Book Title: Pravachana sara
Author(s): Kundkundacharya, Himmatlal Jethalal Shah
Publisher: Digambar Jain Swadhyay Mandir Trust

View full book text
Previous | Next

Page 453
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates ૪૧૮ પ્રવચનસાર [ भगवान श्रीकुंकुं यस्यानेषण आत्मा तदपि तपः तत्प्रत्येषकाः श्रमणाः। अन्यनैक्षमनेषणमथ ते श्रमणा अनाहाराः।। २२७।। स्वयमनशनस्वभावत्वादेषणादोषशन्यभैक्ष्यत्वाच्च, यक्ताहार: साक्षादनाहार एव स्यात। तथाहि-यस्य सकलकालमेव सकलपुद्गलाहरणशून्यमात्मानमवबुद्ध्यमानस्य सकलाशनतृष्णाशून्यत्वात्स्वयमनशन एव स्वभावः, तदेव तस्यानशनं नाम तपोऽन्तरङ्गस्य बलीयस्त्यात; इति कृत्वा ये तं स्वयमनशनस्वभावं भावयन्ति श्रमणाः, तत्प्रतिषिद्धये चैषणादोषशून्य कोहादिएहि चउहि वि विकहाहि तहिंदियाणमत्थेहिं। समणो हवदि पमत्त उवजुत्तो णेहणिद्दाहिं।। *३१।। हवदि क्रोधादिपञ्चदशप्रमादरहितचिचमत्कारमात्रात्मतत्त्वभावनाच्युतः सन् भवति। स क: कर्ता। समणो सुखदुःखादिसमचित्त: श्रमणः। किंविशिष्टो भवति। पमत्तो प्रमत्तः प्रमादी। कैः कृत्वा। कोहादिएहि चउहि वि चतुर्भिरपि क्रोधादिभिः, विकहाहि स्त्रीभक्तचोरराजकथाभिः, तहिंदियाणमत्थेहिं तथैव पञ्चेन्द्रियाणामथैः स्पर्शादिविषयैः। पुनरपि किंरूपः। उवजुत्तो उपयुक्तः परिणतः। काभ्याम्। णेहणिद्दाहिं स्नेहनिद्राभ्यामिति।। *३१।। अथ युक्ताहारविहारतपोधनस्वरूपमुपदिशति- जस्स यस्य मुनेः संबन्धी अप्पा आत्मा। किंविशिष्टः। अणेसणं स्वकीयशुद्धात्मतत्त्वभावनोत्पन्न अन्वयार्थ:- [यस्य आत्मा अनेषणः] लेनो आत्मा ५९॥२हित छ (अर्थात ४ अनशनस्वभावी मामाने तो होयाने सीधे स्वभावथी मारनी ४२७। २हित छ) [ तत् अति तपः] तेने त ५९ त५ छ; (जी) [ तत्प्रत्येषकाः] तेने प्रात ४२वा भाटे (-अनशन-स्वाभावी मात्माने परिपू[५ प्रास. १२१॥ भाटे) प्रयत्न ३२॥२॥ [श्रमणाः ] सेवा ४ श्रम तेमने [अन्यत् भैक्षम् ] अन्य (-स्१३५थी ही मेवी) मि॥ [अनेषणम् ] अष९॥ विन। (-मेषuोष रहित) होय छ; [अथ] तथा [ ते श्रमणाः] ते श्रम [अनाहाराः ] अनारी छे. ટીકાઃ- (૧) સ્વયં અનશનસ્વભાવી હોવાથી (અર્થાત પોતાના આત્માને સ્વયં अनशनस्वभावी तो होवाथी) भने (२) मेषuोषशन्य भिक्षावाणो होपाथी, युताहारी (યુક્તાહારવાળો શ્રમણ ) સાક્ષાત અનાહારી જ છે. તે આ પ્રમાણેઃ-સદાય સમસ્ત પુદગલના આહારથી શૂન્ય એવા આત્માને જાણતો થકો સમસ્ત અશનષ્ણા રહિત હોવાને લીધે જેનો સ્વયં અનશન જ સ્વભાવ છે, તે જ તેને અનશન નામનું તપ છે, કારણ કે અંતરંગનું વિશેષ બળવાનપણું છે. –આમ સમજીને જે શ્રમણો (૧) આત્માને સ્વયં અનશનસ્વભાવી ભાવે છે (-સમજે છે, અનુભવે છે ) અને (२) तनी सिद्धिने माटे (-1ए प्रतिने माटे) मेषuोष ૧. સ્વયં = પોતાની મેળે; પોતાથી, સહજપણે. [ પોતાના આત્માને સ્વયં અનશનસ્વભાવી જાણવો તે જ अनशन नामनुत५ .] Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com

Loading...

Page Navigation
1 ... 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548