasya vaLI ahIM eka khAsa vAta dhyAnamAM levA jevI e ke zarA rajapUtane ye sAdhavAmi nA bhAva sAthe huM paramine bhAva AvezamUlaka hoI anucita hoya che. te eka jAtanuM vevalApaNuM che. kAryasiddhi karavAne daDha saMkalpa te sArI vAta che, paNa te mATe dehane pADI devAnI vAta te degalApaNuM gaNAya. vivekI jIva te kSArtha sAdhayamanA bhAvane majabUtAIthI vaLagI rahe huM pAyAminI vAtane dATI de! vArtha sAdhavAnanuM mahatva AcAra zuddhithI je kArya sAdhavuM che te kAryamAM A dehane te upaga che. A bhave nahIM te AgalA bhave paNa jyAre kArya sAdhavuM haze tyAre A deha te jarUrI che, te dehane pADI devAnI vAta bhUlI jaI kArya sAdhavAnA saMkalpane daDhatAthI vaLagI rahevAnI daSTi jenanI hoya che. kharI vAta e che ke-kAyasiddhinI prabaLa IcchA bhale rahe ke Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pasataka 2-ju mokSarUpa kAryane sAdhuM ja sAdhu! A bhave nahIM te AgalA bhave paNa mekSarUpa kAryane sAdhuM! paNa dehane pADavAnI vAta nahIM. mekSa rUpa kAryanI sAdhanAmAM deha paDI jAya te bhale ! paravA nathI, paNa jANI joIne dehane nAza karavAnI buddhi ucita nathI ! che tAmi pAchaLa ajJAna jhaLake che vaLI vicAraNIya vAta e che ke "huM tAra" preraka arthamAM fjU pratyaya che. preraka keNa? pote ne! eTale ke mekSarUpa kAryanI sAdhanAmAM deha paDI jAya e judI vAta ! paNa dehane pADavAnI preraNA ApavI e te AkhI vAtane mu ja pharI gaye! jinazAsanamAM te jIvana ane maraNanI IcchAne saMlekhanAnA aticAra rUpa heya jaNAvI che, kemake "TA gharoDa vila ane gAthAmAM maraNazaMsA paNa deSarUpa jaNAvAI che. eTale dehane pADI devAnI IcchA-preraNA AtmahitanI daSTie ucita nathI. bhaDabhaDatI citAmAM baLI marIne ke pahADa parathI kUdIne marI javAmAM bahAdUrI mAnanArA zUravIrenA haiyAmAM pote je kAma kara vAnI hAma bhIDI temAM nAsIpAsa thavAthI duniyAnI daSTie kAyara tarIkenuM lAMchana-akAruM-khUMcanAruM hoya che, tethI huM jAvAminuM sUtra teoe gekhI rAkhyuM che. kAryasiddhinA daDha saMkalpanI jarUra kharekhara te jJAnIonA vacane te ema jaNAve che ke jIvavuMmaravuM e kaMI mahatvanuM nathI paNa kArya sAdhavAnI kiMmata che, jIvananI darakAra ke maraNane bhaya rAkhyA vinA kArya sAdhavA mATe prabaLa tamannA keLavavI ghaTe, vilaMbe kArya sadhAya ke jaldI sadhAya te mukhya nathI, jemake musApharIe nikaLela mANasa rastAmAM dharmazALAmAM rAtavAso kare paNa savAre uThIne pharI AgaLa cAlavA mAMDe, tema Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 Agamata mekSarUpa kArya sAdhanArane devaleka ke manuSyabhava rUpa vacce visAme maLe; pharI mekSarUpa kAryanI sAdhanA AgaLa dhape. eTale paccakkhANanA adhikArI tarIke te gaNAya jenA ke haiyAmAM jJAnIonI AjJA pramANe jIvana paddhati goThavavA rUpe paMcAcAranI maryAdAmAM sthira thavA rahevAnI prabaLa tamannA hoya. A tamannA evI ke mekSarUpa kAryanI sAdhanA mA tIvra jhaMkhanA rUpa hevI joIe, bhale temAM vilaMba thAya, temaja jIvana-maraNanI darakAra rAkhyA vinA. prabaLa IcchA rUpa A jhaMkhanA hevI joIe. pacca. e AtmAne svabhAva che vaLI pacca. e AtmAne svabhAva rU5 guNa che. kemake Azrama ne rokavA rUpe pacca. cAritranuM aMga che. ane te rIte siddha bhagavaMtemAM paNa anaMtajJAna, anaMta darzana, anaMta cAritra che. A jAtanuM pacca0 AcAramAM sthita hoya tene ghaTI zake. AcArazuddhi upara jenI daSTi sthira hoya te pacca0mAM TakI zake, bhale ! te pramANe TakI na zakAya paNa daSTi te AcArazuddhinA lakSya upara rAkhavI joIe. paccaka mATe AcArazuddhinA lakSyanI jarUra vyavahAramAM paNa khetI pAchaLa kALI majurI karanAra kaNabIkheDUta paNa bahALA anAjanA pAka upara najara rAkhe che, bhale ! * temAM sAthe ghAsa Ave ja che paNa ajANa kaNabI paNa ema te nathI balate ke mAnatA ke ghAsa-kaDaba meLavavA khetI karuM chuM. tema paccane khare adhikArI te kahevAya ke je AcArazuddhinA daDha lakSyavALe heya. sAmAnyathI dareka dharmanI kriyA pAchaLa ApaNe karmanijerAne udeza rAkhavAne che. dharmathI AtmAnuM kalyANa thAya e vAta mukhya rIte dhAraNumAM rAkhavAnI che, pariNAmamAM TakI na zakAya ke Atma Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 2-ju kalyANanuM lakSya vicalita thaI jAya. ane puNya baMdhAI jAya te vAta judI ! paNa puNyabaMdhane udeza nahIM. eTale paraca0thI AcArazuddhinuM lakSya mukhya rAkhavuM jarUrI , pacca0 lIdhA pachI te asmalita-akhaMDita ane abAdhita rUpe TakayuM rahe te mATe AcArazuddhi jarUrI che. AcArazuddhi mATe anAcArano tyAga jarUrI che ahIM eka vAta khAsa dhyAnamAM rAkhavA jevI che ke-AcArazuddhinA lakSyanI saphaLatA anAcAranA tyAga sAthe saMkaLAyelI che. anAcAranA tyAga sivAya AcAranuM pAlana egya rIte thaI na zake. tethI AcArazuddhi meLavavA IcchatA puNyAtmAe anAcArane yathAzakya parihAra karavA upaga rAkha joIe. Ama chatAM AcAranuM pAlana jema anAcAranA tyAga vinA saMbhavita nathI, tema anAcArane tyAga paNa AcAranA pAlananI tatparatA vinA zakya nathI. A rIte bane vAta paraspara sApekSa che. A kAraNe A (pAMcamA) adhyayananuM nAma "AcArA-nAcAra zruta" paNa pUrve vicArAI gayuM che. anAcAra tyAganI sApekSa mahattA kharI rIte vicAratAM ema samajI zakAya che ke-AcAra e kavAnA chAMyaDA je , bhalene 70 hAtha uDe kU hoya, paNa tene chAMyaDo nAnA galuDIyAne paNa tApathI bacavA mATe upayogI na thAya. jyAre anAcArane tyAga e pAMca-sAta hAtha UMcA jhADanA chAMyaDA je che. ke jenI nIce tApamAM banyA-jhanyAne theDIka zAMti maLe che. bhale ne pachI keraDAnA jhADane chAMyaDo hoya. * A uparathI ema phalita thAya ke anAcAranA tyAganI mahattA vadhu che, tenA upara AcArazuddhinuM sApekSa mahattva che, eTale anAcArano tyAga rU5 paccenA AdhAre jJAna, mAnyatA, AcArazuddhi Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata AdinuM mahattva nAnakaDA paNa jhADanA chAMyaDA jevuM che, anAcAranA tyAga vinA jJAna, mAnyatA, AcArazuddhi Adi kUvAnA chAMyaDA jevuM gaNAya. deve saMvara-nirjarAnA adhikArI kema nahIM? samyagRSTi deve anAcAranA tyAganI zakyatAnA abhAve ucca AcAra-vicAranA pAlananI bhUmikAe vyavahArathI dekhAtA chatAM saMvara-nirjarAnA yathArtha adhikArI banI zakatA nathI. arthAt paMcAcAranA pAlanamAM pravRtti thavA chatAM paNa anAcAranA tyAga rUpa pacca0nA abhAve ArAdhaka paNa puNyAtmA mokSamArga tarapha vadhI zakatuM nathI. juo ! nArakane samyaktva heya ne! mati Adi traNa jJAna hoya ne ! deve paNa samyapha ane traNa jJAnavALA hoya che ne! tema ja nArakInA cha duHkha sahana paNa keTaluM badhuM kare che ! chatAM anaMta kALamAM paNa kyAreya evuM banyuM che kharuM ke koI deva ke nArakI mekSamAM gaye hoya? TuMkamAM vAta eTalI ke-sAce AcAra kathanIne nahIM paNa karane jJAnIoe darzAvyuM che. tethI anAcAranA parihAra rUpe paricaya rUpa karaNI jarUrI che? kathanI-karaNanI ekarUpatA jarUrI che juo! avirata samyam daSTine mAtra kathanI ja che ne? dezavirativALAne paNa mAtra savArasAnI dayA eTale te sivAya badhuM mAtra kathanI ja che ! eTale karaNI vagaranI kathanI jinazAsanamAM vajudavALI nathI. Aje caudaza che, parvane meTa divasa che, kaMika bhAgyazALI oe pauSadha karyA che, jeo pauSadha na karI zakyA teo paNa je A karaNa taraphe AdaravALA rahe ke ApaNuM kamabhAgya ke ApaNe Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka raju Aje parvanA divase kaMI karI zakyA nahIM, te teonuM sthAna ArAdhaka tarIke jinazAsanamAM rahe. karaNanI khAmIne DhAMkavA karAte kutarka paNa keTalAka ajJAnI cha svaccheda pravRtti jIvahiMsA AdinI kare ane bacAva khAtara ema kahe ke e te e jInA pApane udaya ke A rIte mare che. A rIte karaNInI upAdeyatA ja na kabUle, uparathI pApane chAvaravAnuM sAhasa kare tyAM zuM kahevuM? kharekhara te vicAra ema kare joIe ke pApane udaya e chene ke mahAre ? ane e jInA pApanA udaya karatAM vadhu gADha papadaya mahAre che ke-AvI anarthakara pravRttine choDavAnI vicAraNAnA badale chAvaravAnuM mana thAya che ! e ene pApane udaya chatAM bhAgyane udaya sAthe che ja, jethI ke teo duHkha bhegavIne pApa teDI rahyA che, paNa ajJAnavaza AvI svachaMda pravRtti karanArA je te pApa kare che, uparathI tenI heya buddhi na hovAthI navAM pApanA pioTalAM saje che. - te pApane udaya ke aniSTa? khUba ja svasthatAthI vicAre!!! karaNIne meLa nathI phakta kathanImAM ja aTa rahyA che, tevAone ja AvI bhaLatI vicAraNAo guMcave che? kathanI-karaNanA meLavALAnI manedazA parvanA divase lIletArIne tyAga na karI zakanAre kathanImAM ja aTakyo hoya te lIletarInA jIvane pApodaya samaje. paNa karaNInI upAdeyatA samajanAra puNyAtmA haiyAmAM arerATI dharAve ke Aje parvanA divase huM lIlevarI paNa cheDI zakato nathI. khUba ja viSama pApane udaya mahAre che ema samaje ! A uparathI ema samajAya che ke-kathanI ane karaNIne meLa jALavyuM hoya te sAco AcAra pALe kahevAya. Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata prAsaMgika bAladIkSAnuM rahasya ghaNI vAra sArI cIja kathanImAM heya che, karaNImAM nathI hotI te tenI sAcI kiMmata samajAtI nathI. jema ke bAlamunione joIne keTalAka ema kahevA taiyAra thAya ke dIkSA sArI, paNa A nAnA bALake zuM samaje? te A kathana pAchaLa dIkSAnI vAta kathanImAM ja che. karaNImAM upAdeya tarIke utAravA jevI mAnI nathI mATe AvuM bolAya che. vyavahAramAM lagna karAya che te lagna karanAre nAnI ke kAcI uMmarane paNa haya, lagna eTale zuM? ane lagnanI javAbadArI keTalI ? lagna karyA pachI bharaNa-poSaNanI keTalI javAbadArI mAthe Avaze? e badhuM samajatuM nathI hote te paNa lagnanuM mahatva karaNI rUpe samajAela hoI tyAM kaI ema nathI bolatuM ke he hai! A nAnA bALake lagnamAM zuM samaje? Adi. dIkSA mATe te nAnI-ke kAcI uMmaramAM dIkSA ApatAM dhyAna rakhAya che ke bALaka keNa che? jainakuLamAM janmela che, ke kema? ke jene gaLathuthIthI saMskAra evA maLyA che ke amArA sAdhu strIne na aDe. kaI paNa bALaka sAdhvIne aDaze nahIM, tema ja keI bAlikA sAdhune aDaze nahIM, aDI javAya te pApa lAgaze evI dhAraNA kuLa saMskArathI ghaDAyelA hoya che. e rIte gorajI- jatine relagADI-meTaramAM pharatAM jevA chatAM nAnuM bALaka paNa kuLa saMskArothI samaje ke nA! A mahArAja nathI! A te gorajI che. amArA mahArAja te gADI-moTaramAM na bese. - A rIte kuLa saMskArathI pAyAnI samajaNa hoya ja che? te pachI dIkSA tene ApavAmAM zuM vAMdho hoya? lagnamAM javAbadArInuM bhAna badhAne ya che? lagna karavAnI vakhate nAnA bALakane bharaNa-poSaNanI javAbadArIne khyAla paNa nathI hote ! paraNyA pachI kaMI vAMdhe paDe ke Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 2-ju bIjI vAra lagna karavuM hoya te paraNetarane bharaNapoSaNa ApavuM paDe. tene saMtAna hoya te saMtAna sAthe bharaNa-poSaNane kharca Apa paDe. tene chokare kamAto hoya te paNa paraNetara pUre kharca mAMge, na Ape te keTe DhasaDe, ane sarakAra paNa kAyadAnA baLe apAve. . A badhAne khyAla paraNanArane nAnI uMmaramAM nathI hote chatAM tyAM karaNI-kathanI baMne eka hovAthI nAnI uMmaramAM paraNavAnI vAta sAme koI phariyAda nahIM. . ane bAla dIkSA sAme ATalI jhuMbeza e zuM sUcave che ke dIkSA kathanImAM che. karaNImAM upAdeya tarIke samajAI nathI. arthA-kathanI-karaNa baMne ekarUpa jenI buddhimAM hoya te ja pitAnI jAtane anAcArathI dUra rAkhI AcAramAM TakI zake. ane te puNyAtmA paccane adhikArI jANa. A adhyanI vyAkhyAne upakrama A rIte paccanA adhikArI tarIke anAcArano tyAga sAthe AcAra pAlananI vAta jaNAvIne A adhya0mAM jaNAvAtA AcAranI vAtanuM samarthana karyuM, have te AcAra zabdanI vyAkhyA nikSepa dvArA jaNAve che. nikSepanI vyAkhyA ane mahattA pU A zrI bhadrabAhusvAmIjI pAMcamA adhyayananA nirUpaNa prasaMge AcAra zabdanA nikSepo jaNAve che. nikSepA eTale zuM? niHnizcaye karI, lepa buddhimAM padArthane sthApe, nikSepa vastunA anekavidha svarUpane te te egya rIte buddhimAM sthira karavA prayatna nikSepa mATe evuM kahe che ke- " jattha ya jaM jANejA, tattha ya taM Nikkhiveja savvaM / jattha ya Na jANejA, Nikkhivae caukkagaM tattha // " arthAt jyAM jeTaluM vastunuM svarUpa jJAta hoya te saghaLAnI Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 Agamata vyAkhyA karavI, jyAM vadhu khabara na hoya te tyAM. jaghanyathI nAma, thApanA, dravya, bhAva e cAra nikSepanuM varNana te karavuM ja ! kalikAla sarvajJa zrI hemacaMdrAcAryazrIe paNa tIrthakaronI leke ttara upakAritA darzAvatAM jaNAvyuM che ke nAmA-ti--A, punAnninaLakanArA kSetre kAle ca sarvasminnarhataH samupAsmahe // arthAt sarva kSetra ane sarva kALamAM nAma, sthApanA, dravya ane bhAvathI traNe jagatanA prANIone pavitra karatA arihaMtanI upAsanA karIe chIe. A zlokathI cAra nipAnuM viziSTa mahatva jaNAya che. jaghanyathI paNa cAra nikSepo kema? A uparathI ema nakkI thayuM keochAmAM ochA paNa dareka vastunA cAra nikSepa thAya ja ! tenuM zuM kAraNa? e vicAratAM spaSTa jaNAya tema che ke duniyAmAM zabdane vyavahAra nAma, AkAra, bhUta ke bhaviSyanI sthiti ane vartamAnakAlIna sthiti A cAra bAbatane laIne ja thAya che. keTalAka zabdo evA paNa che je ke upara batAvyA te cAra karatAM vadhu bAbate sAthe paNa saMkaLAyela heya. - te zabda vyavahAra karavA mATe jeTalI bAbate te padArthanI sAthe saMkaLAyelI hoya te saghaLI nikSepa tarIke kahevAya. ochAmAM ochI nAma, AkAra, bhUta-bhaviSyanI sthiti ane vartamAnakALanuM svarUpa A cAra te dareka padArthamAM hoya ja! mATe jaghanyathI paNa dareka padArthanA cAra nikSepa (nAma, sthApanA, dravya ane bhAva) thAya. Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka raju 27 nAmAdi cAra nikSepa samajavA mATe vyavahArU daSTAMta duniyAmAM joIe chIe ke koI paNa cIjanA AkAra ane tenA nAma uparathI amuka jAtane vyavahAra nakkI thAya che. jema ghaDiyALa te badhI kharI! paNa amuka AkAra ane kaMpanInI eTale tenA AkAra Adi uparathI ghaDiyALanI jAte judI judI gaNAya te rIte padArthanI bhUta-bhaviSyanI ane vartamAnakALanI sthiti uparathI paNa vyavahAra thAya che. - jema ke huM beluM ke e! tame pUche ke zuM kahyuM? huM kahuM ke eze. A nAma nikSe thaye. pachI e ke te Ave ! athavA sAdhunA citramAM ghAnI AkRtine anulakSI kaI pUche ke A zuM? te kahe ke e A sthApanA nikSepa thaye. vaLI kaI bAI sAdhu mahArAjane vaherAvavA mATe eghAnI dazIo vaNavA mATe unanI kokaDIo laI beThI.-kaI pUche ke bahena ! zuM che A ! zuM kare che? te kahe ke-e banAvuM chuM. bhale paMdara divasa pachI e (dazIe) taiyAra thAya. A dravya nikSepa thaye-kemake eghAnI bhaviSyakAlIna sthiti AzrI vyavahAra thAya che. vaNelI dazI evALA suMdara rIte bAMdhIne taiyAra karela rajoharaNane paNa e kahIe chIe. te bhAva nikSepa thaye. kemake evAnI vartamAnakAlIna dazAnA AdhAre vyavahAra thAya che. A rIte nAma, AkAra, kAraNa ane kArya e cAra rIte dareka padArthane oLakhAvavA mATe jarUrI che. kharekhara padArtha mAtrane sAcA svarUpamAM oLakhavA A cAra bAbate jarUrI che. tethI ja cAre nikSepa sArvatrika che. Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 Agamajyota sthApanA nikSepa na mAnanArAonI madazA ahIM vicAraNIya bAbata e che ke duniyAnA pustaka, ghaDiyALa Adi padArtho ke evA Adi dhArmika upakaraNamAM cAra nikSepa mAnavA ja paDe, te vinA vyavahAra aTakI paDe, eTale mAnyA vinA chuTake nahIM, tethI mAne chatAM zrI tIrthakara devaprabhunA svarUpanI oLakhANa mATe cAra nikSepAnI vAta Ave tyAre bhaDakI uThe, ne kahe ke sthApanA nikSepa ane mAnya nathI. Ama kahenArA ApaNA sthAnakavAsI bhAIo kema eTaluM vicAratA nahIM hoya ke vastunA svarUpanA aMgabhUta AkArane jaNAvanAra sthApanA nikSepa amAnya kema? jema nAmane jaNAvanAra nAma nikSepa, kAraNAvasthA bhUta-bhaviSyanI avasthAne jaNAvanAra dravyanikSepa, ane kAryAvasthA-vartamAnakAlIna avasthA jaNAvanAra bhAva nikSepa mAnya che te vastunA AkArane jaNAvanAra sthApanA nikSepa kema mAnya nahIM ??? cepaDImAM lekhakane pheTe, sudhAranArane pheTe, paisA ApanArane pheTe hoya tene vadhe nahIM. vadhe Ave phakta bhagavAnanA phoTA sAme! Ama kema! temanI sabhAmAM zretA tarIke janArAomAM keinA kapALe mahAdevanuM ADuM TIluM hoya te vadhe nahIM. paNa ko'ka pILA cAMllAvALA zrAvakane jue ke emane kaMInuM kaMI thaI jAya? ane jhaTa khaMDana zilimAM utarI jAya ! A zuM abhinivezanuM tephAna nathI? temanA sAdhu kALa karI jAya te tenI pAlakhI kare, ThAThathI kADhe che te jaDa zarIra, chatAM tenA ADaMbara kare paNa prabhu pratimAnI pUjA-bhakti emane khUce ! TuMkamAM kahevAnI vAta e keduniyAnA koI paNa padArthanI TuMkI paNa mAhItI ApavA mATe Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 2-ju cAra nikSepa joIe ja! te vinA vastunuM sAcuM svarUpa jANyuM na kahevAya ! nikSepa dvArA AcAra-saMpannatAne nirNaya prastutamAM A adhyayananuM AcArazruta je nAma che, temAM AcAranA cAra nikSepa thAya che te jANyAthI ja A adhyayanamAM pacca0nA adhikArI tarIke jaNAvAtA AcAra-saMpannanI gyatAne nirNaya samajI zakAya. te have te AcAranA cAra nikSepa kevI rIte thAya che? tenuM svarUpa kevuM che? vagere adhikAra niyuktikAra bhagavaMta pU A. zrI bhadrabAhusvAmIjI pharamAvaze te adhikAra ane vartamAna. che mananIya zAstrAgAo * AgameNa savA parakamamijAsi vivekIe zAstrajJA mujaba vIyaeNllAsa che che pUrvaka pravatavA tatpara thavuM joIe. 8 0 ghA thI mArI . zrI tIrthaMkara prabhue prarUpela paMcAcAranA che che bAbatanA rAjamArga para vIyaeNllAsapUrvaka vadhanArA vIrapurUSe kahevAya che. -zrI AcArAMgasUtra che Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UvyAkhyAna 1thI NAmaM ThavaNAyAre dave bhAve ya hoti NAyavyo / pameva ya suttassa, Nikkheko bauviho hoti // zAstrakAramahArAjA niryuktikAra caudapUrvadhara zrutakevalI AcArya zrI bhadrabAhusvAmIjI zrI sUtrakRtAMgasUtranA bIjA grutaskaMdhanA pAMcamA adhyayananI niryukti zarU karatA pUrve cothA adhyayanamAM paccAnI kriyAnuM mahattva darzAvatAM jaNAvI gayA che ke daSTi sameha eTale? pratijJAne dareka Astika darzanakAe mAnya rAkhI che. jene taree vrata niyama zikSA rUpe ane jenee mahAvrata rUpe hiMsAdinI pratijJA jaNAvI che. AmAM zabdabhedane laI vivAdane sthAna nathI, ApaNe hiMsAdinA tyAgane mahAvrata kahIe jyAre bIjAe vrata, niyama, zikSA ke kuzaLadharma kahe ! temAM takarAra nathI, kemake pU0 A0 zrI haribhadrasUrijI manA jaNAvavA pramANe jainatvanA pagathAre caDhelAne daSTisaMmeha na hoya. daSTisaMmeha eTale jyAM guNanI apekSAe paramArthamAM phera na heya, ApaNe mahAvrata zabdathI je kahevA mAgIe, te ja vAta je jainetaronA vrata niyama Adi zabdathI jaNAvAtI hoya te zabdabhedathI bhaDakavuM te dRSTisameha, nAma-saMjJAnA zAbdikabhedathI vastu svarUpanI bhinnatA na hovA chatAM zAstromAM paraspara virodhAbhAsa ubhuM kare te daSTisaMmehanuM phaLa che. paNu- ahIM jarA gaMbhIratAthI taTasthapaNe vicAravAnI jarUra che. viveka ane jijJAsAnA sumeLa vinA gurUgama meLavavAnI bedarakArIthI ghaNIvAra zAstravAkyo paNa zastrarUpa banI jAya che. Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31. pustaka -ju pU A zrI haribhadrasUrijI ma.nA vacane ati gaMbhIra hoya che, lebhAgunItithI addharathI te vacanene pakaDavA jatAM marma hAthamAM na Ave. ane pariNAme buddhimAM vikRti pesI jAya. tethI daSTisaMhanI vyAkhyAne jarA sUkSamatAthI vicAravI jarUrI che. nahIM te goLa-ane kheLa beyanI ekarUpatAnI jema jagatanA anya dharmo sAthe jaina darzananuM sArUpya thaI jaze. tema thatAM tAtvika daSTine lepa thaI jaze, mATe daSTisaMmehanI vyAkhyAnA rahasyane pArakhavAnI jarUra che. pU. haribhadrasUrijI manA vacananI gaMbhIratA jUo ! AvuM ja zUTa A zrI haribhadrasUrijI manA naya sApekSa kaleka bAbata tenA marmane nahIM samajavAthI thavA pAmyuM che. te leka A rahyo - "pakSapAto na je vare, ra tejaH pAriy. yuktimad vacanaM yasya, tasya kAryaH parigrahaH // " A lekane artha ApaNe mAtra tAvika-vicArazUnya paNe upalakIyA rAga-dveSa nahIM karavA pUrate ghaTAvIe chIe. kharI rIte te jinazAsananI tatvanIti pramANe rAga-dveSamUlaka vyaktinA prAmANya ke aprAmANyane anucita TharAvI Atmahitakara padArthonA yathArtha nirUpaNa ane tenI paddhatine AdhAre vyaktinA pramANya-aprAmANyanI mahattA darzAvI che. athavA svadarzanane atAtvika pakSapAta ane paradarzanane anucita tiraskAra sujJa purUSo mATe vyAjabI nathI e A lekane ivani che. paNa! uMDI samajaNa ane vivekapUrvaka gurUgamathI tatva vicAranI zilinA abhAve AvA lekane addharathI pakaDI vikRta satyanA paMthe ApaNe dhapI jaIe chIe. A lekane upalakiye artha sthala buddhithI ema upajAve ke jUo ! pU A zrI haribhadrasUrijI mane nathI te jinezvara mahArAjanA vacane para Agraha, ane nathI anya darzanakAranA zAstro Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata upara anAgraha. teo te sarva darzana para samabhAva dharAvatA hatA... Adi!!! pakSapAta na me vIzlokanuM rahasya paNa bhalA AdamI! jarAka te vyavahAra buddhithI vicAra karavo hate ke- ApaNuM mulacaMdabhAI ubhA thaIne ema jAhera kare ke "huM cAra nathI! huM corI karuM nahIM ! meM corI karI nathI." te AvuM jAhera karavAnI mUlacaMdabhAIne jarUra kyAre paDe jyAre ke emanA para carIne beTe Apa A heya tyAre ne! eTale pU A zrI haribhadrasUrijI ma. pitAnA aneka graMthamAM ThekANe-ThekANe vAte-vAte lITIelITIe prabhu mahAvIra bhagavaMtanA tatvajJAnanuM maMDana-poSaNa ane anya darzanIonI vicAra dhArAnuM khaMDana-nirasana karyuM haze. tyAre skUla buddhivALA kokanI Takera thaI haze ke tame te jinazAsananA rANI ane anya darzanane dveSI che eTale ja tame ATale badhe jhaMDo laIne jinazAsananA padArthonuM maMDana ane bIjAnA matanuM khaMDana karI rahyA che." e vakhate pUjya A. zrI haribhadrasUrijI ma.zrIe pitAnI yathArtha mane dazAnuM citraNa "pakSapAto je va" lekamAM darzAvyuM. mahAnubhAve ! huM je mahAvIra paramAtmAnA vacananuM maMDana samarthana karuM te kaMI aMdhazraddhAthI deravAIne nahIM hai! tema ja sAMkhya, bauddha, naiyAmika AdinAM vicAronuM khaMDana je tamane dekhAya che. te paNa temanA prati aNasamajabharI arUci ke dveSathI nahIM ! paNa mane mArA haiyAmAM ugelA vivekanA prakAzamAM hIra ane kAcane bheda je parakhAya che tene huM mArA jevA bIjA alpanA hitArthe jAheramAM sukuM chuM. Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 2-ju vastu-sthitinuM nirUpaNa karavuM e kaMI gunha nathI jhaverInI sAme asalI hIro ane nakalI hIre baMne laI jAo pachI barAbara tapAsa karyA bAda jhaverI hIrAnI kiMmata hajAra ke lAkhanI kahe ane banAvaTI hIrAnI kiMmata mAmUlI batAve te emAM kaMI jhaverI rAga-dveSa kare che ema te na ja kahevAya ! rahasya pUrNa anya vAkyo A vAta vAta pUjya A0 haribhadrasUrIzvarajI ma. bIje paNa jaNAve che ke " izaiva svara pakSapAta " tathA laghuharibhadrAcArya pU upATha zrI yazovijayajI ma. paNa pharamAve che ke ravAmaM AnamALA, SanAjJAta riAmanA na thAyatyAno vA, ritu madhyathA 2 " [ zrI jJAnasAra aSTaka 16 0 7 ] arthAt "jinazAsananA Agamane rAga mAtrathI svIkAratA nathI tema bIjAnA zAstrone TheSa mAtrathI choDatA nathI, paNa madhyastha daSTithI guNa-doSanI parIkSA karavA pUrvaka jinazAsananA Agame hitakara jaNAyA tethI tene svIkAra karIe chIe ane anya zAstro tAttvika daSTithI gya na hoI tene tyAga karIe chIe." TUMkamAM kahevAnI vAta e ke zraddhA ane aMdhazraddhAmAM ghaNe taphAvata che. meM pakaDyuM te sAcuM ! vastunA satya svarUpanI jyAM darakAra na hoya tenuM nAma aMdhazraddhA! kAlAntare te pakSapAta rUpe pariName. paNa! gurUkRpAe satya vastune oLakhavAnI tAtvika daSTi sAMpaDI hoya ane tenA baLe hIrA-pattharane bheda parakhAya, jinazAsana hIrA jevuM lAge ane anya dharmo pattharA jevA lAge tethI sAhajika rIte jinazAsana para rUci ane anya mate para arUci thAya, te te kaMI rAga-dveSa na gaNAya. Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata - ahIM kadAca kaI kahe ke-"A te badhI zabda jALa che, vastu gate te jinazAsana para AMdhaLe rAga ja che. tethI ja A badhI bolavAnI saphAI che. Adi." A vAtane khulAse lekanA uttarArdhamAM karyo che ke guttama vara vara, taraNa rivrA" kharekhara! tarkasaMgata-yuktigamya jenuM vacana heya tene svIkAra kara joIe. eTale ke duniyAmAM DAhyA samaju ke vivekI kene kahevAya? ke je yuktisaMgata vacanane svIkAra kare te! sajajana mANasanI A khAsIyata hoya che, ke yuktisaMgata je lAge tene svIkAra kare ane yuktigamya na hoya tene parihAra kare! pU. haribhadrasUri mahArAja paNa jaNAve che ke bhagavAna mahAvIra mahArAjAnuM vacana yuktisaMgata lAge che, tethI temanA vacanane svIkAra karuM chuM. ane pariNAme tenA para mamatva-rAga keLavAya che. tema ja anya darzanavALAnA vacane yuktisaMgata na lAgavAthI tene parihAra karuM chuM, pariNAme tenA para arUci thAya che. A rIte gaMbhIra paNa yathArtha tatvadarzana karanArA mahAmanA puNyAtmA zrI haribhadrasUrIzvarajI manA nAme Aje ema kahevAya che ke "e AcArya te sarvadarzanasamabhAvI hatA ! emane "jainamate Ama che ane anyane Ama che? e badhI bhAMjagaDa na hatI." AvuM kahevuM-pracAravuM kharekhara te puruSanI alaukika divya pratibhAne kalaMkita karavA jevuM che. kharekhara AvA lekenA para mAtha" gurUgamathI gaMbhIra bhAve samajavA jarUrI che. Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 pustaka raju kalikAlasarvajJanA lekanuM rahasya A pramANe eka bIjo leka che, temAM paNa adhUrI samajaNathI goTe vaLe che. "bhavabIjAMkurajananA, rAgAdyA kSayamupAgatA yasya / brahmA vA viSNurvA, haro jino vA namastasmai // " kalikAlasarvajJanA arthagaMbhIra A lekane khUba ja vikRta rIte Aje ghaTAvAya che. paNa kharI rIte Azaya e che ke saMsArane navapallavita karanAra rAga-dveSa-meha rUpa bIja jenA naSTa thaI gayA che, te ja kharekhara sudeva che. AvA svarUpavALA nAmathI bhale ne brahmA hAya, viSNu hoya ke mahAdeva hAya ! eTale AmAM jheka zenA para che? "badhA deva barAbara !nAmane bheda bhale rahe!" e vAta para jheka nathI, paNa sudevatvanI asalI vyAkhyA rUpe saMsArane upajAvanAra rAgAdi dUSaNo jenA jIvanamAMthI mULamAMthI kSINa thaI gayA che. te ja deva namaskaraNIya che. e vAta upara jhoka che. je hari-harAdimAM rAtrAdi dUSaNone sarvathA abhAva hoya te mane hariharAdi nAmathI bhaDakAmaNa nathI, paNa hari-harAdinA jagaprasiddha svarUpanA varNanamAM bhArobhAra Dagale ne pagale sAmAnya mAnavIne na chAje tevA viSama rAga dveSanA uchALA dekhAya che, ke jene IzvaranI lIlAnA nAme DhAMkavAmAM Ave che. A rIte gurUgamathI paramArtha pAmyA vinA svaccheda matikalpanAthI je te bhaLatI vAte ApaNuM buddhinI vikRtithI upajAvI zAstronA rahasya-darzI mahApurUSanA vAkanI kiMmata ghaTADavI ucitta nathI ! daSTisamehanuM rahasya mULa muddAnI vAta ahIM ApaNe e vicAravAnI che ke.. ApaNe mahAvrata kahIe, jenetare yama, niyama ke kuzaLadharma Adi kahe te zabdane ze jhagaDe? ane temAM pU A zrI haribhadrasUri Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata mA nuM vacana TAMkI zabdabhedathI jhagaDe kare te daSTisaMmeha nAme adhama deSa gaNAya ema rajuAta karIe, te keTalI behUdI che? e samajavA jevuM che. pU0 A0 zrI haribhadrasUri manA vacane gaMbhIra hoya che, tene vicAra paNa upalaka buddhithI na thAya, tenA mATe ApaNe paNa gaMbhIra thavuM paDe, te rIte vicArIe to ja temanA vacanenI yathAthatA samajAya ! vAta e che ke-zabdane jhagaDo vyAjabI nahIM, eTalI adhurI vAta pakaDavAthI na cAle, tenI pUrve zuM kahyuM che te dhyAnathI juo! gu tatu tave." eTale zabdabheda bhale rahyo, paNa baMnenuM svarUpa ekasarakhuM hevuM joIe, jemake bhAtane sAMva, sona ke RICE (rAIsa) kahe paNa svarUpa te sarakhuM ja che ne! bhAta, vAva, na, ke RICE(rAIsa) zabdabheda chatAM cIja te eka ja svarUpamAM sAme Ave che. te AvA prasaMge jhagaDo kare te daSTisaMha gaNAya. paNa jyAM svarUpamAM ja goTALe hAya, mAtra zabdabheda nahIM paNa svarUpabhedanA kAraNe kaMinA badale kaMI samajAvAtuM hoya tyAM te gaMbhIratAthI vicAra karavuM ja paDe, ene keI jhagaDe ke zabdanI laDAI rUpe ghaTave te tenI buddhinI ochAza jANavI, paNa tethI kaMI bhaLatI cIjone svIkArI asalI cIja choDI devI? - A rIte vastune vicAra asalI rIte tAtvika dhoraNe na karAya te ghaNI vAra AvA zAstravAkyo che ke samyaktva-zraddhAne nirmaLa rIte TakAvanAra che te paNa samyakatvane dhakko lagADanAra thaI jAya. eTale mULa svarUpamAM phera na hoya te nAmane jhagaDe ISTa nathI. ApaNe hiMsA Adino tyAga rUpa pAMca mahAvrata mAnyA. bIjAoe yama, niyama, zikSA, kuzaLadharma Adi mAnyA, ahIM zabdane jhagaDo nathI. paNa svarUpamAM ja pharaka che. ' Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 2-ju cAritra saMbaMdhI jaina-jainetaranI mAnyatA jainee cAritrane AtmAnuM svarUpa mAnyuM che, tene AvanAra mehanIyanA udayathI avirati ane temAMthI hiMsA Adi vAte upaje, A rIte hiMsA AdinA tyAganI mahattA kartavya rUpe pitAnA svarUpane prApta karavAnI pharaja rUpe mAnI che. jyAre jainetarAe, aviratinA pApane rokavAnI vAtane khyAla ja nahIM hovAthI, ahiMsA AdinuM pAlana karavAthI dharma thAya, puNya baMdhAya e rIte ahiMsA AdinuM mahatva mAnela che. A pAyAne pharaka che. jUo ! cothA adhyayanamAM A vAta vicArAI gaI che. huM tamane pUchuM ke-jaina-jainetaramAM pharaka che? kesarane pILo cAMle kare te jaina ! bIjA nahIM? kesaranuM tilaka te mAtra oLakhANa mATe che, te kaI vastunuM svarUpa nathI, jema ke te te dezanI pAghaDI te te dezanI oLakhANa mATe che, te rIte jainatvanI oLakhANa mATe tilaka che. haiyAmAM vaselA jainatva vItarAga prabhunI AjJAnA svIkAra rUpe karAtA tilakathI. oLakhAya che. hakIkatamAM jainatva tilakamAM nathI. kesaramAM nathI, paNa aMtaraMga mAnyatAonA sAcA ghaDataramAM jainatva che. tilaka aMtaranA ghaDatarane sUcavanAruM che. arthAt jene "org vaMsa jeva" jIvane jJAnasvarUpa, dazana svarUpa cAritrasvarUpa mAne che. A uparathI svarUpa tarIke jJAna darzana, cAritra, vIrya ane upaga mAne te jaina, e vyAkhyA phaLita thatI heI cetanA svarUpanI jema cAritrane paNa jIvanuM mukhya lakSaNa mAnavuM te jainatvanA pAyAmAM jarUrI che. Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamajyota jainetaro ahIM ja visaMvAda kare che teo "nAdhirAjamAranA" Adi zabdathI DabbAmAM jema ghI rahe tema AdhAra-Adheya rUpe AtmAne jJAnanuM adhikaraNa AdhAra mAne che, arthAt AtmAmAM jJAna mAne, paNa AgaMtuka tarIke ! AtmAnA svarUpa rUpe nahIM. A ja mujaba darzana, cAritra Adi anya Atma guNa mATe paNa jenerenI AvI ja dhAraNA che. jenenI mAnyatAe jJAnAdiguNe AtmAnA sAhajika guNe maulika-svarUpanI jema abhedapaNe rahela che. eTale cAritra-virati e AtmAnA gharanI cIja thaI, te tene meLavavA tenI ADe AvanArI pApa pravRttio ke aviratine vikAra tarIke mAnI rakavAmAM zreya samajAya. A badhI vAta cothA adhyamAM vigatavAra jJAnIoe samajAvela che, ahIM te mAtra tenuM smaraNa karAvI AvuM mahattvapUrNa paccakkhANa ke je virati rUpa AtmasvabhAvane prakaTAvanAra ane avirati rUpa vikArane rokanAra che. adhikArI keNa? ene vicAra A pAMcamA adhyamAM jaNAvAya che. paMcAcAranI maryAdAthI saMpanna hoya, pite temAM TakavA rUpe prayatna karate heya te pacca0 (ApavA)ne adhikArI che. AmAM samajavA jevI vAta e paNa che ke-prathama jaNAvyA pramANe pacca0 be jAtanA che. pite te pacca-nI maryAdAmAM heya te ja te bIjAne pacca0 ApI zake, bIjuM pite pacca0mAM na heya te paNa bIjAne ApI zake. A be jAtanA paccane prathama mULaguNa pacatra ane uttaraguNa pacca0 rUpe jaNAvAyA che. tethI ja pirasI Adi paccakhANamAM AgAra judA che ane vacaNA-ghavajJAna ane rivolAminI vyavasthA che. Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 2-ju jyAre sAmAyika-pauSadhanI pratijJAmAM reni-hiranI vyavasthA che. kemake sAmAyika-pauSadha AdinA paccakkhANa hiMsA Adi mULa bhUta pApane rokavA mATe heI temAM javAbadArI che ke pite te jAtanI pratijJA lIdhI hoya te ja bIjAne te paccenI pratijJA karAvI zake ! vaLI A badhI vyavasthA pAchaLa jJAnIone gaMbhIra Azaya e rahyo che ke AtmAnA mULabhUta svabhAva rUpa cAritranI ADe AvanArA hiMsA Adi pApane rokavAnI pratijJAnI javAbadArI te ja bIjA para lAdI zake che ke svayaM yathAyogya rIte te javAbadA rIne vaphAdAra hAya. jyAre navakArazI-porasI Adi paccakakhANe uttaraguNa pacca0 tarIke jIvana-zuddhinA aMga rU5 che, tethI temAM svayaM ekAsaNuM- AMbila-upavAsa karela hoya te ja bIjAne te pacca0 karAvI zakAya te niyama nathI jaNAvyuM. A badhA vivecananA AdhAre samajAya che ke-pU. zIlAMkacAryajI ma. pacca0 rU5 ImAratanA pAyA tarIke AcAra zuddhine jaNAve che. pU A zrutakevalI zrI bhadrabAhusvAmIjI ma. paNa "samya prakAre AcAramAM vyavasthita hoya te paccane adhikArI" vyAkhyAna kAra maharSinA A zabdonA marmane vadhu spaSTa karavA AcAra zabdanA cAra nikSepo jaNAvavA dvArA A vAtanuM samarthana kare che. te A pramANe vyavahAramAM joIe chIe ke cIja game te hoya paNa tenA cAra svarUpa AbAlagopALa turta pratIta thAya che. nAma, AkAra, cIja, ane tenuM kArya jema ke-ghaDiyALa. Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata ghaDiyALa te nAma, tene amuka AkAra, ghaDiyALa eka cIja ane tenuM samaya batAvavAnuM kArya-A cAra cIje game te alpajJane paNa tuta samajAya che. nAma-nikSepa eTale je phakta vastunuM paricAyaka heya paNa zabdanA artha sAthe jene kaMI saMbaMdha na hoya te. sthApanA nikSepa-eTale jemAM nAma sAthe AkAranI mukhyatA hAya, jema ke rUpIyAnI chApavALI ne ke sikakA te te kiMmatavALI gaNAya che. ahIM sthApanA=sikkA chApanI mukhyatA che. sAMpradAyika AgrahathI doravAyela keTalAka sthApanA nikSepane amAnya kare che. paNa vyavahAramAM calaNI noTonuM je sAmrAjya che, saMpatti, dhanane je kugA bhalabhalAne paNa mugdha kare che. te badhI sthApanA nikSepanI ja balihArI che. calaNa neTe ke sikakAmAM mAtra chApa che, chatAM duniyAmAM tenuM mahatva keTaluM badhuM che? te pachI AtmakalyANa mATe ananya sAdhanabhUta zrI tIrthaMkara devanI mUrtimAM sAkSAta vItarAganI mudrA aMkita hoya te te sthApanA nikSepa amAnya zI rIte ? hajAra daza hajAra ke lAkha rUpiyAnA cekane jIvanI jema sAcavanAra "sthApanA nikSepane ame mAnatA nathI ke jaDa mUrti zA kAmanI" Adi kayA meMDhe bolI zake? A duniyAmAM je pakSa ke saMpradAya khAsa karIne mUrtine na mAnavAne jhaMDo laIne phare che te AryasamAjI vagere jyAM jyAM lAga maLe tyAM mUrtinuM khaMDana jezarathI karatA ja hoya che, kemake vyavahAramAM dekhAya che ke-nakalI cIja asala karatAM dekhAvamAM vadhu heya, kulIna bAIo jeTalI lAja na kADhe tethI vadhu vezyAe prasaMga Ave tyAre DhaMga-daMbha rUpe lAjamaryAdA rAkhe. eTale AryasamAjIe eka ja vAta-mUrti na mAnavIne jorathI pracAra karatA hoya che. kharekhara e leke ajJAnamUDha banI sva-paranuM bhayaMkara ahita karatA hoya che. Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 2-ju AvA eka AryasamAja vidvAna karelI gAme AvyA, vidvattA ane bAhya ADaMbarathI aMjAIne gAmanA lekee gAma vacce cabU tare temanuM bhASaNa gaThavyuM. AryasamAjI paMDita avasara malyA jANI upadezamAMthI khasI jaIne mUrtipUjAnA khaMDanamAM utarI gaye, ane zrIkRSNa jevA mahApuruSanI chaDecoka niMdAtmaka bhASaNa karavA mAMDayo. samaju mANasoe paMDitane samajAvya khaMDanamAM paNa viveka jALavavA ghaNuM samajAvyuM, paNa paMDite te mAjhA mukI. eTale samaya catura vRddhoe eka gadheDAne lAvI tenI pUMchaDe dayAnaMda sarasvatInI chabI bAMdhI chekarAone zIkhavADI gadheDAne uzkerI pAchalA paganI lAte dayAnaMda sarasvatInI chabIne vAge te rIte saraghasa kaDhAvyuM. te joI paMDitanuM mana ghaNuM nArAja thayuM ke mArA pUjya gurU devanuM bhayaMkara haDahaDatuM apamAna gAmanA lekee karyuM. turta piolisa sTezane jaI pharIyAda karI, adhikArIe gAmavALAne bolAvyA. baMne pakSanI vAta sAMbhaLI paMDitajIe kahyuM ke gAmavALAoe mArI lAgaNI dubhAvI che. gAmavALA kahe ke kema? paMDitajI ke bolyA mArA gurUdevane gadheDAnI lAta khavaDAvI mATe. gAmavALA kahe ke-kakyAM che tamArA gurUdeva ? A te chabI che! paMDitajI have zuM bele? pilisa adhikArIe kahyuM ke-tame mUrti-phaTAne te mAnatA ja nathI, tethI tame Aje tamArA bhASaNamAM mUrti pUjAnuM khaMDana karatAM rAma-kRSNa jevA mahApuruSanI keTalI peTa bharIne niMdA karI. te gAmavALAnI lAgaNI dubhAI nahiM hAya! ? ulaTa kesa tamArA para thaye the joIe. mATe sIdhe-sIdhA piTalAM-bacakAM laI hAlatA thaI jAo! videzI che tame eTale rahema para tamone cheDI dauM chuM nahIM te gunhegAra tame che." Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata paMDitajI te chakaka thaI gayA, zuM bele! potAnI ja vAta potAne bhAre paDI ! A rIte "sApa chAparI ghA sura"nI jema ajJAna mUlaka vAtanI rajuAta karanArAo kharekhara mArI mA vAMjhaNInI jema potAnA ja vAkya-vartanathI potAnI vAtanuM mahatva ghaTADatA hoya che. sthApanAnI yathArthatA na mAnanArAo dastAvejanA sTepa TikiTa, phaTA Adine mAnyA vinA laukika vyavahAra kyAM calAvI zake che? tethI zAstrone mAnya rAkhanArAoe jagatanI kaI paNa cIjanA jaghanyathI paNa cAra nikSepa mAnavAnI vAta kabUla rAkhavI ja ghaTe ! kharekhara! jJAnIoe eTalA ja mATe zAstromAM jaNAvyuM che ke cAra nikSepomAMthI eka paNa nikSepa amAnya na kare tenuM nAma samakita ! sapta bhaMgImAMnA eka paNa bhAMgAne oLave nahIM tenuM nAma samakita ! eTale prastutamAM paccane lAvanAra, TakAvanAra ane vadhAranAra je AcAra tene paNa cAra nikSepa samajavA jarUrI. - have te cAra nikSepamAM ke nikSepa kevI rIte upayogI ane paccane TakAvavAmAM kone keTale phALe ?...Adi adhikAra agre vartamAna... jIvananuM lakSya laghaLarg varia ja dunnA maMjA " saMyamIe dareka pravRttimAM jayaNa jJAnInI AjJA che mujaba vartavAnI tatparatAthI vartavuM. jayaNANa kaMI jera paDatuM nathI, mAtra upaganI jAgRti Avazyaka che!!! zrI upadezamALA Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyAkhyAna 11. niryuktikAra mahArAja zrutakevalI AcArya zrI bhadrabAhusvAmI mahArAjA tathA vyAkhyAkAra zrI zIlAMkAcArya mahArAja zrI zrI sUyagaDAMga sUtranA bIjA zrutaskaMdhanA pAMcamA adhyayananI vyAkhyAnA prasaMge cothA adhyayanamAM paccanI je vAta jaNAvI che tenI adhikArItAnA vivecanamAM jaNAve che kejaina-jainetaranI mAnyatAmAM aMtara jaina ke jenetara cAhe te zaiva, vaiSNava, bauddha, vaizeSika ke naiyAyika game te Astika darzanakAra heya paNa badhA niyamane mAne che. hiMsA Adi pApanA niyamane badhA Astika darzanavALA mAne che. chatAM jene ane jenetaranI dhAraNamAM pharaka ghaNe che. jene hiMsAdinA tyAgane mahAvrata rUpe mAne che. bIjA niyama tarIke mAne che. emAM kaMI mAtra zabdane ja phera che ema nahIM kemake bhAvArtha eka hoya te khAlI nAmabhedathI jhagaDe karavAne raheto nathI. paraMtu jaina-jainetaramAM pAyAne pharaka e che ke jainetara niyama thAya eTale puNya thayuM ke dharma karyAnuM mAne che. jyAre jene niyamane AtmAne dharma rUpa mAnI svabhAvanI najIka javA rUpa kartavyanuM pAlana mAne che. jainetaroe AtmAnA buddhi sukha dukha prayatna Adi guNe mAnyA che. jyAre jenee jJAna, darzana, cAritra, tapa, vIrya upaga Adi guNe mAnyA che. jenI daSTie paccara pharaja rUpa che eTale jene te jJAnAdi cha bAbatane AtmAnI pitAnI cIja mAne che. eTale cAritra paNa AtmAnI pitAnI cIja mAne che Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 Agamata eTale cAritra guNane rokanAra hiMsAdi pravRtti rokavA karAtA paccakhANa te navA dhamara tarIke nahIM paNa AtmAnA guNa tarIke karavAnA. duniyAmAM mANasa ApavAnuM kAma be rIte kare che, eka te devuM cukavatuM hoya che. eka dAnadharmarUpe Ape che. dAnadharma rUpe devuM te marajIyAta che. paNa devuM cukavavA rUpe devuM te pharajIyAta che. jainatvanA marmane pIchANanAre eTaluM samajI zake ke pacca0 e AtmAnA guNa rUpa cAritra dharmane lAvanAra mATe pharajIyAta che, potAnuM deNuM cukavavA rUpe karavAnuM che. emAM kaMI bhalAInathI karavAnI. jene paccane vaikalpika kartavya mAne che jyAre jenetaranI dhAraNA mujaba te paccathI dharma thAya, puNya thAya eTale marajIyAta thayuM. puNya dharmanI jene apekSA hoya te paca0 kare, bIjAne zI jarUra ? tethI ja juo! anya darzanIone tyAM eka kaleka prasiddha che ke "na mAMsabhakSaNe doSo, na madye na ca maithune / ___ pravRttireSA hi bhUtAnAM, nivRttistu mahAkalA // " eTale ke hiMsA-juTha Adi e jagatanI pravRtti che, baMdha karavAmAM Ave te te vadhu phaLadAyI che. zuM thayuM? hiMsAdi pApone tyAga pharajIyAta nahIM paNa nivRtti kare te phAyade khare! A rIte jenetaro paccane karaNIya mAnavA chatAM tenA para vadhu jhoka na ApI zakyA, kema ke AtmAnA svabhAva rUpa cAritra guNanI mAnyatA teonI jANamAM nathI. jenee te "4 saMta jeva" (navatatva gAthA 6)thI cAritrane-mahAvrata-vrata-paccane AtmAne guNa mAnI paccane pharajIyAta maulika kartavya rU5 mAnyuM che. Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 2-ju karmagraMthanI daSTie paccatanI upAdeyatA karma siddhAMtanI daSTie paNa juo! jJAnI bhagavate zuM jaNAve che. anaMtAnubaMdhInA udaye samyakatva prApta na thAya. apratyAkhyAna kaSAyanA udaye zrAvakapaNe prApta na thAya. pratyAkhyAnAvaraNa kaSAyanA udaye sAdhupaNuM prApta na thAya, ane saMjavalana kaSAyane udaya apramattabhAva vItarAgatAthI vaMcita rAkhe. te A rIte samyaktva, dezavirati, sarvavirati ane vitarAgatA e AtmAne guNa che te tene AvarIne AtmAne te te guNethI vaMcita rAkhanArA A kaSAye che. kaSA caMDAla cekaDI kema? kharekhara! jagatamAM cAra duSTa mANase bhegA thaI kara janA ghaDI bhalA mANasane muzkelImAM mukavA dAva goThave te te caMDAla cekaDI kahevAya che. te rIte anaMtAnubaMdhI, apratyAkhyAna, pratyAkhAnAvaraNa ane saMjvalana A cAra kaSAyanI cekaDIne paNa paramArthadardIoe caMDALa cekaDI kahI che. " kema ke A cekaDInA kaSAye paNa ajara, amara, siddha, buddha, ane zuddha svarUpI paNa AtmAne svarUpa bhraSTa karI corAzI lAkha ninA cakkaramAM rakhaDAve che. tethI A kaSA caMDAla cekaDI kahevAya che. A caMDAla cokaDI badhuM ramaNa-bhamaNa karanArI che. A nirdhAra thavuM jarUrI che. te ja AtmA dharma mArgo upaga jAgRta rAkhI AgaLa dhapI zake. AtmAnA maulika guNa tarIke cAritra guNanI mAnyatAnA pAyA para ja dharma ArAdhanA TakI zake che. Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamajyota pacca saMbaMdhI pAyAnI vAta jenetara cAritrane navA puNyanuM kAraNa ke dharmanuM rUpa mAnatA haI caMDAla cekaDInI yathArtha jANakArI meLavI zakatA nathI. ekaMdare jaina-jainetara baMne vrata, niyama, pratijJA mAne che, paNa jainetara je mAne che te dAna dharma rUpe marajIyAta, jyAre jene "jeTaluM havAyuM nahIM teTaluM meluM" ema mAne jyAre jenetare hAyA teTaluM puNya" ema mAne. A jaina-jainetaranI mAnyatAne pAyAne pharaka che. A vAta dhyAnamAM rAkhI paccane sAce adhikArI keNa? e vAta have vicAravAnI che. paccanA adhikArI tarIke AcArasaMpanna eTale? prathama jaNAvI gayA chIe ke-je AcAramAM samyak prakAre vyavasthita hoya te paccane adhikArI che. te AcAramAM vyavasthita rahevuM eTale zuM? e samajavuM jarUrI che. paccane vizuddha rIte AcaravA mATe pAMca AcAranuM yathAsthita pAlana jarUrI che. eTale je jJAnAcArathI jANatuM na hoya ke mAre zuM pacca0 karavuM che? darzanAcArathI pacca0nI mahattA mAnate na heya. cAritrAcArathI pacca0mAM pravRtti karate na hoya, tapAcArathI paccana pAlanamAM AvI paDatA ko sahana karate na hoya, vIryAcArathI paccanI pravRttimAM jene umaMga na hoya. A prANa pacca0nuM pAlana karI ja zI rIte zake? tethI pa0nA pAlana mATe AcAranI maryAdAomAM AvavuM jarUrI che. paraca te ja laI zake, pALI zake ke TakAvI zake che ke AcAraniSTha banavA sakriya hoya ! A hisAbe A pAMcamA adhyayanamAM AcAranI vAta vicAravAnI che. Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka raju AcAra pAlanamAM sAvadhAnInI mahattA - have eka vAtane jarA vicAra kare ke duniyAmAM joIe chIe ke-eka vigha ke gaphalata-ke bedarakArI se sAdhanathI jALavaLa cIjane paNa bagADI nAkhe jema ke, ApaNI aMdagI! keTalA vighothI bacelI che, pANI, Aga, jherI janAvare, duSTa pazuo, vijaLI AdithI bacI che, paNa have jarA gaphalata thAya ane ekAda ke akasmAta nimitta maLe te AkhI jIMdagI jAya ne ? daza vidhrothI baccA paNa ekamAM gaphalata thaI te jIvana te AkhuM ja javAnuM ne ! ema nahIM ke eka puratuM ja amuka jIvana jAya, eTale ja kahevAya che ke "bAdhaka eka paNa nakAmo: eka paNa bAdhakane egya rIte TALI na zakIe te "sacavAya sethI paNa jAya ethI" kahevata pramANe seMkaDe vidhro-upadrathI bacAvelI cIja paNa eka gaphalatathI bagaDI jAya, jema eka nAnI kAMkarI ghaDe pheDI nAMkhe tema. je rIte eneka AphatamAMthI baceluM jIvana jarA jeTalI gaphalatathI kharAba thaI jAya che. te rIte paMcAcAra paikInA eka paNa AcAramAM upaganI jarAka khAmI AvI ke amuka ja AcAra ja bagaDaze. ema nahIM paNa AkhuM AcAranuM mALakhuM kathaLavAnuM. se sAvacetIthI jaLavAyelI cIja paNa eka gaphalatathI bagaDI jAya. AvA jugajUnA niyama pramANe mahAvate paccakakhANa ke niyame AcAranI maryAdAnA baLe Take, jarAka je AcAramAM garabaDa thaI ke badhAmAM phAMkuM ! pAMca AcAranA 36 bheda che. jJAnAcAranA ATha, darzanAcAranA ATha, cAritrAcAranA ATha, tapAcAranA bAra e maLI chatrIsa bheda-temAM satata mana-vacanakAyAnA pega te pravartAvavAnA te varyAcAra. te A chatrIza bhedamAMthI eka AcAranA pAlanamAM garabaDa thaI Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata te bAkInA pAMtrIsa bheda te baccA, ema dhAravuM vyAjabI nathI!!! - kema ke jaLavAya te chatrIza bhede jaLavAya ane bagaDe. te eka bhedathI, A rIte paccanI vizuddhine AdhAra AcAranA vyavasthita pAlana upara che. anAcArano tyAga paNa jarUrI che AcAra saMbaMdhI gaphalata thavA na pAme e mATe jJAnIoe paccanI vizuddhi mATe AcAra-pAlananA mahattvanI jema AcAranA vajananI paNa mukhyatA jaNAvI che. anAcAra eTale AcAranI maryAdAonI bedarakArI, te dUra karavAne prayatna, AcArazuddhinuM pradhAna aMga bane che. A rIte thatuM pacca vizuddha bane che, Take che, sAnubaMdha bane che, ane parAkeTie pahoMcI ucca lakSyane prApta karAve che. A uparathI spaSTa thAya che ke-pacca0nI vizuddhine AdhAra jema AcAra zuddhi upara tema anAcAra tyAga upara paNa che. zrI mallinAtha prabhunA pUrva bhavanuM rahasya jUo! A vAta upara zAstrIya eka prasaMga samajavA jevuM che. egaNIsamA tIrthaMkara zrI mallinAtha prabhue pUrva bhavamAM strI veda zI rIte upAryo ? mAyAnA baLe ne! paNa te mAyA kevI hatI? khUba ja gaMbhIratAthI vicAravA jevuM che. - teozrIe pUrva bhavamAM rAjyAvasthAne cheDI umaMgathI caDhate pariNAme saMyama svIkAryuM, cha gaThIyA bhAIbaMdha sAthe cAritra mAge utsAhabhera dhape che. eka je paca0 kare te badhAe karavuM A jAtanI maryAdA bAMdhI. eka-bIjAne utsAha vadhe, AlaMbana maLe te rIte teo sArI rIte saMyama mArgo dhape che. karmanI vicitratAne laIne zrI mallinAtha prabhunA jIvanA manamAM vicAra thaye ke huM rAjakuLamAM janmele-A saumAM meTe, paNa tapa AdimAM te badhAnI sAthe ja dekhAu chuM, huM je kare te badhA kare. Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. pustaka raju eTale huM kaMI evuM karuM ke jethI badhA karatAM meTe lAguM. A durvicAre sanmArga para AgaLa dhapAvanArI harIphAImAMthI ISyanA phaMdAmAM phasAvI dIdhA !!! ISya-harIphAImAM pharaka harIphAI e saguNa che kema ke temAM AgaLa vadhavAnI tamannA hoya che. - jyAre IrSyA e bhayaMkara durguNa che, kema ke emAM bIjAne pAchA pADavAnI kAramI vRtti hoya che. ApaNe sAruM karI AgaLa AvavA prayatna karIe emAM kazuM khoTuM nathI. paNa bIjAne pAchA pADavAne vicAra to khUba ja khataranAka che. jo ke AmAM te bIjAne pAchA pADIne paNa pite dharma mAge AgaLa AvavA prayatna kare che. te paNa jJAnIoe AmAM mAyA , ane strIvedanA baMdhanI sthiti darzAvI. ' vartamAna sudhArakenI zocanIya dazA Aje te pitAne sAruM karavuM nahIM ane bIjA karatA hoya temAMya pattharA nAMkhavA. "meM maruM te bhale para tujhe te rAMDa karuM hI" vALI nIti apanAvanArA pite durgatimAM javAnI taiyArI karIne saMyamanA mArge janArA puNyAtmAne zekavA ke dIkSA letAM rokavA dhamAla karanArA ajJAnIonI zI dazA? A vAta khUba ja vicAravA jevI che. harIphAI karatAM IrSyA kharAba chatAM temAM je dharma mArge AgaLa vadhavAnI tatparatA hoya te hajI paNa temAM kaIka sArApaNuM kahevAya. paNa Aje te potAne dharma karavuM nahIM, karatA hoya tene paNa aTakAvavA mathAmaNa karavI. khAvuM nahIM paNa DhALI devAnI vikRta manedazAvALA AjanA keTalAka ajJAnI chanI bhAvadayA ja ciMtavavI rahI. ag. zrI mallinAtha prabhunI pUrva bhavanI vikRta manedazA mallinAtha prabhunA jIve harIphAImAMthI ISyamAM phasAIne pAraNAnA Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata divase "hA...hA....Aje pAraNane divasa che" ema kahI badhAne ekAsaNAnuM pacca0 karAve ane vAparavAnI vakhate "mAre hamaNAM nathI vAparavuM" vagere chalabharyA zabdathI pAraNuM na kare ane pachI upavAsa karI le, A jAtanI visaMvAdI nItithI jJAnIonA zabdamAM taraNa tAraNahAra zrI tIrthaMkara paramAtmAnA ucca keTine ArAdhaka jIva paNa chathI chaTakIne TheTha pahele guNaThANe paTakANu, strI veda bAMdhyuM. bIjAo ekAMtara kare, huM adama karuM eTale jarA vadhAre karyuM lAge, AmAM sUkSama rIte vicAratAM dharma karavAnI tIvra rUci chatAM bIjAne pAchA pADavAnI nikRSTa manedazAe ja bhAMgaDe vAM. AvI manodazAnA pariNAme ja mithyAtva jevI bhayaMkara sthitimAM ane temAM paNa anaMtapApanA udaye baMdhAtA strIvedanI bhUmikAe e mahApurUSane pahoMcavuM paDayuM. mithyAtvanI mAmika vyAkhyA ahIM eka vAta e paNa samajavA jevI che ke-mithyAtva e pariNatinI malinatA rUpa che. DAkerajInI chApanI jema ke-gAMdhInI dukAne baMdhAtA paDIkAnI jema mithyAtva ke samyaktva saMbhave nahIM paNa pariNatinI malinatA ke zuddhi e mithyAtva-samaktinI nizAnI che. eTale samajavAnI vAta e che ke-sahavartI sAdhuone upavAsanuM pAraNuM karAvI pote zabda-chala karI pAraNAnA divase ane bIje divase te upavAsa che ja ema karI akrama kare che. A jAtanI vicAradhArAmAM pariNatinI malinatA kevI thaI haze? akrama kare e kaMI kharAba kAma nathI ke te mATe pariNati malina thaI kahevAya. tIrthakaranA jIvanI thayela bhUla parathI samajavA jevuM ahIM ja jinazAsananI sUkSmatAne bhAsa thAya ke tIrthaMkara prabhunA jIve paNa prabhu zAsananI maryAdAmAMthI jarAka bahAra pagaluM mUkyuM ke karma sattAnuM ekaThuM AvI bharAvuM. Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 2-ju tapa, saMyama, vairAgya Adi aneka uccakeTinA sAdhane hatA. tIrthakara nAma kamanI nikAsanA karI che, te ArAdhanAmAM kasara te manAya ja kema! paNa A eka vAtamAM cukyA te zuM thayuM? mithyAtva ane strI-veda jevI niSkaNa cIjo pale paDI. pUrve jaNAvI gayA tema so vakhata sAcavyuM paNa eka vAra gaphalata karI te cIja AkhI khalAsa! saMyamanA paMthe bIjI badhI takedArIo pUba ja rAkhavA chatAM paNa huM AgaLa vadhuM paNa bIjAne pAchaLa rAkhIne ! A durbhAvanAe mallinAtha prabhunA jIvane paNa mithyAtvanA ravADe caDhAvI dIdhA. tIrthakara bananArA puNyAtmAnI bhAvanA keTalI Adarza--ucca heya ke "savi jIva karUM zAsanarasI" te sahavartI sAdhuo AgaLa bhale vadho paNa mArA jeTalA nahIM, huM temanAthI AgaLa rahuM-ATalI eka so maNa dudhapAkanA kaDAyAmAM jarAka semala jevI kAtIla bhAvanAe ke bhAMgaDe vATo ke tIrthaMkara nAma karma bAMdhavAnI sAthe anaMtakAla na bane tevI aghaTita ghaTanA rUpa strI vedane paNa baMdha paDyo. zrI mallinAtha prabhunA jIvanI manedazAnuM rahasya bIjI eka vAta samajavA jevI e che ke e puNyAtmAnA manamAM sAthenA cha zeThIyA-mitra sAdhune DubADavAnI ke eo dharma na kare te sArUM evI bhAvanA ugI paNa nathI-paNa teo badhA saMyama paMthe khUba AgaLa vadhe, e bhAvanAthI ja te pite preraNA karI badhAne sAthe laI dIkSA lIdhI. ane saMyamI jIvanamAM paNa vividha jAtanI preraNA ApI pite te rIte teone AgaLa vadhAravA prayatna kare che. chatAM pate temanAthI kaMIka uMcA rahevAnI ghelachA ne AdhIna banyA ke A badhA 99 sudhI vadhe ne huM 100 thauM eka Take paNa A badhA mArAthI pAchaLa rahe. A bhAvanAe evuM nikaMdana kAvyuM ke chaThe guNa ThANethI paTakAyuM te TheTha miyAtvamAM-temAM paNa atyaMta nikRSTa strI veda baMdhAye. Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ milana mATe nANAnI pAchaLa rahelA huM so TakA para . Agamata pariNatinI malinatA kevuM aniSTa saje che, tene pratyakSa dAkhala che. brAhmI-muMdarInA pUrva bhavanuM rahasya brAhmI-suMdarInA pUrva bhavamAM paNa A ja prasaMga vicAraNIya che. brAhmI-suMdarInA jIve pUrva bhavamAM khUba ja jJAna dhyAna abhyAsa jIvanane svAdhyAyamaya banAvI dIdhuM paNa bharata-bAhubalIjInI vinaya vaiyAvaccanI prazaMsA sAMbhaLIne jarA manamAM dubhANuM-temAM strI veda baMdhAI gaye. strI veda mATe teone mithyAtve AvavuM paDayuM. ekadama A vAta magajamAM na utare paNa zrI mallinAtha prabhunA pUrva bhavanI vAtanI rIte jyAre vicArIe tyAre badhI geDa besI jAya ke badhA vadhe kharA! paNa navANuM sudhI ! se TakA rahuM, mArAthI bIjA eka Take paNa pAchaLa rahevA joIe. bIjAne mATe navANune ane pitA mATe se ne vicAra paNa mithyAtvamAM tANa jAya. AvuM jhINavaTa bharyuM jinazAsana che. brAhmI-suMdarInA jIvane irSyAnuM nimitta zuM ? eTale brAhmI-suMdarInA jIvane zuM thayuM? bharata-bAhubalInA jIva saMghADAmAM rahela 500 sAdhunI gocarIpANI, mAguM paraThavavuM, paga dabAvavA, paDilehaNa-kApa Adi vinaya vaiyAvaccamAM tatpara che. prAsaMgika AcArya mahArAje nirAzasapaNe tamannA pUrvaka dilathI vinaya-vaiyAvacca karanArA bharata-bAhubalInA jIvanI upabRhaNuM samudAyamAM karI ke "mAna-apamAna, bhUkha-tarasa AdinI paravA karyA vinA nAnA-moTA dareka sAdhunI eka sarakhI akhaMDapaNe varSothI sevA bhakti karanArA puNyazALI che... Adi." A sAMbhaLI brAhmI-suMdarInA jIvanA manamAM ochuM AvyuM keame ATaluM badhuM bhaNAvavAnI mahenata karIe, chatAM amArI kaMI kiMmata nahIM ane hArdika durbhAvane eTalA ja zabdomAM vyakta karyo Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa3 pustaka 2-ju ke "kare tene gAya" "kArya pUrNa kana" "kAma kare te vahAlo lAge. ' jagatane niyama che "khuzAmata sahune pyArI* Adi vAkyothI haiyuM parakhAI AvyuM ke vinaya vaiyAvaccanI upAdeyatA, guNAnurAga, vaDila AcAryonA vacane prati Adara, pitAnI jAtane potAnI rIte AgaLa paDatI na mAnavAnI tatparatA Adi jIvana zuddhinA pAyAnA guNe ghaDIbhara mATe alepa thaI gayA. tethI ja teo mithyAtve pahoMcI IrSyA, adekhAIthI strI-vedane baMdha karyo. - mahApunI jyAre vAtavAtamAM AvI dazA thAya te pachI ApaNuM jevA pAmara ArAdhakanuM zuM thAya ! AcAra-pAlanamAM sAvadhAnInI jarUra brAhmI-suMdarI ke zrI mallinAtha prabhune jIvanamAM ekAda vAra thayela AvI pariNatinI malinatA keTalI khataranAka nivaDI? e vAtanA gaMbhIra marmane dhyAnamAM rAkhI pacca0nI ArAdhanA zuddhi mATe AcAranA pAlanamAM kyAMya paNa jarA jeTalI khAmI na rahevI joIe. ekAda anAcAranuM ajANaye paNa sevana na thavuM joIe. e mATe pUratI takedArI rAkhavI joIe. anAcAranA tyAgamAM thatI bedarakArI aniSTa che laukikamAM zrI kRSNa kaMsa (zizupAla)nA 100 gunhA mApha karyAnuM kahevAya che, paNa ahIM te eka anAcAranuM ajANya paNa thaI jatuM sevana saMtavya nathI, je e rIte saMtavya hoya te brAhmI-suMdarI ane zrI mallinAtha prabhunA jIvane strI veda ane mithyAtvane prasaMga na Avata. pAMca AcAranA 36 bheda paikI pAMtrIzanA pAlananI barAbara tatparatA keLavI, paNa eka anAcAra pesI gayA ane eka AcAranuM pAlana na thayuM te, pAMtrIza te pALyA che ne! ekanuM zuM! evI trirAzinuM gaNita na cAle!, AtmazuddhinA dhyeya para je evuM gaNita mukavAmAM Ave te "bhaye kaNabI kuTuMba boLe? kahevata mujaba thAya ! Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 Agamata bhaNelA kaNabInuM mArmika daSTAMta jUo ! keka gAmaDAne kaNabIne chekare saMjoga maLatAM jarA bhaNyA ane temAM paNa gaNita zi, uMmara kAcI ane paraNI gaye. jAna laIne pAchA AvatAM vacce eka moTI nadI AvI, AgaLa varasAda vadhu thaela tethI nadImAM pANI ghaNuM, tANa paNa ghaNI, anubhavI DAhyA gharaDAoe bhavA kahyuM, nadInuM pUra ochuM thaye sAme pAra javAnI vRddhonI vAtane bhaNelA kaNabIe hasI kADhI kahyuM ke jUe! pANI keTaluM uMDuM che. be traNa mAthaDA ne ! eTale eka mAthe DuM pANI eTale 5 phUTa traNa mAthaDA eTale pAMca guNyA traNa (5*3=15) 15 phUTa pANI che ne! ane ApaNe jaNa keTalA chIe! daza paMdara jaNane ! te paMdarane daza ke paMdarathI bhAgAkAra kare. gaNita mukI kahyuM ke eM! ekeka jaNane phALe mAMDa 1 kuTa ke eka kuTa pANI Avaze-emAM zuM e te ghuMTaNe ya pANI nahIM poMce-AmAM ATalA badhA gabharAI zuM gayA ! ema karI potAnA kuTuMbIone laI nadI utaravA mAMDyo eTale adhavacce gaLAbUDa pANImAM-pANInA pUrapATa pravAhamAM DUbavA lAgyA. bIjA anubhavI vRddha puruSee ja jhaDapathI te badhAne bacAvI lIdhA. paNa A rItanuM trirAzi gaNita mukAya kharuM! chatrIza prakAranA AcAramAMthI pAMtrIza te pAnyA che ne! pAMtrIza te sAjA che ne ! have eka na pALe ke bhUlathI temAM gaDabaDa thaI te vAMdha! AvuM mAnanAra kharekhara paccane vizuddha rIte pALI zakato nathI. paNa pUrve jaNAvyA pramANe mallinAtha prabhu ane brAhmI-suMdarInA pUrva bhavanA daSTAMtanI jema AkhI ArAdhanA hArI jaI, mithyAtva Adi aniSTamAM dukhAvuM paDe che. AcAra pAlananA TekAmAM zuM joIe? aTale pacca0nI vizuddhi mATe AcAra pAlanamAM jarA paNa garabaDa na thAya te jarUrI che. sAthe ja anAcArane paNa tyAga jarUrI che. Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55 pustaka 2-ju kema ke-AcAranA vyavasthita pAlanathI pacca Ave che, paNa anAcAranA parivAranI darakAra rAkhIne pacca0 pALavAthI pacca0 Take che. sAnubaMdha bane che. ane parA keTie pahoMce che. pacca0 niyama vrata ke mahAvrata akhalita kyAre thAya, jyAre ke-anAcArano tyAga mATe ane AcAranA pAlana mATe jarA paNa zakya prayatna kasara rAkhavAmAM na Ave. tethI ja A pAMcamuM adhyayana AdaravAnI daSTie AcArAdhyayana ane tyAganI daSTie anAcArAdhyayana hAI AcArakRta, anAcArakRta, ane AcArAnAcArazruta ema traNa jAtanA nAmane vicAra pUrve vicArI gayA chIe. vidhi-niSedhanuM rahasya jJAnIonA zAsanamAM kaI paNa cIja ekAMte karaNIya ke vajanIya nathI, sApekSa rIte gurUgamathI cagya rIte samajIne amala ke tyAga karavAnuM jaNAvyuM che. AdaravuM ane tyAgavuM baMne eka bIjAnA pUraka hoI paraspara sApekSa che. jema ke cAlavuM sAdhu mATe vihita kharUM! paNa cAlavuM e e cAlavA tarIke nahIM paNa jIvanI jayaNa jaLavAya, jJAnAdinI sAdhanAnA lakSyathI cAlavAnuM vihita che. anyathA cAlavuM e paNa anAcAra che. Ama dareka kriyA anAcAra chatAM AcAra rUpa bane che; AcAra rUpa kriyA paNa kyAreka anAcAra rUpa paNa bane che. eTale AcAra-anAcAra kaMI bhinna judI cIja nathI, eka ja cIjanA be svarUpa che. mULa cIja te eka ja che, prabhunI AjJAnuM pAlana-tene amalI banAvavA mATe be prakAra paraspara sAdhana rUpe jaNAvyA che. AcAranA pAlananI zakyatA anAcAranA tyAga sAthe ane anAcAranA tyAganI zakyatA AcAra-pAlana sAthe saMkaLAyelI che. Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata tethI ja pAMca samitimAM ratnatrayInI sAdhanA mATe karavI paDatI pravRttinuM baMdhAraNa darzAvyuM che. AjJAnI mukhyatA cAlavuM-bolavuM Adi pravRtti ekAnta heya nathI tema upAdeya paNa nathI. AjJA e mukhya lakSya che. IryAsamiti pUrvaka ratnatrayInI sAdhanAnA lakSyathI cAlavuM te AjJA che, e rIte bhASA samiti pUrvaka ratnatrayInI sAdhanAnA lakSyathI bolavuM te AjJA che. A rIte dareka kriyAo mATe samajavuM. AnuM nAma svAduvAda, je apekSAthI vidhAna hoya, te apekSAthI na hoya te niSedha, je apekSAthI vidhAna te apekSAthI na hoya te vidhAna. A rItanI vyavasthA syAdvAda dvArA jJAnIoe darzAvI che. syAdvAda eTale? syAdvAda eTale ghaDIkamAM hA, ghaDIkamAM nA. agara jenuM vidhAna tene niSedha, ema paraspara virodhAbhAsarUpa keTalAka samaje che. te temanI aNasamaja che. kharI rIte jinazAsananI maryAdAone dhyAnamAM rAkhI apekSAnuM rahasya egya rIte samajavuM joIe. eTale A adhyayana pAlana karavAnI daSTie AcArakRta, tyAga karavAnI daSTie anAcArakRta ane paraspara eka bIjAnA baMne pUraka heI ubhayanI daSTie AcArAnAcArakRta paNa kahI zakAya. adhyayananA A nAma paikI AcAra ane zrutanA ane anAcAranA nikSepa kevI rIte keTalA paDe che? tenA svarUpamAM zuM rahasya che? vagere adhikAra sAthe A saMbaMdhI vadhu vivecana agre vartamAna. prakAzaka : zrI AgaddhAraka graMthamALA vatI zAha ramaNalAla jecaMdabhAI kApaDa bajAra, mu. kapaDavaMja. mudraka : zrI. jyati dalAla, vasaMta pri. presa, ghIkAMTA roDa, ghelAbhAInI vADI, amadAvAda Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama thato karI ** vIra ni. saM. | kukAvALo varSa 3 2894 pustaka vi. saM. 204 juggo dhammassa AgamosaM19 mAMgo | zrAvaNa S dharma ArAdhanAnI saphaLatA mATe 21 guNanI AvazyakatAnuM rahasya (gatAMkathI cAlu) karmanI sAbItI bhAgyavAne! tamane bhale anAdine khyAla nA hoI zake. tame bhale gatajanmanA saMsmaraNo paNa tamArA smRtipaTala upara tAjA na karI zake, paNa "jyAM dhUmADo che tyAM agni che." e jema tame buddhithI mAnya rAkhe che, te ja pramANe "janma-karma parAvalaMbI che mATe te banne ana di che" ema paNa tamAre buddhithI mAnya rAkhe ja chuTake che. janmanA mULamAM karma che. tyAre have vicAra kare ke e karma kyAre baMdhAyA haze? mAnasika, vAcika, ke kAyika pravRttio thaI tyAre ja ne ? A tatvajJAnane viSaya che te samaje tamAre jarUrI che. jo ke A viSaya kaThina te che, paNa jo tame sahaja lakSya pahoMcADaze te. A siddhAMta samajatAM tamane bahu muzkelI nahiM paDe. Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata juo! mana nahi hoya evA kAyavALA che heya che. mana ane vacana nahiM heya evA paNa kAyavALA ja hoya che, paNa kAyA vagaranA koIpaNa jIve hetA nathI. AthI ema mAnavuM paDe che ke mana ane vacana e be vastuo kAyAne AdhAre ja rahelI che. eTale ke mana vacanane pAye kAyA ja che. mana ane vacanane vega racAya te pahelAM kAyavega A rIte mAnave ja paDe che? kAyAnA ge. karIne vacana ane bhASAnA pudgalenuM grahaNa thAya che. pudagala zabdanuM rahasya ahIM samajavA jevI eka vAta e paNa che ke vaidika tatvajJAnamAM pudgalene mATe lagabhaga aNu zabda vApare che. pazcimanA sAyansavAdIo vastuonA nAnAmAM nAnA aNune eTama (Ithara?) jevA zabdathI keTaleka prasaMge saMbaMdhe che. hAlamAM enAthI paNa nAnA aNunI zodha thaI rahI che. A sarva zabdo karatAM pudagala e vadhAre bhAvavAhI zabda hoI te padArthane chevaTane avibhAjya sthitine kaNa darzAve che, tethI jainadarzanane pugala zabda bahu vyavasthita che. - bhASA ane vacanane grahaNa karavAmAM kAraNabhUta kAyA che. ane tethI ja mana ane vacananA pega pahelAM jainatatvadarzIoe kAyAne yoga pahele mAnela che. zAstrakAroe paryApti darzAvatI veLAe paNa pahelAM zarIra paryApti ja mAnI che. athAt paryAtinA hisAbe jainadarzanakArane hisAbe athavA kenTa ItyAdi pazcimanA tatvadarzIone hisAbe paNa prANImAtrane-pachI te game te prakArane jIva -kAyA che, ema te mAnavuM ja paDe che. have A kAyA zAthI thaI tene vicAra kare! uttara eja che ke janmathI. tyAre karmathI janma sAbita thAya che? karma vagara janma ane janma vagara karma mAnIe te tamane e savAla muMjhavaze sthitine kAbu hoI te rAkho karatAM Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 3-juM ke-jo karma spI vRkSa upasthita thayuM che, te te zuM bIja rUpI kAMIka cIja vagara thaI zake? je janma rUpI phaLa mAnIe te tamAre e praznane uttara ApavuM paDaze ke janmarUpI phaLa zuM vRkSa vagara ja pariNamyuM che? karma-janmanI anAdi para para Akhare tamAre ghera pAchA ja AvavuM paDaze ane jema bIja aMkuranI paraMparA anAdi mAnI che te ja pramANe tamAre janmakarmanI paraMparAne paNa anAdi mAnavavI ja paDaze? janma pahelAM kama mAnI zakAtuM nathI, teja rIte karma pahelAM janma. paNa mAnI zakAtuM nathI, arthAt ghaune ane aMkuranI mAphaka A paNa janma ane karmanI paraspara sApekSa paraMparA ja banI. - have: paraMparAmAMnA keI paNa pakSane pahele mAnI zakAya nahi jyAM eka bIjA para avalaMbelI sApekSa paraMparA thaI ke e paraMparA tamAre anAdinI mAnavI ja paDe che. AthI ApaNe kabUla rAkhIe chIe ke janma ane karmanI paNa paraMparA heI e anAdinI ja che. mahAnubhAvo? tatvajJAnane viSaya gahana che. ane temAM jema jema UMDA utaratA jaIe chIe tema tema zakAnI paNa paraMparA vadhIne te sAmAnya mANasane guMcavADAmAM nAkhe che, ahIM paNa tame e ja prazna uThAvI zake che. ke bhale karma ane janmanI paraMparA heya paNa tethI te anAdi che tenI sAthe zretAone ze saMbaMdha che? ane te mAtra A baMdha teDavAne ja mArga darzAva hitakara che. anAdinI vicAraNAnuM rahasya A vAtanA TekAmAM tame ema paNa kahI zake agara tame ema paNa prazna karI zake che ke be mitra che. teo jaMgalamAM jAya che. eka kUvAmAM e samaye eka chokaro paDe che. te A musApharoe te chokarAne pahelAM kADhI levuM joIe ke e chekare ke che? Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata kyA gAmane che? kayA kuLane che? kUvAmAM kema paDyo? kyAre paDyo? ItyAdi te bALakane ItihAsa zodhavA besavuM ghaTita che? jema bALaka kUvAmAM paDaze; mATe bIjI garabaDa-sarabaDa mUkI daIne tene bahAra kADhave te kartavya che? tema janma-karmanI paraMparA siddha che. te have tene Adi-anAdi TharAvavAnI garabaDa-sarabaDa mUkI daIne e paraMparAne bhedavAne upAye darzAvavA ane javA e kartavya che? phalANuM anAdi che. ane phalANuM parasparAvalekhI che. e TakaTakAre khAlI Dhaga che. emAM paNa tamArA hRdayamAM kadAca zaMkA thAya e saMbhavita che? AvI zaMkA tamane thAya che tethI DaratA nahiM zaMkAnuM tarata nivedana kare ane dharmabuddhie tene teDa lAvavA prayatna hAthamAM H te jaina zAsana tamane ene uttara ApavA taiyAra che. ThIka. mAmika vicAraNAnuM mahatva have ahIM eka sAdhAraNa udAharaNa , tamArA pagamAM eka kAMTe vAge che, A kAMTe bahu nAnuM che, te tamane khUcate paNa nathI, temaja tenuM saMkaTa paNa nathI have huM ema pUchuM chuM ke A kAMTe kADhavAne mATe tame vilAyatI sarjana lAvI tenI pAchaLa hajAro rUpIyAne kharca karaze ? nahi ja! have dhAro ke tamane kAya vAge che? kAcane TukaDe aMdara rahI gayuM che. bhayaMkara dada thayuM che, herAna gatine pAra nathI, tAva lAgu paDe chejIvavAnI AzA nathI ane tamArI tIjorI tara che te have tame zuM karaze? je tamane ema khabara thAya ke jarmanImAM phalANe DokaTara che. ane te A viSayane niSNAta che. te tame lAkha rUpIyA ApIne paNa tene belAvaze? A udAharaNa uparathI sahaja tamArA khyAlamAM e vAta AvI ja javI joIe ke jallAda upAye ApaNe tyAre ja laIe chIe Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 3-ju ke jyAre reganI mahAbhayAnaka pIDAnuM ApaNane jJAna thAya che. dhAre ke eka nAdAna chokarAne kSaya lAgu paDe che. dararoja chokarAne bApa tene bora khAvAne ekeka paise Ape che, ane eka vaidya paNa paiso ja davAnI phI laI kSaya maTADavAnI davA Ape che? have A chokare davA leze ke bera leze? chokare paisAnI davAne tyAra karIne paisAnA bera levAnuM ja vadhAre pasaMda karaze. jallAda upAnI jarUra A udAharaNe ema kahI Ape che ke davA karavAne tyAre ja khyAla Ave che ke "roga che" e pAnamAM Ave? ane evA e upAya jallAdapaNe tyAre jAya che ke, jyAre reganI bhayaMkara tAne khyAla ApaNA manamAM vase che! eja sthiti ApaNI paNa che, jIvanma ane kamanI jaMjALamAM jakaDAyeluM che. e khabara paDe te ja tene nAza karavAnI e jaMjAbane teDavAnI IcchA thAya che. mATe ja jIva janma ane kamanI ja jALamAM jakaDAyele che, e vAta tamArA khyAlamAM lAvavI ja joIe. jIvane janma ane karmane rega lAgu paDe che. e vAta have tame kabUla rAkhI, paNa have rAga ke bhayaMkara che? ane keTale june che? te vAta tamArA khyAla para lAvavI joIe, kAraNa ke e reganI bhayaMkaratAne jyAre tamane khyAla Avaze tyAre ja tame tene ghaTita evAM jallAda pagalAM paNa levA mAMDaze ! mahAnubhAva! A pramANe AtmAne lAgelI janma-kamanI jaMjALI bhayaMkara che. te sujananI che. te rAkSasI roga che ! evuM batAvavA mATe ja ane tene tamArA magajamAM khyAla lAvavAne mATe ja zANa tamane vAraMvAra TekITekIne amane evuM tamane kahevAnI pharaja pADe che ke cete ! cete! AtmAne janma-kamane lAge re anAdine che! anAdine che! anAhita che!!!" Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata ajJAnathI bacAva nathI janma-maraNanA A bhayaMkara rogane tamane khyAla he ja joIe, regathI mUcchamAM paDelA mANasanuM zIra phuTI jAya, te tenI bhayaMkaratAne tene khyAla heta nathI paNa tene khyAla nathI, mATe mAthuM kuTIne lehI vahI javAnuM pariNAma tene choDI devAnuM nathI, arthAt vastunI mahattA na samajIe te paNa temAM rahele svabhAva te tenuM phaLa kSaNanA vilaMba vinA Ape ja jAya che vIjaLInA baLanI bhayAnakatA na samaje e pravAha zI rIte utpanna thAya che. e bhale na samaje, paNa jyAM vIjaLIne tAra tame pakaDyo ke khalAsa be ja sekaMDamAM tene AMcake tamene purA karI nAkhe che, e ja pramANe jIva janma-karmanI bhayaMkaratA na oLakhe, tethI te tene choDI devAnI nathI! bhayaMkaratA na samajavAthI lAbha che ja nahi, ane jo e bhayaMkaratAne samajI laIe te tevAja jallada upAya yojavAnuM paNa banI zake ema che. AvA saMyogamAM keIpaNa DAhyo mANasa bhayaMkaratAne samajI levAmAM ja DahApaNa mAnaze, eTale karma ane janma anAdinA che. e jANyA pachI paNa tenI bhayaMkaratAne khyAla tamAre karI levAmAM ja lAbha che. vitaMDAvAdathI siddhi nathI pahele eka karma vinAne janma kalpaH e janmamAM mANasAIne saMpUrNa khyAla kara je A kalpanA khyAlamAM AvI jate te AtmA pahele ja janma janma upara dhikkAra varasAvata! tenuM smaraNa sarakhuM paNa na ja karata! alabatta je bezaramI che, jene garbhAvAsanA dArUNa duHkhomAM ja majA Ave che. tevAnI vAte dUra rAkhe paNa je e bezaramI nathI, naphaphaTa nathI, tene te jarUra pahele ja janma janma upara zarama ane tiraskAra Avata! yAda rAkho ke A saghaLuM karma karAve che, tame kadAca A karmane na mAne tenI hayAtI svI Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 3-juM kAravAnI nA pADI "karma" jevI keI cIja nathI ja e dA kare; te tamArA AvA vitaMDAvAdathI karma kaMI tenI bhayaMkaratAne tyAga karI devAnuM nathI, sasalAnI AgaLa kutare deDI AvI rahyo che. sasale AMkha mIMcI le che. tethI ema nathI thatuM ke sasale bacI jAya? AMdhaLe sApane nathI dekhI zakate, mATe tene sApa nahIM karaDe te niyama nathI ja ! tyAre have e prazna upaje che. ke vastu ke tenA svabhAvanuM pariNAma upajAvavAnI ja che. tyAre have e vastunI bhayaMkaratA jANavAthI lAbha che. ke tenI bhayaMkaratA na jANavAthI lAbha che? AMdhaLe na dekhI zake tethI sapa tene cheDato nathI, paNa je te dekhate heya, sApanuM yamakRtya jANatA hoya, te te sApane dUra pheMkI daI zake che. e ja pramANe karmane pheMkI devAnA prayatna paNa te ja karI zake che enI bhayaMkaratA jANe che. arthAt have tamAre kabUla rAkhavuM ja paDaze ke janma ane kamamAM AtmA phasAye che. eTaluM ja tamAre jANavAnI jarUra nathI ja paNa e phasAmaNa anAdinI che. e bhayaMkaratA paNa tamAre jANavI ja rahI ! ane te bhayaMkaratA paNa amAre tamane darzAvavI ja rahI !!! sAcI jANakArI je sApa dekhe che. teja sApane dUra pheMkI daI zake che. te ja pramANe karma ane tenA kAraNe tathA enI bhayaMkaratA paNa je jANate hoya teja ene dUra pheMkavAnA prayatna karI zake dazabAra dahADA lAgI lAga2 tAva Ave che. tyAM ApaNe gabharAI jaIe chIe, dezabAra mahinA je lAgalagATa tAva Ave te kSayanI vhIka ApaNane gabharAve che dAkatara kahe ke kSaya che. parejI kare, telane sparza na kare, mIThA maracAnI gaMdha paNa na leze te ApaNe te kabUla rAkhIe chIe have je hADakAcAmaDAne tAva ATale badhe bhayaMkara che. ane tene TALavAne mATe ApaNe AvA AkaLA thaIne upAya Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata karIe chIe, te pachI tameja khyAla kare ke AtmAne je kaSAye rUpI tAva lAge che. tene TALavAne mATe ApaNe teTalI ja utsukatAthI prayatna zA mATe karatA nathI? AnuM kAraNa eTaluM ja che ke e AtmAne lAgelI tAvanI bhayaMkaratA ane tenA junApaNathI ApaNe ajJAta chIe. e bhayaMkaratAne ane AtmAnA tAvanI mahattAne jo mANasane khyAla hoya te jema zarIranA tAvane te bhayaMkara lekhe che. ane tene TALavAnA yatna kare che. tevA ja yatna teNe AtmAnA tAva TALavAne mATe paNa avazya kIdhA ja heta zarIrane tAva zarIrane nAza karI AtmAne chuTo pADe paNa AtmAne tAva e jherI che ke tyAMthI je nigodamAM gayA te khalAsa e tAva A rIte nigodamAM mokale, te tyAM cAra indriene lepa ene mAtra eka Indriya hoya, tevA bhavane janma maLe che. ane tyAM bhaTakavuM paDe che. - tAvanI zAyaMkaratAnI khabara nathI ke A tAva kSayane che. ema je jANa nathI te mANasa carI pALavAnI jarUra paNa nahIM samajI zake e vAta taddana vAstavika che. je mANasa kSayanI bhayaMkaratA jANatA nathI tene tame carI pALavAnuM kahezo tamane e tamAro zatru jANaze tamane joze tyAMthI tamArA upara dAMtIyAM karaze ane chatAMya jo tame tene balAtkAre carI paLAvavA jaze te chevaTe bajAra hoTalamAM paNa jaIne te carI bhAMgI Avaze, A badhAnuM kAraNa eTaluM ja che ke roganI bhayaMkaratAne khyAla e mANasanA dilamAM hajI vacce nathI. prabhAvanAnuM rahasya A pramANe zrI jinezvara deva ApaNA Atmika dhanaMtarIonuM kAma kare che, dAkatara te eka bhavanA zArIrika rogane vinAzaka che je daradI roganuM mahatva samaje che, te regI te pitAne mATe dAktaranI AvazyakatA ane tenI upakAritAne samajI ja jAya che Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 3-ju paNa je rogI reganI mahattA nathI samaye tene mATe zuM upAya karavo paDe che tene jarA khyAla kare? meTe samajaNe daradI hoya te tene samajAvI dhamakAvI davA pIvAmAM Ave che ane je daradI bALaka hoya te tene mIThAInI lAlaLa ApIne paNa davA pAvAmAM Ave che jema mIThAInI lAlaca ApIne parANe davA pIvaDAvAya che. te ja rIte dharma karavAne paMthe paNa viSaya-kaSAyane yathArtha khyAla nahIM rAkhanArA mAnavIone parANe preravA paDe che, lAlaca dekhADIne paNa temane dharmamaya jIvana gALanArA banAvavA paDe che ane ema karavAmAM jarUra kartavya raheluM che. prabhAvanAmAM patAsAM, peMDA, nALiyera vagere vaheMcavAmAM Ave che. ApaNe kabUla karavuM ja paDaze ke eTalI e lAlaca che. paNa A lAlaca zA mATe ApavAmAM Ave che? manuSyane dharmane paMthe preravA mATe; nahi ke kaI bIjA kAraNane mATe? tema chatAM eTaluM te kahevuM ja paDaze ke jema patAsAnI lAlace davA pInArA davAnI mahattAne ke reganI bhayaMkaratAne samajI zakelA nathI, teja pramANe prabhAvanAnI lAlace vyAkhyAna sAMbhaLavA AvanArAe athavA lADavA mATe pauSadha karanArAo e vratane ane AtmAne lAgu paDelA tAvanI bhayaMkaratAne samajI zakyA nathI, Aje bhale teo lAlacathI dharmanuM vartana karI che. Aje bhale lADavAnI lAlace pauSadha kare che. paNa nakakI mAnaje ke Aje je kaI jAtanI lAlacathI paNa dharmAcaraNa kare che. teo AvatI kAlathI lAlaca vinA paNa tema karavAne jarUra prerAyA vinA nahIM rahe. ajJAnIonA kutarka bALaka mAne che. davA pIte nathI tethI, tene goLane lADu batAvI davA pIvI paDe che. A geLane lADu bALaka na khAya e ApaNI saunI IcchA che? paNa geLanA lADu vinA davA nahIM ja pIte hoya te "geLane lADue na Ape ane davAena Apa!" Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata evuM pratipAdana karIne bALakanI davA teDAvI nAkhanArane tame ke mAnaze? jarUra ema kahevuM ja paDaze ke je bALakanI davA teDAvI nAMkhe che te bALakane mitra nathI paNa zatru che eja pramANe dharmAcaraNa mATe paNa samajI lo ! lADu patAsA prabhAvanA vinA ajJajana dharmavartana nathI karI zakate te evA ajJAnIne lAlaca paNa na Ape ane tenI pAse dharmakriyA paNa na karo evuM kahenAro pelo ajJAna mANasane zatru nahiM paNa bhayaMkara zatru che, jema buddhihIna bALakanI davA rekanAre bALakane zatru che, te ja pramANe dharmAcaraNa rokanAre te mANasane paNa parama zatru che, alabatta lAlaca rokavA jevI che enI te keIpaNa nA pADI zakatuM ja nathI paNa Aje je dharmanI yathArtha kiMmata samajyA vinA lADu, patAsAM ke nALiyerathI dharmakriyA kara vAne prerAya che, te kAle vartananI mahattA samajatAM ApoApa pite te lAlacane tyAga karaze ja paNa bIjAne paNa lADavA ApI pauSadha karAvavAnI pravRttine Adaraze ja e vastu nirvivAda che, arthAta davAne rokanAro bALakane zatru che, tema lADavA ApI pauSadha zA mATe karAve evuM kahIne Aje teo dhArmika kriyAone avarodhavAnI vAta kare teo paNa mAnI le ke mAnava samAjanA mahAbhArata zatruo ja che! vyakriyAnuM mahatva A kathanane artha paNa eTalo ja che ke dravyakriyA paNa rokavA jevI te nathI ja, Aje je dravya kriyAthI dharmamAM joDAyela che. te dravyakiyA vagara paNa svataMtra dharma pAlana karavA te zIkhavAne ja che, mAtra e vAtAvaraNane vAra lAgaze e jyAre samajaNa thaze, dharmanI sAcI mahattAne samajaze, dravyakriyA vinAnA dharmAcaraNanI uttamatA dekhaze ke pachI tarata ja e lADavA mATe pauSadha karanAre kiMvA prabhAvanA mATe vyAkhyAna sAMbhaLanAra nahIM ja rahe? paNa e Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 3-ju samajaNe thayela nathI te svataMtra dharmanI mahattAne joI zakyo nathI tyAM sudhI te dravyakiyAne anusarIne paNa dharmAcaraNa karate hoya te enuM te dharmAcaraNa "lADu sAthenI davA" pramANe cAlavA devuM joIe ane evA dharmAcaraNa sAme jeo lAla AMkha kare che teo niHsaMzaya samAjanA zatruo che. mitre te nathI ja! e tamAre samajI levuM ghaTe!! hita zatruonI karatUta bALaka davA nathI pIte, tyAre tenA mAbApa te bALakane baLAtyAre davA pAya che. A davA pAvAmAM mAtApitAnI zuM kUratA che ema tame kahI zakazo? keIpaNa samajaNe mANasa ema kadI na kahe ke A rIte mAM bApa bALaka para atyAcAra kare che, bALaka vadhAre tophAnI hoya! davAnuM nAma sAMbhaLIne kaMpatuM hoya tyAre mAbApane bALakone parANe pakaDIne tenA moDhAmAM velaNa ghAlIne tene davA pIvI paDe che? deDha DAhyAo A prasaMge mAbApanI kUratA jue che. paraMtu teo davAne aMge mAtA pitAnI dayAne nathI joI zakatA, eTaluM ja nahI paNa sAmA pelA chokarAne zikhAmaNa ApavA taiyAra thAya che. ke; tArA mA-bApa ghAtakI che, have davA pAvA Ave te satyAgraha karaje! davA na pIta! moTuM nA ughADa ane meMDhAmAM balAtkAre velaNa ghAle te pakaDI leje ! kahe mahAnubhAve AvA salAhakArone te bALakanA mitra kaheze ke bALakanA ghera zatruo kaheze? tamAre AvA mUrkha salAhakArenI gaNanA bALakanA zatruomAM ja karavI paDaze? AvI rItanA mUrkhAo dharmane viSe paNa najare paDe che; jema bALaka AvA mUrnA salAhakArone ja avalaMbe te regathI te bALakane vinA zaja thAya che. te ja pramANe dharmane viSe paNa AvA je mUrkhAo che. temane anusaranArAonI evI ja dazA thAya che! sAdhunI pAse chokarAne be kalAka bhaNavA besADyA, bALake Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamajyota upavAsa karyo, pauSadha karyo ke AvA nakalI dhutArAo tarata bUma mArI UThe che keH "are bicArAne gedhI mUkyo bicArAne bhUkhe mAryo." AvA AvA zabda belIne A mUrkhAo beTI dayA khAI manuSyone upavAsa AdimAM reke che. paNa dilagirIne viSaya che ke teo adhama AtmAnI bhayaMkara rakhaDapaTTIne khyAla karI zakatA nathI, AvA salAhakAra pite Dube che ane sAthe sAthe teo bIjAne paNa DubADatA jAya che. vicAre ja na karanArA karatAM vicAre karanAre sAre che. jene bilakula dharma sAthe levA devA ja nathI tenA vicAra sarakhe paNa jenA manamAM AvatuM nathI, tenA karatAM jenA aMtaramAM "huM dhama kyAre sAdhIza? e vicAra Ave che. te paNa uttama che teja pramANe dravyathI thayelI dharmapravRtti paNa sArI che. kAraNa ke tethI dhArmika bhAvanAnI utpatti thavA pAme che. (kramazaH) poosso cosmosscosessen mehanIyanI prabaLatA 4 44 pApanI vyAkhyA vakhate pApa 6 badhA samaje, paNa mehanIya karmanI cakarI 8 Ave tyAre pApanI pApa tarIkenI zraddhA khasI che jAya che, pApanI zraddhA hoya te ararara che chera thayA vinA rahe ja nahi." che -parva vyAkhyAnasaMgraha (saMpApU amareMdrasA maTa) che pA. 147 Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ELITESHWYCIU jI . dadadada s (A vibhAgamAM bahuzruta sUripuraMdara, Agama rahasya vettA Agama vAcanadAtA pU0 dhyAnastha va0 AzrI AnaMdasAgarasUrIzvara bhagavaMte te te prasaMge vividha viSayo upara Apela vyAkhyAmAMthI cuMTIne mahatvanA vyAkhyAne apAya che. ) jainapaNuM zuM ane zA mATe? (vi. saM. 1987nA vaizAkha...dine tA. 2-5-'31 zukra vAranA maMgala prabhAte amadAvAda pAchIyAnI paLamAM maMgalAcaraNarUpe pharamAvela vyAkhyAna yogya sudhArA sAthe ahIM apAya che. A vyAkhyAnanI mULa nakala pUra AgamaAcArya devazrInA nikaTanA aMtevAsI temaja pU. AgamedevazrInI vANIne lipibaddha karavAmAM siddhahasta pU0 zAsana prabhAvaka zAMtamUrti vidvadarya A0 zrI hemasAgarasUrIzvarajI ma. pAsethI maLI che. ) samyagdarzanazuddhaM yo jJAnaM viratimeva cApnoti / duHkhanimittamapIdaM tena sulabdhaM bhavati najanma // bhavitavyatA kyAM ? zAstrakAra mahArAjA zrI umAsvAtijI vAcakapravara bhavya jInA upakAra mATe jaNAve che ke - Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata A saMsAramAM dareka AtmA anAdikALathI rakhaDI rahyo che. rakhaDatAM rakhaDatAM kaI bhAgya yoge manuSya janma prApta thayA che anAdi sUkSma nigodamAM A AtmA aMgulanA asaMkhyAtamA bhAga jeTalA zarIramAM anaMta jenI sAthe rahyo che. anaMtA jIve ekaThA thAya tyAre aMgulanA asaMkhyAtamA bhAga jeTaluM sUkSma zarIra banAvI zake. sAthe upajavAnuM, sAthe AhAra, ane sAthe ja zvAsozvAsa emAMthI amuka saMkhyAvALA AgaLa vadhI zakyA bAkI badhA ema ja rahyA. eka kaMpanI eka lAkha bhAgIdAranI emAMthI 9999 devALuM kADhe ane eka ja zAhukAra rahe. e je rIte nasIbadArI hoya tyAre bane. te rIte ApaNe manuSya bhavamAM AvyA te paNa utkRSTa purUSArthanA baLe ja ! bhavitavyatA eTale? je vakhate ApaNe anaMtakAyamAM hatA, tyAre manuSyapaNuM, traNapaNuM, ke bAdarapaNuM zI cIja hatI ene khyAla na hate. basa, bAdara ke manuSyapaNAne jANyA vinA ene vicAra zI rIte Ave, ane vicAra AvyA vinA meLavavAnI icchA te kyAMthI? kArya mAluma na hoya te enA kAraNanI IcchA na hoya ane kAraNa amalamAM na mukAya tyAM sudhI kArya thAya nahIM. sAmAnya nItikArone paNa e niyama che ke-kAraNa sivAya kArya thatuM nathI. anAdi nigadamAM ajJAnapaNuM hatuM. kArya-kAraNa jANatA na hatA enI IcchA na hatI. chatAM manuSyapaNuM zI rIte maLyuM ApaNane ? e eka khUba ja gaMbhIrapaNe vicAravA jevI bInA che. zAstrakAre kahe che ke enuM nAma ja bhavitavyatA e bhavi tavyatAnA jore ekanI kAryasiddhi thaI bAkInA paDayA rahyA. bhavitavyatA zAstrakAroe kyAM rAkhI? lAkaDIne TekAthI cAlavAnuM kene? AMkho hoya agara keDa bhAMgelI hoya ane yuvAna manuSya lAkaDIne TekIne cAle te hAMsI thAya. jene kAraNanI sAmagrI nathI evAne mATe je bhavitavyatA rAkhI che, te manuSyabhava AryakSetra Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 3-ju uttamakuLa, uttamajAti, paMcendriya paripUrNatA ane devagurUnI jema vAI pAmyA chatAM bhavitavyatAne vaLage e hasI pAtra che. nigodamAM bhavitavyatA sivAya bIjo AdhAra na hato. paNa udyama karavAne lAyaka thayA pachI bhavitavyatA para besI na javAya. bhavitavyatA kevI che? eka manuSya jaMgalamAM bhUle paDyo, AMkhe gaI, pANI pIvA jatAM ghenanI cIja khavAI gaI AgaLa cAlatAM paDI javAthI DhIMcaNa bhAMgI gayA. A manuSya mArga para kaI rIte Ave ? - bicAro jaMgalamAM marI javAne ema ja kahI zakAya. evAmAM keI e vidyAdhara ke devatA AkAzamAM jate heya, ene dayA Ave ane mArga para mUkI de te kAMI asaMbhavita nathI A sAMbhaLIne IrAdA pUrvaka jANI joIne tame jaMgalamAM jAo, AMkhe pheDe, ghenanI cIja khAo ne paga bhAge nahiM ja! kaMI daradIonA rogo maTe che e dhArIne roga UbhuM karavAnuM ke taiyAra nathI. AMdhaLA lUlA ane bebhAnanuM mArgamAM AvavuM thayuM, te paNa ApaNe AMdhaLA lulA ke bebhAna thavA taiyAra nathI. e rIte bhavitavyatA sAhajika rIte nigadamAMthI jIvane uMce lAve-paNa have tene bhaoNse purUSArtha hIna na rahevAya ! cUkyA eTale hatA tyAMnA tyAM bIjI vAta sUkSama ekendriya nigodamAM pharIne A jIva nahi ja jAya, evuM keIe lakhI ApyuM nathI. pramAdI banyA, deva-gurUdharmanI jogavAI chatAM tene hArI gayA. te ApaNe mATe paNa tyAM javAnuM baMdha thaI gayuM nathI. ahIM AvIne paNa uttama mArga ke Atma kalyANanI dizA cukyA ne pAchA paDyA te dazA zI? bhagavAna zrI mahAvIra deva jevA kathaka ane gaNadhara devazrI Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata gautamasvAmIjI mahArAja jevA sAMbhaLanAra emane paNa bhagavAna kahe che ke-samaya mAtra pramAda karIza nahi, emane mATe te nirbhayapaNuM hatuM. jemAM zrI tIrthakara deva te bhale mekSe jAya, tema zrI gaNadhara bhagavAna paNa teja bhave mokSe jAya chatAM, AvI AvI rIte rakhaDI javAya, ema emaneya kahyuM te ApaNA mATe te zuM kahevuM? devagurU dharmanI ArAdhanAthI jeo vaMcita rahyA temane gabaDatAM vAra zI? naraka nidezake "manuSyabhava pAmIne deva-gurU-dharmanI ArAdhanA na kare. ulTI virAdhanA kare te naraka ane nigadamAM jAya." ema kahenArane "nAraka nidezake che" ema karIne mazkarI na thAya! cerI kare te kedamAM paDe, cerI karanArane jelanI sajA thAya, e zabdanuM duHkha kene thAya? zAhukArane nathI thatuM paNa corane thAya che. naraka nigoda baMdha nathI zAstraviruddha bolanAra ke tIrthakarenI AzAtanA karanAra, gurUe nI niMdA karanAra narake jAya," ema kahenArane "narakanA pAsa phADanAra" keNa bele? je e TeLImAMnA heya te! je e TeLImAM na hoya, tene te jarUra ema ja thAya ke-je corI kare tene jela thAya ja. tevI ja rIte AtmakalyANanA mArganI zraddhAvALe te kadI ja ema nahi kahe ke-naraka nigenuM kahevuM e hAMsI pAtra che! A jIvane naraka-nigodanA dvAra baMdha nathI. ArAdhanAmAMthI cUkyA ane virAdhanAmAM paDayA te e ja paLe che. bhavitavyatA kyAM sudhI? anaMta pudgala parAvartana gayA tyAre bhavitavyatA pAkI, kArya ke kAraNanuM jJAna IcchA ke tatparatA na hatI, chatAM paNa bhavitavyatAnA ge badhuM banI gayuM. bAdara paNAmAM AvyA chatAM paNa pAchaLanuM dvAra khulyuM hatuM, tethI kaMI vakhata pAchA gayA ane AvyA. ema Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 3-ju 17 karatAM 2 paMcendriya-manuSyapaNamAM bhavitavyatA laI AvI. ekendriyathI TheTha manuSyapaNA sudhI lAvavAmAM bhavitavyatA sivAya ApaNane sahAyaka na hatuM. paraMtu jema AMdhaLAne bIje dere to bhA, paNa dekhatAne dare te apamAna ane tiraskAra ja thAya, tema manuSyapaNuM pAmyA pachI bhavitavyatA rUpa lAkaDI pakaDavA jaIe te bevakupha ja banIe. mATe manuSya bhavane sadupayoga karavAnI jarUra che, jAnavaranuM pApa khavAya, manuSyanuM puNya zAjakAre kahe che ke A manuSya janma ke? duHkhanuM ya kAraNa ArAdhanA nahi karatAM virAdhanA karanArane A manuSya bhava ja duHkhanuM kAraNa che. vadhAre pApakarma keNa bAMdhe? ekI sAthe anaMta saMsAra bheLe kare, evA tIvra pariNAma pazu ke tiryaMcane nathI. naraka nigodAdi AvanAra tIvra karmabaMdha manuSyabhavane lIdhe bane che. manuSya bhavane saduupaga na thAya te te kharekhara kharAba che. A daSTie zAstrakAre kahe che ke-dharmanI ArAdhanA nahi karanAra manuSya karatAM tiryaMca thaye hota te sAre hato. tiryacapaNamAM akAma nirjarAthI pApa bhagavyuM ane ahiM manuSyapaNuM puNya yoge maLyuM te khavAyuM, "jAnavarane pApa khavAya, manuSyane puNya khavAya" pazune akAma nijAthI devaleka maLe, manuSyapaNAnA durUpayogathI narakAdi maLe. manuSyapaNane durUpayoga karyo te puNyane kSaya che ane pApanuM upArjana che. eTalA mATe navayaka, sarvArtha siddha ke mukti parvatanA sukhane apAvanAra manuSyabhavane duHkhanuM paNa kAraNa zAstro kahe che. talavAra paNa zatru ke corane bhagADanArI ane pitAnuM rakSaNa karanArI kyAre bane? muThIethI pakaDe tyAre! aNIethI pakaDelI talavAra hAtha kapAve, gaLuM kapAve ane mAra khavaDAve. talavAra e ja! paNa yathAgya upayoga na karyo te rakSakane badale bhakSaka thaI te Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 Agamata rIte A ja manuSyabhava ArAdhanAmAM upayogI na bane te ApaNane luMTAvanAra ne kapAvanAra thAya! manuSyane bhAva UMTa samAna ! garbhanI sthiti juo te paNa bilADA, uMdara, kutarA AdinI sthiti TuMkI ane manuSyane nava mahinA. bIjAne tichuM rahevAnuM ane manuSyane rahevAnuM udhe mastake, nava mahinA laTakyA, aMdhArI, gaMdhAtI, koTaDImAM rahyA, tyAre manuSyapaNuM maLyuM. A rIte duHkhe maLela chatAM jarUrI kema? uMTanA aDhAre vAMkA chatAM raNanI musApharImAM uMTanuM ja kAma paDe. bIjuM vAhana kAma na Ave. te rIte mokSa mATe bhayAraNyanI musApharImAM manuSya bhava sivAya kAMI paNa kAma lAge ema nathI. sAmAnya rIte devabhava sAre, paNa jema raNamAM hAthI, ghoDA kAmanA nahiM, uMTa ja joIe, tema mokSa mATe manuSyatva vinA cAle nahi mATe kahyuM-surai-sAra maLyo. pazuthI paNa adhama kasAInI jAtimAM janmavAthI durgatinA kAma karavA paDe. anArya jAtimAM janma pAmavAthI jIMdagI sudhI dharmanuM nAma sAMbhaLavA na maLe. kharAba kuLa ke jAtimAM upajele jema dharma na pAme, tema jaina jAtimAM upajyA chatAM jene nathI deva- gurU ke dharmanI ArAdhanAnI paDI, ke nathI tIrthanI bhaktinI paDI, ke nathI sAdharmika vAtsalyanI paDI. e badhA manuSya chatAM pazuthI paNa adhama keTinA che. keTavAlane kuTila keNu kahe? e kahe che ke-tIrtha jAya te javA devuM, paNa pisA vaDe rakSaNanA karavuM, ema kahenAra pitAne pUjArI che. paNa dharmane dveSI che. dharmane virodhI che. mA ke (patnI) bAyaDI beTI rIte kesamAM saMDevAI hoya ene bacAvavA mATe paisA kharacIne mAbApanI AbarUne na bacAvavI ema e belaze? nahi ja, paisAthI tIrthane bacAva karavA karatAM java Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 pustaka 3-ju devuM bahetara-e kahenArAnA ke enA sAthIonA paisA tIrthamAM nathI. tyAM apAyelA paisA tIrthane bacAva karavA mATenI lAgaNIvALAoe ApyA che ane e rIte apAyelA pisAthI bacAva thAya, chatAM ema belAya che enuM kAraNa? kharI rIte te teo AvuM bele emAM navAI paNa nathI. emane te tItha ke deva kAMI joItuM nathI. tIrtha ke deva pratye rAga hoya te zrI tIrthakara de mATenA baLavAra ke evA elaphela zabdo belAya ke saMbhaLAya! zrI tIrthakara dene koInI sAme baLa kare na hate emane te AtmAnI Rddhi AtmAmAMthI pragaTa karavI hatI, chatAM emaNe baLavAra kahevAnuM kAraNa e ja ke-pitAne baLavo kare che, nahi te jIbha ke kalama na cAle ! paMca mahAvratadhArI sAdhuone paThANa zabda kema lagADAya che? kAraNa eka ja! sIpAine gALa keNa de? keTavALane kuTila keNa kahe? kahe ke cAranI TeLInA hoya te! paMcamahAvratadhArIone paThANa kahIne niMdavA keNa Ape? jene paMcamahAvratanI zraddhA na hoya e ja! eka daSTAMta eka zeTha hatA te bajAramAMthI ghera cAle. strIe mukha karamAyeluM dekhyuM. pUche che-"tamAruM mukha malina kema che?' uttaramAM kahe che gADIethI paDayuM nathI ke koIne dIdhuM nathI, paNa huM AvatuM hatuM tyAre phalANA zeThe phalANAne be rUpiyA ApI dIdhA. mAthAne pasIne page jAya tyAre eka pAI pedA thAya che. tyAre A te be rUpiyA pArakAne ApI dIdhA mATe mAruM moTuM malina thayuM che." manuSyapaNuM sArUM kene? je rIte je che dharmane mAnatA te pite to dharma karavA kaI divasa taiyAra nathI, paNa teDavA ja taiyAra che gurUne kahe che kemaphatanuM khAya che, keTalA laI gulAmI karanAra sAdhuone emane khapa che. paNa zA "phekTIyuM levAnuM eTale keganuM devAnuM Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 Agama yAta kahyuM" che. ke sATe levAthI ke sATe ApavAthI sAdhupaNu athavA zrAvakapaNuM rahetuM nathI. sAdhuene hikSA kAi paNa sATAM tarIke levAtI nathI. sATAkhata karavAnu kAma jaina sAdhuonuM nathI. sAdhune devAvALA sudhAdAyI che. ane levAvALA sudhAjIvI che. paNa e paramArthI vRtti, nirapekSa sthiti ane nikha``dha avasthA, jene rucatI nathI, teo kahe che ke-maphatanu khAya che. occhava, maheAtsava, sevA, pUjA, prabhAvanA A badhuM ADakhara rUpe dekhAya che. ema mAnIne pAte nathI karatA eTaluM ja nahi, paNa bIjA paNa jo ja tInI bhakti kare, sAdhupaNuM le, occhava mahe|tsava kare, emAM paNa emanA mukha malina thAya che. peAtAne dhama sUjhe nahiM, bIjA kare e game nahi, evAne manuSyapaNuM sArU maLyuM kahevAya nahiM. manuSyapaNuM enu ja sArUM ke je samyagdarzanathI zuddha evu samyajJAna pAme, ane e bannethI zuddha evI virati pAme, e traNe ratnAne pAmanAra je AtmA heAya, tene ja maLeluM kahevAya. e samyagdarzana, samyagajJAna ane samyacAritra zuM che? enI oLakhANa have pachI. Bria mana kAbUmAM zI rIte Ave ? 66 x x x mana bhUtane pAMjarAmAM pUrI gho ! pAMjarAmAM pUreluM mana cAhe teTaluM kude!!! xxx evuM pAMjarU kayuM ? A mana mAMkaDAne pUravA mATe koI pAMjarU che ? hA....svAdhyAya, dhyAna vagere sat-pravRttie gurUgamathI karavAthI mana Ape|Apa niyatrita thaI jAya che.'' -pa vyAkhyAnasaMgraha pAM0 170 Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3000 che. sAcI ke La va NI che (pUjyapAda AganA akhaMDa abhyAsI ane Agamana talasparzI jJAtA, AgoddhAraka AcAryadevazrIne mananIya eka lekha dhI yaMgamensa jaina sosAyaTInA sAhitya aMka (pA. 19 thI 116)mAM prakaTa thayela, pU0 dharmapremI munirAja zrI guNasAgarajI ma. dvArA te junA pAnAM maLyA, ane zikSaNa-keLavaNIne Aje jJAnanA nAme khUba ja Teke ApavAnI rIta jAye-ajANe paNa pAMgarI rahI che. te avasare dIvAdAMDInI jema mArgadarzaka banaze ema dhArI te lekhanuM punaH prakAzana sudhArA sAthe karyuM che. 20) keLavaNI eTale? AjanA jamAnAmAM keLavaNI zabda AbALagopAla eTale badhA prasiddha che ke tene jaNAvavAne mATe kAMI paNa prayatna karAya, te piSTapiSaNa jevo ja lAge chatAM paNa te zabda kayA arthane jaNAve che ane te kyAM rUDha thayA che, temaja tene te arthamAM rUDha thavAnuM kAraNa zuM? e vagere hakIkatathI ghaNA leke mAhitagAra haze. keLavaNI zabda jo ke saMskRtanI apekSAe 8 dhAtu ke zindra dhAtu je pahelAne AThamA gaNanA che, te uparathI banAvI zakAya. paNa apabhraMzamAM tene keLavavuM evo artha thAya che, te ghaNuM ja pUrvakALathI pracalita thaele jaNAya che, kemake kaNekane guMdIne taiyAra karavAmAM Ave che tyAre "kaNekane keLavI" ema kahe che, mATIne paNa guMdIne taiyAra karavAmAM Ave che. tyAre paNa "mATIne keLavI" ema kahe che. keLavaNu zabdane vartamAna rUDhArtha A uparathI vAcaka varga saheje samajI zakaze ke keLavAvuM tenuM Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 AgamajyAta ja nAma che ke iSTa kAryanI siddhine mATe lAyaka thavu, ane teja ane anusarIne zArIrika, mAnasika, vyAvahArika, ane dhArmika jevA viSayAmAM taiyAra thavuM, tene keLavaNI zabdanA atha jANanArAo keLavAyelA tarIke gaNe che. Ama chatAM paNa keLavaNI zabda vizeSe karIne zikSaNane lAgu paDAya che, ane tethI zikSita manuSya ke je zarIramAM kauvata vagaranA hAya, vicArazaktimAM zUnya hAya, vyavahAra mATe taddana anabhijJa hAya, ane dhanuM zraddhAna na heAya tathA jJAna paNu paNa na heAya, tA paNa skUla, kaoNlejanuM zikSaNa laIne UttINa thaela hoya tene keLavAyelA kahevAmAM Ave che. jaga vyavahAra jyAre tevA zikSitAne ja keLavAela kahe che teA A lekhamAM paNa tevI ja keLavaNIne uddezIne kAMIka kahevAmAM Avaze. pariNamananA AdhAre vastunuM sArA-narsApaNu jagamAM sAmAnya rIte dareka cIja sArA agara kharAmapaNe pariName che. jenA saMcAgeA sArA haiAya che tene sArApaNe pariName che, ane jenA sacAge kharAba hoya tene te kharAbapaNe pariName che, koIpaNa manuSya A vAtathI ajANyA nathI ke chIpamAM paDeluM svAti nakSatranA varasAdanA pANInuM TIpuM je meAtIrUpa bane che, tyAre teja TIpuM lImaDAnA jhADamAM gayu. hAta tA kaTutA rUpeja pariNamata, ane sarpanA mukhamAM paDayuM hAta teA jhera rUpeja pariNamata, dhama zAstranI apekSAe laIe teA je deva guru, ane dhama rUpI tattvatrayI ArAdhana karavAthI bhavya jIvane meAkSa denArI thAya che, teja tattvatrayI zAsanadrohIone virAdhanA dvArA dugatine denArI thavA sAthe saMsArane vadhAranArI thAya che. tattvatrayI suMdara kharI ? A hakIkata uparathI kAi paNa sunna manuSya ema nahiM kahI zake ke jyAre tattvatrayI suMdara ja che, ema kema gaNAya vaLI te tattvatrayInA ArAdhaka thADAja hAya ane virAdhaka teA ghaNAja hAya, e Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 3-ju svAbhAvika ja che, te pachI tatvatrathI ghaNu nuM akalyANa karanAra thaI mAtra ceDA jInuMja enAthI kalyANa thayuM, te ghaNA jIvonuM nukasAna karanAra ane ceDA jIvone phAyado karanAra evI tatvatrayI suMdara kahevAya ja kema? tavatrayInI suMdaratAnuM rahasya AnA khulAsAmAM e samajavuM joIe ke tatvatrayIne prAdurbhAva jIvone tAravAne mATe ja karavAmAM Avela che, ane tenI ArAdhanA karanArAone ja uddezIne tene upadeza karavAmAM Avela che. chatAM keIka nirbhAgya jIvo tenI virAdhanA kare ane durgatimAM rakhaDe temAM tattvatrayIne uddeza na hato. sUryanA udyotathI kAMTAthI bacavAnuM thAya chatAM AMkha mIMcIne cAlanAra manuSya kAMTAthI bace nahi, agara AMkhanA rogavALA manuSyanI AMkha mIMcAya ane tethI te kAMTe na dekhatAM te kAMTAmAM jaI paDe temAM sUryanuM asuMdarapaNuM kahevAyaja nahi. keLavaNuM suMdara gaNAya? upara jaNAvelI hakIkatathI keLavaNInuM paNa suMdarapaNuM mAnavuM e svAbhAvikaja thaze, kAraNa ke je zikSita manuSya dharmanI zraddhAvALe nahi hoya, paramezvaranAM zAstrone na mAnate hoya, tyAgI ane satyavaktA gurU mahArAjanA upadeza tarapha lakSya na rAkhato heya, te pApathI ke durgatinA DaravALe nahi thAya, e vAta cokkasa che. ane je manuSya pApa ane durgatithI DaravAvALe nahi thAya te manuSya tapasyAne pIDA ane saMyamane bhegavaMcanA gaNanAre thayA sivAya raheze nahi tethIja tevA manuSyanuM zikSaNa jagatane zrApa samAnaja thaze. kAraNa ke juThThA dastAveja karanArAe, juThThI sAkSI pUranArAo, juThThA kese ubhA karanArAo, beTI sahI karanArAo, beTA sikakA banAvanArAo, raMDIbAje, zarAbapore ane lAMca rUzvatakhere yAvata cAra ane jugArIo paNa azikSita hatA ja nathI. te pachI dhArmika zikSaNa ane zraddhAvALA manuSyone maLatA zikSaNa sivA Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata yanA zikSaNane sArI keLavaNakeI divasa kahI zakAya ja nahi. AjanI keLavaNuM eTale? A kAraNe tevA anItine tathA adharmane piSaNa karanArA zikSaNathI te bicArA zikSite vivekI janemAM dhikkArane pAtra thAya ane Avate bhava paNa pitAne bagaDe te te zikSaNane beTI keLa vaNuM kahevI paDe temAM Azcarya zuM? jo ke tevA anIti ane adharmane piSanArA zikSita "A bhava mIThA, parabhava koNe dIThA?" e kahevatane caritArtha karIne pitAnA tevA zikSaNathI rAjI thAya paNa vivekI leke te zikSaNa te jagatane zrApa samAna che, ema mAnyA vagara kadI paNa rahe nahi. AvA ja kAraNathI Astika, nItivAna, ane samaju varga tevA zikSaNa lenArAone, svane paNa eka keDInA paNa sahAyakAraka thaI zakatA nathI, kAraNa ke dharma ane nItinA zikSaNamAM samaju mANaso pitAnuM kalyANa mAne che, temaja temAM madada karanArA paNa pitAnuM kalyANa mAne che, ane vAstavika che paNa temaja, kAraNake nItimAM ane dharmamAM praveza karanAre, karAvanAre ane tene sahAya karanAre e traNe sadgatinA bhAgI bane che. vartamAna zikSAnI virUpatA jevI rIte nIti ane dharmanA zikSaNathI upara jaNAvyA pramANe zubhaphaLanI zreNi upasthita thAya che, tevI ja rIte adharma ane anItine zikSaNane denArA, lenArA, ane temAM madada karanArA paNa durgatinA bhAgI thAya che. te kaye samaju manuSya paisA kharcIne gati bAMdhavA taiyAra thAya? jyAre keI paNa manuSya pisA kharcIne durgati bAMdhavA taiyAra na thAya e svAbhAvika che. te pachI tevI anIti ane adharmane piSanAra keLavaNIne kharAba gaNane nahi paNa keLavaNa lenArAo dharmanA jJAna ane zraddhA vagaranA hovAthI te keLavaNI jaganA zrApa samAna thaze, tema dhArIne ja tevI keLavaNImAM Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka ka-juM keDIbharanI paNa madada dhamicho karatA nathI. A uparathI eTaluM te nakakI samajAze ke zraddhAyukta manuSyanuM zikSaNa teja sAcI keLavaNI kahI zakAya ane zraddhArahitenuM zikSaNa te beTI keLavaNuM che. jJAna ane ajJAnanI vyAkhyA jema varasAdanuM pANI sAmAnya rIte ekarUpa hoya che, chatAM judA judA Azrayene lIdhe tenuM pariNAma juduM juduM Ave che, tevI ja rIte akkala ane zAstra sAmAnyathI jJAnasvarUpa che, paNa jyAre te akakala ane zAstra zraddhAvALA AtmAmAM hoya che, tyAre te samyagu. jJAna tarIke gaNAya che ane teja akkala ane zAstra aMdhazraddhAvALAmAM hoya che, tyAre te ja ajJAna kahevAya che. jaina zAsanakAe nItizAstra, arthazAstra, kAvya, tarka, alaMkAra vigere jJAnene keTalIka jagoe laukika jJAna jaNAvela che, chatAM lakattara jJAnathI te jJAnene bhinna gaNIne keTaleka sthAne zAstrakAro te rAjanIti AdinA jJAnane ajJAna tarIke jaNAvela che. naMdIsUtra sarakhA sUtramAM te rAjanIti vigerenA jJAnane spaSTapaNe ajJAna tarIke gaNavAmAM Ave, tyAre te jJAna samyagadaSTine choDavA lAyaka thAya temAM Azcarya zuM? zAsakAre meka aori e vAkaya kahIne spaSTapaNe ajJAnane tyAga karavA mATe, temAM madadagAra nahi thavA mATe, ane tene sAru nahi gaNavA mATe jaNAve che, te pachI ka bhavya jIva mahApurUSanA vacanane olaMgIne pitAnI matikalpanAthI tevA jJAnane piSaNa karavA taiyAra thaze? pApata ajJAnarUpa che A sthaLe yAda rAkhavuM jarUrI che ke tiSAdika jJAnane zAstra kAe pApakRta tarIke gaNAvelAM che ane temAM dharma ke sArApaNuM Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata mAnanArane sApha sApha mithyAdaSTi gaNavela che, te zAsanapremI manuSya tevA mithyAdaSTipaNAmAM keI divasa paNa AgevAna thaI zake ja nahi. jema akakala ane zAstrane aMge ajJAnapaNanI uparokta rIte tyAjyatA che, tema khuda atIndriya ajJAna je miyAdaSTine heya che, te jJAnanuM nAma zAstrakAre virbhAgajJAna kahe che, te sAta prakAranuM heya che, chatAM te sAte prakAranA vibhaMga jJAna kahe che, chatAM te sAte prakAranA vibhaMga jJAnane zAstrakAre sattavihaM reva bALavima" e vAkayathI spaSTapaNe chAMDavA lAyaka jaNAve che, ane tethI ja zrImAna mahAvIra mahArAjAnA vacanathI zivarAjarSinuM vibhaMga jJAna cAlyuM gayuM, to paNa temAM tene apakAra thaye ema gaNAyuM nahi. A hakIkatathI temaja zrAvakane paNa ajJAnathI trividha, vividha viramavAnuM hovAthI keIpaNa zraddhALu ke kalyANuthI zrAvaka tevA ajJAnane piSavA taiyAra thayA ja nahi. pApakRtane sApekSa upaga chatAM upAdeya nahIM jo ke keTalAka pApakRtavALAone athavA te ajJAnavALAone cAre prakAranA saMghane paMpa paDe che, paNa tethI e ajJAna anudanA egya ke vadhAravA egya te kahevAya ja nahi. jemake gRhastha aviratapaNAne lIdhe ja AraMbha samAraMbha karI paise meLave ane pANI agni Adine AraMbha karIne ja rasoI Adi banAve ane te raIne sAdhuone hameza khapa hoya che, chatAM kaI paNa zAsanapremI sAdhu ke zrAvaka te aviratine te AraMbha samAraMbhane, dravyane, ke rasoInA kAmane dharma tarIke mAnI ke manAvI zake ja nahi. vaLI manuSyapaNAmAM asaMyamathI janma thAya, AraMbha samAraMbhathI pivAya ne teja manuSya dIkSA le te te dIkSA levAnuM kArya uttama chatAM tenA kAraNamAM rahelA adharmane keIpaNa samaju manuSya dharma mAnI zake ja nahi. tevI ja rIte ahIM paNa kyAreka tevA vidaka ke jyotiSAdikane Azraya saMghane le paDe eTalA mAtrathI te ajJA Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zA . pustaka 3-ju nane jJAna tarIke mAnI zakAya ja nahi. ATalA uparathI spaSTa thaze ke kArya dazAnA dharmathI kAraNa dazAnuM dharmapaNuM mAnavuM ja joIe, ema kahevuM te nIti ane zAstrathI vegaLuM ja che. samyakajJAna-mithyAjJAnanI mArmika vyAkhyA sAmAnya rIte jJAnapaNuM chatAM paNa samyagrajJAnanuM ane mithyAjJAnapaNuM bhaNanAranI apekSAe ja thAya che, chatAM dvAdazAMgInuM jJAna, te mukhyatAe samyagajJAna kahevAya. jo ke temAM paNa kAMIka nyUna daza pUrva sudhInuM jJAna te bhajanAvAluM jJAna che, kemake tene tyAM sudhI bhaNanAre je samyaggadaSTi hoya te te sabhyapaNe pariName che. tethI te jJAna samyagajJAna kahevAya che ane je tene bhaNanAre zraddhahIna, mithyAdaSTi hoya te tenAmAM daza pUrva sudhInuM jJAna te ajJAna kahevAya evI rIte je ke kAMIka nyUna daza pUrvanI pahelAnAM jainazAstranA jJAnane paNa samyajJAna ane mithyAjJAna e bemAMthI bhajanA tarIke bhaNanAranI apekSAe gaNavAmAM Ave che. chatAM paNa sarva dvAdazAMgInuM jJAna sAmAnya rIte samyagajJAna ja kahevAya che, kAraNa ke tenA racanA rAoe te jJAna heya. reya, upAdeyanA vibhAgane jaNAvavA mATe ja kahevuM che ne tevA uddezathI te zAstra racAyela hovAthI tene samyagajJAna tarIke gaNavuM ja paDe che. A rIte veda, purANa, smRti, rAjanIti, vaidaka, tiSa vigerenAM jJAne viratinA ke heya, ya, upAdeyanA vibhAga jANavAne aMge racavAmAM nahi AvelAM hevAthI tene ajJAna tarIke gaNavAmAM Ave che. jo ke te ja ajJAnamaya zAstrone samyagadaSTi heya, ya, upAdeyanA vibhAgapUrvaka grahaNa kare che te samyagajJAnarUpe pariName, ema zAstrakAre spaSTapaNe kahe che. chatAM tenI racanAmAM tene racanArane uddeza te nahi hovAthI tathA svarUpe karIne paNa te zAstro tevAM nahIM hevAthI te zAstrone mithyAjJAnanI keTimAM melavAM ja paDe che. . Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamajyota hepAdeyanA nirNayanuM mahatva A hakIkatathI vAMcakane spaSTapaNe mAlama paDaze ke jainazAstranuM jJAna ke vaidaka, tiSa, Adi keIpaNa jJAna che paNa te phakta zraddhAvALAne ja te samyaga jJAna rUpa che, ane jeone zAstra vacana pramANe heya, ya, upAdeyanuM jJAna nathI ke zraddhA nathI, tevAene kaIpaNa prakAranuM jJAna pachI te jainazAstra saMbaMdhI he, cAhe te he, paNa te mithyAjJAna ja kahevAya che. atre yAda karAvavAnI jarUra nathI ke mithyAjJAnane poSanAre bhavAtaramAM paNa samyajJAna pAmavAne lAyaka thatuM nathI, ane tethI ja samaju manuSya tevA jJAnane nahi paSatAM kevaLa samyaga jJAna ke je heya, ya, upAdeyanA vibhAgane jANanAra ane mAnanAramAM ja rahe che, tenuM poSaNa kare che. jyAre sAmAnya rIte zraddhArahitenuM sAmAnya jJAna keI paNa rIte piSaNa karavA lAyaka nathI ane te ajJAna ja che, te pachI jemAM paMcendriya sudhInA jInI hAthe karIne hatyA karIne je jJAna meLavAya, tevAmAM madadagAra thavuM ane temAM dharma mAnavA ke manAve e samyagadaSTithI bane ja kema? vartamAna zikSaNanI anupAdeyatA jo ke A jamAne zikSaNa lenArAe badhA anItivALA, adhama ke zraddhAvihIna ja che, ema kahI zakAya nahi ane hovuM paNa naja joIe chatAM AjakAla dhanika jenA paisAthI cAlatI jainasaMsthAomAM cAlu abhyAsa karatA ane utIrNa thaelA manuSya tarapha dhyAna daIe ane dharmadaSTie temanuM vartana tapAsIe, tenAM vacane sAMbhaLIe, temaja tenA vicAro jANavAmAM Ave te te mithyAjJAnanA piSaNamAM kevA raMgAyelA che? ane te raMga temane cAlu saMsthAomAMthI kevI rIte lAge che? te jaNAyA sivAya raheze nahi. dharmavirodhI kAryamAM AgevAnI lenArA, saMgha jevA apUrva kAryamAM pikeTiMga karavA taiyAra thavAvALA, tevA pikeTiMgamAM sahAnubhUti dAkha Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 3-ju vanArA, sarvavirati sarakhA jenazAnanA AzritIya dhyeyane niMdanArA, jyAre dekhIe chIe tyAre spaSTapaNe mAnavuM paDe che ke A lekonuM zikSaNa kevaLa ajJAnamayaja che. AvA zikSaNamAM madada karanAra, ane madada karAvanAra baMne upara jaNAvelA adhama kAryanA sahAyaka thAya che, ema mAnI koIpaNa dharmiSTha prANI tevAone madada karavA eka kSaNa bhara paNa vicAra kare nahi. samyagdaSTie kayA jJAnamAM madada nahi karavI ane te zA kAraNathI nahi karavI te ApaNe upara joI AvyA. ane tenuM kAraNa dekhIe te kharI rIte sAcI keLavaNIne abhAva e ja kahI zakAya. samyakazAstro ane mithyAzAstro sAmAnya rIte jyAre zAstrane samyagazAstra kahevuM ke mithyAzAstra kahevuM te tene mAlikanI pariNati upara AdhAra rAkhe che. jo ke tenA racanArAone teonA uddeza, tathA zAstranA svarUpa upara paNa samyakazAstra ke mithyAzAstrapaNane AdhAra rahe che ane tethI mekSane uddezIne tene kAraNenI siddhi karanAra zAstro ja svarUpe karIne samyaka zAstra gaNAya che ane te sivAyanAM eTale ke mekSa sivAya artha, kAma Adine uddezIne karelAM zAstro sabhyazAstro gaNAtAM ja nathI ane tethI ja sthAna para AvazyakAdi zAstrone sabhyazAstra gaNavAmAM Ave che, tathA tiSya, vaidakAdine pApazAstra mAnavAmAM Avela che. te vyAvahArika keLavaNuM ke je kevaLa dravya kamAvA mATe, dravyanuM rakSaNa karavA mATe, ane peTa bharavA mATe tathA kuTuMbakabIlA mATe ja devAmAM Ave che, tene uparanA nyAya pramANe pApazAstra kema na kahevAya ? saMyamIonuM kartavya Aja muddAthI zAstrakAre sAdhuone prAyazcitta devAnA prasaMgamAM gRhasthane ke anya matAvalaMbIone akSara jJAna vigere zikhavavAmAM prAyazcita jaNAveluM che. Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamajyAta temaja dazavaikAlikakAra, samatha zrutadhara, caudapUrvI, zrImAn zamyambhavasUrIzvarajI paNa, 30 NakkhattaM sumiNaM jogaM NimittaM maMtamesajaM / gihiNo taM Na AikkhijA bhUyAhigaraNaM payaM // A gAthA sAthe sAthe jaNAve che ke nakSatrAdi vidyA jIvahiMsAnuM mULa sthAnaka che ane tethI ja nakSatra, svapna-cega, nimitta, maMtra, vaidaka, gRhasthAne sAdhuoe kahevu nahi. AvI ja rIte uttarAdhyayana sUtramAM paNa svapna, nakSatra, nimittA dvikanA prayAga karanArane kuzIlIyAmAM ja gaNAvelA che. mithyAzrutanA sahakAra mATenI mithyAtvarUpatA A upara jaNAvelAM dazavaikAlika vigere zAstrInAM vAkacothI zraddhALu manuSya sahelAIthI samajI zakaze ke dha zAstra sivAyanuM zikSaNa devuM, devaDAvavu, ke zvetAne sArA jANavA temAM sAdhune prAyazcita lAge che, ane tevA prAyazcittanA kAmamAM je sAdhu pAte dharma mAne, manAve tA tevAne adhama mAM dhabuddhi karanArA kema na gaNavA ? ane jo tevA sAdhu tevI buddhi dharAve te tene mithyAdaSThi kahevAmAM zAstranI zraddhAvALAone leza paNa AMcakA na lAge temAM navAI nathI. sAvacetInI jarUra ahIM evI zaMkA nahi karavI ke sAdhunA veSa dhAraNa karyAM hAya, paMcamahAvrata pALatA hAya, ane jinezvara mahArAjane ArAdhana karavAnI sAthe leAkeAne dharmopadeza ApatA hAya tevAne mithyAdaSTi kema kahevAya ? kema ke zAstranI apekSAe je manuSyane zAstrAkta kathanamAMthI eka paNa akSaranI zraddhA echI hAya tA, khAMkInAM badhAM zAztrAnI rUci chatAM paNa te manuSyane mithyArdaSTi kahevA joie, e nizcita che. ene tevA mithyAdRSTinA sa Msaga karavA, tenI prazaMsA karavI, tenA paricaya karavA, tene namana karavuM, ane tene dAna vigere Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 3-ju 31 ApavuM, yAvat vagara belAvyA tenI sAthe belavuM, te paNa zraddhALu ene kamabaMdhanuM kAraNa che, te pachI jeo Azravane ane pApabaMdhananAM kAraNone saMvara, nirjarA, dharma, puNya, ane mokSanAM kAraNe tarIke prarUpavA taiyAra thAya, tevA vartamAna jamAnAmAM sAdhunA veSane dhAraNa karanArA hoya teTalA mAtrathI kema pUjya gaNI zakAya? mithyAtvanA lIdhe sAdhu veSanI paNa avaMdanIyatA yAda rAkhavAnI jarUra che ke, mahAvIra mahArAjanA nirvANa pachI thaelA nie sAdhuveSadhArI hatA, paMcamahAvrata pALatA hatA, vigere samagra sAdhunI kriyA karatA hatA, chatAM zrI jinezvara mahArAjanA satya ane zuddha zAsanane anusaravAvALA AcAryAdi sakala saMghe teone dUra ja karyA. jo ke vartamAna kALamAM tevA atizaya pratApI ke pUrvadhara mahAtmA nathI ane tethI keI eka padArtha utthApe ke viparIta prarUpaNa kare tevAne niva tarIke jAhera karI, nihAnI keTimAM besADI zakAya nahi te paNa zAnA spaSTa pAThene uthalAvI tenA ulaTA artho kare ane ghAtakIpaNuM pravartAve tathA anAcArane zAstranA nAme piSaNa ApavA taiyAra thAya, tevAone mithyASTi gaNavA, e to dareka zAstra jANanAra ane zraddhAvALA manuSyanI pharaja che. sadupayoga anumodanIya paNa artha-kAma prazaMsApAtra nathI vAcaka varga A uparathI ema zaMkA na karavI ke gRhasthavarga artha-kAmanA zikSaNamAM taiyAra thaye haze te te dharmane uddhAra karaze. zrImAna vimalazA maMtrI, tema ja vastupAla, bhAmAzA vigere pUrva kALanA saddagRhastha artha-kAmanA beDalAthI saMpanna hevAne lIdhe ja tIrthAdikanAM uttama kAryo karI zakAya che, tevI rIte vartamAna kALanA gRhastha paNa artha, kAma rUpI jugalanI zaktivALA haze teja dharmane dipAvaze ane tenI unnati karaze. mATe gRhasthonA artha ane kAma puruSArthanI saMbhALa sAdhuoe karavI joIe ane tema Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata karavAthI ja dharmane udaya thAya. AvI zaMkA na karavAnuM kAraNa eja ke je je dharmanAM kAryo che te mAtra nimamatvabhAvathI thatAM hovAne lIdhe anumodanA karavA gya che, paNa te dharmakAryone aMge mamatvabhAva pUrvaka je arthopArjanAdikanAM pApa thAya tene anumodanA karavA lAyaka kahI zakAya ja nahi. vimaLazA maMtrI vigerenAM yuddha, luMTa Adi kAryone kaI paNa zAstrakAroe dharma tarIke gaNavelAM ja nathI. zuM tamane e vAta yAda nathI ke zAstrakAre kevaLa dharmane mATe paNa dravyopArjana karavAnI nA pADe che? jyAre ekalA dharmane mATe ja pedA karAtuM dravya niSedhya gaNAya te pachI je hunnarakaLA dravya ghaNe bhAge udarapUti ke dravyapArjanane mATe hoya, keIka vakhata ja mAtra tene sadupaga thatuM hoya, teTalA mAtrathI ja tene dharma tarIke gaNanAra ke gaNAvanAra manuSya zAstrakAranA muddAthI keTale badho dUra jAya che, te tame saheje samajI zakaze. sApekSapaNe vyAvahArika zikSaNane ADakataro upadeza kema? uparokta vivecanathI zaMkA thaze ke jyAre dhArmika zikSaNa sivAyanuM badhuM zikSaNa svarUpe pAparUpa che ane tevI keLavaNI khoTI keLavaNuM ja kahevAya te pachI tevI keLavaNInuM piSaNa keTalAka mahAtmAo kare che, te kema karatA haze? AvI zaMkA na karavAnuM kAraNa e ja ke jema kare nAnI uMmaramAM hoya tyAre davAnA guNane samajo nathI, paNa miSTAnnane ja mAtra sAruM gaNe che, tyAre tenAM hitaiSI mAtapitAe te chekarAnA rogane nivAraNa karavAne mATe auSadha devAnI lAgavALAM chatAM te chokaro ekale auSadha na le te te auSadhane geLa sAkaramAM bheLavIne agara te miSTAnanI lAlaca ApIne cheka rAne auSadha Ape che. jo ke cheka rogI hovAthI tene theDuM paNa miSTAna ApavuM, e mAbApane rUcikara lAgatuM nathI, chatAM chokarAne tevI samajaNa na hovAthI temaja chokare miSTAna vagara Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 3-ju 33 auSadha na lete hovAthI miSTAnane tyAjya gaNavA chatAM mAtapitA miSTAna sAthe davA Ape che. tevI ja rIte bhavya jIva paNa anAdikALanI parigrahasaMjJAnI vAsanAne lIdhe parigraha ane tenAM sAdhana tarapha ja lAgeluM rahe che ane tethI ja tenAM sAdhane tarapha ja lAgele rahe che ane tethI ja tenA kAraNabhUta vyavahArika zikSaNa levA mATe tatpara thAya che. te tevA ne dhArmika zikSaNa niraMtara ane lAInasara ApavA mATe mahAtmAo vyavahArika keLavaNIne jeDe temAM niSedha karatA nathI. ema na kahevuM ke mahAtmAonA upadezane anusaravAvAlA zraddhALu che zA mATe ekalA dhArmika zikSaNane ApanArI, zALAo kADhatA nathI? nahi hevAnuM kAraNa e ja ke jyAre vyavahArika zikSaNa vinA ekaluM dhArmika zikSaNa ApI zakAya che, ane temAM bhavya che rasathI joDAya che, tyAM tyAM ekalI dhArmika zikSaNa ApanArI pATha. zALAo karavAmAM Ave che, paNa tyAMnI zikSaNanI aniyamitatA, truTi ane vRddhine abhAva dekhIne je kharcamAM ghaNI dhArmika pAThazALAe nabhAvAya, teja kharcamAM te pAThazALAo karatAM ghaNAM chokarAone saMgIna, niyamita ane niraMtara dhArmika zikSaNa maLe evA hetuthI vyavahArika zikSaNane sAthe joDIne dhArmika zikSaNa ApavAnI yojanA karavAmAM Ave che. vyAvahArika keLavaNuM svAmitvanI apekSAe grAhya bane che ! A vAta spaSTapaNe samajIzuM te ema kahevAmAM AMcake nahi Ave ke zraddhALu varga bhale vyAvahArika keLavaNInI sAthe dhArmika keLavaNI Ape che, paNa temAM teone uddeza mAtra dharma keLavaNIne ja hoya che. AvI rItanI dhArmika keLavaNI jyAM mukhya bhAga bhajavatI heya, tevI vyAvahArika keLavaNIne svAmitvanI apekSAe nahi ke svarUpanI apekSAe ApaNe sAcI keLavaNI kahI zakIe. Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata sAcI keLavaNuM eTale? ApaNe upara keLavaNInA vibhAge joI gayA, ne temAM beTI keLavaNInuM kArya paNa prasaMge pAta jevAI gayuM, paNa sAcI keLavaNInuM kArya haju sudhI carcAyuM nathI. tethI te atre carcAe sAcI keLavaNI teja kahI zakAya ke je keLavaNIthI keLavaNI lenAra manuSya. dinapratidina mAtapitAnI bhaktimAM vadhate hoya. pUjya ane dharmanI AkAMkSA divasanudivasa vRddhigata thatI jAya. durgati ane pApathI hamezAM Dara pAmate rahe. keI paNa bhege koI paNa jIvane upakAra karavA taiyAra rahe. pitAnI jIMdagInA nAzanA prasaMgamAM AvatAM paNa bIjAonA apakArane mATe IcchA kare nahi. dharmanAM dareka sAdhanane prItipUrvaka vadhAvI le. zuddha prarUpaka, paMcamahAvrata pAlaka gurumahArAjanI tarapha ananya prema dhAraNa kare. zrI jinezvara mahArAja, temanI mUrtio ane temanAM maMdire ane Agane dharmanAM advitIya sthAna gaNe. tethI jagamAM prasiddha evA dharmanA mULabIja rUpa tIrthone bacAvavAne mATe tana, mana, dhanathI taiyAra thAya. koIpaNa manuSyane dharmanuM pravartana karavAmAM taiyAra rahe. abhakSyanA bhakSaNathI ane apeyanA pAnathI haMmezAM dUra rahe. hiMsAdi pAthiI jenuM hRdaya kaMpatuM rahe. dhamIonI hAMsI kare nahi. vizvAsaghAta kare nahi. yathAzakti dhArmika kriyAnuM pravartana haMmezAM rAkhe. dIna ane anAthane uddhAra kare. Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 3-ju ItyAdi saMskAro je saMsthAnA vidyAthIomAM dekhAtA hoya, tevI saMsthAne ja sAcI keLavaNI ApavAvALI saMsthA kahI zakAya. AvI keLavaNavALI saMsthAmAM rahenAra vidyAthIo dharmane aMge je niyame te saMsthAmAM pALavA paDe tene AzIrvAda samAna gaNe. te vidyArthIone svapnamAM paNa gurunI sevA arUcine karanArI na heya, dharma pravartana baMdhanarUpa na lAgatuM hoya, pite dharma karavAthI manuSya janmanuM saphalapaNuM gaNatA hoya ane bIjAo dharmAcaraNa karatA hoya teone madadagAra bane. upasaMhAra vAcaka varga niSpakSapaNe je vicAraze te sApha sApha jaNAI Avaze ke upara kahelA lakSaNavAlA vidyArthIo ja sAcI keLavaNI lenArA che ema mAnI zakAya, ane tevA vidyArthIone je vyavahArika jJAna thAya te paNa samyagra jJAna che. ema kahI zakIe ane tethI ja tevAone madada ApavI, agara tevI saMsthAone UbhI karavI, ke vadhAravI te dharmiSThane mATe paNa lAyaka gaNAya. sAcI paristhiti | dilagIrI sAthe jaNAvavuM paDe che ke jene taraphathI kaMI varSothI kaMI saMsthAo cAle che. ane temAM lAkha rUpiyA kharcAyA che, chatAM paNa temAMthI upara jaNAvelA lakSaNavAlA vidyArthIo bhAgye ja nIkaLelA che. ghaNA bhAge te tenAthI viparIta lakSaNavALA utpanna thaelA jovAmAM Ave che. maMgala kAmanA - tethI tevA viparIta lakSaNavALA vidyArthIo utpanna karanArI saMsthAo tarapha aNagamo dekhADI sArA lakSaNavALA vidyArthIo utpanna thAya tevI rIte te saMsthAone calAvavA mATe tenA adhikArIonI upara pharaja pADavI, e jaina saMghanuM pahelAmAM paheluM kartavya che, ema huM samajuM chuM. Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gnoscaronsorono Donna ( sa ma ga darzana nuM mahatva ke samya kriyA nuM rahasya (3) (sujJa vAcakenI preraNAthI pUcha AgamoddhamazrInA kazALI vAkyothI bharapUra ane khUba ja preraka banI zake tevA svataMtra lekhe (je ke pUrve "zrI siddhacakra"mAM chapAI gayA chatAM) vadhu lAbhanI mahecchAthI punarmudrita karAya che. A lekha zrI siddhacaka (varSa 2, aMka 14)mAM chapAyela vyAkhyAnanuM (zabda-lakhANa te ja chatAM goThavaNanI daSTie) rUpAMtara karI raju karyo che. .) kSAyopazamike bhAve, yA kriyA kriyate tayA / patitasyApi tadbhAvapravRddhi yate punaH // 1 // zAstrakAra mahArAjA nyAyAcArya zrImAna yazovijayajI upAdhyAya mahArAja bhavyajInA upakAra mATe dharmopadeza karatA thakA, jJAnasAra prakaraNamAM kriyA-aSTaka racatAM thakA jaNAve che ke jagatanA cha jagatanA anubhavathI ne dhArmika jIve zuddha mAnyatAthI jJAnane AdhAre ja sArI pravRtti thavAnI zayatA hovAthI jJAnane niSphaLa mAnI zake ja nahi, tema jJAna ja phaLa de che tema paNa mAnI zake nahi. dharmazAstranI rItie jJAnamAtraja phaLa denAra che ne kriyA nakAmI che tema mAnI zakAya ja nahi, tema "kriyAmAtra phaLa de che ne jJAna nakAmuM che" tema paNa mAnI zakAya nahi. jema AhArapALuM auSadhAdikane jevA mAtrathI saMtoSa tha, roganuM javuM vigere banatu nathI, tema samyagdarzana-jJAna thavA mAtrathI siddhi jenazAstrakAre mAnI nathI. ardhapudgalaparAvartamAM ekalA samyaktvavALe jarUra mokSe jAya Avo niyama karI zakAya nahi. samyaktva thayA pachI Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 3-ju 37 mekSa thAya che. A vAta kharI, chatAM emAM vicAra karavAnI jarUra che koI paNa zAstrakAra samyakatva pAmyA pachI cAhe teja bhavamAM ke cAhe ardhapudgalanA cheDA paranA bhavamAM ekalA samyaktvathI mokSa thAya che tema mAnatA nathI. samyaktva maLyuM, pachI samyajJAna ke cAritra na maLe ne ekalA samyaktvathI mekSa pAme tema kaI zAstra kahetuM nathI. samyaktva pAmelo samyagajJAna jeDe ja pAme che. je kSaNe mithyAdarzana thAya te ja samaye samyagAna thAya. jeTaluM mati zrata ajJAnane vibhaMga hoya teTaluM ja mazritane avadhi thAya, te badhuM jJAnapaNe pariName che. te pariNAma samyagadarzana pAme te ja samaye temAM samayane paNa phera nahi. eka samaya paNa samyagdaSTi ajJAnI naheya. je samaye mithyAtvanuM samyaktva thAya te ja samaye mati, zruta, visaMga, ajJAna maTI mati, kRta, ne avadhijJAna thAya. jJAnanuM samyapha-mithyApaNuM zuM? ahIM ema na dhAravuM ke A te mArA vADAmAM Ave te zAhakAra, na Ave te cera. jJAnamAM zuM pharaka? Idriya kema nathI? je pahelAM sparzAdi padArtho jANe che te samyagdarzana pachI paNa jANe che. te pahelAM ajJAna hatuM ne have jJAna thayuM, te mArA vADAmAM A te sAco, bahAra rahyo te peTe emaja thayuMne? paNa lagIra UMDA utarI vicAro ! eka mANasa cerIne baMdha kare che. have cerInA dhaMdhAvALAne je akkala maLI che, je cAlAkI maLI che, je cepaDIo vAMcavAthI haziyArI maLI che, te kevI gaNAya? zrApa samAna. keI kAraNa saMge teja cAra rakSaka banyA. te te vakhate tenI akkala, haziyArI ne cAlAkI kevI gaNAya? jagatane AzIrvAda samAna. samyakajJAnane marma ene eja zaktisiMha mevADa ujajaDa karavA mAMgato hate paNa Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 AgamajyAta jyAre rANA pratApa upara hallA thAya che, raNasaMgrAmamAMthI nIkaLI jAya che, te maraNavA saMkaTamAM paDe che, eja zaktisiMha mevADa ujjaDa karavAnI buddhivALA maTI mevADanA mahArAjAne bacAvavA taiyAra thayA che, paNa e khacAvamAM taiyAra thaele zaktisiMha atyAre akkala, cAlAkI, huziyArInA upayoga kayAM kare che ? hitamAM. pahelAM te nAzamAM upayAga karatA hatA. mevADanI apekSAe te abhiprAya zrApasamAna hatA. abhiprAya palaTayA, eTale teja buddhi AzIrvAda samAna thai. zaktisiMhanI pahelAMnI akkala-DuziyArI ne cAlAkI te zrApasamAna hatI ne pachI teja rakSaNu karanArI thaI. vicAra! je bAdazAhanA mArAne mArI nAkhyA, ghoDA ApyA, A vakhate asala buddhimAM rahyo hata tA zI dazA thAta ? dhAraNA pharavAthI ja AzIrvAda samAna thaI. jagatamAM duja nane maLelI akkala, cAlAkI ne huMziyArI te zrApa samAna che, teja sajjana ane tA tenI akkala, cAlAkI ne haziyArI ja jagatane AzIvAda samAna thAya che. vADAbaMdhInA sama AmAM vADAbaMdhI kaI ? jene vastutattvanI khabara na hoya te patthara mAre ke-vADabaMdhI. AAjakAla sAcAne paNa khATAnI sAthe nirdevA tenA rastA ekaja. kayeA ? vADAma`dhI. te nAmathI khATA sAthe sAcAne niMdavA che. trIjI kADhavAnI phAvaTa mATe baMnethI lokone khaseDe che. nahi te pUche ke ee jUThA che ke ekeka sAcA che ? tene mAtra leAkeAne bhaDakAvavAthI matalakha che. ahIM samyaktvanI vADAba'dhI nathI. samyaktva e AtmAnA zuddha pariNAma. huM guru jemAM gaNAM tenuM nAma samiti, A kathana tA mithyAtvanA mugaTa, mhane mAne tAja samita, mhAre cAthamalajI, manAlAlajInuM samakita che, A mAnyatA mithyAtvanA mugaTa. samakita hAya tA zAstrAnusArI je kAMI hAya te mAnya, samakita Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 3-ju kenuM? evA cothamalajI, manAlAlajInAM samakita nahi. AmAM kAlu jInuM-bhIkhamajInuM samakita te mithyAtvanA mugaTeja che. samyaka cIja kaI? zAstrAnusArI pariNati. AthI pitta tatta eTale jinezvare kaheluM te tatva. DelAnuM, vidyAzALAnuM ke dhama zALAnuM samakti tevuM ucarAvatA paNa nathI. pAMjarApoLanuM saMmati nathI. badhA eka ja rIte samyakUva ucarAvaze. kayuM? frivord tAra jinezvare kaheluM te tatva. emAM DelA vigerene ghusADavAnuM hatuM nathI. samyaktva eka ucarI lIdhuM ke phalANane pakaDyo tethI samyaktva AvatuM nathI, paNa mithyAtvane mugaTa lavAya che. zAstrAnusArI je kAMI hoya te samyaktvane kabUla che. samyaktvane marma - je vakhata darzana mehanIyane kSopazama thAya, je vakhate graMthi bheda thAya, aMtarakaraNAdi karavAthI upazama samyaktva Ave, kSAyika ke kSApazamika samyakatva Ave te sarva vakhate eka ja siddhAMta thAya ke "jinezvara kahe teja tatva che. ApaNAmAM eka vastu pracalita thaI hoya ne kadAca enAthI virUddha zAstramAM mAlama paDe te "zAstrIya vastu tamArI pAse rahevA do." "zAstramAM nikaLyA pachI paNa nirNaya karavAne amAre haka che." "ATalA varasa sudhI Ama karyuM, have kema karIe." Adi dhAravuM te te mithyAtvano mugaTa che, temAM bacAva nathI. gautamasvAmIjIe pacAsa varSa yajJa karyA, paNa tatva jANyuM eTale pacAsa ke paMcAvana varSanI paNa pravRtti naDI? nahi. sarvajJapaNe prasiddha thaelA te yajJanA adhipati ne sAmA pakSamAM AgevAna thayelA temaNe kevI rIte mUcha nIcI karI haze? mithyAtvanI haiyatAne nirNaca eka vakhata lAkha rUpIA kharacI hIre lIdhe heya pachI kadAca te sAkara che ema nirNaya thAya te bajAramAM dekhADavA jAva kharA? nirNaya thayA pachI lAkha kharacyA hoya te paNa sAkara mAlama Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 Agamata paDe te pheMkI daIe chIe. kheTe rUpI mAlama paDe pachI kApI na nAkhe te gunegAra. radI na kare te gunegAra. te pachI ahIM cheTuM, zAstrathI virUddha, kharAba, mAlama paDyuM te manAya kema? kheTe rUpIye kerANe ke gokhalAmAM rAkhe te paNa sajApAtra thAya che ne temAM bacAva cAlatuM nathI. jyAre Ama kheTe rUpIye gokhalAmAM rAkhIye te paNa gunegAra, te asatya ne khoTuM mAluma paDayuM te pheMkI na nAkhIe te zAsanane aMge gunegAra nahIM? ApaNane kazuM te kAma na lAge, eka rUpiyA jevI cIja khetI rAkhavI pAlavatI nathI. vyavahAramAM levI te vAta judI. te beTI cIja jANavAmAM Ave tene tamArI kathaLImAM rAkhe kharA ? jUThI jANa pachI kerANe mUkavI paDe ne tene rada karyo ja bacI zake. te vAta rahevA de. mULamAM Ave. khoTAne paDakAravAnI jarUra samyakta thayA pachI huM kema vartu chuM? te vAtane saMbaMdha nathI. AraMbhAdikamAM tame vartalA che. amArA AraMbha, parigraha ne viSayakaSAyane bacAva nikaLe che kharo? ema dhAre tene ja artha mithyAtva. AraMbhAdikamAM DUbI gayA che temAM kharAba buddhi rAkhavI ja joIe. amArI Asakti chUTatI nathI, meha-mamatA cheDI zakatA nathI, paNa raste A che. samyaktva pachI pitAnA AcaraNa ne sthitine bacAva heya nahi. pitAnI pravRtti tarIke bacAva heya nahi. A te azakya che mATe kema karIe? amAre kuTuMba paisA choDavA pAlavatA nathI, ema bacAva na cAle. tamArI azakyatAne, pravRttine vacamAM lAvavAne tamane haka nathI. vacamAM lAve te tyAM mIThuM che. samakitamAM zUnyatA che. calaNamAM beTe sikko rahe ja nahi. tame jUThAne khullA karo ke temanI sAmA thuMkavA paNa taiyAra na thAo ! tema na kare te samyaktvane aMge zikSApAtra che. lenAra jaIne le e bacAva temAM na cAle. mATe rUpiyAnI mAphaka khIlI kema na mAre! tyAM khIlI mAravI Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 3-ju e eka ja savAla rahe che. tema ahIM jene samyaktva thaeluM hoya te kheTAne khIlI ThekI jAhera na kare te gunahegAra che. samyakatva eTale? samyaktva ahIM keIna upAzrayanuM ke gharanuM nathI. tethI zikhAgori tatta' kahe che. e lekane sArA tarIke aMgIkAra karAvavuM che. jyAM samyaktva thaI pariNati sudharI. jema cera maTI rakSaka thAya, dezadrohI maTI dezabhakta thAya te vakhate cAlAkI, akkalane huMziyArI je zrApa samAna hatA te ja AzIrvAda samAna thAya. samyaktva pahelAM je akakalane upaga AraMbhAdikamAM thatuM hatuM te ja samyaktva pAmyA pachI pitAnI akakala, huMziyArIne upayoga AtmakalyANa mATe kare. samyaktva thAya eTale dhyeya karmakSaya, kevaLajJAnAdika prAptinuM ja dhyeya hoya. tevA jJAnane zuddhajJAna kahevuM temAM navAI zI? samyaktva prApta thavAnA kSaNe pUrve je ajJAna hatuM te jJAna thayuM. ahIM samyaktva pAme te vakhate akakala, cAlAkI ne huMziyArI AtmAne AzIrvAda rUpa thAya che. samyaphajJAna ane samyaktva sahabhAvI che. eka sAhakAra ne dezarakSaka anukrame cera ne dezadrohI thAya te tenI akkala vigere pUrve je AzIrvAda samAna hatAM te zrApa samAna thayAM. tema samakitavALe hoya te mithyAtvamAM jAya che tenAM jJAne paNa zrApa samAna thAya. AtmAne zApazama thAya tyAre mati, zrata, avadhi te hita karanAra thAya. enA e ja palaTAI jAya te zrApa samAna. je kSaNe mithyAtva te kSaNe ajJAna. te ajJAna paNa samyaktvanA kSaNe ja jJAna. AthI samyaktvane jJAna e be te eka ja sAthe heya. vaphAdArI ne AzIrvAdapaNuM jeDe heya. dehabuddhi ne zrApa joDe ja heya. kehavAge thaye te zrApa samAna nathI tema nahi bane. vaphAdArI sAthe ja AzIrvAdapaNuM hoya. je vakhate je jinezvaranA kathanene vaphAdAra thAya tene te vakhate ja Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata samyaktva. AthI samyaktva heya te ja jJAna, mithyAtva heya te ajJAnaA hakIkata tatvathI samaje. have samyakatva ne jJAna e be sAthe ja che. mithyAtvI samyagU jJAnavALe na hoya. have samyaktva ne jJAna te bene saMbaMdha che ne tethI samyaktva sAthe jJAna mAnavuM ja paDe, te paNa dezavirati ane sarvaviratinI kriyAne AvavAmAM nava palepama ane saMkhyAtA sAgarepamane AMtare che, paNa teTalA vakhatamAM jarUra viratimAM dAkhala thAya. bIje manuSya bhave jarUra virati maLe, tethI zAstrakAra ekathI bIjo manuSyabhava aviratimAM rAkhatA nathI. kAM te virati le! kAM te mithyAtva le. e sivAya bIjo rasto nathI. bIje manuSyane bhava virati vagarane cAlu samakitavALAne hAya nahi. AthI bIjA bhave virati jarUra. samyaktva javAthI mAne ke na thAya te paNa ardha pudgalaparAvarte paNa mokSa maLavAne hoya te virati AvyA pachI ja mekSa maLe. AthI samyagdarzana ne mekSa vacce AMtaruM niyamita karyuMpaNa temAM samyaphacAritra jarUra AvI jAya. AthI samyagdarzana ne samyagajJAnanuM ja phaLa mekSa kahI zakAya nahi. ekalA cAritramAtrathI paNa mekSa thato nathI. tyAre samagradarzanane jJAna pachI thAya tethI ja, samyakracAritra paNa samyagadarzana jJAnapUrvakavALuM ja heya. ekaluM jJAna, ekalI kriyA saMpUrNa phaLa detAM nathI, tAkAta hoya te saMmilita darzana-jJAna-kriyAnI ja che saMpUrNa phaLa karavAnI tAkAta be ke traNamAMthI ekemAM nathI. samyagajJAna eTale AtmAne zAyika guNa. te pachI upadezanuM kAma nathI. upadezanuM kAma kSApazamika jJAna hoya tyAM sudhI ja che. vaLI kSApazakijJAna kSAyicAritra thayA pachI paNa kAmanuM nathI. ne lApazamika jJAna, darzana, cAstri te kriyAne AdhIna ja che. have te kriyA kema karavI ne zuM phaLa maLe te agre.. Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nU mana ke kema hA + ? ( zrI dazavaikAlika sUtranuM mahattva) ArAdhaka bhAvanI keLavaNI mATe khUba ja upayAgI zAstrIya bhAkhatAthI bharapUra mananIya lekha '' (keTalAka sujJa vAcakeAnA AgrahathI " zrI siddhacakra ' ( varSI 3, aMka 5)mAMthI mananIya A lekha ceAgya sudhArA sAthe Apela che. OM) jainajanatAmAM dazavaikAlika nAmanuM sUtra sArI rIte prasiddha che, jo ke te dazavaikAlikasUtra je munimahArAjane mATe zrutakevalI mahArAja zrIzayya MbhavasUrijIe uddhayu che, te munimahArAjanI dIkSAnI ane te sUtrane adhyayana karavAnI vaya mAtra ATha varSanIja che eTale ke te zrIdazavaikAlikasUtranI racanA cAritrane lAyakanI jadhanya uMMmaravALA mATe thayelI hAI te racanA ghaNI ja TUMkIDhAya e svAbhAvika che, temaja te bALakanI ATha varSanI vaye dIkSA lIdhI tyAre AyuSyasthiti vicAratAM bhagavAn zakhya bhavasUrijIne bALakanuM AyuSya mAtra cha mAsa bAkI che, ema mAlama paDayuM ane tethI tevI ATha vaSa~nI uMmare dIkSita thaelA ane mAtra cha mahinAnA AyuSyamAM sayamamAga'nI ArAdhanA kare te muddAe te dazavaikAlika sarakhA laghusUtranI racanA karavAmAM AvI che. e dazavaikAlikasUtrane digaMbarA paNa sarvAsiddhi vagere TIkAmAM anaMgapraviSTa sUtra tarIke jaNAve che, ane tene paramamAnya zrutasAgarane eka aMza gaNe che, chatAM AzcaryanI vAta che ke digaMbara matavALA AgamAnA vicchedya mAnavAnI dhUnamAM tevA dazavaikAlika sarakhA nAnA anaMgapraviSTa sUtranA paNa viccheda mAnavA tarapha dorAI gayA che. khArIka dRSTithI vicAranArAone te te digabarA taraphathI dazavaikAlikanA vicchedanI kahevAtI vAta te dazavaikAlisUtra hajAro jage para hAjara hAvAthI gappa jevI ja lAge, pazu sthULardaSTithI vicAra Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata karanArAo paNa digaMbaranA pUrvAcAryo tarapha ghaNI ja dhRNAnI najarathI jue, kAraNake te digaMbaramatanA dhuraMdhara gaNAtA AcAryo eka ATha varSanA chokarAe cha mahinAmAM abhyAsa karAya e dazavaikAlika nAmane A Agamane nAne aMza paNa sAcavI na rAkhyo teonI Agamabhaktine mATe zuM kahevuM te vanacanA viSayanI bahAra che. vAstavika rIte te sthaLaSTivALA paNa dazavaikAlikanA vicchedanI vAta sAMbhaLIne spaSTapaNe samajI zake ke che laghuvayanA sAdhune thoDI mudatamAM bhaNavAlAyakanuM dazavaikAlika nAmanuM zAstra samartha AcAryo ke tenA anuyAyIone sUtra na mAnavAnuM hovAthI vicchedanA nAme caDhAvI dIdhuM evI rIte je ke digaMbaratavALAone te dazavaikAlika sarakhA laghuzAstrane paNa mAnatA nathI, te paNa jainazAsananA dareka zraddhALuo temaja te zAsanamAMthI nIkaLelA bIjAo paNa te dazavaikAlikasUtranI babara mAnyatA rAkhe che, AvA dazavaikAlikasUtranI utpattinA mULakAraNabhUta laghumunine manaka kahevA ke mahAna kahevA e lekha jarUra vicAravA lAyaka thaI paDaze. 1 je kuLanI aMdara jaina dharmanA sarvathI saMskAra na hatA tevA kuLamAM mahApuruSa manakanI utpatti thavAnI hovAne lIdhe jANe prabhavasvAmI mahArAje dikSAvastunuM bIja vAvyuM hoya tema jene mATe banyuM te, muni manaka-manA kema kahevAya ? 2 je laghumuni garbhAvasthAmAM paNa mAtA paNa na oLakhI zake tevI sthitimAM hatA, teve vakhate jene ghera dIkSAnI vastunI chAyA paDI, te muni manaka-munApha kema kahevAya? 3 je muni mAtA paNa barAbara na jANI zake tevI sthitie garbhamAM hatA tyAre dIkSA vastuthI kalezanI haLImAM saLagatA kuTuMba hAyapeInI lIlA bhajavI dIkSAvastu vyApaka banAvI dIdhI, te muni manaka-manA kema kahevAya? Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 3-ju 4 dIkSAnI virUddhatAthI uddhata banelA kuTuMbe jeozrInI mAtAne dravyadayAnA dIrgha niHzvAsathI garbhaviSayaka prazna karyo ane dIkSAvastune prasarAvI, te muni manaka-manA; kema kahevAya ? 5 je munirAjanI mAtAe te dravyadayAnA dAbaDAvALA dile jAna kuTuMbane garbha saMbaMdhI praznanA uttaramAM manAka eTale mAgadhImAM "manapha" ema kahyuM, te muni manaka-manA kema kahevAya ? 6 je muni mahArAjanI mAtA, pitAnA dIkSitapaNane lIdhe patinA viyoge paNa saubhAgyanAM cihno dhAraNa karatI hatI, te muni manakamanA kema kahevAya? (ahIM samajavA jevuM e che ke AcArya mahArAja zayyabhavasUrie saMsAra trividhe cheDI dIdho che, chatAM saMsAravALAoe temane kuTuMba-mAlikImAMthI kADhI nAkhyA nathI, ane e ja kAraNathI saMsAramAM rahelI ekalI mAtAnI rajA vinA paNa nAnI ATha varSa jevI uMmare ghaNA keza dUra nAsI jaIne lIdhelI dIkSAmAM ziSyaniSphaTikA gaNAI nathI.) 7 je munirAje phakta ATha varSanI uMmare dIkSAnI bhavitavyatAnI preraNAthI ja hoya nahi te mAtAne saubhAgyapaNAne aMge "mAre pitAM kayAM che?' e prazna karyo, evI anukULa bhavitavyatA vALA munirAjane manakarmanAka kema kahevAya? 8 je munirAja mAtra ATha varSanI vayanA hatA te vakhate mAtAe durlabhadhipaNAnI lAyakane zobhe evA vAkyo kahyAM ke luccA, pAkhaMDI zramaNa (sAdhu) tArA bApane bharamAvIne uThAvI gayA che AvAM vAkyo mAtA taraphathI sAMbhaLyAM chatAM paNa jene zramaNa bhagavaMta tarapha sadbhAva thavAne mATe zramaNa banelA pitAnA pitA tarapha lAgaNI derAI e munirAja manaka-manA kema kahevAya? Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata 9 je munirAja ATha varSa jevI nAnI vayamAM zramaNa bhagavaMta thaelA pitAne maLavA mATe mAne pUchaLyA sivAya zaheramAMthI nIkaLI jAya, e muni manakarmanAka kema kahevAya? 10 je munirAja ATha varSa jevI nAnI vayamAM zramaNa bhagavaMta banelA pitAne mATe ekalA ghaNuM gAu sudhI cAlI nIkaLe te munirAja manakarmanA kema kahevAya? 11 je munirAja ATha varSanI laghuvaye mAtAne pUchyA sivAya chAnA mAnA zaheramAMthI nAsIne keI keza dUra rahelA zaheranI bahAra acAnaka zramaNa banelA pitAne ja maLe, tevI anukULa sAmagrIvALA munirAja manakane mApha kema kahevAya? 12 je munirAja laghu uMmaramAM nahi oLakhelA evA paNa zaheranI bahAra maLelA zramaNa bhagavaMta thayelA pitAne vaMdana karavAne bhAgyazALI thAya, te munirAja manakarmanA kema kahevAya? 13 je munirAjanI jijJAsA pitAnA zramaNa bhagavaMta evA pitAne maLavAnI hovAthI vAstavika rIte pitA chatAM paNa temane pitA tarIke nahi jANavAthI mArA pitAne tame oLakhe che? e prazna karI pitAnI pAse ja pitAnA praznane pUchavAnI hiMmata dharAvanAra munirAja manakarmanA kema kahevAya? 14 je munirAja laghuvayanA hovAthI temane temanA pitA ja pitAnI pitA tarIkenI khabara detA nathI, paNa zarIra ane jIvanuM judApaNuM AgaLa karI zayyabhavane AtmA tarIke gaNAvatA belanAra evA zarIranI vaktApaNAnI pariNatine AgaLa karI te tArA zaabhava pitA mArA eka abhinna mitra che ema jaNAvavAmAM AvyuM, te munirAja manakarmanAka kema kahevAya? 15 je munirAja lagvayanA chatAM pitA chatAM paNa nahi oLakhA elA khuda zayyabhava AcAye pitAne maLavAnuM prayojana pUchayuM Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 3-ju tyAre svataMtrapaNe dIkSA levAne abhiprAya spaSTa karyo, e munirAja manakarmanAka kema kahevAya ? 16 je munirAjane pitA tarIke nahi oLakhAelA evA zayyabhava AcArye pitAnI pAse dIkSA levAne Agraha nahi rAkhatAM te zayyabhava AcAryanI pAse dIkSA levAnuM kabula karyuM, te munirAja manakarmanA kema kahevAya? 17 je munirAja laghuvayanA ane pitAnI pAse dIkSA levAnA abhiprAyavALA chatAM paNa ajANyA evA zayyabhava AcAryanI sAthe dIkSA levA upAzraye Ave che, te munirAja mataka-manApha kema kahevAya? 18 je munirAja laghuvayamAM paNa ajANyA evA zayyabhava AcAryanI sAthe upAzraye AvI pitAnI zedha bhUlI jaI mAtra zramaNa paNane ja vadhAvI le che, te munirAja manakarmanA kema kahevAya? 19 je munirAjanI laghuvaye dIkSA thayA pachI laghuvaya chatAM paNa A A munirAjanuM AyuSya keTaluM che? evuM tapAsavAnI zayyabhava AcAryane vRtti thaI, te munirAja mana kema kahevAya? 20 je munirAjane mATe chellA dazapUrvIe ke chellA caudapUrvIe karAtuM uddhAranuM kArya chellA nahi evA zayyabhavasUrijIe karyuM, te munirAja manaka manA; kema kahevAya? 21 je munirAjane mATe vikAla thatAM paNa sUtrane uddhAra karavAmAM Ave, te munirAjane manaka manApha kema kahevAya? rara je munirAje zayyabhavasUrijIe uddharelA dazavaikAlika zAstrane cha mAsa jevI mudatamAM abhyAsa saMpUrNa karyo, te munirAjane manaka manA; kema kahevAya? Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamajayota 23 je munirAje ATha varSa jevI laghuvaya chatAM paNa cha mAsamAM saMyamanI yathAsthita ArAdhanA karI, te munirAjane manaka manApha kema kahevAya? 24 je munirAjane cha mAsamAM yathAsthita saMyamanI ArAdhanA thavA mATe zrIzaSyabhava AcArya sarakhA putravatsala pitAe putra tarIkenI jAherAta na karI,e munirAjane manapha manAka kema kahevAya? 25 je munirAjanI laghu ane laghuparyAye ArAdhanA thaelI hevAthI zayyabhava AcArya sarakhA grutakevalI mahArAjane paNa AzcaryanI sAthe AnaMdanA AMsu Ave, te munirAja manaka manA kema kahevAya? 26 je munirAjanI ajJAtaguruputrapaNAnI sthitine jemanA kALa pachI jANIne yazobhadrasUrijI vagere samarthana AcAryAdikene paNa vaiyAvacca vigere karavAne lAbha na maLe temAM pazcAttApa thAya, e munirAjane manakarmanA kema kahevAya? 27 je munirAjane AcArya mahArAja zaabhavasUrijI sarakhAe che mAsa sudhI abhyAsa karAve, chatAM te abhyAsanuM zAstra je dazavaikAlika te sUrIzvarajI pAse satata sevAmAM rahevAvALA zro thazebhadra mahArAja vigerene paNa jANavAmAM na AvyuM ane tene abhyAsa cha mAsa sudhI karAvyuM ane karyo, e munirAja manaka-manA kema kahevAya? 28 je munIrAjanA cha mAsa jeTalA TuMka samayamAM ArAdhanApUrvaka kALadharma thayA pachI tene mATe uddharelA dazavaikAlikanuM saMharaNa karavAne mATe zayyabhavasUrine vicAra zrIyazobhadrasUri vigere zamaNusaMghe vinaMti karI rekI dIdhe, e munirAja manapha-manAku kema kahevAya? Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 3-ju 2 je munirAja dazavaikAlikanA bahAne pAMcamA ArAnA cheDA sudhI pitanI sattA sAbita karaze, te munirAjane manaka-manA kema kahevAya ? 30 je munirAja mAtra ATha varSanI vaye dIkSita thayelA ane kevaLa cha mAsa jeTalA TuMka vakhata sudhI cAritra paryAyamAM rahelA chatAM temane nAme caudapUrvadhara grutakevalI zayyabhavasUrinI prasiddhi thAya ane manakapitA tarIke zrIparyuSaNAkalpa vigeremAM sthavirA valImAM lakhAya, e munirAjane manaka-manA kema kahevAya? PC mAsika saceTa vyAkhyAo 0 ajJAna = viratine upAdeya na mAnavI. 0 aNuvrata = bhAgatA coranI vaMgeTI. 0 AcAra = vicArane bApa. zAsananuM mULa. . A - 0 viSaya = mokSamArganI ADa. 0 kartavya = avaguNa upara dveSa. -zrI sthAnAMgasUtra vyAkhyAne bhA. 1 mAMthI Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. [ pa dha rA ja UR . che zrI paryuSaNa parva nuM rahasya che ( pUjyapAda Agama ddhAraka AcArya devazrIe prasaMge prasaMge te te parve ane prasaMganuM mahatva "siddhacaka" mAsikamAM svataMtra lekha nibaMdharUpe jaNAvela che, keTalAka sujJa vAcakenI sUcanAthI tevA lekhemAMthI cUMTIne ApavAnuM vicAryuM che, te mujaba visaM. 1991 zrAvaNa vada 0))nA "siddhacaka" (varSa 3, aMka 22)mAMthI A lekha vyavasthita karI raju karyo che. 40) jainetaremAM paNa prasiddha paryuSaNa parvanuM viziSTa kartavya jainajanatAmAM meTAmAM moTuM gaNAtuM parva paryuSaNa parva che, ane te parva jemAM gAmegAma ane zaherezahera evI mahattA ane ADaMbaranI sthitithI ujavAya che ke Itara jene jenenA bIjA jJAnapaMcamI, oLIjI vigere tahevArane jainajanatAnA tahevAro tarIke oLakhatA nathI, paNa jainetaramAM AbAlagopAla sudhInA leke jenA paryuSaNane sArI rIte oLakhe che, ane tethI paryuSaNa AvavAnA hoya tyAre zrAvakenA pajuSaNa AvavAnI taiyArI thaI ema bele che, ane paryuSaNa Ave tyAre zrAvakanA paryuSaNa AvyAM ema kahe che, arthAt samagra lekamAM prakhyAti pAmela e kaIpaNe je jenene tahevAra hoya te te mAtra paryuSaNane ja tahevAra che. Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 3-ju AvI rIte leka ane lekensara baMnemAM prasiddhine meLavela paryuSaNane tahevAra chatAM tenI ArAdhanAne mATe yathAgya rIte zrI caturvidha saMghe taiyAra thavuM joIe, ane prativarSa jema jema evI uMcI ucI rItie paryuSaNane tahevAra ujavAze te thaelI prasiddhimAM kAMI paNa vadhAro thaze ane te Takaze. je zrIsaMgha ArAdhanA kare che temAM jaNAtI guTione dUra karaze nahi, te te parvane laukika ane lekettara baMnemAM prasarele mahimA dinapratidina hAni pAmaze ane tethI zrI caturvidha saMgha te parvanI utkRSTa ArAdhanAne meLavavAmAM cUkaze ane anya lekamAM paNa ke tenI anumodanA karIne bhavAMtare dharmanI prApti mATe be dhibIjanuM sthApana je karatA haze te sarva sUkaze, tethI keIpaNa prakAre paryuSaNanI mahattAne sAcavanArI ane vadhAranArI evI ArAdhanAmAM prativarSa vRddhi thavI ja joIe. jainazAsanamAM paryuSaNa eja dIvALI che. A paryuSaNa parva eja sAmAnya rIte jainazAsananI dIvALIne divasa che. jagatamAM jema dIvALIne aMge te Ave te pUrve gayA varSanA badhAM khAtAM cakakhAM karavAM paDe che, ane navAM khAtAM ja lakhAya che, tevI rIte jainazAsana ke je melanA pAyA upara ja racAeluM che, ane kaSAyanA hAsarUpI svarUpane dhAraNa karanAruM che, te jainazAsanamAM cAhe te sAdhusAdhvI hoya ke cAhe te zrAvakazrAvikA hoya paNa te sarva mahAnubhavoe A paryuSaNanA vakhate AkhA varSamAM banelA kaSAyone hisAba A paryuSaNanA aMte divase cekhe karavAne che. cAhe te gayA varSanA paryuSaNa pachInI rAte ke cAhe te paryuM paNane pratikamaNanI pahelAM ke te baMnenI vacamAM keIpaNa prakAre kaSAdaya thayo hoya te te sarvanuM kSamApana A paryuSaNane dahADe jarUra thavuM ja joIe. jagatamAM jema cAhe te kArtika mahine navuM Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para AgamajjAta khAtuM paDayu` hAya, cAhe tA bhAdaravA-mAsAmAM navuM khAtu paDayuM hAya ke kArtika ane AsAnI vacce keIpaNa vakhate khAtuM paDayuM hAya, paNa te badhAM khAtAM dIvALIe ceAkamAM karI navA varSanI navI vahImAM navArUpe ja lakhAya che, tevI rIte ahIM jainazAsanamAM paNa eka paryuSaNathI khIjA paryuSaNanI vacce thaelA kaSAyAdaya paryuSaNAne divase vAsarAvI devA ane bIjAne vAsarAvavAnI sagavaDatA karI ApavI. khamAvavAnI mAphaka zamavAnI jarUra che. vAcake e dhyAnamAM rAkhavuM ke jainazAsananI aMdara ekaluM khamAvavuM eja tatva tarIke mAneluM nathI, paNa khamAvavAnI sAthe khamavuM e pazu tatva tarIke ja manAeluM che, arthAt khIjA manuSyane varSanI aMdara thaelA ApaNA aparAdheA khamavAne jeTalI lAgaNIthI kahevuM teTalI ja alke tethI vadhAre lAgaNIthI je jIvAe ApaNA aparAdha karyAM hoya te jIvAne kSamA ApI, te aparAdhanuM kA banyuM che, chatAM pazu banyuM ja nathI evI sthitimAM ApaNA AtmAne lAvavA joie. yAda rAkhavuM ke kSamApanAneA pahelA pAyA pAtAnA AtmAne khamavAnA che. je manuSya anya jIvAnA aparAdhAne mApha karavAne taiyAra nathI, te manuSyane pAte karelA aparAdhAnI anya jIvA pAsethI mAphI mAgavAnA muddala haka nathI, A parama punita paryuSaNA parvanA lettaramAM je mahimA prasarelA che, tenI vAstavika jaDa A kSamApanA ja che, ane tethI zrI caturvidha saMghe A paryuSaNA pavanI mahattA jALavavA khamavA ane khamavAmAM eka sarakhA rasavALA thavuM ja joIe, ane te divase koI paNa prakAranA vaira-vidha vAsI rahevA joI e nahi, vairivarAdhane vAsI rAkhanAra saDelA pAna jevA zAstranI maryAdA pramANe tA je keI sAdhu paryuSaNA pahelAMnA vairivarodhane jo paryuSaNa pachI keIpaNu vakhate khele tA zAstrakAra Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 3-ju spaSTa akSaramAM jaNAve che ke zAsananI kaI paNa vyaktie te virodhanI vAtane bolanAra vyaktine spaSTa zabdomAM jaNAvI devuM ke he Arya! A tamAruM vAsI vairavirodhanuM vaktavya kaI paNa prakAre gya nathI. arthAt AvI rIte vAsI vairavirodhane aMge belanArA tame nAlAyaka Thare che. evuM kahevA chatAM paNa je te pitAnI nAlAyakI baMdha kare nahi, te zAstrakAra sApha akSaromAM jaNAve che ke jema pAnanA karaMDIAmAMthI je je pAna saDeluM mAluma paDe tene tene tenI bahAra kADhI ja nAkhe che. tevI ja rIte A vAsI kaSAyanI bAbatane belanAre jainazAsanarUpI pAnanA karaMDiyAmAM saDelA pAna jevo che, mATe tene zAsanathI dUra karI de. jainazAsananA jagatamAM jAya ke kayAmatane divasa karyo? A vastu samajanAra manuSya spaSTapaNe samajI zakaze ke musalamAna ane krizciyana lekene kyAmata ane nyAyane divasa AkhI duniyAnA cha marIne ghera ke kabaramAM gayA pachI kaI kALAMtare Avaze, paNa jainazAsananA nyAyane divasa to dareka varSe AvI rIte paryuSaNane mATe niyata thaele che. kSamApanA snehIone ke virodhIone? A vastune samajanArA chatAM paNa keTalAka te vastune oLakhAvanArA zabdone durUpayoga kare che, jema ke I mUrkha chokarAe pitAnA paMDitapitA pAse sAMbhaLyuM ke mAtRvata varApu arthAt jagatanI sarvastrIo tarapha pitAnI mAtAnI mAphaka vartana rAkhavuM joIe. A vAkya kahevAne bhAvArtha e hatuM ke jema putrane mAtA tarapha keI paNa prasaMge kaI paNa kALamAM, keI paNa prakAre vikAra buddhi thAya nahi, tevI rIte jagatanI koI paNa strIne kaI paNa prasaMgamAM keI paNa avasthAe vikRta avasthAvALI dekhIne kaI paNa Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata prakAre vikAravALA thavuM nahi. AvA arthavALA vAkyane te mUrkha chokarAe sAMbhaLyuM ane te vAkayane megya lAvArtha na letAM ulaTa bhAvArtha lIdhe, ane anya strIonA meLAmAM paDI tenI chAtIe hAtha lagADavA mAMDyo ane lekenA ThapakA ane mAra khAvAnA prasaMge pitAnuM vAkya mAtRvata parApu evuM je zIkhavADAeluM hatuM te kahevA lAge, ane jaNAvyuM ke mArI mAnA khoLAmAM paDIne huM stanane grahaNa karuM chuM. AvI rItanI sAcA vAkayanA durapayoganI sthiti vartamAna zrIsaMghamAM paNa ghaNI pravartI gaI che. kSamApanAnA page lakhavAnI paddhati ne tenuM kAraNa zrIsaMghe sAMvatsarika pratikramaNa ke je bAra mahinAnA denuM paDikamaNuM che, te karatAM caturvidha saMghane pratyeka khAmaNAne vakhate khamAvyA, tathA AcArya, upAdhyAya, ziSya, sAdharmika, kula ane gaNa e sarvane tathA zramaNa saMghane hAtha joDIne vaLI jagatanA sarva jIne pitAnA AtmAmAM dharmanI bhAvanAnI hayAtI che, ema jaNavavApUrvaka gAyAMya kakSA e sUtra kahIne khamAvyA. chatAM jeo kSetrAMtare heIne teonI sAthe sAkSAt kSamApanA te pratikramaNamAM temanI hAjarI na hovAthI banI nahi, teone kSamAnI Apa-le mAlama paDe nahi, mATe te mAlama paDavA kSamApanAtrikAo lakhavAnuM thAya te aghaTita na hoya, chatAM te patra lakhavAnI hAlanI rIti te ghaNI ja aghaTita che. kemake jeonI sAthe bAre mahinAmAM eka paNa vakhata besavuM ke belavuM paNa thayuM nathI, tevAonI upara khamatakhAmaNane nAme page lakhAya che, ane tene kharo artha jamAta khAmaNAmAM nahi paNa mAtra prIti ke je mekSaprAptine mATe ghaNI ja ochI anukULa thAya tenI vRddhine mATe ja te patrane upayoga thAya che. vaLI jenI sAthe kAMI paNa bolavuM thayuM che ane tethI te sAmA Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 3-ju paN dhaNa ke ApaNane khoTuM lAgyuM che athavA TheSa thaye che, evI AsA. mIo kheLIne hajAra manuSyamAMthI eka paNa manuSya patra lakhate hoya ema jaNAtuM nathI. kSamApanAnA lakhAyela pAne paNa durUpayega vaLI kevaLa khamavA-khamAvavAnI buddhinA IrAdAthI ja je patra vyavahAra karavAmAM Ave che, te patravyavahAra paNa ghaNuM jene khamavavAnuM kArya te dUra rahyuM, paNa teja patranuM lakhavuM je uttara na Ave te vairavidhanI agnine saLagAvanAruM thAya che. te saLagAvanAra manuSyanI eTalI paNa buddhi nathI pahoMcatI ke je te tArI khamAvavAnI pavitra buddhithI patra lakhyo che, te pachI te sAmo manuSya patra lakhIne tArA aparAdhanI kSamA kare agara patra lakhyA vagara kSamA kare athavA te aNasamajane lIdhe kaSAyanI zAMti na karI kSamApanA na kare, to paNa tuM pite kSamApanAnI kriyAne ArAdhakaja che, ane eTalA mATe tevA manuSyae go 3vasamarU ta Athi mArAphanA e vAkaya barobara dhyAnamAM rAkhI pite khamAvanAra hovAthI ArAdhaka ja che, te lakSyamAM levuM joIe. jo evI rIte potAnI ArAdhanA mATe pitAne zAMta thavAnI jarUra che, te pachI pote ApoApa zAMta thavuM ane jenI sAthe kAMI paNa virodha thayela hoya tenI upara karelI kSamApanAne kAgaLa lakhe, pachI tene patra na Ave te paNa pite te sarvathA Agamane anusAre ArAdhaka ja che. patravyavahAranI prathAe karelI upAdhi vaLI A paryuSaNa parvanA khamatakhAmaNanA patrane sAdhuone tyAM Dhaga thAya te temanI nirUpAdhipaNanI sthiti samajanArAoe samajavuM joIe ke te vyAjabI thatuM nathI, ane je hakIkata barobara samajavAmAM Avaze te lekhaka pite patra lakhIne pote khamAvavAnI pharaja adA karI che, ema mAnIne AnaMda pAmaze. evA AnaMdanA kAryamAM munimahArAjAe taraphathI patra kadAca na paNa Ave Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata ane bahulatAe lakha paNa teone ucita nathI, tema chatAM jeo patranA uttara na AvavA mAtrathI pitAne khoTuM lAgavAnuM jaNAvI saMvacharInA kAgaLanA khamAvavAnA pratyuttaranI IcchA ke jAherAta karavI, te kaI paNa zraddhAsaMpannane ucita nathI. paramahaMta mahArAjA udayananA khAmaNuM dhyAna rAkhavuM ke A paryuSaNanA sAcA khamatakhAmaNane aMge ja siMdhu-sauvIranA mAlIka udAyana mahArAje caMDaadyatana mahArAjAne yuddha karIne jItI lIdhele Akhe mALavA prAMta pAchA Ape hate. ane gugArIne aMge kapALe kareluM cihna dabAvavA ratna, maNi, suvarNane paTTa baMdhAvyuM hatuM. AvI rItanI khamatakhAmaNAnI sAcI sthiti samajIne paryuSaNa parvane mahimA vadhAravA tathA pitAnI thatI ArAdhanAne mArga sApha karavA sAcI rIte khamavA ane khamAvavAnA rastA levA joIe. mAmika vAta * Azrava-baMdhanA sarvathA heyapaNane che ane saMvara-nirjarAnA upAdeyapaNane khyAla kha pachI vyavahArathI ratnatrayInI utkRSTa che ke ArAdhanA chatAM vItarAga prabhunA zAsanathI dUra rahevAnuM thAya che. -"tapa ane udyAna"mAMthI Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma prApti kI durlabhatA (vi. saM. 1990 aSADha vada 9 mahesANAmAM pU. AgamatatvajJAnI bahathatagItArtha bhagavaMta dhyAnastha sva pU. Agama dvAraka AcArya devazrIe ajImagaMjanA bAbUleka vaMdanAthe AvelA, temanA mATe khAsa hiMdI bhASAmAM Apela pravacana pU. A. zrI hemasAgarasUrIzvarajI ma.zrIe, pitAnA saMgrahamAMthI mekalela, tene gya sudhArA sAthe ahIM akSarazaH prakAzita karyuM che. saM.) janma-karmakI anAdi paraMparA dhammarayaNassa jugmo0 zAstrakAra mahArAja zrImAm zAMtisUrIzvarajI mahArAja bhavyajIvoM ke upakArake liye dharmaratna prakaraNa nAmake graMtha meM pharamAte haiM ki : isa saMsArameM kaI jIva anAdi kAlase bhaTaka rahe hai, anAdi vinA sababa koI cIja nahiM hai. dRSTAMta kala dekha gaye. aMkura aura bIjakA paraspara kArya kAraNa bhAva hai. vinA bIja aMkura nahIM hotA hai, utpattizakti anAdi na hove to vinA bIja aMkura mAna liyA jAya, kiMtu donoM kI paraMparA anAdi se hai yaha mAnatA jarurI hai. __isI tarahase, janma maraNa-aura karmakA saMbaMdha anAdikAlase hai. janma bhI vinA karma kabhI nahIM hotA hai. karma janma se banatA hai isa, kAraNa se janma dekhane se karmakI kalpanA karanI paDatI he. karmakI pestara janma isa taraha kArya kAraNase janma-karmakI paraMparA anAdi mAnanI paDatI hai. ___mAnasika, vAcika, kAyika koI bhI pravRtti - suMdara yA asuMdara calatI hai, tabhI karma baMdhAtA hai, isa kAraNase mokSake TAima para ajogI guNaThANA mAnanA paDatA hai. kyoMki ayogIguNaThANA yoga vinAkA hai vahAM karamakA baMdha nahIM hai, vahAM mokSa mAnanekI aDacaNa nahIM AtI hai. Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata yoga pravRtti se karmabaMdha ___ zubha yA azubha mAnasika Adi pravRtti ho to puNya pApakA baMdha hotA hai. isI vAste bhagavatIjI sUtrameM prazna kiyA ki sayogIkevalI mokSa pAte haiM ke nahIM ? sayogI- mAnasika Adi pravRttivAlA vaha siddhI gati pAve yA nIMha ? to prabhune javAba diyA ki kabhI bhI kisI kAlameM bhI sayogI kevalI mokSa pAyA nahI, pAtA nahiM ora pAvegA bhI nahI. kyoMki sayogI panemA karmabandha hai. aura karmabandhakI dazAmeM koI jIva siddhigatimeM jA sakatA nahI haiM. ___aba dUsarI bAta samyaktvI jIvakA mokSa hotA hai arthAt samyagdRSTi jIva mokSa jarura pAyeMge e niyama hai. to phira e niyama kaise kiyA ki - saba hI samyagdRSTi ardhapudgala parAvarta jitane kAlase bhItara mokSa pAyeMge aura dUsarI tarka sayogIkevalI jo kevalajJAna pAye hai ve kaise mokSa na jAyeMge? yaha prazna ThIka hai, samajanelAyaka haiM. ___samakita dRSTi kA jo mokSa kahA hai, vaha bhaviSyameM dUsarI avasthAmeM mokSa pAyagA, samakita dRSTi huA bAda sarvavirati legA, kSavakazreNi caDhegI aura avasthAMtara ke bAda mokSa jarura jAyagA - isa hisAbase sayogI kevalI kI avasthAmeM ve kabhI bhI siddhi gati nahI pAveMge. alabata sayogI kevalI mokSa pAte hai, magara ayogI kevalI avasthA pAye pAda siddhigati pAte hai. jaba taka yoga hai taba taka karmakA baMdha hai, jabataka karmakA baMdha hai taba taka mokSa kabhI nahiM mila sakatA hai. mAnasika, vAcika, aura kAyikI pravRtti karmabandha karAye vagara rahetI nahiM hai, sayogI kevalIkI Akhira dazA taka koi koi pravRtti rahegI hI to bhAva caDhegA kese ? pahalese dUsare, dUsare se tIsare saba jagaha para caDhanA hove to nirjarA hotI hai, jisa samaya Apa bhAvakI vRddhi mAnoge usI samaya baMdha mAnanA paDegA. Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pust| 3baMdha-nirjarA kA samaya hareka samaya jIvako karmakA baMdha aura nirjarA donoM eka sAtha mAnI jAtI haiM. koibhI jIvako pratisamaya nirjarA ora baMdha donoM hI ho rahA hai, pUrva kAlakA karma bhogatA hai. bhogate kai samaya nirjarA jarUra hotI haiM. karmakA bhoktA hare samaya hotA hai. apana manuSyakA AyuSya, devatA devagatikA AyuSya hare samaya bhogatA hai. usa vakhata jarUra nirjarA karatA hai baMdhana. saMsthAna-saMhanana varNAdika saba karmakuM bhogate hai. itanI nirjarA jarUra karate haiM. sUkSma ekendriyakuM leMge to vo mI hare samaya nirjarA karatA hai. karama bhogane ke samaya nirjarA karatA hai. aba nirjarA mAna lI. baMdha bhI sAthameM mAna lenA paDegA. java taka e jIva calAyamAna hotA hai, kucha bhI kriyA karatA hai, AMkhakI pApaNakuM calAtA hai, utanI kriyA karanevAlA bhI 8-7-6-1 karmakA baMdha karatA hai. lekina vaha jIva kabhI abaMdhaka nahI manAtA he. pestara kA karma udayameM AtA he usakI nirjarA hotI hai. baMdha bhI hara samaya hotA hai, baMdha aura nirjarA eka samaya hara guNasthAnaka para mAnanA paDatA hai, to giregA yA caDegA. baMdha ora nirjarA donoM sAtha rahegA to giregA ki caDegA ? baMdha nirjarA kA vyAva0 darzana ___koThArameM dhAna bharA huA hai maNo baMdha nikAlatA hai - zera bhara DAlatA he - jarura vaha koThAra khAlI ho jAyagA, eka AdamI zera bhara nikAlatA he - maNa DAlatA hai, zera DAlatA he zera nikAlatA he - zera nikAlatA he ora kucha bhI DAlatA nahIM hai, to maNa kADhanevAlA yadi kucha bhI nahIM DAlatA hai to jaladI khAlI ho jAyagA, isI tarahase e koThArame karamakA DAlanA ora nikAlanA hotA he. Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata mahApuruSa cAritravAna dharma zukla dhyAna meM mazagula haiM ve apramatta dazAmeM zreNi prAraMbha karate haiM vahAM maNo baMdha nikAlate hai, kiMtu DAlatA hai thoDA aura avirati mithyAdarzanavAlA hai, josakuM saccI zraddhA bhI nahIM hai. pApaDaM pApa mAnaneke liye jo taiyAra nahIM hai. pApa kATane kI bAta to dUra rahI, magara pApakuM pApa mAnaneke liye taiyAra nahIM hai. vaha thoDA nikAlanA hai DAlatA hai jyAdaha. yAne nirjarA kama aura baMdha adhika karatA hai. mokSa mArga ke mAila sTona saDaka para mAilakA patthara lagAyA hai ki amuka zahara amUka mAila dUra hai, amadAvAdase mhesANA 43 mAila, Age calo aisA mAilakA patthara lagAyA hai, jisase rAhadArIkuM baDA saMtoSa hotA hai vinA mAilasTonake mArga kATanA baDA muzkela he. AzvAsana hotA hai ki itanA Aye, itanA rahA, isa AzvAsanase pA~va joradAra rahetA hai. isI taraha mahApuruSoMne mokSakI saDaka banAi hai umameM mokSake liye cAra mAila sTona banAye. patthara para dhyAna na deve ki kitanA AyA kitanA rahA! yaha talAza na kIyA jAya to ? calanevAlA jaldI thaka jAtA hai| dekhanevAlA dekha le ki itanA AyA itanA bAkI rahA. to calanemeM tejI AtI hai zAstrakAroMne mokSakI saDakapara patthara lagAye, jahAM samyaktva AyA vahAM 70 koDAkoDi sAgaropamakI mohakI sthitimeMse jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIyakI 30 koDAkoDi sAgaropamakI sthitimeMse, uDAkara eka koDAkoDikI bhI aMdara sthiti banA dI. mesANAse amadAvAda eka sarakhI hai Apa mesANA DIsAse, pATaNase, mAravADase yA dilhIse cAroM tarphase Aye kintu aba mesANAse amadAvAda 43 mIla rahA. idhara dekho aba mokSanagara eka koDAkoDa sthiti bAkI hai. aba e patthara kaunasA ? yaha socanekA hai ? Age vaDho jahAM dUsarA patthara AyA zrAvakapaNekA, vahAMpara zAstrakAroMne kaha diyA ki tuma nava palyopamakI sthiti kama karake Aye ho. Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pust| 3 tIsarA patthara sAdhupaNA - cAritrarUpa aba saMkhyAtA sAgaropabha kama huA, saMkhyAtA sAgaropama kama hue vinA kabhI sAdhupaNA nahIM AtA haiM. doMse nava palyopama taka zrAvakapaNA TheratA hai. naba palyopamameM baDAse baDA zrAvaka kamameM kama sAdhupaNA saMkhyAtA sAgaropama ke bAda hotA hai. eka hI sAnaropamakA palyopama kiyA jAya to daza koDAkoDa. hotA hai. kroDakuM kroDase guNo phera daza palyopama se guNo aise saMkhyAtA sAgaropama jaba tuTa jAya taba mAdhupaNA milatA he, dravyaseM ora bhAbaseM 1. abhavya jIva dravya cAritra leve taba 69 koTAkoTi toDatA he mohanIyakarmakI itanI sthiti kATatA he. dravya cAritra yAne ? yahA~ yaha savAla ho sakatA hai ki-dravyaseM sthiti toDatA he ho sAdhupaNA kyoM mAnatA he ? ____ ajJAnI laDake ke hAthame kohInUra AyA to bhAgyazAlI kahege. isI tarahase idhara dharamakI karaNI dravyase prApta hui vaha nazIbadAra jarura hai. dravyacAritrayadi na mAneM to navagraiveyaka taka abhavya jAtA hai, vaha kaise ? pauGgalika sukhakI apekSAse bhI jo cAritra pAla rahA hai usa cAritrakuM dravya cAritra kahanA paDegA. AtmA karamaseM bhArI he usakuM halukarmI banAnA hai. jo AtmA halukarmI nahIM hogA to phira mokSa kaise pAyagA, karmakSayakA khyAla dravyacAritravAlekuM nahIM hotA hai. dravyacAritra jo kahA hai usake bhI prabhAvase nava graiveyaka taka jAyagA dravyacAritravAle kI naraka tiryaMca gati nahI hotI hai - mokSa to usakuM nahiM cAhie, dravya cAritravAlekuM mokSakA vicAra nahIM hai. duHkhakuM dUra karaneke liye cAhatA hai vaha usakuM mila jAtA hai - paudgalika sukha usakuM mila jAtA hai. Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata abhavya yA mithyAdRSTi dezavirati yA sarvavirati pAtA he vaha duHkha dUra karanese bhAgyavAna hotA hai nakalIpaNA asalIpaNe ke pIche he, nakala asalake pIche, mithyAdRSTi abhavyoMkA cAritra dravya kaheMge vaha nakalI cAritra mAneMge, to asalI cAritra jarura mAnanA paDatA hai. jahAM para dezavirati cAritra zrAvakapaNA huA, eka palyopamameMse nava palyopama haThAna paDatA hai, sAdhupaNA meM saMkhyAtA sAgaropama haThAnA paDatA hai yaha bAtaso zocane jaisI hai. zrAvaka aura sAdhupaNAmeM kitanA pharaka paDatA he, upazama zreNimeM caDha jAya, 11veM guNaThANe caDha jAya usakuM vItarAga kahate haiM. cAritravAlA hogA to navagaiveyaka taka jAtA hai. kevalajJAna pAta he. bhAva cAritra yAne ? isameM bhAvacAritra kisakuM kahatA hai. tyAgakI coTa lagI yA tyAgakI ramaNatA hai, usokA nAma bhAvacAritra. gRhasthapana acchA hai sAdhupatese kyA matalaba hai ? aise vicAravAloko te. samyaktva bhI AnA muzkela hai. apanI azaktike kAraNase maiM loka nahIM huM taba usakA nAma kyA huvA ? bhAvacAritra ? jo kharI dIkSA hai yaha merA asalI vizrAmasthAna he - saccA tyAga khyAlameM hai, choDa denA e saccA tyAga kahA jAtA hai, saMsArake AraMbha samAraMbha aura avirati avazya choDane lAyaka hai, maiM nahI choDatA huM vaha bUrA hai isakA nAma to bhAvacAritra he, isase aviratiko chor3anemeM hI uttamatA hai, khyAlapara hone para bhI bhAvacAritra do ghaDI se jyAdA nahIM hotA hai, apramatta meM do ghaDI se jyAdA hove to kevalajJAna hotA hai, sAdhupaNAko e bAta hai.. ____ mUla bAta para aba Ate hai, sAdhupanemeM. aura vItarAgapaNemAM jitanA aMtara haiM itanA aMtara zrAvakapane aura sAdhupanemeM hai zAstrameM bhI isake vAste kahA hai ki dezavirati bAda cAritra pAnemeM saMkhyAtA sAgaropama kA aMtara hotA hai. vaise vItarAgapane meM bhI upazama zreNi aura zrapaka zreNimeM bhI itanA aMtara mAnA hai. Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pusta 3mokSamArgakI Avazyaka bAteM asalI bAta soca leM. mokSakI saDaka mahAtmAoMne batalAI he, prathama samyaktva ora Age nava palyopama dezavirati, usase Age calo to sarvavirati vItarAga dazA ora upazama zreNi kSapaka zreNikA kramazaH patthara hai dhAMcIkA bela pUrA dina cale to bhI usakuM mAluma nahI haiM kitanA AyA aura kitanA rahA ! calanA sIkhA hai, basa calanA isI tarahase mokSa zabda sunake calanA pakaDA hai. aba mokSa kitanA dUra hai mAluma nahIM haiM mokSake liye prayatna karatA hai magara mokSa kitanA zeSa rahA e mAluma nahI hai. pahelA patthara AyA hai yA eka patthara zeSa rahA hai ? aba mokSa kitanA dUra raha gayA ? Adi. pahale pattharase mAluma ho jAya. tIsare pattharase saMkhyAtA sAgaropama nikala gayA, vItarAga pattharameM ghAtI karama saba khatama huA. bAta saccI! patthara khyAlameM Ave jaba bAta acchI, hamAre liye kisa kAmako ? saba zAstrakAroneM likha diyA hai. kiMtu hameM kucha dimAgameM utare taba na ? to vahAM yaha samajhanA cAhie ki jisa rAstemeM musApharI karanI paDatI he usakI lipi jarura jAnanI cAhiye. e mokSakI saDaka para calate haiM, to mokSa jAnane vAloMne jo lipi likhI hai usakuM jarura jAnanA cAhiye. pApakuM pApa pichANe yaha to hai prathama - patthara ! zabda to baDA sahelA hai pApakuM pApa maMjura karanemeM koi nA to nahIM kaheMgA, sArA jagata pApakuM pApa mAnatA hai, lekina pApakuM samaje jaba pApa mAne na ? pAgala ke hAthameM AI huI samazera sabakuM kATegI, cAhe mitra ho zatru ho ! mA~ ho bApa ho! dIkarI ho patnI ho ! vaha kucha nahIM jAnatA hai. ajJAnIke hAthameM pApa zabda AyA to sabakuM burA kahatA hai, magara pApako pahacAnatA bahuta muzkela hai. pApakuM jo pahAcAnatA nahI hai agara pApa zabdakuM pakaDa liyA to kaho ke pAgalake hAthameM zamazera AI. Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - Agamata pApakI asalI pahacAna asalI pApoMko pichANo to sahI, navatatva paDhA kitanA? asalameM karamakA bheda jo nahIM jANatA hai to pApa kauna ? punya kauna ? vaha kisa taraha pahacAna sakegA. gehUMke kAMkarekuM jo pichANe nahIM to gehUMseM kAMkarekuM alaga kaise karegA ? isI taraha karma jo nahIM mAnatA hai ora jAnatA hai to isakA 158 jo bheda hai usakA lakSa nahIM detA hai to jAnanese kyA ? 158 prakRtimeM puNya kauna hai ? pApa kona he ? mAtra puNya pApa bola denese kyA tattvapAyA ? ___aba Age caleM! pApake bhedameM matijJAnAvaraNIya, zrutajJAnAvaraNIya, aura kevalajJAnAvaraNIyakuM meM haradama bAMdha rahA hUM, isase maiM pApa bAMdha rahA huM avadhijJAnAvaraNIya, mana ! paryavajJAnA paraNIya yaha bhI khyAlameM AyA jaba taka dasameM gugaThANe gayA nahIM, sUkSmasaMparAya guNaThANA taka nahIM gayA tabataka to jJAnAvaraNIya karma jarura baMdhAtA hai. gumaDA ho gayA nIMdameM bhI usameM pIpa hotA rahetA hai isI tarahase saMsArI AtmA mati aura zrutajJAna pUrNa pAyA nahI hai. mohanIya karma bhI hara samaya baMdhAtA hai hara samaya jJAnaguNakA nAza ho rahA hai. darzanarUpa jo AtmAkA svarUpa hai usakA bhI nAza hotA hai. pApa kyA cIna hai ? NANaMtarAyadasagaM Nava bIe NI-asAya micchattaM / thAvara dasaNaMraya tiNaM, kasAyapaNavosa tiriyadugaM // 1 // iga-bi-ti-caujAio kukhagai uvadhAya TuMti pAvassa / apasatthaM vaNNacau apaDhamasaMghayaNa-saMThANA // 2 // pApakI baMyAzI jo prakRti vo ina do gAthAmeM batalAI hai, aMtarAya bhI saba pApameM mAnA he, kevalajJAna jahAM taka nahIM pAyA taba taka, pApameM gire hue haiM, AnmA kI dazAkA bhAna nahIM huvA haiM, aviratikuM pApa Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pusta 3mAnaneke liye taiyAra nahIM hai, pratyAkhyAna nahiM karanA vaha pApa hai, pApa karanA acchA bilakula nahIM haiM esA manameM AyA nahIM, 'nhAyA itanA punya' e anyamatake hisAbase giMno to jaina matake hisAbase 'nahiM nhAyA itanA pApa' aisA nahIM mAnA. jisakA paJcakkhANa na huA isakA pApa laga rahA hai. bAraha jo avirati hai usameM se jitanI aviratikuM tyAga nahIM kiyA utanA pApa hai. pAMcaiMdriyoM kA viSaya chakAya aura manakI avirati vo saba pApa hai. virati puNya hai, virati saMvara hai, AnevAle pApakuM rokane vAlI hai isa taraha mAnA nahIM, aviratikuM pApakA dvAra mAnanA hai, usa dvArase haradama pApa calA A rahA hai, yaha mAnanA bahuta kaThina hai. ___avirati jarura pApahI hai, krodhAdikuM sthUla dRSTiseM pApa mAnate haiM, jisa vakhata AMkha lAlacoLa ho jAtI hai, hoTha phaphaDane laga jAte haiM to krodha bhI eka jAtakA bukhAra hai, bukhAra jaisA cinha krodhameM hotA hai, gusseke samaya kyA hotA hai ? jarA vicAriye sAmane ArisA dhariye - kyA hotA he ? netra lAla ho jAte hai, nAka bhI phUla jAtA hai galA sUsatA hai-zarIra garama hotA hai, bhojana kI aruci hotI haiM jaisI bukhArakI hAlata kesI hI hAlata krodhakI ora gussA kI. to e krodhakuM pichAnanA cAhiye. jabataka tatvakuM tatva tarIke nahIM mAne, atatvakuM atatva na mAne taba taka krodhAdika bhI aisA manameM AtA nahIM hai. mithyAtvakA sAmAnya lakSaNa yaha hai ki - zuddhadevakuM zuddhadeva tarIke na mAne, azuddha devakuM azuddha na mAne, to usako mithyAtva kahete haiM, zrAvakakA ATha varasakA laDakA arihaMtako devake rUpameM aura kaMcanakAminIke tyAgIkoM guruke rUpameM ora tIrthaMkaroMkI AjJAko dharmake rUpameM mAnatA hai dUsare jo kudeva hai unako kudeva mAnatA hai to usakuM samakitI kahAtA hai, bAbAne sikhAyA ki yaha apanA deva guru aura dharma ! yahAMpara bAbAjIke vAkyase cala rahA hai pratIti nahIM hai. Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata pApakI mArmika pahacAna hI samyaktva hai| yadyapi yaha bhI samyakva pAnekI pUrvabhUmikA hai lekina laDakekuM hisAbakA khyAla nahI hai. laDake kI vAta jAne do ! apana baDekI bAta kareM. roja arihaMtakI pUjA karate haiM, sAdhukuM vAMdate he, hama jaina hai, isa hisAbase deva guru aura dharma mAnate haiM, aDhAraha doSase rahita deva hote haiM pestara socoke aDhAra doSakuM doSa tarIke samajo aSTAdaza doSakA abhAva honese arihaMta mAne jAte haiM. "aNNANa koha mANa" ityAdi. ajJAna jo te yaha prathama doSahai. ora dUsarA mada-ahaMkAra vaha bhI doSa hai, ina doSoM ko meM AdhIna huM yaha tumhAre khyAlameM AnA cAeibha ora jisako doSa na hove vo jinezvara deva kahalAte haiM, tIrthaMkara mahArAja aDhAra doSa rahita hai magara e aDhAra doSakuM doSa na mAne to kyA hAlata hogI ? aDhAra doSa ko guNa mAno to tumhAre hisAbase tIrthaMkarakuM bhI mUrkha mAnanA paDe. prema-krIDA-hAsya ina sabakuM Apa duSTa mAnate hai kyA ! eka mANasa apanI para prema nahIM rakhatA hai. to kyA prema cIja nahIM hai ? gupa cupa beTha raheM kyA do ghaDI ha~sanA - nahIM ho kyA ? e apane liye bekAra. aba sociye khuza nahIM hotA hai, itanA prayatna kiyA parA khuza nahIM hotA hai. aba soco inakuM apana hAsya prema ora ratikuM doSa mAnate haiM ? doSa nahIM mAnate haiM magara acchA mAnA. to jinezvara bhagavaMtoMne acche kuM nikAla diyA hai. tIrthaMkaroMne galatI kI ki acchekuM choDa dIyA, uttamatovaha jo bure ko choDe para acchekuM na choDe. apane hisAbase acche kuM jinezvarone choDa diyA isake liye dIlagIrI honI cAhiye tIrthaMkarakA darzana karake usake upara dIlagIrI AnI cAhiye. para tIrthaMkaroMne jo choDa diyA hai vaha zAstradRSTi se barobara hai ve saba doSa hai inakuM choDI acchA kiyA. hAsyAdikakuM doSake hisAbameM DAlo to tIrthaMkarakA tIrthaMkarapaNA hai jaba hAsyAdika sabakuM doSarUpa pichANo taba kyA huvA ? zuddha devakuM zuddha deva mAnane para bhI doSakuM doSa mAnanA paDatA hai. jo doSakuM doSa nahIM mAneM to jinezvara bhagavaMtane kulake rivAjake anusAra yaha mAnatA hai itanA hI kahAtA hai. Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pust| 3 guru hamakuM mAne ? hama gurukuM kyoM mAne? yAcaka dAtAku mAne. dAtAra yAcakakuM mAne yaha kyA ? guru yAcaka makAna, bhojana-pANI vastra, davA, pustaka vagairaha cIja guru amArI pAsa mAgate hai. hama unakuM dete hai vAste ve yAcaka hama dAtAra, to dAtAra yAcaka kI sevA kare ki yAcaka dAcaka dAtAra kI sevA kare ? lekina dAtAra jisako cIja de rahA hai usase kei gunA usa cIjake badalemeM guru de rahA haiM to dAtAra koNa ? yaha khyAlameM Ala ! mAstarako pagAra dete ho, makAna, kapaDA dAktara bhI mAsTara ke liye lAnA paDatA hai. to upagArI mAstara yA apana ? yaha saba kiMmatase laDakekuM taiyAra kiyA yaha jyAdA hai. apane de rahA haiM isase jyAdA vaha de rahA hai, saMsAraseM taranekA rAstA ve batA rahe hai - hama jo de rahe hai vo usake Age kucha hisAbameM nahiM. gurukoM isa hisAbameM mAne jAte he - jinhoMne pAMca AzravakA tyAga kiyA he isa hisAbase guru mAne jAte hai, jo Azrava acche hai to guru bevakAra haiM. Azrava to bure hI hai to socake bolo, pAMca AzravakuM burA samajo- burA mAno jaba gurukI kiMmata. pAMca AzravakuM burA na mAno to gurukI kiMmata nahIM hai. ___isase yaha nakkI huA ki pApakuM pApa mAnaneM pahelA patthara kahA hai, 82 bheda mAna lo to pahelA patthara AyA. dekhiye e prathama pAnA kitanA muzkela hai ? ____isa mujaba mithyAtva, avirati kaSAya yoga e cAra karmakuM bAMdhanekA hetu hai. isase A saMsArake saba jIva karmakuM bAMdha rahA hai. to karama aura janma paraMparAse calA AtA hai vAste anAdi hai. isa tarahaseM jIvakuM anAdi kAlaseM saMsArameM bhaTakanA hotA hai. manuSya jIvana prApta karanA baDA muzkela hai. isameM bhI dharma jo hai vo eka amUlya ratna barobarI cIja hai e samajanA vaDA muzkela hai. to e dharmaratna kyA umadA cIja he usakA vizeSa varNana granthakAra Age kaise samajAyeMge he vigere jo adhikAra vo Age sunAyeMge, e samajakara jo prANI dharma karatA haiM vaha yaha bhava parabhava kalyANa mAMgalikakI mAlAkoM prAptakara mokSa sukhameM virAjita hotA hai. Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ FullIDMIN|||IIbhyonligIIIIIIIIMIHIIIIIIII- BIDNA||| I IIIIIIIIIII, HUDUMADON devadravya vicAra Fi HI-NIHstA paramapUjya, AgamatatvatalasparzIjJAtA, zilANAnarezapratibaMdhaka, dhyAnastha sva. AcArya zrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI ma. zrIe zAsananA aneka kAryomAM guMthAyela hovA chatAM pitAnI kRta saMpadAne lAbha vArasAmAM bhavya jIne maLI rahe, te zubha AzayathI samaye samaye maLatA avasaranA sadupayeAga rUpe nAnA-meTA aneka graMtha ratnanuM navanirmANa karyuM che. jemAM saMskRta, prAkRta, graMthe ghaNA che, gujarAtImAM paNa amuka graMtha che, paNa hiMdInI racanA khUba ja jUja che. pU. AcAryadevazrI "janmathI kheDA prAMtanA chatAM viziSTa kSapazamanA baLe hiMdI bhASA upara paNa adbhuta prabhutva dharAvatA hatA." te hiMdI racanAo parathI spaSTa jANavA maLe che. prastuta kRti pU AgamasamrATuM AgamoddhAraka AcAryadevazrIe (prAyaH vi. saM. 1974-75nI devadravyanI carcA vakhate) vi. saM. 1977 thI 1983nA gALAmAM gujarAta-saurASTra bahAranA pradezenA cAturmAsa ke vihArakALamAM banAvI hoya ema anumAna che. cekasa mAhItI prayatna chatAM maLI nathI stalAmanI zeTha 2SabhadevajI kezaramalajI jaina peDhInA junA rekaDamAM A kRti jIrNa avasthAmAM hatI, pU0 vayevRddha, sthitaprajJa, dharmasnehI, gaNIvarya zrI geleksasAgarajI mahArAjane A kRti khUba ja upayogI ane sacoTa lAgavAthI vi. saM. 2023mAM tra. ke. peDhI ratalAma taraphathI pustikAkAre prakAzita paNa karAvI. vejalapuramAM 150 sAdhu-sAdhvIonI thaelI smaraNIya Agamana vAcanA (vi. saM2024 pauSa suda pathI phAgaNa suda 5) daramyAna Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pust| 3pU. gaNIvarya zrI kailokyasAgarajI ma. pAse A pustikA joI ane pU0 AgozrInI ojasvinI zailimAM lakhAela durlabha te hiMdI kRtine "Agamata"nA jijJAsu vAcakane upayogI dhArI vyavasthita3 sapAna 42rI mI sAlAra mAyAmA mAve cha. saM.) ___ caityadravya yAne devadravya ke viSaya meM kisI kA ujra nahIM hai, kyoMki jo loga caityako yA caitya meM virAjamAna kI huI bhagavAna kI mUrti ko mAnane vAle haiM, unako yaha mAlUma hI hai aura mAnA huA bhI hai ki caitya aura pratimA jaisI vastu kI haradama hayAtI ke liye aura tarakkI ke liye dravya kI jarurata rahatI hI hai, dravya zabda kA mAinA kevala paisA rupayA hI nahIM hai, lekina koI bhI cIja mandira kI yA mUrti ke sambandha kI ho cAhe pIche vaha cIja upayogI ho yA bina upayogI ho lekina usako devadravya yA caitya dravya kahA jAtA hai, aura usa dravya kA kisI bhI taraha se nAza karanA yA apane upayoga meM lenA sAdhu yA zrAvaka koI bhI ho lekina usako DubAne vAlA hI hai. aisA nahIM samajhanA ki upayogI dravya jo hove usakA nAza karanA yahI doSa kA kAraNa ho, kintu jo dravya caitya meM upayogI nahIM hai, vaise kA nAza hone meM doSa kaise lage ? kyoMki jo dravya vahAM para bina upayogI hai vaha bhI devadravya hone se nAza karane vAle ko upayogI dravya ke jaisA hI doSa karane vAlA hai, isaliye zrImAna haribhadra sUrIjI mahArAja upadezepada meM dono taraha ke dravya kA nAza karane vAlA sAdhu hove taba bhI usako ananta saMsAra rulane kA kahate haiM, dekhiye yaha pATha. " ceiyadavya-viNAse taddabaviNAsaNe duviha bhee| sAhU uvekkhamANo aNaMta saMsArio bhaNio // 415 // yAne jo caitya dravya apanI lAparavAhI se nAza pAve vo nayA ho yA jUnA yAne upayogI yA bina upayogI donoM taraha ke caityadravya kA nAza karane vAlA to ananta saMsArI hove hI, lekina usakI upekSA karane vAlA 10 Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 Agamata upekSaka yAne lAparavAhI karane vAlA zrAvaka bhI ananta saMsArI hotA hai tathA sAdhu mahAtmA jo ki sarva sAvadha vyApAra se nivRtta hue haiM, ve bhI vaise devavya ke nAza kI upekSA kare to ananta saMsArI kahe haiN| isI mAyA kI vyAkhyA meM TIkAkAra mahArAja municandrasUri bhI yaho bAta spaSTa rIti se pharmAte haiM dekhiye vaha pATha___ "iha caityadravyaM kSetrahiraNyagrAmadhanavAstvAdirUpaM, tattatsamayavazena caityopayogitAsampanna, tasya vinAze cintAniyuktaiH puruSaiH samyagapratijAgaryamANasya svata eva paribhraMze sampadyamAne, tathA tadrvyavinAzane caityadravyaviluNTane paraiH kriyamANe, kIdRze ityAha dvividhabhede vakSyamANa-vinAzanIyadvividhavastuviSayattvena dviprakAre, sAdhuH sarvasAvadhavyApAraparAGmukho'pi yatirupekSamANo mAdhyasthyamavalambamAno'nantasaMsAriko'parimAMNabhavabhramaNo bhavati, sarvajJAjJollaGghanAt" __isakA yaha bhAvArtha hai ki " mandira yA deva ke liye kSetra, sonA, gAMva, bagIcA yA makAna Adi cIja usa samaya ke saMyoga se caitya upayogI milI. usakA acchI taraha se bandobasta nahIM karane se nAza hove yA caitya draya ko dUsarA asta vyasta kara deve to sarva sAvadha ke kAma se haTagayA huA aisA sAdhu bhI ina donoM taraha ke nAza meM madhyasthapanA kare taba bhI ananta saMsArako rulane vAlA hotA hai / kyoMki sAdhu ne cAritra kA mUla jo samyaktva aura usako jaDa jo sarvajJa kI AjJA hai, usakA ullaGghana kara diyA, yAne AjJA se nirapekSa ho gayA aura isIse aise nAza karane vAle kA samyaktva nahIM rahatA hai yAne mithyAtva pAyA huA haiM, dharma ko vaha nahIM jAnatA hai yA to narakAdi durgati meM usane peztara AyuSya bAndha liyA hai, kyoMki uparyukta grantha aura usakI TIkA meM sApha 2 pharmAyA hai ki__ceiya davvaM sAhAraNaM ca jo duhati mohimtiio| dhamma va so Na yANati ahavA baddhAuo pubbiM // 414 // caityadravyaM caityabhavano Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pust| 3payogi dhanadhanyAdi kASThapASANAdi ca tathA sAdhAraNaM ca dravyaM tathA vidhavyasanaprAptau zeSadravyAntarAbhAve jinabhavana-jinabimba-caturvidha zramaNasaGgha-jinAgamalekhanAdipu dharmakRtyeSu sIdatsu satsu yadupaSTambhakatvamAnIyate, tatra yo brahmati vinAzayati, kIdRzaH sannityAha, mohitamatiko lobhAtirekeNa mohamAnItA mohitA matirasyeti samAsaH dharma vA jinapraNItaM sa na jAnAti / anena ca tasya mithyAdRSTitvamuktam / athavA, jAnanapi kiJcid dharma baddhAyuSko narakAdidurgatau pUrva caityadravyAdicintAkAlAt prAga iti" yAne mUlagAthA meM zrI haribhadra sUrijI pharmAte haiM ki jisakI buddhi moha ke AdhIna ho gaI hai yA jo dharma ko nahIM jAnatA hai yA peztara (durgati kA) AyuSya bAMdha cukA hai vaisA manuSya hI caitya dravya yA sAdhAraNa dravya kA nAza kare. TIkAkAra mahArAja bho yahI pharmAte haiM ki caitya bhavana ke liye upayogI dhana dhAnya vigairahaH ho yA kASTha pASANa vagairaH ho usakA yA agara takalIpha ke vakta dUsarA dravya na hone se jina bhavana jinezvara kI mUrti caturvidha saMgha yA jaina zAstra kA likhAnA vagairaH dharma kArya nAza pAte hue bacAne ke liye [ RddhimAn zrAvakoM ne apanI tarapha se ikaTThA kiyA huA] sAdhAraNa dravya kA jo nAza karatA hai, vaha anaMtAnubaMdhI lobha se ghirI huI buddhi vAlA hai, yA dharma ko nahIM jAnatA hai, agara to caityadravyAdikA prasaMga karane se peztara narakAdika kA AyuSya bAMdhA huA haiM. ___ uparyukta saTIka gAthA se vAcakoM ko mAlUma ho gayA hogA ki devadravya kA bhakSaNa, nAza yA nAzakI upekSA karanI sAdhu yA zrAvaka donoM ke liye anaMta saMsAra dene vAlI hai / aisA khyAla kabhI bhI nahIM karanA ki sAdhuvargahI apane varga ke liye yA zrAvaka varga ke liye jokhamadAra hai aura zrAvaka varga apane apane zrAvaka varga ke liye hI jokhamadAra hai, kyoMki do taraha kA nAza jo Upara gAthAkAra ne kahA hai, una donoM hI taraha ke nAza ko dikhAte hue khuda granthakAra hI khulAsA karate haiM dekhiye ! Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata ___"joggaM atIyabhAvaM mUlattarabhAvao ahava ktttth| jANAhi duviha bheyaM sapakkhaparapakkhamAiM ca // 416 / / joggaM caityagRhaniSpattau samucitamekaM, dvitIyaM tu atItabhAvaM caityagRhaniSpattimapekSya samuttIrNa yogyatAparyAyaM lgnotpaattitmityrthH| mUlottarabhAvato vA kASThamupalakSaNatvAt , upaleSTakAdikamapi grAhyaM, jAnAhi dvividhabhedaM vinAzanIyam / iha mUlabhAvApannaM stambhakumbhikApaTTAdi yogyaM kASTadalam , uttarabhAvApannaM tu pIThaprabhRtyuparyAcchAdakatayA pravRttam / itthaM vinAzanIyadvaividhyAt vinAzanaM dvividhamuktaM / saMprati vinAzakabhedAttadAha-svapakSaparapakSAdi vA / svapakSaH sAdhuzrAvikAdirUpaH parapakSastu mithyAdRSTilakSaNo, yazcaityadravyavinAzakaH, AdizabdAda mithyAdRSTibhedA eke gRhasthAH pAkhaNDinazca caityadravya vinAzakA gRhyante, tato'yamabhiprAyaHyogyAtItabhedAd svapakSaparapakSagatayohastha pAkhaNDirUpayorvA vinAzakayorbhedAt prAguktaM tadravyavinAzanaM dvividhabhedamiti / / mUlakAra zrI haribhadrasUrijI pharmAte haiM ki cAhe upayoga meM Ave aisA dravya ho cAhe nirupayogI hI ho, yA mUlabhUta dravya ho cAhe uttarabhUta dravya ho, cAhe kASTha hI ho lekina isakA nAza svapakSa parapakSa mithyAdRSTi gRhastha yA pAkhaNDI kare to usakI upekSA karane vAle sAdhu bhI ananta saMsArI hotA hai, TIkAkAra bhI bAta yahI karate hai. uparyukta pATha se yaha sApha sApha mAlUma hotA hai ki sAdhu zrAvaka yA mithyAdRSTi kisI se bhI devadravya kA nAza hotA ho usako upekSA karanI dharmiSTa ko lAjima nahIM hai, isase AcArya mahArAja haribhadra sUrijI sambodhaprakaraNa meM bhI pharmAte haiM, ki ___"jiNapavayaNabudiDakara, pabhAvagaM NANadaMsaNaguNANaM jiNadhaNa muvikkhamANo dullahavohiM kuNaI jIvo // 99 / / jiNa0 bhakkhaMto jiNadavvaM aNaMtasaMsArio bhaNio // 100 // jiNa0 dohaMto jiNadavyaM Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ysta 3-d dohiccaM duggayaM lahai // 101 // ceiyadavvaM sAhAraNaM ca bhakkhe vimuuddhmnnsaavi| paribhamai tiriyajoNIsu aNNANattaM sayA lahai // 103 // bhakkhei jo uvikkhei jiNadavvaM tu saavo| paNNAhINo bhave jIvo lippai pAvakammuNA // 104 // ceiya dabaviNAse risighAe pavayaNassa uDDAhe / saMjai cautthabhaMge mUlaggI bohilAbhassa // 105 // ceyadabaviNAse tadayaviNAsaNe duvihabhee / sAhU uvikkhamANo aNaMta saMsArio bhaNio // 106 // " zrImAna haribhadra sUrijI pharmAte haiM ki jaina pravacana kI vRddhi karane vAlA jJAna darzana guNa kI prabhAvanA karane vAlA aisA jo devadravya hai, usake nAza kI upekSA karane vAlA jIva durlabhavodhipanA karatA hai yAne bhavAntara meM bhI usako samyaktva bhI prApta honA muzkila hai. isI taraha 100 mI gAthA meM kahA hai ki baise dravya kA bhakSaNa karane vAlA ananta saMsArI hai aisA jJAniyoM ne kahA hai phira 101 meM kahate haiM ki vaise devadravya kA droha karane vAlA jIva durbhAgya drohIpaNA aura durgati ko pAtA hai. 102 meM caityadravya sAdhAraNa dravya kA bhakSaNa ajJAnatA se jo bhI karatA hai tiryaJca kI yoni meM jAtA hai aura haradama ajJAnI rahatA hai. 104 meM jo zrAvaka devadravya kA bhakSaNa kare yA devadravya ke nAza kI upekSA kare vaha zrAvaka ese pApa karma se bandhAtA hai ki jisase usakA (bhava bhava meM) buddhi rahitapanA hotA hai. 105 meM devadravya kA nAza kare, sAdhu kI hatyA kare, zAsana kI uDDAha kare, yA sAdhvI ke caturtha vrata kA bhaGga kare ina cAroM meM se koI bhI kArya kare to samyaktva kI prApti meM mUla meM agni lagAtA hai| 106 caityadravya kA nAza bedarakArI se hobe agara usa dravya kA donoM pakSa meM se kisI bhI pakSa kA nAza hove to vaha ananta saMsArI hotA hai / ina uparyukta vAkyoM se devadravya kA nAza karane meM yA upekSA karane meM kaisA doSa hai ? yaha vAta vAcakoM ko spaSTa rIti se mAlUma ho gaI hogI. devadravya ke nAza meM yA usakI upekSA meM aisA doSa dekhakara kitaneka Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 Agamata bhadrika loga devadravya kI vyavasthA se yA devadavya ke prasaGga se hI dUra rahate haiM, lekina yaha dUra rahanA AtmA kA uddhAra karane se dUra rahanA hI hai, kyoMki jagat meM jaise agni durupayoga se rakhI jAve to baDA julma karatI hai, aisA pratyakSa sunate haiM aura dekhate bhI haiM, tathApi agni kA nirupayogIpanA nahI mAnate haiM. lekina sAvadhAnI se agni sevana karate haiM, kyoMki usI se hI khAna pAnAdi banane dvArA jIvana kA nirvAha hai. isI taraha se idhara bhI devadravya ke nAza meM aura upekSA meM aparimita doSa hai, lekina rakSaNa meM aura baDhAne meM phala bhI vaisA hI hai. dekho ! zrImAn haribhadrasUrijI kyA likhate haiM "jiNapavayaNavudiDakaraM pabhAvagaM NANaMdasaNaguNANaM / rakvato jiNadavyaM parittasaMsArio bhaNio // 98 // jina pravacana kI vRddhi karane vAlA aura jJAna-darzana guNa kI prabhAvanA karane vAlA aisA jinadravya hai isase usakI rakSA karane vAlA jIva 'paritta saMsArI' yAne bahuta kama saMsAra vAlA hotA hai. ___zrImAn haribhadrasUrijI kA sambodha prakaraNa meM kahA huA yaha vAkya rakSA kA kaisA phala dikhAtA hai, vaha dekhiye ! upadeza pada meM bhI yaho pharmAte haiM, dekhiye vaha pATha jigapavayaNavudiDakaraM pabhAvagaM NANadaMsaNaguNANaM! jina pravacanavRddhikaraM bhagavadarhaduktazAsanonnatisampAdakam ataeva (prabhAvaka) vibhAvanaM vistaarhetuH| keSAmityAha-jJAnadarzanaguNAnAm / tatra jJAnaguNA vAcanA pRcchanAparAvartanA anuprekSA-dharmakathAlakSaNAH, darzanaguNAzca samyakvahetavo jinayAtrAdimahAmaharUpAH, rakSetrAyamANo jinadravyaM nirUpitarUpaM, sAdhuHzrAvako vA parittasaMsArikaH parimitabhavabhramaNabhAga bhavatIti / tathAhi-jinadravye rakSite sati tadviniyogena caityakAryeSu prasannamutsarpatsu bhavino bhavyAH samudgato dagraharSAH nirvANAvandhyakAraNabodhivIjAdiguNabhAjo bhvntiiti| tathA, Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka rU-ju caityAzrayeNa saMvignagItArthasAdhubhiranavarataM siddhAntavyAkhyAnAdibhistathA tathA prapancyayAnaiH samyagajJAnaguNavRddhiH samyagdarzanaguNavRddhizca sampadyate / iti caityadravyarakSAkAriNo mokSamArgAnukUlasya pratikSaNaM mithyAvAdidoSocchedasya yujyaMta eva parIttasaMsArikabamiti // 417 // mUlagAthA sambodha prakaraNa jaisI hone se artha usI mujaba jAnanA. TIkAkAra municandra sUrijI pharmAte haiM ki bhagavAna arihaMta mahArAja ke zAsana kI unnati karane vAlA aura isI se hI vAcanA pRcchanA parAvartanA anupekSA ora dharmakathA rUpa jJAna kA aura jinezvara mahArAja ke yAtrAdika mahA mahotsava rUpa darzana guNa kA vistAra hetu bhUta dravya hai, usakI sAdhu yA zrAvaka rakSA kare to thor3e hI bhava meM mokSa jAtA hai, kyoMki jina dravya se mandira ke kArya bar3e unnati meM Ave aura vaha unnati dekhakara bhavya jIva nirvANa kA mukhya kAraNa jo bodhibIjAdi unako dene vAlA bar3A harSa hove aura caitya ke kAraNa se hI saMvigna gItArtha sAdhuoM kA AnA hove aura usake pAsa vistAra se siddhAnta ke vyAkhyAnAdi sunane se samyagjJAna aura samyagdarzana kI vRddhi hotI hai, isI se caityadravya kI rakSA karane vAlA mokSamArga ke anukUla hai aura vaha rakSA karane vAlA samaya samaya mithyAtvAdi doSa kA nAza karane vAlA hotA hai aura isI se kama bhava meM mokSa jAtA hai / devadravya kA rakSaNa karane se Upara kahe mujaba bahuta phAyadA hai, isI se hI to caityadravva kA kSetra hiraNya, gA~va gaueM Adi ke bacAva ke liye sAdhu ko bhI prayatna karanA aisA paJcakalpa bhASyakAra mahArAja bhI pharmAte haiM / aura usI upara vAdI zaMkA karatA hai ki sarvathA parigraha se virakta trividha trividha parigraha ke tyAgI mahAtmA ko isa kArya se devadravya ke bahAne se bhI parigraha kI rakSA doSa kyoM nahIM lagegA ? aisI kI huI zaGkA ke samAdhAna meM bhI bhASyakAra mahArAja sApha 2 pharmAte haiM ki devadravya ke rakSaNa meM sarva Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 AgamajyAta upAya se cAritra vAle yA avAritra vAle saMgha ko laganA hI cAhiye / dekhiye ve gAthAeM 66 coes ceiyANaM khettahiraNNAI gAmagAvAI | laggatassa hu jaiNo tigaraNasuddhI kahaM Nu bhave ? // 1 // roup ettha vibhAsA jo eyAI sayaM vimaggejjA / hu tassa hoi suddhI aha koI harejja eyAI ||2|| savvatthAmeNa tarhi saMgheNaM hoi laggiyantraM tu / sacaritacarittIrNa evaM savvesi sAmaNNaM // 3 // " " ziSya prazna karatA hai ki caitya ke liye kSetra hiraNyAdi aura grAma gau Adi meM lagane vAle munirAja ko trikaraNa zuddhi kaise hogI // 1 // 1 zAstrakAra pharmAte haiM ki jo ye kSetrAdi apane mAMge to munirAja ko zuddhi nahIM rahatI, lekina koI usako haraNa kare to sarva saMgha ko sarva prayatna se bacAva karanA cAhiye aura yaha bacAne kA prayatna cAritra vAle aura cAritra binA ke sarva ke liye sarakhA hai / jisa taraha se sAdhu ke liye rakSA karane meM jarUrIpanA dikhA kara parigraha doSa se mahAvrata bAdhA nahIM hai aisA bhASyakAra mahArAja ne dikhAyA usI taraha se zrImAn haribhadrasUrijI Avazyaka vRtti meM bhI kahate haiM ki dhana dhAnyAdika jo viSaya ke sAdhana haiM usake rakSaNa meM gRhastha ko raudra dhyAna lagatA hai, lekina caitya dravya kA rakSaNa aura vRddhi raudra dhyAna kA kAraNa kahA hai, kintu prazasta dhyAna hai, dekhiye vaha pATha " iha ca zabdAdi viSaya sAdhanaM dhanavizeSaNaM kila zrAvakasya caityadhanasaMrakSaNena raudradhyAnamiti jJApanArthamiti " yAne raudradhyAna ke cauthe pAye kA lakSaNa kahate zrI jinabhadrakSamAzramaNajI 'saddAi visaya sAdhaNa dhaNa' aisA kahakara dhana kA vizeSaNa zabdAdi Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pusta: 1- su 77 viSaya sAdhana kahate haiM. isakA yahI matalaba hai ki zrAvaka ko caityadravya ke saMrakSaNa meM saMrakSaNAnubandhI raudradhyAna nahIM hai. aura yahI bAta jinabhadragaNi kSamAzramaNajI ne viSaya kA sAdhana dhanAdika ke saMrakSaNa meM parAyaNa citta ko raudradhyAna kA cauthA bheda kahakara dikhAyI hai, dekhiye yaha gAthA - " sAivisaya sAhaNaghaNa saMrakkhaNaparAyaNamaNidvaM / " yAne zabdAdi viSaya kA sAdhana bhUta dhana ho aura usake rakSaNa meM jisakA citta tatpara hove usako hI raudradhyAna kahA jAtA hai. ye Upara kahe hue pAThoM se devadravya rakSaNa kA phala aura devadravya rakSaNa meM raudradhyAna kA abhAva siddha huA, lekina rakSaNa ko itanI parama koTi se jarUrIyAta haiM ki jisase nizItha bhASyakAra mahArAja ko devadravya ke bacAva karane kA prasaGga zRGganAdita kArya meM ginAnA paDA hai aura isI se hI zrImAn nizItha bhASyakAra mahArAja aura zrImAn bRhatkalpa bhASyakAra mahArAja caityadravya ke rakSaNa ke liye sAdhu ko 'dagatIra' meM AtApanA karane kI kahate haiM, yAne usa AtApanA kI rIti se sAdhu ko bhI devadravya kA rakSaNa karanA hI cAhiye, dekhiye, bhASya tathA cUrNikAra mahArAja AtApanA kI yAtanA ke liye pharmAte haiM ki jo sAdhu AtApanA kare vaha dhRti aura saMhanana se dRr3ha honA cAhiye, aura manuSya tiryaJca ke avataraNAdi mArga ko chor3akara sAdhu ko sAtha meM rakhakara rAjA jahAM para gokha meM baiThA huA AtApanA dekha sake yA rAjA kA jAnA jahAM para hotA ho vahAM kArya (caitya usake dravya kA nAza bacAne ke liye ) sAdhu AtApanA kare / N TIkAkAra bhI yahI kaha rahe haiM ki catya kA vinAza yA caitya dravya kA vinAza Adi jo kArya rAjA ke AdhIna ho usake liye rAjA ko sanmArga meM lAne ke liye pAnI ke najadIka bhI sAdhu AtApanA kare, lekina vaha pAnI kA tIra rAjA ke avalokana patha meM yA nirgamana patha meM honA 11 Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 Agamata cAhiye yAvat rAjA khuza hokara mahArAja ! AtApanA kyoM karate ho ApakA jo kArya iSTa hove yA bhoga cAho to maiM dauM, taba sAdhu kahe ki bhogAdika se mere kArya nahIM hai, lekina yaha caitya aura usake dravya kA nAza rokanA vagairA saMdha kA kArya hai vaha kIjiye / / vRttikAra bhI yahI kahate haiM / dekhiye bhASya aura vRtti kA pATha AloyaNa NiggamaNe sasahAo dagasamIva AyAve / ubhayajaDho bhogajaDhe kajje AuTapucchaNayA // 2429 // caityavinAza tadravya vinAzAdi viSayaM kimapi kArya rAjAdhInaM, tato rAjJa AvarjanArtha dakasamIpe AtApayet , tazca dakatIraM rAjJo'valokanapathe, nirgamanapathe vA bhavet , tatra cAtApayan sasahAyo, naikAkI, ubhayadRDho dhRtyA saMhananena ca balavAn , bhogajadetti grAmeyakAraNyakAnAM tiryaG manuSyANAmavatAraNamArga manujAnAM ca snAnAdi bhogasthAnaM varjayitvA'paribhogye pradeze AtApayati, tataH sa rAjA taM mahAtapoyuktaM AtApayantaM dRSTavA AvRttaH san kArya pRcchet bhagavan ! AjJApaya karomyahaM yuSmadabhipretaM kArya, bhogAn vA bhagavatAM prayacchAmi, munirAha mahArAja ! na me kArya bhogAdibhirvaraH, idaM saGghakArya caityA-vinAzanivarttanAdikaM vidadhAtu mahArAja iti| ___ Upara kahA itanA hI nahIM lekina AcArya ke dUsare kI AjJA se sAdhu ko kArya karane ke prasaGga meM bhI zAstrakAroM ne caitya dravya kI rakSA ke liye hI AcArya ko bAhara jAne kA dikhAyA hai| sociye ! jina AcArya mahArAja ko gocarI jAne kI manAI hai bAhara sthaNDila jAne kI chuTa nahIM hai. una AcArya mahArAja ko bhI dUsare kAraNoM ke mAphika caitya dravya kI rakSA ke kAraNa se bAhara jAne kA hotA hai. jisa devadravya ke liye Upara ke lekha meM bhakSaNa kA doSa dikhAyA hai aura rakSaNa kA phAyadA bhI dikhAyA hai, vaise devadravya ke bhakSaNa se bacane kI Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pust| 3aura rakSaNa meM lagane kI kitanI jarUrata hai, vaha vAcaka gaNa Apa hI Apa smjheNge| upara likhe mujaba kSetra hiraNyAdi nAma gau Adi dravya ke rakSaNa kI jarUrata hai, itanA hI nahIM lekina khuda bhagavAna kI pUjA kA nirmAlya bhI kaise bacAnA aura usameM bhI kitanI vidhi rakhanI aura AzAtanA se bacanA cAhiye, na bace to kaisA nukasAna hotA hai yaha bAta nimna likhita gAthAoM se mAlUma ho jaaygaa| ___ "pupphAI NhavaNAI NimmallaM jaM have jiNiMdANaM / jaM ThAvai vihipuvvaM jatthAsAyaNaparaM Na have // 147 // jaivi hu jiNaMgasaMga NimmallaM Neva huja kaiyAvi / NissIkaM loyaguNA vavahAraguNehi NimmalaM // 148 // bhakSaNa-pAullaMghaNa-NiyaMgaparibhoya-bhUikamma paraM / avihichAvaNamevaM NimmallaM paMcahA vajja / / 149 // tiriyabhavaheu bhakkhaNamaNajjajAIsu havija ullaMgho / dohaggaM paribhogo bhUi kamme AsurI jAI // 150 // avihivaNamabohilAho hunjA NidaMsaNANittha / devapuraMdarakumarA sAmatthI amarasaMvaraNivA // 151 // jinezvara mahArAja ke puSpa vagairA aura snAtra kA pAnI vigaireH jo nirmAlya hai vaha bhI vidhi pUrvaka vahA~ sthApanA cAhiye ki jahA~ para AzAtanA na hove // 147 // jo ki jinezvara mahArAja ke aGga ko lagA huA padArtha kamI bhI nirmAlya nahIM hotA hai, lekina laukika guNa aura vyAvahArika guNa kI apekSA se zobhA rahita hone se nirmAlya ginA jAtA hai // 145 // usa nirmAlya kA bhakSaNa nahIM karanA cAhiye 1, pAMva ke nIce nahIM lAnA yA ullaMghana nahIM karanA 2, apane zarIra ke upayoga meM nahIM lenA 3, kAmaNa TumaNa vagairA bhUtikarma meM upayoga nahIM karanA 4, avidhi se pheMkanA nahIM 5, isa taraha se nirmAlya kI bhI avidhi AzAtanA pAMca taraha se varjana karanI cAhiye // 149 // aba isa nirmAlya ke bhakSaNa vagairA Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata meM doSa dikhAte haiM ki-nirmAlya kA bhakSaNa karane se tiryaJca gati meM rulanA hotA hai, ullaMghana karane se anArya jAti meM janma hotA hai, zarIra se paribhoga karane se dUsare janma meM durbhAgyapanA hotA hai. bhUtikarma meM upayoga lAne se devatA meM bhI adhama jAti kA deva hotA hai // 15 // nirmAlya ko bhI avidhi se sthApana karane meM Ainde janma meM bhI bodhi nahIM milatI haiM. isa taraha se pAMcoM taraha ke nirmAlya ke apamAna meM hAni batAI, aba usake liye dRSTAMta dikhAye haiM. .. anukrama se ye pAMcoM dRSTAMta haiM. bhakSaNa meM devakumAra, ullaMghana meM purandara kumAra, paribhoga meM zyAmA, bhUtikarma meM amararAjA aura avidhi tyAga meM saMvararAjA, yAne ina pAMcoM ne upara kahe mujaba bhakSaNAdi kiyA aura isase tiryaJca bhava meM rulanA Adi kiyA~ // 151 // isase zrImAn haribhadrasUri pharamAte haiM ki acche sajjana AdamI ko sarvathA avidhi kA tyAga karanA cAhiye kyoMki mokSamArga vAle ko AzAtanA kA tyAga karanA vahI mokSa kAraNa hai| isa upara ke lekha se khuda devadravya kA rakSaNa karanA kitanA jarUrI hai, vaha to mAlUma ho gayA hogA lekina Akhira kI sambodha prakaraNa kI gAthAoM se jarUra samajha meM A gayA hogA ki nirmAlya kA bhI vidhi se upayoga karanA jarUrI hai| ___debadravya ke rakSaNa meM kitanA phAyadA hai ? yaha bAta sIdhe rUpa se to upara dikhA cuke haiM, lekina arthAntara se mI zAstrakAra mahArAja pharmAte haiM ki kisI eka sAdhu ko utkRSTa meM utkRSTa anavasthApya yA pArAzcika prAyazcitta karatA bhI ho lekina aise mauke para caitya dravya kA nAza hotA hove aura usako vaha anavasthApya yA prAyazcitta vAlA bacA de to unakA zeSa pArA0 yA ana0 prAyazcitta eka divasa se kucha yA bAraha varSa ke tapa kA hove vaha bhI mApha hotA hai, vaha pATha isa lekha ke Akhira ke bhAga meM diyA hai. Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pust| 3 Akhira meM diyA huA zrI bRhatakalpabhASya aura TIkA kA pATha dekhakara vAcako ko mAlUma hogA ki caityadravya kA nAza roke yAne caityadravya kI rakSA kare to anavasthApya ora pArA0 mApha hove / aba sociye ki caitya dravya ke rakSaNa meM kitanA bar3A phAyadA hogA ki jisase baDA se baDA prAyazcitta bhI sApha ho jAve. aura isa hI lekha se yaha bhI samajha sakoge ki caitya dravya kA rakSaga nahIM karake bhakSaNa karane kA rAstA nikAle yA upekSA kareM to usako kitanA bhArI doSa hotA hogA vaha jJAnI hI jAna saktA hai / kyoMki anavasthApya aura pArAMcika sthAna meM bhI kahe hue aparAdha inase kama mAna gaye. devadravya kA bhakSaNa nahIM karanA aura rakSaNa hI karanA sirpha itanA hI kArya gRhasthoM kA nahIM hai kintu aura bhI vRddhi karane kA bhI kArya unakA hai yadyapi sAdhu mahAtmAoM ke liye ye donoM hI kArya yAne bhakSaNa nahIM karanA yahI hai kyoMki sAdhu mahAtmA akiJcana haiM aura sAmAyika sivAya kI pravRtti ke tyAgI haiM, isase sAdhu mahAtmA vRddhi kA na to adhikArI hai na to karasakte haiM, lekina jo loka sarvathA parigraha ke tyAgI nahI hai. aura na to jinhoMne sarva sAvadha choDA hai, vaise gRhastha logoM ke liye devadravya kI vRddhi karanI bahuta jarUrI hai / devadravya kI vRddhi karane vAlA kyA kyA phala pAtA hai isake liye peztara dekhiye upadeza pada kA pATha : jiNapavayaNavuddhikaraM pabhAvagaMNANa daMsaNaguNANaM / vaDahaMto jiNadavaM tiththayarattaM lahai jIvo // 418 // pUrvAddhavyAkhyA pUrvavat / varddhayan apUrvApUrvadravyaprakSepaNa vRddhi nayan jinadravyaM, tIrthakaratvaM catuvarNazrIzramaNasaMghakartRtvalakSaNaM labhate jIvaH // 418 // jainazAsana kI vRddhi karane vAlA aura jJAna darzana kA vistAra karane vAlA aisA jina dravya ko baDhAne vAlA jIva tIrthaGkarapanA pAtA hai| upara ke mUla ke pATha se vAcaka jana sApha 2 samajha sakeMge ki deva Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata dravya ko baDhAne meM kitanA bar3A phala hai ? kyoMki jaina zAsana meM sivAya tIrthaGkara pane ke dUsarA bar3A pada hI nahIM hai aura vaha pada isa caityadravya kI vRddhi se milatA hai. aisI zaGkA nahIM karanI ki tIrthaMkara nAma karma bAMdhane ke liye zAstrakAroM ne arihanta Adi 20 padoM kA ArAdhana hI kahA hai lekina vahAM devadravya vRddhi kA ullekha nahIM hai, aisI zaMkA nahIM karane kA kAraNa yaha hai ki arihaMtAdi 20 pada jinakI ArAdhanA se tIrthaMkara gotra kA bandha aura nikAcana honA mAnA hai. usameM arihanta pada kI ArAdhanA mukhya hai aura devadravya kI vRddhi mukhyatA se zrI arihanta bhagavAna kI bhakti ke liye hI hai, to arihanta kI bhakti ke adhyavasAya se devadravya banAne vAlA jIva tIrthaMkara panA pAve usameM kaunase tAjjuba kI bAta hai ? aura isase ho zAstrakAra mahArAja haribhadra sUrijI devadravya vRddhi karane vAle jIva ko tIrthakara nAma gotra kA bandha dikhAte haiM. vaha atizayokti nahI hai / devadravya baDhAne vAlA utkRSTAdhyavasAya meM hove taba tIrthaMkara panA pAve, lekina madhyama yA manda pariNAma hove taba bhI caitya aura caityadravya kA upakAra karane vAlA gaNadhara padavI aura pratyeka buddha panA pAtA hai, dekhiyeyaha pATha ceiyakulagaNasaMdhe uvayAraM kuNai jo aNAsaMsI / patteyabuddha gaNahara titthayaro vA tao hoi // 419 // isa gAthA meM zrImAn haribhadra sUrijI pharmAte haiM ki paudgalika icchA vinAkA jIva caitya, kulagaNa aura saMgha ko jo sahArA detA hai vaha pratyeka buddhapanA pAtA hai yA gaNadharapanA pAtA hai yA Akhira meM tIrthaMkara bhI hotA hai, Akhira meM zrI haribhadra sUrijI mahArAja dikhAte haiM ki kama se kama pariNAma vAlA bhI devadravya vRddhi karane vAlA jIva sura asura aura manuSya kA pUjya hokara karma rahita hokara mokSa jAtA hai dekho yaha gAthA / pariNAmaviseseNaM etto aNNayara bhAvamahigamma / suramaNuyAsuramahio sijjhati dhuyakileso // 420 // Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pust| 3- . pariNAma kI tAratampatA hone se koI bhI jaghanya pariNAma se devadravya kI vRddhi karane vAlA sura asura manuSya se pUjita hokara karma rahita banakara mokSa pAtA hai| aba sociye ! jisa debadravya kI vRddhi se carama zarIrIpanA pratyeka buddhapanA gaNadharapanA aura tIrthaMkarapanA milatA hai, usa devadravya kI vRddhi karanI vaha hareka bhavyAtmA kI pharja hai ki nahIM? yaha devadravya kI vRddhi hotI hai aisA mata samajhiye, kintu zrImAn mahAvIra mahArAja ke vakhta bhI zreNika mahArAjA tInoM hI kAla suvarNa ke 108 java se bhagavAna kA pUjana karake devadravya baDhAte the, isa sonA ke javake viSaya meM metArya munikA dRSTAnta sabhI bhavya jIvoM ke khyAla meM hai, hI dekhiye vaha Avazyaka kA adhikAra tattheva rAyagihe hiMDai, suvaNNakAra gihamAgao, so ya seNiyassa sovaNiyANaM javANamaTThasataM karei, ceiyaccaNiyAe parivADie seNio kArei tisaMjjhaM / ___ metArya muni vahAM rAjagRhI meM gocarI phirate haiM, sonI ke ghara para Aye, vaha sunAra zreNika rAjA ke 108 jaba sone ke karatA hai kyoMki zreNika paripATi se caitya meM pUjana ne liye trikAla 108 jaba karatA hai. . isI taraha se zrImAn mahAvIra mahArAja ke vakhta meM hI siMdhu-sauvIra ke mahArAja udAyana rAjA kI mUrti ko jIvita svAmI zrI mahAvIra mahArAja kI pratimA ke liye caNDapradyotana ne bAraha hajAra gAMva diye haiM, dekhiye mahArAja yaha pATha vidyunmAlikRtAya tu, pratimAyai mhiiptiH| / pradadau dvAdaza grAmasahasrAn zAsanena saH // 606 // yAne rAjA caNDapradyotana ne vidyunmAlI deva kI banAI huI jIvita Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata svAmI kI pratimA ko bAra hajAra gA~va hukama se diyaa| itanA hI nahIM lekina dUra meM vItabhaya meM rahI huI pratimA ke liye bhI dazapura zahara diyA. devadravya kI vRddhi jarUrI hai isIlie to AcArya zrImAn, haribhadrasUrijI ne sambodha prakaraNa meM pharmAyA hai ki jaba taka devadravya kI vRddhi nahIM hove taba taka zrAvaka ko apanA dhana nahIM baDhAnA cAhie dekhiye vaha pATha, pradyoto'pi vItabhayapatimAyai vishuddhdhauH| zAsanena dazapuraM datvA'vantikipurimagAt // 604 // yAne nirmala buddhivAlA caNDapradyotana hukama :se vItabhaya meM rahI huI pratimA ko dazapura nagara dekara avanta purI gayA. isa taraha se caityoM ke liye gAMva diye jAte the isase hI usakA haraNa hone kA sambhava dekhakara paMcakalpabhASyakAra ne gAMva gau hiraNya aura kSetra ke liye sAdhu ko prayatna karane kA kahA hai| jiNadavya NANadavvaM sAhAraNamAi davdhasaMgahaNaM / Na karei jai karai No kujA NiyadhaNappasaMgaM // 30 // yAne jaba taka devadravya jJAnadravya, aura sAdhAraNa dravya kA saMgraha (vRddhi) na kare taba taka apane dhana kI vRddhi nahIM kare, isI taraha se karane vAlA hI mahA zrAvaka tIrthaGkara panA pAtA hai, lekina isa vidhi se viruddha vartana karane vAlA yAne apane dravya baDhAve lekina devadravyAdi nahIM baDhAve vaha jIva durlabha bodhi hotA hai, dekhiye yaha pATha, evaM titthayarattaM pAvai tappurANao mahAsaDo / iya vihIvivarIo jo so dullahabohio havai // 32 // yAne upara kahe mujaba devadravya kI vRddhi karane vAlA jIva devadravya kI vRddhi ke puNya se tIrthaMkarapanA pAtA hai, aura aisI vidhi se viparIta vartane vAlA durlabha bodhi hotA hai| Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pust| 3 isa upara ke pATha ko socate mAlUma hogA ki jo sAdhu bhagavAn kI dravya pUjA kare usako apane pAsa dravya nahIM hone se mandira kA hI dravya vAparanA paDe aura yaha doSa baDA hai aisA gina (mAna) kara zrI mahA nizIthasUtra meM pharmAyA hai ki: sebhayavaM je NaM kei sAhU vA sAhuNI vA niggaMthe aNagAre dabatthayaM kujjA se NaM kimAlavejjA ?, goyamA! je NaM kei sAhU vA sAhuNI vA niggaMthe aNagAre davyatyayaM kujA, se NaM ajaei vA asaMjae vA devabhoie vA dabaccagei vA jAva NaM ummaggapaiTThiei vA durujjhiyasIlei vA kusIlei vA sacchaMdayAriei vA aalvejjaa||38|| he bhagavAna ! jo koI bhI sAdhu sAdhvI nirgrantha anagAra dravyastava kare usako kyA kahanA ? bhagavAna pharmAte haiM ki he gautama ! jo koI bhI sAdhu yA sAdhvI nirgrantha anagAra dravyastava kare to usako ayata asaMjata devabhojI devArcaka yAvat ekAnta sanmArga patita zIla rahita kuzIla aura svaccanda kahanA // 38 // yAne jo nirgrantha hokara bhagavAna kA pUjana kare tava bhI vaha devabhojI hai yAne devabhojI honA yaha sAdhu ke liye baDA meM baDA doSa hai aura isI se zrImAn haribhadra sUrijI caitya vAsa ko aura devAdi dravya ke bhoga adhamAdhama dikhAte haiN| (cAla) prakAzaka : zrI AgaddhAraka graMthamALA vatI zAha ramaNalAla jecaMdabhAI 4154 0012, bhu. 45704. bhu : zrI. yanti sAsa, saMta ni. presa, pii| 27, ghelAbhAInI vADI, amadAvAda, Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zra...hAM...ja... li........ kharekhara! bhAvInA bheda akaLa ane agamya rahyA che, amAruM mAsika prakAzana je puNyazALInA tana mananA akhUTa prayAsathI khUba ja suMdara vyavasthita thai rahyuM hatuM. * * te svanAma dhanya dharmapremI zeThazrI sArAbhAI popaTalAla gajarAvALAnA zrA, va. 1zuka tA. 9-8-68 rAtre 12-45 hArTa phelathI thayela Akasmika svargavAsathI khUba ja jambara AMcake anubhavyo che. : .:: zraddhALa ane dhagazavALA te puNyAtmAnA dharma nehabharyA che. vividha sahakAranA jeTalA guNa gAIe teTalA ochA che. bhAvInI prabaLatAthI mana manAvI ame svargata AtmAnI zAMti IcchIe chIe ane kRtajJatAnI dRSTie teonA sada- ra guNe prati zraddhAMjali samapIe chIe, * * , r , - ' - vyavasthApaka Agamata kAryAlaya kIrtikumAra eka mahetA dilIpa noveTI sTAra lI. prakAzaka ramaNalAla jecaMdabhAI kAryavAhaka Agame. graMthamALA kapaDavaMja 1nA - - * * * * mahesANuM * * 1. " Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgAmoti I vIra ni. saM. | jIvIerNo 2494 vi. saM. 2024 juggo dhammassa Agama saM. 19 nija maLio kArtika dharmaArAdhanAnI saphaLatA mATe 21 guNanI AvazyakatAnuM rahasya (gatAMkathI cAlu) zuM baLAtkArathI dharma thAya khare! tame ahIM e prazna uThAvaze ke zuM dharma baLAtkArathI paNa thAya che kharo? ThIka ! tamArA praznane ApaNe dhIraja pUrvaka vicAra karIe! - A prazna samajavA mATe eka udAharaNa che te vicAra! zreSIputranuM daSTAMta eka zrImaMta zeTha che, zeTha ghaNe vidvAna che, vidvAna che te ja te dharmaniSTa che. tenI dharmazraddhA atula che, dharmanI pAchaLa te saha kAMI phagAvI devAne taiyAra che. A zeThane eka chokaro che. devatAne olavI nAkhIye eTale tenA jema kelasA thAya che. tema A zeThajIne cheka naryo kolasA jevuM che. dharma zI cIja che? tenuM smaraNa paNa tene kaMpAve che. zeThe vicAra karyo ke kyAM huM dharmaniSTha? ane kyAM A mAruM saMtAna ? mArAthI sarvathA ulaTe ! Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata zeThanI Adarza mane vRtti zeThe te have tene dareka dharmanA vyAkhyAne kahevA mAMDyA, tene dhArmika pustaka vAMcavA ApavA mAMDyAM, gurU pAse mokalavA mAMDyo, paNa chokare e patthara je ke kAMI dahADe vaLe ja nahi. zeThe vicAra karyo ke koI paNa rIte mAre Ane sudhAre te joIe ja! patthara-hIrA metI mANekanA mAlike pitAnA vArasAmAM patthara ane hADakAM svarUpa jaDa lahama Ape che. je jenI pAse hoya tene vArasAmAM Ape che, tyAre mArI dharmavRtti paNa tyAre ja pramANa che ke jyAre huM mArI e dharmavRttine ja vAraso ApI zakuM ! zrAvaka kuLanI mahattA kema? - huM tamane puchuM ke pelA zeThanI e vRtti zuM geravyAjabI hatI? nahi! jarApaNa nahi! tamArA kuLamAM AtmA janma le che. ene AtmAne phAyade ze? AtmA jaina kuLamAM karyo bharoso rAkhIne Ave che? te jANe che? "gayA bhavamAM AtmA; jene kula vinA-jaina dharma vinA cakravatI pada maLatuM hoya, te te na joIe, paNa jaina kuLa maLe-jaina dharma maLe ane tyAM bhayaMkara daridratA heya te te mane kabUla che!" e bharose rAkhIne e vizvAsa rAkhIne AtmA tamAre tyAM jena kuLamAM janme che, pattharane vAra te jenetara darzanIce Ape ja che ne? tyAre tamAre zreSTha vAra ke ApavAnuM che? dharmavRttine ! ane je e vArasa tame Ape te ja tamArA upara vizvAsa rAkhI tamAre tyAM AtmAe janma lIdhele paNa pramANa che. AtmAe rAkhelA vizvAsane tame vaphAdAra na rahe e vArase tame tene na Ape te samaje ke tame vizvAsa ghAtI bane che, tame bhayaMkara vizvAsaghAta kare che. jainatvanA zaraNe AvyAnI mahattA zeThe AvA AvA vicAre pitAnA aMtaramAM vaNI lIdhA hatA tenuM hRdaya jANe dhamanuM kSetra ja banI gayuM hatuM? have jema pele Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 8-thuM chokaro vadhAre adharma Adarate jAya tema tema zeThane vadhAre glAni thAya che, ane zeTha saMtAnane sudhAravA mATe vadhAre ane vadhAre pramANamAM parizrama lete jAya che, zeThe vicAra karyo ke mAre putra pILA cAMllAne zaraNe Avyo che. ApaNuM barDa vAMcI te ApaNA kuLamAM janme che. mATe je tene dharma na ApIe te tene ApaNuM barDa vAMceluM nakAmuM ja gayuM che ane ApaNe beDa beTuM mAryuM che. e ja tene artha thAya che! e jaina dharmanuM eDa karyuM? pILo cAMlle ! jainatvanuM beDa pILe cAMlle e jaina dharmanuM beDa che" e vyAkhyA para have tame vicAra kare ke-DekaTare davAkhAnAnuM pATIyuM mAryuM che! davAkhAnAmAM DekaTara sAheba paga para paga caDhAvIne beThA paNa che. paraMtu DokaTara sAheba pAse davA nathI! athavA davA che paNa teo te ApatA nathI !! vicAra kare tame A phekaTarane kartavyaparAyaNatA vinAne kaheze ke bIjuM kAMI? teNe beDa mArIne lokone chetaryA che. e ja tene artha thAya ke bIjuM kAMI? have tamArI sthitine vicAra kare tame jainatvanuM beDa mAryuM che! kapALamAM paLe cAle karyo che. ane beDa mAryA chatAM e beDa para vizvAsa rAkhI cakravartInI Rddhisiddhi cheDIne tamAre tyAM AvelAne tame jenatva na ApI zake te tame paNa pelA DekaTara jevA ja vizvAsaghAtI ane daMbhI gaNAo ke bIjuM ke kaI? dharma vimukha putranA hitArthe ajaba tajavIja pele bicAre zeTha AvA vicAramAM khUba mUMjhAye! chevaTe teNe tene raste zodhI kADhyo, gharamAM javA AvavAnuM je bAraNuM hatuM te teDI nakhAvyuM. bAraNuM taddana nAnuM karAvI nAkhyuM have bAraNAmAMthI jatAM pelA chokarAne vAMkA vaLIne javuM paDe ane pachI uce jevuM paDe! A bAraNAmAMthI nIkaLatAM je jagAe najara paDatI hatI te Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata jagA upara zeThe zrI jinezvaradevanI pratimA mukAvI dIdhI ane A rIte pelA chokarAne bAraNAMmAMthI nIkaLatAM ane pesatAM hamezAM zrI jinezvara devanA darzana thavA lAgyA! A je ke tIvra arUci sAme naryo baLAtkAra che, pile chokare zrI jinezvarane deva tarIke nathI mAnate, paNa te chatAM pitA tene dharma pamADavAnA prayatna kare che! AvA prayatna jarUra vaMdanIya che. marma jANyA vinA sArIcIjanA virodhIo bhAvadiyAne pAtra che Ane ja virodha jee magazelIyA jevA hoya teo ja karI zake, bIjA nahi! magaroLI phATe tyAre te koIne thatuM nathI magazeLIye bakavA lAgyuM ke kenI tAkAta che ane e che kare! tarata puSparAvartanI vRSTi thaI! paNa vRSTi thatAM ja magaroLI dhULamAM daTAI gaye! varSo baMdha thaI eTale pAche nIkaLe ! na bhedAye ke na bhIMjAye ane vaLI uparathI mazkarI karavA lAge! AvA maga zelIyA Aje paNa bahu che. pitAnAmAM dharmanI rUci nathI ane bIjA dharma pamADavAnA yatna kare che tenI hAMsI kare che! AvAne magazeLIyA mAnIne ja ApaNe jatA karavA joIe ! zreNI-putra matsya tarIke upa - zeThe ghaNuM ghaNuM parizrama veThayA, puSkaLa yatna karyo, paNa baMdA pakaDeluM pUMchaDuM cheDe tevA na hatA! zrAvaka kuLamAM janma saMskArI ane sudhama pitA eTalI badhI saMpatti ke pApa AcarIne paise pidA karavAnI te vRtti paNa na thAya! vaimAnika devatAnI sthiti meLavI zake te suMdara yuga hevA chatAM e akarmIe tene lAbha na lIdhuM. ane pariNAma e AvyuM ke e mAchalAmAM-svayaMbhUramaNa (chela) samudramAM jaLacara tarIke upaje. masyane thayeluM jAti smaraNujJAna asaMkhyAta jana upara tI chIlekanA chellA samudramAM te jaLacara mAchalAnI sthitine pAmyA. have te mAchalAnI sthiti maLI che, Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAI pANImAM majhA kare che. nAnAM nAnAM mAchalAM khAI AnaMda, gave che. eTalAmAM eka divasa ociMtI jinezvaranI mUrtinA AkAranuM mAchaluM tenI najare paDayuM ! A mAththAne jotAM ja tene jinapratimA je AkAra joI tene jAtismaraNa thayuM. pitAe pitAne dhamapaMthe vALavA karelI pravRtti yAda AvI, pite karelI bhUla mATe pastA thaze ane jinamUrtinA darzanathI samyaktva pAmI te devaleke gaye. baLAtkAra paNa upayogI bane che mahAnubhAve? have tame vicAra kare ke baLAtkAra karAveluM dharmAcaraNa paNa phaLa Ape che ke nahi? tame sAdhAraNa udAharaNa dhyAnamAM leze te paNa A viSayanI mahattA khyAlamAM AvyA vinA rahevAnI nathI, jema ke-semala, semalanA guNadoSa te tame jANe ja che ne? have dhAre ke e semala tamane keIe baLAtkAre khavaDAvI dIdhuM che, te zuM e semalanA pariNAme tamAre nahi jogavavA paDe? baLAtkAre semala khAnAro paNa maraNa pAme che. ajJAnatAthI gALamAM lapeTele somala khAnAra paNa maTe che. rAjI-khuzIthI gaLamAM vIMTALIne semala khAnAre paNa maTe che. A semala che ane te svAdamAM duSTa che, AvuM jANIne paNa te khAnAra mare che ane pite zuM khAya che enI bedarakArI rAkhIne je ajJAnavaza samala khAya che te paNa maTe che. arthAt game te prakAre semala khAnArane semalanA pudgale pitAne prabhAva batAve che. te ja rIte dharmAcaraNa paNa game te prakAre thayuM hoya te chatAM te tAranAruM ja che, e have siddha thAya che. dravyAnukAnanI upagitA A uparathI samajI zakaze ke dravyanuM anuSThAna-ke kiyAdharma e revA gya nathI, Aje je dravyanuM anuSThAna-pALanAra haze te Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata jyAre dharmanI mahattA samajaze, tyAre te ApoApa sAcA zuddha dharmanA mArga para Avaze, jyAre chekare jANaze ke mane kSaya thaye che. tyAre te geLa vinA paNa davAnI bhUkI tamane vagara pUche gaLA nIce utArI jaze Aje dravyamAM haze te kAle bhAvamAM Avaze, mATe alabatta avaguNa rokavA yatna te karavA ja joIe, paNa dravyakriyA kadI paNa rekavI na ja joIe. dravya para paNa upayogI bane che eka mANasane udharasa thaI che. udharasa TALavA mATe DokaTara tene bIDIne tyAga karavAnuM kahe che, have A mANasa bIDInA tyAganA paccakkhANa mAge che. te e mANasane paccakkhANa ApavA ke na ApavA ? jarUra apAya! Aje e rIte paccakkhANa leze te te dharmasaraNIne pahele pagathIe A gaNAya ! pahele pagathIe AvelAne kAle uce caDhavAnuM bhAna thaze, dravyathI paccakkhANa mAge che te paNa tene ApavA e ja kartavya che tame khAtarI rAkhe ke Aje dravyathI paccakkhANa karanArA paNa kAle jarUra bhAvamAM AvavAne che. dravyakiyAne sudhAravI ghaTita che paNa ene apalApa kare e te mUrkhAI che. cheka mAMdA paDe che. bele have zuM karaze? chekarAne davA karavAnI ke tene mArI nAkhe? eka ja javAba Apaze ke davA karI sAjo karavAne ! te ja pramANe dravya kriyAne paNa sudhAravI ja joIe tene avagaNavAnI jarUra nathI. dharma prApti mATe jarUrI cAra bAbate (1) karmaroga bhayaMkara che - have ApaNuM muddA tarapha ApaNe pAchA pharavAnuM che jemAM ema nathI samajyA ke AtmAne janma jarA maraNa rU5 rega anAdikALane lAge che, temane e reganI mahattAne e roganI vikaTatene khyAla ApavA mATe ja AtmAne janma-karmane rega anA Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 4-zuM dine che ema vAraMvAra kahevuM ja joIe. ane jeo A satya samajyA che. temanI paNa e samajaNa kAyama rahe pavananA jhapATAmAM dIvAnI jyoti uDI jAya che, tema saMsAranA svArtha samIranA jhapATAmAM temanI samaja-ti uDI na jAya te mATe jeo e satya samajyA che. temane paNa e vAta vAraMvAra kahevAnI jarUra che. ke "he bhAgyavAne? AtmAne anAdine janmakarmane mahAroga lAgu paDayo che. anAdithI A roga cAlu che." ema vAraMvAra kahevAnuM kAraNa e ja che ke tamane e ganI bhayaMkaratAne khyAla saMpUrNa paNe AvI zake, ane purepure khyAla tamane lAvaja joIe, tenuM kAraNa e ja che ke e khyAla thAya te ja tame e bhayaMkara roga mATe jalada upAya ajamAvI zake. (2) kamareganuM auSadha dharma che. - bIjI vAta e ke A roga TALavAnuM mahArasAyaNa te dharmAcaraNa che. e vinA A mahA kSayareganI bIjI auSadhi nathI. (3) kavyakriyA paNa upayogI che trIjI vAta e ke e dharmAcaraNanI dizAe je vyakriyA thAya che te paNa hitAvaha che ane tethI e dravyakriyAne apalApa na karatAM temAMthI dravyabhAva dUra karavAneja yatna karavA joIe. (4) deva-gurU prati bahumAna chellI ane cothI vAta e che ke A mahAna rasAyaNanA zodhaka rasAcArya dhavaMtarI jinezvara bhagavAna che. temane jeo darzAve che. rasAcAryanI jeo oLakhANa Ape che, te sAdhuone ane e rasAcAryane je zraddhApUrvaka zaraNe jAya che, te ja e rasAyaNa khAI zake che. Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata dharma sarva rIte mahAna che. ane tethI mANase duniyAnI badhI vastuone tyAga karI dharmanA zaraNe javuM e sauthI mahAna pharaja che. upasaMhAra - have e rasAyaNa khAvAne eTale e dharma pAmavAne cArga zeSa paDaze. dharma pAma eTale ja 21 guNe upArjana karavA have e 21 guNe kyA che. ane te kema upArjana thaI zake che, te avasare have pachI jaNAvaze. nedhA-A lekhanA zIrSaka tarIke racAela "21 guNenI AvazyakatAnI vastu A lekhamAM nathI, mAtra tenI pUrvabhUmikA rUpe upakrama ja mAtra tha che, ane A lekha nIce (saMpUrNa e rItanI neMdha tA. 21-9-3nbA siddhacakramAM jovA maLe che, tethI ema anumAna thAya che ke 21 guNanuM vizada vivecana karavAnA lakSyathI A suMdara upakrama karyo haze, paNa pachI anya jarUrI pravRttionA vyAghAtathI anukULatA na hovAnA kAraNe A lekhamAM chevaTe avasare have pachI..."dha karavA chatAM lekhane ahIM "saMpUrNa nI neMdha sAthe prakAzita karyo hoya, paraMtu upakrama tarIke paNa A lekhamAM ghaNuM mahattvanI vAte mananIya che. . zAsananI mahattA jenI joDa jaDe nahIM jagatamAM je vega kSemakarU, che jenA suMdara ga thakI ja sahu ke sAdhe padaM je kharUM che 5 AvA paMcamakALamAM paNa aha! jenuM zaraNa vidhezvarU . te zrI virajineMdrizAsanavara nehe namuM AdaruM che -pU. zrI Agamo racita padyasaMgrahamAMthI Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ il+bhi E d haiyAnIjhaMkAre, - - [ Agama-marmajJa, Agama-prauDhavyAkhyAtA, Agama-tattvadazI dhyAnastha sva. pU. A. AnaMdasAgarasUrIzvarajI ma. zrIe zAsananA aneka bhagIratha kAryo ane zrutajJAnanI prabhAvanAnA vividha mahatvanA kAryomAM guMthAyelA chatAM svaparahitakAriNe jinazAsananI zili mujaba bALajIvanA hitArthe taraNatAraNahAra anopakArI zrI tIrthakara bhagavaMtanA guNagAna svarUpa aneka stavane stutio vagerenI racanA karelI. vaLI viSama rogazayyAme pahelA pU. Agama dvArakazrIe mArmika tAtvika aneka nAnI-moTI kRtio saMskRta-prAkRtamAM banAvelI, temAMthI bALa ne upayogI gujarAtI bhAvArtha sAthe A vibhAgamAM catuvidha zrI saMghanA svAdhyAya mananamAM upayogI nivaDe te AzayathI A vibhAgamAM raju karavA nirdhAyuM che. . ] tatvadarzI puNyAtma vastunA svarUpane ekAMtavAdanA AdhAre aneka rIte vicAre che. Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramapUjya AgamasamrATu AgamavAthanAdAtA dhyAnastha svargata pU AgamAddhAraka A zrI rathita mArmika padyaracanA zrI kaSabha deva ta va na * (rAga pIlu) (zrI RSabhajINuM prathama aNuMdA e dezI) RSabhajirNoda bhaja RSabhajida bhAja, jaga uddhAraka acala amala Aja zatruMjaya tIratha zaNagArA, nAbhinariMdakula vidhu avatArA, mArUdevA Ura mAnasahaMsA, gIzvara karatAM jasa zaMsA - RSabha | 1 , zramaNa nikara lIdhe nija sAtha, sevya na varSo sudhI nija hAtha, zramaNa dharama suNatA guNarAgI, anahada ghata daI huA vaDabhAgI RSabha0 / 2 / sthAnaka vIza ArAdhI arihA, tIrthaMkarapada pAmyA zubha IhA. sAgara aDa daza koDADI, dharmaviccheda dI te joDI RSabha0 / 3 / vaMza sthApana tuja surapati karatA, zizupAlana apsarada dharatA, bhajana prabhune suratarU phalazrI, gRhasthapaNe sura lAve phalathI RSabha0 | 4 nIti nRpa yati dharma batAyA, dAna dharama jagameM sukhadAyA, vatsarasahase kevala pAyA, nija mAtAne bheTa apAyA RSabha0 | 5 | gaNadhara pada thApyAM nija pitA, pATa asaMkhya karyA avatA, tIratha mahimA vadhana kAje, gaNivarane thApyA girirAje RSabha0 + 6 I Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 4-thuM saha parivAre kevala lIdhuM, paNa keTA muni kAraja sIdhuM, pAvanapurUSe anyatIratha jaga, narapAvanathI tIratha prasidhu RSabha0 | 7 pAvana janama thaye muja Aja, tuja darzana lahI sIdhAM kAja, TAle janama-janamanA pherA, pheDe bhavabaMdhana prabhu merA RSabha0 | 8 || heje jinapati tuja parabhAve, deva-dharama-guru seva subhA navi pAmuM zivapada tujaseve, taba lage eha AnaMdarasa le. RSabhaII & W . (A stavana zAsana subhaTa, parama tapasvI, paramArAdhya, pU. upAdhyAyathI dharmasAgarajI mahArAjanA paTTaziSya viduranA zire kSatiMsa bAlamuni sva. zrImahAdaya sAgarajI ma.ne vinIta ziSyaratna saMgItaratna sva. pU. munizrI nyAyasAgarajI ma. nI pitAnI hAthanI lakhela aneka neMdhabukane saMgraha temanA ziSya zAMtamUrti sva. zrI zAMtisAgarajI ma. dvArA maLela, temAMthI A stavana maLI AvyuM. te akSarazaH raju karyuM che. .) 0000000002 samajavA jevuM pApathI chUTavAne upAya eka ja kegurU samakSa AlecanA-nidA-gardI karavI, te A ka paNa bALakanI jema nikhAlasa dilathI kahyuM che ke- Na che "rohI jugAra | -pU Agamo zrI parva vyAkhyAna saMgraha pR0 43mAMthI Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalikAla sarvajJa bhagavAna hemacandrAcArya viracita vItarAga oNtrane padhAtmaka anuvAda anuvAdaka : AgamedrAraka zrI prakAza 1 lo paramAtama je parama ta, parameSTimAM mukhya | jene tama AgaLa ravi, varNa kahe budha pUjya / 1 / jeNe chedyA kaleza rUkha, bhavahetu mULa sAthe | namatA suranara svAmi jasa, zira jeDI deya hAtha | 2 dharma artha sukha mokSanI, vidyA jethI pravRtta ! bhUta bhAvine vartatA, artha jJAna ja satya / 3 / jJAnAnaMdane brahma traNa, jemAM rahyuM ekAgra ! temAnuM te dhyeya che, rahuM zaraNe tasa uge che paNa tasa guNa bhaNave vANIne, karUM pAvana dharI rAga bhavavanamAM e janma phala, saMsArI vaDabhAga 6 jaDazekhara huM zuM kahuM, anaMtaguNa vItarAga, .. paMgu laghe pAyathI, jaMgala tima gata lAga | 7 | te paNa zraddhA-mehathI, khalatA nahI olaMbha | zraddhAvALe je kahe, zuMzuM te paNa baMbha | 8 | hemacaMdra sUrIzathI, vItarAgathava eha ! tethI pAme ISTaphala, kumAra narapati reha / 9 / zrI puMDarIka svAmI stavana ( rAga- jinada tere caraNa kamalakI re ) mana Iha tere paya pUjanakI re, IvAku kule tuma caMdA, Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka -6 bharatarAye suta naMdA vANI suNI AdijinaMdA, ma mana / 1 / saMsAra vicherIre, mati dIkSA derI, Adi jinavaranI pAse lIdhI dIkSA zubha vAse, gaNadhara pada puNyanI reze | mana | 2 pradakSiNA karIne re, jinapaya namIne re, pUche pRcchAtiga vArA, Ape jina uttara sArA, niSadyA paNa tiga dhArA mana / 3 / kare bArasa aMgIre, caunALu umaMgIra, gaNadhara padavIjina Ape, vAsa surendra dIdha thApe, tIratha dharI kumati kAme mana / 4 in zrI suvidhinAtha stavana (rAga-dhanAzrI) suvidhi te darazanase teSa vahuM cauda bhuvana avakAze tere, jaza kima mAya pahu su0 1 rAgane rIsa kabahu na karate, tasa sthAvara bahu chaNameM namate prabhu meM bhaje, vahI guNa kAraNa sahu suo # 2 a sarvajJa vItarAga prabhu tujha, sAce mArga bahuM puNya udaya aba phalya sudhA, tuja caraNa thira rahuM su . 3 thI nahiM muja puNya anubhAva e, terA mohase yuddha karavuM prabhu tuma dhyAna khaDage grahI karameM, moha ha arahuM su 4 tuja Agama vacanAmRta pIne, Darana dharuM kabahuM aba mehe avicala pada de, jinacha Anandapura lahuM sutra 5 II Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata jagAra nivAraNa pada (rAga-jhera gayA ne vera gayAM) sajajana yaha sIkha dhAra hRdayameM, vo haradama juA che ! jisase apane dilameM dekhe, adhamapaNa kyuM bhUo re ! nahiM kiriyANA begArI nahi, nahiM vidyA mana chUA re 1ul dhana lenA dhAre nija manase, phajula harAmakA kane re ! pAve taba bhI na bina takalIphase, dAma kismata nahiM cInA re rA rAta divasa sajajanaseM hevI, dujena saMga gaNI re ! naraka nidake kUpameM Dale, karma nikAcita rekhI re laMpaTa nirlaja leka harAmI, sAthameM ahaniza rahetA re | bhavatAraNa prabhu guru aru dharma, navI manameM sahatA re kA vyasana sakalakA mUla hai jUA, kaMthAcArya nihAle re ! cerI paradAra phira maLe, mAMsa khelata kAle re pAra pAMDava pAMca jagatameM jAhira, rAjya bhaMDArane deze re eraTakuM paNa hAra gaye saba, dekhe ghUtakA veza re 6: mahAbhArata jagameM judha caDAvA, huvA IsI jUAse re prANI cittameM ceta taje aba, juA yaha sukha vAse re ILA rAjyapati naLa vidyAnidhi vaLI, azvavidyA eka dI re ! hAra gayA kula gaI damayaMtI, zIla rayaNa cirajI re 8 jagameM paNa dekhe saTTA, apane manake te re ! dhana kaNa kaMcana nArI ke, jUAse nita rete re lA suNa sajajana yaha saddaguru sIkhA, parihara juA manase re ! zrI jina Agama vacana sudhArasa, Anada lahera varase re 10 Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TE Agama talasparzI vyAkhyAtA AgamamajJa Agama prabhAvaka samatha zrutara Agama vAcanA dAtA zailANA nareza pratidhaka dhyAnastha svata pUjya AgamAddhAraka AcAya devazrIe racelA ati vRddhAvasthAe rAgazayyAe paNa sUma ciMtanapUrNa ArAdhaka bhAva ne peASaka mAmika L suMdara su bhA Si tA (varSa 2 aMka 4 (pAna 16)thI thAlu ) 5 74 paJcaSaNNAM prabhoH zAstirbhave diSTArthasAdhinI // 252 // vItarAga prabhunuM zAsana gheADAka jIvAne ka'kSayarUpa iSTa phaLane ApanAra nIvaDe che. 75 bahurnAlpo'pi paryAyo heturArAdhanAvidhau / kiM tvayA darzanAdyAptitastattatrAdau yatasva bhoH ! // 253 // jinazAsananI ArAdhanAmAM gheADA ke vadhAre dIkSAneA paryAMya mahatvanA nathI, paNa AjJAzuddha ratnatrayInuM Asevana jarUrI che. mATe he puNyAtman ! tenA mATe khaMtathI prayatna kara ! 76 guhasevA-vratozArI-brikSamaLa-saMvaH | rupamArAdhanAyAstu rAdhAkSivedhanAdivat // 254 // gurUnI sevA, mahAvratAnI pratijJA, zuddhi, khAmaNA ane savara A ArAdhanAnuM svarUpa rAdhAvedhanI jema khUba ja kaThina che. 77 dhanyo'sau vidhirAhato matimatAM mokSAdhvanaH sAdhane // 255 // te kharekhara dhanya che jeNe ke meAkSamAganI sAdhanA mATe jJAnIenI maryAdAone amalI khanAvavA prayatna karyAM che. Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata 78 yo nizeSamumayato'dhanicayaM nirNAzya labdhvA zriyaH / jinAvAra nimittA jJAna gunika kavinitA sthAnaM yanna vayovajasya viSayaM tasmin mati tattanu // 256 // je viveka samyagu dharmanI ArAdhanAthI pApakarmane nAza karI Atmika jJAnAdi lakSmIne prApta karI janma AdinI pIDAthI rahita vacanAtIta AnaMda bharapUra mokSane meLave che, te mATe tuM prayatna kara! 78 pradezisAmyaM vacanAtigaM yat reDyAM na phUDyAM mArA judo ! ra18 dhanya che pradeza rAjAnI samatAne! ke jethI jANI joIne gaLe kaMpa daIjhera ApIne mAranArI patnI para manathI paNa gusse na thaye. 80 dhanyAsyAM cet paJcakamihAdriye bandhahAnaviSayANAm // 250 // - je karmanA baMdhane teDanArA pAMca mahAvratane svIkAra karuM te dhanya thAuM. 81 matAmihA thA virapurathAnamAramanA paradA aNadhArI rIte kharekhara! jagatamAM zArIrika-mAnasika pIDAenuM utthAna thAya che, tethI samatA bhAvanI keLavaNuM prathamathI taiyAra rAkhavI joIe.) 82 sAmudayo nityaM svatantraM kAryamAdadhuH // 261 // (nikAcita) pApane udaya haMmezA pitAnI rIte vipAka Ape ja che. 83 AmayAnAM vido vaidyA bedanAnAM tu jantavaH // 262 // vaidyo rogane jANe, paNa vedanAne te prANuo anubhavathI ja jANe. 84 jijJa ArAdhanAmAratatvaritA viratArA ArAdhanAne mArga (jIvanI gyatAne AdhAre) vicitra che, tethI tenI vidhi paNa bhinna bhinna prakAranI hoya che. 75 nityAM ratnatrayAM zritvA''rAdhanA na vikalpabhAg // 263 // ratnatrayIne AzrIne ArAdhane nitya che, temAM bhajanA nathI. Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka -zuM 86 jinAnubhAvo'yamado manaH sthiram // 265 // A (ati cacaLa paNa) mana sthira rahe che, te (ana Mta zaktizALI) tIrthaMkarAnA prabhAva che. 87 draSTA deSTA''tmAdivastuvajasya tasmAnme'In ? nyUnamasti na kiJcit // 266 // AtmA Adi padArthonA svarupane jaNAvanAra zrI arihaMta paramAtmAne me joyA have mAre kAMI uNapa nathI. 88 na draSTayA draSTo'rhan yadi ca bhavane me ka nu gatiH ? // 267 // he paramAtma! jo me Apane joyA na heAta te mArI zI zA thAta! 88 jina ! tvadIyaM bhavakUpa rajjU rUpaM yato'saGgamakAmamohaM // 268 // he vItarAga! tamArI pratimA bhavarUpa kUvAmAMthI bahAra nikaLavA doraDA samAna che, kemake mamatva, kAma ane meAhanA dUSaNathI rahita tamArA svarUpane te jaNAve che. 50 yamAdibhiH sAramudArabuddhigRhIta kAyAt para AmayAdyaiH // 26 // asAra zarIrathI niyama AdinA pAlanarUpa zreSTha sAra grahaNu karI levA joI e. 1 zraddhAgamyA zrutayo nayavAdA buddhimadbhiranugamyAH / AbAlaM tu subodhA mUrtiriyaM vItarAga ! tava // 270|| hai vItarAga! AgamanA vAkayA zraddhAgamya che, yavAda muddhimAnAthI ja samajAya tevA che, eTale mAkhAlageApAla darekane (AtmazuddhimAM upayAgI tarIke) ApanI mUrti ja sumeSa che. 82 ajJAte'pi guNe prema yathA saMskArite nare / tathA''rhate bhaved bodho mArge prAktanasaMskRteH // 271 // jevI rIte pUrvajanmanA saMskArathI ajANyA mANusa upara paNa prema thAya che, tema huM prabhA! pUrvajanmanA kSaye pazamanA saMskArAthI sthApanA jaNAvelA mArganI samajaNu-rUci thAya che 80 yadi jina ! jagati mataM te na syAt kAM tadayAsyadihAvasthAM ! / yanmohamahAndhuH kiM syAt taraNAya parairjAtu ! // 272 // Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata he bhagavana! A saMsAramAM je Ape darzAvela mArga na heta te amArI zI dazA thAta? kemake meharUpa meTo kR anya darzanI. othI tarI zakAya tema nathI. 84 jinAt paro no kSama AtmadIptyai // 27 // AtmasvarUpanA vikAsa mATe zrI vitarAga paramAtmA sivAya kaI bIje samartha nathI. 95 3DhArtha jJAtivADanAM nAtha? pUrva ra78 kharekhara dIna-hIna jagatanA uddhAra mATe ja he nAtha! tame trIjA bhavamAM tIrthakara nAmakarma upAryuM hatuM 46 uddhArAyaiva jagato varabogherlAbhastavodyogaH // 279 // ajJAnamUDha jagatanA uddhAra mATe ja he prabho! varabodhi-samya. katva prAptithI ja tamAre udyama cAlu hate. 87 karma paGgu dalaM paGgu paGgavo bhavajantavaH / sorza pramANa sa thata sarve parivAra (tArA) 28|| (ekaluM) karma pAMgaLuM che-upAdAna (ekaluM) pAMgaLuM che, saMsArI che paNa paMgaLA che, saMyogane ja viziSTa prabhAva jenAthI ke kama jIva upAdAna vagere phaLadAyI bane che. 48 nazyanti vArAstamasAM yathArkAt tathA pravAvAra vinAzarNanAt tava 28zA. jema sUryathI aMdhakAranA samUhe nAza pAme che, tema te vAta rAga! tamArA zAsanathI anyadarzanIonA vAde dUra thAya che. 58 apakSapAte'pyasavo bhavAbdheruttAritA dveSamRte'tra pAtitAH / jina ! prabhAvo'yamacintanIyo vedyastvavazyaM tava zAsanasya pakSapAta-rAga nahIM chatAM jene saMsAra samudrathI tAryA che. ane dveSa nahiM chatAM tamArA zAsananI virAdhanA nimittathI) jene saMsAramAM pADayA che, kharekhara tamArA zAsanane acitya prabhAva Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 4-thuM jANavA jevuM che ke je sArI rIte ArAdhanA kare che kare che te tarI jAya che ane virAdhanA kare che te DUbI jAya che. 100 arhan ! dvayaM viruddhaM tvaM kiM bhavAndhau karoSi nH| tA mami jaiva ta patraei ! 283 he arihaMta prabhu! upalaka daSTie tAravuM-DUbADavuM be viruddha kArya tame kevI rIte kare che? paNa uMDANathI vicAratAM samajAya che ke jIvonI pAtratA mujaba tame phaLa Ape che, ArAdhaka jene tame tAre che, virAdhaka DUbI jAya che. A 101 nAyatnAta satkAryA na cetare kiM vadanti taM vAdaM / vAcyanyat kArye'nyat vihAya jainAt pareSAM hA! // 284 // sArA khoTA kArya prayatna vinA thatA nathI te anyadarzanIo zA mATe tene vAda kare che? kharekhara jainazAsana sivAya bIjAonI vANImAM juduM hoya che ane amalamAM juduM hoya che. 102 na nomalopI vacanaM pravakti, saMkSAvizeSo hata AkRte hatau / yatno hato dravyamRte tathaiva, sarva hataM bhAva-vinAzino 201 nAma nilapa na mAne te vacana ja bolI na zakAya, sthApanA na mAne te paricaya-oLakhANa ja naSTa thAya, dravya nikSepa na mAne te prayatnanI ja jarUra na rahe, ane bhAvanikSepa na mAne te AkhuM jagata ja avyavasthita thAya, mATe nAmAdi cAre nikSepa na mAne te AkhuM jagata ja avya. vasthita thAya, mATe nAmAdi cAre nikSepA he prabhu Ape kahyA tema mAnavA jarUrI che. 103 svasvabhAvAnugA vidhau sarve // 286 // bhAgyanI pradhAnatAe dareka pradArtho potapotAnA svabhAvane anusare che. 104 nikSepamAnAnyatamapralopAt jainAn na cAnyo'tra yathoktakArI // 287 // anya darzanIe nikSepA ke pramANane yathArtha rIte na mAnanArA Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 gamata havAthI jinazAsana sivAya kaMIpaNa yathArtha vastunA svarUpane mAnanArA keI nathI. 105 sUvivAvA ravaja dvArA pravAnA rinI paristhA jaine'tramA nikhilAH svavAcAmupekSakA ghAtamanuvrajeyuH // 28 // cha AMdhaLAonA daSTAMtamAM sUpaDA, bhIMta, thAMbhalA, khIMTI, deraDInI vAta sAkSAta najara sAme saMpUrNa hAthI jenArAnI daSTimAM asAra che, tema jainazAsananI mArmika rItie padArthanA sAcA svarUpane samajanArAnI daSTimAM anyadarzanIonA ekAMgIvAde lagabhaga mithyA-asAra che. 106 kartajoDatA mArA karavA mAgyavathI nAnuM ra1nA ajJAnabaLe saMsArI jInI agaNita AzAe bhAvInI. avagaNanA karIne paNa pravarte che. 107 dharmAya deho ghanapuNyabhAjAm // 295 // puNyazALI jIvene deha dharmamAM upayogI thAya che. 108 datto dharmAya no deho rogANAM dehi tvaM tadA // 296 // samajaNapUrvaka dharmane mATe zarIra na ApyuM, te have roga mATe ja ApavuM rahyuM te, bhegava have !(roga sahana vakhate vicAraNIya vAya) 108 pratipattizcaraNasyAvazyaM metrI bhavasya tajinapAH / dIkSAmaduH paro'jjAn jIvAn mokSArthapravaNahRdaH // 298 // cAritrane svIkAra kare te saMsArane nAza karavAne acUka upAya che, tethI ja mokSamArganA pravartaka tIrthakare abaje lokone dIkSA Ape che. 110 ArAdhanAmRte jIvA ! jinAdhvA no nirarthakaH // 29 // ArAdhanA vinA he jIva! ApaNane prApta thayeluM jinazAsana nakAmuM bane che. 111 paidA sevA aAvA sarve te vAta ! paraM tat te yathAdRSTaM bhAvi tannizcalo bhava // 303 // Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 4-yu 1 puNyabaLe tane vaidyo, auSadhA ane sevA karanArA badhA yathAcita rIte taiyAra che, paNa bhAvI je thavAnuM che te mujaba ja badhI gAThavaNu thAya che, mATe dhIraja dharI samatA rAkha. (rAga sahana vakhate vicAraNIya ) 112 na mAvi na virodhaM nAbhAvi vintaya tvaM mune ! | nirvikalpamanAstiSTha sadArAdhana-sAdhanam ||604 || bhAvinA, virAdhanA ke je nathI thavAnuM tene koI nA paNa tuM vicAra na kara ! ArAdhanAmAM tatpara rahI nirvikalpa banavA prayatna kara. 113 dhayoM bhAvo dAvavat pApavAhI // 05 // dharmanI ArAdhanAnA AjJA zuddha pariNAma dAvAnaLanI jema sasArane bALe che. 114 loDhuM ghanuM pamavAra huM na mUtyuH rUA akAma nirAthI NuM sahana karyuM paNa avivekIe kaI Atmazuddhi rUpa phaLa na meLavyuM. 