Pravachana sara

Author(s): Kundkundacharya, Himmatlal Jethalal Shah
Publisher: Digambar Jain Swadhyay Mandir Trust

Page 522

Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
કાનજૈનશાસ્ત્રમાળા ] ચરણાનુયોગસૂચક ચૂલિકા
४८७ अथ मोक्षतत्त्वमुद्घाटयति
अजधाचारविजुत्तो जधत्थपदणिच्छिदो पसंतप्पा। अफले चिरं ण जीवदि इह सो संपुण्णसामण्णो।। २७२।।
अयथाचारवियुक्तो यथार्थपदनिश्चितः प्रशान्तात्मा।
अफले चिरं न जीवति इह स सम्पूर्णश्रामण्यः।। २७२।। यस्त्रिलोकचूलिकायमाननिर्मलविवेकदीपिकालोकशालितया यथावस्थितपदार्थनिश्चयनिवर्तितौत्सुक्यस्वरूपमन्थरसततोपशान्तात्मा सन् स्वरूपमेकमेवाभिमुख्येन चरन्नयथाचार
पञ्चाचारभावनापरिणतत्वादयथाचारवियुक्तः, विपरीताचाररहित इत्यर्थः, जधत्थपदणिच्छिदो सहजानन्दैकस्वभावनिजपरमात्मादिपदार्थपरिज्ञानसहितत्वाद्यथार्थपदनिश्चितः, पसंतप्पा विशिष्टपरमोपशमभावपरिणतनिजात्मद्रव्यभावनासहितत्वात्प्रशान्तात्मा, जो यः कर्ता सो संपूण्णसाम-ण्णो स संपूर्णश्रामण्यः सन् चिरं ण जीवदि चिरं बहुतरकालं न जीवति, न तिष्ठति। क्व। अफले शुद्धात्मसंवित्तिसमुत्पन्नसुखामृतरसास्वादरहितत्वेनाफले फलरहिते संसारे। किन्तु शीघ्रं मोक्षं गच्छतीति। अयमत्र भावार्थ:
હવે મોક્ષતત્ત્વ પ્રગટ કરે છે:
અયથાચરણહીન, સૂત્ર-અર્થસુનિશ્ચયી ઉપશાંત જે, તે પૂર્ણ સાધુ અફળ આ સંસારમાં ચિર નહિ રહે. ૨૭૨.
अन्वयार्थ:- [ यथार्थपदनिश्चितः ] ४ ५ यथातथ५९॥ ५होना भने अर्थोन(पर्थोन) निश्चयवाणी होवाथी [ प्रशान्तात्मा] 'प्रशांतात्मा छे भने [अयथाचारवियुक्तः ] अयथाया२ २हित छ, [सः सम्पूर्णश्रामण्यः] ते संपू श्रामण्यवाणो ५ [अफले] सण (-भइण रहित थये) मेवा [ इह ] । संसारमा [ चिरं न जीवति ] यि२ २९तो नथी (-२५८५ मा भुत थाय छे).
ટીકાઃ- જે (શ્રમણ ) ત્રિલોકની કલગી સમાન નિર્મળ વિવેકરૂપી દીવીના પ્રકાશવાળો હોવાને લીધે યથાસ્થિત પદાર્થનિશ્ચય વડે ઉત્સુકતા નિવર્તાવીને (ટાળીને) સ્વરૂપમંથર રહેવાથી સતત ઉપશાંતાત્મા’ વર્તતો થકો, સ્વરૂપમાં એકમાં જ અભિમુખપણે
१. प्रशांतात्मा = प्रशांतस्व३५, प्रशांतभूति; ७५शांत; 60 गयेतो. ૨. અયથાચાર = અયથાતથ આચાર, અયથાર્થ ચારિત્ર; અન્યથા આચરણ. ૩. સ્વરૂપમંથર = સ્વરૂપમાં જામી ગયેલો. [ મંથર = સુસ્ત, ધીમો. આ શ્રમણ સ્વરૂપમાં તૃપ્ત તૃપ્ત હોવાથી જાણે કે તે
સ્વરૂપની બહાર નીકળવાનો આળસુ-સુસ્ત હોય એમ, સ્વરૂપ પ્રશાંતિમાં મગ્ન થઈને રહ્યો છે.]
Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com