________________
Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
छाननत्रमाण ]
શેયતત્ત્વ-પ્રજ્ઞાપન
२८८
णरणारयतिरियसुरा संठाणादीहिं अण्णहा जादा। पज्जाया जीवाणं उदयादिहिं णामकम्मस्स।। १५३ ।।
नरनारकतिर्यक्सुराः संस्थानादिभिरन्यथा जातः। पर्याया जीवानामुदयादिभिर्नामकर्मणः।। १५३ ।।
नारकस्तिर्यङ्मनुष्यो देव इति किल पर्याया जीवानाम्। ते खलु नामकर्मपुद्गलविपाककारणत्वेनानेकद्रव्यसंयोगात्मकत्वात् कुकूलागारादिपर्याया जातवेदसः क्षोदखिल्वसंस्थानादिभिरिव संस्थानादिभिरन्यथैव भूता भवन्ति।। १५३ ।।
पर्यायभेदान् व्यक्तीकरोति-णरणारयतिरियसुरा नरनारकतिर्यग्देवरूपा अवस्थाविशेषाः। संठाणादीहिं अण्णहा जादा संस्थानादिभिरन्यथा जाताः, मनुष्यभवे यत्समचतुरस्राचिसंस्थान-मौदारिकशरीरादिकं च तदपेक्षया भवान्तरेऽन्यद्विसदृशं संस्थानादिकं भवति। तेन कारणेन ते नरनारकादिपर्याया अन्यथा जाता भिन्ना भण्यन्ते; न च शुद्धबुद्धैकस्वभावपरमात्मद्रव्यत्वेन। कस्मात्। तणकाष्ठपत्राकारादिभेदभिन्नस्याग्नेरिव स्वरूपं तदेव। पज्जाया जीवाणं ते च नरनारकादयो जीवानां विभावव्यञ्चनपर्याया भण्यन्ते। कैः कृत्वा। उदयादिहिं णामकम्मस्स उद-यादिभिर्नामकर्मणो निर्दोषपरमात्मशब्दवाच्यान्निर्णामनिर्गोत्रादिलक्षणाच्छुद्धात्मद्रव्यादन्यादृशैर्नामकर्मजनितैर्बन्धोदयोदीरणादिभिरिति। यत एव ते कर्मोदयजनितास्ततो ज्ञायते शुद्धात्मस्वरूपं न
તિર્યંચ નારક દેવ, નર-એ નામ કર્મોદય વડે છે જીવના પર્યાય, જે વિશિષ્ટ સંસ્થાનાદિકે. ૧૫૩.
अन्वयार्थ:- [ नरनारकतिर्यकसुराः ] मनुष्य, ना२.६, तिर्थय भने ३५-थे, [ नामकर्मणः उदयादिभिः] नमन। याहिने सीधे [जीवानां पर्यायाः] योन। पर्याय छ-[ संस्थानादिभिः] : ४सो संस्थानाहि [अन्यथा जाताः ] अन्य अन्य प्रकार। होय छे.
ટીકાઃ- નારક, તિર્યંચ, મનુષ્ય અને દેવ-એ જીવોના પર્યાય છે. તેઓ નામ-કર્મરૂપ પુદ્ગલના વિપાકને કારણે અનેક દ્રવ્યના સંયોગાત્મક છે, તેથી જેમ તુષાનલ, અંગાર વગેરે અગ્નિના પર્યાયો ભૂકારૂપ, ગાંગડારૂપ ઇત્યાદિ સંસ્થાનો (આકારો) વડે અન્ય અન્ય પ્રકારના હોય છે, તેમ જીવના તે નારકાદિપર્યાયો સંસ્થાનાદિ વડે અન્ય અન્ય પ્રકારના જ હોય છે. ૧૫૩.
+ તુષાનલ = ફોતરાંનો અગ્નિ. [ તુષાનલ ભૂકાના આકારે હોય છે અને અંગારો ગાંગડાના આકારે હોય
Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com