________________
૨૦૪
Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
પ્રવચનસાર
अथ पृथक्त्वान्यत्वलक्षणमुन्मुद्रयति
[ भगवान श्री ६६
पविभत्तपदेसत्तं पुधत्तमिदि सासणं हि वीरस्स । अण्णत्तमतब्भावो ण तब्भवं होदि कधमेगं ।। १०६ ।।
प्रविभक्तप्रदेशत्वं पृथक्त्वमिति शासनं हि वीरस्य । अन्यत्वमतद्भावो न तद्भवत् भवति कथमेकम् ।। १०६ ।।
प्रविभक्तप्रदेशत्वं हि पृथक्त्वस्य लक्षणम् । तत्तु सत्ताद्रव्ययोर्न संभाव्यते, गुण-गुणिनोः प्रविभक्तप्रदेशत्वाभावात्, शुक्लोत्तरीयवत् । तथा हि-यथा य एव शुक्लस्य गुणस्य
मेवास्तित्वं तिष्ठति; अथासत्तर्हि खपुष्पवदविद्यमानद्रव्येण सह कथं सत्ता समवायं करोति, करोतीति चेत्तर्हि खपुष्पेणापि सह सत्ता कर्तृ समवायं करोतु, न च तथा । तम्हा दव्वं सयं सत्ता तस्मादभेदनयेन शुद्धचैतन्यस्वरूपसत्तैव परमात्मद्रव्यं भवतीति । यथेदं परमात्मद्रव्येण सह शुद्धचेतनासत्ताया अभेदव्याख्यानं कृतं तथा सर्वेषां चेतनाचेतनद्रव्याणां स्वकीयस्वकीयसत्ता सहाभेदव्याख्यानं कर्तव्यमित्यभिप्रायः ।। १०५ ।।
1
अथ पृथक्त्वलक्षणं किमन्यत्वलक्षणं च किमिति पृष्टे प्रत्युत्तरं ददाति - पविभत्तपदेसत्तं पुधत्तं पृथक्त्वं भवति पृथक्त्वाभिधानो भेदो भवति । किंविशिष्टम् । प्रकर्षेण विभक्तप्रदेशत्वं भिन्नप्रदेशत्वम्। किंवत्। दण्डदण्डिवत् । इत्थंभूतं पृथक्त्वं शुद्धात्मद्रव्यशुद्धसत्तागुणयोर्न घटते।
હવે પૃથનું અને અન્યત્વનું લક્ષણ ખુલ્લું કરે છેઃ
જિન વી૨નો ઉપદેશ એમ-પૃથક્ક્સ ભિન્નપ્રદેશતા, अन्यत्व भए। अतत्य; नहि ते पो ते खेडयां ? १०६.
अन्वयार्थः- [ प्रविभक्तप्रदेशत्वं ] विभऽतप्रदेशत्व ते [ पृथक्त्वं ] पृथइत्व छे [ इति हि ] ঈभ [ वीरस्य शासनं ] वीरनो उपदेश छे. [ अतद्भावः ] अत६भाव (अतत्यशु अर्थात् ते पाये नहि होपुं) ते [ अन्यत्वं ] अन्यत्व छे. [ न तत् भवत् ] ते पो न होय [ कथं एकम् भवति ] ते खेऽ કેમ હોય ? ( કથંચિત્ સત્તા દ્રવ્યપણે નથી અને દ્રવ્ય સત્તાપણે નથી માટે તેઓ એક નથી.)
ટીકા:- વિભક્તપ્રદેશત્વ (ભિન્નપ્રદેશત્વ ) પૃથત્વનું લક્ષણ છે. તે તો સત્તા અને દ્રવ્યને સંભવતું નથી, કારણ કે ગુણ અને ગુણીને વિભક્તપ્રદેશત્વનો અભાવ હોય છે-શુક્લત્વ અને વસ્ત્રની માફક. તે આ પ્રમાણે : જેમ જે શુક્લત્વના-ગુણના-પ્રદેશો છે તે જ
Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
