________________
Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
કહાનજૈનશાસ્ત્રમાળા ]
શેયતત્ત્વ-પ્રજ્ઞાપન
૧૭૧
इह खलु यदनारब्धस्वभावभेदमुत्पादव्ययध्रौव्यत्रयेण गुणपर्यायद्वयेन च यल्लक्ष्यते तद्रव्यम्। तत्र हि द्रव्यस्य स्वभावोऽस्तित्वसामान्यान्वयः। अस्तित्वं हि वक्ष्यति द्विविधं, स्वरूपास्तित्वं सादृश्यास्तित्वं चेति। तत्रोत्पादः प्रादुर्भावः, व्ययः प्रच्यवनं, ध्रौव्यमवस्थितिः। गणा विस्तारविशेषाः। ते द्विविधा: सामान्यविशेषात्मकत्वात्। तत्रास्तित्वं नास्तित्वमेकत्वमन्यत्वं द्रव्यत्वं पर्यायत्वं सर्वगतत्वमसर्वगतत्वं सप्रदेशत्वमप्रदेशत्वं मूर्तत्वम-मूर्तत्वं सक्रियत्वमक्रियत्वं चेतनत्वमचेतनत्वं कर्तृत्वमकर्तृत्वं भोक्तृत्वमभोक्तृत्वमगुरुलघुत्वं चेत्यादय: सामान्यगुणाः। अवगाहहेतुत्वं गतिनिमित्तता स्थितिकारणत्वं वर्तनायतनत्वं रूपादिमत्ता चेतनत्वमित्यादयो विशेषगुणाः। पर्याया आयतविशेषाः। ते पूर्वमेवोक्ताश्चतुर्विधाः। न च
गुणपर्यायस्वरूपं च परिणमति शुद्धात्मवदेव। तथा हि-केवलज्ञानोत्पत्तिप्रस्तावे शुद्धात्मरुचिपरिच्छित्तिनिश्चलानुभूतिरूपकारणसमयसारपर्यायस्य विनाशे सति शुद्धात्मोपलम्भव्यक्तिरूपकार्यसमयसारस्योत्पाद: कारणसमयसारस्य व्ययस्तदुभयाधारभूतपरमात्मद्रव्यत्वेन ध्रौव्यं च। तथानन्तज्ञानादिगुणाः, गतिमार्गणाविपक्षभूतसिद्धगतिः, इन्द्रियमार्गणाविपक्षभूतातीन्द्रियत्वा-दिलक्षणाः शुद्धपर्यायाश्च भवन्तीति। यथा शुद्धसत्तया सहाभिन्नं परमात्मद्रव्यं पूर्वोक्तोत्पादव्ययध्रौव्यैर्गुणपर्यायैश्च सह संज्ञालक्षणप्रयोजनादिभेदेऽपि
टst:- मही (२॥ विश्वमा ) ४, स्वभावभेद या विना, 'उत्५६-यय-प्रौव्य-त्रयथी. भने शु-पर्यायद्वयथा सक्षित थाय छ, ते द्रव्य छे. तमi ( -स्वमाय, उत्पाद, व्यय, धौल्य, गुए ने पर्याय એ છે શબ્દો કહ્યા તેમાં), દ્રવ્યનો સ્વભાવ તે અસ્તિત્વસામાન્યરૂપ અન્વય. અસ્તિત્વ બે પ્રકારનું
शे: (१) स्५३५-अस्तित्व भने (२) सादृश्य-अस्तित्व. उत्पा६ ते प्रादुर्भाव (अर्थात प्रगट थg, उत्५ थQ); व्यय ते प्रयुति (अर्थात् भ्रष्ट थg, नष्ट थj); प्रौव्य त अवस्थिति (अर्थात 2g). ગુણો તે વિસ્તારવિશેષો. તેઓ સામાન્ય-વિશેષાત્મક હોવાથી બે પ્રકારના છે. તેમાં, અસ્તિત્વ, नास्तित्व, सत्य, अन्यत्व, द्रव्यत्य, पर्यायत्य, सर्वगतत्य, असर्वगतत्प, सप्रदेशत्व, महेशत्य, भूर्तत्व, अभूतत्व, सयित्व, मयित्व, येतनत्य, अयेतनत्य, धर्तृत्व, भर्तृत्व, मोतृत्व, अमोऽतृत्व, અગુરુલઘુત્ર ઇત્યાદિક સામાન્યગુણો છે; અવગાહુહેતુત્વ, ગતિનિમિત્તતા, સ્થિતિકારણત્વ, વર્તનાયતનત્વ, રૂપાદિમત્ત્વ; ચેતનત્વ ઇત્યાદિક વિશેષગુણો છે. પર્યાયો તે આયતવિશેષો. તેઓ પૂર્વે જ (८3 भी ॥थानी टीम) हे। या२ ५।२। .
१. उत्५६-यय-प्रौव्यत्रय = उत्५६, व्यय ने धौव्य- त्रिपुटी ( नो समूह) २. गुपर्यायद्वय = गुएरा ने पर्याय- युगल (मेनो समूह) 3. क्षित थाय छ = १क्ष्य३५ थाय छ; मोगाय छे. [(१) 64६-यय-प्रौव्य तथा (२) લક્ષણો છે અને દ્રવ્ય તે લક્ષ્ય છે. ] ४. 'छ, छ,छ' मेवो मे७३५ भाव द्रव्यनो स्वभाव छ. (अन्यय = ७३५ता; सहशमाप.)
पर्याय ते
Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
