Pravachana sara

Author(s): Kundkundacharya, Himmatlal Jethalal Shah
Publisher: Digambar Jain Swadhyay Mandir Trust

Page 489

Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
૪૫૪
પ્રવચનસાર
[ भगवान श्री.पुं
तथाभूतः सन् मुच्यत एव , न तु बध्यते। अत ऐकाण्त्यस्यैव मोक्षमार्गत्वं सिद्ध्येत्।। २४४।।
-इति मोक्षमार्गप्रज्ञापनम्।। अथ शुभोपयोगप्रज्ञापनम्। तत्र शुभोपयोगिनः श्रमणत्वेनान्वाचिनोति
समणा सुद्धवजुत्ता सुहोवजुत्ता य होंति समयम्हि। तेसु वि सुद्धवजुत्ता अणासवा सासवा सेसा।। २४५।।
श्रमणाः शुद्धोपयुक्ताः शुभोपयुक्ताश्च भवन्ति समये। तेष्वपि शुद्धोपयुक्ता अनास्रवाः सास्रवाः शेषाः।। २४५ ।।
ज्ञानपूर्वकं वीतरागछद्मस्थचारित्रं तदेव कार्यकारोति। कस्मादिति चेत्। तेनैव केवलज्ञानं जायते यतस्तस्माच्चारित्रे तात्पर्यं कर्तव्यमिति भावार्थः। किंच उत्सर्गव्याख्यानकाले श्रामण्यं व्याख्यातमत्र पुनरपि किमर्थमिति परिहारमाह-तत्र सर्वपरित्यागलक्षण उत्सर्ग एव मुख्यत्वेन च मोक्षमार्गः, अत्र तु श्रामण्यव्याख्यानमस्ति, परं किंतु श्रामण्यं मोक्षमार्गो भवतीति मुख्यत्वेन विशेषोऽस्ति।। २४४ ।। एवं श्रामण्यापरनाममोक्षमार्गोपसंहारमुख्यत्वेन चतुर्थस्थले गाथाद्वयं गतम्। अथ शुभोपयोगिनां सास्रवत्वाद्यवहारेण श्रमणत्वं व्यवस्थापयति-संति विद्यन्ते। क्व। समयम्हि समये परमागमे। के सन्ति। समणा श्रमणास्तपोधनाः। किंविशिष्टाः। सुद्धवजुत्ता शुद्धोपयोगयुक्ताः शुद्धोपयोगिन इत्यर्थः। सुहोवजुत्ता य न केवलं शुद्धोपयोगयुक्ताः, शुभोपयोगयुक्ताश्च। चकारोऽत्र अन्वाचयार्थे गौणार्थे ग्राह्यः।
४२तो नथी; मने मेयो (-२समोडी, २२0, अद्वेषी ) वर्ततो यो भुय ४ छ, परंतु बंधातो नथी.
આથી એકાગ્રતાને જ મોક્ષમાર્ગપણું સિદ્ધ થાય છે. ૨૪૪. આ રીતે મોક્ષમાર્ગ-પ્રજ્ઞાપન સમાપ્ત થયું.
હવે શુભોપયોગનું પ્રજ્ઞાપન કરે છે. તેમાં (પ્રથમ), શુભોપયોગીઓને શ્રમણ તરીકે ગૌણપણે शवि छ:
શુદ્ધોપયોગી શ્રમણ છે; શુભયુક્ત પણ શાસ્ત્ર કહ્યા
શુદ્ધોપયોગી છે નિરાસવ, શેષ સામ્રવ જાણવા. ૨૪૫. अन्वयार्थ:- [समये] स्त्राने विषे (मेम ) [शुद्धोपयुक्ताः श्रमणाः ] शुद्धोपयोगी ते श्रम। छ, [शुभोपयुक्ताः च भवन्ति ] शुभोपयोगी ५९ श्रम। छ; [ तेषु अपि] तेमाय, [शुद्धोपयुक्ताः अनास्रवाः] शुद्धोपयोगी निरास छ, [शेषाः सास्रवाः ] श्रीन। सास छ (अर्थात शुभोपयोगी मानव सहित छ).
Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com