Shraddha Pratikramana Sutra Prabodh Tika 2

Author(s): Bhadrankarvijay, Kalyanprabhavijay, Amrutlal Kalidas Doshi
Publisher: Jain Sahitya Vikas Mandal

Page 103

અતિચાર-આલોચના-સૂત્ર૭૮૫
તે “દુર્વિચિન્તિત' કહેવાય. “દુષ્ટધ્યાન” અને “દુર્વિચિંતન' વચ્ચે એ તફાવત છે કે પહેલામાં એક વસ્તુ પરત્વે ધારાબદ્ધ અશુભ વિચારો આવે છે, જ્યારે બીજામાં એક વિષય પરત્વે છૂટા-છવાયા અશુભ વિચારો આવે છે.
પયારો-[કાવી:]-અનાચાર, શ્રાવકના આચારથી વિરુદ્ધ.
આચરવા યોગ્ય, તે (શ્રાવકનો) “આચાર-“મવરળીયઃ શ્રાવક્ષlમાવ:' (યો. સ્વો. વૃ. પ્ર. ૩). ન આચરવા યોગ્ય, તે “અનાચાર', ન आचारोऽनाचारः ।
િિછયો-[મનેષ્ઠ:]-ન ઇચ્છવા યોગ્ય. ‘મનેyવ્યા મના પિ મનસાગરિ ન થ્રવ્યઃ' (યો. સ્વો. વૃ. પ્ર. ૩). મન વડે જરા પણ નહિ ઇચ્છવા યોગ્ય, તે “અનેષ્ટવ્ય.'
મલાવી-પાડો-[મશ્રાવ-પ્રાયો:]-શ્રાવકને માટે અત્યંત અનુચિત.
સમ્યકત્વ પામીને તથા અણુવ્રતાદિ ગ્રહણ કરીને જે સાધુ પાસે સાગાર-ધર્મની અને અનગાર-ધર્મની સામાચારી સાંભળે, તે “શ્રાવક.' તેને પ્રાયોગ્ય–ઉચિત, તે “શ્રાવક-પ્રાયોગ્ય'. અને તેથી વિરુદ્ધ, તે “અશ્રાવકપ્રાયોગ્ય”. તાત્પર્ય કે જે કર્તવ્ય શ્રાવકને કરવું ઉચિત નથી, તેવું જે કાંઈ થયું હોય, તે “અશ્રાવક-પ્રાયોગ્ય' કહેવાય.
ના -[જ્ઞાને]-જ્ઞાનને વિશે, જ્ઞાનના આરાધનને વિશે.
ભ્રમ, સંશય અને વિપર્યયથી રહિત વસ્તુનો જે બોધ થાય, તેને સામાન્ય રીતે “જ્ઞાન” કહેવામાં આવે છે. પરંતુ મોક્ષમાર્ગની સાધનામાં સમ્યક્ટ્ર-પૂર્વકના જ્ઞાનને જ “જ્ઞાન” ગણવામાં આવ્યું છે, અને તે સિવાયના જ્ઞાનનો સમાવેશ “અજ્ઞાન'માં કરવામાં આવ્યો છે. જ્ઞાન-પ્રાપ્તિ માટેનો સમ્યક્ પ્રયાસ, તે “જ્ઞાનની આરાધના' કહેવાય છે. તેના વિશે, તે સંબંધી,
સંતો-[]-દર્શન વિશે, દર્શનના આરાધનને વિશે.
વિશ્વમાં મૂળભૂત તત્ત્વોની વ્યવસ્થા સર્વજ્ઞોએ જે રીતે સમજાવી છે, તેના પર અનન્ય શ્રદ્ધા રાખવી, તે ‘દર્શન'. તેના વિશે, તેના આરાધનને વિશે.