________________
Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
૧૨૬
પ્રવચનસાર
[ (भगवान श्रीकुंकुं
अथैवमभ्युपगतानां पुण्यानां दुःखबीजहेतुत्वमुद्भावयतिजदि संति हि पुण्णाणि य परिणामसमुभवाणि विविहाणि। जणयंति विसयतण्हं जीवाणं देवदंताणं ।। ७४।।
यदि सन्ति हि पुण्यानि च परिणामसमुद्भवानि विविधानि।
जनयन्ति विषयतृष्णां जीवानां देवतान्तानाम्।।७४ ।। यदि नामैवं शुभोपयोगपरिणामकृतसमुत्पत्तीन्यनेकप्रकाराणि पुण्यानि विद्यन्त इत्यभ्युपगम्यते, तदा तानि सुधाशनानप्यवधिं कृत्वा समस्तसंसारिणां विषयतृष्णामवश्यमेव समुत्पादयन्ति। न खलु तृष्णामन्तरेण दुष्टशोणित इव जलूकानां समस्तसंसारिणां विषयेषु प्रवृत्तिरवलोक्यते। अवलोक्यते च सा। ततोऽस्तु पुण्यानां तृष्णायतनत्वमबाधितमेव।। ७४।।
यन्तीति प्रतिपादयति-जदि संति हि पुण्णाणि य यदि चेन्निश्चयेन पुण्यपापरहितपरमात्मनो विपरीतानि
सन्ति। पुनरपि किंविशिष्टानि। परिणामसमुभवाणि निर्विकारस्वसंवित्तिविलक्षणशुभपरिणामसमुद्भवानि विविहाणि स्वकीयानन्तभेदेन बहुविधानि। तदा तानि किं कुर्वन्ति।
पुण्यानि
હવે, એ રીતે સ્વીકારવામાં આવેલાં પુણો દુઃખના બીજના હેતુ છે (અર્થાત તૃષ્ણાનાં કારણ छ) ओम न्यायथी प्रगट २ छ:
પરિણામજન્ય અનેકવિધ જો પુણ્યનું અસ્તિત્વ છે,
તો પુણ્ય એ દેવાન્ત જીવને વિષયતૃષ્ણોદ્ભવ કરે. ૭૪. अन्वयार्थ:- [ यदि हि] (पूर्वोऽत. ) [ परिणामसमुद्भवानि] (शुमोपयोग३५) परिमयी ५४di [विविधानि पुण्यानि च ] विविध पुष्य [ सन्ति] विद्यमान छ, [ देवतान्तानां जीवानां] तो तमो वो सुधीन पोने [ विषयतृष्णां] विषयतृष्॥ [जनयन्ति ] उत्पन्न ४२. छे.
ટીકાઃ- જો એ રીતે શુભોપયોગપરિણામથી જેમની ઉત્પત્તિ થાય છે એવા અનેક પ્રકારનાં પુણો વિદ્યમાન છે એમ સ્વીકારવામાં આવે છે, તો તેઓ (–તે પુણ્યો) દેવો સુધીના સમસ્ત સંસારીઓને વિષયતૃષ્ણા અવશ્યમેવ ઉત્પન્ન કરે છે (એમ પણ સ્વીકારવું પડે છે). ખરેખર તૃષ્ણા વિના, જેમ જળોને દૂષિત લોહીમાં તેમ, સમસ્ત સંસારીઓને વિષયોમાં પ્રવૃત્તિ ન જોવામાં આવે. પરંતુ તે તો જોવામાં આવે છે. માટે પુણોનું તૃષ્ણાયતનપણું અબાધિત જ હો (અર્થાત પુણ્યો તૃષ્ણાનાં १२-२६४।५।-छोम मविरोध५) सिद्ध थाय छ).
Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