115 sannAmani'AM yet saheta 2 samAyaH ||307|| je puNyAtmA jJAnI niSTi paddhatithI samabhAve sahana kare te sakAma nirjarA meLavI zake, 116 dadyAt pardhA vimatiH suratnam ||308|| kharekhara ! kADInA khadale mahAmUlA ratnane ajJAnI-mUDha ja ApI de che. 117 jUne saheta manalA'pula judI ||30 / / vivekahIna prANI manathI ghaNuM duHkha (parANe) sahana kare che. 118 yathendhasAM dahed bhAraM vahnistaddvat sudhIrbhavam // 320|| agnithI lAkaDAonA DhagalA maLI jAya che tema vivekI puNyAtmA jinazAsananI ArAdhakAlAve ArAdhanA karI saMsArane samULa nAza kare che. (kramazaH ) Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka tAtvika vicAraNu ka : 'tarivavimarza' ne saraLa anuvAda ) (varSa 2 aMka 4 (pR. 28)thI cAlu) [ paramapUjya, gItArthasArvabhauma, dhAnastha svargata Agama ddhAraka AcAryadevazrIe bALajIvanA hitArthe aneka nAnI-meTI kRtio racI che. temAM Agama ane saiddhAMtika graMthamAMnA keTalAka gUDha mArmika sthalanA rahasya samajAvanAra chUTaka praznottarane saMgraha sArivA fma nAme goravAtAvo (bhA. 1)nA prAraMbhamAM ja prathama kRti tarIke chapAyela che. jemAM Agamo ke prakaraNagraMthamAM AvatI aneka guMcabharI bAbatenA jhINavaTabharyA khulAsA zAstrAnusArI sUkSma pratibhAbaLe susaMgata rIte pU. Agame. zrIe karyA che. gaMbhIra tatvadarzI AganA sUkSama abhyAsI, dhyAnastha sva. pU. Agama dvArakazrIe prauDha pratibhAbaLe dazapUrvadhara pU. A. zrI umAsvAtijI ma. racita zrI tatvArthasUtranA keTalAka gUDha padenA rahasyane darzAvanArU TipaNa lakhyuM che. jene trIjo hapta ahIM raju karAya che, game te kAraNe mudrita "Agama kRtisaha" mAM zrI tatva vimarza krama jaLavA nathI. mudrita graMthane AdhArabhUta rAkhI utkamathI paNa ahIM rajuAta karI che. . ] dazapUrvadhara vAcakapravara 50 zrI umAsvAtijI ma. racita zrI tatvArtha sUtranA prathama adhyAyanA 10 mA sUtranuM rahasya jaNAvatAM 50 gaddhAraka zrI ema jaNAve che ke- ___ dArzanikapariSat parIkSaNe prAdhAnyenaiva zAnaM pramANaM vyavasAyIti pratitantrasiddhAntena tu yAvajjJAnaM darzanaM ca pramANameva, Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra3 pustaka karyuM saddaSTInAM saMzayAderapi jJAnatvAt pramANatvAt cakSuravadhikevala darzanAnAM ca nA'prAmANyaM / / pU. zrI tatvArthakAra maharSie A sUtramAM jJAnane pramANa jaNAvyuM che, tenuM kAraNa sarvadarzanakArAe sva ane paranA vyavasAyAtmaka jJAnane pramANarUpa mAnyuM che, enI sAthe saMgatinuM pradarzana karavAnuM jaNAya che. pratitaMtra-jainadarzananI svataMtra AgavI mAnyatAnusAre te dareka jJAna ane darzana pramANa ja che. vadhumAM samyagadaSTi jInA saMzayAdi paNa jJAna svarUpa ane pramANabhUta che ane cakSuAdi cAra darzane apramANarUpa nathI ja. ___ azrutaM vyAvahArikaM sarva matiriti smRtyAdInAM matAvantabharbhAvaH, avadhyAdivilakSaNatayA ca parokSe, gvaM ja "vavA te tamAro" (zrI naMdisUtra) atyA'thveti spaSTa dyotayati / kRtajJAna sivAya vyavahAramAM je kaMI jJAnanuM svarUpa che, te badhuM matijJAnarUpa che tethI smRti Adine samAveza matijJAnamAM che. pa temaja avadhijJAna AdinI deza ke sarva pratyakSatA na haI pakSa pramANamAM te badhAne samAveza che. A vAta "savA taM samaro"(zrI naMdIsUtra) e gAthAnA "athavA padathI spaSTa jaNAya che. kemake - darzane'styavabhAsakatA na tu vyavasAyitA, cetanA'paraparyAyopayogarUpatvAd darzanasya, darzanAvabhAsitasyaiva sAmAnyamayasyArthasya zAnena vizeSamayasya thANAH | jJAna ja pramANabhUta kema? tenuM kAraNa e ke darzanamAM avabhAsatA eTale svarUpanuM sAmAnyathI jaNAvavApaNuM te che ja, kemake AtmAne darzane paga vastunA sAmAnya svarUpane jaNAve che. Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamajAka paNa dazane pagamAM vastusvarUpane nirNaya nathI. tethI tene pramANabhUta na kahevAya. darzane pagathI sAmAnyapaNe jaNAyela padArthane ja vizeSa rUpe bhAna thaI nirNaya jJAnathI thAya che. pratiprANi sukhAunubhavakSamamAhArAdikSamaM ca jJAnaM saMsAriNA mAvazyaka, anyathA'jIvattvaM jIvasya syAt , na ca tada bhavati, tato'vazyamanantatamabhAgasyodghATanatA nityaM / " zrI tatvArtha sUtra adhyAya prathama sUtra 20 mAM upara A Ti5Na jaNAya che. dareka prANImAM sukhAdine anubhava ane AhAradine lagatI jJAna heya che ja! nahIM te jIvanuM ajIvapaNuM thaI jAya, te thatuM nathI, tethI anaMtame bhAga jIvamAtrane sadA khule ja hoya te vAta nizcita lAge che. "suphuva medanapurA" ciri (zrInaMdIsUtra) Ittae na tu sAdhakaM, tena tAratamyenAvArakaH sarvavArakaH paTala iti na viparItaM nodyaM, yatkiJcidavyaktavarNamayAhArAGgIkAro hi zAnasattAsAdhanaM vanaspatyAdau, sa ca zrutajanya iti sAdyAdizrutavicAre akSarAnanta bhAgavicAraH // zrI naMdIsUtramAM jaNAvAyela "suphyuri deztamura" nI vAta mAtra draSTAnta rUpa che. paNa kaMI sAdhaka draDha pramANa nathI, tethI AvaraNa taratamatAthI Avare, paNa vadhAre na Avare, tethI akSarane anaMtaja bhAga khule kema? ema viparIta taka na kare. kemake draSTAMta badhA ekadezI ja hoya, tethI game teTalA gADhavAdaLenA AvaraNa hoya, chatAM jema sUryanI prabhA heya ja te rIte AtmAnuM jJAna sarvathA ke vadhu avarAya ja nahIM. Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ # # # # # # # # # # # # # # # ke vanaspati AdimAM avyakatavarNamaya AhAranI vAta jJAnanI sattA sAbita kare che. ane te zrutajJAna ja che. A rIte sAdi zruta-anAdi zratanA saMbaMdhamAM akSaranA anaMtamA bhAgane vicAra jANa. __ mArgatvena rUDho jainadharmaH, naiyAyika sAMkhyadarzana-momAMsakA matazabdAbhidheyAH, nAstikAnAM tu kumatAmiti nyAcyA 'mokSamArgopadezapratizAstraMbAya' zrI tatvArthasUtra bhASyanI 31mI kArikAmAM Apela mokSamArga zabda para A TippaNu lAge che. mArga eTale jainadharma, mImAMsaka, niyAyika, ane sAMkhanA darzane mata kahevAya che, ane nAstikenI mAnyatAo te mumata tarIke kahevAya che. tethI mokSamArgopadezanI pratijJA jaNAvanAra zrI tavArthanuM prathama sUtra che. anyeSAmabhyudayo'pi sAdhya iti kRtvA 'yatobhyudaya' ityAdhubire, te jainAnAM tvabhyudayasya prApyatvena phalatve satyapi noddezyatA tasya, kintu prApyatva-sAdhyatvobhayadharmavAn mokSa iti sa evodozya iti samyaguktaM mokSamArga iti / / bIjA matavALAone te paugalika sAdhanonI AbAdI rUpe abhyadaya paNa ISTa che, tethI ja te pote dharma vyAkhyAmAM thoDaDu riyara-riri gharma" sUtrathI aspRdaya sAMsArika unnati) ne dharmanA svarUpamAM lIdhuM che. jaina zAsanamAM te abhyadaya avAnara phaLa rUpe prApya che. are, paNa uddezya te nathI ja. prApya ane sAdhya bane dharma jemAM hoya te ja uddezya kahevAya. Ave te mekSa ja che, tethI jaina zAsanamAM mokSa ja udezya Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata tarIke svIkArI ahIM mokSamArga kahevAnI pratijJA vyAjabI nyAya saMgata lAge che. ____ " ata eva ca caturgatiko nirvedaH, sa samyaktvasya lakSaNaM momAmilApa eva ca saMvegaH / tethI ja cAre gatine svarUpanA sAcA bhAna dvArA upajate ane "suranara sukha je kha karI lekha" Adi zabdathI batAvate nirveda samyakatvanuM lakSaNa che. - tema ja tIvrapaNe mokSanI ja abhilASA rUpa sagapaNa samyakatvanuM lakSaNa che. ___ evaM ca mArgagatyadhyayanaM, mArgAnusAritAprArthanaM, mArgAbhimukhamArgapatita-mArgAnusAriNAM kramazaH prAdhAnyajJAnaM mArgAdhyayanamityAderupapattiH // mArga zabdathI mokSane mArga ke jainazAsana artha hevAthI ja zrI sUtrakRtAMga ane zrI uttarAdhyayana Adi AgamomAM mArgagati ke mAgaMdhyayana Adi nAme saMgata thAya che. tema ja gagraMthamAM mArgAbhimukha-mArga patita mArganusArI chanI kramazaH zreSThatA mArga zabdathI jenazAsana artha levAthI ja pratIta thAya che. (kramazaH) sukRtAnudanAnuM mahatva " & * puNya karyuM te eka dANe che, ane tene anudanArUpa pANIthI siMce te ja koThAra bharAya. tethI sukRtanI vAraMvAra anudanA karavI joIe." -pU Agama zrI parvavyAkhyAna saMgraha pR0 124 : Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI bAgama mahimA ! A pratibhA dhImAM kAkA mAmA [prAtaH smaraNIya, subhaganAmadheya, Agama samrATu, AgamavyAkhyAnipuNa, zilAtAmrapatro&IgamakAraka, dhyAnastha svargata pU. AgameddhAraka AcArya bhagavaMtanI nAnI-moTI aneka kutionA saMgraha svarUpa zrI ArAmoddhAraka kRti sadeha (bhA. 5) mAM pUjyapAda karUNAnA bhaMDAra, prazamapadhi, vAtsalyasiMdhu, gacchAdhipati pU. A. zrI mANikyasAgara sUrIzvarazrIe pitAnI prauDha pratibhAbaLe astavyasta sthitimAM rahela A kRtine pR. 199 thI 237 sudhImAM suvyavasthitapaNe (244 leka rUpe) chapAvI che, temAMthI keTalAka mahatvanA kaleke bhAvArtha sAthe catuvidha zrI saMghanI AgamabhaktinI keLavaNInA zubha dhyeyathI raju karavAmAM Ave che. (1) AIntyaM zubhasAdhanairabhimataM karmA'pi baMdhe hitaM, yaJca tvaM tritayaM bhavasya bhavanairguNyaM vidan ziSTavAn / tabU mahatAM urtha-viA tathA sarakA'saavaapyaa'mlkevlN yadi bhaNeccheNiM sadAptAgamIm // 1 // bhAvArtha:- he bhagavan! kamanuM baMdhana asAra-aniSTa chatAM jinanAmakarma vizasthAnakanI viziSTa ArAdhanA dvArA upAryuM tathA saMsArane kharAba jANavA chatAM traNa bhava jeTale bAkI rAkhe, A badhuM kharekhara lekottara Apa jevA mahApurUSanI niSkAraNa parepakAra-rasikatA sUcave che, paNa kharekhara te niSkAraNa para pakAravRttinI sAcI saphaLatA nirmaLa kevaLajJAnane prApta karI sarvahitakara ane padravyanA yathArtha svarUpane jaNAvanAra dvAdazAMgInI racanAdvArA jaNAya che (1) (2) vyApanavina zAna nityA mA rASTazreNimapArasAravalayukaNyA kSapaNyA prbhuH| .. Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata devendrAvalisaMhatAmatitarAM pUnAmadhiSThAya ca, kurvanAgamasantatiM saphalatAbhAg nAnyathA hi prabhuH // 2 // bhAvArtha- saMpUrNa vizvanA samasta padArthone jaNAvanAra jJAnanI prApti, samAtIta viziSTa AtmabaLathI bharapUra kSapakazreNithI ghAtI karmone kSaya ane bhakita nibhara vinayana deva-devendrothI vividha rIte karAyelI pUjA. A badhAnI saphaLatA karmabaMdhanamAMthI choDAvanAra vizvajIvAtu dvAdazAMgIrUpa jinAgamanI racanA upara nirbhara che. (3) pUnAproDhau jinezona namati nikhilAbhISTasiddhayA kRtArtho, devAliprAbhRtaM sat sukRtataruphalaM sevayan kiJcidanyam / dhanyaM tUhAmadharmA namati munigaNaM dyotayan svaM kRtajJaM, yanme'daH sajinatvaM munigaNapadhRtAdAgamAdeva jAtam // 3 // bhAvArtha- dareka karavA lAyaka badhA kAryo thaI gayela heI ane sarvathA kRtArtha thayela viziSTa pUjAne yogya tIrtha kare keIne name nahIM, chatAM samavasaraNamAM ja sidaNa thI je namaskAra kare che, te kone? pite denA samUhathI karAtI vividha pUjA bhakti AdaranA pAtra chatAM paNa tIrtha padathI pravacana-dvAdazAMgI ke temAM jaNAvAyela viziSTa jIvana tane jIvanamAM sakriya banAvanAra caturvidha zrIsaMghane namaskAra kare che. kemake tenA AdhAre ja pUrva janmomAM viziSTa ArAdhanA karI pite utkRSTa puNya prakRtirUpe jinanAma karma bAMdhyuM che, tethI kRtajJAtAne bhAva mumukSuonA jIvanamAM sthira karavA mATe Aga-dvAdazAMgInuM mahattva darzAvanAra tIrthane namaskAra kare che. (4) mana trASTi mA rahyAddhi zAstraSTi mA zu ? jinapatigaditAM gaNapativitatAM munijanamAnyatarAM vimalAm / narabhavanikaro'samaphalavisaro bhAvitabhAvo gatadauHsthyo, noi vitaraka mati tamAmanA II | bhAvArtha - he zuddhamate ! zrI tIrthakara bhagavatee kahelI Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 4-zuM ane zrI gaNadharoe gUMthelI zAstronI zreNirUpa AgamanI upAsanA kara! upAsanA kara !! upAsanA kara!!! jenI ke sevAmAM tanmaya thavAthI manuSyabhava saphaLa thAya che ane jene mastaka namAvavAthI saghaLA karmonI raja dUra thAya che. (5) surezA narezA jinezA na sarve, susarvajJatAlAbhamihArdhanti / anukSAM paraM kartumihAgamAnAM, sadaivAdriyante gaNezitRpUjAm // 7 // bhAvArtha:- devendro, rAjAo ane mahAmunio kevalajJAnanI prAptimAtranuM bahumAna nathI karatA, paNa tIrthakara gaNadharadvArA bhava- jalanistAraNa patitapAvana AganI racanA karAve che te punita kAryanuM bahumAna viSeSathI kare che. (6) levo juthaI rati ra4 kane, mavAnugharirAja zoSA tadeva cedAgamavAGnirastaM, pratikSaNaM saMsRtivRddhikAri // 8 // bhAvArtha- kharekhara! saMsAramAM deva, guru ane dharma e traNa saMsArasamudrathI pAra utaravA mATe mahatvanA sAdhana manAya che, paNa te traNe je AgamanI maryAdA bahAranA hoya te saMsAravRddhinA kAraNa banI jAya che, tethI Agane khUba ja mahatvanA che. (7) pUjA jinAnAM zaminAM saparyA, dharmasya vRtti vinAM zivAya / sAce bhavedAgamavANyapekSA, no ced bhavAnAM parivRddhikoM // 9 // bhAvArtha :- tIrtha karAvI pUjA, sAdhuonI sevA ene dharmanuM AcaraNabhavyAtmAone mekSa mATe thAya che paNa je Agama-zAstrIya maryAdAonI sApekSatA hoya te anyathA saMsAranI vRddhi paNa thaI " jAya che. tethI Agame AtmakalyANa mATe khUba ja upayogI che. (8) sAmrAjyaM jinazAsanasya na bhavedabhyarcanAvahatAM, sUrINAM satataM mahAdarakRtenoM naiva cAhanmate / prodbhAvaprabhavaikakAryakaraNAt kintUdayAdAhatAda , vaktuH zrotRgaNasya cAgamagatAt sadbuddhirucyoryugAt // 12 // Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamajAta bhAvArtha - tIrthakaronI ThAThathI pUjA karavA-karAvavAthI prabhuzAsanane prabhAva nathI, temaja AcAryonA ke sAdhuonA ThAThathI AdarasanmAna AdithI prabhu zAsana dIpatuM nathI, paNa viziSTa bhAvazuddhinA eka kAraNarUpa arihaMta paramAtmAnI AjJA-maryAdAnusAra sanmArganA upadezaka adhikArI vyAkhyAtA ane aMtaraMga pariNati svarUpa nirmaLa rUcivALA jijJAsu zetAnA subhaga samAgamathI prabhuzAsana jhaLahaLI uThe che. eTale AgamanuM yathocita bahumAna jinazAsananI unnatinuM pradhAna kAraNa che. (9) kathaM jJeyaM vRttaM tava sucaritaM doSavimalaM, kathaM sthApyA tistava jina ! gatAGka zamarasA / kathaM te mokSAdhvapraguNagaNodAmamuditaM, na cedeSA zuddhA bhavati bhuvane hyAgamatatiH / / bhAvArtha - he bhagavan! ama jevA pAmarane je ApanA Agamane vAraso malyA na hoya te vItarAga arihaMta paramAtmAnI agaNita upakArakatAne paricaya zI rIte maLata! tathA tIrthakaronI mUrti ane tenA darzana-pUjananI yathArtha paddhati zI rIte meLavata? tathA mokSamALAnI ArAdhanArUpa ratnatrayInuM sugastA pAlana zI rIte zakya thAta? - tethI Agama eTale kaLikALamAM kalpatarU samAna che. tAva rAtriAvakuSa zAstracakSuthI sAdhue traNe jagatane avake che. Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TE MEGAN HIDAN MEMPOUNDOMBURBONNARDONA 1 ka tAttvika praznottare kI (gujarAtI rUpAMtara) na (paramArAdhya bahutaziromaNi dhyAnastha svargata pU AgamedvArakazrI bhagavaMte pitAnI prauDha pratibhA dvArA zAstrasamudranuM mathana karI aneka tAtvika bAbatenA je saMvAdI ukele zodhI kADhI. AgamAnusArI puNyAtmAonI Agamabhakti khUba ja jAgRta karelI, tenA 1446 saMskRta praznottarenA saMgrahasvarUpa "rivArane praznottaLi" nAme pratAkAre graMtha zrI AgaddhAraka graMtha saMgraha 12 rUpe suratathI prakAzita thayela che. pU. AgamatalasparzI, AgamasamrATa, AcArya deva zrI AgameddhAraka bhagavaMtanI bahumukhI pratibhAnAM sumadhura darzana saMskRta bhASAthI aparicita tamAma dharmapremI jijJAsuone thAya, te zubha AzayathI tAttvika praznottarene akSarazaH gujarAtI bhASAnuvAda sAthe ApavAne namra prayAsa che. 1 thI 9 prazno varSa 1 pu. 4 (pR. 28 thI 34)mAM Apela che. ane 10 thI 20 prazno varSa 2 pu. 4 (pR. 35 thI 42) Avela che. tyAra pachInA ahIM ApavAmAM Ave che ) pra. 21 badhI bhASAo cAra samayamAM lekene pUrIne lekanA aMte jAya che ke keTalIka ja bhASAo lekanA aMtamAM jAya che? u - je tIvra prayatnavALa vaktA che. te bhASAne cheDatI vakhate bhASAnA pudgalene bhedAyelA choDe che. te anaMtaguNavRddhie. vadhatAM moTA DhephAnI mAphaka zIvra ane dUra javAvALA hoya che. ethI te bhASAnA pudgala lekanA aMtane pAme che. ane bIjA vaktAnA bhASAdrivyo te asaMkhyAta avagAhanA. jaIne bhASAnA pariNAmane cheDI de che. ethI te bhASA-- dravya lekanA aMtane pAmatAM nathI. Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamajAta pra. ra2 matijJAnanA arthAntare (eTale eka arthavALA paryAye) matijJAnanuM svarupa nirUpaNa karyA pachI kema jaNAvyA? u. - jaina ane jainetaranA zAomAM te (smRti, pratyabhijJA vagera paryA) joIne (te arthAntare) pAMca jJAnathI judAM che. ema na samaje ane matijJAnanA paryAyAntara che ema samaje (e mATe e krama che). pra. 23 chadmasthapaNuM jyAM sudhI che, tyAM sudhI te apAyasaddavya vALApaNuM kahevAya che. ane te kAraNathI samyagadarzana kahevAya che. matijJAnanuM apAya dudravyapaNuM ane te pUrvaka (kRtajJAna)nuM paNa apAya dudravyapaNuM sArI rIte mAnI zakAya che. paraMtu avadhi ane mana:paryavajJAnanuM pratyakSapaNuM hevAthI temAM apAyasadravyapaNuM kevI rIte ghaTe? - avadhi ane mana paryayathI te te padArthanuM pratyakSa jJAna thaye chate paNa avadhi ane mana paryayathI dekhelA padArthane grahaNa karavA, "A amuka che" ema vicAre lAvavA ane te vicAra bIjAne grahaNa karAvavA arthAta samajAvavA te kArya te matinuM ja hovAthI te apAyasadravyatArUpa padArtha che. te te mati sahitapaNe ja thAya che. tethI "rA' avadhi ane manaH paryAyamAM paNa apAya dudravyapaNuM ghaTe che. pra. 24 badhA ja saMjJAvALA hoya che, ane saMjJA te abhi lASArUpa che; ethI te saMjJA akSarayukta che. A ja kAraNathI (jIvamAtrane) akSarane anaMta bhAga UghADapaNe manAya che; paraMtu akSarane saMjJA, vyaMjana ane labdhi ema traNa bheda hevAthI te anaMtame bhAga kayA akSaranA bhedavALe jANa? je labdhi-akSaranA saMbhavavALa kahe te aparyApta chane Idrine abhAva hovAthI te (labdhi Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka su 38 akSaranA ana MtamA bhAga) kema ghaTe! ane dareka jIvAne paNa te kema ghaTe? koIpaNa jIvanuM iMdriyanA labdhipaNAthI rahitapaNu nathI ja, tethI jarA e virAdha nahi Ave. pra. 25 avagraha vagerenuM zrutanizritapaNuM che. ema kahIne vyaMjanAkSara rUpazrutAnusAripaNuM kahevAya che. ane te vyaMjanAkSara sannIne ja hAya te pachI asanIjIvAne avagraha vagere kevI rIte thaze ? * saMjJI pacendriya viziSTa evA ziSTone AzrIne te avagraha vagere zrutAnusArI jANavA, kAraNake-te padArthanA jJAna AdikamAM avazya akSarathI yukta ja vicAra kare che. saza yamAM aneka prakAre zrutAnusArIpaNu' hAya che, je nahi dIThelA nahi sAMbhaLelA vagere paTTAtha mAM ziSToe paNa avagrahAdika akSara-zrutAnusArI nathI. pra. 26 labdhi-akSara zretrAdinA bheda cha prakAre kahevAya che, akSara eTale zruta ane zruta te mananA viSaya che, te vadha kema nahi ? dIThelA ane sAMbhaLelA je padArtho hAya. te padArthI sa MbaMdhI ja'saMjJAakSara'ne utpanna karanArA labdhi-akSara che. ema jaNAvavA mATe labdhi-akSaranuM zrAtrAdi indriyAnA bhede cha bhedapaNuM kahyuM. sAdRzya, vipakSa anumAna ane AgamathI utpanna thavAvALI paNa akSareApalabdhi che ja. ane te manane viSaya che, ema potAnI meLe vicAravuM. vAcyavAcakabhAva tA dareka ja ThekANe mananA viSaya che. pra, ra7 * savA~ gurumAM 'meru himavAn vagere mUkIne 'kATizilAnuM udAharaNa kema ApavAmAM Ave che ? OM ~ meru vagere manuSyAthI upADI zakAya tema nathI. kATi-zilA * Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamajyAta vAsudevanA padane nizcaya karavAvALI hAvAthI temanAthI (vAsudevAthI) upADAya che ( e leAkavyavahAranI apekSAe jANavuM) A (leAkavyavahAranI) apekSAe ja rathare vagere atya Mta laghu hAvA chatAM, sa` laghumAM tUlanuM udAharaNa ApavAmAM AvyuM che. pra. 28 jevI rIte nizcayathI sava thA guru ane laghudrajyeA hAtAM nathI tema nizcayathI gurulaghu paryAyA ane agurUlaghu paryAya hAya che ke nahi ? je che te keTalA parimANavALA (saMkhyAvALA) che ? 60 ~~ amUrta dravyAmAM ane sUkSma pariNAme pariNamelA mUta dravyeAmAM agurulaghu paryAya nizcayathI anaMtA che, ane mUbyAmAM nizcayathI sa mUrta dravyeAnI saMkhyAne anaMtathI guNIe teTalA agurulaghu paryAya che. paraMtu te badhAe eka amU dravyanA paryAya tulya hAtA nathI, AthI te alpa ja che. pra. 29 zAstrakAre akSaranA anatamA bhAgane jAti vibhAgathI nirdeza karatAM anuttara vimAnanA devAthI laIne chevaTe pRthvIkAyanuM udAharaNa le che, ane bIjI jagAe (AcArAMgAdimAM) sava jaghanya upayega labdhi--apAMsA evA sUkSma nigeAdanA pahelA kSaNe ja kahyo che, teA te kevI rIte saMgata karavuM ? 60 -- sarva jIvanI apekSAe labdhi-aparyApta sUkSma-nigadanA pahelA kSaNu ja jaghanya upayAganuM sthAna che; paNa vyavahArarAzinI apekSAe pRthvI ja paheluM sthAna che. A ja kAraNathI cenisa MgrahamAM (sAta lAkhamAM) pRthvI Adi ja krama che, ane je koI sthaLe mAdara-nigeAdanA kahevAmAM Ave che te chedana, bhedaka Adika kriyAnA vyavahArarUpa kAraNane smAzrIne che; paNa bAdara nigeAdanA avyAvahArikapaNAnA nirAsanane mATe e samatha nathI. - 34 pra. 30 mati ane zruta sarva jIvAne vyApI che; chatAM akSarane ana tamA bhAga badhA jIvAne UghADA che ema kema kahevAya che? Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka -thuM 35 u0 - badhA jIvane AhArAdi saMjJAnI vyAptithI jIvapaNAnuM anumAna thAya che, ane te saMjJA akSararUpa abhilASane anusaravAvALI che. e hetuthI te AcAryanuM tevA prakAranuM kathana anumAna karAya che. jyAM kRta hoya tyAM matinuM vidyamAnapaNuM avazya hoya che, ethI baMnenuM vyApakapaNuM siddha thAya che. pra. 31 badhA jInA ATha madhya pradeza kama vIMTAyA vinAnA che. - ema je che te teTalA aMzathI badhA cho kevalajJAnI kema nahi? u- badhAe ja eka upaga svarUpavALA che, ane jyAM sudhI chadmasthapaNuM che tyAM sudhI jIvane apAyasadudravyathI upayoga hoya che. e kAraNathI madhyavartI ATha nirmaLa pradezathI upaga hetuM nathI. Aja kAraNathI jJAnane kSApazamika ane kSAyika bhAva che, paNa pariNAmika bhAva nathI. pra-32 dIrghakAlika, hetuvAdika ane daSTivAde padezika ema saMsInA bhedathI traNa prakAre saMgni-zruta kahevAya che paraMtu vivaraNamAM te te asaMsIone dIrghakAlikI saMjJA cheDIne hetuvAdikI saMjJA kahevAya che, ane te (saMjJikRta) asaMzritathI kevI rIte juduM? ane vaLI daSTivAdedezikI saMjJA sabhya gdaSTiene kahevAya che, ane teonuM kRta te samyakazruta tarIke kahevAya che, te saMzritanA ja traNa prakAra kevI rIte ghaTe? u- ahIM saMsI chanI arthopalabdhi (arthanuM jJAna) jaNAvAya che. eka arthopalabdhi dIrgha vicArathI thAya che te eka (1). tAtkAlika arthanI upalabdhi thAya che te bIja (2) ane traNa kALa saMbaMdhI pUrvApara vicAra karIne arthopalabdhi thAya te trIjI (3). vaLI asaMsI jIvene paNa avyakta arthopalabdhi hoya che. padArthamAM, viSayamAM ane sAmarthyamAM je upalabdhi Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata thAya che. te anukrame dIrghakAlika AdinI apekSAe asaMkti kRta, e pramANe samAdhAnakAraka vyAkhyAnA vicAramAM zaMkAne avakAza nathI, kSAyikanuM palaTAvApaNuM na hovAthI kSAyikavALAne nizcayathI saMgni-zrata che ane nitya nigedane te tenAthI ja bIjuM asaMgni-zruta che. e paramArtha che, athavA saMjJIo ane asaMjJIone je traNa prakAranI akSaranA saMbaMdhavALI viSayanI upalabdhi che, te te te (saMjJI ane asI ) kRtapaNe che paraMtu samyakazruta te tatvane anusaratuM che. 3 mithyASTie grahaNa kareluM dvAdazAMga gaNipiTaka paNa mithyA kRtapaNe kahe che te te kevI rIte? u- saMbhAvanAnI (asat kalpanAnI) apekSAe sarva dvAdazAMga ane saMbhavanI (banAvanI) apekSAe kaMIka nyUna dazapUrva sudhInuM kRta (mithyASTie grahaNa kareluM) mithyAzruta kahe vAya che. ethI AgaLa jatAM saMpUrNa daza pUrva vigere niyamathI samyakakRta ja che. kaMIka nyUna daza pUrvanuM paNa bAramuM aMgANuM hevAthI te sAmAnya vacana levAmAM virodha nathI. pra 34 zrI bhagavatIsUtramAM jJAna ubhayavika che ema kahyuM che. ane Avazyaka sUtramAM eka puruSane AzrIne zruta bhaNIne e ja bhavamAM bhaNela zrutanuM avasAna jaNAvyuM che (cAlyuM jAya che) ema kahyuM che te kema? u0 - saMpUrNa daza pUrva Adi zruta je che te zruta IhabhAvika ja che. kAraNa ke devapaNAmAM saMpUrNathI tenuM smaraNa hetuM nathI. pra. 35 matijJAna Indriya ane mananA nimittathI thAya che. ane cakSudarzana vagere darzane paNa IndriyenA nimittavALAM che, te matijJAnanI pazyattA kema svIkArAtI nathI? ane zrutajJAna te atIndriya padArthane kahenAra evA jinezvaranA Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 43 khNw 30 vacanA` viSaya hAine anindriyAtha viSaya che chatAM temAM pazyattA svIkArAya che, te kema ? - dazananA upayAgathI khasyA pachI ja matijJAnanA upayega hAya che, te mATe matijJAnanI pazyattA nathI ane zrutajJAna viSayavALA padArthonuM teA AkAra, saMsthAna Adi viziSTapaNe jJAna thatuM hAvAthI manathI thatA jJAnathI ja te te AkAranA ullekhanu karavuM vagere banatuM hAvAthI zrutajJAnanI pazyattA spaSTa che. AvazyakamAM pATha paNa A menA (cakSudazana ane zrutajJAnanA) A ja pramANe che. ane manaHpa`vajJAna darzana rahita chatAM AkAra viziSTa prakRSTa jevArUpa hAvAthI manaH pavamAM pazyattA haiAya che e niSi che. mananA sadupayoga jJAnIoe batAvela ArAdha nAnA pAMjarAmAM manane pUrI daie tA keLavAyelA vAMdarA manuSya karatAM vadhu Azcaya - kAraka kAma karI batAve, A rIte mananI zaktionA sadupayoga thaI zake "" -pava vyAkhyAna sahu pR0 172 '' Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AS (dhyAnastha sva. AgamasamrA pU. Agama dvArakazrInA tattAnusArI adamparyapaza Amika ciMtana-mananane lAbha jijJAsAbuddhithI te te avasare pRchA-paripRcchA dvArA bhAvuka-mumukSu AtmAoe lIdhela ane te te puNyazAlI vyaktioe nathI lIdhela tevA supaNa praznottarone saMgraha A vibhAgamAM ApavAne vicAra che.... dhyAnastha svargata Agama vAcanAdAtA pU AgamedArakazrInA ziSyaratna zAsanadIpaka zrI siddhakArIdhanatIrtha ujajaina)nA uddhAraka sva. pU A zrI caMdrasAgarasUrIzvarajInA vizAla zAstra saMprahane jyAM surakSita rAkhavAmAM Avela che. te zrI caMdrasAgarasUrIzvara jaina jJAnamaMdira ujjainanA pradhAna kAryavAhaka dharmapremI zrI kuMdanamalajIe mRtabhaktithI "Agamata" prati mamatA dAkhavI prakAzanAthe mokalI Apela aprakAzita vyAkhyAnonA cha baMDalemAMthI pensIlathI lakhela chUTaka praznottaranA pAnAM astavyastarUpe maLI AvyA, mahA prayatna saMbaMdha meLavI badhA pAnAM bhegA karatAM pacAzaka graMthanA cothA-pAMcamA pacAnI navAMgI vRttikAra pU A abhayadevasUrIzvarajI ma.nI TIkAnusAre keTalAka praznottare maLyA. A praznottaranA prAraMbhe AvaraNa pRSTha tarIke rakhAyela kere kAgaLa paNa maLI AvyuM, jenA upara zrI paMcAzakanA praznottara upATa devendrasAda le-daulata AvuM lakhAyela che. te uparathI A praznottarInuM saMkalana pU. gaNIvarya zrI daulatasAgarajI ma. karyuM hoya ema lAge che. Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 4-zuM cothA paMcAzaka saMbaMdhI ekathI pAMca praznottare prathama varSanA cothA pustaka (pR. 25 thI 27)mAM tathA cha thI cauda praznottara dvitIya varSanA cothA pustaka (pR. 29 thI 34) mAM apAyA che. te pachInA ahIM apAya che. ) pra. 15 cha kAyanA vadharUpa anucita hiMsA dvArA karAelI pUjA, te zuddha gaNAya che tenAthI tIrthakarene kaMI upakAra thatuM hoya, paNa pUjA tIrthakarone upakAraka banatI nathI. kAraNa ke tIrthakaro vItarAga che, tethI te pUjA temane AnaMda upajAvavAvAlI thatI nathI chatAM dekhItA deSavALI pUjA, zuddha che, ema kema kahe che? u0 - tIrthakare vitarAga ane kRtakRtya che, tethI temane karAtI pUjAthI te pUne AnaMda upajAvavA svarUpa upakArane asaMbhava hovA chatAM pUjA karanAra pUjakane te puNyAnubaMdhI puNya ane nijara lakSaNa upakArane avazya saMbhava che. jema maMtra-vidyAnA adhiSThAtA evA sevyane maMtranuM ArAdhana anupakArI hovA chatAM sevakane jema upakArI che tema ahiM paNa samajavuM. vaLI jinezvaranI pUjAmAM SaDu jIvanikAyanI svarUpa hiMsA che, te paNa yatanA vizeSathI pravartamAna malinAraMbhI gRhasthane sarvathA hiMsA lAgatI nathI. eTale pUjA zuddha che. kupakhanananA daSTAMtamAM jema thAka, tRSAnuM vadhavuM ne kAdava lAgavArU5 malinatA vigere de hovA chatAM jalanI prAptimAM te de dUra thavA pUrvaka sva para upakAra thAya che, tevI rIte ajayaNathI prabhupUjAmAM kAyavadha thAya te paNa zubha adhyavasAya rUpa jaladvArA e viziSTa karmanA nArA sAthe puNyAnuaMdhI puNyarUpa guNa saMpAdana che. Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamajAta eTaluM ja nahi paNa prabhupUjA asadu AraMbhavAlA gRhasthane ghara, zarIra ne khetI vigeremAM thatI jIva hiMsA rUpa azubha AraMbhanI nivRtti karAve che ane jinapUjAthI utpanna thayelI bhAvanI vizuddhithI cAritra-mehanIya kamIne kSapazama karAve che. A rIte jinapUjA asat AraMbhane tyAga ne zubhabhAva saMpAdaka hovAthI nivRttinA phala vALI heI pUjA zuddha che ema samajavuM. A praznottara cethA paMcAzakanI 41 thI 44 mI gAthAnI navAMgI vRttikAra 50 A. zrI abhayadevasUrIzvara racita TIkAnA AdhAre che. pra. 16 jayAre pUjA hiMsA rU5 daSavAlI che, te zA mATe te pUjA karavI? u- te pUjAthI mahAphalanI prApti thAya che. jemAM pANInuM eka biMdu svayaMbhUramaNa samudra jevA mahAsamudramAM paDe ane akSayabhAvane pAme che, kAraNa ke pramANAtIta pANI hevAthI zeSaNa thavAne saMbhava ja nathI. evI rIte jinezvaradevanA anaMtaguNarUpa samudrane viSe phUlanI apekSAe prabhu pUjA paNa akSayabhAvane pAme che. tema ja pUjA karavAthI pUjakane jinezvara bhagavatamAM rahelA vItarAgatyAdi je guNe, te guNonuM bahumAna thAya che ane pariNAme tIrthakara gaNadhara iMdrane cakravartI Adi padavIo sahelAIthI maLe che. kAraNa ke pUjakane pUjA kAle prakRSTapuNya kamane baMdha ane azubha karmane kSaya thAya che. tathA pUjAthI kAlAMtara yathAkhyAta cAritrarUpa uttama dhamanI prApti thavA uparAMta pradhAna evI jinazAsananI prabhAvanA thAya che. Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 4-thuM vaLI kahyuM che ke "pUjA mahA phaLa vAlI che, eTaluM ja nahi paNa pUjA karavAnI prakRNa IcchA paNa mahA phaLa vAlI che." jinazAsanamAM sAMbhaLIe chIe ke "daridratAthI parAbhava pAmelI eka vRddha DerI pANI ane lAkaDAM vigere mATe nagaranI bahAra nIkaLelI, tyAM vase janasamudAya eka dizAmAM jate joIne koIne pUchayuM ke A badhA kyAM jAya che? teNe kahyuM ke jagadekabAMdhavajInA janma-jarA-maraNa-rAga zoka pheDanAra prabhu zrI mahAvIrane vaMdana pUjA karavA jAya che. A sAMbhaLatAM ja prabhupUjAmAM yatna karuM, paNa huM puNya rahita chuM ke, ane prabhupUjAnA sAdhane malyA nathI, chatAM jaMgalamAM phigaTa malatAM siMduvAra pu mArI mele grahaNa karIne prabhu pUjA karUM evA pariNAmavAlI AdarathI puSpa laIne harSAya. mAna thayelI. ke mane prabhupUjAnuM sAdhana malyuM, mArUM jIvita saphaLa che. AvA prabhAvathI bhagavaMta pratye cAlIne vacamAM ja AyuSya alpa hevAthI jinapUjAnA dhyAnamAM ja maraNa pAmI. te paNa pUjAnA praNidhAna mAtrathI devakanI prApti karI. jyAre lekee prabhune pUchyuM tyAre prabhue kahyuM ke ke paNa zubha adhyavasAya viziSTa guNa viSayaka mahAphalavAle thAya che. te jIva paraMparAe kevalajJAna pAmI mele jaze." A uparathI samajavAnuM ke pUjAnuM praNidhAna mAtra mahA phalavALuM che, te pachI pUjA mahA phala vAlI hoya temAM te kahevuM ja zuM? A praznottara cethA paMcAzakanI 45 thI kabhI gAthAnI navAgITIkAkAra pU A zrI abhayadevasUrIzvara bhagavaMtanI TIkAnA AdhAre che. Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMcamA pratyAkhyAna paMcAzaka saMbaMdhI upayogI praznottara pra. 1 navakArazI Adi badhA pacca ne addha pacca. kema kahyA? kemake temAM ekAsaNA vagere te parimANa kRta pacca0 che. kahyuM che ke- dattI, keLIyA, ghara, bhikSA agara dravyanI saMkhyAnA pramANa pUrvaka je pacca0 karAya te parimANakRta kahevAya" te ahIM navakArazI vagere badhAne addhApacca. kema kahyA - ekAsaNA vigere badhA pacyA prAyaH addhA pavacammANa pUrvaka ja karavA joIe, namukakArazI vigere daza paccakhANe te paNa ahiM addhA paccakhANa tarIke gayA che temAM deSa nathI. navakArazI pacca pratidina upayogI ne be ghaDInA pramANuvAluM te che ja eTale parimANakRta zabdane vizeSaNa banAvI addhA paccakhANa kahyuM che te vyAjabI ja che. A praznottara trIjI gAthAnI TIkAnA AdhAre che. pra. 2 namukakArazImAM muhurtanI maryAdA zAthI mAnavI? u0 - namukakArazI aDhA paccakhANa hevAthI muhUrtanI maryAdA mAnavI, - kadAca koI kahe ke namukakArazInuM addhA paccakhANa paNuM zAthI kahe che? te samajavuM ke 36 sUre e pATha parathI pirasI paccakhANanI mAphaka sUrya ugethI e vizeSaNa hovAthI addhApaccakhANa kahevAya che. nahitara gaMThazI muDazInI mAphaka Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 4-thuM 43 vizeSaNa nahi, ane addhApaccakhANa hevAthI echAmAM ochI muhUrtanI maryAdA gItArthoe nakkI karI che. A praznottara AThamI gAthAnI TIkAnA adhAre che. pra. 3 cAlu namukakArazI vigeremAM "ugae sUre? ane puri maDha vigeremAM "' belAya che te e bemAM ze pharaka che? u0 -je ke "uggae sUre? ane "sUre uggae emAM TIkA kAra bhagavaMtoe kaMI spaSTa khulAso karyo nathI paraMtu namukakArazI mAM "uggae sUre ne purimaDha vigeremAM "sUre uggae" ne je pATha zAsakAroe jaNAvyuM che te uparathI te baMne zabdamAM rUDha ane yaugika artha laIe te barAbara saMgati thaI zake che, eTale " che'mAM rUDha arthathI sUrya udayamAM Ave che te, jyAre "are 3rg' mAM yaugika artha laI e te sUrya uce Ave chate eTale jene artha madhyAnha thAya, A pramANe artha karavAthI mahApurUSone Azaya sacavAI jaze. A praznottara AThamI gAthAne lagate che. pra. 3 ekAsaNAnuM paccakhANa karavAthI divasa carima paracakhANa (devasI cauvihAra) AvI jAya che. te pachI divasa-carima paracakhANa rAkhavAnI zI jarUra? u0 -ekAsaNamAM ATha AgAra che, jyAre divasa carimamAM cAra AgAra che, eTale AgAranuM sakSepa karaNa divasa carimamAM hovAthI sArthaka che, valI ekAsaNAnuM paccakhANa divasa saMbaMdhanuM che, jyAre vAvaja jIvane mATe sarvathA rAtri bhejananA tyAgIne A paccakhANa upayogI che. Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata valI gRhasthanI apekSAe A divasa-carima paccakhANa thAvat sUryane udaya thAya tyAM sudhInuM che, joke divasa zabdane artha ahorAtri tarIke paNa gaNAya che. tethI jeoe rAtri janane niyama che. teone paNa A sArthaka che. temaja jyAre gRhastha duSkAla, laya Adi AgAra rahita paNe yAjajIvane mATe cAre prakAranA AhArane rAtribhojana tarIke tyAga kare, teone paNa A paccakhANa upayogI che. A praznottara navamI gAthAnI TakAnA AdhAre che. pra. 4 paccakhANamAM AgAre zA mATe rAkhyA che? u0 - je paccakhANamAM AgAra na rAkhyA hatA te vratabhaMga rUpa mahAna deSa lAgata, AgAronA AzrayathI cheDI paNa ArAdhanA guNavAlI thAya che. A pramANe gulAghavane vicAra karIne paccakhANa Adine viSe AgAranI jarUrIAta che. A praznottara bAramI gAthAnI TIkAnA AdhAre che. pra. 5 sakala sAvadya ganI viratirUpa sAmAyika hete chate AhAranA paccakhANurUpa viratinuM zuM prajana che. sAmayikathI ja sarva guNenI prApti saMbhave che, ane A uparathI keTalAke ema paNa kahe che ke "jo rAgadveSa che te tapasyAnuM zuM prayojana che?" te zuM barAbara che? u0 - sarvasAvaghanI virativAlAoe paNa AhAra AdinA pacca khANe apramAdanI vRddhimAM kAraNabhUta che. eTaluM ja nahiM paNa paccakhANa karavAmAM tIrthaMkaranI AjJAnuM pAlana thAya che. kahyuM che ke "vIrabhagavaMtanA tIrthamAM eka upavAsathI mAMDIne yAvata cha mAsane tapa kahyo che" valI AhAranA paccakhANathI apramAdanI vRddhi nathI thatI ema nahi, paNa thAya ja che, ne te vAta prAyaH anubhava siha Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka -thuM che, eTaluM ja nahi paNa AhAra paccakhANuthI thayelo apramAda viratine smaraNa karAve che, ne tevA apramAdI AtmAnI sArI - pravRtti utkRSTapaNane pAme che. eTale sarva virati vAlAne paNa AhAra paccakhANanI jarUra che. A praznottara teramI gAthAnI TIkAnA AdhAre che. pra. 6 trividhAdi AhArabhedathI grahaNa karAtuM AhAra paccakhANa te sivAyamAM eTale jenA paccakhANa karyA nathI evA AhAranA viSayamAM rAgapariNAma rUpa che, ane bIjAmAM eTale paccakhANa karelA AhAranA viSayamAM arUci-dveSa pariNAma levAthI sAmAyika bhAvane bAdhaka bane, kAraNa ke sAmAyika tenuM ja nAma kahevAya ke rAgadveSanA hetuone viSe madhyasthapaNuM Ave ane paccakhANa karanArane ekamAM dveSa ane jenuM paccakhANa nathI karyuM, temAM rAga spaSTa che te pachI sAmAyikavAlAne pacca khANa karavuM kema ghaTe? u-nA, trividha AhAranuM paccakakhANa samabhAva lakSaNa sAmAnya cikane bAdhaka banatuM nathI, kAraNa ke paccakakhANa karelA ane paccakakhANa nahi karelA tamAma AhArAdimAM samabhAva hovAthI tulya pariNAma vaDe ja pravRtti-nivRtti thAya che, jema ke munibhagavaMte ne keI sthAne javuM hoya te te vakhate te dizAnI pravRttithI bIjA sthAnanI nivRtti hoya che, tyAM rAga-dveSane avakAza hete nathI. e rIte vidhivat pacca0 vALAne paNa samabhAva jANa. vaLI jema sAmAyika vAlAone dhArmika pravRtti-nivRtti karatAM sAmAyika bAdhA pAmatuM nathI, tevI rIte eka vastunA paccakkhANuthI bIjI vastunA apaccakkhANamAM paNa sAmAyika bAdhA pAmatuM nathI, Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamajyota tIrthakara bhagavatee jaNAvela che ke sAdhuone sudhA vedanA zAMta karavA vaiyAvaccAdi kAraNe tathA rega-upasargIdi kAraNe zAstramAM kahelA kathana mujaba AhArAdinI pravRtti-nivRtti karavI. tethI samabhAvarUpa sAmAyika tivihAra pacca0 thI bAdhA pAmatuM nathI. A praznottara paMdaramI gAthAnI TIkAnA AdhAre che. pra. 7 AhAra paccakhANamAM jevI rIte AgAre kahyA che, tevI rIte sAmAyikanA paccakhANamAM AgAra kema nathI ? kAraNa ke AhAdika paccakhANanI apekSAe sarva viratirUpa paccakhANa moTuM che ane tenuM pAlana yAvata jIvane trividha trividha paraca khANa aMgIkarAya che, te pachI temAM AgAra nahi ne navakArazI jevA tuccha paccakhANamAM AgAra kema rAkhyA? u0 - sAmAyakavAlA AtmAone zatru-mitramAM jema samabhAva hoya che, tevI rIte jagatanA tamAma sArA-khATA padArthomAM samabhAva thAvat jIva mATe hoya che, tethI temAM AgAranI prarUpaNA e vastunI tucchatA jaNAve che. eTaluM ja nahi paraMtu glAnAdi avasthAmAM koI zubha AlaMbanathI keIka dUSaNa seve te paNa samabhAvamAM raheluM hovAthI tenuM sAmAyika akhaMDa rahe che te pachI AgAnI jarUra zI? paraMtu je sAmAyika aMgIkAra karatI vakhate evI rItanuM paccakhANa kare ke vairInA pratikAra sivAyanuM A mAruM paccakhANa che athavA cha mahinAnuM paccaphakhANa che. tyAra pachI nahiM AvuM AgAravALuM sAmAyikanuM paccakhANa kare te zubhamAM cha mAsa pachI samabhAvane abhAva che, eTale sAmAyika nathI. eTale AgAra karavA nirarthaka thaI. jAya jethI sAmAyikamAM AgAnI jarUra nathI. A praznottare 16-17 gAthAnI TIkAnA AdhAre che. Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pusataka 4-zuM [47 pra. 8 sAmAyika vALa samabhAva sthita che e vAta kharI, paNa rAgarahitapaNuM kema kahe che? kAraNa ke yAjajIvanA. paccakhANa vALAne tyAra pachI te rAgane saMbhava che. u0 - sAmAyikanI lIdhelI pratijJAnAmAM pratijJAbhraSTa na thavAya mATe thAvat jIvanI maryAdA bAMdhI che, paNa pratijJAmAM e chUTa nathI ke maryAdA pachI sAvadha karIza eTale rAgarahita paNuM sAmAyikamAM saMgata che. A vAta daSTAMtathI samajAve che ke raNasaMgrAmamAM utarela subhaTa zatrune jItavA athavA maraNa A bemAMthI ekanA. nizcayavALA hoya che, tevI rIte sAmAyikavAle paNa rAgAdi zatrunA samudAyathI trAsita aMta:karaNavALe temaja paropakAra parAyaNa hevAthI "patayAmi zarva rASaNANie pramANe ekanA nizcayavALe hoya che. je ke uparanuM dRSTAMta tuccha che, te eka bhavanA viSayavALuM che, pariNAma mAtranI samAnatA mATe jaNAvyuM che. jyAre tevA viSayamAM AgAre nathI, te pachI anaMta janma jarA maraNa pheDanAra sAmAyikamAM te AgAra heya ja zAnA? ane tethI ja sAmAyika samabhAva sthitivALuM che, paNa rAgavALuM nathI. A praznottara 18-1lmI gAthAnI TIkAnA AdhAre che. pra. 9 je sAmAyika subhaTa tulya che te ja kAraNathI zuddhasatvavALA evA agyane te sAmAyikanA dAnane atyanta niSedha zAstromAM karAya che, ema je tamo kahetA he te pachI bhagavAna zrI mahAvIra deve pitAnA pAchalA vAsudevanA. bhavamAM cIrI naMkhAyelA siMhanA jIva hAlikane cAritrathI. Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 u. -- jo ke bhagavaMta zrI mahAvIra mahArAjAe te hAlikane cAritrathI avazya paDavAnA svabhAvavALA jANyA chatAM A AtmAne karAvAtI sAmAyikanI vidhi paNa bIjAdhAna tarIke eTale muktinI prAptimAM kAraNabhUta je samyaktva tenI prAptimAM A sAmAyikanuM dAna kAraNabhUta che, e kevalI bhagavaMta zrI mahAvIra mahArAjAe peAtAnA jJAnathI viziSTa prakAre upakAranA hetubhUta jANIne te pravRtti zrI gautamasvAmI dvArA karAvI che. u AgamajjAta bhraSTa thavAnu jANavA chatAM bhagavAna zrI gautamasvAmIjI dvArA sAmAyikanuM dAna kema karAvyuM ? A praznottara vIzamI gAthAnI TIkAnA AdhAre che. pra. 10 ne sAmAyika subhadrabhAva tulya che ane teTalA ja kAraNathI sava'viratirUpa sAmAyikamAM AgArA na joI e ema kahe che, teA pachI tevA saviratidharAthI karAtA namukakArazI Adi paccakhkhANamAM AgArA zA mATe rAkhavA ? kAraNu ke teone subhaTalAva tulya sAmAyika che pachI AgAra kema ? O ------ tethI temAM bhaMganA doSa karatAM samyaktvanI prAptirUpa adhika guNunI prApti che. jema maraNanA sannipAtamAM paDelA AtmAne hemagarbhanI geAlI ApIne smRtivALe manAvAya che, tevI rIte ahiM paNa samajavuM. raNasaMgrAmAM laDatA evA jayanA arthI subhaTane saMgrAmamAM pesavuM ke nIkalavuM, Agala vadhavuM ke pAchA haThavuM, rakSaNa ke prahAra karavA, vigerenI pravRtimAM peAtAnuM sAdhya avicala rahe che eTale ke koIpaNa hisAbe jaya melavavAnA hoya che, e rIte sAmAyikavAlAne paNa vadhu apramattabhAva keLavavA mATe namukakArazI Adi paccakkhANeA AgAravAlA hAya teA paNa tethI Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 49 sAmAyikabhAvane bAdhA pahoMcatI nathI, paraMtu subhaTanI vividha pravRttimAM jaya rUpa sAdhyanI siddhi ja rahelI che pustaka zuM eTale ke sAmAyikavAlAnI paNu AgAravAlA paccakkhANunI pravRttithI vadhu apramattalAva thavAthI samabhAvarUpa sAdhyanI siddhi ja rahelI che. vaLI zAsrakArAe mUlAdhA zabdathI te vAtane spaSTa karatAM jaNAvyuM che ke subhaTa athavA sAmAyikavAlAne tevA--tevA apavAda sthAnane Azraya karatAM chatAM paNa jaya athavA maraNurUpa eka ja pariNAma thAya che, eTale nirAza`sa pariNAma bane che. chatAM subhaTane paNa jo jayanI gerahAjarImAM zarIranA rAga AvI jAya hatA, jema zaraNe javuM paDe tevI rIte sAmAyika vAlAne paNa AzasArarUpa rAga AvI jAya te tenI zuddhi mATe prAyazcitta karavuM paDe. paNa sAmAyikamAM tema banatuM nathI. eTalAja mATe namukkArazI AdimAM AgArI hAvA chatAM nirAza'saja pariNAma rahe che, eTale samabhAvarUpa sAmAyika khAvA pAmatuM nathI. vahI subhaTo be prakAranA haiAya che. keTalAka rakSaNAtmaka sAdhana pUrvaka kezarI karavAvAlA ne keTalAka rakSaNanI paravA vagara kezarIyA karavAvAlA, tevI rIte sarvaviratirUpa sAmAyika vAlA apavAdavALA paccakkhANu karanArA hAya che, jyAre keTalAka paccakhkhANunI upekSAvAlA eTale kevala sava' viratimAne paNa AgAravAlA navakArazI Adi. paccakkhANune na mAnavAvAlA hAya che, tene mATe jaNAve che ke jema jayarUpa siddhinA pariNAmavAlA subhaTa rakSaNAtmaka upAya pUrvaka siddhine meLavI zake, paNa rakSaNanI paravA vagara teA kezarIyA karanAra jema mUDhatAvAlA gaNAya che, Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tha6 Agamata tevI rIte AgAravAlA namukkArazI Adi paccakakhANa vagaranuM sAmAyika mAnanAra paNa mUDhatAvAle ja gaNAya che. A praznottara 21-23 mI gAthAnI TIkAnA AdhAre che. pra. 11 je ke sAmAyika subhaTa adhyavasAya tulya hovAthI kArya siddhi ne karavAvAluM che, chatAM keka prANane kAlAMtare sAmAyikathI paDavAnuM saMbhave che, mATe apavAda AgAravALuM sAmAyika karavuM teja vyAjabI che. u0 - sAmAyikanA uccAranI sAthe maraNa thavAne ke anazana karavAne nizcaya nathI temaja sAmAyikanI dhAraNa ane bhavAMtaranI thavAvAlI aviratithI bacavA mATe jJAnAdi piSaNanA muddAthI deha dhAraNanI jarUra che ane piSaNanA sAdhana vagara deha Taka muzkela che, chatAM niraMkuza paNa atyaMta rAgadveSa pUrvaka thatA vartananA tyAga mATe AhAra saMbaMdhI pratyAkhyAnanI jarUrIAta bAhya vastunA saMga mAtrane aMge thatA rAgadveSa ne rokavA mATe che tethI ja te paccakakhANanI ane tenA AgAnI buddhi sAlI jarUrIAta svIkAre ja che. sarva azanAdika vastumAM samabhAva pUrvaka pravRtti hevAthI anAdika bhede levAmAM AvatuM paccakkhANa paNa sAmAyika bAdhA karanAra nathI, eTale kAtsarga ane IriyAsamiti mAM mArga-AlaMbana vigere kAraNe che ja. subhaTane maraNa ane jaya e baMne keI kAraNathI keIka vakhata abhAva thAya te paNa bhaviSyamAM tevA prasaMge zapazamanI vicitratA hevAthI te ja maraNa ke jaya saMbaMdhI bhAva thAya che. tevI rIte bhavAMtaranA gamanathI sAmAyika ane paccakkhANa baMnene ceDA kAla mATe abhAva thayA chatAM paNa bhavAMtaramAM te kSaye pazama thAya che, jethI sAmAyika ane pacca kakhANane saMpUrNa paNe lAbha thAya che. Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 8-thuM 51 A rIte vicAratAM navakArazI Adi paccakakhANe bhale AgAravAlA heya, paraMtu sAmAyikamAM apavAdarUpa AgAnI jarUra nathI. A praznottare evI zamI gAthAnI TIkAnA AdhAre che. pra. 12 digaMbara kahe che ke zvetAMbara munio je pANI sivAya trividha AhAranuM paccakhANa kare che te yukta nathI, kema ke munio sarva viratinA paccakhANavAlA hovAthI samasta pApathI viramaNa bhAvavAlA che, te pachI trividha AhAranuM paccakhANa karyA chatAM sarva AhAranuM paccakhANa nahi karavAthI sarva viratipaNuM zI rIte ghaTe? - u- sarva virativAlAne trividha AhAranuM paccakhANa paNa apramAdanI vRddhimAM kAraNabhUta che, tethI sarva sAvadheyoganI viratine abhAva nathI paNa puSTi che. kadAca kaI ema kahe che tevI rIte trividha AhAranuM pathyakakhANa kare che, tevI rIte duvidha AhAranuM paccakakhANa karIe te sarvaviratimAM vAMdho nahi Ave ne? tene javAba ApatAM jaNAve che ke mukhya vRttie sAdhu bhagavaMtene viziSTa glAnAdika avasthA cheDIne azana-pAnakanI apekSAe khAdima svAdimane parihAra, eTale vedanAdi cha kAraNe ja AhAra karavAnuM hoya che. eTale khAdima svAdimanuM atyaMta anupagI paDyuM che, paNa zrAvakane te duvihAranuM paNa paccakakhANa zAstrakAroe svIkAreluM che. A praznottare 33-3pamI gAthAnI TIkAnA AdhAre che. pra. 13 keTalAkanuM kahevuM evuM che ke je vastu pAse na hoya tenA paccakhANa hoI zake nahi, paraMtu je vastu pAse hoya tenA ja paccakhANa thaI zake, ke jethI nivRtti karI kahevAya? Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgemaMta - durlakSa ane aTavI AdinA prasaMge bhejana AdinA abhAvamAM AhAra tyAganuM karAtuM paccakhANa paNa kama-nirArUpaguNane karavAvAyuM che, kAraNa ke Azrava-nirodharUpa viratine. svIkAra thAya chene, prabhunI AjJAnuM ArAdhana thAya che. valI lAbhAntarAyane nAza thavAthI kadAca asadu vastune prAptine TAIma Ave te paNa virati AtmAnA pariNAmane majabuta TakAve che, vigere lAbhe pratyakSa che. A praznottara 46 mI gAthAnI TIkAnA AdhAre che. tA. ke A pramANe pAMcamA paMcAzakane lagatA 13 praznottare pU. Agama zrI pAsethI khulAsArUpe meLavelA pUrA thayA. . mAmika vAta 0 maraNa janma sAthe saMkaLAyeluM ja che, je janma thayA pachI egya ArAdhanA pUrvaka | taiyArI karAya te samAdhi maraNa thaI janmamaraNanI paraMparA sahelAIthI ukelI jAya. tethI ja janmathI Dare te samyakdaSTi gaNAya che. Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ononcncncncnoneneincremerenco * jaina zA stro nI daSTi e ke * spardho spezya vicAra che Caereas waal ( pU0 va. zAsanaprabhAvaka A0 zrI caMdrasAgarasUrIzvara jene jJAnamaMdira-ujajainathI Avela sAmagrInA piTalAmAMthI junA ghasAelA akSaramAM thoDA pAnAM maLyA hatA, tene vyavasthita karI sujJa vAcakonA hitArthe ahIM Apela che. kharekhara vartamAna bhautikavAdanI kAramI asara taLe chUAchUtane bhAratanuM kalaMka hovAnuM janamAnasamAM rUDha karAI rahela che, tethI keTalAka jenadharmanA rahasyane nahIM samajanArAo AgamanI mAmikatA para vahema kare che, tethI apUrNa svarUpamAM paNa maLelA pU AgamazrInA A praznottaro kharekhara spRzya-spRzya vicAra upara khUba ja suMdara prakAza pAtharaze, e AzAthI jevA hatA tevA ja svarUpamAM sauthI prathama vAra prakaTa karAya che. saM. ) prazna 1-zuM jaina zAstromAM varNAzrama dharmanI vyavasthA che ? uttara-hA! jaina zAstromAM varNAzrama dharmanI vyavasthA che, jenA mATe mukhya Agama AcArAMga sUtra (paheluM adhyayana niryukti kaleka 19)mAM A pramANe adhikAra che pakkA maNussagAI, rajjuppattII do kayA usahe / tiNNeva ya sippa-vaNi, sAvaya dhammammi battAri // -zrI AcArAMga niyukti gA. 19 artha-jyAM sudhI RSabhadeva bhagavAna rAjA thayA na hatA tyAM sudhI mAtra eka ja manuSya jAti hatI. paNa jyAre yugalIyAonI vinaMti ane nAbhi kulakara pitAnI saMmatithI RSabhadeva rAjA thayA eTale rAjyanI utpatti thaI. te Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 Agama yAta rAjyanI utpattine AzrayIne je rahyA te badhA kSatriyA kahevAyA. bAkI zAka karavAvALA rUdana karavAvALA kSudro kahevAyA. eTale e jAti utpanna thaI. (rAjayanI maryAdA na mAnanArane zeAka-rUdana hAya te svAbhAvika che.) have jyAre agninI utpatti thai, tyAre luhAra-kuMbhAra Adi zilpIe thayA. ane vANijya (vepAra) vRtti janmI eTale vaizya kahevAyA. jethI traNa jAti thaI. tyAra bAda jyAre RSabhadevajI bhagavAne sa`sAra cheDI tyAga svIkAryAM. ane kevaLajJAna meLavyuM. tyAre bharata cakravartI prasaMgane pAmIne sAdharmika bhaktinuM mAhAtmya samajI peAtAnA raseADe jamavA mATe AmaMtrelA zrAvakAne kAkiNI ratnathI cihnita karyAM. (dazana-jJAna-cAritradhAraka banAvyA. ) ane ratnAnI janeAi ApI. tyArathI te mANe kahevAyA. te ja mAhaNA (zrAvake) apabhraM'za bhASAthI brAhmaNa thayA. A badhI vAtanA purAvA zrI Avazyaka Adi graMthAthI paNa maLI zake che. A pramANe mULa cAra jAtio che. ane leAka 21 mAmAM ''vAre caDaghA mALato ca" e padathI nizcita thAya che. bAkI A kathana prasaMge sAta varNa ane nava vaMtaranI utpatti vagere jevuM hAya tA zrlAka 20 thI 25 sudhI joi levuM. (tene vyavahAramAM sAta nArU ne nava kArU kahe che.) temAM niSAda, caMDALa, zvapAka vagere zabdo harijana zabdane sArthaka karanArA che. prazna 2-harijanA prabhu maMdiramAM ke tIrthAMmAM dana karavA gayA che ke nathI gayA ? evA keAi zAstrIya ullekha che kharA ? uttara-hA. upadeza tara'giNI graMtha (pAnA 202)mAM (mAta`ga eTale caMDAlAnAM) hirajanAnA bhegA thaelA samudAya saMdha banI zrIsiddhA calajInI yAtrA mATe Avye. paNa te vakhatanA AcAryaMnA samajAvavAthI A tIne sparza karavA ke tI-bhaktonI lAgaNI Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 4-dhuM. dubhAvavI te ucita nathI. ema dhArI talATIthI ja vaMdana-pradakSiNA karIne pAchA cAlyA gaye. eTale mAnavadharmane samajavAvALe bIjA dharma AtmAnI lAgaNI dukhAve nahi e svAbhAvika che. jyAre jainadharmane samajavAvALA pUrvakALanA harijanA tIrtha ane tIrtha-bhaktonI lAgaNIne dubhAvavI nahi, emAM mAnavatA samajatA, tyAre AjakAlanA harijane ke jeo jaina dharmanA deva-gurUne mAnatA nathI. teone sarakArI adhikArIo baLAtkAre jaina maMdiramAM ghusADavAno prayatna kare, temAM kayA prakAranI mAnavatA samajAya che? te sarakArI adhikArIonI paNa dhyAna bahAra nathI. paNa pitAne ekapakSIya mAnele Agraha ja temAM kAraNa che. ane evA ekapakSIya Agrahane jena kuLamAM janmele bacce Teke Ape, te paNa A paMcama kALanI balihArI ja che. prazna 3-jaina dharmamAM zuM jAtibheda che? ane je jAtibheda nahi hovA chatAM pRthyAspazyamAM bAdha che, e keI zAstrIya ulekha che? uttara-zrI jaina zAsanamAM kaI jAti bheda nathI. A vAta amuka apekSAe barAbara che. kAraNa ke jinezvara bhagavatanA dharmane pALe te jena kahevAya. pachI bhale te game te jAtine hoya. A vAta barAbara hovA chatAM spezyAspRzyane adhikAra maTI ja nathI. paNa tevA prakArane jainadhamI mATe pitAnI maryAdAmAM rahI ArAdhanA karI zake che. athavA tevA prakAranI IcchA darzAvatAM vidyamAna jaina zAsananA bhakto tevA AtmA mATe badhI ja anukULatA sAdhana sAmagrI vasAvI de tevA udAra che. paNa spezyA pRzya maryAdA teDI ArAdhaka AtmAnA dila nahi dubhAvavA sAthe tene mAnavatAnI rakSA karavI hoya te jAtine bheda nahi hevA chatAM vyavahAranI prabaLatAe spRzya-spRzyanI maryAdAne lepa na thaI zake, enA mATe pUrva mahApurUSa racita zrAddha pratikramaNa sUtra (vaMditu sUtra)nI TIkAnA racanAra zrI ratnazekharasUrIzvarajI mahArAja pitAnI arthadIpikA Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata nAmanI TIkA (gA. 6, pA. 31)mAM samyaktvanA aticAramAM sarvatra viyava thavA lakhIne manusmRti ane mitAkSarI smRti(!)nA pATha ApIne lakhyuM che ke, "vivekI AtmAoe jJAnIonI niMdAne sarvathA parihAra kara." A saMbaMdhamAM samajavuM ke cAmaDuM, vAla ane zarIrane mela vigere vastu apavitra hovA chatAM vyavahAra AzrayI pavitra-apavitra maryAdA bane che, jema ke cAmaDuM apavitra hovA chatAM nagArAnuM cAmaDuM pavitra gaNIne maMdiramAM rakhAya che. vALa apavitra chatAM camarI gAyanA puchaDAnA vALanA cAmare maMdiramAM upayogamAM Ave che, ane kasturIyA mRganI nAbhine mela te kasturI te paNa maMdiranA pavitra sthAnamAM upayogamAM Ave che. eTale vastu mAtranI pavitratA ke apavitratA kevaLa vyavahAra upara AdhAra rAkhe che, evI ja rIte jaina dharmamAM jAtine bheda nahIM tevA chatAM harijane sAthe vyavahArathI spRzya-spRzyanI maryAdA hovAthI e vyavahAra na thAya temAM kAMI ayogya nathI. phakta te AtmAonuM apamAna keIe karavuM joIe nahIM, paNa mAnavatA sAcavavI joIe. have zAstrIya ullekha vAMcavA chatAM kaI paNa bhAIne ema thAya ke tame sparza nathI karatA, tethI temanuM bhayaMkara apamAna thayuM, ema ame mAnIe chIe tevA bhAIne huM puchuM chuM ke ApaNI mAtA, bahena ane patnI traNa divasa Rtudharma pALe eTale aMtarAyamAM dUra bese te vakhate ApaNe traNa divasa sudhI sparza nathI karatA, te zuM mAtA bahena vagerenuM bhayaMkara apamAna karyuM ema mAnaze? nahIM ja, te pachI harijana saMbaMdhamAM upara pramANe mAnavAne zuM kAraNa che? te vicAravuM. prazna 4-pUrvakALamAM bhinna bhinna jAtivALA jena dharma svIkAratA hatA, te Aje svIkAre te zuM vadhe che te ja harijana jaina dharma svakAre te zuM vAMdhe che? Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 4-zuM 50 uttara-pUrva kALamAM bhinna bhinna jAtivALA jaina dharma svIkAratA hAvA chatAM mAnavatA sAcavatA hatA. eTale kAinuM mana na dubhAya tenI ciMtA karatA hatA, tyAre Aje jaina saMghamAMja amuka bhAie mAnavatA paravArI beThA che. ane harijana madira pravezanA Agraha lai beThA che. tevA pUrvakALamAM na hatA. have prazna rahyo harijana jaina dharma svIkAre te zuM karavuM ? tenA khulAsA A praznAvalInA khIjA praznanA uttaramAM AvI jAya che. prazna pa-zuM jaina dhama mAM sAdhu ane zrAvakanA AcAra-pAlananA adhikAramAM amuka jAti sAthe vyavahAra na karavA. evuM kAMI vidhAna che ? uttara-hA ! hiduM ruM La paviSe. (daza. sUtra adhyayana 5 AAka 17) have TIkAnA pATha-TIkAkAra svara sUtayugAM thAva ci amonuM ane cU pA0 174 satiya maLa-mUtravAti, AvAhiya amonA joyuM mAthaMgAvi padira' ke na viSe nA artha sAdhu bhagavatA pratiSiddha kuLAmAM eTale je kuLanA zAstramAM niSedha karAyA hAya, tevA kuLAmAM zikSA vRttie eTale geAcarIne mATe praveza na kare, teja vAtanI puSTimAM TIkAkAra bhagavata lakhe che ke "ghara sUtakayuktaM yAvatkathikaM abhojjaM" artha --sAdhu bhagavaMtAne gecarI mATe niSedha (vajana) karAelA evA kuLA e prakAranA hAya che. temAM eka ceDA kALane mATe ane bIjA sadAkALane mATe varjana karavA lAyaka che. eTale ke mRtaka ane janma AdinA sUtakavALAM gharA thADA kALane mATe vana karavA lAyaka che. jyAre TuMba jAti vagerenA kuLA sadAkALane mATe vana karavA lAyaka che. te vAtanI zAkha dazavaikAlika cImAM (pA0 174) ''sathiM mathaLa sUtanAdivasahiyaM amogrA parva mAthuM"i zabdomAM maLe che. paMcAzaka 13 zloka 38 "no vi . visAta maLela vinovahaMmatro tatvani sajja hAma liskrizno rU8|| jaNAve che Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata ke A pramANe jyAre sAdhu bhagavate mATe je vyavahAra varjana karavA lAyaka hoya, te vyavahAra zrAvaka mATe paNa vajana lAyaka hoya temAM navAI nathI. prazna -jena tIrthomAM yurepIana, musalamAna, krizcIyana vagere kaLAnI daSTie dekhavA mATe jaI zake? ane jaI zakatA hoya te harijana kaLAnI daSTie dekhavA jAya te vadhe kharo? uttara-hA ! yupIana, musalamAna, krizcayana, sAthe pRsyA spRzyane vyavahAra hovAthI kaLAnI daSTie jAya che, paNa harijana sAthe te vyavahAra nahIM hovAthI jaI zake nahI. have tame kaheze ke kizcIyana banIne harijana Ave te jaI zake, tenuM zuM kAraNa? jene khulAso e che ke varNatara thayA pachI spRzyAspRzya chuTe thaI zake che. daSTAMtamAM joDAnuM cAmaDuM maMdiramAM na laI jaI zakAya. paNa nagArAnuM cAmaDuM laI jaI zakAya. kAraNa ke cAmaDAnuM rUpa pharI gayuM. vigere trIjA praznamAM vigatavAra khulAso che. prazna -zAstromAM cAMDAla (harijana) evA metArya tathA harIkezI vigere jaina munie thaI gayA che. evuM sAMbhaLIe chIe te zuM jaina dharma pALe tenA mATe spezyAspRzyanI chuTa che? uttara-nA, jaina dharma pALavA mAtrathI pRthyAspRzyanI chuTa hoI zake nahIM, tene khulAso A praznAvalInA bIjA praznanA uttaramAM che, chatAM jyAre metArya ane harikezInuM daSTAMta AgaLa dharavAmAM Ave che, temAM kevaLa zAstranuM ajJAnapaNuM ja kAraNa che, kemake metAryane adhikAra e che ke caMDAlaputra hovA chatAM zeThane ghera janmathI mATe thayele jene AkhI duniyA eka putra mAnatI hatI. ane tethI ja tenAM ATha vyavahArIonI kanyAo sAthe sagapaNa thayAM hatAM. ane chelle chelle rAjA zreNike pitAnI kanyA ApI hatI. ane temAM koI paNa kAraNa heya te devatAnI adazya sahAya ja temAM kAraNa hatI, eTale ke devanI sahAya sivAya na bane tevuM durghaTa Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 4-zuM kArya devanI sahAyathI karI pavitra banyA ane vyavahAramAM AvyA tyAre ja AThe vyavahArIAee ane rAjA zreNike pitAnI kanyA paraNAvI have jyAre jagatanA vahevAramAM AvelA metArya devanI ApelI mudata purI thaye saMyama aMgIkAra kare, tene cAMDAla evA metA dIkSA lIdhI. ema kahevuM te bhula bhareluM che. paNa cAMDAlamAMthI vyavahArIyA banelA metAye dIkSA lIdhI ema ja kahevuM vyAjabI che. paNa zAstra ane vyavahArathI nirapekSa AtmA game tema bele tene AjanA svataMtravAdanA jamAnAmAM rokI zakavuM bahu muzkela che. A saMbaMdhamAM metAraja caritra joI levuM. have harikezI saMbaMdhamAM paNa adazya devanI ja sahAya che. ane te vAta uttarAdhyayana sUtra (adhyayana 12 harikezI adhyayana leka 1 kathAnI zarUAta)mAM cAMDAla kuLamAM utpatti pitAnI meLe ja bodha thaye, nahIM ke gurUne upadeza ke gurUne spRzyAspRzya ane baMdha thavAnI sAthe potAnI meLe cAritra ane cAritramAM duSkaratAnI ArAdhanAthI devanuM sAMnidhyapaNuM vigere adhikAra kaleka 8 sudhImAM che. tema ja leka 21mAM sevAmitro ne artha lakhatAM jaNAve che ke devatAo paNa AvA mahAmuninuM mAhAsya ane nispRhapaNanI stavana kare che. eTale dhanya che." AvA uttama prakAranA tyAgI ane tapasvI mahAtmA hatA eTaluM ja nahIM paNa AgaLa cAlatAM leka 32 mAM kavaNA Tu vecAva kAti yakSa devatA jeonI haMmezAM vaiyAvacca kare che. eTale devatA adhiSita purUSa achUta kahevAto nathI. A uparathI zAstrIya evuM metAryamuni ane harikezInuM daSTAMta AgaLa dharIne jena kuLamAM janmelA AtmAo harijanane spRzyAspRzyanA adhikAramAM goThave che te anucita che. prazna 8-pAMcamA praznottaramAM zAstrIya pATho mukyA che, te pATha Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamajyota mujaba jena dharmanA terApaMthI saMpradAya ane sthAnakavAsI saMpradAya nathI. mAnatA tenuM zuM kAraNa? uttara-terApaMthI saMpradAya ane sthAnakavAsI saMpradAya vALA sAdhue dazavaikAlika sUtrane mAnavAvALA hovA chatAM zAstramAM vajana karelAM kuLamAM bhikSAvRttio (gocarIe) jAya che, temAM mukhya kAraNa jihAnI lupatA ja kAraNa lAge che. che kAraNa ke lasaNanI caTaNI, DuMgaLInuM zAka ane baTATA vigere kaMdamULa padArtho moTe bhAge jaina kuLamAM maLatAM nathI ane te sivAyanA kuLamAM svAbhAvika te vastune vaparAza hevAthI zuddha maLI jAya e daSTie jAya che ane uparathI ema kahe che ke "A vastu vAparavAmAM zAstramAM niSedha nathI." A pramANe zAstra-virUddha belanArane ApaNe jekI zakIe nahI. kAraNa ke zAstramAM jyAM maMdira ane mUrtinA sAkSAta pATho maLe che. tene apalApa karanAra pRyAspRzya saMbaMdhamAM apalApa kare temAM koI navAI nathI. prazna zAstra mujaba halakA kuLane bhikSAvRtti mATe tyAga kahelo evI tapAgacchanI samAcArI vALA navA matanA keTalAka sAdhue sUtakavALAne tyAMthI bhikSAvRtti (gocarI) kare che te zuM zAstra vihita che? uttara-nA, je zAstra vihita hoya te uparanA zAstrIya pAThanA vidhavALe zAstrIya pATha navA matavALA kaI paNa batAve te amane paNa te pramANe suvAvaDIne zIre ane suMTha vaheravAmAM jarA paNa bAdhakatA nathI. paraMtu cakravartIne ghera roja suvAvaDa hoya, bhagavAna jamyA ne merU parvata upara laI gayA. vigere zAmaka dalIlathI pitAnA navIna matanuM navIna pradarzana karavuM hoya tyAM amAre upAya nathI. Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 4-zuM amo pUchIe chIe ke cakravartIne tyAM roja suvAvaDa heya te vAta saMbhavita mAnI laIe te paNa cakravatIne tyAM keTalA sAdhu ane kyAre gocarIe gayA tene keI zAstrIya pATha che? cakavatanI carI rAjapiMDa kahevAya ke nahI? rAjapiMDa munione kalpa ke kharo? A badhI vastu vicAravAnI sAthe bhagavaMtanA lakettara janmanI vAta sAmAnya sUtakavALAne lagADavI ucita che? chatAM pUjAmAM mahApurUSa bhagavaMtanA janmane aMge lakhe che ke "bArame dina nAta jamAve" A badhuM zuM vicAravA lAyaka nathI ? jo ke navA matamAM joDAvAnA kAraNa tarIke gurUne vega athavA pitAnI ajJAnatA hovA chatAM spRzyAspRzyanA viSayamAM badhA ja eka ja vicAranA ane AcaraNa vALA che, eTaluM bhAvabhIrUpaNuM che. prazna 10-jaina saMghamAM spezyapRzyanA adhikAramAM rUtudharmane (ema. sI.) aMtarAya nahIM pALanAra ghaNa sudharelI bahene che. ane kelejanA jaina jainetara adhikArIone Teke che te zuM te vAta zAstra saMmata che? - uttara-zAstra sAthe te vAta bilakula saMmata nathI paNa ulaTuM pahele dIvase caMDAlaNa samAna samAna vigere vAte che, rUtudharma rUpane aMtarAyanA traNa divase temAM paThana pAThana e te ghera jJAnAvaraNIya karma baMdhAvanAra che. eTaluM ja nahI paNa vyavahArathI paNa pRzyAzya te virUddha ja che. paNa, tevI aMtarAyavALI bAIne paDachAye paNa le kalpa nahI. - tudharmane aMtarAya nahIM pAlanAra sthAnakavAsI terApaMthI mahAsatIonI bhaktANI bAIe paNa pitAne tyAM lagnAdika prasaMge vaDI pApaDa vigere banAve che, tyAre DhaMDhaNI mahAsatIene A vastu upara paDachAye nA paDe tenI khAtara sAmethI sthAnakamAM athavA jyAM utaryA hoya tyAM jaIne amAre tyAM AjanA divase vaDI pApaDane prasaMga hevAthI vaheravA Avaze nahIM, ema kahI Ave che. chatAM moTuM zahera hoya ane ene keI mahAsatI Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamajyota AvI na caDe tenI khAtara makAnanI aMdaranI sAMkaLe baMdha karIne vaDI pApaDa banAve che. A vastu spaSTa kahI Ape che ke aMtarAyavALI bAI spRzyApRzya karavA lAyaka te nathI ja, eTaluM ja nahIM paNa tene paDachAye paNa amuka vakhate hitakArI nathI, vaLI pArasI kema ke jene jagatamAM moTe bhAge zikSita ane sudharelI kama tarIke mAne che. te kAmamAM paNa rUtudharma (ema. sI.) aMtarAya mATenI sakhata kaDakAI jagata prasiddha che. jyAre Arya kuLamAM janmelA aMtarAyanahI pALavAnI taraphadArI kare, tyAre svataMtratAnA bahAnA nIce svachaMdatA ja che. ema mAnavAne kAraNa maLe che. prazna 11-nhAvA dhovA mAtrathI harijana jinezvara devanA maMdira ramAM praveza karI zake ? uttara-nA, nhAvA devA mAtrathI je vastu karmajanya che te cAlI jatI nathI kAraNa ke jene siddhAMta ema mAne che ke "je mANasa potAnI prazaMsA ane pArakAnI niMdA kare che te mANasa nIca netra bAMdhe che. ane je pitAnI niMdA ane pArakAnA chatAM guNanI prazaMsA kare che te uMca netra bAMdhe che." A pramANe uMca nIca gotrane bheda jIva mAtrane kRtakarma che, tene nhAvA chevA mAtrathI pavitratA AvatI nathI ane jyAre pavitratA nathI AvatI tyAre jaina maMdiramAM praveza kare te anucita ja gaNAya. (apUrNa) AjJA pAlananuM mahatva che "he nAtha! vItarAga! tamArI AjJA ja nirapekSa pUjA karatAM paNa tamArI AjJAnuM . che pAlana mahatvanuM che. 4 AjJAnuM pAlana mokSanuM kAraNa bane che ke che ane AjJAnI virAdhanA bhayanuM kAraNa bane che. je kanTa Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // zrI vardhamAna svAmine namaH // AgamadAtAra--AgamasamrATTu AgamAhAraka dhyAnastha svata pU A zrI AnaMdasAgarasUrIzvara bhagavaMtanA bahumUlya tAttvika vyAkhyAnAdi sAmagrInA sakaeNlanarUpa Agama jyAta (traimAsika) nA vyavasthita prakAzana arthe sthAyI kAzanI yAjanA sujJa vAcakane vidita che ke pU. gacchAdhipati vAtsalyasiMdhu pU. A. zrI mANikayasAgarasUrIzvara bhagavatanA maMgaLa AzIrvAda -preraNAthI " Agama jyAta " traimAsikanuM prakAzana traNa varSathI thaI rahela che. tattvapremI janatAe khUba suMdara rIte tene AvakAryuM che, je amArA AnaMdane viSaya che. grAhaka ceAjanA pariNAme ucita na lAgavAthI have baMdha karI che. tenA badale eka vizALa sthAyIkAzanI ceAjanA vicArI che.. jenAthI tenuM prakAzana vyavasthita thatuM rahe. sthAyI kAzamAM echAmAM ochI rakama 101)nI levAya che. tethI ochI rakama bheTa khAte cAlu kharcImAM levAya che. tethI caturvidha zrIsadhane namra vijJapti che ke sahu dhama premI puNyAtmA ceAgya upadeza-preraNA-salAhakAra dvArA amArI zrutabhaktinA A kAryane vegavaMta banAve. vIra ni. sa. 2495 vi. saM. 2025 A. saM. 19 za.-1. ra vinIta saMdha sevaka ramaNalAla jetha zAha kAryavAhaka : AgamAAraka graMthamALA kapaDavaMja ( ji. kheDA ) Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | Agama jyota sthAyI keza khAte | ApelI rakamo (Agama ta varSa 3 nuM aMka 1 mAM sthAyI kezanI janA ane keTalAka puNyAtmAonI nAmAvali prakaTa karela, paNa temAM keTalAka nAmo apUrNa hatA, te nAme A yAdImAM pharIthI lIdhA che, bAkI badhA nAme trIjA varSanA prathama aMkamAM Apela yAdImAM aprakaTa thayelA che.) je nAmo pharI prakaTa karyA che tenI AgaLa nizAnI mUkI che. 4 zrI Agama jata sthAyI kezamAM apragaTa che nAmAvalInI yAdI. 2501) zrI mIThAlAla kalyANacaMda jene peDhI kapaDavaMja kapaDavaMjanA jJAna khAtA taraphathI pU0 gaNivarya zrI labdhisAgarajI mahArAja sAhebanA upadezathI tathA pU gaNi0 zrI sUryodayasAgarajI mahArAja sAhebanI preraNAthI. 1001) zrI cANasmA jaina saMghanA jJAna khAtA taraphathI pU0 upAya zrI dharmasAgarajI mahArAja sAhebanA upadezathI. *pa01) zrI RSabhadevajI kesarImalajI jaina peDhI ratalAmanA jJAna khAtA taraphathI pU0 gaNI zrI labdhisAgarajI mahArAja sAhebanA upadezathI. 500) zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhI surendranagara, pU. A zrI devendrasAgarasUrIzvarajInA upadezathI. *451) vejalapura upadhAna tapa karanAra zrAvaka zrAvikAo taraphathI pU. muni zrI nityadayasAgarajInI preraNAthI. Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 65 pusta* 4-zru 401) zrI luhAracAla prinsesa sTrITa jaina saMdha muMbaI, 50 sA. zrI divyeAdayAzrIjI tathA pUrva amitajJAzrIjI manA upadezathI hA. kaMcanabena *250) zeTha vrajalAla haribhAI zrAvikA upAzraya taraphathI hA. kamalAbvena, pU0 10 sA. zrI sumalayAzrIjI mahArAjanA ziSyA pUrva sA. zrI vicakSaNA zrIjInA upadezathI. 151) zrI nAthI zrInA upAzraya patAsAnI peLa amadAvAdanA jJAna khAtA taraphathI pUrva sA. zrI vicakSaNAzrIjInA upadezathI. *125) zrI luNAvADA, upadhAna karanAra zrAvikAo taraphathI pU gaNi zrI yazeAbhadrabhAgarajI ma0 sAnA upadezathI *125) zrI prabhAvatI kuMvarabena leADhA ajamera, p. upA. zrI dharmasAgarajI ma. sAhebanA upadezathI *101) zeTha bhaMvaralAlajI dhiMga Daga, pUrva zrI azekasAgarajI ma. sAnA upadezathI *101) zeTha nagInabhAI maNilAla vejalapura, pUrva ma. sAnI preraNAthI zeAkasAgarajI *101) zeTha hasamukhalAla kezavalAla gAMdhI vejalapura, 10 gaNI zrI sUryodayasAgarajI ma. sAnA upadezathI *101) zeTha mahendrabhAI zAMtilAla gAMdhI vaDAdarA, pU. gaNi vimalasAgarajI ma. sAnA upadezathI. *101) zeTha amRtalAla lallubhAI zAha luNAvADA, pU. vimalasAgarajI gaNivaranA sadupadezathI. 101) gAMdhI gulAbacaMda harajIvanadAsa hA. ramaNubhAI luNAvADA pUrva vimalasAgarajI gaNivaranA sadupadezathI, 101) zAha nemacaMda jIvaNujIbhAI maDhI, pUrva sulasAzrIjI mahArAjanA sadupadezathI. Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamajyAta 101) gAMdhI ramIlAbena kasturacaMda kapaDavaMja, pU. gaNivarya zrI labdhisAgarajI ma. sAnA upadezathI. 101) ca'pakalAla bhegIlAla zAha muMbaI, pUrva gaNI vimalasAgarajI ma. sA. sadupadezathI. 101) zeTha amRtalAla maNilAla vasaI, pUrva upA. zrI dharmIsAgarajI ma. sA. upadezathI. 101) zeTha kezavalAla manasukharAma cANusmA, pR. upA. zrI dharma sAgarajI ma0 sA. upadezathI. 101) zeTha jeThAlAla laheracaMda 101) zeTha caMpakalAla kezavalAla 101) zeTha caMpakalAla kezavalAla nyAlacaMda cANasmA cANasmA cANasmA cANasmA cANasmA cANasmA cANasmA cANasmA cANasmA cANasmA cANasmA cANasmA uparanA sava dhama premIoe pU0 uSA0 zrI dharma sAgarajI cANusmAnA mahArAja sAhebanA upadezathI zrI Agama nyAtanA sthAyI kAzamAM bheTa Apela che. 101) zeTha rAyacaMda harIcaMda 101) zeTha goviMdajI karamacaMda 101) zeTha ka'canalAla amRtalAla 101) zeTha meAhanalAla trIbhAvanadAsa 101) zeTha mAhanalAla rAmacaMdgu 101) jhaverI khamalacaMda gabharUcada 101) zeTha punamacaMda joyatAcaka 101) zeTha laheracaMda cunIlAla hA. rasIkabhAI 101) zeTha kIlAcaa gagalacaMdna 101) zAha zAntAbena ratIlAla zAmaLadAsa kApaDIyA gAdharA pUrva vimalasAgarajI gaNivanA sadupadezathI, Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAka 4-zuM. 101) zrI zAMtinAthajI upAzraya taraphathI muMbaI, pU. sA. zrI niraMjanA zrIjInA sadupadezathI. 101) cekasI motIcaMdra kasturalAla surata, 50 gacchAdhipati AcAryadeva zrI mANijyasAgarasUrIzvarajInI nizrAmAM jhaga DiyA tIrtho mALA paherI te prasaMge. 101) saMghavI amRtalAla hIrAcaMda lADala, pU. zrI azeka sAgarajI ma. sA. sadupathezathI, zrI zaMkhezvara tIrtho mALA paherI te prasaMge. 101) saMghavI rasIkabhAI cImanalAla kaDI, pUTha upA. zrI dharmasAgarajI manA upadezathI. 101) zrI velajI lIlAdhara harIyA rAvalasara (jAmanagara) 50 ravIndrasAgarajI ma.nI vaDI dIkSA nimitte. 101) zrI jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saMgha naMdarabAra, pU0 gaNI zrI pradhasAgarajI ma. sA. tathA pU. himAMzusAgara gaNanA upadezathI. 101) eka sagRhastha taraphathI amadAvAda haThIbhAInI vADI, pU. sA. ma. zrI niraMjanA zrIjInA sadupadezathI.. 101) zrI dazA pioravADa jaina saMghanA jJAna khAtethI sInera, pU0 gaNI zrI vimalasAgarajI maupadezathI. ra01) zrI AMtarelI jena saMghanA jJAna khAtethI AMtarelI, pU gaNI zrI himAMzusAgarajI tathA pU0 yazobhadrasAgarajI mane upadezathI. *101) sehanarAjajI daDaga, 50 azekasAgarajI manA upadezathI 101) zrI manasukhabhAI zeThanI piLanA upAzraya taraphathI amadA vAda, pU0 sAzrI rAjulAzrIjInA upadezathI. 101) sarasvatIbena saubhAgyacaMda dIpacaMda surata, pUtra sArA mitra zrI niraMjanAzrIjInA upadezathI. Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata 101) vejalapura jaina saMgha taraphathI pU. rAmacaMdra vijayajInA upadezathI. 11) zrI bAlAsinera jena saMgha samasta. hA, aMbAlAlabhAI bAlAsinera, 50 sAru hitAzrIjInA upadezathI. 101) zAha semacaMda zivalAla ghaDIyAvALA kapaDavaMja, 50 gaNuM. zrI labdhisAgarajI ma. sA. upadezathI. 125) zrI zAmaLAjI piLa tapAgaccha jainasaMgha jJAna khAtethI amadAvAda hA. zeTha kacarAbhAI haThIbhAI pa0 upAya zrI dazanasAgarajI mInA upadezathI. 101) mahetA cunIlAla kevaLacaMda DuMgarapura, pU. sA. zrI ramyayazAzrIjInA upadezathI. 11) zrI visA zrImALI jene paMca borasada, 50 gaNI zrI saubhAgyasAgarajI ma. sA. sadupadezathI. 100) zrI malADa jena veTa saMgha taraphathI malADa, pU. sAta zrI zubhadayAzrInA upadezathI. 251) koThI piLa jaina saMgha vaDedarA, pU0 gaNivarya zrI vimaLa sAgarajI ma. sA.nA upadezathI. (bheTa rakamanI yAdI) 200) zrI vejalapura upadhAna tapa jJAna pUjanamAMthI pU. sUryodaya sAgarajI ma. sA.nA upadezathI. 125) bahenanA upAzraya taraphathI DuMgarapura, 50 tArakazrIjInA mahArAja AdikA pAnA upadezathI. 100) zrI kaSabhadevajI kesarImalajI jena paDhI ratalAma, pU0 sva. zAMtisAgarajI gaNivarya tathA pU. puMDarIkasAgarajI mazrInA upadezathI. Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka - 51) zrI baDanagara jaina saMgha baDanagara, pUsA. zrI sUryodayA zrIjInA upadezathI. 50) zrI dharmottejaka mahilA maMDaLa Ira, pUvavRddhA zrI manaharazrIjInA upadezathI. pa1) zrI mahuvA visA zrImALI jaina saMgha taraphathI mahuvA, 50 suzIlasAgarajI ma. sA.nA chapadezathI. pA) bI TANA jaina saMghanA jJAna khAtA taraphathI pU0 sAru zrI pradazrIjInA upadezathI. 31) zAha sakaracaMda vADIbhAI amadAvAda, 50 A ma0 zrI 1. vicakSaNAzrIjInA upadezathI 25) eka saddagRhastha taraphathI kapaDavaMja, hA. nayanAbena. 10) osavALa jaina upAzraya khaMbhAta, 50 ladhivijayajI masAnA upadezathI. 51) zrI jJAna khAtAmAMthI luNAvADA, hA. zeTha vADIlAla lallubhAI pU0 A0 zrI tilakazrIjInA upadezathI. ' 50) zrI jJAna pUjanamAMthI luNAvADA, pU. sA. tIrtha yazA zrIjInA siddhi tapa nimitte. 10) zrI kevaLavijayajI ma. sA.nA upadezathI. 11) zrI nemacaMdabhAI keThArI taraphathI bheTa. 5) sA. chaganalAla bhIkhAjI. 5) kanakamala semalAlajI jAmakhaMDInA. Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzaka taraphathI saharSoM nivedana che ke paramApakArI, vAtsalyasindhu pU. acchAdhipati AcArya devanA nirdezAnusAra pU. Agama ddhArakazrInA sAhityanuM prakAzana karanArI amArI saMsthAnuM gaurava vadhAranAra A tAtvika traimAsikanuM prakAzana devaguru kRpAe traNa varSathI thaI rahyuM che. jene tatvaci jIjJAsuoe hArdika rIte AvakAryuM che, te amAre mana AnaMdanI vAta che. AnA prakAzanamAM aneka puNyazAlI mahAnubhAvAnA sakriya sahakAra maLatA rahyo che. paNa tAtvika vyAkhyAnAnA prakAzanAne Ava kAranArA tatvarUci jIvA, alpa pramANamAM hoya che. ane traNa varSa'nA anubhavanA tAraNa mujaba temaja sahRdayI keTalAka mAnya mahApuruSa nA sUcana pramANe vicAra karatAM ema jaNAya che ke traimAsika tarIke thatuM prakAzana pracAranA dhyeya pramANe puratuM saphaLa nathI. paraMtu varSanI Akhare cAre aMkA sAthe bAMdhI eka pustaka rUpe badhA jIvAne paheAMcADavAthI pracAranI draSTie jarA khAmI rahevA chatAM tAtvika prakAzanonI nakkaratA pratIta karAvavAmAM vadhu saphaLatA maLe che. tethI have pachI dareka varSanA cAre aMko traNa varSamAM Apela krama pramANenI gAThavaNI sAthe varSanI Akhare dIvALIe pragaTa karI jJAnapacamInA zubha divase sahe jJAnapipAsuonA hAthamAM paheAMcatA karavAnA prasa MgAcita niya levAmAM AvyA che.. Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka 4-3 . 71 te mujaba have pachI AgamakhyAta pustakAkAre AiLI upara prakaTa thaze. tenI sahu sujJa vAcakone ceAgya noMdha levA vinatI che. A prakAzanamAM ni:svAbhAve sevA ApanAra sva. zeThazrI sArAbhAI popaTalAla gajarAvALA (nIladhArA, amadAvAda-6) nA Akasmika avasAnanI khepUrvaka nAMdha levA sAthe tenI zAsana saMdha ane susAdhue pratye niSThApUrvakanI bhakti badala zraddhAMjali ApIe chIe. AgamajyeAtanuM prakAzana sambandhI saghaLu kArya niHsvArtha paNe sabhALanAra AgamajyAta kAryAlaya, mahesANAnA saMcAlaka zrIyuta kIrtibhAI phUlacaMda zAha (dIlIpa nevelTI sTArsa vALA ) tathA paMDita zrI ratIlAla cImanalAla DhADhInA tanateDa vividha parizramAnI guNAnurAgArI anumeAdanA karIe chIe. -- A sivAya amArA bIjA paNa dhapremI sahayeAgI ane gatavarSanA mahA suda 5 thI AgamajyAtanA * sthAyIka' nI ceAjanAmAM phALe ApanArA te te dharma prekSI puNyAtmAo ane bheTa rakama ApanArA mahAnubhAvAnI dharma-bhAvanAnI anumAdanA karIe chIe. Agama-tane dareka rIte sahakAra ApanArA pU. sAdhu-sAdhvIjI bhagavatanI karUNAbharI dardIthI amArI jAtane dhanya mAnIe chIe. vidvAnA ane sAmAnya janatAne upayAgI pU. Agama ddhArakazrInA sAhityamAMthI cUMTIne vyavasthita sa`pAdana karI ApanAra pU. gaNIzrI sUryadayasAgarajI mahArAja tathA pU. gaNIzrI abhayasAgarajI mahArAja temaja Arthika sahAya mATe upadeza preraNA ApanAra zramaNa saMghanA caraNAmAM kRtajJatAbhAve bharibhUri zraddhAvanatamastake vaMdanApUrvaka ame hArdika bahumAnAMjali saMmarpita karIe chIe. chevaTe ceAgya dhyAna takedArI rAkhavA chatAM mudraNadoSa, dRSi JAdithI prakAzanamAM rahI jatI kSatio ane cakA melA vagerenI Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamata vyavasthAmAM cokasAInI khAmIthI rahetI truTIo badala-havethI na thAya tenuM dhyAna sAthe hArdika kSamA mAMgIe chIe. nivedaka ramaNalAla jecaMdabhAI zAha mukhya kAryavAhaka AgamoddhAraka graMthamALA kapaDavaMja Che | saMpAdaka taraphathI | - caturvidha zrI saMgha samakSa namrabhAve vijJapti che ke Agama rahasya pAragAmI bahuzruta dhyAnastha svargata AcArya devazrI AgaddhAraka zrInA tAvika vyAkhyAne Adi sAmagrI yathAmati saMkalita karIne pU. gacchAdhipatizrInI maMgala amadaSTi, pU. tArakavarya gurUdevazrInA AzIrvAda ane tatvadaSTivALA puNyavAnA yogya sahakAra Adi baLe "Agamata" vaimAsika rUpe zrI saMghanI sevAmAM raju karavAnuM saubhAgya parama puNyodaye maLyuM che. kSayamAnusAra yathAzakti suvyavasthita suvAe karIne sAhitya raju karavA prayatna karyo che, paNa temAM zAsa, paraMparAne pUjya Agama dvArakazrInA AzayathI virUddha kAMI saMpAdananA nAme thayuM hoya te tenuM caturvidha zrIsaMdha samakSa hArdika zuddhi sAthe. micchAmi dukkaDaM. . prakAzaka : zrI AgamahAraka graMthamALA vatI zAha ramaNalAla jecaMdabhAI kApaDa bajAra, mu. kapaDavaMja. mudrA : zrI. jayati dalAla, vasaMta pri. presa, ghIkAMTA roDa, . te lAbhAInI vADI, amadAvAda: Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAgaranI notI * prabhu zAsananI prApti pachI bhavane bhaya raheto nathI. pA5nA udaye dhIratA ane puNyanA udaye namratA viralA puNyazALI ne rahe che. * niHspRhatA zAtinI cAvI che. * kama sattAne nabaLI pADavA dharma sattAnA zaraNe javAnI jarUra che. * mRtyu vakhate vicAranI svasthatA AkhI jIMdagI vyavasthita paNe dhamanI ArAdhanAnA baLe meLavAya che. vANI ane zaktine vyaya kaI dizAmAM thAya che ? te khUbaja gaMbhIratAthI samajavA jevuM che. ravivANa kaNaka prinTI e mI thI ,